Κατεχόμενες Εκκλησίες και Μοναστήρια της...

64
Κατεχόμενες Εκκλησίες- Μοναστήρια της Κύπρου Στ’ τάξη 2014-2015 Α΄ Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας,Αμμόχωστος, Κύπρος

Transcript of Κατεχόμενες Εκκλησίες και Μοναστήρια της...

Κατεχόμενες

Εκκλησίες-

Μοναστήρια

της

Κύπρου

Στ’ τάξη 2014-2015

Α΄ Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας,Αμμόχωστος, Κύπρος

Κατεχόμενες Εκκλησίες και Μοναστήρια της Κύπρου

2 Στ΄Ταξη, Α΄Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας, Αμμόχωστος, Κύπρος, Σχολική χρονιά 2014 - 2015

Κατεχόμενες Εκκλησίες και Μοναστήρια της Κύπρου

Στ΄Ταξη, Α΄Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας, Αμμόχωστος, Κύπρος, Σχολική χρονιά 2014 - 2015 3

Περιεχόμενα

Πρόλογος-Σημείωση υπεύθυνης εκπαιδευτικού 4

Δημιουργία Έκθεσης 6

Πώς εργαστήκαμε - Πρόσκληση εγκαινίων 7-8

Χαιρετισμός από οικείο Επιθεωρητή Δημοτικής Εκπαίδευσης 9

Χαιρετισμός από Διευθύντρια του σχολείου 10

Χαιρετισμός εκ μέρους Πανιερωτάτου Μητροπολίτου Κωνσταντίας κ. Βασιλείου 11

Πρόγραμμα Εκδήλωσης Εγκαινίων (καρτελάκι προγράμματος) 12

Καλωσόρισμα και Σκεπτικό Έκθεσης από τα παιδιά της Στ΄ τάξης 13

Κατεχόμενες Εκκλησίες-Μοναστήρια, Κατασκευές-Μελέτες παιδιών 18-54

Η εκκλησία του Αγίου Αναστασίου, Μελίνα Αρέστη 19

Η εκκλησία του Αποστόλου Ανδρέα, Αθανάσιος Μάρκου και Χρήστος Ευσταθίου 21

Κωνσταντίνος Αγαθαγγέλου 23

Δήμος Παπαπαναγιώτου 24

Κυπριανός Σαράντης 25

Το Μοναστήρι του Αποστόλου Ανδρέα, Χρυστάλλα Ιωάννου 27

Θέκλα Χρίστου 29

Η εκκλησία της Αναλήψεως στην Αχερίτου, Μιχάλης Ανδρέου 30

Η Μονή του Αποστόλου Βαρνάβα, Ελένη Χατζηγεωργίου 32

Ashleigh Wilson 34

Δέσποινα Καραπάσιη 36

Η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου στην Αμμόχωστο, Νίκος Χριστοφόρου 37

Εκκλησία Προφήτη Ηλία, Στύλλοι Αμμοχώστου, Χρυσοβαλάντω Νικολάου 38

Άγιος Θέρισσος, Γιαλούσα, Στέφανος Χαραλάμπους 40

Ιερά Μονή Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου, Μαρία Χριστοφή 41

Η εκκλησία του Αγίου Μάμα, Αντρέας Γεωργίου 43

Άγιος Μάμας στην κατεχόμενη Μόρφου, Κυριακή Βλασίου 45

Ιερά Μονή Αρχαγγέλου Μιχαήλ του Αντιφωνητή, Άννα Μίσιη 47

Η εκκλησία του Αρχαγγέλου Μιχαήλ του Αντιφωνητή, Δημήτρης Κλεόπας 49

Άγιος Νικόλαος, Χάρης Γεωργίου 51

Η Παναγία η Αφέντρικα, Χαρά Μάρκου 52

Το μοναστήρι Αγίου Σπυρίδωνα, Τρεμετουσιά, Παρασκευάς Νικολάου 53

Ένθετο - «Το σπίτι που γεννήθηκα», Κωστή Παλαμά 55

Άγιος Γεώργιος Λιμνιών και πατρικό σπίτι, Χριστιάνα Πιερουλλή Πισιήα 56

Φωτογραφίες από προετοιμασία και ξεναγήσεις στην Έκθεση2, 15-18, 29, 33, 46, 40, 58, 64

Επιστολή παιδιών προς Μητροπολίτη 59

Επιστολή Δημάρχου Σωτήρας προς τα παιδιά 60

Φωτογραφίες από την Τελετή Βράβευσης, Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου 61-62

Έπαινος παιδιών 64

Γενική Εποπτεία και Επιμέλεια Έκδοσης: Χριστιάνα Πιερουλλή Πισιήα

Κατεχόμενες Εκκλησίες και Μοναστήρια της Κύπρου

4 Στ΄Ταξη, Α΄Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας, Αμμόχωστος, Κύπρος, Σχολική χρονιά 2014 - 2015

Πρόλογος-Σημείωση υπεύθυνης εκπαιδευτικού Κουράγιο, μικροκόρη μας,

που μας εγίνεις μάνα, ύμνος και θρήνος της ζωής

κι ανάστασης καμπάνα. (Γιάννης Ρίτσος)

Ο μαύρος Ιούλης του 1974 σημάδεψε την Κύπρο, τη «μικροκόρη μας», με

την πρώτη εισβολή της Τουρκίας. Ο Αύγουστος του 1974 σημάδεψε το νησί με

τη δεύτερη εισβολή. Από τότε, η Κύπρος βρίσκεται υπό τουρκική κατοχή. Ως

Έλληνες Κύπριοι έχουμε χρέος να κρατήσουμε άσβεστη τη μνήμη των

κατεχόμενων εδαφών μας. Χρέος και αποστολή η διεκδίκηση των δικαίων του

λαού μας.

Στο πλαίσιο της υλοποίησης των στόχων του Υπουργείου Παιδείας και

Πολιτισμού (ΥΠΠ) και για τις ανάγκες συμμετοχής του Α΄ Δημοτικού Σχολείου

Σωτήρας στο Πανελλήνιο Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα «Κύπρος, 1974-2014: Δεν

ξεχνώ… διεκδικώ… δημιουργώ» και συγκεκριμένα στον ομώνυμο Πανελλήνιο

Διαγωνισμό, τα παιδιά της Στ΄ τάξης μελέτησαν και παρουσίασαν κατεχόμενες

εκκλησίες και μοναστήρια της Κύπρου. Σκοπός της εν λόγω μελέτης ήταν η

δημιουργία «Έκθεσης Κατεχόμενων Εκκλησιών και Μοναστηριών της Κύπρου»,

στην «Αίθουσα Κατερίνας Νικαλάου», στο Α΄ Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας.

Στόχος της μελέτης και παρουσίασης ήταν το συναισθηματικό δέσιμο των

παιδιών με κατεχόμενα εκκλησιαστικά μνημεία της Κύπρου.

Η δημιουργία των εργασιών, οι οποίες αποτελούν την παρούσα έκδοση,

έγινε με πολλή αγάπη, συνεργασία, σύμπνοια, συμπόρευση και αλληλοϋποστήριξη

παιδιών, γονιών και εκπαιδευτικού. Μέσ’ από την όλη διαδικασία (σύλληψη της

ιδέας, πραγματοποίηση Έκθεσης, σελίδωση παρούσας έκδοσης, κτλ) όλοι οι

συμμετέχοντες και συμμετέχουσες επωφελήθηκαν/αναπτύχθηκαν. Πιστεύω

πως, για κάθε εκπαιδευτικό, η παροχή εκπαίδευσης, η αγωγή και η ανάπτυξη

των μαθητών και μαθητριών, καθώς και η γαλούχησή τους με πανανθρώπινες

αξίες είναι χρέος και αποστολή. Πρόσθετα, η παροχή ίσων ευκαιριών σε όλους

και όλες, η σταθερή και σθεναρή υποστήριξη για επίτευξη μαθησιακών

αποτελεσμάτων και η δημιουργία χρηστών εν δυνάμει πολιτών είναι το

ζητούμενο. Ειδικότερα, οι μαθητές και οι μαθήτριες του τόπου μας, έχουν

δικαίωμα και υποχρέωση να γνωρίσουν και να διεκδικήσουν τα κατεχόμενα μέρη

Κατεχόμενες Εκκλησίες και Μοναστήρια της Κύπρου

Στ΄Ταξη, Α΄Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας, Αμμόχωστος, Κύπρος, Σχολική χρονιά 2014 - 2015 5

του νησιού, καθώς και να μεταλαμπαδεύσουν άσβεστη τη φλόγα της

απελευθέρωσης της γης μας.

Κλείνοντας, επιθυμώ να ευχαριστήσω όλους όσοι συνέβαλαν για να

πραγματοποιηθεί η «Έκθεση Κατεχόμενων Εκκλησιών και Μοναστηριών της

Κύπρου». Ιδιαίτερα ευχαριστώ τη συνάδελφο Μαργαρίτα Λίλη (ΒΔ) για τη

συνεχή και αφειδώλευτη συμπαράσταση, το συνάδελφο Μάριο Πέτρου (δάσκαλο

Σχεδιασμού και Τεχνολογίας) και τη Στέλλα Αντωνίου (εκπαιδευτικό) για την

τεχνική βοήθεια που παρείχαν στα παιδιά. Επίσης, ευχαριστώ τη Διευθύντρια,

τη Γραμματέα και τις φροντίστριες του Σχολείου, τα Μέλη του Συνδέσμου

Γονέων και τους γονείς των παιδιών της έκτης τάξης για την πολύτιμη βοήθεια.

Τέλος, ευχαριστώ την Ομάδα Άμεσης Παρέμβασης (ΟΑΠ) του ΥΠΠ για την

επιχορήγηση της παρούσας έκδοσης.

Χριστιάνα Πιερουλλή Πισιήα Βοηθός Διευύντρια (ΒΔ)

Υπεύθυνη Έκθεσης και Έκδοσης

Τα παιδιά της Στ΄ τάξης και οι δασκάλες τους

Κατεχόμενες Εκκλησίες και Μοναστήρια της Κύπρου

6 Στ΄Ταξη, Α΄Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας, Αμμόχωστος, Κύπρος, Σχολική χρονιά 2014 - 2015

Δημιουργία Έκθεσης

Στο πλαίσιο του μαθήματος της Ιστορίας, σε σχολικό χρόνο και με την

υποστήριξη της διδάσκουσας του μαθήματος, κυρίας Χριστιάνα Πιερουλλή

Πισιήα (ΒΔ), τα παιδιά επέλεξαν και μελέτησαν από μιαν κατεχόμενη εκκλησία

ή μοναστήρι και ετοίμασαν σχετική παρουσίαση, κινούμενα σε τρεις άξονες

(βλέπε «Καλωσόρισμα και Σκεπτικό από τα παιδιά της Στ΄ τάξης», σελ 13-15).

Στο σπίτι, με την υποστήριξη των γονιών τους, ετοίμασαν τρισδιάστατο ομοίωμα

της εκκλησίας (κατασκευή) ή του μοναστηριού που επέλεξαν αξιοποιώντας

άχρηστα υλικά, σε πρώτη φάση. Στη συνέχεια, οι κατασκευές των παιδιών

τελειοποιήθηκαν στο σχολείο και συνδέθηκαν με τα κείμενα-παρουσιάσεις τους.

Ακολούθως, εκτέθηκαν στην «Αίθουσα Κατερίνας Νικολάου», στο Α΄ Δημοτικό

Σχολείο Σωτήρας.

Η ιδέα της έκθεσης γεννήθηκε όταν τα παιδιά επισκέφθηκαν την Έκθεση

Κατεχόμενων Εκκλησιών, στο πλαίσιο της «3ης Έκθεσης Βιβλίου», την οποία

διοργάνωσε η Ιερά Μητρόπολη Κωνσταντίας και Αμμοχώστου, τον Νοέμβριο

του 2014. Με αφορμή την επίσκεψη αυτή, τα παιδιά έψαξαν στο διαδίκτυο,

μελέτησαν σχετικά βιβλία και περιοδικά και ρώτησαν γονείς, παππούδες,

γιαγιάδες και συγγενείς, για να μαζέψουν όσο πιο πολλές πληροφορίες

μπορούσαν. Όταν όλα ήταν έτοιμα, ξεναγήθηκαν στην έκθεση τα υπόλοιπα

παιδιά του σχολείου και οι εκπαιδευτικοί. Στον χώρο της έκθεσης και δίπλα

από κάθε έκθεμα, στεκόταν το παιδί που το δημιούργησε και παρουσίαζε την

εκκλησία ή το μοναστήρι που μελέτησε.

Οι εργασίες των παιδιών θα λάβουν μέρος σε Πανελλήνιο Διαγωνισμό για

την Κατεχόμενη Κύπρο. Επιπρόσθετα, τα παιδιά προσπάθησαν να εξασφαλίσουν

κονδύλια για να εκδώσουν τις εργασίες σε βιβλίο, για να θυμίζουν σε όλους πως

οι εκκλησίες και τα μοναστήρια της κατεχόμενης Κύπρου περιμένουν τη

λευτεριά.

Απώτερος στόχος της όλης διαδικασίας και δουλειάς ήταν τα

συγκεκριμένα παιδιά της Στ΄ τάξης να εστιάσουν στη μάθηση αφήνοντας πίσω

την παραβατική συμπεριφορά, την οποία παρουσιάζουν τα τελευταία χρόνια στο

σχολείο. Επίσης, η προσπάθεια αποσκοπούσε στο να πειστούν τα ίδια τα παιδιά

ότι μπορούν να αξιοποιήσουν τις ικανότητές τους για ποιοτικές μελέτες και

παρουσιάσεις. Πρόσθετα, να αντιληφθούν ότι οι παρουσιάσεις τους δυνατό να

επηρεάσουν θετικά την ιστορική πορεία του τόπου μας, με την έννοια ότι τα

Κατεχόμενες Εκκλησίες και Μοναστήρια της Κύπρου

Στ΄Ταξη, Α΄Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας, Αμμόχωστος, Κύπρος, Σχολική χρονιά 2014 - 2015 7

παιδιά αυτά έχουν ήδη διασφαλίσει ένα συναισθηματικό δέσιμο με το

εκκλησιαστικό μνημείο, το οποίο μελέτησαν και παρουσίασαν. Συνεπώς, με τον

τρόπο αυτό, τα παιδιά γίνονται εν δυνάμει διεκδικητές της αποκατάστασης και

απελευθέρωσης των μνημείων αυτών, καθώς και χρηστοί πολίτες. Είναι για

αυτό τον λόγο που ιστορικές ή/και άλλες ανακρίβειες, οι οποίες πιθανό να

εμπεριέχονται σε κάποιες από τις εργασίες των παιδιών, αφέθηκαν, σε πρώτη

φάση ως δευτερεύουσας σημασίας, στην παρούσα έκδοση. Ενδέχεται οι

πληροφορίες να διασταυρωθούν ιστορικά σε ευθετότερο χρόνο, σε μια

ενδεχόμενη επανέκδοση του εν λόγω εγχειρήματος.

Πώς εργαστήκαμε

Το βιβλίο που κρατάτε στα χέρια σας είναι το επίτευγμα και το καμάρι

των παιδιών της έκτης τάξης του Α΄ Δημοτικού Σχολείου Σωτήρας,

Αμμοχώστου. Στο πλαίσιο του μαθήματος της Ιστορίας, τα παιδιά επέλεξαν και

μελέτησαν από μιαν κατεχόμενη εκκλησία ή μοναστήρι και ετοίμασαν σχετική

παρουσίαση, κινούμενα σε τρεις άξονες. Οι τρεις άξονες της παρουσίασης ήταν:

Πρώτος άξονας παρουσίασης

Ποια είναι η εκκλησία που παρουσιάζεις

Πού βρίσκεται (να το πεις και να το δείξεις στο χάρτη, αν θέλεις)

Λίγα λόγια για την ιστορία της

Δεύτερος άξονας παρουσίασης

Για ποιους λόγους επέλεξες να παρουσιάσεις αυτή τη συγκεκριμένη

εκκλησία (σχέση σου ή/και οικογένειάς σου μαζί της, κτλ).

Τρίτος άξονας παρουσίασης

Πώς εργάστηκες για να ετοιμάσεις την παρουσίασή σου. Εύρεση

πληροφοριών, ετοιμασία υλικού, με ποιους συνεργάστηκες, ποιοι σε

βοήθησαν και πώς, δυσκολίες και προβλήματα που αντιμετώπισες, τα

συναισθήματά σου, οι σκέψεις σου, τι σου είπαν οι γονείς, κτλ

Ταυτόχρονα, τα παιδιά ετοίμασαν πρόσκληση εγκαινίων. Κάλεσαν τον

Μητροπολίτη Κωνσταντίας Αμμοχώστου, κ. Βασίλειο, τους ιερείς της Σωτήρας,

τον Δήμαρχο και το Δημοτικό Συμβούλιο Σωτήρας, τον Πρόεδρο και τα Μέλη

Κατεχόμενες Εκκλησίες και Μοναστήρια της Κύπρου

8 Στ΄Ταξη, Α΄Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας, Αμμόχωστος, Κύπρος, Σχολική χρονιά 2014 - 2015

της Σχολικής Εφορείας, την Αναπληρώτρια Πρώτη Λειτουργό Εκπαίδευσης,

τον οικείο Επιθεωρητή Δημοτικής Εκπαίδευσης και τους γονείς τους.

Κατά τα εγκαίνια, τελέστηκε αγιασμός, διαβάστηκε το σκεπτικό της

δημιουργίας της έκθεσης (βλέπε σελ. 13-15) και οι προσκεκλημένοι

ξεναγήθηκαν στην Έκθεση. Ξεναγήθηκαν, επίσης, και όλα τα παιδιά του

σχολείου από την πρώτη μέχρι την πέμπτη τάξη.

Στη συνέχεια, ξεναγήθηκαν στην Έκθεση τα παιδιά των δημοτικών

σχολείων του Δήμου Σωτήρας. Ακολούθως, η Έκθεση περιόδευσε στα δημοτικά

σχολεία των γειτονικών δήμων, Γ΄ Δερύνειας, Β΄και Δ΄Παραλιμνίου.

Τα παιδιά της Στ΄ τάξης του Α΄ Δημοτικού Σχολείου Σωτήρας

Πρόσκληση εγκαινίων

Κατεχόμενες Εκκλησίες και Μοναστήρια της Κύπρου

Στ΄Ταξη, Α΄Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας, Αμμόχωστος, Κύπρος, Σχολική χρονιά 2014 - 2015 9

Χαιρετισμός από οικείο Επιθεωρητή Δημοτικής Εκπαίδευσης

Με ιδιαίτερη χαρά και

ικανοποίηση χαιρετίζω την

έκδοση αυτή των μαθητών και

μαθητριών της Στ΄ τάξης του

Α΄ Δημοτικού Σχολείου

Σωτήρας, Αμμοχώστου.

Μέσα στην έκδοση αυτή

αποτυπώνονται οι πρωτότυπες

δράσεις των μαθητών μας για

τις κατεχόμενες εκκλησίες και

τα μοναστήρια μας. Ξαναζωντανεύουν νοσταλγικές θύμησες στους παππούδες

και τις γιαγιάδες για τα περασμένα χρόνια και ιδιαίτερα για την κατεχόμενη

πατρίδα. Κι αυτές οι θύμησες γίνονται μια γλυκιά πονεμένη ιστορία που

μεταλαμπαδεύει στους σημερινούς πρωταγωνιστές τη φλόγα για επιστροφή στις

πατρογονικές μας εστίες και ενισχύει τον διακαή πόθο για απελευθέρωση των

βουβών και ερειπωμένων εκκλησιών και μοναστηριών μας.

Συγχαίρω θερμά όλους όσοι βοήθησαν και στήριξαν την ιδιαίτερη αυτή

έκδοση, που προωθεί τον διαχρονικό στόχο του Υπουργείου Παιδείας και

Πολιτισμού «Γνωρίζω, Δεν Ξεχνώ, Διεκδικώ».

Ιδιαίτερα τη Διευθύντρια, κυρία Παναγιώτα Κυριαζή, που στήριξε

ένθερμα την όλη δράση. Πρωταγωνιστές σ’ αυτή τη δράση, η οποία

αποτυπώνεται στην ανά χείρας έκδοση, οι μαθητές και οι μαθήτριες της Στ΄

τάξης, τους/τις οποίους/-ες συγχαίρω θερμά.

Τα θερμά μου συγχαρητήρια και στη δασκάλα τους, τη Βοηθό Διευθύντρια,

κυρία Χριστιάνα Πιερουλλή Πισιήα, η οποία, με τις πρωτότυπες ιδέες της, το

κέφι και το μεράκι της ανοίγει νέα μονοπάτια στους/στις μαθητές/-τριές της.

Στην προκειμένη περίπτωση, υποστήριξε τα συγκεκριμένα παιδιά να αναδείξουν

κάθε θετική γωνιά της ψυχής τους μέσα από τις ποικίλες δραστηριότητες, που

ανέπτυξαν στο πλαίσιο της συμμετοχής τους στο Πανελλήνιο Εκπαιδευτικό

Πρόγραμμα «Κύπρος, 1974-2014: Δεν ξεχνώ… διεκδικώ… δημιουργώ».

Θερμά συγχαρητήρια σε όλους!

Κυριάκος Χαριδήμου Επιθεωρητής Δημοτικής Εκπαίδευσης

Κατεχόμενες Εκκλησίες και Μοναστήρια της Κύπρου

10 Στ΄Ταξη, Α΄Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας, Αμμόχωστος, Κύπρος, Σχολική χρονιά 2014 - 2015

Χαιρετισμός από Διευθύντρια του σχολείου (στα Εγκαίνια της Έκθεσης)

Πανοσιολογιότατε Αρχιμανδρίτη Αυγουστίνε, Σεβαστό Ιερατείο,

Κύριε Δήμαρχε, Κύριε Πρόεδρε της Σχολικής Εφορίας, Κύριοι Δημοτικοί

Σύμβουλοι και Μέλη της Σχολικής Εφορίας, Κύριε Επιθεωρητή Δημοτικής

Εκπαίδευσης, Εκλεκτοί προσκεκλημένοι, Αγαπητοί Γονείς, Αγαπητά μου παιδιά,

Είναι με μεγάλη μας χαρά που υποδεχόμαστε σήμερα στο σχολείο μας τον

Σεβαστό μας Αρχιμανδρίτη, τις Αρχές του Δήμου μας καθώς και όλους τους

προσκεκλημένους μας. Την ευκαιρία να σας έχουμε σήμερα μαζί μας, μας την

έχουν δώσει οι μαθητές και οι μαθήτριες της Στ΄ τάξης, οι οποίοι ετοίμασαν και

παρουσιάζουν τις εργασίες τους για τις Κατεχόμενες Εκκλησίες μας. Οι

αξιόλογες εργασίες των παιδιών μας θα παρουσιαστούν στη συνέχεια στους

καλεσμένους μας και θα έχουν την ευκαιρία και οι συμμαθητές και

συμμαθήτριές τους να τις γνωρίσουν. Η όλη προσπάθεια των παιδιών θα

αποτελέσει στη συνέχεια μιαν αξιόλογη έκδοση, πηγή αναφοράς για όλους, αλλά,

ταυτόχρονα, πολύτιμο αναμνηστικό για τα ίδια τα παιδιά. Να συγχαρώ τα παιδιά

της Στ΄τάξης για την αξιέπαινη εργασία τους και να ευχαριστήσω την κ.

Χριστιάνα Πιερουλλή Πισιήα για την καθοδήγηση των παιδιών, καθώς και όλους

τους συναδέλφους και βοηθητικό προσωπικό που συνέδραμαν στην προσπάθεια.

Τελειώνοντας να ευχαριστήσω και όλους εσάς για την εδώ παρουσία σας. Παναγιώτα Κυριαζή Κεφάλα

Κατεχόμενες Εκκλησίες και Μοναστήρια της Κύπρου

Στ΄Ταξη, Α΄Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας, Αμμόχωστος, Κύπρος, Σχολική χρονιά 2014 - 2015 11

ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΕΚ ΜΕΡΟΥΣ ΤΟΥ ΠΑΝΙΕΡΩΤΑΤΟΥ

ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΑΣ κ. ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ

Με ιδιαίτερη χαρά και αισθήματα ικανοποίησης χαιρετίζω, εκ μέρους

του Πανιερωτάτου Μητροπολίτη μας κ. Βασιλείου, την εκδήλωση αυτή του

Α΄ Δημοτικού Σχολείου Σωτήρας. Ο Πανιερώτατος, παρόλο που πολύ το

επιθυμούσε, δεν κατέστη δυνατό να βρίσκεται μαζί μας σήμερα, ένεκα

άλλων υποχρεώσεων. Σας στέλνει τις ευχές και τα θερμά του συγχαρητήρια

για την εκδήλωση αυτή που με κόπο και μεράκι ετοιμάσατε.

Νιώθουμε περήφανοι για τους μαθητές μας και τους νέους μας, διότι

αποδεικνύουν έμπρακτα για ακόμη μια φορά, ότι εμφορούνται από

ελληνοχριστιανικά ιδεώδη και ιδανικά. Η πρωτοβουλία τους να

κατασκευάσουν μακέτες ή ζωγραφιές με κατεχόμενες εκκλησίες και

χριστιανικά μνημεία, καταδεικνύει ότι τα παιδιά αγαπούν την πατρίδα τους

και διατρανώνουν με τον τρόπο αυτό τη θέλησή τους να αγωνιστούν για

επιστροφή στην κατεχόμενη γη μας και να λειτουργήσουμε ξανά στις

βουβές σήμερα εκκλησιές μας.

Η δραστηριότητα αυτή των παιδιών μάς συγκινεί και μάς χαροποιεί.

Εκδηλώσεις σαν και αυτές κρατούν ζωντανή τη φλόγα του αγώνα για

επιστροφή και επανένωση. Συγχαίρουμε λοιπόν τους μαθητές μας και τις

μαθήτριες, αλλά και τις εκπαιδευτικούς τους, οι οποίες βοήθησαν και

καθοδήγησαν τα παιδιά, ώστε να επιτύχουν το σκοπό τους.

Τελειώνοντας, ευχόμαστε καλή πρόοδο στα παιδιά. Πρόοδο στα

μαθήματα και τη ζωή τους. Σε όλους δε τους αγαπητούς μας εκπαιδευτικούς

καλή δύναμη στο πολυσήμαντο έργο τους. Ευχή όλων μας είναι φυσικά

όπως ο Κύριος μας αξιώσει όλους της ημέρας της επιστροφής στις

πατρογονικές μας εστίες.

Μετ΄ ευχών,

Αρχιμανδρίτης Αυγουστίνος Κκαράς

Κατεχόμενες Εκκλησίες και Μοναστήρια της Κύπρου

12 Στ΄Ταξη, Α΄Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας, Αμμόχωστος, Κύπρος, Σχολική χρονιά 2014 - 2015

Πρόγραμμα Εκδήλωσης Εγκαινίων (καρτελάκι προγράμματος)

Κατεχόμενες Εκκλησίες και Μοναστήρια της Κύπρου

Στ΄Ταξη, Α΄Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας, Αμμόχωστος, Κύπρος, Σχολική χρονιά 2014 - 2015 13

Καλωσόρισμα και Σκεπτικό από τα παιδιά της Στ΄ τάξης

(Εγκαίνια Έκθεσης)

Πρώτο παιδί:

Πανοσιολογιότατε, αξιότιμοι κύριοι και κυρίες, αγαπητοί μας εκπαιδευτικοί,

αγαπητά μας παιδιά,

Εμείς, τα παιδιά της έκτης τάξης του Α΄ Δημοτικού Σχολείου Σωτήρας, σας

καλωσορίζουμε στα εγκαίνια την Έκθεσης Κατεχόμενων Εκκλησιών και

Μοναστηριών της Κύπρου μας. Διοργανώνουμε αυτή την έκθεση και ελπίζουμε

ότι μέσα απ’ αυτή θα δώσουμε ένα σπουδαίο μήνυμα.

Δεύτερο παιδί:

Θέλουμε να σας δώσουμε το μήνυμα πως κάποιες εκκλησίες και κάποια

μοναστήρια της Κύπρου μας, όχι μόνο παραμένουν βουβά και αλειτούργητα, αλλά

μένουν έρημα και λεηλατημένα. Εμείς, τα νέα παιδιά της Κύπρου, έχουμε χρέος

να τα γνωρίσουμε, να μάθουμε την ιστορία τους και να τα συντηρήσουμε. Πρέπει

να τα διατηρήσουμε για τις επόμενες γενιές.

Τρίτο παιδί:

Πώς γεννήθηκε η ιδέα της σημερινής έκθεσης;

Τον Νοέμβριο του 2014 επισκεφθήκαμε την Έκθεση Κατεχόμενων Εκκλησιών,

στο πλαίσιο της «3ης Έκθεσης Βιβλίου», την οποία διοργάνωσε η Ιερά

Μητρόπολη Κωνσταντίας - Αμμοχώστου. Με αφορμή την επίσκεψη αυτή και για

τους λόγους που προαναφέραμε, αποφασίσαμε να μελετήσουμε κάποιες από τις

κατεχόμενες εκκλησίες και μοναστήρια του τόπου μας και να «στήσουμε» τη

δική μας έκθεση.

Τέταρτο παιδί:

Βρήκαμε πληροφορίες από το διαδίκτυο, από σχετικά βιβλία και περιοδικά και

ρωτήσαμε γονείς, παππούδες, γιαγιάδες και συγγενείς, για να μαζέψουμε όσο

πιο πολλές πληροφορίες μπορούσαμε. Στη συνέχεια, γράψαμε τα κείμενά μας

και, μαζί με τους γονείς μας, φτιάξαμε ομοιώματα/μακέτες των εκκλησιών και

των μοναστηριών.

Κατεχόμενες Εκκλησίες και Μοναστήρια της Κύπρου

14 Στ΄Ταξη, Α΄Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας, Αμμόχωστος, Κύπρος, Σχολική χρονιά 2014 - 2015

Πέμπτο παιδί:

Αυτά τα ομοιώματα εκκλησιών και μοναστηριών εκθέτουμε και παρουσιάζουμε

σε εσάς σήμερα. Στον χώρο της δικής μας έκθεσης και δίπλα από κάθε έκθεμα,

θα στέκεται το παιδί που το δημιούργησε και θα παρουσιάζει την εκκλησία ή το

μοναστήρι που μελέτησε.

Η κάθε παρουσίαση θα κινείται σε τρεις άξονες, στους οποίους κινήθηκε η

μελέτη. Στον πρώτο άξονα, παρουσιάζεται η ιστορία της εκκλησίας ή του

μοναστηριού. Στον δεύτερο άξονα παρουσιάζονται οι λόγοι για τους οποίους το

κάθε παιδί επέλεξε να μελετήσει και να παρουσιάσει τη συγκεκριμένη εκκλησία

ή μοναστήρι. Στον τρίτο άξονα, το κάθε παιδί, παρουσιάζει τον τρόπο με τον

οποίο βρήκε τις απαραίτητες πληροφορίες, τον τρόπο που εργάστηκε για να

ετοιμάσει την κατασκευή του και τα συναισθήματα που ένιωσε στην όλη

προσπάθεια. Πρόσθετα, τα παιδιά μπορεί να αναφερθούν σε προβλήματα ή/και

δυσκολίες που τυχόν συνάντησαν.

Έκτο παιδί:

Στο καρτελάκι του προγράμματος που σας δώσαμε είναι γραμμένοι οι τρεις

άξονες της παρουσίασής μας. Αν κάποιο παιδί ξεχάσει να αναφερθεί σε κάποιο

σημείο, παρακαλούμε, μη διστάσετε να ρωτήσετε λεπτομέρειες. Εμείς

μελετήσαμε όσο μπορέσαμε και, αν γνωρίζουμε, θα σας πούμε. Από την άλλη, αν

εσείς γνωρίζετε κάτι περισσότερο και θέλετε να το μοιραστείτε μαζί μας την

ώρα της παρουσίασης, παρακαλούμε, μη διστάσετε να το κάνετε. Θα το χαρούμε

πολύ. Θέλουμε πάντα να μαθαίνουμε περισσότερα για τα κατεχόμενα μέρη μας.

Μην ξεχνάτε ότι εμείς δεν τα γνωρίσαμε από κοντά. Θα το προσπαθήσουμε,

μα … δεν είναι τόσο απλό να τα επισκεπτόμαστε συχνά…

Έβδομο παιδί:

Θα θέλαμε, επίσης, να μοιραστούμε μαζί σας μια ακόμα χαρά που έχουμε. Οι

εργασίες μας θα λάβουν μέρος σε Πανελλήνιο Διαγωνισμό για την Κατεχόμενη

Κύπρο και ελπίζουμε να διακριθούμε. Επιπρόσθετα, θα προσπαθήσουμε να

εκδώσουμε τις εργασίες μας σε βιβλίο, για να θυμίζουν σε όλους πως οι

εκκλησίες και τα μοναστήρια της κατεχόμενης Κύπρου περιμένουν τη λευτεριά.

Κατεχόμενες Εκκλησίες και Μοναστήρια της Κύπρου

Στ΄Ταξη, Α΄Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας, Αμμόχωστος, Κύπρος, Σχολική χρονιά 2014 - 2015 15

Όγδοο παιδί:

Σήμερα, στο σχολείο μας, κάναμε αγιασμό.

Τώρα θα χαιρετίσει την εκδήλωσή μας ο Πανοσιολογιότατος Αρχιμανδρίτης και

Πρωτοσύγκελλος της Ιεράς Μητρόπολης Κωνσταντίας-Αμμοχώστου, κύριος

Αυγουστίνος Κκαράς. Ο Αρχιμανδρίτης είναι μαζί μας σήμερα και εκπροσωπεί

τον Πανιερώτατο Μητροπολίτη Κωνσταντίας-Αμμοχώστου, κύριο Βασίλειο.

Στη συνέχεια, θα εγκαινιάσουμε την έκθεση που έχουμε δημιουργήσει και θα

σας ξεναγήσουμε σε αυτή.

Επειδή η αίθουσα «Κατερίνας Νικολάου», στην οποία στεγάζεται η έκθεσή μας

είναι μικρή και δε χωρεί όλους ταυτόχρονα, παρακαλούμε θερμά τους γονείς

μας να περάσουν στην αίθουσα της Στ΄ τάξης να κεραστούν, ενώ εμείς θα

ξεναγούμε τους ξένους μας. Μετά, οι ξένοι μας θα πιουν καφέ και εμείς θα

ξεναγήσουμε τους γονείς μας.

Τα εδέσματα και ποτά προσφέρει, ευγενώς, ο Σύνδεσμος Γονέων του σχολείου

μας και τον ευχαριστούμε.

Αγαπητοί μας, ευχαριστούμε θερμά, που αφιερώσατε τον χρόνο σας και είστε

εδώ σήμερα μαζί μας.

Φωτογραφίες από προετοιμασία εκθεμάτων και Εγκαίνια Έκθεσης

Κατεχόμενες Εκκλησίες και Μοναστήρια της Κύπρου

16 Στ΄Ταξη, Α΄Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας, Αμμόχωστος, Κύπρος, Σχολική χρονιά 2014 - 2015

Κατεχόμενες Εκκλησίες και Μοναστήρια της Κύπρου

Στ΄Ταξη, Α΄Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας, Αμμόχωστος, Κύπρος, Σχολική χρονιά 2014 - 2015 17

Κατεχόμενες Εκκλησίες και Μοναστήρια της Κύπρου

18 Στ΄Ταξη, Α΄Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας, Αμμόχωστος, Κύπρος, Σχολική χρονιά 2014 - 2015

Κατεχόμενες Εκκλησίες και

Μοναστήρια της Κύπρου

Εργασίες παιδιών

(κατασκευές και μελέτες)

Κατεχόμενες Εκκλησίες και Μοναστήρια της Κύπρου

Στ΄Ταξη, Α΄Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας, Αμμόχωστος, Κύπρος, Σχολική χρονιά 2014 - 2015 19

Η εκκλησία του Αγίου Αναστασίου

Η εκκλησία που διάλεξα να παρουσιάσω είναι ο Άγιος Αναστάσιος.

Βρίσκεται στην Περιστερώνα, το κατεχόμενο χωριό της μητέρας μου. Η

εκκλησία του Αγίου Αναστασίου είναι χτισμένη προς τα βόρεια της

Περιστερώνας.

Διάλεξα αυτήν επειδή μου αρέσει, επειδή είναι κατεχόμενη εκκλησία και

επειδή είναι εκκλησία στο χωριό της μαμάς και της γιαγιάς μου. Η γιαγιά μου

παντρεύτηκε σε αυτή την εκκλησία.

Το χάρτινο εκκλησάκι που έφτιαξα για να παρουσιάσω την κατεχομένη

εκκλησία του Αγίου Αναστασίου, το έφτιαξα μαζί με τους γονείς μου. Πήραμε

ένα κουτί και το τρυπήσαμε σε μερικά σημεία, το κολλήσαμε και μετά το βάψαμε.

Κατεχόμενες Εκκλησίες και Μοναστήρια της Κύπρου

20 Στ΄Ταξη, Α΄Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας, Αμμόχωστος, Κύπρος, Σχολική χρονιά 2014 - 2015

Μετά, έφτιαξα έναν σταυρό με ξύλα και τον έβαλα στην κορυφή, σαν να είναι το

καμπαναριό του Αγίου Αναστασίου. Μετά, έβαψα τα παράθυρα. Στην αρχή έκανα

την ίδια εργασία και

προσπάθησα να κάνω την

κατασκευή χρησιμοποιώντας

μια κρεμάστρα. Πάνω στην

κρεμάστρα θα έδενα με

κορδέλα εικόνες από την

εκκλησία μου. Όμως δε μου

άρεσε πολύ αυτή η ιδέα και

έτσι άφησα την κρεμάστρα.

Στη συνέχεια, αποφάσισα να

κάνω την κατασκευή που σας

περίγραψα πιο πάνω.

Όταν ασχολούμουν με αυτή την εργασία, ένιωθα πολύ ωραία και είχα

όμορφα συναισθήματα. Δεν αντιμετώπισα καμία δυσκολία και οι γονείς μου μου

είπαν ότι τους άρεσε πολύ που δουλέψαμε μαζί.

Μελίνα Αρέστη

Κατεχόμενες Εκκλησίες και Μοναστήρια της Κύπρου

Στ΄Ταξη, Α΄Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας, Αμμόχωστος, Κύπρος, Σχολική χρονιά 2014 - 2015 21

Η εκκλησία του Αποστόλου Ανδρέα

Η Εκκλησία που παρουσιάζω είναι η εκκλησία του Αποστόλου Αντρέα. Η

Εκκλησία του Αποστόλου Αντρέα βρίσκεται στη μύτη της Κύπρου, δηλαδή στο

ανατολικότερο ακρωτήρι της Κύπρου. Αυτό σημαίνει ότι ανήκει στην Ιερά

Μητρόπολη της Καρπασίας.

Η ιστορία της εκκλησίας που διάλεξα να παρουσιάσω είναι η εξής: Ο

Απόστολος Αντρέας ταξίδευε με καράβι στη θάλασσα κοντά στην Κύπρο. Ο

καπετάνιος του πλοίου που τον ταξίδευε είχε έναν γιο που ήταν τυφλός. Το

πλοίο σταμάτησε στο ανατολικότερο ακρωτήρι της Κύπρου και ο Απόστολος

Αντρέας έβγαλε νερό από μια πέτρα στον βράχο. Το νερό αυτό, ο Απόστολος

Αντρέας το έβαλε στα μάτια του τυφλού και ο τυφλός είδε. Για να το

ανταποδώσει ο καπετάνιος, μετά από λίγα χρόνια, έχτισε την εκκλησία του

Αποστόλου Αντρέα.

Κατεχόμενες Εκκλησίες και Μοναστήρια της Κύπρου

22 Στ΄Ταξη, Α΄Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας, Αμμόχωστος, Κύπρος, Σχολική χρονιά 2014 - 2015

Αυτή την εκκλησία την έκανα από το ενδιαφέρον μου προς αυτή. Επίσης,

τη μελέτησα και την έκανα, επειδή, για μένα, είναι μια σημαντική εκκλησία της

Κύπρου. Επίσης, επειδή αυτή η εκκλησία θα ξαναφτιαχτεί τώρα στις μέρες μας.

Θα συντηρηθεί για να αντέξει πολλά χρόνια στο μέλλον, επειδή σαράντα χρόνια

κατεχόμενη, κανείς δεν μπορούσε να τη συντηρήσει.

Τις πληροφορίες για την εργασία μου τις βρήκα στο διαδίκτυο. Κατάφερα

και κατασκεύασα δύο ομοιώματα της εκκλησίας του Αποστόλου Αντρέα.

Συνεργάστηκα μαζί με τον φίλο και συμμαθητή μου, τον Χρήστο. Με βοήθησε ο

μπαμπάς μου, για να κατασκευάσω την εκκλησία και η κυρία μου, η κυρία

Χριστιάνα, για να ετοιμάσω την παρουσίαση και να διορθώσω το κείμενό μου. Οι

γονείς μου μου είπαν ότι η εργασία μου είναι καλή και ότι το θέμα μας για τις

κατεχόμενες εκκλησίες είναι πολύ ενδιαφέρον. Είμαι χαρούμενος και περήφανος

που τα κατάφερα. Χαίρομαι που παρουσιάζουμε τη δουλειά μας και σε άλλους

ανθρώπους.

Αθανάσιος Μάρκου και Χρήστος Ευσταθίου

Κατεχόμενες Εκκλησίες και Μοναστήρια της Κύπρου

Στ΄Ταξη, Α΄Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας, Αμμόχωστος, Κύπρος, Σχολική χρονιά 2014 - 2015 23

Η εκκλησία του Αποστόλου Ανδρέα

Ο Απόστολος Ανδρέας είναι ένα

ακρωτήριο της Κύπρου, στην επαρχία Αμμοχώστου. Είναι η ανατολικότερη

χερσόνησος της Κύπρου και λέγεται, επίσης, χερσόνησος της Καρπασίας. Η

εκκλησία και το μοναστήρι του Αποστόλου Ανδρέα είναι χτισμένα στο ακρωτήριο

αυτό. Σε βραχώδη έκταση, στα νότια του ακρωτηρίου, κτίστηκε το 1867 η μονή

του Απόστολου Ανδρέα, στο μέρος όπου πιστεύεται ότι αποβιβάστηκε ο

Απόστολος Ανδρέας.

Εγώ κατασκεύασα σε τρισδιάστατη κατασκευή την εκκλησία του

Αποστόλου Αντρέα. Χρησιμοποίησα χαρτόνι, ξύλο και ένα μεγάλο χαρτονένιο

κουτί. Μετά, κόλλησα πάνω στην κατασκευή τα λόγια, τις πληροφορίες για την

κατεχόμενη εκκλησία που διάλεξα να παρουσιάσω. Τη διάλεξα και τη

παρουσίασα αυτήν από ενδιαφέρον και θαυμασμό για το θαύμα του Αγίου, που

άνοιξε μια πηγή νερού στον βράχο. Επίσης, διάλεξα αυτήν την εκκλησία, επειδή

η γιαγιά μου είναι από την κατεχόμενη Καρπασία.

Ένιωσα χαρούμενος που μελέτησα και έφτιαξα αυτή την εκκλησία και είμαι

ευτυχισμένος, επειδή οι γονείς μου μου είπαν «συγχαρητήρια».

Κωνσταντίνος Αγαθαγγέλου

Κατεχόμενες Εκκλησίες και Μοναστήρια της Κύπρου

24 Στ΄Ταξη, Α΄Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας, Αμμόχωστος, Κύπρος, Σχολική χρονιά 2014 - 2015

Η εκκλησία του Αποστόλου Ανδρέα

Η εκκλησία που παρουσιάζω είναι του

Αποστόλου Ανδρέα και βρίσκεται στην κατεχόμενη Καρπασία. Την εκκλησία την

έκτισε ένας καπετάνιος προς τιμή του Αγίου, επειδή ο Άγιος Ανδρέας έδωσε το

φως στον τυφλό γιο του.

Η εκκλησία μού αρέσει για την εμφάνιση και την ιστορία της. Ένας άλλος

λόγος που με έκανε να διαλέξω την εκκλησία αυτή είναι γιατί από τον Άγιο αυτό

πήρε το όνομά της η μητέρα μου.

Eγώ δεν αντιμετώπισα προβλήματα με την εργασία μου. Με βοήθησε κι η

μητέρα μου, συγκεκριμένα στο να κόψω και να κολλήσω τις εικόνες.

Επιπλέον ο νονός μου, που είναι ιερέας, με βοήθησε να βρω τις πληροφορίες

για το μοναστήρι και την αναστήλωση του μοναστηριού.

Από αυτά που διάβασα για την αναστήλωση του μοναστηριού ξεχώρισα τα

πιο κάτω: Η τεχνική επιτροπή των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων

επισκέφθηκε τη Μονή, για να επιθεωρήσει τα έργα. Οι άνθρωποι αυτοί έδωσαν

περισσότερη προσοχή στα έργα που γίνονται στο καμπαναριό και στο εξωτερικό

μέρος της μονής. Ο Αλί Τουντζάι δήλωσε ότι το μοναστήρι είναι μέρος

πολιτιστικής κληρονομιάς για τους Ελληνοκύπριους και για τους

Τουρκοκύπριους. Το έργο θα αποπερατωθεί τον Απρίλιο του 2016.

Δήμος Παπαπαναγιώτου

Κατεχόμενες Εκκλησίες και Μοναστήρια της Κύπρου

Στ΄Ταξη, Α΄Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας, Αμμόχωστος, Κύπρος, Σχολική χρονιά 2014 - 2015 25

Η εκκλησία του Αποστόλου Ανδρέα

Η εκκλησία που

διάλεξα να μελετήσω και

να παρουσιάσω είναι ο

Απόστολος Ανδρέας.

Βρίσκεται στο κατεχόμενο

Ριζοκάρπασο. Η εκκλησία

του Αποστόλου Ανδρέα

κτίστηκε από έναν

καπετάνιο, μετά από το

θαύμα του Αγίου να

θεραπεύσει το γιο του,

που ήταν τυφλός. Προς

τιμή του Αγίου, ο

καπετάνιος έκτισε την

εκκλησία. Αργότερα

χτίστηκε το μοναστήρι

στο ακρωτήρι της

Καρπασίας.

Οι λόγοι για τους

οποίους διάλεξα να

γράψω για την εκκλησία

του Αποστόλου Ανδρέα

είναι επειδή έχω

συγγενείς που έμεναν στο

Ριζοκάρπασο και επειδή

μου κίνησε το ενδιαφέρον η ιστορία του μοναστηριού και το θαύμα του Αγίου.

Επίσης, επειδή ο Απόστολος Ανδρέας ήταν ένας από τους μαθητές του Χριστού

και το έργο και τα θαύματά του είναι ξακουστά σε όλο τον κόσμο.

Όταν έκανα την εργασία μου, αντιμετώπισα και κάποια προβλήματα. Ας

πούμε, μπόρεσα να βρω κάποιες πηγές από το διαδίκτυο, αλλά χρειάστηκε να

ρωτήσω τους γονείς και τον παππού μου να μου πουν περισσότερα. Μετά,

έπρεπε να συνδυάσω τις πληροφορίες που βρήκα από το διαδίκτυο και τις

ιστορίες που μου είπε ο παππούς μου, για να γράψω ένα δικό μου κείμενο.

Κατεχόμενες Εκκλησίες και Μοναστήρια της Κύπρου

26 Στ΄Ταξη, Α΄Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας, Αμμόχωστος, Κύπρος, Σχολική χρονιά 2014 - 2015

Εργάστηκα μόνος μου και είχα λίγες δυσκολίες με τον ηλεκτρονικό υπολογιστή,

αλλά τα κατάφερα και τέλειωσα και μου άρεσε πολύ.

Σε κάποια φάση, η κατασκευή που έφτιαξα για να παρουσιάσω τη μελέτη

μου, έπαθε κάποιο πρόβλημα. Έπεσε το χαρτονάκι με τον χάρτη της Κύπρου και

χάθηκε. Τότε, επειδή δεν προλάβαινα να βρω στο διαδίκτυο και να τυπώσω

ξανά τον χάρτη, μου έδωσε αντίγραφο του χάρτη της Κύπρου η Ελένη, η

συμμαθήτριά μου, και διόρθωσα την κατασκευή μου γρήγορα γρήγορα. Ευτυχώς,

και ευχαριστώ την Ελένη, επειδή θα γίνονταν τα εγκαίνια της Έκθεσης

«Κατεχόμενες Εκκλησίες/Μοναστήρια της Κύπρου» και ήθελα να είμαι

πανέτοιμος.

Αναφορικά με τη μελέτη που έχω κάνει για τη Μονή το Αποστόλου

Ανδρέα, θα ήθελα να συμπληρώσω τα εξής:

Στα μέσα του 2014, έχουν ξεκινήσει εργασίες για την αναστήλωση της

Μονής του Αποστόλου Ανδρέα και αναμένεται να αποπερατωθούν τον Απρίλιο

του 2016. Στόχος είναι να διασωθεί το μοναστήρι και το κτήριο να αντέχει

στους σεισμούς και στο χρόνο. Διάβασα στην εφημερίδα ότι δεν πρέπει να χαθεί

η αυθεντική μορφή του μοναστηριού. Έτσι, οι εργάτες σέβονται τα υλικά με τα

οποία είναι χτισμένο το μοναστήρι και προσπαθούν να το συντηρήσουν όσο πιο

σωστά μπορούν, χωρίς να το αλλάξουν.

Για να τελειώσει το έργο συντήρησης, συνεργάζονται Ελληνοκύπριοι και

Τουρκοκύπριοι. Όπως

δήλωσε ο επικεφαλής των

Τουρκοκυπρίων, «η Μονή

του Αποστόλου Ανδρέα δεν

είναι πολιτιστική κληρονομιά

των Ελληνοκυπρίων, αλλά

και των Τουρκοκυπρίων».

Πιστεύω πως, αυτό είναι

πολύ συγκινητικό και νιώθω

ότι οι άνθρωποι της Κύπρου

μπορούν και θέλουν να ζουν

αγαπημένοι σε μια ελεύθερη

πατρίδα.

Κυπριανός Σαράντης

Κατεχόμενες Εκκλησίες και Μοναστήρια της Κύπρου

Στ΄Ταξη, Α΄Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας, Αμμόχωστος, Κύπρος, Σχολική χρονιά 2014 - 2015 27

Το Μοναστήρι του Αποστόλου Ανδρέα

Το μοναστήρι που θα παρουσιάσω

είναι το Μοναστήρι του Αποστόλου

Ανδρέα. Το μοναστήρι αυτό βρίσκεται στην

«μύτη της Κύπρου μας», δηλαδή, στο

ανατολικότερο ακρωτήρι του νησιού μας.

Κάθε χρόνο, ειδικά στις 30 Νοεμβρίου, οι

Κύπριοι πήγαιναν να προσκυνήσουν στο

μοναστήρι και έπαιρναν τάματα στη μνήμη

του αποστόλου.

Ο Απόστολος Ανδρέας είχε αδελφό

τον Σίμωνα και καταγόταν από τη

Βηθσαϊδά της Γαλιλαίας. Οι γονείς του

ονομάζονταν Ιωάννης και Ιωάννα. Ο

Ανδρέας και ο Σίμωνας ήταν ψαράδες στη

λίμνη της Τιβεριάδας.

Διάλεξα να παρουσιάσω αυτό το

μοναστήρι, επειδή μου αρέσει και είναι ένα

από τα πιο γνωστά μοναστήρια του νησιού

μας. Επίσης, επειδή είναι κατεχόμενο και

θέλω να ελευθερωθεί.

Για να ετοιμάσω αυτή την εργασία,

Κατεχόμενες Εκκλησίες και Μοναστήρια της Κύπρου

28 Στ΄Ταξη, Α΄Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας, Αμμόχωστος, Κύπρος, Σχολική χρονιά 2014 - 2015

μελέτησα ένα βιβλίο μου, που είχε μέσα την ιστορία του Αγίου Ανδρέα και ένα

άλλο βιβλίο που έγραφε για το μοναστήρι. Επίσης, έψαξα στο διαδίκτυο και από

εκεί βρήκα και εκτύπωσα μερικές φωτοτυπίες με εικόνες του μοναστηριού.

Έψαξα στη Βικιπαίδεια, στο Google και στο Google image.

Για τη δημιουργία της κατασκευής, τα υλικά που χρησιμοποίησα είναι μια

κρεμάστρα, σπάγκος, μια πεταλούδα και δύο πλαστικά λουλουδάκια.

Συνεργάστηκα με την κυρία Χριστιάνα. Δε με βοήθησε κανένας. Δεν

αντιμετώπισα ούτε προβλήματα ούτε δυσκολίες. Ένιωσα χαρά και ευτυχία που

μπόρεσα να πετύχω. Οι γονείς μου μου είπαν ότι η κατασκευή μου είναι πολύ

όμορφη και εύκολη. Ήταν εύκολη, επειδή χρησιμοποίησα μια απλή κρεμάστρα,

χαρτόνια και κλωστές. Έχω καλές σκέψεις και θα ήθελα να κάνω ακόμα μια

κατασκευή χρησιμοποιώντας κουτί. Ίσως να μελετήσω μια ακόμα κατεχόμενη

εκκλησία της Κύπρου και να ετοιμάσω ακόμα μια κατασκευή.

Χρυστάλλα Ιωάννου

Κατεχόμενες Εκκλησίες και Μοναστήρια της Κύπρου

Στ΄Ταξη, Α΄Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας, Αμμόχωστος, Κύπρος, Σχολική χρονιά 2014 - 2015 29

Το μοναστήρι του Αποστόλου Ανδρέα

Η εκκλησία που

επέλεξα να παρουσιάσω

είναι η μονή του

Αποστόλου Ανδρέα,

που βρίσκεται στο

Ριζοκάρπασο, πολύ

κοντά στο ακρωτήρι του

Αποστόλου Ανδρέα.

Επέλεξα να

παρουσιάσω το

συγκεκριμένο μοναστήρι,

γιατί μου το πρότειναν

οι γονείς μου και γιατί

ήταν η πρώτη εκκλησία

που ήρθε στο μυαλό

μου, όταν η δασκάλα

μάς είπε να σκεφτούμε

ποια εκκλησία των

κατεχομένων θα

θέλαμε να

παρουσιάσουμε.

Για να ετοιμάσω

την παρουσίασή μου,

εργάστηκα με πολύ

μεράκι. Πρώτα πρώτα

μπήκα στο διαδίκτυο

και βρήκα υλικό

σχετικό με το

μοναστήρι του Αποστόλου Ανδρέα. Ομολογώ ότι και η κυρία Χριστιάνα με

βοήθησε, ειδικά για την κατασκευή, αφού μου έδωσε την ιδέα και την άδεια να

χρησιμοποιήσω υλικά από την Αίθουσα Σχεδιασμού και Τεχνολογίας του

σχολείου μου. Πήρα, λοιπόν, και χρησιμοποίησα χαρτί γκοφρέ. Τύλιξα με αυτό

το πίσω μέρος ενός χάρτινου κιβωτίου. Μετά, χρησιμοποίησα τσόχα, για να

Κατεχόμενες Εκκλησίες και Μοναστήρια της Κύπρου

30 Στ΄Ταξη, Α΄Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας, Αμμόχωστος, Κύπρος, Σχολική χρονιά 2014 - 2015

φτιάξω τα πουλιά. Ακολούθως πήρα ένα ειδκό χαρτί που

λέγεται «κουόρι φλου» και έφτιαξα τα δέντρα και την

εκκλησία. Με βοήθησε πάρα πολύ κι η μητέρα μου. Ήταν η

πρώτη που χάρηκε με το αποτέλεσμα.

Είχα, βέβαια, αντιμετωπίσει και κάποιο πρόβλημα

κατά την κατασκευή του μοναστηριού του Αποστόλου

Αντρέα. Ευτυχώς, με υπομονή, αντιμετώπισα το πρόβλημα

ότι σκιζότανε συνεχώς το χαρτί γκοφρέ που χρησιμοποίησα.

Χάρη και στη βοήθεια της μαμάς το ξεπεράσαμε! Το μόνο

που απέμενε πια ήταν να αρέσει και στους άλλους που θα

την έβλεπαν.

Θέκλα Χρίστου

Η εκκλησία της Αναλήψεως στην Αχερίτου

Η εκκλησία που μελέτησα και έκανα τρισδιάστατη κατασκευή είναι της

Αναλήψεως στην Αχερίτου. Η Αχερίτου είναι το κατεχόμενο χωριό του πατέρα

Κατεχόμενες Εκκλησίες και Μοναστήρια της Κύπρου

Στ΄Ταξη, Α΄Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας, Αμμόχωστος, Κύπρος, Σχολική χρονιά 2014 - 2015 31

μου και βρίσκεται στα δυτικά της κατεχόμενης πόλης της Αμμοχώστου.

Η εκκλησία άρχισε να χτίζεται το 1906 και τέλειωσε το 1923. Κατά την

Τουρκική Εισβολή, το χωριό, αλλά και η εκκλησία καταλήφθηκαν από τους

Τούρκους κατακτητές.

Πριν την Τουρκική Εισβολή, σαράντα μέρες μετά την Ανάσταση και πάντα

ημέρα Πέμπτη, όλοι οι χωριανοί και άνθρωποι από τα γειτονικά χωριά

γιόρταζαν την Ανάληψη του Χριστού στην εκκλησία αυτή, επειδή είναι

αφιερωμένη στην Ανάληψη του Χριστού.

Προσωπικά, διάλεξα να μελετήσω και να παρουσιάσω αυτή την εκκλησία,

επειδή ο μπαμπάς μου κατάγεται από την Αχερίτου και είναι πολύ δεμένος με

αυτό το χωριό. Όταν ο μπαμπάς μου ήταν μικρός, έπαιζε διάφορα παιχνίδια

δίπλα από την εκκλησία της Αναλήψεως. Επίσης, η γιαγιά μου όταν ήταν μικρή,

άφησε μια κούκλα, η οποία ήταν φτιαγμένη με γυάλινη μπουκάλα και μαλλί, σε

αυτή την εκκλησία. Όλη η οικογένεια της γιαγιάς μου ήταν δεμένη με την

Αχερίτου, γιατί ήταν το χωριό της και το αγαπούσαν. Δεν ήθελαν να το

εγκαταλείψουν. Οι Τούρκοι τούς έδιωξαν και, όταν αναγκάστηκαν να φύγουν,

έφυγαν με κλάματα. Πάντα εύχομαι και προσεύχομαι να βρεθεί μια λύση, για να

μπορώ κι εγώ και όλοι

να γυρίσουμε και να

λειτουργηθούμε στην

εκκλησία της

Αναλήψεως, στην

Αχερίτου.

Για να ετοιμάσω

αυτή την εργασία, με

βοήθησε ο ξάδελφός

μου να βρω την

ιστοσελίδα με τις

πληροφορίες. Εργάστηκα σε ηλεκτρονικό υπολογιστή και τύπωσα τις εικόνες

που διάλεξα και τα λόγια που έγραψα στο σχολείο με τη δασκάλα μου. Πιο πολύ

χάρηκα όταν συνεργάστηκα με τον μπαμπά μου, για να φτιάξω εκκλησία σε

τρισδιάστατη κατασκευή. Πήραμε κουτιά, χαρτόνια και γόμα. Ήταν πολύ ωραία.

Δεν είχα κανένα πρόβλημα.

Μιχάλης Ανδρέου

Κατεχόμενες Εκκλησίες και Μοναστήρια της Κύπρου

32 Στ΄Ταξη, Α΄Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας, Αμμόχωστος, Κύπρος, Σχολική χρονιά 2014 - 2015

Η μονή του Αποστόλου Βαρνάβα

Το μοναστήρι του

Αποστόλου Βαρνάβα

βρίσκεται κοντά στην

Αμμόχωστο, ανάμεσα στα

χωριά Έγκωμη, Άγιος

Σέργιος, Λιμνιά και Στύλλοι.

Το μοναστήρι αποτελεί ένα

από τα σημαντικότερα

προσκυνήματα της Κύπρου,

αλλά, δυστυχώς, εδώ και

σαράντα χρόνια το ιστορικό

αυτό μοναστήρι βρίσκεται

υπό τουρκική κατοχή και

λειτουργεί ως μουσείο

εικόνων. Το 2005, μετά από

31 χρόνια, οι κατοχικές

δυνάμεις επέτρεψαν και

λειτουργήθηκε ξανά το

κατεχόμενο μοναστήρι του

Αποστόλου Βαρνάβα. Η Μονή

του Αποστόλου Βαρνάβα

ανήκει στη Μητροπολιτική

Περιφέρεια Κωνσταντίας-

Αμμοχώστου.

Ο Απόστολος

Βαρνάβας γεννήθηκε στην

Κύπρο τον 1ο μ.Χ., αλλά, όταν

κλήθηκε να υπηρετήσει τον

Κύριο, φαίνεται πως βρισκόταν στην Παλαιστίνη, εκεί που ήταν οι δώδεκα

απόστολοι. Ο Βαρνάβας θεωρείται ίσος των δώδεκα και πρώτος μεταξύ των

εβδομήντα Αποστόλων. Συνοδευόταν στενά από τον Ευαγγελιστή Μάρκο, που

ήταν ανεψιός του, αφού η μητέρα του Μάρκου ήταν αδελφή του Βαρνάβα. Ο

Απόστολος Βαρνάβας ο Κύπριος είναι ο ιδρυτής και ο θεμελιωτής της

Εκκλησίας της Κύπρου. Θεμελίωσε την Κυπριακή Εκκλησία, που είναι μια από

Κατεχόμενες Εκκλησίες και Μοναστήρια της Κύπρου

Στ΄Ταξη, Α΄Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας, Αμμόχωστος, Κύπρος, Σχολική χρονιά 2014 - 2015 33

τις παλαιότερες Εκκλησίες της χριστιανοσύνης και είναι Αποστολική, όπως οι

Εκκλησίες της Ιερουσαλήμ, της Αντιόχειας και της Ρώμης. Η Εκκλησία μας

γιορτάζει τη μνήμη του ιδρυτή και προστάτη της, του Αποστόλου Βαρνάβα, στις

11 Ιουνίου.

Το Ευαγγέλιο του Βαρνάβα είναι ένα κείμενο που περιγράφει τη ζωή του

Ιησού και αποδίδεται στον μαθητή του Ιησού, Βαρνάβα, ο οποίος, σε αυτό το

έργο θεωρείται ως ένας εκ των δώδεκα μαθητών, στην πραγματικότητα, όμως,

όπως είπα πιο πριν, ανήκε στον ευρύτερο κύκλο των 70 μαθητών του Ιησού.

Ο Βαρνάβας πώλησε όλη του την περιουσία, για να μην έχει κανένα

περισπασμό στη ζωή και την έθεσε στη διάθεση των Αποστόλων.

Για αυτήν την εργασία εργάστηκα κάπως έτσι:

Για να βρω τις πληροφορίες μου για τη Μονή

του Αποστόλου Βαρνάβα, έψαξα στο διαδίκτυο και

σε βιβλία. Για να φτιάξω την κατασκευή μου,

έπιασα ένα ξύλο και κόλλησα με ωραίο τρόπο τα

λόγια, την εικόνα και ένα περιστέρι. Την εργασία

μου αυτή την έφτιαξα με χαρά, γιατί με αυτή θα

μάθω σε πολλούς ανθρώπους κάποια πράγματα

που δεν τα γνωρίζουν.

Γιατί επέλεξα αυτήν την εργασία:

Επέλεξα αυτήν την εκκλησία, γιατί μου

αρέσει ιδιαίτερα η ιστορία της. Πάντα θαυμάζω

τον Απόστολο Βαρνάβα για αυτά που έχει κάνει

στην Κύπρο μας. Επίσης πιστεύω ότι πρέπει να τιμούμε τη Μονή του

Αποστόλου Βαρνάβα, όπως και όλα τα άλλα κατεχόμενα βουβά μοναστήρια και

εκκλησίες μας.

Απολυτίκιο Αποστόλου Βαρνάβα - Ήχος α'

"Το μέγα κλέος της Κύπρου, της Οικουμένης τον κήρυκα,

των Αντιοχέων τον πρώτον της χριστωνύμου κλήσεως αρχιτέκτονα,

της Ρώμης τον κλεινόν εισηγητήν, και θείον των εθνών σαγηνευτήν,

το της χάριτος δοχείον του Παρακλήτου Πνεύματος τον επώνυμον,

Κατεχόμενες Εκκλησίες και Μοναστήρια της Κύπρου

34 Στ΄Ταξη, Α΄Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας, Αμμόχωστος, Κύπρος, Σχολική χρονιά 2014 - 2015

Απόστολον τον μέγαν, τον του θείου Παύλου συνέκδημον,

των εβδομήκοντα πρώτον, των δώδεκα ισοστάσιον

πάντες συνελθόντες σεπτώς οι πιστοί, τον Βαρνάβαν άσμασι στέψωμεν,

πρεσβεύει γαρ Κυρίω, ελεηθήναι τάς ψυχάς ημών" Πηγή: http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%80%CF%8C%CF%83%CF%84%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CF%82_%CE%92%CE%B1%CF%81%CE%BD%CE%AC%CE%B2%CE%B1%CF%82

Ελένη Χατζηγεωργίου

Η κατεχόμενη Μονή Απόστολου Βαρνάβα

Το Μοναστήρι του

Απόστολου Βαρνάβα

βρίσκεται κοντά στην

Αμμόχωστο, ανάμεσα

στα χωριά Έγκωμη,

Άγιος Σέργιος, Λιμνιά

Κατεχόμενες Εκκλησίες και Μοναστήρια της Κύπρου

Στ΄Ταξη, Α΄Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας, Αμμόχωστος, Κύπρος, Σχολική χρονιά 2014 - 2015 35

και Στύλλοι, περίπου ένα

χιλιόμετρο από την ιστορική

Σαλαμίνα. Το μοναστήρι είναι από

τα πιο σημαντικά προσκυνήματα

της Κύπρου. Δυστυχώς, εδώ και

40 χρόνια, είναι υπό κατοχή των

Τούρκων. Η Εκκλησία της Κύπρου

γιορτάζει τη μνήμη του ιδρυτή της

και πολιούχου της, στις 11 Ιουνίου.

Σε απόσταση 100 μέτρων

προς τα ανατολικά του

Μοναστηριού βρίσκεται λαξευτός

τάφος της ρωμαϊκής περιόδου που

θεωρείται ως ο τάφος του

Αποστόλου Βαρνάβα. Για να βρω

τις πληροφορίες, με βοήθησε η

συμμαθήτριά μου

η Άννα, επειδή

εγώ είμαι από τη

Σκωτία και

δυσκολεύομαι, ακόμα, λίγο με τα Ελληνικά. Δηλαδή, η Άννα

είχε την καλοσύνη να μου φέρει πληροφορίες από το

διαδίκτυο και εγώ τις διάβασα. Αν είχα απορία, την ρωτούσα

και αυτή πρόθυμα μου εξηγούσε κάποια λόγια. Επίσης, με

βοήθησε και με την κατασκευή. Μου έφερε κάποια υλικά. Την

ευχαριστώ πολύ.

Ένιωσα πολύ χαρούμενη που έκαμα την εργασία μου.

Είμαι ευτυχισμένη.

Ashleigh Wilson

Κατεχόμενες Εκκλησίες και Μοναστήρια της Κύπρου

36 Στ΄Ταξη, Α΄Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας, Αμμόχωστος, Κύπρος, Σχολική χρονιά 2014 - 2015

Η εκκλησία και το μοναστήρι του Αποστόλου Βαρνάβα

Η εκκλησία του

Αποστόλου Βαρνάβα είναι

χτισμένη πάνω στον τάφο

του Αποστόλου. Ο τάφος και

το ιερό λείψανο του

Αποστόλου Βαρνάβα

ανακαλύφθηκαν κοντά στη

Σαλαμίνα από τον

Αρχιεπίσκοπο Ανθέμιο. Όταν ανακαλύφθηκε το λείψανο, εκεί, χτίστηκε

εκκλησία. Μετά από λίγα χρόνια, λίγο πιο κάτω, χτίστηκε το Μοναστήρι του

Αποστόλου Βαρνάβα. Αυτό το μοναστήρι, όπως και πολλά άλλα στο νησί μας,

μένει ασυντήρητο και κινδυνεύει να καταστραφεί στην τούρκικη κατοχή. Μένει

βουβό και αλειτούργητο. Θέλω πολύ να μπορούμε να το λειτουργούμε κάθε

Κυριακή. Στο μοναστήρι του Αποστόλου Βαρνάβα έζησαν οι τρεις μοναχοί που

φαίνονται στη φωτογραφία. Αυτοί οι τρεις μοναχοί έζησαν για χρόνια στο

Μοναστήρι και εικονογράφησαν πολλές εικόνες.

Δέσποινα Καραπάσιη

Κατεχόμενες Εκκλησίες και Μοναστήρια της Κύπρου

Στ΄Ταξη, Α΄Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας, Αμμόχωστος, Κύπρος, Σχολική χρονιά 2014 - 2015 37

Η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου

Ο ιερός ναός του Αγίου Γεωργίου βρίσκεται στην παλιά πόλη της

Αμμοχώστου. Χτίστηκε την εποχή της Φραγκοκρατίας. Όταν η πόλη της

Αμμοχώστου καταλήφθηκε από τους Τούρκους, το 1571, η εκκλησία

μετατράπηκε σε σταύλο ζώων. Το 1905 η εκκλησία διορθώθηκε. Τα εγκαίνια

του ναού τέλεσε ο αρχιεπίσκοπος Κύριλλος. Φέτος, το 2014, για πρώτη φορά,

μετά από 57 χρόνια, τελέστηκε ξανά Θεία Λειτουργία από τον Μητροπολίτη

Κωνσταντίας-Αμμοχώστου, κ. Βασίλειο. Πολύς κόσμος πήγε σε αυτή τη

λειτουργία και η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου στην κατεχόμενη Αμμόχωστο

γέμισε με πιστούς!

Για να κάνω την κατασκευή, πήρα ένα μεγάλο χάρτινο κουτί, για να

φτιάξω κάτι σαν ομοίωμα εκκλησίας και κόλλησα ένα μαύρο ύφασμα, στη μέσα

μεριά του κουτιού. Μετά, πήρα δύο ξύλα και τα κόλλησα πάνω στο ύφασμα, σε

σχήμα σταυρού. Ύστερα, πήρα δύο χαρτονάκια

λεπτά και κόλλησα πάνω τους τα λόγια που έγραψα

για την εργασία μου. Πίσω από τα μπλε χαρτονάκια

κόλλησα ξύλα με τη ζεστή γόμα και μετά κόλλησα τα

ξύλα στο μεγάλο κουτί. Έφτιαξα έτσι μια

τρισδιάστατη παρουσίαση για τους επισκέπτες της

Έκθεσής μας. Νίκος Χριστοφόρου

Κατεχόμενες Εκκλησίες και Μοναστήρια της Κύπρου

38 Στ΄Ταξη, Α΄Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας, Αμμόχωστος, Κύπρος, Σχολική χρονιά 2014 - 2015

Εκκλησία Προφήτη Ηλία στους Στύλλους, Αμμοχώστου

Γεια σας. Είμαι η Χρυσοβαλάντω Νικολάου. Σας καλωσορίζω στην «Έκθεση

Κατεχόμενων Εκκλησιών» του σχολείου μας και με μεγάλη μου χαρά θα σας

παρουσιάσω την εργασία μου:

Παρουσιάζω την κατεχόμενη εκκλησία του Προφήτη Ηλία, που βρίσκεται

στους Στύλλους Αμμοχώστου.

Η εκκλησία ανήκει στη Μητροπολιτική περιφέρεια Κωνσταντίας-

Αμμοχώστου και είναι χωροθετημένη κοντά στην κοίτη του Πεδιαίου.

Η ανέγερση του ιερού ναού των Στύλλων και η αφιέρωσή της στον

Προφήτη Ηλία δεν είναι άσχετη με τον βίο του Προφήτη. Η ανάγκη για

νερό και η επίκληση της θείας πρόνοιας για το σκοπό αυτό σχετίζεται με

τη σύνδεση Προφήτη Ηλία και βροχής–νερού. Εκφράζει, δηλαδή, ο

Προφήτης Ηλίας τη στροφή προς τον θεό και προς τον ίδιο, για να στείλει

βροχή και να εμπλουτίσει, έτσι, τους υδάτινους πόρους της περιοχής. Η

εκκλησία εγκαινιάστηκε στις 8 Νοεμβρίου 1953 .

Επέλεξα να παρουσιάσω την κατεχόμενη εκκλησία του Προφήτη Ηλία, για τους

παρακάτω λόγους:

Οι γονείς της μητέρας μου κατάγονται και ζούσαν (μέχρι τον Ιούλιο του

1974) στο χωριό Στύλλοι Αμμοχώστου.

Κατεχόμενες Εκκλησίες και Μοναστήρια της Κύπρου

Στ΄Ταξη, Α΄Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας, Αμμόχωστος, Κύπρος, Σχολική χρονιά 2014 - 2015 39

Πρόσφατα, επισκέφθηκα το χωριό των Στύλλων και κάποιος πρόσφυγας

μού μίλησε για το πώς ήταν η εκκλησία και πώς την κατάντησαν

λεηλατώντας την οι Τούρκοι.

Όταν επισκέπτομαι την περιοχή του Πρωταρά, στο Παραλίμνι, και βλέπω

την εκκλησία του Προφήτη Ηλία που φαίνεται από ψηλά στον λόφο,

μπαίνω στη διαδικασία για να μάθω πληροφορίες για τον βίο του Προφήτη.

Έτσι, το συνδύασα με τις πληροφορίες που γνωρίζω και ετοίμασα την

εργασία μου.

Αρχικά έψαξα στο διαδίκτυο για περισσότερες πληροφορίες και εικόνες

σχετικά με την εκκλησία. Όταν βρήκα τις πληροφορίες και τις εικόνες, έψαξα

για μια βάση για την εργασία μου. Βρήκα ένα ξύλο και το μπογιάτισα πράσινο από

τη μια πλευρά. Πήρα φύλλα ελιάς και τα έκοψα από τη μέση. Τα έβαψα πράσινα

και τα κόλλησα στο κάτω μέρος του ξύλου. Έγραψα με μεγάλα κεφαλαία

γράμματα «ΠΡΟΦΗΤΗΣ ΗΛΙΑΣ» και τα κόλλησα στο πάνω μέρος του ξύλου.

Στο κέντρο του ξύλου κόλλησα μια εικόνα με την εκκλησία του Προφήτη Ηλία.

Στην αριστερή πλευρά, κόλλησα τα λόγια που έγραψα και στη δεξιά πλευρά,

κόλλησα ένα άσπρο περιστέρι. Τελευταία στιγμή πήρα ένα κομμάτι σύρμα, το

μετέτρεψα σε σχήμα συρματοπλέγματος και το κόλλησα πάνω από τα φύλλα

ελιάς. Στην πίσω πλευρά του ξύλου κόλλησα δύο χάρτες. Στον έναν φαίνεται

από κοντά το χωριό και στον άλλο φαίνεται ολόκληρη η Κύπρος. Στη συνέχεια,

πήρα δύο κομμάτια τσόχα και τα έβαλα γύρω από τους χάρτες, για να καλύψω

το ξύλο. Πήρα ειδικό πλαστικό και σχεδίασα τρία συννεφάκια. Τα έκοψα και τα

στερέωσα στο πάνω μέρος του ξύλου, πάνω από τους

χάρτες. Στο ένα σύννεφο έγραψα τα στοιχεία μου. Η

μόνη δυσκολία που αντιμετώπισα ήταν το ότι δεν

μπορούσε να στερεωθεί το ξύλο κάπου, έτσι ώστε να

μπορώ να εκθέσω την εργασία μου εύκολα. Τότε,

τρύπησα το ξύλο και πέρασα κλωστή, για να μπορώ να

την κρεμάσω.

Εκτός από την εργασία που ετοίμασα και θα τη

θυμάμαι για πάντα, έμαθα περισσότερα για το χωριό

Στύλλοι και την εκκλησία του Προφήτη Ηλία. Μέσα από

τη συνεργασία μου με τις δασκάλες και τους γονείς μου,

μοιραστήκαμε γνώσεις και ιδέες. Εκτός από τις ιδέες και τις γνώσεις που

Κατεχόμενες Εκκλησίες και Μοναστήρια της Κύπρου

40 Στ΄Ταξη, Α΄Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας, Αμμόχωστος, Κύπρος, Σχολική χρονιά 2014 - 2015

μοιραστήκαμε, τώρα, συναισθηματικά νιώθω δεμένη με το χωριό και την

εκκλησία του προφήτη Ηλία.

Στην εργασία μου με βοήθησαν η κυρία Χριστιάνα Πιερουλλή Πισιήα

(δασκάλα μου), η κυρία Στέλλα Αντωνίου (επισκέπτρια δασκάλα) και οι γονείς

μου. Τους ευχαριστώ. Ευχαριστώ κι εσάς, που θα διαβάσετε το κείμενό μου.

Καλή Λευτεριά στον τόπο μας.

Χρυσοβαλάντω Νικολάου

Άγιος Θέρισσος, Γιαλούσα

Η εκκλησία που παρουσιάζω είναι ο Άγιος Θέρισσος (Θύρσος) στη

Γιαλούσα. Η εκκλησία του Αγίου Θέρισσου (Θύρσου) βρίσκεται στα

βορειανατολικά του χωριού Γιαλούσα. Την εκκλησία του Αγίου Θέρισσου την

ονόμασαν έτσι, επειδή λέγεται ότι εκεί ασκήτεψε ο επίσκοπος Καρπασίας

Θέρισσος. Ο Άγιος Θέρισσος έφυγε από επίσκοπος Καρπασίας, για να ζήσει πιο

ειρηνικά. Πήγε στο μέρος όπου είναι σήμερα η μικρή εκκλησία. Εκεί υπάρχει μία

μικρή τρύπα που έβγαζε νερό και έπινε ο Άγιος Θέρισσος. Τώρα το νερό αυτό

είναι αγιασμός.

Ο πρώτος λόγος που επέλεξα αυτή την εκκλησία είναι γιατί είναι στο

κατεχόμενο χωριό της μητέρας μου. Ο δεύτερος λόγος είναι επειδή δεν πρέπει

να ξεχνάμε τα κατεχόμενα χωριά και τις εκκλησίες μας. Τρίτος λόγος είναι για

να μάθουν όλοι όσοι θα δουν και θα διαβάσουν την εργασία μου για αυτή την

εκκλησία.

Για να ετοιμάσω την παρουσίαση μου, αρχικά, βρήκα ένα βιβλίο που

Κατεχόμενες Εκκλησίες και Μοναστήρια της Κύπρου

Στ΄Ταξη, Α΄Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας, Αμμόχωστος, Κύπρος, Σχολική χρονιά 2014 - 2015 41

ονομάζεται «Ταξίδια στη Μνήμη» και, με τη

βοήθεια της μητέρας μου, βρήκαμε

πληροφορίες από το διαδίκτυο. Ο πατέρας μου

τύπωσε τις πληροφορίες που χρειαζόμουνα και

τις επεξεργάστηκα, για να βρω αυτά που

χρειαζόμουν για τον Άγιο Θέρισσο. Εγώ και οι

γονείς μου νιώθουμε μεγάλη θλίψη και

στεναχώρια που οι Τούρκοι κρατούν τα χωριά

και τις εκκλησίες μας. Τα θρησκευτικά μας

μνημεία λεηλατήθηκαν και μένουν ασυντήρητα.

Το 2013 και 2014, τη μέρα των

Θεοφανίων, ο Μητροπολίτης Καρπασίας κ.

Χριστοφόρος και πολύς κόσμος έκαναν εκεί

λειτουργία και έριξαν τον σταυρό στη θάλασσα

του Αγίου Θέρισσου. Παρ’ όλες τις δύσκολες

καιρικές συνθήκες, πολλοί πιστοί πήγαν με το

λεωφορείο στην κατεχόμενη Αγία Τριάδα και

εκεί τελέστηκε η λειτουργία των Φώτων. Η πιο σημαντική στιγμή της ημέρας

ήταν όταν ο σταυρός αγίασε τη θάλασσα του Αγίου Θέρισσου, μετά από 39

ολόκληρα χρόνια. Μερικοί τολμηροί έπεσαν στο παγωμένο νερό και πήραν τον

σταυρό. Μεγάλη ήταν η συγκίνηση όλου του κόσμου κι όλοι ευχήθηκαν σύντομη

ελευθερία στο νησί μας.

Στέφανος Χαραλάμπους

Ιερά μονή Αγίου Ιωάννη του Χρυσοστόμου

Α. Λίγα λόγια την εκκλησία

Η εκκλησία που διάλεξα για να παρουσιάσω είναι η Ιερά μονή Αγίου Ιωάννη

του Χρυσοστόμου. Η Ιερά μονή του Αγίου Ιωάννη του Χρυσοστόμου βρίσκεται

στη βόρεια πλευρά του Πενταδακτύλου, λίγο πιο χαμηλά από το χωριό

Κουτσοβέντης.

Η Ιερά μονή του Αγίου Ιωάννη του Χρυσόστομου χτίστηκε κατά τα

Βυζαντινά χρόνια, πιθανό στα τέλη των Αραβικών επιδρομών. Αιτία για να

χτιστεί ήταν μια αρχόντισσα που υπέφερε από την αρρώστια της λέπρας. Αυτή η

Κατεχόμενες Εκκλησίες και Μοναστήρια της Κύπρου

42 Στ΄Ταξη, Α΄Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας, Αμμόχωστος, Κύπρος, Σχολική χρονιά 2014 - 2015

αρχόντισσα είχε ένα σκυλάκι, που κόλλησε και αυτό λέπρα. Το σκυλάκι χανόταν,

έφευγε από την αρχόντισσα, μετά, όμως, που επέστρεφε πίσω ήταν σε πιο καλή

κατάσταση από την αρρώστια της λέπρας. Η αρχόντισσα σκέφτηκε να βάλει έναν

υπηρέτη να ακολουθήσει το σκυλάκι, για να δει πού μπορεί να πηγαίνει και να

γιατρεύεται. Ο υπηρέτης, όταν είδε ότι το σκυλάκι, αφού πήγαινε σε μια πηγή

και έκανε μπάνιο να γιατρεύεται, το είπε στην αρχόντισσα. Τότε η αρχόντισσα

πήγε και αυτή και λούστηκε και γιατρεύτηκε. Μετά, αποφάσισε να φύγει από το

φρούριο και να πάει να ζήσει με τους δικούς της στην πόλη. Τη νύχτα, στον

ύπνο της, πριν φύγει για την πόλη, εμφανίστηκε ο Άγιος Χρυσόστομος και της

είπε να χτίσει μία εκκλησία για εκείνον. Η αρχόντισσα μετά από λίγους μήνες

έχτισε την εκκλησία.

Η εκκλησία είναι χωρισμένη σε δύο ναούς. Ο πρώτος κτίστηκε το 990 μ. Χ.

και αφιερώθηκε στον Άγιο Χρυσόστομο. Η άλλη κτίστηκε το 1891 και πρώτα

αφιερώθηκε στην Αγία Τριάδα και μετά στην Αγία Ελένη.

Τώρα οι Τούρκοι την έκαναν στρατόπεδο.

Β. Λόγοι που διάλεξα αυτήν την εκκλησία

Επέλεξα αυτήν την εκκλησία επειδή μου άρεσε η ιστορία της και ο τρόπος που

κτίστηκε. Αυτή η εκκλησία μου θυμίζει την Αγία Σοφία στην Κωνσταντινούπολη.

Γ. Πώς εργάστηκα

Στην αρχή, πήρα κάποια ξύλα και τα κόλλησα ή τα βίδωσα, με τη βοήθεια

του πατέρα μου, που είναι πελεκάνος. Μετά πήρα κλαδιά ελιάς και τα

τοποθέτησα πάνω στο ξύλο. Στη συνέχεια, στο σχολείο, τύπωσα ό,τι είχα

Κατεχόμενες Εκκλησίες και Μοναστήρια της Κύπρου

Στ΄Ταξη, Α΄Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας, Αμμόχωστος, Κύπρος, Σχολική χρονιά 2014 - 2015 43

γράψει σχετικό με την εκκλησία και τα κόλλησα σε χρωματιστά χαρτόνια και

στόλισα το περίγραμμα. Τοποθέτησα και την εικόνα της εκκλησίας στην

κατασκευή και έβαλα και τον χάρτη της περιοχής.

Τα προβλήματα που αντιμετώπισα ήταν ότι κάποια ξύλα δεν κολλούσαν

και χρειάστηκε να τα βιδώσω. Άλλο πρόβλημα ήταν ότι τα φύλλα ελιάς δεν

κολλούσαν πάνω στο ξύλο.

Σε όλη τη διαδικασία, είχα την υποστήριξη της δασκάλας μου, της κυρίας

Χριστιάνας Πισιήα, και την ευχαριστώ που μου έδωσε την ευκαιρία να κάνω μια

τέτοια εργασία. Ευχαριστώ, επίσης,

την κυρία Στέλλα Αντωνίου, μια

νεαρή δασκάλα που ήρθε στο

σχολείο μας για λίγο καιρό, και

είχε την καλοσύνη να με βοηθήσει

με το κόλλημα με τη ζεστή γόμα.

Αυτή η εργασία μού άρεσε,

γιατί με βοήθησε ο πατέρας μου, η

μητέρα μου και ο αδερφός και έτσι

ήρθαμε πιο κοντά σαν οικογένεια.

Επίσης, μου άρεσε που κάναμε

παρουσίαση των εργασιών μας στα άλλα παιδιά του σχολείου. Τα παιδιά που

ήρθαν από άλλες τάξεις έμαθαν πιο πολλά πράγματα για την κατεχόμενη

εκκλησία, που δεν τα ήξεραν.

Μαρία Χριστοφή

Η εκκλησία του Αγίου Μάμα

Κατεχόμενες Εκκλησίες και Μοναστήρια της Κύπρου

44 Στ΄Ταξη, Α΄Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας, Αμμόχωστος, Κύπρος, Σχολική χρονιά 2014 - 2015

Η εκκλησία

που παρουσιάζω

είναι αυτή του

Αγίου Μάμα, που

βρίσκεται στην

κατεχόμενη

Μόρφου.

Σύμφωνα με

τον μύθο, η

λάρνακα με τα

λείψανα του Αγίου

ρίχτηκε στη

θάλασσα από τη

Μικρά Ασία και

κατέληξε στον

κόλπο της Μόρφου.

Εκεί τη βρήκαν

κάποιοι άνθρωποι,

κάτοικοι της

Μόρφου και είπαν

ότι θα έπερεπε να

την πάρουν στο χωριό τους. Όταν έφτασαν στο σημείο που είναι σήμερα

χτισμένη η εκκλησία, η λάρνακα βάρυνε τόσο, που δεν μπορούσαν να τη

σηκώσουν. Τότε, οι άνθρωποι άνοιξαν τη λάρνακα έκτισαν την εκκλησία εις

μνήμη του Αγίου Μάμα, εκεί.

Επέλεξα να παρουσιάσω αυτή τη συγκεκριμένη εκκλησία, γιατί έχουμε κι

εμείς ένα παρεκλήσι στο χωριό μας, πολύ κοντά στο σχολείο μας, αφιερωμένο

στον Άγιο Μάμα αλλά και γιατί μου άρεσε η ιστορία για το χτίσιμό της.

Όταν ξεκίνησα να ασχολούμαι με την παρουσίασή μου, ήμουν

ενθουσιασμένος, γιατί θα έκανα κάτι πρωτότυπο. Δεν κρύβω ότι στην πορεία

βρέθηκα μπροστά σε δυσκολίες είτε με το διαδίκτυο είτε με την ίδια την

κατασκευή της εκκλησίας αυτής. Οι γονείς μου μου είχαν πει ότι θα ήταν

δύσκολο. Ευτυχώς, στο τέλος, τα κατάφερα και νιώθω περήφανος γι’ αυτό.

Αντρέας Γεωργίου

Κατεχόμενες Εκκλησίες και Μοναστήρια της Κύπρου

Στ΄Ταξη, Α΄Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας, Αμμόχωστος, Κύπρος, Σχολική χρονιά 2014 - 2015 45

Άγιος Μάμας στην κατεχόμενη Μόρφου

Γεια σας, είμαι η Κυριακή Βλασή. Η

εκκλησία που παρουσιάζω είναι ο Άγιος Μάμας,

στην κατεχόμενη Μόρφου. Η εκκλησία του Αγίου

Μάμα είναι χτισμένη στα ερείπια δυο

παλαιοχριστιανικών βασιλικών και ενός

μεταβυζαντινού ναού, ο οποίος φαίνεται ότι

παρέμεινε σε χρήση, πιθανώς μέχρι την ανέγερση

του σημερινού ναού, τον 16ο αιώνα.

Μέσα στον ναό εντοπίστηκαν ταφές. Από

αυτό καταλαβαίνουμε ότι ο χώρος γύρω από τον

ναό χρησιμοποιήθηκε και ως κοιμητήριο. Δηλαδή,

όπως εμάς στη Σωτήρα, που στην αυλή της

παλιάς μας εκκλησίας, του Σωτήρος, έχει γύρω

γύρω τάφους.

Ο Άγιος Μάμας γιορτάζει στις 2

Σεπτεμβρίου. Επειδή είναι πολιούχος άγιος της

Μόρφου, εκεί γινόταν μεγάλο πανηγύρι πριν την

Τουρκική Εισβολή. Τα τελευταία χρόνια, κάποιες

χρονιές, οι κάτοικοι της Μόρφου, μαζί με τον

Μητροπολίτη τους, πηγαίνουν και λειτουργούν

την εκκλησία του Αγίου Μάμαντος στην

κατεχόμενη Μόρφου.

Ο πρώτος λόγος που διάλεξα αυτή την

εκκλησία είναι γιατί μου αρέσει. Ο δεύτερος

λόγος είναι επειδή έχει πολύ σημαντικό να

μελετούμε και να γνωρίζουμε κατεχόμενες

εκκλησίες του νησιού μας.

Εγώ εργάστηκα σε ηλεκτρονικό υπολογιστή.

Έψαξα και βρήκα πληροφορίες. Εργάστηκα μόνη

μου και με βοήθησε η δασκάλα μου, η κυρία

Χριστιάνα. Για να βρω το κατάλληλο κλαδί, με

βοήθησε λίγο η γιαγιά μου. Έβαλα ένα κλαδί δέντρου σε μια μεγάλη γλάστρα και

Κατεχόμενες Εκκλησίες και Μοναστήρια της Κύπρου

46 Στ΄Ταξη, Α΄Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας, Αμμόχωστος, Κύπρος, Σχολική χρονιά 2014 - 2015

το στερέωσα με χώμα και πέτρες. Μετά κρέμασα στα κλαδιά του τα χρωματιστά

χαρτονάκια με τις πληροφορίες και τις φωτογραφίες από την παρουσίασή μου.

Είχα μια δυσκολία κατά τη διάρκεια της εργασίας μου. Πολλές φορές δεν

είχαμε πρόσβαση στο διαδίκτυο

στο σχολείο και έτσι, πήγα στον

ξάδελφό μου, για να τελειώσω την

εργασία. Τα συναισθήματά μου

ήταν πολύ έντονα. Ήμουν

χαρούμενη και ευτυχισμένη που

έκανα αυτή την εργασία. Οι

σκέψεις μου ήταν ότι έπρεπε να

ακολουθήσω τις οδηγίες της

δασκάλας μου, για να μην κάνω

κάτι λάθος και να δουλέψω σωστά.

Οι γονείς μου και η δασκάλα μου

είπαν πως ήταν πολύ ωραία η

εργασία μου κι εγώ χάρηκα πολύ.

Αγωνιώ να την παρουσιάσω.

Κυριακή Βλασίου

Κατεχόμενες Εκκλησίες και Μοναστήρια της Κύπρου

Στ΄Ταξη, Α΄Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας, Αμμόχωστος, Κύπρος, Σχολική χρονιά 2014 - 2015 47

Ιερά Μονή Αρχαγγέλου Μιχαήλ, του Αντιφωνητή

Στη βόρεια πλαγιά του Πενταδάκτυλου,

κοντά από το χωριό Άγιος Αμβρόσιος της

επαρχίας Κερύνειας, βρίσκεται το Μοναστήρι

του Αρχάγγελου Μιχαήλ, του Αντιφωνητή,

που κτίστηκε τον 12ο αιώνα. Κοντά στο

Μοναστήρι υπήρχε ένας μικρός συνοικισμός.

Στη θέση του σημερινού Μοναστηριού

βρισκόταν ένας ναός αφιερωμένος στον

Αρχάγγελο, ο οποίος έκανε ένα θαύμα. Ένας

Κατεχόμενες Εκκλησίες και Μοναστήρια της Κύπρου

48 Στ΄Ταξη, Α΄Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας, Αμμόχωστος, Κύπρος, Σχολική χρονιά 2014 - 2015

κάτοικος, πήρε δάνειο από έναν Εβραίο και άφησε

τα λεφτά στην οικογένειά του, αφού αυτός θα

έφευγε, για να βρει δουλειά και να ξεχρεώσει το

χρέος του. Συμφώνησε με τον Εβραίο ότι, αν δεν

μπορούσε να του στείλει τα χρήματα με άλλον τρόπο, θα τα έβαζε μέσα σε ένα

μπουκαλάκι με το όνομα του Εβραίου γραμμένο πάνω σε αυτό και θα το έριχνε

στη θάλασσα, για να φτάσουν στην Κύπρο. Όταν ο φτωχός άνθρωπος κατάφερε

να μαζέψει το ποσό, το έστειλε. Ο Εβραίος, αν και πήρε το ποσό, είπε πως δεν

το πήρε. Μετά από μερικά χρόνια ο φτωχός άνθρωπος επέστρεψε και έμαθε

πως ο Εβραίος έλεγε πως δεν πήρε τα χρήματα. Έτσι, πήγαν στη Μονή και

ρώτησαν τον Αρχάγγελο Μιχαήλ αν πήρε ο Εβραίος τα χρήματα. Ο Αρχάγγελος

τούς απάντησε ότι τα πήρε και μάλιστα μέρα Παρασκευή. Γι’ αυτό ονομάστηκε

έτσι η εκκλησία. Δηλαδή, Αρχάγγελος Μιχαήλ, ο Αντιφωνητής.

Τώρα θα σας πω τρεις λόγους για τους οποίους διάλεξα και μελέτησα

αυτήν τη συγκεκριμένη εκκλησία. Μου έκανε εντύπωση το όνομα της εκκλησίας.

Όταν διάβασα τα κείμενο, ενθουσιάστηκα, γιατί, από ό,τι ήξερα, οι Άγιοι και οι

Αρχάγγελλοι δεν απαντούν, όταν τους μιλάμε. Στην ιστορία αυτή, ο Αρχάγγελος

μιλούσε και μου άρεσε. Επίσης, μου άρεσε η εικόνα.

Τα υλικά που χρειάστηκα για την κατασκευή ήταν γόμα, χαρτόνι, κουτιά,

κόλλα, μπογιές και ένα μεγάλο κουτί. Πρώτα πήρα το μεγάλο κουτί και το έκανα

επίπεδο. Στη συνέχεια πήρα τα μικρότερα κουτιά, τα κόλλησα και έφτιαξα την

εκκλησία και τα σπίτια. Μετά τα μπογιάτισα. Επιπλέον, πληκτρολόγησα τα λόγια

μου και τα κόλλησα στο χαρτόνι. Επίσης, πήρα τρία ξύλα και κόλλησα τα λόγια

μου. Με βοήθησε η μαμά μου στο να φτιάξω την εκκλησία. Τις πληροφορίες τις

βρήκα από ένα βιβλίο, που είχα σπίτι μου. Οι γονιοί μου είναι περήφανοι για

εμένα. Τα συναισθήματά μου δε λέγονται!

Άννα Μίσιη

Κατεχόμενες Εκκλησίες και Μοναστήρια της Κύπρου

Στ΄Ταξη, Α΄Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας, Αμμόχωστος, Κύπρος, Σχολική χρονιά 2014 - 2015 49

Η εκκλησία του Αρχαγγέλου Μιχαήλ του Αντιφωνητή

Η εκκλησία που αποφάσισα να παρουσιάσω είναι η εκκλησία του Αρχαγγέλου

Μιχαήλ, του Αντιφωνητή. Ο Αρχάγγελος Μιχαήλ, ο Αντιφωνητής, βρίσκεται στη

βόρεια πλαγιά του Πενταδακτύλου, δηλαδή σε μικρή απόσταση από το

κατεχόμενο χωριό Άγιος Αμβρόσιος. Η εκκλησία αυτή είναι κτίσμα του 12ου

αιώνα. Στη θέση του σημερινού μοναστηριού ήταν χτισμένος ένας ναός

αφιερωμένος στον Αργάγγελο. Επίσης, αυτός ο ναός είναι από τους

μοναδικότερους ναούς βυζαντινής τέχνης.

Οι λόγοι που με οδήγησαν στο να αποφασίσω να μελετήσω αυτή την εκκλησία

είναι πολλοί. Ο πρώτος λόγος είναι ότι η εκκλησία του Αρχαγγέλου Μιχαήλ του

Αντιφωνητή, βρίσκεται κοντά στο πατρικό σπίτι του πατέρα μου, που είναι κι

αυτό κατεχόμενο. Ο δεύτερος λόγος που επέλεξα αυτή την εκκλησία είναι

επειδή πάντα μου άρεσε ο Αρχάγγελος Μιχαήλ. Συχνά προσεύχομαι σε αυτόν

και πιστεύω ότι με βοηθά. Τρίτος λόγος, είναι επειδή θαυμάζω αυτό το κτίσμα.

Είναι μοναδικό!

Μετά τη μελέτη μου, έπρεπε να κατασκευάσω ένα μοντέλο της εκκλησίας.

Πήρα, λοιπόν, ένα σχετικά μεγάλο ξύλινο κιβώτιο και ένα άλλο χάρτινο, από την

Κατεχόμενες Εκκλησίες και Μοναστήρια της Κύπρου

50 Στ΄Ταξη, Α΄Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας, Αμμόχωστος, Κύπρος, Σχολική χρονιά 2014 - 2015

ανακύκλωση, έξω από μια υπεραγορά της Σωτήρας. Στη συνέχεια, τα τύλιξα και

τα δύο τα κουτιά με χρωματιστό χαρτί γκοφρέ, που είχε ξεμείνει στο σπίτι μας.

Μετά, έπιασα παλιό σπάγκο που χρησιμοποιούσε η μητέρα μου, για να δένει τα

δέντρα στην αυλή μας και με αυτόν σχημάτισα καμάρες στα γύρω τοιχώματα των

κουτιών, για να σχηματιστούν οι καμάρες των εκκλησιών. Επίσης, με αυτόν τον

σπάγκο σχημάτισα τα συρματοπλέγματα που χωρίζουν την πατρίδα μου στα δυο.

Ύστερα πήρα κάποια ξυλαράκια από τη Αίθουσα Σχεδιασμού και Τεχνολογίας

του σχολείου μας και τα κάρφωσα πάνω στα κουτιά-εκκλησίες. Πάνω σε αυτά

τα ξυλαράκια κόλλησα φωτογραφίες τις εκκλησίας μου και άλλων κατεχόμενων

εκκλησιών. Τώρα, για να φτιάξω τους θόλους των εκκλησιών στην κατασκευή

μου, πήρα άδεια κουτάκια γιαουρτιού, τα έπλυνα, και τα έβαλα για θόλους.

Θόλους έφτιαξα και με κάτι ακουστικά που είχαμε στο σπίτι και είχαν χαλάσει.

Όπως καταλαβαίνετε, χρησιμοποίησα ό,τι βρήκα γύρω μου και δεν είχα έξοδα.

Ακόμα, με αυτόν τον τρόπο έκανα επαναχρησιμοποίηση άχρηστου υλικού και

είμαι περήφανος γι’ αυτό. Το πιο σπουδαίο στην κατασκευή μου είναι που

τρύπησα με οδοντογλυφίδα το γκοφρέ χαρτί στην κατασκευή μου και έτσι οι

τοίχοι των εκκλησιών φαίνονται τρύπιοι σαν να τους τρύπησαν οι σφαίρες των

Τούρκων. Εύχομαι σύντομα να βρεθεί μια λύση και να αναστηλώσουμε και να

λειτουργήσουμε όλες τις κατεχόμενες εκκλησίες μας!

Δημήτρης Κλεόπας

Κατεχόμενες Εκκλησίες και Μοναστήρια της Κύπρου

Στ΄Ταξη, Α΄Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας, Αμμόχωστος, Κύπρος, Σχολική χρονιά 2014 - 2015 51

Άγιος Νικόλαος

Ο Άγιος Νικόλαος

είναι μια χριστιανική

εκκλησία γοτθικού

ρυθμού, η οποία κτίστηκε

στην Αμμόχωστο τον 14ο

αιώνα από τους Φράγκους,

στα χρόνια της

Φραγκοκρατίας. Η

εκκλησία είναι χτισμένη

στην εντός των τειχών

πόλη της Αμμοχώστου

και διοικητικά ανήκει

στην Ιερά Μητρόπολη

Κωνσταντίας - Αμμοχώστου. Το 1571, τον

καιρό της Τουρκοκρατίας, οι Τούρκοι

έπιασαν την εκκλησία και την έκαναν τζαμί.

Εγώ επέλεξα να μελετήσω και να

κάνω αυτή την εκκλησία γιατί απλώς μου αρέσει. Την επέλεξα, επίσης, γιατί

είναι ωραία εκκλησία και γιατί είναι μια κατεχομένη εκκλησία της Κύπρου. Για

να ετοιμάσω την παρουσίαση μου, έψαξα στο διαδίκτυο και σε περιοδικά. Εγώ

συνεργάστηκα με τον αδελφό μου, ο οποίος με βοήθησε να φτιάξω την εργασία

μου. Δεν αντιμετώπισα κάποιες δυσκολίες ούτε προβλήματα. Τα συναισθήματα

που αντιμετώπισα ήταν χαρά. Δεν έκανα ούτε κάποιες σκέψεις. Οι γονείς μου

είπαν ότι η εργασία μου είναι πολύ ωραία και πως θα αρέσει σε άλλους αν την

δουν.

Χάρης Γεωργίου

Κατεχόμενες Εκκλησίες και Μοναστήρια της Κύπρου

52 Στ΄Ταξη, Α΄Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας, Αμμόχωστος, Κύπρος, Σχολική χρονιά 2014 - 2015

Η Παναγία η Αφέντρικα

Γεια σας. Είμαι η Χαραλαμπία

(Χαρά). Αποφάσισα να

παρουσιάσω την εκκλησία της

Παναγίας της Αφέντρικας που

βρίσκεται κοντά στον Άγιο

Φίλωνα, στην κατεχόμενη

περιοχή της Καρπασίας.

Συγκεκριμένα, η εκκλησία της

Παναγίας της Αφέντρικας

βρίσκεται οχτώ χιλιόμετρα

ανατολικά του χωριού

Ριζοκάρπασο. Είναι εκκλησία

βασιλική, θολωτή με τρεις

ημικυκλικές αψίδες. Κοντά

στην εκκλησία ήταν η μεσαιωνική πόλη Ουράνια, που καταστράφηκε στις

αραβικές επιδρομές τον 8ο και 9ο αιώνα μ.Χ. και αργότερα, τον 13ο αιώνα μ.Χ.,

από πειρατικές επιδρομές. Οι κάτοικοι πήγαν στο εσωτερικό και έκτισαν την

κωμόπολη του Ριζοκάρπασου. Σήμερα σώζονται τμήματα του νοτίου κλίτους και

τμήματα των τριών ημικυκλικών αψίδων. Η βασιλική ήταν πολύ μεγάλου

μεγέθους με μήκος 25 μέτρα και πλάτος 15 μέτρα και πρέπει να χτίστηκε πάνω

στα ερείπια παλαιότερης βασιλικής.

Κατεχόμενες Εκκλησίες και Μοναστήρια της Κύπρου

Στ΄Ταξη, Α΄Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας, Αμμόχωστος, Κύπρος, Σχολική χρονιά 2014 - 2015 53

Διάλεξα να παρουσιάσω αυτή την εκκλησία, επειδή είναι παλιά και μου

αρέσει να βρίσκω και να μελετώ παλιές εκκλησίες.

Σε αυτή την προσπάθειά μου, με βοήθησε η μαμά μου να κολλήσω και να

βάλω τα σχοινιά στην κατασκευή μου και η θεία μου για να βρω εικόνες για αυτή

την εκκλησία. Δε βρήκα δυσκολίες παρά μόνο για τις πληροφορίες. Με

δυσκόλεψε που εκείνες τις μέρες που έκανα την εργασία δεν είχε διαδίκτυο στο

σχολείο. Τα συναισθήματά μου ήταν όλα θετικά. Ήμουν και είμαι τόσο

χαρούμενη που έκανα ένα τέτοιο ωραίο project! Οι γονείς μου

εντυπωσιάστηκαν και μου είπαν «μπράβο»!

Χαρά Μάρκου

Το μοναστήρι του αγίου Σπυρίδωνα στην Τρεμετουσιά

Στην τουρκοκρατούμενη σήμερα

Τρεμετουσιά (διάδοχο κοινότητα της

αρχαίας πόλης της Τριμυθούντος)

Κατεχόμενες Εκκλησίες και Μοναστήρια της Κύπρου

54 Στ΄Ταξη, Α΄Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας, Αμμόχωστος, Κύπρος, Σχολική χρονιά 2014 - 2015

βρίσκεται η εκκλησία της μονής Αγίου Σπυρίδωνα, του οποίου η μνήμη

εορτάζεται στις 12 Δεκεμβρίου.

Μιλώντας με τη γιαγιά μου για τις εκκλησίες που υπάρχουν στα

κατεχόμενα μέρη της Κύπρου, αποφάσισα να γράψω για τον Άγιο Σπυρίδωνα.

Βρήκα στοιχεία από το διαδίκτυο. Με βάση αυτά τα στοιχεία που βρήκα,

υπάρχει μια εκκλησία που Αγίου Σπυρίδωνα, στην κατεχόμενη Τρεμετουσιά.

Στην Α' Οικουμενική Σύνοδο, που έγινε στη Νίκαια της Βιθυνίας και στην

οποία συμμετείχε ο Άγιος Σπυρίδωνας, απέδειξε την τριαδικότητα του Θεού.

Όπως αναφέρει η παράδοση, αφού μίλησε για λίγο, έκανε το σημείο του Σταυρού

και με το αριστερό χέρι, που κρατούσε ένα κεραμίδι, εις τύπον της Αγίας

Τριάδος είπε: «Εις το όνομα του Πατρός» και έκανε να φανεί προς τα επάνω

απ' το κεραμίδι φωτιά, δια της οποίας είχε ψηθεί αυτό. Όταν δε είπε: «και του

Υιού», έρρευσε κάτω νερό, δια του οποίου ζυμώθηκε το χώμα του κεραμιδιού.

Και όταν πρόσθεσε: «και του Αγίου Πνεύματος» έδειξε μέσα στη χούφτα του

μόνο το χώμα που απέμεινε.

Ο Άγιος Σπυρίδωνας γεννήθηκε το 270 μ.Χ. στην Άσσια και υπήρξε

επίσκοπος Τριμυθούντος με

σημαντική παρουσία στην

εκκλησιαστική ιστορία του 4ου αιώνα.

Με την άγια και ηθική ζωή του

αναδείχτηκε ένας από τους

λαμπρότερους υποστηριχτές της

ορθόδοξης πίστης, λίγο μετά την

κοίμησή του, στις 12 Δεκεμβρίου του

348 μ.Χ. Προς τιμή του κτίστηκε

ναός στην πόλη Τριμυθούντα, εκεί

όπου έζησε και ποίμανε τον λαό του

Θεού για πολλά χρόνια. Με την

πάροδο του χρόνου, δημιουργήθηκε

μοναστική κοινότητα γύρω από την

εκκλησία, αλλά, δυστυχώς, η πρώτη

ιστορία του Μοναστηριού είναι

άγνωστη.

Παρασκευάς Νικολάου

Κατεχόμενες Εκκλησίες και Μοναστήρια της Κύπρου

Στ΄Ταξη, Α΄Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας, Αμμόχωστος, Κύπρος, Σχολική χρονιά 2014 - 2015 55

Ένθετο

Στο πλαίσιο της προσπάθειας των παιδιών και ως αφόρμηση για τη

δημιουργία των κατασκευών, η δασκάλα του μαθήματος της Ιστορίας ετοίμασε

τη δική της κατασκευή/παρουσίαση. Συγκεκριμένα, η κυρία Χριστιάνα

παρουσίασε την κατεχόμενη εκκλησία του Αγίου Γεωργίου Λιμνιών,

Αμμοχώστου, η οποία βρίσκεται ακριβώς απέναντι από το πατρικό της σπίτι,

στην κατεχόμενη γη της Κύπρου. Ταυτόχρονα, στο πλαίσιο του μαθήματος

«Γλώσσα και Πολιτισμός», τα παιδιά μελέτησαν το ποίημα του Κωστή Παλαμά,

«Το σπίτι που γεννήθηκα», μαζί με τη δασκάλα του εν λόγω γνωστικού

αντικειμένου, την κυρία Μαργαρίτα.

Κατά τη διάρκεια της Έκθεσης, την κατασκευή και παρουσίαση της κυρίας

Χριστιάνας ανέλαβε και παρουσίαζε στους επισκέπτες της Έκθεσης η

Antoaneta Yovchevska, μαθήτρια από τη Βουλγαρία, η οποία ήρθε για να

φοιτήσει στο σχολείο μας, μόλις πρόσφατα, και, δεν προλάμβαινε να

δημιουργήσει τη δική της κατασκευή και μελέτη.

«Το σπίτι που γεννήθηκα» Κωστή Παλαμά

Το σπίτι που γεννήθηκα κι ας το πατούν οι ξένοι

στοιχειό είναι και με προσκαλεί· ψυχή, και με προσμένει.

Το σπίτι που γεννήθηκα, ίδιο στην ίδια στράτα

στα μάτια μου όλο υψώνεται και μ' όλα του τα νιάτα.

Το σπίτι, ας του νοθέψανε το σχήμα και το χρώμα·

και ανόθευτο κι αχάλαστο, και με προσμένει ακόμα.

Της πόρτας του η παλαϊκή κορώνα, ώ! να η καμάρα!

Μόνο οι χορδές της λείπουνε για να γενεί κιθάρα

Κατεχόμενες Εκκλησίες και Μοναστήρια της Κύπρου

56 Στ΄Ταξη, Α΄Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας, Αμμόχωστος, Κύπρος, Σχολική χρονιά 2014 - 2015

να συνοδέψει του σπιτιού τ' ολόχαρο τραγούδι

προς το παιδί· γυρίζω ανθρός, δροσιά, ξεπεταρούδι,

πάω στη φωλιά, στη γάστρα μου, στο πρωί μου, στο μαγνήτη,

στη ζέστα της μητέρας μου, στο πατρικό άγιο σπίτι.

[...]

Το σπίτι που γεννήθηκα κι ας το πατούν οι ξένοι.

Στοιχειό, και σαν απάτητο, με ζει και με προσμένει.

[Πηγή: Κωστής Παλαμάς, «Το σπίτι που γεννήθηκα», Τα Παράκαιρα, (1918) Άπαντα, Ζ΄, Μπίρης-Γκοβόστης, Αθήνα [1965], σ. 253-254]

Άγιος Γεώργιος Λιμνιών και πατρικό σπίτι

Κατεχόμενες Εκκλησίες και Μοναστήρια της Κύπρου

Στ΄Ταξη, Α΄Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας, Αμμόχωστος, Κύπρος, Σχολική χρονιά 2014 - 2015 57

Η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, στο κατεχόμενο χωριό Λιμνιά της

Επαρχίας Αμμοχώστου, είναι βουβή και αλειτούργητη από τον Αύγουστο του

1974.

Το σπίτι που γεννήθηκα βρίσκεται κατεχόμενο, στο χωριό Λιμνιά. Είναι

χτισμένο ακριβώς απέναντι από την εκκλησία του Αγίου Γεωργίου. Το νοσταλγώ.

Εκεί έκανα τα πρώτα μου βήματα, είπα τα πρώτα μου λόγια. Εκεί έμαθα να

αγαπώ την οικογένειά μου, τη γιαγιά και τον παππού, τα γειτονόπουλά μου, τον

κόσμο όλο… Οι στίχοι του Κωστή Παλαμά, στο ποίημα «Το σπίτι που

γεννήθηκα», με συγκινούν και εκφράζουν τα συναισθήματά μου για το πατρικό

μου σπίτι.

Στον δροσερό ηλιακό της εκκλησίας του Αγίου Γεωργίου συνήθιζα να

παίζω τα πρωινά και τ’ απογεύματα, στην εκκλησία να ανάβω ένα κερί. Η

φώτιση και η ευλογία του Αγίου με συντροφεύουν παντού και πάντα κι ας πάνε

χρόνια ολόκληρα να διαβώ το κατώφλι της εκκλησιάς στο κατεχόμενο χωριό

μου.

Ας είναι λίγος ο καιρός που απομένει για να προσκυνήσουμε λεύτεροι, όλοι

μαζί, στον Άγιο Γεώργιο Λιμνιών. Ας είναι λίγος ο καιρός που απομένει για να

προσκυνήσουμε λεύτεροι σε όλες τις κατεχόμενες εκκλησίες και τα μοναστήρια

μας.

Χριστιάνα Πιερουλλή Πισιήα, ΒΔ, (Δασκάλα των παιδιών)

Το πατρικό σπίτι

της κυρίας

Χριστιάνας, στα

Λιμνιά,

Αμμοχώστου

Κατεχόμενες Εκκλησίες και Μοναστήρια της Κύπρου

58 Στ΄Ταξη, Α΄Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας, Αμμόχωστος, Κύπρος, Σχολική χρονιά 2014 - 2015

Κατεχόμενες Εκκλησίες και Μοναστήρια της Κύπρου

Στ΄Ταξη, Α΄Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας, Αμμόχωστος, Κύπρος, Σχολική χρονιά 2014 - 2015 59

Κατεχόμενες Εκκλησίες και Μοναστήρια της Κύπρου

60 Στ΄Ταξη, Α΄Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας, Αμμόχωστος, Κύπρος, Σχολική χρονιά 2014 - 2015

Μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων του διαγωγισμού, τα παιδιά

έγραψαν επιστολή στον Δήμαρχο και το Δημοτικό Συμβούλιο Σωτήρας

ζητώντας επιχορήγηση των κομίστρων για τη μετάβαση στη Λευκωσία για

την Τελετή Βράβευσης (26 Μαΐου 2015). Πιο κάτω, φαίνεται η απαντητική

επιστολή του Δημάρχου, η οποία έδωσε μεγάλη χαρά στα παιδιά.

Κατεχόμενες Εκκλησίες και Μοναστήρια της Κύπρου

Στ΄Ταξη, Α΄Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας, Αμμόχωστος, Κύπρος, Σχολική χρονιά 2014 - 2015 61

Φωτογραφίες από την Τελετή Βράβευσης, Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου

Κατεχόμενες Εκκλησίες και Μοναστήρια της Κύπρου

62 Στ΄Ταξη, Α΄Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας, Αμμόχωστος, Κύπρος, Σχολική χρονιά 2014 - 2015

Στην Τελετή Βράβευσης, στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύρπου, η Άννα

Βιολάρη (Πρώτη Λειτουργός Εκπαίδευσης, Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού)

έκανε την απονομή του Βραβείου στα παιδιά της Στ΄τάξης. Στη φωτογραφία,

μαζί με τα παιδιά και την κυρία Βιολάρη, διακρίνονται ο Ιωάννης Πούλιος,

Υπεύθυνος Σχολικών Δραστηριοτήτων Διεύθυνσης Πρωτοβάθμιας

Εκπαίδευσης Σερρών (εμπνευστής του Προγράμματος), η Αικατερίνη

Χαριοπολίτου (Προϊσταμένη του Τμήματος Εκπ. Ραδιοτηλεόρασης Υπουργείου

Πολιτισμού, Παιδείας και Θρησκευμάτων) και η Χριστιάνα Πιερουλλή Πισιήα,

υπεύθυνη εκπαιδευτικός των συγκεκριμένων παιδιών.

Κατεχόμενες Εκκλησίες και Μοναστήρια της Κύπρου

Στ΄Ταξη, Α΄Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας, Αμμόχωστος, Κύπρος, Σχολική χρονιά 2014 - 2015 63

Τα παιδιά επέδωσαν τιμητικές πλακέτες στους τρεις συνδιοργανωτές φορείς του διαγωνισμού

ΤΙΜΗΣ ΕΝΕΚΕΝ

Στην Οργανωτική Επιτροπή Πανελλήνιου

Εκπαιδευτικού Προγράμματος: ΚΥΠΡΟΣ, 1974-2014

Διεύθυνση Π.Ε. Σερρών

Πρεσβεία της Κύπρου στην Αθήνα

Τμήμα Εκπ. Ραδιοτηλεόρασης ΥΠΠΘ

*******************

Σας ευχαριστούμε θερμά για την τιμητική διάκριση

της συμμετοχής των παιδιών της Στ΄ τάξης

με υπεύθυνη εκπαιδευτικό την Πισιήα Πιερουλλή Χριστιάνα

στον Πανελλήνιο Διαγωνισμό

“Κύπρος 1974-2014: 40 χρόνια

Δεν Ξεχνώ, διεκδικώ, δημιουργώ”

στην κατηγορία «Project» - 1ο Βραβείο

με τίτλο «Κατεχόμενες Εκκλησίες-Μοναστήρια της Κύπρου»

Σωτήρα, Μάιος 2015

Η πλακέτα είναι δωρεά του Συνδέσμου Γονέων του Α΄ Δημοτικού Σχολείου Σωτήρας

Α΄ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΣΩΤΗΡΑΣ

Κατεχόμενες Εκκλησίες και Μοναστήρια της Κύπρου

64 Στ΄Ταξη, Α΄Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας, Αμμόχωστος, Κύπρος, Σχολική χρονιά 2014 - 2015

Έπαινος παιδιών (από την εκπαιδευτικό)

Φωτογραφίες από τις ξεναγήσεις στην Έκθεση