ΥΔΡΑΥΛΙΚΗblogs.sch.gr/geopapaevan/files/2008/11/11_intro_idiotites.pdf ·...

31
ΥΔΡΑΥΛΙΚΗ Εισαγωγή στην Υδραυλική – Αντικείμενο Πυκνότητα και ειδικό βάρος σωμάτων Συστήματα μονάδων Ιξώδες ρευστού, επιφανειακή τάση, τριχοειδή φαινόμενα Υδροστατική πίεση

Transcript of ΥΔΡΑΥΛΙΚΗblogs.sch.gr/geopapaevan/files/2008/11/11_intro_idiotites.pdf ·...

Page 1: ΥΔΡΑΥΛΙΚΗblogs.sch.gr/geopapaevan/files/2008/11/11_intro_idiotites.pdf · ΥΔΡΑΥΛΙΚΗ Εισαγωγή στην Υδραυλική – Αντικείμενο Πυκνότητα

ΥΔΡΑΥΛΙΚΗ

Εισαγωγή στην Υδραυλική – ΑντικείμενοΠυκνότητα και ειδικό βάρος σωμάτων

Συστήματα μονάδων Ιξώδες ρευστού, επιφανειακή τάση, τριχοειδή

φαινόμεναΥδροστατική πίεση

Page 2: ΥΔΡΑΥΛΙΚΗblogs.sch.gr/geopapaevan/files/2008/11/11_intro_idiotites.pdf · ΥΔΡΑΥΛΙΚΗ Εισαγωγή στην Υδραυλική – Αντικείμενο Πυκνότητα

Εισαγωγή Ρευστομηχανική = Μηχανικές ιδιότητες των

ρευστών (υγρών και αερίων) Υδρομηχανική = Υδροστατική +

Υδροδυναμική Υδραυλική = η εφαρμοσμένη Υδρομηχανική Εφαρμογές: Υδρεύσεις – Αρδεύσεις –

Μηχανολογία Αναλυτική και εμπειρική επιστήμη

Page 3: ΥΔΡΑΥΛΙΚΗblogs.sch.gr/geopapaevan/files/2008/11/11_intro_idiotites.pdf · ΥΔΡΑΥΛΙΚΗ Εισαγωγή στην Υδραυλική – Αντικείμενο Πυκνότητα

Εισαγωγή – Διάκριση των ρευστών Ρευστά = μεταβάλλουν τις σχετικές θέσεις των όγκων

των στοιχείων τους (μή στατική ισορροπία σε διάτμηση)

Αέρια = συμπιεστά (μεταβολή ρ με P) Στερεά = ελαστική παραμόρφωση σε διάτμηση Ρευστά = συνεχής και μόνιμη παραμόρφωση σε

διάτμηση Ιδανικό ρευστό = μηδενικές δυνάμεις τριβής μεταξύ

των μορίων ή απείρως μικρή ΔF, μετακινεί όγκο ΔV

Page 4: ΥΔΡΑΥΛΙΚΗblogs.sch.gr/geopapaevan/files/2008/11/11_intro_idiotites.pdf · ΥΔΡΑΥΛΙΚΗ Εισαγωγή στην Υδραυλική – Αντικείμενο Πυκνότητα

Διάκριση των ρευστών από τα αέρια

Page 5: ΥΔΡΑΥΛΙΚΗblogs.sch.gr/geopapaevan/files/2008/11/11_intro_idiotites.pdf · ΥΔΡΑΥΛΙΚΗ Εισαγωγή στην Υδραυλική – Αντικείμενο Πυκνότητα

Διάκριση των ρευστών από τα στερεά

Page 6: ΥΔΡΑΥΛΙΚΗblogs.sch.gr/geopapaevan/files/2008/11/11_intro_idiotites.pdf · ΥΔΡΑΥΛΙΚΗ Εισαγωγή στην Υδραυλική – Αντικείμενο Πυκνότητα

Στερεά – Υγρά - Αέρια

Διαφορές ως προς τις σχετικές μοριακές θέσεις και αλληλεπιδράσεις, δυνατότητα ελεύθερης επιφάνειας και αποδοχή τάσεων, συμπιεστότητας, ανταπόκρισης σε διατμητική τάση.

Page 7: ΥΔΡΑΥΛΙΚΗblogs.sch.gr/geopapaevan/files/2008/11/11_intro_idiotites.pdf · ΥΔΡΑΥΛΙΚΗ Εισαγωγή στην Υδραυλική – Αντικείμενο Πυκνότητα

Πυκνότητα – ειδικό βάρος

gγρ =

ρνερού = 1000 kg/m3 στους 4οC

ρ = μάζα / όγκο (kg.m-3)

Ειδική βαρύτητα (specific gravity) = βάρος σώματος / βάρος ίσου όγκου νερού

Συστήματα μονάδων FLS, CGS, MKSA, SI

γ = ειδικό βάρος (kg.m-3.m.s-2 = N.m-3)

Page 8: ΥΔΡΑΥΛΙΚΗblogs.sch.gr/geopapaevan/files/2008/11/11_intro_idiotites.pdf · ΥΔΡΑΥΛΙΚΗ Εισαγωγή στην Υδραυλική – Αντικείμενο Πυκνότητα

Πυκνότητα νερού και αέρα με την θερμοκρασία

Page 9: ΥΔΡΑΥΛΙΚΗblogs.sch.gr/geopapaevan/files/2008/11/11_intro_idiotites.pdf · ΥΔΡΑΥΛΙΚΗ Εισαγωγή στην Υδραυλική – Αντικείμενο Πυκνότητα

ιξώδες Βαθμός αντίστασης

σε διάτμηση

F dVA dy

= τ ≈

dVdy

τ = µ = µ γΧ˙Δυναμικό ιξώδες:

v µ=ρ

Κινηματικό ιξώδες:

F

V y

Page 10: ΥΔΡΑΥΛΙΚΗblogs.sch.gr/geopapaevan/files/2008/11/11_intro_idiotites.pdf · ΥΔΡΑΥΛΙΚΗ Εισαγωγή στην Υδραυλική – Αντικείμενο Πυκνότητα

μονάδες βασικών μεγεθών στο SI

211 −⋅⋅= smkgN211 −⋅= mNPa

Torr.mbarPabar 175010101 35 ===

211013257601 cmkpPaTorrAtm ⋅===

OmmH.mmHgTorr 261311 ==

mPassmkgsPa 100011 11 =⋅⋅=⋅ −−

Pas.mPascPoisePPoise 1010010011 ====

cStStsm 6412 10101 ==⋅ −

Δύναμη

Πίεση

Ιξώδες, μ

ν

Page 11: ΥΔΡΑΥΛΙΚΗblogs.sch.gr/geopapaevan/files/2008/11/11_intro_idiotites.pdf · ΥΔΡΑΥΛΙΚΗ Εισαγωγή στην Υδραυλική – Αντικείμενο Πυκνότητα
Page 12: ΥΔΡΑΥΛΙΚΗblogs.sch.gr/geopapaevan/files/2008/11/11_intro_idiotites.pdf · ΥΔΡΑΥΛΙΚΗ Εισαγωγή στην Υδραυλική – Αντικείμενο Πυκνότητα
Page 13: ΥΔΡΑΥΛΙΚΗblogs.sch.gr/geopapaevan/files/2008/11/11_intro_idiotites.pdf · ΥΔΡΑΥΛΙΚΗ Εισαγωγή στην Υδραυλική – Αντικείμενο Πυκνότητα
Page 14: ΥΔΡΑΥΛΙΚΗblogs.sch.gr/geopapaevan/files/2008/11/11_intro_idiotites.pdf · ΥΔΡΑΥΛΙΚΗ Εισαγωγή στην Υδραυλική – Αντικείμενο Πυκνότητα

Ιξώδες νερού και αέρα

Page 15: ΥΔΡΑΥΛΙΚΗblogs.sch.gr/geopapaevan/files/2008/11/11_intro_idiotites.pdf · ΥΔΡΑΥΛΙΚΗ Εισαγωγή στην Υδραυλική – Αντικείμενο Πυκνότητα

Συμπεριφορά σωμάτων σε διάτμηση

Βαθμίδα ταχύτητας, dV/dy

Τάση

διά

τμησ

ης, τ

Τέλειο ρευστόαέριοΛεπτόρρευστο υγρό

Παχύρρ

ευστο

υγρό

Τέλειο πλαστικό

στερεό

Τέλειο στερεό

Page 16: ΥΔΡΑΥΛΙΚΗblogs.sch.gr/geopapaevan/files/2008/11/11_intro_idiotites.pdf · ΥΔΡΑΥΛΙΚΗ Εισαγωγή στην Υδραυλική – Αντικείμενο Πυκνότητα

Νευτώνεια και μη-νευτώνεια ρευστά

Page 17: ΥΔΡΑΥΛΙΚΗblogs.sch.gr/geopapaevan/files/2008/11/11_intro_idiotites.pdf · ΥΔΡΑΥΛΙΚΗ Εισαγωγή στην Υδραυλική – Αντικείμενο Πυκνότητα

Πίεση υδρατμών, Επιφανειακή τάση Πίεση υδρατμών Επιφανειακή τάση: απαιτούμενη ενέργεια για

μεταφορά μορίων στην επιφάνεια = το έργο για να μεταφερθεί από το εσωτερικό ένα μοναδιαίο εμβαδό στην επιφάνεια (Nm/m2)

Όχι σημαντική για συνηθισμένες εφαρμογές

Page 18: ΥΔΡΑΥΛΙΚΗblogs.sch.gr/geopapaevan/files/2008/11/11_intro_idiotites.pdf · ΥΔΡΑΥΛΙΚΗ Εισαγωγή στην Υδραυλική – Αντικείμενο Πυκνότητα

Επιφανειακή τάση

Page 19: ΥΔΡΑΥΛΙΚΗblogs.sch.gr/geopapaevan/files/2008/11/11_intro_idiotites.pdf · ΥΔΡΑΥΛΙΚΗ Εισαγωγή στην Υδραυλική – Αντικείμενο Πυκνότητα

Επιφανειακή τάση

Page 20: ΥΔΡΑΥΛΙΚΗblogs.sch.gr/geopapaevan/files/2008/11/11_intro_idiotites.pdf · ΥΔΡΑΥΛΙΚΗ Εισαγωγή στην Υδραυλική – Αντικείμενο Πυκνότητα

Επιφανειακή τάση - συνέπειες

• Το αν το υγρό θα “υγράνει” την επιφάνεια του στερεού, ή όχι, εξαρτάται από την γωνία θc, για την οποία ισχύει:

• θc = (σ23-σ13)/σ12

• Όπου σik είναι οι επιφανειακές τάσεις των τριών διεπιφανειών

Page 21: ΥΔΡΑΥΛΙΚΗblogs.sch.gr/geopapaevan/files/2008/11/11_intro_idiotites.pdf · ΥΔΡΑΥΛΙΚΗ Εισαγωγή στην Υδραυλική – Αντικείμενο Πυκνότητα

Τριχοειδή φαινόμενα

Στους σωλήνες μικρής διαμέτρου, στο φαινόμενο της “διαβροχής” προστίθεται και αυτό τηα αντίστοιχης ανύψωσης ή ταπείνωσης της στάθμης

Page 22: ΥΔΡΑΥΛΙΚΗblogs.sch.gr/geopapaevan/files/2008/11/11_intro_idiotites.pdf · ΥΔΡΑΥΛΙΚΗ Εισαγωγή στην Υδραυλική – Αντικείμενο Πυκνότητα

Ανύψωση της στάθμης

Στην περίπτωση C, οι δυνάμεις των ατμοσφαιρικών πιέσεων είναι ίσες και αλληλοαναιρούνται. Η εξισορρόπηση της επιφανειακής τάσης με το βάρος της στήλης, δίνει για το ύψος της στήλης:

Page 23: ΥΔΡΑΥΛΙΚΗblogs.sch.gr/geopapaevan/files/2008/11/11_intro_idiotites.pdf · ΥΔΡΑΥΛΙΚΗ Εισαγωγή στην Υδραυλική – Αντικείμενο Πυκνότητα

τριχοειδή φαινόμενα (capillarity)

Από επιφανειακή τάση: Συνοχή υγρού < συνάφεια υγρού/τοιχώμ.

Βρέχεται το τοίχωμα Συνοχή υγρού > συνάφεια υγρού/τοιχώμ.

Δεν βρέχεται το τοίχωμα Σωλήνες <10mm και πορώδη μέσα

Page 24: ΥΔΡΑΥΛΙΚΗblogs.sch.gr/geopapaevan/files/2008/11/11_intro_idiotites.pdf · ΥΔΡΑΥΛΙΚΗ Εισαγωγή στην Υδραυλική – Αντικείμενο Πυκνότητα

Υδροστατική πίεση, μέτρο ελαστικότητας

• Διαφορική πίεση: p2-p1=ρg(h2-h1)• Ταχύτητα μετάδοσης κυμάτων: C = (E/ρ)1/2

• E = μέτρο συμπιεστότητας (ελαστικότητας) (Pa=Pa/(m3/m3)): πίεση που χρειάζεται δια της αντίστοιχης αδιάστατης αλλαγής όγκου

UdUdpE

−=

Page 25: ΥΔΡΑΥΛΙΚΗblogs.sch.gr/geopapaevan/files/2008/11/11_intro_idiotites.pdf · ΥΔΡΑΥΛΙΚΗ Εισαγωγή στην Υδραυλική – Αντικείμενο Πυκνότητα

Μέτρο συμπιεστότητας ή ελαστικότητας

UdUdpE

−=

Page 26: ΥΔΡΑΥΛΙΚΗblogs.sch.gr/geopapaevan/files/2008/11/11_intro_idiotites.pdf · ΥΔΡΑΥΛΙΚΗ Εισαγωγή στην Υδραυλική – Αντικείμενο Πυκνότητα

Διαστάσεις μεγεθών

Page 27: ΥΔΡΑΥΛΙΚΗblogs.sch.gr/geopapaevan/files/2008/11/11_intro_idiotites.pdf · ΥΔΡΑΥΛΙΚΗ Εισαγωγή στην Υδραυλική – Αντικείμενο Πυκνότητα

Άσκηση πυκνότητας Εάν 5.6 m3 ενός λαδιού ζυγίζουν 46800 N,

υπολογίστε την πυκνότητα ρ και την σχετική πυκνότητά του.

Ειδικό βάρος γ (= ρg) = 46800/5.6 =8360 N/m3, Πυκνότητα ρ = γ/g = 8360/9.81 = 852 kg/m3

Σχετική πυκνότητα ή ειδική βαρύτητα ρλαδιού / ρνερού = 852 / 1000 = 0.852

Page 28: ΥΔΡΑΥΛΙΚΗblogs.sch.gr/geopapaevan/files/2008/11/11_intro_idiotites.pdf · ΥΔΡΑΥΛΙΚΗ Εισαγωγή στην Υδραυλική – Αντικείμενο Πυκνότητα

Άσκηση μέτρησης ρ με την μέθοδο βυθιζόμενου σωλήνα Σε πείραμα μέτρησης πυκνότητας λαδιού με την

μέθοδο του βυθιζόμενου σωλήνα, ο ίδιος σωλήνας βυθίστηκε σε νερό (κατά 113mm) και στο υπό έλεγχο λάδι κατά 126mm. Να βρεθεί η πυκνότητα του λαδιού εάν αυτή του νερού στην συγκεκριμένη θερμοκρασία είναι 993kg/m3.

3113 993 890.5 /126

lkg m

lν ε ρ

ν ε ρλ α δλ α δ

ρ = ρ = =Χ Χ

Page 29: ΥΔΡΑΥΛΙΚΗblogs.sch.gr/geopapaevan/files/2008/11/11_intro_idiotites.pdf · ΥΔΡΑΥΛΙΚΗ Εισαγωγή στην Υδραυλική – Αντικείμενο Πυκνότητα

Άσκηση ιξώδους με μέθοδο Stokes Σε πείραμα μέτρησης του ιξώδους υγρού πυκνότητας

920kg/m3 με την μέθοδο Stokes, ρίχτηκαν τρεις σφαίρες πυκνότητας 7600kg/m3 και διαμέτρων 1.5, 2,5 και 3mm. Αυτές χρειάστηκαν αντίστοιχα 1.4, 0.5 και 0.35 sec αντίστοιχα για να διανύσουν διάστημα 150mm μέσα στο υγρό κατά την κατακόρυφη έννοια. Πόσο είναι το ιξώδες του υγρού?

229r g

Uυ γ ρ ο υσ φρ − ρ

µ = Χ Χ Χ

0.07640.4370.351.5

0.07580.3000.51.25

0.07640.1071.40.75

μ(Pas) U(m/sec) t(sec)r(mm)

Page 30: ΥΔΡΑΥΛΙΚΗblogs.sch.gr/geopapaevan/files/2008/11/11_intro_idiotites.pdf · ΥΔΡΑΥΛΙΚΗ Εισαγωγή στην Υδραυλική – Αντικείμενο Πυκνότητα

Άσκηση μέτρου ελαστικότητας Να βρεθεί η αλλαγή του όγκου 1.00 m3 νερού στους

26.7 οC, όταν υπόκειται σε πίεση 20 bar. Επίσης, από τα παρακάτω δεδομένα, να υπολογιστεί το μέτρο ελαστικότητας του νερού E: στα 35 bar, ο όγκος ήταν 1.000 m3 και στα 240 bar ήταν 0.990 m3.

το E στους 26.7 oC είναι 2.24.109 Pa Ο ορισμός του μέτρου ελαστικότητας είναι:

53

9

1 20 10 0.000892.24 10

mdp V dpE dVdV EV

Χ Χ = −Χ

Χ= = − = −ή−

( )( )

59240 35 10

2.05 100.99 1

1

PadpE dVV

− ΧΧ

−= = − =

Page 31: ΥΔΡΑΥΛΙΚΗblogs.sch.gr/geopapaevan/files/2008/11/11_intro_idiotites.pdf · ΥΔΡΑΥΛΙΚΗ Εισαγωγή στην Υδραυλική – Αντικείμενο Πυκνότητα

... στη συνέχεια

Υδροστατική πίεση και αποτελέσματά της Η σημαντικότερη από πλευράς

εφαρμογών ιδιότητα του νερού σε ακινησία ...