Κεφάλαιο 10: Αξιοπιστία και Συντήρηση

ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ

Ομάδα εργασίας: Ε. Αδαμίδης, Σ. Γκαγιαλής, Σ. Δημητριάδης

ΔΕΟ 11, ΕΑΠΔΕΟ11

Ως αξιοπιστία (reliability) ενός τεχνολογικού συστήματος (που μπορείνα είναι το σύνολο του τεχνικού εξοπλισμού αλλά και ένα τμήμα ή εξάρτημάτου), ορίζεται η πιθανότητα να λειτουργήσει το σύστημα αυτό γιασυγκεκριμένο χρονικό διάστημα, σύμφωνα με τις προβλεπόμενεςπροδιαγραφές και εντός των αναμενόμενων ορίων απόδοσης, με τηνπροϋπόθεση ότι χρησιμοποιείται με τον τρόπο και για το σκοπό που ορίζεταιαπό τον κατασκευαστή και κάτω από συγκεκριμένες (προβλεπόμενες)συνθήκες περιβάλλοντος λειτουργίας.

Σημαντική προϋπόθεση κατά την ανάλυση της αξιοπιστίας ενόςτεχνολογικού συστήματος είναι το σύστημα αυτό να είναι σε θέση(ετοιμότητα) να λειτουργήσει κατά τη χρονική στιγμή που το επιθυμούμε(λειτουργική ετοιμότητα / operational readiness), καθώς επίσης και ναεπιτύχει τα προβλεπόμενα τελικά αποτελέσματα (επάρκεια σχεδίασης /sufficiency of design). Οι δύο αυτές παράμετροι σε συνδυασμό με τηναξιοπιστία του συστήματος, τη λειτουργία του δηλαδή χωρίς βλάβη εντόςορισμένου χρονικού διαστήματος, διασφαλίζουν την αποτελεσματικότητατου συστήματος (systems effectiveness).

Αξιοπιστία τεχνολογικών συστημάτωνΑξιοπιστία τεχνολογικών συστημάτων

2ΔΕΟ11

Η λειτουργία της συντήρησης αφορά την τεχνική υποστήριξηπαραγωγικών συστημάτων (την επιλογή δηλαδή της κατάλληληςπολιτικής συντήρησης), προκειμένου να λειτουργούν μακροχρόνιααξιόπιστα, χωρίς προβλήματα, διατηρώντας τόσο τα πρότυπαποιότητας όσο και ποσότητας και κόστους παραγωγής. Τα βασικάστοιχεία ενός συστήματος συντήρησης είναι :

a) Το αντικείμενο της συντήρησηςb) Ο τρόπος (μέθοδος) διενέργειας της συντήρησηςc) Ο φορέας διενέργειας της συντήρησηςd) Η γεωγραφική κατανομή των υπηρεσιών συντήρησης (τόπος

διενέργειας της συντήρησης)

Η λειτουργία της ΣυντήρησηςΗ λειτουργία της Συντήρησης

3ΔΕΟ11

Η εφαρμογή ενός συστήματος συντήρησης περιλαμβάνει ουσιαστικά τηλήψη αποφάσεων μεσοπρόθεσμου και βραχυπρόθεσμου χαρακτήρα, πουαφορούν τα στοιχεία του συστήματος (το αντικείμενο του συστήματος, τονφορέα, κ.λπ.). Βασικό ζήτημα, που τίθεται στα προβλήματα αυτά είναι :

αν θα γίνεται προληπτική συντήρηση του συστήματος (επιλογή Α),δηλαδή προγραμματισμένη αντικατάσταση των τμημάτων αυτού(λαμβάνοντας υπόψη διάφορες παραμέτρους, όπως τη μέση διάρκειαζωής τους, το κόστος συντήρησης κ.λπ.) ή

αν θα πρέπει να γίνεται αντικατάσταση των τμημάτων τουσυστήματος μόνο αφού αυτά σταματήσουν να λειτουργούν λόγω βλάβης(επιλογή Β).

Συστήματα ΣυντήρησηςΣυστήματα Συντήρησης

4ΔΕΟ11

Στην πρώτη επιλογή Α (προληπτική συντήρηση), οι πολιτικές πουμπορεί να ακολουθηθούν είναι βασικά δύο: πολιτική Α1 : να αντικατασταθούν (προληπτικά) τα τμήματα του

συστήματος όταν ο χρόνος λειτουργίας τους φθάσει μία συγκεκριμένητιμή, ή

πολιτική Α2 : να αντικατασταθούν (προληπτικά) τα τμήματα τουσυστήματος σε συγκεκριμένες χρονικές στιγμές, ανεξαρτήτως τουμέχρι τότε χρόνου λειτουργίας τους, διότι για παράδειγμα κάποιο απόαυτά μπορεί να έχει αντικατασταθεί λίγο πριν από τηνπρογραμματισμένη αντικατάσταση.

Και για τις δύο παραπάνω πολιτικές (Α1 και Α2) προβλέπεται παράλληλαότι σε περίπτωση ενδιάμεσης βλάβης, γίνεται αντικατάσταση τωντμημάτων του εξοπλισμού ανεξάρτητα του προγράμματος προληπτικήςσυντήρησης.

Προληπτική συντήρηση 1/2Προληπτική συντήρηση 1/2

5ΔΕΟ11

Βασικό κριτήριο για την επιλογή ενός επιπέδου προληπτικής συντήρησηςείναι το κόστος, που συνεπάγεται το επίπεδο αυτό συνολικά για τηνεπιχείρηση. Το συνολικό κόστος του επιπέδου συντήρησης είναισυνάρτηση :a) Του κόστους προληπτικής συντήρησηςb) Του κόστους επισκευών εκτός προγράμματος προληπτικής

συντήρησης,c) Του κόστους διακοπής της λειτουργίας του συστήματος λόγω

αστοχίας.

Προληπτική συντήρηση 2/2Προληπτική συντήρηση 2/2

6ΔΕΟ11

Εκτός από την προληπτική συντήρηση και τις μεμονωμένες επισκευέςόταν συμβεί μια αστοχία, η διοίκηση μπορεί να λάβει πιο δραστικέςαποφάσεις για τη διατήρηση της αξιοπιστίας του εξοπλισμού. Τέτοιεςαποφάσεις μπορεί να αφορούν την αντικατάσταση του εξοπλισμού υπόορισμένες προϋποθέσεις, οι οποίες σχετίζονται αφενός με το κόστοςαντικατάστασης και αφετέρου με το λειτουργικό κόστος του υπάρχοντοςεξοπλισμού, συμπεριλαμβανομένου και του κόστους συντήρησης.

ΑντικατάστασηΑντικατάσταση

7ΔΕΟ11

Η πολιτική αυτή αφορά σύνθετα συστήματα (π.χ. αεροσκάφη), στα οποίαεφαρμόζεται περιοδικά (π.χ. κάθε φορά μετά τη συμπλήρωση χρόνουλειτουργίας, που αντιστοιχεί σε έναν αριθμό χιλιομέτρων) ή και έκτακταπροληπτική συντήρηση σε όλα τα υποσυστήματά τους.

Η διαφορά της γενικής επιθεώρησης και επισκευής από την κανονικήπροληπτική συντήρηση είναι ότι στη δεύτερη το πρόγραμμα συντήρησηςμπορεί να διαφέρει ανάλογα με το είδος των εξαρτημάτων,υποσυστημάτων, κ.λπ.

Συχνά η λήψη της απόφασης για γενική επιθεώρηση και επισκευή γίνεταιμε την ευκαιρία της εμφάνισης μιας βλάβης: αντί να επισκευαστεί απλώς ησυγκεκριμένη βλάβη, αποφασίζεται να επιθεωρηθεί όλο το σύστημα και,ανάλογα με τα αποτελέσματα της επιθεώρησης, γίνονται οι αναγκαίεςεπισκευές και αντικαταστάσεις.

Γενική επιθεώρηση και επισκευήΓενική επιθεώρηση και επισκευή

8ΔΕΟ11

Βιβλιογραφία

Παππής Κ., Εισαγωγή στη Διοικητική Επιχειρήσεων και Οργανισμών, Τόμος Β: Διοίκηση Παραγωγής, Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο, Πάτρα, 1999.

Αδαμίδης, Ε.Δ., Εισαγωγή στη Διοίκηση της Παραγωγής: Μια Σύγχρονη Προσέγγιση, Εκδόσεις Πατάκη, Αθήνα, 2004.

Δημητριάδης, Σ.Γ. και Μιχιώτης, Α.Ν., Διοίκηση Παραγωγικών Συστημάτων: Βασικές Θεωρητικές Αρχές και Εφαρμογές στη Λήψη Επιχειρηματικών Αποφάσεων, Εκδόσεις Κριτική, Αθήνα, 2007.

9ΔΕΟ11