Greek Εnergy 2012

2012

Greek EnergyΕιδική έκδοση για τους κλάδους και τις επιχειρήσεις

Ενέργειας στην ελληνική αγορά

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

GREEK ENERGY_208x288.pdf 1 05/03/2012 17:33

Enel Green Powerποτέ άλλοτε η ενέργεια δεν ήταν τόσο φυσική

efra

ta

Η Enel Green Power είναι εταιρεία του Ομίλου Enel απόλυτα προσανατολισμένη στην παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, με παρουσία στην Ευρώπη, τη Βόρεια και Νότια Αμερική. Είναι από τους παγκόσμιους ηγέτες στο συγκεκριμένο τομέα με συνολική εγκατεστημένη ισχύ πάνω από 7.000 MW, τα οποία παράγονται σε περισσότερες από 640 μονάδες σε όλο τον κόσμο κι ένα μείγμα παραγωγής, που περιλαμβάνει υδροηλεκτρικούς σταθμούς, φωτοβολταϊκά κι αιολικά πάρκα, γεωθερμία και βιομάζα. Η Enel Green Power είναι παρούσα στην Ελλάδα με έργα ΑΠΕ εγκατεστημένης ονομαστικής ισχύος 191 MW, αξιοποιώντας αιολικές, υδροηλεκτρικές και ηλιακές πηγές ενέργειας.

www.enelgreenpower.com

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Ο τομέας της ενέργειας αποτελούσε ανέκαθεν έναν από τους βασικούς πυλώνες της ελληνικής οι-κονομίας, καθώς ακολούθησε αλλά και διαμόρφωσε ολόκληρη την αναπτυξιακή πορεία του τόπου.

Αρχικά με την αξιοποίηση του εγχώριου καυσίμου, του λιγνίτη, και τη δημιουργία των μεγάλων ενεργειακών υποδομών στον ηλεκτρισμό, το πετρέλαιο, το αέριο, που άλλαξαν τη ζωή των Ελλήνων και έβαλαν την χώρα μας στον κατάλογο των προηγμένων ευρωπαϊκών κρατών.

Στη συνέχεια, μετά την σταδιακή απελευθέρωση των αγορών, ο ενεργειακός τομέας, πέραν της σύνδεσής του με την παραγωγή αγαθών και την ανάπτυξη, συνδέθηκε ακόμα περισσότερο με την επιχειρηματική δραστηριότητα και τον ανταγωνισμό, δημιουργώντας μια μεγάλη επενδυτική έκρηξη.

Τα τελευταία χρόνια, όταν η ανάπτυξη των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας ξέφυγε από την ρητορική των περιβαλλοντικών κινημάτων και «εγκαταστάθηκε» στην πρώτη γραμμή των προωθούμενων πολιτικών, ο τομέας της ενέργειας αποτέλεσε αντικείμενο συμμετοχής, επενδυτικής δραστηριότητας, απασχόλησης, σημαντικών τμημάτων του ενεργού πληθυσμού.

Σήμερα, οι πάντες βλέπουν, αλλά και εναποθέτουν, στον ενεργειακό τομέα, τις ελπίδες για ανάταξη της οικονομίας, για ανάπτυξη της χώρας, για αύξηση της απασχόλησης. Και είναι αλήθεια ότι, παρά τα θεσμικά και χρηματοοικονομικά προβλήματα, ο τομέας «αντέχει» στην κρίση με αξιοπρόσεκτη δυναμική. Αποτελεί έναν από τους ελάχιστους τομείς που διατηρεί επενδυτική δραστηριότητα και μοχλεύει σημαντικά κεφάλαια. Ακόμα ακόμα, «συντηρεί» τη χρηματοπιστωτική αγορά, καθώς τα ελάχιστα χρήματα που δανείζουν οι τράπεζες κατευθύνονται προνομιακά στην ενέργεια.

Ο χώρος της ενέργειας βρίσκεται την περίοδο αυτή στη διαδικασία της ολοκλήρωσης, σε συνάρτηση πάντα με τις κεντρικές πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης, των μεγάλων θεσμικών αλλαγών, αλλά και επιχειρηματικών κινήσεων που έχουν αρχίσει να διαμορφώνουν ένα καινούργιο τοπίο.

Την υφιστάμενη κατάσταση αλλά και το νέο αυτό τοπίο προσπαθεί να αποτυπώσει το GREEK ENERGY 2012, ο πρώτος ολοκληρωμένος οδηγός για το χώρο της ενέργειας, τον οποίο εκδίδει το www. energypress.gr, με την εγκυρότητα που απέκτησε ήδη, στους 20 μήνες της λειτουργίας του.

Πρόκειται για μια καθαρά δημοσιογραφική δουλειά, μια πλήρη και λεπτομερή «ακτινογραφία» του ενεργειακού τομέα της χώρας. Περιλαμβάνει, για κάθε επιμέρους ενεργειακό κλάδο, τις βασικές εξελίξεις και προοπτικές, τις θεσμικές αλλαγές, τα εκκρεμή ζητήματα, τα «στοιχήματα», τα οικονομικά στοιχεία, τις τάσεις που καταγράφονται και τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στη χώρα μας. Συνοδεύεται όπως θα διαπιστώσετε από αρθρογραφία και αναλύσεις της πολιτικής και οικονομικής ηγεσίας, επιστημόνων, στελεχών και εκπροσώπων των φορέων της αγοράς.

Φιλοδοξία των εκδοτών είναι το GREEK ENERGY να παρακολουθεί από κοντά τα τεκταινόμενα και να αποτελέσει ένα θεσμό που θα καταγράφει κάθε χρόνο τις εξελίξεις, τα διακυβεύματα και τις νέες προκλήσεις του ενεργειακού τομέα.

Αθήνα, Φεβρουάριος 2012

Εκδότης: Citronio

Τοσίτσα 15 – Αθήνα 10683Τηλ.: 210 8217446Fax: 210 8217448e – mail: [email protected]

Συντονισμός έκδοσης: Θοδωρής Παναγούλης

Κείμενα: Κώστας Βουτσαδάκης, Βασίλης Γεώργας, Μιχάλης Καϊταντζίδης, Έλενα Κοτσίφη, Θοδωρής Παναγούλης, Χάρης Φλουδόπουλος

Δημιουργικό - Ηλεκτρονική σελιδοποίηση: Κατερίνα Μανημάνη

Σχεδιασμός εξωφύλλου: Νικολέτα Μπαλοθιάρη

Σχεδιασμός - Παραγωγή: Citronio – Εφαρμογές Επικοινωνίας

Εμπορικό τμήμα: Χρήστος Χαρικιόπουλος

2012

Greek EnergyΕιδική έκδοση για τους κλάδους και τις επιχειρήσεις Ενέργειας στην ελληνική αγορά

Αντιμετωπίστε τις ενεργειακές προκλήσεις

Η εξοικονόμηση ενέργειας αποτελεί πλέον πολύ σημαντική προτεραιότητα για το σύνολο των καταναλωτών. Η ΑΒΒ, προσφέροντας λύσεις που εξασφαλίζουν τη βέλτιστη διαχείριση των ενεργειακών πόρων με τις ελάχιστες περιβαλλοντικές επιπτώσεις, συνιστά την ιδανική λύση στις ανάγκες σας. Για να ανακαλύψετε περισσότερα, επισκεφτείτε τη διεύθυνση www.abb.gr

Γιώργος Παπακωνσταντίνου: Η ενέργεια που μπορεί να πάει την οικονομία μας μπροστά

10

Γιάννης Μανιάτης: Οι υδρογονάνθρακες, πυλώνας εθνικής ανάπτυξης

14

Νίκος Βασιλάκος: Το ρυθμιστικό, κανονιστικό και αδειοδοτικό πλαίσιο δράσης της ΡΑΕ

16

Ιωάννης Δεσύπρης: Ενεργειακή αγορά – Τα τρένα που φύγαν;

22

Αρθούρος Ζερβός: Επενδύσεις για ένα ενεργειακά και περιβαλλοντικά βιώσιμο μέλλον

26

Αντώνης Μεταξάς: Μνημόνιο και ελληνική ενεργειακή αγορά – ένα δύσκολο στοίχημα

28

1. ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΣ

Ριζικές αλλαγές στο τοπίο της θερμικής παραγωγής ηλεκτρισμού

32

Μανώλης Κακαράς: Καθετοποιημένες εταιρείες ηλεκτρισμού, με πρόσβαση στους ενεργειακούς πόρους

34

ΕΒΙΚΕΝ: Το ακριβό ρεύμα πλήττει την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής βιομηχανίας

36

Παρουσίαση: Οι εταιρείες παραγωγής ρεύματος

38

Οπισθοχώρηση και στάση αναμονής στη λιανική ρεύματος

44

Παρουσίαση: Οι εταιρείες εμπορίας - προμήθειας ρεύματος

46

2. ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ

Κινητικότητα μετά από 15 χρόνια στην έρευνα υδρογονανθράκων

52

Κωνσταντίνος Νικολάου: Αλήθειες και ψέματα για την έρευνα και παραγωγή υδρογονανθράκων στην Ελλάδα

54

Παρουσίαση: Οι εταιρείες εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων

60

Προσαρμογή και εκσυγχρονισμός για τη διυλιστική βιομηχανία

62

Παρουσίαση: Οι εταιρείες του κλάδου διύλισης

64

Η κρίση έδειξε τις αδυναμίες στην αγορά πετρελαιοειδών

66

ΣΕΕΠΕ: Να παταχθεί το λαθρεμπόριο και η ανομία στην αγορά καυσίμων

68

Παρουσίαση: Οι εταιρείες εμπορίας πετρελαιοειδών

72

Βίαιος εξορθολογισμός με μεγάλες απώλειες στη λιανική των καυσίμων

80

Μιχάλης Κιούσης: Ο κλάδος των βενζινοπωλών υπό απειλή

82

Χάρης Μαυράκης: Οι παιδικές ασθένειες χαρακτηρίζουν ακόμα την αγορά καυσίμων

84

Στρεβλώσεις και καθυστερήσεις στην αγορά βιοκαυσίμων

86

3. ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ

Μιχάλης Καϊταντζίδης: Το περίπλοκο γεωπολιτικό παιχνίδι των αγωγών αερίου

88

Αυξάνουν οι «παίχτες» που προχωρούν σε εισαγωγές φυσικού αερίου

92

Φυσικό αέριο: Κάθε γράμμα και… ένα πλεονέκτημα!

94

Παρουσίαση: Οι εταιρείες εισαγωγής – προμήθειας αερίου

96

Νέες εταιρείες, νέες προοπτικές στην παροχή αερίου

98

Παρουσίαση: Οι εταιρείες διανομής φυσικού αερίου

100

Ραγδαία αύξηση στην «πίτα» του υγραερίου 102

Παρουσίαση: Οι εταιρείες υγραερίου στην Ελλάδα

104

2012

Greek Energy

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΕΠΕΝΔΥΣΤΕ ΣΕ ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΟ ΠΑΡΚΟ

ΜΟΝΟ ΜΕ 10.000€

Τώρα, μόνο με 10.000€ και μόνο με την Neon Energy, όλοι μπορούν να έχουν το δικό τους φωτοβολταϊκό πάρκο και να εξασφαλίσουν έσοδα για 20 χρόνια με εγγυημένες υψηλές αποδόσεις.

Με το νέο μας πρόγραμμα «Επενδυτικά Μερίδια», μπορείς να επενδύσεις σε Φωτοβολταϊκό Πάρκο με ελάχιστα ίδια κεφάλαια. Το πρόγραμμα «Επενδυτικά Μερίδια» είναι μία πρωτοποριακή επενδυτική λύση που αφορά φωτοβολταϊκά πάρκα και λειτουργεί μέσω ενός συστήματος συμμετοχικής επένδυσης, ακολουθώντας τη φιλοσοφία «η ισχύς εν τη ενώσει». Το συνολικό ποσό συμμετοχής των επενδυτών σε ένα Φωτοβολταϊκό Πάρκο χωρίζεται σε ισόποσα μερίδια, αξίας από 10.000€ το καθένα, που ονομάζονται Επενδυτικά Μερίδια. Οι επενδυτές μπορούν να αποκτήσουν όσα Επενδυτικά Μερίδια επιθυμούν και να απολαμβάνουν υψηλές αποδόσεις στα κεφάλαιά τους από τον 1ο χρόνο λειτουργίας (20,68% καθαρά μετά φόρων) για 20 χρόνια.

Είναι μία ασφαλή, εγγυημένη και κερδοφόρα επένδυση αφού το πρόγραμμα

«Επενδυτικά Μερίδια» αφορά φωτοβολταϊκά πάρκα που είναι:

• Έτοιμα αδειοδοτημένα• Κατασκευασμένα ή σε εξέλιξη• Εγγυημένα με γραπτή εγγύηση απόδοσης του φωτοβολταϊκού σταθμού• Ασφαλισμένα κατά παντός κινδύνου και διαφυγόντων κερδών

Υπογεγραμμένη σύμβαση πώλησης της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας διάρκειας

20 ετών

Γραπτή εγγύηση απόδοσης του φωτοβολταϊκού σταθμού

Χαμηλό κόστος συμμετοχής στην επένδυση (από 10.000€)

Υψηλές αποδόσεις ιδίων κεφαλαίων από τον 1ο χρόνο λειτουργίας (20,68%)

Γρήγορη απόσβεση κεφαλαίων - σε λιγότερο από 5 χρόνια, λόγω υψηλών ταμειακών ροών από τα πρώτα χρόνια λειτουργίας του πάρκου

Άμεσα εγγυημένα κέρδη

Οι αποδόσεις είναι καθαρές χωρίς φόρους

Ο επενδυτής δεν φορολογείται στο προσωπικό του εισόδημα

ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΑ ΜΕΡΙΔΙΑ» ΠΑΡΕΧΕΙ ΣΤΟΥΣ ΕΠΕΝΔΥΤΕΣ:

www.neonenergy.gr

ΜΕΡΙΔΙΑΚΟ ΠΑΡΚΟ500ΚWp: ΜΕΓΑΡΑ ΑΤΤΙΚΗΣ

Για να μάθετε περισσότερα, επικοινωνήσετε μαζί μας:

ΕΔΡΑ: 12o ΧΛM Ε.Ο. ΑΘΗΝΩΝ-ΛAMIAΣ, ΜΠΑΚΟΓΙΑΝΝΗ 80, ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ, Τ.Κ 144 52, TΗΛ: 210 28 37 000 • FΑΧ: 210 28 38 889 • EMAIL: [email protected]

YΠOKATAΣTHMAΤΑ ΕΛΛΑΔΟΣ: ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ • ΠΑΤΡΑ • XAΛΚΙΔΑ • ΚΡΗΤΗ: ΗΡΑΚΛΕΙΟ- ΧΑΝΙΑ- ΡΕΘΥΜΝΟ • ΡΟΔΟΣ • ΚΩΣ • ΚΕΡΚΥΡΑ

NEON ENERGY WORLDWIDE: ΓΕΡΜΑΝΙΑ • ΙΤΑΛΙΑ • ΕΛΛΑΔΑ • ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ • ΚΥΠΡΟΣ

KTX_EPEKTASI&MERIDIA.indd 6 2/15/12 7:14:28 PM

ΕΠΕΝΔΥΣΤΕ ΣΕ ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΟ ΠΑΡΚΟ

ΜΟΝΟ ΜΕ 10.000€

Τώρα, μόνο με 10.000€ και μόνο με την Neon Energy, όλοι μπορούν να έχουν το δικό τους φωτοβολταϊκό πάρκο και να εξασφαλίσουν έσοδα για 20 χρόνια με εγγυημένες υψηλές αποδόσεις.

Με το νέο μας πρόγραμμα «Επενδυτικά Μερίδια», μπορείς να επενδύσεις σε Φωτοβολταϊκό Πάρκο με ελάχιστα ίδια κεφάλαια. Το πρόγραμμα «Επενδυτικά Μερίδια» είναι μία πρωτοποριακή επενδυτική λύση που αφορά φωτοβολταϊκά πάρκα και λειτουργεί μέσω ενός συστήματος συμμετοχικής επένδυσης, ακολουθώντας τη φιλοσοφία «η ισχύς εν τη ενώσει». Το συνολικό ποσό συμμετοχής των επενδυτών σε ένα Φωτοβολταϊκό Πάρκο χωρίζεται σε ισόποσα μερίδια, αξίας από 10.000€ το καθένα, που ονομάζονται Επενδυτικά Μερίδια. Οι επενδυτές μπορούν να αποκτήσουν όσα Επενδυτικά Μερίδια επιθυμούν και να απολαμβάνουν υψηλές αποδόσεις στα κεφάλαιά τους από τον 1ο χρόνο λειτουργίας (20,68% καθαρά μετά φόρων) για 20 χρόνια.

Είναι μία ασφαλή, εγγυημένη και κερδοφόρα επένδυση αφού το πρόγραμμα

«Επενδυτικά Μερίδια» αφορά φωτοβολταϊκά πάρκα που είναι:

• Έτοιμα αδειοδοτημένα• Κατασκευασμένα ή σε εξέλιξη• Εγγυημένα με γραπτή εγγύηση απόδοσης του φωτοβολταϊκού σταθμού• Ασφαλισμένα κατά παντός κινδύνου και διαφυγόντων κερδών

Υπογεγραμμένη σύμβαση πώλησης της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας διάρκειας

20 ετών

Γραπτή εγγύηση απόδοσης του φωτοβολταϊκού σταθμού

Χαμηλό κόστος συμμετοχής στην επένδυση (από 10.000€)

Υψηλές αποδόσεις ιδίων κεφαλαίων από τον 1ο χρόνο λειτουργίας (20,68%)

Γρήγορη απόσβεση κεφαλαίων - σε λιγότερο από 5 χρόνια, λόγω υψηλών ταμειακών ροών από τα πρώτα χρόνια λειτουργίας του πάρκου

Άμεσα εγγυημένα κέρδη

Οι αποδόσεις είναι καθαρές χωρίς φόρους

Ο επενδυτής δεν φορολογείται στο προσωπικό του εισόδημα

ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΑ ΜΕΡΙΔΙΑ» ΠΑΡΕΧΕΙ ΣΤΟΥΣ ΕΠΕΝΔΥΤΕΣ:

www.neonenergy.gr

ΜΕΡΙΔΙΑΚΟ ΠΑΡΚΟ500ΚWp: ΜΕΓΑΡΑ ΑΤΤΙΚΗΣ

Για να μάθετε περισσότερα, επικοινωνήσετε μαζί μας:

ΕΔΡΑ: 12o ΧΛM Ε.Ο. ΑΘΗΝΩΝ-ΛAMIAΣ, ΜΠΑΚΟΓΙΑΝΝΗ 80, ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ, Τ.Κ 144 52, TΗΛ: 210 28 37 000 • FΑΧ: 210 28 38 889 • EMAIL: [email protected]

YΠOKATAΣTHMAΤΑ ΕΛΛΑΔΟΣ: ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ • ΠΑΤΡΑ • XAΛΚΙΔΑ • ΚΡΗΤΗ: ΗΡΑΚΛΕΙΟ- ΧΑΝΙΑ- ΡΕΘΥΜΝΟ • ΡΟΔΟΣ • ΚΩΣ • ΚΕΡΚΥΡΑ

NEON ENERGY WORLDWIDE: ΓΕΡΜΑΝΙΑ • ΙΤΑΛΙΑ • ΕΛΛΑΔΑ • ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ • ΚΥΠΡΟΣ

KTX_EPEKTASI&MERIDIA.indd 6 2/15/12 7:14:28 PM

4. ΣΤΕΡΕΑ ΚΑΥΣΙΜΑ

Καταλύτης εξελίξεων η πρόσβαση ιδιωτών στα λιγνιτικά αποθέματα

106

Έρευνα για την ενέργεια του Εθνικού Κέντρου Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης

108

5. ΑΠΕ

Πυλώνας ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας

112

Παναγιώτης Χαβιαρόπουλος: Η στρατηγική ανάπτυξης «Ευρώπη 2020» και οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας

114

Γιώργος Περιστέρης: Ζητήματα ανάπτυξης έργων ΑΠΕ σε συνθήκες κρίσης

118

Ιωάννης Τσιπουρίδης: Η πράσινη ανάπτυξη είναι η μόνη μας επιλογή

120

5.1 Αιολικά

Ούριος άνεμος για την αιολική βιομηχανία 122

Παναγιώτης Παπασταματίου: Το κράτος μπροστά στην τελευταία ευκαιρία για ανάπτυξη και έξοδο από την κρίση

124

Παρουσίαση: Οι εταιρείες εξοπλισμού και εκμετάλλευσης αιολικών

126

5.2 Φωτοβολταϊκά

Φωτοβολταϊκά: Ο πιο δυναμικός κλάδος της ενεργειακής οικονομίας

136

Αλέξανδρος Ζαχαρίου: Τα φωτοβολταϊκά στην Ελλάδα του σήμερα

140

Στέλιος Λουμάκης: Η πολυδιάστατη συνεισφορά των φωτοβολταϊκών στο επίκεντρο της ανάπτυξης

144

Νίκος Καλογεράκης: Τα κρίσιμα εμπόδια που αναχαιτίζουν την ανάπτυξη των φωτοβολταϊκών

150

Παρουσίαση: Οι εταιρείες εξοπλισμού και εγκατάστασης φωτοβολταϊκών

154

5.3 Βιομάζα

Έτοιμος για υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης ο τομέας της βιομάζας

172

5.4 Υδροηλεκτρικά

Φως για τα μεγάλα, κωλύματα για τα μικρά υδροηλεκτρικά

174

Ηλίας Κακιόπουλος: Εμπόδια για τα μικρά υδροηλεκτρικά, παρότι αποτελούν εθνικό πλούτο

176

5.5 Γεωθερμία

Ξυπνάει ο… κοιμισμένος γίγαντας της γεωθερμίας

180

ΕΣΕΓΕΠΕ: Εκμετάλλευση της γεωθερμίας σε συστήματα κλιματισμού

182

6. ΣΥΜΠΑΡΑΓΩΓΗ

Κωνσταντίνος Θεοφύλακτος: Ο ρόλος της συμπαραγωγής ηλεκτρισμού και θερμότητας

184

7. ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ

Ανοίγει η αγορά (και οι ευκαιρίες) της ενεργειακής εξοικονόμησης

188

Ματθαίος Σανταμούρης: Η εξοικονόμηση ενέργειας στο δομημένο περιβάλλον, ως εργαλείο ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας

192

8. ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ

Δημήτρης Λάλας: Δικαιώματα εκπομπών αερίων - ο ρόλος και η προοπτική τους

194

9. ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΑ

Ελντοράντο η ενεργειακή αξιοποίηση των απορριμμάτων

198

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

// 10 greek energy 2012

Οι εξελίξεις της τελευταίας διετίας στον ενεργειακό τομέα διαψεύδουν με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο όσους στην Ελλάδα βλέπουν μόνο τα αντικειμενικά μεγάλα προβλήματα της οικονομίας, και αρνούνται να δουν σημάδια ουσιαστι-κής προόδου.

Η ενέργεια είναι ένας από τους τομείς που προσελκύει νέες επενδύσεις, προσελκύει κεφάλαια, δημιουργεί νέες θέσεις εργασίας, ενισχύει την γεωστρατηγική θέση και την αντα-γωνιστικότητα της χώρας μας.

Και όλα αυτά είναι το αποτέλεσμα δουλειάς και πολιτικής βούλησης.

Κεντρικοί στόχοι της πολιτικής μας είναι:

• Η διαφοροποίηση του ενεργειακού μίγματος, η σταδιακή απεξάρτηση από τον άνθρακα και η ενίσχυση της ενεργεια-κής ασφάλειας της χώρας.

• Η επέκταση των υποδομών και αξιοποίηση των δυνα-τοτήτων στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ), συμπεριλαμβανομένης και της εξαγωγής ενέργειας που παράγεται από ΑΠΕ.

• Η εκπλήρωση των στόχων μας για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, της προστασίας του περιβάλλοντος, αλλά και της ενίσχυσης της ανάπτυξης και της ανταγωνιστι-κότητας της οικονομίας.

Νέα αγορά ενέργειας σημαίνει νέους δρόμους ανάπτυξης για την χώραΠροϋπόθεση για την επίτευξη των στόχων αυτών είναι η ύπαρξη ενός πλαισίου που να επιτρέπει την προσέλκυση κεφαλαίων και επένδυση στην παραγωγή και προμήθεια ενέργειας από περισσότερους παίκτες.

Σε θεσμικό επίπεδο η υιοθέτηση του τρίτου πακέτου μέ-

τρων της ΕΕ για την απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρι-κής ενέργειας και φυσικού αερίου το καλοκαίρι του 2011, ενισχύει περαιτέρω αυτή την προσπάθεια. Κύριος σκοπός είναι ο διαχωρισμός των δραστηριοτήτων μεταφοράς και διανομής από τις δραστηριότητες της παραγωγής και της προμήθειας τόσο στον τομέα ηλεκτρικής ενέργειας, όσο και στον τομέα φυσικού αερίου, ώστε να υπάρχει ισότιμη πρόσβαση όλων των συμμετεχόντων στα δίκτυα και κατά συνέπεια ανάπτυξη του ανταγωνισμού.

Μια εξέλιξη που για την χώρα σημαίνει νέες ευκαιρίες ανά-πτυξης και επένδυσης σε δύο τομείς με μεγάλη δυναμική, δημιουργία θέσεων εργασίας και επέκταση δραστηριοτή-των έντασης τεχνολογίας και γνώσης στην χώρα. Το ίδιο θεσμικό πλαίσιο ενισχύει την ανεξαρτησία της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας, διασφαλίζει την καθολικότητα της υπη-ρεσίας, αλλά και καλύτερες υπηρεσίες και περισσότερη προστασία για τους καταναλωτές.

Η ΔΕΗ, η ΔΕΠΑ, ο ΔΕΣΦΑ, οι νέες εταιρίες μεταφοράς και διανομής συνεχίζουν να διαδραματίζουν κεντρικό ρόλο στην νέα αγορά. Όμως πλέον ολοένα και περισσότεροι ιδιώτες, από νοικοκυριά με μικρές εγκαταστάσεις φωτο-βολταϊκών έως μεγάλα φωτοβολταϊκά και αιολικά πάρκα και μεγάλα εργοστάσια παραγωγής ηλεκτρισμού από φυσικό αέριο καταλαμβάνουν τον δικό τους χώρο στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.

Πολύ σύντομα, το άνοιγμα της λιγνιτικής παραγωγής σε τρίτους θα δημιουργήσει νέες ευκαιρίες επενδύσεων στην χώρα και περισσότερο ανταγωνισμό προς το συμφέρον της αγοράς και των καταναλωτών. Αντίστοιχα και στο φυσικό αέριο. Η χώρα έχει διαφοροποιήσει σημαντικά το μίγμα των προμηθευτών. Για παράδειγμα, περίπου το 45% των ποσοτήτων LNG που πέρασαν από το σταθμό της Ρεβυ-

Η ενέργεια που μπορεί να πάει την οικονομία μας ένα βήμα μπροστά

του Γιώργου ΠαπακωνσταντίνουΥπουργού Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής

θούσας ήταν από νέους προμηθευτές.

Παράλληλα και μετά από απουσία δεκαετιών από αυτό το μέτωπο, η Ελλάδα προσπαθεί να αναπτύξει τους δι-κούς της ενεργειακούς πόρους από υδρογονάνθρακες, με μία σοβαρή προσπάθεια που γίνεται για την έρευνα και εκμετάλλευση των κοιτασμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου της χώρας μας. Ήδη, έχουν προκηρυχθεί σεισμικές έρευνες στη δυτική Ελλάδα και μέχρι τα νότια της Κρήτης, και ταυτόχρονα έρευνες εκμετάλλευσης σε συγκεκριμένες περιοχές. Με σύστημα και σοβαρότητα, κάνουμε γρήγορα βήματα στο σημαντικό αυτό τομέα.

Η έρευνα και εκμετάλλευση των εγχώριων υδρογονανθρά-κων είναι μια πολιτική που απαιτεί χρόνο για να ολοκληρω-θεί και να αποδώσει, αλλά που μπορεί να φέρει εισόδημα και να ενισχύσει την ενεργειακή αυτάρκεια της χώρας μας. Ταυτόχρονα, σε συνδυασμό με ανακαλύψεις κοιτασμάτων σε άλλες περιοχές της Μεσογείου όπως η Κύπρος και το Ισραήλ, δίνει την ευκαιρία στη χώρα μας να συμμετάσχει προοπτικά στο νέο παγκόσμιο χάρτη των αγωγών που σήμερα διαμορφώνεται.

Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας: ο πιο δυναμικά αναπτυσσόμενος κλάδοςΗ Κυβέρνηση δίνει άμεση προτεραιότητα στην ανάπτυξη των ΑΠΕ. Το θεσμικό πλαίσιο για την επένδυση σε μικρές και μεγάλες μονάδες ΑΠΕ είναι από τα πιο ευνοϊκά στην Ευρώπη και τα αποτελέσματα της πολιτικής μας αποτυπώ-νονται και σε αριθμούς.

Παρά την οικονομική δυσκολία, το ενδιαφέρον για επενδύ-σεις σε ΑΠΕ παραμένει υψηλό και αυξανόμενο. Την τελευ-ταία διετία η εγκατεστημένη ισχύς ΑΠΕ, δηλαδή οι μονάδες που ήδη λειτουργούν και τροφοδοτούν το ενεργειακό

σύστημα της χώρας έχει διπλασιαστεί, φτάνοντας πλέον τα 2,5 GW περίπου. Η αιολική ενέργεια παραμένει η κυρίαρ-χη μορφή ανανεώσιμης ενέργειας, ενώ τα φωτοβολταϊκά έχουν πλέον τους υψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης. Χαρα-κτηριστικά, μέσα στο 2011 τα φωτοβολταϊκά με συμβάσεις αγοραπωλησίας έφτασαν τα 2GW σημειώνοντας 300% αύξηση σε σχέση με το τέλος του 2010.

Παράλληλα, επιχειρούμε να ενθαρρύνουμε και να επεκτεί-νουμε νέες μορφές ανανεώσιμων πηγών. Απελευθερώ-νοντας τη χρήση βιομάζας για την θέρμανση στις μεγάλες πόλεις – με pellets – δόθηκε η δυνατότητα περαιτέρω ανάπτυξης ενός νέου τομέα. Η παραγωγή ενέργειας από βιομάζα παραμένει χαμηλή, καθώς η εγκατεστημένη ισχύ είναι κάτω από 50 ΜW όμως βλέπουμε ότι το ενδιαφέρον, ειδικά για τις εμπορικές χρήσεις είναι αυξανόμενο.

Μια άλλη ακόμη πηγή ενέργειας, η γεωθερμία, με ιδιαίτερη

Πολύ σύντομα, το άνοιγμα της λιγνιτικής παραγωγής σε τρίτους θα δημιουργήσει νέες ευκαιρίες επενδύσεων στην χώρα και περισσότερο ανταγωνισμό προς το συμφέρον της αγοράς και των καταναλωτών. Αντίστοιχα και στο φυσικό αέριο. Η χώρα έχει διαφοροποιήσει σημαντικά το μίγμα των προμηθευτών.


σημασία για τομείς όπως ο τουρισμός και η γεωργία, αλλά και με πολλές άλλες δυνατότητες αξιοποίησης μπαίνει στον ενεργειακό χάρτη της χώρας. Το ΥΠΕΚΑ προχώρησε στον εκσυγχρονισμό του θεσμικού πλαισίου, ενώ μέχρι το τέλος του 2011 ανοίξαμε και προχωρήσαμε τους διαγωνισμούς για την εκμετάλλευση των γεωθερμικών πεδίων της χώρας.

Σε επίπεδο αδειοδότησης, η χώρα έχει ξεπεράσει το στόχο που έχει θέσει για τις ΑΠΕ για το 2020. Από το ρυθμό υλοποίησης των έργων, διαφαίνεται ότι θα καταφέρουμε να επιτύχουμε το στόχο του 2020 νωρίτερα. Ωστόσο, η χρηματοδότηση των επενδύσεων, στις σημερινές συνθή-κες της οικονομίας παραμένει δύσκολη. Για την ανάπτυξη των ΑΠΕ το ελληνικό κράτος παρέχει έναν από τους πλέον γενναιόδωρους μηχανισμούς χρηματοδότησης μέσω εγγυ-ημένων τιμών. Τον μηχανισμό αυτό πρέπει και θέλουμε να διασφαλίσουμε. Πάντοτε σε διαβούλευση με τους φορείς της αγοράς, προχωρήσαμε σε μια αναπροσαρμογή των εγ-γυημένων τιμών οι οποίες ανταποκρίνονται πλέον καλύτερα στα χαμηλότερα κόστη επένδυσης, αλλά και διασφαλίζουν ότι ο Έλληνας καταναλωτής και φορολογούμενος θα πλη-ρώνει μια λογικότερη τιμή για την ενέργεια από ΑΠΕ που εισάγεται στο σύστημα.

Εξαγωγή ηλιακής ενέργειας: ένας νέος δρόμος εξωστρέφειας για την ΕλλάδαΟ Ελληνικός ήλιος αποτελεί εδώ και αιώνες παραγωγικό μας πόρο για πολλά και σημαντικά «εξαγώγιμα» προϊόντα. Στον Ελληνικό πολιτισμό, τον τουρισμό μας, την αγροτική μας παραγωγή δεν μπορείς να διαχωρίσεις την ευεργετική επίδραση της ηλιοφάνειας της χώρας μας. Η σύγχρονη τεχνολογία, αλλά και το Ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο για την ανάπτυξη των ΑΠΕ που προβλέπει συστήματα φυσικής και στατιστικής μεταφοράς ανανεώσιμης ενέργειας στην Ευρωπαϊκή αγορά ανοίγουν μια νέα πόρτα ευκαιρίας για την αξιοποίηση και κατά κάποιο τρόπο εξαγωγή της Ελληνικής ηλιοφάνειας.

Το καλοκαίρι του 2011 βάλαμε μπροστά ένα φιλόδοξο αλ-λά ρεαλιστικό σχέδιο παραγωγής και εξαγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ήλιο. Το Ελληνικό σχέδιο “Helios” σήμερα αποτελεί και Ευρωπαϊκή μέριμνα. Η Σύνοδος Κορυφής του Οκτωβρίου το ενέταξε στις προτεραιότητες για την Ελλάδα.

Το ΥΠΕΚΑ κατάφερε σε λίγους μήνες να πείσει τόσο για τη σκοπιμότητα όσο και για τη βιωσιμότητα ενός τέτοιου σχεδίου. Ένα σχέδιο που φυσικά η τελική υλοποίηση του απαιτεί την ύπαρξη ενός χρηματοδοτικού μηχανισμού σε Ευρωπαϊκό επίπεδο και την ύπαρξη διευρωπαϊκών υποδο-μών μεταφοράς ενέργειας.

Και τα δύο αυτά θέματα είναι σήμερα στην ατζέντα των συζητήσεων σε διμερές και Ευρωπαϊκό επίπεδο. Στο πρό-σφατο Συμβούλιο των Υπουργών Ενέργειας πήραμε την απόφαση να προχωρήσουν τα διευρωπαϊκά δίκτυα ενέρ-γειας. Η Επιτροπή σύντομα θα πρέπει να παρουσιάσει ένα πακέτο έργων υποδομής που θα χρηματοδοτηθούν με Ευρωπαϊκούς πόρους.

Τα οφέλη για την Ελλάδα είναι προφανή. Πέρα από την θετική επίπτωση στο εξωτερικό μας ισοζύγιο, οι κλάδοι της παραγωγής, κατασκευής, εγκατάστασης και λειτουργί-ας φωτοβολταϊκών έχουν σίγουρα να αναμένουν μεγάλα οφέλη, δημιουργώντας ταυτόχρονα έναν σημαντικό αριθμό νέων θέσεων εργασίας. Ταυτόχρονα μιλάμε για μια σημα-ντική παραγωγική βάση με αναλογικά πολύ μικρή όχληση για το φυσικό μας περιβάλλον, απόλυτα συμβατή με το πρότυπο πράσινης ανάπτυξης που χρειάζεται η χώρα μας. Αντίστοιχα, υπάρχουν σημαντικά οφέλη και για την Ευρώ-πη. Ενισχύεται σημαντικά η ενεργειακή αυτονομία, αλλά και η απόδοση των Ευρωπαϊκών επενδύσεων σε ηλιακή ενέργεια είναι πολλαπλάσια στις χώρες του Νότου, άρα και το αποτέλεσμα για τον καταναλωτή.

Αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής: καλύτερη καθημερινότητα για τον πολίτηΗ ανάπτυξη των ΑΠΕ είναι ένα σημαντικό μέρος της πολι-τικής για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, καθώς ελαχιστοποιούν την ανάγκη καύσης άνθρακα και παραγω-γής διοξειδίου του άνθρακα. Όμως η βελτίωση του ατμο-σφαιρικού αέρα έχει να κάνει και με τη συνολική μας ενερ-γειακή κατανάλωση. Η εξοικονόμηση ενέργειας είναι μια πολιτική που σθεναρά υποστηρίζεται από το ΥΠΕΚΑ, παρά τα στενά οικονομικά περιθώρια που σήμερα υπάρχουν.

Τα μέσα που έχουμε στη διάθεσή μας είναι τα εξής: μηχανι-σμός κινήτρων, χρηματοδοτικά εργαλεία, ενημέρωση και

Η σύγχρονη τεχνολογία, αλλά και το Ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο για την ανάπτυξη των ΑΠΕ που προβλέπει συστήματα φυσικής και στατιστικής μεταφοράς ανανεώσιμης ενέργειας στην Ευρωπαϊκή αγορά ανοίγουν μια νέα πόρτα ευκαιρίας για την αξιοποίηση και κατά κάποιο τρόπο εξαγωγή της Ελληνικής ηλιοφάνειας.

13 //

ευαισθητοποίηση των πολιτών για πρακτικές και τεχνολο-γίες που περιορίζουν την κατανάλωση ενέργειας.

Στον τομέα των κινήτρων ίσως το πιο σημαντικό εργαλείο που αφορά στην βιομηχανία, που ευθύνεται για το μεγα-λύτερο μέρος των εκπομπών αερίων, είναι το σύστημα εμπορίας ρύπων που τέθηκε σε εφαρμογή από το 2011. Η εκπομπή αερίων πάνω από ένα όριο δεν είναι πλέον δωρεάν. Η βιομηχανία πρέπει να αγοράζει το δικαίωμα της εκπέμπει. Έχει δηλαδή κόστος, που σε μεγάλο βαθμό αποτελεί και ένα λόγω αναπροσαρμογής της τεχνολογίας.

Τα έσοδα από την εμπορία ρύπων στην Ελλάδα – που το 2011 έφτασαν τα 150 εκ. Ευρώ, ενώ από το 2013 θα ξεπερ-νούν τα 600 εκ. Ευρώ – “επιστρέφουν” στο περιβάλλον. Ένα μέρος τους εντάσσεται στα έσοδα του Πράσινου Ταμείου, ενώ το μεγαλύτερο μέρος τους χρηματοδοτεί το μηχανισμό στήριξης των ΑΠΕ, άρα τη σταδιακή μετάβαση της οικονο-μίας σε ένα μοντέλο χαμηλότερης κατανάλωσης άνθρακα.

Στα χρηματοδοτικά εργαλεία, εντάσσονται κυρίως τα επι-δοτούμενα προγράμματα εξοικονόμησης για κατοικίες και ιδιωτικές κατασκευές και μία μεγάλη ομάδα προγραμμάτων, που χρηματοδοτούνται από ΕΠΠΕΡΑΑ για επεμβάσεις ενερ-γειακής εξοικονόμησης σε δημόσια κτήρια, σχολεία και δήμους. Στο ίδιο πλαίσιο, χρηματοδοτούνται και πρότυπες κατασκευές και πιλοτικά έργα σε μεγαλύτερες οικιστικές μονάδες όπως γειτονιές στην περιοχή της Αγίας Βαρβάρας στην Αθήνα, αλλά και μικρά χωριά και μικρά νησιά στην περιφέρεια της χώρας.

Η πολιτική αυτή έχει άμεση θετική επίπτωση στην καθη-μερινότητα των πολιτών. Εξοικονομείται ενέργεια, αλλά και χρήματα τόσο στα νοικοκυριά όσο και σε δήμους και στο δημόσιο συνολικά. Αναπτύσσονται νέες εμπορικές και κατασκευαστικές δραστηριότητες, δίνοντας έστω και μια ανάσα σε μια αγορά που έχει πληγεί ιδιαίτερα από την δύσκολη οικονομική συγκυρία.

Και αυτή η διαδικασία μπορεί να ενισχυθεί κι άλλο όσο

ο κόσμος ενημερώνεται περισσότερο, η τεχνολογία στις κατασκευές, αλλά και η αρχιτεκτονική προσαρμόζεται, αλλά και καθώς η Ελληνική αγορά προσφέρει αξιόπιστα προϊό-ντα που συμβάλλουν στο στόχο της εξοικονόμησης ενέρ-γειας. Για το λόγο αυτό, το ΥΠΕΚΑ σε συνεργασία κυρίως με το ΚΑΠΕ προωθεί έργα επίδειξης καλών πρακτικών, αλλά και ενημέρωσης των πολιτών, έχοντας προηγουμένως εξετάσει την αξιοπιστία και τα πρότυπα συγκεκριμένων τεχνολογιών. Ένα τέτοιο πρόγραμμα, είναι το “Χτίζοντας το Μέλλον” το οποίο γνωρίζουμε ότι περιμένει η αγορά και οι καταναλωτές και σύντομα θα αρχίσει να υλοποιείται.

Σε αυτό το σύντομο άρθρο μένουν χωρίς αναφορά πολλές ακόμη μεγάλες παρεμβάσεις του ΥΠΕΚΑ στο χώρο της ενέργειας. Μία σημαντική πολιτική παρέμβαση αφορά στις νέες τεχνολογίες επεξεργασίας αποβλήτων που πιστεύουμε ότι θα επεκταθούν με την υλοποίηση των περιφερειακών σχεδιασμών διαχείρισης απορριμμάτων, την οποία υπο-στηρίζει το ΥΠΕΚΑ τόσο θεσμικά όσο και χρηματοδοτικά μέσω του ΕΠΠΕΡΑΑ. Αυτές οι τεχνολογίες, μπορούν να παράξουν πρώτη ενεργειακή ύλη για πολλές βιομηχανικές δραστηριότητες. Μια πρακτική που σε άλλες χώρες είναι πολύ διαδεδομένη, ενώ στην Ελλάδα παραμένει ακόμη σε χαμηλά επίπεδα ανάπτυξης.

Αυτό όμως που έχει αξία να μείνει στη συνείδηση όλων μας είναι ότι η ανάπτυξη της χώρας μας δεν εξαρτάται από ευχές και εξαγγελίες. Εξαρτάται από την βούλησή μας να σχεδιάσουμε και να υλοποιήσουμε, σίγουρα από τη διά-θεσή μας να προχωρήσουμε σε αναγκαίους συμβιβασμούς και επιλογές, από τις οποίες κάτι κερδίζεις και κάτι χάνεις, αλλά κυρίως από τη σκληρή δουλειά που θα αφιερώσουμε, δημιουργικότητα, την φαντασία και την καινοτομικότητα που θα επιτρέψουμε να απελευθερωθεί.

Ο τομέας της ενέργειας είναι ένας τέτοιος τομέας. Η αλλαγή του ενεργειακού μίγματος, η ανάπτυξη νέας τεχνολογίας, η καθαρή ενέργεια, η εξοικονόμηση, η διατήρηση μιας καθα-ρής ατμόσφαιρας εξαργυρώνεται σε όρους ευημερίας για τους πολίτες, νέες θέσεις εργασίας, νέο εισόδημα για την χώρα. Όμως απαιτεί αλλαγές σε νοοτροπίες και αλλαγές σε πρακτικές, που είμαι σίγουρος ότι η χώρας μας είναι πιο έτοιμη από ποτέ να προχωρήσει. ■

Η εξοικονόμηση ενέργειας είναι μια πολιτική που σθεναρά υποστηρίζεται από το ΥΠΕΚΑ, παρά τα στενά οικονομικά περιθώρια που σήμερα υπάρχουν. Τα μέσα που έχουμε στη διάθεσή μας είναι τα εξής: μηχανισμός κινήτρων, χρηματοδοτικά εργαλεία, ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των πολιτών για πρακτικές και τεχνολογίες που περιορίζουν την κατανάλωση ενέργειας.


Οι υδρογονάνθρακες, πυλώνας εθνικής ανάπτυξης

Η αυτονόητη εξίσωση που οφείλουμε να επιλύσουμε σήμε-ρα ως χώρα, πρέπει να οδηγεί σε ένα και μόνο αποτέλεσμα. Να βγούμε από την εθνική κρίση ακολουθώντας μια πορεία ευθύνης. Η ώρα της κρίσης είναι ώρα δέσμευσης, ώρα αφοσίωσης, ώρα πατριωτισμού.

Τα έσοδα για το κράτος δεν μπορεί να είναι μονοσήμαντα οι φόροι και τα τέλη, όταν η φορολογική ικανότητα των πολιτών έχει εξαντληθεί και οι αντοχές της κοινωνικής συ-νοχής ακροβατούν πριν ξεπεράσουν τα όριά της.

Στο ΥΠΕΚΑ, προσπαθήσαμε να αναδείξουμε την ενέργεια και τους ορυκτούς πόρους σε βασικούς πυλώνες για τη δη-μιουργία νέου εθνικού πλούτου και κοινωνικής ευημερίας, μέσω της αξιοποίησης τους με τρόπο αποτελεσματικό, βιώσιμο, περιβαλλοντικά ευαίσθητο και κοινωνικά δίκαιο.

Ιδιαίτερα οι Υδρογονάνθρακες κάθε χώρας, δεν αποτε-λούν μόνο κορυφαίο στοιχείο ορυκτού πλούτου, αλλά σχετίζονται άμεσα και με τα αντίστοιχα Εθνικά Κυριαρχικά Δικαιώματα. Ταυτόχρονα, συνιστούν κομβική πηγή εθνικής αναπτυξιακής κι επενδυτικής ανάταξης. Για την Ελλάδα, σηματοδοτούν ουσιαστικά τη μεγαλύτερη πηγή εθνικής προοπτικής των επόμενων δεκαετιών.

Το εναρκτήριο λάκτισμαΗ κρίσιμη στιγμή, το εναρκτήριο λάκτισμα μια νέας εποχής, ήταν στις 2 Μαρτίου του 2012 με την κατάθεση των προ-σφορών από ενδιαφερόμενες εταιρίες για τη διενέργεια σεισμικών ερευνών σε Ιόνιο και νότια της Κρήτης, σύμφωνα με την Διεθνή Πρόσκληση που απευθύναμε τον περασμένο Νοέμβριο. Είμαστε πλέον πεπεισμένοι ότι, αυτή η εθνική προσπάθεια θα έχει εξαιρετικά θετικά αποτελέσματα. Περί-που στα μέσα του καλοκαιριού ή στις αρχές φθινοπώρου,

η Ελλάδα για πρώτη φορά θα ξέρει με ακρίβεια και αξιοπι-στία, πόσους υδρογονάνθρακες έχει και που, σε αυτή την έκταση των περίπου 220 χιλιάδων τετραγωνικών χιλιο-μέτρων. Το Ιόνιο είναι αποδεδειγμένα μια καλή περιοχή, ενώ και η Νότια Κρήτη δημιουργεί σοβαρές προσδοκίες. Αμέσως μετά, με την παράδοση των πορισμάτων από τον ανάδοχο, έχουμε δεσμευτεί διεθνώς ότι στο ταχύτερο δυ-νατόν χρονικό διάστημα θα προκηρύξουμε κανονικό γύρο παραχωρήσεων για άδειες έρευνας και εκμετάλλευσης, με 10 ή και 15 οικόπεδα (blogs).

Open doorΕπόμενη ημερομηνία-ορόσημο θα αποτελέσει η 2α Ιουλί-ου, καταληκτική ημέρα του διεθνούς ανοικτού διαγωνισμού που προκηρύξαμε για έρευνα και εκμετάλλευση υδρογοναν-θράκων στον Πατραϊκό Κόλπο, το Κατάκολο και τα Ιωάννι-να με τη μέθοδο «open door». Και σε αυτή τη διαγωνιστική

του Γιάννη ΜανιάτηΥφυπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής

15 //

διαδικασία αναμένουμε τη προσέλκυση σοβαρών εταιριών της διεθνούς πετρελαϊκής αγοράς, ώστε να αξιοποιηθούν όλες οι πλουτοπαραγωγικές πηγές της χώρας. Με βάση τα αποτελέσματα των σεισμικών ερευνών που έχουν γίνει μέ-χρι σήμερα σε αυτές τις τρεις περιοχές της Δυτικής Ελλάδας, τα εκτιμώμενα αποθέματα είναι της τάξης των 250 εκατ. βαρελιών, δηλαδή κάτι παραπάνω από δυόμισι φορές το κοίτασμα του Πρίνου που όλα αυτά τα χρόνια έδωσε γύρω στα 120 εκατ. βαρέλια. Σε βάθος 20ετίας, αναμένουμε να υπάρξουν καθαρά έσοδα στο Ελληνικό Δημόσιο από 10 έως ίσως και 15 δις δολάρια.

Το Νομοθετικό πλαίσιο που προωθήσαμε παρέχει, επί-σης, τη δυνατότητα σε όποια εταιρία έχει στη κατοχή της στοιχεία για κάποια συγκεκριμένη περιοχή, που πιθανά δεν διαθέτουν οι Ελληνικές αρχές, να καταθέσει αίτηση για εκ-μετάλλευση και αξιοποίηση υδρογονανθράκων απευθείας στο Ελληνικό δημόσιο. Το Υπουργείο θα αξιολογήσει την αίτηση και αμέσως μετά θα προκηρυχθεί στην Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ο αντίστοιχος διαγωνισμός, ώστε μέσα σε 90 ημέρες να κατατεθούν σχετικοί φάκελοι.

Έσπασε η απραξία Για να φτάσουμε όμως στο ορατό παρόν και τις προσδο-κίες που δημιουργεί, έπρεπε να διαλύσουμε την ομιχλώδη απραξία 15 ετών. Από την πρώτη στιγμή επιλέξαμε να μην ακολουθήσουμε τη σειριακή εξέλιξη των πραγμάτων, αλλά να προχωρήσουμε σε μία παράλληλη και ταυτόχρονη προ-ώθηση όλων των απαιτούμενων δράσεων.

Υλοποιούμε τον Φορέα, με την επωνυμία «Ελληνική Δια-χειριστική Εταιρία Υδρογονανθράκων Α.Ε (Ε.Δ.Ε.Υ Α.Ε), που είχαμε ανάγκη ως εργαλείο άσκησης πολιτικής. Θα διαχειριστεί τα αποκλειστικά δικαιώματα του Δημοσίου στην αναζήτηση, έρευνα και εκμετάλλευση πετρελαίου και φυσικού αερίου ανά την Επικράτεια.

Συγκροτήσαμε από τον περασμένο Οκτώβριο το Ανοικτό Forum Υδρογονανθράκων, που συνεδριάζει σε τακτά χρο-νικά διαστήματα με τη συμμετοχή των αρμοδίων υπηρεσιών του ΥΠΕΚΑ, των 5 αρμόδιων Σχολών ΑΕΙ, του Τεχνικού Επιμελητηρίου, του ΙΓΜΕ, θεσμικών φορέων και άλλων επιστημόνων της χώρας.

Επιλέξαμε ως τεχνικό σύμβουλο το Γαλλικό Ινστιτούτο Πετρελαίου BEICIP - FRANLAB, που υπήρξε σύμβουλος και της Κυπριακής Κυβέρνησης.

Προσπαθούμε να αξιοποιήσουμε την εμπειρία της Κύπρου, που έκανε σεισμικές έρευνες το 2006, υπέγραψε το συμβό-λαιο με τη Noble Energy το 2008 και έβαλε γεωτρύπανα το 2011.

Οι τελευταίες ανακαλύψεις υδρογονανθράκων στην νοτι-οανατολική Μεσόγειο, η αλλαγή του γεωπολιτικού χάρτη που συντελείται στον τομέα της ενέργειας, δίνουν τη δυ-νατότητα όχι πια σε κάθε κράτος χωριστά, αλλά σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση να δει με νέα οπτική αυτή την τεράστια ευκαιρία που παρουσιάζεται μπροστά της.

Πυλώνας ανάπτυξηςΤα αποδεδειγμένα κοιτάσματα σε Κύπρο και Ισραήλ σε φυσικό αέριο, αλλά και τα αναμενόμενα κοιτάσματα της Ελλάδας, ουσιαστικά αποτελούν για τα τελευταία 20 χρόνια τη μοναδική νέα πηγή ενεργειακών πόρων της Ευρώπης. Υλοποιούν τους βασικούς ενεργειακούς πυλώνες της Ε.Ε, για διαφοροποίηση των πηγών και οδεύσεων τροφοδο-σίας με Υ/Α..

Οι πετρελαϊκοί πόροι θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν για την ανάπτυξη μιας ποιοτικά καλύτερης κοινωνίας, σε μια μακροπρόθεσμη βάση. Τα έσοδα του Ελληνικού Δημο-σίου από την αξιοποίηση Υδρογονανθράκων, πρέπει να αποτελέσουν το βασικό στοιχείο ενός Ταμείου Κοινωνικής Αλληλεγγύης Γενεών, που θα στηρίξει σε βάθος δεκαετιών το Ασφαλιστικό Σύστημα της χώρας, κατά το αντίστοιχο πρότυπο της Νορβηγίας.

Η Ελλάδα δαπανά ετησίως για εισαγωγές κάθε είδους πε-τρελαιοειδών γύρω στα 10, έως 12 δις Ευρώ. Η υλοποίηση του σεναρίου για κάλυψη ποσοστού 20 – 30% των ενερ-γειακών αναγκών της χώρας για τα επόμενα 30 χρόνια από αξιοποίηση εγχώριων πηγών, είναι απολύτως ρεαλιστική και προκύπτει χωρίς να συνυπολογιστούν τα νέα θετικότε-ρα δεδομένα που είμαστε σίγουροι πως θα υπάρξουν από τις σεισμικές έρευνες.

Είναι βέβαιο ότι η γεωλογία και η γεωγραφία μας έχουν φυλάξει αρκετά καλά δώρα. Αλλά δεν θα πρέπει να υιο-θετούμε όσα σενάρια «κολυμπούν» μέσα σε θάλασσες μαύρου χρυσού. Ούτε να συνηγορούμε στην αυταπάτη μιας Ελλάδας που θα φοράει κελεμπίες.

Οι πρωτοβουλίες που αναλάβαμε, ξεπερνούν και τα πρό-σωπα και τα κόμματα και τις χρονικές συγκυρίες. Πηγαίνουν ουσιαστικά στον πυρήνα του εθνικού συμφέροντος.

Με αισιοδοξία, αποφασιστικότητα, αυτοπεποίθηση και δημιουργική δουλειά από όλους, η Πατρίδα πρέπει και θα σταθεί και πάλι περήφανα στα πόδια της. ■

Οι τελευταίες ανακαλύψεις υδρογονανθράκων στην νοτιοανατολική Μεσόγειο, η αλλαγή του γεωπολιτικού χάρτη που συντελείται στον τομέα της ενέργειας, δίνουν τη δυνατότητα όχι πια σε κάθε κράτος χωριστά, αλλά σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση να δει με νέα οπτική αυτή την τεράστια ευκαιρία που παρουσιάζεται μπροστά της.


Στην προσπάθεια ανάταξης και ανάπτυξης της οικονομίας της χώρας μας, και ειδικότερα του ενεργειακού της τομέα, η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας έχει ένα τριπλό, καίριο ρόλο να διαδραματίσει, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της που αφορούν τον έλεγχο, τη ρύθμιση και την εποπτεία του ενεργειακού τομέα:

• Πρώτον, να διασφαλίσει την ομαλή μετάβαση και την αποδοτική για την εθνική μας οικονομία ένταξη της εγ-χώριας ενεργειακής αγοράς στην ενιαία ευρωπαϊκή αγορά ενέργειας, η οποία βαίνει, με ολοένα επιταχυνόμενους ρυθ-μούς, προς μία πρώτη εσωτερική ολοκλήρωση στο χρονικό ορίζοντα του 2014-2015, δηλαδή…αύριο!

• Δεύτερον, να διαμορφώσει συνθήκες υγιούς και ισό-τιμου ανταγωνισμού στην εγχώρια ενεργειακή αγορά, με στόχο τη βελτίωση συνολικά της αποδοτικότητας και αντα-γωνιστικότητας του ενεργειακού τομέα, τη μείωση του κόστους της ενέργειας και την επίτευξη ανταγωνιστικών τιμών και υψηλότερων προτύπων παρεχόμενων υπηρεσιών για το σύνολο των χρηστών.

• Τρίτον, να συμβάλει ουσιαστικά στην αποτελεσματική προστασία των καταναλωτών ενέργειας, και ιδιαίτερα των ευάλωτων καταναλωτών, ιδίως σε σχέση με τις τιμές, τη διαφάνεια των τιμολογίων και των χρεώσεων, τους όρους προμήθειας ενέργειας, την αδιάλειπτη παροχή, την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών και την ανεμπόδιστη άσκηση του δικαιώματος επιλογής προμηθευτή.

Στον τριπλό αυτό ρόλο της, η ΡΑΕ έχει ως βασικό εφαλτή-ριο και κατευθυντήριο οδηγό το νέο νόμο-πλαίσιο για την ενέργεια, το νόμο 4001/2011 που ψηφίστηκε τον Αύγου-στο του 2011 με ευρύτατη πλειοψηφία από την Ελληνική Βουλή, και που ενσωματώνει στην εθνική μας νομοθεσία

τις πρόνοιες της Τρίτης Ενεργειακής Δέσμης της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η ταχύρρυθμη υλοποίηση και η αποτελεσματική εφαρμογή των διατάξεων και ρυθμίσεων του Ν.4001/2011 αποτελεί τον υπ’ αριθμόν 1 στόχο δράσης της ΡΑΕ μέσα στο επόμενο χρονικό διάστημα. Αυτό ακούγεται απλό και ευθύ-γραμμο, αλλά δεν είναι: η πλήρης εφαρμογή του νέου αυτού νόμου απαιτεί την έκδοση 72 πράξεων νομοθετικού και κανονιστικού περιεχομένου (δηλ. δευτερογενούς νομοθε-σίας), εκ των οποίων 3 αφορούν Προεδρικά Διατάγματα, 5 αφορούν Κοινές Υπουργικές Αποφάσεις, 16 αφορούν απλές Υπουργικές Αποφάσεις και 49 αφορούν Αποφάσεις ΡΑΕ.

Ο τεράστιος αυτός όγκος κανονιστικού/ρυθμιστικού έρ-γου, σε συνδυασμό με τον αντίστοιχο όγκο εποπτικού και ελεγκτικού έργου (καταγγελίες, αναφορές, ασφαλιστικά μέτρα, διαιτησίες, ακροάσεις, κ.λπ.), αλλά και με το συνήθη αδειοδοτικό μαραθώνιο των ΑΠΕ, πρόσφατα επαυξημένο με τα 2500 MW υπεράκτιων αιολικών πάρκων που επέστρε-ψαν αδειοδοτικά στη ΡΑΕ, καθιστά απολύτως αναγκαίο τον καθορισμό σαφών προτεραιοτήτων, μέσα σε ένα ολοκλη-ρωμένο και συγκροτημένο Πρόγραμμα Δράσης της Ρυθ-μιστικής Αρχής Ενέργειας, διετούς τουλάχιστον χρονικού ορίζοντα (2012-2013).

Το Πρόγραμμα αυτό αναλύεται τομεακά ως εξής:

Α. ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΣ & ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΩΝΘα υλοποιηθούν από τη ΡΑΕ, μέσα στους αμέσως επόμε-νους μήνες, ή έχουν ήδη υλοποιηθεί οι ακόλουθες ρυθμι-στικές και κανονιστικές δράσεις πρώτης προτεραιότητας:

1 Η πιστοποίηση των Διαχειριστών των Εθνικών Συστη-μάτων Μεταφοράς, ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου

Το ρυθμιστικό, κανονιστικό και αδειοδοτικό πλαίσιο δράσης της ΡΑΕ

του Δρ. Νίκου ΒασιλάκουΠροέδρου της Ρ.Α.Ε.

αντίστοιχα, στη βάση του Κειμένου Αρχών & Κατευθυντή-ριων Οδηγιών (Certification Guidelines) που εγκρίθηκε και δημοσιοποιήθηκε από τη ΡΑΕ στα μέσα Νοεμβρίου 2011. Το αναλυτικό αυτό Κείμενο προδιαγράφει τόσο τις διαδικασίες πιστοποίησης, όσο και τα κριτήρια βάσει των οποίων θα εξεταστεί η ανεξαρτησία και η αμεροληψία των υπό πιστοποίηση Διαχειριστών ως προς την πρόσβαση τρίτων στο Σύστημα.

2 Η δημοσιοποίηση της συνολικής πρότασης της ΡΑΕ, η οποία περιλαμβάνει Σχέδιο Δράσης και Οδικό Χάρτη,

όσον αφορά τη σταδιακή μετάβαση και πλήρη εφαρμογή στη χώρα μας του υποχρεωτικού ενιαίου μοντέλου αγοράς (target model) της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στο χρονικό ορί-ζοντα του 2014-2015. Υπενθυμίζεται ότι με το μοντέλο αυ-τό, το οποίο δεν είναι εν πολλοίς συμβατό με το σημερινό σύστημα του mandatory pool που εφαρμόζεται στη χώρα

μας, προωθείται η σύζευξη των αγορών του Κρατών-Με-λών (market coupling), και μάλιστα στην πιο προωθημένη μορφή της, τη σύζευξη τιμών (price coupling), με σκοπό την αποδοτικότερη χρήση των διευρωπαϊκών δικτυακών υποδομών. Κάθε Κράτος-Μέλος μπορεί, θεωρητικά, να οργανώσει με το δικό του τρόπο τη χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, παράλληλα με τις 4 αγορές του ενιαί-ου μοντέλου (δηλ. την αγορά επόμενης ημέρας/day-ahead market, την αγορά ενδο-ημερήσιων συναλλαγών με συνεχή διαπραγμάτευση/intraday market, την αγορά εξισορρό-πησης ενέργειας/balancing market και την προθεσμιακή αγορά/forward market), αλλά πρακτικά δεν μπορεί παρά να εναρμονιστεί με το target model. Αλλιώς, η εγχώρια αγορά κινδυνεύει να μην επωφεληθεί από την αποτελεσματικότητα της ενιαίας ευρωπαϊκής αγοράς και, συνεπώς, να μην είναι ανταγωνιστική σε σχέση με τις αντίστοιχες αγορές των γει-τονικών χωρών ή περιφερειών, οι οποίες θα εφαρμόσουν το target model.Όλα τα παραπάνω σημαίνουν ότι κάθε χώρα πρέπει, ακόμα και με ισχυρά ρυθμιστικά μέτρα, να δημιουργήσει έως το 2015 τις αναγκαίες εκείνες συνθήκες στη χονδρεμπορική, αλλά και στη λιανική, αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, που θα επιτρέψουν την αποτελεσματική εφαρμογή και αποδοτική λειτουργία του νέου ενιαίου μοντέλου. Προς την κατεύ-θυνση αυτή, η ΡΑΕ θα προχωρήσει μέσα στους επόμενους μήνες στο σχεδιασμό και τη λήψη συγκεκριμένων ρυθμι-στικών μέτρων, τα οποία θα έχουν ως κύριο στόχο την εξομάλυνση των συνθηκών, την άρση των στρεβλώσεων και την αύξηση της ρευστότητας στην εγχώρια χονδρεμπο-ρική αγορά, παράλληλα βέβαια με την προετοιμασία για την υιοθέτηση του target model, μέσω του Σχεδίου Δράσης και του Οδικού Χάρτη που προαναφέρθηκε. Συνοπτικά, τα


ρυθμιστικά μέτρα που εξετάζονται ήδη από τη ΡΑΕ για τη μεταβατική περίοδο 2012-2013 περιλαμβάνουν:

• Συνολική αναθεώρηση των μηχανισμών ΑΔΙ και ανάκτη-σης μεταβλητού κόστους, έτσι ώστε να αρθούν υφιστάμε-νες στρεβλώσεις τους και να αυξηθεί η αποδοτικότητα και κοστοστρέφειά τους, προς όφελος τελικά των καταναλω-τών ενέργειας.

• Κατάρτιση ενός λεπτομερούς Κώδικα Διαχείρισης Υδρο-ηλεκτρικών Σταθμών και Υδάτινων Πόρων, και ιδίως ανά-πτυξη συγκεκριμένης μεθοδολογίας για τον υπολογισμό της κατώτερης τιμής προσφοράς ενέργειας που μπορεί να υποβάλει στη χονδρεμπορική αγορά ένας υδροηλεκτρικός σταθμός. Ο υπολογισμός της ελάχιστης αυτής τιμής θα γίνεται με τρόπο ώστε αφ’ ενός να ελαχιστοποιείται η δυ-νατότητα χειραγώγησης και ανορθολογικού επηρεασμού της Οριακής Τιμής Συστήματος από την υδροηλεκτρική πα-ραγωγή, αφ’ ετέρου να αποκαλύπτεται και να αντανακλάται στην προσφορά αυτή η πραγματική αξία των νερών.

• Σχεδιασμός ενός μηχανισμού σύνδεσης των τιμών χον-δρεμπορικής και λιανικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, όσον αφορά τα ρυθμιζόμενα τιμολόγια (Τιμολόγια Ρυθμι-στικού Ελέγχου), που προσφέρει η ΔΕΗ σε πελάτες μέσης και χαμηλής τάσης, στη διάρκεια της μεταβατικής περιό-δου μέχρι τον Ιούνιο του 2013. Υπενθυμίζεται ότι στα μη ρυθμιζόμενα τιμολόγια, που περιλαμβάνουν σήμερα τα τιμολόγια πελατών υψηλής τάσης της ΔΕΗ, καθώς και τα τιμολόγια πελατών μέσης και χαμηλής τάσης των τρίτων προμηθευτών, δεν υπάρχει ex ante ρυθμιστική παρέμβαση, αφού τα τιμολόγια αυτά καθορίζονται στα πλαίσια του ανταγωνισμού. Η ΡΑΕ ελέγχει ex post στα τιμολόγια αυτά την ύπαρξη τυχόν καταχρηστικών συμπεριφορών (υπερβο-λικά υψηλών ή χαμηλών χρεώσεων).

3 Κατάρτιση του Κώδικα Διαχείρισης του Δικτύου Διανο-μής, όπου εξειδικεύονται οι υποχρεώσεις του Διαχει-

ριστή του Δικτύου, τόσο αναφορικά με την ανάπτυξη και λειτουργία του Δικτύου Διανομής, όσο και για τις παρεχό-μενες υπηρεσίες στους καταναλωτές και στους προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας.

4 Σύνδεση της μεθοδολογίας υπολογισμού των ρυθμι-ζόμενων χρεώσεων του Συστήματος Μεταφοράς και

του Δικτύου Διανομής με το επίπεδο ποιότητας λειτουργίας των δικτύων αυτών, καθώς και με παροχή κινήτρων για τη βελτιστοποίηση της χρήσης τόσο των υφιστάμενων υποδο-μών δικτύων, όσο και για το σχεδιασμό και την υλοποίηση νέων υποδομών, με υψηλό συντελεστή χρησιμοποίησης. Σύγκριση των χρεώσεων αυτών με τις αντίστοιχες χρεώσεις σε άλλες χώρες της Ευρώπης (benchmarking), με σκοπό τη σταδιακή μείωσή τους.

5 Ολοκλήρωση του νέου Κώδικα Προμήθειας, στον οποίο εξειδικεύονται τα μέτρα προστασίας των κατα-

ναλωτών που προβλέπονται στο νέο ενεργειακό νόμο και τίθενται σαφείς και συγκεκριμένες υποχρεώσεις των προμη-θευτών ως προς τον τρόπο εξυπηρέτησης και την ποιότητα

των υπηρεσιών που παρέχουν στους τελικούς καταναλω-τές ενέργειας. Παράλληλα, ολοκληρώνεται ήδη και ο νέος Κανονισμός Αδειών Προμήθειας και Εμπορίας ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς και οι Προδιαγραφές της Διαδικασίας και των Όρων Προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας από Προμη-θευτή Τελευταίου Καταφυγίου και Καθολικής Υπηρεσίας.

6 Λήψη ρυθμιστικών μέτρων και υλοποίηση συγκεκρι-μένων δράσεων για την ουσιαστική ενημέρωση των

καταναλωτών, όσον αφορά τη δυνατότητά τους να επιλέ-γουν προμηθευτή ηλεκτρικής ενέργειας, τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους στην προμήθεια αυτή, τη διαφανή και ευχερή κατανόηση των υπηρεσιών που προμηθεύονται, κα-θώς και των σχετικών χρεώσεων, αλλά και την προστασία τους από αθέμιτες εμπορικές πρακτικές. Προς την κατεύ-θυνση αυτή, ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει στη Συμφωνία-Πλαίσιο που υπογράφηκε τον Οκτώβριο του 2011 μεταξύ του Δήμου Αθηναίων και της ΡΑΕ, για ευρεία και στενή συνεργασία των δύο φορέων στον ενεργειακό τομέα. Η Συμφωνία περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, το σχεδιασμό και την υλοποίηση συγκεκριμένων δράσεων που αφορούν την

ενημέρωση και υποστήριξη των πολιτών της Αθήνας, και ιδιαίτερα των ευάλωτων καταναλωτών, σε θέματα όπως η αποδοτικότερη χρήση και εξοικονόμηση ενέργειας στις κα-τοικίες τους, οι εφαρμογές ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στον αστικό ιστό, η υγιεινή και ασφάλεια των ενεργειακών εγκαταστάσεων στα κτίρια, αλλά και οι χρεώσεις και οι τιμές ενέργειας (σύγκριση/βέλτιστες επιλογές, άρση στρεβλώσε-ων και καταχρηστικών όρων, κ.α.).

7 Τέλος, μετά την πρόσφατη ολοκλήρωση της δημόσιας διαβούλευσης της ΡΑΕ για τις βασικές αρχές και κατευ-

θύνσεις του Κώδικα Διαχείρισης των Μη Διασυνδεδεμένων Νησιών, η Ρυθμιστική Αρχή προχωρά ήδη στην τελική κα-τάρτιση του Κώδικα αυτού. Με τη θέσπιση του Κώδικα, σε συνδυασμό με τη διαμόρφωση του δευτερογενούς πλαι-

Μετά την πρόσφατη ολοκλήρωση της δημόσιας διαβούλευσης της ΡΑΕ για τις βασικές αρχές και κατευθύνσεις του Κώδικα Διαχείρισης των Μη Διασυνδεδεμένων Νησιών, η Ρυθμιστική Αρχή προχωρά ήδη στην τελική κατάρτιση του Κώδικα αυτού. Με τη θέσπιση του Κώδικα θα τεθούν πλέον οι κανόνες μιας ειδικά διαμορφωμένης, αλλά απελευθερωμένης αγοράς στα νησιά.

19 //

σίου για τις Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας στα νησιά, βάσει των προβλέψεων του ν. 4001/2011, θα τεθούν πλέον οι κανόνες μιας ειδικά διαμορφωμένης, αλλά απελευθερωμέ-νης αγοράς στα νησιά, που θα επιτρέπει την είσοδο και την ισότιμη μεταχείριση νέων παραγωγών και προμηθευτών και την εν γένει ελεύθερη και ισότιμη πρόσβαση τρίτων. Διασφαλίζοντας, παράλληλα, την ορθολογική ανάπτυξη των ηλεκτρικών συστημάτων, τη συγκράτηση του κόστους ηλεκτροπαραγωγής από συμβατικές μονάδες και τη μεγι-στοποίηση της διείσδυσης των ΑΠΕ, και επιτυγχάνοντας έτσι το μέγιστο δυνατό όφελος για τον τελικό καταναλωτή.

Β. ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟΤα πράγματα είναι σαφώς πιο προχωρημένα και ομαλά εξε-λισσόμενα στο χώρο του φυσικού αερίου. Καταλύτης αυτής της θετικής μέχρι σήμερα πορείας υπήρξε η ολοκλήρωση, μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2010, με την καθοριστική, κατά γενική ομολογία, συμβολή της ΡΑΕ, του δευτερογε-νούς νομοθετικού πλαισίου για το αέριο, η οποία επέτρε-ψε το πραγματικό άνοιγμα της εγχώριας αγοράς φυσικού αερίου και το συνεχώς αυξανόμενο μέχρι σήμερα επίπεδο ανταγωνισμού στην προμήθεια του αερίου.

Μετά την έκδοση από τη ΡΑΕ, το Σεπτέμβριο του 2011, της πρώτης αναθεώρησης του Κώδικα Διαχείρισης του Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου, η στόχευση της Ρυθμιστικής Αρχής εστιάζεται πλέον στην κατάρτιση του Κανονισμού Τιμολόγησης Βασικών Δραστηριοτήτων του ΕΣΦΑ, καθώς και των Τιμολογίων Χρήσης του ΕΣΦΑ. Πρέπει να επιση-μανθεί στο σημείο αυτό ότι η νέα βελτιωμένη πρόταση του Διαχειριστή για τα τιμολόγια αυτά, η οποία τέθηκε πρόσφα-τα σε δημόσια διαβούλευση στην ιστοσελίδα της ΡΑΕ, μετά από πολύμηνες συζητήσεις και στενή συνεργασία σε όλα τα επίπεδα, μεταξύ της ΡΑΕ και του ΔΕΣΦΑ, απέχει ακόμα σημαντικά από τις θέσεις και προτάσεις της ΡΑΕ. Όχι τόσο στο επίπεδο της μεθοδολογίας, δηλαδή της εφαρμογής του νέου συστήματος Εισόδου-Εξόδου στον υπολογισμό των χρεώσεων, όπου υπάρχει πλέον ικανοποιητική σύγκλιση, μετά και την αποδοχή από το ΔΕΣΦΑ των σχετικών προτά-σεων της ΡΑΕ. Αλλά, κυρίως, στις βασικές ποσοτικές υπο-

θέσεις εργασίας, όπως είναι η απόδοση της ρυθμιζόμενης περιουσιακής βάσης (WACC), η περίοδος εξομάλυνσης των τιμολογίων, κ.α., υποθέσεις οι οποίες καθορίζουν τελικά, σε μεγάλο βαθμό, το ύψος των τιμολογίων.

Βασικός στόχος της ΡΑΕ ήταν και παραμένει η σημαντική μείωση, ίσως και κατά 15%, του μέσου τιμολογίου χρήσης του ΕΣΦΑ, το οποίο είναι σήμερα από τα υψηλότερα, αν όχι το υψηλότερο της Ευρώπης (για όλα τα επίπεδα συντε-λεστών φορτίου), έτσι ώστε το τιμολόγιο αυτό να προσεγ-γίσει τουλάχιστον τον Ευρωπαϊκό μέσο όρο, διασφαλίζο-ντας παράλληλα και τη βιωσιμότητα του ΔΕΣΦΑ. Η μείωση των τιμολογίων χρήσης του ΕΣΦΑ έχει ουσιώδη σημασία στην προσπάθεια για στήριξη των μεγάλων βιομηχανικών καταναλωτών αερίου, και ιδιαίτερα των ηλεκτροπαραγω-γών, που αποτελούν και το 65% της συνολικής καταναλω-τικής βάσης του αερίου στη χώρα μας.

Πρέπει να γίνει κατανοητό από όλους τους εμπλεκόμενους ότι η εμμονή σε υψηλά ρυθμιζόμενα τιμολόγια χρήσης του ΕΣΦΑ, έτσι ώστε να εξασφαλίζεται ρυθμιστικά η μεγαλύ-τερη δυνατή κερδοφορία ενός δημόσιου φορέα κοινής ωφέλειας, σε συνδυασμό και με άλλες, πολύ αρνητικές εξε-λίξεις στο χώρο του αερίου, όπως είναι η επιβολή Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης, οδηγούν με μαθηματική ακρίβεια την εγχώρια ηλεκτροπαραγωγή με φυσικό αέριο, αλλά και τους βιομηχανικούς καταναλωτές αερίου, σε κατάρρευση, καθώς και σε μεγάλες αυξήσεις στις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος. Συνεπώς, οδηγούν σε κατάρρευση, συνολικά, και την καταναλωτική βάση του αερίου στη χώρα μας, και, τελικά, σε δραστικά μειωμένα έσοδα για τον ίδιο το Δια-χειριστή. Να επισημανθεί, βέβαια, και η προφανής σημασία της υιοθέτησης εύλογων και ανταγωνιστικών τιμολογίων χρήσης του ΕΣΦΑ για την προώθηση μεγάλων διακρατικών σχεδίων αγωγών διαμετακόμισης αερίου, κρίσιμης γεωπο-λιτικής σημασίας για τη χώρα μας.

Πέραν των τιμολογίων, η ΡΑΕ έχει ήδη δημοσιοποιήσει τις προτάσεις της σχετικά με τα επόμενα βήματα που πρέπει να γίνουν στην εγχώρια αγορά φυσικού αερίου, και τα οποία επιγραμματικά περιλαμβάνουν: 1) την εισαγωγή του συστήματος Εισόδου-Εξόδου και στον Κώδικα, 2) τη δυ-νατότητα αντίστροφων ροών, και 3) την ανάπτυξη οργανω-μένης δευτερογενούς αγοράς δυναμικότητας, με απώτερο στόχο την ανάπτυξη μιας χονδρεμπορικής αγοράς αερίου στην ευρύτερη περιοχή, με επαρκή διαφάνεια και ρευστό-τητα. Προς την κατεύθυνση αυτή, επισημαίνεται ιδιαίτερα η δημοσιοποίηση, σε συνεχή πλέον βάση από τον Ιούλιο του 2011, των μεσοσταθμικών τιμών εισαγωγής φυσικού αερίου στην ιστοσελίδα της ΡΑΕ, γεγονός που χαιρετήθηκε από το σύνολο των εγχώριων, αλλά και των μεγάλων ξέ-νων εταιρειών που σχεδιάζουν τη δραστηριοποίησή τους στην εγχώρια αγορά.

Τελειώνοντας σε σχέση με το αέριο, πρέπει να γίνει ιδιαί-τερη αναφορά στις δρομολογημένες ενέργειες της ΡΑΕ, ως Αρμόδιας Αρχής για την εφαρμογή του Κανονισμού

994/2010 της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σχετικά με τα μέτρα κατοχύρωσης της ασφάλειας εφοδιασμού με αέριο στη χώρα μας. Σύμφωνα με τον Κανονισμό, η ΡΑΕ είναι υπεύ-θυνη, μεταξύ άλλων, για την εκπόνηση μελέτης εκτίμησης επικινδυνότητας ως προς την ασφάλεια εφοδιασμού της χώρας με φυσικό αέριο. Η εκτίμηση της επικινδυνότητας στοχεύει στην καταγραφή των περιστάσεων που θα έθεταν σε κίνδυνο την ασφάλεια εφοδιασμού με αέριο, καθώς και της σημασίας τους (πιθανότητα-έκταση), για χρήση στα σχέδια προληπτικής δράσης και έκτακτης ανάγκης που θα εκπονηθούν έως το καλοκαίρι του 2012.

Η ΡΑΕ ολοκληρώνει ήδη τη μελέτη αυτή, τα ενδιάμεσα αποτελέσματα της οποίας παρουσίασε στα τέλη Νοεμβρίου 2011 σε ευρύτατη συνάντηση με εκπροσώπους των βιο-μηχανικών καταναλωτών αερίου, της ΔΕΗ, των ιδιωτών ηλεκτροπαραγωγών, των Εταιρειών Παροχής Αερίου, κ.α. Οι απόψεις που διατυπώθηκαν από τους συμμετέχοντες στη συνάντηση αυτή θα ληφθούν ολοκληρωμένα υπ’ όψη στην τελική διαμόρφωση της μελέτης, τα συμπεράσματα της οποίας θα δημοσιοποιηθούν άμεσα στο site της ΡΑΕ και θα αποσταλούν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Γ. ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣΜετά και την ολοκλήρωση του δευτερογενούς νομοθετικού πλαισίου για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, με την πρό-σφατη έκδοση του νέου Κανονισμού Αδειών Παραγωγής ΑΠΕ & ΣΗΘΥΑ, οι βασικές προτεραιότητες της ΡΑΕ στον τομέα των ΑΠΕ συνοψίζονται στα εξής:

• Επικαιροποίηση και εναρμόνιση του Οδηγού Αξιολόγη-σης αιτήσεων ΑΠΕ, σύμφωνα με το νέο Κανονισμό Αδειών.

• Έλεγχος και παρακολούθηση της αδειοδοτικής διαδικα-σίας των 2200 αδειών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας που έχουν ήδη εκδοθεί (συνολικής ισχύος 22000 MW), με αυστηρή εφαρμογή των νέων νομοθετικών προβλέψεων για την ανάκληση αδειών.

• Συνέχιση, με την ίδια όπως μέχρι σήμερα απόλυτη δι-αφάνεια και υψηλή αποδοτικότητα, της αξιολόγησης των εκκρεμών αιτήσεων όλων των τεχνολογιών ΑΠΕ, καθώς και ολοκλήρωση της αξιολόγησης των αιτημάτων που αφο-ρούν την εγκατάσταση μεγάλων έργων ΑΠΕ (αιολικών πάρκων) στα νησιά του Αιγαίου, που συνοδεύονται με σχέδιο ιδιωτικής διασύνδεσης των έργων αυτών με το ηπειρωτικό σύστημα.

• Έναρξη της διαδικασίας αξιολόγησης, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, έργων αντλησιοταμίευσης, με την οποία μπο-ρεί να επιτευχθεί η μεγιστοποίηση της διείσδυσης των ΑΠΕ στο ηλεκτρικό σύστημα της χώρας. Υποβολή συγκεκριμέ-νων προτάσεων προς την Πολιτεία για τη συμπλήρωση του υφιστάμενου νομοθετικού πλαισίου.

Όλα τα παραπάνω συνιστούν το πλαίσιο δράσης και πρω-τοβουλιών, μέσα στο οποίο θα κινηθεί η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας τους επόμενους, πολύ κρίσιμους μήνες. Στη-ριγμένη στο υψηλής ποιότητας και υψηλής τεχνογνωσίας ανθρώπινο δυναμικό της, η ΡΑΕ θα ανταποκριθεί, με τον πιο υπεύθυνο και αποτελεσματικό τρόπο, στο τεράστιο φορτίο ευθύνης και δουλειάς που της ανέθεσε ο νομοθέτης με το νέο ενεργειακό νόμο 4001/2011. ■


C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

KATAHORHSH SUNLIGHT 208X288.pdf 1 2/20/12 7:21 PM


Ενεργειακή αγορά: Τα τρένα που φύγαν;

Κατά τη διάρκεια μίας απογευματινής συνάντησης στελεχών του Ινστιτούτου Ενέργειας ΝΑ Ευρώπης, κάποιος συνά-δελφος από μεγάλη εταιρία του ενεργειακού χώρου, που μόλις είχε επιστρέψει από τις Βρυξέλλες, επεσήμανε ότι οι ευρωπαίοι συνάδελφοι έχουν αγωνία για τις επιπτώσεις των γεωπολιτικών και οικονομικών αβεβαιοτήτων στις όποιες αποφάσεις αφορούν στην ενέργεια και τις επενδύσεις που προγραμματίζονται μέσα από το ενεργειακό πακέτο υπο-δομών (COM(210)677/4). Δεν είναι παράλογη η αγωνία των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων. Αν βάλει κανείς στην εικόνα αναγκαίες ενεργειακές επενδύσεις ενός τρισεκατομμυρίου ευρώ μέχρι το 2020 εν μέσω πολιτικής και οικονομικής κρίσης στην Ευρωζώνη, τις επιπτώσεις της γνωστής από-φασης για τα πυρηνικά στη Γερμανία και τον «ενεργειακό μετασχηματισμό» της, την προσπάθεια συγκέντρωσης ανα-νεώσιμων στο βόρειο και νότιο τμήμα της Ευρώπης και τη δύσκολη προσπάθεια ηλεκτρικής συνένωσης των άκρων, αλλά και τις επιπτώσεις της Αραβικής Άνοιξης, τις ενεργεια-κές προκλήσεις που θέτουν η Κίνα και η Ινδία, τη συνολική περιβαλλοντική κρίση και τις πολιτικές αναχαίτισής της, και σε αυτά προσθέσει την πιθανότητα ενός καταστροφικού πολέμου στο Ιράν, δεν είναι παράλογο για όσους δια-μορφώνουν ενεργειακές πολιτικές να αναρωτιούνται ποιο είναι το Plan B.

Ευρωπαϊκός ΣχεδιασμόςΕντούτοις, μέσα σε όλη αυτή την αβεβαιότητα ο ευρωπα-ϊκός σχεδιασμός προσπαθεί να παραμείνει συνεπής στις αρχές που έχουν τεθεί εδώ και χρόνια. Είναι γνωστό ότι περιλαμβάνει αποκαρβονοποίηση της ηλεκτροπαραγωγής και υποκατάσταση από ανανεώσιμα και εξοικονόμηση, με-γάλες διακρατικές διασυνδέσεις για ηλεκτρισμό και αέριο, κεντρική υπερεθνική διαχείριση των εισαγωγών ενέργειας από τρίτες χώρες, και εν τέλει μία ενιαία και ασφαλή εσωτε-

ρική αγορά με ομοιόμορφες διαδικασίες και περιφερειακή σύζευξη των αγορών ηλεκτρισμού και αερίου.Η σημασία της ενιαίας εσωτερικής αγοράς ενέργειας στην επικεντρωμένη πολιτική της ΕΕ για την ενοποίηση της Ευ-ρώπης, αποτελεί κλειδί στη διάθεση κεφαλαίων για την ανάπτυξη υποδομών και για τη διαμόρφωση του ενοποι-ημένου πλέον πολυετούς ευρωπαϊκού προϋπολογισμού 2014-2020. Σε αυτά σημαντικές είναι οι διασυνοριακές ρυθμιστικές παρεμβάσεις και φυσικά η χρηματοδότηση των επενδυτικών σχεδίων διασυνδέσεων. Είναι προφανές ότι οι Ρυθμιστές και οι χρηματοπιστωτικές αγορές θα έχουν τον πρώτο λόγο στην υλοποίηση των επενδυτικών σχεδίων.

Το 3ο πακέτοΣε αυτή τη λογική εντάχθηκε η μεγάλη πίεση για την έγκαιρη εφαρμογή του 3ου Πακέτου σε όλες τις χώρες, το οποίο δίνει έμφαση στον ενισχυμένο ρόλο των Ρυθμιστών και της Ευρωπαϊκής Αρχής Ρυθμιστών, στις διασυνοριακές συναλλαγές, στον πλήρη διαχωρισμό των Διαχειριστικών Αρχών και στους καταναλωτές. Επίσης σε αυτή τη λογική εντάχθηκαν τα φόρα της Μαδρίτης, της Φλωρεντίας και του Λονδίνου προκειμένου να διαμορφώσουν συλλογικά οι Ρυθμιστές τα μοντέλα των αγορών ηλεκτρισμού και αερίου και τις επιπτώσεις στον καταναλωτή (γνωστά ως Target Models). Ακριβώς με αυτή τη λογική ανατέθηκε στους Ευ-ρωπαίους Διαχειριστές και Ρυθμιστές να συμβάλλουν στον καθορισμό προτεραιοτήτων για τις ενεργειακές υποδομές, να συντονίσουν τους εθνικούς Ρυθμιστές και Διαχειριστές ώστε οι υποδομές που προτείνονται να είναι συμβατές με τα μοντέλα αγοράς, την ενιαία εσωτερική αγορά, την ασφάλεια προμηθειών και τη διαρκή ανάπτυξη της ΕΕ.

Προσαρμογή στο Target ModelΑυτό το πλέγμα διαμόρφωσης των πολιτικών αλλά και

του Ιωάννη Ν. ΔεσύπρηΠροέδρου του ΙΕΝΕ

των επενδύσεων προς την ενιαία εσωτερική αγορά αφορά βεβαίως και την Ελλάδα, η οποία έχει μεν τα δικά της σο-βαρά προβλήματα, αλλά οι εταίροι της την έχουν εντάξει στους σχεδιασμούς της ενιαίας εσωτερικής αγοράς. Ορθά επομένως η ΡΑΕ, η οποία συμμετέχει σε όλα τα ρυθμιστικά φόρα που προαναφέρθηκαν, προχωρά σε ένα χρονοδι-άγραμμα ενεργειών προσαρμογής της ελληνικής αγοράς ενέργειας στο Target Model. Όμως και σε αυτό ακόμα, σε εθνικό επίπεδο, πρέπει να γίνουν επιλογές, και σε αυτές τις επιλογές καλείται να συμβάλλει αυτή η ίδια αγορά που θα τις εφαρμόσει, μέσω δημοσίων διαβουλεύσεων. Είναι γνω-στό ότι τα ευρωπαϊκά ρυθμιστικά και διαχειριστικά όργανα διενεργούν διαβουλεύσεις εδώ και χρόνια στις οποίες συμ-μετέχουν όλες οι εταιρίες του ενεργειακού χώρου, έχουν δε εκδώσει συμπερασματικές κατευθυντήριες γραμμές και οδηγίες προς του εθνικούς Ρυθμιστές για την εφαρμογή νέων ρυθμίσεων και Κωδίκων. Οι οποίες κατευθυντήριες γραμμές βασίζονται στις ευρωπαϊκές νομοθεσίες, Οδηγίες και κανονισμούς που θεωρούνται δεδομένοι. Ούτε μία γραμμή από αυτά που διαβάζουμε στα ενεργειακά κεφάλαια των Μνημονίων δεν αποτελεί «κεραυνό εν αιθρία».

Η ελληνική αγοράΒέβαια, η ελληνική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας είναι περι-ορισμένου μεγέθους και ρηχή από τη φύση της, εμπεριέχει δε μεγάλο αριθμό στρεβλώσεων, είτε αυτογενών είτε εξω-γενών, για τις οποίες γίνεται μεγάλη συζήτηση, αλλά αντι-μετωπίζει και ζητήματα ασφάλειας προμηθειών, τα είδαμε εξάλλου πρόσφατα, όπως και ζητήματα διοικητικής μέρι-μνας. Πολλοί ισχυρίζονται ότι η ελληνική αγορά ενέργειας έχει να λύσει «άλλα προβλήματα». Δεν δίνω άδικο σε αυτή την άποψη. Αν βάλει κανείς στο ελληνικό κάδρο την τρέχου-σα πολιτική, οικονομική και χρηματοπιστωτική κρίση, την πρωτοφανή κρίση των οικονομικών συναλλαγών μεταξύ

καταναλωτών, προμηθευτών, ΔΕΣΜΗΕ και παραγωγών, τη μείωση της ζήτησης, τις γνωστές στρεβλώσεις, αγκυλώσεις και γραφειοκρατικά βέτο, την κρίση εμπιστοσύνης στους προμηθευτές, το ότι η λιγνιτική και η υδροηλεκτρική παρα-γωγή παραμένουν μονοπωλιακό προνόμιο δημιουργώντας μεγάλη ασυμμετρία στο παραγωγικό δυναμικό, ενώ το φυ-σικό αέριο, συνδεδεμένο με τιμές προϊόντων πετρελαίου, παρέχεται σχεδόν όλο από ένα προμηθευτή, πέρα από την εισαγωγή LNG από ορισμένους παραγωγούς με στόχο τη μείωση του κόστους παραγωγής, το ότι η καθαρή παραγωγή γίνεται ακόμα μέσω σπάταλων και μη-αποδοτικών λιγνιτι-κών μονάδων που έπρεπε να είχαν αποσυρθεί προ πολλού και προστατεύονται, το ότι η παραγωγή απευθύνεται σε αιχμικούς καταναλωτές των οποίων τα τιμολόγια είναι ρυθ-μιζόμενα και έχουν οροφή ενώ αντίθετα, οι καταναλωτές που στηρίζουν τη λιγνιτική παραγωγή στερούνται μίας αντι-κειμενικής τιμής φορτίου βάσης, μίας base load reference price, θέτοντας σε κίνδυνο τη μικρή πλέον βιομηχανική βάση της χώρας, έ, δεν μπορεί κανείς να πει ότι η άποψη αυτή είναι παράλογη.Η άποψη αυτή μπορεί να μην είναι παράλογη αλλά μπορεί να αποτελεί παγίδα. Παγίδα εσωστρέφειας της ελληνικής ενεργειακής αγοράς και απώλειας πραγματικών επιχειρη-ματικών ευκαιριών για την ίδια την αγορά, αλλά ευκαιρι-ών και για τους καταναλωτές τους οποίους η αγορά αυτή υποστηρίζει.

Περιφερειακή αγορά ενέργειαςΥπάρχει έντονη αίσθηση στην ελληνική αγορά ενέργειας ότι το υπάρχον μοντέλο αγοράς, το οποίο πραγματικά βο-ήθησε στο να γίνουν επενδύσεις σε νέες μονάδες οι οποίες σήμερα πρωτοστατούν στην ηλεκτρική παραγωγή, πρέπει να διευρυνθεί ώστε να συμπεριλάβει διμερείς συμβάσεις, και επομένως οι προτάσεις που γίνονται στα πλαίσια της


πιο διεθνοποιημένης αγοράς του Target Model έρχονται σε καλή εποχή. Όλα τα στοιχεία συγκλίνουν ότι το πρώτο βήμα θα είναι μία περιφερειακή αγορά ενέργειας. Τα διευ-ρωπαϊκά δίκτυα χωρίζονται σε ζώνες, μέσα στις οποίες θα υποβάλλονται προσφορές για την επόμενη μέρα και για την ενδο-ημερήσια αγορά, η οποία αποτελεί βασικό νέο στοιχείο τουλάχιστον για την Ελλάδα. Με βάση αυτό θα κατανέμεται κεντρικά η δυναμικότητα των δικτύων μέσα από μία ενιαία πλατφόρμα.

Η αγορά αποκτά μεγαλύτερη ρευστότητα μέσω ενδο-ημε-ρήσιας αγοράς αλλά και μεγαλύτερη γεωγραφική επιφάνεια εφαρμογής, μεγαλύτερη αγορά για κάθε μονάδα παρα-γωγής εφόσον αυτή θα μπορεί να δεσμεύεται διμερώς με απόμακρους καταναλωτές. Η προσαρμογή των επιμέρους αλγόριθμων των Διαχειριστών σίγουρα αποτελεί σημα-ντικό έργο. Τα χρηματιστήρια ενέργειας αναλαμβάνουν να διαχειριστούν οριακές τιμές καθώς και τιμές φορτίων βάσης και πλήθος δευτερογενών προϊόντων σε περιφερειακό επί-πεδο. Η αυξημένη γεωγραφική παραγωγή και κατανάλωση αυξάνει το βάθος της αγοράς. Η γεωγραφία και η απόσταση της παραγωγής από τα μεγάλα καταναλωτικά κέντρα έχει πλέον ενδιαφέρον.

Αυτή η αγορά απαιτεί διασυνδέσεις, δηλαδή νέες επενδύ-σεις. Το εγχείρημα, που έχει ξεκινήσει από τις ευρωπαϊκές ομάδες ρυθμιστικών αρχών ηλεκτρισμού και αερίου από το 2006 και απέκτησε νομική υπόσταση με το 3ο πακέτο μέτρων το 2009, είναι τόσο πολύπλοκο όσο ακούγεται, εντούτοις η εφαρμογή του έχει προχωρήσει πολύ και του-λάχιστον για τον ηλεκτρισμό εκτιμάται ότι θα είναι πλήρως έτοιμη το 2014.

Σε ότι αφορά την Ελλάδα, η βάση της δικής μας περιφερει-ακής αγοράς το πιθανότερο θα είναι η Ιταλία, με την οποία θα γίνει η σύζευξη των αγορών λόγω του καλωδίου που ήδη υπάρχει. Η αγορά ηλεκτρισμού θα αποκτήσει μεγα-λύτερη ρευστότητα, θα εξαφανιστούν τα δικαιώματα των διασυνδέσεων που θα ενσωματωθούν στις προσφορές και θα μπορεί για παράδειγμα μία μεγάλη βιομηχανία να προμηθεύεται ρεύμα από φτηνούς παραγωγικούς σταθ-μούς της γεωγραφικής περιφέρειας αφού τα δικαιώματα

διασυνδέσεων θα είναι ενσωματωμένα στην προσφορά του εκεί παραγωγού.

Φυσικό αέριοΠαρόμοιο μοντέλο θα ισχύσει και για το φυσικό αέριο. Ίσως η πλήρης εφαρμογή για το αέριο να καθυστερήσει προς το 2015, εντούτοις στην περίπτωση αυτή η Ελλάδα έχει ένα «μικρό» πρόβλημα: δεν έχει διασύνδεση με αγωγό με την κοντινότερη ευρωπαϊκή χώρα, την Ιταλία.

Η ιστορική επιλογή που έχει γίνει αφορά διασυνδέσεις με την ανατολή, και η εξάρτηση στη μεταφορά από εκεί δεν έχει δείξει και τα καλύτερα αποτελέσματα ούτε στο κόστος καυσίμου ούτε στην ασφάλεια προμηθειών. Προέχει επο-μένως η διασύνδεση με την Ιταλία, η οποία εκτιμάται ότι θα μειώσει σημαντικά τις τιμές φυσικού αερίου στην Ελλάδα.

Η διασύνδεση αυτή είναι συμβατή με την ενιαία εσωτερική αγορά, με την ασφάλεια προμηθειών της ΕΕ, και με το Gas Target Model, επομένως πρέπει να μπει στις προτεραιό-τητες. Η οικονομία της χώρας, οι ηλεκτροπαραγωγοί, οι καταναλωτές και η βιομηχανική βάση της χώρας, χρειάζο-νται επειγόντως φτηνότερο και ασφαλέστερο αέριο, όπως εξίσου χρειάζονται φτηνότερη και ασφαλέστερη ηλεκτρική ενέργεια.

Τεράστιες επενδύσειςΕντούτοις, πράγματι η ελληνική αγορά ενέργειας «έχει τα δι-κά της προβλήματα», τα οποία όμως καλείται να εξομαλύνει επειγόντως μέχρι το 2013, ενώ ταυτόχρονα επεξεργάζεται και προτείνει επενδυτικά σχέδια ελληνικού, περιφερειακού και ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος, που θα βοηθήσουν και τη δική της ανάπτυξη. Η εφαρμογή του Target Model για την ενιαία εσωτερική αγορά περιλαμβάνει τεράστιες επεν-δύσεις σε εθνικές και διασυνοριακές αναδιαρθρώσεις και διασυνδέσεις. Τα χρόνια που οι ευρωπαίοι συνάδελφοι δι-απραγματεύονταν τους προϋπολογισμούς των προτάσεών τους, η δική μας χώρα διαπραγματεύονταν την οικονομική της ύπαρξη, και μέσα από αυτή τη διαδικασία επιβλήθηκαν πρόσφατα με άκομψο τρόπο ενεργειακές Οδηγίες, Κανονι-σμοί και νομοθεσίες δεκαετίας τις οποίες η χώρα δεν ήθελε να βλέπει. Τόσο όμως ο Ρυθμιστής όσο και η ενεργειακή αγορά είναι πλήρως ενήμεροι, κάνουν συστηματικές προ-σπάθειες για την τρέχουσα εξομάλυνση της αγοράς, και έχουν εικόνα για τις αναγκαίες επενδύσεις πολλές από τις οποίες είναι πράγματι «ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος» και δίνουν σημαντικές αναπτυξιακές προοπτικές στη χώρα. Πρέπει να διαμορφωθούν σχέδια που είναι εφικτά αλλά και που μπορούν να σταθούν ανταγωνιστικά σε σχέδια που προτείνονται από άλλες χώρες και ιδιαίτερα από πιο ανεπτυγμένες ομάδες-περιφέρειες χωρών. Η διαδρομή του τρένου είναι γνωστή και προδιαγεγραμμένη, το ευτύχημα είναι ότι για δικούς του λόγους που αναφέρθηκαν στην αρχή, πάει ακόμα αργά, και φαίνεται ότι το προλαβαίνουμε. Αν θέλουμε, φυσικά. ■

H ελληνική αγορά ενέργειας «έχει τα δικά της προβλήματα», τα οποία όμως καλείται να εξομαλύνει επειγόντως μέχρι το 2013, ενώ ταυτόχρονα επεξεργάζεται και προτείνει επενδυτικά σχέδια ελληνικού, περιφερειακού και ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος, που θα βοηθήσουν και τη δική της ανάπτυξη.


Στην πολύ δύσκολη κοινωνικό – οικονομική περίοδο που διανύουμε ο τομέας της ενέργειας έχει τις κατάλληλες προ-ϋποθέσεις που απαιτούνται προκειμένου να παίξει άμεσα ένα σημαντικό ρόλο για το μέλλον της χώρας.

Είναι ο τομέας ο οποίος και επενδύσεις μπορεί να κάνει, και νέες θέσεις εργασίας να δημιουργήσει, αλλά και να θέσει τις βάσεις για ένα βιώσιμο ενεργειακά αλλά και περιβαλλο-ντικά μέλλον.

Ο ρόλος της Δημόσιας Επιχείρησης Ηλεκτρισμού στη δι-αδικασία αυτή είναι πολλαπλός, εξαιρετικά ουσιαστικός και κρίσιμος.

Η ΔΕΗ που είναι η μεγαλύτερη βιομηχανία της χώρας παρέ-χοντας ηλεκτρική ενέργεια σε περισσότερους από 7,3 εκα-τομμύρια Έλληνες καταναλωτές, σε κάθε γωνιά της χώρας, είναι σε θέση να αποτελέσει βασικό μοχλό επανεκκίνησης της Ελληνικής Οικονομίας και ένταξής της σε αναπτυξιακή τροχιά.

Υψηλές επενδύσειςΚάθε χρόνο, η ΔΕΗ πραγματοποιεί επενδύσεις που φτά-νουν το 1 δισεκατομμύριο Ευρώ, στηρίζοντας παράλληλα την ανάπτυξη και την απασχόληση, αφού σε αυτά τα έργα απασχολούνται χιλιάδες μεγάλες και μικρομεσαίες επιχει-ρήσεις σε όλη την Ελληνική επικράτεια.

Συγκεκριμένα, κατά τη διετία 2010-2011 η ΔΕΗ επένδυσε, παρά την οικονομική κρίση, συνολικά 2,1 δισεκατομμύρια Ευρώ.

Στις σημερινές δύσκολες οικονομικές συνθήκες, η μειωμένη ρευστότητα και η επιδείνωση του κόστους χρηματοδότη-σης, δημιουργούν νέα οικονομικά δεδομένα στα οποία προσαρμόζουμε το λειτουργικό και επενδυτικό μας μοντέ-λο, εξετάζοντας προσεκτικά κάθε νέα επένδυση τόσο ως προς την απόδοσή της όσο και ως προς τα κεφάλαια που απαιτούνται και είναι σήμερα διαθέσιμα.

Με αυστηρό προγραμματισμό δαπανών και επενδύσεων, καθώς και διαδικασίες αξιολόγησης όλων των νέων έργων, διαμορφώνεται πλέον και το επικαιροποιημένο επιχειρησι-ακό σχέδιο του Ομίλου.

Επενδυτική στρατηγικήΒασικός άξονας στην Στρατηγική του Ομίλου ΔΕΗ για το 2012 συνεχίζει να είναι η υλοποίηση επενδύσεων σε νέες μονάδες παραγωγής - για την αντικατάσταση παλιών - με κεντρικό σημείο αναφοράς τη νέα Λιγνιτική Μονάδα της Πτολεμαΐδας, ισχύος 660 MW και προϋπολογισμένης αξίας € 1,4 δις, για την οποία πρόσφατα ανακηρύχθηκε μειοδότης και είμαστε πλέον στη διαδικασία εύρεσης χρη-ματοδότησης. Βασικοί άξονες της Στρατηγικής μας επίσης είναι η περαιτέρω δυναμική ανάπτυξη όλων των μορφών ΑΠΕ, αλλά και η παρουσία μας σε νέες αγορές.

Η επενδυτική μας στρατηγική αποτυπώνεται σε συγκεκρι-μένες πρωτοβουλίες, όπως:

• Μεγάλα υδροηλεκτρικά έργα, καθώς κατασκευάζονται νέες υδροηλεκτρικές Μονάδες συνολικής ισχύος 342 MW

Επενδύσεις για ένα ενεργειακά και περιβαλλοντικά βιώσιμο μέλλον

του Αρθούρου ΖερβούΠροέδρου και Διευθύνοντος Συμβούλου της ΔΕΗ

οι οποίες αναμένεται να τεθούν σε λειτουργία σταδιακά ως το 2015.

• Έργα στο μη διασυνδεμένο σύστημα, για τα οποία έχουν δρομολογηθεί επενδυτικές πρωτοβουλίες που θα ξεπερά-σουν τα € 500 εκατ. στην πενταετία, όπως είναι το έργο της κατασκευής του νέου σταθμού στην Νότια Ρόδο, ισχύος 115MW, που αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία το 2013.

• Επενδύσεις στα δίκτυα και τις υποδομές που περιλαμβά-νουν σημαντικά έργα για την πενταετία 2012-2016, όπως για παράδειγμα το έργο της Διασύνδεσης των Κυκλάδων, μία επένδυση που θα ξεπεράσει τα € 400 εκατ. Ευρώ.

• Μεγάλα έργα στον τομέα ΑΠΕ όπως είναι το φωτοβολ-ταϊκό έργο της Μεγαλόπολης, ισχύος 50 ΜW και το φω-τοβολταϊκό πάρκο 200 ΜW στη Δυτική Μακεδονία, άλλα και νέα αιολικά πάρκα σε νησιά του Αιγαίου.

• Το υπό κατασκευή Υβριδικό Ενεργειακό Έργο της Ικα-ρίας το οποίο θα είναι από τα πρώτα υβριδικά έργα στην Ευρώπη τα οποία συνδυάζουν δύο διαφορετικές μορφές Ενέργειας, την αιολική και την υδροηλεκτρική.

Νέες αγορέςΣε σχέση με το αναγκαίο άνοιγμα της ΔΕΗ σε νέες αγορές η επιχείρηση έχει πλέον ενεργά δραστηριοποιηθεί. Η ΔΕΗ, συμμετέχει σε διαγωνισμό που προκήρυξε η κυβέρνηση της ΠΓΔΜ, για την εκμετάλλευση υδάτινων πόρων. Συμμετέχει σε διαγωνισμό για τη μελέτη, κατασκευή και εκμετάλλευση τεσσάρων Υδροηλεκτρικών Σταθμών στη Σερβική Δημο-κρατία της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης, ενώ στο Κόσσοβο συμ-μετέχει σε διαγωνισμό που αφορά την ανάπτυξη ορυχείων, τη κατασκευή νέου σταθμού παραγωγής αλλά και τον εκ-συγχρονισμό ενός ήδη υπάρχοντος σταθμού.

Το 2012, παρ’ όλες τις δυσκολίες, και με υψηλότατο αί-σθημα ευθύνης – γνωρίζοντας τόσο το κόστος αλλά και πάνω από όλα την αξία των επενδύσεων μας, συνεχίζουμε με έναν ενεργειακό σχεδιασμό που χαρακτηρίζεται από νέα φιλικότερα προς το περιβάλλον έργα και την ομαλή μετάβαση στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας.

Ο σχεδιασμός αυτός ισχυροποιεί τη θέση της ΔΕΗ σε μία αγορά ηλεκτρικής ενέργειας που αλλάζει, με επενδύσεις που είναι οικονομικά αποδοτικές και βιώσιμες.

Βιώσιμο μέλλονΗ αναπτυξιακή μας πορεία και οι επενδυτικές μας επιλογές οφείλουν να συνδυαστούν με μία στρατηγική στήριξης της απασχόλησης, μέσα από την εξειδίκευση στην εργασία, και την στήριξη νέων και καινοτόμων περιβαλλοντικών προϊόντων και υπηρεσιών.

Πρόκειται για επενδυτικές επιλογές, τις οποίες στηρίζουμε απόλυτα και για τις οποίες κινούμαστε απαρέγκλιτα προς την υλοποίησή τους, ανεξαρτήτως των δυσκολιών της επο-χής μας γνωρίζοντας τον σημαντικό ρόλο που μπορούν να διαδραματίσουν τόσο στην εθνική προσπάθεια για την έξοδο της Χώρας από την οικονομική κρίση, χαράσσοντας παράλληλα ένα νέο βιώσιμο ενεργειακά και περιβαλλοντικά μέλλον για όλους μας. ■

Η ΔΕΗ που είναι η μεγαλύτερη βιομηχανία της χώρας παρέχοντας ηλεκτρική ενέργεια σε περισσότερους από 7,3 εκατομμύρια Έλληνες καταναλωτές, σε κάθε γωνιά της χώρας, είναι σε θέση να αποτελέσει βασικό μοχλό επανεκκίνησης της Ελληνικής Οικονομίας και ένταξής της σε αναπτυξιακή τροχιά.


Μνημόνιο και ελληνική ενεργειακή αγορά: ένα δύσκολο στοίχημα

Το δεύτερο Μνημόνιο, το οποίο ψηφίστηκε προσφάτως από την ελληνική Bουλή, πρόκειται να επιφέρει ραγδαίες αλλαγές, μεταξύ άλλων, και στον τομέα της ενέργειας. Οι ρυθμίσεις της νέας μνημονιακής σύμβασης, διά των οποίων προωθούνται ριζικές μεταρρυθμίσεις στις δομές και το ρυθμιστικό πλαίσιο της ενεργειακής αγοράς, θα βρεθούν κατά το τρέχον έτος στο επίκεντρο των συζητήσεων των ασχολούμενων με τα ενεργειακά δρώμενα της χώρας αλλά και θα συγκροτήσουν ένα θέμα ευρείας δημόσιας συζήτη-σης λόγω της κομβικής σημασίας του τομέα της ενέργειας για την προσπάθεια αναπτυξιακής ανασυγκρότησης της χώρας στο περιβάλλον της σοβούσας οικονομικής κρίσης. Eίναι συνεπώς εξόχως σημαντική η διεξοδική ανάλυση των δεδομένων που θέτει η μνημονιακή σύμβαση για την επεξεργασία και διατύπωση των βασικών κατευθύνσεων αλλά και διακυβευμάτων που τίθενται για την ενεργειακή στρατηγική της χώρας.

Ας επιτραπεί προεισαγωγικά μία γενικότερη κριτική παρα-τήρηση, η οποία δεν απηχεί μεν κατ’ ανάγκη σε όλη τους την έκταση τις «ενεργειακές» προβλέψεις του Μνημονίου, απορρέει όμως από την κοινωνική ευθύνη του επιστημο-νικού λόγου να περιγράφει και τα πολιτικά συμφραζόμενα των τεχνοκρατικών ρυθμίσεων διευκολύνοντας έτσι την κριτική τους προσέγγιση: Και η δεύτερη μνημονιακή σύμβα-ση και η βασική συλλογιστική που την διέπει συνιστούν κατ’ ουσίαν αντανάκλαση της ελλείπουσας θεσμικής και πολιτι-κής ωρίμανσης της Ε.Ε. προς την κατεύθυνση συγκρότησης μιας ουσιαστικής ένωσης κρατών. Κατ΄αυτή την έννοια η «μνημονιακή» λογική συνιστά ένδειξη μάλλον «επανεθνι-κοποίησης» παρά «ευρωπαϊκοποίησης» των αναλυτικών εργαλείων για τη συγκρότηση των κεντρικών στρατηγικών προσεγγίσεων, όπως αυτές αποτυπώνονται στις επιμέρους πολιτικές της Ένωσης. Η, κατά πολλούς, υφεσιακή διελκυ-στίνδα, στην οποία υποβάλλεται όχι μόνο η Ελλάδα αλλά και εκτεταμένο κομμάτι των χωρών της Ευρωζώνης δια της ακολουθούμενης μνημονιακής «συνταγής», συνιστά απόρροια της κυριαρχούσας, δυστυχώς, σήμερα, εν τέλει πολιτικής με οικονομολογικό περίβλημα, θέασης της εντο-

νότατης οικονομικής και κοινωνικής κρίσης που βιώνουμε ως κατά βάση δημοσιονομικής φύσεως κρίσης που πλήττει κάποια «απείθαρχα» κράτη μέλη που συγκροτούν «ειδικές περιπτώσεις» (με προεξάρχουσα την «απολύτως ειδική» περίπτωση της Ελλάδας). Στο εύλογο μάλλον ερώτημα που θα μπορούσε να διατυπωθεί πώς άραγε οι «προβληματικές» περιπτώσεις τυχαίνει όλες να βρίσκονται (με εξαίρεση την όντως ειδική περίπτωση της Ιρλανδίας) στη νότια περιφέ-ρεια της ευρωζώνης και εκτός του σκληρού κεντροευρω-παϊκού πυρήνα, η κυριαρχούσα αυτή πολιτική ανάλυση δεν παρέχει κάποια πειστική απάντηση. Ενδεχομένως το «βολικό» σενάριο υπεραπλουστευτικής επεξήγησης των πραγμάτων δεν επιτρέπεται να «συσκοτίζεται» με τέτοια «ενοχλητικά» ερωτήματα.

Όπως και να έχει πάντως - και επειδή το δικαίωμα της διε-ρώτησης τουλάχιστον μάλλον μέχρι νεωτέρας δεν μας έχει αφαιρεθεί -, μπορεί κανείς βάσιμα να αναρωτηθεί μήπως η παραπάνω διατυπωθείσα απορία παραπέμπει στον υπαι-νιγμό μίας, πέραν ή και παράλληλα των όποιων εθνικών ιδιαιτεροτήτων των «προβληματικών» χωρών, υφιστάμε-νης δομικής δυσλειτουργίας της ευρωζώνης ως «εμπρο-σθοβαρούς» νομισματικής ένωσης με σχεδόν μόνιμους και «μοιραίους» νικητές και ηττημένους. Από την άλλη πλευρά, στο πλαίσιο μίας νηφάλιας θεώρησης της εθνι-κής μας κατάστασης και της κρίσης που ως χώρα βιώνου-με, πρέπει επίσης να υπογραμμισθεί ότι οι οποιεσδήποτε προηγηθείσες κριτικές αναφορές δεν πρέπει να οδηγούν στη συσκότιση και των δικών μας ευθυνών αλλά και της συνολικής αποτυχίας του ελληνικού πολιτικού συστήματος να συγκροτήσει ένα στοιχειωδώς λειτουργικό σύγχρονο κράτος προς όφελος των Ελλήνων πολιτών και να δομήσει τους όρους μιας παραγωγικής αναδιάρθρωσης πέρα από κίβδηλες λογικές δανειοδίαιτης ευμάρειας. Κατ΄αυτή την

του Δρ. Αντώνη Μεταξά 1

1 Διευθύνων Εταίρος, «Μεταξάς & Συνεργάτες - Δικηγόροι & Νομικοί Σύμβουλοι», Λέκτορας Ευρωπαϊκού Δικαίου στο Πανεπιστήμιο Αθηνών

έννοια, όπως αναλυτικότερα θα δούμε και στις κατ’ ιδίαν ενεργειακές προβλέψεις της μνημονιακής σύμβασης, πολλές ρυθμίσεις που εμπεριέχονται στο Μνημόνιο θα έπρεπε να συνιστούν πρωτοβουλίες, πολιτικές δράσεις και αποφάσεις που ούτως ή άλλως θα έπρεπε να λάβει κάθε ευνομούμενο κράτος μέλος της Ένωσης, το οποίο έχει θέσει ως κεντρική στρατηγική του επιλογή τη συμμετοχή του στο ευρωενω-σιακό εγχείρημα.

Οι προβλεπόμενες αναδιαμορφώσεις της ελληνικής ενεργειακής αγοράς

α. Γενικό Περίγραμμα

Οι προηγηθείσες επισημάνσεις δεν είναι άσχετες με την ειδικότερη ενεργειακή προβληματική, στο μέτρο που και οι ενεργειακές ρυθμίσεις της μνημονιακής σύμβασης δεν είναι και αυτές ιδεολογικά και πολιτικά ουδέτερες. Συνεπώς, η κατανόησή τους αλλά και η ανάλυσή τους υπό το πρίσμα μιας εθνικά υπεύθυνης στρατηγικής τους επεξεργασίας και εξειδίκευσης δεν μπορεί να λαμβάνει χώρα ερήμην του συνολικότερου ιδεολογικοπολιτικού πεδίου εντός του οποίου τίθενται. Από αυτή τη θέση, είναι εντούτοις σαφές, ότι δεν μπορεί να επιχειρηθεί μια διεξοδικότερη ανάλυση της συγκεκριμένης θεματικής.

Οι κάτωθι αναφορές θα περιοριστούν στην επιγραμματική αναφορά και επεξήγηση των σχετιζόμενων με την ενεργει-ακή αγορά ρυθμίσεων του Μνημονίου. Συγκεκριμένα, τα θέματα ενεργειακού ενδιαφέροντος που θίγει το Μνημόνιο συγκροτούνται σε διατάξεις που εισάγουν θεμελιακές δι-αρθρωτικές αλλαγές στον τομέα της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, στις ΑΠΕ καθώς και στον τομέα του διαχωρισμού των δραστηριοτήτων δικτύου. Παράλληλα θεσπίζονται οι αντίστοιχες υποχρεώσεις, τις οποίες η Ελλάδα οφείλει να εκπληρώσει άμεσα, καθότι η συντριπτική πλειοψηφία των μεταρρυθμίσεων πρέπει να ολοκληρωθεί, βάσει του κειμέ-νου της σύμβασης, εντός του έτους 2012. Το κατά πόσο είναι ρεαλιστικός αυτός ο χρονικός προγραμματισμός μένει να αποδειχθεί. Σε κάθε περίπτωση πρέπει να υπογραμμισθεί ότι η συγκροτημένη δόμηση των προβλεπόμενων στη μνη-μονιακή σύμβαση μεταρρυθμίσεων δεν δύναται να πραγ-ματοποιηθεί με συντεταγμένο τρόπο χωρίς ένα Ρυθμιστή

με διασφαλισμένες τις δυνατότητές του να λειτουργήσει με επάρκεια και αποτελεσματικότητα. Σήμερα, η προσέγγιση που υιοθετεί η Ελληνική Πολιτεία και η παρούσα πολιτική ηγεσία των διαφόρων συναρμοδίων Υπουργείων στην περί-πτωση της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕ) δεν διασφα-λίζει την κατάλληλη υλικοτεχνική και οργανωτική υποδομή αλλά και το αναγκαίο ανθρώπινο δυναμικό, ούτως ώστε η Αρχή να μπορέσει να ανταποκριθεί προσηκόντως στις υποχρεώσεις της, όπως αυτές καταγράφονται στο Μνημόνιο αλλά και στον πρόσφατο ενεργειακό νόμο 4001/2011.

Οι κυριότερες μεταρρυθμίσεις της ελληνικής ενεργειακής αγοράς που προβλέπονται από τη νέα δανειακή σύμβαση συνοψίζονται ως ακολούθως: Άμεσος και αποτελεσματικός διαχωρισμός των δραστηριοτήτων δικτύου από τις δρα-στηριότητες παροχής, τόσο για την ηλεκτρική ενέργεια όσο και για το φυσικό αέριο, αλλά και επίσπευση των «ενερ-γειακών» αποκρατικοποιήσεων, δια της ιδιωτικοποίησης της ΔΕΗ και της ΔΕΠΑ. «Άνοιγμα» της αγοράς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από λιγνίτη με τη θέσπιση αντίστοιχης υποχρέωσης περί οριστικοποίησης και εφαρμογής των μέτρων που διασφαλίζουν την πρόσβαση τρίτων, ανταγω-νιστών της ΔΕΗ, στην αντίστοιχη αγορά. Επιπλέον, η χώρα υποχρεούται να λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα για την πώλη-ση υδροηλεκτρικής παραγωγικής ικανότητας και άλλων πα-ραγωγικών περιουσιακών στοιχείων σε ιδιώτες επενδυτές. Σχετικά με τα τιμολόγια, επιβάλλεται η υιοθέτηση περαιτέρω μέτρων προκειμένου να διασφαλισθεί ότι η ενεργειακή συνιστώσα των επίσημων τιμολογίων για νοικοκυριά και μικρές επιχειρήσεις αντανακλά τις τιμές χονδρικής αγοράς, με εξαίρεση τους ευπαθείς καταναλωτές, ενώ καταργού-νται για όλους, πλην των ευπαθών καταναλωτών, τα εκ του νόμου ρυθμιζόμενα τιμολόγια. Περαιτέρω, απαιτείται πλήρης συμμόρφωση του κείμενου ρυθμιστικού πλαισίου του τομέα της ενέργειας με τις υφιστάμενες διατάξεις και αρχές του ενωσιακού δικαίου (λ.χ. οδηγία 2009/72 ΕΚ για την ηλεκτρική ενέργεια και 2009/73 για το φυσικό αέριο), υιοθέτηση από τη ΡΑΕ τροποποιημένου κώδικα αγοράς ηλεκτρισμού, πιστοποίηση από τη Ρυθμιστική Αρχή του δια-χωρισμένου Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς μέσα στο β’ τρίμηνο του 2012 καθώς και θέσπιση διαδικασιών για το διασυνοριακό εμπόριο ηλεκτρισμού για τις διασυνδέσεις με τη Βουλγαρία σύμφωνα με τις διατάξεις του Κανονισμού (ΕΚ) 714/2009 και των παραρτημάτων του εντός του α’ τριμήνου του τρέχοντος έτους.

β. Μεταρρυθμίσεις στον τομέα των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας

Οι προβλεπόμενες αλλαγές για το χώρο των ΑΠΕ είναι εξί-σου διαρθρωτικές και ευρείες. Συγκεκριμένα, επιβάλλεται, και μάλιστα εντός του πρώτου τριμήνου του 2012, να ολο-κληρωθεί η μεταφορά και εφαρμογή της Οδηγίας 2009/28/ΕΚ 2 και να υποβληθεί η προβλεπόμενη από την Οδηγία έκθεση προόδου. Περαιτέρω, προβλέπεται η κατάρτιση σχεδίου μεταρρύθμισης των προγραμμάτων οικονομικής

Η συγκροτημένη δόμηση των προβλεπόμενων στη μνημονιακή σύμβαση μεταρρυθμίσεων δεν δύναται να πραγματοποιηθεί με συντεταγμένο τρόπο χωρίς ένα Ρυθμιστή με διασφαλισμένες τις δυνατότητές του να λειτουργήσει με επάρκεια και αποτελεσματικότητα.

29 //


στήριξης των ΑΠΕ, έτσι ώστε να καταστούν, κατά τη δια-τύπωση της σύμβασης, «πιο συμβατά προς τις εξελίξεις της αγοράς και να μειωθούν οι πιέσεις στα δημόσια οικονομι-κά». Στο σχέδιο αυτό πρέπει να περιλαμβάνονται και μεταρ-ρυθμίσεις του ισχύοντος σήμερα συστήματος τιμολόγησης, συμπεριλαμβανομένου και του «τρόπου αποφυγής πιθανής υπερβολικής αποζημίωσης» των παραγωγών. Εντός του πρώτου τριμήνου του 2012 πρέπει να αναληφθούν οι απα-ραίτητες νομοθετικές πρωτοβουλίες για την υλοποίηση του προγράμματος «Ήλιος» και τη διευκόλυνση της διαδικασίας αδειοδότησης, ενέργεια η οποία πρέπει να πραγματοποι-ηθεί μέχρι το δεύτερο τρίμηνο του 2012. Προβλεπεται επίσης η ανάπτυξη της συνεργασίας με άλλες χώρες της ΕΕ για την εξαγωγή ηλιακής ενέργειας.

γ. Η μεταρρύθμιση του συστήματος οικονομικής στήρι-ξης των ΑΠΕ - Το μοντέλο της εγγυημένης διαφορικής τιμής (Feed in Premium)

Σε ό,τι αφορά στο ζήτημα της οικονομικής στήριξης των ΑΠΕ, με το νέο Μνημόνιο προωθείται το μοντέλο της εγγυ-ημένης διαφορικής τιμής (Feed in Premium - FiP), το οποίο εφαρμόζεται ήδη σε ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες 3, γεγο-νός που θέτει εν αμφιβόλω τη διατήρηση του υφισταμένου συστήματος των εγγυημένων τιμών (Feed in Tariff - FiT) 4. Στο σύστημα FiP, η τιμολόγηση και κατ’ ουσίαν η αποζημί-ωση των παραγωγών ΑΠΕ γίνεται με βάση την Οριακή Τιμή Συστήματος (ΟΤΣ) συν ένα συγκεκριμένο premium και όχι με βάση μία minimum εγγυημένη τιμή.

Το Feed in Premium ως χρηματοδοτικό εργαλείο προώθη-σης των ΑΠΕ αποτελεί μία παραλλαγή των Feed-in Tariffs, εντούτοις με, υπό προϋποθέσεις, ουσιωδώς διαφοροποι-ημένα χαρακτηριστικά. Συγκεκριμένα, ενώ το εργαλείο FiT έχει τη μορφή μιας σταθερής τιμής που καταβάλλεται στους παραγωγούς ΑΠΕ για κάθε kW ηλεκτρικής ενέργειας που παράγουν, τα Premiums αποτελούν ένα σταθερό ποσό το οποίο καθορίζεται νομοθετικά και προστίθεται στην κυμαι-νόμενη οριακή τιμή συστήματος που η αγορά καθορίζει για την πωλούμενη ηλεκτρική ενέργεια. Το εισόδημα, δηλαδή, των παραγωγών δεν είναι a priori σταθερά προσδιορίσιμο, όπως στην περίπτωση των σταθερών τιμών FIT. Στο σημείο αυτό εντοπίζεται και ο προβληματισμός σχετικά με την υιο-θέτηση του συστήματος Feed in Premium. Το σύστημα αυτό μεταφέρει ουσιαστικά το ρίσκο στον επενδυτή καθώς η τιμολόγηση εξαρτάται περισσότερο από τους μηχανισμούς της αγοράς, ενώ το FIT παρέχει στους επενδυτές μεγαλύ-τερη ασφάλεια και μειώνει το ρίσκο που αναλαμβάνουν, καθώς προσφέρει εγγυημένο και σταθερό εισόδημα για μία δεδομένη χρονική περίοδο. Επίσης, βασικό πλεονέ-κτημα του FIT είναι ότι δίδει τη δυνατότητα σε όλους τους επενδυτές, ανεξαρτήτως μεγέθους, να δραστηριοποιηθούν στην αγορά των ΑΠΕ, καθώς ακόμα και μία μικρή επένδυ-ση έχει εξασφαλισμένα, σαφώς προσδιορίσιμα έσοδα. Στο συμπέρασμα αυτό, ότι δηλαδή το σύστημα Feed in Premium είναι υψηλότερου ρίσκου για τους επενδυτές και

ότι, ως εκ τούτου, το FiT είναι αποτελεσματικότερο λόγω του μικρότερου κινδύνου που αντιμετωπίζουν οι επενδυτές, καταλήγει και η ίδια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (23.1.2008, SEC 57, συνοδευτική της οδηγίας 2009/28).

Είναι σαφές, ενόψει και των παραπάνω, ότι η όποια αναθε-ώρηση του συστήματος εγγυημένων τιμών για τις ΑΠΕ στη χώρα μας πρέπει να γίνει αφού ληφθεί υπόψη το γενικότερο πλαίσιο στο οποίο κινείται η εγχώρια ενεργειακή αγορά, οι τρέχουσες χρηματοοικονομικές συνθήκες και τα ειδικότερα, σε μεγάλο βαθμό διαφοροποιημένα συγκριτικά με άλλες χώρες, χαρακτηριστικά της ελληνικής ενεργειακής αγοράς. Σε κάθε περίπτωση, κρίνεται απολύτως αναγκαία η θέσπιση μεταβατικής περιόδου για την ομαλή μετάβαση της ενεργει-ακής αγοράς στο όποιο νέο σύστημα τιμολόγησης 5 και η αποφυγή εσπευσμένων κινήσεων και μιμητικών αυτοματι-σμών σε σχέση με τα ισχύοντα σε άλλες δομικά διαφορε-τικές εθνικές ενεργειακές αγορές. Ανάλογη γενική πρόνοια πρέπει να προβλεφθεί για όλες τις διαρθρωτικές αλλαγές που προβλέπει το Μνημόνιο, ούτως ώστε οι αναληφθεί-σες συμβατικά υποχρεώσεις να μπορούν να εκπληρωθούν και πρακτικά, μέσω ενός εφικτού και ανταποκρινόμενου στην ελληνική πραγματικότητα ενεργειακού σχεδιασμού, ο οποίος θα συγκροτείται με βάση και τις εθνικές στρατηγικές ιεραρχήσεις στον ενεργειακό τομέα. Ειδάλλως, το ήδη δύ-σκολο στοίχημα της προσαρμογής της ενεργειακής αγοράς στο νέο Μνημόνιο θα καταστεί εκ προοιμίου ανέφικτο και τα αποτελέσματα σπασμωδικών επιλεκτικών παρεμβάσεων ερήμην ενός ευρύτερου συνολικού μεθοδικού σχεδίου θα είναι, μετά βεβαιότητας, αντίθετα από τα προσδοκώμενα, με ανεξέλεγκτες αρνητικές επιπτώσεις στη λειτουργία του εγχώριου ενεργειακού κλάδου. ■

2 Το νομοσχέδιο για την ολοκλήρωση της ενσωμάτωσης της Οδηγίας 2009/28/ΕΚ έχει ήδη αναρτηθεί από την 16.02.2012 στην ιστοσελίδα του ΥΠΕΚΑ προς διαβούλευση.

3 Συγκεκριμένα το σύστημα feed in premium εφαρμόζεται στην Ισπανία, στην Τσεχία, στη Σλοβενία, στην Εσθονία, στην Ολλανδία, στην Δανία (για την αιολική ενέργεια) και στην Ιταλία (για τα φωτοβολταϊκά).

4 Το σύστημα FIT υιοθετήθηκε στην Ελλάδα αρχικά από το νόμο 2244/1994. Εν συνεχεία, ο νόμος 3468/2006 διαχώ-ρισε τις επιδοτήσεις FIT, ανάλογα με την κάθε τεχνολογία. Πλέον, η τιμολόγηση ηλεκτρικής ενέργειας γίνεται με βάση το ν. 3851/2010. Οι συγκεκριμένες τιμές ισχύουν για την ηλεκτρική ενέργεια που προέρχεται από ΑΠΕ, εκτός από την ενέργεια που παράγεται από Φ/Β σταθμούς, για τους οποίους ισχύουν οι τιμές που καθορίζει η υπ’ αριθμ.πρωτ. Υ.Α.Π.Ε./Φ1/2262/31.01.2012 Υπουργική Απόφαση.

5 Χαρακτηριστικό είναι ότι στην Ισπανία, οι επενδυτές έχουν το δικαίωμα επιλογής ανάμεσα στο σύστημα feed in tariff και feed in premium. Η επιλογή είναι δεσμευτική για ένα χρόνο, μετά την παρέλευση του οποίου, ο επενδυτής έχει τη δυνα-τότητα να επιλέξει εάν θα διατηρήσει την επιλογή του ή εάν θα μεταβεί στο εναλλακτικό σύστημα τιμολόγησης.

Αντιμετωπίστε τις ενεργειακές προκλήσεις

Η εξοικονόμηση ενέργειας αποτελεί πλέον πολύ σημαντική προτεραιότητα για το σύνολο των καταναλωτών. Η ΑΒΒ, προσφέροντας λύσεις που εξασφαλίζουν τη βέλτιστη διαχείριση των ενεργειακών πόρων με τις ελάχιστες περιβαλλοντικές επιπτώσεις, συνιστά την ιδανική λύση στις ανάγκες σας. Για να ανακαλύψετε περισσότερα, επισκεφτείτε τη διεύθυνση www.abb.gr

δημοσιογραφικό ενημερωτικό portal αποκλειστικά για το χώρο της ενέργειας

20 μήνες energypress450.000 μοναδικοί επισκέπτες6 εκατ page views14.000 ειδήσεις

Ριζικές αλλαγές στο τοπίο της θερμικής παραγωγής ηλεκτρισμού

Ενώ η αγορά ηλεκτρικής ενέργειας βαδίζει για τρίτη συνε-χόμενη χρονιά σε υποχώρηση της ζήτησης, οι πηγές χρη-ματοδότησης στερεύουν, οι επισφάλειες αυξάνονται και οι στρεβλώσεις της αγοράς παραμένουν, δύο νέες θερμικές μονάδες ηλεκτροπαραγωγής (Αλιβέρι, Κόρινθος Power) έρχονται να προστεθούν μέσα στη χρονιά στο παραγωγικό δυναμικό της χώρας, μια τρίτη (Μεγαλόπολη) ακολουθεί το 2013 και άλλες δύο (Πτολεμαίδα 5, Φλώρινα 2) ακο-λουθούν υπό προϋποθέσεις σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα.

Μια εξήγηση του φαινομένου είναι ασφαλώς ότι οι επεν-δυτικές αποφάσεις για τις μονάδες αυτές ελήφθησαν σε περίοδο άνθισης της ελληνικής οικονομίας, όταν το πρό-βλημα που αντιμετώπιζε η χώρα ήταν πώς θα καλύψει τη συνεχώς αυξανόμενη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας και όχι αν θα μπορέσει να καλύψει τις δανειακές της υποχρεώσεις. Μια δεύτερη είναι ότι το παραγωγικό δυναμικό της ΔΕΗ είναι σε μεγάλο βαθμό γερασμένο και οι νέες μονάδες καλούνται να υποκαταστήσουν την ακριβή και «βρώμικη» περιβαλλοντικά παραγωγή της ΔΕΗ. Το πρόβλημα είναι όμως ότι οι μονάδες που κλείνουν είναι όλες λιγνιτικές και όλες οι νέες μέχρι στιγμής καίνε φυσικό αέριο, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ασφάλεια εφοδιασμού και το εμπορικό ισοζύγιο της χώρας. Η τελευταία λιγνιτική μονάδα στην οποία επένδυσε η ΔΕΗ είναι εκείνη της Φλώρινας, που

τέθηκε σε λειτουργία το 2003 και η επόμενη θα είναι η Πτολεμαίδα 5, η οποία σύμφωνα με τα χρονοδιαγράμματα θα λειτουργήσει το 2018, κάτι που όμως για να συμβεί θα πρέπει η ΔΕΗ τώρα να βρει πηγές χρηματοδότησης ώστε να ξεκινήσει την επένδυση. Οι εξελίξεις στο «μείγμα» παραγω-γής αντικατοπτρίζουν ασφαλώς και τη σταδιακή εξάντληση των κοιτασμάτων λιγνίτη, όπως και την επιδείνωση της ποιότητάς του που αυξάνει το κόστος παραγωγής.

Νέες μονάδεςΜε βάση τα υπάρχοντα δεδομένα, μέσα στη χρονιά θα τεθούν σε λειτουργία:

• Η πέμπτη μονάδα της ΔΕΗ στο Αλιβέρι (φυσικό αέριο), ισχύος 417 μεγαβάτ.

• Η μονάδα της Κόρινθος Power στο διυλιστήριο της Motor Oil, στους Αγ. Θεοδώρους, ισχύος 436 MW, επί-σης με καύσιμο φυσικό αέριο που ανήκει κατά 65 % στον όμιλο Μυτιληναίου και 35 % στη Motor Oil.

• Ακολουθεί το 2013 η μεγάλη μονάδα φυσικού αερίου της ΔΕΗ στο ενεργειακό κέντρο Μεγαλόπολης, ισχύος 811 MW η οποία θα στηρίζει το νότιο Σύστημα και υποκαθιστά τη λιγνιτική παραγωγή που φθίνει με την εξάντληση των κοιτασμάτων στην περιοχή.

1ηλεκτρισμός

ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΣ | Παραγωγή 33 //

Η Πτολεμαίδα 5 της ΔΕΗ (660 MW) ανατέθηκε το Νοέμ-βριο στο μειοδότη (ΤΕΡΝΑ, με υπεργολάβους τις εταιρίες Hitachi και Hamon Environmental) που πρόσφερε τίμημα 1,39 δις. ευρώ. Η ΔΕΗ όμως ανακοίνωσε ταυτόχρονα με την κατακύρωση του διαγωνισμού ότι «για την υπογραφή της Σύμβασης θα πρέπει προηγουμένως να εξευρεθεί η αναγκαία χρηματοδότηση που θα εξασφαλίζει την ικανο-ποιητική για την Επιχείρηση απόδοση του Έργου», έκφραση που αντικατοπτρίζει τα προβλήματα χρηματοδότησης που αντιμετωπίζει η επιχείρηση. Το ενδεχόμενο να κατασκευα-στεί η μονάδα σε συνεργασία με ιδιώτες παραμένει ανοιχτό, και είναι μια λύση που συγκεντρώνει αρκετά πλεονεκτήμα-τα: αποφορτίζει την ταμειακή πίεση στη ΔΕΗ, εξασφαλίζει την υλοποίηση επενδύσεων σε περίοδο που η οικονομία τις έχει περισσότερο από ποτέ ανάγκη, συμβάλει στην επίτευξη της πρόσβασης ιδιωτών στη λιγνιτική παραγωγή της ΔΕΗ που έχει τεθεί ως δεσμευτικός στόχος και από το δεύτερο μνημόνιο. Ο κίνδυνος είναι οι συνδικαλιστικές αντιδράσεις, από μια πτέρυγα τουλάχιστον της ΓΕΝΟΠ.

Τρείς όμιλοι και η ΔΕΗΜε τις εξελίξεις των τελευταίων ετών διαμορφώνονται στη θερμική παραγωγή τρεις μεγάλοι όμιλοι εκτός ΔΕΗ, που περιλαμβάνουν:

• Τον όμιλο Μυτιληναίου με τις μονάδες Αγ.Νικολάου Βοιωτίας (445 μεγαβάτ, τέθηκε σε λειτουργία το 2011), τη μονάδα συμπαραγωγής στον Αγ. Νικόλαο (334 MW, σε λειτουργία από το 2008) και τη μονάδα της Κόρινθος Power που θα λειτουργήσει εφέτος.

• Την ELpedison (συνεργασία των Ελληνικών Πετρελαίων με την ιταλική Edison) με τις μονάδες Θεσσαλονίκης (400 μεγαβάτ, λειτουργεί από το 2006) και Θίσβης (420 MW, σε λειτουργία από το 2010).

• Tην Ήρων με τις μονάδες ανοιχτού κύκλου (147 MW) και

συνδυασμένου κύκλου (435 MW) στη Θήβα, σε λειτουργία αντίστοιχα από το 2004 και το 2010.

Δομικές μεταβολές στην αγορά θα προκαλέσει τυχόν «σπά-σιμο» της ΔΕΗ με διαχωρισμό μιας μικρότερης εταιρίας που θα περιλαμβάνει ένα αντιπροσωπευτικό «καλάθι» καυσίμων της μητρικής επιχείρησης, δηλαδή λιγνίτες, νερά και φυσικό αέριο. Ο διαχωρισμός και η πώληση της «μικρής ΔΕΗ» σε ιδιώτες εξετάζεται από την κυβέρνηση στο πλαίσιο του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων και σε συνδυασμό με την απαίτηση της τρόικας για πρόσβαση ιδιωτών στη λιγνιτική παραγωγή της ΔΕΗ. Και εδώ υπάρχει το ερώτημα των συνδικαλιστικών αντιδράσεων από τη ΓΕΝΟΠ αλλά και της τύχης του προσωπικού των μονάδων αυτών. Αν δηλαδή θα υπάρξουν απολύσεις, αν οι τυχόν υπεράριθμοι παραμείνουν στη ΔΕΗ σε άλλο ρόλο, κλπ. Αντίστοιχα, η είσοδος στρατηγικού επενδυτή στη ΔΕΗ που επίσης είναι ένα από τα ενδεχόμενα θα αλλάξει τους όρους ανταγωνι-σμού στην αγορά.

Τιμολόγια και ρύποιΗ αγορά ηλεκτρικής ενέργειας αντιμετωπίζει επίσης σημα-ντικές αβεβαιότητες που σχετίζονται με τα τιμολόγια της ΔΕΗ και τις επιπτώσεις της κατάργησης της δωρεάν κατα-νομής δικαιωμάτων εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα από το 2013. Συγκεκριμένα:

• Τα τιμολόγια συγκρατούνται με πολιτικές αποφάσεις σε επίπεδα που δεν δικαιολογούνται από τις τιμές χονδρικής (Οριακή Τιμή του Συστήματος), καθώς δεν έχει τεθεί ακόμα σε εφαρμογή μηχανισμός σύνδεσης των χονδρικών με τις λιανικές τιμές. Η κατάσταση αυτή θα αλλάξει εφόσον εφαρμοσθεί το μνημόνιο που προβλέπει σταδιακή εφαρ-μογή του μηχανισμού ως το δεύτερο τρίμηνο του 2013 και απελευθέρωση των τιμολογίων της ΔΕΗ επίσης το 2013. Είναι πιθανό στην κατεύθυνση αυτή να υπάρξει και δεύτερη δόση αυξήσεων στα τιμολόγια της ΔΕΗ, μέσα στο 2012.

• Η χρέωση του συνόλου των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα από τις μονάδες ηλεκτροπαραγωγής θα επιφέρει μεγάλες αυξήσεις στις τιμές του ρεύματος από τις αρχές του 2013. Το μέγεθος της επιβάρυνσης εξαρτάται από τις τιμές των δικαιωμάτων, που διαμορφώνονται χρηματιστηριακά, ωστόσο μελέτες του Πολυτεχνείου κάνουν λόγο για αυ-ξήσεις 30 – 40 % στα τιμολόγια προκειμένου να καλυφθεί το κόστος. Το ερώτημα είναι αν η κατανάλωση αντέχει αυξήσεις τέτοιου μεγέθους και τι επιπτώσεις θα υπάρξουν στις επισφάλειες αλλά και στον όγκο της κατανάλωσης. ■

Το παραγωγικό δυναμικό της ΔΕΗ είναι σε μεγάλο βαθμό γερασμένο και οι νέες μονάδες καλούνται να υποκαταστήσουν την ακριβή και «βρώμικη» περιβαλλοντικά παραγωγή της ΔΕΗ. Το πρόβλημα είναι όμως ότι οι μονάδες που κλείνουν είναι όλες λιγνιτικές και όλες οι νέες μέχρι στιγμής καίνε φυσικό αέριο, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ασφάλεια εφοδιασμού και το εμπορικό ισοζύγιο της χώρας.

Καθετοποιημένες εταιρείες ηλεκτρισμού, με πλήρη πρόσβαση στους ενεργειακούς πόρους

Από το 2005 έχουν πραγματοποιηθεί ιδιωτικές επενδύ-σεις ύψους άνω του 1,5 δισ. ευρώ σε νέες μονάδες ηλε-κτροπαραγωγής με υψηλή απόδοση και ιδιαίτερα χαμηλές εκπομπές ρύπων. Η συνολική ισχύς των ιδιωτικών μονά-δων ηλεκτροπαραγωγής ανήλθε σε 2.545 MW το 2012. Η ένταξη των μονάδων αυτών συνεισέφερε καθοριστικά στην απομάκρυνση του κινδύνου έλλειψης ισχύος του δι-ασυνδεδεμένου συστήματος, μετά το 2008.

Σύμφωνα με την επιλογή της ελληνικής πολιτείας, οι επεν-δύσεις σε ιδιωτικές μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέρ-γειας στηρίχθηκαν αποκλειστικά στην χρήση του φυσικού αερίου, που αποτελεί ένα από τα ακριβότερα καύσιμα για την ηλεκτροπαραγωγή. Ακόμα και μέχρι σήμερα δεν υπάρ-χει πρόσβαση τρίτων στην αξιοποίηση άλλων φθηνότε-ρων ενεργειακών πρώτων υλών όπως είναι ο λιγνίτης ή το υδροηλεκτρικό δυναμικό. Η λειτουργία των νέων μονάδων φυσικού αερίου συμπιέζεται από την χαμηλή ζήτηση ηλε-κτρικής ενέργειας εξαιτίας της οικονομικής κρίσης και της ΟΤΣ που διατηρείται σε τεχνητά χαμηλά επίπεδα.

Συγκράτηση της ΟΤΣΣύμφωνα με μελέτη που εκπονήθηκε για λογαριασμό του ΕΣΑΗ, η συμβολή των ιδιωτών παραγωγών είναι σημαντική στη συγκράτηση της οριακής τιμής παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας (ΟΤΣ) στην ημερήσια αγορά. Η απουσία αυτών των μονάδων, υπολογίζεται ότι θα οδηγούσε σε αύξη-ση της μέσης ετήσιας τιμής ΟΤΣ κατά 35 €/MWh κατά το 2012. Για την αντιμετώπιση δε της έλλειψης ισχύος που θα συνεπαγόταν η απουσία των μονάδων αυτών, θα ήταν απα-ραίτητη η αύξηση λειτουργίας αντιοικονομικών μονάδων, η αύξηση των εισαγωγών κατά 77% καθώς και η μείωση των εξαγωγών ενέργειας κατά 44%, επιβαρύνοντας την

χονδρεμπορική αγορά με ένα πρόσθετο κόστος προμήθει-ας της απαιτούμενης ενέργειας το οποίο εκτιμάται σε 1,45 δις € για το 2012.

Από την άλλη πλευρά η σημαντική αύξηση της ΟΤΣ θα εξαφάνιζε επίσης τον τομέα της ανεξάρτητης προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας προς τους τελικούς καταναλωτές, καθώς το περιθώριο κέρδους από την πώληση της ηλε-κτρικής ενέργειας θα ήταν σημαντικά μικρότερο από την αύξηση της ΟΤΣ.

Πρόσβαση Για την περαιτέρω ανάπτυξη της ενεργειακής αγοράς είναι απαραίτητη η πρόσβαση των ανταγωνιστών της δεσπόζου-σας επιχείρησης σε όλους τους διαθέσιμους ενεργειακούς πόρους (λιγνίτης, υδροηλεκτρικά). Η δυνατότητα χρήσης ενεργειακών πόρων χαμηλού μεταβλητού κόστους και η ευελιξία παραγωγής ενέργειας λόγω του διευρυμένου χαρτοφυλακίου τεχνολογιών, θα συμβάλλει στην αύξηση του ανταγωνισμού, στην αύξηση της αποδοτικότητας των επενδύσεων καθώς και σε νέες άμεσες επενδύσεις για την αναβάθμιση και τον εκσυγχρονισμό του εγκατεστημένου παραγωγικού δυναμικού.

Σημαντικό βήμα στην ανάπτυξη του κλάδου της ενέργειας αποτελεί και η ανάπτυξη ανεξάρτητων καθετοποιημένων εταιριών ηλεκτρισμού που θα διαθέτουν παραγωγικό χαρ-τοφυλάκιο ανταγωνιστικού κόστους και αποτελεσματικούς μηχανισμούς πώλησης στον τελικό καταναλωτή. Οι εταιρίες αυτές θα μπορούν να συνεισφέρουν στον εξορθολογισμό των τιμολογίων με σύνδεση των προσφερόμενων τιμών με την χονδρική τιμή της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας.

Η διεύρυνση των διαθέσιμων ενεργειακών πόρων στις

του Μανώλη ΚακαράΚαθηγητή του ΕΜΠ, Γενικού Διευθυντή του ΕΣΑΗ

// 34 greek energy 2012 | ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΣ | Παραγωγή

καθετοποιημένες επιχειρήσεις θα επιτρέψει την εφαρμογή σύγχρονων τιμολογιακών πολιτικών στην προμήθεια ηλε-κτρικής ενέργειας, λαμβάνοντας υπόψη το προφίλ της ηλε-κτρικής κατανάλωσης κάθε πελάτη σε σχέση με το κόστος παραγωγής με την συνεισφορά φθηνότερων καυσίμων – τεχνολογιών. Θα μειώσει την επίδραση του κόστους προμήθειας από την διαμόρφωση της ΟΤΣ, η οποία παρου-σιάζει υψηλή διακύμανση την τελευταία περίοδο. Επίσης, θα επιτρέψει στις ιδιωτικές εταιρείες την κάλυψη ρίσκων προμήθειας και θα εξασφαλίσει ανταγωνιστικά τιμολόγια ενέργειας στους μεγάλους ενεργειακούς καταναλωτές όπως και στην ελληνική βιομηχανία. Η δημιουργία ιδιωτικών καθετοποιημένων επιχειρήσεων αποτελεί τη μόνη λύση για

την αποφυγή κάλυψης από τη δεσπόζουσα επιχείρηση του ελλείμματος ενέργειας προμήθειας – παραγωγής με ακριβό κόστος ενέργειας.

Διμερείς συμβάσειςΠεραιτέρω, αφού ικανοποιηθούν οι παραπάνω προϋποθέ-σεις, θα μπορεί να διαμορφωθεί μια νέα αγορά στηριζόμε-νη στη δυνατότητα σύναψης διμερών συμβάσεων εκτός των αγοροπωλησιών μέσω της υποχρεωτικής χονδρεμπορικής ημερήσιας αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας (Mandatory Pool), εξασφαλίζοντας χαμηλότερο κόστος προμήθειας στον τελικό καταναλωτή.

Με σεβασμό στους κανόνες της αγοράς, η αξιοποίηση των νέων ιδιωτικών επενδύσεων θα συμβάλλει στην ορθο-λογική διαμόρφωση της ΟΤΣ και των τιμολογίων, στον εκσυγχρονισμό και αναβάθμιση των διαθέσιμων μονάδων ηλεκτροπαραγωγής, στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονο-μίας και στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.

Η εμπειρία στον τομέα της προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας έδειξε ότι μόνο η λειτουργία καθετοποιημένων εταιριών μπορεί να προσφέρει ανταγωνιστικά τιμολόγια στον τελικό καταναλωτή. ■

Σημαντικό βήμα στην ανάπτυξη του κλάδου της ενέργειας αποτελεί και η ανάπτυξη ανεξάρτητων καθετοποιημένων εταιριών ηλεκτρισμού που θα διαθέτουν παραγωγικό χαρτοφυλάκιο ανταγωνιστικού κόστους και αποτελεσματικούς μηχανισμούς πώλησης στον τελικό καταναλωτή. Οι εταιρίες αυτές θα μπορούν να συνεισφέρουν στον εξορθολογισμό των τιμολογίων.


Το ακριβό ρεύμα πλήττει την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής βιομηχανίας

Στο δημόσιο διάλογο για το παρόν και το μέλλον του κλά-δου της ενέργειας συχνά αγνοείται η φωνή του καταναλω-τή, που αποτελεί τον τελικό κρίκο της ενεργειακής, όπως και κάθε άλλης εφοδιαστικής αλυσίδας. Για τις βιομηχανι-κές επιχειρήσεις η ενέργεια αποτελεί βασικό στοιχείο της παραγωγικής διαδικασίας, επομένως και του κόστους και της ανταγωνιστικότητάς τους. Ιδιαίτερα για τη βιομηχανία εντάσεως ενέργειας (χάλυβας, το αλουμίνιο, χαρτί, πλαστι-κά) η παραμικρή μεταβολή στο κόστος ενέργειας έχει άμεσο αντίκτυπο στη θέση και τις προοπτικές της: ανταγωνιστικό-τητα, πωλήσεις, βιωσιμότητα.

Η ελληνική βιομηχανία έχει πληγεί βαρύτατα από την οι-κονομική συγκυρία και την κατάρρευση της εγχώριας δρα-στηριότητας. Όπως έδειξε και πρόσφατη μελέτη του ΙΟΒΕ (Νοέμβριος 2011), οι περισσότεροι βιομηχανικοί κλάδοι είναι πλέον ζημιογόνοι.

Αυτό οφείλεται κατά μείζονα λόγο στο υψηλό και μη αντα-γωνιστικό κόστος ενέργειας (ηλεκτρικό ρεύμα και φυσικό αέριο), το οποίο αποτελεί το 30-50% του παραγωγικού κόστους των βιομηχανικών επιχειρήσεων, γεγονός που δημιουργεί σημαντικό μειονέκτημα στην προσπάθεια να δι-ατηρήσουν την εξαγωγική τους δραστηριότητα την περίοδο που η εσωτερική αγορά διαρκώς συρρικνώνεται.

Τα τελευταία δύο χρόνια, το κόστος ενέργειας στη χώρα μας έχει υποστεί πολύ μεγάλες επιβαρύνσεις που καθιστούν πλέον την Ελλάδα μία από τις λιγότερο ανταγωνιστικές ανάμεσα στις ανεπτυγμένες χώρες σε αυτό τον τομέα. Η τελευταία έκθεση της Διεθνούς Υπηρεσίας Ενέργειας για την Ελλάδα (ΙΕΑ, 2011) την τοποθετεί στις πρώτες θέσεις ως προς το ακρίβεια του κόστους ενέργειας για την βιομηχανία ανάμεσα στις χώρες του ΟΟΣΑ.

Αντικειμενικοί παράγοντες που συντελούν σε αυτό, όπως η μεγάλη εξάρτηση από εισαγόμενα καύσιμα, η μορφολογία της χώρας και η διαθεσιμότητα εγχώριων πηγών αποτε-λούν μόνο μέρος της εικόνας. Βασικός παράγοντας για τον εκτροχιασμό του κόστους ενέργειας σήμερα είναι πολιτικές επιλογές, ρυθμιστικές στρεβλώσεις και λειτουργικές ανε-πάρκειες που σωρεύονται επί σειρά ετών.

Μερικά χαρακτηριστικά παραδείγματα του μεγέθους των παρεμβάσεων στο κόστος ενέργειας που πλήττουν κατά μείζονα λόγο τη βιομηχανία: η επιβολή ειδικού φόρου κατανάλωσης (ΕΦΚ) στην ηλεκτρική ενέργεια και το φυσικό αέριο, σε επίπεδο πολλαπλάσιο από τον κοινοτικό μέσο όρο, η οριζόντια επιβολή του ειδικού τέλους υπέρ των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ).

Οι επιβαρύνσεις αυτές έχουν φτάσει σήμερα να αποτελούν 30 – 50% του τελικού κόστους και είναι η βασική πηγή των υψηλών τιμών στη χώρα μας και ο κύριος λόγος που απειλεί να καταστήσει μη βιώσιμους πολλούς βιομηχανικούς κλά-δους με σημαντική συνεισφορά στο εμπορικό ισοζύγιο και τις θέσεις εργασίας.

Είναι σημαντικό να τονίσουμε πως για τη διάσωση των τε-λευταίων βιομηχανιών που έχουν απομείνει δε χρειάζεται να ανακαλύψουμε τον τροχό. Οι παραδοσιακές βιομηχανικές δυνάμεις της Ευρώπης (πχ Γερμανία, Γαλλία κά) στηρίζουν την εθνική τους βιομηχανία και εφαρμόζουν μηχανισμούς ελάφρυνσης του κόστους, σε περιπτώσεις υπερβολικών επι-βαρύνσεων,, που περιορίζουν σημαντικά το τελικό κόστος ενέργειας στις ενεργοβόρες επιχειρήσεις. Υπάρχουν επίσης παραδείγματα όπου η οικονομική κατάσταση της επιχείρησης αναγνωρίζεται σαν κριτήριο για την επιβάρυνση με ρυθμιστι-κές χρεώσεις, ώστε, για παράδειγμα ζημιογόνες χρήσεις να μην επιβαρύνονται και με χρεώσεις υπέρ τρίτων όπως οι ΑΠΕ.

Η ενεργειακή πολιτική συνδέεται άρρηκτα με την βιομη-χανική πολιτική μιας χώρας, καθώς το κόστος των επιλο-γών της πρώτης έχει άμεσο αντίκτυπο στη ανάπτυξη και τη βιωσιμότητα της δεύτερης. Η μονομέρεια των επιλογών με τη σχεδόν ιδεοληπτική προσήλωση σε συγκεκριμένες επιλογές έχει φέρει το κόστος ενέργειας σε απαγορευτικά υψηλά επίπεδα και θέτει πλέον σε άμεσο κίνδυνο δεκάδες επιχειρήσεις και χιλιάδες θέσεις εργασίας.

Βρισκόμαστε ήδη στο «και πέντε» για την αποτροπή ενός ακόμα –οριστικού αυτή τη φορά- κύματος αποβιομηχάνι-σης της χώρας, που δε θα αναπληρωθεί για αρκετά χρόνια (αν αναπληρωθεί ποτέ) από την περιβόητη “Πράσινη Oι-κονομία”. ■

Ένωση Βιομηχανικών Καταναλωτών Ενέργειας

Εφαρμογές επικοινωνίας | 210 8217446 | www.citronio.gr

υπηρεσίες επικοινωνίαςsocia

l medi

a στρατηγική

συνέδρια

διαφ

ημιστικά σενάριαοργάνωση εκδηλώσεωνδημιουργικό design

εταιρική ταυτότητα

εκδόσεις έντυπο

multimedia websiteκαταχω

ρήσηπαραγωγή

corporate videos

τηλεοπτικά-ραδιοφωνικά spot

βιομηχανικά-ταξιδιωτικά ντοκ

ιμαντέ

ρvideoπαρουσιάσειςδιαφημιστική φωτογραφία

bann

er

newsletter

ημερίδες


Η Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού Α.Ε. είναι σήμερα η μεγαλύτερη εταιρία παραγωγής και προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα, με περισσότερους από 7,5 εκα-τομμύρια πελάτες.Μέσα σε ένα περιβάλλον απελευθερωμένης αγοράς ενέρ-γειας, η ΔΕΗ Α.Ε. είναι μία πλήρως καθετοποιημένη εται-ρία που καλύπτει το σύνολο των δραστηριοτήτων στην ηλεκτρική ενέργεια και έχει ηγετική θέση σε μία από τις ταχύτατα αναπτυσσόμενες αγορές στην Ευρώπη, όπως είναι η ελληνική, αλλά και στην ευρύτερη αγορά της Νοτι-οανατολικής Ευρώπης.

Η ΔΕΗ διαθέτει μια πολύ μεγάλη υποδομή σε εγκαταστά-σεις ορυχείων λιγνίτη, παραγωγής, μεταφοράς και δια-νομής ηλεκτρικής ενέργειας. Κατέχει περίπου το 84% της εγκατεστημένης ηλεκτρικής ισχύος στην Ελλάδα, η οποία προέρχεται από λιγνιτικές, υδροηλεκτρικές, πετρελαϊκές και μονάδες φυσικού αερίου, καθώς και από αιολικά και ηλιακά πάρκα. Κατέχει τα μεγάλα λιγνιτωρυχεία της χώρας, στη Δυ-τική Μακεδονία και στη Μεγαλόπολη, που εξασφαλίζουν στη ΔΕΗ πολύ μεγάλες ποσότητες λιγνίτη. Το σύνολο των λιγνιτικών σταθμών της χώρας παράγει περίπου το 56% της παραγόμενης από τη ΔΕΗ ηλεκτρικής ενέργειας, που

την καθιστά τη δεύτερη μεγαλύτερη παραγωγό ηλεκτρικής ενέργειας από λιγνίτη στην Ευρωπαϊκή Ένωση.Συμβάλλοντας ενεργά στον εκσυγχρονισμό της εγχώριας αγοράς ηλεκτρισμού, οι δραστηριότητες της Διανομής ηλεκτρικής ενέργειας και του Διαχειριστή των μη διασυν-δεδεμένων Νήσων περιέρχονται σε μια 100% θυγατρική εταιρία της ΔΕΗ Α.Ε. Παράλληλα, οι δραστηριότητες και τα περιουσιακά στοι-χεία της Μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας περνούν υπό τον πλήρη έλεγχο μιας κατά 100% θυγατρικής εταιρίας της ΔΕΗ Α.Ε. Το νέο οργανωτικό σχήμα με τρεις ξεχωριστές εταιρίες εξασφαλίζει στον Όμιλο ΔΕΗ μεγαλύτερη ευελιξία, καλύτερες υπηρεσίες προς τους πελάτες και μεγαλύτερη οικονομική αποτελεσματικότητα, ενώ παράλληλα εξασφα-λίζει ίσες ευκαιρίες πρόσβασης στους χρήστες των δικτύων της Μεταφοράς και της Διανομής.Επίσης, η ΔΕΗ είναι μια από τις μεγαλύτερες βιομηχανικές επιχειρήσεις ως προς τα πάγια ενεργητικά της στοιχεία. Η ΔΕΗ Α.Ε. ιδρύθηκε το 1950, ενώ από 12.12.2001 έχει εισαχθεί στα Χρηματιστήρια Αξιών Αθηνών και Λονδίνου.

ΔΕΗ

Η ΔΕΗ διαθέτει μια πολύ μεγάλη υποδομή σε εγκαταστάσεις ορυχείων λιγνίτη, παρα-γωγής, μεταφοράς και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας. Κατέχει περίπου το 84% της εγκα-τεστημένης ηλεκτρικής ισχύος στην Ελλάδα.


Η ELPEDISON Power δημιουργήθηκε από τη συνεργασία της ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ, ενός από τους μεγαλύτερους εμπορικούς και βιομηχανικούς Ομίλους στην Ελλάδα και τη ΝΑ Ευρώπη, της ΕΛΛΑΚΤΩΡ, ενός από τους σημαντικότε-ρους ελληνικούς ομίλους στον τομέα των κατασκευών, με δυναμική παρουσία και στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και της EDISON, της παλαιότερης εταιρείας ενέργειας στην Ευρώπη και της μεγαλύτερης ιδιωτικής ενεργειακής εταιρεί-ας στην Ιταλία.Η ELPEDISON Power, με τις δύο ιδιόκτητες μονάδες της ηλεκτροπαραγωγής με καύσιμο φυσικό αέριο, στη Θίσβη και τη Θεσσαλονίκη, αποτελεί σήμερα το μεγαλύτερο ανε-ξάρτητο Παραγωγό Ηλεκτρικής Ενέργειας στην Ελλάδα. Έχοντας επενδύσει 525 € εκ., διαθέτει σήμερα συνολική εγκατεστημένη ισχύ 820 MW. Το 2011 παρήγαγε συνο-λικά 4.3 εκ. MWhs, οι οποίες αντιστοιχούν στο 10% της συνολικής παραγωγής των θερμικών και υδροηλεκτρικών μονάδων του διασυνδεδεμένου συστήματος.Βασικός στόχος της ELPEDISON Power είναι να αυξήσει περαιτέρω τη συμμετοχή της στο παραγωγικό δυναμικό της χώρας, σε συνδυασμό με τις γενικότερες εξελίξεις στο ενεργειακό σύστημα της Ελλάδας. Η προστασία του περιβάλλοντος, η πιστή τήρηση των δι-αδικασιών για την Υγιεινή και την Ασφάλεια του προσωπι-κού και των εγκαταστάσεων αλλά και η συνεργασία με τις τοπικές αρχές για τη συμβολή στην ανάπτυξη των τοπικών κοινοτήτων, είναι οι βασικές κατευθυντήριες αρχές που δημιουργούν το πλαίσιο για τη λειτουργία της ELPEDISON Power.

Η Μονάδα της ΘεσσαλονίκηςΣε λειτουργία από τις αρχές του 2006 και με συνολική εγκατεστημένη ισχύ 390 MW, είναι η πρώτη ιδιωτική μονά-δα συνδυασμένου κύκλου με καύσιμο φυσικό αέριο και η πρώτη μεγάλης κλίμακας επένδυση στην ενεργειακή αγορά.Η μονάδα της ELPEDISON Power στη Θεσσαλονίκη, όπως και οι άλλες ιδιωτικές επενδύσεις στην ηλεκτροπαραγωγή, συμβάλλει σημαντικά στην κάλυψη των αναγκών ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας.

Η Μονάδα της ΘίσβηςΣε λειτουργία από το τέλος του 2010 και με συνολική εγκατεστημένη ισχύ 420 MW αποτελεί τη δεύτερη επένδυ-ση της ELPEDISON Power στον τομέα της ηλεκτροπαρα-γωγής, με τεχνολογία συνδυασμένου κύκλου.Η Εταιρεία, στο πλαίσιο υλοποίησης της συγκεκριμένης επένδυσης, χρηματοδότησε Δίκτυα Ηλεκτρισμού Υψηλής Τάσης και Φυσικού Αερίου στη Βιομηχανική Περιοχή της Θίσβης, συμβάλλοντας ουσιαστικά στη δημιουργία υπο-δομών στην περιοχή αυτή. Η υπερσύγχρονη μονάδα βρίσκεται σε ιδιόκτητη έκταση 100 στρεμμάτων, στη Βιομηχανική Περιοχή της Θίσβης, η οποία λειτουργεί κάτω από ένα πλαίσιο καθορισμένων ορίων και χρήσεων γης, εγκεκριμένου ρυμοτομικού πλά-νου και υποδομής, διασφαλίζοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο την ελαχιστοποίηση της όποιας περιβαλλοντικής όχλησης από βιομηχανικές δραστηριότητες.

ELPEDISON POWER


Ο Όμιλος ΗΡΩΝ, καθετοποιημένος παραγωγός και προ-μηθευτής ηλεκτρικής ενέργειας με δύο ιδιόκτητα εργοστά-σια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από φυσικό αέριο, ισχύος 600MW και υπερδεκαετή εμπειρία στους εν λόγω τομείς δραστηριότητας, δημιουργήθηκε από τη στρατηγική συνεργασία δύο ιδιαίτερα σημαντικών Ομίλων :i) του Ομίλου GAZ DE FRANCE SUEZ (50%), ο οποίος είναι ο μεγαλύτερος ιδιώτης παραγωγός και προμηθευτής ενέργειας στον κόσμο και ii) του Ομίλου ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ (50%), ενός από τους σημαντι-κότερους πυλώνες του κατασκευαστικού κλάδου και της ενέργειας στην Ελλάδα.

Ο Όμιλος ΓΕΚ ΤΕΡΝΑΟ Όμιλος ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ είναι ένας από τους μεγαλύτερους ελληνικούς επιχειρηματικούς ομίλους στους τομείς της ηλεκτροπαραγωγής από Θερμικές και Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ), των κατασκευών, της ανάπτυξης και δια-χείρισης ακινήτων και των παραχωρήσεων. Στον τομέα της Ενέργειας, ο Όμιλος έχει εγκατεστημένη και υπό κατασκευή ισχύ που ξεπερνά πλέον τα 1.300 MW, ενώ στόχος του είναι η συνολική εγκατεστημένη ισχύς να ξεπεράσει τα 2.000 MW μέχρι το 2015. Ο Όμιλος διατηρεί εκτός των άλλων παρουσία και στις αγορές της Ανατολικής Ευρώπης,

της Μέσης Ανατολής και της Βορείου Αφρικής. Διαθέτει δύο εισηγμένες εταιρείες στο Χρηματιστήριο Αθηνών, την μητρική ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και την ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή, η οποία συγκεντρώνει το σύνολο των δραστηριοτήτων στον χώρο των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ).

Ο Όμιλος GDF SUEZΟ Όμιλος GDF SUEZ είναι ο μεγαλύτερος ανεξάρτητος παραγωγός ηλεκτρικής ενέργειας στον κόσμο (114.500 MW εγκατεστημένης ισχύος – εκ των οποίων ποσοστό 18,4% προέρχεται από ΑΠΕ), με ισχυρή παρουσία σε όλη την ενεργειακή αλυσίδα και ιδιαίτερα στην ηλεκτροπαρα-γωγή και στο φυσικό αέριο. Αναπτύσσει την επιχειρηματική της δραστηριότητα (ενέργεια, παροχή υπηρεσιών ενέργειας και περιβάλλον) με βάση ένα μοντέλο υπεύθυνης ανάπτυ-ξης που λαμβάνει υπόψη του την μεγάλη πρόκληση της

ολόπλευρης αντιμετώπισης των ενεργειακών αναγκών, της διασφάλισης της παροχής ενέργειας, της αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής και της μεγιστοποίησης της χρήσης των διαθέσιμων ενεργειακών πόρων. Ο Όμιλος απασχο-λεί σήμερα 219.100 εργαζόμενους σε 70 περίπου χώρες παγκοσμίως και το 2010 εμφάνισε έσοδα 84,5 δις. ευρώ. Η GDF SUEZ είναι εισηγμένη στα χρηματιστήρια των Βρυ-ξελλών, του Λουξεμβούργου και του Παρισιού και συμμε-τέχει στους κύριους διεθνείς χρηματιστηριακούς δείκτες.

ΗΡΩΝ

Στον τομέα της Ενέργειας, ο Όμιλος έχει εγκατεστημένη και υπό κατασκευή ισχύ που ξεπερνά πλέον τα 1.300 MW, ενώ στόχος του είναι η συνολική εγκατεστημένη ισχύς να ξεπεράσει τα 2.000 MW μέχρι το 2015.


Η Protergia A.E. είναι η 100% θυγατρική εταιρεία του Ομί-λου ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ, που συγκεντρώνει τη διαχείριση των ενεργειακών παγίων και ενεργειακών δραστηριοτήτων του Ομίλου. Η Protergia εστιάζει στρατηγικά στην απόκτηση ή/και διαχείριση ενός δυναμικού και ποικιλόμορφου ενεργει-ακού χαρτοφυλακίου, στη δραστηριοποίηση στη χονδρική και λιανική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και στην εμπορία εκπομπών CO2, καθώς και στη μελλοντική επέκταση σε γειτονικές χώρες, με αυξημένες ανάγκες για ενεργειακό δυναμικό. Η παρουσία των δύο βασικών μετόχων του Ομίλου ΜΥ-ΤΙΛΗΝΑΙΟΣ στην κορυφή της Διοικητικής Ιεραρχίας της Protergia συμβολίζει τη σημασία που αποδίδει ο Όμιλος στην επιτυχία της, καθώς επί της ουσίας κινητοποιεί όλες τις δυνάμεις του Ομίλου για το σκοπό αυτό.

Η Protergia κατέχει ή διαχειρίζεται απευθείας ή για λογα-ριασμό άλλων θυγατρικών εταιρειών του Ομίλου 1,2 GW θερμικής παραγωγής με καύσιμο φυσικό αέριο, σε λειτουρ-γία. Ενώ, όσον αφορά στις ΑΠΕ, στόχος της εταιρείας είναι να έχει θέσει σε λειτουργία 400 MW έως το 2015, κυρίως από αιολικά πάρκα.Σήμερα, το ενεργειακό χαρτοφυλάκιο της Protergia απο-τελείται από:

Θερμικές μονάδες 1,2 GW • 444,48 MW – Μονάδα παραγωγής ηλεκτρικής ενέρ-γειας Συνδυασμένου Κύκλου (ΘΗΣ) με καύσιμο φυσικό αέριο, της «Protergia A.E.», στο Ενεργειακό Κέντρο του Αγίου Νικολάου Βοιωτίας.• 334 MW – Σταθμός Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού και Θερμότητας (ΣΗΘ) με καύσιμο φυσικό αέριο, της «Αλουμίνιον Α.Ε.», στο Ενεργειακό Κέντρο του Αγίου

Νικολάου Βοιωτίας.• 436,6 MW – Μονάδα παραγωγής ηλεκτρικής ενέρ-γειας Συνδυασμένου Κύκλου (ΘΗΣ) με καύσιμο φυσικό αέριο, της «Κόρινθος Power A.E.», στους Αγίους Θεο-δώρους Κορινθίας. Μονάδες ΑΠΕ • 54 MW σε λειτουργία Άδεια εμπορίας ηλεκτρικής ενέργειας για 310 MW Πλατφόρμα εμπορίας εκπομπών CO2

Διαχείριση Φυσικού Αερίου H Protergia δικαιώνει καθημερινά τον τίτλο του πρωτερ-γάτη, υλοποιώντας καινοτομικές επενδύσεις και έργα στον τομέα της ενέργειας. Με ένα επενδυτικό πλάνο που ξεπερνά το 1 δις ευρώ, κινείται με ταχείς ρυθμούς προς το στόχο της δημιουργίας ενός ισορροπημένου και άρτιου χαρτο-φυλακίου, που διαθέτει το απαραίτητο κρίσιμο μέγεθος για τη διεκδίκηση σημαντικού μεριδίου αγοράς της εγχώ-ριας αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, αλλά και τοποθετεί την Protergia σε πλεονεκτική θέση για να εκμεταλλευτεί τις ευκαιρίες που θα προκύψουν από την έξοδο της χώρας από την οικονομική κρίση και την ανάκαμψη στη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας.Η νέα εταιρεία όπως και όλες οι εταιρείες του Ομίλου ΜΥ-ΤΙΛΗΝΑΙΟΣ σχεδιάσθηκε και λειτουργεί με επιχειρηματι-κό προσανατολισμό τη βιώσιμη ανάπτυξη και φιλοδοξία την επιχειρηματική αριστεία, επιδιώκοντας τη διατήρηση της κυρίαρχης θέσης της στον ενεργειακό κλάδο και τη δημιουργία κοινωνικού προϊόντος για την ενίσχυσης της οικονομίας και της χώρας.

PROTERGIA


ΑΛΟΥΜΙΝΙΟ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣΣταθμός Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού και Θερμότητας (ΣΗΘ) Συνδυασμένου Κύκλου Φυσικού Αερίου

Περιοχή: Άγ. Νικόλαος ΒοιωτίαςΆδεια εγκατάστασης: 2007Σχεδιασμός, κατασκευή: ΜΕΤΚΑ Α.Ε.Εγκατεστημένη Ισχύς: 334 MWΔοκιμαστική λειτουργία: Μάιος 2008

ELPEDISON ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗΜονάδα Συνδυασμένου Κύκλου Φυσικού Αερίου

Περιοχή: ΘεσσαλονίκηΆδεια εγκατάστασης: Ιούνιος 2003Σχεδιασμός, κατασκευή: VA TECHΕγκατεστημένη Ισχύς: 390 ΜWΕμπορική λειτουργία: Δεκέμβριος 2005

ELPEDISON ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗΜονάδα Συνδυασμένου Κύκλου Φυσικού Αερίου

Περιοχή: Θίσβη ΒοιωτίαςΆδεια εγκατάστασης: Απρίλιος 2008Σχεδιασμός, κατασκευή: Edison, ΑΚΤΩΡΕγκατεστημένη Ισχύς: 421 ΜWΕμπορική λειτουργία: Δεκέμβριος 2010

Οι ιδιωτικές μονάδες παραγωγής ρεύματος


ΗΡΩΝ IΜονάδα Ανοιχτού Κύκλου Φυσικού Αερίου

Περιοχή: ΘήβαΆδεια εγκατάστασης: Μάρτιος 2004Σχεδιασμός, κατασκευή: ΤΕΡΝΑΕγκατεστημένη Ισχύς: 147,7 ΜWΕμπορική λειτουργία: Δεκέμβριος 2004

ΗΡΩΝ IIΜονάδα Συνδυασμένου Κύκλου Φυσικού Αερίου

Περιοχή: ΘήβαΆδεια εγκατάστασης: Απρίλιος 2009Σχεδιασμός, κατασκευή: ΤΕΡΝΑΕγκατεστημένη Ισχύς: 432 ΜWΕμπορική λειτουργία: Νοέμβριος 2010

KORINTHOS POWERΜονάδα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας Συνδυασμένου Κύκλου Φυσικού Αερίου

Περιοχή: Άγιοι Θεόδωροι ΚορινθίαςΆδεια λειτουργίας: Μάρτιος 2012 (εκτίμηση)Σχεδιασμός, κατασκευή: ΜΕΤΚΑ Α.Ε.Εγκατεστημένη Ισχύς: 436,6 MWΔοκιμαστική λειτουργία: Νοέμβριος 2011

PROTERGIAΜονάδα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας Συνδυασμένου Κύκλου Φυσικού Αερίου

Περιοχή: Άγιος Νικόλαος ΒοιωτίαςΆδεια λειτουργίας: Ιούνιος 2011Σχεδιασμός, κατασκευή: ΜΕΤΚΑ Α.Ε.Εγκατεστημένη Ισχύς: 444,48 ΜWΕμπορική λειτουργία: Ιούνιος 2011

// 44 greek energy 2012 | ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΣ | εμπορία - προμήθεια

Οπισθοχώρηση και στάση αναμονής στη λιανική του ρεύματος

Ορόσημο για την εξέλιξη της ελληνικής αγοράς ηλεκτρι-κής ενέργειας αποτελεί η έξοδος από την αγορά των δύο μεγαλύτερων εναλλακτικών παρόχων, της Energa και της Hellas Power. Έξι χρόνια μετά την ψήφιση του νόμου για την απελευθέ-ρωση της αγοράς οι εξελίξεις με τις δύο εταιρίες έβγαλαν στην επιφάνεια όλες τις στρεβλώσεις και αδυναμίες της αγοράς. Ωστόσο, υπό την πίεση του «μνημονίου» και της τρόικας των δανειστών, το ρυθμιστικό περιβάλλον στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας θα αλλάξει ριζικά τους επόμε-νους μήνες και πολλές από τις στρεβλώσεις αυτές αναμένε-ται να αρθούν. Όμως η αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των καταναλωτών είναι ένα ερώτημα καθώς η έξοδος από την αγορά των δύο εταιριών είναι εύλογο να καθιστά τους καταναλωτές πιο επιφυλακτικούς στην απόφαση να φύγουν από τη ΔΕΗ για να αναζητήσουν φθηνότερο ρεύμα από ιδιώτες παρόχους.Οι εναλλακτικοί πάροχοι «ποντάρουν» ως τώρα στη δι-αφορά της Οριακής Τιμής του Συστήματος, στην οποία αγοράζουν την ενέργεια, από τα τιμολόγια της ΔΕΗ που αποτελούν την «οροφή» για όποιον θέλει να δραστηριο-ποιηθεί στην αγορά. Η «οροφή», για όσο διάστημα τα τιμολόγια ελέγχονται πο-λιτικά από τον εκάστοτε υπουργό Ενέργειας, είναι επόμενο να διατηρείται κατά το δυνατόν χαμηλά. Είναι ενδεικτικό το γεγονός ότι ακόμη και εφέτος, που προηγήθηκε η έγγρα-φη – και δραματική – προειδοποίηση της ΔΕΗ για στάση πληρωμών και κατάρρευση της αγοράς αν δεν αυξανόταν το μέσο έσοδο της επιχείρησης κατά 15 %, το ποσοστό των αυξήσεων που εγκρίθηκε από το ΥΠΕΚΑ ήταν πολύ χαμηλότερο.

Ο παράγοντας «Οριακή Τιμή»Η Οριακή Τιμή του Συστήματος, δηλαδή η τιμή χονδρικής της ηλεκτρικής ενέργειας αποτελεί επίσης έναν αστάθμητο παράγοντα που εξαρτάται εν πολλοίς από τον… καιρό. Σε γενικές γραμμές, κατά τις περιόδους με υψηλές βροχοπτώ-σεις / χιονοπτώσεις που τα υδροηλεκτρικά της ΔΕΗ εμφανί-ζουν υψηλή διαθεσιμότητα η Οριακή Τιμή μειώνεται, όπως

συνέβη το 2010. Το 2011 και πολύ περισσότερο εφέτος η υδραυλικότητα είναι μειωμένη με αποτέλεσμα η Οριακή Τιμή να αυξάνεται, καθώς η ζήτηση ρεύματος καλύπτεται από τις, ακριβότερες, θερμικές μονάδες ΔΕΗ και ιδιωτών. Από το φθινόπωρο του 2011 δε, προστέθηκε ο Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης στο φυσικό αέριο που έδωσε περαι-τέρω ώθηση στις τιμές χονδρικής (έως τις 18 Ιανουαρίου οπότε με απόφαση της ΡΑΕ απαλείφθηκε ο ΕΦΚ από τη φόρμουλα υπολογισμού της Οριακής Τιμής) με αποτέλεσμα το εμπόριο ηλεκτρικής ενέργειας να καταστεί ζημιογόνο. Η διαμόρφωση της ΟΤΣ εξαρτάται βέβαια και από πλήθος άλ-λους παράγοντες, όπως οι τιμές των καυσίμων, το επίπεδο της ζήτησης, η συμμετοχή των λοιπών Ανανεώσιμων Πη-γών στην κάλυψη του φορτίου, η διαθεσιμότητα μονάδων παραγωγής και εισαγωγών, κ.α.

Αλλαγή κανόνωνΤο πλαίσιο λειτουργίας της αγοράς θα τροποποιηθεί ωστό-σο ριζικά τους επόμενους μήνες ή εβδομάδες, αίροντας πολλές από τις αβεβαιότητες που υπάρχουν τώρα για τις επιχειρήσεις, σε εφαρμογή του νέου «μνημονίου». Ένα ερώτημα που προκύπτει πάντως, το οποίο δεν είναι αμε-λητέο, είναι αν η κατανάλωση μπορεί να «σηκώσει» τις αυξήσεις στο ρεύμα που προμηνύονται το επόμενο δωδε-κάμηνο. Πολύ περισσότερο όταν στους λογαριασμούς του 2012 θα περιληφθεί σε δόσεις και το λεγόμενο «χαράτσι» για τα ακίνητα, ενώ την ίδια περίοδο τα εισοδήματα μειώ-νονται, οι άνεργοι πληθαίνουν και επιχειρήσεις κλείνουν και ακολουθεί το 2013 η επιβάρυνση από την κατάργηση της δωρεάν κατανομής δικαιωμάτων εκπομπής αερίων του θερμοκηπίου στους ηλεκτροπαραγωγούς. Που σημαίνει ότι οι καταναλωτές ρεύματος θα πληρώνουν για κάθε τόνο διοξειδίου του άνθρακα που παράγουν οι μονάδες που τους προμηθεύουν.

Σύνδεση λιανικής - χονδρικήςΗ βασική αλλαγή στο πλαίσιο λειτουργίας της αγοράς είναι η σταδιακή σύνδεση της Οριακής Τιμής του Συστήματος με τα τιμολόγια της ΔΕΗ, με ορίζοντα ολοκλήρωσης τον

Ιούνιο του 2013, κάτι που προέβλεπε ήδη το προηγούμενο μνημόνιο. Η διαφορά τώρα είναι ότι οι πιθανότητες μη εφαρμογής είναι περιορισμένες. Η συγκεκριμένη διατύπω-ση στο δεύτερο μνημόνιο που ψηφίστηκε από τη Βουλή είναι ότι «Υιοθετούνται περαιτέρω μέτρα προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η ενεργειακή συνιστώσα των επίσημων τιμολογίων για νοικοκυριά και μικρές επιχειρήσεις αντα-νακλά, το αργότερο έως τον Ιούνιο του 2013, τις τιμές χονδρικής αγοράς, με εξαίρεση τους ευπαθείς καταναλωτές. [2ο τρίμηνο 2012]».

Η διατύπωση αυτή ερμηνεύεται και ως «σήμα» για δεύτερη αύξηση των τιμολογίων της ΔΕΗ το δεύτερο εξάμηνο του έτους, κάτι που άλλωστε έχουν αφήσει ανοιχτό τόσο η ΡΑΕ όσο και το ΥΠΕΚΑ. Πάντως, η σύνδεση των τιμολογίων με τις τιμές χονδρικής, δηλαδή ουσιαστικά η εφαρμογή «ρήτρας Οριακής Τιμής» στα τιμολόγια της ΔΕΗ δίνει τη δυνατότητα στους εναλλακτικούς παρόχους να προσαρ-μόσουν ανάλογα την τιμολογιακή τους πολιτική ώστε να αποφύγουν τον κίνδυνο ζημιών σε περιόδους υψηλών τιμών χονδρικής, παραμένοντας παράλληλα ανταγωνιστικοί σε σχέση με τη ΔΕΗ. Κάτι που αυτή τη στιγμή, αν μελετήσει κανείς τη σχετική έρευνα της ΡΑΕ δεν ισχύει σε όλα τα κλι-μάκια κατανάλωσης.

Ο ανταγωνισμόςΤο πεδίο του ανταγωνισμού αναμένεται να ξεκαθαρίσει περαιτέρω:

• Με τον περιορισμό του πλήθους των τιμολογίων της ΔΕΗ αλλά και τη μείωση των κλιμακίων κατανάλωσης με τελικό στόχο, σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές της ΡΑΕ, την εφαρμογή μίας τιμής ανά κιλοβατώρα, ανεξαρτή-τως ύψους κατανάλωσης.

• Με την απελευθέρωση των τιμολογίων, πλην των ευπα-θών καταναλωτών στο δεύτερο τρίμηνο του 2013, που επίσης προβλέπεται από το μνημόνιο.

Οι αβεβαιότητες που κυριαρχούσαν και εξακολουθούν να κυριαρχούν στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας αλλά και το συνολικό ρίσκο που συνεπάγεται η δραστηριοποίηση στην ελληνική αγορά κατέστησαν ως τώρα συγκρατημένη την εμπορική πολιτική των εναλλακτικών παρόχων, με εξαίρε-

ση τους δύο (Energa και Hellas Power) που δεν συμμετέ-χουν πλέον στην αγορά. Είναι ενδεικτική η ανακοίνωση της Elpedison, μετά το ξέσπασμα της κρίσης στη λιανική αγορά, σύμφωνα με την οποία «Στόχος της ELPEDISON Trading δεν είναι η αθρόα συγκέντρωση πελατών για τη δημιουργία ενός εντυπωσιακού μεριδίου αγοράς, αλλά η διαμόρφωση ενός υγιούς χαρτοφυλακίου πελατών».

Εξελίξεις στην αγορά αναμένονται και από το «μέτωπο» της δικαστικής διαμάχης που έχουν ξεκινήσει οι διάδοχες εται-ρίες των Energa και Hellas Power καθώς και η Worldwide Energy Limited, ιδιοκτήτης των δύο εταιριών, διεκδικώντας αποζημιώσεις δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ αλλά και να επιτραπεί εκ νέου η συμμετοχή τους στην αγορά. Σύμφωνα με το σκεπτικό των αποφάσεων του ΔΣ του ΔΕΣΜΗΕ, η σύμβαση με τις δύο εταιρίες καταγγέλθηκε για ληξιπρό-θεσμες οφειλές άνω των 80 εκατ. ευρώ ενώ οι εταιρίες αντιτείνουν ότι θα είχαν τηρήσει το διακανονισμό που έγινε με το ΔΕΣΜΗΕ αν δεν είχαν μπλοκαριστεί οι λογαριασμοί τους από την Αρχή Καταπολέμησης Εσόδων από Εγκλημα-τικές Δραστηριότητες. ■

Η βασική αλλαγή στο πλαίσιο λειτουργίας της αγοράς είναι η σταδιακή σύνδεση της Οριακής Τιμής του Συστήματος με τα τιμολόγια της ΔΕΗ, με ορίζοντα ολοκλήρωσης τον Ιούνιο του 2013, κάτι που προέβλεπε ήδη το προηγούμενο μνημόνιο. Η διαφορά τώρα είναι ότι οι πιθανότητες μη εφαρμογής είναι περιορισμένες.


Η ELPEDISON Trading είναι αποτέλεσμα της σύμπραξης της ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ, ενός από τους μεγαλύτερους εμπορικούς και βιομηχανικούς Ομίλους στην Ελλάδα και τη ΝΑ Ευρώπη και της EDISON, της παλαιότερης εταιρείας ενέργειας στην Ευρώπη και μίας από τις μεγαλύτερες στην Ιταλία. H ELPEDISON Trading παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στον τομέα της Εμπορίας και Προμήθειας Ηλεκτρικής Ενέργειας ενώ η αδελφή της εταιρεία, ELPEDISON Power, αποτελεί σήμερα το μεγαλύτερο ανεξάρτητο Παραγωγό Ηλεκτρι-κής Ενέργειας στην Ελλάδα, με δύο ιδιόκτητες μονάδες ηλεκτροπαραγωγής, συνολικής εγκατεστημένης ισχύος 820MW.

Σχετικά με τον Τομέα της Εμπορίας, η ELPEDISON Trading καλύπτει την ευρύτερη αγορά της ΝΑ Ευρώπης. Το πεδίο της δραστηριοποίησής της περιλαμβάνει τις διασυνοριακές ανταλλαγές ηλεκτρικής ενέργειας μεταξύ του ελληνικού συστήματος και των γειτονικών χωρών, και συγκεκριμένα με την Ιταλία, την Αλβανία, την Π.Γ.Δ.Μ., τη Βουλγαρία και την Τουρκία. Αποτελώντας έναν σημαντικό παίκτη στον τομέα εισαγωγών και εξαγωγών ηλεκτρικής ενέργειας, η ELPEDISON Trading συμβάλλει στην καλή χρήση του δι-κτύου διασυνδέσεων, για το τελικό όφελος της ελληνικής οικονομίας. Σχετικά με τον τομέα Προμήθειας Ενέργειας, η ELPEDISON Trading αποτελεί το σοβαρό και αξιόπιστο Προμηθευτή Ηλεκτρικής Ενέργειας και τον «Πάροχο Ολοκληρωμένων Ενεργειακών Λύσεων».Από τις αρχές του 2010, οι οργανισμοί που εμπιστεύονται την ELPEDISON Trading περιλαμβάνουν μία σειρά από με-γάλες και με υψηλή φήμη εταιρείες, βιομηχανίες και μεσαίου

μεγέθους επιχειρήσεις, όπως από τον τομέα της βιομη-χανίας χάλυβα, του τσιμέντου, τον τραπεζικό κλάδο, την ξενοδοχειακή αγορά και τον κλάδο του λιανικού εμπορίου.Η ELPEDISON Trading έχει δημιουργήσει επιπλέον ένα σταθερό πελατολόγιο από μικρότερου μεγέθους εταιρείες, από διαφορετικούς επιχειρηματικούς τομείς της αγοράς. Επίσης, εδώ και καιρό προμηθεύει και νοικοκυριά, ενώ πα-ράλληλα, προσφέρει ένα ευρύ χαρτοφυλάκιο ενεργειακών υπηρεσιών προστιθέμενης αξίας, τόσο για επιχειρησιακούς όσο και για οικιακούς πελάτες, φροντίζοντας να καλύπτει πλήρως τις ενεργειακές ανάγκες τους. Για την ELPEDISON Trading, η αφοσίωση στον πελάτη και η δημιουργία δεσμών μαζί του είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τη φιλοσοφία της. Γιατί στόχος της εταιρείας δεν είναι μόνο η κάλυψη των ενεργειακών αναγκών του πελάτη, αλ-λά και η διασφάλιση της δημιουργίας μακροχρόνιων σχέ-σεων μαζί του, ανεξάρτητα από τον όγκο της κατανάλωσής του, πάντα στη βάση της διαφάνειας, της ακεραιότητας και της αξιοπιστίας.Χάρη στην τεχνογνωσία και την εμπειρία που έχει κληρο-νομήσει από τις μητρικές της εταιρείες αλλά και την εμπει-ρία του εξειδικευμένου προσωπικού της, η ELPEDISON Trading φιλοδοξεί να αποτελεί πάντα μία από τις σημαντι-κότερες εταιρείες του κλάδου, προσφέροντας ενεργειακά προϊόντα και υπηρεσίες υψηλής ποιότητας, σε ανταγωνι-στικές τιμές, με σταθερότητα και συνέπεια.

ELPEDISON TRADING

ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΣ | εμπορία - προμήθεια 47 //

Ο Όμιλος ΗΡΩΝ, καθετοποιημένος παραγωγός και προ-μηθευτής ηλεκτρικής ενέργειας με δύο ιδιόκτητα εργοστά-σια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από φυσικό αέριο που μπορούν να τροφοδοτήσουν έως και 1.000.000 νοικοκυ-ριά, αποτελεί μία προνομιακή επιλογή για την ηλεκτροδό-τηση των τελικών καταναλωτών της χώρας. Ο Όμιλος ΗΡΩΝ δραστηριοποιείται δυναμικά εκτός από την παραγωγή και στον τομέα της προμήθειας ηλεκτρι-κής ενέργειας προς επιλεγμένους καταναλωτές ήδη από το 2005, μέσω της ΗΡΩΝ ΘΕΡΜΟΗΛΕΚΤΡΙΚΗ Α.Ε., προσφέροντας ιδιαίτερα ανταγωνιστικές τιμές ηλεκτρικής ενέργειας, συνδυαζόμενες με πρωτοποριακές υπηρεσίες για τα Ελληνικά δεδομένα.

Στο πελατολόγιο της εταιρείας περιλαμβάνονται σημαντικοί επιχειρηματικοί όμιλοι από το σύνολο σχεδόν των ενερ-γών δραστηριοτήτων της ελληνικής οικονομίας, όπως: οργανισμοί παροχής τηλεπικοινωνιακών προϊόντων και υπηρεσιών, τράπεζες, βιομηχανίες, εμπορικά και ψυχα-γωγικά κέντρα, κλπ. Με συντεταγμένο σχέδιο, σαφείς και σταθερούς επιχειρησιακούς στόχους και απόλυτα προσα-νατολισμένη στην πελατοκεντρική εξυπηρέτηση, η εταιρεία εργάζεται συστηματικά προς την κατεύθυνση της βιώσιμης ανάπτυξης των εμπορικών δραστηριοτήτων της στη λιανική αγορά. Με έμφαση στον επαγγελματικό και βιομηχανικό τομέα, διαρκή και σταθερό αέναο στόχο τη συνεχή ανα-βάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών της και την καλύτερη εξυπηρέτηση των πελατών της, υλοποιεί εξαιρετικά επιτυ-χημένες πολιτικές στην κατεύθυνση της απόκτησης ολοένα και σημαντικότερων μεριδίων αγοράς. Το εταιρικό όραμα της ΗΡΩΝ ΘΕΡΜΟΗΛΕΚΤΡΙΚΗ Α.Ε.,

είναι η σταδιακή καθιέρωση ως η μεγαλύτερη ιδιωτική εται-ρεία λιανικής εμπορίας ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα. Για την επίτευξη αυτού του οράματος, ακολουθείται σαφής και σταθερή στρατηγική, οι οποία στηρίζεται στους εξής άξονες: • Προτεραιότητα στον πελάτη με παροχή υπηρεσιών υψη-λού επιπέδου και αξιόπιστη εξυπηρέτηση μετά την πώληση• Διαρκής και στενή παρακολούθηση των μεταβαλλόμενων αναγκών της αγοράς• Έμφαση στη δημιουργία νέων προϊόντων, προσαρμο-σμένων στις νέες συνθήκες• Σταδιακή κατεύθυνση σε προγράμματα, κίνητρα και πρα-κτικές που συμβάλλουν με ανταποδοτικό όφελος στην ορθολογική χρήση / εξοικονόμηση ενέργειας από και για σπίτια και επιχειρήσεις Βασιζόμενοι στη σημαντική παραγωγική μας βάση και τους ισχυρούς, παγκόσμιας εμβέλειας, μετόχους μας, δραστη-ριοποιούμαστε δυναμικά στην προμήθεια ηλεκτρικού ρεύ-ματος, παρέχοντας ποιοτικές υπηρεσίες και ανταγωνιστικά ενεργειακά προϊόντα προς τους τελικούς καταναλωτές.

ΗΡΩΝ

Με έμφαση στον επαγγελματικό και βιομη-χανικό τομέα, διαρκή και σταθερό αέναο στόχο τη συνεχή αναβάθμιση των παρεχό-μενων υπηρεσιών της και την καλύτερη εξυ-πηρέτηση των πελατών της, υλοποιεί εξαιρε-τικά επιτυχημένες πολιτικές στην κατεύθυνση της απόκτησης ολοένα και σημαντικότερων μεριδίων αγοράς.


Η εταιρεία REVMAena είναι ελληνικός πάροχος ηλεκτρικής ενέργειας που ιδρύθηκε το 2008 και δραστηριοποιείται στην εμπορία και προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας. Λειτουργώντας υπό την αυστηρή επίβλεψη της ΡΑΕ και του ΔΕΣΜΗΕ, η REVMAena έχει εδραιωθεί ως ο εναλλακτικός προμηθευτής που προσφέρει στους πελάτες του εγγύηση αξιοπιστίας & σταθερότητας στην αγορά. Η εταιρεία έχει ήδη κατακτήσει μερίδιο 1% στην αγορά και, σύμφωνα με το στρατηγικό πλάνο ανάπτυξής της, εντός του έτους το ποσοστό αυτό θα ανέλθει στο 10%. Η REVMAena επεκτείνει τη δραστηριότητά της και σε άλλες χώρες της Ευρώπης. Η εταιρεία σήμερα, εισάγει ηλεκτρική ενέργεια από τη Βουλγαρία και την Τουρκία, ενώ βρίσκεται σε εξέλιξη πρόγραμμα trading στην Ιταλία, τη Γερμανία και την Αυστρία. Παράλληλα εκπονεί πρόγραμμα ανάπτυξης διασυνοριακού εμπορίου ηλεκτρικής ενέργειας σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η REVMAena παρέχει τις μεγαλύτερες εκπτώσεις, χωρίς την καταβολή εγγύησης και χωρίς κανένα επιπλέον κό-

στος, αναλαμβάνοντας παράλληλα όλες τις διαδικασίες μεταφοράς. Στηριζόμενη στο άρτια εκπαιδευμένο προσωπικό της, είναι σε θέση να προσφέρει ολοκληρωμένες λύσεις για όλους συνδυάζοντας:• ποιότητα παροχής υπηρεσιών

• ξεκάθαρη τιμολογιακή πολιτική

• σταθερότητα

• τις ανταγωνιστικότερες τιμές της ελληνικής αγοράς

REVMA ENA

ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΣ | εμπορία - προμήθεια 49 //

Η GREEN αποτελεί μια από τις πρώτες ελληνικές επιχει-ρήσεις Παραγωγής, Εμπορίας και Προμήθειας Ηλεκτρικής Ενέργειας. Αποτελεί 100% θυγατρική της Antipollution S.A., μιας από τις μεγαλύτερες εταιρείες Διαχείρισης Απο-βλήτων στην Ελλάδα και μέλος Ομίλου Εταιρειών που δραστηριοποιούνται στους Τομείς Διαχείρισης Αποβλή-των, Ανακύκλωσης, Ενέργειας & Ναυτιλίας. Στο πλαίσιο απελευθέρωσης της Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας προ-σφέρει ενεργειακές υπηρεσίες υψηλής ποιότητας, σε τιμές πιο προσιτές από τις σημερινές, συμβάλλοντας στη μείωση του λειτουργικού κόστους των ελληνικών επιχειρήσεων.

Προμήθεια Ηλεκτρικής Ενέργειας Η GREEN δραστηριοποιείται στην προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας σε πελάτες που είναι συνδεδεμένοι υπό χαμηλή (ΧΤ) και μέση τάση (MΤ) και αυτή της στιγμή προμηθεύει με ηλεκτρική ενέργεια περισσότερες από 1000 ελληνικές μεγάλες και μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Προσφέρει γρήγο-ρες διαδικασίες αλλαγής προμηθευτή, ανταγωνιστικές τιμές και παροχή υπηρεσιών υψηλού επιπέδου. Βάσει της Άδειας

Προμήθειας Ηλεκτρικής Ενέργειας που διαθέτει, αγοράζει ηλεκτρικό ρεύμα από τον ΔΕΣΜΗΕ και το προμηθεύει σε Έλληνες καταναλωτές μέσω του υπάρχοντος Εθνικού Δικτύου Μεταφοράς και Διανομής ηλεκτρικής Ενέργειας. Για τον τελικό καταναλωτή δεν υπάρχει καμία επιπλέον επι-βάρυνση, κανένα κόστος ενεργοποίησης και καμία τεχνική παρέμβαση στην υποδομή του Δικτύου και του Μετρητή του κατά τη μεταφορά του στο Δίκτυο της GREEN. Σήμερα ο Έλληνας Επιχειρηματίας μπορεί να διαλέξει την GREEN ως προμηθευτή ηλεκτρικού ρεύματος για την εταιρεία του μειώνοντας το λειτουργικό κόστος της επιχείρησής του.

Εμπορία Ηλεκτρικής Ενέργειας Βάσει της Άδειας Εμπορίας Ηλεκτρικής Ενέργειας ισχύος που διαθέτει, η GREEN αναπτύσσει εισαγωγική και εξα-γωγική δραστηριότητα ηλεκτρικής ενέργειας τόσο από τις Βόρειες Διασυνδέσεις, όσο και από τις Διασυνδέσεις Ιταλίας και Τουρκίας. Τα ηλεκτρικά δίκτυα των Ευρωπαϊ-κών χωρών είναι διασυνδεδεμένα. Η παραγωγή ενέργει-ας αγοράζεται από τους έμπορους στα εκάστοτε τοπικά χρηματιστήρια ενέργειας και μεταφέρεται μέσω καλωδίων υψηλής τάσης σε κάποια άλλη Ευρωπαϊκή χώρα. Σε αυτό το πλαίσιο, η εμπορική δραστηριότητα της GREEN στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας περιλαμβάνει εισαγωγές και εξαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας από τις Βόρειες Διασυνδέ-σεις Βουλγαρίας, Αλβανίας και FYROM και εισαγωγές / εξαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας στις Διασυνδέσεις Ιταλίας και Τουρκίας.

Παραγωγή Ηλεκτρικής Ενέργειας Η GREEN επενδύει στη παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας με τη δραστηριοποίησή της στο χώρο των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ). Ειδικότερα, μελετά την ανάπτυξη ιδιόκτητων Αιολικών Πάρκων, Φωτοβολταϊκών Εγκατα-στάσεων, Μικρών Υδροηλεκτρικών Έργων και Μονάδων Ολοκληρωμένης Διαχείρισης και Παραγωγής Ενέργειας από Απόβλητα και Βιομάζα.

GREEN

Η εμπορική δραστηριότητα της GREEN στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας περιλαμβάνει εισαγωγές και εξαγωγές ηλεκτρικής ενέργει-ας από τις Βόρειες Διασυνδέσεις Βουλγα-ρίας, Αλβανίας και FYROM και εισαγωγές / εξαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας στις Διασυν-δέσεις Ιταλίας και Τουρκίας.


Το 2002, ο Όμιλος Κοπελούζου σε συνεργασία με την NEK EAD, την κρατική επιχείρηση ηλεκτρισμού της Βουλγαρίας, ίδρυσαν την NECO Α.Ε., μια Ελληνική εταιρεία που δρα-στηριοποιείται στην εμπορία ηλεκτρικής ενέργειας, η οποία έχει εξελιχθεί σε έναν από τους βασικούς προμηθευτές της ελληνικής αγοράς και μία από τις μεγαλύτερες εταιρείες διασυνοριακού εμπορίου στα Βαλκάνια..Ο Όμιλος έχοντας εξασφαλίσει όλες τις απαραίτητες άδειες και δικαιώματα, δραστηριοποιείται ενεργά σε όλα τα σύ-νορα της χώρας μας και προμηθεύει το ελληνικό σύστημα

και τη ΔΕΗ με ηλεκτρική ενέργεια, ενώ στο πελατολόγιό της ανήκουν και διάφοροι βιομηχανικοί πελάτες. Επιπλέον, με τις δυνατότητες που του δίνονται από την πρόσφατη πλήρη απελευθέρωσης της αγοράς διανομής ηλεκτρισμού, ο Όμιλος είναι έτοιμος να καλύψει όλο το φάσμα των επιλεγόντων πελατών.Επί πλέον, ο Όμιλος επεκτείνει τις δραστηριότητες εμπορίας και προμήθειας ηλεκτρισμού εντός της ευρύτερης περιοχής των Βαλκανίων, εκμεταλλευόμενος τόσο τις υπάρχουσες υποδομές (διασυνδέσεις, κλπ) όσο και τις δυνατότητες του Ομίλου. Ήδη λειτουργεί θυγατρικές εταιρείες σε όλα τα σύνορα γειτονικά της Ελλάδας και περαιτέρω, εντός της πε-ριοχής των Βαλκανίων, ενώ παράλληλα αναπτύσσει και σχε-τικές εμπορικές συνεργασίες στο τομέα του ηλεκτρισμού.Στους απώτερους στόχους της εταιρίας βρίσκεται η κατα-σκευή καινούργιων σταθμών παραγωγής στη γείτονα χώρα καθώς και στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων.

NECO

Ο Όμιλος έχοντας εξασφαλίσει όλες τις απαραίτητες άδειες και δικαιώματα, δρα-στηριοποιείται ενεργά σε όλα τα σύνορα της χώρας μας και προμηθεύει το ελληνικό σύστημα και τη ΔΕΗ με ηλεκτρική ενέργεια, ενώ στο πελατολόγιό της ανήκουν και διά-φοροι βιομηχανικοί πελάτες.

Κινητικότητα μετά από 15 χρόνια στην έρευνα υδρογονανθράκων

Πρόσφατα η αντιπρόεδρος της Noble Energy και αρμόδια για την έρευνα Susan Cunningham, είχε αναφερθεί στην ανατολική Μεσόγειο ως μια περιοχή που έχει την προοπτική να εξελιχθεί σε «game changer». Το στέλεχος της εταιρείας που δραστηριοποιείται στις παραχωρήσεις του Ισραήλ και της Κύπρου, είχε πει ότι στην ανατολική Μεσόγειο υπάρχει περισσότερο αέριο από όσο είχαμε ονειρευτεί.

Οι εξελίξεις σε Κύπρο και Ισραήλ και η αισιοδοξία της Noble είναι φυσικό να επηρεάζουν άμεσα την ευρύτερη περιοχή, για την οποία δημιουργείται θετικό κλίμα και momentum. Έτσι αμέσως μετά τα θετικά μηνύματα από το μέτωπο του οικοπέδου 12, η ελληνική κυβέρνηση επιτάχυνε ακόμη πιο πολύ τις διεργασίες που συντελούνται ώστε να ανοίξει εκ νέου η αγορά έρευνας και παραγωγής πετρελαί-ου στη χώρα μας. Ήδη το ΥΠΕΚΑ έχει απευθύνει διεθνή πρόσκληση για τη διενέργεια «μη αποκλειστικών σεισμικών ερευνών». στο τόξο από το βόρειο Ιόνιο μέχρι νοτίως της Κρήτης, ενώ σε εξέλιξη βρίσκεται η διαδικασία ανάθεσης τριών περιοχών με τη μέθοδο «open door» (απευθείας ανάθεση μετά από διεθνή πρόσκληση και αξιολόγηση των προσφορών) σε Πατραϊκό, Κατάκολο και Ιωάννινα.

Νομοθετικές εξελίξειςΜε το νομοσχέδιο που ψηφίστηκε το περασμένο καλοκαίρι άνοιξε ο δρόμος για τη σύσταση του Εθνικού Φορέα Έρευ-

νας Υδρογονανθράκων ("Ελληνική Διαχειριστική Εταιρία Υδρογονανθράκων ΑΕ") που ιδρύθηκε το Φεβρουάριο. Η εταιρεία θα διαχειρίζεται τα αποκλειστικά δικαιώματα του Δημοσίου για έρευνα και εκμετάλλευση, θα επιλέγει τις περιοχές που θα παραχωρούνται για έρευνα και θα κάνει τους σχετικούς διαγωνισμούς. Παράλληλα ο νόμος του καλοκαιριού εκσυγχρόνισε το θεσμικό πλαίσιο για τις έρευ-νες, με βάση τα ισχύοντα διεθνώς (δίνεται η δυνατότητα εκτέλεσης ερευνών μη αποκλειστικής χρήσης, αυξάνεται η έκταση των προς παραχώρηση περιοχών και η χρονική διάρκεια των ερευνών) ενώ υπάρχουν αυστηρές προβλέψεις για την προστασία του περιβάλλοντος.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΥΠΕΚΑ ότι τα επόμενα 30 χρόνια η χώρα θα μπορεί να καλύπτει το 20 - 30 % των αναγκών της σε υδρογονάνθρακες από εγχώριες πηγές ενώ το όφελος που προκύπτει για το Δημόσιο από την ανακά-λυψη και εκμετάλλευση ενός κοιτάσματος μεγέθους αντί-στοιχου με αυτό του Πρίνου φθάνουν στα 3 δισ. Δολάρια.

Τα δεδομέναΜε βάση τα έως τώρα γνωστά στοιχεία, η κατάσταση όσον αφορά τα εν Ελλάδι κοιτάσματα υδρογονανθράκων έχει ως εξής:

200 έως 350 εκατ. βαρέλια στον Πατραϊκό κόλπο, που είναι και το μεγαλύτερο εκτιμώμενο κοίτασμα με πιθανότη-

2πετρέλαιο

ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ | έρευνα - παραγωγή 53 //

τα εντοπισμού της τάξης του 10%. Τα απολήψιμα εκτιμώνται στα 100 – 110 εκατ. βαρέλια. Οι επενδύσεις για έρευνα κυμαίνονται στα 150 εκατ. δολάρια και για την εκμετάλλευ-ση στα 650 εκατ. δολάρια. Με λειτουργικό κόστος στα 15 δολάρια το βαρέλι και τιμή του πετρελαίου στα 80 δολά-ρια τότε τα καθαρά έσοδα μετά τις αποσβέσεις είναι 7 δις δολάρια (50 έως 55% για το Δημόσιο και τα υπόλοιπα για την εταιρεία. Όφελος στην 20ετία 4 δις δολάρια ή αλλιώς 180 έως 200 εκατ. δολάρια ετησίως.

150 εκατ. βαρέλια στην Ήπειρο, εκ των οποίων απολήψιμα τα 40 έως 80 εκατ. βαρέλια σε γεωλογικό στόχο 4 χιλιάδων μέτρων. Οι ερευνητικές επενδύσεις μπορεί να φτάσουν τα 80 εκατ. δολάρια και την εκμετάλλευση τα 320 εκατ. δολάρια. Σε βάθος 20ετίας τα καθαρά έσοδα μετά τις αποσβέσεις υπολογίζονται στα 2,3 δις δολάρια, ή αλλιώς 1,2 έως 1,3 δις για το Δημόσιο, περίπου 60 έως 70 εκατ. δολάρια ετησίως.

3 εκατ. βαρέλια στο Κατάκολο με παρουσία θείου που ανε-βάζει το λειτουργικό κόστος καθώς απαιτείται αποθείωση.

Κρήτη: Τα υφιστάμενα στοιχεία είναι ελάχιστα και περιο-ρίζονται σε μία θεωρητική μελέτη της αμερικανικής γεω-λογικής υπηρεσίας αλλά και σε τρεις σεισμικές γραμμές έρευνας που είχαν γίνει από τα Ελληνικά Πετρέλαια. Με τα τωρινά δεδομένα η πιθανότητα να βρεθεί «οικονομικό πετρέλαιο» στην περιοχή είναι μόλις 4%, ρίσκο απαγορευ-τικό εάν συνυπολογίσει κανείς το ύψος της απαιτούμενης επένδυσης. Για τη διενέργεια γεώτρησης και το στήσιμο της υπεράκτιας πλατφόρμας θα χρειαστούν τουλάχιστον 150 εκατομμύρια δολάρια, χρήματα που μια εταιρεία πετρελαίων θα μπορούσε να διαθέσει για επενδύσεις σε άλλες περιοχές με πολύ μεγαλύτερες πιθανότητες απόδοσης.

Πρίνος – Energean OilΕκτός όμως από τα προς διερεύνηση, στην Ελλάδα υπάρ-χουν και τα υπό εκμετάλλευση κοιτάσματα στον κόλπο της Καβάλας, στα οποία δραστηριοποιείται η εταιρεία EnergeanOil & Gas, πρώην Ενεργειακή Αιγαίου. Παρά τις δεδηλωμένες προθέσεις της εταιρείας να συνεχίσει τις επενδύσεις στην περιοχή, το τελευταίο διάστημα υπάρχει

εμπλοκή και η εταιρεία έχει ενημερώσει την πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΚΑ για διακοπή των προσπαθειών της για την ανά-πτυξη του «Πεδίου Έψιλον», διαθεσιμότητα προσωπικού, αναστολή συμβάσεων με τους τοπικούς εργολάβους κ.λπ. Η εταιρεία κάνει λόγο για αλλεπάλληλες καθυστερήσεις που έχουν σημειωθεί όσον αφορά την πρόσβαση στα σεισμικά δεδομένα και την διάρκεια των αδειών εκμετάλλευσης για την ευρύτερη περιοχή του Πρίνου.

Πρόσφατα η EnergeanOil η οποία έχει επενδύσει τα τελευ-ταία τέσσερα χρόνια πάνω από 210 εκατ. δολάρια στην περιοχή είχε ανακοινώσει επενδυτικό πρόγραμμα 120 εκατ. ευρώ για καλύτερη αξιοποίηση του υφιστάμενου κοιτά-σματος του Πρίνου, ενώ επιδιώκει να πάρει τα δικαιώματα ερευνών στην περιοχή του Θρακικού Πελάγους, καθώς υπάρχει η εκτίμηση, στηριγμένη σε μελέτες, ότι τα πιθανά αποθέματα στην ευρύτερη περιοχή (περιλαμβανομένης και της παραχώρησης που ανήκει κατά 75% στην Calfrac και 25% στα ΕΛΠΕ) μπορεί να φτάνουν στο 1 δις βαρέλια.

Τα βεβαιωμένα αποθέματα φτάνουν τα 11 εκατ. βαρέλια ενώ υπάρχουν δυνητικοί πόροι 21 εκατ. βαρελιών με δυ-νατότητα άμεσης αξιοποίησης. Σύμφωνα με μελέτη της Petrenel για λογαριασμό της Energean υπάρχουν στον Πρίνο πιστοποιημένα αποθέματα 321,6 εκατ. βαρέλια εκ των οποίων τα απολήψιμα είναι 11,3 εκατ. βαρέλια. Μαζί με τους δυνητικούς και τους ενδεχόμενους πόρους τα απο-θέματα φτάνουν τα 603,1 εκατ. βαρέλια και τα απολήψιμα στα 95 εκατ. βαρέλια.

Αποθήκη αερίουΠρέπει να σημειωθεί ότι η Energean έχει καταθέσει πρότα-ση για τη δημιουργία αποθήκης αερίου στη νότια Καβάλα, στα παλιά «άδεια» κοιτάσματα. Ωστόσο η υπόθεση αυ-τή εξετάζεται πλέον από το υπουργείο Οικονομικών στο πλαίσιο των αποκρατικοποιήσεων και της αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας. ■

Δεκέμβριος 2010: Ξεκινά η διαβούλευση για τη σύσταση του φορέα, την εισαγωγή non exclusive data surveys και την αναβίωση της αγοράς πετρελαίου στην Ελλάδα

Αύγουστος 2011: Ψηφίζεται το ενεργειακό πολυνομο-σχέδιο στο οποίο ενσωματώθηκε ο νόμος για τις έρευνες πετρελαίου

Σεπτέμβριος 2011: Διεθνής πρόσκληση για μη αποκλει-στικές σεισμικές έρευνες σε Ιόνιο – Κρήτη (non exclusive σεισμικά)

Ιανουάριος 2012: Διεθνής πρόσκληση open door για Πατραϊκό, Ιωάννινα, Κατάκολο. Αναλαμβάνει τεχνικός σύμ-βουλος του ΥΠΕΚΑ το γαλλικό ινστιτούτο BEICIP

Φεβρουάριος 2012: Δημιουργία Φορέα Υ/Α, στελέχωση

Μάρτιος 2012: Κατάθεση προσφορών για τα non exclusive σεισμικά

Ιούνιος 2012: Κατάθεση προσφορών για το open door

Το χρονοδιάγραμμα

// 54 greek energy 2012 | ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ | έρευνα - παραγωγή

Αλήθειες και ψέματα για την έρευνα και παραγωγή υδρογονανθράκων στην Ελλάδα

Εδώ και δύο χρόνια περίπου έλαβαν χώρα πολλά συνέδρια και ημερίδες, έγιναν διαβουλεύσεις, συζητήσεις, αντηλλάγη-σαν απόψεις, γράφηκαν πολυάριθμα άρθρα, για τον τομέα Ε&Π Υ/Α, από ειδικούς και μη, επιστήμονες ή όχι.

Τα κυριότερα συμπεράσματα των μέχρι σήμερα ερευνών συνοψίζονται ως εξής:

Εκτελέστηκαν 175 περίπου ερευνητικές γεωτρήσεις και πε-ρίπου 75.000 χλμ σεισμικών, τα περισσότερα από τα οποία έγιναν τις δεκαετίες του ’70 και του ‘80. Οι γεωτρήσεις από το 1903-1960 είχαν κυρίως σαν στόχους περιοχές με επιφανειακές εμφανίσεις υδρογονανθράκων (Ζάκυνθος, Κατάκολο, Λουτρά Κυλλήνης, Ήπειρος). Οι περισσότερες γεωτρήσεις ήταν ρηχές με ενδείξεις πετρελαίου και αερίων υδρογονανθράκων, χωρίς εμπορικό περιεχόμενο. Στην δεύτερη περίοδο από το 1960 μέχρι το 1974, ερευνήθη-καν, από μεγάλες εταιρίες όπως BP και ESSO, περιοχές της Δυτικής Ελλάδας. Με γεωλογικές μεθόδους προχώρησαν σε βαθιές γεωτρήσεις με στόχο μεγάλα επιφανειακά αντί-κλινα (Αιτωλικό, Ζάκυνθος, Παξοί, Αστακός κλπ) χωρίς ανακαλύψεις. Την περίοδο 1968-1974 μεγάλες εταιρίες όπως OCEANIC, CONOCO, CHEVRON, ANSHUTZ, TEXACO, διερεύνησαν περιοχές σε όλο το Αιγαίο πέ-λαγος. Αποτέλεσμα ήταν ο εντοπισμός των κοιτασμάτων Πρίνου και Νότιας Καβάλας στο Θρακικό πέλαγος από την εταιρία OCEANIC.

Ακολούθησε η περίοδος 1975-1998, με πρωταγωνιστές την κρατική εταιρία ΔΕΠ και στη συνέχεια την θυγατρική της ΔΕΠ-ΕΚΥ, οι οποίες εκτέλεσαν 74 γεωτρήσεις και ανα-κάλυψαν τρία μικρά κοιτάσματα: α) πετρελαίου στη θαλάσ-σια περιοχή του Δυτικού Κατακόλου, β) ασφάλτου στην Ζάκυνθο και γ) φυσικού αερίου στην περιοχή Επανωμής

στην Χαλκιδική. Ακολούθησε γύρος παραχωρήσεων το 1995-2002 με εκχώρηση τεσσάρων περιοχών στην δυ-τική Ελλάδα, για Ε&Π Υ/Α. Η εταιρία TRITON διερεύνησε την Αιτωλοακαρνανία με σεισμικά και δύο γεωτρήσεις και τον Πατραϊκό κόλπο με σεισμικά, χωρίς όμως γεώτρηση, διότι η εταιρία προτίμησε να εγκαταλείψει την παραχώρη-ση πληρώνοντας το σχετικό «πρόστιμο» στο Δημόσιο. Η ENTERPRISE ερεύνησε την Ήπειρο και την ΒΔ Πελοπόν-νησο με σεισμικά και με δύο γεωτρήσεις στην κάθε περιοχή. Εντοπίσθηκαν ενδείξεις υδρογονανθράκων χωρίς άλλα αξιόλογα αποτελέσματα, πλην της γεώτρησης στο Καλπάκι Ηπείρου, η οποία εγκαταλείφθηκε ημιτελής για τεχνικούς λόγους, εξ αιτίας υπέρ υψηλών πιέσεων. Από τότε μέχρι και πρόσφατα υπήρξε αδράνεια και στασιμότητα στην Ε&Π Υ/Α, λόγω κυρίως της διάλυσης της κρατικής ΔΕΠ-ΕΚΥ, η οποία είχε και ρόλο κρατικού φορέα Ε&Π Υ/Α, αλλά και της έλλειψης πολιτικής βούλησης για συνέχιση των δραστηρι-οτήτων. Εξαίρεση στην στασιμότητα και αδράνεια ήταν και είναι οι ερευνητικές και παραγωγικές δραστηριότητες στην περιοχή του Πρίνου στο Θρακικό πέλαγος.

Ανακαλύψεις υδρογονανθράκωνΑπό τις μέχρι σήμερα έρευνες εντοπίσθηκαν τα εξής κοιτά-σματα και ανακαλύψεις υδρογονανθράκων:

• Κοίτασμα πετρελαίου Πρίνου στο Θρακικό πέλαγος. Παρήγαγε μέχρι σήμερα περίπου 116 εκατ. βαρέλια. • Κοίτασμα φυσικού αερίου Νότιας Καβάλας. Παρήγαγε 855 εκατ. Μ3 Φ.Α. • Κοίτασμα Βόρειου Πρίνου με παραγωγή 3,5 εκατ. βα-ρέλια περίπου. • Κοίτασμα Έψιλον με παραγωγή 350.000 βαρ., οποία

του Δρ Κωνσταντίνου Α. ΝικολάουΓεωλόγου Πετρελαίων - Ενεργειακού ΟικονομολόγουΓεν. Διευθυντή της KANERGY Ltdτ. Τεχνικού Διευθυντή ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ ΑΕ, τ. Τεχνικού Συμβούλου Energean Oil & Gas

διακόπηκε λόγω τεχνικών προβλημάτων. Στην ίδια περιο-χή εντοπίσθηκαν και οι ανακαλύψεις Ανατολική Θάσος, Άθως και Αμμώδης. Οι ανακαλύψεις του κοιτάσματος πετρελαίου στο Δυτικό Κατάκολο, ασφάλτου στην Ζάκυνθο και Φυσικού αερίου στην Επανωμή ανεβάζουν τις συνολικές ανακαλύψεις στην Ελλάδα σε 10 εκ των οποίων τέσσερις μπήκαν σε εκμε-τάλλευση. Πέραν αυτών δεν υπάρχει άλλος εντοπισμός κοιτασμάτων στην Χώρα. Τα όσα κατά καιρούς ακούγονται ή γράφονται ανήκουν στην σφαίρα της φαντασίας. Η απάντηση στην ερώτηση, εάν η Ελλάδα έχει δυνατότητες ανακάλυψης και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων, είναι κατηγορηματικά θετική. Αυτό γιατί υπάρχουν επιβεβαιω-μένα πετρελαϊκά συστήματα στις Αλπικές και Μεταλπικές ιζηματογενείς λεκάνες της Δυτικής Ελλάδας και στις τριτο-γενείς λεκάνες της Ανατολικής Ελλάδας, όπου συνυπάρ-χουν μητρικά πετρώματα υδρογονανθράκων, πετρώματα ταμιευτήρες, πετρώματα καλύμματα, κατάλληλες παγίδες και σωστή γεωλογική ιστορία, δηλαδή όλες εκείνες οι προ-ϋποθέσεις που απαιτούνται για την ύπαρξη κοιτασμάτων. Οι ενεργές ενδείξεις υδρογονανθράκων στην επιφάνεια και σε γεωτρήσεις, οι ίδιες οι ανακαλύψεις πεδίων υδρο-γονανθράκων σε Ανατολική και Δυτική Ελλάδα, επιβεβαι-ώνουν την ύπαρξη ενεργών πετρελαϊκών συστημάτων και συνηγορούν στις πιθανότητες ύπαρξης πεδίων Υ/Α στο Ελληνικό υπέδαφος. Τα ανάλογα συστήματα πετρελαίου των ανακαλύψεων και των κοιτασμάτων της Ιταλίας, Κρο-

ατίας, Αλβανίας και της Ανατολικής Θράκης ενισχύουν την άποψη ότι η Ελλάδα έχει βάσιμες πιθανότητες να ανακα-λύψει κοιτάσματα πετρελαίου.

Νότια Κρήτη - ΙόνιοΟι κατά καιρούς εκφραζόμενες απόψεις ότι σε περιοχές της Ελλάδας, όπως νότια από την Κρήτη ή στο Ιόνιο πέλα-γος έχουν εντοπισθεί κοιτάσματα, δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. Οι ανακαλύψεις υδρογονανθράκων γίνονται από εταιρίες πετρελαίων, με χρήση γεωλογικών, γεωχημικών, γεωφυσικών και γεωτρητικών μεθόδων, σε αδειοδοτημένες περιοχές, σε προσδιορισμένο χρόνο δρά-σης, με μεγάλες επενδύσεις ίδιων κεφαλαίων και με πολύ υψηλό ρίσκο. Μόνον οι γεωτρήσεις εντοπίζουν τελικά τους υδρογονάνθρακες. Η διαδικασία αυτή ονομάζεται EXPLORATION – ΕΞΕΡΕΥΝΗΣΗ. Επιμέρους ερευνητικές εργασίες ή μελέτες γεωλογίας, γεωφυσικής, γεωχημείας και μηχανικής, οι οποίες διεξάγονται από ινστιτούτα, πα-νεπιστήμια, ανεξάρτητους ερευνητές, συμβούλους, εταιρίες υπηρεσιών ή και από τις ίδιες τις εταιρίες πετρελαίου, εντάσ-σονται στην έννοια του RESEARCH-ΕΡΕΥΝΑ και τα αποτε-λέσματα τους χρησιμοποιούνται στα πλαίσια της εξερεύνη-σης-exploration. Η χρήση στην ελληνική της λέξης έρευνα και για τις δύο δράσεις Exploration και Research, είναι μια από τις αιτίες διαφωνιών στα πλαίσια της συζητήσεων για την Ε&Π Υ/Α. Η άλλη είναι η «κακοποίηση» της ορολογίας στον χαρακτηρισμό των αποθεμάτων από μη ειδικούς στην


Ε&Π Υ/Α, οι οποίοι «ανακαλύπτουν» με ευκολία και χωρίς γεωτρήσεις ανύπαρκτα κοιτάσματα.

Οι τελευταίες αλλαγές στον τομέα της Ε&Π Υ/ΑΜετά από μεγάλη διαβούλευση και προετοιμασία, το ΥΠΕΚΑ (υφυπουργός Γιάννης Μανιάτης) προχώρησε σε σειρά αλ-λαγών στον Ν2289/95 για τις έρευνες υδρογονανθράκων, με την ψήφιση του Ν 4001/2011. Οι βασικότερες αλλαγές συμπεριλαμβάνουν:

1) την καθιέρωση της διαδικασίας ανοικτής πόρτας ή πρό-σκλησης (‘‘open door”), με την οποία περιοχές οι οποί-ες έχουν επιστραφεί στο δημόσιο ή υπήρξαν αντικείμενο άγονου διαγωνισμού, μπορούν να τίθενται σε διαδικασίες ανοικτού διαγωνισμού με δικαίωμα των ενδιαφερόμενων εταιριών να υποβάλλουν προσφορές σε καθορισμένες ημερομηνίες.

2) Με τον Ν 4001/11 δίνεται η δυνατότητα εκτέλεσης σεισμικών ερευνών μη αποκλειστικής χρήσης, όπου η ανάδοχος εταιρία μπορεί να εκτελεί σεισμικά προγράμματα με ίδιες δαπάνες και να τα πωλεί σε τρίτους, δίνοντας στο δημόσιο δωρεάν τα αποτελέσματα των ερευνών για να τα χρησιμοποιήσει για τους γύρους παραχωρήσεων.

3) Μείωση της φορολογίας στο 25%, από τα οποία το 5% θα είναι περιφερειακός φόρος, για τις περιφέρειες όπου διεξάγονται οι έρευνες. Με τις αλλαγές αυτές η εθνική νομοθεσία καθίσταται περισσότερο ελκυστική και ανταγω-νιστική για την προσέλκυση επενδυτών.

Με τον Ν 4001/2011 επανιδρύεται ο κρατικός φορέας Υ/Α με την ονομασία ΕΔΕΥ ΑΕ για να καλύψει το κενό που άφησε η διάλυση της ΔΕΠ-ΕΚΥ και θα συμβάλει απο-φασιστικά στην επαναδραστηριοποίηση του τομέα Ε&Π Υ/Α. Η διαφορά με την ΔΕΠ/ΔΕΠ-ΕΚΥ είναι ότι η ΕΔΕΥ δεν θα μπορεί να διεξαγάγει έρευνες (exploration) μόνη της Απομένουν τα επόμενα βήματα της στελέχωσης του νέου φορέα.

Παράλληλα με τα ανωτέρω, προκηρύχθηκε διαγωνισμός για σεισμικές έρευνες μη αποκλειστικής χρήσης για τις θαλάσσιες περιοχές του Ιονίου πελάγους και νότια της Κρήτης (χάρτης 1).

Οι προσφορές αναμένονται για τις 2 Μαρτίου 2012. Βρί-σκεται επίσης σε εξέλιξη η διαδικασία ανοικτής πόρτας για τρεις περιοχές της Δυτικής Ελλάδας στα Ιωάννινα, στον Πατραϊκό κόλπο και το Κατάκολο, (χάρτης -2)όπου οι προσφορές θα γίνουν δεχτές στις 2 Ιουλίου 2012.

Μόλις πρόσφατα το ΥΠΕΚΑ αποφάσισε να προσλάβει σαν σύμβουλο στην Ε&Π Υ/Α το Γαλλικό κρατικό ινστιτούτο BEICIP κατά τα πρότυπα της Κύπρου και του Λιβάνου. Βλέ-πουμε ότι σε πολύ λίγο χρόνο έγιναν αυτά που έπρεπε να γίνουν τα τελευταία δέκα χρόνια.

Νέα κοιτάσματα υδρογονανθράκωνΥπάρχουν ελπίδες για ανακάλυψη και εκμετάλλευση νέων κοιτασμάτων υδρογονανθράκων; Για να υπάρχουν υδρο-γονάνθρακες σε μια περιοχή θα πρέπει να υπάρχει ενεργό πετρελαϊκό σύστημα, δηλαδή να συνυπάρχουν οι εξής θεμελιώδεις προϋποθέσεις:

1) να υπάρχουν μητρικά πετρώματα, τα οποία «γεννούν»-παράγουν τους υδρογονάνθρακες. 2) να υπάρχουν πετρώματα ταμιευτήρες τα οποία αποταμι-εύουν στο πορώδες τους, τους υδρογονάνθρακες. 3) να υπάρχουν αδιαπέραστα πετρώματα κάλυμμα πάνω και γύρω από τις παγίδες (κοιτάσματα) τα οποία να σφρα-γίζουν και να εμποδίζουν την διαφυγή ή «μόλυνση» των υδρογονανθράκων. 4) Να υπάρχουν παγίδες υδρογονανθράκων όπου οι υδρογονάνθρακες παγιδεύονται σε μεγάλες ποσότητες δημιουργώντας τα κοιτάσματα. 5) Να υπάρχει σωστός γεωλογικός χρόνος, όπου η ωρί-μανση, η γένεση και μετανάστευση των υδρογονανθράκων

Χάρτης -1 (με μπλε οι περιοχές σεισμικών μη αποκλειστικής χρήσης)


γίνεται μετά τον σχηματισμό των παγίδων. Αυτά τα στοι-χεία του πετρελαϊκού συστήματος μπορεί να είναι επιβε-βαιωμένα εν όλω ή εν μέρει ή να πιθανολογούνται από γεωλογικές και άλλες ερευνητικές μεθόδους ή από ανάλογα συστήματα άλλων επιτυχημένων περιοχών. Όσο μεγαλύ-τερες είναι οι βεβαιότητες για τα στοιχεία του πετρελαϊκού συστήματος, τόσο περισσότερες πιθανότητες υπάρχουν για ανακάλυψη πεδίων υδρογονανθράκων. Πριν από κάθε γεώτρηση φροντίζεται από τις εταιρίες η μεγαλύτερη δυνατή βελτίωση των πιθανοτήτων επιτυχίας. Βασικό στοιχείο της έρευνας είναι και η ύπαρξη ανάλογων παραγωγικών πετρελαϊκών συστημάτων και ανακαλύψεων, με τις υπό διερεύνηση περιοχές, γεγονός το οποίο, εφόσον υπάρ-χει, επαυξάνει τις πιθανότητες επιτυχίας. Ας δούμε λοιπόν με το παραπάνω πρίσμα, τις πιθανότητες και την ελπίδα ανακαλύψεων στις περιοχές των σεισμικών ερευνών μη αποκλειστικής χρήσης και της ανοικτής πόρτας.

Περιοχές σεισμικών μη αποκλειστικής χρήσηςΤις περιοχές που περιλαμβάνει ο χάρτης -1 μπορούμε να τις χωρίσουμε σε τρεις μεγάλες γεωλογικές επαρχίες με δια-φορετικά πετρελαιογεωλογικά χαρακτηριστικά (χάρτης 3):

• Βόρειο Ιόνιο πέλαγος: Είναι η νότια προέκταση της πλατφόρμας της Αδριατικής, μέχρι το μεγάλο οριζόντιο ρήγμα ΒΔ της Κεφαλληνίας. Στην Ιταλική Αδριατική πλατ-φόρμα έχουν ανακαλυφθεί παραγωγικά κοιτάσματα. Τα αραιά σεισμικά της περιοχής προδιαγράφουν την ύπαρξη μεγάλων στόχων στα βαθειά νερά, ανοικτά της Κέρκυρας και της Λευκάδας. Θεωρείται πολύ καλή περιοχή λόγω της αναλογικότητας με την ιταλική ζώνη.

• Κεντρικό Ιόνιο πέλαγος: Είναι ξεχωριστή γεωλογι-κή επαρχία με έντονο επηρεασμό από τις ιδιόμορφες, νεοτεκτονικές, διαπειρικές κινήσεις των εβαποριτών του

Τριαδικού. Ιδανικό ανάλογο για όλη την περιοχή είναι το ανακαλυφθέν κοίτασμα του Δυτικού Κατακόλου, το οποίο επιβεβαιώνει την ύπαρξη ενεργού πετρελαϊκού συστήματος. Πατραϊκός και Μεσσηνιακός κόλπος εντάσσονται σε αυτή την πολύ υποσχόμενη περιοχή

• Περιοχή δυτικά και νότια της Κρήτης: Στην περιοχή υπάρχουν ελάχιστα πρωτογενή και αξιόπιστα ερευνητικά στοιχεία. Υπάρχουν θεωρητικά μοντέλα, κάποια από τα οποία είναι πολύ υποσχόμενα, (Garfunkel, Ζ., 1998, Huguen et al (2001) κλπ), εφόσον βεβαίως αποδειχθούν από τις μελλοντικές έρευνες (σεισμικά και άλλα γεωφυσικά μη αποκλειστικής χρήσης). Οι γεωφυσικές έρευνες αναμέ-νεται να δώσουν βασικές πληροφορίες για το πάχος και την ποιότητα των ιζημάτων, το είδος της τεκτονικής παρα-μόρφωσης και το εύρος (μέγεθος) των πιθανών στόχων το οποίο θα είναι καθοριστικό για την μελλοντική εκμε-ταλλευσιμότητα τους, δεδομένων των μεγάλων θαλάσσιων βαθών και της απουσίας υποδομών, στοιχεία που απαιτούν τεράστιες δαπάνες για την έρευνα και τις γεωτρήσεις και στη συνέχεια για υποδομές εκμετάλλευσης. Η μεγάλη γεωλο-γική ενότητα της Μεσογειακής Ράχης επικρατεί στην περισ-σότερη έκταση της περιοχής δυτικά, νότια και ανατολικά της Κρήτης και έχει τελείως διαφορετικά χαρακτηριστικά από την περιοχή της Λεβαντίνιας λεκάνης με τις πρόσφατες ανακαλύψεις του Ισραήλ και της Κύπρου. Θεωρώ πολύ πρώιμο να μιλήσουμε από τώρα για κοιτάσματα ή άλλα τινά για την περιοχή. Ανατολικά της Κρήτης και προς την Αίγυπτο βρίσκεται η βόρεια απόληξη της αβυσσικής λεκάνης του Ηροδότου (χάρτης-3), όπου υπάρχουν κάποια αξιό-πιστα, αλλά πολύ αραιά, σεισμικά της εταιρίας TGS. Επειδή νοτιότερα από την θέση αυτή, στην περιοχή του δέλτα του Νείλου, έχουν ανακαλυφθεί κοιτάσματα υδρογονανθρά-κων, θα μπορούσαμε να εντάξουμε την περιοχή της βόρειας προέκτασης της λεκάνης του Ηροδότου στις υποσχόμενες πετρελαιοπιθανές περιοχές, της εν δυνάμει ελληνικής ΑΟΖ. Εικάζεται ότι αυτή είναι η περιοχή για την οποία επιδείχθηκε ενδιαφέρον στην Ελληνική κυβέρνηση από ξένες εταιρίες.

Περιοχές ανοικτής πόρτας Στις περιοχές στις οποίες «τρέχει» ο διαγωνισμός open

Χάρτης -3

Χάρτης-2 (περιοχές ανοικτής πρόσκλησης - open door)

IOANNINA

KATAKOLO

GULF OF PATRAS


door (χάρτης -2), έχουμε τα εξής:

Ιωάννινα: Η περιοχή των Ιωαννίνων εντάσσεται γεωλογικά στην Ιόνια ζώνη, όπου στην βόρεια προέκταση της, στην γειτονική Αλβανία έχουν ανακαλυφθεί αρκετά κοιτάσμα-τα πετρελαίου. Και τα σύνορα των χωρών δεν αποτελούν γεωλογικούς φραγμούς, οι οποίοι εμποδίζουν την ύπαρξη κοιτασμάτων στην γειτονική χώρα! Οι περισσότεροι στόχοι της έρευνας στην περιοχής της Ηπείρου, όπου σε ανάλογες περιοχές της Αλβανίας έχουν ανακαλυφθεί κοιτάσματα, δεν αποτέλεσαν αντικείμενο της έρευνας από την ENTERPRISE OIL, (η οποία επικεντρώθηκε σε στόχους κάτω από τις επω-θήσεις και τα άλατα του Τριαδικού). Η γεώτρηση ΔΗΜΗΤΡΑ #1, όπως προαναφέραμε εγκαταλείφθηκε για τεχνικούς λό-γους, λόγω των υπερυψηλών πιέσεων και της αδυναμίας των εξοπλισμών να ξεπεράσουν τον κίνδυνο. Υπογραμμίζω την ύπαρξη του κοιτάσματος πετρελαίου, Patos-Marinza στην Αλβανία, με αποθέματα πετρελαίου στη θέση (in place), 5 δις. βαρέλια (BANKERS corp., 2010), γεγονός το οποίο αποδεικνύει την τεράστια πετρελαιογένεση στην Ιόνια ζώνη και το εξαιρετικά μεγάλο δυναμικό της. Η περιοχή είναι εξαι-ρετικά πετρελαιοπιθανή, πλην όμως περίπλοκη και δύσκολη λόγω της γεωλογίας και του ανάγλυφου.

Κατάκολο: Το κοίτασμα του Δυτικού Κατακόλου ανακαλύ-φθηκε από την κρατική ΔΕΠ ΑΕ το 1981-1982. Βρίσκεται 3,5 χλμ νοτιοδυτικά του ακρωτηρίου Κατάκολου, σε βάθος θάλασσας 200-300 μ. Το κοίτασμα εντοπίσθηκε σε βάθη 2500-2600 μ., μέσα σε βυθισμένο παλαιοανάγλυφο, από ανθρακικά πετρώματα, με μικρό πρωτογενές πορώδες αλλά με πολύ καλό δευτερογενές πορώδες από διακλάσεις και καρστ. Οι δοκιμές παραγωγής έδωσαν δυναμικότητα ημε-ρήσιας παραγωγής 20 – 22 εκατ κυβικών ποδών ΦΑ από δύο ζώνες και 1500 βαρ. πετρελαίου. Η ανακοίνωση του ΥΠΕΚΑ για απολήψιμα αποθέματα 3 εκατ. βαρ. πετρελαίου θεωρείται εξαιρετικά συντηρητική. Η εκμετάλλευση του κοιτάσματος αναμένεται να γίνει με πλάγια γεώτρηση από την περιοχή του Ακρωτηρίου για να ξεπερασθούν περιβαλ-λοντικά προβλήματα λόγω της μεγάλης τουριστικής κίνησης με κρουαζιερόπλοια στο παραπλήσιο λιμάνι.

Πατραϊκός Κόλπος: Η περιοχή διερευνήθηκε με σεισμικές έρευνες από την ΔΕΠ και αργότερα από την TRITON OIL, η οποία εντόπισε σειρά στόχων. Αργότερα η εταιρία προ-σπάθησε να βρει συνεταίρους, (farm out) για να υλοποιήσει το γεωτρητικό της πρόγραμμα, χωρίς όμως επιτυχία. Τελικά αποφάσισε να εγκαταλείψει την περιοχή καταβάλλοντας την σχετική ρήτρα στο Ελληνικό Δημόσιο. Υπενθυμίζεται ότι τότε η εταιρία εξαγοράσθηκε από την AMERADA HESS, ενώ ταυτόχρονα οι τιμές του πετρελαίου είχαν μειωθεί σημαντικά, μειώνοντας το ενδιαφέρον. Πιστεύεται ότι η πετρελαιοδυνατότητες της περιοχής συνεχίζουν να είναι με-γάλες και θα μπορούσε να γίνουν μεγαλύτερες, αν υπάρξει συνδυασμός με την ανάλογη γειτονική περιοχή του κοιτά-σματος του Κατακόλου, το οποίο μπορεί να γίνει οδηγός της μελλοντικής έρευνας. Το ΥΠΕΚΑ ανεβάζει το δυναμικό σε 250-300 εκατ. βαρέλια απολήψιμου πετρελαίου.

Επιχειρηματικό περιβάλλονΟι επενδύσεις στην Ε&Π Υ/Α απαιτούν και το κατάλληλο επιχειρηματικό περιβάλλον. Ήδη αναφέρθηκε ότι οι οικο-νομικοί όροι και οι διαδικασίες όπως διατυπώθηκαν στον νέο Ν 4001/11 έχουν βελτιωθεί σημαντικά, βελτιώνοντας την ανταγωνιστικότητα. Στο τεχνικό επίπεδο όπως ανα-πτύξαμε πιο πάνω, πρέπει να είμαστε σε αρκετά καλή θέση, διότι οι περιοχές, παρά τις επιμέρους δυσκολίες, παραμέ-νουν υποσχόμενες. Απομένει να δούμε αν τα ακόλουθα ερωτηματικά θα αποβούν καθοριστικά για την προσέλκυση επενδυτών-εταιριών πετρελαίου:

• Θα είναι, έγκαιρα, έτοιμος ο κρατικός μηχανισμός για την Ε&Π Υ/Α; Θα έχει ιδρυθεί, στελεχωθεί και θα είναι αποτελεσματική η ΕΔΕΥ; Θα έχει αντιμετωπισθεί το περι-βαλλοντικό ζήτημα και οι κανονισμοί;• Θα είναι έτοιμοι και ικανοποιητικοί οι φάκελοι των πε-ριοχών με τα δεδομένα για κάθε περιοχή; Θα είναι έτοιμο και λειτουργικό το DATA ROOM;• Θα γίνει έγκαιρη γνωστοποίηση και προώθη-ση(διαφήμιση) των διαθέσιμων περιοχών στις εταιρίες πετρελαίου;• Θα υπάρχει πραγματική διαφάνεια, ανταγωνισμός, ισό-τιμη μεταχείριση, αποφυγή διακρίσεων, απουσία δεσπό-ζουσας θέσης; Θα απουσιάσουν παρεμβάσεις και ευνοϊκές μεταχειρίσεις;• Πως θα επηρεάσει η οικονομική κρίση και η πολιτική αβεβαιότητα; (ανασχηματισμοί, εκλογές, σχηματισμός στα-θερής κυβέρνησης κλπ)• Πως θα αντιμετωπισθεί το θέμα της γραφειοκρατίας, της έλλειψης κατανόησης του επιχειρηματικού χρόνου και ρίσκου; ■

*Ο Δρ K. Νικολάου έχει εμπειρία 38 ετών στην Έρευνα και Παραγωγή Υδρογονανθράκων (Ε&Π Υ/Α). Από την τελευταία του θέση σαν Τεχνικός Διευθυντής Ε&Π Υ/Α της ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ ΑΕ, συντόνισε και επίβλεψε τις ερευνητικές δρα-στηριότητες της εταιρίας στην Ελλάδα, Λιβύη, Αίγυπτο, και Αλβανία. Συντόνισε την τεχνική αξιολόγηση άνω των 150 επενδυτικών ευκαιριών σε πάνω από 25 χώρες και σε πά-νω από 75 διαφορετικά πετρελαϊκά συστήματα, κυρίως σε χώρες της Βόρειας Αφρικής, Μέσης Ανατολής, Ανατολικής Μεσογείου και τ. Σοβιετικής Ένωσης. Διετέλεσε γραμματέας της Συντονιστικής Επιτροπής Ενέργειας του τότε υπουργείου Βιομηχανίας και Ενέργειας και σύμβουλος Υπουργών Ενέρ-γειας. Είναι μέλος της Αμερικανικής Ένωσης Γεωλόγων Πετρε-λαίου(AAPG), της Ελληνικής Γεωλογικής Εταιρίας (ΕΓΕ), του Διεθνούς Συνδέσμου Οικονομολόγων Ενέργειας και μέλος των ΔΣ του Ινστιτούτου Ενέργειας ΝΑ Ευρώπης(ΙΕΝΕ) και του Ελληνικού Ινστιτούτου Υδρογονανθράκων(ΕΛΛΙΝΥ). Από τον Οκτώβριο του 2009 μέχρι και τον Δεκέμβριο του 2011 ήταν ο Τεχνικός Σύμβουλος της Energean Oil & Gas, της μοναδικής εταιρίας με δραστηριότητες Ε&Π Υ/Α στην Ελλάδα(κοιτάσματα Πρίνου). Σήμερα είναι ανεξάρτητος σύμβουλος στην Έρευνα & Παραγωγή Υδρογονανθράκων

Εφαρμογές επικοινωνίας | 210 8217446 | www.citronio.gr

υπηρεσίες επικοινωνίαςστρατηγική επικοινωνιακή καμπάνια ενέργειες marketing

social media διαφημιστικά τηλεοπτικά σενάρια ραδιοφωνικά μηνύματα copywriting οργάνωση εκδηλώσεων

εταιρικές παρουσιάσεις συνέδρια-ημερίδες

promotional tours road shows συνεντεύξεις τύπου

δημιουργικό designεταιρική ταυτότητα εκδόσεις έντυπο

σχεδιασμός περιπτέρου καταχώρηση multimedia website social media newsletter banner

παραγωγή οπτικοακουστικών μέσωντηλεοπτικά-ραδιοφωνικά spot corporate videos

βιομηχανικά-ταξιδιωτικά ντοκιμαντέρ 3D animation viral για δικτυακά sites video

παρουσιάσεις διαφημιστική φωτογραφία

υπηρεσίες επικοινωνίαςsocia

l medi

aστρ

ατηγική

συνέδρια

διαφ

ημιστικά σενάριαοργάνωση εκδηλώσεωνδημιουργικό d

esignεταιρική ταυτότητ

αεκδό

σεις έντυποmultimedia website

καταχωρήσ

ηπαραγωγήcorpo

rate videosτηλεοπτικά-ραδιοφωνικά s

pot

βιομηχανικά-ταξιδιωτικά ντοκ

ιμαντέρvideo

παρουσιάσειςδιαφημιστική φωτογραφία

bann

ernew

sletter

ημερίδες


Η Energean Oil & Gas (Ενεργειακή Αιγαίου) είναι μια ιδι-ωτική εταιρεία Έρευνας & Παραγωγής Υδρογονανθράκων με προσανατολισμό στις χώρες της Ανατολικής Μεσογείου και της Βορείου Αφρικής. Μέσω της θυγατρικής της Kavala Oil, η Energean Oil & Gas είναι ο μοναδικός διαχειριστής (Operator) αδειών έρευνας & εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων στην εγχώ-ρια αγορά, αξιοποιώντας τα κοιτάσματα Πρίνου και Νότιας Καβάλας. Παράλληλα, η Εταιρεία διαθέτει δύο ερευνητικές άδειες στην Αίγυπτο και πιο συγκριμένα το East Magawish Block (offshore) στον Κόλπο του Σουέζ και το West Kom Ombo (onshore) στην Άνω Αίγυπτο.Για τη διενέργεια των εργασιών της, η Εταιρεία απασχο-λεί σήμερα πάνω από 300 εργαζόμενους (τεχνικούς και μηχανικούς πετρελαίου, κ.λπ.), ενώ έχει δημιουργήσει και αναπτύσσει συστηματικά τα τελευταία τέσσερα χρόνια μία νέα γενιά γεωεπιστημόνων (γεωλόγοι και γεωφυσικοί). Η παραγωγή διενεργείται μέσω τριών πλατφορμών άντλη-

σης πετρελαίου, μίας πλατφόρμας άντλησης φυσικού αερί-ου και χερσαίας εγκατάστασης με χώρους αποθήκευσης, σταθμό φόρτωσης, μονάδα παραγωγής θείου και μονάδες παραγωγής ενέργειας, με συνολική δυναμικότητα διαχείρι-σης μέχρι και 30.000 βαρελιών ημερησίως. Οι συνολικές επενδύσεις της Εταιρείας στην εγχώρια αγορά ξεπερνούν τα 210 εκατομμύρια δολάρια, τοποθετώντας και πάλι την Ελλάδα στον χάρτη των πετρελαιοπαραγωγών χωρών, διατηρώντας άριστο περιβαλλοντικό αποτύπωμα και σχέσεις αγαστής συνύπαρξης με τις τοπικές κοινωνίες.

ENERGEAN OIL & GAS

Οι συνολικές επενδύσεις της Εταιρείας στην εγχώρια αγορά ξεπερνούν τα 210 εκατομ-μύρια δολάρια, τοποθετώντας και πάλι την Ελλάδα στον χάρτη των πετρελαιοπαραγω-γών χωρών, διατηρώντας άριστο περιβαλ-λοντικό αποτύπωμα και σχέσεις αγαστής συνύπαρξης με τις τοπικές κοινωνίες.


Η Vegas Oil & Gas Α.Ε., συμφερόντων του Ομίλου της Motor Oil, είναι μία από τις μεγαλύτερες εταιρείες Έρευνας και Παραγωγής Πετρελαίου (Ε & P) που δραστηριοποιού-νται στην Αίγυπτο. Η θυγατρική της, Kriti Oil & Gas, είναι φορέας διαχείρισης παγίων πετρελαίου & αερίου στην Αίγυπτο από το 1990. Βασικοί στόχοι της εταιρείας είναι η οικονομική αριστεία και η τεχνολογική καινοτομία μέσω της επιδίωξης στρατηγικού χαρακτήρα επιχειρησιακών στόχων με έμφαση στη βιώσιμη ανάπτυξη. Η Vegas Oil & Gas έχει εισαγάγει με επιτυχία μια νέα ερευνητική προσέγ-γιση στην ανατολική έρημο της Αιγύπτου. Η Vegas Oil & Gas συμμετέχει ως διαχειρίστρια σε πέντε παραχωρήσεις πετρελαίου και φυσικού αερίου στην Αίγυπτο:

Παραχώρηση Ανατολικό Αλαμέιν (Δυτική Έρημος)Η Kriti Oil & Gas εξαγόρασε το 100% της παραχώρησης το 1990. Η Kriti Oil & Gas (θυγατρική της Vegas) είναι ο φορέας διαχείρισης με μετοχικό μερίδιο 65%. Η τρέ-χουσα παραγωγή του ώριμου πεδίου πετρελαίου είναι 1.800 bopd. Η εταιρεία PICO είναι ο άλλος εταίρος με 35% συμμετοχή.

Παραχώρηση North West Gemsa (Ανατολική έρημος)Το πεδίο North West Gemsa με έκταση 600 Km2 ανατέθη-κε στη Vegas Oil &Gas (100%) το 2003, μετά από γύρο παραχώρησης. Η Vegas είναι ο διαχειρίστρια με 50% συμ-μετοχή. Η παραγωγή πετρελαίου ξεκίνησε τον Φεβρουάριο του 2009 και μόλις ένα χρόνο αργότερα έφθασε επίπεδο 9.200 bopd από 6 πηγάδια. Οι άλλοι εταίροι είναι Circle Oil (40%) και η Sea Dragon Energy (10%).

Παραχώρηση Alam El Shawish West (Δυτική Έρημος)Το πεδίο Alam El Shawish West με έκταση 1.025 Km2

απονεμήθηκε στη Vegas Oil&Gas ως διαχειρίστρια (100%) μετά από γύρο προσφορών το 2005. Η Vegas έχει σήμερα μερίδιο 35%. Ο διαχειρίστρια είναι η Shell με 40% και ο άλλος εταίρος είναι η GDF SUEZ, με 25%. Η τρέχουσα παραγωγή είναι 6.200 βαρέλια την ημέρα (πετρελαίου και συμπυκνωμάτων) και 100mmscfd.

Παραχώρηση East Ghazalat (Δυτική Έρημος)Το πεδίο East Ghazalat έκτασης 858 Km2 ανατέθηκε στη Vegas Oil&Gas (100%) μετά από γύρο προσφορών το 2007. Η Vegas είναι ο χειριστής με μερίδιο 50% ενώ η TransGlobe έχει υπόλοιπο 50%. Η εταιρεία έχει ήδη κάνει γεωτρήσεις μια σειρά από εξερευνητικά πηγάδια πραγματο-ποιώντας τρεις ανακαλύψεις. Το 2011 εγκρίθηκε η σύμβα-ση παραχώρησης και η έναρξη της παραγωγής αναμένεται εντός του 2012.

Παραχώρηση West Obayed (Δυτική Έρημος)Η West Obayed LTD (θυγατρική της Vegas Oil&Gas) υπέγραψε συμφωνία για την αγορά του 70% της περιο-χής West Obayed έκτασης 1.841 Km2 το Δεκέμβριο του 2010. Η Vegas ανέλαβε τη διαχείριση και λειτουργία της παραχώρησης τον Οκτώβριο του 2011, όταν η συναλλαγή εγκρίθηκε επίσημα από τις αιγυπτιακές αρχές. Ο όμιλος των Ελληνικών Πετρελαίων είναι ο άλλος εταίρος με 30% συμμετοχή. Για το 2012 σχεδιάζεται η διάνοιξη δύο γεω-τρήσεων.

VEGAS OIL & GAS

Βασικοί στόχοι της εταιρείας είναι η οικονο-μική αριστεία και η τεχνολογική καινοτομία μέσω της επιδίωξης στρατηγικού χαρακτήρα επιχειρησιακών στόχων με έμφαση στη βι-ώσιμη ανάπτυξη.

// 62 greek energy 2012 | ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ | διυλιστήρια

Προσαρμογή και εκσυγχρονισμός για τη διυλιστική βιομηχανία

Η υλοποίηση του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων στο χώρο της ενέργειας αλλά και η ολοκλήρωση του προ-γράμματος εκσυγχρονισμού των διυλιστηρίων δίνουν τον τόνο των εξελίξεων στη βιομηχανία διύλισης το επόμενο διάστημα. Παράλληλα, η πίεση από τη μείωση των πωλή-σεων καυσίμων λόγω κρίσης αναμένεται να συνεχιστεί το 2012 ενώ η μη επίλυση χρόνιων δομικών προβλημάτων της αγοράς όπως το λαθρεμπόριο και η παράνομη διακί-νηση καυσίμων επηρεάζει αρνητικά, μέσω των θυγατρικών εταιριών εμπορίας, τους δύο ομίλους διύλισης της χώρας.

Τα Ελληνικά Πετρέλαια, που ελέγχουν τα διυλιστήρια Ασπροπύργου, Ελευσίνας, Θεσσαλονίκης και ΟΚΤΑ (Σκό-πια) μέσα στο 2012 θα περάσουν κατά 100 % στον ιδιωτι-κό τομέα ενώ νωρίτερα, σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα, θα έχουν απεμπλακεί από τη ΔΕΠΑ και το ΔΕΣΦΑ, στις οποίες ελέγχουν το 35 %, εταιρίες που βαδίζουν επίσης προς ιδιωτικοποίηση.

Ήδη, το σύνολο των μετοχών των ΕΛΠΕ που κατέχει το Δημόσιο (35,47% του μετοχικού κεφαλαίου) έχουν με-ταβιβαστεί στο Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας για να τεθεί σε κίνηση η διαδικασία αποκρατικοποίησης. Τα ΕΛΠΕ ήδη τα τελευταία χρόνια διοικούνται με συναινετικές διαδικασίες μεταξύ του Δημοσίου και του ομίλου Λάτση που κατέχει τη σχετική πλειοψηφία των μετοχών.

Επενδυτικά προγράμματαΟι δύο όμιλοι ολοκλήρωσαν ή ολοκληρώνουν, στην κο-ρύφωση της κρίσης της ελληνικής οικονομίας, επενδυτικά προγράμματα που περιλαμβάνουν εκσυγχρονισμό των διυ-λιστηρίων, επέκταση των εμπορικών δικτύων και διείσδυση στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας.

Βασικός στόχος του εκσυγχρονισμού των διυλιστηρίων είναι αφενός η αύξηση της παραγωγής προϊόντων υψηλό-τερης προστιθέμενης αξίας και αντίστοιχα ο περιορισμός ή κατάργηση προϊόντων (όπως το μαζούτ) που έχουν χαμηλά περιθώρια διύλισης και αφετέρου η κάλυψη του ελλείμμα-τος στην παραγωγή ντίζελ που αντιμετωπίζει η Ελλάδα (οι ανάγκες της χώρας καλύπτονται με εισαγωγές) αλλά και η ευρύτερη περιοχή της ΝΑ Ευρώπης. Στο «λογαριασμό» για

τη χώρα μας μπαίνει και η πρόσφατη άρση της απαγόρευσης κυκλοφορίας πετρελαιοκίνητων ΙΧ στην Αθήνα και τη Θεσ-σαλονίκη. Η αναβάθμιση του διυλιστηρίου Θεσσαλονίκης ολοκληρώθηκε στα τέλη του 2011 ενώ η Ελευσίνα αναμέ-νεται να τεθεί σε λειτουργία ως τον Ιούνιο.

Με την ολοκλήρωση της αναβάθμισης της Ελευσίνας η πα-ραγωγή 2,2 εκατ. τόνων Μαζούτ θα μετατραπεί σε 1,32 εκατ. τόνους ντίζελ, 450.000 τόνους Νάφθας κατάλληλη για πετροχημικά ή παραγωγή βενζινών και σε θερμική Ενέρ-γεια 250 MW υπό την μορφή καθαρού αερίου χαμηλής θερμογόνου δύναμης για καύση στους φούρνους αντί Μα-ζούτ. Η αναβάθμιση του διυλιστηρίου της Θεσσαλονίκης είχε στόχο την κάλυψη των αναγκών της Βόρειας Ελλάδας σε βενζίνες και ντίζελ.

Η Motor Oil αντίστοιχα ολοκλήρωσε πρόσφατα επενδυ-τικό πρόγραμμα ύψους 1 δις. ευρώ που περιελάμβανε την κατασκευή νέας μονάδας απόσταξης αργού, αναβάθμιση του συγκροτήματος λιπαντικών και συμπαραγωγής ενέρ-γειας, αποθηκευτικούς χώρους, κ.α.

ΕξαγορέςΣτον τομέα της εμπορίας οι δύο όμιλοι ενίσχυσαν την πα-ρουσία τους με την εξαγορά της BP από τα ΕΛΠΕ και της Shell από τη Motor Oil. Όμως τόσο η εμπορία όσο και η διύλιση πιέζονται αφενός από τη μείωση της κατανάλωσης που οφείλεται στην κρίση και την εκτόξευση των τιμών λόγω αύξησης της φορολογίας, αφετέρου από τα χρόνια δομικά προβλήματα της αγοράς καυσίμων που παραμένουν ανεπίλυτα παρά τις πιέσεις του κλάδου. Οι πωλήσεις σε όγκο σύμφωνα με τα τελευταία επίσημα στοιχεία των ΕΛΠΕ για το 9μηνο του 2011 μειώθηκαν στην εσωτερική αγορά κατά 7 % ενώ η ΕΛΣΤΑΤ για το 11μηνο Ιανουαρίου – Νο-εμβρίου 2011 καταγράφει μείωση πωλήσεων στη λιανική, πάντα σε όγκο, κατά 15,8 %.

Διυλιστήρια και εταιρίες εμπορίας κατέθεσαν τον Ιανουάριο από κοινού προτάσεις για καταπολέμηση του λαθρεμπορί-ου στα καύσιμα επισημαίνοντας ότι «εάν παταχθεί ριζικά το λαθρεμπόριο και η ανομία στην αγορά των καυσίμων, θα ελαφρυνθεί σημαντικά το βάρος των φόρων που επω-

μίζονται οι Έλληνες φορολογούμενοι, θα περιοριστεί ο αθέμιτος ανταγωνισμός και θα σταματήσει το κλείσιμο των υγιών επιχειρήσεων του Κλάδου, οι οποίες οδηγούνται σήμερα σε αφανισμό, με τους εργαζόμενους σε αυτές να οδηγούνται στην ανεργία». Οι προτάσεις τους περιλαμβά-νουν καταπολέμηση των εικονικών εξαγωγών καυσίμων, έλεγχο της διακίνησης ναυτιλιακών καυσίμων, εξάρθρωση των κυκλωμάτων νοθείας της βενζίνης με άλλες ουσίες (μεθανόλη, τολουόλη, κ.ά.), εξίσωση των φόρων στα πε-τρέλαια θέρμανσης και κίνησης με παράλληλη καταβολή επιδόματος θέρμανσης, αφαίρεση άδειας λειτουργίας από τα πρατήρια στα οποία διαπιστώνεται «παρέμβαση» στη λειτουργία των αντλιών, πάταξη της παραεμπορίας και της

παράνομης εμφιάλωσης στο υγραέριο, κ.α.

Η δραστηριοποίηση στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας είναι επίσης ένα κοινό χαρακτηριστικό για τους δύο ομί-λους, σε συνεργασία με την Ιταλική Edison για τα ΕΛΠΕ και τον όμιλο Μυτιληναίου για τη Motor Oil. Η Elpedison, θυγατρική των ΕΛΠΕ και της Ιταλικής Edison λειτουργεί τις μονάδες της Θεσσαλονίκης (400 MW) και Θίσβης (420 ΜW) ενώ η Motor Oil συμμετέχει με 35 % στη μονάδα της Κόρινθος Power (436 MW), δίπλα στις εγκαταστάσεις του διυλιστηρίου, που βρίσκεται σε δοκιμαστική λειτουργία και αναμένεται να τεθεί σε εμπορική λειτουργία μέσα στο πρώτο εξάμηνο του έτους. ■

Είναι το οριστικό τέλος του αγωγού Μπουργκάς – Αλε-ξανδρούπολη η ανακοίνωση της βουλγαρικής κυβέρνησης του περασμένου Δεκεμβρίου για αποχώρηση από το έργο, ή ένα ακόμη επεισόδιο στο «σήριαλ» του αγωγού που κρατάει είκοσι χρόνια;

Ασφαλώς η απόφαση της Σόφιας να ζητήσει μεταξύ άλλων και την ακύρωση της τριμερούς διακρατικής συμφωνίας που είχε υπογραφεί το 2007 στην Αθήνα για την κατα-σκευή του πετρελαιαγωγού αν μη τι άλλο βάζει στον πάγο την προετοιμασία του έργου. Όμως κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει μια άλλη βουλγαρική κυβέρνηση στο μέλλον να ξαναδεί τα οφέλη του έργου για την οικονομία, θέτοντας στις πραγματικές τους διαστάσεις τις περιβαλλοντικές ανη-συχίες που χρησιμοποιήθηκαν ως αιτία ή πρόσχημα για το βουλγαρικό «Όχι» στον αγωγό. Γεγονός είναι πάντως ότι η παρούσα κυβέρνηση στη Σόφια έδειξε από την πρώτη

στιγμή τις διαθέσεις της για το έργο, προβάλλοντας τα ζητήματα περιβαλλοντικής ασφάλειας επί σειρά μηνών πριν καταλήξει στην αποχώρηση.

Από την άλλη πλευρά η Ελλάδα, μετά τα ερωτηματικά που δημιούργησε η προεκλογική στάση του πρώην πρωθυ-πουργού κ. Γ. Παπανδρέου έκανε βήματα για να δείξει ότι το έργο εξακολουθεί να ενδιαφέρει τη χώρα. Προχώρησε το νομοσχέδιο για τις απαλλοτριώσεις και την όδευση του αγωγού, ενώ έβαλε στο «παιχνίδι» για τα περιβαλλοντικά τις αρμόδιες υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Χωρίς όμως να υπάρξει το επιθυμητό αποτέλεσμα.

Γενική είναι η εντύπωση πάντως ότι η Βουλγαρική στάση οφείλεται σε δάκτυλο των ΗΠΑ που δεν επιθυμούν αύξηση της ρωσική επιρροής στην περιοχή, και δη στον ενεργειακό τομέα.

Γεφύρι της Άρτας ο Μπουργκάς - Αλεξανδρούπολη

// 64 greek energy 2012 | ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ | διυλιστήρια

Τα ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ ιδρύθηκαν το 1998 και αποτε-λούν έναν από τους κορυφαίους Ομίλους στον τομέα της ενέργειας στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, με δραστηριότη-τες σε 9 χώρες. Το 2011 ο κύκλος εργασιών του Ομίλου ανήλθε σε €9,3 δις και τα δημοσιευμένα καθαρά κέρδη σε €137 εκ.Μέτοχοι της εταιρείας είναι η Paneuropean Oil and Industrial Holdings S.A. (41,9%) και το Ελληνικό Δημόσιο (35,5%), ενώ το υπόλοιπο ελεύθερα διαπραγματεύσιμο ποσοστό ανήκει σε θεσμικούς επενδυτές (15,5%) και ιδι-ώτες (7,1%). Οι μετοχές του Ομίλου είναι εισηγμένες στο Χρηματιστήριο Αθηνών.Ο τομέας της διύλισης αποτελεί την κύρια δραστηριότητα, απασχολώντας περισσότερο από το 70% του συνολικού ενεργητικού. Τα ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ διαθέτουν τα τρία από τα τέσσερα διυλιστήρια της Ελλάδας, κατέχοντας μερίδιο περίπου 65% της ελληνικής αγοράς στον τομέα του χονδρικού εμπορίου πετρελαιοειδών.Ο Όμιλος κατέχει κορυφαία θέση στην εγχώρια εμπο-ρία, μέσω των θυγατρικών του ΕΚΟ και Ελληνικά Καύσιμα (πρώην BP Hellas). Τα ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ κατέχουν σημαντική θέση στις αγορές της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και Ανατολικής Με-σογείου. Ο Όμιλος κατέχει το μοναδικό διυλιστήριο της π.Γ.Δ.Μ. στα Σκόπια και αποτελεί έναν από τους κύριους παράγοντες εμπορίας καυσίμων στην Κύπρο, τη Βουλγαρία, το Μαυροβούνιο, την π.Γ.Δ.Μ., και τη Σερβία, ενώ διαθέτει παρουσία στις αγορές Αλβανίας και Βοσνίας μέσω ενός δικτύου, που αριθμεί περίπου 300 πρατήρια.Τα ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ κατέχουν δικαιώματα έρευνας

για υδρογονάνθρακες στην Ελλάδα και το Μαυροβούνιο, ενώ συμμετέχουν σε ερευνητικά προγράμματα στις περιο-χές West Obayed και Mesaha της Αιγύπτου.Ο Όμιλος διαθέτει το μοναδικό καθετοποιημένο συγκρό-τημα παραγωγής πετροχημικών στην Ελλάδα. Τα ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ έχουν συνάψει στρατηγική συμμαχία με την ιταλική EDISON στον τομέα παραγωγής και εμπορίας ηλεκτρικής ενέργειας και ήδη λειτουργούν δύο μονάδες συνδυασμένου κύκλου στη Θεσσαλονίκη και τη Θίσβη Βοιωτίας, συνολικής ισχύος 810 MW. Επιπλέον, τα ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ δραστηριοποιούνται στον τομέα της ηλεκτροπαραγωγής από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας μέσω της θυγατρικής ΕΛΠΕ Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, έχοντας ήδη έργα ισχύος άνω των 100 MW σε διάφορα στάδια ανάπτυξης.

Τα ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ συμμετέχουν κατά 35% στη Δημόσια Επιχείρηση Αερίου Α.Ε. (ΔΕΠΑ). Τα ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ δραστηριοποιούνται επίσης στην ανάπτυξη έργων αγωγών πετρελαίου και φυσικού αερίου. Μέσω της ΔΕΠΑ συμμετέχουν στην ανάπτυξη διασυνοριακών αγωγών φυσικού αερίου στην περιοχή της Νοτιοανατο-λικής Ευρώπης.Επίσης, ο Όμιλος ολοκληρώνει μέχρι τα μέσα του 2012 τη μεγαλύτερη βιομηχανική επένδυση στην Ελλάδα ύψους €1,2 δις, που αφορά τον εκσυγχρονισμό και την αναβάθ-μιση του διυλιστηρίου Ελευσίνας. Ένα έργο με πολλαπλά οφέλη για το περιβάλλον, την απασχόληση και την εθνική οικονομία.

ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ

O Όμιλος ολοκληρώνει μέχρι τα μέσα του 2012 τη μεγαλύτερη βιομηχανική επένδυση στην Ελλάδα ύψους €1,2 δις, που αφορά τον εκσυγχρονισμό και την αναβάθμιση του διυλιστηρίου Ελευσίνας. Ένα έργο με πολλα-πλά οφέλη για το περιβάλλον, την απασχό-ληση και την εθνική οικονομία.

ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ | διυλιστήρια 65 //

Η Μότορ Όιλ Ελλάς (ΜΟΕ) είναι μία εταιρεία με ηγετικό ρόλο στον τομέα της διύλισης πετρελαίου, προμηθεύοντας τις αγορές που εξυπηρετεί με ένα ευρύ φάσμα αξιόπιστων ενεργειακών προϊόντων. Η εταιρεία έχει εξελιχθεί σε έναν από τους κύριους στυλοβάτες της εθνικής οικονομίας, ενώ παράλληλα διατηρεί και πρωταγωνιστικό ρόλο στην ευρύ-τερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Το Διυλιστήριο μαζί με τις βοηθητικές εγκαταστάσεις και τις εγκαταστάσεις διακίνησης καυσίμων αποτελεί το με-γαλύτερο αμιγώς ιδιωτικό βιομηχανικό συγκρότημα της Ελλάδος και θεωρείται ένα από τα πιο ευέλικτα διυλιστήρια της Ευρώπης. Μπορεί να κατεργάζεται αργό πετρέλαιο δια-φόρων τύπων, παράγοντας ένα ευρύ φάσμα πετρελαϊκών προϊόντων, που καλύπτουν τις πιο αυστηρές διεθνείς προ-διαγραφές, εξυπηρετώντας έτσι μεγάλες εταιρείες εμπορίας πετρελαίου στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Επιπλέον, η ΜΟΕ είναι η μοναδική ελληνική εταιρεία παραγωγής και συσκευασίας λιπαντικών. Τα παραγόμενα βασικά και τελι-κά λιπαντικά είναι εγκεκριμένα από διεθνείς οργανισμούς (Association des Constructeur Europeens d’Automobiles, American Petroleum Institute) και από τις Ένοπλες δυνά-μεις των ΗΠΑ.

Το Διυλιστήριο βρίσκεται στους Αγίους Θεοδώρους, Κο-ρινθίας, περίπου 70 χλμ. έξω από την Αθήνα. Η Διοίκηση της εταιρείας, καθώς και οι Γενικές Διευθύνσεις Εμπορίας, Οικονομικών, Διοικητικού & Ανθρωπίνων Πόρων και Στρατηγικού Επιχειρησιακού Σχεδιασμού & Ανάπτυξης, στεγάζονται σε σύγχρονο κτίριο στο Μαρούσι Αττικής.Το Σύστημα Διαχείρισης Ποιότητας της ΜΟΕ είναι πιστο-ποιημένο σύμφωνα με το ISO 9001:2008 για την παρα-γωγή και παράδοση καυσίμων, λιπαντικών, κεριών και λαδιών. Το Σύστημα Περιβαλλοντικής Διαχείρισης είναι και αυτό πιστοποιημένο σύμφωνα με το ISO 14001:2004 για

συστήματα περιβαλλοντικής διαχείρισης. Είναι το μόνο διυ-λιστήριο στην Ελλάδα, και ένα από τα ελάχιστα στην Ευρώ-πη, το οποίο έχει πιστοποιηθεί και για τα δύο συστήματα.Η δέσμευση της Εταιρείας για συνεχή βελτίωση της ποιό-τητας είναι καθολική. Στα πλαίσια της δέσμευσης αυτής, το Σεπτέμβριο του 2006 έγινε Διαπίστευση του Χημείου του Διυλιστηρίου, σύμφωνα με το πρότυπο ISO 17025:2005, από το Εθνικό Σύστημα Διαπίστευσης (Ε.ΣΥ.Δ.). Επιπρόσθετα, από το 2007 η Εταιρεία υλοποιώντας τη δέσμευσή της για συνεχή βελτίωση στη Διαχείριση του Περιβάλλοντος, εκδίδει σε εθελοντική βάση την ετήσια Περιβαλλοντική Δήλωση, σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Κανονισμό EMAS (Eco-Management and Audit Scheme) 1221/2009 επικυρωμένη από τη Bureau Veritas.Η μεγάλη επιτυχία της MOΕ οφείλεται κατά ένα μεγάλο μέρος στο ανθρώπινο δυναμικό, που αποτελεί ένα ανεκτί-μητο κεφάλαιο για την εταιρεία. Μέσα από συνεχή εκπαί-δευση, διασφάλιση πολύ καλών συνθηκών εργασίας, και σημαντικές παροχές η εταιρεία προσπαθεί να αναπτύξει τους εργαζομένους στο καλύτερο δυνατό επίπεδο ώστε να συμβάλλουν στις προοπτικές περαιτέρω ανάπτυξης της.

ΜOΤΟΡ OΙΛ ΕΛΛAΣ

Το Διυλιστήριο μαζί με τις βοηθητικές εγκα-ταστάσεις και τις εγκαταστάσεις διακίνησης καυσίμων αποτελεί το μεγαλύτερο αμιγώς ιδιωτικό βιομηχανικό συγκρότημα της Ελ-λάδος και θεωρείται ένα από τα πιο ευέλικτα διυλιστήρια της Ευρώπης.

// 66 greek energy 2012 | ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ | καύσιμα - εμπόριο

Η κρίση έδειξε τις αδυναμίες στην αγορά πετρελαιοειδών

Σε κινούμενη άμμο που απειλεί να καταπιεί τους πιο αδύνα-μους και να πλήξει σφόδρα τους ισχυρότερους παίκτες στην αγορά πετρελαιοειδών εξελίσσεται η οικονομική κρίση, με τις εμπορικές επιχειρήσεις να πληρώνουν ακριβά τις ολιγο-πωλιακές δομές του κλάδου και τη στρεβλή ανάπτυξη που έφερνε εύκολο κέρδος τις προηγούμενες δεκαετίες.

Ο κλάδος έχει μπλεχτεί για τα καλά στο υφεσιακό σπιράλ του Μνημονίου και δέχεται απανωτά χτυπήματα μέσω της διαρκούς μείωσης της κατανάλωσης στις βενζίνες και τα περισσότερα πετρελαιοειδή, την υπερφορολόγηση των καυσίμων που συρρικνώνει τα περιθώρια κέρδους, τον υπερδανεισμό, την έλλειψη ρευστότητας από το τραπεζικό σύστημα, την έξαρση του λαθρεμπορίου και τελικά τις πολύ μεγάλες επισφάλειες από τη δραστηριότητα της λιανικής (πρατήρια) που για τις περισσότερες εταιρείες αποτελεί την μεγαλύτερη απειλή για την μελλοντική τους βιωσιμότητα.

Μείωση κατανάλωσηςΜέσα στην τελευταία τετραετία η κατανάλωση πετρελαιο-ειδών έχει μειωθεί κατά 21%, από τα 16,5 εκατ. μετρικούς τόνους το 2008, κοντά στα 13 εκατ. τόνους το 2011, ενώ τα περιθώρια κέρδους για την αλυσίδα χονδρικής και λιανικής διάθεσης καυσίμων έχουν ουσιαστικά αφανιστεί. Από 15% επί της τιμής που μοιράζονταν πριν λίγο καιρό οι εταιρείες εμπορίας και τα πρατήρια, το μικτό περιθώριο έχει πέσει στο 5-6%, ποσοστό που ισοδυναμεί με 3-6 λεπτά στο και είναι πρακτικά αδύνατο να συντηρήσει εν ζωή 20 εταιρείες εμπορίας και περίπου 7.000 πρατήρια υγρών καυ-σίμων, παρότι ο τζίρος τους καλπάζει λόγω της εκτίναξης των τιμών αντλίας.

Πολλές από αυτές τις εταιρείες, βρίσκονται στο κόκκινο, επιχειρώντας να επιβιώσουν σε έναν κλάδο, που ο αντα-γωνισμός με τους μεγάλους παίκτες δεν αφήνει και πολλά περιθώρια στους «μικρούς», που όπως εξελίσσονται τα

πράγματα την επαύριο, είτε θα απορροφηθούν από μεγα-λύτερα δίκτυα ή να βάλουν λουκέτο.

Ειδικά στα βόρεια σύνορα της χώρας η μείωση στην κατα-νάλωση καυσίμων αγγίζει το 40-50% καθιστώντας ακόμη πιο δύσκολα διαχειρίσιμη την κατάσταση από τις εταιρείες.

Ήδη από το 2010 οι επιπτώσεις της κρίσης είχαν αποτυ-πωθεί στους ισολογισμούς των επιχειρήσεων εμπορίας με διεύρυνση ζημιών για αρκετές από αυτές και μείωση των κερδών για τις περισσότερες, που πάντως διατήρησαν τα θετικά τους αποτελέσματα, σε αντίθεση με τις εταιρείες άλλων εμπορικών κλάδων. Συνολικά ο κλάδος παρου-σίασε το 2010 ζημιές 46 εκατ. ευρώ, κυρίως λόγω των εκτεταμένων ζημιών της Coral-Shell, ΒP και Dracoil (σ.σ η τελευταία έχει συρρικνώσει πλέον τη δραστηριότητά της).

Το 2011 η εικόνα δεν φαίνεται να βελτιώθηκε ιδιαίτερα αφού η μείωση του όγκου πωλήσεων συνεχίστηκε, ενώ το χρηματοοικονομικό κόστος αυξήθηκε, ενώ για το 2012 το καλύτερο που έχουν να ελπίζουν οι εταιρείες του κλάδου είναι η συγκράτηση του ρυθμού μείωσης της κατανάλωσης και η σταθεροποίηση των αποτελεσμάτων τους.

Πιστωτική ασφυξίαΟ βραχνάς των περιορισμένων πιστώσεων που αντιμετωπί-ζουν τα πρατήρια υγρών καυσίμων καθώς υποχρεώνονται σε ποσοστό 95% να πληρώνουν τις αγορές τους με μετρη-τά, είναι κοινός και για τις εταιρείες εμπορίας πετρελαιοει-δών ως προς τις εμπορικές σχέσεις τους με τα διυλιστήρια. Οι δύο όμιλοι διύλισης της χώρας βλέποντας την αδυναμία είσπραξης των οφειλών που αντιμετωπίζουν οι εταιρείες εμπορίας, έχουν σφίξει χρονικά και ποσοτικά τις παρεχό-μενες πιστώσεις που από τις 40 ημέρες προ διετίας, έχουν περιοριστεί σήμερα στις 10-15 μέρες ή και ακόμη λιγότερο στους πιο επίφοβους «παίκτες» του κλάδου. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι απαιτείται να αξιοποιηθούν πολύ μεγαλύτερα

κεφάλαια κίνησης από ότι στο παρελθόν, τα οποία είναι δυσεύρετα και κοστίζουν ακριβά. Για τις κορυφαίες σε με-ρίδια αγοράς,μεγάλες εταιρείες του κλάδου, οι επισφαλείς απαιτήσεις φτάνουν ή και ξεπερνούν τα 100-150 εκατ. ευρώ, με αποτέλεσμα θέλουν δε θέλουν, να υποχρεώνο-νται να χρηματοδοτούν προβληματικά πρατήρια μόνο και μόνο για να μην εγγράψουν στους ισολογισμούς τους τη ζημιά ή για να μην χάσουν προς όφελος του ανταγωνισμού, κεντρικά σημεία πώλησης ακόμη και αν αυτά έχουν καταστεί σήμερα ζημιογόνα.

Εξίσωση φόρουΤο πρόβλημα χρηματοδότησης εκτιμάται ότι θα γίνει ακόμη εντονότερο με την εξίσωση των φόρων στα πετρέλαια θέρμανσης και κίνησης, όπου το «χτύπημα» θα είναι διπλό. Μπορεί σε συνδυασμό με την εγκατάσταση συστήματος εισροών/εκροών να αποτελέσει όπλο για την καταπολέμη-ση του λαθρεμπορίου, αλλά από την άλλη η κατανάλωση θα υποχωρήσει ακόμη περισσότερο λόγω της υψηλής λιανικής τιμής, ενώ παράλληλα εξίσωση του φόρου θα απαιτήσει πολύ περισσότερα κεφάλαια κίνησης μέσω τραπεζικού δανεισμού σε μια περίοδο που ήδη οι υποχρεώσεις των εταιρειών εμπορίας είναι «φουσκωμένες» (ξεπερνούν το 1,5 δις. ευρώ για επτά μεγαλύτερες του κλάδου,) και εξυ-πηρετούνται με δυσκολία.

Υπό το πρίσμα αυτό η εξίσωση των φόρων θεωρείται από πολλούς επιχειρηματίες του κλάδου ως κομβική εξέλιξη για την επόμενη μέρα στην αγορά πετρελαιοειδών, κα-θώς εκτιμάται ότι θα αποτελέσει το εναρκτήριο λάκτισμα για ευρύτερες και ίσως βίαιες αναδιαρθρώσεις (λουκέτα, συγχωνεύσεις, πώληση δικτύων, εκχώρηση μεριδίων αγο-ράς κ.α). Όπως παραδέχονται παράγοντες της αγοράς, ο κλάδος των πετρελαιοειδών χαρακτηρίζεται από σωρεία στρεβλώσεων που αν αθροιστούν εξηγούν επαρκώς τα φαινόμενα κερδοσκοπίας και ανορθόδοξης λειτουργίας που χαρακτηρίζουν τη λειτουργία του.

Μεγάλοι και μικροίΟι δέκα από τις 20 εταιρείες εμπορίας συγκεντρώνουν μερίδια κάτω από 2%, ενώ οι δύο μεγάλοι όμιλοι διυλι-στηρίων (EΛΠΕ με τις ΕΚΟ και ΒP και Motor Oil με τα εμπορικά σήμερα των Shell, Αvin και Cyclon) έχουν πλέ-ον διαμορφώσει, μετά και την εξαγορά των δικτύων των δραστηριοτήτων των δύο πολυεθνικών, κυρίαρχο μερίδιο στην αγορά καθώς ελέγχουν πάνω από το 55% στη λιανική.

Το αν η φορολογική εξίσωση στα πετρέλαια θα είναι και η οριστική απάντηση στο λαθρεμπόριο και την παραβατικό-τητα που οργιάζει τόσο στην χονδρική (εταιρείες εμπορίας) όσο και στη λιανική (πρατήρια), μένει να φανεί επίσης στην πράξη.

Άλλωστε σύμφωνα με στελέχη του κλάδου, ένας λόγος που δεν έχουν κλείσει περισσότερες εταιρείες και πρατήρια παρά το βάθος της κρίσης, είναι ο αθέμιτος ανταγωνισμός μέσα από το λαθρεμπόριο (η αύξηση της φορολογίας σε ποσοστό πάνω από 60% ενισχύει το κίνητρο για λαθρε-μπορία) και τη νοθεία. Στην αγορά διακινούνται μεγάλες ποσότητες καυσίμων από εταιρίες σε πρατήρια με «πειραγ-μένες» αντλίες ή λαθρεμπορικά, που έτσι εξασφαλίζουν παράταση χρόνου σε κάποιες εταιρίες.

Η διαρκής μείωση της κατανάλωσης ωθεί πλέον τις εταιρεί-ες να δίνουν μάχη να διατηρήσουν τα μερίδια αγοράς που διαθέτουν, πολλές φορές … «χρηματοδοτώντας» τις ζημιές τους. Και επειδή το πεδίο της τιμολογιακής πολιτικής πλέον δεν αποδίδει λόγω των χαμηλών έως αρνητικών περιθωρί-ων κέρδους, οι προσπάθειες εστιάζονται στην προώθηση «νέου τύπου» καυσίμων ή στο θέμα της ποιότητας και της «εγχυμένης» λειτουργίας των συνεργαζόμενων πρατηρίων. Παράλληλα κατά καιρούς προωθούνται διάφορες προωθη-τικές ενέργειες με προσφορές, που ξεκινούν από επιστροφή μετρητών με κάρτες και φτάνουν μέχρι κουπόνια για αγορές προϊόντων ή κληρώσεις για μετρητά. ■

Όπως παραδέχονται παράγοντες της αγοράς, ο κλάδος των πετρελαιοειδών χαρακτηρίζεται από σωρεία στρεβλώσεων που αν αθροιστούν εξηγούν επαρκώς τα φαινόμενα κερδοσκοπίας και ανορθόδοξης λειτουργίας που χαρακτηρίζουν τη λειτουργία του.


Να παταχθεί το λαθρεμπόριο και η ανομία στην αγορά καυσίμων

Σύνδεσμος Εταιριών Εμπορίας Πετρελαιοειδών

Σε μια εποχή που η οικονομική και πιστωτική κρίση μα-στίζει όλους τους κλάδους της ελληνικής οικονομίας, δεν θα ήταν δυνατόν να μείνει ανεπηρέαστος ο Κλάδος των Πετρελαιοειδών από τις συνέπειες της. Είναι γνωστό ότι από το 2009 μέχρι σήμερα έχουν κλείσει τρείς Εταιρίες Εμπορίας Πετρελαιοειδών και από πληροφορίες της ΟΒΕ έχουν κλείσει 1000 πρατήρια υγρών καυσίμων.

Δυστυχώς η πτώση των πωλήσεων συνεχίζεται και δεν φαίνεται να ανακόπτεται το 2012.

Τα βασικά προβλήματα που αντιμετωπίζει σήμερα ο Κλάδος είναι:

Α. Το λαθρεμπόριο και κάθε μορφής παρανομία στα καύσιμα.

Β. Η δραματική μείωση της ρευστότητας στην αγορά.

Και βέβαια, η γραφειοκρατία και η έλλειψη οράματος για εκσυγχρονισμό της δημόσιας διοίκησης.

Τώρα όμως, είναι η μοναδική ευκαιρία για την Πολιτεία να θέσει τις βάσεις για την εξυγίανση της αγοράς και να λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα για την καταπολέμηση του λαθρε-μπορίου, την πάταξη κάθε μορφής παρανομίας στα καύσιμα και την επίλυση των διαχρονικών διαρθρωτικών προβλημά-των, ώστε να μπορέσει να λειτουργήσει η αγορά σε συνθή-κες ελεύθερης οικονομίας και υγιούς ανταγωνισμού.

ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ | καύσιμα - εμπόριο 69 //

Α. Καταπολέμηση λαθρεμπόριου και κάθε μορφής παρανομία στα καύσιμαΤο ζήτημα της καταπολέμησης του λαθρεμπορίου στην αγορά καυσίμων αναδεικνύεται ως μείζον θέμα για την Ελ-ληνική Οικονομία. Είναι απολύτως απαραίτητο η Πολιτεία, σε συνεργασία με τους θεσμικούς φορείς, να προσδιορί-σει το μέγεθος, τις πηγές, τους τρόπους, τα μέσα και τους τελικούς αποδέκτες του λαθρεμπορίου και να ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα για τον περιορισμό του φαινομένου της λαθρεμπορίας στη διακίνηση των καυσίμων.

Πρέπει επειγόντως η Πολιτεία να κατανοήσει ότι, εάν πατα-χθεί ριζικά το λαθρεμπόριο και η ανομία στην αγορά των καυσίμων, θα ελαφρυνθεί σημαντικά το βάρος των φόρων που επωμίζονται οι Έλληνες φορολογούμενοι.

Υπό το βάρος των καθημερινών εξελίξεων του Κλάδου και κυρίως της τραγικής οικονομικής κατάστασης που βρίσκεται η χώρα μας, οι Εταιρίες έχουν επανειλημμένα καταθέσει τις θέσεις τους προς την Πολιτεία για την καταπολέμηση του Λαθρεμπορίου στη διακίνηση των καυσίμων:

1 Αυστηρός έλεγχος για καταπολέμηση των εικονικών εξαγωγών καυσίμων.

2 Αυστηρός έλεγχος της διακίνησης ναυτιλιακών καυ-σίμων.

3 Εξάρθρωση των κυκλωμάτων νέας μορφής λαθρε-μπορίου και νοθείας της βενζίνης με άλλες ουσίες (π.χ. μεθανόλη, τολουόλη, κ.ά.).

4 Εξίσωση των φόρων στα πετρέλαια θέρμανσης και κίνησης με παράλληλη πρόβλεψη επιστροφής πόρων σε κοινωνικά ασθενείς ομάδες βάσει οικονομικών και γεωγραφικών κριτηρίων.

5 Αφαίρεση άδειας λειτουργίας από τα πρατήρια στα οποία διαπιστώνεται «παρέμβαση» (π.χ. με ηλεκτρονι-κούς μηχανισμούς) στη λειτουργία των αντλιών.

6 Άμεση εφαρμογή συστήματος ελέγχου εισροών-εκρο-ών στα Πρατήρια Υγρών Καυσίμων.

7 Έλεγχος τιμολογίων αγορών σε πρατήρια, από ΚΕΔΑΚ και ΣΔΟΕ και εφαρμογή του νόμου στις περιπτώσεις παραεμπορίου και πειρατείας.

8 Δειγματοληπτικός έλεγχος τιμολογίων Εταιριών Εμπο-ρίας για τυχόν περιπτώσεις λαθρεμπορίου και πειρα-τείας.

9 Σήμανση όλων των βυτιοφόρων Ι.Χ. και Δ.Χ. (ως Ν. 3054/2002). Έλεγχος καθ΄ οδόν του νόμιμου της δι-ακίνησης.

10 Έλεγχος (καθ΄ οδόν) του φορτίου και του νόμιμου της διακίνησης που γίνεται με τα μικρά βυτιοφόρα των πρατηρίων.

11 Πάταξη της παραεμπορίας και της παράνομης εμφι-άλωσης στο Υγραέριο.

• Στα πρατήρια υγραεριοκίνησης.

• Στα παράνομα εμφιαλωτήρια.

• Στα νόμιμα εμφιαλωτήρια.

• Στη διακίνηση του χύμα υγραερίου.

12 Λήψη μέτρων για την αλλαγή του θεσμικού πλαισίου για την χορήγηση Αδειών Εμπορίας κατηγορίας Β1.

Β. Η δραματική μείωση της ρευστότητας στην αγοράΌπως είναι γνωστό, στα δύο τελευταία χρόνια οι τιμές των καυσίμων έχουν αυξηθεί δραματικά λόγω της αύξησης του ΕΦΚ κατά 86% και του ΦΠΑ κατά 4 ποσοστιαίες μονάδες (από 19% στα 23%). Άμεση συνέπεια αυτής της τεράστιας αύξησης ήταν η αντίστοιχη αύξηση του ύψους και του κό-στους δανεισμού όχι μόνο των Εταιριών Εμπορίας Πετρε-λαιοειδών, αλλά και όλων των κατόχων Άδειας Λιανικής Πώλησης του Κλάδου (πρατηριούχων καυσίμων, πωλητών πετρελαίου θέρμανσης κλπ.).

Η πρωτόγνωρη οικονομική κρίση που βιώνουμε σήμερα, έχει ελαχιστοποιήσει την ρευστότητα των Ελληνικών τραπε-ζών, με άμεσο αποτέλεσμα να ασφυκτιούν οικονομικά όλοι οι κλάδοι της Ελληνικής αγοράς. Ειδικά ο κλάδος Εμπορίας Πετρελαιοειδών ευρίσκεται σε χειρότερη κατάσταση εκ του γεγονότος ότι ο ΕΦΚ και ΦΠΑ (που αποτελούν περίπου τα 2/3 του κόστους αγοράς των καυσίμων) προκαταβάλ-λονται στο κράτος. (Ενώ στα Κράτη-Μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης ο ΕΦΚ καταβάλλεται μετά από 30 ημέρες, γεγονός που ισχύει στην Ελλάδα για τα καπνά και το οινόπνευμα).

Αναπόφευκτη συνέπεια είναι, οι Εταιρίες Εμπορίας Πετρε-λαιοειδών, στην προσπάθεια τους να μειώσουν το κεφά-λαιο κίνησης, να περιορίζουν στο ελάχιστο τις πιστώσεις στην αγορά με άμεσο αποτέλεσμα αυτή η κρίση ρευστότη-τας να μεταφέρεται τόσο στους επαγγελματίες κατόχους Άδειας Λιανικής Πώλησης του Κλάδου, όσο και στους τελικούς καταναλωτές (επιχειρήσεις, βιομηχανίες κλπ.). Επιπλέον, η αύξηση του κόστους δανεισμού επιβαρύνει τις τιμές πώλησης των καυσίμων σε όλη την αλυσίδα εμπορίας,

Είναι απολύτως απαραίτητο η Πολιτεία, σε συνεργασία με τους θεσμικούς φορείς, να προσδιορίσει το μέγεθος, τις πηγές, τους τρόπους, τα μέσα και τους τελικούς αποδέκτες του λαθρεμπορίου και να ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα για τον περιορισμό του φαινομένου της λαθρεμπορίας στη διακίνηση των καυσίμων.


επηρεάζοντας αυξητικά τις τελικές τιμές καταναλωτή.

Προκειμένου να βελτιστοποιηθεί το ύψος και το κόστος χρηματοδότησης στην Εμπορία Πετρελαιοειδών - και σύμ-φωνα με όσα ισχύουν στα περισσότερα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης - είναι επιτακτική ανάγκη η Πολιτεία να εξετάσει το ταχύτερο δυνατόν την πρόταση που έχει επα-νειλημμένα καταθέσει ο Σύνδεσμος για τον εκσυγχρονισμό των χρονοβόρων και δαπανηρών τελωνειακών διαδικασι-ών, και συγκεκριμένα:

• Οι Εταιρίες Εμπορίας να καταθέτουν στην Τελωνειακή Περιφέρεια, από την οποία έχει εκδοθεί η άδεια Εγκεκρι-μένου Αποθηκευτή, εγγύηση βάσει των ισχυόντων στα περισσότερα Κράτη – Μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης ήτοι τραπεζική, εταιρική ή βάσει ασφαλιστηρίου συμβολαίου, το ποσό της οποίας θα καλύπτει το σύνολο των αναλο-γούντων φορολογικών επιβαρύνσεων.

• Η καταβολή των φορολογικών επιβαρύνσεων να γίνεται μετά από ορισμένο αριθμό ημερών, ο οποίος θα καθο-ρίζεται αναλόγως με το αντίστοιχο ποσοστό εγγύησης που θα ορίζεται από συμφωνία.

Με τον εκσυγχρονισμό των τελωνειακών διαδικασιών θα είναι εφικτό να απελευθερωθούν οι απασχολούμενοι, σήμερα, στις εγκαταστάσεις Τελωνειακοί Υπάλληλοι, ώστε να αναβαθμισθούν και να αφοσιωθούν στο έργο του ελέγ-χου και της καταπολέμησης της λαθρεμπορίας. Η ισχύουσα διαδικασία απαιτεί παρουσία τελωνειακών, εντός των εγκα-ταστάσεων, για σφράγιση και αποσφράγιση των δεξαμε-νών και της πύλης. Αυτή η διαδικασία έχει ως συνέπεια, οι εγκαταστάσεις αποθήκευσης και διακίνησης να λειτουργούν ουσιαστικά μέσα στο περιορισμένο ωράριο εργασίας των δημοσίων υπαλλήλων (Τελωνειακών) αποστερώντας έτσι τις Εταιρίες από την ευελιξία για τις ώρες λειτουργίας και διακίνησης των καυσίμων.

Σημειωτέον ότι η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα της Ευρωπα-ϊκής Ένωσης η οποία ακολουθεί ακόμη γραφειοκρατικές τελωνειακές διαδικασίες.

Τέλος να τονισθεί ότι πρέπει επειγόντως η Πολιτεία να κατανοήσει ότι, εάν παταχθεί ριζικά το λαθρεμπόριο και

η ανομία στην αγορά των καυσίμων και προωθηθούν οι διαρθρωτικές αλλαγές και ο εκσυγχρονισμός του Κράτους, θα ελαφρυνθεί σημαντικά το βάρος των φόρων που επω-μίζονται οι Έλληνες φορολογούμενοι.

Ο ΣΕΕΠΕΟ Σύνδεσμος Εταιριών Εμπορίας Πετρελαιοειδών λειτουρ-γεί από το 1977 και εκπροσωπεί 12 Εταιρίες Εμπορίας Πε-τρελαιοειδών, που διακινούν το 90% των υγρών καυσίμων και άλλων πετρελαιοειδών προϊόντων της Χώρας και που απασχολούν άμεσα και έμμεσα δεκάδες χιλιάδες εργα-ζόμενους. Η αποστολή του Συνδέσμου είναι η ανάπτυξη θέσεων και διαχείριση θεμάτων που αφορούν στην ομαλή λειτουργία του Κλάδου της Εμπορίας Πετρελαιοειδών. Στην προσπάθεια αυτή συμβάλλει με εποικοδομητικές και εξειδικευμένες συμβουλές και προτάσεις προς την Πολιτεία.

Βασικός σκοπός του Συνδέσμου είναι η συμβολή με κάθε τρόπο και με αποφασιστικές παρεμβάσεις, στην εξασφάλι-ση λειτουργίας της αγοράς Πετρελαιοειδών σε συνθήκες ελεύθερης οικονομίας και υγιούς ανταγωνισμού.

Από την ημέρα ίδρυσης του Συνδέσμου η αποστολή του δεν σχετίζεται με την εκπροσώπηση των οικονομικών συμ-φερόντων των Εταιριών-Μελών του, αλλά με τη διαμόρφω-ση πλαισίων υγιούς ανταγωνισμού, όπου θα αναπτυχθούν βιώσιμες και υπεύθυνες επιχειρήσεις. ■

Τώρα είναι η μοναδική ευκαιρία για την Πολιτεία να θέσει τις βάσεις για την εξυγίανση της αγοράς και να λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα για την καταπολέμηση του λαθρεμπορίου, την πάταξη κάθε μορφής παρανομίας στα καύσιμα και την επίλυση των διαχρονικών διαρθρωτικών προβλημάτων, ώστε να μπορέσει να λειτουργήσει η αγορά σε συνθήκες ελεύθερης οικονομίας και υγιούς ανταγωνισμού.


Η ΕΚΟ ΑΒΕΕ, μέλος του Ομίλου ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ, με μία ηγετική παρουσία για περισσότερα από 40 χρόνια στην αγορά, δραστηριοποιείται στο χώρο της εμπορίας προϊόντων καυσίμων και λιπαντικών και παραμένει στην πρώτη θέση στην προτίμηση των Ελλήνων καταναλωτών.Στόχος και αποστολή της ΕΚΟ είναι ο εφοδιασμός της ελληνικής αγοράς με προϊόντα υψηλής ποιότητας, τόσο στα πρατήριά της όσο και στους κλάδους βιομηχανικών, ναυ-τιλιακών και αεροπορικών καυσίμων αλλά και λιπαντικών. Η ΕΚΟ διαθέτει ένα οργανωμένο και πλήρες δίκτυο πρα-τηρίων που καλύπτει όλη την Ελληνική περιφέρεια με πε-ρίπου 1.100 πρατήρια στο δυναμικό του. Παράλληλα, η ΕΚΟ σε συνεργασία με το ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΥΣΙΜΩΝ & ΛΙΠΑΝΤΙΚΩΝ (Ε.Τ.Κ.Λ.) του Εθνικού Με-τσόβιου Πολυτεχνείου (Ε.Μ.Π.), πρωτοπορεί για άλλη μια φορά, αναπτύσσοντας για το δίκτυο των πρατηρίων της το πιο ολοκληρωμένο σύστημα διασφάλισης ποιότητας καυσίμων, πραγματοποιώντας ελέγχους από εξειδικευμένα στελέχη του Εργαστηρίου επί τόπου στα πρατήριά της αλλά και στις εγκαταστάσεις του.

Η εταιρία δραστηριοποιείται και στον τομέα της Θέρμαν-σης, διαθέτοντας πετρέλαιο θέρμανσης με πρόσθετα βελ-τιωμένης καύσης, μέσω ενός δικτύου διανομής που παρα-δίδει γρήγορα και σωστά το προϊόν στον καταναλωτή. Εξίσου σημαντική είναι η δραστηριοποίησή της στην ελλη-νική αγορά ναυτιλιακών καυσίμων και λιπαντικών, κατέχο-ντας την πρώτη θέση σε αυτή την αγορά. Με την απόκτηση 2 οχηματαγωγών δεξαμενοπλοίων προηγμένης τεχνολο-γίας, έγινε εφικτή η πρόσβαση και στα πιο δυσπρόσιτα νησιά μας, ακόμα και κάτω από ακραίες καιρικές συνθήκες. Σήμερα η ΕΚΟ έχει ισχυρή παρουσία σε 23 αεροδρόμια σε όλη την ελληνική επικράτεια, επενδύοντας σε σύγχρονες εγκαταστάσεις εξυπηρέτησης αεροσκαφών και παρέχοντας προϊόντα υψηλής τεχνολογίας.

Τα λιπαντικά της ΕΚΟ παράγονται στη σύγχρονη και πρό-σφατα αναβαθμισμένη μονάδα της στο Σκαραμαγκά, με χρήση πρώτων υλών υψηλής ποιότητας, γεγονός που τα κάνει να ξεχωρίζουν για την αξιοπιστία και τις υψηλές επι-δόσεις τους ενώ παρέχει στο χρήστη την απόλυτη σιγουριά για την άψογη λειτουργία των οχημάτων ή των μηχανημά-των του.Η ΕΚΟ φροντίζει το περιβάλλον και το αποδεικνύει σε κάθε της «κίνηση», με πιστοποιημένες πολιτικές Ποιότη-τας, Ασφάλειας και Περιβάλλοντος, παρέχοντας καύσιμα πρωτοποριακής τεχνολογίας με μηδενική ή ελάχιστη περι-εκτικότητα θείου, προς όφελος της ελληνικής φύσης και ολόκληρου του πλανήτη μας. Στο πλαίσιο αυτό, οδηγεί τις εξελίξεις και στο χώρο της ηλεκτροκίνησης στην Ελλάδα, με την εγκατάσταση των πρώτων σταθμών ανεφοδιασμού ηλεκτρικών οχημάτων στα πρατήριά της. Επίσης, συμμετέχει στην κατασκευή του πρώτου πιλοτικού πρατηρίου υδρογόνου στον Αϊ Στράτη.

EKO

Στόχος και αποστολή της ΕΚΟ είναι ο εφο-διασμός της ελληνικής αγοράς με προϊόντα υψηλής ποιότητας, τόσο στα πρατήριά της όσο και στους κλάδους βιομηχανικών, ναυ-τιλιακών και αεροπορικών καυσίμων αλλά και λιπαντικών.


Το 2009, πραγματοποιήθηκε συμφωνία για την εξαγορά των εμπορικών δραστηριοτήτων της ΒΡ στην Ελλάδα από τα ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ A.E. (ΕΛΠΕ), τον μεγαλύτερο ενεργειακό όμιλο στην Νοτιοανατολική Ευρώπη. Η συμφωνία αφορούσε το σύνολο του δικτύου πρατη-ρίων καυσίμων, τις αποθηκευτικές εγκαταστάσεις ανά την Ελλάδα, καθώς και τον τομέα των εμπορικών και βιομηχα-νικών πελατών. Το Δεκέμβριο του ίδιου έτους, η ΒΡ Hellas μετονομάστηκε σε Hellenic Fuels A.Ε.Ε. (HF). Η εταιρεία διατηρεί τα σήματα ΒΡ στα πρατήρια και τις εγκαταστάσεις της καθώς και τις υψηλές προδιαγραφές τις οποίες επιβάλ-λει η χρήση τους αλλά και η ένταξή της στον Όμιλο ΕΛΠΕ. Η εταιρεία διατηρεί ένα δίκτυο 1100 περίπου πρατηρίων σε συνεργασία με επιχειρηματίες πρατηριούχους. Το δίκτυο αυτό καλύπτει γεωγραφικά σχεδόν ολόκληρη τη χώρα και παρέχει προϊόντα και υπηρεσίες σε όλους τους τομείς της εμπορίας πετρελαιοειδών.

Μεγάλη βαρύτητα δίνεται στη διάθεση υψηλής ποιότητας διαφοροποιημένων προϊόντων που περιέχουν εξελιγμένα πρόσθετα νέας γενιάς, με κορωνίδα τη βενζίνη ΒΡ Ultimate 100, ένα προϊόν εξαιρετικά υψηλής τεχνολογίας που εξα-σφαλίζει ιδιαίτερα βελτιωμένες επιδόσεις, χαμηλότερη εκπομπή ρύπων και οικονομία στην κατανάλωση καυσίμου. Εκτός από την προηγμένη BP Ultimate 100 οκτανίων, η HF παρουσίασε πρόσφατα στην αγορά τη νέα αναβαθμι-σμένη βενζίνη BP Ultimate η οποία αντικατέστησε την BP Unleaded 95, εισάγοντας την τεχνολογία Ultimate και στα 95 οκτάνια και διατηρώντας την ίδια τιμή.Τα καύσιμα BP Ultimate νέας γενιάς έχουν σχεδιαστεί από τους κορυφαίους επιστήμονες και μηχανικούς της BP ώστε να ανταποκρίνονται πλήρως στις νέες αυτές εξελίξεις. Ταυ-τόχρονα, συμπληρώνουν και βελτιώνουν την τεχνολογία των νέων κινητήρων ενώ επιτρέπουν σε κινητήρες παλαιό-τερης τεχνολογίας να λειτουργούν σαν καινούριοι.

Παράλληλα, η Hellenic Fuels είναι μία από τις σημαντικό-τερες και πλέον αξιόπιστες προμηθεύτριες εταιρείες πε-τρελαίου θέρμανσης σε πανελλαδική κλίμακα. Η εταιρεία διαθέτει στους καταναλωτές το φιλικό προς το Περιβάλλον πετρέλαιο θέρμανσης ΒΡ Super Heat.Ο τομέας Eμπορικών και Bιομηχανικών καυσίμων εφοδι-άζει σήμερα με καύσιμα και παράγωγα πετρελαίου άριστης ποιότητας (πετρέλαιο, μαζούτ, άσφαλτο) μεγάλο αριθμό Bιομηχανικών, Eμπορικών και Κατασκευαστικών εταιρι-ών σε όλη τη χώρα, εγγυώμενος την έγκαιρη, σωστή και ασφαλή παράδοσή τους. Ένα στρατηγικά κατανεμημένο σε όλες τις περιοχές της χώ-ρας δίκτυο 10 εγκαταστάσεων εξοπλισμένο με σύγχρονες μηχανολογικές εγκαταστάσεις και στελεχωμένο με έμπειρο προσωπικό εφοδιάζει απρόσκοπτα την αγορά με καύσιμα. Από ένα στόλο πλέον των 100 ΙΧ και ΔΧ βυτιοφόρων, εξυπηρετούνται το σύνολο των πρατηρίων της εταιρείας και οι βιομηχανικοί της πελάτες.Τεχνολογικά αναπτυγμένα συστήματα, όπως σύστημα ηλε-κτρονικής σφράγισης, σύστημα εντοπισμού θέσης (GPRS), συστήματα ελέγχου πίεσης ελαστικών, κλπ, μαζί με τη συ-νεχή εκπαίδευση των οδηγών, ενισχύουν την ασφάλεια και την αξιοπιστία των οδικών μας μεταφορών.

HELLENIC FUELS

Τα καύσιμα BP Ultimate νέας γενιάς έχουν σχεδιαστεί από τους κορυφαίους επιστήμο-νες και μηχανικούς της BP ώστε να ανταπο-κρίνονται πλήρως στις νέες εξελίξεις. Ταυτό-χρονα, συμπληρώνουν και βελτιώνουν την τεχνολογία των νέων κινητήρων.


Η AVIN, ένα από τα κορυφαία ονόματα στην ελληνική αγο-ρά πετρελαιοειδών, ξεκίνησε τη λειτουργία της το 1977. Διαγράφοντας μία συνεχόμενα δυναμική πορεία ανάπτυ-ξης, σήμερα απασχολεί πάνω από 200 άτομα, διαθέτει ιδιόκτητες εγκαταστάσεις αποθήκευσης πετρελαιοειδών στους Αγίους Θεοδώρους Κορινθίας και αριθμεί περισ-σότερα από 500 πρατήρια καυσίμων σε ολόκληρη την Ελλάδα. Είναι μέλος του Ομίλου της Motor Oil Hellas ενός από τους πιο δυναμικούς Ομίλους στο χώρο της διύλισης και της εμπορίας προϊόντων πετρελαίου στην Ελλάδα και στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.

Από την έναρξη της λειτουργίας της μέχρι και σήμερα, η AVIN εφαρμόζει πιστά και σταθερά μία ανθρωποκεντρική φιλοσοφία, όπου πρωταγωνιστούν το ήθος, η συνέπεια και ο σεβασμός προς τον καταναλωτή.Το όραμα στην Avin είναι να καταξιωθεί ως κορυφαία ελ-ληνική εταιρία πετρελαιοειδών, που στηρίζει τον άνθρωπο, προσφέροντας με έντιμο και υπεύθυνο τρόπο, ποιοτικά προϊόντα και υπηρεσίες σε προσιτές τιμές, αξιοποιώντας τη δύναμη και την τεχνολογία του διυλιστηρίου της ΜΟΗ.Αποτελεί καθημερινή της αποστολή να ανταποκρίνεται στις σύγχρονες και μελλοντικές ανάγκες των πελατών της,

μέσα από μια στρατηγική που επικεντρώνεται στην άριστη επιχειρησιακή λειτουργία των πρατηρίων, τη διατήρηση της ισχυρής θέσης στην αγορά B2B και την αξιοποίηση ευκαιριών για επιπλέον κερδοφόρες δραστηριότητες.«Το υψηλό επίπεδο των προϊόντων μας, το δίκτυό μας, η επιχειρησιακή ετοιμότητα του προσωπικού μας και η συνέ-πεια στην παράδοση ακόμα και κάτω από τις πιο αντίξοες συνθήκες είναι οι λόγοι που μας προτιμούν οι πελάτες μας τόσο χρόνια στα πρατήρια και στην βιομηχανία» υποστη-ρίζουν τα στελέχη της.Τα προϊόντα της αντιπροσωπεύουν την πιο προηγμένη τε-χνολογική πρόταση. Προμηθεύει με καύσιμα υψηλής ποιό-τητας τη βιομηχανία, καθώς και ιδιωτικά και επαγγελματικά οχήματα. Βενζίνη, πετρέλαιο, υγραέριο κίνησης, άσφαλτος, μαζούτ, λιπαντικά που πληρούν τις αυστηρότερες διεθνείς προδιαγραφές, συνθέτουν μια ολοκληρωμένη γκάμα προ-ϊόντων κίνησης, θέρμανσης, λίπανσης, οδοποιΐας και λει-τουργίας βιομηχανικών μονάδων. Η εταιρεία δηλώνει συνεχώς σε εγρήγορση για να καλύπτει τις ανάγκες των πελατών της. Τα τελευταία χρόνια βλέπο-ντας την αύξηση του ενδιαφέροντος για την υγραεριοκί-νηση κινήθηκε έτσι ώστε να προχωρήσει στις ανάλογες επενδύσεις και συνεργασίες για την παροχή υγραερίου κίνησης από τα πρατήριά της.

AVIN OIL

Βενζίνη, πετρέλαιο, υγραέριο κίνησης, άσφαλτος, μαζούτ, λιπαντικά που πληρούν τις αυστηρότερες διεθνείς προδιαγραφές, συνθέτουν μια ολοκληρωμένη γκάμα προϊό-ντων κίνησης, θέρμανσης, λίπανσης, οδοποι-ΐας και λειτουργίας βιομηχανικών μονάδων.


H Coral A.E. είναι η πρώην Shell Hellas A.E., εταιρεία που μετονομάστηκε τον Ιούλιο του 2010 μετά την ολοκλήρω-ση της εξαγοράς της από την Motor Oil Hellas. Η εταιρεία λειτουργεί στην Ελλάδα από το 1926. Οι βασικές της δρα-στηριότητες είναι η διανομή και εμπορία μιας ευρείας γκά-μας πετρελαιοειδών προϊόντων όπως βενζίνη, πετρέλαιο, λιπαντικά, υγραέριο και χημικά. Με περίπου 700 πρατήρια υγρών καυσίμων που λειτουργούν με το σήμα Shell είναι μία από τις μεγαλύτερες εταιρείες του κλάδου στην Ελλάδα. Παράλληλα οι δραστηριότητές της καλύπτουν και όλο το φάσμα του εμπορικού τομέα και την ναυτιλία. Μέσα σε αυτή την πορεία της στην Ελλάδα τα τελευταία 86 χρόνια, η εταιρεία απέδειξε το ενδιαφέρον της για την ελλη-νική κοινωνία συνεισφέροντας στην οικονομία της χώρας, είτε μέσω των επενδύσεων που συνεχώς πραγματοποιεί είτε μέσω των ευκαιριών απασχόλησης που τόσα χρόνια προσφέρει. Η μακρά παραμονή του προσωπικού ήταν και είναι ο αδιάψευστος μάρτυρας μιας ισχυρής σχέσης μεταξύ της εταιρείας και των εργαζομένων, που αποτέλεσε και τον κινητήριο μοχλό για την επιτυχή ανάπτυξή της. Σήμερα, η εταιρεία απασχολεί 350 περίπου άτομα, χωρίς να υπολο-γίζουμε τους έμμεσα απασχολούμενους, συνεργάτες και προσωπικό συνεργατών.

Το όραμα της Coral είναι να αποτελεί την πρώτη επιλογή του πελάτη, με ανθρώπινο πρόσωπο και σεβασμό στο πε-ριβάλλον. Η στρατηγική μας είναι να αναβαθμίζουμε διαρ-κώς τις υπηρεσίες μας προκειμένου να ανταποκρινόμαστε στις μεταβαλλόμενες ανάγκες της αγοράς και των πελατών μας και να διαφοροποιούμαστε από τον ανταγωνισμό σε όλα τα επίπεδα. Η καθημερινή μας λειτουργία, αλλά και αυτή των συνεργατών μας, χαρακτηρίζεται από την απα-ρέγκλιτη τήρηση του κώδικα δεοντολογίας της εταιρείας (των Γενικών Επιχειρησιακών Αρχών μας) που στοχεύουν

μεταξύ άλλων στην εφαρμογή της αρχής της αειφόρου ανάπτυξης, στην ανάπτυξη ενός πλαισίου για την υγεία, την ασφάλεια και το περιβάλλον, στη συμμόρφωση με την ισχύουσα νομοθεσία και στην ανάπτυξη και υλοποίηση ενός διαρκούς προγράμματος εταιρικής κοινωνικής ευθύ-νης που θα αφουγκράζεται τα σύγχρονα προβλήματα της κοινωνίας μας.Στην προσπάθειά μας να ενισχύσουμε το ανταγωνιστικό πλεονέκτημά μας, έχουμε αφιερώσει σημαντικό τμήμα των επενδύσεών μας τα τελευταία χρόνια στη διαφοροποίηση προϊόντων και υπηρεσιών, με τα οποία προσπαθούμε να προσθέτουμε αξία στα χρήματα των καταναλωτών. Μέσα από τις δραστηριότητες μας και με τον ίδιο πάντοτε σεβασμό προς τους καταναλωτές, τους συνεργάτες και το προσωπικό μας θα εξακολουθήσουμε να έχουμε και στο μέλλον τις ίδιες στενές σχέσεις εκτίμησης με την ελληνική κοινωνία προσφέροντάς της τις συνθήκες για μια καλύτερη ποιότητα ζωής και συνεισφέροντας στην κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη της χώρας μας μέσα σε ένα σταθερό και ανταγωνιστικό περιβάλλον.

CORAL

Με περίπου 700 πρατήρια υγρών καυσίμων που λειτουργούν με το σήμα Shell είναι μία από τις μεγαλύτερες εταιρείες του κλάδου στην Ελλάδα. Παράλληλα οι δραστηριότητές της καλύπτουν και όλο το φάσμα του εμπο-ρικού τομέα και την ναυτιλία.


Η ΕΛΙΝΟΙΛ, γνωστότερη με την εμπορική ονομασία ελίν, είναι μια ολοκληρωμένη ελληνική ιδιωτική εταιρία ενέργει-ας, εισηγμένη στην κύρια αγορά του Χρηματιστηρίου Αθη-νών. Ιδρύθηκε το 1954 και σήμερα διαθέτει ένα αναπτυσ-σόμενο πανελλαδικό δίκτυο με 580 πρατήρια ελίν. Επίσης, μέσω της θυγατρικής της, ελίν Σταθμοί, δραστηριοποιείται και στην διαχείριση και λειτουργία ιδιόκτητων πρατηρίων, έχοντας έτσι σημαντική εμπειρία σε θέματα λιανικής. Ένα βασικό στοιχείο που ξεχωρίζει το δίκτυο πρατηρίων ελίν είναι ο συστηματικός έλεγχος της καλής ποιότητας αλ-λά και της σωστής ποσότητας των καυσίμων, στο πλαίσιο των σχετικών προγραμμάτων που εκπονεί σε συνεργασία με το εργαστήριο καυσίμων του ΕΜΠ, για την ποιότητα ανελλιπώς από το 1998 και για την ποσότητα από το 2008. Η ΕΛΙΝΟΙΛ κατέχει σημαίνουσα θέση στην κάλυψη των ενεργειακών αναγκών της ελληνικής βιομηχανίας με υγρά καύσιμα, στερεά καύσιμα και λιπαντικά καθώς από το 1954 βρίσκεται συνεχώς δίπλα στη βιομηχανία ως ο πιο αξιό-πιστος σύμβουλος ενέργειας. Η εταιρία κατέχει ηγετική θέση και στο χώρο του θαλάσσιου τουρισμού, τον οποίο τροφοδοτεί με καύσιμα και λιπαντικά μέσω ενός παράκτιου δικτύου με πάνω από 150 πρατήρια ελίν αλλά και μέσω των υπερσύγχρονων σταθμών εφοδιασμού σκαφών αναψυχής που έχει κατασκευάσει και λειτουργεί σε επτά από τις ση-μαντικότερες μαρίνες της χώρας.

Η ΕΛΙΝΟΙΛ δραστηριοποιείται και στην εξυπηρέτηση της ποντοπόρου ναυτιλίας με λιπαντικά όπου εξυπηρετεί τις ανάγκες των πελατών της σε όλο τον κόσμο any time on time, ενώ ειδικά στα λιμάνια της Κίνας, της Σιγκαπούρης, του Περσικού Κόλπου, της Βόρειας Ευρώπης και της Ελ-λάδας τροφοδοτεί τους πελάτες της με τα λιπαντικά elin marine. Τέλος η εταιρία δραστηριοποιείται με επιτυχία και στη θέρμανση οικιών και κτιρίων, εξυπηρετώντας πελάτες σε όλη την Αττική, πρωτοπορώντας σε θέματα εξυπηρέτη-σης και διασφάλισης σωστών παραδόσεων.

H ΕΛΙΝΟΙΛ διαθέτει σημαντικές υποδομές που περιλαμ-βάνουν τρεις εγκαταστάσεις αποθήκευσης καυσίμων σε Ασπρόπυργο, Πόρτο Λάγος και Βόλο, δύο εργοστάσια επεξεργασίας στερεών καυσίμων σε Βόλο και Ασπρό-πυργο και πάνω από 30 ιδιόκτητα βυτιοφόρα μεταφοράς καυσίμων ενώ όσο αφορά στα θαλάσσια μέσα μεταφοράς, χρησιμοποιεί, μέσω της θυγατρικής της, ελίν Ναυτικής, ένα υπερσύγχρονο στόλο που περιλαμβάνει δύο πλοία για την εξυπηρέτηση του νησιωτικού δικτύου των 150 πρατηρί-ων ελίν και ένα για την τροφοδοσία των εγκαταστάσεων καυσίμων. Τέλος, η θυγατρική της, ελίν Τεχνική, αναλαμβάνει τη με-λέτη, το σχεδιασμό και την κατασκευή τεχνικών έργων, ενώ η συνδεδεμένη με την ΕΛΙΝΟΙΛ, ελίν Βιοκαύσιμα δραστηριοποιείται στο χώρο των βιοκαυσίμων και διαθέ-τει ένα υπερσύγχρονο εργοστάσιο παραγωγής βιοντήζελ στο Βόλο.

ΕΛΙΝΟΙΛ

Η ΕΛΙΝΟΙΛ κατέχει σημαίνουσα θέση στην κάλυψη των ενεργειακών αναγκών της ελλη-νικής βιομηχανίας με υγρά καύσιμα, στερεά καύσιμα και λιπαντικά.


Από το 1995, όταν η οικογένεια Ρούσσου απέκτησε την εταιρεία, η Revoil εξελίχθηκε σε μία από τις ταχύτερα ανα-πτυσσόμενες εταιρείες εμπορίας πετρελαιοειδών στη χώρα. Η νέα ομάδα διοίκησης εφάρμοσε ένα νέο επιχειρηματικό σχέδιο, έτσι ώστε να αυξήσει το μερίδιο αγοράς, να επεκτεί-νει και να αναβαθμίσει τους αποθηκευτικούς της χώρους, εστιάζοντας στην αναδιοργάνωση και τον εκσυγχρονισμό των διαδικασιών διοίκησης και στην ενίσχυση της κερδοφο-ρίας και της κεφαλαιακής της δομής. Η «επιθετική» πολιτική που η εταιρεία εφάρμοσε για την επέκταση του δικτύου πρα-τηρίων της ήταν αρκετά αποτελεσματική. Το δίκτυο πρατηρί-ων με τα σήματα της Revoil αυξάνεται από 26 σε 550 κατά την περίοδο 1996 – 2011, ανεβάζοντας το μερίδιό της στην εγχώρια εμπορία πετρελαιοειδών πάνω από 9%. Επίσης, η εταιρεία πωλεί καύσιμα σε 178 ανεξάρτητα πρατήρια και μεταπωλητές πετρελαίου και εμπορεύεται λιπαντικά για βεν-ζινοκινητήρες, πετρελαιοκινητήρες και υδραυλικά συστήματα και λάδια για μηχανές με το δικό της εμπορικό σήμα. Η Revoil κατέχει τις ανώτατες άδειες εμπορίας από το Ελ-ληνικό Δημόσιο, οι οποίες της δίνουν το δικαίωμα να πωλεί προϊόντα πετρελαίου, αεροπορικά καύσιμα & καύ-σιμα πλοίων και λειτουργεί 2 ιδιόκτητες εγκαταστάσεις αποθήκευσης, μία στο νησί της Χίου, μία στην Καβάλα, με συνολική χωρητικότητα 44.348 m3, ενώ μισθώνει και μία τρίτη στον Ασπρόπυργο Αττικής. Τον Ιανουάριο του 2004,

η εταιρεία προχώρησε στην εισαγωγή της στο Χρηματι-στήριο Αθηνών. Η Revoil από τις αρχές του 2005 διατηρεί συνεργασία με το Εργαστήριο Τεχνολογίας Καυσίμων και Λιπαντικών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου με σκοπό τον έλεγχο και την πιστοποίηση της άριστης ποιότητας των καυσίμων που διαθέτει από τα πρατήρια και τις εγκαταστάσεις της. Αναγνωρίζοντας την ανάγκη του καταναλωτή για τη δια-σφάλιση Ποιοτικών Καυσίμων σε Ανταγωνιστικές Τιμές και χωρίς απώλεια στην Ποσότητα, πρώτη ενέταξε την 1η Φεβρουαρίου 2008 πανελλαδικά στο πρόγραμμα συνερ-γασίας που διατηρεί με το Ε.Μ.Π. στο δίκτυο πρατηρίων με τα σήματά της και τους ποσοτικούς ελέγχους.Στα τέλη του 2009 η Revoil παρουσίασε τη νέα εταιρική της εικόνα, δίνοντας έμφαση στο νέο λογότυπο και τη νέα εξωτερική και εσωτερική εμφάνιση των πρατηρίων. Το κα-λοκαίρι του 2010 επέκτεινε τις δραστηριότητές της στην ποντοπόρο ναυτιλία με την ίδρυση θυγατρικής εταιρείας επενδύσεων στην ποντοπόρο ναυτιλία με την επωνυμία ΑΡΙΣΤΟΝ Ε.Ε.Π.Ν. Με αυτό τον τρόπο η εταιρεία εισήλθε σε ένα δεύτερο μεγάλο τομέα δραστηριότητας, διαφορετικό από την εγχώρια εμπορία πετρελαιοειδών. Η ΑΡΙΣΤΟΝ έχει στην κατοχή της δύο φορτηγά πλοία ξηρού φορτίου χωρη-τικότητας 45 χιλιάδων τόνων περίπου το καθένα. Τα πλοία είναι ναυλωμένα προσφέροντας σημαντικά έσοδα στον Όμιλο, δίνοντάς του νέα δυναμική και προοπτική ανάπτυξης.

REVOIL


Η AEGEAN είναι η πλέον δυναμικά αναπτυσσόμενη εται-ρία στον Ελληνικό Πετρελαϊκό χώρο, καταλαμβάνοντας από πλευράς μεριδίου αγοράς, την θέση αμέσως μετά τις εταιρίες εμπορίας των δυο ομίλων διυλιστηρίων ΕΛ.ΠΕ. και Μ.Ο.Η. Ειδικότερα, η εταιρία, που από 15ετίας και πλέον έχει πε-ρίοπτη θέση στον τομέα της εμπορίας των ναυτιλιακών καυσίμων σε διεθνές επίπεδο, ξεκίνησε την δραστηριότητά της στην εσωτερική αγορά στις αρχές του 2000 και έγινε γνωστή με δίκτυο 600 πρατηρίων που έχει αναπτύξει μέχρι σήμερα σε όλη την ελληνική επικράτεια.Η Εταιρία διαθέτει σύγχρονες ιδιόκτητες εγκαταστάσεις στην βόρεια Ελλάδα και συγκεκριμένα στην Αλεξανδρού-πολη, από τις οποίες εξυπηρετούνται οι πελάτες της Ανα-τολικής Μακεδονίας και της Θράκης. Οι εγκαταστάσεις αυτές έχουν πρόσβαση σε πλοία, τραίνα και βυτιοφόρα αυτοκίνητα. Στην νότια Ελλάδα οι πελάτες της εταιρίας εξυπηρετούνται από τις εγκαταστάσεις Ασπροπύργου, οι οποίες ανήκουν στην ιδίων συμφερόντων εταιρία MELCO OIL και οι οποίες είναι συνδεδεμένες μέσω αγωγού με τα διυλιστήρια Ασπροπύργου και έχουν επίσης πρόσβαση σε πλοία και βυτιοφόρα αυτοκίνητα. Πέραν των παραπά-νω σημείων φόρτωσης, η Εταιρία διατηρεί γραφεία και πραγματοποιεί φορτώσεις και από τα Διυλιστήρια των ΕΛ.ΠΕ. στον Ασπρόπυργο τη Θεσσαλονίκη και την Ελευ-σίνα, καθώς και από αυτά της MOTOR OIL στους Αγίους Θεοδώρους Κορινθίας.

Τα καύσιμα διατίθενται στην αγορά με ιδιόκτητο στόλο 30 βυτιοφόρων οχημάτων, τελευταίων προδιαγραφών, ο οποίος συμπληρώνεται για την κάλυψη των αναγκών της αγοράς, από συνεργαζόμενα / μισθωμένα βυτιοφόρα Δ.Χ.Η ταχύτατη επέκταση του δικτύου πρατηρίων της AEGEAN, που μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα την έφερε στις πρώ-τες θέσεις της κατάταξης πωλήσεων βενζινών Πανελλαδικά,

στηρίζεται στους παρακάτω τέσσερις βασικούς άξονες:Ποιότητα Προϊόντων και ΥπηρεσιώνΑνταγωνιστικές ΤιμέςΑνθρωποκεντρική πολιτικήΕντυπωσιακή Εταιρική Εικόνα

Στην προσπάθειά της για την εξάλειψη κάθε πιθανότητας παρέμβασης που θα μπορούσε να επηρεάσει την ποιότητα των καυσίμων, πέραν των άλλων μέτρων που έχει λάβει, η AEGΕΑΝ καθιέρωσε τον ποιοτικό έλεγχο των καυσίμων με ιδιόκτητο κινητό συνεργείο, στελεχωμένο με εξειδικευμένο προσωπικό. Στο πλαίσιο της παροχής ποιοτικών προϊόντων και υπηρε-σιών, εντάσσεται και η διάθεση στην αγορά από τις αρχές του 2008, πλήρους σειράς λιπαντικών AEGEAN νέας τε-χνολογίας, κορυφαίας ποιότητας, η οποία καλύπτει κάθε πιθανή ανάγκη για λίπανση. Η AEGEAN είναι πιστοποιημένη κατά ISO 9001:2000 (Quality Management System) και κατά ISO 14001:2004 (Environmental Management System).

AEGEAN

Η Εταιρία διαθέτει σύγχρονες ιδιόκτητες εγκαταστάσεις στην βόρεια Ελλάδα και συ-γκεκριμένα στην Αλεξανδρούπολη, από τις οποίες εξυπηρετούνται οι πελάτες της Ανα-τολικής Μακεδονίας και της Θράκης.


Η MAMIDOIL JETOIL είναι μία αμιγώς ελληνική, οικογε-νειακή επιχείρηση με πάνω από 42 χρόνια παρουσίας στην ελληνική και διεθνή αγορά των πετρελαιοειδών. Ιδρύθηκε από τους αδερφούς Κυριάκο, Γιώργο και Νίκο Μαμιδάκη στα τέλη της δεκαετίας του ’60 με σκοπό την αποθήκευ-ση, διακίνηση και εμπορία πετρελαιοειδών στην Ελλάδα και στα Βαλκάνια. Σήμερα η εταιρεία ελέγχει ένα δίκτυο 600 πρατηρίων με σήματα JETOIL, διαθέτει ιδιόκτητους αποθηκευτικούς χώρους καυσίμων όπως είναι οι Εγκα-ταστάσεις στο Καλοχώρι Θεσσαλονίκης που αποτελούν το μεγαλύτερο εννιαίο αποθηκευτικό χώρο στην Ελλάδα (χωρητικότητας 200.000 κ.μ.), στόλο Ι.Χ. βυτιοφόρων, δραστηριοποιείται στην εμπορία ναυτιλιακών καυσίμων με ιδιόκτητο στόλο 5 ειδικών εφοδιαστικών πλοιαρίων στο λιμάνι του Πειραιά, καθώς και στην εμπορία λιπαντικών, ενώ παράλληλα με βάση τις Εγκαταστάσεις της Θεσσαλο-νίκης, η εταιρεία κάνει εξαγωγές στα Βαλκάνια. Το 2011 η Εταιρεία είχε κύκλο εργασιών ύψους περίπου € 1.5 δις. Το μερίδιο εσωτερικής αγοράς για το Α’ 9μηνο του 2011 έφτασε στο 8.4%, ενώ το αντίστοιχο μερίδιο για την αγορά ναυτιλιακών καυσίμων έφτασε στο 16.6%. Οι επενδύσεις για το Α’ 9μηνο του 2011 έφτασαν τα πε-ρίπου € 3 εκατομμύρια και αφορούν στην αναβάθμιση και συντήρηση των εγκαταστάσεων, καθώς και του δικτύου πρατηρίων της Εταιρείας. Η εταιρεία από τη δεκαετία του ’70 είχε ξεκινήσει εμπο-ρικές δραστηριότητες στα Βαλκάνια. Τα τελευταία χρόνια έχει καταφέρει να διεισδύσει δυναμικά και να εξαπλωθεί είτε η ίδια απευθείας, είτε μέσω θυγατρικών εταιρειών, επενδύοντας στην κατασκευή εγκαταστάσεων αποθήκευ-σης (Αλβανία, Κόσσοβο) ή με απευθείας εξαγωγές από

τις εγκαταστάσεις της στο Καλοχώρι (Βουλγαρία, Σερβία, πΓΔΜ), ενώ αναμένεται στα αμέσως επόμενα χρόνια να ολοκληρωθεί νέα επένδυση για τη δημιουργία αποθηκευ-τικών χώρων στη Σερβία.Η JETOIL από το 2009, οπότε και παρουσίασε την 1η Έκθεση Εταιρικής Υπευθυνότητας 2008, εκδίδει ετήσιο Κοινωνικό Απολογισμό μέσω των οποίων επιβεβαιώνεται η δέσμευση της εταιρείας και η προσήλωσή της στην ΕΚΕ.

Το Μάρτιο 2011, η JETOIL βραβεύτηκε από το Κέντρο Αειφορίας (CSE) και τον Ελβετικό ΜΚΟ my climate για το πρόγραμμα «Υπολογισμού & μείωσης ανθρακικού απο-τυπώματος στα Ι.Χ. βυτιοφόρα». Τον Απρίλιο 2011, η εταιρεία έλαβε Χάλκινη διάκριση στα πλαίσια της συμμε-τοχής της στο CR Index 2010 (Εθνικός Δείκτης Εταιρικής Υπευθυνότητας), στο οποίο σημειωτέον συμμετείχε για πρώτη φορά. Η εταιρεία για 2η συνεχόμενη χρονιά συ-μπεριλήφθηκε στο κατάλογο Strongest Companies της ICAP, ενώ στα πλαίσια ενός νέου θεσμού της ICAP έλαβε τον Οκτώβριο του 2011 τη διάκριση True Leader 2010.

MAMIDOIL JETOIL

Σήμερα η εταιρεία που ελέγχει ένα δίκτυο 600 πρατηρίων με σήματα JETOIL, διαθέτει ιδιόκτητους αποθηκευτικούς χώρους καυ-σίμων.

// 80 greek energy 2012 | ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ | καύσιμα - πρατήρια

Υπό συνθήκες πιστωτικής ασφυξίας σε μια αγορά που φθί-νει ραγδαία εξαιτίας των υψηλών τιμών και της σταθερά μειούμενης κατανάλωσης λειτουργεί φέτος για πέμπτη συνε-χόμενη χρονιά ο κλάδος των πρατηρίων υγρών καυσίμων όπου ήδη μετρά πάνω από 1.100 «λουκέτα» σε όλη την Ελλάδα ενώ οι εκτιμήσεις δεν αποκλείουν ακόμη και τον διπλασιασμό τους μέσα στη χρονιά που τρέχει.

Με την κατανάλωση βενζίνης να έχει μειωθεί μεσοσταθ-μικά κατά 20% την τελευταία τετραετία και τα περιθώρια κέρδους να έχουν πέσει στα 1-3 λεπτά το λίτρο, η πίτα για την υπερτροφική αγορά λιανικής των 8.000 πρατηρίων έχει πλέον συρρικνωθεί δραματικά με αποτέλεσμα η βίαιη προσαρμογή του κλάδου στις συνθήκες της ύφεσης να έχει εξωθήσει σε κλείσιμο ή περιστασιακή λειτουργία τουλάχι-στον το 12-15% των μέχρι πρότινος ενεργών πρατηρίων. Εκτίμηση των θεσμικών παραγόντων του κλάδου είναι ότι ο αριθμός των εν λειτουργία πρατηρίων μπορεί να μειωθεί ακόμη περισσότερο από τα περίπου 7.000 σήμερα, και να πέσει κάτω και από τα 6.000 μέχρι το τέλος της χρονιάς καθώς όλες οι ενδείξεις καταδεικνύουν εμβάθυνση της κρίσης, εκτίναξη των επισφαλειών και έξαρση του αθέμιτου ανταγωνισμού στον τομέα των πετρελαιοειδών.

Στη συγκυρία αυτή το νέο Μνημόνιο έρχεται να θέσει τις βάσεις για το πλήρες άνοιγμα του κλάδου στον ανταγωνι-σμό, με την απελευθέρωση του ωραρίου και την κατάργηση των ελάχιστων αποστάσεων (80 μέτρα σήμερα) που μεταξύ άλλων ανοίγουν το δρόμο για την λειτουργία πρατηρίων στα σούπερ μάρκετ και τα πολυκαταστήματα.

Πρωταγωνιστές οι… φόροιΗ υπερφορολόγηση στα καύσιμα που έχει καταστήσει την ελληνική αγορά ως την ακριβότερη πανευρωπαϊκά στην αμόλυβδη βενζίνη είναι ο κυριότερος παράγοντας για τις υψηλές τελικές τιμές που ευθύνονται για την κάθετη μείωση της κατανάλωσης, ενώ η ύφεση στην οικονομική δραστη-ριότητα (μαζούτ, πετρέλαιο κίνησης) και την οικοδομή-δη-μόσιες επενδύσεις (άσφαλτος κ.α) στερεί έσοδα από την αγορά. Στην ενδεικτική τιμή των 1,66 ευρώ το λίτρο, τα 1,07 ευρώ αντιστοιχούν σε φόρους, 50 λεπτά είναι η τιμή διυλιστηρίου και 9 λεπτά το μικτό κέρδος για την εταιρεία

εμπορίας πετρελαιοειδών, το μεταφορικό κόστος και το κέρδος του πρατηριούχου.

Το πιο σοβαρό χτύπημα τόσο για τις εταιρείες εμπορίας όσο και για τους βενζινοπώλες αναμένεται ότι θα δοθεί φέτος με την εξίσωση των φόρων κατανάλωσης στα πετρέλαια κίνησης και θέρμανσης που θα ανεβάσει την τελική τιμή του θέρμανσης σε πρωτόγνωρα επίπεδα για τον οικονομικά απογυμνωμένο Έλληνα καταναλωτή. Αν η προηγούμενη χρονιά παραλίγο να σημαδέψει έναν ολόκληρο κλάδο με τη μόνιμη ρετσινιά του λαθρέμπορου και του φοροκλέφτη επειδή εκατοντάδες πρατηριούχοι καθυστέρησαν να ενη-μερώσουν ή δεν δήλωσαν ή τα στοιχεία των ποσοτήτων πετρελαίου θέρμανσης στο ανενεργό σύστημα Ήφαιστος, η φετινή απειλεί να θέσει εκτός αγοράς εκατοντάδες μεταπωλη-τές πετρελαίου λόγω της μεγάλης μείωσης στην κατανάλωση που εκτιμάται ότι θα προκαλέσει η εξίσωση του φόρου και η οποία σε καμία περίπτωση δεν θα μπορέσει να αναπληρωθεί από τα οφέλη της απελευθέρωσης στην πετρελαιοκίνηση.

Περιορισμός πιστώσεωνΤο φιτίλι για την έκρηξη των προβλημάτων βιωσιμότητας που αντιμετωπίζουν σήμερα και θα κληθούν να αντιμετω-πίσουν στο άμεσο μέλλον ακόμη περισσότεροι πρατηριού-χοι, το έχουν πυροδοτήσει λιγότερο ή περισσότερο οι ίδιες οι εταιρείες εμπορίας υπό το σήμα των οποίων λειτουργούν εννέα στα δέκα βενζινάδικα στη χώρα.

Οι πρατηριούχοι προβάλλουν ως ένα από τα κυριότερα προβλήματα του κλάδου τους τον δραστικό περιορισμό των πιστώσεων από τις εταιρείες χονδρικής από τις οποίες προμηθεύονται καύσιμα. Στην καλύτερη περίπτωση (στα λεγόμενα «νοικοκυρεμένα πρατήρια») οι πληρωμές γίνο-νται με περιθώριο δύο -τριών ημερών ενώ στην συντριπτική πλειονότητα των συναλλαγών, οι παραδόσεις εξοφλούνται υποχρεωτικά τοις μετρητοίς, μια πρακτική που εξαντλεί οικονομικά κυρίως τα περιφερειακά πρατήρια τα οποία δεν εμπορεύονται μεγάλες ποσότητες.

Η αυστηροποίηση των όρων στις συναλλαγές από τις εταιρείες εμπορίας, εξηγεί εν πολλοίς και τον λόγο για τον οποίο εκατοντάδες πρατήρια έχουν κλείσει ή υπολει-τουργούν. Η αλλαγή πολιτικής από τις εταιρείες χονδρικής

Βίαιος εξορθολογισμός με μεγάλες απώλειες στη λιανική των καυσίμων

κρίθηκε επιβεβλημένη όταν τους προηγούμενους μήνες άρχισαν να πληθαίνουν τα κρούσματα κακοπληρωτών οι οποίοι «φέσωσαν» τους προμηθευτές με αποτέλεσμα να αυξηθούν σημαντικά οι επισφάλειες.

Αποκλειστικές συμβάσειςΕξίσου σοβαρό και διαχρονικό πρόσκομμα στη λειτουργία των πρατηρίων υγρών καυσίμων είναι οι συμβάσεις αποκλει-στικής συνεργασίας οι οποίες είναι «κανόνας» στην αγορά και δεσμεύουν τη συντριπτική πλειονότητα των λιανοπωλη-τών. Οι τιμές χονδρικής και συνεπώς τα περιθώρια κέρδους δεν είναι διαπραγματεύσιμες όταν υπάρχουν αποκλειστικές συμβάσεις με έναν και μόνο προμηθευτή. Είναι πολλές οι περιπτώσεις πρατηρίων της ίδιας εταιρείας που το ένα αγορά-ζει πιο ακριβά στη χονδρική από τη λιανική τιμή στην οποία πουλά το άλλο με τις διαφορές τιμών να φτάνουν ακόμη και τα 10 λεπτά στο λίτρο. Τα περισσότερα βενζινάδικα δουλεύουν με περιθώρια κέρδους από 1 έως και 3 λεπτά (όταν υπάρχουν εκπτώσεις κάτω από το τραπέζι αυτά είναι φυσικά μεγαλύτερα), ενώ δύο-τρία χρόνια πριν τα περιθώρια έφταναν μέχρι και τα 10 λεπτά. Δεν είναι καθόλου λίγοι οι βενζινοπώλες που κερδοσκοπούν για να βγάλουν επιπλέον ένα-δύο λεπτά το λίτρο ενώ πολλοί άλλοι (το 10% σύμφωνα με έρευνα του Πολυτεχνείου) το έχουν ρίξει στην κλοπή υψηλής τεχνολογίας και έχουν «φουλάρει» τις αντλίες τους με μηχανάκια για να παραδίδουν ελλειμματικές ποσότητες.

Η τελική λιανική τιμή είναι θεωρητικά προϊόν διαπραγμά-τευσης μεταξύ εταιρειών και πρατηρίων. Ωστόσο σχεδόν το 90% των πρατηρίων δεσμεύονται από «κλειστά» συμ-βόλαια με τις εταιρείες, ενώ οι κρυφές εκπτώσεις δίνουν και παίρνουν. Οι συμβάσεις αποκλειστικής συνεργασίας έχουν συνήθως διάρκεια πέντε χρόνων, αλλά σε αυτές δεν αναφέρεται ο ακριβής τρόπος καθορισμού των τιμών. Τα περιθώρια κέρδους αναδιαμορφώνονται συνεχώς και για ένα πρατήριο μπορεί να είναι ακόμη και 5%-10% ή μηδενι-κά, ανάλογα με τις εκπτώσεις που θα προσφέρει κάτω από το τραπέζι η εταιρεία εμπορίας.

Στις νησιωτικές περιοχές όπου κατά κανόνα ο ανταγωνι-σμός είναι ελάχιστος και οι αγορές χονδρικής «κλειστές»

(π.χ αποθηκευτικοί χώροι εταιρειών), τα προβλήματα ιδι-αίτερα στο θέμα της τιμολόγησης είναι ακόμη μεγαλύτερα.

Βίαιος εξορθολογισμόςΣε μια αγορά που μετά από μια πολυετή περίοδο παχιών αγελάδων και υψηλών περιθωρίων κέρδους, σήμερα έχει φτάσει να τρώει τις σάρκες της για να επιβιώσει μέσα από πολλών ειδών στρεβλώσεις, η κρίση οδηγεί πλέον σε βίαιο εξορθολογισμό.

Eίναι χαρακτηριστικό ότι στην Eλλάδα αντιστοιχεί ακόμη και σήμερα μετά τον καταιγισμό των λουκέτων ένα πρατή-ριο για κάθε 1.300 κατοίκους, όταν ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι υπερδιπλάσιος και σε κάθε πρατήριο αντιστοι-χούν 3.800 κάτοικοι. Οι πρατηριούχοι παραδέχονται ότι με τις επικρατούσες συνθήκες ύφεσης και υψηλών τιμών είναι προφανές ότι η αγορά δεν θα παραμείνει για πολύ με τη σημερινή της μορφή. Στην Aττική λειτουργεί περίπου το 20% των πρατηρίων της χώρας, που πραγματοποιεί το 50% του συνολικού κύκλου εργασιών της αγοράς. H στρέβλωση αυτή αντικατοπτρίζεται και στα στοιχεία για τους μέσους όγκους πωλήσεων ανά πρατήριο, όπου η Eλλάδα βρίσκεται στην τελευταία θέση της Eυρώπης. O μέσος όρος όγκου πωλήσεων ανά πρατήριο στην Eλλάδα κυμαίνεται μεταξύ 900 και 1.200 μετρικών τόνων ετησίως, όταν ο ευρωπαϊ-κός μέσος όρος είναι 3.100 μετρικοί τόνοι.

Η παραβατικότητα στην αγορά καυσίμων οργιάζει και δεν αφορά μόνο τη λαθρεμπορική δραστηριότητα η οποία θα επιχειρηθεί να παταχθεί με την εγκατάσταση συστήματος εισροών-εκροών σε όλη την αλυσίδα της αγοράς, αλλά και πρακτικές που επηρεάζουν άμεσα τον καταναλωτή. Οι πειραγμένες αντλίες και τα «μηχανάκια» που μειώνουν την παραδιδόμενη ποσότητα γνωρίζουν πιένες στην αγορά και παρά τις σποραδικές «επιτυχίες» των συνεργείων ελέγχου, στην πραγματικότητα η κατάσταση είναι εκτός ελέγχου στην αγορά. Η νοθεία δίνει και παίρνει ενώ τελευταία της μόδας έχει γίνει η πρόσμειξη των βενζινών με μεθανόλη, μια ουσία που δεν ανιχνεύεται και εξασφαλίζει πολύ μεγάλο κέρδος σε πρατήρια τα οποία διακινούν μεγάλες ποσότητες καυσίμων. ■


Ο κλάδος των βενζινοπωλών υπό απειλή

Σε δραματική κατάσταση έχουν περιέλθει τα πρατήρια υγρών καυσίμων από το 2009, όταν άρχισαν να φαίνο-νται οι επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης. Σε αυτό συνέ-βαλε όχι μόνο η κρίση, αλλά και συγκεκριμένα μέτρα και πολιτικές που εφάρμοσε η κυβέρνηση. Πρώτο και πλέον επαχθές από αυτά τα μέτρα, η κάθετη αύξηση των φόρων στα καύσιμα.

Εδώ και πάνω από δυο χρόνια τα καύσιμα έχουν αποτε-λέσει ένα από τα κυριότερα μέσα συλλογής φόρων για το κράτος. Η κυβέρνηση, αδιαφορώντας για τις τεράστιες επιπτώσεις που έχει στην οικονομία και στην κοινωνία, επέλεξε να επιβάλει επιπλέον φόρους στους πολίτες με την αύξηση των Ειδικών Φόρων Κατανάλωσης (ΕΦΚ) στα καύσιμα. Ιδιαίτερα δε με τις αυξήσεις που επέβαλε μέχρι το 2011 και οι νέες που εξάγγειλε, στο πετρέλαιο θέρμαν-σης για το 2012, κτυπάει τη συντριπτική πλειοψηφία των καταναλωτών, οι οποίοι ας σημειώσουμε έχουν υποστεί τεράστιες απώλειες εισοδήματος από άλλους φόρους, τέλη και μειώσεις μισθών. Σημειώνουμε ότι ο ΕΦΚ πετρελαίου θέρμανσης από τα 60 ευρώ θα αυξηθεί στα 412 ευρώ συ-μπαρασύροντας και έναν επιπλέον ΦΠΑ 81 ευρώ, συνολικά δηλαδή θα έχει επιπλέον επιβάρυνση 432,96 ευρώ στο χιλιόλιτρο!

Η Ομοσπονδία μας από την πρώτη στιγμή των εξαγγελιών του μνημονίου 1 επεσήμανε τους άμεσους κινδύνους και τα αδιέξοδα αυτής της πολιτικής. Τώρα με το μνημόνιο 2, αντί να εξαχθούν διδάγματα από τη μεγάλη μείωση της κατανά-λωσης έχουν αποφασίσει την επιβολή νέων μέτρων κατά των βενζινοπωλών που θα επιδεινώσουν την κατάσταση.

Εκτόπιση βενζινοπωλώνΟ κλάδος αντιμετωπίζει μια πολιτική συνειδητής και βίαιης εκτόπισης των βενζινοπωλών από το επάγγελμα. Το απο-τέλεσμα θα είναι να καταληφθεί η αγορά από αλυσίδες

μεγάλων συμφερόντων που θα μονοπωλήσουν τη λιανική και θα κρατάνε όμηρους τους καταναλωτές.

Η κατανάλωση καυσίμων μειώνεται συνεχώς, από χρόνο σε χρόνο, με αποτέλεσμα την αντίστοιχη μείωση των προσ-δοκώμενων δημόσιων εσόδων από τους φόρους. Μόνο στο α΄ εξάμηνο του 2011 η κατανάλωση μειώθηκε κατά 17%! Το 2010 η μείωση ανήλθε, σύμφωνα με τα ΕΛ.ΠΕ., στο 13,4%. Το 2009 ο συνολικός όγκος κατανάλωσης καυσίμων μειώθηκε, σύμφωνα με την ICAP κατά 5,8%.

Από τα στοιχεία που διαθέτουμε, στην περιφέρεια έχουμε ήδη μείωση των πωλήσεων του πετρέλαιο θέρμανσης της τάξης του 50% και 25% στα αστικά κέντρα.

Από τις πληροφορίες που έχουμε στη λιανική έχουν κλείσει πάνω από 1.100 πρατήρια και άλλα τόσα είναι με το ένα πόδι στο κλείσιμο. 10.000 άμεσα και έμμεσα απασχολού-μενοι βγήκαν στην ανεργία και έχασαν το εισόδημά τους.

Στις παρενέργειες των αυξήσεων στα καύσιμα είναι και η φυγή των καταναλωτών για αγορά καυσίμων στις βόρειες γείτονες χώρες που έχει ως αποτέλεσμα την ερήμωση των πρατηρίων των παραμεθόριων νομών και την απώλεια με-γάλων ποσών για την εθνική οικονομία.

Νέα μέτρα, νέα επιδείνωσηΠαράλληλα με το μνημόνιο 2 ανατρέπεται το θεσμικό πλαί-σιο λειτουργίας της αγοράς. Τα νέα μέτρα προβλέπεται να επιδεινώσουν τη κατάσταση. Σύμφωνα με το μνημόνιο 2:

• Καταργείται ο έλεγχος και η απαγόρευση των πωλή-σεων καυσίμων κάτω του κόστους (άρθρο 24 του Ν.2941/2001). Τώρα ο αθέμιτος ανταγωνισμός με πα-ράνομα καύσιμα θα αποκτήσει και νόμιμο μανδύα.

• Προβλέπεται, στο 1ο τρίμηνο, η κατάργηση ωραρίου (άρθρο 22 του Ν.3054/2002) και ταυτόχρονη επιβολή υποχρεωτικής διανυκτέρευσης! Ενισχύονται έτσι ευθέως

του Μιχάλη ΚιούσηΠροέδρου της Ομοσπονδίας Βενζινοπωλών Ελλάδος

οι μεγάλες εταιρείες που θα αξιοποιήσουν το εξοντωτικό ωράριο.

• Καταργείται το μέτρο ασφαλείας που προβλέπει τη χωρι-στή είσοδο του πρατηρίου από υπεραγορές (άρθρο 11 παρ.1, του Ν. 3897/2010). Παράλληλα θα μειωθεί για τα πρατήρια η απόσταση των 80 μ. ασφαλείας του κοι-νού από την υπεραγορά, με συνέπεια να ανοίγουν αυτά και κολλητά στις υπεραγορές. Αυτά είναι φωτογραφικές διατάξεις για να μπορούν να αξιοποιούν οι υπεραγορές τον κοινό χώρο και να κατευθύνουν τους καταναλωτές στα πρατήριά τους.

• Δίνεται η δυνατότητα να ανοίγουν πρατήρια υπήκοοι χωρών του ΕΟΧ (Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου- χω-ρών ειδικής σχέσης με την ΕΕ) που σημαίνει το άνοιγμα πρατηρίων από υπηκόους όσων χωρών είναι ή θα γίνουν μέλη του ΕΟΧ π.χ. Αλβανίας, Τουρκίας, FYROM κλπ (άρθρο 11, παρ.6 του του Ν. 3897/2010).

Παραβάσεις - λαθρεμπόριοΤο κτύπημα των βενζινοπωλών όμως δεν περιορίζεται μόνο στο θεσμικό τομέα. Έχουμε γίνει πολλές φορές στόχος σκόπιμων συκοφαντικών επιθέσεων που ταυτίζουν όλους τους βενζινοπώλες και τον κλάδο, τους παραβάτες και τους λαθρεμπόρους. Κραυγαλέα περίπτωση η τελευταία με την επιβολή εξοντωτικών προστίμων για «λαθρεμπόριο» σε πάνω από 3.500 βενζινοπώλες λόγω τυπικών και λειτουρ-γικών προβλημάτων με το σύστημα ΗΦΑΙΣΤΟΣ. Η επίθεση ήταν καθαρά σκόπιμη για να αποτραπεί ο έλεγχος σε κέντρα διακίνησης πραγματικά λαθρεμπορι-κού καυσίμου. Αρκεί να πούμε ότι οι αρχές αδυνατούν να κατονομάσουν ένα λίτρο (σώμα) λαθραίου καυσίμου στους νόμιμους βενζινοπώλες που τα δήλωσαν όλα στον ΗΦΑΙΣΤΟ. Οι βενζινοπώλες δήλωσαν όλες τις ποσότητες που αγόρασαν, και καταχώρισαν όλες τις ποσότητες που

πούλησαν με τα σχετικά παραστατικά και δεν λείπει ούτε ένα λίτρο. Και όμως τους έβαλαν πρόστιμο για λαθρεμπόριο χωρίς λίτρο λαθρεμπορίου! Αν αυτό δεν είναι σκόπιμη πολιτική τότε τι είναι; Αυτός είναι και ο λόγος που ζητάμε να γίνει νομοθετική ρύθμιση κάτι που όλοι παραδέχονται αλλά κάτω από πιέσεις αποφεύγουν να κάνουν. Δεν είναι καθόλου τυχαία η εκπαραθύρωση του ΓΓ του ΥΠ.ΟΙΚ. κ. Καπελέρη ενώ όλοι οι υπεύθυνοι με πρώτο τον αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών κ Π. Οικονόμου ομολογούν ότι δεν υπάρχει λαθρεμπόριο και ήταν σωστή η ενέργεια να ανασταλούν τα πρόστιμα μέχρι να ρυθμιστούν νομοθετικά.

Προτάσεις για τα καύσιμαΚάτω από αυτές τις συνθήκες πλήρους αποσταθεροποίησης του θεσμικού πλαισίου της αγοράς, έντασης της κρίσης, αύξησης της φορολογίας και μείωσης των εισοδημάτων των καταναλωτών, το μέλλον του κλάδου είναι ζοφερό. Ωστόσο εμείς θα δώσουμε μάχη για να υπερασπίσουμε την ύπαρξή μας. Αυτή η ύπαρξη είναι συνυφασμένη με το συμφέ-ρον του καταναλωτή, του εργαζόμενου, του βενζινοπώλη.

Συνοπτικά οι προτάσεις μας για τα καύσιμα είναι:

• Να μειωθούν δραστικά οι Ειδικοί Φόροι Κατανάλωσης στα καύσιμα.

• Να καταργηθεί ο Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης στο πε-τρέλαιο θέρμανσης.

• Να παταχθούν το λαθρεμπόριο, το παραεμπόριο, η νο-θεία κλπ, με την εφαρμογή πραγματικών ελέγχων και με την εγκατάσταση σύγχρονων συστημάτων ηλεκτρονικής παρακολούθησης των εισροών - εκροών και της διακί-νηση όλων των ειδών καυσίμων, σε όλα τα στάδια, από τα διυλιστήρια μέχρι τον καταναλωτή.

• Να διατηρηθεί το θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας της αγο-ράς (ωράριο, αποστάσεις ασφαλείας κοινού κλπ). ■


Είκοσι χρόνια μετά την απελευθέρωση της αγοράς καυσί-μων, οι παιδικές ασθένειες που κοστίζουν ακριβά στους καταναλωτές αλλά και τους πρατηριούχους, παραμένουν. Αθέμιτος ανταγωνισμός, παράνομη διακίνηση καυσίμων, λαθρεμπόριο, νοθεία, εξαπάτηση του καταναλωτή είναι έννοιες που δεν έχουμε καταφέρει να ξεριζώσουμε από την αγορά μας. Οι κυβερνήσεις δεν θέλησαν, δεν μπόρεσαν και πάντως δεν κατάφεραν να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τα προβλήματα της αγοράς.

Υπάρχουν λύσειςΠαρά το γεγονός ότι οι λύσεις που προσφέρει η σύγχρονη τεχνολογία μπορούν να δώσουν ριζικές λύσεις στα προ-

βλήματα αυτά, διαπιστώνουμε ότι διαχρονικά η πολιτική βούληση δυστυχώς δεν υπάρχει. Για παράδειγμα:

• Η τεχνολογία προσφέρει πλέον εύκολα και φθηνά τη δυνατότητα δορυφορικής παρακολούθησης όλων των βυτιοφόρων μεταφοράς καυσίμων. Δεδομένου ότι οι πηγές εφοδιασμού της αγοράς (διυλιστήρια και εγκαταστάσεις των εταιριών εμπορίας) είναι μετρημένες στα δάχτυλα, είναι εύκολο πλέον για τις ελεγκτικές αρχές να γνωρίζουν που καταλήγει κάθε όχημα που εφοδιάζεται με καύσιμα από τις αποθήκες. Το ίδιο ισχύει φυσικά για το ναυτιλιακό πετρέ-λαιο και τα πλοία εφοδιασμού.

• Η εγκατάσταση του συστήματος ελέγχου εισροών – εκροών όγκου καυσίμων, σε όλη την αλυσίδα διακίνησης

Οι παιδικές ασθένειες χαρακτηρίζουν ακόμα την αγορά καυσίμων

του Χάρη Μαυράκηπροέδρου της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Πρατηριούχων – Εμπόρων Καυσίμων (ΠΟΠΕΚ)

της αγοράς (όπως πρόσφατα δεσμεύθηκε ο πρωθυπουργός κ. Λ. Παπαδήμος από το βήμα της Βουλής) διασφαλίζει επίσης τον έλεγχο της διακίνησης από τα διυλιστήρια μέχρι τα πρατήρια. Την ώρα που ακόμη και η ηγεσία του υπουρ-γείου Οικονομικών κάνει λόγο για απώλειες εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ από το λαθρεμπόριο και την παράνομη διακίνηση καυσίμων υπάρχουν λύσεις που κλείνουν τις πόρτες της παρανομίας αλλά δεν τις αξιοποιούμε. Όσο για το κόστος εγκατάστασης των συστημάτων αυτών, η επέν-δυση που θα κάνει το κράτος συμμετέχοντας ως οφείλει στη δαπάνη των πρατηριούχων θα αποσβεστεί πολύ σύ-ντομα από την αύξηση των εσόδων του προϋπολογισμού από τη φορολογία των καυσίμων.

• Η απογραφή – καταγραφή του συνόλου των δεξαμενών των πρατηρίων ώστε να μην υπάρχει μηχανισμός αποθή-κευσης και παράνομης διακίνησης καυσίμων άγνωστος στις αρχές ελέγχου είναι επίσης εύκολη υπόθεση. Με δοκιμα-σμένα συστήματα του ΙΓΜΕ, είναι δυνατόν να καταγραφεί ο αριθμός αλλά και η χωρητικότητα των δεξαμενών όλων των πρατηρίων της χώρας.

Υγιής ανταγωνισμόςΗ πάταξη ή έστω ο δραστικός περιορισμός της παράνομης διακίνησης καυσίμων θα συμβάλει στην αποκατάσταση συν-θηκών υγιούς ανταγωνισμού στην αγορά. Ο νόμιμος πρα-τηριούχος που διαθέτει στην κατανάλωση φορολογημένο προϊόν είναι αδύνατον να ανταγωνιστεί τον κακό επαγγελμα-τία που διακινεί λαθραίο εμπόρευμα με τεράστια περιθώρια κέρδους, σε τιμές που είναι συχνά χαμηλότερες από την τιμή αγοράς που ισχύει για τα περισσότερα πρατήρια.

Η πάταξη της παράνομης διακίνησης καυσίμων δεν είναι η μοναδική προϋπόθεση για την αποκατάσταση συνθηκών υγιούς ανταγωνισμού στην αγορά. Όσο παραμένουν ανε-ξέλεγκτες οι συνθήκες διαμόρφωσης των συμβάσεων απο-κλειστικής συνεργασίας μεταξύ των εταιριών εμπορίας και των πρατηρίων και κατ' επέκταση τα κριτήρια καθορισμού των τιμών χονδρικής, ο αθέμιτος ανταγωνισμός θα είναι πάντοτε παρών στην αγορά. Έχουμε ακούσει κατ΄ επανάλη-ψη υποσχέσεις από την ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης για έλεγχο και παρέμβαση στις συμβάσεις αποκλειστικής συνεργασίας, χωρίς αποτέλεσμα μέχρι στιγμής.

Η ανεξέλεγκτη διαμόρφωση των τιμών χονδρικής δίνει τη δυνατότητα στις εταιρίες εμπορίας να ελέγχουν την αγο-ρά, ενίοτε όπως έχουν δείξει οι αποφάσεις της Επιτροπής Ανταγωνισμού να την «μοιράζουν» σε ζώνες επιρροής. Με τον τρόπο αυτό ορισμένα σημεία πώλησης μπορούν να «επιδοτούνται» με χαμηλές τιμές και άλλα να τίθενται εκτός αγοράς και ανταγωνισμού όταν αναγκάζονται να πουλήσουν ακριβά επειδή αγοράζουν ακριβά. Αυτός ο αδιαφανής μηχανισμός κρύβεται πίσω από τις τεράστιες διαφορές τιμών από πρατήριο σε πρατήριο ακόμη και των ίδιων εταιριών, που προκαλούν την εύλογη δυσπιστία των καταναλωτών για το αν ο «α» ή ο «β» πρατηριούχος κερ-δοσκοπεί ή έχει «πειραγμένες» αντλίες.

Απειλείται η βιωσιμότηταΟ κλάδος των πρατηριούχων βρίσκεται ωστόσο ενώπιον πολύ πιο άμεσων προβλημάτων που απειλούν τη βιωσιμό-τητα των επιχειρήσεών μας. Η μείωση του τζίρου μετά την πρωτοφανή αύξηση των φόρων και των τιμών στα καύσιμα την τελευταία διετία, σε συνδυασμό με την εξαφάνιση των πιστώσεων από την αγορά και τις καθυστερήσεις πληρω-μών από τους καταναλωτές πετρελαίου θέρμανσης λόγω κρίσης, έχουν οδηγήσει σε κλείσιμο πάνω από 1000 πρα-τήρια καυσίμων. Οι προβλέψεις δυστυχώς για το 2012 δεν είναι αισιόδοξες, εφόσον το εισόδημα των καταναλωτών μειώνεται και οι φόροι στα καύσιμα δεν προβλέπεται να πέσουν. Αντίθετα, η νομοθετημένη αύξηση της τιμής του πετρελαίου θέρμανσης από τον επόμενο χειμώνα προμηνύ-ει ακόμη πιο δύσκολες ημέρες τόσο για τους καταναλωτές όσο και για τους πρατηριούχους.

Πρόστιμα του ΣΔΟΕΕίναι, τέλος, μαθηματικά βέβαιο ότι αν δεν δοθεί νομοθε-τική λύση για τη διαγραφή των προστίμων που επιβάλλει το ΣΔΟΕ στα πρατήρια για λανθασμένες ή εκπρόθεσμες δηλώσεις των πωλήσεων πετρελαίου θέρμανσης στις αρχές του 2011, περίπου τα μισά πρατήρια της χώρας θα βάλουν λουκέτο. Κανένα πρατήριο δεν μπορεί να αντέξει πρόστιμα 200, 300 ή 500.000 ευρώ που επιβλήθηκαν για τυπικούς και όχι ουσιαστικούς λόγους – για να μην αναφέρουμε το παράδειγμα του συναδέλφου στη Σητεία που καλείται να πληρώσει… 200 εκατ. ευρώ πρόστιμο για δήθεν λαθρεμπό-ριο πετρελαίου. Έχουμε επισημάνει σε όλους τους τόνους ότι η πολιτική ηγεσία έχει νομική και ηθική υποχρέωση να αποκαταστήσει την αδικία και αναμένουμε την ανταπόκριση της κυβέρνησης και της Βουλής. ■

Η ανεξέλεγκτη διαμόρφωση των τιμών χονδρικής δίνει τη δυνατότητα στις εταιρίες εμπορίας να ελέγχουν την αγορά, και ενίοτε, όπως έχουν δείξει οι αποφάσεις της Επιτροπής Ανταγωνισμού, να την «μοιράζουν» σε ζώνες επιρροής.

// 86 greek energy 2012 | ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ | βιοκαύσιμα

Δέσμια των στρεβλώσεων παραμένει η αγορά βιοκαυσί-μων, η οποία και το 2011 βρέθηκε ενώπιον σημαντικών προβλημάτων, όπως οι καθυστερήσεις στην κατανομή, αλ-λά και στον τελικό έλεγχο των ποσοτήτων της περασμένης χρονιάς. Πολλές εταιρείες διαμαρτύρονται για ατιμωρησία εκείνων που στο παρελθόν είχαν «φουσκώσει» - εσκεμ-μένα ή μη – τις δηλώσεις τους. Σύμφωνα με τη νομοθε-σία οι ελληνικές εταιρείες παραγωγής βιοντίζελ οφείλουν να προσκομίσουν ανάμεσα σε άλλα δικαιολογητικά και συμβάσεις με έλληνες αγρότες / παραγωγούς ενεργειακών καλλιεργειών σε στρέμματα. Η τελευταία διασταύρωση των δηλώσεων των καλλιεργημένων στρεμμάτων με τις δηλώσεις που είχαν κάνει οι εταιρείες, έδειξε ότι περίπου το ένα τρίτο από τα δηλωθέντα στρέμματα ήταν “μαϊμούδες”. Μετά τα ευρήματα αυτά η αρμόδια επιτροπή με βάση τις διατάξεις του νόμου, προχώρησε σε ανακατανομή των πο-σοτήτων βιοντίζελ, αφαιρώντας ποσότητες από 6 εταιρείες που βρέθηκαν με λανθασμένα στοιχεία και προσκύρωσαν ποσότητες στις υπόλοιπες 10 (6 εταιρείες με ελληνική πα-ραγωγή και 4 εισαγωγικές).

ΣυνεισφοράΠαρά τα προβλήματα, πάντως ο κλάδος έχει συνεισφέ-ρει σημαντικά στην ελληνική οικονομία. To 2005, χρο-νιά εισαγωγής του κλάδου βιοκαυσίμων στην ελληνική πραγματικότητα, οι καλλιεργούμενες εκτάσεις ηλιόσπορου και ελαιοκράμβης ήταν σχεδόν μηδενικές. Μέσα σε πέντε χρόνια ο κλάδος έδωσε διέξοδο σε χιλιάδες αγρότες να καλλιεργήσουν περί τις 800.000 στρέμματα ενεργειακών φυτών. Το 2011 οι καλλιεργημένες εκτάσεις ξεπέρασαν το 1.000.000 στρέμματα με άμεσο αποτέλεσμα ο κλάδος να αποδώσει στις ελληνικές αγροτικές οικογένειες περισσό-τερα από 90.000.000 ευρώ.

Οι μεγαλύτερες εταιρείεςΣτην ελληνική αγορά δραστηριοποιούνται σύμφωνα με την τελευταία απόφαση κατανομής ποσοτήτων βιοντίζελ συνολικά 24 εταιρείες. Οι μεγαλύτερες εταιρείες που δρα-στηριοποιούνται στην αγορά είναι:

Παύλος N. Πέττας ABEE - Eλαιουργία: Διαθέτει στη βι-ομηχανική περιοχή Aχαϊας (Πάτρα) μονάδα παραγωγής βιοντίζελ από ελαιούχους σπόρους. Η εταιρεία έχει για το 2011 το 21,53% της συνολικής ετήσιας κατανομής.

EΛBΙ A.E. (Bιομηχανία Bιοντίζελ - Yδρύαλου): Bρίσκεται στο Kιλκίς και παράγει σε πειραματικό στάδιο βιοντίζελ από φυτικά έλαια (σογιέλαιο, βαμβακέλαιο, ηλιέλαιο). Το 2011 η εταιρεία έχει το 14,48% της ετήσιας κατανομής.

GF Energy (Βιομηχανία Βιοντίζελ): Το εργοστάσιό της ολοκληρώθηκε στο τέλος του 2008. Η εταιρεία χρησιμο-ποιεί τεχνολογία πολλαπλών πρώτων υλών για την παρα-γωγή βιοντίζελ. Πέρα από τα συνηθισμένα φυτικά έλαια (όπως το σογιέλαιο, κραμβέλαιο, ηλιέλαιο, φοινικέλαιο κ.λπ.) χρησιμοποιεί ζωικά λίπη και χρησιμοποιημένα μαγει-ρικά έλαια. Το 2011 είχε 14,48% της κατανομής.

New Energy Φυτοενέργεια (Παραγωγή Βιοντίζελ): Ιδρύ-θηκε το 2006 και παράγει βιοντίζελ από ελαιούχους σπό-ρους, στις Σέρρες. Το 2011 διέθετε το 11,1% της ετήσιας κατανομής.

Agroinvest (βιοντίζελ): Οι εγκαταστάσεις της εταιρείας βρί-σκονται στο Αχλάδι Φθιώτιδας και η παραγωγική ικανότητα είναι 700 τόνοι βιοντίζελ ημερησίως από σόγια, ηλιέλαιο και άλλα. Στην κατανομή του 2011 είχε μερίδιο 9,27%.

Με το νέο νομοσχέδιο που παρουσιάστηκε το Φεβρουάριο από την κυβέρνηση, ενσωματώνονται στο εθνικό δίκαιο οι τελευταίες οδηγίες για τα βιοκαύσιμα. Οι διατάξεις του νέου νόμου προβλέπουν τη σύσταση «γραφείου εποπτείας» στη Γενική Γραμματεία Ενέργειας.

Στρεβλώσεις και καθυστερήσεις στην αγορά βιοκαυσίμων

ΕΛΙΝ Βιοκαύσιμα: Tο καλοκαίρι του 2006 ξεκίνησε την παραγωγή του το εργοστάσιό της στον Bόλο. Παράγει βιοντίζελ από σπορέλαια. Το 2011 είχε το 8,17% της ετή-σιας κατανομής.

Τα βασικά είδη Τα βασικά είδη των καυσίμων που μπορούν να παραχθούν είναι τα εξής:

Bιοαιθανόλη

Πρόκειται για αλκοόλη που παράγεται από τη ζύμωση σακ-χαρούχων, αμυλούχων ή κυτταρινούχων πρώτων υλών. Mπορεί να χρησιμοποιηθεί ως καύσιμο αντί της βενζίνης, σαν προσθετικό καυσίμου ή ακόμη ως πρώτη ύλη για την παραγωγή ETBE (αιθυλο-τριτιταγής βουτυλ-αιθέρας), το οποίο αποτελεί βελτιωτικό της βενζίνης για την αύξηση του αριθμού των οκτανίων. Στην Eλλάδα η βιοαιθανόλη μπορεί να παραχθεί από σιτηρά, αραβόσιτο, ζαχαρότευτλα και γλυκό σόργο.

Bιοντίζελ

O όρος βιοντίζελ αναφέρεται σε μεθυλεστέρες των λι-παρών οξέων που προέρχονται κυρίως από ελαιούχους σπόρους (ηλίανθος, σόγια, ελαιοκράμβη) και μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως υποκατάστατο του ντίζελ σε πετρε-λαιοκινητήρες. Tο βιοντίζελ δεν είναι τοξικό, δεν περιέχει αρωματικές ενώσεις, είναι εύκολα βιοδιασπώμενο και σε σύγκριση με το ντίζελ έχει χαμηλότερες εκπομπές σωματι-δίων, μονοξειδίου του άνθρακα και υδρογονανθράκων.

Γεωργική βιομάζα

H γεωργική βιομάζα, που θα μπορούσε να αξιοποιηθεί για παραγωγή ενέργειας, διακρίνεται στη βιομάζα των υπο-λειμμάτων των γεωργικών καλλιεργειών (στελέχη, κλαδιά, φύλλα, άχυρο, κλαδοδέματα κ.λπ.) και στη βιομάζα των υπολειμμάτων επεξεργασίας γεωργικών προϊόντων (υπο-λείμματα εκκοκκισμού βαμβακιού, πυρηνόξυλο, πυρήνες φρούτων κ.λπ.).

Δασική βιομάζα

H βιομάζα δασικής προέλευσης, που αξιοποιείται ή μπορεί να αξιοποιηθεί για ενεργειακούς σκοπούς, συνίσταται στα καυσόξυλα, στα υπολείμματα καλλιέργειας των δασών (αραιώσεων, υλοτομίας), στα προϊόντα καθαρισμών για την προστασία τους από πυρκαγιές, καθώς και στα υπολείμματα επεξεργασίας του ξύλου.

Ο νέος νόμοςΜε το νέο νομοσχέδιο που παρουσιάστηκε το Φεβρουάριο από την κυβέρνηση, ενσωματώνονται στο εθνικό δίκαιο οι τελευταίες οδηγίες για τα βιοκαύσιμα. Οι διατάξεις του νέου νόμου προβλέπουν τη σύσταση «γραφείου εποπτεί-ας» στη ΓΓ Ενέργειας, ενώ εισάγονται νέες ρυθμίσεις για το διαχωρισμό των βιοκαυσίμων, συμπληρώνονται νόμοι για τις εκπομπές αερίων, καθιερώνεται η υποχρέωση ειδικής σήμανσης για τα βιοκαύσιμα στα σημεία λιανικής πώλησης κ.λπ. ■

Το περίπλοκο γεωπολιτικό παιχνίδι των αγωγών αερίου

Να παραμείνει στο «παιχνίδι» των αγωγών αερίου και των νέων γεωπολιτικών δεδομένων προσπαθεί η χώρα μας, παρά τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα μεγάλα projects στα οποία συμμετέχει και προωθεί.

Παρά την απόρριψη του Ελληνο-Ιταλικού σχεδίου (αγωγός ITGI) από το Αζερμπαϊτζάν και την κοινοπραξία του κοιτά-σματος Σαχ Ντενίζ ΙΙ, Ιταλία και Ελλάδα διατηρούν το σχέδιο ζωντανό και μάλιστα με τη συνδρομή του ρωσικού αερίου.

Τα πρώτα αρνητικά μηνύματα για την εξαίρεση του Ελληνο - Ιταλικού αγωγού από τα σχέδια του Νότιου Διαδρόμου, έφτασαν στους αρμόδιους από τα μέσα Ιανουαρίου, γύρω στις 10 Φεβρουαρίου επιβεβαιώθηκαν προφορικώς και στις 20 Φεβρουαρίου γραπτώς, με επίσημες επιστολές από την αζέρικη Socar, που ήταν επικεφαλής της ομάδας διαπραγμάτευσης της κοινοπραξίας του Σαχ Ντενίζ ΙΙ. Σύμ-φωνα με την επιχειρηματολογία της κοινοπραξίας, για την απόρριψη του ITGI βάρυναν χαρακτηριστικά, όπως το υψη-λό κόστος συγκριτικά με τη μεταφορική του ικανότητα, η μη διασφάλιση της ομαλής εξέλιξης του έργου στο χερσαίο

σκέλος του (έμμεση αναφορά σε πολιτικό ρίσκο) και η περιορισμένη δυνατότητα αύξησης της δυναμικότητας του.

Παρ΄όλα αυτά, τα υπουργεία Ενέργειας Ελλάδας και Ιταλί-ας, καθώς και οι άμεσα εμπλεκόμενες εταιρείες ΔΕΠΑ και Edison με επίσημες ανακοινώσεις τους, επιμένουν ότι ο ITGI μπορεί να παραμείνει στο παιχνίδι του Νότιου Δια-δρόμου για τη μεταφορά φυσικού αερίου στην Ευρώπη. Τη θέση αυτή, ήρθε να διευκρινίσει πλήρως η τοποθέτηση του διευθύνοντα συμβούλου της μικτής ελληνοιταλικής εταιρείας «Ποσειδών» Elio Ruggeri. Με δηλώσεις του στο πρακτορείο Ρόιτερς στις 27 Φεβρουαρίου, ξεκαθαρίζει ότι ο ITGI δεν είναι υποχρεωτικό να γεμίσει με αζέρικο αέριο, αλλά και με αέριο προέλευσης Ρωσίας, ή με αέριο που θα προέλθει από την Ανατολική Μεσόγειο (Κύπρος). Και επει-δή το κυπριακό αέριο είναι άγνωστο ακόμη πότε θα εξαχθεί και σε ποια μορφή, γίνεται σαφές ότι ΔΕΠΑ και Εdison προσανατολίζονται στο ρώσικο αέριο μετατρέποντας τον ITGI, από αγωγό του Νότιου Διαδρόμου, σε κλάδο του ρωσικής έμπνευσης South Stream.

3φυσικό αέριο

του Μιχάλη Καϊταντζίδη

ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ | αγωγοί 89 //

Ο Νότιος Διάδρομος Σε ό,τι αφορά στους αγωγούς του Νότιου Διαδρόμου, η κοινοπραξία του Σαχ Ντενίζ ΙΙ, ανακοίνωσε πρόσφατα ότι η οριστική απόφαση για την προτιμητέα διαδρομή και τον προτιμητέο αγωγό, θα ληφθεί στα μέσα του 2013. Οι επιλογές της κοινοπραξίας είναι μεταξύ της διαδρο-μής Τουρκία - Ελλάδα – Αλβανία-Ιταλία (πρόταση Trans Adriatic Pipeline) και της βόρειας διαδρομής που σε γε-νικές γραμμές είναι Τουρκία –Βουλγαρία- Ρουμανία-Αυ-στρία (Baumgarten) (πρόταση South East Europe Pipeline, Nabucco).

Από τις δηλώσεις της ελληνικής και ιταλικής πλευράς, προ-κύπτει ότι οι προσπάθειες θα εστιασθούν ώστε στην όποια λύση επιλεγεί για τη βόρεια διαδρομή, να ενταχθεί και η Ελλάδα. Δηλαδή είτε επιλεγεί ο SEEP είτε ο Nabucco, η εκκίνησή τους να γίνεται από την Ελλάδα. Τα πλεονεκτήματα που διαθέτει η χώρα για μία τέτοια προοπτική και τα οποία θα επιδιωχθεί να αξιοποιηθούν, είναι ότι:

• λειτουργεί από το 2007 η διασύνδεση του Ελληνικού δικτύου με το Τουρκικό, που είναι ήδη συνδεμένο με το Αζέρικο

• σύντομα, ενδεχομένως και μέχρι το τέλος του 2012, ξεκινά η κατασκευή του διασυνδετήριου αγωγού Ελλάδας-Βουλγαρίας (Interconnection Greece Bulgaria, Κομοτη-νή –Στάρα Ζαγκόρα). Ο αγωγός έχει χαρακτηριστεί έργο προτεραιότητας από την ΕΕ η οποία και το επιδοτεί με 45 εκατομμύρια ευρώ.

Έτσι, με την αξιοποίηση των δύο διασυνδέσεων, θα απο-φευχθεί η κατασκευή νέου αγωγού μεταξύ Τουρκίας και Βουλγαρίας και θα υπάρξει μεγάλη εξοικονόμηση χρόνου και κεφαλαίων.

Οι τρεις + ένας υποψήφιοιΑς δούμε όμως τα θετικά και τα αρνητικά και των 3 υπο-ψήφιων σχεδίων, αλλά και τους λόγους για τους οποίους η κοινοπραξία Σαχ Ντενίζ ΙΙ, απέρριψε τον Ελληνοιταλικό

αγωγό. Για το τελευταίο, ανατρέχουμε στα όσα ανέφερε δημοσίως η Gulmira Rzayeva, υπεύθυνη θεμάτων ενερ-γειακής ασφάλειας του Κέντρου Στρατηγικών Μελετών του Αζερμπαϊτζάν, συμβουλευτικού οργάνου της Προεδρίας της Δημοκρατίας. Σύμφωνα με το στέλεχος του Κέντρου, η πρόταση του ITGI, είχε σοβαρά προβλήματα με τη χρημα-τοδότηση του όλου προγράμματος. Αναφέρεται ειδικά στο χερσαίο σκέλος του αγωγού (Θεσσαλονίκη- Θεσπρω-τία με μήκος 600 χιλιόμετρα και προϋπολογισμό άνω του 1 δις. ευρώ), το οποίο θα κατασκεύαζε ο ΔΕΣΦΑ, μία 100% κρατική εταιρεία, σύμφωνα με την Rzayeva, η οποία κρίνε-ται ότι δεν μπορεί να το χρηματοδοτήσει. Αντίθετα η ίδια θεωρεί ότι δεν υπήρχε πρόβλημα με το υποθαλάσσιο τμήμα του αγωγού (μήκος 200 χιλιόμετρα από Θεσπρωτία σε Οτράντο Ιταλίας) το οποίο ελέγχεται 50-50 από τη ΔΕΠΑ και την Edison.

Επίσης, επισημαίνει ο ITGI έχει περιορισμένες δυνατότητες αύξησης της δυναμικότητάς του στο υποθαλάσσιο σκέλος του, η οποία δεν μπορεί να ξεπεράσει τα 14 δις. κυβικά μέτρα το χρόνο.

Η ίδια σημειώνει ότι και στα δύο αυτά καίρια σημεία, υπερ-τερεί ο αγωγός ΤΑΡ, καθώς προσφέρει δυνατότητες δια-κίνησης μεγαλύτερων ποσοτήτων αερίου με χαμηλότερο

Από τις δηλώσεις της ελληνικής και ιταλικής πλευράς, προκύπτει ότι οι προσπάθειες θα εστιασθούν ώστε στην όποια λύση επιλεγεί για τη βόρεια διαδρομή, να ενταχθεί και η Ελλάδα. Δηλαδή είτε επιλεγεί ο SEEP είτε ο Nabucco, η εκκίνησή τους να γίνεται από την Ελλάδα.

// 90 greek energy 2012 | ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ | αγωγοί

κόστος. Μάλιστα τονίζει ότι το Αζερμπαϊτζαν ενδιαφέ-ρεται έντονα να διεισδύσει στην ιταλική αγορά η οποία μονοπωλείται από την ΕΝΙ, με την προσφορά αέριου σε ανταγωνιστικές τιμές έναντι της κρατικής ιταλικής εταιρεί-ας. Έτσι λαμβάνει ιδιαίτερα υπ΄όψιν τα στοιχεία κόστους μεταφοράς, που είναι συνάρτηση του κόστους κατασκευής ενός αγωγού.

Σε ότι αφορά στα άλλα τρία σχέδια:

• Ο South East Europe Pipeline, αποτελεί πρόταση της τελευταίας στιγμής, από την ΒΡ (επικεφαλής της κοινοπρα-ξίας Σαχ Ντενίζ ΙΙ με μερίδιο 25,5%), λίγες μέρες μετά την κατάθεση, την 1η Οκτωβρίου 2011, των επίσημων προτά-σεων από ITGI, SEEP και Nabucco. Αποκλήθηκε πρόταση «σφήνα», ή «δολοφόνος του Nabucco». Δεν πρόκειται για ενιαίο αγωγό, αλλά για επί μέρους έργα αναβάθμισης στα δίκτυα Τουρκίας, Βουλγαρίας, Ρουμανίας, και για μι-κρούς διασυνδετήριους αγωγούς μεταξύ των χωρών αυ-τών. Στόχος, το αέριο του Σαχ Ντενίζ ΙΙ να διατίθεται στις αγορές της ΝΑ Ευρώπης. Η ΒΡ διακηρύσσει ότι το σχέδιο

προετοιμάζεται με μεγάλη ταχύτητα και αποτελεί την εναλ-λακτική, αλλά και φθηνότερη λύση για την διοχέτευση του αέριου από το νέο κοίτασμα στις αγορές των χωρών της ΝΑ Ευρώπης, οι οποίες εξαρτώνται σχεδόν 100% από το ρωσικό αέριο.

• Ο Nabucco το άλλοτε εμβληματικό σχέδιο που προω-θούσε και συνεχίζει να προωθεί η Αυστρία με την ισχυρή στήριξη της ΕΕ, αποτέλεσε θύμα της «μεγαλομανίας» των εμπνευστών του. Οι μέτοχοί του, OMV-Αυστρία, RWE-Γερμανία, BOTAS-Τουρκία, BEH-Βουλγαρία, Transgaz-Ρουμανία, MOL-Ουγγαρία, στήριξαν έναν αγωγό μήκους 4.200 χιλιομέτρων (τα 2.900 σε τουρκικό έδαφος) στη διαμετακόμιση ανύπαρκτων ποσοτήτων αερίου. Ο αγωγός σχεδιάστηκε για μεταφορά 32 δις. κυβικών μέτρων το χρό-νο, ενώ το μόνο βέβαιο αέριο στην περιοχή, είναι αυτό του Σαχ Ντενίζ ΙΙ, με διαθέσιμα μόνο 10 δις. κυβικά μέτρα για εξαγωγή στην Ευρώπη. Οι έντονεςη προσπάθειες αξιωμα-τούχων της ΕΕ να εξασφαλιστούν οι επιπλέον ποσότητες από το Τουρκμενιστάν, δεν είχαν αποτέλεσμα, ενώ πλήρης

Ο ρωσικής έμπνευσης αγωγός σχεδιάστηκε για να απο-δεσμεύσει τις ρωσικές παραδόσεις αερίου από την Ου-κρανία με υποβρύχια διέλευση από τη Μαύρη Θάλασσα και μέσω Βουλγαρίας, Σερβίας, Σλοβενίας κατάληξη στη Βόρεια Ιταλία.

Ο αρχικός σχεδιασμός του έργου, μετά από παρέμβαση του τότε πρωθυπουργού Κώστα Καραμανλή στον Βλαντι-μίρ Πούτιν, περιέλαβε και την Ελλάδα, καθώς ένα σκέλος του αγωγού, από τη Βουλγαία θα περνούσε από τη Βόρεια Ελλάδα για να καταλήξει υποθαλασσίως στη Νότια Ιταλία. Δηλαδή διαδρομή αντίστοιχη του Ελληνοιταλικού αγωγού. Για την προετοιμασία του σκέλους του αγωγού με διέλευση από Ελλάδα (τεχνικοοικονομική μελέτη, περιβαλλοντικά κλπ), πριν δύο χρόνια συνεστήθη μικτή εταιρεία με τη συμ-μετοχή της Gazprom και του ΔΕΣΦΑ. Ωστόσο η προετοι-μασία αυτή σε μεγάλο βαθμό «πάγωσε» καθώς η ρωσική πλευρά ήθελε να δώσει προτεραιότητα στο βόρειο σκέλος του αγωγού, ενώ αφέθηκε να διαφανεί δυσαρέσκεια της ρωσικής πλευράς για ελλιπή στήριξη του πρότζεκτ από την κυβέρνηση Παπανδρέου.

Αυτή τη στιγμή η ρωσική πλευρά, μετά και την οριστικο-ποίησης της συμφωνίας με την Τουρκία για διέλευση του υποθαλάσσιου αγωγού από την τουρκική ΑΟΖ στη Μαύρη Θάλασσα, έχει επιταχύνει τις διαδικασίες για υλοποίηση του έργου. Η επενδυτική απόφαση θα ληφθεί φέτος το Νοέμβριο, ενώ η ηγεσία της Gazprom προωθεί την υπο-γραφή μνημονίων συνεργασίας με εθνικές εταιρείες αερίου, των χωρών από τις οποίες θα διέλθει ο South Stream, με στόχο οι εργασίες να ξεκινήσουν ακόμη και στο τέλος της φετινής χρονιάς.

Την ελληνική συμμετοχή στο έργο, επανέφερε ο πρόεδρος της ΝΔ Αντώνης Σαμαράς, κατά την πρόσφατη συνάντησή του με τον Βλαντιμίρ Πούτιν στη Μόσχα. Σύμφωνα δε με τα διεθνή πρακτορεία, στη συνάντηση ετέθη από ελληνικής πλευράς η επανενεργοποίηση του νότιου σκέλους του αγω-γού, ενώ σύμφωνα με τις πληροφορίες που διέρρευσαν, η ρωσική πλευρά συνδύασε μία τέτοια προοπτική με την αλλαγή στάσης των ελληνικών κυβερνήσεων. Ωστόσο η απόφαση ΔΕΠΑ-Edison για τροφοδοσία του ITGI με ρωσι-κό αέριο, στην ουσία μετατρέπει τον Ελληνοιταλικό αγωγό στο ελληνικό σκέλος του South Stream. Στις 28 Φεβρουα-ρίου, ο αντιπρόεδρος της Gazprom Alexander Medvendev βρέθηκε στην Αθήνα και είχε συνάντηση με την πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΚΑ. Παρά το ότι αφέθηκε να διαρρεύσει ότι στη συνάντηση συζητήθηκε η σύμβαση προμήθειας αερίου, οι παλαιές εκκρεμότητες, ή το ενδιαφέρον της Gazprom για την ιδιωτικοποίηση της ΔΕΠΑ, οι πληροφορίες αναφέρουν ότι το κύριο θέμα ήταν το σχέδιο μετατροπής του ITGI σε αγωγό του South Stream. Μάλιστα από την πλευρά της Edison διαβεβαιώνουν ότι τόσο η ιταλική κυβέρνηση, όσο και η εταιρεία, είναι αποφασισμένες να στηρίξουν πολιτικά και επιχειρηματικά το σχέδιο του αγωγού αυτού, ασχέτως της προέλευσης του αερίου που θα μεταφέρει.

Ο South Stream σχεδιάζεται για μεταφορά 63 δις. κυ-βικών μέτρων αερίου το χρόνο. Στο έργο, εκτός από τη ρωσική Gazprom, συμμετέχουν οι εταιρείες ΕΝΙ (Ιταλία), Wintershall (θυγατρική της BASF, Γερμανία) και Electricite de France (Γαλλία).

Το Ρωσικό σχέδιο του South Stream

ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ | αγωγοί 91 //

είναι η αβεβαιότητα για τη διάθεση αερίου από το Βόρειο, Κουρδικό Ιράκ. «Χτύπημα» για το Nabucco, ήταν και η συμφωνία αζέρικης Socar με την τουρκική Botas, για την κατασκευή στο έδαφος της Τουρκίας του Transanatolian Pipeline (TANAP). Με συμμετοχή 80% Αζέρων και 20 Τούρκων οι δύο κρατικές εταιρείες στοχεύουν στον έλεγχο της διαμετακόμισης έως και 50 δις. κυβικών μέτρων αερίου προέλευσης Κασπίας, τόσο στην Τουρκία, αλλά ενδεχομέ-νως και εκτός Τουρκίας. Έτσι το επιτελείο του Nabucco, προχωρά σε πλήρη αναπροσαρμογή του σχεδίου, μειώ-νοντας στο μισό τη δυναμικότητα του αγωγού.

• Ο Trans Adriatic Pipeline, αποτελεί μία πρόταση με την στήριξη ισχυρών κεφαλαιακά ενεργειακών εταιρειών, όπως η Statoil (Νορβηγία), EGL (Ελβετία) και Ε.οΝ (Γερμανία). Με σημαντικά πλεονεκτήματα, όπως χαμηλό συγκριτικά κόστος και κεφαλαιακή επάρκεια των μετόχων του (ενεργητικό των 3 εταιρειών άνω των 100 δις. ευρώ) η συγκεκριμένη πρότα-ση δεν είχε την πολιτική στήριξη των κρατών από τις οποίες προέρχονται οι εταιρείες του (Νορβηγία, Ελβετία, Γερμανία). Ξεκινά από την Κομοτηνή, διασχίζει Θράκη και Μακεδονία και εισέρχεται στο Αλβανικό έδαφος στο ύψος της Καστο-ριάς. Από τις ακτές της Αλβανίας, καταλήγει με υποθαλάσσια διαδρομή 100 χιλιομέτρων νότια του Λέτσε στη Νότια Ιταλία. Οι εταιρείες του αγωγού έχουν ανακοινώσει ότι αναλαμβάνουν πλήρως τη χρηματοδότηση της κατασκευής (επί ελληνικού εδάφους 1,2 δις. ευρώ), ώστε έφ΄όσον γί-νει πραγματικότητα ο αγωγός, να αποτελεί τη μεγαλύτερη άμεση ξένη επένδυση των τελευταίων χρόνων. Ωστόσο, το γεγονός δε δείχνει να συγκινεί την Ελληνική Κυβέρνηση. Και η σημερινή, όπως και οι προηγούμενες, συνεχίζει να διατηρεί τη σχεδόν εχθρική στάση της απέναντι στον ΤΑΡ, με το επιχείρημα ότι η Ελλάδα υποστηρίζει και προωθεί το ανταγωνιστικό σχέδιο του Ελληνοιταλικού αγωγού.

Πλεονεκτήματα-μειονεκτήματα Από τα παραπάνω προκύπτει ότι κυρίως υποψήφιοι για το Νότιο Διάδρομο, θα παραμείνουν οι αγωγοί ΤΑΡ και o SEEP ή ο δεύτερος σε συνδυασμό με το Nabucco. Και οι

δύο διαθέτουν πλεονεκτήματα. Ο SEEP θεωρητικά τουλά-χιστον εμφανίζεται ως πολύ φθηνή και άμεσα υλοποιήσιμη λύση, έχει ισχυρή στήριξη από την επικεφαλής της κοινο-πραξίας ΒΡ, ενώ και η ΕΕ τον βλέπει θετικά. Σύμφωνα με δη-λώσεις της Marlene Holzner, εκπροσώπου του Επίτροπου για την ενέργεια Guenther Oettinger, η ΕΕ θα ευνοούσε ένα συνδυασμό αγωγών για τη μεταφορά του αζέρικου αερίου στην Ευρώπη, αρκεί να καλύπτει τις απαιτήσεις της.

Στον ΤΑΡ συμμετέχουν ισχυρές και αξιόπιστες εταιρείες με τεράστια πείρα στη διαχείριση παρόμοιων έργων, που οι δύο τουλάχιστον από αυτές είναι και μεγάλοι καταναλωτές φυσικού αερίου (EGL, E.oN). Επίσης έχει πολιτική στήριξη από την κυβέρνηση της Αλβανίας (επίσκεψη Σάλι Μπερίσα στο Μπακού).

Ωστόσο έχουν και μειονεκτήματα. Ο ΤΑΡ εκτός από την Ελλάδα, διέρχεται και από την Αλβανία, μία μη κοινοτική χώρα που δεν έχει ενσωματώσει στο εθνικό της δίκαιο τους κανόνες που ισχύουν στην ΕΕ για τις διασυνοριακές ενεργει-ακές συναλλαγές. Επιπλέον διακρίνεται για τους αδύναμους θεσμούς και τη σχετική πολιτική αβεβαιότητα. Μειονέκτημα, μπορεί να χαρακτηριστεί επίσης η μη αποδοχή του ΤΑΡ από τις κυβερνήσεις Ιταλίας και Ελλάδας, με ό,τι αυτό μπορεί να σημάνει στην ομαλή εξέλιξη των αδειοδοτήσεων κλπ.

Ο SEEP, παρά τις διακηρύξεις της ΒΡ, ότι οι τεχνικές με-λέτες και οι εμπορικές συνομιλίες με υποψήφιους αγο-ραστές αερίου προχωρούν ικανοποιητικά, από πολλούς εμπειρογνώμονες χαρακτηρίζεται απλώς ως μία «σύλληψη» (concept) παρά ως σχέδιο (project), τουλάχιστον σήμε-ρα. O Vladimir Socor, ειδικός συνεργάτης του Ιδρύματος Jamestown, επισημαίνει ότι η προοπτική να αξιοποιήσει ο SEEP το σύστημα αγωγών περίπου 6 κρατών, συν το ότι η δυναμικότητά του δεν μπορεί να ξεπεράσει τα 10 δις. κυβικά μέτρα το χρόνο, δεν προσφέρει λύση για την αποδέ-σμευση των χωρών της ΝΑ από το ρωσικό αέριο. «Απλώς η ΒΡ», τονίζει, «ως επικεφαλής της κοινοπραξίας του Σαχ Ντενίζ ΙΙ, επιδιώκει να εξασφαλίσει μία γρήγορη διέξοδο για το αέριο που θα παράγει το κοίτασμα».

Ο Vladimir Socor, επισημαίνει ακόμη ότι παρά την εμμονή της ΒΡ, ότι η δυναμικότητα του SEEP μπορεί να αυξηθεί αργότερα όταν υπάρξουν διαθέσιμες ποσότητες φυσικού αερίου, κάτι τέτοιο δεν μπορεί να πείσει. «Ένα συμπίλημα αγωγών, τμημάτων αγωγών και διασυνδετήριων αγωγών και κάθε ένα από αυτά με διαφορετικό ιδιοκτήτη, διαφο-ρετικά χαρακτηριστικά, περιορισμούς σε δυναμικότητες και διαφορετικά ρυθμιστικά πλαίσια, δεν μπορεί να γίνει εύκολα επεκτάσιμο» συμπεραίνει ο ίδιος.

Και τώρα τι κάνουμε;Όπως αναφέρθηκε και στην αρχή ελληνική και ιταλική πλευ-ρά δείχνουν ότι κατ΄αρχήν εμμένουν στον ITGI, αλλά για μεταφορά ρωσικού αερίου, ενώ θα «πιέσουν» ώστε ο SEEP να εκκινήσει από την Ελλάδα. Έτσι οι εταιρείες ΔΕΠΑ και Edison θα μπορέσουν να διατηρήσουν ρόλο στη διαμετα-κόμιση φυσικού αερίου στην περιοχή. ■

Ο Nabucco το άλλοτε εμβληματικό σχέδιο που προωθούσε και συνεχίζει να προωθεί η Αυστρία με την ισχυρή στήριξη της ΕΕ, αποτέλεσε θύμα της «μεγαλομανίας» των εμπνευστών του. Οι μέτοχοί του στήριξαν έναν αγωγό μήκους 4.200 χιλιομέτρων (τα 2.900 σε τουρκικό έδαφος) στη διαμετακόμιση ανύπαρκτων ποσοτήτων αερίου.

// 92 greek energy 2012 | ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ | εισαγωγή - προμήθεια

Αυξάνουν οι «παίχτες» που προχωρούν σε εισαγωγές φυσικού αερίου

Κατανάλωση ρεκόρ στο φυσικό αέριο καταγράφηκε το 2011. Σύμφωνα με τα πρώτα ανεπίσημα στοιχεία, η ζήτηση ανήλθε σε 4,59 δις. κυβικά μέτρα, έναντι 3,65 δις. κ.μ. το 2010. Η μεγάλη αύξηση είναι αποτέλεσμα της εμπορικής λειτουργίας νέων εργοστασίων ηλεκτροπαραγωγής, αλλά και της αυξανόμενης ζήτησης φυσικού αερίου στην οικιακή και επαγγελματική χρήση.

Το 2011, καταγράφηκε αύξηση και στις ποσότητες φυσικού αερίου που εισήχθησαν από ανεξάρτητους εισαγωγείς. Έναντι 0,33 δις. κυβικών μέτρων το 2010, οι τελευταίοι εισήγαγαν το 2011 λίγο περισσότερο από 0,5 δις. κυβικά. Υπό φυσιολογικές συνθήκες, η λειτουργία 11 μονάδων ηλεκτροπαραγωγής συνδυασμένου κύκλου, με καύσιμο το φυσικό αέριο και συνολική ισχύ περίπου 3.500 μεγαβάτ, θα έπρεπε να αποτελεί σημαντικό κίνητρο για τις επιχει-ρήσεις που τις ελέγχουν, ιδιωτικές και δημόσιες, ώστε να καλύπτουν ένα υπολογίσιμο ποσοστό των αναγκών, από δικές τους εισαγωγές. Είτε μέσω των διεθνών διασυνδέ-σεων (αγωγοί), είτε μέσω του τερματικού της Ρεβυθούσας (Υγροποιημένο Φυσικό Αέριο).

Ωστόσο, παρά το ότι η αγορά απελευθερώθηκε, οι ανε-ξάρτητοι εισαγωγείς θεωρούν ότι σε μεγάλο βαθμό το ρυθμιστικό πλαίσιο σε συνδυασμό με τις υψηλές χρεώσεις που επιβάλλονται στους χρήστες του Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου, δεν επιτρέπουν την ευρύτερη αξιοποίηση των ευκαιριών που προσφέρει η διεθνής αγορά φυσικού αερίου.

Άνοιξε η αγοράΌπως είναι γνωστό, η πρώτη απόπειρα εισαγωγής ανεξάρ-τητου φορτίου υγροποιημένου αερίου, έγινε στο τέλος του 2009 από την εταιρεία Μ+Μ (Μότορ Όιλ-Όμιλος Μυτιλη-ναίου). Η πρώτη απόπειρα δεν είχε αποτέλεσμα, καθώς μέρος της τότε διοίκησης του Διαχειριστή του Συστήματος, συνεπικουρούμενο και από μερίδα στελεχών, απέτρεψαν την εκφόρτωση του φορτίου, με πρόσχημα τη μη ολοκλή-ρωση του σχετικού Κώδικα και «αδυναμία» εφαρμογής των μεταβατικών διατάξεων του σχετικού Νόμου. Η περί-πτωση χαρακτηρίστηκε ως case study για τον τρόπο που

λειτουργούν τα μονοπώλια. Εν τέλει σε ελάχιστο χρόνο τα κείμενα κωδίκων και κανονισμών για την πρόσβαση τρίτων στις υποδομές μεταφοράς φυσικού αερίου εγκρίθηκαν και έτσι το 2010, «άνοιξε» για πρώτη φορά η αγορά φυσικού αερίου.

Έτσι σήμερα στο μητρώο χρηστών του Εθνικού Συστήματος Φ.Α., (ΡΑΕ) είναι εγγεγραμμένες 20 επιχειρήσεις που πλη-ρούν τις προϋποθέσεις του νόμου, είτε με την ιδιότητα του προμηθευτή, είτε με αυτήν του επιλέγοντος (μεγάλου) πε-λάτη. Επίσης στο Μητρώο Αδειών φυσικού Αερίου (άδεια προμήθειας), είναι εγγεγραμμένες 8 επιχειρήσεις (ΔΕΠΑ, Προμηθέας Gas, EGL Hellas, Μ+Μ, Hellas Power, Edison Hellas, Gastrade, Enimex). Ωστόσο στα δύο χρόνια που το θεσμικό πλαίσιο επιτρέπει τις ανεξάρτητες εισαγωγές, μόνο δύο εταιρείες, η Μ+Μ και η ΔΕΗ αξιοποίησαν τη δυνατό-τητα αυτή και εισήγαγαν φορτία υγροποιημένου αερίου.

Μόνον LNGΌπως υποστηρίζουν οι άνθρωποι της αγοράς, οι εισαγω-γείς και οι μεγάλοι καταναλωτές, θα έπρεπε να αξιοποιούν και τις άλλες εισόδους του Εθνικού Συστήματος, δηλαδή τις διασυνοριακές συνδέσεις με αγωγούς. Έτσι θα μπορούσαν να διαφοροποιήσουν τις πηγές προμήθειας (αέριο από αγωγούς, LNG spot, LNG με σύμβαση προμήθειας) και να διασπείρουν το ρίσκο των τιμών. Ωστόσο μέχρι στιγμής οι χωρητικότητες των δύο χερσαίων εισόδων του συστήματος (Σιδηρόκαστρο, Κήποι) είναι κατειλημμένες από τη Δημόσια Επιχείρηση Αερίου και έτσι οι ανεξάρτητες εισαγωγές περι-ορίζονται στο LNG και με όρους αγοράς spot.

Το 2011 εισήλθαν στο σύστημα συνολικά περίπου 30 φορ-τία υγροποιημένου αερίου. Από αυτά τα 20 ήταν της ΔΕΠΑ, 2 της ΔΕΗ και τα υπόλοιπα της Μ+Μ, για λογαριασμό των συνδεμένων με αυτή εταιρειών Μότορ Οϊλ και Αλουμίνιο της Ελλάδος μεταλλουργία.

Για το 2012, εκτός από τους παραπάνω, εισαγωγή φορτίων υγροποιημένου αερίου έχουν προγραμματίσει οι εταιρεί-ες Edison Ελλάς και η Ήρων Θερμοηλεκτρική. Η πρώτη έχει «κλείσει» 4 παραλαβές των 65.000 κ.μ. τους μήνες Ιούλιο, Οκτώβριο, Νοέμβριο και Δεκέμβριο ενώ η Ήρων

4 παραλαβές με φορτία των 70.000 κ.μ. τους μήνες Απρί-λιο, Αύγουστο και Σεπτέμβριο. Και οι δύο εταιρείες είναι συνδεμένες με ηλεκτροπαραγωγούς και μεγάλους διεθνείς προμηθευτές. Η Edison Hellas με τη μητρική της εταιρεία και την Elpedison (2 μονάδες ηλεκτροπαραγωγής) και η δεύτερη με την Gaz de France Suez και την Ήρων Θερμο-ηλεκτρική (1 μονάδα ηλεκτροπαραγωγής).

Πρόθεση να αξιοποιήσει στο μέγιστο δυνατό τις ευκαιρίες της διεθνούς αγοράς, έχει και η ΔΕΗ, η οποία προγραμ-μάτισε για το 2012 την εισαγωγή 8 φορτίων των 70.000 - 75.000 κ.μ. εισαγωγές, τις οποίες όμως δεν προσδιορίζει χρονικά, σχεδιάζει και η Μ+Μ. Οι εταιρείες με τις οποίες είναι συνδεμένη, λειτουργούν πλέον 3 μονάδες ηλεκτροπα-ραγωγής με ισχύ πάνω από 1.200 μεγαβάτ (Συμπαραγωγή ΑτΕ, Αγ. Νικόλαος, Αγ. Θεόδωροι Κορινθίας), ενώ μεγά-λος καταναλωτής φυσικού αερίου είναι και το διυλιστήριο της Μότορ Οιλ, που έχει μόνιμες ανάγκες για τη μονάδα υδρογονοπυρόλυσης.

Τέλος αξίζει να αναφερθεί ότι ήδη οι εταιρείες Προμήθειας, άρχισαν να επεκτείνουν τη δραστηριότητά τους και στην προμήθεια πελατών του εξωτερικού. Για παράδειγμα, η Μ+Μ, τροφοδότησε με υγροποιημένο φυσικό αέριο δεξα-μενόπλοιο LNG της Vitol. Η ποσότητα που πουλήθηκε ήταν περίπου 8.000 κυβικά μέτρα LNG, η οποία ήταν απαραίτητη για το συγκεκριμένο πλοίο, προκειμένου να δημιουργήσει κατάλληλο θερμοκρασιακό περιβάλλον στις δεξαμενές του (cool down).

Οι ταρίφες Από τα παραπάνω γίνεται φανερό ότι σταδιακά δημιουργεί-ται μία δυναμική στις εισαγωγές φυσικού αερίου. Ωστόσο, όπως παρατηρούν οι άνθρωποι του χώρου, η δυναμική αυτή θα μπορούσε να έχει εντονότερα χαρακτηριστικά και να λειτουργεί αναπτυξιακά σε εθνικό επίπεδο, αν δεν εφαρ-μόζονταν ιδιαίτερα υψηλά τέλη χρήσης του συστήματος, που λειτουργούν εντελώς ανασταλτικά στην άσκηση της δραστηριότητας αυτής.

Στη δημόσια διαβούλευση που ακολούθησε τις προτάσεις του Διαχειριστή του Συστήματος –ΔΕΣΦΑ για τον Κανονι-σμό Τιμολόγησης στην χρήση του συστήματος, το σύνολο των μετεχόντων στην αγορά τόνισαν ότι είναι εντελώς

εκτός πραγματικότητας να προτείνεται ετήσιο ποσοστό ανάκτησης επί των επενδυμένων κεφαλαίων 12,2%. Στην πλειονότητα οι παρατηρήσεις των επιχειρήσεων κατέληγαν ότι με τις χρεώσεις αυτές, επιβαρύνεται ακόμη περισσότερο το συνολικό κόστος του φυσικού αερίου, μειώνοντας την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων που το χρησιμοποι-ούν (ηλεκτροπαραγωγοί, διυλιστήρια, Εταιρείες Παροχής, μεταλλουργίες).

Για να δικαιολογηθεί το υψηλό ποσοστό ανάκτησης επί των επενδυμένων κεφαλαίων που μεταφράζεται αμέσως σε υψηλά τέλη για τους χρήστες του συστήματος, αξιοποι-ήθηκε ακόμη και το Country Risk για την Ελλάδα, όπως και ο μικρός χρόνος απόσβεσης των επενδυμένων κεφαλαίων. Για το πρώτο, ο πλέον καυστικός σχολιασμός προήλθε από μη ελληνική εταιρεία και συγκεκριμένα την Trans Adriatic Pipeline, η οποία μέσω της υλοποίησης του ομώνυμου αγωγού, σκοπεύει να επενδύσει στην Ελλάδα από τα κε-φάλαια των μετόχων της (Statoil, EGL,E.ON), περίπου 700 εκατομμύρια ευρώ. Όπως αναφέρει συγκεκριμένα στις παρατηρήσεις της, το ρίσκο αυτό θα πρέπει να το υπολογί-ζουν μόνο οι ξένες εταιρείες που πραγματοποιούν επενδύ-σεις στην Ελλάδα, ώστε να αντιμετωπίζουν κινδύνους από αλλαγές στους συντελεστές φορολόγησης, αλλαγές στη νομοθεσία κλπ. «Από τη στιγμή που το Ελληνικό Δημόσιο είναι ο πραγματικός μέτοχος του ΔΕΣΦΑ, πιστεύουμε ότι δεν μπορεί να υφίσταται πολιτικό ρίσκο σε επενδύσεις όπως αυτές που κάνει η κρατική εταιρεία».

Όσο για τον χρόνο απόσβεσης, ο όμιλος Μυτιληναίου στις παρατηρήσεις του τονίζει ότι αντί των 10 χρόνων που προτείνει ο ΔΕΣΦΑ, αντίστοιχες επενδύσεις στο εξωτερικό αποσβένονται σε 25 χρόνια. Όπως δε τονίζει, ένας ρεαλι-στικότερος χρόνος απόσβεσης, θα μετρίαζε την επιβάρυνση των ισχυόντων τιμολογίων. ■

Το φυσικό αέριο χρησιμοποιείται σε όλο τον κόσμο και με ολοένα και πιο πολλούς τρόπους. Ποια είναι τα βασικά ατού του συμβατικού αυτού καυσίμου που κάθε άλλο παρά «συμβατικό» μπορεί να χαρακτηριστεί;

Φιλικότητα στο περιβάλλον. Το φυσικό αέριο είναι διπλά φιλικό προς τη φύση. Καταρχήν, εκπέμπει

σημαντικά λιγότερους ρύπους σε σχέση με τα συμβατικά καύσιμα. Επιπλέον, η εξαιρετική ενεργειακή του απόδοση έχει σαν αποτέλεσμα τη μείωση της συνολικής κατανά-λωσης καυσίμου άρα και την μικρότερη περιβαλλοντική επιβάρυνση.

Yψηλή απόδοση. Το καύσιμο του μέλλοντος είναι εξαιρετικά αποδοτικό σε όλες τις χρήσεις του: Στο

σπίτι - για θέρμανση, μαγείρεμα και ζεστό νερό. Στις επι-χειρήσεις - για θέρμανση, κλιματισμό και μαζική προετοι-μασία φαγητού. Στη βιομηχανία - ως καύσιμο. Επιπλέον, είναι ιδανικό για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας αλλά και για την κίνηση ιδιωτικής και δημοσίας χρήσης οχημάτων.

Σταθερότητα. Χάρη στη μόνιμη παροχή (που δεν επηρεάζεται από καιρικά φαινόμενα, μεγάλη ζήτηση

και άλλες εξωτερικές συνθήκες) με το φυσικό αέριο είμαστε ασφαλείς ότι οι ενεργειακές μας ανάγκες θα είναι πάντα καλυμμένες και θα καλύπτονται και στο μέλλον, βασει της εθνικής ενεργειακής πολιτικής που υλοποιείται από τη Δη-μόσια Επιχείρηση Αερίου.

Ιδανικός συνεργάτης... του εμπορικού και του βιομη-χανικού τομέα, το φυσικό αέριο προσφέρει μειωμένες

εκπομπές ρύπων, αυξημένη ενεργειακή απόδοση, ευχέρεια χειρισμού και ελέγχου και πάνω από όλα, σημαντικότατη οικονομία. Έτσι συμβάλλει καθοριστικά στην τόνωση της οικονομίας, ενισχύοντας την ανταγωνιστικότητα κάθε μι-κρής ή μεγάλης επιχείρησης, καταστήματος, βιοτεχνίας και φυσικά βιομηχανίας.

Kαθαριότητα. Το φυσικό αέριο δεν είναι μόνο το πιο φιλικό προς το περιβάλλον καύσιμο...είναι και το

πιο καθαρό! Κατά την καύση του δεν παράγεται τέφρα και έτσι οι συσκευές και ο συναφής εξοπλισμός έχουν μεγα-λύτερη διάρκεια ζωής και ελάχιστο κόστος συντήρησης ή καθαρισμού.

Οικονομία. Από όλα τα πλεονεκτήματα του φυσικού αερίου, αυτό που στην εποχή μας έχει περισσό-

τερη αξία είναι η οικονομία. Το καύσιμο του μέλλοντος δεν προσφέρει μόνο πιο χαμηλά τιμολόγια σε οικιακούς, εμπορικούς και βιομηχανικούς χρήστες αλλά επιπλέον είναι και πολύ πιο αποδοτικό – έτσι η εξοικονόμηση ενέργειας είναι διπλή και φαίνεται άμεσα σε κάθε τσέπη. Επιπλέον η κατανάλωσή του δεν προπληρώνεται, ενώ μας γλυτώνει από έξοδα για χώρους αποθήκευσης καυσίμων.

Αισιοδοξία. Το φυσικό αέριο, χάρη στα πλεονεκτή-ματα του, τα αναρίθμητα οφέλη της χρήσης του, το

σημαντικό ρόλο που μπορεί να παίξει στην υλοποίηση της εθνικής ενεργειακής στρατηγικής και βέβαια την φιλικότητά του προς το περιβάλλον αναβαθμίζει το βιοτικό μας επίπε-δο και μας επιτρέπει να είμαστε περισσότερο αισιόδοξοι για ένα καλύτερο μέλλον.

Φυσικό Αέριο! Κάθε γράμμα και... ένα πλεονέκτημα!

// 94 greek energy 2012 | ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ

Εμπορικός τομέας. Ξενοδοχεία, εμπορικά κέντρα, εργαστήρια, φούρνοι, εστιατόρια και πολλές άλλες

εμπορικές επιχειρήσεις ήδη απολαμβάνουν τα οφέλη του φυσικού αερίου. Η φθηνότερη τιμολόγηση, η μεγάλη από-δοση, η εξοικονόμηση χώρου και εξόδων για αποθήκευση καυσίμων, η πληρωμή μετά την κατανάλωση, το καθιστούν ιδανική λύση για οικονομία, ευχέρεια στην χρήση και υψη-λή ενεργειακή απόδοση!

Ρύπανση στις πόλεις. Η χρήση του φυσικού αερίου για την κίνηση οχημάτων αποτελεί ιδανική επιλογή

για την αντιμετώπιση του πολύ σημαντικού προβλήματος της αστικής ρύπανσης που προκαλείται ως επί το πλείστον από τα αυτοκίνητα. Το πράσινο συμβατικό καύσιμο είναι και φιλικό στο περιβάλλον αλλά και αποδοτικό, άρα έχει διπλή συμβολή στην προστασία του περιβάλλοντος των πόλεων όπου θα μεγαλώσουν τα παιδιά μας.

ή

Ριζότο. Ένα από τα μυστικά για καλό ριζότο, είναι ο απόλυτος έλεγχος της έντασης μαγειρέματος. Με το

φυσικό αέριο αυτό είναι πανέυκολο... οι εστίες ρυθμίζο-νται με μεγάλη ακρίβεια. Επιπλέον, δεν χρειάζονται προ-θέρμανση. Γι αυτό εξάλλου όλοι οι μεγάλοι μάγειρες το επιλέγουν για υψηλού επιπέδου μαγειρική – ξέρουν ότι με την χρήση του φυσικού αερίου το ριζότο αλλά και κάθε άλλη συνταγή τους θα γίνει πεντανόστιμη!

Ιδιοφυές! Φανταστείτε να μην χρειάζεται να περιμέ-νετε πια για να ζεσταθεί το νερό για το μπάνιο σας...

φανταστείτε να μην χρειάζεται χρόνος αναμονής για τις εστίες της κουζίνας πριν το μαγείρεμα... φανταστείτε να μην χρειάζεται να ανάβετε θερμοσίφωνα και να μην ανη-συχείτε ότι τον ξεχάσατε αναμμένο... φανταστείτε να μην προκαταβάλετε χρήματα για την θέρμανση του σπιτιού σας αλλά να πληρώνεται μόνο όσο καταναλώσατε, αφού το καταναλώσετε... φανταστείτε να μη σπαταλάτε χρόνο για να παραλάβετε πετρέλαιο, για την συντήρηση και τον καθαρισμό του λέβητα... φανταστείτε ότι όλα αυτά γίνονται πραγματικότητα με το φυσικό αέριο!

Οφέλη. Τα πολλά πλεονεκτήματα της χρήσης του φυσικού αερίου, οικονομικά, πρακτικά, περιβαλλο-

ντικά, εθνικά μας αφορούν όλους και βρίσκουν εφαρμογή στο σπίτι μας, στις επιχειρήσεις, στην βιομηχανία, στις τοπικές κοινωνίες αλλά και σε ολόκληρη τη χώρα.

Η ΔΕΠΑ, η εταιρία που κάνει προσβάσιμα τα οφέλη του φυσικού αερίου σε ολοένα και περισσότερους Έλληνες, προχωρά το 2012 στην ίδρυση 3 ακόμα Εταιριών Παρο-χής Αερίου, στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη, στην Κεντρική Μακεδονία και στην Στερεά Ελλάδα και Εύβοια.

ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ 95 //

// 96 greek energy 2012 | ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ | εισαγωγή - προμήθεια

Η Δημόσια Επιχείρηση Αερίου ιδρύθηκε το 1988 ως φορέας ανάπτυξης της απαραίτητης υποδομής και όλων των λοιπών πτυχών της βιομηχανίας φυσικού αερίου της Ελλάδας, αναλαμβάνοντας την υλοποίηση του μεγάλου έργου της Εισαγωγής του φυσικού αερίου στο ενεργειακό ισοζύγιο της χώρας.Πραγματοποιώντας ένα σημαντικό, για τα Ελληνικά δεδο-μένα, έργο βασικής υποδομής, λογιστικής αξίας άνω των 1,5 δις. ευρώ, με συνεχείς επεκτάσεις των αγωγών φυσικού αερίου και δημιουργία νέων Εταιρειών Παροχής Αερίου (ΕΠΑ), κατάφερε να φέρει το φυσικό αέριο από την Θράκη ως την Αττική και σ΄όλα τα μεγάλα κέντρα κατανάλωσης της ηπειρωτικής χώρας.

Κατασκευάστηκαν πάνω από 1000 χιλιόμετρα δικτύου υψηλής πίεσης μεταφοράς, 500 χιλιόμετρα μέσης πίεσης δι-ανομής σ΄ένα αριθμό διαφορετικών περιοχών και ένα εκτε-ταμένο δίκτυο αγωγών χαμηλής πίεσης σε τουλάχιστον έξι ευρύτερες αστικές περιοχές. Ολοκληρώθηκε η κατασκευή σταθμού υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) στην Ρε-βυθούσα, συνδεόμενου μέσω υποθαλασσίων αγωγών με το κεντρικό σύστημα μεταφοράς φυσικού αερίου καθώς και ο διασυνδετήριος αγωγός μεταφοράς φυσικού αερίου από την Τουρκία(Καρατσαμπέ) στην Ελλάδα(Κομοτηνή) μήκους 295 χιλιομέτρων.Πραγματοποιήθηκαν συνεργασίες με μεγάλες διεθνείς εταιρείες, οι οποίες ανέλαβαν την επέκταση των δικτύων διανομής και την διείσδυση του φυσικού αερίου σε περι-οχές με καταναλωτές μέχρι 10 εκατομμύρια κυβικά μέτρα τον χρόνο.Παράλληλα, η ΔΕΠΑ, αξιοποιώντας την κομβική γεωγρα-φική θέση της χώρας και τις προοπτικές που δημιουργεί ο αυξανόμενος ρόλος του φυσικού αερίου στη διεθνή ενεργειακή σκηνή, έχει ενεργή παρουσία και στον ευρύ-

τερο ενεργειακό χώρο. Από το 2007 δραστηριοποιείται, ως όμιλος εταιρειών νομικά διαχωρισμένων σε όλο το φάσμα των δραστηριοτήτων της βιομηχανίας φυσικού αερίου, ανταποκρινόμενη επιτυχώς στις προκλήσεις της ελεύθερης αγοράς σύμφωνα με τις προβλέψεις της Κοινο-τικής Νομοθεσίας.Η Ευρωπαϊκή Ένωση στηρίζει και ενισχύει, μέσω χρηματο-δοτικών προγραμμάτων της, όλα τα έργα της ΔΕΠΑ ιδίως αυτά των οποίων η θετική συνέργεια ξεπερνά τα σύνορα της χώρας και εκτείνεται πρώτιστα στον χώρο της ΝΑ Ευ-ρώπης και συνακόλουθα στον ευρύτερο Ευρωπαϊκό χώρο. Ενδεικτικά αναφέρονται τα έργα των διασυνδέσεων Τουρ-κία-Ελλάδα, Ελλάδα-Ιταλία, Ελλάδα-Βουλγαρία, νέος σταθ-μός αεριοποίησης LNG στη βόρειο Ελλάδα, με πολύπλευρη σημασία στην υλοποίηση της Ευρωπαϊκής Πολιτικής αφού πέραν των άλλων, συμβάλλουν στην διεύρυνση των πηγών προμήθειας, στην εδραίωση συνθηκών ανταγωνισμού και ασφάλειας τροφοδοσίας, στην ανάπτυξη ενδιάμεσων αναδυόμενων αγορών, στην ενίσχυση δημιουργίας περι-φερειακών αγορών φυσικού αερίου.Σήμερα, η ΔΕΠΑ έχει καταφέρει να καταστεί ένας σύγχρο-νος και ανταγωνιστικός όμιλος εταιρειών, με δυναμική παρουσία στον ενεργειακό τομέα και ουσιαστική συμβολή στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας, την προστασία του περιβάλλοντος και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των τοπικών κοινωνιών.

ΔΕΠΑ

Η ΔΕΠΑ, αξιοποιώντας την κομβική γεω-γραφική θέση της χώρας και τις προοπτικές που δημιουργεί ο αυξανόμενος ρόλος του φυσικού αερίου στη διεθνή ενεργειακή σκη-νή, έχει ενεργή παρουσία και στον ευρύτερο ενεργειακό χώρο.

ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ | εισαγωγή - προμήθεια 97 //

H M&M Gas είναι η ιδιωτική εταιρεία που εγκαινίασε την απελευθερωμένη ελληνική αγορά φυσικού αερίου, παραδίδοντας το πρώτο ιδιωτικό φορτίο υγροποιημέ-νου φυσικού αερίου στις εγκαταστάσεις του ΔΕΣΦΑ. Η M&M Gas ιδρύθηκε τον Αύγουστο του 2010 από τη ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ Α.Ε. - Όμιλος Επιχειρήσεων και την ΜΟΤΟΡ ΟΪΛ ΔΙΥΛΙΣΤΗΡΙΑ ΚΟΡΙΝΘΟΥ.Η ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ Α.Ε. - Όμιλος Επιχειρήσεων, ο μεγαλύ-τερος ανεξάρτητος παραγωγός ενέργειας στην Ελλάδα, με εμπειρία στην κατασκευή και λειτουργία σταθμών παραγω-γής συνδυασμένου κύκλου με καύσιμο φυσικό αέριο, και η ΜΟΤΟΡ ΟΪΛ ΔΙΥΛΙΣΤΗΡΙΑ ΚΟΡΙΝΘΟΥ, σημαντικός παί-κτης του ενεργειακού κλάδου στην ευρωπαϊκή και τη διεθνή αγορά, με παρουσία στους τομείς τόσο της εξερεύνησης και άντλησης (upstream), όσο και της διύλισης, επεξεργασίας και εμπορίας (downstream) πετρελαίου και φυσικού αερίου, ένωσαν τις δυνάμεις τους με όραμα να δημιουργήσουν την κορυφαία εταιρεία εμπορίας φυσικού αερίου στην Ελλάδα.Η M&M Gas, συνδυάζοντας την τεχνογνωσία, την επιτυ-χημένη και καινοτόμο κουλτούρα και τη δέσμευση και των δύο ομίλων στην αειφόρο ανάπτυξη, επιδιώκει να καταστεί η μεγαλύτερη ιδιωτική εταιρεία εμπορίας φυσικού αερίου στην Ελλάδα, με σημαντική διεθνή παρουσία και με βασικό ρόλο στην κομβική γεωγραφικά θέση της χώρας στη ροή φυσικού αερίου προς την Ευρώπη.Αντικείμενο της εταιρείας είναι η ανεύρεση και παροχή ασφαλών και ανταγωνιστικών προμηθειών φυσικού αερίου στις θυγατρικές εταιρείες των μετόχων της, καθώς και η εξυπηρέτηση επιλεγόντων πελατών στην ελληνική αγορά. Δέσμευσή της είναι να αναπτύσσει εναλλακτικές λύσεις που μεγιστοποιούν τα οφέλη σε ολόκληρη την αλυσίδα των

εργασιών και οδηγούν σε αποδοτικές και αποτελεσματικές προμήθειες φυσικού αερίου.Εκτός από την κύρια δραστηριότητά της που αφορά την ανεύρεση, εμπορία και διάθεση φυσικού αερίου, τόσο μέσω αγωγών μεταφοράς όσο και σε υγροποιημένη μορφή (LNG), η M&M Gas έχει επίσης συσταθεί με σκοπό την κα-τασκευή, λειτουργία, συντήρηση και διαχείριση εγκαταστά-σεων φυσικού αερίου, αγωγών μεταφοράς, δικτύων κλπ., καθώς και την παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών και υπηρεσιών διαχείρισης έργων σε συναφείς τομείς, διασφα-λίζοντας για τους μετόχους της κορυφαία αποτελέσματα.

Βασικά Στοιχεία & ΜεγέθηΣυνοπτικά, τα πάγια στοιχεία και των δύο ομίλων που αφορούν τις δραστηριότητες φυσικού αερίου είναι τα εξής:• Σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας συνδυασμένου κύκλου με καύσιμο φυσικό αέριο (CCGT), δυναμικότητας 444 MW, στον Αγ. Νικόλαο Βοιωτίας, της Protergia Α.Ε.• Σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας συνδυασμένου κύκλου με καύσιμο φυσικό αέριο (CCGT), δυναμικότητας 437 MW, της Korinthos Power Α.Ε.• Σταθμός συμπαραγωγής ηλεκτρισμού και θερμότητας (CHP), δυναμικότητας 334 MW, της ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΝ Α.Ε.• Διυλιστήριο πετρελαίου με δυναμικότητα επεξεργασίας 172.000 βαρελιών ανά ημέρα, με εγκατεστημένη μονάδα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας δυναμικότητας 70 MW. Το χαρτοφυλάκιο των υφιστάμενων πελατών της M&M Gas αντιπροσωπεύει ετήσιο όγκο κατανάλωσης άνω των 1,8 δισεκ. κυβικών μέτρων, ενώ οι προοπτικές για την αύξηση των πελατών της στην ελληνική αγορά αντιπροσωπεύουν επιπλέον όγκο κατανάλωσης άνω των 1,2 δισεκ. κυβικών μέτρων.

M&M GAS

Αντικείμενο της εταιρείας είναι η ανεύρεση και παροχή ασφαλών και ανταγωνιστικών προμηθειών φυσικού αερίου στις θυγατρι-κές εταιρείες των μετόχων της, καθώς και η εξυπηρέτηση επιλεγόντων πελατών στην ελληνική αγορά.

// 98 greek energy 2012 | ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ | διανομή

Εν μέσω της πρωτοφανούς οικονομικής κρίσης και ενώ επί της ουσίας δεν έχει γίνει καμία ιδιωτικοποίηση στην Ελλάδα, η ΔΕΠΑ ετοιμάζεται να δοκιμαστεί στο διεθνή στίβο, προσφέροντας στον ιδιωτικό τομέα την ίδρυση και διαχείριση 3 νέων Εταιρειών Παροχής Αερίου.

Με την εμπειρία από τον πρώτο διαγωνισμό πριν από 13 χρόνια και από τη 12ετή λειτουργία των 3 υφιστάμενων ΕΠΑ (Αττική, Θεσσαλονίκη και Θεσσαλία), η ΔΕΠΑ προ-ετοίμασε δεύτερο διαγωνισμό για τις 3 νέες, στοχεύοντας στην προσέλκυση ισχυρών παικτών.

Οι νέες ΕΠΑ θα καλύπτουν τις γεωγραφικές περιοχές Στερεάς Ελλάδας και Εύβοιας, Κεντρικής Μακεδονίας και Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης. Η ΔΕΠΑ ευελπιστεί, η διαδικασία των διαγωνισμών και η ίδρυση των τριών ΕΠΑ να ολοκληρωθούν μέσα στο 2012. Την αισιοδοξία της στη-ρίζει στην καλή προετοιμασία του νέου διαγωνισμού, στο υφιστάμενο ενδιαφέρον από λειτουργούσες στην Ελλάδα ΕΠΑ και στα θετικά αποτελέσματα που έχει μέχρι σήμερα η διείσδυση του φυσικού αερίου στις περιοχές που είναι δια-θέσιμο και η οποία κυμαίνεται μεταξύ 28 και 39% (στοιχεία 2010). Αρκεί ο βαθμός διείσδυσης να αξιολογηθεί με το δεδομένο ότι μέχρι πριν 10 χρόνια, ελάχιστοι Έλληνες γνώ-ριζαν το συγκεκριμένο καύσιμο, ενώ μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού αντιμετώπιζε με καχυποψία τα αέρια καύσιμα.

Τρείς νέες ΕΠΑΟ νέος διαγωνισμός προσφέρει στον επενδυτή την ευελι-ξία να προσφέρει για τη συμμετοχή του στο μετοχικό κεφά-λαιο κάθε νέας ΕΠΑ τουλάχιστον με 35%, αναλαμβάνοντας ταυτόχρονα και τη διαχείριση της εταιρείας. Να σημειωθεί εδώ ότι ο πρώτος διαγωνισμός, προέβλεπε συμμετοχή υποχρεωτικά στο 49% του μ.κ. της νέας εταιρείας και 30 χρόνια αποκλειστικού δικαιώματος πώλησης φυσικού αε-ρίου. Ο νέος διαγωνισμός περιορίζει σε 20 χρόνια το δικαίωμα αποκλειστικότητας για τις ΕΠΑ της Β. Ελλάδας και 10 χρόνια για την ΕΠΑ Στερεάς Ελλάδας.

Σε κάθε μία από τις περιοχές, όπου θα δραστηριοποιηθούν οι νέες ΕΠΑ, η Δημόσια Επιχείρηση Αερίου έχει πραγματο-

ποιήσει σημαντικό βαθμό επενδύσεων σε έργα υποδομής (δακτύλιοι υψηλής και μέσης πίεσης, μικρό αρχικό δίκτυο, βανοστάσια κλπ. Έτσι στην ουσία η προσφορά του κάθε υποψήφιου επενδυτή, θα λαμβάνει υπ΄όψιν και θα αξιολο-γήσει με τα δικά της κριτήρια την αξία των επενδύσεων με την οποία η ΔΕΠΑ θα εισέρχεται στο μετοχικό κεφάλαιο της κάθε ΕΠΑ.

Ειδικότερα:

• Στην ΕΠΑ Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, με πληθυσμό 611.000 κατοίκων η ΔΕΠΑ έχει κατασκευάσει υποδομές διανομής φυσικού αερίου περίπου 150 χιλιομέ-τρων σε δίκτυο μέσης και χαμηλής πίεσης. Η ΕΠΑ θα έχει δραστηριότητα στους νομούς Δράμας, Καβάλας, Ξάνθης, Έβρου και Ροδόπης και θα εξυπηρετεί τις πόλεις Κομοτηνή, Ξάνθη, Αλεξανδρούπολη, Δράμα και Καβάλα, όπου και υπάρχει μεγάλη συγκέντρωση βιομηχανιών.

• Στην ΕΠΑ Κεντρικής Μακεδονίας το κατασκευασμένο δίκτυο είναι περίπου 140 χιλιόμετρα. Καλύπτει τους νομούς Ημαθίας, Κιλκίς, Πέλλας, Πιερίας, Σερρών και Χαλκιδικής με συνολικό πληθυσμό 814.000 κατοίκων. Οι πόλεις που θα τροφοδοτήσει η ΕΠΑ είναι οι Βέροια, Νάουσα, Κατε-ρίνη, Σέρρες, Έδεσσα, Γιαννιτσά και Κιλκίς, όπως και η

Με την εμπειρία από τον πρώτο διαγωνισμό πριν από 13 χρόνια και από τη 12ετή λειτουργία των τριών υφιστάμενων ΕΠΑ (Αττική, Θεσσαλονίκη και Θεσσαλία), η ΔΕΠΑ προετοίμασε δεύτερο διαγωνισμό για τις τρείς νέες, στοχεύοντας στην προσέλκυση ισχυρών παικτών.

Νέες εταιρείες, νέες προοπτικές στην παροχή αερίου

βιομηχανική ζώνη στο Πλατύ.

• Στην ΕΠΑ Στερεάς Ελλάδος το κατασκευασμένο δίκτυο καλύπτει 160 χιλιόμετρα. Τα γεωγραφικά όρια άσκησης της δραστηριότητας της είναι οι νομοί Βοιωτίας, Εύβοιας, Ευ-ρυτανίας, Φθιώτιδος και Φωκίδος, με πληθυσμό 605.000 κατοίκων. Μέσα στην αρμοδιότητα αυτής της ΕΠΑ, θα βρί-σκονται οι βιομηχανικές ζώνες των Οινοφύτων και του Σχηματαρίου, καθώς και οι πόλεις της Θήβας, Λειβαδιάς, Άμφισσας, Λαμίας και Χαλκίδας.

Επενδυτικό πρόγραμμαΜε βάση τις μελέτες της για την ανάπτυξη των νέων δικτύων, η ΔΕΠΑ υπολογίζει ότι το βασικό επενδυτικό πρόγραμμα θα ανέλθει σε 150 εκατομμύρια ευρώ για την τριετία 2012 -2015. Πάντως για την πλήρη ανάπτυξη των δικτύων με ορίζοντα το 2010, θα απαιτηθούν περίπου 2.000 χιλιό-μετρα αγωγών (375 χιλιόμετρα μέσης και 1560 χιλιόμετρα χαμηλής πίεσης).

Σύμφωνα με εκτιμήσεις παραγόντων της αγοράς, για τις 2 από τις 3 νέες ΕΠΑ, το φυσιολογικό ενδιαφέρον θα πρέπει να προέλθει από τις λειτουργούσες όμορες ΕΠΑ, δηλαδή της Θεσσαλονίκης (ιταλική ΕΝΙ) και της Αττικής (Shell). Ερωτηματικά παραμένουν για την 3η «απομακρυσμένη» ΕΠΑ Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης. Πάντως ως «θε-τικό» στοιχείο για την προσέλκυση επενδυτών στις ΕΠΑ της Βόρειας Ελλάδας, θεωρείται ότι βρίσκονται σε περιοχές όπου ο χειμώνας έχει μεγαλύτερη διάρκεια και με χαμηλό-τερες θερμοκρασίες από το μέσο όρο της χώρας.

Θετικό το 2011 Παρά την οικονομική κρίση, η οποία το 2011 εντάθηκε έναντι του 2010, οι 3 λειτουργούσες ΕΠΑ παρουσίασαν θετικά αποτελέσματα σε ό,τι αφορά τις νέες συνδέσεις

(συμβόλαια) και τους όγκους πωλήσεων.

Και οι 3 εταιρείες συνέχισαν τις προωθητικές ενέργειες για την προσέλκυση νέων συνδέσεων στο υφιστάμενο δίκτυο, κυρίως μέσω της παροχής οικονομικών κινήτρων για νέες συνδέσεις. Η πολιτική αυτή, υποβοηθούμενη από την αύξηση της φορολόγησης στο πετρέλαιο θέρμανσης, ώθησε πολλούς νέους καταναλωτές να συνδεθούν με το δίκτυο, κυρίως ενόψει της νέας και μεγαλύτερης αύξησης του φόρου από τον Οκτώβριο του 2012.

Έτσι το 2011 η ΕΠΑ Θεσσαλίας αύξησε κατά 10.000 τον αριθμό των συμβολαίων (54.860 έναντι 44.875), η ΕΠΑ Θεσσαλονίκης κατά 18.671 (157.298 έναντι 138.627) και η ΕΠΑ Αττικής κατά 11% έναντι του 2010, με αποτέλεσμα στο τέλος του έτους να εξυπηρετεί περίπου 250.000 νοι-κοκυριά. Αντιστοίχως οι όγκοι πωλήσεων φυσικού αερίου διαμορφώθηκαν σε 125 εκατ. κ.μ. (έναντι 111 εκατ.) για την ΕΠΑ Θεσσαλίας, σε 220 εκατ. κ.μ. (έναντι 197 εκατ.) για την ΕΠΑ Θεσσαλονίκης και σε περίπου 330 εκατ. κ.μ. (έναντι 263 εκατ.) για την ΕΠΑ Αττικής. Το μάνατζμεντ των ΕΠΑ Θεσσαλίας και Θεσσαλονίκης, είναι ιδιαίτερα συντη-ρητικό στις εκτιμήσεις του για το 2012, αξιολογώντας τις επιπτώσεις που θα υπάρξουν από την κρίση. Προβλέπει δηλαδή μόνο 3.500 νέα συμβόλαια για τη Θεσσαλία και 10.000 για τη Θεσσαλονίκη. Ωστόσο η αγορά θεωρεί ότι οι συντηρητικές εκτιμήσεις έχουν να κάνουν περισσότερο με την αβεβαιότητα που προκαλεί η συνεχιζόμενη κρίση παρά οι επικρατούσες τάσεις στη συγκεκριμένη αγορά. Θεωρείται δε πολύ πιθανό ότι οι συντηρητικές προβλέψεις θα ξεπεραστούν, από την ανάγκη των καταναλωτών να απαλλαγούν από το ακριβό πετρέλαιο θέρμανσης κατά τη νέα χειμερινή περίοδο. ■

// 100 greek energy 2012 | ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ | διανομή

Η Εταιρεία Παροχής Αερίου Αττικής Α.Ε. (ΕΠΑ Αττικής) ιδρύθηκε το 2001 και είναι ο αποκλειστικός διανομέας του φυσικού αερίου στην Αττική.Αποστολή της ΕΠΑ Αττικής είναι η ανάπτυξη του συστήμα-τος διανομής φυσικού αερίου και η παροχή φυσικού αερί-ου στους καταναλωτές της Αττικής με οικονομία, ασφάλεια και αξιοπιστία. Στρατηγικός στόχος της εταιρείας είναι η αύξηση του όγκου πωλήσεων μέσα από την ταχεία διείσδυση του φυσικού αερίου στην Αττική τόσο στον οικιακό όσο και στον επαγ-γελματικό τομέα (μικροί επαγγελματίες, εμπορικοί και βι-ομηχανικοί πελάτες). Η διείσδυση του φυσικού αερίου στην Αττική διατηρεί μία σταθερή πορεία ανάπτυξης. Σήμερα το δίκτυο φυσικού αερίου στην Αττική ξεπερνά τα 3.000 χιλιόμετρα σε περισ-σότερους από 65 δήμους, προσφέροντας καλύτερη ποι-ότητα ζωής σε τουλάχιστον 250.000 νοικοκυριά, 5.500 επαγγελματίες και 200 μεγάλους εμπορικούς και βιομηχα-νικούς πελάτες σε όλο το λεκανοπέδιο, ενώ περισσότερα από 1.200 σχολεία και δημόσια κτίρια είναι συνδεδεμένα με το δίκτυο του φυσικού αερίου.

Αξίζει να σημειωθεί ότι, στο πλαίσιο της ευρύτερης προ-σπάθειας για απεξάρτηση από το πετρέλαιο αλλά και των πρωτοβουλιών για την προστασία του περιβάλλοντος, η πολιτεία έχει ορίσει ειδικό νομοθετικό πλαίσιο για τις εται-ρείες παροχής αερίου καθώς και την υποχρεωτική χρήση φυσικού αερίου σε συγκεκριμένες περιπτώσεις (υποχρεω-τική αντικατάσταση καυσίμου και χρήσης ΦΑ σε βιομηχα-νίες/βιοτεχνίες/επαγγελματικά εργαστήρια, σε κτίρια του Ιστορικού Κέντρου, σε δημόσια κτίρια, σε νέες οικοδομές), ενώ θεσμοθετεί μέτρα που ευνοούν την διείσδυση του φυσικού αερίου. Το φυσικό αέριο μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε πλήθος εφαρμογών και περιπτώσεων στο σπίτι, στις επιχειρήσεις

και στη βιομηχανία. Αποτελεί διαχρονικά την πιο οικονομι-κή επιλογή και την καλύτερη ενεργειακή επένδυση σε βάθος χρόνου για οικιακή και επαγγελματική χρήση προσφέ-ροντας ανταγωνιστικά τιμολόγια ως προς τις συμβατικές μορφές ενέργειας (πετρέλαιο, ηλεκτρικό ρεύμα, υγραέριο κλπ.) προσφέροντας παράλληλα ασύγκριτη ευκολία και άνεση στην καθημερινότητα του καταναλωτή. Επιπλέον, το φυσικό αέριο είναι φιλικό προς το περιβάλλον, αφού αποτελεί την πλέον καθαρή και λιγότερο ρυπογόνο πηγή ενέργειας σε σχέση με όλα τα υπόλοιπα συμβατικά καύσιμα.Με γνώμονα την ποιότητα και εχέγγυα την αξιοπιστία και την τεχνογνωσία της, και μέσω της προώθησης και διά-δοσης νέων τεχνολογιών στο χώρο της ενέργειας, την παροχή σημαντικών οικονομικών κινήτρων σε οικιακούς αλλά και μεγάλους εμπορικούς καταναλωτές και την ανά-ληψη σημαντικών πρωτοβουλιών σε θέματα ενέργειας και περιβάλλοντος, η ΕΠΑ Αττικής καταβάλλει μία συνεχή προσπάθεια για την αναβάθμιση της ποιότητας ζωής και την εξυγίανση του περιβάλλοντος.

ΕΠΑ ΑΤΤΙΚΉΣ

Στρατηγικός στόχος της εταιρείας είναι η αύ-ξηση του όγκου πωλήσεων μέσα από την ταχεία διείσδυση του φυσικού αερίου στην Αττική τόσο στον οικιακό όσο και στον επαγγελματικό τομέα (μικροί επαγγελματίες, εμπορικοί και βιομηχανικοί πελάτες).

ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ | διανομή 101 //

Η Εταιρεία Παροχής Αερίου Θεσ-σαλονίκης Α.Ε. ιδρύθηκε το 2000 έχοντας το ρόλο του κινητήριου μοχλού στη διάδοση της τεχνο-γνωσίας που συνδέεται με τη χρήση του Φυσικού Αερίου στην αστική κατανάλωση.

Η εταιρία διαθέτει την αποκλειστική τριακονταετή άδεια για τη διαχείριση της υπηρεσίας Διανομής Φυσικού Αερίου αλ-λά και για την προώθηση και διάθεση του Φ.Α. για πελάτες με κατανάλωση χαμηλότερη των 100 GWh στους Δήμους και Κοινότητες του Νομού Θεσσαλονίκης.Μέσω ενός συνεχώς αναπτυσσόμενου δικτύου αγωγών, η Ε.Π.Α Θεσσαλονίκης ΑΕ διανέμει το φυσικό αέριο σε χιλιάδες νοικοκυριά και επιχειρήσεις, καλύπτοντας πλέον με δίκτυο φυσικού αερίου 12 Δήμους.Η εμπιστοσύνη των καταναλωτών και η αναγνώριση των πλεονεκτημάτων που προσφέρει το φυσικό αέριο αυξάνε-ται καθημερινά με γοργούς ρυθμούς. Η κατανάλωση του φυσικού αερίου στη Θεσσαλονίκη αναμένεται να ξεπερά-σει τα 247,4 εκ. κυβικά το έτος 2016, καλύπτοντας όλους τους δυνατούς τομείς κατανάλωσης (οικιακό, τριτογενή, βιομηχανία).Η Εταιρεία Παροχής Αερίου Θεσσαλονίκης Α.Ε. ανέπτυξε και εφαρμόζει Σύστημα Διαχείρισης Ποιότητας σύμφωνα με τις απαιτήσεις του προτύπου ΕΛΟΤ EN ISO 9001:2008, που πιστοποιεί την οργάνωση της Εταιρείας με σκοπό τη διαχείριση της ποιότητας των παραγόμενων υπηρεσιών.Στην Ε.Π.Α. Θεσσαλονίκης Α.Ε. συμμετέχουν κατά 51% η ΔΕΠΑ και κατά 49% η ιταλική εταιρεία ΕΝΙ, η οποία ασκεί και το management.

Η Εταιρεία Παροχής Αερίου Θεσ-σαλίας Α.Ε. ιδρύθηκε το 2000 και δραστηριοποιείται στην περιφέ-ρεια της ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ, καλύπτο-ντας πλέον με δίκτυο φυσικού αερίου 4 Καλλικρατικούς Δήμους.Ειδικότερα, από το 2001 τροφο-

δοτείται η περιοχή της Λάρισας, του Βόλου και της Ν. Ιωνί-ας, συμπεριλαμβανομένου και των βιομηχανικών περιοχών τους ενώ το 2004 πραγματοποιήθηκαν οι επεκτάσεις στους Δήμους Αγριάς και Γιάννουλης, ενώ τροφοδοτήθηκε και η νέα βιομηχανική περιοχή της Λάρισας.Ήδη έχουν ολοκληρωθεί οι εργασίες κατασκευής και δι-ασύνδεσης του συστήματος μεταφοράς υψηλής πίεσης με το δίκτυο της ΕΠΑ στη Δυτική Θεσσαλία και έχουν τρο-φοδοτηθεί οι πόλεις της Καρδίτσας και των Τρικάλων με φυσικό αέριο.Έως το τέλος του 2011 έχουν κατασκευαστεί 753,3 χλμ. δικτύου φυσικού αερίου, καλύπτοντας σε ικανοποιητικό βαθμό τα πολεοδομικά συγκροτήματα της Λάρισας και του Βόλου.Το πενταετές επιχειρησιακό πρόγραμμα της εταιρείας προ-βλέπει συνέχεια στην ανάπτυξη του δικτύου και την εξυπη-ρέτηση των καταναλωτών, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στην ανάπτυξη και κάλυψη με δίκτυο στην Δυτική Θεσσαλία.Η Διοίκηση της Εταιρείας αναγνωρίζει την ιδιαίτερη ση-μασία που έχει η δραστηριότητά της για την οικονομική ανάπτυξη της χώρας, τη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου και την προστασία του περιβάλλοντος. Παράλληλα, θεωρεί βασικά συστατικά της επιχειρηματικής της ταυτότητας τη συνεχή προσπάθεια για βελτίωση, τη συνεργασία με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη (πελάτες, προ-μηθευτές, εργαζόμενοι, πολιτεία, κοινωνία) και τη διάδοση της τεχνογνωσίας που αφορά στη χρήση του αερίου.Στην Ε.Π.Α. Θεσσαλίας Α.Ε. συμμετέχουν κατά 51% η ΔΕΠΑ και κατά 49% η ιταλική ΕΝΙ που ασκεί και το management.

ΕΠΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΕΠΑ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ

// 102 greek energy 2012 | ΥΓΡΑΕΡΙΟ

Φουντώνει η μάχη του υγραερίου καθώς όλο και περισ-σότερες εταιρείες επιδιώκουν να μπουν στην αγορά και να πάρουν μερίδιο από την όλο και αυξανόμενη πίτα. Είναι χαρακτηριστικό ότι το τελευταίο διάστημα έχει συντελεστεί πραγματική κοσμογονία, με νέες στρατηγικές συμφωνίες, επενδύσεις για επέκταση δικτύων και όλες οι δυνάμεις της αγοράς ανασυντάσσονται και αναπτύσσονται περαιτέρω.

Η χρήση του υγραερίου σε αυτοκίνητα αναμένεται να απο-τελέσει τον βασικό μοχλό ανάπτυξης της αγοράς. Σύμφωνα με πηγές του κλάδου, οι καταναλώσεις του 2010 εκτιμάται ότι κυμάνθηκαν μεταξύ 6 και 7 χιλιάδων τόνων και το 2011 τα στοιχεία δείχνουν ότι διπλασιάστηκαν. Αυτό μεταφρά-ζεται σε συνολικό τζίρο της αγοράς της τάξης των 12 εκατ. ευρώ, όταν το 2010 κυμάνθηκε μεταξύ 5 και 6 εκατ. ευρώ.

ΠρατήριαΈτσι οι εταιρείες εμπορίας πετρελαιοειδών υλοποιούν επενδύσεις μετατροπής συμβατικών πρατηρίων σε μεικτά πρατήρια βενζίνης και υγραερίου, ώστε να καλύψουν τη ζήτηση. Σήμερα σε ολόκληρη την Ελλάδα λειτουργούν πά-νω από 45 πρατήρια, ενώ εκτιμάται ότι εκκρεμούν περίπου 5 αιτήσεις ανά νομό για τη δημιουργία νέων πρατηρίων. Στην αγορά του υγραερίου, το μεγαλύτερο μερίδιο διαθέτει η Coral Gas, η εταιρεία που διαδέχθηκε τη Shell Gas και πλέον έχει περάσει στον έλεγχο του ομίλου της Motor Oil Hellas. Η Coral τροφοδοτεί συνολικά 14 πρατήρια εκ των οποίων τα 7 ανήκουν στις εταιρείες του ομίλου (Shell, Avin). Η Coral σχεδιάζει την ανάπτυξη περίπου 50 νέων μεικτών πρατηρίων, που θα διαθέτουν δηλαδή και βενζίνη αλλά και υγραέριο. Η Coral έχει επίσης συνεργασία με πρατήρια άλλων εταιρειών όπως η εισηγμένη Revoil της οικογένειας Ρούσου, η Jetoil της οικογένειας Μαμιδάκη, την Aegean του Δ. Μελισσανίδη και άλλες.

Δίκτυο 13 πρατηρίων, διαθέτει ο όμιλος των Ελληνικών Πετρελαίων, εκ των οποίων τα 9 είναι της ΕΚΟ και τα 4 της BP. H Petrogas που διαθέτει 6 πρατήρια, έχει επιπλέον συ-νάψει στρατηγική συνεργασία με την Ελινόιλ. Η εισηγμένη

εταιρεία καυσίμων έχει ήδη δημιουργήσει 2 νέα πρατήρια και προχωρά στη μετατροπή ακόμη τριών πρατηρίων, ενώ σχεδιάζει συνολικά τη μετατροπή 10 έως 15 πρατηρίων που θα διαθέτουν και υγραέριο.

Το ύψος της επένδυσης για τη μετατροπή ενός πρατηρίου κυμαίνεται μεταξύ 60 και 70 χιλιάδων ευρώ, ενώ οι εργα-σίες μπορούν να ολοκληρωθούν σε διάστημα δύο μηνών.

Προβλήματα Σοβαρά προβλήματα που φρενάρουν την ανάπτυξη πρα-τηρίων για υγραεριοκίνηση, δημιουργεί το απαρχαιωμένο νομοθετικό πλαίσιο για τη λειτουργία των συγκεκριμένων πρατηρίων. Πρόκειται για έναν νόμο του 1984, ηλικίας δηλαδή 26 ετών, που θεσπίστηκε την εποχή που τα αυ-τοκίνητα ακόμη δεν είχαν ABS, αναφέρει χαρακτηριστικά παράγοντας της αγοράς, θέλοντας να καταδείξει ότι το νομοθετικό πλαίσιο πρέπει να εκσυγχρονιστεί και να λάβει υπόψη του τις τεχνολογικές εξελίξεις, πάντα με γνώμονα την ασφάλεια.

Ο νόμος του 1984, θέτει μια σειρά από όρους πέρα από τα τεχνικά χαρακτηριστικά ασφάλειας που θα πρέπει να έχει ο χώρος ανεφοδιασμού με υγραέριο. Έτσι, για να επιτραπεί

Ραγδαία αύξηση στην «πίτα» του υγραερίου

Η χρήση του υγραερίου σε αυτοκίνητα αναμένεται να αποτελέσει τον βασικό μοχλό ανάπτυξης της αγοράς. Έτσι οι εταιρείες εμπορίας πετρελαιοειδών υλοποιούν επενδύσεις μετατροπής συμβατικών πρατηρίων σε μεικτά πρατήρια βενζίνης και υγραερίου, ώστε να καλύψουν τη ζήτηση.

η εγκατάσταση σταθμού ανεφοδιασμού υγραερίου πρέπει το οικόπεδο να βρίσκεται σε απόσταση διακοσίων μέτρων από κατοικημένη περιοχή, ενώ εάν προβλέπεται να στεγά-ζεται και συνεργείο τοποθέτησης συστήματος υγραερίου AutoGas kit, τότε η έκταση του οικοπέδου δεν πρέπει να είναι μικρότερη των 4 στρεμμάτων.

Μεγάλα οφέλη για τους οδηγούςΤο κόστος του υγραερίου σε σύγκριση με τη βενζίνη είναι πάνω από 50%: η τιμή της βενζίνης βρίσκεται στο 1,5 ευρώ το λίτρο όταν το υγραέριο κοστίζει 0,70 – 0,75 ευρώ το λίτρο. Βεβαίως η μέση κατανάλωση ανά χιλιόμετρο ενός υγραερι-οκίνητου οχήματος είναι περίπου 20% μεγαλύτερη από τα βενζινοκίνητα, γεγονός που περιορίζει ανάλογα το όφελος.

Η διαφορά στην τιμή πάντως έχει εκτινάξει στα ύψη το ενδιαφέρον για μετατροπές αυτοκινήτων, με αποτέλεσμα

τα λίγα συνεργεία να κάνουν λίστες αναμονής για τους εν-διαφερόμενους. Μέχρι στιγμής εκτιμάται ότι έχουν γίνει με-τατροπές και κυκλοφορούν περίπου 10 χιλιάδες αυτοκίνητα με την ειδική φιάλη που τοποθετείται στο πορτ μπαγκάζ του αυτοκινήτου. Η μετατροπή είναι μια σχετικά εύκολη και χαμηλού κόστους διαδικασία. Το κόστος τοποθέτησης συστήματος υγραερίου (LPG) κοστίζει από 800 έως 2.500 ευρώ και εξαρτάται από τον τύπο του κινητήρα και την ιππο-δύναμη του αυτοκινήτου. Έχει υπολογιστεί ότι το όφελος λόγω υγραεριοκίνησης ανέρχεται περίπου στα 1.400 ευρώ τον χρόνο για έναν οδηγό που διανύει 15.000 χιλιόμετρα ετησίως, με το χρονικό διάστημα της απόσβεσης να μην ξεπερνά τους 10 μήνες. Παράλληλα, λόγω της ευρωπαϊκής οδηγίας, μέχρι το 2019 η τιμή του υγραερίου θα ανέρχε-ται στο ήμισυ αυτής της βενζίνης, χωρίς, βέβαια, αυτό να σημαίνει ότι η τιμή του υγραερίου δεν θα ενισχύεται όσο αυξάνεται η αξία της βενζίνης.

Ασφαλής μετατροπήΗ διαδικασία μετατροπής ολοκληρώνεται περίπου εντός δύο ημερών, σε εξειδικευμένα συνεργεία. Μετά την εγκατά-σταση συστήματος υγραερίου, το όχημα περνά από ΚΤΕΟ και, ως υγραεριοκίνητο πλέον, δηλώνεται στην αρμόδια για τις άδειες κυκλοφορίας αυτοκινήτων Νομαρχία. Η τοποθέ-τηση της κυλινδρικής φιάλης μπορεί να γίνει είτε στον χώρο των αποσκευών είτε στη ρεζέρβα, με τον σχετικό εξοπλισμό να διακρίνεται σε τέταρτης και πέμπτης γενιάς. Η διαφορά μεταξύ των δύο κατηγοριών είναι ποιοτική και σχετίζεται με το είδος του συστήματος ψεκασμού υγραερίου.

Το ντεπόζιτο υγραερίου είναι απόλυτα ασφαλές, διαθέτει ισχυρότερα τοιχώματα ακόμα και από αυτά των δεξαμενών βενζίνης και γι΄ αυτό δεν υφίσταται κανένας κίνδυνος, ακό-μα και σε περίπτωση σφοδρού τροχαίου ατυχήματος. Το κύκλωμα τροφοδοσίας στο όχημα είναι κλειστού τύπου και δεν περνά από τον χώρο των επιβατών. Είναι κατάλληλα εφοδιασμένο με ειδικές βαλβίδες ασφαλείας, που διακό-πτουν την παροχή υγραερίου σε ενδεχόμενη διαρροή. ■

Σύνολο 44 πρατήρια

Coral Gas (Shell Gas)

14

ΕΚΟ / BP 13

Petrogaz 6

Ανεξάρτητα Πρατήρια

7

Άλλοι 4

Η αγορά υγραερίου

// 104 greek energy 2012 | ΥΓΡΑΕΡΙΟ

Η Coral Gas A.E.B.E.Y. (πρώην Shell Gas A.E.B.E.Y) λει-τουργεί από το 1965 στην αγορά της αποθήκευσης και εμπορίας υγραερίου. Μέσω των 3 εγκαταστάσεων της σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και Ιωάννινα εξυπηρετεί, πάνω από 1.000.000 πελάτες, προμηθεύοντάς τους με αξιοπι-στία και ασφάλεια υγραέριο α) σε φιάλες για οικιακή και επαγγελματική χρήση, β) χύμα σε δεξαμενές για οικιακή, επαγγελματική, και βιομηχανική κατανάλωση, γ) σε φιαλί-δια, και δ) σε οχήματα (autogas), ως εναλλακτικό καύσιμο που προσφέρει οικονομία και συμβάλει στην προστασία του περιβάλλοντος.Η Coral Gas έχει όραμα να είναι μία κορυφαία εταιρία υγραερίου στην προτίμηση των πελατών και στην κερδο-φορία επιτυγχάνοντας συνεχή αναπτυξιακή πορεία, βέλτι-στα επίπεδα ασφάλειας και σεβασμό στον άνθρωπο και στο περιβάλλον.Ενταγμένη στον Όμιλο ΜΟΤΟΡ ΟΙΛ και με ανθρώπινο δυναμικό 100 ατόμων, η Coral Gas με νέα σήματα και ανανεωμένη εταιρική εικόνα, επενδύει εκτός των άλλων, στην αναπτυσσόμενη αγορά του υγραερίου (ως εναλλακτι-

κού καυσίμου) για την κίνηση των οχημάτων (autogas) και σε καινοτόμα προϊόντα και υπηρεσίες, όπως η παραγωγή φιαλών με ειδική βαλβίδα ασφάλειας Flow Limiter Valve, ενός πρωτοποριακού προϊόντος που ανεβάζει το επίπεδο ασφάλειας των καταναλωτών υγραερίου στην Ελλάδα.

Συνδυάζοντας την εξειδίκευση και την ευελιξία του Ομίλου ΜΟΤΟΡ ΟΙΛ με την πολύτιμη εμπειρία και τεχνογνωσία της πολυεθνικής SHELL, η Coral Gas προσφέρει, με γνώμονα την ασφάλεια, ακόμα υψηλότερη ποιότητα και εξυπηρέτηση στους πελάτες της.

CORAL GAS

Η Coral Gas έχει όραμα να είναι μία κορυ-φαία εταιρία υγραερίου στην προτίμηση των πελατών και στην κερδοφορία επιτυγχάνο-ντας συνεχή αναπτυξιακή πορεία, βέλτιστα επίπεδα ασφάλειας και σεβασμό στον άν-θρωπο και στο περιβάλλον.

ΥΓΡΑΕΡΙΟ 105 //

Η ΠΕΤΡΟΓΚΑΖ ιδρύθηκε το 1953 και αποτελεί σή-μερα την πρώτη δύναμη στην ελληνική αγορά του υγραερίου, με ένα εκτετα-μένο δίκτυο διανομής που καλύπτει όλο το ηπειρωτικό και νησιωτικό χώρο της Ελ-λάδας. Η ΠΕΤΡΟΓΚΑΖ έχει ως κύριους στόχους την ασφάλεια και το σεβασμό του περιβάλλοντος, όπως επίσης και την προσήλω-ση προς τον πελάτη στον

οποίο προσφέρει όλη την εμπειρία και τον επαγγελματισμό του Ομίλου ButanGas.Η ιστορική εξέλιξη της ΠΕΤΡΟΓΚΑΖ ΑΕ από την εποχή της δημιουργίας της μέχρι σήμερα, είναι η ακόλουθη:• 1953 Ο Josef Constantine Dragan ιδρύει την εταιρεία

ΠΕΤΡΟΓΚΑΖ A.E.

• 1955 Δημιουργούνται οι πρώτες εγκαταστάσεις εμφι-άλωσης, αποθήκευσης και διακίνησης υγραερίου στη Θεσσαλονίκη

• 1961 Δημιουργούνται οι εγκαταστάσεις στον Ασπρό-πυργο Αττικής

• 1962 Δημιουργείται η εγκατάσταση στη Μυτιλήνη

• 1969 Οι εγκαταστάσεις Θεσσαλονίκης μεταφέρονται στη σημερινή τους θέση και ταυτόχρονα επεκτείνονται

• 1972 Δημιουργείται η εγκατάσταση στην Κέρκυρα

• 1974-5 Η ΠΕΤΡΟΓΚΑΖ A.E. επεκτείνει τις δραστηριό-τητές της στην Ελλάδα, μέσω της δημιουργίας μονάδων σε Πρέβεζα, Πάτρα και Καλαμάτα

• 1980 Εξαγορά της εταιρίας ΚΟΣΜΟΓΚΑΖ ΕΛΛΑΣ Α.Ε. και μέσω αυτής των εγκαταστάσεων Ηρακλείου, Χανίων και Χίου

• 1995 Η ΠΕΤΡΟΓΚΑΖ Α.Ε. συμμετέχει στο μετοχικό κε-φάλαιο της BUTANGAS Ρουμανίας. Επίσης δημιουργεί νέα εγκατάσταση στη Βιομηχανική Περιοχή Πάτρας

• 1996 Δημιουργείται η εγκατάσταση στη Βιομηχανική Περιοχή Ιωαννίνων

• 1998 Δημιουργούνται οι εγκαταστάσεις στην νήσο Σύ-ρο και στη Βιομηχανική Περιοχή Λάρισας

• 2001 Σχεδιασμός, τοποθέτηση και προώθηση φιαλιδί-ων και μικροσυσκευές με την επωνυμία Πετρογκάζ

• 2003 Σχεδιασμός, τοποθέτηση και προώθηση προϊ-όντων θέρμανσης σειράς Thermoline με την επωνυμία Πετρογκάζ

• 2006 νέα σειρά φιαλιδίων και αυτόματων συσκευών – σειρά family

• 2009 Απόκτηση πλειοψηφικού μετοχών πακέτου της εταιρείας ΓΙΟΥΡΟΓΚΑΖ Α.Ε. στην Αλεξανδρούπολη

• 2010 Συγχώνευση με απορρόφηση της εταιρείας ΑΣΠΡΟΠΥΡΓΚΑΖ Α.Ε.

ΠΕΤΡΟΓΚΑΖ

Η ΠΕΤΡΟΓΚΑΖ έχει ως κύριους στόχους την ασφάλεια και το σεβασμό του περιβάλλο-ντος, όπως επίσης και την προσήλωση προς τον πελάτη στον οποίο προσφέρει όλη την εμπειρία και τον επαγγελματισμό του Ομί-λου ButanGas.

Καταλύτης εξελίξεων η πρόσβαση ιδιωτών στα λιγνιτικά αποθέματα

Τον Απρίλιο συμπληρώνονται οκτώ χρόνια από την πρώτη προειδοποιητική επιστολή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προς την Ελλάδα για την κατάργηση του μονοπωλίου της ΔΕΗ στη λιγνιτική παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Στο μεσοδι-άστημα, οι λύσεις που προτάθηκαν για παραχώρηση νέων λιγνιτωρυχείων σε ιδιώτες απορρίφθηκαν από την ελληνική πλευρά, ο διαγωνισμός για το λιγνιτωρυχείο της Βεύης δεν έχει ακόμη κατακυρωθεί, οι προτάσεις για ανταλλαγή ισχύος μεταξύ ΔΕΗ και τρίτων παραγωγών δεν φαίνεται να κερδίζουν έδαφος και η τελική λύση θα στηρίζεται στην πώληση λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ. Αυτό δηλαδή που η κυβέρνηση (παλαιότερα) και η ΔΕΗ απέκλειαν ως «κόκκινη γραμμή». Εκείνο που δεν θα περιλαμβάνεται στη λύση είναι επενδύσεις (σε ορυχεία και μονάδες ηλεκτροπαραγωγής) για αξιοποίηση των νέων, γνωστών κοιτασμάτων σε Δράμα και Ελασσόνα καθώς η κυβέρνηση ξεκαθάρισε προς την

Ε.Ε., στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων για πρόσβαση των ιδιωτών στους λιγνίτες, και επέμεινε στην άποψη αυτή, ότι «Η Ελληνική Δημοκρατία αποφάσισε να μην παράσχει δικαιώματα εκμετάλλευσης επί άλλων κοιτασμάτων, πλην της Βεύης».

Πώληση μονάδωνH τελευταία επίσημη ενημέρωση από το ΥΠΕΚΑ αναφέρει ότι προς πώληση θα τεθούν τουλάχιστον τέσσερις λιγνιτι-κές μονάδες της ΔΕΗ, και σε περίπτωση που δεν επιτευχθεί το πρόγραμμα ανταλλαγής ισχύος, άλλες δύο. Υποψήφιες προς πώληση φέρονται οι μονάδες Φλώρινας (289 μεγα-βάτ, η νεώτερη λιγνιτική μονάδα της ΔΕΗ), Αμύνταιο 1 και 2 ισχύος 272 μεγαβάτ έκαστη, Καρδιά 1 και 2 (από 275 μεγαβάτ) και Μεγαλόπολη 3 (255 μεγαβάτ) υπό την αίρεση βέβαια της συμφωνίας με την Κομισιόν. Οι εναλλακτικές

4στερεά καύσιμα

ΣΤΕΡΕΑ ΚΑΥΣΙΜΑ 107 //

επιλογές δεν εξαντλούνται στις συγκεκριμένες μονάδες, καθώς ανοιχτά παραμένουν τα ενδεχόμενα:

• Να πουληθεί ένα «καλάθι» μονάδων, αντιπροσωπευτικό του μείγματος ισχύος που διαθέτει η ΔΕΗ, επιλογή που εξυπηρετεί ταυτόχρονα τους στόχους των αποκρατικοποι-ήσεων, της πρόσβασης ιδιωτών στο λιγνίτη ενώ στο μέτρο που θα μείνει ένα μέρος των εσόδων στην επιχείρηση, διευκολύνεται ταμειακά και η ΔΕΗ.

• Να κατασκευαστεί σε συνεργασία με ιδιώτες η πέμπτη μονάδα της ΔΕΗ στην Πτολεμαίδα, ο διαγωνισμός για την οποία ολοκληρώθηκε μεν, αλλά δεν υπάρχει χρηματοδό-τηση για να ξεκινήσει.

Ανοιχτός είναι επίσης πιθανός συνδυασμός των προηγού-μενων λύσεων.

Το κοίτασμα της ΒεύηςΕν τω μεταξύ εκκρεμεί επίσης για πολλά χρόνια η κατακύ-ρωση του διαγωνισμού για το λιγνιτωρυχείο της Βεύης Φλώρινας. Τον Αύγουστο ανακοινώθηκε η λίστα με τους πέντε ενδιαφερόμενους που ικανοποιούν απαραίτητα κριτή-ρια αξιολόγησης (ΤΕΡΝΑ Α.Ε., ΜΗΧΑΝΙΚΗ Α.Ε., ΟΜΙΛΟΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ – ΜΕΤΚΑ, ΑΚΤΩΡ Α.Τ.Ε. και ΑΚΜΗ Α.Τ.Ε. ΤΕΧΝΙΚΑ ΕΡΓΑ). Έκτοτε, αναμένεται η απόφαση της Επιτροπής Αξιολόγησης η οποία σύμφωνα με τις δεσμεύσεις της ηγεσίας του ΥΠΕΚΑ θα εισαχθεί προς συζήτηση στην Επιτροπή Θεσμών Διαφάνειας της Βουλής.

Αξίζει να θυμίσουμε ένα σύντομο ιστορικό της υπόθεσης των λιγνιτών, που ξεκίνησε από απλή παράβαση της Κοι-νοτικής νομοθεσίας για τον ανταγωνισμό και καταλήγει σε βίαιη αποκρατικοποίηση περιουσιακών στοιχείων της ΔΕΗ.

Το ιστορικόΤην 1η Απριλίου 2004 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απηύθυνε προειδοποίηση προς την κυβέρνηση «σχετικά με τα απο-κλειστικά δικαιώματα που έχουν χορηγηθεί στη ΔΕΗ για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας με βάση το λιγνίτη» τα οποία σύμφωνα με το έγγραφο της Κομισιόν «προστα-τεύουν το de facto μονοπώλιο της ΔΕΗ και, ως εκ τούτου, νοθεύουν τον ανταγωνισμό» γεγονός που συνεπάγεται «δυνητική κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης από μέρους της ΔΕΗ, δεδομένου ότι άλλοι δυνητικοί προμηθευτές ηλεκτρι-κής ενέργειας δεν έχουν την ίδια πρόσβαση σε λιγνίτη». Η κυβέρνηση είχε δύο μήνες προθεσμία να καταργήσει τα αποκλειστικά δικαιώματα της ΔΕΗ ή να τα αιτιολογήσει.

• Στις 5 Μαρτίου του 2008 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέ-δωσε απόφαση με την οποία διαπιστώνει ότι η Ελλάδα παραβίασε την Κοινοτική νομοθεσία «εξαιτίας της διατή-ρησης δικαιωμάτων που εξασφαλίζουν στην κατεστημένη επιχείρηση ηλεκτρικής ενέργειας (ΔΕΗ) οιονεί αποκλειστική πρόσβαση στην εκμετάλλευση λιγνίτη, με αποτέλεσμα - παρά την απελευθέρωση της χονδρικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας η οποία άρχισε το 2001 - η ΔΕΗ να εξακολουθεί σήμερα να έχει ουσιαστικά το μονοπώλιο της πρόσβασης στην εκμετάλλευση του λιγνίτη, και η Ελλάδα να προστα-

τεύει τη δεσπόζουσα θέση της ΔΕΗ στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας». Με την ίδια απόφαση, η Επιτροπή κάλεσε την Ελλάδα να προτείνει και να υιοθετήσει διορθωτικά μέτρα «ώστε να εξασφαλίσει στους ανταγωνιστές της ΔΕΗ επαρ-κή πρόσβαση στην εκμετάλλευση του λιγνίτη». Για πρώτη φορά αναφέρεται σε Κοινοτικό κείμενο ότι θα πρέπει να δοθεί στους ανταγωνιστές της ΔΕΗ πρόσβαση «στο 40% τουλάχιστον των εκμεταλλεύσιμων κοιτασμάτων λιγνίτη προκειμένου να εξασφαλιστούν ίσοι όροι ανταγωνισμού στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας».

• Στις 4 Αυγούστου 2009 η Κομισιόν αποδέχθηκε τα μέτρα που πρότεινε η κυβέρνηση για να παύσει η παρά-βαση της Κοινοτικής νομοθεσίας. Τα μέτρα αυτά ήταν η παραχώρηση δικαιωμάτων για την εκμετάλλευση των λι-γνιτικών κοιτασμάτων της Δράμας, της Ελασσόνας, της Βεύης και της Βεγόρας, μέσω δημόσιου διαγωνισμού στον οποίο δεν θα είχε δικαίωμα συμμετοχής η ΔΕΗ. Επίσης η διασφάλιση ότι ο παραγόμενος λιγνίτης δεν θα διετίθετο στη ΔΕΗ. Σύμφωνα με την ίδια απόφαση, οι διαγωνισμοί για την εκμετάλλευση των λιγνιτωρυχείων της Δράμας, της Ελασσόνας και της Βεγόρας έπρεπε να προκηρυχθούν ως το Φεβρουάριο του 2010 και να ολοκληρωθούν τον Αύγουστο του ίδιου χρόνου.

Η ΔΕΗ άσκησε προσφυγές κατά των δύο αποφάσεων, Μαρτίου 2008 και Αυγούστου 2009, στο Ευρωπαϊκό Δικα-στήριο. Παρέμβαση υπέρ της ΔΕΗ άσκησε στο Δικαστήριο το Δημόσιο και υπέρ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής η Ενεργει-ακή Θεσσαλονίκης (Elpedison) και η Ελληνική Ενέργεια και Ανάπτυξη (HE&D).

Τον Ιανουάριο του 2011 και αφού η υπόθεση των λι-γνιτών είχε περιληφθεί στο «μνημόνιο» με την τρόικα, η κυβέρνηση ζήτησε την αναθεώρηση της απόφασης της 4ης Αυγούστου 2009 ενημερώνοντας την Κομισιόν ότι αποφάσισε να μην παραχωρήσει προς εκμετάλλευση τα νέα λιγνιτωρυχεία, πλην της Βεύης καθώς και ότι σχεδιάζει να θέσει εκτός λειτουργίας λιγνιτικές μονάδες νωρίτερα απ' ότι είχε αρχικά προβλεφθεί. Η πρόταση της κυβέρνησης για «ισοδύναμα μέτρα» περιελάμβανε τα περίφημα “swaps” δηλαδή ανταλλαγή ενέργειας μεταξύ ΔΕΗ και ιδιωτών.

Τον Οκτώβριο του ίδιου χρόνου, με την πέμπτη έκθεση αξιολόγησης της Κομισιόν για την εφαρμογή του μνημο-νίου, η Ε.Ε. διαπιστώνει ότι η Ελλάδα συμπλήρωσε δέκα μήνες καθυστερήσεων στον προσδιορισμό των μέτρων για την παροχή πρόσβασης ιδιωτών στη λιγνιτική παραγωγή, σημειώνοντας ότι διάφορες εναλλακτικές επιλογές που προτάθηκαν από τις αρχές, δεν ήταν κατάλληλες για να επιτευχθεί ο στόχος. Σημείωνε δε ότι τα μέτρα πρέπει να εφαρμοστούν σύντομα, πριν την αποκρατικοποίηση της ΔΕΗ, γιατί στην περίπτωση αυτή το κρατικό μονοπώλιο θα αντικατασταθεί από ιδιωτικό.

Τέλος, το νέο μνημόνιο, που ψηφίστηκε από τη Βουλή στις 12 Φεβρουαρίου, προβλέπει «αποεπένδυση της λιγνιτικής παραγωγικής ικανότητας», δηλαδή πώληση λιγνιτικών μο-νάδων σε συνδυασμό ή μη με υδροηλεκτρικά. ■

// 108 greek energy 2012 | ΣΤΕΡΕΑ ΚΑΥΣΙΜΑ

Έρευνα για την ενέργεια του Εθνικού Κέντρου Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης

Το ενεργειακό πρόβλημα στις μέρες μας εμφανίζεται οξύ-τερο από ποτέ, ενώ η ουσία του προβλήματος βρίσκεται στην συσχέτιση των ενεργειακών αποθεμάτων που διαρκώς μειώνονται, με τις απαιτήσεις για κατανάλωση ενέργειας που διαρκώς αυξάνονται. Από σχετική ανασκόπηση των δεδομένων ενεργειακής κατανάλωσης φαίνεται ότι πα-γκοσμίως τα σύγχρονα ενεργειακά συστήματα βασίζονται στον άνθρακα για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και στο πετρέλαιο για την κάλυψη των αναγκών μετακίνησης, οι οποίες και αποτελούν τον μεγαλύτερο και ταχύτερα αναπτυσσόμενο ενεργειακό τομέα. Είναι εντυπωσιακή η διαπίστωση ότι, επί δύο περίπου αιώνες, η ανθρωπότητα ζούσε και κατανάλωνε ενέργεια με μια αφελή ανεμελιά, ενώ περί το 1960-70 συνειδητοποιήσαμε όλοι μας δύο πράγματα: πρώτον ότι τα ορυκτά καύσιμα, άνθρακας και πετρέλαιο, έχουν πεπερασμένα αποθέματα, τα οποία και αναμένονται να επαρκούν έως το 2050 και δεύτερον ότι η καύση τους έχει σημαντικά δυσμενείς περιβαλλοντικές επιπτώσεις προξενώντας ανεπανόρθωτες αλλοιώσεις στο κλίμα και κατ` επέκταση στη σύσταση και τη μορφή του πλα-νήτη. Ο συνδυασμός της παγκόσμιας ενεργειακής κρίσης και της συνακόλουθης αύξησης της τιμής του πετρελαίου με το πλήθος των περιβαλλοντικών προβλημάτων αποτελεί σήμερα το ισχυρότερο κίνητρο που οδήγησε την κοινωνία μας προς αναζήτηση εναλλακτικών πηγών ενέργειας, ειδικά για την κάλυψη των αναγκών σε καύσιμα μεταφοράς.

Μεγάλος λόγος γίνεται σήμερα για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ ή πράσινη ενέργεια), οι οποίες και είναι μορφές εκμεταλλεύσιμης ενέργειας που προέρχονται από διάφορες φυσικές διαδικασίες, όπως ο άνεμος, η γεω-θερμία, η κυκλοφορία του νερού και άλλες. Δύο είναι τα βασικά χαρακτηριστικά των ΑΠΕ: Καταρχήν, για την εκμε-τάλλευσή τους δεν απαιτείται κάποια ενεργητική παρέμβα-

ση, όπως εξόρυξη, άντληση ή καύση, όπως με τις μέχρι τώρα χρησιμοποιούμενες πηγές ενέργειας, αλλά απλώς η εκμετάλλευση της ήδη υπάρχουσας ροής ενέργειας στη φύ-ση. Δεύτερον, πρόκειται για «καθαρές» μορφές ενέργειας, πολύ «φιλικές» στο περιβάλλον, που δεν αποδεσμεύουν υδρογονάνθρακες, διοξείδιο του άνθρακα ή τοξικά και ραδιενεργά απόβλητα, όπως οι υπόλοιπες πηγές ενέργειας που χρησιμοποιούνται σε μεγάλη κλίμακα. Έτσι οι ΑΠΕ θεωρούνται από πολλούς μία αφετηρία για την επίλυση των περιβαλλοντικών προβλημάτων που αντιμετωπίζει η Γη, ενώ οι κυριότερες ΑΠΕ είναι οι εξής:

• Αιολική ενέργεια. Σήμερα χρησιμοποιείται για ηλεκτρο-παραγωγή (ανεμογεννήτριες).

• Ηλιακή ενέργεια. Χρησιμοποιείται περισσότερο για θερμικές εφαρμογές (ηλιακοί θερμοσίφωνες και φούρ-νοι) ενώ η χρήση της για την παραγωγή ηλεκτρισμού έχει

αρχίσει να κερδίζει έδαφος, με την βοήθεια της πολιτικής προώθησης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας από το ελ-ληνικό κράτος και την Ευρωπαϊκή Ένωση (φωτοβολταϊκά).

• Υδατοπτώσεις. Είναι τα γνωστά υδροηλεκτρικά έργα, και αποτελούν την πιο διαδεδομένη μορφή ανανεώσιμης ενέργειας.• Βιομάζα. Χρησιμοποιεί τους υδατάνθρακες των φυτών (κυρίως αποβλήτων της βιομηχανίας ξύλου, τροφίμων και ζωοτροφών και της βιομηχανίας ζάχαρης) με σκοπό την αποδέσμευση της ενέργειας που δεσμεύτηκε απ' το φυτό κατά τη φωτοσύνθεση, ενώ μπορούν να χρησιμοποιηθούν ακόμη και αστικά απόβλητα και απορρίμματα. Μπορεί να δώσει βιοαιθανόλη και βιοαέριο, που είναι καύσιμα πιο φι-λικά προς το περιβάλλον, ενώ αποτελεί μια πηγή ενέργειας με πολλές δυνατότητες και εφαρμογές που αναμένεται να χρησιμοποιηθεί ευρέως στο άμεσο μέλλον. • Γεωθερμική ενέργεια. Είναι εκμεταλλεύσιμη εκεί όπου η θερμότητα που παράγεται απ' τη ραδιενεργό αποσύνθεση των πετρωμάτων της γης ανεβαίνει με φυσικό τρόπο στην επιφάνεια, π.χ. στους θερμοπίδακες ή στις πηγές ζεστού νε-ρού. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί είτε απευθείας για θερμικές εφαρμογές είτε για την παραγωγή ηλεκτρισμού.

Ωστόσο σήμερα το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο εξα-κολουθούν να αποτελούν δύο από τις πρωτογενείς πηγές ενέργειας επηρεάζοντας άμεσα τόσο την παραγωγή καυ-σίμων στις μεταφορές όσο και τη χημική βιομηχανία. Τα ορυκτά καύσιμα κατέχουν ποσοστό 70% στη συνολική πρωτογενή ενεργειακή κατανάλωση, ενώ στην Ελλάδα η εξάρτηση είναι κατά πολύ μεγαλύτερη και φτάνει το ανη-συχητικό ποσοστό του 95%. Όσον αφορά το ενεργειακό ισοζύγιο της Ελλάδας αξιοσημείωτο είναι πως το πετρέλαιο είναι ο κυρίαρχος υδρογονάνθρακας, καθώς τα ποσοστά του είναι σταθερά πάνω από το 50%, ενώ ακολουθούν τα κοιτάσματα λιγνίτη και το φυσικό αέριο. Σύμφωνα με τα

στοιχεία, το 99,5% του αργού πετρελαίου που διατίθεται για διύλιση, εισάγεται από το εξωτερικό και μόνο το 0,5% παράγεται στην Ελλάδα. Το 56% της συνολικής κατανάλω-σης ενεργειακής παρατηρείται στον τομέα των μεταφορών, η βιομηχανία αντιπροσωπεύει το 18,5%, ενώ οι υπόλοιποι κλάδοι (οικιακός, εμπορικός, κ.α.) αντιπροσωπεύουν το 25%. Στη χώρα μας, για κάθε MWh ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται στο ηπειρωτικό σύστημα εκπέμπονται στην ατμόσφαιρα 850Κgr CO2, 15,5 Kgr SO2, 1,2 Kgr NOx και άλλοι αέριοι ρύποι όπως τα αιωρούμενα σωματίδια. Η κατάσταση είναι δυσμενέστερη στην περίπτωση των μη διασυνδεδεμένων νησιών, όπου η παραγωγή γίνεται με πετρελαϊκούς σταθμούς χαμηλής απόδοσης (Ρόδος, Κρήτη κ.α).

Έτσι από τη στιγμή που η παραγωγή και χρήση υγρών καυ-σίμων από ορυκτά κοιτάσματα προκαλεί πολλά περιβαλ-λοντικά προβλήματα σήμερα δίνεται μεγάλη έμφαση στην εφαρμοσμένη έρευνα του Εθνικού Κέντρου Έρευνας και

Σήμερα το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο εξακολουθούν να αποτελούν δύο από τις πρωτογενείς πηγές ενέργειας επηρεάζοντας άμεσα τόσο την παραγωγή καυσίμων στις μεταφορές όσο και τη χημική βιομηχανία. Τα ορυκτά καύσιμα κατέχουν ποσοστό 70% στη συνολική πρωτογενή ενεργειακή κατανάλωση.

// 110 greek energy 2012 | ΣΤΕΡΕΑ ΚΑΥΣΙΜΑ

Τεχνολογικής Ανάπτυξης (ΕΚΕΤΑ), σε τεχνολογίες που πα-ράγουν καθαρά καύσιμα και άλλα προϊόντα προερχόμενα από αργό πετρέλαιο. Ταυτόχρονα η χρήση βιομάζας για την παραγωγή εναλλακτικών καυσίμων και χρήσιμων χημι-κών προϊόντων αποτελεί σήμερα μία από τις μεγαλύτερες τεχνολογικές προκλήσεις στους τομείς της ενέργειας, των καυσίμων και της χημικής βιομηχανίας. Επιπλέον, οι νέες πηγές ενέργειας όπως το υδρογόνο, η χρήση κυψελίδων καυσίμου απαιτούν την ανάπτυξη νέων τεχνολογιών.

Παραγωγή καθαρών συμβατικών καυσίμωνΣήμερα οι κανονισμοί που αφορούν τα λεγόμενα «καθαρά καύσιμα» γίνονται παγκοσμίως όλο και πιο αυστηροί. Με τον όρο «καθαρή βενζίνη» αναφερόμαστε σε μια βενζίνη με χαμηλή περιεκτικότητα θείου, χαμηλή περιεκτικότητα ολεφινών και αρωματικών και απουσία ετεροατόμων, εκτός οξυγονούχων ενώσεων, όπως η αλκοόλη και τα παράγωγα της. Αντίστοιχα το «καθαρό ντίζελ» χαρακτηρίζεται από χα-μηλή περιεκτικότητα θείου, μικρότερη περιεκτικότητα αρω-ματικών και συνεπώς μείωση πυκνότητας για την αποφυγή σχηματισμού σωματιδίων PM10. Τα «καθαρά καύσιμα», βενζίνη και ντίζελ, αποτελούν ένα από τα σημαντικότερα αντικείμενα της ερευνητικής δραστηριότητας, το οποίο και δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην έρευνα για τη βελτίωση συμ-βατικών διυλιστηριακών διεργασιών που εφαρμόζονται σήμερα σε ολοκληρωμένα διυλιστήρια προς παραγωγή φιλικών προς το περιβάλλον καυσίμων.

Παραγωγή Ηλιακών Καυσίμων (Υδρογόνο, Υδρογονάνθρακες & Μεταλλικά Nανοσωματίδια)Το ΕΚΕΤΑ δραστηριοποιείται επίσης στην εφαρμοσμένη έρευνα για παραγωγή ανανεώσιμου υδρογόνου μέσω ηλι-ακά-υποβοηθούμενων θερμοχημικών κύκλων. Σε αυτό το πλαίσιο, συγκεντρωμένη ηλιακή ενέργεια χρησιμοποιείται για την τροφοδοσία μιας σειράς από αντιδράσεις, ‘καθαρό’ αποτέλεσμα των οποίων είναι η παραγωγή υδρογόνου (H2) και οξυγόνου (O2) από την αντίδραση διάσπασης του νε-ρού (H2O) μέσω εφαρμογής της τεχνολογίας HYDROSOL,

η οποία και βραβεύτηκε το 2006 με το Ευρωπαϊκό βραβείο Descartes.

Μια νέα επαναστατική προσέγγιση του ΕΚΕΤΑ στον τομέα της ενέργειας είναι η χρήση μεταλλικών νανοσωματιδίων ως ενεργειακών φορέων, που θα μπορούσαν ενδεχομένως να αντικαταστήσουν τα συμβατικά καύσιμα των Μηχανών Εσωτερικής Καύσης (ΜΕΚ). Το 2009, το ΕΚΕΤΑ πρότεινε μια ολοκληρωμένη προσέγγιση σύμφωνα με την οποία, ειδικά συντεθειμένα μεταλλικά νανοσωματίδια που προέκυψαν είτε από εμπορικά υλικά είτε από βιομηχανικές απορρί-ψεις, αρχικά καίγονται μέσα στις ΜΕΚ, ενώ στη συνέχεια ακολουθεί η συλλογή των χρησιμοποιημένων σωματιδί-ων και η ανακύκλωση στην αρχική τους μορφή κάνοντας χρήση ανανεώσιμης ενέργειας. Η χρήση μεταλλικών νανο-σωματιδίων ως καύσιμα στον τομέα των μεταφορών, θα έχει ως σημαντικό πλεονέκτημα, έπειτα από κατάλληλες τροποποιήσεις της μηχανής, την αποφυγή αέριων ρύπων. Μοναδικό προϊόν της καύσης τους θα είναι το αντίστοιχο οξείδιο του μετάλλου (στερεό). Πρόσφατα, δοκιμάστηκε πειραματικά και αποδείχτηκε ότι η καύση νανοσωματιδίων σιδήρου και αλουμινίου είναι εφικτή σε ΜΕΚ, ανοίγοντας έτσι εντελώς καινούριους ορίζοντες στην έρευνα τεχνολο-γιών μηδενικών ρύπων.

Άλλες συνεργατικές προσπάθειες από τις οποίες έχουν προκύψει εναλλακτικές διεργασίες χαμηλών εκπομπών ρύπων αφορούν στην:

• Παραγωγή υδρογόνου από φυσικό αέριο με την βοήθεια συγκεντρωμένης ηλιακής ενέργειας.• Παραγωγή νανοσωματιδίων αιθάλης για εφαρμογές υψηλής τεχνολογίας μέσω ηλιο-θερμικών διαδικασιών χρησιμοποιώντας ως πρώτη ύλη το φυσικό αέριο.

Παραγωγή Καυσίμων και Υλικών από Βιομάζα (Βιοκαύσιμα & Βιοδιυλιστήριο)Η βιομάζα μπορεί να οδηγήσει στην παραγωγή ενέργει-ας είτε άμεσα με καύση είτε έμμεσα με μετατροπή της σε υψηλότερης αξίας αέρια ή υγρά προϊόντα μέσω ποικιλίας διεργασιών. Η βιομάζα αποτελεί τη μοναδική ανανεώσιμη πηγή που οδηγεί στην παραγωγή υγρών, αερίων και στε-ρεών καυσίμων μέσω βιολογικών διεργασιών (αναερόβια χώνευση και ζύμωση) ή θερμοχημικών διεργασιών (καύση, αεριοποίηση και πυρόλυση). Ανάμεσα στις θερμοχημι-κές διεργασίες μετατροπής βιομάζας η ταχεία (καταλυτική) πυρόλυση βιομάζας εμφανίζεται ως πολλά υποσχόμενη οδηγώντας στην παραγωγή βιο-ελαίου (σε υψηλές αποδό-σεις έως και 80% κ.β. επί ξηρής τροφοδοσίας), καθώς και στερεού υπολείμματος πλούσιου σε άνθρακα (charcoal) και μίγματος αερίων (κυρίως οξείδια του άνθρακα, αλλά και υδρογόνο, μεθάνιο και υψηλότεροι υδρογονάνθρακες σε μικρότερες ποσότητες) ως “παραπροϊόντα”.

Η παραγωγή βιο-καυσίμων και οργανικών χημικών από βι-ομάζα (έννοια του βιοδιυλιστηρίου-biorefinery) αποτελούν βασικούς στόχους της έρευνας που διεξάγεται στο ΕΚΕΤΑ. Η έρευνα αυτή εστιάζεται στις διεργασίες της συμβατικής και

Τα στερεά καύσιμα, και πιο συγκεκριμένα ο λιγνίτης, εξακολουθούν να κατέχουν σημαντικό ρόλο στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας στη χώρα μας με συνεισφορά άνω του 50% στο ενεργειακό ισοζύγιο του διασυνδεδεμένου συστήματος παρά τη μείωση της συμμετοχής τους τα τελευταία χρόνια.

ΣΤΕΡΕΑ ΚΑΥΣΙΜΑ 111 //

καταλυτικής πυρόλυσης βιομάζας, της παραγωγής βιοντίζελ, της αναβάθμισης βιοελαίων και άλλων χαμηλής ποιότητας βιοκαυσίμων καθώς και της παραγωγής χημικών προϊόντων.

Παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από στερεά καύσιμαΤα στερεά καύσιμα, και πιο συγκεκριμένα ο λιγνίτης, εξα-κολουθούν να κατέχουν σημαντικό ρόλο στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας στη χώρα μας με συνεισφορά άνω του 50% στο ενεργειακό ισοζύγιο του διασυνδεδεμένου συστήματος παρά τη μείωση της συμμετοχής τους τα τε-λευταία χρόνια.

Η Ελλάδα διαθέτει επάρκεια αποθεμάτων με κοιτάσματα από την Κρήτη μέχρι τον Έβρο που παρουσιάζονται σε ποικίλα βάθη και γεωλογικά περιβάλλοντα εκ των οποίων έχει εξορυχθεί μόνο το 30%. Το σύνολο των λιγνιτικών αποθεμάτων που μπορούν να εξορυχθούν κάτω από τις παρούσες τεχνοοικονομικές συνθήκες ανέρχεται σε περί-που 3.2Gt και βρίσκονται στην ευρύτερη περιοχή Πτολε-μαΐδος-Αμυνταίου, στη Φλώρινα, στη Μεγαλόπολη, στην Ελασσόνα και στη Δράμα.

Ο ρόλος της λιγνιτικής ηλεκτροπαραγωγής επαναπροσ-διορίζεται σήμερα βάσει της περαιτέρω διείσδυσης της χρήσης φυσικού αερίου αλλά και της περαιτέρω αξιοποίη-σης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας που αυξάνουν το μερίδιο τους στην ηλεκτροπαραγωγή. Κρίσιμα θέματα για το μέλλον της αξιοποίησης του λιγνίτη είναι τόσο η επίτευ-ξη των περιβαλλοντικών δεσμεύσεων για την επίτευξη του 20/20/20, η υποχρεωτική αγορά των δικαιωμάτων εκπο-μπής CO2 στην ηλεκτροπαραγωγή από το 2013, όσο και ο εκσυγχρονισμός του στόλου των λιγνιτικών μονάδων. Επιπλέον σημαντική είναι και η εναρμόνιση με τις απαιτήσεις της ευρωπαϊκής Οδηγίας 2009/31/ΕΚ για την αποθήκευση του CO2 σε γεωλογικούς σχηματισμούς.

Οι σύγχρονες κανονιστικές, τεχνικές και οικονομικές συν-θήκες οδηγούν στην ανάπτυξη του τομέα της ηλεκτροπαρα-γωγής με γνώμονα την εξασφάλιση ενός φθηνού μίγματος ενέργειας που να επιτυγχάνει υψηλή περιβαλλοντική και ενεργειακή συμπεριφορά. Προς την κατεύθυνση αυτή θα συμβάλει η απόσυρση των πεπαλαιωμένων και ρυπογόνων λιγνιτικών μονάδων. Ως προς την λειτουργία των υφιστά-μενων μονάδων, σημαντική επίδραση αναμένεται από την εφαρμογή των αυστηρότερων περιβαλλοντικών απαιτήσε-ων της νέας οδηγίας για τις Μεγάλες Βιομηχανικές Εγκατα-στάσεις για τις εκπομπές ρύπων (σωματίδια, διοξείδιο του θείου και οξειδίων του αζώτου). Περιβαλλοντικά θέματα υπάρχουν και στον τομέα της λειτουργίας των ορυχείων λι-γνίτη. Στα ορυχεία πραγματοποιείται βελτίωση της περιβαλ-λοντικής λειτουργίας τους με προγράμματα αποκατάστασης εδαφών και μείωσης των εκπομπών σκόνης.

Η επίτευξη των εθνικών στόχων 20-20-20 με μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και ανάπτυξη των ΑΠΕ οδηγεί σε αναμόρφωση του ενεργειακού μίγματος, ιδίως για τον λιγνίτη που παρουσιάζει την υψηλότερη ει-

δική εκπομπή CO2 ανά παραγόμενη ενέργεια. Σε μελέτη που εκπονήθηκε από την McKinsey & Company για την αποτίμηση του κόστους αποφυγής εκπομπών αερίου του θερμοκηπίου αξιολογήθηκαν σενάρια που περιλαμβάνουν και τη μελλοντική συνεισφορά του λιγνίτη στην Ελλάδα. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα η διαμόρφωση ενεργειακού μίγματος με χρήση 29% λιγνίτη στην ηλεκτροπαραγωγή και μέτρια διείσδυση των ΑΠΕ κατά το έτος 2020, εξασφαλί-ζει μειωμένο κόστος παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας σε σύγκριση με σενάρια υψηλής διείσδυσης φυσικού αερίου ή ΑΠΕ καλύπτοντας τον στόχο της μείωσης των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου κατά 21% από αυτές που παρουσία-ζαν οι εγκαταστάσεις του συστήματος εμπορίας εκπομπών το 2005. Επιπροσθέτως, στις μελλοντικές προοπτικές για την αξιοποίηση των στερεών καυσίμων θα πρέπει να λη-φθούν υπόψη και οι τεχνολογικές εξελίξεις στον τομέα της δέσμευσης και αποθήκευσης του CO2, που θα συνεισφέ-ρουν στην οικονομικά ανταγωνιστική αξιοποίηση αυτού του ενεργειακού πόρου με μονάδες σχεδόν μηδενικών εκπομπών ρύπων.

Με βάση τα παραπάνω, και υπό την παρούσα δυσμενή οι-κονομική κατάσταση της χώρας, η περαιτέρω χρήση του λι-γνίτη, ως η μόνη χαμηλού κόστους εγχώρια πηγή ενέργειας, με επιπλέον επενδύσεις για την ένταξη νέων μονάδων και την αναβάθμιση των υφισταμένων, αποδεδειγμένα εξυπη-ρετεί τους στόχους της βιώσιμης ανάπτυξης και ενεργειακής αυτάρκειας. ■

Πυλώνας ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας

Σε επίπεδα ρεκόρ έφτασε το σύνολο της εγκατεστημένης ισχύος από ΑΠΕ το 2011 με τα αιολικά και τα φωτοβολτα-ϊκά να καταγράφουν επιδόσεις που, όπως προδιαγράφει το ασφυκτικό κλίμα που έχει δημιουργηθεί στο χώρο, η επανά-ληψή τους θα αποτελέσει το μεγάλο «στοίχημα» του κλάδου από το 2012 και μετά. Πλέον, μετά τα 685,15 MW νέων «πράσινων» μεγαβάτ που προστέθηκαν το 2011 (αύξηση της τάξης του 39,67%), η εγκατεστημένη ισχύς από ΑΠΕ έσπασε το φράγμα των 2GW, φτάνοντας στο τέλος του Δε-κεμβρίου τα 2.412,17 MW, έναντι 1727,02 MW το 2010.

Σε απόλυτους αριθμούς τα αιολικά αναδεικνύονται για μία ακόμη χρονιά σε «πρωταθλητές», με τη συνολική εγκατε-στημένη ισχύ το 2011 να φτάνει τα 1640,46 MW, έναντι 1297,75 MW το 2010, ποσά που μεταφράζονται σε αύξηση 26,4%. Σε επίπεδο ποσοστών, πάντως, τα σκήπτρα κρατούν τα φωτοβολταϊκά αφού κατάφεραν να υπερδιπλασιάσουν την ισχύ τους, καταγράφοντας αύξηση της τάξης του 173%, φτάνοντας από τα 191,09 MW στα 521,85 MW.

Νέα ΜεγαβάτΠιο αναλυτικά, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΔΕΣΜΗΕ και της ΔΕΗ, το 2011 στο διασυνδεδεμένο σύστημα, δηλαδή στην ηπειρωτική χώρα και στα συνδεδεμένα νησιά, προ-

στέθηκαν 323,95 MW από αιολικά και 286,19 MW από φωτοβολταϊκά ενώ τα αντίστοιχα ποσά για τα μη διασυν-δεδεμένα νησιά ανήλθαν σε 18,76 MW και 44,57 MW. Πάντως, οι δρομολογούμενες διασυνδέσεις των νησιών της χώρας, όπως για παράδειγμα της Κρήτης ή των Κυκλά-δων αναμένεται να δώσουν σημαντική ώθηση στην αγορά τα επόμενα χρόνια, με το ενδιαφέρον να εστιάζεται στην εκμετάλλευση του τεράστιου αιολικού δυναμικού που η νησιωτική χώρα διαθέτει.

Υδροηλεκτρικά και βιομάζα κινήθηκαν σε σχεδόν σταθε-ροποιητικά επίπεδα, σημειώνοντας μικρή αύξηση, με τα υδροηλεκτρικά να φτάνουν τα 205,33 MW από τα 196,83 MW το 2010 και τη βιομάζα από τα 41,05 MW να φτάνει, στο τέλος του Δεκεμβρίου, τα 44,53 MW. Όσον αφορά τη γεωθερμία, προς ώρας ο κλάδος δεν εμφανίζει κινητι-κότητα, ωστόσο, η προκήρυξη διεθνών γεωθερμίας στην οποία έχει προχωρήσει το ΥΠΕΚΑ αναμένεται να ενισχύσει τη θέση του συγκεκριμένου κλάδου στο ενεργειακό μίγμα της χώρας ενώ και στην περίπτωση της βιομάζας, η οποία σημείωσε ελάχιστη κινητικότητα το 2010, οι προβλέψεις είναι εξίσου αισιόδοξες, με μεγάλες επενδύσεις από εται-ρίες όπως τα ΕΛΠΕ και η ΔΕΗ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ, να έχουν ήδη δρομολογηθεί.

5ΑΠΕ

1,5 δις. ευρώΕίναι σαφές, βέβαια, ότι το ρεκόρ επενδύσεων που σημει-ώθηκε το 2011, η αξία των οποίων εκτιμάται ότι άγγιξε τα 1,5 δις ευρώ, αφορά έργα τα οποία είχαν ήδη ωριμάσει εδώ και αρκετά χρόνια κι επιπλέον, έχοντας εξασφαλίσει την απαιτούμενη χρηματοδότηση, έμειναν σχετικά ανεπη-ρέαστα από μια σειρά ζητημάτων που ανέκυψαν μέσα στο 2011 και τα οποία αναμένεται να θέσουν τον κλάδο υπό δοκιμασία τα επόμενα χρόνια.

Μπορεί σε ζητήματα όπως η γραφειοκρατία που αποτε-λούσε για πολλά χρόνια το «αγκάθι» του κλάδου, να κα-ταγράφεται σημαντική βελτίωση, μετά και την πρόσφατη ψήφιση του ν. 4014/2011 με τον οποίο μειώνεται σημα-ντικά ο χρόνος ολοκλήρωσης των περιβαλλοντικών αδει-οδοτήσεων ωστόσο, μια σειρά παραγόντων αναμένεται να ασκήσουν «πίεση» στο χώρο, έχοντας ήδη δημιουργήσει ανησυχία ακόμη και την υλοποίηση ήδη αδειοδοτημένων έργων.

ΧρηματοδότησηΟι νέες μειωμένες εγγυημένες τιμές για τα φωτοβολταϊκά, το πλέον δυναμικό κομμάτι των ΑΠΕ, που θα ισχύσουν από φέτος για τα νέα έργα, είναι η μία μόνο συνιστώσα του νέου επενδυτικού περιβάλλοντος που διαμορφώνεται. Η μεγάλη πρόκληση του κλάδου των ΑΠΕ για το 2012 εντοπίζεται στην έλλειψη ρευστότητας, απόρροια της σχε-δόν μηδενικής και εξαιρετικά ακριβής ακόμη και για εγκε-κριμένα έργα χρηματοδότησης από τα ελληνικά τραπεζικά ιδρύματα αλλά και της «απροθυμίας» των ξένων οργανι-σμών να αναλάβουν τη χρηματοδότηση επενδύσεων στη χώρα μας εξαιτίας του λεγόμενου «ελληνικού ρίσκου», η οποία το 2011 έγινε περισσότερο αισθητή από ποτέ.

Στα παραπάνω έρχεται να προστεθεί η ανησυχία για τη ρευ-στότητα του ΔΕΣΜΗΕ, η οποία εντάθηκε τους τελευταίους μήνες του 2011 λόγω της αδυναμίας του διαχειριστή να φανεί συνεπής στις πληρωμές προς τους ηλεκτροπαρα-γωγούς. Πάντως, η βιωσιμότητα του έστω και σε βάθος κάποιων μηνών έχει διασφαλισθεί με τη μεσοσταθμική αύξηση του τέλους ΑΠΕ στα 5,96 ευρώ ανά 1000 κιλοβα-

τώρες – η οποία στάθηκε αφορμή για νέο κύκλο αντιδράσε-ων από τους παραγωγούς από ΑΠΕ για το στρεβλό τρόπο υπολογισμού του – αλλά και με τις «τονωτικές ενέσεις» από δημοπρατήσεις ρύπων, τέλος ΕΡΤ και έκτακτο τέλος λιγνιτοπαραγωγής, χωρίς ωστόσο η αγορά να έχει καθη-συχαστεί πλήρως.

ΑισιοδοξίαΠέρα από τους «κακούς οιωνούς», βέβαια, μια σειρά προ-τάσεων οι οποίες έχουν τεθεί στο τραπέζι των συζητή-σεων, όπως η φημολογούμενη πριμοδότηση της χρήσης εγχώριου εξοπλισμού σε φ/β εγκαταστάσεις ή η χρήση κονδυλίων του ΕΣΠΑ ως εγγυήσεις για το «ξεμπλοκάρι-σμα» εξαγωγικών πιστώσεων ξένων κρατών, αφήνουν περιθώρια αισιοδοξίας. Σε αυτά θα πρέπει να προστεθεί βέβαια και το ενδιαφέρον με το οποίο αναμένεται η πορεία υλοποίησης του πολυδιαφημισμένου “Project Helios” το οποίο φαίνεται να αποτελεί το προσωπικό στοίχημα του Γιώργου Παπακωνσταντίνου και το οποίο αναμφίβολα, σε επίπεδο εξαγγελιών τουλάχιστον, αποτέλεσε ένα από τα highlights του 2011.

Πάντως, πεποίθηση της αγοράς είναι ότι, πέραν από επι-μέρους ζητήματα όπως το ύψος της «ταρίφας», το μείζον ζήτημα εντοπίζεται στην ανάγκη διαμόρφωσης ενός κλί-ματος συνέπειας και συνέχειας στην αγορά, το οποίο θα εξασφαλίσει τη σταθερή και μακροπρόθεσμη ανάπτυξη του κλάδου των ΑΠΕ. Ενός κλάδου που, πλέον, περιλαμβάνε-ται στους ελάχιστους τομείς στους οποίους η ανάταξη της ελληνικής οικονομίας μπορεί να στηριχθεί. ■

// 114 greek energy 2012 | ΑΠΕ

Η στρατηγική ανάπτυξης «Ευρώπη 2020» και οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας

«Ευρώπη 2020» ονομάζεται η στρατηγική ανάπτυξης που επεξεργάστηκε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τη δεκαετία 2010-2020. Η στρατηγική αυτή που έγινε αποδεκτή από τους Ε27 τον Ιούνιο του 2010 θέτει συγκεκριμένους στό-χους δεκαετίας σε κρίσιμους τομείς όπως η απασχόληση, η εκπαίδευση, η ενέργεια και η καινοτομία προκειμένου η Ευρωπαϊκή οικονομία να ξεπεράσει τις επιπτώσεις της οι-κονομικής κρίσης και να επανακάμψει σε τροχιά ανάπτυξης.

Θα ήταν χρήσιμο να αναφερθούν στο σημείο αυτό οι 5 επιμέρους στόχοι του «ΕΥΡΩΠΗ 2020» προκειμένου να συνειδητοποιήσουμε τη δυναμική που εμπεριέχει ο επι-διωκόμενος σήμερα μετασχηματισμός του ενεργειακού μοντέλου σε όρους κοινωνικής και οικονομικής ανάπτυξης.

1. Απασχόληση: 75% τουλάχιστον του πληθυσμού απα-σχολούμενοι στις με ηλικίες 20-64

2. Έρευνα, Ανάπτυξη και Καινοτομία: 3% του ΑΕΠ (δη-μόσιου και ιδιωτικού) να επενδύεται σε αντίστοιχες δράσεις

3. Κλιματική αλλαγή / ενέργεια: μείωση των εκπομπών ΑΤΘ κατά 20% (ή ακόμα και 30% αν οι συνθήκες είναι ευνοϊκές) – Επιμέρους στόχοι 20% ΑΠΕ στο ενεργειακό σύστημα, 20% αύξηση της Ενεργειακής Αποδοτικότητας

4. Εκπαίδευση: Μείωση του ρυθμού πρόωρης εγκατάλει-ψης του σχολείου κατά 10%, τουλάχιστον 40% απόφοι-τοι τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στις ηλικίες 30-34

5. Φτώχεια / κοινωνικός αποκλεισμός: τουλάχιστον 20 εκατομμύρια λιγότεροι Ευρωπαίοι να ζουν ή να κινδυ-νεύουν να ζήσουν σε συνθήκες φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού.

Ίσως για πρώτη φορά αποτυπώνεται τόσο ξεκάθαρα η

σύνδεση της κοινής Ευρωπαϊκής πολιτικής για το κλίμα και την ενέργεια με την ανάπτυξη και την κοινωνική συνοχή. Η ισχυρή Ευρωπαϊκή εξάρτηση από εισαγόμενα ορυκτά καύσιμα που τιμολογούνται σε δολάρια Η.Π.Α., η ολοέ-να αυξανόμενη ζήτηση των ορυκτών καυσίμων λόγω του υψηλού ρυθμού ανάπτυξης των οικονομιών της ανατολής και κυρίως της Κίνας αλλά και η «επένδυση» που έχει ήδη κάνει η Ευρώπη στις πράσινες ενεργειακές τεχνολογίες αποτελούν κάποιους από τους λόγους της ισχυρής αλλη-λεξάρτησης των παραπάνω πολιτικών.

Συστάσεις και μνημόνιοΣτο πλαίσιο του ΕΥΡΩΠΗ 2020 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή καταγράφει την ετήσια πρόοδο των Κρατών Μελών και προβαίνει σε συγκεκριμένες «συστάσεις» επί των Εθνικών Προγραμμάτων Αναδιάρθρωσης και Εξισορρόπησης (ή Σύ-γκλισης για τους εκτός ευρωζώνης). Η καταγραφή περιλαμ-βάνει σαφώς και την εξέλιξη των ενεργειακών δεικτών σε σχέση με τους επιμέρους στόχους κάθε εταίρου. Δυστυχώς, η Ελλάδα σήμερα βρίσκεται στην ομάδα των πέντε χωρών υπό καθεστώς «οικονομικής ενίσχυσης» από την ΕΕ και το ΔΝΤ οι οποίες λαμβάνουν μία και μοναδική σύσταση, την πλήρη εφαρμογή των μέτρων που προβλέπονται στα μνημόνια κατανόησης που έχουν συνυπογράψει.

Δεδομένου ότι το Ελληνικό μνημόνιο δεν αναφέρεται ρητά τους πράσινους ενεργειακούς μας στόχους, θεωρώ απολύτως αναγκαίο για μία σειρά από κοινωνικο-οικονο-μικούς λόγους που θα παρουσιαστούν στη συνέχεια να μην επιτρέψουμε την απομάκρυνση της χώρας μας από το στρατηγικό ευρωπαϊκό πρότυπο ανάπτυξης που περιγρά-ψαμε παραπάνω, αναπροσαρμόζοντας την πολιτική της για

του Παναγιώτη Χαβιαρόπουλου Διευθυντή ΑΠΕ του ΚΑΠΕΠρώην επικεφαλής της Ειδικής Υπηρεσίας ΑΠΕ του ΥΠΕΚΑ

την πράσινη ενέργεια χαμηλώνοντας τον πήχη λόγω της δυσμενούς οικονομικής συγκυρίας. Και η αναφορά αυτή γίνεται διότι έχουν ήδη ακουστεί φωνές εντός και εκτός της χώρας που επιχειρηματολογούν υπέρ του παραδοσιακού ενεργειακού μοντέλου θεωρώντας το φθηνότερο για τον Έλληνα καταναλωτή. Η επιμονή στους ενεργειακούς στό-χους που έχουμε ήδη δεσμευτεί πρέπει να αποτελεί εθνική μας θέση στη διαπραγμάτευση με τους δανειστές μας λόγω της ιδιαίτερης αναπτυξιακής δυναμικής της. Και αυτό θα ήταν το αναμενόμενο από κάθε χώρα που έχει εγχώριες «πλου-τοπαραγωγικές πηγές», στην περίπτωσή μας τον άνεμο, τον ήλιο αλλά και τη γεωθερμική ενέργεια.

Για την πληρότητα της συζήτησης αναφέρω ότι το Ευρωπα-ϊκό σχέδιο δράσης για το κλίμα και την ενέργεια εμπεριέ-χεται στο λεγόμενο Flagship Initiative “Resource Efficient Europe” του Ευρώπη 2020 που υποστηρίζει την αποδοτι-κότερη δυνατή χρήση των φυσικών πόρων και τη μεταστρο-φή προς μία οικονομία χαμηλού άνθρακα προκειμένου η ανάπτυξη να είναι βιώσιμη. Η αποδοτική χρήση των πόρων αποτελεί πλέον κυρίαρχη κατεύθυνση για το σύνολο των Ευρωπαϊκών πολιτικών (ενέργεια, μεταφορές, κλιματική αλλαγή, βιομηχανία, αγαθά, γεωργία, αλιεία, βιοποικιλό-τητα και περιφερειακή ανάπτυξη). Η στρατηγική αυτή απο-τυπώνεται σε μία σειρά από «πρωτοβουλίες» που το 2011 περιελάμβανε τις παρακάτω με ενεργειακό ενδιαφέρον:

• Τον χάρτη πορείας χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα για το 2050

• Το σχέδιο ενεργειακής αποδοτικότητας για το 2020

• Τη λευκή βίβλο για το μέλλον των μεταφορών

• Τον χάρτη πορείας για την ενέργεια το 2050

• Αναθεώρηση της πολιτικής για τις ενεργειακές υποδομές και τα δι-Ευρωπαικά ενεργειακά δίκτυα

Είναι προφανές ότι μέρος της παραπάνω πολιτικής αποτε-λεί το ήδη θεσμοθετημένο ενεργειακό πακέτο 20-20-20 η εφαρμογή του οποίου για τις ΑΠΕ είναι σε εξέλιξη ενώ έχει γίνει στην πορεία αντιληπτό ότι απαιτείται περισσότερη προσπάθεια για την επίτευξη του στόχου της ενεργειακής


αποδοτικότητας. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον από τα παραπάνω εμφανίζει ο ενεργειακός χάρτης πορείας με ορίζοντα το 2050 τον οποίο παρουσίασε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 15 Δεκεμβρίου 2011.

Ενεργειακός χάρτης πορείαςΟ χάρτης αποβλέπει στη δραστική μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα το 2050 και παράλληλα στη βελτί-ωση της ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης και της ασφάλει-ας εφοδιασμού. Ήδη από τον Μάρτιο του 2011 η ΕΕ είχε δημοσιεύσει τον συνολικό χάρτη πορείας για την απαλλαγή από τις εκπομπές διοξειδίου, ο οποίος καλύπτει το σύνολο της οικονομίας. Ένα από τα κύρια συμπεράσματα της εργα-σίας αυτής ήταν ότι για να επιτευχθεί ο στόχος μείωσης των εκπομπών της Ευρώπης το 2050 κατά 80% τουλάχιστον σε σχέση με την τιμή αναφοράς, που είναι και το ζητούμενο, θα πρέπει η παραγωγή ενέργειας να απανθρακοποιηθεί πλήρως.

Η Επιτροπή ανέλυσε επτά διαφορετικά σενάρια που προ-έκυψαν από διαφορετικούς συνδυασμούς των τεσσάρων κύριων τρόπων απαλλαγής από τις εκπομπές CO2 (ενερ-γειακή απόδοση, ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, πυρηνική ενέργεια και δέσμευση και αποθήκευση διοξειδίου του άνθρακα). Ανατρέχοντας στα συνολικά αποτελέσματα, τα Κράτη Μέλη έχουν τη δυνατότητα να ξεκινήσουν εσω-τερική διαβούλευση για το μακροπρόθεσμο ενεργειακό τους μίγμα, δημιουργώντας ένα σταθερό επιχειρηματικό περιβάλλον για ιδιωτικές επενδύσεις. Παρόλο που το 2050 είναι μακριά είναι ιδιαίτερα χρήσιμο να παρθούν οι πολι-τικές αποφάσεις νωρίς καθώς οι ενεργειακές επενδύσεις έχουν μεγάλο χρόνο ζωής, 20 με 60 χρόνια, και η έλλειψη μακροχρόνιας στρατηγικής δυσχεράνει το επενδυτικό κλίμα αυξάνοντας την αβεβαιότητα. Μερικά σημαντικά συμπερά-σματα του χάρτη πορείας είναι:

• Η απαλλαγή του ενεργειακού συστήματος από τις εκ-πομπές CO2 είναι τεχνικά και οικονομικά εφικτή. Όλα τα σενάρια που εξετάστηκαν καθιστούν δυνατή την επίτευξη του στόχου μείωσης των εκπομπών και φαίνεται σε μακρο-πρόθεσμο ορίζοντα να είναι λιγότερο δαπανηρά από τις συμβατικές επιλογές.

• Η σημασία της ενεργειακής αποδοτικότητας και των ΑΠΕ είναι αποφασιστική. Ανεξάρτητα από το συγκεκριμέ-νο ενεργειακό μίγμα που έχει προκριθεί, για την επίτευξη των σχετικών με το CO2 στόχων έως το 2050 η υψηλότερη ενεργειακή αποδοτικότητα και η σημαντική αύξηση των μεριδίων των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας είναι απαραί-τητες. Τα σενάρια δείχνουν επίσης ότι η ηλεκτρική ενέργεια θα διαδραματίσει σπουδαιότερο ρόλο από ότι τώρα καθώς η εφαρμογή της θα επεκταθεί και σε πρόσθετες ενεργειακές χρήσεις (π.χ. αντλίες θερμότητας, ηλεκτροκίνηση).

• Οι έγκαιρες επενδύσεις είναι λιγότερο δαπανηρές. Οι επενδυτικές αποφάσεις για τις αναγκαίες υποδομές μέχρι το 2030 πρέπει να ληφθούν τώρα, καθώς πρέπει να αντι-κατασταθούν υποδομές που έχουν κατασκευαστεί πριν από

30-40 έτη. Με τη λήψη άμεσων αποφάσεων είναι δυνατόν να αποφευχθούν δαπανηρότερες αλλαγές μετά από εικοσα-ετία. Η εξέλιξη του ενεργειακού τομέα της ΕΕ απαιτεί ούτως ή άλλως εκσυγχρονισμό και πολύ πιο ευέλικτη υποδομή, όπως διασυνοριακές διασυνδέσεις, «ευφυή» διασυνδεδε-μένα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας και σύγχρονες τεχνολο-γίες χαμηλών εκπομπών CO2 για την παραγωγή, μεταφορά και αποθήκευση ενέργειας.

• Συγκράτηση της αύξησης των τιμών. Επενδύσεις που θα γίνουν τώρα ανοίγουν το δρόμο για χαμηλότερες δαπάνες στο μέλλον. Οι τιμές ηλεκτρικής ενέργειας προβλέπεται να ακολουθήσουν ανοδική πορεία μέχρι το 2030, αλλά μάλ-λον φθίνουσα πορεία μετέπειτα, λόγω του χαμηλότερου κόστους προμήθειας, των πολιτικών εξοικονόμησης και των βελτιωμένων τεχνολογιών. Το κόστος θα αντισταθ-μιστεί από το υψηλό επίπεδο αειφόρων επενδύσεων στην ευρωπαϊκή οικονομία, την αυξημένη απασχόληση και τη μειωμένη εξάρτηση από τις εισαγωγές. Όλα τα σενάρια που εξετάστηκαν επιτυγχάνουν την απανθρακοποίηση της παραγωγής ενέργειας χωρίς σημαντικές διαφορές όσον αφορά το συνολικό κόστος ή τις επιπτώσεις στην ασφάλεια του εφοδιασμού.

• Απαιτούνται οικονομίες κλίμακας. Μια ευρωπαϊκή προ-σέγγιση θα οδηγήσει σε μείωση του κόστους και ασφα-λέστερο εφοδιασμό σε σύγκριση με εθνικά παράλληλα συστήματα. Η ευρωπαϊκή προσέγγιση σημαίνει, μεταξύ άλλων, κοινή αγορά ενέργειας, η οποία πρέπει να ολοκλη-ρωθεί μέχρι το 2014.

Συμπερασματικά, ένα Ευρωπαϊκό ενεργειακό σύστημα με μεγάλη συνεισφορά των ΑΠΕ θα είναι σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα οικονομικότερο για τον Ευρωπαίο καταναλωτή από ένα παραδοσιακό σύστημα που βασίζεται στα ορυκτά καύσιμα, ακόμα και αν δεν υπήρχε το θέμα της κλιματικής αλλαγής και ο φόρος CO2. Μάλιστα το όφελος μεγαλώνει όσο αυξάνεται η ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία (οικονομίες κλίμακας, δι-ευρωπαϊκά ενεργειακά δίκτυα).

Στόχοι για το 2030Η θετική αυτή εικόνα για το μέλλον των ΑΠΕ και της ενερ-γειακής αποδοτικότητας στην Ευρώπη έχει ήδη ανοίξει το

ΑΠΕ 117 //

δημόσιο διάλογο με την απαίτηση να τεθούν από τώρα φιλόδοξοι δεσμευτικοί στόχοι για τις ΑΠΕ το 2030. Είναι φανερό ότι η κρίση χρέους που μαστίζει το σύνολο των χωρών της Ευρώπης δεν ευνοεί προσωρινά τη συγκεκρι-μένη επιλογή. Πολλές χώρες σήμερα, με μεγαλύτερα ή μι-κρότερα δημοσιονομικά προβλήματα όπως η Ισπανία και η Ολλανδία αντίστοιχα, παγώνουν για την ώρα τους μηχανι-σμούς ενίσχυσης των ΑΠΕ ή αναβάλουν για το μέλλον τα προγράμματα ανάπτυξης τους. Παραμένει όμως χαρακτηρι-στικό, στην περίπτωση της Ισπανίας για παράδειγμα, ότι η ανακοίνωση του παγώματος των ενισχύσεων συνοδεύεται από τη δέσμευση ότι δεν θα τεθεί σε κίνδυνο ο στόχος των ΑΠΕ για το 2020. Κρίνοντας από το παρελθόν και από το πόσο ένθερμα διαχειρίζεται η Επιτροπή και το Ευρωκοινο-βούλιο τα ζητήματα της πράσινης ανάπτυξης, προσωπικά θεωρώ ότι είναι θέμα χρόνου το να δούμε δεσμευτικούς στόχους και για το 2030.

Αλλά το πόσο επιτυχημένες θα είναι οι ΑΠΕ το 2020 και, ιδίως, το 2030 θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από την τεχνολογική τους ανάπτυξη και τη συνεπακόλουθη μείωση του κόστους παραγωγής της ενέργειας. Είναι αναμενόμενο σε ένα υφεσιακό οικονομικό περιβάλλον οι κοινωνίες να «δανείζονται από το μέλλον» προκειμένου να εξασφαλί-σουν, σήμερα, απασχόληση και συνοχή μέχρι να έλθει ο επόμενος κύκλος ανάπτυξης. Και οι μηχανισμοί ενίσχυσης των ΑΠΕ με εγγυημένες τιμές αποτελούν ένα είδος τέτοιου δανεισμού, ιδιαίτερα όταν οι αποδόσεις των επενδύσεων είναι (ή φαίνεται ότι είναι, λόγω του αυξημένου κόστους της χρηματοδότησης) ιδιαίτερα υψηλές. Όμως τα δάνεια από το μέλλον είναι πολύ παρακινδυνευμένα σε συνθήκες κρίσης χρέους. Το στοίχημα, λοιπόν, για τα επόμενα χρόνια είναι να βρούμε τον τρόπο να ισορροπήσουμε μεταξύ της δυναμικής ανάπτυξης των ΑΠΕ (αλλά και των τεχνολογιών ενεργειακής αποδοτικότητας) και την ελαχιστοποίησης της οικονομικής επιβάρυνσης του καταναλωτή ενεργειακών προϊόντων. Είναι σίγουρο ότι η έρευνα η τεχνολογική ανά-πτυξη και η καινοτομία θα παίξουν σημαντικότατο ρόλο στη λύση της δύσκολης αυτής εξίσωσης και δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι η Ευρώπη συνοδεύει την πολιτική της για την

ενέργεια με μία αντίστοιχη πολιτική για την τεχνολογία που συνοψίζεται στο λεγόμενο SET-Plan (Strategic Energy Development Plan).

Αυξημένα αντανακλαστικάΗ χώρα μας την τελευταία διετία επέδειξε ιδιαίτερα αυξη-μένα αντανακλαστικά στα θέματα της κλιματικής αλλαγής και της πράσινης ανάπτυξης. Η Πράσινη Ενέργεια, μάλιστα, ίσως να αποτελεί μία από τις φωτεινές εκείνες εξαιρέσεις που η Ελλάδα έχει διαμορφώσει μακροχρόνια πολιτική (Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τις ΑΠΕ 2010-2020, νόμος 3851/2010 κλπ). Αντίστοιχα γόνιμος ήταν και παραμένει και ο σχετικός δημόσιος διάλογος που τροφοδοτήθηκε από μια σειρά εξαίρετων μελετών (Τράπεζα της Ελλάδος για τις Επιπτώσεις της Κλιματικής Αλλαγής, ΕΜΠ/ΕΣΗΑΠΕ για το Ειδικό Τέλος ΑΠΕ, ΙΟΒΕ για τη Μεγάλη Διείσδυση των ΑΠΕ, ΙΟΒΕ Ενεργειακές Προοπτικές και Προκλήσεις για το 2050, ενδεικτικά). Μέσα σε αυτό το περιβάλλον και παρά την βαθειά ύφεση και τη σταδιακή μείωση της ρευστότητας, οι ΑΠΕ γνώρισαν μια πρωτοφανή άνθηση με την εγκατεστημένη τους ισχύ να εξελίσσεται από τα 1.446 MW του 2009 σε 1.736 MW του 2010 και σε περισσό-τερα από 2.400 MW στο τέλος του 2011. Η σημαντική αυτή αύξηση προήλθε κυρίως από τα Φωτοβολταικά: 53 MW(2009), 198 MW(2010), >550 MW (2011) και τα Αιολικά: 1167 MW (2009), 1300 MW (1010), 1625 MW (2011). Ιδιαίτερη επιτυχία στα φωτοβολταικά σημείωσε το ειδικό πρόγραμμα για τις στέγες που εκτινάχθηκε από το μηδέν, σχεδόν, του 2009 στα 5 MW το 2010 και από εκεί στα 70-80 MW (εκτίμηση) το τέλος του 2011. Δηλαδή, μέσα στο 2011 περισσότερα από 8.000 νοικοκυριά σε όλη τη χώρα εγκατέστησαν φωτοβολταικό σύστημα στη στέγη τους. Αντίστοιχη ήταν η έκρηξη που σημειώθηκε στην ισχύ ΑΠΕ που αδειοδοτήθηκε στο ίδιο διάστημα.

Δυστυχώς, όμως, η εικόνα για την ανάπτυξη των ΑΠΕ δεν φαίνεται το ίδιο λαμπρή για το 2012 αφού η χρηματο-δότηση νέων έργων είναι πρακτικά αδύνατη μέχρι να ξε-καθαρίσει το μέλλον της χώρας μας στην Ευρωζώνη και να επανακεφαλαιοποιηθεί ο τραπεζικός τομέας. Μέχρι να γίνουν αυτά, η μεν πολιτεία θα πρέπει να εργαστεί για να δημιουργήσει το καλύτερο δυνατό επενδυτικό κλίμα, αί-ροντας τις όποιες αβεβαιότητες δυσχεραίνουν τον τρα-πεζικό δανεισμό και αυξάνουν το κόστος του χρήματος, οι δε επενδυτές να συντηρήσουν ένα κλίμα «αισιόδοξης αναμονής» και να επεξεργαστούν προτάσεις μέσω των φορέων τους οι οποίες θα εξασφαλίσουν το μακροχρόνιο επενδυτικό ενδιαφέρον στον κλάδο τους αποφεύγοντας τις πρόσκαιρες υπερθερμάνσεις της αγοράς. Είναι γεγονός ότι η πράσινη ενέργεια και ειδικότερα οι ΑΠΕ ήταν ένας από τους λιγοστούς τομείς της οικονομίας μας που άντεξαν στην κρίση και δημιούργησαν πολλές νέες (και ποιοτικές) θέσεις απασχόλησης και ελληνική τεχνογνωσία σε όλα τα επίπεδα της αξιακής αλυσίδας. Οι κατακτήσεις αυτές θα πρέπει να προστατευτούν και να ενισχυθούν. ■

Ένα Ευρωπαϊκό ενεργειακό σύστημα με μεγάλη συνεισφορά των ΑΠΕ θα είναι σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα οικονομικότερο για τον Ευρωπαίο καταναλωτή από ένα παραδοσιακό σύστημα που βασίζεται στα ορυκτά καύσιμα, ακόμα και αν δεν υπήρχε το θέμα της κλιματικής αλλαγής και ο φόρος CO2.


Ζητήματα ανάπτυξης έργων ΑΠΕ σε συνθήκες κρίσης

Εδώ και καιρό έχουμε επισημάνει σε όλους τους τόνους ότι η στροφή στις ΑΠΕ και η επίτευξη των συγκεκριμένων στόχων διείσδυσής τους στην ηλεκτροπαραγωγή, πέραν του ότι είναι και εφικτή και επωφελής για τη χώρα μας, μπορεί να αποτελέσει βασικό πυρήνα των προσπαθειών εξόδου από την κρίση.

Η στροφή στις ΑΠΕ και ειδικά στις τεχνολογίες με πολύ μεγάλη εγχώρια προστιθέμενη αξία (υδροηλεκτρικά, αι-ολικά πάρκα - θαλάσσια κι επίγεια, βιομάζα, κ.α.) δημι-ουργεί ανάπτυξη και χιλιάδες θέσεις εργασίας και αυξάνει τα δημόσια και τα δημοτικά έσοδα. Οι τεχνολογίες αυτές είναι εξαιρετικά ανταγωνιστικές σε επίπεδο τιμών, αν συ-γκριθούν επί ίσοις όροις με τις τεχνολογίες συμβατικής ηλεκτροπαραγωγής.

Δυστυχώς, διαχρονικά, ο τρόπος λειτουργίας του κρά-τους δεν έχει επιτρέψει την ουσιαστική αξιοποίηση του τεράστιου αυτού δυναμικού. Αντί να δαπανώνται εκατομ-μύρια Ευρώ για να εισάγεται συμβατική - ακόμη και πυρη-νική - ενέργεια, με αποτέλεσμα τη διαρκή επιβάρυνση του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών της χώρας μας και του περιβάλλοντος, μπορεί και πρέπει να ενταθεί η αξιοποίηση των δικών μας καθαρών ενεργειακών πόρων, αυξάνοντας έτσι και την εθνική ενεργειακή ασφάλεια κι αυτονομία.

Ελληνικές επιχειρήσειςΟι ελληνικές επιχειρήσεις μπορούν και πρέπει να διαδρα-ματίσουν πρωταγωνιστικό ρόλο στην ευρεία αξιοποίηση των ΑΠΕ. Όμως, αυτό που θα μπορούσε να γίνει χρόνια πριν, υπό σαφώς καλύτερες οικονομικές συνθήκες, τώρα είναι πολύ δυσκολότερο να γίνει.

Όλοι γνωρίζουμε τα τεράστια προβλήματα ρευστότητας που παρατηρούνται στην αγορά και την εκτόξευση του κόστους του χρήματος, όποτε αυτό καταφέρει κάποιος να το βρει. Αυτοί οι δύο παράγοντες – ρευστότητα και κόστος

χρήματος – είναι εξαιρετικά κρίσιμοι για μία δραστηριότητα εντάσεως κεφαλαίου, όπως είναι η αγορά της Ενέργειας.

Αν κάποια πράγματα είχαν γίνει εγκαίρως, τότε σήμερα θα μπορούσαμε να αντιμετωπίσουμε τις δυσκολίες με περισ-σότερα εργαλεία. Τόσο ως ΕΣΗΑΠΕ όσο και προσωπικά έχουμε αναφέρει πολλές φορές τα τελευταία χρόνια, και με μεγάλη έμφαση από το πρώτο διάστημα που η κρίση κτύπησε την πόρτα μας, ότι έπρεπε εγκαίρως – δηλαδή προ διετίας - να κάναμε όλα όσα ήταν απαραίτητα για να κρατήσουμε τις επενδύσεις ζωντανές.

Tην τελευταία διετία μπορεί να έγιναν σοβαρές παρεμβά-σεις υπέρ των ΑΠΕ, όμως δυστυχώς υπήρξαν εμπόδια που ανέστειλαν την επενδυτική δραστηριότητα στους δύο τομείς ΑΠΕ με την μεγαλύτερη εγχώρια προστιθέμενη αξία, δηλα-δή τα θαλάσσια αιολικά πάρκα και τα υδροηλεκτρικά έργα. Αυτό είχε και έχει ως συνέπεια, οι επενδύσεις που τότε θα μπορούσαν να γίνουν, σήμερα να είναι πολύ δύσκολο να υλοποιηθούν στο χρηματοοικονομικό περιβάλλον που έχει πλέον διαμορφωθεί.

Τι να κάνουμεΌμως, η κατάσταση είναι αυτή που είναι και με δεδομένο ότι δεν διαφαίνεται άμεσα κάποια σημαντική βελτίωση, πρέ-πει να δούμε επιτέλους – Πολιτεία, φορείς του Δημοσίου και επιχειρηματικός κόσμος - τι μπορούμε και τι πρέπει να κάνουμε από εδώ και πέρα.

Θα περιοριστώ σε ορισμένα ζητήματα που «καίνε» στην κυριολεξία αυτή την περίοδο την ενεργειακή αγορά και ζητούν άμεσα λύση.

1Πρόσφατα άνοιξε, με πρωτοβουλία του ΥΠΕΚΑ και παρά την αντίθετη άποψη του ΕΣΗΑΠΕ αλλά και μεγά-

λου τμήματος της αγοράς ΑΠΕ, συζήτηση για την αναπρο-σαρμογή (μείωση) των λεγόμενων εγγυημένων τιμών των ΑΠΕ, (Feed-in-Tariffs/FITs), που κατέληξε στην Υπουργική

του Γιώργου Περιστέρη Προέδρου του ΕΣΗΑΠΕ

ΑΠΕ 119 //

Απόφαση για τη μείωση των τιμών αυτών για τα φωτο-βολταϊκά. Θεωρώ ότι δεν πρέπει να υπάρξει οποιαδήποτε περαιτέρω τροποποίηση των υφιστάμενων τιμών, χωρίς να έχουν προηγηθεί εκτεταμένες έρευνες, μελέτες και δημόσιες διαβουλεύσεις που να αναδεικνύουν τις συνέπειες τυχόν με-ταβολών στην εθνική οικονομία και την ενεργειακή αγορά.

Ευκαιριακές ή μόνιμου χαρακτήρα δυσάρεστες «εκπλή-ξεις» για την αγορά των ΑΠΕ, όπως π.χ. συζητήσεις για αναδρομική ισχύ οποιασδήποτε απόφασης για τα FITs, για οριζόντιες περικοπές τιμών, ad hoc επιλεκτικές μειώσεις FITs, κλπ., προκαλούν «εγκεφαλικά» και «εμφράγματα» όχι μόνο σε αυτούς που με συνέπεια επενδύουν εδώ και χρόνια στις ΑΠΕ αλλά και στο μόνο εναπομείναν αναπτυσσόμενο τμήμα της ελληνικής ενεργειακής αγοράς.

Παρόμοια επίπτωση αναμένεται να έχει και η κυοφορού-μενη από το ΥΠΕΚΑ μετάθεση του «κλειδώματος» των FITs, έτσι ώστε να συμπίπτει χρονικά με την ολοκλήρωση της εγκατάστασης των έργων ΑΠΕ. Μια τέτοια ρύθμιση θα αυξήσει το επενδυτικό ρίσκο, θα εξαλείψει τις όποιες εναπομείνασες προοπτικές τραπεζικής χρηματοδότησης και θα καταστήσει την ήδη δύσκολη υλοποίηση των έργων πρακτικά ανέφικτη.

2Κάποια στιγμή πρέπει επιτέλους να αρθεί η στρέβλωση του λεγόμενου Ειδικού Τέλους ΑΠΕ, το οποίο μόνο

υπέρ των ΑΠΕ δεν είναι, όπως έχουμε κουραστεί να επα-ναλαμβάνουμε χρόνια τώρα. Μετά από καιρό φαίνεται ότι πλέον το έχουν καταλάβει όλοι. Η ιστορία με το λεγόμε-νο Τέλος ΑΠΕ πρέπει να λυθεί άμεσα. Εμείς ως ΕΣΗΑΠΕ έχουμε υποβάλει τις προτάσεις μας, συμμετέχουμε στον διάλογο, όμως σύντομα το θέμα πρέπει επιτέλους να λυθεί.

3Εξαιρετικά κομβικός είναι και ο ρόλος της ΡΑΕ. Αυτό φάνηκε, άλλωστε στη σημαντική συνεισφορά της στην

πρόσφατη επίλυση του προβλήματος της ρευστότητας του ΔΕΣΜΗΕ, που παρ’ ολίγο να γονατίσει την αγορά. Στο πλαίσιο αυτό, θεωρούμε απολύτως αναγκαίο να ενισχυθεί η ΡΑΕ με εξειδικευμένο προσωπικό και πόρους, προκειμέ-νου να μπορέσει να ανταποκριθεί στις διαρκώς αυξανόμε-νες ανάγκες της ενεργειακής αγοράς.

4Καυτό είναι, επίσης, το θέμα των δικτύων. Ο ΑΔΜΗΕ, είναι προφανές ότι αδυνατεί να επενδύσει τα κεφάλαια

που απαιτούνται ώστε να δημιουργηθούν τα απαραίτητα δίκτυα. Κατά συνέπεια, στο έργο αυτό θα πρέπει να συμμε-τάσχουν ιδιώτες στο πλαίσιο συμφωνιών με συγκεκριμένα ανταλλάγματα. Αν, όμως, δεν ληφθούν άμεσα οι απαι-τούμενες αποφάσεις και δεν δημιουργηθούν τα απαραίτη-τα δίκτυα, τότε δεν πρόκειται να πιάσουμε τους στόχους του προγράμματος 20 – 20 – 20. Αντιθέτως, το εν λόγω πρόγραμμα θα τιναχθεί στον αέρα προς μεγάλη χαρά των χωρών που εξάγουν καύσιμα.

5Πρέπει να γίνουν κινήσεις για τη διευκόλυνση των επεν-δύσεων ΑΠΕ στο νέο χρηματοοικονομικό πλαίσιο

που έχει διαμορφωθεί. Προσπάθειες χρειάζονται και σε πολιτικό επίπεδο. Π.χ. είναι γνωστό σε όλους ότι οι εθνι-κοί φορείς ασφάλισης εξαγωγικών πιστώσεων αρνούνται να ασφαλίσουν επενδύσεις σε ορισμένες χώρες, όπως δυστυχώς και στην Ελλάδα. Για να αντιμετωπιστεί αυτό το θέμα θα μπορούσαν π.χ. να χρησιμοποιηθούν ως εγγυήσεις – collateral κονδύλια του ΕΣΠΑ. Σχετικές προτάσεις έχουν υποβληθεί στην Κυβέρνηση.

6Πρέπει άμεσα να αρθούν τα εμπόδια στην υλοποίη-ση επενδύσεων ΑΠΕ στον τομέα των υδροηλεκτρι-

κών έργων, τα οποία έχουν το τεράστιο πλεονέκτημα της υψηλής εγχώριας προστιθέμενης αξίας, η οποία φθάνει το 80%, και επιφέρουν πολλαπλά οικονομικά και κοινωνικά οφέλη πέραν των αυτονόητων περιβαλλοντικών. Από την προηγούμενη πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΚΑ επί της ουσίας υπήρξαν νομοθετικές παρεμβάσεις που εμπόδιζαν την υλο-ποίηση επενδύσεων σε υδροηλεκτρικά έργα. Ελπίζουμε αυτό σύντομα να αλλάξει.

Ισορροπημένο μείγμαΚλείνοντας θα ήθελα να τονίσω για μία ακόμη φορά ότι αυτό που εμείς – ως Ελληνικός Σύνδεσμος Ηλεκτροπα-ραγωγών από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας – ζητάμε και προτείνουμε είναι να υπάρξει επιτέλους ένα ισορροπημένο μείγμα στην ηλεκτροπαραγωγή.

Ο λιγνίτης ως εθνικό και φθηνό καύσιμο δεν πρέπει να κατασπαταλάται με τρόπο αντιπαραγωγικό, αντιοικονομικό και περιβαλλοντικά καταστροφικό, όπως συμβαίνει τώρα. Αντιθέτως, πρέπει επιτέλους να χρησιμοποιηθεί σε αποδο-τικούς οικονομικά και καθαρούς περιβαλλοντικά σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής.

Επίσης, το φυσικό αέριο είναι το προφανές καύσιμο μετά-βασης από την εποχή που κυρίαρχο ρόλο στο ενεργειακό μείγμα είχε ο λιγνίτης στην εποχή που κυρίαρχο ρόλο θα έχουν οι ΑΠΕ.

Αυτονόητο είναι ότι πρέπει να ενισχυθεί η υψηλή διείσδυση των ΑΠΕ, κυρίως στις πλέον ώριμες τεχνολογίες που είναι και οι πλέον ανταγωνιστικές. ■

Πρέπει άμεσα να αρθούν τα εμπόδια στην υλοποίηση επενδύσεων ΑΠΕ στον τομέα των υδροηλεκτρικών έργων, τα οποία έχουν το τεράστιο πλεονέκτημα της υψηλής εγχώριας προστιθέμενης αξίας, η οποία φθάνει το 80%, και επιφέρουν πολλαπλά οικονομικά και κοινωνικά οφέλη πέραν των αυτονόητων περιβαλλοντικών.


Η πράσινη ανάπτυξη είναι η μόνη μας επιλογή

Σήμερα, το να μιλάει κανείς για ανάπτυξη μπορεί να μοιά-ζει ουτοπικό. Το να μιλάει μάλιστα για ένα εναλλακτικό μοντέλο ανάπτυξης, μπορεί να χαρακτηριστεί ακόμα κι ως "γραφικό". Κι όμως δεν είναι. Η διεθνής χρηματοπιστωτική κρίση δημιουργεί συνθήκες δραστικής αναδιάταξης του τοπίου, ένα νέο περιβάλλον από όπου ξεπηδούν ιδέες για το αύριο, για την οικονομία, την επιχειρηματικότητα, την κοινωνική συνοχή και ισορροπία.

Τα δεδομένα που διαμορφώνονται στο διεθνές και εγχώριο οικονομικό και επιχειρηματικό τοπίο εκ των πραγμάτων οδηγούν σε επαναπροσδιορισμό των παραμέτρων της οικονομικής και επιχειρηματικής δράσης, των συστατικών της ανάπτυξης, των συνθηκών και των μέσων πολιτικής, που μας οδηγούν στην ισόρροπη ανάπτυξη, στο πραγματικό οικονομικό αποτέλεσμα, στο κοινωνικό μέρισμα.

Το μέλλον το σχεδιάζουμε εμείς οι ίδιοι και οφείλουμε να δημιουργήσουμε ένα νέο κώδικα αξιών, ένα όραμα, μία κοινή κουλτούρα, με στόχο την αειφόρο ανάπτυξη.

Η μόνη επιλογήΗ μόνη μας επιλογή είναι μια ανάπτυξη που θα αφήνει προ-στιθέμενη αξία, που δεν θα υποθηκεύει το μόνιμο στο πρόσκαιρο, που θα δημιουργεί νέες θέσεις εργασίας, που θα διαμορφώνει μια δυναμική παραγωγική βάση στη χώ-ρα, που θα αξιοποιεί και θα διατηρεί τα συγκριτικά μας πλεονεκτήματα. Αυτή είναι η πράσινη ανάπτυξη, η πράσινη οικονομία, η πράσινη επιχειρηματικότητα στην οποία σή-μερα στοχεύουν οι πρωτοπόρες οικονομίες παγκοσμίως.

Η ανάπτυξη αυτή θα δημιουργήσει σημαντικό αριθμό άμε-σων και έμμεσων θέσεων εργασίας. Πρόσφατη μελέτη για λογαριασμό της ΕΕ, υπολογίζει ότι η επίτευξη του κοινοτι-κού στόχου για κάλυψη του 20% των ενεργειακών αναγκών με ΑΠΕ ως το 2020 συνεπάγεται τη δημιουργία 2,8 εκατ. θέσεων πλήρους απασχόλησης. Αντίστοιχα μελέτη της WWF και του Οικονομικού Πανεπιστημίου για την Ελλάδα, υπολογίζει ότι μόνο από τις ΑΠΕ μέσα σε μια δεκαετία θα

δημιουργηθούν τουλάχιστον 20.000 νέες θέσεις εργασίας.

Παράδοση στις ΑΠΕ Η ΔΕΗ Ανανεώσιμες πρωτοστατεί στην ένταξη των ΑΠΕ στην χώρα μας, αφού συνεχίζει την παράδοση της ΔΕΗ που από τη δεκαετία του ’80 εισήγαγε τις ΑΠΕ στην ελληνική ενεργειακή και οικονομική σκηνή.

Σήμερα, με 148 MW εγκατεστημένης ισχύος και με ετήσια παραγωγή περίπου 350 GWh καθαρής ενέργειας η ΔΕΗ Ανανεώσιμες, συμβάλει στο όραμα της πράσινης ανάπτυξης και συνεχίζει υλοποιώντας ορισμένα από τα μεγαλύτερα έργα ΑΠΕ στον κόσμο.

Το 2011, τρεις δεκαετίες μετά το πρώτο φωτοβολταϊκό στην Κύθνο, η ΔΕΗ Ανανεώσιμες ξεκινάει την κατασκευή ενός από τα μεγαλύτερα φωτοβολταϊκά έργα στην Ευρώ-πη, στη Μεγαλόπολη συνολικής εγκατεστημένης ισχύος 50 MW. Παράλληλα, σχεδιάζουμε να κατασκευάσουμε το μεγαλύτερο φωτοβολταϊκό έργο στον κόσμο στη Δ. Μακεδονία, συνολικής εγκατεστημένης ισχύος 200 MW.

Η ΔΕΗ Ανανεώσιμες, κληρονομώντας τη μοναδική τεχνο-

του Δρ. Ιωάννη ΤσιπουρίδηΔιευθύνοντος Συμβούλου της ΔΕΗ Ανανεώσιμες

γνωσία του ομίλου της ΔΕΗ, παραμένει ηγέτης στην αγορά των μικρών υδροηλεκτρικών σταθμών, προχωρώντας και στην υλοποίηση νέων έργων. Ήδη κατασκευάζονται τα Μι-κρά Υδροηλεκτρικά Έργα Ιλαρίωνα στην Κοζάνη (4,8 MW με προβλεπόμενη ετήσια παραγωγή 22 GWh), Αλατόπετρας στα Γρεβενά (4,95 MW με προβλεπόμενη ετήσια παραγωγή 14,3 GWh) και Μεσοχώρας Τρικάλων (ισχύος 1,6 MW με προβλεπόμενη ετήσια παραγωγή 10 GWh). Επιπλέον, έχουν εκδοθεί άδειες παραγωγής και έχουν προχωρήσει οι οριστικές μελέτες, προκειμένου να ακολουθήσουν οι δημο-πρατήσεις κατασκευής για τα Μικρά Υδροηλεκτρικά Έργα:

• Μακροχώρι ΙΙ στην Ημαθία, ισχύος 4,84 MW και με προβλεπόμενη ετήσια παραγωγή 9,3 GWh.• Σμόκοβο ΙΙ στην Καρδίτσα, 3,20 MW, με προβλεπόμενη ετήσια παραγωγή 5,5 GWh.• Πουρνάρι ΙΙΙ, στην Άρτα, ισχύος 0,7 MW και με ετήσια παραγωγή 3,4 GWh.• Λάδωνα, στην Αρκαδία, ισχύος 10,0 MW και προβλεπό-

μενης παραγόμενης ετήσιας ενέργειας 29,7 GWh

• και Καλαμά, ισχύος 5,70 MW και προβλεπόμενης παρα-γόμενης ετήσιας ενέργειας 19,7 GWh.

Τα συγκεκριμένα έργα ανήκουν στην εταιρεία ΔΕΗ ΑΝΑ-ΕΩΣΙΜΕΣ - ΤΕΡΝΑ Α.Ε., στην οποία η ΔΕΗ Ανανεώσιμες συμμετέχει κατά 49%.

Στην αιολική ενέργεια πρωταγωνιστούμε με την ανάπτυξη τόσο του χαρτοφυλακίου της εταιρείας, όσο και με στρα-τηγικές συνεργασίες για την από κοινού ανάπτυξη αιολικών πάρκων στην Ελληνική επικράτεια και στο εξωτερικό. Ενδει-κτικά, σχεδιάζουμε την κατασκευή δύο αιολικών πάρκων με 145 ανεμογεννήτριες, συνολικής ισχύος 360 MW, στη Ροδόπη. Το έργο βρίσκεται στο στάδιο της αδειοδοτικής διαδικασίας στη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ). Το πλέ-ον φιλόδοξο, ωστόσο, έργο ΑΠΕ εντός των ελληνικών συνόρων, το οποίο ουσιαστικά αφορά ένα σύμπλεγμα Αι-ολικών Πάρκων, ισχύος 1339 MW, προγραμματίζεται στην Κρήτη, την Κάσο, την Κάρπαθο και τη Ρόδο, με διασύνδεση στην ηπειρωτική χώρα. Περιλαμβάνει εννέα αιολικά πάρκα, χερσαία και υπεράκτια, και 490 ανεμογεννήτριες των 3 MW η κάθε μία. Το έργο βρίσκεται στο στάδιο της αδειοδοτικής διαδικασίας στη ΡΑΕ.

Δίνουμε έμφαση στην καινοτομία μέσα από την υλοποίηση έργων που συνδυάζουν την αιολική και την υδροηλεκτρική ενέργεια, όπως το Υβριδικό έργο Ικαρίας, τα πρώτα έργα γεωθερμίας της χώρας μας και την προοπτική κατασκευής μονάδας βιομάζας στην Πτολεμαΐδα.

Με επενδύσεις σε όλη τη χώρα και δρομολογώντας νέα μεγάλα ενεργειακά έργα, η ΔΕΗ Ανανεώσιμες στοχεύει να υλοποιήσει το άνω των 3.000 MW εγκατεστημένης ισχύος χαρτοφυλάκιο της, εξασφαλίζοντας σημαντικό μερίδιο αγοράς στις πέντε κύριες μορφές ΑΠΕ. ■

Η μόνη μας επιλογή είναι μια ανάπτυξη που θα αφήνει προστιθέμενη αξία, που δεν θα υποθηκεύει το μόνιμο στο πρόσκαιρο, που θα δημιουργεί νέες θέσεις εργασίας, που θα διαμορφώνει μια δυναμική παραγωγική βάση στη χώρα, που θα αξιοποιεί και θα διατηρεί τα συγκριτικά μας πλεονεκτήματα.

Ούριος άνεμος για την αιολική βιομηχανία

Ιδιαίτερα θετική ήταν η αναπτυξιακή εικόνα που διαμόρ-φωσε το 2011 ο κλάδος της αιολικής ενέργειας, αφού κατάφερε να υπερδιπλασιάσει τον ετήσιο μέσο όρο της προηγούμενης τετραετίας σε επίπεδο εγκαταστάσεων. Σύμ-φωνα με τα στατιστικά της ΕΛΕΤΑΕΝ, κατά τα τέλη του έτους υπήρχαν 1626,5 MW αιολικής ισχύος σε εμπορική ή δοκιμαστική λειτουργία (269,6 MW στα μη διασυνδεδεμέ-να νησιά και 1356,9 MW στο διασυνδεδεμένο σύστημα), έναντι 1320,4 MW στα τέλη του 2010, κάτι το οποίο μετα-φράζεται σε ανάπτυξη της τάξης του 23,18%. Σημειώνεται ότι πέραν αυτών των 1626,5 MW αυτή τη στιγμή κατασκευ-άζονται ή έχουν συμβολαιοποιηθεί επιπλέον αιολικά πάρκα πρόσθετης συνολικής ισχύος 145 MW που αναμένεται να τεθούν σε λειτουργία του 2012.

Όσον αφορά το νέο «αιολικό χάρτη» της χώρας, όπως αυτός διαμορφώθηκε συνυπολογίζοντας τα νέα δεδομέ-να του 2011, την κούρσα των αιολικών εγκαταστάσεων οδηγεί η Στερεά Ελλάδα, η οποία φιλοξενεί το 32% της

εγκατεστημένης αιολικής ισχύος, δηλ. 521,3 MW ενώ στη δεύτερη θέση βρίσκεται η Πελοπόννησος με 300,3 ΜW (18,5%) που έχει πλέον περάσει την Ανατολική Μακεδονία – Θράκη όπου βρίσκονται 240,6 MW (14,8%). Το top-5 συμπληρώνουν η Κρήτη, με 174,2 MW αιολικής ισχύος και η Δυτική Ελλάδα με 123,55 MW.

Τα μερίδια της αγοράς…Όσον αφορά τους επιχειρηματικούς ομίλους του κλάδου, σε επίπεδο εγκαταστάσεων, στην κορυφή βρίσκεται η EDF με 272,2 MW εγκατεστημένης αιολικής ισχύος (μερίδιο 16,7%), η οποία πλέον αναδεικνύεται σε σημαντικό «παί-κτη» στην ελληνική αγορά ενέργειας, ενώ στη δεύτερη θέ-ση βρίσκεται η Iberdrola Rokas με 250,7 MW (μερίδιο 15,4%).

Αναλυτικά, το Top-5, βάσει της εγκατεστημένης ισχύος έως το τέλος του 2011, διαμορφώνεται ως εξής:• η EDF με 272,2 MW (16,7%),

5.1ΑΠΕ / αιολικά

ΑΠΕ | αιολικά 123 //

• η IberdrolaRokas με 250,7 MW (15,4%),

• η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή με 241,5 MW (14,9%),

• η ENEL με 172,5 MW (10,6%) και

• η ΕΛΛΑΚΤΩΡ με 126,8 MW (7,8%).

Η ΔΕΗ Ανανεώσιμες κατάφερε να φτάσει στην 6η θέση, με 60,55 MW εγκατεστημένης αιολικής ισχύος, ενώ στο top-10 βρίσκονται και όμιλοι όπως η RF Energy (58 MW) και η Acciona (43,61 MW)

Όσον αφορά τους προμηθευτές- κατασκευαστές ανεμογεν-νητριών, η Vestas βρέθηκε ακόμη μία χρονιά στην κορυφή, προμηθεύοντας μέσα στο 2011 ανεμογεννήτριες ισχύος 139,95 MW (63,85 MW το 2010) κατακτώντας έτσι μερί-διο 44,97%. Ακολουθούν η Gamesa με 68,6 MW (38 MW το 2010) και μερίδιο 22,04%, η Enercon με 52,65 MW (58,9 MW το 2010) και μερίδιο 16,92% και η Nordex με 50 MW και μερίδιο 16,07%.

Με τα νέα δεδομένα πλέον, συνολικά, η Vestas έχοντας προμηθεύσει το 49% της αιολικής ισχύος που έχει εγκατα-σταθεί στη χώρα (797,98 MW), παραμένει στην κορυφή της λίστας με τους κορυφαίους κατασκευαστές Α/Γ. Ακο-λουθεί η Enercon με 22% (350,84 MW), η Siemens με 12% (196,2 MW), η Gamesa με 10% (155,05 MW) και η Nordex με 5% (78,15 MW).

Μελλοντικές εξελίξειςΗ εξαίρεση των αιολικών από τις ανακοινωθείσες μειώσεις στις εγγυημένες τιμές σε συνδυασμό με τη δέσμευση από πλευράς υπουργείου ότι στο άμεσο μέλλον δεν προβλέ-πεται αναπροσαρμογή στις ταρίφες και των άλλων ΑΠΕ πέραν των φωτοβολταϊκών, αναμφισβήτητα οδήγησε σε προσωρινή ανακούφιση του κλάδου, διασφαλίζοντας έως ένα βαθμό τη σταθερότητα του επενδυτικού κλίματος.

Άλλωστε, εν μέσω ενός κλίματος «αντικινήτρων» τα οποία ο κλάδος θα κληθεί να αντιμετωπίσει - μεγάλες καθυστερή-σεις στις πληρωμές του ΔΕΣΜΗΕ, υψηλό ρίσκο της οικο-νομίας της χώρας, το τεράστιο χρηματοοικονομικό κόστος και έλλειψη ρευστότητας του τραπεζικού συστήματος - η διασφάλιση υψηλής απόδοσης αποτελεί βασική προϋπό-θεση για τη βιωσιμότητα των επενδύσεων.

Ωστόσο, παρά το πιεστικό κλίμα και τις αβεβαιότητες, ο κλάδος των αιολικών τα προσεχή χρόνια αναμένεται να διεκδικήσει την ενίσχυση της δυναμικής του βάζοντας στο παιχνίδι δυνατά «χαρτιά», όπως για παράδειγμα η υλοποί-ηση μεγάλων αιολικών projects, δηλαδή μεγέθους άνω των 30-40MW.

Ενδεικτικά των μεγάλων έργων τα οποία αναμένονται τα επόμενα χρόνια είναι τα αιολικά των ομίλων ΤΕΡΝΑ και Μυ-τιληναίου, στον Άγιο Γεώργιο και στην Ικαρία αντίστοιχα, τα οποία θα είναι τα πρώτα αιολικά στη χώρα με υποθα-λάσσια διασύνδεση με το ηπειρωτικό σύστημα. Πρόκειται για έργα ισχύος 69 MW – της ΤΕΡΝΑ – και 330 MW – του Μυτιληναίου, με τα οποία η ελληνική αγορά αναμένεται να «αλλάξει κλίμακα» και να μπει σε πιο σύνθετα έργα, αξιο-

ποιώντας στο μέγιστο βαθμό το τεράστιο αιολικό δυναμικό της χώρας.

Στο μεταξύ, σημαντικές εξελίξεις αναμένονται από το πεδίο δύο επιμέρους τεχνολογιών ανεμογεννητριών, η αξιοποίη-ση των οποίων έως τώρα ήταν από μηδενική έως ελάχιστη, και η οποία αναμένεται να δώσει νέα φυσιογνωμία στο τοπίο των αιολικών. Πρόκειται για τα υπεράκτια αιολικά πάρκα και τις μικρές ανεμογεννήτριες.

Υπεράκτια αιολικάΣτη μεν περίπτωση των υπεράκτιων αιολικών, με σχετική τροπολογία που προωθεί ο Γ.Παπακωνσταντίνου, η οποία καταργεί τη στρατηγική της δημιουργίας υπεράκτιων αιο-λικών με τη διαδικασία των δημοπρασιών που προέβλεπε ο νόμος Μπιρπίλη, ανοίγει ο δρόμος για το «ξεπάγωμα» προχωρημένων επενδύσεων που παρέμεναν αδρανείς επί χρόνια αλλά και για την υποβολή νέων αιτήσεων.

Ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη η αξιολόγηση από τη ΡΑΕ επεν-δυτικών σχεδίων για υπεράκτια αιολικά ισχύος άνω των 5.700 MW, το κόστος των οποίων εκτιμάται ότι ξεπερ-νάει τα 10 δις. ευρώ. Πρόκειται για επενδύσεις μεγάλων ενεργειακών ομίλων όπως η ΤΕΡΝΑ, η RF Energy, η Ελλ.Τεχνοδομική του Ομίλου Ελλάκτωρ κ.α, με προοπτική δη-μιουργίας 2.500 θέσεων εργασίας άμεσα και έμμεσα.

Πρόκειται, εξάλλου, για έναν τομέα υψηλής προστιθέμενης αξίας, με τεράστιες δυνατότητες ανάπτυξης, δεδομένων των υψηλών αποδόσεων που εγγυάται το ελληνικό θαλάσσιο δυναμικό, η προώθηση του οποίου αποτελεί πάγιο αίτημα των επενδυτών του κλάδου.

Μικρές ανεμογεννήτριεςΣτο κομμάτι των οικιακών ανεμογεννητριών τώρα, μέσα στο 2011 άρχισε να καταγράφεται μια σημαντική «στρο-φή» προς τη συγκεκριμένη τεχνολογία, η οποία οφείλεται κυρίως σε μια σειρά κινήτρων που παρέχονται πλέον από το νόμο 3851 του 2010: ειδικό ενιαίο τιμολόγιο το οποίο ανέρχεται στα 0,25 ευρώ ανά κιλοβατώρα, απαλλαγή από την ανάγκη εκπόνησης αιολικών μετρήσεων σε επίπεδο αδειοδότησης και ακριβής προσδιορισμός των απαιτήσεων περιβαλλοντικής αδειοδότησης.

Σε αυτό το κλίμα της έντονης κινητικότητας από άποψη ενδιαφέροντος έρχεται να προστεθεί η δρομολογούμενη από το ΥΠΕΚΑ προώθηση προγράμματος για την εγκατά-σταση οικιακών ανεμογεννητριών (μεγέθους 3- 4 κιλοβάτ) στις στέγες σπιτιών. Πρόκειται για σχέδιο το οποίο, εάν εν τέλει υλοποιηθεί, αναμένεται να δώσει νέα ώθηση στο χώρο, δεδομένης της δυναμικής του οικιακού τομέα, εάν κρίνουμε από την εμπειρία του αντίστοιχου προγράμματος για τα φωτοβολταϊκά στη στέγη.

Εν αναμονή των εξελίξεων, λοιπόν, και τα αιολικά, από τους πλέον «κερδισμένους» κλάδους του 2011, ο οποίος εάν δεν υπάρξουν δυσάρεστες εκπλήξεις σε επίπεδο θε-σμικού πλαισίου αναμένεται να «τρέξει» με ακόμη υψηλό-τερους ρυθμούς από το 2012 κι έπειτα. ■

// 124 greek energy 2012 | ΑΠΕ | αιολικά

Tο Κράτος μπροστά στην τελευταία ευκαιρία για ανάπτυξη και έξοδο από την κρίση

Από το βράδυ της Κυριακής 12 Φεβρουαρίου η Ελλάδα έχει εισέλθει σε μια από τις πιο κρίσιμες περιόδους της σύγχρο-νης ιστορίας της. Η ψήφιση από την Ελληνική Βουλή του «Μνημονίου Συνεννόησης σε συγκεκριμένες προϋποθέσεις οικονομικής πολιτικής» καθορίζει ένα ασφυκτικό πλαίσιο της πορείας.

Ασχέτως ευθυνών του πρόσφατου ή του πολύ παλαιότε-ρου παρελθόντος, αποτελεί θέμα τιμής και αξιοπιστίας της Ελλάδας, η Κυβέρνηση και τα κόμματα να ανταποκριθούν στα χρονοδιαγράμματα που προβλέπονται στο κείμενο που ψήφισε η Βουλή.

Η πολιτική της δημοσιονομικής προσαρμογής έχει πλέον εξαντλήσει και ξεπεράσει τα όρια της. Η Ελληνική κοινωνία έχει αναλάβει και αναλαμβάνει ένα εξαιρετικά δυσβάστα-χτο φορτίο. Ακόμα και αν η ανάληψη αυτού του βάρους αποτελεί αναγκαία συνθήκη, δεν είναι από μόνη της ικανή να βγάλει τη χώρα από την κρίση. Ο ελληνικός λαός δεν αρνείται τις θυσίες. Πότε δεν τις αρνήθηκε σε όλους τους αιώνες της ιστορίας. Ο ελληνικός λαός αρνείται τις θυσίες χωρίς αυτοκριτική και χωρίς ελπίδα.

Αυτοκριτική είναι να παραδεχθούμε ότι στην Ελλάδα οι δυνάμεις του εκσυγχρονισμού και της προόδου, υπέστησαν συντριπτικές ήττες σε όλα τα μέτωπα κατά τις τελευταίες τρεις τουλάχιστον δεκαετίες.

Ελπίδα είναι η Ανάπτυξη. Με απελευθέρωση των δυνάμεων των επιχειρήσεων και επενδύσεις. Για απασχόληση, κοινω-νικό πλούτο, κοινωνική συνοχή. Για να γίνει αυτό πρέπει το αδηφάγο Κράτος και η Διοίκηση να αλλάξουν τελείως τον τρόπο που αντιμετωπίζουν τις επενδύσεις. Μερικές φορές φοβάμαι ότι το Κράτος δεν έχει συνειδητοποιήσει την ορια-κή κατάσταση στην οποία βρίσκεται η Πατρίδα και συνεχίζει

να συμπεριφέρεται με όρους παρελθόντος. Να διυλίζει τον κώνωπα και να καταπίνει την κάμηλο. Να μπλοκάρει επεν-δύσεις και να βασανίζει σαδιστικά τις επιχειρήσεις.

Απελευθέρωση και ανάπτυξηΓια την Ενέργεια το κείμενο του Μνημονίου περιλαμβάνει σημαντικές πρόνοιες που κινούνται γενικά προς την ορθή κατεύθυνση, δίνοντας έμφαση στην απελευθέρωση των αγορών και στην ανάπτυξη των υποδομών.

Ειδικά για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, το ψηφισθέν κείμενο ορίζει ότι μέχρι τέλος Μαρτίου 2012 πρέπει να υποβληθεί σχέδιο το οποίο, ανάμεσα στα άλλα, θα περι-λαμβάνει μέτρα για την προώθηση της αιολικής και ηλιακής ενέργειας. Είναι ευκαιρία, το σχέδιο αυτό να αποτελέσει ένα ουσιαστικό αναπτυξιακό εργαλείο και να μην παραμείνει απλά τυπική συμμόρφωση σε μια έξωθεν υποχρέωση.

Για να συμβεί αυτό απαιτείται οι φορείς της εξουσίας να

του Παναγιώτη Γ. ΠαπασταματίουΠροέδρου της ΕΛΕΤΑΕΝ

εμπιστευθούν τις πιο υγιείς δυνάμεις της ελληνικής κοινωνί-ας, δηλαδή τις επιχειρήσεις και τον επιστημονικό κόσμο και τους θύλακες αριστείας που υπάρχουν ακόμα στη Δημόσια Διοίκηση και τιμούν το λειτούργημά τους. Για να αρθούν, με πολιτικό θάρρος και ορμή, τα διοικητικά εμπόδια που ταλανίζουν τον κλάδο των Α.Π.Ε.

Το σχέδιο πρέπει να περιλαμβάνει άμεσες παρεμβάσεις και μεσοπρόθεσμες πολιτικές.

Άμεσες παρεμβάσειςΟι άμεσες παρεμβάσεις πρέπει να στοχεύουν, εντός 2-3 μηνών, σε εγνωσμένες και πιεστικές ανεπάρκειες, οι κυ-ριότερες από τις οποίες ομαδοποιούνται ως ακολούθως:

1Οριζόντια θέματα: Έλλειψη κεντρικού συντονισμού και ενιαίας ερμηνείας και εφαρμογής της νομοθεσίας –

Ανάθεση αρμοδιότητας στην Υπηρεσία Α.Π.Ε., Στελέχωση Υπηρεσίας Α.Π.Ε., ΡΑΕ, Διαχειριστών.

2Ζητήματα δασικής νομοθεσίας: Αποτελεσματική εφαρμογή της νομοθεσίας που προβλέπει την εγκα-

τάσταση όλων των Α.Π.Ε. σε αναδασωτέες εκτάσεις διό-τι δεν αντιστρατεύονται αλλά είναι πλήρως συμβατές και ενισχύουν το σκοπό της αναδάσωσης. Αποτελεσματική εφαρμογή της ψηφισθείσας από τη Βουλή κατάργησης της έγκρισης επέμβασης. Τεκμηρίωση του δικαιώματος χρήσης αποκλειστικά στη φάση της άδειας εγκατάστασης.

3Ζητήματα χωροταξικής και πολεοδομικής νομοθε-σίας: Εφαρμογή του Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου

ιδιαίτερα σε σχέση με τα υποκείμενα σχέδια χρήσεων γης που δεν εναρμονίζονται μαζί του. Τροποποίηση ΕΧΠ ως προς τις αποστάσεις ΑΓ και τις αποστάσεις από οικισμούς. Προώθηση της Αιολικής Ενέργειας στην Αττική από το νέο Ρυθμιστικό Αθήνας. Αναθεώρηση του περιοριστικού σχε-δίου Π.Δ. για τις χρήσεις γης. Αποσαφήνιση των κανόνων για τις μικρές ΑΓ εντός και εκτός σχεδίου.

4Ζητήματα περιβαλλοντικής νομοθεσίας: Να καθορι-σθούν σαφείς και διαφανείς κανόνες για την χωροθέ-

τηση αιολικών πάρκων εντός Ζωνών Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ) για την ορνιθοπανίδα όπως προβλέπει η νομοθεσία για να αποφεύγονται αυθαίρετες ερμηνείες και αποφάσεις. Να καθορισθούν σαφείς κατευθύνσεις για τις Α.Π.Ε. κατά την εκπόνηση των Ειδικών Περιβαλλοντικών Μελετών και των σχεδίων διαχείρισης και προστασίας, σύμφωνα με το αρ.9 του ν.3851/2010.

5Ζητήματα άλλων υπουργείων εκτός ΥΠΕΚΑ: Να πά-ψουν τα πισωγυρίσματα για την εγκατάσταση Α.Π.Ε. σε

γεωργική γη υψηλής παραγωγικότητας και σε εκτάσεις υπό αναδασμό. Να επιλυθούν τα προβλήματα για την εγκατάστα-ση Α.Π.Ε. σε εποικιστικές εκτάσεις. Να αρθούν οι ασυμβα-τότητες της αρχαιολογικής νομοθεσίας με το Ειδικό Χωρο-ταξικό Πλαίσιο. Να επιλυθούν τα ζητήματα του αιγιαλού.

6Ζητήματα ισότιμης πρόσβασης στο δίκτυο: Να υπάρ-ξει ο Κώδικας Διαχείρισης του Δικτύου. Να τηρούνται

οι προθεσμίες για την υπογραφή των συμβάσεων σύνδε-

σης. Να υπάρξει σαφές, γνωστό και καθορισμένο κοστο-λόγιο για τις μελέτες, τους ελέγχους και τις εργασίες που εκτελούνται από τη ΔΕΗ για τα έργα σύνδεσης.

7Ζητήματα ενεργειακής νομοθεσίας: Να γίνει η τρο-ποποίηση του κανονισμού αδειών εγκατάστασης και

λειτουργίας που εκκρεμεί εδώ και 1,5 έτος. Να προωθηθεί η διαδικασία αδειοδότησης μεγάλων υδροηλεκτρικών και συστημάτων αποθήκευσης. Να αντιμετωπιστούν τα θέματα αδειοδότησης θαλάσσιων αιολικών πάρκων κλπ.

Μεσοπρόθεσμες πολιτικέςΣε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα, για την αποτελεσματική εφαρ-μογή της διοικητικής διαδικασίας, απαιτείται να οργανωθεί μια αποτελεσματική υπηρεσία μιας στάσης. Μια τέτοια υπη-ρεσία μιας στάσης, πρέπει να εντάσσεται μέσα στη διοι-κητική ιεραρχία και να στελεχώνεται από υπεύθυνους και έμπειρους δημοσίους υπαλλήλους. Δεν μπορεί να είναι κάποια δομή έξω από τη Διοίκηση, που θα προσπαθεί να λειτουργήσει παράλληλα, εποπτικά ή και ανταγωνιστικά προς τη Διοίκηση διότι τότε θα καταντήσει απλώς κομιστής και μεταφορέας φακέλων.

Απαιτείται λοιπόν να συσταθεί Γενική Διεύθυνση Α.Π.Ε. στο ΥΠΕΚΑ, με επαρκείς οικονομικούς και ανθρώπινους πόρους, ισότιμους με αυτούς που προβλέπονται για το Πρόγραμμα ΗΛΙΟΣ. Στη νέα Γενική Διεύθυνση θα απο-σπαστούν επιπλέον διοικητικοί υπάλληλοι από τις υπό-λοιπες μονάδες της δημόσιας διοίκησης και τις υπηρεσίες που ασχολούνται με την εφαρμογή κάθε νομοθεσίας που εμπλέκει τις Α.Π.Ε. (δασικής, χωροταξικής, περιβαλλοντι-κής, αγροτικής, αρχαιολογικής, πολεοδομικής, υδάτινων πόρων, άμυνας κλπ). Μετά την πλήρη στελέχωσή της και την κατάρτιση εγχειριδίων λειτουργίας και διαδικασιών σε συ-νεργασία με τους φορείς της αγοράς, η νέα Γενική Διεύθυν-ση θα αναλάβει να εκδίδει την άδεια για την εγκατάσταση όλων των επενδύσεων Α.Π.Ε. μετά την άδεια παραγωγής, χωρίς εμπλοκή άλλων υπηρεσιών. Σταδιακά, η νέα αυτή Γενική Διεύθυνση θα αποκτήσει και περιφερειακή δομή.

Είναι γεγονός ότι αυτά που πρέπει να γίνουν είναι πάρα πολλά. Ο τρόπος όμως της επιτυχίας είναι απλός. Απαιτείται μόνο πολύ δουλειά, κοινή λογική και λίγα λόγια. Μια συνε-κτική ομάδα αποφασισμένων Ελλήνων με αίσθημα πατριω-τικής ευθύνης, μπορεί να τα καταφέρει χωρίς κηδεμονίες. ■

Μέχρι τέλος Μαρτίου 2012 πρέπει να υποβληθεί σχέδιο το οποίο, ανάμεσα στα άλλα, θα περιλαμβάνει μέτρα για την προώθηση της αιολικής και ηλιακής ενέργειας. Είναι ευκαιρία, το σχέδιο αυτό να αποτελέσει ένα ουσιαστικό αναπτυξιακό εργαλείο.



H Vestas, είναι ο μοναδικός παγκόσμιος όμιλος εταιριών που απασχολείται αποκλειστικά με την αιολική ενέργεια αγωνιζόμενος για την εξασφάλιση αξιοπιστίας στα επι-χειρηματικά εγχειρήματα των πελατών της και τη μείωση του ενεργειακού κόστους. Με περισσότερες από 44.000 εγκατεστημένες ανεμογεννήτριες σε 65 χώρες και στις 5 ηπείρους, η εταιρία κατέχει ηγετική θέση σε παγκόσμιο επίπεδο στον τομέα της αιολικής ενέργειας.Η επιτυχία μας είναι αποτέλεσμα της δέσμευσης μας στην εξέλιξη της τεχνολογίας και στο εκτεταμένο πρόγραμμα έρευνας και ανάπτυξης για την αιολική ενέργεια. Με πε-ρισσότερα από 30 χρόνια εμπειρίας στην μετατροπή της φυσικής δύναμης του ανέμου σε σύγχρονη ενέργεια, έχου-με εκατονταπλασιάσει τις δυνατότητες παραγωγής των ανεμογεννητριών. Διαθέτουμε μια πλήρως καθετοποιημένη παραγωγή κατασκευάζοντας οι ίδιοι τα περισσότερα μέρη των ανεμογεννητριών και έχουμε έντονη τοπική παρουσία σε πολλές χώρες σε παγκόσμιο επίπεδο και σημαντική, με ταχύτατη ανάπτυξη, παρουσία σε Ελλάδα και Κύπρο.Το όραμα μας είναι ο άνεμος να καταστεί ισότιμος των συμβατικών πηγών ενέργειας όπως είναι το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο.

Πρωτοπόροι και στην ΕλλάδαH Vestas έχει παρουσία στην Ελλάδα από το 1985, ενώ ως Vestas Hellas S.A. δραστηριοποιείται από το 2001. Η εταιρία κατέχει ηγετική θέση στην ελληνική αγορά, διεκδι-κώντας τα μεγαλύτερα και σημαντικότερα έργα. Η πολυ-ετής παρουσία μας, η εμπειρία μας όλα αυτά τα χρόνια, η οργανωτική μας δομή με τοπικές ομάδες εγκατάστασης και συντήρησης έργων, η τεχνολογική μας υπεροχή και η επι-χειρησιακή μας αρτιότητα δικαιολογούν και εξασφαλίζουν το μερίδιο αγοράς μας που είναι περίπου 50%*.Το αντικείμενο εργασιών της Vestas Hellas είναι η πώληση, εγκατάσταση και συντήρηση ανεμογεννητριών σε Ελλάδα, Κύπρο και άλλες Βαλκανικές χώρες. H εταιρεία στεγάζεται στο Μαρούσι και απασχολεί περίπου 120 επαγγελματίες τεχνολόγους όλων των επιστημονικών πεδίων, με τους μισούς από αυτούς αποσπασμένους στα διάφορα αιολικά πάρκα της ελληνικής επικράτειας και των λοιπών περιοχών ευθύνης της.Η μεγάλη μας εμπειρία στην παροχή υπηρεσιών παγκο-σμίως, καθώς και η καλά οργανωμένη διάρθρωση των

κέντρων συντήρησης της εταιρίας μας, μας επιτρέπουν να παρέχουμε κάλυψη στο μεγαλύτερο μέρος της χώρας, εξα-σφαλίζοντας έτσι αποτελεσματική διαχείριση των εγκατε-στημένων αιολικών πάρκων. Αυτό αποτελεί την εγγύηση για την απόδοση των επενδύσεων, την ελαχιστοποίηση του οικονομικού κινδύνου, και άρα τη βελτίωση της αξιο-πιστίας του επιχειρηματικού εγχειρήματος. Η Vestas Hellas έχει αναπτύξει το μεγαλύτερο και πιο οργανωμένο δίκτυο συντήρησης και λειτουργίας ανεμογεννητριών στην Ελλάδα αφού διαθέτει σημεία τεχνικής υποστήριξης σε Λειβαδιά, Σιδηρόκαστρο, Πάτρα, Τρίπολη, Κρανίδι, Αλεξανδρού-πολη και Κρήτη.

VESTAS


Η ENERCON GmbH είναι ο μεγαλύτερος κατασκευαστής ανεμογεννητριών της Γερμανίας. Με περισσότερους από 13.000 εργαζόμενους και μονάδες παραγωγής στην Γερ-μανία, την Σουηδία, την Βραζιλία, την Τουρκία, την Πορτο-γαλία και τον Καναδά η ENERCON έχει διεθνή παρουσία σε περισσότερες από 35 χώρες. Η συνολική εγκατεστη-μένη ισχύς των ανεμογεννητριών της ENERCON σε πα-γκόσμιο επίπεδο ανέρχεται σε 25.983,19 MW (στοιχεία 31/12/2011).Στην Ελλάδα, η ENERCON δραστηριοποιείται αδιάλει-πτα από το 1996. Έκτοτε, η παρουσία της ENERCON στην διαρκώς αναπτυσσόμενη Ελληνική αγορά ενισχύ-εται διαρκώς, με την συνολική εγκατεστημένη ισχύ των ανεμογεννητριών να βρίσκεται σήμερα στο επίπεδο των 388,07MW (στοιχεία 31/12/2011). Με περισσότερους από 140 εργαζόμενους στους τομείς Διοίκησης, Πωλήσε-ων, Project Management, Logistics, Service, Οικονομικής & Φορολογικής Διεύθυνσης, Διαχείρισης Ανθρωπίνων Πόρων και Νομικής Υποστήριξης και με κεντρικά γραφεία στην Αθήνα και 26 ομάδες συντήρησης σε 14 περιοχές χώρας, η ENERCON έχει ισχυρή παρουσία στην Ελλάδα. Ακόμα και στο δυσμενές χρηματοοικονομικό περιβάλλον της χώρας τα τελευταία δύο έτη, η ENERCON εξακολουθεί να ενισχύει την παρουσία της με νέα έργα και να επεκτείνει τις δραστηριότητες της στους υφιστάμενους τομείς, αλλά και με νέους στο μέλλον όπως το Site Assessment και το Project Development. Από την ίδρυση της το 1985 και την παραγωγή της πρώτης ανεμογεννήτριας Ε-14 των 55kW, έως και σήμερα με την παραγωγή και εγκατάσταση της μεγαλύτερης ανεμογεν-νήτριας μαζικής παραγωγής παγκοσμίως της Ε-126 των 7.500kW, η ENERCON είναι απόλυτα προσηλωμένη στην καινοτομία και στην κορυφαία ποιότητα των προϊόντων της και των παρεχόμενων υπηρεσιών. Η καινοτόμος εφαρμογή της κατάργησης του κιβωτίου που ελαχιστοποίησε τις απώλειες ενέργειας, μετά από 20 χρόνια εξέλιξης εγγυάται την πλέον αποδοτική λειτουργία των ανεμογεννητριών. Η ENERCON εξακολουθεί να και-νοτομεί στον τομέα των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας με εφαρμογές σε συστήματα αφαλάτωσης, σε υδροηλε-κτρικούς σταθμούς παραγωγής ρεύματος, ακόμα και σε υβριδικά εμπορικά πλοία. Παράλληλα, η καθετοποίηση της διαδικασίας από την πα-

ραγωγή έως και την εγκατάσταση των ανεμογεννητριών και οι εξαντλητικοί έλεγχοι ποιότητας σε όλα τα ενδιάμεσα στάδια διασφαλίζουν την βέλτιστη ποιότητα. Τέλος η άρι-στη τεχνική κατάρτιση και η διαρκής εκπαίδευση των μηχα-νικών, των τεχνικών και του προσωπικού της ENERCON ολοκληρώνουν την διάθεση κορυφαίων ποιοτικά προϊό-ντων με την παροχή υψηλού επιπέδου υπηρεσιών. Με την απόλυτη προσήλωση στην ολιστική ποιότητα η ENERCON είναι η μοναδική εταιρεία που μπορεί να εγγυηθεί ελάχιστη τεχνική διαθεσιμότητα 95% για κάθε αιολικό πάρκο που κατασκευάζει. Στην Ελλάδα η ENERCON προσφέρει μία ευρεία γκάμα ανεμογεννητριών, από την Ε-33 (330kW, 33m. διάμετρος πτερυγίων), έως την Ε-126 (7,50MW, 126m. διάμετρος πτερυγίων). Παράλληλα, η ENERCON επιβλέπει τις εργα-σίες και παρέχει διαρκή υποστήριξη σε όλη τη διάρκεια εκτέλεσης ενός έργου (project management), ενώ είναι σε θέση να εκτελέσει και να παραδώσει ολοκληρωμένα έργα (turn-key projects). Συμπληρωματικά, η άρτια εκπαι-δευμένη ομάδα τεχνικών της ENERCON παρέχει υπηρεσί-ες συντήρησης των ανεμογεννητριών, συντελώντας στην απρόσκοπτη λειτουργία τους.

ENERCON


Η GES απασχολεί περισσότερους από 4.200 εργαζομέ-νους, διατηρεί γραφεία σε 18 χώρες και δραστηριότη-τες σε περισσότερες από 45 χώρες ανά την υφήλιο. Είναι παγκόσμιος ηγέτης στην ενέργεια, στρέφοντας το κύριο μέρος των δραστηριοτήτων της στις ΑΠΕ κατά την τελευ-ταία 20ετία. Στην αγορά ενέργειας από το 1982, η GES έχει προχω-ρήσει στην κατασκευή και συντήρηση θερμοηλεκτρικών, πυρηνικών και σταθμών φυσικού αερίου ισχύος μεγαλύ-τερης από 12.000 MW. Στα τέλη της δεκαετίας του 1980 η GES δραστηριοποιήθηκε στις ΑΠΕ και κυρίως στην Αιολική Ενέργεια. Ανέπτυξε στενή συνεργασία με όλους τους ηγέτες της αιολικής ενέργειας προσφέροντας υπηρεσίες από το στάδιο της προμελέτης έως το στάδιο της λειτουργίας και συντήρησης των πάρκων. Σήμερα η GES είναι η μοναδική τεχνική εταιρία στον κόσμο στον κλάδο της αιολικής ενέργειας που προσφέρει υπηρε-σίες σε όλα τα στάδια του έργου και κατέχει ηγετική θέση (μέσα στους 3 πρώτους κάθε κατηγορίας) ανάμεσα στους ανταγωνιστές της. Συγκεκριμένα, η GES μέχρι το τέλος του 2011 έχει πραγματοποιήσει:• Στα αιολικά, κατασκευή έργων ισχύος 10.800 MW, ανέγερση έργων ισχύος 18.900 MW και συντήρηση έργων ισχύος 12.500 MW

• Στα φωτοβολταϊκά, κατασκευή έργων ισχύος 300 MW και συντήρηση έργων ισχύος 330 MW

Η GES έχει εγκαταστήσει κοντά στο 10% της συνολικής ισχύος αιολικής ενέργειας στον κόσμο.Από το 2006, η GES διεύρυνε σημαντικά την διεθνή της παρουσία, γεγονός που επέφερε τεράστια αύξηση των μεγεθών της, διπλασιάζοντας τον κύκλο εργασιών και το απασχολούμενο προσωπικό. Σημαντικά επιτεύγματα σε αυτή την πορεία ήταν:• Η δημιουργία κέντρων εκπαίδευσης στη Μαδρίτη και το Τέξας, που βοήθησαν να τεθούν σε προτεραιότητα τα θέματα Υγιεινής και Ασφάλειας, όπως και η Ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών

• Η κατασκευή του πρώτου offshore αιολικού πάρκου της Γερμανίας

• Η ανάπτυξη συστήματος ελέγχου, που επιτρέπει τον απομακρυσμένο έλεγχο και εποπτεία όλων των έργων μέσω διαδικτύου

• Νυχτερινή ανέγερση έργων για επίτευξη χρόνων-ρεκόρ

• Η δημιουργία της ομάδας «comandos», με πάνω από 150 επαγγελματίες που είναι έτοιμοι να αντιμετωπίσουν κάθε επείγουσα ανάγκη σε κάθε σημείο του κόσμου, εντός 24 ωρών.

Η GES έχει ενεργή παρουσία και στην Ελληνική αγορά από τις αρχές του 2010. Το υποκατάστημα είναι πλήρως λειτουργικό, με 30 εργαζομένους (πάνω από 120 με τους υπεργολάβους), και επιδεικνύει μία ταχεία και σταθερή ανάπτυξη.Υπάρχουν αρκετά ολοκληρωμένα έργα στα πλαίσια της κατασκευής αιολικών πάρκων, της συντήρησης και της ανέ-γερσης, καθώς και κάποια άλλα που προγραμματίζεται να ξεκινήσουν σύντομα.Από το Μάιο του 2010 η GES σε Ελλάδα και Κύπρο έχει προχωρήσει σε κατασκευή 5 αιολικών πάρκων, ανέγερση 4 αιολικών πάρκων και συντήρηση 9 αιολικών πάρκωνΤο 2012 η GES στην Ελλάδα, έχοντας προχωρήσει ήδη σε σημαντικές συμφωνίες, προσδοκά στην εκτέλεση πε-ρισσότερων έργων, παρά το αρνητικό οικονομικό κλίμα.

GLOBAL ENERGY SERVICES (GES)


Η GAMESA είναι η μεγαλύτερη εταιρεία στην Ισπανία στον τομέα της κατασκευής ανεμογεννητριών, και μία από τις κορυφαίες παγκοσμίως, έχοντας εγκαταστήσει ανεμογεν-νήτριες συνολικής ισχύος πλέον των 23,000 MW σε 30 χώρες τεσσάρων ηπείρων έως σήμερα. Με 31 βιομηχανικές εγκαταστάσεις σε Ισπανία, ΗΠΑ, Βραζιλία, Κίνα και Ινδία, και σημεία πωλήσεων σε 24 χώρες, η συνολική ετήσια παραγωγική ικανότητα του ομίλου ανέρχεται στα 4,400 MW. Σημαντικό κομμάτι της δραστηριότητας της GAMESA αποτελεί η λειτουργία και η συντήρηση αιολικών πάρκων, συντηρώντας σήμερα ένα συνολικό αριθμό αιολικών πάρ-κων που αγγίζει τα 15,000 MW.Παράλληλα δραστηριοποιείται στην ανάπτυξη, την κατα-σκευή και την πώληση αιολικών πάρκων, έχοντας υλοποι-ήσει πλέον των 200 αιολικών πάρκων σε 12 χώρες ισχύος μεγαλύτερη των 4,400 MW, ενώ κατέχει ένα χαρτοφυλάκιο έργων ισχύος 24,521 MW σε διάφορες φάσεις ανάπτυξης σε Ευρώπη, Ασία και Αμερική.

Στόχος της GAMESA είναι η παροχή στον πελάτη ενός ολοκληρωμένου επιχειρηματικού μοντέλου (value chain know how), μοναδικού στον χώρο της αιολικής ενέργειας, που περιλαμβάνει όλα τα στάδια, από την ανάπτυξη ενός αιολικού πάρκου, την υλοποίηση, έως και την λειτουργία και συντήρηση αυτού.Συνολικά ο όμιλος GAMESA απασχολεί σήμερα 8,267 εργαζόμενους, καταγράφοντας μάλιστα αύξηση του δυ-ναμικού του κατά 19% το 2011.

Η ΓΚΑΜΕΣΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΕΛΛΑΣ Α.Ε. είναι η Ελληνική θυ-γατρική του ομίλου Gamesa στον τομέα της ανάπτυξης και υλοποίησης αιολικών πάρκων. Μέχρι σήμερα έχουν χορη-γηθεί σε εταιρείες του ομίλου GAMESA Άδειες Παραγωγής για 28 αιολικά πάρκα ισχύος 645 MW, από ένα σημαντικά μεγαλύτερο χαρτοφυλάκιο έργων υπό ανάπτυξη. Έχουν δε ολοκληρωθεί έργα στην Μαγνησία (στην Κοινότητα Ανάβρας), στην Ημαθία, στην Κοζάνη και στη Βοιωτία. Η GAMESA, με την μακρόχρονη εμπειρία της, τόσο στην Ελλάδα όσο και διεθνώς, φροντίζει όχι μόνο ο σχεδια-σμός των αιολικών πάρκων της να ικανοποιεί όλες τις δε-σμεύσεις και τους περιορισμούς της κείμενης Νομοθεσίας, αλλά και να ακούει από τα πρώιμα στάδια της ανάπτυξης την τοπική κοινωνία και τους προβληματισμούς της. Τονίζεται ότι τα κεφάλαια που απαιτούνται για την κατα-σκευή αιολικών πάρκων από την Γκαμέσα Ενεργειακή Ελλάς Α.Ε. προέρχονται από την Ισπανία και επομένως με την ανάπτυξη των αιολικών έργων της εταιρείας ενισχύονται σημαντικά οι άμεσες ξένες επενδύσεις στην Ελλάδα.Η GAMESA, μέσω της θυγατρικής ΓΚΑΜΕΣΑ ΕΟΛΙΚΑ ΕΛ-ΛΑΣ ΜΕΠΕ δραστηριοποιείται έντονα στην Ελληνική αγο-ρά με σκοπό την προμήθεια ανεμογεννητριών σε επενδυτές κατέχοντας μερίδιο αγοράς ίσο με 22% το 2011, καθώς επίσης στην συντήρηση και λειτουργία αιολικών πάρκων.

GAMESA


Η εταιρεία EDF Energies Nouvelles, θυγατρική του Ομίλου EDF, κολοσσός στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας αναπτύσσει, κατασκευάζει, εκμεταλλεύεται και λειτουργεί μονάδες πράσινης ενέργειας στην Ευρώπη και την Βόρεια Αμερική. Η αιολική ενέργεια είναι η κύρια προτεραιότητα της EDF EN αποτελώντας το 86% της εγκατεστημένης ενέργειας της εταιρείας ενώ η ηλιακή ενέργεια κερδίζει διαρκώς έδαφος με την εταιρεία να αναπτύσσει φωτοβολταϊκούς σταθμούς σε έξι χώρες, ανάμεσα στις οποίες και η Ελλάδα. Η εταιρεία δραστηριοποιείται όμως και σε άλλους τομείς, όπως τα βιοκαύσιμα, τη βιομάζα, το βιοαέριο, τα υβριδικά καθώς και θαλάσσια αιολικά πάρκα. Ο Όμιλος EDF κατέχει την πρώτη θέση σε εγκατεστημένη ισχύ στην Ελλάδα.

Στην Ελλάδα η εταιρεία έκανε την είσοδο της το 2005 και αναπτύσσει την δραστηριότητά της μέσω των εταιρειών EEN HELLAS Α.Ε. και RETD Α.Ε. Αυτή τη στιγμή, η εταιρεία λειτουργεί στην Ελλάδα αιολικούς και φωτοβολταϊκούς σταθμούς ισχύος 285MW ενώ διαθέτει επίσης στο χαρ-τοφυλάκιο της περίπου 1225MW άδειες παραγωγής από αιολικούς και φωτοβολταϊκούς σταθμούς, καθώς και έναν υβριδικό σταθμό ισχύος 190MW ο οποίος πρόκειται να κατασκευαστεί στην Κρήτη. Επιπλέον έχει υποβάλλει στην ΡΑΕ αιτήσεις για άδειες παραγωγής ισχύος 2.600MW.Ιδιαίτερη σημασία έχει για την EDF EN η κατασκευή του υβριδικού συστήματος στην Κρήτη, επένδυση περίπου 450 εκατ. €, που θα αποτελείται από 90MW αιολικά πάρκα και

100MW ανάστροφο αντλησιοταμιευτικό εγγυημένης ισχύ-ος, το οποίο θα αυξήσει την διείσδυση της αιολικής ενέρ-γειας στον νησί και θα διαθέσει την παραγόμενη ηλεκτρική ενέργεια από τα αιολικά πάρκα του υβριδικού σταθμού στο δίκτυο της ΔΕΗ. Η βασική αρχή λειτουργίας του συ-στήματος συνίσταται στην απορρόφηση της παραγόμενης αιολικής ενέργειας από τις αντλίες του υβριδικού σταθμού και την αποθήκευσή της με την μορφή της δυναμικής ενέρ-γειας σε λιμνοδεξαμενή.

Μείζονος σημασίας επίσης αποτελούν για την εταιρεία τα αιολικά πάρκα στο Νομό Φλώρινας ισχύος 249MW, κό-στους 323 εκατ. € τα οποία έχουν λάβει άδεια παραγωγής, καθώς και τα 70MW φωτοβολταϊκά πάρκα, κόστους 119 εκατ. €, τα οποία βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο αδειοδότησης (διαδικασία έγκρισης ΜΠΕ).

EDF ENERGIES NOuVELLES

Η αιολική ενέργεια είναι η κύρια προτεραι-ότητα της EDF EN αποτελώντας το 86% της εγκατεστημένης ενέργειας της εταιρείας ενώ η ηλιακή ενέργεια κερδίζει διαρκώς έδαφος.


H Rokas Renewables, κατέχοντας ηγετική θέση στον κλάδο της αιολικής ενέργειας στην ελληνική αγορά, λειτουργεί σήμερα 18 αιολικά πάρκα και 4 φωτοβολταϊκούς σταθμούς συνολικής ισχύος 261,5MW. Παράλληλα, το πρώτο αιολι-κό πάρκο του Ομίλου στην Κύπρο, ισχύος 20MW, τέθηκε πρόσφατα σε λειτουργία αυξάνοντας έτσι την συνολική εγκατεστημένη ισχύ σε 281,5MW.Εκτός από την ηγετική της θέση στον τομέα των Ανανεώ-σιμων Πηγών Ενέργειας, η Rokas Renewables κατέχει από το 1958 ηγετική θέση στον κλάδο του ηλεκτρομηχανολο-γικού εξοπλισμού επίσης, με σημαντικά έργα κυρίως για λιμάνια αλλά και για τη βαριά βιομηχανία.

H Rokas Renewables είναι από το 2004 θυγατρική εταιρεία του Ομίλου Iberdrola, ενός από τους μεγαλύτερους ενερ-γειακούς Ομίλους παγκοσμίως και παγκόσμιου ηγέτη στην αιολική ενέργεια. Η Iberdrola λειτουργεί με επιτυχία στον κλάδο της ενέργειας τα τελευταία 150 χρόνια, ενώ έχει πα-ρουσία σε περισσότερες από 40 χώρες. Πιο συγκεκριμένα, ο κλάδος των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας αποτελεί για

τον Όμιλο Iberdrola ένα από τα σημαντικότερα οχήματα ανάπτυξης. Έτσι, διατηρεί τη δέσμευσή του στην αξιοποί-ηση των καθαρότερων πηγών ενέργειας, καθώς για την Iberdrola η βιώσιμη ανάπτυξη των κοινωνιών προϋποθέτει τη χρήση μοντέλων που προάγουν την αειφορία.Η Rokas Renewables, σε πλήρη ταύτιση με τις αρχές του Ομίλου Iberdrola, συνδυάζει επιτυχώς τη διεθνή εμπειρία και την τεχνογνωσία της ισπανικής μητρικής εταιρείας με τη δική της πρωτοπόρο παρουσία στην τοπική αγορά. Ως εκ τούτου, επιτυγχάνει την ανάπτυξη και την κατασκευή έργων ΑΠΕ με υψηλή ποιότητα αλλά και αίσθημα κοινω-νικής ευθύνης.

ROKAS RENEWABLES

Η Iberdrola λειτουργεί με επιτυχία στον κλά-δο της ενέργειας τα τελευταία 150 χρόνια, ενώ έχει παρουσία σε περισσότερες από 40 χώρες. Πιο συγκεκριμένα, ο κλάδος των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας αποτελεί για τον Όμιλο Iberdrola ένα από τα σημα-ντικότερα οχήματα ανάπτυξης.


Η ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ιδρύθηκε το 1997 σαν θυγατρική της ΤΕΡΝΑ Α.Ε. με σκοπό να αναλάβει έργα στο τομέα των Ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Το επίκεντρο των εργασιών της εταιρείας είναι η ανάπτυξη, κατασκευή και λειτουργία μονάδων παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ στους τομείς αιολικής, ηλιακής, υδροηλεκτρικής ενέργειας και βιομάζας. Το 2000 ξεκίνησε η εμπορική λειτουργία του πρώτου αιολικού πάρκου ισχύος 11,12 MW.Το 2007 η εταιρεία εισήχθη στο χρηματιστήριο Αθηνών σαν θυγατρική του ομίλου ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ. Από την ίδρυσή της η εταιρεία δραστηριοποιήθηκε στην πράσινη ανάπτυξη και κυρίως στα Αιολικά Πάρκα. Σήμερα είναι ένας από τους μεγαλύτερους παραγωγούς στον κλάδο των ΑΠΕ στην Ελ-λάδα. Με την άρτια οργάνωση και υποδομή της, καλύπτει πέντε (5) τομείς παραγωγής ενέργειας από Α.Π.Ε., αιολική, ηλιακή, υδροηλεκτρική, βιομάζα και γεωθερμία.

Εγχώρια ΔραστηριότηταΑπό το 1997 μέχρι σήμερα, η ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ έχει αποκτήσει σημαντική εμπειρία και μπορεί να αντεπεξέλθει αποτελεσματικά σε όλες τις βαθμίδες ανάπτυξης των έργων ΑΠΕ και συγκεκριμένα :• Σχεδιασμός και Ανάπτυξη Έργων ΑΠΕ• Αδειοδότηση• Χρηματοδότηση Έργου• Κατασκευή• Λειτουργία και Συντήρηση

Μονάδες ΑΠΕ σε λειτουργία και υπό κατασκευή• 593 MW σε 27 αιολικά πάρκα (487MW στην Ελλάδα, 40MW στη Βουλγαρία, 66MW στην Πολωνία)• 15 MW ΜΥΗΕ• 9 MW Φωτοβολταϊκά πάρκα

Μονάδες ΑΠΕ υπό ανάπτυξη• Πάνω από 5.000 MW από αιολικά πάρκα στην Ελλάδα• 178 MW σε δύο αιολικά πάρκα στις ΗΠΑ• 4.000 MW σε ΜΥΗΕ και έργα αντλησιοταμίευσης• 20 MW Βιομάζα

Διεθνής δραστηριότηταΗ ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ δραστηριοποιείται σε πολλές χώ-ρες ανά τον κόσμο είτε αναλαμβάνοντας δικές της δρα-στηριότητες ανάπτυξης είτε συμμετέχοντας σε διεθνείς κοινοπραξίες. Έχει δημιουργήσει πολλές συμμαχίες με ση-μαντικούς παράγοντες σε κάθε χώρα, γεγονός που δίνει στην εταιρεία γνώση της εντόπιας πραγματικότητας.Ανάμεσα στις χώρες στις οποίες η ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ έχει σημαντικές προοπτικές στην ανάληψη συγκεκριμένων έργων συμπεριλαμβάνονται οι κάτωθι:• ΗΠΑ• Βουλγαρία• Ρουμανία• Αλβανία• Πολωνία• Ιορδανία• Αίγυπτος

ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ

Από την ίδρυσή της η εταιρεία δραστηριο-ποιήθηκε στην πράσινη ανάπτυξη και κυρίως στα Αιολικά Πάρκα. Σήμερα είναι ένας από τους μεγαλύτερους παραγωγούς στον κλά-δο των ΑΠΕ στην Ελλάδα.


Η Enel Green Power (EGP) είναι εταιρεία του Ομίλου Enel απόλυτα προσανατολισμένη στις ανανεώσιμες πηγές ενέρ-γειας, με παρουσία στην Ευρώπη και την αμερικανική ήπει-ρο. Κατέχει ηγετική θέση παγκοσμίως σε αυτό τον τομέα χάρη στην παραγωγή περισσότερων από 22 δισεκατομμυ-ρίων KWh, που παράγονται από ένα καλά ισορροπημένο ενεργειακό μείγμα, το οποίο περιλαμβάνει υδροηλεκτρικές, ηλιακές, αιολικές και γεωθερμικές πηγές ενέργειας. Η πα-ραγωγή αυτή καλύπτει τις ενεργειακές ανάγκες περισσό-τερων από 8 εκατομμυρίων οικογενειών και αποτρέπει την εκπομπή στην ατμόσφαιρα πάνω από 16 εκ. τόνων CO2. Η Εταιρεία διαθέτει ένα μείγμα παραγωγής, το οποίο περιλαμβάνει υδροηλεκτρικούς σταθμούς, φωτοβολταϊκά κι αιολικά πάρκα, γεωθερμία και βιομάζα συνολικής εγκα-τεστημένης ισχύος 7.000 MW. Η EGP έχει περισσότερα από 640 υπό λειτουργία έργα σε 16 χώρες της Ευρώπης, αλλά και της Αμερικής.

Η Enel Green Power, είναι παρούσα στην Ελλάδα –μέσω της θυγατρικής της Enel Green Power Hellas- με έργα ΑΠΕ εγκατεστημένης ονομαστικής ισχύος 191 MW, αξιοποιώ-ντας αιολικές, υδροηλεκτρικές και ηλιακές πηγές ενέργειας. Τα αιολικά πάρκα της εταιρείας –συνολικής ονομαστικής ισχύος 172 MW- εντοπίζονται σε περιοχές με υψηλό αιολι-κό δυναμικό, όπως, η Θράκη και η Εύβοια, καθώς, επίσης, η Δυτική και Κεντρική Μακεδονία, η Πελοπόννησος, η Κρήτη και τα Δωδεκάνησα. Η Enel Green Power λειτουργεί μικρούς υδροηλεκτρικούς σταθμούς σε τρεις περιφέρει-ες -Στερεάς Ελλάδας, Δυτικής Ελλάδας, Θεσσαλίας- των οποίων η συνολική ισχύς ανέρχεται σε 14 MW. Επιπλέον, το πρώτο φωτοβολταϊκό πάρκο του Ομίλου στην Ελλά-δα λειτουργεί στην περιοχή της Ηλείας, στην περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, με συνολική εγκατεστημένη ισχύ 5 MW.Η Enel Green Power, ενσωματώνει στις δραστηριότητές της τις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης και της εταιρικής κοι-

νωνικής ευθύνης (ΕΚΕ), καθώς αποτελούν τον πυρήνα της στρατηγικής και των επιχειρηματικών πρακτικών του Ομί-λου Enel. Διαμέσου των αρχών αυτών, δίνεται πάντοτε η μέγιστη έμφαση στην ασφάλεια στην εργασία και την προστασία του περιβάλλοντος. Η υλοποίηση της βιώσιμης ανάπτυξης και των αρχών ΕΚΕ συνεισφέρει στο ευ ζην των εργαζομένων της εταιρείας, των γειτονικών κοινοτήτων και των άλλων εταίρων.

ENEL GREEN POWER

Η Εταιρεία διαθέτει ένα μείγμα παραγωγής, το οποίο περιλαμβάνει υδροηλεκτρικούς σταθμούς, φωτοβολταϊκά κι αιολικά πάρκα, γεωθερμία και βιομάζα συνολικής εγκατε-στημένης ισχύος 7.000 MW.


Ο όμιλος ΕΛΛΑΚΤΩΡ εκπροσωπείται στον τομέα των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας κυρίως από την θυγατρική του εταιρεία ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΕΧΝΟΔΟΜΙΚΗ ΑΝΕΜΟΣ Α.Ε.Σκοπός της εταιρείας είναι η ανάπτυξη, κατασκευή και λει-τουργία μονάδων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με την αξιοποίηση των ΑΠΕ (αιολική, ηλιακή, υδροηλεκτρική και γεωθερμία). Κύριες δραστηριότητες της εταιρείας:• Εντοπισμός περιοχών για εγκατάσταση και λειτουργία

Αιολικών Πάρκων.

• Μετρήσεις και μελέτες αξιολόγησης του αιολικού δυ-ναμικού.

• Μελέτη, σχεδιασμός και αδειοδότηση έργων ΑΠΕ.

• Υποβολή προτάσεων χρηματοδότησης στο Ελληνικό Δημόσιο

• Χρηματοδότηση & Κατασκευή Αιολικών Πάρκων.

• Εκπόνηση μελετών – Βελτιστοποίηση έργων• Προμήθειες εξοπλισμού (ΑΓ)• Ανάθεση και επίβλεψη εργασιών

• Λειτουργία και Διαχείριση Αιολικών Πάρκων.

Η ΕΛ.ΤΕΧ.ΑΝΕΜΟΣ Α.Ε. ξεκίνησε το 2000 από μια μι-κρή ομάδα 5 ατόμων και σήμερα απασχολεί πάνω από 32 έμπειρα & υψηλής κατάρτισης άτομα. Το 2001 υπέβαλε τις πρώτες αιτήσεις για άδεια παραγωγής και το 2003 ξεκίνησε η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από αιολικά πάρκα της εταιρείας.Η εταιρεία διατηρεί ειδικά εκπαιδευμένο προσωπικό σε κά-θε έργο, το οποίο επιβλέπει τη λειτουργία, συντήρηση και

ασφάλεια. Παράλληλα, η εταιρεία διαθέτει και στα κεντρικά της γραφεία, on line σύστημα ελέγχου για την επίβλεψη της λειτουργίας και διαθεσιμότητας των ανεμογεννητριών, την παρακολούθηση των καιρικών συνθηκών, κ.α. Ειδικότερα για τις μετρήσεις και μελέτες αξιολόγησης του αιολικού δυναμικού η ΕΛ.ΤΕΧ. ΑΝΕΜΟΣ Α.Ε. συνεργά-ζεται με την Ελληνική Τεχνοδομική Ενεργειακή Α.Ε., που είναι πιστοποιημένος φορέας ανεμολογικών μετρήσεων κατά ISO 170-25. Η ΕΛ.ΤΕΧ ΑΝΕΜΟΣ έχει ισχυρή παρουσία στο χώρο των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Ειδικότερα: • λειτουργεί δέκα αιολικά πάρκα & ένα φωτοβολταϊκό

σταθμό συνολικής εγκατεστημένης ισχύος 129 MW

• κατασκευάζει τέσσερα αιολικά πάρκα στην Πελοπόν-νησο & ένα μικρό υδροηλεκτρικό πάρκο στη Δυτική Μακεδονία συνολικής δυναμικότητας 101 MW.

• κατέχει άδειες παραγωγής για έργα ισχύος 786 MW και

• προγραμματίζει την υλοποίηση έργων ισχύος 1.104 MW

Παράλληλα η εταιρεία συνεχίζει τις μετρήσεις στην Ελλάδα αναζητώντας νέες θέσεις για την υλοποίηση έργων και αξιολογεί επενδυτικές ευκαιρίες στο εξωτερικό.

ΕΛΛΑΚΤΩΡ

Με κύκλο εργασιών που μέσα στο 2011 έφτασε το 1 δις. ευρώ και με ρυθμό ανάπτυξης 173% σε επίπεδο εγκατα-στάσεων, ο κλάδος των φωτοβολταϊκών το περασμένο χρόνο απέδειξε γι ακόμη μια φορά ότι αποτελεί τον πλέον δυναμικό κλάδο της ενεργειακής οικονομίας. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του ΔΕΣΜΗΕ και της ΔΕΗ, στο τέ-λος του 2011 το «κοντέρ» για τα φωτοβολταϊκά έδειχνε 521,85 MW, από 191,09 MW που ήταν στο τέλος του 2010. Πρόκειται για 330,76 MW που εγκαταστάθηκαν μέσα στο 2011, εκ των οποίων τα 286,19 MW προήλθαν από το διασυνδεδεμένο σύστημα και τα 44,57 MW από τα μη διασυνδεδεμένα νησιά.

Αγώνας δρόμουΜπορεί οι αριθμοί να φαίνονται ιδιαίτερα εντυπωσιακοί, ωστόσο από το 2012 κι έπειτα ο κλάδος αναμένεται να εισέλθει σε έναν «αγώνα δρόμου» για την εγκατάσταση ακόμη περισσότερων πράσινων μεγαβάτ, η οποία, δεδο-μένης της πτωτικής πορείας των τιμών, είναι απαραίτητη προκειμένου να διατηρηθεί στα ίδια επίπεδα η κερδοφο-ρία των εταιριών. Μην ξεχνάμε, εξάλλου, ότι η δομή της αγοράς που έχει διαμορφωθεί έως τώρα με τις χιλιάδες θέσεις εργασίας – 7.000 περίπου άμεσες θέσεις πλήρους απασχόλησης και 11.000 περίπου έμμεσες – και τα τερά-στια «ανοίγματα» των εταιριών στηρίχθηκαν στη ραγδαία εξέλιξη του κλάδου που προανήγγειλε ο μεγάλος όγκος των αδειοδοτήσεων: Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία

του ΥΠΕΚΑ, μόνο στο εννεάμηνο του 2011, δηλ. μέχρι το Σεπτέμβριο, εξαιρώντας τα αγροτικά φ/β, με σύμβαση αγοραπωλησίας βρίσκονται 1982,57MW (300% αύξηση σε σύγκριση με το τέλος του 2010) ενώ με άδεια εγκατά-στασης είναι επιπλέον 370,6MW, με προσφορά σύνδεσης 3219,6MW και με άδεια παραγωγής 2990,6MW.

Όσον αφορά στα αγροτικά φωτοβολταϊκά, τα οποία ούτε το 2011 φάνηκε να ωριμάζουν, ελάχιστες ήταν οι εγκατα-στάσεις που πραγματοποιήθηκαν – συνολικά υπάρχουν μόλις 50 αγροτικά φωτοβολταϊκά εν λειτουργία – ενώ οι αιτήσεις σημείωσαν κατακόρυφη αύξηση. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του ΥΠΕΚΑ, για το εννεάμηνο, οι 273 αιτήσεις που είχαν κατατεθεί έως το 2010, στο τέλος του Σεπτεμβρίου του 2011 έφτασαν τις 4.879, οι οποίες αντι-στοιχούν σε 481MW, ενώ οι αιτήσεις για σύνδεση στη ΔΕΗ έφτασαν τις 1487 (147MW).

Οικιακά φωτοβολταϊκάΣε αντίθεση με τα αγροτικά, τα οικιακά φωτοβολταϊκά, το πλέον δυναμικό κομμάτι της αγοράς των φωτοβολταϊκών, μέσα στο 2011 γνώρισε τεράστια ανάπτυξη, φτάνοντας πλέον να κατέχει μερίδιο 15%-20%, τη στιγμή που στις αρχές του 2010 τα εγκατεστημένα συστήματα ήταν ελάχι-στα. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι μόνο στον τομέα των οικιακών φωτοβολταϊκών δραστηριοποιούνται περί τις 1.200 εταιρίες. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΥΠΕΚΑ έως το πρώτο εννεάμηνο του 2011 είχαν υλοποιηθεί 6495

Φωτοβολταϊκά: Ο πιο δυναμικός κλάδος της ενεργειακής οικονομίας

5.2ΑΠΕ / φωτοβολταϊκά

// 138 greek energy 2012 | ΑΠΕ | φωτοβολταϊκά

αιτήματα, που εγχέουν στο σύστημα ισχύ 57,56MW από μόλις 5,2MW το 2010. Με προσφορά σύνδεσης βρίσκο-νταν 8363 αιτήματα (αντιστοιχούν σε 73,35MW), ενώ τα νέα αιτήματα για σύνδεση στη ΔΕΗ έφτασαν τις 3025 (25,6MW). Σύμφωνα με εκτιμήσεις, η αυξητική αυτή τάση αναμένεται να συνεχιστεί και το 2012.

Μεγάλα έργαΤαυτόχρονα, μέσα στο 2011 είχαμε και τις πρώτες εγκατα-στάσεις των λεγόμενων «μεγάλων» φωτοβολταϊκών, δηλ. μεγέθους μεγαλύτερου του 1 MW, με τις νέες εισόδους του 2011 να καταλαμβάνουν αυτόματα τις πρώτες θέσεις στη λίστα με τα μεγαλύτερα φωτοβολταϊκά επί ελληνικού εδάφους. Πρόκειται για το φωτοβολταϊκό ισχύος 10 (9,99) MWp που βρίσκεται στη Λάρισα και ανήκει στη Selective Volt, θυγατρική της εταιρείας Επίλεκτος αλλά και του φω-τοβολταϊκού 8 MWp και κόστους 20 εκατ. ευρώ, στο αερο-δρόμιο, τα εγκαίνια του οποίου έκανε ο υπουργός ΠΕΚΑ, Γ. Παπακωνσταντίνου.

Πέραν από τα έργα που ολοκληρώθηκαν μέσα στο 2011, η προηγούμενη χρονιά ήταν «γεμάτη» και από άποψη εξαγγελιών. Έργα που αθροίζουν εκατοντάδες μεγαβάτ και δις. ευρώ εντάχθηκαν στο fast track το περασμένο χρόνο – μεταξύ των οποίων και το μέγα- φωτοβολταϊκό της ΔΕΗ στην Κοζάνη – αλλά και των 39 φωτοβολταϊκών πάρκων, συνολικής ισχύος 131,2 ΜW σε Στερεά Ελλάδα, Θεσσαλία και Πελοπόννησο της SolarCells, συμφερόντων Δημήτρη Παναγάκου και των πάρκων ισχύος 126,82MW, της SILCIO, του Ομίλου Κοπελούζου, συνολικού προϋπο-λογισμού άνω του 1 δις. ευρώ.

Project HeliosΣτα παραπάνω βέβαια δεν θα μπορούσε να μην προστεθεί ότι μέσα στο 2011 γίνονται και οι πρώτες ανακοινώσεις για το μεγαλεπήβολο σχέδιο εξαγωγής ηλιακής ενέργειας από την Ελλάδα στη Γερμανία και άλλες ευρωπαϊκές χώρες, το γνωστό πλέον σχέδιο “Helios”. Μπορεί η πολυπλοκότητα του σχεδίου να καθιστά απαραίτητη την αντιμετώπισή του με μια σχετική επιφυλακτικότητα, ωστόσο, πρόκειται για μια επένδυση η οποία, από κυβερνητικής πλευράς τουλάχιστον, αντιμετωπίζεται ως μια από τις βασικότερες επενδύσεις για την επανεκκίνηση της ανάπτυξης στη χώρα, με προοπτικές για δημιουργία τεράστιας προστιθέμενης αξίας. Άλλωστε, τα «νούμερα» - 10 GW εγκατεστημένης ισχύος, 200.000 στρέμματα, έσοδα 80 δις ευρώ – προδιαθέτουν για σημα-ντική ώθηση της εγχώριας βιομηχανίας και κατ’ επέκταση της εθνικής οικονομίας με δημιουργία χιλιάδων νέων θέ-σεων εργασίας και βέβαια έσοδα για το ελληνικό δημόσιο.

Μείωση στις ταρίφεςΟ «πυρήνας» των βασικών εξελίξεων που αφορούν τον κλάδο των φωτοβολταϊκών μέσα στο 2011 εντοπίζεται στις παρεμβάσεις που δρομολογήθηκαν προκειμένου να εξασφαλισθεί η βιωσιμότητα του χρηματοδοτικού μηχανι-σμού στήριξης των ΑΠΕ, με τελευταία τη μείωση της τάξης

του 12,5% των εγγυημένων τιμών σε όλες τις κατηγορίες φωτοβολταϊκών, με εξαίρεση τα οικιακά που περιορίζεται στο 5%.

Ωστόσο, το ζήτημα της μείωσης της «ταρίφας», καθώς και οι επιμέρους παρεμβάσεις που τη συνόδεψαν (η μείωση της τάξης του 5% η οποία γινόταν κάθε χρόνο στα οικιακά φωτοβολταϊκά, πλέον θα πραγματοποιείται κάθε 6μηνο, ενώ στην περίπτωση των υπόλοιπων εγκαταστάσεων φω-τοβολταϊκών, η 6μηνιαία μείωση από 5% αυξάνεται στο 7% μέχρι το τέλος του 2015) το οποίο, υπό άλλες συνθήκες, θα ήταν ζήτημα «ζωής και θανάτου» για τον κλάδο, φαίνε-ται να επισκιάζεται από το πρόβλημα της χρηματοδότησης, το οποίο θα πρέπει να θεωρείται βέβαιο ότι θα αποτελέσει το ρυθμιστή της αγοράς στο εξής.

Έλλειψη χρηματοδότησηςΗ δυσκολία λήψης δανείων από το τραπεζικό σύστημα εν μέσω της υφιστάμενης οικονομικής ύφεσης στην οποία βρίσκεται η χώρα έχει ήδη αρχίσει να ασκεί σημαντική πίεση στο χώρο αποτελώντας όχι μόνο ανασταλτικό παράγοντα για τη δρομολόγηση νέων επενδύσεων αλλά απειλώντας ακόμα και αδειοδοτημένες επενδύσεις.

Στο μεταξύ, στις βασικές εκκρεμότητες που αφορούν τον κλάδο, περιλαμβάνεται και η διευθέτηση του χωροταξικού ζητήματος, έπειτα από προβλήματα που προέκυψαν με τις χρήσεις γης και συγκεκριμένα με την εγκατάσταση φω-τοβολταϊκών σε αγροτική γη υψηλής παραγωγικότητας. Άλλα σημαντικά ζητήματα που απασχόλησαν τον κλάδο τον προηγούμενο χρόνο είναι τα γνωστά πλέον γραφειο-κρατικού τύπου εμπόδια, με τη διευθέτηση του ζητήματος των καθυστερήσεων από πλευράς ΔΕΗ παροχής όρων σύνδεσης να αποτελεί πάγιο πλέον αίτημα του κλάδου. Σε αυτά έρχονται να προστεθεί και η εκκρεμότητα με τα αγρο-τικά φωτοβολταϊκά, η συντριπτική πλειοψηφία των οποίων παραμένει σε επίπεδο αιτήσεων, και στις περισσότερες περιπτώσεις χωρίς προοπτική υλοποίησης, φρενάροντας έτσι την υλοποίηση ώριμων επενδύσεων, δεδομένης της προτεραιότητας που τους δίνει η υφιστάμενη νομοθεσία. Στις ευχάριστες εκπλήξεις του 2011 περιλαμβάνεται η επι-τάχυνση των περιβαλλοντικών αδειοδοτήσεων για έργα ΑΠΕ, μέσω του αντίστοιχου νομοσχεδίου.

Αναμφισβήτητα και ο τομέας των φωτοβολταϊκών καλείται να προσαρμοστεί στις γενικότερες συνθήκες που ορίζει η οικονομική κατάσταση της χώρας. Μπορεί η προσαρμογή της αγοράς στις νέες, λιγότερο «γενναιόδωρες» εγγυημέ-νες τιμές να είναι μία από τις βασικές παραμέτρους για την ανάπτυξη του κλάδου, ωστόσο όπως εκτιμούν οι άνθρωποι της αγοράς, η μακροπρόθεσμη εξασφάλιση της ανάπτυξης του κλάδου έχει μετατοπίσει το ενδιαφέρον σε κρίσιμα ζητήματα όπως: η διασφάλιση χρηματοδότησης από τις τράπεζες, η επίλυση των προβλημάτων γραφειοκρατίας και η αποφυγή δυσάρεστων «εκπλήξεων» σε επίπεδο φορο-λογίας, τα οποία αποτελούν βασικές προϋποθέσεις για την αποκατάσταση ενός κλίματος εμπιστοσύνης στη χώρα. ■


Τα Φωτοβολταϊκά στην Ελλάδα του σήμερα

Πριν περίπου δέκα χρόνια, λίγοι ήταν αυτοί που ακούγο-ντας τη λέξη «φωτοβολταϊκό» καταλάβαιναν ότι πρόκειται για μια τεχνολογία τελείως διαφορετική από αυτήν του ηλιακού θερμοσίφωνα. Όσοι ήταν πιο εξοικειωμένοι με τον όρο, το συνέδεαν με αυτόνομες εφαρμογές μακριά από το δίκτυο μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, για την ηλεκτροδότηση εξοχικών κατοικιών, φάρων ναυσιπλοΐας, τηλεπικοινωνιακών αναμεταδοτών κ.ά. Τότε ιδρύθηκε και ο Σύνδεσμος Εταιριών Φωτοβολταϊκών (ΣΕΦ), από μια μικρή ομάδα οραματιστών, που πέρα από την κάλυψη των αναγκών σε ηλεκτρικό ρεύμα στις βουνοκορφές και τα απομακρυσμένα νησιά, αντιλαμβάνονταν και την προοπτική της τεχνολογίας να συμβάλλει ουσιαστικά στο ενεργειακό μείγμα της χώρας.

Θεαματική ανάπτυξηΣήμερα ο ΣΕΦ αριθμεί πάνω από 100 τακτικά και αρωγά μέλη και αντιπροσωπεύει περισσότερο από το 90% της ελληνικής αγοράς φωτοβολταϊκών. Μια αγορά, που ξε-πέρασε μέσα στο 2011 το 1 δις € σε κύκλο εργασιών και απασχολεί άμεσα τουλάχιστον 7.000 άτομα ενώ εκτιμάται ότι οι επιπλέον έμμεσες θέσεις εργασίες που διασφαλίστη-καν ξεπερνούν τις 11.000. Μόνο σε στέγες σπιτιών, εγκα-ταστάθηκαν το 2011 πάνω από 70 MWp φωτοβολταϊκών συστημάτων με μέση εγκατεστημένη ισχύ τα 9 kWp.

Οι περισσότερες εγκαταστάσεις σήμερα αφορούν μικρο-μεσαία πάρκα με ισχύ 20-150 kWp κι αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στα πολλά έργα της τάξεως των 100 kWp, που έχουν υλοποιηθεί στην ηπειρωτική χώρα, αλλά και τις εγκαταστάσεις στα μη διασυνδεδεμένα νησιά που εμπί-πτουν κυρίως σε αυτή την κατηγορία. Τα μεγαλύτερα έργα (>150kWp) κέρδισαν επίσης έδαφος εντός του 2011 (ως προς το ποσοστό του συνόλου της αγοράς) αφού τα περισ-σότερα είχαν εξασφαλίσει χρηματοδότηση από το 2010. Συνολικά τον περασμένο χρόνο εγκαταστάθηκαν περίπου

400 MWp, ανεβάζοντας το σύνολο της εγκατεστημένης ισχύος φωτοβολταϊκών στα 600 MWp. Ήταν η δεύτερη συνεχόμενη χρονιά, που τα φωτοβολταϊκά ξεπέρασαν κάθε άλλη τεχνολογία ΑΠΕ στη νέα ετήσια εγκατεστημένη ισχύ.

Για το 2012 είναι δύσκολο να κάνει κανείς προβλέψεις. Οι δυνατότητες χρηματοδότησης είναι αυτή τη περίοδο εξαιρετικά περιορισμένες και με υψηλό κόστος. Ακόμα και τα οικιακά έργα, που αφορούν επενδύσεις των λίγων δε-κάδων χιλιάδων ευρώ, χρηματοδοτούνται πολύ επιλεκτικά από τράπεζες. Τα μεσαίου μεγέθους έργα υλοποιούνται με πολύ αυξημένη ίδια συμμετοχή, ενώ τα μεγαλύτερα έργα βρίσκουν σε κάποιες περιπτώσεις χρηματοδοτικές λύσεις από το εξωτερικό.

Βιώσιμο σύστημαΟι πρόσφατες μειώσεις των εγγυημένων τιμών πώλησης του ρεύματος που παράγεται από φωτοβολταϊκά (Αρ. ΦΕΚ 97Β, 31/01/2012) κατά 12,5% επιπλέον της κατά 5% προ-γραμματισμένης μείωσης από τον Ν. 3851/2010, μπορεί να αποθαρρύνει κάποιους επενδυτές που προσέβλεπαν στο γρήγορο κέρδος. Από την άλλη, οι επενδυτές που αντιλαμβάνονται ότι η εύλογη μείωση της τιμής πώλησης καθιστά το σύστημα πληρωμών από το ΛΑΓΗΕ (πρώην ΔΕΣΜΗΕ) πιο βιώσιμο, αισθάνονται μεγαλύτερη ασφάλεια στο νέο περιβάλλον. Πράγματι, η σημαντική μείωση του κόστους εξοπλισμού φωτοβολταϊκών τα τελευταία χρόνια επέτρεψαν αυτή τη διόρθωση στις εγγυημένες τιμές. Αξίζει να σημειωθεί, ότι οι αλλαγές των τιμών ισχύουν (όπως επανειλημμένα έχει τονιστεί από το ΥΠΕΚΑ) για νέα έργα και συμβάσεις, που θα υλοποιηθούν και θα υπογραφούν αντίστοιχα, μετά την 1η Φεβρουαρίου 2012. Εξάλλου, ρυθμιστής της αγοράς αυτή την περίοδο δεν είναι οι τιμές πώλησης του ρεύματος αλλά η διαθεσιμότητα και το κόστος χρηματοδότησης, που αντικατοπτρίζουν το ρίσκο μιας τέτοιας επένδυσης στην Ελλάδα σήμερα.

του Δρ. Αλέξανδρου Ζαχαρίου,Προέδρου του ΣΕΦ

Ελληνική παραγωγήΓεγονός παραμένει, ότι η αγορά φωτοβολταϊκών στην Ελ-λάδα υπερδιπλασιάστηκε το 2011 και παρά τη δυσμενή οικονομική συγκυρία η ελληνική βιομηχανία παραγωγής φωτοβολταϊκών πλαισίων βρίσκεται σε πλήρη ανάπτυξη, ενώ υπάρχουν και ελληνικής κατασκευής βάσεις (κινητές και σταθερές) και καλώδια, που μπορούν να ανταγωνιστούν ευθέως τα εισαγόμενα προϊόντα και να καλύψουν τις ανά-γκες ενός φωτοβολταϊκού συστήματος. Τα φωτοβολταϊκά συνεχίζουν, με αυξανόμενο ρυθμό, να αποτελούν σημα-ντικό μοχλό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας και η διασφάλιση του επενδυτικού περιβάλλοντος μέσα από ένα κλίμα σταθερότητας (νομοθετικής και οικονομικής) είναι απαραίτητη για τη βιωσιμότητα της ανάπτυξης του κλάδου.

Γι’ αυτό και ο ΣΕΦ βλέπει κατ’ αρχήν θετικές ορισμένες εξαγγελίες του ΥΠΕΚΑ για επιβολή τέλους στη λιγνιτική ηλεκτροπαραγωγή και ένα πιο ορθολογικό τρόπο υπολο-γισμού του λεγόμενου Τέλους ΑΠΕ αλλά και άλλα μέτρα, όπως την αξιοποίηση μέρους των εσόδων από το τέλος υπέρ της ΕΡΤ και τα έσοδα από την διάθεση δικαιωμάτων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Όλα αυτά θα συμβάλ-λουν ουσιαστικά στη διασφάλιση της βιωσιμότητας του μηχανισμού ενίσχυσης των ΑΠΕ.

Αύξηση του στόχουΕκείνο στο οποίο με έμφαση εμμένει ο ΣΕΦ είναι η αύξηση του στόχου για τη συμμετοχή των φωτοβολταϊκών στο ενεργειακό μείγμα της χώρας το 2020. Τα φωτοβολταϊκά μπορούν να καλύψουν το 12% της ηλεκτροπαραγωγής του 2020, ένα ποσοστό τριπλάσιο από τον εθνικό στόχο για τον οποίο έχει δεσμευτεί η χώρα, αλλά ταυτόχρονα εφικτό, με ελάχιστες ανάγκες σε επενδύσεις για την αναβάθμιση του δικτύου. Ήδη η ΔΕΗ αναγνωρίζει τη δυνατότητα απορρό-φησης μεγαλύτερης ισχύος από τα φωτοβολταϊκά, καθώς το προφίλ παραγωγής συμπίπτει σε μεγάλο βαθμό με το

εποχιακό και ημερήσιο προφίλ κατανάλωσης, υποστηρί-ζοντας κατά αυτόν τον τρόπο τη λειτουργία του δικτύου. Η δε προγραμματισμένη μείωση των εγγυημένων τιμών για τα φωτοβολταϊκά κατά 7% το εξάμηνο (σύμφωνα με την πρόσφατη Υ.Α.) επαληθεύει τα αποτελέσματα μελετών (ΙΟΒΕ, ΕΜΠ, Greenpeace κ.ά.), που δείχνουν ότι το κό-στος ηλεκτροπαραγωγής χωρίς τη συμβολή των ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα θα είναι μεγαλύτερο από το κόστος των μέτρων ενίσχυσης των ΑΠΕ, που ισχύουν σήμερα. Τα φωτοβολταϊκά σε λίγα χρόνια θα είναι μια από τις πιο οικονομικές τεχνολογίες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.

Αυτή την πεποίθηση ενισχύουν και οι ανακοινώσεις του ΥΠΕΚΑ σχετικά με το πρόγραμμα Ήλιος, ένα εξαιρετικά φιλόδοξο έργο το οποίο προβλέπει την εγκατάσταση μέ-χρι 10 GWp φωτοβολταϊκών στην Ελλάδα με στόχο την εξαγωγή πράσινης ενέργειας προς τις ενεργοβόρες χώρες της βόρειας Ευρώπης. Ένα τέτοιο έργο προϋποθέτει την επίλυση πολλών νομικών και τεχνικών θεμάτων, κυρίως σε σχέση με την ανάπτυξη των δικτύων και τη μεταφορά της ενέργειας, προσδίδει όμως στην τεχνολογία το ρόλο που της αναλογεί: Να πρωταγωνιστήσει στην ηλεκτροπαραγωγή του μέλλοντος. ■

Η ανάπτυξη της ελληνικής αγοράς φωτοβολταϊκών την τελευταία 4ετία.

FHW

1_21

0x28

0-AE

L120

711

Καθημερινά εδώ και 30 χρόνια αναπτύσσουμε λύσεις.Ως ηγέτης της φωτοβολταϊκής τεχνολογίας παγκοσμίως, η SMA συμβάλλει εδώ και 30 χρόνια στη σταθερή αύξηση της ηλιακής ενέργειας στο ενεργειακό ισοζύγιο. Συνεχίζουμε με συνέπεια το έργο μας ως φορείς τεχνολογικής προόδου. Η ανάπτυξή μας βασίζεται σε σταθερές αξίες, ωστόσο ταυτόχρονα διατηρούμε υψηλή ευελιξία για να μπορούμε να αντιδρούμε άμεσα στις μεταβαλλόμενες συνθήκες. Κερδίζουμε καθημερινά εκ νέου την εμπιστοσύνη των πελατών μας ενθαρρύνοντας τον ανοιχτό διάλογο. Είμαστε πάντα ένα βήμα μπροστά από τις απαιτήσεις της αγοράς. Και παραμένουμε πιστοί στις αρχές μας.

Περισσότερες λεπτομέρειες: www.SMA-Hellas.com

FHW

1_21

0x28

0-AE

L120

711

Καθημερινά εδώ και 30 χρόνια αναπτύσσουμε λύσεις.Ως ηγέτης της φωτοβολταϊκής τεχνολογίας παγκοσμίως, η SMA συμβάλλει εδώ και 30 χρόνια στη σταθερή αύξηση της ηλιακής ενέργειας στο ενεργειακό ισοζύγιο. Συνεχίζουμε με συνέπεια το έργο μας ως φορείς τεχνολογικής προόδου. Η ανάπτυξή μας βασίζεται σε σταθερές αξίες, ωστόσο ταυτόχρονα διατηρούμε υψηλή ευελιξία για να μπορούμε να αντιδρούμε άμεσα στις μεταβαλλόμενες συνθήκες. Κερδίζουμε καθημερινά εκ νέου την εμπιστοσύνη των πελατών μας ενθαρρύνοντας τον ανοιχτό διάλογο. Είμαστε πάντα ένα βήμα μπροστά από τις απαιτήσεις της αγοράς. Και παραμένουμε πιστοί στις αρχές μας.

Περισσότερες λεπτομέρειες: www.SMA-Hellas.com


Η πολυδιάστατη συνεισφορά των φωτοβολταϊκών στο επίκεντρο της ανάπτυξης

Το 2011 έκλεισε με θετικό απολογισμό για τα φωτοβολ-ταϊκά αφού στην διάρκεια του προστέθηκε συνολική ισχύς 400 MW περίπου και έτσι σήμερα η τεχνολογία ΑΠΕ αυτή απολαμβάνει πανελλαδικά συνολική ισχύ 600 MW. Ανά επιμέρους κατηγορία τα επαγγελματικά φωτοβολταϊκά σε σχέση με το 2010 αναπτύχθηκαν κατά 300 MW και αθροί-ζουν πλέον τα 500 MW, ενώ τα οικιακά συστήματα επτα-πλασιάστηκαν φθάνοντας σήμερα περίπου τα 100 MW. Τα μεγέθη αυτά είναι στο σύνολο της χώρας δηλαδή το ηπειρωτικό σύστημα αλλά και τα μη διασυνδεδεμένα νησιά.

Το 2011 ωστόσο από οικονομικής απόψεως ήταν μια δύ-σκολη χρονιά η οποία και επέδρασε ευθέως αρνητικά στο τραπεζικό σύστημα και στην παροχή ρευστότητας προς τις επιχειρήσεις του κλάδου. Τα φωτοβολταϊκά που με την

ισχυρή τους ανάπτυξη αποτέλεσαν βασικό πυλώνα συ-γκράτησης της απύθμενης ύφεσης σε μονοψήφια μεγέθη, γνώρισαν πρωτόγνωρη στενότητα από τις τράπεζες στην χορήγηση νέων δανείων και μάλιστα με πολλές φορές δι-ψήφια επιτόκια. Τα επαγγελματικά φωτοβολταϊκά δηλαδή οι εγκαταστάσεις που εκδίδουν τιμολόγιο για την παραγό-μενη ηλεκτρική ενέργεια είναι αυτά που στην πλειοψηφία τους αιτήθηκαν και συνεχίζουν να αιτούνται τον τραπεζικό δανεισμό δεδομένου του εντάσεως κεφαλαίου χαρακτήρα τους. Αντίθετα τα οικιακά επειδή ακριβώς κινούνται σε συντριπτικά χαμηλότερους προϋπολογισμούς (έως 25,000 ευρώ) δεν εξαρτώνται ιδιαίτερα από τον δανεισμό και μπο-ρούν εναλλακτικά να αναπτυχθούν μόνο με ίδια κεφάλαια όπως και έγινε.

του Στέλιου Λουμάκη Προέδρου του ΣΠΕΦ

Σύγχρονος τρόπος θεμελίωσης σε όλα τα είδη εδάφους

• Σύντομος χρόνος περάτωσης έργου με μειωμένο κόστος

• Δεν απαιτείται εκσκαφή και σκυροδέτηση

• Πιστοποιημένη σταθερότητα

• Φιλικό προς το περιβάλλον

Αναστασίου Βλάχου 1, Τ.Κ. 13 675 ΑχαρνέςΤηλ. 210-2409100(101) Φαξ. [email protected] www.krinner.gr

το βιδωτό θεμέλιο

Σύγχρονος τρόπος θεμελίωσης σε όλα τα είδη εδάφους

• Σύντομος χρόνος περάτωσης έργου με μειωμένο κόστος

• Δεν απαιτείται εκσκαφή και σκυροδέτηση

• Πιστοποιημένη σταθερότητα

• Φιλικό προς το περιβάλλον

Αναστασίου Βλάχου 1, Τ.Κ. 13 675 ΑχαρνέςΤηλ. 210-2409100(101) Φαξ. [email protected] www.krinner.gr

το βιδωτό θεμέλιο


Καθίζηση Το 2012 δυστυχώς αποτελεί φυσική συνέχεια της χρονιάς που πέρασε και μάλιστα με ακόμη δυσμενέστερους χρημα-τοπιστωτικούς όρους. Στην κατηγορία των επαγγελματικών φωτοβολταϊκών παρατηρείται σημαντική καθίζηση των νέων πιστοδοτήσεων μετριάζοντας έτσι σημαντικά τις εκτι-μήσεις για την νέα πρόσθετη ετήσια ισχύ. Επιπλέον η υψη-λότατη φορολογία που φθάνει ως και 40% επί των κερδών αναλόγως της νομικής μορφής του φορέα, τα υπέρογκα ως και διψήφια επιτόκια εξυπηρέτησης του δανεισμού αν εξευρεθεί καν τέτοιος, τα έκτακτα φορολογικά «χαράτσια» που τίθενται και αφορούν τα τέλη υποκαταστημάτων, ερ-γοταξίων που ακόμη δεν λειτουργούν και έδρας, οι άδικες διπλές ασφαλιστικές εισφορές που αρκετοί επαγγελματίες παραγωγοί καλούνται να καταβάλουν και στον ΟΑΕΕ παρ’ ότι είναι ασφαλισμένοι σε άλλον δημόσιο φορέα, οι υπε-ρημερίες τόκων που οι παραγωγοί χρεώνονται από τις τρά-πεζες λόγω των καθυστερήσεων των πληρωμών ΔΕΣΜΗΕ πέραν του ενός μήνα, η αρνητική περιρρέουσα ατμόσφαιρα για την πορεία της χώρας αλλά και η μονομερής προσέγγιση του Υπουργείου να αναθεωρήσει επιθετικότερα πτωτικά -12,5% εφάπαξ και -7% ανά 6μηνο την τιμή της kWh ως επί τω πλείστον μόνο αυτών, δημιουργούν ένα δυσάρεστο μίγμα πολιτικής που σίγουρα θα σημαδέψει αν όχι αναστεί-λει την ανάπτυξη τους.

Συνεισφορά στην οικονομίαΤα φωτοβολταϊκά έχουν παράσχει πολύτιμη και πολύ-επίπε-δη στήριξη στην ελληνική οικονομία και μάλιστα με ιδιαίτε-ρο γεωγραφικό και κοινωνικό εύρος. Πέραν της εμφανούς συνεισφοράς τους στην απασχόληση σε όλα τα στάδια τους από την εγχώρια παραγωγή εξοπλισμού, την μελέτη, την χρηματοδότηση, την εγκατάσταση, την συντήρηση και λειτουργία, παρέχουν και ουσιαστική στήριξη των φορολο-γικών εσόδων του Κράτους. Έτσι από την λειτουργία μόνο των 500MW επαγγελματικών φωτοβολταϊκών μονάδων που υφίστανται σήμερα, σε ετήσια βάση τα φορολογικά έσοδα ανέρχονται στα 30 εκατ. ευρώ περίπου ενώ η φορο-συλλογή και απόδοση ΦΠΑ από τις πωλήσεις τους φθάνει τα επιπλέον 36 εκατ. ευρώ. Τα φορολογικά έσοδα μάλιστα

βαίνουν αυξανόμενα αφού όσο μειώνονται οι λογιστικές αποσβέσεις του εξοπλισμού τους, αυξάνεται η φορολογη-τέα ύλη. Ας σημειωθεί μάλιστα εδώ πως στην λειτουργία των επαγγελματικών φωτοβολταϊκών δεν υπάρχει καμία δυνατότητα φοροδιαφυγής.

Τα φωτοβολταϊκά τέλος στηρίζουν το εγχώριο τραπεζικό σύστημα αφού έχουν αναδειχθεί στον τελευταίο σημαντι-κό και αξιόπιστο δανειολήπτη, συντηρώντας το μάλιστα καταβάλλοντας ως και διψήφια επιτόκια παρά την συρρί-κνωση του Euribor σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα και κάτω της μονάδας.

Τα έσοδα παραμένουν στη χώραΗ παραπάνω θετική συνεισφορά των φωτοβολταϊκών στην εθνική οικονομία δεν σκιάζεται από καμία αρνητική επιβά-ρυνση του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών καθ’ όλη την διάρκεια ζωής και λειτουργίας τους που άνετα υπερβαίνει τα 25έτη αφού μόνο τόσο διαρκεί η εγγύηση καλής από-δοσης τους. Τα φωτοβολταϊκά δηλαδή παράγουν «πράσι-νη» ηλεκτρική ενέργεια για πάνω από 25 χρόνια χωρίς να καταναλώνουν την παραμικρή εισαγόμενη καύσιμη πρώτη ύλη εξαρτώντας έτσι ενεργειακά την χώρα από το εξωτερι-κό. Τα έσοδα τους λοιπόν παραμένουν στην χώρα και δεν φεύγουν στο εξωτερικό. Έτσι το «χρήμα» των πληρωμών τους ανακυκλώνεται αποκλειστικά στην ελληνική οικονομία ανατροφοδοτώντας την με πολύτιμη ρευστότητα σε όλα τα επίπεδα.

Στρεβλώσεις και επιδοτήσειςΒασική στρατηγική του ΣΠΕΦ από ιδρύσεως του αποτε-λεί η ανάδειξη των πλεονεκτημάτων και των ωφελημάτων για τον καταναλωτή και την κοινωνία της φωτοβολταϊκής τεχνολογίας και της ηλεκτροπαραγωγικής επιχειρηματικό-τητας από αυτά. Προς την κατεύθυνση αυτή ωστόσο και για να επικρατήσει πλήρης διαφάνεια μεταξύ των ΑΠΕ και των ορυκτών καυσίμων, χρειάζεται να αρθούν μια σειρά από στρεβλώσεις και επιδοτήσεις προς όφελος της συμβατικής ηλεκτροπαραγωγής που σήμερα δεν αποτυπώνονται στην Οριακή Τιμή Συστήματος (ΟΤΣ) με την οποία δυστυχώς μονομερώς συγκρινόμαστε. Έχουν φθάσει μάλιστα σε τέ-

∏ ∫Ú‡ÙÔ ∞∂ ‰Ú·ÛÙËÚÈÔÔÈÂ›Ù·È ·ÔÎÏÂÈÛÙÈÎ¿ ÛÙË ¯ÔÓ‰ÚÈÎ‹ ÒÏËÛË º/µ Ï·ÈÛ›ˆÓ, ·ÓÙÈÛÙÚÔÊ¤ˆÓ &Û˘ÛÙËÌ¿ÙˆÓ ÛÙÂÚ¤ˆÛË˜ ·ÓÙÈÚÔÛˆÂ‡ÔÓÙ·˜ ÎÔÚ˘Ê·›Ô˘˜ Î·Ù·ÛÎÂ˘·ÛÙ¤˜ ÙÔ˘ ¯ÒÚÔ˘.

∏ ∫Ú‡ÙÔ ÂÍ·ÛÊ·Ï›˙ÂÈ ÛÙÔ˘˜ ÂÏ¿ÙÂ˜-Û˘ÓÂÚÁ¿ÙÂ˜ ÙË˜ ÔÈÔÙÈÎ¿ ÚÔ˚fiÓÙ· ÛÙÈ˜ Ï¤ÔÓ ·ÓÙ·ÁˆÓÈÛÙÈÎ¤˜ÙÈÌ¤˜ Î·È ÛÂ ÛˆÛÙÔ‡˜ Î·È ·ÎÚÈ‚Â›˜ ¯ÚfiÓÔ˘˜ ·Ú¿‰ÔÛË˜.

∂ÈÏÂÁÌ¤ÓÔÈ ÚÔÌËıÂ˘Ù¤˜ ÁÈ· º/µ Ï·›ÛÈ·,·ÓÙÈÛÙÚÔÊÂ›˜ Î·È Û˘ÛÙ‹Ì·Ù· ÛÙÂÚ¤ˆÛË˜.

∞ ¶ √ ∫ § ∂ π ™ ∆ π ∫ A Ã √ ¡ ¢ ƒ π ∫ H ¶ ø § ∏ ™ ∏

∫ÔÚ›ÓıÔ˘ 11 - 144 51 MÂÙ·ÌfiÚÊˆÛË, ∆ËÏ.: 210 8098700, E-mail:[email protected] - Site: www.cryptoenergy.gr

CRYPTO SOLAR 2011F 06-02-12 17:11 ™ÂÏ›‰·1

Aπό την λειτουργία μόνο των 500MW επαγγελματικών φωτοβολταϊκών μονάδων που υφίστανται σήμερα, σε ετήσια βάση τα φορολογικά έσοδα ανέρχονται στα 30 εκατ. ευρώ περίπου ενώ η φοροσυλλογή και απόδοση ΦΠΑ από τις πωλήσεις τους φθάνει τα επιπλέον 36 εκατ. ευρώ.

∏ ∫Ú‡ÙÔ ∞∂ ‰Ú·ÛÙËÚÈÔÔÈÂ›Ù·È ·ÔÎÏÂÈÛÙÈÎ¿ ÛÙË ¯ÔÓ‰ÚÈÎ‹ ÒÏËÛË º/µ Ï·ÈÛ›ˆÓ, ·ÓÙÈÛÙÚÔÊ¤ˆÓ &Û˘ÛÙËÌ¿ÙˆÓ ÛÙÂÚ¤ˆÛË˜ ·ÓÙÈÚÔÛˆÂ‡ÔÓÙ·˜ ÎÔÚ˘Ê·›Ô˘˜ Î·Ù·ÛÎÂ˘·ÛÙ¤˜ ÙÔ˘ ¯ÒÚÔ˘.

∏ ∫Ú‡ÙÔ ÂÍ·ÛÊ·Ï›˙ÂÈ ÛÙÔ˘˜ ÂÏ¿ÙÂ˜-Û˘ÓÂÚÁ¿ÙÂ˜ ÙË˜ ÔÈÔÙÈÎ¿ ÚÔ˚fiÓÙ· ÛÙÈ˜ Ï¤ÔÓ ·ÓÙ·ÁˆÓÈÛÙÈÎ¤˜ÙÈÌ¤˜ Î·È ÛÂ ÛˆÛÙÔ‡˜ Î·È ·ÎÚÈ‚Â›˜ ¯ÚfiÓÔ˘˜ ·Ú¿‰ÔÛË˜.

∂ÈÏÂÁÌ¤ÓÔÈ ÚÔÌËıÂ˘Ù¤˜ ÁÈ· º/µ Ï·›ÛÈ·,·ÓÙÈÛÙÚÔÊÂ›˜ Î·È Û˘ÛÙ‹Ì·Ù· ÛÙÂÚ¤ˆÛË˜.

∞ ¶ √ ∫ § ∂ π ™ ∆ π ∫ A Ã √ ¡ ¢ ƒ π ∫ H ¶ ø § ∏ ™ ∏

∫ÔÚ›ÓıÔ˘ 11 - 144 51 MÂÙ·ÌfiÚÊˆÛË, ∆ËÏ.: 210 8098700, E-mail:[email protected] - Site: www.cryptoenergy.gr

CRYPTO SOLAR 2011F 06-02-12 17:11 ™ÂÏ›‰·1

τοιο σημείο οι στρεβλώσεις αυτές όπου το τέλος ΑΠΕ κατά τουλάχιστον 60% οδεύει στα ορυκτά καύσιμα. Χρειάζεται λοιπόν ενιαία καταρχήν βάση σύγκρισης με τα συμβατικά καύσιμα και το πλήρες κόστος τους.

Το Υπουργείο κινούμενο προς την κατεύθυνση αυτή έλαβε κάποια μέτρα όπως την “below the line” (εκτός του λο-γαριασμού των καταναλωτών δηλαδή), επιβάρυνση του λιγνίτη με 2 ευρώ/MWh που θα αποφέρει στον ΔΕΣΜΗΕ πρόσθετα έσοδα 50 εκατ. ευρώ ετησίως (επιστροφή δηλα-δή μικρού μέρους των εκτός ΟΤΣ επιδοτήσεων). Εξήγγειλε επίσης και αναμένουμε την υλοποίηση, πρόσθετα έσοδα 30 εκατ. το χρόνο για το Διαχειριστή από μέρος του Τέλος ΕΡΤ όπως εισπράττεται βάση του ν.3851 καθώς και την μετονομασία του Τέλους ΑΠΕ σε Τέλος Εξισορρόπησης αφού στο μεγαλύτερο μέρος του δεν αφορά τις ΑΠΕ όπως προαναφέρθηκε.

Παράλληλα το Υπουργείο παρενέβη στον ν.3851 όσον αφορά την τιμή αλλά και την αποκλιμάκωση της αποζη-μίωσης της ηλιακής kWh με ιδιαίτερα επιθετική μείωση στα επαγγελματικά φωτοβολταϊκά όπως προαναφέρθηκε (εφάπαξ -12,5% και επιπλέον -7% ανά εξάμηνο) την οποία μέλλει να φανεί αν θα αντέξει η αγορά. Ας σημειωθεί ωστό-σο εδώ πως ο ΣΠΕΦ καθ’ όλη την διάρκεια της δημόσιας διαβούλευσης επανειλημμένα επισήμανε την στασιμότητα ανάπτυξης λόγω της πιστωτικής κρίσης στην εν λόγω κα-τηγορία αλλά και στην ανάλωση κατά 90%, σε ορίζοντα δανείου 10ετίας, του οφέλους από την αποκλιμάκωση της τιμής των φωτοβολταϊκών πλαισίων που επιτελέστηκε την τελευταία διετία, από τα αυξημένα κατά τουλάχιστον 500 μονάδες βάσεις επιτόκια.

Η επόμενη μέραΕν πάση περιπτώσει το βλέμμα πλέον είναι στραμμένο στην επόμενη μέρα για την ηλεκτροπαραγωγή στο σύνολο της που αφορά την ολοκλήρωση της εξυγίανσης ταμείου ΔΕΣ-

ΜΗΕ – ΛΑΓΗΕ. Τα επαγγελματικά φωτοβολταϊκά ειδικότερα που εκπροσωπεί ο ΣΠΕΦ, έχουν πλέον προσφέρει τα μέγι-στα προς τον σκοπό αυτό και έχοντας ενεργά συνεισφέρει με μια πλειάδα τρόπων και στην οικονομία της χώρας όπως αναλύθηκε, δικαιούνται το δίκαιο τίμημα που τους αναλογεί από την συντελούμενη εξυγίανση του ταμείου του ΔΕΣ-ΜΗΕ. Ατυχής συγκυρία στην όλη προσπάθεια δυστυχώς τα πρόσφατα δραματικά γεγονότα με τους δύο προμηθευτές (Energa και Hellas Power) των οποίων οι επισφάλειες κλό-νισαν συθέμελα τις οικονομικές αντοχές του συστήματος. Η Πολιτεία ωστόσο δεν πρέπει επ’ ουδενί να επιτρέψει η κρίση αυτή να λάβει ανεξέλεγκτες διαστάσεις χιονοστιβά-δας και η οικονομική ασφυξία που προκαλεί να πληρωθεί από τους ηλεκτροπαραγωγούς. Ο βασικός μέτοχος του ΔΕΣΜΗΕ που είναι το Κράτος πρέπει αυτός να χρηματο-δοτήσει τις επισφάλειες που προέκυψαν στην εταιρεία του, όχι από ευθύνη των παραγωγών. Την στιγμή μάλιστα που το Κράτος νομοθετεί, αδειοδοτεί, ρυθμίζει, παρεμβαίνει και επιβλέπει την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας στο σύνολο της δεν μπορεί να ζητείται από τους υγιείς παραγωγούς να αποσβέσουν μόνοι τους εκρηκτικούς κραδασμούς της συ-γκυρίας αυτής. Ειδικότερα τα φωτοβολταϊκά λόγω του εντά-σεως κεφαλαίου χαρακτήρα τους όπου το 80% του εσόδων τους απορροφάται στην τοκοχρεωλυτική εξυπηρέτηση του δανεισμού τους, αδυνατούν ως χρηματοροή να επιβιώσουν σε καθεστώς έντονων υπερημεριών στις πληρωμές από τον ΔΕΣΜΗΕ. Υπερημερίες που επιβαρύνουν άμεσα με επιπλέον +2,21% το κόστος δανεισμού τους αφού οι συμβάσεις με τον Διαχειριστή έχουν εκχωρηθεί στις τράπεζες για την εξασφάλιση και εξυπηρέτηση του δανεισμού τους. ■


Τα κρίσιμα εμπόδια που αναχαιτίζουν την ανάπτυξη των φωτοβολταϊκών

Εν μέσω των ιδιαίτερα δυσμενών για την Ελλάδα οικονο-μικών συνθηκών, η αγορά φωτοβολταϊκών αποτελεί έναν από τους ελάχιστους παραγωγικούς τομείς, για τους οποί-ους επιδεικνύεται επενδυτικό ενδιαφέρον και κινητικότητα, με αποτέλεσμα την ενίσχυση της περιφερειακής ανάπτυξης και την τόνωση της απασχόλησης. Παρ’ όλη, όμως, την προφανή σημασία του εν λόγω κλάδου για την οικονομία και την ανάπτυξη της χώρας μας και την αναγκαιότητα της στήριξής του, οι αρμόδιοι φορείς συνεχίζουν να υιοθετούν πρακτικές και να λαμβάνουν αποφάσεις με ιδιαίτερα αρνη-τικές για την αγορά συνέπειες.

Feed in TariffsΜία εκ των πλέον κρίσιμων και αρνητικών αποφάσεων του ΥΠΕΚΑ είναι η προσφάτως εκδοθείσα, και συγκεκριμένα την 31.01.2012 Υπουργική απόφαση περί αναδιάρθρωσης των Εγγυημένων Τιμών Συστήματος (Feed in Tariffs) για τα φωτοβολταϊκά. Παρά τις σχετικές επισημάνσεις και προτά-σεις του ΠΑΣΥΦ, οι οποίες είχαν υποβληθεί στο ΥΠΕΚΑ στο πλαίσιο της διαβούλευσης με τους φορείς της ενεργει-ακής αγοράς, το ΥΠΕΚΑ προχώρησε στη μείωση των εγγυ-ημένων τιμών, προκειμένου να συγκλίνουν με τα ισχύοντα σε άλλες χώρες, παραβλέποντας ότι η αγορά επενδυτών φωτοβολταϊκών της χώρας μας έχει λίγες ή και καθόλου ομοιότητες με τις αγορές λοιπών χωρών. Άλλωστε, πρέπει να σημειωθεί ότι στη χώρα μας η προσφερόμενη τιμή του F.I.T ουδεμία σχέση έχει με τον κρατικό προϋπολογισμό, όπως συμβαίνει με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες.

Μάλιστα, η μείωση των εγγυημένων τιμών ξεκίνησε να ισχύει άμεσα, χωρίς να προβλέπεται μεταβατική περίοδος, ώστε να προετοιμαστεί η αγορά για να μεταβεί ομαλά στο νέο καθεστώς τιμών. Η εν λόγω Υπουργική απόφαση χαρα-κτηρίζεται από πλήρη έλλειψη ειδικής και εμπεριστατωμένης αιτιολογίας, η οποία να επεξηγεί το σκοπό που εξυπηρετεί η μείωση καθώς και το όφελος που θα αποκομίσει η ελληνική αγορά ενέργειας από την εφαρμογή της. Η εν λόγω μείωση των εγγυημένων τιμών, σε συνδυασμό με την πολύπλοκη

αδειοδοτική διαδικασία και την γραφειοκρατία, με τις σχε-δόν ανύπαρκτες δυνατότητες χρηματοδότησης φ/β επεν-δύσεων και με τα υψηλά επιτόκια, καθιστά τη μελλοντική υλοποίηση των επενδυτικών σχεδίων ιδιαίτερα δυσχερή ή ακόμα και ανέφικτη.

Η μείωση των εγγυημένων τιμών, κατά τα ανωτέρω, κα-θιστά επιβεβλημένη πλέον την άρση της εξαίρεσης των φωτοβολταϊκών πάρκων από τις ενισχύσεις του νέου ανα-πτυξιακού νόμου 3908/2011. Η εξαίρεση αυτή, με βάση τα νέα δεδομένα, δεν έχει πλέον δικαιολογητικό λόγο ύπαρξης, δεδομένου ότι η διασφάλιση που παρεχόταν μέχρι σήμερα στους επενδυτές μέσω των προϊσχυσάντων feed-in-tariffs πλέον δεν υφίσταται. Η άμεση επανένταξη των φωτοβολταϊκών πάρκων στο νέο αναπτυξιακό νόμο δύναται να μετριάσει ως ένα βαθμό τις δυσμενείς συνέπειες της ανωτέρω Υπουργικής απόφασης.

Το μνημόνιοΤο αρνητικό κλίμα, που έχει ήδη διαμορφωθεί από την ανωτέρω απόφαση, επιβαρύνεται περαιτέρω και από τις νέες ρυθμίσεις που εισάγει για τα φωτοβολταϊκά πάρκα το δεύτερο μνημόνιο, που ψηφίστηκε προ ολίγων ημερών από την ελληνική βουλή, το οποίο ειδικότερα προβλέπει την ολοσχερή μεταρρύθμιση του συστήματος των εγγυημένων τιμών με την εισαγωγή του συστήματος της εγγυημένης διαφορικής τιμής (feed in premium). Το μοντέλο εγγυη-μένης διαφορικής τιμής προβλέπει ότι η αποζημίωση των παραγωγών ΑΠΕ υπολογίζεται, όχι επί τη βάσει μίας εγγυη-μένης τιμής για κάθε τεχνολογία, όπως ισχύει σήμερα με το σύστημα των feed in tariffs, αλλά σύμφωνα με την Οριακή Τιμή Συστήματος, στην οποία προστίθεται ένα συγκεκριμέ-νο premium. Στην Ελλάδα όμως, ο τρόπος υπολογισμού της Οριακής Τιμής Συστήματος, από την οποία εξαρτάται σύμφωνα με το σύστημα feed in premium η αποζημίωση των ΑΠΕ, δεν είναι δεδομένος, καθώς επίκειται η αλλαγή του στο πλαίσιο των εν γένει μεταρρυθμίσεων που σχε-διάζονται για τη λειτουργία της χονδρεμπορικής αγοράς

του Νίκου ΚαλογεράκηΠροέδρου του Πανελλήνιου Συνδέσμου Επενδυτών Φωτοβολταϊκών (ΠΑΣΥΦ)

Φωτοβολταϊκά συστήματασε Στέγες και Γη

Χρηματοδοτήσεις - Μελέτη - Αγοράκαι Πώληση Αδειών

Συνδέοντας και το τελευταίο κομμάτι η

επένδυσή σας ξεκινάει να παράγει!

www.activus.gr

Φωτοβολταϊκά συστήματασε Στέγες και Γη

Χρηματοδοτήσεις - Μελέτη - Αγοράκαι Πώληση Αδειών

Συνδέοντας και το τελευταίο κομμάτι η

επένδυσή σας ξεκινάει να παράγει!

www.activus.gr

ρεύματος. Συνεπώς, δεν μπορεί στη φάση αυτή να γίνει μία ασφαλής πρόβλεψη για το κατά πόσον το σύστημα αυτό δύναται να εφαρμοστεί επιτυχώς στη χώρα μας, χωρίς πε-ραιτέρω αρνητικές συνέπειες για την αγορά των φωτοβολ-ταϊκών. Εξάλλου, σε άλλες χώρες, όπου εφαρμόστηκε το σύστημα αυτό, όπως η Ισπανία, αποδείχθηκε ότι μόνο σε ορισμένες κατηγορίες ΑΠΕ, και δη στα αιολικά πάρκα, δεν υπήρξε μείωση της αποζημίωσης λόγω του υπολογισμού της βάσει του συστήματος feed in premium, σε αντίθεση με τα φωτοβολταϊκά πάρκα, όπου το συγκεκριμένο σύστημα υποκρύπτει μεγαλύτερο ρίσκο για τους επενδυτές. Για το λόγο αυτό, στη συγκεκριμένη χώρα υπήρξε η δυνατότητα επιλογής των επενδυτών μεταξύ των συστημάτων του feed in tariff ή του feed in premium. Η υιοθέτηση, επομένως, του συστήματος του feed in premium στη χώρα μας τη δεδομένη χρονική στιγμή και χωρίς καμία προηγούμενη μελέτη για το κατά πόσον το σύστημα αυτό ανταποκρίνε-ται στις ανάγκες της ελληνικής αγοράς, θα αποτελέσει ένα ακόμα σοβαρότατο πλήγμα για την αγορά των επενδυτών φωτοβολταϊκών, δεδομένου ότι το υψηλό ρίσκο που συνε-πάγεται η εφαρμογή του συστήματος αυτού θα αποθαρρύ-νει τις νέες επενδύσεις ιδίως από μικρομεσαίους επενδυτές.

Ο αναπτυξιακός νόμοςΠεραιτέρω, ένα έτερο θέμα που επηρεάζει ιδιαίτερα την αγορά των επενδυτών φωτοβολταϊκών είναι η μεγάλη καθυστέρηση στην έκδοση των αποφάσεων υπαγωγής στον αναπτυξιακό νόμο 3299/2004, οι οποίες σε πολ-λές περιπτώσεις εκδίδονται μετά την παρέλευση δύο ή και τριών ετών από την υποβολή της αίτησης, καθώς και η επακόλουθη καθυστέρηση στη χορήγηση των ενισχύσε-ων. Το γεγονός αυτό έχει ως αποτέλεσμα την δημιουργία κλίματος αβεβαιότητας και ανασφάλειας στην αγορά, το οποίο επιτείνεται ακόμα περισσότερο και από την, κατά το τελευταίο χρονικό διάστημα, κοινοποίηση σε επενδυτές φωτοβολταϊκών, και δη ως επί το πλείστον φωτοβολταϊ-κών εγκαταστάσεων ισχύος 20 kW, αποφάσεων του Τμή-

ματος Αξιολόγησης και Έγκρισης Επενδυτικών Σχεδίων του Υπουργείου Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας, οι οποίες απορρίπτουν μαζικά με συνοπτική ή και ανύπαρ-κτη αιτιολογία τις αιτήσεις υπαγωγής στον επενδυτικό νόμο 3299/2004 των εν λόγω επενδυτικών σχεδίων, παρά το γεγονός ότι, αφενός μεν, η πλειοψηφία των συγκεκριμέ-νων επενδυτικών σχεδίων έχει ήδη υλοποιηθεί, αφετέρου δε, το συνολικό κόστος της κάθε επένδυσης υπερβαίνει προδήλως το ελάχιστο ύψος που ορίζει ο ανωτέρω νόμος για τις εν λόγω επενδύσεις. Το πανομοιότυπο των εν λόγω αποφάσεων και η έλλειψη ειδικής αιτιολογίας επ’ αυτών δημιουργεί υπόνοιες περί υλοποίησης μίας προειλημμένης "οριζόντιας" πολιτικής απόφασης, η οποία έχει προκαλέσει τη δικαιολογημένη αντίδραση τόσο των πολιτών-επεν-δυτών που θίγονται όσο και του ΠΑ.ΣΥ.Φ. Η χορήγηση των καθυστερούμενων ενισχύσεων, κατά τα ανωτέρω, και η επανένταξη των φωτοβολταϊκών στο νέο αναπτυξιακό νόμο θα έχει ως αποτέλεσμα την εισροή κονδυλίων στην χώρα μας από την Ευρωπαϊκή Ένωση και την τραπεζική χρηματοδότηση νέων επενδύσεων.

Πλήγμα στην εμπιστοσύνηΌλοι οι ανωτέρω παράγοντες έχουν ασκήσει και θα ασκή-σουν και μελλοντικά ιδιαίτερα μεγάλη επίδραση στον τρό-πο λειτουργίας σήμερα της ελληνικής αγοράς Ανανεώσι-μων Πηγών Ενέργειας, ιδίως στο πεδίο των επενδυτών φωτοβολταϊκών. Η επίδραση αυτή, όμως, αποδεικνύεται επιζήμια, δεδομένου ότι οι ανωτέρω περιγραφόμενες ρυθ-μίσεις/αποφάσεις ενισχύουν την ανασφάλεια, πλήττουν την εμπιστοσύνη των επενδυτών και κατ’ επέκταση οδηγούν στη ματαίωση της υλοποίησης νέων επενδυτικών σχεδίων. Στο βαθμό, όμως, που η αγορά ενέργειας έχει αναχθεί σε ζωτικής σημασίας για την ελληνική οικονομία κλάδο, ως ένας από τους ελάχιστους πια τομείς, στους οποίους παρα-τηρείται επενδυτική κινητικότητα, η ενίσχυση του κλάδου αυτού με κάθε μέσο καθίσταται παραπάνω από επιτακτική και επιβεβλημένη. ■


Η ΔΕΗ Ανανεώσιμες, 100% θυγατρική της Δημόσιας Επι-χείρησης Ηλεκτρισμού, συνεχίζει την παράδοση της ΔΕΗ, η οποία είναι η πρώτη εταιρεία στην Ελλάδα που από το 1981 δραστηριοποιήθηκε στον τομέα των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ). Με 20 αιολικά πάρκα, 15 μικρούς υδροηλεκτρικούς σταθ-μούς και 9 φωτοβολταϊκούς σταθμούς, συνολικής εγκατε-στημένης ισχύος 145 MW, η ΔΕΗ Ανανεώσιμες έχει τοπο-θετηθεί δυναμικά στον ελληνικό χώρο των ΑΠΕ, κατέχο-ντας ήδη σχεδόν το 10% της αγοράς. Επιπλέον, είναι η μόνη ελληνική εταιρεία που δραστηριοποιείτε και στις 5 μορφές Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, συμβάλλοντας έτσι στην εκμετάλλευση των εγχώριων ανανεώσιμων πόρων.Ενισχύεται άμεσα ο ενεργειακός στόλος με 100 MW έργων τα οποία βρίσκονται υπό ανάπτυξη, ενώ η εταιρεία διαθέτει ένα πολύ σημαντικό χαρτοφυλάκιο μελλοντικών επενδύ-σεων εντός Ελλάδος και παράλληλα εξετάζεται η ευρύτερη ενεργειακή αγορά των Βαλκανίων και της Μέσης Ανατολής. Η ΔΕΗ Ανανεώσιμες την τρέχουσα δεκαετία στοχεύει να αναπτύξει επενδυτικά σχέδια άνω των 3.000 MW, επιχειρώ-ντας να αλλάξει θεαματικά το ενεργειακό τοπίο της χώρας. Φωτοβολταϊκά πάρκα, αιολικά πάρκα, γεωθερμική ενέργεια, μονάδα βιομάζας, υδροηλεκτρικούς σταθμούς αλλά και υβριδικά ενεργειακά έργα σε Ικαρία και Γαύδο, περιλαμβά-νονται στο χαρτοφυλάκιο της «ΔΕΗ Ανανεώσιμες».Με άριστα καταρτισμένο προσωπικό, επενδύει στη δύναμη της φύσης, συνεργάζεται με τους μεγαλύτερους ενεργει-ακούς ομίλους και κατασκευαστές και εκμεταλλεύεται τις διαθέσιμες επιχειρηματικές ευκαιρίες, με στόχο την προώ-

θηση έργων παραγωγής καθαρής ενέργειας.Με το νέο επενδυτικό πρόγραμμα της, με γεωγραφική δι-ασπορά από τη Γαύδο μέχρι τη Ροδόπη και από τη Ρόδο μέχρι την Κεφαλληνία, η ΔΕΗ ΑΝ δεσμεύεται τόσο για την προσθήκη νέων μονάδων παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ που θα συμβάλλουν στην επίτευξη των εθνικών στόχων παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ, όσο και για την οικονομι-κή, περιβαλλοντική και κοινωνική ενίσχυση και ανάπτυξη των τοπικών κοινωνιών.

ΔΕΗ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ

ΑΠΕ | φωτοβολταϊκά 155 //

Ο Τομέας Ενέργειας της Siemens είναι ο κορυφαίος πάρο-χος προϊόντων, λύσεων και υπηρεσιών για την παραγωγή, μεταφορά και διανομή ενέργειας. Παράλληλα, έχει αναπτύ-ξει λύσεις και ολοκληρωμένα συστήματα για την παραγωγή, τη μετατροπή και τη μεταφορά πρωτογενών καυσίμων, πετρελαίου και φυσικού αερίου. Η εμπειρία και η εξειδίκευση της Siemens έχουν συμβάλλει στη μοναδική τοποθέτηση της εταιρείας στον ενεργειακό κλάδο. Σήμερα, ο Τομέας Ενέργειας της Siemens είναι ο μο-ναδικός πάροχος στον κόσμο που διαθέτει τεχνογνωσία για ολόκληρη την αλυσίδα μετατροπής ενέργειας – από τη διασύνδεση των μονάδων παραγωγής με το δίκτυο, έως και την αξιοποίηση διαφόρων άλλων interfaces.

H Siemens σχεδιάζει, μελετά, κατασκευάζει και εξοπλίζει θερμικά και υδροηλεκτρικά εργοστάσια παραγωγής, με το μεγαλύτερο βαθμό απόδοσης στον κόσμο. Αναλαμβάνει υπεύθυνα την αναβάθμιση και τη βελτίωση υφιστάμενων μο-νάδων, αυξάνοντας έτσι σημαντικά τη διάρκεια ζωής και την αποδοτικότητα τους. Παράλληλα, διαθέτει τα πλέον εξελιγ-μένα συστήματα μετρήσεων, ελέγχου και αυτοματισμού για κάθε τύπο μονάδας παραγωγής, εξασφαλίζοντας υψηλό βαθ-μό διαθεσιμότητας και σημαντική εξοικονόμηση καυσίμων.

Διαθέτοντας ένα ευρύτατο φάσμα λύσεων, ο Τομέας Ενέρ-γειας της Siemens είναι ο μοναδικός πάροχος πραγματικά ενοποιημένων και ολοκληρωμένων τεχνολογιών και υπο-δομών στον κόσμο, οι οποίες διαμορφώνουν τις τάσεις της αγοράς και απαντούν στις σύνθετες ενεργειακές και επιχειρηματικές προκλήσεις. Ιδιαίτερη ανάπτυξη γνωρίζουν και οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας της Siemens προσφέροντας προϊόντα και λύσεις στους κλάδους της Αιολικής, Ηλιακής και Υδροηλεκτρικής Ενέργειας. Το χαρτοφυλάκιο της εταιρείας για την ηλιακή ενέργεια εκτείνεται από μεμονωμένα μέρη, όπως οι ηλιακοί συλλέ-κτες, μέχρι ολοκληρωμένες ηλιακές θερμικές μονάδες και φωτοβολταϊκά συστήματα μεγάλης κλίμακας. Επιπλέον, η Siemens διαθέτει λύσεις για μικρές υδροηλεκτρικές μονά-δες, ενώ αυξάνει ολοένα και περισσότερο την παρουσία της στις μεγάλες μονάδες, αλλά και σε καινοτόμες μορφές όπως η παραγωγή ενέργειας με βάση τα θαλάσσια ρεύμα-τα. Το χαρτοφυλάκιο της εταιρείας συμπληρώνεται από το τμήμα Έρευνας και Ανάπτυξης, το οποίο επικεντρώνεται σε τεχνολογίες αποθήκευσης ενέργειας.Το νέο Τμήμα Αιολικής Ενέργειας εστιάζει στην εμπορική επέκταση της χρήσης της αιολικής ενέργειας μέσω παρά-κτιων και υπεράκτιων αιολικών πάρκων. Το Τμήμα αξιο-ποιεί καινοτόμα προϊόντα, βελτιστοποιημένες διαδικασίες βιομηχανικής παραγωγής και logistics και λύσεις ειδικά ανεπτυγμένες για τις ανάγκες διάφορων περιφερειακών αγορών. Σήμερα, η Siemens είναι ο ηγέτης στην αγορά των υπεράκτιων αιολικών μονάδων.

SIEMENS

Το χαρτοφυλάκιο της εταιρείας για την ηλιακή ενέργεια εκτείνεται από μεμονωμένα μέρη, όπως οι ηλιακοί συλλέκτες, μέχρι ολοκλη-ρωμένες ηλιακές θερμικές μονάδες και φω-τοβολταϊκά συστήματα μεγάλης κλίμακας.

// 156 greek energy 2012 | ΑΠΕ | φωτοβολταϊκά | εξοπλισμός

Η ExelGroup ιδρύθηκε το 1978, και σήμερα αποτελεί την πρωτοπόρο παραγωγό ελληνικών φωτοβολταϊκών πλαι-σίων υψηλής απόδοσης, σταθερών βάσεων στήριξης από χάλυβα υψηλής αντοχής και ολοκληρωμένων συστημάτων οροφής. Η εταιρεία διαθέτει εξειδικευμένη τεχνογνωσία και ένα μοντέρνο εργοστάσιο παραγωγής φωτοβολταϊκών πλαισίων. Στελεχώνεται από έμπειρους επαγγελματίες και τεχνική ομάδα που αποτελείται από τεχνικούς και μηχανι-κούς με πολυετή εμπειρία σε αντίστοιχες αγορές και παρέχει υψηλού επιπέδου ολοκληρωμένες λύσεις κατασκευής και εγκατάστασης Φ/Β συστημάτων.Το σύγχρονο, βιοκλιματικό εργοστάσιο στη ΒΙ.ΠΕ Σταυρο-χωρίου στο Κιλκίς, σε συνδυασμό με τον πλήρως αυτομα-τοποιημένο και τελευταίας τεχνολογίας εξοπλισμό αλλά και τις αυστηρά επιλεγμένες α’ ύλες, παρέχουν σε κάθε επενδυ-τή φωτοβολταϊκών πάρκων, ποιοτικά προϊόντα αλλά και την απαιτούμενη ασφάλεια. Η ExelGroup είναι μια ισχυρή εταιρεία, η οποία διαθέτει 30 χρόνια εμπειρίας και ολο-κληρωμένη παρουσία στην αγορά των φωτοβολταϊκών:• Με μια κάθετη μονάδα κατασκευής μεταλλικών προϊό-ντων και βάσεων στήριξης φωτοβολταϊκών πλαισίων με παραγωγική δυνατότητα 100 MW /βάρδια

• Με ένα σύγχρονο βιοκλιματικό εργοστάσιο παραγωγής φωτοβολταϊκών πλαισίων, παραγωγικής δυνατότητας 75 MW / έτος

• Με συνεργασίες με τους μεγαλύτερους και πιο αξιόπι-στους κατασκευαστές αντιστροφέων τάσης (inverters)

• Με προμήθεια υλικών, από τον Ιούνιο του 2009, για την υλοποίηση φωτοβολταϊκών πάρκων με συνολική ισχύ

πάνω από 30 MW σε φωτοβολταϊκά πλαίσια και πάνω από 37 MW σε συστήματα στήριξης.

Απευθυνόμενη σε ιδιώτες, επιχειρηματίες αλλά και σε φορείς του Δημόσιου τομέα, με τη συνδρομή ενός εξει-δικευμένου και αξιόπιστου Δικτύου Εξουσιοδοτημένων Συνεργατών, έχει θέσει ως βασικό στόχο να αποτελέσει μια ισχυρή επιχειρηματική μονάδα τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό.Η ExelGroup έχει πιστοποιηθεί για τα φ/β πλαίσια από την TÜV Rheinland σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα IEC 61215 και IEC 61730, από τον ολλανδικό φορέα KIWA σύμφωνα με το διεθνές πρότυπο IEC 61701 (αντοχή σε συνθήκες αλατονέφωσης) και διαθέτει πιστοποίηση «Made in Europe». Η κατασκευή των βάσεων γίνεται από χάλυβα υψηλής αντοχής γαλβανισμένο εν θερμώ, μέσω της πιστο-ποιημένης διαδικασίας παραγωγής σύμφωνα με το διεθνές πρότυπο διαχείρισης ποιότητας ISO 9001/2008.

EXELGROUP

ΑΠΕ | φωτοβολταϊκά | εξοπλισμός 157 //

Ο Όμιλος εταιρειών Solar Cells Hellas δραστηριοποιείται στον χώρο των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, με 2 μο-νάδες παραγωγής στη ΒΙ.ΠΕ. Πατρών αλλά και 1 στην Θή-βα, για την παραγωγή δισκίων πυριτίου (wafers), ηλιακών κελιών (solar cells) και φωτοβολταϊκών πλαισίων (panels) συνολικής δυναμικότητας 80MWp ετησίως. Η βιομηχανική παραγωγή των εργοστασίων ξεκίνησε το 2008. Τα κτίρια καλύπτουν μια συνολική έκταση 19000m2 και βρίσκονται σε ιδιόκτητες εκτάσεις 40.000m2, που στε-γάζουν τον πλέον σύγχρονο εξοπλισμό, εξασφαλίζοντας υψηλές προδιαγραφές στα παραγόμενα προϊόντα. Σήμερα απασχολούνται στις εταιρείες του Ομίλου πάνω από 300 άτομα.Εκτός από τη βιομηχανική παραγωγή, ο Όμιλος δραστηρι-οποιείται στην παροχή υψηλής ποιότητας επαγγελματικών λύσεων για την υλοποίηση έργων ΑΠΕ, που περιλαμβά-νουν υπηρεσίες εκπόνησης τεχνοοικονομικών μελετών για έργα ενεργειακά καθώς και τη μελέτη, κατασκευή και λειτουργία Φωτοβολταϊκών Πάρκων. Μέχρι σήμερα ο Όμιλος έχει εγκαταστήσει και συνδέ-σει στο δίκτυο φωτοβολταϊκά πάρκα συνολικής ισχύος 30MWp, από τα οποία 15MW είναι ιδιόκτητα και μέχρι το 2ο τρίμηνο του 2012 αναμένεται να έχουν ολοκληρωθεί έργα συνολικής ισχύος 9,6MW. Ο Όμιλος διαχειρίζεται ένα portfolio έργων πάνω από 400MW, ενώ ήδη έργα συνολικής ισχύος 132MW έχουν υπαχθεί στον Νόμο του Υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών, “Fast Track” (Διαδικασία Ταχείας Αδειοδότησης), ο οποίος καθορίζει πλέον ευέλικτες διαδικασίες για τη γρήγορη έκδοση αδειών υλοποίησης επενδύσεων στην Ελλάδα.Ο εταιρείες του Ομίλου είναι μέλη του ΣΕΦ (Σύνδεσμος

Εταιρειών Φωτοβολταϊκών), του ΣΕΒΦΩ (Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών Φωτοβολταϊκών) αλλά και της ΕΕΔΕ, της EPIA και του Ελληνογερμανικού Εμπορίου και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου. Με γνώμονα τη διασφάλιση ποιότητας, την ασφάλεια του προσωπικού και την προστασία του περιβάλλοντος, ο όμιλος Solar Cells Hellas έχει πιστοποιηθεί κατά τα διεθνή πρότυπα ποιότητας ISO 9001:2008 (Σύστημα Διαχείρι-σης Ποιότητας), 14001:2004 (Σύστημα Περιβαλλοντικής Διαχείρισης Ποιότητας) και OHSAS18001 (Σύστημα Δι-αχείρισης Υγιεινής και Ασφάλειας στην Εργασία), ενώ τα προϊόντα του έχουν τις πιστοποιήσεις IEC61215:2005 ed.2, EN IEC61730:2007 και CE. Στόχος του ομίλου Solar Cells Hellas είναι να συμβάλλει στη διάδοση της φωτοβολταϊκής τεχνολογίας προσφέρο-ντας υψηλής ποιότητας προϊόντα σε ανταγωνιστικές τιμές και να παίξει κυρίαρχο ρόλο στην ελληνική αγορά των Φω-τοβολταϊκών με την ανάπτυξη Φωτοβολταϊκών Πάρκων.

SOLAR CELLS HELLAS


Η SILCIO αποτελεί μια πλήρως καθετοποιημένη Ελληνι-κή βιομηχανία παραγωγής φωτοβολταϊκού εξοπλισμού. Οι βιομηχανικές εγκαταστάσεις της στη ΒΙΠΕ Πατρών απο-τελούνται από τις ακόλουθες μονάδες:• Μονάδα παραγωγής φετών πολυκρυσταλλικού πυριτίου

(wafers) ετήσιας δυναμικότητας 40MW

• Μονάδα παραγωγής φωτοβολταϊκών κυττάρων (cells) ετήσιας δυναμικότητας 30MW

• Μονάδα παραγωγής φωτοβολταϊκών πλαισίων (modules) ετήσιας δυναμικότητας 20MW

Στόχος της SILCIO είναι η παραγωγή προϊόντων ικανών να συναγωνιστούν, σε απόδοση, αξιοπιστία και ποιότη-τα, τα καλύτερα αντίστοιχα του εξωτερικού. Υπό αυτό το πρίσμα, για το σχεδιασμό, τη προμήθεια και τη κατασκευή των γραμμών παραγωγής καθώς και για την μεταφορά τε-χνογνωσίας, η SILCIO επέλεξε να συνεργαστεί με διεθνώς αναγνωρισμένους οίκους του εξωτερικού όπως είναι η γερ-μανική Roth & Rau A.G., η οποία θεωρείται σε παγκόσμιο επίπεδο ως η εταιρεία με την πιο εξελιγμένη τεχνολογία στο τομέα κατασκευής φωτοβολταϊκών κυψελών, και η γερμανι-

κή Reis Robotics GmbH, η οποία είναι ευρέως γνωστή για τα σύγχρονα ρομποτικά συστήματά συναρμολόγησης φω-τοβολταϊκών πλαισίων. Στον τομέα της ποιότητας, η παρα-γωγική διαδικασία της SILCIO έχει πιστοποιηθεί σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα ISO 9001:2008, ISO 14001:2004 και OHSAS 18001:2007 ενώ τα Φ/Β πλαίσια είναι πιστο-ποιημένα με τα πρότυπα ΤUV INTERCERT IEC61215 και EN 61730-1/2. Πρόσφατα, τα Φ/Β πλαίσια της SILCIO πι-στοποιήθηκαν για την αντοχή τους σε διάβρωση από αλάτι και υγρασία, καθιστώντας τα ιδανικά για φωτοβολταϊκές εγκαταστάσεις σε πάρκα και στέγες παράκτιων περιοχών.Η SILCIO έχει αναπτύξει ένα εκτεταμένο πανελλαδικό δίκτυο συνεργαζομένων εγκαταστατών και μέχρι σήμερα έχει αποκτήσει σημαντικό μερίδιο αγοράς στους τομείς των Φ/Β σε οικιακές στέγες και των Φ/Β Πάρκων. Περαιτέρω, οι εξαγωγές σε χώρες του εξωτερικού όπως η Ιταλία, η Τουρκία, η Ισπανία και η Γερμανία, επιβεβαιώνουν, μεταξύ άλλων, την υψηλή ποιότητα των προϊόντων της SILCIO.

SILCIO

Η SILCIO έχει αναπτύξει ένα εκτεταμένο πα-νελλαδικό δίκτυο συνεργαζομένων εγκα-ταστατών και μέχρι σήμερα έχει αποκτήσει σημαντικό μερίδιο αγοράς στους τομείς των Φ/Β σε οικιακές στέγες και των Φ/Β Πάρκων.


Η HelioSphera είναι μια ελληνική εταιρία που ιδρύθη-κε το 2007, με βασικούς μετόχους την Plainfield Asset Management LLC (αμερικανική επενδυτική εταιρία), την Sciens (εταιρία συμμετοχών εισηγμένη στο Χρηματιστή-ριο Αθηνών) κι έναν έλληνα επιχειρηματία. Στόχος είναι η παραγωγή φωτοβολταϊκών πλαισίων τεχνολογίας λεπτών υμενίων (thin-film micromorph) με ετήσια δυναμικότητα 60MWp, σε ένα από τα πιο σύγχρονα εργοστάσια στην Ευ-ρώπη διαβλέποντας στην ανάπτυξη της ελληνικής, ευρωπαϊ-κής αλλά και παγκόσμιας αγοράς φωτοβολταϊκών καθώς και στην σταδιακή στροφή της βιομηχανίας προς τις καινοτόμες τεχνολογίες λεπτών υμενίων. H συνολική επένδυση είναι της τάξεως των 200 εκ. €, ενισχύθηκε από το κράτος μέσω επιδότησης από τον Αναπτυξιακό Nόμο (σχεδόν 30 εκ. €), κι αποτελεί μια από τις σημαντικότερες επενδύσεις υψηλής τεχνολογίας στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια.

Ο εξοπλισμός και η τεχνογνωσία της παραγωγής προέρχο-νται από την ελβετική Oerlikon, μια εταιρία με ηγετική θέση στον κλάδο παγκοσμίως, που παρέχει τεχνολογία αιχμής για την παραγωγή υψηλής απόδοσης φωτοβολταϊκών. Με προηγμένη τεχνολογία, μια πλήρως αυτοματοποιημένη γραμμή και οικονομία κλίμακος, η HelioSphera προάγει τη μείωση του κόστους του ηλιακού ηλεκτρισμού.Τα πλαίσια της HelioSphera παράγονται σύμφωνα με τα υψηλότερα διεθνή πρότυπα ποιότητας και αποδίδουν ηλε-κτρική ενέργεια ακόμη και σε συνθήκες χαμηλής ηλιοφάνει-ας ή μερικής σκίασης (διάχυτη ακτινοβολία) και σε υψηλές θερμοκρασίες, που τα συμβατικά φωτοβολταϊκά έχουν σημαντικές απώλειες.Τα φωτοβολταϊκά της HelioSphera είναι κατάλληλα για εγκαταστάσεις στο έδαφος ή σε κτίρια, όπου χάρη στην αισθητική τους υπεροχή μπορούν να ενσωματωθούν ως

δομικά στοιχεία καλύπτοντας όλο το εύρος εφαρμογών φωτοβολταϊκών στη διεθνή αγορά. Στόχος είναι να κατα-κτήσει ένα σημαντικό μερίδιο της ελληνικής αγοράς φω-τοβολταϊκών, να παίξει ένα σημαντικό ρόλο στην Ευρώπη αλλά και σε άλλες, αναδυόμενες αγορές του κόσμου όπως είναι οι χώρες της Μέσης Ανατολής, και η Αμερική.Ήδη από τις αρχές του 2010 έχουν πραγματοποιηθεί πωλή-σεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό και τα πρώτα φωτοβολ-ταϊκά της HelioSphera τροφοδοτούν με καθαρή ενέργεια το ηλεκτρικό δίκτυο, συμβάλλοντας έτσι στους στόχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης για μεγαλύτερη συμμετοχή των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στην ενεργειακό ισοζύγιο.Στη Γερμανία, στην περιοχή του Saarbrücken, ολοκληρώ-θηκε τον Ιούνιο του 2010 η μεγαλύτερη εγκατάσταση φω-τοβολταϊκών τεχνολογίας micromorph στην Ευρώπη, με συνολική εγκατεστημένη ισχύ 2,77MWp. Αυτό ήταν και το πρώτο μεγάλο έργο που πραγματοποιήθηκε με φωτοβολ-ταϊκά της Heliosphera, που παράχθηκαν στο εργοστάσιο της Τρίπολης. Νωρίτερα, τον Μάιο, ολοκληρώθηκαν και 3 εγκαταστάσεις 80kWp η κάθε μία στην Κρήτη ενώ στη Γερμανία έχουν εγκατασταθεί πολυάριθμα φωτοβολταϊκά σε βιομηχανικές και αγροτικές στέγες. Παρόμοιες εγκατα-στάσεις με φωτοβολταϊκά Heliosphera έχουν πραγματο-ποιηθεί και στην Ιταλία, τη Γαλλία, τη Σλοβακία το Βέλγιο, την Ελβετία, την Τσεχία, το Ισραήλ – ακόμα και την Ταϊβάν. Συνολικά οι εξαγωγές ξεπερνούν το 90% του τζίρου της εταιρίας ενώ στην Ελλάδα οι πωλήσεις προχωρούν με πιο αργούς ρυθμούς, κυρίως λόγω των γραφειοκρατικών αγκυλώσεων της αγοράς.

HELIOSPHERA A.E.

Τα φωτοβολταϊκά της HelioSphera είναι κα-τάλληλα για εγκαταστάσεις στο έδαφος ή σε κτίρια, όπου χάρη στην αισθητική τους υπεροχή μπορούν να ενσωματωθούν ως δομικά στοιχεία καλύπτοντας όλο το εύρος εφαρμογών φωτοβολταϊκών στη διεθνή αγορά.


Η Mechatron ΑΒΕΕ ιδρύθηκε το 2000 στο Ηράκλειο της Κρήτης, με βασικό στόχο την ανάπτυξη και υλοποίηση και-νοτόμων προϊόντων και εφαρμογών που ενσωματώνουν υψηλή τεχνολογία, από τους κλάδους της Μηχανολογίας, Ηλεκτρολογίας, Ηλεκτρονικής και Προγραμματισμού. Τα τελευταία χρόνια η Mechatron σχεδίασε και προώθησε το σύστημα φωτοβολταϊκών trackers Mechatron Solar Tracker, το πλέον σύγχρονο σύστημα ιχνηλάτησης της τροχιάς του ήλιου με το οποίο η εταιρεία κατέχει πλέον ηγετική θέση στην εγχώρια βιομηχανία εξοπλισμού φω-τοβολταϊκών εγκαταστάσεων.Το «ισχυρό χαρτί» της Mechatron είναι το τμήμα έρευνας και ανάπτυξης, το οποίο σχεδιάζει και υλοποιεί καινοτόμες λύσεις, έτσι ώστε να μετατρέπεται «η ιδέα σε προϊόν». Σημειώνοντας σταθερή ανάπτυξη, η εταιρεία εξακολουθεί να επενδύει δυναμικά σε δομές, σε νέες τεχνολογίες και σε επιστημονικό προσωπικό.Η σειρά Mechatron Solar Tracker, αποτελούμενη από τους διαξονικούς tracker Atlas D150 και D180 και από τον μονοαξονικό S80, έχει δοκιμαστεί με επιτυχία σε ευρεία κλίμακα και αποτελεί την βέλτιστη λύση για την εγκατάστα-ση φωτοβολταϊκών. Ειδικότερα, ο Mechatron Solar Tracker D150 αποτελεί τον πιο επιτυχημένο διαξονικό ηλιοστάτη στην απαιτητική αγορά της Ελλάδας, με απόδοση έως και 40% υψηλότερη από των παραδοσιακών συστημάτων, ενώ είναι ήδη εγκα-τεστημένος σε πάνω από το 65% των φωτοβολταϊκών σταθμών που χρησιμοποιούν ηλιακούς ιχνηλάτες. Χάρη στις τεχνολογικές καινοτομίες που έχουν ενσωματω-θεί στη σειρά Mechatron Solar Trackers από το δυναμικό

τμήμα Έρευνας και Ανάπτυξης της εταιρείας, συνδυάζει με μοναδικό τρόπο τα παρακάτω:• Μέγιστη απόδοση

• Επιπλέον εισόδημα έως και 40%

• Μηδενική συντήρηση

• Πρωτοποριακή σχεδίαση και κατασκευή

• Υδραυλική κίνηση για αξιοπιστία και αντοχή

• Ενεργητική και παθητική ασφάλεια

• Πρωτοποριακά συστήματα αυτοπροστασίας

• Δυνατότητα απομακρυσμένης παρακολούθησης και ελέγχου των συστημάτων

• Έξυπνο λογισμικό

• Ελεγμένη στατική επάρκεια σύμφωνα με το Ευρωκώδικα 3

• Αντοχή στον άνεμο σύμφωνα με τον Ευρωκώδικα 1

• Απλή εγκατάσταση

• 20 ετή εγγύηση

Πιστεύοντας ακράδαντα ότι η εξωστρέφεια των ελληνικών επιχειρήσεων αποτελεί σημαντικό παράγοντα ενδυνάμω-σης τόσο της επιχειρηματικής ανταγωνιστικότητας όσο και της ελληνικής οικονομίας στο σύνολό της, η Mechatron έχει ήδη κάνει το πρώτο βήμα για την έναρξη σοβαρών συ-νεργασιών με σημαντικές εταιρίες σε χώρες που βρίσκονται στην αιχμή της τεχνολογίας όπως η Γαλλία και η Γερμανία, ενώ δίνει δυναμικά το παρόν στις αναδυόμενες αγορές των Βαλκανίων και της Νοτιοανατολικής Ευρώπης.

MECHATRON

ΑΠΕ | φωτοβολταϊκάς | εξοπλισμός 161 //

H SABO ENERGY είναι μέλος του SABO GROUP, ενός μεγάλου Ελληνικού Ομίλου εταιριών ο οποίος κατασκευ-άζει από το 1984 ολοκληρωμένα εργοστάσια σε όλο το κόσμο.Η SABO ENERGY διαθέτει την εμπειρία, την τεχνογνω-σία τον εξοπλισμό και το εξειδικευμένο προσωπικό έτσι ώστε να προσφέρει ολοκληρωμένες λύσεις στον τομέα της Ενέργειας.Σε ένα χώρο 10.000 τμ με αυστηρούς ελέγχους ποιότητας γίνεται η σχεδίαση και η κατασκευή του ηλεκτρομηχανο-λογικού εξοπλισμού. Η SABO ENERGY προσφέρει ολοκληρωμένες λύσεις Φωτοβολταικών πάρκων, Βιομηχανικών στεγών αλλά και Οικιακών συστημάτων εκμετάλλευσης ηλιακής ενέργειας.Για τα ηλεκτρονικά συστήματα συνεργάζεται με τις εται-ρείες Danfoss, Siemens, Omron, Rittal, AΒΒ, Schneider κ.α και για τα μηχανολογικά εξαρτήματα με τις εταιρείες Sew, GFC, Festo, Heidolph, ELERO, SKF, κ.α.Η εταιρεία χρησιμοποιώντας την πολυετή της εμπειρία στον σχεδια-σμό και κατασκευή μηχανολογικού εξοπλισμού, παράγει trackers δύο αξόνων (SD 60 sqm – SD 80 sqm-SD 16 sqm) και σταθερές βάσεις στήριξης, είτε αλουμινίου είτε χαλύβδινες γαλβανισμένες με δυνατότητα ρυθμιζόμενης κλίσης και πρωτοπορεί με εφαρμογές τηλεμετρίας δίνοντας στον πελάτη την δυνατότητα πλήρους ελέγχου του πάρκου από απόσταση.

Επίσης για την προμήθεια φωτοβολταικών πάνελ όλων των τεχνολογιών και τύπων (poly-crystalline, mono-crystalline, Thin film) συνεργάζεται με διάφορες εταιρείες παγκοσμίου κύρους από Ευρώπη, Αμερική και Κίνα. Επι-πλέον δίνει την δυνατότητα Teleservice (κατ’ επιθυμία του πελάτη), όπου μέσα από το διαδίκτυο μπορεί να ανιχνεύσει οποιαδήποτε βλάβη στο πάρκο ακόμα και να επέμβει από απόσταση.

Η SABO Energy βρίσκεται δίπλα στο πελάτη σε όλες τις φάσεις του έργου, από τις διαδικασίες αδειοδότησης έως και την τελική παράδοση του έργου, επιτυχώς συνδεδεμέ-νου στο δίκτυο.Έργα που ανακοινώθηκαν πρόσφατα είναι τα δύο πρώτα Αγροτικά Φωτοβολταικά πάρκα ισχύος 98,9 kw και 100 kw, στην Αμφίκλεια Φθιώτιδας κατασκευασμένα με δι-αξονικούς trackers Το κάθε πάρκο που ολοκληρώνεται από τη SABO SA δίνεται με περίφραξη, χρήση καμερών και σύστημα συναγερμού με στόχο τη μέγιστη ασφάλεια του Πάρκου και τη διαφύλαξη της ομαλής λειτουργίας του.

SABO ENERGY

Η SABO Energy βρίσκεται δίπλα στο πελάτη σε όλες τις φάσεις του έργου, από τις διαδι-κασίες αδειοδότησης έως και την τελική πα-ράδοση του έργου, επιτυχώς συνδεδεμένου στο δίκτυο.


H BIG SOLAR Α.Ε. αποτελεί την ήδη καθιερωμένη δύ-ναμη του κλάδου των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και συγκεκριμένα των φωτοβολταϊκών συστημάτων πα-ραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Πρόκειται για μια ελληνι-κή εταιρεία, μέλος του καταξιωμένου Ομίλου εταιρειών Μπήτρος, που δραστηριοποιείται στον τομέα της εμπορίας φωτοβολταϊκού εξοπλισμού και στην ανάπτυξη και δια-χείριση φωτοβολταϊκών έργων. Επιπλέον, η BIG SOLAR Α.Ε αναλαμβάνει τη διαχείριση φωτοβολταϊκών σταθμών (παρακολούθηση, ασφάλεια, και συντήρηση), αναπτύσσει και εκμεταλλεύεται φ/β σταθμούς ως ιδιοκτήτης-επενδυτής κι εφαρμόζει σχήματα συνεκμετάλλευσης φ/β σταθμών.

Η BIG SOLAR Α.Ε. είναι ένα από τα μεγαλύτερα «one-stop-shop» στον κλάδο των φωτοβολταϊκών, με αποθέ-ματα ικανά για «just in time» παραδόσεις. Με την αξιο-πιστία, τη φερεγγυότητα και τις λύσεις που προσφέρει, η BIG SOLAR έχει κερδίσει την εμπιστοσύνη εκατοντάδων επαγγελματιών εγκαταστατών που προμηθεύονται από την εταιρεία τον εξοπλισμό των πιο αξιόπιστων παραγωγών του κόσμου για τα έργα που έχουν αναλάβει. Η BIG SOLAR A.E απασχολεί 32 άτομα με μεγάλη εμπειρία

κι εξειδικευμένη γνώση του κλάδου, ενώ 50 επιπλέον άτο-μα (προσωπικό άλλων εταιρειών του Ομίλου) ενισχύουν τις πωλήσεις και υποστηρίζουν άλλες λειτουργίες της εται-ρείας (λογιστήριο, νομικές υπηρεσίες, χρηματοοικονομικά, διαχείριση κτλ). Μέσα σε δύο χρόνια, η BIG SOLAR έχει πουλήσει εξο-πλισμό ισχύος 25MW και έχει υλοποιήσει έργα ισχύος 15MW. Μάλιστα, στα έργα της BIG SOLAR ανήκει και η μεγαλύτερη εγκατάσταση φ/β συστήματος σε βιομη-χανική στέγη στην Ελλάδα, και συγκεκριμένα στη στέγη της ΜΠΗΤΡΟΣ ΜΕΤΑΛΛΟΥΡΓΙΚΗ στον Ασπρόπυργο, ισχύος 2 ΜW. Έργα ανάλογης ισχύος είναι σε εξέλιξη αυτή τη στιγμή σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας: στη Σίνδο Θεσσαλονίκης (2 MW), στη Σπάρτη (2MW), στην Άσσηρο Θεσσαλονίκης (1,5MW) και στην Τρίπολη (1,3MW).

Η BIG SOLAR έχει πιστοποιηθεί από την TUV Austria Hellas σύμφωνα με το πρότυπο ποιοτικού ελέγχου ISO 9001:2008. Η πιστοποίηση αυτή εγγυάται ότι τα συστή-ματα και οι υπηρεσίες που παρέχει η εταιρεία στους πελάτες της τηρούν τις υψηλότερες ποιοτικές προδιαγραφές.Η BIG SOLAR Α.Ε. είναι μέλος του Συνδέσμου Εταιρειών Φωτοβολταϊκών (ΣΕΦ).

BIG SOLAR

Μέσα σε δύο χρόνια, η BIG SOLAR έχει πουλήσει εξοπλισμό ισχύος 25MW και έχει υλοποιήσει έργα ισχύος 15MW. Μάλιστα, στα έργα της BIG SOLAR ανήκει και η με-γαλύτερη εγκατάσταση φ/β συστήματος σε βιομηχανική στέγη στην Ελλάδα.


Η SMA Solar Technology AG είναι η κορυφαία εταιρεία στην αγορά φωτοβολταϊκών μετατροπέων παγκοσμίως και ένας από τους κορυφαίους προμηθευτές μετασχηματιστών και πηνίων, καθώς και καινοτόμων λύσεων τροφοδοσίας ενέργειας στον τομέα των σιδηροδρομικών προαστιακών και υπεραστικών μεταφορών.Ο μετατροπέας είναι τεχνολογικά το πιο σημαντικό στοι-χείο οποιουδήποτε φωτοβολταϊκού συστήματος αφού αναλαμβάνει τη μετατροπή του συνεχούς ηλιακού ρεύματος σε εναλλασσόμενο, συμβατό με το δίκτυο. Ο ρόλος του μετατροπέα όμως δεν σταματά εδώ. Ο μετατροπέας αποτε-λεί ένα εξαιρετικά ευφυές σύστημα διαχείρισης που ελέγχει, επιτηρεί και ρυθμίζει τη φωτοβολταϊκή εγκατάσταση με σύγχρονα συστήματα επικοινωνίας και επιπλέον αναλαμβά-νει και τη διαχείριση του δικτύου. Οι μετατροπείς ηλιακής ενέργειας της SMA χαρακτηρίζονται από ιδιαίτερα υψηλό βαθμό απόδοσης που φτάνει το 99%, εξασφαλίζοντας συνεπώς την αυξημένη παραγωγή ρεύματος. Το πολυβρα-βευμένο προϊοντικό χαρτοφυλάκιο της SMA, περιλαμβάνει μετατροπείς για φωτοβολταϊκά συστήματα μεγάλης και μικρής κλίμακας καθώς και για αυτόνομες φωτοβολταϊκές εγκαταστάσεις.

Κατά συνέπεια, η SMA είναι σε θέση να προσφέρει την τεχνικώς βέλτιστη λύση μετατροπέα για όλες τις κατηγο-ρίες ισχύος και όλους τους τύπους εγκαταστάσεων. Το ευρύ φάσμα προϊόντων της εταιρείας, συμπληρώνεται με ολοκληρωμένες υπηρεσίες τεχνικής εξυπηρέτησης και ένα διεθνές δίκτυο service. Το επιχειρησιακό μοντέλο ανάπτυξης της SMA βασίζεται στην τεχνολογική υπεροχή. Οι εξαιρετικά ευέλικτες εγκα-ταστάσεις παραγωγής φωτοβολταϊκών μετατροπέων στη Γερμανία και στη Βόρεια Αμερική έχουν ετήσια παραγωγική ικανότητα περίπου 11,5 GW. Επιπρόσθετα, ο όμιλος SMA διατηρεί μονάδα παραγωγής για βασικά ηλεκτρομαγνητικά

στοιχεία στην Πολωνία. Χάρη στην ευέλικτη και κλιμακωτή παραγωγή της, η SMA είναι σε θέση να ανταποκρίνεται άμεσα στις ανάγκες των πελατών της και να θέτει γρήγορα σε παραγωγή τις προϊοντικές καινοτομίες της. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, η επιχείρηση συμβαδίζει απρόσκοπτα με τη δυναμική εξέλιξη της αγοράς και ταυτόχρονα αμβλύνει τη βραχυπρόθεσμη διακύμανση της ζήτησης φωτοβολταϊκών μετατροπέων. Ο Όμιλος SMA, με έδρα στο Niestetal της Γερμανίας, δρα-στηριοποιείται σε δεκαεννέα χώρες, σε τέσσερις ηπείρους και απασχολεί περισσότερους από 5.300 εργαζομένους, πλέον των εργαζομένων έκτακτης απασχόλησης. Η SMA έχει διακριθεί επανειλημμένα στο παρελθόν για την εξαι-ρετική της απόδοση ως εργοδότης. Η SMA Hellas AE, που ιδρύθηκε το 2007, πέρα από την ποιότητα των προϊόντων επενδύει στην ποιότητα των υπη-ρεσιών τεχνικής υποστήριξης. Στις υπηρεσίες τεχνικής υπο-στήριξης συμπεριλαμβάνονται γραμμή τηλεφωνικής εξυπη-ρέτησης, υπηρεσίες τεχνικής εκπαίδευσης, κινητές μονάδες on-site service, υπηρεσία αντικατάστασης μετατροπέων (exchange pool), συμβάσεις συντήρησης και επισκευής καθώς και προγράμματα επέκτασης εγγύησης προϊόντων, ώστε να διασφαλίζεται η απόδοση του φωτοβολταϊκoύ σας συστήματος.

SMA

Οι μετατροπείς ηλιακής ενέργειας της SMA χαρακτηρίζονται από ιδιαίτερα υψηλό βαθ-μό απόδοσης που φτάνει το 99%, εξασφα-λίζοντας συνεπώς την αυξημένη παραγωγή ρεύματος.


Η Donauer Solartechnik Vertriebs GmbH είναι μια εταιρεία η οποία ασχολείται με το χονδρικό εμπόριο φωτοβολτα-ϊκών, συστημάτων ηλεκτρικής κινητικότητας και λύσεων αυτόνομων φωτοβολταϊκών συστημάτων με ηγετική θέση στον κλάδο και δραστηριότητα σε όλη των Ευρώπη. Η εταιρεία ιδρύθηκε το 1995, απασχολεί περίπου 230 εργα-ζομένους σε όλη την Ευρώπη και εκτός από την πολύχρονη εμπειρία έχει να επιδείξει πολλά επιτυχημένα έργα στον τομέα της ηλιακής ενέργειας. Η κεντρική διεύθυνση βρί-σκεται στο Gilching, έξω από το Μόναχο, ενώ υπάρχουν υποκαταστήματα και αντιπροσωπείες στην Πορτογαλία, την Ιταλία, τη Γαλλία, το Βέλγιο και τη Μεγάλη Βρετανία. Η εταιρεία Donauer αναπτύσσει καινοτόμες λύσεις για τους πελάτες της και προσφέρει στους συνεργάτες στην Ελλάδα ηλιακά συστήματα άριστης ποιότητας. Το όνομα Donauer είναι συνώνυμο με τα ανθεκτικά προϊόντα, το καλό σέρβις και το πάθος για την ενεργή συμμετοχή στη διαμόρφωση του μέλλοντος της ενεργειακής τεχνολογίας. Ο συνδυασμός καινοτομίας και ανθεκτικότητας φροντί-ζει για ικανοποιημένους πελάτες σε όλο τον κόσμο. Οι 230 εργαζόμενοί μας δουλεύουν με επαγγελματισμό για την εξυπηρέτηση πελατών, τη μηχανική, το σχεδιασμό και πώληση εξαρτημάτων και συστημάτων άριστης ποιότητας.

Η Donauer πουλά σε όλους τους επιχειρηματικούς τομείς της αποκλειστικά προϊόντα ονομαστών κατασκευαστών. Τα συστήματα συναρμολόγησης της φίρμας INTERSOL ολο-κληρώνουν την γκάμα των προϊόντων και στηρίζονται σε δική μας ανάπτυξη και παραγωγή. Με το σύστημα συναρ-μολόγησης Futura Siplex, η Donauer εισάγει ένα σταθερό σύστημα σύνδεσης για όλους τους τύπους οροφής. Το νέο αξονικό σύστημα διευκολύνει τους συναρμολογητές στην εγκατάσταση και μειώνει το χρόνο εργασίας στην οροφή, διότι τα εξαρτήματα μπορούν να εφαρμόσουν εύκολα το ένα με το άλλο.

Η μακρόχρονη εμπειρία της Donauer στο σχεδιασμό και λειτουργία αυτόνομων φωτοβολταϊκών συστημάτων συ-γκεντρώνεται σε ένα ξεχωριστό τμήμα αυτόνομων φω-τοβολταϊκών συστημάτων. Ο τομέας αυτόνομων φωτο-βολταϊκών σχεδιάζει και παρέχει λύσεις συστημάτων για αυτάρκη δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας με παροχή ενέργειας από φωτοβολταϊκά ή υβριδικά συστήματα και βιομηχανι-κές αυτόνομες φωτοβολταϊκές εφαρμογές. Η καρδιά του επιχειρησιακού τομέα είναι το Mobile Solar Power System, μια αυτόνομη εγκατάσταση παραγωγής ηλεκτρικής ενέργει-ας, η οποία βρίσκεται σε ένα κοντέινερ 10 ή 20 ποδιών. Από τον καιρό της ίδρυσης της πριν από 16 χρόνια μέχρι σήμερα, η Donauer Solartechnik έχει εξελιχθεί σε μια πα-γκοσμίως επιτυχημένη εταιρεία στον κλάδο της ανανεώσι-μης ενέργειας. Διαρκώς αναζητά καλύτερες λύσεις για τους πελάτες της: βελτιώνει συνεχώς την γκάμα των προϊόντων της και επεκτείνεται σε νέες αγορές. Ένας σημαντικός στό-χος της για το 2012 είναι, εκτός από τη σταθεροποίηση στην ελληνική αγορά, η εγκατάσταση της αντιπροσωπείας της στο Ομάν.

DONAUER SOLARTECHNIK VERTRIEBS

Το όνομα Donauer είναι συνώνυμο με τα ανθεκτικά προϊόντα, το καλό σέρβις και το πάθος για την ενεργή συμμετοχή στη δια-μόρφωση του μέλλοντος της ενεργειακής τεχνολογίας.

ΑΠΕ | φωτοβολταϊκά | εγκαταστάσεις 165 //

Η μελέτη, ο σχεδιασμός και η εφαρμογή σε πραγματικές συνθήκες είναι το τρίπτυχο που έδωσε τη δυνατότητα στην Conergy να δημιουργήσει την πιο αποδοτική φωτοβολτα-ϊκή γεννήτρια της αγοράς. Εξελίσσοντας διαρκώς την τεχνολογία των συστημάτων της, με πλήρως αυτοματοποιημένες διαδικασίες παραγω-γής, η Conergy επιτυγχάνει τον απόλυτο έλεγχο της ποιό-τητας, οδηγώντας την αγορά και ανάγοντας τα πλεονεκτή-ματά της σε βιομηχανικά πρότυπα. Με την ολοκλήρωση του στρατηγικού της σχεδίου είναι σήμερα η μοναδική εταιρεία στο κόσμο η οποία κατασκευάζει η ίδια το σύνολο του εξοπλισμού των συστημάτων που εγκαθιστά. Με παγκόσμιες καινοτομίες όπως το ασφαλιστήριο συμ-βόλαιο εγγυημένων εσόδων, τη νέα Conergy PremiumPlus εγγύηση Φ/Β γεννητριών με όρους εξαιρετικά φιλικούς προς τον πελάτη αλλά ακόμα και τη μοναδική πρόταση απο-θήκευσης της ηλιακής ενέργειας Conergy SolarStorage, η Conergy υψώνει τον πήχη στον ανταγωνισμό, ωθώντας την παγκόσμια βιομηχανία σε μια κατεύθυνση σαφώς πιο ποιοτική και ανταποδοτική προς τον πελάτη.

Κάτω από τον ελληνικό ήλιοΗ προνομιακή γεωγραφική θέση της Ελλάδας και το υψηλό ηλιακό δυναμικό της, την καθιστά πεδίο έντονης ανάπτυξης φωτοβολταϊκών συστημάτων. Η Conergy αξιολογώντας εγκαίρως τα στρατηγικά οφέλη που προσφέρει ο ελληνικός ήλιος, έκανε τη δυναμική της είσοδο στην ελληνική αγορά. Αξιοποιώντας την εμπειρία της και τις επιδόσεις των προϊόντων της, δεν άργησε να αναπτύξει ένα σημαντικό δίκτυο συνεργατών, το οποίο ξεπερνά τα σύνορα της χώρας.

Κατέχοντας από το 2007 την πρώτη θέση σε πωλήσεις στην Ελλάδα και με σημαντικής έκτασης έργα στο ενερ-γητικό της, καθιερώθηκε ως ηγέτιδα δύναμη της αγοράς. Σήμερα η Conergy Ελλάδας αποτελεί ένα σημαντικό κόμ-βο προμήθειας και εγκατάστασης της τεχνολογίας φωτο-βολταϊκών γεννητριών που καλύπτει τη Νοτιοανατολική Ευρώπη, την Κύπρο, τη Μάλτα και το Ισραήλ με ένα δίκτυο εκατοντάδων συνεργατών.

Στόχοι και ΣτρατηγικήΗ παροχή εξαιρετικής ποιότητας υλικών για την υλοποίηση αξιόπιστων και αποδοτικών φωτοβολταϊκών συστημάτων αποτελεί τον κύριο στόχο της Conergy. Με τη στροφή στην παραγωγή του συνόλου των εξαρτη-μάτων για τη λειτουργία ενός Φ/Β πάρκου, η Conergy στο-χεύει στον πλήρη ποιοτικό έλεγχο, από την τεχνολογική έρευνα έως και την εγκατάσταση. Στη χώρα μας η Conergy παρέχει πλήρεις υπηρεσίες από τη μελέτη έως την εγκατάσταση έργων πάνω από 500kWp αλ-λά και πλήρη κάλυψη για μικρότερα φωτοβολταϊκά πάρκα ή εγκαταστάσεις στέγης μέσω B2B συνεργασιών.

CONERGY

H Conergy υψώνει τον πήχη στον ανταγω-νισμό, ωθώντας την παγκόσμια βιομηχανία σε μια κατεύθυνση σαφώς πιο ποιοτική και ανταποδοτική προς τον πελάτη.

// 166 greek energy 2012 | ΑΠΕ | φωτοβολταϊκά | εγκαταστάσεις

Η ΒΙΟΣΑΡ Ενεργειακή ΑΕ (διακριτικός τίτλος ΒΙΟΣΑΡ) ιδρύθηκε το 1999 με κύριο στόχο την κατασκευή και εκ-μετάλλευση σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές.Σήμερα, η ΒΙΟΣΑΡ είναι μέλος του μεγαλύτερου κατασκευ-αστικού ομίλου της χώρας, ΕΛΛΑΚΤΩΡ ΑΕ, μιας ισχυρής επιχειρηματικής μονάδας διαχείρισης έργων, συμμετοχών και παραχωρήσεων στους τομείς των υποδομών, της ανά-πτυξης γης και της ενέργειας.Συνδυάζοντας 13 χρόνια εμπειρίας στο χώρο των ΑΠΕ και την αξιοπιστία που προσδίδει ο κατασκευαστικός όμι-λος ΕΛΛΑΚΤΩΡ, η ΒΙΟΣΑΡ βρίσκεται στη φάση της υλο-ποίησης έργων που η συνολική εγκατεστημένη ισχύς θα ξεπεράσει τα 250 ΜWp μέχρι το τέλος του 2012, αποτε-λώντας μία από τις πιο επιτυχημένες και καλά οργανωμένες ελληνικές εταιρείες στον τομέα της ηλιακής ενέργειας, τόσο στην Ελλάδα όσο και στην ευρύτερη περιοχή της Νοτιοα-νατολικής Ευρώπης.Η ΒΙΟΣΑΡ παρέχει ολοκληρωμένες λύσεις που αφορούν στον σχεδιασμό, την προμήθεια εξοπλισμού, την κατα-σκευή αλλά και την συντήρηση φωτοβολταϊκών συστη-μάτων μεσαίας και μεγάλης κλίμακας, δρώντας ως EPC Contractor.Πιο συγκεκριμένα, επικεντρώνει τις δραστηριότητές της στον σχεδιασμό και την μελέτη εφαρμογής Φ/Β Σταθμών, την προμήθεια εξοπλισμού υψηλής τεχνολογίας και από-δοσης, την ανάπτυξη καινοτόμων προϊόντων πιστοποιη-μένης σχεδίασης και φυσικά την εγκατάσταση και θέση σε λειτουργία Φ/Β έργων με το «κλειδί το χέρι». Πέραν όμως της εγκατάστασης του φωτοβολταϊκού και ηλεκτρολογικού εξοπλισμού, η ΒΙΟΣΑΡ προσφέρει στους πελάτες της ένα πλήθος συμπληρωματικών - αλλά συχνά απαραίτητων - υπηρεσιών που περιλαμβάνουν:• Σύνταξη Τεχνικών Μελετών

• Ειδικευμένα Έργα Μηχανικού

• Ολοκληρωμένο Σύστημα Διαχείρισης Φ/Β Σταθμού

• Λειτουργία και Συντήρηση Φ/Β Σταθμών

Διαχείριση ΠοιότηταςΈνας από τους βασικότερους στόχους της εταιρείας εί-ναι η συνεχής βελτίωση της ποιότητας των παρεχομένων υπηρεσιών, προϊόντων και έργων. Έτσι από το 2008, η

ΒΙΟΣΑΡ έχει πιστοποιηθεί σύμφωνα με το πρότυπο ISO 9001:2008 για τη Μελέτη, Εμπορία, Εγκατάσταση & Λει-τουργία Σταθμών Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ).

Προϊόντα Προμήθειας Εξοπλισμού Μέσω μίας σειράς στρατηγικών συνεργασιών με τους μεγα-λύτερους κατασκευαστές εξοπλισμού υψηλής τεχνολογίας η ΒΙΟΣΑΡ έχει εξασφαλίσει την βέλτιστη αντιμετώπιση των απαιτήσεων κάθε πελάτη. Ο εξοπλισμός και η τεχνολογία που χρησιμοποιούνται από την εταιρεία στην μελέτη και κατασκευή των έργων έχουν επιλεγεί μέσα από στρατηγικές συμφωνίες με αξιόπιστους “brand named” κατασκευαστές με μοναδικό γνώμονα την μεγιστοποίηση της παραγόμενης ενέργειας κάθε Φ/Β Σταθ-μού που αναλαμβάνει.

Εμπειρία Η ΒΙΟΣΑΡ τα τελευταία έτη έχει εγκαταστήσει Φ/Β Σταθ-μούς συνολικής ισχύος 135 MWp σε Ελλάδα, Ιταλία και Βουλγαρία ενώ έχει συμβασιοποιήσει και βρίσκεται σε διαδικασία μελέτης και κατασκευής για έργα συνολικής ισχύος μεγαλύτερης των 180 MWp.

ΒΙΟΣΑΡ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ


Η Positive Energy παρέχει ολοκληρωμένες λύσεις στη σχεδίαση, προμήθεια, κατασκευή και after sales υπο-στήριξη ολοκληρωμένων φωτοβολταϊκών συστημάτων, μεσαίου και μεγάλου μεγέθους, στην περιοχή της Νοτιοα-νατολικής Ευρώπης.Το φάσμα των υπηρεσιών που προσφέρει και συνθέτουν μία ολοκληρωμένη λύση περιλαμβάνει την εκπόνηση των τεχνικών μελετών, την προμήθεια του εξοπλισμού, την κατασκευή του έργου (χωματουργικά, οικοδομικά, μηχα-νολογικές και ηλεκτρολογικές εργασίες) καθώς επίσης και τις ολοκληρωμένες after-sales υπηρεσίες που αφορούν στην παρακολούθηση της λειτουργίας του έργου και στη συντήρησή του.Η Positive Energy αποτελεί μέλος ενός Ομίλου με ισχυ-ρή παρουσία και εκτενή δραστηριότητα στη Νοτιοανα-τολική Ευρώπη στον τομέα της τεχνολογίας καθώς και στην ανάπτυξη ακινήτων μέσω της διαχείρισης και ανά-πτυξης πολυάριθμων και πολυσύνθετων σχετικών έργων. Ο Όμιλος, στα πλαίσια της αναπτυξιακής του στρατηγικής, ενέταξε στο δυναμικό του την εταιρία Build-IT (www.build-it.gr), που αναπτύσσει και παρέχει καινοτόμες τεχνολογικές λύσεις στο χώρο της Ευφυούς Διαχείρισης Παραγωγής

και Αποθήκευσης Ενέργειας. Η Build-IΤ έχει μια ιδιαίτερα επιτυχημένη πορεία στο χώρο της Ενεργειακής Πληρο-φορικής (Energy ICT) αναπτύσσοντας και προωθώντας λύσεις για ορθολογική διαχείριση ενέργειας σε κτίρια του τριτογενούς τομέα και στη βιομηχανία. Oλοκληρωμένες λύσεις με καινοτόμες εφαρμογές που μεγιστοποιούν την απόδοση των επενδύσεων και δημιουργούν υψηλή προ-στιθέμενη αξία.Η Positive Energy διαθέτει σήμερα portfolio συμβολαι-οποιημένων έργων άνω των 50MW. Ο Όμιλος επίσης

διαθέτει σήμερα, ένα δικό του σημαντικό portfolio αδειών για την υλοποίηση φωτοβολταϊκών έργων που ξεπερνά τα 70 ΜW ενώ παράλληλα έχει υποβάλει σχετικές αιτήσεις για επιπλέον μεγάλα έργα, σε πολλές περιοχές της Ελλάδας.Στην Positive Energy, διαθέτουμε αμιγώς τεχνική προ-σέγγιση και επενδύουμε στην έννοια του Premium Engineering, δίνοντας απόλυτη έμφαση στην εκπόνηση ενδελεχών μελετών που εξασφαλίζουν την υψηλή ποιότητα και τη μέγιστη απόδοση των έργων μας. Για την κατασκευή κάθε έργου, εφαρμόζουμε με απόλυτη πιστότητα τις αυστη-ρές προδιαγραφές ποιότητας που έχουμε προδιαγράψει, εξασφαλίζοντας το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα.Η Positive Energy διατηρεί συνεργασία με τους μεγαλύτε-ρους χρηματοπιστωτικούς φορείς για τη χρηματοδότηση φωτοβολταϊκών επενδύσεων και αποτέλεσμα της υψηλής της αξιοπιστίας και της ισχυρής χρηματοοικονομικής της βάσης, είναι η αντιμετώπισή της ως Συνεργάτη Επιλογής. Σε αυτό το πλαίσιο, λαμβάνοντας υψηλή βαθμολογία για την πιστοληπτική της ικανότητα, η Positive Energy πιστοποι-ήθηκε ως μία από τις ισχυρότερες εταιρείες στην Ελλάδα από το ICAP Group.

POSITIVE ENERGY

Η Positive Energy αποτελεί μέλος ενός Ομί-λου με ισχυρή παρουσία και εκτενή δραστη-ριότητα στη Νοτιοανατολική Ευρώπη στον τομέα της τεχνολογίας καθώς και στην ανά-πτυξη ακινήτων μέσω της διαχείρισης και ανάπτυξης πολυάριθμων και πολυσύνθετων σχετικών έργων.


Η juwi αναπτύσσει, κατασκευάζει και λειτουργεί έργα ΑΠΕ σε όλο τον κόσμο. Στόχος της εταιρείας είναι να συμβάλει στην αειφόρο ανάπτυξη του πλανήτη, με τη χρήση αποκλει-στικά ανανεώσιμων πηγών, για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Η ηλιακή και η αιολική ενέργεια είναι πρακτικά ανεξάντλητες πλουτοπαραγωγικές πηγές κάθε τόπου. Με τη χρήση πρωτοποριακών προϊόντων, η juwi εκμεταλλεύεται τις πηγές αυτές και δημιουργεί ένα βιώσιμο αύριο, σήμερα. Γιατί η χρήση των πηγών αυτών οδηγεί σε απεξάρτηση από τα εισαγόμενα ορυκτά καύσιμα, συμβάλλοντας, μεταξύ άλ-λων, στη σταθερότητα των τιμών ενέργειας, αλλά και στη μείωση των εκπομπών ρύπων και αερίων του θερμοκηπίου.Η juwi δημιουργήθηκε από δυο πρωτοπόρους, τον Fred Jung και τον Matthias Willenbacher, οι οποίοι ασκούν έως και σήμερα τη διοίκηση της εταιρίας. Το 1996 η εταιρεία ξεκίνησε τη λειτουργία της με την ανάπτυξη των πρώτων αιολικών πάρκων στη δυτική Γερμανία, για να ακολουθήσει η ανάπτυξη στο χώρο των φωτοβολταϊκών και της βιοε-νέργειας, αλλά και η επέκταση σε περισσότερες από 13 χώρες, σε Ευρώπη, Αμερική, Ασία και Αφρική. Η εταιρεία απασχολεί, σήμερα, περισσότερους από 1.500 εργαζόμε-νους σε όλο τον κόσμο, ενώ τα ετήσια έσοδά της το 2011 έφτασαν τα 1δις ευρώ.

Οι υπηρεσίες που παρέχει η εταιρεία διατρέχουν ολόκληρο τα διαθέσιμο φάσμα, από την ανάπτυξη του έργου (Project Development) και την εξασφάλιση χρηματοδότησής του (Project Financing), έως τη σχεδίαση (System Design), την προμήθεια εξοπλισμού (Component Supply) και την κατασκευή του έργου (Construction), αλλά και, στη συ-νέχεια, τη λειτουργία και συντήρησή του (Operation & Maintenance).Η juwi έχει σχεδιάσει και εγκαταστήσει, μέχρι σήμερα, 500 ανεμογεννήτριες, συνολικής ισχύος 850 MW, και περισ-σότερα από 1.500 φωτοβολταϊκά συστήματα, συνολικής ισχύος 850 MW. Μεταξύ αυτών των έργων, ξεχωριστή θέση κατέχει ο φωτοβολταϊκός σταθμός ισχύος 71 MW στο Lieberose της Γερμανίας, που συγκαταλέγεται μεταξύ των μεγαλυτέρων στον κόσμο. Ο όμιλος της juwi επέκτεινε την παρουσία του στην Ελλά-δα το καλοκαίρι του 2008, με την ίδρυση της εξ ολοκλή-ρου ελεγχόμενης από τη juwi Holding AG θυγατρικής, juwi Hellas Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας Α.Ε.. Η juwi Hellas έχει ολοκληρώσει ‘’με το κλειδί στο χέρι’’ έργα συνολικής ισχύος μεγαλύτερης από 20MW.

JUWI


Σήμερα, η Neon Energy είναι μία από τις σημαντικότε-ρες πολυεθνικές εταιρείες που εφαρμόζει την φιλοσοφία «Think Green» στο χώρο των Φωτοβολταϊκών Συστημά-των και παρέχει υπηρεσίες Business Development και EPC Contracting, καθώς και Χρηματοδοτικά Προγράμματα για την πραγματοποίηση έργων στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό, έχοντας επεκταθεί στη Φρανκφούρτη Γερμα-νίας, στη Ρώμη Ιταλίας, στη Σόφια Βουλγαρίας και στην Λάρνακα της Κύπρου. Η εταιρεία προσφέρει λύσεις για φωτοβολταϊκά συστή-ματα σε πάρκα, σε επαγγελματικές στέγες καθώς και σε οικιακές στέγες, βασιζόμενη στην υψηλής ποιότητας φωτοβολταϊκή τεχνολογία που εφαρμόζει. Οι υπηρεσίες του Business Development της Neon Energy έχουν ως στόχο τη βέλτιστη υλοποίηση μεγάλων φωτοβολταϊκών έργων στις χώρες δραστηριοποίησής της, τα οποία είναι ήδη αδειοδοτημένα και κατασκευασμένα και / ή έτοιμα προς κατασκευή. Επομένως, οι επενδύσεις προχωράνε γρήγορα και οι επενδυτές επωφελούνται από αυτά τα κερδοφόρα έργα πιο άμεσα. Σήμερα, η Neon Energy διαθέτει άνω των 80MWp φωτοβολταϊκά έργα με έτοιμες άδειες που είναι έτοιμα προς εγκατάσταση ή ήδη εγκατεστημένα.Ως EPC Contractor, προτείνει, μελετά και κατασκευάζει υψηλής ποιότητας φωτοβολταϊκά συστήματα στις χώρες δραστηριοποίησής της. Η Νeοn Εnergy αναλαμβάνει όλες τις διαδικασίες από τη μελέτη, την αδειοδότηση, τη χρημα-τοδότηση μέχρι και την τελική εγκατάσταση καθώς και τη συντήρηση και ασφάλεια των φωτοβολταϊκών της έργων.Επιπλέον, η Neon Energy διασφαλίζει και προσφέρει χρηματοδοτικές λύσεις στους πελάτες της μέσα από τις σχέσεις της με τράπεζες και χρηματοπιστωτικά ιδρύματα του εξωτερικού.Η Neon Energy αντιμετωπίζει πάντα με σοβαρότητα και επαγγελματισμό κάθε πιθανή συνεργασία, όπως άλλωστε αρμόζει σε μία επένδυση με προσδοκώμενο χρόνο ζωής έως 25 ετών. Έχοντας ως στόχο την ολοκληρωμένη εξυ-πηρέτηση του πελάτη, αναλαμβάνει την πλήρη ευθύνη σε όλα τα στάδια υλοποίησης μιας επένδυσης και παραδίδει το φωτοβολταϊκό σύστημα «με το κλειδί στο χέρι». Η ομάδα της Neon Energy κατέχει συνολική εμπειρία άνω των 25 χρόνων σε σχετικούς κλάδους όπως η Τεχνολο-γία Ενέργειας, η Εξειδικευμένη Τεχνολογική Ανάπτυξη/

Κατασκευή, τα Οικονομικά και το Marketing. Κατέχει την απαιτούμενη τεχνογνωσία για να διασφαλίσει τη μέγιστη απόδοση των φωτοβολταϊκών συστημάτων στα οποία επενδύουν οι πελάτες της. Η Neon Energy διαθέτει πα-νελλαδικό δίκτυο υποκαταστημάτων και αντιπροσώπων καθώς και εξειδικευμένο, πιστοποιημένο και άρτια καταρ-τισμένο τεχνικό και επιστημονικό προσωπικό (μηχανικούς, μηχανολόγους, ηλεκτρολόγους, σχεδιαστές). Με πολύ σημαντικά έργα σε μεγάλα αλλά και μικρότερα φωτοβολταϊκά συστήματα, η Νeon Εnergy διαθέτει έργα πάνω από 80MWp σε φωτοβολταϊκά πάρκα, 11,9MWp σε επαγγελματικές στέγες και 1,78MWp σε οικιακές στέγες, τα οποία είναι εγκατεστημένα ή σε εξέλιξη. Η Neon Energy είναι πιστοποιημένη με το Διεθνές Πρότυπο Ποιότητας ISO 9001:2008 από τον φορέα EUROCERT, Ευρωπαϊκή Εταιρεία Ελέγχων και Πιστοποι-ήσεων. Το πεδίο εφαρμογής του πιστοποιητικού περιλαμ-βάνει την Εμπορία – Μελέτη - Εγκατάσταση & Συντήρηση Φωτοβολταϊκών Σταθμών που διεκπεραιώνονται από την Neon Energy. Από τις κορυφαίες εταιρείες του κλάδου, η Neon Energy γνωρίζει ραγδαία ανάπτυξη και επεκτείνει τις δραστηριό-τητές της συνεχώς, έχοντας θέσει ισχυρές βάσεις για μία μακρόχρονη, διεθνή και ισχυρή πορεία. Για να μάθετε περισσότερα, επικοινωνήστε με την Neon Energy στο 210 2837000 ή επισκεφθείτε το www.neonenergy.gr

NEON ENERGY


Η Phoenix Solar Hellas, ιδρύθηκε το 2008 και είναι 100% θυγατρική του Γερμανικής Phoenix Solar, AG, εισηγμένη στον δείκτη TecDAX του Γερμανικού Χρηματιστηρίου και κορυφαίου διεθνή κατασκευαστή φωτοβολταϊκών σταθ-μών και ολοκληρωμένων λύσεων φωτοβολταϊκής τεχνο-λογίας.Η εταιρεία παρέχει ολοκληρωμένες λύσεις δημιουργίας φωτοβολταϊκών σταθμών: μελέτη και εργονομικός σχε-διασμός, προμήθεια ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού σε συνεργασία με τους μεγαλύτερους προμηθευτές στον κόσμο, κατασκευή –ανεξαρτήτως μεγέθους – φωτοβολ-ταϊκών σταθμών διασυνδεδεμένων στο ηλεκτρικό δίκτυο, επίβλεψη της ομαλής λειτουργίας και απόδοσης της επέν-δυσης του έργου σε βάθος χρόνου 25ετίας. Παράλληλα, δραστηριοποιείται στην εμπορεία φωτοβολταϊκών πλαι-σίων και αντιστροφέων ηλιακής ενέργειας καθώς και του συνόλου του τεχνολογικού εξοπλισμού που απαιτείται για τη δημιουργία μίας φωτοβολταϊκής εγκατάστασης.Η εταιρεία διαθέτει μακρά εμπειρία και εξειδίκευση στη φωτοβολταϊκή τεχνολογία. Στρατηγική της προτεραιότη-τα είναι η εφαρμογή βέλτιστων λύσεων και τεχνολογίας αιχμής στους φωτοβολταϊκούς σταθμούς που κατασκευά-ζει, με σκοπό τη μικρότερο δυνατό επενδυτικό κόστος σε συνάρτηση με τη μεγιστοποίηση του πραγματικού χρόνου ζωής μιας φωτοβολταϊκής μονάδας. Είναι πιστοποιημένη κατά ISO 9001:2008 από τον Γερμανικό οργανισμό πι-στοποίησης TÜV Rheinland, με αριθμό πιστοποίησης 01 100 093 581 και πεδίο εφαρμογής: «Σχεδιασμός, Μελέτη, Προμήθεια, Εγκατάσταση, Λειτουργία και Συντήρηση Φ/Β Σταθμών Διασυνδεδεμένων στο Δίκτυο και Αυτόνομων καθώς και Εφοδιασμός, Εμπορεία και Προμήθεια Εξαρτη-μάτων και Συστημάτων Φ/Β Τεχνολογίας».H Phoenix Solar Hellas αναλαμβάνει τη συστηματική συντήρηση και λειτουργία καθώς και τον συνεχή έλεγ-χο της απόδοσης κάθε φωτοβολταϊκού συστήματος που

εγκαθιστά. Διαθέτει σύστημα διαγνωστικού ελέγχου για κάθε διασυνδεδεμένο σταθμό στο ηλεκτρικό δίκτυο που πραγματοποιείται σε κεντρικό επίπεδο στη Γερμανία, περι-λαμβάνοντας τη λεπτομερή καταγραφή του συνόλου των παραμέτρων λειτουργίας με σκοπό την ομαλή και απρό-σκοπτη λειτουργία του κάθε φωτοβολταϊκού σταθμού που φέρει την υπογραφή της Phoenix Solar. Χαρακτηριστικό παράδειγμα της εξειδικευμένης αυτής υπηρεσίας που πα-ρέχει η εταιρεία είναι η άμεση επέμβαση, σε οποιαδήπο-τε δυσλειτουργία ανακύψει, από το άρτια καταρτισμένο και, με ειδική τεχνογνωσία, εξειδικευμένο προσωπικό της εταιρείας στην Ελλάδα για την άμεση αποκατάσταση του συστήματος ώστε να εξασφαλίζεται πάντα η μεγιστοποίηση της επενδυτικής απόδοσης και της ετήσιας διαθεσιμότητας κάθε φωτοβολταϊκού σταθμού – ανεξαρτήτως μεγέθους.

Ο Γερμανική Phoenix Solar AGH Phoenix Solar AG, εδρεύει στην περιοχή Sulzemoos, κοντά στο Μόναχο της Γερμανίας και αποτελεί διεθνή ηγέ-τη στην κατασκευή φωτοβολταϊκών σταθμών. Ο Όμιλος πέτυχε συνολικά έσοδα 636 εκατ. ευρώ και κέρδη προ αποσβέσεων και φόρων 36,4 εκατ. ευρώ για την οικο-νομική χρήση του 2010, διαθέτοντας στο χαρτοφυλάκιό του εγκατεστημένη ισχύ περίπου 320MW ανά τον κόσμο το ίδιο έτος.

PHOENIX SOLAR HELLAS


Η ERA ENERGY με έδρα στην Βιομηχανική περιοχή Λι-τοχώρου στον νομό Πιερίας δραστηριοποιείται, εδώ και πέντε χρόνια, στην παροχή ολοκληρωμένων υπηρεσιών και στην εμπορία εξοπλισμού για την υλοποίηση ενεργειακών έργων και επενδύσεων, που αξιοποιούν τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (Α.Π.Ε.).Προσφέρει ολοκληρωμένες λύσεις στους πελάτες της, αναλαμβάνοντας το σχεδιασμό, τη μελέτη, την εγκατάστα-ση και την τεχνική υποστήριξη ενεργειακών έργων όπως φωτοβολταϊκά, αιολικά, ηλιοθερμικά, υβριδικά ενεργειακά συστήματα καθώς και συστήματα θέρμανσης – ψύξης αυ-ξημένης ενεργειακής απόδοσης.

Προτεραιότητα της ERA ENERGY, σε κάθε έργο που ανα-λαμβάνει, είναι η διασφάλιση της ποιότητας. Από το αρχικό στάδιο μελέτης και μέχρι το τελικό που είναι η σύνδεση του έργου, εφαρμόζεται πιστά η διαδικασία που επιβάλλει το πιστοποιητικό ποιότητας ISO 9001:2008 το οποίο έχει αποκτήσει η εταιρεία από δύο οργανισμούς πιστοποίησης, τον γερμανικό TUV και τον ελληνικό QMS.Οι συνεργασίες με τους μεγαλύτερους και πιο αξιόπιστους κατασκευαστές φωτοβολταϊκών συστημάτων και εξοπλι-σμών Α.Π.Ε., καθώς και με μεγάλους εμπορικούς ομίλους από την Ευρώπη, δίνουν την δυνατότητα να εγγυηθεί την καλύτερη δυνατή απόδοση και ομαλή λειτουργία των έρ-γων που αναλαμβάνει. Και όλα αυτά σε πολύ ανταγωνιστι-κές τιμές εξασφαλίζοντας για τον πελάτη ένα υψηλό “value for money” για το έργο του.Εκτός από το τεχνικό τμήμα της εταιρίας, η ERA ENERGY αξιοποιώντας το απόλυτα καταρτισμένο επιστημονικό προ-σωπικό της που υπάρχει στο τμήμα Έρευνας και Ανάπτυξης (Research and Development Department), έχει τελειοποι-ήσει ένα από τα πλέον αξιόπιστα συστήματα παρακολούθη-σης της πορείας του Ήλιου (Sun Tracking System).

Τα παραπάνω συνθέτουν την πολύ δυναμική πορεία που έχει διαγράψει η ERA ENERGY στην αγορά ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Με έργα ισχύος αρκετών ΜW, τα οποία έχουν ολοκληρωθεί ή βρίσκονται σε εξέλιξη, σε όλη την Ελλάδα, με ένα χαρτοφυλάκιο συμφωνημένων έργων προς υλοποίηση που ξεπερνά τα 15 MW και με ένα δίκτυο υπο-καταστημάτων το οποίο επεκτείνεται σ’ όλη την Ελλάδα, διαφαίνεται ότι αυτή η δυναμική πορεία της εταιρείας θα συνεχιστεί και στο μέλλον. Στον χώρο των φωτοβολταϊκών πάρκων για αγρότες η ERA ENERGY πρωτοπορεί αφού έχει ήδη υλοποιήσει έρ-γα αγροτών τα οποία είναι και από τα πρώτα που έγιναν στην Ελλάδα, ενώ έχει ήδη υπογράψει για την υλοποίηση πολλών δεκάδων αγροτικών φωτοβολταϊκών πάρκων.Η ίδια δυναμική πορεία της ERA ENERGY διαγράφηκε και στον χώρο των μικρών φωτοβολταϊκών εγκαταστάσεων ισχύος μέχρι 10kW, σε στέγες σπιτιών ή επαγγελματικών χώρων. Μέχρι σήμερα έχει ολοκληρώσει πάνω από 150 εγκαταστάσεις οικιακών στεγών, και έτσι κατατάσσεται στις πρώτες εταιρείες στην Ελλάδα στον τομέα αυτόν.

ERA ENERGY

Οι συνεργασίες με τους μεγαλύτερους και πιο αξιόπιστους κατασκευαστές φωτοβολ-ταϊκών συστημάτων και εξοπλισμών Α.Π.Ε., καθώς και με μεγάλους εμπορικούς ομίλους από την Ευρώπη, δίνουν την δυνατότητα να εγγυηθεί την καλύτερη δυνατή απόδοση.

Έτοιμος για υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης ο τομέας της βιομάζας

Το επενδυτικό ενδιαφέρον και η αντίστοιχη δραστηριότη-τα των τελευταίων χρόνων στον τομέα της ενέργειας και ειδικότερα των ΑΠΕ έχουν οδηγήσει στη διαμόρφωση ενός ενεργειακού χάρτη στον οποίο η βιομάζα εμφανίζει, προς ώρας, ιδιαίτερα αδύναμη παρουσία, ενδεικτική της οποίας είναι τα μόλις 3,5 MW περίπου που προστέθηκαν το 2011. Εντούτοις, μια σειρά από νέα δεδομένα, κυρίως σε επίπεδο θεσμικού πλαισίου, από το 2010 κι έπειτα, τείνουν τα μετατοπίσουν το ενδιαφέρον και σε αυτή την πηγή ενέργειας, τόσο σε επενδυτικό επίπεδο όσο και σε επίπεδο αξιοποίησής της για απευθείας χρήσεις, και κυρίως θέρμανση, τομέας στον οποίο ήδη από τον περασμένο χρόνο άρχισε να διαφαίνεται η τεράστια ανάπτυξη που αναμένεται να έχει ο κλάδος.

Από πλευράς πολιτείας, έχει καταστεί σαφής η πρόθεση λήψης των απαραίτητων πρωτοβουλιών που θα ενισχύσουν τη δραστηριότητα στον κλάδο: το 2010 υιοθετείται ένα ιδιαίτερα ευνοϊκό καθεστώς τιμολόγησης της παραγόμενης από βιομάζα ενέργειας, το οποίο κυμαίνεται από 200 ευρώ/MWh για ισχύ <1 MW και φτάνει τα 150 ευρώ/ΜWh για ισχύ άνω των 5 MW, και το 2011 δίνεται το «επίσημο» έναυσμα για την ανάπτυξη της χρήσης της βιομάζας για

κτιριακή θέρμανση, με την άρση της απαγόρευσης χρή-σης καυστήρων βιομάζας στους νομούς Αττικής και Νομό Θεσσαλονίκης.

ΗλεκτροπαραγωγήΠρόκειται, βέβαια, για πρωτοβουλίες τις οποίες επιτάσ-σουν και οι δεσμεύσεις της Ελλάδας έναντι του στόχου «20-20-20» της ΕΕ, από τους οποίους απέχουμε μακράν. Ειδικά όσον αφορά την ηλεκτροπαραγωγή, η υπάρχουσα εγκατεστημένη ισχύς φτάνει μόλις τα 45MW, τη στιγμή που οι εθνικοί στόχοι για το 2014 και το 2020 προβλέ-πουν ισχύ 200MW και 350MW αντίστοιχα, κάτι το οποίο καθιστά απαραίτητη την επιτάχυνση της εγκατάστασης της πλειοψηφίας της ισχύος που βρίσκεται σε προγενέστερα στάδια και κυρίως στο στάδιο της άδειας παραγωγής, η οποία σύμφωνα με τα στοιχεία του ΥΠΕΚΑ ανέρχεται σε 400 MW περίπου.

ΕπενδύσειςΌσον αφορά την κινητικότητα του κλάδου μέσα στο 2011, αυτή αποτυπώνεται σε μια σειρά επενδύσεων οι οποίες δρομολογήθηκαν τον προηγούμενο χρόνο από μεγάλους

5.3ΑΠΕ / βιομάζα

ΑΠΕ | βιομάζα 173 //

«παίκτες» της αγοράς. Τελευταίο και πιο φιλόδοξο «κρού-σμα» το εργοστάσιο παραγωγής βιομάζας δυναμικότητας 25MW που σχεδιάζει η ΔΕΗ Ανανεώσιμες στο λιγνιτικό κέντρο Δυτικής Μακεδονίας. Πρόκειται για μία επένδυ-ση ύψους 80 εκατ. Ευρώ, η οποία αναμένεται να παράγει 186,150 MWh ετησίως από την καύση ενεργειακών φυρών όπως η αγριαγγινάρα. Μονάδα ηλεκτροπαραγωγής και θερμότητας από βιομάζα ετοιμάζεται να υλοποιήσει και η ΕΛΠΕ Ανανεώσιμες στο Σουφλί του Έβρου. Η επένδυση, συνολικού προϋπολογισμού 12,5 εκατ. ευρώ, αποσκοπεί στη δημιουργία εργοστασίου με παραγωγική ισχύ της τάξης των 4,6 MW.

ΠέλλετΤο κομμάτι της βιομάζας, ωστόσο, που ενδεχομένως να εμφάνισε το μεγαλύτερο ενδιαφέρον μέσα στο 2011 ήταν αυτό που αφορά την άμεση αξιοποίησή της, κυρίως για κάλυψη θερμικών αναγκών. Άλλωστε η θεαματική αύξηση των τιμών του πετρελαίου σε συνδυασμό με το γενικότερο κλίμα οικονομικής στενότητας, αλλά και η απελευθέρωση της καύσης βιομάζας στα μεγάλα αστικά κέντρα ευνόη-σαν αυτή τη «στροφή», κάνοντας ιδιαίτερα δημοφιλές ένα άγνωστο μέχρι πρότινος καύσιμο, το οποίο στην Ευρώπη ήδη γνωρίζει τεράστια άνθηση: τα πέλλετ. Πρόκειται για κυ-λινδρικά συσσωματώματα βιομάζας, κυρίως προερχόμενα από απομεινάρια καλλιεργειών, υποπροϊόντα υλοτομίας στα δάση ή βιομηχανίες επεξεργασίας ξύλου. Παρόλο που ακόμα δεν υπάρχουν κανενός τύπου επιδοτήσεις, ούτε καν σε επίπεδο εξαγγελιών, για αγορά των συσκευών καύ-σης του εν λόγω καυσίμου (σόμπες ή καυστήρες πέλλετ, ενεργειακά τζάκια κλπ), ειδικά στην περιφέρεια, ολοένα και περισσότερα νοικοκυριά επιλέγουν τον εναλλακτικό αυτό τρόπο θέρμανσης. Πρόκειται για μία τάση η οποία, εκτός από την εξοικονόμηση που εξασφαλίζει στο χρήστη, προαναγγέλλει ιδιαίτερα θετικές επιπτώσεις στο σύνολο της ελληνικής οικονομίας. Μην ξεχνάμε ότι μιλάμε για μια πρώτη ύλη η οποία υπάρχει σε αφθονία στην ελληνική περιφέρεια και ειδικότερα, στους ελληνικούς αγρούς, στα δάση της χώρας και στις βιομηχανίες ξύλου, ενώ ήδη στο χώρο δραστηριοποιούνται αρκετές μικρές ή μεγαλύτερες επιχειρήσεις, οι οποίες, δεδομένων των συνθηκών που ίσχυαν έως τώρα, σε μεγάλο βαθμό στηρίζονταν στις εξα-γωγές σε γειτονικές χώρες.

Ελληνικά εργοστάσιαΌσον αφορά το κομμάτι της παραγωγής των πέλλετ, υπάρ-χουν ήδη εφτά εργοστάσια επί ελληνικού εδάφους ενώ το ενδιαφέρον των επενδυτών για κατασκευή νέων μονάδων ολοένα και αυξάνεται. Μέσα στο 2011 μπήκαν στην πα-ραγωγή δύο νέα εργοστάσια στην Τρίπολη και την Πέλλα, ενώ έχουν αυξήσει την παραγωγή τους τα παλαιότερα: Alfa Wood στο Νευροκόπι (που είναι το μακράν μεγαλύτερο), ΜΑΚΙ στη Λάρισσα, BIO ENERGY στο Συκούριο, Σακκά στον Παλαμά, Αγγελούση στο Βόλο. Παράγονται πλέ-ον περί τους 70.000 τόνους πέλλετ, ενώ για το 2012 οι

προβλέψεις κάνουν λόγο για 200.000 τόνους. Σε αυτά θα πρέπει να προστεθεί και μια σειρά εργοστασίων τα οποία βρίσκονται είτε υπό ανέγερση είτε υπό αδειοδότηση όπως για παράδειγμα του Δαμάτη στην Τρίπολη, της Agroenergy στην Τρίπολη, της Βιοκεξ στον Πλατύκαμπο κ.α, με τα οποία η συνολική δυναμικότητα παραγωγής πέλλετ στην Ελλάδα αναμένεται να ξεπεράσει τους 310.000 τόνους.

Δραστηριοποίηση ωστόσο υπάρχει και στο κομμάτι των λεβήτων βιομάζσς, όπου υπάρχουν περίπου 30 μικρές και μεγάλες μονάδες παραγωγής σε όλη τη χώρα. Θα πρέπει να σημειωθεί, βέβαια, ότι ο ανταγωνισμός τόσο όσον αφο-ρά το ίδιο το καύσιμο όσο και αναφορικά με τις συσκευ-ές καύσης βιομάζας (σόμπες, καυστήρες) είναι ιδιαίτερα έντονος και προέρχεται κυρίως από χώρες όπως Ιταλία και Βουλγαρία.

Νέος βιομηχανικός κλάδοςΛαμβάνοντας υπόψιν αφενός ότι ο κλάδος συγκεντρώνει μια σειρά συγκριτικών πλεονεκτημάτων όσον αφορά την πρώτη ύλη (αφθονία στην ελληνική ύπαιθρο, μεγάλη συμ-μετοχή του αγροτικού κλάδου στο ΑΕΠ της χώρας) και αφετέρου ότι έχουν γίνει οι πρώτες βασικές κινήσεις σε επίπεδο θεσμικού πλαισίου, είναι εύλογο να μιλάμε για ένα νέο βιομηχανικό κλάδο υπό ανάπτυξη, με σημαντικές προοπτικές για τόνωση της δραστηριότητας στην ελληνική ύπαιθρο, σε «μειονεκτικές» περιοχές δηλαδή με χαμηλούς δείκτες ανάπτυξης και απασχόλησης, και ανάλογες συνέπει-ες στο σύνολο της εθνικής οικονομίας.

Ζητήματα όπως η δημιουργία μιας ασφαλούς εγχώριας αλυ-σίδας τροφοδοσίας βιομάζας και η άρση μιας σειράς αντι-κινήτρων, τα οποία, σύμφωνα με ανθρώπους του κλάδου εντοπίζονται στον υψηλό ΦΠΑ για την εγχώρια βιομάζα, στην ανυπαρξία οικονομικών κινήτρων και στην έλλειψη ποιοτικών ελέγχων τόσο των πέλλετ όσο και των αντίστοι-χων συσκευών καύσης, είναι εκείνα τα οποία αναμένεται να απασχολήσουν στο προσεχές μέλλον τον κλάδο της βιο-μάζας. Έναν κλάδο ο οποίος όπως έχει δείξει η αντίστοιχη ευρωπαϊκή εμπειρία εμφανίζει τεράστια δυναμική, κάτι το οποίο σε συνδυασμό με το γεγονός ότι στην Ελλάδα βρί-σκεται ακόμη σε μάλλον «εμβρυϊκό» στάδιο, προδιαθέτει για υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης τα επόμενα χρόνια. ■

«Φως» για τα μεγάλα, κωλύματα για τα μικρά υδροηλεκτρικά

Επενδυτικό boom στα υδροηλεκτρικά φέρνει η πρόθεση της κυβέρνησης να προωθήσει την εγκατάσταση αιολικών πάρκων 8000 έως 10.000MW. Για να υποστηριχθεί η εκτε-ταμένη ανάπτυξη αιολικών πάρκων, θα απαιτηθεί η παράλ-ληλη κατασκευή σημαντικών έργων αντλησιοταμίευσης, με υδροηλεκτρικές μονάδες, που θα δώσουν δυνατότητες αποθήκευσης ενέργειας, ώστε να δημιουργηθούν συστή-ματα ΑΠΕ, που θα καλύπτουν βασικές ηλεκτρικές ανάγκες. Τα έργα αυτά ήδη συγκεντρώνουν επενδυτικό ενδιαφέρον τόσο από πλευράς ΔΕΗ, όσο και από ιδιώτες. Ήδη στη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας έχουν κατατεθεί σειρά αιτήσεων από μεγάλες εταιρείες του χώρου. Ειδικότερα η Τέρνα Ενερ-γειακή κατέθεσε αιτήσεις για 510MW αντλησιοταμιευτήρες με ύψος επένδυσης τα 510 εκ. ευρώ. Πρόσφατα αιτήσεις για δύο μεγάλες αναστρέψιμες μονάδες (αντλητικά) κατέ-θεσε και η Μηχανική για την Αιτωλοακαρνανία με συνολική ισχύ 762MW και ύψος επένδυσης 395 εκατ. ευρώ.

Τα προβλήματαΩστόσο το ενδιαφέρον της αγοράς για επενδύσεις στα υδροηλεκτρικά μέχρι στιγμής δεν έχει αποδώσει καρπούς εξαιτίας των σοβαρών προβλημάτων στην αδειοδότηση. Όπως είχε τονίσει πρόσφατα ο πρόεδρος του ΕΣΗΑΠΕ Γ. Περιστέρης, «πρέπει άμεσα να αρθούν τα εμπόδια στην υλοποίηση επενδύσεων ΑΠΕ στον τομέα των υδροηλεκτρι-κών έργων, τα οποία έχουν το τεράστιο πλεονέκτημα της υψηλής εγχώριας προστιθέμενης αξίας, η οποία φθάνει το 80%, και επιφέρουν πολλαπλά οικονομικά και κοινωνικά οφέλη πέραν των αυτονόητων περιβαλλοντικών. Από την προηγούμενη πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΚΑ επί της ουσίας υπήρξαν νομοθετικές παρεμβάσεις που εμπόδιζαν την υλο-ποίηση επενδύσεων σε υδροηλεκτρικά έργα. Ελπίζουμε αυτό σύντομα να αλλάξει» είχε πει ο κ. Περιστέρης.

Είναι χαρακτηριστικό ότι τα τελευταία χρόνια δεν έχει εκδο-

θεί ούτε μία νέα άδεια παραγωγής, ενώ και τα παλαιότερα αδειοδοτημένα έργα συναντούν τοίχο καθώς αδυνατούν να εξασφαλίσουν τις υπόλοιπες εγκρίσεις που απαιτούνται προκειμένου να ξεκινήσει η κατασκευή τους. Η βασική αιτία για την αδράνεια αυτή, εντοπίζεται στο αδειοδοτικό αδιέ-ξοδο του υφιστάμενου νομοθετικού πλαισίου. Είναι τέτοιες οι προβλέψεις του νόμου, που στην πράξη είναι αδύνατο ένα έργο να εξασφαλίσει τις απαραίτητες περιβαλλοντικές εγκρίσεις. Για να προχωρήσει ένα μεγάλο υδροηλεκτρικό ζητούνταν μελέτες και διαχειριστικά σχέδια που δεν είχαν μέχρι πρότινος ολοκληρωθεί με υπαιτιότητα του κράτους. Μεταξύ των επενδύσεων που έχουν παγώσει, εξαιτίας των κενών και των αντιφάσεων στο νομοθετικό πλαίσιο περι-λαμβάνονται έργα όπως:

• Ο Σταθμός της Μεσοχώρας, ισχύος 160MW στον οποίο έχουν ήδη επενδυθεί από τη ΔΕΗ 350 εκατ. ευρώ και παρά ταύτα το έργο δεν έχει ολοκληρωθεί.

• Το υδροηλεκτρικό στο Αυλάκι στον Αχελώο, με προ-βλεπόμενη ισχύ 60MW και εκτιμώμενο κόστος στα 150 εκατ. ευρώ.

• Το υδροηλεκτρικό Αγίου Νικολάου στον Άραχθο με προβλεπόμενη ισχύ 93 MW και ύψος επένδυσης τα 150 εκατ. ευρώ.

• Το υδροηλεκτρικό της Βωβούσας με προβλεπόμενη ισχύ τα 135MW και ύψος επένδυσης επίσης στα 150 εκατ. ευρώ.

Πρόκειται για επενδύσεις, που προωθούνται τόσο από τη ΔΕΗ όσο και από ιδιωτικές εταιρείες κυρίως από το χώ-ρο των κατασκευών και της ενέργειας (Τέρνα, Μηχανική, ΑΕΓΕΚ).

ΦωςΤον αδιέξοδο αδειοδοτικό λαβύρινθο, που αφορά στο κομμάτι των μεγάλων υδροηλεκτρικών σταθμών, φαίνεται

5.4ΑΠΕ / υδροηλεκτρικά

ΑΠΕ | υδροηλεκτρικά 175 //

να προσπαθεί να ξεπεράσει το αρμόδιο υπουργείο περι-βάλλοντος ενέργειας και κλιματικής αλλαγής. Πρόσφατα το ΥΠΕΚΑ προώθησε μέσω του νέου περιβαλλοντικού νόμου τη συμπλήρωση των διατάξεων του νόμου 2742 /1999 προκειμένου να εξασφαλίζεται η συμβατότητα υδροηλε-κτρικών έργων (που προβλέπονταν από τη μελέτη πιλότο του ΥΒΕΤ ΥΠΑΝ) ανεξάρτητα από το εάν υπάρχει ρητή αναφορά για αυτά στα περιφερειακά πλαίσια χωροταξικού σχεδιασμού αειφόρου ανάπτυξης. Η εν λόγω διάταξη θε-ωρείται ότι θα οδηγήσει στο ξεμπλοκάρισμα των επενδύ-σεων στα μεγάλα υδροηλεκτρικά.

ΑντλησιοταμίευσηΠρόκειται για την πλέον ελπιδοφόρα τεχνολογία υδροηλε-κτρικών, καθώς μπορεί να οδηγήσει στη δημιουργία ενός συστήματος «αποθήκευσης» ενέργειας σε συνδυασμό με αιολικά κάτι που θεωρείται απαραίτητη προϋπόθεση για την αύξηση της διείσδυσης της πράσινης ενέργειας χωρίς να δημιουργούντα κίνδυνοι ευστάθειας στο ηλεκτρικό σύ-στημα. Ο λόγος για τα συστήματα αντλησιοταμίευσης, που φαίνεται ότι μπαίνουν για τα καλά στην ενεργειακή ατζέντα της χώρας. Πρόσφατα η ολομέλεια της ΡΑΕ ενέκρινε τη χορήγηση άδειας στο πρώτο έργο αντλησιοταμίευσης στην Ελλάδα ισχύος 220MW στην Αιτωλοακαρνανία για έργο της Τέρνα Ενεργειακή, ενώ επίκειται η αδειοδότηση και για άλλες αιτήσεις για ανάλογα έργα.

Η ΡΑΕ έχει εξαγγείλει την πρόθεσή της να ανοίξει το κεφά-λαιο αντλησιοταμίευσης και ήδη έχει θέσει σε διαβούλευ-ση τον νέο κανονισμό για την λειτουργία και τιμολόγηση των συγκεκριμένων μονάδων. Στόχος του νέου θεσμικού πλαισίου είναι να καταστούν βιώσιμες και ελκυστικές οι επενδύσεις σε μονάδες αποθήκευσης ενέργειας.

Σύμφωνα με μελέτη του ΕΜΠ, σε τέσσερα μεγάλα ποτάμια της χώρας, υπάρχουν δυνατότητες δημιουργίας μεγάλου

αριθμού έργων άντλησης, αντλησιοταμίευσης και παραγω-γής ηλεκτρικής ενέργειας και ειδικότερα στους ποταμούς Αχελώο, Άραχθο, Αλιάκμονα, Νέστο.

ΜνημόνιοΕξελίξεις στο μέτωπο των υδροηλεκτρικών φέρνει και το νέο μνημόνιο, το οποίο προβλέπει ότι «στο πλαίσιο της ιδιωτικοποίησης της ΔΕΗ, η Κυβέρνηση λαμβάνει τα απαραί-τητα μέτρα προκειμένου να μπορέσει να πωλήσει υδροηλε-κτρική παραγωγική ικανότητα και άλλα παραγωγικά περιου-σιακά στοιχεία σε επενδυτές». Σημειώνεται ότι η τρόικα είχε πιέσει και είχε θέσει ως όρο και στο παρελθόν την ισότιμη πρόσβαση των ανεξάρτητων παικτών όχι μόνο στην αγορά του λιγνίτη αλλά συνολικά στο καλάθι «φθηνού» καυσίμου της ΔΕΗ, το οποίο περιλαμβάνει και τα υδροηλεκτρικά. Εκτι-μάται ότι στο μικροσκόπιο των ενδιαφερομένων έχουν μπει δεκαέξι μεγάλα υδροηλεκτρικά της ΔΕΗ.

Μικρά υδροηλεκτρικάΠροβλήματα όμως υπάρχουν και στο κομμάτι των επεν-δύσεων στα μικρά υδροηλεκτρικά, λόγω των αυστηρών προδιαγραφών που έχει θεσπίσει το υπουργείο Περιβάλ-λοντος. Μέχρι πρόσφατα, είχαν κατατεθεί αιτήσεις για την αδειοδότηση μικρών υδροηλεκτρικών έργων, τα οποία ανταποκρίνονται σε 2.255,7 ΜW. Παρά τον όγκο των αιτήσεων, άδεια εγκατάστασης έχουν λάβει ελάχιστα έργα, που αντιστοιχούν σε εγκατεστημένη ενεργειακή ισχύ 66,5 MW, χωρίς κανένα να περνά σε φάση κατασκευής.

Μέσα στην επόμενη χρονιά, η ΔΕΗ Ανανεώσιμες επιχειρεί να προωθήσει την κατασκευή επτά μικρών υδροηλεκτρι-κών. Το μεγαλύτερο από αυτά, με προβλεπόμενη ισχύ στα 15 MW, έχει σχεδιαστεί να κατασκευαστεί στον οικισμό Τέμενος του νομού Δράμας, στην υδρολογική λεκάνη του Νέστου. ■

Η ΔΕΗ διαθέτει συνολικά 16 μεγάλους ΥΗΣ σε λειτουρ-γία, με συνολική εγκατεστημένη ισχύ 3.060 ΜW (το 22% περίπου της συνολικής ισχύος του διασυνδεδεμένου συ-στήματος). Η πραγματική μέση παραγωγή όλων των υδροη-λεκτρικών, κυμαίνεται μεταξύ 3.500 έως 4.500 GWh ενέρ-γεια που αντιστοιχεί περίπου στο 10% της όλης ηλεκτρικής παραγωγής.

Οι υδροηλεκτρικές μονάδες της ΔΕΗ άνω των 5 MW είναι:

1. Πλατανόβρυσης ισχύος 116 MW (π. Νέστος)

2. Θησαυρού ισχύος 384 MW (π. Νέστος)

3. Άγρας ισχύος 50 MW (π. Βόδας)

4. Εδεσσαίου ισχύος 19 MW (π. Εδεσσαίος)

5. Ασωμάτων ισχύος 108 MW(π. Αλιάκμονας)

6. Σφηκιάς ισχύος 315 MW(π. Αλιάκμονας)

7. Πολύφυτου ισχύος 375 MW(π. Αλιάκμονας)

8. Κρεμαστών ισχύος 437,2 MW (π. Αχελώος)

9. Καστρακίου ισχύος 320 MW(π. Αχελώος)

10. Στράτου ισχύος 156 MW(π. Αχελώος)

11. Αώου ισχύος 210 MW (π. Αώος)

12. Πλαστήρα ισχύος 129,9 MW (π. Ταυρωπός)

13. Πουρναρίου ισχύος 300 MW (π. Άραχθος)

14. Πουρναρίου ΙΙ ισχύος 33,6 MW(π. Άραχθος)

15. Γκιώνας ισχύος 8,5 MW (χωμάτινο)

16. Λάδωνα ισχύος 70 MW (π. Λάδωνας)

Τα υδροηλεκτρικά της ΔΕΗ

// 176 greek energy 2012 | ΑΠΕ | υδροηλεκτρικά

Εμπόδια για τα μικρά υδροηλεκτρικά, παρότι αποτελούν εθνικό πλούτο

Στην σημερινή πολύ δύσκολη συγκυρία είναι γενικά απο-δεκτό ότι η πράσινη ανάπτυξη δεν αποτελεί μόνο μέσον προστασίας του Περιβάλλοντος αλλά και βασικό μοχλό οικονομικής ανάπτυξης, απολύτως απαραίτητης για την έξοδο από την κρίση και την συνοχή του κοινωνικού ιστού. Περαιτέρω, η ανάπτυξη των ΜΥΗΕ εντάσσεται στο γενικό-τερο πλαίσιο της ευρωπαϊκής πολιτικής για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, η οποία κινείται γύρω από την ασφάλεια ενεργειακού εφοδιασμού μειώνοντας την εξάρτηση από τις εισαγωγές ορυκτών καυσίμων, τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, την ενίσχυση της Οικονομικής Περιφερειακής Ανάπτυξης, την αύξηση της κοινωνικής συ-νοχής και της απασχόλησης για την επίτευξη των στόχων που έχουν τεθεί για το 2020 και το 2050.Στα πλαίσια αυτά ο κλάδος των Μικρών Υδροηλεκτρικών είναι σε θέση μάχης για να συμβάλει στην επίτευξη των στόχων της χώρας μας για την κλιματική αλλαγή αλλά και μπορεί, μαζί με τους άλλους κλάδους των ΑΠΕ, να πρωτα-γωνιστήσει στην αναπτυξιακή προσπάθεια αξιοποιώντας τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας μας. Τα ΜΥΗΕ εκπροσωπούν ίσως την πιο ώριμη τεχνολογία ΑΠΕ, με τον μεγαλύτερο βαθμό απόδοσης στην μετατροπή της ενέργειας του φυσικού πόρου σε ηλεκτρική ενέργεια. Για αυτό το λόγο, η αξιοποίηση του μικρού υδροδυναμι-κού γνωρίζει παγκοσμίως μία άνθηση που συμβαδίζει με το γενικότερο ενδιαφέρον για την αξιοποίηση όλων των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας:• Κόσμος: 45.000 MW σε λειτουργία, 25.000 σε φάση κατασκευής ή τελικού προγραμματισμού.• Ευρώπη-27: 13 GW από 23.000 έργα σε λειτουργία, 46.000 GWh/έτος, 0,6 MW μέση ισχύ. Συνολικό τεχνικο-οικονομικά εκμεταλλεύσιμο δυναμικό = 23 GW, 79 ΤWh/έτος.

Τα ΜΥΗΕ (Μικρά Υδροηλεκτρικά) είναι η σύγχρονη μορφή των παραδοσιακών νερόμυλων. Τα ορεινά ΜΥΗΕ (περί το 80% των ΜΥΗΕ) εκμεταλλεύονται την υψομετρική διαφορά μικρών υδατορευμάτων χωρίς δεξαμενές αποθήκευσης νερού με εκμετάλλευση της διαθέσιμης παροχής (run of the river) επιτρέποντας στις πλημμύρες να περνούν από την υδροληψία χωρίς αποθήκευση, τα δε ΜΥΗΕ με μικρή υψομετρική διαφορά σε μεγαλύτερα υδατορεύματα έχουν συνήθως μικρό ταμιευτήρα και δεν αλλοιώνουν ουσιαστικά την γεωμορφολογία στην θέση υδροληψίας.

Κάθε εγκατεστημένο kW Μικρού υδροηλεκτρικού έργου συμβάλλει ετησίως στην αποφυγή εκπομπής περίπου 5,4 τόνων διοξειδίου του άνθρακα και άλλων ρύπων, αν η ισόποση ενέργεια παραγόταν με την καύση λιγνίτη.

Η Κατάσταση στην Ελλάδα σήμεραΤην στιγμή αυτή λειτουργούν στην χώρα μας 205,33 MW από ΜΥΗΕ, που ανήκουν σε 94 περίπου Νομικά και Φυσικά Πρόσωπα, τόσο του κέντρου όσο και της πε-ριφέρειας, με συμμετοχή περί το 10% στην ισχύ του εν λειτουργία ενεργειακού μείγματος ΑΠΕ, παράγοντας περί το 16% της παραγόμενης ενέργειας από ΑΠΕ στην χώρα μας. Η ενέργεια αυτή είναι αρκετή για την προμήθεια ηλεκτρικού ρεύματος σε πάνω από 130.000 νοικοκυριά. Αυτό συμβάλλει στην ετήσια αποφυγή εκπομπών CO2 πάνω από 1.000.000 τόνους, το οποίο μεταφράζεται σε ετήσια αποφυγή κόστους εκπομπών CO2 € 20 εκατ. περίπου.

Αν σκεφτεί κανείς ότι η Ελλάδα λόγω του τοπογραφικού της ανάγλυφου, της εδαφικής της διαμόρφωσης και των πλούσιων εναλλαγών της γεωμορφολογίας της, είναι μια χώρα ιδιαίτερα προικισμένη, το ποσοστό εκμετάλλευσης των υδροενεργειακών της προσόντων μπορεί να θεωρηθεί πολύ μικρό (περί το 10% του μικρουδροδυναμικού της

του Ηλία ΚακιόπουλουΓενικού Γραμματέα του ΕΣΜΥΕ

χώρας) τη στιγμή που υπάρχουν σημαντικές δυνατότητες μελλοντικής μικροϋδροηλεκτρικής ανάπτυξης.

Είναι λοιπόν υπαρκτή η μεγάλη πρόκληση να υπάρξει στην Ελλάδα σύντομα αξιοποίηση των μικρών υδροηλεκτρικών έργων τέτοια, που να είναι αντάξια του μεγάλου διαθέσιμου μικροϋδροηλεκτρικού δυναμικού της χώρας μας και που θα συμβάλλει αποφασιστικά, ιδιαίτερα στη δύσκολη σημερινή συγκυρία, στη μείωση του ενεργειακού κόστους και στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της, με προφανείς θετικές επιπτώσεις στην περιφερειακή ανάπτυξη και στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, ιδιαίτερα σε λιγότερο οικονομικά ευνοημένες περιοχές της χώρας.

Είναι ευθύνη της Πολιτείας να αντιμετωπίσει και να ενι-σχύσει ποικιλοτρόπως τα μικρά υδροηλεκτρικά έργα, τα οποία όπως είναι γνωστό έχουν πολύ μεγάλη εγχώρια προστιθέμενη αξία, εξασφαλίζοντας απλές αδειοδοτικές διαδικασίες, χρηματοδοτικά εργαλεία για την υλοποίηση τους και αντιμετωπίζοντας τα όποια θεσμικά ζητήματα δυ-σχεραίνουν την ανάπτυξη τους.

Το μικροϋδροδυναμικό στην χώρα μας εκτιμάται σε 2.000 MW περίπου. Ο Εθνικός στόχος για το 2020 για τα ΜΥ-ΗΕ είναι 350 ΜW (αδικαιολόγητα χαμηλά κατά τη γνώμη του ΕΣΜΥΕ και από την δυναμική που μπορεί να αναπτύξει ο κλάδος αλλά και από τα σημαντικά συγκριτικά πλεονε-κτήματα των ΜΥΗΕ και έναντι άλλων ΑΠΕ). Θεωρούμε ότι η αλλαγή του στόχου σε 1.000 MW από ΜΥΗΕ στο ενερ-γειακό μείγμα ως το 2020 είναι απολύτως δικαιολογημένη.

Τα προηγούμενα χρόνια τα ΜΥΗΕ έχουν υποστεί μεγάλη ταλαιπωρία από το ΥΠΕΚΑ, όχι μόνο για λόγους γραφειο-κρατίας αλλά και από απόψεις και ιδεοληψίες υπηρεσιακών και πολιτικών παραγόντων που εμποδίζουν συστηματικά την ανάπτυξη τους. Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι έχουν εκδοθεί από το 2008 ως σήμερα από το ΥΠΕΚΑ δύο μόνο άδειες εγκατάστασης για νέα έργα ΜΥΗΕ, ακόμη 2-3 τρο-ποποιήσεις παλαιότερων αδειών και από τις Περιφέρειες έχουν εκδοθεί 4-5 άδειες εγκατάστασης που εκκρεμούσαν 5-8 χρόνια με μεταβατικές διατάξεις παρελθόντων νόμων. Και αυτό όταν οι άδειες παραγωγής και οι αιτήσεις για άδειες παραγωγής για ΜΥΗΕ αριθμούν αρκετές εκατοντά-δες και ο κλάδος έχει σημαντικές δυνατότητες υλοποίησης επενδύσεων.

Ο Νόμος 3851/10 στην εισηγητική του έκθεση αναφέρει ότι «η προστασία του κλίματος, μέσω της προώθησης ηλε-κτρικής ενέργειας από ΑΠΕ, αποτελεί περιβαλλοντική και ενεργειακή προτεραιότητα ύψιστης σημασίας για την χώ-ρα». Σε αντίθεση όμως με την πρόθεση του Νομοθέτη για την επιτάχυνση και μεγαλύτερη διείσδυση των ΑΠΕ, άρα και των ΜΥΗΕ, Υπουργικές αποφάσεις του ΥΠΕΚΑ καθώς και άλλες καθυστερήσεις και ασάφειες όχι μόνο δεν κινούνται προς αυτή την κατεύθυνση αλλά βάλουν ευθέως εναντίον της ανάπτυξης των ΜΥΗΕ με προφανέστατο αποτέλεσμα (αν εφαρμοστούν) την ακύρωση της ουσιαστικής ανάπτυξης των ΜΥΗΕ και την μη αξιοποίηση του πλούσιου μικροϋ-δροδυναμικού της χώρας μας που εκτιμάται στα 2.000 ΜW όταν σήμερα λειτουργούν μόλις 205 ΜW.

Με την Υπουργική απόφαση του ΥΠΕΚΑ 518/05.04.11 ακυρώθηκαν περί τις 50 ώριμες επενδύσεις σε ΜΥΗΕ (αξία επένδυσης περί τα 100.000.000 €) και ακυρώθηκε επιπλέ-ον η δυνατότητα ενεργειακής εκμετάλλευσης των μικρών υδατορευμάτων (που μπορούν να παράγουν ως 1,5 ΜW περίπου) για παραγωγή πράσινης ενέργειας συνολικά περί τα 500 MW (ακυρωμένη αξία επένδυσης περί το 1δις ευ-ρώ). Η Υπουργική αυτή απόφαση που δεν στηρίζεται σε επιστημονική ανάλυση, ούτε σε στατιστικές επεξεργασίες και είναι απολύτως αντίθετη με την Διεθνή εμπειρία έχει προσβληθεί από τον ΕΣΜΥΕ και από θιγόμενες εταιρί-ες στο Σ.τ.Ε. Πουθενά στην Ευρώπη και στον κόσμο δεν υπάρχουν τέτοια αυθαίρετα κριτήρια για την χωροθέτηση ΜΥΗΕ. Nα σημειωθεί, όπως προαναφέρθηκε, ότι στην Ευρώπη των 27 λειτουργούν περί τα 22.000 ΜΥΗΕ με

Είναι ευθύνη της Πολιτείας να αντιμετωπίσει και να ενισχύσει ποικιλοτρόπως τα μικρά υδροηλεκτρικά έργα, τα οποία όπως είναι γνωστό έχουν πολύ μεγάλη εγχώρια προστιθέμενη αξία, εξασφαλίζοντας απλές αδειοδοτικές διαδικασίες.

// 178 greek energy 2012 | ΑΠΕ | υδροηλεκτρικά

μέση εγκατεστημένη ισχύ περί τα 600 kW, ακριβώς αυτά που αποκλείει στην χώρα μας η Υπουργική απόφαση που προαναφέρθηκε. Αδιανόητο, αντισυνταγματικό και ανήθι-κο είναι, ακόμη, η οποιαδήποτε νέα Υπουργική Απόφαση (όπως η 518/05.04.11) να εφαρμόζεται αναδρομικά στις επενδύσεις που είχαν υποβληθεί εδώ και τρία και πλέον χρόνια με άλλη νομοθεσία περιβαλλοντικής αδειοδότησης με βάση το γεγονός ότι στο αρχικό αίτημα για την άδεια παραγωγής ήταν αναγκαίο να υποβάλλονται και Προκα-ταρκτικές Περιβαλλοντικές μελέτες. Σειρά επενδυτών και μελετητών ασχολήθηκαν επί χρόνια με ιδιαίτερο κόστος και ταλαιπωρία και δεν πρέπει σε καμιά περίπτωση να πάνε όλα αυτά χαμένα. Ενώ το Ειδικό χωροταξικό για τις ΑΠΕ είναι πρόσφατο (από τον Δεκέμβριο του 2008) και καμιά σχεδόν άδεια εγκατάστασης δεν έχει εκδοθεί ακόμη με βάση το πλαίσιο αυτό, με την προανεφερθείσα Υ.Α. για τα επιπλέον κριτήρια χωροθέτησης 518/05.04.11 το Ει-δικό χωροταξικό για τις ΑΠΕ ουσιαστικά ανατρέπεται με αποτέλεσμα την ακύρωση της μεγάλης πλειοψηφίας των ΜΥΗΕ ως 1,5 MW που αποτελούν το 70% των δυναμέ-νων να υλοποιηθούν ΜΥΗΕ στην χώρα μας. Και αυτό στο όνομα ακραίων ιδεοληψιών υπηρεσιακών και πολιτικών παραγόντων που ζήτησαν και πήραν υπ’ όψιν (σύμφωνα με επίσημη παραδοχή τους σε έγγραφο προς τον Σύνδεσμο μας που κοινοποιήθηκε και σε όλους τους εμπλεκομένους πολιτικούς και υπηρεσιακούς παράγοντες) τις προτάσεις ακραίας περιθωριακής τοπικής περιβαλλοντικής οργάνωσης (Καλλιστώ) του Νομού Δράμας, και δύο ακόμη τοπικών Υπηρεσιών της Ανατολικής Μακεδονίας χωρίς να παρθεί καν γνώμη της Πανεπιστημιακής κοινότητας, του ΕΜΠ, του ΚΑΠΕ, του ΤΕΕ, άλλων επιστημονικών φορέων και ιδρυμά-των, των ενδιαφερομένων επενδυτών και μελετητών κ.λ.π. Το αποτέλεσμα της πλούσιας και σε εξαιρετικό επίπεδο

δημόσιας διαβούλευσης ήταν καταιγιστικό εναντίον του σχεδίου Υπουργικής Απόφασης (171 από τα 174 σχόλια). Επίσης, έγιναν ουσιαστικές προτάσεις από τον ΕΣΜΥΕ και από πολλούς συμμετέχοντες για τα ζητήματα αυτά.

Οι ρυθμίσεις που επιβάλλονται με την ΥΑ 196978/2001 (ΦΕΚ B518_05.04.11) είτε επικαλύπτονται πλήρως από τις υφιστάμενες διατάξεις (ΚΥΑ 49828/2008, Ν. 3734/2009) είτε βρίσκονται σε πλήρη αντίθεση με τις φυσικές συνθήκες ροής των ορεινών υδατορευμάτων.

Η συγκεκριμένη Υ.Α.:

• έχει προκαλέσει τη στασιμότητα του κλάδου των ΜΥΗΕ,

• υπονομεύει την μελλοντική ανάπτυξη τους,

• είναι ατεκμηρίωτη επιστημονικά, απαιτεί ως οικολογική παροχή ύπαρξη νερού βάθους 20 εκατοστών σε ελληνικά ορεινά ποτάμια κάτι που στις περισσότερες περιπτώσεις ορεινών υδατορεμμάτων δεν υφίσταται ούτε στις φυσικές συνθήκες ροής (χωρίς την ύπαρξη οποιασδήποτε ανθρώ-πινης παρέμβασης),

• συσχετίζει ισχύ έργου με απόσταση εκτροπής κάτι που επιστημονικά είναι λανθασμένο,

• δεν λαμβάνει υπ' όψιν τις συγκεκριμένες συνθήκες του κάθε υδατορέμματος (εμπλουτισμός κλπ) και

• δε συνάδει με το συνολικό πνεύμα του Ειδικού Χωρο-ταξικού για τις ΑΠΕ (που προδιαγράφει συνθήκες για την προστασία του τοπικού οικοσυστήματος αλλά επιτρέπει και τις ΑΠΕ να αναπτυχθούν).

και για το λόγο έχουμε αιτηθεί να τροποποιηθεί ριζικά ή και να καταργηθεί η Υ.Α. 518/05.04.11 στο σύνολο της.

Βασικά Προβλήματα που αντιμετωπίζει αυτή την στιγμή ο κλάδος• Ο Εθνικός στόχος για το 2020 που έχει σταλεί στην ΕΕ προβλέπει για τα ΜΥΗΕ ισχύ 300 ΜW ως το 2014 και

Αδιανόητο, αντισυνταγματικό και ανήθικο είναι, η οποιαδήποτε νέα Υπουργική Απόφαση να εφαρμόζεται αναδρομικά στις επενδύσεις που είχαν υποβληθεί εδώ και τρία και πλέον χρόνια με άλλη νομοθεσία περιβαλλοντικής αδειοδότησης με βάση το γεγονός ότι στο αρχικό αίτημα για την άδεια παραγωγής ήταν αναγκαίο να υποβάλλονται και Προκαταρκτικές Περιβαλλοντικές μελέτες.

ΑΠΕ | υδροηλεκτρικά 179 //

350 MW ως το 2020. Και αυτό όταν ήδη έχουν εκδοθεί άδειες παραγωγής έργων που βρίσκονται σε διαδικασία αδειοδότησης περί τα 600 MW. Θεωρούμε ότι πρέπει να αναθεωρηθούν οι στόχοι και να τεθούν στα 1.000 MW για τα ΜΥΗΕ.

• Η συνεχής θεσμοθέτηση νέων Ειδικών Διαχειρι-στικών σχεδίων προστασίας σε όλο και περισσότερες ορεινές περιοχές στις οποίες μπορούν να χωροθετηθούν ΜΥΗΕ (Ροδόπη, Πίνδος, Τζουμέρκα, κ.λ.π.) οδηγεί στην δημιουργία ιδιαίτερα εκτεταμένων ζωνών αποκλεισμού της ίδρυσης ΜΥΗΕ, καθόσον μόνο σε περιφερειακές ζώνες των περιοχών αυτών επιτρέπονται έργα μόνο κατηγορίας Α2. Είναι αδικαιολόγητη, κατά την άποψη μας, η καθιέρωση γενικών κανόνων απόλυτης απαγόρευσης εγκατάστασης Α.Π.Ε. σε περιοχές που διέπονται από κάποιο ειδικό ή γενικό καθεστώς προστασίας, χωρίς εξέταση των συγκε-κριμένων χαρακτηριστικών της περιοχής εγκατάστασης και του προτεινόμενου κάθε φορά έργου. Η εισαγωγή τέτοιων γενικών αποκλεισμών έρχεται σε αντίθεση με το κοινοτικό δίκαιο και συγκεκριμένα την Οδηγία 2009/28 που περιλαμβάνει νομικά δεσμευτικούς στόχους για την διείσδυση των Α.Π.Ε σε όλα τα κράτη μέλη. Απαιτείται η επανεξέταση των Διαχειριστικών μελετών των προστατευ-όμενων περιοχών για να παίρνουν ουσιαστικά υπ’ όψιν το Ειδικό χωροταξικό για τις ΑΠΕ, όπως άλλωστε προβλέπεται και στον Ν.3851/10.

• Η μη ολοκλήρωση των διαχειριστικών μελετών των υδατικών διαμερισμάτων με βάση την οδηγία 60/2000 της Ε.Ε (και παρά το γεγονός ότι η τελευταία παράταση που δόθηκε από την ΕΕ στην χώρα μας έληξε στο τέλος του 2009) έχει οδηγήσει όλες τις επενδύσεις που απαιτούν άδεια χρήσης νερού ή ανανέωση άδειας χρήσης νερού (ύδρευση, άρδευση, υδροηλεκτρικά, θερμικοί σταθμοί, ηλιοθερμικά, γεωθερμία κ.λ.π.) να είναι «στον αέρα». Η αρμόδια Υπηρεσία του ΥΠΕΚΑ είχε δεσμευτεί να ολοκλη-ρωθεί η διαδικασία εντός του 2011. Σύμφωνα με πρό-σφατες πληροφορίες το σύνολο των μελετών διαχεί-ρισης (συνολικά 6 αντί για 14) αναμένεται να τεθούν σε

δημόσια διαβούλευση το νωρίτερο το καλοκαίρι του 2012 + το 6μηνο της δημόσια διαβούλευσης = μέσα 2013 πρώτα αποτελέσματα. Αυτό από μόνο του δημιουργεί ανησυχίες και αβεβαιότητες στο ήδη επιβαρυμένο επενδυτικό κλίμα.

Η εφαρμογή των μελετών δεν πρέπει να δημιουργεί επι-πλέον εμπόδια στην ανάπτυξη νέων ΜΥΗΕ κυρίως στα μεγαλύτερα υδατορεύματα.

Εννοείται ότι στις μελέτες διαχείρισης πρέπει να λαμβάνεται υπ’ όψιν η ανάγκη ενεργειακής αξιοποίησης του πλούσιου μικρουδροδυναμικού της χώρας μας ως βασική προτεραιό-τητα μαζί με την ουσιαστική προστασία του περιβάλλοντος.

Η θέσπιση τυχόν πρόσθετων εμποδίων θα πρέπει να απο-φευχθεί έτσι ώστε να ενθαρρυνθεί η ανάπτυξη ανταγωνι-στικών και φιλικών προς το περιβάλλον έργων.

• Όσον αφορά στη χωροθέτηση ΜΥΗΕ σε αναδασωτέες περιοχές θεωρούμε αδιανόητο να επιτρέπεται η χωροθέ-τηση ΑΠΕ εντός δασικών εκτάσεων και να μην επιτρέπεται σε αναδασωτέες. Οι αυθαιρεσίες της Διοίκησης με οδηγίες κλπ σε ευθεία αντίθεση με τους υφιστάμενους νόμους (που επιτρέπουν την χωροθέτηση ΑΠΕ σε αναδασωτέες περιο-χές) πρέπει να σταματήσουν άμεσα.

• Πολύ σημαντικό πρόβλημα είναι η δυνατότητα του οποιουδήποτε σε όποια φάση της διαδικασίας αδειοδό-τησης να μπορεί να προσβάλει την επένδυση στο ΣΤΕ, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται πολύ μεγάλες καθυστε-ρήσεις και να υφίσταται μεγάλος κίνδυνος όχι μόνο να ακυρωθούν επενδύσεις αλλά να υποστούν σοβαρές ζημίες ή να καταστραφούν οι επενδύτριες εταιρίες ή οι κατασκευ-αστές των έργων.

• Τα σημαντικά θέματα χρηματοδότησης που πλέον είναι κυρίαρχα για όλες τις ΑΠΕ. Οι αβεβαιότητες, οι καθυστε-ρήσεις κ.λ.π. σε ότι σχετίζεται με τον Αναπτυξιακό Νόμο. ■

Πολύ σημαντικό πρόβλημα είναι η δυνατότητα του οποιουδήποτε σε όποια φάση της διαδικασίας αδειοδότησης να μπορεί να προσβάλει την επένδυση στο ΣΤΕ, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται πολύ μεγάλες καθυστερήσεις

Ξυπνάει ο… κοιμισμένος γίγαντας της γεωθερμίας

γεωθερμία δικαίως κατέχει τον τίτλο της πλέον …παρα-μελημένης ΑΠΕ. Τα προσεχή χρόνια, ωστόσο, ο κλάδος αναμένεται να δείξει τη δυναμική του και να αποτελέσει πόλο έλξης σοβαρών επενδύσεων, δεδομένου ότι, μετά από μια σειρά από αποτυχημένες απόπειρες, ανοίγει ξανά το κεφάλαιο «γεωθερμία», με την προκήρυξη, για πρώτη φορά στα χρονικά της Ελλάδας, διεθνών διαγωνισμών για την αξιοποίηση του γεωθερμικού δυναμικού της χώρας.

Ήδη μέσα στο 2011 ολοκληρώθηκε ο διαγωνισμός για την εκμετάλλευση γεωθερμικών πεδίων στις περιοχές Έβρου, Νέστου, Σαμοθράκης και Χίου, ο οποίος κατοχυρώθηκε στην κοινοπραξία Τέρνα Ενεργειακή –ΙΤΑ, το ερευνητικό πρόγραμμα της οποίας αγγίζει τα 190 εκατομμύρια ευρώ και για τις 4 περιοχές. Ενδεικτική του επενδυτικού ενδια-φέροντος που εμφανίζει ο κλάδος είναι η συμμετοχή στο συγκεκριμένο διαγωνισμό των μεγαλύτερων εταιριών που δραστηριοποιούνται στο χώρο της γεωθερμίας, όπως η Ιταλική ENEL SA, η Ισραηλο-αμερικανική ORMAT Int. και η Καναδικών συμφερόντων Hellenic Geothermal Holdings Corp., καθώς και μεγάλες Ελληνικές επιχειρήσεις όπως η ΔΕΗ Ανανεώσιμες Α.Ε. και η Ενεργειακή Αιγαίου, με το χρηματικό ύψος των προσφορών και για τα 4 πεδία να ξεπερνά τα 350 εκατ. Ευρώ.

Νέοι διαγωνισμοίΠρόσθετες επενδύσεις οι οποίες προβλέπεται σε πρώ-τη φάση να φτάσουν τα 100 εκατ. ευρώ αναμένονται και από τους νέους διαγωνισμούς για την εκμετάλλευση εκμε-τάλλευση τεσσάρων γεωθερμικών πεδίων στις περιοχές Ακροποτάμου Καβάλας, Λεκάνη Σπερχειού, Σουσάκι Κο-ρινθίας και την Ικαρία που προκήρυξε το ΥΠΕΚΑ και για τους οποίους έχει ήδη εκδηλωθεί σημαντικό ενδιαφέρον από μεγάλους εγχώριους και ξένους επενδυτικούς ομίλους. Σημειώνεται ότι αν τα αποτελέσματα των ερευνών είναι θετικά, οι επενδύσεις για την εγκατάσταση μονάδων ηλε-κτροπαραγωγής αναμένεται ότι θα φτάσουν τα 200 εκατ. ευρώ (50 εκατ. ευρώ ανά μονάδα).

Πάντως προς το παρόν, υπάρχουν 8MW τα οποία έχουν άδεια παραγωγής – πρόκειται για την άδεια της ΔΕΗ ΑΝΑ-ΝΕΩΣΙΜΕΣ στη Λέσβο - και 340MW αιτήσεις για άδεια παραγωγής. Σημειώνεται ότι βάσει του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τη διείσδυση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέρ-γειας, προβλέπεται εγκατάσταση μονάδων ηλεκτροπαραγω-γής από Γεωθερμία, της τάξης των 20MW εγκατεστημένης ισχύος το 2015 και 120 ΜW το 2020, στόχοι οι οποίοι, σύμφωνα με εκτιμήσεις, θεωρούνται απολύτως ρεαλιστικοί. Για το Δέλτα του ποταμού Νέστου και του ποταμού Έβρου,

5.5ΑΠΕ / γεωθερμία

το εκτιμώμενο δυναμικό ηλεκτροπαραγωγής εκτιμάται σε 4-10 MW εγκατεστημένης ισχύος και 80 - 200 MW θερμι-κής ενέργειας. Για τη Σαμοθράκη το εκτιμώμενο δυναμικό ηλεκτροπαραγωγής μπορεί να φθάσει τα 10 MW, και η θερ-μική ισχύς τα 150 MW ενώ η παραγωγή ενέργειας μπορεί να καλύψει τις ανάγκες ηλεκτροδότησης του νησιού. Στη νότια Χίο το πιθανό εκτιμώμενο δυναμικό ηλεκτροπαρα-γωγής ανέρχεται σε 10 MW, με 150 MW θερμικής ισχύος.

Άμεση εκμετάλλευσηΠέρα από τη χρήση της γεωθερμίας για ηλεκτροπαραγωγή, βέβαια, αυξημένο εμφανίζεται και το ενδιαφέρον για άμεσες χρήσεις της συγκεκριμένης πηγής ενέργειας. Ήδη μέσα στο 2011 δόθηκε το «πράσινο φως» και για την εκμετάλλευση γεωθερμικής ενέργειας για αγροτικές εκμεταλλεύσεις με τη υπογραφή της σχετικής υπουργικής απόφασης. Πρόκειται για μια σημαντική απόφαση η οποία δίνει τη δυνατότητα αξιοποίησης του γεωθερμικού δυναμικού χαμηλής θερ-μοκρασίας σε ανοιχτές καλλιέργειες ή για τη θέρμανση θερμοκηπίων.

Αβαθής γεωθερμίαΣτο μεταξύ, εν μέσω ενός γενικότερου κλίματος που ευνοεί την εξερεύνηση εναλλακτικών μορφών θέρμανσης – αυξη-μένες τιμές πετρελαίου κ.λπ – τα συστήματα αξιοποίησης της λεγόμενης «αβαθούς γεωθερμίας», έχουν αρχίσει να γίνονται όλο και πιο δημοφιλή. Πρόκειται για συστήματα κλιματισμού τα οποία μπορούν να αντλούν θερμότητα από το υπέδαφος και να την αξιοποιούν για τη θέρμανση των εσωτερικών χώρων ή, το καλοκαίρι, να αφαιρούν θερμό-τητα από το κτίριο αποδίδοντάς την στο υπέδαφος. Σημει-ώνεται ότι ο εν λόγω κλάδος ολοένα και εμπλουτίζεται με νέες επιχειρήσεις οι οποίες «ποντάρουν» στην εναλλακτική αυτή πηγή ενέργειας. Μάλιστα, μέσα στο 2011 ο κλάδος απέκτησε και τον επίσημο φορέα του, τον Ελληνικό Σύν-δεσμο Επιχειρήσεων Γεωθερμίας & Εναλλακτικών Πηγών Ενέργειας, συντομογραφικά ΕΣΕΓΕΠΕ, ο οποίος ξεκίνησε δυναμικά με ιδρυτικά μέλη τις 17 κυριότερες επιχειρήσεις του τομέα.

Πάντως, σε κάθε περίπτωση, είτε σε επίπεδο άμεσης χρήσης

είτε σε επίπεδο ηλεκτροπαραγωγής – στο οποίο εντοπίζεται και το μεγαλύτερο ενδιαφέρον από άποψη αντικτύπου στην εθνική οικονομία – η γεωθερμία αποτελεί έναν κλάδο στον οποίο, βάσει εκτιμήσεων, η Ελλάδα εμφανίζει συγκριτικά πλεονεκτήματα ενώ, αποδεδειγμένα πλέον, είναι σε θέση να προσελκύσει σημαντικά επενδυτικά κονδύλια.

ΑγκυλώσειςΤο όλο ζήτημα, λοιπόν, στο εξής έγκειται στο να διασφα-λισθεί ότι οι όποιες επενδύσεις δε θα μείνουν στα χαρτιά εξαιτίας λανθασμένων χειρισμών ή άλλου τύπου αγκυλώ-σεων, μία εκ των οποίων θεωρείται βέβαιο ότι θα προέλθει από το «μέτωπο» των τοπικών κοινωνιών και τα αντίστοιχα επιχειρήματα οικιστικής και περιβαλλοντικής υποβάθμισης, τα οποία έχουν ήδη αρχίσει να εκφράζονται, και μάλιστα σε αρκετές περιπτώσεις με τη συναίνεση των τοπικών φορέων. Ειδικά στην περίπτωση της γεωθερμίας η συναίνεση των τοπικών κοινωνιών θα πρέπει να θεωρείται μείζονος ση-μασίας δεδομένου του βεβαρυμένου ιστορικού της χώρας στην περίπτωση της Μήλου, όπου η πρώτη απόπειρα κατά τη δεκαετία του 1980 για αξιοποίηση του γεωθερμικού δυναμικού δεν είχε αίσιο τέλος, καθώς λανθασμένοι χει-ρισμοί οδήγησαν σε μη αναμενόμενα αποτελέσματα περι-βαλλοντικής φύσεως, με αποτέλεσμα οι τοπικές αντιδράσεις να βάλουν φρένο στην ολοκλήρωση της επένδυσης. Μην ξεχνάμε ότι πρόκειται για έναν κλάδο με τον οποίο, εξαι-τίας της «ακινησίας» των προηγούμενων χρόνων, δεν έχει επέλθει η απαραίτητη εξοικείωση, κάτι το οποίο καθιστά τη δημιουργία του απαραίτητου κλίματος ασφάλειας, με ταυ-τόχρονη παρουσίαση όλων των παραμέτρων του κλάδου στις πραγματικές του διαστάσεις, μία από τις βασικότερες προϋποθέσεις ώστε οι δρομολογούμενες επενδύσεις να φτάσουν στο τελικό στάδιο υλοποίησής τους. ■

// 182 greek energy 2012 | ΑΠΕ | γεωθερμία

Ο ενεργειακός τομέας στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, βασίζεται ολοένα και περισσότερο στις ανανεώσιμες πη-γές ενέργειας. Ένας ξεχωριστός και σημαντικός κλάδος αξιοποίησης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας είναι ο κλιματισμός των κτιρίων, ήτοι η εξασφάλιση της θέρμανσης – ψύξης και ζεστού νερού χρήσης ενός κτιρίου σε ετήσια βάση, και ταυτόχρονα την κατάργηση των συμβατικών μορ-φών ενέργειας. Ένας τρόπος επίτευξης του σκοπού αυτού, είναι και η εκμετάλλευση της ενέργειας του υπεδάφους προς την εξασφάλιση της θέρμανσης – ψύξης κτιρίων, δηλαδή η εφαρμογή γεωθερμικών συστημάτων κλιματισμού.

Ο όρος Γεωθερμία αναφέρεται στην εκμετάλλευση της ενέργειας των επιφανειακών ή βαθύτερων στρωμάτων των γεωλογικών σχηματισμών καθώς και του υπογείου ή και επιφανειακού υδροφόρου ορίζοντα της γης. Με την εκμε-τάλλευση της αβαθούς γεωθερμίας μπορούν να καλυφθούν οι ενεργειακές απαιτήσεις για θέρμανση, ψύξη, ζεστό νερό χρήσης σε κάθε είδους κτίριο (κατοικίες, ξενοδοχεία, Νο-σοκομεία κλπ), αλλά και η θέρμανση πισίνας. Επιπλέον, η αβαθής γεωθερμία θεωρείται 100% ανανεώσιμη πηγή ενέργειας αφού καταργεί την ανάγκη για λέβητα πετρελαίου, φυσικού αερίου ή για συμβατικά κλιματιστικά. Ένα γεω-θερμικό σύστημα κλιματισμού λειτουργεί με κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας. Η κατανάλωση αυτή είναι μικρή διότι η θερμοκρασία του υπεδάφους είναι πολύ κοντινή στην επιθυμητή θερμοκρασία στο εσωτερικό του κτιρίου.

Ο Ελληνικός Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Γεωθερμίας & Εναλ-λακτικών Πηγών Ενέργειας, γνωστός ως ΕΣΕΓΕΠΕ αριθμεί 17 ιδρυτικά μέλη τα οποία είναι από τις κυριότερες επιχειρή-σεις του τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Βασικός στόχος και σκοπός του συνδέσμου αυτού είναι η εξέλιξη και εδραίωση των γεωθερμικών εφαρμογών, τόσο στο εσωτερικό όσο και διεθνώς. Ο σύνδεσμος προωθεί την κατασκευή συστημάτων κλιματισμού με καθαρά πράσινη συμπεριφορά, που θα συνεισφέρουν στη διατήρηση της βιοποικιλότητας της ευρείας περιοχής του εκάστοτε έργου.

Ο ΕΣΕΓΕΠΕ συνεισφέρει και εμπράκτως στη διάδοση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας μέσω συνεργασιών με ορ-γανισμούς, ινστιτούτα και εκπαιδευτικά ιδρύματα της Ελ-λάδας και του εξωτερικού. Αναπόσπαστα μέρη αυτής της προσπάθειας αποτελούν τα ερευνητικά προγράμματα, η ορ-γάνωση σεμιναρίων και συνεδρίων και πλήθος ενεργειών ενημέρωσης για τα ανεξάντλητα προτερήματα της χρήσης των Α.Π.Ε. Τέλος, με την ενεργή συμμετοχή του συνδέσμου στα πολιτικά δρώμενα και με την ομαδική «φωνή» των με-λών για φιλικές προς το περιβάλλον τεχνολογίες ο στόχος του φαντάζει άκρως πραγματοποιήσιμος.

Μόνο οι πιστοποιημένες επιχειρήσεις – ιδρυτικά μέλη του Ελληνικού Συνδέσμου Επιχειρήσεων Γεωθερμίας & Εναλ-λακτικών Πηγών Ενέργειας έχουν το δικαίωμα χρήσης του σήματος ΕΣΕΓΕΠΕ.

Εκμετάλλευση της γεωθερμίας σε συστήματα κλιματισμού

Ελληνικός Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Γεωθερμίας & Εναλλακτικών Πηγών Ενέργειας

AID ENGINEERINGΝ. Κηφισιά, Τ/Φ: 2108003784, [email protected], www.aidengineering.gr

AM ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΗΘεσσαλονίκη, Τ/Φ: [email protected], www.geothermia.gr

ΓΕΩΕΝΕΡΓΕΙΑΓιαννιτσά, Τ: [email protected], www.geoenergia.gr

ΔΕΛΤΑ ΤΕΧΝΙΚΗ ΑΚΒΕΤΤΕΜοσχάτο, Τ: [email protected], www.deltatechniki.gr

EDAFODRILLΠετρούπολη, Τ: [email protected], www.edafodrill.gr

ΕRGON EQUIPMENT ΑΕΤΕΓέρακας, Τ: [email protected], www.ergon.com.gr

ΘΕΟΔΟΣΟΥΔΗΣ Ε.Π.Ε.Θεσσαλονίκη, Τ: [email protected], www.theodosoudis.gr

ΘΕΡΜΟΓΚΑΖ ΑΕΠαλλήνη, Τ: [email protected], http://www.thermogea.gr/

ΙNTERPLAST Α.Ε.Θεσσαλονίκη / Αθήνα, Τ: 2310795531, 2106209909www.interplast.gr

ΜΑRΑC ELECTRONICS S.A.Πέραμα, T: [email protected], www.marac.gr

NRGAZ TEXNIKH Κ.ΧΑΤΖΗΜΩΥΣΙΑΔΗΣ Π.ΜΠΟΥΣΚΑΣ Ο.Ε.Θεσσαλονίκη, T: [email protected], www.nrgaz.gr

ΠΡΑΣΣΕΙΝ ΚΤΗΡΙΑ Ο.Ε.Ζωγράφου, T: [email protected], www.builditgreen.gr

SCH CO ΕΛΛΑΣΘεσσαλονίκη / Αθήνα, T: 2109690420, [email protected], www.schueco.gr

SIGMA S.A.Βόλος, T: [email protected], www.sigma-sa.com

SWEDTHERMΘεσσαλονίκη, T: [email protected], www.swedtherm.gr

ΤHERMIA Ο.Ε.Θεσσαλονίκη, T/Φ: [email protected], www.thermia.gr

WATTERKOTTEΝάουσα, T: [email protected], www.geothermia.com

Οι εταιρείες μέλη του ΕΣΕΓΕΠΕ

Ο ρόλος της συμπαραγωγής ηλεκτρισμού και θερμότητας

Σήμερα, δύσκολα μπορεί να ισχυριστεί κανείς ότι η Ευρώ-πη έχει την πολυτέλεια να σπαταλά Ενέργεια. Η Ασφάλεια Εφοδιασμού παίζει κρίσιμο ρόλο στην οικονομική και πο-λιτική ζωή του κάθε Κράτους-Μέλους, κάτι που σημαίνει ότι η Ευρώπη πρέπει να κινηθεί με βάση ένα περισσότερο αποδοτικό ενεργειακά σύστημα. Η Ευρωπαϊκή Ένωση (EE) έχει δεσμευθεί να μειώσει τις εκπομπές αερίων ρύπων κατά 80-95%, σε σχέση με τα επίπεδα του 1990, μέχρι το 2050. Τα «χωρίς άνθρακα» ενεργειακά σενάρια της ΕE έχουν ως στόχο την αύξηση της αποδοτικότητας των συστημάτων και την άρση των υφιστάμενων περιορισμών που αφορούν τις ΑΠΕ. Η έκθεση της COGEN EUROPE με τη συμμετοχή του Ελληνικού Συνδέσμου Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού και Θερμότητας, ΕΣΣΗΘ, με τίτλο “COGENERATION 2050”1 αναδεικνύει το ρόλο που παίζει η Συμπαραγωγή, για την επίτευξη των στόχων αυτών, ξεπερνώντας τα όρια που τέθηκαν για το 2020 θέτοντας ως ορίζοντα το 2050, όπου η παροχή ηλεκτρικής ενέργειας θα είναι τελείως δια-φορετική σε σχέση με τη σημερινή κατάσταση.

Ποια θα είναι η συνεισφορά της ΣΗΘ το 2050;Με βάση την αποτίμηση του Ευρωπαϊκού Σχεδίου Εξοικονό-μησης Ενέργειας (2011), η Κομισιόν προσδιόρισε ένα πρό-σθετο οικονομικό δυναμικό για τη Συμπαραγωγή, της τάξης των 350 TWh ηλεκτρικής ενέργειας, κάτι που αντιστοιχεί σε

15-20 Mtoe ετήσιας εξοικονόμησης πρωτογενούς ενέργει-ας, αποφεύγοντας εκπομπές αερίων ρύπων που κυμαίνονται σε 35-50 εκατομμύρια τόνους CO2. Μελέτες κατέγραψαν τις ευρωπαϊκές ενεργειακές εκροές του 2008 και δημιούργησαν ένα εφικτό σενάριο ενεργειακών εκροών για το 20502, όπου χρησιμοποιήθηκαν οι υπάρχουσες δημοσιευμένες εκτιμήσεις και προβολές για την προσφορά και ζήτηση Ενέρ-γειας, σε συνδυασμό με όλα τα σχετικά διαθέσιμα έγγραφα από τη Γ.Δ. Ενέργειας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Τι είναι η Συμπαραγωγή Ηλεκτρισμού και ΘερμότηταςΣυμπαραγωγή ΗΘ είναι η ταυτόχρονη παραγωγή ηλεκτρι-σμού και θερμότητας, ψύξης ή μηχανικής ενέργειας από την ίδια διαδικασία. Η κεντρική και πλέον βασική αρχή της Συμπαραγωγής είναι ότι, προκειμένου να μεγιστοποιηθεί η ενεργειακή απόδοση, τα συστήματα θα πρέπει οι τοπι-κές ανάγκες για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, θερμό-τητας, ψύξης, κλπ, να αντιμετωπίζονται σε τοπικό επίπεδο. Η Συμπαραγωγή προσφέρει, ως εκ τούτου, εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας που κυμαίνεται μεταξύ 15-40%, σε σύγκριση με την χωριστή παραγωγή ηλεκτρικής και θερμι-κής ενέργειας από συμβατικούς σταθμούς παραγωγής και λέβητες. Η αρχή της Συμπαραγωγής εφαρμόζεται για κάθε καύσιμο, άρα είναι κατάλληλη και για χρήση βιομάζας.

του Κων/νου Γρ. ΘεοφύλακτουΠροέδρου του ΕΣΣΗΘ

6συμπαραγωγή

ΣΥΜΠΑΡΑΓΩΓΗ 185 //

Ροή Ενέργειας στην Ευρωπαϊκή Οικονομία το 2008 Η συνολική πρωτογενής ενέργεια που καταναλώθηκε στην Ευρώπη για το 2008 και ανέρχεται σε 20859 TWh, καθώς και τα διάφορα στάδια μετασχηματισμού της προς την τε-λική χρήση (δεξί τμήμα του διαγράμματος) απεικονίζονται στο διάγραμμα Sankey (Διάγραμμα 1). Οι τύποι των καυσί-μων που καταναλώθηκαν, απεικονίζονται με διαφορετικές γραμμές στο ενεργειακό διάγραμμα ροής. Εισέρχονται στην ευρωπαϊκή οικονομία, (αριστερό τμήμα του διαγράμματος) κινούνται και διαφοροποιούνται μέχρι την τελική χρήση, ή χάνονται εντελώς (κάθετες γραμμές). Το ενεργειακό μείγμα του 2008, απεικονίζει καθαρά την κυριαρχία των ορυκτών καυσίμων, με μια όμως σημαντική αύξηση του ποσοστού των Α.Π.Ε. Επίσης παρατηρείται ότι η κατανάλωση πετρε-λαίου παραμένει εντυπωσιακά μεγάλη και φαίνεται η στενή σχέση του με τις μεταφορές.

Εντυπωσιακές είναι οι μεγάλες θερμικές απώλειες κατά την παραδοσιακή διαδικασία παραγωγής ηλεκτρικής ενέργει-ας, με χρήση όλων των τύπων καυσίμου. Οι συνολικές απώλειες του συστήματος, για το 2008, ανέρχονται σε 7754 TWh, ποσοστό 37% της πρωτογενούς ενέργειας, με τις μεγαλύτερες απώλειες να καταγράφονται στον τομέα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.

Η Συνεισφορά της Συμπαραγωγής το 2008Σήμερα, η Συμπαραγωγή χρησιμοποιείται ευρέως στην Ευρώπη, σε ποικιλία εφαρμογών. Μεγάλο μέρος της Ευ-ρωπαϊκής βιομηχανίας παράγει την απαιτούμενη θερμική ή ψυκτική ενέργεια που χρειάζεται, με χρήση συστημάτων Συμπαραγωγής, ενώ η συμπαραγόμενη ηλεκτρική ενέρ-γεια που παράγεται σε τοπικό επίπεδο, διοχετεύεται στο Δίκτυο. Από το 2008 έως το 2011, το 11% περίπου της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας στην Ευρώπη, προέρχε-ται από συστήματα Συμπαραγωγής ΗΘ, εξοικονομώντας, κατ’ ελάχιστο 10% πρωτογενούς ενέργειας σε σύγκριση με τη χωριστή παραγωγή θερμικής και ηλεκτρικής ενέργειας. Μάλιστα, με τη χρήση σύγχρονου εξοπλισμού, η εξοικο-νόμηση πρωτογενούς ενέργειας ανέρχεται στο 25%, όπως αναφέρει η Δανία στην έκθεσή της για το εθνικό ενεργειακό

δυναμικό της χώρας.

Οι εγκαταστάσεις Συμπαραγωγής εξελίσσονται και προ-σαρμόζονται με βάση τις σύγχρονες απαιτήσεις της αγο-ράς για θερμότητα και ηλεκτρική ενέργεια. Η αυξανόμενη ζήτηση για ψύξη, επιτυγχάνεται πλέον μέσω των μονάδων τριπαραγωγής, αφού καλύπτουν, για τα κτήρια ή τη βιομη-χανία, παράλληλα με τις ανάγκες για θέρμανση, τις ανάγκες για ψύξη, καθώς και της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Οι Συμπαραγωγοί χρησιμοποιούν βραχυπρόθεσμη απο-θήκευση θερμότητας, ώστε να διατηρήσουν την υψηλή απόδοση των συστημάτων και να διασφαλίσουν την αδι-άλειπτη παροχή θερμότητας. Επίσης χρησιμοποιούν πιο ευέλικτους τρόπους λειτουργίας, με σκοπό την ικανοποί-ηση της αυξανόμενης ζήτησης για ελεγχόμενη παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, επιτυγχάνοντας την εξισορρόπηση της διακοπτόμενης λειτουργίας των ΑΠΕ στο Δίκτυο, λό-γω μετεωρολογικών συνθηκών. Η Συμπαραγωγή πολύ μικρής κλίμακας, έως 50 kWe, γίνεται εμπορικά βιώσιμη, προσφέροντας τη δυνατότητα σε ανεξάρτητα νοικοκυριά να παράγουν από μόνα τους ηλεκτρική ενέργεια, απελευ-θερώνοντας τα μεγάλα εργοστάσια παραγωγής από τον ρόλο αυτό. Επίσης ελαφρύνονται τα δίκτυα διανομής και παράλληλα καλύπτονται όλες οι ανάγκες του νοικοκυριού για θέρμανση και ζεστό νερό χρήσης.

Ροή Ενέργειας στην Ευρωπαϊκή Οικονομία το 2050 Μακροπρόθεσμα, στην περίπτωση που η Ευρώπη ακολου-θήσει το σενάριο της υψηλής αποδοτικότητας, η Συμπαρα-γωγή μπορεί να επεκταθεί ευρύτερα, σε συνδυασμό με τη

Διάγραμμα 1: Ενεργειακή παροχή και ζήτηση στην Ευρώπη το 2008 (TWh)

Διάγραμμα 2: Ενεργειακή παροχή και ζήτηση στην Ευρώπη το 2050 (TWh) 3

1 Ολοκληρωμένα, η μελέτη εμφανίζεται στον ιστότοπο του ΕΣΣΗΘ, www.hachp.gr

2 Η COGEN Europe έχει δημιουργήσει τη μελέτη αυτή, βασι-ζόμενη στα Διαγράμματα 1 & 2

3 Πηγές: Eurostat 2010, που επιβεβαιώνονται από την Eurelectric Power Statistics και την EC Energy Trends για το 2030

// 186 greek energy 2012 | ΣΥΜΠΑΡΑΓΩΓΗ

χρήση συστημάτων ΑΠΕ, για μεγαλύτερη αποδοτικότητα και σταθερότητα.

Το διάγραμμα Sankey (Διάγραμμα 2) παρουσιάζει το υποθε-τικό σενάριο της ΕΕ για το 2050 και τις επιπτώσεις από αυτή τη στρατηγική: μετατόπιση από τα συμβατικά καύσιμα στις ΑΠΕ για παραγωγή ηλεκτρικής και θερμικής ενέργειας, αλ-λαγή από το πετρέλαιο στην ηλεκτρική ενέργεια στον τομέα των μεταφορών και στροφή σε μια πολιτική προσέγγισης της παραγωγής ενέργειας με συστήματα υψηλής απόδοσης, με ταυτόχρονη επέκταση της Συμπαραγωγής.

Την περίοδο 2008-2050, ενώ η συνολική ζήτηση ενέργειας μειώνεται κατά 20%, δηλαδή από 13105 TWh σε 10755 TWh, οι μειώσεις στα συμβατικά καύσιμα συμβαδίζουν με τις αιχμηρές αυξήσεις της χρήσης των βιοκαυσίμων (βιο-μάζα και βιοαέριο). Η χρήση των βιοκαυσίμων στην πα-ραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας είναι μια θερμική διεργασία καύσης, στην οποία η Συμπαραγωγή ταιριάζει απόλυτα. Το 2050, ένα σημαντικό ποσοστό βιοκαυσίμων μπορεί να τροφοδοτεί εγκαταστάσεις Συμπαραγωγής ΗΘ Υψηλής Αποδοτικότητας (ΣΗΘΥΑ). Τα δύο πιο εντυπωσιακά στοι-χεία του παρουσιάζει το Διάγραμμα 2, είναι η μείωση της κατανάλωσης του πετρελαίου στο σύστημα συνολικά, κα-θώς οι μεταφορές στρέφονται προς την ηλεκτρική ενέργεια (ΗΕ) και η τεράστια μείωση των απωλειών κατά τη διαδικα-σία παραγωγής ΗΕ σε συνδυασμό ΑΠΕ και Συμπαραγωγής.

Η συμβολή της Συμπαραγωγής το 2050: κάλυψη μελλοντικής ζήτησης για ΗΕΣτο σενάριο αυτό, οι ποσότητες ηλεκτρικής ενέργειας που απαιτούνται από την ευρωπαϊκή οικονομία μέχρι το 2050 αναμένεται να αυξηθούν κατά 28% περίπου, κατά 4300 TWhe. Με την πάροδο των χρόνων, η αλλαγή των τεχνο-λογιών παραγωγής θερμικής ενέργειας θεωρείται σίγουρη, καθώς η Ευρώπη θέτει ως στόχο μια στρατηγική «χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα». Σίγουρα, θα υπάρ-ξουν όρια για το βαθμό ανάπτυξης της Συμπαραγωγής, όπως απεικονίζεται στο Διάγραμμα 2, οριοθετώντας ου-σιαστικά με αυτόν τον τρόπο την ταυτόχρονη παραγωγή ηλεκτρισμού και θερμότητας στο 26%. Η αμείωτη παρα-γωγή ηλεκτρικής ενέργειας, μέσω θερμικής κατεργασίας, συνεπάγεται απώλειες θερμότητας, κάτι που φαίνεται και στο Διάγραμμα 2. Παρά το γεγονός ότι η παραγωγή ηλε-κτρικής ενέργειας από την αιολική ενέργεια ή από Φ/Β δεν έχει θερμικές απώλειες, η παραγωγή με τη χρήση πυρηνι-κής ενέργειας ή των υπόλοιπων ορυκτών καυσίμων, ως πρωταρχικό καύσιμο, απελευθερώνει μεγάλες ποσότητες θερμότητας στο Περιβάλλον. Οι αλλαγές στην παροχή καυσίμων για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας μέχρι το 2050 δίνουν έμφαση στην ελάττωση της ηλεκτροπαραγω-γής από σταθμούς που καλύπτουν τα «φορτία βάσης». Το φορτίο βάσης παράγεται από σταθμούς ηλεκτρικής ενέργει-ας, που είναι συνεχώς διαθέσιμες και λειτουργούν καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, μέρα και νύχτα. Το 2011, η μέγιστη εγκατεστημένη ισχύς φορτίου βάσης είναι 633 GWe, περί-

που 79% της συνολικής. Σύμφωνα με το σενάριο, το 2050, με τις αλλαγές στην κατανομή των καυσίμων, το μέγεθος των 540 GWe εγκατεστημένης ισχύος, περίπου το 46% της συνολικής ισχύος, θα μπορούσε να παράγεται ως «φορτίο βάσης». Το χαμηλό ποσοστό της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας από συμβατικά καύσιμα, που εμφανίζεται στο σε-νάριο για το 2050, το οποίο σήμερα αποτελεί ουσιαστικά το φορτίο βάσης, πιέζει, ώστε τα δίκτυα διανομής να δια-τηρήσουν την αξιοπιστία τους. Σήμερα, οι εγκαταστάσεις Συμπαραγωγής προσφέρουν αξιοπιστία στην παραγωγή της ΗΕ, συμβάλλοντας στη σταθερότητα του φορτίου βάσης. Το 2050, οι μονάδες Συμπαραγωγής, σε όλο το εύρος ισχύος, από λίγα kW έως και πολλά MW, θα παίξουν σημα-ντικό ρόλο, εξισορροπώντας τις διακυμάνσεις των ΑΠΕ και εξασφαλίζοντας την απαιτούμενη προβλέψιμη παραγωγή ΗΕ. Η παραγωγή ΗΕ σε τοπικό επίπεδο, σημαίνει λιγότε-ρες απώλειες στη διανομή και μεταφορά, ενώ παράλληλα ελαχιστοποιεί την ανάγκη για τη δαπανηρή ενδυνάμωση και επέκταση των Δικτύων.

Μέχρι το 2050 και με βάση το σενάριο υψηλής αποδοτικό-τητας, η ηλεκτρική ενέργεια από Συμπαραγωγή θα ισούται περίπου με το 26% της συνολικής παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στην ΕΕ, αυξανόμενη από 370 TWh το 2008 σε 1145 TWh το 2050. Αυτή η αύξηση σχετίζεται κυρίως με την άνοδο της προσφοράς για ηλεκτρική ενέργεια από ΑΠΕ και της θερμότητας που σχετίζεται με το 44% των καυσίμων προερχόμενων από βιοκαύσιμα. Μέχρι το 2050, σχεδόν τα δύο τρίτα της συνολικής ενεργειακής παραγωγής των εγκα-ταστάσεων ΣΗΘ θα προέρχεται από ΑΠΕ και περίπου ένα 18% θα παράγεται από τεχνολογίες «χωρίς καύση», όπως η γεωθερμία και οι ηλιακές εγκαταστάσεις. Το υπόλοιπο θα προέρχεται από τα ορυκτά καύσιμα.

Για την επίτευξη της πολιτικής για στοχευμένη εξοικονόμη-ση πρωτογενούς ενέργειας, η Συμπαραγωγή συνεισφέρει σημαντικά στην ενεργειακή απόδοση και την εξασφάλιση παροχής ηλεκτρικής ενέργειας για το 2050. Η δυνατότητα αυτή μπορεί να αξιοποιηθεί μόνο εάν οι φορείς χάραξης ενεργειακής πολιτικής αναλύσουν και αξιολογήσουν τα επίμονα οικονομικά και μη-οικονομικά εμπόδια της Συμπα-ραγωγής και υιοθετήσουν μια πιο ολοκληρωμένη προσέγ-γιση για την προσφορά και τη ζήτηση της Ενέργειας, όπου η ανάπτυξη των έξυπνων δικτύων -smart grids-, για τα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς επίσης και για τα δίκτυα αερίου και θερμότητας πρέπει να επεκταθεί τόσο σε μικρής όσο και σε μεγάλης κλίμακας επίπεδο.

Η μελέτη καταλήγει στο συμπέρασμα ότι στην Ευρώπη, εκτός από μια ισχυρή βραχυπρόθεσμη ανάπτυξη τεχνολο-γιών όπως η Συμπαραγωγή για βελτιστοποίηση της ενεργει-ακής απόδοσης, χρειάζεται μια ολοκληρωμένη προσέγγιση της προσφοράς και ζήτησης ενέργειας που θα αποφέρει μακροπρόθεσμα θετικά αποτελέσματα. ■

Συνεχής ροή ειδήσεων

Ό,τι συμβαίνει στο προσκήνιο και το παρασκήνιο

δημοσιογραφικό ενημερωτικό portal αποκλειστικά για το χώρο της ενέργειας

Ανοίγει η αγορά (και οι ευκαιρίες) της ενεργειακής εξοικονόμησης

Μια νέα μεγάλη νέα αγορά η οποία υπολογίζεται ότι μπορεί να κινητοποιήσει κεφάλαια άνω των 20-30 δισ. ευρώ μέσα στην ερχόμενη δεκαετία και να αναζωογονήσει τους ημιθα-νείς σήμερα κλάδους των κατασκευών και των οικοδομικών υλικών ανοίγει στον τομέα της εξοικονόμησης ενέργειας με αιχμή την βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων.

Η Ελλάδα παρότι είναι μια από τις ενεργειακά πιο σπάταλες χώρες στην Ευρωπαϊκή Ένωση λόγω της παλαιότητας και της πρόχειρης κατασκευής του κτιριακού δυναμικού της (ο κτιριακός τομέας καταναλώνει το 40% της συνολικής ενέργειας με τη μέση ετήσια κατανάλωση ενέργειας στις κατοικίες να κυμαίνεται μεταξύ 150-230 kWh/m2), μόλις τώρα αρχίζει με δειλά βήματα να οργανώνει την ενεργει-ακή πολιτική της προς την κατεύθυνση της αξιοποίησης προγραμμάτων βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης σε κατοικίες και κτίρια του Δημόσιου τομέα. Η ενεργειακή «ένδεια» του κτιριακού δυναμικού της χώρας είναι άλλωστε και ο μαγνήτης που αναμένεται να προσελ-κύσει το ενδιαφέρον και τα κεφάλαια των εξειδικευμένων εταιρειών παροχής ενεργειακών υπηρεσιών (ΕSCO’S), μέσω των οποίων μελλοντικά θα γίνουν και οι μεγάλες «μπίζνες» στον τομέα της εξοικονόμησης ενέργειας με πα-ρεμβάσεις μεγάλης κλίμακας τόσο στα κτίρια του δημοσίου

όσο και του ιδιωτικού τομέα (γραφεία, νοσοκομεία, αθλη-τικές εγκαταστάσεις, σχολεία, βιομηχανικές μονάδες κ.α).Το ενδιαφέρον από τέτοιες εταιρείες που γνωρίζουν μεγάλη άνθιση στις αναπτυγμένες ενεργειακά αγορές της Ευρώπης με προεξάρχουσα τη Γερμανία, είναι έντονο όπως φάνηκε και από τη συμμετοχή δεκάδων εξ αυτών στο πρώτο πιλο-τικό πρόγραμμα ενεργειακών παρεμβάσεων σε 7 κτίρια του Δημοσίου που ξεκίνησε να υλοποιεί το ΚΑΠΕ με χρηματο-δότηση από το ΕΣΠΑ. Οι εταιρείες αυτές αναλαμβάνουν στην ουσία να χρηματο-δοτήσουν με ίδια κεφάλαια το έργο για λογαριασμό του ιδιώτη ή του δημοσίου ενώ το κέρδος τους προκύπτει σε βάθος χρόνου από την εξοικονόμηση ενέργειας που επι-τυγχάνεται, είτε από την συνεκμετάλλευση. Ο χρήστης δεν χρειάζεται να δεσμεύσει κεφάλαια ούτε να επενδύσει αρχικό κεφάλαιο καθώς οι ESCOs προσφέρουν ολοκληρωμένες υπηρεσίες οι οποίες στην απλούστερη μορφή τους περι-λαμβάνουν από την απλή ενεργειακή επιθεώρηση, μέχρι τον σχεδιασμό, την υλοποίηση και την συντήρηση του έργου.

Υπάρχει το θεσμικό πλαίσιοΠαρά τα κενά που ακόμη εντοπίζονται, το απαραίτητο θε-σμικό πλαίσιο (Κανονισμός Ενεργειακής Απόδοσης των

7εξοικονόμηση

Κτιρίων, ενεργειακοί επιθεωρητές, Εταιρείες Παροχής Ενερ-γειακών Υπηρεσιών, Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Ενερ-γειακή Αποδοτικότητα κ.α) υπάρχει πλέον και υποστηρίζει στα πρώτα βήματά τους τα προγράμματα εξοικονόμησης που «τρέχουν» στην αγορά, κάποια ταχύτερα και άλλα με αργό βηματισμό.

Το πρόγραμμα «Εξοικονόμηση Κατ’ Οίκον» που πέρα-σε από σαράντα κύματα μέχρι να προκηρυχθεί το 2011, έχει βρει μεγάλη ανταπόκριση από τουλάχιστον 40.000 ιδιοκτήτες παλαιών κατοικιών που έχουν υποβάλει αιτή-σεις ώστε να εκμεταλλευτούν τις επιδοτήσεις επιτοκίου και το ρευστό που προσφέρει, και να χρηματοδοτήσουν παρεμβάσεις ενεργειακής αναβάθμισης στα σπίτια τους. Τα προβλήματα των τραπεζών ωστόσο καθυστερούν την εφαρμογή του προγράμματος και είναι ενδεικτικό πως πα-ρά την ικανοποιητική ανταπόκριση μέχρι και τις αρχές του 2012 οι προεγκρίσεις δεν ξεπερνούσαν τις 25.000 ενώ είχαν διατεθεί μόλις 5 εκατ. ευρώ ως προκαταβολές από το σύνολο των 800 εκατ. ευρώ που είναι διαθέσιμα από το ΕΤΕΑΝ και τις συμμετέχουσες τράπεζες.

Μεγάλη ανταπόκριση συνάντησε και το πρόγραμμα «ΕΞΟΙ-ΚΟΝΟΜΩ» στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, που «τρέχει» το ΚΑΠΕ. Τον Ιανουάριο του 2012 πήραν πράσινο φως ώστε να υπαχθούν στο ΕΠΑΝ ΙΙ και να συγ-χρηματοδοτηθούν με 83,4 εκατ. ευρώ, συνολικά 106 από τις 191 προτάσεις που κατατέθηκαν. Μέσω του προγράμμα-τος χρηματοδοτούνται δράσεις και παρεμβάσεις σε κτίρια, κοινόχρηστους χώρους, στις δημοτικές μεταφορές και σε ενεργοβόρες δημοτικές εγκαταστάσεις, καθώς και προ-γράμματα ευαισθητοποίησης των πολιτών.

Το πλέον φιλόδοξο και συνάμα δύσκολο στην υλοποίησή του πρόγραμμα για την εξοικονόμηση ενέργειας που βρί-σκεται στα σκαριά είναι το «Χτίζοντας το Μέλλον». Μέσα από αυτό στόχος είναι να πεισθούν εκατομμύρια πολίτες

και επαγγελματίες να ανακαινίσουν εν μέσω οικονομικής κρίσης τις κατοικίες και τις κτιριακές εγκαταστάσεις τους χωρίς επιδοτήσεις και οικονομικά κίνητρα αλλά με εθε-λοντικές συμφωνίες για εκπτώσεις τουλάχιστον 25% σε υλικά και υπηρεσίες από τη βιομηχανία και το εμπόριο. Το πρόγραμμα προβλέπει τρία εκατομμύρια παρεμβάσεις για εξοικονόμηση ενέργειας σε περίπου 1,5 εκατομμύριο κατοικίες, διαμερίσματα και εμπορικά κτίρια σε όλη τη χώρα με ορίζοντα υλοποίησης ως το 2020. Στις παρεμβάσεις πε-ριλαμβάνονται αντικατάσταση κουφωμάτων, εγκατάσταση διπλών τζαμιών, ηλιακών συλλεκτών, μονώσεις σε οροφές και προσόψεις, εγκατάσταση καυστήρων, συστημάτων ψύξεων-θέρμανσης, κ.α

Στο πρόγραμμα έχουν δεσμευτεί να συμμετάσχουν τουλάχι-στον δώδεκα κλάδοι των κατασκευών, από τους τομείς των τεχνικών εταιρειών, του αλουμινίου, της μόνωσης, των υα-λοπινάκων, των ξύλινων κουφωμάτων, των ηλιακών συλλε-κτών, των φωτοβολταϊκών, των χημικών βιομηχανιών, κ.ά.

Άλλα σημαντικά χρηματοδοτικά εργαλεία είναι τα προγράμ-ματα «Πράσινος Τουρισμός», για παρεμβάσεις σε τουριστι-κές επιχειρήσεις, «Πράσινα Σχολεία» κ.α

Ενεργειακά σπάταλοιΣύμφωνα με στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας, το 71% των ελληνικών κτηρίων κατασκευάσθηκαν προ του 1980, οπότε και εκδόθηκε ο κανονισμός θερμομό-νωσης, με αποτέλεσμα να είναι εντελώς απροστάτευτα από θερμικής άποψης με όλα όσα αυτό σημαίνει σε όρους ενεργειακής, οικονομικής σπατάλης και επιπτώσεων στο πε-ριβάλλον. Ο ετήσιος ρυθμός κατασκευής νέων σύγχρονων κατοικιών δεν ξεπερνούσε μέχρι το 2007 (όταν δούλευε ακόμη η οικοδομή) το 1,2% του υφιστάμενου αποθέμα-τος ενώ αντίστοιχα ο ρυθμός κατασκευής επαγγελματικών χώρων έφτανε το 1,8%, κάτι που σημαίνει ότι για να επι-

ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ 189 //

τευχθούν οι στόχοι εξοικονόμησης ενέργειας θα πρέπει να μειωθεί κατά 20% η κατανάλωση των υφιστάμενων κτιρίων και παράλληλα νέα κτίρια που να βελτιώνουν την ενεργειακή απόδοση κατά 25% ανά πέντε χρόνια.

Ο ενεργειακός σχεδιασμός της χώρας μας στον τομέα της εξοικονόμησης στηρίζεται στην εκτίμηση πως αν δεν λη-φθούν μέτρα η Ελλάδα θα ξοδέψει ως το 2020 πάνω από 21 δις ευρώ για ενεργειακές επεμβάσεις αλλά θα υπάρχει αύξηση της κατανάλωσης ενέργειας κατά 19% σε σχέση με το 2010 και οι Έλληνες πολίτες θα πληρώσουν 70 δισ. ευρώ για να καλύψουν τις ενεργειακές τους ανάγκες. Με τις παρεμβάσεις που προγραμματίζονται στόχος είναι να μειωθεί η κατανάλωση κατά 30% σε σχέση με αυτή που θα είχαμε το 2020 και οι πολίτες να εξοικονομήσουν 9 δισ. ευρώ από τη χαμηλότερη κατανάλωση.

Υπάρχει, επομένως, ένα ευρύτατο πεδίο δράσης για την δραστηριοποίηση μεγάλης γκάμας επιχειρήσεων και επαγ-γελματιών στον τομέα της εξοικονόμησης όπου για να πιάσει η χώρα τους στόχους του 20 – 20 – 20 θα πρέπει να διατεθούν περί τα 20 δισ. ευρώ για παρεμβάσεις σε κτίρια.

Αντίστοιχα, για να αναβαθμιστούν ενεργειακά τα κτήρια του ελληνικού Δημοσίου και μόνον, απαιτούνται κεφάλαια περίπου 40 – 50 δισ. ευρώ.

Επενδυτικές ευκαιρίεςΓια τις Εταιρείες Παροχής Ενεργειακών Υπηρεσιών τα ενερ-γοβόρα ελληνικά κτίρια αποτελούν επενδυτικές ευκαιρίες. Επειδή βρίσκονται σε πολύ χαμηλή ενεργειακή κατάταξη, η εξοικονόμηση πόρων που μπορεί να επιτευχθεί μετά από μια επισκευή - παρέμβαση είναι πολύ μεγάλη και συνεπώς η απόσβεση της αρχικής επενδυτικής δαπάνης και η επίτευ-ξη κέρδους έρχεται πολύ πιο γρήγορα από ότι στα κτίρια προηγμένων κρατών όπως εκείνα της Βόρειας και Κεντρικής Ευρώπης. Αναφέρεται για παράδειγμα ότι στη χώρα μας εύκολα «πιάνει» κανείς ένα ποσοστό εξοικονόμησης 40%, ενώ εάν κάνει παρεμβάσεις εκσυγχρονισμού, χρησιμοποι-ήσει νέες τεχνολογίες κ.λπ. μπορεί να φτάσει σε επίπεδα εξοικονόμησης 70%.

Βεβαίως, με δεδομένη την έλλειψη ρευστότητας, γίνεται πιο δύσκολο το να διαθέσει μια εταιρεία υψηλά κεφάλαια

τα οποία να περιμένει να τα «πάρει» σιγά – σιγά σε μακρο-χρόνια βάση.

Όλα δείχνουν όμως ότι σε πρώτη φάση τουλάχιστον το «ελληνικό μοντέλο» ESCO’s θα στηριχθεί σε εταιρείες που θα παρέχουν τέτοιες υπηρεσίες όχι σε ολόκληρο το φάσμα των παρεμβάσεων αλλά σε εκείνες που ταιριάζουν στο αντικείμενο της κάθε μίας: Εταιρείες με μονωτικά υλι-κά, αλουμινίου, κλιματισμού, έχουν ήδη ενδιαφερθεί να προσφέρουν τα υλικά τους και να αποπληρώνονται σε μακροχρόνια βάση από την εξοικονόμηση που θα έχουν οι ιδιοκτήτες των κτηρίων.

Στο χώρο έχει ξεκινήσει να δραστηριοποιείται και η ΔΕΗ, η οποία βρίσκεται στη διαδικασία οργανωτικής συγκρότησης του αντίστοιχου τμήματος. Στο πλαίσιο του σχεδίου για την παροχή ενεργειακών υπηρεσιών εντάσσεται και το Μνημό-νιο Συνεργασίας που υπέγραψαν τον Απρίλιο η ΔΕΗ με το ΚΑΠΕ για το πρόγραμμα «Υλοποίηση επενδύσεων βελτί-ωσης της ενεργειακής απόδοσης στον οικιακό τομέα μέσω της υπογραφής Συμβάσεων Ενεργειακής Απόδοσης (ΣΕΑ)». Το πρόγραμμα αυτό δίνει τη δυνατότητα να αναβαθμίσουν ενεργειακά τα σπίτια τους 1.000 περίπου πελάτες της ΔΕΗ, χωρίς, ωστόσο, να χρειαστεί να βάλουν το χέρι στην τσέπη αφού το κόστος θα αποπληρώνεται σε βάθος χρόνου μέσω του λογαριασμού ρεύματος. ■

Για τις Εταιρείες Παροχής Ενεργειακών Υπηρεσιών τα ενεργοβόρα ελληνικά κτίρια αποτελούν επενδυτικές ευκαιρίες. Επειδή βρίσκονται σε πολύ χαμηλή ενεργειακή κατάταξη, η εξοικονόμηση πόρων που μπορεί να επιτευχθεί μετά από μια επισκευή - παρέμβαση είναι πολύ μεγάλη.


Η ΑΒΒ καλύπτει στην Ελλάδα και την Κύπρο όλο το φάσμα των δραστηριοτήτων του Ομίλου, οι οποίες περιλαμβά-νουν την εμπορία βιομηχανικού και ηλεκτρολογικού εξο-πλισμού, την κατασκευή πινάκων μέσης και χαμηλής τάσης υψηλών απαιτήσεων, τη μελέτη και εκτέλεση έργων καθώς και υπηρεσίες after sales.Η παρουσία της ABB στην Ελλάδα συμβάλλει ουσιαστικά στην τεχνολογική ανάπτυξη της χώρας, στοχεύοντας στην αποτελεσματική χρήση της ηλεκτρικής ενέργειας και στην αύξηση της παραγωγικότητας με ιδιαίτερη μέριμνα για το περιβάλλον. Περισσότεροι από 300 εργαζόμενοι απασχολούνται στις εγκαταστάσεις της ABB σε Αθήνα, Πειραιά, Θεσσαλονίκη, Κοζάνη και Λεμεσό. Οι δραστηριότητες της εταιρείας είναι πιστοποιημένες κατά ISO: 9001.Η ABB κατέχει κορυφαία θέση στην Ελλάδα με αξιόλογη συνεισφορά στην οικονομία και με έργα μεγάλης προστι-θέμενης αξίας, διαθέτοντας:• Τη μεγαλύτερη στη χώρα υποδομή μελέτης, εγκατάστα-σης και θέσης σε λειτουργία ηλεκτρολογικών έργων για ενεργειακές, βιομηχανικές και κτιριακές εγκαταστάσεις.

• Ισχυρή και άρτια οργανωμένη Ομάδα Διοίκησης Έργων (project management) με πλούσια εμπειρία σε έργα τεχνο-λογιών ενέργειας και αυτοματισμού μεγάλης πολυπλοκό-τητας, αυστηρών τεχνικών απαιτήσεων και προδιαγραφών. Ολοκληρώνει ηλεκτρολογικά έργα και έργα αυτοματισμού σε σταθμούς παραγωγής και τα παραδίδει με το «κλειδί στο χέρι».

• Δυναμικό δίκτυο πωλήσεων ηλεκτρολογικού υλικού βιομηχανίας και κτιριακών εγκαταστάσεων, εξοπλισμού κλιματισμού/αερισμού και βιομηχανικών γερανών.

Επίσης διαθέτει:• Σύγχρονη μονάδα κατασκευής ηλεκτρικών πινάκων μέ-σης και χαμηλής τάσης, αυτοματισμού και ελέγχου. Η μο-νάδα συναρμολογεί, με βάση αντίστοιχες εξουσιοδοτήσεις (licenses), τυποποιημένους πίνακες του Ομίλου ABB, ακο-λουθώντας αυστηρές μεθόδους διασφάλισης ποιότητας. Οι παραγόμενοι πίνακες είναι σχεδιασμένοι για να καλύ-πτουν υψηλές απαιτήσεις ασφάλειας και λειτουργικότητας. Οι πίνακες αυτοί προορίζονται κυρίως για εφαρμογές σε επιχειρήσεις παραγωγής, διανομής και μεταφοράς ενέρ-γειας, στη βαριά βιομηχανία (πχ. διυλιστήρια, εργοστάσια

παραγωγής τσιμέντου, χαλυβουργεία, ορυχεία κλπ.) καθώς και σε εγκαταστάσεις υποδομής υψηλών απαιτήσεων (νο-σοκομεία, αεροδρόμια, σταθμούς φυσικού αερίου κλπ.).

• Άρτια εκπαιδευμένα και εξοπλισμένα συνεργεία εξυ-πηρέτησης (διάγνωση, επισκευή, βελτίωση, αναβάθμιση, συντήρηση κλπ.) ηλεκτρικών υποσταθμών, μετασχηματι-στών, διακοπτικών στοιχείων, συστημάτων μέτρησης και προστασίας, γερανών, αυτοματισμών και ηλεκτρονικών ισχύος (UPS, μετατροπέων συχνότητας κλπ.).

• Σταθμούς επισκευής υπερπληρωτών (turbochargers) σε Ελλάδα και Κύπρο, που αφορούν τη ναυτιλία, αλλά και για κάθε κινητήρα diesel μέσης και μεγάλης ισχύος.

• Τεχνογνωσία και κατάλληλη υποδομή για την τεχνική διαχείριση μεγάλων κτιριακών εγκαταστάσεων με στόχο την εξοικονόμηση ενέργειας και την αποδοτικότερη λει-τουργία τους.

Η τεχνογνωσία και εμπειρία της ΑΒΒ Ελλάδος απεικονίζεται στα σημαντικά έργα που έχει υλοποιήσει για διάφορους κλάδους της οικονομίας, με κοινό χαρακτηριστικό το υψη-λό ποσοστό προστιθέμενης αξίας και την τεχνολογική υπεροχή.

ABB

// 192 greek energy 2012 | ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ

Η κατανάλωση ενέργειας στην Ελλάδα είναι κατά πολύ μεγαλύτερη από αυτή που ταιριάζει και αντιστοιχεί σε μια προηγμένη Ευρωπαϊκή Χώρα. Η επί σχεδόν τριάντα χρό-νια νομοθετική αδράνεια, η έλλειψη πρωτοβουλιών για πράσινες πολιτικές εξοικονόμησης ενεργείας καθώς και η αδυναμία ενσωμάτωσης σύγχρονων και προηγμένων τε-χνολογιών στην ενεργειακή αγορά τις τελευταίες δεκαετίες συνετέλεσε στην γιγάντωση της ενεργειακής κατανάλωσης και οδήγησε σε μια ιδιότυπη επιβολή ποινής στους έλληνες πολίτες που καλούνται να υπερκαταναλώνουν ώστε να καλύψουν τις οποίες ενεργειακές ανάγκες των κτιρίων τους.

Οι επενδύσεις στον κτιριακό τομέα θα μπορούσαν να χα-ρακτηριστούν ως εντάσεως κεφαλαίου, με μεγάλη διάρκεια ζωής και σχετικά υψηλό αρχικό κόστος. Κατά συνέπεια κάθε παράλειψη, αμέλεια ή αστοχία του σχεδιασμού και της κατα-σκευής έχει οικονομικές και περιβαλλοντικές συνέπειες για μεγάλο χρονικό διάστημα και στην πραγματικότητα μπορεί να επηρεάσει καθοριστικά την ποιότητα ζωής των όποιων ένοικων του κτιρίου.

Τα αίτιαΠοια είναι όμως τα αίτια που συμβάλλουν στην αυξημένη κατανάλωση ενεργείας στον κτιριακό τομέα; Τι επηρεάζει την εξέλιξη της ζήτησης και ποια είναι τα σημεία που οι εφαρμοζόμενες ή σχεδιαζόμενες πολιτικές θα πρέπει να θεραπεύσουν;

α. Η συνεχής διαχρονική αύξηση της κατοικήσιμης επιφά-νειας ανά νοικοκυριό σαν αποτέλεσμα της οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης των τελευταίων χρόνων, γεγονός που επηρεάζει καθοριστικά την καταναλουμενη ενέργεια

β. Το γεγονός ότι σχεδόν το 60-65 % των υπαρχόντων κτιρίων έχει κατασκευαστεί πριν την εφαρμογή του κανονι-σμού θερμομόνωσης του 1979 και αρά δεν διαθέτουν ούτε την στοιχειώδη θερμική προστασία ενώ καταναλώνουν μεγάλα ποσά θερμότητας χωρίς να επιτυγχάνουν ικανοποι-ητικά επίπεδα θερμικής άνεσης.

γ. Η δραματική αύξηση της χρήσης των κλιματιστικών συ-

σκευών στην χώρα που δημιουργείται αφενός από την ανάγκη βελτίωσης της ποιότητας ζωής και αφετέρου από την σημαντική υποβάθμιση του αστικού περιβάλλοντος που αυξάνει την θερμοκρασία των πόλεων. Το γεγονός αυτό οδηγεί σε σημαντική αύξηση της απολυτής τιμής της κατανάλωσης ενεργείας αλλά και δραματική αύξηση του φορτίου αιχμής. Είναι χαρακτηριστικό ότι έχουν εγκατα-σταθεί πάνω από 3.000.000 κλιματιστικών μονάδων τα τελευταία 25 χρόνια.

δ. Η εξαιρετικά σημαντική θερμική υποβάθμιση των πόλεων μας που έχει σαν αποτέλεσμα αφενός την αύξηση της ατμο-σφαιρικής θερμοκρασίας ιδίως κατά την θερινή περίοδο και αφετέρου την επιμήκυνση των περιόδων με πολύ υψηλές θερμοκρασίες.

ε. Η εγκατάσταση κατά τα τελευταία χρόνια συστημάτων και τεχνολογιών με σχετικά περιορισμένο βαθμό ενεργειακής απόδοσης γεγονός που αυξάνει την κατανάλωση ενεργείας στον κτιριακό τομέα.

Οι απαραίτητες πολιτικέςΠοιες πολιτικές λοιπόν είναι αυτές που μπορούν να συμ-βάλλουν στην υπέρβαση των παραπάνω προβλημάτων; Τι οικονομικά πλεονεκτήματα μπορούν να προκύψουν και να γεννηθούν από μια ενεργειακή πολιτική με έμφαση στην εξοικονόμηση;

Ο εξορθολογισμός της ενεργειακής κατανάλωσης της χώ-ρας αποτελεί έναν από τους κύριους πυλώνες πολιτικής του ΥΠΕΚΑ. Η υιοθέτηση, ο σχεδιασμός και εφαρμογή πολιτικών και δράσεων ώστε να επιτευχτεί ο κοινοτικός και εθνικός στόχος εξοικονόμησης ενεργείας έως το 2020 δημιουργεί πλέον ένα ιδιαίτερο οικονομικό πλαίσιο οπού δημιουργούνται και προσφέρονται σημαντικές αναπτυξια-κές ευκαιρίες.

Στα πλαίσια αυτά έχουν σχεδιαστεί και πραγματοποιούνται δράσεις σε τρία σημαντικά επίπεδα:

1Μεγάλης έκτασης δράσεις για να βελτιωθεί το υπάρ-χον κτιριακό δυναμικό. Δράσεις που υλοποιούνται μέ-

Η εξοικονόμηση ενέργειας στο δομημένο περιβάλλον, ως εργαλείο ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας

του Ματθαίου ΣανταμούρηΠροέδρου του Κέντρου Ανανεώσιμων Πηγών και Εξοικονόμησης Ενεργείας (ΚΑΠΕ)


σα από τα προγράμματα «Εξοικονομώ», «Εξοικονομώ κατ’ οίκον», «Ενεργειακής Βελτίωσης των Σχολικών Κτιρίων», «Ενεργειακής Βελτίωσης των Δημοσίων Κτιρίων», καθώς και του προγράμματος «Κτίζοντας το Μέλλον» που είναι έτοιμο για εφαρμογή. Ήδη δεκάδες χιλιάδες συμπολιτών μας έχουν κάνει χρήση των υπηρεσιών αυτών και έχουν βελτιώσει ενεργειακά και περιβαλλοντικά τις κατοικίες τους ενώ άμεσα θα υπάρχει σημαντική δράση στο επίπεδο των δημοσίων και δημοτικών κτιρίων.

2Επιδεικτικές Δράσεις για να προετοιμαστεί το αύριο και να επιτευχτεί η εισαγωγή της σύγχρονης τεχνο-

λογίας στον κτιριακό τομέα αλλά και να προετοιμαστούν οι μελλοντικές υποχρεώσεις της χώρας. Το πρόγραμμα των πρασίνων γειτονιών που ήδη κατασκευάζεται είναι ένα από τα πλέον αναβαθμισμένα παγκόσμια έργα επανακατασκευής κτιρίων μηδενικής ενεργειακής κατανάλωσης. Τα έργα αυτά που κατασκευάζονται με πλήρη συνεργασία και υποστήριξη από την κατασκευαστική βιομηχανία ανοίγουν σημαντικούς δρόμους και προοπτικές για την ελληνική κατασκευαστική βιομηχανία ενώ αναβαθμίζουν στον υπέρτατο βαθμό την ποιότητα ζωής των πολιτών. Παράλληλα, έργα όπως τα πράσινα μουσεία, τα πράσινα χωριά και νησιά επιτρέπουν τον σχεδιασμό και την κατασκευή προτύπων έργων διε-θνών προδιαγραφών που θα ανοίγουν νέες πρωτόγνωρες δυνατότητες και αγορές στην ελληνική κτιριακή και πράσινη βιομηχανία.

3Αναπτύσσουμε μια νέα αγορά και οικονομική δρα-στηριότητα μέσα από προγράμματα αναβάθμισης του

αστικού χώρου ώστε να αντιμετωπίσουμε την κλιματική υποβάθμιση των πόλεων μας και να βελτιώσουμε την ποι-ότητα ζωής των πολιτών. Το πρόγραμμα των βιοκλιματικών αναβαθμίσεων αστικών χώρων όπως και το πρόγραμμα των πρασίνων στεγών είναι σε πλήρη εξέλιξη με προτάσεις από τους Δήμους που ξεπερνούν κατά οκτώ περίπου φορές. Υπολογίζεται ότι σε μικρό σχετικά χρονικό διάστημα θα αρχίσει η ανακατασκευή τουλάχιστον είκοσι σημαντικών αστικών περιοχών της χώρας με χρήση προηγμένης τε-χνολογίας που θα αποτελέσουν βιοκλιματικό πρότυπο σε παγκόσμιο επίπεδο.

Εταιρείες ενεργειακών υπηρεσιώνΠαράλληλα έχει ολοκληρωθεί το νομικό πλαίσιο δημιουρ-γίας και λειτουργίας των εταιρειών ενεργειακών υπηρεσιών ενώ προωθείται ταχύτατα η ενεργειακή αναβάθμιση επτά δημοσίων κτιρίων μέσω εταιρειών ενεργειακών υπηρεσιών ώστε να αποτελέσουν τον πιλότο για όλον τον δημόσιο τομέα.

Είναι κεφαλαιώδες να γίνει κατανοητό ότι ο τομέας της βιομηχανικής και βιοτεχνικής παράγωγης και εμπορικής εκμετάλλευσης τεχνολογιών και συστημάτων εξοικονόμη-σης ενεργείας καθώς και οι κλάδοι της παραγωγής υλικών και συναρμολόγησης διατάξεων, συμπεριλαμβανόμενων των οικοδομικών, είναι από τους πλέον υγιείς και δυνα-μικούς στην χώρα, παρουσιάζουν μεγάλη παραμένουσα αξία και παράλληλα διασφαλίζουν μεγάλο αριθμό θέσεων εργασίας, ενώ συμβάλλουν στη οικονομική ανάπτυξη και παραγωγή ΑΕΠ στην χώρα μας.

Οικονομική ανάκαμψηΜε βάση την παραπάνω διαπίστωση η στρατηγική επί της οποίας σχεδιάστηκε και εφαρμόζεται η νέα ενεργειακή πολι-τική εξοικονόμησης στηρίζεται, αγκαλιάζει και μεγιστοποιεί τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της ελληνικής ενεργειακής βιομηχανίας καθώς και του κλάδου των ενεργειακών υπηρε-σιών που έχει αναπτυχτεί στην χώρα μας. Οι συγκεκριμένες αυτές πολιτικές και οι δραστηριότητες καθώς και οι αγορές που δημιουργούνται είναι κάτι το καινούργιο στην ελληνική πραγματικότητα, και ήταν για δεκάδες χρόνια ουσιαστικά ανύπαρκτες.

Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι οι απαιτούμενες επενδύσεις για την ενεργειακή και περιβαλλοντική αναβάθμιση των δημοσίων και ιδιωτικών κτιρίων της χώρας, σε σύγχρονα τεχνολογικά επίπεδα, μη συμπεριλαμβανόμενων των κα-τοικιών, εκτιμούνται με συντηρητικούς υπολογισμούς σε πολλές δεκάδες δισεκατομμύρια ευρώ.

Είναι σημαντικό να γίνει κατανοητό ότι το άνοιγμα μιας τόσο ανεκμετάλλευτης αγοράς με τόσο σημαντικό οικο-νομικό δυναμικό συμβάλλει καθοριστικά στην ανάκαμψη της οικονομίας ενώ δημιουργεί μεγάλες προσδοκίες για την αύξηση των θέσεων εργασίας. ■

Δικαιώματα εκπομπών αερίων: Ο ρόλος και η προοπτική τους

Μετά το πακέτο των Οδηγιών το 2009 για τη μείωση των εκπομπών και τη διείσδυση των ΑΠΕ, των 2 από τα 3 εικο-σάρια του 20-20-20 για το 2020, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προωθεί Σχέδιο Οδηγίας για την εξοικονόμηση ενέργειας με δεσμευτικούς στόχους, καλύπτοντας έτσι και το τρίτο εικοσάρι. Ταυτόχρονα το 2011 κατέθεσε Οδικούς Χάρ-τες, προς μια κοινωνία χαμηλού άνθρακα αλλά και για την ενέργεια, με χρονικό ορίζοντα το 2050 και με ενδιάμεσους στόχους ανά δεκαετία.

Βασικό εργαλείο για την επίτευξη των στόχων τόσο για το 2020 όσο και για το 2050 αποτελεί το Ευρωπαϊκό Σύστημα Εμπορίας εκπομπών CO2 (ETS) που ξεκίνησε να λειτουργεί σε πιλοτική βάση την τριετία 2005-2007 και κανονικά από το 2008. Το σύστημα, που αρχικά υιοθετήθηκε το 1989 από τις ΗΠΑ για την μείωση των αερίων ρύπων ΝΟx και SΟx, σαν εργαλείο μείωσης των εκπομπών ΑΦΘ είναι βα-σικό στοιχείο του Πρωτοκόλλου του Κυότο, και ήδη έχει εισαχθεί και σε άλλες χώρες όπως η Αυστραλία και η Νέα Ζηλανδία και σύντομα και σε πολιτειακό επίπεδο από και στις ΗΠΑ (πχ στην Καλιφόρνια). Αποτελεί μία από τις δύο

επιλογές για την μείωση των εκπομπών:

1) επιβολή οριακών συγκεντρώσεων εκπομπών στην πηγή (πχ στις καμινάδες των σταθμών ή τις εξατμίσεις των αυτοκινήτων

2) επιβολή τιμής ανά μονάδα εκπομπής ρύπου.

Στην δεύτερη περίπτωση, η τιμή θα μπορούσε να είναι τέλος οριζόμενο διοικητικά (πχ φόρος) ή τιμή που προκύπτει από την αγορά όταν ορισθεί οροφή στην ολική ποσότητα εκπομπών (η περίπτωση του ETS). Το σύστημα της εμπορίας επιλέχτηκε γιατί κατά γενική ομολογία σε τέτοιες εφαρμο-γές έχει λιγότερο κόστος και καλύτερη απόδοση όταν είναι ορθά σχεδιασμένο.

Διαχείριση ρίσκου και ευκαιριώνΗ ουσία βέβαια είναι ότι από το 2005, οι 10 κλάδοι που εμπίπτουν το πεδίο εφαρμογής του ETS και περιλαμβάνουν 150 περίπου εγκαταστάσεις στην Ελλάδα έχουν κληθεί εκ των πραγμάτων να ενσωματώσουν στα επιχειρησιακά τους σχέδια την διαχείριση του ρίσκου αλλά και των ευ-

του Δημήτρη Λάλα Καθηγητή Πανεπιστημίου Αθηνών Εκπροσώπου της Ελλάδας στις διαπραγματεύσεις για την κλιματική αλλαγή

8κλιματική αλλαγή

ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ 195 //

καιριών των κεφαλαίων που αντιστοιχούν στις ποσότητες των εκπομπών τους. Αυτό εντείνεται ακόμη περισσότερο για τις εγκαταστάσεις παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στις οποίες δεν θα δοθούν δωρεάν δικαιώματα από το 2013 και θα αναγκαστούν να τα αγοράσουν μετακυλίοντας το αντίστοιχο κόστος στις τιμές χοντρικής αλλά και λιανικής.

Το ETS σε όλους τους οδικούς χάρτες αλλά και στους στό-χους του 20-20-20 καλείται να παίξει κεντρικό ρόλο. Αυτό προϋποθέτει ότι η τιμή θα είναι αρκετά υψηλή ώστε να αποτελεί κίνητρο για επενδύσεις που μειώνουν τις εκπομπές αλλά όχι τόσο υψηλή που να δημιουργούν μεγάλα προ-βλήματα ανταγωνιστικότητας με εγκαταστάσεις σε χώρες εκτός ETS. Οι τιμές οι οποίες χρησιμοποιούνται στις πλέον πρόσφατες υποστηρικτικές μελέτες για την πορεία προς το 2020 αλλά και μέχρι το 2050 είναι της τάξης του €16,5 μέχρι και €30/ton, σημαντικά μικρότερες από αντίστοιχες μελέτες προ 2-3 ετών όπου οι τιμές άγγιζαν τα €50/ton. Ετσι είναι κρίσιμη η εξέταση της μελλοντικής εξέλιξης της τιμής των δικαιωμάτων που διακινούνται στο ETS (τα λε-γόμενα EUAs).

Σήμερα, η τιμή τους στην ελεύθερη αγορά έχει διακυμαν-θεί μετά το 2008 από περίπου €17 τον Ιούνιο του 2011 μέχρι €6,50 τον Ιανουάριο του 2012 ανά τόννο CO2 (με σημερινές τιμές γύρω στα €8). Οι αντίστοιχες τιμές των δικαιωμάτων (τα λεγόμενα CER και ERU)από τους άλλους μηχανισμούς του Πρωτοκόλλου του Κυότο (ΠΚ) των οποί-ων η χρήση στο ETS έχει συγκεκριμμένους περιορισμούς ακολουθούν παράλληλη πορεία με υστέρηση τιμής της τά-ξης του 30-40%.

Η διαμόρφωση των τιμώνΟι βασικοί οικονομικοί παράγοντες που θα διαμορφώ-σουν την τιμή είναι προφανώς οι τιμές των καυσίμων και η πορεία της οικονομίας. Η μεγαλύτερη από την αναμενόμενη ύφεση της οικονομικής δραστηριότητας πχ είχε σαν αποτέ-λεσμα οι σημερινές εκτιμήσεις για την τιμή το 2012-2013 να διαφέρουν κατά 50%-80% (προς τα κάτω) από τις αντί-στοιχες περυσινές. Ετσι οι περισσότεροι αναλυτές, αν και προβληματισμένοι, συγκλίνουν σε τιμές κοντά τα €10-12/ton για τα επόμενα 2-3 χρόνια με αύξηση κοντά στα €16/ton μετά το 2015. Μία τέτοια εξέλιξη προβληματίζει ήδη την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για το κατά πόσο τα επίπεδα αυτά θα είναι ικανό κίνητρο για την ανάπτυξη δράσεων μείωσης. Ο προβληματισμός αυτός είναι αρκετά έντονος ώστε να εξετάζεται η δυνατότητα παρακράτησης δικαιωμάτων ώστε να αυξηθεί η τιμή.

Όμως εξακολουθούν να υπάρχουν πολλές πτυχές, πέραν αυτών των τιμών των καυσίμων και της πορείας της οικο-νομίας, που εισάγουν αβεβαιότητες.

Διεθνείς διαπραγματεύσειςΗ πρώτη πτυχή αφορά τις διεθνείς διαπραγματεύσεις. Η ΕΕ έχει δεσμευθεί μονομερώς στην μείωση των εκπομπών της κατά 20% το 2020 σε σχέση με το 1990. Ομως έχει

επίσης δεσμευθεί να μειώσει κατά 30% αν υπάρξουν αντί-στοιχες δεσμεύσεις άλλων αναπτυγμένων χωρών. Μετά την πρόσφατη απόφαση της Συνδιάσκεψης στο Durban οι ποσοτικές δεσμεύσεις αυτές θα πρέπει να μεταφραστούν σε απόλυτους αριθμούς και να κατατεθούν μέχρι την 1 ΜαΪου 2012. Εδώ και καιρό όμως έχει ξεκινήσει η συζήτηση του κατά πόσο η ΕΕ θα έπρεπε να προχωρήσει σε μείωση 30% το 2020 μονομερώς ακριβώς για να μπορέσει να προχω-ρήσει σε μία οικονομικά συμφέρουσα τροχιά προς μια κοινωνία χαμηλού άνθρακα σε βάθος 40ετίας. Το σενάριο αυτό περιλαμβάνει μείωση 25% με δράσεις εντός της ΕΕ, με τα άλλα 5% θα προέλθουν από αγορές δικαιωμάτων των μηχανισμών του ΠΚ (CER και ERU). Αυτό συνεπάγεται μείωση των εκπομπών από τις εγκαταστάσεις του ETS από 21% περίπου με βάση το 2005 σε 34% δηλαδή μείωση κατά περίπου 680Εκατ τονν ετησίως. Σημαίνει επίσης ότι η μείωση των υπολοίπων εκτός ETS τομέων θα πάει από περίπου 10% με βάση το 2005 σε 16%. Αποτέλεσμα αυτών θα είναι η αύξηση της τιμής των δικαιωμάτων στα επίπεδα του €30/ton.

Κρατικά δικαιώματαΜία δεύτερη, συγγενική πτυχή αφορά στα λεγόμενα AAU, δηλαδή τα κρατικά δικαιώματα που μπορούν να μετατρέ-πουν σε δικαιώματα του ETS. Σε πολλές χώρες της ΕΕ υπάρχουν μεγάλα περισσεύματα τέτοιων δικαιωμάτων (που χρησιμοποιούνται για να καλύψουν τις υποχρεώσεις κάθε χώρας στα πλαίσια του ΠΚ) που για κάποιες φτάνουν και ξεπερνούν τα 500Εκατ. Οι χώρες αυτές ζητούν επιμόνως να μεταφέρουν τα δικαιώματα αυτά για χρήση ή διάθεση και στην περίοδο μετά το 2012. Η χρήση τόσων δικαιω-μάτων θα μειώσει σημαντικά την πίεση στους τομείς εκτός ETS αλλά θα επιδράσει και στην τιμή των δικαιωμάτων ελαττώνοντας την σημαντικά. Το θέμα αυτό αποτέλεσε σημείο έντονης διαπραγμάτευσης εντός της ΕΕ αλλά και στις διεθνείς διαπραγματεύσεις όπου αποφασίστηκε ότι θα πρέπει να λυθεί οριστικά μέσα στο 2012.

Αεροπορικές μεταφορέςΜία τρίτη πτυχή αφορά στις διεθνείς αεροπορικές μεταφο-ρές που από φέτος επίσης εμπίπτουν στις διατάξεις του ETS.

// 196 greek energy 2012 | ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ

Η ΕΕ ανακοίνωσε ότι θα διανέμει δωρεάν περίπου 208Εκατ δικαιώματα ετησίως από το 2013 και μετά και θα δημοπρα-τεί άλλα 32Εκατ κρατώντας και 50Εκατ για νεοεισερχόμε-νους αερομεταφορείς. Αυτό αντανακλά μία μείωση 5% από τις αντίστοιχες εκπομπές του 2005. Οι εκτιμήσεις είναι ότι με δεδομένη την συνεχιζόμενη αύξηση του μεταφορικού

έργου θα υπάρξει ανάγκη για πολλές αερομεταφορείς να αγοράσουν δικαιώματα στην ελεύθερη αγορά, γεγονός που θα αυξήσει την τιμή διακιωμάτων. Αυτή είναι και η περίπτω-ση της Aegean και της Olympic Air. Όμως, οι περισσότερες εταιρείες εκτός ΕΕ, είτε αμφισβητούν νομικά το δικαίωμα της ΕΕ να επιβάλλουν τις διατάξεις του ETS (δες ΗΠΑ) είτε αποφάσισαν με την στήριξη των κυβερνήσεων τους να το αγνοήσουν (δες Κϊνα και Ινδία).

Διεθνής σκηνήΤέλος μιά τέταρτη πτυχή αφορά γενικότερα τη διεθνή σκηνή σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα. Διεθνώς υπάρχουν, πέραν του ερωτηματικού της μεταφοράς των AAU μετά το 2012 ανοι-κτά πολλά και σημαντικά θέματα όπως η διάρκεια της 2ης περιόδου του ΠΚ (5 ή 8 χρόνια που φτάνουν στο 2020), η συμμετοχή και με ποιούς όρους των άλλων κρατών, η αλλεπίδραση των άλλων συστηματών εμπορίας (Καλιφόρ-νια, Αυστραλία, Νέα Ζηλανδία κλπ), η επίτευξη παγκόσμιας δεσμευτικής συμφωνίας, η εξέλιξη της τεχνολογίας ειδικά της αποθήκευσης αερίων θερμοκηπίου κ.α. Για πολλά από αυτά τα ερωτήματα το 2012 θα είναι καθοριστικό.

Ολες οι αβεβαιότητες αυτές προφανώς επηρρεάζουν και τον ελληνικό ενεργειακό τομέα. Σε αυτές θα πρέπει κανείς να προσθέσει τα ειδικά θέματα που προέρχονται από τις ενεργειακές διασυνδέσεις με γειτονικές χώρες, αρκετές εκ των οποίων δεν είναι χώρες ΕΕ και τα προβλήματα ανταγω-νισμού που προκύπτουν αν λάβει κανείς υπόψη και τον λόγο της χονδρικής τιμής του προϊόντος προς την τιμή των δικαιω-μάτων που απαιτούνται για την παραγωγή του καθώς επίσης και την επίπτωση της επιβάρυνσης της τιμής της ηλεκτρικής ενέργειας από το κόστος των δικαιωμάτων. Το βέβαιο είναι ότι σε μερικούς μήνες η ανάγκη διαχείρισης των δικαιωμάτων θα αποκτήσει πολύ μεγαλύτερη προτεραιότητα.

Δραστηριότητα στην ΕλλάδαΣτον τομέα των «δικαιωμάτων» και της διαχείρισής τους, στην Ελλάδα δραστηριοποιούνται φορείς που λειτουργούν εγκαταστάσεις οι οποίες περιλαμβάνονται στο πεδίο εφαρ-μογής της Οδηγίας 2003/87/ΕΚ και 2009/29/ΕΚ, φορείς που υπολογίζουν τις εκπομπές κάποιων από των φορέων αυτών, φορείς που επαληθεύουν τους υπολογισμούς αυ-τούς και φορείς που εμπορεύονται δικαιώματα είτε για ίδιο λογαριασμό ή για λογαριασμό πελατών.

Οι εγκαταστάσεις που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του ETS στην Ελλάδα είναι της τάξης των 150. Ο αριθμός μετα-βάλλεται με την είσοδο νέων εταιρειών που τώρα ξεκινούν την λειτουργία τους και με την έξοδο άλλων που κλείνουν. Το 2011 ήταν εγγεγραμμένες στο Ελληνικό Μητρώο 186 εταιρείες, εκ των οποίων 12 έχουν κλείσει ενώ άλλες 4 δεν είχαν ακόμη ξεκινήσει κανονική λειτουργία ή είχαν ξεκινή-σει εντός του 2011. Τα δικαιώματα που κατατέθηκαν για να καλύψουν τις εκπομπές στην 3ετιά 2008-2010 (τα στοιχεία για το 2011 θα κατατεθούν στο τέλος του Φεβρουαρίου 2012) ήταν 193,34Εκατ ενώ για την ίδια περίοδο είχαν διανεμηθεί δωρεάν στις εγκαταστάσεις αυτές 193,94Εκατ δηλαδή τους περίσσεψαν περίπου 600,000. Για την ΔΕΗ, τον μεγαλύτερο οργανισμό τα αντίστοιχα ποσά αθροιστι-κά για όλες τις εγκαταστάσεις του ήταν 148,47Εκατ και 132,99Εκατ αντίστοιχα, δηλαδή η ΔΕΗ υποχρεώθηκε να αγοράσει 11,5Εκατ δικαιώματα περίπου.

Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, οι μεγάλες εταιρείες ηλεκτροπα-ραγωγής είναι αυτές που κατέθεσαν τις μεγαλύτερες πο-σότητες δικαιωμάτων. Το 2010 η RWE κατέθεσε 144Εκατ (έλλειμμα 54 Εκατ) με δεύτερη την Ε.ΟΝ 79 Εκατ (έλλειμμα 20 Εκατ). Εν αντιθέσει οι χαλυβουργίες είχαν μεγάλα πλεο-νάσματα, πχ η μεγαλύτερη Arcelon Mittal κατέθεσε 56 Εκατ με πλεόνασμα 31 Εκατ. Αντίστοιχη είναι η κατάσταση για τις χαλυβουργίες της Ελλάδας που στην 3ετια είχαν συνολικό πλεόνασμα 700000 δικαιώματα περίπου.

Στο ETS περιλαμβάνονται όλες οι μεγάλες εταιρείες των κλάδων ηλεκτροπαραγωγής, χαλυβουργίας, διύλισης, τσι-μεντοβιομηχανίας, κεραμικών, ασβέστη, χαρτιού και γυα-λιού καθώς και αυτές που έχουν μεγάλες εγκαταστάσεις καύσης ή φρύξης. Από φέτος προστίθενται και 16 αεροπο-ρικές εταιρείες μεταξύ των οποίων η Aegean και η Olympic Air στις οποίες συνολικά δόθηκαν 745,160 δικαιώματα (εκ των οποίων οι 680,000 στην Aegean και Olympic Air).

Με τιμές του ύψους των 10-15 ευρώ η συνολική αξία των δικαιωμάτων που διακινούνται υπερβαίνει τα 650 Εκατ. ευρώ ετησίως. Σημειώνεται ότι η ηλεκτροπαραγωγή που ευθύνεται για περίπου 50 Εκατ. τόνους το χρόνο από το 2013 θα πρέπει να αγοράζει δικαιώματα αξίας περίπου 400 Εκατ. ευρώ με σημερινές τιμές. ■

Στο ETS περιλαμβάνονται όλες οι μεγάλες εταιρείες των κλάδων ηλεκτροπαραγωγής, χαλυβουργίας, διύλισης, τσιμεντοβιομηχανίας, κεραμικών, ασβέστη, χαρτιού και γυαλιού καθώς και αυτές που έχουν μεγάλες εγκαταστάσεις καύσης ή φρύξης.

Ελντοράντο η ενεργειακή αξιοποίηση των απορριμμάτων

Σε νέο Ελντοράντο για τους ισχυρότερους ελληνικούς και διεθνείς κατασκευαστικούς/ενεργειακούς ομίλους εξελίσ-σεται ο υπανάπτυκτος τομέας της διαχείρισης απορριμμά-των στη χώρα μας όπου κυρίαρχο ρόλο στο μέλλον θα παίζει η ενεργειακή τους αξιοποίηση με την παραγωγή και πώληση ηλεκτρισμού και εναλλακτικών καυσίμων από τα σκουπίδια.Η συγκεκριμένη αγορά που οδεύει πλέον με ταχείς ρυθμούς προς την πλήρη ιδιωτικοποίηση της ως «βέλτιστη» λύση για την επίλυση του οξυνόμενου προβλήματος των σκου-πιδιών- είναι σήμερα εντελώς παρθένα και ως εκ τούτου υπόσχεται εγγυημένα κέρδη εκατομμυρίων ευρώ στους ιδιώτες «παίχτες» που προωθούν «εναλλακτικές» τεχνολο-γίες επεξεργασίας (θερμική επεξεργασία, βιοξήρανση κ.α).Ήδη το τοπίο έχει αρχίσει να ξεκαθαρίζει καθώς το θεσμικό πλαίσιο διευκολύνει μεγάλης κλίμακας επενδύσεις στον τομέα: • Η παραγόμενη ενέργεια από την καύση/επεξεργασία των σκουπιδιών θα θεωρείται ανανεώσιμη εφόσον η ενεργει-ακή απόδοση του απόβλητου ξεπερνά το 65%. Πρακτικά με βάση αυτή την πρόβλεψη στο νομοσχέδιο για τα από-βλητα που κατατέθηκε στις αρχές του 2012, η ενέργεια θα επιδοτείται με υψηλές εγγυημένες τιμές ως βιομάζα ενώ θα απορροφάται - αγοράζεται κατά προτεραιότητα από το σύστημα ως ΑΠΕ. Δεδομένου δε ότι η παραγωγή ενέργειας από το υπάρχον δυναμικό των «ντόπιων» απορριμμάτων θα είναι μικρή, είναι πολύ πιθανό οι ιδιοκτήτες τέτοιων μονάδων να δουλέψουν με εισαγωγές μεγάλων ποσοτήτων

σκουπιδιών από το εξωτερικό.

Ενεργειακοί σταθμοί θα μπορούν να εκμεταλλεύονται τα απορρίμματα ή τα υπολείμματα από άλλες μεθόδους επε-ξεργασίας ώστε να παράγουν ενέργεια την οποία είτε θα διοχετεύουν με τη μορφή ηλεκτρικού στο αστικό δίκτυο, είτε με τη μορφή θερμότητας σε βιομηχανικές εγκαταστά-σεις, ή με τη μορφή τηλεθέρμανσης σε πόλεις.

Υποδομές δημοσίου συμφέροντοςΈνα ακόμη σημαντικό πλεονέκτημα για τους ιδιώτες είναι ότι οι επενδύσεις τους θα υπαχθούν στις υποδομές υψηλού δημόσιου συμφέροντος ώστε να υλοποιηθούν κατά παρέκ-κλιση άλλων διατάξεων και με δυνατότητα εξαίρεσης από την περιβαλλοντική αδειοδότηση (πρόβλεψη του νόμου 4014/2011), ενώ παράλληλα οι επενδύσεις σε εργοστάσια επεξεργασίας απορριμμάτων χρηματοδοτούνται μέσω του ΕΣΠΑ (με αίτημα μάλιστα η δημόσια συμμετοχή να ανέλθει στο 50% λόγω της δυσκολίας χρηματοδότησης).

Ο σκόπελος της ακριβής χρηματοδότησης ή ακόμη και αυ-τής καθαυτής της δυνατότητας δανεισμού από το εγχώριο τραπεζικό σύστημα, θα επιχειρηθεί να λυθεί όπως όλα δεί-χνουν με την εγγύηση της αποπληρωμής των επενδύσεων από το Δημόσιο, είτε με την απευθείας χρηματοδότηση των έργων από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.

Η μάχη του λεκανοπεδίουΜόνο στην Αττική ο εκτιμώμενος τζίρος από το «άνοιγμα» της αγοράς των σκουπιδιών σε όλα τα στάδια (συλλογή,

9απορρίμματα

ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ 199 //

διαχωρισμός, διαχείριση, ενεργειακή αξιοποίηση μέσω παραγωγικών εγκαταστάσεων) εκτιμάται ότι θα ξεπερνά 100 εκατ. ευρώ ετησίως και συνολικά 2,5 δις. ευρώ σε βάθος 20-25 ετών, ενώ πανελλαδικά εκτιμάται ότι η πίτα ξεπερνά τα 5 δις. ευρώ.

Το έργο μαμούθ ύψους έως 430 εκατ. ευρώ (τα 140 εκατ. ευρώ θα προέλθουν από το ΕΣΠΑ) για τη διαχείριση των απορριμμάτων του Λεκανοπεδίου είναι ο πρώτος και με-γαλύτερος στόχος των ιδιωτών στη μάχη των σκουπιδιών και της ενεργειακής αξιοποίησής τους.

Θα υλοποιηθεί με τη μορφή των ΣΔΙΤ και αφορά στην κατασκευή τεσσάρων μονάδων ολοκληρωμένης επεξερ-γασίας και διαχείρισης 1,35 εκατ. τόνων απορριμμάτων (στη Φυλή και στα Άνω Λιόσια, δυναμικότητας 700.000 και 400.000 τόνων αντίστοιχα και στο Γραμματικό και στην Κερατέα, δυναμικότητας 127.500 τόνων η κάθε μία), και έχει προσελκύσει το ενδιαφέρον όλων των ισχυρών επιχειρηματικών ομίλων της ενέργειας και των κατασκευών. Ανάλογα με την τεχνολογία που τελικά θα χρησιμοποιηθεί θα απαιτηθούν επενδύσεις για τη δημιουργία και πρόσθε-των μονάδων παραγωγής ενέργειας.

Αντίστοιχα έργα προωθούνται τόσο στην περιφέρεια Πε-λοποννήσου (για την κατασκευή μέχρι και τριών μονάδων διαχείρισης απορριμμάτων 200.000 τόνων), στη Δυτική Μακεδονία, ενώ μέσω ΣΔΙΤ αναμένεται τα επόμενα χρόνια να προωθήσουν μικρότερες ή μεγαλύτερες μονάδες πολ-λοί ΟΤΑ της χώρας. Ενδεικτικό είναι ότι ο περιφερειακός σχεδιασμός προβλέπει ότι θα απαιτηθούν συνολικά 45 μονάδες επεξεργασίας απορριμμάτων σε όλη τη χώρα τα επόμενα χρόνια, αν και θεωρείται απίθανο να υλοποιηθούν όλες αυτές.

Οι τεχνικές επεξεργασίαςΤρεις είναι οι βασικές τεχνικές επεξεργασίας - διάθεσης αστικών αποβλήτων τις οποίες εκπροσωπούν συγκεκριμέ-νοι επιχειρηματικοί όμιλοι:

1Η τεχνική της βιολογικής ξήρανσης την οποία προω-θούν στην Ελλάδα μεταξύ άλλων ο όμιλος Μπόμπολα

μέσω της Ηλέκτωρ και η κοινοπραξία Μεσόγειος ΑΕ στην οποία συμμετέχουν ο όμιλος Λάτση και η Eurobank, ο όμιλος Λασκαρίδη και οι επιχειρηματίες Γεωργόπουλος, Παπαζήσης και Αλέγρας. Ο όμιλος Λάτση διαθέτει και την Lamda Waste Develompent, η οποία αποτελεί τον βραχί-ονα της Lamda Development στον τομέα της επεξεργασίας και διαχείρισης απορριμμάτων.

Η συγκεκριμένη μέθοδος παραγωγής προϊόντων καύσης αξιοποιεί τη θερμοκρασία που εκλύεται από την αερόβια διάσπαση του οργανικού κλάσματος των απορριμμάτων, για την εξάτμιση της υγρασίας και την ξήρανση των απορ-ριμμάτων, ενώ με την κατάλληλη μηχανική επεξεργασία τα απορρίμματα μπορούν να μετατραπούν σε δευτερογενές καύσιμο (Solid Recovered Fuel-SRF) κατάλληλο για καύση ώστε να παραχθεί ενέργεια (τσιμεντοβιομηχανία, ηλεκτρο-παραγωγή ως υποκατάστατο του λιγνίτη, κα.)

Προϋπόθεση ωστόσο για την βιωσιμότητα τέτοιων μονά-δων είναι η αξιοποίηση των παραγόμενων δευτερογενών προϊόντων, δηλαδή να εξασφαλιστεί η διάθεση μεγάλων ποσοτήτων προς καύση και να μην καταλήξουν στις χωμα-τερές ή σε αποθήκες.

Στην τεχνολογία μηχανικής – βιολογικής επεξεργασίας δραστηριοποιείται ήδη από το 2009 και η ΔΕΗ σε συνερ-γασία με την ισπανική εταιρεία Urbaser, με την οποία έχουν ιδρύσει την WASTE SYCLO AE. Η κοινοπραξία συμμετέ-χει ήδη, στον διαγωνισμό της διαχείρισης απορριμμάτων Δυτικής Μακεδονίας Α.Ε., για την κατασκευή Μονάδας Βιολογικής και Μηχανικής Επεξεργασίας Απορριμμάτων, δυναμικότητας 120.000 τόνων απορριμμάτων ετησίως, ενώ έχει εκφράσει το ενδιαφέρον της να συμμετάσχει και στον διαγωνισμό για την Αττική.

2Η τεχνική της θερμικής επεξεργασίας των αποβλήτων με ταυτόχρονη παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Την

τεχνολογία της καύσης προωθεί κυρίως ο όμιλος Κόκκα-λη μέσω της Intrakat η οποία συνεργάζεται με τη γαλλική Suez Environnement, αλλά και ο όμιλος ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ των Περιστέρη – Κάμπα. Η τεχνολογία αυτή δίνει τη δυνατότητα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας της τάξης των 500-650 kwh ανά τόνο ή και σε μορφή τηλεθέρμανσης-ψύξης.

3Η κομποστοποίηση που αφορά στην αερόβια αποσύν-θεση των οργανικών υλικών το οποίο στην καλύτερη

περίπτωση χρησιμοποιείται ως λίπασμα ή εναλλακτικά ως υλικό επικάλυψης σε ΧΥΤΑ. Τέτοια τεχνολογία προωθεί στην Ελλάδα η γαλλική εταιρεία VEOLIA σε συνεργασία με τον όμιλο MIG (έχουν υποβάλλει σχετικό αίτημα για δημιουργία μονάδας στο ΥΠΕΚΑ).

Δραστηριότητες στον τομέα της αξιοποίησης των απορριμ-μάτων αναπτύσσουν ακόμη ο όμιλος J&P Άβαξ των Ιωάν-νου-Πρασκευαϊδη, η «Ever Clean» του ομίλου Κοπελούζου που πέρα από την θερμική επεξεργασία αποβλήτων έχει ως τομείς ενδιαφέροντος τη μηχανική –βιολογική επεξεργασία κ.α η Polyeco του Ιωάννη Πολυχρονόπουλου, η Αθωνική Τεχνική του Κ. Περτσινίδη κ.α

Ανάκτηση βιοαερίουΣήμερα υπάρχουν τέσσερα εργοστάσια ανάκτησης βιοα-ερίου και παραγωγής ενέργειας τα οποία βρίσκονται στο ΧΥΤΑ Ανω Λιοσίων, στο ΧΥΤΑ Ταγαράδων Θεσσαλονί-κης, στο ΧΥΤΑ Βόλου και στο ΧΥΤΑ Χανίων. Η συνολική ισχύς τους είναι 32,5 MW ενώ η ετήσια δυναμικότητα τους υπολογίζεται σε 1,1 εκατ. τόνους απορριμμάτων. Το ποσό της ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται από ανάκτηση βιο-αερίου είναι 154,6 GWhe/.

Οι δύο μεγαλύτερες μονάδες (Άνω Λιόσια και Ταγαράδες) ανήκουν στην εταιρεία Ηλέκτωρ συμφερόντων Μπόμπολα. Η μονάδα συμπαραγωγής ενέργειας - θερμότητας της Αττι-κής είναι δυναμικότητας 300.000 τόνων με εγκατεστημένη ισχύ 23,5 MW, ενώ αυτή στους Ταγαράδες έχει εγκατεστη-μένη ισχύ 5 MW. ■

ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΣΔΕΗ 38

ELPEDISON POWER 39

ΗΡΩΝ 40-47

PROTERGIA 41

ELPEDISON TRADING 46

REVMA ΕΝΑ 48

GREEN 49

NECO 50

ΠΕΤΡΕΛΑΙΟENERGEAN OIL & GAS 60

VEGAS OIL & GAS 61

ΕΛΠΕ 64

ΜOΤΟΡ OΙΛ ΕΛΛAΣ 65

ΕΚΟ 72

HELLENIC FUELS 73

AVIN 74

CORAL 75

ΕΛΙΝ 76

REVOIL 77

AEGEAN 78

JETOIL 79

ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟΔΕΠΑ 96

Μ&Μ 97

ΕΠΑ Αττικής 100

ΕΠΑ Θεσσαλονίκης 101

ΕΠΑ Θεσσαλίας 101

CORAL GAS 104

ΠΕΤΡΟΓΚΑΖ 105

ΑΠΕΑιολική ενέργειαVESTAS 126

ENERCON 127

GES 128

GAMESA 129

EDF 130

ROKAS RENEWABLES 131

TERNA ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ 132

ENEL 133

ΕΛΛΑΚΤΩΡ 134

ΦωτοβολταϊκάSUNLIGHT 21

KRINNER 145

CRYPTO 147

PLASIS 149

ACTIVUS 151

ΔΕΗ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ 154

SIEMENS 155

EXEL GROUP 156

SOLAR CELLS HELLAS 157

SILCIO 158

HELIOSPHERA 159

MECHATRON 160

SABO 161

BIG SOLAR 162

SMA 163

DONAUER 164

CONERGY 165

ΒΙΟΣΑΡ 166

POSITIVE ENERGY 167

JUWI 168

NEON ENERGY 169

PHOENIX SOLAR 170

ERA ENERGY 171

ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗΑΒΒ 191

ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ που πΑΡουΣΙΑζονΤΑΙ ΣΤην ΕκδοΣη

Greek Εnergy 2012

Documents

Transcript of Greek Εnergy 2012