Ομιλία Γιάννη Κουτσούκου, Ειδικού Αγορητή του ΠΑΣΟΚ, στη

Διαρκής Επιτροπή Δημόσιας Διοίκησης, Δημόσιας Τάξης και

Δικαιοσύνης με θέμα: Επεξεργασία και εξέταση του σχεδίου

νόμου του Υπουργείου Εσωτερικών «Έλεγχος των οικονομικών

των πολιτικών κομμάτων και των αιρετών αντιπροσώπων

Βουλής και Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου».

ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΟΥΤΣΟΥΚΟΣ (Ειδικός Αγορητής του ΠΑΣΟΚ): Αγαπητοί

συνάδελφοι και κύριε Υπουργέ, πάντα η συζήτηση για την

χρηματοδότηση των κομμάτων ήταν μια πολύ ενδιαφέρουσα και

προκλητική συζήτηση ακόμα και τις καλύτερες εποχές στη χώρα μας,

δηλαδή, τις εποχές των παχέων αγελάδων.

Ιστορικά μετά την μεταπολίτευση και με σημαντικές

προσπάθειες των προοδευτικών δυνάμεων κυριάρχησε και

κατοχυρώθηκε η αντίληψη, ότι η δημοκρατία έχει κόστος στη

λειτουργία των θεσμών, των εκπροσώπων και των πολιτικών

κομμάτων, διότι τα κόμματα είναι συστατικό στοιχείο της δημοκρατίας.

Υπάρχουν δύο αντιλήψεις. Η μία αντίληψη είναι του

αμερικανικού, κατά κύριο λόγο, μοντέλου, δηλαδή, των χρηματοδοτών

των μεγάλων επιχειρήσεων που πατρονάρουν τα κόμματα και, βεβαίως,

τα δεσμεύουν σε σχέση με τα συμφέροντά τους και η άλλη αντίληψη

που είναι προοδευτική και κυριάρχησε στην Ευρώπη και σιγά - σιγά

σταδιακά την κατοχυρώσαμε και στην Ελλάδα, όπου τα κόμματα

δικαιούνται κρατικής χρηματοδότησης, δηλαδή, ο λαός από το

1

υστέρημά του συμβάλλει στη λειτουργία του δημοκρατικού θεσμού,

όπου το κόμμα είναι συστατικό στοιχείο του πολιτεύματος.

Αυτό, βεβαίως, στο πέρασμα του χρόνου και κάτω από γεγονότα,

τα οποία πάντα θα υπάρχουν στο βαθμό που υπάρχει κέρδος και ένα

σύστημα παραγωγής και διανομής των αγαθών που έχει σαν στόχο το

κέρδος, δηλαδή μέσα από φαινόμενα διαφθοράς, έδωσε πολλά

επιχειρήματα στους εχθρούς της δημοκρατίας και των πολιτικών

κομμάτων να ισοπεδώσουν τους πάντες και τα πάντα.

Άκουγα προηγουμένως την αγαπητή συνάδελφο του ΣΥΡΙΖΑ, που

μιλούσε για τα φαινόμενα της απαξίωσης του πολιτικού συστήματος,

απόρροια φαινομένων διαπλοκής και διαφθοράς και την περίτεχνη

προσπάθεια να τα ταυτίσει με τον πολιτικό μας χώρο, γιατί ουσιαστικά

έκανε ονομαστικές αναφορές.

Εγώ σε καμία περίπτωση δεν θέλω να ταυτίσω τον πολιτικό μας

χώρο με τους επίορκους και τους εξωμότες, αλλά θα πρέπει να

υπενθυμίσω στην αγαπητή συνάδελφο, ότι όλες οι μεταρρυθμίσεις για

διαφάνεια στη διαχείριση του δημόσιου βίου και στο πολιτικό χρήμα

έχουν την σφραγίδα της δικής μας παράταξης.

Στη συνταγματική μεταρρύθμιση, λοιπόν, του 2001 η

παράγραφος 2 του άρθρου 29 του Συντάγματος επέβαλε στον νομοθέτη

να υπάρχουν συνθήκες διαφάνειας περιορισμού των δαπανών και αυτή

ήταν μια μεγάλη μεταρρύθμιση που μέχρι τότε δεν υπήρχε. Απόρροια

αυτής της συνταγματικής μεταρρύθμισης ήταν ο ν. 3023/2002, που

όπως λέει και η Εισηγητική Έκθεση συνέβαλε στο να περιοριστεί η

σπατάλη των εκλογικών κέντρων και των δαπανών των πολιτικών

κομμάτων και των υποψηφίων.

2

Αγαπητοί συνάδελφοι, πρέπει να αναλογιστούμε ότι από τη μια

μεριά πρέπει να ελέγξουμε τα έσοδα και επειδή η διαδικασία αυτή

είναι ατελέσφορη πρέπει, ταυτόχρονα, να ελέγξουμε και τις δαπάνες.

Προς τι, δηλαδή, ένα κόμμα θέλει να έχει παράνομα έσοδα και να

συνδεθεί με τη διαπλοκή, εάν δεν έχει απεριόριστο όριο δαπανών;

Άρα, ο ν. 3023/2002 περιόρισε σημαντικά και δραστικά τις

δαπάνες και έβγαλε και τους Βουλευτές από τεράστια έξοδα. Εγώ

θυμάμαι, ότι όταν κατέβηκα υποψήφιος το 2000 για πρώτη φορά στην

Ηλεία ζητούσα εκλογικό κέντρο στο κέντρο του Πύργου και της

Αμαλιάδας και μου ζητούσαν τα μαλλιά της κεφαλής τους ενώ το 2004

που απαγορεύτηκε, έκανα εκλογές με πολύ λιγότερα χρήματα.

Επομένως, θα πρέπει όποιος κάνει την εύκολη κριτική και όποιος

την χρησιμοποιεί για να αντλήσει ψήφους στα θολά νερά, να

αναλογίζεται και ποιοι έχουν έστω αυτή τη συμβολή. Θα έλεγα, ότι

αυτή η κριτική και η ισοπέδωση είναι και πέραν ιδεολογικών διαφορών,

γιατί η κυρία συνάδελφος έκανε αφορά στην ιδεολογική ισοπέδωση

που υπήρξε και στην ταύτιση Νέας Δημοκρατίας και ΠΑΣΟΚ. Την δική

τους , δηλαδή, ιδεολογική ισοπέδωση με την άκρα Δεξιά, όταν

κατηγορούσαν συλλήβδην το πολιτικό σύστημα με συνθήματα έξω

από τη Βουλή, την έχουν παραγνωρίσει, καθώς και για ότι επικρατεί

σήμερα στο κόσμο ως λειτουργία του πολιτικού συστήματος και των

εκπροσώπων του;

Όλα αυτά τα λέω για να είμαστε δίκαιοι. Εγώ, κύριε Πρόεδρε και

κύριε Υπουργέ, μπορεί να αποδώσω στην κυβέρνηση μεταρρυθμιστική

ένδεια και αδυναμία, διότι αυτό το νομοσχέδιο δεν θα έπρεπε να είναι

προαπαιτούμενο της Τρόικα σε σχέση με το κόστος και την

3

χρηματοδότηση των κομμάτων, αλλά θα έπρεπε να είναι μια

πρωτοβουλία μεγάλης μεταρρύθμισης όχι μόνο στη διαχείριση του

χρήματος των κομμάτων, αλλά και στο πολιτικό σύστημα.

Πρέπει να σας πω, ότι επίσης στον χώρο που εκπροσωπώ πάντα η

συζήτηση αυτή δημιουργούσε τεράστιες αντιπαραθέσεις στο εσωτερικό

μας. Θυμάμαι τη συζήτηση για το αν θα κόψουμε την Β’ Αθήνας σε

μονοεδρικές ή θα είναι μια μεγάλη περιφέρεια, γιατί αυτό είχε να κάνει

με τα οικονομικά των Βουλευτών και τις αντιπαραθέσεις στο εσωτερικό

μας, εάν θα πάμε σε μονοεδρικές ή κ.ο.κ..

Η Κυβέρνηση και, ιδίως, η Αξιωματική Αντιπολίτευση αν θέλει,

να αλλάξει το μοντέλο σύμφωνα με το οποίο σήμερα ασκείται η

πολιτική, πέρα από την κριτική, την οποία θεωρώ ότι είναι

εξωπραγματική, διότι αν υπάρχει η διαπλοκή φαίνεται από άλλα

πράγματα και όχι από ένα νομοσχέδιο, γιατί είπε ότι νομιμοποιεί τη

διαπλοκή. Εντάξει. Είναι αυστηρό το νομοσχέδιο, θέλει τραπεζικές

επιταγές και ονομαστικούς λογαριασμούς, αλλά αυτό πού ταυτίζεται με

τη νομιμοποίηση της διαπλοκής και της διαφθοράς και τη σύμφυση των

οικονομικών και πολιτικών εξουσιών; Πουθενά.

Θα έπρεπε, λοιπόν, αυτή η πολιτική δύναμη, όπου εγώ θεωρώ ότι

έχει μέσα της υγιείς δυνάμεις, να μας πει και για το μοντέλο που

προτείνει, γιατί υπήρξαν μεγάλες ανατροπές στο πολιτικό σύστημα.

Αυτό πρέπει να συζητήσουμε, γιατί η αποκατάσταση του κύρους της

πολιτικής δεν έχει να κάνει με το ΠΑΣΟΚ και τη Νέα Δημοκρατία που

κυβερνάνε σήμερα, αλλά με το σύνολο των κομμάτων, διότι η

αντίληψη που επικρατεί στον κόσμο είναι « όλοι ίδιοι είστε».

4

Έρχομαι τώρα να πω, ότι στις συνθήκες της κρίσης προφανώς η

κριτική αυτή για τα κόμματα και τη διαχείριση των χρημάτων του

ελληνικού λαού μέσω του προϋπολογισμού πήρε μεγάλη ένταση,

αλλά θα πρέπει να θυμίσουμε στους πολίτες που μας ακούνε, ότι η

μείωση της χρηματοδότησης των κομμάτων ήταν δραματική από το

2011 μέχρι το 2014 και, ενδεχόμενα, ο Υπουργός θα μας δώσει και

στοιχεία. Ήταν πολύ μεγαλύτερη, δηλαδή, από τις περικοπές μισθών και

συντάξεων.

Αυτό, λοιπόν, είναι ένα θέμα, γιατί δημιουργεί πρόβλημα στη

λειτουργία των κομμάτων, εάν κάποιο κόμμα θέλει να λειτουργήσει με

βάση τα νόμιμα έσοδα και όχι άλλες παράπλευρες δραστηριότητες.

Εάν, δηλαδή, ένα κόμμα είχε κάνει τον λογαριασμό του, ότι θα έπαιρνε

το μερτικό του με χρηματοδότηση 55 εκατ., που έπρεπε να είναι

σήμερα με βάση τον ισχύοντα νόμο και αυτή η χρηματοδότηση έφτασε

στα 8 εκατ. για να τα μοιραστούν όλα τα κόμματα, φαντάζεστε ότι δεν

μπορεί να αντεπεξέλθει και αυτό είναι ένα θέμα που θα πρέπει να μας

προβληματίσει.

Με το νομοσχέδιο γίνονται σημαντικές αλλαγές μερικές από τις

οποίες θα έπρεπε να είχαμε κάνει ενωρίτερα και μερικές άλλες

ενδεχόμενα να δημιουργούν προβλήματα. Πάντως, ο κεντρικός

πυρήνας του νομοσχεδίου είναι η μείωση του ποσοστού της

χρηματοδότησης, διότι όπως νωρίτερα είπα, τα ποσά της

χρηματοδότησης έχουν ήδη μειωθεί δραματικά.

Το ποσοστό της χρηματοδότησης, λοιπόν, από το 1,02 τοις χιλίοις

των τακτικών εσόδων του προϋπολογισμού γίνεται στο 0,5 τοις χιλίοις

επί των εισπραττομένων απολογιστικά, διότι γνωρίζετε ότι οι

5

προϋπολογισμοί στην Ελλάδα – αυτό είναι ένα φαινόμενο από εκείνα

που όχι μόνον ο ιστορικός του μέλλοντος, αλλά και εμείς αναλύουμε για

το πώς φτάσαμε στο ξεχείλωμα των δαπανών και στο χρέος, ήσαν

πλασματικοί – με αυτές τις πλασματικές προβλέψεις γίνονταν οι

χρηματοδοτήσεις των κομμάτων, τώρα θα γίνονται με βάση τα

απολογιστικά.

Μετά, προστίθενται και οι συνασπισμοί. Κατά την άποψή μου,

καλώς προστίθενται διότι ξέρετε τα γνωστά κόλπα των κομμάτων, όταν

είχαν συνασπισμούς να συγκροτήσουν παραμονές των εκλογών

κόμματα για να πάρουν την χρηματοδότηση. Διαφάνεια και εδώ. Είσαι

συνασπισμός, το δηλώνεις, παίρνεις το μερτικό σου.

Στη συνέχεια εγκαθίσταται η διαδικασία της πλήρους

ονομαστικοποίησης των εσόδων. Εδώ υπάρχει ένα θέμα το οποίο

εθίχθη ενωρίτερα από την Εισηγήτρια του ΣΥΡΙΖΑ, της

ονομαστικοποίησης του κουπονιού της λαϊκής θα έλεγα συνδρομής.

Δεν ξέρω εάν ποτέ έχετε συγκεντρώσει χρήματα, κ. Πρόεδρε ή κ.

Υπουργέ, εγώ έχω μαζέψει χρήματα για το κόμμα μου. Δεν μπορείς την

ώρα που δίνεις το κουπόνι στον άλλον των δέκα ή είκοσι ευρώ να του

πεις αδερφέ δώσε μου το ΑΦΜ σου και τον αριθμό ταυτότητας. Το

θεωρώ υπερβολικό. Δεν γνωρίζω την απόφαση του Συμβουλίου του

Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, του Συμβουλίου της Ευρώπης που

αναφέρθηκε η συνάδελφος, αλλά περνάμε από το ένα άκρο στο άλλο.

Τα κόμματα πάντοτε πρέπει να έχουν μια λαϊκή βάση, μια πυραμίδα

από την οποία να αντλούν έσοδα.

Κύριε Υπουργέ, εγώ θα έλεγα, δεν ξέρω εάν υπάρχουν

απαγορευτικοί όροι και περιορισμοί επάνω σε αυτό, ότι πρέπει να το

6

ξαναδούμε. Τι έλεγε, δηλαδή, ο προηγούμενος νόμος; Ο προηγούμενος

νόμος δεν είχε μια πλήρη ασυδοσία, είχε το όριο των 600 ευρώ. Πέραν

των 600, έπρεπε να είναι ονομαστική η χρηματοδότηση. Από τα 600

πηγαίνουμε στο μηδέν; Πρέπει να βρούμε μια λογική λύση σε αυτό το

σημείο.

Σε ότι αφορά την ιδιωτική χρηματοδότηση με την οποία

αυξάνεται το ποσόν από δεκαπέντε σε είκοσι χιλιάδες, δεν νομίζω να

υπάρχει πρόβλημα για να ονομάσεις ότι αυτό είναι η διαπλοκή. Η

διαπλοκή δεν έχει να κάνει με πέντε και δέκα χιλιάδες. Έχει να κάνει με

άλλα πράγματα τα οποία είχαμε στην Ελλάδα άλλες εποχές, από τότε

που αγόραζαν Βουλευτές, την εποχή της αποστασίας. Μας το θύμισε

προχθές ο κ. Τσίπρας λέγοντας ότι κάποιοι συναλλάσσονται τώρα

ενόψει Προέδρου της Δημοκρατίας. Καλό θα ήταν να μας το

διευκρινίσει για να μην αναπαράγει αυτή την ιστορία της διαπλοκής με

τέτοια. Πρέπει να είμαστε πολύ συγκεκριμένοι, πολύ σοβαροί, όταν

ομιλούμε για τέτοια κορυφαία ζητήματα.

Καθιερώνει επίσης το αφορολόγητο, την έκπτωση. Στον βαθμό

που υπάρχει περιορισμός στη δαπάνη, δεν θα έλεγα ότι είναι πολύ

σημαντικό, εάν και εγώ δεν θεωρώ ότι είναι μείζον, ότι δηλαδή από εκεί

κρίνονται τα πάντα. Επαναλαμβάνω. Εάν έχουμε περιορισμό,

ενδεχόμενο αυτό να βοηθά και μια πολύ μικρή επιχείρηση ή έναν άλλον

ιδιώτη. Έχει σημασία, λοιπόν, ο περιορισμός. Επίσης θεσπίζεται η

επιστροφή των δωρεών, ένα υπερβαίνουν τα όρια. Η απαγόρευση της

χρηματοδότησης της διακίνησης των ετεροδημοτών. Μεγάλη υπόθεση

και μεγάλη κόντρα στο παρελθόν των κομματικών μηχανισμών τα

εισιτήρια της Ολυμπιακής, των τραίνων όλη αυτή η φάμπρικα και

7

ιστορία. Εδώ η μεταρρύθμιση επίσης ήταν του ΠΑ.ΣΟ.Κ. το οποίο

επέτρεψε να ψηφίζουν οι ετεροδημότες στον τόπο κατοικίας τους ώστε

να αποφύγουμε τα έξοδα και τις άσκοπες σπατάλες και μια σειρά

άλλων ζητημάτων τα οποία θεωρώ σημαντικά, όπως τα Βιβλία Γ’

Κατηγορίας.

Βιβλία Γ’ Κατηγορίας μπορεί κάποιος που γνωρίζει στοιχειώδη

λογιστικά, εάν δημοσιευτεί ο Ισολογισμός, να κάνει συγκρίσεις Εσόδων

και Δαπανών. Το βιβλίο εσόδων κα εξόδων που υπήρχε στο παρελθόν

ήταν ένα μπακαλοτεύτερο, επιτρέψετε μου να το χαρακτηρίσω έτσι,

διότι δεν δείχνει τις υποχρεώσεις. Δεν δείχνει τι αναλαμβάνεις έναντι

των συγκεκριμένων εσόδων.

Τέλος, οι αλλαγές στην αρμόδια Επιτροπή Ελέγχου με την

προσθήκη ορισμένων προσώπων. Έχουν ακουστεί διάφορα σχόλια και

κριτικές σε σχέση με την προσθήκη αυτών των προσώπων. Θέλω απλώς

να θυμίσω για όλους αυτούς που κάνουν την εύκολη κριτική, όπως είπε

προηγουμένως ο συνάδελφος της Νέας Δημοκρατίας «Γιάννης κερνάει

και Γιάννης πίνει», ότι αυτή η Επιτροπή Ελέγχου είναι που έχει

οδηγήσει πολιτικούς στα δικαστήρια. Άλλοι είναι στη φυλακή και άλλοι

είναι στην οδό της δικαιοσύνης. Για να είμαστε δίκαιοι, διότι έχουν

δίκιο οι πολίτες που λόγω της οικονομικής κρίσης δεν μπορούν να

ανταπεξέλθουν στις ανάγκες της οικογένειάς τους, αλλά πρέπει να

γνωρίζουν ότι η Βουλή είναι αυτή που με πολιτικό θάρρος έστειλε μέλη

της «πολιτικής τάξης» δεν συμφωνώ με αυτό τον όρο, στην δικαιοσύνη

μέσω της Επιτροπής Ελέγχου.

Κλείνω και θεωρώ ότι το νομοσχέδιο είναι ένα βήμα, θα έπρεπε

να έχει μια μεγαλύτερη μεταρρυθμιστική πνοή και μεγαλύτερες

8

αλλαγές και νομίζω πως μας επιβάλλει να κάνουμε μια σοβαρή

συζήτηση για αυτές τις αλλαγές, διότι αυτές είναι ανεξάρτητα από την

λειτουργία, από την κυριαρχία των πολιτικών κομμάτων, είδατε ότι

αυτά αλλάζουν, του νέου και του παλαιού δικομματισμού. Αφορά την

λειτουργία του πολιτικού συστήματος συνολικά και οφείλουμε σε αυτό

το πνεύμα να συζητήσουμε και να πάρουμε αποφάσεις για το μέλλον.

Ευχαριστώ κ. Πρόεδρε.

9