Θεσσαλονίκη Η πύλη του Βαρδάρη...6 Σελ. V. Προπτυχιακές...

235
HESSALONICA-Acts xvii.t Θεσσαλονίκη, Η πύλη του Βαρδάρη

Transcript of Θεσσαλονίκη Η πύλη του Βαρδάρη...6 Σελ. V. Προπτυχιακές...

HESSALONICA-Acts xvii.t

Θεσσαλονίκη, Η πύλη του Βαρδάρη

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

ΟΔΗΓΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΝΟΜΙΚΗΣ ΤΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΝΟΜΙΚΩΝ, ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ

ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟ ΕΤΟΣ 2010-2011

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 2010

Επιμέλεια έκδοσης: Γεώργιος Νούσκαλης

(Απόφαση του Δ.Σ. του Τμήματος 265/13-4-2010) Ιστοσελίδα του Τμήματος Νομικής στο Διαδίκτυο: http://www.law.auth.gr E-mail: [email protected]

Η πνευματική ιδιοκτησία αποκτάται χωρίς καμία διατύπωση και χωρίς την ανάγκη ρήτρας απαγορευτικής των προσβολών της. Επισημαίνεται πάντως, ότι κατά τον Ν. 2387/1920 (όπως έχει τροποποιηθεί με τον Ν. 2121/1993 και σχύ-ει μέχρι σήμερα) απαγορεύεται η αναδημοσίευση και γενικά η αναπαραγωγή του παρόντος έργου, με οποιονδήποτε τρόπο, τμηματικά ή περιληπτικά, στο πρωτότυπο ή σε μετάφραση ή άλλη διασκευή, χωρίς γραπτή άδεια του Τμήμα-τος Νομικής της Σχολής Ν.Ο.Π.Ε. του Α.Π.Θ.

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ Σελ.

Πρόλογος ......................................................................................... 9

Ι. Ιστορικά .................................................................................... 15

ΙΙ. Ομότιμοι Καθηγητές ................................................................. 19

ΙΙΙ. Διοίκηση ................................................................................... 21 Μέλη (ΔΕΠ) Διδακτικού Ερευνητικού Προσωπικού ............... 22 Εκπρόσωποι Μεταπτυχιακών Φοιτητών ................................... 24 Εκπρόσωποι Προπτυχιακών Φοιτητών ..................................... 24 Γραμματεία Κοσμητείας Σχολής Ν.Ο.Π.Ε. .............................. 24 Γραμματεία Τμήματος Νομικής ............................................... 24

IV. Προσωπικό ................................................................................ 25 Τομείς ....................................................................................... 25 Α. Τομέας Αστικού, Αστικού Δικονομικού και Εργατικού

Δικαίου ............................................................................... 25 Β. Τομέας Δημόσιου Δικαίου και Πολιτικής Επιστήμης ....... 26 Γ. Τομέας Διεθνών Σπουδών .................................................. 27 Δ. Τομέας Εμπορικού και Οικονομικού Δικαίου ................... 27 Ε. Τομέας Ιστορίας, Φιλοσοφίας και Κοινωνιολογίας του Δι-

καίου .................................................................................. 28 ΣΤ. Τομέας Ποινικών και Εγκληματολογικών Επιστημών ...... 28 Ζ. Ειδικό Εργαστηριακό Διδακτικό Προσωπικό .................... 29 Η. Ενιαία Περιφερειακή Βιβλιοθήκη Τμήματος Νομικής ...... 29 Θ. Αίθουσα Πολυμέσων ......................................................... 30 Ι. Σύμβουλοι σπουδών για φοιτητές/τριες με ειδικές ανάγκες

και για αλλοδαπούς φοιτητες ............................................. 31 ΙΑ. Επιτροπή Κοινωνικής Πολιτικής ........................................ 31 ΙΒ. Μάθημα Διερμηνείας στη νοηματική γλώσσα ................... 32

6

Σελ.

V. Προπτυχιακές Σπουδές .............................................................. 33

1. Πρόγραμμα Σπουδών (Νέο Πρόγραμμα) .............................. 34

Α) Υποχρεωτικά Μαθήματα (Δ. Μ. 182) ............................. 35

Β) Μαθήματα Ειδικής Επιλογής (Δ. Μ. 38) ......................... 35

Γ) Μαθήματα Γενικής Επιλογής (Δ. Μ. 20) ......................... 37

Δ) Μαθήματα ειδικής επιλογής ως γενικής επιλογής ........... 40

Ε) Προαιρετικό Μάθημα ....................................................... 41

2. Ενδεικτικό Πρόγραμμα (Νέο Πρόγραμμα) ........................... 42

3. Πρόγραμμα Διδασκαλίας Μαθημάτων Νέου προγράμματος

Σπουδών ................................................................................ 45

4. Μαθήματα Γενικής Επιλογής που θα διδαχθούν στο Χειμε-

ρινό και Εαρινό εξάμηνο του Παν/κού έτους 2008-2009 ...... 96

1) Ενότητα Αστικού, Αστικού Δικονομικού και Εργατικού

Δικαίου .............................................................................. 96

2) Ενότητα Δημοσίου Δικαίου και Πολιτικής Επιστήμης ..... 102

3) Ενότητα Διεθνών Νομικών Σπουδών ................................ 109

4) Ενότητα Εμπορικού και Οικονομικού Δικαίου ................. 119

5) Ενότητα Ιστορίας, Φιλοσοφίας και Κοινωνιολογίας του

Δικαίου .............................................................................. 127

6) Ενότητα Ποινικών και Εγκληματολογικών Επιστημών .... 132

Τα μαθήματα Ειδικής Επιλογής προσφέρονται και ως μα-

θήματα Γενικής επιλογής με τέσσερις Δ. Μ. ...................... 137

Διδασκαλία Ξένης Γλώσσας .............................................. 137

Εξετάσεις - Βαθμολογία ..................................................... 138

Κανόνες για τη λήψη πτυχίου από φοιτητές της παραπάνω

κατηγορίας ......................................................................... 138

5. Πρόγραμμα σπουδών ............................................................ 139

Πίνακας μαθημάτων .............................................................. 139

Ι. Υποχρεωτικά Μαθήματα (Δ. Μ. 184) ................................ 139

ΙΙ. Μαθήματα Ειδικής Επιλογής (Δ. Μ. 34) ........................... 141

ΙΙΙ. Μαθήματα Γενικής Επιλογής (Δ. Μ. 30) ......................... 142

7

Σελ.

IV. Κανόνες για τη λήψη του πτυχίου από φοιτητές της πα-

ραπάνω κατηγορίας ........................................................ 145

6. Ενδεικτικό Πρόγραμμα (Παλαιό Πρόγραμμα) ..................... 146 7. Κανονισμός Σπουδών ........................................................... 149 8. Εσωτερικός κανονισμός λειτουργίας του Αριστοτελείου Πα-

νεπιστημίου Θεσσαλονίκης ................................................... 162

VΙ. Κανονισμός Μεταπτυχιακών Σπουδών Τμήματος Νομικής Πρό-γραμμα Διδασκαλίας Μαθημάτων του Προγράμματος Μετα-πτυχιακών Σπουδών πρώτου επιπέδου ..................................... 177

Α. Κλάδος Αστικού, Αστικού Δικονομικού και Εργατικού Δι-καίου ................................................................................... 195

Β. Κλάδος Δημοσίου Δικαίου και Πολιτικών Επιστήμων ........ 196 Γ. Κλάδος Διεθνών Σπουδών .................................................... 197 Δ. Κλάδος Εμπορικού και Οικονομικού Δικαίου ..................... 198 Ε. Κλάδος Ιστορίας, Φιλοσοφίας και Κοινωνιολογίας του Δι-

καίου ................................................................................... 199 ΣΤ. Κλάδος Ποινικών και Εγκληματολογικών Επιστήμων ...... 199

VΙI. Ευρωπαϊκά προγράμματα ανταλλαγής φοιτητών LLP, Erasmus ... 201 1. Γενικοί Στόχοι και Δομή ....................................................... 201 2. Κινητικότητα σπουδαστών ................................................... 202 3. Βασικοί όροι του προγράμματος LLP/ERASMUS .............. 202 4. Κριτήρια επιλεξιμότητας για την απόκτηση της ιδιότητας

του φοιτητή LLP/ERASMUS ............................................... 203 5. Διαχείριση των υποτροφιών κινητικότητας σπουδαστών ..... 204 6. Πανεπιστήμια που λαμβάνουν μέρος στο πρόγραμμα

LLP/ERASMUS ................................................................... 205 7. Γενικές πληροφορίες ............................................................. 210 8. AIESEC ................................................................................ 211

IX. Γενικές πληροφορίες ................................................................. 215 1. Πανεπιστημιακό έτος - αργίες .............................................. 215 2. Σύλλογος φοιτητών νομικής ................................................. 215 3. Πανεπιστημιακές και άλλες βιβλιοθήκες της Θεσσαλονίκης 216

8

Σελ.

X. Οδηγός Περιφερειακής Βιβλιοθήκης «Ιωάννης Δεληγιάννης Τμήματος Νομικής Α.Π.Θ. ........................................................ 219

1. Iστορικό ................................................................................. 219 2. Συλλογές ............................................................................... 221 3. Οδηγός ηλεκτρονικού προγράμματος «Horizon» .................. 223

4. Χρήση βιβλιοθήκης ............................................................... 223 5. Κανονισμός λειτουργίας ........................................................ 224

XI. Τηλεφωνικός κατάλογος ............................................................ 231

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

ΚΑΙ ΝΟΜΙΚΕΣ ΣΠΟΥΔΕΣ ΣΗΜΕΡΑ

ΠΡΟΛΟΓΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ

Αγαπητοί φοιτητές,

Το Τμήμα Νομικής της Σχολής ΝΟΠΕ του ΑΠΘ με μια πλούσια ιστο-ρία, αξιόλογη συμβολή στον νομικό πολιτισμό της χώρας μας και ένα επί-λεκτο επιστημονικό δυναμικό έχει ως στόχο να προσφέρει σε νέους αν-θρώπους μια ολοκληρωμένη εκπαίδευση στην επιστήμη του δικαίου, αλλά και σε ώριμους επιστήμονες τις δυνατότητες για περαιτέρω έρευνα και ε-ξειδίκευση σε κλάδους και τομείς αυτής της επιστήμης. Φιλοδοξεί έτσι να προσφέρει στην κοινωνία αξιόπιστους ερμηνευτές και εφαρμοστές του δι-καίου, υπεύθυνους επαγγελματίες-στελέχη του δημόσιου βίου και προ πά-ντων χρήσιμους και εμπνευσμένους υπερασπιστές του δικαίου.

Στόχος μας δεν είναι απλώς να εκπαιδεύσουμε καλούς νομικούς, αλλά να διαμορφώσουμε συνειδητούς πολίτες, υπεύθυνους διαχειριστές των δη-μόσιων πραγμάτων, ανθρώπους που θα κληθούν να υπερασπιστούν το δί-καιο, να υψώσουν φωνή και ανάστημα απέναντι στην κοινωνική αδικία, στη διαφθορά και στην εκμετάλλευση των αδυνάτων. Ως εκ τούτου δεν επι-θυμούμε να μεταδώσουμε απλώς νομικές πληροφορίες προκειμένου να μπορεί κανείς να διαχειριστεί τα κοινωνικά προβλήματα ή να εξισορροπή-σει τα αντικρουόμενα συμφέροντα που η σημερινή περίπλοκη κοινωνική ζωή των αναγκών δημιουργεί, αλλά και να προσφέρουμε μια βαθύτερη γνώση, ένα σύστημα σκέψης και προβληματισμού, ώστε να είναι κανείς σε θέση να σταθεί κριτικά απέναντι στις νομικές διατάξεις και ρυθμίσεις, να αποκαλύψει τον πλούτο των κοινωνικών σχέσεων και συγκρούσεων που κρύβονται πίσω τους, το νόημα που περιέχουν οι λέξεις και οι διαδικασίες, να δει τα πράγματα «από ψηλά και σε βάθος». Αυτό όμως απαιτεί και κάτι άλλο σημαντικό: Τη σοφία, αυτή που κερδίζεται μέσα από την περιπέτεια της μάθησης, με το να τολμά κανείς να θέτει έμμεσα ή άμεσα τα μεγάλα ερωτήματα που έχουν να κάνουν με την ανθρώπινη ύπαρξη, τον οντολογι-κό προορισμό μας και την πορεία μας στη 10 ζωή. Αυτά που μας κάνουν

10

να προβληματιζόμαστε, πέρα από την επιστήμη για το τι είναι αλήθεια, και ειδικότερα πέρα από την επιστήμη του δικαίου για το τι είναι δικαιοσύνη. Και είναι αυτή η σοφία που μας προσφέρει την ικανότητα διάκρισης που τόσο χρειαζόμαστε για την επίλυση κοινωνικών προβλημάτων και ανθρώ-πινων διαφορών. Όλα αυτά είναι βεβαίως για ένα Νομικό Τμήμα πρόκλη-ση και τόλμημα, η ομορφιά τού να κατορθώσει νέοι άνθρωποι να εμπεδώ-σουν ένα αίσθημα ευθύνης, ανθρωπιάς και σεβασμού των άλλων, τόσο πο-λύτιμο εφόδιο για κάθε επιστήμονα, κάθε επαγγελματία και ειδικότερα για κάθε λειτουργό του δικαίου, σε μια δύσκολη εποχή αδιαφορίας, ατομικού βολέματος και εξουσιαστικής διεκδίκησης.

Ο Οδηγός που έχετε στα χέρια σας προσφέρει μια ολοκληρωμένη εικό-να των μαθημάτων που διδάσκονται στο Τμήμα μας μαζί με μια περιληπτι-κή έκθεση του περιεχομένου τους, μια εικόνα δηλαδή του εκπαιδευτικού μας προγράμματος. Φιλοδοξεί να σας ενημερώσει τόσο σχετικά με το περι-εχόμενο των επιμέρους μαθημάτων, που διδάσκονται στο Τμήμα, με τα βο-ηθήματα που προτείνονται για κάθε ένα μάθημα, όσο και με τη σχετική υ-ποδομή που έχετε στη διάθεσή σας προκειμένου να βοηθήσει την εκπαίδευ-ση και την έρευνά σας, όπως η πλούσια βιβλιοθήκη του Τμήματος, η αί-θουσα πολυμέσων και τα προγράμματα Erasmus/Socrates. Τέλος, παρουσιά-ζει όλο το ανθρώπινο δυναμικό του Τμήματος, τη διοίκηση, τους διδάσκο-ντες, τα όργανα του Τμήματος, τη γραμματεία, ώστε να μπορεί ο φοιτητής να γνωρίζει πού θα πρέπει κάθε φορά να απευθύνεται για να βοηθηθεί αναφο-ρικά με τα όποια προβλήματα αντιμετωπίζει. Η φετινή μάλιστα έκδοση του παρόντος Οδηγού Σπουδών έχει επετειακό χαρακτήρα, καθώς συμπίπτει με τα 80χρονα του Τμήματος μας. Συνοψίζει έτσι μια πολύχρονη ιστορική ε-μπειρία και υπόσχεται μια συνεχώς αναβαθμιζόμενη συνεισφορά του Τμήμα-τος Νομικής στην καλλιέργεια και ανάπτυξη της επιστήμης του δικαίου.

Στην ακαδημαϊκή μας κοινότητα έχουμε όλοι, διδάσκοντες και διδα-σκόμενοι, ερευνητές και διοικητικό προσωπικό, ένα κοινό στόχο, ένα βαρύ χρέος: να διασφαλίσουμε την υψηλή ποιότητα της εκπαίδευσης, την ελεύ-θερη διαβούλευση και έρευνα, να περιφρουρήσουμε τον πλουραλισμό των απόψεων και να εγγυηθούμε την αξιοκρατία και διαφάνεια, σεβόμενοι ο ένας τον άλλον και όλοι μαζί την κοινωνία που οφείλουμε να υπηρετούμε.

Ο Πρόεδρος του Τμήματος Νομικής Καθηγητής Νικόλαος Μπιτζιλέκης

11

Το ΠΔ της 7-8-1930 περί λειτουργίας του Τμήματος Νομικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης:

13

ΟΡΚΟΣ ΠΤΥΧΙΟΥΧΟΥ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΝΟΜΙΚΗΣ

ΤΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΝΟΜΙΚΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ

ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΟΥ Α.Π.Θ.

ΤΟΥ ΠΤΥΧΙΟΥ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΝΟΜΙΚΗΣ ΤΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΝΟΜΙΚΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΑΞΙ-ΩΘΕΝΤΕΣ

ΟΡΚΟΝ ΟΜΝΥΟΜΕΝ ΠΡΟ ΤΟΥ ΚΟΣΜΗΤΟΡΟΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΠΡΟ-

ΕΔΡΟΥ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΠΙΣΤΗΝ ΚΑΘΟΜΟΛΟΓΟΥΜΕΝ ΤΗΝ-

ΔΕ. ΑΠΟ ΤΟΥ ΙΕΡΟΥ ΠΕΡΙΒΟΛΟΥ ΤΟΥ ΣΕΠΤΟΥ ΤΟΥΤΟΥ ΤΕΜΕ-

ΝΟΥΣ ΤΩΝ ΜΟΥΣΩΝ ΕΞΕΡΧΟΜΕΝΟΙ ΚΑΤ’ ΕΠΙΣΤΗΜΗΝ ΒΙΩΣΌ-

ΜΕΘΑ ΑΣΚΟΥΝΤΕΣ ΑΥΤΉΝ ΔΙΚΗΝ ΘΡΗΣΚΕΙΑΣ ΕΝ ΠΝΕΥΜΑΤΙ ΚΑΙ

ΑΛΗΘΕΙΑ. ΟΥΤΩ ΧΡΗΣΙΜΟΥΣ ΗΜΑΣ ΑΥΤΟΥΣ ΚΑΤΑΣΤΗΣΟΜΕΝ

ΠΡΟΣ ΑΠΑΝΤΑΣ ΤΟΥΣ ΔΕΟΜΕΝΟΥΣ ΤΗΣ ΗΜΕΤΕΡΑΣ ΑΡΩΓΗΣ ΚΑΙ

ΕΝ ΠΑΣΗ ΑΝΘΡΩΠΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΑΕΙ ΠΡΟΣ ΕΙΡΗΝΗΝ ΚΑΙ ΧΡΗ-

ΣΤΟΤΗΤΑ ΗΘΩΝ ΣΥΝΤΕΛΕΣΟΜΕΝ ΒΑΙΝΟΝΤΕΣ ΕΝ ΕΥΘΕΙΑ ΤΟΥ

ΒΙΟΥ ΟΔΩ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΑΛΗΘΕΙΑΝ ΚΑΙ ΤΟ ΔΙΚΑΙΟΝ ΑΠΟΒΛΕΠΟ-

ΝΤΕΣ ΚΑΙ ΤΟΝ ΒΙΟΝ ΑΝΥΨΟΥΝΤΕΣ ΕΙΣ ΤΥΠΟΝ ΑΡΕΤΗΣ ΥΠΟ ΤΗΝ

ΣΚΕΠΗΝ ΤΗΣ ΣΟΦΙΑΣ. ΤΑΥΤΗΝ ΤΗΝ ΕΠΑΓΓΕΛΙΑΝ ΕΠΙΤΕΛΟΥΣΙ,

ΕΙΗ ΗΜΙΝ ΣΥΝ ΤΗ ΕΥΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΗΜΕΤΕΡΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΩΝ ΚΑΙ

ΠΕΦΙΛΗΜΕΝΩΝ ΔΙΔΑΣΚΑΛΩΝ Ο ΘΕΟΣ ΕΝ ΤΩ ΒΙΩ ΒΟΗΘΟΣ.

14

ΚΑΘΟΜΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΔΙΔΑΚΤΟΡΑ ΤΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΝΟΜΙΚΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ - ΝΟΜΙΚΟ ΤΜΗΜΑ

ΕΠΕΙΔΗ Η ΔΙΑΣΗΜΟΣ ΤΩΝ ΝΟΜΟΔΙΔΑΣΚΑΛΩΝ ΣΧΟΛΗ, ΤΗ

ΤΟΥ ΠΡΥΤΑΝΕΩΣ ΕΠΙΝΕΥΣΕΙ ΕΙΣ ΤΟΥΣ ΕΑΥΤΗΣ ΔΙΔΑΚΤΟΡΑΣ ΕΓΚΡΙΝΑΙ ΜΕ ΚΑΤΗΞΙΩΣΕΝ, ΑΥΤΗ ΤΕ ΚΑΙ ΤΗ ΠΡΥΤΑΝΕΙΑ, ΔΗΜΟΣΙΑ ΠΙΣΤΙΝ ΔΙΔΩΜΙ ΤΗΝΔΕ:

ΠΕΡΙ ΜΕΝ ΤΗΝ ΤΩΝ ΝΟΜΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΗΝ ΑΕΙ ΣΠΟΥΔΑΣΑΙ

ΚΑΙ ΑΚΡΙΒΩΣΑΙ ΤΑΥΤΗΝ ΠΑΝΤΙ ΣΘΕΝΕΙ ΠΕΙΡΑΣΕΣΘΑΙ, ΕΝ ΔΕ ΤΑΙΣ ΔΙΚΑΙΣ, ΑΕΙ ΤΩ ΔΙΚΑΙΩ ΚΑΙ ΙΣΩ ΧΡΗΣΕΣΘΑΙ ΟΔΗΓΩ, ΜΗΤ’ ΕΥΝΟΙΑ, ΜΗΤ’ ΕΧΘΕΙ ΕΝ ΤΩ ΔΙΑΓΝΩΣΚΕΙΝ ΚΑΙ ΝΕΜΕΙΝ ΤΟ ΔΙΚΑΙΟΝ ΠΑΡΑΓΟΜΕΝΟ.Ο Δ’ ΑΝ ΕΙΔΩ ΔΙΚΑΙΟΝ ΟΝ ΚΑΙ Ι-ΣΟΝ, ΤΟΥΘ’ ΑΠΛΩΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑ ΣΥΝΕΙΔΗΣΙΝ, ΑΕΙ ΧΡΗΜΑΤΙΕΙΝ ΤΟΙΣ ΠΥΝΘΑΝΟΜΕΝΟΙΣ. ΟΙΣ Δ’ ΑΝ ΕΜΑΥΤΟΝ ΠΑΡΑΣΧΩ ΣΥ-ΝΗΓΟΡΟΝ, ΤΟΥΤΩΝ, ΚΑΝ ΠΛΟΥΣΙΟΙ ΤΥΧΩΣΙΝ ΟΝΤΕΣ ΚΑΝ ΠΕΝΗΤΕΣ, ΣΠΟΥΔΗ ΙΣΗ ΚΑΙ ΠΙΣΤΗ ΟΜΟΙΑ ΥΠΕΡΔΙΚΗΣΕΙΝ. ΤΟ ΔΕ ΣΥΝΟΛΟΝ, ΚΑΙ ΔΙΔΑΣΚΩΝ, ΚΑΙ ΔΙΚΑΖΩΝ, ΚΑΙ ΣΥΜΒΟΥ-ΛΕΥΩΝ, ΚΑΙ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ Ή ΔΙΚΟΓΡΑΦΩΝ, ΚΑΙ ΠΑΝ ΠΟΙΩΝ, Ο,ΤΙ ΑΝ ΕΡΓΟΝ Η ΤΩΝ ΠΕΡΙ ΝΟΜΟΥΣ ΕΣΠΟΥΔΑΚΟΤΩΝ, ΕΙΣ ΜΕΙΖΟΝΑ ΔΟΞΑΝ ΘΕΟΥ ΠΟΙΗΣΕΙΝ ΑΕΙ, ΕΙΣ ΚΡΑΤΑΙΩΣΙΝ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΩΣΥΝΗΣ, ΕΙΣ ΚΟΙΝΗΝ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ ΟΦΕΛΕΙΑΝ, ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ ΣΥΝΤΗΡΗΣΙΝ.

ΤΑΥΤΗΝ ΜΟΙ ΤΗΝ ΕΠΑΓΓΕΛΙΑΝ ΕΠΙΤΕΛΟΥΝΤΙ, ΕΙΗ Ο ΘΕ-

ΟΣ ΑΡΩΓΟΣ ΕΝ ΤΩ ΒΙΩ.

Ι. ΙΣΤΟΡΙΚΑ

Η Alma Mater Thessalonicensis είναι το δεύτερο Πανεπιστήμιο που ίδρυσε το νεοελληνικό κράτος.

Αμέσως μετά την ευτυχή εθνική κατάληξη των βαλκανικών πολέ-μων, είδαν το φως της δημοσιότητας συγκεκριμένες προτάσεις, με τις ο-ποίες υποδεικνύονταν η Θεσσαλονίκη, ως έδρα του νέου Πανεπιστημίου.

Ο γνωστός διεθνολόγος, Καθηγητής της Νομικής σχολής του Πανε-πιστημίου Αθηνών, Γεώργιος Στρέϊτ, και ο διάσημος μαθηματικός Κων-σταντίνος Καραθεοδωρή, Καθηγητής γερμανικών πανεπιστημίων, στον οποίον είχε ανατεθεί η οργάνωση του πολυτεχνείου του Μπρεσλάου, α-νεξάρτητα ο ένας από τον άλλον, με προτάσεις και υπομνήματα, υπο-γράμμιζαν την εθνική ανάγκη ιδρύσεως Πανεπιστημίου στην πρωτεύου-σα της Μακεδονίας, που θα συντελούσε στην εξέλιξή της σε εθνικό και πολιτισμικό κέντρο της Βόρειας Ελλάδας.

Μετά το τέλος του πρώτου παγκοσμίου πολέμου, η κυβέρνηση του Ελευθερίου Βενιζέλου, αποφάσισε να προτάξει την ίδρυση Πανεπιστημί-ου στην, απελευθερωθείσα τότε από τον ελληνικό στρατό, Σμύρνη. Όμως οι επώδυνες εθνικές ατυχίες στη Μικρά Ασία δεν επέτρεψαν τη λειτουρ-γία του Πανεπιστημίου εκεί, παρόλη τη σοβαρή προσπάθεια που είχε εν τω μεταξύ καταβληθεί.

Η πολιτική απόφαση για την ίδρυση στη Θεσσαλονίκη του Πανεπι-στημίου, ως διαδόχου κατά κάποιο τρόπο του άτυχου Πανεπιστημίου της Ιωνίας, καταγράφηκε στις προγραμματικές δηλώσεις της πρώτης κυβερ-νήσεως Αλέξανδρου Παπαναστασίου, προς τη Δ΄ συντακτική συνέλευση στις 24 Μαρτίου 1924: «. . . Ιδιαιτέρως δε θα φροντίσωμεν διά την εκπαι-δευτικήν οργάνωσιν των βορείων του κράτους επαρχιών, ενισχύοντες πα-ντοιοτρόπως το διδακτικόν προσωπικόν και ιδρύοντες τα κατάλληλα πρα-κτικά προπάντων σχολεία, έτι δε και δεύτερον πανεπιστήμιον εν Θεσσαλο-νίκη περιλαμβάνον και τας πρακτικάς επιστήμας και μέλλον να λειτουργή-ση βαθμιαίως. Του πανεπιστημίου τούτου η καλή οργάνωσις και τας νέας

16

χώρας θα ωφελήση και την επιστημονικήν παρ’ ημίν δράσιν θα προαγάγη συντελούσα εμμέσως εις την βελτίωσιν του εν Αθήναις Πανεπιστημίου».

Στη συνέχεια ακολούθησε, στις 5 Ιουνίου 1925, επί κυβερνήσεως Ανδρέα Μιχαλακόπουλου, η ψήφιση και η θέση σε ισχύ, του ιδρυτικού νόμου 3341, που δημοσιεύτηκε στο Φ.Ε.Κ. της 22 Ιουνίου 1925. Η ίδρυ-ση του δεύτερου ελληνικού Πανεπιστημίου συνοδεύτηκε στα πρώτα στά-δια όμως με αρκετές δυσκολίες, απότοκες της πολιτικής ρευστότητας της εποχής. Η ολοκλήρωση της οργάνωσής του, έλαβε χώρα, μερικά χρόνια αργότερα, με τη δημοσίευση του Οργανισμού του Πανεπιστημίου, με τον Α.Ν. 1895/1939. Με το άρθρ. 7 του Ν. 3108/1954 το Πανεπιστήμιό μας μετονομάστηκε τέλος, μετά από απόφαση του τότε Πρύτανη Μαρίνου Σιγάλα και απόφαση της Συγκλήτου, σε «Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης».

Μεταξύ των πέντε πρώτων Σχολών, που προβλέπονταν από το άρθρ. 3 του ιδρυτικού νόμου, περιλαμβάνονταν και η Σχολή Νομικών και Οι-κονομικών Επιστημών με δύο Τμήματα, ένα Νομικής και ένα Πολιτικών και Οικονομικών Επιστημών που άρχισε πρώτο τη λειτουργία του από το πανεπιστημιακό έτος 1927-1928 (Π.Δ. της 19.11.1927).

Η στελέχωση της Σχολής με το απαραίτητο διδακτικό προσωπικό πραγματοποιήθηκε σύμφωνα με τη διαδικασία που προέβλεπε το άρθρ. 6 § 2 του Ν. 3341/1925. Έτσι συστάθηκε ειδική επιτροπή από τους Καθη-γητές του Πανεπιστημίου Αθηνών Ανδρέα Ανδρεάδη, Κυριάκο Βαρβα-ρέσσο, Δημήτριο Παπούλια, Στυλιανό Σεφεριάδη και Κωνσταντίνο Σφυ-ρή, που δεν μετείχε στις εργασίες λόγω ασθενείας, όπως και ο αναπλη-ρωματικός του, που επέλεξε τους πέντε πρώτους τακτικούς Καθηγητές του Τμήματος Πολιτικών και Οικονομικών επιστημών: Περικλή Βιζουκί-δη (που εξελέγη στη συνέχεια πρώτος Κοσμήτωρ), στη τακτική έδρα της εισαγωγής εις την επιστήμη του δικαίου και στοιχείων του αστικού δι-καίου, Ξενοφώντα Ζολώτα, στη τακτική έδρα της πολιτικής οικονομίας, Ιωάννη Σπυρόπουλο, στη τακτική έδρα του δημοσίου διεθνούς δικαίου, Δημοσθένη Στεφανίδη, στη δεύτερη τακτική έδρα της πολιτικής οικονο-μίας, και Θρασύβουλο Χαραλαμπίδη, στην τακτική έδρα του εμπορικού και ναυτικού δικαίου, και που στη συνέχεια διορίστηκαν με το Π.Δ. της 4ης Απριλίου 1928.

17

Το τμήμα Νομικής ιδρύθηκε και λειτούργησε από το πανεπιστημιακό έτος 1930-1931(Π.Δ. της 30.7.1930 Φ.Ε.Κ. Α, 273 της 7-8-1930), επί Κοσμητείας Δημοσθένη Στεφανίδη, μετά από πολλές αρχικές δυσκολίες και αμφιταλαντεύσεις, που προήρχοντο από την αντίληψη, σε κυβερνητι-κό και όχι μόνο επίπεδο, πώς θα οξυνθεί το από τότε υπαρκτό πρόβλημα της πληθώρας δικηγόρων.

Η έναρξη της στελέχωσης του Νομικού Τμήματος με το απαραίτητο 18 διδακτικό προσωπικό, σηματοδοτήθηκε με την ίδρυση έδρας αστικού δικαίου (Π.Δ της 1ης Μαΐου 1929) και την επακολουθείσασα εκλογή, για το μάθημα αυτό, του πρώτου υφηγητή της, Αλέξανδρου Λιτζερόπουλου, στον οποίο και δόθηκε αμέσως εντολή διδασκαλίας του.

Η νεώτερη οργάνωση των σπουδών αρχικά στα δύο Τμήματα της Σχολής Νομικών και Οικονομικών Επιστημών πραγματοποιήθηκε με την Υ.Α. 152907/30-11-1971. Με βάση αυτή την απόφαση έγινε η βασική κατανομή στα δύο Τμήματα των Τομέων επιστημονικής έρευνας και δι-δασκαλίας. Η Επιστήμη του Δικαίου και η Πολιτική Επιστήμη στο Τμή-μα Νομικής (που απένεμε πτυχίο Νομικών Επιστημών ή Δημοσίου Δι-καίου, ανάλογα με τον Κύκλο σπουδών) και Οικονομικής Επιστήμης στο Τμήμα Οικονομικών Επιστημών (που απένεμε το αντίστοιχο πτυχίο Οι-κονομικών Επιστημών).

Η προτελευταία χρονολογικά οργάνωση των σπουδών στη Σχολή μας έγινε με τον Ν. 1262/1983 (και τις στη συνέχεια τροποποιήσεις του) «Για τη δομή και λειτουργία των Α.Ε.Ι.». Με βάση αυτόν τον νόμο η Σχολή χωρίστηκε σε δύο αυτοτελή Τμήματα, Νομικής και Οικονομικών Επι-στημών, που καλύπτουν τα γνωστικά αντικείμενα των αντίστοιχων επι-στημών.

Με βάση τέλος το Π.Δ 203/3.9.1999 (ΦΕΚ Α 179 της 6.9.1999), ι-δρύθηκε στη Σχολή μας και τρίτο Τμήμα, Πολιτικών Επιστημών, το ο-ποίο άρχισε την λειτουργία του από το ακαδημαϊκό έτος 2000/2001.

Το πρόγραμμα σπουδών του Τμήματος Νομικής, που ψηφίστηκε από τη Γενική Συνέλευση του Τμήματος στις συνεδριάσεις της με αριθμούς 14/21.6.1983,91/30.5.1989 και 113/25.6.1991, υλοποιεί την ουσιαστική εφαρμογή του γνωστικού πεδίου του Τμήματός μας, διαμέσου των διδα-σκομένων εξαμηνιαίων μαθημάτων, με σκοπό την παροχή όλων εκείνων των αναγκαίων σήμερα γνώσεων, για τη λήψη του πτυχίου. Τέλος, με την

18

Υ.Α. Β1/ 809/15-11-1993 εγκρίθηκε και το πρόγραμμα μεταπτυχιακών σπουδών του Τμήματος Νομικής της Σχολής μας, η ίδρυση του οποίου είχε προηγηθεί με το Β.Δ. 520/21-8-1962, οπότε και ως πρώτο ανάμεσα στις Νομικές Σχολές της Ελλάδας άρχισε, την αδιάκοπη μέχρι σήμερα, λειτουργία του.

Α.Γ. ΚΟΥΤΣΟΥΡΑΔΗΣ

ΙΙ. ΟΜΟΤΙΜΟΙ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ

Ελίζα Αλεξανδρίδου

Στέργιος Αλεξιάδης,

Βασίλειος Αντωνόπουλος,

Κωνσταντίνος Βαβούσκος,

Κωνσταντίνος Βουγιούκας,

Πελαγία Γέσιου-Φαλτσή,

Αστέριος Γεωργιάδης,

Λουκάς Θεοχαρόπουλος,

Μαριάνος Καράσης,

Αλίκη Κιάντου-Παμπούκη,

Κωνσταντίνος Κεραμεύς,

Δήμητρα Κοντόγιωργα-Θεοχαροπούλου,

Λάμπρος Κοτσίρης,

Ιωάννης Κουκιάδης,

Καλλιόπη Κούφα,

Παναγιώτης Λαδάς,

Ιωάννης Μανωλεδάκης,

Νικόλαος Μπάρμπας,

Γεώργιος Νάκος,

Κωνσταντίνος Παμπούκης,

Ζήσης Παπαδημητρίου

Χαράλαμπος Παπαστάθης,

Δημήτριος Παπαστερίου,

Τηλέμαχος Φιλιππίδης

ΙΙΙ. ΔΙΟΙΚΗΣΗ

Κοσμήτορας της Σχολής Νικόλαος Παρασκευόπουλος Καθηγητής

Πρόεδρος του Τμήματος Νικόλαος Μπιτζιλέκης, Καθηγητής

Αναπληρωτής Πρόεδρος του Τμήματος Καλλιόπη Μακρίδου, Καθηγήτρια

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

Απαρτίζεται από τον Πρόεδρο και τον Αναπληρωτή Πρόεδρο του

Τμήματος, τους Διευθυντές των Τομέων, δύο (2) προπτυχιακούς και έναν

(1) εκπρόσωπο των μεταπτυχιακών φοιτητών.

Καθ. Μπιτζιλέκης Νικόλαος (Πρόεδρος),

Καθ. Μακρίδου Καλλιόπη (Αναπληρώτρια Πρόεδρος),

Καθ. Δημήτριος Ζερδελής,

Καθ. Παπασιώπη-Πασιά Ζωή

Καθ. Κωνσταντίνος Σταμάτης,

Αναπλ. Καθ. Ορφανουδάκης Σαράντης,

Καθ. Μαρία Καϊάφα-Γκμπάντι,

Καθ. Ουρανία Αγγελίδου-Χατζηνικολάου.

Δύο (2) εκπρόσωποι των προπτυχιακών φοιτητών και

Ένας (1) εκπρόσωπος των μεταπτυχιακών φοιτητών.

22

ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ

Συγκροτείται από μέλη Δ.Ε.Π. του Τμήματος, με αναλογική συμμε-

τοχή των μελών Δ.Ε.Π. κάθε Τομέα και εκπροσώπους: Των προπτυχια-

κών και μεταπτυχιακών φοιτητών, του Ε.Τ.Ε.Π. και των βοηθών και επι-

στημονικών συνεργατών.

Μετέχουν αυτοδικαίως σ’ αυτήν οι Διευθυντές των Τομέων.

Παρούσα σύνθεση:

Νικόλαος Μπιτζιλέκης - Πρόεδρος,

ΜΕΛΗ ΤΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗΣ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ

ΝΟΜΙΚΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ

ΑΠΟ 1-9-2010 ΜΕΧΡΙ 31-8-2011

ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ

Μπιτζιλέκης Νικόλαος - Πρόεδρος

Ζερδελής Δημήτριος

Ιντζεσίλογλου Νικόλαος

Καϊάφα-Γκμπάντι Μαρία

Καΐσης Αθανάσιος

Καλφέλης Γρηγόριος

Καρύμπαλη-Τσίπτσιου Γιαννούλα

Κορνηλάκης Παναγιώτης

Κουνογέρη-Μανωλεδάκη Ευτυχία

Μακρίδου Καλλιόπη

Μανιτάκης Αντώνιος

Μαργαρίτης Λάμπρος

Νίκας Νικόλαος

Παπασιώπη-Πασιά Ζωή

Σαχπεκίδου Ευγενία

Στάγκος Πέτρος

Σταμάτης Κωνσταντίνος

Τέλλης Νικόλαος

Φινοκαλιώτης Κωνσταντίνος

Χατζηνικολάου-Αγγελίδου Ουρανία

23

ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΕΣ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ Γκλαβίνης Παναγιώτης Κορδή-Αντωνοπούλου Σταματία Ορφανουδάκης Σαράντης Παϊσίδου Νικολέττα Πιτσελά Αγγελική Πίψου Λήδα-Μαρία Συμεωνίδης Ιωάννης ΕΠΙΚΟΥΡΟΙ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ Γκιζάρη-Ξανθοπούλου Άννα Διαμαντόπουλος Γεώργιος Μαντζούφας Παναγιώτης Παπαδοπούλου Τριανταφυλλιά Τζωρτζακάκη-Τζαρίδου Σοφία Φρέρης Αναστάσιος-Ιωάννης ΛΕΚΤΟΡΕΣ Βαλαβάνη-Πολατίδου Ελένη Γιοβανόπουλος Ρήγας Ζαχαριάδης Αθανάσιος Σαρηγιαννίδης Μιλτιάδης

Ε.Δ.Π. (2) Τακτικοί Αναπληρωματική Γκουτζιαμάνη Ευφροσύνη Λεμπέση-Ανδρέου Ιωάννα

Ε.Ε.ΔΙ.Π.ΙΙ (2) Τακτικοί Αναπληρωματικοί Ε.Τ.Ε.Π. (2) Τακτικοί Αναπληρωματική Σκερλετοπούλου Αικατερίνη Τσαρούχα Αλεξάνδρα

24

ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟΙ ΦΟΙΤΗΤΕΣ Γ.Σ. (6)

Τακτικοί Αναπληρωματικοί

ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟΙ ΦΟΙΤΗΤΕΣ (19)

Τακτικοί Αναπληρωματικοί

Βαλεργάκη Μαίρη Δήμος Λάμπρος

Γραμμένος Νικόλαος Ζαχαρέγκας Δημήτριος

Μαυροματάκη Αθηνά Καρώκης Κωνσταντίνος

Μπαμπατσίδου Βασιλική Μπαλάσκα Όλγα

Ναζίρογλου Γεώργιος Μπρόζος Σωκράτης

Παπαδάκη Μαρία Πύρος Ανέστης

Φετφατσίδη Ιωάννα Γούμενου Κωνσταντίνα

Κωστούλα Δάφνη Παραφέλας Τριαντάφυλλος

Λογοθέτης Γεώργιος Μολιώτη Ιρένε

Αποστολάκης Κωνσταντίνος Λίμα Δάφνη

ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΕΙΔΙΚΗΣ ΣΥΝΘΕΣΗΣ

Απαρτίζεται από το Πρόεδρο του Τμήματος, τα μέλη Δ.Ε.Π. της Γε-

νικής Συνέλευσης και δύο (2) μεταπτυχιακούς φοιτητές του Τμήματος.

ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΚΟΣΜΗΤΕΙΑΣ ΣΧΟΛΗΣ Ν.Ο.Π.Ε.

Γραμματέας: Αικατερίνη Καλλιαρίδου,

Βασιλική Τριανταφύλλου

ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΝΟΜΙΚΗΣ

Γραμματέας:

Άλκηστις Φερμάνη,

Αικατερίνη Ασλανίδου, Ευδοξία-Ελένη Εζίκη,

Πηνελόπη Μπαξεβάνη, Ελένη Νένδου,

Δέσποινα Ντόγκαρη, Χρυσούλα Παπαδοπούλου,

Αλέξιος Σιδηρόπουλος, Μαρία Στέφου

Δημήτριος Τουρνάς

IV. ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ

Α. ΤΟΜΕΑΣ ΑΣΤΙΚΟΥ, ΑΣΤΙΚΟΥ ΔΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΚΑΙ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ

Χαρίκλεια Απαλαγάκη, Καθηγήτρια, Διευθύντρια

Παρασκευάς Αρβανιτάκης, Καθηγητής, Γεώργιος Αρχανιωτάκης, Καθηγητής, Δημήτριος Ζερδελής, Καθηγητής, Αριστείδης Καζάκος, Καθηγητής, Αθανάσιος Καΐσης, Καθηγητής, Γιαννούλα Καρύμπαλη-Τσίπτσιου, Καθηγήτρια, Παναγιώτης Κορνηλάκης, Καθηγητής, Ευτυχία Κουνουγέρη-Μανωλεδάκη, Καθηγήτρια, Χρίστος Κούσουλας, Καθηγητής, Αχιλλέας Κουτσουράδης, Καθηγητής, Δέσποινα Κλαβανίδου, Καθηγήτρια, Καλλιόπη Μακρίδου, Καθηγήτρια, Νικόλαος Νίκας, Καθηγητής, Θεοφανώ Παπαζήση, Καθηγήτρια, Αθανάσιος Πουλιάδης, Καθηγητής, Άγγελος Στεργίου, Καθηγητής Νίκη Ψούνη, Καθηγήτρια,

Γεώργιος Δέλλιος, Αναπληρωτής Καθηγητής, Βικτωρία Δούκα, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Νικολέτα Παϊσίδου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Λήδα-Μαρία Πίψου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Ευαγγελία Ποδηματά, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Αθηνά Κοτζάμπαση, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Αικατερίνη Φουντεδάκη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια,

26

Αναστάσιος Βαλτούδης, Επίκουρος Καθηγητής, Αγγελος Κορνηλάκης, Επίκουρος Καθηγητής Γεώργιος Διαμαντόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής, Απόστολος Σοφιαλίδης, Επίκουρος Καθηγητής,

Ελένη Βαλαβάνη-Πολατίδου, Λέκτορας,

Μαρία Βοζίκη-Κοσματοπούλου, Επιστ. Συνεργάτης, Ευφροσύνη Γκουτζιαμάνη, Επιστ. Συνεργάτης, Ευαγγελία Κουγιουμτζή, Επιστ. Συνεργάτης,

Αλεξάνδρα Τσαρούχα, Ε.Τ.Ε.Π.,

Διαμάντω Αντωνιάδου, Διοικητικός Υπάλληλος, Ξανθίππη Χατζησπύρογλου, Διοικητικός Υπάλληλος, Τεκτονίδης Δημήτριος, Διοικητικός Υπάλληλος.

Β. ΤΟΜΕΑΣ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ

Αντώνιος Μανιτάκης, Καθηγητής Γεώργιος Αναστασιάδης, Καθηγητής, Ευάγγελος Βενιζέλος, Καθηγητής (αναστολή) Ευαγγελία Κουτούπα, Καθηγήτρια, Βασίλειος Σκουρής, Καθηγητή (αναστολή) Κωνσταντίνος Φινοκαλιώτης, Καθηγητής, Κωνσταντίνος Χρυσόγονος, Καθηγητής

Σαράντης Ορφανουδάκης, Αναπληρωτής Καθηγητής (Διευθυντής), Ιωάννης Συμεωνίδης, Αναπληρωτής Καθηγητής, Κων/νος Γώγος, Επίκουρος Καθηγητής, Ιφιγένεια Καμτσίδου, Επίκουρη Καθηγήτρια, Παναγιώτης Μαντζούφας, Επίκουρος Καθηγητής, Τριανταφυλλιά Παπαδοπούλου, Επίκουρη Καθηγήτρια, Ευγενία Πρεβεδούρου, Επίκουρη Καθηγήτρια,

Μιχάλης Πικραμένος (Λέκτορας)

Αναστασία Παπαδοπούλου-Μπαραλιάκου, Ε.Τ.Ε.Π., Τοπαλίδου Ελένη, Διοικ. Υπάλληλος.

27

Γ. ΤΟΜΕΑΣ ΔΙΕΘΝΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ

Ζωή Παπασιώπη-Πασιά, Καθηγήτρια, Διευθύντρια

Ευάγγελος Βασιλακάκης, Καθηγητής Αναστασία Γραμματικάκη-Αλεξίου, Καθηγήτρια Ευγενία Σαχπεκίδου, Καθηγήτρια, Πέτρος Στάγκος, Καθηγητής, Ιωάννης Στεφανίδης, Καθηγητής, Κωνσταντίνος Χατζηκωνσταντίνου, Καθηγητής,

Παναγιώτης Γκλαβίνης, Αναπληρωτής Καθηγητής Χριστίνα Δεληγιάννη-Δημητράκου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια,

Άννα Γκιζάρη-Ξανθοπούλου, Επίκουρη Καθηγήτρια, Ιωσήφ Κτενίδης, Επίκουρος Καθηγητής,

Βενιαμίν Καρακωστάνογλου, Λέκτορας, Βασίλης Κούρτης, Λέκτορας, Λεωνίδας Παπαδόπουλος, Λέκτορας, Μιλτιάδης Σαρηγιαννίδης, Λέκτορας,

Δήμητρα Μάνου, Διοικητικός Υπάλληλος, Αλεξία Παπάζη, Διοικητικός Υπάλληλος.

Δ. ΤΟΜΕΑΣ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ

Σπυρίδων Ψυχομάνης, Καθηγητής, Διευθυντής,

Νικόλαος Τέλλης, Καθηγητής, Ουρανία Χατζηνικολάου-Αγγελίδου, Καθηγήτρια,

Ελένη Γκολογκίνα-Οικονόμου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Σταματία Κορδή-Αντωνοπούλου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια,

Ανθούλα Παπαδοπούλου, Επίκουρη Καθηγήτρια, Ευμορφία Τζίβα, Επίκουρη Καθηγήτρια, Αναστάσιος-Ιωάννης Φρέρης, Επίκουρος Καθηγητής,

Ρήγας Γιοβαννόπουλος, Λέκτορας, Νικόλαος Ελευθεριάδης, Λέκτορας, Παρασκευή Παπαδρόσου-Αρχανιωτάκη, Λέκτορας,

28

Ιωάννα Λεμπέση-Ανδρέου, Επιστ. Συνεργάτης,

Καραλή Χρυσούλα, Διοικητικός Υπάλληλος.

Ε. ΤΟΜΕΑΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ, ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑΣ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ

Ν. Ιντζεσίλογλου, Καθηγητής, Διευθυντής,

Κ. Σταμάτης, Καθηγητής

Κυριάκος Κυριαζόπουλος, ΕπίκουροςΚαθηγητής, Ιωάννης Ιγγλεζάκης, Επίκουρος Καθηγητής Δάφνη Παπαδάτου, Επίκουρη Καθηγήτρια, Σοφία Τζωρτζακάκη-Τζαρίδου, Επίκουρη Καθηγήτρια,

Κωνσταντίνος Βλάχος, Λέκτορας, Κωνσταντίνος Παπαγεωργίου, Λέκτορας, Κυριακή Πάτκου, Διοικητικός Υπάλληλος.

ΣΤ. ΤΟΜΕΑΣ ΠΟΙΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

Μαρία Καϊάφα-Γκμπάντι, Καθηγήτρια, Γρηγόριος Καλφέλης, Καθηγητής, Λάμπρος Μαργαρίτης, Καθηγητής Νικόλαος Μπιτζιλέκης, Καθηγητής, Αδάμ Παπαδαμάκης, Καθηγητής, Νικόλαος Παρασκευόπουλος, Καθηγητής, Ελισάβετ Συμεωνίδου-Καστανίδου, Καθηγήτρια

Αγγελική Πιτσελά, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια,

Αθανάσιος Ζαχαριάδης, Λέκτορας, Γεώργιος Νούσκαλης, Λέκτορας, Θεόδωρος Παπακυριάκου, Λέκτορας,

Αλέξανδρος Κωζαδίνος, Βοηθός,

Λαμπρινή Καραντούκη-Κωζαδίνου, Επιστ. Συνεργάτης, Ιωάννης Σκορδαλός, Επιστ. Συνεργάτης,

29

Χριστίνα Τσιτσικλή, Επιστ Συνεργάτης,

Νικόλαος Γαβαλάς, Ε.Ε.ΔΙ.Π., Αικατερίνη Σκερλετοπούλου-Σεραφείμ, Ε.Τ.Ε.Π.,

Αναστασία Παπαργυρίου, Διοικητικός Υπάλληλος.

Ζ. ΕΙΔΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ

Αγνή Δάφφα, Γερμανικής γλώσσας, Ελπινίκη Αλεξιάδου, Γερμανικής γλώσσας, Ευαγγελία Μουσούρη, Γαλλικής γλώσσας, Αθανασία Νικολαΐδου-Χατζηβασιλειάδου, Ιταλικής γλώσσας, Κλεοπάτρα Κοντούλη, Αγγλικής γλώσσας, Αννα-Μαρία Χατζηθεοδώρου, Αγγλικής γλώσσας.

Η. ΕΝΙΑΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΝΟΜΙΚΗΣ

1. Ο Πρόεδρος του Τμήματος Νομικής προΐσταται της Ενιαίας Περιφε-ρειακής Βιβλιοθήκης.

2. Επιτροπή της Βιβλιοθήκης Πρόεδρος - Επιστημονικός υπεύθυνος: Ουρανία Χατζηνικολάου-Αγγελίδου, Καθηγήτρια

Μέλη: Αθανάσιος Ζαχαριάδης, Λέκτορας, Νικόλαος Μπιτζιλέκης, Καθηγητής, Νίκη Ψούνη, Καθηγήτρια, Χριστίνα Δεληγιάννη-Δημητράκου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής, Τριανταφυλλιά Παπαδοπούλου, Λέκτορας,

Ένας (1) εκπρόσωπος των μεταπτυχιακών φοιτητών. Δύο (2) εκπρόσωποι των προπτυχιακών φοιτητών. Ένας (1) εκπρόσωπος του Ε.Δ.Π. Ένας (1) βιβλιοθηκονόμος της ενιαίας περιφερειακής βιβλιοθήκης

(Ελένη Γιαννίτσιου, Ε.Ε.ΔΙ.Π.).

30

3. Προσωπικό της βιβλιοθήκης: Ελένη Γιαννίτσιου, Ε.Ε.ΔΙ.Π., Υπεύθυνη Βιβλιοθήκης Σοφία Αποστολίδου, Ε.Ε.ΔΙ.Π., Μαριέττα Γαρέζου, Ε.Ε.ΔΙ.Π., Κυριακή Καρατζουλίδου, Ε.Ε.ΔΙ.Π., Αγνή Γκουτζιαμάνη, Διοικητικός Υπάλληλος, Κωνσταντίνος Μπλιάυκος, Διοικητικός Υπάλληλος, Αθηνά Παπαδημητρίου, Διοικητικός Υπάλληλος, ΄Αννα Παπαδοπούλου, Διοικητικός Υπάλληλος, Καλλιόπη Ψαράκη, Διοικητικός Υπάλληλος.

4. Γραφείο ERASMUS: Εζίκη Ελένη-Ευδοξία, Διοικητικός υπάλληλος.

Θ. ΑΙΘΟΥΣΑ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ

Η Αίθουσα Πολυμέσων του Τμήματος Νομικής ΑΠΘ βρίσκεται στον 4ο όροφο του κτιρίου της Σχολής ΝΟΠΕ. Δημιουργήθηκε το 1998 χάρη στα κονδύλια του ΕΠΕΑΕΚ και έκτοτε εκσυγχρονίστηκε τρεις φορές. Υποδέχεται καθημερινά (από τις 09:00' έως τις 16:00') μεγάλο αριθμό φοιτητών και φοιτητριών, που μπορούν να δουλέψουν στις 20 θέσεις πλήρως εξοπλισμένων Η/Υ που διαθέτει, όλες με πρόσβαση στο διαδί-κτυο. Είναι προσβάσιμη σε όλους τους φοιτητές του Τμήματος Νομικής, περιλαμβανομένων των φοιτητών Erasmus, που την χρησιμοποιούν με αυξημένη συχνότητα τα τελευταία χρόνια, επειδή δεν διαθέτουν δικό τους Η/Υ. Τις απογευματινές και βραδυνές ώρες, η αίθουσα λειτουργεί για την παράδοση μαθημάτων μεταπτυχιακού κυρίως επιπέδου, στα ο-ποία η διδασκαλία γίνεται με την χρήση πολυμέσων. Εξάλλου, η αίθουσα χρησιμοποιείται και για την διεξαγωγή σεμιναρίων, προγραμμάτων κα-τάρτισης και την εκπόνηση ερευνητικών προγραμμάτων από ερευνητικές ομάδες του Τμήματος Νομικής.

Επόπτης αίθουσας: Παναγιώτης Γκλαβίνης, Αναπλ. Καθηγητής Υπεύθυνος αίθουσας: Κωσταντίνος Μάντζαρης, Διοικ. Υπάλληλος Τηλ.: 2310 996590, Fax: 2310 996580, e-mail: [email protected]

31

Ι. ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΣΠΟΥΔΩΝ ΓΙΑ ΦΟΙΤΗΤΕΣ/ΤΡΙΕΣ ΜΕ ΕΙΔΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΚΑΙ ΓΙΑ ΑΛΛΟΔΑΠΟΥΣ ΦΟΙΤΗΤΕΣ

Κωνσταντίνος Χατζηκωνσταντίνου, Καθηγητής, Ζωή Παπασιώπη-Πασιά, Καθηγήτρια, Αγγελική Πιτσελά, Αναπλ. Καθηγήτρια.

ΙΑ. ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ

Τι είναι η Επιτροπή Κοινωνικής Πολιτικής Η Επιτροπή Κοινωνικής Πολιτικής του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, η οποία λειτουργεί από το 1997, έχει

ως στόχο να συμβάλει: – στην επίλυση προβλημάτων που ενδεχομένως αντιμετωπίζουν φοι-τητές του Πανεπιστημίου μας.

– στην ενδυνάμωση της εσωτερικής ζωής του Πανεπιστημίου και – στη σύνδεση του Πανεπιστημίου με την ευρύτερη κοινωνία.

Τι μπορεί να προσφέρει η E.K.IL – Υποστήριξη σε φοιτητές με ειδικές ανάγκες – Διευκόλυνση ξένων φοιτητών στην προσαρμογή τους στις σπουδές – Υποστήριξη της πολιτιστικής ζωής του Α.Π.Θ. μέσω ενισχύσεων προς τις πολιτιστικές ομάδες

– Ενημέρωση σε θέματα πρόληψης και φροντίδας υγείας και προ-βληματισμό σε θέματα της σύγχρονης κοινωνίας και ζωής.

– Συμβουλευτική και ψυχολογική υποστήριξη – Εθελοντική αιμοδοσία για τις ανάγκες των φοιτητών, μελών ΔΕΠ και διοικητικών υπαλλήλων του Α.Π.Θ.

– Δραστηριότητες εθελοντικού χαρακτήρα. Μια από τις δραστηριότητες της Επιτροπής Κοινωνικής Πολιτικής

είναι και η αιμοδοσία, η δημιουργία Τράπεζα Αίματος του Αίματος του Α.Π.Θ. Από τη σύσταση της το Νοέμβριο του 2001 έως και σήμερα, α-νταποκρίνεται στις ανάγκες τόσο των πανεπιστημιακών μελών της όσο και συγγενικών τους προσώπων, και ο αριθμός των αιμοδοτών αυξάνεται με το πέρασμα του χρόνου.

32

Τι είναι το ΚΕ.ΣΥ.Ψ.Υ.

Το ΚΕ.ΣΥ.Ψ.Υ.(Κέντρο Συμβουλευτικής και Ψυχολογικής Υποστή-ριξης) ροσφέρει σε όλους τους φοιτητές του Α.Π.Θ. συμβουλές και ψυ-χολογική υποστήριξη σε προσωπικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν, εντελώς δωρεάν! Επαγγελματίες ψυχολόγοι προσφέρουν βοήθεια και συμβουλές. Καθημερινά από 15:00 έως 19:00 το απόγευμα.

Πληροφορίες – Επιτροπή Κοινωνικής Πολιτικής 2ο γραφείο στον εξώστη του 1ου ορόφου του Κτιρίου Διοίκησης του Α.Π.Θ.

Τηλ.: 2310-995360, 2310-995386, 2310991376, email: [email protected] (Εθελοντισμός, Τηλεφωνική γραμμή) [email protected] (Α. με Α…, θέματα σχετικά με το ΚΕ.ΣΥ.Ψ.Υ.) [email protected] (Αλλοδαποί/ές φοιτητές/τριες ΑΠΘ, Διερμηνεία

Ελληνικής Νοηματικής Γλώσσας) [email protected] (Αιμοδοσία, Τηλεφωνική Γραμμή)

ΙΒ. ΜΑΘΗΜΑ ΔΙΕΡΜΗΝΕΙΑΣ ΣΤΗ ΝΟΗΜΑΤΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ

Μετ. - 411Ε. Διερμηνεία στη νοηματική γλώσσα Μάθημα επιλογής στο Τμήμα Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας Ανοιχτό για όλους τους φοιτητές του ΑΠΘ Εξάμηνο: εαρινό ΔΜ: 2 Ώρες διδασκαλίας την εβδομάδα: 3 Διδάσκουσα: Δρ. Φωτεινή Αποστόλου

Το μάθημα αυτό απευθύνεται σε φοιτητές που γνωρίζουν τη νοηματική γλώσσα και προσφέρουν εθελοντικά τις υπηρεσίες τους σε κωφούς φοιτητές που παρακολουθούν μαθήματα πανεπιστημιακού επιπέδου. Σκοπός του μα-θήματος είναι να προσφέρει στους εθελοντές διερμηνείς μια εισαγωγή στις βασικές αρχές της διαδοχικής διερμηνείας και να τους βοηθήσει να αναπτύ-ξουν ένα ακαδημαϊκό λεξιλόγιο, ώστε να μπορούν να αντεπεξέλθουν στις αυξημένες απαιτήσεις των πανεπιστημιακών διαλέξεων που καλούνται να ερμηνεύσουν στη νοηματική γλώσσα. Μέσα από ασκήσεις μνήμης, τεχνικές περίληψης και συνεχή πρακτική οι φοιτητές θα αναπτύξουν τις δεξιότητες και το λεξιλόγιο που είναι απαραίτητα για το εθελοντικό τους έργο.

V. ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΕΣ ΣΠΟΥΔΕΣ

Η Γενική Συνέλευση του Τμήματος Νομικής, στη συνεδρίασή της α-ριθμ. 291/24-6-2008 καθόρισε τις ημερομηνίες έναρξης και λήξης της δι-δασκαλίας των μαθημάτων, των εξετάσεων και της υποβολής δηλώσεων προτίμησης μαθημάτων, για το χειμερινό και εαρινό εξάμηνο του Πανε-πιστημιακού έτους 2008-2009, ως ακολούθως:

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟ ΕΤΟΣ 2010-2011

ΧΕΙΜΕΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ

ΕΝΑΡΞΗ 1-9-2010 - ΛΗΞΗ 14-2-2011

Διδασκαλία: Από 4-10-2010 μέχρι 14-1-2011 Εξετάσεις: Από 17-1-2011 μέχρι 14-2-2011 Υποβολή δηλώσεων μαθημάτων: Από 19-10-2010 μέχρι 9-11-2010 Υποβολή δηλώσεων συγγραμμάτων έως 30-1-2011

ΕΑΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ

ΕΝΑΡΞΗ 16-2-2011 - ΛΗΞΗ 30-5-2011

Διδασκαλία: Από 16-2-2011 μέχρι 30-5-2011 Εξετάσεις: Από 1-6-2011 μέχρι 30-6-2011 Υποβολή δηλώσεων μαθημάτων: Από 1-3-2011 μέχρι 22-3-2011

Εξετάσεις περιόδου Σεπτεμβρίου 2011

Από 1-9-2011 μέχρι 30-9-2011 ΣΗΜΕΙΩΣΗ

Το πρόγραμμα διδασκαλίας όλων των μαθημάτων του Τμήματος δι-αμορφώθηκε με βάση τις αρχικές αποφάσεις των Τομέων για το έτος 2010-2011. Μεταγενέστερες αλλαγές λήφθηκαν υπόψη μόνο στο μέτρο του εφικτού κατά την εκτύπωση του παρόντος οδηγού σπουδών.

Για περισσότερες πληροφορίες αρμόδιες είναι οι Γραμματείες των Τομέων.

34

1. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ

[Αφορά τους φοιτητές που γράφτηκαν το παν/κό έτος 1993-94 στο Α΄ και Β΄ εξάμηνο, το παν/κό έτος 1994-95 στο Α΄, Β΄, Γ΄ και Δ΄ εξάμη-νο, το παν/κό έτος 1995-96 στα έξι πρώτα, και το παν/κό έτος 1996-97 και εφεξής σ’ όλα τα εξάμηνα (από το Α΄ εξάμηνο ως το Η΄ εξάμηνο)].

Α) ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ (ώρες 123, δ.μ.182) Ώρες δ. μ. 1) Υ 002 Ενοχικό Δίκαιο (γενικό μέρος) ....................... 5 ...... 8 2) Υ 003 Ενοχικό Δίκαιο (ειδικό μέρος) ........................ 4 ...... 6 3) Υ 004 Εμπράγματο Δίκαιο ........................................ 4 ...... 6 4) Υ 005 Οικογενειακό Δίκαιο ...................................... 4 ...... 6 5) Υ 006 Κληρονομικό Δίκαιο ....................................... 4 ...... 6 6) Υ 008 Αστικό Δικονομικό Δίκαιο (ένδικα μέσα -

αναγκαστική εκτέλεση ................................... 5 ...... 8 7) Υ 009 Εργατικό Δίκαιο .............................................. 4 ...... 6 8) Υ 011 Δίκαιο Εμπορικών Εταιρειών ......................... 5 ...... 8 9) Υ 013 Συνταγματικό Δίκαιο ..................................... 5 ...... 8 10) Υ 014 Συνταγματικές Ελευθερίες ............................. 3 ...... 4 11) Υ 018 Ουσιαστικό Ποινικό Δίκαιο (γενικό μέρος) .... 4 ...... 6 12) Υ 019 Ουσιαστικό Ποινικό Δίκαιο (ειδικό μέρος) .... 4 ...... 6 13) Υ 021 Ποινικό Δικονομικό Δίκαιο ............................ 6 ...... 9 14) Υ 022 Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο I (γενικό μέρος) ....... 4 ...... 6 15) Υ 025 Ιστορία Ελληνικού και Ρωμαϊκού Δικαίου ..... 4 ...... 6 16) Υ 028 Ειδικά Μαθήματα Εμβάθυνσης στο Εμπορικό

Δίκαιο .............................................................. 3 ...... 4 17) Υ 029 Ειδικά Μαθήματα Εμβάθυνσης στο Συνταγ-

ματικό και το Διοικητικό Δίκαιο .................... 3 ...... 4 18) Υ 030 Ειδικά Μαθήματα Εμβάθυνσης στο Ποινικό

Δίκαιο και στην Ποινική Δικονομία ............... 3 ...... 4 19) Υ 031 Πτωχευτικό Δίκαιο ......................................... 2 ...... 4 20) Υ 032 Δίκαιο της Δικαιοπραξίας ............................... 3 ...... 4 21) Υ 033 Δίκαιο της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης .................... 3 ...... 4 22) ΥΒ 01 Γενικές Αρχές του Αστικού Δικαίου .............. 3 ...... 4 23) ΥΒ 17 Φορολογικό Δίκαιο (γενικό - ειδικό) .............. 3 ...... 4

35

24) ΥΒ 23 Ιδιωτικό Διεθνές Δίκαιο .................................. 3 ...... 4 25) Υ 007 Αστικό Δικονομικό Δίκαιο (γενικό μέρος -

απόδειξη) ........................................................ 6 ...... 9 26) ΥΓ 011 Εμπορικό Δίκαιο (Γενικό Εμπορικό - Δίκαιο

Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας ............................... 3 ...... 4 27) Υ 012 Δίκαιο Εμπορικών Δικαιοπραξιών (Αξιόγρα-

φα - Ασφαλιστικό) ........................................... 3 ...... 4 28) Υ 015 Διοικητικό Δίκαιο (γενικό μέρος) ................... 4 ...... 6 29) ΥB 16 Διοικητικό Δικονομικό Δίκαιο ....................... 5 ...... 8 30) Υ 020 Γενική Θεωρία της Ποινής και Στοιχεία Σω-

φρονιστικού Δικαίου ....................................... 3 ...... 4 31) ΥΓ 024 Δίκαιο Ανταγωνισμού και Προστασία Κατανα-

λωτή στα πλαίσια του Εμπορικού Δικαίου ....... 2 ...... 4 32) ΥΓ 025 Ειδικά μαθήματα Εμβάθυνσης στο Αστικό

Δίκαιο εν γένει ................................................. 3 ...... 4 33) ΥΓ 026 Ειδικά μαθήματα Εμβάθυνσης στο Αστικό

Δικονομικό Δίκαιο εν γένει ............................ 3 ...... 4 Σύνολο μαθημάτων ................................................................... 33 Σύνολο ωρών ................................................................... 123 Σύνολο δ. μ. ................................................................... 182

Β) ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΕΙΔΙΚΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ (ώρες 28, δ. μ. 38)

Ο φοιτητής υποχρεούται να επιλέξει ένα μάθημα από κάθε ενότητα

α. Ενότητα Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών Ώρες δ. μ.

1) ΕΕ 51 Πολιτική Επιστήμη .......................................... 3 ...... 4 2) ΕΕ 52 Πολιτειολογία ................................................. 3 ...... 4 3) ΕΕ 53 Νεώτερη Ελληνική Πολιτική και Συνταγματι-

κή Ιστορία (1821-1940) ................................. 3 ...... 4

β. Ενότητα Οικονομικής Επιστήμης - Κοινωνιολογίας Ώρες δ. μ.

1) ΕΕ 71 Γενική Κοινωνιολογία .................................... 3 ...... 4 2) ΕΕ 72 Στοιχεία Οικονομικής Επιστήμης ................... 3 ...... 4 3) ΕΕΓ 73 Στοιχεία Δημόσιας Οικονομικής ..................... 3 ...... 4

36

γ. Ενότητα Ιστορίας του Δικαίου και Εκκλησιαστικού Δικαίου Ώρες δ. μ.

1) ΕΕ 41 Εισηγήσεις Ρωμαϊκού Δικαίου ........................ 3 ...... 4 2) ΕΕ 42 Εκκλησιαστικό Δίκαιο .................................... 3 ...... 4

δ. Ενότητα Εμπορικού Δικαίου Ώρες δ. μ.

1) ΕΕΓ 20 Δίκαιο Ηλεκτρονικού Εμπορίου .................... 3 ...... 4 2) ΕΕΓ 21 Ναυτικό Δίκαιο ............................................... 3 ...... 4 3) ΕΕΓ 24 Δίκαιο Πνευματικής Ιδιοκτησίας ................... 3 ...... 4

ε. Ενότητα Φιλοσοφίας και Κοινωνιολογίας του Δικαίου Ώρες δ. μ.

1) ΕΕ 43 Φιλοσοφία και Μεθοδολογία του Δικαίου ..... 3 ...... 4 2) ΕΕ 44 Κοινωνιολογία του Δικαίου ............................ 3 ...... 4

στ. Ενότητα Ποινικού Δικαίου Ώρες δ. μ.

1) ΕΕ 22 Οικονομικό Ποινικό Δίκαιο ............................ 3 ...... 4 2) ΕΕΓ 25 Θέματα Ειδικού Ποινικού Δικαίου ................. 3 ...... 4 3) ΕΕΓ 26 Ειδικοί Ποινικοί Νόμοι .................................. 3 ...... 4

ζ. Ενότητα Διεθνών Νομικών Σπουδών Ώρες δ. μ.

1) ΕΕ 32 Διεθνές Οικονομικό Δίκαιο ............................ 3 ...... 4 2) ΕΕ 33 Εισαγωγή στο Συγκριτικό Δίκαιο ................... 3 ...... 4 3) ΕΕ 34 Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο ΙΙ (ειδικό μέρος) ...... 3 ...... 4 4) ΕΕ 35 Ειδικά Μαθήματα Δικαίου της Ευρωπαϊκής

΄Ενωσης .......................................................... 3 ...... 4

η. Ενότητα Δημοσίου Δικαίου Ώρες δ. μ.

1) ΕΕ 61 Υπαλληλικό Δίκαιο - Δίκαιο Παιδείας ........... 3 ...... 4 2) ΕΕ 62 Δίκαιο Περιβάλλοντος -Χωροταξικό και Πο-

λεοδομικό Δίκαιο ............................................ 3 ...... 4 3) ΕΕΓ 63 Διοικητικό Οικονομικό Δίκαιο ...................... 3 ...... 4

37

θ. Ενότητα Εργατικού και Κοινωνικού Δικαίου Ώρες δ. μ.

1) ΕΕ 11 Συλλογικές Σχέσεις Εργασίας: Συνδικαλιστι-κές Ελευθερίες, Συλλογικές Διαφορές ............ 4 ...... 6

2) ΕΕ 12 Συλλογικές Σχέσεις Εργασίας: Συνδικαλιστι-κές Ελευθερίες, Δίκαιο της Εκμετάλλευσης ... 4 ...... 6

Γ) ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ (ώρες 15, δ. μ. 20)

Ο φοιτητής οφείλει να επιλέξει συνολικά πέντε μαθήματα της αρε-σκείας του από τις ακόλουθες έξι (6) ενότητες μαθημάτων (μπορούν να είναι και τα πέντε από την ίδια ενότητα ή από διαφορετικές).

α. Ενότητα Αστικού, Αστικού Δικονομικού και Εργατικού Δικαίου Ώρες δ. μ.

1) ΓΕΕ 01 Τα Θεμέλια του Αστικού Δικαίου .................. 3 ...... 4 2) ΓΕΕ 02 Αστική προστασία του καταναλωτή .............. 3 ...... 4 3) ΓΕΕ 03 Οριζόντια και κάθετη ιδιοκτησία .................... 3 ...... 4 4) ΓΕΕ 05 Νέες συμβατικές μορφές των σύγχρονων συν-

αλλαγών .......................................................... 3 ...... 4 5) ΓΕΕ 06 Προστασία μισθώσεων .................................... 3 ...... 4 6) ΓΕΕ 07 Ειδικά Μαθήματα Αστικής Ευθύνης .............. 3 ...... 4 7) ΓΕA 9 Διεθνές Δικονομικό Δίκαιο ............................. 3 ...... 4 8) ΓΕΕ 11 Δίκαιο κοινωνικών ασφαλίσεων .................... 3 ...... 4 9) ΓΕΕ 15 Στοιχεία Ιδιωτικού Δικαίου του Τουρισμού .... 3 ...... 4 10) ΓΕΕ 18 Ασφαλιστικά μέτρα ........................................ 3 ...... 4 11) ΓΕΕ 20 Ειδικές διαδικασίες - Διαιτησία ...................... 3 ...... 4 12) ΓΕΕ 19 Εκούσια δικαιοδοσία ....................................... 3 ...... 4 13) ΓΕΕ 21 Εξασφάλιση απαιτήσεων ................................. 3 ...... 4 14) ΓΕΕ 22 Δίκαιο του Κτηματολογίου ............................. 3 ...... 4 14) ΓΕΕ 23 Σύγχρονα Θέματα Εργατικού Δικαίου ............ 3 ...... 4

β. Ενότητα Δημοσίου Δικαίου και Πολιτικής Επιστήμης Ώρες δ. μ.

1) ΓΕΒ 9 Δίκαιο Διοικητικών Συμβάσεων ..................... 3 ...... 4 2) ΓΕΒ 02 Δίκαιο Δημόσιας Τάξης ................................. 3 ...... 4 3) ΓΕΒ 2 Σύγχρονη Ελληνική Πολιτική και Συνταγμα-

τική Ιστορία (1940-1986) ................................ 3 ...... 4

38

4) ΓΕΒ 4 Πολιτική Κοινωνιολογία ................................. 3 ...... 4 5) ΓΕΒ 5 Ιστορία Ευρωπαϊκών Πολιτικών Θεσμών ...... 3 ...... 4 6) ΓΕΒ 6 Διοικητική Επιστήμη ...................................... 3 ...... 4 7) ΓΕΒ 7 Δημοσιονομικό Δίκαιο .................................... 3 ...... 4 8) ΓΕΒ 8 Εκλογικό και Κοινοβουλευτικό Δίκαιο .......... 3 ...... 4 9) ΓΕΒ 3 Ειδικά Θέματα Φορολογικού Δικαίου ............ 3 ...... 4 10) ΓΕΒ 10 Δίκαιο Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης ή Επι-

κοινωνίας ........................................................ 3 ...... 4 11) ΓΕΒ 11 Σύγχρονα Θέματα (Συγκριτικού) Συνταγματι-

κού Δικαίου Ανθρώπινα Δικαιώματα ............. 3 ...... 4 12) ΓΕΒ 13 Ευρωπαϊκό Συνταγματικό Δίκαιο ................... 3 ...... 4 13) ΓΕΒ 24 European Constitutional Law........................... 3 ...... 4

γ. Ενότητα Διεθνών Νομικών Σπουδών Ώρες δ. μ.

1) ΓΕΕ 6 Διεθνές και Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Δίκαιο ..... 3 ...... 4 2) ΓΕΓ 6 Κυπριακό Δίκαιο ............................................. 3 ...... 4 3) ΓΕΔ 1 Διεθνείς Σχέσεις .............................................. 3 ...... 4 4) ΓΕΔ 2 Διπλωματική Ιστορία ...................................... 3 ...... 4 5) ΓΕΔ 05 Διεθνές Ομοιόμορφο Δίκαιο ........................... 3 ...... 4 6) ΓΕΔ 6 Ειδικά Μαθήματα Δημοσίου Διεθνούς Δικαίου 3 ...... 4 7) ΓΕΔ 7 Δίκαιο Καταστάσεως Αλλοδαπών .................. 3 ...... 4 8) ΓΕΔ 5 Σύγχρονα Διεθνή Θέματα και Ελληνική Εξω-

τερική Πολιτική .............................................. 3 ...... 4 9) ΓΕΔ 3 Διεθνείς Θεσμοί .............................................. 3 ...... 4 10) ΓΕΔ 10 Διεθνείς Σχέσεις με ιδιαίτερη έμφαση στις

Ευρωπαϊκές Σχέσεις ........................................ 3 ...... 4 11) ΓΕ 500 Η Προστασία των Δικαιωμάτων του Ανθρώ-

που στην Ευρωπαϊκή Έννομη Τάξη (Έδρα Jean Monnet) ................................................... 3 ...... 4

12) ΓΕΕ 25 International Trade Law (GATT/WTO LAW) 3 ...... 4

δ. Ενότητα Εμπορικού και Οικονομικού Δικαίου Ώρες δ. μ.

1) ΓΕΓ 01 Δίκαιο Χερσαίας Μεταφοράς ......................... 3 ...... 4 2) ΓΕΓ 02 Δίκαιο Αεροπορικής Μεταφοράς .................... 3 ...... 4

39

3) ΓΕΔ 8 Ευρωπαϊκό Εμπορικό Δίκαιο (πρόγραμμα Jean Monnet) ................................................... 3 ...... 4

4) ΓΕΓ 7 Τραπεζικό Δίκαιο ............................................ 3 ...... 4 5) ΓΕΓ 5 Δίκαιο Διεθνούς Εμπορίου .............................. 3 ...... 4 6) ΓΕΓ 3 Ειδικοί θεσμοί Ναυτικού Δικαίου ................... 3 ...... 4 7) ΓΕΓ 4 Λογιστική Εμπορικών Εταιριών ...................... 3 ...... 4 8) ΓΕ 503 Χρηματιστηριακό Δίκαιο ................................ 3 ...... 4 9) ΓΕΓ 23 Δίκαιο Κρατικού Παρεμβατισμού ................... 3 ...... 4 10) ΓΕ 507 Δίκαιο των Συνεταιρισμών............................... 3 ...... 4 11) ΓΕΓ 28 Δίκαιο Αθλητικών Ανωνύμων Εταιριών ......... 3 ...... 4

ε. Ενότητα Ιστορίας, Φιλοσοφίας και Κοινωνιολογίας του Δικαίου Ώρες δ. μ.

1) ΓΕΖ 1 Ιστορία και Εισηγήσεις του Ελληνικού Δικαίου 3 ...... 4 2) ΓΕΖ 02 Ιστορία των Θεσμών ....................................... 3 ...... 4 3) ΓΕΖ 03 Συγκριτικό Εκκλησιαστικό Δίκαιο .................. 3 ...... 4 4) ΓΕΖ 4 Ηλεκτρονική Επεξεργασία του Δικαίου (Δί-

καιο και Πληροφορική) ................................... 3 ...... 4 5) ΓΕΖ 06 Θεσμοί Αγίου Όρους ....................................... 3 ...... 4 6) ΓΕ 505 Οικονομική Ανάλυση του Δικαίου και των Θε-

σμών ................................................................ 3 ...... 4

στ. Ενότητα Ποινικών και Εγκληματολογικών Επιστημών Ώρες δ. μ.

1) ΓΕΑ 10 Σωφρονιστική .................................................. 3 ...... 4 2) ΓΕΑ 11 Εγκληματολογία .............................................. 3 ...... 4 3) ΓΕΑ 4 Ποινική Δικονομία - Ειδικές Διαδικασίες ....... 3 ...... 4 4) ΓΕΑ 1 Ανακριτική ...................................................... 3 ...... 4 5) ΓΕΑ 6 Δικαστική Ψυχολογία ...................................... 3 ...... 4 6) ΓΕΑ 12 Δίκαιο των Ανήλικων ...................................... 3 ...... 4 7) ΓΕΑ 8 Στρατιωτικό Ποινικό Δίκαιο ........................... 3 ...... 4 ΣΗΜΕΙΩΣΗ:

Όλα τα μαθήματα ειδικής επιλογής προτείνονται και ως μαθήματα γενικής επιλογής. Ο φοιτητής που θα τα επιλέξει ως γενικής επιλογής δεν δικαιούται να τα επιλέξει ως ειδικής επιλογής και αντίστροφα.

40

Δ) ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΕΙΔΙΚΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΩΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ

α. Ενότητα Αστικού, Αστικού Δικονομικού και Εργατικού Δικαίου ώρες δ. μ.

1) Συλλογικές Σχέσεις Εργασίας: Συνδικαλιστικές Ελευθερίες, Συλλογικές Διαφορές ......................................... 3 ...... 4 2) Συλλογικές Σχέσεις Εργασίας: Συνδικαλιστικές Ελευθερίες, Δίκαιο της Εκμετάλλευσης ................................. 3 ...... 4

β. Ενότητα Δημοσίου Δικαίου και Πολιτικής Επιστήμης ώρες δ. μ.

1) Νεώτερη Ελληνική Πολιτική και Συνταγματική Ιστορία της Ελλάδας (1821-1940) ......................................... 3 ...... 4 2) Πολιτική Επιστήμη ................................................................ 3 ...... 4 3) Πολιτειολογία ........................................................................ 3 ...... 4 4) Γενική Κοινωνιολογία ........................................................... 3 ...... 4 5) Στοιχεία Οικονομικής Επιστήμης .......................................... 3 ...... 4 6) Στοιχεία Δημόσιας Οικονομικής ............................................ 3 ...... 4 7) Υπαλληλικό Δίκαιο - Δίκαιο της Παιδείας ............................ 3 ...... 4 8) Δίκαιο Περιβάλλοντος - Χωροταξικό και Πολεοδομικό Δί-καιο ........................................................................................ 3 ...... 4

9) Διοικητικό Οικονομικό Δίκαιο .............................................. 3 ...... 4

γ. Ενότητα Διεθνών Νομικών Σπουδών ώρες δ. μ.

1) Ειδικά Μαθήματα Δικαίου της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης ........... 3 ...... 4 2) Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο ΙΙ - (Ειδικό μέρος) .......................... 3 ...... 4 3) Διεθνές Οικονομικό Δίκαιο ................................................... 3 ...... 4 4) Εισαγωγή στο Συγκριτικό Δίκαιο .......................................... 3 ...... 4

δ. Ενότητα Εμπορικού και Οικονομικού Δικαίου ώρες δ. μ.

1) Δίκαιο Ηλεκτρονικού Εμπορίου ............................................ 3 ...... 4 2) Ναυτικό Δίκαιο ...................................................................... 3 ...... 4 3) Δίκαιο Πνευματικής Ιδιοκτησίας ........................................... 3 ...... 4

41

ε. Ενότητα Ιστορίας, Φιλοσοφίας και Κοινωνιολογίας του Δικαίου ώρες δ. μ.

1) Εκκλησιαστικό Δίκαιο ........................................................... 3 ...... 4 2) Εισηγήσεις Ρωμαϊκού Δικαίου ............................................... 3 ...... 4 3) Κοινωνιολογία του Δικαίου ................................................... 3 ...... 4 4) Φιλοσοφία και Μεθοδολογία του Δικαίου ............................. 3 ...... 4

στ. Ενότητα Ποινικών και Εγκληματολογικών Επιστημών ώρες δ. μ.

1) Οικονομικό Ποινικό Δίκαιο ................................................... 3 ...... 4 2) Θέματα Ειδικού Ποινικού Δικαίου ........................................ 3 ...... 4 3) Ειδικοί Ποινικοί Νόμοι .......................................................... 3 ...... 4

Ε) ΠΡΟΑΙΡΕΤΙΚΟ ΜΑΘΗΜΑ

– Ξένη γλώσσα – Πρακτική άσκηση φοιτητών Νομικής Α.Π.Θ.

ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΝΑΔΕΣ ECTS Με την απόφαση της Γ.Σ. του Τμήματος Νομικής ΑΠΘ αριθμ.

291/24-06-2008 προσαρμόστηκαν ως ανωτέρω οι παλαιές διδακτικές μο-νάδες (που τώρα εμφανίζονται στη στήλη των ωρών διδασκαλίας) σε νέες διδακτικές μονάδες, που αντιστοιχούν στο σύστημα μεταφοράς και συσ-σώρευσης πιστωτικών μονάδων (ECTS) του άρθρου 14 του Ν. 3374 (ΦΕΚ Α 189/02.08.2005), σε συνδυασμό με την Υπουργική Απόφαση αριθμ. Φ5/89656/Β3 (ΦΕΚ Β 1466 13.8.2007).

42

2. ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ (ΝΕΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ)

Α΄ εξάμηνο ώρες δ. μ.

1) Γενικές Αρχές Αστικού Δικαίου ............................................ 3 ...... 4 2) Συνταγματικό Δίκαιο ............................................................. 5 ...... 8 3) Ιστορία Ελληνικού και Ρωμαϊκού Δικαίου ............................ 4 ...... 6 4) Μαθήματα ειδικής επιλογής ενότητας Κοινωνικών και Πολι-τικών Επιστημών ................................................................... 3 ...... 4

5) Μαθήματα ειδικής επιλογής ενότητας Οικονομικής Επιστή-μης - Κοινωνιολογίας ............................................................. 3 ...... 4

6) Μάθημα γενικής επιλογής ...................................................... 3 ...... 4 Σύνολο ........................................................................................ 21 .... 30 Β΄ εξάμηνο

ώρες δ. μ. 1) Δίκαιο της Δικαιοπραξίας ...................................................... 3 ...... 4 2) Εμπορικό Δίκαιο (Γενικό Εμπορικό - Δίκαιο Βιομηχανικής

Ιδιοκτησίας) ......................................................................... 3 ...... 4 3) Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο Ι (γενικό μέρος) .............................. 4 ...... 6 4) Ουσιαστικό Ποινικό Δίκαιο (γενικό μέρος) ........................... 4 ...... 6 5) Μάθημα ειδικής επιλογής ενότητας Ιστορίας του Δικαίου

και Εκκλησιαστικού Δικαίου ................................................ 3 ...... 4 6) Μάθημα γενικής επιλογής ...................................................... 3 ...... 4 Σύνολο ....................................................................................... 20 .... 28 Γ΄ εξάμηνο

ώρες δ. μ. 1) Ενοχικό Δίκαιο (Γενικό μέρος) .............................................. 5 ...... 8 2) Δίκαιο Ανταγωνισμού και Προστασία Καταναλωτή στα

πλαίσια του Εμπορικού Δικαίου ........................................... 2 ...... 4 3) Διοικητικό Δίκαιο (γενικό μέρος) .......................................... 4 ...... 6 4) Γενική Θεωρία της Ποινής και Στοιχεία Σωφρονιστικού Δι-

καίου ..................................................................................... 3 ......4

43

5) Εμπράγματο Δίκαιο ............................................................... 4 ....... 6 6) Δίκαιο Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων .......................................... 3 ....... 4 Σύνολο ........................................................................................ 21 .... 32 Δ΄ εξάμηνο

ώρες δ. μ. 1) Οικογενειακό Δίκαιο .............................................................. 4 ....... 6 2) Δίκαιο Εμπορικών Eταιρειών ................................................ 5 ....... 8 3) Μάθημα ειδικής επιλογής της ενότητας Εμπορικού Δικαίου ... 3 ....... 4 4) Μάθημα ειδικής επιλογής ενότητας Φιλοσοφίας και Κοινω-

νιολογίας του Δικαίου .......................................................... 3 ....... 4 5) Μάθημα γενικής επιλογής ..................................................... 3 ....... 4 6) Μάθημα γενικής επιλογής ...................................................... 3 ....... 4 Σύνολο ........................................................................................ 21 .... 30 Ε΄ εξάμηνο

ώρες δ. μ. 1) Ενοχικό Δίκαιο (ειδικό μέρος) ............................................... 4 ....... 6 2) Φορολογικό Δίκαιο (γενικό - ειδικό) ..................................... 3 ....... 4 3) Αστικό Δικονομικό Δίκαιο (γενικό μέρος - Απόδειξη) .......... 6 ....... 9 4) Εργατικό Δίκαιο ..................................................................... 4 ....... 6 5) Ουσιαστικό Ποινικό Δίκαιο (ειδικό μέρος) ............................ 4 ....... 6 Σύνολο ........................................................................................ 21 .... 31 ΣΤ΄ εξάμηνο

ώρες δ. μ. 1) Διοικητικό Δικονομικό Δίκαιο 5 8 2) Δίκαιο Εμπορικών Δικαιοπραξιών (Αξιόγραφα - Ασφαλιστι-

κό) .......................................................................................... 3 ....... 4 3) Συνταγματικές Ελευθερίες .................................................... 3 ....... 4 4) Ποινική Δικονομία ................................................................ 6 ....... 9 5) Μάθημα ειδικής επιλογής ενότητας Ποινικού Δικαίου .......... 3 ....... 4 Σύνολο ........................................................................................ 21 .... 29

44

Ζ΄ εξάμηνο ώρες δ. μ.

1) Κληρονομικό Δίκαιο .............................................................. 4 ...... 6 2) Αστικό Δικονομικό Δίκαιο (ένδ. μέσα-αν. εκτέλεση) ........... 5 ...... 8 3) Πτωχευτικό Δίκαιο ................................................................ 2 ...... 4 4) Ειδικά Μαθήματα Εμβάθυνσης Συνταγματικό και Διοικητι-

κό Δίκαιο ............................................................................... 3 ...... 4 5) Ειδικά Μαθήματα Εμβάθυνσης στο Ποινικό και Ποινικό Δι-

κονομικό Δίκαιο .................................................................... 3 ...... 4 6) Μάθημα ειδικής επιλογής ενότητας Δημοσίου Δικαίου ........ 3 ...... 4 Σύνολο ....................................................................................... 20 .....30 Η΄ εξάμηνο

ώρες δ. μ. 1) Ειδικά Μαθήματα Εμβάθυνσης στο Αστικό Δίκαιο εν γένει ..... 3 ...... 4 2) Ειδικά Μαθήματα Εμβάθυνσης στο Αστικό Δικονομικό Δί-

καιο εν γένει ......................................................................... 3 ...... 4 3) Ειδικά Μαθήματα Εμβάθυνσης στο Εμπορικό Δίκαιο ......... 3 ...... 4 4) Ιδιωτικό Διεθνές Δίκαιο ......................................................... 3 ...... 4 5) Μάθημα ειδικής επιλογής ενότητας Εργατικού και Κοινωνι-

κού Δικαίου ......................................................................... 4 ...... 6 6) Μάθημα ειδικής επιλογής ενότητας Διεθνών Νομικών Σπου-

δών ....................................................................................... 3 ...... 4 7) Μάθημα γενικής επιλογής .................................................... 3 ...... 4 Σύνολο ....................................................................................... 22 .....30

45

3. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΝΕΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ

ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΘΑ ΔΙΔΑΧΘΟΥΝ ΚΑΤΑ

ΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟ ΕΤΟΣ 2010-2011

ΠΡΩΤΟ ΕΞΑΜΗΝΟ

(Χειμερινό εξάμηνο παν/κού έτους 2010-2011) δ. μ.

1) Γενικές Αρχές του Αστικού Δικαίου ..................................... 4

Διδάσκουν: – Α. Κουτσουράδης, Ε. Βαλαβάνη-Πολατίδου, – Α. Κορνηλάκης, Γ. Δέλλιος.

Επανάληψη εαρινό εξάμηνο: – Α. Κορνηλάκης, Ελ. Βαλαβάνη-Πολατίδου.

Διδακτικά βιβλία:

Νομοθετικά Κείμενα: 1. Δ. Παπαστερίου, Γενικές Αρχές Αστικού Δικαίου, β΄ εκδ. τόμ. Ι, εκδ

οίκος Σάκκουλα 2009. 2. Π. Λαδά, Γενικές Αρχές Αστικού Δικαίου, Ι, εκδ. οίκος Σάκκουλα

2007. 3. Π. Φίλιου, Γενικές Αρχές Αστικού Δικαίου, 3η εκδ. (αναμορφωμέ-

νη) Αθήνα/Κομμοτηνή 2009. 4. Ι. Σπυριδάκη, Γενικές Αρχές Αστικού Δικαίου, τόμ. Ι Αθήνα/Κο-

μοτηνή 2007. 5. Α. Γεωργιάδη, Γενικές Αρχές Αστικού Δικαίου, συντετμημένη έκ-

δοση προς χρήση των φοιτητών, Αθήνα/Κομμοτηνή 2007. Επίσης στους φοιτητές του α΄ εξαμήνου, πρέπει να διανεμηθεί Αστι-

κός Κώδικας, βοήθημα για όλα τα έτη σπουδών τους. Νομοθετικά κείμενα: Αστ. Γεωργιάδη/Ε. Γκουτζιαμάνη, Αστικός

Κώδικας και ειδικοί αστικοί νόμοι (2009).

Ύλη: Εισαγωγή: Έννοια δικαίου, διακρίσεις ουσιαστικών νόμων, συρροή

νόμων, πηγές δικαίου, ερμηνεία και μέθοδοι ερμηνείας του δικαίου.

46

Δικαίωμα: Έννοια δικαιώματος, διακρίσεις δικαιωμάτων, συρροή α-ξιώσεων, κτήση, αλλοίωση, απώλεια δικαιώματος, άσκηση, κατάχρηση δι-καιώματος, σύγκρουση δικαιωμάτων, παραγραφή δικαιώματος, αυτοδύνα-μη προστασία.

Υποκείμενα δικαιωμάτων: Άνθρωπος, ικανότητα δικαίου, ιδιότητες ή καταστάσεις των φυσικών προσώπων, εξατομίκευση του ανθρώπου, ύπαρ-ξη και τέλος του ανθρώπου, προσωπικότητα και προστασία της προσωπι-κότητα.

Νομικά πρόσωπα: Έννοια, διακρίσεις νομικών προσώπων, ικανότητα δικαίου, σύσταση, έδρα, διοίκηση, τέλος νομικού προσώπου, ευθύνη νομι-κών προσώπων.

Σωματείο, Ίδρυμα, Επιτροπή εράνων.

2) Συνταγματικό Δίκαιο ............................................................... 8 (5)

Διδάσκουν: – Αντ. Μανιτάκης, Σ. Ορφανουδάκης, (Α-Κα) – Ιφ. Καμτσίδου, Π. Μαντζούφας, (Κε-Πα) – Κ. Χρυσόγονος, Τρ. Παπαδοπούλου (Πε-Ω)

Επανάληψη εαρινό εξάμηνο: – (Α-Κ) Αντ. Μανιτάκης, – (Λ-Ω) Τρ. Παπαδοπούλου

Διδακτικά βιβλία: 1α. Αντ. Μανιτάκη, Ελληνικό Συνταγματικό Δίκαιο Ι, Γενικό Μέρος

(Θεμελιώδεις έννοιες) εκδ. Σάκουλα 2004 Θεσ/νίκη. 1β. Κ. Χρυσόγονου, Συνταγματικό Δίκαιο ΙΙ, Ειδικό Μέρος έκδ. Σάκ-

κουλα 2008 Αθήνα-Θεσσαλονίκη. Τα βιβλία 1α και 1β προτείνονται ως ενιαίο σύγγραμμα που καλύπτει

το σύνολο της ύλης και χωρίς να υπάρχει επικάλυψη του ενός από το άλλο. 2. Ε. Βενιζέλου, Μαθήματα Συνταγματικού Δικαίου, Β΄ έκδοση, Αντ.

Ν. Σάκκουλας, Αθήνα- Κομμοτηνή 2008. 3. Κ. Μαυριά, Συνταγματικό Δίκαιο, έκδ. Αντ. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα-

Κομοτηνή 2005.

47

Ύλη: Γενικό Μέρος: Σύνταγμα και βασικές διακρίσεις, Συντακτική εξουσία

(θέσπιση και αναθεώρηση του Συντάγματος). Το Σύνταγμα και η δικαιοπα-ραγωγική διαδικασία (νόμος: Έννοια και διακρίσεις νομοθετική εξουσιο-δότηση και αυτόνομη κανονιστική αρμοδιότητα της διοίκησης, κανονισμός της βουλής, διεθνές δίκαιο, κοινοτικό δίκαιο), τα στοιχεία του κράτους και η έννοια του πολιτεύματος.

Ειδικό Μέρος: Οι οργανωτικές βάσεις του πολιτεύματος (έννοια και ερμηνευτική σημασία), Η δημοκρατική αρχή και το αντιπροσωπευτικό σύ-στημα, Αρχή της διάκρισης των εξουσιών, Η κοινοβουλευτική και Προε-δρευόμενη μορφή του πολιτεύματος, Κράτους δικαίου, Τα άμεσα όργανα του κράτους κατά το Σύνταγμα 1975/86, Το Εκλογικό Σώμα, Η βουλή, Η κυβέρ-νηση, ο διορισμός της κυβέρνησης, Η διάλυση της βουλής, Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Χαρακτηρισμός και λειτουργία του πολιτεύματος.

3) Ιστορία Ελληνικού και Ρωμαϊκού Δικαίου ........................ 6

Διδάσκουν: – Δ. Παπαδάτου (Α-Λ) – Σ. Τζωρτζακάκη-Τζαρίδου (Μ-Ω)

Επανάληψη εαρινό εξάμηνο: – Δ. Παπαδάτου, Κ. Βλάχος (και τα δύο τμήματα).

Διδακτικά βιβλία: 1. Γεωργίου Π. Νάκου, Ιστορία Ελληνικού και Ρωμαϊκού Δικαίου,

Θεσσαλονίκη, επανέκδ., εκδ University Studio Press AE 1991. 2. Σ. Τρωιάνου - Ι. Βελισσαροπούλου-Καράκωστα, Ιστορία Δικαίου,

γ΄ έκδ., Αθήνα-Κομοτηνή, εκδ. Αντ.Ν. Σάκκουλα 2002.

Διδακτικό βοήθημα: Πηγές ιστορίας του δικαίου: Από τον Όμηρο ως το Διάταγμα της Α-

ντιβασιλείας, Αθήνα 2008.

Ύλη: Περίοδοι εξέλιξης Ελληνικού και Ρωμαϊκού Δικαίου Α. Αρχαίο ελλη-

νικό δίκαιο: Η νομοθεσία του Ζάλευκου, η νομοθεσία του Χαρώνδα, Πολι-τεία Λακεδαιμονίων, Πολιτεία Αθηναίων, Πολιτεία Κρητών. Β. Ρωμαϊκό

48

Δίκαιο: οι πηγές του ρωμαϊκού δικαίου κατά τις περιόδους της Βασιλείας, της Δημοκρατίας, της Ηγεμονίας και της Δεσποτείας. Βασικά χαρακτηρι-στικά των πολιτευμάτων και τα πολιτειακά όργανα σε καθεμιά από τις πα-ραπάνω περιόδους. Στοιχεία ρωμαϊκού ιδιωτικού δικαίου

4) Μάθημα ειδικής επιλογής της ενότητας Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών ........................................................ 4

α) Πολιτική Επιστήμη

Διδάσκει: Α. Πανταζόπουλος

Επανάληψη εαρινό εξάμηνο: Από τον ίδιο.

Διδακτικά βιβλία: M. Roskin και άλλοι, Εισαγωγή στην Πολιτική Επιστήμη, 2008,

Θεσσαλονίκη

Ύλη:

β) Πολιτειολογία (Α΄ & Β΄ εξάμηνο) ................................................... 3

Διδάσκουν: – Κ. Χρυσόγονος, Τρ. Παπαδοπούλου

Επανάληψη εαρινό εξάμηνο: – Ι. Καμτσίδου

Διδακτικά βιβλία: 1. Αντ. Μανιτάκη, Συνταγματική Οργάνωση του Κράτους, έκδ. Σάκ-

κουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2007. 2. Δ. Τσάτσου, Πολιτεία. Για τη θεωρία της πολιτείας και των θεσμών

της. Έκδ. Γεβριηλίδη (υπό έκδοση), Αθήνα 2008. 3. M. Mialle, Το Κράτος Δικαίου, εκδ. Επίκεντρο, Θεσσαλονίκη 2009. 4. Κ. Χρυσόγονου, Μελέτες ελληνικής Πολιτειολογίας, εκδ. Επίκε-

ντρο, Θεσσαλονίκη 2009. 5. Chantal Mouffe, Το Δημοκρατικό Παράδοξο, έκδ. Πόλις Αθήνα.

Ύλη: Έννοια και θεωρίες για το κράτος δικαίου. Στοιχεία του κράτους. Κρά-

τος δικαίου με την τυπική και την ουσιαστική έννοια. Ιστορική εξέλιξη. Νο-

49

μικές θεωρίες για το κράτος. Στοιχεία του κράτους. Μορφές Κράτους. Πολι-τεύματα, Δημοκρατικά. Αντιπροσωπευτική και άμεση δημοκρατία, κομματι-κή-πλουραλιστική δημοκρατία. Δημοκρατία και κράτος δικαίου.

γ) Νεότερη Ελληνική Πολιτική και Συνταγματική Ιστορία (1821-1940)

Διδάσκουν: – Γ. Αναστασιάδης, Π. Μαντζούφας.

Επανάληψη εαρινό εξάμηνο: Από τους ίδιους.

Διδακτικά βιβλία: 1α. Γ. Αναστασιάδη, Πολιτική και Συνταγματική Ιστορία της Ελλάδας

(1821-1941), έκδ. Σάκκουλα, Θεσσαλονίκη 2001. 1β. Γ. Αναστασιάδη, Ιστορία των Πολιτικών και Συνταγματικών Θε-

σμών, έκδ. Σάκκουλα, Θεσσαλονίκη 1993. Τα βιβλία 1α και 1β διανέμονται ως ενιαίο σύγγραμμα διότι το ένα

συμπληρώνει την ύλη του άλλου, απαιτούνται και τα δύο για να καλύ-ψουν την ύλη του μαθήματος.

2. Ν. Αλιβιζάτου, Εισαγωγή στην Ελληνική και Συνταγματική Ιστορία, τεύχος Α΄ έκδ. Αντ. Σάκκουλς, Αθήνα-Κομοτηνή 1981.

Ύλη: Τα Συντάγματα του Αγώνα - Η Καποδιστριακή πολιτεία - Η απόλυτη

μοναρχία - Η συνταγματική μοναρχία - Η βασιλευόμενη δημοκρατία - Η Αβασίλευτη Δημοκρατία - Η Δικτατορία της 4ης Αυγούστου 1936.

Ύλη: Το γνωστικό αντικείμενο του κλάδου της Ιστορίας των πολιτικών και

συνταγματικών θεσμών, η χρησιμότητά του, οι πηγές.

5) Μάθημα ειδικής επιλογής της ενότητας Οικονομικής Επιστήμης - Κοινωνιολογίας ............................................ 4 (3)

α) Γενική Κοινωνιολογία

Διδάσκει: Ν. Ιντζεσίλογλου

Διδακτικά βιβλία: 1α. Anthony Giddens, Κοινωνιολογία, εκδ. Gutenberg, 2002.

50

1β. Ν. Ιντζεσίλογλου: Κοινωνία και Νέα Τεχνολογία, εκδ. ΣΑΚ-ΚΟΥΛΑ, 2010.

Τα βιβλία 1α και 1β προτείνονται ως ενιαίο σύγγραμμα που καλύπτει το σύνολο της ύλης και χωρίς να υπάρχει επικάλυψη του ενός από το άλλο.

2α. Δ. Τσαούση, Κοινωνία του Ανθρώπου: Εισαγωγή στην Κοινωνιο-λογία, εκδ. Gutenberg, 1998

2β. Ζ. Παπαδημητρίου, Παρέμβαση, έκδ. Σύγχρονοι Ορίζοντες 2006.

Ύλη: Η κοινωνιολογία ως ξεχωριστή επιστήμη. Βασικές κοινωνιολογικές

σχολές και τάσεις - Οι έννοιες της εξέλιξης και της προόδου - Προβλήματα μεθοδολογίας - Κοινωνικοί, και Πολιτικοί Θεσμοί - Οικογένεια και συγγέ-νεια - Κοινωνικοποίηση και κοινωνικός έλεγχος - Παραβατική συμπεριφο-ρά - Κοινωνικές ανισότημες - Η προβληματική των μειονοτήτων - Εθνικι-σμός και ρατσισμός - Τεχνολογική εξέλιξη, παγκοσμιοποίηση και το μέλλον της ανθρώπινης Εργασίας - Σύγχρονες κοινωνιολογικές θεωρίες.

β) Στοιχεία Οικονομικής Επιστήμης

Διδάσκει: Δεν θα διδαχθεί για το Παν/κό έτος 2010-2011.

Διδακτικό βιβλίο: Ε. Πουρναράκη, Γ. Χατζηκωνσταντίνου, Αρχές Οικονομικής (2004).

Ύλη: Οικονομικό πρόβλημα, Θεωρία ζήτησης - προσφοράς - ελαστικότητος,

Θεωρία κόστους, Θεωρία τιμών, Συμπεριφορά καταναλωτών, Μακροοι-κονομικά μεγέθη.

γ) Στοιχεία Δημόσιας Οικονομικής

Διδάσκουν: – Κ. Φινοκαλιώτης

Επανάληψη εαρινό εξάμηνο: Κ. Φινοκαλιώτης

Διδακτικά βιβλία: 1. Κ. Φινοκαλιώτη - Ν. Μπάρμπα, Δημόσια Οικονομικά, έκδ. Σάκ-

κουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2001.

51

2. Λ. Θεοχαρόπουλου, Δημόσια Οικονομική, έκδ. Ο συγγραφέας, Θεσσαλονίκη 1975.

3. Λ. Θεοχαρόπουλου, Δημόσια Οικονομική, έκδ. Ο συγγραφέας, Θεσσαλονίκη 1975.

Ύλη: Η φύση της δημοσίας οικονομικής και το αντικείμενο του επιστημονι-

κού τούτου κλάδου, Διακρίσεις φόρων, Διπλή Φορολογία. Δημόσια Δάνεια.

6) Μάθημα γενικής επιλογής .................................................. 4 Ξένη Γλώσσα (προαιρετικό μάθημα) (Διδάσκεται 3 ώρες την εβδομάδα).

Δ Ε Υ Τ Ε Ρ Ο Ε Ξ Α Μ Η Ν Ο

(Εαρινό εξάμηνο παν/κού έτους 2010-2011) δ. μ.

1) Δίκαιο της δικαιοπραξίας ................................................... 4

Διδάσκουν: – Α. Πουλιάδης, Α. Κορνηλάκης, – Δ. Κλαβανίδου, – Αν. Βαλτούδης.

Επανάληψη χειμερινό εξάμηνο: – Αθ. Κοτζάμπαση, , Στ. Κουμάνης.

Διδακτικά βιβλία: 1. Δ. Παπαστερίου, Δ. Κλαβανίδου, Δίκαιο δικαιοπραξιών, Σάκκουλα

2008. 2. Π. Λαδά, Γενικές Αρχές Αστικού Δικαίου ΙΙ, Δικαιοπραξίες, Σάκ-

κουλα 2008. 3. Μ. Καράση, Εγχειρίδιο Γενικών Αρχών του Αστικού Δικαίου. Δί-

καιο Δικαιοπραξίας, Εκδ. Αντώνη Σάκκουλα 1996.

Ύλη: Έννοια της δικαιοπραξίας, Είδη δικαιοπραξιών, Η δήλωση βουλήσεως,

Η σύμβαση, Τύπος των δικαιοπραξιών, Ερμηνεία δικαιοπραξιών, Ελαττω-ματική δήλωση βουλήσεως, Ανίσχυρες δικαιοπραξίες, Αιρέσεις και προθε-σμίες, Αντιπροσώπευση και πληρεξουσιότητα, Συγκατάθεση τρίτου.

52

2) Εμπορικό Δίκαιο (Γενικό Μέρος - Δίκαιο Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας) ........................................................................ 4

Διδάσκουν: – Καθηγ. Σ. Ψυχομάνης, Λεκτ. Ν. Ελευθεριάδης, (Γενικό Μέρος). – Επικ. Καθηγ Αν. Φρέρης, Επικ. Καθηγ. Ανθ. Παπαδοπούλου,

Λεκτ. Ρ. Γιοβανόπουλος (ΔίκαιοΒιομηχανικής Ιδιοκτησίας).

Φροντιστήριο: – Ν. Ελευθεριάδης (Γενικό Εμπορικό Δίκαιο) – Ρ. Γιοβανόπουλος (Βιομηχανική Ιδιοκτησία).

Επανάληψη χειμερινό εξάμηνο: – Π. Παπαδρόσου-Αρχανιωτάκη, (Γενικό Εμπορικό). – Ρ. Γιοβανόπουλος (Δίκαιο Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας)

Φροντιστήριο: Π. Παπαδρόσου-Αρχανιωτάκη, 1 ώρα.

Διδακτικά βιβλία: Για το μάθημα Γενικό Μέρος του Εμπορικού Δικαίου: 1. Κ. Παμπούκη - Π. Παπαδρόσου-Αρχανιωτάκη, Εμπορικό δίκαιο -

Εισαγωγή - Θεμελιώδεις έννοιες, εκδόσεις Σάκκουλα, Θεσσαλονίκη 2001. 2. Σπυρίδωνος Ψυχομάνη, Εμπορικό δίκαιο - Γενικό μέρος, Β΄ έκδο-

ση, εκδόσεις Σάκκουλα, Αθήνα - Θεσσαλονίκη, 2007. 3. Ευαγγέλου Περάκη, Γενικό Μέρος του εμπορικού δικαίου, εκδόσεις

«Νομική βιβλιοθήκη», Αθήνα, 1999. 4. Β. Αντωνόπουλος, Δίκαιο Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας, 2η Έκδοση,

2005, εκδ. ΣΑΚΚΟΥΛΑ 5. Λιακόπουλος, Βιομηχανική Ιδιοκτησία, 5η Έκδοση, 2000 εκδ.Π.

ΣΑΚΚΟΥΛΑ-Δίκαιο και Οικονομία. 6. Ν. Ρόκας, Βιομηχανική Ιδιοκτησία, 2004, Εκδόσεις Αντ. Σάκκουλα.

Ύλη: ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ: ΕΙΣΑΓΩΓΗ: 1. Ορισμός - 2. Συστήματα εμπορικό-

τητας - 3. Κριτήριο εμπορικότητας - 4. Ιστορία του εμπορικού δικαίου -5. Κλάδοι - 6. Πηγές - 7. Παράγοντες επηρεασμού του εμπορικού δικαίου (Εργασίες διεθνών οργανισμών - Γενικοί όροι συναλλαγών - Lex Merca-toria - Κώδικες δεοντολογίας εμπορικών επιχειρήσεων).

53

ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ: ΟΙ ΕΜΠΟΡΙΚΕΣ ΠΡΑΞΕΙΣ: Α. ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ: 1. Γενικά (Προσδιορισμός των εμπορικών

πράξεων - Νομική φύση τους - Διακρίσεις). ΙΙ. Οι αντικειμενικά εμπορικές πράξεις του χερσαίου εμπορίου. ΙΙΙ. Οι αντικειμενικά εμπορικές πράξεις του θαλάσσιου και εναέριου εμπορίου. ΙV. Οι υποκειμενικά ή παράγωγα εμπορικές πράξεις του χερσαίου εμπορίου. V.Οι υποκειμενικά εμπορικές πράξεις του θαλάσσιου εμπορίου

B. ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ: 1. Αναγκαιότητα ειδικής (εμπορικής) νομοθετικής ρύθμισης - 2. Απόκτηση της εμπορικής ιδιότητας - 3. Εμπορική παραγρα-φή- 4. Διαδικασία εκδίκασης των εμπορικών διαφορών - 5. Αναγκαστικό δίκαιο και απόδειξη της εμπορικότητας - 6. Απόδειξη με μάρτυρες - 7. Προσωρινή εκτελεστότητα - 8. Προστασία των εμπορικών μισθώσεων - 9. Εμπορική διαιτησία - 10. Ευνοϊκή φορολογική μεταχείριση - 11.Προστασία συμμετεχόντων στην εμπορική συναλλαγή.

ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ: ΟΙ ΕΜΠΟΡΟΙ: Α. ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ: 1. Έννοια και κατηγορίες εμπόρων [1. Ουσια-

στικά έμποροι - 2. Τυπικά έμποροι - 3. Παράγωγα ή αντανακλαστικά έμπο-ροι]. 2. Προβληματικές περιπτώσεις [1. Ο μικρέμπορος - 2. Η εμπορία του μη έχοντος εμπορική ικανότητα - 3. Η άσκηση εμπορίας με παρένθετο πρόσωπο - 4. Ο φαινόμενος έμπορος - 5. Η άσκηση αθέμιτης εμπορίας - 6. Το ασυμβίβαστο - 7. Η άσκηση εμπορίας από πτωχεύσαντα - 8. άσκηση εμπορίας από το κράτος - 9. Το ηλεκτρονικό εμπόριο]

Β. ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ: 1. Εμπορική επιχείρηση - 2. Δικαιώματα βιομηχανικής ιδιοκτησίας - 3. Εμπορική επωνυμία - 4. Εφαρμογή κανόνων ανταγωνισμού και προστασίας καταναλωτή - 5. Εμπορική κατοικία και έδρα - 6. Συμμετοχή σε επιμελητήρια και χρηματιστήρια εμπορευμάτων - 7. Εμπορική δημοσιότη-τα - 8. Τήρηση εμπορικών βιβλίων - 9. Ειδικά εμπορικά αξιόγραφα - 10. Δι-κονομικές συνέπειες - 11. Τεκμήριο της εμπορικότητας - 12. Πτωχευτική ι-κανότητα - 13. Προσωπική κράτηση - 14. Αναγκαστική διαχείριση - 15. Το-κογονία εμπορικών απαιτήσεων - 16. Τοκοφορία των ενδιάμεσων καταλοί-πων αλληλόχρεου λογαριασμού - 17. Ενοχή «εις ολόκληρον».

Δίκαιο Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας: Διάγραμμα ύλης του μαθήματος: Δίκαιο Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας. Εισαγωγικές γνώσεις (έννοια και περιεχόμενο του δικαίου ΒΙ). Το δίκαιο των σημάτων (εισαγωγή, είδη σημάτων, γένεση, νομική φύ-

ση και περιορισμοί του δικαιώματος, Περιεχόμενο του δικαιώματος και

54

περιουσιακή εκμετάλλευσή του, Απώλεια του δικαιώματος. Αστική προστα-σία του σήματος). Το δίκαιο της εφεύρεσης (Η εφεύρεση, το δίπλωμα ευρε-σιτεχνίας).

3) Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο Ι (γενικό μέρος) .......................... 6

Διδάσκουν: – Κ. Χατζηκωνσταντίνου, – Λ. Παπαδόπουλος, – Β. Καρακωστάνογλου, – Μ. Σαρηγιαννίδης.

Επανάληψη χειμερινό εξάμηνο: από τους ίδιους

Διδακτικά βιβλία: Πρόταση 1 Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 27765 Εμμανουήλ Ρούκουνας: Διεθνές Δίκαιο, τόμ. Α΄ Εκδόσεις Aντ. Ν.

Σάκκουλα, Aθήνα-Κομοτηνή 2004, 3η έκδοση. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 27768 Εμμανουήλ Ρούκουνας: Διεθνές Δίκαιο, τόμ. Β΄, Εκδόσεις Αντ. Ν.

Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή 2005, 2η έκδοση.

Πρόταση 2 Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 24867 Κρατερός Ιωάννου, Κωνσταντίνος Οικονομίδης, Χρήστος Ροζάκης,

Αργύρης Φατούρος (1988), Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο: Θεωρία των Πηγών, Εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή 1988, 1η έκδοση.

Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 24864 Κρατερός Ιωάννου, Κωνσταντίνος Οικονομίδης, Χρήστος Ροζάκης,

Αργύρης Φατούρος (1990), Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο: Σχέσεις Διεθνούς και Εσωτερικού Δικαίου, Εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή 1990, 1η έκδοση.

Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 24869 Κρατερός Ιωάννου, Κωνσταντίνος Οικονομίδης, Χρήστος Ροζάκης,

Αργύρης Φατούρος (1990), Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο: Φορείς Δικαιωμά-των και Υποχρεώσεων στη Διεθνή ΄Εννομη Τάξη, Εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκ-κουλα, Αθήνα-Κομοτηνή 1990, 1η έκδοση.

55

Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 24868 Κρατερός Ιωάννου, Κωνσταντίνος Οικονομίδης, Χρήστος Ροζάκης,

Αργύρης Φατούρος (1991), Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο: Αρμοδιότητες στο Διεθνές Δίκαιο, Εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή 1991, 1η έκδοση.

Ύλη: Ιστορική εισαγωγή στην ανάπτυξη και εξέλιξη του Διεθνούς Δικαίου.

Υποκείμενα του Διεθνούς Δικαίου (κράτη, διεθνείς οργανισμοί, άτομα κλπ.). Γενική θεωρία των πηγών του Διεθνούς Δικαίου. Εθιμικό Διεθνές Δίκαιο. Δίκαιο των Διεθνών Συνθηκών. Γενικές Δρχές του Διεθνούς Δι-καίου. Επικουρικές πηγές. Διεθνές Δίκαιο και εσωτερική έννομη τάξη, με ιδιαίτερη αναφορά στο θεσμικό πλαίσιο του ισχύοντος ελληνικού Συντάγ-ματος. Θεωρία της διεθνούς κυριαρχίας και των διαφόρων διακρατικών ενώσεων και συνεργασιών. Εισαγωγή στην έννομη τάξη του ΟΗΕ. Εισα-γωγή στο Δίκαιο της Θάλασσας.

4) Ουσιαστικό Ποινικό Δίκαιο (γενικό μέρος) ....................... 6

Διδάσκουν: (1ο τμήμα) Ν. Παρασκευόπουλος (2ο τμήμα) Ν. Μπιτζιλέκης (3ο τμήμα) Μ. Καϊάφα-Γκμπάντι

Eπανάληψη: Γ. Νούσκαλης, Θ. Παπακυριάκου.

Διδακτικά βιβλία για όλα τα τμήματα: 1ο τμήμα (Α-ΚΑ), διδάσκουσα Ε. Συμεωνίδου- Καστανίδου Συγγράμματα: για όλα τα τμήματα 1. Ανδρουλάκης Νικόλαος, Ποινικό Δίκαιο-Γενικό Μέρος, τόμοι Ι, ΙΙ,

εκδόσεις Π. Ν. Σάκκουλας, Αθήνα τόμος Ι, 2006 - τόμος ΙΙ, 2004. 2. Κωστάρας Αλέξανδρος, Έννοιες και θεσμοί του ποινικού δικαίου. 3. Ι. Μανωλεδάκης (επιμέλεια Μ. Καϊάφα - Γκμπάντη, Ε. Συμεωνί-

δου- Καστανίδου), Ποινικό Δίκαιο- Επιτομή Γενικού Μέρους, ζ΄ έκδοση, Εκδόσεις Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2005.

56

4. Μυλωνόπουλος Χρ., Ποινικό Δίκαιο - Γενικό Μέρος, τόμοι Ι, ΙΙ, Π. εκδόσεις Ν. Σάκκουλας - Αθήνα, τόμος Ι, 2007- τόμος ΙΙ, 2008.

5. Παρασκευόπουλος Νικόλαος, Τα θεμέλια του Ποινικού Δικαίου Γενικό Μέρος - Το έγκλημα, Εκδόσεις Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2008.

6. Χαραλαμπάκης Αριστοτέλης, Διάγραμμα ποινικού δικαίου-γενικό Καστανίδου), Ποινικό Δίκαιο - Επιτομή Γενικού Μέρους ζ΄ έκδοση, μέ-ρος, εκδόσεις Α. Ν. Σάκκουλας, Αθήνα-Κομοτηνή, 2003.

Προτείνονται οι εξής κώδικες: Για το 1ο Τμήμα (Α-ΚΑ): Κώδικας: Λ. Μαργαρίτη - Ν. Παρασκευό-

πουλου, Ποινικός Κώδικας, εκδ. Π. ΣΑΚΚΟΥΛΑ, 2009 Για το 2ο και 3ο τμήμα (ΚΕ-ΠΑ, ΠΕ-Ω): Κώδικας: M. Kαϊάφα-

Γκμπάντι/Ε. Συμεωνίδου-Καστανίδου, Ποινικός Κώδικας και Ειδικοί Ποινικοί Νόμοι, εκδ. ΝΟΜΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ, Αθήνα, 2009

Ύλη: Διδασκαλία των γενικών θεμάτων του ποινικού δικαίου: Πράξη-

παράλειψη, αιτιώδης συνάφεια, άδικο και λόγοι άρσης του αδίκου, κατα-λογισμός στην ενοχή (μόνο το θέμα της υπαιτιότητας [δόλος, αμέλεια] της νομικής πλάνης και των λόγων άρσης του καταλογισμού των άρθρ. 23 εδ. τελ. και 25 § 3 ΠK). Διακρίσεις εγκλημάτων, τόπος και χρόνος του εγκλή-ματος. - H διεύρυνση του ποινικού φαινομένου: Aπόπειρα, Συμμετοχή. Ποινικό διεθνές δίκαιο.

5) Μάθημα ειδικής επιλογής της ενότητας Ιστορίας Δικαί-

ου & Εκκλησιαστικού Δικαίου ........................................ 4

α) Εισηγήσεις Ρωμαϊκού Δικαίου

Διδάσκουν: – Σ. Τζωρτζακάκη-Τζαρίδου, Δ. Παπαδάτου, Κ. Βλάχος (κατανομή

καθ’ ύλη)

Επανάληψη χειμερινό εξάμηνο: Από τους ίδιους

Διδακτικά βιβλία: 1. Γεωργίου Π. Νάκου, Εισηγήσεις Ρωμαϊκού Δικαίου, Θεσσαλονίκη,

επενέκδ. 1999, εκδ. University Studio Press AE.

57

2. Δημητρίου Χ. Γκόφα, Ιστορία και Εισηγήσεις του Ρωμαϊκού Δικαί-ου, Αθήνα Κομοτηνή 1994, εκδ. Αντ. Ν. Σάκκουλα

Ύλη: Εισηγήσεις του ρωμαϊκού δικαίου κατά την τριμερή του διάκριση σε

δίκαιο των προσώπων, των πραγμάτων και των αγωγών: φυσικά πρόσω-πα, νομή, κυριότητα, δουλείες, εμφύτευση, επιφάνεια, εμπράγματη ασφά-λεια, κληρονομική διαδοχή, κληρονομία και πραιτορική διακατοχή, δια-κρίσεις ρωμαϊκών ενοχών, οι ρωμαϊκές συμβάσεις

β) Εκκλησιαστικό Δίκαιο

Διδάσκουν: – Κ. Κυριαζόπουλος (Α-Κ) – Κ. Παπαγεωργίου (Λ-Ω).

Επανάληψη χειμερινό εξάμηνο: Από τους ίδιους.

Διδακτικά βιβλία: 1. Σπύρου Τρωιάνου-Κ. Παπαγεωργίου, Βασική Θρησκευτική Νομο-

θεσία, Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα 2009. 2. Ιωάννη Κονιδάρη, “Θεμελιώδεις Διατάξεις Σχέσεων Κράτους-

Εκκλησίας”, εκδ. Αντ. Ν. Σάκκουλα, Β΄εκδ., Αθήνα-Κομμοτηνή 2006. 3. Γ. Πουλή, Νομοθετικά κείμενα Εκκλησιαστικού Δικαίου, εκδ. Σάκ-

κουλα, Ε΄ εκδ., Αθήνα- Θεσσαλονίκη 2002.

Ύλη: Το αντικείμενο του Εκκλησιαστκού Δικαίου (Θρησκευτικά Ανθρώπινα

Δικαιώματα - Νομικές Σχέσεις Κράτους και Θρησκευμάτων- Εσωτερικά. Δί-καια Θρησκευμάτων). Πηγές του Εκκλησιαστικού Δικαίου της Ορθόδοξης Εκκλησίας και των μειονοτικών θρησκευμάτων. Ερμηνεία του Εκκλησιαστι-κού Δικαίου. Θρησκευτικά Ανθρώπινα Δικαιώματα στην ατομική και τη συλ-λογική τους διάσταση. Περιορισμοί των Θρησκευτικών Ανθρωπίνων Δικαι-ωμάτων. Ιστορικά και σύγχρονα συστήματα σχέσεων Κράτους - Θρησκευ-μάτων στην Ευρώπη. Διαχρονικές σχέσεις Κράτους και Θρησκευμάτων στην Ελλάδα. Τα πέντε ορθόδοξα εκκλησιαστικά καθεστώτα της Ελλάδας Α+Β) Εκκλησία της Ελλάδος = Αυτοκέφαλη Εκκλησία + Πατριαρχικές Μητροπό-λεις της Βόρειας Ελλάδος Γ) Εκκλησία Κρήτης Δ) Πατριαρχικές Μητροπό-λεις της Δωδεκανήσου Ε) Άγιο Όρος. Οι Αυτοκέφαλες και οι Αυτόνομες Ορ-

58

θόδοξες Εκκλησίες και οι άλλες Εκκλησίες και Θρησκευτικές Κοινότητες. Κτήση και απώλεια της ιδιότητας του μέλους της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Διάκριση των μελών της Ορθόδοξης Εκκλησίας (Κληρικοί, Μοναχοί και Λα-ϊκοί). Ιδιαίτερη νομική μεταχείριση κληρικών και μοναχών.

Κεντρική οργάνωση και διοίκηση της Εκκλησίας της Ελλάδος (Μέρος Α΄ ): Α) Είδη Συνόδων Β) Ιερά Σύνοδος της Ιεραρχίας.

(Μέρος Β΄): Α) Διαρκής Ιερά Σύνοδος, Β) Συνοδικές Επιτροπές, Γ) Εκκλησιαστικές υπηρεσίες και οργανισμοί.

Μητροπολιτική οργάνωση και διοίκηση της Εκκλησίας της Ελλάδος. Ενοριακή οργάνωση και διοίκηση της Εκκλησίας της Ελλάδος. Μονές. Εκ-κλησιαστικό περιουσιακό δίκαιο. Εκκλησιαστικό ουσιαστικό ποινικό δί-καιο. Εκκλησιαστικό ποινικό δικονομικό δίκαιο. Ημιαυτόνομη Ορθόδοξη Εκκλησία της Κρήτης. Οι Πατριαρχικές Μητροπόλεις της Δωδεκανήσου και η Πατριαρχική Εξαρχία Πάτμου. Άγιο Όρος. Το δίκαιο των μειονοτι-κών Θρησκευμάτων με νομική προσωπικότητα δημοσίου δικαίου (Ιουδαϊ-κό Θρήσκευμα - Μουσουλμανικό Θρήσκευμα στη Θράκη.

Το δίκαιο των μειονοτικών θρησκευμάτων με νομική προσωπικότητα ιδιωτικού δικαίου (Παλαιοημερολογίτες - Καθολική Εκκλησία -Αρμενική

Εκκλησία - Προτεσταντικές Εκκλησίες - Μάρτυρες του Ιεχωβά-Μου-σουλμανικό θρήσκευμα εκτός Θράκης - Βουδιστές - Δωδεκαθεϊστές - Σαη-εντολογία)

6) Μάθημα γενικής επιλογής .................................................. 4

Ξένη γλώσσα (προαιρετικό μάθημα) (Διδάσκεται 3 ώρες την εβδομάδα).

Τ Ρ Ι Τ Ο Ε Ξ Α Μ Η Ν Ο

(Χειμερινό εξάμηνο παν/κού έτους 2010-2011) δ. μ.

1) Ενοχικό δίκαιο (γενικό μέρος) ............................................ 8

Διδάσκουν: – Α. Πουλιάδης, Α. Κορνηλάκης. – Γ. Αρχανιωτάκης. – Δ. Κλαβανίδου.

59

Επανάληψη εαρινό εξάμηνο: – Α. Κοτζάμπαση

Διδακτικά βιβλία: 1. Αστ. Γεωργιάδη, Ενοχικό Δίκαιο. Γενικό μέρος, Ι, ΙΙ (5η έκδοση) -

έκδ. Π. Σάκκουλα 2007. 2. Μ. Σταθόπουλου, Γενικό Ενοχικό Δίκαιο, έκδ. Α. Σάκκουλα 2004. 3. Απ. Γεωργιάδη, Γενικό Ενοχικό Δίκαιο. 4. Π. Φίλιου, Γενικό Ενοχικό Δίκαιο.

Ύλη: Εισαγωγή (το Ενοχικό Δίκαιο ως κλάδος του Αστικού Δικαίου, Γενικό

και Ειδικό Ενοχικό Δίκαιο, Πηγές και πεδίο εφαρμογής, Κύρια χαρακτηρι-στικά), Έννοια της ενοχής (ενοχή υπό στενή και υπό ευρεία έννοια. Η ενο-χή υπό στενή έννοια ειδικότερα: Πραγματική υπόσταση και ενέργεια). Ενο-χική ευθύνη (έννοια και διακρίσεις, γενικές προϋποθέσεις), Είδη ενοχών (βασικές διακρίσεις), Λειτουργία της ενοχής (φυσιολογική λειτουργία, πα-θολογική εξέλιξη), Ενίσχυση της ενοχής (αρραβώνας και ποινική ρήτρα), Αλλοίωση της ενοχής (έννοια και μορφές αλλοίωσης, εκχώρηση και ανα-δοχή χρέους), Απόσβεση της ενοχής υπό στενή έννοια, Απόσβεση της ενο-χής υπό ευρεία έννοια, Υπαναχώρηση, καταγγελία, ανάκληση.

2) Δίκαιο ανταγωνισμού - Προστασία Καταναλωτή στα

πλαίσια του Εμπορικού Δικαίου ....................................... 4

Διδάσκουν: – Ο. Χατζηνικολάου-Αγγελίδου, Ν. Τέλλης και Ε. Τζίβα

Φροντιστήριο: – Ν. Ελευθεριάδης (2 ώρες), Ν. Τέλλης (1 ώρα)

Επανάληψη εαρινό εξάμηνο: – Σ. Ψυχομάνης

Διδακτικά βιβλία: Αθέμιτος Ανταγωνισμός 1. Λ. Κοτσίρη, Δίκαιο Ανταγωνισμού Άθεμιτου και Ελεύθερου, 4η έκ-

δοση, Εκδόσεις Σάκκουλα, Αθήνα - Θεσσαλονίκη, 2001.

60

2. Ν. Ρόκα, Βιομηχανική Ιδιοκτησία, εκδόσεις Αντ. Σάκκουλα, Αθή-να-Κομοτηνή 2004.

3. Μ-Θ. Μαρίνου, Αθέμιτος Ανταγωνισμός, 2η εκδ. Αντ. Σάκκουλα, 2009.

Δίκαιο Προστασίας Καταναλωτή 1. Ελ. Αλεξανδρίδου: Δίκαιο Προστασίας Καταναλωτή, Ελληνικό και

Κοινοτικό, «Νομική Βιβλιοθήκη», Συλλογικό ΄Εργο, 2008. 2. Ι. Καράκωστα, Δίκαιο Προστασίας Καταναλωτή, «Νομική Βιβλιο-

θήκη, 2008.

Ύλη: Κατ’ άρθρο ερμηνεία του νόμου 2251/1994 Γενική Εισαγωγή - Έννοια του ανταγωνισμού - Το δίκαιο του ανταγω-

νισμού. Η γενική ρήτρα του αθέμιτου ανταγωνισμού - Αθέμιτες πράξεις στο

πλαίσιο της γενικής ρήτρας (Πράξεις προσέλκυσης πελατείας, πράξεις πα-ρεμποδίσεως, πράξεις εκμεταλλεύσεως ξένης παροχής, πράξεις προβαδί-σματος μέσω παραβάσεως νόμου ή συμβάσεως, πράξεις διακινδυνεύσεως της αγοράς) - Παράνομες υπό στενή έννοια ανταγωνιστικές πράξεις (Ανα-κριβείς δηλώσεις, αναγγελία εκποιήσεως εμπορευμάτων από πτώχευση, αναγγελία εκποιήσεως λόγω διαλύσεως, πράξεις κατά της φήμης της επι-χειρήσεως, προσβολή διακριτικών γνωρισμάτων).

Έννομη προστασία (Οι επί μέρους αξιώσεις, νομιμοποίηση-δια-δικασία).

Η ύλη στο Δίκαιο Προστασίας του Καταναλωτή είναι η ακόλουθη: Καθώς η ελληνική νομοθεσία για την προστασία του καταναλωτή αποτελεί μεταφορά κοινοτικών οδηγιών, τα μαθήματα ξεκινούν με μία εισαγωγή στο κοινοτικό δίκαιο της προστασίας του καταναλωτή και με αναφορά στις νεώτερες τάσεις του κοινοτικού νομοθέτη. Ακολουθεί η ανάπτυξη της έν-νοιας του καταναλωτή, καθώς πρόκειται για μια συνεχώς εξελισσόμενη έν-νοια. Από το ουσιαστικό δίκαιο της προστασίας του καταναλωτή διδακτέα ύλη αποτελούν οι πωλήσεις εκτός εμπορικού καταστήματος και οι πωλή-σεις από απόσταση. Οι πωλήσεις μέσω του διαδικτύου (ηλεκτρονικό εμπό-ριο) συμπληρώνουν το τρίπτυχο των συμβάσεων εκείνων, κατά τη σύναψη των οποίων ο καταναλωτής έχει ανάγκη ιδιαίτερης προστασίας. Σημαντικό κεφάλαιο, που άπτεται άμεσα των συμφερόντων του καταναλωτή και διδά-σκεται στη συνέχεια, είναι η ρύθμιση για τις αθέμιτες και παραπλανητικές

61

διαφημίσεις και λοιπές εμπορικές πρακτικές. Οι ενώσεις καταναλωτών και η έννομη προστασία του καταναλωτή, δηλ. η συλλογική αγωγή την οποία νομιμοποιούνται να ασκήσουν αυτές, αποτελούν τα δύο τελευταία κεφάλαια της διδακτέας ύλης.

3) Διοικητικό Δίκαιο (γενικό μέρος) ....................................... 6 4

Διδάσκουν: Α΄ Τμήμα: Ι. Συμεωνίδης, Μ. Πικραμένος. Β΄ Τμήμα: Ι. Συμεωνίδης, Μ. Πικραμένος. Γ΄ Τμήμα: K. Γώγος (λόγω εκπαιδευτικής άδειας κας Ε. Πρεβεδούρου)

Επανάληψη εαρινό εξάμηνο: – Ε. Πρεβεδούρου.

Διδακτικά βιβλία: 1. Αν. Τάχου, Ελληνικό Διοικητικό Δίκαιο, 9η έκδ., έκδ. Σάκκουλα,

Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2008. 2. Επ. Σπηλιωτόπουλου, Εγχειρίδιο διοικητικού δικαίου, τόμος α΄,

έκδ. Αντ. Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή 2007. 3. Π. Δαγτόγλου, Γενικό Διοικητικό Δίκαιο, έκδ. Αντ. Σάκκουλα, Α-

θήνα-Κομοτηνή 2004. 4. Α. Γέροντα, Σ. Λύτρα, Π. Παυλόπουλου, Γλ. Σιούτη, Σπ. Φλογαΐ-

τη, Διοικητικό Δίκαιο, έκδ. Αντ. Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή 2003.

Ύλη: 1) Θεμελιώδεις έννοιες, Γενικές αρχές και Πηγές του Διοικητικού Δι-

καίου. Διοικητική Οργάνωση του Κράτους. Διοικητικές πράξεις και Διοι-κητικές Συμβάσεις. Εξωσυμβατική Ευθύνη της Δημόσιας Εξουσίας.

2) Εισαγωγή. Οργάνωση. Όργανα. Δράση. Πράξεις. Έλεγχος της Διοί-κησης. Αστική ευθύνη. Προσβολή της ατομικής ιδιοκτησίας.

Συλλογή: Β. Σκουρή, Α. Ι. Τάχου, Διοικητική Νομοθεσία - Κώδικες, 2η έκδοση

2000.

΄Υλη: Βασικά Κείμενα, Κεντρική Διοίκηση, Διοικητική Οργάνωση, Διοικητι-

κές Διαδικασίες, Διοικητικοί Υπάλληλοι, Δικαστικός ΄Ελεγχος, Τομείς Δι-οικητικής Δράσης.

62

4) Γενική Θεωρία της Ποινής και Στοιχεία Σωφρονιστικού Δικαίου .................................................................................. 4

Διδάσκουν: (1ο τμήμα) Γ. Νούσκαλης, (2ο τμήμα)Ν.Παρασκευόπουλος (3ο τμήμα) Μ. Καϊάφα-Γκμπάντι/Ν. Μπτζιλέκης. Eπανάληψη: Γ. Νούσκαλης.

Διδακτικά βιβλία για όλα τα τμήματα: 1. Μ. Καιάφα-Γκμπάντι/Ν. Μπιτζιλέκης/Ε. Συμεωνίδου-Καστανίδου,

Δίκαιο των ποινικών κυρώσεων, Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα 2008. 2. Λ. Μαργαρίτης/Ν. Παρασκευόπουλος, Ποινολογία ζ΄ έκδοση, Σάκ-

κουλας, Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2005.

Kώδικας για όλα τα τμήματα: Λ. Mαργαρίτη-N. Παρασκευόπουλου, Σωφρονιστικός Kώδικας και

άλλα νομοθετήματα, εκδόσεις Π. Σάκκουλα, 2008.

Ύλη: Θέματα καταλογισμού: ανικανότητα προς καταλογισμό. Λόγοι εξάλει-

ψης του αξιοποίνου. Ποινές και μέτρα ασφαλείας. H ελαστικότητα των ο-ρίων της απειλούμενης ποινής, υποτροπή, μείωση της απειλούμενης ποι-νής. Eπιμέτρηση της ποινής. Συρροή εγκλημάτων (αληθινή-φαινομενική). Το κατ' εξακολούθηση έγκλημα. Mετατροπή των περιοριστικών της ελευ-θερίας ποινών. H υπό όρο αναστολή και η υπό όρο απόλυση.

5) Εμπράγματο Δίκαιο ............................................................ 6

Διδάσκουν: – Γ. Καρύμπαλη-Τσίπτσιου, Χ. Κούσουλας,

Επανάληψη εαρινό εξάμηνο: – Γ. Καρύμπαλη-Τσίπτσιου, – Αικ. Φουντεδάκη.

Διδακτικά βιβλία: 1. Δ. Παπαστερίου, Εγχειρίδιο Εμπραγμάτου δικαίου, 1α, Ιβ, ΙΙ, ΙΙΙα,

ΙΙΙβ, ΙΙΙγ (1999-2005).

63

2. Χ. Κούσουλα, Εμπράγματο Δίκαιο (2006). 3. Απ. Γεωργιάδης, Εμπράγματο Δίκαιο, ΤΟΜΟΣ Ι, 1991, και ΤΟ-

ΜΟΣ ΙΙ, 1993, εκδ. ΑΝΤ Ν. ΣΑΚΚΟΥΛΑ 4. Π. Φίλιος σε συνεργασία με Χ. Π. Φίλιο, Εμπράγματο Δίκαιο, εκδ.

3η, 2009 5. Ι. Σπυριδάκης, Εμπράγματο Δίκαιο, ΤΟΜΟΙ Α, Β, Γ εκδ. Αντ. Ν.

Σάκκουλα, 2001.

Ύλη: Έννοια και διακρίσεις πραγμάτων: Νομή (έννοια, κτήση και απώλεια,

προστασία), Κυριότητα (έννοια, κτήση, προστασία), Δουλείες (έννοια, πραγματικές και προσωπικές, προστασία, απόσβεση), Εμπράγματη ασφά-λεια (ενέχυρο και υποθήκη).

6) Δίκαιο της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης ...................................... 4

Διδάσκουν: Ομάδα Α΄ (Α - Κα): Π. Στάγκος, Ι. Κτενίδης Ομάδα Β΄ (Κε - Πα): Α. Γκιζάρη-Ξανθοπούλου Ομάδα Γ΄ (Πε - Ω): Ε. Σαχπεκίδου

Επανάληψη εαρινό εξάμηνο: Α. Γκιζάρη-Ξανθοπούλου

Διδακτικά βιβλία: Πρόταση 1 Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ 25119 Π. Στάγκος - Ε. Σαχπεκίδου, Δίκαιο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων

και της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης, Εκδόσεις Σάκκουλα Ε.Ε., Θεσσαλονίκη 2000, 1η έκδοση.

Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ 25177 Π. Στάγκος - Ε. Σαχπεκίδου, Δίκαιο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων

και της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης, Εκδόσεις Σάκκουλα Ε.Ε., Θεσσαλονίκη 2009, 1η έκδοση.

Πρόταση 2 Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ 39451 Ε. Ρ. Σαχπεκίδου, Ευρωπαϊκό Δίκαιο, Εκδόσεις Σάκκουλα Ε.Ε.,

Θεσσαλονίκη 2011, 1η έκδοση.

64

Πρόταση 3 Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ 26020 Δονάτος Παπαγιάννης, Εισαγωγή στο Ευρωπαϊκό Δίκαιο, Εκδόσεις

Αντ. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή 2007, 3η έκδοση. Πρόταση 4 Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ 104437 Παναγιώτης Ι. Κανελλόπουλος, Το Δίκαιο της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης,

Εκδόσεις Σάκκουλα Α.Ε./2010/5η έκδοση.

Ύλη: Ιστορική εισαγωγή. Ίδρυση και εξέλιξη των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων

και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Από την Ενιαία Ευρωπαϊκή Πράξη στη Συν-θήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση και στις Συνθήκες του Άμστερνταμ και της Νίκαιας. Η Συντακτική Συνέλευση για το μέλλον της Ένωσης. Η Συνθήκη της Λισαβόνας. Θεμελιώδεις αξίες και αρχές του θεσμικού συστήματος και της ενωσιακής έννομης τάξης. Τα θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης και η διαδικασία λήψης αποφάσεων. Πηγές και χαρακτηριστικά του δικαίου της ΄Ενωσης. Αυτονομία, υπεροχή και άμεση ισχύς του δικαίου της ΄Ενωσης. Η έννομη προστασία στην Ευρωπαϊκή ΄Ενωση.

Ξένη Γλώσσα (προαιρετικό μάθημα) (Διδάσκεται 3 ώρες την εβδομάδα).

Τ Ε Τ Α Ρ Τ Ο Ε Ξ Α Μ Η Ν Ο

(Εαρινό εξάμηνο παν/κού έτους 2009-2010) δ. μ.

1) Οικογενειακό Δίκαιο ........................................................... 6

Διδάσκουν: – Ευτ. Κουνουγέρη-Μανωλεδάκη, – Αθ. Κοτζάμπαση.

Επανάληψη χειμερινό εξάμηνο: – Ε. Κουνουγέρη- Μανωλεδάκη

Διδακτικά βιβλία: 1. Ε. Κουνουγέρη-Μανωλεδάκη, Οικογενειακό Δίκαιο, τόμ. Ι ( τευχ.

Ια, Ιβ, Ιγ) και ΙΙ (ΙΙα, ΙΙβ, ΙΙγ)(2008) έκδ. Π. Σάκκουλα.

65

2. Θ. Παπαχρίστου, Εγχειρίδιο Οικογενειακού Δικαίου, έκδ. 3η, (2005) έκδ. Αντ. Σάκκουλα.

Ύλη: Μνηστεία, Γάμος, Συγγένεια, Διατροφή από τον Νόμο. Σχέσεις γονέων

και παιδιών, Υιοθεσία, Επιτροπεία.

2) Δίκαιο Εμπορικών Εταιριών (Προσωπικές - Κεφαλαιουχικές) 8

Διδάσκουν: Σ. Ψυχομάνης, Ν.Τέλλης, Π. Παπαδρόσου-Αρχανιωτάκη.

Φροντιστήριο: Π. Παπαδρόσου-Αρχανιωτάκη (1 ώρα)

Επανάληψη χειμερινό εξάμηνο: Α΄ Τμήμα: – Αναστ. Φρέρης (3 ώρες), Ρ. Γιοβανόπουλος (2 ώρες). Β΄ Τμήμα: – Ευμ. Τζίβα (5 ώρες).

Φροντιστήριο: – Ν. Ελευθεριάδης (1 ώρα).

Διδακτικά βιβλία: 1. Ε. Αλεξανδρίδου: τεύχος Α΄, Προσωπικές Εταιρίες, Β΄ έκδοση,

2007 εκδόσεις Σάκκουλα, Αθήνα - Θεσσαλονίκη 2007. 2. Ε. Αλεξανδρίδου: Δίκαιο εμπορικών εταιριών, Κεφαλαιουχικές ε-

ταιρίες, β΄ τεύχος, 3η έκδοση, Νομική Βιβλιοθήκη, 2009. 3. Β. Αντωνόπουλος: Δίκαιο Ανώνυμης Εταιρίας και ΕΠΕ, εκδόσεις

Σάκκουλα, Αθήνα - Θεσσαλονίκη, 3η έκδοση, 2009. 4. Β. Αντωνόπουλος, Δίκαιο προσωπικών εταιριών, εκδ. Σάκκουλα, 2007. 5. Ν. Ρόκας, Εμπορικές εταιρίες, 6η έκδοση, Αντ. Σάκκουλα, Αθήνα-

Κομοτηνή 2008.

Παρατηρήσεις: Είναι αναγκαία η διανομή αμφότερων των ως άνω βιβλίων, επειδή

αυτά είναι συμπληρωματικά και μόνο από κοινού καλύπτουν τη διδακτέα ύλη. Πρόκειται δηλ. κατ’ ουσίαν για ένα σύγγραμμα.

Ύλη: Προσωπικές και Κεφαλαιουχικές Εταιρίες.

66

3) Μάθημα ειδικής επιλογής της ενότητας Εμπορικού Δικαίου 4

α) Δίκαιο Ηλεκτρονικού Εμπορίου

Διδάσκει: – Ρ. Γιοβανόπουλος.

Φροντιστήριο: – Ρ. Γιοβανόπουλος.

Επανάληψη εαρινό εξάμηνο: – Ρ. Γιοβανόπουλος.

Διδακτικά βιβλία: 1. Ε. Αλεξανδρίδου, Δίκαιο Ηλεκτρονικού Εμπορίου, Ελληνικό και

Κοινοτικό, Εκδόσεις Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2004. 2. Καράκωστας Ιωάννης, Δίκαιο και Internet. Νομικά ζητήματα του

διαδικτύου, Εκδόσεις Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα 2008.

Ύλη: Από το σύγγραμμα της καθηγήτριας, κας Ε. Αλεξανδρίδου, « Το Δίκαιο

του Ηλεκτρονικού Εμπορίου - Ελληνικό και Κοινοτικό», 2004, οι σελίδες: 1 - 116, 195 - 200.

β) Ναυτικό Δίκαιο

Διδάσκει: – Ε. Γκολογκίνα-Οικονόμου.

Φροντιστήριο: – Ε. Γκολογκίνα-Οικονόμου (1 ώρα).

Επανάληψη χειμερινό εξάμηνο: – Ε. Γκολογκίνα-Οικονόμου.

Διδακτικό βιβλίο: 1. Αλίκη Κιάντου-Παμπούκη, Ναυτικό Δίκαιο, Τόμος 1ος, έκδοση

5η, 2005, τόμος 2ος εκδόσεις Στ΄, 2007. Προτείνεται ένα μόνο σύγγραμμα διότι δεν διατίθεται στην αγορά

άλλο που να ανταποκρίνεται στην παραπάνω ύλη του μαθήματος

67

Ύλη: Τόμος Ι.: Ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και πηγές ναυτικού δικαίου. Έν-

νοια, νομική φύση και εθνικότητα του πλοίου. Πλωτά ναυπηγήματα. Τρό-πος απόκτησης κυριότητας πλοίου (ναυπήγηση, συμβατική μεταβίβαση). Φορείς ναυτιλιακής επιχείρησης. Συλλογική εκμετάλλευση του πλοίου. Συμβάσεις ναυτικής εργασίας (πλοιάρχου - πληρώματος). Πλοηγός και ναυτικός πράκτορας. Τόμος ΙΙ. Νομικό καθεστώς της σύμβασης ναυλώσε-ως. Ειδικοί τύποι ναύλωσης.

Στα μαθήματα διανέμεται πλήρες διάγραμμα της παραπάνω ύλης.

γ) Δίκαιο Πνευματικής Ιδιοκτησίας

Διδάσκει: – Λεκτ. Π. Παπαδρόσου-Αρχανιωτάκη.

Φροντιστήριο: Ανθ. Παπαδοπούλου (1 ώρα)

Επανάληψη χειμερινό εξάμηνο: Ανθ. Παπαδοπούλου.

Φροντιστήρια: Α. Παπαδοπούλου (1 ώρα).

Διδακτικά βιβλία: 1. Λ. Κοτσίρης, Δίκαιο Πνευματικής Ιδιοκτησίας, 4η έκδοση, εκδό-

σεις Σάκκουλα 2005. 2. Μ-Θ Μαρίνου, Πνευματική Ιδιοκτησία, 2η έκδοση, εκδόσεις Σάκ-

κουλα 2004. 3. Δ. Καλλινίκου, Πνευματική Ιδιοκτησία και Συγγενικά Δικαιώματα,

3η έκδοση, 2008, εκδόσεις Σάκκουλα.

Ύλη: Δίκαιο Πνευματικής Ιδιοκτησίας, 4η Έκδοση.

4) Μάθημα Ειδικής Επιλογής της Ενότητας, Φιλοσοφίας και Κοινωνιολογίας του Δικαίου ........................................ 4

α) Φιλοσοφία και Μεθοδολογία του Δικαίου

(Χειμερινό - Εαρινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Κ. Σταμάτης.

Επανάληψη χειμερινό εξάμηνο: Από τον ίδιο.

68

Διδακτικά βιβλία: 1. Κώστα Σταμάτη, Η θεμελίωση των νομικών κρίσεων. Επιτομή, ζ΄

έκδοση, εκδ.Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη, 2006. 2. Κώστα Σταμάτη, Σχολιασμός δικαστικής απόφασης. Θεωρία, τεχνι-

κή, παραδείγματα, εκδ. Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη, εκδ. 2η, 2009.

Ύλη: Μέρος Πρώτο: Προκριματικά ζητήματα ως προς την ερμηνεία του

δικαίου: Πηγές και κανόνες του δικαίου. Η ορθότητα των νομικών κρίσε-ων. Η γλώσσα του δικαίου, της νομικής επιστήμης και πράξης. Το παραγω-γικό πρότυπο της νομικής θεμελίωσης και ο νομικός συλλογισμός.

Μέρος Δεύτερο: Μέθοδοι ερμηνείας του δικαίου: η φύση της ερμη-νείας του δικαίου. Τα κλασικά κριτήρια ερμηνείας του δικαίου. Γλωσσική εκφορά και ρυθμιστικό περιεχόμενο των εφαρμοστέων διατάξεων. Κενά και αντινομίες στη έννομη τάξη.

β) Κοινωνιολογία του Δικαίου

(Χειμερινό - εαρινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Ν. Ιντζεσίλογλου.

Επανάληψη χειμερινό εξάμηνο: Από τον ίδιο.

Διδακτικά βιβλία: 1. Α) Ιντζεσίλογλου Νικόλαος, Κοινωνιολογία του Δικαίου: Επιστημο-

νική Προβληματική, Τόμος 1ος, Θεσσαλονίκη, εκδ. 2η, Σάκκουλα 2010. Β) Ιντζεσίλογλου Νικόλαος: «Κοινωνιολογία του Δικαίου: Το Δίκαιο ως

κοινωνικό φαινόμενο», Τόμος 2ος, Θεσσαλονίκη, εκδόσεις Σάκκουλα, 2010. (Οι δύο ως άνω τόμοι αλληλοσυμπληρώνονται, δεν αλληλοκαλύπτο-

νται και αποτελούν ενιαίο όλο το οποίο καλύπτει πλήρως την διδασκομέ-νη ύλη).

2. Παπαχρίστου Θανάσης, Κοινωνιολογία του Δικαίου, Αθήνα-Κο-μοτηνή, εκδόσεις Αντώνης Σάκκουλας 2000.

Ύλη: Το αντικείμενο της Κοινωνιολογίας του Δικαίου, Η προβληματική της

επικοινωνίας μεταξύ της Νομικής Επιστήμης και της Κοινωνιολογίας, Η θε-μελίωση της ενότητας του τρισδιάστατου ερευνητικού πεδίου της Κοινωνιο-λογίας του Δικαίου, Το ιστορικό της ανάπτυξης της Κοινωνιολογίας του Δι-

69

καίου ως εσωτερικής αναγκαιότητας της Νομικής Επιστήμης, Η λογική ανα-γκαιότητα της υπέρβασης του περιορισμένου αντικειμένου του εννοιοκρα-τούμενου νομικού κρατικοθετικισμού (μελέτη συγκεκριμένων παραδειγμάτων από τη θεωρία και τη νομολογία στους εξής κλάδους της Νομικής επιστήμης: Οικονομικό Δίκαιο, Εργατικό Δίκαιο, Δημόσιο Δίκαιο, Ποινικό Δίκαιο και Οικογενειακό Δίκαιο). Η ενσωμάτωση της Κοινωνιολογίας του Δικαίου στα πλαίσια μιας Νομικής Επιστήμης με διευρυμένο αντικείμενο μελέτης, Μεθο-δολογικές επιπτώσεις από την ανάπτυξη της Νομικής ως Κοινωνικής Επι-στήμης (συστηματική, σημειωτική και κυβερνητική προσέγγιση του νομικού φαινομένου), Παραδείγματα κοινωνιολογικών προσεγγίσεων του δικαίου: Το ιστορικοϋλιστικό, το οργανιστικό, το λειτουργικό, το κριτικολειτουργικό, το δομικολειτουργικό, το κατανοητικό κ.λπ. παραδείγματα, Ειδικές κοινωνι-ολογίες του Δικαίου (νομοθετική Κ. Δ., Κ. Δ. της δικαιοδοτικής λειτουργίας, Κ. Δ. των νομικών επαγγελμάτων, κ.λπ.), Ειδικά θέματα της Κοινωνιολογίας του Δικαίου: Νομικός πλουραλισμός, νομική κοινωνικοποίηση του ατόμου, νομική εκπολιτισμοποίηση, η σχέση μεταξύ ατομικής ελευθερίας και κοινω-νικού καταναγκασμού, κοινωνικής δικαιοσύνης και οικονομικής αποτελε-σματικότητας, ατομικής ελευθερίας και κοινωνικής ισότητας, κ.λπ.

5) Μάθημα γενικής επιλογής ................................................. 4

6) Μάθημα γενικής επιλογής ................................................. 4

Ξένη Γλώσσα (προαιρετικό μάθημα) (Διδάσκεται 3 ώρες την εβδομάδα).

Π Ε Μ Π Τ Ο Ε Ξ Α Μ Η Ν Ο (Χειμερινό εξάμηνο παν/κού έτους 2010-2011)

δ. μ. 1) Ενοχικό Δίκαιο (ειδικό μέρος) ........................................... 6

Διδάσκουν: – Π. Κορνηλάκης, – Α. Πουλιάδης. –Α. Βαλτούδης

Επανάληψη εαρινό εξάμηνο: – Π. Κορνηλάκης, Α. Βαλτούδης. – Στ. Κουμάνης.

70

Διδακτικά βιβλία: 1. Π. Κορνηλάκη, Ειδικό Ενοχικό Δίκαιο, Ι (2002), ΙΙ (2005) έκδ. Π.

Σάκκουλα 2. Π. Φίλιου, Ενοχικό Δίκαιο - Ειδικό Μέρος, τόμ. Ι (2007), τόμ. ΙΙ

(2005), έκδ. Αντ. Σάκκουλα. 3. Απ. Γεωργιάδη, Ενοχικό Δίκαιο, Ειδ. Μέρος, τόμ. Ι (2004), τόμ. ΙΙ

(2007), έκδ. Αντ. Σάκκουλα.

2) Φορολογικό Δίκαιο (γενικό + ειδικό μέρος) ...................... 4

Διδάσκουν: Κ. Φινοκαλιώτης

Επανάληψη εαρινό εξάμηνο: Κ. Φινοκαλιώτης.

Διδακτικά βιβλία: 1α. Κ. Φινοκαλιώτη, Φορολογικό Δίκαιο, έκδ. Σάκκουλα, Αθήνα-

Θεσσαλονίκη 2005. 2β. Ν. Μπάρμπα, Φορολογία Εισοδήματος, έκδ. Σάκκουλα, Αθήνα-

Θεσσαλονίκη 2008. 2α. Λ. Θεοχαρόπουλο, Φορολογικό Δίκαιο Γενικό, έκδ. Ο συγγραφέ-

ας Θεσσαλονίκη, 2002. 2β. Λ. Θεοχαρόπουλου, Φορολογικό Δίκαιο Ειδικό, έκδ. Ο συγγρα-

φέας, Θεσσαλονίκη 1999. Τα βιβλία 1α -1β και 2α - 2β προτείνονται ως ενιαίο σύγγραμμα που

καλύπτει το σύνολο της ύλης και χωρίς να υπάρχει επικάλυψη του ενός από το άλλο.

Ύλη: Έννοια φόρου. Αρχές που διέπουν τη φορολογία και βασικές αρχές της

φορολογικής δίκης. Φορολογία εισοδήματος, φυσικών προσώπων. Φορο-λογία εισοδήματος Νομικών προσώπων.

Συλλογές: Λ. Θεοχαροπούλου, Κ. Φινοκαλιώτη, Ν. Μπάρμπα: Συλ-λογή Νομοθεσίας Φορολογικού Δικαίου 1ος, (2002). 3) Αστικό Δικονομικό Δίκαιο (γενικό μέρος - απόδειξη) ...... 9

Διδάσκουν: – Κ. Μακρίδου,Π. Αρβανιτάκης, Ν. Παϊσίδου,

71

Επανάληψη εαρινό εξάμηνο: – Ευ. Ποδηματά, Ν. Παϊσίδου Θα διανεμηθεί τεύχος υποστήριξης μαθήματος 2008-09.

Διδακτικά βιβλία: Υποχρεωτικά 1. Νίκας Ν., Πολιτική Δικονομία Ι, Γενικό Μέρος (Θεμελιώδεις έν-

νοιες και αρχές-Δικαιδοσία-Αρμοδιότητα) Εκδόσεις Σάκκουλα 2003· Νί-κας Ν., Πολιτική Δικονομία IΙ, Ειδικό Μέρος (2005) (Τακτική διαδικα-σία-Απόδειξη) Εκδόσεις Σάκκουλα.

2. Μπέης Κ., Καλαβρός Κ., Σταματόπουλος Στ., Δικονομία Ιδιωτικών Διαφορών, Γενικό Μέρος Ι, Εκδόσεις ΕΥΝΟΜΙΑ 1999.

Καλαβρός Κ., Πολιτική Δικονομία II, Γενικό Μέρος, Δεύτερη έκδο-ση, Εκδόσεις Αντ. Σάκκουλα 2006.

3. Ν. Κλαμαρής/ Σ. Κουσούλης, Αστικό Δικονομικό δίκαιο (παραδό-σεις) τόμ. Ι, ΙΙ, 2008.

4. Κεραμεύς Κ. Αστικό Δικονομικό δίκαιο, Γενικό Μέρος, εκδόσεις Σάκκουλα 1986.

Η ύλη της αποδείξεως δεν καλύπτεται και προτείνεται προσθέτως Νι-κολόπουλος Γ., Το δίκαιο της αποδείξεως, Εκδόσεις Αντ. Σάκκουλα 2005.

Βοηθητικό Ν. Νίκας/Κ. Μακρίδου, Κώδικας Πολιτικής Δικονομίας και Κώδικας

Οργανισμού Δικαστηρίων και Καταστάσεως Δικαστικών Λειτουργών 2009.

Ύλη: Π. Γέσιου-Φαλτσή, Ν. Νίκα, Α. Καΐση: Κώδικας Πολιτικής Δικονομί-

ας, 1997-98. Η διδασκαλία περιλαμβάνει: Τη θεωρητική παρουσίαση της ύλης, τη

λύση πρακτικών ασκήσεων, την ανάλυση των σύγχρονων νομολογικών τά-σεων, την ανάθεση εργασιών στους φοιτητές σε ειδικά θέματα με βάση τη νομολογία. Από άποψη ύλης, το εξάμηνο αυτό καλύπτει κυρίως τα δύο (2) πρώτα βιβλία (άρθρα 1-494) του Κ.Πολ.Δ. και παρεμπιπτόντως τις ειδικές διαδικασίες.

Ειδικότερα η διδασκαλία αφορά: Οργανισμό Δικαστηρίων, δικονο-μικό και ουσιαστικό αντικείμενο της πολιτικής δίκης, θεμελιώδεις δικονο-μικές αρχές στην απονομή δικαιοσύνης για την επίλυση του ιδιωτικού δι-καίου διαφορών, τη διαδικασία στον α΄ βαθμό δικαιοδοσίας, τις γενικές διατάξεις του δικαίου αποδείξεως και κατ’ ιδίαν αποδεικτικά μέσα.

72

4) Εργατικό Δίκαιο - Ατομικές σχέσεις εργασίας .................. 6

Διδάσκουν: – 1ο τμήμα Δ. Ζερδελής, – 2ο τμήμα Β. Δούκα

Επανάληψη εαρινό εξάμηνο: – Δ. Ζερδελής.

Διδακτικά βιβλία: 1. Δ. Ζερδελής, Εργατικό Δίκαιο, Ατομικές Εργατικές Σχέσεις, εκδ.

Αντ. Ν. Σάκκουλα, 2010. 2. Α. Καζάκος, Ατομικό Εργατικό Δίκαιο, Π. Σάκκουλα, 2010. 3. Ι. Κουκιάδης, Εργατικό Δίκαιο: Ατομικές Εργασιακές Σχέσεις και

το Δίκαιο της Ευελιξίας της Εργασ., Γ΄ έκδ., Εκδ. Π. Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη, 2005.

3. Βασικοί Εργατικοί Νόμοι, πέμπτη εκδ. Επίκεντρο, Θεσ/νίκη 2006.

Ύλη: Εργατικό Δίκαιο, Ατομικές εργασιακές σχέσεις, εργατικό δίκαιο και σύ-

νταγμα, Πηγές εργατικού δικαίου, Γενική θεώρηση της σχέσης εργασίας (κρι-τήρια εξάρτησης, γένεση της σχέσης εργασίας), Πρόσωπα της σχέσης εργασίας.

Διακρίσεις, Όροι εργασίας, Χρόνος εργασίας, Υποχρεώσεις μισθωτού και εργοδότη, Λύση της σχέσης εργασίας.

5) Ουσιαστικό Ποινικό Δίκαιο - Ειδικό Μέρος ..................... 6

Διδάσκουν: (1ο τμήμα) Ν. Μπιτζιλέκης/Α. Παπαδαμάκης (2ο τμήμα) Μ. Καϊάφα-Γκμπάντι/Θ. Παπακυριάκου, (3ο τμήμα) Ε. Συμεωνίδου-Καστανίδου/Θ. Παπακυριάκους

Eπανάληψη: Θ. Παπακυριάκου.

Διδακτικά βιβλία: 1α. Ι. Μανωλεδάκης/Ν. Μπιτζιλέκης, Εγκλήματα κατά της ιδιοκτη-

σίας, 13η έκδοση, Εκδόσεις Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2007. 1β. Παπαδαμάκης Αδάμ, Τα περιουσιακά εγκλήματα, 1η έκδοση, εκ-

δόσεις Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2000.

73

1γ. Ε. Συμεωνίδου-Καστανίδου, Εγκλήματα κατά προσωπικών αγα-θών, Εκδοτικός οίκος: Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα 2006.

Προτείνονται και τα τρία βιβλία, γιατί το περιεχόμενό τους δεν αλλη-λοκαλύπτεται και είναι και τα δύο αναγκαία για την κάλυψη της ύλης του μαθήματος.

2α. Μυλωνόπουλος Χ., Τα εγκλήματα κατά της ιδιοκτησίας και της 71περιουσίας (άρθρα 372-400), β΄ έκδοση, Εκδοτικός οίκος: Δίκαιο και Οικονομία, Π. Ν. Σάκκουλα, 2006.

2β. Ε. Συμεωνίδου-Καστανίδου, Εγκλήματα κατά προσωπικών αγα-θών, Εκδοτικός οίκος: Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα 2006.

Προτείνονται και τα δύο βιβλία, γιατί το περιεχόμενό τους δεν αλλη-λοκαλύπτεται και είναι και τα δύο αναγκαία για την κάλυψη της ύλης του μαθήματος.

3α. Παπαδαμάκης Αδάμ, Τα περιουσιακά εγκλήματα, 1η έκδοση, εκ-δόσεις Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2000.

3β. Παύλου Στέφανος, Εγκλήματα κατά της ιδιοκτησίας, Εκδοτικός οίκος: Δίκαιο και Οικονομία, Π. Ν. Σάκκουλας, Αθήνα 2006.

3γ. Ε. Συμεωνίδου-Καστανίδου, Εγκλήματα κατά προσωπικών αγα-θών, Εκδοτικός οίκος: Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα 2006.

Προτείνονται και τα τρία βιβλία, γιατί το περιεχόμενό τους δεν αλλη-λοκαλύπτεται και είναι και τα τρία αναγκαία για την κάλυψη της ύλης του μαθήματος.

Ύλη: Eγκλήματα κατά της ζωής, σωματικής ακεραιότητας, γενετήσιας ελευ-

θερίας, τιμής, ιδιοκτησίας και περιουσίας. Ξένη Γλώσσα (προαιρετικό μάθημα) (Διδάσκεται 3 ώρες την εβδομάδα).

ΕΚΤΟ ΕΞΑΜΗΝΟ (Εαρινό εξάμηνο παν/κού έτους 2010-2011)

δ. μ. 1) Διοικητικό Δικονομικό Δίκαιο ........................................... 8

Διδάσκουν: Α΄ τμήμα (Α-Ι): Ε. Κουτούπα Β΄ τμήμα (Κ-Ω): Ι. Συμεωνίδης Γ΄τμήμα (Π-Ω) Ε. Πρεβεδούρου/Μ. Πικραμένος.

74

Επανάληψη χειμερινό εξάμηνο: – Κ. Γώγος.

Διδακτικά βιβλία: 1α. Β. Σκουρή, Διοικητικό Δικονομικό Δίκαιο Ι, έκδ. Σάκκουλα,

Θεσσαλονίκη 1996. 1β. Ε. Σπηλιωτόπουλου, Εγχειρίδιο Διοικητικού Δικαίου, τόμος β΄,

έκδ. Αντ. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή 2007. Τα βιβλία 1α αι 1β προτείνονται ως ενιαίο σύγγραμμα που καλύπτει το

σύνολο της ύλης και χωρίς να υπάρχει επικάλυψη του ενός από το άλλο. Τα βιβλία 1α και 1β προτείνονται ως ενιαίο σύγγραμμα που καλύπτει

το σ ύνολο τ ης ύ λης κ αι χ ωρίς ν α υ πάρχει ε πικάλυψη τ ου ε νός α πό τ ο άλλο.

2. Π. Δαγτόγλου, Διοικητικό Δικονομικό Δίκαιο, έκδ. Αντ. Ν. Σάκ-κουλα, Αθήνα-Κομοτηνή 2004.

Ύλη: 1) Αίτηση ακύρωσης, Προσφυγή, Αγωγή, Έφεση, Αίτηση αναίρεσης. Το

Συνταγματικο πλαίσιο Οργάνωσης των Διοικητικών Δικαστηρίων, Δικαιο-δοσία και αρμοδιότητα

2) Εισαγωγή: Το Συνταγματικό Πλαίσιο Οργάνωσης των Διοικητικών Δικαστηρίων-Δικαιοδοσία και αρμοδιότητα.

2) Δίκαιο Εμπορικών Δικαιοπραξιών (Αξιόγραφα - Ασφαλιστικό) 4

Διδάσκουν:

Δίκαιο Αξιογράφων: – Στ. Κορδή-Αντωνοπούλου, Ε. Γκολογκίνα-Οικονόμου.

Ασφαλιστικό Δίκαιο: – Ουρ. Χατζηνικολάου-Αγγελίδου, Ευμ. Τζίβα.

Επανάληψη χειμερινό εξάμηνο: – Ελ. Γκολογκίνα-Οικονόμου (Αξιόγραφα), Ν. Ελευθεριάδης (Ασφα-

λιστικό).

Φροντιστήρια: – Ε. Γκολογκίνα-Οικονόμου, (αξιόγραφα), (1 ώρα) – Ν. Ελευθεριάδης (ασφαλιστικό). 1 ½ ώρα – Π. Παπαδρόσου-Αρχανιωτάκη (Αξιόγραφα), (1 ώρα).

75

Διδακτικά βιβλία: Αξιόγραφα : 1. Αλίκη Κιάντου- Παμπούκη, Δίκαιο Αξιογράφων, 5η έκδοση, 1997. 2. Νικ. Ρόκας, Αξιόγραφα, 1992. Ασφαλιστικό : 1. Ουρ. Χατζηνικολάου-Αγγελίδου, Ιδιωτικό Ασφαλιστικό Δίκαιο, 2η,

έκδοση, Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη, γ΄έκδ. υπό έκδοση. 2. Ιωάννη Κ. Ροκα, Ασφαλιστικό Δίκαιο, εκδόσεις Αντ. Σάκκουλα,

Αθήνα-Κομοτηνή 2008. 3. ΄Αλκη Απ. Αργυριάδη, Ρ. Χατζηνικολάου-Αγγελίδου, Λευτέρη

Σκαλίδη, Στοιχεία ασφαλιστικού δικαίου, 5η έκδοση Αναθεωρημένη από τους Ουρ. ΧατζηνικολάουΑγγελίδου, Λευτέρη Σκαλίδη, εκδόσεις Σάκ-κουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2007.

Ύλη: Αξιόγραφα: Γενική θεωρία των αξιογράφων. Συναλλαγματική και

επιταγή. Η ύλη στα μάθημα του Ασφαλιστικού Δικαίου είναι η ακόλουθη: Ι. Εισαγωγή - Γενικό μέρος - Η ασφάλιση (Έννοια, ουσιώδη στοιχεία,

διακρίσεις) - Η ασφαλιστική σύμβαση (Έννοια, χαρακτηριστικά αυτής, το ιδιωτικό διεθνές δίκαιο της σύμβασης ασφάλισης, ζητήματα διεθνούς δι-καιοδοσίας, κοινοτικό δίκαιο των ασφαλίσεων, τα συμβαλλόμενα μέρη).

ΙΙ. Διαμόρφωση της ασφαλιστικής σύμβασης (Kατάρτιση, ειδικές μορ-φές ασφαλιστικών συμβάσεων, το ασφαλιστήριο, διάρκεια της σύμβασης)

ΙΙΙ. Υποχρεώσεις των μερών - Υποχρεώσεις του λήπτη της ασφάλισης (καταβολή ασφαλίστρου, ασφαλιστικά βάρη), υποχρεώσεις του ασφαλιστή, εκχώρηση της ασφαλιστικής αξίωσης, παραγραφή.

ΙV. Ειδικό μέρος - Ασφάλιση κατά ζημιών (Γενικές αρχές αυτής, α-σφαλιστική ζημία, ασφαλιστικό συμφέρον, ασφαλιστική αξία, ασφαλιστικό ποσό, η αποζημιωτική αρχή)

V. Είδη χερσαίας ασφάλισης ζημίας (Ασφάλιση πυρκαγιάς, ασφάλιση μεταφοράς πραγμάτων, ασφάλιση εσοδείας, ασφάλιση πιστώσεων και εγ-γυήσεων, ασφάλιση αστικής ευθύνης, υποχρεωτική ασφάλιση αστικής ευ-θύνης από αυτοκινητικά ατυχήματα, λοιπές μορφές ασφάλισης ζημιών).

VI. Ασφάλιση προσώπων (Γενικές αρχές ασφάλισης ποσού, είδη ασφά-λισης προσώπων). (Ασφάλιση ζωής, ασφάλιση ατυχήματος, ασφάλιση α-σθένειας).

76

3) Συνταγματικές Ελευθερίες ................................................. 4 3

Διδάσκουν: – Κ. Χρυσόγονος, Π. Μαντζούφας (Α-Κ), – Ιφ. Καμτσίδου, Σ. Ορφανουδάκης (Λ-Ω).

Επανάληψη χειμερινό εξάμηνο: – Σ. Ορφανουδάκης, Ιφ. Καμτσίδου.

Διδακτικά βιβλία: 1. Κ. Χρυσόγονου, Ατομικά και Κοινωνικά Δικαιώματα, έκδ. Νομική

Βιβλιοθήκη, Αθήνα 2006. 2. Π. Δαγτόγλου, Ατομικά Δικαιώματα (τόμος Α + Β), έκδ. Σάκκου-

λα, Αθήνα-Κομοτηνή 2005.

Ύλη: Έννοια, και τυπολογία των ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων.

Φορείς και αποδέκτες των ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων. Περι-ορισμοί των δικαιωμάτων, Συρροή και σύγκρουση δικαιωμάτων. Η αρχή της αξίας του ανθρώπου. Ισότητα. Προσωπική ελευθερία. Ελευθερία γνώ-μης και πνευματικής κίνησης. Η αρχή του νόμιμου δικαστή. Το δικαίωμα της αναφοράς. Δικαιώματα συλλογικής δράσης. Κοινωνικά Δικαιώματα. Προστασία ιδιοκτησίας. Δικαίωμα έννομης προστασίας.

4) Ποινικό Δικονομικό Δίκαιο ................................................ 9

Διδάσκουν: (1ο τμήμα) Α. Παπαδαμάκης, (2ο τμήμα) Λ. Μαργαρίτης, (3ο τμήμα) Γ. Καλφέλης/ Α. Ζαχαριαδης

Eπανάληψη: Λ. Mαργαρίτης, Γ. Καλφέλης.

Διδακτικά βιβλία για όλα τα τμήματα: Συγγράμματα : 1. Ανδρουλάκης Νικόλαος, Θεμελιώδεις έννοιες της ποινικής δίκης,

Εκδοτικός οίκος: Δίκαιο και Οικονομία, Π.Ν. Σάκκουλας, Αθήνα 2007. 2. Καρράς Αργύριος, Ποινικό Δικονομικό Δίκαιο, Εκδοτικός οίκος:

Α. Σάκκουλας, Αθήνα-Κομοτηνή 2007.

77

3. Μαργαρίτης Λάμπρος, Εφαρμοσμένη Ποινική Δικονομία, τόμοι Α΄ έως Δ΄, Εκδοτικός οίκος: Νομική Βιβλιοθήκη 2005-2006,

(:ο τίτλος του έργου υποδηλώνει άμεση σύνδεση θεωρίας και πράξεως, με αξιοποίηση επιστήμης και νομολογίας -οι τέσσερις τόμοι δεν αλληλο-καλύπτονται κατά περιεχόμενο, ο καθένας τόμος είναι αφιερωμένος σε α-ντίστοιχο διαδικαστικό στάδιο και μόνον το σύνολο των τόμων εξαντλεί την πορεία της ποινικής δίκης από την έναρξη μέχρι την περάτωσή της).

4. Παπαδαμάκης Αδάμ, Ποινική Δικονομία, Θεωρία-Πράξη-Νομο-λογία, 4η έκδοση, εκδόσεις Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2008.

Προτείνονται οι εξής Κώδικες: Για το 1ο και το 3ο τμήμα (Α-ΚΑ, ΠΕ-Ω) Γ. Καλφέλη, Κώδικας Ποινικής Δικονομίας και Ειδικοί Δικονο-μικοί Νόμοι, εκδόσεις Νομικής Βιβλιοθήκης, Αθήνα, 2009.

Για το 2ο τμήμα (ΚΕ-ΠΑ), Λ.Μαργαρίτης, Ποινική Δικονομία-Σύνταγμα και Διεθνείς Συμβάσεις - Ειδικοί Δικονομικοί Νόμοι-Δικαστικοί Κώδικες, εκδ. ΣΑΚΚΟΥΛΑ, Αθηνα-Θεσ/νικη, 2008 και Διεθνεις Συμ-βάσεις- Ειδικοι Δικονομικοί Νόμοι- Δικαστικοί Κώδικες, Εκδόσεις Σάκ-κουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη, 2008.

Ύλη: H δομή και η οργάνωση της ποινικής δίκης-Bασικές αρχές της ποινι-

κής δίκης -Oι διάδικοι στην ποινική δίκη- Tα ποινικά δικαστήρια- Oι δια-δικαστικές πράξεις- Tα στάδια της ποινικής δίκης (προδικασία-διαδικασία στο ακρoατήριο-σκιαγράφηση ενδίκων μέσων).

5) Μάθημα ειδικής επιλογής ενότητας Ποινικού Δικαίου .... 4

α) Οικονομικό Ποινικό Δίκαιο

Διδάσκουν: A. Πιτσελά, Θ. Παπακυριάκου

Eπανάληψη: Θ. Παπακυριάκου.

Διδακτικά βιβλία: Συγγράμματα : 1α. Ζησιάδης Βασίλειος, Η οικονομική εγκληματικότητα. Το ουσια-

στικό και δικονομικό οικονομικό ποινικό δίκαιο. 2η Έκδοση, εκδόσεις Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2002.

78

1β. Κουράκης Νέστωρ, Τα οικονομικά εγκλήματα. Μέρος Πρώτο: Βασικά ζητήματα της οικονομικής εγκληματικότητας και του οικονομικού ποινικού δικαίου, 3η Έκδοση, Εκδοτικός οίκος: Α. Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή 2007.

Προτείνονται και τα δύο βιβλία, γιατί το περιεχόμενό τους δεν αλλη-λοκαλύπτεται και είναι και τα δύο αναγκαία για την κάλυψη της ύλης του μαθήματος.

2α. Παπακυριάκου Θεόδωρος, Φορολογικό Ποινικό Δίκαιο, εκδόσεις Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2005.

2β. Πιτσελά Αγγελική, Η εγκληματολογική προσέγγιση του οικονομι-κού εγκλήματος, εκδόσεις Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη εκδόσεις Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2008.

Προτείνονται και τα δύο βιβλία, γιατί το περιεχόμενό τους δεν αλλη-λοκαλύπτεται και είναι και τα δύο αναγκαία για την κάλυψη της ύλης του μαθήματος.

Ύλη: H έννοια του οικονομικού εγκλήματος. Tρόπος εισαγωγής του οικονομι-

κού εγκλήματος. Προβλήματα στα στοιχεία του οικονομικού εγκλήματος (στην αντικειμενική υπόσταση, στο υποκείμενο, στην ποινική ευθύνη, στις κυρώ-σεις). Προβλήματα συρροής στο οικονομικό έγκλημα. Η ύλη περιλαμβάνει επί πλέον: οριοθέτηση της οικονομικής εγκληματικότητας από συναφείς έννοιες, έκταση, δομή και εξέλιξη της δήλης και ένδικης οικονομικής εγκληματικότη-τας, αφανή οικονομική εγκληματικότητα και ποινικό έλεγχό της.

β) Θέματα Ειδικού Ποινικού Δικαίου

Διδάσκουν: Γ. Νούσκαλης, Θ. Παπακυριάκου.

Eπανάληψη: M. Kαϊάφα-Γκμπάντι, Ν. Μπιτζιλέκης.

Διδακτικά βιβλία: Συγγράμματα : 1α. Μ. Καϊάφα-Γκμπάντι, Κοινώς επικίνδυνα εγκλήματα, 3η έκδοση,

εκδόσεις Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2005. 1β. Ν. Μπιτζιλέκης, Υπηρεσιακά εγκλήματα, 2η έκδοση, εκδόσεις

Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2001.

79

Προτείνονται και τα δύο βιβλία, γιατί το περιεχόμενό τους δεν αλλη-λοκαλύπτεται και είναι και τα δύο αναγκαία για την κάλυψη της ύλης του μαθήματος.

Άλλο βοήθημα δεν προτείνεται επειδή τα συγγράμματα του Χρ. Δέδε για τα εγκλήματα κοινού κινδύνου και τα υπηρεσιακά εγκλήματα, έκδο-σης του 1979 και 1983 αντίστοιχα, έχουν ξεπεραστεί από τις νομοθετικές εξελίξεις και δεν κυκλοφορούν στο εμπόριο.

Ύλη: H ύλη περιλαμβάνει επιλογή βασικών εγκλημάτων από το σύνολο του

ειδικού μέρους του Π.K. στις ακόλουθες ενότητες: – Κοινώς επικίνδυνα εγκλήματα [Γενικά χαρακτηριστικά του σχετικού

κεφαλαίου και ανάλυση των εγκλημάτων του εμπρησμού (άρθρα 264-267) και της έκρηξης (άρθρα 270-272 ΠΚ)].

– Διαφθορά [Εγκλήματα που αποτελούν τον πυρήνα του φαινομένου της διαφθοράς:ενεργητική (άρθρο 236 ΠΚ) και παθητική δωροδοκία (άρ-θρο 235 ΠΚ), κατάχρηση εξουσίας (άρθρο 239 ΠΚ) και ψευδής βεβαίωση (άρθρο 242 ΠΚ)].

– Βασικά οικονομικά εγκλήματα: Πλαστογραφία (άρθρα 216 επ.), Απι-στία (άρθρα 256, 390 ΠΚ), Απάτη (άρθρα 386 επ. ΠΚ).

– Συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση (άρθρα 187-187Α ΠΚ).

γ) Ειδικοί Ποινικοί Νόμοι, εαρινό εξάμηνο (προτείνεται το στ΄)

Διδάσκουν: N. Μπιτζιλέκης.

Eπανάληψη: Ν. Παρασκευόπουλος, Γ. Νούσκαλης.

Διδακτικά βιβλία: Συγγράμματα : 1α. Ν. Παρασκευόπουλος, Η καταστολή της διάδοσης ναρκωτικών

στην Ελλάδα, 3η έκδοση, εκδόσεις Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2010. 1β. Μ. Καϊάφα-Γκμπάντ/Ε. Συμεωνίδου-Καστανίδουι, Νομολογιακές

Εφαρμογές Ειδικών Ποινικών Νόμων, Εκδοτικός οίκος: Νομική Βιβλιο-θήκη-Αθήνα 2008.

Προτείνονται και τα δύο βιβλία, γιατί το περιεχόμενό τους δεν αλλη-λοκαλύπτεται και είναι και τα δύο αναγκαία για την κάλυψη της ύλης του μαθήματος.

80

2α. Μ. Καϊάφα-Γκμπάντ/Ε. Συμεωνίδου-Καστανίδουι, Νομολογιακές Εφαρμογές Ειδικών Ποινικών Νόμων, Εκδοτικός οίκος: Νομική Βιβλιο-θήκη-Αθήνα 2008.

2β. Παύλου Στέφανος, Δογματικά και ερμηνευτικά προβλήματα του ν. 1729/87, 3η έκδοση, Εκδοτικός οίκος: Δίκαιο και Οικονομία, Π. Ν. Σάκ-κουλας, Αθήνα 2008.

2γ. Ε. Συμεωνίδου-Καστανίδου, Μ. Καϊάφα-Γκμπάντι, Νομολογιακές Εφαρμογές Ειδικών Ποινικών Νόμων, Εκδοτικός οίκος: Νομική Βιβλιο-θήκη-Αθήνα 2008.

Προτείνονται και τα δύο βιβλία, γιατί το περιεχόμενό τους δεν αλλη-λοκαλύπτεται και είναι και τα δύο αναγκαία για την κάλυψη της ύλης του μαθήματος.

Ύλη: – Nαρκωτικά: Aναλύονται και προσδιορίζονται οι όψεις καταστολής

των ναρκωτικών στη χώρα μας (λ.χ. το τιμωρητό της απλής χρήσης) 3459/2006 ερμηνεύονται οι βασικές διατάξεις του ν. και εξετάζονται οι θε-σμοί για την εξάρτηση και την απεξάρτηση από ναρκωτικά στο πλαίσιο της ποινικής νομοθεσίας.

– Πνευματική ιδιοκτησία: Aναλύονται και συζητούνται οι διατάξεις του ν. 2121/1993 (:ο χαρακτήρας των πνευματικών δημιουργημάτων, κα-σετοπειρατεία, προβλήματα συρροής κλπ).

– Όπλα: Eκτίθενται και συζητούνται ερμηνευτικά προβλήματα που συνδέονται με το ν. 2168/1993 (έννοια όπλου, εμπορία, κατοχή, οπλοφορί-α, οπλοχρησία κλπ).

– Λαθρεμπορία: Aναλύονται και συζητούνται οι βασικές διατάξεις του τελωνειακού κώδικα (ν. 1165/1918) που συνδέονται με τις μορφές τέλεσης της λαθρεμπορίας (τρόποι τέλεσης, προβλήματα συρροής, δήμευση κλπ).

Αλλοδαποί: Αναλύονται και συζητούνται οι βασικές διατάξεις του νό-μου περί αλλοδαπών (ν. 2910/2001).

Ξένη Γλώσσα (προαιρετικό μάθημα) (Διδάσκεται 3 ώρες την εβδομάδα).

81

ΕΒΔΟΜΟ ΕΞΑΜΗΝΟ (Χειμερινό εξάμηνο παν/κού έτους 2010-2011)

δ. μ. 1) Κληρονομικό Δίκαιο ........................................................... 6

Διδάσκουν: – Α. Κοτζάμπαση – Θ Παπαζήση – Ε. Βαλαβάνη-Πολατίδου

Επανάληψη εαρινό εξάμηνο: – Ν. Ψούνη

Διδακτικά βιβλία: 1. Ν. Ψούνη, Κληρονομικό Δίκαιο, Ι, ΙΙ (2004), έκδ. Π. Σάκκουλα. 2. Π. Φίλιου, Κληρονομικό Δίκαιο, Γενικό - Ειδικό μέρος, έκδ. Αντ.

Σάκκουλα, 2007 3. Απ. Γεωργιάδης, Κληρονομικό Δίκαιο, εκδ. Σακκουλα, 2009.

Ύλη: Το Κληρονομικό Δίκαιο στην έννομη τάξη, Η κληρονομική διαδοχή,

Η διαδοχή από διαθήκη, Η εξ αδιαιρέτου διαδοχή, Η αναγκαστική διαδοχή.

2) Αστικό Δικονομικό Δίκαιο (ένδικα μέσα-αναγκαστική εκτέλεση 8

Διδάσκουν: Ε. Ποδηματά, Χ. Απαλαγάκη, Λ. Πίψου

Επανάληψη εαρινό εξάμηνο: Λ. Πίψου,Χ. Απαλαγάκη.

Διδακτικά βιβλία: Ένδικα μέσα 1. Ν. Νίκας, Πολιτική Δικονομία ΙΙΙ, Ένδικα Μέσα, Εκδόσεις Σάκ-

κουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2007. 2. Κ. Κεραμεύς, Ένδικα μέσα, 4η έκδοση, Εκδόσεις Σάκκουλα 2007. Αναγκαστική εκτέλεση 1. Γέσιου-Φαλτσή, Δίκαιο Αναγκαστικής Εκτελέσεως Ι, Γενικό μέρος

(1998), Ειδικό μέρος II (2001), Εκδόσεις Σάκκουλα. 2. Γ. Νικολόπουλος, Αναγκαστική εκτέλεση, Εκδόσεις Αντ. Σάκκουλα

2002.

82

Ύλη: Το τμήμα του μαθήματος που αφορά τα ένδικα μέσα καλύπτει αφε-

νός μία γενική εισαγωγή στο δίκαιο των ενδίκων μέσων και αφετέρου μία ειδικότερη παρουσίαση των επιμέρους ενδίκων μέσων, ιδιαίτερα δε των τακτικών (ανακοπής, ερημοδικίας και εφέσεως). Αντιμετωπίζονται κυρί-ως τα ζητήματα των προϋποθέσεων του παραδεκτού των παραπάνω ενδί-κων μέσων καθώς και οι κανόνες που διέπουν τη συζήτηση και τα αποτε-λέσματά τους. Το τμήμα του μαθήματος που αφορά την αναγκαστική ε-κτέλεση περιλαμβάνει αφενός το γενικό μέρος του ογδόου βιβλίου του Κ.Πολ.Δ., δηλαδή τις γενικές διατάξεις για τις προϋποθέσεις, τα υποκεί-μενα της διαδικασίας και τις δίκες περί την εκτέλεση και αφετέρου το ει-δικό μέρος της αναγκαστικής εκτελέσεως, στο πλαίσιο του οποίου συζη-τούνται τα διάφορα είδη και μέσα εκτελέσεως, ειδικότερα δε από την έμ-μεση εκτέλεση, κυρίως, η ικανοποίηση χρηματικών απαιτήσεων με κα-τάσχεση περιουσίους του καθ’ ου.

3) Πτωχευτικό Δίκαιο ............................................................. 4

Διδάσκουν: Ρ. Χατζηνικολάου, Αγγελίδου-Σ. Ψυχομάνης

Φροντιστήριο: Ρ. Χατζηνικολάου-Αγγελίδου (2 ώρες)

Επανάληψη εαρινό εξάμηνο: Ν. Ελευθεριάδης

Διδακτικά βιβλία: 1. Λάμπρου Κοτσίρη, Πτωχευτικό Δίκαιο, έβδομη έκδοση, εκδόσεις

Σάκκουλα, Αθήνα - Θεσσαλονίκη, 2008. 2. Σπύρου Ψυχομάνη, Πτωχευτικό Δίκαιο, Γ΄ έκδοση, εκδόσεις Σάκ-

κουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2008.

Ύλη: Κήρυξη της πτώχευσης. Ουσιαστικές προϋποθέσεις κήρυξης της πτώ-

χευσης (πτωχευτική ικανότητα φυσικών και νομικών προσώπων, παύση πληρωμών), τυπική προϋπόθεση (έκδοση δικαστικής απόφασης). Ουσια-στικό πτωχευτικό δίκαιο. Συνέπειες της πτώχευσης ως προς τον οφειλέτη. Συνέπειες της πτώχευσης ως προς τους πτωχευτικούς πιστωτές (ανέγγυους και ενέγγυους πιστωτές, κατηγορίες πιστωτών). Συνέπειες της πτώχευσης ως προς τους εγγυητές και τους συνοφειλέτες. Επίδραση της πτώχευσης επί

83

των συμβάσεων. Πτωχευτική διεκδίκηση. Πτωχευτική ανάκληση. Διαδικα-σία της πτώχευσης. Οργάνωση της πτώχευσης. Διασφάλιση και διοίκηση του ενεργητικού. Διαπίστωση του παθητικού. Διαδικασίες εξυγίανσης επι-χειρήσεων. Διαδικασία συνδιαλλαγής, σχέδιο αναδιοργάνωσης. Περάτωση της πτώχευσης.

4) Ειδικά Μαθήματα Εμβάθυνσης στο Συνταγματικό και

στο Διοικητικό Δίκαιο ........................................................ 4

Διδάσκουν: Τμήμα Α΄ (Α - Κ): Ι. Καμτσίδου, Σ. Ορφανουδάκης, Τμήμα Β΄ (Λ - Ω): Ι. Συμεωνίδης

Επανάληψη εαρινό εξάμηνο: Ι. Καμτσίδου, Ε. Πρεβεδούρου

Διδακτικά βιβλία: 1α. Δ. Κοντόγιωργα-Θεοχαροπούλου, Ε. Κουτούπα-Ρεγκάκου, Εμ-

βάθυνση Δημοσίου Δικαίου-ειδικά θέματα διοικητικού δικαίου, έκδ. Σάκ-κουλα Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2005.

1β. Αντ. Μανιτάκη, Κράτος Δικαίου και δικαστικός έλεγχος της συ-νταγματικότητας, έκδ. Σάκκουλα (νέα έκδοση) Θεσσαλονίκη 2008.

Τα βιβλία 1α και 1β προτείνονται ως ενιαίο σύγγραμμα που καλύπτει το σύνολο της ύλης και χωρίς να υπάρχει επικάλυψη του ενός από το άλ-λο. Πρόκειται για μάθημα σύνθεσης, του οποίου η ύλη καλύπτεται κα-ταρχήν από τα συγγράμματα που διανέμονται στα μαθήματα Συνταγμα-τικό Δίκαιο, Συνταγματικές Ελευθερίες, Διοικητικό Δίκαιο και Δικοικη-τικό Δικονομικό Δίκαιο. Επιπροσθέτως, και προκριμένου να καλυφθεί η ύλη του μαθήματος σε σχέση με την πληθώρα των ειδικών θεμάτων και το απαιτούμενο βάθος, προτείνεται σύγγραμμα που αποτελείται από τα βιβλία 1α και 1β. Προτείνεται ένα μόνο σύγγραμμα, επειδή λόγω της ει-δικής φύσης του μαθήματος, δεν διατίθεται άλλα στην αγορά το οποίο να πληροί τους όρους του νόμου.

Ύλη: 1) Το σύγχρονο κράτος δικαίου και ο δικαστικός έλεγχος της κρατικής

δράσης (Έλεγχος της συνταγματικότητας, κρίση στην αρχή της νομιμότητας). 2) Ειδικά Θέματα Εμβάθυνσης Διοικητικού Δικαίου.

84

5) Ειδικά μαθήματα Εμβάθυνσης στο Ποινικό Δίκαιο και την Ποινική Δικονομία ...................................................... 4

Διδάσκουν για την Εμβάθυνση στο Ποινικό Δίκαιο: (1ο τμήμα) Ν. Μπιτζιλέκης, (2ο τμήμα) Ε. Συμεωνίδου-Καστανίδου, (3ο τμήμα) Μ. Καϊάφα-Γκμπάντι

Διδάσκουν για την εμβάθυνση στην Ποινική Δικονομία: (1ο τμήμα) Α. Παπαδαμάκης (2ο τμήμα) Λ. Μαργαρίτης (3ο τμήμα) Λ. Καλφέληςς

Eπανάληψη: Λ. Mαργαρίτης/Μ. Καϊάφα-Γκμπάντι

Διδακτικά βιβλία: Πρέπει να επιλεγεί ένα σύγγραμμα από τα προτεινόμενα στο Ουσια-

στικό Ποινικό Δίκαιο και ένα από τα προτεινόμενα στην Ποινική Δικο-νομία, γιατί το περιεχόμενό τους δεν αλληλοκαλύπτεται και είναι και τα δύο αναγκαία για την κάλυψη της ύλης του μαθήματος.

Συγγράμματα για την Εμβάθυνση στο Ουσιαστικό Ποινικό Δίκαιο για όλα τα τμήματα:

1. Μ. Καιάφα-Γκμπάντι, Εμβάθυνση στην Ποινική Νομολογία (Γενικό Μέρος ΠΚ, Ειδικό Μέρος ΠΚ, Ειδικοί Ποινικοί Νόμοι)-2η έκδοση, Εκ-δοτικός οίκος Σάκκουλα, Αθήνα -Θεσσαλονίκη 2009.

2. Μυλωνόπουλος Χ., Εφαρμογές Ποινικού Δικαίου, Εκδοτικός οίκος Α. Ν. Σάκκουλας, Αθήνα-Κομμοτηνή 1997.

3. Ε. Συμεωνίδου-Καστανίδου, Εμβάθυνση στο Ουσιαστικό Ποινικό, Εκδ. ΝΟΜΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ, Αθήνα 2008

Συγγράμματα για την εμβάθυνση στην Ποινική Δικονομία (σε όλα τα τμήματα):

1. Καλφέλης Γρηγόριος, Ποινική Δικονομία-Μελέτες Εμβάθυνσης, Εκδοτικός οίκος: Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα 2006.

2. Μαργαρίτης Λάμπρος, Εμβάθυνση στην Ποινική Δικονομία, Θεω-ρία-Νομολογία, εκδ.: Νομική Βιβλιοθήκη-Αθήνα 2006.

85

3. Λ. Μαργαρίτης, Ποινική Δικονομία - Ένδικα Μέσα τόμοι Ι και ΙΙ, Εκδοτικός οίκος: Σάκκουλας, Αθήνα-Θεσσαλονίκη, Τόμ. Ι 2005 και Τομ ΙΙ, 2008.

4. Μαργαρίτης Λάμπρος, Ζαχαριάδης Αθανάσιος, Εμβάθυνση στην Ποινική Δικονομία, Λόγος (Νομολογία)-Αντίλογος (Θεωρία), Εκδοτικός οίκος Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2008.

5. Παπαδαμάκης Αδάμ, Εφαρμογές Ποινικής Δικονομίας, Εκδοτικός οίκος: Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα 2006.

Ύλη: α) Για εμβάθυνση Ποινικού Δικαίου: Tο μάθημα περιλαμβάνει την α-

νάλυση σε βάθος πραγματικών υποθέσεων ποινικού δικαίου (γενικού και ειδικού μέρους), έτσι ώστε ο φοιτητής να ασκείται στην κριτική αντιμετώ-πιση νομικών προβλημάτων και στην εφαρμογή του ποινικού δόγματος στην πράξη. Eισαγωγικά διδάσκονται οι θεμελιώδεις αρχές του Ποινικού Δικαίου και της Ποινικής Δίκης, και από την ύλη του γενικού ποινικού η έν-νοια της πράξης, ο αντικειμενικό αιτιώδης σύνδεσμος, η άρση του αδίκου και του καταλογισμού, η δομή του εγκλήματος στην οποία θεμελιώνονται και οι αυτοτελείς ισχυρισμοί του κατηγορουμένου, η επέκταση του αξιοποίνου στην απόπειρα και τη συμμετοχική πράξη, η παραγραφή και η έγκληση ως εξάλει-ψη και προϋπόθεση του αξιοποίνου, αντίστοιχα. Tέλος, πάντα υπό μορφή πραγματικών υποθέσεων, συζητιούνται και κάποια εγκλήματα από τον χώρο των ατομικών και υπερατομικών εννόμων αγαθών.

β) Για εμβάθυνση Ποινικής Δικονομίας: Aναπτύσσονται σε βάθος, τό-σο από τη σκοπιά των διαδίκων όσο και από τη σκοπιά των δικαστηρίων θέματα που έχουν σχέση με: την προκαταρκτική εξέταση, την ποινική δίω-ξη, τις ακυρότητες, τη συνάφεια, τη σύλληψη και προσωρινή κράτηση του κατηγορουμένου, την ακύρωση διαδικασίας και αποφάσεως, την αυτόφωρη διαδικασία και τα ένδικα μέσα.

6) Μάθημα ειδικής επιλογής ενότητας Δημοσίου Δικαίου

(Ζ΄ εξάμηνο) ........................................................................ 4

α) Υπαλληλικό Δίκαιο - Δίκαιο Παιδείας (Ζ εξάμηνο)

Διδάσκουν: – Ι. Συμεωνίδης, Μ. Πικραμένος.

86

Επανάληψη εαρινό εξάμηνο: Από τους ίδιους.

Διδακτικά βιβλία: 1α. Αν. Τάχου, Δημοσιοϋπαλληλικό Δίκαιο, έκδ. Σάκκουλα, Θεσσα-

λονίκη 1996. 1β. Ε. Κουτούπα-Ρεγκάκου, Δίκαιο της Παιδείας, έκδ. Σάκκουλα,

Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2007. Τα βιβλία 1α και 1β προτείνονται ως ενιαίο σύγγραμμα που καλύπτει

το σύνολο της ύλης και χωρίς να υπάρχει επικάλυψη του ενός από το άλλο. 2. Ε. Σπηλιωτόπουλο - Χ. Χρυσανθακάκη, Δίκαιο Δημοσίων Υπαλλή-

λων, έκδ. Αντ. Σάκκουλα Θεσσαλονίκη 1985.

Ύλη: (1) Δημόσιοι υπάλληλοι και δημόσιοι λειτουργοί, Ίδρυση και μεταβολή

της υπαλληλικής σχέσης, Υποχρεώσεις, δικαιώματα, ευθύνες των υπαλλή-λων, Λύση της υπαλληλικής σχέσης.

(2) Βασικές έννοιες, Η εκπαίδευση Α΄ και Β΄ βαθμού, Η τριτοβάθμια εκπαίδευση.

β) Δίκαιο Περιβάλλοντος - Χωροταξίας και Πολεοδομίας (Ζ΄ Εξάμηνο).

Διδάσκουν: Ε. Κουτούπα, Κ. Γώγος.

Επανάληψη εαρινό εξάμηνο: Ι. Συμεωνίδης.

Διδακτικά βιβλία: 1α. Β. Σκουρή, Χωροταξικό και Πολεοδομικό Δίκαιο, έκδ. Σάκκουλα,

Θεσσαλονίκη 1991. 1β. Ε. Κουτούπα-Ρεγκάκου, Δίκαιο του Περιβάλλοντος, έκδ. Σάκκου-

λα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2005. 2α. Α. Χατζοπούλου-Τζίκα, Πολεοδομικό δίκαιο, έκδ. Πανεπιστημι-

ακές εκδόσεις Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου, Αθήνα 2000. 2β. Αν. Τάχου, Δίκαιο προστασίας του περιβάλλοντος, έκδ. Σάκκουλα,

Θεσσαλονίκη 2006. 2γ. Γλ. Σιούτη, Εγχειρίδιο δικαίου περιβάλλοντος, έκδ. Αντ. Σάκκου-

λα, Αθήνα-Κομοτηνή 2003. Τα βιβλία 1α-1β και 2α-2β (ή 2γ αντί του 2β) προτείνονται ως ενιαίο

σύγγραμμα που καλύπτει το σύνολο της ύλης και χωρίς να υπάρχει επικά-λυψη του ενός από το άλλο.Οι φοιτητές μπορούν να συνδιάσουν κατά την επιλογή τους εγχειρίδια Πολεοδομικού δικαίου με δίκαιο Περιβάλλοντος.

87

Ύλη: Το πρόβλημα της προστασίας - Οι τρόποι - Εφαρμογή ειδικής και γενι-

κής προστασίας (Ν. 1650/1986) Χωροταξικά και πολεοδομικά σχέδια, η εφαρμογή των σχεδίων,οι όροι δόμησης, η οικοδομική άδεια, η συνταγμα-τική προστασία του περιβάλλοντος, οι γενικές αρχές του δικαίου του περι-βάλλοντος με έμφαση στο κοινωνικό δίκαιο, η διαδικασία έγκρισης περι-βαλλοντών όρων και άλλα ειδικά μέτρα προστασίας του περιβάλλοντος.

γ) Διοικητικό Οικονομικό Δίκαιο

Διδάσκει: Μ. Πικραμένος.

Επανάληψη: Μ. Πικραμένο (λόγω εκπαιδευτικής άδειας Ε. Πρεβεδούρου)

Διδακτικά βιβλία: 1. Αν. Τάχου, Διοικητικό Οικονομικό Δίκαιο, έκδ. Σάκκουλα, Θεσσα-

λονίκη 1992. 2. Α. Γέροντα, Δημόσιο Οικονομικό Δίκαιο, έκδ. Αντ. Σάκκουλα,

Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2002.

Ύλη: Εισαγωγικές έννοιες, Πηγές. Η επεμβατική δράση της Δημόσιας Διοί-

κησης. Το οικονομικό καθεστώς. Η ατομική ιδιοκτησία. Η ρύθμιση της οι-κονομικής ανάπτυξης. Η επέμβαση στην επιχειρηματική δραστηριότητα. Η δημόσια επιχείρηση. Η προστασία του Περιβάλλοντος.

ΟΓΔΟΟ ΕΞΑΜΗΝΟ

(Εαρινό εξάμηνο παν/κού έτους 2010-2011) δ. μ.

1) Ειδικά μαθήματα Εμβάθυνσης στο Αστικό Δίκαιο εν γένει 4

Διδάσκουν: – Π. Κορνηλάκης, Γ. Αρχανιωτάκης. – Χρ. Κούσουλας, Γ. Καρύμπαλη-Τσίπσιου . –Αχ. Κουτσουράδης, Ν. Ψούνη

Επανάληψη χειμερινό εξάμηνο: – Ε. Κουνουγέρη - Μανωλεδάκη, Α. Πουλιάδης – Θ. Παπαζήση , Δ. Κλαβανίδου.

88

Διδακτικό βιβλίο:

Ύλη: Έμφαση στο Αστικό Δίκαιο. Σε βάθος εξέταση ζητημάτων από όλους

τους κλάδους του Αστικού Δικαίου με βάση δειγματολογική επιλογή ο-ρισμένων κάθε φορά θεμάτων και με τη βοήθεια πολύπλοκων πρακτικών ασκήσεων, της κριτικής ανάλυσης της νομολογίας, της επεξεργασίας δι-κογράφων, της εκπόνησης και ανάπτυξης εργασιών σε θεωρητικά θέματα και της οργάνωσης εικονικών δικών.

2) Ειδικά Μαθήματα Εμβάθυνσης στο Αστικό Δικονομικό

Δίκαιο εν γένει ..................................................................... 4

Διδάσκουν: – Ν. Νίκας, – Α. Καΐσης, – Κ. Μακρίδου

Επανάληψη χειμερινό εξάμηνο: – Ν. Νίκας, – Α. Καΐσης Επίσης και στα δύο εξάμηνα θα πραγματοποιηθούν σεμινάρια εμβα-

θύνσεως ή σεμινάρια εμβαθύνσεως και εικονική δίκη με τη συμμετοχή του καθ. κ. Π. Αρβανιτάκη.

Θα διανεμηθούν τεύχη (φάκελοι) εργασίας.

Διδακτικό βιβλίο:

Ύλη: Εμβάθυνση Αστικού Δικονομικού Δικαίου: Ι. Γενικό μέρος Πολιτικής Δικονομίας. Διαδικαστικές προϋποθέσεις

δίκης, Θεμελιώδεις δικονομικές αρχές, Αντικείμενο δίκης, Μορφές δικα-στικής προστασίας, Η αγωγή και η άμυνα του εναγομένου, Η δικαστική απόφαση και οι συνέπειές της, Μορφές σύνθετων δικών ως προς τα υπο-κείμενα και το αντικείμενο.

ΙΙ. Δίκαιο αποδείξεως. Οι γενικές αρχές. Τα μέσα αποδείξεως. ΙΙΙ. Ένδικα μέσα. Τακτικά ένδικα μέσα (Ανακοπή ερημοδικίας - Έφε-

ση) Έκτακτα ένδικα μέσα (Αναίρεση, - Αναψηλάφηση, - Τριτανακοπή).

89

IV. Αναγκαστική εκτέλεση. Προϋποθέσεις αναγκαστικής εκτέλεσης, Σύστημα πρωτοβουλίας του επισπεύδοντος, Ανακοπές κατά της εκτελέσε-ως, Κατασχέσεις - Πλειστηριασμός, Αναγκαστική εκτέλεση για πράξη, πα-ράληψη ή ανοχή.

3) Ειδικά Μαθήματα Εμβάθυνσης στο Εμπορικό Δίκαιο .... 4

Διδάσκουν: – Ρ. Χατζηνικολάου-Αγγελίδου, – Ν. Τέλλης – Στ. Κορδή-Αντωνοπούλου.

Επανάληψη χειμερινό εξάμηνο: – Ν. Τέλλης, – Στ. Κορδή-Αντωνοπούλου, – Ανθ. Παπαδοπούλου.

Διδακτικό βιβλίο: Δεν διανέμονται συγγράμματα. Οι ανάγκες του μαθήματος καλύπτο-

νται από συγγράμματα που έχουν ήδη διανεμηθεί και υπάρχουν στην κα-τοχή των φοιτητών.

Ύλη: Δίκαιο Εμπορικών Εταιριών, Αξιόγραφα και Πτωχευτικό Δίκαιο.

4) Ιδιωτικό Διεθνές Δίκαιο ..................................................... 4

Διδάσκουν: – Ζ. Παπασιώπη-Πασιά, – Ε. Βασιλακάκης – Β. Κούρτης

Επανάληψη χειμερινό εξάμηνο: Από τους ίδιους.

Διδακτικά βιβλία: Πρόταση 1 Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 25048 Α. Γραμματικάκη-Αλεξίου / Ζ. Παπασιώπη-Πασιά / Ε. Βασιλακάκης:

Ιδιωτικό Διεθνές Δίκαιο, Εκδόσεις Σάκκουλα Ε.Ε., Θεσσαλονίκη 2010, 4η έκδοση.

90

Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 25111 Ζ. Παπασιώπη-Πασιά: Δίκαιο Ιθαγένειας, Εκδόσεις Σάκκουλα Ε.Ε.,

Θεσσαλονίκη 2011, 8η έκδοση. Πρόταση 2 Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 10547 Σ. Βρέλλης: Ιδιωτικό Διεθνές Δίκαιο, Εκδόσεις Νομική Βιβλιοθήκη,

Αθήνα, 2008, 3η έκδοση. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 25111 Ζ. Παπασιώπη-Πασιά: Δίκαιο Ιθαγένειας, Εκδόσεις Σάκκουλα Ε.Ε.,

Θεσσαλονίκη 2011, 8η έκδοση.

΄Υλη: Το μάθημα αφορά το πρόβλημα του εφαρμοστέου δικαίου σε ιδιωτικές

σχέσεις με στοιχεία αλλοδαπότητας. Περιλαμβάνει: (α) Γενικές αρχές επιλογής εφαρμοστέου δικαίου (δομή κανόνα συνδέ-

σεως, νομικός χαρακτηρισμός, παραπομπή, προδικαστικό ζήτημα, κατα-στρατήγηση δικαίου, δημόσια τάξη, εφαρμογή αλλοδαπού δικαίου, διαχρο-νικό δίκαιο).

(β) Ειδικό μέρος (εφαρμοστέο δίκαιο στην ικανότητα δικαίου και δι-καιοπραξίας φυσικών προσώπων, ικανότητα νομικών προσώπων, τύπος δικαιοπραξίας, οικογενειακές σχέσεις, αδικοπραξίες, συμβατικές ενοχές, σχέσεις εμπράγματου και κληρονομικού δικαίου).

(γ) Ζητήματα δικονομικού διεθνούς δικαίου (διεθνής δικαιοδοσία, α-ναγνώριση και εκτέλεση αλλοδαπών αποφάσεων).

(δ) Κτήση και απώλεια της ελληνικής ιθαγένειας. Γενικές αρχές δικαί-ου ιθαγένειας. Ευρωπαϊκή ιθαγένεια.

5) Μαθήματα ειδικής επιλογής της ενότητας Εργατικού

και Κοινωνικού Δικαίου .................................................... 6

α) Συλλογικές Σχέσεις Εργασίας: Συνδικαλιστικές Ελευθερίες - Συλλογικές διαφορές

Διδάσκει: Β. Δούκα.

Επανάληψη χειμερινό εξάμηνο: Β. Δούκα.

91

Διδακτικά βιβλία: 1. Ι. Κουκιάδη, Εργατικό Δίκαιο, Συλλογικές Εργασιακές Σχέσεις,

Συλλογικές Διαπραγματεύσεις, Συλλογικές Συμβάσεις, Εργασίας, Συλλογι-κές Διαφορές Εργασίας, Τόμοι 1ος και 2ος, Εκδ. Π. Σάκκουλα, Θεσσαλο-νίκη, 1997, 1999.

2. Α. Καζάκος, Συλλογικό Εργατικό Δίκαιο, Εκδ. Π. Σάκκουλα, Θεσ-σαλονίκη, ΤΟΜΟΙ Ι και ΙΙ, εκδ. Π. ΣΑΚΚΟΥΛΑ, 2010.

3. Α. Καζάκος, Η Διαιτησία Συλλογικών Διαφορών Συμφερόντων κα-τά το ν. 1876/90, Εκδ. Π. Σάκκουλα, Θεσσαλονίκη. 1998.

Γ. Δίκαιο Κοινωνικής Ασφάλισης (και ως Γενικής Επιλογής) 1. Κ. Κρεμαλή, Δίκαιο Κοινωνικών Ασφαλίσεων, Α. Σάκκουλα, 1985. 2. Α. Στεργίου, Η συνταγματική προστασία της κοινωνικής ασφάλισης,

Σάκκουλα, 1994. 3. Α. Στεργίου - Ο. Σακελλαρόπουλος. Ασφαλιστική Μεταρρύθμιση,

εκδ. Διόνικος, 2010.

Ύλη: Συλλογικό εργατικό δίκαιο: Έννοια, αρχές, εδραίωση στο σύνταγμα -

Συνδικαλιστικές ελευθερίες: έννοια, νομοθετική κατοχύρωση στο διεθνές και το εθνικό δίκαιο, εκδηλώσεις - Συλλογικές διαφορές: έννοια, συσχετισμός με νομικές διαφορές, σύνδεση με συνδικαλιστικές ελευθερίες - Συνδικαλιστικές οργανώσεις: έννοια, είδη, μέλη, όργανα - Συλλογικές διαπραγματεύσεις: έν-νοια - Συλλογικές συμβάσεις εργασίας: έννοια, είδη, κατάρτιση, περιεχόμενο, λειτουργία τουςλε? ως κανόνων δικαίου - Απεργία Συλλογικές Σχέσεις Ερ-γασίας: Συνδικαλιστικές Ελευθερίες - Δίκαιο της Εκμετάλλευσης.

Διδάσκει: Α. Καζάκος. Επανάληψη χειμερινό εξάμηνο: Δ. Ζερδελής, Διανέμεται και φάκε-

λος με σημειώσεις.

Διδακτικά βιβλία: 1. Ι. Κουκιάδη, Εργατικό Δίκαιο, Συλλογικές Εργασιακές Σχέσεις,

Συνδικαλιστικές Ελευθερίες, Δίκαιο Συνδικ. Οργανώσεων, Τόμος 1, Εκδ. Π. Σάκκουλα, Θεσσαλονίκη, 1999.

2. Α. Καζάκος, Η διαιτησία συλλογικών διαφορών-συμφερόντων κατά το ν 1876/1990, εκδ. Π. ΣΑΚΚΟΥΛΑ, 1998

Απολύσεις, Εκδ. Π. Σάκκουλα, Θεσσαλονίκη 2009.

92

3. Α. Καζάκος, Συλλογικό Εργατικό Δίκαιο, ΤΟΜΟΙ Ι και ΙΙ, 2010, Εκδ. Π. Σάκκουλα, Θεσσαλονίκη, 2009.

Ύλη: Εισαγωγή: Τα θεμέλια του συλλογικού εργατικού δικαίου. Αρχές και

κανόνες ερμηνείας. Συνδικαλιστικές οργανώσεις: Οι έννομες σχέσεις με τα μέλη τους.

Πρώτο κεφάλαιο: Οι έννοιες επιχείρηση - εκμετάλλευση. Η καταστατι-κή οργάνωση της εκμετάλλευσης - επιχείρησης. κανονισμοί εργασίας (Είδη κανονισμών, κατάρτιση, νομική φύση, περιεχόμενο, διαδοχή). Το πειθαρ-χικό δίκαιο της εκμετάλλευσης.

Δεύτερο κεφάλαιο: Συμμετοχή, συμμετοχικοί θεσμοί, συμβούλια εργα-ζομένων, προϋποθέσεις και διαδικασία εκλογής, συμμετοχικές αρμοδιότη-τες και εξουσίες.

6) Μάθημα ειδικής επιλογής ενότητας Διεθνών Νομικών Σπουδών 4

α) Διεθνές Οικονομικό Δίκαιο

Διδάσκει: Π. Γκλαβίνης

Eπανάληψη χειμερινό εξάμηνο: Από τον ίδιο

Διδακτικό βιβλίο: Πρόταση 1 Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 25106 Παναγιώτης Γκλαβίνης, Διεθνές Οικονομικό Δίκαιο (γενικές αρχές,

διεθνές εμπόριο, ξένες επενδύσεις), Εκδόσεις Σάκκουλα Ε.Ε., 2009, 1η έκδοση.

Πρόταση 2 Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 10485 Στεφάνου Α. Κωνσταντίνος - Γκόρτσος Χρήστος, Διεθνές Οικονομι-

κό Δίκαιο, Εκδόσεις Νομική Βιβλιοθήκη ΑΕΒΕ, Αθήνα 2006, 1η έκδοση.

Ύλη: (α) Εισαγωγή στο διεθνές οικονομικό δίκαιο. Ορισμός, αντικείμενο,

υποκείμενα, πηγές και συναφείς κλάδοι του διεθνούς οικονομικού δικαίου. (β) Το δίκαιο των ξένων άμεσων επενδύσεων: έννοια της ξένης επέν-

δυσης, πηγές του διεθνούς επενδυτικού δικαίου, προστασία και προώθηση των ξένων επενδύσεων, επίλυση διεθνών επενδυτικών διαφορών.

93

β) Εισαγωγή στο Συγκριτικό Δίκαιο

Διδάσκει: Χρ. Δεληγιάννη-Δημητράκου.

Επανάληψη χειμερινό εξάμηνο: Από την ίδια.

Διδακτικά βιβλία: Πρόταση 1 Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 34450 Χριστίνα Δεληγιάννη-Δημητράκου, Εισαγωγή στο Συγκριτικό Δίκαιο,

Εκδόσεις Σάκκουλα Α.Ε., Αθήνα-Θεσσαλονίκη 1997, 1η έκδοση. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 34563 Χριστίνα Δεληγιάννη-Δημητράκου, Συγκριτικό Δίκαιο και Νομικός

Πλουραλισμός, Εκδόσεις Σάκκουλα Α.Ε., Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2008, 1η έκδοση.

Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 34448 Φαίδων Κοζύρης, Εισαγωγή στο Αμερικανικό Δίκαιο - Συγκριτικό Δί-

καιο, Εκδόσεις Σάκκουλα Α.Ε., Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2002, 1η έκδοση. Πρόταση 2 Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 25847 Ελίνα Μουσταΐρα, Συγκριτικό Δίκαιο, Πανεπιστημιακές Παραδόσεις,

Εκδ. Αντ. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή, 2004, 1η έκδοση. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 34448 Φαίδων Κοζύρης, Εισαγωγή στο Αμερικανικό Δίκαιο - Συγκριτικό Δί-

καιο, Εκδόσεις Σάκκουλα Α.Ε., Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2002, 1η έκδοση.

Ύλη: Το μάθημα χωρίζεται σε τρεις ενότητες: Η πρώτη ενότητα περιλαμβάνει

εισαγωγικά μαθήματα γύρω από τις αρχές της συγκριτικής μεθόδου, τη φύση και τους πρακτικούς σκοπούς του συγκριτικού δικαίου και, ειδικότερα, το ρόλο του κατά τη θέσπιση και την εφαρμογή των κανόνων δικαίου σε εθνικό και διεθνές επίπεδο καθώς και στο επίπεδο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Στη δεύτερη ενότητα εξετάζονται τα γενικά χαρακτηριστικά των μεγά-λων δικαιικών οικογενειών και ειδικότερα, της ρωμαιογερμανικής οικογέ-νειας, από τη μια μεριά, και της αγγλοαμερικανικής οικογένειας, από την άλλη. Στο πλαίσιο αυτής της ενότητας γίνεται μια εκτενής εισαγωγή στο αμερικανικό δίκαιο, καθώς και μια παρουσίαση των βασικών χαρακτηρι-στικών του μουσουλμανικού δικαίου και της σχέσης του με την ελληνική έννομη τάξη.

94

Στην τρίτη ενότητα εξετάζονται συγκριτικώς οι λύσεις που παρέχουν το αμερικανικό, το αγγλικό, το γερμανικό και το γαλλικό δίκαιο σε συγκεκρι-μένα νομικά ζητήματα και, ειδικότερα, στο πρόβλημα της αποκατάστασης της αμιγούς οικονομικής ζημίας (pure economic loss).

γ) Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο ΙΙ - Ειδικό μέρος

Διδάσκουν: Κ. Χατζηκωνσταντίνου, Λ. Παπαδόπουλος.

Επανάληψη χειμερινό εξάμηνο: Από τους ίδιους.

Διδακτικά βιβλία: Πρόταση 1 Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 27767 Εμμανουήλ Ρούκουνας, Διεθνές Δίκαιο, τόμ. Γ΄, Εκδόσεις Αντ. Ν.

Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή 1983, 1η έκδοση. Πρόταση 2 Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 11208 Χριστοδουλίδης Θεόδωρος, Μπουραντώνης Δημήτριος (επιμ.), Ο

ΟΗΕ στο κατώφλι της Μεταψυχροπολεμικής Εποχής, Ελληνική Εταιρεία Διεθνούς Δικαίου και Διεθνών Σχέσεων, Εκδόσεις Ανδρέας Σιδέρης-Ιωάννης Σιδέρης & Σία Ο.Ε., Αθήνα, 1998, 1η έκδοση.

Πρόταση 3 Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 25059 Κωνσταντινίδης Αριστοτέλης, Νομικοί περιορισμοί και δικαστικός

έλεγχος του ΣΑ των Ηνωμένων Εθνών, Εκδόσεις Σάκκουλα Ε.Ε., Θεσ-σαλονίκη, 2004, 1η έκδοση.

Ύλη: Δίκαιο του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. Απαγόρευση χρήσης βίας

στις διεθνείς σχέσεις. Υποχρέωση ειρηνικής διευθέτησης των διεθνών δια-φορών (έννοια και διακρίσεις των διεθνών διαφορών), Πολιτική διευθέτη-ση. Ο ρόλος των πολιτικών οργάνων του ΟΗΕ. Δικαστικός διακανονισμός. Διαιτησία. Μέτρα σε περίπτωση απειλής κατά της ειρήνης, διαταράξης της ειρήνης και επιθετικών πράξεων. «Ανθρωπιστικές» επεμβάσεις. Περιφε-ρειακοί Διεθνείς Οργανισμοί και Διεθνής Ειρήνη και Ασφάλεια. Υποθέσεις Εργασίας.

95

δ) Ειδικά Μαθήματα Δικαίου της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης

Διδάσκει: Ευγ. Σαχπεκίδου (εαρινό εξάμηνο)

Διδακτικό βιβλίο: Πρόταση 1 Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 97969 Χ. Ταγαράς, Η ελεύθερη κυκλοφορία εμπορευμάτων, προσώπων, υπη-

ρεσιών, κεφαλαίων στην Ευρωπαϊκή ΄Ενωση, Εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκου-λα, Αθήνα-Κομοτηνή 2202, 2η έκδοση.

Ύλη: Τα Ειδικά Μαθήματα Δικαίου της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης χωρίζονται σε

δύο ενότητες. Στην πρώτη, αντικείμενο διδασκαλίας αποτελεί η ελεύθερη κυ-κλοφορία εμπορευμάτων, οι κοινοτικές, δηλαδή, προσπάθειες για τη δημι-ουργία τελωνειακής ένωσης, για τη θέσπιση κοινού εξωτερικού δασμολογίου καθώς και για την κατάργηση των δασμών, των ποσοτικών περιορισμών και των μέτρων ισοδυνάμου αποτελέσματος προς δασμούς και ποσοτικούς περι-ορισμούς κατά τη διακίνηση των εμπορευμάτων. Η δεύτερη ενότητα είναι αφιερωμένη στην ελεύθερη κυκλοφορία των προσώπων. Μεταξύ άλλων εξε-τάζονται τα κύρια χαρακτηριστικά της ελεύθερης κυκλοφορίας των εργαζο-μένων, της ελευθερίας εγκατάστασης και της παροχής υπηρεσιών καθώς και οι εξαιρέσεις των κανόνων αυτών (ιδίως η συνδρομή λόγων δημόσιας τάξης, ασφάλειας, υγείας, η απασχόληση στη δημόσια διοίκηση κλπ. ). Εξετάζονται επίσης και οι σημαντικές μεταβολές που επήλθαν στο χώρο της ελεύθερης κυ-κλοφορίας των προσώπων μετά την έναρξη ισχύος της Συνθήκης της Λισαβό-νας. Το κύριο μέρος της διδασκαλίας βασίζεται στη νομολογία του Δικαστη-ρίου της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης σε τυχόν μεταστροφές ή και εξελίξεις της.

7) Μαθήματα γενικής επιλογής .............................................. 4

Ξένη Γλώσσα (προαιρετικό μάθημα) (Διδάσκεται 3 ώρες την εβδομάδα).

8) Προαιρετικά μαθήματα Πρακτική άσκηση φοιτητών (προαιρετικό μάθημα) Οι φοιτητές που θα το δηλώσουν και θα επιλεγούν ασκούνται κατά

τους θερινούς μήνες σε κάποιον φορέα διενέργειας πρακτικής άσκησης.

96

4. ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΠΟΥ ΘΑ ΔΙΔΑ-ΧΘΟΥΝ ΣΤΟ ΧΕΙΜΕΡΙΝΟ ΚΑΙ ΕΑΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ ΤΟΥ ΠΑΝ/ΚΟΥ ΕΤΟΥΣ 2010-2011

1. ΕΝΟΤΗΤΑ ΑΣΤΙΚΟΥ, ΑΣΤΙΚΟΥ ΔΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΚΑΙ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ

δ. μ. 1) Τα Θεμέλια του Αστικού Δικαίου ....................................... 4

(Εαρινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Δ. Κλαβανίδου.

Διδακτικό βιβλίο: Δ. Κλαβανίδου, Θεμέλια Αστικού Δικαίου (σημειώσεις).

Ύλη: Περιλαμβάνει τη διδασκαλία των θεμελιωδών αρχών που διαπνέουν το

Αστικό Δίκαιο (προστασία της προσωπικότητας, αρχή της ισότητας, αρχή της ιδιωτικής αυτονομίας, αρχή της καλής πίστης κ.λπ.). Η διδασκαλία στηρίζεται κυρίως σε δικαστικές αποφάσεις και πρακτικά παραδείγματα από όλη την ύλη του αστικού δικαίου.

2) Αστική προστασία του καταναλωτή .................................. 4

(Εαρινό εξάμηνο)

Διδάσκουν: Π. Κορνηλάκης, Σ. Κουμάνης

Διδακτικά βιβλία: 1. Γ. Δέλλιου, Ατομική και συλλογική προστασία των καταναλωτών

από την έλλειψη ουσιαστικής διαπραγματεύσεως των όρων της σύμβασης (μετά το Ν.3587/2007), Σάκκουλας, Αθήνα-Θεσσαλονίκη (2008).

2. Γ. Μεντής, Γενικοί όροι συναλλαγών στις καταναλωτικές και εμπο-ρικές συμβάσεις (2000) (πριν το Ν. 3587/2007).

3. Μ. Καράσης, Γενικοί όροι συναλλαγών, έκδ. 1988 με το προϊσχύ-σαν δίκαιο.

Ύλη: Ευθύνη παραγωγού, γενικοί όροι συναλλαγών, συλλογική αγωγή.

97

3) Οριζόντια και κάθετη ιδιοκτησία ..................................... 4 (Εαρινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Χρ. Κούσουλας.

Διδακτικό βιβλίο: Χρ. Κούσουλα: Οριζόντια - Κάθετη ιδιοκτησία (2000).

Ύλη: Εισαγωγή, Έννοια, Νομική φύση, Αντικείμενο, Σύσταση, Δικαιώματα

και υποχρεώσεις δικαιούχων, Λειτουργία, Λήξη.

4) Νέες συμβατικές μορφές των σύγχρονων συναλλαγών .... 4 (Χειμερινό εξάμηνο)

Διδακτικό βιβλίο: Γ. Δέλλιος Αποστόλου Γεωργιάδη, Νέες μορφές συμβάσεων της σύγχρονης οικο-

νομίας.

Ύλη: Γενικό μέρος: Εισαγωγή στο ζήτημα της συμβατικής ελευθερίας - Η ι-

στορική εξέλιξη των συμβατικών τύπων - Τα ζητήματα των «μικτών» και των «ατύπων» συμβάσεων - Νέες συμβατικές μορφές με γενικούς όρους συναλλαγών.

Ειδικό μέρος: Η σύμβαση δικαιόχρησης (franchising), διοίκησης επι-χείρησης, ιδίως ξενοδοχειακής (Hotel-management), παροχής επιχειρημα-τικών συμβουλών (consulting), παραχώρησης τεχνογνωσίας (know-how), επιχειρηματικής σύμπραξης (joint venture), πρακτορείας επιχειρηματικών απαιτήσεων (factoring), χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing) και η σύμβα-ση πιστωτικής κάρτας (credit card).

5) Προστασία μισθώσεων ....................................................... 4

(Εαρινό εξάμηνο- 6ο εξάμηνο)

Διδάσκει: Γ. Αρχανιωτάκης.

Διδακτικό βιβλίο: Γ. Αρχανιωτάκη, Επαγγελματική Μίσθωση (επιτομή), έκδ. Σάκκουλα

2003.

98

6) Ειδικά μαθήματα αστικής ευθύνης ................................... 4 (Εαρινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Αθ. Πουλιάδης.

Διδακτικό βιβλίο: – Σημειώσεις διδάσκοντος.

Ύλη: Προβλήματα του Εθνικού Ελληνικού Δικαίου της συμβατικής και της

εξωσυμβατικής ευθύνης, Σχέδια, απόψεις και κατευθυντήριες αρχές για ένα ενοποιημένο ή ομοιόμορφο Ευρωπαϊκό δίκαιο αστικής ευθύνης, Συλλογική διεύρυνση της ατομικής αστικής ευθύνης: (Μαζικές καταστροφές, Προσβολή συλλογικών συμφερόντων και καταναλωτών, Οικολογικές ζημίες).

7) Στοιχεία Ιδιωτικού Δικαίου του Τουρισμού ..................... 4

Διδάσκουν: (Εαρινό εξάμηνο) Α. Κουτσουράδης

Διδακτικό βιβλίο: Αχ. Κουτσουράδη, Βασική Τουριστική Νομοθεσία (2010) έκδ. 8΄ και

Επίτομο Δίκαιο του Τουρισμού υπό έκδοση.

Ύλη: Το τουριστικό φαινόμενο (ιστορική εξέλιξη του τουρισμού), μορφές του

σύγχρονου τουρισμού, προοπτικές - τάσεις, επιπτώσεις. Το δίκαιο του του-ρισμού (έννοιες, πεδίο εφαρμογής, διακρίσεις, πηγές). Χαρακτηριστικές συ-ναλλακτικές μορφές (επιλογή).

α) Σχέσεις ξενοδόχων - πελατών (σύμβαση ξενίας). β) Σχέσεις ξενοδόχων - διοργανωτών ή διαμεσολαβητών οργανωμέ-

νων ταξιδιών (ξενοδοχειακή σύμβαση). γ) Το οργανωμένο ταξίδι διακοπών (ταξιδιωτική σύμβαση). δ) Χρονομεριστική μίσθωση, βραχυχρόνια μίσθωση παραθεριστικών

κατοικιών. ε) Το διεθνές πλαίσιο του τουρισμού.

8) Η εξασφάλιση των απαιτήσεων ......................................... 4 (Χειμερινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Α. Κουτσουράδης.

99

Διδακτικό βιβλίο: Α. Κουτσουράδη, Πανεπιστημιακές παραδόσεις, τεύχ. 1ο γενική θεωρία.

9) Δίκαιο του Κτηματολογίου ................................................ 4 (Χειμερινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Χ. Κούσουλας.

Διδακτικό βιβλίο: Χ. Κούσουλα: Το δίκαιο του Κτηματολογίου (2004).

10) Ασφαλιστικά μέτρα .......................................................... 4 (Εαρινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Α. Σοφιαλίδης

Διδακτικά βιβλία: 1. Ν. Νίκα, Γενικές διατάξεις ασφαλιστικών μέτρων 1986 (σημειώ-

σεις). 2. Α. Σοφιαλίδη, Ειδικές διατάξεις ασφαλιστικών μέτρων (σημειώ-

σεις).

Ύλη: Περιλαμβάνει τη διδασκαλία των γενικών διατάξεων των ασφαλιστι-

κών μέτρων (άρθρα 282-703 Κ.Πολ.Δ.) καθώς και των κατ’ ιδίαν ασφαλι-στικών μέτρων (εγγυοδοσία, προσημείωση υποθήκης, συντηρητική κατά-σχεση, δικαστική μεσεγγύηση, προσωρινή επιδίκαση απαιτήσεων, προσω-ρινή ρύθμιση καταστάσεων και σφράγιση), με βάση σημειώσεις, πρακτικές ασκήσεις και πρότυπα αιτήσεων και αποφάσεων ασφαλιστικών μέτρων.

11) Ειδικές διαδικασίες - Διαιτησία ...................................... 4

(Εαρινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Γ. Διαμαντόπουλος

Διδακτικό βιβλίο: Χ. Απαλαγάκη: Σημειώσεις.

Ύλη: Γαμικές διαφορές - διαφορές γονέων και τέκνων

100

Διαταγή πληρωμής / Διαδικασία πιστωτικών τίτλων Διαταγή αποδόσεως μισθίου Διαδικασία μισθωτικών και εργατικών διαφορών Σημειώσεις - έντυπο υλικό διδασκαλίας διδάσκουσας

12) Εκούσια δικαιοδοσία ........................................................ 4 (Εαρινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Π. Αρβανιτάκης

Διδακτικό βιβλίο: Π. Αρβανιτάκη: Σημειώσεις.

Ύλη: Ι. Γενικό μέρος: (Γενικές Διατάξεις, Ε.Δ., άρθρο 739-781 Κ.Πολ.Δ.). Η έννοια της εκούσιας δικαιοδοσίας, οι υποθέσεις της και τα χαρακτη-

ριστικά της δικαιοδοσίας της. Οριοθέτηση απέναντι στην αμφισβητούμενη δικαιοδοσία, στο αντικείμενό της και στη διαδικασία της. Δικαιοδοσία, αρ-μοδιότητα δικαστηρίων, διαδικαστικές προϋποθέσεις και θεμελιώδη δικο-νομικά συστήματα στην εκούσια δικαιοδοσία. Μετέχοντα πρόσωπα στη δι-αδικασία. Συμμετοχή περισσότερων στη δίκη. Πως αποκτάται η ιδιότητα του διαδίκου και συνέπειες. Ομοδικία. Πρόσθετη και κύρια παρέμβαση. Προδικασία. Υποβολή και εισαγωγή της αίτησης προς εκδίκαση. Η κύρια διαδικασία. Συζήτηση. Κατάθεση προτάσεων. Απουσία «διαδίκων». Από-δειξη. Δικαστική δαπάνη. Περάτωση ή κατάργηση της δίκης. Η δικαστική απόφαση και οι συνέπειές της (δεδικασμένο, εκτελεστότητα). Ανάκληση και μεταρρύθμιση δικαστικών αποφάσεων. Ένδικα μέσα και τριτανακοπή. Ανα-γνώριση και εκτέλεση αλλοδαπών αποφάσεων στην ημεδαπή. Η προσωρινή ένδικη προστασία στις υποθέσεις εκούσιας δικαιοδοσίας. Ασφαλιστικά μέτρα και προσωρινή διαταγή. Μη γνήσιες υποθέσεις εκούσιας δικαιοδοσίας.

ΙΙ. Ειδικό μέρος: Α. Θέματα σωματείων και άλλων νομικών προ-σώπων: Ίδρυση (αναγνώριση), τροποποίηση καταστατικού και διάλυση σωματείων. Διορισμός προσωρινής διοίκησης σωματείων και άλλων νομι-κών προσώπων.

Β. Υποθέσεις οικογενειακού δικαίου: Άδειες προς επιχείρηση πράξε-ων. Συναινετικό διαζύγιο. Υιοθεσία.

Γ. Λοιπά θέματα: Παροχή κληρονομητηρίου. Δικαστική συμπαράσταση.

101

13) Διεθνές Δικονομικό Δίκαιο .............................................. 4 (Εαρινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Γ. Διαμαντόπουλος

Διδακτικό βιβλίο: Λ. Πίψου, Σημειώσεις για τον Κανονισμό, Βρυξέλλες Ι.

Ύλη: Εισαγωγή. Γενικές αρχές, πηγές, εφαρμοστέος σύνδεσμος, σχέση προς ιδιωτικό

διεθνές δίκαιο, και στενή έννοια. Διεθνής δικαιοδοσία κατά το κοινό δίκαιο (Κ.Πολ.Δ.) και το συμβατι-

κό (ιδίως την Κοινοτική Σύμβαση των Βρυξελλών). Διεθνής δικαστική συνδρομή (δικαστικές παραγγελίες, επιδόσεις στην

αλλοδαπή). Αναγνώριση και εκτέλεση αλλοδαπών αποφάσεων και άλλων εκτελε-

στών τίτλων κατά το κοινό δίκαιο (Κ.Πολ.Δ.) και το συμβατικό (ιδίως την Κοινοτική Σύμβαση των Βρυξελλών).

14) Δίκαιο Κοινωνικών Ασφαλίσεων ..................................... 4

(Εαρινό + Χειμερινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Άγγ. Στεργίου. Επανάληψη εαρινό εξάμηνο: Άγγ. Στεργίου.

Διδακτικά βιβλία: 1. Κ. Κρεμαλή, Δίκαιο Κοινωνικών Ασφαλίσεων (1985), 2. Άγγ. Στεργίου, Σημειώσεις Κοινωνικών Ασφαλίσεων.

Ύλη: Εννοιολογικές οριοθετήσεις, Ιστορική εξέλιξη, Πηγές, Αλλοδαπά δίκαια:

Δύο θεμελιώδεις τάσεις, Οργάνωση και διοίκηση συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης, Υπαγωγή στην ασφάλιση, Χρηματοδότηση των κοινωνικών α-σφαλίσεων, χρόνος ασφάλισης, Γενικά περί ασφαλιστικών κινδύνων και πα-ροχών, Ασφάλιση ασθενείας, Ασφάλιση μητρότητας, Ασφάλιση αναπηρίας, Ασφάλιση εργατικών ατυχημάτων - επαγγελματικών ασθενειών, Ασφάλιση γήρατος, Ασφάλιση θανάτου προστάτη της οικογένειας, Ασφάλιση ανεργίας, Ασφάλιση κατά των οικογενειακών βαρών, Ευρωπαϊκό δίκαιο κοινωνικής Ασφάλισης, Κοινωνική πρόνοια, Ε.Σ.Υ.

102

15) Σύγχρονα θέματα Εργατικού Δικαίου .............................. 4 (Εαρινό εξάμηνο)

Διδάσκουν: Δ. Ζερδελής, Β. Δούκα.

Διδακτικό βιβλίο: Σημειώσεις των διδασκόντων.

2. ΕΝΟΤΗΤΑ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ

δ. μ. 1) Δίκαιο Διοικητικών Συμβάσεων ........................................ 4

(ΣΤ΄ εξάμηνο, εαρινό, και χειμερινό, εφόσον θα συντρέξουν οι προϋποθέσεις).

Διδάσκει: Ε. Κουτούπα.

Διδακτικό βιβλίο: 1. Ε. Κουτούπα, Δίκαιο Διοικητικών Συμβάσεων (υπό έκδοση). Προτείνεται ένα μόνο σύγγραμμα επειδή λόγων του ειδικού αντικει-

μένου του μαθήματος δεν διατίθεται άλλο στην αγορά. Επανάληψη: Ναι, εφόσον θα συντρέξουν οι προϋποθέσεις.

Ύλη: Έννοια και Κριτήρια της διοικητικής σύμβασης, είδη διοικητικών

συμβάσεων, - Σύναψη και εκτέλεση συμβάσεων, - Επίλυση διαφορών.

2) Δίκαιο της Δημόσιας Τάξης .............................................. 4 (ΣΤ΄ εξάμηνο, εαρινό)

Διδάσκει: Ι. Συμεωνίδης.

Διδακτικό βιβλίο: Αν. Τάχου: Δίκαιο της δημόσιας τάξης, έκδ. Σάκκουλα Θεσσαλονίκη

1990. Προτείνεται ένα μόνο σύγγραμμα επειδή λόγων του ειδικού αντικει-

μένου του μαθήματος δεν διατίθεται άλλο στην αγορά.

Ύλη: Η δημόσια τάξη και το δίκαιό της. Η αστυνομική εξουσία. Η άσκηση της

αστυνομικής εξουσίας. Αστυνομία, πληροφορίες και επεμβάσεις. Οργάνωση και όργανα της ΕΛ.ΑΣ. Τρόποι και μέσα δράσης των οργάνων της ΕΛ.ΑΣ.

103

3) Σύγχρονη Ελληνική Πολιτική και Συνταγματική Ιστορία (1940-1986) ........................................................................ 3 (Β΄ & Δ΄ εξάμηνο, εαρινό)

Διδάσκει: Γ. Αναστασιάδης.

Διδακτικό βιβλίο: 1α. Γ. Αναστασιάδη, Σύγχρονη Ελληνική Πολιτική και Συνταγματική

Ιστορία (1940-1986), έκδ. Σάκκουλα Θεσσαλονίκη 1996. 1β. Γ. Αναστασιάδη, Κοινοβούλιο και Μοναρχία στην Ελλάδα, έκδ.

Σάκκουλα Θεσσαλονίκη 1995. Τα βιβλία 1α και 1β διανέμονται ως ενιαίο σύγγραμμα διότι το ένα

συμπληρώνει την ύλη του άλλου, απαιτούνται και τα δύο για να καλύ-ψουν την ύλη του μαθήματος.

2. Η. Νικολακόπουλου, Η καχεκτική Δημοκρατία, έκδ. Πατάκη, Θεσσσαλονίκη 2001.

Ύλη: Οι πολιτικές και συνταγματικές εξελίξεις από το 1940 ως το 1986. Οι

εκλογικές αναμετρήσεις. Τα κόμματα και η λειτουργία του κοινοβουλευ-τικού πολιτεύματος.

Βοήθημα: Γ. Αναστασιάδη, Κοινοβούλιο και Μοναρχία στην Ελλάδα, 1995.

Ύλη: Ιστορία και προϊστορία των σχέσεων Κοινοβουλίου και Μοναρχίας

στην Ελλάδα από το 1940 έως το 1974.

4) Ιστορία Ευρωπαϊκών Πολιτικών Θεσμών ........................ 3 (Γ΄ εξάμηνο, χειμερινό)

Διδάσκει: Γ. Αναστασιάδης.

Διδακτικό βιβλίο: 1. Γ. Αναστασιάδη, Ιστορία των σύγχρονων πολιτικών θεσμών της

Ευρώπης. Προσεγγίσεις στην Ιστορική πορεία της Φιλελεύθερης Δημοκρα-τίας, έκδ. University Studio Press, Θεσσαλονίκη 1999.

2. Mark Mazower, Σκοτεινή ΄Ηπειρος, έκδ. Αλεξάνδρεια, Αθήνα 2001.

104

Ύλη: Η γέννηση, η εξέλιξη και η κρίση των πολιτικών και συνταγματικών

θεσμών της Φιλελεύθερης Δημοκρατίας στην Ευρώπη, ιδίως στην περίοδο του Μεσοπολέμου.

5) Διοικητική Επιστήμη ......................................................... 4

(Δ΄ εξάμηνο, εαρινό)

Διδάσκει: Ε. Πρεβεδούρου.

Διδακτικά βιβλία: 1. Α. Τάχου, Διοικητική Επιστήμη, έκδ. Σάκκουλα, Θεσσαλονίκη 1985. 2. Δ. Κοντόγιωργα-Θεοχαροπούλου, Η διοικητική οργάνωση του κρά-

τους, έκδ. Δ.. Κοντόγιωργα-Θεοχαροπούλου Θεσσαλονίκη 2002.

Ύλη: 1) Διοικητική Επιστήμη και Διοικητική Οργάνωση του Κράτους (Ιδιω-

τικό και Δημόσιο Management). Συστήματα Διοικητικής Οργανώσεως του Κράτους (Διοικητική Συγκέντρωση, Αποκέντρωση, Αυτοδιοίκηση). Εκσυγ-χρονισμός της Δημόσιας Διοικήσεως (Θεσμικός και Λειτουργικός).

2) Οντολογική έρευνα της Ελληνικής Διοίκησης. Το Διοικητικό φαινό-μενο στη Νεώτερη Ελλάδα. Η κρατική διοίκηση. Η Τοπική Αυτοδιοίκηση.

6) Δημοσιονομικό Δίκαιο ........................................................ 4

(Γ΄ εξάμηνο, χειμερινό)

Διδάσκουν: Κ. Φινοκαλιώτης, Ν. Μπάρμπας.

Διδακτικό βιβλίο:

Διδάσκουν: Κ. Φινοκαλιώτης,

Διδακτικό βιβλίο: 1. Ν. Μπάρμπα, Στοιχεία Δημοσιονομικού Δικαίου, έκδ. Σάκκουλα,

Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2005. 2. Λ. Θεοχαρόπουλου, Δίκαιο Κρατικού Προυπολογισμού, έκδ. Ο

συγγραφέας, Θεσσαλονίκη 1979.

Ύλη: Ο θεσμός του Κρατικού Προϋπολογισμού, οι βασικοί κανόνες του

Δικαίου. Προϋπολογισμός, κατάρτιση και ψήφιση και εκτέλεση. Ελε-γκτικό Συνέδριο. Δημοσιονομικές ρυθμίσεις του κοινοτικού δικαίου.

105

7) Εκλογικό και Κοινοβουλευτικό Δίκαιο .............................. 4 (Δεν θα διδαχθεί το έτος 2010-2011) (χειμερινό)

Διδάσκει: Σ. Ορφανουδάκης.

Διδακτικό βιβλίο: 1. Θα δοθεί φάκελος.

Ύλη: Η συγκρότηση και οι αρμοδιότητες του εκλογικού σώματος. Αρχές που

διέπουν την ψήφο. Το εκλογικό σύστημα και οι εκλογικές περιφέρειες. Ορ-γάνωση και λειτουργία της Βουλής.

9) Ειδικά Θέματα Φορολογικού Δικαίου ............................... 4

(Στ΄ εξάμηνο, εαρινό)

Διδάσκουν: Κ. Φινοκαλιώτης,

Διδακτικά βιβλία: 1. Κ. Φινοκαλιώτη, Ευρωπαϊκό Φορολογικό δίκαιο (υπό έκδοση), 2. Ν. Σκλία, Κοινοτικό Φορολογικό δίκαιο, έκδ. Αντ. Σάκκουλα, Α-

θήνα-Κομοτηνή 1994.

Ύλη: Φορολογία Κληρονομιών, Δωρεών, Μεταβιβάσεως Ακινήτων, Φόρος

Προστιθέμενης Αξία, Στοιχεία Ευρωπαϊκού Φορολογικού Δικαίου.

10) Δίκαιο Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης ή Επικοινωνίας .. 4 (Εαρινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Π. Μαντζούφας.

Επαναληπτικό: Π. Μαντζούφας.

Διδακτικό βιβλίο: 1. Ι. Καράκωστα, Το Δίκαιο των ΜΜΕ, έκδ. Αντ. Σάκκουλα, Αθήνα

2003. 2. Brian Mc Nair, Το ζήτημα του Ευρωπαϊκού κράτους, έκδ. Κατάρτη,

Αθήνα 2005.

106

3. Χ. Φραγκονικολόπουλου, ΜΜΕ Κοινωνία και Πολιτική, έκδ. Ι Σι-δέρη, Αθήνα 2005.

4. Φ. Μπαρμπιέ-Κ. Λαβενίρ, Ιστορία ως μέσων μαζικής επικοινωνίας. Από το Ντιντερό στο Ιντερνετ, έκδ. Δρομέας, Αθήνα 1999.

Τα προτεινόμενα βιβλία 2, 3, 4, συμπληρώνουν την ύλη του βασικού εγχειριδίου 1.

Ύλη: Συνταγματική κατοχύρωση και διεθνής προστασία της ραδιοτηλεοπτι-

κής επικοινωνίας. Άμεσος κρατικός έλεγχος και συνταγματικές επιταγές του άρθρ. 15 § 2 Σ. Άδεια ίδρυσης και λειτουργίας Ρ/Τ σταθμών, Περιεχό-μενο των ΡΑ΄΄ εκπομπών, ΕΣΡ κανονιστικές, γνωμοδοτικές και ελεγκτικές / κυρωτικές αρμοδιότητες.

11) Σύγχρονα Θέματα (Συγκριτικού) Συνταγματικού ........... 4

(Χειμερινό και Εαρινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Δ. Τσούρκας

Επαναληπτικό: Δ. Τσούρκας

Διδακτικά βιβλία: Στ. Περράκη, Διαστάσεις της Διεθνούς Προστασίας των Δικαιωμάτων

του Ανθρώπου, τ. Α΄ 1991. Σημειώσεις: – Κείμενα αποφάσεων και μελετών των διδασκόντων. – Η Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, - Ευρω-

παϊκό Συνταγματικό Δίκαιο (1999).

Ύλη: Περιγραφή του συστήματος προστασίας της Ευρωπαϊκής Σύμβασης

των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Η προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου στην Ε.Σ.Δ.Α. Η ένταξη

της Ε.Σ.Δ.Α. στην εσωτερική έννομη τάξη. Νομολογία ΕυρΔ.Δ.Α., Έννομες συ-νέπειες των αποφάσεων του ΕυρΔ.Δ.Α., Οι ελληνικές υποθέσεις στο ΕυρΔ.Δ.Α.

12) Ευρωπαϊκό Συνταγματικό Δίκαιο .................................... 4

(Εαρινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Τρ. Παπαδοπούλου.

107

Επαναληπτικό: Το χειμερινό εξάμηνο διδάσκεται από την ίδια στα αγγλικά ως European Constitutional Law σε κοινό ακροατήριο με τους φοιτητές του προγράμματος Erasmus και όλοι οι φοιτητές μπορούν να το επιλέξουν αντι του Ευρωπαϊκού Συγκριτικού Δικαίου που διδάσκεται το εαρινό εξάμηνο Όσοι επιλέξουν το ένα δεν μπορούν στη συνέχεια να επι-λέξουν και το άλλο, και το αντίστροφο.

Διδακτικά βιβλία: 1. Δ. Τσάτσου, Ευρωπαϊκή Συμπολιτεία. Για μια Ευρωπαϊκή ΄Ενωση

των Κρατών, των Λαών, των Πολιτών και του Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Πολιτισμού, έκδ. Λιβάνης, Αθήνα 2007.

2α. Αντ. Μανιτάκη, Το Σύνταγμα της Ευρώπης αντιμέτωπο με την ε-θνική και λαϊκή κυριαρχία, εκδ. Παπαζήση, Αθήνα 2004.

2β. Κ. Χρυσόγονου: Το μετέωρο βήμα της Ευρώπης, έκδ. Παπαζήση, Αθήνα 2005.

3α. Ferry Jean - Marc, Το ζήτημα του Ευρωπαϊκού κράτους, έκδ. Πα-παζήση, Αθήνα 2006.

3β. Γ. Παπαδημητρίου, Η συνταγματοποίηση της Ευρωπαϊκής ΄Ενω-σης, έκδ. Παπαζήση, Αθήνα 2002.

Τα βιβλία 2α - 2β και 3α - 3β προτείνονται ως ενιαίο σύγγραμμα που καλύπτει το σύνολο της ύλης και χωρίς να υπάρχει επικάλυψη του ενός από το άλλο.

Ύλη: Διπλή νομιμοποίηση της ΕΕ(θεωρία Τσάτσου κλπ), Το συνταγματικό

θεμέλιο της Ευρωπαικής Ενοποίησης- Ελλάδα το άρ. 28 Σ, Μπορεί η ΕΕ να έχει Σύνταγμα; Έννοιες του Συντάγματος σε σχέση με την ΕΕ. Είναι οι ευρωπαικές Συνθήκες Σύνταγμα τηςΈνωσης;Ο λαός (δήμος) ως προαπαι-τούμενο συντάγματος και δημοκρατίας. Φορέας συντακτικής εξουσίας στην ΕΕ. Η ευρωπαική ενοποίηση και η κρατική κυριαρχία Αρχές και αξίες στο κοινοτικό δίκαιο. Η δημοκρατική αρχή στην ευρωπαική Συμπολιτεία. Ευ-ρωπαική ιδιότητα του πολίτη (πολιτότητα).

Διαμόρφωση ενός ευρωπαικού δήμου μέσα από τη λειτουργία Ευρωπαι-κών Πολιτικών Κομμάτων. Ο Χάρτης Θεμελιωδών Δικαιωμάτων. Ο Πρόε-δρος της ΕΕ. Νομιμοποίηση και αρμοδιότητες. Άσκηση νομοθετικής εξουσί-ας στην ΕΕ. Ευελιξία και Σύνταγμα. Το ΔΕΚ ως συνταγματικό δικαστήριο.

108

13) European Constitutional Law .......................................... 5 (Χειμερινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Tρ. Παπαδοπούλου. Το μάθημα αυτό διδάσκεται στην αγ-γλική γλώσσα σε κοινό ακροατήριο με τους φοιτητές του προγράμματος Erasmus

Επαναληπτικό: To εαρινό εξάμηνο διδάσκεται από την ίδια στα ελ-ληνικά ως Ευρωπαϊκό Συνταγματικό Δίκαιο. Όσοι το επιλέξουν στα ελ-ληνικά δεν μπορούν στη συνέχεια να το επιλέξουν στα αγγλικά, και το αντίστροφο.

14) Δίκαιο, φύλο, Ισότητα

(Χειμερινό και Εαρινό εξάμηνο)

Διδάσκουν: – Ι. Καμτσίδου (χειμερινό) – Α. Κοτζάμπαση/ Ι. Καμτσίδου (εαρινό)

Διδακτικό βιβλίο: Φάκελλος δημειώσεων διδασκόντων.

Ύλη: Αντικείμενο του μαθήματος είναι η σχέση Δικαίιου και φύλου (gender)

στην προοπτική της ισότητας. Το πρώτο μέρος του θα είναι θεωρητικό και θα ασχοληθεί με την έννοια της ισότητας, τον φυλετισμό του δικαίου και τη γυναικεία –δηλαδή κριτική– θεώρηση της Νομικής Επιστήμης, τη βαρύτητα των νομικών ρυθμίσεων στην έμφυλη κοινωνική σχέση, το ρόλο του φύλου στη νομική έρευνα. Θα παρουσιαστούν οι μεγάλες σχολές της νομικής φε-μινιστικής προσέγγισης και ο ρόλος της σεξουαλικότητας στις ρυθμίσεις της ιδιωτικής και δημόσιας σφαίρας. Ως παράδειγμα ισότητα σε συγκεκριμένο κλάδο του δικαίου, έμφαση θα δοθεί στην αμειβόμενη και μη αμειβόμενη εργασία, επίσης, στη γονική άδεια, στη σεξουαλική παρενόχληση και στις διακρίσεις που υφίστανται οι γυναίκες στην εργασία και την απασχόληση.

109

3. ΕΝΟΤΗΤΑ ΔΙΕΘΝΩΝ ΝΟΜΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ

(Όλα τα μαθήματα της ενότητας αυτής θα διδαχθούν στο χειμερινό και εαρινό εξάμηνο από τους ίδιους διδάσκοντες).

1) Διεθνείς Σχέσεις .................................................................. 4

Διδάσκει: Μ. Σαρηγιαννίδης, (χειμερινό-εαρινό εξάμηνο).

Διδακτικά βιβλία: Πρόταση 1 Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 15031 John Baylis & Steve Smith, Υφαντής Κώστας, Ψευτελή Ελένη, Η

Παγκοσμιοποίηση της Διεθνούς Πολιτικής: Μια Εισαγωγή στις Διεθνείς Σχέσεις, Εκδόσεις Επίκεντρο Α.Ε., Θεσσαλονίκη 2007, 1η έκδοση.

Πρόταση 2 Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 31630 Robert Jackson & Georg Sorensen, Θεωρία και Μεθοδολογία των Δι-

εθνών Σχέσεων: Η Σύγχρονη Συζήτηση, Εκδόσεις Γ.ΔΑΡΔΑΝΟΣ-Κ.ΔΑΡΔΑΝΟΣ Ο.Ε., Αθήνα 2006, 1η έκδοση.

Πρόταση 3 Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 29899 Θεόδωρος Κουλουμπής, Διεθνείς Σχέσεις: Εξουσία και Δικαιοσύνη,

Εκδόσεις Παπαζήση ΑΕΒΕ, Αθήνα 2008, 2η έκδοση.

Ύλη: Το ιστορικό πλαίσιο και η εξέλιξη της διεθνούς κοινωνίας από τις αρ-

χές του 20ου αιώνα ως σήμερα. Οι θεωρητικές προσεγγίσεις στο χώρο της διεθνούς πολιτικής (ρεαλισμός, φιλελευθερισμός, νεορεαλισμός, νεοφιλε-λευθερισμός, μαρξιστικές θεωρίες, κοινωνικός κονστρουκτιβισμός και ε-ναλλακτικές προσεγγίσεις). Θέματα ασφάλειας στη μεταψυχροπολεμική ε-ποχή. Η διεθνής πολιτική οικονομία στην εποχή της παγκοσμιοποίησης. Ο ρόλος του διεθνούς δικαίου. Η συμβολή των διεθνών καθεστώτων. Διπλω-ματία και άσκηση εξωτερικής πολιτικής. Τα Ηνωμένα Έθνη, διεθνικοί πα-ράγοντες και διεθνείς οργανισμοί στη διεθνή πολιτική. Περιβαλλοντικά ζη-τήματα. Τρομοκρατία, μορφές αντιμετώπισης και παγκοσμιοποίηση. Εθνι-κισμός και μετα-εθνικιστική εποχή. Κουλτούρα και αντεπανάσταση σε πο-λιτισμικό επίπεδο. Η ανθρωπιστική επέμβαση στη διεθνή πολιτική. Ευρω-παϊκή ολοκλήρωση και περιφερειακή συνεργασία. Παγκόσμιο εμπόριο και

110

παγκόσμια οικονομία. Το διαδίκτυο και η επανάσταση των πληροφοριών στις διεθνείς σχέσεις. Φτώχεια, ανάπτυξη και πείνα. Έμφυλες σχέσεις και παγκοσμιοποίηση. Τα ανθρώπινα δικαιώματα και η σύγχρονη ατζέντα. Με-ταμορφώσεις της πολιτικής κοινότητας και η μεταψυχροπολεμική τάξη.

2) Διπλωματική Ιστορία .........................................................

Διδάσκει: Ι. Στεφανίδης, (χειμερινό - εαρινό εξάμηνο).

Διδακτικά βιβλία: Πρόταση 1 Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 4617 Ιωάννης Δ. Στεφανίδης, Ισορροπία των δυνάμεων και ηγεμονική πρό-

κληση: Το ευρωπαϊκό σύστημα κρατών, 1871-1945, Εκδόσεις Εταιρεία Αξιοποίησης και Διαχείρισης του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, Θεσσα-λονίκη 2006, 1η έκδοση.

Πρόταση 2 Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 5021 Ιωάννης Σ. Κολιόπουλος, Νεώτερη ευρωπαϊκή ιστορία 1789-1945: από

τη Γαλλική Επανάσταση μέχρι τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, Εκδόσεις Επι-στημονικών Συγγραμμάτων ΕΤΑΙΡΙΑ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ (Κων.Σεμελίδης & Υιός Ο.Ε.), Βάνιας, Θεσσαλονίκη 1987, 1η έκδοση.

Ύλη: Εισαγωγικά για τη διπλωματία, το ευρωπαϊκό σύστημα κρατών και τις

αρχές του (νομιμότητα, κυριαρχία, αυτοδιάθεση). Ανάλυση της πορείας του ευρωπαϊκού συστήματος κρατών με έμφαση

στην πολιτική των Μεγάλων Δυνάμεων και τις μεταξύ τους σχέσεις, από την Ευρωπαϊκή Συμφωνία του 19ου αιώνα ως την κατάρρευση του συστή-ματος και την επικράτηση του διπολισμού μετά το 1945. Κύριοι σταθμοί στην ανάλυση του αντικειμένου αποτελούν το σύστημα των Συμμαχιών (1871-1914), ο Α΄ Παγκόσμιος Π όλεμος και η Ρωσική Επανάσταση, οι συνθήκες ειρήνης και το σύστημα συλλογικής ασφάλειας της Κοινωνίας των Εθνών, η πολιτική των ολοκληρωτικών καθεστώτων του μεσοπολέ-μου, η στάση του κατευνασμού και ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος.

Ιδιαίτερη σημασία δίνεται στη διαμόρφωση εκμέρους των φοιτητών αντίληψης για την εποχή του που εξετάζεται με τη χρήση εποπτικού και ο-πτικοακουστικού υλικού.

111

3) Ειδικά Μαθήματα Δημοσίου Διεθνούς Δικαίου ................ 4 (Διεθνές Ανθρωπιστικό Δίκαιο)

Διδάσκει: Κ. Χατζηκωνσταντίνου (χειμερινό - εαρινό εξάμηνο).

Διδακτικά βιβλία: Πρόταση 1 Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 12054 Χατζηκωνσταντίνου Κώστας, Προσεγγίσεις στο διεθνές ανθρωπιστι-

κό δίκαιο, Εκδόσεις Ανδρέας Σιδέρης - Ιωάννης Σιδέρης & Σία Ο.Ε., Α-θήνα 2009, 2η έκδοση.

Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 13512 Χατζηκωνσταντίνου Κώστας, Επτά + 1 προβλήματα για το διεθνές

ανθρωπιστικό δίκαιο, Εκδόσεις Ανδρέας Σιδέρης – Ιωάννης Σιδέρης & Σία Ο.Ε., Αθήνα 2010, 1η έκδοση.

Πρόταση 2 Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 8689 Γάγγας Διονύσιος, Εισαγωγή στο Διεθνές Δίκαιο των Ενόπλων Συ-

γκρούσεων (Αναθεωρημένη έκδοση), Εκδόσεις Ανδρέας Σιδέρης -Ιωάννης Σιδέρης & Σία Ο.Ε., Αθήνα 2008, 3η έκδοση.

Ύλη: Φύση και εξέλιξη του Διεθνούς Ανθρωπιστικού Δικαίου. Βασικοί Κα-

νόνες. Σχέση Διεθνούς Ανθρωπιστικού Δικαίου με άλλους κλάδους του Δη-μοσίου Διεθνούς Δικαίου. Μορφές ένοπλων συγκρούσεων. Μεταχείριση ατόμων ευρισκομένων στην εξουσία του εχθρού. Προστασία αμάχων. Προστασία πολιτιστικών αγαθών. Πολιτική άμυνα. Προστάτιδες δυνάμεις. Διεθνής Ερυθρός Σταυρός. Εγκλήματα Πολέμου.

4) Διεθνείς Θεσμοί .................................................................. 4

Διδάσκει: Λ. Παπαδόπουλος (χειμερινό - εαρινό εξάμηνο).

Διδακτικά βιβλία: Πρόταση 1 Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 31214 Bennet A. Leroy - James K. Oliver, «Διεθνείς Οργανισμοί» - Αρχές

και Προβλήματα, Μετάφραση: Ζιζή Σαλιμπά - Χαρ. Κωνσταντινίδης,

112

Βιβλιοθήκη Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών, Εκδόσεις Γ. ΔΑΡ-ΔΑΝΟΣ - Κ. ΔΑΡΔΑΝΟΣ Ο.Ε., Αθήνα 2006, 1η έκδοση.

Πρόταση 2 Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 25878 Π. Νάσκου-Περράκη: «Το Δίκαιο των Διεθνών Οργανισμών» - Η θε-

σμική διάσταση, Εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή 2005, 4η έκδοση.

Ύλη: Ιστορική εισαγωγή. Ανέλιξη των διεθνών οργανισμών (θεσμοί και σχέδια). Διεθνείς Οργανισμοί. Σύσταση των διεθνών Οργανισμών. Το καθε-

στώς των μελών. Νομική προσωπικότητα των διεθνών οργανισμών (κτήση, προϋποθέσεις,ευθύνη, προνόμια, ασυλία). Οροσήμανση της αρμοδιότητας των διεθνών οργανισμών. Διεθνείς οργανισμοί και κρατική κυριαρχία. Πε-ριορισμός της αρμοδιότητας των διεθνών οργανισμών από το επιφυλασσό-μενο πεδίο του κράτους. Αρχή της συναίνεσης και αρχή της διεθνούς νομι-μότητας. Συγκριτική ανάλυση και αντιστοίχηση των συμβατικών κειμένων των εξεταζομένων κάθε φορά διεθνών οργανισμών (μεταξύ τους και προς τον Καταστατικό Χάρτη του Ο.Η.Ε.). Υποθέσεις Εργασίας.

5) Σύγχρονα Διεθνή Θέματα και Ελληνική Εξωτερική Πολιτική 4

Διδάσκει: Λ. Παπαδόπουλος (χειμερινό - εαρινό εξάμηνο).

Διδακτικά βιβλία: Πρόταση 1 Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 8708 Γιάννος Κρανιδιώτης, «Η Ελληνική Εξωτερική Πολιτική» - Σκέψεις

και προβληματισμοί στο κατώφλι του 21ου αιώνα, Πρόλογος Θοδωρή Κουλουμπή, Εκδόσεις Ανδρέας Σιδέρης - Ιωάννης Σιδέρης & Σία Ο.Ε., Αθήνα 2000, 2η έκδοση.

Πρόταση 2 Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 12507 Παναγιώτης Τσάκωνας (επιμέλεια), «Σύγχρονη Ελληνική Εξωτερική

Πολιτική» - Μιά συνολική προσέγγιση (Τόμοι Α΄ και Β΄), Πρόλογος Βύ-ρων Θεοδωρόπουλος, Εκδόσεις Ανδρέας Σιδέρης - Ιωάννης Σιδέρης & Σία Ο.Ε., Αθήνα 2003, 1η έκδοση.

113

* Παράλληλα, κάθε εξάμηνο, συνιστάται ειδικότερη βιβλιογραφία (και κείμενα τεκμηρίωσης) σχέση έχουσα με τα εξεταζόμενα (σύγχρονα) επί μέρους θέματα που απασχολούν την ελληνική εξωτερική πολιτική.

Ύλη: Εισαγωγικά περί εξωτερικής πολιτικής και θεωρητική προσέγγιση των

μεταβλητών που την επηρεάζουν. Ελληνική εξωτερική πολιτική: Προσδιορισμοί παράγοντες διαμόρ-

φωσης της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής, το θεσμικό πλαίσιο της ελληνι-κής εξωτερικής πολιτικής (διεθνοστρέφεια του ελληνικού συντάγματος) και οι μεταβλητές παράμετροι των διεθνών σχέσεων της χώρας, οι κύριοι άξο-νες της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής, η ένταξη της Ελλάδας στο δυτικό σύστημα, η ένταξη της Ελλάδας στις Ευρωπαϊκές Κοινότητες.

Διεθνές Δίκαιο και εξωτερική Πολιτική: Προσέγγιση των επιμέρους θεμάτων από τη σκοπιά του διεθνούς δικαίου. Το δικαιϊκό στοιχείο ως μέ-σο προώθησης των θεμάτων της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής.

Επι μέρους θέματα ειδικού ενδιαφέροντος (εθνικά θέματα). Το πλέγμα των Ελληνοτουρκικών σχέσεων - διαφορών, Το Κυπριακό, Τα Βαλκάνια, Η Μέση Ανατολή.

Η ευρωπαϊκή πολιτική της Ελλάδος, Η ευρωπαϊκή και η ελληνική εξω-τερική πολιτική. Οι επιδράσεις της συμμετοχής της Ελλάδος στην Ευρωπα-ϊκή Ένωση, επί της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής. Ευρωπαϊκή Πολιτική Συνεργασία και ελληνική εξωτερική πολιτική. Η Κοινή Εξωτερική Πολιτι-κή και Πολιτική Ασφάλειας (θεσμοί, δομές, μέσα, λειτουργία - αποτελεσμα-τικότητα). Ε.Ε. - Δ.Ε.Ε. - Ν.Α.Τ.Ο.

Ο ρόλος της Ελλάδος.

6) Δίκαιο Καταστάσεως Αλλοδαπών ..................................... 4

Διδάσκει: Ζ. Παπασιώπη-Πασιά, Β. Κούρτης (χειμερινό- εαρινό εξάμηνο)

Διδακτικά βιβλία: Πρόταση 1 Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 26151 Ζ. Παπασιώπη-Πασιά, Δίκαιο Καταστάσεως Αλλοδαπών, Εκδόσεις

Σάκκουλα Ε.Ε, Θεσσαλονίκη 2007, 3η έκδοση.

114

Πρόταση 2 Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 10487 Σ. Βρέλλης, Δίκαιο Αλλοδαπών, Εκδόσεις Νομική Βιβλιοθήκη ΑΕ-

ΒΕ, Αθήνα 2003, 2η έκδοση.

Ύλη: Το νομικό καθεστώς των αλλοδαπών φυσικών προσώπων στην Ελλά-

δα (υπηκόων κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, υπηκόων τρίτων χωρών, ομογενών). Διεθνής και συνταγματική προστασία των αλλοδαπών. Είσοδος, έξοδος, διαμονή, εγκατάσταση, εργασία, απέλαση, έκδοση αλλο-δαπών. Διαδικασία αναγνώρισης πολιτικών προσφύγων. Παράνομοι αλλο-δαποί, ασυνόδευτοι ανήλικοι και θύματα παράνομης διεθνούς διακίνησης (trafficking). Προσπάθειες νομιμοποίησης των παράνομων αλλοδαπών. Άσκηση ελεύθερων επαγγελμάτων από αλλοδαπούς και απαγόρευση κτήσης ακινήτων σε παραμεθόριες περιοχές. Αλλοδαποί ναυτικοί, καλλιτέχνες, α-θλητές και συμμετοχή αλλοδαπών σε σωματεία. Οι 2ης γενιάς μετανάστες και ζητήματα εκλέγειν - εκλέγεσθαι στις εκλογές της τοπικής Αυτοδιοίκησης.

7) Διεθνές Ομοιόμορφο Δίκαιο (Κυβερνοχώρος, Πολιτιστι-

κά αγαθά, Διεθνής απαγωγή παιδιών) ............................. 4

Διδάσκει: Β. Κούρτης (εαρινό εξάμηνο).

Διδακτικά βιβλία: Corpus σημειώσεων και διεθνών συμβάσεων

Ύλη: Οι ομοιόμορφοι κανόνες δικαίου που ισχύουν σε περισσότερες πολιτείες

δυνάμει διεθνούς υποχρεώσεως (ουσιαστικά δυνάμει διεθνών συμβάσεων) αποτελούν το Διεθνές Ομοιόμορφο Δίκαιο. Πρόκειται για μια μέθοδο νομι-κής ρύθμισης των διεθνών ιδιωτικών σχέσεων που επιδιώκει την πρόληψη των προβλημάτων που προκύπτουν από την ανομοιομορφία των διαφόρων δικαίων και που συμπορεύεται με τον κλάδο του ιδιωτικού διεθνούς δικαίου.

Το περιεχόμενο του μαθήματος περιλαμβάνει: Το πρόβλημα της ανο-μοιομορφίας των δικαίων. Δυσχέρειες στην προσπάθεια διεθνούς ενοποίη-σης του δικαίου. Φορείς της προσπάθειας. Περιεχόμενο του Διεθνούς Ο-μοιόμορφου Δικαίου. Επιλεκτική μελέτη θεμάτων διεθνούς ομοιομόρφου δικαίου, όπως ισχύει στην Ελλάδα: 1. Πολιτιστικά αγαθά και η διεθνής προστασία τους. 2. Η διεθνής απαγωγή παιδιών. 3. Το spam στο διαδίκτυο.

115

8) Κυπριακό Δίκαιο ................................................................. 4

Διδάσκει: Ευάγγ. Βασιλακάκης (χειμερινό - εαρινό εξάμηνο).

Διδακτικό βιβλίο: Πρόταση 1 Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 25085 Ε. Βασιλακάκης, Σ. Παπασάββας, Στοιχεία Κυπριακού Δικαίου, Εκ-

δόσεις Σάκκουλα Ε.Ε., Θεσσαλονίκη 2002, 1η έκδοση.

Ύλη: Ιστορική πορεία του κυπριακού δικαίου. Ο δικαιϊκός προσανατολισμός

της Κυπριακής Δημοκρατίας. Η πολυδικαιϊκότητα στο κυπριακό δίκαιο. Το πρόβλημα της γλώσσας. Πηγές και μέθοδοι του κυπριακού δικαίου. Κυπρια-κή συνταγματική ιστορία. Ο δικαστικός έλεγχος της συνταγματικότητας των νόμων. Δεσμευτικότητα των αγγλικών δικαστικών αποφάσεων. Η νομολογία στο κυπριακό δίκαιο. Ανάλυση κυπριακών δικαστικών αποφάσεων (Mustafa Ibrahim κ.λπ.). Σύστημα απονομής της δικαιοσύνης. Πρόσφατες τροποποιή-σεις του οικογενειακού δικαίου. Αποφάσεις Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δι-καιωμάτων του Ανθρώπου σχετικές με την Κύπρο. Γίνεται σύγκριση των θε-σμών του κυπριακού δικαίου με τους αντίστοιχους ελληνικούς.

9) Διεθνές και Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Δίκαιο ........................ 4

Διδάσκει: Χ. Δεληγιάννη-Δημητράκου, (εαρινό εξάμηνο).

Διδακτικό βιβλίο: Πρόταση 1 Corpus σημειώσεων και διεθνών κειμένων

Ύλη: Το μάθημα θα επικεντρωθεί στο Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Δίκαιο και,

και εκτός από το δίκαιο της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας και το δίκαιο του Συμβουλίου της Ευρώπης, εξετάζει επίσης - επιλεκτικά - το δίκαιο των κρατών μελών και τη σύκρισή τους. Η ύλη του μαθήματος περιλαμβάνει τόσο το εργατικό δίκαιο όσο και την κοινωνική προστασία, χωρίς να πα-ραμελείται η κοινωνική πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ύστερα από μια εισαγωγή της ιστορικής εξέλιξης του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Δικαίου, εξετάζονται οι πηγές αυτού του δικαίου, οι κοινωνικές διατάξεις της Συν-

116

θήκης και βασικοί θεσμοί, όπως: η ελεύθερη κυκλοφορία των εργαζομέ-νων, οι ευρωπαϊκές συλλογικές συμβάσεις εργασίας, η εκπροσώπηση των εργαζομένων σε ομίλους επιχειρήσεων, ο χρόνος εργασίας, και οι κοινοτι-κές οδηγίες που τον ρυθμίζουν, η αρχή της μη διάκρισης στην απασχόληση και την εργασία, η ισότητα ευκαιριών ανδρών και γυναικών, τα κοινωνικά δικαιώματα του Ευρωπαϊκού Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων και τη σχέση τους με τις οικονομικές ελευθερίες της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης (Υπο-θέσεις Viking και Laval).

10) Δίκαιο των εξωτερικών σχέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης 4

Διδάσκει: Ι. Κτενίδης (χειμερινό - εαρινό εξάμηνο).

Διδακτικά βιβλία: Πρόταση 1 Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 11827 Δ. Κ. Ξενάκης, Μ. Ι. Τσινισιζέλης (Επιμ.), Παγκόσμια Ευρώπη; Oι

διεθνείς διαστάσεις της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης, Εκδόσεις Ανδρέας Σιδέρης - Ιωάννης Σιδέρης & Σία Ο.Ε., Αθήνα 2006, 1η έκδοση.

Πρόταση 2 Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 25115 Ι. Κτενίδης, Δίκαιο της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης και Διεθνείς Κυρώσεις.

Επίκαιρες προκλήσεις για το κράτος δικαίου στην Ευρωπαϊκή ΄Ενωση, Εκ-δόσεις Σάκκουλα Ε.Ε., Θεσσαλονίκη 2008, 1η έκδοση.

Ύλη: Αντικείμενο του μαθήματος είναι η ένταξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης

στο διεθνές περιβάλλον. Εισαγωγικά γίνεται αναφορά στο σημερινό στάδιο εξέλιξης του Ευρωπαϊκού θεσμικού οικοδομήματος. Όσον αφορά το κύριο μέρος του μαθήματος, εξετάζονται οι νομικές διαστάσεις των εξωτερικών ευρωπαϊκών σχέσεων, όπως αυτές οργανώνονται κυρίως μέσω της Κοινής Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας καθώς και της Κοινής Εμπορικής Πολιτικής. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στα ζητήματα κατανομής αρμοδιοτήτων μεταξύ Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης και κρατών μελών στον τομέα των εξωτερικών σχέσεων καθώς και στο ρόλο της προστασίας των θεμε-λιωδών δικαιωμάτων στο πεδίο των διεθνών σχέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αναφορά γίνεται στη σχετική νομολογία του Δικαστηρίου της Ευ-ρωπαϊκής ΄Ενωσης.

117

11) ΄Εδρα Jean Monnet - Η προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου στην Ευρωπαϊκή έννομη Τάξη ............... 4

Διδάσκουν: Π. Στάγκος, Ι. Κτενίδης (Xειμερινό και εαρινό εξάμηνο)

Διδακτικά βιβλία: Πρόταση 1 Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 26161 Πέτρος Στάγκος, Η δικαστική προστασία των δικαιωμάτων του αν-

θρώπου στην κοινοτική έννομη τάξη. Η σχέση της με τη συνταγματική εξέ-λιξη της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης, Εκδόσεις Σάκκουλα Ε.Ε., Θεσσαλονίκη 2004, 1η έκδοση.

Πρόταση 2 Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 8649 Ελληνική Ευρωπαϊκή Ένωση Ευρωπαϊκών Σπουδών (ΕΠΕΕΣ), Εισα-

γωγή στις ευρωπαϊκές σπουδές, Τόμος Α΄: Ενοποιητική δυναμική - Δικαιο-ταξία - Διακυβέρνηση, Κ. Στεφάνου, Μ. Τσινισιζέλης, Α. Φατούρος, Θ. Χριστοδουλίδης (επιμέλεια, Εκδόσεις Ανδρέας Σιδέρης - Ιωάννης Σιδέ-ρης & Σία Ο.Ε., Αθήνα 2006, 2η έκδοση.

Πρόταση 3 Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 97701 Ξ.Α. Γιαταγάνας, Η ενσωμάτωση του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμά-

των της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης στις Συνθήκες. ΄Ασκηση συνταγματικού δι-καίου, ή πολιτική ρητορεία;, Εκδόσεις Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2003, 1η έκδοση.

Ύλη: Η προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου στο πλαίσιο της έννο-

μης τάξης της σημερινής Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης είναι μία κατάκτηση που επιτεύχθηκε σταδιακά, από τις αρχές της δεκαετίας του 1970 στους κόλ-πους της τότε ΕΟΚ. «Πρωταγωνιστής» στην προστασία αυτή και, στην πράξη, στην κατοχύρωση των θεμελιωδών δικαιωμάτων στην κοινοτική έννομη τάξη ήταν – και εξακολουθεί σε μεγάλο βαθμό να είναι – ο κοινοτι-κός δικαστής, σε συνεργασία με τα ανώτατα δικαστήρια κρατών μελών και, κατά τα τελευταία 10 χρόνια περίπου, με το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των δικαιωμάτων του ανθρώπου (ΕΔΔΑ). Η ένδικη προστασία των δικαιωμά-των του ανθρώπου στην ΕΕ γονιμοποίησε, περαιτέρω, πρωτοβουλίες που

118

κατέληξαν στον ποιοτικό εμπλουτισμό της συνολικής προστασίας των αν-θρωπίνων δικαιωμάτων στην ΕΕ : αποκορύφωμα των πρωτοβουλιών αυ-τών είναι, με τη Συνθήκη της Λισαβόνας, αφενός η θέση σε ισχύ του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ, αφετέρου η δρομολόγηση της διαδικα-σίας προσχώρησης της ΕΕ στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση για την προάσπιση των δικαιωμάτων του ανθρώπου και των θεμελιωδών ελευθεριών.

Κύριος κορμός του μαθήματος είναι η προστασία των θεμελιωδών δι-καιωμάτων από τον κοινοτικό δικαστή. Η κύρια αυτή θεματική διευρύνεται προς την κατεύθυνση της συγκριτικής προσέγγισης της προστασίας των θε-μελιωδών δικαιωμάτων από τον κοινοτικό δικαστή, το ΕΔΔΑ και ανώτατα δικαστήρια κρατών μελών της ΕΕ, καθώς και προς την κατεύθυνση του θε-τικού κοινοτικού δικαίου της προστασίας των δικαιωμάτων του ανθρώπου.

12) International Trade Law (GATT/WTO Law) .................. 5

(Χειμερινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Παναγιώτης Γκλαβίνης. Το μάθημα αυτό διδάσκεται στην αγγλική

γλώσσα σε κοινό ακροατήριο με τους φοιτητές του προγράμματος Erasmus. Ωστόσο, οι φοιτητές του κανονικού προγράμματος που θα το επιλέξουν, θα μπορούν να διαβάσουν στα ελληνικά και να εξεταστούν επίσης στα ελληνικά.

Διδακτικά βιβλία: Πρόταση 1 Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 25106 Παναγιώτη Γκλαβίνης, Διεθνές Οικονομικό Δίκαιο (γενικές αρχές,

διεθνές εμπόριο, ξένες επενδύσεις), Εκδόσεις Σάκκουλα Ε.Ε., Θεσσαλο-νίκη 2009, 1η έκδοση.

Πρόταση 2 Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 10485 Στεφάνου Α. Κωνσταντίνος - Γκόρτσος Χρήστος, Διεθνές Οικονομι-

κό Δίκαιο, Εκδόσεις Νομική Βιβλιοθήκη ΑΕΒΕ, Αθήνα 2006, 1η έκδοση. Επιπλέον, προτείνεται ξενόγλωσση βιβλιογραφία στο μάθημα.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: ΄Οσοι έχουν επιλέξει το μάθημα Διεθνές Οικονομικό Δίκαιο, είτε ως ειδικής, είτε ως γενικής επιλογής, και έχουν προμηθευτεί

119

σύγγραμμα σε εκείνο το μάθημα, δεν δικαιούνται συγγράμματος σε αυτό το μάθημα. Και το αντίστροφο: όσοι επιλέξουν αυτό το μάθημα (Interna-tional Trade Law) και προμηθευτούν σύγγραμμα σε αυτό το μάθημα, δεν θα δικαιούνται συγγράμματος αν επιλέξουν τομάθημα Διεθνές Οικονομι-κό Δίκαιο στο μέλλον, είτε ως ειδικής επιλογής, είτε ως γενικής επιλογής.

΄Υλη: Το δίκαιο των διεθνών εμπορικών σχέσεων. Το δίκαιο της GATT και

του Παγκοσμίου Οργανισμού Εμπορίου. This course offers an overview of the institutions, rules and mecha-

nisms governing the international trade relations. The focus of this course is on GATT/WTO Law. Discussed are the institutional and substantive aspects of the rules and mechanisms governing the multilateral trading system administered by the World Trade Organisation and in particular: the General Agreement on Trade and Tariffs (GATT), the Multilateral Trade Negotiations Rounds, the establishment of the WTO, the basic principles governing the multilateral trading system (multilateral trade principles, such as most favoured nation treatment and national treat-ment, open market principles, such as elimination of tariffs, quotas and other non-tariff barriers to cross-border trade, and fair trade principles, such as dumping and subsidies), and the settlement of international trade disputes. While the focus of the subject matter is on WTO Law governing the cross-border trade in goods, attention is equally reserved for the WTO Law governing the international trade in services (GATS).

4. ΕΝΟΤΗΤΑ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ

δ. μ. 1) Λογιστική Εμπορικών Εταιρειών ...................................... 4

(Χειμερινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Aναπληρώτρια Καθηγήτρια Στ. Κορδή-Αντωνοπούλου.

Διδακτικό βιβλίο: Σημειώσεις του διδάσκοντος προσαρμοσμένες ειδικά στο περιεχόμε-

νο της διδασκαλίας. Διανέμονται δωρεάν.

120

Ύλη: Αναφορές στις κατηγορίες των εμπόρων και στα εμπορικά βιβλία που

πρέπει να τηρεί κάθε κατηγορία. Οικονομική παρακολούθηση των προσω-πικών εταιριών και των κεφαλαιουχικών εταιριών. Εταιρική χρήση και στις δύο κατηγορίες εταιριών. Ανάλυση του Γενικού Λογιστικού Σχεδίου. Αρχές της λογιστικής που εφαρμόζονται κατά την κατάρτιση των λογιστι-κών καταστάσεων Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα.

2) Δίκαιο Χερσαίας Μεταφοράς ............................................. 4

(Εαρινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Ελ. Γκολογκίνα-Οικονόμου.

Διδακτικό βιβλίο: – Αλ. Κιάντου-Παμπούκη, Στοιχεία του δικαίου της χερσαίας μεταφο-

ράς, Αλίκη Κιάντου-Παμπούκη, 1989. – Γκολογκίνα-Οικονόμου, Η ευθύνη στη συνδυασμένη μεταφορά ε-

μπορευμάτων, β΄εκδοση, εκδ. ΣΑΚΚΟΥΛΑ, 2010.

Ύλη: Επιχείρηση χερσαίας μεταφοράς. Σύμβαση χερσαίας μεταφοράς.

Παραγγελία μεταφοράς. Σύγχρονες μορφές μεταφοράς (Διαδοχική, συνδυασμένη και μεικτή).

3) Δίκαιο Αεροπορικής Μεταφοράς ....................................... 4

(Εαρινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Καθηγήτρια Ουρ. Χατζηνικολάου-Αγγελίδου.

Διδακτικό βιβλίο: 1. Ουρ. Χατζηνικολάου-Αγγελίδου, Αεροπορική Μεταφορά Επιβα-

τών, σύμφωνα με τις διεθνείς συμβάσεις το εθνικό και το κοινοτικό δίκαιο Αεροπορικών Μεταφορών, Εκδόσεις Σάκκουλα, Αθήνα - Θεσσαλονίκη, 2η εκδ. 2010.

2. Αγγ. Γιοκαρη, Διεθνές Δίκαιο Εναέριου Χώρου - Διαστήματος, Εκ-δόσεις Αντ. Σάκκουλα, 1996.

121

Ύλη: Ι. Εισαγωγή στο αεροπορικό δίκαιο. Έννοια αεροσκάφους, εθνικότη-

τα αεροσκάφους, κτήση και μεταβίβαση της κυριότητας αεροσκάφους. Εκ-μετάλλευση του αεροσκάφους. Η σύμβαση μίσθωσης του αεροσκάφους κα-τά τον ΚΑΔ. Η σύμβαση ναύλωσης αεροσκάφους κατά τον ΚΑΔ.

ΙΙ. Δίκαιο αεροπορικής μεταφοράς. Αεροπορική μεταφορά επιβατών. Διεθνής μεταφορά κατά τη Σύμβαση του Μόντρεαλ. Εθνική ή εσωτερική μεταφορά κατά τον ΚΑΔ. Κοινοτικό δίκαιο. Απελευθέρωση αεροπορικών μεταφορών στην Ε.Ε.. Ευθύνη του διεθνούς και εθνικού αεροπορικού με-ταφορέα επιβατών. Προστασία του επιβάτη ως καταναλωτή στο πλαίσιο των ενδοκοινοτικών μεταφορών.

4) Χρηματιστηριακό Δίκαιο ................................................... 4

(Εαρινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Στ. Κορδή-Αντωνοπούλου.

Διδακτικό βιβλίο: Στ. Κορδή-Αντωνοπούλου, Το νομικό πλαίσιο των αγορώνχρηματο-

πιστωτικών μέσων και η αγορά αξιών της «ΧρηματιστήριοΑθηνών Α.Ε.», 2η εκδ, Εκδόσεις Σάκκουλα Αθήνα-Θεσσαλονίκη, 2010

Ύλη: Χρηματοπιστωτικές αγορές (οργανωμένη αγορά, Πολυμερής Μηχανι-

σμός Διαπραγμάτευσης (ΠΜΔ) συστηματικός εσωτερικοποιητής, Εναλα-κτική Αγορά). Επενδυτικές υπηρεσίες, ΕΠΕΥ. Μέλη των χρηματοπιστωτι-κών αγορών.Ενημερωτικό Δελτίο και Ανάδοχος.

Λειτουργία του «Χρηματιστηρίου Αθηνών ΑΕ» και της Εναλλακτικής Αγοράς (Εν. Α.) Διαπραγματεύσιμα Αμοιβαία Κεφάλαια (Δ.Α.Κ.)

5) Τραπεζικό Δίκαιο ................................................................ 4

(Χειμερινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Καθηγητής Σπ. Ψυχομάνης.

Διδακτικό βιβλίο: 1. Σπύρου Ψυχομάνη, Οι τράπεζες και η εποπτεία τους - Δίκαιο του

Τραπεζικού Συστήματος, εκδόσεις Σάκκουλα, 2η εκδ 2009.

122

2. Σπύρου Ψυχομάνη, Τραπεζικό δίκαιο - Δίκαιο Τραπεζικών Συμβά-σεων, τόμος ΙΙ, εκδόσεις Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη, 2009, στ΄ έκ-δοση.

Σημείωση: Πρόκειται για δύο βιβλία που το καθένα καλύπτει ξεχω-ριστό, διακριτό μέρος του όλου μαθήματος του τραπεζικού δικαίου.

Το μεν πρώτο αναφέρεται στο δημόσιο και το εταιρικό τραπεζικό δί-καιο, το δε δεύτερο στις τραπεζικές συμβάσεις. Επειδή δε το μάθημα εί-ναι ενιαίο, συνιστώνται αμφότερα.

1. Νικολάου Ρόκα, Στοιχεία Τραπεζικού δικαίου, Εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα - Κομοτηνή, 2002, σελίδες XVI + 202.

2. Λεωνίδα Γεωργακόπουλου, Χρηματιστηριακό και Τραπεζικό Δίκαιο, εκδόσεις Δίκαιο και Οικονομία - Π.Ν. Σάκκουλας, Αθήνα 1999, σελίδες XVIII + 478.

Ύλη: ΕΙΣΑΓΩΓΗ: Βασικές έννοιες- Διακρίσεις-Πηγές του τραπεζικού δι-

καίου ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ: ΤΟ ΔΙΚΑΙΟ ΤΟΥ ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ 1. Πιστωτικά ιδρύματα (τράπεζες) [Η ενιαία ευρωπαϊκή τραπεζική

αγορά - Οι τράπεζες- Ένωση Ελληνικών Τραπεζών - Τραπεζικός μεσολα-βητής -ΤΕΙΡΕΣΙΑΣ].

2. Χρηματοδοτικά ιδρύματα [Ιδρύματα Ηλεκτρονικού Χρήματος -Εταιρίες πρακτορείας επιχειρηματικών απαιτήσεων - Εταιρίες χρηματοδο-τικής μίσθωσης - Εταιρίες Επενδύσεων Χαρτοφυλακίου - Ανώνυμες Εται-ρίες Διαχειρίσεως Αμοιβαίων Κεφαλαίων - Επιχειρήσεις Παροχής Επενδυ-τικών Υπηρεσιών (ΕΠΕΥ) [ Ανώνυμες Χρηματιστηριακές Εταιρίες (ΑΧΕ) -Εταιρίες παροχής υπηρεσιών διαχειρίσεως χαρτοφυλακίου και διαμεσολά-βησης στην αγοραπωλησία αξιών]

3. Εποπτεία α.[Κατά τη σύσταση -Κατά την εγκατάσταση -Κατά την πα-ροχή υπηρεσιών χωρίς εγκατάσταση] και β. Κατά τη λειτουργία των πιστω-τικών ιδρυμάτων [ειδικές συμμετοχές- φερεγγυότητα -ρευστότητα - κεφαλαι-ακή επάρκεια - προβλέψεις έναντι απαιτήσεων από πιστοδοτήσεις- χρηματο-δοτικά ανοίγματα - έλεγχος της πίστεως - Νομισματική πολιτική - Συναλλαγ-ματική πολιτική - Κίνηση κεφαλαίων -Συστήματα πληρωμών - Σύστημα εγ-γύησης καταθέσεων - Πρόληψη και καταστολή της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες - Συγχώνευση πιστωτικών ιδρυμάτων - Ανάκληση άδειας - Ειδική εκκαθάριση - Διορισμός επιτρόπου]

123

ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ: ΔΙΚΑΙΟ ΤΡΑΠΕΖΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ Α. Γενικοί κανόνες: [Η σχέση εμπιστοσύνης - το τραπεζικό απόρρητο

- συμβαλλόμενα πρόσωπα -γενικοί όροι - τραπεζικός λογαριασμός - τρέ-χων και αλληλόχρεος λογαριασμός - οι εισπραττόμενες από τις τράπεζες αμοιβές (τόκοι-ανατοκισμός-προμήθειες)- εξασφάλιση τραπεζών - ανα-γκαστική εκτέλεση από τράπεζες]

Β. Οι τραπεζικές εργασίες: [Η αποδοχή καταθέσεων ή άλλων επι-στρεπτέων κεφαλαίων - Η χορήγηση πιστώσεων - Η πρακτορεία επιχειρη-ματικών απαιτήσεων - Η χρηματοδοτική μίσθωση - Οι πράξεις διενέργειας πληρωμών και μεταφοράς κεφαλαίων (τραπεζικό έμβασμα - σύμβαση γύ-ρου ή διεξαγωγής δοσοληψιών) - Η έκδοση και διαχείριση μέσων πληρω-μής (πιστωτικά δελτία-χρεωστικά δελτία - κάρτες αναλήψεων - έξυπνα δελ-τία -επιταγή και κάρτα εγγυήσεως επιταγής - ταξιδιωτική επιταγή) - Οι εγ-γυήσεις και αναλήψεις υποχρεώσεων (εγγυητικές επιστολές - πιστώσεις έ-ναντι εγγράφων και ενέγγυες πιστώσεις) - Συναλλαγές για λογαριασμό της ίδιας της τράπεζας ή της πελατείας της σε μέσα χρηματαγοράς, σε συνάλ-λαγμα, σε προθεσμιακά συμβόλαια χρηματοπιστωτικών τίτλων ή χρηματο-οικονομικά δικαιώματα, σε συμβάσεις ανταλλαγής επιτοκίων και νομισμά-των (swaps), σε κινητές αξίες, σε χρυσό - Οι συμμετοχές σε εκδόσεις τίτ-λων και η παροχή συναφών υπηρεσιών - Η παροχή συμβουλών και υπηρε-σιών σε συγχωνεύσεις και εξαγορές επιχειρήσεων. - Η μεσολάβηση στις δι-ατραπεζικές αγορές («Πράξεις χρηματομεσίτη») - Η διαχείριση χαρτοφυ-λακίου και η παροχή συμβουλών για τη διαχείρισή του - Η φύλαξη και δια-χείριση κινητών αξιών

- Η παροχή εμπορικών πληροφοριών και υπηρεσιών αξιολόγησης πι-στοληπτικής ικανότητας πελατών - Η εκμίσθωση θυρίδων - Τραπεζοασφά-λειες (Bankassurance)

6) Ειδικοί θεσμοί Ναυτικού Δικαίου ...................................... 4

(Χειμερινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Λέκτορας Παρ. Παπαδρόσου-Αρχανιωτάκη.

Διδακτικό βιβλίο: 1. Αλ. Κιάντου-Παμπούκη: Σημειώσεις 2. Ε. Γκολογκίνα-Οικονόμου, Αστική Ευθύνη στη διεθνή θαλάσσια με-

ταφορά επιβατών και αποσκευών σύμφωνα με τη Διεθνή Σύμβαση των

124

Αθηνών (1074-1976 και το Πρωτόκολλο του 2001, εκδ. ΣΑΚΚΟΥΛΑ, 2007, Αθήνα-Θεσσαλονίκη.

Ύλη: Σύμβαση θαλάσσιας μεταφοράς επιβάτη κατά το εθνικό και διεθνές δί-

καιο. Σύγκρουση πλοίων. Θαλάσσια ρύπανση από πετρέλαιο.

7) Δίκαιο Διεθνούς Εμπορίου ................................................. 4 (Εαρινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Επίκουρος Καθηγητής Αν. Φρέρης.

Διδακτικό βιβλίο: Β. Κιάντου, Ιδιωτικό Δίκαιο του Διεθνούς Εμπορίου, 4η έκδοση, Εκ-

δόσεις Σάκκουλα 2005.

Ύλη: Εισαγωγικές γνώσεις, δίκαιο καταστάσεως αλλοδαπών εμπόρων και

ιθαγενείας εταιριών, δίκαιο συγκρούσεως νόμων, διεθνές ομοιόμορφο δί-καιο, ευρωπαϊκή ανώνυμη εταιρία.

8) Ευρωπαϊκό Εμπορικό Δίκαιο ............................................. 4

(Εαρινό εξάμηνο)

Διδάσκουν: Ομότιμος Καθηγητής Λ. Κοτσίρης,Λεκτ. Ρ. Γιοβανόπουλος

Διδακτικό βιβλίο: Λ. Κοτσίρης, Ευρωπαϊκό Εμπορικό Δίκαιο, Εκδόσεις Σάκκουλα Α-

θήνα-Θεσσαλονίκη 2003.

Ύλη: Γενική αναφορά στη θεμελίωση της κοινοτικής έννομης τάξης, τις πη-

γές του κοινοτικού δικαίου, τις πράξεις των κοινοτικών οργάνων στο μέτρο που κρίνεται η εν λόγω αναφορά απαραίτητη για την κατανόηση των ειδι-κών διατάξεων και αρχών που συνθέτουν το αποκαλούμενο «ευρωπαϊκό εμπορικό δίκαιο» Ευθύνη της Κοινότητας και κράτους μέλους και προδι-καστικά ερωτήματα στα πλαίσια του άρθρου 234 ΣυνθΕΚ.

Ελεύθερη κυκλοφορία εμπορευμάτων και ιδιαίτερη ανάλυση των άρ-θρων 28 και 30 ΣυνθΕΚ κυρίως με τη μελέτη σχετικών αποφάσεων του ΔΕΚ που αφορούν την ερμηνεία των εν λόγω άρθρων.

125

Εισαγωγικές τοποθετήσεις στο κοινοτικό δίκαιο του ανταγωνισμού. Υποκείμενα των απαγορευτικών κανόνων των άρθρων 81 και 82 της ΣυνθΕΚ. Απαγορευμένες συμπράξεις κυρίως με τη βοήθεια νομολογιακών παραδειγμάτων. Συμπράξεις απαλλασσόμενες από την εφαρμογή του απα-γορευτικού κανόνα.

Καταχρηστική εκμετάλλευση δεσπόζουσας θέσης κατά το άρθρο ΕΚ. Έλεγχος συγκεντρώσεων επιχειρήσεων. Διανέμεται το σύγγραμμα του ομότιμου Καθ. κ. Λ. Κοτσίρη με τίτλο

«Ευρωπαϊκό Εμπορικό Δίκαιο» (έκδοση 2003), όπως επίσης σημαντικές αποφάσεις του ΔΕΚ αναφορικά με τα υπό εξέταση ζητήματα και οι οποίες σχολιάζονται από τους φοιτητές κατά τη διάρκεια των μαθημάτων.

9) Δίκαιο Κρατικού Παρεμβατισμού ...................................... 4

(Χειμερινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Επίκουρος Καθηγητής Αν. Φρέρης.

Διδακτικό βιβλίο: – Σημειώσεις.

Ύλη: Μορφές παρέμβασης του κράτους. Απαγορεύσεις και περιορισμοί του

εμπορίου. Άσκηση εμπορίας από το κράτος. Μορφές που χρησιμοποιεί το κράτος

για να ασκεί εμπορία. Έννοια και μορφές των δημοσίων επιχειρήσεων. Δημοτικές και κοινοτικές επιχειρήσεις.

10) Δίκαιο Συνεταιρισμών ...................................................... 4

(Εαρινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Επίκ. Καθηγ.Α. Φρέρης.

Διδακτικά βιβλία: 1. Σημειώσεις του μαθήματος από τη διδάσκουσα Ε. Τζίβα, με τίτλο

«Δίκαιο Συνεταιρισμών». 2. Σ. Κιντής, Δίκαιο Συνεταιρισμών Ι (Εισαγωγή - Γενικό Μέρος), έκ-

δοση δ΄ 2004 (Εκδοτικός οίκος Αντ. Σάκκουλα) και Δίκαιο Συνεταιρι-σμών ΙΙ Αστικοί Συνεταιρισμοί, έκδοση 2004, του ιδίου εκδοτικού οίκου.

126

Ύλη: Η διδακτέα ύλη στο μάθημα γενικής επιλογής Δίκαιο των Συνεταιρι-

σμών περιλαμβάνει τις ακόλουθες θεματικές 1. Εισαγωγικό μέρος στο οποίο αναλύονται οι ιδιαιτερότητες που διέ-

πουν και διακρίνουν το συγκεκριμένο αυτό εταιρικό τύπο, συγκριτικά με τις άλλες εταιρίες του εμπορικού δικαίου και οι οποίες ιδιαιτερότητες δικαιο-λογούν όσο και επιβάλλουν την ειδική με το δίκαιο των συνεταιρισμών ε-νασχόληση. Στα πλαίσια αυτά γίνεται ευρεία αναφορά στο κίνημα του συ-νεργατισμού και την ανάπτυξη της αποκαλούμενης κοινωνικής οικονομίας στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες, όπως επίσης στην πορεία γένεσης και ανάπτυξης της ειδικής αυτής εταιρικής μορφής.

2. Ανάλυση της νομικής φύσης του συνεταιρισμού, η οποία μεταξύ των άλλων περιλαμβάνει τα στοιχεία που συνθέτουν τη δομή του, όπως η νομι-κή προσωπικότητα, ο σκοπός, η μεταβλητότητα κεφαλαίου και αριθμού συ-νεταίρων, η εμπορική ιδιότητα και οι συνεταιριστικές αρχές, όπως η αρχή της ισότητας, της αυτοβοήθειας, της αυτοοργάνωσης που διέπουν και κα-θορίζουν τόσο την ύπαρξη όσο και τη λειτουργία του συνεταιρισμού.

3. Κατηγοριοποίηση του συνεταιρισμού και επί μέρους αυτού διακρίσεις όπως η διάκριση σε αστικούς και αγροτικούς συνεταιρισμούς, σε παραγωγι-κούς, καταναλωτικούς, πιστωτικούς κ.λπ. και ιδιαίτερη αναφορά στους συνε-ταιρισμούς που λειτουργούν με τη μορφή της συνεταιριστικής τράπεζας.

4. Ίδρυση του συνεταιρισμού και εν γένει λειτουργία αυτού. Συνεταιρι-στική συμμετοχή και περιεχόμενο αυτής, κτήση και απώλειά της. Όργανα του συνεταιρισμού.

5. Λύση και εκκαθάριση του συνεταιρισμού.

11) Δίκαιο Αθλητικών Ανωνύμων Εταιριών .......................... 4 (Εαρινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Επίκουρος Καθηγητής Αν. Φρέρης

Διδακτικό βιβλίο: – Σημειώσεις.

Ύλη: Ίδρυση, λειτουργία και διαχείριση Τμημάτων Αμειβόμενων Αθλητών.

Σύσταση και νομική μορφή αθλητικής ανώνυμης εταιρείας. Σκοπός, επω-

127

νυμία, έδρα, σήμα αθλητικών ανωνύμων εταιρειών. Απαγόρευση εισφοράς αθλητικών εγκαταστάσεων. Μετοχικό κεφάλαιο, μέτοχοι, περιορισμοί στην απόκτηση μετοχών, απαγόρευση πολυϊδιοκτησίας, επιπλέον προϋποθέσεις για απόκτηση ποσοστών Α.Α.Ε. Εισφορά σε είδος, πάγιο μέρισμα, αποθε-ματικό. Υποκατάσταση των εταιρειών στις υποχρεώσεις και στα δικαιώμα-τα των αθλητικών σωματείων. Διοικητικό Συμβούλιο, εταιρική χρήση, ε-ποπτεία, έλεγχος, συγχωνεύσεις Α.Α.Ε. Αποτίμηση αξίας αθλητών. Eπιτροπή Επαγγελματικού Αθλητισμού και αρμοδιότητές της.

5. ΕΝΟΤΗΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ, ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑΣ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ

δ. μ. 1) Ιστορία και Εισηγήσεις του Ελληνικού Δικαίου ............... 4

(Χειμερινό και εαρινό εξάμηνο)

Διδάσκουν: Επίκουρη Καθηγήτρια Δ. Παπαδάτου και Επίκουρη Καθηγήτρια Σο-

φία Τζωρτζακάκη-Τζαρίδου.

Επαναληπτικό εξάμηνο: Από τις ίδιες.

Διδακτικά βιβλία: 1. Γεωργίου Π.Νάκου, Εξελικτικές διακυμάνσεις του οθωμανικού

γαιοκτητικού συστήματος, Θεσσαλονίκη, επενεκδ., εκδ. University Stu-dio Press AE 1986.

2. Πανεπιστημιακές σημειώσεις. 3. Σπ. Τρωϊάνου/Ι. Βελισσαροπούλου-Καράκωστα, Ιστορία Δικαίου,

εκδ. Σάκκουλα,Θεσσαλονίκη, 2008.

Ύλη: Α. Βυζαντινό δίκαιο: Oι πηγές του βυζαντινού δκαίου: 1. H νομθεσία [γενικά χαρακτηριστι-

κά, κωδικοποιήσεις (προϊουστινιάνειες, Corpus iuris civilis, Εκλογή, Νο-μοθεσία Μακεδόνων αυτοκρατόρων)], τα ιδιωτικά συμπιλήματα, οι νομο-κάνονες 2. η βυζαντινή νομολογία 3. η επιστημονική καλλιέργεια του δι-καίου (αντικήνσορες, Διδασκαλείον των Νόμων).

Το πολίτευμα: 1. H αυτοκρατορική εξουσία (καταβολές, έκταση, φραγ-μοί. Η διαδοχή στο θρόνο) 2. Σχέσεις Πολιτείας-Εκκλησίας Η απονομή

128

του δικαίου: To δικονομικό σύστημα, τα βυζαντινά δικαστήρια, η επισκο-πιή δικαιοδοσία (episcopalis audentia) Θεσμοί του ιδιωτικού δικαίου: o βυζαντινός γάμος (προϋποθέσεις, κωλύματα, σύναψη, λύση)

Β. Νεολληνικό δίκαιο: Το γαιοκτητικό σύστημα μετά την απελευθέρωση από τον οθωμανικό

ζυγό (1881-1912) Γ. Στο πλαίσιο των παραδόσωεων γίνονται επίσης και πέντε θεωρητι-

κά μαθήματα πάνω στον τρόπο εκπόνησης μιας επιστημονικής εργασίας. Η εφαρμογή από τους φοιτητές των γνώσεων αυτών με την ανάληψη μιας ερ-γασίας είναι προαιρετική.

2) Ιστορία των θεσμών ........................................................... 4

(Εαρινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Επίκουρη Καθηγήτρια Σ. Τζαρίδου-Τζωρτζακάκη, Κ. Βλάχος, λέ-

κτορας.

Διδακτικά βιβλία: 1. Γεωργίου Π. Νάκου, Το νομικό καθεστώς των τέως δημόσιων ο-

θωμανικών γαιών, 1821-1912, Θεσσαλονίκη, εκδ. University Studio Press AE 1984.

2. Γεωργίου Π. Νάκου, Ιστορία Ελληνικού Δικαίου, τχ. Β΄ Εξελικτικές διακυμάνσεις του οθωμανικού γαιοκτητικού συστήματος, Θεσσαλονίκη, επανεκδ. 1986, εκδ. University Studio Press AE.

Ύλη: Ιστορία των Θεσμών (19ος - 20ος αι.). Θα μελετηθούν οι επιμέρους θεσμοί του Οθωμανικού εμπράγματου δι-

καίου και η διαχρονική ισχύς τους στο σύγχρονο εμπράγματο δίκαιο. Θα σχολιαστούν σχετικές δικαστικές αποφάσεις.

3) Συγκριτικό Εκκλησιαστικό Δίκαιο .................................... 4

(Χειμερινό και εαρινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Επίκουρος Καθηγητής Κυρ. Κυριαζόπουλος.

Επαναληπτικό: Από τον ίδιο.

129

Διδακτικά βιβλία: 1. Gerhard Robbers (επιμέλεια), Κράτη και Θρησκεύματα στην Ευρω-

παϊκή Ένωση, επιστημονική απόδοση στην Ελληνική: Κυριάκος Κυρια-ζόπουλος, εκδόσεις Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη, 2007.

2. W.Cole Durham-Silvio Ferrari (επιμέλεια), Κράτος και θρησκεία στη μετακομμουνιστική Ευρώπη, επιστημονική απόδοση στην Ελληνική: Κυ-ριάκος Κυριαζόπουλος, εκδόσεις Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη, 2006.

Ύλη: Σχέσεις κράτους και Θρησκευμάτων στα Μέλη-Κράτη της Ευρωπαϊκής

΄Ενωσης και στις υπόλοιπες Χώρες της Ευρώπης, μετακομμουνιστικές και μη, και στις ΗΠΑ. Εσωτερικά δίκαια θρησκευμάτων.

4) Ηλεκτρονική Επεξεργασία του Δικαίου (Δίκαιο και

Πληροφορική ..................................................................... 4 (Χειμερινό και εαρινό εξάμηνο) – Καθηγητής Ν. Ιντζεσίλογλου, Επικ. Καθηγ. Ι. Ιγγλεζάκης.

Επαναληπτικό: Από τους ίδιους.

Διδακτικά βιβλία: 1. Ν. Ιντζεσίλογλου, Κοινωνία και νέα Τεχνολογία, εκδ. Σάκκουλας,

Θεσσαλονίκη, 1992 2. Ιωάννης Ιγγλεζάκης, Δίκαιο της Πληροφορικής, Θεσσαλονίκη: Εκ-

δόσεις Σάκκουλα, 2008. 3. Αλ. Λαζαρίδης, Μικροϋπολογιστές Ι, Εκδόσεις Ζυγός, Θεσσαλονί-

κη 2001. 4. Ευάγγελος Παπακωνσταντίνου, Νομικά θέματα Πληροφορικής,

Εκδόσεις Σάκκουλα, Θεσσαλονίκη 2006.

Ύλη: Α. Προσδιορισμός του πολυδιάστατου πεδίου των σχέσεων μεταξύ Νο-

μικού και Ηλεκτρονικού Υπολογιστή (Η/Υ). Το γνωστικό πεδίο και οι χώ-ροι εφαρμογών της Νομικής πληροφορικής [ο Η/Υ στην υπηρεσία της πα-ραγωγής (νομοθετική λειτουργία) και της εφαρμογής (δικαιοδοτική λει-τουργία) των κανόνων του Δικαίου, στην υπηρεσία της νομικής τεκμηρίω-σης (αρχειοργάνωση και αρχειαναζήτηση νομικών δεδομένων) καθώς και της Νομικής Επιστήμης (θεωρίας)]. Η Πληροφορική ως Επιστήμη (βασι-

130

κές έννοιες και γενικές αρχές). Δομή και λειτουργία του Η/Υ (υλική δομή και λογισμικό). Η οργάνωση μιας βάσης νομικών δεδομένων (φύση των δεδομένων, μορφές με τις οποίες αποθηκεύονται, μεθοδολογία οργάνωσης, τα λεξικά και ο θησαυρός νομικών όρων, τα κλειδιά πρόσβασης). Βάσεις νομικών δεδομένων στην Ελλάδα και στο Εξωτερικό, και τρόποι σύνδεσης μ’ αυτές. Προγράμματα Η/Υ για νομικούς (δικηγόρους και συμβολαιογρά-φους) Στοιχεία δικαίου πληροφορικής.

Β. Συνοπτική περιγραφή των μικροϋπολογιστών. Γενικά για τα λει-τουργικά συστήματα. Το λειτουργικό σύστημα τοπικού δικτύου και εφαρμο-γές. Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο. Επεξεργασία κειμένου. Πρόγραμμα διαχεί-ρισης βιβλιοθηκών. Βάσεις δεδομένων. Ειδικά φύλλα εργασίας. Windows Αναζήτηση νομικών πληροφοριών στο Διαδίκτυο.

Γ. Στοιχεία Δικαίου και Πληροφορικής: Το γνωστικό πεδίο του Δικαί-ου της Πληροφορικής (ατομικά και ανθρώπινα δικαιώματα, αστική και ποινική ευθύνη και προστασία, νέου τύπου συμβατικές σχέσεις, δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας, δίκαιο αποδείξεων, προβλήματα διοικητικού δι-καίου και οργάνωσης δημοσίων υπηρεσιών). Νομική προστασία λογισμι-κού, βάσεων δεδομένων, πολυμέσων και ψηφιακών έργων. Συμβάσεις πληροφορικής (Η/Υ, λογισμικό, βάσης δεδομένων, υπηρεσίες Διαδικτύου). Προστασία προσωπικών δεδομένων (γενικό μέρος και προστασία δεδομέ-νων στις τηλεποκοινωνίες). Ηλεκτρονική εγκληματικότητα.

5) Θεσμοί Αγίου ΄Ορους .......................................................... 4

(Χειμερινό & εαρινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Κ. Παπαγεωργίου.

Επαναληπτικό: Από τον ίδιο.

Διδακτικά βιβλία: Κ. Παπαγεωργίου, Θεσμοί Αγίου Όρους, Πρότυπες Θεσσαλικές Εκ-

δόσεις, 2009, Τρίκαλα-Αθήνα.

Ύλη: Συνταγματική προστασία. Διεθνής θέση. Οργάνωση και αρμοδιότητες

α΄ βαθμίων και β΄ βαθμίων οργάνων αυτοδιοικήσεως. Δικαστική, νομοθε-τική και εκτελεστική αρμοδιότητα. Νομική θέση μοναχών.

131

6) Οικονομική Ανάλυση του Δικαίου και των Θεσμών ......... 4 (Χειμερινό & εαρινό εξάμηνο)

Διδάσκουν: – Καθηγητής Ν. Ιντζεσίλογλου

Επαναληπτικό: Από τον ίδιο.

Διδακτικά βιβλία: 1. Ιντζεσίλογλου Νικόλαος, Κοινωνία και νέα τεχνολογία, Εκδόσεις

Σάκκουλα, Θεσσαλονίκη 1992. 2. Γέμτος Πέτρος Α., Οικονομία και Δίκαιο. Τόμοι 1 και 2, Εκδόσεις

Αντώνη Ν. Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή 2001.

Ύλη: Πρόκειται για ένα μάθημα με ιδιαίτερα ευρύ γνωσεολογικό πεδίο, που

εισάγει το φοιτητή στις σύγχρονες διεθνείς εξελίξεις της νομικής θεωρίας και της δικαστικής πρακτικής, που σχετίζονται με την ορθολογική μελέτη του Δικαίου και των Θεσμών, καθώς και με κάθε είδους διαδικασίες λήψης αποφάσεων με τρόπο ορθολογικό.

Ειδικότεροι στόχοι του μαθήματος είναι: α) Ο προσδιορισμός κριτηρί-ων αποτελεσματικής άσκησης νομοθετικής πολιτικής στους επιμέρους κλά-δους του Δικαίου, β) η διατύπωση προτάσεων για την αποτελεσματική-ορθολογική λειτουργία των θεσμών στους διάφορους κλάδους του δικαίου τόσο de lege lata όσο και de lege ferenta, και, τέλος, γ) η συμβολή στην πρόληψη και στην ανεύρεση αποτελεσματικών και κοινωνικά επωφελών τρόπων επίλυσης των διαφορών.

Το ερευνητικό πεδίο της υπό ευρεία έννοια «Οικονομικής Ανάλυσης του Δ ικαίου και τ ων Θ εσμών» τείνει να ταυτιστεί με εκείνο της «Δικαιο-οικονομικής Επιστήμης» («Law end Economics»). Αυτό σημαίνει ότι όχι μόνο το νομικό φαινόμενο αναλύεται υπό το πρίσμα της οικονομικής σκέ-ψης αλλά και ότι οι οικονομικές δραστηριότητες αποτιμώνται υπό το φως των νομικών θεσμών και πρακτικών. Το επίθετο επίσης «οικονομική» ε-κλαμβάνεται τόσο με μια στενή όσο και με μια ευρεία έννοια. Με τον ευρύ-τερο δυνατό τρόπο εννοούμενος, ο όρος «οικονομική» ταυτίζεται περίπου με τον όρο «ορθολογική». Οι στοιχειώδεις γνώσεις οικονομικής επιστήμης που απαιτούνται, αποκτώνται κατά τη διάρκεια του μαθήματος. Το μάθημα

132

ξεκινά από τον Smith και τον Marx και φτάνει μέχρι τις σύγχρονες θεωρίες των Hayek, Posner, Williamson, των Κριτικών Μαρξιστών και των Μετα-μοντερνιστών. Η επιμέρους θεματολογία του μαθήματος περιλαμβάνει: Τη δημόσια επιλογή (public choice), με τη στενή έννοια οικονομική ανάλυση του δικαίου (economic analysis of law), τη θεσμική και νέο-θεσμική δι-καιο-οικονομική (institutional and neoinstitutional law and economics), τη συμπεριφορική δικαιο-οικονομική (behavioral law and economics) κα-θώς και τη διερεύνηση της σχέσης οικονομίας και δικαίου στις κριτικές με-λέτες για το δίκαιο (critical legal studies).

Πιο συγκεκριμένα εξετάζονται: α) Η σχέση δικαίου και οικονομικής αποτελεσματικότητας (το δίκαιο ως προϋπόθεση της λειτουργίας της οικο-νομίας της αγοράς αλλά και η ανάπτυξή του με βάση τις ανάγκες της αγο-ράς), όπως διαφορετικά προσεγγίζονται από τη σχολή της οικονομικής α-νάλυσης του δικαίου και τα νέο-θεσμικά οικονομικά, β) η πολιτική διαδι-κασία και τα προβλήματα αντιπροσώπευσης στις κοινοβουλευτικές δημο-κρατίες καθώς και οι δυσλειτουργίες από τη δράση οργανωμένων ομάδων πίεσης και από τη διόγκωση της γραφειοκρατίας, όπως εξετάζονται από τη δημόσια επιλογή και γ) η κριτική του δικαίου και των θεσμών ως αντανα-κλάσεων συγκεκριμένων κοινωνικών δομών, η σχέση της ιδεολογίας στη διαμόρφωση του δικαίου και η αποπροσδιοριστία στο δίκαιο ως αποτέλε-σμα της παράλληλης επιδίωξης της αποτελεσματικότητας και της κοινωνι-κής δικαιοσύνης, όπως εξετάζονται από τις νέες κριτικές, μεταμοντέρνες αλλά και από τις παλαιότερες θεσμικές θεωρίες.

6. ΕΝΟΤΗΤΑ ΠΟΙΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗ-ΜΩΝ

δ.μ.

1) Εγκληματολογία ................................................................... 4 (Γ΄ εξάμηνο, χειμερινό)

Διδάσκει: Μ. Αρχιμανδρίτου

Επαναληπτικό: Α. Πιτσελά/Μ. Αρχιμανδρίτου

Διδακτικά βιβλία: 1. Αλεξιάδης Στέργιος, Εγκληματολογία, 4η έκδοση, εκδόσεις Σάκ-

κουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2004.

133

2. Σπινέλλη Καλλιόπη, Εγκληματολογία. Σύγχρονες και παλαιότερες κατευθύνσεις, 2η Έκδοση, Εκδοτικός οίκος: Α. Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή 2005.

Κώδικας: Σ. Aλεξιάδη, Kείμενα Aντεγκληματικής Πολιτικής, εκδό-σεις Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη, Ε΄ έκδοση, 2006.

Ύλη: Aναπτύσσονται οι θεμελιώδεις έννοιες της εγκληματολογίας, οι θεωρη-

τικές ερμηνείες της εγκληματικής συμπεριφοράς και οι μέθοδοι εμπειρικής προσέγγισης του εγκληματικού φαινομένου. Eπίσης εξετάζονται η έκταση, δομή και πορεία ορισμένων κατ’ ιδίαν κατηγοριών εγκλημάτων, της συνο-λικής εγκληματικότητας καθώς και της εγκληματικότητας διαφόρων ομά-δων του πληθυσμού στον ελληνικό και διεθνή χώρο. Tελικά αναλύονται τα στρατηγικής και τακτικής υφής κοινωνικά μέτρα και οι κρατικές κυρώσεις που αποσκοπούν στον έλεγχο της εγκληματικότητας.

2) Σωφρονιστική ..................................................................... 4

(Γ΄ εξάμηνο, χειμερινό)

Διδάσκει: Μ. Αρχιμανδρίτου.

Επανάληψη: Α. Πιτσελά/ Μ. Αρχιμανδρίτου

Διδακτικά βιβλία: Συγγράμματα: Αλεξιάδης Στέργιος, Σωφρονιστική, Έκδοση 4η, εκδόσεις Σάκκουλα,

Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2001. Προτείνεται ένα μόνο σύγγραμμα διότι είναι το μόνο διδακτικό σύγ-

γραμμα που ανταποκρίνεται κατά τρόπο ολοκληρωμένο στο γνωστικό αντικείμενο του μαθήματος και καλύπτει ολόκληρο το μέρος της ύλης και του περιεχομένου του , όπως καθορίζεται στον Οδηγό Σπουδών σύμ-φωνα με το εγκεκριμένο πρόγραμμα Σπουδών του Τμήματος Νομικής

Κώδικας: Α. Πιτσελά, Διεθνή Κείμενα Σωφρονιστικής Πολιτικής, εκδόσεις Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη, 2003.

Ύλη: α) H σωφρονιστική επιστήμη και η εξέλιξή της (Σωφρονιστικά συστή-

ματα-Σύγχρονες κατευθύνσεις - H ιδιωτικοποίηση των φυλακών - Oι πλω-

134

τές φυλακές), β) Tο Eλληνικό Σωφρονιστικό Σύστημα (Yποδομή - Προσω-πικό - Mεταχείριση κρατουμένων - Eναλλακτικά μέτρα αντί της ποινής κα-τά της ελευθερίας - Δικαστικός έλεγχος του συστήματος), γ) H Σωφρονιστι-κή Στατιστική, δ) H προστασία των ατομικών δικαιωμάτων κατά την εκτέ-λεση της ποινής.

3) Δικαστική Ψυχολογία ......................................................... 4

(Ε΄ εξάμηνο, χειμερινό)

Διδάσκει: Α. Ζαχαριάδης.

Διδακτικά βιβλία: Συγγράμματα: 1. Ζησιάδης Βασίλειος, Η ψυχολογική θεώρηση της ποινικής δίκης,

5η έκδοση 2008, Εκδοτικός οίκος: Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2006.

2. Κοτσαλής Λεωνίδας-Μαργαρίτης Μιχαήλ, Δικαστική ψυχολογία, Εκδοτικός οίκος: Α. Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή 2007.

3. Φιλιππίδης Τηλέμαχος, Δικαστική ψυχολογία, Εκδοτικός οίκος: Αφοί Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 1993.

Ύλη: Ψυχολογικές έννοιες. Θεωρίες για την ποινή με ψυχολογικό περιεχόμε-

νο. Η ψυχολογία των προσώπων της ποινικής δίκης (των δικαστών, των ενόρκων, του κατηγορουμένου, των μαρτύρων, των συνηγόρων).

4) Ανακριτική .......................................................................... 4

(Δ΄ εξάμηνο, εαρινό)

Διδάσκει: – Α. Ζαχαριάδης.

Διδακτικά βιβλία: Συγγράμματα: 1. Σ. Αλεξιάδης Ανακριτική, 6η έκδοση, Εκδοτικός οίκος: Σάκκουλα,

Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2007. 2. Κουράκης Νέστωρ, Συμβολές στη μελέτη της Ανακριτικής, 2η έκ-

δοση, Εκδοτικός οίκος: Α. Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή 2005.

135

Ύλη: α) Η οργάνωση της ανάκρισης του εγκλήματος (μορφή, φορείς, διεθνής

συνεργασία), β) Η εξακρίβωση της ταυτότητας (προβλήματα, μέθοδοι), γ) Η έρευνα του τόπου του εγκλήματος και η συλλογή και αξιολόγηση των εν-δείξεων (αποτυπωμάτων, γραπτών πειστηρίων, μέσων τέλεσης του εγκλή-ματος), δ) Η ανάκριση των μαρτύρων, ε) Η πραγματογνωσύνη, στ) Η εξέ-ταση του κατηγορουμένου.

5) Ποινική Δικονομία - Ειδικές διαδικασίες ......................... 4

(Ζ΄ εξάμηνο, χειμερινό)

Διδάσκει: Α. Ζαχαριάδης

Διδακτικό βιβλίο:

Σύγγραμμα: 1α. Μαργαρίτης Λάμπρος-Καλφέλης Γρηγόριος, Ποινική δικονομία -

Ειδικές διαδικασίες, τόμος Α, Αυτόφωρο έγκλημα και αυτόφωρη διαδι-κασία-Αίτηση ακυρώσεως διαδικασίας και αποφάσεως, Εκδοτικός οίκος: Νομική Βιβλιοθήκη 1998.

1β. Μαργαρίτης Λάμπρος, Δίκη για Κακούργημα και Απών Κατηγο-ρούμενος, Άρθρα 432-435 ΚΠΔ, Εκδοτικός οίκος: Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα 2007.

Προτείνονται και τα δύο βιβλία, γιατί το περιεχόμενό τους δεν αλλη-λοκαλύπτεται και είναι και τα δύο αναγκαία για την αντιμετώπιση της ύλης του αυτόφωρου εγκλήματος και της απουσίας του κατηγορουμένου στην ποινική δίκη.

Άλλο βοήθημα ανταποκρινόμενο στη φύση και τις προδιαγραφές του μαθήματος δεν κυκλοφορεί

Ύλη: Eξετάζονται οι ειδικές ποινικές διαδικασίες, που χαρακτηρίζονται από

ορισμένες παρεκκλίσεις σε σχέση με την τακτική διαδικασία, οφειλόμενες σε διάφορους λόγους, κυριότεροι από τους οποίους είναι η αυτόφωρη κα-τάληψη ενός εγκλήματος, η αδυναμία του κατηγορουμένου να ειδοποιήσει το δικαστήριο για την απουσία του και η επίδοση σε πρόσωπα που χαρα-κτηρίζονται ως αγνώστου διαμονής. Tαυτόχρονα προδιαγράφεται και μία γενική προβληματική για την προσωρινή κράτηση για να αξιολογηθεί πληρέ-

136

στερα η πρόσφατη κατάργηση του επαχθούς τούτου μέτρου στα πλημμελήμα-τα. Επιπλέον ερευνώνται θέματα σχετιζόμενα με την εκτέλεση της ποινής

6) Δίκαιο των ανηλίκων .......................................................... 4

(Δ΄ εξάμηνο, Εαρινό)

Διδάσκουν: Αγγ. Πιτσελά/Μ. Αρχιμανδρίτου

Διδακτικά βιβλία: Συγγράμματα 1. Δημόπουλος Χ., Κοσμάτος Κων/νος, Δίκαιο Ανηλίκων, Εκδοτικός

οίκος: Α. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή 2006. 2. Κουράκης Νέστωρ, Δίκαιο παραβατικών ανηλίκων. Στο μεταίχμιο

ποινικού δικαίου και εγκληματολογίας, Εκδοτικός οίκος: Α. Ν. Σάκκου-λα, Αθήνα-Κομοτηνή 2004.

3. Πιτσελά Αγγελική, Η ποινική αντιμετώπιση της εγκληματικότητας των ανηλίκων, 6η έκδοση, εκδόσεις Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2008.

Κώδικας: A. Πιτσελά, Kείμενα Aντεγκληματικής Πολιτικής-Δίκαιο Aνηλίκων, εκδόσεις Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη, Δ΄ έκδοση, 2006.

Ύλη: Αναπτύσσονται οι ειδικές διατάξεις του ουσιαστικού, δικονομικού και

σωφρονιστικού ποινικού δικαίου των ανηλίκων. Επιχειρείται μια συγκριτι-κή ανάλυση της έκτασης, δομής και πορείας της εγκληματικότητας των α-νήλικων. Τελικά εξετάζονται μεταρρυθμιστικές προτάσεις για τη μεταχείρι-ση ανηλίκων δραστών εγκλημάτων ενόψει των πορισμάτων που απέφεραν διεθνείς εμπειρικές εγκληματολογικές έρευνες.

7) Στρατιωτικό Ποινικό Δίκαιο .............................................. 4

(Εαρινό προτείνεται στο στ΄ εξάμηνο)

Διδάσκει: Αδ. Παπαδαμάκης.

Διδακτικό βιβλίο: Σύγγραμμα: Παπαδαμάκης Αδάμ, Στρατιωτικό Ποινικό Δίκαιο, 6η έκδοση, εκδό-

σεις Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2008. Αιτιολογία:

137

Προτείνεται ένα μόνο σύγγραμμα, γιατί είναι το μόνο διδακτικό σύγ-γραμμα που ανταποκρίνεται κατά τρόπο ολοκληρωμένο στο γνωστικό αντικείμενο του μαθήματος και καλύπτει ολόκληρο το μέρος της ύλης και του περιεχομένου του, όπως καθορίζεται στον Οδηγό Σπουδών σύμ-φωνα με το εγκεκριμένο πρόγραμμα Σπουδών του Τμήματος Νομικής.

Κώδικας: Α. Παπαδαμάκη, Στρατιωτικός Ποινικός Κώδικας, ζ΄ έκ-δοση, εκδόσεις Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη, 2006.

Οι φοιτητές των άλλων τμημάτων (εκτός Νομικής) που θα επιλέξουν μάθημα Γενικής Επιλογής του Τομέα μας, μπορούν να επιλέξουν κάποιο σύγγραμμα από τα προτεινόμενα του διδάσκοντα.

Ύλη: Αναλύονται και συζητούνται βασικά στρατιωτικά εγκλήματα που απα-

σχολούν την πράξη, όπως η ανυποταξία, λιποταξία, ανυπακοή, πρόκληση ανικανότητας κ.λπ. Παράλληλα επισημαίνονται και συζητούνται σύγχρονα ζητήματα, όπως είναι: οι αντιρρησίες συνείδησης, η δεσμευτικότητα των παράνομων διαταγών, ο ρόλος του στρατευμένου στο πλαίσιο των συμμα-χικών συμπράξεων καθώς και η εμπλοκή του στρατιωτικού στα «εγκλήματα πολέμου». Τέλος διερευνώνται οι δικονομικές ιδιαιτερότητες του Στρ ΠΚ.

Τα Μαθήματα Ειδικής Επιλογής προσφέρονται και ως Μαθήμα-

τα Γενικής Επιλογής με τέσσερις (4) Διδακτικές Μονάδες. (Οι φοιτητές μπορούν να δηλώσουν τα μαθήματα αυτά ως Γενικής Ε-

πιλογής μόνον εάν δεν τα έχουν δηλώσει ως μαθήματα Ειδικής Επιλογής).

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΞΕΝΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ

Στόχος της διδασκαλίας των Ξένων Γλωσσών στο Α.Π.Θ. είναι η προοδευτική εξοικείωση των φοιτητών και φοιτητριών με την ειδική γλώσσα της επιστήμης τους, ώστε να κατανοούν τα επιστημονικά κείμε-να της ειδικότητας τους ενώ παράλληλα συμπληρώνονται και εμπεδώνο-νται οι γενικές γνώσεις της γλώσσας.

Οι φοιτητές έχουν την ευχέρεια να επιλέξουν μια από τις παρακάτω ξένες γλώσσες: Αγγλικά, Γαλλικά, Γερμανικά, Ιταλικά.

Επίσης προβλέπονται και Ρωσικά τα οποία δεν θα διδαχτούν κατά το Πανεπιστημιακό έτος 2010-2011.

Η ξένη γλώσσα διδάσκεται τρεις (3) ώρες την εβδομάδα.

138

Οι σπουδές στην ξένη γλώσσα χωρίζονται σε τέσσερις (4) κύκλους: Α΄ Κύκλος: α΄ + β΄ εξάμηνο, Β΄ Κύκλος: γ΄+ δ΄ εξάμηνο, Γ΄ Κύκλος: ε΄ + στ΄ εξάμηνο, Δ΄ Κύκλος: ζ΄ + η΄ εξάμηνο.

ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ - ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ

Το μάθημα εξετάζεται: Στο τέλος κάθε εαρινού εξαμήνου στην αντίστοιχη διδακτέα ύλη. Οι σπουδές στην ξένη γλώσσα δεν είναι υποχρεωτικές. Ο βαθμός της εξέτασης της ξένης γλώσσας δεν συνυπολογίζεται στο

βαθμό του πτυχίου, μπορεί όμως να αναγραφεί χωριστά στο Πιστοποιη-τικό Σπουδών αν το επιθυμεί ο ενδιαφερόμενος.

– Οι φοιτητές που θα επιλέξουν το μάθημα της ξένης γλώσσας και στους τέσσερις (4) κύκλους απαλλάσσονται:

1) Από τυχόν εξετάσεις στο μάθημα αυτό για τη συμμετοχή τους σε Προγράμματα Ανταλλαγών με ξένα Πανεπιστήμια και

2) Από τις εξετάσεις στο μάθημα αυτό για την εισαγωγή τους στη βαθμίδα των Μεταπτυχιακών Σπουδών.

– Οι φοιτητές της βαθμίδας των Μεταπτυχιακών Σπουδών υποχρεού-νται να παρακολουθήσουν μία από τις ξένες γλώσσες Αγγλική, Γαλλική, Γερμανική και Ιταλική, σύμφωνα με το ειδικό πρόγραμμα των Μεταπτυ-χιακών Σπουδών του Τμήματος.

ΚΑΝΟΝΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΛΗΨΗ ΠΤΥΧΙΟΥ ΑΠΟ ΦΟΙΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΠΑΡΑ-ΠΑΝΩ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ

1. Για τη λήψη πτυχίου του Τμήματος της Νομικής, ο φοιτητής οφείλει να συγκεντρώσει 240 διδακτικές μονάδες (δ.μ.). Από αυτές οι 182 δ.μ. αντιστοιχούν στα μαθήματα που είναι υποχρεωμένος να παρακολουθήσει οπωσδήποτε, και οι 58 δ.μ. στα μαθήματα επιλογής που καλύπτουν, σύμ-φωνα με το νόμο, το 1/4 του προγράμματος τόσο σε απόλυτο αριθμό όσο και σε αριθμό δ.μ. και υποδιαιρούνται σε μαθήματα ειδικής επιλογής [συ-νολικά εννέα (9) (ένα από κάθε ενότητα) με σύνολο δ.μ. 38] και σε μαθή-ματα γενικής επιλογής [συνολικά πέντε (5), με σύνολο δ.μ. 20].

2. Η διάρκεια των σπουδών δεν μπορεί να είναι μικρότερη από οκτώ (8) εξάμηνα. Κάθε εξάμηνο έχει από 11-13 εβδομάδες διδασκαλίας.

139

5. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ

Αφορά τους φοιτητές που γράφηκαν: α) Μέχρι και το Παν/κό έτος 1992-93, β) Σ το Γ ΄, Ε ΄ κ αι Ζ ΄ εξάμηνο κ ατά τ ο Π αν/κό έ τος 1 993-94 με

μετεγγραφή ή κατάταξη, γ) Με μετεγγραφή ή κατάταξη στο Ε΄ και Ζ΄ εξάμηνο κατά το

Παν/κό έτος 1994-95 και δ) Στο Ζ΄ και Η΄ εξάμηνο κατά το Παν/κό έτος 1995-96 με κατάτα-

ξη).

ΠΙΝΑΚΑΣ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ

Ι) ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ (ώρες 123, δ.μ.184) Ώρες δ. μ. 1. ΥΒ 01 Γενικές Αρχές του Αστικού Δικαίου (με γενι-

κότερη εισαγωγή στο δίκαιο και τη μεθοδολο-γία του .............................................................. 3 ......... 4

2. ΥΒ 16 Διοικητικό Δικονομικό Δίκαιο ........................ 3 ......... 4 3. ΥΒ 17 Φορολογικό Δίκαιο (Γενικό - Ειδικό)............... 3 ......... 4 4. ΥΟ 02 Ενοχικό Δίκαιο (Γενικό Μέρος) ...................... 5 ......... 8 5. ΥΟ 03 Ενοχικό Δίκαιο (Ειδικό Μέρος) ....................... 4 ......... 6 6. ΥΟ 04 Εμπράγματο Δίκαιο ......................................... 4 ......... 6 7. ΥΟ 05 Οικογενειακό Δίκαιο ....................................... 4 ......... 6 8. ΥΟ 06 Κληρονομικό Δίκαιο ........................................ 4 ......... 6 9. ΥΟ 07 Αστικό Δικονομικό Δίκαιο (Γενικό Μέρος-

Απόδειξη) ......................................................... 6 ......... 9 10. ΥΟ 08 Αστικό Δικονομικό Δίκαιο α) Ένδικα μέσα β) Αναγκαστική εκτέλεση) (ενιαίο μάθημα) ..... 5 ......... 8 11. ΥΟ 09 Εργατικό Δίκαιο (ατομικό και συλλογικό) ...... 4 ......... 6 12. ΥΟ 10 Εμπορικό Δίκαιο, Στοιχεία Χερσαίου και Θα-

λασσίου Εμπορίου και Δίκαιο Ανταγωνισμού .. 5 ......... 8 13. ΥΟ 11 Δίκαιο των Εμπορικών Εταιριών .................... 5 ......... 8 14. ΥΟ 12 Δίκαιο των Εμπορικών Δικαιοπραξιών. Αξιό-

γραφα. Ασφαλιστικό ....................................... 5 ......... 8

140

15. ΥΟ 13 Συνταγματικό Δίκαιο (θεμελιώδεις έννοιες -μορφή του ισχύοντος πολιτεύματος - όργανα και λειτουργίες του κράτους ........................... 5 ......... 8

16. ΥΟ 14 Συνταγματικές Ελευθέριες .............................. 3 ......... 4 17. ΥΟ 15 Διοικητικό Δίκαιο (Γενικό Μέρος) ................. 4 ......... 6 18. ΥΟ 18 Ουσιαστικό Ποινικό Δίκαιο (Γενικό Μέρος) .... 4 ......... 6 19. ΥΟ 19 Ουσιαστικό Ποινικό Δίκαιο (Ειδικό Μέρος) .... 4 ......... 6 20. ΥΟ 20 Γενική Θεωρία της Ποινής και Στοιχεία Σω-

φρονιστικού Δικαίου ....................................... 4 ......... 6 21. ΥΟ 21 Ποινική Δικονομία ......................................... 5 ......... 8 22. ΥΟ 22 Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο I (Γενικό Μέρος) ...... 4 ......... 6 23. ΥΟ 23 Ιδιωτικό Διεθνές Δίκαιο .................................. 3 ......... 4 24. ΥΒ 25 Ιστορία Ελληνικού και Ρωμαϊκού Δικαίου ..... 4 ......... 6 25. ΥΟ 24 Εισαγωγή στην Οργάνωση της Διεθνούς Κοι-

νωνίας ............................................................ 2 ..........4

(Μόνον για όσους γράφηκαν μέχρι το Παν/κό έτος 1991-92)

26. ΥΟ 27 Ειδικά Μαθήματα Εμβάθυνσης στο Αστικό και Αστικό Δικονομικό Δίκαιο εν γένει: α) Ενότητα Ι, με κύριο βάρος στο Αστικό Δίκαιο [δύο (2) συνεχή δίωρα: 1,5x2=3 ώρες], β) Ε-νότητα ΙΙ με κύριο βάρος στο Αστικό Δικονο-μικό Δίκαιο [δύο (2) συνεχή δίωρα: 1,5x2=3 ώρες] ............................................................... 6 ......... 9

27. ΥΟ 28 Ειδικά Μαθήματα Εμβάθυνσης στο Εμπορικό Δίκαιο (ώρες 1,5x2) ........................................ 3 ......... 4

28. ΥΟ 29 Ειδικά Μαθήματα Εμβάθυνσης στο Συνταγ-ματικό και Διοικητικό Δίκαιο (ώρες 1,5x2) .... 3 ......... 4

29. ΥΟ 30 Ειδικά Μαθήματα Εμβάθυνσης στο Ποινικό και Ποινικό Δίκαιο και στην Ποινική Δικονο-μία (ώρες 1,5x2) .............................................. 3 ......... 4

30. ΥΟ 31 Πτωχευτικό Δίκαιο ......................................... 2 ......... 4 31. ΥΟ 32 Δίκαιο της Δικαιοπραξίας ............................... 3 ......... 4 32. ΥΟ 33 Δίκαιο της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης .................... 3 ......... 4

Σύνολο .................................................................................... 123 ..... 184

141

ΙΙ. ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΕΙΔΙΚΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ (ώρες 23 - δ.μ. 34)

(ένα από κάθε ενότητα)

Α. Ενότητα Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών

Το ένα από τα ακόλουθα μαθήματα ώρες - δ.μ.

1. ΕΕ 51 Πολιτική Επιστήμη ......................................... 3 ......... 4 2. ΕΕ 53 Ιστορία των Νεοελληνικών Πολιτικών και

Συνταγματικών Θεσμών .................................. 3 ......... 4

Β. Ενότητα Οικονομικών Επιστημών - Κοινωνιολογίας

Το ένα από τα ακόλουθα μαθήματα 1. ΕΕ 71 Γενική Κοινωνιολογία .................................... 2 ......... 4 2. ΕΕ 72 Στοιχεία Οικονομικής Επιστήμης..................... 2 ......... 4

Γ. Ενότητα Ιστορίας, Φιλοσοφίας και Κοινωνιολογίας του Δικαίου

Το ένα από τα ακόλουθα μαθήματα 1. ΕΕ 41 Εισηγήσεις Ρωμαϊκού Δικαίου (περιλαμβά-

νουν το Βυζαντινορωμαϊκό και το μεταβυζα-ντινό Δίκαιο ..................................................... 4 ......... 6

2. ΕΕ 42 Εκκλησιαστικό Δίκαιο ................................... 4 ......... 6 3. ΕΕ 43 Φιλοσοφία Μεθοδολογία του Δικαίου ............ 4 ......... 6 4. ΕΕ 44 Κοινωνιολογία του Δικαίου 4 ............ 6

Δ. Ενότητα Οικονομικού Δικαίου

Το ένα από τα ακόλουθα μαθήματα 1. ΕΕ 21 Διοικητικό Οικονομικό Δίκαιο ....................... 3 ......... 4 2. ΕΕ 22 Ποινικό Οικονομικό Δίκαιο ........................... 3 ......... 4 3. ΕΕ 24 Δίκαιο Παρεμβατισμού Στην Επιχείρηση ....... 3 ......... 4

Ε. Ενότητα Εργατικού και Κοινωνικού Δικαίου

Το ένα από τα ακόλουθα μαθήματα 1. ΕΕ 11 Συλλογικές Σχέσεις Εργασίας: Συλλογικές Δι-

αφορές ............................................................. 4 ......... 6 2. ΕΕ 12 Συλλογικές Σχέσεις Εργασίας: Δίκαιο της Εκ-

μετάλλευσης .................................................... 4 ......... 6

142

ΣΤ. Ενότητα Δημοσίου Δικαίου

Το ένα από τα ακόλουθα μαθήματα 1. ΕΕ 61 Υπαλληλικό Δίκαιο - Δίκαιο της Παιδείας ..... 3 ......... 4 2. ΕΕ 62 Δίκαιο Περιβάλλοντος - Χωροταξικό και Πο-

λεοδομικό Δίκαιο ............................................. 3 ......... 4

Ζ. Ενότητα Διεθνών Σπουδών

Το ένα από τα ακόλουθα μαθήματα 1. ΕΕ 32 Διεθνές Οικονομικό Δίκαιο ............................ 4 ........ 6 2. ΕΕ 33 Εισαγωγή στο Συγκριτικό Δίκαιο ................... 4 ........ 6 3. ΕΕ 34 Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο ΙΙ (Εδικό Μέρος) ..... 4 ........ 6 4. ΕΕ 35 Ειδικά Μαθήματα Δικαίου της Ευρωπαϊκής

΄Ενωσης .......................................................... 4 ........ 6

ΙΙΙ. ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ (δ.μ. 30)

Τις υπόλοιπες 30 δ.μ. που λείπουν για τη συμπλήρωση των 248 δ.μ. που χρειάζεται για τη λήψη του πτυχίου, ο φοιτητής οφείλει να τις συ-μπληρώσει επιλέγοντας πέντε (5) μαθήματα που χρειάζονται για το σκο-πό αυτό από τις ακόλουθες ενότητες μαθημάτων (από μία ή από όλες τις ενότητες)

Α. Ενότητα Αστικού, Αστικού Δικονομικού και Εργατικού Δικαίου

ώρες δ.μ. 1. ΓΕΑ 9 Δικονομικό Διεθνές Δίκαιο ............................ 4 ......... 6 2. ΓΕΑ 9 Εισαγωγή στο Αστικό, Αστικό Δικονομικό

και Εργατικό Δίκαιο των χωρών μελών της Ε.Ο.Κ. ............................................................. 4 ......... 6

3. ΓΕΕ 3 Ειδικά Θέματα Αστικού Δικονομικού Δικαίου Ι (Εκούσια Δικαιοδοσία, ιδίως σε Θέματα Οι-κογενειακού και Κληρονομικού Δικαίου) ...... 4 ......... 6

4. ΓΕΕ 4 Ειδικά Θέματα Αστικού Δικονομικού Δικαίου ΙΙ (Ειδικές Διαδικασίες - Ασφαλιστικά μέτρα) .... 4 ......... 6

5. ΓΕΕ 5 Δίκαιο των Κοινωνικών Ασφαλίσεων ............ 4 ......... 6

143

6. ΓΕΕ 8 Ειδικά Θέματα Αστικού Δικαίου Ι (Σύγχρονα θέματα Αστικού Δικαίου)................................. 4 ......... 6

Β. Ενότητα Δημοσίου Δικαίου και Πολιτικής Επιστήμης

ώρες δ.μ. 1. ΓΕ 52 Πολιτειολογία-Μεταμορφώσεις της Δημοκρα-

τίας .................................................................. 4 ......... 6 2. ΓΕΒ 1 Σύγχρονα Θέματα Συνταγματικού Δικαίου (Δί-

καιο των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης) ........ 4 ......... 6 3. ΓΕΒ 2 Πολίτευμα και Κομματικοί Σχηματισμοί στη

Σύγχρονη Ελλάδα ............................................ 4 ......... 6 4. ΓΕΒ 3 Ειδικά Θέματα Φορολογικού Δικαίου ............ 4 ......... 6 5. ΓΕΒ 4 Πολιτική Κοινωνιολογία .................................. 4 ......... 6 6. ΓΕΒ 5 Ιστορία των Σύγχρονων Πολιτικών Θεσμών

της Ευρώπης ..................................................... 4 ......... 6 7. ΓΕΒ 6 Διοικητική Επιστήμη ....................................... 4 ......... 6 8. ΓΕΒ 7 Δίκαιο Κρατικού Προϋπολογισμού και Στοι-

χεία Δημόσιας Οικονομίας .............................. 4 ......... 6 9. ΓΕΒ 8 Εκλογικό και Κοινοβουλευτικό Δίκαιο ........... 4 ......... 6 10. ΓΕΒ 9 Δίκαιο Διοικητικών Συμβάσεων .................... 4 ......... 6

Γ. Ενότητα Διεθνών Νομικών Σπουδών

ώρες δ.μ. 1. ΓΕΔ 1 Διεθνείς Σχέσεις ............................................. 4 ......... 6 2. ΓΕΔ 2 Διπλωματική Ιστορία ...................................... 4 ......... 6 3. ΓΕΔ 3 Διεθνείς Θεσμοί ............................................... 4 ......... 6 4. ΓΕΔ 6 Ειδικά Μαθήματα Δημοσίου Διεθνούς Δικαί-

ου (Διεθνές Ανθρωπιστικό Δίκαιο) ................. 4 ......... 6 5. ΓΕΔ 5 Σύγχρονα Διεθνή Θέματα και Ελληνική Εξω-

τερική Πολιτική ............................................... 4 ......... 6 6. ΓΕΔ 05 Διεθνές Ομοιόμορφο Δίκαιο ........................... 4 ......... 6 7. ΓΕΔ 7 Δίκαιο Καταστάσεως Αλλοδαπών .................. 4 ......... 6 8. ΓΕΓ 6 Κυπριακό Δίκαιο ............................................. 4 ......... 6 9. ΓΕΕ 6 Διεθνές και Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Δίκαιο ..... 4 ......... 6

144

10. ΓΕ 500 Η Προστασία των Δικαιωμάτων του Ανθρώ-που στην Ευρωπαϊκή ΄Εννομη Τάξη (΄Εδρα Jean Monnet) ................................................... 4 ........ 6

11. ΓΕΔ 10 Δίκαιο των Εξωτερικών Σχέσεων της Ευρω-παϊκής ΄Ενωσης ............................................... 4 ........ 6

12. ΓΕΕ 25 International Trade Law (GATT/WTO LAW) .. 4 ........ 6

Δ. Ενότητα Εμπορικού και Οικονομικού Δικαίου

1. ΓΕΓ 1 Δίκαιο Μεταφοράς και Αεροπορικό Δίκαιο ... 4 ........ 6 2. ΓΕΓ 3 Ειδικοί Θεσμοί Ναυτικού Δικαίου .................. 4 ........ 6 3. ΓΕΓ 4 Λογιστική των Εμπορικών Εταιριών .............. 4 ........ 6 4. ΓΕΓ 5 Δίκαιο του Διεθνούς Εμπορίου ....................... 4 ........ 6 5. ΓΕΓ 7 Τραπεζικό Δίκαιο ............................................ 6. ΓΕΔ 8 Ευρωπαϊκό Εμπορικό Δίκαιο .......................... 4 ........ 6

Ε. Ενότητα Ιστορίας, Φιλοσοφίας και Κοινωνιολογίας του Δικαίου

1. ΓΕΖ 1 Ιστορία και Εισηγήσεις Ελληνικού Δικαίου ... 4 ........ 6 2. ΓΕΖ 4 Ηλεκτρονική Επεξεργασία του Δικαίου ......... 4 ........ 6

ΣΤ. Ενότητα Ποινικών και Εγκληματολογικών Επιστημών

1. ΓΑΑ 1 Ειδικά Μαθήματα Ποινικού Δικαίου .............. 4 ........ 6 2. ΓΕΑ 1 Ανακριτική ...................................................... 4 ........ 6 3. ΓΕΑ 2 Ειδικοί Ποινικοί Νόμοι ................................... 4 ........ 6 4. ΓΕΑ 4 Ποινική Δικονομία: Ειδικές Διαδικασίες ........ 4 ........ 6 5. ΓΕΑ 6 Δικαστική Ψυχολογία ..................................... 4 ........ 6 6. ΓΕΑ 8 Στρατιωτικό Ποινικό Δίκαιο ........................... 4 ........ 6 7. ΓΕΑ 10 Σωφρονιστική ................................................. 4 ........ 6 8. ΓΕΑ 11 Εγκληματολογία .............................................. 4 ........ 6 9. ΓΕΑ 9 Δίκαιο των Ανηλίκων ..................................... 4 ........ 6

Σημείωση: Για τους φοιτητές του παλιού προγράμματος που επιθυ-μούν να επιλέξουν τα μαθήματα του Στρατιωτικού Ποινικού Δικαίου, των Ειδικών Ποινικών Νόμων, των Ειδικών μαθημάτων Ποινικού Δι-καίου, της Εγκληματολογίας, της Σωφρονιστικής, της Ανακριτικής, της Δικαστικής Ψυχολογίας, και του Δικαίου των Ανηλίκων ο Τομέας

145

αποφάσισε πως μπορούν αφού το δηλώσουν να το παρακολουθήσουν μαζί με τους φοιτητές του νέου προγράμματος.

IV. ΚΑΝΟΝΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΛΗΨΗ ΤΟΥ ΠΤΥΧΙΟΥ ΑΠΟ ΦΟΙΤΗΤΕΣ

ΤΗΣ ΠΑΡΑΠΑΝΩ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ 1. Για τη λήψη πτυχίου του Τμήματος της Νομικής, ο φοιτητής οφεί-

λει να συγκεντρώσει 248 διδακτικές μονάδες (δ.μ.). Από αυτές οι 184 δ.μ. αντιστοιχούν στα μαθήματα που είναι υποχρεωμένος να παρακολου-θήσει οπωσδήποτε, και οι 64 δ.μ. στα μαθήματα επιλογής που καλύπτουν, σύμφωνα με το νόμο, το 1/4 του προγράμματος τόσο σε απόλυτο αριθμό όσο και σε αριθμό δ.μ. και υποδιαιρούνται σε μαθήματα ειδικής επιλογής [συνολικά επτά (7) (ένα από κάθε ενότητα) με σύνολο δ.μ. 34] και σε μα-θήματα γενικής επιλογής [συνολικά πέντε (5), με σύνολο δ.μ. 30].

2. Η διάρκεια των σπουδών δεν μπορεί να είναι μικρότερη από οκτώ (8) εξάμηνα. Κάθε εξάμηνο έχει από 11 - 13 εβδομάδες διδασκαλίας.

146

6. ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ (παλαιό πρόγραμμα)

Α΄ Εξάμηνο

1. Γενικές Αρχές Αστικού Δικαίου ........................................... 3 ....... 4 2. Ιστορία του Ελληνικού και του Ρωμαϊκού Δικαίου ............... 4 ....... 6 3. Συνταγματικό Δίκαιο .............................................................. 5 ....... 8 4. Δίκαιο της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης ........................................... 3 ....... 4 5. Μάθημα ειδικής επιλογής της ενότητας Κοινωνικών και Πο-λιτικών επιστημών .................................................................. 3 ....... 4

6. Μάθημα ειδικής επιλογής της ενότητας Οικονομικής Επι-στήμης - Κοινωνιολογίας ....................................................... 2 ....... 4

Σύνολο ....................................................................................... 20 ..... 30

Β΄ Εξάμηνο

1. Οικογενειακό Δίκαιο .............................................................. 4 ........ 6 2. Διοικητικό Δίκαιο (γενικό μέρος) ......................................... 5 ........8 3. Ουσιαστικό Ποινικό Δίκαιο (γενικό μέρος) ........................... 4 ....... 6 4. Δίκαιο της Δικαιοπραξίας ...................................................... 3 ....... 4 5. Μάθημα Γενικής Επιλογής .................................................... 4 ....... 6

Σύνολο ...................................................................................... 20 ..... 30

Γ΄ Εξάμηνο

1. Ενοχικό Δίκαιο (γενικό μέρος) ............................................... 5 ....... 8 2. Εμπράγματο Δίκαιο ............................................................... 4 ....... 6 3. Στοιχεία Χερσαίου και Θαλάσσιου Εμπορίου και Δίκαιο Α-νταγωνισμού .......................................................................... 5 ....... 8

4. Γενική Θεωρία της Ποινής και Στοιχεία Σωφρονιστικού Δι-καίου ...................................................................................... 4

5. Μάθημα Γενικής Επιλογής ..................................................... 4 ....... 6

Σύνολο ...................................................................................... 22 ..... 34

Δ΄ Εξάμηνο

1. Ενοχικό Δίκαιο (ειδικό μέρος) ............................................... 4 ....... 6 2. Δίκαιο Εμπορικών Εταιρειών ................................................ 5 ....... 8 3. Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο Ι (γενικό μέρος) .............................. 4 ....... 6

147

4. Μάθημα ειδικής επιλογής ενότητας Ιστορίας, Φιλοσοφίας και Κοινωνιολογίας του Δικαίου ........................................... 4 ....... 6

5. Μάθημα ειδικής επιλογής της ενότητας Οικονομικού Δικαίου ....... 3 6. Μάθημα Γενικής Επιλογής ..................................................... 4 ....... 6

Σύνολο ........................................................................................ 24 ..... 36

Ε΄ Εξάμηνο

1. Κληρονομικό Δίκαιο ............................................................. 4 ....... 6 2. Αστικό Δικονομικό Δίκαιο (γενικό μέρος - Απόδειξη) .......... 6 ....... 9 3. Εργατικό Δίκαιο ..................................................................... 4 ....... 6 4. Ουσιαστικό Ποινικό Δίκαιο ( ειδικό μέρος) ........................... 4 ....... 6 5. Ποινική Δικονομία ................................................................. 5 ....... 8

Σύνολο ....................................................................................... 23 ...... 35

Στ΄ Εξάμηνο

1. Δίκαιο Εμπορικών Δικαιοπραξιών. Αξιόγραφα - Ασφαλιστι-κό Δίκαιο ................................................................................ 4 ....... 6

2. Μάθημα ειδικής επιλογής της ενότητας Εργατικού και Κοι-νωνικού Δικαίου ..................................................................... 4 ....... 6

3. Διοικητικό Δικονομικό Δίκαιο ............................................... 3 ....... 4 4. Συνταγματικές Ελευθερίες ...................................................... 3 ....... 4 5. Φορολογικό Δίκαιο (γενικό - ειδικό) ...................................... 3 ....... 4 6. Μάθημα Γενικής Επιλογής ..................................................... 4 ....... 6

Σύνολο ........................................................................................ 21 ..... 30

Ζ΄ Εξάμηνο

1. Αστικό Δικονομικό Δίκαιο (ένδ. μέσα - αν. εκτέλεση) .......... 5 ....... 8 2. Μάθημα ειδικής επιλογής της ενότητας Δημοσίου Δικαίου ... 3 ....... 4 3. Μάθημα ειδικής επιλογής της ενότητας Διεθνών Νομικών Σπουδών ................................................................................. ....... 4

4. Πτωχευτικό Δίκαιο ................................................................. 2 ....... 4 5. Ειδικά Μαθήματα Εμβάθυνσης στο Ποινικό Δίκαιο και στην Ποινική Δικονομία .................................................................. 3 ....... 4

6. Ειδικά Μαθήματα Εμβάθυνσης στο Συνταγματικό και το Δι-οικητικό Δίκαιο ..................................................................... 3 ....... 4

Σύνολο ........................................................................................ 20 ...... 30

148

Η΄ Εξάμηνο

1. Ειδικά Μαθήματα Εμβάθυνσης στο Αστικό και στο Αστικό Δικονομικό Δίκαιο εν γένει: α) Ενότητα Ι, με κύριο βάρος το Αστικό Δίκαιο, β) Ενότητα ΙΙ, με κύριο βάρος στο Αστικό Δικονομικό Δίκαιο .................................................................

2. Ειδικά Μαθήματα Εμβάθυνσης στο Εμπορικό Δίκαιο ........... 3 ....... 4 3. Ιδιωτικό Διεθνές Δίκαιο ......................................................... 3 ....... 4 4. Μάθημα Γενικής Επιλογής .................................................... 4 ....... 6

Σύνολο ....................................................................................... 16 ......23 Διδασκαλία Ξένης Γλώσσας Ισχύουν ανάλογα με τα αναφερόμενα για τους φοιτητές του νέου

προγράμματος σπουδών.

149

7. ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ

Η Γενική Συνέλευση του Τμήματος Νομικής του Αριστοτελείου Πα-νεπιστημίου Θεσσαλονίκης, έχοντας υπόψη:

1) Τις διατάξεις των άρθρων 24 και 25 του ν. 1268/82 «Για τη δομή και λειτουργία των ανωτάτων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων»,

2) Τις βασικές αρχές του προγράμματος σπουδών που ψηφίστηκε από αυτήν κατά τις συνεδριάσεις της αριθμ. 14/21-6-1983, 91/30-5-1989 και 113/25-6-1991,

3) Την απόφαση της Συγκλήτου αριθμ. 2437/23-12-1983, Αποφασίζει:

Α΄ ΚΕΦΑΛΑ Ι Ο

ΣΥΣΤΗΜΑ ΚΑΙ ΧΡΟΝΙΚΗ ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΤΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ

Τρόπος σπουδών

1. Οι σπουδές στο τμήμα Νομικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης διεξάγονται με βάσει το σύστημα των εξαμηνιαίων μαθη-μάτων και της ελεύθερης επιλογής, από τους φοιτητές, του αριθμού των μαθημάτων του προγράμματος σπουδών (υποχρεωτικών και κατ’ επιλο-γή) που επιθυμούν να παρακολουθήσουν κάθε εξάμηνο καθώς και της χρονικής σειράς της παρακολούθησής τους, με την επιφύλαξη των διατά-ξεων που ακολουθούν.

2. Δεν υπάρχουν στο πρόγραμμα σπουδών μαθήματα προαπαιτούμε-να σε σχέση με άλλα, άρα ούτε υποχρεωτική αλληλουχία μεταξύ ορισμέ-νων μαθημάτων, με την έννοια της § 4 του άρθρου 24 του ν. 1268 /1982.

Ο κανόνας αυτός ισχύει και για τα ειδικά μαθήματα εμβάθυνσης στα βασικά μαθήματα του προγράμματος σπουδών.

ΑΡΘΡΟ 2ο Χρονική διάρκεια

Το εκπαιδευτικό έργο κάθε ακαδημαϊκού έτους, όπως το τελευταίο αυτό καθορίζεται στην § 1 του άρθρου 25 του ν. 1268/1982, διαρθρώνε-ται χρονικά σε δύο (2) ακαδημαϊκά εξάμηνα, το χειμερινό και το εαρινό, που οι ημερομηνίες έναρξης και λήξης τους καθορίζονται κάθε φορά με απόφαση της Συγκλήτου, σύμφωνα με την § 6 του ν. 1268/1982.

150

ΑΡΘΡΟ 3ο Επιλογή μαθημάτων

1. Το αργότερο ως την έναρξη του κάθε εξαμήνου οι φοιτητές υπο-βάλλουν στη Γραμματεία του Τμήματος ‘δήλωση’ που περιέχει τα μαθή-ματα (υποχρεωτικά, ειδικής επιλογής και γενικής επιλογής) του προ-γράμματος σπουδών, τα οποία επιθυμούν να παρακολουθήσουν κατά το συγκεκριμένο ακαδημαϊκό εξάμηνο. Με την επιφύλαξη του περιορισμού της § 2 του άρθρου 24 του ν. 1268/1982, οι φοιτητές δεν δεσμεύονται από τις υποδείξεις του ενδεικτικού προγράμματος ως προς το ποια και πόσα μαθήματα επιλέγουν για κάθε ακαδημαϊκό εξάμηνο. Δεν μπορούν όμως να επιλέξουν για ένα συγκεκριμένο ακαδημαϊκό εξάμηνο περισσό-τερα από δώδεκα (12) μαθήματα (Γ.Σ. 61/86). Σε περίπτωση που δεν υ-ποβάλλεται η δήλωση του πρώτου εδαφίου ο φοιτητής θεωρείται ότι επέ-λεξε να παρακολουθήσει τα μαθήματα του ενδεικτικού προγράμματος του εξαμήνου το οποίο διανύει χρονικώς από τότε που εισήχθη στο Πα-νεπιστήμιο. Για τα μαθήματα όμως του ή των χρονικώς προηγούμενων εξαμήνων, στα οποία έχει τυχόν αποτύχει οφείλει να υποβάλει δήλωση.

2. Η προθεσμία του πρώτου εδαφίου της προηγούμενης παραγράφου ισχύει και για τα μαθήματα που τυχόν παρακολούθησε ο φοιτητής κατά το αμέσως προηγούμενο εξάμηνο και που τα αποτελέσματα της εξέτασής τους δεν έχουν ακόμα εκδοθεί κατά τη λήξη της. Η σχετική δήλωση υπο-βάλλεται στην περίπτωση αυτή με την επιφύλαξη να ισχύει μόνον αν το αποτέλεσμα είναι απορριπτικό.

3. Η εγγραφή, γίνεται, για το κάθε ακαδημαϊκό εξάμηνο, σε μαθήμα-τα και όχι στο εξάμηνο καθαυτό σαν σύνολο.

4. Οι δηλώσεις εγγραφής στα μαθήματα που επιλέγονται από τον κά-θε φοιτητή για συγκεκριμένο κάθε φορά ακαδημαϊκό εξάμηνο καταχωρί-ζονται από τη Γραμματεία του Τμήματος στην ατομική μερίδα του. Εφό-σον είναι εφικτό, η καταχώριση γίνεται με το μηχανογραφικό σύστημα μέσω ηλεκτρονικού υπολογιστή.

ΑΡΘΡΟ 4ο Προϋποθέσεις διδασκαλίας μαθημάτων

1. Η διεξαγωγή της διδασκαλίας ενός μαθήματος επιλογής (γενικής ή ειδικής) είναι υποχρεωτική για τους Τομείς, εφόσον εγγραφούν για την παρακολούθησή του τουλάχιστον τριάντα (30) φοιτητές. Οι Τομείς όμως

151

δικαιούνται να αποφασίσουν τη διδασκαλία οποιουδήποτε μαθήματος ε-πιλογής και με λιγότερους από τους τριάντα φοιτητές, εφόσον διαθέτουν το κατάλληλο διδακτικό προσωπικό και υπάρχουν διαθέσιμες αίθουσες διδασκαλίας.

2. Σε περίπτωση που δεν υπάρχει τέτοια απόφαση για ορισμένο μά-θημα, η προθεσμία του πρώτου εδαφίου της πρώτης § του άρθρου 3 πα-ρατείνεται κατά μία εβδομάδα και ο φοιτητής που έχει επιλέξει το μάθη-μα που δεν συγκέντρωσε τον αριθμό των τριάντα δηλώσεων δικαιούται, μέσα στη νέα προθεσμία, να επιλέξει άλλο μάθημα, από αυτά που έχουν συγκεντρώσει τον απαιτούμενο αριθμό.

ΑΡΘΡΟ 5ο Ενημέρωση φοιτητών

1. Για την ενημέρωση των φοιτητών σχετικά με το σύστημα σπουδών που καθιερώνεται από το πρόγραμμα σπουδών του Τμήματος και τις βα-σικές αρχές του, το νόημα του ενδεικτικού προγράμματος, το περιεχόμε-νο και τη σημασία των μαθημάτων επιλογής και το σύστημα ελέγχου των γνώσεων που καθιερώνεται από το νόμο και τον παρόντα κανονισμό, κα-θώς και για την καθοδήγησή τους σε όλα τα προβλήματα των σπουδών τους, κάθε Τομέας ορίζει από ένα Σύμβουλο Σπουδών, που είναι υπο-χρεωμένος μαζί με έναν από τους εκπροσώπους των φοιτητών στον Το-μέα να δέχεται τους φοιτητές σε ακρόαση τουλάχιστον μία ημέρα την ε-βδομάδα, επί μία ώρα.

Β ΄ ΚΕΦΑΛΑ Ι Ο

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ

ΑΡΘΡΟ 6ο Χρόνος και πρόγραμμα διδασκαλίας

1. Η διδασκαλία όλων των υποχρεωτικών μαθημάτων και των μαθη-μάτων ειδικής επιλογής του προγράμματος γίνεται υποχρεωτικά και κατά τα δύο εξάμηνα του ακαδημαϊκού έτους.

2. Η διδασκαλία των υποχρεωτικών μαθημάτων κατά το ακαδημαϊκό εξάμηνο (χειμερινό ή εαρινό) που υποδεικνύεται από το ενδεικτικό πρό-

152

γραμμα σπουδών για την παρακολούθησή τους, γίνεται μόνο τις πρωινές ώρες, με υποχρεωτική διαίρεση των ακροατηρίων σε δύο τμήματα. Η Γε-νική Συνέλευση του Τμήματος εκτιμώντας τις ειδικές συνθήκες ορισμέ-νου εξαμηνιαίου μαθήματος, μπορεί να αποφασίζει τη δημιουργία και τρίτου το πολύ τμήματος. Η κατανομή των φοιτητών στα τμήματα γίνεται με κριτήριο το αρχικό γράμμα του επωνύμου τους. Η διδασκαλία των μαθημάτων επιλογής κατά το εξάμηνο που υποδεικνύεται για την παρα-κολούθησή τους από το ενδεικτικό πρόγραμμα γίνεται επίσης τις πρωινές ώρες, χωρίς διαίρεση όμως των φοιτητών σε τμήματα.

3. Η διδασκαλία των υποχρεωτικών και των μαθημάτων επιλογής του προγράμματος κατά το άλλο εξάμηνο του ακαδημαϊκού έτους, το μη υ-ποδεικνυόμενο από το ενδεικτικό πρόγραμμα για την παρακολούθησή τους, γίνεται υποχρεωτικά τις απογευματινές ώρες σε ενιαίο ακροατήριο. Μπορεί να αποφασιστεί όμως η δημιουργία και δεύτερου το πολύ τμήμα-τος υπό τους όρους του β΄ εδαφίου της δεύτερης παραγράφου.

4. Τα ωρολόγια προγράμματα συντάσσονται υποχρεωτικά κατά τρό-πο, ώστε να εξασφαλίζεται συνέχεια στην παρακολούθηση των μαθημά-των χωρίς κενά. Την ευθύνη της τήρησης αυτής της διάταξης έχουν η Γραμματεία και ο Πρόεδρος του Τμήματος.

5. Οι Τομείς οφείλουν, κατά την ετήσια κατανομή του διδακτικού έρ-γου, να αποφασίζουν για το κάθε μάθημα, στο μέτρο των δυνατοτήτων τους σε διδακτικό προσωπικό, την τακτική εναλλαγή αυτών που το διδά-σκουν, ώστε η διδασκαλία του να γίνεται εκ περιτροπής από περισσότε-ρους.

ΑΡΘΡΟ 7ο Τρόπος διδασκαλίας και ελεύθερα μαθήματα

1. Η διδασκαλία των βασικών νομικών μαθημάτων του προγράμμα-τος, των νομικών μαθημάτων ειδικής επιλογής και των νομικών μαθημά-των γενικής επιλογής που δεν αποβλέπουν σε ειδική εμβάθυνση συνίστα-ται στην περιοχή μιας γενικής εικόνας της ύλης του καθενός από αυτά και στη δειγματολογική επιλογή ορισμένων θεμάτων για εμβάθυνση, με τη βοήθεια πρακτικών ασκήσεων, μελέτης δικαστικών αποφάσεων, διε-ρεύνησης της βιβλιοθήκης, σύνταξης ενημερωτικών σημειωμάτων σχετι-κών με τις αποφάσεις της θεωρίας και της νομολογίας σε συγκεκριμένα

153

νομικά θέματα βάσει ειδικών ερωτηματολογίων και άλλων ανάλογων με-θόδων, και αποβλέπει στο να δίνει την αφορμή για τη μύηση των φοιτη-τών στη νομική σκέψη και τη μεθοδολογία της και να τους καθοδηγεί στη συμπλήρωση των γνώσεών τους με την προσωπική τους μελέτη. Α-νάλογος είναι ο τρόπος διδασκαλίας των μαθημάτων της νομικής θεωρί-ας, καθώς και των μαθημάτων των κοινωνικών και πολιτικών επιστημών, υποχρεωτικών και επιλογής ειδικής και γενικής.

2. Η διδασκαλία των ειδικών μαθημάτων εμβάθυνσης στην ύλη των βασικών νομικών μαθημάτων (αριθμ. 28-31 του πίνακα των υποχρεωτι-κών μαθημάτων) αποβλέπει, με βάση τη δειγματοληπτική επιλογή ορι-σμένων κάθε φορά θεμάτων για εμβάθυνση, στην ακόμα μεγαλύτερη α-νάπτυξη της πρωτοβουλίας των φοιτητών με τη βοήθεια πολυπλοκότε-ρων πρακτικών ασκήσεων, της κρατικής ανάλυσης της νομολογίας και της επεξεργασίας δικογράφων, της εκπόνησης και ανάπτυξης εργασιών σε θεωρητικά θέματα και της οργάνωσης εικονικών δικών, ώστε να γί-νουν ικανοί να εφαρμόζουν και οι ίδιοι τη νομική μεθοδολογία που διδά-χθηκαν, να διατυπώνουν νομικά κείμενα του επιπέδου του νομικού δοκι-μίου και των εγγράφων - τύπων της νομικής πρακτικής και να χειρίζονται άνετα τον προφορικό νομικό λόγο.

3. Το καθένα από τα μαθήματα εμβάθυνσης, διδάσκεται από δύο (2) τουλάχιστον μέλη Δ.Ε.Π. κάθε εξάμηνο, που κατανέμουν μεταξύ τους τη σχετική ύλη.

4. Για τη συμπλήρωση του διδακτικού έργου κάθε Τομέας οργανώνει μια φορά το χρόνο, μόνος ή σε συνεργασία με άλλον ή άλλους Τομείς ή και με εξωπανεπιστημιακούς επιστημονικούς, κοινωνικούς ή επαγγελμα-τικούς φορείς, ελεύθερα μαθήματα υπό τύπο σεμιναρίων σε συγκεκριμέ-νο κάθε φορά επιστημονικό θέμα, με τη συνεργασία και την ενεργό συμ-μετοχή των φοιτητών, κατανεμομένων σε ομάδες εργασίας και με ελεύ-θερη ανταλλαγή θέσεων στο πλαίσιο διαλογικής συζήτησης.

ΑΡΘΡΟ 8ο Διδακτέα ύλη και συντονισμός διδασκαλίας

Οι Τομείς καθορίζουν, με απόφασή τους, στις λεπτομέρειές της την έκταση της διδακτέας ύλης του κάθε μαθήματος (υποχρεωτικού ή επιλο-γής) της αρμοδιότητάς τους, καθώς και τις περιοχές της εμβάθυνσης. Ε-

154

πίσης μεριμνούν, μέσω των επιτροπών της § 1 1 τ ου άρθρου 24 του ν. 1268/82, στις οποίες μετέχουν και δύο (2) εκπρόσωποι των φοιτητών, για το συντονισμό της ομοιομορφίας της διδασκαλίας του ίδιου μαθήματος στα περισσότερα τμήματα, στα οποία είναι κατανεμημένα τα ακροατήρι-α, ως προς το περιεχόμενο και την έκταση της διδακτέας ύλης, καθώς και της ομοιομορφίας των ασκήσεων. Ερμηνευτική Δήλωση: Δεν θίγεται με την παραπάνω ρύθμιση η ελευθερία του τρόπου διδασκαλίας.

ΑΡΘΡΟ 9ο Συγγράμματα και βοηθήματα

Οι Τομείς καταρτίζουν επίσης, για το καθένα από τα μαθήματα της αρμοδιότητάς τους, πίνακα των συγγραμμάτων ή άλλων διδακτικών βοη-θημάτων που υποδεικνύονται στους φοιτητές για τη μελέτη τους. Τα συγ-γράμματα και διδακτικά αυτά βοηθήματα υπάρχουν υποχρεωτικά σε με-γάλο αριθμό αντιτύπων στη διάθεση των φοιτητών στα αναγνωστήρια των βιβλιοθηκών των Τομέων ή του Τμήματος.

ΑΡΘΡΟ 10ο Οδηγός σπουδών

Οι αποφάσεις των δύο προηγούμενων άρθρων δημοσιεύονται στον οδηγό σπουδών.

Γ ΄ ΚΕΦΑΛΑ Ι Ο

ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΩΝ ΓΝΩΣΕΩΝ

ΑΡΘΡΟ 11ο Συνεχής έλεγχος γνώσεων

1. Η αξιολόγηση της επίδοσης των φοιτητών γίνεται είτε με το σύ-στημα του συνεχούς ελέγχου των γνώσεων, όπως αυτό ορίζεται στα άρ-θρα 13 και 14, είτε βάσει τελικής εξέτασης μετά τη λήξη του εξαμήνου. Η εφαρμογή του προγράμματος συνεχούς ελέγχου εγκρίνεται, ειδικά για το κάθε μάθημα, από τον αρμόδιο Τομέα, ο οποίος εξετάζει κάθε φορά αν υπάρχουν οι απαιτούμενες τεχνικές προϋποθέσεις και ιδίως αν επαρκεί το διαθέσιμο Επιστημονικό Διδακτικό Προσωπικό.

155

2. Ο Τομέας καθορίζει και τον τρόπο λειτουργίας του συστήματος συνεχούς ελέγχου στις λειτουργίες του, επιλέγοντας διαδικαστικές μορ-φές από τις αναφερόμενες στο άρθρο 13 ή προσθέτοντας και άλλες. Επί-σης συντονίζει την εφαρμογή του συστήματος, ώστε να διεξάγεται ομαλά η όλη εκπαιδευτική διαδικασία.

ΑΡΘΡΟ 12ο Επιλογή φοιτητών

Ο τρόπος υπαγωγής των φοιτητών στο σύστημα συνεχούς έλεγχου για ορισμένο μάθημα ορίζεται κάθε φορά από τον Τομέα. Η υπαγωγή δεν είναι δεσμευτική για το φοιτητή που τυχόν επέλεξε αυτό το σύστημα, ο οποίος δικαιούται να το εγκαταλείψει οποτεδήποτε πριν από τη λήξη του εξαμή-νου και να ζητήσει να υποβληθεί στο σύστημα της τελικής εξέτασης.

ΑΡΘΡΟ 13ο Στάδια συνεχούς ελέγχου

Το σύστημα του συνεχούς ελέγχου των γνώσεων περιλαμβάνει δύο στάδια.

– Κατά το πρώτο στάδιο, που επεκτείνεται σε όλη τη διάρκεια του εξαμήνου, η αξιολόγηση του φοιτητή με μια από τις ακόλουθες ενδεικτι-κές μορφές ελέγχου, καθοριζόμενες, κατά το συγκεκριμένο κάθε φορά μάθημα, με απόφαση του Τομέα:

α) Με τη συγγραφή εργασίας σε θεωρητικό θέμα από το περιλαμβα-νόμενο στη διδακτέα ύλη.

β) Με την ενεργό και ουσιαστική συμμετοχή, με σχετική εισήγηση, σε σεμινάρια που διοργανώνονται από τον Τομέα κατά τους όρους της τέταρτης παραγράφου του άρθρου 7.

γ) Με την ενεργό και ουσιαστική συμμετοχή σε ομάδα εργασίας που αποφασίζει να συστήσει ο Τομέας (με μικρή σύνθεση) για τη διεύρυνση συγκεκριμένου θέματος της θεωρίας ή της πράξης.

δ) Με την ενεργό και ουσιαστική συμμετοχή σε εικονική δίκη που οργανώνεται στο πλαίσιο διδασκαλίας μαθήματος που προσφέρεται γι’ αυτό.

ε) Με την επιτυχή συμμετοχή σε ορισμένο αριθμό, οριζόμενο κάθε φορά από τον Τομέα, από τα είδη άσκησης που προβλέπονται στις δύο

156

πρώτες παραγράφους του άρθρου 7 και που διεξάγονται στο Πανεπιστή-μιο κατά τις ώρες της αφιερωμένης στην εμβάθυνση διδασκαλίας.

2. Το δεύτερο στάδιο του συνεχούς ελέγχου αποβλέπει στην αξιολόγη-ση, κατά το τέλος του εξαμήνου, της συνθετικής συγκρότησης των φοιτη-τών στο συγκεκριμένο μάθημα με μεθόδους που ορίζει ο Τομέας, ανάλογα με τη φύση και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κάθε μαθήματος.

ΑΡΘΡΟ 14ο Περιορισμοί συνεχούς ελέγχου

Οι διαδικασίες του συστήματος συνεχούς ελέγχου που καθορίζονται στο άρθρο 13 δεν είναι αποκλειστικές. Αποκλείεται όμως η διεξαγωγή του συνεχούς ελέγχου με απαλλακτικούς διαγωνισμούς, κατά τη διάρκεια του εξαμήνου, σε ξεχωριστό κάθε φορά μέρος της ύλης και πολύ περισ-σότερο σε ύλη συνολικά περιορισμένη σε σχέση με αυτή που έχει καθο-ριστεί σύμφωνα με το άρθρο 8.

ΑΡΘΡΟ 15ο Τελικές εξετάσεις

Οι τελικές εξετάσεις κάθε μαθήματος είναι γραπτές. Ο διδάσκων προσφέρει προφορικές εξετάσεις για όσους φοιτητές το επιθυμούν.

(Ο διδάσκων προσφέρει κατά το δυνατόν προφορικές εξετάσεις σε όσους φοιτητές του επιθυμούν, Γ.Σ. 214/01).

ΑΡΘΡΟ 16ο Διεξαγωγή των εξετάσεων

1. Η γραπτή τελική εξέταση αποβλέπει κατά κύριο λόγο στον έλεγχο της κριτικής ικανότητας του εξεταζομένου και όχι της ικανότητάς του να απομνημονεύει. Η εξέταση των νομικών μαθημάτων συνίσταται υποχρε-ωτικά στην επίλυση πρακτικών ασκήσεων, ενδεχομένως δε, εφόσον αυτό προκύπτει από τον Τομέα, και στην απάντηση σε θεωρητικές ερωτήσεις κρίσης με δυνατότητα επιλογής του φοιτητή από κύκλο περισσοτέρων ερωτήσεων κατά λόγο:

157

2: 1. Στην περίπτωση που θα υπάρχουν και θεωρητικές ερωτήσεις, οι απαντήσεις στα πρακτικά θέματα θα βαρύνουν κατά την αξιολόγηση του γραπτού τουλάχιστον κατά ποσοστό 50%.

2. Τα θέματα των ασκήσεων και των θεωρητικών ερωτήσεων που ε-πιλέγονται από το διδάσκοντα πρέπει να προωθούν τη γνώση και την κρι-τική αφομοίωσή της από τους φοιτητές, να είναι ανάλογα με το επίπεδο σπουδών που παρέχει το Τμήμα και να είναι δυνατό να απαντηθούν μέσα στο χρόνο που ορίζεται από την παράγραφο 1 του άρθρου 18 και με βάση την ύλη και τις μεθόδους που διδάχτηκαν.

3. Για την απάντηση τόσο των πρακτικών όσο και των θεωρητικών θεμάτων επιτρέπεται η χρησιμοποίηση Κωδίκων χωρίς σχόλια.

4. Οι διατάξεις των προηγουμένων παραγράφων εφαρμόζονται ανα-λογικά και στις προφορικές εξετάσεις.

ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑ

1. Απόσπασμα από τη ληφθείσα απόφαση, στην συνεδρίαση αριθμ. 147/20-5-1997 του Διοικητικού Συμβουλίου του Τμήματος (αριθμ. Πρωτ. 1535/22-5-1997), σχετικά με τους κανόνες διεξαγωγής των γρα-πτών εξετάσεων στο Τμήμα.

α) Κανόνες που αφορούν τους Επιτηρητές: 1. ........................................................................................................... 2. ........................................................................................................... 3. Να επιτηρούνται συνεχώς οι είσοδοι και έξοδοι της αίθουσας

των εξετάσεων, ιδίως κατά την ώρα λήξης του χρόνου εξετάσεως και παραδόσεως των τελευταίων γραπτών.

4. Προς εξακρίβωση της ταυτότητας του εξεταζόμενου να ελέγχε-ται το Βιβλιάριο Σπουδών ή οποιοδήποτε άλλο παραστατικό που απο-δεικνύει τη φοιτητική ιδιότητα.

5. Στο γραπτό να τίθεται η σφραγίδα του Τομέα και το γραπτό να μονογραφείται και να αριθμείται.

6. Οι διδάσκοντες θα έχουν άμεση εποπτεία εφαρμογής των παρα-πάνω και θα είναι συνεχώς παρόντες στους χώρους εξετάσεων.

β) Κανόνες που αφορούν τους Φοιτητές: 1. Να αναγράφεται το όνομα του εξεταζομένου πάνω στο γραπτό

πριν ή το αργότερο κατά τον έλεγχο διαπιστώσεως της ταυτότητάς του από τους επιτηρητές.

158

2. Να χρησιμοποιείται ως πρόχειρο η τελευταία σελίδα της τετρα-σέλιδης κόλλας αναφοράς (και όχι χωριστό φύλλο).

3. Να μην εξέρχεται ή να μην αποχωρεί κανείς από την αίθουσα ε-ξετάσεων προ της παρόδου ώρας από την υπαγόρευση των θεμάτων.

γ) Σύσταση προς τους εξεταστές: Συνιστάται στους εξεταστές τα θέματα των εξετάσεων να είναι τέ-

τοια, ώστε να ελαχιστοποιείται ο κίνδυνος αντιγραφής.

ΑΡΘΡΟ 17ο Ομοιομορφία διεξαγωγής των εξετάσεων

Στην περίπτωση που για τη διδασκαλία ενός μαθήματος έχουν διαι-ρεθεί τα ακροατήρια σε περισσότερα τμήματα, λαμβάνεται μέριμνα για την ομοιομορφία της εξέτασης σε όλα τα τμήματα από την άποψη των θεμάτων και των κριτηρίων αξιολόγησης των φοιτητών.

ΑΡΘΡΟ 18ο Διάρκεια και ανακοίνωση των εξετάσεων

1. Η γραπτή εξέταση του κάθε μαθήματος διαρκεί τουλάχιστον ένα δίωρο μετά την εκφώνηση των θεμάτων. Φοιτητής ο οποίος δεν μπόρεσε δικαιολογημένα να προσέλθει κατά την ώρα που ορίστηκε για τη διεξα-γωγή της εξέτασης, έχει δικαίωμα να ζητήσει να εξεταστεί με την αμέσως επόμενη ομάδα. Αν δεν υπάρχει τέτοια ομάδα, δικαιούται, με αίτησή του προς τον Πρόεδρο του Τμήματος να ζητήσει να του επιτρέπει να εξετα-στεί άλλη μέρα στην ίδια εξεταστική περίοδο.

2. Για την αποφυγή ή παρανοήσεων και ανωμαλιών κατά τη εξέταση, οι επίσημες ανακοινώσεις του προγράμματος των εξετάσεων πρέπει να είναι κάθε φορά ενιαίες και να περιέχουν από την αρχή για το κάθε μά-θημα, όχι μόνο την ημέρα και τα ακραία χρονικά όρια έναρξης και λήξης της εξέτασής του, αλλά και ακριβή ώρα έναρξης και λήξης της εξέτασης της καθεμιάς από τις περισσότερες σειρές (τμήματα) στις οποίες κατανέ-μονται ενδεχομένως οι φοιτητές.

ΑΡΘΡΟ 19ο Παροχή εξηγήσεων

Οι απαντήσεις στα θέματα των γραπτών εξετάσεων, πρακτικά και θεωρητικά, συζητούνται μετά την έκδοση των αποτελεσμάτων από τους

159

διδάσκοντες με τους ενδιαφερόμενους φοιτητές σε ειδικά καθορισμένες ώρες και σε όσο το δυνατό μικρότερα ακροατήρια. Οι φοιτητές έχουν, εξάλλου, δικαίωμα να βλέπουν το γραπτό τους και να ζητούν εξηγήσεις για τον τρόπο που αυτό αξιολογήθηκε.

ΑΡΘΡΟ 20ο Επανάληψη εξετάσεων

Σε περίπτωση σοβαρής παράβασης, από τον εξεταστή, των διατάξε-ων του παρόντος κανονισμού, των σχετικών με τη διεξαγωγή των εξετά-σεων, ο Τομέας με αίτηση του Δ.Σ. του Συλλόγου των φοιτητών, αποφα-σίζει για τη δυνατότητα και τους όρους επανάληψης της εξέτασης.

ΑΡΘΡΟ 21ο Βαθμολογία

1. Σε όλα τα υποχρεωτικά μαθήματα του προγράμματος καθώς και στα μαθήματα ειδικής και γενικής επιλογής το αποτέλεσμα του ελέγχου των γνώσεων του φοιτητή εκφράζεται αριθμητικά από 0 έως 10.

2. Στους δημοσιευόμενους πίνακες των αποτελεσμάτων η αποτυχία σημειώνεται από 0 έως 4 και η επιτυχία από 5 έως 10.

3. Ο βαθμός του πτυχίου είναι ίσος με το μέσο όρο των βαθμών που συγκέντρωσε ο υποψήφιος στα υποχρεωτικά μαθήματα και τα μαθήματα ειδικής και γενικής επιλογής σύμφωνα με τους ορισμούς των δύο πρώτων παραγράφων. Ανάλογα με αυτόν το μέσο όρο, στο πτυχίο αναγράφεται ολογράφως η ένδειξη «ΚΑΛΩΣ», «ΛΙΑΝ ΚΑΛΩΣ» ή «ΑΡΙΣΤΑ».

Σύμφωνα με την Υ.Α. Φ. 141/Β3/2166/17-6-1987, Φ.Ε.Κ. 308/18-6- 87 τ. Β΄:

α) Για τον υπολογισμό του βαθμού του πτυχίου των φοιτητών που έχουν εισαχθεί κατά το ακαδημαϊκό έτος 1987-88 και επόμενα πολλα-πλασιάζεται ο βαθμός κάθε μαθήματος επί ένα συντελεστή, ο οποίος ο-νομάζεται συντελεστής βαρύτητας του μαθήματος, και το άθροισμα των επιμέρους γινομένων διαιρείται με το άθροισμα των συντελεστών βαρύ-τητας όλων των μαθημάτων αυτών.

β) Οι συντελεστές βαρύτητας κυμαίνονται από 1.5 έως 2.0 και υπο-λογίζονται ως εξής:

160

– Μαθήματα με 4 ή 6 διδακτικές μονάδες έχουν συντελεστή βαρύτη-τας 1,5

– Μαθήματα με 8 ή 9 διδακτικές μονάδες έχουν συντελεστή βαρύτη-τας 2.0

Για τον υπολογισμό του βαθμού του πτυχίου θα λαμβάνεται πάντα υπόψη η τελευταία σχετική ρύθμιση.

[Οι διδακτικές μονάδες στο άρθρο αυτό τροποποιήθηκαν κατόπιν της υπ΄αριθ. 291/24-06-2008 απόφασης της Γενικής Συνέλευσης του Τμήματος Νομικής Α.Π.Θ.]

ΑΡΘΡΟ 22ο Εξεταστική περίοδος Σεπτεμβρίου

Ο φοιτητής που αποτυγχάνει σε συγκεκριμένο μάθημα στο τέλος του εξαμήνου, κατά το οποίο το παρακολούθησε, δικαιούται να προσέλθει, ανεξάρτητα από το ακαδημαϊκό εξάμηνο (χειμερινό ή εαρινό) κατά το οποίο έγινε αυτή η παρακολούθηση σε συμπληρωματική εξέτασή του το μήνα Σεπτέμβριο, που ακολουθεί αμέσως ύστερα από τη λήξη αυτού του εξαμήνου.

Δ ΄ ΚΕΦΑΛΑ Ι Ο

ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΤΕΛΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ

ΑΡΘΡΟ 23ο Αναστολή άρθρου 3 § 1

Οι κανόνες της πρώτης παραγράφου του άρθρου 3 δεν ισχύουν για το πρώτο έτος της εφαρμογής του νέου προγράμματος σπουδών.

ΑΡΘΡΟ 24ο Μη διαίρεση ακροατηρίου

Κατά το πρώτο έτος εφαρμογής του νέου προγράμματος σπουδών η Γενική Συνέλευση του Τμήματος μπορεί, εκτιμώντας τις τυχόν υπάρχου-σες εξαιρετικές συνθήκες να αποφασίζει ότι δεν θα γίνει διαίρεση του ακροατηρίου συγκεκριμένου μαθήματος σε τμήματα.

161

ΑΡΘΡΟ 25ο Φοιτητές παλαιού προγράμματος

Ο παρών κανονισμός ισχύει για τους φοιτητές που ακολουθούν το παλαιό πρόγραμμα σπουδών, εφόσον δεν πρόκειται για διατάξεις ασυμ-βίβαστες με το σύστημα αυτού του προγράμματος και γενικότερα αντίθε-τες προς την ισχύουσα γι’ αυτό νομοθεσία.

ΑΡΘΡΟ 26ο Αναθεώρηση του Κανονισμού

Ο παρών Κανονισμός Εγκρίθηκε από τη Γ.Σ. του Τμήματος Νομικής, στη συνεδρίασή της αριθμ. 22/24-1-1984 και υπόκειται σε αναθεώρηση κάθε χρόνο με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του Τμήματος.

162

8. ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΟΥ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙ-ΚΗΣ. Υ.Α

Φ.1.231/Β1/425.ΦΕΚ Β 1099/5.9.2000 ……………………………………………………………………… ………………………………………………………………………

ΚΕΦΑΛΑ Ι Ο Ε ΄

ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΦΟΙΤΗΤΩΝ/ΤΡΙΩΝ

Ι. ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙ-ΔΕΥΤΙΚΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ

ΑΡΘΡΟ 40 Εγγραφή και ατομική υπηρεσιακή μερίδα

Η εγγραφή των εισαγόμενων προπτυχιακών φοιτητών/τριών γίνεται με την κατάθεση στη Γραμματεία του οικείου Τμήματος, μέσα στις νόμι-μες προθεσμίες, αίτησης εγγραφής και των δικαιολογητικών που προβλέ-πει ο Νόμος. Η Γραμματεία ελέγχει τα στοιχεία του ενδιαφερόμενου με το ατομικό δελτίο επιτυχίας και το επίσημο αντίγραφο του ονομαστικού πίνακα. Η εγγραφή συγχρόνως σε δύο Τμήματα του Πανεπιστημίου ή σε Τμήμα του Πανεπιστημίου και σε άλλη ανώτερη ή ανώτατη Σχολή ή Τμήμα δεν επιτρέπεται. Σε κάθε φοιτητή/τρια παραδίδεται από τη Γραμ-ματεία του Τμήματος το βιβλιάριο σπουδών, ο οδηγός σπουδών, βιβλιά-ριο υγειονομικής περίθαλψης, εφόσον ζητηθεί, και δελτίο φοιτητικού ει-σιτηρίου.

Η Γραμματεία του οικείου Τμήματος τηρεί ιδιαίτερη μερίδα για κάθε φοιτητή/τρια, που περιέχει: α) τους τίτλους και τα δικαιολογητικά που προσκομίσθηκαν κατά την εγγραφή. β) Τα σχέδια των πιστοποιητικών που του ή της έχουν χορηγηθεί. γ) Τις τυχόν υποτροφίες ή βραβεία που έχει λάβει. Το περιεχόμενο της μερίδας αυτής είναι προσιτό μόνο στην αρμόδια υπηρεσία και στον ίδιο το φοιτητή/τρια.

Η εγγραφή των μεταπτυχιακών φοιτητών/τριών των εγκεκριμένων προγραμμάτων μεταπτυχιακών σπουδών γίνεται στις προθεσμίες που ο-ρίζει το οικείο Τμήμα, με τις προϋποθέσεις που ορίζει ο κανονισμός με-

163

ταπτυχιακών σπουδών του Τμήματος. Κατά τα λοιπά εφαρμόζεται ανα-λόγως ό,τι ισχύει για την εγγραφή και την παρακολούθηση στο προπτυ-χιακό επίπεδο.

ΑΡΘΡΟ 41 Παρακολούθηση της εκπαιδευτικής διαδικασίας

Η παρακολούθηση των μαθημάτων, φροντιστηρίων, ασκήσεων, ερ-γαστηρίων κλπ. εκ μέρους των φοιτητών/τριών γίνεται σύμφωνα με το ωρολόγιο πρόγραμμα και τον κανονισμό σπουδών του οικείου Τμήματος. Δικαιούνται προς τούτο, τόσο σε προπτυχιακό όσο και σε μεταπτυχιακό επίπεδο, να χρησιμοποιούν τις εργαστηριακές εγκαταστάσεις, τις βιβλιο-θήκες, τα αναγνωστήρια και τον λοιπό εξοπλισμό των οικείων Τμημά-των, σύμφωνα με τα οριζόμενα σε κάθε Τμήμα.

ΑΡΘΡΟ 42 Εκπροσώπηση φοιτητών/τριών στα πανεπιστημιακά όργανα

Οι προπτυχιακοί/ές και μεταπτυχιακοί/κές φοιτητές/τριες συμμετέ-χουν με εκπροσώπους τους σε όλα τα πανεπιστημιακά όργανα, στα οποία προβλέπεται από το Νόμο η συμμετοχή τους, καθώς και στα εκλεκτορικά σώματα για την ανάδειξη πρυτανικών αρχών, Κοσμητόρων των Σχολών, Προέδρων των Τμημάτων και Διευθυντών των Τομέων, όπως ορίζεται στο Νόμο.

Η υπόδειξη των εκπροσώπων των προπτυχιακών φοιτητών/τριών, τακτικών και αναπληρωματικών, γίνεται δεκτή από τα αρμόδια πανεπι-στημιακά όργανα, εφόσον στο σχετικό έγγραφο του διοικητικού συμβου-λίου του φοιτητικού συλλόγου υπάρχει υπογραφή του Προέδρου και του Γραμματέα του διοικητικού συμβουλίου και η σφραγίδα του συλλόγου. Αν το διοικητικό συμβούλιο δεν έχει συγκροτηθεί σε σώμα, πρέπει να υπάρχουν οι υπογραφές όλων των μελών του ή τουλάχιστον της απόλυ-της πλειοψηφίας των μελών του.

Η εκπροσώπηση των φοιτητών/τριών στη Σύγκλητο επιμερίζεται κα-τά το Νόμο.

Η υπόδειξη των εκπροσώπων των μεταπτυχιακών φοιτητών/τριών στη Σύγκλητο γίνεται από ειδική συνέλευση των μεταπτυχιακών φοιτη-τών/τριών και υποψηφίων διδακτόρων που είναι ενταγμένοι σε μεταπτυ-

164

χιακά προγράμματα σπουδών, η οποία συγκαλείται από την Πρυτανεία, εφόσον δεν υπάρχει νομίμως συγκροτημένο συλλογικό όργανο.

Η υπόδειξη των εκπροσώπων των μεταπτυχιακών φοιτητών/τριών στα συλλογικά όργανα των Σχολών και των Τμημάτων γίνεται από ειδική συνέλευση των μεταπτυχιακών φοιτητών/τριών και υποψηφίων διδακτό-ρων, η οποία συγκαλείται από τον Κοσμήτορα ή τον Πρόεδρο, εφόσον δεν υπάρχει νομίμως συγκροτημένο συλλογικό όργανο.

Αντικατάσταση των εκπροσώπων φοιτητών/τριών στα πανεπιστημι-ακά όργανα πριν από τη λήξη της θητείας τους γίνεται στην περίπτωση παραίτησης κάποιου εκπροσώπου ή απώλειας της φοιτητικής ιδιότητας. Η παραίτηση του εκπροσώπου από οποιοδήποτε όργανο υποβάλλεται στο όργανο στο οποίο μετέχει και κοινοποιείται στον οικείο σύλλογο.

ΑΡΘΡΟ 43 Άλλα δικαιώματα και καθήκοντα των προπτυχιακών

και μεταπτυχιακών φοιτητών/τριών

Οι φοιτητές/τριες διεκπεραιώνουν τις εκπαιδευτικές και εξεταστικές υποχρεώσεις τους, σύμφωνα με το πρόγραμμα και τον κανονισμό σπου-δών του οικείου Τμήματος. Συνεργάζονται με το διδακτικό και το ερευ-νητικό προσωπικό για τις εκπαιδευτικές και ερευνητικές τους ανάγκες, σε ημέρες και ώρες που ανακοινώνονται σύμφωνα με τον παρόντα κανονι-σμό. Απευθύνονται στους Κοσμήτορες και τους Προέδρους των οικείων Σχολών και Τμημάτων, για ζητήματα της αρμοδιότητας τους. Κάθε Σχο-λή ή Τμήμα έχει τη δυνατότητα να απονέμει διακρίσεις και βραβεία σε φοιτητές/τριες, με βάση τον κανονισμό λειτουργίας της Σχολής ή του Τμήματος.

Δικαιούνται επίσης να υποβάλλουν αιτήσεις στη Γραμματεία της Σχολής ή του Τμήματος. Η απάντηση στις αιτήσεις αυτές δίνεται σε εύ-λογο χρόνο, γραπτώς ή προφορικώς, από του αρμόδιους υπαλλήλους του Πανεπιστημίου. Οι γραμματείες οφείλουν να δέχονται τους φοιτη-τές/τριες κάθε εργάσιμη ημέρα, κατ’ ελάχιστον επί μία και μισή ώρα, προκειμένου να παρέχουν τις αναγκαίες πληροφορίες, να δέχονται αιτή-σεις κλπ., σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία και τις αποφάσεις των συλλογικών οργάνων του Πανεπιστημίου.

165

Οι φοιτητές/τριες συμμετέχουν, δια των νομίμως ορισμένων εκπρο-σώπων τους, ενεργώς στις διοικητικές δραστηριότητες των συλλογικών οργάνων, συμβάλλοντας στην οργάνωση και λειτουργία των διοικητικών και εκπαιδευτικών διαδικασιών των Σχολών, των Τμημάτων και του Πα-νεπιστημίου γενικότερα. Η διάθεση αιθουσών για φοιτητικές εκδηλώσεις γίνεται από τον Κοσμήτορα ή τον Πρόεδρο του Τμήματος που δεν ανήκει σε Σχολή, με έγκαιρη ειδοποίηση του διδάσκοντος στην αίθουσα. Για αί-θουσες που δεν ανήκουν σε Σχολή ή Τμήμα, αρμόδιο να παραχωρήσει την αίθουσα είναι το Πρυτανικό Συμβούλιο. Οι αίθουσες που διατίθενται πρέπει να παραδίδονται μετά τη χρησιμοποίησή τους έτσι ώστε να μπο-ρούν να συνεχιστούν απρόσκοπτα οι άλλες λειτουργίες του Τμήματος, της Σχολής ή του Πανεπιστημίου.

Οι φοιτητές/τριες επιδεικνύουν το βιβλιάριο σπουδών όποτε προσέρ-χονται στη Γραμματεία ή στις εξετάσεις. Πριν από την ορκωμοσία τους παραδίδουν στη Γραμματεία του Τμήματος το βιβλιάριο σπουδών, το ο-ποίο πρέπει να φέρει τη σφραγίδα από την πανεπιστημιακή φοιτητική λέ-σχη για τη διακοπή της αίτησης, καθώς επίσης το βιβλιάριο υγειονομικής περίθαλψης και το δελτίο φοιτητικού εισιτηρίου.

ΙΙ. ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΠΑΡΟΧΕΣ ΠΡΟΣ ΦΟΙΤΗΤΕΣ/ΤΡΙΕΣ

ΑΡΘΡΟ 44 Υγειονομική περίθαλψη

Η υγειονομική περίθαλψη στους φοιτητές/τριες του Πανεπιστημίου παρέχεται σύμφωνα με τους όρους του Νόμου. Κάθε φοιτητής/τρια κατά την εγγραφή του/της στο οικείο Τμήμα μπορεί να ζητήσει τη χορήγηση φοιτητικού βιβλιαρίου περίθαλψης, συμπληρώνοντας υπεύθυνη δήλωση.

Υγειονομικής περίθαλψης δικαιούνται: α) οι προπτυχιακοί και μετα-πτυχιακοί φοιτητές/τριες. β) Οι αλλοδαποί φοιτητές/τριες που επισκέπτο-νται το Πανεπιστήμιο στα πλαίσια των διεθνών εκπαιδευτικών προγραμ-μάτων. γ) Οι φοιτητές/τριες που μετεγγράφονται από ΑΕΙ του εσωτερι-κού και του εξωτερικού. δ) Οι φοιτητές/τριες που εγγράφονται με κατα-τακτήριες εξετάσεις. ε) Οι αλλοδαποί υπότροφοι της ελληνικής κυβέρνη-σης που εγγράφονται στο σχολείο νέας ελληνικής γλώσσας, προκειμένου να φοιτήσουν σε ελληνικά ΑΕΙ, στ) Οι αλλοδαποί υπότροφοι της ελληνι-κής κυβέρνησης που κάνουν έρευνα στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο ή παρακολουθούν μαθήματα ως ελεύθεροι ακροατές.

166

ΑΡΘΡΟ 45 Διδακτικά βιβλία και βοηθήματα

Η παροχή διδακτικών βιβλίων και βοηθημάτων στους προπτυχιακούς φοιτητές/τριες γίνεται σύμφωνα με τις προϋποθέσεις της κείμενης νομο-θεσίας και των σχετικών υπουργικών αποφάσεων.

Η έγκριση και διανομή των διδακτικών βιβλίων και βοηθημάτων γίνε-ται με ευθύνη του αρμόδιου Τομέα σον οποίο ανήκει το μάθημα. Η σχετική απόφαση επικυρώνεται με από τη Γενική Συνέλευση του Τμήματος. Διδα-κτικά βιβλία και βοηθήματα παρέχονται και σε όσους επιλέγουν μαθήματα από άλλα Τμήματα, σύμφωνα με το πρόγραμμα σπουδών του τμήματος τους. Το οικείο Τμήμα μεριμνά ώστε η διανομή των διδακτικών βιβλίων και βοηθημάτων να γίνεται εγκαίρως στην αρχή του εξαμήνου.

ΑΡΘΡΟ 46 Υποτροφίες και δάνεια

Οι υποτροφίες και τα δάνεια ενίσχυσης των προ- και των μεταπτυχι-ακών φοιτητών/τριών χορηγούνται σύμφωνα με τις προϋποθέσεις του Νόμου και το σχετικό κανονισμό του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών. Η επιλογή των υποτρόφων, καθώς και όσων δικαιούνται δανείων ενίσχυ-σης γίνεται με φροντίδα της Γραμματείας του Τμήματος και με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Τμήματος, το οποίο ελέγχει την τήρηση των νόμιμων προϋποθέσεων.

ΑΡΘΡΟ 47 Διευκολύνσεις για τις μετακινήσεις των προπτυχιακών και

μεταπτυχιακών φοιτητών και φοιτητριών

Στους προπτυχιακούς και μεταπτυχιακούς φοιτητές/τριες χορηγού-νται δελτία φοιτητικού εισιτηρίου, σύμφωνα με τους όρους της εκάστοτε κεμίνης νομοθεσίας. Τέτοιο δελτίο χορηγείται και στους αλλοδαπούς φοιτητές και φοιτήτριες, που επισκέπτονται το Πανεπιστήμιο στο πλαίσιο των διεθνών προγραμμάτων ανταλλαγών και συνεργασίας. Τα δελτία αυ-τά χορηγούνται στην αρχή κάθε ακαδημαϊκού έτους από τη Γραμματεία του οικείου Τμήματος, η οποία και έχει την ευθύνη για τον έλεγχο των νόμιμων προϋποθέσεων για τη χορήγηση τους.

167

ΑΡΘΡΟ 48 Εκπαιδευτικές εκδρομές και ασκήσεις στην ύπαιθρο

Στον προϋπολογισμό του Πανεπιστημίου προβλέπεται ειδικό κονδύ-λιο για την πραγματοποίηση εκπαιδευτικών φοιτητικών εκδρομών, για την ομαδική μεταφορά φοιτητών/τριών στην ύπαιθρο, σε νοσοκομεία και αλλού, για τη διενέργεια πρακτικών ασκήσεων και την πραγματοποίηση εκπαιδευτικών επισκέψεων, ακόμη και σε ημέρες διακοπών. Τον εκπαι-δευτικό χαρακτήρα των εκδρομών βεβαιώνει το οικείο Τμήμα, ορίζοντας παράλληλα τα μέλη Δ.Ε.Π. που θα συμμετάσχουν ως συνοδοί και μέλη άλλων κατηγοριών προσωπικού ως βοηθοί συνοδών, καθώς και άσκησης ή της εκδρομής. Με απόφαση του Πρυτανικού Συμβουλίου καθορίζεται η οικονομική ενίσχυση της εκδρομής.

ΑΡΘΡΟ 49 Χρήση εγκαταστάσεων και εξοπλισμού του Πανεπιστημίου

Η χρησιμοποίηση των εγκαταστάσεων και του εξοπλισμού του Πα-νεπιστημίου από τους φοιτητές/τριες γίνεται με σκοπό την ικανοποίηση των αναγκών του προγράμματος σπουδών, σε συνεργασία με το διδακτι-κό προσωπικό. Η χρησιμοποίηση άλλων χώρων, που δεν υπάγονται στην ευθύνη των επιμέρους Σχολών ή Τμημάτων γίνεται με απόφαση του Πρυτανικού Συμβουλίου. ......................................................................................................................

ΚΕΦΑΛΑ Ι Ο Ζ ΄

ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΕΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΕΣ ΣΠΟΥΔΕΣ

Ι. ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΕΣ ΣΠΟΥΔΕΣ

ΑΡΘΡΟ 55 Σύστημα και χρονική διάρθρωση των σπουδών

Οι προπτυχιακές σπουδές στα Τμήματα του Αριστοτελείου Πανεπι-στημίου διεξάγονται με βάση το σύστημα των εξαμηνιαίων μαθημάτων και σύμφωνα με το πρόγραμμα προπτυχιακών σπουδών που καταρτίζει η Γενική Συνέλευση κάθε Τμήματος. Το εκπαιδευτικό έργο κάθε ακαδημα-ϊκού έτους διαρθρώνεται σε δύο εξάμηνα, χειμερινό και εαρινό.

168

Στην αρχή του εξαμήνου οι φοιτητές/τριες υποβάλλουν στη Γραμμα-τεία του Τμήματος δήλωση που περιέχει τα μαθήματα του προγράμματος σπουδών που επιθυμούν να παρακολουθήσουν κατά το συγκεκριμένο ακαδημαϊκό εξάμηνο. Ο αριθμός των μαθημάτων ορίζεται από το οικείο Τμήμα. Για τις εκπρόθεσμες δηλώσεις αποφασίζει το οικείο Τμήμα. Η Γραμματεία του Τμήματος καταχωρίζει τις δηλώσεις εγγραφής σε ατομι-κή φοιτητική μερίδα και αποστέλλει στους διδάσκοντες κατάλογο των φοιτητών/τριών ανά μάθημα. Εξέταση γίνεται μόνο σε μάθημα που έχει κατά τα ως άνω δηλωθεί, κατά το συγκεκριμένο εξάμηνο.

Η διδασκαλία των υποχρεωτικών μαθημάτων είναι υποχρεωτική. Το ίδιο ισχύει και για τα επιλεγόμενα μαθήματα, εφόσον εγγραφούν τουλά-χιστο δέκα άτομα στο καθένα. Η Γενική Συνέλευση ύστερα από εισήγη-ση του οικείου Τομέα αποφασίζει αν θα πρέπει να διδαχθεί μάθημα επι-λογής και με λιγότερους από δέκα φοιτητές/τριες.

ΑΡΘΡΟ 56 Οργάνωση διδασκαλίας

Η διδασκαλία των μαθημάτων του προγράμματος προπτυχιακών σπουδών γίνεται σύμφωνα με το ωρολόγιο πρόγραμμα που καταρτίζεται από τη Γραμματεία του Τμήματος, με ευθύνη του Προέδρου ή της Κο-σμητείας, έτσι ώστε η ροή της εκπαιδευτικής διδασκαλίας να είναι κατά το δυνατό συνεχής. Το ωρολόγιο πρόγραμμα περιλαμβάνει την κατανομή των ωρών διδασκαλίας των μαθημάτων μέσα στις πέντε εργάσιμες ημέ-ρες της εβδομάδας, τους διδάσκοντες και τις αίθουσες διδασκαλίας και ανακοινώνεται από τη Γραμματεία εγκαίρως.

Κάθε Τμήμα, έχοντας υπόψη τις αποφάσεις των Τομέων για την κα-τανομή του διδακτικού έργου στα μέλη Δ.Ε.Π, μπορεί να αποφασίζει, ανάλογα με τον τύπο της διδασκαλίας των μαθημάτων (διαλέξεις, παρα-δόσεις, σεμινάρια, φροντιστήρια, ασκήσεις, κλπ.), τη διαίρεση των τμη-μάτων, με κριτήρια οριζόμενα από το οικείο Τμήμα. Ομοίως, καθορίζει κάθε άλλη λεπτομέρεια της διδακτικής διαδικασίας, με σεβασμό στη συ-νταγματικά κατοχυρωμένη ελευθερία της διδασκαλίας.

Η διαδικασία και οι προϋποθέσεις εκπόνησης και αξιολόγησης δι-πλωματικών εργασιών ρυθμίζονται επίσης με αποφάσεις του οικείου Τμήματος.

169

Οι τομείς καταρτίζουν για κάθε μάθημα της αρμοδιότητάς τους κα-τάλογο διδακτικών βιβλίων και βοηθημάτων, ώστε να διευκολύνεται η μελέτη των φοιτητών/τριών. Βιβλία και βοηθήματα αυτής της κατηγορίας πρέπει να υπάρχουν σε ικανό αριθμό αντιτύπων στα αναγνωστήρια των τομέων και του Τμήματος.

ΑΡΘΡΟ 57 Παρακολούθηση μαθημάτων

Η παρακολούθηση των σεμιναρίων, εργαστηρίων, φροντιστηριακών μαθημάτων, κλινικών και διδακτικών ασκήσεων, καθώς και ασκήσεων στην ύπαιθρο, μπορεί να είναι υποχρεωτική για τους φοιτητές/τριες, με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του Τμήματος, ύστερα από εισήγηση των οικείων Τομέων. Παρεκκλίσεις επιτρέπονται, εφόσον συντρέχουν σπουδαίοι λόγοι.

Κατά την κατάρτιση των ενδεικτικών προγραμμάτων σπουδών και την κατανομή των μαθημάτων σε εξάμηνα λαμβάνεται πρόνοια, ενόψει των ει-δικών συνθηκών κάθε Τμήματος, ώστε η συνολική απασχόληση των φοι-τητών και φοιτητριών σε παραδόσεις και φροντιστήρια να μην υπερβαίνει τις εικοσιτέσσερις ώρες εβδομαδιαίως ή τις τριάντα δύο ώρες σε παραδό-σεις, εργαστήρια, φροντιστήρια και ασκήσεις.

ΑΡΘΡΟ 58 Έλεγχος των γνώσεων

Η αξιολόγηση της επίδοσης γίνεται με βάση την τελική εξέταση, γραπτή ή και προφορική, μετά τη λήξη του εξαμήνου. Ο διδάσκων δικαι-ούται να απαλλάξει φοιτητές/τριες από την τελική εξέταση εφόσον έχει προηγηθεί επαρκής διαδοχικός έλεγχος κατά τη διάρκεια του εξαμήνου και με την προϋπόθεση ότι δεν διαταράσσεται η εύρυθμη λειτουργία του προγράμματος σπουδών του Τμήματος.

Σε περίπτωση που για τη διδασκαλία του μαθήματος έχει διαιρεθεί το ακροατήριο σε τμήματα, λαμβάνεται μέριμνα για την ομοιομορφία της εξέτασης και των κριτηρίων αξιολόγησης.

Η Γενική Συνέλευση του Τμήματος προσδιορίζει, στο μέτρο του δυ-νατού, το πρόγραμμα των γραπτών εξετάσεων στην αρχή κάθε εξαμήνου.

170

Οι φοιτητές που ολοκλήρωσαν τον προβλεπόμενο ελάχιστο αριθμό εξαμήνων και στη διάρκεια των οποίων έχουν δηλώσει τα μαθήματα με τα οποία συμπληρώνουν τον απαραίτητο αριθμό διδακτικών μονάδων ή μαθημάτων που απαιτούνται για τη χορήγηση του πτυχίου, έχουν τη δυ-νατότητα να εξετάζονται, εκτός από το Σεπτέμβριο. και τον Ιανουάριο ή τον Ιούνιο στα μαθήματα αυτά, ανεξάρτητα αν διδάσκονται σε χειμερινό ή εαρινό εξάμηνο.

ΑΡΘΡΟ 59 Βαθμολογία

Η επίδοση στα μαθήματα εκτιμάται με βαθμούς που δίνονται κατά τη διαδικασία ελέγχου των γνώσεων. Κάθε μάθημα, κλινική άσκηση ή δι-πλωματική εργασία βαθμολογείται αυτοτελώς σε ακέραιες ή και μισές μο-νάδες. Η βαθμολογική κλίμακα, στη συνολική επίδοση του φοιτητή, ορίζε-ται από το μηδέν έως το δέκα: άριστα από 8,5 μέχρι 10, λίαν καλώς από 6,5 έως 8,5 (μη συμπεριλαμβανομένου), καλώς από 5 έως 6,5 (μη συμπερι-λαμβανομένου), μετρίως (τέσσερα, τρία ή δύο) και κακώς (μονάδα ή μη-δέν). Προβιβάσιμος βαθμός είναι το πέντε και οι μεγαλύτεροί του.

Τα αποτελέσματα των εξετάσεων ανακοινώνονται από τον διδάσκο-ντα ή τη διδάσκουσα και αποστέλλονται στη Γραμματεία του Τμήματος το πολύ μέσα σε τρεις εβδομάδες από την εξέταση του μαθήματος. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις η προθεσμία παρατείνεται για εύλογο χρόνο με απόφαση της Συνέλευσης του Τομέα. Σε περίπτωση που κατ’ επανάληψιν σημειώνεται υπέρβαση του ανωτέρου ορίου από διδάσκοντα, ο Πρόεδρος του Τμήματος ανακοινώνει τούτο στη Γενική Συνέλευση του Τμήματος.

Μαθήματα στα οποία κάποιος δεν έλαβε προβιβάσιμο βαθμό είναι υποχρεωμένος να τα επαναλάβει ή, εφόσον είναι επιλεγόμενα, μπορεί να αντικαταστήσει το καθένα. Ωστόσο το εργαστήριο ή η κλινική άσκηση εξαμηνιαίου μαθήματος κατοχυρώνεται και δεν επαναλαμβάνεται, εφό-σον η παρακολούθηση κρίθηκε επιτυχής.

Επανεξέταση ή αναθεώρηση κατ’ αρχήν δεν επιτρέπεται, εκτός αν ορίζεται διαφορετικά στο Νόμο. Κατ΄ εξαίρεση το Τμήμα προτείνει στον διδάσκοντα επανεξέταση όσων απέτυχαν, σε περίπτωση αποτυχίας ποσο-στού μεγαλύτερου του 85% των φοιτητών/τριων που εξετάστηκαν, εφό-σον αυτοί ήσαν τουλάχιστον δέκα. Διόρθωση βαθμού επιτρέπεται, εφό-σον έχει εμφιλοχωρήσει προφανής παραδρομή ή αθροιστικό σφάλμα, ύ-

171

στερα από έγγραφο του αρμοδίου διδάσκοντος και απόφαση του Διοικη-τικού Συμβουλίου του Τμήματος.

Σε όσους μετεγγράφονται ή κατατάσσονται σε επόμενο του πρώτου εξαμήνου, με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Τμήματος, μετά από εισήγηση του Τομέα, τους αναγνωρίζονται τα μαθήματα με ίδιο γνωστικό περιεχόμενο, στα οποία έχουν επιτύχει προβιβάσιμο βαθμό με-τά από παρακολούθηση.

Για όσους έχουν παρακολουθήσει διεθνή προγράμματα εκπαίδευσης αναγνωρίζεται ως χρόνος πραγματικής φοίτησης ο χρόνος του προγράμ-ματος και η αντίστοιχη βαθμολογία, μετατρεπόμενη στην προαναφερό-μενη βαθμολογική κλίμακα.

ΑΡΘΡΟ 60 Βαθμός πτυχίου

Το πτυχίο πιστοποιεί την επιτυχή αποπεράτωση των σπουδών και αναγράφει βαθμόν με ακρίβεια πρώτου δεκαδικού ψηφίου. Ο βαθμός αυ-τός κλιμακώνεται σε: άριστα από 8,5 μέχρι 10, λίαν καλώς από 6,5 έως 8,5 (μη συμπεριλαμβανομένου) και καλώς από 5 έως 6,5 (μη συμπερι-λαμβανομένου).

Ο βαθμός των μαθημάτων της ξένης γλώσσας συνυπολογίζεται στο βαθμό πτυχίου, εφόσον τα μαθήματα αυτά έχουν ενταχθεί με διδακτικές μονάδες στο πρόγραμμα σπουδών, διαφορετικά η επιτυχής παρακολού-θηση τους είναι αναγκαία μόνο προκειμένου να χορηγηθεί το πτυχίο.

Ο βαθμός πτυχίου προκύπτει όπως ορίζουν οι ισχύουσες διατάξεις, με την προϋπόθεση ότι ο/η φοιτητής/τρια συμπληρώνει τον ελάχιστο α-ριθμό διδακτικών μονάδων που απαιτείται για τη λήψη του πτυχίου.

ΑΡΘΡΟ 61 Ορκωμοσία

Φοιτητής/τρια που ολοκλήρωσε επιτυχώς τις σπουδές, ώστε να λάβει πτυχίο ή δίπλωμα, ορκίζεται ενώπιον του Κοσμήτορα, ως εκπροσώπου του Πρύτανη, και του Προέδρου του Τμήματος. Η ορκωμοσία δεν αποτε-λεί συστατικό τύπο της επιτυχούς αποπεράτωσης των σπουδών, είναι όμως αναγκαία προϋπόθεση για τη χορήγηση του έγγραφου πτυχιακού τίτλου. Πριν από την ορκωμοσία μπορεί να δίνεται στους αποφοίτους

172

σχετική βεβαίωση για την επιτυχή περάτωση των σπουδών τους. Η ορ-κωμοσία γίνεται σε τελετή, με απαραίτητη την παρουσία των αποφοίτων, στο τέλος των εξετάσεων Φεβρουαρίου, Ιουνίου και Σεπτεμβρίου, σε η-μέρες που ορίζονται από τον Κοσμήτορα σε συνεννόηση με τους Προέ-δρους των Τμημάτων.

Για όσους δεν επιθυμούν να δώσουν όρκο θρησκευτικού τύπου επι-τρέπεται απλή επίκληση της τιμής και συνείδησης τους.

Το πτυχίο (μεμβράνη) υπογράφεται από τον Πρύτανη, τον Πρόεδρο και το Γραμματέα του Τμήματος και σφραγίζεται με τη σφραγίδα του Πανεπιστημίου. Προκειμένου να χορηγηθούν η μεμβράνη του πτυχίου, πιστοποιητικό ότι ο ενδιαφερόμενος είναι πτυχιούχος ή πιστοποιητικό τε-λικής αναλυτικής βαθμολογίας, πρέπει ο/η φοιτητής/τρια να καταθέσει στη Γραμματεία σχετικό παράβολο της Οικονομικής Υπηρεσίας, οριζό-μενο από το Πρυτανικό Συμβούλιο. Κάθε πτυχιούχος δικαιούται να λάβει δωρεάν δύο πιστοποιητικά πτυχίου.

ΙΙ. ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΕΣ ΣΠΟΥΔΕΣ

ΑΡΘΡΟ 62 Διάρθρωση των σπουδών

Οι μεταπτυχιακές σπουδές στα Τμήματα του Αριστοτελείου Πανεπι-στημίου διεξάγονται με βάση το σύστημα των εξαμηνιαίων μαθημάτων και σύμφωνα με το πρόγραμμα μεταπτυχιακών σπουδών που καταρτίζει η Γενική Συνέλευση Ειδικής Σύνθεσης κάθε Τμήματος. Το εκπαιδευτικό έργο κάθε ακαδημαϊκού έτους διαρθρώνεται χρονικά σε δύο ακαδημαϊκά εξάμηνα, χειμερινό και εαρινό, των οποίων οι ακριβείς ημερομηνίες έ-ναρξης και λήξης καθορίζονται κάθε φορά με απόφαση του οικείου Τμή-ματος, βάσει του άρθρου 12 του παρόντος κανονισμού.

Ο εσωτερικός κανονισμός του Τμήματος καθορίζει τις ημερομηνίες και τον τρόπο εγγραφής των ενδιαφερομένων, καθώς και τις δηλώσεις των μαθημάτων που θα επιλέγονται σε κάθε εξάμηνο. Οι δηλώσεις αυτές καταχωρίζονται από τη Γραμματεία σε ατομική φοιτητική μερίδα.

173

ΑΡΘΡΟ 63 Οργάνωση της διδασκαλίας

Η διδασκαλία σε μεταπτυχιακό επίπεδο γίνεται σύμφωνα με το ωρο-λόγιο πρόγραμμα που καταρτίζεται με ευθύνη του Προέδρου του Τμήμα-τος και ανακοινώνεται από τη Γραμματεία.

Η κατανομή του διδακτικού έργου στα εξάμηνα γίνεται έτσι ώστε να είναι γνωστά εκ των προτέρων τα χρονικά πλαίσια για τη διδασκαλία μα-θημάτων (διαλέξεις, παραδόσεις, σεμινάρια), για πρακτικές ασκήσεις ή για ερευνητική απασχόληση, για τη συγγραφή διπλωματικής εργασίας ή διδακτορικής διατριβής.

Οι Τομείς μπορούν να προτείνουν για καθένα από τα μαθήματα της αρμοδιότητάς τους κατάλογο διδακτικών βιβλίων και βοηθημάτων προς διευκόλυνση των μεταπτυχιακών φοιτητών/τριών. Τα βασικά από αυτά πρέπει να υπάρχουν σε επαρκή αριθμό αντιτύπων στα αναγνωστήρια των Τομέων ή του Τμήματος.

Ο εσωτερικός κανονισμός κάθε Τμήματος, ειδάλλως η Γενική Συνέ-λευση του οικείου Τομέα, ύστερα από έγκριση του Διοικητικού Συμβου-λίου, ρυθμίζει κάθε άλλη λεπτομέρεια σχετική με διάρθρωση και οργά-νωση των μεταπτυχιακών σπουδών, καθώς και ζητήματα σχετικά με την ανάθεση διδασκαλίας και ασκήσεων στα μέλη Δ.Ε.Π.

Η παρακολούθηση των μαθημάτων είναι υποχρεωτική και παρεκκλί-σεις επιτρέπονται μόνο για σοβαρούς λόγους.

ΑΡΘΡΟ 64 Έλεγχος των γνώσεων

Η αξιολόγηση της επίδοσης στις μεταπτυχιακές σπουδές γίνεται από τους διδάσκοντες. Η τελική αξιολόγηση γίνεται με προφορικές ή και γραπτές εξετάσεις, κατά τα οριζόμενα στο πρόγραμμα και τον κανονισμό των μεταπτυχιακών σπουδών κάθε Τμήματος. Η αξιολόγηση της μετα-πτυχιακής διπλωματικής εργασίας γίνεται από τριμελή εξεταστική επι-τροπή, στην οποία μετέχουν το επιβλέπον μέλος Δ.Ε.Π. και δύο διδάσκο-ντες μαθημάτων που έχει επιλέξει κάθε φοιτητής/τρια.

Η βαθμολογική κλίμακα για αξιολόγηση της επίδοσης των μεταπτυ-χιακών φοιτητών/τριών ορίζεται από το μηδέν έως το δέκα: άριστα (9 ή

174

10), λίαν καλώς (7 ή 8), καλώς (6), μετρίως (5,4,3) και κακώς (2,1 ή 0). Προβιβάσιμος βαθμός είναι το 6 και οι μεγαλύτεροί του. Ο βαθμός του μεταπτυχιακού διπλώματος ειδίκευσης προσδιορίζεται από τους βαθμούς των μαθημάτων του προγράμματος και το βαθμό της διπλωματικής εργα-σίας, με ακρίβεια πρώτου δεκαδικού ψηφίου. Με αποφάσεις των Τμημά-των είναι δυνατόν στον τελικό βαθμό να συνυπολογίζεται και βαθμός σε μάθημα ξένης γλώσσας.

Τα ανωτέρω ισχύουν και για τα διατμηματικά μεταπτυχιακά προ-γράμματα σπουδών.

ΑΡΘΡΟ 65 Προϋποθέσεις απονομής διδακτορικού διπλώματος

Η κρίση υποψήφιου διδάκτορα γίνεται μετά την ολοκλήρωση των υποχρεώσεών του, όπως αυτές ορίζονται από το πρόγραμμα μεταπτυχια-κών σπουδών και τον εσωτερικό κανονισμό του Τμήματος. Σε Τμήματα που δεν έχουν εγκεκριμένο μεταπτυχιακό πρόγραμμα, τα ζητήματα πο σχετίζονται με τους υποψήφιους διδάκτορες κρίνονται με αποφάσεις της Γενικής Συνέλευσης του οικείου Τμήματος. Το ανώτατο όριο για την εκ-πόνηση διδακτορικών διατριβών ορίζεται με πάγια απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του Τμήματος και πάντως όχι πέραν γης εξαετίας. Κατά περί-πτωση μπορεί να δοθεί παράταση για ένα έτος με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης Ειδικής Σύνθεσης του Τμήματος, μετά από ειδικώς αιτιολογη-μένη εισήγηση της συμβουλευτικής επιτροπής. Η εξεταστική επιτροπή ορί-ζει την ημερομηνία, την ώρα και τον τόπο της δημόσιας υποστήριξης της διατριβής. Η απόφαση αυτή γνωστοποιείται στον υποψήφιο και στο Τμήμα τουλάχιστον πέντε ημέρες πριν από την ημερομηνία που ορίσθηκε.

Ο εσωτερικός κανονισμός κάθε Τμήματος ορίζει τον αναγκαίο αριθ-μό των αντιτύπων που υποβάλλει κάθε υποψήφιος διδάκτορας στη Γραμ-ματεία του Τμήματος. Τουλάχιστον ένα αντίτυπο κατατίθεται στην Κε-ντρική Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου.

Ο υποψήφιος αναπτύσσει περίπου επί ημίωρο το περιεχόμενο της δι-ατριβής του δημόσια, ενώπιον της εξεταστικής του επιτροπής, και απαντά στις ερωτήσεις και παρατηρήσεις των μελών της. Με σύμφωνη γνώμη της επιτροπής είναι δυνατόν να υποβληθούν ερωτήσεις προς τον υποψή-φιο και από το ακροατήριο. Σ’ αυτήν την περίπτωση οι ερωτήσεις και απαντήσεις δεν πρέπει να υπερβαίνουν τη μία ώρα. Ακολούθως αποχωρεί

175

ο υποψήφιος, συσκέπτεται η επιτροπή και διατυπώνει την τελική της κρί-ση. Η επιτροπή κρίνει το πρωτότυπο του περιεχομένου της διατριβής και την ουσιαστική συμβολή της στην επιστήμη.

Η έγκριση βεβαιώνεται με πρακτικό το οποίο περιλαμβάνει εισήγηση από τον επιβλέποντα και αιτιολόγηση της ψήφου των μελών της Επιτρο-πής. Υπογράφεται από όλα τα μέλη της επιτροπής και διαβιβάζεται στη Γενική Συνέλευση Ειδικής Σύνθεσης. Η τελευταία αναγορεύει τον υπο-ψήφιο σε διδάκτορα με την ανάγνωση του πρακτικού σε δημόσια συνε-δρίαση του Τμήματος. Στη συνεδρίαση παρίσταται ο Πρύτανης ή Αντι-πρύτανης και μπορεί να παρίσταται και ο Κοσμήτορας.

Πριν την καθομολόγηση των υποψήφιων διδακτόρων μπορεί να δο-θεί στο διδάκτορα πιστοποιητικό για την επιτυχή αποπεράτωση της όλης δοκιμασίας. Το διδακτορικό δίπλωμα (μεμβράνη) υπογράφεται από τον Πρύτανη, τον Πρόεδρο και το Γραμματέα του Τμήματος και σφραγίζεται με τη σφραγίδα του Πανεπιστημίου.

Τα παραπάνω ισχύουν και για τα διατμηματικά προγράμματα μετα-πτυχιακών σπουδών.

ΑΡΘΡΟ 66 Η γλώσσα της διδακτορικής διατριβής

Οι διδακτορικές διατριβές συντάσσονται στην ελληνική. Επιτρέπεται να συντάσσονται και στη γλώσσα των ξενόγλωσσων προγραμμάτων με-ταπτυχιακών σπουδών.

ΑΡΘΡΟ 67 Καθομολόγηση πτυχιούχων και διδακτόρων

Η καθομολόγηση των πτυχιούχων και των διδακτόρων γίνεται σύμ-φωνα με τα άρθρα 61 και 65 του παρόντος εσωτερικού κανονισμού έως τρεις φορές κάθε ακαδημαϊκό έτος. Σε πολυπληθή Τμήματα η καθομολό-γηση γίνεται έως πέντε φορές.

ΑΡΘΡΟ 68 Οδηγός σπουδών και περιεχόμενο

Ο οδηγός σπουδών εγκρίνεται από το Τμήμα τον Απρίλιο κάθε έτους και διανέμεται στους φοιτητές στην αρχή του επόμενου ακαδημαϊκού έ-

176

τους. Ο οδηγός σπουδών πρέπει να περιλαμβάνει ιδίως: α) το πρόγραμμα προπτυχιακών και μεταπτυχιακών σπουδών, β) τον εσωτερικό κανονισμό λειτουργίας του Τμήματος, γ) τη διαδικασία χορήγησης κοινωνικών πα-ροχών προς τους φοιτητές /τριες (υποτροφίες, δάνεια, διδακτικά βιβλία και βοηθήματα κλπ.), δ) πληροφορίες για τη διοίκηση του Πανεπιστημί-ου, της Σχολής και του Τμήματος, ε) τα ονοματεπώνυμα και την ιδιότητα του διδακτικού προσωπικού του Τμήματος, στ) τα ονοματεπώνυμα των ομότιμων καθηγητών και όσων διατέλεσαν καθηγητές και βρίσκονται εν ζωή και ζ) πληροφορίες για τη λειτουργία των σπουδαστηρίων, εργαστη-ρίων, κλινικών και βιβλιοθηκών του Τμήματος.

VΙ. ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥ-ΔΩΝ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΝΟΜΙΚΗΣ

[Με ενσωματωμένες και κωδικοποιημένες την ΥΑ Β7/15236/2008 (ΦΕΚ 227, Β΄ /14-2-2008), που αντικατέστησε την ΥΑ Β1 809/1993 (ΦΕΚ 869 Β΄/ 26.11.1993), όπως αυτή είχε τροποποιηθεί και ίσχυε με τις ΥΑ./Β7/634/12.11.1996 (ΦΕΚ 1045 Β΄/20.11.1996), Β7/433/29.7.1998 (ΦΕΚ 849 Β΄/ 12.8.1998), την ΥΑ Β7/29/2001 (ΦΕΚ Β΄/ 396/ 2001) και ΥΑ 49935/Β7/2003 (ΦΕΚ Β΄ 1014/24.7.2003)]

Το Τμήμα Νομικής του Α.Π.Θ. οργανώνει και λειτουργεί από το α-καδημαϊκό έτος 2007-2008 αναμορφωμένο Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών σύμφωνα με τις διατάξεις της ΥΑ Β7/15236/ 2008 και τις δια-τάξεις των άρθρων 10 έως 12 του ν. 2083/1992, καθώς και με τις ακό-λουθες διατάξεις του Εσωτερικού του Κανονισμού:

1. Αντικείμενο - Σκοπός

Γενικό αντικείμενο του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών εί-ναι η παροχή των αναγκαίων γνώσεων και η καλλιέργεια των κατάλλη-λων μεθόδων για την κατάρτιση επιστημόνων ικανών να διεξάγουν έρευ-να και να εμβαθύνουν σε έναν εξειδικευμένο κλάδο της επιστήμης του Δικαίου. Για την πραγματοποίηση του σκοπού αυτού χορηγεί Μεταπτυ-χιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης στις ειδικότερες κατευθύνσεις που ορίζει το πρόγραμμα καθώς και Διδακτορικό Δίπλωμα Νομικής.

2. Μεταπτυχιακοί Τίτλοι

Το Π.Μ.Σ. απονέμει: 1) Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης (Μ.Δ.Ε.) στις παρακάτω επι-

μέρους επιστημονικές κατευθύνσεις: α) Αστικού, Αστικού Δικονομικού και Εργατικού Δικαίου, β) Δημοσίου Δικαίου και Πολιτικών Επιστημών,

178

γ) Διεθνών Σπουδών, δ) Εμπορικού και Οικονομικού Δικαίου, ε) Ιστορίας, Φιλοσοφίας και Κοινωνιολογίας του Δικαίου στ) Ποινικών και Εγκληματολογικών Επιστημών και 2) Διδακτορικό Δίπλωμα (Δ.Δ.).

3. Προϋποθέσεις - προσόντα εγγραφής στο Π.Μ.Σ.

1. Στο Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών γίνονται δεκτοί: Α. Για κτήση του Μ.Δ.Ε.: πτυχιούχοι Νομικής Πανεπιστημίων της

ημεδαπής ή αντίστοιχων Τμημάτων αναγνωρισμένων ομοταγών ιδρυμά-των της αλλοδαπής. Ειδικώς στις κατευθύνσεις β΄. Δημοσίου Δικαίου και Πολιτικών Επιστημών, γ΄. Διεθνών Σπουδών και ε΄. Ιστορίας, Φιλοσοφί-ας και Κοινωνιολογίας του Δικαίου είναι δυνατή η εγγραφή και πτυχιού-χων: α) Δημοσίου Δικαίου και Πολιτικών Επιστημών του Τμήματος Νο-μικής, β) του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης, γ) των Τμημάτων Πολιτικής Επιστήμης και Διεθνών Σπουδών, Δημόσιας Διοίκησης και Κοινωνιολογίας και Πολιτικών Επιστημών. Τα κριτήρια επιλογής ορίζονται στις διατάξεις της παρ. 2 α του άρθρου 12 του ν. 2083/1992. Η Γ.Σ.Ε.Σ. του Τμήματος καθορίζει με απόφαση της την ε-φαρμογή των κριτηρίων αυτών και τον ορισμό συμπληρωματικών κριτη-ρίων ή την πιθανή εξέταση σε ορισμένα μαθήματα, το αποτέλεσμα των οποίων συνεκτιμάται για την επιλογή.

Β. Για κτήση του Δ.Δ.: κάτοχοι του εν λόγω Μ.Δ.Ε. ή Μ.Δ.Ε. συγγε-νών αντικειμένων (άρθρο 3 ΥΑ/Β7/15236/2008)

2. Για να γίνει κανείς δεκτός στο Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπου-δών πρώτου επιπέδου στις κατευθύνσεις του Τμήματος Νομικής θα πρέ-πει να έχει επιτύχει σε γραπτές εισαγωγικές εξετάσεις σε δύο βασικά μα-θήματα της κατεύθυνσης, οριζόμενα με απόφαση της Γενικής Συνέλευ-σης Ειδικής Σύνθεσης του Τμήματος μετά από γνώμη των αντιστοίχων Τομέων, που λαμβάνεται εντός του μηνός Μαΐου κάθε έτους, η οποία θα δημοσιοποιείται. Επίσης, θα πρέπει να επιτύχει και σε γραπτή εξέταση σε μια από τις γλώσσες αγγλική, γαλλική, γερμανική και ιταλική, σε νομικό κείμενο γενικού περιεχομένου. Από τα δύο μαθήματα το ένα ορίζεται ως υποχρεωτικό για όλους τους εξεταζόμενους στην κατεύθυνση, ενώ το άλ-λο επιλέγεται από τον εξεταζόμενο μεταξύ περισσοτέρων μαθημάτων της

179

οικείας κατεύθυνσης, που έχουν ορισθεί σύμφωνα με τα παραπάνω. (από την ΥΑ Β1/809/1993, αρ. 2 παρ. 2).

3. Οι εξετάσεις στις κατευθύνσεις του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών Ειδίκευσης του Τμήματος Νομικής γίνονται μέσα στο πρώτο δε-καπενθήμερο του Οκτωβρίου και τα γραπτά των υποψηφίων βαθμολογού-νται από δύο καθηγητές του Τμήματος των τριών πρώτων βαθμίδων που διδάσκουν το εξεταζόμενο μάθημα και ορίζονται, μαζί με έναν αναπληρω-ματικό εξεταστή της ίδιας ειδικότητας που είναι μέλος Δ.Ε.Π. του Τμήμα-τος, από τη Γενική Συνέλευση Ειδικής Σύνθεσης. Στη ξένη γλώσσα εξετα-στές μπορεί να είναι μέλη Δ.Ε.Π. του Τμήματος ή και ένας δάσκαλος της αντίστοιχης ξένης γλώσσας στο Τμήμα, οι οποίοι ορίζονται κάθε χρόνο σύμφωνα με τα παραπάνω. Οι δύο εξεταστές βαθμολογούν ισότιμα. (από την ΥΑ Β1/809/1993, αρ. 2 παρ. 3 και ΥΑ 433/1998).

4. Η αίτηση για την εγγραφή σε μία μόνο κατεύθυνση του Προγράμ-ματος Μεταπτυχιακών Σπουδών του Τμήματος κατατίθεται στη γραμμα-τεία του Τμήματος ως την τριακοστή (30ή) Σεπτεμβρίου. Στην αίτηση αναφέρεται και η ξένη γλώσσα στην οποία επιθυμεί να εξετασθεί ο υπο-ψήφιος.

Οι υποψήφιοι που είχαν επιλέξει και εξετασθεί επιτυχώς στο προαι-ρετικό μάθημα της ξένης γλώσσας στην προβλεπόμενη από το πρόγραμ-μα των προπτυχιακών τους σπουδών πλήρη έκταση απαλλάσσονται από τις εξετάσεις στο μάθημα αυτό για την εισαγωγή τους στο πρώτο επίπεδο του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών. (από την ΥΑ Β1/809/1993, αρ. 2 παρ. 4)

5. Κριτήρια επιλογής για την εγγραφή σε κάθε κατεύθυνση Προ-γράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών πρώτου επιπέδου, που οδηγεί στη λήψη Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης, με αντίστοιχα ποσοστά αξιολόγησης είναι τα ακόλουθα:

α) Η επιτυχής σύμφωνα με τα οριζόμενα στις παραγράφους 2 και 3 του παρόντος άρθρου συμμετοχή στις εισαγωγικές εξετάσεις, με ποσοστό αξιολόγησης στο συνολικό βαθμό αξιολόγησης 50%, από το οποίο το 20% αντιστοιχεί σε καθένα από τα δύο μαθήματα που εξετάσθηκαν και 10% στην ξένη γλώσσα. Θεωρείται ότι πέτυχε στις εισαγωγικές εξετάσεις του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών ο υποψήφιος όταν το ά-θροισμα των βαθμών των δυο εξεταστών σε καθένα από τα δύο μαθήμα-

180

τα της κατεύθυνσης και στην ξένη γλώσσα όπου εξετάσθηκε είναι τουλά-χιστον δώδεκα (12) στη βαθμολογική κλίμακα ένα ως είκοσι (1-20).

β) Ο Βαθμός πτυχίου, με ποσοστό αξιολόγησης 20%. γ) Ο μέσος όρος των βαθμών του υποψηφίου κατά τη διάρκεια των

προπτυχιακών σπουδών του στα μαθήματα (κύρια και επιλεγόμενα) της κατεύθυνσης που επιθυμεί να ακολουθήσει, με ποσοστό αξιολόγησης 30%. (από την ΥΑ Β1/809/1993, αρ. 2 παρ. 7)

6. Η επιλογή των εισακτέων στο Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπου-δών γίνεται για κάθε κατεύθυνση του Προγράμματος από επιτροπή στην οποία μετέχουν όλοι οι τακτικοί εξεταστές των μαθημάτων της κατεύ-θυνσης υπό την προεδρία του Διευθυντή του οικείου για κάθε κατεύθυν-ση Τομέα. Η κατάταξη των επιτυχόντων γίνεται με βάση το βαθμό που έλαβαν λαμβανομένων υπόψη και δύο δεκαδικών ψηφίων. Ο πίνακας ε-πιτυχόντων επικυρώνεται από τη Γ.Σ.Ε.Σ. του Τμήματος. (από την ΥΑ Β1/809/1993, αρ. 2 παρ. 8 και τροποποίηση κανονισμού με απόφαση της ΓΣΕΣ 256/31-5-2005)

7. Αν ο αριθμός των επιτυχόντων σε κάθε κατεύθυνση Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών στις παραπάνω εισαγωγικές εξετάσεις είναι μι-κρότερος από το προβλεπόμενο για κάθε κατεύθυνση ανώτατο όριο εισαγο-μένων στην παράγραφο 5 του άρθρου τούτου, εγγράφονται όλοι οι επιτυχό-ντες στις εξετάσεις υποψήφιοι (από την ΥΑ Β1/809/1993, αρ. 2 παρ. 9)

8. Η αίτηση για την εγγραφή σε μια μόνο κατεύθυνση του Π.Μ.Σ. που οδηγεί στη λήψη Διδακτορικού Διπλώματος κατατίθεται στη γραμ-ματεία του Τμήματος ως τη δεκάτη πέμπτη (15η) Οκτωβρίου. (από την ΥΑ Β1/809/1993, αρ. 2 παρ. 11)

Η εγγραφή στο Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών για τη λήψη Δ.Δ. γίνεται μετά από απόφαση του Τομέα στο γνωστικό αντικείμενο που υπάγεται κατά βάση η θεματική της προτεινόμενης διατριβής. Η αίτηση εγγραφής μπορεί να απορριφθεί ή να αναβληθεί η αποδοχή της για το προσεχές ακαδημαϊκό έτος από τον Τομέα, όταν ο υποψήφιος δεν κρίνε-ται επαρκώς προετοιμασμένος επιστημονικά, οι επιδόσεις του στο πρώτο επίπεδο δεν τον καθιστούν συνολικά ικανό για εκπόνηση διδακτορικής διατριβής ή αν λόγω μεγάλου αριθμού υποψηφίων διδακτόρων δεν υπάρ-χει δυνατότητα για ανάληψη της επίβλεψής του από μέλος Δ.Ε.Π. του Τομέα. (απόφαση της Γ.Σ.Ε.Σ. 256/31-5-2005)

181

9. Για κάθε μεταπτυχιακό φοιτητή - υποψήφιο διδάκτορα που συνεχί-ζει για τη λήψη Διδακτορικού Διπλώματος ορίζεται από τη Γενική Συνέ-λευση Ειδικής Σύνθεσης του Τμήματος, και ύστερα από εισήγηση του Τομέα στον οποίο υπάγεται το γνωστικό αντικείμενο της διατριβής, τρι-μελής συμβουλευτική επιτροπή, η οποία είναι αρμόδια για την καθοδή-γηση και επίβλεψη του υποψηφίου. Η συμβουλευτική επιτροπή απαρτίζε-ται από τον επιβλέποντα που είναι μέλος Δ.Ε.Π. του οικείου τμήματος και ανήκει στη βαθμίδα του καθηγητή ή του αναπληρωτή καθηγητή ή του επίκουρου καθηγητή και δύο άλλα μέλη Δ.Ε.Π. του Τμήματος από τα οποία το ένα μπορεί να είναι λέκτορας, εφόσον είναι μόνιμος ή έχει του-λάχιστον τριετή θητεία. (από την ΥΑ Β1/809/1993, αρ. 2 παρ. 12)

4. Αριθμός εισακτέων

Ο αριθμός εισακτέων στο Π.Μ.Σ., για απόκτηση Μ.Δ.Ε., δεν μπορεί να υπερβαίνει κατ’ έτος τους 25 για κάθε μία από τις έξι (6) κατευθύνσεις. Γί-νονται δεκτοί, ως υπεράριθμοι, χωρίς εξετάσεις, υπότροφοι του Ι.Κ.Υ. κα-θώς και υπότροφοι άλλων Δημόσιων Υπηρεσιών, σε σύνολο πάντως που δεν υπερβαίνει τους δώδεκα (12) και για τις έξι κατευθύνσεις του Μ.Δ.Ε.

5. Χρονική διάρκεια Μ.Δ.Ε. και Δ.Δ.

1. Η χρονική διάρκεια για την απονομή των κατά το άρθρο 3 μετα-πτυχιακών τίτλων σπουδών ορίζεται για το Μ.Δ.Ε. σε τέσσερα (4) διδα-κτικά εξάμηνα υποχρεωτικής φοίτησης ενός κύκλου συστηματικών εξει-δικευμένων σπουδών με παράλληλη ερευνητική εργασία και συγγραφή μεταπτυχιακής (διπλωματικής) εργασίας στο τελευταίο (δ΄) εξάμηνο των σπουδών. (από την ΥΑ Β1/809/1993, αρ. 1 παρ. 2)

2. Η ελάχιστη χρονική διάρκεια για το Δ.Δ. ορίζεται σε έξι (6) εξά-μηνα μετά την απόκτηση του Μ.Δ.Ε.

3. Με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης είναι δυνατόν να αναγνωρί-ζεται με βάση τα υποβαλλόμενα σ’ αυτήν αντικειμενικά στοιχεία χρόνος μεταπτυχιακών σπουδών σε ισότιμη πανεπιστημιακή μονάδα της ημεδα-πής ή αλλοδαπής στο ίδιο επιστημονικό αντικείμενο και συντέμνεται α-νάλογα ο χρόνος της προηγούμενης παραγράφου του άρθρου τούτου. (α-πό την ΥΑ Β1/809/1993, αρ. 3 παρ. 2)

182

4. Οι φοιτητές του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών Ειδί-κευσης πρέπει να περατώσουν τις σπουδές τους συμπεριλαμβανόμενης της συγγραφής διπλωματικής εργασίας για την απόκτηση Μεταπτυχιακού Διπλώματος ειδίκευσης ως την 31 Δεκεμβρίου του επόμενου από τη λήξη του δεύτερου έτους σπουδών χρόνου. Επανάληψη του πρώτου έτους σπουδών επιτρέπεται μόνο για μία φορά. Πέρα από τα χρονικά αυτά όρια ο φοιτητής διαγράφεται από το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών (από την ΥΑ Β1/809/1993, αρ. 3 173 παρ. 3).

5. Οι φοιτητές του δεύτερου επιπέδου Προγράμματος Μεταπτυχια-κών Σπουδών πρέπει να περατώσουν τη συγγραφή της διδακτορικής δια-τριβής μέσα σε τρία χρόνια από την ημερομηνία συγκρότησης της τριμε-λούς επιτροπής και ορισμού του θέματος. Παράταση του χρόνου επιτρέ-πεται για ειδικούς λόγους με αιτιολογημένη απόφαση της Γενικής Συνέ-λευσης Ειδικής Σύνθεσης του Τμήματος ύστερα από εισήγηση του τριμε-λούς συμβουλευτικής επιτροπής του υποψήφιου διδάκτορα και πρόταση της Συντονιστικής Επιτροπής. (από την ΥΑ Β1/809/1993, αρ. 3 παρ. 4)

Η παράταση του προβλεπόμενου χρόνου συγγραφής της διδακτορι-κής διατριβής δεν δύναται να υπερβαίνει την τριετία. Μετά το πέρας και του τελευταίου χρόνου παρατάσεως, το θέμα της διατριβής μπορεί να αφαιρεθεί και ο υποψήφιος να διαγραφεί από την κατάσταση των υπο-ψηφίων διδακτόρων του Τμήματος με απόφαση της συνέλευσης ειδικής σύνθεσης και αιτιολογημένη εισήγηση της τριμελούς επιτροπής. Μετά τη λήξη και της τριετούς παράτασης ο υποψήφιος χάνει οπωσδήποτε την φοιτητική ιδιότητα, διατηρεί όμως το δικαίωμα να υποστηρίξει τη διατρι-βή του μετά από αιτιολογημένη εισήγηση της ίδιας ή ανασυγκροτημένης συμβουλευτικής επιτροπής και απόφαση της συνέλευσης ειδικής σύνθε-σης. Στην περίπτωση αυτή γίνεται επανεγγραφή του υποψηφίου προς υ-ποστήριξη της διατριβής με την ίδια απόφαση. (Κανονισμός 2005)

6. Τα μαθήματα Προγραμμάτων Μεταπτυχιακών Σπουδών αρχίζουν από την 1η Νοεμβρίου και τελειώνουν την 31η Μαΐου του επόμενου έ-τους. Το πρώτο εξάμηνο τελειώνει την 15η Φεβρουαρίου, οπότε αρχίζει το δεύτερο εξάμηνο. Ο Ιούνιος και ο Σεπτέμβριος είναι μήνες εξετάσεων. Κάθε εξαμηνιαίο μάθημα είναι διάρκειας δώδεκα εβδομάδων και διδά-σκεται μια ή δύο ώρες την εβδομάδα ανάλογα με το ειδικότερο πρόγραμ-μα μαθημάτων. (από την ΥΑ Β1/809/1993, αρ. 3 παρ. 5)

183

6. Πρόγραμμα μαθημάτων

Α. Για το Μ. Δ. Ε.: 1. Οι φοιτητές πρέπει: α) να παρακολουθήσουν ένα κύριο επιστημο-

νικό αντικείμενο της κατεύθυνσης που ακολουθούν, σε διετή βάση (τέσ-σερα εξάμηνα) και δύο άλλα μαθήματα κάθε έτος που το καθένα διδά-σκεται σε δύο εξάμηνα τουλάχιστον και β) να συγγράψουν διπλωματική εργασία. Τα μαθήματα τα οποία επιλέγουν από ευρύτερη ομάδα μαθημά-των ορίζονται κατά κατεύθυνση ως ακολούθως:

α΄. Κατεύθυνση Αστικού, Αστικού Δικονομικού και Εργατικού Δικαίου: 1. Αστικό Δίκαιο, 2. Αστικό Δικονομικό Δίκαιο, 3. Εργατικό Δί-καιο (διάρκειας τεσσάρων εξαμήνων)

β΄. Κατεύθυνση Δημοσίου Δικαίου και Πολιτικών Επιστημών: 1. Συνταγματικό Δίκαιο, 2. Διοικητικό Δίκαιο, 3. Δημοσιονομικό Δίκαιο, 4. Πολιτική Επιστήμη (διάρκειας τεσσάρων εξαμήνων), 5. Δημόσιο Οικονομικό Δίκαιο, 6. Ευρωπαϊκό Κοινοτικό Δίκαιο, 7. Πολιτική Ιστορία, 8. Διοικητική Επιστήμη (διάρκειας δύο εξαμή-νων)

γ΄. Κατεύθυνση Διεθνών Σπουδών: 1. Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο, 2. Ιδιωτικό Διεθνές Δίκαιο, 3. Δίκαιο της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης, 4. Διεθνές Οικονομικό Δίκαιο, 5. Συγκρι-τικό Δίκαιο, 6. Δίκαιο Καταστάσεως Αλλοδαπών, 7. Διπλωματική Ιστορία και Διεθνείς Σχέσεις, 8. Η προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου στην κοινοτική έννομη τάξη (έδρα Jean Monnet) (διάρ-κειας τεσσάρων εξαμήνων)

δ΄. Κατεύθυνση Εμπορικού και Οικονομικού Δικαίου: 1. Δίκαιο Εταιριών, 2. Δίκαιο Εμπορικών Δικαιοπραξιών, 3. Δί-καιο Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας και άυλων αγαθών, 4. Δίκαιο Α-νταγωνισμού και Προστασίας του Καταναλωτή, 5. Ναυτικό Δίκαιο, 6. Τραπεζικό Δίκαιο, 7. Δίκαιο Βιομηχανικής και Πνευματικής Ι-διοκτησίας και Δίκαιο του Ανταγωνισμού και Προστασία κατανα-λωτή (διάρκειας τεσσάρων εξαμήνων)

ε΄. Κατεύθυνση Ιστορίας, Φιλοσοφίας και Κοινωνιολογίας του Δικαίου: 1. Εκκλησιαστικό Δίκαιο, 2. Ιστορία του Ελληνικού και Ρωμαϊκού Δικαίου, 3. Κοινωνιολογία του Δικαίου, 4. Φιλοσοφία και Μεθο-

184

δολογία του Δικαίου, 5. Θεσμοί των Ευρωπαϊκών λαών, 19ος-20ος αιώνας (διάρκειας τεσσάρων εξαμήνων)

στ΄. Κατεύθυνση Ποινικών και Εγκληματολογικών Επιστημών: 1. Ποινικό Δίκαιο, 2. Ποινική Δικονομία, 3. Εγκληματολογία - Σωφρονιστική (διάρκειας τεσσάρων εξαμήνων), 4. Φιλοσοφία Ποινικού Δικαίου, 5. Ειδικοί Ποινικοί Νόμοι, 6. Οικονομικό Ποι-νικό Δίκαιο, 7. Διεθνές Ποινικό Δίκαιο, 8. Ποινικό Δίκαιο των α-νηλίκων, 9. Διεθνές Ποινικό Δίκαιο - Συγκριτικό Διεθνές Ποινικό Δίκαιο (διάρκειας τουλάχιστον δύο εξαμήνων)

Το αναλυτικό πρόγραμμα των μαθημάτων κάθε κατεύθυνσης, με τις ώρες διδασκαλίας και τους διδάσκοντες, ανακοινώνεται κατ` έτος το μή-να Μάιο και εγκρίνεται από τη Σύγκλητο.

2. Το κύριο επιστημονικό αντικείμενο επιλέγεται: α) Για την κατεύθυνση Αστικού, Αστικού Δικονομικού και Εργατι-

κού Δικαίου, μεταξύ των τριών αυτών μαθημάτων. β) Για την κατεύθυνση Δημοσίου Δικαίου και Πολιτικών Επιστη-

μών, μεταξύ των υπ’ αριθμ. 1-4 μαθημάτων. γ) Για την κατεύθυνση Διεθνών Σπουδών, μεταξύ των οκτώ αυτών

μαθημάτων. δ) Για την κατεύθυνση Εμπορικού και Οικονομικού Δικαίου, μετα-

ξύ των επτά αυτών μαθημάτων. ε) Για την κατεύθυνση Ιστορίας, Φιλοσοφίας και Κοινωνιολογίας

του Δικαίου, μεταξύ των υπ’ αριθμ. 1-4 μαθημάτων. στ) Για την κατεύθυνση Ποινικών και Εγκληματολογικών Επιστη-

μών, μεταξύ των υπ’ αριθμ. 1-3 και 5, 7 μαθημάτων. 3. Επίσης μπορούν να παρακολουθήσουν δύο εξάμηνα ξένης γλώσ-

σας, επιλέγοντας μία από τις γλώσσες, αγγλική γαλλική, γερμανική ιτα-λική, στο πρώτο ή το δεύτερο έτος των σπουδών τους, ως πρόσθετο προ-αιρετικό μάθημα.

4. Το κύριο επιστημονικό αντικείμενο και τα δύο κατ’ έτος μαθήματα καθώς και το μάθημα της ξένης γλώσσας διδάσκονται επί 1 ώρα εβδομα-διαίως που αντιστοιχεί σε μια διδακτική μονάδα κατά εξάμηνο (από την ΥΑ Β7/29/2001 και ΥΑ 15236/Β7/2008).

5. Η δήλωση επιλογής του κυρίου επιστημονικού αντικειμένου διε-τούς διάρκειας, της ξένης γλώσσας και των δύο μαθημάτων του α΄ και β΄

185

εξαμήνου σπουδών γίνεται μαζί με την αίτηση εγγραφής του ενδιαφερο-μένου. Η δήλωση επιλογής των δύο μαθημάτων του γ΄ και δ΄ εξαμήνου γίνεται πριν από την έναρξη των μαθημάτων του έτους αυτού. (ΥΑ 15236/Β7/2008) Οι φοιτητές του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπου-δών έχουν τη δυνατότητα επιλογής στο Α΄ ή στο Β΄ έτος, ενός μαθήματος από άλλη κατεύθυνση, μετά από σύμφωνη γνώμη του διδάσκοντα το κύ-ριο μάθημα (από την ΥΑ Β7/29/2001). Μπορούν ακόμη να επιλέγουν ένα προαιρετικό επιπλέον των έξι μαθημάτων, το οποίο θα υπολογίζεται στη γενική βαθμολογία.

6. Αλλαγή του κύριου αντικειμένου ή των μαθημάτων μετά την έναρξη του ακαδημαϊκού έτους επιτρέπεται για εξαιρετικούς λόγους πριν λήξει το πρώτο εξάμηνο του μαθήματος (μονοετούς ή διετούς διάρκειας), με από-φαση της Επιτροπής Μεταπτυχιακών Σπουδών, ύστερα από αίτηση του εν-διαφερομένου και γνώμη των καθηγητών που διδάσκουν το κύριο αντικεί-μενο ή μάθημα που εγκαταλείπει τούτος και εκείνο με το οποίο επιθυμεί να το αντικαταστήσει. (από την ΥΑ Β1/809/1993, αρ. 4 παρ. 3)

7. Η διδασκαλία τόσο του κύριου επιστημονικού αντικειμένου, όσο και των μαθημάτων διάρκειας δύο εξαμήνων, συνίσταται στην αντιμετώ-πιση σε βάθος ειδικών θεμάτων της κατεύθυνσης, είτε με ανάπτυξη από τον καθηγητή, είτε με τη μορφή διαλογικής συζήτησης, είτε με την εκπό-νηση εργασιών, είτε με οποιαδήποτε άλλη μέθοδο ή τρόπο που μπορεί κατά την κρίση του καθηγητή να συμβάλλει στην επιστημονική έρευνα καλύτερα και να προκαλέσει τη σχετική έφεση του φοιτητή. (από την ΥΑ Β1/809/1993, αρ. 4 παρ. 4)

8. Τα μαθήματα του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών του πρώτου επιπέδου διδάσκονται από καθηγητές ή αναπληρωτές καθηγητές ή επίκουρους καθηγητές ή ομότιμους καθηγητές του Τμήματος ή άλλων Τμημάτων του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης ή άλλου Α.Ε.Ι., οι οποίοι διδάσκουν το αυτό αντικείμενο ή από επιστήμονες ανα-γνωρισμένου κύρους, που διαθέτουν εξειδικευμένες γνώσεις ή σχετική εμπειρία στο αντικείμενο του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών. Η διδασκαλία των μαθημάτων του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών ανατίθεται από τη Γ.Σ.Ε.Σ. του Τμήματος ύστερα από πρόταση της συνέλευσης των μελών Δ.Ε.Π. του αρμόδιου Τομέα. (από την ΥΑ Β1/809/1993, αρ. 4 παρ. 5)

186

9. Με εισήγηση της Συνέλευσης των μελών Δ.Ε.Π. του Τομέα που διαβιβάζεται στη Συντονιστική Επιτροπή Μεταπτυχιακών Σπουδών για να διατυπώσει τη δική της πρόταση και με απόφαση της Γενικής Συνέ-λευσης Ειδικής Σύνθεσης του Τμήματος εντός του μηνός Οκτωβρίου ορί-ζεται ένα μέλος Δ.Ε.Π. του Τομέα από αυτά που τους έχει ανατεθεί μετα-πτυχιακό έργο για την παρακολούθηση και τον έλεγχο της πορείας των σπουδών κάθε μεταπτυχιακού φοιτητή της αντίστοιχης κατεύθυνσης. Το μέλος Δ.Ε.Π. συνεργάζεται με τη Συντονιστική Επιτροπή για την άσκηση της αρμοδιότητάς του αυτής. (από την ΥΑ Β1/809/1993, αρ. 4 παρ. 6)

10. Ειδίκευση «Ενιαίου Ευρωπαϊκού Νομικού Χώρου»: Ι. Οι φοιτητές του πρώτου έτους σπουδών του Π.Μ.Σ. που επιθυμούν

να ακολουθήσουν την Ειδίκευση του «Ενιαίου Ευρωπαϊκού Νομικού Χώ-ρου», πρέπει να το δηλώσουν με αίτηση τους το αργότερο 15 ημέρες πριν τη λήξη του α΄ εξαμήνου. Η αίτηση επιλογής της ειδίκευσης θα περιλαμβά-νει και τη δήλωση επιλογής του Εργαστηρίου Σπουδών και Έρευνας (Ε-ΣΠΕ), στο οποίο θα συμμετάσχουν κατά το β΄ εξάμηνο σπουδών. Η δήλω-ση επιλογής του Εργαστηρίου Σπουδών και Έρευνας που είναι υποχρεωμέ-νοι οι φοιτητές που επέλεξαν την Ειδίκευση του «Ενιαίου Ευρωπαϊκού Νο-μικού Χώρου» να παρακολουθήσουν κατά το γ΄ εξάμηνο σπουδών, γίνεται πριν από την έναρξη των μαθημάτων του β΄ έτους.

II. Για την ειδίκευση αυτή ο μεταπτυχιακός φοιτητής υποχρεούται να παρακολουθήσει τα σεμιναριακά μαθήματα και τις εν γένει εργασίες ενός από τα παρακάτω εργαστήρια σπουδών και έρευνας:

1. ΕΣΠΕ: Ευρωπαϊκός Δικαστικός Χώρος. 2. ΕΣΠΕ: Ευρωπαϊκός Κοινωνικός Χώρος. 3. ΕΣΠΕ: Η επιχείρηση στην Κοινοτική Έννομη Τάξη. 4. ΕΣΠΕ: Κυριαρχία, Ασφάλεια και Δικαιώματα του Ανθρώπου. 5. ΕΣΠΕ: Νέες Τεχνολογίες και Δίκαιο. 6. ΕΣΠΕ: Επικοινωνία και Πολιτισμός. III. Τα εργαστήρια παρέχουν μαθήματα με τη μορφή σεμιναρίων και

διεξάγουν ερευνητικό έργο κατά το β΄ εξάμηνο και κατά το γ΄ εξάμηνο. Ο φοιτητής υποχρεούται:

α) Να παρακολουθήσει τα σεμιναριακά μαθήματα και τις εν γένει ερ-γασίες ενός από τα προαναφερθέντα εργαστήρια, κατά το β΄ εξάμηνο και ενός άλλου κατά το γ΄ εξάμηνο. Τα μαθήματα διδάσκονται δύο ώρες εβδο-μαδιαίως.

187

β) Να εκπονήσει μία (1) ερευνητική εργασία σε κάθε εργαστήριο τις ερ-γασίες του οποίου παρακολουθεί, σε θέμα σχετικό με το γνωστικό του αντι-κείμενο. Για την εκπόνηση της ερευνητική εργασίας διεξάγονται μαθήματα προσανατολισμού ερευνητικού έργου διάρκειας δύο (2) ωρών εβδομαδιαίως.

IV. H παραπάνω ειδίκευση των ΕΣΠΕ λειτουργεί εφόσον εξασφαλιστεί η αναγκαία σχετική χρηματοδότησή της για την αντιμετώπιση των αναγκών σε προσωπικό μεταπτυχιακών φοιτητών και σε υλικοτεχνική υποδομή.

11. α) Ο φοιτητής, ο οποίος επέτυχε σε όλες τις εξετάσεις και στην τελική αξιολόγηση της διπλωματικής εργασίας στην κύρια επιστημονική κατεύθυνση του Π.Μ.Σ. του πρώτου επιπέδου που ακολουθεί, λαμβάνει Μ.Δ.Ε. στην κατεύθυνση αυτή.

β) Ο φοιτητής ο οποίος, επιπλέον των ανωτέρω παρακολούθησε τα σεμιναριακά μαθήματα και τα μαθήματα προσανατολισμού - ερευνητι-κού έργου δύο Εργαστηρίων Σπουδών και Έρευνας της ειδίκευσης του «Ενιαίου Ευρωπαϊκού Νομικού Χώρου» κατά το β΄ και κατά το γ΄εξά-μηνο, αντίστοιχα, όπως αυτό θα βεβαιώνεται από τους Υπευθύνους των Εργαστηρίων αυτών και εκπόνησε, επιπλέον της Διπλωματικής Εργασίας που πρέπει να εκπονήσει από κύριο επιστημονικό αντικείμενο της κατεύ-θυνσης σπουδών που ακολουθεί, δύο ακόμη ερευνητικές εργασίες στο πλαίσιο των Εργαστηρίων αυτών, οι οποίες αξιολογήθηκαν με το βαθμό τουλάχιστον καλώς (έξι) η καθεμία, λαμβάνει Μ.Δ.Ε. στην κατεύθυνση που ακολουθεί με την μνεία «Ενιαίος Ευρωπαϊκός Νομικός Χώρος».

Β. Για το Δ.Δ.: Εκτός της συγγραφής της διδακτορικής διατριβής, οι υποψήφιοι δι-

δάκτορες είναι υποχρεωμένοι να παρακολουθήσουν μαθήματα τα οποία υποδεικνύονται από την τριμελή συμβουλευτική επιτροπή (άρθρο 6 παρ. 7 ΥΑ Β7/ 15236/2008)

Είναι ακόμη δυνατή η παρακολούθηση από τον υποψήφιο διδάκτορα των μαθημάτων ενός ή δύο εξαμήνων άλλης κατεύθυνσης, εφ’ όσον είναι σχετικά με το αντικείμενο της διατριβής. (άρθρο 1 παρ. 6 ΥΑ 869/2003)

Επίσης, συμμετέχουν σε ειδικά σεμινάρια ή ερευνητικά προγράμματα που διοργανώνουν οι διδάσκοντες ή οι Τομείς, αναλαμβάνοντας εισηγή-σεις. (ΥΑ Β7/ 15236/2008)

188

Μπορούν επίσης να συμμετέχουν σε φροντιστήρια ή ασκήσεις προ-πτυχιακών μαθημάτων καθοδηγώντας τους φοιτητές και συμμετέχοντας στην αξιολόγηση φοιτητικών εργασιών. (Κανονισμός 2005)

7. Έλεγχος Σπουδών και επίδοσης των μεταπτυχιακών φοιτητών πρώτου επιπέδου

1. Την όλη εποπτεία των προγραμμάτων Μεταπτυχιακών Σπουδών έχει η Συντονιστική Επιτροπή Μεταπτυχιακών Σπουδών του Τμήματος, η οποία μεριμνά για την τήρηση του παρόντος κανονισμού και την εφαρ-μογή του προγράμματος και των επιμέρους προγραμμάτων των μαθημά-των κάθε κατεύθυνσης σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος. Ανώτατο όργανο είναι η Γενική Συνέλευση Ειδικής Σύνθεσης του Τμήματος. (από την ΥΑ Β1/809/1993, αρ. 5 παρ. 1)

2. Οι φοιτητές του Μεταπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών πρέπει να παρακολουθούν τακτικά όλα τα μαθήματα του προγράμματος, τα ο-ποία επέλεξαν και να μετέχουν ενεργώς στις συζητήσεις, ασκήσεις και ερευνητικές δραστηριότητες του προγράμματος της κατεύθυνσης που ακολουθούν. Η παρουσία τους ελέγχεται από τον διδάσκοντα και η επί-δοσή τους αξιολογείται διαρκώς από αυτόν, ενώ συμβουλευτική αρμο-διότητα σ’ αυτή την αξιολόγηση έχει και το μέλος Δ.Ε.Π. που επιβλέπει τον φοιτητή αν την επίβλεψη δεν έχει αυτός που διδάσκει. (από την ΥΑ Β1/809/1993, αρ. 5 παρ. 2)

3. Η τελική αξιολόγηση και βαθμολόγηση των μαθημάτων που διαρ-κούν δύο εξάμηνα γίνεται με προφορικές ή γραπτές εξετάσεις στο τέλος του δευτέρου εξαμήνου, τον μήνα Ιούνιο και σε δεύτερη περίοδο τον μή-να Σεπτέμβριο. Αν σε κάθε εξάμηνο του μαθήματος δίδαξε και διαφορε-τικός καθηγητής, στις εξετάσεις μετέχουν και οι δύο και βαθμολογούν παράλληλα, τελικός δε βαθμός είναι ο μέσος όρος των βαθμών των δύο καθηγητών. Συμβουλευτική αρμοδιότητα στην τελική αξιολόγηση έχει το μέλος Δ.Ε.Π. που επιβλέπει τον φοιτητή αν την επίβλεψη δεν έχει αυτός που διδάσκει. (από την ΥΑ Β1/809/1993, αρ. 5 παρ. 3)

4. Η αξιολόγηση και βαθμολόγηση του κύριου επιστημονικού αντι-κειμένου που διδάσκεται σε διετή βάση (τέσσερα εξάμηνα) γίνεται δύο φορές, στο τέλος κάθε έτους (κάθε δύο εξαμήνων) τον μήνα Ιούνιο ή 180 Σεπτέμβριο με τον τρόπο που ορίζεται στην προηγούμενη παράγραφο (3). (από την ΥΑ Β1/809/1993, αρ. 5 παρ. 4)

189

5. Η τελική αξιολόγηση στο κύριο επιστημονικό αντικείμενο που ε-πέλεξε ο φοιτητής γίνεται με την παρουσίαση της διπλωματικής εργασίας του τον μήνα Ιούνιο ή Σεπτέμβριο, την οποία εκπονεί το τελευταίο εξά-μηνο των μεταπτυχιακών σπουδών του, από τριμελή εξεταστική επιτροπή στην οποία μετέχουν ο καθηγητής του μαθήματος τούτου και άλλοι δύο καθηγητές του τομέα που διδάσκουν στο πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών, μεταξύ των οποίων οπωσδήποτε αυτός που επιβλέπει τον φοι-τητή (από την ΥΑ Β1/809/1993, αρ. 5 παρ. 5)

6. Στην τελική αξιολόγηση στο κύριο επιστημονικό κείμενο που επέ-λεξε ο φοιτητής μπορεί να προσέλθει μόνο αφού έχει περατώσει επιτυχώς όλες τις εξετάσεις σε όλα τα μαθήματα του προγράμματος της κατεύθυν-σης που ακολουθεί, καθώς και τις εξετάσεις του δευτέρου έτους στο κύριο επιστημονικό του αντικείμενο. (από την ΥΑ Β1/809/1993, αρ. 5 παρ. 6)

7. Αν ο φοιτητής δεν περάσει επιτυχώς τις εξετάσεις των μαθημάτων του πρώτου έτους (των δύο πρώτων εξαμήνων) και τις εξετάσεις του πρώτου έτους στο κύριο επιστημονικό αντικείμενο που επέλεξε, ούτε κα-τά τη δεύτερη περίοδο του Σεπτεμβρίου, επαναλαμβάνει για ένα ακόμη έτος τα μαθήματα και τα δύο εξάμηνα του κύριου επιστημονικού αντι-κειμένου στα οποία απορρίφθηκε, ενώ κατοχυρώνεται ο βαθμός του μα-θήματος ή των μαθημάτων στα οποία επέτυχε.

Αν και πάλι απορριφθεί, διαγράφεται από το Πρόγραμμα Μεταπτυχι-ακών Σπουδών. Ο φοιτητής που δεν προσήλθε στις εξετάσεις του Ιουνίου ούτε του Σεπτεμβρίου σε ένα ή περισσότερα μαθήματα, θεωρείται ότι απέτυχε στα μαθήματα αυτά, οπότε εφαρμόζονται αναλόγως τα οριζόμε-να στο προηγούμενο εδάφιο αυτής της παραγράφου. Αν ο φοιτητής δεν προσέλθει στην τελική εξέταση όπου παρουσιάζει τη διπλωματική του εργασία τον μήνα Ιούνιο ή αν απορριφθεί κατά την εξέταση αυτή, προ-σέρχεται ή ε παναλαμβάνει την προσπάθειά του στην περίοδο του Σε-πτεμβρίου. Αν δεν προσέλθει ούτε σ` αυτή την περίοδο ή αν απορριφθεί, προσέρχεται ή επαναλαμβάνει την εξέταση τον επόμενο Ιούνιο. Αν και πάλι δεν προσέλθει ή απορριφθεί, προσέρχεται ή επαναλαμβάνει την εξέ-ταση τον Σεπτέμβριο και για τελευταία φορά τον Δεκέμβριο του ίδιου έ-τους. Σε περίπτωση που δεν εμφανιστεί αποκλείεται από τη λήψη Μετα-πτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης και διαγράφεται. (από την ΥΑ 181 Β1/809/1993, αρ. 5 παρ. 7)

190

8. Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης

1. Ο φοιτητής, ο οποίος επέτυχε σε όλες τις εξετάσεις και στην τελική αξιολόγηση της διπλωματικής εργασίας στο κύριο επιστημονικό αντικεί-μενο της κατεύθυνσης Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών του πρώτου επιπέδου που ακολουθεί, λαμβάνει Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδί-κευσης στην κατεύθυνση αυτήν. (από την ΥΑ Β1/809/1993, αρ. 6 παρ. 2)

Διπλωματούχος καθίσταται ο φοιτητής με την ανακοίνωση του απο-τελέσματος της τελικής αξιολόγησης της διπλωματικής εργασίας από την τριμελή εξεταστική επιτροπή στη Γραμματεία του Τμήματος.

Ο φοιτητής υποχρεούται, για να λάβει το Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ει-δίκευσης, να καταθέσει πριν την ορκωμοσία του τη διπλωματική του ερ-γασία σε ηλεκτρονική μορφή στις υπηρεσίες πληροφόρησης της Κεντρι-κής Βιβλιοθήκης του Ιδρύματος.

2. Βαθμός του Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης είναι ο μέσος όρος του βαθμού της διπλωματικής εργασίας κατά την τελική εξέταση και του μέσου όρου των βαθμών των δύο εξετάσεων στο κύριο επιστη-μονικό αντικείμενο και των τεσσάρων εξετάσεων στα λοιπά μαθήματα που παρακολούθησε ο φοιτητής.

Η βαθμολογική κλίμακα είναι από το μηδέν έως το δέκα: άριστα (εν-νέα ή δέκα), λίαν καλώς (επτά ή οκτώ), καλώς (έξι), μετρίως (πέντε, τέσ-σερα, τρία) και κακώς (δύο, μονάδα ή μηδέν).

Προβιβάσιμος βαθμός είναι το έξι και οι μεγαλύτεροί του. (από την ΥΑ Β1/809/1993, αρ. 6 παρ. 3)

9. Πρόγραμμα για τη λήψη Διδακτορικού Διπλώματος

1. Μετά την επιλογή των φοιτητών στο Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών για την απονομή Διδακτορικού Διπλώματος, η Συμβουλευτική Επιτροπή, που ορίστηκε κατά την παρ. 9 του αρ. 3, προσδιορίζει κατά το άρθρο 6Β για κάθε υποψήφιο διδάκτορα τα μαθήματα διαρκείας ενός ή δύο εξαμήνων που πρέπει να παρακολουθήσει κατά το έτος του δεύτερου επιπέδου Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών και καθορίζει σε συ-νεργασία μαζί του το θέμα της διδακτορικής του διατριβής. Τα μαθήματα αυτά υποδεικνύονται σε κάθε υποψήφιο διδάκτορα από την 3μελή επι-τροπή από τον κατάλογο μαθημάτων του πρώτου επιπέδου, ανάλογα με

191

το θέμα της διδακτορικής διατριβής, και για την κατεύθυνση Ποινικών και Εγκληματολογικών Επιστημών επί πλέον και από τα μαθήματα: Με-θοδολογία Ποινικού Δικαίου και Ποινική Δίκη - Δικαίωμα ακρόασης, ή και από άλλα ειδικά μαθήματα για υποψηφίους του Β` κύκλου τα οποία θα ορίζουν οι Τομείς. (από την ΥΑ Β1/809/1993, αρ. 7 παρ. 1)

2. Τα μαθήματα της προηγούμενης παραγράφου προσδιορίζονται ε-νόψει του θέματος της διατριβής, για την πληρέστερη και ολοκληρωμένη κατάρτιση του υποψηφίου διδάκτορα ενόψει της συγγραφής της, και δεν επιτρέπεται να είναι λιγότερα από δύο εξαμηνιαία μαθήματα (ή ενός διάρκειας δύο εξαμήνων) ούτε περισσότερα από τέσσερα εξαμηνιαία μα-θήματα (ή δύο διάρκειας δύο εξαμήνων ή ένα διάρκειας δύο εξαμήνων και δύο εξαμηνιαία). Σε περίπτωση που οι μεταπτυχιακοί φοιτητές για την λήψη Δ.Δ. με συγγενές θέμα διατριβής είναι λιγότεροι των πέντε, η κατά την προηγούμενη παράγραφο υποχρέωση παρακολούθησης διδα-σκαλίας δυνατόν να αντικατασταθεί με συναντήσεις (σεμινάρια) του υ-ποψηφίου διδάκτορα με τα μέλη της συμβουλευτικής επιτροπής ανά 15θήμερο, τα οποία του παρέχουν και το σχετικό «πιστοποιητικό παρα-κολούθησης». (από την ΥΑ Β1/809/1993, αρ. 7 παρ. 2)

3. Εφόσον το αντικείμενο της διατριβής έχει σχέση και με άλλην κα-τεύθυνση, για την οποία υπάρχει αντίστοιχο Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών, ένα τουλάχιστον από τα παραπάνω μαθήματα πρέπει να ανήκει στα Προγράμματα Μεταπτυχιακών Σπουδών της άλλης συναφούς προς το αντικείμενο της διατριβής κατεύθυνσης, έστω και αν αυτή διδάσκεται σε άλλα τμήματα του Πανεπιστημίου. (από την ΥΑ Β1/809/1993, αρ. 7 παρ. 3)

4. Μετά την επιτυχή παρακολούθηση των μαθημάτων αυτών, ο υπο-ψήφιος διδάκτορας παίρνει σχετικό "πιστοποιητικό παρακολούθησης" για κάθε μάθημα. Αφού συγκεντρώσει τα αντίστοιχα πιστοποιητικά, τα παραδίδει στη Συμβουλευτική Επιτροπή η οποία και βεβαιώνει ότι ο φοι-τητής ολοκλήρωσε την υποχρέωση παρακολούθησης μαθημάτων. (από την ΥΑ Β1/809/1993, αρ. 7 παρ. 4)

5. Όταν ολοκληρωθεί και η συγγραφή της διατριβής εντός της προ-θεσμίας του άρθρου 5 παράγραφος 5 του παρόντος, η Συμβουλευτική Ε-πιτροπή με αίτησή της και σχετική Εισηγητική Έκθεση, όπου ενσωματώ-νεται και η βεβαίωση ολοκλήρωσης των υποχρεώσεων παρακολούθησης μαθημάτων του δεύτερου επιπέδου Προγράμματος Μεταπτυχιακών

192

Σπουδών, ζητεί από τη Γενική Συνέλευση Ειδικής Σύνθεσης του Τμήμα-τος τον ορισμό επταμελούς εξεταστικής επιτροπής. 183 (από την ΥΑ Β1/809/1993, αρ. 7 παρ. 5)

6. Η Γενική Συνέλευση Ειδικής Σύνθεσης, ύστερα από γνώμη της Συντονιστικής Επιτροπής Μεταπτυχιακών Σπουδών, ορίζει την εξεταστι-κή επιτροπή, η οποία απαρτίζεται από επτά (7) μέλη Δ.Ε.Π. (από την ΥΑ Β1/809/1993, αρ. 7 παρ. 6)

Στην εξεταστική επιτροπή συμμετέχουν τα τρία (3) μέλη της συμ-βουλευτικής επιτροπής και άλλα τέσσερα ίδιας ειδικότητας με αυτή στην οποία εκπονεί ο υποψήφιος διδάκτορας τη διατριβή του. Ορισμένα από τα τέσσερα (4) αυτά μέλη μπορεί να προέρχονται από άλλα τμήματα του Α.Π.Θ. ή άλλου Α.Ε.Ι. Ένα (1) μέλος από τα τέσσερα (4) μπορεί να είναι λέκτορας, εφόσον έχει συμπληρώσει τριετή θητεία ή είναι μόνιμος. Από τα επτά (7) μέλη της εξεταστικής επιτροπής τρία (3) τουλάχιστον πρέπει να ανήκουν στη βαθμίδα του καθηγητή.

Πρόεδρος της Επταμελούς Εξεταστικής Επιτροπής είναι το αρχαιό-τερο από τα μέλη της, εφόσον είναι καθηγητής του Τμήματος Νομικής του Α.Π.Θ., αλλιώς το αρχαιότερο από τα μέλη της Επιτροπής που ανή-κει στο Δ.Ε.Π. του Τμήματος.

7. Ο υποψήφιος διδάκτορας υποβάλλει σε αντίτυπα τη διατριβή του, από τα οποία ένα κατατίθεται στη Γραμματεία, ένα στον Τομέα όπου υ-πάγεται το γνωστικό αντικείμενο της διατριβής, δύο στη βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου, ένα στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, και από ένα στα μέλη της Επταμελούς Εξεταστικής Επιτροπής(από την ΥΑ Β1/809/1993, αρ. 7 παρ. 7).

Ο υποψήφιος διδάκτορας υποχρεούται επιπλέον να καταθέσει τη δια-τριβή του σε ηλεκτρονική μορφή στις υπηρεσίες πληροφόρησης της Κε-ντρικής Βιβλιοθήκης του Ιδρύματος.

8. Η Επταμελής Εξεταστική Επιτροπή αφού μελετήσει το κείμενο της διατριβής ορίζει με απόφασή της την ημερομηνία, την ώρα και τον τόπο της δημόσιας παρουσίασης και εξέτασης του υποψήφιου διδάκτορα.

Η απόφαση αυτή γνωστοποιείται στον υποψήφιο και στο Τμήμα και ανακοινώνεται πέντε (5) τουλάχιστον μέρες πριν από την ημερομηνία της δημόσιας παρουσίασης. (από την ΥΑ Β1/809/1993, αρ. 7 παρ. 8)

193

9. Η ανάπτυξη και παρουσίαση του θέματος γίνεται δημόσια ενώπιον της Επταμελούς Εξεταστικής Επιτροπής στην ημερομηνία που ορίστηκε κατά τα αναφερόμενα στην προηγούμενη παράγραφο. Μετά την ολοκλή-ρωση της ανάπτυξης του θέματος που δεν πρέπει να διαρκέσει περισσό-τερο από τριάντα λεπτά ούτε λιγότερο από δεκαπέντε, και τις απαντήσεις του υποψηφίου σε σχετικές ερωτήσεις της Επταμελούς Εξεταστικής Επι-τροπής, που δεν πρέπει να διαρκέσουν περισσότερο από μια ώρα, αποχω-ρεί το ακροατήριο και ο υποψήφιος και ακολουθεί η διαδικασία αξιολό-γησής του και τελικής κρίσης της διατριβής του από την Επταμελή Εξε-ταστική Επιτροπή. (από την ΥΑ Β1/809/1993, αρ. 7 παρ. 9)

10. Η Επταμελής Εξεταστική Επιτροπή κρίνει το πρωτότυπο του πε-ριεχομένου της διατριβής και την ουσιαστική συμβολή της στην επιστή-μη καθώς και την επάρκεια του υποψηφίου στο γνωστικό αντικείμενο της διατριβής. Για την έγκριση της διδακτορικής διατριβής απαιτείται η σύμ-φωνη γνώμη των πέντε τουλάχιστον μελών της Επταμελούς Εξεταστικής Επιτροπής.

Η διατριβή βαθμολογείται κατά την ισχύουσα κλίμακα: "άριστα", "λίαν καλώς" και "καλώς" (από την ΥΑ Β1/809/1993, αρ. 7 παρ. 10)

11. Μετά την έγκριση συντάσσεται πρακτικό για τη διαδικασία και το αποτέλεσμα κρίσης της διατριβής, υπογραφόμενο από όλα τα μέλη της εξεταστικής επιτροπής, και την επομένη ο Πρόεδρός της το διαβιβάζει στη Γενική Συνέλευση Ειδικής Σύνθεσης του Τμήματος. Στο πρακτικό καταχωρούνται, εφ’ όσον υπάρχουν, παρατηρήσεις, συστάσεις ή επιφυ-λάξεις μελών της επιτροπής, καθώς και κρίσεις ή ιδιαίτερες αξιολογή-σεις.

Η επιτροπή επιτρέπει τη δημοσίευση της διατριβής ως τέτοιας, αφού ληφθούν υπόψη τυχόν υποδείξεις της ίδιας. (από την ΥΑ Β1/809/1993, αρ. 7 παρ. 11 και τον Κανονισμό 2005)

12. Η Γενική Συνέλευση Ειδικής Σύνθεσης του Τμήματος αναγορεύ-ει, αφού διαβαστεί από τον Πρόεδρό της σε δημόσια συνεδρίαση το πρα-κτικό της εξεταστικής επιτροπής, τον υποψήφιο σε διδάκτορα. Στη συνε-δρίαση αυτή της Γενικής Συνέλευσης Ειδικής Σύνθεσης παρίσταται και ο Πρύτανης ή ένας από τους Αντιπρυτάνεις του Πανεπιστημίου. (από την ΥΑ Β1/809/1993, αρ. 7 παρ. 12)

194

10. Διεθνείς συμφωνίες

Το Τμήμα συμμετέχει σε κοινά με άλλα ευρωπαϊκά πανεπιστήμια προγράμματα μεταπτυχιακών σπουδών ειδίκευσης ή εκπόνησης διδακτο-ρικής διατριβής και απονομής κοινού διδακτορικού διπλώματος ή διπλώ-ματος μεταπτυχιακών σπουδών στο πλαίσιο διεθνών συμφωνιών που συ-νάπτονται σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες νομοθετικές προβλέψεις.

11. Διδάσκοντες

Τα μέλη Δ.Ε.Π. του Τμήματος αναλαμβάνουν τη διδασκαλία των μα-θημάτων. Επίσης, μπορούν να συμμετέχουν μέλη Δ.Ε.Π. άλλων τμημά-των του Α.Π.Θ. ή άλλου Α.Ε.Ι., τα οποία διδάσκουν το αυτό αντικείμενο ή επιστήμονες αναγνωρισμένου κύρους που διαθέτουν εξειδικευμένες γνώσεις ή σχετική εμπειρία στο αντικείμενο του Π.Μ.Σ., σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 3α του αρ. 12 του ν. 2083/1992. Για τη διδασκαλία των ξένων γλωσσών απασχολούνται μέλη Ε.Ε.Π.

12. Άτομα με ειδικές ανάγκες

Εάν αποδεικνύονται (κατά τα ισχύοντα και στην περίπτωση των με-τεγγραφών) λόγοι υγείας που καθιστούν αδύνατη τη συμμετοχή του υπο-ψηφίου ειδικά στη γραπτή εξέταση, τότε η εξέταση γίνεται προφορικά στον ίδιο χρόνο και με τα ίδια θέματα.

13. Υλικοτεχνική υποδομή

Για το ΠΜΣ χρησιμοποιείται η υλικοτεχνική υποδομή του Τμήματος Νομικής, η οποία και επαρκεί.

14. Ισχύς και τροποποίηση των κανόνων λειτουργίας του Π.Μ.Σ.

Οι διατάξεις της Β1/809/1993 (ΦΕΚ 869, τ.Β'/ 26.11.1993) όπως τρο-ποποιήθηκαν από μεταγενέστερες υπουργικές αποφάσεις, που δεν συμπε-ριλήφθηκαν στην υπουργική απόφαση αριθ. Β7/15236/2008 (ΦΕΚ 227/14.2.2008), ισχύουν και εφαρμόζονται από την ισχύ της τελευταίας, ήτοι από το ακαδημαϊκό έτος 2007-2008, ως εσωτερικοί κανόνες λειτουρ-γίας του ΠΜΣ Νομικής και τροποποιούνται εφεξής με τις οικείες αποφά-σεις των αρμοδίων οργάνων του Τμήματος και του Πανεπιστημίου.

195

Π Ρ Ο Γ Ρ Α Μ Μ Α

Διδασκαλίας μαθημάτων του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών πρώτου επιπέδου, του Τμήματος Νομικής, για το Πανεπι-στημιακό έτος 2010-2011.

Α. ΚΛΑΔΟΣ ΑΣΤΙΚΟΥ, ΑΣΤΙΚΟΥ ΔΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΚΑΙ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ

Α΄ ΕΤΟΣ (Α΄ + Β΄ εξάμηνο «Ανθρώπινη αναπαραγωγή: Ιατρική ευθύ-νη και συγγένεια»)

1) Αστικό Δίκαιο. «Νομικά πρόσωπα» Διδάσκουν: Γ. Αρχανιωτάκης, Θ. Παπαζήση, Γ. Δέλλιος, Α. Κοτζά-μπαση, Αικ. Φουντεδάκη.

2) Αστικό Δικονομικό Δίκαιο. Διδάσκουν: Π. Γέσιου-Φαλτσή και Α. Σοφιαλίδης, Χ. Απαλαγάκη Λ. Πίψου, Γ. Διαμαντόπουλος.

3) Εργατικό Δίκαιο «Ατομικό Εργατικό Δίκαιο - Ατομικές εργασιακές σχέσεις. Διδάσκουν: Δ. Ζερδελής, Β. Δούκα.

4) Ξένη γλώσσα (μονοετούς φοίτησης - προαιρετικό).

Β΄ ΕΤΟΣ (Γ΄ + Δ΄ εξάμηνο) 1) Αστικό Δίκαιο «Εμπράγματες έννομες σχέσεις». «Αιρέσεις και προθε-σμίες». «Ανίσχυρες Δικαιοπραξίες» Διδάσκουν: Δ. Παπαστερίου, Χ. Κούσουλας, Γ. Καρύμπαλη-Τσίπτσιου, Δ. Κλαβανίδου.

2) Αστικό Δικονομικό Δίκαιο. Διδάσκουν: Ν. Νίκας, Κ. Μακρίδου, Α. Καΐσης, Π. Αρβανιτάκης, Ν. Παϊσίδου

3) Εργατικό Δίκαιο «Συλλογικο Εργατικο Δικαιο». «Δίκαιο Κοινωνικών Ασφαλίσεων» Διδάσκουν: Ι. Κουκιάδης, Αρ. Καζάκος, Α. Στεργίου.

196

Β. ΚΛΑΔΟΣ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

Α΄ και Β΄ ΕΤΟΣ (Α΄ + Β΄ και Γ΄ + Δ΄ εξάμηνο)

Α΄ Κατηγορία

1) Συνταγματικό Δίκαιο (διετούς φοίτησης). Διδάσκουν: Α΄ έτος: Αντ. Μανιτάκης, Ιφ. Καμτσίδου (χειμερινό) Π. Μανζούφας (εαρινό) Β΄ έτος: Π. Μανζούφας (χειμερινό) Αντ. Μανιτάκης, Ιφ. Καμτσίδου (εαρινό)

2) Διοικητικό Δίκαιο (διετούς φοίτησης). Διδάσκουν: Α΄ έτος: Ι. Συμεωνίδης, (εαρινό), Κ. Γώγος χειμερινό). Β΄ έτος: Ευαγγ. Κουτούπα, (χειμερινό), Ευαγγ.Κουτούπα, Ευγ. Πρεβεδούρου (εαρινό),

3) Δημοσιονομικό Δίκαιο (διετούς φοίτησης). Διδάσκουν: Α΄ έτος: Κ. Φινοκαλιώτης, (χειμερινό), Ν. Μπάρμπας, (εαρινό). Β΄ έτος: Κ. Φινοκαλιώτης, (χειμερινό), Ν. Μπάρμπας, (εαρινό).

4) Δημόσιο Οικονομικό Δίκαιο (μονοετούς φοίτησης). Διδάσκει: Α΄ έτος: Ευαγγ. Κουτούπα.

5) Ευρωπαϊκό Κοινοτικό Δίκαιο (μονοετούς φοίτησης). Διδάσκουν: Α΄ έτος: Ν. Μπάρμπας.

Β΄ Κατηγορία

1) Πολιτική Επιστήμη (διετούς φοίτησης). Διδάσκει: Α΄ έτος: Ζ. Παπαδημητρίου - Κ. Χρυσόγονος. Β΄ έτος: Ζ. Παπαδημητρίου - Κ. Χρυσόγονος.

2) Πολιτική Ιστορία (μονοετούς φοίτησης) Διδάσκουν: Α΄ έτος: Γ. Αναστασιάδης, Κ. Χρυσόγονος.

197

3) Διοικητική Επιστήμη (μονοετούς φοίτησης). Διδάσκουν: Β΄ έτος: Ευγ. Πρεβεδούρου.

Ξένη γλώσσα (μονοετούς φοίτησης).

Οι φοιτητές που θα επιλέξουν να παρακολουθήσουν στο Α ΄ και Β ΄ εξάμηνο τα μαθήματα Δημόσιο Οικονομικό Δίκαιο και Πολιτική Ιστορία, στο Γ΄ και Δ΄ εξάμηνο θα παρακολουθήσουν τα μαθήματα Ευρωπαϊκό Φορολογικό Δίκαιο και Διοικητική Επιστήμη αντίστοιχα.

Οι φοιτητές οφείλουν να επιλέξουν δύο μαθήματα της κατηγορίας Α΄ και ένα μάθημα της κατηγορίας Β΄.

Σε εξαιρετικές περιπτώσεις και μετά από αιτιολογημένη αίτηση, η Γ.Σ. του Τομέα μπορεί να επιτρέψει σε φοιτητές να επιλέξουν και τα τρία μαθήματα από την κατηγορία Α΄.

Σε εξαιρετικές περιπτώσεις και μετά από αιτιολογημένη αίτησή τους οι μεταπτυχιακοί φοιτητές μπορούν να επιλέγουν δύο μαθήματα από τη Β΄ κατηγορία και ένα από την Α΄.

Γ. ΚΛΑΔΟΣ ΔΙΕΘΝΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ

Α΄ και Β΄ ΕΤΟΣ (Α΄ + Β΄ και Γ΄ + Δ΄ εξάμηνα)

1) Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο Διδάσκουν: Α΄ έτος: Κ. Χατζηκωνσταντίνου, Μ. Σαρηγιαννίδης, Β. Καρακωστά-

νογλου. Β΄ έτος: Κ. Χατζηκωνσταντίνου, Λ. Παπαδόπουλος.

2) Ιδιωτικό Διεθνές Δίκαιο Διδάσκουν: Ζ. Παπασιώπη-Πασιά, Ευάγγ. Βασιλακάκης, Β. Κούρτης (Α΄ και Β΄ έτος).

3) Δίκαιο της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης Διδάσκουν: Α΄ έτος: Ε. Σαχπεκίδου, Α. Γκιζάρη-Ξανθοπούλου Β΄ έτος: Ε. Σαχπεκίδου, Α. Γκιζάρη-Ξανθοπούλου

4) Συγκριτικό Δίκαιο. Διδάσκει: Χ.Δεληγιάννη-Δημητράκου (Α΄ και Β΄ έτος).

198

5) Διπλωματική Ιστορία / Διεθνείς Σχέσεις. Διδάσκουν: Κ. Χατζηκωνσταντίνου, Μ. Σαρηγιαννίδης (Α΄ και Β΄ έτος)

6) Έδρα Jean Monnet - Η Προστασία των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου στην Κοινοτική ΄Εννομη Τάξη Διδάσκουν: Π. Στάγκος, Ι. Κτενίδης (Α΄ και Β΄ έτος) .

7) Διεθνές Οικονομικό Δίκαιο Διδάσκει: Π. Γκλαβίνης (Α΄ και Β΄ έτος).

Ξένη Γλώσσα (μονοετούς φοίτησης - προαιρετικό).

– Όλα τα μαθήματα είναι διετούς φοίτησης. – Ο φοιτητής επιλέγει ένα από τα παραπάνω μαθήματα σαν κύριο.

Δ. ΚΛΑΔΟΣ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ

Α΄ και Β΄ ΕΤΟΣ (Α΄ + Β΄ και Γ΄ + Δ΄ εξάμηνο)

1) Δίκαιο Εταιριών. Διδάσκουν: Κ. Παμπούκης, Ν. Τέλλης, σε συνεργασία με τη λέκτορα Π. Παπαδρόσου-Αρχανιωτάκη.

2) Τραπεζικό Δίκαιο Διδάσκουν: Λ. Κοτσίρης, Σπ. Ψυχομάνης σε συνεργασία με τους λέ-κτορες κ.κ. Ν. Ελευθεριάδη και Ρ. Γιοβανόπουλο.

3) Δίκαιο Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας και Άϋλων αγαθών και Δίκαιο Προ-στασίας του Καταναλωτή. Διδάσκουν: Β. Αντωνόπουλος, Ελ. Αλεξανδρίδου.

4) Ναυτικό Δίκαιο. Διδάσκουν: Αλ. Κιάντου-Παμπούκη, Ελ. Γκολογκίνα-Οικονόμου.

5) Δίκαιο Εμπορικών Δικαιοπραξιών. Διδάσκουν: Ουρ. Χατζηνικολάου-Αγγελίδου, Στ. Κορδή-Αντωνο-πούλου σε συνεργασία με το λέκτορα κ. Ν. Ελευθεριάδη.

Ξένη γλώσσα (μονοετούς φοίτησης - προαιρετικό).

199

Ε. ΚΛΑΔΟΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ, ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑΣ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ

Α΄ και Β΄ ΕΤΟΣ (Α΄ + Β΄ και Γ΄ + Δ΄ εξάμηνο) 1) Ιστορία Ελληνικού και Ρωμαϊκού Δικαίου. Διδάσκουν: Γ. Νάκος, σε συνεργασία με την επίκουρη καθηγήτρια Δ. Παπαδάτο, την επίκουρη καθηγήτρια Σ. Τζωρτζακάκη-Τζαρίδου και το Λέκτορα κ. Κ. Βλάχο.

2) Εκκλησιαστικό Δίκαιο. Διδάσκουν: Κ. Κυριαζόπουλος, Κ. Παπαγεωργίου.

3) Κοινωνιολογία του Δικαίου. Διδάσκει: Ν. Ιντζεσίλογλου.

4) Φιλοσοφία και Μεθοδολογία του Δικαίου. Διδάσκει: Κ. Σταμάτης.

5) Θεσμοί των Ευρωπαϊκών λαών 19ος - 20ος αιών. Διδάσκουν: (χειμερινό εξάμηνο) Γ. Νάκος σε συνεργασία με την Επί-κουρη Καθηγήτριας Δάφνη Παπαδάτου, την Επίκουρη Καθηγήτρια Σοφία Τζωρτζακάκη-Τζαρίδου και το Λέκτορα Κ. Βλάχο Κ. Παπαγε-ωργίου (εαρινό εξάμηνο)

Ξένη γλώσσα (μονοετούς φοίτησης - προαιρετικό).

ΣΤ. ΚΛΑΔΟΣ ΠΟΙΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗ-ΜΩΝ

Α΄ και Β΄ ΕΤΟΣ (Α΄ + Β΄ και Γ΄ + Δ΄ εξάμηνο)

1) Ποινικό Δίκαιο. Διδάσκουν: I. Mανωλεδάκης, Ν. Παρασκευόπουλος, Ελ. Συμεωνίδου-Καστανίδου, Μ. Καϊάφα-Γκμπάντι, Ν. Μπιτζιλέκης.

2) Ποινική Δικονομία. Διδάσκουν: Λ. Μαργαρίτης, Αδ. Παπαδαμάκης, Γρ. Καλφέλης.

3) Ειδικοί Ποινικοί Νόμοι - Ευρωπαϊκό Ποινικό Δίκαιο Διδάσκουν: Ν. Παρασκευόπουλος Ελ. Συμεωνίδου-Καστανίδου, Μ. Καϊάφα-Γκμπάντι, Ν. Μπιτζιλέκης.

200

4) Οικονομικό Ποινικό Δίκαιο. Διδάσκουν: Λ. Μαργαρίτης, Αγγ. Πιτσελά.

5) Εγκληματολογία - Σωφρονιστική. Διδάσκουν: Στ. Αλεξιάδης, Αγγ. Πιτσελά.

Ξένη γλώσσα (μονοετούς φοίτησης - προαιρετικό).

Την ξένη γλώσσα διδάσκουν:

Αγγλικά: Α. Χατζηθεοδώρου Γαλλικά: Ευαγγ. Μουσούρη Γερμανικά: Α. Δάφφα Ιταλικά: Αθ. Νικολαΐδου-Χατζηβασιλειάδου

VΙΙ. ΕΥΡΩΠΑΪΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΝΤΑΛΛΑ-ΓΩΝ LLP, ERASMUS

Τα Ευρωπαϊκά προγράμματα που αφορούν την εκπαίδευση και τη

νεότητα, έχοντας αρχίσει να λειτουργούν εκπαιδευτικά και πειραματικά μέσα στη δεκαετία του ’80, γνωρίζουν ήδη μια ευρύτερη συναίνεση και μια θερμή υποδοχή. Καθώς η προοπτική ολοκλήρωσης της Ευρωπαϊκής εσωτερικής αγοράς γίνεται πραγματικότητα, τα προγράμματα αυτά εκφρά-ζουν αφενός την καθοριστική σημασία που πρέπει να αποδίδεται πλέον στον παράγοντα άνθρωπος και νέος ευρωπαίος, καθώς και στις ικανότητες και τη δυναμικότητά τους, έτσι ώστε να επιτευχθεί η ουσιαστικά ισόρροπη ανάπτυξη τόσο της οικονομικής όσο και της ελεύθερης κυκλοφορίας των ιδεών παράλληλα με την ελεύθερη κυκλοφορία των υλικών αγαθών και των υπηρεσιών. Στα πλαίσια της νέας αυτής δυναμικής εντάσσεται, εξάλ-λου, και η έναρξη του Ευρωπαϊκού, κοινωνικού διαλόγου, με κέντρο την εκπαίδευση και τελικό στόχο την Ευρώπη των Πολιτών.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ LLP - ERASMUS (Δια Βίου Μάθηση)

ERASMUS: Τριτοβάθμια Εκπαίδευση.

1. ΓΕΝΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΚΑΙ ΔΟΜΗ

Η Δράση ERASMUS του προγράμματος LLP αφορά την Ευρωπαϊκή συνεργασία στον τομέα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, μέσω της ενθάρ-ρυνσης της διακρατικής συνεργασίας μεταξύ Πανεπιστημίων, της αύξη-σης της ευρωπαϊκής κινητικότητας, καθώς και της ενίσχυσης της διαφά-νειας και προαγωγής της πλήρους ακαδημαϊκής αναγνώρισης σπουδών και ακαδημαϊκών τίτλων σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Ειδικότερα περιλαμβάνει: − Οργανωμένες ανταλλαγές φοιτητών για αναγνωρισμένες περιόδους

σπουδών

202

− Το Σύστημα Μεταφοράς Ακαδημαϊκών Μονάδων (ECTS) − Κινητικότητα και ανταλλαγές διδακτικού προσωπικού − Γλωσσική προετοιμασία για εξερχόμενους και εισερχόμενους φοιτητές και προσωπικό

− Εντατικά προγράμματα διδασκαλίας σύντομης διάρκειας − Δραστηριότητες ανάπτυξης κοινών προγραμμάτων αναφερομένων σε όλα τα επίπεδα σπουδών

− Γλωσσικές σπουδές συνδυασμένες με άλλους ακαδημαϊκούς επιστη-μονικούς τομείς

− Προγράμματα πανεπιστημιακής συνεργασίας σε θέματα αμοιβαίου εν-διαφέροντος (Θεματικά Δίκτυα)

− Εφαρμογή μεθόδων ανοικτής και εξ αποστάσεως μάθησης.

2. ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΠΟΥΔΑΣΤΩΝ

Οι στόχοι της κινητικότητας σπουδαστών στο πλαίσιο του ERASMUS είναι: − η παροχή ευκαιριών σε σπουδαστές ώστε να επωφεληθούν, από γλωσ-σικής, πολιτισμικής και εκπαιδευτικής πλευράς, από την εμπειρία άλλων ευρωπαϊκών χωρών και από τα προσφερόμενα αντικείμενα σπουδών.

− ο εμπλουτισμός του εκπαιδευτικού περιβάλλοντος του ιδρύματος υπο-δοχής

− η προαγωγή της συνεργασίας μεταξύ των ιδρυμάτων τα οποία ανταλ-λάσσουν σπουδαστές

− η συμβολή στην αναβάθμιση της κοινωνίας γενικότερα με τον εφοδια-σμό των νέων με υψηλή εξειδίκευση, ευρεία αντίληψη και διεθνή ε-μπειρία με στόχο να αποτελέσουν τους επαγγελματίες του μέλλοντος − η συμβολή στις δαπάνες κινητικότητας και η παροχή ευκαιριών για την πραγματοποίηση μιας περιόδου σπουδών στο εξωτερικό σε σπου-δαστές, στους οποίους άλλως αυτό δεν θα ήταν εφικτό.

3. ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΡΟΙ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ERASMUS

− οι ανταλλαγές των φοιτητών που προτείνονται για κινητικότητα βασί-ζονται σε διαπανεπιστημιακές συμφωνίες

− η περίοδος σπουδών η οποία πραγματοποιείται στο ίδρυμα-εταίρο εί-ναι ένα ακαδημαϊκό εξάμηνο ή ακαδημαϊκό έτος.

203

− η περίοδος σπουδών στο εξωτερικό αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του προγράμματος σπουδών του πανεπιστημίου προέλευσης

− η περίοδος των σπουδών στο εξωτερικό αναγνωρίζεται πλήρως, δηλα-δή το πανεπιστήμιο προέλευσης δεσμεύεται να διασφαλίσει την ανα-γνώριση της περιόδου σπουδών στο εξωτερικό (συμπεριλαμβανομέ-νων των εξετάσεων και άλλων μορφών αξιολόγησης) σε αντικατάστα-ση αντίστοιχης περιόδου σπουδών (παρομοίως συμπεριλαμβανομένων των εξετάσεων ή άλλων μορφών αξιολόγησης) στο πανεπιστήμιο προέλευσης, ακόμη και εάν διαφέρει το περιεχόμενο. Οι φοιτητές πρέ-πει να ενημερώνονται για το περιεχόμενο των μαθημάτων, τα οποία θα παρακολουθήσουν στο εξωτερικό. Μετά το πέρας της περιόδου σπου-δών στο εξωτερικό, το πανεπιστήμιο υποδοχής οφείλει να χορηγήσει στον εισερχόμενο φοιτητή και στο πανεπιστήμιο προέλευσης αντίγρα-φο αναλυτικής βαθμολογίας, στο οποίο θα πιστοποιείται η ολοκλήρωση του συμφωνημένου προγράμματος σπουδών και θα αναγράφεται η βαθ-μολογία του φοιτητή στο πανεπιστήμιο υποδοχής δεν καταβάλλονται δί-δακτρα, δικαίωμα εγγραφής, εξέταστρα, δικαίωμα πρόσβασης στις ε-γκαταστάσεις εργαστηρίων, σε βιβλιοθήκες κτλ. Παρά ταύτα, ενδέχεται να υπάρξουν μικρές επιβαρύνσεις για δαπάνες, όπως ασφάλιση, συν-δρομή σε φοιτητικούς συλλόγους, χρήση διαφόρων ειδών εξοπλισμού, όπως φωτοτυπικά μηχανήματα, προϊόντα εργαστηρίου κτλ., εξίσου με τους λοιπούς σπουδαστές εξακολουθούν να καταβάλλονται πλήρως στους εξερχόμενους φοιτητές εθνικές υποτροφίες και δάνεια

4. ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΠΙΛΕΞΙΜΟΤΗΤΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΚΤΗΣΗ ΤΗΣ ΙΔΙ-ΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ «ΦΟΙΤΗΤΗ LLP/ERASMUS»

Οι φοιτητές οι οποίοι πραγματοποιούν πρόγραμμα σπουδών σε πανε-πιστήμιο-εταίρο βάσει του Πανεπιστημιακού Χάρτη ERASMUS και της σύμβασης του Πανεπιστημίου με την Εθνική Μονάδα Συντονισμού (Ι-ΚΥ) που αφορά την χορήγηση υποτροφιών για τη κινητικότητα φοιτη-τών, θεωρούνται «φοιτητές ERASMUS», εφόσον πληρούν τις ακόλουθες προϋποθέσεις − ανταποκρίνονται στα σχετικά με την υπηκοότητα κριτήρια, δηλαδή α) είναι υπήκοοι κράτους μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή άλλης χώ-ρας που συμμετέχει στο πρόγραμμα ERASMUS, β) είναι άτομα που

204

έχουν αναγνωρισθεί επισήμως από την Ελλάδα ως πρόσφυγες, απάτρι-δες ή μόνιμοι κάτοικοι, καθεστώς το οποίο θα αποδεικνύεται από επί-σημα πιστοποιητικά των αρμόδιων ελληνικών αρχών. Υπήκοοι των ε-πιλέξιμων συνδεδεμένων χωρών εγγεγραμμένοι σε εκπαιδευτικά ιδρύ-ματα στην Ελλάδα μπορούν να λάβουν ενίσχυση προκειμένου να πραγματοποιήσουν ένα μέρος των σπουδών τους, στη χώρα προέλευ-σής τους αλλά δίνεται χαμηλή προτεραιότητα 195 κατά την αξιολόγη-ση των αιτήσεων.

− έχουν ολοκληρώσει τουλάχιστον το πρώτο έτος των πανεπιστημιακών τους σπουδών.

− δεν έχουν ολοκληρώσει τον ελάχιστο απαιτούμενο αριθμό διδακτικών μονάδων για τη λήψη του πτυχίου τους, δηλαδή υπάρχει περίοδος σπουδών, κατά το χρόνο υποβολής της αίτησης στο ΙΚΥ, που οι φοι-τητές να μπορούν να αντικαταστήσουν σπουδάζοντας σε ένα Πανεπι-στήμιο που συμμετέχει στο πρόγραμμα ERASMUS.

− είναι εγγεγραμμένοι σε επίσημο πρόγραμμα σπουδών τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, το οποίο οδηγεί στην απόκτηση πτυχίου ή άλλου τίτλου σπουδών, συμπεριλαμβανομένου μεταπτυχιακού και διδακτορικού, και είναι αναγνωρισμένο σύμφωνα με τις διαδικασίες της ενδιαφερόμενης συμμετέχουσας χώρας − οι φοιτητές πρέπει οπωσδήποτε να έχουν α-ποκτήσει επαρκή γνώση της γλώσσας στην οποία παραδίδονται τα μα-θήματα που πρόκειται να παρακολουθήσουν ώστε να μην απορρίπτο-νται οι αιτήσεις τους από τα Πανεπιστήμια υποδοχής και να μην έχουν προβλήματα με τα μαθήματα και τις εξετάσεις.

5. ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΥΠΟΤΡΟΦΙΩΝ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΣΠΟΥΔΑ-ΣΤΩΝ

Αρμόδιο για τη διαχείριση των υποτροφιών κινητικότητας σπουδα-στών στα πλαίσια του ERASMUS είναι το δίκτυο των Εθνικών Μονάδων Συντονισμού που έχουν ορισθεί από τις συμμετέχουσες χώρες. Στα πλαί-σια των κατευθυντηρίων γραμμών που έθεσε η Επιτροπή, κατόπιν δια-βουλεύσεων με την επιτροπή του προγράμματος LLP, η διαχείριση και το ύψος των υποτροφιών ποικίλλουν ανάλογα με τις ρυθμίσεις που επιλέγο-νται από την Εθνική Μονάδα Συντονισμού, η οποία μπορεί να χορηγεί τις υποτροφίες είτε άμεσα στους σπουδαστές είτε έμμεσα μέσω του ιδρύμα-

205

τος προέλευσης (η τελευταία διαδικασία είναι επί του παρόντος η συνη-θέστερη).

Στόχος των υποτροφιών είναι η συμβολή στην κάλυψη των εκτά-κτων δαπανών που συνεπάγονται οι σπουδές στο εξωτερικό και δεν καλύπτουν τις δαπάνες που θα πραγματοποιούσαν κανονικά οι σπου-δαστές στο ίδρυμα προέλευσής τους.

Οι ίδιοι ακριβώς όροι ισχύουν και για τους φοιτητές που μετακινού-νται χωρίς χρηματοδότηση.

Σε περίπτωση σπουδαστών με ειδικές ανάγκες προβλέπονται ειδικές ρυθμίσεις.

Έτσι για τους φοιτητές της κατηγορίας αυτής (οι οποίες περιγράφο-νται περιοριστικά στο παράρτημα 19 της σύμβασης μεταξύ ΑΠΘ και ΙΚΥ) το ποσό της μηνιαίας υποτροφίας ορίζεται σε 500 €/ μήνα ανεξαρ-τήτως χώρας προορισμού. Πέραν της χρηματοδότησης αυτής, η ΕΜΣ (Ι-ΚΥ) δύναται να χρηματοδοτήσει πρόσθετες ανάγκες που συνεπάγεται η μετακίνηση των ατόμων αυτών.

6. ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑ ΠΟΥ ΜΕΤΕΧΟΥΝ ΣΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ LLP/ ERASMUS

Το Τμήμα Νομικής, διατηρεί συνεργασία με τα παρακάτω Πανεπι-στήμια:

Υπεύθυνος: Καθηγητής Ευάγγελος Βασιλακάκης

BGBLAGOEV02 South Western University, Blagoevgrad D ERLANGE01 Friedrich-Alexander-Universitat Erlangen-Nurnberg

F PARIS012 Universite de Paris - Val de Marne (Paris XII)F RENNES01 Universite de Rennes 1

SK KOSICE02 P.J.Safarik UniversitySK TRNAVA01 Trnavska Univerzita v Trnave

Υπεύθυνος: Καθηγητής Νικόλαος Ιντζεσίλογλου

A SALZBUR01 Universitat Salzburg B LIEGE01 Universite de Liege

CZ PRAHA07 Charles University of Praha

206

D SAARBRU01 Univerisitat des Saarlandes D TRIER01 Universitat Trier

E SALAMAN02 Universidad de Salamanca E VIGO01 Universidad de Vigo

E ZARAGOZ01 Universidad de Zaragoza F LE-MANS01 Universite du Maine

F NANCY02 Universite de Nancy 11 F NICE01 Universite de Nice - Sophia Antipolis

I TRENTO01 Universita delgi studi di Trento NL MAASTRI01 Universiteit Maastricht

S LUND01 Lund University S UPPSALA01 Uppsala University

UK NORWICH01 Univeristy of East Anglia Η συνεργασία με τα παρακάτω Πανεπιστήμια είναι μόνο για μεταπτυχι-

ακές σπουδές.

A WIEN01 Universitat Wien D HAMBURG01 Universitat Hamburg

Ο Καθηγητής κ. Νικόλαος Ιντζεσίλογλου συμμετέχει: 1) Ως υπεύθυνος - συντονιστής για λογαριασμό του Α.Π.Θ. και του

Τμήματος Νομικής στα παρακάτω Ευρωπαϊκά Προγράμματα, Socrates/ Erasmus από την αρχή της εφαρμογής του ως εξής:

α) IPC (δίκτυο) «Academia» για ανταλλαγές (διάρκεια από 3 έως 9 μήνες) φοιτητών του Τμήματος Νομικής του Α.Π.Θ. με τα αντίστοιχα Τμήματα Νομικής των παρακάτω Πανεπιστημίων: Antwerpen, Saarbroken, Trier, Salamanca, Nancy, Trento, Limburg (Maasrticht), Lund, Uppsala.

β) ICP (δίκτυο) «Law end Economics» για μεταπτυχιακές σπουδές και λήψη διπλώματος Master στην «Οικονομική Ανάλυση του Δικαίου (διάρκεια 10 μηνών) σε ένα έως τρία από τα παρακάτω Παενπιστήμια Wien, Gent, Hamburg, Madrid (Universidad Comlutense), Masreile-Aix en Provence, Rotterdam, Leiden, Lund Manchester, Lingcopings.

γ) ICP (δίκτυο) «Diplome Economique Europeen de Gestion des Entreprises» για μετάβαση στο Πανεπιστήμιο του Le Mans για 10 μήνες για τη λήψη ειδικού Ευρωπαϊκού διπλώματος σε θέματα Διοίκησης Επι-χειρήσεων.

207

δ) «Master Europeen de Theorie du Droit» για μετάβαση στο Καθο-λικό Πανεπιστήμιο των Βρυξελλών και τη λήψη μεταπτυχιακού διπλώ-ματος Master στη Θεωρία του Δικαίου.

Υπεύθυνος: Καθηγητής Αριστείδης Καζάκος

CH ZURICH01 Universitat Zurich D BERLIN01 Freie Universitat Berlin

D HAMBURG01 Universitat HamburgD KIEL01 Christian-Albrechts-Universitat zu Kiel

D KONSTAN01 Universitat Konstanz D MARBURG01 Philipps-Universitat Marburg

N OSLO01 University of Oslo Υπεύθυνη: Καθηγήτρια Μαρία Καϊάφα-Γμπάντι

D MUNCHEN01 Ludwig - Maximilians -Universitat Munchen D FRANKFU01 Iohann - Wolfgang - Goethe - Universitat Frankfu

E CIUDA-R01 Universidad de Castilla - La Mancha Υπεύθυνος: Ομότιμος Καθηγητής Λάμπρος Κοτσίρης

D BONN01 Rheinische Friedrich-Wilhelms-Universitat Bonn I FIRENZE01 Universita delgi studi di Firenze

Υπεύθυνος: Καθηγητής Αντώνης Μανιτάκης

B BRUXEL04 Universite Libre de BruxellesB LEUVEN01 Katholieke Universiteit Leuven D BREMEN01 Universitat Bremen

D WURZBUR01 Bayerische Julius-Maximilians-Universitat Wurzburg

D GOTTINGO1 Georg-August-Universtitat Gottingen E BARCELO01 Universidad de Barcelona

E SALAMAN02 Universidad de Salamanca F MONTPEL01 Universite de Montpellier 1

F CAEN01 Universite de Caen

208

F PARIS010 Universite de Paris-Nanterre (Paris X) F POITIER01 Universite de Poitiers

I MESSINA01 Universita delgi studi di Messina I PERUGIA01 Universita degli studi di Perugia

I PISA01 Universita delgi studi di Pisa I SIENA01 Universita delgi studi di Siena

NL GRONING01 Rijksuniversiteit Groningen Υπεύθυνος: Καθηγητής Γεώργιος Νάκος

D KOLN01 Universitat zu Koln I FIRENZE01 Universita delgi studi di Firenze

I LECCE01 Universitΰ delgi studi de Lecce Υπεύθυνος: Λέκτορας Κωνσταντίνος Παπαγεωργίου

D TUBINGE01 Eberhard-Karls-Universitat Tubingen F PARIS011 Universite de Paris-Sud (Paris XI)

I MILANO03 Universita Cattolica del Sacro Cuore di Milano Yπεύθυνη: Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Αγγελική Πιτσελά

B BRUSSEL01 Vrije Universiteit Brussel D GREIFSO1 Ernst-Moritz-Arndt-Universitat Greifswald

D JENA01 Friedrich - Schiller - Universitat Jena D KOLN01 Universitat zu Koln

CZ PLZEN01 University of West Bohemia HU SZEGED01 Szegedi Tudomanyegyetem I MODENAO1 Universita degli studi di Modena e Reggio

E I PALERMOO1 Universita degli studi di Palermo I TERAMOO1 Universita degli studi di Teramo P LISBOA012 Universidad Lusiada

PL BIALYST04 Uniwersytet w Bialymstoku PL KRAKOW01 Jagiellonian University

SI LJUBLJA01 Univerza v Ljiubljani SF ROVANIE01 University of Lapland

209

PL POZNAN01 University IM. Adama Mickiewicya TR ANKARA 02 Gazi University

TR ISTABU19 Istabul Kultur University Υπεύθυνος: Καθηγητής Άγγελος Στεργίου

B LEUVEN01 Katholieke Universiteit Leuven B LIEGE01 Universite de Liege

E ALICANT01 Universidad de Alicante E BARCELO02 Universidad Autonoma de Barcelona

E BILBAO02 Universidad de Deusto F LYON03 Universite Jean Moulin (Lyon 111)

F STRASBO03 Universite de Strasbourg !!! Robert Schuman F TOURS01 Universite Francois Rabelais de Tours

I BOLOGNA01 Universita delgi studi di Bologna I ROMA03 Libera Universita Internazionale di Studi Sociali

Roma,"Guido Carli" NL NIJMEGE01 Katholieke Universiteit Nijmegen

NL LEIDEN01 Universiteit Leiden Υπεύθυνη: Καθηγήτρια Χαρίκλεια Απαλαγάκη

A WIEN01 Universitat Wien B LEUVEN01 Katholieke Universiteit Leuven

CH FRIBOUR01 Universite de Fribourg D HANNOVE01 Universitat Hannover

D LEIPZIG01 Universitat Leipzig DK KOBENHA01 Kobenhavhs Universitet

E MADRID03 Universidad Complutense de Madrid F LE-HAVR11 Universite du Havre

F ROUEN01 Universite de Rouen F DIJONO1 Universite de Bourgogne N OSLO01 Univeristy of Oslo

NL GRONING01 Rijksuniversiteit GroningenP LISBOA01 Universidade Catolica Portuguesa

S STOCKHOO1 Stockholm University

210

Υπεύθυνος: Καθηγητής Κων/νος Χατζηκωνσταντίνου

Α GRAZ01 Karl-Franzens Universitat Graz N BERGEN01 University of Bergen S OREBROO1 Orebro University

IS BORGARN01 Bifrost School of Business Υπεύθυνος: Καθηγητής Κωνσταντίνος Χρυσόγονος

D BAYREUT01 Universitat Bayreuth D REGENSB01 Universitat Regensburg E ALCAL-HO1 Universidad de Alcala

I TRIESTE01 Universita degli studi di Trieste

7. ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

1. Τα μαθήματα που διδάσκονται σε τέτοια Πανεπιστήμια αναγνωρί-ζονται βαθμολογικά, με βάση την αντιστοιχία γνωστικού αντικειμένου, είτε πρόκειται για υποχρεωτικά είτε για μαθήματα επιλογής του δικού μας προγράμματος σπουδών. Αν δεν πληρούται η προϋπόθεση της αντι-στοιχίας γνωστικού αντικειμένου, επειδή π.χ. κάποιο μάθημα δεν περι-λαμβάνεται στο δικό μας πρόγραμμα σπουδών, τότε το μάθημα θα μπο-ρεί να αναγνωριστεί βαθμολογικά ως πρόσθετο γενικής επιλογής.

2 Τα προγράμματα κινητικότητας προπτυχιακών φοιτητών θα αφο-ρούν Νομικές Σχολές του Ευρωπαϊκού Δικτύου. Τα προγράμματα κινητι-κότητας μεταπτυχιακών φοιτητών μπορούν να αφορούν Νομικές ή άλλες Σχολές, ή Ερευνητικά Κέντρα, π.χ. Πολιτικών ή Κοινωνικών Επιστημών, υπό τους παραπάνω όρους.

3. Η ευχερής παρακολούθηση μαθημάτων σε ξένη γλώσσα προϋπο-θέτει την από μέρους των ενδιαφερομένων καλή γνώση της.

4. Όταν πρόκειται για χώρες δίχως οργανωμένες μεταπτυχιακές σπουδές είναι δυνατές ανταλλαγές μεταπτυχιακού επιπέδου, σύμφωνα με τους όρους ειδικών συμφωνιών μεταξύ των Σχολών, ιδιαίτερα ως προς τις εξετάσεις και τη λήψη βαθμού, υπό την προϋπόθεση ότι τα Προγράμ-ματα που οργανώνονται προβλέπουν εξετάσεις και αντίστοιχες ώρες δι-δασκαλίας και εφόσον το επίπεδο των μαθημάτων που περιλαμβάνονται είναι αντίστοιχο με το επίπεδο μεταπτυχιακών σπουδών.

211

– Πρόγραμμα LEGIS (Legal Aspects of Information Society), στα πλαίσια του προγράμματος Erasmus, σχετικά με την κοινωνία της πλη-ροφορίας.

α) Συνεργαζόμενα Ιδρύματα Δικτύο LEGIS: – Isik University (Συντονιστής) (Τουρκία). – University of Zaragosa (Ισπανία). – University of Warwick (Ην. Βασίλειο). – Vienna University (Αυστρία). – Queen’s University of Belfast (Ην. Βασίλειο). – Polytechnic University of Thessaloniki (Ελλάδα). – Aristotle University of Thessaloniki (Ελλάδα).] – University of Wrocklas (πολωνία). – Mykolas Romieris University (Λιθοανία). – Orebro University (Σουηδία) β) Υπεύθυνος για το Α.Π.Θ.: Ν. Ιντζεσίλογλου, καθηγητής Νομικής. ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ H AIESEC είναι ένας από τους μεγαλύτερους διεθνείς, μη κυβερνη-

τικούς οργανισμούς στον κόσμο, αποκλειστικά διοικούμενος από φοιτη-τές, μη κερδοσκοπικός, μη κομματικός, εθελοντικός και εκπαιδευτικός. Ιδρύθηκε το 1948, στην Ελλάδα βρίσκεται από το 1956 και στο Αριστο-τέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης από το 1991.

ΔΙΚΤΥΟ Βρίσκεται σε 5 ηπείρους, σε 100 χώρες, σε περίπου 1100 πανεπιστή-

μια, 23.000 μέλη σε ολόκληρο τον κόσμο. Η AIESEC στην Ελλάδα α-ριθμεί 300 μέλη και βρίσκεται στα εξής Πανεπιστήμια:

• Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών • Πανεπιστήμιο Πειραιώς • Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών • Πανεπιστήμιο Μακεδονίας

212

• Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης • Πανεπιστήμιο Αιγαίου

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ H AIESEC είναι το διεθνές δίκτυο πολλαπλών ευκαιριών για νέους

να ανακαλύψουν και να αναπτύξουν τις δυνατότητές τους. Το όραμα του οργανισμού είναι η παγκόσμια ειρήνη.

Η κύρια δραστηριότητα της AIESEC είναι το Πρόγραμμα Διε-

θνούς Πρακτικής Άσκησης. Ουσιαστικά πρόκειται για τη δυνατότητα που παρέχεται σε φοιτητές (3ου και 4ου έτους) και πρόσφατους πτυχιού-χους (μέχρι 2 χρόνια από την απόκτηση πτυχίου είτε σε προπτυχιακό είτε σε μεταπτυχιακό επίπεδο) να ζήσουν και να εργαστούν σε μια από τις 100 χώρες που απαρτίζουν το δίκτυο της AIESEC, για ένα χρονικό διά-στημα από 2 μήνες έως 1,5 χρόνο. Η πρακτική άσκηση πλαισιώνεται από το εκπαιδευτικό περιβάλλον της AIESEC και των ειδικών project με τα οποία ασχολείται. Στα πλαίσια της δραστηριότητας της AIESEC πραγμα-τοποιούνται κάθε χρόνο 3.500 ανταλλαγές και 350 συνέδρια παγκοσμίως κατά προσέγγιση.

Τι κερδίζει κανείς με τη συμμετοχή στο Πρόγραμμα Διεθνούς Πρα-κτικής Άσκησης;

• Γνωριμία με τον πολιτισμό, την κουλτούρα τον τρόπο ζωής μιας χώρας

• Γνωριμία με ανθρώπους από 100 διαφορετικές χώρες • Συνεργασία με ανθρώπους με διαφορετική νοοτροπία • Επαφή με τον εθελοντισμό • Ενασχόληση με projects ποικίλης θεματολογίας και απόκτηση ε-ξειδικευμένης γνώσης

ΤΑ ΜΕΛΗ ΤΗΣ AIESEC Όλες οι δραστηριότητες της AIESEC διοργανώνονται από τα μέλη

της, τα οποία δουλεύουν ομαδικά για να δώσουν τη δυνατότητα σε φοι-τητές να ζήσουν την εμπειρία του Προγράμματος Διεθνούς Πρακτικής Άσκησης. Διοργανώνουν δραστηριότητες που αφορούν:

• Την προετοιμασία των Ελλήνων φοιτητών που θα φύγουν στο ε-ξωτερικό.

• Την υποδοχή των ξένων φοιτητών που έρχονται στην Ελλάδα

213

• Την επανένταξη των Ελλήνων φοιτητών όταν γυρίσουν από το εξωτερικό

• Την επαφή με οργανισμούς, που συνεργάζονται με το πρόγραμμα της AIESEC

• Τη δομή και το περιεχόμενο του εκπαιδευτικού περιβάλλοντος που πλαισιώνει την πρακτική άσκηση

Μέλη της AIESEC μπορούν να γίνουν φοιτητές του πανεπιστημίου από όλα τα έτη σπουδών.

Μέσα από αυτές τις δραστηριότητες τα μέλη της AIESEC κερδίζουν: • Γνωριμία με τους νέους από 100 χώρες, που συμμετέχουν στο Πρόγραμμα Διεθνούς Πρακτικής Άσκησης και μέλη της AIESEC από όλο τον κόσμο αλλά και από τα 6 ελληνικά πανεπιστήμια στα οποία η AIESEC δραστηριοποιείται

• Δουλειά μέσα στα πλαίσια μιας ομάδας με κοινούς στόχους και εμπειρίες μέσα από τη συνεργασία με την ομάδα.

• Ανάπτυξη χαρακτηριστικών του εαυτού τους όπως, ηγετικότητα, οργανωτικότητα και υπευθυνότητα.

• Γνώση της αγοράς εργασίας τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξω-τερικό

• Πρακτική ενασχόληση και εκπαίδευση σε θέματα παγκοσμίου εν-διαφέροντος

Πώς μπορώ να γίνω μέλος της AIESEC ή να μάθω περισσότερα για το Πρόγραμμα Διεθνούς Πρακτικής Άσκησης;

Απλώς απευθυνθείτε στο γραφείο της AIESEC, επισκεφθείτε την ι-στοσελίδα μας ή επικοινωνήστε μαζί μας.

Γραφείο: Κτήριο Ν.Ο.Π.Ε. στον εξωτερικό διάδρομο ανάρτησης

Βαθμολογιών, όπου βρίσκεται και ο σύλλογος φοιτητών Νομικής, ακρι-βώς απέναντι απ την βιβλιοθήκη.

Διεύθυνση: AIESEC Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Πανεπιστημιούπολη Τ.Θ 1577, 54006, Θεσσαλονίκη E-mail: [email protected] Ιστοσελίδα: www.aiesec.gr, www.aiesec.org

IX. ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

1. ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟ ΕΤΟΣ - ΑΡΓΙΕΣ

1. Το ακαδημαϊκό έτος αρχίζει την 1η Σεπτεμβρίου και τελειώνει την 31η Αυγούστου του επόμενου έτους.

2. Το εκπαιδευτικό έργο κάθε ακαδημαϊκού έτους διαρθρώνεται σε δύο εξάμηνα. Κάθε εξάμηνο περιλαμβάνει τουλάχιστον 13 πλήρεις εβδο-μάδες για διδασκαλία και 2 για εξετάσεις.

3. Το πρώτο εξάμηνο αρχίζει στις 21 Σεπτεμβρίου και το δεύτερο λή-γει στις 31 Μαΐου.

4. Τα μαθήματα, πέρα από τις δύο χειμερινές εξεταστικές εβδομάδες, διακόπτονται από την παραμονή των Χριστουγέννων έως την επομένη των Θεοφανείων από την Πέμπτη της Τυροφάγου έως την επόμενη της Καθαρής Δευτέρας και από τη Μεγάλη Δευτέρα έως και την Κυριακή του Θωμά, την ημέρα των γενικών Φοιτητικών εκλογών και την ημέρα των Πρυτανικών εκλογών.

5. Δεν γίνονται μαθήματα τα Σαββατοκύριακα και στις παρακάτω γιορτές - επετείους:

Του Αγίου Δημητρίου (26 Οκτωβρίου), Την εθνική εορτή της 28ης Οκτωβρίου, Τη 17η Νοεμβρίου, Των Τριών Ιεραρχών (30 Ιανουαρίου), Του Ευαγγελισμού (25 Μαρτίου), Την Πρωτομαγιά, Του Αγίου Πνεύματος.

2. ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΦΟΙΤΗΤΩΝ ΝΟΜΙΚΗΣ

Ο Σύλλογος Φοιτητών Νομικής (Σ.Φ.Ν.) είναι από τους παλαιότε-ρους και ελάχιστους φοιτητικούς συλλόγους που έχουν συσταθεί νομό-τυπα. Πιο συγκεκριμένα, το καταστατικό του, το οποίο αποτελείται από 31 άρθρα, καταρτίστηκε την 5η Ιουνίου 1977 και εγκρίθηκε με την υπ’ αριθμ. 781/1977 Απόφαση του Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης.

216

Κορυφαίες πρωτοβουλίες του Σ.Φ.Ν. υπήρξαν: α) Η διοργάνωση διήμερου Επιστημονικού Συνεδρίου με θέμα «Η

νομική επιστήμη ενόψει της προκλήσεως της ενοποιημένης Ευρώπης», το Μάρτιο του 1992 -το πρώτο συνέδριο που διοργανώθηκε αποκλειστικά από φοιτητικό σύλλογο και είχε πολύ μεγάλη επιτυχία.

β) Η έκδοση του περιοδικού «Απόπειρα», το οποίο έτυχε θερμής υ-ποδοχής και από το νομικό κόσμο.

Από κει και πέρα, ο Σ.Φ.Ν., φροντίζει να κάνει αισθητή την παρου-σία του με τη συνεχή παρέμβαση στα συλλογικά όργανα του Τμήματος, τη διοργάνωση ενημερωτικών εκδηλώσεων και την έκδοση πληροφορια-κών εντύπων.

Χαρακτηριστική είναι και η συνεργασία του με τη Γραμματεία του Τμή-ματος, κάτι που γίνεται ιδιαίτερα αισθητό στις εγγραφές των πρωτοετών φοι-τητών και στην κατάρτιση προγραμμάτων των εξεταστικών περιόδων.

Το γραφείο του Σ.Φ.Ν. βρίσκεται στον 3ο όροφο του κτιρίου της Σχολής και λειτουργεί καθημερινά 11-12 π.μ. τηλέφωνο 996-569.

3. ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΕΣ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΕΣ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑ-ΛΟΝΙΚΗΣ

Η μεγαλύτερη βιβλιοθήκη της πόλης ανήκει στο Αριστοτέλειο Πανε-πιστήμιο Θεσσαλονίκης που περιλαμβάνει τόσο την Κεντρική όσο και τις περιφερειακές βιβλιοθήκες των Σχολών και των Τμημάτων, που βρίσκο-νται σε διάφορα επίπεδα οργάνωσης, καθώς και του Κέντρου Βυζαντινών Ερευνών του Πανεπιστημίου μας.

Στο κτίριο της Κεντρικής Βιβλιοθήκης λειτουργούν: Το Αναγνωστή-ριο για τα μέλη Δ.Ε.Π., Κεντρικό Αναγνωστήριο στο ισόγειο και φοιτη-τικό αναγνωστήριο στον πρώτο όροφο.

Η είσοδος στο Κεντρικό Αναγνωστήριο επιτρέπεται στους φοιτητές τους οποίους ανατέθηκε εργασία από Καθηγητή και οι οποίοι θα πρέπει να εφοδιαστούν με άδεια εισόδου από τη Διεύθυνση, ύστερα από σχετικό σημείωμα του Καθηγητή που τους ανάθεσε την εργασία.

Η είσοδος στο φοιτητικό αναγνωστήριο (από την πλευρά του Αστε-ροσκοπείου) είναι ελεύθερη στους φοιτητές του Πανεπιστημίου. Σ’ αυτό οι φοιτητές μπορούν να μελετούν δικά τους βιβλία ή τα διδακτικά βιβλία των Καθηγητών και άλλα βοηθητικά βιβλία που βρίσκονται εκεί.

217

Λειτουργεί σ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας. Ιστοσελίδα της Κεντρικής Βιβλιοθήκης του Α.Π.Θ. στο Διαδίκτυο:

http//ipatia.ccf.auth.gr Άλλες βιβλιοθήκες της πόλης μας είναι: – του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης, – του Δήμου Θεσσαλονίκης, η Δημοτική Βιβλιοθήκη, – της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών, – του Ιδρύματος Μελετών Χερσονήσου του Αίμου, – του Βαφοπούλειου Ιδρύματος, – της Χ.Α.Ν.Θ., – του Κέντρου Διεθνούς και Ευρωπαϊκού Οικονομικού Δικαίου, – του Ινστιτούτου Διεθνούς Δημοσίου Δικαίου και Διεθνών Σχέσεων Θεσσαλονίκης,

– του Κέντρου Πατερικών Μελετών (Μονή Βλατάδων, Θεσσαλονί-κη),

– της Εθνικής Σχολής Δικαστών, – της Ελληνικής Εταιρείας Σλαβικών Μελετών – του Κέντρου Ιστορίας Θεσσαλονίκης, – του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας.

X. ΟΔΗΓΟΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ

1. ΙΣΤΟΡΙΚΟ

Η ενιαία Βιβλιοθήκη του Τμήματος Νομικής λειτουργεί από το ακα-δημαϊκό έτος 1998-1999, ύστερα από απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του ίδιου Τμήματος, στον τρίτο όροφο του κτηρίου της Σχολής Νομικών, Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών, με πρωτοβουλία του κοσμήτορα κ. Δημ. Παπαστερίου. Στους κύριους σκοπούς της Βιβλιοθήκης εντάσσο-νται η εξυπηρέτηση των εκπαιδευτικών και ερευνητικών αναγκών της πανεπιστημιακής κοινότητας και η έρευνα στο πεδίο της νομικής επιστή-μης από κάθε ένα ενδιαφερόμενο.

Μέχρι και το έτος 1997-1998, οι συλλογές βιβλίων, περιοδικών, τι-μητικών τόμων και δωρεών που υπήρχαν στο Τμήμα Νομικής βρίσκο-νταν εγκατεστημένες στους έξι Τομείς του Τμήματος, δηλαδή: α) Αστι-κού, Αστικού Δικονομικού και Εργατικού Δικαίου, β) Δημοσίου Δικαίου και Πολιτικής Επιστήμης, γ) Διεθνών Σπουδών, δ) Εμπορικού και Οικο-νομικού Δικαίου, ε) Ποινικών και Εγκληματολογικών Επιστημών, και στ) Ιστορίας, Φιλοσοφίας και Κοινωνιολογίας του Δικαίου.

Επίσης, στην ίδια Βιβλιοθήκη φιλοξενείται και η Βιβλιοθήκη του Τμήματος Πολιτικών Επιστημών της Σχολής Ν.Ο.Π.Ε., έως ότου το νεο-σύστατο αυτό τμήμα στεγασθεί σε δικό του κτήριο.

Μετά από απόφαση της Γενικής Συνέλευσης, η Βιβλιοθήκη του Τμή-ματος Νομικής επονομάζεται «Ιωάννης Δεληγιάννης», εις μνήμην του διαπρεπούς καθηγητή του Αστικού Δικαίου, ο οποίος πρώτος σχεδίασε την ίδρυση ενιαίας βιβλιοθήκης του Τμήματος και με τη διαθήκη του κληροδότησε σε αυτήν ολόκληρη την πολύτιμη προσωπική συλλογή του. Με το νόμο πλαίσιο 1268/1982 «για τη δομή και τη λειτουργία των Ανώ-τατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων» (άρθρο 7, παρ.7) και, στη συνέχεια, με το νόμο 1404/1983 «για τη δομή και λειτουργία των Τεχνολογικών Εκ-παιδευτικών Ιδρυμάτων» (άρθρο 49, παρ.7), έχουν τεθεί οι βάσεις για τη

220

συγκρότηση και δημιουργία ενιαίων Βιβλιοθηκών Τμημάτων, οι οποίες θα λειτουργούν ως αυτοτελείς και αποκεντρωμένες υπηρεσίες, για την εξυπηρέτηση των σκοπών της έρευνας και της διδασκαλίας.

Το Τμήμα Νομικής, συμμορφούμενο προς τις θέσεις του νομοθέτη, προβαίνει, από το ακαδημαϊκό έτος 1998-1999, στην ενοποίηση των επι-μέρους συλλογών των έξι Τομέων του, δημιουργώντας μία ενιαία Βιβλι-οθήκη και ευελπιστώντας ότι, με τον τρόπο αυτόν, ιδρύεται πράγματι μια σύγχρονη, αυτόνομη και πλήρης μονάδα υποστήριξης της διδασκαλίας και της έρευνας.

Η ενιαία αυτή Βιβλιοθήκη περιλαμβάνει περίπου 100.000 αντίτυπα βιβλίων και πάνω από 400 τίτλους περιοδικών, καθώς επίσης και πολύτι-μες συλλογές δωρεών που είχαν παραχωρηθεί παλαιότερα στις τότε Έ-δρες και τα Σπουδαστήρια της Σχολής Ν.Ο.Π.Ε.

Ένα μεγάλο μέρος –αν όχι το μεγαλύτερο– του όγκου των βιβλίων της ενιαίας Συλλογής συγκεντρώθηκε μετά το έτος 1982, όταν η Σχολή Ν.Ο.Ε, με το ν.1268/1982, χωρίστηκε σε δύο αυτοτελή Τμήματα. Αυτό της Νομικής και εκείνο των Οικονομικών Επιστημών. Τότε είχαν δημι-ουργηθεί και οι έξι Τομείς του Τμήματος Νομικής για την καλύτερη δομή και λειτουργία των νομικών σπουδών και από τότε αγοράστηκαν και τα περισσότερα βιβλία. Πρίν από το 1982, τα νομικά βιβλία και περιοδικά που υπήρχαν στη Σχολή πλαισίωναν τις αντίστοιχες έδρες και ήταν κατα-νεμημένα στα τότε υφιστάμενα Σπουδαστήρια και στα γραφεία των κα-θηγητών. Αυτά, πριν από την ανέγερση του κτηρίου της Σχολής, βρίσκο-νταν στον τελευταίο όροφο του παλαιού κτηρίου της Φιλοσοφικής Σχο-λής, στο ισόγειο του Χημείου.

Η ενιαία Βιβλιοθήκη Νομικής έχει καταχωρημένα όλα σχεδόν τα βι-βλία της στο ηλεκτρονικό πρόγραμμα «Horizon» και οι χρήστες έχουν άμεση πρόσβαση στον on-line κατάλογο μέσω των τερματικών που υ-πάρχουν στον χώρο της. Η οργάνωσή της γίνεται σύμφωνα με τα διεθνή βιβλιογραφικά πρότυπα, ακολουθώντας το ταξινομικό σύστημα της βι-βλιοθήκης του Κογκρέσου, τους κανόνες καταλογογράφησης AACR2 και τις θεματικές επικεφαλίδες της Βιβλιοθήκης.

221

2. ΣΥΛΛΟΓΕΣ

Α. Βιβλία

1. Βιβλία κύριας συλλογής

Τα βιβλία της ενιαίας Βιβλιοθήκης του Τμήματος είναι τοποθετημένα κατά Τομείς σε επτά αίθουσες.

Αναλυτικά: 301 Εμπορικό και Οικονομικό Δίκαιο. 302 Ιστορία, Φιλοσοφία και Κοινωνιολογία του Δικαίου. 303 Αστικό Δικονομικό και Εργατικό Δίκαιο. 304 Αστικό Δίκαιο. 305 Διεθνές Δίκαιο. 306 Δημόσιο Δίκαιο. 307 Ποινικό Δίκαιο και Εγκληματολογία.

2. Βιβλία Δωρεών

Η Βιβλιοθήκη έχει δεχθεί ένα μεγάλο μέρος βιβλίων και περιοδικών από δωρητές. Οι συλλογές αυτές είναι οι εξής:

o Δωρεά Αλεξάνδρου Παπαναστασίου, η οποία απόκειται στην αί-θουσα του Αναγνωστηρίου.

o Δωρεές Κ. Καραβά, Γ.-Α. Μυλωνά, Κ. Παπακωνσταντίνου, Α. Σβώλου, Θ. Τσάτσου και H. Mϋller, οι οποίες βρίσκονται στην αί-θουσα 109.

o Δωρέα Ι. Σαρρή, η οποία έχει ενσωματωθεί στη συλλογή περιοδι-κών της βιβλιοθήκης. o Δωρεά Μαρκοπουλιώτη, η οποία έχει εν-σωματωθεί στη συλλογή των βιβλίων του Αστικού Δικαίου.

o Δωρεά της Κυβέρνησης των Η.Π.Α. για τα 200 χρόνια της Ανε-ξαρτησίας, η οποία περιέχει περιοδικά και βρίσκεται ενσωματωμέ-νη στη συλλογή περιοδικών του Τομέα Διεθνών Σπουδών, στην αίθουσα 308.

o Δωρεά Ι. Δεληγιάννη, η οποία θα εγκατασταθεί στην αίθουσα 110, και o Δωρεά Α. Μάνεση, η οποία έχει τοποθετηθεί σε ιδιαίτερο χώρο στο Αναγνωστήριο. Ο χώρος αυτός παραχωρήθηκε στο Τμή-μα Πολιτικών Επιστημών.

o Δωρεά Ν. Παπαντωνίου, η οποία βρίσκεται σε ελεγχόμενη αίθου-σα του αναγνωστηρίου.

222

Παλαιότυπα και σπάνια βιβλία Πρόκειται για βιβλία που ήταν διάσπαρτα στην κύρια συλλογή της

Βιβλιοθήκης (σε όλες τις αίθουσες) και συγκεντρώθηκαν σε ελεγχόμενο χώρο της γραμματείας της Βιβλιοθήκης. Τα βιβλία αυτά δεν δανείζονται, μπορεί όμως να φωτοτυπούνται εν μέρει και μόνο με τη συνδρομή των υπευθύνων της Βιβλιοθήκης. Μερικές από τις παραπάνω εκδόσεις – κυ-ρίως του 18ου και 19ου αιώνα– έχουν συγκεντρωθεί σε ειδικά εκθετήρια στην είσοδο της Βιβλιοθήκης.

Β. Περιοδικά

Η συλλογή των περιοδικών βρίσκεται στο αίθριο και στον κεντρικό διάδρομο της Βιβλιοθήκης (αριστερά και δεξιά).

Τα περιοδικά έχουν τοποθετηθεί κατά γνωστικό αντικείμενο. Η συλ-λογή των Διεθνών Σπουδών και του Ιδιωτικού Δικαίου στην αίθουσα 308. Τα περιοδικά γενικής ύλης (ελληνικά και ξενόγλωσσα) στο αίθριο, όπου και εκείνα του Ποινικού Δικαίου και Εγκληματολογίας. Τέλος, οι συλλογές περιοδικών της Ιστορίας, Φιλοσοφίας και Κοινωνιολογίας του Δικαίου, καθώς και του Δημοσίου Δικαίου και Πολιτικής Επιστήμης στον κεντρικό διάδρομο.

Επίσης, πολλά αντίτυπα περιοδικών ευρείας χρήσεως, λεξικών, εγκυ-κλοπαιδειών και συλλογών νομοθεσίας και νομολογίας βρίσκονται στο Αναγνωστήριο.

Τα τρέχοντα τεύχη των περιοδικών εκτίθενται με αλφαβητική σειρά σε ειδικά εκθετήρια στον κεντρικό διάδρομο. Τα περιοδικά δεν απομα-κρύνονται ποτέ από την Βιβλιοθήκη.

Γ. Άλλο βιβλιακό υλικό

1. Τιμητικοί Τόμοι

Βρίσκονται συγκεντρωμένοι στον προθάλαμο της αίθουσας 105 με την ένδειξη «Hon» πάνω από τον ταξινομικό αριθμό.

2. Πληροφοριακά βιβλία

Σε αυτά εντάσσονται εγκυκλοπαίδειες, λεξικά, ευρετήρια, επετηρί-δες, βιβλιογραφίες, επιτομές, εγχειρίδια, πίνακες κ.ά. Το κύριο μέρος της

223

συλλογής αυτής βρίσκεται στο χώρο του Αναγνωστηρίου με τις σχετικές ενδείξεις. Επίσης, ένα μέρος από πληροφοριακά βιβλία, όπως κώδικες, σχολιασμένοι κώδικες, σειρές κ.ά., υπάρχει στους αντίστοιχους τομείς.

Διδακτικά συγγράμματα Η συλλογή αυτή περιλαμβάνει το διδακτικό υλικό κάθε εξαμήνου και

βρίσκεται στο χώρο του Αναγνωστηρίου. Υλικό απόσυρσης Περιλαμβάνει πολλαπλά αντίτυπα βιβλίων, καθώς και αντίτυπα από

ελλιπείς και σταματημένες σειρές περιοδικών. Το υλικό αυτό τοποθετεί-ται στο υπόγειο της νέας πτέρυγας του κτηρίου.

3. ΟΔΗΓΟΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ «HORIZON»

Το μεγαλύτερο ποσοστό των βιβλίων έχει καταχωρηθεί στο πρό-γραμμα βιβλιοθηκών Α.Π.Θ., «Horizon» (www.lib.auth.gr).

Α. Επιχειρείται είσοδος στο “Horizon” μέσω World Wide Web. Β. Απαραίτητη προϋπόθεση για την προσπέλαση είναι η χρησιμοποί-

ηση ενός Web browser, όπως οι Mozilla Firefox και Internet Explorer. Γ. Είναι δυνατή η προσπέλαση μέσω του Web browser πληκτρολο-

γώντας http://nebula.lib.auth.gr ή http://www.lib.auth.gr και επιλέγοντας από εκεί τις «Ηλεκτρονικές πηγές» και στη συνέχεια την επιλογή «Ηλε-κτρονικός Κατάλογος του Α.Π.Θ. (Online Public Access Catalogue)».

Δ. Στη συνέχεια η έρευνα γίνεται σύμφωνα με τις οδηγίες που δίνει το πρόγραμμα.

Ε. Σε κάθε Ηλεκτρονικό Υπολογιστή της Βιβλιοθήκης υπάρχει συνο-πτικός οδηγός “Horizon” με λεπτομέρειες και αναλυτικές εικόνες για τα στάδια αναζήτησης ενός βιβλίου.

4. ΧΡΗΣΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ

Α. Φωτοτυπίες

Στην διάθεση των χρηστών της Βιβλιοθήκης υπάρχουν, στον χώρο του αίθριου, φωτοτυπικά μηχανήματα που λειτουργούν με καρτοδέκτες. Η φωτοτύπηση πραγματοποιείται από τους ίδιους τους χρήστες. Τις κάρ-τες φωτοτύπησης προμηθεύονται οι χρήστες από το προσωπικό της Βι-βλιοθήκης, καταβάλλοντας το σχετικό τίμημα. Η φωτοτύπηση επιτρέπε-

224

ται, στο πλαίσιο της ισχύουσας νομοθεσίας και του Κανονισμού Βιβλιο-θήκης Τμήματος Νομικής, μόνο για το βιβλιακό υλικό που εντάσσεται σε αυτήν. Συνεπώς, απαγορεύεται η φωτοτύπηση άλλου υλικού.

Β. Δανεισμός

Ο δανεισμός βιβλίων διέπεται από το άρθρο 4 του ισχύοντος ενιαίου Κανονισμού του Συστήματος Βιβλιοθηκών Α.Π.Θ..

Γ. Προστασία και έλεγχος

Τα βιβλία προστατεύονται με ηλεκτρονικό σύστημα ελέγχου. Απο-μακρύνονται από τη Βιβλιοθήκη μόνο μετά από τον απαραίτητο έλεγχο του Τμήματος Δανεισμού. Ο έλεγχος αυτός πραγματοποιείται κυρίως στην έξοδο της Βιβλιοθήκης. Οι χρήστες της Βιβλιοθήκης, είτε ανήκουν στα μέλη της Πανεπιστημιακής Κοινότητας είτε όχι, καλούνται να συμ-βάλουν προσωπικώς στην προστασία του βιβλιακού και άλλου υλικού της Βιβλιοθήκης, στην καθαριότητα των χώρων της, καθώς και στην τή-ρηση της τάξης.

5. ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ

Α. Γενικά- Σκοπός

Άρθρο 1. Στο Τμήμα Νομικής της Σχολής Νομικών, Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλο-νίκης λειτουργεί ενιαία βιβλιοθήκη υπό τον τίτλο Βιβλιοθήκη «Ιωάννης Δεληγιάννης».

Άρθρο 2. Ο σκοπός της Βιβλιοθήκης συνίσταται στην εξυπηρέτηση των εκπαιδευτικών και ερευνητικών αναγκών της πανεπιστημιακής κοι-νότητας και κάθε άλλου ενδιαφερομένου για την έρευνα στο πεδίο της νομικής επιστήμης.

Άρθρο 3. Στη Βιβλιοθήκη εντάσσεται το σύνολο των βιβλίων και πε-ριοδικών που υπήρχαν στις βιβλιοθήκες των Σπουδαστηρίων και των ε-δρών του Τμήματος Νομικής, καθώς και κάθε νεοεισερχόμενο βιβλίο ή περιοδικό. Το ίδιο ισχύει και για τις συλλογές βιβλίων και περιοδικών, οι οποίες παραχωρούνται με οποιονδήποτε τρόπο στο Τμήμα ή στους Το-μείς του.

225

Άρθρο 4. Η μηχανοργάνωση της Βιβλιοθήκης γίνεται με βάση το η-λεκτρονικό πρόγραμμα «Horizon» και οι χρήστες έχουν άμεση πρόσβαση στον online κατάλογο, μέσω των τερματικών που υπάρχουν στο χώρο της. Η οργάνωση γίνεται σύμφωνα με τα διεθνή βιβλιογραφικά πρότυπα, ακολουθώντας το ταξινομικό σύστημα και τις θεματικές επικεφαλίδες της Βιβλιοθήκης του Κογκρέσου και τους κανόνες καταλογογράφησης ΑΑCR2.

Β. Οργάνωση

Άρθρο 5. 1. Η Βιβλιοθήκη αναπτύσσεται: α) στο βιβλιοστάσιο που περιέχει τα βιβλία και τα περιοδικά της κύριας συλλογής κατανεμημένα κατά γνωστικό αντικείμενο, β) στο αναγνωστήριο, γ) στο χώρο απόσυρ-σης (υπόγειο) το οποίο περιέχει κυρίως πολλαπλά αντίτυπα, και δ) στο βιβλιοστάσιο των δωρεών που βρίσκεται στις αίθουσες σεμιναρίων υπ’αριθμ.109 και 110. Οι αίθουσες αυτές ανήκουν στον τομέα Διεθνών Σπουδών και στον Τομέα Δημοσίου Δικαίου και Πολιτικής Επιστήμης αντιστοίχως και χρησιμοποιούνται από αυτούς τους τομείς. Ευγενώς πα-ραχωρήθηκαν για την εγκατάσταση των δωρεών της Βιβλιοθήκης.

2. Η Β ιβλιοθήκη ο ργανώνεται σε έξι τομείς και έξι τμήματα, για κα-θένα από τα οποία ορίζεται ένας υπεύθυνος.

Οι τομείς της Βιβλιοθήκης αντιστοιχούν στους Τομείς του Τμήματος και είναι οι εξής:

Α. Τομέας Αστικού, Αστικού Δικονομικού και Εργατικού Δικαίου, - Υποτομέας Αστικού, - Υποτομέας Αστικού Δικονομικού Δικαίου, - Υποτομέας Εργατικού Δικαίου, Β. Τομέας Δημοσίου Δικαίου και Πολιτικής Επιστήμης, Γ. Τομέας Διεθνών Σπουδών, Δ. Τομέας Εμπορικού και Οικονομικού Δικαίου, Ε. Τομέας Ιστορίας, Φιλοσοφίας και Κοινωνιολογίας του Δικαίου, και ΣΤ. Τομέας Ποινικών και Εγκληματολογικών Επιστημών. Τα τμήματα της βιβλιοθήκης είναι τα εξής: α) Γραμματείας και Οι-

κονομικών, β) Δανεισμού - Διαδανεισμού, γ) Παραγγελιών, δ) Περιοδι-κών, ε) Δωρεών, στ) Οργάνωσης υλικού (καταλογογράφηση - ταξινόμη-ση), και ζ) Εκπαίδευσης χρηστών.

226

Άρθρο 6. 1. Ο Πρόεδρος του Τμήματος Νομικής ή ο αναπληρωτής του προΐσταται της Βιβλιοθήκης.

2. Η Βιβλιοθήκη διευθύνεται από την Επιτροπή Βιβλιοθήκης, η οποία απαρτίζεται από:

α) τον Πρόεδρο της Βιβλιοθήκης β) έξι μέλη Δ.Ε.Π., τα οποία εκπροσωπούν τους Τομείς του Τμήμα-

τος και κάθε ένα εκλέγεται από τον οικείο Τομέα, γ) έναν βιβλιοθηκονόμο (υπεύθυνο/η της Βιβλιοθήκης) δ) έναν εκπρόσωπο των μεταπτυχιακών σπουδαστών, ε) δύο εκπροσώπους των προπτυχιακών φοιτητών, στ) έναν εκπρόσωπο του Ε.Δ.Π., και Ο Πρόεδρος της Επιτροπής Βιβλιοθήκης είναι επιστημονικώς υπεύ-

θυνος της Βιβλιοθήκης και διορίζεται με απόφαση της Γενικής Συνέλευ-σης του Τμήματος.

3. Στις αρμοδιότητες της Επιτροπής εμπίπτουν κυρίως: α) Η ορθή λειτουργία της Βιβλιοθήκης προς εκπλήρωση των σκοπών

της, β) Η επικοινωνία και συνεργασία με την Κεντρική Βιβλιοθήκη του

Συστήματος Βιβλιοθηκών Α.Π.Θ., γ) Ο συντονισμός των Τομέων και των Τμημάτων της Βιβλιοθήκης, δ) Ο έλεγχος των οικονομικών της, ε) Η σύνταξη ετησίων προϋπολογισμού και απολογισμού, στ) Η κατανομή του προσωπικού στα επιμέρους Τμήματα και η πα-

ρακολούθηση του έργου που συντελείται, ζ) Η αξιολόγηση των προτάσεων των Τομέων ή των μελών ΔΕΠ,

φοιτητών ή άλλων μελών της πανεπιστημιακής κοινότητας για το έργο της Βιβλιοθήκης,

η) Ο επιστημονικός έλεγχος των παραγγελιών και η κατανομή τους, θ) Ο προσδιορισμός της παρουσίας των μελών ΕΔΠ στην Βιβλιοθήκη, ι) Η εφαρμογή των αποφάσεων των πανεπιστημιακών οργάνων, οι

οποίες αφορούν στην Βιβλιοθήκη, και ια) Η δημιουργία πολιτιστικών εκδηλώσεων, όπως για το βιβλίο και

τις βιβλιοθήκες εν γένει, καθώς και την ιστορία του Α.Π.Θ. Άρθρο 7. Τα βιβλία της Βιβλιοθήκης κατανέμονται ως εξής: α. βι-

βλία κύριας συλλογής, β. βιβλία δωρεών, και γ. βιβλία που χαρακτηρίζο-

227

νται ως παλαιότυπα ή σπάνια. Για κάθε μία από τις παραπάνω κατηγορίες ισχύουν ειδικές διατάξεις ως προς τη δυνατότητα προσέγγισής τους από τους χρήστες.

Άρθρο 8. Τα μέλη και τα υποψήφια μέλη ΔΕΠ, καθώς και οι υποψή-φιοι για λήψη διδακτορικού ή μεταπτυχιακού διπλώματος του Τμήματος, προσφέρουν στην Βιβλιοθήκη ένα αντίτυπο των βιβλίων τους και των εν γένει μελετών τους. Η κατάθεση αυτή πιστοποιείται με έγγραφο της Βι-βλιοθήκης προς τη Γραμματεία του Τμήματος Νομικής κατά περίπτωση για να προχωρήσει η διαδικασία της υποψηφιότητας.

Γ. Λειτουργία Βιβλιοθήκης

Άρθρο 9. Χρόνος Λειτουργίας. 1. Η Βιβλιοθήκη λειτουργεί καθημε-ρινά από Δευτέρα έως και Παρασκευή, σύμφωνα με το παρακάτω ωράρι-ο: Δευτέρα έως Πέμπτη 08.30-19.30 και Παρασκευή 08.30-14.30. Με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του Τμήματος, το ωράριο αυτό μπορεί να αυξηθεί ή να μειωθεί ανάλογα με τις ανάγκες που ανακύπτουν και τις δυνατότητες που υπάρχουν.

2. Οι αργίες της Βιβλιοθήκης είναι ίδιες με εκείνες των υπόλοιπων περιφερειακών βιβλιοθηκών του Α.Π.Θ, λαμβάνοντας υπόψη τον εσωτε-ρικό κανονισμό του.

3. Η Βιβλιοθήκη είναι δυνατόν να παύσει τη λειτουργία της για διά-στημα που καθορίζεται εκάστοτε από την Επιτροπή Βιβλιοθήκης, προ-κειμένου να διεξάγεται ο απαραίτητος έλεγχος των βιβλίων και περιοδι-κών, η απογραφή του υλικού και οι αναγκαίες ανακατατάξεις, καθώς και εξαιτίας έκτακτης ανάγκης κατά την κρίση της Επιτροπής.

Άρθρο 10. Τρόπος Λειτουργίας. 1. Οι χρήστες της Βιβλιοθήκης ει-σέρχονται στο χώρο της χωρίς τσάντες και επανωφόρια, καθώς και με απενεργοποιημένα κινητά τηλέφωνα. Οι χρήστες είναι υποχρεωμένοι να συμμορφώνονται στις υποδείξεις του προσωπικού, να σέβονται το χώρο και να μην ενοχλούν τους αναγνώστες και το προσωπικό.

2. Το βεστιάριο του 3ου ορόφου χρησιμοποιείται αποκλειστικά και μόνο από τους χρήστες της Βιβλιοθήκης του Τμήματος Νομικής.

3. Απαγορεύεται στους χρήστες της Βιβλιοθήκης το κάπνισμα και η μεταφορά και κατανάλωση τροφίμων, ποτών και αναψυκτικών στους

228

χώρους της Βιβλιοθήκης. Το προσωπικό της Βιβλιοθήκης πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικό σε ότι αφορά το κάπνισμα στους ίδιους χώρους.

4. Μετά την είσοδό τους στη Βιβλιοθήκη, οι χρήστες έχουν ελεύθερη πρόσβαση σε όλα τα βιβλία της κύριας συλλογής και στα φωτοτυπικά μηχανήματα που λειτουργούν με κάρτες. Τις κάρτες προμηθεύονται οι ενδιαφερόμενοι από το Γραφείο Εξυπηρέτησης στο χώρο υποδοχής της Βιβλιοθήκης. Μετά τη χρήση τους, τα βιβλία τοποθετούνται στα ειδικά κινητά καροτσάκια που υπάρχουν για το σκοπό αυτό. Ο αναγνώστης δεν τοποθετεί ο ίδιος τα έντυπα στα ράφια ούτε τα εγκαταλείπει στα τραπέζια των αναγνωστηρίων.

5. Τα βιβλία προστατεύονται με ηλεκτρονικό σύστημα ελέγχου και δεν απομακρύνονται από τη Βιβλιοθήκη, αν δεν πληρωθούν οι όροι δα-νεισμού, με ευθύνη του οικείου Τμήματος.

6. Το αναγνωστήριο χρησιμοποιείται για τη μελέτη των προπτυχια-κών και μεταπτυχιακών φοιτητών του Τμήματος Νομικής.

7. Οι χώροι της κύριας συλλογής της Βιβλιοθήκης ( επιμέρους το-μείς) χρησιμοποιούνται για έρευνα από όλους τους χρήστες και όχι ως αναγνωστήριο από τους προπτυχιακούς φοιτητές.

Άρθρο 11. Κατά το χρόνο λειτουργίας της Βιβλιοθήκης τα μέλη Ε.Δ.Π. εξυπηρετούν τους χρήστες της στις έρευνές τους, όποτε χρειαστεί, με τρόπο που ορίζεται από τον οικείο Τομέα.

Δ. Δανεισμός

Άρθρο 12. Τρόπος δανεισμού. Ο δανεισμός γίνεται σύμφωνα με το άρθρο 4 του ενιαίου Κανονισμού λειτουργίας του Συστήματος Βιβλιοθη-κών Α.Π.Θ. (www.lib.auth.gr)

Η Βιβλιοθήκη μπορεί να ζητήσει την επιστροφή των δανεισμένων βιβλίων και πριν τη λήξη της προθεσμίας που έχει δοθεί, αν αυτό κριθεί απαραίτητο.

Ο δανειζόμενος είναι υποχρεωμένος να τηρεί τα βιβλία που δανείζε-ται σε άριστη κατάσταση, να μην τα δανείζει αλλού και να μην προκαλεί οποιεσδήποτε φθορές σε αυτά (επισήματα, υπογραμμίσεις, σημειώσεις, κλπ.)

229

Σε περίπτωση απώλειας κάποιου βιβλίου, ο δανειζόμενος υποχρεού-ται να καταβάλει την τρέχουσα τιμή αντικατάστασής του (αγορά και έξο-δα αποστολής), αν το βιβλίο υπάρχει στην αγορά.

Αν δεν υπάρχει, υποχρεούται να καταβάλει το κόστος αντικατάστα-σής του (δανεισμός από άλλη βιβλιοθήκη, φωτοτύπηση και βιβλιοδεσία).

Αν ο δανειζόμενος ή ο χρήστης προκαλέσει φθορά σε κάποιο βιβλίο, υποχρεούται να καταβάλει το κόστος επιδιόρθωσής του και, αν το βιβλίο δεν επιδιορθώνεται, το κόστος αντικατάστασής του.

Τα περιοδικά δεν δανείζονται. Επίσης, δεν δανείζονται τα βιβλία που είναι ενταγμένα στο Αναγνωστήριο, αυτά που έχουν χαρακτηριστεί σπά-νια, καθώς και τα πληροφοριακά (reference books). Τα σπάνια βιβλία δεν φωτοτυπούνται, ενώ η πρόσβαση σε αυτά επιτρέπεται μόνον ύστερα από άδεια της Επιτροπής Βιβλιοθήκης.

Η παράβαση των κανόνων δανεισμού από το δανειζόμενο συνεπάγε-ται τη στέρηση του δικαιώματος περαιτέρω δανεισμού βιβλίων. Ειδικά στην περίπτωση παραβίασης του χρόνου επιστροφής, η στέρηση της δυ-νατότητας νέου δανεισμού είναι αυτόματη μέχρι την επιστροφή όλων των βιβλίων που έχει δανειστεί ο ενδιαφερόμενος.

Βιβλία που εκδόθηκαν πριν το 1930, καθώς και βιβλία που έχουν με-γάλη ζήτηση σε καθημερινή βάση ή είναι φθαρμένα ή με κακή ποιότητα χαρτιού, δε δανείζονται.

Άρθρο 13. Χρόνος δανεισμού. Η διάρκεια δανεισμού των τεκμηρίων διέπεται σύμφωνα με το άρθρο 4 του ενιαίου Κανονισμού λειτουργίας του Συστήματος Βιβλιοθηκών Α.Π.Θ. (www.lib.auth.gr)

Ε. Τροποποίηση και έναρξη ισχύος

Άρθρο 14. Τροποποίηση. Ο Κανονισμός Βιβλιοθήκης τροποποιείται, ύστερα από εισήγηση της Επιτροπής Βιβλιοθήκης, με απόφαση της Γενι-κής Συνέλευσης του Τμήματος. Η ισχύς του αρχίζει την επόμενη μέρα της απόφασης της Γενικής Συνέλευσης.

Τμήμα Νομικής (τηλ. 996520) Αποστολίδου Σοφία (Τομέας Ποινικών και Εγκληματολογικών Επι-

στημών, τηλ.996479) Γαρέζου Μαριέττα (Τομέας Δημοσίου Δικαίου & Πολιτ. Επιστήμης,

τηλ. 996485)

230

Γιαννίτσιου Ελένη (Υπεύθυνη Βιβλιοθήκης. Τομέας Εμπορικού και Οικονομικού Δικαίου, τηλ. 996548)

Γκουτζιαμάνη Αγνή (Τομέας Ιστορίας, Φιλοσοφίας και Κοινωνιολο-γίας του Δικαίου, τηλ. 996520)

Καρατζουλίδου Κυριακή (Τομέας Αστικού Δικονομικού και Εργατι-κού Δικαίου, τηλ. 996565)

+ Παπαγαθαγγέλου Βασιλική (Τομέας Αστικού Δικαίου, τηλ. 996544) Ψαράκη Καλλιόπη (Τομέας Διεθνών Σπουδών, τηλ. 996591) Παπαδημητρίου Αθηνά (Τμήμα Δανεισμού Βιβλιοθήκης τηλ.

996520) Παπαδοπούλου Άννα (Τμήμα Δανεισμού Βιβλιοθήκης) Μπλιάυκος

Κωνσταντίνος (Κλητήρας)

Τ Η Λ Ε Φ Ω Ν Ι Κ Ο Σ Κ Α Τ Α Λ Ο Γ Ο Σ

Θυρωρείο Σχολής Ν.Ο.Π.Ε. Κεντρικό θυρωρείο, κτί-

ριο διοίκησης. ...................................................... 99.6928-99.6929

Αναστασιάδης Γεώργιος (καθηγητής) ......................... 99.6516

Αλεξανδρίδου Ελίζα (ομότιμη καθηγήτρια) ................ 996603

Αντωνιάδου Διαμάντω (διοικητικός υπάλλ.) .............. 99.6546

Απαλαγάκη Χαρίκλεια (καθηγήτρια) ......................... 99.6559

Αποστολίδου Σοφία (Ε.Ε.ΔΙ.Π.) ................................. 99.6479

Αρβανιτάκης Παρασκευάς (καθηγητής) ..................... 99.6557

Αρχανιωτάκης Γεώργιος (καθηγητής) ........................ 99.6593

Βαλαβάνη-Πολατίδου Ελένη (λέκτορας) .................... 99.6545

Βαλτούδης Αναστάσιος (επικ. καθηγ.) ....................... 99.6460

Βασιλακάκης Ευάγγελος (καθηγητής) ........................ 99.6599

Βενιζέλος Ευάγγελος (καθηγητής) .............................. 99.6511

Βλάχος Κων/νος (λέκτορας) ....................................... 99.6576

Βοζίκη-Κοσματοπούλου Μαρία (επιστ. συνεργ.)......... 99.6579

Γαρέζου Μαριέττα (Ε.Ε.ΔΙ.Π.) ................................... 99.6485

Γιαννίτσιου Ελένη (Ε.Ε.ΔΙ.Π.) ................................... 99.6548

Γιοβανόπουλος Ρήγας (λέκτορας) ............................... 99.7372

Γκιζάρη-Ξανθοπούλου Άννα (επικ. καθηγ.) ............... 99.6481

Γκλαβίνης Παναγιώτης (αναπληρ. καθηγ.) ................. 99.6611

Γκολογκίνα-Οικονόμου Ελένη (αναπλ. καθηγ.) .......... 99.6627

Γκουτζιαμάνη Ευφροσύνη (επιστ. συνεργ.) ................ 99.6567

Γραμματικάκη-Αλεξίου Αναστασία (καθηγήτρια) ..... 99.6596

Γώγος Κωνσταντίνος (επικ. καθηγ.) ........................... 99.7170

Δάφφα Αγνή (Ε.Ε.ΔΙ.Π. Γερμανικής γλώσσας) .......... 99.6634

Δεληγιάννη-Δημητράκου Χριστίνα (αναπληρ. καθηγ.)... 99.6607

Δέλλιος Γεώργιος (αναπληρ. καθηγ.) .......................... 99.7692

232

Δούκα Βικτωρία (αναπληρ. καθηγ.) ........................... 99.6536

Εζίκη Ευδοξία-Ελένη (διοικητικός υπάλλ.) ................ 99.6600

Ελευθεριάδης Νικόλαος (λέκτορας) ........................... 99.9622

Ζαχαριάδης Αθανάσιος (λέκτορας) ............................ 99.6489

Ζερδελής Δημήτριος (καθηγητής) .............................. 99.6534

Ιγγλεζάκης Ιωάννης (επίκ. καθηγητής) ........................ 996577

Ιντζεσίλογλου Νικόλαος (καθηγητής) ........................ 99.6575

Καζάκος Αριστείδης (καθηγητής) .............................. 99.6539

Καϊάφα-Γκμπάντι Μαρία (καθηγήτρια) ..................... 99.6497

Καΐσης Αθανάσιος (καθηγητής) ................................. 99.6624

Καλλιαρίδου Αικατερίνη (Γραματέας Κοσμητείας)..... 99.1386

Καλφέλης Γρηγόριος (καθηγητής) ............................ 99.6487

Καμτσίδου Ιφιγένεια (επικ. καθηγ.) ............................ 99.6480

Καρακωστάνογλου Βενιαμίν (λέκτορας) .................... 99.6509

Καραντούκη-Κωζαδίνου Λαμπρινή (επιστ. συνεργ.)... 99.6478

Καραλή Χρυσούλα (διοικητικός υπάλλ.) .................... 99.6613

Καρατζουλίδου Κυριακή (Ε.Ε.ΔΙ.Π.) ......................... 99.6565

Καρύμπαλη-Τσίπτσιου Γιαννούλα (καθηγήτρια) ....... 99.6585

Κλαβανίδου Δέσποινα (αναπλ. καθηγ.) ...................... 99.6566

Κορδή-Αντωνοπούλου Σταματία (αναπλ. καθηγ.) ...... 99.6549

Κορνηλάκης ΄Αγγελος (λέκτορας) .............................. 99.6445

Κορνηλάκης Παναγιώτης (καθηγητής) ....................... 99.6521

Κοτζάμπαση Αθηνά (αναπληρ. καθηγ.) ...................... 99.6568

Κουγιουμτζή Ευαγγελία (επιστ. συνεργ.) .................... 99.6562

Κουνουγέρη-Μανωλεδάκη Ευτυχία (καθηγήτρια) ..... 99.6567 - 99.6581

Κούρτης Βασίλειος (λέκτορας).................................... 99.6665

Κούσουλας Χρίστος (καθηγητής) ............................... 99.6625

Κουτούπα Ευαγγελία (καθηγήτρια) ............................ 99.6486

Κουτσουράδης Αχιλλέας (καθηγητής) ........................ 99.6626

Κτενίδης Ιωσήφ (επίκ. καθηγ.) ................................... 99.6421

Κυριαζόπουλος Κυριάκος (επικ. καθηγ.) ................... 99.6570

Κωζαδίνος Αλέξανδρος (βοηθός) .............................. 99.6477

Λαδάς Παναγιώτης (ομότιμος καθηγητής) ................. 996561

233

Λεμπέση-Ανδρέου Ιωάννα (επιστημ. συνεργ.) ............ 996616

Μακρίδου Καλλιόπη (καθηγήτρια) ............................. 99.6555

Μάνου Δήμητρα (διοικητικός υπάλλ.) ........................ 99.6508

Μανιτάκης Αντώνιος (καθηγητής) .............................. 99.6514

Μάντζαρης Κωνσταντίνος (διοικητικός υπάλλ.) ......... 99.6590

Μαντζούφας Παναγιώτης (επίκ. καθηγ.) .................... 99.7063

Μαργαρίτης Λάμπρος (καθηγητής) ............................. 99.6493

Μαρμαρίδου-Καλαϊτζίδου Παρθενόπη (διοικητικός

υπάλλ.) .................................................................. 99.6504

Μουσούρη Ευαγγελία (Ε.Ε.ΔΙ.Π. Γαλλικής γλώσσας). 99.7393

Μπαξεβάνη Πηνελόπη (διοικητικός υπάλλ.) ............... 99.5262

Μπάρμπας Νικόλαος (ομότιμος καθηγητής) ............... 99.6473

Μπιτζιλέκης Νικόλαος (καθηγητής) ........................... 99.6476

Νάκος Γεώργιος (ομότιμος καθηγητής) ...................... 99.6571

Νένδου Ελένη (διοικητικός υπάλλ.) ............................ 99.5267

Νίκας Νικόλαος (καθηγητής) ...................................... 99.6623

Νικολαΐδου-Χατζηβασιλειάδου Αθανασία (Ε.Ε.ΔΙ.Π.

ιταλ. Γλώσσ.) ........................................................ 99.6635

Ντόγκαρη Δέσποινα (διοικητικός υπάλλ.) ................... 99.5266

Νούσκαλης Γεώργιος (λέκτορας) ................................ 99.6642

Ορφανουδάκης Σαράντης (αναπληρ. καθηγ.) ............. 99.6652

Παϊσίδου Νικολέττα (αναπληρ. καθηγ.) ..................... 99.6563

Παπαγεωργίου Κωνσταντίνος (λέκτορας) .................. 99.1329

Παπαδαμάκης Αδάμ (καθηγητής) ............................... 99.6475

Παπαδάτου Δάφνη (επικ. καθηγ.) ............................... 99.6594

Παπαδημητρίου Αθηνά (διοικητικός υπάλλ.) .............. 99.6520

Παπαδόπουλος Λεωνίδας (λέκτορας) ......................... 99.6507

Παπαδοπούλου ΄Αννα (διοικητικός υπάλλ.) ............... 99.6522

Παπαδοπούλου Ανθούλα (επικ. καθηγ.) ..................... 99.6540

Παπαδοπούλου Τριανταφυλλιά (επικ. καθηγ.) ........... 99.7167

Παπαδοπούλου Χρυσούλα (διοικητικός υπάλλ.) ........ 99.5268

Παπαδόπουλου-Μπαραλιάκου Αναστασία (Ε.Τ.Ε.Π.) .. 99.7139

Παπαδρόσου-Αρχανιωτάκη Παρασκευή (λέκτορας) ... 99.6620

234

Παπάζη Αλεξία (διοικητικός υπάλληλος) ................... 99.6608

Παπαζήση Θεοφανώ (αναπληρ. καθηγ.) ..................... 99.6589

Παπακυριάκου Θεόδωρος (λέκτορας) ........................ 99.1394

Παπασιώπη-Πασιά Ζωή (καθηγήτρια) ....................... 99.6598

Παπαργυρίου Αναστασία (διοικητικός υπάλλ) ........... 99.7140

Παπαστερίου Δημήτριος (ομότιμος καθηγητής) ..........

Παπαφιλίππου Δημήτριος (βοηθός) ........................... 99.6525

Παρασκευόπουλος Νικόλαος (καθηγητής) ................. 99.6491

Πάτκου Κυριακή (διοικητικός υπάλλ.) ....................... 99.6576

Πικραμένος Μιχάλης (Λεκτ.) ...................................... 996544

Πιτσελά Αγγελική (αναπληρ. καθηγ.) ......................... 99.6472

Πίψου Λήδα-Μαρία (αναπληρ. καθηγ.) ...................... 99.6564

Ποδηματά Ευαγγελία (αναπληρ. καθηγ.) .................... 99.6556

Πουλιάδης Αθανάσιος (καθηγητής) ............................ 99.6543

Πρεβεδούρου Ευγενία (επικ. καθηγ.) .......................... 99.7189

Σαρηγιαννίδης Μιλτιάδης (λέκτορας) ........................ 99.6468

Σαχπεκίδου Ευγενία (καθηγήτρια) .............................. 99.6597

Σιδηρόπουλος Αλέξιος (διοικητικός υπάλλ.) ............... 99.5279

Σκερλετοπούλου-Σεραφείμ Αικατερίνη (Ε.Τ.Ε.Π.) .... 99.6489

Σκορδαλός Ιωάννης (επιστ. συνεργ.) .......................... 99.6478

Σκουρής Βασίλειος (καθηγητής) ................................ 99.6517

Σοφιαλίδης Απόστολος (λέκτορας) ............................ 99.6558

Στάγκος Πέτρος (καθηγητής) ...................................... 99.6595

Σταμάτης Κωνσταντίνος (καθηγητής) ........................ 99.6574

Στεργίου Άγγελος (καθηγητής) ................................... 99.6535

Στεφανίδης Ιωάννης (καθηγητής) ............................... 99.6488

Στέφου Μαρία (διοικητικός υπάλλ.) ........................... 99.5303

Συμεωνίδης Ιωάννης (επικ. καθηγ.) ............................ 99.6652

Συμεωνίδου-Καστανίδου Ελισάβετ (καθηγήτρια) ....... 99.6496

Τεκτονίδης Δημήτριος (διοικητικός υπάλλ.) ............... 99.6638

Τέλλης Νικόλαος (καθηγητής) ................................... 99.6553

Τζίβα Ευμορφία (επίκ. καθηγ.) ................................... 99.6618

Τζωρτζακάκη-Τζαρίδου Σοφία (επίκ. καθηγ.) ............ 99.6500

235

Τοπαλίδου Ελένη (διοικητικός υπάλλ.) ....................... 99.7139

Τουρνάς Δημήτριος (διοικητικός υπάλλ.) ................... 99.5267

Τσαρούχα Αλεξάνδρα (Ε.Τ.Ε.Π.) ............................... 99.6537

Τσιτσικλή Χριστίνα (επιστ. συνεργ.) ........................... 99.6478

Τσούρκας Δήμος (επικ. καθηγ.) .................................. 99.6481

Φερμάνη Άλκηστις (γραμματέας του Τμήματος) ......... 99.5251

Φινοκαλιώτης Κωνσταντίνος (καθηγητής) ................. 99.6471

Φουντεδάκη Αικατερίνη (αναπλ. καθηγ) .................... 99.6560

Φρέρης Αναστάσιος-Ιωάννης (επίκ. καθηγ.) .............. 99.6617

Χατζηκωνσταντίνου Κωνσταντίνος (καθηγητής) ....... 99.6503

Χατζηνικολάου-Αγγελίδου Ουρανία (καθηγήτρια) .... 99.6615

Χατζησπύρογλου Ξανθίππη (διοικητικός υπάλλ.) ....... 99.6622

Χρυσόγονος Κωνσταντίνος (καθηγητής) .................... 99.6523

Ψαράκη Καλλιόπη (διοικητικός υπάλλ.) ..................... 99.6591

Ψούνη Νίκη (καθηγήτρια) ........................................... 99.6586

Ψυχομάνης Σπυρίδων (καθηγητής) ............................. 99.6554