in_vitro32

48
IN VITRO h μηνιαια εκδοση με θεμα την υγεια διανεμεται δωρεαν h h ΦεΒρουαριοσ 2012 h τ. 32 h Όσα πρέπει να ξέρετε για τα ενθέματα σιλικόνης h Ιατρικά επιτεύγματα του 2011 h Τι κρύβει ο πόνος χαμηλά στην κοιλιά h Η δίαιτα του Ιάπωνα: για τους λάτρεις του σούσι Εν αναμονή του κύματος XXXXX Γρίπη

description

invitro_february

Transcript of in_vitro32

Page 1: in_vitro32

•IN•VITRO•

h μηνιαια εκδοση με θεμα την υγεια • διανεμεται δωρεαν h

h ΦεΒρουαριοσ 2012 h τ. 32

h Όσα πρέπει να ξέρετε για τα ενθέματα σιλικόνης

h Ιατρικά επιτεύγματα του 2011

h Τι κρύβει ο πόνος χαμηλά στην κοιλιά

h Η δίαιτα του Ιάπωνα: για τους λάτρεις του σούσι

Εν αναμονή του κύματος

XXXXX

Γρίπη

Page 2: in_vitro32
Page 3: in_vitro32
Page 4: in_vitro32

30

Στοματική φροντίδαΤα μυστικά για τη σωστή φροντίδα του στόματος δεν είναι πολλά. Και όμως πολλοί πα-

ραμελούν το καθημερινό βούρτσισμα, το οποίο θυμούνται μόνο όταν χτυπήσουν την πόρτα του οδοντιάτρου. Ελάχιστοι είναι, όμως, και εκείνοι που γνωρίζουν να βουρτσί-

ζουν σωστά τα δόντια τους. Βασική προϋπόθεση θεωρείται από τους ειδικούς το να μάθουν οι άνθρωποι από μικροί βασικούς τρόπους πρόληψης της στοματικής υγείας.

24Γρίπη. Ο χειμώνας δεν έρχεται μόνος!Η δυνατότητα του ιού της γρίπης να «μεταμορφώνεται» συχνά προκαλεί πονοκέφαλο στους ειδικούς. Ειδικά φέτος, δύο μεταλλάξεις του ιού της γρίπης έχουν θέσει σε συναγερμό τις υγειονομικές αρχές παγκοσμίως. Οι ειδικοί που μιλούν στο «In Vitro» για το θέμα, υπογραμμίζουν ότι το εμβόλιο παραμέ-νει ο μόνος ασφαλής τρόπος προστασίας από τον ιό, του οποίου οι παρενέργειες στοιχίζουν τη ζωή των ασθενών σε αρκετές περιπτώσεις κάθε χρόνο. Για τους φυσικούς τρόπους που θωρακίζουν το ανοσο-ποιητικό μας σύστημα, τα εντυπωσιακά ευρήματα μελετών από το εξωτερικό αλλά και τα «μυστικά» της γρίπης που μας ταλαιπωρεί κάθε χειμώνα, διαβάστε το αναλυτικό ρεπορτάζ.

EΚδoΤΗς

Αντωνης ΔελλΑτoλΑς

ςυμΒΟυλΟς ΕΚδΟςΗς

βΑγγελης πΑπΑκωςτΑς

διΕυθυνΤρια

βικυ κΑρΑτζΑφερη

αρχιςυνΤαΚΤΗςνικος ςτΑυρουλλΑκις

ςυνΕρΓaΤΕς: Ηλέκτρα αλευρίτη, αλέκα Κόγκα, Βασιλική μανιάτη, Εμμανουήλ ςιγιολτζάκης, μαρία Ορφανίδου

διΟρθωςΗ: Κώστας θέος μαρία Παπαρρηγοπούλου

aRT dIREcToRΔημήτρης Λύρας

EΠΕΞΕρΓαςια ΦωΤΟΓραΦιας Μαίρη Δημητριάδου

ΕμΠΟριΚΗ διΕυθυνςΗΜάρκος Δελατόλας

υΠΕυθυνΗ ΕΠιΚΟινωνιαςΕλένη Σαμπάνη[email protected]

υΠΕυθυνΟς ΠαραΓωΓΗς - διανΟμΗςΜάριος Φιλιππούσης

ΕΚΤυΠωςΗ: IRIS aEBE

ΦωΤΟΓραΦιΕς: shutterstock.com

μηνιαία έκδοση για την υγείαδιανέμεται δωρεάν

Σύνταξη 210 6856700, εσωτ. 311

Διαφήμιση210 6847222

4•in•vitro

IndexΦΕΒρΟυαριΟς 2012

28Συνέντευξη Κωνσταντίνος ΦρουζήςΓια τη συνολική πολιτική της πολιτείας στον χώρο του φαρμάκου, εν μέσω κρίσης, μιλά στο «In Vitro» ο Κωνσταντίνος Φρουζής, γενικός γραμματέας του ςυνδέσμου Φαρμακευτικών Εταιρει-ών Ελλάδος (ςΦΕΕ). Όπως λέει, οι φαρμακευτικές επιχειρήσεις «υποφέρουν» από αποσπασμα-τικές παρεμβάσεις που εξουθενώνουν το φάρμακο (-35% στη δημόσια φαρμακευτική δαπάνη σε 2 χρόνια). Επιμένει ότι η ηλεκτρονική συνταγογράφηση και ο έλεγχος των συνταγών είναι το «κλειδί» στον περαιτέρω έλεγχο του φαρμακευτικού προϋπολογισμού και τονίζει ότι οι ασθενείς πρέπει να είναι στο επίκεντρο της προσοχής όλων μας.

19Οδηγός ασφάλειας στο Facebook«Είσαι στο Facebook;» είναι μία πολύ συχνή ερώτηση, κυρίως στις μικρότερες ηλικίες μεταξύ φίλων. ςτον αιώνα του Internet ακούγεται περίεργο κάποιος να μην «ανή-κει» σε κάποιον χώρο κοινωνικής δικτύωσης. Ορισμένοι, μάλιστα, θα σπεύσουν να αποκαλέσουν ακοι-νώνητο τον χρήστη του διαδικτύου που δεν έχει προσωπική καρτέλα σε έναν από αυτούς. αν, όμως, ήξεραν όλους τους κινδύνους, αλλά κυρίως ότι κάθε ανάρτηση παύει να ανήκει στην ιδιοκτησία του χρήστη και περ-νάει στην ιδιοκτησία του Facebook, ίσως άλλαζαν ταχέως γνώμη.

38Το μίζερο παιδίΊσως να έχετε συναντήσει γονείς που παραπονιούνται ότι το παιδί τους δεν τρώει. Πολλές μητέρες ισχυρίζονται μεταξύ σοβαρού και αστείου ότι κάνουν υπεράνθρωπες προσπάθειες για να «κρατήσουν το παιδί τους στη ζωή». ωστόσο πίσω από την άρνηση κρύβονται επιφυλάξεις και ανησυχίες που απασχολούν το παιδικό μυαλό και πρέπει να εντοπιστούν από τους γονείς.

[email protected]

Webwww.issuu.com/invitromagazine

JOEL BOOKS Α.Ε.Καφαντάρη 27, αθήνα, 11631Τηλ.: 210.68.56.700,Fax.: 210.68.51.008

Page 5: in_vitro32
Page 6: in_vitro32

Tης Βίκυς Καρατζαφέρη

6•in•vitro

Προχωράμε

Editorial

Πέρασαν κιόλας τρία χρόνια από την ημέρα που το περιοδικό μας κυκλοφόρησε για πρώτη φορά. Κάθε μήνα, όμως, σε κάθε τεύχος, η αγωνία για το τελικό αποτέλεσμα παραμένει η ίδια.Πόσω μάλλον τώρα, καθώς το τεύχος που κρατάτε στα χέρια σας είναι το πρώτο που «ταξιδεύει» μαζί με την εφημερίδα «Το Ποντίκι» σε διάφορες γωνιές της Ελλάδας, δοκιμάζοντας την τύχη του και στο περίπτερο… Προχωράμε λοιπόν. Με πολλούς από εσάς είναι η πρώτη φορά που τα λέμε, οπό-τε… ας γνωριστούμε. Το «In Vitro» είναι ένα περιοδικό, που στόχο έχει να σας ενημερώνει έγκυρα και υπεύθυνα για θέ-ματα υγείας και καλής ζωής. Ίσως ακούγεται οξύμωρο στην εποχή μας αυτό, αλλά, κακά τα ψέματα, χάρη… στην οικονομι-κή κρίση και τις επιπτώσεις της επανεκτιμήσαμε τις καταστά-σεις και συνειδητοποιήσαμε ότι το πιο σπουδαίο από όλα είναι αναμφίβολα η Υγεία. Κι αν μέσα από τις σελίδες μας μπορούμε να προτείνουμε τρόπους για να ζούμε καλύτερα την καθημε-ρινότητά μας, τότε είμαστε ευτυχείς. Στο τεύχος που κρατάτε στα χέρια σας υπάρχουν, μεταξύ άλλων, οδηγίες από ειδικούς για το τι πρέπει να κάνουμε για τη γρίπη, πώς να χειριστούμε ένα παιδί δύσκολο με το φαγητό, healthy tips για να χάσουμε υγιεινά τα περιττά κιλά, μυστικά για την καλή στοματική υγεία και άλλα… Προσωπικά λατρεύω τα νέα ξεκινήματα και τις επαγγελματικές προκλήσεις. Και ξέρω ότι τίποτα δεν εγγυάται το καλό αποτέ-λεσμα περισσότερο από τη συλλογική δουλειά και, φυσικά, την υποστήριξη τη δική σας, που την αισθάνομαι να με περι-βάλλει από την πρώτη στιγμή. Γι’ αυτό νιώθω την ανάγκη να ευ-χαριστήσω από καρδιάς όλους τους συνεργάτες του «In Vitro», παλιούς και νέους, αλλά και εσάς, τους αναγνώστες μας. Σας υποσχόμαστε ότι και το 2012 θα συνεχίσουμε με την ίδια ζέση να φτιάχνουμε ένα έντυπο με επίκεντρο τον άνθρωπο.

Page 7: in_vitro32

in•vitro•7ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2012

Γραμμή βοήθειας για την κατάθλιψηΓράφει η Βίκυ Καρατζαφέρη

Συνεργάστηκε το Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγιεινής (ΕΠΙΨΥ) Ρεπορτάζ

Οικονομικά και οικογενειακά προβλήματα, ψυχοσωματικά συμπτώματα, πανικός, άγχος, φόβος για το μέλλον, διαταρα-χές ύπνου και τάσεις φυγής, εί-

ναι μερικές από τις αιτίες που, το τελευταίο διάστημα, οδηγούν όλο και περισσότερους Έλληνες στο ψυχιατρικό κρεβάτι, σύμφωνα με την Ελληνική Ψυχιατρική Εταιρεία.Παράλληλα, αυτό που είναι ακόμη πιο ανη-συχητικό είναι ότι έχει παρατηρηθεί σημαντι-κή αύξηση στις απόπειρες αυτοκτονίας, κα-θώς και στην κατανάλωση ψυχοφαρμάκων. Ανάλογα είναι και τα ερευνητικά ευρήματα από τη Γραμμή Βοήθειας για την Κατάθλιψη 1034 του Ερευνητικού Πανεπιστημιακού Ιν-στιτούτου Ψυχικής Υγιεινής (ΕΠΙΨΥ).

Η κατάθλιψη των γιορτών και του… μνημονίουΙδιαίτερα στη διάρκεια του Δεκεμβρίου, δεδομένης της συγκινησιακής φόρτισης της περιόδου των Χριστουγέννων και της Πρωτο-χρονιάς, ο ψυχικός αντίκτυπος των γενικευ-μένων οικονομικών δυσκολιών εμφανίστη-κε διογκωμένος. Φέτος, όπως εκτιμούν οι ειδικοί, φάνηκε κάτι να έχει αλλάξει ριζικά στην ατμόσφαιρα: η ελληνική πραγματικό-τητα της οικονομικής δυσπραγίας και της κοι-νωνικής απογοήτευσης και οργής βρέθηκε σε κραυγαλέα αντίθεση με το παραδοσιακά «επιβεβλημένο» εορταστικό κλίμα αυτών των ημερών.Όπως εξηγούν, υπάρχει μια συλλογική φα-ντασίωση των γιορτών, με διάχυτο το χαρμό-συνο συναίσθημα, που προκαλεί μελαγχο-λία σε εκείνους που, για ποικίλους λόγους, αδυνατούν να την πραγματοποιήσουν. Η σύγκριση με αυτό το φαντασιακό ιδανικό των Χριστουγέννων γίνεται, όμως, αμείλι-κτη για όσους δεν μπορούν να προσφέρουν στους δικούς τους ανθρώπους – σε κάποιες περιπτώσεις – ούτε τα στοιχειώδη. Μέχρι σήμερα μιλούσαμε για «κατάθλιψη των γιορ-τών», μια οιονεί κατάθλιψη, μια κατάθλιψη, θα έλεγε κανείς, χωρίς πραγματική αιτία. Φέτος, όμως, μιλάμε για κατάθλιψη με αιτία: η οικονομική κρίση τείνει να γενικεύσει το καταθλιπτικό συναίσθημα, το άγχος και την απελπισία, συμπτώματα που παραπέμπουν

στην κατάθλιψη ως κλινική οντότητα.Την εικόνα αυτήν επιβεβαιώνουν στοιχεία από τη Γραμμή Βοήθειας για την Κατάθλιψη, καθώς η οικονομική κρίση και οι συνέπειές της αναφέρονται με ολοένα και αυξανόμε-νη συχνότητα στο πλαίσιο των αιτημάτων για ψυχολογική βοήθεια και υποστήριξη. Συγκε-κριμένα, σύμφωνα με συγκριτικά στοιχεία του περιεχομένου των κλήσεων κατά τον Δεκέμβριο του 2010 και τον Δεκέμβριο του 2011, ο αριθμός όσων μιλούν για προβλή-ματα συνδεόμενα με την οικονομική κρίση παρουσιάζει ποσοστιαία αύξηση 69,5%, ενώ το ποσοστό στο οποίο εκφράζεται επιθυμία αυτοκτονίας έχει σχεδόν διπλασιαστεί, εμ-φανίζοντας ποσοστιαία μεταβολή 93,8%.

Την κρισιμότητα της κατάστασης υπογραμ-μίζει η συχνότητα στην οποία εκείνοι που τηλεφωνούν αναφέρουν μη διαθεσιμότητα του γιατρού τους, με ποσοστιαία αύξηση 237%. Καθώς ένα μεγάλο μέρος του πλη-θυσμού αδυνατεί να αντεπεξέλθει στο κό-στος της ιδιωτικής θεραπείας, η υπερφόρ-τωση των υπηρεσιών ψυχικής υγείας του δημόσιου τομέα αποτελεί μια παρά-πλευρη συνέπεια της οικονομικής κρίσης, λόγω των αυξημένων αιτημάτων για θε-ραπευτική αντιμετώπιση προβλημάτων που απορρέουν ή πυροδοτούνται από τις υπέρογκες οικονομικές πιέσεις (κυρίως διαταραχών άγχους ή του φάσματος της κατάθλιψης).

Η οικονομική δυσχέρεια, αλλά και τα οικο-γενειακά και διαπροσωπικά προβλήματα που απορρέουν από αυτή, γίνονται πολύ πιο αισθητά κατά την περίοδο των γιορτών, που παραδοσιακά επιβάλλει τη σύσφιξη των οικογενειακών δεσμών και τις κοινωνικές επαφές. Εν μέσω, δε, γενικευμένης οικονο-μικής κρίσης, όταν επικρατεί το άγχος για ένα αβέβαιο μέλλον (με μόνη βεβαιότητα την επιδείνωση της οικονομικής κατάστα-σης), τα επιβεβλημένα πρότυπα εορτασμού και οι συνακόλουθες καταναλωτικά προσα-νατολισμένες προσδοκίες δεν κάνουν τίπο-

τε άλλο από το να προκαλούν – για όσους τουλάχιστον μπορούν ακόμα να διατηρούν τέτοιες προσδοκίες – στρες, εντάσεις και, τελικά, απογοήτευση. Για αρκετούς άλλους, των οποίων ο οικογενειακός προϋπολογι-σμός έχει συρρικνωθεί δραματικά ή ήδη βρίσκονται σε κατάσταση ανέχειας, η κατά-σταση μπορεί να είναι πραγματικά απελπι-στική.Το διάστημα αυτό, που κατά κανόνα συνο-δεύεται από έναν απολογισμό του χρόνου που πέρασε και από σχέδια και ελπίδες για τον καινούργιο, πολλοί άνθρωποι καταμε-

τρούν την απώλεια της εργασίας τους (που εκτός από πηγή εισοδήματος, σημαίνει επίσης έναν κύκλο κοινωνικών επαφών και έναν άξονα ορισμού της ίδιας της ταυτότη-τάς τους), χωρίς να έχουν να ελπίζουν σε κάτι καλύτερο για τον χρόνο που έρχεται. Τα οικονομικά αδιέξοδα και η αναπόφευκτη προοπτική ενός ακόμα πιο επαχθούς μέλ-λοντος, προκαλώντας αυξημένο στρες και αίσθημα απόγνωσης, μπορεί να οδηγήσουν – δεδομένης της ύπαρξης ανάλογου ψυχο-λογικού υπόβαθρου – ακόμα και σε κλινική κατάθλιψη.

Λυγίζουν από την «πίεση»

Δεν αντέχουν το ψυχικό

«βάρος»

Η Ελλάδα κατατασσό-ταν από τον Παγκόσμιο Οργανισμό

Υγείας (ΠΟΥ) στις

χώρες με τα χαμηλότερα

ποσοστά αυτοκτονιών παγκοσμίως (λιγότερες

από 6,5 αυτοκτο-νίες ανά 100.000

κατοίκους το 2010). Ωστόσο, μετά την

έναρξη της κρίσης,

είναι πολύ πιθανό τα δεδομένα

αυτά να αλλάξουν.

Page 8: in_vitro32

Τι είναι: Ο πόνος που εντοπίζεται στο κάτω μέρος της κοιλιακής κοιλότητας, από τη γεννετική περιοχή μέχρι κάτω από τον ομφαλό. Μπορεί να είναι χρόνιος ή οξύς και να έχει μικρή διάρκεια. Δεν ανησυχούμε όταν: Είναι χρόνιος πόνος που εμφανίζεται κατά δια-στήματα ή όταν σχετίζεται με αγχώδεις καταστάσεις και συγκεκριμένες διατροφικές προτιμήσεις. Επίσης ένα οξύ «διαξιφιστικό» άλγος λίγων δευτερολέπτων δεν είναι συνήθως ανησυχητικό, αν και όλα τα συ-μπτώματα πρέπει να αξιολογούνται.Ανησυχούμε όταν: Πρόκειται για έντονο πόνο που ξεκίνησε από-τομα και ενδεχομένως συνοδεύεται από πυρετό, ναυτία, εμετό ή και άλλα στοιχεία φλεγμονής. Ένας πόνος επίσης που δεν υπήρ-ξε ποτέ κατά το παρελθόν θα πρέπει να μας θορυβήσει.

Γιατί πονάω στην πύελο;Ενδομητρίωση: Από τις βασικότερες αιτίες πυελικού άλγους είναι η πάθηση κατά την οποία αναπτύσσεται ενδομητρικός ιστός έξω από τη μήτρα (ωοθήκες, έντε-ρο, ουροδόχος κύστη). Ο ιστός αυτός ακολουθεί τις ορμονικές μεταβολές που υφίσταται και το φυσιο-λογικό ενδομήτριο, με αποτέλεσμα να προκαλεί πόνο. Η ενδομητρίωση μπορεί να έχει ως αποτέ-λεσμα τη δημιουργία συμφύσεων και εξαιτίας αυτών την απόφραξη των σαλπίγγων και κατ’ επέκταση υπογονιμότητα.Κύστες ωοθηκών: Είναι πιθανό να υπάρ-χουν για μεγάλο χρονικό διάστημα χω-ρίς εκδήλωση συμπτωμάτων. Όταν, όμως, προκαλέσουν πόνο, τότε πι-θανόν πρόκειται για μια επείγουσα κατάσταση. Μπορεί να οφείλεται είτε σε ρήξη είτε σε συστροφή της ωοθήκης και χρειάζεται άμεση ιατρική επέμβαση.Φλεγμονώδης νόσος της πυέλου: Προκύπτει συνή-θως από μόλυνση των γεννητικών οργάνων από σεξουαλικώς με-ταδιδόμενα μικρόβια (όπως χλαμύδια) ή από την επέκταση κάποιας φλεγ-μονής γειτονικού οργάνου (όπως περιτονίτιδα, ενδομητρίωση). Προκαλεί μέτριο έως έντονο πόνο και μπορεί να συνοδεύεται από πυρετό και αυξημένα κολπικά υγρά. Ινομυώματα μήτρας: Είναι καλοήθεις όγκοι και εμφανίζονται αρκετά συχνά. Μπο-ρεί να έχουν ποικίλο μέγεθος και αριθμό. Συνήθως δεν εμφανίζουν συμπτώματα, αλλά αν προκαλέσουν πόνο ή αίσθημα βάρους πρέπει να αφαιρούνται.

Εξωμήτριος κύηση: Η κατάσταση κατά την οποία το έμβρυο εμφυτεύεται κι ανα-πτύσσεται έξω από τη μήτρα και κατά τη ρήξη της προκαλείται οξύς πόνος. Είναι

μια εξαιρετικά επείγουσα κατάσταση που απαιτεί άμεση χειρουργική αντιμε-τώπιση.

Σκωληκοειδίτιδα: Φλεγμονή ασαφούς συχνά αιτίας που προτιμά νεαρές κυρίως ηλικίες κι αν δεν αντιμετωπιστεί άμεσα μπορεί να οδηγήσει σε

περιτονίτιδα. Αν και συνήθως εμφανίζεται με δυνατό πόνο στο δεξιό κάτω άκρο της κοιλιάς, μερικές φορές μπορεί να είναι άτυπος και να

προσομοιάζει του πυελικού άλγους. Τα συμπτώματά της εκδηλώ-νονται μέσα σε λίγα εικοσιτετράωρα και σε υποψία θα πρέπει

να μας βάζει η ύπαρξη πυρετού, ανορεξίας, τάση για εμετό ή ναυτία.

Οξεία κυστίτιδα: Λοίμωξη της ουροδόχου κύστης που προ-καλείται όταν βακτήρια εισέρχονται μέσω της ουρήθρας

στην κύστη προκαλώντας φλεγμονή. Εκτός από πόνο, προκαλεί έντονη τάση για ούρηση και συχνουρία, κά-

ποιες φορές αίμα και αλλαγή χρώματος στα ούρα. Είναι συχνότερη στις γυναίκες λόγω μικρότερου μή-

κους ουρήθρας. Πέτρες στους νεφρούς: Τις περισσότερες φορές

κάνουν αισθητή την παρουσία τους με τη μορφή κολικού, ενός εξαιρετικά έντονου πόνου στην

περιοχή του νεφρού και κατά μήκος του ου-ρητήρα. Μπορεί όμως να εμφανιστεί και ως

ένα απροσδόκητο άλγος στην πύελο με ή χωρίς δυσουρικά ενοχλήματα. Συνήθως

αποβάλλονται φυσικά, υποβοηθούμε-νες και από τη χορήγηση φαρμάκων,

ενώ, όταν απαιτείται, αντιμετωπίζο-νται χειρουργικά.

Σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου: Χρόνια διαταραχή του πεπτι-

κού συστήματος που, εκτός από πόνο χαμηλά στην

κοιλιά, εμφανίζει διάρ-ροια, δυσκοιλιότητα και

κράμπες. Οι αιτίες που το προκαλούν είναι απροσδιόριστες και

ο περιορισμός των συ-μπτωμάτων γίνεται με αλλα-

γές στη διατροφή, περιορισμό του άγχους και φαρμακευτική αγωγή. Θλάσεις των κοιλιακών μυών: Οι συχνοί τραυματισμοί στο κάτω μέρος του κοιλι-ακού τοιχώματος που προκαλούνται έπειτα από κάποια έντονη προσπάθεια και μπορεί να παρουσιάσουν από ελάχιστο έως πολύ έντονο πόνο. Η θεραπεία είναι δύσκολη λόγω της έντονης κινητικότητας της περιοχής, με αποτέλεσμα τα προ-βλήματα να χρονίζουν.

Πόνος χαμηλά στην κοιλιάΟ πόνος χαμηλά στην κοιλιά είναι ένα συνηθισμένο σύμπτωμα για το οποίο παραπονιούνται κυρίως οι γυναίκες. Προκύπτει από μια σειρά γυναικολογικών προβλημάτων, δεν είναι, όμως, τα μόνα που ευθύνονται γι’ αυτόν. Ουρολογικές, γαστρεντερικές, πεπτικές και άλλες παθήσεις μπορεί να προκαλέσουν συχνά έντονους πόνους στην πύελο, και σε κάθε περίπτωση απαιτείται διερεύνηση.

•Τους τελευταίους μή-

νες μιας εγκυμοσύνης, οι αρθρώσεις της πυέλου χαλαρώνουν προκειμέ-

νου να προετοιμαστεί το σώμα για τον τοκετό. Ο πόνος που προκαλείται από την αλλαγή αυτή είναι φυσιολογικός και σημάδι ομαλής

πορείας.•Ακόμη και σε περιπτώσεις που ο πόνος

δεν είναι ανησυ-χητικός χρειά-ζεται ένας ιατρι-

κός έλεγχος.

•Εξάλλου πριν από τη λήψη οποιουδήποτε φαρμάκου καλό θα εί-ναι να γίνεται ένα τεστ,

αν υπάρχει υποψία εγκυμοσύνης.

tips

Άλγος πυέλου

Συνεργάστηκαν οι Δημήτρης Ρηγόπουλος, ειδικός παθολόγος, επιμελητής παθολογικής κλινικής 401 ΓΝΑ, Μιλτιάδης Πίτσος, MD PhD, μαιευτήρας - χειρουργός γυναικολόγος, διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Αθηνών

Γράφει η Αλέκα Κόγκα

8•in•vitro

WarningΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2012

Page 9: in_vitro32

in•vitro•9ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2012

ΦαρμακείοΓράφει η Βασιλική Μανιάτη

Συνεργάστηκε ο φαρμακοποιός Ιωάννης Κάπος

Αυτά που περιέχει το ντου-λάπι των φαρμάκων σας μπορεί να αποκαλύψει πολλά για εσάς, για τον τρόπο ζωής, τις συνήθειες,

την προσωπικότητα και τις προτιμήσεις σας.

ΤΥΠΟΣ 1: ΜΙΝΙΜΑΛΙΣΤΗΣΑν το ντουλάπι φαρμάκων σας έχει ελ-λείψεις, το πιθανότερο είναι ότι έχετε έναν πολυάσχολο, δραστήριο τρόπο ζωής και δεν σας μένει ελεύθερος χρό-νος για αναπλήρωση των προμηθειών μόλις εξαντληθούν.

ΤΥΠΟΣ 2: ΑΝΗΣΥΧΟΣΥπάρχει καθόλου κενός χώρος στο ντου-λάπι σας; Αν η απάντηση είναι «όχι», τότε ίσως ανήκετε σε αυτή την κατηγο-ρία. Μάλλον έχετε μια ποικιλία λοσιόν και φαρμάκων που δεν ξέρετε καν γιατί τα αγοράσατε.

ΤΥΠΟΣ 3: ΤΟ ΚΟΡΙΤΣΙ ΤΟΥ ΠΑΡΤΙΣε αυτό το ντουλάπι υπάρχουν αποδει-κτικά στοιχεία για τις νύχτες ξεφα-ντώματος του κοριτσιού των πάρτι. Θα βρούμε το κονσίλερ, το σαμπουάν και την ενυδατική κρέμα νυκτός, έτοιμα προς χρήση κατά την επιστροφή του. Το περιποιημένο στυλ της σημαίνει ότι κρύ-βει διακριτικά τα προφυλακτικά σε ένα χαριτωμένο νεσεσέρ.

ΤΥΠΟΣ 4: ΣΟΥΠΕΡ ΜΑΜΑΑυτό το τεράστιο απόθεμα αντίδοτων για παιδικά χτυπήματα στο κεφάλι και μώλωπες προδίδει τη σούπερ μαμά. Τα ψηφιακά θερμόμετρα ταχείας ένδει-ξης και τα αναλγητικά για παιδιά θα είναι τα πρώτα της όπλα κατά του πόνου και του πυρετού.

ΤΥΠΟΣ 5: Ο ΕΡΓΕΝΗΣ Το ντουλάπι στο μπάνιο περιέχει προϊόντα περιποίη-σης και τα απολύτως απαραίτητα, όπως οδο-ντόκρεμα και ανταλλακτικά για ξυραφάκι. Είναι πιθανό να μη βρείτε κανένα φάρμα-κο εδώ, κάτι που εξηγεί ίσως γιατί ένας άνδρας είναι ανή-μπορος όταν έχει γρίπη.

Έλεγχος/Καθαρισμός του φαρμακείουΟ τακτικός έλεγχος του φαρμακείου στο σπίτι κρίνεται απαραίτητος. Οπότε:

1�Πετάξτε οτιδήποτε έχει λήξει. Ελέγχετε προσεκτικά τις ετικέτες για ημερομηνί-ες – ακόμη και τα φυτικά σκευάσματα ή οι βιταμίνες μπορεί να λήγουν έπειτα από κάποιο χρονικό διάστημα. Αν έχε-τε αμφιβολίες για το πόσο καιρό έχει φυλαχθεί ένα προϊόν, ήρθε η ώρα να το πετάξετε.

2�Ελέγχετε τις ημερομηνίες λήξης στα προφυλακτικά. Αν έχει παρέλθει η ημε-ρομηνία λήξης ενός προφυλακτικού, εν-δέχεται να μην παρέχει προστασία από εγκυμοσύνη και σεξουαλικώς μεταδιδό-μενα νοσήματα. Θα πρέπει να ελέγχετε τις συσκευασίες για να βεβαιώνεστε ότι δεν έχουν σκιστεί και ότι κάθε κουτί πε-ριέχει κενό αέρα.

3�Πετάξτε οτιδήποτε δεν θυμάστε για ποιο σκοπό προορίζεται και όλα τα δοχεία χωρίς ετικέτα.

4�Απορρίψτε με ασφαλή τρόπο προϊόντα, τα οποία δεν είναι καταλλήλως σφρα-

γισμένα ή αποθηκευμένα. Μπορεί να έχουν επιμολυνθεί ή να είναι

αναποτελεσματικά. Ελέγξτε ότι

όλα τα καπάκια είναι σφιχτά βιδωμένα και ότι όλα τα φάρμακα φυλάσσονται σύμφωνα με τις συστάσεις της ετικέτας.

5Φροντίστε να μην είναι το φαρμακείο προσβάσιμο στα παιδιά.

Τα απαραίτητα

1�Οι αντισηπτικές αλοιφές ή κρέμες είναι ιδανικές για να περιποιηθείτε κοψίματα ή γρατζουνιές, ώστε να προστατευθεί το δέρμα κατά την επούλωση και να απο-φευχθεί η μόλυνση της περιοχής.

2�Το τσιμπιδάκι είναι απαραίτητο για την απομάκρυνση ακίδων αλλά και για να βγάλετε τα φρύδια σας. Είναι συνετό να καθαρίζετε το τσιμπιδάκι ύστερα από κάθε χρήση, ιδανικά με βαμβάκι με οινόπνευμα ή με απολυμαντικά μαντη-λάκια μιας χρήσης που θα βρείτε στα περισσότερα φαρμακεία.

3�Τα παυσίπονα δεν πρέπει να λείπουν, καθώς δρουν στην εστία του πόνου και παρέχουν ταχεία ανακούφιση από καθη-μερινά άλγη και πόνους. Υπάρχει ευρεία γκάμα τέτοιων προϊόντων για παιδιά και για ενήλικες, που στοχεύουν ακριβώς στην πηγή του πόνου, είτε πρόκειται για έναν ενοχλητικό πονοκέφαλο, μια επίμονη οσφυαλγία ή ακόμη και για συ-μπτώματα γρίπης.

4�Έμπλαστρα προσαρμοσμένα στον τρό-πο ζωής σας. Είτε πρόκειται για μια επανεμφανιζόμενη φουσκάλα από ένα ζευγάρι γόβες στιλέτο, είτε για ένα κόψιμο που πρέπει να καλύψετε πριν πάτε για κολύμπι, τα έμπλαστρα διατί-θενται σε όλα τα σχήματα, μεγέθη και φινιρίσματα για κάθε περίσταση.

5Αυτοκόλλητες ετικέτες. Αν πολ-λά άτομα ή μέλη μιας οικογένει-ας χρησιμοποιούν το ίδιο ντουλάπι

μπάνιου ή αν συχνά ξεχνάτε γιατί αγοράσατε ένα συγκεκριμένο

φάρμακο, είναι σημαντι-κό να καταγράφετε για

ποιον προορίζεται το προϊόν, πώς συ-νέστησε ο γιατρός

ή ο φαρμακοποιός να χρησιμοποιείται και την

ημερομηνία λήξης του. Οι ετικέτες είναι ιδανικές για

σωληνάρια, στα οποία το άκρο μπορεί να τυλιχθεί προς τα πάνω, αποκρύπτοντας την ημερομηνία λήξης.

Τι δείχνει για εσάς το ντουλάπι φαρμάκων σας

Ρεπορτάζ

Page 10: in_vitro32

Όχι μόνο ασφάλεια, αλλά και σημαντική βελτίωση στην ποιότητα ζωής ασθενών με συγγενείς ή επίκτητες καρδιοπάθειες έδειξε ότι προσφέρει μια νέα πρωτοποριακή μέθοδος για την το-

ποθέτηση ειδικής βαλβίδας – με τη βοήθεια καρδιακού καθε-τηριασμού – που εφαρμόστηκε πρόσφατα στον Όμιλο Υγεία. Η επέμβαση διενεργήθηκε με απόλυτη επιτυχία – χωρίς ανοιχτό χειρουργείο – σε 17χρονο ασθενή, από ομάδα παιδοκαρδιολόγων, παιδοκαρδιοχειρουργών και παιδο-αναισθησιολόγων των Νοσοκομείων Παίδων Μητέρα και Υγεία. Να σημειωθεί πως ο νεαρός ασθενής είχε ήδη υποβληθεί στο παρελθόν σε δύο εγ-χειρήσεις ανοικτής καρδιάς στο εξωτερι-κό, αλλά παρουσίαζε σοβαρή στένωση στη λεγόμενη προσθετική τριγλώχινα βαλβίδα, που είχε τοποθετηθεί στην προηγούμενη εγχείρηση, με αποτέλεσμα να παρουσι-άζει έντονη δύσπνοια και κατακράτηση υγρών.

10•in•vitro

ΕπίκαιραΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2012

Ελλάδα Γράφει η Μαρία Ορφανίδου

Παρά τα 57 κρού-

σματα ελονοσίας στην περιοχή του Δήμου Ευρώτα

στη διάρκεια του 2011, δεν έχουν καταγραφεί θάνατοι που να

οφείλονται στην ελονοσία σε καμία περιοχή της χώρας, αναφέρει ανακοί-

νωση του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕEΛΠΝΟ), διαψεύδοντας έτσι

δημοσίευμα εφημερίδας που έκανε λόγο για θα-νάτους από τη νόσο. Όσο για τον Λάκωνα υπερήλικα

που έπασχε από ελονοσία, διευκρινίζεται πως απε-βίωσε λόγω σοβαρών υποκείμενων νοσημάτων. Σε ό,τι

αφορά στον ιό του Δυτικού Νείλου (του οποίου κρούσματα εμφανίστηκαν κυρίως στις περιοχές της Θεσσαλίας και της Ατ-

τικής), επισημαίνεται ότι πρόκειται για διαφορετικό λοιμώδες νό-σημα, το οποίο μεταδίδεται με το απλό κουνούπι (γένος Culex) και δεν συσχετίζεται σε καμία περίπτωση με την είσοδο και παραμονή μεταναστών στην Ελλάδα, υπογραμμίζει το ΚΕΕΛΠΝΟ. Όσο για τον μικρότερο αριθμό κρουσμάτων λοίμωξης από τον ιό αυτό το 2011, υποδηλώνει την έγκαιρη λήψη των ενδεδειγμένων μέτρων για τη διακοπή της μετάδοσής του.

Ελονο

σία & Ιό

ς του Δυτικ

ού Νείλου

Νέα κα

ρδιακή βαλβ

ίδα

UpDown

FACTS

>�Η χρήση της βαλβίδας αυτής στη θέση της τριγλώχινας, όπως πραγματοποιήθηκε στην περίπτωση του 17χρονου, γίνεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα και συγκαταλέγεται με-ταξύ των ελάχιστων περιστατι-κών που έχουν αντιμετωπιστεί

επιτυχώς με αυτή τη μέθοδο διεθνώς.

>�Ο έλεγχος που έγινε μετά την επέμβαση έδειξε άμεση επά-νοδο της λειτουργικότητας της βαλβίδας σε φυσιολογικά επί-πεδα, με αποτέλεσμα ο ασθε-νής να ανακουφιστεί αμέσως και να επανέλθει δυο ημέρες μετά με ασφάλεια στις καθημε-ρινές του δραστηριότητες.

>�Η νέα βαλβίδα χρησιμοποιείται τα τελευταία χρόνια κυρίως σε ασθενείς που χρήζουν αντι-κατάστασης της πνευμονικής βαλβίδας.

FACTS

>�Αναλυτικές πλη-ροφορίες για τα κρούσματα λοίμωξης από τον ιό του Δυτι-κού Νείλου και για τα κρούσμα-τα ελονοσίας αναφέρονται στις εκθέσεις επιδημιολογικής επιτήρησης που αναρτώνται στην ιστοσελίδα του ΚΕΕΛΠΝΟ (www.keelpno.gr).

ΕΙΠΑΝ

Δ.Σ. ΚΕΕΛΠΝΟ

«Το ΚΕΕΛΠΝΟ και το υπουργείο Υγείας έχουν ήδη αναπτύξει στρατηγικό σχέδιο δράσης για τον έλεγχο της ελονοσίας στην Ελλάδα, το οποίο καθορίζει τις δράσεις για την επόμενη περίοδο αυξημένης κυκλο-φορίας των ανωφελών κουνουπιών (άνοιξη-φθινό-πωρο 2012)».

Page 11: in_vitro32

in•vitro•11ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2012

Ένα κορι-τσάκι 7,5

μηνών, που νοσηλευ-όταν με σοβαρή

αναπνευ-στική

ανεπάρκεια στη μονάδα εντατικής θεραπείας του «Αγία

Σοφία» έχα-σε τη ζωή του. Ήρθε από νοσο-κομείο της Λιβύης και

κατά τον ερ-γαστηριακό έλεγχο στο

Νοσοκομείο Παίδων

ανιχνεύθηκε ο ιός Η1Ν1.

Μία καθημερινή προσεγμένη δια-τροφή προστατεύει από τον καρκίνο, βελτιώνοντας πα-ράλληλα και τη ζωή του καρκινοπαθούς, την ανταπόκρισή του στη θεραπεία και την ποιότητα ζωής του.

Ξεκίνησε η λειτουρ-γία της ανανεωμέ-νης ιστοσελίδας του ΚΕΘΕΑ ΔΙΑΒΑΣΗ στη διεύθυνση: http: www.kethea-diavasi.gr

Το 1016, το συντο-νιστικό κέντρο των SOS ΙΑΤΡΩΝ, μπο-ρούν να καλούν πλέ-ον και οι Θεσσαλονι-κείς που χρειάζονται ιατρική βοήθεια στο σπίτι ολόκληρο το 24ωρο, ακόμη και στις αργίες.

Επανεξελέγη ο κ. Ανδρέας Μαρτί-νης πρόεδρος στο κεντρικό Διοικητικό Συμβούλιο του Ελλη-νικού Ερυθρού Σταυ-ρού (ΕΕΣ), με ποσο-στό που πλησιάζει το 70% των ψήφων, σύμφωνα με ανακοί-νωση του ΕΕΣ.

Το παρόν και το μέλλον της υπερηχογραφίας Σύμφωνα με το συνέδριο που διοργάνωσε πρόσφατα στην Αθήνα η Ελληνική Εταιρεία Μελέτης και Εφαρμογής των Υπερήχων στην Ιατρική και στη Βιολογία, η τελευταία τεχνο-λογική εξέλιξη στον χώρο της υπερηχογρα-φίας ονομάζεται ελαστογραφία. Μία τεχνική που μετρά με αξιοπιστία την ελαστικότητα και τη σκληρότητα των ιστών. Ιδιαίτερη, όμως, μνεία δόθηκε και στην πιο εξελιγμένη μορφή της, τη λεγόμενη shearwave ελαστογραφία, η οποία επιτρέπει τη μέτρηση της σκληρότητας των ιστών όχι μόνο στα επιφανειακά όργανα (θυρεοειδής, λεμφαδένες, μαστός, όρχεις), αλλά και στα εν τω βάθει (ήπαρ, πάγκρεας, νεφρός, προστάτης, μήτρα, ωοθήκες).

Μείωση της φαρμακευτικής δαπάνηςΛιγότερα φάρμακα, φθηνότερα, αλλά δοκι-μασμένα, και καταπολέμηση της παρανομίας είναι τα μέτρα που, σύμφωνα με τον πρόε-δρο του ΕΟΦ κ. Γιάννη Τούντα, θα πρέπει να προστεθούν στα ήδη υπάρχοντα που αφορούν κυρίως στις τιμές και στο rebate, για να μειωθεί η δημόσια φαρμακευτική δαπάνη κατά 1 δισε-κατομμύριο ευρώ το 2012. Επιπρόσθετα, ο κ. Τούντας χαρακτήρισε την πρότασή του εφικτή και ρεαλιστική, σε αντίθεση με τον αντίστοιχο στόχο της τρόικας, που, μεταξύ των άλλων, θέ-τει σε κίνδυνο και την παροχή πολλών και ση-μαντικών φαρμάκων στους Έλληνες ασθενείς.

Καλύτερη περίθαλψη για τους ηλικιωμένουςΣε μια νέα ευρωπαϊκή μελέτη της Economist Intelligence Unit (που υποστηρίχθηκε από τη φαρμακευτική εταιρεία Pfizer), για την παροχή υγειονομικής περίθαλψης σε έναν πληθυσμό που γερνάει, οι περισσότεροι από τους γιατρούς που ρωτήθηκαν (80%) εκφράζουν ανησυχία για την περίθαλψη που θα λάβουν όταν γεράσουν. Επιπλέ-ον η έκθεση, με βάση τις απαντήσεις περισσότερων από 1.000 επαγγελματιών υγείας σε όλη την Ευρώπη και συνεντεύξεων με 22 δι-εθνείς εμπειρογνώμονες για τη γήρανση, καταλήγει στο συμπέρασμα ότι υπάρχει επεί-γουσα ανάγκη να επανεξεταστεί ο τρόπος με τον οποίο παρέχεται η υγει-ονομική περίθαλψη στους ηλικιωμένους.

FACTS

> Η συχνότητα της οστεοπόρωσης αγγίζει το 30% των γυναικών άνω των 50 ετών, σύμφωνα με διε-θνή στοιχεία.

Δαπανηρή η οστεοπόρωση για το ΕΣΥ

Ηδιαχείριση της οστεοπό-ρωσης και κυρίως των κα-ταγμάτων που οφείλονται σε αυτή, καταδεικνύεται δαπανηρή για το Ελληνικό

Σύστημα Υγείας (ΕΣΥ), εάν δεν διαγνωστεί έγκαιρα και δεν αντιμετωπιστεί αποτελεσμα-τικά. Αυτό προέκυψε από την πρώτη μελέτη που πραγματοποιήθηκε στην Ελλάδα για την οικονομική αξιολόγηση της οστεοπόρω-σης από την Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας (ΕΣΔΥ), με την υποστήριξη των εταιρειών Amgen και GlaxoSmithKline. Πιο αναλυτικά, σημαντική διαφοροποίηση καταγράφεται στο κόστος αντιμετώπισης της μη εγκατεστη-μένης, χωρίς δηλαδή προϋπάρχον κάταγμα, έναντι της εγκατεστημένης οστεοπόρω-σης, όταν δηλαδή η μετεμμηνοπαυσιακή ασθενής έχει υποστεί κάταγμα στο παρελ-θόν. Ειδικότερα, το μέσο ετήσιο κόστος της εγκατεστημένης οστεοπόρωσης εκτιμάται κατά 78% υψηλότερο, προσεγγίζοντας τα

2.027,46 ευρώ, έναντι των 1.139,63 ευρώ για τη μη εγκατεστημένη οστεοπόρωση. Συνολικά, η μελέτη καταδεικνύει ότι το άμε-σο κόστος που επωμίζεται το ΕΣΥ για την οστεοπόρωση φτάνει τα 890 εκατομμύρια ευρώ σε ετήσια βάση. Τα στοιχεία αυτά καθιστούν σαφή την ανάγκη για σωστή ενημέρωση των μετεμμηνοπαυσιακών γυναικών αναφορικά με τους παράγοντες κινδύνου, όπως το βεβαρημένο κληρονο-μικό οστεοπόρωσης, το χαμηλό σωματικό βάρος, το ιστορικό καπνίσματος κ.ά., με στόχο την πρόληψη της νόσου, αλλά και την όσο το δυνατόν έγκαιρη διάγνωσή της. Κι όλα αυτά, γιατί η έγκαιρη διάγνωση και η αποτελεσματική θεραπεία της οστεοπό-ρωσης μπορεί όχι μόνο να εξοικονομήσει πόρους για το σύστημα υγείας αλλά και να διασφαλίσει τη μείωση των καταγμάτων σε ασθενείς, λιγότερες νοσηλείες, υψηλότε-ρη παραγωγικότητα και, τελικά, καλύτερη ποιότητα ζωής.

ΕΙΠΑΝ

Καθηγητής Γιάννης Κυριόπουλος, κοσμήτωρ της ΕΣΔΥ

«Η εμφάνιση ενός κατάγματος αυξάνει έως και κατά 300% το μέσο ανά ασθενή ετήσιο κόστος, ιδίως στην περίπτωση των καταγμάτων ισχίου, όπου η χειρουργική επέμβαση αποτελεί τη σημαντικότερη μεταβλητή του κό-στους».

Page 12: in_vitro32

Τρόπο να κερδίζουμε τα καλά της άσκησης χωρίς να ιδρώνουμε φαίνεται ότι βρήκαν ερευνητές του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ και του Ινστιτούτου για τον καρκίνο Dana Farber. Διαπίστω-

σαν ότι η τεχνητή αύξηση των επιπέδων της ορμόνης ιριζίνη (που αυξάνεται κατά τη διάρκεια της άσκησης) μπορεί να προσφέρει τα καλά τής φυσικής δραστηριότητας χωρίς να προαπαιτείται η δραστηριότητα αυτή. Η συγκεκριμένη ορμόνη μετα-τρέπει το λευκό λίπος, που αποθηκεύει ενέργεια, σε καφέ, το οποίο αυξάνει τη θερμοκρασία του σώμα-τος και οδηγεί σε κατανάλωση ενέργειας. Όταν, μάλιστα, οι ερευνητές αύξησαν τεχνητά την παραγωγή ιριζίνης σε πειραματόζωα που έπασχαν από προ-διαβήτη κι ακολου-θούσαν διατροφή πλούσια σε λιπαρά, το επίπεδο σακχάρου στο αίμα τους βελτιώθηκε, ενώ έχασαν και βάρος χωρίς να εμφα-νιστούν παρενέργειες ή τοξικότητα.

12•in•vitro

ΕπίκαιραΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2012

Κόσμος Γράφει η Αλέκα Κόγκα

Εγκυ-μο-νού-

σες που λαμβάνουν αντικαταθλιπτικά φάρμακα,

τα οποία ανήκουν στην κατη-γορία των εκλεκτικών αναστολέ-

ων επαναπρόσληψης σεροτονίνης (SSRIs), θέτουν σε σοβαρό κίνδυνο την

υγεία του αγέννητου παιδιού τους, καθώς αυξάνουν τον κίνδυνο επίμονης πνευμονι-

κής υπέρτασης του νεογνού. Πρόκειται για μια σπάνια πνευμονική πάθηση, η οποία δεν επιτρέπει

στο αναπνευστικό σύστημα του μωρού να προσαρμο-στεί στις συνθήκες έξω από τη μήτρα. Οι ειδικοί του κέ-

ντρου Φαρμακοεπιδημιολογίας στο Ινστιτούτο Καρολίνσκα της Στοκχόλμης επισημαίνουν ότι ο κίνδυνος εμφάνισης της

πάθησης είναι σχεδόν διπλάσιος όταν η γυναίκα λαμβάνει SSRIs στα τελευταία στάδια της εγκυμοσύνης της. Πιο αναλυτικά, από τις

11.014 γυναίκες που λάμβαναν αντικαταθλιπτικά τους τελευταίους μήνες της εγκυμοσύνης και συμμετείχαν στην έρευνα, γεννήθηκαν 33 παιδιά με επίμονη πνευμονική υπέρταση (ποσοστό 0,29%). Από τις 17.053 που λάμβαναν τα φάρμακα τους πρώτους μήνες της κύησης γεννήθηκαν 32 βρέφη με τη νόσο (ποσοστό 0,18%).

Όχι αντι

καταθλιπ

τικά στη

ν εγκ

υμοσύνη

Ορμόνη αντί

άσκησης

UpDown

FACTS

>�Η χρήση SSRIs κατά την εγκυμοσύνη αυξάνει τον κίνδυνο γέννησης παιδιών με γενετικές ανωμαλίες. Συγκεκριμένα η χρή-ση τους τις πρώτες εβδομάδες της κύη-σης αυξάνει τον κίν-δυνο εμφάνισης συγ-γενών ανωμαλιών, όπως το λαγώχειλο, αλλά και ανωμαλιών στην καρδιά.

>�Γυναίκες που λαμ-βάνουν SSRIs και μένουν έγκυες καλό είναι να συμβουλεύ-ονται τον γιατρό τους και να μη διακόπτουν μόνες την αγωγή. Συ-χνά, η απότομη δια-κοπή τέτοιων χαπιών προκαλεί επιδείνωση των συμπτωμάτων κι εμφάνιση άλλων δια-ταραχών.

FACTS

>�Έως το 2009 οι ειδικοί πί-στευαν ότι μόνο τα βρέφη διαθέτουν καφέ λίπος. Τρεις διαφορετικές έρευνες εκεί-νης της χρονιάς έδειξαν, όμως, ότι και οι ενήλικες δι-αθέτουν αυτό τον καλό τύπο λίπους.

>�Η ορμόνη ιριζίνη πήρε το όνομά της από τη μυθολογι-κή αγγελιοφόρο των θεών Ίριδα, γιατί δρα εντός του ορ-γανισμού ως αγγελιοφόρος, μεταφέροντας ένα μήνυμα από τους μυς στον λιπώδη ιστό.

ΕΙΠΑΝ

Μπρους�Σπίγκελμανκαθηγητής�Χάρβαρντ,��επικεφαλής�μελέτης

«Τα νέα ευρήματα αναμένεται να οδη-γήσουν σε καινούργιες θεραπείες για

την παχυσαρκία και τον διαβήτη και πιστεύω ότι θα είναι πολύτιμα για ασθενείς με διαταραχές που δεν

τους επιτρέπεται να ασκού-νται».

Page 13: in_vitro32

in•vitro•13ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2012

Για πρώτη φορά εντοπίστηκε μια γονιδιακή μετάλλαξη, η οποία έχει σχέση με μια κληρονομική μορφή καρκίνου του προστά-τη. Αν και η μετάλλαξη αυτή

αφορά ένα μικρό σχετικά ποσοστό ανδρών που νοσούν, ωστόσο όσοι την κληρονόμησαν έχουν σχεδόν 20πλάσιο κίνδυνο να έρθουν αντιμέτωποι με την ασθένεια. Πρόκειται για μετάλλαξη που αφορά στο γονίδιο HOXB13 και είναι σπάνια στον γενικό πληθυσμό, κα-θώς τη φέρει μόλις το 1% των ανδρών. Όσοι, όμως, βρίσκονται σ’ αυτή την ομάδα βλέπουν τις πιθανότητες εμφάνισης της νόσου να αυ-ξάνονται και, μάλιστα, σε ηλικίες κάτω των 55 ετών. Οι ειδικοί μελέτησαν μια συγκεκριμένη χρω-μοσωμική περιοχή (17q21-22) 5.100 νεαρών

ανδρών με καρκίνο του προστάτη από 94 οικογένειες με ιστορικό του συγκεκριμένου καρκίνου. Διαπίστωσαν ότι τα μέλη τεσσάρων οικογενειών εμφάνισαν την ίδια μετάλλαξη στο γονίδιο ΗΟΧΒ13 σε ποσοστό 1,4% επί του δείγματος. Παράλληλα, σε μια δεύτερη ομά-δα ελέγχου, που αποτελούνταν από 1.400 άν-δρες χωρίς καρκίνο του προστάτη, μόνο ένας φάνηκε να φέρει τη μετάλλαξη στο ΗΟΧΒ13. Το συγκεκριμένο γονίδιο παίζει ζωτικό ρόλο για την ανάπτυξη του προστάτη κατά την εμ-βρυϊκή ζωή, αλλά και για τη σωστή λειτουρ-γία του αδένα στη ζωή των ανδρών. Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι το γενετικό υπόβα-θρο του καρκίνου του προστάτη μελετάται τα τελευταία είκοσι χρόνια και μέχρι τώρα οι προσπάθειες εντοπισμού συγκεκριμένων γο-νιδίων δεν είχαν αποδώσει καρπούς.

Έκτη αίσθη-ση, που

σχετίζεται με την

αναγνώρι-ση λίπους, ανακαλύ-

φθηκε στη γλώσσα. Η γευστική ευαισθη-σία δια-

φέρει από άνθρωπο

σε άνθρω-πο και έτσι εξηγείται

γιατί ορισμένοι

κατανα-λώνουν

ευκολότε-ρα λιπαρά. Η ανακά-

λυψη αυτή πιθανώς

θα συμβά-λει στην

καταπολέ-μηση της παχυσαρ-

κίας.

Η βιταμίνη D είναι ευεργετική για τα οστά και την καρδιά. Όταν, όμως, λαμβά-νεται σε επίπεδα άνω του φυσιολογικού και γίνεται κατά-χρηση, κυρίως μέσα από συμπληρώματα διατροφής, μπορεί να οδηγήσει σε καρδιαγ-γειακές φλεγμονές.

Τα υποκατάστατα νικοτίνης φαίνεται ότι δεν βοηθούν στη δι-ακοπή του καπνίσμα-τος. Έμπλαστρα και τσίχλες δεν είναι πιο αποτελεσματικά από ό,τι αν προσπαθεί κάποιος μόνος του να κόψει το κάπνισμα, υποστηρίζει αμερικα-νική έρευνα.

Μουσική στις ιατρι-κές αίθουσες συστή-νουν πολλοί ειδικοί. Πιστεύουν ότι έχει τη δύναμη να καταπραΰ-νει τον πόνο, να ηρε-μεί τους ασθενείς και να τους αποσπά την προσοχή από επώδυ-νες επεμβάσεις.

Οι ηλικιωμένοι μπο-ρούν να διατηρήσουν τη νοητική τους οξύτη-τα ακολουθώντας δια-τροφή πλούσια σε βι-ταμίνες και ω-3 λιπαρά οξέα καθώς ενισχύουν τη λειτουργία του εγκε-φάλου και τον προστα-τεύουν από συρρίκνω-ση που συνδέεται με το Αλτσχάιμερ.

Αλλάζει τον εγκέ-φαλο το «κόλλημα» με το InternetΆτομα εθισμένα στο Διαδίκτυο παρουσιάζουν αλλαγές στον εγκέφαλο, παρόμοιες με αυτές στους εγκεφάλους εξαρτημένων από το αλκοόλ ή τα ναρκωτικά. Κινέζοι επιστήμονες, μέσω εξει-δικευμένων μαγνητικών τομογραφιών, εντόπισαν αλλαγές στη λευκή ουσία του εγκεφάλου (το τμή-μα που περιέχει νευρικές ίνες) 17 νεαρών εθε-λοντών, οι οποίοι είχαν κριθεί ότι εμφάνιζαν δια-ταραχή εξάρτησης από το Internet. Εντοπίστηκαν αλλαγές στις νευρικές συνάψεις που συνδέουν περιοχές οι οποίες εμπλέκονται στην παραγωγή και στην επεξεργασία των συναισθημάτων, στην προσοχή, στη λήψη αποφάσεων και στον έλεγχο των γνωστικών λειτουργιών. Τα αποτελέσματα αυτά δείχνουν ότι η εξάρτηση από το Διαδίκτυο έχει κοινούς ψυχολογικούς και νευρικούς μη-χανισμούς και με άλλες μορφές εξάρτησης από ουσίες και με διαταραχές σχετικά με τον έλεγχο των παρορμήσεων.

Οδοντόβουρτσα κατά πνευμονίαςτα ηλικιωμένα άτομα αντιμετωπίζουν αυ-ξημένο κίνδυνο πνευμονίας, εάν δεν πλένουν συχνά τα δόντια τους, υποστηρίζουν ερευνητές, καθώς ανακάλυψαν σύνδεση των βακτηρίων του στόματος και της νόσου. Πιο συγκεκριμένα ασθένειες των πνευμόνων, διαφορετικής βακτη-ριακής προέλευσης, αποδίδονται στην εισπνοή μικροσκοπικών σταγονιδίων, που φτάνουν μέσω του στόματος στους πνεύμονες και μπορούν να οδηγήσουν σε πνευμονία ή και να επιδεινώσουν ένα υπάρχον αναπνευστικό πρόβλημα.

Η άσκηση φέρνει το άρισταη σωματική δραστηριότητα και τα σπορ βο-ηθούν παιδιά κι εφήβους να γίνουν καλύτεροι μαθητές, υποστηρίζει νέα μελέτη Ολλανδών επιστημόνων. Οι ειδικοί θεωρούν ότι μπορεί να οφείλεται στην αύξηση της ροής του αίματος και του οξυγόνου προς τον εγκέφαλο, που σημειώνεται κατά την άσκηση, οδηγώντας, έτσι, στη βελτίωση των γνωστικών λειτουργιών. Η σωματική δραστηριότητα μειώνει, επίσης, το άγχος, δημιουργώντας στα παιδιά καλύτερη διάθεση και τα βοηθά να συμμετέχουν με μεγαλύτερη ευχαρίστηση στα μαθήματα. Επιπλέον τα αθλήματα διαμορφώνουν και τον χαρακτήρα των παιδιών, τα οποία μαθαίνουν να υπακούν σε κανόνες και να είναι πιο πειθαρ-χημένα σε ό,τι έχει να κάνει με τη συγκέντρωση και τη μελέτη των μαθημάτων τους.

FACTS

>Η ανακάλυψη αυτή κάνει τους

επιστήμονες να ελπί-ζουν ότι θα αναπτυ-χθεί ένα γενετικό τεστ για έγκαιρη δι-άγνωση, αντίστοιχο με αυτό που υπάρχει για τις γυναίκες με ιστορικό καρκίνου μαστού, που ελέγ-χονται για τα γονίδια BRCA1 και BRCA2.

ΕΙΠΑΝ

Ίθαν Νάνγκε,ερευνητής Πανεπιστημίου Β. Καρολίνας

«Η μετάλλαξη εμφα-νίζεται συχνότερα σε άνδρες με οικογενει-ακό ιστορικό καρκί-νου του προστάτη, ο οποίος ‘‘χτυπά’’ σε μικρότερη ηλικία, σε σύγκριση με μεγαλύ-τερους σε ηλικία άν-δρες που δεν έχουν οικογενειακό ιστορι-κό της νόσου».

Γονίδιο ένοχο για τον προστάτη

Page 14: in_vitro32

Το ση-µαντικό για έναν «σφιχτό» άνθρωπο είναι η αίσθηση ότι «έχει αποθέµα-τα», ότι τίποτα δεν µπορεί να τον αιφνι-διάσει και ότι οτιδή-ποτε και αν συµβεί δεν θα τον βρει «ακά-λυπτο», ευάλωτο. Βαθιά µέσα του, το οικονοµικό έλλειµµα ισοδυ-ναµεί µε «γύµνια».

Τα βαθύτερα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας ενός αν-θρώπου δύσκολα µπορεί να γί-νουν διακριτά από τους άλλους. Μερικές, όµως, συµπεριφορές

είναι τόσο ευδιάκριτες, που ο καθένας µπο-ρεί να τις αντιληφθεί στη στιγµή. Αντιπροσω-πευτικό παράδειγµα µιας τέτοιας συµπερι-φοράς, που µας «λέει» αρκετά γι’ αυτόν που έχουµε απέναντί µας, είναι η γενναιοδωρία ή η τσιγκουνιά του…Τσιγκούνηδες από τα γεννοφάσκια µας; Αλήθεια, γεννιόµαστε ή γινόµαστε τσιγκού-νηδες; Μια εύκολη απάντηση στο ερώτηµα αυτό µπορεί να µας δώσει η συµπεριφορά των µικρών παιδιών, στην οποία συνήθως συ-νυπάρχουν και οι δυο τάσεις: τόσο η γενναιο-δωρία (µερικά παιδιά δίνουν τα πάντα στους άλλους) όσο και η τσιγκουνιά (άλλα κρύβουν τ’ αγαπηµένα τους παιχνίδια, δεν δανείζουν τα λεφτά του κουµπαρά τους κ.τ.λ.). Ωστόσο, αν και δεν έχει αποδειχθεί ακόµα η ύπαρξη τέτοιων γονιδίων, κάθε άνθρωπος γεννιέται έχοντας την ανάγκη να παίρνει και να δίνει. Στην πρώτη περίπτωση για να επιβιώσει κα-λύπτοντας βασικές του ανάγκες (ρίζα του

τσιγκούνικου εαυτού) και στη δεύτερη περί-πτωση για να συνυπάρξει αρµονικά µε τους άλλους (ρίζα του γενναιόδωρου εαυτού). Το ποια, τελικά, συµπεριφορά από τις δύο θα επικρατήσει ή αν θα υπάρξει µια σχετική ισορροπία καθορίζεται στη συνέχεια από τις εµπειρίες της ζωής του καθενός. Αχ, αυτή η ανασφάλεια!Τι σηµαίνει, όµως, «κοµπόδεµα» για έναν τσιγκούνη; Δύναµη και σιγουριά, λένε οι ειδικοί, εφόσον πιστεύει πως τα χρήµατα µπορούν να λύσουν όλα του τα προβλήµατα, αν και όποτε προκύψουν, κάνοντάς τον έτσι να νιώθει ασφαλής. Η ανάγκη να συντηρεί και να διασφαλίζει κάποιος τον «πλούτο» του µπορεί να προέρχεται από µια βαθύτε-ρη αίσθηση ανασφάλειας, που δεν πηγάζει πάντα από την έλλειψη χρηµάτων, αλλά κα-λύπτει περισσότερο µια έλλειψη εµπιστοσύ-νης στον ίδιο του τον εαυτό και στους άλλους ανθρώπους, συχνά και αδυναµία ή δυσκολία στη δηµιουργία κοντινών σχέσεων. Άλλωστε, το πόσο απλόχερα ή τσιγκούνικα διαχειρίζε-ται κανείς τα υλικά του αγαθά είναι συνήθως ανεξάρτητο από την πραγµατική του περι-ουσία.

Το λεγόμενο «πρω-κτικό» στάδιο (στη διάρκεια του οποίου ένα παιδί μαθαί-νει να ελέγχει τις εκκρίσεις του) είναι αποφασιστικής ση-μασίας για το πόσο γενναιόδωρος ή αντίθετα «σφιχτός» θα γίνει κάποιος.

Στο παραπάνω στά-διο, αν το παιδί δεν διαπαιδαγωγηθεί σωστά, πιθανόν να διαμορφώσει «πρω-κτικά» χαρακτηρι-στικά, όπως: προσή-λωση στην κατοχή και συσσώρευση υλικών αγαθών, τσι-γκουνιά (υλική και συναισθηματική) και ψυχαναγκαστι-κές εμμονές.

Κάποιος µε… κοµπόδεµα για ώρα ανάγκης, που προσφέρει όµως απλόχερα βοήθεια στους άλλους µε οποιονδήποτε άλλον τρόπο, δύσκολα µπορεί να θεωρηθεί

τσιγκούνης, εφόσον πέρα από χρήµατα προσφέρονται και άλλα, όπως: αγάπη, χρόνος, ενδιαφέρον, ηθική υποστήριξη κ.τ.λ.

14•IN•VITRO

ΥποχόνδριοςΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2012

…με τη σπατάλη

Πώς να επιβιώσετε ζώντας µε τσιγκούνηδες ΕΊΝΑΙ ΓΕΓΟΝΌΣ ότι δεν υπάρχει τίποτα πιο φοβερό από το να συζείς µε κάποιον που, όπως λένε οι γιαγιάδες µας, µετρά και την πεντάρα! Και όχι µόνο τις δικές του, αλλά και όλων εκείνων που τον περιβάλλουν, ιδιαίτε-ρα της γυναίκας του.Οι τσιγκούνηδες θα µπορούσαν να περιλη-φθούν σε δυο µεγάλες οµάδες: στους εγωι-στές και τους µίζερους.

ΕΓΩΙΣΤΕΣ: Το δικό μου δικό μου και των άλ-λων πάλι δικό μου. Η οµάδα των εγωιστών αποτελείται από εκείνους που πιστεύουν πως ο υπόλοιπος κόσµος και ιδιαίτερα η οικογέ-νειά τους ξοδεύουν υπερβολικά. Αντίθετα, τα δικά τους έξοδα, που δεν είναι λίγα, είναι πάντοτε δικαιολογηµένα. Οι τύποι αυτοί είναι συνήθως άνδρες και αποτελούν, µάλιστα, το είδος εκείνο του συζύγου, που είναι πολύ δύσκολο στη συµβία του ν’ ανακαλύψει πόσα κερδίζει. Ο ίδιος, όµως, ελέγχει ακόµα και το ελάχιστο έξοδο που κάνει η γυναίκα του. Επι-πλέον, αυτός ο τύπος ανδρών χρησιµοποιεί τα λεφτά σαν µηχανισµό ελέγχου. Γι’ αυτό, τόσο η γυναίκα όσο και τα παιδιά του δεν έχουν ποτέ λεφτά στη διάθεσή τους, αφού ως κύρι-ος και αφέντης µε τα λεφτά του επιβραβεύει και τιµωρεί κι έτσι καταφέρνει να καταδυνα-στεύει την οικογένειά του. Η λύση; Η γυναίκα να ψάξει να βρει µια δου-λειά που να της επιτρέπει να διαθέτει τα δικά της χρήµατα ή ν’ απαιτήσει να της αναγνωρι-στεί ότι οι δουλειές του σπιτιού είναι το ίδιο σηµαντικές µε οποιαδήποτε άλλη δουλειά.

ΜΙΖΕΡΟΙ: Το να ζεις με τα ελάχιστα δυνατά χρήματα. Ο µίζερος είναι εκείνος που δεν επιτρέπει στον εαυτό του, ούτε και στους άλ-λους, το παραµικρό καπρίτσιο. Μόνο τα απο-λύτως απαραίτητα κι αυτά µε µέτρο… Αποτα-µιεύει, αποταµιεύει…, κόβοντας ακόµα και από το φαγητό και, βέβαια, από τα ρούχα και τα υπόλοιπα καταναλωτικά είδη. Σε όποιον τύχει να ζει µε ένα τέτοιο άτοµο (αφορά αµφότερα τα φύλα) και είναι διαφο-ρετικός, τότε οι καβγάδες θα είναι καθηµερι-νοί και η συµβίωση κόλαση.Σε περιπτώσεις σαν αυτή, δεν µένει άλλη λύση από µια σοβαρή συζήτηση, στην οποία να ξεκαθαριστεί ότι ο καθένας έχει δικαίω-µα να χειρίζεται τα χρήµατά του όπως θέλει όταν, βέβαια, είναι καλυµµένες οι ανάγκες της οικογένειας. Δυστυχώς, όπως και στην προηγούµενη περίπτωση, το πρόβληµα είναι πολύ πιο σοβαρό, αν ο τσιγκούνης είναι ο άνδρας και η γυναίκα δεν δουλεύει. Τότε δεν της µένει άλλη λύση, απ’ το να παλέψει µε όποιον τρόπο µπορεί για να βγάλει δικά της χρήµατα και να υπερασπιστεί το δικαίωµά της να τα διαθέτει όπως θέλει.

υψηλής κατηγορίας υψηλής κατηγορίας Τσιγκούνηδες

Page 15: in_vitro32

Το πιο σημαντικό είναι η θέ-ληση, αν θες, δηλα-δή, να το πετύχεις. Δύναμη ψυχής, να μην το βά-ζεις κάτω, υποστήρι-ξη από τον σύντροφό σου, πί-στη, προ-σπάθεια, σε συν-δυασμό πάντα με μια καλή ιατρική ομάδα.

Από μικρή ήθελΑ νΑ γίνω μΑμά. Λάτρευα τα παιδάκια και είχαμε συμφωνήσει με τον άνδρα μου πως θέλαμε να γίνουμε γονείς. Στα 27 μου, όμως, ύστερα από μια γυναικολογική επέμβα-ση, ο τότε γιατρός μου έκρινε πως πρέπει να μου «κλείσει» τις σάλπιγγες, κι έτσι ο μοναδικός τρό-πος που μου έμενε ήταν η εξωσωματική γονιμο-ποίηση. Στην ανακοίνωση του γιατρού «πάγωσα», γιατί δεν είχα γνώσεις πάνω στην εν λόγω διαδι-κασία και στενοχωρήθηκα.

ΞεκίνησΑ να κάνω την πρώτη μου εξωσωματική τον Ιούλιο του 2007 (με την πλήρη συμπαράστα-ση του άνδρα μου), η οποία, όμως, απέτυχε. Επει-δή δεν ήμουν προετοιμασμένη για το αρνητικό αποτέλεσμα και δεν είχα σωστή ενημέρωση, μου ήρθε «κεραμίδα». Έπειτα, ήρθε η δεύτερη απο-τυχημένη προσπάθεια, τον Ιούλιο του 2008. Τότε, επειδή είχα ενημερωθεί κατάλληλα, ήξερα τι γίνεται στο σώμα μου και είχα μιλήσει με κόσμο, το αντιμετώπισα πιο ψύχραιμα.

ΑκολούθησΑν και άλλες δύο αποτυχημένες προσπάθειες, τον Νοέμβριο του 2008 και τον Φλεβάρη του 2009. Τις προσπέρασα με την ελπί-δα για την επόμενη μέρα… Τον Ιούνιο του 2009 μένω έγκυος. Ήμουν τρισευτυχισμένη, αλλά υπερβολικά συγκρατημένη και αγχωμένη για την εξέλιξη της εγκυμοσύνης. Δυστυχώς, στην όγδοη εβδομάδα το έμβρυο παλινδρόμησε και, όπως είναι φυσικό, χάσαμε τη γη κάτω από τα πόδια μας… Ακολούθησε ακόμα μια εγκυμοσύνη, τον Νοέμβρη του 2009, όπου την έκτη εβδομάδα το έμβρυο πάλι δεν τα κατάφερε. Έπειτα από τόσες φορές, ένιωσα απογοήτευση, κλονίστηκα πραγματικά και δεν ήξερα αν θα τα καταφέρω. Ο πόνος ήταν αβάσταχτος. Ρώταγα συνέχεια το «γιατί».

Ώσπου τον ιούνιο του 2010 έκανα λαπαρο-σκόπηση, αφαίρεσα τελείως τις σάλπιγγές μου και συζήτησα με τον γυναικολόγο μου κ. Πάντο μια νέα, επαναστατική μέθοδο, όπου θα ήμουν η πρώτη γυναίκα στην Ελλάδα που θα την έκανα. Πρόκειται, με απλά λόγια, για μια προεμφυτευ-τική μέθοδο, όπου ελέγχονται όλα τα χρωμοσώ-ματα των εμβρύων και κρίνεται ποια είναι τα πιο κατάλληλα για μεταφορά στη μήτρα, απαλλαγ-μένα από χρωμοσωματικές ανωμαλίες και σοβα-ρές γεννητικές ασθένειες. Αποφασίσαμε με τον άνδρα μου πως θέλαμε με χαρά και περιμέναμε πώς και πώς να γίνει αυτή η προσπάθεια.

στισ 9 νοεμβρίου έκανα τον πρώτο μου υπέ-ρηχο και μαθαίνω πως είμαι έγκυος σε δίδυμα, έπειτα από τη διαδικασία που σας περιέγραψα. Τα συναισθήματα ήταν απερίγραπτα, συγκινη-θήκαμε πολύ, αλλά ήμασταν συγκρατημένοι. Τα πράγματα κύλησαν καλά, ήμουν χαλαρή και ξεκούραστη και πάνω απ’ όλα είχα την υποστήρι-ξη της οικογένειάς μου και, φυσικά, του γιατρού μου και της ιατρικής ομάδας του. Κάθε φορά που πήγαινα να κάνω υπέρηχο είχα φοβερή αγωνία, σαν να ήταν η πρώτη φορά.

γέννησΑ στισ 4 ιουνίου του 2011 ένα αγοράκι και ένα κοριτσάκι. Όταν τα πήρα στην αγκαλιά μου… Ακόμα και τώρα δεν βρίσκω λόγια να περι-γράψω τα συναισθήματα που ένιωσα. Στιγμές που περίμενα μια ζωή να ζήσω…

ΑλεξΑνδρΑ ΜοΙρΑ

«Τα παιδιά μου είναι το θαύμα της ζωής μου»Η Αλεξάνδρα Μοίρα μάς περιγράφει πώς κατάφερε, έπειτα από πολλές προσπάθει-ες, να φέρει στον κόσμο τα παιδιά της και να γίνει η πρώτη γυναίκα στην Ελλάδα που γέννησε με τη μέθοδο της ανάλυσης των χρωμοσωμάτων σε προεμφυτευτικό έλεγχο

in•vitro•15ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2012

ΕxperienceΕξωσωματική

Page 16: in_vitro32

16•in•vitro ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2012

ΡεπορτάζΕΟΠΥΥ

Σε μαζική αγορά

φαρμάκων για τους

ασφαλισμέ-νους του

αναμένεται να προχω-ρήσει το επόμενο

διάστημα η διοίκηση του νέου φορέα

παροχών υγείας, του

ΕΟΠΥΥ, προ-κειμένου

να επιτύχει καλύτερες

τιμές.

Γκρίζα ζώνηΓιατροί και ασθενείς «είναι στα κάγκελα» με όλες τις αλλαγές που ξεκίνησαν και με όσες «κυοφο-ρούνται». Συγκεκριμένα, αιτία πολέμου για τους γιατρούς αποτελεί το οικονομικό κομμάτι της συμ-φωνίας. Μέχρι τον περασμένο Δεκέμβριο η αμοιβή τους από τον ΟΠΑΔ ήταν 20 ευρώ κατά πράξη και περίπτωση. Τώρα, όμως, στη μεταβατική φάση του Οργανισμού, η αμοιβή έπεσε στα 10 ευρώ μεικτά (δηλαδή 5,5 ευρώ καθαρά) ενώ ο ανώτερος αριθμός ασθενών που μπορεί να δει ένας γιατρός τον μήνα είναι 200. Εξάλλου αυτή η παράμετρος του ζητήμα-τος επηρεάζει και τους ασθενείς, οι οποίοι καλού-νται να κάνουν αγώνα δρόμου για ένα πολυπόθητο ραντεβού με κάποιον γιατρό που έχουν ανάγκη. Κι αυτό διότι η δωρεάν περίθαλψη προβλέπεται για τους 10 πρώτους ασθενείς της ημέρας, τους 50 πρώτους ασθενείς της εβδομάδας και τους 200 πρώτους ασθενείς του μήνα. Οι υπόλοιποι καλού-νται όχι μόνο να βρουν από μόνοι τους γιατρό να τους εξετάσει, αλλά να τον πληρώσουν και από την τσέπη τους. Οι γιατροί υποστηρίζουν ότι ευτελίζεται η άσκηση και η αποζημίωση του ιατρικού έργου και ότι υποβαθμίζονται σημαντικά οι υπηρεσίες υγείας που παρείχαν μέχρι σήμερα στους ασφαλισμένους τους τα τέσσερα ταμεία και λένε όχι στην αμοιβή κάτω των 20 ευρώ. Επιπλέον τάσσονται υπέρ της ελεύθερης επιλογής γιατρού από τον ασθενή, ζη-τούν μηνιαίο πλαφόν στις επισκέψεις που θέλει ο κάθε ασθενής ανά ειδικότητα αλλά και να γίνονται οι εργαστηριακές εξετάσεις σε όλα τα εργαστήρια. Από την άλλη πλευρά, οι 9,5 εκατομμύρια ασθενείς που είναι «υπό τη σκέπη» του νέου συστήματος, έχουν άλλα, δικά τους ζητήματα να επιλύσουν, πέρα από το οικονομικό. Πολλά φάρμακα δεν μπορούν να συνταγογραφούνται ηλεκτρονικά είτε διότι δεν υπάρχουν ως επιλογή στην ηλεκτρονική συντα-γογράφηση είτε γιατί είναι ειδικών περιπτώσεων (για παράδειγμα, μείγματα για δερματολογικές παθήσεις). Όσον αφορά τις παροχές, σύμφωνα με τον Ενιαίο Κανονισμό Παροχών Υγείας, αρκετές μειώθηκαν για τους ασφαλισμένους, στο όνομα του εξορθολογισμού του συστήματος και της διαφά-νειας. Και, μέσα σε όλα αυτά, ο ΕΟΠΥΥ διοικείται από… δύο υπουργεία. Το υπουργείο Εργασίας και το υπουργείο Υγείας. Από τη μία χρηματοδοτείται από το Εργασίας, καθώς δεν έχουν ακόμη διαχωριστεί οι κλάδοι υγείας από αυτούς της ασφάλισης, και από την άλλη ρυθμίζεται και ελέγχεται από το Υγείας.

Τα επιχειρήματα της πολιτείαςΗ πολιτεία, μέσω όλων των εκπροσώπων της, δια-μηνύει ότι με τον ΕΟΠΥΥ θα μπει τέλος στη διαφθο-ρά της υγείας και ότι με τη λειτουργία του δικαιώ-νεται μία πρόταση 30 χρόνων. Ο ΕΟΠΥΥ θα είναι ο μεγαλύτερος «αγοραστής» υπηρεσιών υγείας από τον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα, προσφέροντας «σεβασμό στον ασφαλισμένο» και υπηρεσίες του 21ου αιώνα, υποστηρίζουν οι αρμόδιοι, προσθέτο-ντας ότι την ίδρυσή του δεν επέβαλε η τρόικα.Μιλώντας για την τρόικα, οι πιέσεις της είναι έντο-νες, καθώς το κόστος περίθαλψης δεν έχει μειωθεί όσο αναμενόταν κι έτσι το υπουργείο Υγείας κα-λείται να κάνει ό,τι είναι δυνατόν για να μειώσει τις δαπάνες.

Σε θολά νερά «πλέει» ο ΕΟΠΥΥ

Ο ΕΟΠΥΥ εκτιμάται ότι θα είναι ο μεγαλύτερος «αγοραστής» υπηρεσιών υγείας από τον δημόσιο και από τον ιδιωτικό τομέα

Σύγχυση και αβεβαιότητα μετα-ξύ των ασφαλισμένων και αντι-δράσεις από γιατρούς και από φαρμακοποιούς εξακολουθεί να προκαλεί η λειτουργία του

νέου ενιαίου φορέα παροχής Πρωτοβάθμι-ας Φροντίδας Υγείας (ΠΦΥ), ο γνωστός, πλέ-ον, ΕΟΠΥΥ (Εθνικός Οργανισμός Παροχής Υπηρεσιών Υγείας). Από την πρώτη, κιόλας, στιγμή της συγκρότησής του, προέκυψαν λειτουργικά ζητήματα και κάθε μέρα που περνάει τα παράπονα των εμπλεκομένων «φουντώνουν», προκαλώντας αμηχανία στους αρμόδιους κρατικούς φορείς. Μέχρι, πάντως, να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες λειτουργίας των περιφερειακών του υπη-ρεσιών, ο ΕΟΠΥΥ διανύει το μεταβατικό του στάδιο.

Τι ισχύειΜέχρι στιγμής, 5.000 γιατροί έχουν υπο-γράψει με τον Οργανισμό και προσεχώς αναμένεται να υπογραφούν άλλες 5.000 συμβάσεις. Η ιατρική περίθαλψη παρέχε-

ται δωρεάν για όλους τους ασφαλισμένους - συνταξιούχους από όλους τους γιατρούς του Οργανισμού, δηλαδή από τους για-τρούς του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ στις υγειονομικές δομές του ΙΚΑ (πολυιατρεία, περιφερειακά ιατρεία του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ) και τους συμβεβλη-μένους σήμερα γιατρούς του ΟΠΑΔ και του ΟΑΕΕ, οι οποίοι έχουν αποδεχτεί τη συνερ-

γασία. Σχετική ενημέ-ρωση παρέχεται τηλεφωνικά στον τηλεφωνικό αριθ-μό 184 αλλά και σε όλα τα ΚΕΠ.

Επίσης ιατρική περίθαλψη θα παρέχεται στα Κέντρα Υγείας του ΕΣΥ καθώς και στα Αγροτικά Ιατρεία. Οι ασφαλισμένοι - συντα-ξιούχοι για την υποβολή αιτημάτων τους απευθύνονται στις υπηρεσίες των φορέων που απευθύνονταν έως σήμερα. Οι εν λόγω υπηρεσίες εξετάζουν τα αιτήματα σύμφω-να με τον Ενιαίο Κανονισμό Παροχών Υγείας του ΕΟΠΥΥ.

Γράφουν οι Βίκυ Καρατζαφέρη και Νίκος Σταυρουλλάκις

Page 17: in_vitro32

Βιολογικά ΠροϊόνταΜεγάλη, πλήρη γκάµα βιολογικών προϊόντων, πιστο-ποιηµένα και δοκιµασµένα στη γεύση, σε σταθερά ανταγωνιστικές τιµές. Προϊόντα που έχουν παραχθεί χωρίς να χρησιµοποιηθούν συνθετικές χηµικές ουσί-ες. Δεν περιέχουν γενετικά τροποποιηµένους οργα-νισµούς. Έχουν πλούσια φυσική γεύση και διακρίνο-νται για την υψηλή περιεκτικότητά τους σε φυσικές βιταµίνες και ιχνοστοιχεία. Επιλέξτε όσπρια, φρούτα, λαχανικά, κρέατα, τυριά, αλλαντικά, αρτοποιήµατα, δηµητριακά, και βάλτε τα βιολογικά τρόφιµα στο κα-θηµερινό σας διαιτολόγιο.

Παραδοσιακά προϊόνταΠιστοποιηµένα προϊόντα ελληνικής γης, από επιλεγ-µένους παραγωγούς του τόπου µας. Τα παραδοσιακά προϊόντα παρασκευάζονται από αγροτικές οικοτε-χνίες και συνεταιρισµούς τηρώντας παραδοσιακές συνταγές και µεθόδους. Είναι προϊόντα µοναδικής ποιότητας και µεγάλης διατροφικής αξίας, που δη-µιουργούν µια εύγευστη και πλούσια σε θρεπτικά συστατικά, ισορροπηµένη πρόταση διατροφής. Θα βρείτε προϊόντα όπως ελαιόλαδο, µέλι, κρασί, µαρ-µελάδες, ελιές, χαλβάδες, όσπρια, ζυµαρικά, γλυκά του κουταλιού, που προέρχονται από οικοτεχνίες στις Πρέσπες, τη Σαντορίνη, τη Ρόδο, τις Ακάνες Σερρών, τη Σύρο, τη Χίο, την Κέρκυρα, τη Ζαγορά, τα Καλάβρυτα, τη Μυτιλήνη, την Κρήτη, τη Μεσσηνία, τη Ρούµελη, τον Δοµοκό, τα Τρίκαλα, τη Δράµα, την Τήνο κ.α.

Προϊόντα Υψηλής Διατροφικής ΑξίαςΜια πλήρης γκάµα προϊόντων υψηλής διατροφικής αξίας που περιέχουν συστατικά µε ουσιαστική συµ-βολή στην ενδυνάµωση και ισορροπία του ανοσοποι-ητικού συστήµατος. Π.χ. ιπποφαές, chia, alfalfa, acai, maca, goji berries κ.ά.

Προϊόντα Ειδικής ΔιατροφήςΗ µεγαλύτερη ποικιλία στην Ελλάδα προϊόντων για τροφικές δυσανεξίες (προϊόντα χωρίς γλουτένη, χω-ρίς λακτόζη, χωρίς ζάχαρη, χωρίς αλάτι, χωρίς αυγό), καθώς και προϊόντα για vegans και χορτοφάγους.

Σκέψου, Θρέψου, Ζήσε ΥγιεινάΥπάρχουν πάρα πολλά παραδείγµατα ειδών που ση-µειώνουν επιτυχία στο κατάστηµα χάρη στα ποιοτικά χαρακτηριστικά τους, στη διατροφική αξία τους, αλλά και στη γεύση τους. Μερικά από αυτά είναι:

Γάλα ΒουβαλίσιοΤο βουβαλίσιο γάλα παράγεται από βουβάλια που ζουν γύρω από την περιοχή της λίµνης Κερκίνης. Το γάλα του έχει κατάλευκο χρώµα, κρεµώδη υφή και υπέροχη γεύση. Τα βουβάλια τρέφονται κυρίως µε γρασίδι, τριφύλλι και άχυρο. Το βουβαλίσιο γάλα έχει: περισσότερη πρωτεΐνη από το αγελαδινό και το κατσικίσιο γάλα, περισσότερο ασβέστιο από το αγε-λαδινό και το κατσικίσιο γάλα, λιγότερη χοληστερόλη από το αγελαδινό και το κατσικίσιο γάλα.

Βούτυρο ΒουβαλίσιοΥψηλή διατροφική αξία µε ξεχωριστή γεύση και πλούσιο άρωµα. Βραβευµένο από τα βραβεία Gourmet 2009.

Μανιτάρι Τρομπέτα ΓρεβενώνΠροϊόν άγριας συγκοµιδής. Τα άγρια, αυτοφυή µανι-τάρια θεωρούνται ιδανική τροφή γιατί, πέρα από την εξαιρετική γεύση και το µοναδικό άρωµά τους, είναι κατά βάση απαλλαγµένα από χηµικά λιπάσµατα, ορ-µόνες και φυτοφάρµακα.

Προσούτο ΕυρυτανίαςΕίναι παραδοσιακό προϊόν φυσικής ωρίµανσης από την Ευρυτανία.

Η ποιότητα τροφής δεν είναι προνόµιο, είναι κοινωνικό αγαθό για όλους, καθώς είναι επι-στηµονικά αποδεδειγµένο πλέον ότι η υγιεινή διατροφή συµβάλλει στη σωµατική και πνευ-µατική υγεία, αλλά και στην καλή διάθεση.Το κατάστηµα ΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗΣ, στη Λεωφόρο Αλίµου 15 στον Άλιµο, διαθέτει επι-λεγµένα και πιστοποιηµένα υγιεινά προϊόντα για όλες τις ανάγκες, για µια καλύτερη ζωή και σε πολύ καλές τιµές.Σε έναν χώρο 500 τ.µ., άνετο, λειτουργικό, ο επισκέπτης µπορεί να βρει του κόσµου τα βιολογικά προϊόντα στις πιο ανταγωνιστι-κές τιµές. Και αυτό γιατί η φιλοσοφία που διακρίνει τα ΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗΣ, είναι η υπευθυνότητα. Θεωρούµε ευθύνη µας να καταστήσουµε τα υγιεινά τρόφιµα προσιτά σε όσο το δυνατόν περισσότερους Έλληνες καταναλωτές.

Υγιεινά τρόφιμα για μια ζωή… γεμάτη υγεία!Το βασικό πλεονέκτηµα για τον καταναλωτή που επισκέπτεται τα ΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗΣ

είναι ότι έχει τη δυνατότητα να µάθει όλα τα µυστικά της καλής υγιεινής διατροφής, κάνοντας παράλληλα µία ευχάριστη βόλτα. Ταυτόχρονα έρχεται σε επαφή µε προϊόντα επιλεγµένα, πιστοποιηµένα και δοκιµασµένα στη γεύση, αλλά και µε τη µεγαλύτερη ποικι-λία βιολογικών τροφών. Γνωρίζει τις σταθερές οικονοµικές τιµές, ενηµερώνεται από τους αν-θρώπους µας για τα προϊόντα που διατίθενται, λαµβάνει διατροφικές συµβουλές από εξειδι-κευµένους διατροφολόγους και όλα αυτά σε ένα ευχάριστο περιβάλλον. Η πρόσβαση είναι άνετη, το πάρκινγκ εύκολο, ενώ υπάρχει και η δυνατότητα διανοµής κατ’ οίκον.

Επένδυση στη διατροφή = Επένδυση στην υγείαΣτα ΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗΣ µπορείτε να βρεί-τε:-Βιολογικά Προϊόντα,-Παραδοσιακά Προϊόντα,-Προϊόντα Υψηλής Διατροφικής Αξίας και-Προϊόντα Ειδικής Διατροφής για όλους.

Επειδή η ποιότητα τροφής είναι το πολυτιµότερο αγαθό> ΟΒιολογικές σειρές προϊόντων χωρίς γλουτένη.> Ψωµιά διαφόρων τύπων, ζυµαρικά, γλυκά και άλλα προϊόντα αρτοποιού.> Βιολογικά άλευρα πάρα πολλών ειδών και τύπων, όπως το χαρουπάλευρο, αλεύρι Ζέας, άλευρα καλαµποκιού,

αλλά και άλευρα ρυζιού, ρεβιθαιού και πολλών ακόµα καρπών της Γης.> Υποκατάστατα αλατιού, γλυκαντικές ουσίες κ.λπ.> Αποξηραµένα όλων των ειδών πλούσια σε αντιοξειδωτικά.

ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΤΡΟΦΗΣ, ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ... ΓΙΑ ΟΛΟΥΣΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗΣ

H επένδυση στην υγεία

είναι υπέρτατο χρέος μας

ΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗΣ Λ. Αλίµου 15, 174 55,

Άλιµος, τηλ.: 213 008 7088

Page 18: in_vitro32

18•in•vitro

Με ενδιαφέρειΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2012

Κορυφαία ιατρικά επιτεύγματα του 2011

Έρευνα για το AIDSΣτην πρώτη θέση είναι μία διεθνής κλινική δο-κιμή, που έδειξε ότι τα φάρμακα κατά του AIDS μπορούν να είναι το ίδιο αποτελεσματικά με τα προφυλακτικά στην παρεμπόδιση της διάδοσης του ιού HIV. Η έρευνα για το AIDS, που άρχισε το 2007 και αφορούσε 1.763 ετεροφυλόφιλα ζευγάρια, στα οποία ο ένας σύντροφος ήταν φορέας του ιού HIV και ο άλλος όχι, έδειξε ότι οι ασθενείς που έγκαιρα λαμβάνουν αντι-ιικά φάρμακα, μειώνουν τον κίνδυνο ετεροφυλόφι-λης μετάδοσης του ιού κατά 96%.Εδώ και χρόνια, οι επιστήμονες είχαν πει ότι τα αντι-ιικά φάρμακα κατά του HIV, που δίνονται σε ασθενείς με AIDS, θα μπορούσαν επίσης να μειώσουν σημαντικά τον κίνδυνο μετάδοσης της νόσου σε σεξουαλικούς συντρόφους που δεν είναι φορείς του ιού. Η νέα έρευνα (με την κωδική ονομασία ΗΡΤΝ 052) δείχνει ακριβώς αυτό, ανοίγοντας νέες στρατηγικές πρόληψης.Η ανακάλυψη, με επικεφαλής τον Μάιρον Κοέν της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Βόρειας Καρολίνας, που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό έντυπο «New England Journal of Medicine» τον περασμένο Αύγουστο, χαρακτη-ρίστηκε ορόσημο προόδου στην 30χρονη μάχη

κατά της νόσου, η οποία έχει μολύνει περίπου 33 εκατομμύρια ανθρώπους διεθνώς και έγινε αιτία θανάτου 1,8 εκατομμυρίων ατόμων το 2009.

Κλωνοποίηση για βλαστικά κύτταραΣτην ίδια λίστα υπάρχει και η κλωνοποίηση για τη δημιουργία βλαστικών κυττάρων. Ερευνη-τές ανέφεραν τη χρήση της τεχνικής SCNT, της ίδιας που δημιούργησε την Dolly, σε ανθρώπινα κύτταρα. Η τεχνική αφορά την αντικατάσταση γενετικού υλικού κυττάρου ωαρίου με το DNA ώριμου κυττάρου. Το ωάριο στη συνέχεια οδη-γείται σε διαίρεση και, αν αναπτυχθεί πλήρως, παράγει γενετικά ταυτόσημο κλώνο του ζώου, από το οποίο ελήφθη το ώριμο κύτταρο.Στην τελευταία έρευνα, επιστήμονες του York Stem Cell Foundation τροποποίησαν την τεχνι-κή, συνδυάζοντας το DNA ενήλικου ανθρώπι-νου κυττάρου με γενετικό υλικό ωαρίου – παρά αντικαθιστώντας το DNA του ωαρίου.Η μέθοδος είναι υποσχόμενη, επειδή μπορεί δυνητικά να αποδώσει βλαστικά κύτταρα, που ενδεχομένως μελλοντικά να αντιμετωπίζουν νόσους όπως τραυματισμό στη σπονδυλική στήλη.

Η διατροφική πυραμίδα γίνεται πιάτοΚάθε 5 χρόνια ανανεώνονται οι διατροφι-κές οδηγίες για τους Αμερικανούς με βάση το Dietary Guidelines for Americans (DGA). Η τελευταία ανακοίνωση προτρέπει τους ανθρώπους να τρώνε λιγότερο, γενικά, και ιδιαίτερα συνιστά τη μείωση προστιθέμενων σακχάρων, αλατιού και λιπαρών. Τον Ιούνιο, η αμερικανική κυβέρνηση παρουσίασε το «πι-άτο - σύμβολο» των Αμερικανών για την υγι-εινή διατροφή με βάση τις διατροφικές οδη-γίες του DGA. Το χρωματιστό πιάτο παίρνει τη θέση της διατροφικής πυραμίδας. Μισό πιάτο καταλαμβάνεται από φρούτα και λαχανικά, ενώ άλλος μικρός κύκλος φαίνεται δίπλα στο πιάτο αναπαριστώντας τα γαλακτοκομικά. Αναπαριστά καλύτερα πώς διατρέφεται ο μέσος άνθρωπος. Αξιωματούχοι ελπίζουν ότι η εμφάνιση του νέου συμβόλου θα ωθήσει τους καταναλωτές να κάνουν πιο υγιεινές επιλογές, κάτι που η πυραμίδα σε μεγάλο βαθμό απέτυχε να κάνει.

Ανάπτυξη οργάνων στο εργαστήριοεπιστήμονεσ αναπτύσσουν όργανα στο ερ-γαστήριο, όπως η ουρήθρα που δημιούργησε ο Dr Anthony Atala, διευθυντής του Wake Forest Institute of Regenerative Medicine, τον Μάρτιο. Για να αναπτύξει νέα ουρήθρα, ο Dr Atala δη-μιούργησε πρώτα έναν «σκελετό» στο σχήμα σωλήνα, στη συνέχεια πρόσθεσε κύτταρα από την ουρήθρα του ασθενούς και περίμενε να αναπτυχθούν. Όταν τα όργανα που αναπτύ-χθηκαν στο εργαστήριο μεταφέρθηκαν στους ασθενείς, άρχισαν να λειτουργούν.

Εμβόλιο για την ελονοσίατο πρώτο εμβόλιο για την ελονοσία που δοκιμάστηκε σε παιδιά στην υποσαχάρια Αφρική, μειώνει τον κίνδυνο μόλυνσης από ελονοσία κατά το ήμισυ, αποτελώντας σημα-ντικό επίτευγμα, δεδομένου ότι δεν υπήρξε πριν εμβόλιο εναντίον ανθρώπινου παράσιτου ή της ελονοσίας. Οι ερευνητές ανέφεραν ότι το πειραματικό εμβόλιο, γνωστό με την κωδική ονομασία RTS,S/AS02A, ήταν κατά 56% απο-τελεσματικό στην προστασία παιδιών ηλικίας 5 έως 17 μηνών από μόλυνση από ελονοσία, έναν χρόνο μετά τον εμβολιασμό. Το εμβόλιο ήταν επίσης κατά 47% αποτελεσματικό στην πρόληψη σοβαρών περιστατικών της νόσου. Η δοκιμή θα ολοκληρωθεί το 2014. Ερευνητές συνεχίζουν να παρακολουθούν ομάδα νεογνών 6 έως 12 εβδομάδων που επίσης εμβολιάστη-καν. Η συγκεκριμένη ομάδα θα αποτελέσει τον πληθυσμό - στόχο για το εμβόλιο αν αποδειχτεί αποτελεσματικό.

Τα βήματα της επιστήμηςΓια άλλη μια χρονιά οι προσπάθειες των απανταχού επιστημόνων απέδωσαν καρπούς. Τη λίστα με το πιο σημαντικό επίτευγμα της χρονιάς και τα εννέα «αναπληρωματικά» επιτεύγματα συντάσσει κάθε χρόνο ο κυριότερος επιστημονικός φορέας των ΗΠΑ, η Αμερικανική Εταιρεία για την Προώθηση της Επιστήμης (AAAS), η οποία εκδίδει και το γνωστό, έγκυρο περιοδικό «Science»

Ερευνητές στο Πανε-πιστήμιο

της Ουψάλα ανέφεραν

τον Αύγουστο ότι απλή εξέ-ταση αίματος ενδεχομένως να καταφέρει να προβλέ-

ψει ποιος εί-ναι περισσό-τερο πιθανό να πεθάνει από καρ-

διοπάθεια ή καρκίνο. Το… κλειδί βρίσκεται στα υψηλά

επίπεδα του ενζύμου

cathepsin S.

Γράφει η Βασιλική Μανιάτη

Page 19: in_vitro32

Facebook

IN•VITRO•19ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2012

Συνεργάστηκε η Δρ Βερόνικα Σαµαρά, συντονίστρια του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου, επικεφαλής δράσης ενηµέρωσης saferinternet.gr

Γράφει η Ηλέκτρα Αλευρίτη

To Facebook έχει πάνω από 800

εκατοµµύρια ενεργούς

χρήστες και κατατάσ-σεται έτσι στη λίστα

ταξινόµησης του Alexa ως το δεύτερο δηµοφιλέ-στερο web site όλου

του πλανή-τη, µετά το

Google.

Ανταγωνισµός για τους «φίλους»ΠΑΡΆΛΛΗΛΑ, πρέπει οι χρήστες να συνειδη-τοποιήσουν πως το Facebook δεν αποδεικνύει απαραίτητα πόσο δηµοφιλής είναι, οπότε ας µην µπερδεύεται η επαφή µε την πραγµατική φιλία. Οι 1.500 «φίλοι» δεν είναι όλοι άτοµα που γνωρίζουµε, που µπορούµε να εµπιστευ-τούµε και που µπορούµε να βασιστούµε. Αυτό το… µπέρδεµα µπορεί να γίνει πολύ εύκολα, γι’ αυτό άλλωστε έξυπνα το Facebook χρησιµο-ποιεί στην ορολογία του τη λέξη «Friend» και όχι «Contact». Οπότε άλλο είναι η κοινωνική δικτύωση, η συζήτηση κοινών ενδιαφερόντων και η ανταλλαγή απόψεων, και άλλο η δηµοσι-οποίηση σε αγνώστους των προσωπικών µας στιγµών, όπως για παράδειγµα οι φωτογραφίες µε τον σύντροφό µας, που µπορεί να βλάψουν και εκείνον. Η πνευµατική ιδιοκτησία είναι αναντίρρητο δικαίωµα όλων.

Λύσεις για να προστατευτούµεΤΑ ΚΑΛΆ ΝΈΑ είναι ότι υπάρχουν πολλοί τρό-ποι για να προστατεύσει κάποιος την ιδιωτική του σφαίρα από τα αδιάκριτα και επικίνδυνα βλέµµατα του Facebook:

> Να αποφασίσει ποιες επαφές θέλει πραγ-µατικά να έχει στο προφίλ του και να σβήσει τις υπόλοιπες µε το κουµπί «Διαγραφή».

>Να µπλοκάρει τις «προβληµατικές» επαφές που έχει µε το κουµπί «Block».

> Να περιορίσει την πρόσβαση στα προσωπι-κά του στοιχεία κάποιων επαφών που δεν θέλει να βλέπουν όλες τις αναρτήσεις του µέσα από την κατηγορία «Privacy Settings».

> Να ελέγχει τι εµφανίζεται και σε ποιους στο «Χρονολόγιο» από την κατηγορία «Account Settings».

> Να εντάξει τους φίλους του σε λίστες (για παράδειγµα κοντινοί φίλοι, συνάδελφοι, συναθλητές, οικογένεια) έτσι ώστε να δηµο-σιεύει πληροφορίες ανάλογα µε αυτούς που θέλει να απευθυνθεί µε το κουµπί «Create List» στην κατηγορία «Lists».

> Να προστατέψει τις φωτογραφίες του και να επιλέξει ο ίδιος ποιοι θέλει να τις βλέπουν µε το κουµπί «Privacy Settings».

> Πριν αναρτήσει κάποια φωτογραφία, να έχει τη συναίνεση όσων βρίσκονται στην εικόνα (tags) γιατί, ας µην ξεχνάµε, πρόκειται για δηµοσιοποίηση προσωπικών στοιχείων.

> Να µην ξεχνά πως έχει τη δυνατότητα να αναφέρει ανάρµοστη δραστηριότητα άλλων χρηστών µε το κουµπί «Report».

> Να απεγκαταστήσει µια ανεπιθύµητη εφαρ-µογή και να περιορίσει τη λίστα των ατόµων που θα µαθαίνουν τι κάνει στις εφαρµογές µε το κουµπί «Applications».

Η δράση Saferinternet.gr του Ελληνικού Κέ-ντρου Ασφαλούς Διαδικτύου δηµιούργησε αναλυτικό 48σέλιδο οδηγό, ενηµερώνοντας για τους τρόπους µε τους οποίους µπορούµε να ελέγχουµε και να ρυθµίζουµε την πρόσβα-ση στα δεδοµένα µας µέσα από το Facebook.

Περισσότερες πληροφορίες για το Ιντερνετ στη σελίδα 45

Σαν µια τεράστια πλατεία, µε ελάχιστους οικείους και αµέτρη-τους αγνώστους, θα µπορούσαν να παροµοιαστούν τα λεγόµε-να κοινωνικά δίκτυα, και ειδικά

αυτό του Facebook. Θα εµφανιζόταν κανείς µε µαγιό σε µια κεντρική πλατεία µε τον εργοδότη να τον κοιτά; Θα αποκάλυπτε φω-νάζοντας τα προσωπικά του δεδοµένα στον κόσµο τριγύρω; Θα προσέγγιζε ανθρώπους που δεν γνώριζε; Όχι κατά πάσα πιθανότητα.Το Facebook ενέχει τους ίδιους κινδύνους όπως οποιοσδήποτε ιστότοπος όπου αναρτώ-νται προσωπικά δεδοµένα και «ευαίσθητες» πληροφορίες, που κάποια στιγµή η δηµοσί-ευσή τους µπορεί να έχει σοβαρές επιπτώ-σεις.

Προσοχή στους κινδύνουςΧαρακτηριστικό είναι το γεγονός πως 600.000 λογαριασµοί µελών του Facebook παραβιάζονται σε καθηµερινή βάση, σύµ-φωνα µε γνωστή εταιρεία ασφαλείας. Οι λογαριασµοί παραβιάζονται από χάκερ που θέλουν είτε να υποκλέψουν τα προσωπικά δεδοµένα των χρηστών είτε να στέλνουν δι-αφηµιστικά µηνύµατα σε τακτική βάση.Οι εν λόγω κίνδυνοι αφορούν στους πάντες. Έφηβοι, εργαζόµενοι, νέοι αλλά και µεγα-

λύτεροι µπορεί να αντιµετωπίσουν δεκάδες προβλήµατα µε την αλόγιστη δηµοσίευση των προσωπικών τους στιγµών. Τα ανεπι-θύµητα spam, η σύγχυση των προσωπικών δεδοµένων, η «διάρρηξη» της πνευµατικής ιδιοκτησίας είναι µερικές από τις συνέπειες που υφίσταται κάποιος απρόσεκτος χρήστης:α. Το µέλλον της επαγγελµατικής ζωής κά-

ποιου µπορεί να καθοριστεί από τις αναρ-τήσεις του στα κοινωνικά δίκτυα, καθώς οι εργοδότες πια ψάχνουν να βρουν πληρο-φορίες και στο Facebook, πέρα από το επί-σηµο βιογραφικό, για να «ανακαλύψουν» ενδιαφέροντα στοιχεία για τον δυνητικό συνεργάτη τους.

β. Το γεγονός ότι κάποιος αναρτά την πληρο-φορία ότι βρίσκεται στο Παρίσι για διακο-πές κάλλιστα συνεπάγεται κίνδυνο κλοπής στο σπίτι του. Είναι σαν να ανακοινώνει στους πάντες: «Λείπουµε στο εξωτερικό, ελάτε να µας κλέψετε!».

γ. Σηµαντικά και συνεχώς αυξανόµενα είναι τα ποσοστά των κρουσµάτων της παιδοφι-λίας στο Facebook.

δ. Πολλά είναι και τα… διαζύγια παγκοσµίως λόγω Facebook, καθώς πολλοί σύζυγοι δη-µιουργούν ψεύτικο προφίλ για καινούριες γνωριµίες µε αποτέλεσµα να αποκαλύπτο-νται οι… παρασπονδίες του καθενός.

Οδηγός επιβίωσης

Page 20: in_vitro32

(Α)σθενές φύλο20•in•vitro ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2012

Ανδρικά μυστικά Γράφει η Αλέκα Κόγκα

Συνεργάστηκε η Μαρία Λασσιθιωτάκη, ψυχολόγος (www.selftherapy.gr)

Έρευνα που έγινε σε 15

χώρες, με τη συμμετοχή

5.300 ανδρών, έδειξε ότι το βασικό θέμα στις αντροπα-ρέες δεν είναι οι γυναίκες,

αλλά το ποδόσφαιρο, οι αγαπημένοι

παίκτες και φυσικά οι

φάσεις των αγώνων.

Δεν είναι λίγες οι γυναίκες που θεωρούν ότι όλοι οι άνδρες εί-ναι ίδιοι και, μάλιστα, τόσο προ-βλέψιμοι που καταντά βαρετό για αυτές. Για πολλές, όμως,

ιδίως όταν είναι ερωτευμένες, ο άνδρας είναι άλυτο μυστήριο και αναλώνουν μερόνυχτα ολόκληρα να σκέφτονται τι πραγματικά κρύ-βεται πίσω από το βλέμμα, το αινιγματικό χα-μόγελο και τις λέξεις που εκείνοι χρησιμοποι-ούν... Είναι αλήθεια ότι, όπως και οι γυναίκες, οι άνδρες κρατούν καλά κρυμμένα μυστικά, έχουν ανάγκες, κρυφές επιθυμίες και μύχιες σκέψεις κρυμμένες στην ψυχή τους. Ακολου-θούν οκτώ ανδρικά μυστικά, η εξήγηση των οποίων μπορεί να εκπλήξει ακόμη και τους ίδιους.

Θέλουν να μιλήσουν για τα αισθήματά τουςΟι σύγχρονοι άνδρες δείχνουν να είναι αιχ-μάλωτοι μιας κοινωνικής απαίτησης που δεν τους επιτρέπει συγκεκριμένες συναισθημα-τικές συμπεριφορές, όπως κλάμα, πένθος και συναισθηματική αποκάλυψη. Τα αγόρια διδάσκονται συστηματικά «πώς θα φέρονται σαν άνδρες» με αποτέλεσμα να δημιουργεί-ται σύγχυση στην ψυχή ενός άνδρα: θέλει να εκφραστεί συναισθηματικά, αλλά δεν το θεω-ρεί σωστό, αφού έχει διδαχθεί ότι αυτό είναι αδυναμία, που εύκολα οδηγεί στη γυναικεία εκμετάλλευση.

Πραγματικά ακούνεΌχι μόνο τους φίλους, αλλά κυρίως τη σύντρο-φό τους. Για να φτάσουν όμως εκεί, πρέπει να έχουν αποκτήσει συναισθηματική οικειότητα (που τους κάνει δεκτικούς και καλύτερους

Οι σύγχρονοι άνδρες είναι αιχμάλωτοι μιας κοινωνικής απαίτησης που δεν τους επιτρέπει συναισθηματικές συμπεριφορές

ακροατές) και να βιώνουν μια κατάσταση ηρε-μίας, με αμοιβαία εμπιστοσύνη, σεβασμό και κατανόηση. Προτιμούν τα ξεκάθαρα λόγια τύ-που «αυτή είμαι κι αυτό θέλω από σένα» και δεν αντέχουν τις «μπηχτές» και τα «διπλά» μηνύματα, που κρύβουν τον δισταγμό των γυ-ναικών να ξεκαθαρίσουν μια κατάσταση.

Παίρνουν σοβαρά τη δέσμευση, αλλά την αποφεύγουνΔεν αποφασίζουν εύκολα να δεσμευτούν, όχι όμως γιατί φοβούνται, αλλά γιατί το θεωρούν πολύ σοβαρό βήμα. Το κάνουν μόνο όταν εί-ναι σίγουροι ότι θα παραμείνει ο ένας δίπλα

στον άλλο, χωρίς πιέσεις και περιο-ρισμούς. Συχνά, η περίφημη ατομική ελευθερία των ανδρών παραβιά-ζεται, οι γυναίκες

τείνουν να καταλαμβάνουν όλο και περισ-σότερο από τον χώρο και τον χρόνο τους, με αποτέλεσμα οι άνδρες να είναι αρνητικοί σε οτιδήποτε δεσμευτικό.

Σκέφτονται συχνά το σεξΕξαιτίας της βιολογικής τους δομής οι άνδρες φαίνεται ασυνείδητα να θέλουν να διαιωνί-σουν τα γονίδιά τους, κάνοντας πιο εύκολα ευκαιριακές σχέσεις, ενώ οι γυναίκες έχουν επίγνωση του βιολογικού τους ρόλου ως υπο-ψήφιων μητέρων. Άλλωστε μια γυναίκα είναι ικανή για γονιμοποίηση μια φορά τον μήνα, ενώ οι άνδρες όποτε έχουν επιθυμία για σεξ. Αυτή η αντίληψη επιδρά και στον τρόπο που σκέφτονται τη σεξουαλικότητα.

Ξεπερνούν ευκολότερα δυσάρεστες καταστάσεις Οι άνδρες εστιάζουν στη λύση των προβλη-μάτων, στο θάρρος απέναντι στις δυσκολίες και προτιμούν να προχωρούν παρά να θρη-νούν για το παρελθόν. Στα ζητήματα πένθους καταπίνουν τα συναισθήματά τους και συχνά δεν επεξεργάζονται δύσκολες εμπειρίες του παρελθόντος, γεγονός που δεν είναι πάντα καλό για την υγεία τους. Στα ερωτικά ζητή-ματα δείχνουν περισσότερη αυτονομία και θεωρούν αδυναμία και γυναικεία υπόθεση να αναμασάς το παρελθόν.

Παίρνουν σοβαρά τον ρόλο του πατέραρόλΟς πολύ σημαντικός, καθώς ο πατέρας ήταν αυτός που έβαζε τους κανόνες στο σπίτι και ήταν υποχρέωσή του η εξασφά-λιση των αγαθών. Όσο κι αν τα πράγματα άλλαξαν, οι σύγχρονοι άνδρες μεγάλωσαν μ’ αυτές τις αντιλήψεις. Απαλλαγμένοι, όμως, πλέον από παλαιότερα στεγανά, που τους ήθελαν αμέτοχους στις ζωές των παιδιών τους, απολαμβάνουν τις ώρες μαζί τους, τα φροντίζουν ουσιαστικά και έχουν ενεργή συμμετοχή στη διαπαιδαγώγησή τους.

Άλλα σκέφτονται και άλλα λένεΈνας άνδρας δεν μοιράζεται εύκολα τη δυσφορία του, συχνά αποσύρεται και ακόμα συχνότερα αποφεύγει να λέει στη σύντρο-φό του τι θέλει από εκείνη με ξεκάθαρες φράσεις όπως, «να είσαι ο εαυτός σου», «μη μου λες όλο “ναι”», «μη μου λες όλο “όχι”». Πιστεύουν λανθασμένα ότι όλα αυτά είναι αυτονόητα, χρειάζεται, ωστόσο, να τα ζητή-σουν από τις γυναίκες τους ευθέως.

Χρειάζονται χρόνο για τον εαυτό τουςΈχΟντας ανατραφεί με περισσότερη αυ-τονομία και στο πλαίσιο της ανεξαρτησίας, οι άνδρες διατηρούν την αντίληψη ότι η υποχρέωσή τους απέναντι στην οικογένειά τους εξαντλείται κατά πολύ με τη λήξη του ωραρίου εργασίας τους. Υπάρχει πάντα στο πίσω μέρος του μυαλού τους ότι μπορούν να απολαύσουν μετά τη δουλειά τις δραστη-ριότητες που αγαπούν, και επιζητούν χρόνο γι’ αυτές.

Στο μυαλό των ανδρών

Page 21: in_vitro32

ΑντιγήρανσηΥγιή όργανα αναπαραγωγής

in•vitro•21ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2012

Συνεργάστηκαν ο Χαράλαμπος Γ. Χρέλιας, επίκουρος καθηγητής Γ’ Μαιευτικής & Γυναικολογικής Κλινικής Πανεπιστημίου Αθηνών, Νοσοκομείο «Αττικόν», και ο Κωνσταντίνος Κωνσταντινίδης, χειρουργός ουρολόγος - ανδρολόγος, πρόεδρος Ανδρολογικού Ινστιτούτου, Ιατρικό Κέντρο Αθηνών

Γράφει η Αλέκα Κόγκα

Τα σεξουα-λικά όργανα του άνδρα βρίσκονται στην επι-

φάνεια του σώματός του. Αντίθετα, τα

γεννητικά όργανα της

γυναίκας βρίσκονται εσωτερικά, είναι περισ-σότερα σε αριθμό και

πιο περίπλο-κα στη δομή

τους.

Λύσεις για όλουςΌταν μια γυναίκα δεν έχει σάλπιγγες ή είναι αποφραγμένες, μόνη λύση για σύλ-ληψη είναι η υποβοηθούμενη αναπαρα-γωγή. Στις περιπτώσεις διαταραχών ωορ-ρηξίας γίνεται πρόκληση μέσω φαρμάκων (όπως κιτρική κλομιφαίνη) κι αν δεν υπάρ-ξει αποτέλεσμα χορηγείται γοναδοτροπί-νη σε μορφή υποδόριων ενέσεων. Τα ινομυώματα μπορούν να αφαιρεθούν λαπαροσκοπικά, υστεροσκοπικά (διά της κολπικής οδού με τη βοήθεια ειδικού οργάνου που λέγεται υστεροσκόπιο) ή με την κλασική ανοικτή μέθοδο της λαπαρο-τομίας (διάνοιξη της κοιλιάς). Μέσω σπερμογράμματος, ένας άνδρας διαπιστώνει την ποσότητα και την κινη-τικότητα των σπερματοζωαρίων του. Ο υπέρηχος όρχεων και το Triplex (αγγεια-κός έλεγχος) εντοπίζουν με ακρίβεια την κιρσοκήλη ή την ατροφία των όρχεων.Η κιρσοκήλη θεραπεύεται χειρουργικά και η ποιότητα του σπέρματος βελτιώνε-ται σε ποσοστό 90%. Στην περίπτωση της αζωσπερμίας, αν αποκλειστεί η ατροφία από παρωτίτιδα, γίνεται τεστ μέτρησης της ορμόνης FSH και, ανάλογα με τα απο-τελέσματα, ακολουθείται θεραπεία.

Τα μυστικά της γονιμότηταςΕξΕτάσΕισ όπως καλλιέργεια κολπικού υγρού, που δείχνει μικρόβια που έχουν προκαλέσει φλεγμονές, και διακολπικά υπερηχογραφήματα έσω γεννητικών ορ-γάνων, που απεικονίζουν καλύτερα μήτρα και ωοθήκες, εντοπίζουν νωρίς πιθανά μελλοντικά προβλήματα και τα μεταβάλ-λουν. Καλό είναι οι γυναίκες να μη χρησιμο-ποιούν ισχυρά αντισηπτικά για κολπικές εσωτερικές πλύσεις, παρά μόνο μία φορά μετά την περίοδο, διαφορετικά μπορεί να διαταραχτεί η μικροβιακή ισορροπία του κόλπου. Επίσης, να προτιμούν βαμβακερά εσώρουχα, να αποφεύγουν τη συχνή χρή-ση στενών παντελονιών και να χρησιμο-ποιούν ταμπόν όσο το δυνατόν λιγότερο. Γυναίκες και άνδρες πρέπει να τρέφο-νται σωστά (ειδικά οι άνδρες να προτιμούν τροφές πλούσι-ες σε βιταμίνη C και E που βελτιώνουν το σπέρμα), να μην καπνίζουν και να μην καταναλώνουν αλκοόλ. Οι άνδρες καλό είναι να αποφεύγουν τη χρόνια λήψη φαρμάκων, να μη συχνάζουν σε χώ-ρους με υψηλή θερμο-κρασία, όπως σάουνες, και να μη φοράνε στενά ρούχα και εσώρουχα. Όσοι γνωρίζουν ότι έχουν κιρσοκήλη, να αποφεύ-γουν την ορθοστασία και να μη σηκώνουν βάρη.

Οι ευκαι-ριακές σχέσεις, οι μα-κρόχρονες

σπουδές, η αργή επαγγελ-ματική αποκατάσταση, ίσως και άλλες αιτίες, έχουν αυξήσει την ηλικία τεκνοποίησης των ζευγα-ριών. Ο οργανισμός, όμως, δεν γνωρίζει από νέες τάξεις πραγμάτων και, όσο τα χρόνια περνούν, το αναπαραγωγικό σύστη-μα ανδρών και γυναικών γερνάει και έρχεται αντιμέτωπο με συχνότερα προβλήματα, που ενοχοποιούνται για υπογονιμότητα. Επιπρόσθε-τα, η καθυστερημένη διαπίστωση ότι κάτι δεν πάει καλά, όταν πια οι ηλικίες είναι έτσι κι αλλιώς οριακές, προσθέτει πίεση στα ζευγάρια, άλλον έναν, δηλαδή, αρ-νητικό παράγοντα στην προσπάθειά τους.

Προβλήματα γένους θηλυκούΌταν μια γυναίκα περάσει τα 40, μειώνεται ραγδαία η ικανότητά της να συλλάβει, καθώς οι ωο-θήκες της παρά-γουν λιγότερα ωάρια, φτω-χότερης ποι-ότητας και με αυξημένο ποσοστό χρω-μοσωματικών ανωμαλιών. Μια 35χρονη έχει 1 προς 300 πι-θανότητες να γεννή-σει παιδί με σύνδρομο Down, ενώ μια 45χρονη 1 προς 30. Μία στις πέντε γυναίκες άνω των 35 έχει ένα ή και περισσότερα ινομυώματα, που μπορούν να εμποδίσουν την εμφύτευση και ανάπτυξη εμβρύου στη μήτρα. Προβλήματα στις σάλπιγγες, όπως χει-ρουργική αφαίρεση (λόγω προηγούμενης εξω-

μήτριας κύησης) ή απόφραξη εξαιτίας μιας

φλεγμονής, και το σύνδρομο πο-

λυκυστικών ωοθηκών, που μπορεί κάποιες φο-

ρές να προκαλέσει διαταραχές στην ωορρηξία, μπορεί επίσης να δημιουρ-

γήσουν σοβαρά προβλήματα στη λειτουργία του γυναικείου αναπαραγωγικού συστήματος.

Εμποδίζουν την πατρότηταΑνδρική δυσγονιμότητα προκαλεί αρχικά η κιρ-σοκήλη. Λόγω δυσλειτουργίας στις φλέβες στο όσχεο, δεν μπορεί να απομακρυνθεί το αίμα

από την περιοχή, με συνέπεια να λιμνάζει δημιουργώντας κακές συνθήκες για την ωρί-μανση των σπερματοζωαρίων και μείωση

της παραγωγής και κινητικότητάς τους.Η ορχίτις (φλεγμονή λόγω μικροβίων),

επίσης, που προκαλείται από μια σεξουαλικά μεταδιδό-

μενη ασθένεια, από μια λοίμωξη του προστάτη

αδένα και κυρίως από τις χρόνιες μορφές του (π.χ. προστατίτιδες),

από όπου τα μικρόβια μεταναστεύουν στο

υπόλοιπο ουρογεννητικό σύστημα, προκαλεί και

προβλήματα στειρότητας. Εξάλλου δεν είναι σπάνιες

οι περιπτώσεις που παρατη-ρείται αζωσπερμία (απουσία ή

ελάχιστος αριθμός σπερματοζω-αρίων στο σπέρμα) σε άνδρες που

έχουν περάσει στην παιδική τους ηλικία παρωτίτιδα. Αλλαγές του περιβάλλοντος μπορούν, τέλος, να επηρεάσουν αρνητικά. Πειράματα

έδειξαν ότι η έκθεση των σπερμο-κύτταρων (προδρομικά κύτταρα σπερ-

ματοζωαρίων) σε ακτινοβολία μπορεί να σταματήσει τον πολλαπλασιασμό και

την ωρίμανσή τους.

Παραγωγικό αναπαραγωγικό

σύστημα

Page 22: in_vitro32

22•IN•VITRO

Ηealthy tipsΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2012

Για την απώλεια βάρους

Ασκηθείτε! Η σωµατική

άσκηση είναι απαραίτητη, όχι µόνο για την απώλεια

βάρους, αλλά και για την ευεξία, την ηρεµία του οργανισµού και την υγεία

µας.

Îåêïõñáóôåßôå êáé êïéìçèåßôå áñêåôÜ. ÐñÝðåé íá ãßíåé áíôéëçðôü üôé ç Ýëëåé-øç îåêïýñáóçò êáé ýðíïõ ìðïñåß íá ìáò êÜíåé íá áéóèáíüìáóôå ìåãáëýôåñç ðåßíá êáé íá ôñþìå ðåñéóóüôåñï áðü üóï èá Ýðñåðå.

Δείτε την πραγµατικότητα κατά-µατα και πάρτε την προσπάθειά σας στα σοβαρά. Πρέπει να το πάρετε απόφαση, αν έχετε πρό-βληµα βάρους, και να το αντιµε-τωπίσετε µε υπευθυνότητα, χωρίς πισωγυρίσµατα και συνεχείς πα-ρασπονδίες.

Τρώτε συχνά και µικρή ποσότητα. Περισ-σότερα γεύµατα σηµαίνει λιγότερη πείνα, καθώς όσο πιο συχνά τρώτε κατά τη διάρ-κεια της ηµέρας τόσο πιο εύκολο θα είναι να ικανοποιήσετε την πείνα σας. Επίσης, θυµηθείτε ότι οι διαιτολόγοι δεν συνιστούν να τρώτε µεγάλες µερίδες. Σιγουρευτείτε ότι τρώτε 5 µε 7 µικρές µερίδες κάθε µέρα, έτσι ώστε να µην πεινάτε.

Χρονοµετρήστε τα γεύµατά σας και δώστε στον εαυτό σας 20 λεπτά για να απολαύσει το γεύµα. Πέρα

από το ότι θα ευχαριστηθεί-τε περισσότερο τη διαδι-κασία, θα δώσετε στον οργανισµό σας τον χρόνο να συνθέσει τις απαραίτητες

ορµόνες που θα σας βοηθήσουν να αισθανθείτε κορεσµό και αίσθη-

µα πληρότητας µετά την ολοκλήρωση του γεύµατος.

Ερωτευτείτε! Πρόκειται ίσως για το πιο δύσκολο tip, αλλά είναι αποτελεσματικό. Οι περισσότεροι, όταν ερωτευ-όμαστε, θέλουμε να νιώθου-με ελκυστικοί και όμορφοι, κάτι που μερικές φορές συνδέεται με την επιθυμία μας να χάσουμε βάρος.

Βρείτε έναν προσωπικό εκπαιδευτή εκγύµνα-σης, αν τα οικονοµικά σας το επιτρέπουν. Για

καλύτερα αποτελέσµατα, ένας γυµναστής / εκ-παιδευτής µπορεί να σας βοηθήσει να προπονη-

θείτε καλύτερα και να πετύχετε τους στόχους που έχετε θέσει.

Έχετε ποικιλία στο διαιτολόγιό σας. H ποικιλία τροφών ελαχιστοποιεί τις πιθανότητες να υπάρ-

χουν σηµαντικές ελλείψεις θρεπτικών συστα-τικών στη διατροφή σας, αλλά και τον κίνδυ-

νο να µην αντέξετε τη µονοτονία.

Ενυδατωθείτε. Πρόκειται για µία από τις πιο αποτελεσµατικές µεθό-δους για απώλεια βάρους. Πολύ συχνά οι άνθρω-

ποι συγχέουν το αίσθηµα της δίψας µε το αίσθηµα της πείνας και αυτό καταλήγει στην υπερκατανά-

λωση φαγητού. Είναι προτιµότερο να πίνετε άφθο-νο νερό και θα αισθανθείτε ικανοποιηµένοι.

goodΚρατήστε ηµερολόγιο µε το τι τρώτε ή αρχείο των προπονήσεών σας – θα σας κάνει να αι-σθανθείτε πιο υπεύθυνοι για τις επιλογές σας. Δεδοµένου ότι κρατώντας ηµερολόγιο µε το τρέ-ξιµο που κάνετε µπορείτε να βελτιώσετε ακόµα περισσότερο τη φυσική σας κατάσταση. Με τον ίδιο τρόπο και το ηµερολόγιο του τι και πόσο τρώτε θα σας βοηθήσει να δείτε τις αρνητικές καθώς και τις θετικές συνήθειες κατανάλωσής σας.

Page 23: in_vitro32

in•vitro•23ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2012

bad

Μην το παρακάνετε. Οι εξαντλη-τικές δίαιτες κουράζουν

και βλά-πτουν τον οργανισμό

μας, άλ-λωστε δεν βοήθησαν ποτέ κανέ-

ναν. Μέτρον άριστον, που λέγανε και οι λιτοδίαι-

τοι πρόγονοί μας.

Μην επιλέγετε το γρήγορο φαγητό. Αν θέλετε να χάσετε βάρος, πρέ-πει να ελαττώσετε κατά πολύ το φαστ-φουντ και να συνηθίσετε το σπι-τικό φαγητό. Αποφύγετε την υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ. Ούτως ή άλλως, το πολύ ποτό προκαλεί σοβαρές και ενδεχομένως ανεπανόρθωτες βλάβες στον ορ-γανισμό μας, πόσω μάλλον όταν θέλουμε να χάσουμε βάρος, καθώς διαθέ-τει αυτό που λέμε «τζάμπα θερμίδες».

Μην υποτιμάτε το πρωινό γεύμα. Οι περισσότεροι Έλλη-νες αρκούνται το πρωί σε έναν καφέ «στα γρήγορα» με άδειο στομάχι, κάτι που είναι ιδιαίτερα βλαβερό για την υγεία. Το πλούσιο πρωινό μπορεί να ωθήσει τον μεταβο-λισμό μας για το υπόλοιπο της ημέρας, ενώ παράλληλα δίνει χρόνο στο σώμα για να το «κάψει».

Όχι στο «βαρύ» βραδινό φαγητό! Προσπαθήστε να κόψετε ή να περιορίσετε το φαγητό μετά τις 7-8 το βράδυ. Αν πεινάτε, μπορείτε να επιλέξετε φρούτα, γιαούρτι ή τη μισή ποσότητα του μεσημεριανού σας.

Μην εγκαταλείψετε τις γλυκές γεύσεις, γιατί όταν ο ορ-γανισμός στερείται υπερβολικά κάτι που έχει συνηθίσει, είναι δύσκολο να αντέξει για πολύ. Προτιμήστε, όμως, όσες αποτελούν καλές πηγές και άλλων θρεπτικών συ-στατικών, όπως τα γιαούρτια φρούτων και το μέλι.

Μην το βάζετε κάτω. Οι όμορφες διαφημί-σεις που υπόσχονται θαύματα σε χρόνο - ρε-κόρ είναι παραπλανητικές και αναληθείς. Η πραγματικότητα είναι πως χρειάζεται χρόνο και επιμονή για να δείτε αποτελέσματα και βελτίωση της φυσικής σας κατάστασης.

Αποφεύγετε να τρώτε πατατάκια ή ξηρούς καρπούς κατευθείαν από το σα-κουλάκι τους. Πιθανότατα θα φάτε περισσότερο απ’ όσο θέλετε χωρίς να το καταλά-βετε. Καλό είναι, λοιπόν, να βάζετε όλα αυτά τα «επι-κίνδυνα» σνακ σε ένα πιάτο ή μπολ, ώστε να ελέγχετε πώς και τι τρώτε.

Αποφύγετε να είστε μόνοι σε αυτήν την προ-σπάθεια. Αν μπορείτε να βρείτε έναν φίλο/η που επίσης θέλει να αδυνατίσει, θα ήταν ιδανικό. Είναι πολύ χρήσιμες οι συμβουλές ανθρώπων που καταφέρνουν να αντισταθούν στην όρεξή τους.

Μην περιμένετε το τέλος της δίαιτας για να επανέλθετε στις παλιές σας συνήθειες. Στό-χος είναι να υιοθετήσετε συνήθειες που θα

ακολουθείτε εφ’ όρου ζωής. Μπορεί, αφού

χάσετε τα περιττά κιλά, οι ποσότητες

να είναι λίγο μεγαλύ-τερες και να είστε πιο

ελαστικοί σε ορισμένες περιστάσεις, ωστόσο ένα

πρόγραμμα που στοχεύει στην απώλεια βάρους θα πρέπει να σας «μάθει» τις αρχές διατροφής που πρέπει να ακολουθείτε

γενικότερα.

Page 24: in_vitro32

24•in•vitro

Cover StoryΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2012

Επιδημιολογία και πρόληψη

Συνεργάστηκε η Τζένη Κουρέα - Κρεμαστινού, πρόεδρος Δ.Σ. ΚΕΕΛΠΝΟ, ο Σωτήρης Τσιόδρας, λοιμωξιολόγος ΚΕΕΛΠΝΟ, και ο Αθανάσιος Τσακρής, καθηγητής Μικροβιολογίας Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών

Γράφει η Βίκυ Καρατζαφέρη

Οι νέες οδηγίες για τη νόσο και τα δύο νέα στελέχη

Η γρίπη αποτελεί σημαντική αιτία νοσηρότητας και θνησιμότητας τόσο στην Ελλάδα όσο

και παγκοσμίως. Η «περίοδος της γρίπης» ξεκίνησε και οι αρμόδιες υγειονομικές αρχές της χώρας μας δηλώνουν πανέτοιμες να αντιμετωπί-σουν τα κρούσματα. Οι ειδικοί εκτι-μούν ότι η δραστηριότητα της γρίπης στην Ελλάδα φέτος αναμένεται να κυμανθεί στα ίδια επίπεδα με πέρυσι. Κατά συνέπεια αναμένεται περίπου ίδιος αριθμός σοβαρών περιστατικών γρίπης με ανάγκη νοσηλείας σε ΜΕΘ – περιστατικά που κατά την περσινή περίοδο ανήλθαν σε 368.Εξακολουθεί να υπάρχει η απει-λή της κυκλοφορίας του στελέχους

Η5Ν1 (ιού της γρίπης των πτηνών) ενώ εκτιμάται ότι θα επικρατήσει και πάλι ο Α(Η1Ν1) 2009, που προκάλε-σε την πανδημία γρίπης. Η παραπά-νω εκτίμηση βασίζεται σε δεδομένα από προηγούμενες πανδημίες, καθώς και από την περίοδο εποχικής γρίπης 2011 στο Νότιο Ημισφαίριο. Συγκε-κριμένα στο Νότιο Ημισφαίριο η Ν. Ζηλανδία είχε πολύ ήπια περίοδο εποχικής γρίπης ενώ η Αυστραλία κατέγραψε παρόμοια εικόνα όπως η περσινή, με αρκετά μεγάλο αριθμό σοβαρών περιστατικών (13% των νο-σηλευομένων χρειάστηκαν νοσηλεία σε ΜΕΘ). Η ηγεσία του Υπουργείου Υγείας προχωρά σε προσλήψεις επικου-ρικού (όχι μόνιμου) προσωπικού, προκειμένου να καλυφθούν τα κενά

σε Μονάδες Εντατικής Θεραπείας, σε περίπτωση που προκύψουν πολ-λά «βαριά» κρούσματα. Άλλωστε η εμπειρία περασμένων ετών από το εξωτερικό αλλά και από τη χώρα μας έχει δείξει ότι η γρίπη μπορεί να αποδειχθεί άκρως επικίνδυνη, καθώς έχει σοβαρές επιπλοκές, που κάθε χρόνο στοιχίζουν τη ζωή σε περίπου 300 άτομα.

Τα νέα στελέχη του ιούΑυτό που προκαλεί «πονοκέφαλο» στους ειδικούς παγκοσμίως είναι ότι ο ιός της γρίπης είναι απρόβλεπτος. Όχι μόνο εμφανίζεται ανά διαφορε-τικά διαστήματα κάθε χρόνο, αλλά μεταλλάσσεται συχνά, ακόμη και μέσα στην ίδια περίοδο! Και παρόλο που επιδημίες γρίπης συμβαίνουν

κάθε χρόνο, η δυναμική του ίδιου του ιού, δηλαδή το πόσο σοβαρά συ-μπτώματα και επιπλοκές θα εμφανί-σει αλλά και το πόσο θα διαρκέσει, είναι θέματα που δεν τα γνωρίζει κανείς εκ των προτέρων. Επιπλέον τα νέα στελέχη του ιού δεν υπάρ-χουν πάντα μέσα στο εμβόλιο, αν και περιλαμβάνονται εκείνα που θεωρούνται τα επικρατέστερα. Πα-ρόλαυτά οι ειδικοί υπογραμμίζουν ότι, έστω κι έτσι, το εποχικό εμβό-λιο παραμένει ουσιαστικός τρόπος προστασίας από τη γρίπη. Εξάλλου τα τελευταία δύο χρόνια οι Έλληνες έκαναν το εμβόλιο σε μικρό ποσο-στό λόγω φόβου, γεγονός που αυ-ξάνει τις πιθανότητες να νοσήσουν περισσότεροι – κάτι που οι γιατροί θέλουν φέτος να αλλάξει.

Φέτος, πάντως, υπάρχει η ανησυχία ενός τύπου του ιού, του Η3Ν2ν, που δεν περιλαμβάνεται στο εμβόλιο και που φαίνεται ότι «προτιμά» τα παιδιά, καθώς οι μεγαλύ-τεροι έχουν κάποιες «μνήμες ανοσίας». Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) εκφράζει συ-γκρατημένη ανησυχία για τον νέο, μεταλλαγμένο τύπο γρίπης, που ξεπήδησε από τους χοίρους, με πρώτη με-τάδοση σε άνθρωπο στα μέσα Ιουλίου στις Ηνωμένες Πολιτείες και τώρα, στα έντεκα, πλέον, κρούσματα σε παιδιά, σε πέντε Πολιτείες, με ταυτοποιημένη την μετά-δοση από άνθρωπο σε άνθρωπο, το CDC προειδοποιεί για τους πιθανούς κινδύνους, ζητώντας παράλληλα από τους γιατρούς να αποστέλουν δείγματα επιχρίσματος από ύποπτα περιστατικά.«Η ομάδα των ειδικών εξετάζει τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν» δήλωσε ο Dr Keiji Fukuda του ΠΟΥ, που, όπως αναφέρεται σε διεθνή δημοσιεύματα, προτιμά φέτος να

κατευνάσει κάθε πνεύμα ανησυχίας, παρά την ετοιμότη-τα που έχει, ήδη, δρομολογηθεί.Στο νέο στέλεχος γρίπης φαίνεται να έχουν πιθανή μερι-κή ανοσία οι ενήλικες, που έχουν εκτεθεί σε προηγού-μενους τύπους του Η3Ν2, ενώ ακάλυπτος φαίνεται να παραμένει ο παιδικός πληθυσμός. Το εποχικό εμβόλιο γρίπης δεν παρέχει προστασία στο νέο μεταλλαγμένο στέλεχος. Στους ενήλικες, διευκρινίζει το CDC, το εποχι-κό εμβόλιο θα μπορούσε να προσφέρει μερική κάλυψη, όχι, όμως, στα παιδιά. Ήδη, πάντως, εμβόλιο - αντίδοτο έχει προωθηθεί από το CDC στις βιομηχανίες παρασκευ-ής, στο πλαίσιο ρουτίνας της ετοιμότητας, όπως αναφέ-ρει - ίσως για τους ίδιους λόγους που ο ΠΟΥ δεν θέλει να δημιουργήσει ανησυχία. Το νέο στέλεχος περιέχει το γονίδιο MATRIX του Η1Ν1. Ο παραλλαγμένος αυτός ιός των χοίρων Α (Η3Ν2)v είναι αρκετά διαφορετικός από τους εποχικούς ιούς που ανα-

μένεται να κυκλοφορήσουν τη φετινή περίοδο, πράγμα που σημαίνει ότι το εμβόλιο έναντι της εποχικής γρίπης δεν αναμένεται να παρέχει ικανοποιητική προστασία. Ευτυχώς, ο νέος αυτός ιός των χοίρων δεν πιστεύεται ότι θα έχει σημαντική εξάπλωση στη φετινή περίοδο της γρίπης στο δυτικό ημισφαίριο.Για την αποφυγή εξάπλωσης του νέου ιού, απαραίτητη είναι η στενή επιτήρηση στα κοπάδια των χοίρων όπως και η τήρηση όλων των κανόνων υγιεινής των εργαζό-μενων και κτηνιάτρων. Θα πρέπει, επίσης, να έχουμε υπόψη μας ότι χρειάζεται αυξημένη προσοχή, γιατί οι χοίροι, όπως και ο άνθρωπος, μπορεί να μην παρουσιά-ζουν εμφανή λοίμωξη από γρίπη. Τέλος η ανάλυση των περιστατικών γρίπης στον άνθρωπο πρέπει να γίνεται με συστηματικό τρόπο για την εντόπιση στελεχών ιού γρί-πης με γενετικά χαρακτηριστικά παρόμοια με το νέο ιό της γρίπης των χοίρων.

Η γρίπη των χοίρων σε μετάλλαξη

Page 25: in_vitro32

in•vitro•25ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2012

Περισσότερες πληροφορίες για τη γρίπη στη σελίδα 45

Μαρτυρίες

Τα συ-μπτώματα της γρίπης είναι μετα-ξύ άλλων πυρετός,

βήχας, πο-νόλαιμος,

καταρροή ή βουλωμένη μύτη, πόνοι στο σώμα, πονοκέφα-λος, ρίγη

και αίσθη-μα κόπω-

σης.

Page 26: in_vitro32

26•in•vitro

Cover StoryΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2012

Επιδημιολογία και πρόληψη

Εξάλλου έντονη ανησυχία στην παγκόσμια επιστημονική κοινότητα προκαλούν τα απο-τελέσματα Ολλανδών ερευνητών, οι οποίοι κατόρθωσαν να παράξουν στο εργαστήριο μια μεταλλαγμένη μορφή της γρίπης, που είναι θανατηφόρα και μεταδίδεται με μεγα-λύτερη ευκολία από άνθρωπο σε άνθρωπο. Μετά την αποκάλυψη ότι Ολλανδοί επιστή-μονες ενός εργαστηρίου υπό τη διεύθυν-ση του καθηγητή Ρον Φουσιέ του κέντρου Erasmus de Rotterdam, δημιούργησαν ένα μεταλλαγμένο στέλεχος του ιού Η5Ν1, το οποίο είναι ικανό για πρώτη φορά να με-ταδοθεί εύκολα μεταξύ των θηλαστικών και κατά συνέπεια μεταξύ των ανθρώπων, οι επιστήμονες σε ολόκληρο τον πλανήτη είναι προβληματισμένοι. Και αυτό, επει-δή, πλέον, γεννάται ο κίνδυνος ο ιός να διαδοθεί, με στόχο να χρησιμοποιηθεί για ύποπτους σκοπούς. Οι πιέσεις τώρα και

από την Αμερικανική κυβέρνηση εστιάζο-νται στο να δημοσιευθούν περιληπτικά και χωρίς λεπτομέρειες τα αποτελέσματα της έρευνας των Ολλανδών ειδικών, ώστε η υπόλοιπη επιστημονική κοινότητα να είναι ενήμερη άρα και προετοιμασμένη για το μέλλον, αλλά να μην μπορεί να πέσει η «φόρμουλα» σε λάθος χέρια. Ο ιός, ο οποίος δημιουργήθηκε με γενετι-κό χειρισμό, είναι ευαίσθητος στα αντιιϊκά φάρμακα αλλά και σε ορισμένα πειραμα-τικά εμβόλια, με αποτέλεσμα οι πληροφο-ρίες που προκύπτουν από την έρευνα να είναι ουσιαστικές για την επιτάχυνση της ανάπτυξης νέων θεραπειών, για την κατα-πολέμηση αυτής της θανάσιμης μορφής της γρίπης των πτηνών.Πάντως στόχος όλων είναι να μείνει μυστι-κός ο ιός ώστε στο μέλλον να μην μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως επικίνδυνο όπλο.

Στη λίστα με τα άτομα που ανήκουν στις λε-γόμενες ευπαθείς ομάδες για την εμφάνιση επιπλοκών από γρίπη περιλαμβάνονται:

1Άτομα ηλικίας 60 ετών και άνω

2 Εργαζόμενοι σε χώρους παροχής υπηρεσιών υγείας (ιατρονοσηλευτικό προσωπικό και λοιποί εργαζόμενοι, ειδικότερα όσοι έρχονται σε επαφή με ασθενείς)

3 Παιδιά και ενήλικες που παρουσιάζουν έναν ή περισσότερους από τους παρα-κάτω επιβαρυντικούς παράγοντες ή χρόνια νοσήματα:• Άσθμα ή άλλες χρόνιες πνευμονοπά-

θειες• Καρδιακή νόσο με σοβαρές αιμοδυνα-

μικές διαταραχές • Ανοσοκαταστολή (κληρονομική ή επί-

κτητη εξαιτίας νοσήματος ή θεραπείας)• Μεταμόσχευση οργάνων• Δρεπανοκυτταρική νόσος (και άλλες

αιμοσφαιρινοπάθειες)• Σακχαρώδης διαβήτης ή άλλο χρόνιο

μεταβολικό νόσημα• Χρόνια νεφροπάθεια• Νευρομυϊκά νοσήματα

4 Γυναίκες στο β΄ και στο γ΄ τρίμηνο της εγκυμοσύνης

5 Παιδιά που παίρνουν ασπιρίνη μακρο-χρόνια (π.χ. νόσος Kawasaki, ρευμα-τοειδής αρθρίτιδα κ.ά.) για τον πιθανό κίνδυνο εμφάνισης συνδρόμου Reye μετά από γρίπη

6 Άτομα που βρίσκονται σε στενή επαφή με παιδιά <6 μηνών ή φροντίζουν άτο-μα με υποκείμενο νόσημα, τα οποία διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο επιπλο-κών από τη γρίπη

7 Οι κλειστοί πληθυσμοί (π.χ. προσω-πικό και εσωτερικοί σπουδαστές γυ-μνασίων, λυκείων, στρατιωτικών και αστυνομικών σχολών, ειδικών σχολεί-ων ή σχολών, τρόφιμοι και προσωπικό ιδρυμάτων κ.ά.)

Οι ομάδες αυτές περιλαμβάνονται και στην σχετική ετήσια εγκύκλιο του Υπουργείου Υγείας για τον αντιγριπικό εμβολιασμό. Ειδική μνεία γίνεται για τα άτομα με παχυσαρκία, ειδικά με νοσογόνο παχυσαρκία (ΒΜΙ>40), που, σύμφωνα με τη διεθνή βιβλιογρα-φία, εμφανίζουν σημαντικά αυξημένο κίν-δυνο για επιπλοκές και νοσηλεία σε ΜΕΘ.

Μετάλλαξη «γεννημένη» στο εργαστήριο

Ομάδες υψηλού κινδύνου

Page 27: in_vitro32

in•vitro•27ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2012

Ανεβάστε τα επί-πεδα της βιταμί-νης D. Όπως έχει φανεί, αυτή είναι η καλύτερη στρατηγι-κή, προκειμένου να αποφευχθούν όλων των ειδών οι λοιμώ-ξεις και είναι πολύ πιθανό πίσω από την εποχικότητα της γρίπης – και όχι πίσω από την ίδια τη γρίπη – να κρύβεται η έλλειψη αυτής της βιταμίνης.

Αποφεύγετε τη ζάχαρη και τις επεξεργασμένες τροφές. Η ζάχαρη κατηγορείται ότι μειώνει τη λειτουρ-γία του ανοσοποιη-τικού συστήματος σχεδόν αυτόματα με τη λήψη της. Οπότε η κατανάλωσή της, όπως και οποιασδή-ποτε γλυκαντικής ουσίας και επεξερ-γασμένων τροφών στη διάρκεια μιας ίωσης πρέπει να αποφεύγεται.

Ξεκουραστείτε, ειδικά τις βραδινές ώρες. Είναι γνωστό ότι όταν το σώμα είναι εξαντλημένο, δεν μπορεί να τα βά-λει με τη γρίπη.Κοντρολάρετε το στρες σας. Ειδικά στις μέρες μας ο περισσότερος κό-σμος υποφέρει από έντονο στρες. Αλλά το στρες καταβάλ-λει τον οργανισμό, κάνοντάς τον πε-ρισσότερο ευάλωτο στις αρρώστιες κάθε είδους.

Βάλτε την άσκη-ση στη ζωή σας από τώρα. Με την άσκηση αυξάνεται η κυκλοφορία του αί-ματος, το οποίο ρέει σε όλο το σώμα. Επιπρόσθετα, χάρη στην άσκηση, το ανοσοποιητικό είναι σε θέση να διακρίνει τη γρίπη πριν, καν, εμφανιστούν τα πρώτα σημάδια και να την εμποδίσει να εμφανιστεί.

Καταναλώστε ωμέ-γα-3 λιπαρά μέσα από τα λιπαρά ψά-ρια και άλλες πηγές και αποφύγετε τα ωμέγα-6 λιπαρά, που βρίσκονται σε πολλά επεξεργα-σμένα τρόφιμα και μπλοκάρουν την άμυνα του οργανι-σμού.

Πλένετε τακτικά και σχολαστικά τα χέρια σας. Είναι ο πλέον ενδεδειγμέ-νος τρόπος για να αποφύγετε τη δια-σπορά του ιού της γρίπης στη μύτη, στο στόμα ή σε άλλους ανθρώπους. Ιδανικά χρησιμοποιείτε ένα απλό σαπούνι, χωρίς χημικά.

Τρώτε συχνά σκόρ-δο. Το σκόρδο δρα σαν ένα αντιβιοτικό ευρέως φάσματος εναντίον βακτηρίων, ιών και πρωτόζωων στο σώμα. Επιπλέον είναι απόλυτα ασφα-λές – εξαιρούνται όσοι είναι αλλεργι-κοί σε αυτό.

Αποφεύγετε τα νοσοκομεία όσο μπορείτε. Ο λόγος είναι ότι αποτελούν τόπο αναπαραγωγής για όλα τα είδη των λοιμώξεων, άρα και της γρίπης.

Φυσικοί τρόποι αντιμετώπισης της γρίπηςΣε κάθε περίπτωση, πέρα από φάρμακα, υπάρχουν κι άλλοι, φυσικοί τρόποι για να ενισχυθεί το ανοσοποιητικό σύστημα και για να καταπολεμηθεί η γρίπη. Έτσι:

Νοσοκομειακή γρίπη: η μεγάλη απειλήΗ εμβολιαστική κάλυψη των εργαζομένων σε χώ-ρους παροχής υγείας αναδεικνύεται ως το κυριότερο μέτρο πρόληψης της μετάδοσης της γρίπης εντός των νοσοκομείων. Η νοσοκομειακή γρίπη συνιστά μέγι-στη απειλή για ασθενείς με υποκείμενα νοσήματα, ηλικιωμένους και νεογνά και οι ανεμβολίαστοι επαγ-γελματίες υγείας αποτελούν την κύρια πηγή νοσοκο-μειακής γρίπης. Ο εμβολιασμός του προσωπικού υγείας, υποστηρί-ζου οι ειδικοί, είναι εξίσου σημαντικός όχι μόνο για την προστασία των ευάλωτων ασθενών αλλά και για την προστασία των ιδίων των εργαζομένων και των οικογενειών τους. Επίσης, ο εμβολιασμός συμβάλ-λει στην πρόληψη απουσιών του προσωπικού και τη διασφάλιση της ομαλής λειτουργίας των υπηρεσιών υγείας κατά τη διάρκεια της εποχής της γρίπης. Το εμβόλιο κατά της γρίπης είναι πολύ αποτελε-σματικό σε υγιείς ενήλικες κάτω των 65 ετών, μία κατηγορία όπου σχεδόν όλοι οι επαγγελματίες υγείας εμπίπτουν, και έχει μακροχρόνια αποδεδειγ-μένη ασφάλεια. Παρά το γεγονός αυτό, το επίπε-δο εμβολιαστικής κάλυψης των εργαζομένων στην Ελλάδα, την περίοδο 2005-2011, κυμάνθηκε από 2 έως 17%.Οι λανθασμένες αντιλήψεις του προσωπικού για την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα του εμβολί-ου, η πεποίθηση ότι δεν κινδυνεύουν να κολλήσουν γρίπη, η άγνοια των συστάσεων για εμβολιασμό απο-τελούν βασικά εμπόδια για την επίτευξη υψηλότερου ποσοστού εμβολιαστικής κάλυψης των εργαζομένων σε χώρους παροχής υπηρεσιών υγείας.

Σώζουν οι στατίνες από τη γρίπη;Την ώρα που οι αρμόδιες υγειονομικές αρχές της χώ-ρας μας επισημαίνουν τους κινδύνους από τη νοσο-κομειακή γρίπη, μία νέα έρευνα Αμερικανών επιστη-μόνων, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό The Journal of Infectious Disease, ανατρέπει όλα όσα ξέραμε για τα αντιϊκά φάρμακα. Όπως διαπιστώθηκε, οι στατίνες (φάρμακα ευρέως διαδεδομένα παγκοσμίως, που λαμβάνονται από χιλιάδες Έλληνες με προβλήματα υψηλής χολη-στερόλης) μπορούν να μειώσουν κατά το ήμισυ τον κίνδυνο να πεθάνει κάποιος ασθενής, που νοσηλεύ-εται στο νοσοκομείο με γρίπη. Για την ακρίβεια οι ερευνητές σύγκριναν τις στατίνες με τα αντιϊκά φάρ-μακα, που λαμβάνονται, επίσης, σε ευρεία κλίμακα, από ασθενείς με γρίπη. Διαπίστωσαν, λοιπόν, ότι τα αντιϊκά φάρμακα μπορεί να προκαλέσουν τον θάνατο των ασθενών δυο φορές ταχύτερα από τις στατίνες. Αντίθετα οι στατίνες έχουν μία αντιφλεγμονώδη δρα-στηριότητα και δρουν προφυλακτικά ενάντια στην ασθένεια.Η έρευνα διχάζει την επιστημονική κοινότητα, κα-θώς, κάποιοι λένε πως, αν είναι να χρησιμοποιούνται οι στατίνες για την αντιμετώπιση της γρίπης έναντι των αντιϊκών, θα πρέπει να συγκριθούν οι στατίνες με placebo και όχι με άλλο τοξικό σκεύασμα, όπως είναι τα αντιϊκά φάρμακα.Η ιδέα για τη χρήση των στατινών σε περιπτώσεις γρίπης, πάντως, προέκυψε το 2009, οπότε σάρωνε η γρίπη των χοίρων.

Σε επιφυλακή για την αντοχή στο TamifluΑπό το 2008 είχαν απομονωθεί σε όλο τον κόσμο στελέχη γρίπης Α(Η1Ν1) ανθεκτικά στην οσελταμι-βίρη (tamiflu) που φέρουν συγκεκριμένη μεταλλα-γή στο γονιδίωμά τους. Ανάλογη, όμως, μεταλλαγή παρουσιάστηκε πολύ σπάνια (<1%) σε στελέχη του πανδημικού στελέχους Α (Η1Ν1), τουλάχιστον για τους ασθενείς που δεν είχαν πάρει αντιϊκή θερα-πεία.Στην Αυστραλία, τη φετινή περίοδο της γρίπης για το Νότιο Ημισφαίριο (Μαΐος-Αύγουστος 2011), σε μελέτη 182 στελεχών ιού της πανδημικής γρίπης Α (Η1Ν1) από ισάριθμους ασθενείς βρέθηκαν 29 στε-λέχη πανδημικής γρίπης (16%) να έχουν μεταλλα-γή για αντοχή στην οσελταμιβίρη. Η συχνότητα ανά μήνα ήταν: τον Ιούνιο 8% (4 από 50 ιούς), τον Ιού-λιο 24% (20 από 85 ιούς) και τον Αύγουστο 9% (4 από 45 ιούς). Τα στελέχη παρουσίαζαν μεγάλη ομοι-ότητα του γενετικού υλικού μεταξύ τους. Τρεις από τους 29 ασθενείς είχαν εμβολιαστεί για την εποχική γρίπη και όλα τα περιστατικά είχαν καλή έκβαση. Καθώς ο χειμώνας έχει ξεκινήσει στο Βόρειο Ημι-σφαίριο και με δεδομένο ότι η πανδημική γρίπη θα είναι και φέτος στο προσκήνιο, τα ευρήματα από την Αυστραλία πρέπει να επιστήσουν την προσοχή για τη διερεύνηση των στελεχών του ιού που απο-μονώνονται, ώστε να διαπιστωθεί έγκαιρα οποιαδή-ποτε μετάδοση στην κοινότητα οσελταμιβίρη-ανθε-κτικών στελεχών πανδημικής γρίπης Η1Ν1.

Page 28: in_vitro32

28•IN•VITRO

ΣυνέντευξηΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2012

Πολιτική φαρμάκου

Γενικός γραµµατέας του Συνδέσµου Φαρµακευτικών Εταιρειών Ελλάδος (ΣΦΕΕ)

Στoν Νίκο Σταυρουλλάκι

Κύριε Φρουζή, για να ξεκινήσει συζήτηση για την κατάσταση του φαρµάκου στη χώρα µας, σήµερα, σε συνθήκες κρίσης και, µάλιστα, έρπουσας, θα πρέπει να περιγράψουµε τα δε-δοµένα και να εντοπίσουµε τα χαρακτηριστικά της. Κατά τη γνώµη σας, σε ποια φάση βρίσκε-ται το φάρµακο στην Ελλάδα; «Ευηµερεί» ή τελεί µεταξύ φθοράς και αφθαρσίας;Σε αντίθεση µε την αντίληψη του περισσότε-ρου κόσµου, ο φαρµακευτικός κλάδος έχει πληγεί τα τελευταία χρόνια από «περιστασι-ακής φύσης» ρυθµιστικές παρεµβάσεις, οι οποίες στοχεύουν σχεδόν αποκλειστικά σε οριζόντιες µειώσεις τιµών.Είναι σηµαντικό να κατανοήσουµε ότι το φάρ-µακο είναι κεφάλαιο για την υγεία των πολι-τών και την υψηλότερη παραγωγικότητα του εργατικού δυναµικού της χώρας. Συνιστά, δε, βασικό πυλώνα της οικονοµίας, δεδοµένου ότι η φαρµακευτική βιοµηχανία, πολυεθνική και ελληνική, απασχολεί πάνω από 25.000 στελέ-χη, υψηλής εξειδίκευσης και τεχνογνωσίας. Παράλληλα, εκτός από την έρευνα, ενισχύει την παραγωγή και πολλούς άλλους κλάδους της ευρύτερης οικονοµίας, (µεταφορές, συνε-δριακό τουρισµό, διαφήµιση κ.λπ.).

Όχι άλλα μέτρα εις βάρος του φαρμάκου

Για τη συνολική πολιτική της πολιτείας στον χώρο του φαρµάκου, εν µέσω κρίσης, µιλά στο «In Vitro» ο Κωνσταντίνος Φρουζής, γενικός γραµµατέας του Συνδέσµου Φαρµακευτικών Εταιρειών Ελλάδος (ΣΦΕΕ), τονίζοντας ότι οι φαρµακευτικές επιχειρήσεις «υποφέρουν» από αποσπασµατικές παρεµβάσεις που εξουθενώνουν το φάρµακο (-35% στη δηµόσια φαρµακευτική δαπάνη σε 2 χρόνια). Επιµένει ότι η ηλεκτρονική συνταγογράφηση και ο έλεγχος της συνταγογράφησης είναι το «κλειδί» στον περαιτέρω έλεγχο του φαρµακευτικού προϋπολογισµού και τονίζει µε έµφαση ότι οι ασθενείς πρέπει να είναι στο επίκεντρο της προσοχής όλων µας.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΦΡΟΥΖΗΣ

Page 29: in_vitro32

Παρά το πρόβληµα που αναφέρατε, από την πλευρά της ανάλωσης, έχουν τελικά οι Έλληνες τα φάρµακα που χρειάζονται εύκολα, απλά και οικονοµικά ή και εδώ κυριαρχεί η «ελληνική ταλαιπωρία»;Θεωρούµε ότι υπάρχουν σηµαντικά περιθώρια βελτίωσης, ώστε ο Έλληνας ασθενής να απο-λαµβάνει τις υπηρεσίες υγείας που πληρώνει και που του αξίζουν. Στο πλαίσιο αυτό, προω-θούµε δέσµη προτάσεων προκείµενου να φτά-σουµε τον επιθυµητό στόχο. Επιδιώκουµε:- Εξοικονόµηση πόρων από την περαιτέρω δι-είσδυση, δίνοντας κίνητρα για προϊόντα εκτός πατέντας και γενόσηµα, ώστε οι διαθέσιµοι πόροι να επανεπενδύονται σε νέες, καινοτό-µες θεραπευτικές επιλογές και καλύτερες υπηρεσίες πρόσβασης για τον πολίτη σύµφωνα µε τις ανάγκες του.- Προστασία τιµών των πατενταρισµένων προϊόντων και ειδική µέριµνα για τα «ορφανά προϊόντα» και τα εµβόλια, µε τιµή στον µέσο όρο όλων των χωρών αναφοράς. Ανάπτυξη «Εθνικού Σχεδίου Δράσης», υπό τον συντονι-σµό του ΕΟΦ.- Έγκριση τιµών για νέα προϊόντα κάθε 90 ηµέ-ρες (σύµφωνα µε τη νοµοθεσία), ώστε να διευ-κολύνεται η πρόσβαση των ασθενών σε νέες καινοτόµες θεραπείες. - Ανάδειξη του ρόλου του φαρµακοποιού ως «συµβούλου υγείας της διπλανής πόρτας» και εξορθολογισµό των περιθωρίων της φαρµα-κευτικής αλυσίδας.- Σωστή απόδοση των ήδη θεσµοθετηµένων ποσοστών συµµετοχής του ασθενούς (0%, 10%, 25%)Δεν στηρίζουµε την περαιτέρω αύξηση των πο-σοστών συµµετοχής των πολιτών, ειδικότερα εν µέσω κρίσης. Αντίθετα, στηρίζουµε ιδιαίτε-ρα τα ασθενέστερα στρώµατα.

Έχετε επισηµάνει κι εσείς ότι η φαρµακευτική δαπάνη είναι µέρος της συνολικής δαπάνης για την υγεία. Έγιναν αναλόγως περικοπές σε όλο το φάσµα, ή «την πλήρωσε» µόνο το φάρµακο;Καταρχάς, πολλοί θεωρούν ότι οι κατά κε-φαλήν δαπάνες υγείας της χώρας µας είναι πολύ υψηλές, σχετικά µε τον µέσο όρο άλλων χωρών. Η αλήθεια είναι ότι ο µέσος όρος των χωρών του ΟΟΣΑ υπερβαίνει κατά 32% τον αντίστοιχο της Ελλάδας. Η φαρµακευτική δαπάνη είναι ένα µικρό µέρος των συνολικών δαπανών υγείας. Πιο συγκεκριµένα, η δηµό-

σια φαρµακευτική δαπάνη των ασφαλιστικών ταµείων για το 2011 αποτελεί το 16% των συνολικών δαπανών υγείας, δηλαδή ανέρχεται στα 3,6 δισ. ευρώ έναντι 22 δισ. (10% του ΑΕΠ) της συνολικής δαπάνης υγείας. Στον τοµέα των νοσοκοµείων, τα στοιχεία είναι ανάλογα. Οι δαπάνες των νοσοκοµείων για το 2011 υπο-λογίζονται στα 6 δισ. ευρώ. Από αυτά, µόνο τα 780 εκατοµµύρια, δηλαδή το 13%, αντιστοιχεί σε φάρµακα.Η φαρµακοβιοµηχανία έχει αποδείξει έµπρα-κτα, αυτήν τη δύσκολη περίοδο, την υπεύθυνη στάση της, υφιστάµενη µέτρα και αποφάσεις που πλήττουν καίρια τα συµφέροντά της. Μόνο κατά τη διετία 2010-2011 η δηµόσια φαρµα-κευτική δαπάνη µειώθηκε κάτι περισσότερο από 2 δισ. ευρώ. Όµως θα πρέπει όλοι να αντι-ληφθούν ότι ο κλάδος της φαρµακοβιοµηχα-νίας πρέπει να παραµείνει «βιώσιµος», προς όφελος των ασθενών, της ελληνικής οικονοµί-ας, των ταµείων, των επενδύσεων και γενικά της απασχόλησης.Δεν αντέχουµε άλλα µέτρα εις βάρος του φαρ-µάκου! Η υποµονή µας έχει εξαντληθεί.

Ωστόσο, έχετε δεχθεί ότι, µε βάση τις επιταγές του µνηµονίου, τα µέτρα που αποφασίστηκαν απέφεραν εξοικονόµηση 2 δισ. ευρώ τη διετία 2010-2011, ενώ ανάλογου ύψους αναµένεται να είναι το αντίστοιχο ποσό και για το 2012. Πρόκειται όµως για πραγµατική ή απλώς λογι-στική (µείωση τιµών, όχι ποσοτήτων) εξοικο-νόµηση;Όπως είπα και παραπάνω, η δηµόσια φαρ-µακευτική δαπάνη µειώθηκε δραµατικά κάτι περισσότερο από 2 δισ. ευρώ. Συνολικά, όµως, οι δαπάνες στην υγεία δεν έχουν αντίστοιχα µειωθεί κι αυτό γιατί δεν υπάρχει η σωστή παρακολούθηση άλλων, εκτός φαρµάκου, «κέντρων κόστους». Για τον λόγο αυτόν προτεί-νουµε εφεξής η προσπάθεια να επικεντρωθεί στον συστηµατικό έλεγχο όλων των «κέντρων κόστους» της υγείας, του 85% της συνολικής δαπάνης υγείας δηλαδή.Επιπλέον, να εστιάσουµε στην προαγωγή της ορθής συνταγογράφησης, µέσω της οποίας θα περιορίζονται σηµαντικά τα πλαστά κουπόνια και οι συνταγές. Τυχόν βίαια µέτρα για µονο-µερή µείωση του φαρµάκου θα οδηγήσουν, αναπόφευκτα, σε εκτίναξη δαπανών σε άλλα κέντρα κόστους του συστήµατος υγείας (αυξη-µένη εισαγωγή σε νοσοκοµεία, λόγω µη έγκαι-

ρης και σωστής πρόληψης και αντιµετώπισης περιστατικών).

Υπό αυτήν την έννοια και εάν απαιτηθεί η λήψη επιπρόσθετων µέτρων, ποια θα προτείνατε, ώστε να παραµείνει εξορθολογισµένη η αγορά και να µην οδηγηθούµε σε ανάκληση επενδύ-σεων εκ µέρους των εταιρειών;Το υπουργείο Υγείας, ήδη, έχει λάβει πολλά και ειδικά µέτρα εις βάρος µας. Έχει «κυνηγήσει» απίστευτα τις φαρµακευτικές εταιρείες και οι επιπτώσεις αυτών των µέτρων στον κλάδο µας είναι παραπάνω από εµφανείς.Θα πρέπει στο εξής να διασφαλίσουµε ότι η πολιτεία, αναγνωρίζοντας την αξία και τη συµ-βολή του φαρµάκου στο σύστηµα υγείας, θα υλοποιήσει ένα σύγχρονο και αποτελεσµατικό µοντέλο παροχής φαρµακευτικής περίθαλψης. Πιστεύουµε ότι θα πρέπει άµεσα να αναπτυ-χθεί µια «επικαιροποιηµένη στρατηγική» για την τριετία 2012-2015, που θα συνοδεύεται από ένα συγκεκριµένο πλάνο δράσης, µε στό-χο τον περαιτέρω εξορθολογισµό του κλάδου της υγείας γενικότερα, αναδεικνύοντας όµως και την αξία και συµβολή της φαρµακοβιοµη-χανίας στην περαιτέρω ανάπτυξη της χώρας µας.

Σε ό,τι αφορά τον τοµέα της έρευνας, µε τα ση-µερινά δεδοµένα είναι εφικτή η ανάπτυξή του στη χώρα µας;Είναι πάγια θέση µας ότι ένα περιβάλλον που είναι επίµονα εισπρακτικό εναντίον του φαρµάκου και φθονεί τις υγιείς επιχειρήσεις, ελληνικές ή πολυεθνικές, φοβίζοντας και απο-θαρρύνοντας τους µετόχους µας στην Ελλάδα αλλά και τους εταίρους µας εκτός συνόρων, αναστέλλει την περαιτέρω επένδυση κονδυλί-ων για έρευνα και ανάπτυξη.Εάν το περιβάλλον υγείας στη χώρα µας γίνει πιο προβλέψιµο, η φαρµακευτική βιοµηχανία θα συντελέσει ακόµα περισσότερο στην ανά-πτυξη και στις επενδύσεις.Μπορεί να ακούγεται θεωρητικό, αλλά υπάρ-χουν τεράστια οικονοµικά οφέλη από τη διεξα-γωγή µελετών στο πλαίσιο της έρευνας και της ανάπτυξης, τα οποία η χώρα µας δεν µπορεί να αφήνει αναξιοποίητα, να τα «αγνοεί», ειδικά σε αυτήν την οικονοµική συγκυρία.Το 2010 διεξήχθησαν στην Ελλάδα µελέτες µε συνολικό προϋπολογισµό κοντά στα 90 εκατοµµύρια ευρώ. Παρ’ όλα αυτά, η χώρα

µας είναι ουραγός στη φαρµακευτική έρευνα, κυρίως λόγω της απελπιστικής γραφειοκρατί-ας, µε αποτέλεσµα απώλεια που φθάνει και τα 200 εκατοµµύρια ευρώ. Εάν δεν υπήρ-χαν τα γνωστά γρανάζια της γραφειοκρατίας του ελληνικού συστήµατος, τα ποσά που θα διετίθεντο από τις φαρµακευτικές εταιρείες που λειτουργούν στην Ελλάδα για διεξαγωγή κλινικών µελετών, θα µπορούσαν να είναι πολύ υψηλότερα.

Ποιες βασικές θέσεις θα τηρήσει ο ΣΦΕΕ το τρέχον έτος στο συνολικό φαρµακευτικό ζή-τηµα;Τα όποια επόµενα µέτρα στον χώρο του φαρ-µάκου, αν υπάρξουν, θα πρέπει να προσα-νατολίζονται στη λογική ελέγχου του όγκου συνταγογράφησης και της εφαρµογής των θεραπευτικών πρωτοκόλλων και όχι σε πε-ραιτέρω µείωση των τιµών που, ήδη, βρίσκο-νται, µετά τα περσινά µέτρα, στο χαµηλότερο επίπεδο της Ευρώπης. Ο έλεγχος του όγκου µπορεί να επέλθει µόνο µέσω της ηλεκτρονι-κής συνταγογράφησης ταµείων και νοσοκοµεί-ων. Η µηχανογράφηση αποτελεί, ως εκ τούτου, θεµελιώδη προϋπόθεση εξορθολογισµού του προϋπολογισµού του φαρµάκου και της υγείας. Αποτελεί αδιαπραγµάτευτο όρο για να προχωρήσουµε σοβαρά!

Αν είχατε τη δυνατότητα να απευθυνθείτε στους ασθενείς, κυρίως σ’ αυτούς που βρίσκο-νται υπό συνεχή φαρµακευτική αγωγή, τι θα τους λέγατε για το παρόν και για το µέλλον του φαρµάκου;Ότι οι φαρµακευτικές επιχειρήσεις σίγου-ρα δεν είναι αντίπαλοί τους. Είναι πολύτιµοι σύµµαχοι δικοί τους και της πολιτείας, που προσφέρουν πολλαπλά οφέλη στην οικονοµία, στην κοινωνική αλληλεγγύη και στη συνοχή του κοινωνικού ιστού της χώρας µας. Όλοι εµείς που υπηρετούµε τον φαρµακευτι-κό χώρο, θα κάνουµε ό,τι περνά από το χέρι µας για να διασφαλίσουµε ότι η πολιτεία, αναγνωρίζοντας την αξία και τη συµβολή του φαρµάκου στο σύστηµα υγείας, θα υλοποιή-σει ένα σύγχρονο - αποτελεσµατικό «µοντέλο παροχής φαρµακευτικής περίθαλψης», που θα έχει στο επίκεντρο τον Έλληνα ασθενή και την πρόσβασή του σε καινοτόµα φάρµακα, µε τη µικρότερη δυνατή επιβάρυνση και µε υψηλή ασφάλεια και ποιότητα.

IN•VITRO•29ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2012

Σε αντίθεση µε τη γενική αντίλη-ψη, ο φαρµακευτικός κλάδος έχει

πληγεί τα τελευταία χρόνια από οριζόντιες µειώσεις τιµών «περι-στασιακής φύσης», ρυθµιστικές παρεµβάσεις που δεν εξασφαλί-ζουν ένα βιώσιµο περιβάλλον για

την απασχόληση και την ανάπτυξη.

Εφεξής η προσπάθεια θα πρέπει να επικεντρωθεί στον έλεγχο όλων των «κέντρων κόστους» της υγείας, που αποτελούν και το µεγαλύτερο ποσο-στό (85%) στο σύνολο των δαπανών υγείας, σε σύγκριση µε το φάρµακο, και παράλληλα να εστιάσουµε στην

προαγωγή της ορθής συνταγογράφη-σης.

Το ΥΥΚΑ ήδη έχει λάβει πολλά και ειδικά µέτρα εις βάρος µας. Έχει «κυνηγήσει» απίστευτα τις φαρµακευτικές εταιρείες και οι επιπτώσεις αυτών των µέτρων

στον κλάδο µας είναι παραπάνω από εµφανείς στην απασχόληση

και τις επενδύσεις µας.

Πρέπει όλοι να αντιληφθούν ότι ο κλάδος της φαρµακοβιοµηχανίας θα

πρέπει να παραµείνει «βιώσιµος» προς όφελος των πολιτών, της

ελληνικής οικονοµίας, των ταµείων, των επενδύσεων και γενικά της

απασχόλησης. Ο κλάδος δεν αντέχει άλλα µονοµερή µέτρα κατά του

φαρµάκου!

Page 30: in_vitro32

30•in•vitro

ReviewΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2012

Στοματική υγιεινή

Συνεργάστηκε ο Nικόλαος Νάκας, χειρουργός οδοντίατρος, και ο Ανδρέας Αγουρόπουλος DDS, MSc,PhD, παιδοδοντίατρος, επιστημονικός συνεργάτης Παιδοδοντιατρικής,

Οδοντιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθήνας

Γράφουν η Ηλέκτρα Αλευρίτη και η Βασιλική Μανιάτη

Με το στόμα μας μιλάμε, φιλάμε, τρώμε, γελάμε, ενώ ένα πλατύ, όμορφο χαμόγελο κερδίζει τις εντυπώσεις… Εύκολα,

λοιπόν, αντιλαμβάνεται κανείς ότι τα δό-ντια και γενικά η στοματική υγιεινή είναι σημαντικά, καθώς είναι άρρηκτα συνδε-δεμένα με τη γενική υγεία. Παρ’ όλ’ αυτά πολύς κόσμος αποφεύγει… φανατικά την καρέκλα του οδοντιάτρου. Συνέπεια; Δό-ντια με προβλήματα, που αρχίζουν ακόμη και από την τρυφερή παιδική ηλικία και συνεχίζονται ώς τα γεράματα. Μεγάλη επι-δημιολογική έρευνα που έγινε με στόχο να καταγράψει την κατάσταση της στοματικής υγείας του ελληνικού πληθυσμού, έδειξε ότι η πλειονότητα των ενηλίκων έχει επι-σκεφθεί ελάχιστες φορές τον οδοντίατρο και έχει δαπανήσει λιγότερα από 50 ευρώ για οδοντιατρικές υπηρεσίες.

Τα συχνότερα προβλήματαΤερηδόνα, αιμορραγία ούλων, περιοδοντί-τιδα είναι πολύ συχνά. Η πλειονότητα των εφήβων (51,6%) κάνει χρήση των οδοντι-ατρικών υπηρεσιών αραιά και κυρίως για έλεγχο (57,6%) και πόνο (20%), οι ενήλι-

κες για έλεγχο (36,2%) και αποκατάσταση (35,6%) και οι υπερήλικες για πόνο (21,8%) αλλά και για αποκατάσταση (62,4%).Τα καλά νέα είναι ότι υπάρχει τρόπος να προληφθούν όλα αυτά τα προβλήματα. Το κομμάτι της πρόληψης συνεχώς επεκτεί-νεται και, μάλιστα, σε διάφορους τομείς, όπως: η πρόληψη της τερηδόνας, η πρόλη-ψη των παθήσεων των ούλων και των περι-οδοντικών ιστών, η πρόληψη των οδοντι-

κών ανωμαλιών (στραβά δόντια), η πρόληψη των νόσων του βλεν-νογόνου κ.τ.λ.Το στόμα μας είναι μια περι-

οχή γεμάτη μικρόβια. Ένας αριθμός από αυτά αποτελούν τη φυσιολογική χλωρίδα, που προστατεύει από τις μολύνσεις, και ορισμένα γίνονται παθογόνα προκαλώντας τερηδόνα και φλεγμονές των ούλων.Πρώιμα συμπτώματα βλαβών στα δόντια και στα ούλα εμφανίζονται σε όλες τις ηλικίες και, αν δεν αξιολογηθούν από οδο-ντίατρο έγκαιρα, οδηγούν σε απώλεια των δοντιών με πολύ δυσάρεστες αισθητικές και λειτουργικές συνέπειες.

Πώς γίνεται το σωστό βούρτσισμαΤο καλό καθημερινό βούρτσισμα είναι ο μόνος τρόπος που εγγυάται όμορφα δόντια, δροσερή αναπνοή, γερά ούλα και ένα όμορφο χαμόγελο. Πολλοί είναι αυτοί που νομίζουν πως το βούρτσι-σμα μια στο τόσο, με λίγες κινήσεις στις επιφάνει-ες των δοντιών, αρκεί. Όμως το σωστό βούρτσισμα κρατάει περίπου δυο λεπτά, γίνεται μεθοδικά και με την οδοντόβουρτσα να επιμένει στα πίσω δόντια και στα σημεία μεταξύ ούλων και δοντιών. Όσον αφορά στην οδοντόβουρτσα, πρέπει να έχει νάιλον τρίχες μεσαίας σκληρότητας, το κεφάλι της να μην είναι πολύ μεγάλο, ενώ πρέπει να σημειωθεί πως όταν οι τρίχες της αρχίζουν να κατσαρώνουν και να αραιώνουν, τότε πρέπει να αντικατασταθεί (συνή-θως στο τρίμηνο). Για να καθαριστούν καλά τα δια-στήματα ανάμεσα στα δόντια, απαραίτητα θεωρού-νται τα ειδικά βουρτσάκια και, βέβαια, το οδοντικό νήμα. Τέλος, τα διάφορα στοματικά διαλύματα μόνο σαν συμπλήρωμα στο βούρτσισμα μπορούν να χρησιμοποιηθούν, καθώς δεν το αντικαθιστούν.

Ο ρόλος της διατροφήςΤο ασβέσΤιο (Ca) είναι απαραίτητο για τη στή-ριξη των δοντιών και τα ίδια τα δόντια. Έλλειψη ασβεστίου στον οργανισμό μπορεί να συμβάλει στην περιοδοντική νόσο. Απαραίτητες κρίνονται οι βιταμίνες A, D και B, που συμβάλλουν στη δημι-ουργία υγιούς συνδετικού ιστού, ο οποίος στηρίζει το δόντι και μειώνει τις πιθανότητες φλεγμονών των ούλων. Ο σίδηρος, η βιταμίνη C, το φυλλικό και το ασκορβικό οξύ, ιδιαίτερα μετά τη θεραπεία των ούλων, βοηθάνε στη γρηγορότερη θεραπεία και ενίσχυση του οργανισμού, ιδιαίτερα όταν υπάρχουν αναιμίες και ο οδοντιατρικός ασθενής είναι καπνιστής. Το κάπνισμα, εξάλλου, βλάπτει τη στοματική υγεία. Εκτός από τις δυσχρωμίες που δημιουργεί στα δόντια, με αποτέλεσμα να θέλουν οπωσδήποτε καθαρισμό, δημιουργεί και κακοσμία. Επιπλέον τα αμυλούχα τρόφιμα (όπως το ψωμί) προκαλούν την παραγωγή οξέος από τα βακτήρια της πλάκας, ενώ όλα τα φρούτα έχουν τη δυνα-τότητα να προκαλέσουν οδοντική φθορά. Αυτό, βέβαια, δεν σημαίνει πως πρέπει να απουσιάζουν από το καθημερινό διαιτολόγιο. Τέλος, είναι γνω-στό ότι η ζάχαρη καταστρέφει τα δόντια. Στοματική υγεία στην παιδική και εφηβική ηλικία

Tips> Καθημερινό βούρτσισμα των δοντιών μετά

από κάθε γεύμα ή, τουλάχιστον, δυο φορές την ημέρα, πρωί και βράδυ.

>Καθημερινή χρήση των σωστών μέσων στοματι-κής υγιεινής και φθοριούχων σκευασμάτων.

>Περιορισμός στην κατανάλωση γλυκών τροφών.

> Ο/η οδοντίατρος είναι απαραίτητος/η και ανα-ντικατάστατος/η σύμβουλος για τη στοματική υγεία. Μπορεί να καθοδηγήσει, να διδάξει και να υποστηρίξει τους ασθενείς σε κάθε στάδιο της ζωής τους.

Σύμφωνα με διεθνείς

έρευνες, πάνω από 75% των

ατόμων άνω των 35 ετών παρουσιά-ζει κάποιο είδος προ-βλήματος από το πε-ριοδόντιο,

το 90% έχει τουλάχιστον

ένα χαλα-σμένο δόντι

και στην Ελλάδα το 98% των παιδιών

σχολικής ηλικίας έχει τουλάχιστον ένα μόνιμο

δόντι με τερηδόνα.

Υγιή χαμόγελα βήμα - βήμα

Η πλειονότητα των ενηλίκων παραδέχεται ότι επισκέπτεται ελάχιστες φορές τον οδοντίατρο

Page 31: in_vitro32

in•vitro•31ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2012

Tips για σωστή στοματική υγεία στα παιδιά

Το βούρτσισμα των δοντιών με φθοριούχο οδο-ντόπαστα δύο φορές την ημέρα και η χρήση οδο-ντικού νήματος είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την υγεία των δο-ντιών.

Ο παιδοδοντία-τρος είναι εκείνος που πρέπει να σας δείξει τον σω-στό τρόπο βουρ-τσίσματος και χρήσης του οδο-ντικού νήματος.

Στα παιδιά μέχρι 6 ετών χρησιμο-ποιούμε παιδική οδοντόκρεμα σε πολύ μικρή πο-σότητα (όσο ένας μικρός κόκκος αρακά).

Το φθόριο που περιέχεται στη φθοριούχο οδο-ντόπαστα και οι φθοριώσεις στο οδοντιατρείο κάνουν τα δόντια πιο ανθεκτικά στα οξέα που πα-ράγονται από τα μικρόβια.

Απαγορεύεται η χρήση στοματι-κού διαλύματος σε παιδιά μικρό-τερα των 6-7 ετών.

Μια ισορροπημέ-νη διατροφή, που συνοδεύεται από τον περιορισμό της κατανάλωσης ζαχαρούχων τρο-φών και ροφημά-των, είναι απα-ραίτητη για την καλή κατασκευή των δοντιών και για την υγεία τους.

Οι οδοντικοί τραυματισμοί απαιτούν άμεση αντιμετώπιση από ειδικό.

Η πρώτη επίσκε-ψη του παιδιού στον παιδοδοντί-ατρο πρέπει να γί-νεται πριν από τα πρώτα γενέθλια.

Η επίσκεψη στον παιδοδοντίατρο δυο φορές τον χρόνο συμβάλλει στην πρόληψη και στην εξασφάλι-ση της υγείας του στόματος.

Τα πιο συχνά προβλήματα του στόματος στα παιδιά και στους εφήβους είναι η τερηδόνα, η ουλίτιδα, οι οδοντικοί τραυματισμοί και οι ορθο-δοντικές ανωμαλίες. Σύμφωνα με στοιχεία από την Αμερικανική Ακαδημία Παιδοδοντιάτρων, στα παιδιά ηλικίας από 6 έως 11 χρόνων και από 12 έως 19 χρόνων η φθορά των δοντιών είναι πέντε φορές συχνότερη από το άσθμα και επτά φορές συχνότερη από τον πυρετό. Ειδικότερα στην ηλικία του νηπιαγωγείου το 40% των παιδι-ών έχει χαλασμένα δόντια. Τι συνιστούν, λοιπόν, οι ειδικοί;

6 μηνών - 2 ετών Αυτή την περίοδο αρχίζουν να ανατέλλουν τα νεογιλά (παιδικά) δόντια στο στόμα και παράλ-ληλα σχηματίζονται τα μόνιμα μέσα στις γνά-θους. Ο καθαρισμός των δοντιών αρχίζει με την εμφάνιση του πρώτου δοντιού στο στόμα, στην αρχή με τη χρήση μιας γάζας τυλιγμένης στο δάχτυλο και στη συνέχεια με οδοντόβουρτσα. Θα πρέπει να κανονίσετε την πρώτη επίσκεψη στον παιδοδοντίατρο και να ενημερωθείτε για τη φυσιολογική ανάπτυξη της οδοντοφυΐας και το προληπτικό πρόγραμμα που πρέπει να ακο-λουθήσετε. Ενθαρρύνετε τη χρήση ανατομικής πιπίλας και όχι του δαχτύλου.

2 - 6 ετών Αυτή την περίοδο ολοκληρώνεται η νεογιλή οδοντοφυΐα. Το παιδί πρέπει να ακολουθεί το προληπτικό πρόγραμμα και να μην έχει καμία τερηδονική βλάβη. Το μπιμπερό δεν πρέπει να χρησιμοποιείται στον ύπνο. Πρέπει να είσαστε ενημερωμένοι για την πιθανότητα τραύματος στα δόντια και για το τι πρέπει να κάνετε σε μια τέτοια περίπτωση. Συνήθειες όπως η παρα-τεταμένη χρήση πιπίλας ή δαχτύλου, καλό εί-ναι να διακόπτονται στην ηλικία των 3-4 ετών. 6 – 12 ετών Αυτή την περίοδο αρχίζουν να αλλάζουν τα

νεογιλά δόντια και να ανατέλλουν τα μόνιμα. Το παιδί θα πρέπει να ακολουθεί το προλη-πτικό πρόγραμμα και να έχει υγιή ούλα και δόντια. Πρέπει να γίνει έλεγχος και τοποθέ-τηση, εφόσον χρειάζεται, καλύψεων οπών και σχισμών (sealants) στους γομφίους. Η δίαιτα του παιδιού πρέπει να είναι ισορ-ροπημένη. Ο κίνδυνος τραυματισμού είναι μεγαλύτερος (ομαδικά παιχνίδια, αθλήμα-τα κ.τ.λ.) και πιο σοβαρός, αφού αφορά σε μόνιμα, πια, δόντια. Η κατασκευή και χρήση ενός προστατευτικού νάρθηκα για σπορ μπορεί να είναι απαραίτητη.

12 - 18 ετών Σε αυτή την περίοδο η ευθύνη για τη στο-ματική υγεία περνάει στον ίδιο τον έφηβο, που πρέπει, μόνος του πια, να ασκεί σωστή στοματική υγιεινή και να αρχίσει να αντιλαμ-βάνεται τις αρχές της σωστής διατροφής. Πρέπει να γίνει ορθοδοντικός έλεγχος (αν δεν έχει γίνει στο παρελθόν) και έλεγχος των τρίτων γομφίων (φρονιμιτών). Ορισμένες διαδικασίες που αφορούν στην αισθητι-κή (π.χ. λεύκανση, θήκες, όψεις πορσελάνης κ.τ.λ.) μπορούν να γίνουν στον έφηβο. Αν χρειάζονται εμφυτεύμα-τα για την αποκατά-σταση ελ-λειπόντων δοντιών, αυτά θα γίνουν όταν τελειώσει η ανάπτυξη του παιδιού.

Τα στάδια της φροντίδας

Page 32: in_vitro32

32•in•vitro

Γνωρίζεις ότι... ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2012

Νέα φάρμακα

Χάπι news

Βιλνταγλιπτίνη για διαβήτη και νεφρική ανεπάρκεια«Πράσινο φως» έδωσε η Ευρω-

παϊκή Επιτροπή στην βιλνταγλι-πτίνη για τη θεραπεία ασθενών με διαβήτη τύπου 2 και μέτρια ή σοβαρή νεφρική ανε-πάρκεια. Πρόκειται για έναν αναστολέα του ενζύμου DPP-4 (διπεπτιδυλικής πεπτιδάσης 4), που δρα εμποδίζοντας τη διάσπαση των ινκρετινών ορμονών στον οργανισμό (που παράγονται από το έντερο), οι οποίες διεγεί-ρουν την παραγωγή ινσουλίνης από το πά-γκρεας. Ο μηχανισμός δράσης της στοχεύει τη δυσλειτουργία των νησιδίων στα παγκρεα-τικά άλφα και βήτα κύτταρα, που προκαλούν την αύξηση των επιπέδων σακχάρων στο αίμα ασθενών με διαβήτη τύπου 2.

Χάπι για καλύτερη εμμηνόπαυσηΜια νέα ορμονοθεραπεία σε

μορφή χαπιού υπόσχεται να κάνει ηπιότερα τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης. Ιταλοί ερευνητές υποστηρίζουν ότι η λήψη χαμη-λών δόσεων της ορμόνης DHEA (διϋδροεπιανδροστερόνη) είναι ικανή να ανακουφίσει τις γυναίκες από εξάψεις και νυχτερινές εφι-δρώσεις, συνήθη συμπτώματα της εμμηνόπαυσης, οι οποίες μπορούν να αποκτήσουν και πάλι μια ικανοποιη-τική σεξουαλική ζωή. Η λήψη της μπορεί να γίνει ακόμα με τη μορφή επιθεμάτων ή και ενέσεων κάτω από ιατρική παρακολούθηση..

Προσοχή στα συμπληρώματα διατροφήςΣυστατικά που ενδέχεται να προ-

καλέσουν καρκίνο, καρδιολογικά προβλήματα, ηπατικές και νεφρολογικές ασθένειες περιέχουν ορισμένα συμπληρώ-ματα διατροφής, σύμφωνα με το Αμερικα-νικό περιοδικό των καταναλωτών Consumer Reports. Το δημοσίευμα αναφέρει 12 συστα-τικά που περιέχονται σε συμπληρώματα και ενδέχεται να αποδειχθούν επικίνδυνα, όπως το ακόνιτο, το νεράτζι, η σπαρτόινα (τσαπα-ράλ), το βήχιο, ο κολλοειδής άργυρος, το σύμφυτο, το γερμάνιο, το κάβα (ή πιπέρι το μεθυστικό) και άλλα. Η Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) των ΗΠΑ δεν έχει τη δυ-νατότητα να ελέγξει τα συμπληρώματα.

Η λήψη ασπιρίνης από

υγιή άτομα για προληπτι-κούς λόγους αυξάνει τον

κίνδυνο εσωτερικής αιμορραγί-ας. Μελέτη

αναφέρει ότι μόνο τα άτομα

με ιστορικό καρδιακών

και εγκεφαλι-κών επεισοδί-ων θα πρέπει να λαμβάνουν το «διάσημο» φάρμακο σε

τακτική βάση.

Με στόχο την πρόληψη από τον HIV του AIDS, Aμερικανοί επιστήμονες ανέπτυξαν ένα γονιδιακό εμβόλιο, ελπίζοντας ότι κάποια μέρα θα σώσουν εκατομμύρια ανθρώπους. Η ερευνητική ομάδα χρησιμοποίησε έναν αβλα-βή αδενοϊό, ως μέσο μεταφοράς συγκεκριμέ-νων γονιδίων στον οργανισμό των πειραματό-ζωων, γονιδίων χρήσιμων για την παραγωγή αντισωμάτων, που είναι αποτελεσματικά κατά του HIV. Ο ιός, τροποποιημένος γενετικά, μό-λυνε τον μυϊκό ιστό των ζώων και εισήγαγε εντός τους το γενετικό υλικό. Ο μυϊκός ιστός στη συνέχεια παρήγαγε αντισώματα, τα οποία πέρασαν στο αίμα, θωρακίζοντας τον οργα-

νισμό από τον ιό του AIDS. Τα πειραματόζωα, μάλιστα, παρήγαγαν αντισώματα σε όλη τη διάρκεια της ζωής τους και παρέμειναν υγιή, παρ’ ότι οι επιστήμονες προσπάθησαν να τα μολύνουν με HIV. Μέχρι σήμερα γνωρίζαμε την προσπάθεια δημιουργίας εμβολίου για την ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος των ασθενών. Η νέα αυτή πρόταση της γονιδιακής θεραπείας αφορά την παραγωγή αντισωμάτων σε υγιείς οργανισμούς. Αντισώματα τα οποία είναι ισχυ-ρά και αποτελεσματικά ενάντια στο 90% των γνωστών στελεχών του ΗΙV, σύμφωνα πάντα με τις εργαστηριακές έρευνες.

Ετοιμάζεται γονιδιακό εμβόλιο για τον HIV

Έρχεται εμβόλιο για την ηπατίτιδα CΠολύ κοντά στη δημιουργία του πρώτου εμβολίου για την ηπατίτιδα C ανακοίνω-σαν ότι βρίσκονται Βρετανοί επιστήμονες με δημοσίευση τους στην επιθεώρηση «Science Translational Medine». Καθώς το μεγάλο πρόβλημα της δημιουργίας εμβολίου είναι το γεγονός ότι ο ιός μετα-βάλλεται στην εξωτερική του εμφάνιση, ερευνητές από την Οξφόρδη το σχεδία-σαν έτσι ώστε να στρέφεται εναντίον του γενετικού υλικού της ηπατίτιδας C. Μετά τη μόλυνση δηλαδή, το ιικό γενετικό υλι-κό βγαίνει από το εξωτερικό περίβλημα του ιού προκειμένου να βοηθήσει στον πολλαπλασιασμό του. Η πρώτη κλινική δοκιμή προκάλεσε ισχυρή ανοσολογική αντίδραση με παραγωγή αντισωμάτων στους 41 εθελοντές που συμμετείχαν στις δοκιμές, ενώ διαπιστώθηκε και η ασφάλειά του καθώς δεν αναφέρθηκαν παρενέργειες. Το επόμενο στοίχημα των ερευνητών είναι να χορηγήσουν το εμβό-λιο σε ομάδες υψηλού κινδύνου μόλυν-σης από ηπατίτιδα C, όπως χρήστες ουσι-ών, και να διαπιστώσουν εάν το εμβόλιο μπορεί να τους προστατέψει.Η ηπατίτιδα C μεταδίδεται μέσω του αί-ματος, συχνά περνούν αρκετά χρόνια μέ-χρι να αρχίσει να προκαλεί συμπτώματα και κυρίως βλάβες στο ήπαρ. Σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, νοσούν παγκοσμίως περίπου 170 εκατομμύρια άνθρωποι. Ο ιός αντιμετω-πίζεται με αντι-ιικά φάρμακα, ενώ στις σοβαρές περιπτώσεις, όπου τα φάρμακα δεν έχουν αποτέλεσμα, απαιτείται μετα-μόσχευση ήπατος.

Γράφει η Αλέκα Κόγκα

Page 33: in_vitro32

Ηλεκτρομαγνητικά πεδία «χτυπούν» τον καρκίνοΜια νέα αντικαρκινική θεραπεία με τη χρήση ηλεκτρομαγνητικών πεδίων «χτυπάει» τον καρκίνο στο συκώτι. Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιεύ-τηκαν στο επιστημονικό περιοδικό «British Journal of Cancer», η νέα τεχνική, με τη χρήση χαμηλής έντασης ηλεκτρομαγνητικών πεδίων, κατάφερε να συρρικνώσει όγκους σε ασθενείς με καρκίνο του ήπατος. Η θεραπευτική αυτή μέθοδος απαιτεί ελεγχόμενο κλινικό περιβάλλον. Εισάγεται στη στοματική κοιλότητα του ασθενή μια κεραία σε σχήμα κουταλιού, η οποία μεταδίδει χαμηλά ηλε-κτρομαγνητικά πεδία στο σώμα του. Οι καρκινοπα-θείς που δοκίμασαν τη νέα μέθοδο σε συνεδρία με τρεις «δόσεις» ημερησίως, είδαν συρρίκνωση των όγκων τους και, μάλιστα, χωρίς τα γειτονικά κύττα-ρα να επηρεαστούν. Αν και δεν έχει αποσαφηνιστεί ακριβώς ο τρόπος που δρουν τα ηλεκτρομαγνητικά πεδία στους όγκους, εκτιμάται ότι παρεμβαίνουν και τροποποιούν τη δραστηριότητα των γονιδί-ων των καρκινικών κυττάρων, με αποτέλεσμα σε κάποιες περιπτώσεις να σταματά η διαίρεση και ο πολλαπλασιασμός τους, άρα και η ανάπτυξη του όγκου, ο οποίος συρρικνώνεται σταδιακά.Οι επι-στήμονες υποστηρίζουν ότι μπορεί να εφαρμοστεί για μεγάλες χρονικές περιόδους και να συνδυαστεί με άλλες αντικαρκινικές θεραπείες.

Διέγερση εγκεφάλου νικά την κατάθλιψηνέα Μελέτη υποστηρίζει ότι η βαριά κατάθλιψη είναι δυνατό να αντιμετωπιστεί με μόνιμα ηλε-κτρόδια που θα διεγείρουν συγκεκριμένες περιο-χές του εγκεφάλου. Η μέθοδος της «εν τω βάθει εγκεφαλικής διέγερσης» (DBS) εφαρμόζεται ήδη σε ασθενείς με επιληψία ή νόσο του Πάρκινσον. Τα ηλεκτρόδια, μέσω εμφυτεύσιμων συσκευών, θα διεγείρουν μονίμως τμήματα ενός νευρικού κυκλώματος του εγκεφάλου που συνδέεται με την κατάθλιψη, όπως το λεγόμενο παροσφρητικό προσαγώγιο κι ο επικλινής πυρήνας.Η δοκιμαστική εφαρμογή της σε όσους βασανίζονται από κατά-θλιψη και ψυχαναγκαστική διαταραχή έδωσε εν-θαρρυντικά αποτελέσματα, ενώ βελτίωση παρουσίασαν και ασθενείς με διπο-λική διαταραχή (μανιοκατάθλιψη). Με δεδομένο ότι πολλοί ασθε-νείς δεν ανταποκρίνονται στις θεραπείες ή δεν είναι συνερ-γάσιμοι, τα αποτελέσματα της DBS δείχνουν το φως στην άκρη του τούνελ. Οι ειδικοί, ωστόσο, σημειώνουν ότι η επέμβαση στον εγκέφαλο έχει πάντα κινδύ-νους. Σε σύνολο 17 ασθενών που χρησιμοποιήθηκαν για δύο χρόνια δοκιμαστικά τα εμφυτεύματα, χρειάστη-κε να αφαιρεθούν στους 5 από αυτούς. Μόνο ένας δεν παρουσίασε βελτίωση, ενώ στους υπόλοιπους 11 τα συμπτώματα εξαφανίστηκαν.

Μια ένεση με όζον

έδειξε ότι μπορεί να ανακουφί-σει, ακόμα και να εξα-

φανίσει, χρόνιους πόνους

λόγω δι-σκοκήλης.

Μειώνει τα επίπεδα

προστα-γλανδι-

νών, που προκαλούν

φλεγμο-νές και

συσπάσεις των μυών,

καθώς και την

πιθανότητα χειρουργι-κής επέμ-

βασης.

Science

Με έναν νέο πρωτοπορια-κό τρόπο θα μπορεί ένας ασθενής να παρακολου-θείται εκ των έσω, καθώς φάρμακα με ενσωματω-

μένο τσιπ θα μπορούν, μόλις φτάσουν στο στομάχι, να καταγράφουν πληροφορίες και να τις στέλνουν σε smartphone! Τα «έξυπνα χάπια», όπως τα αποκαλούν στη Βρετανία, θα περιέχουν έναν μικρό πομπό, ο οποίος είναι κατασκευασμένος από βρώσιμα υλικά και αντιδρά με τα στομαχικά υγρά. Μέσω μιας διαδικασίας, ο πομπός αυτός θα έχει τη δυνατότητα να στέλνει σήμα σε έναν δέ-κτη που ο ασθενής θα έχει στο μπράτσο του σαν τσιρότο. Ο δέκτης αυτός θα καταγράφει την ακριβή ώρα που ο ασθενής έλαβε το φάρμακό του, καθώς και την ποσότητά του. Παράλληλα, θα μπορεί να καταγράφει και άλλα ιατρικά δεδομένα, όπως καρδιακούς παλμούς και θερμοκρασία του σώματος. Ο ειδικός αυτός δέκτης θα έχει τη δυνατότη-τα να στείλει τις πληροφορίες που θα έχει συγκεντρώσει σε ηλεκτρονικούς υπολογι-στές, αλλά και σε smartphones, έτσι ώστε γιατρός και ασθενής να έχουν άμεση και εύκολη πρόσβαση.

Με τον τρόπο αυτόν ο ασθενής έχει τη δυνα-τότητα να γνωρίζει πότε θα πρέπει να πάρει το επόμενο φάρμακό του, καθώς η συσκευή, όπου θα καταγράφονται οι πληροφορίες για τις προηγούμενες λήψεις, θα έχει προγραμ-ματιστεί ειδικά, ώστε να «θυμάται» πότε και ποια φάρμακα θα πρέπει να ληφθούν από τον συγκεκριμένο ασθενή. Δεδομένου ότι υπάρχουν άνθρωποι οι οποίοι, λόγω συγκε-κριμένων παθήσεων (όπως καρδιοπάθειες και σακχαρώδη διαβήτη), είναι αναγκασμέ-νοι να λαμβάνουν καθημερινά μεγάλο αριθ-μό φαρμάκων και σε πολλές δόσεις, η νέα αυτή τεχνολογία θα τους βοηθήσει, ώστε να μην παραλείψουν κάποια δόση. Επιπλέον, ο γιατρός που παρακολουθεί τους ανθρώπους αυτούς, θα έχει πλήρη γνώση για τα φάρμα-κα που έχουν λάβει αλλά και τη δοσολογία τους.Πέρα, όμως, από τα πλεονεκτήματα που το χάπι - «κατάσκοπος» θα προσφέρει στην υγειονομική περίθαλψη, οι ομάδες που υπε-ρασπίζονται τα ανθρώπινα δικαιώματα επι-σημαίνουν ότι χρειάζεται να δημιουργηθεί κατάλληλο πλαίσιο χορήγησης της συγκεκρι-μένης κάψουλας, ώστε να μη θιγούν προσω-πικά δεδομένα και πληροφορίες.

Ηλεκτρονικούς φακούς επαφής, που θα δί-νουν τη δυνατότητα παρακολούθησης του επιπέδου του σακχάρου στο αίμα, ετοιμάζει η Microsoft Research σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον. Ο φακός επα-φής που σχεδιάζεται, έχει τη δυνατότητα να εκμεταλλεύεται μια ενζυμική ηλεκτροχημική

διαδικασία, που είναι ευαίσθητη στη γλυκό-ζη. Το ένζυμο αλληλεπιδρά με τα δάκρυα των ματιών και συγκεκριμένες μετρήσεις που θα πραγματοποιούνται, θα αναφέρονται στους χρήστες μέσω ενός ασύρματου συστήματος, που όμως δεν έχει πάρει ακόμη την τελική του μορφή.

Φακοί επαφής για διαβητικούς

in•vitro•33ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2012

ΤεχνολογίαΓράφει η Αλέκα Κόγκα

Χάπι «Μάτα Χάρι»

Page 34: in_vitro32

34•in•vitro ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2012

ΡεπορτάζΗλικιακές παθήσεις του ματιού

Συνεργάστηκαν οι Γιάννης Δατσέρης, αντιπρόεδρος της Εταιρείας Υαλοειδούς Αμφιβληστροειδούς, χειρουργός οφθαλμίατρος, Αναστάσιος Κανελλόπουλος, καθηγητής, μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου

της Αμερικανικής Ακαδημίας Οφθαλμολογίας, και Στυλιανός Χαϊδούλης, χειρουργός οφθαλμίατρος

Γράφει o Εμμανουήλ Σιγιολτζάκης

Από τη σταδι-ακή απώλεια της όρασης

σε μεγαλύτε-ρες ηλικίες προστατεύ-ουν τα συ-

μπληρώματα βιταμίνης

Β. Σύμφωνα με έρευ-να από το

Νοσοκομείο Brigman and Women’s στη Βοστόνη, οι

βιταμίνες Β6 και Β12

μειώνουν τα επίπεδα του αμινοξέος

«ομοκυστεΐ-νη» βελτιώ-νοντας έτσι την κυκλο-φορία του

αίματος στα μικροσκοπι-κά αιμοφόρα

αγγεία του οφθαλμού

Σημαντική αύξηση των οφθαλ-μολογικών παθήσεων παρα-τηρείται τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας και διεθνώς. Σε αυτό έχουν συντελέσει η αύ-

ξηση του μέσου όρου ζωής και η γήρανση του πληθυσμού, λένε οι επιστήμονες, ενώ και η «οφθαλμική εργασία» (μπροστά στην οθόνη του υπολογιστή) και η αυξανόμενη χρήση κάθε είδους οθόνης (κινητά τηλέφω-να, lap-tops, tablets), ενδέχεται να προκα-λούν πρόσθετη επιβάρυνση στα μάτια, χωρίς ωστόσο να υπάρχει για την ώρα διαπιστωμέ-νος συσχετισμός.Ορισμένες από αυτές τις παθήσεις, όπως της ωχράς κηλίδας και του γλαυκώματος, είναι «ύπουλες», καθώς δεν εμφανίζουν σημάδια πριν από την καταστροφή των ιστών, λόγος για τον οποίο χαρακτηρίζονται και «σιωπη-λές». Μόνο αντίδοτο, ο συνεχής έλεγχος και η τακτική παρακολούθηση από τον οφθαλ-μίατρο.

SOS για την πρόληψηΟι ειδικοί επιστήμονες υπερτονίζουν τη σημασία της πρόληψης και της έγκαιρης διά-γνωσης, καθώς αυτές αποτελούν το «κλειδί» για το βέλτιστο αποτέλεσμα. Ωστόσο, οι Έλ-ληνες υστερούν σημαντικά σε θέματα πρό-ληψης και διάγνωσης. Τόσο οι ηλικιωμένοι

ασθενείς όσο και οι πάσχοντες από διαβήτη παραμελούν τον ετήσιο επανέλεγχο από οφθαλμίατρο, παρόλο που στις συγκεκριμέ-νες ομάδες πληθυσμού είναι απαραίτητος. Έτσι παρατηρείται συχνά το φαινόμενο να σπεύδουν στον οφθαλμίατρο μόνο όταν η όρασή τους έχει μειωθεί σημαντικά.Ωστόσο σήμερα υπάρχει τρόπος ασφαλούς πρόληψης. Με τη θεαματική εξέλιξη της νέας τεχνολογίας, γίνεται πιο έγκυρα και έγκαιρα η διάγνωση που συμβάλλει στην πρόληψη των οφθαλμολογικών παθήσεων. Έτσι, και οι ασθενείς διατηρούν την όρασή τους και η εξοικονόμηση εξαιρετικά δαπα-νηρών θεραπειών για τα ασφαλιστικά ταμεία είναι σημαντική. Επιπλέον, η τεχνολογική πρόοδος έχει επιτρέ-ψει την ανάπτυξη και εφαρμογή του συστή-ματος της ημερήσιας νοσηλείας (day clinic) στις χειρουργικές επεμβάσεις στον τομέα της οφθαλμολογίας, η οποία μειώνει δραστικά το κόστος προς όφελος των ασφαλιστικών ορ-γανισμών. Εκτιμάται ότι με την εφαρμογή της ημερήσιας νοσηλείας το κόστος κάθε επέμ-βασης μειώνεται κατά 50%. Για παράδειγμα, αναφέρεται ότι για τις επεμβάσεις καταρρά-κτη δαπανώνται περίπου 100 εκατομμύρια ευρώ σε ετήσια βάση. Με την εφαρμογή του day clinic το ετήσιο κόστος δεν θα υπερβαίνει τα 50 εκατομμύρια ευρώ.

Η ωχρά κηλίδα αντιμετωπίζεται ΣτιΣ ανεπτυγμένεΣ ευρωπαϊκές χώρες, όπως και στην Ελλάδα, σχεδόν το 70% των ασθενών που έχουν υποστεί σοβαρή απώλεια όρασης, πάσχει από τις παθήσεις της ωχράς κηλίδας. Οι κυριότερες είναι η ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας, το διαβητικό οίδημα της ωχράς κηλίδας και το οίδημα που οφείλεται σε θρόμ-βωση φλέβας αμφιβληστροειδούς.

Οι κίνδυνοι

> Η ηλικιακή εκφύλιση ωχράς είναι η βασική αιτία τύφλωσης ατόμων ηλικίας άνω των 60 ετών.

> Το διαβητικό οίδημα της ωχράς κηλίδας αποτελεί την κύρια αιτία τύφλωσης ατόμων εργασιακής ηλικίας που πάσχουν από σακ-χαρώδη διαβήτη.

> Το οίδημα που προκαλείται από θρόμβωση φλέβας αμφιβληστροειδούς είναι συχνή αγ-γειακή αιτία τύφλωσης ενηλίκων.

Τα συμπτώματα βλάβης της ωχράς> Μειωμένη, θολωμένη κεντρική όραση ή λι-

γότερο ακριβής (μειωμένη οπτική οξύτητα) Κενό ή τυφλό σημείο στην κεντρική όραση (κεντρικό σκότωμα).

>Τα αντικείμενα φαίνονται κυματιστά ή με κα-μπύλες (μεταμορφοψίες).

>Tα χρώματα φαίνονται ξεπλυμένα και θαμπά (απώλεια της contrast sensitivity).

Στη θεραπευτική των παθήσεων της ωχράς την τελευταία πενταετία έχει λάβει χώρα μια επα-ναστατική θεραπεία, η αντί-VEGF. Ο αντί-VEGF παράγοντας, η ρανιμπιζουμάμπη, αντιμετω-πίζει αποτελεσματικά και τις τρεις παθήσεις της ωχράς κηλίδας που απειλούν την όραση. Από τις κλινικές μελέτες έχει αποδειχθεί ότι η ρανιμπιζουμάμπη διατηρεί ή βελτιώνει την όραση στο 90% των ατόμων που πάσχουν είτε από ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας είτε από διαβητικό οίδημα της ωχράς κηλίδας είτε από οίδημα οφειλόμενο σε θρόμβωση φλέβας αμφιβληστροειδούς.

«Ύπουλο» και το γλαύκωμα ΌΣον αφορά το γλαύκωμα, εκείνο που το κάνει ιδιαίτερα επικίνδυνο είναι το γεγονός ότι δεν γίνεται αντιληπτό. Ο ασθενής δεν πονά, δεν έχει ενοχλήσεις και η όρασή του μπορεί να είναι εξαιρετική, 20/20, δηλαδή 100% ακόμη κι όταν το γλαύκωμα έχει ήδη καταστρέψει το οπτικό νεύρο κατά 90%! Περίπου 250.000 Έλληνες εκτιμάται ότι πά-σχουν από γλαύκωμα. Απ’ αυτούς, οι μισοί έχουν διαγνωσθεί και βρίσκονται σε στάδιο θεραπείας. Οι υπόλοιποι δεν γνωρίζουν ότι αντιμετωπίζουν πρόβλημα.

Ελπίδα για τις «σιωπηλές» παθήσεις

Page 35: in_vitro32

Πλαστική χειρουργική

in•vitro•35ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2012

Γράφει η Βασιλική Μανιάτη

Ευχαριστούμε τον πλαστικό χειρουργό κ. Αθανάσιο Αθανασίου, διευθύνοντα σύμβουλο του Athens Beverly Hills Medical Group και τουAthens Beverly Hills Plastic Surgery. Τηλ.: 210 7230502 (Κολωνάκι, Καρνεάδου 41), 210-8949090 (Γλυφάδα, Βασιλέως Γεωργίου 12 & Λαοδίκης 33-35), www.athens-beverlyhills.com

Μεγάλη ανησυχία προκάλεσε πριν από λίγο καιρό σε πολλές γυναίκες το άρθρο της «Liberation», σύμφωνα με το οποίο 30.000 γυναίκες στη Γαλ-λία που είχαν κάνει αυξητική στήθους ίσως χρειαστεί τώρα να αφαιρέσουν τα εμφυ-

τεύματα από σιλικόνη της εταιρείας Poly Implant Prothese (PIP). O λόγος είναι ότι αποκαλύφθηκε πως πριν από έναν χρόνο η εν λόγω εταιρεία, χάριν οικονομίας, χρη-σιμοποιούσε μη εγκεκριμένη σιλικόνη, τη βιομηχανική σιλικόνη, η οποία δεν πληρούσε τους όρους ασφαλεί-ας, με αποτέλεσμα να θέτει σε κίνδυνο την υγεία των γυναικών. Σε αυτού του τύπου τις σιλικόνες άρχισε να παρατη-ρείται σωρεία προβλημάτων και συγκεκριμένα πολ-λαπλάσιος αριθμός ρήξεων σε σύγκριση με τον μέσο αναμενόμενο όρο. Σπάγανε, δηλαδή, σε μεγαλύτερο βαθμό από αυτόν που θα περίμενε κανείς. Έτσι, όταν αποκαλύφθηκε αυτή η απάτη, σταμάτησαν να κυκλοφο-ρούν και αποσύρθηκαν από την αγορά.Η εν λόγω γαλλική εταιρεία δήλωσε πτώχευση και τελικά έκλεισε, πολλές γυναίκες προσέφυγαν στη Δικαιοσύνη και χιλιάδες ακόμη αγωνιούν για την επίπτωση που μπορεί να έχει αυτό στην υγεία τους. Άραγε χρησιμοποιήθηκαν και στην Ελλάδα τα μη εγκεκριμένα γαλλικά αυτά ενθέματα της PIP; Σύμφωνα με ανακοίνωση του ΕΟΦ στις 14.4.2010, η εταιρεία PIP εξήγαγε τα συγκεκριμένα ενθέματα στήθους σε πολλές χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα. Βέβαια, όταν ανακαλύφθηκε το σκάνδαλο σταμάτησαν να κυκλοφορούν και αποσύρθηκαν από την αγορά. Με αφορμή, λοιπόν, αυτό το γεγονός και την ανησυχία πολ-λών γυναικών απευθυνθήκαμε στον πλαστικό χειρουρ-γό κ. Αθανάσιο Αθανασίου, διευθύνοντα σύμβου-λο του Athens Beverly Hills Medical Group και του Athens Beverly Hills Plastic Surgery, προκειμένου να μας δώσει χρήσιμες διευκρινίσεις:

>H επέμβαση αύξησης των μα-στών με τη χρήση ενθεμάτων

θεωρείται μια από τις πλέον περιζήτητες και ασφαλείς πα-γκοσμίως. Τα ενθέματα που χρησιμοποιούνται διακρί-νονται σε δύο κατηγορίες: αυτά που περιέχουν σιλικόνη και αυτά που περιέχουν φυσιολογικό ορό. Και τα δύο είναι εξίσου ασφαλή. όλα τα προθέματα στή-θους τα ίδια;

>Από το 1962 – που έγινε η πρώτη χρήση ενθέματος σιλικόνης στο στήθος γυναίκας στην Αμερική – έως

σήμερα, υπολογίζεται ότι τουλάχιστον 10.000.000 γυναίκες παγκοσμίως έχουν επισκεφθεί τον πλαστικό χειρουργό τους για παρόμοιες επεμβάσεις.

>Η ιατρική κοινότητα, έχοντας πολυετή εμπειρία και κατόπιν εκατοντάδων κλινικών μελετών, είναι πια σε θέση να δηλώσει

ότι οι εγκεκριμένες ιατρικές σιλικόνες που χρησιμοποιούνται στις επεμβάσεις αυξητικής στήθους δεν προκαλούν κανένα πρόβλη-μα στον οργανισμό. Το ίδιο ισχύει με τη συσχέτιση με κακοήθεις παθήσεις: μέχρι στιγμής η γνώση που έχουμε για τα ενθέματα σιλικόνης είναι ότι δεν υπάρχει καμιά συσχέτιση με τον καρκίνο

του μαστού. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ότι σε γυναίκα με καρκίνο του μαστού, κατά την αποκατάσταση του μαστού της χρη-σιμοποιείται ένθεμα σιλικόνης.

>Βέβαια, όλα τα προθέματα στήθους δεν είναι τα ίδια. Υπάρχουν προθέματα ποιοτικώς καλύτερα (και ακριβό-

τερα), καθώς και προθέματα χαμηλότερης ποιότητας. Τα πλέον εξελιγμένα τεχνολογικά προθέματα στήθους περι-

έχουν παχύρευστο jel σιλικόνης και το περίβλημά τους είναι κατασκευασμένο από σιλικόνη με τραχεία επιφά-νεια (cohesive breast implants). Ασφαλέστερα θεω-ρούνται αυτά που έχουν την έγκριση του Οργανισμού Υγείας των ΗΠΑ (FDA Αpproved Βreast Ιmplants).Σχετικά με τα ενθέματα σιλικόνης της γαλλικής εται-ρείας PIP, δεν υπάρχει λόγος πανικού. Οι αρχικοί φό-βοι για πρόκληση καρκίνου από τη διαρροή βιομηχανι-

κής σιλικόνης δεν επιβεβαιώνονται από τα διαθέσιμα στατιστικά στοιχεία. Σύμφωνα όμως με τις αρχές αρκε-

τών χωρών, τα ενθέματα της PIP παρουσιάζουν αυξημένο κίνδυνο ρήξης και διαρροής. Για αυτό και όσες γυναίκες

έχουν βρεθεί ότι έχουν ενθέματα από την εν λόγω εταιρεία έχουν μεγαλύτερη ανάγκη παρακολούθησης. Πρέπει οπωσ-

δήποτε να απευθυνθούν στον γιατρό τους και να συζητήσουν το θέμα μαζί του. Συνιστάται αρχικά να αποδειχθεί με υπέρηχο μαστού ότι δεν υπάρχει ρήξη περιβλήματος και επομένως, όχι επιτακτικά και χωρίς πανικό, να προγραμματιστεί να αλλάξει το ένθεμα για προληπτικούς λόγους, ώστε να εξαλείψει οποιαδήπο-τε πιθανότητα νόσησής της.Με αφορμή το θέμα που προέκυψε, είναι σημαντικό να αναφέρω

ότι οι γυναίκες που προτίθενται να προχωρήσουν σε μία αυξητι-κή ή αποκατάσταση μαστού είναι καλό να ζητούν από τον

πλαστικό χειρουργό τους την «ταυτότητα» του ενθέ-ματος που θα χρησιμοποιηθεί. Εναλλακτικά, να

ρωτήσουν τον γιατρό τους, ο οποίος κρατάει αρχείο, για τον ακριβή τύπο και το υλικό

του ενθέματος που έχει χρησιμοποι-ηθεί (π.χ. σιλικόνη, φυσιολογικός

ορός κ.λπ.). Είναι επίσης πολύ σημαντικό ύστερα από ένα εύ-λογο χρονικό διάστημα, σε 2 με 3 χρόνια, να επισκεφθούν

τον γιατρό τους και να κάνουν κάποιον τυπικό έλεγχο, ώστε να έχουν εικόνα του τι ακριβώς συμβαίνει. Δεν βάλαμε

το εμφύτευμα και τελειώσαμε. Τα εμφυτεύματα χρει-άζονται μακροχρόνια παρακολούθηση και προσοχή.

Μια μαστογραφία, ένας υπέρηχος ή μια μαγνητική το-μογραφία, ανάλογα με το τι κρίνει απαραίτητο ο γιατρός,

μπορεί να δώσει πολλές πληροφορίες. Βέβαια, τα σύγχρονα εμφυτεύματα έχουν μέσο όρο ζωής τα 20 με τα 25 χρόνια, δηλα-

δή 10 χρόνια επιπλέον σε σχέση με εκείνα της δεκαετίας του ’60 και του ’70.Για τις ασθενείς του κ. Αθανασίου που έχουν υποβληθεί σε επέμ-βαση και φέρουν ενθέματα σιλικόνης να τονιστεί ότι δεν υπάρχει κανένας λόγος ανησυχίας, διότι τα εφαρμοσμένα ενθέματα είναι αμερικανικής προέλευσης των δύο ηγέτιδων εταιρειών παγκοσμί-ως, των οποίων η ταυτότητα είναι διαθέσιμη από τον ιατρό στην ασθενή ανά πάσα στιγμή.

Ενθέματα σιλικόνης

Περισσότερες πληροφορίες για την πλαστική χειρουργική στη σελίδα 45

Page 36: in_vitro32

Γράφει η Βασιλική Μανιάτη

36•in•vitro

Η δίαιταΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2012

Συνεργάστηκε η Δήμητρα Γιαννακούλια, κλινική διαιτολόγος - διατροφολόγος

Ενδεικτικό διαιτολόγιο

Πρωινό

• Πράσινο, άγλυκο τσάι• Σούπα miso (με φύκη, τοφού, φρέσκο κρεμ-

μύδι)Δεκατιανό

• Άγουρα πράσινα ιαπωνικά δαμάσκηνα τουρσί «ume»ΜεσηΜεριανό

• Πράσινο, άγλυκο τσάι, άσπρο ρύζι, noodles με θαλασσινά, γλυκό τουρσί αγγουράκια

αΠογευΜατινό

• Γεμιστό τοφού με μανιτάρι shiitake και ρύζιΒραΔινό

• Πράσινο, άγλυκο τσάι, σούσι, φύκια με καρότα στον ατμό, φρέσκια σαλάτα με σάλτσα σόγιας, σάκε

Τips > Εισάγετε στη διατροφή σας το ψάρι. Πηγή πρω-

τεΐνης με λίγα λιπαρά, βοηθάει στην κάλυψη των ενεργειακών μας αναγκών.

>Μην ξεχνάτε, όταν καταναλώνετε ρύζι, να απο-φεύγετε την παράλληλη βρώση ψωμιού.

> Συνδυάστε τά κυρίως γεύματα της ημέρας σας με φρέσκα πολύχρωμα λαχανικά, για να εξα-σφαλίζετε την πρόσληψη των απαραίτητων φυ-τικών ινών, καθώς και ένα σύνολο βιταμινών και αντιοξειδωτικών ουσιών.

> Εμπλουτίστε τη διατροφή σας με τοφού και προϊόντα σόγιας, ιδιαίτερα αν είστε χορτοφάγοι, καθώς αποτελούν σημαντική πηγή πρωτεΐνης και φυτοοιστρογόνων.

> Περιορίστε το βούτυρο. Όπου χρειάζεται, προ-σθέστε λάδι, κυρίως ελαιόλαδο.

> Τονώστε το ανοσοποιητικό σας σύστημα με μία ένεση πλούσια σε πολυφαινόλες, φυτοχημικά με αντιοξειδωτικές ουσίες, απολαμβάνοντας πριν αλλά και ανάμεσα στα γεύματά σας άγλυκο τσάι με μέτρο.

>Δώστε γεύση στα φαγητά σας με ένα σύνολο μπαχαρικών και αποφύγετε το αλάτι. το

υ Ιά

πωνα

Αναμφισβήτητα η ιαπωνική διατροφή κερδίζει έδαφος με γοργούς ρυθμούς στον δυτικό κόσμο. Στην Ελλά-δα πληθαίνουν τα ιαπωνι-

κά εστιατόρια, τα οποία προσφέρουν μία ξεχωριστή και ασυνήθιστη γευστική παν-δαισία gourmet εδεσμάτων. Άπαξ και τη δοκιμάσει κανείς, εύκολα γίνεται δέσμιος της κουζίνας της. Λίγοι, όμως, από εμάς γνωρίζουν ότι η ιαπωνική διατροφή αποτε-λεί πρότυπο υγιεινής διατροφής και, μαζί με τη μεσογειακή, εντάσσονται στις δίαιτες που, όταν ακολουθηθούν, αποδίδουν τα χα-μηλότερα ποσοστά δυσλιπιδαιμιών και καρ-διοπαθειών. Φαίνεται ότι μόλις το 26% της διατροφής των Ιαπώνων προέρχεται από λίπος, σε αντίθεση με το 34% κατά μέσο όρο της διατροφής του δυτικού κόσμου. Δεν είναι τυχαίο ότι το έθνος τους κατέχει ένα από τα μικρότερα ποσοστά παχυσαρκί-ας στον πλανήτη. Παραδοσιακά τρόφιμα είναι το ρύζι, το οποίο υποκαθιστά το ψωμί και κατανα-λώνεται σε όλα τα γεύματα της ημέρας. Ο τρόπος προετοιμασίας του ποικίλλει,

καθορίζοντας, μάλιστα, και τα 12 δια-φορετικά ονόματα που του αποδίδονται. Απαράβατος κανόνας είναι η καθημερινή κατανάλωση, συνοδευτικά, λαχανικών, φρέσκων ή τουρσί. Μεγάλη αδυναμία έχουν στα φύκια αλλά και στα φρέσκα άψητα ψάρια, κομμένα σε λεπτές φέτες μαζί με γευστικές σάλτσες. Το σούσι, όμορφα διαμορφωμένο ώστε να τονίζεται η απλότητά του και η φυσική του ομορ-φιά, ανάγεται σε μια μορφή τέχνης. Η σόγια χρησιμοποιείται κι αυτή σε πολλές μορφές, όπως σε σκόνη για σούπες, λάδι για σαλάτες ή μείγμα ψαρικών, κύβους για σάλτσες. Σημαντικό στοιχείο του μαγειρέ-ματος είναι η μηδαμινή χρήση βουτύρου και η περιστασιακή λαδιού, κυρίως ιχθυε-λαίου, ενώ το αλάτι και τα μπαχαρικά χρη-σιμοποιούνται κατά κόρον. Η κατανάλω-ση ζάχαρης είναι ελάχιστη και οι μερίδες μικρές και ολιγοθερμιδικές.Το τσάι, πράσινο, άγλυκο και καυτό, καθώς και το σάκε, παραδοσιακό αλκοολούχο ποτό από ρύζι, αντίστοιχο με τη δική μας τσικουδιά, συμπληρώνουν και τονίζουν τη γεύση των θεσπέσιων γευμάτων.

Το σούσι είναι μόδα

Page 37: in_vitro32

in•vitro•37ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2012

Η ιαπωνική δίαιτα θα

μπορούσε να χαρα-κτηριστεί υγιεινή, ισορρο-πημένη,

αντιθρομ-βωτική,

καρδιοπρο-στατευτική,

αντιοξει-δωτική,

χαμηλή σε λιπαρά,

αδυνατιστι-κή και, τε-λικά, άξια

προς υιοθέ-τηση.

Οφέλη ιαπωνικής διατροφής: Μύθος ή αλήθεια;Το ιαπωνικό διατροφικό μοντέλο εγγυ-άται ένα φυσιολογικό εύρος σωματικού βάρους και ένα υγιές σώμα. Πλήθος ερευ-νών επιβεβαιώνουν πως το μοντέλο αυτό ατσαλώνει τις καρδιές των Γιαπωνέζων, με κύριο δράστη τα ω-3 λιπαρά οξέα. Αυτά υπάρχουν σε αυξημένη ποσότητα στα λιπαρά ψάρια και στα ιχθυέλαια, που κα-ταναλώνονται σε μεγάλες ποσότητες στην Ανατολή. Τα ω-3 λιπαρά οξέα, έχοντας αντιθρομβωτικές ιδιότητες, εμποδίζουν την οξείδωση της κακής χοληστερόλης, με αποτέλεσμα να εμποδίζεται η απόφραξη των αρτηριών. Άλλη εναλλακτική για την ενίσχυση της πρωτεϊνικής πρόσληψης από φυτική πηγή, είναι η χρήση προϊόντων σόγιας, όπως σάλτσες, τοφού, ζωμοί. Ο θαυματουργός σπόρος της σόγιας, ο οποίος είναι πλού-σιος σε φυτοοιστρογόνα, ευθύνεται για τον έλεγχο της κακής χοληστερόλης, ενώ ευεργετεί ιδιαίτερα τις μετεμμηνοπαυσια-κές γυναίκες προφυλάσσοντάς τις από την ανάπτυξη καρκίνου.Ακρογωνιαίο λίθο της ιαπωνικής κουζίνας αποτελεί το ρύζι. Αποδίδει το απαραίτη-το για τον οργανισμό άμυλο στο πιάτο και φτιάχνει ένα εξισορροπιστικό φόντο, ώστε να αναδειχθούν οι λεπτεπίλεπτες γευστι-κές αποχρώσεις των λοιπών εδεσμάτων. Τα μανιτάρια shiitake, με την ιδιάζουσα φρουτώδη γεύση τους, στολίζουν τα κυρί-ως πιάτα ή χρησιμοποιούνται ως πρόσθε-τα σε σαλάτες ή ως συνοδευτικά, συνι-στώντας μια πλούσια πηγή συμπλέγματος βιταμινών Β. Από την άλλη μεριά, τα φύκια, κομμένα σε λωρίδες, καταναλώνονται σε καθημερινή βάση, αποδίδοντας στους Ιάπωνες το 10% της συνολικής τους ενέργειας. Τα ωκεάνια αυτά λαχανικά, αν και ιδιαίτερα χαμηλά σε θερμίδες, αποτελούν «κιβωτό» θρεπτικών συστατικών με πρωταγωνιστές το ιώδιο, το ασβέστιο και τον φώσφορο. Συνιστούν φυσικούς σταθεροποιητές πιάτων, που συνδυάζουν υγρή υφή με στερεά τρόφιμα, ενώ το σύνολο και η ποικιλία των παρα-σκευών τους έχει αναχθεί σε τέχνη. Ολοκληρώνοντας την περιήγησή μας στα γευστικά μονοπάτια της ιαπωνικής κουζί-νας, δεν θα μπορούσαμε να παραλείψου-με τις ευεργετικές ιδιότητες του πράσινου τσαγιού, το οποίο συνοδεύει απαραίτητα κάθε γεύμα. Έχει αυξημένη περιεκτικότη-τα σε τεΐνη (αλκαλοειδές), φλαβονοειδή και πολυφαινόλες, φυσικές αντιοξειδωτι-κές ουσίες οι οποίες εξουδετερώνουν τις βλαβερές για τον οργανισμό ελεύθερες ρίζες οξυγόνου. Επιπλέον, υποστηρίζε-ται ότι η αυξημένη ποσότητα κατεχινών και καφεΐνης που περιέχεται, οδηγεί στην αύξηση της θερμογένεσης, και κατά συ-νέπεια στην αύξηση των καύσεων και της οξείδωσης του λίπους.

Μανιτάρια Shiitake: 100 γρ. 34 Kcal 10% ΣΗΠ φυτικές ίνες / 360% ΣΗΠ βιταμίνη D / 20% ΣΗΠ βιτα-μίνη B2 / 28% ΣΗΠ νιασίνη / 23% ΣΗΠ βιταμίνη Β6 / 30% ΣΗΠ παντοθενικό οξύ / 16% ΣΗΠ φώσφορος

Φύκια: 100 γρ. 43 Kcal 5% ΣΗΠ φυτικές ίνες / 14% ΣΗΠ βιταμίνη Β2 / 6% ΣΗΠ φώσφορος / 17% ΣΗΠ ασβέστιο / 38% ΣΗΠ μαγνήσιο / 16% ΣΗΠ σίδηρος / 15% ΣΗΠ ψευδάργυρος / 11% ΣΗΠ μαγγάνιο

Ρύζι λευκό: 1 φλιτζάνι (180 γρ.) 194 kcal 18% ΣΗΠ υδατάνθρακες / 11% ΣΗΠ βιταμίνη Β1 / 26% ΣΗΠ νιασίνη / 18% ΣΗΠ βιταμίνη Β6 / 27% ΣΗΠ σελήνιο / 10% ΣΗΠ πα-ντοθενικό οξέος / 31% ΣΗΠ μαγγάνιο / 12% ΣΗΠ φώσφορος

Τοφού: 100 γρ. 65 Kcal 15% ΣΗΠ πρωτεΐνες / 3% ΣΗΠ ασβέστιο / 6% ΣΗΠ σίδη-ρος / 18% ΣΗΠ σελήνιο

Ψάρια (ενδεικτικά τόνος): 100 γρ. 144 Kcal 52% ΣΗΠ πρωτεΐνη / 22% ΣΗΠ θειαμίνη / 22% ΣΗΠ ριβοφλα-βίνη / 62% ΣΗΠ νιασίνη / 35% ΣΗΠ βι-ταμίνη Β6 / 36% ΣΗΠ φώσφορος/ 66% ΣΗΠ σελήνιο / 53% ΣΗΠ Ω-3 λ.ο.

Page 38: in_vitro32

38•in•vitro ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2012

Το μίζερο παιδί

Baby boom

Βρετανοί ερευνητές ανακάλυ-

ψαν ότι μια μικρή αντα-

μοιβή θα μπορούσε να αλλάξει τη στάση

των παιδιών απέναντι στα λαχα-νικά που

αντιπαθούν. Δοκιμάστε, λοιπόν, να χαρίσετε ένα αυτο-

κόλλητο στο παιδί, όταν δοκιμάζει έστω και

λίγο.

Εφηβικές διαθέσειςΑνεξΑρτησίΑ, άρνηση και κόντρα χαρα-κτηρίζουν έτσι κι αλλιώς την εφηβεία. Οι έφηβοι έχουν τη δυνατότητα να αγοράζουν ό,τι θέλουν και συχνά γυρνούν χορτάτοι στο σπίτι. Οι πρώτες έξοδοι σε ταχυφαγεία και οι βραδινές συγκεντρώσεις με φαγη-τό απ’ έξω τους απομακρύνουν από τις διατροφικές συνήθειες του παρελθόντος. Μόνο οι γονείς μπορούν να ελέγξουν την ποιότητα και την ποσότητα όσων κατανα-λώνονται. Στην ηλικία αυτήν ξεκινούν κι αρκετά κορί-τσια δίαιτες, προκειμένου να πλησιάσουν πρότυπα χαμηλού βάρους και η άρνησή τους για πολλά φαγητά είναι μέρος αυτού του «σχεδίου». Σ’ αυτήν τη φάση είναι σημαντι-κό να μη γίνονται αρνητικά σχόλια, γιατί θα υπάρξουν αντίθετα αποτελέσματα από τα αναμενόμενα.

Χρήσιμα tips> Τα τρόφιμα πρέπει να είναι διαθέσιμα,

ορατά και τα παιδιά να έχουν πρόσβαση σε αυτά. Το οπτικό ερέθισμα, βέβαια, από μόνο του δεν είναι αρκετό. Χρειάζεται και δοκιμή. Σ’ αυτό μεγάλο ρόλο διαδραματί-ζει και το τι καταναλώνουν οι γονείς. Εάν δεν τρώνε φρούτα, το πιθανότερο είναι και τα παιδιά τους να μην τα βλέπουν με καλό μάτι.

> Το άστατο πρόγραμμα και η ένταση αποσυντονίζουν τα παιδιά. Οι ειδικοί προτείνουν να υπάρχουν καθορισμένες ώρες γευμάτων, η οικογένεια να τρώει μαζί και να συζητούν χαλαρά θέματα.

> Η απαγόρευση κάνει ένα τρόφιμο πιο ελκυστικό. Τα παιδιά μπορεί να συμμορ-φώνονται με την οδηγία των γονέων, αλλά όταν βρεθούν σε ελεύθερο περιβάλλον, η υπό περιορισμό κατανάλωση αυξάνει σημαντικά.

> Αν ένα παιδί λέει «όχι» στη σαλάτα, μην παραδοθείτε. Καθημερινά πρέπει να υπάρχει στο τραπέζι, χωρίς ωστόσο να γίνεται λόγος γι’ αυτή. Μέσα από την έκθεση το πιθανότερο είναι να δοκιμάσει και τελικά να φάει.

> Κάντε τα πιάτα ελκυστι-κά. Αγγουράκια γίνονται ματάκια μπιφτεκιού, φετούλες μήλου με-ταμορφώνονται σε πέταλα λουλουδιού κ.λπ. Τα πιάτα με χρώματα και σχέδια εντυπωσιάζουν και προκαλούν τα παιδιά.

> Ένας καλός τρόπος, τέλος, να δοκιμάσει το παιδί όσα έχει απορρίψει, είναι να εμπλακεί στην προ-ετοιμασία τους, καθώς θα νιώσει περιέργεια για το τι, τελικά, προέκυψε και θα θέλει να δοκιμάσει.

«Μην παίζεις με το φαγη-τό», «τουλάχιστον δοκί-μασέ το», «μία μπουκιά για τη γιαγιά…». Φρά-σεις που όσοι μεγα-

λώνουν ένα παιδί μίζερο με το φαγητό τις λένε και τις ξαναλένε, σε μία προσπάθεια να πείσουν τον μικρό «αντάρτη» να μη μείνει νηστικός.Σειρά έχει το «κουτάλι - αεροπλανάκι», τα τραγούδια, το κουκλοθέατρο, αλλά τίποτα. Το παιδί δεν τρώει. Κι αν δεν τρώει, θα αρρω-στήσει και δεν θα μεγαλώσει σωστά, ανησυ-χούν οι περισσότεροι. Η δυσκολία στο φα-γητό είναι κάτι συνηθισμένο – όχι μόνο στις μικρές ηλικίες – και πολλοί γονείς πιστεύ-ουν λανθασμένα ότι δεν αρέσει στο παιδί το φαγητό. Η πραγματικότητα είναι ότι πολύ σπάνια τα παιδιά λένε «όχι» σε κάποια γεύση επειδή την έχουν δοκιμάσει και απορρίψει. Οι λόγοι είναι βαθύτεροι και για να ανοίξει η όρεξη χρειάζεται υπομονή, επιμονή και, κυ-ρίως, σωστή διαχείριση από τους γονείς.

Δεν θέλω, σου λέω…Η απέχθεια του παιδιού για ορισμένα φαγητά συνήθως έχει ψυχολογικά αίτια. Μπορεί να τα συνδύασε με δυσάρεστα γεγονότα, με αηδιαστικά αντικείμενα ή να το ενεργοποιούν συναισθηματικά (η μυρωδιά από το μπρόκολο το αηδιάζει, το κοτόπουλο το αγαπάει κ.λπ.). Μπορεί, επίσης, να λέει «όχι» από ζήλια για

το αδελφάκι του ή αντιδρώντας στις απαιτή-σεις των γονιών για καλούς τρόπους ή στην πίεση να φάει κάτι ανεπιθύμητο. Το φαινό-μενο εμφανίζεται συνήθως μετά τα δεύτερα γενέθλια, όταν το παιδί αποκτά έναν βαθμό αυτονομίας και προσπαθεί να επιβληθεί στους γονείς. Επιπλέον, έχει φανεί ότι γονιδι-ακά οι άνθρωποι έχουν την τάση να προτιμούν τις γλυκές και αλμυρές γεύσεις. Το πικρό το αποφεύγουν, όπως και το ξινό. Τα πράσινα λα-χανικά (μπρόκολο, αγκινάρες, σπανάκι) είναι πικρά, οπότε η απόρριψή τους έχει και γονιδι-ακή προέλευση.

Κερδίστε το χαμένο έδαφοςΣπάνια η εκλεκτική σχέση με το φαγητό είναι απειλητική για την υγεία και για την ανάπτυ-ξη του παιδιού – σε γενικές γραμμές, δεν χρειάζονται ιδιαίτερα μέτρα. Για τις εντός φυσιολογικού πλαισίου καταστάσεις, τα θρε-πτικά συστατικά όσων τροφών δεν κατανα-λώνονται, μπορούν να καλυφθούν από άλλα.Φρούτα και λαχανικά ανήκουν στην ίδια δια-τροφική ομάδα, οπότε το ένα μπορεί να αντι-καταστήσει το άλλο. Τα φρούτα καταναλώ-νονται ευκολότερα σε μορφή φρουτοχυμού, ενώ μια σούπα λαχανικών με βελουτέ υφή αρέσει στα περισσότερα παιδιά.Τα ψάρια επίσης τρώγονται καλύτερα τηγανι-τά ή πανέ. Αν, πάλι, ένα παιδί δεν πίνει γάλα, μπορούμε να το αναπληρώσουμε με γιαούρ-τι, τυρί, ρυζόγαλο ή κρέμα.

Γράφει η Αλέκα Κόγκα

Συνεργάστηκαν οι Μελίνα Σ. Καριπίδου, MSC, κλινική διαιτολόγος - διατροφολόγος, υπεύθυνη Τμήματος Διαιτολογίας - Διατροφής Κλινικής «Μητέρα»,

Τίνα Γιάκα, M.Ed., παιδοψυχολόγος - συμβουλευτική ψυχολόγος

Ο εφιάλτης του μπρόκολου

Page 39: in_vitro32

in•vitro•39ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2012

Ψυχολογία«Χρωματίζοντας» την καινούρια χρονιά

Συνεργάστηκε η Αλεξάνδρα Καππάτου, ψυχολόγος - παιδοψυχολόγος

Γράφει η Μαρία Ορφανίδου

Ποιος μπορεί, αλήθεια, ν’ αντισταθεί στον χρόνο; Να τον αγνοήσει; Να τον κοροϊδέψει; Κανείς.

Γιατί ο χρόνος είναι άπιαστος, σκληρός… Αλλά και ευεργετικός. Βάλσαμο για το σώμα και την ψυχή. Αρκεί να ξέρει κανείς να τον χειρίζεται έξυπνα,

να τον κανακεύει όταν πρέπει και κυρίως να μην τον αγνοεί ποτέ.

1. Ο χρόνος φέρνει… άγχοςΊσως κι εσείς ανήκετε σε αυτούς που την Πρωτοχρονιά πήραν ένα σωρό αποφάσεις, με σκοπό να τις υλοποιήσουν στη διάρκεια της καινούριας χρονιάς. Ίσως καθορίσατε, λόγου χάρη, τι θα κάνετε τον Σεπτέμβριο, εν-νιά μήνες αργότερα. Όμως, όπως ισχυρίζονται πολλοί ψυχολόγοι, οποι-αδήποτε απόφαση περιλαμβάνει τον καθορισμό μιας τόσο μακροπρόθε-σμης συμπεριφοράς όχι μόνο αποτελεί χάσιμο χρόνου, αλλά ενισχύει την αυτοϋπονομευτική αίσθηση ότι ζει κανείς στο μέλλον, αντί στο παρόν.

Το αντίδοτο: Ζήστε το τώραΜερικές στρατηγικές που θα σας βοηθήσουν να σταματήσετε να προβάλλε-τε τη ζωή σας σε άλλους χρόνους και να γίνετε άνθρωπος του τώρα, είναι:Μη σπαταλάτε πολύτιμες στιγμές κάνοντας πράγματα που υπονομεύουν το παρόν σας, όπως για παράδειγμα ν’ αναπολείτε το παρελθόν, ν’ ανη-συχείτε για το μέλλον ή να παίρνετε αποφάσεις που αφορούν ολόκληρη τη χρονιά. Υποσχεθείτε στον εαυτό σας να παλέψετε σε κα-θημερινή βάση όσους στόχους έχετε στο μυαλό σας, αντί να τους εντάσσετε σε μια ετήσια προοπτική.Μην επιζητάτε τα δύσκολα, όταν είστε καλύτερα εξοπλισμένοι να αντιμετωπί-σετε τα πιο εύκολα. Θέτετε καθημερινούς, μικρούς στό-χους στον εαυτό σας και αποφα-σίστε να αρχίσετε να ζείτε με τον τρόπο αυτό την υπόλοιπη ζωή σας.

2. Ο χρόνος φέρνει… δοκιμασίες Απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου, σοβαρή ασθένεια, ατύχημα, ανεργία και οικονομική δυσπραγία… Κάποια στιγμή όλοι βιώσαμε ένα ψυχικό τραύμα. Μπορούμε, όμως, να ξεπερνάμε τις δοκιμασίες της ζωής, δηλαδή να τις «ακυρώνουμε», ώστε να προχωρήσουμε πάλι μπρο-στά.

Το αντίδοτο: Αγαπήστε πάλι τη ζωή «Μπορούμε άραγε να βγούμε σοφότεροι από ένα τραυματικό γεγο-νός;» αναρωτιούνται πολλοί. Βεβαίως, λένε οι ειδικοί. Διότι, για να δημιουργηθεί ένα τραύμα χρειάζονται δύο χτυπήματα: το πρώτο είναι η πληγή αυτή καθαυτή και το δεύτερο είναι η απεικόνιση που δημιουργού-με στο μυαλό μας. Στην απεικόνιση αυτή, μάλιστα, είτε παραδινόμαστε είτε παλεύουμε. Συνεπώς, ναι, όλοι μπορούμε να βγούμε σοφότεροι από

ένα τραυματικό γεγονός. Η ψυχαναλύτρια Άννα Φρόυντ έλεγε ότι η ζωή είναι σαν μια παρτίδα σκάκι: οι πρώτες κινήσεις είναι

οι πιο σημαντικές, γιατί δείχνουν προς τα πού οδεύει η παρτίδα. Αλλά μέχρι να ολοκληρωθεί, υπάρχουν πά-

ντα σημαντικές κινήσεις που μπορεί να γίνουν.

3. Ο χρόνος φέρνει τα… σημάδια του

Επιλογή του καθενός είναι να διατηρεί «αιώνια» τη νιότη του με τα μέσα της σύγχρονης πλαστικής χειρουργικής. Όμως, σκεφθήκατε ποτέ ν’ αφήσετε τον εαυτό σας να γερνά σιγά - σιγά, χωρίς να πολεμάτε τον χρόνο; Σκεφτήκατε, έστω και μια στιγμή, πως και οι ρυτίδες μπορεί να «στολίζουν» το πρόσωπο, προσδίδοντάς του χαρακτήρα, αφού κάθε μία απ’ αυτές είναι μια εμπειρία, μια χαρά, μια λύπη, κοντολο-γίς το αλατοπίπερο της ζωής;

Το αντίδοτο: Αποδεχθείτε την πραγματικότητα Μην το βάζετε κάτω. Μην αφήνεστε. Μην περιφρονείτε τον εαυτό σας. Απλά, σταματήστε να κυνηγάτε την ουτοπία. Μάθετε να αγαπάτε την πορεία του εαυτού σας μέσα στον χρόνο και δι-ατηρήστε για πάντα την εσωτερική σας νεότητα, γιατί αυτή είναι που κα-θρεπτίζεται στο ρυτιδωμένο πρόσωπο και του προσδίδει νιάτα.Σκεφθείτε πως το χαμόγελο, η αυτοσυγκέντρωση, ο θυμός, η χαρά και η λύπη αποτυπώνονται στο πρόσωπο αφήνοντας πάνω τα σημάδια τους. Γι-ατί, λοιπόν, να τα αλλοιώνετε όλα αυτά με αισθητικές παρεμβάσεις;

4. Ο χρόνος φέρνει… φθορά στο σώμα

Κάθε χρόνος που περνά φέρνει αλλαγές και στο σώμα. Αρχικά μικρές, σχεδόν

αόρατες αλλαγές που με τα χρόνια όμως και παρά την ικανότητα του οργανισμού ν’

αντιστέκεται, γιγαντώνονται. Γιατί ο χρόνος φαίνεται να είναι πιο δυνατός κι από τα κύτταρα

ακόμα. Έτσι φτάνουμε στα γηρατειά, όπου τα όρ-γανα, για παράδειγμα, ατροφούν, εμφανίζονται σκλη-

ρύνσεις στον συνδετικό ιστό, εξασθένηση της όρασης, της ακοής και της μνήμης, κακή λειτουργία των ενδοκρινών

ορμονών κ.τ.λ.

Το αντίδοτο: Κρατηθείτε σε πνευματική εγρήγορσηΗ τρίτη ηλικία βιώνεται με διαφορετικούς τρόπους, ανάλογα αν αντιμε-τωπίζεται θετικά ή αρνητικά. Άλλοι εγκαταλείπουν τον αγώνα και κα-θηλώνονται σε μια παθητική κατάσταση, παρακολουθώντας άβουλα το «ξετύλιγμα» των γηρατειών. Αντίθετα, άλλοι συνεχίζουν τις δραστηριό-τητές τους προσαρμοσμένοι σε μια ζωή που έχει τις χαρές της, το κοινω-νικό νόημα και τα ιδανικά της. Ακολουθείτε, λοιπόν, μια ισορροπημένη διατροφή, υιοθετήστε μια φυσική δραστηριότητα όπως το περπάτημα, αλλά κυρίως: ζείτε καθημερινά τα γεγονότα, βρείτε χαρά στο παιχνίδι της ζωής και διατηρήστε την παιδικότητα και τον ενθουσιασμό σας.

Όσα φέρνει ο… χρόνος!

Page 40: in_vitro32

40•IN•VITRO

ΕναλλακτικάΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2012

Δραματοθεραπεία Γράφει η Μαρία Ορφανίδου

Συνεργάστηκε η Κατερίνα Κουρούκλη - Ρόµπερτσον, Ph.D., ψυχοθεραπεύτρια, ειδική παιδαγωγός

Δραµατοθεραπεία είναι η χρήση θεατρικών δοµών και τεχνικών, µε στόχο τη θεραπεία. Χρησιµο-ποιεί, δηλαδή, στοιχεία από το θέατρο και τα δρώµενα, τους µύ-

θους και τις τελετουργίες, τα παραµύθια, αλλά και από την ίδια τη ζωή. Πρόκειται, µε άλλα λό-για, για µια µορφή οµαδικής θεραπείας µέσω της τέχνης, που αποσκοπεί στην αυτογνωσία, στην προσωπική ανάπτυξη και στη θεραπεία.

Σε ποιους απευθύνεταιΣε όλους. Σε ανθρώπους µε ειδικά προβλήµα-τα, σ’ εκείνους που θέλουν να εξερευνήσουν τον εαυτό τους και σε άτοµα µε καθορισµένα «αιτήµατα», όπως η αντιµετώπιση της κλεπτο-µανίας, η αγοραφοβία, το υπερβολικό άγχος, η τοξικοµανία, ο αλκοολισµός κ.ά. Τα µέλη της οµάδας που υποβάλλονται σε αυτή τη θεραπεία δεν χρειάζεται να διαθέτουν κανένα υποκριτικό ταλέντο. Απλώς, όσοι συµ-µετέχουν, έχουν τη δυνατότητα να εκφράσουν και να µοιραστούν τα κοινά τους βιώµατα, ενώ µέσα από αυτή τη διαδικασία εκτονώνονται ψυχολογικά, ξεπερνώντας έτσι τα προβλήµα-τά τους.

Τα μέσα που χρησιμοποιείΗ µέθοδος αυτή χρησιµοποιεί κάθε τερτίπι της τέχνης: τον λόγο, την κίνηση, κατασκευές, αντικείµενα, ρούχα, καπέλα. Ζητούµενο πάντα είναι το δηµιουργικό παίξιµο. Δεν χρησιµο-ποιείται καµιά φαρµακευτική βοήθεια. Όταν υπάρχει αυτή η ανάγκη, προτείνεται η βοήθεια ψυχιάτρου. Μπορεί, βέβαια, κάποιος να πηγαί-νει στον ψυχίατρο και παράλληλα να κάνει και δραµατοθεραπεία.

Η πρώτη φοράΣε πρώτη φάση, όποιος ενδιαφέρεται να λύσει τυχόν προβλήµατά του µε τη βοήθεια της δρα-µατοθεραπείας απευθύνεται στον ειδικό και του δίνει το ιστορικό του. Το ενδιαφέρον τού δραµατοθεραπευτή που παίρνει το ιστορικό είναι κυρίως το παρόν του «ασθενούς». Δεν γίνεται, δηλαδή, ψυχανάλυση του παρελθόντος του. Στη συνέχεια, µέσα από τη δραµατοθε-ραπεία, ο ενδιαφερόµενος βοηθιέται να δει «κατάµατα» το πρόβληµά του. Η δουλειά αυτή γίνεται σε συµβολικό επίπεδο.

Προσέγγιση του προβλήματος και βοήθειαΟ θεραπευτής, για να προσεγγίσει το πρόβλη-µα του ανθρώπου που ζητάει βοήθεια, µπορεί να χρησιµοποιήσει κάποιο γνωστό παραµύθι που κρίνει ότι περιγράφει την περίπτωση του «ασθενούς». Ή µπορεί ο ίδιος ο «ασθενής» να φτιάξει το δικό του παραµύθι. Συχνά, το όλο παιχνίδι µπορεί να γίνει και µε µικρά αντικείµε-να ή µε ζωγραφική. Ας πούµε, λοιπόν, ότι κάποιος έχει προβλήµατα µε τη µητέρα του και ότι επιλέγεται η ιστορία της Περσεφόνης και της Δήµητρας. Υπάρχει, δηλαδή, ένα πλαίσιο, κάποιοι χαρακτήρες και µια δράση. Στη συνέχεια οι συµµετέχοντες δια-λέγουν µόνοι τους τον χαρακτήρα που θέλουν να υποδυθούν, καθώς και τον τρόπο µε τον οποίο θα το κάνουν αυτό. Μπορούν, ακόµα, να αλλάξουν την έκβαση της ιστορίας και να τη φέρουν στα µέτρα τους. Παίζοντας κάποιος θέ-ατρο, εκείνη τη στιγµή δεν σκέφτεται λογικά, αλλά λειτουργεί το υποσυνείδητό του, δηλαδή ο πιο πραγµατικός του εαυτός. Τι σηµαίνει αυτό; Παίζω την Περσεφόνη, άρα δεν εκτίθεµαι εγώ, ούτε η οικογένειά µου. Κι αυτό είναι πολύ

σηµαντικό, γιατί έτσι οι «ασθενείς» παραδέχο-νται συχνά κάποιο «σκοτεινό» κοµµάτι του εαυ-τού τους. Μετά το παίξιµο, ακολουθεί συζήτη-ση µε τα υπόλοιπα µέλη της οµάδας, σχετική µε την παράσταση. Ο θεραπευτής δεν ερµηνεύει τίποτα, αλλά ο «ασθενής» από µόνος του κρίνει το παίξιµό του και κατ’ επέκταση συζητά το πρόβληµά του. Υπάρχει, βέβαια, και η περί-πτωση να µην το δει ο ίδιος, αλλά κάποιο άλλο µέλος της οµάδας. Ή να µην συνειδητοποιήσει κάτι εκείνη τη στιγµή, αλλά να το δουλέψει µό-νος του αργότερα.

Τα αποτελέσματα Όπως σε κάθε ψυχοθεραπεία, έτσι και στη δρα-µατοθεραπεία δεν ξεπερνιούνται πάντα όλα τα προβλήµατα. Πάντως, το µεγάλο της πλεονέ-κτηµα είναι ότι µπορούν να την παρακολουθή-σουν κι εκείνοι που δεν µπορούν ή δεν θέλουν να εκφραστούν µε λόγο. Για παράδειγµα, δρα-µατοθεραπεία γίνεται και µε παιδιά µε νοητική υστέρηση, µε τα οποία µπορεί κανείς – µε τον τρόπο αυτό – να επικοινωνήσει καλά µαζί τους. Αξίζει να σηµειωθεί, εξάλλου, ότι οι θεραπευ-τικές οµάδες δραµατοθεραπείας δεν έχουν χρονικό όριο. Μένει κανείς σε αυτές όσο νιώθει ότι τις έχει ανάγκη.Άλλο δραµατοθεραπεία, άλλο ψυχόδραµαΣτη δραµατοθεραπεία η οµάδα δουλεύει µέσα από τη δραµατική πραγµατικότητα, συχνά µε υλικά από θεατρικά έργα, µύθους, παραµύθια, τα οποία µιλούν για τα ανθρώπινα προβλήµα-τα. Στο ψυχόδραµα δουλεύεται γενικότερα το σενάριο, το προσωπικό ζήτηµα του καθενός και η θεραπευτική διαδικασία γίνεται µέσω της προσποίησης, δηλαδή µέσα από την επαναδη-µιούργηση ενός νέου επεισοδίου.

Η µέθοδος απευθύνε-ται και σε

παιδιά, αλλά ως παιγνιο-θεραπεία. Ένα, δηλα-δή, «παιδο-κεντρικό» µοντέλο

θεραπείας, που στηρί-ζεται στη φυσική

ανάγκη του παιδιού για

παιχνίδι.

Όταν η τέχνη θεραπεύει

Page 41: in_vitro32

Business mail

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2012 in•vitro•41

Από τον Μάρτιο του 2002 που ιδρύθηκε από την Ελληνική Εταιρεία Μαστολογίας, το Κέντρο «Έλλη Λαμπέτη» προσφέ-ρει αδιάκοπα σημαντικό κοινωνικό έργο, στηρίζοντας πο-λύμορφα και χωρίς καμία επιβάρυνση ασθενείς με καρκίνο του μαστού και τις οικογένειές τους. Αυτός ήταν άλλωστε ο σκοπός των ιδρυτών του, η βελτίωση της ποιότητας της ζωής των ασθενών, σε όλα τα στάδια της νόσου, και των οικείων τους.Το έργο του, ωστόσο, ξεκινά από την πρόληψη, αφού συ-χνά διοργανώνει επιμορφωτικές εκδηλώσεις και δωρεάν εξετάσεις, σε όλες τις πόλεις της χώρας. Πρόκειται για ένα ανεξάρτητο ελληνικό εξωνοσοκομειακό κέντρο, που ενερ-γεί αφιλοκερδώς, στηριζόμενο αποκλειστικά σε δωρεές φίλων, σε ευεργετήματα ευαισθητοποιημένων πολιτών και σε χορηγίες εταιρειών.Από τη δημιουργία του μέχρι σήμερα, έχει βοηθήσει περισ-σότερες από 4.000 γυναίκες, αλλά και άνδρες που ήρθαν σε επαφή μαζί του, καθώς το Κέντρο προσφέρει υπηρεσίες και μέσω τηλεφωνικής συνεδρίας. Έτσι, μπορεί να εξυπη-ρετεί άτομα από την επαρχία, είτε με δυσκολία μετακί-νησης, καλύπτοντας και τις περιπτώσεις που οι ασθενείς επιθυμούν να διατηρήσουν την ανωνυμία τους. Την περίοδο

αυτήν παρέχει βοήθεια σε 198 άτομα.Στο φιλικό περιβάλλον του Κέντρου, που βρίσκεται στη Λ. Κηφισίας 18 (4ος όροφος), καταρτισμένοι ψυχολόγοι παρέ-χουν υπηρεσίες ψυχολογικής και κοινωνικής υποστήριξης με ραντεβού, τηρώντας τις αρχές του ιατρικού απορρήτου. Τα εξειδικευμένα στελέχη του παρέχουν κάθε είδους στή-ριξη:• Σε γυναίκες με πρόσφατη διάγνωση καρκίνου του μα-

στού.• Σε γυναίκες που έχουν διαγνωστεί με καρκίνο του μαστού

και ακολουθούν ήδη κάποια θεραπευτική αγωγή.• Σε γυναίκες που βρίσκονται στο στάδιο της αποθεραπεί-

ας.• Στα άτομα του στενού οικογενειακού, εργασιακού ή κοι-

νωνικού τους περιβάλλοντος. • Σε γυναίκες με καρκινοφοβίαΣε μία συνεχή προσπάθεια επαφής με τον κόσμο, στον οποίο άλλωστε στηρίζει την ύπαρξή του, το Κέντρο «Έλλη Λαμπέτη» καλεί όλους να συμβάλουν, καταθέτοντας οποιαδήποτε βοήθεια στους λογαριασμούς της Ελληνικής Εταιρείας Μαστολογίας (Alpha Bank 34 900 200 31 96 και Marfin Egnatia Bank 032 763 74 28).

Κοινωνικό έργο από το Κέντρο «Έλλη Λαμπέτη» Δωρεά... αναγνώρισης από την AMGENΜε δύο προσφορές η εταιρεία βιοτεχνολογίας AMGEN Hellas εκδήλω-σε την αναγνώρισή της στο έργο του Σωματείου Κοινωνικής Μέριμνας «ΑΡΩΓΗ», που επιτελείται στο ομώνυμο Κέντρο ΑΜΕΑ «ΑΡΩΓΗ» του Δήμου Αχαρνών. Οι χριστουγεννιάτικες ευχές της εταιρείας «ταξίδε-ψαν» ήδη με ηλεκτρονική κάρτα φιλοτεχνημένη από άτομο του Κέντρου ΑΜΕΑ «ΑΡΩΓΗ», ενώ η αναγνώριση για το έργο του ομώνυμου σωματεί-ου συνοδεύτηκε από δωρεά, πολύτιμη για τη συνέχιση του έργου του. Η πρόεδρος του Σωματείου Βίκυ Έλλιοττ ευχαρίστησε θερμά την AMGEN για την πολύτιμη συμβολή της, δηλώνοντας πως «εν μέσω αυτών των δύ-σκολων συγκυριών, τέτοιες ενέργειες συνδράμουν ουσιαστικά στο έργο του σωματείου μας». Από την πλευρά της η διευθύντρια Εταιρικών Υπο-θέσεων της AMGEN Βασίλεια Παπαγιαννοπούλου ανέφερε πως «αυτές τις εορτές, η εταιρεία μας επέλεξε να μην προβεί στην εκτύπωση και αποστολή έντυπων χριστουγεννιάτικων καρτών, στηρίζοντας με αυτόν τον τρόπο το πολύτιμο έργο και την προσπάθεια του σωματείου στην περίθαλψη άπορων οικογενειών και ατόμων με ειδικές ανάγκες». Η γενική διευθύντρια της εταιρείας Ευαγγελία Πατεράκη σημείωσε επίσης ότι «η AMGEN, πρωτοπόρος στον χώρο της βιοτεχνολογίας από το 1980, παράλληλα με την ερευνητική της δραστηριότητα, αναπτύσσει έντονη κοινωνική δράση, υποστηρίζοντας μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς που παρέχουν φιλανθρωπικό ή / και εκπαιδευτικό έργο».

Page 42: in_vitro32

42•IN•VITRO

ΟμορφιάΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2012

Ανδρική φροντίδα Γράφει η Μαρία Ορφανίδου

Συνεργάστηκε η make-up artist Μαίρη Σουσούνη

Μετά τα 30, η ικανότητα ανα-νέωσης της επιδερµίδας – όχι µόνο της γυναίκας, αλλά και του άνδρα – αρχίζει να µειώνεται, µε αποτέλεσµα

να κάνουν την εµφάνισή τους στο πρόσωπο τα πρώτα σηµάδια κούρασης και γήρανσης. Η ανδρική επιδερµίδα, λοιπόν, δοκιµάζεται κι αυτή έντονα, παρόλο που χαρακτηρίζε-ται από υψηλά επίπεδα τεστοστερόνης και παρόλο που έχει ένα πολύ πυκνότερο δίκτυο κολλαγόνου σε σχέση µε τη γυναικεία, που την καθιστά έτσι πιο ανθεκτική στη δηµιουρ-γία ρυτίδων. Έπειτα απ’ όλα αυτά, λοιπόν, το αποτέλεσµα είναι και το ανδρικό πρόσωπο να εµφανίζει ρυτίδες, αργότερα µεν, αλλά βαθύτερα στην επιδερµίδα και ιδιαίτερα στην ευαίσθητη περιοχή των µατιών.Εκτός, βέβαια, από τον χρόνο που φέρνει το γήρας, στην επιδερµίδα αφήνουν τα σηµάδια τους και το καθηµερινό στρες, η έντονη ζωή, η ρύπανση και η κούραση και διαταράσσουν την ισορροπία της, κάνοντάς την ξηρή και ευαίσθητη, ενώ ταυτόχρονα µειώνουν και την ικανότητά της να προστατεύεται. Εποµένως, η επιδερµίδα χρειάζεται βοήθεια για να επα-νέλθει πλήρως, κυρίως στην ευαίσθητη περιο-χή των µατιών, όπου είναι τέσσερις φορές πιο λεπτή, ενώ οι µαύροι κύκλοι και οι σακούλες κάτω από τα µάτια είναι πιο ορατά.

Γύρω από τα μάτια «Σακούλες»: Ταλαιπωρούν πολ-λούς άνδρες, ιδιαίτερα από τα 40 και µετά, εφόσον ο χρόνος, τα γονίδια και η κληρονοµικότη-τα ευθύνονται για τη συγκέ-ντρωση λίπους στη συγκεκριµένη

Tips

Η πρώτη περιοχή όπου εµφανίζονται σηµάδια γή-ρανσης είναι το περίγραµ-

µα του µατιού. Γιατί µε τα

χρόνια ο µετα-βολισµός των κυττάρων και

η µικροκυκλο-φορία επιβρα-δύνονται, µε αποτέλεσµα να εµφανίζο-νται βαθιές ρυτίδες και σακούλες.

Εύκολος τρόπος που µειώνει τις σακού-λες των µατιών: πλένετε το πρόσωπό σας µε δροσερό νερό; Ρίξτε άφθονο και στα µάτια σας.

Προτιµήστε για τον ύπνο ένα ψηλό µα-ξιλάρι, ώστε να µη δηµιουργείται κατα-κράτηση.

Για το πρήξιµο των µατιών, χρησιµοποι-ήστε συµπληρωµατι-κά κρύες κοµπρέσες ή ροδέλες από αγ-γούρι. Θα βοηθή-σουν άµεσα.

Μην ξεχνάτε να φο-ράτε καθηµερινά γυ-αλιά ηλίου, καθώς οι ρυτίδες δηµιουργού-νται όταν µισοκλεί-νετε τα µάτια.

Για τα µάτια επι-λέξτε προϊόντα µε συστατικά όπως κα-φεΐνη, χαµοµήλι και βιταµίνη Ε.

Φυλάξτε στο ψυγείο τα προϊόντα σε µορ-φή τζελ. Έτσι, όχι µόνο θα χαρίζουν αί-σθηση δροσιάς, αλλά θα αυξάνεται και η αποτελεσµατικότητά τους.

Χρησιµοποιείτε τα προϊόντα µατιών, πρωί - βράδυ, σε κα-θαρό πρόσωπο.

Πετάξτε οποιαδή-ποτε κρέµα µατιών έχει αλλάξει χρώµα ή µυρωδιά

περιοχή. Επίσης, κακές συνήθειες, όπως ο ελάχιστος ύπνος και η κατανάλωση µεγάλης ποσότητας αλατιού, αλµυρών φαγητών και αλκοόλ, ευνοούν την κατακράτηση υγρών και εντείνουν το πρόβληµα. Η σφριγηλότητα της περιοχής κάτω από τα µάτια µπορεί – ανάλογα µε την περίπτωση – να βελτιωθεί µε µια εξειδικευµένη αντιρυ-τιδική και συσφιγκτική κρέµα µατιών και µε την αλλαγή των διατροφικών συνηθειών. Για παράδειγµα, ελαττώνοντας το αλάτι, τις αλµυ-ρές τροφές και το αλκοόλ και αυξάνοντας την κατανάλωση νερού.

Μαύροι κύκλοι: Αυτοί µπορεί να είναι µόνιµοι ή περιστασιακοί. Οι πρώτοι οφείλονται σε κληρονοµικούς παράγοντες και δηµιουργού-νται είτε γιατί εµποτίζεται το χόριο του δέρµα-τος µε αιµοσιδηρίνη ή µελανίνη είτε εξαιτίας της ατροφίας του υποδόριου λίπους που κάνει την επιδερµίδα λεπτότερη. Η συνέπεια; Να διαγράφονται τ’ αγγεία που βρίσκονται από κάτω κι η επιδερµίδα ν’ αποκτά έτσι το γνω-στό χρώµα των… µαύρων κύκλων. Όσο για τους περιστασιακούς µαύρους κύ-κλους, αυτοί έχουν να κάνουν µε την αγγειακή συµφόρηση της περιοχής και εµφανίζονται λόγω

της κούρασης, της αϋπνίας, των κακοαεριζό-µενων χώρων, του τσιγάρου ή του αλκοόλ. Άσχετα µε τον λόγο που προκαλεί τους µαύ-ρους κύκλους, το πρόσωπο θα δείχνει σίγου-ρα πιο φρέσκο και πιο ξεκούραστο µε έναν υγιεινότερο τρόπο ζωής σε συνδυασµό µε τα κατάλληλα προϊόντα για τη φροντίδα των µατιών.

Ρυτίδες: Οι βασικές αιτίες για τη δηµιουργία γραµµών και ρυτίδων δίπλα στα µάτια είναι: α) η έλλειψη ελαστικότητας και η περιορισµέ-νη ικανότητα της επιδερµίδας να συγκρατεί αρκετή υγρασία στην περιοχή των µατιών καθώς περνούν τα χρόνια και β) οι συσπάσεις έκφρασης ή προφύλαξης από τον ήλιο ή από το ρούφηγµα του τσιγάρου. Οι πρώτες γραµµές και ρυτίδες στα µάτια εµ-φανίζονται συνήθως γύρω στα 35. Για να καθυστερήσετε την εµφάνισή τους, να µειώσετε την παρουσία τους αλλά και για να προλάβετε τη δηµιουργία νέων, καλό είναι να περιορίσετε τους λόγους που τις ευνοούν. Με άλλα λόγια, να κόψετε το τσιγάρο, να πάψετε να εκτίθεστε χωρίς προστασία στον ήλιο (αντηλιακό) και να ενισχύσετε τη φυσική κατάσταση της επιδερµίδας σας µε ένα κα-τάλληλο ενυδατικό και αντιρυτιδικό προϊόν για τα µάτια.

Για τα μάτια του μόνο

Page 43: in_vitro32

Προϊόντα περιποίησης για την περιοχή των µατιών, που

συσφίγγουν, καταπολεµούν και προλαµβάνουν ρυτίδες και

σηµάδια έκφρασης, και ολοένα και περισσότερες εταιρείες εξασφαλί-

ζουν για το απαιτητικό αντρικό κοινό.

IN•VITRO•43

ShoppingΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2012

Ανάπλαση

Προϊόντα περιποίησης για την περιοχή των µατιών, που

συσφίγγουν, καταπολεµούν και προλαµβάνουν ρυτίδες και

σηµάδια έκφρασης, και ολοένα και περισσότερες εταιρείες εξασφαλί-

ζουν για το απαιτητικό αντρικό κοινό. beauty

Κάστανο & Ρούσκο, ΚΟΡΡΕΣΚρέµα µατιών, της οποίας το εκχύλισµα από ρούσκο βελτιώνει τη µικροκυκλοφο-ρία, απαλύνοντας αισθητά τους µαύρους κύκλους, ενώ το κάστανο, σε συνδυασµό µε τις βιταµίνες C και Ε, λειαίνει τις λεπτές ρυτίδες. Όσο για το φυσικό αντηλιακό φίλτρο οξείδιο του ψευδαργύρου ( SPF 6), αυτό προστατεύει από την πρόωρη γήρανση.

Q10 Eye Roll-On, NIVEA FOR MENΠροϊόν που µειώνει τους µαύρους κύκλους, το πρήξιµο και τις λεπτές γραµµές στην πε-ριοχή των µατιών. Αναζωογονεί τα κουρα-σµένα µάτια µεταδίδοντάς τους ταχύτατα µια αίσθηση ψύξης, χάρη στο roll-on που διαθέτει η συσκευασία του. Επιπλέον, η φόρµουλα πε-ριέχει το συνένζυµο Q10 που τροφοδοτεί τα κύτταρα του δέρµατος µε ενέργεια.

Idroadapt Silk Contorno Occhi, SANTANGELICAΚρέµα µατιών ενάντια σε σακούλες και µαύ-ρους κύκλους για κάθε τύπο δέρµατος. Ένα µείγµα φυσικών συστατικών µε βάση τη σε-ρικίνη για προστασία και λείανση της επιδερ-µίδας κι επιπλέον εκχύλισµα ινδικού ginseng για µέγιστη ενυδάτωση και ανθεκτικότητα στο περιβαλλοντικό στρες.

Eye Alert, KIEHL’SΤζελ µατιών που ενυδατώνει το δέρµα και καταπολεµά µαύρους κύκλους και πρήξι-µο. Εµπεριέχει εκχύλισµα αγγουριού, που δροσίζει, αναζωογονεί και µαλακώνει την περιοχή κάτω από τα µάτια, καφεΐνη, που ελαχιστοποιεί τους µαύρους κύκλους και το πρήξιµο, και βιταµίνη Ε, που περιορίζει τις λεπτές ρυτίδες.

Force Supreme Eye Cream, BIOTHERMΕντατική κρέµα ανάπλασης µατιών εµπλουτι-σµένη µε Pro-Xylane και εκχύλισµα κέδρου, που ενυδατώνει, περιορίζει τις ρυτίδες και αποκαθιστά την πυκνότητα του δέρµατος στην περιοχή γύρω από τα µάτια.

Eluage contour des yeux, AVEN Επανορθωτική φροντίδα µατιών, η οποία χάρη στον κατοχυρωµένο συνδυασµό της ρετιναλδεΰδης (προµόριο βιταµίνης Α) και των αποκλειστικών κλασµάτων υαλουρονικού οξέος συσφίγγει, λειαίνει και τρέφει το δέρµα γύρω από τα µάτια.

Expert Hydra Energetic Ice Cool Eye Roll-on, L’ OREAL MENΠροϊόν, το οποίο µε το δροσερό roll-on του βοηθά τα κουρασµένα µάτια να ζωντανεύουν κάθε πρωί, ενώ µε την αναζωογονητική φόρ-µουλά του καταπολεµά επιπλέον σακούλες και µαύρους κύκλους.

Génific HD Yeux, LANCOME MENΤο πρώτο προϊόν πε-ριποίησης µατιών της εταιρείας για άνδρες – του οποίου το κατο-χυρωµένο µε δίπλωµα ευρεσιτεχνίας σύ-µπλεγµα περιέχει Bio-lysat – που διεγείρει την παραγωγή πρωτε-ϊνών στην επιφάνεια της επιδερµίδας, αλλά ταυτόχρονα, ενισχύ-οντας την τονικότητα της επιδερµίδας, δρα και κατά των µαύρων κύκλων, µειώνοντάς τους ορατά.

Page 44: in_vitro32

44•IN•VITRO

ΣημειώσειςΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2012

Δεν πρέπει να ξεχάσω...

NOΣΟΚΟΜΕΙΑ > ΑΤΤΙΚHΣΑΘΗΝΑ> Γενικό Νοσο κο µείο Αθηνών «Γ.

Γεννηµατάς» (Γενικό Κρατικό Αθη-νών) Μεσογείων 154, Χολαργός

> Γενικό Νοσοκο µείο Αθηνών «Η Ελπίς» Δηµητσάνης 7, Αµπελό-κηποι

> Ερρίκος Ντυ νάν, Μεσογείων 107 > Γενικό Αντικαρ κινικό Νοσοκοµείο

Αθηνών «Άγιος Σάββας», Λ. Αλε-ξάνδρας 171

> Γενικό Νοσοκοµείο Αθηνών «Ιπ-ποκράτειο», Βασ. Σοφίας 114

> Γενικό Νοσοκοµείο Αθηνών «Λαϊ-κό», Αγ. Θωµά 17

> Μαιευτήριο Αθηνών «Έλενα Βε-νιζέλου», πλ. Έλενας Βενιζέλου 2

> Γενικό Νοσοκοµείο Αθηνών «Κορ-γιαλένειο-Μπενάκειο Ε.Ε.Σ» (Ερυ-θρός Σταυρός), Αθανασάκη 1

> Γ.Ν. Νοσηµάτων Θώρακος «Σωτη-ρiα», Μεσογείων 152

> Γενικό Νοσοκο µείο Αθηνών «Ευ-αγγελισµός», Υψηλάντου 45

> Γενικό Νοσοκοµείο Παίδων Aγλα-ΐα Κυριακού, Θηβών και Λεβαδεί-

ας, Αµπελόκηποι > Νοσοκοµείο Αφρ. & Δερµ. Νόσων

Αθηνών «Ανδρέας Συγγρός», Δραγούµη 5

> Ιασώ General, Λεωφ. Μεσογείων 264, Xολαργός

> Γενικό Νοσοκοµείο «Ασκλ η πιείο Βούλας», Βασ. Παύλου 1

ΠΕΙΡΑΙΆΣ> Γενικό Αντικαρκινικό Νοσοκοµείο

Μεταξά, Μπότσαρη 51 > Γενικό Νοσοκοµείο Πειραιά «Τζά-

νειο», Zαννή και Αφεντούλη

ΧΑΐΔΑΡΙ> Πανεπιστηµιακό Γενικό Νοσο-

κοµείο «Αττικό», Ρίµινι 1

ΚΑΛΛΙΘΕΑ> Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέ-

ντρο, Λ. Συγγρού 356

ΦΆΛΗΡΟ> Metropolitan Hospital, Εθνάρχου

Μακαρίου & Ελ.Βενιζέλου 1 Ν.

Φάληρο

ΚΗΦΙΣΙΑ> Γ.Ν. Αττικής ΚΑΤ, Νίκης 2

ΜΑΡΟΎΣΙ> Ιασώ, Κηφισίας 37 > Γ.Ν. Σισµανό-

γλειο, Σισµανoγλείου 1

Ν. ΙΩΝΊΑ> Γ.Ν.Ν. Αγία Όλγα, Αγ. Όλγας 3

ΝΊΚΑΙΑ> Γ.Ν. Νίκαιας, Μαντούβαλου

Δηµ. 3

ΒΡΙΛΗΣΣΙΑ> Σισµανόγλειο, Σισµανόγλου 1

ΦΑΡΜΑΚΕΙΑ > ΑΤΤΙΚHΣ> Κολοκούρη Ελένη Μεσογείων

117, εντός εµπορικού κέντρου, > Γρηγορόπουλος Σωτήρης Δευ-

τέρας Μεραρχίας 2 & Ακτή Μια-ούλη, Πειραιάς, > Πλυ τάς Νικόλα-ος Κηφισίας 125-127, Ν. Ψυχικό,

> Λουράντος Κώστας Οµήρου 6, Ν. Σµύρνη,

> Μπακάκος Αγ. Κων/νου 3, Οµό-νοια

> Λένα Τριανταφύλλη Μπακάκου, Λεωφ. Κηφισίας 281, Κηφισιά

> Βλάχος Κων/νος Στουρνάρη 53 (δίπλα στο θέατρο Αλάµπρα), Αθήνα,

> Βλάχος Παντελής Θεοτοκο-πούλου 6, Χαλάνδρι, (πλησίον AGORA CENTER),

> Αντωνό πουλος Νίκος Περικλέους 79, Κηπούπολη Περιστέρι,

> Μαρούλης Γεώργιος Πανεπιστη-µίου 6, Αθήνα,

> Κούβαρης Κώστας Ηρώων Πολυ-τεχνείου 37, Πειραιάς,

> Λαζαρίδου-Παπαδοπούλου Ευγε-νία Τραλέων 61, Γαλάτσι,

> Λύγδας Νικόλαος Παναγή Τσαλδά-ρη 37, Περιστέρι,

> Μαραγκού Βασιλείου - Μαραγκού Ιωάννη Ακαδηµίας 76, Αθήνα,

> Μώρος Δηµήτρης 2ας Μαίου, 26, Ν. Σµύρνη,

> Ραφτόπουλος Γιώργος Κηφισίας 5, Αµπελόκηποι,

> Σαµαράς Ανδρέας Αλεξάνδρας

146Β & Λουκάρεως, Αµπελόκη-ποι,

> Σταµατίου-Βέρου Μαρία Ε. Βενι-ζέλου 126, Ν. Ερυθραία,

> Σταυροπούλου Αικατερίνη Μεσο-γείων 437 & Αγ. Παρασκευής, Αγ. Παρασκευή,

> Σκρέκα Αθανασία, Αττικής 94, Άνω Γλυφάδα

> Τσιροπούλου Σοφία Σπερχειού 61, Χρυσούπολη Περιστέρι,

> Γιαννακάκου-Σκουµπουρδή Αγγε-λική Περικλέους 11, Μαρούσι

> Μπακογιάννη Πολυξένη, Δωδεκα-νήσου 39, Άλιµος

> Αικατερίνη Παγιαύλα- Ευαγγέλου, Κώστα Βάρναλη 38, Χαλάνδρι

ΘΑ ΜΑΣ ΒΡΕΊΤΕ ΕΠΊΣΗΣ:> Holmes Place Athens, Εµπορικό

Κέντρο «City Link» Βουκουρεστί-ου & Σταδίου 4

> Hiltonia Spa Βασιλίσσης Σοφίας 46, Αθήνα

> Εµπορικό κατάστηµα Public Καρα-γεώργη Σερβίας 1, Πλα τεία Συ-ντάγµατος, Αθήνα.

Πού θα μας βρίσκετε...

Ç óåëßäá

áõôÞ óáò áíÞêåé.

Óôåßëôå ìáò ìéêñÜ

ìõóôéêÜ ðïõ óáò

âïçèïýí íá æåßôå

ðéï õãéåéíÜ

[email protected]

Για να µην τσαλακώνονται τα

ρούχα µου στη βαλίτσα όταν

πάω κάποιο ταξίδι, βάζω πά-

ντα ρυζόχαρτο στα µανίκια και

τους ώµους των σακακιών και

των φορεµάτων και κάνω τις

φούστες ρολό. Ι.Σ.

Αν το γκαζόν σε κάποιο σηµείο έχει κιτρινίσει, ένας απλός τρό-πος για να ξαναπρασινίσει είναι το ράντισµα της συγκεκριµένης περιοχής µε µπίρα. Τα σακχα-ρώδη ένζυµα της µπίρας δυνα-µώνουν το γρασίδι και καταπο-λεµούν τους µύκητες που τυχόν αναπτύσσονται και σταδιακά το ξεραίνουν. Κ.Κ.

Όταν ο νεροχύτης ή ο νιπτήρας µου εί-ναι βουλωµένος, ρίχνω στην τρύπα του

νερό, 1 φλιτζάνι µαγειρική σόδα και 1 φλιτζάνι ξύδι. Βάζω την τάπα και αφή-

νω το µείγµα να δράσει για µισή έως µία ώρα. Έπειτα βγάζω την τάπα, ρίχνω αρ-

κετή ποσότητα βραστό νερό και ο νιπτή-ρας µου είναι έτοιµος!

Α.Κ.

Θέλετε να αλλάξετε τη θέση των επίπλων σας και δεν ξέρετε πώς θα σβήσετε τα σηµάδια που έχουν αφήσει τα πόδια του τραπεζιού στη µοκέτα; Αφήστε απλώς τον ατµό από το σίδερό σας σε απόσταση 5 εκ. από τα σηµά-δια και τρίψτε µετά µε δύναµη το σηµείο που έχει πατη-θεί. Π.Α.

Για να µην χάνω τις κάλτσες και να εξοικονοµώ χρόνο στο ταίριασµα των ζευγαριών, κάνω το έξης κόλπο: αγοράζω αρκετές παραµάνες ασφαλείας και πιάνω µαζί κάθε ζευ-γάρι από τη µέσα πλευρά πριν τις βάλω στο καλάθι µε τα άπλυτα. Έτσι, γλιτώνω πολύ κόπο και χρόνο.

Ζ.Π.

Page 45: in_vitro32

ΧρηστικάΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2012

ιατρeιa απεξαρτησησ webΑθήνΑ> Νοσοκομείο Παίδων «Π. & A. Κυρια-

κού», Β’ Παιδιατρική Κλινική Πανεπι-στημίου Αθηνών, Μονάδα Εφηβικής Υγείας (ΜΕΥ), Μεσογείων 24, 11527 Γουδί, Αθήνα, Τηλ. 210 7710824, Γραμμή βοήθειας «ΥποΣΤΗΡΙΖΩ»: 800 11 800 15, e-Διεύθυνση: [email protected]

> Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αθηνών, Τμή-μα Προβληματικής Χρήσης Διαδικτύου, Μονάδα Απεξάρτησης «18 ΑΝΩ», Βουρ-νάζου 37, 115 21 Αμπελόκηποι, Αθήνα, Τηλ. 210 6448003, 210 6448980, Τομ. 210 6448242

θεσσΑλονίκη> Γενικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης

«Ιπποκράτειο», Κωνσταντινουπόλε-ως 49, 546 42 Θεσσαλονίκη, Τηλ. 2310 837921-9, 2312 892000, Πληροφορίες: Κάθε Πέμπτη λειτουργεί ειδικό ιατρείο

Κέντρα αναφοράσ Γρίπησ > Κέντρο Ελέγχου ειδικών λοιμώξεων

(ΚΕΕΛΠΝΟ) Τηλ. 210 5212054-1135> Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «ΑΛΕΞΑΝ-

ΔΡΑ» / Θεραπευτική Κλινική (Γρίπης) / Λεωφ. Βασ. Σοφίας 80, 115 28, Αθήνα, Αττική, τηλ.: 210 338 1393-2

> Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «ΛΑΪΚΟ» / Α’ Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική & Ειδική Νοσολογία (Γρίπης) / Αγ. Θωμά 17, 115 27, Γουδή, Αθήνα, Αττική, τηλ.: 210 7456261

> Περιφερειακό Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «ΑΤΤΙΚΟ» / Β’ Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική & Ειδική Νοσολογία (Γρίπης) / Ρίμινι 1, Χαϊδάρι, Αθήνα, Αττι-κή, τηλ.: 210 5831000

> Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «ΛΑΪΚΟ» / Α’ Παθολογική Κλινική (Γρίπης) / Αγ. Θωμά 17, 115 27, Γουδή, Αθήνα, Αττική, τηλ.: 210 7456843

> Περιφερειακό Γενικό Νοσοκομείο Αθη-νών «ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ» / Β’ Παθολογική Κλινική (Γρίπης) / Βασ. Σοφίας 114, 115 27, Αμπελόκηποι, Αθήνα, Αττική, τηλ.: 210 7774742

> Γενικό Νοσοκομείο Νοσημάτων Θώρα-κος Αθηνών «Η ΣΩΤΗΡΙΑ»/ Γ’ Παθο-λογική Κλινική (Γρίπης) / Μεσογείων 152, 115 27, Αθήνα, Αττική, τηλ.: 210 7719975

> Περιφερειακό Γενικό Νοσοκομείο Αθη-νών «ΑΤΤΙΚΟ» / Δ’ Παθολογική Κλινική

(Γρίπης) / Ρίμινι 1, Χαϊδάρι, Αθήνα, Αττι-κή, τηλ.: 210 5831000

> Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «ΛΑΪΚΟ» / Παθολογική Φυσιολογία (Γρίπης) / Αγ. Θωμά 17, 115 27, Γουδή, Αθήνα, Αττική, τηλ.: 210 7462513-4

> Γενικό Νοσοκομείο Νοσημάτων Θώ-ρακος Αθηνών «Η ΣΩΤΗΡΙΑ»/ Πνευμο-νολογική Κλινική (Γρίπης) / Μεσογείων 152, 115 27, Αθήνα, Αττική, τηλ.: 210 7778827

> Περιφερειακό Γενικό Νοσοκομείο Αθη-νών «ΑΤΤΙΚΟ» / Β’ Πνευμονολογική Κλι-νική (Γρίπης) / Ρίμινι 1, Χαϊδάρι, Αθήνα, Αττική, τηλ.: 210 5831000

Δημοτικά ιΑτρείΑ Δήμου ΑθηνΑίων> 1ο Διαμέρισμα / Δημοτικό Ιατρείο, Σό-

λωνος 78, Εξάρχεια> 2ο Διαμέρισμα / Δημοτικό Ιατρείο,

Πρωταγόρα 3, Παγκράτι> 2ο Διαμέρισμα / Δημοτικό Ιατρείο, Φα-

νοσθένους & Φρειδερίκου Σμιθ, Νέος Κόσμος

> 3ο Διαμέρισμα / Δημοτικό Ιατρείο, Θεσ-σαλονίκης 48 & Ηρακλειδών, Πετράλω-να

> 4ο Διαμέρισμα / Δημοτικό Ιατρείο, Προποντίδος 7 & Αγίας Σοφίας 110, Κο-λωνός

> 5ο Διαμέρισμα / Δημοτικό Ιατρείο, Σα-ρανταπόρου 4, Πατήσια

> 6ο Διαμέρισμα / Χανίων 4Β, Κυψέλη

πλαστιΚη ΧειρουρΓιΚη> Ελληνική Εταιρία Πλαστικής Επανορ-

θωτικής και Αισθητικής Χειρουργικής (Ε.Ε.Π.Ε.Α.Χ.) Ξενίας 32 Ζωγράφου ΤΗΛ: 210 7710116 www.hespras.gr

> Γεώργιος Γεννηματάς Γενικό Νοσοκο-μείο Αθηνών Μεσογείων 154 Χολαργός ΤΗΛ: Ευαγγελισμός Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών Υψηλάντου 45-47Αθήνα ΤΗΛ:

> ΚΑΤ Γενικό Νοσοκομείο Αττικής Νίκης 2 Κηφισιά ΤΗΛ:

> Θριάσιο Λεωφόρος Γεννηματά, Τ.Κ. 192 00, Mαγούλα ΤΗΛ: 210 5534200, 210 5534127

> Αττικό Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκο-μείο Ρίμινι 1 Χαϊδάρι ΤΗΛ: 210 5831000

> Θεαγένειο Αντικαρκινικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης Συμεωνίδη 2 Φάληρο ΤΗΛ: 2310 898111, 2310 898155

> Νομαρχιακό Γενικό Νοσοκομείο Βόλου «Αχιλλοπούλειο» Πολυμέρη 154 Βόλος ΤΗΛ: 24210 9420

> Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Ιωαννίνων Δουρούτη 1 Ιωάννινα ΤΗΛ: 26510 99111

Page 46: in_vitro32

46•IN•VITRO

Last pageΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2012

Ο ανθρώπινος οργανισμός

Aνθρώπινο οστό µε Αβερσιανούς σωλήνες

Τα οστέινα πετάλια (στρώµατα οστικής ουσίας) ενός συµπαγούς οστού διατάσσονται γύρω από σωλήνες, τους Αβερσιανούς σωλήνες, οι οποίοι περιέχουν αιµοφόρα αγγεία, λεµφαγγεία και νεύρα. Ένα οστό αποτελείται από πολλούς σωλήνες µε τα πετάλια

που τους περιβάλλουν, που συλλογικά ονοµάζονται Αβέρσεια συστήµατα. Η αποσύνθεση του οστού γί-νετα οµόκεντρα από τις παρυφές των Αβερσιανών σωλήνων.

(µικροφωτογραφία από οπτικό µικροσκόπιο)

Page 47: in_vitro32
Page 48: in_vitro32