biologia kat 3o 4o

55
ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ ΠΑΝΔΛΛΑΓΙΚΩΝ -1- Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 42.56.128

description

biologia kat themata panellinion 3o kai 4o thema

Transcript of biologia kat 3o 4o

Page 1: biologia kat 3o 4o

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ ΠΑΝΔΛΛΑΓΙΚΩΝ

-1-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ ΠΑΝΔΛΛΑΓΙΚΩΝ

-2-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-3-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2000 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Ζ Βηνηερλνινγία ζπmicroβάιιεη απνηειεζmicroαηηθά ζηελ έγθαηξε δηάγλσζε πξόιεςε θαη ζεξαπεία

δηαθόξσλ αζζελεηώλ

Α Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία παξαγσγήο microνλνθισληθώλ αληηζσmicroάησλ γηα έλα επηιεγmicroέλν

αληηγόλν

Μονάδερ 9

Β Να γξάςεηε ηα βήmicroαηα πνπ απαηηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή microηαο θαξmicroαθεπηηθήο πξσηεΐλεο

αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο από έλα δηαγνληδηαθό δών

Μονάδερ 9

Γ Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία παξαγσγήο ησλ εmicroβνιίσλ ππνmicroνλάδσλ

Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ 4ο

Έλα αλζξώπηλν ζσmicroαηηθό θύηηαξν έρεη 46 ρξσmicroνζώmicroαηα Α 1 Πόζα microόξηα DNA ζπλνιηθά ππάξρνπλ ζηα ρξσmicroνζώmicroαηα ηνπ ζπγθεθξηmicroέλνπ θπηηάξνπ ζην

ζηάδην ηεο microεηάθαζεο ηεο microίησζεο

2 Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο

Μονάδερ 4

Β Να πεξηγξάςεηε ηηο ραξαθηεξηζηηθέο microνξθέο microε ηηο νπνίεο εmicroθαλίδεηαη ην γελεηηθό πιηθό ελόο

επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ αλάινγα microε ην ζηάδην ηνπ θπηηαξηθνύ θύθινπ πνπ βξίζθεηαη

Mονάδερ 9

Γ Έζησ έλα ηmicroήmicroα microεηαγξαθόmicroελνπ θιώλνπ DNA microε ηελ αθόινπζε αιιεινπρία βάζεσλ

5΄- ΤCΑ CGG AAT TTC TAG CAT -3΄

1 Με δεδνmicroέλν όηη δε microεζνιαβεί ζηάδην σξίmicroαλζεο λα γξάςεηε ην m-RNA πνπ ζα πξνθύςεη από

ηε microεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ ηmicroήmicroαηνο DNA ζεmicroεηώλνληαο ηαπηόρξνλα ηε ζέζε ηνπ 5΄ θαη 3΄

άθξνπ ηνπ m-RNA

Μονάδερ 3

2 Να γξαθνύλ ηα αληηθσδηθόληα ησλ t-RNA microε ηε ζεηξά πνπ ζπmicromicroεηέρνπλ ζηε microεηάθξαζε ηνπ

παξαπάλσ m-RNA

Mονάδερ 7

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-4-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2000 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Ο αξηζmicroόο θαη ε microνξθνινγία ησλ ρξσmicroνζσmicroάησλ είλαη ηδηαίηεξν ραξαθηεξηζηηθό ησλ θπηηάξσλ

θάζε δσληαλνύ νξγαληζmicroνύ

α) Πνηα είλαη ηα microνξθνινγηθά ραξαθηεξηζηηθά ησλ ρξσmicroνζσmicroάησλ πνπ παξαηεξνύληαη ζrsquo έλα

θαξπόηππν

Μονάδερ 7

β) Πώο microπνξεί λα δηαπηζησζεί ην θύιν ελόο αλζξώπνπ από ηνλ θαξπόηππν ησλ ζσmicroαηηθώλ

θπηηάξσλ ηνπ

Μονάδερ 8

Β Σrsquo έλα αλζξώπηλν ζσmicroαηηθό θύηηαξν θαη ζrsquo έλα αλζξώπηλν γαmicroέηε πνηα δηαθνξά ππάξρεη ζην

γνληδίσmicroά ηνπο θαη πώο νλνmicroάδνληαη ηα κύηηαπα αςηά ιόγσ ηεο ζπγθεθξηmicroέλεο δηαθνξάο

Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ηmicroήmicroα δηπιήο έιηθαο DNA

α) Πνηα από ηηο δπν αιπζίδεο είλαη απηή πνπ microεηαγξάθεηαη θαη γηαηί

Μονάδερ 8

β) Πνην είλαη ην mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε microεηαγξαθή ηεο αιπζίδαο απηήο

Μονάδερ 8

γ) ∆εδνmicroέλνπ όηη ην mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε ζπγθεθξηmicroέλε microεηαγξαθή δελ πθίζηαηαη δηα-

δηθαζία σξίmicroαλζεο λα δώζεηε ηνλ αξηζmicroό ησλ αmicroηλνμέσλ πνπ ζα έρεη ην πεπηίδην πνπ ζα ζπληε-

ζεί θαηά ηε microεηάθξαζε απηνύ ηνπ mRNA θαη λα εμεγήζεηε πώο πξνθύπηεη ν αξηζmicroόο απηόο

Μονάδερ 9

- T A C - A G T - G G A - G A A - G C T - A T T - (αιπζίδα 1)

- Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι - A T G - T C A - C C T - C T T - C G A - T A A - (αιπζίδα 2)

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-5-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2001 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο 1 Σε δύν θύηηαξα έγηλε αλάιπζε ηνπ γελεηηθνύ ηνπο πιηθνύ θαη βξέζεθε ε παξαθάησ επί ηνηο

ζύζηαζε ζε αδσηνύρεο βάζεηο

Τα θύηηαξα 1 2 αλήθνπλ ζην ίδην ή ζε δηαθνξεηηθά είδε νξγαληζmicroώλ Μονάδερ 2

Να αηηηνινγήζεηε ηελ επηινγή ζαο Μονάδερ 3

2 Από ην θπηό Zea mays (θαιαmicroπόθη) απνmicroνλώζεθαλ ηξία δηαθνξεηηθά θπζηνινγηθά θύηηαξα ζηα

νπνία πξνζδηνξίζηεθε ην microέγεζνο ηνπ γνληδηώmicroαηνο ζε δεύγε βάζεσλ

Σην πξώην θύηηαξν ην microέγεζνο ηνπ γνληδηώmicroαηνο ππνινγίζηεθε ζε 20 Φ 109 δεύγε βάζεσλ ζην

δεύηεξν θύηηαξν ζε 5 Φ 109 δεύγε βάζεσλ θαη ζην ηξίην θύηηαξν ζε 10 Φ 10

9 δεύγε βάζεσλ

Να εμεγήζεηε γηαηί ππάξρνπλ νη δηαθνξέο απηέο ζην microέγεζνο ηνπ γνληδηώmicroαηνο ησλ ηξηώλ

θπηηάξσλ Μονάδερ 12

3 Μία αλσmicroαιία ηνπ γνληδίνπ πνπ ειέγρεη ηε ζύλζεζε ηνπ ελδύmicroνπ απαmicroηλάζε ηεο αδελνζίλεο

(ADA) πξνθαιεί microία αζζέλεηα ηνπ αλνζνπνηεηηθνύ ζπζηήmicroαηνο Απνmicroνλώζεθε ην mRNA ηνπ

ελδύmicroνπ ADA από πγηέο άηνmicroν θαη από άηνmicroν πνπ αζζελεί Τmicroήmicroαηα ησλ παξαπάλσ mRNA

είλαη

Υγηέο άηνmicroν

AUG GAA UUU UGG GGG CGC ACG UCG

Άηνmicroν πνπ αζζελεί

AUG GAA UUU UAG GGG CGC ACG UCG

α Πνηα είλαη ε αηηία ηεο αζζέλεηαο Μονάδερ 6

β Με πνην ηξόπν θιεξνλνmicroείηαη απηή ε αζζέλεηα Μονάδερ 2

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν ζην νπνίν

- Οη θαηλόηππνη ησλ γνλέσλ Η-1 Η-2 είλαη άγλσζηνη-

Τα άηνmicroα ΗΗ-2 ΗΗ-3 είλαη αζζελή

Να γξαθνύλ νη πηζαλνί θαηλόηππνη θαη γνλόηππνη ησλ γνλέσλ Η-1 θαη Η-2 όηαλ

α ην αιιειόmicroνξθν γνλίδην πνπ πξνθαιεί ηελ αζζέλεηα είλαη επηθξαηέο Μονάδερ 4

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 5

β ην αιιειόmicroνξθν γνλίδην πνπ πξνθαιεί ηελ αζζέλεηα είλαη ππνιεηπόmicroελν Μονάδερ 6

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 10

Α Τ C G

Κύηηαξν 1 28 28 22 22

Κύηηαξν 2 31 31 19 19

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-6-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2001 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο 1 Να εμεγήζεηε ηνπο ιόγνπο γηα ηνπο νπνίνπο ηα πιαζmicroίδηα ρξεζηmicroνπνηνύληαη σο θνξείο

θισλνπνίεζεο Μονάδερ 10

2 ∆ύν πγηείο γνλείο απνθηνύλ ηξία παηδηά Έλα αγόξη θαη έλα θνξίηζη πνπ πάζρνπλ από microία

αζζέλεηα θαη έλα θνξίηζη πγηέο

α Να θαηαζθεπάζεηε ην γελεαινγηθό δέληξν ηεο παπαπάνω νηθνγέλεηαο Μονάδερ 5

β Να εμεγήζεηε ηνλ πηζαλό ηξόπν θιεξνλόmicroεζεο ηεο παπαπάνω αζζέλεηαο Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο Θεσξνύmicroε ηξία θπηά πνπ παξάγνπλ θίηξηλα θαη ζηξνγγπιά microπηδέιηα Τα ηξία θπηά ηα

ζπmicroβνιίδνπmicroε microε Α Β Γ Τν θαζέλα από απηά ηα θπηά δηαζηαπξώλεηαη microε θπηό πνπ παξάγεη

πξάζηλα θαη ξπηηδσmicroέλα microπηδέιηα πνπ ζπmicroβνιίδεηαη microε ∆

Από θάζε δηαζηαύξσζε παξάγνληαη 100 θπηά

Ζ δηαζηαύξσζε Α x ∆ έδσζε

51 θπηά πνπ παξάγνπλ θίηξηλα θαη ζηξνγγπιά microπηδέιηα θαη

49 θπηά πνπ παξάγνπλ πξάζηλα θαη ζηξνγγπιά microπηδέιηα

Ζ δηαζηαύξσζε Β x ∆ έδσζε

100 θπηά πνπ παξάγνπλ θίηξηλα θαη ζηξνγγπιά microπηδέιηα

Ζ δηαζηαύξσζε Γ x ∆ έδσζε

24 θπηά πνπ παξάγνπλ θίηξηλα θαη ζηξνγγπιά microπηδέιηα

26 θπηά πνπ παξάγνπλ θίηξηλα θαη ξπηηδσmicroέλα microπηδέιηα

25 θπηά πνπ παξάγνπλ πξάζηλα θαη ζηξνγγπιά microπηδέιηα

25 θπηά πνπ παξάγνπλ πξάζηλα θαη ξπηηδσmicroέλα microπηδέιηα

Θεσξνύmicroε όηη ηα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηελ έθθξαζε ησλ γλσξηζmicroάησλ βξίζθνληαη ζε

δηαθνξεηηθά δεύγε νmicroνιόγσλ ρξσmicroνζσmicroάησλ

α Να αηηηνινγήζεηε ηνλ ηξόπν microε ηνλ νπνίν θιεξνλνmicroνύληαη ηα δύν γλσξίζmicroαηα Μονάδερ 10

β Να αηηηνινγήζεηε ηνπο γνλνηύπνπο ησλ Α Β θαη Γ θπηώλ Μονάδερ 15

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-7-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2001 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Nα απανηήζεηε ζηιρ δύο επωηήζειρ πος ακολοςθούν

1 Τα έληνmicroα δεmicroηνπξγνύλ microεγάια πξνβιήmicroαηα ζηε γεσξγία θαη νδεγνύλ ζε ζεmicroαληηθή microείσζε

ηεο παξαγσγήο Γλσξίδεηε αλ ε Βηνηερλνινγία microπνξεί λα βνεζήζεη ζηελ θαηαπνιέmicroεζε ησλ

εληόmicroσλ θαη microε πνην ηξόπν microπνξεί λα γίλεη απηό

Μονάδερ 10

2 Ζ ηλζνπιίλε είλαη microία πξσηεΐλε πνπ παξάγεηαη από ηνλ αλζξώπηλν νξγαληζmicroό όπσο θαη ε

αληηζξπςίλε (ΑΤΤ) Με πνην ηξόπν ζα microπνξνύζε λα παξαρζεί ε ηλζνπιίλε αλ αμηνπνηνύζαmicroε ηηο

δπλαηόηεηεο ηεο γελεηηθήο microεραληθήο θαη ηηο ηδηόηεηεο πνπ έρνπλ ηα δηαγνληδηαθά δώα

Μονάδερ 15

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ηπραίν ηmicroήmicroα ελόο microνξίνπ mRNA

- AUU - UCA - CCU - CUU - CGA - CAA ndash

1 ∆εδνmicroέλνπ όηη ην mRNA απηό δελ ππέζηε δηαδηθαζία σξίmicroαλζεο λα γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο

ην δίθισλν microόξην ηνπ DNA απ ην νπνίν πξνήιζε

Μονάδερ 10

2 Πόζα αmicroηλνμέα θσδηθνπνηεί ην ηmicroήmicroα απηό

Μονάδερ 10

3 Σην αξρηθό DNA πνην δεπγάξη βάζεσλ ζπmicromicroεηέρεη ζε πνζνζηό microεγαιύηεξν ηνπ 50

Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-8-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2001 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 2ο 1 Πνηεο microεηαιιάμεηο ραξαθηεξίδνληαη σο νπδέηεξεο θαη πνηεο σο ζησπειέο

Μονάδερ 10

2 Πνηα είλαη ηα ζξεπηηθά ζπζηαηηθά πνπ απαηηνύληαη γηα ηελ θαιιηέξγεηα εηεξόηξνθσλ

microηθξννξγαληζmicroώλ Μονάδερ 5

3 Να πεξηγξάςεηε ηελ ηερληθή παξαγσγήο microνλνθισληθώλ αληηζσmicroάησλ γηα έλα ζπγθεθξηmicroέλν

αληηγόλν Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 3ο 1 Ζ ηερλνινγία ηνπ αλαζπλδπαζmicroέλνπ DNA πεξηιαmicroβάλεη όιεο ηηο ηερληθέο πνπ νδεγνύλ ζε

microεηαθνξά ηνπ γελεηηθνύ πιηθνύ από ηνλ έλαλ νξγαληζmicroό ζηνλ άιιν

Να πεξηγξάςεηε ηα ζηάδηα ηεο δηαδηθαζίαο απηήο Μονάδερ 6

2 Να αλαθέξεηε ηα βαζηθά ραξαθηεξηζηηθά ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα θαη λα ηα πεξηγξάςεηε Μονάδερ 12

3 Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία ζρεmicroαηηζmicroνύ ώξηmicroνπ mRNΑ Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ 4ο Σε έλα δεπγάξη ν άλδξαο θαη ε γπλαίθα έρνπλ νmicroάδα αίmicroαηνο Α θαη θπζηνινγηθή όξαζε

Απνθηνύλ δπν παηδηά Τν έλα είλαη θνξίηζη νmicroάδαο αίmicroαηνο Ο θαη έρεη θαλνληθή όξαζε Τν

άιιν είλαη αγόξη microε νmicroάδα αίmicroαηνο Α θαη πάζρεη από microεξηθή αρξσmicroαηνςία ζην πξάζηλν ρξώmicroα

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ γνλέσλ Μονάδερ 2

Να αηηηνινγήζεηε ηελ επηινγή ζαο Μονάδερ 8

β Πνηνη είλαη νη πηζαλνί γνλόηππνη ησλ δπν παηδηώλ Μονάδερ 4

Να αηηηνινγήζεηε ηελ επηινγή ζαο Μονάδερ 11

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-9-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2002 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο 1 ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηmicroήmicroα microνξίνπ DNA πξνθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ

5΄ 3΄

GAATTCTTAATGCΑAGATCATAAAGAATTCTAG

CTTAAGAATTACGΤTCTAGTATTT C TTAAGATC

3΄ 5΄ Τν παξαπάλσ ηmicroήmicroα DNA θόβεηαη microε EcoRI πξνθεηmicroέλνπ λα ελζσmicroαησζεί ζε θαηάιιειν

πιαζmicroίδην πνπ έρεη θνπεί microε ηελ ίδηα πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε microε ηειηθό ζθνπό λα εηζαρζεί

ζε βαθηήξην γηα ηελ παξαγσγή θαξmicroαθεπηηθνύ πνιππεπηηδίνπ Να βξείηε ηελ αιιεινπρία ησλ

αmicroηλνμέσλ ηνπ πνιππεπηηδίνπ microε ρξήζε ηνπ παξαηηζέmicroελνπ γελεηηθνύ θώδηθα Μονάδερ 6

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

Παξαηίζεηαη ν γελεηηθόο θώδηθαο

2 Καηά ηνλ πξνγελλεηηθό έιεγρν ζε θπνθνξνύζα γπλαίθα δηαπηζηώζεθε όηη ην έmicroβξπν λνζεί από

ην ζύλδξνmicroν Cri-du-chat (θιάmicroα ηεο γάηαο) θαη επηπιένλ θέξεη αλαζηξνθή ζην microηθξό βξαρίνλα

ηνπ ρξσmicroνζώmicroαηνο 3

α Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ αθνινπζήζεθαλ γηα ηε δηάγλσζε Μονάδερ 8

β Βάζεη πνηώλ παξαηεξήζεσλ έγηλε ε δηάγλσζε Μονάδερ 3

ΘΔΜΑ 4ο Σε έλα θπηό παξαηεξνύληαη microεηαμύ άιισλ νη εμήο ραξαθηήξεο Καξπόο microεγάινο πνπ ειέγρεηαη

από ην γνλίδην Μ θαη θαξπόο microηθξόο πνπ ειέγρεηαη από ην γνλίδην micro Καξπόο πινύζηνο ζε

πδαηάλζξαθεο πνπ ειέγρεηαη από ην γνλίδην Υ θαη θαξπόο θησρόο ζε πδαηάλζξαθεο πνπ

ειέγρεηαη από ην γνλίδην π

Έρεηε ζηε δηάζεζή ζαο έλα αmicroηγέο ζηέιερνο microε θαξπό microεγάιν θαη θησρό ζε πδαηάλζξαθεο

θαζώο θαη έλα αmicroηγέο ζηέιερνο microε θαξπό microηθξό θαη πινύζην ζε πδαηάλζξαθεο

α Να δηαζηαπξώζεηε ηα παξαπάλσ ζηειέρε θαη λα βξείηε ηνπο γνλόηππνπο θαη θαηλόηππνπο

ησλ απνγόλσλ ηεο F1 θαη F2 γεληάο Μονάδερ 4

β Να αηηηνινγήζεηε ηε θαηλνηππηθή αλαινγία ησλ αηόmicroσλ ηεο F2 γεληάο Μονάδερ 9

γ Έρνληαο ζηε δηάζεζή ζαο ηα θπηά ηεο F2 γεληάο λα αηηηνινγήζεηε πώο microπνξείηε λα απνmicroνλώ-

ζεηε αmicroηγή ζηειέρε microε θαηλόηππν θαξπό microεγάιν θαη πινύζην ζε πδαηάλζξαθεο θάλνληαο ηηο

θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο Μονάδερ 12

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-10-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2002 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

1 Να πεξηγξάςεηε ηηο δνmicroηθέο ρξσmicroνζσmicroηθέο αλσmicroαιίεο πνπ έρνπλ σο απνηέιεζmicroα ηελ

αλαδηάηαμε ηεο γελεηηθήο πιεξνθνξίαο Μονάδερ 6

Πνηεο είλαη νη πηζαλέο ζπλέπεηεο γηα ηα άηνmicroα πνπ ηηο θέξνπλ θαη πνηεο είλαη γηα ηνπο απνγόλνπο

ηνπο Μονάδερ 4

2 ∆ίλεηαη ην παξαθάησ πνιππεπηίδην πνπ παξάγεηαη ζε βαθηεξηαθό θύηηαξν

ΗΟΟC-Μεθειονίνη - Λυζίνη - Θρεονίνη - Προλίνη - Λευκίνη -- Σερίνη - Βαλίνη - Αλανίνη -

Βαλίνη - Μεθειονίνη-ΝΗ2

α Να γξάςεηε ηε microε θσδηθή αιπζίδα ηνπ γνληδίνπ πνπ

θσδηθνπνηεί απηό ην πνιππεπηίδην Μονάδερ 6

β Να νξίζεηε ηα άθξα 3΄ θαη 5΄ ηεο παξαπάλσ αιπζίδαο Μονάδερ 2

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 7

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρήζεηο αmicroηλνμέσλ θαη

θσδηθνλίσλ

ΘΔΜΑ 4ο

∆ίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν ζην νπνίν

απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο microε ηνλ νπνίν θιεξνλνmicroείηαη

microία αζζέλεηα

Τν άηνmicroν Η 1 (microαπξηζmicroέλν) πάζρεη θαη είλαη νmicroάδα αίmicroαηνο Ο

Τν άηνmicroν Η2 (microαπξηζmicroέλν) πάζρεη θαη είλαη νmicroάδα αίmicroαηνο Β-νmicroόδπγν

Τα άηνmicroα απηά απέθηεζαλ ηξία παηδηά εθ ησλ νπνίσλ ην II2 (microαπξηζmicroέλν) πάζρεη

α Με βάζε ην παξαπάλσ γελεαινγηθό δέλδξν λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν microε ηνλ νπνίν

θιεξνλνmicroείηαη ε αζζέλεηα Μονάδερ 5

β Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο θαη θαηλόηππνπο ησλ αηόmicroσλ ηεο I θαη II γεληάο Μονάδερ 8

γ Τν άηνmicroν II1 παληξεύεηαη γπλαίθα πνπ είλαη νmicroάδα αίmicroαηνο ΑΒ θαη πάζρεη από ηελ ίδηα

αζζέλεηα

Να πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα απνθηήζνπλ παηδί πνπ ζα είλαη νmicroάδα αίmicroαηνο Α θαη ζα

πάζρεη Μονάδερ 12

ΑΜΙΝΟΞΔΑ ΚΩ∆ΙΚΟΝΙΑ

Αιαλίλε GCU

Βαιίλε GUG

Θξενλίλε ACU

Λεπθίλε CUA

Λπζίλε AAG

Μεζεηνλίλε AUG

Πξνιίλε CCG

Σεξίλε UCG

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-11-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2002 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 2ο A Να ξαναγπάψεηε ζηο ηεηπάδιό ζαρ ηιρ πποηάζειρ αθού ζςmicroπληπώζεηε ηα κενά microε ηιρ ζωζηέρ

λέξειρ

1 Ζ ηλζνπιίλε είλαη microία νξmicroόλε πνπ απνηειείηαη από 51 θαη παξάγεηαη από εηδηθά θύηηαξα

ηνπ Ζ νξmicroόλε απηή ξπζmicroίδεη ην microεηαβνιηζmicroό ησλ θαη εηδηθόηεξα ην πνζνζηό

ηεο γιπθόδεο ζην

2 Τν πξόδξνmicroν mRNA microεηαηξέπεηαη ζε mRNA microε ηε δηαδηθαζία ηεο θαηά ηελ νπνία ηα

θόβνληαη από microηθξά ξηβνλνπθιενπξσηετληθά ζσmicroαηίδηα θαη απνmicroαθξύλνληαη Μονάδερ 9

Β Να απανηήζεηε ζηιρ ηπειρ επωηήζειρ πος ακολοςθούν

1 Πνηα νξγαλίδηα ηνπ επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ ραξαθηεξίδνληαη σο εmicroηαπηόλνmicroα θαη γηαηί Μονάδερ 8

2 Τη είλαη ην λνπθιεόζσmicroα Μονάδερ 4

3 Τη είλαη ην πνιύζσmicroα Μονάδερ 4

ΘΔΜΑ 3ο Α 1 Τη είλαη ηα microνλνθισληθά αληηζώmicroαηα

Μονάδερ 5

2 Πώο ιεηηνπξγνύλ ηα microνλνθισληθά αληηζώmicroαηα σο ζεξαπεπηηθά microέζα Μονάδερ 8

Β Να πεξηγξάςεηε από microία microέζνδν microεηαθνξάο γνληδίσλ

1 ζε θπηά

2 ζε δώα Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ηmicroήmicroα δηπιήο έιηθαο ηνπ DNA

α) Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο έρεη πξνζαλαηνιηζmicroό 3΄rarr5΄ θαη πνηα 5΄rarr3΄ Πνηα από ηηο δύν

αιπζίδεο είλαη ε microεηαγξαθόmicroελε θαη γηαηί Μονάδερ 8

β) Πνην είλαη ην mRNA πνπ ζα πξνθύςεη από ηε microεηαγξαθόmicroελε αιπζίδα Μονάδερ 8

γ) Τν mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε ζπγθεθξηmicroέλε microεηαγξαθόmicroελε αιπζίδα δελ πθίζηαηαη

δηαδηθαζία σξίmicroαλζεο

Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ηα tRNA πνπ ζα πάξνπλ microέξνο ζηε microεηάθξαζε Μονάδερ 9

- A T G - C G A - C C T - T C A - C G A - C T T - Τ Α Α - (αιπζίδα Η)

Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι - T A C - G C T - G G A - A G T - G C T - G A A - A T T (αιπζίδα ΗΗ)

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-12-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2002 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

1 Πνηα είλαη ε δνmicroή ηνπ DNA ζην ρώξν ζύmicroθσλα microε ην microνληέιν ηεο δηπιήο έιηθαο Μονάδερ 12

2 Να πεξηγξάςεηε πώο ξπζmicroίδεηαη ε γνληδηαθή έθθξαζε ζηα επθαξπσηηθά θύηηαξα Μονάδερ 8

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνλ αιθηζmicroό Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο πνπ πάζρεη από νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

παληξεύεηαη microία γπλαίθα ε νπνία δελ πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο

ινβνύο απηηώλ Τν δεπγάξη απηό απνθηά ηξία παηδηά

Τν πξώην εmicroθαλίδεη ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ ην δεύηεξν δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη πξνζθνιιεmicroέλνπο ινβνύο απηηώλ θαη ην ηξίην δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ γνλέσλ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

β Πνηνη είλαη νη πηζαλνί γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παηδηώλ Μονάδερ 5

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-13-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2003 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο 1 Πώο αληηmicroεησπίδεηαη ε θπζηηθή ίλσζε microε γνληδηαθή ζεξαπεία

Μονάδερ 10

2 Άλδξαο ν νπνίνο πάζρεη από θπζηηθή ίλσζε θαη ππνβιήζεθε ζε γνληδηαθή ζεξαπεία γηα ηε λόζν

απνθηά παηδηά microε θπζηνινγηθή γπλαίθα Τη πηζαλόηεηεο ππάξρνπλ λα είλαη ηα παηδηά ηνπο

θπζηνινγηθά Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 15

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίδεηαη ην παξαθάησ ηmicroήmicroα DNA ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ πεπηηδίνπ

hellipιζολευκίνη - ηυροζίνη - ιζολευκίνη - ηυροζίνη - ιζολευκίνηhellip

θαη ε δηεύζπλζε ηεο microεηαγξαθήο

1 Να microεηαθέξεηε ην παξαπάλσ ζρήmicroα ζην ηεηξάδηό ζαο θαη λα ζεmicroεηώζεηε επάλσ ζrsquo απηό ηα

θσδηθόληα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην ηmicroήmicroα ηνπ πεπηηδίνπ απηνύ (Μονάδερ 3) θαη λα

δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μονάδερ 9) Μονάδερ 12

2 Μεηάιιαμε πνπ έγηλε ζrsquo έλα ζεmicroείν ζην παξαπάλσ DNA έδσζε ην πεπηίδην

hellipηυροζίνη - ιζολευκίνη - ηυροζίνη - ιζολευκίνη - ηυροζίνηhellip

Να εληνπίζεηε ην είδνο ηεο microεηάιιαμεο (Μονάδερ 6) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μονάδερ 7)

Μονάδερ 13

∆ίδνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο αmicroηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ

Τπξνζίλε ― UAU

Ηζνιεπθίλε ―AUA

ΚΔΦ ζει

ΚΔΦ ζει

ΚΔΦ ζει

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-14-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2003 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ ηλζνπιίλε είλαη microία νξmicroόλε απαξαίηεηε γηα ηελ θαιή ιεηηνπξγία ηνπ αλζξώπηλνπ νξγαληζmicroνύ

1 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηεο ηλζνπιίλεο ζηνλ νξγαληζmicroό microαο Μονάδερ 5

2 Από ηη απνηειείηαη ην microόξην ηεο ηλζνπιίλεο Μονάδερ 5

3 Να γξάςεηε ζπλνπηηθά ηα ζηάδηα παξαγσγήο ηεο αλζξώπηλεο ηλζνπιίλεο ζε θαιιηέξγεηα

βαθηεξίσλ Μονάδερ 15

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίδεηαη ην γελεαινγηθό δέληξν microηαο νηθνγέλεηαο ζηελ νπνία εmicroθαλίδεηαη ε αζζέλεηα ηεο

αηmicroνξξνθηιίαο Τα άηνmicroα ηξία (3) έμη (6) θαη επηά (7) πάζρνπλ από αηmicroνξξνθηιία

1 Τη είλαη γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 5

2 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόmicroσλ πνπ απεηθνλίδνληαη ζην παξαπάλσ

γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 9

3 Πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα ην παηδί ησλ γνλέσλ νθηώ (8) θαη ελλέα (9) λα είλαη αγόξη

αηmicroνξξνθηιηθό (Μονάδερ 3)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μονάδερ 8) Μονάδερ 11

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-15-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2003 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Τν βαθηήξην Bacillus thuringiensis πνπ δεη ζην έδαθνο παξάγεη microηα ηνμίλε ε νπνία είλαη

ηζρπξόηαην εληνmicroνθηόλν Πνηα είλαη ηα ζηάδηα ηεο δηαδηθαζίαο παξαγσγήο ελόο γελεηηθά

ηξνπνπνηεmicroέλνπ θπηνύ πνπ παξνπζηάδεη αληνρή ζηα έληνmicroα αμηνπνηώληαο ηελ παξαπάλσ

ηδηόηεηα ηνπ βαθηεξίνπ απηνύ Μονάδερ 10

Β Τη είλαη ηα δηαγνληδηαθά δώα Μονάδερ 5

Πνηα πιενλεθηήmicroαηα έρεη ε ρξήζε ησλ δώσλ απηώλ γηα ηελ αύμεζε ηεο δσηθήο παξαγσγήο

έλαληη ηεο θιαζηθήο microεζόδνπ ησλ δηαζηαπξώζεσλ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλνληαη ηα παξαθάησ αmicroηλνμέα θαη δίπια ηνπο ηξηπιέηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ θσδηθν-

πνηνύλ ηα αmicroηλνμέα απηά

ηπξνζίλε (tyr) - UAU

θαηλπιαιαλίλε (phe) - UUU

πξνιίλε (pro) - CCC

α) Αμηνπνηώληαο ηηο παξαπάλσ πιεξνθνξίεο λα δώζεηε ην mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην αθόινπζν

ηmicroήmicroα πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο

- phe - phe - pro - tyr - tyr - pro - Μονάδερ 5

β) Να γξάςεηε ηελ θσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA θαη ηε ζπmicroπιεξσmicroαηηθή ηεο πξνζδηνξίδνληαο ην 3΄

θαη 5΄ άθξν θαζεmicroηάο απrsquo απηέο Μονάδερ 15

γ) Πόζνη είλαη νη δεζmicroνί πδξνγόλνπ πνπ ζηαζεξνπνηνύλ ηηο δύν πνιπλνπθιενηηδηθέο αιπζίδεο ζην

παξαπάλσ microόξην ηνπ DNA Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-16-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2003 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Ζ γνληδηαθή ζεξαπεία εθαξmicroόζηεθε γηα πξώηε θνξά ην 1990 ζrsquo έλα ηεηξάρξνλν θνξίηζη πνπ

έπαζρε από έιιεηςε ηνπ ελδύmicroνπ απαmicroηλάζε ηεο αδελνζίλεο (ADA) Να πεξηγξάςεηε ηε

δηαδηθαζία πνπ αθνινπζείηαη ζηε γνληδηαθή ζεξαπεία ηεο παξαπάλσ αζζέλεηαο Μονάδερ 10

Β 1 Να γξάςεηε ηα αιιειόmicroνξθα γνλίδηα πνπ θαζνξίδνπλ ηνλ ηύπν ησλ νmicroάδσλ αίmicroαηνο ΑΒΟ ηνπ

αλζξώπνπ Μονάδερ 3

2 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλνηύπνπο αλζξώπνπ νmicroάδαο αίmicroαηνο Β θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο Μονάδερ 6

3 Να γξάςεηε ην γνλόηππν αλζξώπνπ νmicroάδαο αίmicroαηνο ΑΒ Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίδεηαη ην παξαθάησ ηmicroήmicroα microνξίνπ πξνθαξπσηηθνύ DNA ζην νπνίν θσδηθνπνηείηαη ε γελεηηθή

πιεξνθνξία γηα ηε ζύλζεζε microηθξήο αιπζίδαο αmicroηλνμέσλ

(I) TT T TA C G TT AT G A A AG A TA C TC GG C T C

(II) AA A AT G C AAT A C TT T CT A T GA GC C G A G

α Σε πνηα από ηηο αιπζίδεο (Ι) ή (ΙΙ) βξίζθεηαη ε γελεηηθή πιεξνθνξία θαη γηαηί Μονάδερ 10

β Να γξάςεηε ην microόξην ηνπ m-RNA ην νπνίν ζρεmicroαηίδεηαη θαηά ηε microεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ

DNA θαη λα νξίζεηε ην 3΄θαη ην 5΄ άθξν ηνπ microνξίνπ απηνύ Μονάδερ 5

γ Πόζα αmicroηλνμέα έρεη ε αιπζίδα πνπ ζρεmicroαηίδεηαη θαη γηαηί Μονάδερ 5

δ Να γξάςεηε ηα αληηθσδηθόληα ησλ t-RNA πνπ ζπmicromicroεηέρνπλ ζηε microεηάθξαζε ηνπ παξαπάλσ

microνξίνπ m-RNA Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-17-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2004 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Από δύν θπζηνινγηθνύο γνλείο σο πξνο ηνλ αξηζmicroό θαη ην microέγεζνο ησλ ρξσmicroνζσmicroάησλ γελλήζεθε

παηδί microε ζύλδξνmicroν Turner (ΦΟ)

1 Να γξάςεηε έλαλ από ηνπο πηζαλνύο microεραληζmicroνύο πνπ microπνξεί λα εμεγήζεη ηε γέλλεζε ηνπ

ζπγθεθξηmicroέλνπ παηδηνύ Μονάδερ 7

2 Πνηα είλαη ηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ ζπλδξόmicroνπ Turner Μονάδερ 6

3 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ πξέπεη λα αθνινπζεζνύλ γηα ηε δηάγλσζε ηνπ ζπλδξόmicroνπ

Turner πξηλ από ηε γέλλεζε ελόο παηδηνύ Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο microε νmicroάδα αίmicroαηνο Ο θαη microε θπζηνινγηθή όξαζε παληξεύεηαη microηα γπλαίθα microε νmicroάδα

αίmicroαηνο Α πνπ είλαη θνξέαο microεξηθήο αρξσmicroαηνςίαο ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν Ο παηέξαο ηνπ

ζπγθεθξηmicroέλνπ άλδξα είλαη νmicroάδαο αίmicroαηνο Α microε θπζηνινγηθή όξαζε θαη ε microεηέξα ηνπ είλαη

νmicroάδαο αίmicroαηνο Β microε θπζηνινγηθή όξαζε

α Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ ηνπ άλδξα Μονάδερ 6

β Να γξάςεηε ηηο πηζαλέο δηαζηαπξώζεηο microεηαμύ ηνπ άλδξα νmicroάδαο αίmicroαηνο Ο microε θπζηνινγηθή

όξαζε θαη ηεο γπλαίθαο νmicroάδαο αίmicroαηνο Α πνπ είλαη θνξέαο microεξηθήο αρξσmicroαηνςίαο Μονάδερ 12

γ Σε θαζεmicroηά από ηηο πξνεγνύmicroελεο δηαζηαπξώζεηο ηνπ εξσηήmicroαηνο β λα βξείηε ηελ πηζαλόηεηα

λα γελλεζεί αγόξη νmicroάδαο αίmicroαηνο Α microε microεξηθή αρξσmicroαηνςία ζην πξάζηλν θαη ην θόθθηλν

(microνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (microνλάδεο 5) Μονάδερ 7

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-18-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2004 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηmicroία ε β-ζαιαζζαηmicroία θαη ε θαηλπιθεηνλνπξία είλαη microεξηθέο από ηηο

ζπρλά εmicroθαληδόmicroελεο γελεηηθέο αζζέλεηεο ηνπ αλζξώπνπ πνπ νθείινληαη ζε microεηαιιάμεηο

1 Σε ηη microαο βνεζά ε δηάγλσζε ησλ γελεηηθώλ αζζελεηώλ Μονάδερ 6

2 Πνηεο ηερληθέο microάο δίλνπλ ηε δπλαηόηεηα δηάγλσζεο ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηmicroίαο ζε

ελήιηθα άηνmicroα πνπ πάζρνπλ από απηή Μονάδερ 6

3 Γηαηί ηα άηνmicroα πνπ πάζρνπλ από β-ζαιαζζαηmicroία παξνπζηάδνπλ microεγάιε εηεξνγέλεηα

ζπmicroπησmicroάησλ Μονάδερ 8

4 Γηαηί ηα άηνmicroα πνπ πάζρνπλ από θαηλπιθεηνλνπξία εmicroθαλίδνπλ δηαλνεηηθή θαζπζηέξεζε Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Σηα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα microειεηάηαη ν ηξόπνο θιεξνλόmicroεζεο ηεο ίδηαο αζζέλεηαο ζε δύν

δηαθνξεηηθέο νηθνγέλεηεο Α θαη Β Σηελ νηθνγέλεηα Α ηα άηνmicroα Ι2 II2 θαη ΙΙΙ2 (microαπξηζmicroέλα) είλαη

αζζελή ελώ ζηελ νηθνγέλεηα Β ηα άηνmicroα ΙΙ2 θαη II3 (microαπξηζmicroέλα) είλαη αζζελή

1 Με βάζε ηα παξαπάλσ γελεαινγηθά δέληξα λα βξείηε ηνλ ηύπν θιεξνλνmicroηθόηεηαο ηεο

αζζέλεηαο απηήο (Να microε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε microεηάιιαμεο) Μονάδερ 7

2 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόmicroσλ πνπ απεηθνλίδνληαη ζηα γελεαινγηθά

δέληξα ησλ νηθνγελεηώλ Α θαη Β Μονάδερ 8

3 Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα γελλεζεί αγόξη microε ηελ αζζέλεηα απηή από ην γάmicroν ηνπ

αηόmicroνπ ΗΗΗ2 ηεο νηθνγέλεηαο Α microε ην άηνmicroν ΗΗΗ1 ηεο νηθνγέλεηαο Β Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-19-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2004 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 2

ΘΔΜΑ 3ο

Α Τη είλαη ηα δηαγνληδηαθά ή γελεηηθά ηξνπνπνηεmicroέλα θπηά Μονάδερ 5

Β Να πεξηγξάςεηε ηε microέζνδν δεmicroηνπξγίαο ησλ δηαγνληδηαθώλ θπηώλ Μονάδερ 15

Γ Να αλαθέξεηε δύν δπλαηόηεηεο πνπ microπνξνύλ λα πξνζθέξνπλ ζηνπο αγξόηεο ηα γελεηηθά

ηξνπνπνηεmicroέλα θπηά Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Ζ παξαθάησ θαmicroπύιε απνδίδεη ηελ αλάπηπμε microηθξννξγαληζmicroώλ ηνπ είδνπο Escherichia coli ζε

θάπνηα θιεηζηή θαιιηέξγεηα

Α Πώο νλνmicroάδεηαη ε θάζε από ηε ρξνληθή ζηηγmicroή t0 έσο θαη t1 θαη ηη ζπmicroβαίλεη microε ηνλ πιεζπζmicroό

ησλ microηθξννξγαληζmicroώλ Μονάδερ 5

Β Πνύ νθείιεηαη ε αύμεζε ηνπ αξηζmicroνύ ησλ microηθξννξγαληζmicroώλ πνπ παξαηεξείηαη ζην δηάζηεmicroα

από t1 έσο t2 θαη πώο νλνmicroάδεηαη ε θάζε απηή Μονάδερ 5

Γ Τε ρξνληθή ζηηγmicroή t3 θαη ελώ ε ζηαζεξή θάζε είλαη ζρεδόλ ζην microέζνλ ηεο από βιάβε ζην

βηναληηδξαζηήξα ε ζεξmicroνθξαζία αλεβαίλεη απόηνmicroα ζηνπο 80 0C Ζ βιάβε απνθαζίζηαηαη

ηαρύηαηα Να εξmicroελεύζεηε ηηο microεηαβνιέο ηνπ πιεζπζmicroνύ ησλ microηθξννξγαληζmicroώλ από ηε ζηηγmicroή

t3 θαη microεηά όπσο απηέο πεξηγξάθνληαη από ηελ θαmicroπύιε αλάπηπμεο Μονάδερ 15

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-20-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2004 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Σε microηα ζέζε έλαξμεο αληηγξαθήο ηνπ DNA ε ζύλζεζε ζηε microηα αιπζίδα είλαη ζπλερήο όπσο

θαίλεηαη ζην παξαθάησ ζρήmicroα

α Να microεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήmicroα λα ζρεδηάζεηε ζrsquo απηό όιεο ηηο

λενζπληηζέmicroελεο αιπζίδεο ηνπ DNA θαη λα ζεmicroεηώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζmicroό ηνπο

γξάθνληαο ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα Μονάδερ 5

β Ζ ζύλζεζε ησλ λέσλ αιπζίδσλ ηνπ DNA γίλεηαη είηε microε ζπλερή είηε microε αζπλερή ηξόπν Γηαηί

ζπmicroβαίλεη απηό Μονάδερ 10

Β α Πνηα άηνmicroα νλνmicroάδνληαη αλεππινεηδή

Μονάδερ 5

β Τη είλαη ην ζύλδξνmicroν Klinefelter Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο θπζηνινγηθόο άλδξαο νmicroάδαο αίmicroαηνο Ο παληξεύεηαη θπζηνινγηθή γπλαίθα νmicroάδαο αίmicroαηνο

Α ηεο νπνίαο ν παηέξαο ήηαλ αηmicroνξξνθηιηθόο νmicroάδαο αίmicroαηνο Ο

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παξαπάλσ αηόmicroσλ Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 6

β Πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα ην παξαπάλσ δεπγάξη λα απνθηήζεη γην αηmicroνξξνθηιηθό νmicroάδαο

αίmicroαηνο Ο Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 12

γ Έζησ όηη ην παξαπάλσ δεπγάξη απνθηά έλα γην αηmicroνξξνθηιηθό Τη πηζαλόηεηα έρεη απηό ην

άηνmicroν λα απνθηήζεη θπζηνινγηθό παηδί Μονάδερ 7

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-21-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν αλαπαξηζηά ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία ζε κηα νηθνγέλεηα

1 Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέληξνπ λα βξείηε αλ ε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία

α θιεξνλνκείηαη σο επηθξαηήο ή ππνιεηπόκελνο ραξαθηήξαο

β νθείιεηαη ζε απηνζσκηθό ή θπινζύλδεην γνλίδην (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηηο απαληήζεηο ζαο θαη λα πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ

κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο (Μνλάδεο 12) Μονάδερ 14

2 Πνύ νθείιεηαη ε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία Μονάδερ 5

3 Τη πξνβιήκαηα πξνθαινύλ ηα δξεπαλνθύηηαξα ζηνπο αζζελείο κε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ πεξηέρεη αζπλερέο γνλίδην

ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ παξαθάησ πεπηηδίνπ πνπ δελ έρεη ππνζηεί θακηά

ηξνπνπνίεζε`

H2N - Μεθειονίνη - θαινυλαλανίνη - βαλίνη - COOH

Να γξάςεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ γνληδίνπ ην πξόδξνκν m-RNA θαη ην

ώξηκν m-RNA (Μνλάδεο 4) θαη λα νξίζεηε ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα ησλ παξαπάλσ λνπθιενηηδηθώλ

αιπζίδσλ αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 8)

Να αλαθέξεηε ηηο δηαδηθαζίεο θαηά ηελ πνξεία από ην γνλίδην ζην πεπηίδην θαη ηηο πεξηνρέο ηνπ

θπηηάξνπ ζηηο νπνίεο πξαγκαηνπνηνύληαη (Μνλάδεο 6)

Πώο κπνξνύκε λα δεκηνπξγήζνπκε έλα αλαζπλδπαζκέλν πιαζκίδην πνπ λα πεξηέρεη ην

ζπγθεθξηκέλν γνλίδην ρξεζηκνπνηώληαο ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI (Μνλάδεο 7)

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Μεζεηνλίλε rarr ΑUG

Φαηλπιαιαλίλε rarr UUU

Βαιίλε rarr GUU Μονάδερ 25

εζώλην

εζώλην

G A A T T C A T G T T T C C C C A G G T T T A A G A A T T C

C T Τ A A G T A C A A A G G G G T C C A A A T T C T T A A G

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-22-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ Βηνηερλνινγία κε ηελ παξαγσγή κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ θαη ηε γνληδηαθή ζεξαπεία έρεη

ζπκβάιεη απνηειεζκαηηθά ζηελ πινπνίεζε ησλ βαζηθώλ ζηόρσλ ηεο Ηαηξηθήο κεηαμύ ησλ νπνίσλ

είλαη θαη ε απνηειεζκαηηθή ζεξαπεία αζζελεηώλ

1 Γηαηί ηα κνλνθισληθά αληηζώκαηα κπνξνύλ λα ρξεζηκνπνηεζνύλ ζηε ζεξαπεία ηνπ θαξθίλνπ

(Μνλάδεο 6) θαη πνηα είλαη ηα πιενλεθηήκαηα πνπ παξνπζηάδεη ε ρξήζε ηνπο έλαληη άιισλ

κεζόδσλ ζεξαπείαο ηνπ (Μνλάδεο 2) Μονάδερ 8

2 Πνηα δηαδηθαζία αθνινπζείηαη ζηε γνληδηαθή ζεξαπεία ηεο αλεπάξθεηαο ηνπ αλνζνπνηεηηθνύ

ζπζηήκαηνο ε νπνία νθείιεηαη ζηελ έιιεηςε ηνπ ελδύκνπ απακηλάζε ηεο αδελνζίλεο (Μνλάδεο

8) θαη ηη πηζαλά πξνβιήκαηα αληηκεησπίδνπλ ηα άηνκα πνπ πάζρνπλ από ηε ζπγθεθξηκέλε

αζζέλεηα (Μνλάδεο 3) Μονάδερ 11

3 Γηαηί ε ρξήζε ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο ζα είλαη πεξηνξηζκέλε ζην άκεζν κέιινλ Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλνληαη ηξία θσδηθόληα ελόο ηκήκαηνο γνληδίνπ από έλα κόξην DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ

θσδηθνπνηνύλ ηε ζύλζεζε ελόο πεπηηδηθνύ ηκήκαηνο κηαο πξσηεΐλεο θαη ε δηεύζπλζε ηεο

κεηαγξαθήο

Αιπζίδα 1 ACA AAG ATA ειεύζεξν πδξνμύιην

Αιπζίδα 2 TGT TTC Τ Α Τ

Να νξίζεηε ηα άθξα 3΄ θαη 5΄ ησλ παξαπάλσ αιπζίδσλ DNA θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο (Μνλάδεο 5)

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ηνπ ηκήκαηνο ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε

κεηαγξαθή ζεκεηώλνληαο ηα άθξα 3΄ θαη 5΄ θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 7)

Πνην έλδπκν θαηαιύεη ην κεραληζκό ηεο κεηαγξαθήο θαη πνηα είλαη ε δξάζε ηνπ κεηά ηελ

πξόζδεζή ηνπ ζηνλ ππνθηλεηή (Μνλάδεο 7)

Τη επηπηώζεηο κπνξεί λα έρεη ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα ηεο πξσηεΐλεο ε νπνία δελ ηξνπνπνηείηαη ε

πξνζζήθε ηξηώλ δηαδνρηθώλ βάζεσλ πνπ δελ θσδηθνπνηνύλ θσδηθόλην ιήμεο ή κηαο βάζεο κεηαμύ

ησλ παξαπάλσ θσδηθνλίσλ (Μνλάδεο 6) Μονάδερ 25

Γηεύζπλζε κεηαγξαθήο

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-23-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Ο νξγαληζκόο καο είλαη ηθαλόο λα παξάγεη αληηζώκαηα ελαληίνλ θάζε μέλνπ αληηγόλνπ

1 Πώο ν αληηγνληθόο θαζνξηζηήο ζρεηίδεηαη κε ηελ παξαγσγή κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ από

ηνλ νξγαληζκό Μονάδερ 10

2 Πώο παξάγνληαη ζην εξγαζηήξην κεγάιεο πνζόηεηεο κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ γηα έλα

επηιεγκέλν αληηγόλν Μονάδερ 15

ΘΔΜΑ 4ο Ζ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ελόο βαθηεξηαθνύ mRNA είλαη

A U G A A A U U U C C C G G G G A U U G A U A A

1 Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ηελ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ηνπ δίθισλνπ κνξίνπ DNA από ην

νπνίν πξνήιζε Μονάδερ 8

2 Πόζα ακηλνμέα ζπγθξνηνύλ ηελ νιηγνπεπηηδηθή αιπζίδα πνπ ζα πξνθύςεη από ηελ κεηάθξαζε

ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ mRNA Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 6

3 Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην κόξην ηνπ mRNA επηζεκαίλνληαο ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο

αιπζίδαο ηνπ Μονάδερ 2

4 Σην κόξην ηνπ mRNA πνπ ζαο δόζεθε ππάξρεη κία ηξηπιέηα ε νπνία ζύκθσλα κε ην γελεηηθό

θώδηθα απαληάηαη ζε θάζε κόξην mRNA Πνηα είλαη απηή πώο νλνκάδεηαη θαη πνην ακηλνμύ

θσδηθνπνηεί Μονάδερ 9

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-24-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Σηα ζσκαηηθά θύηηαξα ηνπ αλζξώπνπ ππάξρνπλ ζαξάληα έμη (46) ρξσκνζώκαηα

1 Πόζα ρξσκνζώκαηα θιεξνλνκεί έλα παηδί από ηνλ παηέξα ηνπ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 3

2 Πόζα απηνζσκηθά ρξσκνζώκαηα ππάξρνπλ ζηα ζσκαηηθά θύηηαξα κηαο γπλαίθαο Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 3

Β Τν ζύλδξνκν Down είλαη ε πην θνηλή ρξσκνζσκηθή αλσκαιία

1 Πνηα είλαη ηα θαηλνηππηθά ραξαθηεξηζηηθά ησλ αηόκσλ πνπ πάζρνπλ από ζύλδξνκν Down Μονάδερ 6

2 Σηνλ θαξπόηππν ησλ αηόκσλ κε ην ζπγθεθξηκέλν ζύλδξνκν εκθαλίδεηαη έλα επηπιένλ

ρξσκόζσκα Να πεξηγξάςεηε ην κεραληζκό πνπ πξνθαιεί απηή ηε ρξσκνζσκηθή αλσκαιία Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν αλαπαξηζηά ηνλ ηξόπν

Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα βξείηε αλ ε β-ζαιαζζαηκία θιεξνλνκείηαη σο

επηθξαηήο ή ππνιεηπόκελνο ραξαθηήξαο θαη αλ νθείιεηαη ζε απηνζσκηθό ή θπινζύλδεην γνλίδην

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

Να γξάςεηε θαη λα εμεγήζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόκσλ ηνπ παξαπάλσ γελεαινγηθνύ

δέλδξνπ Μονάδερ 12

Αλ ην δεπγάξη (ΙΙ2 ΙΙ3) ζειήζεη λα απνθηήζεη θαη ηέηαξην παηδί πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα ην παηδί

απηό λα πάζρεη από β-ζαιαζζαηκία Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-25-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα ηεο θσδηθήο αιπζίδαο ελόο γνληδίνπ πνπ θσδηθνπνηεί ηκήκα κηαο

πξσηεΐλεο 5΄CTG AAG CGA GAA CCC3΄

1 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο ηύπνπο ησλ κεηαιιάμεσλ πνπ ζπλέβεζαλ ζηελ αξρηθή αιιεινπρία θαη

ηηο επηπηώζεηο ηνπο ζην γνληδηαθό πξντόλ ζε θάζε κηα από ηηο παξαθάησ πεξηπηώζεηο

α 5΄CTG AAG CGA TAA CCC3΄

β 5΄CTG CCG AAG CGA GAA CCC3΄ Μονάδερ 16

2 Σε πνηεο πεξηπηώζεηο νη γνληδηαθέο κεηαιιάμεηο δελ είλαη επηβιαβείο γηα ηνλ αλζξώπηλν

νξγαληζκό Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο Μηα θπζηνινγηθή γπλαίθα παληξεύεηαη έλαλ άλδξα θαη απνθηνύλ δύν παηδηά ην Γηάλλε θαη ηελ

Διέλε Ο Γηάλλεο παξνπζηάδεη νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηκία θαη β-ζαιαζζαηκία ελώ ε Διέλε

δελ παξνπζηάδεη θακία από ηηο δύν αζζέλεηεο

Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ (Μνλάδεο 6) θαη λα

δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 6) Eαλ νη ζπγθεθξηκέλνη γνλείο απνθηήζνπλ θαη

ηξίην παηδί λα πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα πάζρεη κόλν από ππεξρνιεζηεξνιαηκία ρσξίο

λα ιεθζεί ππόςε ε β-ζαιαζζαηκία (Μνλάδεο 6)

Πξόζθαηα αλαθνηλώζεθε κειέηε γηα ηελ εθαξκνγή ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο ζε αζζελείο πνπ

πάζρνπλ από β-ζαιαζζαηκία Λακβάλνληαο ππόςε όηη ηα γνλίδηα ησλ αηκνζθαηξηλώλ

εθθξάδνληαη ζηα πξόδξνκα εξπζξνθύηηαξα πνηνο ηύπνο γνληδηαθήο ζεξαπείαο ζα

κπνξνύζε λα εθαξκνζηεί γηα ηελ αληηκεηώπηζε ηεο β-ζαιαζζαηκίαο θαη γηαηί (Μνλάδεο 7) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-26-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Έλαο γεσξγόο θαιιηεξγεί ζην θηήκα ηνπ έλα θπηό πνπ έρεη θίηξηλα ή θόθθηλα άλζε θαη θαξπνύο κε

ζηξνγγπιό ή σνεηδέο ζρήκα Από ηε δηαζηαύξσζε θπηώλ κε θίηξηλα άλζε θαη ζηξνγγπινύο

θαξπνύο κε θπηά πνπ έρνπλ θόθθηλα άλζε θαη σνεηδείο θαξπνύο πήξε κόλν θπηά κε πνξηνθαιί

άλζε θαη σνεηδείο θαξπνύο Τα ζηειέρε πνπ δηαζηαπξώζεθαλ ήηαλ ακηγή θαη ηα γνλίδηα πνπ

ειέγρνπλ ηηο δύν ηδηόηεηεο βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά δεύγε νκνιόγσλ ρξσκνζσκάησλ

1 Να θάλεηε ηε δηαζηαύξσζε θαη λα αηηηνινγήζεηε ηα απνηειέζκαηα Μονάδερ 8

2 Αλ δηαζηαπξσζνύλ κεηαμύ ηνπο ηα θπηά πνπ πξνέθπςαλ από ηελ πξώηε δηαζηαύξσζε λα

ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα πξνθύςνπλ θπηά κε πνξηνθαιί άλζε θαη ζηξνγγπινύο θαξπνύο Μονάδερ 12

3 Τη νλνκάδεηαη θαηλόηππνο θαη ηη γνλόηππνο ελόο νξγαληζκνύ Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην πεπηίδην

H2N ndash Μεθειονίνη ndash Αλανίνη ndash Τυροζίνη ndash Προλίνη ndash Σερίνη ndash COOH

πνπ θσδηθνπνηείηαη από ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ

5΄ C A A A T G G C C T A T A A C T G G A C A C C C A G C T G A C G A 3΄

3΄ G T T T A C C G G A T A T T G A C C T G T G G G T C G A C T G C T 5΄

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA πνπ

πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9)

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ εζσλίνπ πνπ βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα ηνπ κνξίνπ DNA

(κνλάδεο 8)

Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία σξίκαλζεο ηνπ πξόδξνκνπ mRNA (κνλάδεο 8)

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Αιαλίλε rarr GCC

Μεζεηνλίλε rarr AUG

Πξνιίλε rarr CCC

Σεξίλε rarr AGC

Τπξνζίλε rarr UAU Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-27-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο κπνξεί λα γίλεη θαη από ηα

δηαγνληδηαθά δώα

1 Πνηα είλαη ηα βήκαηα ηεο δηαδηθαζίαο πνπ πξνεγνύληαη ηεο γέλλεζεο ελόο δηαγνληδηαθνύ δώνπ Μονάδερ 6

2 Δθηόο από ηα δηαγνληδηαθά δώα από πνηνπο άιινπο νξγαληζκνύο είλαη δπλαηή ε παξαγσγή

αλζξώπηλεο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο θαη ζε πνην ραξαθηεξηζηηθό ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα

ζηεξίδεηαη ε δπλαηόηεηα απηή Μονάδερ 10

3 Γηαηί ε θισλνπνίεζε είλαη ρξήζηκε γηα ηνλ πνιιαπιαζηαζκό ησλ δηαγνληδηαθώλ δώσλ Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο Σε απνζηεηξσκέλν ζάιακν θαιιηεξγεηώλ όπνπ ε ζεξκνθ-

ξαζία έρεη ξπζκηζηεί ζηνπο 35 νC έρνπλ ηνπνζεηεζεί δύν

θηάιεο κε θαιιηέξγεηεο κηθξννξγαληζκώλ Σηε κία θηάιε

θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α θαη ζηελ άιιε ν

κηθξννξγαληζκόο Β Από ηηο θηάιεο απηέο έρεη απνκα-

θξπλζεί ν αέξαο

Ο κηθξννξγαληζκόο Α έρεη άξηζηε ζεξκνθξαζία αλάπ-

ηπμεο ηνπο 35 νC ελώ ν κηθξννξγα-ληζκόο Β ηνπο 45

νC

Τε ρξνληθή ζηηγκή t1 γηα θάπνην ιόγν απνκαθξύλνληαη ηα πώκαηα από ηηο θηάιεο ησλ θαιιηεξ-

γεηώλ θαη νη κηθξννξγαληζκνί έξρνληαη ζε επαθή κε ηνλ αηκνζθαηξηθό αέξα

1 Με βάζε ην παξαπάλσ δηάγξακκα πνηα είλαη ε αιιαγή πνπ παξαηεξείηαη ζηνπο πιεζπζκνύο

ησλ κηθξννξγαληζκώλ Α θαη Β Μονάδερ 5

2 Να εμεγήζεηε γηαηί ζπκβαίλεη ε αιιαγή απηή ζηνλ θαζέλα από ηνπο δύν πιεζπζκνύο Μονάδερ 10

3 Σηε ρξνληθή ζηηγκή t2 ε ζεξκνθξαζία ηνπ ζαιάκνπ θαιιηέξγεηαο αιιάδεη ζηνπο 45 νC

α Πνηα ζα είλαη ε επίδξαζε ηεο αιιαγήο απηήο ζηνλ πιεζπζκό ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Α Μονάδερ 5

β Πνηα ζα είλαη ε επίδξαζε ηεο αιιαγήο απηήο ζηνλ πιεζπζκό ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Β Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-28-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Φπηό Α δηαζηαπξώλεηαη κε θπηό Β ηνπ ηδίνπ είδνπο πνπ έρεη θόθθηλα άλζε Από ηε

δηαζηαύξσζε απηή παίξλνπκε θπηά κε ιεπθά θαη θόθθηλα άλζε Τν θόθθηλν ρξώκα θαζνξίδεηαη

από ππνιεηπόκελν γνλίδην

1 Να γξάςεηε ηε δηαζηαύξσζε κεηαμύ ησλ θπηώλ Α θαη Β θαη λα δηθαηνινγήζεηε ην γνλόηππν

ηνπ θπηνύ Α Μονάδερ 9

2 Τη νλνκάδεηαη δηαζηαύξσζε ειέγρνπ θαη γηα πνην ζθνπό ηε ρξεζηκνπνηνύκε Μονάδερ 6

Β Ζ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ηνπ mRNA θαζνξίδεη ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ζηηο πξσηεΐλεο

κε βάζε έλα θώδηθα αληηζηνίρηζεο λνπθιενηηδίσλ mRNA κε ακηλνμέα πξσηετλώλ ν νπνίνο

νλνκάδεηαη γελεηηθόο θώδηθαο

1 Τη ζεκαίλεη ε έθθξαζε laquoν γελεηηθόο θώδηθαο είλαη ζπλερήο θαη ζρεδόλ θαζνιηθόοraquo Μονάδερ 5

2 Γηαηί ν γελεηηθόο θώδηθαο ραξαθηεξίδεηαη σο εθθπιηζκέλνο Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ελόο πξνθαξπσηηθνύ νξγαληζκνύ

5 C C A G A A T T C A A T T C A G G A C G A A A A G A A T T C A A C 3

3 G G T C T T A A G T T A A G T C C T G C T T T T C T T A A G T T G 5

To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Να γξάςεηε ην

ηκήκα DNA πνπ πξνθύπηεη κεηά από ηε δξάζε ηεο EcoRI θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 8

Τν ηκήκα ηνπ DNA πνπ πξνέθπςε κεηά ηε δξάζε ηεο EcoRI κεηαγξάθεηαη

Πνηα αιπζίδα από απηό ην DNA κεηαγξάθεηαη θαη γηαηί Μονάδερ 6

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από απηή ηε κεηαγξαθή θαη λα

ζεκεηώζεηε ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο Μονάδερ 6

Πνηνη νξγαληζκνί δηαζέηνπλ πεξηνξηζηηθέο ελδνλνπθιεάζεο θαη πνηνο είλαη ν θπζηνινγηθόο ηνπο

ξόινο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-29-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ Βηνηερλνινγία κε ηελ αλάπηπμε ηεο ηερλνινγίαο ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ DNA ηε ρξήζε ηεο

ηερληθήο PCR θαη ηελ παξαγσγή κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ ζπλεηζθέξεη ζε ηνκείο όπσο ε

γεσξγία ε θηελνηξνθία θαη ε Ηαηξηθή

1 Τη επηηξέπεη ε κέζνδνο ηεο αιπζηδσηήο αληίδξαζεο ηεο πνιπκεξάζεο (PCR) (κνλάδεο 4) Να

αλαθέξεηε ηξεηο πξαθηηθέο εθαξκνγέο ηεο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

2 Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία παξαγσγήο ζην εξγαζηήξην κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ γηα έλα

επηιεγκέλν αληηγόλν Μονάδερ 8

3 Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία παξαγσγήο δηαγνληδηαθώλ θπηώλ αλζεθηηθώλ ζηα έληνκα κε ηε

ρξήζε ηεο ηερλνινγίαο ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ DNA θαη ηνπ βαθηεξίνπ Bacillus thuringiensis Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο Τα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα αλαπαξηζηνύλ ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ζηα κέιε

ηεο ίδηαο νηθνγέλεηαο ε κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ην θόθθηλν ρξώκα (γελεαινγηθό

δέληξν Α) θαη ε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία (γελεαινγηθό δέληξν Β)

Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδεηαη ζην

γελεαινγηθό δέληξν Α θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδεηαη ζην

γελεαινγηθό δέληξν Β θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Τν δεπγάξη (Η1 Η2) πεξηκέλεη ηξίην παηδί Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα γελλεζεί παηδί κε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία θαη θπζηνινγηθή όξαζε (κνλάδεο 6)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Να αλαθέξεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ αθνινπζνύληαη θαηά ηνλ πξνγελλεηηθό έιεγρν γηα ηε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία όηαλ ε κεηέξα βξίζθεηαη ζηελ 11ε εβδνκάδα ηεο θύεζεο (κνλάδεο

4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-30-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ βαθηεξηαθνύ mRNA

5΄Α G A U G A A A G C C A C G G A G C C C U G A G C A A 3΄

Από ηε κεηάθξαζε απηνύ ηνπ mRNA πξνθύπηεη κία πεπηηδηθή αιπζίδα

1 Πνηνο είλαη ν αξηζκόο ησλ ακηλνμέσλ πνπ απνηεινύλ απηή ηελ πεπηηδηθή αιπζίδα(κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

2 Να πεξηγξάςεηε ην ζηάδην έλαξμεο ηεο πξσηετλν-ζύλζεζεο Μονάδερ 8

3 Να πεξηγξάςεηε ην δεζκό κε ηνλ νπνίν ελώλνληαη κεηαμύ ηνπο δύν δηαδνρηθά λνπθιενηίδηα ζε

έλα κόξην mRNA Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην γελεαινγηθό δέληξν κηαο νηθνγέλεηαο ζηελ νπνία εκθαλίδεηαη ε αζζέλεηα ηεο

αηκνξξνθηιίαο Α Τν άηνκν III 1 πάζρεη από αηκνξξνθηιία Α Όια ηα κέιε ηεο νηθνγέλεηαο έρνπλ

θπζηνινγηθό αξηζκό θαη κέγεζνο ρξσκνζσκάησλ

Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέληξν (κνλάδεο 3) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6)

Πνην πξόβιεκα αληηκεησπίδνπλ ηα άηνκα κε αηκνξξνθηιία Α (κνλάδεο 4)

Τν δεπγάξη II 2 II 3 απνθηά δεύηεξν παηδί κε αηκνξξνθηιία Α θαη ζύλδξνκν Klinefelter Να

πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία κέζσ ηεο νπνίαο πξνέθπςε ν γνλόηππνο ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ παηδηνύ

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε γνληδηαθήο κεηάιιαμεο (κνλάδεο 6)

Πόζα ζπλνιηθά κόξηα DNA πεξηέρνληαη ζηα ρξσκνζώκαηα πνπ απεηθνλίδνληαη ζηνλ θαξπόηππν

ηνπ παηδηνύ κε ζύλδξνκν Klinefelter (κνλάδεο 2)

Να εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-31-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα ηε δεκηνπξγία ελόο θισλνπνηεκέλνπ πξνβάηνπ - όπσο ήηαλ ε Dolly - ρξεζηκνπνηνύληαη ηξία

πξόβαηα Α Β ΓΑπό ην πξόβαην Α απνκνλώλεηαη ν ππξήλαο από θύηηαξν ησλ καζηηθώλ αδέλσλ

Από έλα σάξην ηνπ πξνβάηνπ Β αθαηξείηαη ν ππξήλαο θαη ζηε ζέζε ηνπ εηζάγεηαη ν ππξήλαο ηνπ

θπηηάξνπ από ην πξόβαην Α Πξνθύπηεη έηζη έλα λέν θύηηαξν

Τν θύηηαξν απηό πθίζηαηαη ιίγεο δηαηξέζεηο θαη ην έκβξπν πνπ πξνθύπηεη εκθπηεύεηαη ζηε κήηξα

ηνπ πξνβάηνπ Γ Μεηά από ιίγνπο κήλεο γελληέηαη ην λέν πξόβαην (πξόβαην ∆)

1 Πνην από ηα πξόβαηα Α Β Γ έρεη ηαπηόζεκν ππξεληθό DNA κε ην πξόβαην ∆ θαη γηαηί Μονάδερ 8

2 Πνην από ηα πξόβαηα Α Β Γ έρεη ηαπηόζεκν κηηνρνλδξηαθό DNA κε ην πξόβαην ∆ θαη γηαηί Μονάδερ 8

3 Με πνην ηξόπν ε θισλνπνίεζε κπνξεί λα ζπλεηζθέξεη ζηελ πξνζηαζία από ηελ εμαθάληζε

δηαθόξσλ δσηθώλ νξγαληζκώλ ηνπ πιαλήηε καο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλνληαη πέληε ακηλνμέα θαη δίπια ηνπο ηξηπιέηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ

θσδηθνπνηνύλ ηα ακηλνμέα απηά

ηπξνζίλε (tyr) mdash UAU

θαηλπιαιαλίλε (phe) mdash UUU

πξνιίλε (pro) mdash CCC

κεζεηνλίλε (met) mdash AUG

γιπθίλε (gly) mdash GGG

Τα πέληε παξαπάλσ ακηλνμέα ζπγθξνηνύλ νιηγνπεπηίδην θάπνηνπ βαθηεξηαθνύ θπηηάξνπ

α Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο πνην είλαη ην πξώην (αξρηθό) θαη πνην ην ηέηαξην ακηλνμύ ηνπ

νιηγνπεπηηδίνπ

Μονάδερ 4

β Να γξάςεηε κία αιιεινπρία λνπθιενηηδίσλ ηνπ mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ

νιηγνπεπηίδην Μονάδερ 6

γ Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ λνπθιενηηδίσλ ηεο θσδηθήο αιπζίδαο ηνπ DNA

(κνλάδεο 6) θαη λα ζεκεηώζεηε ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 9

δ Πόζα άηνκα θσζθόξνπ ππάξρνπλ ζηε δηπιή έιηθα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί απηό ην

νιηγνπεπηίδην ∆ηθαηνινγείζηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-32-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Βηνηερλνινγία κε ηελ επξεία έλλνηα είλαη ε ρξήζε δσληαλώλ νξγαληζκώλ πξνο όθεινο ηνπ

αλζξώπνπ θαη ζηεξίδεηαη θπξίσο ζε ηερληθέο θαιιηέξγεηαο θαη αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ

θαη ζε ηερληθέο αλαζπλδπαζκέλνπ DNA

1 Με πνην ηξόπν θαιιηεξγνύληαη νη κηθξννξγαληζκνί ζε κεγάιε θιίκαθα (βηνκεραληθή

θαιιηέξγεηα) Μονάδερ 10

2 Τη ελλννύκε κε ηνλ όξν δύκσζε θαη πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο Μονάδερ 5

3 Ζ αλζξώπηλε ηλζνπιίλε είλαη κία από ηηο θαξκαθεπηηθέο πξσηεΐλεο πνπ παξάγνληαη από

βαθηήξηα Μία από ηηο κεζόδνπο πνπ ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή ηεο είλαη ε παξαγσγή

ηνπ πξόδξνκνπ κνξίνπ ηεο ζε κία βαθηεξηαθή θαιιηέξγεηα θαη ε κεηαηξνπή ηνπ ζε ηλζνπιίλε κε

ελδπκηθή θαηεξγαζία Να γξάςεηε ζπλνπηηθά ηα ζηάδηα απηήο ηεο κεζόδνπ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ βαθηεξηαθνύ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην κε έμη

ακηλνμέα

Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο είλαη ε θσδηθή θαη πνηα ε κε θσδηθή (κνλάδεο 4) Να αηηηνινγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ

ηκήκαηνο DNA Μονάδερ 3

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ηνπ πεπηηδίνπ πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηάθξαζε

ηνπ παξαπάλσ mRNA Μονάδερ 3

Να γξάςεηε ηα αληηθσδηθόληα ησλ tRNA κε ηε ζεηξά πνπ ζα πάξνπλ κέξνο ζηε κεηάθξαζε ηνπ

παξαπάλσ mRNA Μονάδερ 6

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο θσδηθνλίσλ θαη ακηλνμέσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

AUG rarr Μεζεηνλίλε

ACC rarr Θξενλίλε

AAA rarr Λπζίλε

CCU rarr Πξνιίλε

CAC rarr Ηζηηδίλε

GCC rarr Αιαλίλε

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-33-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ο όξνο γνληδηαθή έθθξαζε αλαθέξεηαη ζπλήζσο ζε όιε ηε δηαδηθαζία κε ηελ νπνία έλα γνλίδην

ελεξγνπνηείηαη γηα λα παξαγάγεη κία πξσηεΐλε

1 Πνύ απνζθνπεί θπξίσο ε ξύζκηζε απηή ζηελ πεξίπησζε ησλ βαθηεξίσλ Μονάδερ 5

2 Τα θύηηαξα ελόο επθαξπσηηθνύ πνιύπινθνπ νξγαληζκνύ όπσο ηα λεπξηθά θαη ηα κπτθά αλ θαη

έρνπλ ην ίδην γελεηηθό πιηθό δηαθέξνπλ ζηε κνξθή θαη ηε ιεηηνπξγία Πώο νλνκάδεηαη απηή ε

δηαδηθαζία εμεηδίθεπζεο θαη ηη θάλεη ηα θύηηαξα λα δηαθέξνπλ ηόζν πνιύ Μονάδερ 8

3 Ο κεραληζκόο ηεο κεηαγξαθήο είλαη ν ίδηνο ζηνπο πξνθαξπσηηθνύο θαη επθαξπσηηθνύο

νξγαληζκνύο Πνηα είλαη ηα ξπζκηζηηθά ζηνηρεία ηεο κεηαγξαθήο ηνπ DNA πνην ην έλδπκν πνπ

θαηαιύεη ηε κεηαγξαθή θαη πώο ιεηηνπξγεί απηό θαηά ηε γνληδηαθή ξύζκηζε ζην επίπεδν ηεο

κεηαγξαθήο ησλ επθαξπσηηθώλ νξγαληζκώλ Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο Σε κηα ζέζε ηκήκαηνο κνξίνπ DNA κε θιώλνπο Α θαη Β έρεη μεθηλήζεη ε αληηγξαθή όπσο

θαίλεηαη ζην παξαθάησ ζρήκα

Ζ DNA-δεζκάζε εθηόο ηνπ όηη ζπλδέεη όια ηα θνκκάηηα πνπ πξνθύπηνπλ από ηηο δηάθνξεο ζέζεηο

έλαξμεο αληηγξαθήο δξα θαηά ηελ αληηγξαθή ηνπ θιώλνπ Β

Σε θάζε θιώλν λα ζπκπιεξώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηεο αληηγξαθήο θαη λα ραξαθηεξίζεηε

ηνλ ηξόπν ζύλζεζεο ησλ λέσλ αιπζίδσλ DNA (κνλάδεο 4) Πνηά έλδπκα ηνπνζεηνύλ ηα

ζπκπιεξσκαηηθά λνπθιενηίδηα θαη πνηνπο άιινπο ξόινπο έρνπλ (κνλάδεο 7)

Σηελ θσδηθή αιπζίδα Α ην γνλίδην πνπ είλαη ππεύζπλν γηα ηελ παξαγσγή ελόο πεπηηδίνπ έρεη ηελ

εμήο αιιεινπρία βάζεσλ

5΄ ATG CCA TGC AAA CCG AAA TGA hellip3΄

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη (κνλάδεο 2)

Κάπνηα αιιαγή πνπ ζπλέβε ζηελ παξαπάλσ θσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA έρεη σο

απνηέιεζκα ην 4ν θσδηθόλην ζην κεηαγξαθόκελν mRNA λα έρεη ηηο βάζεηο UAA

θαη ν αξηζκόο ησλ θσδηθνλίσλ λα παξακέλεη ζηαζεξόο

Αθνύ γξάςεηε ην λέν mRNA πνπ πξνθύπηεη λα εμεγήζεηε πνηα είλαη ε ζπγθεθξηκέλε αιιαγή

πνπ ζπλέβε θαη ηη ζπλέπεηεο κπνξεί λα έρεη γηα ην πεπηίδην (κνλάδεο 8)

Γηαηί ε πξσηετλνζύλζεζε ζηνπο επθαξπσηηθνύο νξγαληζκνύο είλαη κηα laquoνηθνλνκηθή

δηαδηθαζίαraquo (κνλάδεο 4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-34-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Τα γνλίδηα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηηο αιπζίδεο ησλ αηκνζθαηξηλώλ ηνπ αλζξώπνπ εκθαλίδνπλ πνιιέο

κεηαιιάμεηο πνπ νδεγνύλ ζηε δεκηνπξγία αηκνζθαηξηλνπαζεηώλ Σην γνλίδην πνπ θσδηθνπνηεί ηελ

αιπζίδα β έρνπλ βξεζεί πεξηζζόηεξεο από 300 κεηαιιάμεηο ∆ίλεηαη κία κεηάιιαμε ζην θσδηθόλην

πνπ θσδηθνπνηεί ην 6ν ακηλνμύ ηεο βndash πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο αηκνζθαηξίλεο Α (ΖbA)

Σηεθσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA ην θσδηθόλην GAG έγηλε GTG

α Τη ζπλέπεηεο έρεη απηή ε κεηάιιαμε γηα ηελ αηκνζθαηξίλε Α (HbA) θαη γηα ηα

εξπζξνθύηηαξα (κνλάδεο 12)

β Γηαηί ζηα νκόδπγα άηνκα κε βndashζαιαζζαηκία εκθαλίδεηαη ζπρλά αύμεζε ηεο αηκνζθαηξίλεο F

(HbF) (κνλάδεο 7)

γ Σε πνηα άηνκα ε ζύλζεζε ηεο αηκνζθαηξίλεο Α2 (HbA2) απνηειεί δηαγλσζηηθό δείθηε

(κνλάδεο 6) Μονάδερ 25

ΘΔΜΑ 4ο Γπλαίθα κε νκάδα αίκαηνο Α παληξεύεηαη άλδξα κε νκάδα αίκαηνο Β θαη γελλνύλ δύν παηδηά εθ

ησλ νπνίσλ ην πξώην πνπ είλαη θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο Α θαη ην δεύηεξν νκάδα αίκαηνο Ο

Τν δεύηεξν παηδί πάζρεη από θιεξνλνκηθή κεηαβνιηθή λόζν Οη δύν γνλείο είλαη πγηείο θαη ε

κεηέξα κόλνλ είλαη θνξέαο ηνπ ππνιεηπόκελνπ γνληδίνπ πνπ ειέγρεη ηε λόζν απηή Γηα ηα γνλίδηα

πνπ ειέγρνπλ ηνπο παξαπάλσ ραξαθηήξεο ηζρύεη ν δεύηεξνο λόκνο ηνπ Μendel

Να βξείηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ ηνπο σο πξνο ηνπο δύν ραξαθηήξεο

θάλνληαο ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (κνλάδεο 15) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ην θύιν ηνπ

δεύηεξνπ παηδηνύ (κνλάδεο 10) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-35-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα ηελ παξαγσγή ηνπ πξνδξόκνπ κνξίνπ ηεο ηλζνπιίλεο δειαδή ηεο πξντλζνπιίλεο θαηάιιεια

κεηαζρεκαηηζκέλα θύηηαξα Escherichia coli θαιιηεξγήζεθαλ ζε βηναληηδξαζηήξα Ζ απεηθόληζε

ηεο κεηαβνιήο ηνπ πιεζπζκνύ ηνπ βαθηεξίνπ (Ν) ζε ζρέζε κε ηνλ ρξόλν (t) έδσζε ην παξαθάησ

δηάγξακκα

1 Με βάζε ην δηάγξακκα απηό λα ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο θαη λα πεξηγξάςεηε

ηηο θάζεηο ηεο Μονάδερ 10

2 Σε πνηα ζπλήζσο ρξνληθά δηαζηήκαηα ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ βαθηεξίσλ αλακέλεηαη λα παξαρζεί

ε πξντλζνπιίλε Αθνύ παξαιάβνπκε ηελ πξντλζνπιίλε από ηνλ βηναληηδξαζηήξα πώο ζα ηελ

κεηαηξέςνπκε ζε ηλζνπιίλε Μονάδερ 10

3 Πνηνο είλαη ν βηνινγηθόο ξόινο ηεο ηλζνπιίλεο θαη πνηα αζζέλεηα πξνθαιεί ε κείσζε ή ε έιιεηςή

ηεο Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ελόο γνληδίνπ βαθηεξηαθνύ

θπηηάξνπ

AUGndashCCUndashCAUndashCGUndashUCUndashACUndashUUUndashUAA 3΄

α Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ηε μη κωδική αιπζίδα από ηελ νπνία πξνήιζε ην παξαπάλσ

mRNA θαη λα νξίζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηεο Μονάδερ 5

β Αληηθαζηζηνύκε κία ηξηπιέηα ηνπ παξαπάλσ mRNA κε ηελ ηξηπιέηα 5΄UGA

3΄ θαη ην

πεπηίδην πνπ θσδηθνπνηείηαη δελ πθίζηαηαη ηελ παξακηθξή αιιαγή Πνηα είλαη ε ηξηπιέηα

απηή (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

γ Ζ ηξηπιέηα 5΄

UCU3΄

ηνπ παξαπάλσ mRNA θσδηθνπνηεί ην ακηλνμύ ζεξίλε Αλ

αληηθαηαζηήζνπκε απηή ηελ ηξηπιέηα κε ηελ ηξηπιέηα 5΄

UCC3΄

δελ πξνθύπηεη ε

παξακηθξή αιιαγή ζην πεπηίδην Πώο εξκελεύεηαη ην γεγνλόο απηό κε βάζε ηα

ραξαθηεξηζηηθά ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-36-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα πξώηε θνξά ε γνληδηαθή ζεξαπεία εθαξκόζηεθε ζε έλα θνξίηζη πνπ είρε έιιεηςε ηνπ ελδύκνπ

απακηλάζε ηεο αδελνζίλεο (ADA)

1 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ ελδύκνπ απηνύ (κνλάδεο 3) θαη πνηα ηα ζπκπηώκαηα πνπ εκθαλίδνπλ ηα

άηνκα κε έιιεηςε ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

2 Πώο νλνκάδεηαη ν ηύπνο ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο πνπ εθαξκόζηεθε (κνλάδεο 2) θαη γηαηί

(κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

3 Πνηα είλαη ε δηαδηθαζία πνπ αθνινπζείηαη ζηε γνληδηαθή ζεξαπεία ηεο παξαπάλσ αζζέλεηαο Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο κε θπζηνινγηθή όξαζε πνπ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία (PKU) θαη κηα γπλαίθα κε

θπζηνινγηθή όξαζε πνπ δελ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία απνθηνύλ έλα θνξίηζη θαη έλα αγόξη Τν

θνξίηζη έρεη θπζηνινγηθή όξαζε θαη δελ παξνπζηάδεη θαηλπιθεηνλνπξία ελώ ην αγόξη εκθαλίδεη

αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν θαη πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία

1 Πώο πξνθαιείηαη ε θαηλπιθεηνλνπξία (κνλάδεο 5) θαη πσο θιεξνλνκείηαη (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

2 Πώο θιεξνλνκείηαη ε κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν Μονάδερ 6

3 Να βξείηε θαη λα γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο ηνπ άλδξα ηεο γπλαίθαο θαη ησλ παηδηώλ ηνπο

(κνλάδεο 8) θάλνληαο ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 12

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-37-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Α Σηα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα κειεηάηαη ν ηξόπνο θιεξνλόκεζεο θνηλνύ κνλνγνληδηαθνύ

ραξαθηεξηζηηθνύ ζε δύν δηαθνξεηηθέο νηθνγέλεηεο 1 θαη 2

Σηελ 1ε νηθνγέλεηα θέξνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ηα άηνκα Η2 ΗΗ2 ΗΗ3 (καπξηζκέλα) ελώ ζηελ 2

ε

νηθνγέλεηα θέξνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ηα άηνκα ΗΗ2 ΗΗ3 (καπξηζκέλα)

Να πξνζδηνξίζεηε ηνλ ηξόπν θιεξνλόκεζεο ηνπ ραξαθηεξηζηηθνύ κε βάζε ηα παξαπάλσ

ζηνηρεία αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή ζαο κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (Να κε ιεθζεί

ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο θαη λα κελ εμεηαζηεί ε πεξίπησζε ηνπ θπινζύλδεηνπ

επηθξαηνύο γνληδίνπ) (κνλάδεο 8) Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόκσλ (κνλάδεο 5) Μονάδερ 13

Β Να ππνδείμεηε έλα πηζαλό κεραληζκό πνπ κπνξεί λα εμεγήζεη ηε γέλλεζε αηόκνπ κε ζύλδξνκν

Turner από γνλείο κε θπζηνινγηθό αξηζκό ρξσκνζσκάησλ (κνλάδεο 6) Να πεξηγξάςεηε ηε

δηαδηθαζία κε ηελ νπνία κπνξνύκε λα απεηθνλίζνπκε ηα ρξσκνζώκαηα ηνπ αηόκνπ κε ζύλδξνκν

Turner κεηά ηε γέλλεζή ηνπ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη δίθισλν κόξην DNA ην νπνίν πεξηέρεη ηκήκα αζπλερνύο γνληδίνπ πνπ κεηαγξά-

θεηαη ζε mRNA

α) Πνύ ζπλαληάκε αζπλερή γνλίδηα (κνλάδεο 2)

β) Να πξνζδηνξίζεηε ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

γ) Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ πξόδξνκνπ mRNA θαη ηνπ ώξηκνπ mRNA πνπ πξνθύπηνπλ από ηε

κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ DNA ρσξίο αηηηνιόγεζε (κνλάδεο 2)

δ) Πώο πξνθύπηεη ην ώξηκν mRNA (κνλάδεο 3)

ε) Μπνξεί ε πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε ΔcoRI λα θόςεη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3)

ζη) Πνηεο θαηεγνξίεο γνληδίσλ πνπ ππάξρνπλ ζην ρξσκνζσκηθό DNA ελόο θπηηαξηθνύ ηύπνπ δελ

θισλνπνηνύληαη ζε cDNA βηβιηνζήθε (κνλάδεο 8) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-38-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Άλδξαο πνπ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία θαη ζπλζέηεη θπζηνινγηθή πνζόηεηα κειαλίλεο

απνθηά απνγόλνπο κε γπλαίθα πνπ πάζρεη από αιθηζκό αιιά κπνξεί λα κεηαηξέπεη ηε

θαηλπιαιαλίλε ζε ηπξνζίλε

Να βξείηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο θαη θαηλόηππνπο ησλ παηδηώλ

Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηελ θαηλπιθεηνλνπξία θαη ηνλ αιθηζκό βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά

δεύγε νκόινγσλ ρξσκνζσκάησλ Μονάδερ 12

Β Να δηαθξίλεηε πεξηπηώζεηο θαηά ηηο νπνίεο είλαη αηκνξξνθηιηθό ην παηδί πνπ απνθηά

θπζηνινγηθόο άλδξαο κε θπζηνινγηθή γπλαίθα ηεο νπνίαο ν παηέξαο είλαη αηκνξξνθηιηθόο

Οη γνλείο θαη ην παηδί έρνπλ θπζηνινγηθό θαξπόηππν Μονάδερ 13

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ηα πέληε (5) πξώηα ακηλνμέα

κηαο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Ζ θαηεύζπλζε ζηελ νπνία θηλείηαη ε RNA πνιπκεξάζε θαηά ηε

κεηαγξαθή ππνδεηθλύεηαη από ην βέινο

α Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ DNA είλαη ε θσδηθή θαη πνηα είλαη ε κε θσδηθή

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 9

β Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ DNA Μονάδερ 3

γ Να γξάςεηε θαη λα αηηηνινγήζεηε ην αληηθσδηθόληνηνπ tRNA πνπ κεηαθέξεη ην 2ν ακηλνμύ ηεο

πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Μονάδερ 5

δ Τηείλαηηνζύκπινθνέλαξμεοηεοπξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 5) θαη πνηα είλαη ε κεηέπεηηα πνξεία

ηνπ tRNA πνπ ζπκκεηέρεη ζε απηό (κνλάδεο 3) Μονάδερ 8

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-39-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Πξόθεηηαη λα θαιιηεξγεζεί ζην εξγαζηήξην έλαοεηεξόηξνθνο κηθξννξγαληζκόο

1 Να αλαθέξεηε νλνκαζηηθά ηα ζξεπηηθά ζπζηαηηθά ηα νπνία πξέπεη λα πξνζηεζνύλ ζην κέζν

θαιιηέξγεηαο ώζηε ν κηθξννξγαληζκόο απηόο λα αλαπηπρζεί θπζηνινγηθά Μονάδερ 8

2 Πώο κπνξνύκε λα δηαπηζηώζνπκε αλ ν κηθξννξγαληζκόο απηόο είλαη ππνρξεσηηθά αλαεξόβηνο Μονάδερ 7

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνπο άιινπο παξάγνληεο πνπ επηδξνύλ ζηελ αλάπηπμε ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαηηνπαξαθάησηκήκα DNAζηννπνίνέρεη αξρίζεη ε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

1Σηηο ζέζεηο ΑΒΓ∆ΔΕ λα αληηζηνηρίζεηε ηηο ελδείμεηο 3΄ ή 5΄ ώζηε λα θαίλεηαη ν

πξνζαλαηνιηζκόο ησλ αξρηθώλ θαη ησλ λενζπληηζέκελσλ αιπζίδσλ Μονάδερ 6

2Τη είλαη ηα πξσηαξρηθά ηκήκαηα πσο δεκηνπξγνύληαη θαη πσο επηκεθύλνληαη Μονάδερ 9

3Δμεγήζηε γηαηί πξέπεη ζηελ παξαπάλσ δηαδηθαζία λα ελεξγνπνηεζεί ην έλδπκν DNA δεζκάζε

θαη πώο ζα δξάζεη απηό Μονάδερ 6

4Πνηα έλδπκα ζα επηδηνξζώζνπλ ηα πηζαλά ιάζε ηεο δηαδηθαζίαο ηεο αληηγξαθήο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-40-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ νιηγνπεπηίδην έμη ακηλνμέσλ ην νπνίν δελ έρεη ππνζηεί θακία ηξνπνπνίεζε

κεηά ηε ζύλζεζή ηνπ

Ζ2Ν ndash Μεθειονίνη ndash Γλυκίνη ndash Λυζίνη ndash Τρυπηοθάνη ndash Βαλίνη ndash Αλανίνη - COOH

Α Με ηε βνήζεηα ηνπ ηκήκαηνο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ παξαηίζεηαη γξάςηε ηελ αιιεινπρία

ησλ λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ ηκήκαηνο mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην

παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην ∆ηθαηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 13

Β Γξάςηε κε ηνλ θαηάιιειν πξνζαλαηνιηζκό ηελ αιιεινπρία λνπθιενηηδίσλ ζην δίθισλν

κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην Πνηα είλαη ε θσδηθή θαη πνηα ε κε

θσδηθή αιπζίδα Μονάδερ 6

Γ Δάλ ε ηξηπιέηα 5΄-UGG-3΄ ζην mRNA αληηθαηαζηαζεί από ηελ ηξηπιέηα 5΄-UGA-3΄ γξάςηε

ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ζην λέν νιηγνπεπηίδην πνπ ζα ζπληεζεί Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο Σην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ζηα κέιε

κηαο νηθνγέλεηαο ε αηκνξξνθηιία Α (Δίλαη καπξηζκέλα ηα ΗΗ 1 ΗΗ 4 θαη ΗΗΗ 1)

Α Πώο θιεξνλνκείηαη ε αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 5

Β Να γξάςεηε θαη λα δηθαηνινγήζεηε κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο ηνπο γνλνηύπνπο όισλ ησλ

κειώλ πνπ απεηθνλίδνληαη ζην γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 13

Γ Δάλ νη γνλείο ΗΗ 3 θαη ΗΗ 4 απνθηήζνπλ επόκελν παηδί πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα λα λνζεί από

αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 7

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο θσδηθνλίσλ

θαη ακηλνμέσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

GUCrarrΒαιίλε

UGGrarrΤξππηνθάλε

GGUrarrΓιπθίλε

AUGrarrΜεζεηνλίλε

AAArarrΛπζίλε

GCCrarrΑιαλίλε

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-41-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο κε ηηο νπνίεο κπνξνύλ λα παξαρζνύλ κνλνθισληθά

αληηζώκαηα ηα νπνία ζπλεηζθέξνπλ ζηνλ πξνζδηνξηζκό ησλ νκάδσλ αίκαηνο ηνπ αλζξώπνπ Μονάδερ 7

Γ2 Να αλαθέξεηε πνηνπο ηύπνπο αηκνξνθηιίαο γλσξίδεηε θαη πνύ νθείινληαη (κνλάδεο 2) Να

πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία αληηκεηώπηζεο κίαο εμ απηώλ κε βάζε ηε κέζνδν δεκηνπξγίαο

δηαγνληδηαθώλ δώσλ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 ∆ίλεηαη κείγκα κνξίσλ DNA θαη έλαο αληρλεπηήο RΝΑ

Να εμεγήζεηε ηη είλαη αληρλεπηήο (κνλάδεο 2) λα πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ ζα

αθνινπζεζνύλ πξνθεηκέλνπ ν αληρλεπηήο λα πβξηδνπνηήζεη ηελ θαηάιιειε αιιεινπρία DNA

(κνλάδεο 4) θαη λα εμεγήζεηε πνηνο είλαη ν θιώλνο ηνπ DNA πνπ ζα πβξηδνπνηεζεί (κνλάδεο 4) Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ ∆

Υγηήο άληξαο παληξεύηεθε κε πγηή γπλαίθα θαη απέθηεζαλ έλα αγόξη κε αρξσκαηνςία ζην

θόθθηλν θαη ην πξάζηλν ρξώκα έλα θνξίηζη πνπ πάζρεη από δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία θαη

πεξηκέλνπλ ην ηξίην παηδί ηνπο

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη λα εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ παηδηώλ ηνπο θαη λα εμεγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆3 Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην ηξίην παηδί λα έρεη θπζηνινγηθό θαηλόηππν

Να εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο θάλνληαο ή ηελ απαηηνύκελε δηαζηαύξσζε ή ηηο

απαηηνύκελεο δηαζηαπξώζεηο Μονάδερ 12

∆4 Να εμεγήζεηε ηα γελεηηθά αίηηα ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-42-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

∆ίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν

C T T A A C T A A T A G G G T G G A C C T A A C A T A G A T

G A A T T G A T T A T C C C A C C T G G A T T G T A T C T A

Γ1 Να γξάςεηε ην mRNA πνπ ζα πξνθύςεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

νξίδνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ηνπ (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο

(κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ2 Να βξείηε ηνλ αξηζκό ησλ ακηλνμέσλ από ηα νπνία ζα απνηειείηαη ην έλδπκν κεηά ηε

κεηάθξαζε ηνπ παξαπάλσ mRNA (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο κε

βάζε ηηο ηδηόηεηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε ιεηηνπξγία ηνπ ελδύκνπ αλ ζπκβεί γνληδηαθή

κεηάιιαμε ε νπνία ζα πξνθαιέζεη έιιεηςε ηνπ δεύηεξνπ λνπθιενηηδίνπ ζην δεύηεξν

θσδηθόλην ηνπ γνληδίνπ Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ ∆

∆ίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν

ζην νπνίν ηα άηνκα Η1 θαη ΗΗ1 ΗΗ2 ΗΗ3 ΗΗ4 ΗΗ5 ΗΗ6 πάζρνπλ από κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ ζην παξαπάλσ γελεαινγηθό

δέληξν Μονάδερ 7

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ παηδηώλ ζην παξαπάλσ

γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 4

∆3 Να θάλεηε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο θαη λα αηηηνινγήζεηε ηηο απαληήζεηο ζαο Μονάδερ 14

Σημείωζη Να μην εξεηαζθεί η πεπίπηωζη θςλοζύνδεηος επικπαηούρ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-43-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ ∆ίλνληαη ηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα Α θαη Β

Σην Α απεηθνλίδνληαη νη θάζεηο (αβγ θαη δ)

αλάπηπμεο ελόο κηθξννξγαληζκνύ Σην Β

απεηθνλίδεηαη ε παξαγσγή ηνπ πξντόληνο από

ηνλ κηθξννξγαληζκό γηα ην ίδην ρξνληθό

δηάζηεκα

Γ1 Με βάζε ην δηάγξακκα Α λα

ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο

(κνλάδεο 3) θαη λα νλνκάζεηε ηηο θάζεηο

ηεο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 7

Γ2 Σε πνηα θάζε παξάγεηαη ε κεγαιύηεξε πνζόηεηα ηνπ πξντόληνο (κνλάδεο 2) Nα

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 Αλ ην πξντόλ εθθξίλεηαη από ηνλ κηθξννξγαληζκό πώο ζα ην παξαιάβνπκε από ηελ

θαιιηέξγεηα Μονάδερ 6

Γ4 Να αλαθέξεηε ηνπο παξάγνληεο πνπ επεξεάδνπλ ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ηνπ

κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 4

ΘΔΜΑ ∆ ∆ίλεηαη ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ πεξηέρεη ην αζπλερέο γνλίδην

ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ παξαθάησ πεπηηδίνπ

H2N- μεθειονίνη - αλανίνη - λευκίνη - αζπαραγίνη ndash COOH

∆1 Να γξάςεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 4) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 10

∆2 Να γξάςεηε ην πξόδξνκν mRNA ην ώξηκν mRNA ην εζώλην ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 6) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 15

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ

Aιαλίλε = GCU Λεπθίλε = UUG Αζπαξαγίλε = AAU

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-44-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

1 Πνηα είλαη ε δνmicroή ηνπ DNA ζην ρώξν ζύmicroθσλα microε ην microνληέιν ηεο δηπιήο έιηθαο Μονάδερ 12

2 Να πεξηγξάςεηε πώο ξπζmicroίδεηαη ε γνληδηαθή έθθξαζε ζηα επθαξπσηηθά θύηηαξα Μονάδερ 8

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνλ αιθηζmicroό Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο πνπ πάζρεη από νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

παληξεύεηαη microία γπλαίθα ε νπνία δελ πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο

ινβνύο απηηώλ Τν δεπγάξη απηό απνθηά ηξία παηδηά

Τν πξώην εmicroθαλίδεη ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ ην δεύηεξν δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη πξνζθνιιεmicroέλνπο ινβνύο απηηώλ θαη ην ηξίην δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ γνλέσλ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

β Πνηνη είλαη νη πηζαλνί γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παηδηώλ Μονάδερ 5

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-45-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Σην θπηό κνζρνκπίδειν ην ρξώκα ησλ ζπεξκάησλ κπνξεί λα είλαη είηε θίηξηλν είηε πξάζηλν

ελώ ην ύςνο ηνπ είλαη είηε ςειό είηε θνληό Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηηο παξαπάλσ

ηδηόηεηεο βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά δεύγε νκνιόγσλ ρξσκνζσκάησλ Δάλ έρεηε ζηε

δηάζεζή ζαο έλα ςειό κνζρνκπίδειν κε θίηξηλα ζπέξκαηα λα θάλεηε ηηο θαηάιιειεο

δηαζηαπξώζεηο πνπ απαηηνύληαη γηα λα βξείηε ην γνλόηππό ηνπ (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 11

Γ2 Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο από δύν θπζηνινγηθνύο

γνλείο κπνξεί λα γελλεζεί παηδί κε ζύλδξνκν Turner Μονάδερ 8

Γ3 Μία πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κία πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ Γ

Γίδεηαη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Σηνλ θιώλν ΕΖ ε αληηγξαθή γίλεηαη

κε αζπλερή ηξόπν Τα ζεκεία Γ θαη Ζ ππνδεηθλύνπλ ηε ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα λα ζρεδηάζεηε ηα ζπλερή θαη αζπλερή

ηκήκαηα ησλ λέσλ θιώλσλ κε βέιε ππνδεηθλύνληαο ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ λέσλ θαη

ησλ κεηξηθώλ θιώλσλ (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Σηνλ θιώλν πνπ αληηγξάθεηαη κε ζπλερή ηξόπν λα γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ

λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ πξσηαξρηθνύ ηκήκαηνο ην νπνίν απνηειείηαη

από 8 (νθηώ) λνπθιενηίδηα (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Γ3 Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην πεπηίδην απηό Μονάδερ 2

Γ4 Μεηά ηελ επίδξαζε αθηηλνβνιίαο ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ζπάεη ζηα ζεκεία πνπ

ππνδεηθλύνληαη από ηα βέιε Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε θαη λα

ζεκεηώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ Μονάδερ 2

Γ5 Τν ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε επαλαζπλδέεηαη ζηα ίδηα ζεκεία θνπήο κεηά από

αλαζηξνθή

Να γξάςεηε νιόθιεξν ην κόξην ηνπ DNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηελ αλαζηξνθή (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην λέν πεπηίδην (κνλάδεο 2)

Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-46-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν Σην κόξην απηό ζπκβαίλεη κεηάιιαμε πξνζζήθεο ηξηώλ (3) δηαδνρηθώλ

λνπθιενηηδίσλ (5΄-GAT-3΄)

Γ1 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Φ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) θαη ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα ηνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ2 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Υ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) Ζ παξαπάλσ κεηάιιαμε έρεη ειάρηζηε επίδξαζε ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα

ηνπ ελδύκνπ Πώο ραξαθηεξίδεηαη απηή ε κεηάιιαμε (κνλάδεο 2) Nα εμεγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 9

Γ3 Σε δύν άηνκα πνπ πάζρνπλ από ζύλδξνκν Klinefelter έγηλε αλάιπζε ηεο αιιεινπρίαο ησλ

βάζεσλ ηνπ DNA ησλ θπιεηηθώλ ρξσκνζσκάησλ ηνπο Σην πξώην άηνκν ε αλάιπζε έδεημε

ηξεηο δηαθνξεηηθέο αιιεινπρίεο βάζεσλ DNA Σην δεύηεξν άηνκν ε αλάιπζε έδεημε δύν

παλνκνηόηππεο θαη κία δηαθνξεηηθή αιιεινπρία βάζεσλ DNA Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο

κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο γελλήζεθαλ ηα άηνκα απηά από θπζηνινγηθνύο

γνλείο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ Γ

Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-47-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Α

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Μηα πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κηα πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 7

Γ2 Ζ αλάιπζε δεηγκάησλ DNA από δύν βαθηεξηαθέο θαιιηέξγεηεο έδσζε ηα εμήο

απνηειέζκαηα ζηελ πξώηε θαιιηέξγεηα βξέζεθε πνζνζηό αδελίλεο (Α) 28 θαη

ζηεδεύηεξε βξέζεθε πνζνζηό γνπαλίλεο (G) 28 Να εμεγήζεηε αλ ηα βαθηήξηα ησλ δύν

θαιιηεξγεηώλ αλήθνπλ ζην ίδην ή ζε δηαθνξεηηθό είδνο Μονάδερ 6

Γ3 Με πνηνπο ηξόπνπο γίλεηαη ε θαιιηέξγεηα κηθξννξγαληζκώλ ζε κεγάιε θιίκαθα Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ Γ Σrsquo έλα κόξην DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ ππάξρνπλ δύν γνλίδηα Α θαη Β όπσο θαίλεηαη ζην

ζρήκα

Γ1 Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο θαη λα νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ

αιπζίδσλ ηνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Τα γνλίδηα Α θαη Β κεηαγξάθνληαη ζε RNA Να νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπ RNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Πνηα είλαη ε θσδηθή αιπζίδα γηα ην γνλίδην Α θαη πνηα γηα ην Β (κνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ4 Τη είλαη ν ππνθηλεηήο (κνλάδεο 2) Να νξίζεηε ηε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή γηα θάζε γνλίδην κε

έλα βέινο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-48-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Να αλαθέξεηε ηα βήκαηα πνπ απαηηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο

αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο από έλα δηαγνληδηαθό δών Μονάδερ 12

Γ2 Να εμεγήζεηε πώο ε ζεξκνθξαζία επεξεάδεη ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 8

Γ3 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ πξηκνζώκαηνο ζηελ αληηγξαθή ηνπ DNA Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ

Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-49-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Μεηέξα κε θπζηνινγηθή όξαζε θαη νκάδα αίκαηνο Β απνθηά δύν παηδηά κε έλαλ άλδξα κε

θπζηνινγηθή όξαζε Τν θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο ΑΒ ελώ ην αγόξη νκάδα αίκαηνο Ο

Τν έλα από ηα δύν παηδηά πάζρεη από κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν ndash θόθθηλν

Γ1 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ σο πξνο ηνπο δύν

ραξαθηήξεο (κνλάδεο 8) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 10) Μονάδερ 18

Γ2 Πνην από ηα δύν παηδηά δελ έρεη θπζηνινγηθή όξαζε Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA

(Ι) GACTAATAAAAGAAGTAGTTAGGATCATAGG

(ΙΙ) CTGATTATTTTCTTCATCAA TCCTAGTA TCC

πνπ θσδηθνπνηεί ην πεπηίδην

H2N-Μεθειονίνη-Τυροζίνη-Φαινυλαλανίνη-Φαινυλαλανίνη-Τυροζίνη-COOH

Γ1 Να εμεγήζεηε πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA είλαη ε θσδηθή θαη

πνηα είλαη ε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 4) Να γξάςεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ησλ

αιπζίδσλ (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 8

Γ2 Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ

παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA (κνλάδεο 2) θαζώο θαη ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε πνύ νθείιεηαη ε δηαθνξά κεηαμύ ησλ δύν απηώλ κνξίσλ

(κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ παξαπάλσ πεπηηδίνπ εάλ κηα

γνληδηαθή κεηάιιαμε πνπ ζα ζπκβεί ζην θσδηθόλην ηεο ηπξνζίλεο νδεγήζεη ζε

αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από ζπκίλε Μονάδερ 5

Γ4 Δάλ ε παξαπάλσ γνληδηαθή κεηάιιαμε νδεγήζεη ζε αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από

αδελίλε λα εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ πεπηηδίνπ Μονάδερ 5

Γίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Μεζεηνλίλε AUG

Τπξνζίλε UAC UAU

Φαηλπιαιαλίλε UUU UUC

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-50-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Μηα αξζεληθή κύγα Drosophila κε ιεπθά κάηηα δηαζηαπξώζεθε κε κηα ζειπθή κε θόθθηλα

κάηηα Από ηε δηαζηαύξσζε απηή πήξακε 280 απνγόλνπο ζηελ F1 γεληά πνπ είραλ όινη

θόθθηλα κάηηα Γηαζηαπξώλνληαο δύν άηνκα από ηελ F1 γεληά πξνθύπηνπλ 319 απόγνλνη

ζηελ F2 γεληά Μηα αλάιπζε ησλ απνγόλσλ ηεο F2 γεληάο έδεημε όηη ππάξρνπλ

159 ζειπθά κε θόθθηλα κάηηα

82 αξζεληθά κε θόθθηλα κάηηα θαη

78 αξζεληθά κε ιεπθά κάηηα

Με βάζε ηα δεδνκέλα λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ην παξαπάλσ

γλώξηζκα Γηα ηα άηνκα πνπ δηαζηαπξώζεθαλ δίλεηαη όηη ηα ζειπθά έρνπλ έλα δεπγάξη X

ρξσκνζσκάησλ (ΦΦ) θαη ηα αξζεληθά έρνπλ έλα Φ θαη έλα Χ ρξσκόζσκα (ΦΧ)

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν όπνπ απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη κηα κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

Τα άηνκα ΙΙ2 ΙΙ3 ΙΙΙ3 θαη ΙV3 πάζρνπλ από ηελ αζζέλεηα απηή Γηα όια ηα παξαθάησ

εξσηήκαηα λα κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο

Γ2 Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη ε αζζέλεηα Μονάδερ 6

Γ3 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην δεπγάξη ΙΙΙ1 III2 λα απνθηήζεη αγόξη πνπ ζα πάζρεη

(κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 8

Γ4 Αλ ηα άηνκα Ι1 θαη Ι4 πάζρνπλ από κηα αζζέλεηα πνπ νθείιεηαη ζε γνλίδην κηηνρνλ-δξηαθνύ

DNA λα αλαθέξεηε πνηα άηνκα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ ζα θιεξνλνκή-ζνπλ ην γνλίδην

απηό (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-51-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA ην νπνίν θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Αιπζίδα 1 GTTGAATTCTTAGCTTAAGTCGGGCATGAATTCTC

Αιπζίδα 2 CAACTTAAGAATCGAATTCAGCCCGTACTTAAGAG

Γ1 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

επηζεκαίλνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ησλ αιπζίδσλ ηνπ (κνλάδεο 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Τν παξαπάλσ ηκήκα DNA αληηγξάθεηαη θαη θαηά ηε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

δεκηνπξγνύληαη ηα παξαθάησ πξσηαξρηθά ηκήκαηα

i) 5΄-GAGAAUUC-3΄

ii) 5΄-UUAAGCUA-3΄

iii) 5΄-GUUGAAUU-3΄

Να πξνζδηνξίζεηε πνηα αιπζίδα αληηγξάθεηαη κε ζπλερή θαη πνηα κε αζπλερή ηξόπν

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε ην έλδπκν EcoRI πξνθεηκέλνπ λα ελζσκα-ησζεί ζε

έλα από ηα δύν πιαζκίδηα Α θαη Β πνπ δίλνληαη παξαθάησ

Πνην από ηα δύν πιαζκίδηα ζα επηιέμεηε γηα ηε δεκηνπξγία αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ

(κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Πόζνη θσζθνδηεζηεξηθνί δεζκνί ζα δηαζπαζηνύλ ζην πιαζκίδην πνπ επηιέμαηε θαη πόζνη ζα

δεκηνπξγεζνύλ θαηά ην ζρεκαηηζκό ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ4 Από ηε κύγα Drosophila απνκνλώζεθαλ ηξία δηαθνξεηηθά θπζηνινγηθά θύηηαξα ζηα νπνία

πξνζδηνξίζηεθε ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ζε δεύγε βάζεσλ

Σην πξώην θύηηαξν ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ππνινγίζηεθε ζε 32108 δεύγε βάζεσλ

ζην δεύηεξν θύηηαξν ζε 16108 δεύγε βάζεσλ θαη ζην ηξίην θύηηαξν ζε 6410

8 δεύγε

βάζεσλ

Να δηθαηνινγήζεηε γηαηί ππάξρνπλ νη δηαθνξέο απηέο ζην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ησλ

ηξηώλ θπηηάξσλ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-52-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ Γ

Έλα πιαζκίδην πνπ ρξεζηκνπνηείηαη σο θνξέαο θισλνπνίεζεο ελόο ηκήκαηνο DNA έρεη έλα

γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε θαη έλα γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληη-

βηνηηθό ηεηξαθπθιίλε Τν γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζηελ ηεηξαθπθιίλε πεξηέρεη ηελ αιιεινπρία

πνπ αλαγλσξίδεηαη από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Γεκηνπξγνύκε αλαζπλδπαζ-

κέλα πιαζκηδία κε ηε ρξήζε ηεο πεξηνξηζηηθήο ελδνλνπθιεάζεο EcoRI

Τα κεηαζρεκαηηζκό βαθηεξίσλ πνπ δελ είραλ θαλέλα πιαζκίδην Σηε ζπλέρεηα ηα βαθηήξηα

θαιιηεξγνύληαη ζε ζξεπηηθό πιηθό

Γ1 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ηεηξαθπθιίλε αληί ηεο ακπηθηιίλεο (κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 Σηνπο παξαθάησ δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο (1 2 3) θαίλεηαη ε δηαβάζκηζε ηεο ζπγθέληξσζεο

ηνπ νμπγόλνπ θαη ε πεξηνρή αλάπηπμεο ηξηώλ εηδώλ κηθξννξγα-ληζκώλ ζε πγξό ζξεπηηθό

πιηθό Οη κηθξννξγαληζκνί απεηθνλίδνληαη σο καύξεο θνπθίδεο

Σε πνηνλ από ηνπο ηξεηο δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο έρνπκε θαιιηέξγεηα κπθήησλ πνπ

ρξεζηκνπνηνύληαη ζηελ αξηνβηνκεραλία βαθηεξίσλ ηνπ γέλνπο Clostridium θαη βαθηεξίσλ

ηνπ γέλνπο Mycobacterium (κνλάδεο 3) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

Γ4 Με πνηνλ ηξόπν δεκηνπξγνύκε δηαγνληδηαθά θπηά ηα πξντόληα ησλ νπνίσλ έρνπλ

κεγαιύηεξε δηάξθεηα δσήο ζε ζρέζε κε απηά ησλ κε δηαγνληδηαθώλ θπηώλ Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-53-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ δηάγξακκα απεηθνλίδεηαη ε θπζηνινγηθή κεηαβνιή ζην πνζνζηό ησλ

πνιππεπηηδηθώλ αιπζίδσλ ησλ αηκνζθαηξηλώλ HbA HbF θαη HbA2 ηνπ αλζξώπνπ από ηελ

εκβξπηθή ειηθία θαη κεηά ηε γέλλεζή ηνπ

Γ1 Πνην είδνο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο αληηζηνηρεί ζε θαζεκηά από ηηο θακπύιεο Η ΗΗ ΗΗΗ θαη IV

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ2 Τα απνηειέζκαηα κηαο εμέηαζεο αίκαηνο ζε έλαλ ελήιηθα έδεημαλ όηη νη αηκνζθαηξίλεο HbA

HbF θαη HbA2 είλαη ζε θπζηνινγηθά επίπεδα Πόζα γνλίδηα είλαη ππεύζπλα γηα ηε ζύλζεζε

ηεο HbA ζε έλα ζσκαηηθό θύηηαξν ζηε κεηάθαζε (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA πνπ πεξηέρεη ηα θσδηθόληα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα επηά

πξώηα ακηλνμέα ηεο θπζηνινγηθήο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο HbA

5΄hellip GTG CAC CTG ACT CCT GAG GAG hellip 3΄

3΄hellip CAC GTG GAC TGA GGA CTC CTC hellip 5΄

Ζ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI αλαγλσξίδεη ηελ αιιεινπρία

5΄ CTGAG 3΄

3΄ GACTC 5΄

θαη θόβεη θάζε αιπζίδα κεηαμύ ηνπ C θαη ηνπ Τ (κε θαηεύζπλζε 5΄3΄) Ζ αιιεινπρία πνπ

αλαγλσξίδεη ε DdeI βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα DNA Από έλα άηνκν θνξέα ηεο

δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο απνκνλώζεθαλ ηκήκαηα DNA πνπ πεξηέρνπλ ηα θσδηθόληα ηα

νπνία θσδηθνπνηνύλ ηα επηά πξώηα ακηλνμέα ηεο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Σηα ηκήκαηα απηά

επηδξάζακε κε ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI

Πόζα ηκήκαηα DNA δηαθνξεηηθνύ κήθνπο ζα πξνθύςνπλ κεηά ηε δξάζε ηεο DdeI (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 7

Γ4 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο δηάγλσζεο ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο θαηά ηνλ

πξνγελλεηηθό έιεγρν ηε δέθαηε εβδνκάδα ηεο θύεζεο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-54-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Σε ηξεηο δηαθνξεηηθνύο βηναληηδξαζηήξεο πξαγκαηνπνηείηαη

θιεηζηή θαιιηέξγεηα ηξηώλ δηαθνξεηηθώλ κηθξννξγαληζκώλ Α Β

θαη Γ αληίζηνηρα

Σηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα απεηθνλίδεηαη ν αξηζκόο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ ζε ζρέζε κε ην ρξόλν

Σην ρξνληθό δηάζηεκα από 0 έσο t1 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ

ζηνπο βηναληηδξα-ζηήξεο είλαη πςειή θαη ζηαζεξή ελώ ζην ρξν-

ληθό δηάζηεκα από t1 έσο t2 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ είλαη

ρακειή θαη ζηαζεξή

Γ1 Με βάζε ηα ζρήκαηα λα ραξαθηεξίζεηε ηνπο

κηθξννξγαληζκνύο Α Β Γ ζε ζρέζε κε ηελ εμάξηεζε ηεο

αλάπηπμήο ηνπο από ηε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ (κνλάδεο 6)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

Γ2 Με βάζε ηα ζρήκαηα ζε πνηα θάζε ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ γίλεηαη ε κεηαβνιή ηεο ζπγθέληξσζεο ηνπ Ο2

ζηνλ βηναληηδξαζηήξα όπνπ θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α

(κνλάδεο 2)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 4

Γ3 Πώο εμεγείηαη ε εθζεηηθή θάζε ζε κία θιεηζηή θαιιηέξγεηα

κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 4

Γ4 Τη ελλννύκε ζήκεξα κε ηνλ όξν δύκσζε (κνλάδεο 3) Πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο

(κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ πεπηίδην πνπ παξάγεηαη από έλα βαθηήξην

HOOCminusμεθειονίνηminusαλανίνηminusζερίνηminusαζπαραγίνηminusμεθειονίνηminusNH2

Γ1 Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ δίθισλνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ πεπηίδην (κνλάδεο

2) Να νξίζεηε ην 5΄ θαη 3΄ άθξν θάζε αιπζίδαο (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να θαζνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Γίλνληαη ηα θσδηθόληα

αιαλίλε GCU αζπαξαγίλε AAU κεζεηνλίλε AUG ζεξίλε UCU

Τν θσδηθόλην ιήμεο είλαη ην UGA Μονάδερ 15

Γ2 Μπνξεί ε παξαπάλσ αιπζίδα λα θνπεί από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 5

Γ3 Πώο ζρεκαηίδεηαη ην ζύκπινθν έλαξμεο ηεο πξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 3) Από ηη

απνηειείηαη ην πνιύζσκα (κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-55-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν απεηθνλίδεη ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη κηα

αζζέλεηα ηνπ κεηαβνιηζκνύ ζηνλ άλζξσπν

Γ1 Ζ αζζέλεηα απηή νθείιεηαη ζε επηθξαηέο ή ζε ππνιεηπόκελν γνλίδην (Μνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Κιεξνλνκείηαη σο απηνζσκηθόο ή

θπινζύλδεηνο ραξαθηήξαο (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 12

Γ2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέλδξν Μονάδερ 6

Γ3 O άλδξαο ΗΗΗ1 απνθηά κε γπλαίθα εηεξόδπγε ζηελ αζζέλεηα απηή έλα αγόξη

Να βξείηε ηε πηζαλόηεηα πνπ ππάξρεη ην αγόξη απηό λα πάζρεη αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Τα ζεκεία Α θαη Γ ππνδεηθλύνπλ ηε

ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηό ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ κεηξηθώλ αιπζίδσλ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ζρεδηάζεηε ζην ίδην ζρήκα ηα αζπλερή θαη

ηα ζπλερή ηκήκαηα ησλ δύν λέσλ αιπζίδσλ κε

βέιε θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηά ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπο (Μνλάδεο 3)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4)

Μονάδερ 7

Γ3 Ζ κεηξηθή αιπζίδα ηνπ DNA πνπ αληηγξάθε-

ηαη κε ζπλερή ηξόπν ακέζσο κεηά κεηαγξάθεηαη

Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ RNA πνπ ζρεκαηίδεηαη

θαηά ηε κεηαγξαθή θαη λα ζεκεηώζεηε ηνλ

πξνζαλαηνιηζκό ηνπ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ4 Πνηα είλαη ε δξάζε ηεο RNA πνιπκεξάζεο κεηά ηελ πξόζδεζή ηεο ζηνλ ππνθηλεηή ελόο

γνληδίνπ Μονάδερ 6

Page 2: biologia kat 3o 4o

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ ΠΑΝΔΛΛΑΓΙΚΩΝ

-2-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-3-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2000 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Ζ Βηνηερλνινγία ζπmicroβάιιεη απνηειεζmicroαηηθά ζηελ έγθαηξε δηάγλσζε πξόιεςε θαη ζεξαπεία

δηαθόξσλ αζζελεηώλ

Α Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία παξαγσγήο microνλνθισληθώλ αληηζσmicroάησλ γηα έλα επηιεγmicroέλν

αληηγόλν

Μονάδερ 9

Β Να γξάςεηε ηα βήmicroαηα πνπ απαηηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή microηαο θαξmicroαθεπηηθήο πξσηεΐλεο

αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο από έλα δηαγνληδηαθό δών

Μονάδερ 9

Γ Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία παξαγσγήο ησλ εmicroβνιίσλ ππνmicroνλάδσλ

Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ 4ο

Έλα αλζξώπηλν ζσmicroαηηθό θύηηαξν έρεη 46 ρξσmicroνζώmicroαηα Α 1 Πόζα microόξηα DNA ζπλνιηθά ππάξρνπλ ζηα ρξσmicroνζώmicroαηα ηνπ ζπγθεθξηmicroέλνπ θπηηάξνπ ζην

ζηάδην ηεο microεηάθαζεο ηεο microίησζεο

2 Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο

Μονάδερ 4

Β Να πεξηγξάςεηε ηηο ραξαθηεξηζηηθέο microνξθέο microε ηηο νπνίεο εmicroθαλίδεηαη ην γελεηηθό πιηθό ελόο

επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ αλάινγα microε ην ζηάδην ηνπ θπηηαξηθνύ θύθινπ πνπ βξίζθεηαη

Mονάδερ 9

Γ Έζησ έλα ηmicroήmicroα microεηαγξαθόmicroελνπ θιώλνπ DNA microε ηελ αθόινπζε αιιεινπρία βάζεσλ

5΄- ΤCΑ CGG AAT TTC TAG CAT -3΄

1 Με δεδνmicroέλν όηη δε microεζνιαβεί ζηάδην σξίmicroαλζεο λα γξάςεηε ην m-RNA πνπ ζα πξνθύςεη από

ηε microεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ ηmicroήmicroαηνο DNA ζεmicroεηώλνληαο ηαπηόρξνλα ηε ζέζε ηνπ 5΄ θαη 3΄

άθξνπ ηνπ m-RNA

Μονάδερ 3

2 Να γξαθνύλ ηα αληηθσδηθόληα ησλ t-RNA microε ηε ζεηξά πνπ ζπmicromicroεηέρνπλ ζηε microεηάθξαζε ηνπ

παξαπάλσ m-RNA

Mονάδερ 7

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-4-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2000 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Ο αξηζmicroόο θαη ε microνξθνινγία ησλ ρξσmicroνζσmicroάησλ είλαη ηδηαίηεξν ραξαθηεξηζηηθό ησλ θπηηάξσλ

θάζε δσληαλνύ νξγαληζmicroνύ

α) Πνηα είλαη ηα microνξθνινγηθά ραξαθηεξηζηηθά ησλ ρξσmicroνζσmicroάησλ πνπ παξαηεξνύληαη ζrsquo έλα

θαξπόηππν

Μονάδερ 7

β) Πώο microπνξεί λα δηαπηζησζεί ην θύιν ελόο αλζξώπνπ από ηνλ θαξπόηππν ησλ ζσmicroαηηθώλ

θπηηάξσλ ηνπ

Μονάδερ 8

Β Σrsquo έλα αλζξώπηλν ζσmicroαηηθό θύηηαξν θαη ζrsquo έλα αλζξώπηλν γαmicroέηε πνηα δηαθνξά ππάξρεη ζην

γνληδίσmicroά ηνπο θαη πώο νλνmicroάδνληαη ηα κύηηαπα αςηά ιόγσ ηεο ζπγθεθξηmicroέλεο δηαθνξάο

Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ηmicroήmicroα δηπιήο έιηθαο DNA

α) Πνηα από ηηο δπν αιπζίδεο είλαη απηή πνπ microεηαγξάθεηαη θαη γηαηί

Μονάδερ 8

β) Πνην είλαη ην mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε microεηαγξαθή ηεο αιπζίδαο απηήο

Μονάδερ 8

γ) ∆εδνmicroέλνπ όηη ην mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε ζπγθεθξηmicroέλε microεηαγξαθή δελ πθίζηαηαη δηα-

δηθαζία σξίmicroαλζεο λα δώζεηε ηνλ αξηζmicroό ησλ αmicroηλνμέσλ πνπ ζα έρεη ην πεπηίδην πνπ ζα ζπληε-

ζεί θαηά ηε microεηάθξαζε απηνύ ηνπ mRNA θαη λα εμεγήζεηε πώο πξνθύπηεη ν αξηζmicroόο απηόο

Μονάδερ 9

- T A C - A G T - G G A - G A A - G C T - A T T - (αιπζίδα 1)

- Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι - A T G - T C A - C C T - C T T - C G A - T A A - (αιπζίδα 2)

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-5-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2001 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο 1 Σε δύν θύηηαξα έγηλε αλάιπζε ηνπ γελεηηθνύ ηνπο πιηθνύ θαη βξέζεθε ε παξαθάησ επί ηνηο

ζύζηαζε ζε αδσηνύρεο βάζεηο

Τα θύηηαξα 1 2 αλήθνπλ ζην ίδην ή ζε δηαθνξεηηθά είδε νξγαληζmicroώλ Μονάδερ 2

Να αηηηνινγήζεηε ηελ επηινγή ζαο Μονάδερ 3

2 Από ην θπηό Zea mays (θαιαmicroπόθη) απνmicroνλώζεθαλ ηξία δηαθνξεηηθά θπζηνινγηθά θύηηαξα ζηα

νπνία πξνζδηνξίζηεθε ην microέγεζνο ηνπ γνληδηώmicroαηνο ζε δεύγε βάζεσλ

Σην πξώην θύηηαξν ην microέγεζνο ηνπ γνληδηώmicroαηνο ππνινγίζηεθε ζε 20 Φ 109 δεύγε βάζεσλ ζην

δεύηεξν θύηηαξν ζε 5 Φ 109 δεύγε βάζεσλ θαη ζην ηξίην θύηηαξν ζε 10 Φ 10

9 δεύγε βάζεσλ

Να εμεγήζεηε γηαηί ππάξρνπλ νη δηαθνξέο απηέο ζην microέγεζνο ηνπ γνληδηώmicroαηνο ησλ ηξηώλ

θπηηάξσλ Μονάδερ 12

3 Μία αλσmicroαιία ηνπ γνληδίνπ πνπ ειέγρεη ηε ζύλζεζε ηνπ ελδύmicroνπ απαmicroηλάζε ηεο αδελνζίλεο

(ADA) πξνθαιεί microία αζζέλεηα ηνπ αλνζνπνηεηηθνύ ζπζηήmicroαηνο Απνmicroνλώζεθε ην mRNA ηνπ

ελδύmicroνπ ADA από πγηέο άηνmicroν θαη από άηνmicroν πνπ αζζελεί Τmicroήmicroαηα ησλ παξαπάλσ mRNA

είλαη

Υγηέο άηνmicroν

AUG GAA UUU UGG GGG CGC ACG UCG

Άηνmicroν πνπ αζζελεί

AUG GAA UUU UAG GGG CGC ACG UCG

α Πνηα είλαη ε αηηία ηεο αζζέλεηαο Μονάδερ 6

β Με πνην ηξόπν θιεξνλνmicroείηαη απηή ε αζζέλεηα Μονάδερ 2

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν ζην νπνίν

- Οη θαηλόηππνη ησλ γνλέσλ Η-1 Η-2 είλαη άγλσζηνη-

Τα άηνmicroα ΗΗ-2 ΗΗ-3 είλαη αζζελή

Να γξαθνύλ νη πηζαλνί θαηλόηππνη θαη γνλόηππνη ησλ γνλέσλ Η-1 θαη Η-2 όηαλ

α ην αιιειόmicroνξθν γνλίδην πνπ πξνθαιεί ηελ αζζέλεηα είλαη επηθξαηέο Μονάδερ 4

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 5

β ην αιιειόmicroνξθν γνλίδην πνπ πξνθαιεί ηελ αζζέλεηα είλαη ππνιεηπόmicroελν Μονάδερ 6

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 10

Α Τ C G

Κύηηαξν 1 28 28 22 22

Κύηηαξν 2 31 31 19 19

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-6-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2001 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο 1 Να εμεγήζεηε ηνπο ιόγνπο γηα ηνπο νπνίνπο ηα πιαζmicroίδηα ρξεζηmicroνπνηνύληαη σο θνξείο

θισλνπνίεζεο Μονάδερ 10

2 ∆ύν πγηείο γνλείο απνθηνύλ ηξία παηδηά Έλα αγόξη θαη έλα θνξίηζη πνπ πάζρνπλ από microία

αζζέλεηα θαη έλα θνξίηζη πγηέο

α Να θαηαζθεπάζεηε ην γελεαινγηθό δέληξν ηεο παπαπάνω νηθνγέλεηαο Μονάδερ 5

β Να εμεγήζεηε ηνλ πηζαλό ηξόπν θιεξνλόmicroεζεο ηεο παπαπάνω αζζέλεηαο Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο Θεσξνύmicroε ηξία θπηά πνπ παξάγνπλ θίηξηλα θαη ζηξνγγπιά microπηδέιηα Τα ηξία θπηά ηα

ζπmicroβνιίδνπmicroε microε Α Β Γ Τν θαζέλα από απηά ηα θπηά δηαζηαπξώλεηαη microε θπηό πνπ παξάγεη

πξάζηλα θαη ξπηηδσmicroέλα microπηδέιηα πνπ ζπmicroβνιίδεηαη microε ∆

Από θάζε δηαζηαύξσζε παξάγνληαη 100 θπηά

Ζ δηαζηαύξσζε Α x ∆ έδσζε

51 θπηά πνπ παξάγνπλ θίηξηλα θαη ζηξνγγπιά microπηδέιηα θαη

49 θπηά πνπ παξάγνπλ πξάζηλα θαη ζηξνγγπιά microπηδέιηα

Ζ δηαζηαύξσζε Β x ∆ έδσζε

100 θπηά πνπ παξάγνπλ θίηξηλα θαη ζηξνγγπιά microπηδέιηα

Ζ δηαζηαύξσζε Γ x ∆ έδσζε

24 θπηά πνπ παξάγνπλ θίηξηλα θαη ζηξνγγπιά microπηδέιηα

26 θπηά πνπ παξάγνπλ θίηξηλα θαη ξπηηδσmicroέλα microπηδέιηα

25 θπηά πνπ παξάγνπλ πξάζηλα θαη ζηξνγγπιά microπηδέιηα

25 θπηά πνπ παξάγνπλ πξάζηλα θαη ξπηηδσmicroέλα microπηδέιηα

Θεσξνύmicroε όηη ηα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηελ έθθξαζε ησλ γλσξηζmicroάησλ βξίζθνληαη ζε

δηαθνξεηηθά δεύγε νmicroνιόγσλ ρξσmicroνζσmicroάησλ

α Να αηηηνινγήζεηε ηνλ ηξόπν microε ηνλ νπνίν θιεξνλνmicroνύληαη ηα δύν γλσξίζmicroαηα Μονάδερ 10

β Να αηηηνινγήζεηε ηνπο γνλνηύπνπο ησλ Α Β θαη Γ θπηώλ Μονάδερ 15

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-7-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2001 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Nα απανηήζεηε ζηιρ δύο επωηήζειρ πος ακολοςθούν

1 Τα έληνmicroα δεmicroηνπξγνύλ microεγάια πξνβιήmicroαηα ζηε γεσξγία θαη νδεγνύλ ζε ζεmicroαληηθή microείσζε

ηεο παξαγσγήο Γλσξίδεηε αλ ε Βηνηερλνινγία microπνξεί λα βνεζήζεη ζηελ θαηαπνιέmicroεζε ησλ

εληόmicroσλ θαη microε πνην ηξόπν microπνξεί λα γίλεη απηό

Μονάδερ 10

2 Ζ ηλζνπιίλε είλαη microία πξσηεΐλε πνπ παξάγεηαη από ηνλ αλζξώπηλν νξγαληζmicroό όπσο θαη ε

αληηζξπςίλε (ΑΤΤ) Με πνην ηξόπν ζα microπνξνύζε λα παξαρζεί ε ηλζνπιίλε αλ αμηνπνηνύζαmicroε ηηο

δπλαηόηεηεο ηεο γελεηηθήο microεραληθήο θαη ηηο ηδηόηεηεο πνπ έρνπλ ηα δηαγνληδηαθά δώα

Μονάδερ 15

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ηπραίν ηmicroήmicroα ελόο microνξίνπ mRNA

- AUU - UCA - CCU - CUU - CGA - CAA ndash

1 ∆εδνmicroέλνπ όηη ην mRNA απηό δελ ππέζηε δηαδηθαζία σξίmicroαλζεο λα γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο

ην δίθισλν microόξην ηνπ DNA απ ην νπνίν πξνήιζε

Μονάδερ 10

2 Πόζα αmicroηλνμέα θσδηθνπνηεί ην ηmicroήmicroα απηό

Μονάδερ 10

3 Σην αξρηθό DNA πνην δεπγάξη βάζεσλ ζπmicromicroεηέρεη ζε πνζνζηό microεγαιύηεξν ηνπ 50

Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-8-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2001 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 2ο 1 Πνηεο microεηαιιάμεηο ραξαθηεξίδνληαη σο νπδέηεξεο θαη πνηεο σο ζησπειέο

Μονάδερ 10

2 Πνηα είλαη ηα ζξεπηηθά ζπζηαηηθά πνπ απαηηνύληαη γηα ηελ θαιιηέξγεηα εηεξόηξνθσλ

microηθξννξγαληζmicroώλ Μονάδερ 5

3 Να πεξηγξάςεηε ηελ ηερληθή παξαγσγήο microνλνθισληθώλ αληηζσmicroάησλ γηα έλα ζπγθεθξηmicroέλν

αληηγόλν Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 3ο 1 Ζ ηερλνινγία ηνπ αλαζπλδπαζmicroέλνπ DNA πεξηιαmicroβάλεη όιεο ηηο ηερληθέο πνπ νδεγνύλ ζε

microεηαθνξά ηνπ γελεηηθνύ πιηθνύ από ηνλ έλαλ νξγαληζmicroό ζηνλ άιιν

Να πεξηγξάςεηε ηα ζηάδηα ηεο δηαδηθαζίαο απηήο Μονάδερ 6

2 Να αλαθέξεηε ηα βαζηθά ραξαθηεξηζηηθά ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα θαη λα ηα πεξηγξάςεηε Μονάδερ 12

3 Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία ζρεmicroαηηζmicroνύ ώξηmicroνπ mRNΑ Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ 4ο Σε έλα δεπγάξη ν άλδξαο θαη ε γπλαίθα έρνπλ νmicroάδα αίmicroαηνο Α θαη θπζηνινγηθή όξαζε

Απνθηνύλ δπν παηδηά Τν έλα είλαη θνξίηζη νmicroάδαο αίmicroαηνο Ο θαη έρεη θαλνληθή όξαζε Τν

άιιν είλαη αγόξη microε νmicroάδα αίmicroαηνο Α θαη πάζρεη από microεξηθή αρξσmicroαηνςία ζην πξάζηλν ρξώmicroα

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ γνλέσλ Μονάδερ 2

Να αηηηνινγήζεηε ηελ επηινγή ζαο Μονάδερ 8

β Πνηνη είλαη νη πηζαλνί γνλόηππνη ησλ δπν παηδηώλ Μονάδερ 4

Να αηηηνινγήζεηε ηελ επηινγή ζαο Μονάδερ 11

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-9-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2002 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο 1 ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηmicroήmicroα microνξίνπ DNA πξνθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ

5΄ 3΄

GAATTCTTAATGCΑAGATCATAAAGAATTCTAG

CTTAAGAATTACGΤTCTAGTATTT C TTAAGATC

3΄ 5΄ Τν παξαπάλσ ηmicroήmicroα DNA θόβεηαη microε EcoRI πξνθεηmicroέλνπ λα ελζσmicroαησζεί ζε θαηάιιειν

πιαζmicroίδην πνπ έρεη θνπεί microε ηελ ίδηα πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε microε ηειηθό ζθνπό λα εηζαρζεί

ζε βαθηήξην γηα ηελ παξαγσγή θαξmicroαθεπηηθνύ πνιππεπηηδίνπ Να βξείηε ηελ αιιεινπρία ησλ

αmicroηλνμέσλ ηνπ πνιππεπηηδίνπ microε ρξήζε ηνπ παξαηηζέmicroελνπ γελεηηθνύ θώδηθα Μονάδερ 6

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

Παξαηίζεηαη ν γελεηηθόο θώδηθαο

2 Καηά ηνλ πξνγελλεηηθό έιεγρν ζε θπνθνξνύζα γπλαίθα δηαπηζηώζεθε όηη ην έmicroβξπν λνζεί από

ην ζύλδξνmicroν Cri-du-chat (θιάmicroα ηεο γάηαο) θαη επηπιένλ θέξεη αλαζηξνθή ζην microηθξό βξαρίνλα

ηνπ ρξσmicroνζώmicroαηνο 3

α Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ αθνινπζήζεθαλ γηα ηε δηάγλσζε Μονάδερ 8

β Βάζεη πνηώλ παξαηεξήζεσλ έγηλε ε δηάγλσζε Μονάδερ 3

ΘΔΜΑ 4ο Σε έλα θπηό παξαηεξνύληαη microεηαμύ άιισλ νη εμήο ραξαθηήξεο Καξπόο microεγάινο πνπ ειέγρεηαη

από ην γνλίδην Μ θαη θαξπόο microηθξόο πνπ ειέγρεηαη από ην γνλίδην micro Καξπόο πινύζηνο ζε

πδαηάλζξαθεο πνπ ειέγρεηαη από ην γνλίδην Υ θαη θαξπόο θησρόο ζε πδαηάλζξαθεο πνπ

ειέγρεηαη από ην γνλίδην π

Έρεηε ζηε δηάζεζή ζαο έλα αmicroηγέο ζηέιερνο microε θαξπό microεγάιν θαη θησρό ζε πδαηάλζξαθεο

θαζώο θαη έλα αmicroηγέο ζηέιερνο microε θαξπό microηθξό θαη πινύζην ζε πδαηάλζξαθεο

α Να δηαζηαπξώζεηε ηα παξαπάλσ ζηειέρε θαη λα βξείηε ηνπο γνλόηππνπο θαη θαηλόηππνπο

ησλ απνγόλσλ ηεο F1 θαη F2 γεληάο Μονάδερ 4

β Να αηηηνινγήζεηε ηε θαηλνηππηθή αλαινγία ησλ αηόmicroσλ ηεο F2 γεληάο Μονάδερ 9

γ Έρνληαο ζηε δηάζεζή ζαο ηα θπηά ηεο F2 γεληάο λα αηηηνινγήζεηε πώο microπνξείηε λα απνmicroνλώ-

ζεηε αmicroηγή ζηειέρε microε θαηλόηππν θαξπό microεγάιν θαη πινύζην ζε πδαηάλζξαθεο θάλνληαο ηηο

θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο Μονάδερ 12

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-10-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2002 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

1 Να πεξηγξάςεηε ηηο δνmicroηθέο ρξσmicroνζσmicroηθέο αλσmicroαιίεο πνπ έρνπλ σο απνηέιεζmicroα ηελ

αλαδηάηαμε ηεο γελεηηθήο πιεξνθνξίαο Μονάδερ 6

Πνηεο είλαη νη πηζαλέο ζπλέπεηεο γηα ηα άηνmicroα πνπ ηηο θέξνπλ θαη πνηεο είλαη γηα ηνπο απνγόλνπο

ηνπο Μονάδερ 4

2 ∆ίλεηαη ην παξαθάησ πνιππεπηίδην πνπ παξάγεηαη ζε βαθηεξηαθό θύηηαξν

ΗΟΟC-Μεθειονίνη - Λυζίνη - Θρεονίνη - Προλίνη - Λευκίνη -- Σερίνη - Βαλίνη - Αλανίνη -

Βαλίνη - Μεθειονίνη-ΝΗ2

α Να γξάςεηε ηε microε θσδηθή αιπζίδα ηνπ γνληδίνπ πνπ

θσδηθνπνηεί απηό ην πνιππεπηίδην Μονάδερ 6

β Να νξίζεηε ηα άθξα 3΄ θαη 5΄ ηεο παξαπάλσ αιπζίδαο Μονάδερ 2

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 7

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρήζεηο αmicroηλνμέσλ θαη

θσδηθνλίσλ

ΘΔΜΑ 4ο

∆ίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν ζην νπνίν

απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο microε ηνλ νπνίν θιεξνλνmicroείηαη

microία αζζέλεηα

Τν άηνmicroν Η 1 (microαπξηζmicroέλν) πάζρεη θαη είλαη νmicroάδα αίmicroαηνο Ο

Τν άηνmicroν Η2 (microαπξηζmicroέλν) πάζρεη θαη είλαη νmicroάδα αίmicroαηνο Β-νmicroόδπγν

Τα άηνmicroα απηά απέθηεζαλ ηξία παηδηά εθ ησλ νπνίσλ ην II2 (microαπξηζmicroέλν) πάζρεη

α Με βάζε ην παξαπάλσ γελεαινγηθό δέλδξν λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν microε ηνλ νπνίν

θιεξνλνmicroείηαη ε αζζέλεηα Μονάδερ 5

β Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο θαη θαηλόηππνπο ησλ αηόmicroσλ ηεο I θαη II γεληάο Μονάδερ 8

γ Τν άηνmicroν II1 παληξεύεηαη γπλαίθα πνπ είλαη νmicroάδα αίmicroαηνο ΑΒ θαη πάζρεη από ηελ ίδηα

αζζέλεηα

Να πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα απνθηήζνπλ παηδί πνπ ζα είλαη νmicroάδα αίmicroαηνο Α θαη ζα

πάζρεη Μονάδερ 12

ΑΜΙΝΟΞΔΑ ΚΩ∆ΙΚΟΝΙΑ

Αιαλίλε GCU

Βαιίλε GUG

Θξενλίλε ACU

Λεπθίλε CUA

Λπζίλε AAG

Μεζεηνλίλε AUG

Πξνιίλε CCG

Σεξίλε UCG

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-11-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2002 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 2ο A Να ξαναγπάψεηε ζηο ηεηπάδιό ζαρ ηιρ πποηάζειρ αθού ζςmicroπληπώζεηε ηα κενά microε ηιρ ζωζηέρ

λέξειρ

1 Ζ ηλζνπιίλε είλαη microία νξmicroόλε πνπ απνηειείηαη από 51 θαη παξάγεηαη από εηδηθά θύηηαξα

ηνπ Ζ νξmicroόλε απηή ξπζmicroίδεη ην microεηαβνιηζmicroό ησλ θαη εηδηθόηεξα ην πνζνζηό

ηεο γιπθόδεο ζην

2 Τν πξόδξνmicroν mRNA microεηαηξέπεηαη ζε mRNA microε ηε δηαδηθαζία ηεο θαηά ηελ νπνία ηα

θόβνληαη από microηθξά ξηβνλνπθιενπξσηετληθά ζσmicroαηίδηα θαη απνmicroαθξύλνληαη Μονάδερ 9

Β Να απανηήζεηε ζηιρ ηπειρ επωηήζειρ πος ακολοςθούν

1 Πνηα νξγαλίδηα ηνπ επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ ραξαθηεξίδνληαη σο εmicroηαπηόλνmicroα θαη γηαηί Μονάδερ 8

2 Τη είλαη ην λνπθιεόζσmicroα Μονάδερ 4

3 Τη είλαη ην πνιύζσmicroα Μονάδερ 4

ΘΔΜΑ 3ο Α 1 Τη είλαη ηα microνλνθισληθά αληηζώmicroαηα

Μονάδερ 5

2 Πώο ιεηηνπξγνύλ ηα microνλνθισληθά αληηζώmicroαηα σο ζεξαπεπηηθά microέζα Μονάδερ 8

Β Να πεξηγξάςεηε από microία microέζνδν microεηαθνξάο γνληδίσλ

1 ζε θπηά

2 ζε δώα Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ηmicroήmicroα δηπιήο έιηθαο ηνπ DNA

α) Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο έρεη πξνζαλαηνιηζmicroό 3΄rarr5΄ θαη πνηα 5΄rarr3΄ Πνηα από ηηο δύν

αιπζίδεο είλαη ε microεηαγξαθόmicroελε θαη γηαηί Μονάδερ 8

β) Πνην είλαη ην mRNA πνπ ζα πξνθύςεη από ηε microεηαγξαθόmicroελε αιπζίδα Μονάδερ 8

γ) Τν mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε ζπγθεθξηmicroέλε microεηαγξαθόmicroελε αιπζίδα δελ πθίζηαηαη

δηαδηθαζία σξίmicroαλζεο

Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ηα tRNA πνπ ζα πάξνπλ microέξνο ζηε microεηάθξαζε Μονάδερ 9

- A T G - C G A - C C T - T C A - C G A - C T T - Τ Α Α - (αιπζίδα Η)

Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι - T A C - G C T - G G A - A G T - G C T - G A A - A T T (αιπζίδα ΗΗ)

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-12-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2002 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

1 Πνηα είλαη ε δνmicroή ηνπ DNA ζην ρώξν ζύmicroθσλα microε ην microνληέιν ηεο δηπιήο έιηθαο Μονάδερ 12

2 Να πεξηγξάςεηε πώο ξπζmicroίδεηαη ε γνληδηαθή έθθξαζε ζηα επθαξπσηηθά θύηηαξα Μονάδερ 8

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνλ αιθηζmicroό Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο πνπ πάζρεη από νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

παληξεύεηαη microία γπλαίθα ε νπνία δελ πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο

ινβνύο απηηώλ Τν δεπγάξη απηό απνθηά ηξία παηδηά

Τν πξώην εmicroθαλίδεη ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ ην δεύηεξν δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη πξνζθνιιεmicroέλνπο ινβνύο απηηώλ θαη ην ηξίην δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ γνλέσλ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

β Πνηνη είλαη νη πηζαλνί γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παηδηώλ Μονάδερ 5

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-13-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2003 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο 1 Πώο αληηmicroεησπίδεηαη ε θπζηηθή ίλσζε microε γνληδηαθή ζεξαπεία

Μονάδερ 10

2 Άλδξαο ν νπνίνο πάζρεη από θπζηηθή ίλσζε θαη ππνβιήζεθε ζε γνληδηαθή ζεξαπεία γηα ηε λόζν

απνθηά παηδηά microε θπζηνινγηθή γπλαίθα Τη πηζαλόηεηεο ππάξρνπλ λα είλαη ηα παηδηά ηνπο

θπζηνινγηθά Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 15

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίδεηαη ην παξαθάησ ηmicroήmicroα DNA ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ πεπηηδίνπ

hellipιζολευκίνη - ηυροζίνη - ιζολευκίνη - ηυροζίνη - ιζολευκίνηhellip

θαη ε δηεύζπλζε ηεο microεηαγξαθήο

1 Να microεηαθέξεηε ην παξαπάλσ ζρήmicroα ζην ηεηξάδηό ζαο θαη λα ζεmicroεηώζεηε επάλσ ζrsquo απηό ηα

θσδηθόληα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην ηmicroήmicroα ηνπ πεπηηδίνπ απηνύ (Μονάδερ 3) θαη λα

δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μονάδερ 9) Μονάδερ 12

2 Μεηάιιαμε πνπ έγηλε ζrsquo έλα ζεmicroείν ζην παξαπάλσ DNA έδσζε ην πεπηίδην

hellipηυροζίνη - ιζολευκίνη - ηυροζίνη - ιζολευκίνη - ηυροζίνηhellip

Να εληνπίζεηε ην είδνο ηεο microεηάιιαμεο (Μονάδερ 6) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μονάδερ 7)

Μονάδερ 13

∆ίδνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο αmicroηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ

Τπξνζίλε ― UAU

Ηζνιεπθίλε ―AUA

ΚΔΦ ζει

ΚΔΦ ζει

ΚΔΦ ζει

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-14-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2003 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ ηλζνπιίλε είλαη microία νξmicroόλε απαξαίηεηε γηα ηελ θαιή ιεηηνπξγία ηνπ αλζξώπηλνπ νξγαληζmicroνύ

1 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηεο ηλζνπιίλεο ζηνλ νξγαληζmicroό microαο Μονάδερ 5

2 Από ηη απνηειείηαη ην microόξην ηεο ηλζνπιίλεο Μονάδερ 5

3 Να γξάςεηε ζπλνπηηθά ηα ζηάδηα παξαγσγήο ηεο αλζξώπηλεο ηλζνπιίλεο ζε θαιιηέξγεηα

βαθηεξίσλ Μονάδερ 15

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίδεηαη ην γελεαινγηθό δέληξν microηαο νηθνγέλεηαο ζηελ νπνία εmicroθαλίδεηαη ε αζζέλεηα ηεο

αηmicroνξξνθηιίαο Τα άηνmicroα ηξία (3) έμη (6) θαη επηά (7) πάζρνπλ από αηmicroνξξνθηιία

1 Τη είλαη γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 5

2 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόmicroσλ πνπ απεηθνλίδνληαη ζην παξαπάλσ

γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 9

3 Πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα ην παηδί ησλ γνλέσλ νθηώ (8) θαη ελλέα (9) λα είλαη αγόξη

αηmicroνξξνθηιηθό (Μονάδερ 3)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μονάδερ 8) Μονάδερ 11

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-15-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2003 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Τν βαθηήξην Bacillus thuringiensis πνπ δεη ζην έδαθνο παξάγεη microηα ηνμίλε ε νπνία είλαη

ηζρπξόηαην εληνmicroνθηόλν Πνηα είλαη ηα ζηάδηα ηεο δηαδηθαζίαο παξαγσγήο ελόο γελεηηθά

ηξνπνπνηεmicroέλνπ θπηνύ πνπ παξνπζηάδεη αληνρή ζηα έληνmicroα αμηνπνηώληαο ηελ παξαπάλσ

ηδηόηεηα ηνπ βαθηεξίνπ απηνύ Μονάδερ 10

Β Τη είλαη ηα δηαγνληδηαθά δώα Μονάδερ 5

Πνηα πιενλεθηήmicroαηα έρεη ε ρξήζε ησλ δώσλ απηώλ γηα ηελ αύμεζε ηεο δσηθήο παξαγσγήο

έλαληη ηεο θιαζηθήο microεζόδνπ ησλ δηαζηαπξώζεσλ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλνληαη ηα παξαθάησ αmicroηλνμέα θαη δίπια ηνπο ηξηπιέηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ θσδηθν-

πνηνύλ ηα αmicroηλνμέα απηά

ηπξνζίλε (tyr) - UAU

θαηλπιαιαλίλε (phe) - UUU

πξνιίλε (pro) - CCC

α) Αμηνπνηώληαο ηηο παξαπάλσ πιεξνθνξίεο λα δώζεηε ην mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην αθόινπζν

ηmicroήmicroα πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο

- phe - phe - pro - tyr - tyr - pro - Μονάδερ 5

β) Να γξάςεηε ηελ θσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA θαη ηε ζπmicroπιεξσmicroαηηθή ηεο πξνζδηνξίδνληαο ην 3΄

θαη 5΄ άθξν θαζεmicroηάο απrsquo απηέο Μονάδερ 15

γ) Πόζνη είλαη νη δεζmicroνί πδξνγόλνπ πνπ ζηαζεξνπνηνύλ ηηο δύν πνιπλνπθιενηηδηθέο αιπζίδεο ζην

παξαπάλσ microόξην ηνπ DNA Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-16-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2003 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Ζ γνληδηαθή ζεξαπεία εθαξmicroόζηεθε γηα πξώηε θνξά ην 1990 ζrsquo έλα ηεηξάρξνλν θνξίηζη πνπ

έπαζρε από έιιεηςε ηνπ ελδύmicroνπ απαmicroηλάζε ηεο αδελνζίλεο (ADA) Να πεξηγξάςεηε ηε

δηαδηθαζία πνπ αθνινπζείηαη ζηε γνληδηαθή ζεξαπεία ηεο παξαπάλσ αζζέλεηαο Μονάδερ 10

Β 1 Να γξάςεηε ηα αιιειόmicroνξθα γνλίδηα πνπ θαζνξίδνπλ ηνλ ηύπν ησλ νmicroάδσλ αίmicroαηνο ΑΒΟ ηνπ

αλζξώπνπ Μονάδερ 3

2 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλνηύπνπο αλζξώπνπ νmicroάδαο αίmicroαηνο Β θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο Μονάδερ 6

3 Να γξάςεηε ην γνλόηππν αλζξώπνπ νmicroάδαο αίmicroαηνο ΑΒ Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίδεηαη ην παξαθάησ ηmicroήmicroα microνξίνπ πξνθαξπσηηθνύ DNA ζην νπνίν θσδηθνπνηείηαη ε γελεηηθή

πιεξνθνξία γηα ηε ζύλζεζε microηθξήο αιπζίδαο αmicroηλνμέσλ

(I) TT T TA C G TT AT G A A AG A TA C TC GG C T C

(II) AA A AT G C AAT A C TT T CT A T GA GC C G A G

α Σε πνηα από ηηο αιπζίδεο (Ι) ή (ΙΙ) βξίζθεηαη ε γελεηηθή πιεξνθνξία θαη γηαηί Μονάδερ 10

β Να γξάςεηε ην microόξην ηνπ m-RNA ην νπνίν ζρεmicroαηίδεηαη θαηά ηε microεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ

DNA θαη λα νξίζεηε ην 3΄θαη ην 5΄ άθξν ηνπ microνξίνπ απηνύ Μονάδερ 5

γ Πόζα αmicroηλνμέα έρεη ε αιπζίδα πνπ ζρεmicroαηίδεηαη θαη γηαηί Μονάδερ 5

δ Να γξάςεηε ηα αληηθσδηθόληα ησλ t-RNA πνπ ζπmicromicroεηέρνπλ ζηε microεηάθξαζε ηνπ παξαπάλσ

microνξίνπ m-RNA Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-17-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2004 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Από δύν θπζηνινγηθνύο γνλείο σο πξνο ηνλ αξηζmicroό θαη ην microέγεζνο ησλ ρξσmicroνζσmicroάησλ γελλήζεθε

παηδί microε ζύλδξνmicroν Turner (ΦΟ)

1 Να γξάςεηε έλαλ από ηνπο πηζαλνύο microεραληζmicroνύο πνπ microπνξεί λα εμεγήζεη ηε γέλλεζε ηνπ

ζπγθεθξηmicroέλνπ παηδηνύ Μονάδερ 7

2 Πνηα είλαη ηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ ζπλδξόmicroνπ Turner Μονάδερ 6

3 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ πξέπεη λα αθνινπζεζνύλ γηα ηε δηάγλσζε ηνπ ζπλδξόmicroνπ

Turner πξηλ από ηε γέλλεζε ελόο παηδηνύ Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο microε νmicroάδα αίmicroαηνο Ο θαη microε θπζηνινγηθή όξαζε παληξεύεηαη microηα γπλαίθα microε νmicroάδα

αίmicroαηνο Α πνπ είλαη θνξέαο microεξηθήο αρξσmicroαηνςίαο ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν Ο παηέξαο ηνπ

ζπγθεθξηmicroέλνπ άλδξα είλαη νmicroάδαο αίmicroαηνο Α microε θπζηνινγηθή όξαζε θαη ε microεηέξα ηνπ είλαη

νmicroάδαο αίmicroαηνο Β microε θπζηνινγηθή όξαζε

α Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ ηνπ άλδξα Μονάδερ 6

β Να γξάςεηε ηηο πηζαλέο δηαζηαπξώζεηο microεηαμύ ηνπ άλδξα νmicroάδαο αίmicroαηνο Ο microε θπζηνινγηθή

όξαζε θαη ηεο γπλαίθαο νmicroάδαο αίmicroαηνο Α πνπ είλαη θνξέαο microεξηθήο αρξσmicroαηνςίαο Μονάδερ 12

γ Σε θαζεmicroηά από ηηο πξνεγνύmicroελεο δηαζηαπξώζεηο ηνπ εξσηήmicroαηνο β λα βξείηε ηελ πηζαλόηεηα

λα γελλεζεί αγόξη νmicroάδαο αίmicroαηνο Α microε microεξηθή αρξσmicroαηνςία ζην πξάζηλν θαη ην θόθθηλν

(microνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (microνλάδεο 5) Μονάδερ 7

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-18-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2004 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηmicroία ε β-ζαιαζζαηmicroία θαη ε θαηλπιθεηνλνπξία είλαη microεξηθέο από ηηο

ζπρλά εmicroθαληδόmicroελεο γελεηηθέο αζζέλεηεο ηνπ αλζξώπνπ πνπ νθείινληαη ζε microεηαιιάμεηο

1 Σε ηη microαο βνεζά ε δηάγλσζε ησλ γελεηηθώλ αζζελεηώλ Μονάδερ 6

2 Πνηεο ηερληθέο microάο δίλνπλ ηε δπλαηόηεηα δηάγλσζεο ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηmicroίαο ζε

ελήιηθα άηνmicroα πνπ πάζρνπλ από απηή Μονάδερ 6

3 Γηαηί ηα άηνmicroα πνπ πάζρνπλ από β-ζαιαζζαηmicroία παξνπζηάδνπλ microεγάιε εηεξνγέλεηα

ζπmicroπησmicroάησλ Μονάδερ 8

4 Γηαηί ηα άηνmicroα πνπ πάζρνπλ από θαηλπιθεηνλνπξία εmicroθαλίδνπλ δηαλνεηηθή θαζπζηέξεζε Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Σηα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα microειεηάηαη ν ηξόπνο θιεξνλόmicroεζεο ηεο ίδηαο αζζέλεηαο ζε δύν

δηαθνξεηηθέο νηθνγέλεηεο Α θαη Β Σηελ νηθνγέλεηα Α ηα άηνmicroα Ι2 II2 θαη ΙΙΙ2 (microαπξηζmicroέλα) είλαη

αζζελή ελώ ζηελ νηθνγέλεηα Β ηα άηνmicroα ΙΙ2 θαη II3 (microαπξηζmicroέλα) είλαη αζζελή

1 Με βάζε ηα παξαπάλσ γελεαινγηθά δέληξα λα βξείηε ηνλ ηύπν θιεξνλνmicroηθόηεηαο ηεο

αζζέλεηαο απηήο (Να microε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε microεηάιιαμεο) Μονάδερ 7

2 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόmicroσλ πνπ απεηθνλίδνληαη ζηα γελεαινγηθά

δέληξα ησλ νηθνγελεηώλ Α θαη Β Μονάδερ 8

3 Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα γελλεζεί αγόξη microε ηελ αζζέλεηα απηή από ην γάmicroν ηνπ

αηόmicroνπ ΗΗΗ2 ηεο νηθνγέλεηαο Α microε ην άηνmicroν ΗΗΗ1 ηεο νηθνγέλεηαο Β Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-19-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2004 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 2

ΘΔΜΑ 3ο

Α Τη είλαη ηα δηαγνληδηαθά ή γελεηηθά ηξνπνπνηεmicroέλα θπηά Μονάδερ 5

Β Να πεξηγξάςεηε ηε microέζνδν δεmicroηνπξγίαο ησλ δηαγνληδηαθώλ θπηώλ Μονάδερ 15

Γ Να αλαθέξεηε δύν δπλαηόηεηεο πνπ microπνξνύλ λα πξνζθέξνπλ ζηνπο αγξόηεο ηα γελεηηθά

ηξνπνπνηεmicroέλα θπηά Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Ζ παξαθάησ θαmicroπύιε απνδίδεη ηελ αλάπηπμε microηθξννξγαληζmicroώλ ηνπ είδνπο Escherichia coli ζε

θάπνηα θιεηζηή θαιιηέξγεηα

Α Πώο νλνmicroάδεηαη ε θάζε από ηε ρξνληθή ζηηγmicroή t0 έσο θαη t1 θαη ηη ζπmicroβαίλεη microε ηνλ πιεζπζmicroό

ησλ microηθξννξγαληζmicroώλ Μονάδερ 5

Β Πνύ νθείιεηαη ε αύμεζε ηνπ αξηζmicroνύ ησλ microηθξννξγαληζmicroώλ πνπ παξαηεξείηαη ζην δηάζηεmicroα

από t1 έσο t2 θαη πώο νλνmicroάδεηαη ε θάζε απηή Μονάδερ 5

Γ Τε ρξνληθή ζηηγmicroή t3 θαη ελώ ε ζηαζεξή θάζε είλαη ζρεδόλ ζην microέζνλ ηεο από βιάβε ζην

βηναληηδξαζηήξα ε ζεξmicroνθξαζία αλεβαίλεη απόηνmicroα ζηνπο 80 0C Ζ βιάβε απνθαζίζηαηαη

ηαρύηαηα Να εξmicroελεύζεηε ηηο microεηαβνιέο ηνπ πιεζπζmicroνύ ησλ microηθξννξγαληζmicroώλ από ηε ζηηγmicroή

t3 θαη microεηά όπσο απηέο πεξηγξάθνληαη από ηελ θαmicroπύιε αλάπηπμεο Μονάδερ 15

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-20-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2004 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Σε microηα ζέζε έλαξμεο αληηγξαθήο ηνπ DNA ε ζύλζεζε ζηε microηα αιπζίδα είλαη ζπλερήο όπσο

θαίλεηαη ζην παξαθάησ ζρήmicroα

α Να microεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήmicroα λα ζρεδηάζεηε ζrsquo απηό όιεο ηηο

λενζπληηζέmicroελεο αιπζίδεο ηνπ DNA θαη λα ζεmicroεηώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζmicroό ηνπο

γξάθνληαο ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα Μονάδερ 5

β Ζ ζύλζεζε ησλ λέσλ αιπζίδσλ ηνπ DNA γίλεηαη είηε microε ζπλερή είηε microε αζπλερή ηξόπν Γηαηί

ζπmicroβαίλεη απηό Μονάδερ 10

Β α Πνηα άηνmicroα νλνmicroάδνληαη αλεππινεηδή

Μονάδερ 5

β Τη είλαη ην ζύλδξνmicroν Klinefelter Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο θπζηνινγηθόο άλδξαο νmicroάδαο αίmicroαηνο Ο παληξεύεηαη θπζηνινγηθή γπλαίθα νmicroάδαο αίmicroαηνο

Α ηεο νπνίαο ν παηέξαο ήηαλ αηmicroνξξνθηιηθόο νmicroάδαο αίmicroαηνο Ο

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παξαπάλσ αηόmicroσλ Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 6

β Πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα ην παξαπάλσ δεπγάξη λα απνθηήζεη γην αηmicroνξξνθηιηθό νmicroάδαο

αίmicroαηνο Ο Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 12

γ Έζησ όηη ην παξαπάλσ δεπγάξη απνθηά έλα γην αηmicroνξξνθηιηθό Τη πηζαλόηεηα έρεη απηό ην

άηνmicroν λα απνθηήζεη θπζηνινγηθό παηδί Μονάδερ 7

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-21-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν αλαπαξηζηά ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία ζε κηα νηθνγέλεηα

1 Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέληξνπ λα βξείηε αλ ε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία

α θιεξνλνκείηαη σο επηθξαηήο ή ππνιεηπόκελνο ραξαθηήξαο

β νθείιεηαη ζε απηνζσκηθό ή θπινζύλδεην γνλίδην (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηηο απαληήζεηο ζαο θαη λα πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ

κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο (Μνλάδεο 12) Μονάδερ 14

2 Πνύ νθείιεηαη ε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία Μονάδερ 5

3 Τη πξνβιήκαηα πξνθαινύλ ηα δξεπαλνθύηηαξα ζηνπο αζζελείο κε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ πεξηέρεη αζπλερέο γνλίδην

ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ παξαθάησ πεπηηδίνπ πνπ δελ έρεη ππνζηεί θακηά

ηξνπνπνίεζε`

H2N - Μεθειονίνη - θαινυλαλανίνη - βαλίνη - COOH

Να γξάςεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ γνληδίνπ ην πξόδξνκν m-RNA θαη ην

ώξηκν m-RNA (Μνλάδεο 4) θαη λα νξίζεηε ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα ησλ παξαπάλσ λνπθιενηηδηθώλ

αιπζίδσλ αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 8)

Να αλαθέξεηε ηηο δηαδηθαζίεο θαηά ηελ πνξεία από ην γνλίδην ζην πεπηίδην θαη ηηο πεξηνρέο ηνπ

θπηηάξνπ ζηηο νπνίεο πξαγκαηνπνηνύληαη (Μνλάδεο 6)

Πώο κπνξνύκε λα δεκηνπξγήζνπκε έλα αλαζπλδπαζκέλν πιαζκίδην πνπ λα πεξηέρεη ην

ζπγθεθξηκέλν γνλίδην ρξεζηκνπνηώληαο ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI (Μνλάδεο 7)

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Μεζεηνλίλε rarr ΑUG

Φαηλπιαιαλίλε rarr UUU

Βαιίλε rarr GUU Μονάδερ 25

εζώλην

εζώλην

G A A T T C A T G T T T C C C C A G G T T T A A G A A T T C

C T Τ A A G T A C A A A G G G G T C C A A A T T C T T A A G

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-22-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ Βηνηερλνινγία κε ηελ παξαγσγή κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ θαη ηε γνληδηαθή ζεξαπεία έρεη

ζπκβάιεη απνηειεζκαηηθά ζηελ πινπνίεζε ησλ βαζηθώλ ζηόρσλ ηεο Ηαηξηθήο κεηαμύ ησλ νπνίσλ

είλαη θαη ε απνηειεζκαηηθή ζεξαπεία αζζελεηώλ

1 Γηαηί ηα κνλνθισληθά αληηζώκαηα κπνξνύλ λα ρξεζηκνπνηεζνύλ ζηε ζεξαπεία ηνπ θαξθίλνπ

(Μνλάδεο 6) θαη πνηα είλαη ηα πιενλεθηήκαηα πνπ παξνπζηάδεη ε ρξήζε ηνπο έλαληη άιισλ

κεζόδσλ ζεξαπείαο ηνπ (Μνλάδεο 2) Μονάδερ 8

2 Πνηα δηαδηθαζία αθνινπζείηαη ζηε γνληδηαθή ζεξαπεία ηεο αλεπάξθεηαο ηνπ αλνζνπνηεηηθνύ

ζπζηήκαηνο ε νπνία νθείιεηαη ζηελ έιιεηςε ηνπ ελδύκνπ απακηλάζε ηεο αδελνζίλεο (Μνλάδεο

8) θαη ηη πηζαλά πξνβιήκαηα αληηκεησπίδνπλ ηα άηνκα πνπ πάζρνπλ από ηε ζπγθεθξηκέλε

αζζέλεηα (Μνλάδεο 3) Μονάδερ 11

3 Γηαηί ε ρξήζε ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο ζα είλαη πεξηνξηζκέλε ζην άκεζν κέιινλ Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλνληαη ηξία θσδηθόληα ελόο ηκήκαηνο γνληδίνπ από έλα κόξην DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ

θσδηθνπνηνύλ ηε ζύλζεζε ελόο πεπηηδηθνύ ηκήκαηνο κηαο πξσηεΐλεο θαη ε δηεύζπλζε ηεο

κεηαγξαθήο

Αιπζίδα 1 ACA AAG ATA ειεύζεξν πδξνμύιην

Αιπζίδα 2 TGT TTC Τ Α Τ

Να νξίζεηε ηα άθξα 3΄ θαη 5΄ ησλ παξαπάλσ αιπζίδσλ DNA θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο (Μνλάδεο 5)

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ηνπ ηκήκαηνο ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε

κεηαγξαθή ζεκεηώλνληαο ηα άθξα 3΄ θαη 5΄ θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 7)

Πνην έλδπκν θαηαιύεη ην κεραληζκό ηεο κεηαγξαθήο θαη πνηα είλαη ε δξάζε ηνπ κεηά ηελ

πξόζδεζή ηνπ ζηνλ ππνθηλεηή (Μνλάδεο 7)

Τη επηπηώζεηο κπνξεί λα έρεη ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα ηεο πξσηεΐλεο ε νπνία δελ ηξνπνπνηείηαη ε

πξνζζήθε ηξηώλ δηαδνρηθώλ βάζεσλ πνπ δελ θσδηθνπνηνύλ θσδηθόλην ιήμεο ή κηαο βάζεο κεηαμύ

ησλ παξαπάλσ θσδηθνλίσλ (Μνλάδεο 6) Μονάδερ 25

Γηεύζπλζε κεηαγξαθήο

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-23-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Ο νξγαληζκόο καο είλαη ηθαλόο λα παξάγεη αληηζώκαηα ελαληίνλ θάζε μέλνπ αληηγόλνπ

1 Πώο ν αληηγνληθόο θαζνξηζηήο ζρεηίδεηαη κε ηελ παξαγσγή κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ από

ηνλ νξγαληζκό Μονάδερ 10

2 Πώο παξάγνληαη ζην εξγαζηήξην κεγάιεο πνζόηεηεο κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ γηα έλα

επηιεγκέλν αληηγόλν Μονάδερ 15

ΘΔΜΑ 4ο Ζ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ελόο βαθηεξηαθνύ mRNA είλαη

A U G A A A U U U C C C G G G G A U U G A U A A

1 Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ηελ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ηνπ δίθισλνπ κνξίνπ DNA από ην

νπνίν πξνήιζε Μονάδερ 8

2 Πόζα ακηλνμέα ζπγθξνηνύλ ηελ νιηγνπεπηηδηθή αιπζίδα πνπ ζα πξνθύςεη από ηελ κεηάθξαζε

ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ mRNA Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 6

3 Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην κόξην ηνπ mRNA επηζεκαίλνληαο ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο

αιπζίδαο ηνπ Μονάδερ 2

4 Σην κόξην ηνπ mRNA πνπ ζαο δόζεθε ππάξρεη κία ηξηπιέηα ε νπνία ζύκθσλα κε ην γελεηηθό

θώδηθα απαληάηαη ζε θάζε κόξην mRNA Πνηα είλαη απηή πώο νλνκάδεηαη θαη πνην ακηλνμύ

θσδηθνπνηεί Μονάδερ 9

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-24-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Σηα ζσκαηηθά θύηηαξα ηνπ αλζξώπνπ ππάξρνπλ ζαξάληα έμη (46) ρξσκνζώκαηα

1 Πόζα ρξσκνζώκαηα θιεξνλνκεί έλα παηδί από ηνλ παηέξα ηνπ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 3

2 Πόζα απηνζσκηθά ρξσκνζώκαηα ππάξρνπλ ζηα ζσκαηηθά θύηηαξα κηαο γπλαίθαο Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 3

Β Τν ζύλδξνκν Down είλαη ε πην θνηλή ρξσκνζσκηθή αλσκαιία

1 Πνηα είλαη ηα θαηλνηππηθά ραξαθηεξηζηηθά ησλ αηόκσλ πνπ πάζρνπλ από ζύλδξνκν Down Μονάδερ 6

2 Σηνλ θαξπόηππν ησλ αηόκσλ κε ην ζπγθεθξηκέλν ζύλδξνκν εκθαλίδεηαη έλα επηπιένλ

ρξσκόζσκα Να πεξηγξάςεηε ην κεραληζκό πνπ πξνθαιεί απηή ηε ρξσκνζσκηθή αλσκαιία Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν αλαπαξηζηά ηνλ ηξόπν

Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα βξείηε αλ ε β-ζαιαζζαηκία θιεξνλνκείηαη σο

επηθξαηήο ή ππνιεηπόκελνο ραξαθηήξαο θαη αλ νθείιεηαη ζε απηνζσκηθό ή θπινζύλδεην γνλίδην

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

Να γξάςεηε θαη λα εμεγήζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόκσλ ηνπ παξαπάλσ γελεαινγηθνύ

δέλδξνπ Μονάδερ 12

Αλ ην δεπγάξη (ΙΙ2 ΙΙ3) ζειήζεη λα απνθηήζεη θαη ηέηαξην παηδί πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα ην παηδί

απηό λα πάζρεη από β-ζαιαζζαηκία Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-25-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα ηεο θσδηθήο αιπζίδαο ελόο γνληδίνπ πνπ θσδηθνπνηεί ηκήκα κηαο

πξσηεΐλεο 5΄CTG AAG CGA GAA CCC3΄

1 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο ηύπνπο ησλ κεηαιιάμεσλ πνπ ζπλέβεζαλ ζηελ αξρηθή αιιεινπρία θαη

ηηο επηπηώζεηο ηνπο ζην γνληδηαθό πξντόλ ζε θάζε κηα από ηηο παξαθάησ πεξηπηώζεηο

α 5΄CTG AAG CGA TAA CCC3΄

β 5΄CTG CCG AAG CGA GAA CCC3΄ Μονάδερ 16

2 Σε πνηεο πεξηπηώζεηο νη γνληδηαθέο κεηαιιάμεηο δελ είλαη επηβιαβείο γηα ηνλ αλζξώπηλν

νξγαληζκό Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο Μηα θπζηνινγηθή γπλαίθα παληξεύεηαη έλαλ άλδξα θαη απνθηνύλ δύν παηδηά ην Γηάλλε θαη ηελ

Διέλε Ο Γηάλλεο παξνπζηάδεη νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηκία θαη β-ζαιαζζαηκία ελώ ε Διέλε

δελ παξνπζηάδεη θακία από ηηο δύν αζζέλεηεο

Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ (Μνλάδεο 6) θαη λα

δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 6) Eαλ νη ζπγθεθξηκέλνη γνλείο απνθηήζνπλ θαη

ηξίην παηδί λα πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα πάζρεη κόλν από ππεξρνιεζηεξνιαηκία ρσξίο

λα ιεθζεί ππόςε ε β-ζαιαζζαηκία (Μνλάδεο 6)

Πξόζθαηα αλαθνηλώζεθε κειέηε γηα ηελ εθαξκνγή ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο ζε αζζελείο πνπ

πάζρνπλ από β-ζαιαζζαηκία Λακβάλνληαο ππόςε όηη ηα γνλίδηα ησλ αηκνζθαηξηλώλ

εθθξάδνληαη ζηα πξόδξνκα εξπζξνθύηηαξα πνηνο ηύπνο γνληδηαθήο ζεξαπείαο ζα

κπνξνύζε λα εθαξκνζηεί γηα ηελ αληηκεηώπηζε ηεο β-ζαιαζζαηκίαο θαη γηαηί (Μνλάδεο 7) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-26-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Έλαο γεσξγόο θαιιηεξγεί ζην θηήκα ηνπ έλα θπηό πνπ έρεη θίηξηλα ή θόθθηλα άλζε θαη θαξπνύο κε

ζηξνγγπιό ή σνεηδέο ζρήκα Από ηε δηαζηαύξσζε θπηώλ κε θίηξηλα άλζε θαη ζηξνγγπινύο

θαξπνύο κε θπηά πνπ έρνπλ θόθθηλα άλζε θαη σνεηδείο θαξπνύο πήξε κόλν θπηά κε πνξηνθαιί

άλζε θαη σνεηδείο θαξπνύο Τα ζηειέρε πνπ δηαζηαπξώζεθαλ ήηαλ ακηγή θαη ηα γνλίδηα πνπ

ειέγρνπλ ηηο δύν ηδηόηεηεο βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά δεύγε νκνιόγσλ ρξσκνζσκάησλ

1 Να θάλεηε ηε δηαζηαύξσζε θαη λα αηηηνινγήζεηε ηα απνηειέζκαηα Μονάδερ 8

2 Αλ δηαζηαπξσζνύλ κεηαμύ ηνπο ηα θπηά πνπ πξνέθπςαλ από ηελ πξώηε δηαζηαύξσζε λα

ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα πξνθύςνπλ θπηά κε πνξηνθαιί άλζε θαη ζηξνγγπινύο θαξπνύο Μονάδερ 12

3 Τη νλνκάδεηαη θαηλόηππνο θαη ηη γνλόηππνο ελόο νξγαληζκνύ Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην πεπηίδην

H2N ndash Μεθειονίνη ndash Αλανίνη ndash Τυροζίνη ndash Προλίνη ndash Σερίνη ndash COOH

πνπ θσδηθνπνηείηαη από ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ

5΄ C A A A T G G C C T A T A A C T G G A C A C C C A G C T G A C G A 3΄

3΄ G T T T A C C G G A T A T T G A C C T G T G G G T C G A C T G C T 5΄

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA πνπ

πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9)

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ εζσλίνπ πνπ βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα ηνπ κνξίνπ DNA

(κνλάδεο 8)

Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία σξίκαλζεο ηνπ πξόδξνκνπ mRNA (κνλάδεο 8)

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Αιαλίλε rarr GCC

Μεζεηνλίλε rarr AUG

Πξνιίλε rarr CCC

Σεξίλε rarr AGC

Τπξνζίλε rarr UAU Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-27-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο κπνξεί λα γίλεη θαη από ηα

δηαγνληδηαθά δώα

1 Πνηα είλαη ηα βήκαηα ηεο δηαδηθαζίαο πνπ πξνεγνύληαη ηεο γέλλεζεο ελόο δηαγνληδηαθνύ δώνπ Μονάδερ 6

2 Δθηόο από ηα δηαγνληδηαθά δώα από πνηνπο άιινπο νξγαληζκνύο είλαη δπλαηή ε παξαγσγή

αλζξώπηλεο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο θαη ζε πνην ραξαθηεξηζηηθό ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα

ζηεξίδεηαη ε δπλαηόηεηα απηή Μονάδερ 10

3 Γηαηί ε θισλνπνίεζε είλαη ρξήζηκε γηα ηνλ πνιιαπιαζηαζκό ησλ δηαγνληδηαθώλ δώσλ Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο Σε απνζηεηξσκέλν ζάιακν θαιιηεξγεηώλ όπνπ ε ζεξκνθ-

ξαζία έρεη ξπζκηζηεί ζηνπο 35 νC έρνπλ ηνπνζεηεζεί δύν

θηάιεο κε θαιιηέξγεηεο κηθξννξγαληζκώλ Σηε κία θηάιε

θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α θαη ζηελ άιιε ν

κηθξννξγαληζκόο Β Από ηηο θηάιεο απηέο έρεη απνκα-

θξπλζεί ν αέξαο

Ο κηθξννξγαληζκόο Α έρεη άξηζηε ζεξκνθξαζία αλάπ-

ηπμεο ηνπο 35 νC ελώ ν κηθξννξγα-ληζκόο Β ηνπο 45

νC

Τε ρξνληθή ζηηγκή t1 γηα θάπνην ιόγν απνκαθξύλνληαη ηα πώκαηα από ηηο θηάιεο ησλ θαιιηεξ-

γεηώλ θαη νη κηθξννξγαληζκνί έξρνληαη ζε επαθή κε ηνλ αηκνζθαηξηθό αέξα

1 Με βάζε ην παξαπάλσ δηάγξακκα πνηα είλαη ε αιιαγή πνπ παξαηεξείηαη ζηνπο πιεζπζκνύο

ησλ κηθξννξγαληζκώλ Α θαη Β Μονάδερ 5

2 Να εμεγήζεηε γηαηί ζπκβαίλεη ε αιιαγή απηή ζηνλ θαζέλα από ηνπο δύν πιεζπζκνύο Μονάδερ 10

3 Σηε ρξνληθή ζηηγκή t2 ε ζεξκνθξαζία ηνπ ζαιάκνπ θαιιηέξγεηαο αιιάδεη ζηνπο 45 νC

α Πνηα ζα είλαη ε επίδξαζε ηεο αιιαγήο απηήο ζηνλ πιεζπζκό ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Α Μονάδερ 5

β Πνηα ζα είλαη ε επίδξαζε ηεο αιιαγήο απηήο ζηνλ πιεζπζκό ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Β Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-28-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Φπηό Α δηαζηαπξώλεηαη κε θπηό Β ηνπ ηδίνπ είδνπο πνπ έρεη θόθθηλα άλζε Από ηε

δηαζηαύξσζε απηή παίξλνπκε θπηά κε ιεπθά θαη θόθθηλα άλζε Τν θόθθηλν ρξώκα θαζνξίδεηαη

από ππνιεηπόκελν γνλίδην

1 Να γξάςεηε ηε δηαζηαύξσζε κεηαμύ ησλ θπηώλ Α θαη Β θαη λα δηθαηνινγήζεηε ην γνλόηππν

ηνπ θπηνύ Α Μονάδερ 9

2 Τη νλνκάδεηαη δηαζηαύξσζε ειέγρνπ θαη γηα πνην ζθνπό ηε ρξεζηκνπνηνύκε Μονάδερ 6

Β Ζ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ηνπ mRNA θαζνξίδεη ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ζηηο πξσηεΐλεο

κε βάζε έλα θώδηθα αληηζηνίρηζεο λνπθιενηηδίσλ mRNA κε ακηλνμέα πξσηετλώλ ν νπνίνο

νλνκάδεηαη γελεηηθόο θώδηθαο

1 Τη ζεκαίλεη ε έθθξαζε laquoν γελεηηθόο θώδηθαο είλαη ζπλερήο θαη ζρεδόλ θαζνιηθόοraquo Μονάδερ 5

2 Γηαηί ν γελεηηθόο θώδηθαο ραξαθηεξίδεηαη σο εθθπιηζκέλνο Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ελόο πξνθαξπσηηθνύ νξγαληζκνύ

5 C C A G A A T T C A A T T C A G G A C G A A A A G A A T T C A A C 3

3 G G T C T T A A G T T A A G T C C T G C T T T T C T T A A G T T G 5

To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Να γξάςεηε ην

ηκήκα DNA πνπ πξνθύπηεη κεηά από ηε δξάζε ηεο EcoRI θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 8

Τν ηκήκα ηνπ DNA πνπ πξνέθπςε κεηά ηε δξάζε ηεο EcoRI κεηαγξάθεηαη

Πνηα αιπζίδα από απηό ην DNA κεηαγξάθεηαη θαη γηαηί Μονάδερ 6

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από απηή ηε κεηαγξαθή θαη λα

ζεκεηώζεηε ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο Μονάδερ 6

Πνηνη νξγαληζκνί δηαζέηνπλ πεξηνξηζηηθέο ελδνλνπθιεάζεο θαη πνηνο είλαη ν θπζηνινγηθόο ηνπο

ξόινο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-29-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ Βηνηερλνινγία κε ηελ αλάπηπμε ηεο ηερλνινγίαο ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ DNA ηε ρξήζε ηεο

ηερληθήο PCR θαη ηελ παξαγσγή κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ ζπλεηζθέξεη ζε ηνκείο όπσο ε

γεσξγία ε θηελνηξνθία θαη ε Ηαηξηθή

1 Τη επηηξέπεη ε κέζνδνο ηεο αιπζηδσηήο αληίδξαζεο ηεο πνιπκεξάζεο (PCR) (κνλάδεο 4) Να

αλαθέξεηε ηξεηο πξαθηηθέο εθαξκνγέο ηεο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

2 Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία παξαγσγήο ζην εξγαζηήξην κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ γηα έλα

επηιεγκέλν αληηγόλν Μονάδερ 8

3 Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία παξαγσγήο δηαγνληδηαθώλ θπηώλ αλζεθηηθώλ ζηα έληνκα κε ηε

ρξήζε ηεο ηερλνινγίαο ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ DNA θαη ηνπ βαθηεξίνπ Bacillus thuringiensis Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο Τα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα αλαπαξηζηνύλ ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ζηα κέιε

ηεο ίδηαο νηθνγέλεηαο ε κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ην θόθθηλν ρξώκα (γελεαινγηθό

δέληξν Α) θαη ε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία (γελεαινγηθό δέληξν Β)

Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδεηαη ζην

γελεαινγηθό δέληξν Α θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδεηαη ζην

γελεαινγηθό δέληξν Β θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Τν δεπγάξη (Η1 Η2) πεξηκέλεη ηξίην παηδί Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα γελλεζεί παηδί κε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία θαη θπζηνινγηθή όξαζε (κνλάδεο 6)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Να αλαθέξεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ αθνινπζνύληαη θαηά ηνλ πξνγελλεηηθό έιεγρν γηα ηε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία όηαλ ε κεηέξα βξίζθεηαη ζηελ 11ε εβδνκάδα ηεο θύεζεο (κνλάδεο

4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-30-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ βαθηεξηαθνύ mRNA

5΄Α G A U G A A A G C C A C G G A G C C C U G A G C A A 3΄

Από ηε κεηάθξαζε απηνύ ηνπ mRNA πξνθύπηεη κία πεπηηδηθή αιπζίδα

1 Πνηνο είλαη ν αξηζκόο ησλ ακηλνμέσλ πνπ απνηεινύλ απηή ηελ πεπηηδηθή αιπζίδα(κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

2 Να πεξηγξάςεηε ην ζηάδην έλαξμεο ηεο πξσηετλν-ζύλζεζεο Μονάδερ 8

3 Να πεξηγξάςεηε ην δεζκό κε ηνλ νπνίν ελώλνληαη κεηαμύ ηνπο δύν δηαδνρηθά λνπθιενηίδηα ζε

έλα κόξην mRNA Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην γελεαινγηθό δέληξν κηαο νηθνγέλεηαο ζηελ νπνία εκθαλίδεηαη ε αζζέλεηα ηεο

αηκνξξνθηιίαο Α Τν άηνκν III 1 πάζρεη από αηκνξξνθηιία Α Όια ηα κέιε ηεο νηθνγέλεηαο έρνπλ

θπζηνινγηθό αξηζκό θαη κέγεζνο ρξσκνζσκάησλ

Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέληξν (κνλάδεο 3) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6)

Πνην πξόβιεκα αληηκεησπίδνπλ ηα άηνκα κε αηκνξξνθηιία Α (κνλάδεο 4)

Τν δεπγάξη II 2 II 3 απνθηά δεύηεξν παηδί κε αηκνξξνθηιία Α θαη ζύλδξνκν Klinefelter Να

πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία κέζσ ηεο νπνίαο πξνέθπςε ν γνλόηππνο ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ παηδηνύ

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε γνληδηαθήο κεηάιιαμεο (κνλάδεο 6)

Πόζα ζπλνιηθά κόξηα DNA πεξηέρνληαη ζηα ρξσκνζώκαηα πνπ απεηθνλίδνληαη ζηνλ θαξπόηππν

ηνπ παηδηνύ κε ζύλδξνκν Klinefelter (κνλάδεο 2)

Να εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-31-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα ηε δεκηνπξγία ελόο θισλνπνηεκέλνπ πξνβάηνπ - όπσο ήηαλ ε Dolly - ρξεζηκνπνηνύληαη ηξία

πξόβαηα Α Β ΓΑπό ην πξόβαην Α απνκνλώλεηαη ν ππξήλαο από θύηηαξν ησλ καζηηθώλ αδέλσλ

Από έλα σάξην ηνπ πξνβάηνπ Β αθαηξείηαη ν ππξήλαο θαη ζηε ζέζε ηνπ εηζάγεηαη ν ππξήλαο ηνπ

θπηηάξνπ από ην πξόβαην Α Πξνθύπηεη έηζη έλα λέν θύηηαξν

Τν θύηηαξν απηό πθίζηαηαη ιίγεο δηαηξέζεηο θαη ην έκβξπν πνπ πξνθύπηεη εκθπηεύεηαη ζηε κήηξα

ηνπ πξνβάηνπ Γ Μεηά από ιίγνπο κήλεο γελληέηαη ην λέν πξόβαην (πξόβαην ∆)

1 Πνην από ηα πξόβαηα Α Β Γ έρεη ηαπηόζεκν ππξεληθό DNA κε ην πξόβαην ∆ θαη γηαηί Μονάδερ 8

2 Πνην από ηα πξόβαηα Α Β Γ έρεη ηαπηόζεκν κηηνρνλδξηαθό DNA κε ην πξόβαην ∆ θαη γηαηί Μονάδερ 8

3 Με πνην ηξόπν ε θισλνπνίεζε κπνξεί λα ζπλεηζθέξεη ζηελ πξνζηαζία από ηελ εμαθάληζε

δηαθόξσλ δσηθώλ νξγαληζκώλ ηνπ πιαλήηε καο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλνληαη πέληε ακηλνμέα θαη δίπια ηνπο ηξηπιέηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ

θσδηθνπνηνύλ ηα ακηλνμέα απηά

ηπξνζίλε (tyr) mdash UAU

θαηλπιαιαλίλε (phe) mdash UUU

πξνιίλε (pro) mdash CCC

κεζεηνλίλε (met) mdash AUG

γιπθίλε (gly) mdash GGG

Τα πέληε παξαπάλσ ακηλνμέα ζπγθξνηνύλ νιηγνπεπηίδην θάπνηνπ βαθηεξηαθνύ θπηηάξνπ

α Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο πνην είλαη ην πξώην (αξρηθό) θαη πνην ην ηέηαξην ακηλνμύ ηνπ

νιηγνπεπηηδίνπ

Μονάδερ 4

β Να γξάςεηε κία αιιεινπρία λνπθιενηηδίσλ ηνπ mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ

νιηγνπεπηίδην Μονάδερ 6

γ Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ λνπθιενηηδίσλ ηεο θσδηθήο αιπζίδαο ηνπ DNA

(κνλάδεο 6) θαη λα ζεκεηώζεηε ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 9

δ Πόζα άηνκα θσζθόξνπ ππάξρνπλ ζηε δηπιή έιηθα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί απηό ην

νιηγνπεπηίδην ∆ηθαηνινγείζηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-32-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Βηνηερλνινγία κε ηελ επξεία έλλνηα είλαη ε ρξήζε δσληαλώλ νξγαληζκώλ πξνο όθεινο ηνπ

αλζξώπνπ θαη ζηεξίδεηαη θπξίσο ζε ηερληθέο θαιιηέξγεηαο θαη αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ

θαη ζε ηερληθέο αλαζπλδπαζκέλνπ DNA

1 Με πνην ηξόπν θαιιηεξγνύληαη νη κηθξννξγαληζκνί ζε κεγάιε θιίκαθα (βηνκεραληθή

θαιιηέξγεηα) Μονάδερ 10

2 Τη ελλννύκε κε ηνλ όξν δύκσζε θαη πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο Μονάδερ 5

3 Ζ αλζξώπηλε ηλζνπιίλε είλαη κία από ηηο θαξκαθεπηηθέο πξσηεΐλεο πνπ παξάγνληαη από

βαθηήξηα Μία από ηηο κεζόδνπο πνπ ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή ηεο είλαη ε παξαγσγή

ηνπ πξόδξνκνπ κνξίνπ ηεο ζε κία βαθηεξηαθή θαιιηέξγεηα θαη ε κεηαηξνπή ηνπ ζε ηλζνπιίλε κε

ελδπκηθή θαηεξγαζία Να γξάςεηε ζπλνπηηθά ηα ζηάδηα απηήο ηεο κεζόδνπ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ βαθηεξηαθνύ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην κε έμη

ακηλνμέα

Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο είλαη ε θσδηθή θαη πνηα ε κε θσδηθή (κνλάδεο 4) Να αηηηνινγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ

ηκήκαηνο DNA Μονάδερ 3

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ηνπ πεπηηδίνπ πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηάθξαζε

ηνπ παξαπάλσ mRNA Μονάδερ 3

Να γξάςεηε ηα αληηθσδηθόληα ησλ tRNA κε ηε ζεηξά πνπ ζα πάξνπλ κέξνο ζηε κεηάθξαζε ηνπ

παξαπάλσ mRNA Μονάδερ 6

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο θσδηθνλίσλ θαη ακηλνμέσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

AUG rarr Μεζεηνλίλε

ACC rarr Θξενλίλε

AAA rarr Λπζίλε

CCU rarr Πξνιίλε

CAC rarr Ηζηηδίλε

GCC rarr Αιαλίλε

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-33-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ο όξνο γνληδηαθή έθθξαζε αλαθέξεηαη ζπλήζσο ζε όιε ηε δηαδηθαζία κε ηελ νπνία έλα γνλίδην

ελεξγνπνηείηαη γηα λα παξαγάγεη κία πξσηεΐλε

1 Πνύ απνζθνπεί θπξίσο ε ξύζκηζε απηή ζηελ πεξίπησζε ησλ βαθηεξίσλ Μονάδερ 5

2 Τα θύηηαξα ελόο επθαξπσηηθνύ πνιύπινθνπ νξγαληζκνύ όπσο ηα λεπξηθά θαη ηα κπτθά αλ θαη

έρνπλ ην ίδην γελεηηθό πιηθό δηαθέξνπλ ζηε κνξθή θαη ηε ιεηηνπξγία Πώο νλνκάδεηαη απηή ε

δηαδηθαζία εμεηδίθεπζεο θαη ηη θάλεη ηα θύηηαξα λα δηαθέξνπλ ηόζν πνιύ Μονάδερ 8

3 Ο κεραληζκόο ηεο κεηαγξαθήο είλαη ν ίδηνο ζηνπο πξνθαξπσηηθνύο θαη επθαξπσηηθνύο

νξγαληζκνύο Πνηα είλαη ηα ξπζκηζηηθά ζηνηρεία ηεο κεηαγξαθήο ηνπ DNA πνην ην έλδπκν πνπ

θαηαιύεη ηε κεηαγξαθή θαη πώο ιεηηνπξγεί απηό θαηά ηε γνληδηαθή ξύζκηζε ζην επίπεδν ηεο

κεηαγξαθήο ησλ επθαξπσηηθώλ νξγαληζκώλ Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο Σε κηα ζέζε ηκήκαηνο κνξίνπ DNA κε θιώλνπο Α θαη Β έρεη μεθηλήζεη ε αληηγξαθή όπσο

θαίλεηαη ζην παξαθάησ ζρήκα

Ζ DNA-δεζκάζε εθηόο ηνπ όηη ζπλδέεη όια ηα θνκκάηηα πνπ πξνθύπηνπλ από ηηο δηάθνξεο ζέζεηο

έλαξμεο αληηγξαθήο δξα θαηά ηελ αληηγξαθή ηνπ θιώλνπ Β

Σε θάζε θιώλν λα ζπκπιεξώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηεο αληηγξαθήο θαη λα ραξαθηεξίζεηε

ηνλ ηξόπν ζύλζεζεο ησλ λέσλ αιπζίδσλ DNA (κνλάδεο 4) Πνηά έλδπκα ηνπνζεηνύλ ηα

ζπκπιεξσκαηηθά λνπθιενηίδηα θαη πνηνπο άιινπο ξόινπο έρνπλ (κνλάδεο 7)

Σηελ θσδηθή αιπζίδα Α ην γνλίδην πνπ είλαη ππεύζπλν γηα ηελ παξαγσγή ελόο πεπηηδίνπ έρεη ηελ

εμήο αιιεινπρία βάζεσλ

5΄ ATG CCA TGC AAA CCG AAA TGA hellip3΄

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη (κνλάδεο 2)

Κάπνηα αιιαγή πνπ ζπλέβε ζηελ παξαπάλσ θσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA έρεη σο

απνηέιεζκα ην 4ν θσδηθόλην ζην κεηαγξαθόκελν mRNA λα έρεη ηηο βάζεηο UAA

θαη ν αξηζκόο ησλ θσδηθνλίσλ λα παξακέλεη ζηαζεξόο

Αθνύ γξάςεηε ην λέν mRNA πνπ πξνθύπηεη λα εμεγήζεηε πνηα είλαη ε ζπγθεθξηκέλε αιιαγή

πνπ ζπλέβε θαη ηη ζπλέπεηεο κπνξεί λα έρεη γηα ην πεπηίδην (κνλάδεο 8)

Γηαηί ε πξσηετλνζύλζεζε ζηνπο επθαξπσηηθνύο νξγαληζκνύο είλαη κηα laquoνηθνλνκηθή

δηαδηθαζίαraquo (κνλάδεο 4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-34-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Τα γνλίδηα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηηο αιπζίδεο ησλ αηκνζθαηξηλώλ ηνπ αλζξώπνπ εκθαλίδνπλ πνιιέο

κεηαιιάμεηο πνπ νδεγνύλ ζηε δεκηνπξγία αηκνζθαηξηλνπαζεηώλ Σην γνλίδην πνπ θσδηθνπνηεί ηελ

αιπζίδα β έρνπλ βξεζεί πεξηζζόηεξεο από 300 κεηαιιάμεηο ∆ίλεηαη κία κεηάιιαμε ζην θσδηθόλην

πνπ θσδηθνπνηεί ην 6ν ακηλνμύ ηεο βndash πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο αηκνζθαηξίλεο Α (ΖbA)

Σηεθσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA ην θσδηθόλην GAG έγηλε GTG

α Τη ζπλέπεηεο έρεη απηή ε κεηάιιαμε γηα ηελ αηκνζθαηξίλε Α (HbA) θαη γηα ηα

εξπζξνθύηηαξα (κνλάδεο 12)

β Γηαηί ζηα νκόδπγα άηνκα κε βndashζαιαζζαηκία εκθαλίδεηαη ζπρλά αύμεζε ηεο αηκνζθαηξίλεο F

(HbF) (κνλάδεο 7)

γ Σε πνηα άηνκα ε ζύλζεζε ηεο αηκνζθαηξίλεο Α2 (HbA2) απνηειεί δηαγλσζηηθό δείθηε

(κνλάδεο 6) Μονάδερ 25

ΘΔΜΑ 4ο Γπλαίθα κε νκάδα αίκαηνο Α παληξεύεηαη άλδξα κε νκάδα αίκαηνο Β θαη γελλνύλ δύν παηδηά εθ

ησλ νπνίσλ ην πξώην πνπ είλαη θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο Α θαη ην δεύηεξν νκάδα αίκαηνο Ο

Τν δεύηεξν παηδί πάζρεη από θιεξνλνκηθή κεηαβνιηθή λόζν Οη δύν γνλείο είλαη πγηείο θαη ε

κεηέξα κόλνλ είλαη θνξέαο ηνπ ππνιεηπόκελνπ γνληδίνπ πνπ ειέγρεη ηε λόζν απηή Γηα ηα γνλίδηα

πνπ ειέγρνπλ ηνπο παξαπάλσ ραξαθηήξεο ηζρύεη ν δεύηεξνο λόκνο ηνπ Μendel

Να βξείηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ ηνπο σο πξνο ηνπο δύν ραξαθηήξεο

θάλνληαο ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (κνλάδεο 15) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ην θύιν ηνπ

δεύηεξνπ παηδηνύ (κνλάδεο 10) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-35-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα ηελ παξαγσγή ηνπ πξνδξόκνπ κνξίνπ ηεο ηλζνπιίλεο δειαδή ηεο πξντλζνπιίλεο θαηάιιεια

κεηαζρεκαηηζκέλα θύηηαξα Escherichia coli θαιιηεξγήζεθαλ ζε βηναληηδξαζηήξα Ζ απεηθόληζε

ηεο κεηαβνιήο ηνπ πιεζπζκνύ ηνπ βαθηεξίνπ (Ν) ζε ζρέζε κε ηνλ ρξόλν (t) έδσζε ην παξαθάησ

δηάγξακκα

1 Με βάζε ην δηάγξακκα απηό λα ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο θαη λα πεξηγξάςεηε

ηηο θάζεηο ηεο Μονάδερ 10

2 Σε πνηα ζπλήζσο ρξνληθά δηαζηήκαηα ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ βαθηεξίσλ αλακέλεηαη λα παξαρζεί

ε πξντλζνπιίλε Αθνύ παξαιάβνπκε ηελ πξντλζνπιίλε από ηνλ βηναληηδξαζηήξα πώο ζα ηελ

κεηαηξέςνπκε ζε ηλζνπιίλε Μονάδερ 10

3 Πνηνο είλαη ν βηνινγηθόο ξόινο ηεο ηλζνπιίλεο θαη πνηα αζζέλεηα πξνθαιεί ε κείσζε ή ε έιιεηςή

ηεο Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ελόο γνληδίνπ βαθηεξηαθνύ

θπηηάξνπ

AUGndashCCUndashCAUndashCGUndashUCUndashACUndashUUUndashUAA 3΄

α Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ηε μη κωδική αιπζίδα από ηελ νπνία πξνήιζε ην παξαπάλσ

mRNA θαη λα νξίζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηεο Μονάδερ 5

β Αληηθαζηζηνύκε κία ηξηπιέηα ηνπ παξαπάλσ mRNA κε ηελ ηξηπιέηα 5΄UGA

3΄ θαη ην

πεπηίδην πνπ θσδηθνπνηείηαη δελ πθίζηαηαη ηελ παξακηθξή αιιαγή Πνηα είλαη ε ηξηπιέηα

απηή (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

γ Ζ ηξηπιέηα 5΄

UCU3΄

ηνπ παξαπάλσ mRNA θσδηθνπνηεί ην ακηλνμύ ζεξίλε Αλ

αληηθαηαζηήζνπκε απηή ηελ ηξηπιέηα κε ηελ ηξηπιέηα 5΄

UCC3΄

δελ πξνθύπηεη ε

παξακηθξή αιιαγή ζην πεπηίδην Πώο εξκελεύεηαη ην γεγνλόο απηό κε βάζε ηα

ραξαθηεξηζηηθά ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-36-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα πξώηε θνξά ε γνληδηαθή ζεξαπεία εθαξκόζηεθε ζε έλα θνξίηζη πνπ είρε έιιεηςε ηνπ ελδύκνπ

απακηλάζε ηεο αδελνζίλεο (ADA)

1 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ ελδύκνπ απηνύ (κνλάδεο 3) θαη πνηα ηα ζπκπηώκαηα πνπ εκθαλίδνπλ ηα

άηνκα κε έιιεηςε ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

2 Πώο νλνκάδεηαη ν ηύπνο ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο πνπ εθαξκόζηεθε (κνλάδεο 2) θαη γηαηί

(κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

3 Πνηα είλαη ε δηαδηθαζία πνπ αθνινπζείηαη ζηε γνληδηαθή ζεξαπεία ηεο παξαπάλσ αζζέλεηαο Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο κε θπζηνινγηθή όξαζε πνπ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία (PKU) θαη κηα γπλαίθα κε

θπζηνινγηθή όξαζε πνπ δελ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία απνθηνύλ έλα θνξίηζη θαη έλα αγόξη Τν

θνξίηζη έρεη θπζηνινγηθή όξαζε θαη δελ παξνπζηάδεη θαηλπιθεηνλνπξία ελώ ην αγόξη εκθαλίδεη

αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν θαη πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία

1 Πώο πξνθαιείηαη ε θαηλπιθεηνλνπξία (κνλάδεο 5) θαη πσο θιεξνλνκείηαη (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

2 Πώο θιεξνλνκείηαη ε κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν Μονάδερ 6

3 Να βξείηε θαη λα γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο ηνπ άλδξα ηεο γπλαίθαο θαη ησλ παηδηώλ ηνπο

(κνλάδεο 8) θάλνληαο ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 12

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-37-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Α Σηα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα κειεηάηαη ν ηξόπνο θιεξνλόκεζεο θνηλνύ κνλνγνληδηαθνύ

ραξαθηεξηζηηθνύ ζε δύν δηαθνξεηηθέο νηθνγέλεηεο 1 θαη 2

Σηελ 1ε νηθνγέλεηα θέξνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ηα άηνκα Η2 ΗΗ2 ΗΗ3 (καπξηζκέλα) ελώ ζηελ 2

ε

νηθνγέλεηα θέξνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ηα άηνκα ΗΗ2 ΗΗ3 (καπξηζκέλα)

Να πξνζδηνξίζεηε ηνλ ηξόπν θιεξνλόκεζεο ηνπ ραξαθηεξηζηηθνύ κε βάζε ηα παξαπάλσ

ζηνηρεία αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή ζαο κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (Να κε ιεθζεί

ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο θαη λα κελ εμεηαζηεί ε πεξίπησζε ηνπ θπινζύλδεηνπ

επηθξαηνύο γνληδίνπ) (κνλάδεο 8) Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόκσλ (κνλάδεο 5) Μονάδερ 13

Β Να ππνδείμεηε έλα πηζαλό κεραληζκό πνπ κπνξεί λα εμεγήζεη ηε γέλλεζε αηόκνπ κε ζύλδξνκν

Turner από γνλείο κε θπζηνινγηθό αξηζκό ρξσκνζσκάησλ (κνλάδεο 6) Να πεξηγξάςεηε ηε

δηαδηθαζία κε ηελ νπνία κπνξνύκε λα απεηθνλίζνπκε ηα ρξσκνζώκαηα ηνπ αηόκνπ κε ζύλδξνκν

Turner κεηά ηε γέλλεζή ηνπ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη δίθισλν κόξην DNA ην νπνίν πεξηέρεη ηκήκα αζπλερνύο γνληδίνπ πνπ κεηαγξά-

θεηαη ζε mRNA

α) Πνύ ζπλαληάκε αζπλερή γνλίδηα (κνλάδεο 2)

β) Να πξνζδηνξίζεηε ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

γ) Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ πξόδξνκνπ mRNA θαη ηνπ ώξηκνπ mRNA πνπ πξνθύπηνπλ από ηε

κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ DNA ρσξίο αηηηνιόγεζε (κνλάδεο 2)

δ) Πώο πξνθύπηεη ην ώξηκν mRNA (κνλάδεο 3)

ε) Μπνξεί ε πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε ΔcoRI λα θόςεη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3)

ζη) Πνηεο θαηεγνξίεο γνληδίσλ πνπ ππάξρνπλ ζην ρξσκνζσκηθό DNA ελόο θπηηαξηθνύ ηύπνπ δελ

θισλνπνηνύληαη ζε cDNA βηβιηνζήθε (κνλάδεο 8) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-38-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Άλδξαο πνπ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία θαη ζπλζέηεη θπζηνινγηθή πνζόηεηα κειαλίλεο

απνθηά απνγόλνπο κε γπλαίθα πνπ πάζρεη από αιθηζκό αιιά κπνξεί λα κεηαηξέπεη ηε

θαηλπιαιαλίλε ζε ηπξνζίλε

Να βξείηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο θαη θαηλόηππνπο ησλ παηδηώλ

Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηελ θαηλπιθεηνλνπξία θαη ηνλ αιθηζκό βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά

δεύγε νκόινγσλ ρξσκνζσκάησλ Μονάδερ 12

Β Να δηαθξίλεηε πεξηπηώζεηο θαηά ηηο νπνίεο είλαη αηκνξξνθηιηθό ην παηδί πνπ απνθηά

θπζηνινγηθόο άλδξαο κε θπζηνινγηθή γπλαίθα ηεο νπνίαο ν παηέξαο είλαη αηκνξξνθηιηθόο

Οη γνλείο θαη ην παηδί έρνπλ θπζηνινγηθό θαξπόηππν Μονάδερ 13

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ηα πέληε (5) πξώηα ακηλνμέα

κηαο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Ζ θαηεύζπλζε ζηελ νπνία θηλείηαη ε RNA πνιπκεξάζε θαηά ηε

κεηαγξαθή ππνδεηθλύεηαη από ην βέινο

α Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ DNA είλαη ε θσδηθή θαη πνηα είλαη ε κε θσδηθή

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 9

β Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ DNA Μονάδερ 3

γ Να γξάςεηε θαη λα αηηηνινγήζεηε ην αληηθσδηθόληνηνπ tRNA πνπ κεηαθέξεη ην 2ν ακηλνμύ ηεο

πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Μονάδερ 5

δ Τηείλαηηνζύκπινθνέλαξμεοηεοπξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 5) θαη πνηα είλαη ε κεηέπεηηα πνξεία

ηνπ tRNA πνπ ζπκκεηέρεη ζε απηό (κνλάδεο 3) Μονάδερ 8

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-39-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Πξόθεηηαη λα θαιιηεξγεζεί ζην εξγαζηήξην έλαοεηεξόηξνθνο κηθξννξγαληζκόο

1 Να αλαθέξεηε νλνκαζηηθά ηα ζξεπηηθά ζπζηαηηθά ηα νπνία πξέπεη λα πξνζηεζνύλ ζην κέζν

θαιιηέξγεηαο ώζηε ν κηθξννξγαληζκόο απηόο λα αλαπηπρζεί θπζηνινγηθά Μονάδερ 8

2 Πώο κπνξνύκε λα δηαπηζηώζνπκε αλ ν κηθξννξγαληζκόο απηόο είλαη ππνρξεσηηθά αλαεξόβηνο Μονάδερ 7

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνπο άιινπο παξάγνληεο πνπ επηδξνύλ ζηελ αλάπηπμε ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαηηνπαξαθάησηκήκα DNAζηννπνίνέρεη αξρίζεη ε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

1Σηηο ζέζεηο ΑΒΓ∆ΔΕ λα αληηζηνηρίζεηε ηηο ελδείμεηο 3΄ ή 5΄ ώζηε λα θαίλεηαη ν

πξνζαλαηνιηζκόο ησλ αξρηθώλ θαη ησλ λενζπληηζέκελσλ αιπζίδσλ Μονάδερ 6

2Τη είλαη ηα πξσηαξρηθά ηκήκαηα πσο δεκηνπξγνύληαη θαη πσο επηκεθύλνληαη Μονάδερ 9

3Δμεγήζηε γηαηί πξέπεη ζηελ παξαπάλσ δηαδηθαζία λα ελεξγνπνηεζεί ην έλδπκν DNA δεζκάζε

θαη πώο ζα δξάζεη απηό Μονάδερ 6

4Πνηα έλδπκα ζα επηδηνξζώζνπλ ηα πηζαλά ιάζε ηεο δηαδηθαζίαο ηεο αληηγξαθήο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-40-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ νιηγνπεπηίδην έμη ακηλνμέσλ ην νπνίν δελ έρεη ππνζηεί θακία ηξνπνπνίεζε

κεηά ηε ζύλζεζή ηνπ

Ζ2Ν ndash Μεθειονίνη ndash Γλυκίνη ndash Λυζίνη ndash Τρυπηοθάνη ndash Βαλίνη ndash Αλανίνη - COOH

Α Με ηε βνήζεηα ηνπ ηκήκαηνο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ παξαηίζεηαη γξάςηε ηελ αιιεινπρία

ησλ λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ ηκήκαηνο mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην

παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην ∆ηθαηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 13

Β Γξάςηε κε ηνλ θαηάιιειν πξνζαλαηνιηζκό ηελ αιιεινπρία λνπθιενηηδίσλ ζην δίθισλν

κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην Πνηα είλαη ε θσδηθή θαη πνηα ε κε

θσδηθή αιπζίδα Μονάδερ 6

Γ Δάλ ε ηξηπιέηα 5΄-UGG-3΄ ζην mRNA αληηθαηαζηαζεί από ηελ ηξηπιέηα 5΄-UGA-3΄ γξάςηε

ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ζην λέν νιηγνπεπηίδην πνπ ζα ζπληεζεί Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο Σην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ζηα κέιε

κηαο νηθνγέλεηαο ε αηκνξξνθηιία Α (Δίλαη καπξηζκέλα ηα ΗΗ 1 ΗΗ 4 θαη ΗΗΗ 1)

Α Πώο θιεξνλνκείηαη ε αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 5

Β Να γξάςεηε θαη λα δηθαηνινγήζεηε κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο ηνπο γνλνηύπνπο όισλ ησλ

κειώλ πνπ απεηθνλίδνληαη ζην γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 13

Γ Δάλ νη γνλείο ΗΗ 3 θαη ΗΗ 4 απνθηήζνπλ επόκελν παηδί πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα λα λνζεί από

αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 7

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο θσδηθνλίσλ

θαη ακηλνμέσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

GUCrarrΒαιίλε

UGGrarrΤξππηνθάλε

GGUrarrΓιπθίλε

AUGrarrΜεζεηνλίλε

AAArarrΛπζίλε

GCCrarrΑιαλίλε

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-41-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο κε ηηο νπνίεο κπνξνύλ λα παξαρζνύλ κνλνθισληθά

αληηζώκαηα ηα νπνία ζπλεηζθέξνπλ ζηνλ πξνζδηνξηζκό ησλ νκάδσλ αίκαηνο ηνπ αλζξώπνπ Μονάδερ 7

Γ2 Να αλαθέξεηε πνηνπο ηύπνπο αηκνξνθηιίαο γλσξίδεηε θαη πνύ νθείινληαη (κνλάδεο 2) Να

πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία αληηκεηώπηζεο κίαο εμ απηώλ κε βάζε ηε κέζνδν δεκηνπξγίαο

δηαγνληδηαθώλ δώσλ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 ∆ίλεηαη κείγκα κνξίσλ DNA θαη έλαο αληρλεπηήο RΝΑ

Να εμεγήζεηε ηη είλαη αληρλεπηήο (κνλάδεο 2) λα πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ ζα

αθνινπζεζνύλ πξνθεηκέλνπ ν αληρλεπηήο λα πβξηδνπνηήζεη ηελ θαηάιιειε αιιεινπρία DNA

(κνλάδεο 4) θαη λα εμεγήζεηε πνηνο είλαη ν θιώλνο ηνπ DNA πνπ ζα πβξηδνπνηεζεί (κνλάδεο 4) Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ ∆

Υγηήο άληξαο παληξεύηεθε κε πγηή γπλαίθα θαη απέθηεζαλ έλα αγόξη κε αρξσκαηνςία ζην

θόθθηλν θαη ην πξάζηλν ρξώκα έλα θνξίηζη πνπ πάζρεη από δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία θαη

πεξηκέλνπλ ην ηξίην παηδί ηνπο

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη λα εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ παηδηώλ ηνπο θαη λα εμεγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆3 Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην ηξίην παηδί λα έρεη θπζηνινγηθό θαηλόηππν

Να εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο θάλνληαο ή ηελ απαηηνύκελε δηαζηαύξσζε ή ηηο

απαηηνύκελεο δηαζηαπξώζεηο Μονάδερ 12

∆4 Να εμεγήζεηε ηα γελεηηθά αίηηα ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-42-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

∆ίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν

C T T A A C T A A T A G G G T G G A C C T A A C A T A G A T

G A A T T G A T T A T C C C A C C T G G A T T G T A T C T A

Γ1 Να γξάςεηε ην mRNA πνπ ζα πξνθύςεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

νξίδνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ηνπ (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο

(κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ2 Να βξείηε ηνλ αξηζκό ησλ ακηλνμέσλ από ηα νπνία ζα απνηειείηαη ην έλδπκν κεηά ηε

κεηάθξαζε ηνπ παξαπάλσ mRNA (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο κε

βάζε ηηο ηδηόηεηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε ιεηηνπξγία ηνπ ελδύκνπ αλ ζπκβεί γνληδηαθή

κεηάιιαμε ε νπνία ζα πξνθαιέζεη έιιεηςε ηνπ δεύηεξνπ λνπθιενηηδίνπ ζην δεύηεξν

θσδηθόλην ηνπ γνληδίνπ Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ ∆

∆ίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν

ζην νπνίν ηα άηνκα Η1 θαη ΗΗ1 ΗΗ2 ΗΗ3 ΗΗ4 ΗΗ5 ΗΗ6 πάζρνπλ από κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ ζην παξαπάλσ γελεαινγηθό

δέληξν Μονάδερ 7

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ παηδηώλ ζην παξαπάλσ

γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 4

∆3 Να θάλεηε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο θαη λα αηηηνινγήζεηε ηηο απαληήζεηο ζαο Μονάδερ 14

Σημείωζη Να μην εξεηαζθεί η πεπίπηωζη θςλοζύνδεηος επικπαηούρ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-43-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ ∆ίλνληαη ηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα Α θαη Β

Σην Α απεηθνλίδνληαη νη θάζεηο (αβγ θαη δ)

αλάπηπμεο ελόο κηθξννξγαληζκνύ Σην Β

απεηθνλίδεηαη ε παξαγσγή ηνπ πξντόληνο από

ηνλ κηθξννξγαληζκό γηα ην ίδην ρξνληθό

δηάζηεκα

Γ1 Με βάζε ην δηάγξακκα Α λα

ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο

(κνλάδεο 3) θαη λα νλνκάζεηε ηηο θάζεηο

ηεο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 7

Γ2 Σε πνηα θάζε παξάγεηαη ε κεγαιύηεξε πνζόηεηα ηνπ πξντόληνο (κνλάδεο 2) Nα

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 Αλ ην πξντόλ εθθξίλεηαη από ηνλ κηθξννξγαληζκό πώο ζα ην παξαιάβνπκε από ηελ

θαιιηέξγεηα Μονάδερ 6

Γ4 Να αλαθέξεηε ηνπο παξάγνληεο πνπ επεξεάδνπλ ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ηνπ

κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 4

ΘΔΜΑ ∆ ∆ίλεηαη ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ πεξηέρεη ην αζπλερέο γνλίδην

ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ παξαθάησ πεπηηδίνπ

H2N- μεθειονίνη - αλανίνη - λευκίνη - αζπαραγίνη ndash COOH

∆1 Να γξάςεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 4) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 10

∆2 Να γξάςεηε ην πξόδξνκν mRNA ην ώξηκν mRNA ην εζώλην ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 6) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 15

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ

Aιαλίλε = GCU Λεπθίλε = UUG Αζπαξαγίλε = AAU

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-44-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

1 Πνηα είλαη ε δνmicroή ηνπ DNA ζην ρώξν ζύmicroθσλα microε ην microνληέιν ηεο δηπιήο έιηθαο Μονάδερ 12

2 Να πεξηγξάςεηε πώο ξπζmicroίδεηαη ε γνληδηαθή έθθξαζε ζηα επθαξπσηηθά θύηηαξα Μονάδερ 8

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνλ αιθηζmicroό Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο πνπ πάζρεη από νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

παληξεύεηαη microία γπλαίθα ε νπνία δελ πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο

ινβνύο απηηώλ Τν δεπγάξη απηό απνθηά ηξία παηδηά

Τν πξώην εmicroθαλίδεη ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ ην δεύηεξν δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη πξνζθνιιεmicroέλνπο ινβνύο απηηώλ θαη ην ηξίην δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ γνλέσλ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

β Πνηνη είλαη νη πηζαλνί γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παηδηώλ Μονάδερ 5

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-45-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Σην θπηό κνζρνκπίδειν ην ρξώκα ησλ ζπεξκάησλ κπνξεί λα είλαη είηε θίηξηλν είηε πξάζηλν

ελώ ην ύςνο ηνπ είλαη είηε ςειό είηε θνληό Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηηο παξαπάλσ

ηδηόηεηεο βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά δεύγε νκνιόγσλ ρξσκνζσκάησλ Δάλ έρεηε ζηε

δηάζεζή ζαο έλα ςειό κνζρνκπίδειν κε θίηξηλα ζπέξκαηα λα θάλεηε ηηο θαηάιιειεο

δηαζηαπξώζεηο πνπ απαηηνύληαη γηα λα βξείηε ην γνλόηππό ηνπ (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 11

Γ2 Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο από δύν θπζηνινγηθνύο

γνλείο κπνξεί λα γελλεζεί παηδί κε ζύλδξνκν Turner Μονάδερ 8

Γ3 Μία πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κία πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ Γ

Γίδεηαη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Σηνλ θιώλν ΕΖ ε αληηγξαθή γίλεηαη

κε αζπλερή ηξόπν Τα ζεκεία Γ θαη Ζ ππνδεηθλύνπλ ηε ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα λα ζρεδηάζεηε ηα ζπλερή θαη αζπλερή

ηκήκαηα ησλ λέσλ θιώλσλ κε βέιε ππνδεηθλύνληαο ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ λέσλ θαη

ησλ κεηξηθώλ θιώλσλ (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Σηνλ θιώλν πνπ αληηγξάθεηαη κε ζπλερή ηξόπν λα γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ

λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ πξσηαξρηθνύ ηκήκαηνο ην νπνίν απνηειείηαη

από 8 (νθηώ) λνπθιενηίδηα (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Γ3 Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην πεπηίδην απηό Μονάδερ 2

Γ4 Μεηά ηελ επίδξαζε αθηηλνβνιίαο ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ζπάεη ζηα ζεκεία πνπ

ππνδεηθλύνληαη από ηα βέιε Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε θαη λα

ζεκεηώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ Μονάδερ 2

Γ5 Τν ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε επαλαζπλδέεηαη ζηα ίδηα ζεκεία θνπήο κεηά από

αλαζηξνθή

Να γξάςεηε νιόθιεξν ην κόξην ηνπ DNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηελ αλαζηξνθή (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην λέν πεπηίδην (κνλάδεο 2)

Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-46-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν Σην κόξην απηό ζπκβαίλεη κεηάιιαμε πξνζζήθεο ηξηώλ (3) δηαδνρηθώλ

λνπθιενηηδίσλ (5΄-GAT-3΄)

Γ1 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Φ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) θαη ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα ηνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ2 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Υ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) Ζ παξαπάλσ κεηάιιαμε έρεη ειάρηζηε επίδξαζε ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα

ηνπ ελδύκνπ Πώο ραξαθηεξίδεηαη απηή ε κεηάιιαμε (κνλάδεο 2) Nα εμεγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 9

Γ3 Σε δύν άηνκα πνπ πάζρνπλ από ζύλδξνκν Klinefelter έγηλε αλάιπζε ηεο αιιεινπρίαο ησλ

βάζεσλ ηνπ DNA ησλ θπιεηηθώλ ρξσκνζσκάησλ ηνπο Σην πξώην άηνκν ε αλάιπζε έδεημε

ηξεηο δηαθνξεηηθέο αιιεινπρίεο βάζεσλ DNA Σην δεύηεξν άηνκν ε αλάιπζε έδεημε δύν

παλνκνηόηππεο θαη κία δηαθνξεηηθή αιιεινπρία βάζεσλ DNA Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο

κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο γελλήζεθαλ ηα άηνκα απηά από θπζηνινγηθνύο

γνλείο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ Γ

Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-47-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Α

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Μηα πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κηα πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 7

Γ2 Ζ αλάιπζε δεηγκάησλ DNA από δύν βαθηεξηαθέο θαιιηέξγεηεο έδσζε ηα εμήο

απνηειέζκαηα ζηελ πξώηε θαιιηέξγεηα βξέζεθε πνζνζηό αδελίλεο (Α) 28 θαη

ζηεδεύηεξε βξέζεθε πνζνζηό γνπαλίλεο (G) 28 Να εμεγήζεηε αλ ηα βαθηήξηα ησλ δύν

θαιιηεξγεηώλ αλήθνπλ ζην ίδην ή ζε δηαθνξεηηθό είδνο Μονάδερ 6

Γ3 Με πνηνπο ηξόπνπο γίλεηαη ε θαιιηέξγεηα κηθξννξγαληζκώλ ζε κεγάιε θιίκαθα Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ Γ Σrsquo έλα κόξην DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ ππάξρνπλ δύν γνλίδηα Α θαη Β όπσο θαίλεηαη ζην

ζρήκα

Γ1 Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο θαη λα νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ

αιπζίδσλ ηνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Τα γνλίδηα Α θαη Β κεηαγξάθνληαη ζε RNA Να νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπ RNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Πνηα είλαη ε θσδηθή αιπζίδα γηα ην γνλίδην Α θαη πνηα γηα ην Β (κνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ4 Τη είλαη ν ππνθηλεηήο (κνλάδεο 2) Να νξίζεηε ηε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή γηα θάζε γνλίδην κε

έλα βέινο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-48-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Να αλαθέξεηε ηα βήκαηα πνπ απαηηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο

αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο από έλα δηαγνληδηαθό δών Μονάδερ 12

Γ2 Να εμεγήζεηε πώο ε ζεξκνθξαζία επεξεάδεη ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 8

Γ3 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ πξηκνζώκαηνο ζηελ αληηγξαθή ηνπ DNA Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ

Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-49-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Μεηέξα κε θπζηνινγηθή όξαζε θαη νκάδα αίκαηνο Β απνθηά δύν παηδηά κε έλαλ άλδξα κε

θπζηνινγηθή όξαζε Τν θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο ΑΒ ελώ ην αγόξη νκάδα αίκαηνο Ο

Τν έλα από ηα δύν παηδηά πάζρεη από κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν ndash θόθθηλν

Γ1 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ σο πξνο ηνπο δύν

ραξαθηήξεο (κνλάδεο 8) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 10) Μονάδερ 18

Γ2 Πνην από ηα δύν παηδηά δελ έρεη θπζηνινγηθή όξαζε Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA

(Ι) GACTAATAAAAGAAGTAGTTAGGATCATAGG

(ΙΙ) CTGATTATTTTCTTCATCAA TCCTAGTA TCC

πνπ θσδηθνπνηεί ην πεπηίδην

H2N-Μεθειονίνη-Τυροζίνη-Φαινυλαλανίνη-Φαινυλαλανίνη-Τυροζίνη-COOH

Γ1 Να εμεγήζεηε πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA είλαη ε θσδηθή θαη

πνηα είλαη ε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 4) Να γξάςεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ησλ

αιπζίδσλ (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 8

Γ2 Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ

παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA (κνλάδεο 2) θαζώο θαη ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε πνύ νθείιεηαη ε δηαθνξά κεηαμύ ησλ δύν απηώλ κνξίσλ

(κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ παξαπάλσ πεπηηδίνπ εάλ κηα

γνληδηαθή κεηάιιαμε πνπ ζα ζπκβεί ζην θσδηθόλην ηεο ηπξνζίλεο νδεγήζεη ζε

αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από ζπκίλε Μονάδερ 5

Γ4 Δάλ ε παξαπάλσ γνληδηαθή κεηάιιαμε νδεγήζεη ζε αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από

αδελίλε λα εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ πεπηηδίνπ Μονάδερ 5

Γίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Μεζεηνλίλε AUG

Τπξνζίλε UAC UAU

Φαηλπιαιαλίλε UUU UUC

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-50-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Μηα αξζεληθή κύγα Drosophila κε ιεπθά κάηηα δηαζηαπξώζεθε κε κηα ζειπθή κε θόθθηλα

κάηηα Από ηε δηαζηαύξσζε απηή πήξακε 280 απνγόλνπο ζηελ F1 γεληά πνπ είραλ όινη

θόθθηλα κάηηα Γηαζηαπξώλνληαο δύν άηνκα από ηελ F1 γεληά πξνθύπηνπλ 319 απόγνλνη

ζηελ F2 γεληά Μηα αλάιπζε ησλ απνγόλσλ ηεο F2 γεληάο έδεημε όηη ππάξρνπλ

159 ζειπθά κε θόθθηλα κάηηα

82 αξζεληθά κε θόθθηλα κάηηα θαη

78 αξζεληθά κε ιεπθά κάηηα

Με βάζε ηα δεδνκέλα λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ην παξαπάλσ

γλώξηζκα Γηα ηα άηνκα πνπ δηαζηαπξώζεθαλ δίλεηαη όηη ηα ζειπθά έρνπλ έλα δεπγάξη X

ρξσκνζσκάησλ (ΦΦ) θαη ηα αξζεληθά έρνπλ έλα Φ θαη έλα Χ ρξσκόζσκα (ΦΧ)

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν όπνπ απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη κηα κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

Τα άηνκα ΙΙ2 ΙΙ3 ΙΙΙ3 θαη ΙV3 πάζρνπλ από ηελ αζζέλεηα απηή Γηα όια ηα παξαθάησ

εξσηήκαηα λα κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο

Γ2 Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη ε αζζέλεηα Μονάδερ 6

Γ3 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην δεπγάξη ΙΙΙ1 III2 λα απνθηήζεη αγόξη πνπ ζα πάζρεη

(κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 8

Γ4 Αλ ηα άηνκα Ι1 θαη Ι4 πάζρνπλ από κηα αζζέλεηα πνπ νθείιεηαη ζε γνλίδην κηηνρνλ-δξηαθνύ

DNA λα αλαθέξεηε πνηα άηνκα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ ζα θιεξνλνκή-ζνπλ ην γνλίδην

απηό (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-51-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA ην νπνίν θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Αιπζίδα 1 GTTGAATTCTTAGCTTAAGTCGGGCATGAATTCTC

Αιπζίδα 2 CAACTTAAGAATCGAATTCAGCCCGTACTTAAGAG

Γ1 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

επηζεκαίλνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ησλ αιπζίδσλ ηνπ (κνλάδεο 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Τν παξαπάλσ ηκήκα DNA αληηγξάθεηαη θαη θαηά ηε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

δεκηνπξγνύληαη ηα παξαθάησ πξσηαξρηθά ηκήκαηα

i) 5΄-GAGAAUUC-3΄

ii) 5΄-UUAAGCUA-3΄

iii) 5΄-GUUGAAUU-3΄

Να πξνζδηνξίζεηε πνηα αιπζίδα αληηγξάθεηαη κε ζπλερή θαη πνηα κε αζπλερή ηξόπν

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε ην έλδπκν EcoRI πξνθεηκέλνπ λα ελζσκα-ησζεί ζε

έλα από ηα δύν πιαζκίδηα Α θαη Β πνπ δίλνληαη παξαθάησ

Πνην από ηα δύν πιαζκίδηα ζα επηιέμεηε γηα ηε δεκηνπξγία αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ

(κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Πόζνη θσζθνδηεζηεξηθνί δεζκνί ζα δηαζπαζηνύλ ζην πιαζκίδην πνπ επηιέμαηε θαη πόζνη ζα

δεκηνπξγεζνύλ θαηά ην ζρεκαηηζκό ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ4 Από ηε κύγα Drosophila απνκνλώζεθαλ ηξία δηαθνξεηηθά θπζηνινγηθά θύηηαξα ζηα νπνία

πξνζδηνξίζηεθε ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ζε δεύγε βάζεσλ

Σην πξώην θύηηαξν ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ππνινγίζηεθε ζε 32108 δεύγε βάζεσλ

ζην δεύηεξν θύηηαξν ζε 16108 δεύγε βάζεσλ θαη ζην ηξίην θύηηαξν ζε 6410

8 δεύγε

βάζεσλ

Να δηθαηνινγήζεηε γηαηί ππάξρνπλ νη δηαθνξέο απηέο ζην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ησλ

ηξηώλ θπηηάξσλ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-52-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ Γ

Έλα πιαζκίδην πνπ ρξεζηκνπνηείηαη σο θνξέαο θισλνπνίεζεο ελόο ηκήκαηνο DNA έρεη έλα

γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε θαη έλα γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληη-

βηνηηθό ηεηξαθπθιίλε Τν γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζηελ ηεηξαθπθιίλε πεξηέρεη ηελ αιιεινπρία

πνπ αλαγλσξίδεηαη από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Γεκηνπξγνύκε αλαζπλδπαζ-

κέλα πιαζκηδία κε ηε ρξήζε ηεο πεξηνξηζηηθήο ελδνλνπθιεάζεο EcoRI

Τα κεηαζρεκαηηζκό βαθηεξίσλ πνπ δελ είραλ θαλέλα πιαζκίδην Σηε ζπλέρεηα ηα βαθηήξηα

θαιιηεξγνύληαη ζε ζξεπηηθό πιηθό

Γ1 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ηεηξαθπθιίλε αληί ηεο ακπηθηιίλεο (κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 Σηνπο παξαθάησ δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο (1 2 3) θαίλεηαη ε δηαβάζκηζε ηεο ζπγθέληξσζεο

ηνπ νμπγόλνπ θαη ε πεξηνρή αλάπηπμεο ηξηώλ εηδώλ κηθξννξγα-ληζκώλ ζε πγξό ζξεπηηθό

πιηθό Οη κηθξννξγαληζκνί απεηθνλίδνληαη σο καύξεο θνπθίδεο

Σε πνηνλ από ηνπο ηξεηο δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο έρνπκε θαιιηέξγεηα κπθήησλ πνπ

ρξεζηκνπνηνύληαη ζηελ αξηνβηνκεραλία βαθηεξίσλ ηνπ γέλνπο Clostridium θαη βαθηεξίσλ

ηνπ γέλνπο Mycobacterium (κνλάδεο 3) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

Γ4 Με πνηνλ ηξόπν δεκηνπξγνύκε δηαγνληδηαθά θπηά ηα πξντόληα ησλ νπνίσλ έρνπλ

κεγαιύηεξε δηάξθεηα δσήο ζε ζρέζε κε απηά ησλ κε δηαγνληδηαθώλ θπηώλ Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-53-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ δηάγξακκα απεηθνλίδεηαη ε θπζηνινγηθή κεηαβνιή ζην πνζνζηό ησλ

πνιππεπηηδηθώλ αιπζίδσλ ησλ αηκνζθαηξηλώλ HbA HbF θαη HbA2 ηνπ αλζξώπνπ από ηελ

εκβξπηθή ειηθία θαη κεηά ηε γέλλεζή ηνπ

Γ1 Πνην είδνο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο αληηζηνηρεί ζε θαζεκηά από ηηο θακπύιεο Η ΗΗ ΗΗΗ θαη IV

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ2 Τα απνηειέζκαηα κηαο εμέηαζεο αίκαηνο ζε έλαλ ελήιηθα έδεημαλ όηη νη αηκνζθαηξίλεο HbA

HbF θαη HbA2 είλαη ζε θπζηνινγηθά επίπεδα Πόζα γνλίδηα είλαη ππεύζπλα γηα ηε ζύλζεζε

ηεο HbA ζε έλα ζσκαηηθό θύηηαξν ζηε κεηάθαζε (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA πνπ πεξηέρεη ηα θσδηθόληα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα επηά

πξώηα ακηλνμέα ηεο θπζηνινγηθήο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο HbA

5΄hellip GTG CAC CTG ACT CCT GAG GAG hellip 3΄

3΄hellip CAC GTG GAC TGA GGA CTC CTC hellip 5΄

Ζ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI αλαγλσξίδεη ηελ αιιεινπρία

5΄ CTGAG 3΄

3΄ GACTC 5΄

θαη θόβεη θάζε αιπζίδα κεηαμύ ηνπ C θαη ηνπ Τ (κε θαηεύζπλζε 5΄3΄) Ζ αιιεινπρία πνπ

αλαγλσξίδεη ε DdeI βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα DNA Από έλα άηνκν θνξέα ηεο

δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο απνκνλώζεθαλ ηκήκαηα DNA πνπ πεξηέρνπλ ηα θσδηθόληα ηα

νπνία θσδηθνπνηνύλ ηα επηά πξώηα ακηλνμέα ηεο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Σηα ηκήκαηα απηά

επηδξάζακε κε ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI

Πόζα ηκήκαηα DNA δηαθνξεηηθνύ κήθνπο ζα πξνθύςνπλ κεηά ηε δξάζε ηεο DdeI (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 7

Γ4 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο δηάγλσζεο ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο θαηά ηνλ

πξνγελλεηηθό έιεγρν ηε δέθαηε εβδνκάδα ηεο θύεζεο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-54-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Σε ηξεηο δηαθνξεηηθνύο βηναληηδξαζηήξεο πξαγκαηνπνηείηαη

θιεηζηή θαιιηέξγεηα ηξηώλ δηαθνξεηηθώλ κηθξννξγαληζκώλ Α Β

θαη Γ αληίζηνηρα

Σηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα απεηθνλίδεηαη ν αξηζκόο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ ζε ζρέζε κε ην ρξόλν

Σην ρξνληθό δηάζηεκα από 0 έσο t1 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ

ζηνπο βηναληηδξα-ζηήξεο είλαη πςειή θαη ζηαζεξή ελώ ζην ρξν-

ληθό δηάζηεκα από t1 έσο t2 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ είλαη

ρακειή θαη ζηαζεξή

Γ1 Με βάζε ηα ζρήκαηα λα ραξαθηεξίζεηε ηνπο

κηθξννξγαληζκνύο Α Β Γ ζε ζρέζε κε ηελ εμάξηεζε ηεο

αλάπηπμήο ηνπο από ηε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ (κνλάδεο 6)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

Γ2 Με βάζε ηα ζρήκαηα ζε πνηα θάζε ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ γίλεηαη ε κεηαβνιή ηεο ζπγθέληξσζεο ηνπ Ο2

ζηνλ βηναληηδξαζηήξα όπνπ θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α

(κνλάδεο 2)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 4

Γ3 Πώο εμεγείηαη ε εθζεηηθή θάζε ζε κία θιεηζηή θαιιηέξγεηα

κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 4

Γ4 Τη ελλννύκε ζήκεξα κε ηνλ όξν δύκσζε (κνλάδεο 3) Πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο

(κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ πεπηίδην πνπ παξάγεηαη από έλα βαθηήξην

HOOCminusμεθειονίνηminusαλανίνηminusζερίνηminusαζπαραγίνηminusμεθειονίνηminusNH2

Γ1 Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ δίθισλνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ πεπηίδην (κνλάδεο

2) Να νξίζεηε ην 5΄ θαη 3΄ άθξν θάζε αιπζίδαο (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να θαζνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Γίλνληαη ηα θσδηθόληα

αιαλίλε GCU αζπαξαγίλε AAU κεζεηνλίλε AUG ζεξίλε UCU

Τν θσδηθόλην ιήμεο είλαη ην UGA Μονάδερ 15

Γ2 Μπνξεί ε παξαπάλσ αιπζίδα λα θνπεί από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 5

Γ3 Πώο ζρεκαηίδεηαη ην ζύκπινθν έλαξμεο ηεο πξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 3) Από ηη

απνηειείηαη ην πνιύζσκα (κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-55-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν απεηθνλίδεη ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη κηα

αζζέλεηα ηνπ κεηαβνιηζκνύ ζηνλ άλζξσπν

Γ1 Ζ αζζέλεηα απηή νθείιεηαη ζε επηθξαηέο ή ζε ππνιεηπόκελν γνλίδην (Μνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Κιεξνλνκείηαη σο απηνζσκηθόο ή

θπινζύλδεηνο ραξαθηήξαο (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 12

Γ2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέλδξν Μονάδερ 6

Γ3 O άλδξαο ΗΗΗ1 απνθηά κε γπλαίθα εηεξόδπγε ζηελ αζζέλεηα απηή έλα αγόξη

Να βξείηε ηε πηζαλόηεηα πνπ ππάξρεη ην αγόξη απηό λα πάζρεη αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Τα ζεκεία Α θαη Γ ππνδεηθλύνπλ ηε

ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηό ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ κεηξηθώλ αιπζίδσλ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ζρεδηάζεηε ζην ίδην ζρήκα ηα αζπλερή θαη

ηα ζπλερή ηκήκαηα ησλ δύν λέσλ αιπζίδσλ κε

βέιε θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηά ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπο (Μνλάδεο 3)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4)

Μονάδερ 7

Γ3 Ζ κεηξηθή αιπζίδα ηνπ DNA πνπ αληηγξάθε-

ηαη κε ζπλερή ηξόπν ακέζσο κεηά κεηαγξάθεηαη

Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ RNA πνπ ζρεκαηίδεηαη

θαηά ηε κεηαγξαθή θαη λα ζεκεηώζεηε ηνλ

πξνζαλαηνιηζκό ηνπ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ4 Πνηα είλαη ε δξάζε ηεο RNA πνιπκεξάζεο κεηά ηελ πξόζδεζή ηεο ζηνλ ππνθηλεηή ελόο

γνληδίνπ Μονάδερ 6

Page 3: biologia kat 3o 4o

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-3-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2000 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Ζ Βηνηερλνινγία ζπmicroβάιιεη απνηειεζmicroαηηθά ζηελ έγθαηξε δηάγλσζε πξόιεςε θαη ζεξαπεία

δηαθόξσλ αζζελεηώλ

Α Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία παξαγσγήο microνλνθισληθώλ αληηζσmicroάησλ γηα έλα επηιεγmicroέλν

αληηγόλν

Μονάδερ 9

Β Να γξάςεηε ηα βήmicroαηα πνπ απαηηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή microηαο θαξmicroαθεπηηθήο πξσηεΐλεο

αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο από έλα δηαγνληδηαθό δών

Μονάδερ 9

Γ Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία παξαγσγήο ησλ εmicroβνιίσλ ππνmicroνλάδσλ

Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ 4ο

Έλα αλζξώπηλν ζσmicroαηηθό θύηηαξν έρεη 46 ρξσmicroνζώmicroαηα Α 1 Πόζα microόξηα DNA ζπλνιηθά ππάξρνπλ ζηα ρξσmicroνζώmicroαηα ηνπ ζπγθεθξηmicroέλνπ θπηηάξνπ ζην

ζηάδην ηεο microεηάθαζεο ηεο microίησζεο

2 Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο

Μονάδερ 4

Β Να πεξηγξάςεηε ηηο ραξαθηεξηζηηθέο microνξθέο microε ηηο νπνίεο εmicroθαλίδεηαη ην γελεηηθό πιηθό ελόο

επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ αλάινγα microε ην ζηάδην ηνπ θπηηαξηθνύ θύθινπ πνπ βξίζθεηαη

Mονάδερ 9

Γ Έζησ έλα ηmicroήmicroα microεηαγξαθόmicroελνπ θιώλνπ DNA microε ηελ αθόινπζε αιιεινπρία βάζεσλ

5΄- ΤCΑ CGG AAT TTC TAG CAT -3΄

1 Με δεδνmicroέλν όηη δε microεζνιαβεί ζηάδην σξίmicroαλζεο λα γξάςεηε ην m-RNA πνπ ζα πξνθύςεη από

ηε microεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ ηmicroήmicroαηνο DNA ζεmicroεηώλνληαο ηαπηόρξνλα ηε ζέζε ηνπ 5΄ θαη 3΄

άθξνπ ηνπ m-RNA

Μονάδερ 3

2 Να γξαθνύλ ηα αληηθσδηθόληα ησλ t-RNA microε ηε ζεηξά πνπ ζπmicromicroεηέρνπλ ζηε microεηάθξαζε ηνπ

παξαπάλσ m-RNA

Mονάδερ 7

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-4-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2000 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Ο αξηζmicroόο θαη ε microνξθνινγία ησλ ρξσmicroνζσmicroάησλ είλαη ηδηαίηεξν ραξαθηεξηζηηθό ησλ θπηηάξσλ

θάζε δσληαλνύ νξγαληζmicroνύ

α) Πνηα είλαη ηα microνξθνινγηθά ραξαθηεξηζηηθά ησλ ρξσmicroνζσmicroάησλ πνπ παξαηεξνύληαη ζrsquo έλα

θαξπόηππν

Μονάδερ 7

β) Πώο microπνξεί λα δηαπηζησζεί ην θύιν ελόο αλζξώπνπ από ηνλ θαξπόηππν ησλ ζσmicroαηηθώλ

θπηηάξσλ ηνπ

Μονάδερ 8

Β Σrsquo έλα αλζξώπηλν ζσmicroαηηθό θύηηαξν θαη ζrsquo έλα αλζξώπηλν γαmicroέηε πνηα δηαθνξά ππάξρεη ζην

γνληδίσmicroά ηνπο θαη πώο νλνmicroάδνληαη ηα κύηηαπα αςηά ιόγσ ηεο ζπγθεθξηmicroέλεο δηαθνξάο

Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ηmicroήmicroα δηπιήο έιηθαο DNA

α) Πνηα από ηηο δπν αιπζίδεο είλαη απηή πνπ microεηαγξάθεηαη θαη γηαηί

Μονάδερ 8

β) Πνην είλαη ην mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε microεηαγξαθή ηεο αιπζίδαο απηήο

Μονάδερ 8

γ) ∆εδνmicroέλνπ όηη ην mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε ζπγθεθξηmicroέλε microεηαγξαθή δελ πθίζηαηαη δηα-

δηθαζία σξίmicroαλζεο λα δώζεηε ηνλ αξηζmicroό ησλ αmicroηλνμέσλ πνπ ζα έρεη ην πεπηίδην πνπ ζα ζπληε-

ζεί θαηά ηε microεηάθξαζε απηνύ ηνπ mRNA θαη λα εμεγήζεηε πώο πξνθύπηεη ν αξηζmicroόο απηόο

Μονάδερ 9

- T A C - A G T - G G A - G A A - G C T - A T T - (αιπζίδα 1)

- Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι - A T G - T C A - C C T - C T T - C G A - T A A - (αιπζίδα 2)

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-5-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2001 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο 1 Σε δύν θύηηαξα έγηλε αλάιπζε ηνπ γελεηηθνύ ηνπο πιηθνύ θαη βξέζεθε ε παξαθάησ επί ηνηο

ζύζηαζε ζε αδσηνύρεο βάζεηο

Τα θύηηαξα 1 2 αλήθνπλ ζην ίδην ή ζε δηαθνξεηηθά είδε νξγαληζmicroώλ Μονάδερ 2

Να αηηηνινγήζεηε ηελ επηινγή ζαο Μονάδερ 3

2 Από ην θπηό Zea mays (θαιαmicroπόθη) απνmicroνλώζεθαλ ηξία δηαθνξεηηθά θπζηνινγηθά θύηηαξα ζηα

νπνία πξνζδηνξίζηεθε ην microέγεζνο ηνπ γνληδηώmicroαηνο ζε δεύγε βάζεσλ

Σην πξώην θύηηαξν ην microέγεζνο ηνπ γνληδηώmicroαηνο ππνινγίζηεθε ζε 20 Φ 109 δεύγε βάζεσλ ζην

δεύηεξν θύηηαξν ζε 5 Φ 109 δεύγε βάζεσλ θαη ζην ηξίην θύηηαξν ζε 10 Φ 10

9 δεύγε βάζεσλ

Να εμεγήζεηε γηαηί ππάξρνπλ νη δηαθνξέο απηέο ζην microέγεζνο ηνπ γνληδηώmicroαηνο ησλ ηξηώλ

θπηηάξσλ Μονάδερ 12

3 Μία αλσmicroαιία ηνπ γνληδίνπ πνπ ειέγρεη ηε ζύλζεζε ηνπ ελδύmicroνπ απαmicroηλάζε ηεο αδελνζίλεο

(ADA) πξνθαιεί microία αζζέλεηα ηνπ αλνζνπνηεηηθνύ ζπζηήmicroαηνο Απνmicroνλώζεθε ην mRNA ηνπ

ελδύmicroνπ ADA από πγηέο άηνmicroν θαη από άηνmicroν πνπ αζζελεί Τmicroήmicroαηα ησλ παξαπάλσ mRNA

είλαη

Υγηέο άηνmicroν

AUG GAA UUU UGG GGG CGC ACG UCG

Άηνmicroν πνπ αζζελεί

AUG GAA UUU UAG GGG CGC ACG UCG

α Πνηα είλαη ε αηηία ηεο αζζέλεηαο Μονάδερ 6

β Με πνην ηξόπν θιεξνλνmicroείηαη απηή ε αζζέλεηα Μονάδερ 2

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν ζην νπνίν

- Οη θαηλόηππνη ησλ γνλέσλ Η-1 Η-2 είλαη άγλσζηνη-

Τα άηνmicroα ΗΗ-2 ΗΗ-3 είλαη αζζελή

Να γξαθνύλ νη πηζαλνί θαηλόηππνη θαη γνλόηππνη ησλ γνλέσλ Η-1 θαη Η-2 όηαλ

α ην αιιειόmicroνξθν γνλίδην πνπ πξνθαιεί ηελ αζζέλεηα είλαη επηθξαηέο Μονάδερ 4

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 5

β ην αιιειόmicroνξθν γνλίδην πνπ πξνθαιεί ηελ αζζέλεηα είλαη ππνιεηπόmicroελν Μονάδερ 6

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 10

Α Τ C G

Κύηηαξν 1 28 28 22 22

Κύηηαξν 2 31 31 19 19

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-6-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2001 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο 1 Να εμεγήζεηε ηνπο ιόγνπο γηα ηνπο νπνίνπο ηα πιαζmicroίδηα ρξεζηmicroνπνηνύληαη σο θνξείο

θισλνπνίεζεο Μονάδερ 10

2 ∆ύν πγηείο γνλείο απνθηνύλ ηξία παηδηά Έλα αγόξη θαη έλα θνξίηζη πνπ πάζρνπλ από microία

αζζέλεηα θαη έλα θνξίηζη πγηέο

α Να θαηαζθεπάζεηε ην γελεαινγηθό δέληξν ηεο παπαπάνω νηθνγέλεηαο Μονάδερ 5

β Να εμεγήζεηε ηνλ πηζαλό ηξόπν θιεξνλόmicroεζεο ηεο παπαπάνω αζζέλεηαο Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο Θεσξνύmicroε ηξία θπηά πνπ παξάγνπλ θίηξηλα θαη ζηξνγγπιά microπηδέιηα Τα ηξία θπηά ηα

ζπmicroβνιίδνπmicroε microε Α Β Γ Τν θαζέλα από απηά ηα θπηά δηαζηαπξώλεηαη microε θπηό πνπ παξάγεη

πξάζηλα θαη ξπηηδσmicroέλα microπηδέιηα πνπ ζπmicroβνιίδεηαη microε ∆

Από θάζε δηαζηαύξσζε παξάγνληαη 100 θπηά

Ζ δηαζηαύξσζε Α x ∆ έδσζε

51 θπηά πνπ παξάγνπλ θίηξηλα θαη ζηξνγγπιά microπηδέιηα θαη

49 θπηά πνπ παξάγνπλ πξάζηλα θαη ζηξνγγπιά microπηδέιηα

Ζ δηαζηαύξσζε Β x ∆ έδσζε

100 θπηά πνπ παξάγνπλ θίηξηλα θαη ζηξνγγπιά microπηδέιηα

Ζ δηαζηαύξσζε Γ x ∆ έδσζε

24 θπηά πνπ παξάγνπλ θίηξηλα θαη ζηξνγγπιά microπηδέιηα

26 θπηά πνπ παξάγνπλ θίηξηλα θαη ξπηηδσmicroέλα microπηδέιηα

25 θπηά πνπ παξάγνπλ πξάζηλα θαη ζηξνγγπιά microπηδέιηα

25 θπηά πνπ παξάγνπλ πξάζηλα θαη ξπηηδσmicroέλα microπηδέιηα

Θεσξνύmicroε όηη ηα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηελ έθθξαζε ησλ γλσξηζmicroάησλ βξίζθνληαη ζε

δηαθνξεηηθά δεύγε νmicroνιόγσλ ρξσmicroνζσmicroάησλ

α Να αηηηνινγήζεηε ηνλ ηξόπν microε ηνλ νπνίν θιεξνλνmicroνύληαη ηα δύν γλσξίζmicroαηα Μονάδερ 10

β Να αηηηνινγήζεηε ηνπο γνλνηύπνπο ησλ Α Β θαη Γ θπηώλ Μονάδερ 15

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-7-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2001 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Nα απανηήζεηε ζηιρ δύο επωηήζειρ πος ακολοςθούν

1 Τα έληνmicroα δεmicroηνπξγνύλ microεγάια πξνβιήmicroαηα ζηε γεσξγία θαη νδεγνύλ ζε ζεmicroαληηθή microείσζε

ηεο παξαγσγήο Γλσξίδεηε αλ ε Βηνηερλνινγία microπνξεί λα βνεζήζεη ζηελ θαηαπνιέmicroεζε ησλ

εληόmicroσλ θαη microε πνην ηξόπν microπνξεί λα γίλεη απηό

Μονάδερ 10

2 Ζ ηλζνπιίλε είλαη microία πξσηεΐλε πνπ παξάγεηαη από ηνλ αλζξώπηλν νξγαληζmicroό όπσο θαη ε

αληηζξπςίλε (ΑΤΤ) Με πνην ηξόπν ζα microπνξνύζε λα παξαρζεί ε ηλζνπιίλε αλ αμηνπνηνύζαmicroε ηηο

δπλαηόηεηεο ηεο γελεηηθήο microεραληθήο θαη ηηο ηδηόηεηεο πνπ έρνπλ ηα δηαγνληδηαθά δώα

Μονάδερ 15

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ηπραίν ηmicroήmicroα ελόο microνξίνπ mRNA

- AUU - UCA - CCU - CUU - CGA - CAA ndash

1 ∆εδνmicroέλνπ όηη ην mRNA απηό δελ ππέζηε δηαδηθαζία σξίmicroαλζεο λα γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο

ην δίθισλν microόξην ηνπ DNA απ ην νπνίν πξνήιζε

Μονάδερ 10

2 Πόζα αmicroηλνμέα θσδηθνπνηεί ην ηmicroήmicroα απηό

Μονάδερ 10

3 Σην αξρηθό DNA πνην δεπγάξη βάζεσλ ζπmicromicroεηέρεη ζε πνζνζηό microεγαιύηεξν ηνπ 50

Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-8-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2001 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 2ο 1 Πνηεο microεηαιιάμεηο ραξαθηεξίδνληαη σο νπδέηεξεο θαη πνηεο σο ζησπειέο

Μονάδερ 10

2 Πνηα είλαη ηα ζξεπηηθά ζπζηαηηθά πνπ απαηηνύληαη γηα ηελ θαιιηέξγεηα εηεξόηξνθσλ

microηθξννξγαληζmicroώλ Μονάδερ 5

3 Να πεξηγξάςεηε ηελ ηερληθή παξαγσγήο microνλνθισληθώλ αληηζσmicroάησλ γηα έλα ζπγθεθξηmicroέλν

αληηγόλν Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 3ο 1 Ζ ηερλνινγία ηνπ αλαζπλδπαζmicroέλνπ DNA πεξηιαmicroβάλεη όιεο ηηο ηερληθέο πνπ νδεγνύλ ζε

microεηαθνξά ηνπ γελεηηθνύ πιηθνύ από ηνλ έλαλ νξγαληζmicroό ζηνλ άιιν

Να πεξηγξάςεηε ηα ζηάδηα ηεο δηαδηθαζίαο απηήο Μονάδερ 6

2 Να αλαθέξεηε ηα βαζηθά ραξαθηεξηζηηθά ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα θαη λα ηα πεξηγξάςεηε Μονάδερ 12

3 Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία ζρεmicroαηηζmicroνύ ώξηmicroνπ mRNΑ Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ 4ο Σε έλα δεπγάξη ν άλδξαο θαη ε γπλαίθα έρνπλ νmicroάδα αίmicroαηνο Α θαη θπζηνινγηθή όξαζε

Απνθηνύλ δπν παηδηά Τν έλα είλαη θνξίηζη νmicroάδαο αίmicroαηνο Ο θαη έρεη θαλνληθή όξαζε Τν

άιιν είλαη αγόξη microε νmicroάδα αίmicroαηνο Α θαη πάζρεη από microεξηθή αρξσmicroαηνςία ζην πξάζηλν ρξώmicroα

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ γνλέσλ Μονάδερ 2

Να αηηηνινγήζεηε ηελ επηινγή ζαο Μονάδερ 8

β Πνηνη είλαη νη πηζαλνί γνλόηππνη ησλ δπν παηδηώλ Μονάδερ 4

Να αηηηνινγήζεηε ηελ επηινγή ζαο Μονάδερ 11

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-9-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2002 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο 1 ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηmicroήmicroα microνξίνπ DNA πξνθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ

5΄ 3΄

GAATTCTTAATGCΑAGATCATAAAGAATTCTAG

CTTAAGAATTACGΤTCTAGTATTT C TTAAGATC

3΄ 5΄ Τν παξαπάλσ ηmicroήmicroα DNA θόβεηαη microε EcoRI πξνθεηmicroέλνπ λα ελζσmicroαησζεί ζε θαηάιιειν

πιαζmicroίδην πνπ έρεη θνπεί microε ηελ ίδηα πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε microε ηειηθό ζθνπό λα εηζαρζεί

ζε βαθηήξην γηα ηελ παξαγσγή θαξmicroαθεπηηθνύ πνιππεπηηδίνπ Να βξείηε ηελ αιιεινπρία ησλ

αmicroηλνμέσλ ηνπ πνιππεπηηδίνπ microε ρξήζε ηνπ παξαηηζέmicroελνπ γελεηηθνύ θώδηθα Μονάδερ 6

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

Παξαηίζεηαη ν γελεηηθόο θώδηθαο

2 Καηά ηνλ πξνγελλεηηθό έιεγρν ζε θπνθνξνύζα γπλαίθα δηαπηζηώζεθε όηη ην έmicroβξπν λνζεί από

ην ζύλδξνmicroν Cri-du-chat (θιάmicroα ηεο γάηαο) θαη επηπιένλ θέξεη αλαζηξνθή ζην microηθξό βξαρίνλα

ηνπ ρξσmicroνζώmicroαηνο 3

α Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ αθνινπζήζεθαλ γηα ηε δηάγλσζε Μονάδερ 8

β Βάζεη πνηώλ παξαηεξήζεσλ έγηλε ε δηάγλσζε Μονάδερ 3

ΘΔΜΑ 4ο Σε έλα θπηό παξαηεξνύληαη microεηαμύ άιισλ νη εμήο ραξαθηήξεο Καξπόο microεγάινο πνπ ειέγρεηαη

από ην γνλίδην Μ θαη θαξπόο microηθξόο πνπ ειέγρεηαη από ην γνλίδην micro Καξπόο πινύζηνο ζε

πδαηάλζξαθεο πνπ ειέγρεηαη από ην γνλίδην Υ θαη θαξπόο θησρόο ζε πδαηάλζξαθεο πνπ

ειέγρεηαη από ην γνλίδην π

Έρεηε ζηε δηάζεζή ζαο έλα αmicroηγέο ζηέιερνο microε θαξπό microεγάιν θαη θησρό ζε πδαηάλζξαθεο

θαζώο θαη έλα αmicroηγέο ζηέιερνο microε θαξπό microηθξό θαη πινύζην ζε πδαηάλζξαθεο

α Να δηαζηαπξώζεηε ηα παξαπάλσ ζηειέρε θαη λα βξείηε ηνπο γνλόηππνπο θαη θαηλόηππνπο

ησλ απνγόλσλ ηεο F1 θαη F2 γεληάο Μονάδερ 4

β Να αηηηνινγήζεηε ηε θαηλνηππηθή αλαινγία ησλ αηόmicroσλ ηεο F2 γεληάο Μονάδερ 9

γ Έρνληαο ζηε δηάζεζή ζαο ηα θπηά ηεο F2 γεληάο λα αηηηνινγήζεηε πώο microπνξείηε λα απνmicroνλώ-

ζεηε αmicroηγή ζηειέρε microε θαηλόηππν θαξπό microεγάιν θαη πινύζην ζε πδαηάλζξαθεο θάλνληαο ηηο

θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο Μονάδερ 12

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-10-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2002 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

1 Να πεξηγξάςεηε ηηο δνmicroηθέο ρξσmicroνζσmicroηθέο αλσmicroαιίεο πνπ έρνπλ σο απνηέιεζmicroα ηελ

αλαδηάηαμε ηεο γελεηηθήο πιεξνθνξίαο Μονάδερ 6

Πνηεο είλαη νη πηζαλέο ζπλέπεηεο γηα ηα άηνmicroα πνπ ηηο θέξνπλ θαη πνηεο είλαη γηα ηνπο απνγόλνπο

ηνπο Μονάδερ 4

2 ∆ίλεηαη ην παξαθάησ πνιππεπηίδην πνπ παξάγεηαη ζε βαθηεξηαθό θύηηαξν

ΗΟΟC-Μεθειονίνη - Λυζίνη - Θρεονίνη - Προλίνη - Λευκίνη -- Σερίνη - Βαλίνη - Αλανίνη -

Βαλίνη - Μεθειονίνη-ΝΗ2

α Να γξάςεηε ηε microε θσδηθή αιπζίδα ηνπ γνληδίνπ πνπ

θσδηθνπνηεί απηό ην πνιππεπηίδην Μονάδερ 6

β Να νξίζεηε ηα άθξα 3΄ θαη 5΄ ηεο παξαπάλσ αιπζίδαο Μονάδερ 2

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 7

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρήζεηο αmicroηλνμέσλ θαη

θσδηθνλίσλ

ΘΔΜΑ 4ο

∆ίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν ζην νπνίν

απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο microε ηνλ νπνίν θιεξνλνmicroείηαη

microία αζζέλεηα

Τν άηνmicroν Η 1 (microαπξηζmicroέλν) πάζρεη θαη είλαη νmicroάδα αίmicroαηνο Ο

Τν άηνmicroν Η2 (microαπξηζmicroέλν) πάζρεη θαη είλαη νmicroάδα αίmicroαηνο Β-νmicroόδπγν

Τα άηνmicroα απηά απέθηεζαλ ηξία παηδηά εθ ησλ νπνίσλ ην II2 (microαπξηζmicroέλν) πάζρεη

α Με βάζε ην παξαπάλσ γελεαινγηθό δέλδξν λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν microε ηνλ νπνίν

θιεξνλνmicroείηαη ε αζζέλεηα Μονάδερ 5

β Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο θαη θαηλόηππνπο ησλ αηόmicroσλ ηεο I θαη II γεληάο Μονάδερ 8

γ Τν άηνmicroν II1 παληξεύεηαη γπλαίθα πνπ είλαη νmicroάδα αίmicroαηνο ΑΒ θαη πάζρεη από ηελ ίδηα

αζζέλεηα

Να πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα απνθηήζνπλ παηδί πνπ ζα είλαη νmicroάδα αίmicroαηνο Α θαη ζα

πάζρεη Μονάδερ 12

ΑΜΙΝΟΞΔΑ ΚΩ∆ΙΚΟΝΙΑ

Αιαλίλε GCU

Βαιίλε GUG

Θξενλίλε ACU

Λεπθίλε CUA

Λπζίλε AAG

Μεζεηνλίλε AUG

Πξνιίλε CCG

Σεξίλε UCG

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-11-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2002 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 2ο A Να ξαναγπάψεηε ζηο ηεηπάδιό ζαρ ηιρ πποηάζειρ αθού ζςmicroπληπώζεηε ηα κενά microε ηιρ ζωζηέρ

λέξειρ

1 Ζ ηλζνπιίλε είλαη microία νξmicroόλε πνπ απνηειείηαη από 51 θαη παξάγεηαη από εηδηθά θύηηαξα

ηνπ Ζ νξmicroόλε απηή ξπζmicroίδεη ην microεηαβνιηζmicroό ησλ θαη εηδηθόηεξα ην πνζνζηό

ηεο γιπθόδεο ζην

2 Τν πξόδξνmicroν mRNA microεηαηξέπεηαη ζε mRNA microε ηε δηαδηθαζία ηεο θαηά ηελ νπνία ηα

θόβνληαη από microηθξά ξηβνλνπθιενπξσηετληθά ζσmicroαηίδηα θαη απνmicroαθξύλνληαη Μονάδερ 9

Β Να απανηήζεηε ζηιρ ηπειρ επωηήζειρ πος ακολοςθούν

1 Πνηα νξγαλίδηα ηνπ επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ ραξαθηεξίδνληαη σο εmicroηαπηόλνmicroα θαη γηαηί Μονάδερ 8

2 Τη είλαη ην λνπθιεόζσmicroα Μονάδερ 4

3 Τη είλαη ην πνιύζσmicroα Μονάδερ 4

ΘΔΜΑ 3ο Α 1 Τη είλαη ηα microνλνθισληθά αληηζώmicroαηα

Μονάδερ 5

2 Πώο ιεηηνπξγνύλ ηα microνλνθισληθά αληηζώmicroαηα σο ζεξαπεπηηθά microέζα Μονάδερ 8

Β Να πεξηγξάςεηε από microία microέζνδν microεηαθνξάο γνληδίσλ

1 ζε θπηά

2 ζε δώα Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ηmicroήmicroα δηπιήο έιηθαο ηνπ DNA

α) Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο έρεη πξνζαλαηνιηζmicroό 3΄rarr5΄ θαη πνηα 5΄rarr3΄ Πνηα από ηηο δύν

αιπζίδεο είλαη ε microεηαγξαθόmicroελε θαη γηαηί Μονάδερ 8

β) Πνην είλαη ην mRNA πνπ ζα πξνθύςεη από ηε microεηαγξαθόmicroελε αιπζίδα Μονάδερ 8

γ) Τν mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε ζπγθεθξηmicroέλε microεηαγξαθόmicroελε αιπζίδα δελ πθίζηαηαη

δηαδηθαζία σξίmicroαλζεο

Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ηα tRNA πνπ ζα πάξνπλ microέξνο ζηε microεηάθξαζε Μονάδερ 9

- A T G - C G A - C C T - T C A - C G A - C T T - Τ Α Α - (αιπζίδα Η)

Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι - T A C - G C T - G G A - A G T - G C T - G A A - A T T (αιπζίδα ΗΗ)

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-12-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2002 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

1 Πνηα είλαη ε δνmicroή ηνπ DNA ζην ρώξν ζύmicroθσλα microε ην microνληέιν ηεο δηπιήο έιηθαο Μονάδερ 12

2 Να πεξηγξάςεηε πώο ξπζmicroίδεηαη ε γνληδηαθή έθθξαζε ζηα επθαξπσηηθά θύηηαξα Μονάδερ 8

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνλ αιθηζmicroό Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο πνπ πάζρεη από νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

παληξεύεηαη microία γπλαίθα ε νπνία δελ πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο

ινβνύο απηηώλ Τν δεπγάξη απηό απνθηά ηξία παηδηά

Τν πξώην εmicroθαλίδεη ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ ην δεύηεξν δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη πξνζθνιιεmicroέλνπο ινβνύο απηηώλ θαη ην ηξίην δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ γνλέσλ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

β Πνηνη είλαη νη πηζαλνί γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παηδηώλ Μονάδερ 5

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-13-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2003 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο 1 Πώο αληηmicroεησπίδεηαη ε θπζηηθή ίλσζε microε γνληδηαθή ζεξαπεία

Μονάδερ 10

2 Άλδξαο ν νπνίνο πάζρεη από θπζηηθή ίλσζε θαη ππνβιήζεθε ζε γνληδηαθή ζεξαπεία γηα ηε λόζν

απνθηά παηδηά microε θπζηνινγηθή γπλαίθα Τη πηζαλόηεηεο ππάξρνπλ λα είλαη ηα παηδηά ηνπο

θπζηνινγηθά Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 15

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίδεηαη ην παξαθάησ ηmicroήmicroα DNA ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ πεπηηδίνπ

hellipιζολευκίνη - ηυροζίνη - ιζολευκίνη - ηυροζίνη - ιζολευκίνηhellip

θαη ε δηεύζπλζε ηεο microεηαγξαθήο

1 Να microεηαθέξεηε ην παξαπάλσ ζρήmicroα ζην ηεηξάδηό ζαο θαη λα ζεmicroεηώζεηε επάλσ ζrsquo απηό ηα

θσδηθόληα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην ηmicroήmicroα ηνπ πεπηηδίνπ απηνύ (Μονάδερ 3) θαη λα

δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μονάδερ 9) Μονάδερ 12

2 Μεηάιιαμε πνπ έγηλε ζrsquo έλα ζεmicroείν ζην παξαπάλσ DNA έδσζε ην πεπηίδην

hellipηυροζίνη - ιζολευκίνη - ηυροζίνη - ιζολευκίνη - ηυροζίνηhellip

Να εληνπίζεηε ην είδνο ηεο microεηάιιαμεο (Μονάδερ 6) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μονάδερ 7)

Μονάδερ 13

∆ίδνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο αmicroηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ

Τπξνζίλε ― UAU

Ηζνιεπθίλε ―AUA

ΚΔΦ ζει

ΚΔΦ ζει

ΚΔΦ ζει

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-14-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2003 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ ηλζνπιίλε είλαη microία νξmicroόλε απαξαίηεηε γηα ηελ θαιή ιεηηνπξγία ηνπ αλζξώπηλνπ νξγαληζmicroνύ

1 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηεο ηλζνπιίλεο ζηνλ νξγαληζmicroό microαο Μονάδερ 5

2 Από ηη απνηειείηαη ην microόξην ηεο ηλζνπιίλεο Μονάδερ 5

3 Να γξάςεηε ζπλνπηηθά ηα ζηάδηα παξαγσγήο ηεο αλζξώπηλεο ηλζνπιίλεο ζε θαιιηέξγεηα

βαθηεξίσλ Μονάδερ 15

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίδεηαη ην γελεαινγηθό δέληξν microηαο νηθνγέλεηαο ζηελ νπνία εmicroθαλίδεηαη ε αζζέλεηα ηεο

αηmicroνξξνθηιίαο Τα άηνmicroα ηξία (3) έμη (6) θαη επηά (7) πάζρνπλ από αηmicroνξξνθηιία

1 Τη είλαη γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 5

2 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόmicroσλ πνπ απεηθνλίδνληαη ζην παξαπάλσ

γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 9

3 Πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα ην παηδί ησλ γνλέσλ νθηώ (8) θαη ελλέα (9) λα είλαη αγόξη

αηmicroνξξνθηιηθό (Μονάδερ 3)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μονάδερ 8) Μονάδερ 11

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-15-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2003 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Τν βαθηήξην Bacillus thuringiensis πνπ δεη ζην έδαθνο παξάγεη microηα ηνμίλε ε νπνία είλαη

ηζρπξόηαην εληνmicroνθηόλν Πνηα είλαη ηα ζηάδηα ηεο δηαδηθαζίαο παξαγσγήο ελόο γελεηηθά

ηξνπνπνηεmicroέλνπ θπηνύ πνπ παξνπζηάδεη αληνρή ζηα έληνmicroα αμηνπνηώληαο ηελ παξαπάλσ

ηδηόηεηα ηνπ βαθηεξίνπ απηνύ Μονάδερ 10

Β Τη είλαη ηα δηαγνληδηαθά δώα Μονάδερ 5

Πνηα πιενλεθηήmicroαηα έρεη ε ρξήζε ησλ δώσλ απηώλ γηα ηελ αύμεζε ηεο δσηθήο παξαγσγήο

έλαληη ηεο θιαζηθήο microεζόδνπ ησλ δηαζηαπξώζεσλ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλνληαη ηα παξαθάησ αmicroηλνμέα θαη δίπια ηνπο ηξηπιέηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ θσδηθν-

πνηνύλ ηα αmicroηλνμέα απηά

ηπξνζίλε (tyr) - UAU

θαηλπιαιαλίλε (phe) - UUU

πξνιίλε (pro) - CCC

α) Αμηνπνηώληαο ηηο παξαπάλσ πιεξνθνξίεο λα δώζεηε ην mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην αθόινπζν

ηmicroήmicroα πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο

- phe - phe - pro - tyr - tyr - pro - Μονάδερ 5

β) Να γξάςεηε ηελ θσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA θαη ηε ζπmicroπιεξσmicroαηηθή ηεο πξνζδηνξίδνληαο ην 3΄

θαη 5΄ άθξν θαζεmicroηάο απrsquo απηέο Μονάδερ 15

γ) Πόζνη είλαη νη δεζmicroνί πδξνγόλνπ πνπ ζηαζεξνπνηνύλ ηηο δύν πνιπλνπθιενηηδηθέο αιπζίδεο ζην

παξαπάλσ microόξην ηνπ DNA Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-16-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2003 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Ζ γνληδηαθή ζεξαπεία εθαξmicroόζηεθε γηα πξώηε θνξά ην 1990 ζrsquo έλα ηεηξάρξνλν θνξίηζη πνπ

έπαζρε από έιιεηςε ηνπ ελδύmicroνπ απαmicroηλάζε ηεο αδελνζίλεο (ADA) Να πεξηγξάςεηε ηε

δηαδηθαζία πνπ αθνινπζείηαη ζηε γνληδηαθή ζεξαπεία ηεο παξαπάλσ αζζέλεηαο Μονάδερ 10

Β 1 Να γξάςεηε ηα αιιειόmicroνξθα γνλίδηα πνπ θαζνξίδνπλ ηνλ ηύπν ησλ νmicroάδσλ αίmicroαηνο ΑΒΟ ηνπ

αλζξώπνπ Μονάδερ 3

2 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλνηύπνπο αλζξώπνπ νmicroάδαο αίmicroαηνο Β θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο Μονάδερ 6

3 Να γξάςεηε ην γνλόηππν αλζξώπνπ νmicroάδαο αίmicroαηνο ΑΒ Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίδεηαη ην παξαθάησ ηmicroήmicroα microνξίνπ πξνθαξπσηηθνύ DNA ζην νπνίν θσδηθνπνηείηαη ε γελεηηθή

πιεξνθνξία γηα ηε ζύλζεζε microηθξήο αιπζίδαο αmicroηλνμέσλ

(I) TT T TA C G TT AT G A A AG A TA C TC GG C T C

(II) AA A AT G C AAT A C TT T CT A T GA GC C G A G

α Σε πνηα από ηηο αιπζίδεο (Ι) ή (ΙΙ) βξίζθεηαη ε γελεηηθή πιεξνθνξία θαη γηαηί Μονάδερ 10

β Να γξάςεηε ην microόξην ηνπ m-RNA ην νπνίν ζρεmicroαηίδεηαη θαηά ηε microεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ

DNA θαη λα νξίζεηε ην 3΄θαη ην 5΄ άθξν ηνπ microνξίνπ απηνύ Μονάδερ 5

γ Πόζα αmicroηλνμέα έρεη ε αιπζίδα πνπ ζρεmicroαηίδεηαη θαη γηαηί Μονάδερ 5

δ Να γξάςεηε ηα αληηθσδηθόληα ησλ t-RNA πνπ ζπmicromicroεηέρνπλ ζηε microεηάθξαζε ηνπ παξαπάλσ

microνξίνπ m-RNA Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-17-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2004 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Από δύν θπζηνινγηθνύο γνλείο σο πξνο ηνλ αξηζmicroό θαη ην microέγεζνο ησλ ρξσmicroνζσmicroάησλ γελλήζεθε

παηδί microε ζύλδξνmicroν Turner (ΦΟ)

1 Να γξάςεηε έλαλ από ηνπο πηζαλνύο microεραληζmicroνύο πνπ microπνξεί λα εμεγήζεη ηε γέλλεζε ηνπ

ζπγθεθξηmicroέλνπ παηδηνύ Μονάδερ 7

2 Πνηα είλαη ηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ ζπλδξόmicroνπ Turner Μονάδερ 6

3 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ πξέπεη λα αθνινπζεζνύλ γηα ηε δηάγλσζε ηνπ ζπλδξόmicroνπ

Turner πξηλ από ηε γέλλεζε ελόο παηδηνύ Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο microε νmicroάδα αίmicroαηνο Ο θαη microε θπζηνινγηθή όξαζε παληξεύεηαη microηα γπλαίθα microε νmicroάδα

αίmicroαηνο Α πνπ είλαη θνξέαο microεξηθήο αρξσmicroαηνςίαο ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν Ο παηέξαο ηνπ

ζπγθεθξηmicroέλνπ άλδξα είλαη νmicroάδαο αίmicroαηνο Α microε θπζηνινγηθή όξαζε θαη ε microεηέξα ηνπ είλαη

νmicroάδαο αίmicroαηνο Β microε θπζηνινγηθή όξαζε

α Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ ηνπ άλδξα Μονάδερ 6

β Να γξάςεηε ηηο πηζαλέο δηαζηαπξώζεηο microεηαμύ ηνπ άλδξα νmicroάδαο αίmicroαηνο Ο microε θπζηνινγηθή

όξαζε θαη ηεο γπλαίθαο νmicroάδαο αίmicroαηνο Α πνπ είλαη θνξέαο microεξηθήο αρξσmicroαηνςίαο Μονάδερ 12

γ Σε θαζεmicroηά από ηηο πξνεγνύmicroελεο δηαζηαπξώζεηο ηνπ εξσηήmicroαηνο β λα βξείηε ηελ πηζαλόηεηα

λα γελλεζεί αγόξη νmicroάδαο αίmicroαηνο Α microε microεξηθή αρξσmicroαηνςία ζην πξάζηλν θαη ην θόθθηλν

(microνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (microνλάδεο 5) Μονάδερ 7

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-18-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2004 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηmicroία ε β-ζαιαζζαηmicroία θαη ε θαηλπιθεηνλνπξία είλαη microεξηθέο από ηηο

ζπρλά εmicroθαληδόmicroελεο γελεηηθέο αζζέλεηεο ηνπ αλζξώπνπ πνπ νθείινληαη ζε microεηαιιάμεηο

1 Σε ηη microαο βνεζά ε δηάγλσζε ησλ γελεηηθώλ αζζελεηώλ Μονάδερ 6

2 Πνηεο ηερληθέο microάο δίλνπλ ηε δπλαηόηεηα δηάγλσζεο ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηmicroίαο ζε

ελήιηθα άηνmicroα πνπ πάζρνπλ από απηή Μονάδερ 6

3 Γηαηί ηα άηνmicroα πνπ πάζρνπλ από β-ζαιαζζαηmicroία παξνπζηάδνπλ microεγάιε εηεξνγέλεηα

ζπmicroπησmicroάησλ Μονάδερ 8

4 Γηαηί ηα άηνmicroα πνπ πάζρνπλ από θαηλπιθεηνλνπξία εmicroθαλίδνπλ δηαλνεηηθή θαζπζηέξεζε Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Σηα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα microειεηάηαη ν ηξόπνο θιεξνλόmicroεζεο ηεο ίδηαο αζζέλεηαο ζε δύν

δηαθνξεηηθέο νηθνγέλεηεο Α θαη Β Σηελ νηθνγέλεηα Α ηα άηνmicroα Ι2 II2 θαη ΙΙΙ2 (microαπξηζmicroέλα) είλαη

αζζελή ελώ ζηελ νηθνγέλεηα Β ηα άηνmicroα ΙΙ2 θαη II3 (microαπξηζmicroέλα) είλαη αζζελή

1 Με βάζε ηα παξαπάλσ γελεαινγηθά δέληξα λα βξείηε ηνλ ηύπν θιεξνλνmicroηθόηεηαο ηεο

αζζέλεηαο απηήο (Να microε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε microεηάιιαμεο) Μονάδερ 7

2 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόmicroσλ πνπ απεηθνλίδνληαη ζηα γελεαινγηθά

δέληξα ησλ νηθνγελεηώλ Α θαη Β Μονάδερ 8

3 Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα γελλεζεί αγόξη microε ηελ αζζέλεηα απηή από ην γάmicroν ηνπ

αηόmicroνπ ΗΗΗ2 ηεο νηθνγέλεηαο Α microε ην άηνmicroν ΗΗΗ1 ηεο νηθνγέλεηαο Β Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-19-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2004 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 2

ΘΔΜΑ 3ο

Α Τη είλαη ηα δηαγνληδηαθά ή γελεηηθά ηξνπνπνηεmicroέλα θπηά Μονάδερ 5

Β Να πεξηγξάςεηε ηε microέζνδν δεmicroηνπξγίαο ησλ δηαγνληδηαθώλ θπηώλ Μονάδερ 15

Γ Να αλαθέξεηε δύν δπλαηόηεηεο πνπ microπνξνύλ λα πξνζθέξνπλ ζηνπο αγξόηεο ηα γελεηηθά

ηξνπνπνηεmicroέλα θπηά Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Ζ παξαθάησ θαmicroπύιε απνδίδεη ηελ αλάπηπμε microηθξννξγαληζmicroώλ ηνπ είδνπο Escherichia coli ζε

θάπνηα θιεηζηή θαιιηέξγεηα

Α Πώο νλνmicroάδεηαη ε θάζε από ηε ρξνληθή ζηηγmicroή t0 έσο θαη t1 θαη ηη ζπmicroβαίλεη microε ηνλ πιεζπζmicroό

ησλ microηθξννξγαληζmicroώλ Μονάδερ 5

Β Πνύ νθείιεηαη ε αύμεζε ηνπ αξηζmicroνύ ησλ microηθξννξγαληζmicroώλ πνπ παξαηεξείηαη ζην δηάζηεmicroα

από t1 έσο t2 θαη πώο νλνmicroάδεηαη ε θάζε απηή Μονάδερ 5

Γ Τε ρξνληθή ζηηγmicroή t3 θαη ελώ ε ζηαζεξή θάζε είλαη ζρεδόλ ζην microέζνλ ηεο από βιάβε ζην

βηναληηδξαζηήξα ε ζεξmicroνθξαζία αλεβαίλεη απόηνmicroα ζηνπο 80 0C Ζ βιάβε απνθαζίζηαηαη

ηαρύηαηα Να εξmicroελεύζεηε ηηο microεηαβνιέο ηνπ πιεζπζmicroνύ ησλ microηθξννξγαληζmicroώλ από ηε ζηηγmicroή

t3 θαη microεηά όπσο απηέο πεξηγξάθνληαη από ηελ θαmicroπύιε αλάπηπμεο Μονάδερ 15

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-20-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2004 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Σε microηα ζέζε έλαξμεο αληηγξαθήο ηνπ DNA ε ζύλζεζε ζηε microηα αιπζίδα είλαη ζπλερήο όπσο

θαίλεηαη ζην παξαθάησ ζρήmicroα

α Να microεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήmicroα λα ζρεδηάζεηε ζrsquo απηό όιεο ηηο

λενζπληηζέmicroελεο αιπζίδεο ηνπ DNA θαη λα ζεmicroεηώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζmicroό ηνπο

γξάθνληαο ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα Μονάδερ 5

β Ζ ζύλζεζε ησλ λέσλ αιπζίδσλ ηνπ DNA γίλεηαη είηε microε ζπλερή είηε microε αζπλερή ηξόπν Γηαηί

ζπmicroβαίλεη απηό Μονάδερ 10

Β α Πνηα άηνmicroα νλνmicroάδνληαη αλεππινεηδή

Μονάδερ 5

β Τη είλαη ην ζύλδξνmicroν Klinefelter Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο θπζηνινγηθόο άλδξαο νmicroάδαο αίmicroαηνο Ο παληξεύεηαη θπζηνινγηθή γπλαίθα νmicroάδαο αίmicroαηνο

Α ηεο νπνίαο ν παηέξαο ήηαλ αηmicroνξξνθηιηθόο νmicroάδαο αίmicroαηνο Ο

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παξαπάλσ αηόmicroσλ Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 6

β Πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα ην παξαπάλσ δεπγάξη λα απνθηήζεη γην αηmicroνξξνθηιηθό νmicroάδαο

αίmicroαηνο Ο Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 12

γ Έζησ όηη ην παξαπάλσ δεπγάξη απνθηά έλα γην αηmicroνξξνθηιηθό Τη πηζαλόηεηα έρεη απηό ην

άηνmicroν λα απνθηήζεη θπζηνινγηθό παηδί Μονάδερ 7

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-21-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν αλαπαξηζηά ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία ζε κηα νηθνγέλεηα

1 Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέληξνπ λα βξείηε αλ ε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία

α θιεξνλνκείηαη σο επηθξαηήο ή ππνιεηπόκελνο ραξαθηήξαο

β νθείιεηαη ζε απηνζσκηθό ή θπινζύλδεην γνλίδην (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηηο απαληήζεηο ζαο θαη λα πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ

κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο (Μνλάδεο 12) Μονάδερ 14

2 Πνύ νθείιεηαη ε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία Μονάδερ 5

3 Τη πξνβιήκαηα πξνθαινύλ ηα δξεπαλνθύηηαξα ζηνπο αζζελείο κε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ πεξηέρεη αζπλερέο γνλίδην

ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ παξαθάησ πεπηηδίνπ πνπ δελ έρεη ππνζηεί θακηά

ηξνπνπνίεζε`

H2N - Μεθειονίνη - θαινυλαλανίνη - βαλίνη - COOH

Να γξάςεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ γνληδίνπ ην πξόδξνκν m-RNA θαη ην

ώξηκν m-RNA (Μνλάδεο 4) θαη λα νξίζεηε ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα ησλ παξαπάλσ λνπθιενηηδηθώλ

αιπζίδσλ αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 8)

Να αλαθέξεηε ηηο δηαδηθαζίεο θαηά ηελ πνξεία από ην γνλίδην ζην πεπηίδην θαη ηηο πεξηνρέο ηνπ

θπηηάξνπ ζηηο νπνίεο πξαγκαηνπνηνύληαη (Μνλάδεο 6)

Πώο κπνξνύκε λα δεκηνπξγήζνπκε έλα αλαζπλδπαζκέλν πιαζκίδην πνπ λα πεξηέρεη ην

ζπγθεθξηκέλν γνλίδην ρξεζηκνπνηώληαο ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI (Μνλάδεο 7)

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Μεζεηνλίλε rarr ΑUG

Φαηλπιαιαλίλε rarr UUU

Βαιίλε rarr GUU Μονάδερ 25

εζώλην

εζώλην

G A A T T C A T G T T T C C C C A G G T T T A A G A A T T C

C T Τ A A G T A C A A A G G G G T C C A A A T T C T T A A G

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-22-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ Βηνηερλνινγία κε ηελ παξαγσγή κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ θαη ηε γνληδηαθή ζεξαπεία έρεη

ζπκβάιεη απνηειεζκαηηθά ζηελ πινπνίεζε ησλ βαζηθώλ ζηόρσλ ηεο Ηαηξηθήο κεηαμύ ησλ νπνίσλ

είλαη θαη ε απνηειεζκαηηθή ζεξαπεία αζζελεηώλ

1 Γηαηί ηα κνλνθισληθά αληηζώκαηα κπνξνύλ λα ρξεζηκνπνηεζνύλ ζηε ζεξαπεία ηνπ θαξθίλνπ

(Μνλάδεο 6) θαη πνηα είλαη ηα πιενλεθηήκαηα πνπ παξνπζηάδεη ε ρξήζε ηνπο έλαληη άιισλ

κεζόδσλ ζεξαπείαο ηνπ (Μνλάδεο 2) Μονάδερ 8

2 Πνηα δηαδηθαζία αθνινπζείηαη ζηε γνληδηαθή ζεξαπεία ηεο αλεπάξθεηαο ηνπ αλνζνπνηεηηθνύ

ζπζηήκαηνο ε νπνία νθείιεηαη ζηελ έιιεηςε ηνπ ελδύκνπ απακηλάζε ηεο αδελνζίλεο (Μνλάδεο

8) θαη ηη πηζαλά πξνβιήκαηα αληηκεησπίδνπλ ηα άηνκα πνπ πάζρνπλ από ηε ζπγθεθξηκέλε

αζζέλεηα (Μνλάδεο 3) Μονάδερ 11

3 Γηαηί ε ρξήζε ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο ζα είλαη πεξηνξηζκέλε ζην άκεζν κέιινλ Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλνληαη ηξία θσδηθόληα ελόο ηκήκαηνο γνληδίνπ από έλα κόξην DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ

θσδηθνπνηνύλ ηε ζύλζεζε ελόο πεπηηδηθνύ ηκήκαηνο κηαο πξσηεΐλεο θαη ε δηεύζπλζε ηεο

κεηαγξαθήο

Αιπζίδα 1 ACA AAG ATA ειεύζεξν πδξνμύιην

Αιπζίδα 2 TGT TTC Τ Α Τ

Να νξίζεηε ηα άθξα 3΄ θαη 5΄ ησλ παξαπάλσ αιπζίδσλ DNA θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο (Μνλάδεο 5)

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ηνπ ηκήκαηνο ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε

κεηαγξαθή ζεκεηώλνληαο ηα άθξα 3΄ θαη 5΄ θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 7)

Πνην έλδπκν θαηαιύεη ην κεραληζκό ηεο κεηαγξαθήο θαη πνηα είλαη ε δξάζε ηνπ κεηά ηελ

πξόζδεζή ηνπ ζηνλ ππνθηλεηή (Μνλάδεο 7)

Τη επηπηώζεηο κπνξεί λα έρεη ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα ηεο πξσηεΐλεο ε νπνία δελ ηξνπνπνηείηαη ε

πξνζζήθε ηξηώλ δηαδνρηθώλ βάζεσλ πνπ δελ θσδηθνπνηνύλ θσδηθόλην ιήμεο ή κηαο βάζεο κεηαμύ

ησλ παξαπάλσ θσδηθνλίσλ (Μνλάδεο 6) Μονάδερ 25

Γηεύζπλζε κεηαγξαθήο

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-23-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Ο νξγαληζκόο καο είλαη ηθαλόο λα παξάγεη αληηζώκαηα ελαληίνλ θάζε μέλνπ αληηγόλνπ

1 Πώο ν αληηγνληθόο θαζνξηζηήο ζρεηίδεηαη κε ηελ παξαγσγή κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ από

ηνλ νξγαληζκό Μονάδερ 10

2 Πώο παξάγνληαη ζην εξγαζηήξην κεγάιεο πνζόηεηεο κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ γηα έλα

επηιεγκέλν αληηγόλν Μονάδερ 15

ΘΔΜΑ 4ο Ζ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ελόο βαθηεξηαθνύ mRNA είλαη

A U G A A A U U U C C C G G G G A U U G A U A A

1 Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ηελ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ηνπ δίθισλνπ κνξίνπ DNA από ην

νπνίν πξνήιζε Μονάδερ 8

2 Πόζα ακηλνμέα ζπγθξνηνύλ ηελ νιηγνπεπηηδηθή αιπζίδα πνπ ζα πξνθύςεη από ηελ κεηάθξαζε

ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ mRNA Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 6

3 Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην κόξην ηνπ mRNA επηζεκαίλνληαο ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο

αιπζίδαο ηνπ Μονάδερ 2

4 Σην κόξην ηνπ mRNA πνπ ζαο δόζεθε ππάξρεη κία ηξηπιέηα ε νπνία ζύκθσλα κε ην γελεηηθό

θώδηθα απαληάηαη ζε θάζε κόξην mRNA Πνηα είλαη απηή πώο νλνκάδεηαη θαη πνην ακηλνμύ

θσδηθνπνηεί Μονάδερ 9

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-24-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Σηα ζσκαηηθά θύηηαξα ηνπ αλζξώπνπ ππάξρνπλ ζαξάληα έμη (46) ρξσκνζώκαηα

1 Πόζα ρξσκνζώκαηα θιεξνλνκεί έλα παηδί από ηνλ παηέξα ηνπ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 3

2 Πόζα απηνζσκηθά ρξσκνζώκαηα ππάξρνπλ ζηα ζσκαηηθά θύηηαξα κηαο γπλαίθαο Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 3

Β Τν ζύλδξνκν Down είλαη ε πην θνηλή ρξσκνζσκηθή αλσκαιία

1 Πνηα είλαη ηα θαηλνηππηθά ραξαθηεξηζηηθά ησλ αηόκσλ πνπ πάζρνπλ από ζύλδξνκν Down Μονάδερ 6

2 Σηνλ θαξπόηππν ησλ αηόκσλ κε ην ζπγθεθξηκέλν ζύλδξνκν εκθαλίδεηαη έλα επηπιένλ

ρξσκόζσκα Να πεξηγξάςεηε ην κεραληζκό πνπ πξνθαιεί απηή ηε ρξσκνζσκηθή αλσκαιία Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν αλαπαξηζηά ηνλ ηξόπν

Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα βξείηε αλ ε β-ζαιαζζαηκία θιεξνλνκείηαη σο

επηθξαηήο ή ππνιεηπόκελνο ραξαθηήξαο θαη αλ νθείιεηαη ζε απηνζσκηθό ή θπινζύλδεην γνλίδην

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

Να γξάςεηε θαη λα εμεγήζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόκσλ ηνπ παξαπάλσ γελεαινγηθνύ

δέλδξνπ Μονάδερ 12

Αλ ην δεπγάξη (ΙΙ2 ΙΙ3) ζειήζεη λα απνθηήζεη θαη ηέηαξην παηδί πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα ην παηδί

απηό λα πάζρεη από β-ζαιαζζαηκία Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-25-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα ηεο θσδηθήο αιπζίδαο ελόο γνληδίνπ πνπ θσδηθνπνηεί ηκήκα κηαο

πξσηεΐλεο 5΄CTG AAG CGA GAA CCC3΄

1 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο ηύπνπο ησλ κεηαιιάμεσλ πνπ ζπλέβεζαλ ζηελ αξρηθή αιιεινπρία θαη

ηηο επηπηώζεηο ηνπο ζην γνληδηαθό πξντόλ ζε θάζε κηα από ηηο παξαθάησ πεξηπηώζεηο

α 5΄CTG AAG CGA TAA CCC3΄

β 5΄CTG CCG AAG CGA GAA CCC3΄ Μονάδερ 16

2 Σε πνηεο πεξηπηώζεηο νη γνληδηαθέο κεηαιιάμεηο δελ είλαη επηβιαβείο γηα ηνλ αλζξώπηλν

νξγαληζκό Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο Μηα θπζηνινγηθή γπλαίθα παληξεύεηαη έλαλ άλδξα θαη απνθηνύλ δύν παηδηά ην Γηάλλε θαη ηελ

Διέλε Ο Γηάλλεο παξνπζηάδεη νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηκία θαη β-ζαιαζζαηκία ελώ ε Διέλε

δελ παξνπζηάδεη θακία από ηηο δύν αζζέλεηεο

Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ (Μνλάδεο 6) θαη λα

δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 6) Eαλ νη ζπγθεθξηκέλνη γνλείο απνθηήζνπλ θαη

ηξίην παηδί λα πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα πάζρεη κόλν από ππεξρνιεζηεξνιαηκία ρσξίο

λα ιεθζεί ππόςε ε β-ζαιαζζαηκία (Μνλάδεο 6)

Πξόζθαηα αλαθνηλώζεθε κειέηε γηα ηελ εθαξκνγή ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο ζε αζζελείο πνπ

πάζρνπλ από β-ζαιαζζαηκία Λακβάλνληαο ππόςε όηη ηα γνλίδηα ησλ αηκνζθαηξηλώλ

εθθξάδνληαη ζηα πξόδξνκα εξπζξνθύηηαξα πνηνο ηύπνο γνληδηαθήο ζεξαπείαο ζα

κπνξνύζε λα εθαξκνζηεί γηα ηελ αληηκεηώπηζε ηεο β-ζαιαζζαηκίαο θαη γηαηί (Μνλάδεο 7) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-26-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Έλαο γεσξγόο θαιιηεξγεί ζην θηήκα ηνπ έλα θπηό πνπ έρεη θίηξηλα ή θόθθηλα άλζε θαη θαξπνύο κε

ζηξνγγπιό ή σνεηδέο ζρήκα Από ηε δηαζηαύξσζε θπηώλ κε θίηξηλα άλζε θαη ζηξνγγπινύο

θαξπνύο κε θπηά πνπ έρνπλ θόθθηλα άλζε θαη σνεηδείο θαξπνύο πήξε κόλν θπηά κε πνξηνθαιί

άλζε θαη σνεηδείο θαξπνύο Τα ζηειέρε πνπ δηαζηαπξώζεθαλ ήηαλ ακηγή θαη ηα γνλίδηα πνπ

ειέγρνπλ ηηο δύν ηδηόηεηεο βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά δεύγε νκνιόγσλ ρξσκνζσκάησλ

1 Να θάλεηε ηε δηαζηαύξσζε θαη λα αηηηνινγήζεηε ηα απνηειέζκαηα Μονάδερ 8

2 Αλ δηαζηαπξσζνύλ κεηαμύ ηνπο ηα θπηά πνπ πξνέθπςαλ από ηελ πξώηε δηαζηαύξσζε λα

ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα πξνθύςνπλ θπηά κε πνξηνθαιί άλζε θαη ζηξνγγπινύο θαξπνύο Μονάδερ 12

3 Τη νλνκάδεηαη θαηλόηππνο θαη ηη γνλόηππνο ελόο νξγαληζκνύ Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην πεπηίδην

H2N ndash Μεθειονίνη ndash Αλανίνη ndash Τυροζίνη ndash Προλίνη ndash Σερίνη ndash COOH

πνπ θσδηθνπνηείηαη από ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ

5΄ C A A A T G G C C T A T A A C T G G A C A C C C A G C T G A C G A 3΄

3΄ G T T T A C C G G A T A T T G A C C T G T G G G T C G A C T G C T 5΄

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA πνπ

πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9)

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ εζσλίνπ πνπ βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα ηνπ κνξίνπ DNA

(κνλάδεο 8)

Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία σξίκαλζεο ηνπ πξόδξνκνπ mRNA (κνλάδεο 8)

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Αιαλίλε rarr GCC

Μεζεηνλίλε rarr AUG

Πξνιίλε rarr CCC

Σεξίλε rarr AGC

Τπξνζίλε rarr UAU Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-27-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο κπνξεί λα γίλεη θαη από ηα

δηαγνληδηαθά δώα

1 Πνηα είλαη ηα βήκαηα ηεο δηαδηθαζίαο πνπ πξνεγνύληαη ηεο γέλλεζεο ελόο δηαγνληδηαθνύ δώνπ Μονάδερ 6

2 Δθηόο από ηα δηαγνληδηαθά δώα από πνηνπο άιινπο νξγαληζκνύο είλαη δπλαηή ε παξαγσγή

αλζξώπηλεο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο θαη ζε πνην ραξαθηεξηζηηθό ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα

ζηεξίδεηαη ε δπλαηόηεηα απηή Μονάδερ 10

3 Γηαηί ε θισλνπνίεζε είλαη ρξήζηκε γηα ηνλ πνιιαπιαζηαζκό ησλ δηαγνληδηαθώλ δώσλ Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο Σε απνζηεηξσκέλν ζάιακν θαιιηεξγεηώλ όπνπ ε ζεξκνθ-

ξαζία έρεη ξπζκηζηεί ζηνπο 35 νC έρνπλ ηνπνζεηεζεί δύν

θηάιεο κε θαιιηέξγεηεο κηθξννξγαληζκώλ Σηε κία θηάιε

θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α θαη ζηελ άιιε ν

κηθξννξγαληζκόο Β Από ηηο θηάιεο απηέο έρεη απνκα-

θξπλζεί ν αέξαο

Ο κηθξννξγαληζκόο Α έρεη άξηζηε ζεξκνθξαζία αλάπ-

ηπμεο ηνπο 35 νC ελώ ν κηθξννξγα-ληζκόο Β ηνπο 45

νC

Τε ρξνληθή ζηηγκή t1 γηα θάπνην ιόγν απνκαθξύλνληαη ηα πώκαηα από ηηο θηάιεο ησλ θαιιηεξ-

γεηώλ θαη νη κηθξννξγαληζκνί έξρνληαη ζε επαθή κε ηνλ αηκνζθαηξηθό αέξα

1 Με βάζε ην παξαπάλσ δηάγξακκα πνηα είλαη ε αιιαγή πνπ παξαηεξείηαη ζηνπο πιεζπζκνύο

ησλ κηθξννξγαληζκώλ Α θαη Β Μονάδερ 5

2 Να εμεγήζεηε γηαηί ζπκβαίλεη ε αιιαγή απηή ζηνλ θαζέλα από ηνπο δύν πιεζπζκνύο Μονάδερ 10

3 Σηε ρξνληθή ζηηγκή t2 ε ζεξκνθξαζία ηνπ ζαιάκνπ θαιιηέξγεηαο αιιάδεη ζηνπο 45 νC

α Πνηα ζα είλαη ε επίδξαζε ηεο αιιαγήο απηήο ζηνλ πιεζπζκό ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Α Μονάδερ 5

β Πνηα ζα είλαη ε επίδξαζε ηεο αιιαγήο απηήο ζηνλ πιεζπζκό ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Β Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-28-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Φπηό Α δηαζηαπξώλεηαη κε θπηό Β ηνπ ηδίνπ είδνπο πνπ έρεη θόθθηλα άλζε Από ηε

δηαζηαύξσζε απηή παίξλνπκε θπηά κε ιεπθά θαη θόθθηλα άλζε Τν θόθθηλν ρξώκα θαζνξίδεηαη

από ππνιεηπόκελν γνλίδην

1 Να γξάςεηε ηε δηαζηαύξσζε κεηαμύ ησλ θπηώλ Α θαη Β θαη λα δηθαηνινγήζεηε ην γνλόηππν

ηνπ θπηνύ Α Μονάδερ 9

2 Τη νλνκάδεηαη δηαζηαύξσζε ειέγρνπ θαη γηα πνην ζθνπό ηε ρξεζηκνπνηνύκε Μονάδερ 6

Β Ζ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ηνπ mRNA θαζνξίδεη ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ζηηο πξσηεΐλεο

κε βάζε έλα θώδηθα αληηζηνίρηζεο λνπθιενηηδίσλ mRNA κε ακηλνμέα πξσηετλώλ ν νπνίνο

νλνκάδεηαη γελεηηθόο θώδηθαο

1 Τη ζεκαίλεη ε έθθξαζε laquoν γελεηηθόο θώδηθαο είλαη ζπλερήο θαη ζρεδόλ θαζνιηθόοraquo Μονάδερ 5

2 Γηαηί ν γελεηηθόο θώδηθαο ραξαθηεξίδεηαη σο εθθπιηζκέλνο Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ελόο πξνθαξπσηηθνύ νξγαληζκνύ

5 C C A G A A T T C A A T T C A G G A C G A A A A G A A T T C A A C 3

3 G G T C T T A A G T T A A G T C C T G C T T T T C T T A A G T T G 5

To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Να γξάςεηε ην

ηκήκα DNA πνπ πξνθύπηεη κεηά από ηε δξάζε ηεο EcoRI θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 8

Τν ηκήκα ηνπ DNA πνπ πξνέθπςε κεηά ηε δξάζε ηεο EcoRI κεηαγξάθεηαη

Πνηα αιπζίδα από απηό ην DNA κεηαγξάθεηαη θαη γηαηί Μονάδερ 6

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από απηή ηε κεηαγξαθή θαη λα

ζεκεηώζεηε ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο Μονάδερ 6

Πνηνη νξγαληζκνί δηαζέηνπλ πεξηνξηζηηθέο ελδνλνπθιεάζεο θαη πνηνο είλαη ν θπζηνινγηθόο ηνπο

ξόινο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-29-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ Βηνηερλνινγία κε ηελ αλάπηπμε ηεο ηερλνινγίαο ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ DNA ηε ρξήζε ηεο

ηερληθήο PCR θαη ηελ παξαγσγή κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ ζπλεηζθέξεη ζε ηνκείο όπσο ε

γεσξγία ε θηελνηξνθία θαη ε Ηαηξηθή

1 Τη επηηξέπεη ε κέζνδνο ηεο αιπζηδσηήο αληίδξαζεο ηεο πνιπκεξάζεο (PCR) (κνλάδεο 4) Να

αλαθέξεηε ηξεηο πξαθηηθέο εθαξκνγέο ηεο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

2 Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία παξαγσγήο ζην εξγαζηήξην κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ γηα έλα

επηιεγκέλν αληηγόλν Μονάδερ 8

3 Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία παξαγσγήο δηαγνληδηαθώλ θπηώλ αλζεθηηθώλ ζηα έληνκα κε ηε

ρξήζε ηεο ηερλνινγίαο ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ DNA θαη ηνπ βαθηεξίνπ Bacillus thuringiensis Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο Τα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα αλαπαξηζηνύλ ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ζηα κέιε

ηεο ίδηαο νηθνγέλεηαο ε κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ην θόθθηλν ρξώκα (γελεαινγηθό

δέληξν Α) θαη ε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία (γελεαινγηθό δέληξν Β)

Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδεηαη ζην

γελεαινγηθό δέληξν Α θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδεηαη ζην

γελεαινγηθό δέληξν Β θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Τν δεπγάξη (Η1 Η2) πεξηκέλεη ηξίην παηδί Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα γελλεζεί παηδί κε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία θαη θπζηνινγηθή όξαζε (κνλάδεο 6)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Να αλαθέξεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ αθνινπζνύληαη θαηά ηνλ πξνγελλεηηθό έιεγρν γηα ηε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία όηαλ ε κεηέξα βξίζθεηαη ζηελ 11ε εβδνκάδα ηεο θύεζεο (κνλάδεο

4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-30-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ βαθηεξηαθνύ mRNA

5΄Α G A U G A A A G C C A C G G A G C C C U G A G C A A 3΄

Από ηε κεηάθξαζε απηνύ ηνπ mRNA πξνθύπηεη κία πεπηηδηθή αιπζίδα

1 Πνηνο είλαη ν αξηζκόο ησλ ακηλνμέσλ πνπ απνηεινύλ απηή ηελ πεπηηδηθή αιπζίδα(κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

2 Να πεξηγξάςεηε ην ζηάδην έλαξμεο ηεο πξσηετλν-ζύλζεζεο Μονάδερ 8

3 Να πεξηγξάςεηε ην δεζκό κε ηνλ νπνίν ελώλνληαη κεηαμύ ηνπο δύν δηαδνρηθά λνπθιενηίδηα ζε

έλα κόξην mRNA Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην γελεαινγηθό δέληξν κηαο νηθνγέλεηαο ζηελ νπνία εκθαλίδεηαη ε αζζέλεηα ηεο

αηκνξξνθηιίαο Α Τν άηνκν III 1 πάζρεη από αηκνξξνθηιία Α Όια ηα κέιε ηεο νηθνγέλεηαο έρνπλ

θπζηνινγηθό αξηζκό θαη κέγεζνο ρξσκνζσκάησλ

Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέληξν (κνλάδεο 3) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6)

Πνην πξόβιεκα αληηκεησπίδνπλ ηα άηνκα κε αηκνξξνθηιία Α (κνλάδεο 4)

Τν δεπγάξη II 2 II 3 απνθηά δεύηεξν παηδί κε αηκνξξνθηιία Α θαη ζύλδξνκν Klinefelter Να

πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία κέζσ ηεο νπνίαο πξνέθπςε ν γνλόηππνο ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ παηδηνύ

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε γνληδηαθήο κεηάιιαμεο (κνλάδεο 6)

Πόζα ζπλνιηθά κόξηα DNA πεξηέρνληαη ζηα ρξσκνζώκαηα πνπ απεηθνλίδνληαη ζηνλ θαξπόηππν

ηνπ παηδηνύ κε ζύλδξνκν Klinefelter (κνλάδεο 2)

Να εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-31-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα ηε δεκηνπξγία ελόο θισλνπνηεκέλνπ πξνβάηνπ - όπσο ήηαλ ε Dolly - ρξεζηκνπνηνύληαη ηξία

πξόβαηα Α Β ΓΑπό ην πξόβαην Α απνκνλώλεηαη ν ππξήλαο από θύηηαξν ησλ καζηηθώλ αδέλσλ

Από έλα σάξην ηνπ πξνβάηνπ Β αθαηξείηαη ν ππξήλαο θαη ζηε ζέζε ηνπ εηζάγεηαη ν ππξήλαο ηνπ

θπηηάξνπ από ην πξόβαην Α Πξνθύπηεη έηζη έλα λέν θύηηαξν

Τν θύηηαξν απηό πθίζηαηαη ιίγεο δηαηξέζεηο θαη ην έκβξπν πνπ πξνθύπηεη εκθπηεύεηαη ζηε κήηξα

ηνπ πξνβάηνπ Γ Μεηά από ιίγνπο κήλεο γελληέηαη ην λέν πξόβαην (πξόβαην ∆)

1 Πνην από ηα πξόβαηα Α Β Γ έρεη ηαπηόζεκν ππξεληθό DNA κε ην πξόβαην ∆ θαη γηαηί Μονάδερ 8

2 Πνην από ηα πξόβαηα Α Β Γ έρεη ηαπηόζεκν κηηνρνλδξηαθό DNA κε ην πξόβαην ∆ θαη γηαηί Μονάδερ 8

3 Με πνην ηξόπν ε θισλνπνίεζε κπνξεί λα ζπλεηζθέξεη ζηελ πξνζηαζία από ηελ εμαθάληζε

δηαθόξσλ δσηθώλ νξγαληζκώλ ηνπ πιαλήηε καο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλνληαη πέληε ακηλνμέα θαη δίπια ηνπο ηξηπιέηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ

θσδηθνπνηνύλ ηα ακηλνμέα απηά

ηπξνζίλε (tyr) mdash UAU

θαηλπιαιαλίλε (phe) mdash UUU

πξνιίλε (pro) mdash CCC

κεζεηνλίλε (met) mdash AUG

γιπθίλε (gly) mdash GGG

Τα πέληε παξαπάλσ ακηλνμέα ζπγθξνηνύλ νιηγνπεπηίδην θάπνηνπ βαθηεξηαθνύ θπηηάξνπ

α Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο πνην είλαη ην πξώην (αξρηθό) θαη πνην ην ηέηαξην ακηλνμύ ηνπ

νιηγνπεπηηδίνπ

Μονάδερ 4

β Να γξάςεηε κία αιιεινπρία λνπθιενηηδίσλ ηνπ mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ

νιηγνπεπηίδην Μονάδερ 6

γ Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ λνπθιενηηδίσλ ηεο θσδηθήο αιπζίδαο ηνπ DNA

(κνλάδεο 6) θαη λα ζεκεηώζεηε ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 9

δ Πόζα άηνκα θσζθόξνπ ππάξρνπλ ζηε δηπιή έιηθα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί απηό ην

νιηγνπεπηίδην ∆ηθαηνινγείζηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-32-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Βηνηερλνινγία κε ηελ επξεία έλλνηα είλαη ε ρξήζε δσληαλώλ νξγαληζκώλ πξνο όθεινο ηνπ

αλζξώπνπ θαη ζηεξίδεηαη θπξίσο ζε ηερληθέο θαιιηέξγεηαο θαη αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ

θαη ζε ηερληθέο αλαζπλδπαζκέλνπ DNA

1 Με πνην ηξόπν θαιιηεξγνύληαη νη κηθξννξγαληζκνί ζε κεγάιε θιίκαθα (βηνκεραληθή

θαιιηέξγεηα) Μονάδερ 10

2 Τη ελλννύκε κε ηνλ όξν δύκσζε θαη πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο Μονάδερ 5

3 Ζ αλζξώπηλε ηλζνπιίλε είλαη κία από ηηο θαξκαθεπηηθέο πξσηεΐλεο πνπ παξάγνληαη από

βαθηήξηα Μία από ηηο κεζόδνπο πνπ ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή ηεο είλαη ε παξαγσγή

ηνπ πξόδξνκνπ κνξίνπ ηεο ζε κία βαθηεξηαθή θαιιηέξγεηα θαη ε κεηαηξνπή ηνπ ζε ηλζνπιίλε κε

ελδπκηθή θαηεξγαζία Να γξάςεηε ζπλνπηηθά ηα ζηάδηα απηήο ηεο κεζόδνπ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ βαθηεξηαθνύ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην κε έμη

ακηλνμέα

Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο είλαη ε θσδηθή θαη πνηα ε κε θσδηθή (κνλάδεο 4) Να αηηηνινγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ

ηκήκαηνο DNA Μονάδερ 3

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ηνπ πεπηηδίνπ πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηάθξαζε

ηνπ παξαπάλσ mRNA Μονάδερ 3

Να γξάςεηε ηα αληηθσδηθόληα ησλ tRNA κε ηε ζεηξά πνπ ζα πάξνπλ κέξνο ζηε κεηάθξαζε ηνπ

παξαπάλσ mRNA Μονάδερ 6

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο θσδηθνλίσλ θαη ακηλνμέσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

AUG rarr Μεζεηνλίλε

ACC rarr Θξενλίλε

AAA rarr Λπζίλε

CCU rarr Πξνιίλε

CAC rarr Ηζηηδίλε

GCC rarr Αιαλίλε

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-33-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ο όξνο γνληδηαθή έθθξαζε αλαθέξεηαη ζπλήζσο ζε όιε ηε δηαδηθαζία κε ηελ νπνία έλα γνλίδην

ελεξγνπνηείηαη γηα λα παξαγάγεη κία πξσηεΐλε

1 Πνύ απνζθνπεί θπξίσο ε ξύζκηζε απηή ζηελ πεξίπησζε ησλ βαθηεξίσλ Μονάδερ 5

2 Τα θύηηαξα ελόο επθαξπσηηθνύ πνιύπινθνπ νξγαληζκνύ όπσο ηα λεπξηθά θαη ηα κπτθά αλ θαη

έρνπλ ην ίδην γελεηηθό πιηθό δηαθέξνπλ ζηε κνξθή θαη ηε ιεηηνπξγία Πώο νλνκάδεηαη απηή ε

δηαδηθαζία εμεηδίθεπζεο θαη ηη θάλεη ηα θύηηαξα λα δηαθέξνπλ ηόζν πνιύ Μονάδερ 8

3 Ο κεραληζκόο ηεο κεηαγξαθήο είλαη ν ίδηνο ζηνπο πξνθαξπσηηθνύο θαη επθαξπσηηθνύο

νξγαληζκνύο Πνηα είλαη ηα ξπζκηζηηθά ζηνηρεία ηεο κεηαγξαθήο ηνπ DNA πνην ην έλδπκν πνπ

θαηαιύεη ηε κεηαγξαθή θαη πώο ιεηηνπξγεί απηό θαηά ηε γνληδηαθή ξύζκηζε ζην επίπεδν ηεο

κεηαγξαθήο ησλ επθαξπσηηθώλ νξγαληζκώλ Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο Σε κηα ζέζε ηκήκαηνο κνξίνπ DNA κε θιώλνπο Α θαη Β έρεη μεθηλήζεη ε αληηγξαθή όπσο

θαίλεηαη ζην παξαθάησ ζρήκα

Ζ DNA-δεζκάζε εθηόο ηνπ όηη ζπλδέεη όια ηα θνκκάηηα πνπ πξνθύπηνπλ από ηηο δηάθνξεο ζέζεηο

έλαξμεο αληηγξαθήο δξα θαηά ηελ αληηγξαθή ηνπ θιώλνπ Β

Σε θάζε θιώλν λα ζπκπιεξώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηεο αληηγξαθήο θαη λα ραξαθηεξίζεηε

ηνλ ηξόπν ζύλζεζεο ησλ λέσλ αιπζίδσλ DNA (κνλάδεο 4) Πνηά έλδπκα ηνπνζεηνύλ ηα

ζπκπιεξσκαηηθά λνπθιενηίδηα θαη πνηνπο άιινπο ξόινπο έρνπλ (κνλάδεο 7)

Σηελ θσδηθή αιπζίδα Α ην γνλίδην πνπ είλαη ππεύζπλν γηα ηελ παξαγσγή ελόο πεπηηδίνπ έρεη ηελ

εμήο αιιεινπρία βάζεσλ

5΄ ATG CCA TGC AAA CCG AAA TGA hellip3΄

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη (κνλάδεο 2)

Κάπνηα αιιαγή πνπ ζπλέβε ζηελ παξαπάλσ θσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA έρεη σο

απνηέιεζκα ην 4ν θσδηθόλην ζην κεηαγξαθόκελν mRNA λα έρεη ηηο βάζεηο UAA

θαη ν αξηζκόο ησλ θσδηθνλίσλ λα παξακέλεη ζηαζεξόο

Αθνύ γξάςεηε ην λέν mRNA πνπ πξνθύπηεη λα εμεγήζεηε πνηα είλαη ε ζπγθεθξηκέλε αιιαγή

πνπ ζπλέβε θαη ηη ζπλέπεηεο κπνξεί λα έρεη γηα ην πεπηίδην (κνλάδεο 8)

Γηαηί ε πξσηετλνζύλζεζε ζηνπο επθαξπσηηθνύο νξγαληζκνύο είλαη κηα laquoνηθνλνκηθή

δηαδηθαζίαraquo (κνλάδεο 4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-34-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Τα γνλίδηα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηηο αιπζίδεο ησλ αηκνζθαηξηλώλ ηνπ αλζξώπνπ εκθαλίδνπλ πνιιέο

κεηαιιάμεηο πνπ νδεγνύλ ζηε δεκηνπξγία αηκνζθαηξηλνπαζεηώλ Σην γνλίδην πνπ θσδηθνπνηεί ηελ

αιπζίδα β έρνπλ βξεζεί πεξηζζόηεξεο από 300 κεηαιιάμεηο ∆ίλεηαη κία κεηάιιαμε ζην θσδηθόλην

πνπ θσδηθνπνηεί ην 6ν ακηλνμύ ηεο βndash πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο αηκνζθαηξίλεο Α (ΖbA)

Σηεθσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA ην θσδηθόλην GAG έγηλε GTG

α Τη ζπλέπεηεο έρεη απηή ε κεηάιιαμε γηα ηελ αηκνζθαηξίλε Α (HbA) θαη γηα ηα

εξπζξνθύηηαξα (κνλάδεο 12)

β Γηαηί ζηα νκόδπγα άηνκα κε βndashζαιαζζαηκία εκθαλίδεηαη ζπρλά αύμεζε ηεο αηκνζθαηξίλεο F

(HbF) (κνλάδεο 7)

γ Σε πνηα άηνκα ε ζύλζεζε ηεο αηκνζθαηξίλεο Α2 (HbA2) απνηειεί δηαγλσζηηθό δείθηε

(κνλάδεο 6) Μονάδερ 25

ΘΔΜΑ 4ο Γπλαίθα κε νκάδα αίκαηνο Α παληξεύεηαη άλδξα κε νκάδα αίκαηνο Β θαη γελλνύλ δύν παηδηά εθ

ησλ νπνίσλ ην πξώην πνπ είλαη θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο Α θαη ην δεύηεξν νκάδα αίκαηνο Ο

Τν δεύηεξν παηδί πάζρεη από θιεξνλνκηθή κεηαβνιηθή λόζν Οη δύν γνλείο είλαη πγηείο θαη ε

κεηέξα κόλνλ είλαη θνξέαο ηνπ ππνιεηπόκελνπ γνληδίνπ πνπ ειέγρεη ηε λόζν απηή Γηα ηα γνλίδηα

πνπ ειέγρνπλ ηνπο παξαπάλσ ραξαθηήξεο ηζρύεη ν δεύηεξνο λόκνο ηνπ Μendel

Να βξείηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ ηνπο σο πξνο ηνπο δύν ραξαθηήξεο

θάλνληαο ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (κνλάδεο 15) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ην θύιν ηνπ

δεύηεξνπ παηδηνύ (κνλάδεο 10) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-35-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα ηελ παξαγσγή ηνπ πξνδξόκνπ κνξίνπ ηεο ηλζνπιίλεο δειαδή ηεο πξντλζνπιίλεο θαηάιιεια

κεηαζρεκαηηζκέλα θύηηαξα Escherichia coli θαιιηεξγήζεθαλ ζε βηναληηδξαζηήξα Ζ απεηθόληζε

ηεο κεηαβνιήο ηνπ πιεζπζκνύ ηνπ βαθηεξίνπ (Ν) ζε ζρέζε κε ηνλ ρξόλν (t) έδσζε ην παξαθάησ

δηάγξακκα

1 Με βάζε ην δηάγξακκα απηό λα ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο θαη λα πεξηγξάςεηε

ηηο θάζεηο ηεο Μονάδερ 10

2 Σε πνηα ζπλήζσο ρξνληθά δηαζηήκαηα ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ βαθηεξίσλ αλακέλεηαη λα παξαρζεί

ε πξντλζνπιίλε Αθνύ παξαιάβνπκε ηελ πξντλζνπιίλε από ηνλ βηναληηδξαζηήξα πώο ζα ηελ

κεηαηξέςνπκε ζε ηλζνπιίλε Μονάδερ 10

3 Πνηνο είλαη ν βηνινγηθόο ξόινο ηεο ηλζνπιίλεο θαη πνηα αζζέλεηα πξνθαιεί ε κείσζε ή ε έιιεηςή

ηεο Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ελόο γνληδίνπ βαθηεξηαθνύ

θπηηάξνπ

AUGndashCCUndashCAUndashCGUndashUCUndashACUndashUUUndashUAA 3΄

α Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ηε μη κωδική αιπζίδα από ηελ νπνία πξνήιζε ην παξαπάλσ

mRNA θαη λα νξίζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηεο Μονάδερ 5

β Αληηθαζηζηνύκε κία ηξηπιέηα ηνπ παξαπάλσ mRNA κε ηελ ηξηπιέηα 5΄UGA

3΄ θαη ην

πεπηίδην πνπ θσδηθνπνηείηαη δελ πθίζηαηαη ηελ παξακηθξή αιιαγή Πνηα είλαη ε ηξηπιέηα

απηή (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

γ Ζ ηξηπιέηα 5΄

UCU3΄

ηνπ παξαπάλσ mRNA θσδηθνπνηεί ην ακηλνμύ ζεξίλε Αλ

αληηθαηαζηήζνπκε απηή ηελ ηξηπιέηα κε ηελ ηξηπιέηα 5΄

UCC3΄

δελ πξνθύπηεη ε

παξακηθξή αιιαγή ζην πεπηίδην Πώο εξκελεύεηαη ην γεγνλόο απηό κε βάζε ηα

ραξαθηεξηζηηθά ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-36-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα πξώηε θνξά ε γνληδηαθή ζεξαπεία εθαξκόζηεθε ζε έλα θνξίηζη πνπ είρε έιιεηςε ηνπ ελδύκνπ

απακηλάζε ηεο αδελνζίλεο (ADA)

1 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ ελδύκνπ απηνύ (κνλάδεο 3) θαη πνηα ηα ζπκπηώκαηα πνπ εκθαλίδνπλ ηα

άηνκα κε έιιεηςε ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

2 Πώο νλνκάδεηαη ν ηύπνο ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο πνπ εθαξκόζηεθε (κνλάδεο 2) θαη γηαηί

(κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

3 Πνηα είλαη ε δηαδηθαζία πνπ αθνινπζείηαη ζηε γνληδηαθή ζεξαπεία ηεο παξαπάλσ αζζέλεηαο Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο κε θπζηνινγηθή όξαζε πνπ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία (PKU) θαη κηα γπλαίθα κε

θπζηνινγηθή όξαζε πνπ δελ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία απνθηνύλ έλα θνξίηζη θαη έλα αγόξη Τν

θνξίηζη έρεη θπζηνινγηθή όξαζε θαη δελ παξνπζηάδεη θαηλπιθεηνλνπξία ελώ ην αγόξη εκθαλίδεη

αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν θαη πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία

1 Πώο πξνθαιείηαη ε θαηλπιθεηνλνπξία (κνλάδεο 5) θαη πσο θιεξνλνκείηαη (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

2 Πώο θιεξνλνκείηαη ε κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν Μονάδερ 6

3 Να βξείηε θαη λα γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο ηνπ άλδξα ηεο γπλαίθαο θαη ησλ παηδηώλ ηνπο

(κνλάδεο 8) θάλνληαο ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 12

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-37-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Α Σηα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα κειεηάηαη ν ηξόπνο θιεξνλόκεζεο θνηλνύ κνλνγνληδηαθνύ

ραξαθηεξηζηηθνύ ζε δύν δηαθνξεηηθέο νηθνγέλεηεο 1 θαη 2

Σηελ 1ε νηθνγέλεηα θέξνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ηα άηνκα Η2 ΗΗ2 ΗΗ3 (καπξηζκέλα) ελώ ζηελ 2

ε

νηθνγέλεηα θέξνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ηα άηνκα ΗΗ2 ΗΗ3 (καπξηζκέλα)

Να πξνζδηνξίζεηε ηνλ ηξόπν θιεξνλόκεζεο ηνπ ραξαθηεξηζηηθνύ κε βάζε ηα παξαπάλσ

ζηνηρεία αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή ζαο κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (Να κε ιεθζεί

ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο θαη λα κελ εμεηαζηεί ε πεξίπησζε ηνπ θπινζύλδεηνπ

επηθξαηνύο γνληδίνπ) (κνλάδεο 8) Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόκσλ (κνλάδεο 5) Μονάδερ 13

Β Να ππνδείμεηε έλα πηζαλό κεραληζκό πνπ κπνξεί λα εμεγήζεη ηε γέλλεζε αηόκνπ κε ζύλδξνκν

Turner από γνλείο κε θπζηνινγηθό αξηζκό ρξσκνζσκάησλ (κνλάδεο 6) Να πεξηγξάςεηε ηε

δηαδηθαζία κε ηελ νπνία κπνξνύκε λα απεηθνλίζνπκε ηα ρξσκνζώκαηα ηνπ αηόκνπ κε ζύλδξνκν

Turner κεηά ηε γέλλεζή ηνπ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη δίθισλν κόξην DNA ην νπνίν πεξηέρεη ηκήκα αζπλερνύο γνληδίνπ πνπ κεηαγξά-

θεηαη ζε mRNA

α) Πνύ ζπλαληάκε αζπλερή γνλίδηα (κνλάδεο 2)

β) Να πξνζδηνξίζεηε ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

γ) Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ πξόδξνκνπ mRNA θαη ηνπ ώξηκνπ mRNA πνπ πξνθύπηνπλ από ηε

κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ DNA ρσξίο αηηηνιόγεζε (κνλάδεο 2)

δ) Πώο πξνθύπηεη ην ώξηκν mRNA (κνλάδεο 3)

ε) Μπνξεί ε πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε ΔcoRI λα θόςεη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3)

ζη) Πνηεο θαηεγνξίεο γνληδίσλ πνπ ππάξρνπλ ζην ρξσκνζσκηθό DNA ελόο θπηηαξηθνύ ηύπνπ δελ

θισλνπνηνύληαη ζε cDNA βηβιηνζήθε (κνλάδεο 8) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-38-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Άλδξαο πνπ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία θαη ζπλζέηεη θπζηνινγηθή πνζόηεηα κειαλίλεο

απνθηά απνγόλνπο κε γπλαίθα πνπ πάζρεη από αιθηζκό αιιά κπνξεί λα κεηαηξέπεη ηε

θαηλπιαιαλίλε ζε ηπξνζίλε

Να βξείηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο θαη θαηλόηππνπο ησλ παηδηώλ

Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηελ θαηλπιθεηνλνπξία θαη ηνλ αιθηζκό βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά

δεύγε νκόινγσλ ρξσκνζσκάησλ Μονάδερ 12

Β Να δηαθξίλεηε πεξηπηώζεηο θαηά ηηο νπνίεο είλαη αηκνξξνθηιηθό ην παηδί πνπ απνθηά

θπζηνινγηθόο άλδξαο κε θπζηνινγηθή γπλαίθα ηεο νπνίαο ν παηέξαο είλαη αηκνξξνθηιηθόο

Οη γνλείο θαη ην παηδί έρνπλ θπζηνινγηθό θαξπόηππν Μονάδερ 13

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ηα πέληε (5) πξώηα ακηλνμέα

κηαο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Ζ θαηεύζπλζε ζηελ νπνία θηλείηαη ε RNA πνιπκεξάζε θαηά ηε

κεηαγξαθή ππνδεηθλύεηαη από ην βέινο

α Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ DNA είλαη ε θσδηθή θαη πνηα είλαη ε κε θσδηθή

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 9

β Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ DNA Μονάδερ 3

γ Να γξάςεηε θαη λα αηηηνινγήζεηε ην αληηθσδηθόληνηνπ tRNA πνπ κεηαθέξεη ην 2ν ακηλνμύ ηεο

πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Μονάδερ 5

δ Τηείλαηηνζύκπινθνέλαξμεοηεοπξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 5) θαη πνηα είλαη ε κεηέπεηηα πνξεία

ηνπ tRNA πνπ ζπκκεηέρεη ζε απηό (κνλάδεο 3) Μονάδερ 8

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-39-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Πξόθεηηαη λα θαιιηεξγεζεί ζην εξγαζηήξην έλαοεηεξόηξνθνο κηθξννξγαληζκόο

1 Να αλαθέξεηε νλνκαζηηθά ηα ζξεπηηθά ζπζηαηηθά ηα νπνία πξέπεη λα πξνζηεζνύλ ζην κέζν

θαιιηέξγεηαο ώζηε ν κηθξννξγαληζκόο απηόο λα αλαπηπρζεί θπζηνινγηθά Μονάδερ 8

2 Πώο κπνξνύκε λα δηαπηζηώζνπκε αλ ν κηθξννξγαληζκόο απηόο είλαη ππνρξεσηηθά αλαεξόβηνο Μονάδερ 7

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνπο άιινπο παξάγνληεο πνπ επηδξνύλ ζηελ αλάπηπμε ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαηηνπαξαθάησηκήκα DNAζηννπνίνέρεη αξρίζεη ε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

1Σηηο ζέζεηο ΑΒΓ∆ΔΕ λα αληηζηνηρίζεηε ηηο ελδείμεηο 3΄ ή 5΄ ώζηε λα θαίλεηαη ν

πξνζαλαηνιηζκόο ησλ αξρηθώλ θαη ησλ λενζπληηζέκελσλ αιπζίδσλ Μονάδερ 6

2Τη είλαη ηα πξσηαξρηθά ηκήκαηα πσο δεκηνπξγνύληαη θαη πσο επηκεθύλνληαη Μονάδερ 9

3Δμεγήζηε γηαηί πξέπεη ζηελ παξαπάλσ δηαδηθαζία λα ελεξγνπνηεζεί ην έλδπκν DNA δεζκάζε

θαη πώο ζα δξάζεη απηό Μονάδερ 6

4Πνηα έλδπκα ζα επηδηνξζώζνπλ ηα πηζαλά ιάζε ηεο δηαδηθαζίαο ηεο αληηγξαθήο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-40-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ νιηγνπεπηίδην έμη ακηλνμέσλ ην νπνίν δελ έρεη ππνζηεί θακία ηξνπνπνίεζε

κεηά ηε ζύλζεζή ηνπ

Ζ2Ν ndash Μεθειονίνη ndash Γλυκίνη ndash Λυζίνη ndash Τρυπηοθάνη ndash Βαλίνη ndash Αλανίνη - COOH

Α Με ηε βνήζεηα ηνπ ηκήκαηνο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ παξαηίζεηαη γξάςηε ηελ αιιεινπρία

ησλ λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ ηκήκαηνο mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην

παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην ∆ηθαηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 13

Β Γξάςηε κε ηνλ θαηάιιειν πξνζαλαηνιηζκό ηελ αιιεινπρία λνπθιενηηδίσλ ζην δίθισλν

κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην Πνηα είλαη ε θσδηθή θαη πνηα ε κε

θσδηθή αιπζίδα Μονάδερ 6

Γ Δάλ ε ηξηπιέηα 5΄-UGG-3΄ ζην mRNA αληηθαηαζηαζεί από ηελ ηξηπιέηα 5΄-UGA-3΄ γξάςηε

ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ζην λέν νιηγνπεπηίδην πνπ ζα ζπληεζεί Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο Σην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ζηα κέιε

κηαο νηθνγέλεηαο ε αηκνξξνθηιία Α (Δίλαη καπξηζκέλα ηα ΗΗ 1 ΗΗ 4 θαη ΗΗΗ 1)

Α Πώο θιεξνλνκείηαη ε αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 5

Β Να γξάςεηε θαη λα δηθαηνινγήζεηε κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο ηνπο γνλνηύπνπο όισλ ησλ

κειώλ πνπ απεηθνλίδνληαη ζην γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 13

Γ Δάλ νη γνλείο ΗΗ 3 θαη ΗΗ 4 απνθηήζνπλ επόκελν παηδί πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα λα λνζεί από

αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 7

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο θσδηθνλίσλ

θαη ακηλνμέσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

GUCrarrΒαιίλε

UGGrarrΤξππηνθάλε

GGUrarrΓιπθίλε

AUGrarrΜεζεηνλίλε

AAArarrΛπζίλε

GCCrarrΑιαλίλε

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-41-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο κε ηηο νπνίεο κπνξνύλ λα παξαρζνύλ κνλνθισληθά

αληηζώκαηα ηα νπνία ζπλεηζθέξνπλ ζηνλ πξνζδηνξηζκό ησλ νκάδσλ αίκαηνο ηνπ αλζξώπνπ Μονάδερ 7

Γ2 Να αλαθέξεηε πνηνπο ηύπνπο αηκνξνθηιίαο γλσξίδεηε θαη πνύ νθείινληαη (κνλάδεο 2) Να

πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία αληηκεηώπηζεο κίαο εμ απηώλ κε βάζε ηε κέζνδν δεκηνπξγίαο

δηαγνληδηαθώλ δώσλ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 ∆ίλεηαη κείγκα κνξίσλ DNA θαη έλαο αληρλεπηήο RΝΑ

Να εμεγήζεηε ηη είλαη αληρλεπηήο (κνλάδεο 2) λα πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ ζα

αθνινπζεζνύλ πξνθεηκέλνπ ν αληρλεπηήο λα πβξηδνπνηήζεη ηελ θαηάιιειε αιιεινπρία DNA

(κνλάδεο 4) θαη λα εμεγήζεηε πνηνο είλαη ν θιώλνο ηνπ DNA πνπ ζα πβξηδνπνηεζεί (κνλάδεο 4) Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ ∆

Υγηήο άληξαο παληξεύηεθε κε πγηή γπλαίθα θαη απέθηεζαλ έλα αγόξη κε αρξσκαηνςία ζην

θόθθηλν θαη ην πξάζηλν ρξώκα έλα θνξίηζη πνπ πάζρεη από δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία θαη

πεξηκέλνπλ ην ηξίην παηδί ηνπο

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη λα εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ παηδηώλ ηνπο θαη λα εμεγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆3 Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην ηξίην παηδί λα έρεη θπζηνινγηθό θαηλόηππν

Να εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο θάλνληαο ή ηελ απαηηνύκελε δηαζηαύξσζε ή ηηο

απαηηνύκελεο δηαζηαπξώζεηο Μονάδερ 12

∆4 Να εμεγήζεηε ηα γελεηηθά αίηηα ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-42-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

∆ίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν

C T T A A C T A A T A G G G T G G A C C T A A C A T A G A T

G A A T T G A T T A T C C C A C C T G G A T T G T A T C T A

Γ1 Να γξάςεηε ην mRNA πνπ ζα πξνθύςεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

νξίδνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ηνπ (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο

(κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ2 Να βξείηε ηνλ αξηζκό ησλ ακηλνμέσλ από ηα νπνία ζα απνηειείηαη ην έλδπκν κεηά ηε

κεηάθξαζε ηνπ παξαπάλσ mRNA (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο κε

βάζε ηηο ηδηόηεηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε ιεηηνπξγία ηνπ ελδύκνπ αλ ζπκβεί γνληδηαθή

κεηάιιαμε ε νπνία ζα πξνθαιέζεη έιιεηςε ηνπ δεύηεξνπ λνπθιενηηδίνπ ζην δεύηεξν

θσδηθόλην ηνπ γνληδίνπ Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ ∆

∆ίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν

ζην νπνίν ηα άηνκα Η1 θαη ΗΗ1 ΗΗ2 ΗΗ3 ΗΗ4 ΗΗ5 ΗΗ6 πάζρνπλ από κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ ζην παξαπάλσ γελεαινγηθό

δέληξν Μονάδερ 7

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ παηδηώλ ζην παξαπάλσ

γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 4

∆3 Να θάλεηε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο θαη λα αηηηνινγήζεηε ηηο απαληήζεηο ζαο Μονάδερ 14

Σημείωζη Να μην εξεηαζθεί η πεπίπηωζη θςλοζύνδεηος επικπαηούρ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-43-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ ∆ίλνληαη ηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα Α θαη Β

Σην Α απεηθνλίδνληαη νη θάζεηο (αβγ θαη δ)

αλάπηπμεο ελόο κηθξννξγαληζκνύ Σην Β

απεηθνλίδεηαη ε παξαγσγή ηνπ πξντόληνο από

ηνλ κηθξννξγαληζκό γηα ην ίδην ρξνληθό

δηάζηεκα

Γ1 Με βάζε ην δηάγξακκα Α λα

ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο

(κνλάδεο 3) θαη λα νλνκάζεηε ηηο θάζεηο

ηεο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 7

Γ2 Σε πνηα θάζε παξάγεηαη ε κεγαιύηεξε πνζόηεηα ηνπ πξντόληνο (κνλάδεο 2) Nα

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 Αλ ην πξντόλ εθθξίλεηαη από ηνλ κηθξννξγαληζκό πώο ζα ην παξαιάβνπκε από ηελ

θαιιηέξγεηα Μονάδερ 6

Γ4 Να αλαθέξεηε ηνπο παξάγνληεο πνπ επεξεάδνπλ ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ηνπ

κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 4

ΘΔΜΑ ∆ ∆ίλεηαη ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ πεξηέρεη ην αζπλερέο γνλίδην

ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ παξαθάησ πεπηηδίνπ

H2N- μεθειονίνη - αλανίνη - λευκίνη - αζπαραγίνη ndash COOH

∆1 Να γξάςεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 4) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 10

∆2 Να γξάςεηε ην πξόδξνκν mRNA ην ώξηκν mRNA ην εζώλην ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 6) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 15

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ

Aιαλίλε = GCU Λεπθίλε = UUG Αζπαξαγίλε = AAU

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-44-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

1 Πνηα είλαη ε δνmicroή ηνπ DNA ζην ρώξν ζύmicroθσλα microε ην microνληέιν ηεο δηπιήο έιηθαο Μονάδερ 12

2 Να πεξηγξάςεηε πώο ξπζmicroίδεηαη ε γνληδηαθή έθθξαζε ζηα επθαξπσηηθά θύηηαξα Μονάδερ 8

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνλ αιθηζmicroό Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο πνπ πάζρεη από νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

παληξεύεηαη microία γπλαίθα ε νπνία δελ πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο

ινβνύο απηηώλ Τν δεπγάξη απηό απνθηά ηξία παηδηά

Τν πξώην εmicroθαλίδεη ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ ην δεύηεξν δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη πξνζθνιιεmicroέλνπο ινβνύο απηηώλ θαη ην ηξίην δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ γνλέσλ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

β Πνηνη είλαη νη πηζαλνί γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παηδηώλ Μονάδερ 5

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-45-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Σην θπηό κνζρνκπίδειν ην ρξώκα ησλ ζπεξκάησλ κπνξεί λα είλαη είηε θίηξηλν είηε πξάζηλν

ελώ ην ύςνο ηνπ είλαη είηε ςειό είηε θνληό Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηηο παξαπάλσ

ηδηόηεηεο βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά δεύγε νκνιόγσλ ρξσκνζσκάησλ Δάλ έρεηε ζηε

δηάζεζή ζαο έλα ςειό κνζρνκπίδειν κε θίηξηλα ζπέξκαηα λα θάλεηε ηηο θαηάιιειεο

δηαζηαπξώζεηο πνπ απαηηνύληαη γηα λα βξείηε ην γνλόηππό ηνπ (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 11

Γ2 Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο από δύν θπζηνινγηθνύο

γνλείο κπνξεί λα γελλεζεί παηδί κε ζύλδξνκν Turner Μονάδερ 8

Γ3 Μία πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κία πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ Γ

Γίδεηαη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Σηνλ θιώλν ΕΖ ε αληηγξαθή γίλεηαη

κε αζπλερή ηξόπν Τα ζεκεία Γ θαη Ζ ππνδεηθλύνπλ ηε ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα λα ζρεδηάζεηε ηα ζπλερή θαη αζπλερή

ηκήκαηα ησλ λέσλ θιώλσλ κε βέιε ππνδεηθλύνληαο ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ λέσλ θαη

ησλ κεηξηθώλ θιώλσλ (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Σηνλ θιώλν πνπ αληηγξάθεηαη κε ζπλερή ηξόπν λα γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ

λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ πξσηαξρηθνύ ηκήκαηνο ην νπνίν απνηειείηαη

από 8 (νθηώ) λνπθιενηίδηα (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Γ3 Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην πεπηίδην απηό Μονάδερ 2

Γ4 Μεηά ηελ επίδξαζε αθηηλνβνιίαο ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ζπάεη ζηα ζεκεία πνπ

ππνδεηθλύνληαη από ηα βέιε Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε θαη λα

ζεκεηώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ Μονάδερ 2

Γ5 Τν ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε επαλαζπλδέεηαη ζηα ίδηα ζεκεία θνπήο κεηά από

αλαζηξνθή

Να γξάςεηε νιόθιεξν ην κόξην ηνπ DNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηελ αλαζηξνθή (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην λέν πεπηίδην (κνλάδεο 2)

Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-46-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν Σην κόξην απηό ζπκβαίλεη κεηάιιαμε πξνζζήθεο ηξηώλ (3) δηαδνρηθώλ

λνπθιενηηδίσλ (5΄-GAT-3΄)

Γ1 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Φ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) θαη ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα ηνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ2 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Υ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) Ζ παξαπάλσ κεηάιιαμε έρεη ειάρηζηε επίδξαζε ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα

ηνπ ελδύκνπ Πώο ραξαθηεξίδεηαη απηή ε κεηάιιαμε (κνλάδεο 2) Nα εμεγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 9

Γ3 Σε δύν άηνκα πνπ πάζρνπλ από ζύλδξνκν Klinefelter έγηλε αλάιπζε ηεο αιιεινπρίαο ησλ

βάζεσλ ηνπ DNA ησλ θπιεηηθώλ ρξσκνζσκάησλ ηνπο Σην πξώην άηνκν ε αλάιπζε έδεημε

ηξεηο δηαθνξεηηθέο αιιεινπρίεο βάζεσλ DNA Σην δεύηεξν άηνκν ε αλάιπζε έδεημε δύν

παλνκνηόηππεο θαη κία δηαθνξεηηθή αιιεινπρία βάζεσλ DNA Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο

κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο γελλήζεθαλ ηα άηνκα απηά από θπζηνινγηθνύο

γνλείο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ Γ

Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-47-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Α

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Μηα πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κηα πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 7

Γ2 Ζ αλάιπζε δεηγκάησλ DNA από δύν βαθηεξηαθέο θαιιηέξγεηεο έδσζε ηα εμήο

απνηειέζκαηα ζηελ πξώηε θαιιηέξγεηα βξέζεθε πνζνζηό αδελίλεο (Α) 28 θαη

ζηεδεύηεξε βξέζεθε πνζνζηό γνπαλίλεο (G) 28 Να εμεγήζεηε αλ ηα βαθηήξηα ησλ δύν

θαιιηεξγεηώλ αλήθνπλ ζην ίδην ή ζε δηαθνξεηηθό είδνο Μονάδερ 6

Γ3 Με πνηνπο ηξόπνπο γίλεηαη ε θαιιηέξγεηα κηθξννξγαληζκώλ ζε κεγάιε θιίκαθα Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ Γ Σrsquo έλα κόξην DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ ππάξρνπλ δύν γνλίδηα Α θαη Β όπσο θαίλεηαη ζην

ζρήκα

Γ1 Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο θαη λα νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ

αιπζίδσλ ηνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Τα γνλίδηα Α θαη Β κεηαγξάθνληαη ζε RNA Να νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπ RNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Πνηα είλαη ε θσδηθή αιπζίδα γηα ην γνλίδην Α θαη πνηα γηα ην Β (κνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ4 Τη είλαη ν ππνθηλεηήο (κνλάδεο 2) Να νξίζεηε ηε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή γηα θάζε γνλίδην κε

έλα βέινο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-48-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Να αλαθέξεηε ηα βήκαηα πνπ απαηηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο

αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο από έλα δηαγνληδηαθό δών Μονάδερ 12

Γ2 Να εμεγήζεηε πώο ε ζεξκνθξαζία επεξεάδεη ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 8

Γ3 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ πξηκνζώκαηνο ζηελ αληηγξαθή ηνπ DNA Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ

Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-49-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Μεηέξα κε θπζηνινγηθή όξαζε θαη νκάδα αίκαηνο Β απνθηά δύν παηδηά κε έλαλ άλδξα κε

θπζηνινγηθή όξαζε Τν θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο ΑΒ ελώ ην αγόξη νκάδα αίκαηνο Ο

Τν έλα από ηα δύν παηδηά πάζρεη από κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν ndash θόθθηλν

Γ1 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ σο πξνο ηνπο δύν

ραξαθηήξεο (κνλάδεο 8) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 10) Μονάδερ 18

Γ2 Πνην από ηα δύν παηδηά δελ έρεη θπζηνινγηθή όξαζε Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA

(Ι) GACTAATAAAAGAAGTAGTTAGGATCATAGG

(ΙΙ) CTGATTATTTTCTTCATCAA TCCTAGTA TCC

πνπ θσδηθνπνηεί ην πεπηίδην

H2N-Μεθειονίνη-Τυροζίνη-Φαινυλαλανίνη-Φαινυλαλανίνη-Τυροζίνη-COOH

Γ1 Να εμεγήζεηε πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA είλαη ε θσδηθή θαη

πνηα είλαη ε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 4) Να γξάςεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ησλ

αιπζίδσλ (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 8

Γ2 Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ

παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA (κνλάδεο 2) θαζώο θαη ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε πνύ νθείιεηαη ε δηαθνξά κεηαμύ ησλ δύν απηώλ κνξίσλ

(κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ παξαπάλσ πεπηηδίνπ εάλ κηα

γνληδηαθή κεηάιιαμε πνπ ζα ζπκβεί ζην θσδηθόλην ηεο ηπξνζίλεο νδεγήζεη ζε

αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από ζπκίλε Μονάδερ 5

Γ4 Δάλ ε παξαπάλσ γνληδηαθή κεηάιιαμε νδεγήζεη ζε αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από

αδελίλε λα εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ πεπηηδίνπ Μονάδερ 5

Γίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Μεζεηνλίλε AUG

Τπξνζίλε UAC UAU

Φαηλπιαιαλίλε UUU UUC

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-50-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Μηα αξζεληθή κύγα Drosophila κε ιεπθά κάηηα δηαζηαπξώζεθε κε κηα ζειπθή κε θόθθηλα

κάηηα Από ηε δηαζηαύξσζε απηή πήξακε 280 απνγόλνπο ζηελ F1 γεληά πνπ είραλ όινη

θόθθηλα κάηηα Γηαζηαπξώλνληαο δύν άηνκα από ηελ F1 γεληά πξνθύπηνπλ 319 απόγνλνη

ζηελ F2 γεληά Μηα αλάιπζε ησλ απνγόλσλ ηεο F2 γεληάο έδεημε όηη ππάξρνπλ

159 ζειπθά κε θόθθηλα κάηηα

82 αξζεληθά κε θόθθηλα κάηηα θαη

78 αξζεληθά κε ιεπθά κάηηα

Με βάζε ηα δεδνκέλα λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ην παξαπάλσ

γλώξηζκα Γηα ηα άηνκα πνπ δηαζηαπξώζεθαλ δίλεηαη όηη ηα ζειπθά έρνπλ έλα δεπγάξη X

ρξσκνζσκάησλ (ΦΦ) θαη ηα αξζεληθά έρνπλ έλα Φ θαη έλα Χ ρξσκόζσκα (ΦΧ)

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν όπνπ απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη κηα κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

Τα άηνκα ΙΙ2 ΙΙ3 ΙΙΙ3 θαη ΙV3 πάζρνπλ από ηελ αζζέλεηα απηή Γηα όια ηα παξαθάησ

εξσηήκαηα λα κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο

Γ2 Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη ε αζζέλεηα Μονάδερ 6

Γ3 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην δεπγάξη ΙΙΙ1 III2 λα απνθηήζεη αγόξη πνπ ζα πάζρεη

(κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 8

Γ4 Αλ ηα άηνκα Ι1 θαη Ι4 πάζρνπλ από κηα αζζέλεηα πνπ νθείιεηαη ζε γνλίδην κηηνρνλ-δξηαθνύ

DNA λα αλαθέξεηε πνηα άηνκα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ ζα θιεξνλνκή-ζνπλ ην γνλίδην

απηό (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-51-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA ην νπνίν θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Αιπζίδα 1 GTTGAATTCTTAGCTTAAGTCGGGCATGAATTCTC

Αιπζίδα 2 CAACTTAAGAATCGAATTCAGCCCGTACTTAAGAG

Γ1 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

επηζεκαίλνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ησλ αιπζίδσλ ηνπ (κνλάδεο 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Τν παξαπάλσ ηκήκα DNA αληηγξάθεηαη θαη θαηά ηε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

δεκηνπξγνύληαη ηα παξαθάησ πξσηαξρηθά ηκήκαηα

i) 5΄-GAGAAUUC-3΄

ii) 5΄-UUAAGCUA-3΄

iii) 5΄-GUUGAAUU-3΄

Να πξνζδηνξίζεηε πνηα αιπζίδα αληηγξάθεηαη κε ζπλερή θαη πνηα κε αζπλερή ηξόπν

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε ην έλδπκν EcoRI πξνθεηκέλνπ λα ελζσκα-ησζεί ζε

έλα από ηα δύν πιαζκίδηα Α θαη Β πνπ δίλνληαη παξαθάησ

Πνην από ηα δύν πιαζκίδηα ζα επηιέμεηε γηα ηε δεκηνπξγία αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ

(κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Πόζνη θσζθνδηεζηεξηθνί δεζκνί ζα δηαζπαζηνύλ ζην πιαζκίδην πνπ επηιέμαηε θαη πόζνη ζα

δεκηνπξγεζνύλ θαηά ην ζρεκαηηζκό ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ4 Από ηε κύγα Drosophila απνκνλώζεθαλ ηξία δηαθνξεηηθά θπζηνινγηθά θύηηαξα ζηα νπνία

πξνζδηνξίζηεθε ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ζε δεύγε βάζεσλ

Σην πξώην θύηηαξν ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ππνινγίζηεθε ζε 32108 δεύγε βάζεσλ

ζην δεύηεξν θύηηαξν ζε 16108 δεύγε βάζεσλ θαη ζην ηξίην θύηηαξν ζε 6410

8 δεύγε

βάζεσλ

Να δηθαηνινγήζεηε γηαηί ππάξρνπλ νη δηαθνξέο απηέο ζην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ησλ

ηξηώλ θπηηάξσλ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-52-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ Γ

Έλα πιαζκίδην πνπ ρξεζηκνπνηείηαη σο θνξέαο θισλνπνίεζεο ελόο ηκήκαηνο DNA έρεη έλα

γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε θαη έλα γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληη-

βηνηηθό ηεηξαθπθιίλε Τν γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζηελ ηεηξαθπθιίλε πεξηέρεη ηελ αιιεινπρία

πνπ αλαγλσξίδεηαη από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Γεκηνπξγνύκε αλαζπλδπαζ-

κέλα πιαζκηδία κε ηε ρξήζε ηεο πεξηνξηζηηθήο ελδνλνπθιεάζεο EcoRI

Τα κεηαζρεκαηηζκό βαθηεξίσλ πνπ δελ είραλ θαλέλα πιαζκίδην Σηε ζπλέρεηα ηα βαθηήξηα

θαιιηεξγνύληαη ζε ζξεπηηθό πιηθό

Γ1 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ηεηξαθπθιίλε αληί ηεο ακπηθηιίλεο (κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 Σηνπο παξαθάησ δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο (1 2 3) θαίλεηαη ε δηαβάζκηζε ηεο ζπγθέληξσζεο

ηνπ νμπγόλνπ θαη ε πεξηνρή αλάπηπμεο ηξηώλ εηδώλ κηθξννξγα-ληζκώλ ζε πγξό ζξεπηηθό

πιηθό Οη κηθξννξγαληζκνί απεηθνλίδνληαη σο καύξεο θνπθίδεο

Σε πνηνλ από ηνπο ηξεηο δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο έρνπκε θαιιηέξγεηα κπθήησλ πνπ

ρξεζηκνπνηνύληαη ζηελ αξηνβηνκεραλία βαθηεξίσλ ηνπ γέλνπο Clostridium θαη βαθηεξίσλ

ηνπ γέλνπο Mycobacterium (κνλάδεο 3) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

Γ4 Με πνηνλ ηξόπν δεκηνπξγνύκε δηαγνληδηαθά θπηά ηα πξντόληα ησλ νπνίσλ έρνπλ

κεγαιύηεξε δηάξθεηα δσήο ζε ζρέζε κε απηά ησλ κε δηαγνληδηαθώλ θπηώλ Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-53-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ δηάγξακκα απεηθνλίδεηαη ε θπζηνινγηθή κεηαβνιή ζην πνζνζηό ησλ

πνιππεπηηδηθώλ αιπζίδσλ ησλ αηκνζθαηξηλώλ HbA HbF θαη HbA2 ηνπ αλζξώπνπ από ηελ

εκβξπηθή ειηθία θαη κεηά ηε γέλλεζή ηνπ

Γ1 Πνην είδνο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο αληηζηνηρεί ζε θαζεκηά από ηηο θακπύιεο Η ΗΗ ΗΗΗ θαη IV

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ2 Τα απνηειέζκαηα κηαο εμέηαζεο αίκαηνο ζε έλαλ ελήιηθα έδεημαλ όηη νη αηκνζθαηξίλεο HbA

HbF θαη HbA2 είλαη ζε θπζηνινγηθά επίπεδα Πόζα γνλίδηα είλαη ππεύζπλα γηα ηε ζύλζεζε

ηεο HbA ζε έλα ζσκαηηθό θύηηαξν ζηε κεηάθαζε (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA πνπ πεξηέρεη ηα θσδηθόληα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα επηά

πξώηα ακηλνμέα ηεο θπζηνινγηθήο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο HbA

5΄hellip GTG CAC CTG ACT CCT GAG GAG hellip 3΄

3΄hellip CAC GTG GAC TGA GGA CTC CTC hellip 5΄

Ζ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI αλαγλσξίδεη ηελ αιιεινπρία

5΄ CTGAG 3΄

3΄ GACTC 5΄

θαη θόβεη θάζε αιπζίδα κεηαμύ ηνπ C θαη ηνπ Τ (κε θαηεύζπλζε 5΄3΄) Ζ αιιεινπρία πνπ

αλαγλσξίδεη ε DdeI βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα DNA Από έλα άηνκν θνξέα ηεο

δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο απνκνλώζεθαλ ηκήκαηα DNA πνπ πεξηέρνπλ ηα θσδηθόληα ηα

νπνία θσδηθνπνηνύλ ηα επηά πξώηα ακηλνμέα ηεο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Σηα ηκήκαηα απηά

επηδξάζακε κε ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI

Πόζα ηκήκαηα DNA δηαθνξεηηθνύ κήθνπο ζα πξνθύςνπλ κεηά ηε δξάζε ηεο DdeI (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 7

Γ4 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο δηάγλσζεο ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο θαηά ηνλ

πξνγελλεηηθό έιεγρν ηε δέθαηε εβδνκάδα ηεο θύεζεο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-54-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Σε ηξεηο δηαθνξεηηθνύο βηναληηδξαζηήξεο πξαγκαηνπνηείηαη

θιεηζηή θαιιηέξγεηα ηξηώλ δηαθνξεηηθώλ κηθξννξγαληζκώλ Α Β

θαη Γ αληίζηνηρα

Σηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα απεηθνλίδεηαη ν αξηζκόο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ ζε ζρέζε κε ην ρξόλν

Σην ρξνληθό δηάζηεκα από 0 έσο t1 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ

ζηνπο βηναληηδξα-ζηήξεο είλαη πςειή θαη ζηαζεξή ελώ ζην ρξν-

ληθό δηάζηεκα από t1 έσο t2 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ είλαη

ρακειή θαη ζηαζεξή

Γ1 Με βάζε ηα ζρήκαηα λα ραξαθηεξίζεηε ηνπο

κηθξννξγαληζκνύο Α Β Γ ζε ζρέζε κε ηελ εμάξηεζε ηεο

αλάπηπμήο ηνπο από ηε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ (κνλάδεο 6)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

Γ2 Με βάζε ηα ζρήκαηα ζε πνηα θάζε ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ γίλεηαη ε κεηαβνιή ηεο ζπγθέληξσζεο ηνπ Ο2

ζηνλ βηναληηδξαζηήξα όπνπ θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α

(κνλάδεο 2)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 4

Γ3 Πώο εμεγείηαη ε εθζεηηθή θάζε ζε κία θιεηζηή θαιιηέξγεηα

κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 4

Γ4 Τη ελλννύκε ζήκεξα κε ηνλ όξν δύκσζε (κνλάδεο 3) Πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο

(κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ πεπηίδην πνπ παξάγεηαη από έλα βαθηήξην

HOOCminusμεθειονίνηminusαλανίνηminusζερίνηminusαζπαραγίνηminusμεθειονίνηminusNH2

Γ1 Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ δίθισλνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ πεπηίδην (κνλάδεο

2) Να νξίζεηε ην 5΄ θαη 3΄ άθξν θάζε αιπζίδαο (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να θαζνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Γίλνληαη ηα θσδηθόληα

αιαλίλε GCU αζπαξαγίλε AAU κεζεηνλίλε AUG ζεξίλε UCU

Τν θσδηθόλην ιήμεο είλαη ην UGA Μονάδερ 15

Γ2 Μπνξεί ε παξαπάλσ αιπζίδα λα θνπεί από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 5

Γ3 Πώο ζρεκαηίδεηαη ην ζύκπινθν έλαξμεο ηεο πξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 3) Από ηη

απνηειείηαη ην πνιύζσκα (κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-55-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν απεηθνλίδεη ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη κηα

αζζέλεηα ηνπ κεηαβνιηζκνύ ζηνλ άλζξσπν

Γ1 Ζ αζζέλεηα απηή νθείιεηαη ζε επηθξαηέο ή ζε ππνιεηπόκελν γνλίδην (Μνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Κιεξνλνκείηαη σο απηνζσκηθόο ή

θπινζύλδεηνο ραξαθηήξαο (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 12

Γ2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέλδξν Μονάδερ 6

Γ3 O άλδξαο ΗΗΗ1 απνθηά κε γπλαίθα εηεξόδπγε ζηελ αζζέλεηα απηή έλα αγόξη

Να βξείηε ηε πηζαλόηεηα πνπ ππάξρεη ην αγόξη απηό λα πάζρεη αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Τα ζεκεία Α θαη Γ ππνδεηθλύνπλ ηε

ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηό ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ κεηξηθώλ αιπζίδσλ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ζρεδηάζεηε ζην ίδην ζρήκα ηα αζπλερή θαη

ηα ζπλερή ηκήκαηα ησλ δύν λέσλ αιπζίδσλ κε

βέιε θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηά ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπο (Μνλάδεο 3)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4)

Μονάδερ 7

Γ3 Ζ κεηξηθή αιπζίδα ηνπ DNA πνπ αληηγξάθε-

ηαη κε ζπλερή ηξόπν ακέζσο κεηά κεηαγξάθεηαη

Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ RNA πνπ ζρεκαηίδεηαη

θαηά ηε κεηαγξαθή θαη λα ζεκεηώζεηε ηνλ

πξνζαλαηνιηζκό ηνπ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ4 Πνηα είλαη ε δξάζε ηεο RNA πνιπκεξάζεο κεηά ηελ πξόζδεζή ηεο ζηνλ ππνθηλεηή ελόο

γνληδίνπ Μονάδερ 6

Page 4: biologia kat 3o 4o

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-4-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2000 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Ο αξηζmicroόο θαη ε microνξθνινγία ησλ ρξσmicroνζσmicroάησλ είλαη ηδηαίηεξν ραξαθηεξηζηηθό ησλ θπηηάξσλ

θάζε δσληαλνύ νξγαληζmicroνύ

α) Πνηα είλαη ηα microνξθνινγηθά ραξαθηεξηζηηθά ησλ ρξσmicroνζσmicroάησλ πνπ παξαηεξνύληαη ζrsquo έλα

θαξπόηππν

Μονάδερ 7

β) Πώο microπνξεί λα δηαπηζησζεί ην θύιν ελόο αλζξώπνπ από ηνλ θαξπόηππν ησλ ζσmicroαηηθώλ

θπηηάξσλ ηνπ

Μονάδερ 8

Β Σrsquo έλα αλζξώπηλν ζσmicroαηηθό θύηηαξν θαη ζrsquo έλα αλζξώπηλν γαmicroέηε πνηα δηαθνξά ππάξρεη ζην

γνληδίσmicroά ηνπο θαη πώο νλνmicroάδνληαη ηα κύηηαπα αςηά ιόγσ ηεο ζπγθεθξηmicroέλεο δηαθνξάο

Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ηmicroήmicroα δηπιήο έιηθαο DNA

α) Πνηα από ηηο δπν αιπζίδεο είλαη απηή πνπ microεηαγξάθεηαη θαη γηαηί

Μονάδερ 8

β) Πνην είλαη ην mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε microεηαγξαθή ηεο αιπζίδαο απηήο

Μονάδερ 8

γ) ∆εδνmicroέλνπ όηη ην mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε ζπγθεθξηmicroέλε microεηαγξαθή δελ πθίζηαηαη δηα-

δηθαζία σξίmicroαλζεο λα δώζεηε ηνλ αξηζmicroό ησλ αmicroηλνμέσλ πνπ ζα έρεη ην πεπηίδην πνπ ζα ζπληε-

ζεί θαηά ηε microεηάθξαζε απηνύ ηνπ mRNA θαη λα εμεγήζεηε πώο πξνθύπηεη ν αξηζmicroόο απηόο

Μονάδερ 9

- T A C - A G T - G G A - G A A - G C T - A T T - (αιπζίδα 1)

- Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι - A T G - T C A - C C T - C T T - C G A - T A A - (αιπζίδα 2)

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-5-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2001 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο 1 Σε δύν θύηηαξα έγηλε αλάιπζε ηνπ γελεηηθνύ ηνπο πιηθνύ θαη βξέζεθε ε παξαθάησ επί ηνηο

ζύζηαζε ζε αδσηνύρεο βάζεηο

Τα θύηηαξα 1 2 αλήθνπλ ζην ίδην ή ζε δηαθνξεηηθά είδε νξγαληζmicroώλ Μονάδερ 2

Να αηηηνινγήζεηε ηελ επηινγή ζαο Μονάδερ 3

2 Από ην θπηό Zea mays (θαιαmicroπόθη) απνmicroνλώζεθαλ ηξία δηαθνξεηηθά θπζηνινγηθά θύηηαξα ζηα

νπνία πξνζδηνξίζηεθε ην microέγεζνο ηνπ γνληδηώmicroαηνο ζε δεύγε βάζεσλ

Σην πξώην θύηηαξν ην microέγεζνο ηνπ γνληδηώmicroαηνο ππνινγίζηεθε ζε 20 Φ 109 δεύγε βάζεσλ ζην

δεύηεξν θύηηαξν ζε 5 Φ 109 δεύγε βάζεσλ θαη ζην ηξίην θύηηαξν ζε 10 Φ 10

9 δεύγε βάζεσλ

Να εμεγήζεηε γηαηί ππάξρνπλ νη δηαθνξέο απηέο ζην microέγεζνο ηνπ γνληδηώmicroαηνο ησλ ηξηώλ

θπηηάξσλ Μονάδερ 12

3 Μία αλσmicroαιία ηνπ γνληδίνπ πνπ ειέγρεη ηε ζύλζεζε ηνπ ελδύmicroνπ απαmicroηλάζε ηεο αδελνζίλεο

(ADA) πξνθαιεί microία αζζέλεηα ηνπ αλνζνπνηεηηθνύ ζπζηήmicroαηνο Απνmicroνλώζεθε ην mRNA ηνπ

ελδύmicroνπ ADA από πγηέο άηνmicroν θαη από άηνmicroν πνπ αζζελεί Τmicroήmicroαηα ησλ παξαπάλσ mRNA

είλαη

Υγηέο άηνmicroν

AUG GAA UUU UGG GGG CGC ACG UCG

Άηνmicroν πνπ αζζελεί

AUG GAA UUU UAG GGG CGC ACG UCG

α Πνηα είλαη ε αηηία ηεο αζζέλεηαο Μονάδερ 6

β Με πνην ηξόπν θιεξνλνmicroείηαη απηή ε αζζέλεηα Μονάδερ 2

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν ζην νπνίν

- Οη θαηλόηππνη ησλ γνλέσλ Η-1 Η-2 είλαη άγλσζηνη-

Τα άηνmicroα ΗΗ-2 ΗΗ-3 είλαη αζζελή

Να γξαθνύλ νη πηζαλνί θαηλόηππνη θαη γνλόηππνη ησλ γνλέσλ Η-1 θαη Η-2 όηαλ

α ην αιιειόmicroνξθν γνλίδην πνπ πξνθαιεί ηελ αζζέλεηα είλαη επηθξαηέο Μονάδερ 4

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 5

β ην αιιειόmicroνξθν γνλίδην πνπ πξνθαιεί ηελ αζζέλεηα είλαη ππνιεηπόmicroελν Μονάδερ 6

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 10

Α Τ C G

Κύηηαξν 1 28 28 22 22

Κύηηαξν 2 31 31 19 19

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-6-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2001 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο 1 Να εμεγήζεηε ηνπο ιόγνπο γηα ηνπο νπνίνπο ηα πιαζmicroίδηα ρξεζηmicroνπνηνύληαη σο θνξείο

θισλνπνίεζεο Μονάδερ 10

2 ∆ύν πγηείο γνλείο απνθηνύλ ηξία παηδηά Έλα αγόξη θαη έλα θνξίηζη πνπ πάζρνπλ από microία

αζζέλεηα θαη έλα θνξίηζη πγηέο

α Να θαηαζθεπάζεηε ην γελεαινγηθό δέληξν ηεο παπαπάνω νηθνγέλεηαο Μονάδερ 5

β Να εμεγήζεηε ηνλ πηζαλό ηξόπν θιεξνλόmicroεζεο ηεο παπαπάνω αζζέλεηαο Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο Θεσξνύmicroε ηξία θπηά πνπ παξάγνπλ θίηξηλα θαη ζηξνγγπιά microπηδέιηα Τα ηξία θπηά ηα

ζπmicroβνιίδνπmicroε microε Α Β Γ Τν θαζέλα από απηά ηα θπηά δηαζηαπξώλεηαη microε θπηό πνπ παξάγεη

πξάζηλα θαη ξπηηδσmicroέλα microπηδέιηα πνπ ζπmicroβνιίδεηαη microε ∆

Από θάζε δηαζηαύξσζε παξάγνληαη 100 θπηά

Ζ δηαζηαύξσζε Α x ∆ έδσζε

51 θπηά πνπ παξάγνπλ θίηξηλα θαη ζηξνγγπιά microπηδέιηα θαη

49 θπηά πνπ παξάγνπλ πξάζηλα θαη ζηξνγγπιά microπηδέιηα

Ζ δηαζηαύξσζε Β x ∆ έδσζε

100 θπηά πνπ παξάγνπλ θίηξηλα θαη ζηξνγγπιά microπηδέιηα

Ζ δηαζηαύξσζε Γ x ∆ έδσζε

24 θπηά πνπ παξάγνπλ θίηξηλα θαη ζηξνγγπιά microπηδέιηα

26 θπηά πνπ παξάγνπλ θίηξηλα θαη ξπηηδσmicroέλα microπηδέιηα

25 θπηά πνπ παξάγνπλ πξάζηλα θαη ζηξνγγπιά microπηδέιηα

25 θπηά πνπ παξάγνπλ πξάζηλα θαη ξπηηδσmicroέλα microπηδέιηα

Θεσξνύmicroε όηη ηα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηελ έθθξαζε ησλ γλσξηζmicroάησλ βξίζθνληαη ζε

δηαθνξεηηθά δεύγε νmicroνιόγσλ ρξσmicroνζσmicroάησλ

α Να αηηηνινγήζεηε ηνλ ηξόπν microε ηνλ νπνίν θιεξνλνmicroνύληαη ηα δύν γλσξίζmicroαηα Μονάδερ 10

β Να αηηηνινγήζεηε ηνπο γνλνηύπνπο ησλ Α Β θαη Γ θπηώλ Μονάδερ 15

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-7-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2001 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Nα απανηήζεηε ζηιρ δύο επωηήζειρ πος ακολοςθούν

1 Τα έληνmicroα δεmicroηνπξγνύλ microεγάια πξνβιήmicroαηα ζηε γεσξγία θαη νδεγνύλ ζε ζεmicroαληηθή microείσζε

ηεο παξαγσγήο Γλσξίδεηε αλ ε Βηνηερλνινγία microπνξεί λα βνεζήζεη ζηελ θαηαπνιέmicroεζε ησλ

εληόmicroσλ θαη microε πνην ηξόπν microπνξεί λα γίλεη απηό

Μονάδερ 10

2 Ζ ηλζνπιίλε είλαη microία πξσηεΐλε πνπ παξάγεηαη από ηνλ αλζξώπηλν νξγαληζmicroό όπσο θαη ε

αληηζξπςίλε (ΑΤΤ) Με πνην ηξόπν ζα microπνξνύζε λα παξαρζεί ε ηλζνπιίλε αλ αμηνπνηνύζαmicroε ηηο

δπλαηόηεηεο ηεο γελεηηθήο microεραληθήο θαη ηηο ηδηόηεηεο πνπ έρνπλ ηα δηαγνληδηαθά δώα

Μονάδερ 15

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ηπραίν ηmicroήmicroα ελόο microνξίνπ mRNA

- AUU - UCA - CCU - CUU - CGA - CAA ndash

1 ∆εδνmicroέλνπ όηη ην mRNA απηό δελ ππέζηε δηαδηθαζία σξίmicroαλζεο λα γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο

ην δίθισλν microόξην ηνπ DNA απ ην νπνίν πξνήιζε

Μονάδερ 10

2 Πόζα αmicroηλνμέα θσδηθνπνηεί ην ηmicroήmicroα απηό

Μονάδερ 10

3 Σην αξρηθό DNA πνην δεπγάξη βάζεσλ ζπmicromicroεηέρεη ζε πνζνζηό microεγαιύηεξν ηνπ 50

Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-8-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2001 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 2ο 1 Πνηεο microεηαιιάμεηο ραξαθηεξίδνληαη σο νπδέηεξεο θαη πνηεο σο ζησπειέο

Μονάδερ 10

2 Πνηα είλαη ηα ζξεπηηθά ζπζηαηηθά πνπ απαηηνύληαη γηα ηελ θαιιηέξγεηα εηεξόηξνθσλ

microηθξννξγαληζmicroώλ Μονάδερ 5

3 Να πεξηγξάςεηε ηελ ηερληθή παξαγσγήο microνλνθισληθώλ αληηζσmicroάησλ γηα έλα ζπγθεθξηmicroέλν

αληηγόλν Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 3ο 1 Ζ ηερλνινγία ηνπ αλαζπλδπαζmicroέλνπ DNA πεξηιαmicroβάλεη όιεο ηηο ηερληθέο πνπ νδεγνύλ ζε

microεηαθνξά ηνπ γελεηηθνύ πιηθνύ από ηνλ έλαλ νξγαληζmicroό ζηνλ άιιν

Να πεξηγξάςεηε ηα ζηάδηα ηεο δηαδηθαζίαο απηήο Μονάδερ 6

2 Να αλαθέξεηε ηα βαζηθά ραξαθηεξηζηηθά ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα θαη λα ηα πεξηγξάςεηε Μονάδερ 12

3 Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία ζρεmicroαηηζmicroνύ ώξηmicroνπ mRNΑ Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ 4ο Σε έλα δεπγάξη ν άλδξαο θαη ε γπλαίθα έρνπλ νmicroάδα αίmicroαηνο Α θαη θπζηνινγηθή όξαζε

Απνθηνύλ δπν παηδηά Τν έλα είλαη θνξίηζη νmicroάδαο αίmicroαηνο Ο θαη έρεη θαλνληθή όξαζε Τν

άιιν είλαη αγόξη microε νmicroάδα αίmicroαηνο Α θαη πάζρεη από microεξηθή αρξσmicroαηνςία ζην πξάζηλν ρξώmicroα

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ γνλέσλ Μονάδερ 2

Να αηηηνινγήζεηε ηελ επηινγή ζαο Μονάδερ 8

β Πνηνη είλαη νη πηζαλνί γνλόηππνη ησλ δπν παηδηώλ Μονάδερ 4

Να αηηηνινγήζεηε ηελ επηινγή ζαο Μονάδερ 11

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-9-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2002 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο 1 ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηmicroήmicroα microνξίνπ DNA πξνθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ

5΄ 3΄

GAATTCTTAATGCΑAGATCATAAAGAATTCTAG

CTTAAGAATTACGΤTCTAGTATTT C TTAAGATC

3΄ 5΄ Τν παξαπάλσ ηmicroήmicroα DNA θόβεηαη microε EcoRI πξνθεηmicroέλνπ λα ελζσmicroαησζεί ζε θαηάιιειν

πιαζmicroίδην πνπ έρεη θνπεί microε ηελ ίδηα πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε microε ηειηθό ζθνπό λα εηζαρζεί

ζε βαθηήξην γηα ηελ παξαγσγή θαξmicroαθεπηηθνύ πνιππεπηηδίνπ Να βξείηε ηελ αιιεινπρία ησλ

αmicroηλνμέσλ ηνπ πνιππεπηηδίνπ microε ρξήζε ηνπ παξαηηζέmicroελνπ γελεηηθνύ θώδηθα Μονάδερ 6

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

Παξαηίζεηαη ν γελεηηθόο θώδηθαο

2 Καηά ηνλ πξνγελλεηηθό έιεγρν ζε θπνθνξνύζα γπλαίθα δηαπηζηώζεθε όηη ην έmicroβξπν λνζεί από

ην ζύλδξνmicroν Cri-du-chat (θιάmicroα ηεο γάηαο) θαη επηπιένλ θέξεη αλαζηξνθή ζην microηθξό βξαρίνλα

ηνπ ρξσmicroνζώmicroαηνο 3

α Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ αθνινπζήζεθαλ γηα ηε δηάγλσζε Μονάδερ 8

β Βάζεη πνηώλ παξαηεξήζεσλ έγηλε ε δηάγλσζε Μονάδερ 3

ΘΔΜΑ 4ο Σε έλα θπηό παξαηεξνύληαη microεηαμύ άιισλ νη εμήο ραξαθηήξεο Καξπόο microεγάινο πνπ ειέγρεηαη

από ην γνλίδην Μ θαη θαξπόο microηθξόο πνπ ειέγρεηαη από ην γνλίδην micro Καξπόο πινύζηνο ζε

πδαηάλζξαθεο πνπ ειέγρεηαη από ην γνλίδην Υ θαη θαξπόο θησρόο ζε πδαηάλζξαθεο πνπ

ειέγρεηαη από ην γνλίδην π

Έρεηε ζηε δηάζεζή ζαο έλα αmicroηγέο ζηέιερνο microε θαξπό microεγάιν θαη θησρό ζε πδαηάλζξαθεο

θαζώο θαη έλα αmicroηγέο ζηέιερνο microε θαξπό microηθξό θαη πινύζην ζε πδαηάλζξαθεο

α Να δηαζηαπξώζεηε ηα παξαπάλσ ζηειέρε θαη λα βξείηε ηνπο γνλόηππνπο θαη θαηλόηππνπο

ησλ απνγόλσλ ηεο F1 θαη F2 γεληάο Μονάδερ 4

β Να αηηηνινγήζεηε ηε θαηλνηππηθή αλαινγία ησλ αηόmicroσλ ηεο F2 γεληάο Μονάδερ 9

γ Έρνληαο ζηε δηάζεζή ζαο ηα θπηά ηεο F2 γεληάο λα αηηηνινγήζεηε πώο microπνξείηε λα απνmicroνλώ-

ζεηε αmicroηγή ζηειέρε microε θαηλόηππν θαξπό microεγάιν θαη πινύζην ζε πδαηάλζξαθεο θάλνληαο ηηο

θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο Μονάδερ 12

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-10-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2002 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

1 Να πεξηγξάςεηε ηηο δνmicroηθέο ρξσmicroνζσmicroηθέο αλσmicroαιίεο πνπ έρνπλ σο απνηέιεζmicroα ηελ

αλαδηάηαμε ηεο γελεηηθήο πιεξνθνξίαο Μονάδερ 6

Πνηεο είλαη νη πηζαλέο ζπλέπεηεο γηα ηα άηνmicroα πνπ ηηο θέξνπλ θαη πνηεο είλαη γηα ηνπο απνγόλνπο

ηνπο Μονάδερ 4

2 ∆ίλεηαη ην παξαθάησ πνιππεπηίδην πνπ παξάγεηαη ζε βαθηεξηαθό θύηηαξν

ΗΟΟC-Μεθειονίνη - Λυζίνη - Θρεονίνη - Προλίνη - Λευκίνη -- Σερίνη - Βαλίνη - Αλανίνη -

Βαλίνη - Μεθειονίνη-ΝΗ2

α Να γξάςεηε ηε microε θσδηθή αιπζίδα ηνπ γνληδίνπ πνπ

θσδηθνπνηεί απηό ην πνιππεπηίδην Μονάδερ 6

β Να νξίζεηε ηα άθξα 3΄ θαη 5΄ ηεο παξαπάλσ αιπζίδαο Μονάδερ 2

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 7

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρήζεηο αmicroηλνμέσλ θαη

θσδηθνλίσλ

ΘΔΜΑ 4ο

∆ίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν ζην νπνίν

απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο microε ηνλ νπνίν θιεξνλνmicroείηαη

microία αζζέλεηα

Τν άηνmicroν Η 1 (microαπξηζmicroέλν) πάζρεη θαη είλαη νmicroάδα αίmicroαηνο Ο

Τν άηνmicroν Η2 (microαπξηζmicroέλν) πάζρεη θαη είλαη νmicroάδα αίmicroαηνο Β-νmicroόδπγν

Τα άηνmicroα απηά απέθηεζαλ ηξία παηδηά εθ ησλ νπνίσλ ην II2 (microαπξηζmicroέλν) πάζρεη

α Με βάζε ην παξαπάλσ γελεαινγηθό δέλδξν λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν microε ηνλ νπνίν

θιεξνλνmicroείηαη ε αζζέλεηα Μονάδερ 5

β Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο θαη θαηλόηππνπο ησλ αηόmicroσλ ηεο I θαη II γεληάο Μονάδερ 8

γ Τν άηνmicroν II1 παληξεύεηαη γπλαίθα πνπ είλαη νmicroάδα αίmicroαηνο ΑΒ θαη πάζρεη από ηελ ίδηα

αζζέλεηα

Να πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα απνθηήζνπλ παηδί πνπ ζα είλαη νmicroάδα αίmicroαηνο Α θαη ζα

πάζρεη Μονάδερ 12

ΑΜΙΝΟΞΔΑ ΚΩ∆ΙΚΟΝΙΑ

Αιαλίλε GCU

Βαιίλε GUG

Θξενλίλε ACU

Λεπθίλε CUA

Λπζίλε AAG

Μεζεηνλίλε AUG

Πξνιίλε CCG

Σεξίλε UCG

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-11-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2002 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 2ο A Να ξαναγπάψεηε ζηο ηεηπάδιό ζαρ ηιρ πποηάζειρ αθού ζςmicroπληπώζεηε ηα κενά microε ηιρ ζωζηέρ

λέξειρ

1 Ζ ηλζνπιίλε είλαη microία νξmicroόλε πνπ απνηειείηαη από 51 θαη παξάγεηαη από εηδηθά θύηηαξα

ηνπ Ζ νξmicroόλε απηή ξπζmicroίδεη ην microεηαβνιηζmicroό ησλ θαη εηδηθόηεξα ην πνζνζηό

ηεο γιπθόδεο ζην

2 Τν πξόδξνmicroν mRNA microεηαηξέπεηαη ζε mRNA microε ηε δηαδηθαζία ηεο θαηά ηελ νπνία ηα

θόβνληαη από microηθξά ξηβνλνπθιενπξσηετληθά ζσmicroαηίδηα θαη απνmicroαθξύλνληαη Μονάδερ 9

Β Να απανηήζεηε ζηιρ ηπειρ επωηήζειρ πος ακολοςθούν

1 Πνηα νξγαλίδηα ηνπ επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ ραξαθηεξίδνληαη σο εmicroηαπηόλνmicroα θαη γηαηί Μονάδερ 8

2 Τη είλαη ην λνπθιεόζσmicroα Μονάδερ 4

3 Τη είλαη ην πνιύζσmicroα Μονάδερ 4

ΘΔΜΑ 3ο Α 1 Τη είλαη ηα microνλνθισληθά αληηζώmicroαηα

Μονάδερ 5

2 Πώο ιεηηνπξγνύλ ηα microνλνθισληθά αληηζώmicroαηα σο ζεξαπεπηηθά microέζα Μονάδερ 8

Β Να πεξηγξάςεηε από microία microέζνδν microεηαθνξάο γνληδίσλ

1 ζε θπηά

2 ζε δώα Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ηmicroήmicroα δηπιήο έιηθαο ηνπ DNA

α) Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο έρεη πξνζαλαηνιηζmicroό 3΄rarr5΄ θαη πνηα 5΄rarr3΄ Πνηα από ηηο δύν

αιπζίδεο είλαη ε microεηαγξαθόmicroελε θαη γηαηί Μονάδερ 8

β) Πνην είλαη ην mRNA πνπ ζα πξνθύςεη από ηε microεηαγξαθόmicroελε αιπζίδα Μονάδερ 8

γ) Τν mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε ζπγθεθξηmicroέλε microεηαγξαθόmicroελε αιπζίδα δελ πθίζηαηαη

δηαδηθαζία σξίmicroαλζεο

Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ηα tRNA πνπ ζα πάξνπλ microέξνο ζηε microεηάθξαζε Μονάδερ 9

- A T G - C G A - C C T - T C A - C G A - C T T - Τ Α Α - (αιπζίδα Η)

Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι - T A C - G C T - G G A - A G T - G C T - G A A - A T T (αιπζίδα ΗΗ)

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-12-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2002 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

1 Πνηα είλαη ε δνmicroή ηνπ DNA ζην ρώξν ζύmicroθσλα microε ην microνληέιν ηεο δηπιήο έιηθαο Μονάδερ 12

2 Να πεξηγξάςεηε πώο ξπζmicroίδεηαη ε γνληδηαθή έθθξαζε ζηα επθαξπσηηθά θύηηαξα Μονάδερ 8

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνλ αιθηζmicroό Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο πνπ πάζρεη από νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

παληξεύεηαη microία γπλαίθα ε νπνία δελ πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο

ινβνύο απηηώλ Τν δεπγάξη απηό απνθηά ηξία παηδηά

Τν πξώην εmicroθαλίδεη ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ ην δεύηεξν δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη πξνζθνιιεmicroέλνπο ινβνύο απηηώλ θαη ην ηξίην δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ γνλέσλ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

β Πνηνη είλαη νη πηζαλνί γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παηδηώλ Μονάδερ 5

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-13-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2003 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο 1 Πώο αληηmicroεησπίδεηαη ε θπζηηθή ίλσζε microε γνληδηαθή ζεξαπεία

Μονάδερ 10

2 Άλδξαο ν νπνίνο πάζρεη από θπζηηθή ίλσζε θαη ππνβιήζεθε ζε γνληδηαθή ζεξαπεία γηα ηε λόζν

απνθηά παηδηά microε θπζηνινγηθή γπλαίθα Τη πηζαλόηεηεο ππάξρνπλ λα είλαη ηα παηδηά ηνπο

θπζηνινγηθά Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 15

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίδεηαη ην παξαθάησ ηmicroήmicroα DNA ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ πεπηηδίνπ

hellipιζολευκίνη - ηυροζίνη - ιζολευκίνη - ηυροζίνη - ιζολευκίνηhellip

θαη ε δηεύζπλζε ηεο microεηαγξαθήο

1 Να microεηαθέξεηε ην παξαπάλσ ζρήmicroα ζην ηεηξάδηό ζαο θαη λα ζεmicroεηώζεηε επάλσ ζrsquo απηό ηα

θσδηθόληα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην ηmicroήmicroα ηνπ πεπηηδίνπ απηνύ (Μονάδερ 3) θαη λα

δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μονάδερ 9) Μονάδερ 12

2 Μεηάιιαμε πνπ έγηλε ζrsquo έλα ζεmicroείν ζην παξαπάλσ DNA έδσζε ην πεπηίδην

hellipηυροζίνη - ιζολευκίνη - ηυροζίνη - ιζολευκίνη - ηυροζίνηhellip

Να εληνπίζεηε ην είδνο ηεο microεηάιιαμεο (Μονάδερ 6) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μονάδερ 7)

Μονάδερ 13

∆ίδνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο αmicroηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ

Τπξνζίλε ― UAU

Ηζνιεπθίλε ―AUA

ΚΔΦ ζει

ΚΔΦ ζει

ΚΔΦ ζει

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-14-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2003 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ ηλζνπιίλε είλαη microία νξmicroόλε απαξαίηεηε γηα ηελ θαιή ιεηηνπξγία ηνπ αλζξώπηλνπ νξγαληζmicroνύ

1 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηεο ηλζνπιίλεο ζηνλ νξγαληζmicroό microαο Μονάδερ 5

2 Από ηη απνηειείηαη ην microόξην ηεο ηλζνπιίλεο Μονάδερ 5

3 Να γξάςεηε ζπλνπηηθά ηα ζηάδηα παξαγσγήο ηεο αλζξώπηλεο ηλζνπιίλεο ζε θαιιηέξγεηα

βαθηεξίσλ Μονάδερ 15

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίδεηαη ην γελεαινγηθό δέληξν microηαο νηθνγέλεηαο ζηελ νπνία εmicroθαλίδεηαη ε αζζέλεηα ηεο

αηmicroνξξνθηιίαο Τα άηνmicroα ηξία (3) έμη (6) θαη επηά (7) πάζρνπλ από αηmicroνξξνθηιία

1 Τη είλαη γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 5

2 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόmicroσλ πνπ απεηθνλίδνληαη ζην παξαπάλσ

γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 9

3 Πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα ην παηδί ησλ γνλέσλ νθηώ (8) θαη ελλέα (9) λα είλαη αγόξη

αηmicroνξξνθηιηθό (Μονάδερ 3)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μονάδερ 8) Μονάδερ 11

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-15-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2003 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Τν βαθηήξην Bacillus thuringiensis πνπ δεη ζην έδαθνο παξάγεη microηα ηνμίλε ε νπνία είλαη

ηζρπξόηαην εληνmicroνθηόλν Πνηα είλαη ηα ζηάδηα ηεο δηαδηθαζίαο παξαγσγήο ελόο γελεηηθά

ηξνπνπνηεmicroέλνπ θπηνύ πνπ παξνπζηάδεη αληνρή ζηα έληνmicroα αμηνπνηώληαο ηελ παξαπάλσ

ηδηόηεηα ηνπ βαθηεξίνπ απηνύ Μονάδερ 10

Β Τη είλαη ηα δηαγνληδηαθά δώα Μονάδερ 5

Πνηα πιενλεθηήmicroαηα έρεη ε ρξήζε ησλ δώσλ απηώλ γηα ηελ αύμεζε ηεο δσηθήο παξαγσγήο

έλαληη ηεο θιαζηθήο microεζόδνπ ησλ δηαζηαπξώζεσλ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλνληαη ηα παξαθάησ αmicroηλνμέα θαη δίπια ηνπο ηξηπιέηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ θσδηθν-

πνηνύλ ηα αmicroηλνμέα απηά

ηπξνζίλε (tyr) - UAU

θαηλπιαιαλίλε (phe) - UUU

πξνιίλε (pro) - CCC

α) Αμηνπνηώληαο ηηο παξαπάλσ πιεξνθνξίεο λα δώζεηε ην mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην αθόινπζν

ηmicroήmicroα πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο

- phe - phe - pro - tyr - tyr - pro - Μονάδερ 5

β) Να γξάςεηε ηελ θσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA θαη ηε ζπmicroπιεξσmicroαηηθή ηεο πξνζδηνξίδνληαο ην 3΄

θαη 5΄ άθξν θαζεmicroηάο απrsquo απηέο Μονάδερ 15

γ) Πόζνη είλαη νη δεζmicroνί πδξνγόλνπ πνπ ζηαζεξνπνηνύλ ηηο δύν πνιπλνπθιενηηδηθέο αιπζίδεο ζην

παξαπάλσ microόξην ηνπ DNA Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-16-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2003 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Ζ γνληδηαθή ζεξαπεία εθαξmicroόζηεθε γηα πξώηε θνξά ην 1990 ζrsquo έλα ηεηξάρξνλν θνξίηζη πνπ

έπαζρε από έιιεηςε ηνπ ελδύmicroνπ απαmicroηλάζε ηεο αδελνζίλεο (ADA) Να πεξηγξάςεηε ηε

δηαδηθαζία πνπ αθνινπζείηαη ζηε γνληδηαθή ζεξαπεία ηεο παξαπάλσ αζζέλεηαο Μονάδερ 10

Β 1 Να γξάςεηε ηα αιιειόmicroνξθα γνλίδηα πνπ θαζνξίδνπλ ηνλ ηύπν ησλ νmicroάδσλ αίmicroαηνο ΑΒΟ ηνπ

αλζξώπνπ Μονάδερ 3

2 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλνηύπνπο αλζξώπνπ νmicroάδαο αίmicroαηνο Β θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο Μονάδερ 6

3 Να γξάςεηε ην γνλόηππν αλζξώπνπ νmicroάδαο αίmicroαηνο ΑΒ Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίδεηαη ην παξαθάησ ηmicroήmicroα microνξίνπ πξνθαξπσηηθνύ DNA ζην νπνίν θσδηθνπνηείηαη ε γελεηηθή

πιεξνθνξία γηα ηε ζύλζεζε microηθξήο αιπζίδαο αmicroηλνμέσλ

(I) TT T TA C G TT AT G A A AG A TA C TC GG C T C

(II) AA A AT G C AAT A C TT T CT A T GA GC C G A G

α Σε πνηα από ηηο αιπζίδεο (Ι) ή (ΙΙ) βξίζθεηαη ε γελεηηθή πιεξνθνξία θαη γηαηί Μονάδερ 10

β Να γξάςεηε ην microόξην ηνπ m-RNA ην νπνίν ζρεmicroαηίδεηαη θαηά ηε microεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ

DNA θαη λα νξίζεηε ην 3΄θαη ην 5΄ άθξν ηνπ microνξίνπ απηνύ Μονάδερ 5

γ Πόζα αmicroηλνμέα έρεη ε αιπζίδα πνπ ζρεmicroαηίδεηαη θαη γηαηί Μονάδερ 5

δ Να γξάςεηε ηα αληηθσδηθόληα ησλ t-RNA πνπ ζπmicromicroεηέρνπλ ζηε microεηάθξαζε ηνπ παξαπάλσ

microνξίνπ m-RNA Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-17-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2004 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Από δύν θπζηνινγηθνύο γνλείο σο πξνο ηνλ αξηζmicroό θαη ην microέγεζνο ησλ ρξσmicroνζσmicroάησλ γελλήζεθε

παηδί microε ζύλδξνmicroν Turner (ΦΟ)

1 Να γξάςεηε έλαλ από ηνπο πηζαλνύο microεραληζmicroνύο πνπ microπνξεί λα εμεγήζεη ηε γέλλεζε ηνπ

ζπγθεθξηmicroέλνπ παηδηνύ Μονάδερ 7

2 Πνηα είλαη ηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ ζπλδξόmicroνπ Turner Μονάδερ 6

3 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ πξέπεη λα αθνινπζεζνύλ γηα ηε δηάγλσζε ηνπ ζπλδξόmicroνπ

Turner πξηλ από ηε γέλλεζε ελόο παηδηνύ Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο microε νmicroάδα αίmicroαηνο Ο θαη microε θπζηνινγηθή όξαζε παληξεύεηαη microηα γπλαίθα microε νmicroάδα

αίmicroαηνο Α πνπ είλαη θνξέαο microεξηθήο αρξσmicroαηνςίαο ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν Ο παηέξαο ηνπ

ζπγθεθξηmicroέλνπ άλδξα είλαη νmicroάδαο αίmicroαηνο Α microε θπζηνινγηθή όξαζε θαη ε microεηέξα ηνπ είλαη

νmicroάδαο αίmicroαηνο Β microε θπζηνινγηθή όξαζε

α Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ ηνπ άλδξα Μονάδερ 6

β Να γξάςεηε ηηο πηζαλέο δηαζηαπξώζεηο microεηαμύ ηνπ άλδξα νmicroάδαο αίmicroαηνο Ο microε θπζηνινγηθή

όξαζε θαη ηεο γπλαίθαο νmicroάδαο αίmicroαηνο Α πνπ είλαη θνξέαο microεξηθήο αρξσmicroαηνςίαο Μονάδερ 12

γ Σε θαζεmicroηά από ηηο πξνεγνύmicroελεο δηαζηαπξώζεηο ηνπ εξσηήmicroαηνο β λα βξείηε ηελ πηζαλόηεηα

λα γελλεζεί αγόξη νmicroάδαο αίmicroαηνο Α microε microεξηθή αρξσmicroαηνςία ζην πξάζηλν θαη ην θόθθηλν

(microνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (microνλάδεο 5) Μονάδερ 7

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-18-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2004 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηmicroία ε β-ζαιαζζαηmicroία θαη ε θαηλπιθεηνλνπξία είλαη microεξηθέο από ηηο

ζπρλά εmicroθαληδόmicroελεο γελεηηθέο αζζέλεηεο ηνπ αλζξώπνπ πνπ νθείινληαη ζε microεηαιιάμεηο

1 Σε ηη microαο βνεζά ε δηάγλσζε ησλ γελεηηθώλ αζζελεηώλ Μονάδερ 6

2 Πνηεο ηερληθέο microάο δίλνπλ ηε δπλαηόηεηα δηάγλσζεο ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηmicroίαο ζε

ελήιηθα άηνmicroα πνπ πάζρνπλ από απηή Μονάδερ 6

3 Γηαηί ηα άηνmicroα πνπ πάζρνπλ από β-ζαιαζζαηmicroία παξνπζηάδνπλ microεγάιε εηεξνγέλεηα

ζπmicroπησmicroάησλ Μονάδερ 8

4 Γηαηί ηα άηνmicroα πνπ πάζρνπλ από θαηλπιθεηνλνπξία εmicroθαλίδνπλ δηαλνεηηθή θαζπζηέξεζε Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Σηα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα microειεηάηαη ν ηξόπνο θιεξνλόmicroεζεο ηεο ίδηαο αζζέλεηαο ζε δύν

δηαθνξεηηθέο νηθνγέλεηεο Α θαη Β Σηελ νηθνγέλεηα Α ηα άηνmicroα Ι2 II2 θαη ΙΙΙ2 (microαπξηζmicroέλα) είλαη

αζζελή ελώ ζηελ νηθνγέλεηα Β ηα άηνmicroα ΙΙ2 θαη II3 (microαπξηζmicroέλα) είλαη αζζελή

1 Με βάζε ηα παξαπάλσ γελεαινγηθά δέληξα λα βξείηε ηνλ ηύπν θιεξνλνmicroηθόηεηαο ηεο

αζζέλεηαο απηήο (Να microε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε microεηάιιαμεο) Μονάδερ 7

2 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόmicroσλ πνπ απεηθνλίδνληαη ζηα γελεαινγηθά

δέληξα ησλ νηθνγελεηώλ Α θαη Β Μονάδερ 8

3 Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα γελλεζεί αγόξη microε ηελ αζζέλεηα απηή από ην γάmicroν ηνπ

αηόmicroνπ ΗΗΗ2 ηεο νηθνγέλεηαο Α microε ην άηνmicroν ΗΗΗ1 ηεο νηθνγέλεηαο Β Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-19-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2004 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 2

ΘΔΜΑ 3ο

Α Τη είλαη ηα δηαγνληδηαθά ή γελεηηθά ηξνπνπνηεmicroέλα θπηά Μονάδερ 5

Β Να πεξηγξάςεηε ηε microέζνδν δεmicroηνπξγίαο ησλ δηαγνληδηαθώλ θπηώλ Μονάδερ 15

Γ Να αλαθέξεηε δύν δπλαηόηεηεο πνπ microπνξνύλ λα πξνζθέξνπλ ζηνπο αγξόηεο ηα γελεηηθά

ηξνπνπνηεmicroέλα θπηά Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Ζ παξαθάησ θαmicroπύιε απνδίδεη ηελ αλάπηπμε microηθξννξγαληζmicroώλ ηνπ είδνπο Escherichia coli ζε

θάπνηα θιεηζηή θαιιηέξγεηα

Α Πώο νλνmicroάδεηαη ε θάζε από ηε ρξνληθή ζηηγmicroή t0 έσο θαη t1 θαη ηη ζπmicroβαίλεη microε ηνλ πιεζπζmicroό

ησλ microηθξννξγαληζmicroώλ Μονάδερ 5

Β Πνύ νθείιεηαη ε αύμεζε ηνπ αξηζmicroνύ ησλ microηθξννξγαληζmicroώλ πνπ παξαηεξείηαη ζην δηάζηεmicroα

από t1 έσο t2 θαη πώο νλνmicroάδεηαη ε θάζε απηή Μονάδερ 5

Γ Τε ρξνληθή ζηηγmicroή t3 θαη ελώ ε ζηαζεξή θάζε είλαη ζρεδόλ ζην microέζνλ ηεο από βιάβε ζην

βηναληηδξαζηήξα ε ζεξmicroνθξαζία αλεβαίλεη απόηνmicroα ζηνπο 80 0C Ζ βιάβε απνθαζίζηαηαη

ηαρύηαηα Να εξmicroελεύζεηε ηηο microεηαβνιέο ηνπ πιεζπζmicroνύ ησλ microηθξννξγαληζmicroώλ από ηε ζηηγmicroή

t3 θαη microεηά όπσο απηέο πεξηγξάθνληαη από ηελ θαmicroπύιε αλάπηπμεο Μονάδερ 15

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-20-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2004 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Σε microηα ζέζε έλαξμεο αληηγξαθήο ηνπ DNA ε ζύλζεζε ζηε microηα αιπζίδα είλαη ζπλερήο όπσο

θαίλεηαη ζην παξαθάησ ζρήmicroα

α Να microεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήmicroα λα ζρεδηάζεηε ζrsquo απηό όιεο ηηο

λενζπληηζέmicroελεο αιπζίδεο ηνπ DNA θαη λα ζεmicroεηώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζmicroό ηνπο

γξάθνληαο ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα Μονάδερ 5

β Ζ ζύλζεζε ησλ λέσλ αιπζίδσλ ηνπ DNA γίλεηαη είηε microε ζπλερή είηε microε αζπλερή ηξόπν Γηαηί

ζπmicroβαίλεη απηό Μονάδερ 10

Β α Πνηα άηνmicroα νλνmicroάδνληαη αλεππινεηδή

Μονάδερ 5

β Τη είλαη ην ζύλδξνmicroν Klinefelter Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο θπζηνινγηθόο άλδξαο νmicroάδαο αίmicroαηνο Ο παληξεύεηαη θπζηνινγηθή γπλαίθα νmicroάδαο αίmicroαηνο

Α ηεο νπνίαο ν παηέξαο ήηαλ αηmicroνξξνθηιηθόο νmicroάδαο αίmicroαηνο Ο

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παξαπάλσ αηόmicroσλ Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 6

β Πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα ην παξαπάλσ δεπγάξη λα απνθηήζεη γην αηmicroνξξνθηιηθό νmicroάδαο

αίmicroαηνο Ο Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 12

γ Έζησ όηη ην παξαπάλσ δεπγάξη απνθηά έλα γην αηmicroνξξνθηιηθό Τη πηζαλόηεηα έρεη απηό ην

άηνmicroν λα απνθηήζεη θπζηνινγηθό παηδί Μονάδερ 7

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-21-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν αλαπαξηζηά ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία ζε κηα νηθνγέλεηα

1 Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέληξνπ λα βξείηε αλ ε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία

α θιεξνλνκείηαη σο επηθξαηήο ή ππνιεηπόκελνο ραξαθηήξαο

β νθείιεηαη ζε απηνζσκηθό ή θπινζύλδεην γνλίδην (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηηο απαληήζεηο ζαο θαη λα πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ

κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο (Μνλάδεο 12) Μονάδερ 14

2 Πνύ νθείιεηαη ε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία Μονάδερ 5

3 Τη πξνβιήκαηα πξνθαινύλ ηα δξεπαλνθύηηαξα ζηνπο αζζελείο κε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ πεξηέρεη αζπλερέο γνλίδην

ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ παξαθάησ πεπηηδίνπ πνπ δελ έρεη ππνζηεί θακηά

ηξνπνπνίεζε`

H2N - Μεθειονίνη - θαινυλαλανίνη - βαλίνη - COOH

Να γξάςεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ γνληδίνπ ην πξόδξνκν m-RNA θαη ην

ώξηκν m-RNA (Μνλάδεο 4) θαη λα νξίζεηε ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα ησλ παξαπάλσ λνπθιενηηδηθώλ

αιπζίδσλ αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 8)

Να αλαθέξεηε ηηο δηαδηθαζίεο θαηά ηελ πνξεία από ην γνλίδην ζην πεπηίδην θαη ηηο πεξηνρέο ηνπ

θπηηάξνπ ζηηο νπνίεο πξαγκαηνπνηνύληαη (Μνλάδεο 6)

Πώο κπνξνύκε λα δεκηνπξγήζνπκε έλα αλαζπλδπαζκέλν πιαζκίδην πνπ λα πεξηέρεη ην

ζπγθεθξηκέλν γνλίδην ρξεζηκνπνηώληαο ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI (Μνλάδεο 7)

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Μεζεηνλίλε rarr ΑUG

Φαηλπιαιαλίλε rarr UUU

Βαιίλε rarr GUU Μονάδερ 25

εζώλην

εζώλην

G A A T T C A T G T T T C C C C A G G T T T A A G A A T T C

C T Τ A A G T A C A A A G G G G T C C A A A T T C T T A A G

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-22-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ Βηνηερλνινγία κε ηελ παξαγσγή κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ θαη ηε γνληδηαθή ζεξαπεία έρεη

ζπκβάιεη απνηειεζκαηηθά ζηελ πινπνίεζε ησλ βαζηθώλ ζηόρσλ ηεο Ηαηξηθήο κεηαμύ ησλ νπνίσλ

είλαη θαη ε απνηειεζκαηηθή ζεξαπεία αζζελεηώλ

1 Γηαηί ηα κνλνθισληθά αληηζώκαηα κπνξνύλ λα ρξεζηκνπνηεζνύλ ζηε ζεξαπεία ηνπ θαξθίλνπ

(Μνλάδεο 6) θαη πνηα είλαη ηα πιενλεθηήκαηα πνπ παξνπζηάδεη ε ρξήζε ηνπο έλαληη άιισλ

κεζόδσλ ζεξαπείαο ηνπ (Μνλάδεο 2) Μονάδερ 8

2 Πνηα δηαδηθαζία αθνινπζείηαη ζηε γνληδηαθή ζεξαπεία ηεο αλεπάξθεηαο ηνπ αλνζνπνηεηηθνύ

ζπζηήκαηνο ε νπνία νθείιεηαη ζηελ έιιεηςε ηνπ ελδύκνπ απακηλάζε ηεο αδελνζίλεο (Μνλάδεο

8) θαη ηη πηζαλά πξνβιήκαηα αληηκεησπίδνπλ ηα άηνκα πνπ πάζρνπλ από ηε ζπγθεθξηκέλε

αζζέλεηα (Μνλάδεο 3) Μονάδερ 11

3 Γηαηί ε ρξήζε ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο ζα είλαη πεξηνξηζκέλε ζην άκεζν κέιινλ Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλνληαη ηξία θσδηθόληα ελόο ηκήκαηνο γνληδίνπ από έλα κόξην DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ

θσδηθνπνηνύλ ηε ζύλζεζε ελόο πεπηηδηθνύ ηκήκαηνο κηαο πξσηεΐλεο θαη ε δηεύζπλζε ηεο

κεηαγξαθήο

Αιπζίδα 1 ACA AAG ATA ειεύζεξν πδξνμύιην

Αιπζίδα 2 TGT TTC Τ Α Τ

Να νξίζεηε ηα άθξα 3΄ θαη 5΄ ησλ παξαπάλσ αιπζίδσλ DNA θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο (Μνλάδεο 5)

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ηνπ ηκήκαηνο ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε

κεηαγξαθή ζεκεηώλνληαο ηα άθξα 3΄ θαη 5΄ θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 7)

Πνην έλδπκν θαηαιύεη ην κεραληζκό ηεο κεηαγξαθήο θαη πνηα είλαη ε δξάζε ηνπ κεηά ηελ

πξόζδεζή ηνπ ζηνλ ππνθηλεηή (Μνλάδεο 7)

Τη επηπηώζεηο κπνξεί λα έρεη ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα ηεο πξσηεΐλεο ε νπνία δελ ηξνπνπνηείηαη ε

πξνζζήθε ηξηώλ δηαδνρηθώλ βάζεσλ πνπ δελ θσδηθνπνηνύλ θσδηθόλην ιήμεο ή κηαο βάζεο κεηαμύ

ησλ παξαπάλσ θσδηθνλίσλ (Μνλάδεο 6) Μονάδερ 25

Γηεύζπλζε κεηαγξαθήο

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-23-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Ο νξγαληζκόο καο είλαη ηθαλόο λα παξάγεη αληηζώκαηα ελαληίνλ θάζε μέλνπ αληηγόλνπ

1 Πώο ν αληηγνληθόο θαζνξηζηήο ζρεηίδεηαη κε ηελ παξαγσγή κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ από

ηνλ νξγαληζκό Μονάδερ 10

2 Πώο παξάγνληαη ζην εξγαζηήξην κεγάιεο πνζόηεηεο κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ γηα έλα

επηιεγκέλν αληηγόλν Μονάδερ 15

ΘΔΜΑ 4ο Ζ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ελόο βαθηεξηαθνύ mRNA είλαη

A U G A A A U U U C C C G G G G A U U G A U A A

1 Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ηελ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ηνπ δίθισλνπ κνξίνπ DNA από ην

νπνίν πξνήιζε Μονάδερ 8

2 Πόζα ακηλνμέα ζπγθξνηνύλ ηελ νιηγνπεπηηδηθή αιπζίδα πνπ ζα πξνθύςεη από ηελ κεηάθξαζε

ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ mRNA Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 6

3 Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην κόξην ηνπ mRNA επηζεκαίλνληαο ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο

αιπζίδαο ηνπ Μονάδερ 2

4 Σην κόξην ηνπ mRNA πνπ ζαο δόζεθε ππάξρεη κία ηξηπιέηα ε νπνία ζύκθσλα κε ην γελεηηθό

θώδηθα απαληάηαη ζε θάζε κόξην mRNA Πνηα είλαη απηή πώο νλνκάδεηαη θαη πνην ακηλνμύ

θσδηθνπνηεί Μονάδερ 9

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-24-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Σηα ζσκαηηθά θύηηαξα ηνπ αλζξώπνπ ππάξρνπλ ζαξάληα έμη (46) ρξσκνζώκαηα

1 Πόζα ρξσκνζώκαηα θιεξνλνκεί έλα παηδί από ηνλ παηέξα ηνπ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 3

2 Πόζα απηνζσκηθά ρξσκνζώκαηα ππάξρνπλ ζηα ζσκαηηθά θύηηαξα κηαο γπλαίθαο Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 3

Β Τν ζύλδξνκν Down είλαη ε πην θνηλή ρξσκνζσκηθή αλσκαιία

1 Πνηα είλαη ηα θαηλνηππηθά ραξαθηεξηζηηθά ησλ αηόκσλ πνπ πάζρνπλ από ζύλδξνκν Down Μονάδερ 6

2 Σηνλ θαξπόηππν ησλ αηόκσλ κε ην ζπγθεθξηκέλν ζύλδξνκν εκθαλίδεηαη έλα επηπιένλ

ρξσκόζσκα Να πεξηγξάςεηε ην κεραληζκό πνπ πξνθαιεί απηή ηε ρξσκνζσκηθή αλσκαιία Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν αλαπαξηζηά ηνλ ηξόπν

Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα βξείηε αλ ε β-ζαιαζζαηκία θιεξνλνκείηαη σο

επηθξαηήο ή ππνιεηπόκελνο ραξαθηήξαο θαη αλ νθείιεηαη ζε απηνζσκηθό ή θπινζύλδεην γνλίδην

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

Να γξάςεηε θαη λα εμεγήζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόκσλ ηνπ παξαπάλσ γελεαινγηθνύ

δέλδξνπ Μονάδερ 12

Αλ ην δεπγάξη (ΙΙ2 ΙΙ3) ζειήζεη λα απνθηήζεη θαη ηέηαξην παηδί πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα ην παηδί

απηό λα πάζρεη από β-ζαιαζζαηκία Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-25-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα ηεο θσδηθήο αιπζίδαο ελόο γνληδίνπ πνπ θσδηθνπνηεί ηκήκα κηαο

πξσηεΐλεο 5΄CTG AAG CGA GAA CCC3΄

1 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο ηύπνπο ησλ κεηαιιάμεσλ πνπ ζπλέβεζαλ ζηελ αξρηθή αιιεινπρία θαη

ηηο επηπηώζεηο ηνπο ζην γνληδηαθό πξντόλ ζε θάζε κηα από ηηο παξαθάησ πεξηπηώζεηο

α 5΄CTG AAG CGA TAA CCC3΄

β 5΄CTG CCG AAG CGA GAA CCC3΄ Μονάδερ 16

2 Σε πνηεο πεξηπηώζεηο νη γνληδηαθέο κεηαιιάμεηο δελ είλαη επηβιαβείο γηα ηνλ αλζξώπηλν

νξγαληζκό Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο Μηα θπζηνινγηθή γπλαίθα παληξεύεηαη έλαλ άλδξα θαη απνθηνύλ δύν παηδηά ην Γηάλλε θαη ηελ

Διέλε Ο Γηάλλεο παξνπζηάδεη νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηκία θαη β-ζαιαζζαηκία ελώ ε Διέλε

δελ παξνπζηάδεη θακία από ηηο δύν αζζέλεηεο

Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ (Μνλάδεο 6) θαη λα

δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 6) Eαλ νη ζπγθεθξηκέλνη γνλείο απνθηήζνπλ θαη

ηξίην παηδί λα πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα πάζρεη κόλν από ππεξρνιεζηεξνιαηκία ρσξίο

λα ιεθζεί ππόςε ε β-ζαιαζζαηκία (Μνλάδεο 6)

Πξόζθαηα αλαθνηλώζεθε κειέηε γηα ηελ εθαξκνγή ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο ζε αζζελείο πνπ

πάζρνπλ από β-ζαιαζζαηκία Λακβάλνληαο ππόςε όηη ηα γνλίδηα ησλ αηκνζθαηξηλώλ

εθθξάδνληαη ζηα πξόδξνκα εξπζξνθύηηαξα πνηνο ηύπνο γνληδηαθήο ζεξαπείαο ζα

κπνξνύζε λα εθαξκνζηεί γηα ηελ αληηκεηώπηζε ηεο β-ζαιαζζαηκίαο θαη γηαηί (Μνλάδεο 7) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-26-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Έλαο γεσξγόο θαιιηεξγεί ζην θηήκα ηνπ έλα θπηό πνπ έρεη θίηξηλα ή θόθθηλα άλζε θαη θαξπνύο κε

ζηξνγγπιό ή σνεηδέο ζρήκα Από ηε δηαζηαύξσζε θπηώλ κε θίηξηλα άλζε θαη ζηξνγγπινύο

θαξπνύο κε θπηά πνπ έρνπλ θόθθηλα άλζε θαη σνεηδείο θαξπνύο πήξε κόλν θπηά κε πνξηνθαιί

άλζε θαη σνεηδείο θαξπνύο Τα ζηειέρε πνπ δηαζηαπξώζεθαλ ήηαλ ακηγή θαη ηα γνλίδηα πνπ

ειέγρνπλ ηηο δύν ηδηόηεηεο βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά δεύγε νκνιόγσλ ρξσκνζσκάησλ

1 Να θάλεηε ηε δηαζηαύξσζε θαη λα αηηηνινγήζεηε ηα απνηειέζκαηα Μονάδερ 8

2 Αλ δηαζηαπξσζνύλ κεηαμύ ηνπο ηα θπηά πνπ πξνέθπςαλ από ηελ πξώηε δηαζηαύξσζε λα

ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα πξνθύςνπλ θπηά κε πνξηνθαιί άλζε θαη ζηξνγγπινύο θαξπνύο Μονάδερ 12

3 Τη νλνκάδεηαη θαηλόηππνο θαη ηη γνλόηππνο ελόο νξγαληζκνύ Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην πεπηίδην

H2N ndash Μεθειονίνη ndash Αλανίνη ndash Τυροζίνη ndash Προλίνη ndash Σερίνη ndash COOH

πνπ θσδηθνπνηείηαη από ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ

5΄ C A A A T G G C C T A T A A C T G G A C A C C C A G C T G A C G A 3΄

3΄ G T T T A C C G G A T A T T G A C C T G T G G G T C G A C T G C T 5΄

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA πνπ

πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9)

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ εζσλίνπ πνπ βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα ηνπ κνξίνπ DNA

(κνλάδεο 8)

Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία σξίκαλζεο ηνπ πξόδξνκνπ mRNA (κνλάδεο 8)

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Αιαλίλε rarr GCC

Μεζεηνλίλε rarr AUG

Πξνιίλε rarr CCC

Σεξίλε rarr AGC

Τπξνζίλε rarr UAU Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-27-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο κπνξεί λα γίλεη θαη από ηα

δηαγνληδηαθά δώα

1 Πνηα είλαη ηα βήκαηα ηεο δηαδηθαζίαο πνπ πξνεγνύληαη ηεο γέλλεζεο ελόο δηαγνληδηαθνύ δώνπ Μονάδερ 6

2 Δθηόο από ηα δηαγνληδηαθά δώα από πνηνπο άιινπο νξγαληζκνύο είλαη δπλαηή ε παξαγσγή

αλζξώπηλεο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο θαη ζε πνην ραξαθηεξηζηηθό ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα

ζηεξίδεηαη ε δπλαηόηεηα απηή Μονάδερ 10

3 Γηαηί ε θισλνπνίεζε είλαη ρξήζηκε γηα ηνλ πνιιαπιαζηαζκό ησλ δηαγνληδηαθώλ δώσλ Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο Σε απνζηεηξσκέλν ζάιακν θαιιηεξγεηώλ όπνπ ε ζεξκνθ-

ξαζία έρεη ξπζκηζηεί ζηνπο 35 νC έρνπλ ηνπνζεηεζεί δύν

θηάιεο κε θαιιηέξγεηεο κηθξννξγαληζκώλ Σηε κία θηάιε

θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α θαη ζηελ άιιε ν

κηθξννξγαληζκόο Β Από ηηο θηάιεο απηέο έρεη απνκα-

θξπλζεί ν αέξαο

Ο κηθξννξγαληζκόο Α έρεη άξηζηε ζεξκνθξαζία αλάπ-

ηπμεο ηνπο 35 νC ελώ ν κηθξννξγα-ληζκόο Β ηνπο 45

νC

Τε ρξνληθή ζηηγκή t1 γηα θάπνην ιόγν απνκαθξύλνληαη ηα πώκαηα από ηηο θηάιεο ησλ θαιιηεξ-

γεηώλ θαη νη κηθξννξγαληζκνί έξρνληαη ζε επαθή κε ηνλ αηκνζθαηξηθό αέξα

1 Με βάζε ην παξαπάλσ δηάγξακκα πνηα είλαη ε αιιαγή πνπ παξαηεξείηαη ζηνπο πιεζπζκνύο

ησλ κηθξννξγαληζκώλ Α θαη Β Μονάδερ 5

2 Να εμεγήζεηε γηαηί ζπκβαίλεη ε αιιαγή απηή ζηνλ θαζέλα από ηνπο δύν πιεζπζκνύο Μονάδερ 10

3 Σηε ρξνληθή ζηηγκή t2 ε ζεξκνθξαζία ηνπ ζαιάκνπ θαιιηέξγεηαο αιιάδεη ζηνπο 45 νC

α Πνηα ζα είλαη ε επίδξαζε ηεο αιιαγήο απηήο ζηνλ πιεζπζκό ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Α Μονάδερ 5

β Πνηα ζα είλαη ε επίδξαζε ηεο αιιαγήο απηήο ζηνλ πιεζπζκό ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Β Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-28-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Φπηό Α δηαζηαπξώλεηαη κε θπηό Β ηνπ ηδίνπ είδνπο πνπ έρεη θόθθηλα άλζε Από ηε

δηαζηαύξσζε απηή παίξλνπκε θπηά κε ιεπθά θαη θόθθηλα άλζε Τν θόθθηλν ρξώκα θαζνξίδεηαη

από ππνιεηπόκελν γνλίδην

1 Να γξάςεηε ηε δηαζηαύξσζε κεηαμύ ησλ θπηώλ Α θαη Β θαη λα δηθαηνινγήζεηε ην γνλόηππν

ηνπ θπηνύ Α Μονάδερ 9

2 Τη νλνκάδεηαη δηαζηαύξσζε ειέγρνπ θαη γηα πνην ζθνπό ηε ρξεζηκνπνηνύκε Μονάδερ 6

Β Ζ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ηνπ mRNA θαζνξίδεη ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ζηηο πξσηεΐλεο

κε βάζε έλα θώδηθα αληηζηνίρηζεο λνπθιενηηδίσλ mRNA κε ακηλνμέα πξσηετλώλ ν νπνίνο

νλνκάδεηαη γελεηηθόο θώδηθαο

1 Τη ζεκαίλεη ε έθθξαζε laquoν γελεηηθόο θώδηθαο είλαη ζπλερήο θαη ζρεδόλ θαζνιηθόοraquo Μονάδερ 5

2 Γηαηί ν γελεηηθόο θώδηθαο ραξαθηεξίδεηαη σο εθθπιηζκέλνο Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ελόο πξνθαξπσηηθνύ νξγαληζκνύ

5 C C A G A A T T C A A T T C A G G A C G A A A A G A A T T C A A C 3

3 G G T C T T A A G T T A A G T C C T G C T T T T C T T A A G T T G 5

To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Να γξάςεηε ην

ηκήκα DNA πνπ πξνθύπηεη κεηά από ηε δξάζε ηεο EcoRI θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 8

Τν ηκήκα ηνπ DNA πνπ πξνέθπςε κεηά ηε δξάζε ηεο EcoRI κεηαγξάθεηαη

Πνηα αιπζίδα από απηό ην DNA κεηαγξάθεηαη θαη γηαηί Μονάδερ 6

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από απηή ηε κεηαγξαθή θαη λα

ζεκεηώζεηε ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο Μονάδερ 6

Πνηνη νξγαληζκνί δηαζέηνπλ πεξηνξηζηηθέο ελδνλνπθιεάζεο θαη πνηνο είλαη ν θπζηνινγηθόο ηνπο

ξόινο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-29-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ Βηνηερλνινγία κε ηελ αλάπηπμε ηεο ηερλνινγίαο ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ DNA ηε ρξήζε ηεο

ηερληθήο PCR θαη ηελ παξαγσγή κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ ζπλεηζθέξεη ζε ηνκείο όπσο ε

γεσξγία ε θηελνηξνθία θαη ε Ηαηξηθή

1 Τη επηηξέπεη ε κέζνδνο ηεο αιπζηδσηήο αληίδξαζεο ηεο πνιπκεξάζεο (PCR) (κνλάδεο 4) Να

αλαθέξεηε ηξεηο πξαθηηθέο εθαξκνγέο ηεο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

2 Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία παξαγσγήο ζην εξγαζηήξην κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ γηα έλα

επηιεγκέλν αληηγόλν Μονάδερ 8

3 Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία παξαγσγήο δηαγνληδηαθώλ θπηώλ αλζεθηηθώλ ζηα έληνκα κε ηε

ρξήζε ηεο ηερλνινγίαο ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ DNA θαη ηνπ βαθηεξίνπ Bacillus thuringiensis Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο Τα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα αλαπαξηζηνύλ ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ζηα κέιε

ηεο ίδηαο νηθνγέλεηαο ε κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ην θόθθηλν ρξώκα (γελεαινγηθό

δέληξν Α) θαη ε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία (γελεαινγηθό δέληξν Β)

Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδεηαη ζην

γελεαινγηθό δέληξν Α θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδεηαη ζην

γελεαινγηθό δέληξν Β θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Τν δεπγάξη (Η1 Η2) πεξηκέλεη ηξίην παηδί Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα γελλεζεί παηδί κε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία θαη θπζηνινγηθή όξαζε (κνλάδεο 6)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Να αλαθέξεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ αθνινπζνύληαη θαηά ηνλ πξνγελλεηηθό έιεγρν γηα ηε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία όηαλ ε κεηέξα βξίζθεηαη ζηελ 11ε εβδνκάδα ηεο θύεζεο (κνλάδεο

4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-30-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ βαθηεξηαθνύ mRNA

5΄Α G A U G A A A G C C A C G G A G C C C U G A G C A A 3΄

Από ηε κεηάθξαζε απηνύ ηνπ mRNA πξνθύπηεη κία πεπηηδηθή αιπζίδα

1 Πνηνο είλαη ν αξηζκόο ησλ ακηλνμέσλ πνπ απνηεινύλ απηή ηελ πεπηηδηθή αιπζίδα(κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

2 Να πεξηγξάςεηε ην ζηάδην έλαξμεο ηεο πξσηετλν-ζύλζεζεο Μονάδερ 8

3 Να πεξηγξάςεηε ην δεζκό κε ηνλ νπνίν ελώλνληαη κεηαμύ ηνπο δύν δηαδνρηθά λνπθιενηίδηα ζε

έλα κόξην mRNA Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην γελεαινγηθό δέληξν κηαο νηθνγέλεηαο ζηελ νπνία εκθαλίδεηαη ε αζζέλεηα ηεο

αηκνξξνθηιίαο Α Τν άηνκν III 1 πάζρεη από αηκνξξνθηιία Α Όια ηα κέιε ηεο νηθνγέλεηαο έρνπλ

θπζηνινγηθό αξηζκό θαη κέγεζνο ρξσκνζσκάησλ

Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέληξν (κνλάδεο 3) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6)

Πνην πξόβιεκα αληηκεησπίδνπλ ηα άηνκα κε αηκνξξνθηιία Α (κνλάδεο 4)

Τν δεπγάξη II 2 II 3 απνθηά δεύηεξν παηδί κε αηκνξξνθηιία Α θαη ζύλδξνκν Klinefelter Να

πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία κέζσ ηεο νπνίαο πξνέθπςε ν γνλόηππνο ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ παηδηνύ

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε γνληδηαθήο κεηάιιαμεο (κνλάδεο 6)

Πόζα ζπλνιηθά κόξηα DNA πεξηέρνληαη ζηα ρξσκνζώκαηα πνπ απεηθνλίδνληαη ζηνλ θαξπόηππν

ηνπ παηδηνύ κε ζύλδξνκν Klinefelter (κνλάδεο 2)

Να εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-31-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα ηε δεκηνπξγία ελόο θισλνπνηεκέλνπ πξνβάηνπ - όπσο ήηαλ ε Dolly - ρξεζηκνπνηνύληαη ηξία

πξόβαηα Α Β ΓΑπό ην πξόβαην Α απνκνλώλεηαη ν ππξήλαο από θύηηαξν ησλ καζηηθώλ αδέλσλ

Από έλα σάξην ηνπ πξνβάηνπ Β αθαηξείηαη ν ππξήλαο θαη ζηε ζέζε ηνπ εηζάγεηαη ν ππξήλαο ηνπ

θπηηάξνπ από ην πξόβαην Α Πξνθύπηεη έηζη έλα λέν θύηηαξν

Τν θύηηαξν απηό πθίζηαηαη ιίγεο δηαηξέζεηο θαη ην έκβξπν πνπ πξνθύπηεη εκθπηεύεηαη ζηε κήηξα

ηνπ πξνβάηνπ Γ Μεηά από ιίγνπο κήλεο γελληέηαη ην λέν πξόβαην (πξόβαην ∆)

1 Πνην από ηα πξόβαηα Α Β Γ έρεη ηαπηόζεκν ππξεληθό DNA κε ην πξόβαην ∆ θαη γηαηί Μονάδερ 8

2 Πνην από ηα πξόβαηα Α Β Γ έρεη ηαπηόζεκν κηηνρνλδξηαθό DNA κε ην πξόβαην ∆ θαη γηαηί Μονάδερ 8

3 Με πνην ηξόπν ε θισλνπνίεζε κπνξεί λα ζπλεηζθέξεη ζηελ πξνζηαζία από ηελ εμαθάληζε

δηαθόξσλ δσηθώλ νξγαληζκώλ ηνπ πιαλήηε καο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλνληαη πέληε ακηλνμέα θαη δίπια ηνπο ηξηπιέηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ

θσδηθνπνηνύλ ηα ακηλνμέα απηά

ηπξνζίλε (tyr) mdash UAU

θαηλπιαιαλίλε (phe) mdash UUU

πξνιίλε (pro) mdash CCC

κεζεηνλίλε (met) mdash AUG

γιπθίλε (gly) mdash GGG

Τα πέληε παξαπάλσ ακηλνμέα ζπγθξνηνύλ νιηγνπεπηίδην θάπνηνπ βαθηεξηαθνύ θπηηάξνπ

α Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο πνην είλαη ην πξώην (αξρηθό) θαη πνην ην ηέηαξην ακηλνμύ ηνπ

νιηγνπεπηηδίνπ

Μονάδερ 4

β Να γξάςεηε κία αιιεινπρία λνπθιενηηδίσλ ηνπ mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ

νιηγνπεπηίδην Μονάδερ 6

γ Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ λνπθιενηηδίσλ ηεο θσδηθήο αιπζίδαο ηνπ DNA

(κνλάδεο 6) θαη λα ζεκεηώζεηε ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 9

δ Πόζα άηνκα θσζθόξνπ ππάξρνπλ ζηε δηπιή έιηθα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί απηό ην

νιηγνπεπηίδην ∆ηθαηνινγείζηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-32-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Βηνηερλνινγία κε ηελ επξεία έλλνηα είλαη ε ρξήζε δσληαλώλ νξγαληζκώλ πξνο όθεινο ηνπ

αλζξώπνπ θαη ζηεξίδεηαη θπξίσο ζε ηερληθέο θαιιηέξγεηαο θαη αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ

θαη ζε ηερληθέο αλαζπλδπαζκέλνπ DNA

1 Με πνην ηξόπν θαιιηεξγνύληαη νη κηθξννξγαληζκνί ζε κεγάιε θιίκαθα (βηνκεραληθή

θαιιηέξγεηα) Μονάδερ 10

2 Τη ελλννύκε κε ηνλ όξν δύκσζε θαη πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο Μονάδερ 5

3 Ζ αλζξώπηλε ηλζνπιίλε είλαη κία από ηηο θαξκαθεπηηθέο πξσηεΐλεο πνπ παξάγνληαη από

βαθηήξηα Μία από ηηο κεζόδνπο πνπ ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή ηεο είλαη ε παξαγσγή

ηνπ πξόδξνκνπ κνξίνπ ηεο ζε κία βαθηεξηαθή θαιιηέξγεηα θαη ε κεηαηξνπή ηνπ ζε ηλζνπιίλε κε

ελδπκηθή θαηεξγαζία Να γξάςεηε ζπλνπηηθά ηα ζηάδηα απηήο ηεο κεζόδνπ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ βαθηεξηαθνύ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην κε έμη

ακηλνμέα

Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο είλαη ε θσδηθή θαη πνηα ε κε θσδηθή (κνλάδεο 4) Να αηηηνινγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ

ηκήκαηνο DNA Μονάδερ 3

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ηνπ πεπηηδίνπ πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηάθξαζε

ηνπ παξαπάλσ mRNA Μονάδερ 3

Να γξάςεηε ηα αληηθσδηθόληα ησλ tRNA κε ηε ζεηξά πνπ ζα πάξνπλ κέξνο ζηε κεηάθξαζε ηνπ

παξαπάλσ mRNA Μονάδερ 6

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο θσδηθνλίσλ θαη ακηλνμέσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

AUG rarr Μεζεηνλίλε

ACC rarr Θξενλίλε

AAA rarr Λπζίλε

CCU rarr Πξνιίλε

CAC rarr Ηζηηδίλε

GCC rarr Αιαλίλε

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-33-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ο όξνο γνληδηαθή έθθξαζε αλαθέξεηαη ζπλήζσο ζε όιε ηε δηαδηθαζία κε ηελ νπνία έλα γνλίδην

ελεξγνπνηείηαη γηα λα παξαγάγεη κία πξσηεΐλε

1 Πνύ απνζθνπεί θπξίσο ε ξύζκηζε απηή ζηελ πεξίπησζε ησλ βαθηεξίσλ Μονάδερ 5

2 Τα θύηηαξα ελόο επθαξπσηηθνύ πνιύπινθνπ νξγαληζκνύ όπσο ηα λεπξηθά θαη ηα κπτθά αλ θαη

έρνπλ ην ίδην γελεηηθό πιηθό δηαθέξνπλ ζηε κνξθή θαη ηε ιεηηνπξγία Πώο νλνκάδεηαη απηή ε

δηαδηθαζία εμεηδίθεπζεο θαη ηη θάλεη ηα θύηηαξα λα δηαθέξνπλ ηόζν πνιύ Μονάδερ 8

3 Ο κεραληζκόο ηεο κεηαγξαθήο είλαη ν ίδηνο ζηνπο πξνθαξπσηηθνύο θαη επθαξπσηηθνύο

νξγαληζκνύο Πνηα είλαη ηα ξπζκηζηηθά ζηνηρεία ηεο κεηαγξαθήο ηνπ DNA πνην ην έλδπκν πνπ

θαηαιύεη ηε κεηαγξαθή θαη πώο ιεηηνπξγεί απηό θαηά ηε γνληδηαθή ξύζκηζε ζην επίπεδν ηεο

κεηαγξαθήο ησλ επθαξπσηηθώλ νξγαληζκώλ Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο Σε κηα ζέζε ηκήκαηνο κνξίνπ DNA κε θιώλνπο Α θαη Β έρεη μεθηλήζεη ε αληηγξαθή όπσο

θαίλεηαη ζην παξαθάησ ζρήκα

Ζ DNA-δεζκάζε εθηόο ηνπ όηη ζπλδέεη όια ηα θνκκάηηα πνπ πξνθύπηνπλ από ηηο δηάθνξεο ζέζεηο

έλαξμεο αληηγξαθήο δξα θαηά ηελ αληηγξαθή ηνπ θιώλνπ Β

Σε θάζε θιώλν λα ζπκπιεξώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηεο αληηγξαθήο θαη λα ραξαθηεξίζεηε

ηνλ ηξόπν ζύλζεζεο ησλ λέσλ αιπζίδσλ DNA (κνλάδεο 4) Πνηά έλδπκα ηνπνζεηνύλ ηα

ζπκπιεξσκαηηθά λνπθιενηίδηα θαη πνηνπο άιινπο ξόινπο έρνπλ (κνλάδεο 7)

Σηελ θσδηθή αιπζίδα Α ην γνλίδην πνπ είλαη ππεύζπλν γηα ηελ παξαγσγή ελόο πεπηηδίνπ έρεη ηελ

εμήο αιιεινπρία βάζεσλ

5΄ ATG CCA TGC AAA CCG AAA TGA hellip3΄

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη (κνλάδεο 2)

Κάπνηα αιιαγή πνπ ζπλέβε ζηελ παξαπάλσ θσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA έρεη σο

απνηέιεζκα ην 4ν θσδηθόλην ζην κεηαγξαθόκελν mRNA λα έρεη ηηο βάζεηο UAA

θαη ν αξηζκόο ησλ θσδηθνλίσλ λα παξακέλεη ζηαζεξόο

Αθνύ γξάςεηε ην λέν mRNA πνπ πξνθύπηεη λα εμεγήζεηε πνηα είλαη ε ζπγθεθξηκέλε αιιαγή

πνπ ζπλέβε θαη ηη ζπλέπεηεο κπνξεί λα έρεη γηα ην πεπηίδην (κνλάδεο 8)

Γηαηί ε πξσηετλνζύλζεζε ζηνπο επθαξπσηηθνύο νξγαληζκνύο είλαη κηα laquoνηθνλνκηθή

δηαδηθαζίαraquo (κνλάδεο 4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-34-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Τα γνλίδηα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηηο αιπζίδεο ησλ αηκνζθαηξηλώλ ηνπ αλζξώπνπ εκθαλίδνπλ πνιιέο

κεηαιιάμεηο πνπ νδεγνύλ ζηε δεκηνπξγία αηκνζθαηξηλνπαζεηώλ Σην γνλίδην πνπ θσδηθνπνηεί ηελ

αιπζίδα β έρνπλ βξεζεί πεξηζζόηεξεο από 300 κεηαιιάμεηο ∆ίλεηαη κία κεηάιιαμε ζην θσδηθόλην

πνπ θσδηθνπνηεί ην 6ν ακηλνμύ ηεο βndash πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο αηκνζθαηξίλεο Α (ΖbA)

Σηεθσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA ην θσδηθόλην GAG έγηλε GTG

α Τη ζπλέπεηεο έρεη απηή ε κεηάιιαμε γηα ηελ αηκνζθαηξίλε Α (HbA) θαη γηα ηα

εξπζξνθύηηαξα (κνλάδεο 12)

β Γηαηί ζηα νκόδπγα άηνκα κε βndashζαιαζζαηκία εκθαλίδεηαη ζπρλά αύμεζε ηεο αηκνζθαηξίλεο F

(HbF) (κνλάδεο 7)

γ Σε πνηα άηνκα ε ζύλζεζε ηεο αηκνζθαηξίλεο Α2 (HbA2) απνηειεί δηαγλσζηηθό δείθηε

(κνλάδεο 6) Μονάδερ 25

ΘΔΜΑ 4ο Γπλαίθα κε νκάδα αίκαηνο Α παληξεύεηαη άλδξα κε νκάδα αίκαηνο Β θαη γελλνύλ δύν παηδηά εθ

ησλ νπνίσλ ην πξώην πνπ είλαη θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο Α θαη ην δεύηεξν νκάδα αίκαηνο Ο

Τν δεύηεξν παηδί πάζρεη από θιεξνλνκηθή κεηαβνιηθή λόζν Οη δύν γνλείο είλαη πγηείο θαη ε

κεηέξα κόλνλ είλαη θνξέαο ηνπ ππνιεηπόκελνπ γνληδίνπ πνπ ειέγρεη ηε λόζν απηή Γηα ηα γνλίδηα

πνπ ειέγρνπλ ηνπο παξαπάλσ ραξαθηήξεο ηζρύεη ν δεύηεξνο λόκνο ηνπ Μendel

Να βξείηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ ηνπο σο πξνο ηνπο δύν ραξαθηήξεο

θάλνληαο ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (κνλάδεο 15) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ην θύιν ηνπ

δεύηεξνπ παηδηνύ (κνλάδεο 10) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-35-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα ηελ παξαγσγή ηνπ πξνδξόκνπ κνξίνπ ηεο ηλζνπιίλεο δειαδή ηεο πξντλζνπιίλεο θαηάιιεια

κεηαζρεκαηηζκέλα θύηηαξα Escherichia coli θαιιηεξγήζεθαλ ζε βηναληηδξαζηήξα Ζ απεηθόληζε

ηεο κεηαβνιήο ηνπ πιεζπζκνύ ηνπ βαθηεξίνπ (Ν) ζε ζρέζε κε ηνλ ρξόλν (t) έδσζε ην παξαθάησ

δηάγξακκα

1 Με βάζε ην δηάγξακκα απηό λα ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο θαη λα πεξηγξάςεηε

ηηο θάζεηο ηεο Μονάδερ 10

2 Σε πνηα ζπλήζσο ρξνληθά δηαζηήκαηα ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ βαθηεξίσλ αλακέλεηαη λα παξαρζεί

ε πξντλζνπιίλε Αθνύ παξαιάβνπκε ηελ πξντλζνπιίλε από ηνλ βηναληηδξαζηήξα πώο ζα ηελ

κεηαηξέςνπκε ζε ηλζνπιίλε Μονάδερ 10

3 Πνηνο είλαη ν βηνινγηθόο ξόινο ηεο ηλζνπιίλεο θαη πνηα αζζέλεηα πξνθαιεί ε κείσζε ή ε έιιεηςή

ηεο Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ελόο γνληδίνπ βαθηεξηαθνύ

θπηηάξνπ

AUGndashCCUndashCAUndashCGUndashUCUndashACUndashUUUndashUAA 3΄

α Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ηε μη κωδική αιπζίδα από ηελ νπνία πξνήιζε ην παξαπάλσ

mRNA θαη λα νξίζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηεο Μονάδερ 5

β Αληηθαζηζηνύκε κία ηξηπιέηα ηνπ παξαπάλσ mRNA κε ηελ ηξηπιέηα 5΄UGA

3΄ θαη ην

πεπηίδην πνπ θσδηθνπνηείηαη δελ πθίζηαηαη ηελ παξακηθξή αιιαγή Πνηα είλαη ε ηξηπιέηα

απηή (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

γ Ζ ηξηπιέηα 5΄

UCU3΄

ηνπ παξαπάλσ mRNA θσδηθνπνηεί ην ακηλνμύ ζεξίλε Αλ

αληηθαηαζηήζνπκε απηή ηελ ηξηπιέηα κε ηελ ηξηπιέηα 5΄

UCC3΄

δελ πξνθύπηεη ε

παξακηθξή αιιαγή ζην πεπηίδην Πώο εξκελεύεηαη ην γεγνλόο απηό κε βάζε ηα

ραξαθηεξηζηηθά ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-36-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα πξώηε θνξά ε γνληδηαθή ζεξαπεία εθαξκόζηεθε ζε έλα θνξίηζη πνπ είρε έιιεηςε ηνπ ελδύκνπ

απακηλάζε ηεο αδελνζίλεο (ADA)

1 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ ελδύκνπ απηνύ (κνλάδεο 3) θαη πνηα ηα ζπκπηώκαηα πνπ εκθαλίδνπλ ηα

άηνκα κε έιιεηςε ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

2 Πώο νλνκάδεηαη ν ηύπνο ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο πνπ εθαξκόζηεθε (κνλάδεο 2) θαη γηαηί

(κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

3 Πνηα είλαη ε δηαδηθαζία πνπ αθνινπζείηαη ζηε γνληδηαθή ζεξαπεία ηεο παξαπάλσ αζζέλεηαο Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο κε θπζηνινγηθή όξαζε πνπ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία (PKU) θαη κηα γπλαίθα κε

θπζηνινγηθή όξαζε πνπ δελ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία απνθηνύλ έλα θνξίηζη θαη έλα αγόξη Τν

θνξίηζη έρεη θπζηνινγηθή όξαζε θαη δελ παξνπζηάδεη θαηλπιθεηνλνπξία ελώ ην αγόξη εκθαλίδεη

αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν θαη πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία

1 Πώο πξνθαιείηαη ε θαηλπιθεηνλνπξία (κνλάδεο 5) θαη πσο θιεξνλνκείηαη (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

2 Πώο θιεξνλνκείηαη ε κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν Μονάδερ 6

3 Να βξείηε θαη λα γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο ηνπ άλδξα ηεο γπλαίθαο θαη ησλ παηδηώλ ηνπο

(κνλάδεο 8) θάλνληαο ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 12

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-37-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Α Σηα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα κειεηάηαη ν ηξόπνο θιεξνλόκεζεο θνηλνύ κνλνγνληδηαθνύ

ραξαθηεξηζηηθνύ ζε δύν δηαθνξεηηθέο νηθνγέλεηεο 1 θαη 2

Σηελ 1ε νηθνγέλεηα θέξνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ηα άηνκα Η2 ΗΗ2 ΗΗ3 (καπξηζκέλα) ελώ ζηελ 2

ε

νηθνγέλεηα θέξνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ηα άηνκα ΗΗ2 ΗΗ3 (καπξηζκέλα)

Να πξνζδηνξίζεηε ηνλ ηξόπν θιεξνλόκεζεο ηνπ ραξαθηεξηζηηθνύ κε βάζε ηα παξαπάλσ

ζηνηρεία αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή ζαο κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (Να κε ιεθζεί

ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο θαη λα κελ εμεηαζηεί ε πεξίπησζε ηνπ θπινζύλδεηνπ

επηθξαηνύο γνληδίνπ) (κνλάδεο 8) Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόκσλ (κνλάδεο 5) Μονάδερ 13

Β Να ππνδείμεηε έλα πηζαλό κεραληζκό πνπ κπνξεί λα εμεγήζεη ηε γέλλεζε αηόκνπ κε ζύλδξνκν

Turner από γνλείο κε θπζηνινγηθό αξηζκό ρξσκνζσκάησλ (κνλάδεο 6) Να πεξηγξάςεηε ηε

δηαδηθαζία κε ηελ νπνία κπνξνύκε λα απεηθνλίζνπκε ηα ρξσκνζώκαηα ηνπ αηόκνπ κε ζύλδξνκν

Turner κεηά ηε γέλλεζή ηνπ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη δίθισλν κόξην DNA ην νπνίν πεξηέρεη ηκήκα αζπλερνύο γνληδίνπ πνπ κεηαγξά-

θεηαη ζε mRNA

α) Πνύ ζπλαληάκε αζπλερή γνλίδηα (κνλάδεο 2)

β) Να πξνζδηνξίζεηε ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

γ) Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ πξόδξνκνπ mRNA θαη ηνπ ώξηκνπ mRNA πνπ πξνθύπηνπλ από ηε

κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ DNA ρσξίο αηηηνιόγεζε (κνλάδεο 2)

δ) Πώο πξνθύπηεη ην ώξηκν mRNA (κνλάδεο 3)

ε) Μπνξεί ε πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε ΔcoRI λα θόςεη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3)

ζη) Πνηεο θαηεγνξίεο γνληδίσλ πνπ ππάξρνπλ ζην ρξσκνζσκηθό DNA ελόο θπηηαξηθνύ ηύπνπ δελ

θισλνπνηνύληαη ζε cDNA βηβιηνζήθε (κνλάδεο 8) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-38-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Άλδξαο πνπ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία θαη ζπλζέηεη θπζηνινγηθή πνζόηεηα κειαλίλεο

απνθηά απνγόλνπο κε γπλαίθα πνπ πάζρεη από αιθηζκό αιιά κπνξεί λα κεηαηξέπεη ηε

θαηλπιαιαλίλε ζε ηπξνζίλε

Να βξείηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο θαη θαηλόηππνπο ησλ παηδηώλ

Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηελ θαηλπιθεηνλνπξία θαη ηνλ αιθηζκό βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά

δεύγε νκόινγσλ ρξσκνζσκάησλ Μονάδερ 12

Β Να δηαθξίλεηε πεξηπηώζεηο θαηά ηηο νπνίεο είλαη αηκνξξνθηιηθό ην παηδί πνπ απνθηά

θπζηνινγηθόο άλδξαο κε θπζηνινγηθή γπλαίθα ηεο νπνίαο ν παηέξαο είλαη αηκνξξνθηιηθόο

Οη γνλείο θαη ην παηδί έρνπλ θπζηνινγηθό θαξπόηππν Μονάδερ 13

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ηα πέληε (5) πξώηα ακηλνμέα

κηαο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Ζ θαηεύζπλζε ζηελ νπνία θηλείηαη ε RNA πνιπκεξάζε θαηά ηε

κεηαγξαθή ππνδεηθλύεηαη από ην βέινο

α Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ DNA είλαη ε θσδηθή θαη πνηα είλαη ε κε θσδηθή

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 9

β Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ DNA Μονάδερ 3

γ Να γξάςεηε θαη λα αηηηνινγήζεηε ην αληηθσδηθόληνηνπ tRNA πνπ κεηαθέξεη ην 2ν ακηλνμύ ηεο

πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Μονάδερ 5

δ Τηείλαηηνζύκπινθνέλαξμεοηεοπξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 5) θαη πνηα είλαη ε κεηέπεηηα πνξεία

ηνπ tRNA πνπ ζπκκεηέρεη ζε απηό (κνλάδεο 3) Μονάδερ 8

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-39-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Πξόθεηηαη λα θαιιηεξγεζεί ζην εξγαζηήξην έλαοεηεξόηξνθνο κηθξννξγαληζκόο

1 Να αλαθέξεηε νλνκαζηηθά ηα ζξεπηηθά ζπζηαηηθά ηα νπνία πξέπεη λα πξνζηεζνύλ ζην κέζν

θαιιηέξγεηαο ώζηε ν κηθξννξγαληζκόο απηόο λα αλαπηπρζεί θπζηνινγηθά Μονάδερ 8

2 Πώο κπνξνύκε λα δηαπηζηώζνπκε αλ ν κηθξννξγαληζκόο απηόο είλαη ππνρξεσηηθά αλαεξόβηνο Μονάδερ 7

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνπο άιινπο παξάγνληεο πνπ επηδξνύλ ζηελ αλάπηπμε ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαηηνπαξαθάησηκήκα DNAζηννπνίνέρεη αξρίζεη ε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

1Σηηο ζέζεηο ΑΒΓ∆ΔΕ λα αληηζηνηρίζεηε ηηο ελδείμεηο 3΄ ή 5΄ ώζηε λα θαίλεηαη ν

πξνζαλαηνιηζκόο ησλ αξρηθώλ θαη ησλ λενζπληηζέκελσλ αιπζίδσλ Μονάδερ 6

2Τη είλαη ηα πξσηαξρηθά ηκήκαηα πσο δεκηνπξγνύληαη θαη πσο επηκεθύλνληαη Μονάδερ 9

3Δμεγήζηε γηαηί πξέπεη ζηελ παξαπάλσ δηαδηθαζία λα ελεξγνπνηεζεί ην έλδπκν DNA δεζκάζε

θαη πώο ζα δξάζεη απηό Μονάδερ 6

4Πνηα έλδπκα ζα επηδηνξζώζνπλ ηα πηζαλά ιάζε ηεο δηαδηθαζίαο ηεο αληηγξαθήο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-40-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ νιηγνπεπηίδην έμη ακηλνμέσλ ην νπνίν δελ έρεη ππνζηεί θακία ηξνπνπνίεζε

κεηά ηε ζύλζεζή ηνπ

Ζ2Ν ndash Μεθειονίνη ndash Γλυκίνη ndash Λυζίνη ndash Τρυπηοθάνη ndash Βαλίνη ndash Αλανίνη - COOH

Α Με ηε βνήζεηα ηνπ ηκήκαηνο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ παξαηίζεηαη γξάςηε ηελ αιιεινπρία

ησλ λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ ηκήκαηνο mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην

παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην ∆ηθαηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 13

Β Γξάςηε κε ηνλ θαηάιιειν πξνζαλαηνιηζκό ηελ αιιεινπρία λνπθιενηηδίσλ ζην δίθισλν

κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην Πνηα είλαη ε θσδηθή θαη πνηα ε κε

θσδηθή αιπζίδα Μονάδερ 6

Γ Δάλ ε ηξηπιέηα 5΄-UGG-3΄ ζην mRNA αληηθαηαζηαζεί από ηελ ηξηπιέηα 5΄-UGA-3΄ γξάςηε

ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ζην λέν νιηγνπεπηίδην πνπ ζα ζπληεζεί Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο Σην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ζηα κέιε

κηαο νηθνγέλεηαο ε αηκνξξνθηιία Α (Δίλαη καπξηζκέλα ηα ΗΗ 1 ΗΗ 4 θαη ΗΗΗ 1)

Α Πώο θιεξνλνκείηαη ε αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 5

Β Να γξάςεηε θαη λα δηθαηνινγήζεηε κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο ηνπο γνλνηύπνπο όισλ ησλ

κειώλ πνπ απεηθνλίδνληαη ζην γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 13

Γ Δάλ νη γνλείο ΗΗ 3 θαη ΗΗ 4 απνθηήζνπλ επόκελν παηδί πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα λα λνζεί από

αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 7

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο θσδηθνλίσλ

θαη ακηλνμέσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

GUCrarrΒαιίλε

UGGrarrΤξππηνθάλε

GGUrarrΓιπθίλε

AUGrarrΜεζεηνλίλε

AAArarrΛπζίλε

GCCrarrΑιαλίλε

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-41-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο κε ηηο νπνίεο κπνξνύλ λα παξαρζνύλ κνλνθισληθά

αληηζώκαηα ηα νπνία ζπλεηζθέξνπλ ζηνλ πξνζδηνξηζκό ησλ νκάδσλ αίκαηνο ηνπ αλζξώπνπ Μονάδερ 7

Γ2 Να αλαθέξεηε πνηνπο ηύπνπο αηκνξνθηιίαο γλσξίδεηε θαη πνύ νθείινληαη (κνλάδεο 2) Να

πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία αληηκεηώπηζεο κίαο εμ απηώλ κε βάζε ηε κέζνδν δεκηνπξγίαο

δηαγνληδηαθώλ δώσλ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 ∆ίλεηαη κείγκα κνξίσλ DNA θαη έλαο αληρλεπηήο RΝΑ

Να εμεγήζεηε ηη είλαη αληρλεπηήο (κνλάδεο 2) λα πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ ζα

αθνινπζεζνύλ πξνθεηκέλνπ ν αληρλεπηήο λα πβξηδνπνηήζεη ηελ θαηάιιειε αιιεινπρία DNA

(κνλάδεο 4) θαη λα εμεγήζεηε πνηνο είλαη ν θιώλνο ηνπ DNA πνπ ζα πβξηδνπνηεζεί (κνλάδεο 4) Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ ∆

Υγηήο άληξαο παληξεύηεθε κε πγηή γπλαίθα θαη απέθηεζαλ έλα αγόξη κε αρξσκαηνςία ζην

θόθθηλν θαη ην πξάζηλν ρξώκα έλα θνξίηζη πνπ πάζρεη από δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία θαη

πεξηκέλνπλ ην ηξίην παηδί ηνπο

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη λα εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ παηδηώλ ηνπο θαη λα εμεγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆3 Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην ηξίην παηδί λα έρεη θπζηνινγηθό θαηλόηππν

Να εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο θάλνληαο ή ηελ απαηηνύκελε δηαζηαύξσζε ή ηηο

απαηηνύκελεο δηαζηαπξώζεηο Μονάδερ 12

∆4 Να εμεγήζεηε ηα γελεηηθά αίηηα ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-42-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

∆ίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν

C T T A A C T A A T A G G G T G G A C C T A A C A T A G A T

G A A T T G A T T A T C C C A C C T G G A T T G T A T C T A

Γ1 Να γξάςεηε ην mRNA πνπ ζα πξνθύςεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

νξίδνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ηνπ (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο

(κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ2 Να βξείηε ηνλ αξηζκό ησλ ακηλνμέσλ από ηα νπνία ζα απνηειείηαη ην έλδπκν κεηά ηε

κεηάθξαζε ηνπ παξαπάλσ mRNA (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο κε

βάζε ηηο ηδηόηεηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε ιεηηνπξγία ηνπ ελδύκνπ αλ ζπκβεί γνληδηαθή

κεηάιιαμε ε νπνία ζα πξνθαιέζεη έιιεηςε ηνπ δεύηεξνπ λνπθιενηηδίνπ ζην δεύηεξν

θσδηθόλην ηνπ γνληδίνπ Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ ∆

∆ίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν

ζην νπνίν ηα άηνκα Η1 θαη ΗΗ1 ΗΗ2 ΗΗ3 ΗΗ4 ΗΗ5 ΗΗ6 πάζρνπλ από κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ ζην παξαπάλσ γελεαινγηθό

δέληξν Μονάδερ 7

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ παηδηώλ ζην παξαπάλσ

γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 4

∆3 Να θάλεηε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο θαη λα αηηηνινγήζεηε ηηο απαληήζεηο ζαο Μονάδερ 14

Σημείωζη Να μην εξεηαζθεί η πεπίπηωζη θςλοζύνδεηος επικπαηούρ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-43-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ ∆ίλνληαη ηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα Α θαη Β

Σην Α απεηθνλίδνληαη νη θάζεηο (αβγ θαη δ)

αλάπηπμεο ελόο κηθξννξγαληζκνύ Σην Β

απεηθνλίδεηαη ε παξαγσγή ηνπ πξντόληνο από

ηνλ κηθξννξγαληζκό γηα ην ίδην ρξνληθό

δηάζηεκα

Γ1 Με βάζε ην δηάγξακκα Α λα

ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο

(κνλάδεο 3) θαη λα νλνκάζεηε ηηο θάζεηο

ηεο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 7

Γ2 Σε πνηα θάζε παξάγεηαη ε κεγαιύηεξε πνζόηεηα ηνπ πξντόληνο (κνλάδεο 2) Nα

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 Αλ ην πξντόλ εθθξίλεηαη από ηνλ κηθξννξγαληζκό πώο ζα ην παξαιάβνπκε από ηελ

θαιιηέξγεηα Μονάδερ 6

Γ4 Να αλαθέξεηε ηνπο παξάγνληεο πνπ επεξεάδνπλ ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ηνπ

κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 4

ΘΔΜΑ ∆ ∆ίλεηαη ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ πεξηέρεη ην αζπλερέο γνλίδην

ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ παξαθάησ πεπηηδίνπ

H2N- μεθειονίνη - αλανίνη - λευκίνη - αζπαραγίνη ndash COOH

∆1 Να γξάςεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 4) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 10

∆2 Να γξάςεηε ην πξόδξνκν mRNA ην ώξηκν mRNA ην εζώλην ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 6) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 15

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ

Aιαλίλε = GCU Λεπθίλε = UUG Αζπαξαγίλε = AAU

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-44-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

1 Πνηα είλαη ε δνmicroή ηνπ DNA ζην ρώξν ζύmicroθσλα microε ην microνληέιν ηεο δηπιήο έιηθαο Μονάδερ 12

2 Να πεξηγξάςεηε πώο ξπζmicroίδεηαη ε γνληδηαθή έθθξαζε ζηα επθαξπσηηθά θύηηαξα Μονάδερ 8

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνλ αιθηζmicroό Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο πνπ πάζρεη από νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

παληξεύεηαη microία γπλαίθα ε νπνία δελ πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο

ινβνύο απηηώλ Τν δεπγάξη απηό απνθηά ηξία παηδηά

Τν πξώην εmicroθαλίδεη ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ ην δεύηεξν δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη πξνζθνιιεmicroέλνπο ινβνύο απηηώλ θαη ην ηξίην δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ γνλέσλ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

β Πνηνη είλαη νη πηζαλνί γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παηδηώλ Μονάδερ 5

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-45-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Σην θπηό κνζρνκπίδειν ην ρξώκα ησλ ζπεξκάησλ κπνξεί λα είλαη είηε θίηξηλν είηε πξάζηλν

ελώ ην ύςνο ηνπ είλαη είηε ςειό είηε θνληό Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηηο παξαπάλσ

ηδηόηεηεο βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά δεύγε νκνιόγσλ ρξσκνζσκάησλ Δάλ έρεηε ζηε

δηάζεζή ζαο έλα ςειό κνζρνκπίδειν κε θίηξηλα ζπέξκαηα λα θάλεηε ηηο θαηάιιειεο

δηαζηαπξώζεηο πνπ απαηηνύληαη γηα λα βξείηε ην γνλόηππό ηνπ (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 11

Γ2 Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο από δύν θπζηνινγηθνύο

γνλείο κπνξεί λα γελλεζεί παηδί κε ζύλδξνκν Turner Μονάδερ 8

Γ3 Μία πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κία πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ Γ

Γίδεηαη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Σηνλ θιώλν ΕΖ ε αληηγξαθή γίλεηαη

κε αζπλερή ηξόπν Τα ζεκεία Γ θαη Ζ ππνδεηθλύνπλ ηε ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα λα ζρεδηάζεηε ηα ζπλερή θαη αζπλερή

ηκήκαηα ησλ λέσλ θιώλσλ κε βέιε ππνδεηθλύνληαο ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ λέσλ θαη

ησλ κεηξηθώλ θιώλσλ (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Σηνλ θιώλν πνπ αληηγξάθεηαη κε ζπλερή ηξόπν λα γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ

λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ πξσηαξρηθνύ ηκήκαηνο ην νπνίν απνηειείηαη

από 8 (νθηώ) λνπθιενηίδηα (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Γ3 Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην πεπηίδην απηό Μονάδερ 2

Γ4 Μεηά ηελ επίδξαζε αθηηλνβνιίαο ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ζπάεη ζηα ζεκεία πνπ

ππνδεηθλύνληαη από ηα βέιε Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε θαη λα

ζεκεηώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ Μονάδερ 2

Γ5 Τν ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε επαλαζπλδέεηαη ζηα ίδηα ζεκεία θνπήο κεηά από

αλαζηξνθή

Να γξάςεηε νιόθιεξν ην κόξην ηνπ DNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηελ αλαζηξνθή (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην λέν πεπηίδην (κνλάδεο 2)

Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-46-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν Σην κόξην απηό ζπκβαίλεη κεηάιιαμε πξνζζήθεο ηξηώλ (3) δηαδνρηθώλ

λνπθιενηηδίσλ (5΄-GAT-3΄)

Γ1 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Φ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) θαη ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα ηνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ2 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Υ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) Ζ παξαπάλσ κεηάιιαμε έρεη ειάρηζηε επίδξαζε ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα

ηνπ ελδύκνπ Πώο ραξαθηεξίδεηαη απηή ε κεηάιιαμε (κνλάδεο 2) Nα εμεγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 9

Γ3 Σε δύν άηνκα πνπ πάζρνπλ από ζύλδξνκν Klinefelter έγηλε αλάιπζε ηεο αιιεινπρίαο ησλ

βάζεσλ ηνπ DNA ησλ θπιεηηθώλ ρξσκνζσκάησλ ηνπο Σην πξώην άηνκν ε αλάιπζε έδεημε

ηξεηο δηαθνξεηηθέο αιιεινπρίεο βάζεσλ DNA Σην δεύηεξν άηνκν ε αλάιπζε έδεημε δύν

παλνκνηόηππεο θαη κία δηαθνξεηηθή αιιεινπρία βάζεσλ DNA Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο

κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο γελλήζεθαλ ηα άηνκα απηά από θπζηνινγηθνύο

γνλείο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ Γ

Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-47-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Α

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Μηα πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κηα πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 7

Γ2 Ζ αλάιπζε δεηγκάησλ DNA από δύν βαθηεξηαθέο θαιιηέξγεηεο έδσζε ηα εμήο

απνηειέζκαηα ζηελ πξώηε θαιιηέξγεηα βξέζεθε πνζνζηό αδελίλεο (Α) 28 θαη

ζηεδεύηεξε βξέζεθε πνζνζηό γνπαλίλεο (G) 28 Να εμεγήζεηε αλ ηα βαθηήξηα ησλ δύν

θαιιηεξγεηώλ αλήθνπλ ζην ίδην ή ζε δηαθνξεηηθό είδνο Μονάδερ 6

Γ3 Με πνηνπο ηξόπνπο γίλεηαη ε θαιιηέξγεηα κηθξννξγαληζκώλ ζε κεγάιε θιίκαθα Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ Γ Σrsquo έλα κόξην DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ ππάξρνπλ δύν γνλίδηα Α θαη Β όπσο θαίλεηαη ζην

ζρήκα

Γ1 Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο θαη λα νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ

αιπζίδσλ ηνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Τα γνλίδηα Α θαη Β κεηαγξάθνληαη ζε RNA Να νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπ RNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Πνηα είλαη ε θσδηθή αιπζίδα γηα ην γνλίδην Α θαη πνηα γηα ην Β (κνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ4 Τη είλαη ν ππνθηλεηήο (κνλάδεο 2) Να νξίζεηε ηε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή γηα θάζε γνλίδην κε

έλα βέινο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-48-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Να αλαθέξεηε ηα βήκαηα πνπ απαηηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο

αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο από έλα δηαγνληδηαθό δών Μονάδερ 12

Γ2 Να εμεγήζεηε πώο ε ζεξκνθξαζία επεξεάδεη ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 8

Γ3 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ πξηκνζώκαηνο ζηελ αληηγξαθή ηνπ DNA Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ

Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-49-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Μεηέξα κε θπζηνινγηθή όξαζε θαη νκάδα αίκαηνο Β απνθηά δύν παηδηά κε έλαλ άλδξα κε

θπζηνινγηθή όξαζε Τν θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο ΑΒ ελώ ην αγόξη νκάδα αίκαηνο Ο

Τν έλα από ηα δύν παηδηά πάζρεη από κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν ndash θόθθηλν

Γ1 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ σο πξνο ηνπο δύν

ραξαθηήξεο (κνλάδεο 8) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 10) Μονάδερ 18

Γ2 Πνην από ηα δύν παηδηά δελ έρεη θπζηνινγηθή όξαζε Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA

(Ι) GACTAATAAAAGAAGTAGTTAGGATCATAGG

(ΙΙ) CTGATTATTTTCTTCATCAA TCCTAGTA TCC

πνπ θσδηθνπνηεί ην πεπηίδην

H2N-Μεθειονίνη-Τυροζίνη-Φαινυλαλανίνη-Φαινυλαλανίνη-Τυροζίνη-COOH

Γ1 Να εμεγήζεηε πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA είλαη ε θσδηθή θαη

πνηα είλαη ε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 4) Να γξάςεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ησλ

αιπζίδσλ (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 8

Γ2 Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ

παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA (κνλάδεο 2) θαζώο θαη ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε πνύ νθείιεηαη ε δηαθνξά κεηαμύ ησλ δύν απηώλ κνξίσλ

(κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ παξαπάλσ πεπηηδίνπ εάλ κηα

γνληδηαθή κεηάιιαμε πνπ ζα ζπκβεί ζην θσδηθόλην ηεο ηπξνζίλεο νδεγήζεη ζε

αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από ζπκίλε Μονάδερ 5

Γ4 Δάλ ε παξαπάλσ γνληδηαθή κεηάιιαμε νδεγήζεη ζε αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από

αδελίλε λα εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ πεπηηδίνπ Μονάδερ 5

Γίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Μεζεηνλίλε AUG

Τπξνζίλε UAC UAU

Φαηλπιαιαλίλε UUU UUC

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-50-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Μηα αξζεληθή κύγα Drosophila κε ιεπθά κάηηα δηαζηαπξώζεθε κε κηα ζειπθή κε θόθθηλα

κάηηα Από ηε δηαζηαύξσζε απηή πήξακε 280 απνγόλνπο ζηελ F1 γεληά πνπ είραλ όινη

θόθθηλα κάηηα Γηαζηαπξώλνληαο δύν άηνκα από ηελ F1 γεληά πξνθύπηνπλ 319 απόγνλνη

ζηελ F2 γεληά Μηα αλάιπζε ησλ απνγόλσλ ηεο F2 γεληάο έδεημε όηη ππάξρνπλ

159 ζειπθά κε θόθθηλα κάηηα

82 αξζεληθά κε θόθθηλα κάηηα θαη

78 αξζεληθά κε ιεπθά κάηηα

Με βάζε ηα δεδνκέλα λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ην παξαπάλσ

γλώξηζκα Γηα ηα άηνκα πνπ δηαζηαπξώζεθαλ δίλεηαη όηη ηα ζειπθά έρνπλ έλα δεπγάξη X

ρξσκνζσκάησλ (ΦΦ) θαη ηα αξζεληθά έρνπλ έλα Φ θαη έλα Χ ρξσκόζσκα (ΦΧ)

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν όπνπ απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη κηα κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

Τα άηνκα ΙΙ2 ΙΙ3 ΙΙΙ3 θαη ΙV3 πάζρνπλ από ηελ αζζέλεηα απηή Γηα όια ηα παξαθάησ

εξσηήκαηα λα κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο

Γ2 Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη ε αζζέλεηα Μονάδερ 6

Γ3 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην δεπγάξη ΙΙΙ1 III2 λα απνθηήζεη αγόξη πνπ ζα πάζρεη

(κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 8

Γ4 Αλ ηα άηνκα Ι1 θαη Ι4 πάζρνπλ από κηα αζζέλεηα πνπ νθείιεηαη ζε γνλίδην κηηνρνλ-δξηαθνύ

DNA λα αλαθέξεηε πνηα άηνκα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ ζα θιεξνλνκή-ζνπλ ην γνλίδην

απηό (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-51-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA ην νπνίν θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Αιπζίδα 1 GTTGAATTCTTAGCTTAAGTCGGGCATGAATTCTC

Αιπζίδα 2 CAACTTAAGAATCGAATTCAGCCCGTACTTAAGAG

Γ1 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

επηζεκαίλνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ησλ αιπζίδσλ ηνπ (κνλάδεο 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Τν παξαπάλσ ηκήκα DNA αληηγξάθεηαη θαη θαηά ηε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

δεκηνπξγνύληαη ηα παξαθάησ πξσηαξρηθά ηκήκαηα

i) 5΄-GAGAAUUC-3΄

ii) 5΄-UUAAGCUA-3΄

iii) 5΄-GUUGAAUU-3΄

Να πξνζδηνξίζεηε πνηα αιπζίδα αληηγξάθεηαη κε ζπλερή θαη πνηα κε αζπλερή ηξόπν

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε ην έλδπκν EcoRI πξνθεηκέλνπ λα ελζσκα-ησζεί ζε

έλα από ηα δύν πιαζκίδηα Α θαη Β πνπ δίλνληαη παξαθάησ

Πνην από ηα δύν πιαζκίδηα ζα επηιέμεηε γηα ηε δεκηνπξγία αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ

(κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Πόζνη θσζθνδηεζηεξηθνί δεζκνί ζα δηαζπαζηνύλ ζην πιαζκίδην πνπ επηιέμαηε θαη πόζνη ζα

δεκηνπξγεζνύλ θαηά ην ζρεκαηηζκό ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ4 Από ηε κύγα Drosophila απνκνλώζεθαλ ηξία δηαθνξεηηθά θπζηνινγηθά θύηηαξα ζηα νπνία

πξνζδηνξίζηεθε ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ζε δεύγε βάζεσλ

Σην πξώην θύηηαξν ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ππνινγίζηεθε ζε 32108 δεύγε βάζεσλ

ζην δεύηεξν θύηηαξν ζε 16108 δεύγε βάζεσλ θαη ζην ηξίην θύηηαξν ζε 6410

8 δεύγε

βάζεσλ

Να δηθαηνινγήζεηε γηαηί ππάξρνπλ νη δηαθνξέο απηέο ζην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ησλ

ηξηώλ θπηηάξσλ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-52-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ Γ

Έλα πιαζκίδην πνπ ρξεζηκνπνηείηαη σο θνξέαο θισλνπνίεζεο ελόο ηκήκαηνο DNA έρεη έλα

γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε θαη έλα γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληη-

βηνηηθό ηεηξαθπθιίλε Τν γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζηελ ηεηξαθπθιίλε πεξηέρεη ηελ αιιεινπρία

πνπ αλαγλσξίδεηαη από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Γεκηνπξγνύκε αλαζπλδπαζ-

κέλα πιαζκηδία κε ηε ρξήζε ηεο πεξηνξηζηηθήο ελδνλνπθιεάζεο EcoRI

Τα κεηαζρεκαηηζκό βαθηεξίσλ πνπ δελ είραλ θαλέλα πιαζκίδην Σηε ζπλέρεηα ηα βαθηήξηα

θαιιηεξγνύληαη ζε ζξεπηηθό πιηθό

Γ1 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ηεηξαθπθιίλε αληί ηεο ακπηθηιίλεο (κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 Σηνπο παξαθάησ δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο (1 2 3) θαίλεηαη ε δηαβάζκηζε ηεο ζπγθέληξσζεο

ηνπ νμπγόλνπ θαη ε πεξηνρή αλάπηπμεο ηξηώλ εηδώλ κηθξννξγα-ληζκώλ ζε πγξό ζξεπηηθό

πιηθό Οη κηθξννξγαληζκνί απεηθνλίδνληαη σο καύξεο θνπθίδεο

Σε πνηνλ από ηνπο ηξεηο δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο έρνπκε θαιιηέξγεηα κπθήησλ πνπ

ρξεζηκνπνηνύληαη ζηελ αξηνβηνκεραλία βαθηεξίσλ ηνπ γέλνπο Clostridium θαη βαθηεξίσλ

ηνπ γέλνπο Mycobacterium (κνλάδεο 3) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

Γ4 Με πνηνλ ηξόπν δεκηνπξγνύκε δηαγνληδηαθά θπηά ηα πξντόληα ησλ νπνίσλ έρνπλ

κεγαιύηεξε δηάξθεηα δσήο ζε ζρέζε κε απηά ησλ κε δηαγνληδηαθώλ θπηώλ Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-53-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ δηάγξακκα απεηθνλίδεηαη ε θπζηνινγηθή κεηαβνιή ζην πνζνζηό ησλ

πνιππεπηηδηθώλ αιπζίδσλ ησλ αηκνζθαηξηλώλ HbA HbF θαη HbA2 ηνπ αλζξώπνπ από ηελ

εκβξπηθή ειηθία θαη κεηά ηε γέλλεζή ηνπ

Γ1 Πνην είδνο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο αληηζηνηρεί ζε θαζεκηά από ηηο θακπύιεο Η ΗΗ ΗΗΗ θαη IV

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ2 Τα απνηειέζκαηα κηαο εμέηαζεο αίκαηνο ζε έλαλ ελήιηθα έδεημαλ όηη νη αηκνζθαηξίλεο HbA

HbF θαη HbA2 είλαη ζε θπζηνινγηθά επίπεδα Πόζα γνλίδηα είλαη ππεύζπλα γηα ηε ζύλζεζε

ηεο HbA ζε έλα ζσκαηηθό θύηηαξν ζηε κεηάθαζε (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA πνπ πεξηέρεη ηα θσδηθόληα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα επηά

πξώηα ακηλνμέα ηεο θπζηνινγηθήο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο HbA

5΄hellip GTG CAC CTG ACT CCT GAG GAG hellip 3΄

3΄hellip CAC GTG GAC TGA GGA CTC CTC hellip 5΄

Ζ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI αλαγλσξίδεη ηελ αιιεινπρία

5΄ CTGAG 3΄

3΄ GACTC 5΄

θαη θόβεη θάζε αιπζίδα κεηαμύ ηνπ C θαη ηνπ Τ (κε θαηεύζπλζε 5΄3΄) Ζ αιιεινπρία πνπ

αλαγλσξίδεη ε DdeI βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα DNA Από έλα άηνκν θνξέα ηεο

δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο απνκνλώζεθαλ ηκήκαηα DNA πνπ πεξηέρνπλ ηα θσδηθόληα ηα

νπνία θσδηθνπνηνύλ ηα επηά πξώηα ακηλνμέα ηεο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Σηα ηκήκαηα απηά

επηδξάζακε κε ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI

Πόζα ηκήκαηα DNA δηαθνξεηηθνύ κήθνπο ζα πξνθύςνπλ κεηά ηε δξάζε ηεο DdeI (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 7

Γ4 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο δηάγλσζεο ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο θαηά ηνλ

πξνγελλεηηθό έιεγρν ηε δέθαηε εβδνκάδα ηεο θύεζεο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-54-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Σε ηξεηο δηαθνξεηηθνύο βηναληηδξαζηήξεο πξαγκαηνπνηείηαη

θιεηζηή θαιιηέξγεηα ηξηώλ δηαθνξεηηθώλ κηθξννξγαληζκώλ Α Β

θαη Γ αληίζηνηρα

Σηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα απεηθνλίδεηαη ν αξηζκόο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ ζε ζρέζε κε ην ρξόλν

Σην ρξνληθό δηάζηεκα από 0 έσο t1 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ

ζηνπο βηναληηδξα-ζηήξεο είλαη πςειή θαη ζηαζεξή ελώ ζην ρξν-

ληθό δηάζηεκα από t1 έσο t2 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ είλαη

ρακειή θαη ζηαζεξή

Γ1 Με βάζε ηα ζρήκαηα λα ραξαθηεξίζεηε ηνπο

κηθξννξγαληζκνύο Α Β Γ ζε ζρέζε κε ηελ εμάξηεζε ηεο

αλάπηπμήο ηνπο από ηε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ (κνλάδεο 6)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

Γ2 Με βάζε ηα ζρήκαηα ζε πνηα θάζε ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ γίλεηαη ε κεηαβνιή ηεο ζπγθέληξσζεο ηνπ Ο2

ζηνλ βηναληηδξαζηήξα όπνπ θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α

(κνλάδεο 2)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 4

Γ3 Πώο εμεγείηαη ε εθζεηηθή θάζε ζε κία θιεηζηή θαιιηέξγεηα

κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 4

Γ4 Τη ελλννύκε ζήκεξα κε ηνλ όξν δύκσζε (κνλάδεο 3) Πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο

(κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ πεπηίδην πνπ παξάγεηαη από έλα βαθηήξην

HOOCminusμεθειονίνηminusαλανίνηminusζερίνηminusαζπαραγίνηminusμεθειονίνηminusNH2

Γ1 Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ δίθισλνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ πεπηίδην (κνλάδεο

2) Να νξίζεηε ην 5΄ θαη 3΄ άθξν θάζε αιπζίδαο (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να θαζνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Γίλνληαη ηα θσδηθόληα

αιαλίλε GCU αζπαξαγίλε AAU κεζεηνλίλε AUG ζεξίλε UCU

Τν θσδηθόλην ιήμεο είλαη ην UGA Μονάδερ 15

Γ2 Μπνξεί ε παξαπάλσ αιπζίδα λα θνπεί από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 5

Γ3 Πώο ζρεκαηίδεηαη ην ζύκπινθν έλαξμεο ηεο πξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 3) Από ηη

απνηειείηαη ην πνιύζσκα (κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-55-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν απεηθνλίδεη ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη κηα

αζζέλεηα ηνπ κεηαβνιηζκνύ ζηνλ άλζξσπν

Γ1 Ζ αζζέλεηα απηή νθείιεηαη ζε επηθξαηέο ή ζε ππνιεηπόκελν γνλίδην (Μνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Κιεξνλνκείηαη σο απηνζσκηθόο ή

θπινζύλδεηνο ραξαθηήξαο (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 12

Γ2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέλδξν Μονάδερ 6

Γ3 O άλδξαο ΗΗΗ1 απνθηά κε γπλαίθα εηεξόδπγε ζηελ αζζέλεηα απηή έλα αγόξη

Να βξείηε ηε πηζαλόηεηα πνπ ππάξρεη ην αγόξη απηό λα πάζρεη αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Τα ζεκεία Α θαη Γ ππνδεηθλύνπλ ηε

ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηό ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ κεηξηθώλ αιπζίδσλ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ζρεδηάζεηε ζην ίδην ζρήκα ηα αζπλερή θαη

ηα ζπλερή ηκήκαηα ησλ δύν λέσλ αιπζίδσλ κε

βέιε θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηά ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπο (Μνλάδεο 3)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4)

Μονάδερ 7

Γ3 Ζ κεηξηθή αιπζίδα ηνπ DNA πνπ αληηγξάθε-

ηαη κε ζπλερή ηξόπν ακέζσο κεηά κεηαγξάθεηαη

Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ RNA πνπ ζρεκαηίδεηαη

θαηά ηε κεηαγξαθή θαη λα ζεκεηώζεηε ηνλ

πξνζαλαηνιηζκό ηνπ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ4 Πνηα είλαη ε δξάζε ηεο RNA πνιπκεξάζεο κεηά ηελ πξόζδεζή ηεο ζηνλ ππνθηλεηή ελόο

γνληδίνπ Μονάδερ 6

Page 5: biologia kat 3o 4o

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-5-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2001 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο 1 Σε δύν θύηηαξα έγηλε αλάιπζε ηνπ γελεηηθνύ ηνπο πιηθνύ θαη βξέζεθε ε παξαθάησ επί ηνηο

ζύζηαζε ζε αδσηνύρεο βάζεηο

Τα θύηηαξα 1 2 αλήθνπλ ζην ίδην ή ζε δηαθνξεηηθά είδε νξγαληζmicroώλ Μονάδερ 2

Να αηηηνινγήζεηε ηελ επηινγή ζαο Μονάδερ 3

2 Από ην θπηό Zea mays (θαιαmicroπόθη) απνmicroνλώζεθαλ ηξία δηαθνξεηηθά θπζηνινγηθά θύηηαξα ζηα

νπνία πξνζδηνξίζηεθε ην microέγεζνο ηνπ γνληδηώmicroαηνο ζε δεύγε βάζεσλ

Σην πξώην θύηηαξν ην microέγεζνο ηνπ γνληδηώmicroαηνο ππνινγίζηεθε ζε 20 Φ 109 δεύγε βάζεσλ ζην

δεύηεξν θύηηαξν ζε 5 Φ 109 δεύγε βάζεσλ θαη ζην ηξίην θύηηαξν ζε 10 Φ 10

9 δεύγε βάζεσλ

Να εμεγήζεηε γηαηί ππάξρνπλ νη δηαθνξέο απηέο ζην microέγεζνο ηνπ γνληδηώmicroαηνο ησλ ηξηώλ

θπηηάξσλ Μονάδερ 12

3 Μία αλσmicroαιία ηνπ γνληδίνπ πνπ ειέγρεη ηε ζύλζεζε ηνπ ελδύmicroνπ απαmicroηλάζε ηεο αδελνζίλεο

(ADA) πξνθαιεί microία αζζέλεηα ηνπ αλνζνπνηεηηθνύ ζπζηήmicroαηνο Απνmicroνλώζεθε ην mRNA ηνπ

ελδύmicroνπ ADA από πγηέο άηνmicroν θαη από άηνmicroν πνπ αζζελεί Τmicroήmicroαηα ησλ παξαπάλσ mRNA

είλαη

Υγηέο άηνmicroν

AUG GAA UUU UGG GGG CGC ACG UCG

Άηνmicroν πνπ αζζελεί

AUG GAA UUU UAG GGG CGC ACG UCG

α Πνηα είλαη ε αηηία ηεο αζζέλεηαο Μονάδερ 6

β Με πνην ηξόπν θιεξνλνmicroείηαη απηή ε αζζέλεηα Μονάδερ 2

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν ζην νπνίν

- Οη θαηλόηππνη ησλ γνλέσλ Η-1 Η-2 είλαη άγλσζηνη-

Τα άηνmicroα ΗΗ-2 ΗΗ-3 είλαη αζζελή

Να γξαθνύλ νη πηζαλνί θαηλόηππνη θαη γνλόηππνη ησλ γνλέσλ Η-1 θαη Η-2 όηαλ

α ην αιιειόmicroνξθν γνλίδην πνπ πξνθαιεί ηελ αζζέλεηα είλαη επηθξαηέο Μονάδερ 4

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 5

β ην αιιειόmicroνξθν γνλίδην πνπ πξνθαιεί ηελ αζζέλεηα είλαη ππνιεηπόmicroελν Μονάδερ 6

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 10

Α Τ C G

Κύηηαξν 1 28 28 22 22

Κύηηαξν 2 31 31 19 19

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-6-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2001 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο 1 Να εμεγήζεηε ηνπο ιόγνπο γηα ηνπο νπνίνπο ηα πιαζmicroίδηα ρξεζηmicroνπνηνύληαη σο θνξείο

θισλνπνίεζεο Μονάδερ 10

2 ∆ύν πγηείο γνλείο απνθηνύλ ηξία παηδηά Έλα αγόξη θαη έλα θνξίηζη πνπ πάζρνπλ από microία

αζζέλεηα θαη έλα θνξίηζη πγηέο

α Να θαηαζθεπάζεηε ην γελεαινγηθό δέληξν ηεο παπαπάνω νηθνγέλεηαο Μονάδερ 5

β Να εμεγήζεηε ηνλ πηζαλό ηξόπν θιεξνλόmicroεζεο ηεο παπαπάνω αζζέλεηαο Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο Θεσξνύmicroε ηξία θπηά πνπ παξάγνπλ θίηξηλα θαη ζηξνγγπιά microπηδέιηα Τα ηξία θπηά ηα

ζπmicroβνιίδνπmicroε microε Α Β Γ Τν θαζέλα από απηά ηα θπηά δηαζηαπξώλεηαη microε θπηό πνπ παξάγεη

πξάζηλα θαη ξπηηδσmicroέλα microπηδέιηα πνπ ζπmicroβνιίδεηαη microε ∆

Από θάζε δηαζηαύξσζε παξάγνληαη 100 θπηά

Ζ δηαζηαύξσζε Α x ∆ έδσζε

51 θπηά πνπ παξάγνπλ θίηξηλα θαη ζηξνγγπιά microπηδέιηα θαη

49 θπηά πνπ παξάγνπλ πξάζηλα θαη ζηξνγγπιά microπηδέιηα

Ζ δηαζηαύξσζε Β x ∆ έδσζε

100 θπηά πνπ παξάγνπλ θίηξηλα θαη ζηξνγγπιά microπηδέιηα

Ζ δηαζηαύξσζε Γ x ∆ έδσζε

24 θπηά πνπ παξάγνπλ θίηξηλα θαη ζηξνγγπιά microπηδέιηα

26 θπηά πνπ παξάγνπλ θίηξηλα θαη ξπηηδσmicroέλα microπηδέιηα

25 θπηά πνπ παξάγνπλ πξάζηλα θαη ζηξνγγπιά microπηδέιηα

25 θπηά πνπ παξάγνπλ πξάζηλα θαη ξπηηδσmicroέλα microπηδέιηα

Θεσξνύmicroε όηη ηα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηελ έθθξαζε ησλ γλσξηζmicroάησλ βξίζθνληαη ζε

δηαθνξεηηθά δεύγε νmicroνιόγσλ ρξσmicroνζσmicroάησλ

α Να αηηηνινγήζεηε ηνλ ηξόπν microε ηνλ νπνίν θιεξνλνmicroνύληαη ηα δύν γλσξίζmicroαηα Μονάδερ 10

β Να αηηηνινγήζεηε ηνπο γνλνηύπνπο ησλ Α Β θαη Γ θπηώλ Μονάδερ 15

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-7-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2001 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Nα απανηήζεηε ζηιρ δύο επωηήζειρ πος ακολοςθούν

1 Τα έληνmicroα δεmicroηνπξγνύλ microεγάια πξνβιήmicroαηα ζηε γεσξγία θαη νδεγνύλ ζε ζεmicroαληηθή microείσζε

ηεο παξαγσγήο Γλσξίδεηε αλ ε Βηνηερλνινγία microπνξεί λα βνεζήζεη ζηελ θαηαπνιέmicroεζε ησλ

εληόmicroσλ θαη microε πνην ηξόπν microπνξεί λα γίλεη απηό

Μονάδερ 10

2 Ζ ηλζνπιίλε είλαη microία πξσηεΐλε πνπ παξάγεηαη από ηνλ αλζξώπηλν νξγαληζmicroό όπσο θαη ε

αληηζξπςίλε (ΑΤΤ) Με πνην ηξόπν ζα microπνξνύζε λα παξαρζεί ε ηλζνπιίλε αλ αμηνπνηνύζαmicroε ηηο

δπλαηόηεηεο ηεο γελεηηθήο microεραληθήο θαη ηηο ηδηόηεηεο πνπ έρνπλ ηα δηαγνληδηαθά δώα

Μονάδερ 15

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ηπραίν ηmicroήmicroα ελόο microνξίνπ mRNA

- AUU - UCA - CCU - CUU - CGA - CAA ndash

1 ∆εδνmicroέλνπ όηη ην mRNA απηό δελ ππέζηε δηαδηθαζία σξίmicroαλζεο λα γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο

ην δίθισλν microόξην ηνπ DNA απ ην νπνίν πξνήιζε

Μονάδερ 10

2 Πόζα αmicroηλνμέα θσδηθνπνηεί ην ηmicroήmicroα απηό

Μονάδερ 10

3 Σην αξρηθό DNA πνην δεπγάξη βάζεσλ ζπmicromicroεηέρεη ζε πνζνζηό microεγαιύηεξν ηνπ 50

Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-8-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2001 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 2ο 1 Πνηεο microεηαιιάμεηο ραξαθηεξίδνληαη σο νπδέηεξεο θαη πνηεο σο ζησπειέο

Μονάδερ 10

2 Πνηα είλαη ηα ζξεπηηθά ζπζηαηηθά πνπ απαηηνύληαη γηα ηελ θαιιηέξγεηα εηεξόηξνθσλ

microηθξννξγαληζmicroώλ Μονάδερ 5

3 Να πεξηγξάςεηε ηελ ηερληθή παξαγσγήο microνλνθισληθώλ αληηζσmicroάησλ γηα έλα ζπγθεθξηmicroέλν

αληηγόλν Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 3ο 1 Ζ ηερλνινγία ηνπ αλαζπλδπαζmicroέλνπ DNA πεξηιαmicroβάλεη όιεο ηηο ηερληθέο πνπ νδεγνύλ ζε

microεηαθνξά ηνπ γελεηηθνύ πιηθνύ από ηνλ έλαλ νξγαληζmicroό ζηνλ άιιν

Να πεξηγξάςεηε ηα ζηάδηα ηεο δηαδηθαζίαο απηήο Μονάδερ 6

2 Να αλαθέξεηε ηα βαζηθά ραξαθηεξηζηηθά ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα θαη λα ηα πεξηγξάςεηε Μονάδερ 12

3 Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία ζρεmicroαηηζmicroνύ ώξηmicroνπ mRNΑ Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ 4ο Σε έλα δεπγάξη ν άλδξαο θαη ε γπλαίθα έρνπλ νmicroάδα αίmicroαηνο Α θαη θπζηνινγηθή όξαζε

Απνθηνύλ δπν παηδηά Τν έλα είλαη θνξίηζη νmicroάδαο αίmicroαηνο Ο θαη έρεη θαλνληθή όξαζε Τν

άιιν είλαη αγόξη microε νmicroάδα αίmicroαηνο Α θαη πάζρεη από microεξηθή αρξσmicroαηνςία ζην πξάζηλν ρξώmicroα

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ γνλέσλ Μονάδερ 2

Να αηηηνινγήζεηε ηελ επηινγή ζαο Μονάδερ 8

β Πνηνη είλαη νη πηζαλνί γνλόηππνη ησλ δπν παηδηώλ Μονάδερ 4

Να αηηηνινγήζεηε ηελ επηινγή ζαο Μονάδερ 11

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-9-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2002 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο 1 ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηmicroήmicroα microνξίνπ DNA πξνθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ

5΄ 3΄

GAATTCTTAATGCΑAGATCATAAAGAATTCTAG

CTTAAGAATTACGΤTCTAGTATTT C TTAAGATC

3΄ 5΄ Τν παξαπάλσ ηmicroήmicroα DNA θόβεηαη microε EcoRI πξνθεηmicroέλνπ λα ελζσmicroαησζεί ζε θαηάιιειν

πιαζmicroίδην πνπ έρεη θνπεί microε ηελ ίδηα πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε microε ηειηθό ζθνπό λα εηζαρζεί

ζε βαθηήξην γηα ηελ παξαγσγή θαξmicroαθεπηηθνύ πνιππεπηηδίνπ Να βξείηε ηελ αιιεινπρία ησλ

αmicroηλνμέσλ ηνπ πνιππεπηηδίνπ microε ρξήζε ηνπ παξαηηζέmicroελνπ γελεηηθνύ θώδηθα Μονάδερ 6

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

Παξαηίζεηαη ν γελεηηθόο θώδηθαο

2 Καηά ηνλ πξνγελλεηηθό έιεγρν ζε θπνθνξνύζα γπλαίθα δηαπηζηώζεθε όηη ην έmicroβξπν λνζεί από

ην ζύλδξνmicroν Cri-du-chat (θιάmicroα ηεο γάηαο) θαη επηπιένλ θέξεη αλαζηξνθή ζην microηθξό βξαρίνλα

ηνπ ρξσmicroνζώmicroαηνο 3

α Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ αθνινπζήζεθαλ γηα ηε δηάγλσζε Μονάδερ 8

β Βάζεη πνηώλ παξαηεξήζεσλ έγηλε ε δηάγλσζε Μονάδερ 3

ΘΔΜΑ 4ο Σε έλα θπηό παξαηεξνύληαη microεηαμύ άιισλ νη εμήο ραξαθηήξεο Καξπόο microεγάινο πνπ ειέγρεηαη

από ην γνλίδην Μ θαη θαξπόο microηθξόο πνπ ειέγρεηαη από ην γνλίδην micro Καξπόο πινύζηνο ζε

πδαηάλζξαθεο πνπ ειέγρεηαη από ην γνλίδην Υ θαη θαξπόο θησρόο ζε πδαηάλζξαθεο πνπ

ειέγρεηαη από ην γνλίδην π

Έρεηε ζηε δηάζεζή ζαο έλα αmicroηγέο ζηέιερνο microε θαξπό microεγάιν θαη θησρό ζε πδαηάλζξαθεο

θαζώο θαη έλα αmicroηγέο ζηέιερνο microε θαξπό microηθξό θαη πινύζην ζε πδαηάλζξαθεο

α Να δηαζηαπξώζεηε ηα παξαπάλσ ζηειέρε θαη λα βξείηε ηνπο γνλόηππνπο θαη θαηλόηππνπο

ησλ απνγόλσλ ηεο F1 θαη F2 γεληάο Μονάδερ 4

β Να αηηηνινγήζεηε ηε θαηλνηππηθή αλαινγία ησλ αηόmicroσλ ηεο F2 γεληάο Μονάδερ 9

γ Έρνληαο ζηε δηάζεζή ζαο ηα θπηά ηεο F2 γεληάο λα αηηηνινγήζεηε πώο microπνξείηε λα απνmicroνλώ-

ζεηε αmicroηγή ζηειέρε microε θαηλόηππν θαξπό microεγάιν θαη πινύζην ζε πδαηάλζξαθεο θάλνληαο ηηο

θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο Μονάδερ 12

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-10-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2002 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

1 Να πεξηγξάςεηε ηηο δνmicroηθέο ρξσmicroνζσmicroηθέο αλσmicroαιίεο πνπ έρνπλ σο απνηέιεζmicroα ηελ

αλαδηάηαμε ηεο γελεηηθήο πιεξνθνξίαο Μονάδερ 6

Πνηεο είλαη νη πηζαλέο ζπλέπεηεο γηα ηα άηνmicroα πνπ ηηο θέξνπλ θαη πνηεο είλαη γηα ηνπο απνγόλνπο

ηνπο Μονάδερ 4

2 ∆ίλεηαη ην παξαθάησ πνιππεπηίδην πνπ παξάγεηαη ζε βαθηεξηαθό θύηηαξν

ΗΟΟC-Μεθειονίνη - Λυζίνη - Θρεονίνη - Προλίνη - Λευκίνη -- Σερίνη - Βαλίνη - Αλανίνη -

Βαλίνη - Μεθειονίνη-ΝΗ2

α Να γξάςεηε ηε microε θσδηθή αιπζίδα ηνπ γνληδίνπ πνπ

θσδηθνπνηεί απηό ην πνιππεπηίδην Μονάδερ 6

β Να νξίζεηε ηα άθξα 3΄ θαη 5΄ ηεο παξαπάλσ αιπζίδαο Μονάδερ 2

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 7

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρήζεηο αmicroηλνμέσλ θαη

θσδηθνλίσλ

ΘΔΜΑ 4ο

∆ίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν ζην νπνίν

απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο microε ηνλ νπνίν θιεξνλνmicroείηαη

microία αζζέλεηα

Τν άηνmicroν Η 1 (microαπξηζmicroέλν) πάζρεη θαη είλαη νmicroάδα αίmicroαηνο Ο

Τν άηνmicroν Η2 (microαπξηζmicroέλν) πάζρεη θαη είλαη νmicroάδα αίmicroαηνο Β-νmicroόδπγν

Τα άηνmicroα απηά απέθηεζαλ ηξία παηδηά εθ ησλ νπνίσλ ην II2 (microαπξηζmicroέλν) πάζρεη

α Με βάζε ην παξαπάλσ γελεαινγηθό δέλδξν λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν microε ηνλ νπνίν

θιεξνλνmicroείηαη ε αζζέλεηα Μονάδερ 5

β Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο θαη θαηλόηππνπο ησλ αηόmicroσλ ηεο I θαη II γεληάο Μονάδερ 8

γ Τν άηνmicroν II1 παληξεύεηαη γπλαίθα πνπ είλαη νmicroάδα αίmicroαηνο ΑΒ θαη πάζρεη από ηελ ίδηα

αζζέλεηα

Να πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα απνθηήζνπλ παηδί πνπ ζα είλαη νmicroάδα αίmicroαηνο Α θαη ζα

πάζρεη Μονάδερ 12

ΑΜΙΝΟΞΔΑ ΚΩ∆ΙΚΟΝΙΑ

Αιαλίλε GCU

Βαιίλε GUG

Θξενλίλε ACU

Λεπθίλε CUA

Λπζίλε AAG

Μεζεηνλίλε AUG

Πξνιίλε CCG

Σεξίλε UCG

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-11-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2002 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 2ο A Να ξαναγπάψεηε ζηο ηεηπάδιό ζαρ ηιρ πποηάζειρ αθού ζςmicroπληπώζεηε ηα κενά microε ηιρ ζωζηέρ

λέξειρ

1 Ζ ηλζνπιίλε είλαη microία νξmicroόλε πνπ απνηειείηαη από 51 θαη παξάγεηαη από εηδηθά θύηηαξα

ηνπ Ζ νξmicroόλε απηή ξπζmicroίδεη ην microεηαβνιηζmicroό ησλ θαη εηδηθόηεξα ην πνζνζηό

ηεο γιπθόδεο ζην

2 Τν πξόδξνmicroν mRNA microεηαηξέπεηαη ζε mRNA microε ηε δηαδηθαζία ηεο θαηά ηελ νπνία ηα

θόβνληαη από microηθξά ξηβνλνπθιενπξσηετληθά ζσmicroαηίδηα θαη απνmicroαθξύλνληαη Μονάδερ 9

Β Να απανηήζεηε ζηιρ ηπειρ επωηήζειρ πος ακολοςθούν

1 Πνηα νξγαλίδηα ηνπ επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ ραξαθηεξίδνληαη σο εmicroηαπηόλνmicroα θαη γηαηί Μονάδερ 8

2 Τη είλαη ην λνπθιεόζσmicroα Μονάδερ 4

3 Τη είλαη ην πνιύζσmicroα Μονάδερ 4

ΘΔΜΑ 3ο Α 1 Τη είλαη ηα microνλνθισληθά αληηζώmicroαηα

Μονάδερ 5

2 Πώο ιεηηνπξγνύλ ηα microνλνθισληθά αληηζώmicroαηα σο ζεξαπεπηηθά microέζα Μονάδερ 8

Β Να πεξηγξάςεηε από microία microέζνδν microεηαθνξάο γνληδίσλ

1 ζε θπηά

2 ζε δώα Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ηmicroήmicroα δηπιήο έιηθαο ηνπ DNA

α) Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο έρεη πξνζαλαηνιηζmicroό 3΄rarr5΄ θαη πνηα 5΄rarr3΄ Πνηα από ηηο δύν

αιπζίδεο είλαη ε microεηαγξαθόmicroελε θαη γηαηί Μονάδερ 8

β) Πνην είλαη ην mRNA πνπ ζα πξνθύςεη από ηε microεηαγξαθόmicroελε αιπζίδα Μονάδερ 8

γ) Τν mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε ζπγθεθξηmicroέλε microεηαγξαθόmicroελε αιπζίδα δελ πθίζηαηαη

δηαδηθαζία σξίmicroαλζεο

Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ηα tRNA πνπ ζα πάξνπλ microέξνο ζηε microεηάθξαζε Μονάδερ 9

- A T G - C G A - C C T - T C A - C G A - C T T - Τ Α Α - (αιπζίδα Η)

Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι - T A C - G C T - G G A - A G T - G C T - G A A - A T T (αιπζίδα ΗΗ)

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-12-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2002 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

1 Πνηα είλαη ε δνmicroή ηνπ DNA ζην ρώξν ζύmicroθσλα microε ην microνληέιν ηεο δηπιήο έιηθαο Μονάδερ 12

2 Να πεξηγξάςεηε πώο ξπζmicroίδεηαη ε γνληδηαθή έθθξαζε ζηα επθαξπσηηθά θύηηαξα Μονάδερ 8

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνλ αιθηζmicroό Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο πνπ πάζρεη από νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

παληξεύεηαη microία γπλαίθα ε νπνία δελ πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο

ινβνύο απηηώλ Τν δεπγάξη απηό απνθηά ηξία παηδηά

Τν πξώην εmicroθαλίδεη ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ ην δεύηεξν δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη πξνζθνιιεmicroέλνπο ινβνύο απηηώλ θαη ην ηξίην δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ γνλέσλ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

β Πνηνη είλαη νη πηζαλνί γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παηδηώλ Μονάδερ 5

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-13-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2003 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο 1 Πώο αληηmicroεησπίδεηαη ε θπζηηθή ίλσζε microε γνληδηαθή ζεξαπεία

Μονάδερ 10

2 Άλδξαο ν νπνίνο πάζρεη από θπζηηθή ίλσζε θαη ππνβιήζεθε ζε γνληδηαθή ζεξαπεία γηα ηε λόζν

απνθηά παηδηά microε θπζηνινγηθή γπλαίθα Τη πηζαλόηεηεο ππάξρνπλ λα είλαη ηα παηδηά ηνπο

θπζηνινγηθά Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 15

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίδεηαη ην παξαθάησ ηmicroήmicroα DNA ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ πεπηηδίνπ

hellipιζολευκίνη - ηυροζίνη - ιζολευκίνη - ηυροζίνη - ιζολευκίνηhellip

θαη ε δηεύζπλζε ηεο microεηαγξαθήο

1 Να microεηαθέξεηε ην παξαπάλσ ζρήmicroα ζην ηεηξάδηό ζαο θαη λα ζεmicroεηώζεηε επάλσ ζrsquo απηό ηα

θσδηθόληα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην ηmicroήmicroα ηνπ πεπηηδίνπ απηνύ (Μονάδερ 3) θαη λα

δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μονάδερ 9) Μονάδερ 12

2 Μεηάιιαμε πνπ έγηλε ζrsquo έλα ζεmicroείν ζην παξαπάλσ DNA έδσζε ην πεπηίδην

hellipηυροζίνη - ιζολευκίνη - ηυροζίνη - ιζολευκίνη - ηυροζίνηhellip

Να εληνπίζεηε ην είδνο ηεο microεηάιιαμεο (Μονάδερ 6) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μονάδερ 7)

Μονάδερ 13

∆ίδνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο αmicroηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ

Τπξνζίλε ― UAU

Ηζνιεπθίλε ―AUA

ΚΔΦ ζει

ΚΔΦ ζει

ΚΔΦ ζει

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-14-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2003 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ ηλζνπιίλε είλαη microία νξmicroόλε απαξαίηεηε γηα ηελ θαιή ιεηηνπξγία ηνπ αλζξώπηλνπ νξγαληζmicroνύ

1 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηεο ηλζνπιίλεο ζηνλ νξγαληζmicroό microαο Μονάδερ 5

2 Από ηη απνηειείηαη ην microόξην ηεο ηλζνπιίλεο Μονάδερ 5

3 Να γξάςεηε ζπλνπηηθά ηα ζηάδηα παξαγσγήο ηεο αλζξώπηλεο ηλζνπιίλεο ζε θαιιηέξγεηα

βαθηεξίσλ Μονάδερ 15

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίδεηαη ην γελεαινγηθό δέληξν microηαο νηθνγέλεηαο ζηελ νπνία εmicroθαλίδεηαη ε αζζέλεηα ηεο

αηmicroνξξνθηιίαο Τα άηνmicroα ηξία (3) έμη (6) θαη επηά (7) πάζρνπλ από αηmicroνξξνθηιία

1 Τη είλαη γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 5

2 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόmicroσλ πνπ απεηθνλίδνληαη ζην παξαπάλσ

γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 9

3 Πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα ην παηδί ησλ γνλέσλ νθηώ (8) θαη ελλέα (9) λα είλαη αγόξη

αηmicroνξξνθηιηθό (Μονάδερ 3)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μονάδερ 8) Μονάδερ 11

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-15-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2003 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Τν βαθηήξην Bacillus thuringiensis πνπ δεη ζην έδαθνο παξάγεη microηα ηνμίλε ε νπνία είλαη

ηζρπξόηαην εληνmicroνθηόλν Πνηα είλαη ηα ζηάδηα ηεο δηαδηθαζίαο παξαγσγήο ελόο γελεηηθά

ηξνπνπνηεmicroέλνπ θπηνύ πνπ παξνπζηάδεη αληνρή ζηα έληνmicroα αμηνπνηώληαο ηελ παξαπάλσ

ηδηόηεηα ηνπ βαθηεξίνπ απηνύ Μονάδερ 10

Β Τη είλαη ηα δηαγνληδηαθά δώα Μονάδερ 5

Πνηα πιενλεθηήmicroαηα έρεη ε ρξήζε ησλ δώσλ απηώλ γηα ηελ αύμεζε ηεο δσηθήο παξαγσγήο

έλαληη ηεο θιαζηθήο microεζόδνπ ησλ δηαζηαπξώζεσλ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλνληαη ηα παξαθάησ αmicroηλνμέα θαη δίπια ηνπο ηξηπιέηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ θσδηθν-

πνηνύλ ηα αmicroηλνμέα απηά

ηπξνζίλε (tyr) - UAU

θαηλπιαιαλίλε (phe) - UUU

πξνιίλε (pro) - CCC

α) Αμηνπνηώληαο ηηο παξαπάλσ πιεξνθνξίεο λα δώζεηε ην mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην αθόινπζν

ηmicroήmicroα πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο

- phe - phe - pro - tyr - tyr - pro - Μονάδερ 5

β) Να γξάςεηε ηελ θσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA θαη ηε ζπmicroπιεξσmicroαηηθή ηεο πξνζδηνξίδνληαο ην 3΄

θαη 5΄ άθξν θαζεmicroηάο απrsquo απηέο Μονάδερ 15

γ) Πόζνη είλαη νη δεζmicroνί πδξνγόλνπ πνπ ζηαζεξνπνηνύλ ηηο δύν πνιπλνπθιενηηδηθέο αιπζίδεο ζην

παξαπάλσ microόξην ηνπ DNA Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-16-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2003 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Ζ γνληδηαθή ζεξαπεία εθαξmicroόζηεθε γηα πξώηε θνξά ην 1990 ζrsquo έλα ηεηξάρξνλν θνξίηζη πνπ

έπαζρε από έιιεηςε ηνπ ελδύmicroνπ απαmicroηλάζε ηεο αδελνζίλεο (ADA) Να πεξηγξάςεηε ηε

δηαδηθαζία πνπ αθνινπζείηαη ζηε γνληδηαθή ζεξαπεία ηεο παξαπάλσ αζζέλεηαο Μονάδερ 10

Β 1 Να γξάςεηε ηα αιιειόmicroνξθα γνλίδηα πνπ θαζνξίδνπλ ηνλ ηύπν ησλ νmicroάδσλ αίmicroαηνο ΑΒΟ ηνπ

αλζξώπνπ Μονάδερ 3

2 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλνηύπνπο αλζξώπνπ νmicroάδαο αίmicroαηνο Β θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο Μονάδερ 6

3 Να γξάςεηε ην γνλόηππν αλζξώπνπ νmicroάδαο αίmicroαηνο ΑΒ Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίδεηαη ην παξαθάησ ηmicroήmicroα microνξίνπ πξνθαξπσηηθνύ DNA ζην νπνίν θσδηθνπνηείηαη ε γελεηηθή

πιεξνθνξία γηα ηε ζύλζεζε microηθξήο αιπζίδαο αmicroηλνμέσλ

(I) TT T TA C G TT AT G A A AG A TA C TC GG C T C

(II) AA A AT G C AAT A C TT T CT A T GA GC C G A G

α Σε πνηα από ηηο αιπζίδεο (Ι) ή (ΙΙ) βξίζθεηαη ε γελεηηθή πιεξνθνξία θαη γηαηί Μονάδερ 10

β Να γξάςεηε ην microόξην ηνπ m-RNA ην νπνίν ζρεmicroαηίδεηαη θαηά ηε microεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ

DNA θαη λα νξίζεηε ην 3΄θαη ην 5΄ άθξν ηνπ microνξίνπ απηνύ Μονάδερ 5

γ Πόζα αmicroηλνμέα έρεη ε αιπζίδα πνπ ζρεmicroαηίδεηαη θαη γηαηί Μονάδερ 5

δ Να γξάςεηε ηα αληηθσδηθόληα ησλ t-RNA πνπ ζπmicromicroεηέρνπλ ζηε microεηάθξαζε ηνπ παξαπάλσ

microνξίνπ m-RNA Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-17-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2004 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Από δύν θπζηνινγηθνύο γνλείο σο πξνο ηνλ αξηζmicroό θαη ην microέγεζνο ησλ ρξσmicroνζσmicroάησλ γελλήζεθε

παηδί microε ζύλδξνmicroν Turner (ΦΟ)

1 Να γξάςεηε έλαλ από ηνπο πηζαλνύο microεραληζmicroνύο πνπ microπνξεί λα εμεγήζεη ηε γέλλεζε ηνπ

ζπγθεθξηmicroέλνπ παηδηνύ Μονάδερ 7

2 Πνηα είλαη ηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ ζπλδξόmicroνπ Turner Μονάδερ 6

3 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ πξέπεη λα αθνινπζεζνύλ γηα ηε δηάγλσζε ηνπ ζπλδξόmicroνπ

Turner πξηλ από ηε γέλλεζε ελόο παηδηνύ Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο microε νmicroάδα αίmicroαηνο Ο θαη microε θπζηνινγηθή όξαζε παληξεύεηαη microηα γπλαίθα microε νmicroάδα

αίmicroαηνο Α πνπ είλαη θνξέαο microεξηθήο αρξσmicroαηνςίαο ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν Ο παηέξαο ηνπ

ζπγθεθξηmicroέλνπ άλδξα είλαη νmicroάδαο αίmicroαηνο Α microε θπζηνινγηθή όξαζε θαη ε microεηέξα ηνπ είλαη

νmicroάδαο αίmicroαηνο Β microε θπζηνινγηθή όξαζε

α Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ ηνπ άλδξα Μονάδερ 6

β Να γξάςεηε ηηο πηζαλέο δηαζηαπξώζεηο microεηαμύ ηνπ άλδξα νmicroάδαο αίmicroαηνο Ο microε θπζηνινγηθή

όξαζε θαη ηεο γπλαίθαο νmicroάδαο αίmicroαηνο Α πνπ είλαη θνξέαο microεξηθήο αρξσmicroαηνςίαο Μονάδερ 12

γ Σε θαζεmicroηά από ηηο πξνεγνύmicroελεο δηαζηαπξώζεηο ηνπ εξσηήmicroαηνο β λα βξείηε ηελ πηζαλόηεηα

λα γελλεζεί αγόξη νmicroάδαο αίmicroαηνο Α microε microεξηθή αρξσmicroαηνςία ζην πξάζηλν θαη ην θόθθηλν

(microνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (microνλάδεο 5) Μονάδερ 7

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-18-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2004 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηmicroία ε β-ζαιαζζαηmicroία θαη ε θαηλπιθεηνλνπξία είλαη microεξηθέο από ηηο

ζπρλά εmicroθαληδόmicroελεο γελεηηθέο αζζέλεηεο ηνπ αλζξώπνπ πνπ νθείινληαη ζε microεηαιιάμεηο

1 Σε ηη microαο βνεζά ε δηάγλσζε ησλ γελεηηθώλ αζζελεηώλ Μονάδερ 6

2 Πνηεο ηερληθέο microάο δίλνπλ ηε δπλαηόηεηα δηάγλσζεο ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηmicroίαο ζε

ελήιηθα άηνmicroα πνπ πάζρνπλ από απηή Μονάδερ 6

3 Γηαηί ηα άηνmicroα πνπ πάζρνπλ από β-ζαιαζζαηmicroία παξνπζηάδνπλ microεγάιε εηεξνγέλεηα

ζπmicroπησmicroάησλ Μονάδερ 8

4 Γηαηί ηα άηνmicroα πνπ πάζρνπλ από θαηλπιθεηνλνπξία εmicroθαλίδνπλ δηαλνεηηθή θαζπζηέξεζε Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Σηα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα microειεηάηαη ν ηξόπνο θιεξνλόmicroεζεο ηεο ίδηαο αζζέλεηαο ζε δύν

δηαθνξεηηθέο νηθνγέλεηεο Α θαη Β Σηελ νηθνγέλεηα Α ηα άηνmicroα Ι2 II2 θαη ΙΙΙ2 (microαπξηζmicroέλα) είλαη

αζζελή ελώ ζηελ νηθνγέλεηα Β ηα άηνmicroα ΙΙ2 θαη II3 (microαπξηζmicroέλα) είλαη αζζελή

1 Με βάζε ηα παξαπάλσ γελεαινγηθά δέληξα λα βξείηε ηνλ ηύπν θιεξνλνmicroηθόηεηαο ηεο

αζζέλεηαο απηήο (Να microε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε microεηάιιαμεο) Μονάδερ 7

2 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόmicroσλ πνπ απεηθνλίδνληαη ζηα γελεαινγηθά

δέληξα ησλ νηθνγελεηώλ Α θαη Β Μονάδερ 8

3 Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα γελλεζεί αγόξη microε ηελ αζζέλεηα απηή από ην γάmicroν ηνπ

αηόmicroνπ ΗΗΗ2 ηεο νηθνγέλεηαο Α microε ην άηνmicroν ΗΗΗ1 ηεο νηθνγέλεηαο Β Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-19-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2004 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 2

ΘΔΜΑ 3ο

Α Τη είλαη ηα δηαγνληδηαθά ή γελεηηθά ηξνπνπνηεmicroέλα θπηά Μονάδερ 5

Β Να πεξηγξάςεηε ηε microέζνδν δεmicroηνπξγίαο ησλ δηαγνληδηαθώλ θπηώλ Μονάδερ 15

Γ Να αλαθέξεηε δύν δπλαηόηεηεο πνπ microπνξνύλ λα πξνζθέξνπλ ζηνπο αγξόηεο ηα γελεηηθά

ηξνπνπνηεmicroέλα θπηά Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Ζ παξαθάησ θαmicroπύιε απνδίδεη ηελ αλάπηπμε microηθξννξγαληζmicroώλ ηνπ είδνπο Escherichia coli ζε

θάπνηα θιεηζηή θαιιηέξγεηα

Α Πώο νλνmicroάδεηαη ε θάζε από ηε ρξνληθή ζηηγmicroή t0 έσο θαη t1 θαη ηη ζπmicroβαίλεη microε ηνλ πιεζπζmicroό

ησλ microηθξννξγαληζmicroώλ Μονάδερ 5

Β Πνύ νθείιεηαη ε αύμεζε ηνπ αξηζmicroνύ ησλ microηθξννξγαληζmicroώλ πνπ παξαηεξείηαη ζην δηάζηεmicroα

από t1 έσο t2 θαη πώο νλνmicroάδεηαη ε θάζε απηή Μονάδερ 5

Γ Τε ρξνληθή ζηηγmicroή t3 θαη ελώ ε ζηαζεξή θάζε είλαη ζρεδόλ ζην microέζνλ ηεο από βιάβε ζην

βηναληηδξαζηήξα ε ζεξmicroνθξαζία αλεβαίλεη απόηνmicroα ζηνπο 80 0C Ζ βιάβε απνθαζίζηαηαη

ηαρύηαηα Να εξmicroελεύζεηε ηηο microεηαβνιέο ηνπ πιεζπζmicroνύ ησλ microηθξννξγαληζmicroώλ από ηε ζηηγmicroή

t3 θαη microεηά όπσο απηέο πεξηγξάθνληαη από ηελ θαmicroπύιε αλάπηπμεο Μονάδερ 15

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-20-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2004 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Σε microηα ζέζε έλαξμεο αληηγξαθήο ηνπ DNA ε ζύλζεζε ζηε microηα αιπζίδα είλαη ζπλερήο όπσο

θαίλεηαη ζην παξαθάησ ζρήmicroα

α Να microεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήmicroα λα ζρεδηάζεηε ζrsquo απηό όιεο ηηο

λενζπληηζέmicroελεο αιπζίδεο ηνπ DNA θαη λα ζεmicroεηώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζmicroό ηνπο

γξάθνληαο ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα Μονάδερ 5

β Ζ ζύλζεζε ησλ λέσλ αιπζίδσλ ηνπ DNA γίλεηαη είηε microε ζπλερή είηε microε αζπλερή ηξόπν Γηαηί

ζπmicroβαίλεη απηό Μονάδερ 10

Β α Πνηα άηνmicroα νλνmicroάδνληαη αλεππινεηδή

Μονάδερ 5

β Τη είλαη ην ζύλδξνmicroν Klinefelter Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο θπζηνινγηθόο άλδξαο νmicroάδαο αίmicroαηνο Ο παληξεύεηαη θπζηνινγηθή γπλαίθα νmicroάδαο αίmicroαηνο

Α ηεο νπνίαο ν παηέξαο ήηαλ αηmicroνξξνθηιηθόο νmicroάδαο αίmicroαηνο Ο

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παξαπάλσ αηόmicroσλ Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 6

β Πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα ην παξαπάλσ δεπγάξη λα απνθηήζεη γην αηmicroνξξνθηιηθό νmicroάδαο

αίmicroαηνο Ο Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 12

γ Έζησ όηη ην παξαπάλσ δεπγάξη απνθηά έλα γην αηmicroνξξνθηιηθό Τη πηζαλόηεηα έρεη απηό ην

άηνmicroν λα απνθηήζεη θπζηνινγηθό παηδί Μονάδερ 7

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-21-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν αλαπαξηζηά ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία ζε κηα νηθνγέλεηα

1 Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέληξνπ λα βξείηε αλ ε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία

α θιεξνλνκείηαη σο επηθξαηήο ή ππνιεηπόκελνο ραξαθηήξαο

β νθείιεηαη ζε απηνζσκηθό ή θπινζύλδεην γνλίδην (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηηο απαληήζεηο ζαο θαη λα πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ

κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο (Μνλάδεο 12) Μονάδερ 14

2 Πνύ νθείιεηαη ε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία Μονάδερ 5

3 Τη πξνβιήκαηα πξνθαινύλ ηα δξεπαλνθύηηαξα ζηνπο αζζελείο κε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ πεξηέρεη αζπλερέο γνλίδην

ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ παξαθάησ πεπηηδίνπ πνπ δελ έρεη ππνζηεί θακηά

ηξνπνπνίεζε`

H2N - Μεθειονίνη - θαινυλαλανίνη - βαλίνη - COOH

Να γξάςεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ γνληδίνπ ην πξόδξνκν m-RNA θαη ην

ώξηκν m-RNA (Μνλάδεο 4) θαη λα νξίζεηε ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα ησλ παξαπάλσ λνπθιενηηδηθώλ

αιπζίδσλ αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 8)

Να αλαθέξεηε ηηο δηαδηθαζίεο θαηά ηελ πνξεία από ην γνλίδην ζην πεπηίδην θαη ηηο πεξηνρέο ηνπ

θπηηάξνπ ζηηο νπνίεο πξαγκαηνπνηνύληαη (Μνλάδεο 6)

Πώο κπνξνύκε λα δεκηνπξγήζνπκε έλα αλαζπλδπαζκέλν πιαζκίδην πνπ λα πεξηέρεη ην

ζπγθεθξηκέλν γνλίδην ρξεζηκνπνηώληαο ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI (Μνλάδεο 7)

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Μεζεηνλίλε rarr ΑUG

Φαηλπιαιαλίλε rarr UUU

Βαιίλε rarr GUU Μονάδερ 25

εζώλην

εζώλην

G A A T T C A T G T T T C C C C A G G T T T A A G A A T T C

C T Τ A A G T A C A A A G G G G T C C A A A T T C T T A A G

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-22-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ Βηνηερλνινγία κε ηελ παξαγσγή κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ θαη ηε γνληδηαθή ζεξαπεία έρεη

ζπκβάιεη απνηειεζκαηηθά ζηελ πινπνίεζε ησλ βαζηθώλ ζηόρσλ ηεο Ηαηξηθήο κεηαμύ ησλ νπνίσλ

είλαη θαη ε απνηειεζκαηηθή ζεξαπεία αζζελεηώλ

1 Γηαηί ηα κνλνθισληθά αληηζώκαηα κπνξνύλ λα ρξεζηκνπνηεζνύλ ζηε ζεξαπεία ηνπ θαξθίλνπ

(Μνλάδεο 6) θαη πνηα είλαη ηα πιενλεθηήκαηα πνπ παξνπζηάδεη ε ρξήζε ηνπο έλαληη άιισλ

κεζόδσλ ζεξαπείαο ηνπ (Μνλάδεο 2) Μονάδερ 8

2 Πνηα δηαδηθαζία αθνινπζείηαη ζηε γνληδηαθή ζεξαπεία ηεο αλεπάξθεηαο ηνπ αλνζνπνηεηηθνύ

ζπζηήκαηνο ε νπνία νθείιεηαη ζηελ έιιεηςε ηνπ ελδύκνπ απακηλάζε ηεο αδελνζίλεο (Μνλάδεο

8) θαη ηη πηζαλά πξνβιήκαηα αληηκεησπίδνπλ ηα άηνκα πνπ πάζρνπλ από ηε ζπγθεθξηκέλε

αζζέλεηα (Μνλάδεο 3) Μονάδερ 11

3 Γηαηί ε ρξήζε ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο ζα είλαη πεξηνξηζκέλε ζην άκεζν κέιινλ Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλνληαη ηξία θσδηθόληα ελόο ηκήκαηνο γνληδίνπ από έλα κόξην DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ

θσδηθνπνηνύλ ηε ζύλζεζε ελόο πεπηηδηθνύ ηκήκαηνο κηαο πξσηεΐλεο θαη ε δηεύζπλζε ηεο

κεηαγξαθήο

Αιπζίδα 1 ACA AAG ATA ειεύζεξν πδξνμύιην

Αιπζίδα 2 TGT TTC Τ Α Τ

Να νξίζεηε ηα άθξα 3΄ θαη 5΄ ησλ παξαπάλσ αιπζίδσλ DNA θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο (Μνλάδεο 5)

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ηνπ ηκήκαηνο ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε

κεηαγξαθή ζεκεηώλνληαο ηα άθξα 3΄ θαη 5΄ θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 7)

Πνην έλδπκν θαηαιύεη ην κεραληζκό ηεο κεηαγξαθήο θαη πνηα είλαη ε δξάζε ηνπ κεηά ηελ

πξόζδεζή ηνπ ζηνλ ππνθηλεηή (Μνλάδεο 7)

Τη επηπηώζεηο κπνξεί λα έρεη ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα ηεο πξσηεΐλεο ε νπνία δελ ηξνπνπνηείηαη ε

πξνζζήθε ηξηώλ δηαδνρηθώλ βάζεσλ πνπ δελ θσδηθνπνηνύλ θσδηθόλην ιήμεο ή κηαο βάζεο κεηαμύ

ησλ παξαπάλσ θσδηθνλίσλ (Μνλάδεο 6) Μονάδερ 25

Γηεύζπλζε κεηαγξαθήο

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-23-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Ο νξγαληζκόο καο είλαη ηθαλόο λα παξάγεη αληηζώκαηα ελαληίνλ θάζε μέλνπ αληηγόλνπ

1 Πώο ν αληηγνληθόο θαζνξηζηήο ζρεηίδεηαη κε ηελ παξαγσγή κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ από

ηνλ νξγαληζκό Μονάδερ 10

2 Πώο παξάγνληαη ζην εξγαζηήξην κεγάιεο πνζόηεηεο κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ γηα έλα

επηιεγκέλν αληηγόλν Μονάδερ 15

ΘΔΜΑ 4ο Ζ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ελόο βαθηεξηαθνύ mRNA είλαη

A U G A A A U U U C C C G G G G A U U G A U A A

1 Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ηελ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ηνπ δίθισλνπ κνξίνπ DNA από ην

νπνίν πξνήιζε Μονάδερ 8

2 Πόζα ακηλνμέα ζπγθξνηνύλ ηελ νιηγνπεπηηδηθή αιπζίδα πνπ ζα πξνθύςεη από ηελ κεηάθξαζε

ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ mRNA Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 6

3 Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην κόξην ηνπ mRNA επηζεκαίλνληαο ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο

αιπζίδαο ηνπ Μονάδερ 2

4 Σην κόξην ηνπ mRNA πνπ ζαο δόζεθε ππάξρεη κία ηξηπιέηα ε νπνία ζύκθσλα κε ην γελεηηθό

θώδηθα απαληάηαη ζε θάζε κόξην mRNA Πνηα είλαη απηή πώο νλνκάδεηαη θαη πνην ακηλνμύ

θσδηθνπνηεί Μονάδερ 9

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-24-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Σηα ζσκαηηθά θύηηαξα ηνπ αλζξώπνπ ππάξρνπλ ζαξάληα έμη (46) ρξσκνζώκαηα

1 Πόζα ρξσκνζώκαηα θιεξνλνκεί έλα παηδί από ηνλ παηέξα ηνπ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 3

2 Πόζα απηνζσκηθά ρξσκνζώκαηα ππάξρνπλ ζηα ζσκαηηθά θύηηαξα κηαο γπλαίθαο Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 3

Β Τν ζύλδξνκν Down είλαη ε πην θνηλή ρξσκνζσκηθή αλσκαιία

1 Πνηα είλαη ηα θαηλνηππηθά ραξαθηεξηζηηθά ησλ αηόκσλ πνπ πάζρνπλ από ζύλδξνκν Down Μονάδερ 6

2 Σηνλ θαξπόηππν ησλ αηόκσλ κε ην ζπγθεθξηκέλν ζύλδξνκν εκθαλίδεηαη έλα επηπιένλ

ρξσκόζσκα Να πεξηγξάςεηε ην κεραληζκό πνπ πξνθαιεί απηή ηε ρξσκνζσκηθή αλσκαιία Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν αλαπαξηζηά ηνλ ηξόπν

Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα βξείηε αλ ε β-ζαιαζζαηκία θιεξνλνκείηαη σο

επηθξαηήο ή ππνιεηπόκελνο ραξαθηήξαο θαη αλ νθείιεηαη ζε απηνζσκηθό ή θπινζύλδεην γνλίδην

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

Να γξάςεηε θαη λα εμεγήζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόκσλ ηνπ παξαπάλσ γελεαινγηθνύ

δέλδξνπ Μονάδερ 12

Αλ ην δεπγάξη (ΙΙ2 ΙΙ3) ζειήζεη λα απνθηήζεη θαη ηέηαξην παηδί πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα ην παηδί

απηό λα πάζρεη από β-ζαιαζζαηκία Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-25-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα ηεο θσδηθήο αιπζίδαο ελόο γνληδίνπ πνπ θσδηθνπνηεί ηκήκα κηαο

πξσηεΐλεο 5΄CTG AAG CGA GAA CCC3΄

1 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο ηύπνπο ησλ κεηαιιάμεσλ πνπ ζπλέβεζαλ ζηελ αξρηθή αιιεινπρία θαη

ηηο επηπηώζεηο ηνπο ζην γνληδηαθό πξντόλ ζε θάζε κηα από ηηο παξαθάησ πεξηπηώζεηο

α 5΄CTG AAG CGA TAA CCC3΄

β 5΄CTG CCG AAG CGA GAA CCC3΄ Μονάδερ 16

2 Σε πνηεο πεξηπηώζεηο νη γνληδηαθέο κεηαιιάμεηο δελ είλαη επηβιαβείο γηα ηνλ αλζξώπηλν

νξγαληζκό Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο Μηα θπζηνινγηθή γπλαίθα παληξεύεηαη έλαλ άλδξα θαη απνθηνύλ δύν παηδηά ην Γηάλλε θαη ηελ

Διέλε Ο Γηάλλεο παξνπζηάδεη νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηκία θαη β-ζαιαζζαηκία ελώ ε Διέλε

δελ παξνπζηάδεη θακία από ηηο δύν αζζέλεηεο

Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ (Μνλάδεο 6) θαη λα

δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 6) Eαλ νη ζπγθεθξηκέλνη γνλείο απνθηήζνπλ θαη

ηξίην παηδί λα πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα πάζρεη κόλν από ππεξρνιεζηεξνιαηκία ρσξίο

λα ιεθζεί ππόςε ε β-ζαιαζζαηκία (Μνλάδεο 6)

Πξόζθαηα αλαθνηλώζεθε κειέηε γηα ηελ εθαξκνγή ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο ζε αζζελείο πνπ

πάζρνπλ από β-ζαιαζζαηκία Λακβάλνληαο ππόςε όηη ηα γνλίδηα ησλ αηκνζθαηξηλώλ

εθθξάδνληαη ζηα πξόδξνκα εξπζξνθύηηαξα πνηνο ηύπνο γνληδηαθήο ζεξαπείαο ζα

κπνξνύζε λα εθαξκνζηεί γηα ηελ αληηκεηώπηζε ηεο β-ζαιαζζαηκίαο θαη γηαηί (Μνλάδεο 7) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-26-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Έλαο γεσξγόο θαιιηεξγεί ζην θηήκα ηνπ έλα θπηό πνπ έρεη θίηξηλα ή θόθθηλα άλζε θαη θαξπνύο κε

ζηξνγγπιό ή σνεηδέο ζρήκα Από ηε δηαζηαύξσζε θπηώλ κε θίηξηλα άλζε θαη ζηξνγγπινύο

θαξπνύο κε θπηά πνπ έρνπλ θόθθηλα άλζε θαη σνεηδείο θαξπνύο πήξε κόλν θπηά κε πνξηνθαιί

άλζε θαη σνεηδείο θαξπνύο Τα ζηειέρε πνπ δηαζηαπξώζεθαλ ήηαλ ακηγή θαη ηα γνλίδηα πνπ

ειέγρνπλ ηηο δύν ηδηόηεηεο βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά δεύγε νκνιόγσλ ρξσκνζσκάησλ

1 Να θάλεηε ηε δηαζηαύξσζε θαη λα αηηηνινγήζεηε ηα απνηειέζκαηα Μονάδερ 8

2 Αλ δηαζηαπξσζνύλ κεηαμύ ηνπο ηα θπηά πνπ πξνέθπςαλ από ηελ πξώηε δηαζηαύξσζε λα

ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα πξνθύςνπλ θπηά κε πνξηνθαιί άλζε θαη ζηξνγγπινύο θαξπνύο Μονάδερ 12

3 Τη νλνκάδεηαη θαηλόηππνο θαη ηη γνλόηππνο ελόο νξγαληζκνύ Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην πεπηίδην

H2N ndash Μεθειονίνη ndash Αλανίνη ndash Τυροζίνη ndash Προλίνη ndash Σερίνη ndash COOH

πνπ θσδηθνπνηείηαη από ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ

5΄ C A A A T G G C C T A T A A C T G G A C A C C C A G C T G A C G A 3΄

3΄ G T T T A C C G G A T A T T G A C C T G T G G G T C G A C T G C T 5΄

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA πνπ

πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9)

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ εζσλίνπ πνπ βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα ηνπ κνξίνπ DNA

(κνλάδεο 8)

Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία σξίκαλζεο ηνπ πξόδξνκνπ mRNA (κνλάδεο 8)

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Αιαλίλε rarr GCC

Μεζεηνλίλε rarr AUG

Πξνιίλε rarr CCC

Σεξίλε rarr AGC

Τπξνζίλε rarr UAU Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-27-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο κπνξεί λα γίλεη θαη από ηα

δηαγνληδηαθά δώα

1 Πνηα είλαη ηα βήκαηα ηεο δηαδηθαζίαο πνπ πξνεγνύληαη ηεο γέλλεζεο ελόο δηαγνληδηαθνύ δώνπ Μονάδερ 6

2 Δθηόο από ηα δηαγνληδηαθά δώα από πνηνπο άιινπο νξγαληζκνύο είλαη δπλαηή ε παξαγσγή

αλζξώπηλεο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο θαη ζε πνην ραξαθηεξηζηηθό ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα

ζηεξίδεηαη ε δπλαηόηεηα απηή Μονάδερ 10

3 Γηαηί ε θισλνπνίεζε είλαη ρξήζηκε γηα ηνλ πνιιαπιαζηαζκό ησλ δηαγνληδηαθώλ δώσλ Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο Σε απνζηεηξσκέλν ζάιακν θαιιηεξγεηώλ όπνπ ε ζεξκνθ-

ξαζία έρεη ξπζκηζηεί ζηνπο 35 νC έρνπλ ηνπνζεηεζεί δύν

θηάιεο κε θαιιηέξγεηεο κηθξννξγαληζκώλ Σηε κία θηάιε

θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α θαη ζηελ άιιε ν

κηθξννξγαληζκόο Β Από ηηο θηάιεο απηέο έρεη απνκα-

θξπλζεί ν αέξαο

Ο κηθξννξγαληζκόο Α έρεη άξηζηε ζεξκνθξαζία αλάπ-

ηπμεο ηνπο 35 νC ελώ ν κηθξννξγα-ληζκόο Β ηνπο 45

νC

Τε ρξνληθή ζηηγκή t1 γηα θάπνην ιόγν απνκαθξύλνληαη ηα πώκαηα από ηηο θηάιεο ησλ θαιιηεξ-

γεηώλ θαη νη κηθξννξγαληζκνί έξρνληαη ζε επαθή κε ηνλ αηκνζθαηξηθό αέξα

1 Με βάζε ην παξαπάλσ δηάγξακκα πνηα είλαη ε αιιαγή πνπ παξαηεξείηαη ζηνπο πιεζπζκνύο

ησλ κηθξννξγαληζκώλ Α θαη Β Μονάδερ 5

2 Να εμεγήζεηε γηαηί ζπκβαίλεη ε αιιαγή απηή ζηνλ θαζέλα από ηνπο δύν πιεζπζκνύο Μονάδερ 10

3 Σηε ρξνληθή ζηηγκή t2 ε ζεξκνθξαζία ηνπ ζαιάκνπ θαιιηέξγεηαο αιιάδεη ζηνπο 45 νC

α Πνηα ζα είλαη ε επίδξαζε ηεο αιιαγήο απηήο ζηνλ πιεζπζκό ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Α Μονάδερ 5

β Πνηα ζα είλαη ε επίδξαζε ηεο αιιαγήο απηήο ζηνλ πιεζπζκό ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Β Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-28-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Φπηό Α δηαζηαπξώλεηαη κε θπηό Β ηνπ ηδίνπ είδνπο πνπ έρεη θόθθηλα άλζε Από ηε

δηαζηαύξσζε απηή παίξλνπκε θπηά κε ιεπθά θαη θόθθηλα άλζε Τν θόθθηλν ρξώκα θαζνξίδεηαη

από ππνιεηπόκελν γνλίδην

1 Να γξάςεηε ηε δηαζηαύξσζε κεηαμύ ησλ θπηώλ Α θαη Β θαη λα δηθαηνινγήζεηε ην γνλόηππν

ηνπ θπηνύ Α Μονάδερ 9

2 Τη νλνκάδεηαη δηαζηαύξσζε ειέγρνπ θαη γηα πνην ζθνπό ηε ρξεζηκνπνηνύκε Μονάδερ 6

Β Ζ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ηνπ mRNA θαζνξίδεη ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ζηηο πξσηεΐλεο

κε βάζε έλα θώδηθα αληηζηνίρηζεο λνπθιενηηδίσλ mRNA κε ακηλνμέα πξσηετλώλ ν νπνίνο

νλνκάδεηαη γελεηηθόο θώδηθαο

1 Τη ζεκαίλεη ε έθθξαζε laquoν γελεηηθόο θώδηθαο είλαη ζπλερήο θαη ζρεδόλ θαζνιηθόοraquo Μονάδερ 5

2 Γηαηί ν γελεηηθόο θώδηθαο ραξαθηεξίδεηαη σο εθθπιηζκέλνο Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ελόο πξνθαξπσηηθνύ νξγαληζκνύ

5 C C A G A A T T C A A T T C A G G A C G A A A A G A A T T C A A C 3

3 G G T C T T A A G T T A A G T C C T G C T T T T C T T A A G T T G 5

To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Να γξάςεηε ην

ηκήκα DNA πνπ πξνθύπηεη κεηά από ηε δξάζε ηεο EcoRI θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 8

Τν ηκήκα ηνπ DNA πνπ πξνέθπςε κεηά ηε δξάζε ηεο EcoRI κεηαγξάθεηαη

Πνηα αιπζίδα από απηό ην DNA κεηαγξάθεηαη θαη γηαηί Μονάδερ 6

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από απηή ηε κεηαγξαθή θαη λα

ζεκεηώζεηε ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο Μονάδερ 6

Πνηνη νξγαληζκνί δηαζέηνπλ πεξηνξηζηηθέο ελδνλνπθιεάζεο θαη πνηνο είλαη ν θπζηνινγηθόο ηνπο

ξόινο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-29-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ Βηνηερλνινγία κε ηελ αλάπηπμε ηεο ηερλνινγίαο ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ DNA ηε ρξήζε ηεο

ηερληθήο PCR θαη ηελ παξαγσγή κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ ζπλεηζθέξεη ζε ηνκείο όπσο ε

γεσξγία ε θηελνηξνθία θαη ε Ηαηξηθή

1 Τη επηηξέπεη ε κέζνδνο ηεο αιπζηδσηήο αληίδξαζεο ηεο πνιπκεξάζεο (PCR) (κνλάδεο 4) Να

αλαθέξεηε ηξεηο πξαθηηθέο εθαξκνγέο ηεο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

2 Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία παξαγσγήο ζην εξγαζηήξην κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ γηα έλα

επηιεγκέλν αληηγόλν Μονάδερ 8

3 Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία παξαγσγήο δηαγνληδηαθώλ θπηώλ αλζεθηηθώλ ζηα έληνκα κε ηε

ρξήζε ηεο ηερλνινγίαο ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ DNA θαη ηνπ βαθηεξίνπ Bacillus thuringiensis Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο Τα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα αλαπαξηζηνύλ ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ζηα κέιε

ηεο ίδηαο νηθνγέλεηαο ε κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ην θόθθηλν ρξώκα (γελεαινγηθό

δέληξν Α) θαη ε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία (γελεαινγηθό δέληξν Β)

Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδεηαη ζην

γελεαινγηθό δέληξν Α θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδεηαη ζην

γελεαινγηθό δέληξν Β θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Τν δεπγάξη (Η1 Η2) πεξηκέλεη ηξίην παηδί Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα γελλεζεί παηδί κε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία θαη θπζηνινγηθή όξαζε (κνλάδεο 6)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Να αλαθέξεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ αθνινπζνύληαη θαηά ηνλ πξνγελλεηηθό έιεγρν γηα ηε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία όηαλ ε κεηέξα βξίζθεηαη ζηελ 11ε εβδνκάδα ηεο θύεζεο (κνλάδεο

4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-30-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ βαθηεξηαθνύ mRNA

5΄Α G A U G A A A G C C A C G G A G C C C U G A G C A A 3΄

Από ηε κεηάθξαζε απηνύ ηνπ mRNA πξνθύπηεη κία πεπηηδηθή αιπζίδα

1 Πνηνο είλαη ν αξηζκόο ησλ ακηλνμέσλ πνπ απνηεινύλ απηή ηελ πεπηηδηθή αιπζίδα(κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

2 Να πεξηγξάςεηε ην ζηάδην έλαξμεο ηεο πξσηετλν-ζύλζεζεο Μονάδερ 8

3 Να πεξηγξάςεηε ην δεζκό κε ηνλ νπνίν ελώλνληαη κεηαμύ ηνπο δύν δηαδνρηθά λνπθιενηίδηα ζε

έλα κόξην mRNA Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην γελεαινγηθό δέληξν κηαο νηθνγέλεηαο ζηελ νπνία εκθαλίδεηαη ε αζζέλεηα ηεο

αηκνξξνθηιίαο Α Τν άηνκν III 1 πάζρεη από αηκνξξνθηιία Α Όια ηα κέιε ηεο νηθνγέλεηαο έρνπλ

θπζηνινγηθό αξηζκό θαη κέγεζνο ρξσκνζσκάησλ

Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέληξν (κνλάδεο 3) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6)

Πνην πξόβιεκα αληηκεησπίδνπλ ηα άηνκα κε αηκνξξνθηιία Α (κνλάδεο 4)

Τν δεπγάξη II 2 II 3 απνθηά δεύηεξν παηδί κε αηκνξξνθηιία Α θαη ζύλδξνκν Klinefelter Να

πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία κέζσ ηεο νπνίαο πξνέθπςε ν γνλόηππνο ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ παηδηνύ

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε γνληδηαθήο κεηάιιαμεο (κνλάδεο 6)

Πόζα ζπλνιηθά κόξηα DNA πεξηέρνληαη ζηα ρξσκνζώκαηα πνπ απεηθνλίδνληαη ζηνλ θαξπόηππν

ηνπ παηδηνύ κε ζύλδξνκν Klinefelter (κνλάδεο 2)

Να εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-31-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα ηε δεκηνπξγία ελόο θισλνπνηεκέλνπ πξνβάηνπ - όπσο ήηαλ ε Dolly - ρξεζηκνπνηνύληαη ηξία

πξόβαηα Α Β ΓΑπό ην πξόβαην Α απνκνλώλεηαη ν ππξήλαο από θύηηαξν ησλ καζηηθώλ αδέλσλ

Από έλα σάξην ηνπ πξνβάηνπ Β αθαηξείηαη ν ππξήλαο θαη ζηε ζέζε ηνπ εηζάγεηαη ν ππξήλαο ηνπ

θπηηάξνπ από ην πξόβαην Α Πξνθύπηεη έηζη έλα λέν θύηηαξν

Τν θύηηαξν απηό πθίζηαηαη ιίγεο δηαηξέζεηο θαη ην έκβξπν πνπ πξνθύπηεη εκθπηεύεηαη ζηε κήηξα

ηνπ πξνβάηνπ Γ Μεηά από ιίγνπο κήλεο γελληέηαη ην λέν πξόβαην (πξόβαην ∆)

1 Πνην από ηα πξόβαηα Α Β Γ έρεη ηαπηόζεκν ππξεληθό DNA κε ην πξόβαην ∆ θαη γηαηί Μονάδερ 8

2 Πνην από ηα πξόβαηα Α Β Γ έρεη ηαπηόζεκν κηηνρνλδξηαθό DNA κε ην πξόβαην ∆ θαη γηαηί Μονάδερ 8

3 Με πνην ηξόπν ε θισλνπνίεζε κπνξεί λα ζπλεηζθέξεη ζηελ πξνζηαζία από ηελ εμαθάληζε

δηαθόξσλ δσηθώλ νξγαληζκώλ ηνπ πιαλήηε καο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλνληαη πέληε ακηλνμέα θαη δίπια ηνπο ηξηπιέηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ

θσδηθνπνηνύλ ηα ακηλνμέα απηά

ηπξνζίλε (tyr) mdash UAU

θαηλπιαιαλίλε (phe) mdash UUU

πξνιίλε (pro) mdash CCC

κεζεηνλίλε (met) mdash AUG

γιπθίλε (gly) mdash GGG

Τα πέληε παξαπάλσ ακηλνμέα ζπγθξνηνύλ νιηγνπεπηίδην θάπνηνπ βαθηεξηαθνύ θπηηάξνπ

α Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο πνην είλαη ην πξώην (αξρηθό) θαη πνην ην ηέηαξην ακηλνμύ ηνπ

νιηγνπεπηηδίνπ

Μονάδερ 4

β Να γξάςεηε κία αιιεινπρία λνπθιενηηδίσλ ηνπ mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ

νιηγνπεπηίδην Μονάδερ 6

γ Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ λνπθιενηηδίσλ ηεο θσδηθήο αιπζίδαο ηνπ DNA

(κνλάδεο 6) θαη λα ζεκεηώζεηε ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 9

δ Πόζα άηνκα θσζθόξνπ ππάξρνπλ ζηε δηπιή έιηθα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί απηό ην

νιηγνπεπηίδην ∆ηθαηνινγείζηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-32-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Βηνηερλνινγία κε ηελ επξεία έλλνηα είλαη ε ρξήζε δσληαλώλ νξγαληζκώλ πξνο όθεινο ηνπ

αλζξώπνπ θαη ζηεξίδεηαη θπξίσο ζε ηερληθέο θαιιηέξγεηαο θαη αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ

θαη ζε ηερληθέο αλαζπλδπαζκέλνπ DNA

1 Με πνην ηξόπν θαιιηεξγνύληαη νη κηθξννξγαληζκνί ζε κεγάιε θιίκαθα (βηνκεραληθή

θαιιηέξγεηα) Μονάδερ 10

2 Τη ελλννύκε κε ηνλ όξν δύκσζε θαη πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο Μονάδερ 5

3 Ζ αλζξώπηλε ηλζνπιίλε είλαη κία από ηηο θαξκαθεπηηθέο πξσηεΐλεο πνπ παξάγνληαη από

βαθηήξηα Μία από ηηο κεζόδνπο πνπ ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή ηεο είλαη ε παξαγσγή

ηνπ πξόδξνκνπ κνξίνπ ηεο ζε κία βαθηεξηαθή θαιιηέξγεηα θαη ε κεηαηξνπή ηνπ ζε ηλζνπιίλε κε

ελδπκηθή θαηεξγαζία Να γξάςεηε ζπλνπηηθά ηα ζηάδηα απηήο ηεο κεζόδνπ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ βαθηεξηαθνύ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην κε έμη

ακηλνμέα

Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο είλαη ε θσδηθή θαη πνηα ε κε θσδηθή (κνλάδεο 4) Να αηηηνινγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ

ηκήκαηνο DNA Μονάδερ 3

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ηνπ πεπηηδίνπ πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηάθξαζε

ηνπ παξαπάλσ mRNA Μονάδερ 3

Να γξάςεηε ηα αληηθσδηθόληα ησλ tRNA κε ηε ζεηξά πνπ ζα πάξνπλ κέξνο ζηε κεηάθξαζε ηνπ

παξαπάλσ mRNA Μονάδερ 6

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο θσδηθνλίσλ θαη ακηλνμέσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

AUG rarr Μεζεηνλίλε

ACC rarr Θξενλίλε

AAA rarr Λπζίλε

CCU rarr Πξνιίλε

CAC rarr Ηζηηδίλε

GCC rarr Αιαλίλε

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-33-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ο όξνο γνληδηαθή έθθξαζε αλαθέξεηαη ζπλήζσο ζε όιε ηε δηαδηθαζία κε ηελ νπνία έλα γνλίδην

ελεξγνπνηείηαη γηα λα παξαγάγεη κία πξσηεΐλε

1 Πνύ απνζθνπεί θπξίσο ε ξύζκηζε απηή ζηελ πεξίπησζε ησλ βαθηεξίσλ Μονάδερ 5

2 Τα θύηηαξα ελόο επθαξπσηηθνύ πνιύπινθνπ νξγαληζκνύ όπσο ηα λεπξηθά θαη ηα κπτθά αλ θαη

έρνπλ ην ίδην γελεηηθό πιηθό δηαθέξνπλ ζηε κνξθή θαη ηε ιεηηνπξγία Πώο νλνκάδεηαη απηή ε

δηαδηθαζία εμεηδίθεπζεο θαη ηη θάλεη ηα θύηηαξα λα δηαθέξνπλ ηόζν πνιύ Μονάδερ 8

3 Ο κεραληζκόο ηεο κεηαγξαθήο είλαη ν ίδηνο ζηνπο πξνθαξπσηηθνύο θαη επθαξπσηηθνύο

νξγαληζκνύο Πνηα είλαη ηα ξπζκηζηηθά ζηνηρεία ηεο κεηαγξαθήο ηνπ DNA πνην ην έλδπκν πνπ

θαηαιύεη ηε κεηαγξαθή θαη πώο ιεηηνπξγεί απηό θαηά ηε γνληδηαθή ξύζκηζε ζην επίπεδν ηεο

κεηαγξαθήο ησλ επθαξπσηηθώλ νξγαληζκώλ Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο Σε κηα ζέζε ηκήκαηνο κνξίνπ DNA κε θιώλνπο Α θαη Β έρεη μεθηλήζεη ε αληηγξαθή όπσο

θαίλεηαη ζην παξαθάησ ζρήκα

Ζ DNA-δεζκάζε εθηόο ηνπ όηη ζπλδέεη όια ηα θνκκάηηα πνπ πξνθύπηνπλ από ηηο δηάθνξεο ζέζεηο

έλαξμεο αληηγξαθήο δξα θαηά ηελ αληηγξαθή ηνπ θιώλνπ Β

Σε θάζε θιώλν λα ζπκπιεξώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηεο αληηγξαθήο θαη λα ραξαθηεξίζεηε

ηνλ ηξόπν ζύλζεζεο ησλ λέσλ αιπζίδσλ DNA (κνλάδεο 4) Πνηά έλδπκα ηνπνζεηνύλ ηα

ζπκπιεξσκαηηθά λνπθιενηίδηα θαη πνηνπο άιινπο ξόινπο έρνπλ (κνλάδεο 7)

Σηελ θσδηθή αιπζίδα Α ην γνλίδην πνπ είλαη ππεύζπλν γηα ηελ παξαγσγή ελόο πεπηηδίνπ έρεη ηελ

εμήο αιιεινπρία βάζεσλ

5΄ ATG CCA TGC AAA CCG AAA TGA hellip3΄

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη (κνλάδεο 2)

Κάπνηα αιιαγή πνπ ζπλέβε ζηελ παξαπάλσ θσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA έρεη σο

απνηέιεζκα ην 4ν θσδηθόλην ζην κεηαγξαθόκελν mRNA λα έρεη ηηο βάζεηο UAA

θαη ν αξηζκόο ησλ θσδηθνλίσλ λα παξακέλεη ζηαζεξόο

Αθνύ γξάςεηε ην λέν mRNA πνπ πξνθύπηεη λα εμεγήζεηε πνηα είλαη ε ζπγθεθξηκέλε αιιαγή

πνπ ζπλέβε θαη ηη ζπλέπεηεο κπνξεί λα έρεη γηα ην πεπηίδην (κνλάδεο 8)

Γηαηί ε πξσηετλνζύλζεζε ζηνπο επθαξπσηηθνύο νξγαληζκνύο είλαη κηα laquoνηθνλνκηθή

δηαδηθαζίαraquo (κνλάδεο 4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-34-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Τα γνλίδηα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηηο αιπζίδεο ησλ αηκνζθαηξηλώλ ηνπ αλζξώπνπ εκθαλίδνπλ πνιιέο

κεηαιιάμεηο πνπ νδεγνύλ ζηε δεκηνπξγία αηκνζθαηξηλνπαζεηώλ Σην γνλίδην πνπ θσδηθνπνηεί ηελ

αιπζίδα β έρνπλ βξεζεί πεξηζζόηεξεο από 300 κεηαιιάμεηο ∆ίλεηαη κία κεηάιιαμε ζην θσδηθόλην

πνπ θσδηθνπνηεί ην 6ν ακηλνμύ ηεο βndash πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο αηκνζθαηξίλεο Α (ΖbA)

Σηεθσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA ην θσδηθόλην GAG έγηλε GTG

α Τη ζπλέπεηεο έρεη απηή ε κεηάιιαμε γηα ηελ αηκνζθαηξίλε Α (HbA) θαη γηα ηα

εξπζξνθύηηαξα (κνλάδεο 12)

β Γηαηί ζηα νκόδπγα άηνκα κε βndashζαιαζζαηκία εκθαλίδεηαη ζπρλά αύμεζε ηεο αηκνζθαηξίλεο F

(HbF) (κνλάδεο 7)

γ Σε πνηα άηνκα ε ζύλζεζε ηεο αηκνζθαηξίλεο Α2 (HbA2) απνηειεί δηαγλσζηηθό δείθηε

(κνλάδεο 6) Μονάδερ 25

ΘΔΜΑ 4ο Γπλαίθα κε νκάδα αίκαηνο Α παληξεύεηαη άλδξα κε νκάδα αίκαηνο Β θαη γελλνύλ δύν παηδηά εθ

ησλ νπνίσλ ην πξώην πνπ είλαη θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο Α θαη ην δεύηεξν νκάδα αίκαηνο Ο

Τν δεύηεξν παηδί πάζρεη από θιεξνλνκηθή κεηαβνιηθή λόζν Οη δύν γνλείο είλαη πγηείο θαη ε

κεηέξα κόλνλ είλαη θνξέαο ηνπ ππνιεηπόκελνπ γνληδίνπ πνπ ειέγρεη ηε λόζν απηή Γηα ηα γνλίδηα

πνπ ειέγρνπλ ηνπο παξαπάλσ ραξαθηήξεο ηζρύεη ν δεύηεξνο λόκνο ηνπ Μendel

Να βξείηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ ηνπο σο πξνο ηνπο δύν ραξαθηήξεο

θάλνληαο ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (κνλάδεο 15) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ην θύιν ηνπ

δεύηεξνπ παηδηνύ (κνλάδεο 10) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-35-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα ηελ παξαγσγή ηνπ πξνδξόκνπ κνξίνπ ηεο ηλζνπιίλεο δειαδή ηεο πξντλζνπιίλεο θαηάιιεια

κεηαζρεκαηηζκέλα θύηηαξα Escherichia coli θαιιηεξγήζεθαλ ζε βηναληηδξαζηήξα Ζ απεηθόληζε

ηεο κεηαβνιήο ηνπ πιεζπζκνύ ηνπ βαθηεξίνπ (Ν) ζε ζρέζε κε ηνλ ρξόλν (t) έδσζε ην παξαθάησ

δηάγξακκα

1 Με βάζε ην δηάγξακκα απηό λα ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο θαη λα πεξηγξάςεηε

ηηο θάζεηο ηεο Μονάδερ 10

2 Σε πνηα ζπλήζσο ρξνληθά δηαζηήκαηα ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ βαθηεξίσλ αλακέλεηαη λα παξαρζεί

ε πξντλζνπιίλε Αθνύ παξαιάβνπκε ηελ πξντλζνπιίλε από ηνλ βηναληηδξαζηήξα πώο ζα ηελ

κεηαηξέςνπκε ζε ηλζνπιίλε Μονάδερ 10

3 Πνηνο είλαη ν βηνινγηθόο ξόινο ηεο ηλζνπιίλεο θαη πνηα αζζέλεηα πξνθαιεί ε κείσζε ή ε έιιεηςή

ηεο Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ελόο γνληδίνπ βαθηεξηαθνύ

θπηηάξνπ

AUGndashCCUndashCAUndashCGUndashUCUndashACUndashUUUndashUAA 3΄

α Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ηε μη κωδική αιπζίδα από ηελ νπνία πξνήιζε ην παξαπάλσ

mRNA θαη λα νξίζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηεο Μονάδερ 5

β Αληηθαζηζηνύκε κία ηξηπιέηα ηνπ παξαπάλσ mRNA κε ηελ ηξηπιέηα 5΄UGA

3΄ θαη ην

πεπηίδην πνπ θσδηθνπνηείηαη δελ πθίζηαηαη ηελ παξακηθξή αιιαγή Πνηα είλαη ε ηξηπιέηα

απηή (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

γ Ζ ηξηπιέηα 5΄

UCU3΄

ηνπ παξαπάλσ mRNA θσδηθνπνηεί ην ακηλνμύ ζεξίλε Αλ

αληηθαηαζηήζνπκε απηή ηελ ηξηπιέηα κε ηελ ηξηπιέηα 5΄

UCC3΄

δελ πξνθύπηεη ε

παξακηθξή αιιαγή ζην πεπηίδην Πώο εξκελεύεηαη ην γεγνλόο απηό κε βάζε ηα

ραξαθηεξηζηηθά ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-36-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα πξώηε θνξά ε γνληδηαθή ζεξαπεία εθαξκόζηεθε ζε έλα θνξίηζη πνπ είρε έιιεηςε ηνπ ελδύκνπ

απακηλάζε ηεο αδελνζίλεο (ADA)

1 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ ελδύκνπ απηνύ (κνλάδεο 3) θαη πνηα ηα ζπκπηώκαηα πνπ εκθαλίδνπλ ηα

άηνκα κε έιιεηςε ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

2 Πώο νλνκάδεηαη ν ηύπνο ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο πνπ εθαξκόζηεθε (κνλάδεο 2) θαη γηαηί

(κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

3 Πνηα είλαη ε δηαδηθαζία πνπ αθνινπζείηαη ζηε γνληδηαθή ζεξαπεία ηεο παξαπάλσ αζζέλεηαο Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο κε θπζηνινγηθή όξαζε πνπ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία (PKU) θαη κηα γπλαίθα κε

θπζηνινγηθή όξαζε πνπ δελ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία απνθηνύλ έλα θνξίηζη θαη έλα αγόξη Τν

θνξίηζη έρεη θπζηνινγηθή όξαζε θαη δελ παξνπζηάδεη θαηλπιθεηνλνπξία ελώ ην αγόξη εκθαλίδεη

αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν θαη πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία

1 Πώο πξνθαιείηαη ε θαηλπιθεηνλνπξία (κνλάδεο 5) θαη πσο θιεξνλνκείηαη (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

2 Πώο θιεξνλνκείηαη ε κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν Μονάδερ 6

3 Να βξείηε θαη λα γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο ηνπ άλδξα ηεο γπλαίθαο θαη ησλ παηδηώλ ηνπο

(κνλάδεο 8) θάλνληαο ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 12

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-37-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Α Σηα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα κειεηάηαη ν ηξόπνο θιεξνλόκεζεο θνηλνύ κνλνγνληδηαθνύ

ραξαθηεξηζηηθνύ ζε δύν δηαθνξεηηθέο νηθνγέλεηεο 1 θαη 2

Σηελ 1ε νηθνγέλεηα θέξνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ηα άηνκα Η2 ΗΗ2 ΗΗ3 (καπξηζκέλα) ελώ ζηελ 2

ε

νηθνγέλεηα θέξνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ηα άηνκα ΗΗ2 ΗΗ3 (καπξηζκέλα)

Να πξνζδηνξίζεηε ηνλ ηξόπν θιεξνλόκεζεο ηνπ ραξαθηεξηζηηθνύ κε βάζε ηα παξαπάλσ

ζηνηρεία αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή ζαο κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (Να κε ιεθζεί

ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο θαη λα κελ εμεηαζηεί ε πεξίπησζε ηνπ θπινζύλδεηνπ

επηθξαηνύο γνληδίνπ) (κνλάδεο 8) Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόκσλ (κνλάδεο 5) Μονάδερ 13

Β Να ππνδείμεηε έλα πηζαλό κεραληζκό πνπ κπνξεί λα εμεγήζεη ηε γέλλεζε αηόκνπ κε ζύλδξνκν

Turner από γνλείο κε θπζηνινγηθό αξηζκό ρξσκνζσκάησλ (κνλάδεο 6) Να πεξηγξάςεηε ηε

δηαδηθαζία κε ηελ νπνία κπνξνύκε λα απεηθνλίζνπκε ηα ρξσκνζώκαηα ηνπ αηόκνπ κε ζύλδξνκν

Turner κεηά ηε γέλλεζή ηνπ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη δίθισλν κόξην DNA ην νπνίν πεξηέρεη ηκήκα αζπλερνύο γνληδίνπ πνπ κεηαγξά-

θεηαη ζε mRNA

α) Πνύ ζπλαληάκε αζπλερή γνλίδηα (κνλάδεο 2)

β) Να πξνζδηνξίζεηε ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

γ) Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ πξόδξνκνπ mRNA θαη ηνπ ώξηκνπ mRNA πνπ πξνθύπηνπλ από ηε

κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ DNA ρσξίο αηηηνιόγεζε (κνλάδεο 2)

δ) Πώο πξνθύπηεη ην ώξηκν mRNA (κνλάδεο 3)

ε) Μπνξεί ε πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε ΔcoRI λα θόςεη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3)

ζη) Πνηεο θαηεγνξίεο γνληδίσλ πνπ ππάξρνπλ ζην ρξσκνζσκηθό DNA ελόο θπηηαξηθνύ ηύπνπ δελ

θισλνπνηνύληαη ζε cDNA βηβιηνζήθε (κνλάδεο 8) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-38-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Άλδξαο πνπ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία θαη ζπλζέηεη θπζηνινγηθή πνζόηεηα κειαλίλεο

απνθηά απνγόλνπο κε γπλαίθα πνπ πάζρεη από αιθηζκό αιιά κπνξεί λα κεηαηξέπεη ηε

θαηλπιαιαλίλε ζε ηπξνζίλε

Να βξείηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο θαη θαηλόηππνπο ησλ παηδηώλ

Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηελ θαηλπιθεηνλνπξία θαη ηνλ αιθηζκό βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά

δεύγε νκόινγσλ ρξσκνζσκάησλ Μονάδερ 12

Β Να δηαθξίλεηε πεξηπηώζεηο θαηά ηηο νπνίεο είλαη αηκνξξνθηιηθό ην παηδί πνπ απνθηά

θπζηνινγηθόο άλδξαο κε θπζηνινγηθή γπλαίθα ηεο νπνίαο ν παηέξαο είλαη αηκνξξνθηιηθόο

Οη γνλείο θαη ην παηδί έρνπλ θπζηνινγηθό θαξπόηππν Μονάδερ 13

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ηα πέληε (5) πξώηα ακηλνμέα

κηαο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Ζ θαηεύζπλζε ζηελ νπνία θηλείηαη ε RNA πνιπκεξάζε θαηά ηε

κεηαγξαθή ππνδεηθλύεηαη από ην βέινο

α Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ DNA είλαη ε θσδηθή θαη πνηα είλαη ε κε θσδηθή

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 9

β Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ DNA Μονάδερ 3

γ Να γξάςεηε θαη λα αηηηνινγήζεηε ην αληηθσδηθόληνηνπ tRNA πνπ κεηαθέξεη ην 2ν ακηλνμύ ηεο

πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Μονάδερ 5

δ Τηείλαηηνζύκπινθνέλαξμεοηεοπξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 5) θαη πνηα είλαη ε κεηέπεηηα πνξεία

ηνπ tRNA πνπ ζπκκεηέρεη ζε απηό (κνλάδεο 3) Μονάδερ 8

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-39-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Πξόθεηηαη λα θαιιηεξγεζεί ζην εξγαζηήξην έλαοεηεξόηξνθνο κηθξννξγαληζκόο

1 Να αλαθέξεηε νλνκαζηηθά ηα ζξεπηηθά ζπζηαηηθά ηα νπνία πξέπεη λα πξνζηεζνύλ ζην κέζν

θαιιηέξγεηαο ώζηε ν κηθξννξγαληζκόο απηόο λα αλαπηπρζεί θπζηνινγηθά Μονάδερ 8

2 Πώο κπνξνύκε λα δηαπηζηώζνπκε αλ ν κηθξννξγαληζκόο απηόο είλαη ππνρξεσηηθά αλαεξόβηνο Μονάδερ 7

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνπο άιινπο παξάγνληεο πνπ επηδξνύλ ζηελ αλάπηπμε ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαηηνπαξαθάησηκήκα DNAζηννπνίνέρεη αξρίζεη ε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

1Σηηο ζέζεηο ΑΒΓ∆ΔΕ λα αληηζηνηρίζεηε ηηο ελδείμεηο 3΄ ή 5΄ ώζηε λα θαίλεηαη ν

πξνζαλαηνιηζκόο ησλ αξρηθώλ θαη ησλ λενζπληηζέκελσλ αιπζίδσλ Μονάδερ 6

2Τη είλαη ηα πξσηαξρηθά ηκήκαηα πσο δεκηνπξγνύληαη θαη πσο επηκεθύλνληαη Μονάδερ 9

3Δμεγήζηε γηαηί πξέπεη ζηελ παξαπάλσ δηαδηθαζία λα ελεξγνπνηεζεί ην έλδπκν DNA δεζκάζε

θαη πώο ζα δξάζεη απηό Μονάδερ 6

4Πνηα έλδπκα ζα επηδηνξζώζνπλ ηα πηζαλά ιάζε ηεο δηαδηθαζίαο ηεο αληηγξαθήο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-40-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ νιηγνπεπηίδην έμη ακηλνμέσλ ην νπνίν δελ έρεη ππνζηεί θακία ηξνπνπνίεζε

κεηά ηε ζύλζεζή ηνπ

Ζ2Ν ndash Μεθειονίνη ndash Γλυκίνη ndash Λυζίνη ndash Τρυπηοθάνη ndash Βαλίνη ndash Αλανίνη - COOH

Α Με ηε βνήζεηα ηνπ ηκήκαηνο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ παξαηίζεηαη γξάςηε ηελ αιιεινπρία

ησλ λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ ηκήκαηνο mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην

παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην ∆ηθαηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 13

Β Γξάςηε κε ηνλ θαηάιιειν πξνζαλαηνιηζκό ηελ αιιεινπρία λνπθιενηηδίσλ ζην δίθισλν

κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην Πνηα είλαη ε θσδηθή θαη πνηα ε κε

θσδηθή αιπζίδα Μονάδερ 6

Γ Δάλ ε ηξηπιέηα 5΄-UGG-3΄ ζην mRNA αληηθαηαζηαζεί από ηελ ηξηπιέηα 5΄-UGA-3΄ γξάςηε

ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ζην λέν νιηγνπεπηίδην πνπ ζα ζπληεζεί Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο Σην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ζηα κέιε

κηαο νηθνγέλεηαο ε αηκνξξνθηιία Α (Δίλαη καπξηζκέλα ηα ΗΗ 1 ΗΗ 4 θαη ΗΗΗ 1)

Α Πώο θιεξνλνκείηαη ε αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 5

Β Να γξάςεηε θαη λα δηθαηνινγήζεηε κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο ηνπο γνλνηύπνπο όισλ ησλ

κειώλ πνπ απεηθνλίδνληαη ζην γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 13

Γ Δάλ νη γνλείο ΗΗ 3 θαη ΗΗ 4 απνθηήζνπλ επόκελν παηδί πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα λα λνζεί από

αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 7

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο θσδηθνλίσλ

θαη ακηλνμέσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

GUCrarrΒαιίλε

UGGrarrΤξππηνθάλε

GGUrarrΓιπθίλε

AUGrarrΜεζεηνλίλε

AAArarrΛπζίλε

GCCrarrΑιαλίλε

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-41-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο κε ηηο νπνίεο κπνξνύλ λα παξαρζνύλ κνλνθισληθά

αληηζώκαηα ηα νπνία ζπλεηζθέξνπλ ζηνλ πξνζδηνξηζκό ησλ νκάδσλ αίκαηνο ηνπ αλζξώπνπ Μονάδερ 7

Γ2 Να αλαθέξεηε πνηνπο ηύπνπο αηκνξνθηιίαο γλσξίδεηε θαη πνύ νθείινληαη (κνλάδεο 2) Να

πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία αληηκεηώπηζεο κίαο εμ απηώλ κε βάζε ηε κέζνδν δεκηνπξγίαο

δηαγνληδηαθώλ δώσλ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 ∆ίλεηαη κείγκα κνξίσλ DNA θαη έλαο αληρλεπηήο RΝΑ

Να εμεγήζεηε ηη είλαη αληρλεπηήο (κνλάδεο 2) λα πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ ζα

αθνινπζεζνύλ πξνθεηκέλνπ ν αληρλεπηήο λα πβξηδνπνηήζεη ηελ θαηάιιειε αιιεινπρία DNA

(κνλάδεο 4) θαη λα εμεγήζεηε πνηνο είλαη ν θιώλνο ηνπ DNA πνπ ζα πβξηδνπνηεζεί (κνλάδεο 4) Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ ∆

Υγηήο άληξαο παληξεύηεθε κε πγηή γπλαίθα θαη απέθηεζαλ έλα αγόξη κε αρξσκαηνςία ζην

θόθθηλν θαη ην πξάζηλν ρξώκα έλα θνξίηζη πνπ πάζρεη από δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία θαη

πεξηκέλνπλ ην ηξίην παηδί ηνπο

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη λα εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ παηδηώλ ηνπο θαη λα εμεγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆3 Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην ηξίην παηδί λα έρεη θπζηνινγηθό θαηλόηππν

Να εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο θάλνληαο ή ηελ απαηηνύκελε δηαζηαύξσζε ή ηηο

απαηηνύκελεο δηαζηαπξώζεηο Μονάδερ 12

∆4 Να εμεγήζεηε ηα γελεηηθά αίηηα ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-42-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

∆ίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν

C T T A A C T A A T A G G G T G G A C C T A A C A T A G A T

G A A T T G A T T A T C C C A C C T G G A T T G T A T C T A

Γ1 Να γξάςεηε ην mRNA πνπ ζα πξνθύςεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

νξίδνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ηνπ (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο

(κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ2 Να βξείηε ηνλ αξηζκό ησλ ακηλνμέσλ από ηα νπνία ζα απνηειείηαη ην έλδπκν κεηά ηε

κεηάθξαζε ηνπ παξαπάλσ mRNA (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο κε

βάζε ηηο ηδηόηεηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε ιεηηνπξγία ηνπ ελδύκνπ αλ ζπκβεί γνληδηαθή

κεηάιιαμε ε νπνία ζα πξνθαιέζεη έιιεηςε ηνπ δεύηεξνπ λνπθιενηηδίνπ ζην δεύηεξν

θσδηθόλην ηνπ γνληδίνπ Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ ∆

∆ίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν

ζην νπνίν ηα άηνκα Η1 θαη ΗΗ1 ΗΗ2 ΗΗ3 ΗΗ4 ΗΗ5 ΗΗ6 πάζρνπλ από κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ ζην παξαπάλσ γελεαινγηθό

δέληξν Μονάδερ 7

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ παηδηώλ ζην παξαπάλσ

γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 4

∆3 Να θάλεηε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο θαη λα αηηηνινγήζεηε ηηο απαληήζεηο ζαο Μονάδερ 14

Σημείωζη Να μην εξεηαζθεί η πεπίπηωζη θςλοζύνδεηος επικπαηούρ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-43-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ ∆ίλνληαη ηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα Α θαη Β

Σην Α απεηθνλίδνληαη νη θάζεηο (αβγ θαη δ)

αλάπηπμεο ελόο κηθξννξγαληζκνύ Σην Β

απεηθνλίδεηαη ε παξαγσγή ηνπ πξντόληνο από

ηνλ κηθξννξγαληζκό γηα ην ίδην ρξνληθό

δηάζηεκα

Γ1 Με βάζε ην δηάγξακκα Α λα

ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο

(κνλάδεο 3) θαη λα νλνκάζεηε ηηο θάζεηο

ηεο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 7

Γ2 Σε πνηα θάζε παξάγεηαη ε κεγαιύηεξε πνζόηεηα ηνπ πξντόληνο (κνλάδεο 2) Nα

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 Αλ ην πξντόλ εθθξίλεηαη από ηνλ κηθξννξγαληζκό πώο ζα ην παξαιάβνπκε από ηελ

θαιιηέξγεηα Μονάδερ 6

Γ4 Να αλαθέξεηε ηνπο παξάγνληεο πνπ επεξεάδνπλ ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ηνπ

κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 4

ΘΔΜΑ ∆ ∆ίλεηαη ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ πεξηέρεη ην αζπλερέο γνλίδην

ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ παξαθάησ πεπηηδίνπ

H2N- μεθειονίνη - αλανίνη - λευκίνη - αζπαραγίνη ndash COOH

∆1 Να γξάςεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 4) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 10

∆2 Να γξάςεηε ην πξόδξνκν mRNA ην ώξηκν mRNA ην εζώλην ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 6) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 15

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ

Aιαλίλε = GCU Λεπθίλε = UUG Αζπαξαγίλε = AAU

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-44-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

1 Πνηα είλαη ε δνmicroή ηνπ DNA ζην ρώξν ζύmicroθσλα microε ην microνληέιν ηεο δηπιήο έιηθαο Μονάδερ 12

2 Να πεξηγξάςεηε πώο ξπζmicroίδεηαη ε γνληδηαθή έθθξαζε ζηα επθαξπσηηθά θύηηαξα Μονάδερ 8

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνλ αιθηζmicroό Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο πνπ πάζρεη από νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

παληξεύεηαη microία γπλαίθα ε νπνία δελ πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο

ινβνύο απηηώλ Τν δεπγάξη απηό απνθηά ηξία παηδηά

Τν πξώην εmicroθαλίδεη ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ ην δεύηεξν δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη πξνζθνιιεmicroέλνπο ινβνύο απηηώλ θαη ην ηξίην δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ γνλέσλ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

β Πνηνη είλαη νη πηζαλνί γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παηδηώλ Μονάδερ 5

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-45-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Σην θπηό κνζρνκπίδειν ην ρξώκα ησλ ζπεξκάησλ κπνξεί λα είλαη είηε θίηξηλν είηε πξάζηλν

ελώ ην ύςνο ηνπ είλαη είηε ςειό είηε θνληό Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηηο παξαπάλσ

ηδηόηεηεο βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά δεύγε νκνιόγσλ ρξσκνζσκάησλ Δάλ έρεηε ζηε

δηάζεζή ζαο έλα ςειό κνζρνκπίδειν κε θίηξηλα ζπέξκαηα λα θάλεηε ηηο θαηάιιειεο

δηαζηαπξώζεηο πνπ απαηηνύληαη γηα λα βξείηε ην γνλόηππό ηνπ (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 11

Γ2 Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο από δύν θπζηνινγηθνύο

γνλείο κπνξεί λα γελλεζεί παηδί κε ζύλδξνκν Turner Μονάδερ 8

Γ3 Μία πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κία πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ Γ

Γίδεηαη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Σηνλ θιώλν ΕΖ ε αληηγξαθή γίλεηαη

κε αζπλερή ηξόπν Τα ζεκεία Γ θαη Ζ ππνδεηθλύνπλ ηε ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα λα ζρεδηάζεηε ηα ζπλερή θαη αζπλερή

ηκήκαηα ησλ λέσλ θιώλσλ κε βέιε ππνδεηθλύνληαο ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ λέσλ θαη

ησλ κεηξηθώλ θιώλσλ (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Σηνλ θιώλν πνπ αληηγξάθεηαη κε ζπλερή ηξόπν λα γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ

λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ πξσηαξρηθνύ ηκήκαηνο ην νπνίν απνηειείηαη

από 8 (νθηώ) λνπθιενηίδηα (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Γ3 Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην πεπηίδην απηό Μονάδερ 2

Γ4 Μεηά ηελ επίδξαζε αθηηλνβνιίαο ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ζπάεη ζηα ζεκεία πνπ

ππνδεηθλύνληαη από ηα βέιε Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε θαη λα

ζεκεηώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ Μονάδερ 2

Γ5 Τν ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε επαλαζπλδέεηαη ζηα ίδηα ζεκεία θνπήο κεηά από

αλαζηξνθή

Να γξάςεηε νιόθιεξν ην κόξην ηνπ DNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηελ αλαζηξνθή (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην λέν πεπηίδην (κνλάδεο 2)

Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-46-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν Σην κόξην απηό ζπκβαίλεη κεηάιιαμε πξνζζήθεο ηξηώλ (3) δηαδνρηθώλ

λνπθιενηηδίσλ (5΄-GAT-3΄)

Γ1 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Φ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) θαη ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα ηνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ2 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Υ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) Ζ παξαπάλσ κεηάιιαμε έρεη ειάρηζηε επίδξαζε ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα

ηνπ ελδύκνπ Πώο ραξαθηεξίδεηαη απηή ε κεηάιιαμε (κνλάδεο 2) Nα εμεγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 9

Γ3 Σε δύν άηνκα πνπ πάζρνπλ από ζύλδξνκν Klinefelter έγηλε αλάιπζε ηεο αιιεινπρίαο ησλ

βάζεσλ ηνπ DNA ησλ θπιεηηθώλ ρξσκνζσκάησλ ηνπο Σην πξώην άηνκν ε αλάιπζε έδεημε

ηξεηο δηαθνξεηηθέο αιιεινπρίεο βάζεσλ DNA Σην δεύηεξν άηνκν ε αλάιπζε έδεημε δύν

παλνκνηόηππεο θαη κία δηαθνξεηηθή αιιεινπρία βάζεσλ DNA Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο

κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο γελλήζεθαλ ηα άηνκα απηά από θπζηνινγηθνύο

γνλείο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ Γ

Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-47-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Α

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Μηα πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κηα πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 7

Γ2 Ζ αλάιπζε δεηγκάησλ DNA από δύν βαθηεξηαθέο θαιιηέξγεηεο έδσζε ηα εμήο

απνηειέζκαηα ζηελ πξώηε θαιιηέξγεηα βξέζεθε πνζνζηό αδελίλεο (Α) 28 θαη

ζηεδεύηεξε βξέζεθε πνζνζηό γνπαλίλεο (G) 28 Να εμεγήζεηε αλ ηα βαθηήξηα ησλ δύν

θαιιηεξγεηώλ αλήθνπλ ζην ίδην ή ζε δηαθνξεηηθό είδνο Μονάδερ 6

Γ3 Με πνηνπο ηξόπνπο γίλεηαη ε θαιιηέξγεηα κηθξννξγαληζκώλ ζε κεγάιε θιίκαθα Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ Γ Σrsquo έλα κόξην DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ ππάξρνπλ δύν γνλίδηα Α θαη Β όπσο θαίλεηαη ζην

ζρήκα

Γ1 Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο θαη λα νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ

αιπζίδσλ ηνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Τα γνλίδηα Α θαη Β κεηαγξάθνληαη ζε RNA Να νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπ RNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Πνηα είλαη ε θσδηθή αιπζίδα γηα ην γνλίδην Α θαη πνηα γηα ην Β (κνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ4 Τη είλαη ν ππνθηλεηήο (κνλάδεο 2) Να νξίζεηε ηε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή γηα θάζε γνλίδην κε

έλα βέινο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-48-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Να αλαθέξεηε ηα βήκαηα πνπ απαηηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο

αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο από έλα δηαγνληδηαθό δών Μονάδερ 12

Γ2 Να εμεγήζεηε πώο ε ζεξκνθξαζία επεξεάδεη ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 8

Γ3 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ πξηκνζώκαηνο ζηελ αληηγξαθή ηνπ DNA Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ

Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-49-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Μεηέξα κε θπζηνινγηθή όξαζε θαη νκάδα αίκαηνο Β απνθηά δύν παηδηά κε έλαλ άλδξα κε

θπζηνινγηθή όξαζε Τν θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο ΑΒ ελώ ην αγόξη νκάδα αίκαηνο Ο

Τν έλα από ηα δύν παηδηά πάζρεη από κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν ndash θόθθηλν

Γ1 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ σο πξνο ηνπο δύν

ραξαθηήξεο (κνλάδεο 8) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 10) Μονάδερ 18

Γ2 Πνην από ηα δύν παηδηά δελ έρεη θπζηνινγηθή όξαζε Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA

(Ι) GACTAATAAAAGAAGTAGTTAGGATCATAGG

(ΙΙ) CTGATTATTTTCTTCATCAA TCCTAGTA TCC

πνπ θσδηθνπνηεί ην πεπηίδην

H2N-Μεθειονίνη-Τυροζίνη-Φαινυλαλανίνη-Φαινυλαλανίνη-Τυροζίνη-COOH

Γ1 Να εμεγήζεηε πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA είλαη ε θσδηθή θαη

πνηα είλαη ε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 4) Να γξάςεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ησλ

αιπζίδσλ (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 8

Γ2 Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ

παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA (κνλάδεο 2) θαζώο θαη ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε πνύ νθείιεηαη ε δηαθνξά κεηαμύ ησλ δύν απηώλ κνξίσλ

(κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ παξαπάλσ πεπηηδίνπ εάλ κηα

γνληδηαθή κεηάιιαμε πνπ ζα ζπκβεί ζην θσδηθόλην ηεο ηπξνζίλεο νδεγήζεη ζε

αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από ζπκίλε Μονάδερ 5

Γ4 Δάλ ε παξαπάλσ γνληδηαθή κεηάιιαμε νδεγήζεη ζε αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από

αδελίλε λα εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ πεπηηδίνπ Μονάδερ 5

Γίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Μεζεηνλίλε AUG

Τπξνζίλε UAC UAU

Φαηλπιαιαλίλε UUU UUC

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-50-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Μηα αξζεληθή κύγα Drosophila κε ιεπθά κάηηα δηαζηαπξώζεθε κε κηα ζειπθή κε θόθθηλα

κάηηα Από ηε δηαζηαύξσζε απηή πήξακε 280 απνγόλνπο ζηελ F1 γεληά πνπ είραλ όινη

θόθθηλα κάηηα Γηαζηαπξώλνληαο δύν άηνκα από ηελ F1 γεληά πξνθύπηνπλ 319 απόγνλνη

ζηελ F2 γεληά Μηα αλάιπζε ησλ απνγόλσλ ηεο F2 γεληάο έδεημε όηη ππάξρνπλ

159 ζειπθά κε θόθθηλα κάηηα

82 αξζεληθά κε θόθθηλα κάηηα θαη

78 αξζεληθά κε ιεπθά κάηηα

Με βάζε ηα δεδνκέλα λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ην παξαπάλσ

γλώξηζκα Γηα ηα άηνκα πνπ δηαζηαπξώζεθαλ δίλεηαη όηη ηα ζειπθά έρνπλ έλα δεπγάξη X

ρξσκνζσκάησλ (ΦΦ) θαη ηα αξζεληθά έρνπλ έλα Φ θαη έλα Χ ρξσκόζσκα (ΦΧ)

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν όπνπ απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη κηα κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

Τα άηνκα ΙΙ2 ΙΙ3 ΙΙΙ3 θαη ΙV3 πάζρνπλ από ηελ αζζέλεηα απηή Γηα όια ηα παξαθάησ

εξσηήκαηα λα κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο

Γ2 Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη ε αζζέλεηα Μονάδερ 6

Γ3 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην δεπγάξη ΙΙΙ1 III2 λα απνθηήζεη αγόξη πνπ ζα πάζρεη

(κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 8

Γ4 Αλ ηα άηνκα Ι1 θαη Ι4 πάζρνπλ από κηα αζζέλεηα πνπ νθείιεηαη ζε γνλίδην κηηνρνλ-δξηαθνύ

DNA λα αλαθέξεηε πνηα άηνκα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ ζα θιεξνλνκή-ζνπλ ην γνλίδην

απηό (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-51-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA ην νπνίν θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Αιπζίδα 1 GTTGAATTCTTAGCTTAAGTCGGGCATGAATTCTC

Αιπζίδα 2 CAACTTAAGAATCGAATTCAGCCCGTACTTAAGAG

Γ1 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

επηζεκαίλνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ησλ αιπζίδσλ ηνπ (κνλάδεο 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Τν παξαπάλσ ηκήκα DNA αληηγξάθεηαη θαη θαηά ηε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

δεκηνπξγνύληαη ηα παξαθάησ πξσηαξρηθά ηκήκαηα

i) 5΄-GAGAAUUC-3΄

ii) 5΄-UUAAGCUA-3΄

iii) 5΄-GUUGAAUU-3΄

Να πξνζδηνξίζεηε πνηα αιπζίδα αληηγξάθεηαη κε ζπλερή θαη πνηα κε αζπλερή ηξόπν

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε ην έλδπκν EcoRI πξνθεηκέλνπ λα ελζσκα-ησζεί ζε

έλα από ηα δύν πιαζκίδηα Α θαη Β πνπ δίλνληαη παξαθάησ

Πνην από ηα δύν πιαζκίδηα ζα επηιέμεηε γηα ηε δεκηνπξγία αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ

(κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Πόζνη θσζθνδηεζηεξηθνί δεζκνί ζα δηαζπαζηνύλ ζην πιαζκίδην πνπ επηιέμαηε θαη πόζνη ζα

δεκηνπξγεζνύλ θαηά ην ζρεκαηηζκό ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ4 Από ηε κύγα Drosophila απνκνλώζεθαλ ηξία δηαθνξεηηθά θπζηνινγηθά θύηηαξα ζηα νπνία

πξνζδηνξίζηεθε ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ζε δεύγε βάζεσλ

Σην πξώην θύηηαξν ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ππνινγίζηεθε ζε 32108 δεύγε βάζεσλ

ζην δεύηεξν θύηηαξν ζε 16108 δεύγε βάζεσλ θαη ζην ηξίην θύηηαξν ζε 6410

8 δεύγε

βάζεσλ

Να δηθαηνινγήζεηε γηαηί ππάξρνπλ νη δηαθνξέο απηέο ζην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ησλ

ηξηώλ θπηηάξσλ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-52-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ Γ

Έλα πιαζκίδην πνπ ρξεζηκνπνηείηαη σο θνξέαο θισλνπνίεζεο ελόο ηκήκαηνο DNA έρεη έλα

γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε θαη έλα γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληη-

βηνηηθό ηεηξαθπθιίλε Τν γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζηελ ηεηξαθπθιίλε πεξηέρεη ηελ αιιεινπρία

πνπ αλαγλσξίδεηαη από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Γεκηνπξγνύκε αλαζπλδπαζ-

κέλα πιαζκηδία κε ηε ρξήζε ηεο πεξηνξηζηηθήο ελδνλνπθιεάζεο EcoRI

Τα κεηαζρεκαηηζκό βαθηεξίσλ πνπ δελ είραλ θαλέλα πιαζκίδην Σηε ζπλέρεηα ηα βαθηήξηα

θαιιηεξγνύληαη ζε ζξεπηηθό πιηθό

Γ1 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ηεηξαθπθιίλε αληί ηεο ακπηθηιίλεο (κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 Σηνπο παξαθάησ δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο (1 2 3) θαίλεηαη ε δηαβάζκηζε ηεο ζπγθέληξσζεο

ηνπ νμπγόλνπ θαη ε πεξηνρή αλάπηπμεο ηξηώλ εηδώλ κηθξννξγα-ληζκώλ ζε πγξό ζξεπηηθό

πιηθό Οη κηθξννξγαληζκνί απεηθνλίδνληαη σο καύξεο θνπθίδεο

Σε πνηνλ από ηνπο ηξεηο δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο έρνπκε θαιιηέξγεηα κπθήησλ πνπ

ρξεζηκνπνηνύληαη ζηελ αξηνβηνκεραλία βαθηεξίσλ ηνπ γέλνπο Clostridium θαη βαθηεξίσλ

ηνπ γέλνπο Mycobacterium (κνλάδεο 3) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

Γ4 Με πνηνλ ηξόπν δεκηνπξγνύκε δηαγνληδηαθά θπηά ηα πξντόληα ησλ νπνίσλ έρνπλ

κεγαιύηεξε δηάξθεηα δσήο ζε ζρέζε κε απηά ησλ κε δηαγνληδηαθώλ θπηώλ Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-53-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ δηάγξακκα απεηθνλίδεηαη ε θπζηνινγηθή κεηαβνιή ζην πνζνζηό ησλ

πνιππεπηηδηθώλ αιπζίδσλ ησλ αηκνζθαηξηλώλ HbA HbF θαη HbA2 ηνπ αλζξώπνπ από ηελ

εκβξπηθή ειηθία θαη κεηά ηε γέλλεζή ηνπ

Γ1 Πνην είδνο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο αληηζηνηρεί ζε θαζεκηά από ηηο θακπύιεο Η ΗΗ ΗΗΗ θαη IV

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ2 Τα απνηειέζκαηα κηαο εμέηαζεο αίκαηνο ζε έλαλ ελήιηθα έδεημαλ όηη νη αηκνζθαηξίλεο HbA

HbF θαη HbA2 είλαη ζε θπζηνινγηθά επίπεδα Πόζα γνλίδηα είλαη ππεύζπλα γηα ηε ζύλζεζε

ηεο HbA ζε έλα ζσκαηηθό θύηηαξν ζηε κεηάθαζε (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA πνπ πεξηέρεη ηα θσδηθόληα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα επηά

πξώηα ακηλνμέα ηεο θπζηνινγηθήο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο HbA

5΄hellip GTG CAC CTG ACT CCT GAG GAG hellip 3΄

3΄hellip CAC GTG GAC TGA GGA CTC CTC hellip 5΄

Ζ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI αλαγλσξίδεη ηελ αιιεινπρία

5΄ CTGAG 3΄

3΄ GACTC 5΄

θαη θόβεη θάζε αιπζίδα κεηαμύ ηνπ C θαη ηνπ Τ (κε θαηεύζπλζε 5΄3΄) Ζ αιιεινπρία πνπ

αλαγλσξίδεη ε DdeI βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα DNA Από έλα άηνκν θνξέα ηεο

δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο απνκνλώζεθαλ ηκήκαηα DNA πνπ πεξηέρνπλ ηα θσδηθόληα ηα

νπνία θσδηθνπνηνύλ ηα επηά πξώηα ακηλνμέα ηεο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Σηα ηκήκαηα απηά

επηδξάζακε κε ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI

Πόζα ηκήκαηα DNA δηαθνξεηηθνύ κήθνπο ζα πξνθύςνπλ κεηά ηε δξάζε ηεο DdeI (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 7

Γ4 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο δηάγλσζεο ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο θαηά ηνλ

πξνγελλεηηθό έιεγρν ηε δέθαηε εβδνκάδα ηεο θύεζεο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-54-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Σε ηξεηο δηαθνξεηηθνύο βηναληηδξαζηήξεο πξαγκαηνπνηείηαη

θιεηζηή θαιιηέξγεηα ηξηώλ δηαθνξεηηθώλ κηθξννξγαληζκώλ Α Β

θαη Γ αληίζηνηρα

Σηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα απεηθνλίδεηαη ν αξηζκόο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ ζε ζρέζε κε ην ρξόλν

Σην ρξνληθό δηάζηεκα από 0 έσο t1 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ

ζηνπο βηναληηδξα-ζηήξεο είλαη πςειή θαη ζηαζεξή ελώ ζην ρξν-

ληθό δηάζηεκα από t1 έσο t2 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ είλαη

ρακειή θαη ζηαζεξή

Γ1 Με βάζε ηα ζρήκαηα λα ραξαθηεξίζεηε ηνπο

κηθξννξγαληζκνύο Α Β Γ ζε ζρέζε κε ηελ εμάξηεζε ηεο

αλάπηπμήο ηνπο από ηε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ (κνλάδεο 6)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

Γ2 Με βάζε ηα ζρήκαηα ζε πνηα θάζε ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ γίλεηαη ε κεηαβνιή ηεο ζπγθέληξσζεο ηνπ Ο2

ζηνλ βηναληηδξαζηήξα όπνπ θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α

(κνλάδεο 2)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 4

Γ3 Πώο εμεγείηαη ε εθζεηηθή θάζε ζε κία θιεηζηή θαιιηέξγεηα

κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 4

Γ4 Τη ελλννύκε ζήκεξα κε ηνλ όξν δύκσζε (κνλάδεο 3) Πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο

(κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ πεπηίδην πνπ παξάγεηαη από έλα βαθηήξην

HOOCminusμεθειονίνηminusαλανίνηminusζερίνηminusαζπαραγίνηminusμεθειονίνηminusNH2

Γ1 Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ δίθισλνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ πεπηίδην (κνλάδεο

2) Να νξίζεηε ην 5΄ θαη 3΄ άθξν θάζε αιπζίδαο (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να θαζνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Γίλνληαη ηα θσδηθόληα

αιαλίλε GCU αζπαξαγίλε AAU κεζεηνλίλε AUG ζεξίλε UCU

Τν θσδηθόλην ιήμεο είλαη ην UGA Μονάδερ 15

Γ2 Μπνξεί ε παξαπάλσ αιπζίδα λα θνπεί από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 5

Γ3 Πώο ζρεκαηίδεηαη ην ζύκπινθν έλαξμεο ηεο πξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 3) Από ηη

απνηειείηαη ην πνιύζσκα (κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-55-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν απεηθνλίδεη ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη κηα

αζζέλεηα ηνπ κεηαβνιηζκνύ ζηνλ άλζξσπν

Γ1 Ζ αζζέλεηα απηή νθείιεηαη ζε επηθξαηέο ή ζε ππνιεηπόκελν γνλίδην (Μνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Κιεξνλνκείηαη σο απηνζσκηθόο ή

θπινζύλδεηνο ραξαθηήξαο (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 12

Γ2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέλδξν Μονάδερ 6

Γ3 O άλδξαο ΗΗΗ1 απνθηά κε γπλαίθα εηεξόδπγε ζηελ αζζέλεηα απηή έλα αγόξη

Να βξείηε ηε πηζαλόηεηα πνπ ππάξρεη ην αγόξη απηό λα πάζρεη αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Τα ζεκεία Α θαη Γ ππνδεηθλύνπλ ηε

ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηό ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ κεηξηθώλ αιπζίδσλ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ζρεδηάζεηε ζην ίδην ζρήκα ηα αζπλερή θαη

ηα ζπλερή ηκήκαηα ησλ δύν λέσλ αιπζίδσλ κε

βέιε θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηά ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπο (Μνλάδεο 3)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4)

Μονάδερ 7

Γ3 Ζ κεηξηθή αιπζίδα ηνπ DNA πνπ αληηγξάθε-

ηαη κε ζπλερή ηξόπν ακέζσο κεηά κεηαγξάθεηαη

Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ RNA πνπ ζρεκαηίδεηαη

θαηά ηε κεηαγξαθή θαη λα ζεκεηώζεηε ηνλ

πξνζαλαηνιηζκό ηνπ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ4 Πνηα είλαη ε δξάζε ηεο RNA πνιπκεξάζεο κεηά ηελ πξόζδεζή ηεο ζηνλ ππνθηλεηή ελόο

γνληδίνπ Μονάδερ 6

Page 6: biologia kat 3o 4o

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-6-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2001 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο 1 Να εμεγήζεηε ηνπο ιόγνπο γηα ηνπο νπνίνπο ηα πιαζmicroίδηα ρξεζηmicroνπνηνύληαη σο θνξείο

θισλνπνίεζεο Μονάδερ 10

2 ∆ύν πγηείο γνλείο απνθηνύλ ηξία παηδηά Έλα αγόξη θαη έλα θνξίηζη πνπ πάζρνπλ από microία

αζζέλεηα θαη έλα θνξίηζη πγηέο

α Να θαηαζθεπάζεηε ην γελεαινγηθό δέληξν ηεο παπαπάνω νηθνγέλεηαο Μονάδερ 5

β Να εμεγήζεηε ηνλ πηζαλό ηξόπν θιεξνλόmicroεζεο ηεο παπαπάνω αζζέλεηαο Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο Θεσξνύmicroε ηξία θπηά πνπ παξάγνπλ θίηξηλα θαη ζηξνγγπιά microπηδέιηα Τα ηξία θπηά ηα

ζπmicroβνιίδνπmicroε microε Α Β Γ Τν θαζέλα από απηά ηα θπηά δηαζηαπξώλεηαη microε θπηό πνπ παξάγεη

πξάζηλα θαη ξπηηδσmicroέλα microπηδέιηα πνπ ζπmicroβνιίδεηαη microε ∆

Από θάζε δηαζηαύξσζε παξάγνληαη 100 θπηά

Ζ δηαζηαύξσζε Α x ∆ έδσζε

51 θπηά πνπ παξάγνπλ θίηξηλα θαη ζηξνγγπιά microπηδέιηα θαη

49 θπηά πνπ παξάγνπλ πξάζηλα θαη ζηξνγγπιά microπηδέιηα

Ζ δηαζηαύξσζε Β x ∆ έδσζε

100 θπηά πνπ παξάγνπλ θίηξηλα θαη ζηξνγγπιά microπηδέιηα

Ζ δηαζηαύξσζε Γ x ∆ έδσζε

24 θπηά πνπ παξάγνπλ θίηξηλα θαη ζηξνγγπιά microπηδέιηα

26 θπηά πνπ παξάγνπλ θίηξηλα θαη ξπηηδσmicroέλα microπηδέιηα

25 θπηά πνπ παξάγνπλ πξάζηλα θαη ζηξνγγπιά microπηδέιηα

25 θπηά πνπ παξάγνπλ πξάζηλα θαη ξπηηδσmicroέλα microπηδέιηα

Θεσξνύmicroε όηη ηα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηελ έθθξαζε ησλ γλσξηζmicroάησλ βξίζθνληαη ζε

δηαθνξεηηθά δεύγε νmicroνιόγσλ ρξσmicroνζσmicroάησλ

α Να αηηηνινγήζεηε ηνλ ηξόπν microε ηνλ νπνίν θιεξνλνmicroνύληαη ηα δύν γλσξίζmicroαηα Μονάδερ 10

β Να αηηηνινγήζεηε ηνπο γνλνηύπνπο ησλ Α Β θαη Γ θπηώλ Μονάδερ 15

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-7-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2001 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Nα απανηήζεηε ζηιρ δύο επωηήζειρ πος ακολοςθούν

1 Τα έληνmicroα δεmicroηνπξγνύλ microεγάια πξνβιήmicroαηα ζηε γεσξγία θαη νδεγνύλ ζε ζεmicroαληηθή microείσζε

ηεο παξαγσγήο Γλσξίδεηε αλ ε Βηνηερλνινγία microπνξεί λα βνεζήζεη ζηελ θαηαπνιέmicroεζε ησλ

εληόmicroσλ θαη microε πνην ηξόπν microπνξεί λα γίλεη απηό

Μονάδερ 10

2 Ζ ηλζνπιίλε είλαη microία πξσηεΐλε πνπ παξάγεηαη από ηνλ αλζξώπηλν νξγαληζmicroό όπσο θαη ε

αληηζξπςίλε (ΑΤΤ) Με πνην ηξόπν ζα microπνξνύζε λα παξαρζεί ε ηλζνπιίλε αλ αμηνπνηνύζαmicroε ηηο

δπλαηόηεηεο ηεο γελεηηθήο microεραληθήο θαη ηηο ηδηόηεηεο πνπ έρνπλ ηα δηαγνληδηαθά δώα

Μονάδερ 15

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ηπραίν ηmicroήmicroα ελόο microνξίνπ mRNA

- AUU - UCA - CCU - CUU - CGA - CAA ndash

1 ∆εδνmicroέλνπ όηη ην mRNA απηό δελ ππέζηε δηαδηθαζία σξίmicroαλζεο λα γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο

ην δίθισλν microόξην ηνπ DNA απ ην νπνίν πξνήιζε

Μονάδερ 10

2 Πόζα αmicroηλνμέα θσδηθνπνηεί ην ηmicroήmicroα απηό

Μονάδερ 10

3 Σην αξρηθό DNA πνην δεπγάξη βάζεσλ ζπmicromicroεηέρεη ζε πνζνζηό microεγαιύηεξν ηνπ 50

Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-8-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2001 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 2ο 1 Πνηεο microεηαιιάμεηο ραξαθηεξίδνληαη σο νπδέηεξεο θαη πνηεο σο ζησπειέο

Μονάδερ 10

2 Πνηα είλαη ηα ζξεπηηθά ζπζηαηηθά πνπ απαηηνύληαη γηα ηελ θαιιηέξγεηα εηεξόηξνθσλ

microηθξννξγαληζmicroώλ Μονάδερ 5

3 Να πεξηγξάςεηε ηελ ηερληθή παξαγσγήο microνλνθισληθώλ αληηζσmicroάησλ γηα έλα ζπγθεθξηmicroέλν

αληηγόλν Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 3ο 1 Ζ ηερλνινγία ηνπ αλαζπλδπαζmicroέλνπ DNA πεξηιαmicroβάλεη όιεο ηηο ηερληθέο πνπ νδεγνύλ ζε

microεηαθνξά ηνπ γελεηηθνύ πιηθνύ από ηνλ έλαλ νξγαληζmicroό ζηνλ άιιν

Να πεξηγξάςεηε ηα ζηάδηα ηεο δηαδηθαζίαο απηήο Μονάδερ 6

2 Να αλαθέξεηε ηα βαζηθά ραξαθηεξηζηηθά ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα θαη λα ηα πεξηγξάςεηε Μονάδερ 12

3 Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία ζρεmicroαηηζmicroνύ ώξηmicroνπ mRNΑ Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ 4ο Σε έλα δεπγάξη ν άλδξαο θαη ε γπλαίθα έρνπλ νmicroάδα αίmicroαηνο Α θαη θπζηνινγηθή όξαζε

Απνθηνύλ δπν παηδηά Τν έλα είλαη θνξίηζη νmicroάδαο αίmicroαηνο Ο θαη έρεη θαλνληθή όξαζε Τν

άιιν είλαη αγόξη microε νmicroάδα αίmicroαηνο Α θαη πάζρεη από microεξηθή αρξσmicroαηνςία ζην πξάζηλν ρξώmicroα

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ γνλέσλ Μονάδερ 2

Να αηηηνινγήζεηε ηελ επηινγή ζαο Μονάδερ 8

β Πνηνη είλαη νη πηζαλνί γνλόηππνη ησλ δπν παηδηώλ Μονάδερ 4

Να αηηηνινγήζεηε ηελ επηινγή ζαο Μονάδερ 11

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-9-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2002 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο 1 ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηmicroήmicroα microνξίνπ DNA πξνθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ

5΄ 3΄

GAATTCTTAATGCΑAGATCATAAAGAATTCTAG

CTTAAGAATTACGΤTCTAGTATTT C TTAAGATC

3΄ 5΄ Τν παξαπάλσ ηmicroήmicroα DNA θόβεηαη microε EcoRI πξνθεηmicroέλνπ λα ελζσmicroαησζεί ζε θαηάιιειν

πιαζmicroίδην πνπ έρεη θνπεί microε ηελ ίδηα πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε microε ηειηθό ζθνπό λα εηζαρζεί

ζε βαθηήξην γηα ηελ παξαγσγή θαξmicroαθεπηηθνύ πνιππεπηηδίνπ Να βξείηε ηελ αιιεινπρία ησλ

αmicroηλνμέσλ ηνπ πνιππεπηηδίνπ microε ρξήζε ηνπ παξαηηζέmicroελνπ γελεηηθνύ θώδηθα Μονάδερ 6

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

Παξαηίζεηαη ν γελεηηθόο θώδηθαο

2 Καηά ηνλ πξνγελλεηηθό έιεγρν ζε θπνθνξνύζα γπλαίθα δηαπηζηώζεθε όηη ην έmicroβξπν λνζεί από

ην ζύλδξνmicroν Cri-du-chat (θιάmicroα ηεο γάηαο) θαη επηπιένλ θέξεη αλαζηξνθή ζην microηθξό βξαρίνλα

ηνπ ρξσmicroνζώmicroαηνο 3

α Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ αθνινπζήζεθαλ γηα ηε δηάγλσζε Μονάδερ 8

β Βάζεη πνηώλ παξαηεξήζεσλ έγηλε ε δηάγλσζε Μονάδερ 3

ΘΔΜΑ 4ο Σε έλα θπηό παξαηεξνύληαη microεηαμύ άιισλ νη εμήο ραξαθηήξεο Καξπόο microεγάινο πνπ ειέγρεηαη

από ην γνλίδην Μ θαη θαξπόο microηθξόο πνπ ειέγρεηαη από ην γνλίδην micro Καξπόο πινύζηνο ζε

πδαηάλζξαθεο πνπ ειέγρεηαη από ην γνλίδην Υ θαη θαξπόο θησρόο ζε πδαηάλζξαθεο πνπ

ειέγρεηαη από ην γνλίδην π

Έρεηε ζηε δηάζεζή ζαο έλα αmicroηγέο ζηέιερνο microε θαξπό microεγάιν θαη θησρό ζε πδαηάλζξαθεο

θαζώο θαη έλα αmicroηγέο ζηέιερνο microε θαξπό microηθξό θαη πινύζην ζε πδαηάλζξαθεο

α Να δηαζηαπξώζεηε ηα παξαπάλσ ζηειέρε θαη λα βξείηε ηνπο γνλόηππνπο θαη θαηλόηππνπο

ησλ απνγόλσλ ηεο F1 θαη F2 γεληάο Μονάδερ 4

β Να αηηηνινγήζεηε ηε θαηλνηππηθή αλαινγία ησλ αηόmicroσλ ηεο F2 γεληάο Μονάδερ 9

γ Έρνληαο ζηε δηάζεζή ζαο ηα θπηά ηεο F2 γεληάο λα αηηηνινγήζεηε πώο microπνξείηε λα απνmicroνλώ-

ζεηε αmicroηγή ζηειέρε microε θαηλόηππν θαξπό microεγάιν θαη πινύζην ζε πδαηάλζξαθεο θάλνληαο ηηο

θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο Μονάδερ 12

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-10-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2002 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

1 Να πεξηγξάςεηε ηηο δνmicroηθέο ρξσmicroνζσmicroηθέο αλσmicroαιίεο πνπ έρνπλ σο απνηέιεζmicroα ηελ

αλαδηάηαμε ηεο γελεηηθήο πιεξνθνξίαο Μονάδερ 6

Πνηεο είλαη νη πηζαλέο ζπλέπεηεο γηα ηα άηνmicroα πνπ ηηο θέξνπλ θαη πνηεο είλαη γηα ηνπο απνγόλνπο

ηνπο Μονάδερ 4

2 ∆ίλεηαη ην παξαθάησ πνιππεπηίδην πνπ παξάγεηαη ζε βαθηεξηαθό θύηηαξν

ΗΟΟC-Μεθειονίνη - Λυζίνη - Θρεονίνη - Προλίνη - Λευκίνη -- Σερίνη - Βαλίνη - Αλανίνη -

Βαλίνη - Μεθειονίνη-ΝΗ2

α Να γξάςεηε ηε microε θσδηθή αιπζίδα ηνπ γνληδίνπ πνπ

θσδηθνπνηεί απηό ην πνιππεπηίδην Μονάδερ 6

β Να νξίζεηε ηα άθξα 3΄ θαη 5΄ ηεο παξαπάλσ αιπζίδαο Μονάδερ 2

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 7

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρήζεηο αmicroηλνμέσλ θαη

θσδηθνλίσλ

ΘΔΜΑ 4ο

∆ίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν ζην νπνίν

απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο microε ηνλ νπνίν θιεξνλνmicroείηαη

microία αζζέλεηα

Τν άηνmicroν Η 1 (microαπξηζmicroέλν) πάζρεη θαη είλαη νmicroάδα αίmicroαηνο Ο

Τν άηνmicroν Η2 (microαπξηζmicroέλν) πάζρεη θαη είλαη νmicroάδα αίmicroαηνο Β-νmicroόδπγν

Τα άηνmicroα απηά απέθηεζαλ ηξία παηδηά εθ ησλ νπνίσλ ην II2 (microαπξηζmicroέλν) πάζρεη

α Με βάζε ην παξαπάλσ γελεαινγηθό δέλδξν λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν microε ηνλ νπνίν

θιεξνλνmicroείηαη ε αζζέλεηα Μονάδερ 5

β Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο θαη θαηλόηππνπο ησλ αηόmicroσλ ηεο I θαη II γεληάο Μονάδερ 8

γ Τν άηνmicroν II1 παληξεύεηαη γπλαίθα πνπ είλαη νmicroάδα αίmicroαηνο ΑΒ θαη πάζρεη από ηελ ίδηα

αζζέλεηα

Να πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα απνθηήζνπλ παηδί πνπ ζα είλαη νmicroάδα αίmicroαηνο Α θαη ζα

πάζρεη Μονάδερ 12

ΑΜΙΝΟΞΔΑ ΚΩ∆ΙΚΟΝΙΑ

Αιαλίλε GCU

Βαιίλε GUG

Θξενλίλε ACU

Λεπθίλε CUA

Λπζίλε AAG

Μεζεηνλίλε AUG

Πξνιίλε CCG

Σεξίλε UCG

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-11-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2002 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 2ο A Να ξαναγπάψεηε ζηο ηεηπάδιό ζαρ ηιρ πποηάζειρ αθού ζςmicroπληπώζεηε ηα κενά microε ηιρ ζωζηέρ

λέξειρ

1 Ζ ηλζνπιίλε είλαη microία νξmicroόλε πνπ απνηειείηαη από 51 θαη παξάγεηαη από εηδηθά θύηηαξα

ηνπ Ζ νξmicroόλε απηή ξπζmicroίδεη ην microεηαβνιηζmicroό ησλ θαη εηδηθόηεξα ην πνζνζηό

ηεο γιπθόδεο ζην

2 Τν πξόδξνmicroν mRNA microεηαηξέπεηαη ζε mRNA microε ηε δηαδηθαζία ηεο θαηά ηελ νπνία ηα

θόβνληαη από microηθξά ξηβνλνπθιενπξσηετληθά ζσmicroαηίδηα θαη απνmicroαθξύλνληαη Μονάδερ 9

Β Να απανηήζεηε ζηιρ ηπειρ επωηήζειρ πος ακολοςθούν

1 Πνηα νξγαλίδηα ηνπ επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ ραξαθηεξίδνληαη σο εmicroηαπηόλνmicroα θαη γηαηί Μονάδερ 8

2 Τη είλαη ην λνπθιεόζσmicroα Μονάδερ 4

3 Τη είλαη ην πνιύζσmicroα Μονάδερ 4

ΘΔΜΑ 3ο Α 1 Τη είλαη ηα microνλνθισληθά αληηζώmicroαηα

Μονάδερ 5

2 Πώο ιεηηνπξγνύλ ηα microνλνθισληθά αληηζώmicroαηα σο ζεξαπεπηηθά microέζα Μονάδερ 8

Β Να πεξηγξάςεηε από microία microέζνδν microεηαθνξάο γνληδίσλ

1 ζε θπηά

2 ζε δώα Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ηmicroήmicroα δηπιήο έιηθαο ηνπ DNA

α) Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο έρεη πξνζαλαηνιηζmicroό 3΄rarr5΄ θαη πνηα 5΄rarr3΄ Πνηα από ηηο δύν

αιπζίδεο είλαη ε microεηαγξαθόmicroελε θαη γηαηί Μονάδερ 8

β) Πνην είλαη ην mRNA πνπ ζα πξνθύςεη από ηε microεηαγξαθόmicroελε αιπζίδα Μονάδερ 8

γ) Τν mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε ζπγθεθξηmicroέλε microεηαγξαθόmicroελε αιπζίδα δελ πθίζηαηαη

δηαδηθαζία σξίmicroαλζεο

Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ηα tRNA πνπ ζα πάξνπλ microέξνο ζηε microεηάθξαζε Μονάδερ 9

- A T G - C G A - C C T - T C A - C G A - C T T - Τ Α Α - (αιπζίδα Η)

Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι - T A C - G C T - G G A - A G T - G C T - G A A - A T T (αιπζίδα ΗΗ)

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-12-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2002 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

1 Πνηα είλαη ε δνmicroή ηνπ DNA ζην ρώξν ζύmicroθσλα microε ην microνληέιν ηεο δηπιήο έιηθαο Μονάδερ 12

2 Να πεξηγξάςεηε πώο ξπζmicroίδεηαη ε γνληδηαθή έθθξαζε ζηα επθαξπσηηθά θύηηαξα Μονάδερ 8

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνλ αιθηζmicroό Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο πνπ πάζρεη από νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

παληξεύεηαη microία γπλαίθα ε νπνία δελ πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο

ινβνύο απηηώλ Τν δεπγάξη απηό απνθηά ηξία παηδηά

Τν πξώην εmicroθαλίδεη ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ ην δεύηεξν δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη πξνζθνιιεmicroέλνπο ινβνύο απηηώλ θαη ην ηξίην δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ γνλέσλ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

β Πνηνη είλαη νη πηζαλνί γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παηδηώλ Μονάδερ 5

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-13-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2003 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο 1 Πώο αληηmicroεησπίδεηαη ε θπζηηθή ίλσζε microε γνληδηαθή ζεξαπεία

Μονάδερ 10

2 Άλδξαο ν νπνίνο πάζρεη από θπζηηθή ίλσζε θαη ππνβιήζεθε ζε γνληδηαθή ζεξαπεία γηα ηε λόζν

απνθηά παηδηά microε θπζηνινγηθή γπλαίθα Τη πηζαλόηεηεο ππάξρνπλ λα είλαη ηα παηδηά ηνπο

θπζηνινγηθά Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 15

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίδεηαη ην παξαθάησ ηmicroήmicroα DNA ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ πεπηηδίνπ

hellipιζολευκίνη - ηυροζίνη - ιζολευκίνη - ηυροζίνη - ιζολευκίνηhellip

θαη ε δηεύζπλζε ηεο microεηαγξαθήο

1 Να microεηαθέξεηε ην παξαπάλσ ζρήmicroα ζην ηεηξάδηό ζαο θαη λα ζεmicroεηώζεηε επάλσ ζrsquo απηό ηα

θσδηθόληα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην ηmicroήmicroα ηνπ πεπηηδίνπ απηνύ (Μονάδερ 3) θαη λα

δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μονάδερ 9) Μονάδερ 12

2 Μεηάιιαμε πνπ έγηλε ζrsquo έλα ζεmicroείν ζην παξαπάλσ DNA έδσζε ην πεπηίδην

hellipηυροζίνη - ιζολευκίνη - ηυροζίνη - ιζολευκίνη - ηυροζίνηhellip

Να εληνπίζεηε ην είδνο ηεο microεηάιιαμεο (Μονάδερ 6) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μονάδερ 7)

Μονάδερ 13

∆ίδνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο αmicroηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ

Τπξνζίλε ― UAU

Ηζνιεπθίλε ―AUA

ΚΔΦ ζει

ΚΔΦ ζει

ΚΔΦ ζει

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-14-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2003 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ ηλζνπιίλε είλαη microία νξmicroόλε απαξαίηεηε γηα ηελ θαιή ιεηηνπξγία ηνπ αλζξώπηλνπ νξγαληζmicroνύ

1 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηεο ηλζνπιίλεο ζηνλ νξγαληζmicroό microαο Μονάδερ 5

2 Από ηη απνηειείηαη ην microόξην ηεο ηλζνπιίλεο Μονάδερ 5

3 Να γξάςεηε ζπλνπηηθά ηα ζηάδηα παξαγσγήο ηεο αλζξώπηλεο ηλζνπιίλεο ζε θαιιηέξγεηα

βαθηεξίσλ Μονάδερ 15

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίδεηαη ην γελεαινγηθό δέληξν microηαο νηθνγέλεηαο ζηελ νπνία εmicroθαλίδεηαη ε αζζέλεηα ηεο

αηmicroνξξνθηιίαο Τα άηνmicroα ηξία (3) έμη (6) θαη επηά (7) πάζρνπλ από αηmicroνξξνθηιία

1 Τη είλαη γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 5

2 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόmicroσλ πνπ απεηθνλίδνληαη ζην παξαπάλσ

γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 9

3 Πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα ην παηδί ησλ γνλέσλ νθηώ (8) θαη ελλέα (9) λα είλαη αγόξη

αηmicroνξξνθηιηθό (Μονάδερ 3)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μονάδερ 8) Μονάδερ 11

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-15-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2003 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Τν βαθηήξην Bacillus thuringiensis πνπ δεη ζην έδαθνο παξάγεη microηα ηνμίλε ε νπνία είλαη

ηζρπξόηαην εληνmicroνθηόλν Πνηα είλαη ηα ζηάδηα ηεο δηαδηθαζίαο παξαγσγήο ελόο γελεηηθά

ηξνπνπνηεmicroέλνπ θπηνύ πνπ παξνπζηάδεη αληνρή ζηα έληνmicroα αμηνπνηώληαο ηελ παξαπάλσ

ηδηόηεηα ηνπ βαθηεξίνπ απηνύ Μονάδερ 10

Β Τη είλαη ηα δηαγνληδηαθά δώα Μονάδερ 5

Πνηα πιενλεθηήmicroαηα έρεη ε ρξήζε ησλ δώσλ απηώλ γηα ηελ αύμεζε ηεο δσηθήο παξαγσγήο

έλαληη ηεο θιαζηθήο microεζόδνπ ησλ δηαζηαπξώζεσλ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλνληαη ηα παξαθάησ αmicroηλνμέα θαη δίπια ηνπο ηξηπιέηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ θσδηθν-

πνηνύλ ηα αmicroηλνμέα απηά

ηπξνζίλε (tyr) - UAU

θαηλπιαιαλίλε (phe) - UUU

πξνιίλε (pro) - CCC

α) Αμηνπνηώληαο ηηο παξαπάλσ πιεξνθνξίεο λα δώζεηε ην mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην αθόινπζν

ηmicroήmicroα πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο

- phe - phe - pro - tyr - tyr - pro - Μονάδερ 5

β) Να γξάςεηε ηελ θσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA θαη ηε ζπmicroπιεξσmicroαηηθή ηεο πξνζδηνξίδνληαο ην 3΄

θαη 5΄ άθξν θαζεmicroηάο απrsquo απηέο Μονάδερ 15

γ) Πόζνη είλαη νη δεζmicroνί πδξνγόλνπ πνπ ζηαζεξνπνηνύλ ηηο δύν πνιπλνπθιενηηδηθέο αιπζίδεο ζην

παξαπάλσ microόξην ηνπ DNA Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-16-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2003 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Ζ γνληδηαθή ζεξαπεία εθαξmicroόζηεθε γηα πξώηε θνξά ην 1990 ζrsquo έλα ηεηξάρξνλν θνξίηζη πνπ

έπαζρε από έιιεηςε ηνπ ελδύmicroνπ απαmicroηλάζε ηεο αδελνζίλεο (ADA) Να πεξηγξάςεηε ηε

δηαδηθαζία πνπ αθνινπζείηαη ζηε γνληδηαθή ζεξαπεία ηεο παξαπάλσ αζζέλεηαο Μονάδερ 10

Β 1 Να γξάςεηε ηα αιιειόmicroνξθα γνλίδηα πνπ θαζνξίδνπλ ηνλ ηύπν ησλ νmicroάδσλ αίmicroαηνο ΑΒΟ ηνπ

αλζξώπνπ Μονάδερ 3

2 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλνηύπνπο αλζξώπνπ νmicroάδαο αίmicroαηνο Β θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο Μονάδερ 6

3 Να γξάςεηε ην γνλόηππν αλζξώπνπ νmicroάδαο αίmicroαηνο ΑΒ Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίδεηαη ην παξαθάησ ηmicroήmicroα microνξίνπ πξνθαξπσηηθνύ DNA ζην νπνίν θσδηθνπνηείηαη ε γελεηηθή

πιεξνθνξία γηα ηε ζύλζεζε microηθξήο αιπζίδαο αmicroηλνμέσλ

(I) TT T TA C G TT AT G A A AG A TA C TC GG C T C

(II) AA A AT G C AAT A C TT T CT A T GA GC C G A G

α Σε πνηα από ηηο αιπζίδεο (Ι) ή (ΙΙ) βξίζθεηαη ε γελεηηθή πιεξνθνξία θαη γηαηί Μονάδερ 10

β Να γξάςεηε ην microόξην ηνπ m-RNA ην νπνίν ζρεmicroαηίδεηαη θαηά ηε microεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ

DNA θαη λα νξίζεηε ην 3΄θαη ην 5΄ άθξν ηνπ microνξίνπ απηνύ Μονάδερ 5

γ Πόζα αmicroηλνμέα έρεη ε αιπζίδα πνπ ζρεmicroαηίδεηαη θαη γηαηί Μονάδερ 5

δ Να γξάςεηε ηα αληηθσδηθόληα ησλ t-RNA πνπ ζπmicromicroεηέρνπλ ζηε microεηάθξαζε ηνπ παξαπάλσ

microνξίνπ m-RNA Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-17-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2004 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Από δύν θπζηνινγηθνύο γνλείο σο πξνο ηνλ αξηζmicroό θαη ην microέγεζνο ησλ ρξσmicroνζσmicroάησλ γελλήζεθε

παηδί microε ζύλδξνmicroν Turner (ΦΟ)

1 Να γξάςεηε έλαλ από ηνπο πηζαλνύο microεραληζmicroνύο πνπ microπνξεί λα εμεγήζεη ηε γέλλεζε ηνπ

ζπγθεθξηmicroέλνπ παηδηνύ Μονάδερ 7

2 Πνηα είλαη ηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ ζπλδξόmicroνπ Turner Μονάδερ 6

3 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ πξέπεη λα αθνινπζεζνύλ γηα ηε δηάγλσζε ηνπ ζπλδξόmicroνπ

Turner πξηλ από ηε γέλλεζε ελόο παηδηνύ Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο microε νmicroάδα αίmicroαηνο Ο θαη microε θπζηνινγηθή όξαζε παληξεύεηαη microηα γπλαίθα microε νmicroάδα

αίmicroαηνο Α πνπ είλαη θνξέαο microεξηθήο αρξσmicroαηνςίαο ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν Ο παηέξαο ηνπ

ζπγθεθξηmicroέλνπ άλδξα είλαη νmicroάδαο αίmicroαηνο Α microε θπζηνινγηθή όξαζε θαη ε microεηέξα ηνπ είλαη

νmicroάδαο αίmicroαηνο Β microε θπζηνινγηθή όξαζε

α Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ ηνπ άλδξα Μονάδερ 6

β Να γξάςεηε ηηο πηζαλέο δηαζηαπξώζεηο microεηαμύ ηνπ άλδξα νmicroάδαο αίmicroαηνο Ο microε θπζηνινγηθή

όξαζε θαη ηεο γπλαίθαο νmicroάδαο αίmicroαηνο Α πνπ είλαη θνξέαο microεξηθήο αρξσmicroαηνςίαο Μονάδερ 12

γ Σε θαζεmicroηά από ηηο πξνεγνύmicroελεο δηαζηαπξώζεηο ηνπ εξσηήmicroαηνο β λα βξείηε ηελ πηζαλόηεηα

λα γελλεζεί αγόξη νmicroάδαο αίmicroαηνο Α microε microεξηθή αρξσmicroαηνςία ζην πξάζηλν θαη ην θόθθηλν

(microνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (microνλάδεο 5) Μονάδερ 7

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-18-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2004 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηmicroία ε β-ζαιαζζαηmicroία θαη ε θαηλπιθεηνλνπξία είλαη microεξηθέο από ηηο

ζπρλά εmicroθαληδόmicroελεο γελεηηθέο αζζέλεηεο ηνπ αλζξώπνπ πνπ νθείινληαη ζε microεηαιιάμεηο

1 Σε ηη microαο βνεζά ε δηάγλσζε ησλ γελεηηθώλ αζζελεηώλ Μονάδερ 6

2 Πνηεο ηερληθέο microάο δίλνπλ ηε δπλαηόηεηα δηάγλσζεο ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηmicroίαο ζε

ελήιηθα άηνmicroα πνπ πάζρνπλ από απηή Μονάδερ 6

3 Γηαηί ηα άηνmicroα πνπ πάζρνπλ από β-ζαιαζζαηmicroία παξνπζηάδνπλ microεγάιε εηεξνγέλεηα

ζπmicroπησmicroάησλ Μονάδερ 8

4 Γηαηί ηα άηνmicroα πνπ πάζρνπλ από θαηλπιθεηνλνπξία εmicroθαλίδνπλ δηαλνεηηθή θαζπζηέξεζε Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Σηα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα microειεηάηαη ν ηξόπνο θιεξνλόmicroεζεο ηεο ίδηαο αζζέλεηαο ζε δύν

δηαθνξεηηθέο νηθνγέλεηεο Α θαη Β Σηελ νηθνγέλεηα Α ηα άηνmicroα Ι2 II2 θαη ΙΙΙ2 (microαπξηζmicroέλα) είλαη

αζζελή ελώ ζηελ νηθνγέλεηα Β ηα άηνmicroα ΙΙ2 θαη II3 (microαπξηζmicroέλα) είλαη αζζελή

1 Με βάζε ηα παξαπάλσ γελεαινγηθά δέληξα λα βξείηε ηνλ ηύπν θιεξνλνmicroηθόηεηαο ηεο

αζζέλεηαο απηήο (Να microε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε microεηάιιαμεο) Μονάδερ 7

2 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόmicroσλ πνπ απεηθνλίδνληαη ζηα γελεαινγηθά

δέληξα ησλ νηθνγελεηώλ Α θαη Β Μονάδερ 8

3 Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα γελλεζεί αγόξη microε ηελ αζζέλεηα απηή από ην γάmicroν ηνπ

αηόmicroνπ ΗΗΗ2 ηεο νηθνγέλεηαο Α microε ην άηνmicroν ΗΗΗ1 ηεο νηθνγέλεηαο Β Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-19-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2004 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 2

ΘΔΜΑ 3ο

Α Τη είλαη ηα δηαγνληδηαθά ή γελεηηθά ηξνπνπνηεmicroέλα θπηά Μονάδερ 5

Β Να πεξηγξάςεηε ηε microέζνδν δεmicroηνπξγίαο ησλ δηαγνληδηαθώλ θπηώλ Μονάδερ 15

Γ Να αλαθέξεηε δύν δπλαηόηεηεο πνπ microπνξνύλ λα πξνζθέξνπλ ζηνπο αγξόηεο ηα γελεηηθά

ηξνπνπνηεmicroέλα θπηά Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Ζ παξαθάησ θαmicroπύιε απνδίδεη ηελ αλάπηπμε microηθξννξγαληζmicroώλ ηνπ είδνπο Escherichia coli ζε

θάπνηα θιεηζηή θαιιηέξγεηα

Α Πώο νλνmicroάδεηαη ε θάζε από ηε ρξνληθή ζηηγmicroή t0 έσο θαη t1 θαη ηη ζπmicroβαίλεη microε ηνλ πιεζπζmicroό

ησλ microηθξννξγαληζmicroώλ Μονάδερ 5

Β Πνύ νθείιεηαη ε αύμεζε ηνπ αξηζmicroνύ ησλ microηθξννξγαληζmicroώλ πνπ παξαηεξείηαη ζην δηάζηεmicroα

από t1 έσο t2 θαη πώο νλνmicroάδεηαη ε θάζε απηή Μονάδερ 5

Γ Τε ρξνληθή ζηηγmicroή t3 θαη ελώ ε ζηαζεξή θάζε είλαη ζρεδόλ ζην microέζνλ ηεο από βιάβε ζην

βηναληηδξαζηήξα ε ζεξmicroνθξαζία αλεβαίλεη απόηνmicroα ζηνπο 80 0C Ζ βιάβε απνθαζίζηαηαη

ηαρύηαηα Να εξmicroελεύζεηε ηηο microεηαβνιέο ηνπ πιεζπζmicroνύ ησλ microηθξννξγαληζmicroώλ από ηε ζηηγmicroή

t3 θαη microεηά όπσο απηέο πεξηγξάθνληαη από ηελ θαmicroπύιε αλάπηπμεο Μονάδερ 15

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-20-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2004 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Σε microηα ζέζε έλαξμεο αληηγξαθήο ηνπ DNA ε ζύλζεζε ζηε microηα αιπζίδα είλαη ζπλερήο όπσο

θαίλεηαη ζην παξαθάησ ζρήmicroα

α Να microεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήmicroα λα ζρεδηάζεηε ζrsquo απηό όιεο ηηο

λενζπληηζέmicroελεο αιπζίδεο ηνπ DNA θαη λα ζεmicroεηώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζmicroό ηνπο

γξάθνληαο ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα Μονάδερ 5

β Ζ ζύλζεζε ησλ λέσλ αιπζίδσλ ηνπ DNA γίλεηαη είηε microε ζπλερή είηε microε αζπλερή ηξόπν Γηαηί

ζπmicroβαίλεη απηό Μονάδερ 10

Β α Πνηα άηνmicroα νλνmicroάδνληαη αλεππινεηδή

Μονάδερ 5

β Τη είλαη ην ζύλδξνmicroν Klinefelter Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο θπζηνινγηθόο άλδξαο νmicroάδαο αίmicroαηνο Ο παληξεύεηαη θπζηνινγηθή γπλαίθα νmicroάδαο αίmicroαηνο

Α ηεο νπνίαο ν παηέξαο ήηαλ αηmicroνξξνθηιηθόο νmicroάδαο αίmicroαηνο Ο

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παξαπάλσ αηόmicroσλ Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 6

β Πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα ην παξαπάλσ δεπγάξη λα απνθηήζεη γην αηmicroνξξνθηιηθό νmicroάδαο

αίmicroαηνο Ο Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 12

γ Έζησ όηη ην παξαπάλσ δεπγάξη απνθηά έλα γην αηmicroνξξνθηιηθό Τη πηζαλόηεηα έρεη απηό ην

άηνmicroν λα απνθηήζεη θπζηνινγηθό παηδί Μονάδερ 7

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-21-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν αλαπαξηζηά ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία ζε κηα νηθνγέλεηα

1 Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέληξνπ λα βξείηε αλ ε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία

α θιεξνλνκείηαη σο επηθξαηήο ή ππνιεηπόκελνο ραξαθηήξαο

β νθείιεηαη ζε απηνζσκηθό ή θπινζύλδεην γνλίδην (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηηο απαληήζεηο ζαο θαη λα πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ

κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο (Μνλάδεο 12) Μονάδερ 14

2 Πνύ νθείιεηαη ε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία Μονάδερ 5

3 Τη πξνβιήκαηα πξνθαινύλ ηα δξεπαλνθύηηαξα ζηνπο αζζελείο κε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ πεξηέρεη αζπλερέο γνλίδην

ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ παξαθάησ πεπηηδίνπ πνπ δελ έρεη ππνζηεί θακηά

ηξνπνπνίεζε`

H2N - Μεθειονίνη - θαινυλαλανίνη - βαλίνη - COOH

Να γξάςεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ γνληδίνπ ην πξόδξνκν m-RNA θαη ην

ώξηκν m-RNA (Μνλάδεο 4) θαη λα νξίζεηε ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα ησλ παξαπάλσ λνπθιενηηδηθώλ

αιπζίδσλ αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 8)

Να αλαθέξεηε ηηο δηαδηθαζίεο θαηά ηελ πνξεία από ην γνλίδην ζην πεπηίδην θαη ηηο πεξηνρέο ηνπ

θπηηάξνπ ζηηο νπνίεο πξαγκαηνπνηνύληαη (Μνλάδεο 6)

Πώο κπνξνύκε λα δεκηνπξγήζνπκε έλα αλαζπλδπαζκέλν πιαζκίδην πνπ λα πεξηέρεη ην

ζπγθεθξηκέλν γνλίδην ρξεζηκνπνηώληαο ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI (Μνλάδεο 7)

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Μεζεηνλίλε rarr ΑUG

Φαηλπιαιαλίλε rarr UUU

Βαιίλε rarr GUU Μονάδερ 25

εζώλην

εζώλην

G A A T T C A T G T T T C C C C A G G T T T A A G A A T T C

C T Τ A A G T A C A A A G G G G T C C A A A T T C T T A A G

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-22-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ Βηνηερλνινγία κε ηελ παξαγσγή κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ θαη ηε γνληδηαθή ζεξαπεία έρεη

ζπκβάιεη απνηειεζκαηηθά ζηελ πινπνίεζε ησλ βαζηθώλ ζηόρσλ ηεο Ηαηξηθήο κεηαμύ ησλ νπνίσλ

είλαη θαη ε απνηειεζκαηηθή ζεξαπεία αζζελεηώλ

1 Γηαηί ηα κνλνθισληθά αληηζώκαηα κπνξνύλ λα ρξεζηκνπνηεζνύλ ζηε ζεξαπεία ηνπ θαξθίλνπ

(Μνλάδεο 6) θαη πνηα είλαη ηα πιενλεθηήκαηα πνπ παξνπζηάδεη ε ρξήζε ηνπο έλαληη άιισλ

κεζόδσλ ζεξαπείαο ηνπ (Μνλάδεο 2) Μονάδερ 8

2 Πνηα δηαδηθαζία αθνινπζείηαη ζηε γνληδηαθή ζεξαπεία ηεο αλεπάξθεηαο ηνπ αλνζνπνηεηηθνύ

ζπζηήκαηνο ε νπνία νθείιεηαη ζηελ έιιεηςε ηνπ ελδύκνπ απακηλάζε ηεο αδελνζίλεο (Μνλάδεο

8) θαη ηη πηζαλά πξνβιήκαηα αληηκεησπίδνπλ ηα άηνκα πνπ πάζρνπλ από ηε ζπγθεθξηκέλε

αζζέλεηα (Μνλάδεο 3) Μονάδερ 11

3 Γηαηί ε ρξήζε ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο ζα είλαη πεξηνξηζκέλε ζην άκεζν κέιινλ Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλνληαη ηξία θσδηθόληα ελόο ηκήκαηνο γνληδίνπ από έλα κόξην DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ

θσδηθνπνηνύλ ηε ζύλζεζε ελόο πεπηηδηθνύ ηκήκαηνο κηαο πξσηεΐλεο θαη ε δηεύζπλζε ηεο

κεηαγξαθήο

Αιπζίδα 1 ACA AAG ATA ειεύζεξν πδξνμύιην

Αιπζίδα 2 TGT TTC Τ Α Τ

Να νξίζεηε ηα άθξα 3΄ θαη 5΄ ησλ παξαπάλσ αιπζίδσλ DNA θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο (Μνλάδεο 5)

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ηνπ ηκήκαηνο ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε

κεηαγξαθή ζεκεηώλνληαο ηα άθξα 3΄ θαη 5΄ θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 7)

Πνην έλδπκν θαηαιύεη ην κεραληζκό ηεο κεηαγξαθήο θαη πνηα είλαη ε δξάζε ηνπ κεηά ηελ

πξόζδεζή ηνπ ζηνλ ππνθηλεηή (Μνλάδεο 7)

Τη επηπηώζεηο κπνξεί λα έρεη ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα ηεο πξσηεΐλεο ε νπνία δελ ηξνπνπνηείηαη ε

πξνζζήθε ηξηώλ δηαδνρηθώλ βάζεσλ πνπ δελ θσδηθνπνηνύλ θσδηθόλην ιήμεο ή κηαο βάζεο κεηαμύ

ησλ παξαπάλσ θσδηθνλίσλ (Μνλάδεο 6) Μονάδερ 25

Γηεύζπλζε κεηαγξαθήο

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-23-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Ο νξγαληζκόο καο είλαη ηθαλόο λα παξάγεη αληηζώκαηα ελαληίνλ θάζε μέλνπ αληηγόλνπ

1 Πώο ν αληηγνληθόο θαζνξηζηήο ζρεηίδεηαη κε ηελ παξαγσγή κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ από

ηνλ νξγαληζκό Μονάδερ 10

2 Πώο παξάγνληαη ζην εξγαζηήξην κεγάιεο πνζόηεηεο κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ γηα έλα

επηιεγκέλν αληηγόλν Μονάδερ 15

ΘΔΜΑ 4ο Ζ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ελόο βαθηεξηαθνύ mRNA είλαη

A U G A A A U U U C C C G G G G A U U G A U A A

1 Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ηελ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ηνπ δίθισλνπ κνξίνπ DNA από ην

νπνίν πξνήιζε Μονάδερ 8

2 Πόζα ακηλνμέα ζπγθξνηνύλ ηελ νιηγνπεπηηδηθή αιπζίδα πνπ ζα πξνθύςεη από ηελ κεηάθξαζε

ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ mRNA Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 6

3 Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην κόξην ηνπ mRNA επηζεκαίλνληαο ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο

αιπζίδαο ηνπ Μονάδερ 2

4 Σην κόξην ηνπ mRNA πνπ ζαο δόζεθε ππάξρεη κία ηξηπιέηα ε νπνία ζύκθσλα κε ην γελεηηθό

θώδηθα απαληάηαη ζε θάζε κόξην mRNA Πνηα είλαη απηή πώο νλνκάδεηαη θαη πνην ακηλνμύ

θσδηθνπνηεί Μονάδερ 9

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-24-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Σηα ζσκαηηθά θύηηαξα ηνπ αλζξώπνπ ππάξρνπλ ζαξάληα έμη (46) ρξσκνζώκαηα

1 Πόζα ρξσκνζώκαηα θιεξνλνκεί έλα παηδί από ηνλ παηέξα ηνπ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 3

2 Πόζα απηνζσκηθά ρξσκνζώκαηα ππάξρνπλ ζηα ζσκαηηθά θύηηαξα κηαο γπλαίθαο Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 3

Β Τν ζύλδξνκν Down είλαη ε πην θνηλή ρξσκνζσκηθή αλσκαιία

1 Πνηα είλαη ηα θαηλνηππηθά ραξαθηεξηζηηθά ησλ αηόκσλ πνπ πάζρνπλ από ζύλδξνκν Down Μονάδερ 6

2 Σηνλ θαξπόηππν ησλ αηόκσλ κε ην ζπγθεθξηκέλν ζύλδξνκν εκθαλίδεηαη έλα επηπιένλ

ρξσκόζσκα Να πεξηγξάςεηε ην κεραληζκό πνπ πξνθαιεί απηή ηε ρξσκνζσκηθή αλσκαιία Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν αλαπαξηζηά ηνλ ηξόπν

Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα βξείηε αλ ε β-ζαιαζζαηκία θιεξνλνκείηαη σο

επηθξαηήο ή ππνιεηπόκελνο ραξαθηήξαο θαη αλ νθείιεηαη ζε απηνζσκηθό ή θπινζύλδεην γνλίδην

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

Να γξάςεηε θαη λα εμεγήζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόκσλ ηνπ παξαπάλσ γελεαινγηθνύ

δέλδξνπ Μονάδερ 12

Αλ ην δεπγάξη (ΙΙ2 ΙΙ3) ζειήζεη λα απνθηήζεη θαη ηέηαξην παηδί πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα ην παηδί

απηό λα πάζρεη από β-ζαιαζζαηκία Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-25-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα ηεο θσδηθήο αιπζίδαο ελόο γνληδίνπ πνπ θσδηθνπνηεί ηκήκα κηαο

πξσηεΐλεο 5΄CTG AAG CGA GAA CCC3΄

1 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο ηύπνπο ησλ κεηαιιάμεσλ πνπ ζπλέβεζαλ ζηελ αξρηθή αιιεινπρία θαη

ηηο επηπηώζεηο ηνπο ζην γνληδηαθό πξντόλ ζε θάζε κηα από ηηο παξαθάησ πεξηπηώζεηο

α 5΄CTG AAG CGA TAA CCC3΄

β 5΄CTG CCG AAG CGA GAA CCC3΄ Μονάδερ 16

2 Σε πνηεο πεξηπηώζεηο νη γνληδηαθέο κεηαιιάμεηο δελ είλαη επηβιαβείο γηα ηνλ αλζξώπηλν

νξγαληζκό Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο Μηα θπζηνινγηθή γπλαίθα παληξεύεηαη έλαλ άλδξα θαη απνθηνύλ δύν παηδηά ην Γηάλλε θαη ηελ

Διέλε Ο Γηάλλεο παξνπζηάδεη νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηκία θαη β-ζαιαζζαηκία ελώ ε Διέλε

δελ παξνπζηάδεη θακία από ηηο δύν αζζέλεηεο

Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ (Μνλάδεο 6) θαη λα

δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 6) Eαλ νη ζπγθεθξηκέλνη γνλείο απνθηήζνπλ θαη

ηξίην παηδί λα πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα πάζρεη κόλν από ππεξρνιεζηεξνιαηκία ρσξίο

λα ιεθζεί ππόςε ε β-ζαιαζζαηκία (Μνλάδεο 6)

Πξόζθαηα αλαθνηλώζεθε κειέηε γηα ηελ εθαξκνγή ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο ζε αζζελείο πνπ

πάζρνπλ από β-ζαιαζζαηκία Λακβάλνληαο ππόςε όηη ηα γνλίδηα ησλ αηκνζθαηξηλώλ

εθθξάδνληαη ζηα πξόδξνκα εξπζξνθύηηαξα πνηνο ηύπνο γνληδηαθήο ζεξαπείαο ζα

κπνξνύζε λα εθαξκνζηεί γηα ηελ αληηκεηώπηζε ηεο β-ζαιαζζαηκίαο θαη γηαηί (Μνλάδεο 7) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-26-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Έλαο γεσξγόο θαιιηεξγεί ζην θηήκα ηνπ έλα θπηό πνπ έρεη θίηξηλα ή θόθθηλα άλζε θαη θαξπνύο κε

ζηξνγγπιό ή σνεηδέο ζρήκα Από ηε δηαζηαύξσζε θπηώλ κε θίηξηλα άλζε θαη ζηξνγγπινύο

θαξπνύο κε θπηά πνπ έρνπλ θόθθηλα άλζε θαη σνεηδείο θαξπνύο πήξε κόλν θπηά κε πνξηνθαιί

άλζε θαη σνεηδείο θαξπνύο Τα ζηειέρε πνπ δηαζηαπξώζεθαλ ήηαλ ακηγή θαη ηα γνλίδηα πνπ

ειέγρνπλ ηηο δύν ηδηόηεηεο βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά δεύγε νκνιόγσλ ρξσκνζσκάησλ

1 Να θάλεηε ηε δηαζηαύξσζε θαη λα αηηηνινγήζεηε ηα απνηειέζκαηα Μονάδερ 8

2 Αλ δηαζηαπξσζνύλ κεηαμύ ηνπο ηα θπηά πνπ πξνέθπςαλ από ηελ πξώηε δηαζηαύξσζε λα

ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα πξνθύςνπλ θπηά κε πνξηνθαιί άλζε θαη ζηξνγγπινύο θαξπνύο Μονάδερ 12

3 Τη νλνκάδεηαη θαηλόηππνο θαη ηη γνλόηππνο ελόο νξγαληζκνύ Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην πεπηίδην

H2N ndash Μεθειονίνη ndash Αλανίνη ndash Τυροζίνη ndash Προλίνη ndash Σερίνη ndash COOH

πνπ θσδηθνπνηείηαη από ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ

5΄ C A A A T G G C C T A T A A C T G G A C A C C C A G C T G A C G A 3΄

3΄ G T T T A C C G G A T A T T G A C C T G T G G G T C G A C T G C T 5΄

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA πνπ

πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9)

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ εζσλίνπ πνπ βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα ηνπ κνξίνπ DNA

(κνλάδεο 8)

Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία σξίκαλζεο ηνπ πξόδξνκνπ mRNA (κνλάδεο 8)

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Αιαλίλε rarr GCC

Μεζεηνλίλε rarr AUG

Πξνιίλε rarr CCC

Σεξίλε rarr AGC

Τπξνζίλε rarr UAU Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-27-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο κπνξεί λα γίλεη θαη από ηα

δηαγνληδηαθά δώα

1 Πνηα είλαη ηα βήκαηα ηεο δηαδηθαζίαο πνπ πξνεγνύληαη ηεο γέλλεζεο ελόο δηαγνληδηαθνύ δώνπ Μονάδερ 6

2 Δθηόο από ηα δηαγνληδηαθά δώα από πνηνπο άιινπο νξγαληζκνύο είλαη δπλαηή ε παξαγσγή

αλζξώπηλεο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο θαη ζε πνην ραξαθηεξηζηηθό ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα

ζηεξίδεηαη ε δπλαηόηεηα απηή Μονάδερ 10

3 Γηαηί ε θισλνπνίεζε είλαη ρξήζηκε γηα ηνλ πνιιαπιαζηαζκό ησλ δηαγνληδηαθώλ δώσλ Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο Σε απνζηεηξσκέλν ζάιακν θαιιηεξγεηώλ όπνπ ε ζεξκνθ-

ξαζία έρεη ξπζκηζηεί ζηνπο 35 νC έρνπλ ηνπνζεηεζεί δύν

θηάιεο κε θαιιηέξγεηεο κηθξννξγαληζκώλ Σηε κία θηάιε

θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α θαη ζηελ άιιε ν

κηθξννξγαληζκόο Β Από ηηο θηάιεο απηέο έρεη απνκα-

θξπλζεί ν αέξαο

Ο κηθξννξγαληζκόο Α έρεη άξηζηε ζεξκνθξαζία αλάπ-

ηπμεο ηνπο 35 νC ελώ ν κηθξννξγα-ληζκόο Β ηνπο 45

νC

Τε ρξνληθή ζηηγκή t1 γηα θάπνην ιόγν απνκαθξύλνληαη ηα πώκαηα από ηηο θηάιεο ησλ θαιιηεξ-

γεηώλ θαη νη κηθξννξγαληζκνί έξρνληαη ζε επαθή κε ηνλ αηκνζθαηξηθό αέξα

1 Με βάζε ην παξαπάλσ δηάγξακκα πνηα είλαη ε αιιαγή πνπ παξαηεξείηαη ζηνπο πιεζπζκνύο

ησλ κηθξννξγαληζκώλ Α θαη Β Μονάδερ 5

2 Να εμεγήζεηε γηαηί ζπκβαίλεη ε αιιαγή απηή ζηνλ θαζέλα από ηνπο δύν πιεζπζκνύο Μονάδερ 10

3 Σηε ρξνληθή ζηηγκή t2 ε ζεξκνθξαζία ηνπ ζαιάκνπ θαιιηέξγεηαο αιιάδεη ζηνπο 45 νC

α Πνηα ζα είλαη ε επίδξαζε ηεο αιιαγήο απηήο ζηνλ πιεζπζκό ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Α Μονάδερ 5

β Πνηα ζα είλαη ε επίδξαζε ηεο αιιαγήο απηήο ζηνλ πιεζπζκό ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Β Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-28-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Φπηό Α δηαζηαπξώλεηαη κε θπηό Β ηνπ ηδίνπ είδνπο πνπ έρεη θόθθηλα άλζε Από ηε

δηαζηαύξσζε απηή παίξλνπκε θπηά κε ιεπθά θαη θόθθηλα άλζε Τν θόθθηλν ρξώκα θαζνξίδεηαη

από ππνιεηπόκελν γνλίδην

1 Να γξάςεηε ηε δηαζηαύξσζε κεηαμύ ησλ θπηώλ Α θαη Β θαη λα δηθαηνινγήζεηε ην γνλόηππν

ηνπ θπηνύ Α Μονάδερ 9

2 Τη νλνκάδεηαη δηαζηαύξσζε ειέγρνπ θαη γηα πνην ζθνπό ηε ρξεζηκνπνηνύκε Μονάδερ 6

Β Ζ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ηνπ mRNA θαζνξίδεη ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ζηηο πξσηεΐλεο

κε βάζε έλα θώδηθα αληηζηνίρηζεο λνπθιενηηδίσλ mRNA κε ακηλνμέα πξσηετλώλ ν νπνίνο

νλνκάδεηαη γελεηηθόο θώδηθαο

1 Τη ζεκαίλεη ε έθθξαζε laquoν γελεηηθόο θώδηθαο είλαη ζπλερήο θαη ζρεδόλ θαζνιηθόοraquo Μονάδερ 5

2 Γηαηί ν γελεηηθόο θώδηθαο ραξαθηεξίδεηαη σο εθθπιηζκέλνο Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ελόο πξνθαξπσηηθνύ νξγαληζκνύ

5 C C A G A A T T C A A T T C A G G A C G A A A A G A A T T C A A C 3

3 G G T C T T A A G T T A A G T C C T G C T T T T C T T A A G T T G 5

To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Να γξάςεηε ην

ηκήκα DNA πνπ πξνθύπηεη κεηά από ηε δξάζε ηεο EcoRI θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 8

Τν ηκήκα ηνπ DNA πνπ πξνέθπςε κεηά ηε δξάζε ηεο EcoRI κεηαγξάθεηαη

Πνηα αιπζίδα από απηό ην DNA κεηαγξάθεηαη θαη γηαηί Μονάδερ 6

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από απηή ηε κεηαγξαθή θαη λα

ζεκεηώζεηε ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο Μονάδερ 6

Πνηνη νξγαληζκνί δηαζέηνπλ πεξηνξηζηηθέο ελδνλνπθιεάζεο θαη πνηνο είλαη ν θπζηνινγηθόο ηνπο

ξόινο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-29-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ Βηνηερλνινγία κε ηελ αλάπηπμε ηεο ηερλνινγίαο ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ DNA ηε ρξήζε ηεο

ηερληθήο PCR θαη ηελ παξαγσγή κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ ζπλεηζθέξεη ζε ηνκείο όπσο ε

γεσξγία ε θηελνηξνθία θαη ε Ηαηξηθή

1 Τη επηηξέπεη ε κέζνδνο ηεο αιπζηδσηήο αληίδξαζεο ηεο πνιπκεξάζεο (PCR) (κνλάδεο 4) Να

αλαθέξεηε ηξεηο πξαθηηθέο εθαξκνγέο ηεο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

2 Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία παξαγσγήο ζην εξγαζηήξην κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ γηα έλα

επηιεγκέλν αληηγόλν Μονάδερ 8

3 Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία παξαγσγήο δηαγνληδηαθώλ θπηώλ αλζεθηηθώλ ζηα έληνκα κε ηε

ρξήζε ηεο ηερλνινγίαο ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ DNA θαη ηνπ βαθηεξίνπ Bacillus thuringiensis Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο Τα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα αλαπαξηζηνύλ ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ζηα κέιε

ηεο ίδηαο νηθνγέλεηαο ε κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ην θόθθηλν ρξώκα (γελεαινγηθό

δέληξν Α) θαη ε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία (γελεαινγηθό δέληξν Β)

Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδεηαη ζην

γελεαινγηθό δέληξν Α θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδεηαη ζην

γελεαινγηθό δέληξν Β θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Τν δεπγάξη (Η1 Η2) πεξηκέλεη ηξίην παηδί Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα γελλεζεί παηδί κε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία θαη θπζηνινγηθή όξαζε (κνλάδεο 6)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Να αλαθέξεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ αθνινπζνύληαη θαηά ηνλ πξνγελλεηηθό έιεγρν γηα ηε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία όηαλ ε κεηέξα βξίζθεηαη ζηελ 11ε εβδνκάδα ηεο θύεζεο (κνλάδεο

4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-30-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ βαθηεξηαθνύ mRNA

5΄Α G A U G A A A G C C A C G G A G C C C U G A G C A A 3΄

Από ηε κεηάθξαζε απηνύ ηνπ mRNA πξνθύπηεη κία πεπηηδηθή αιπζίδα

1 Πνηνο είλαη ν αξηζκόο ησλ ακηλνμέσλ πνπ απνηεινύλ απηή ηελ πεπηηδηθή αιπζίδα(κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

2 Να πεξηγξάςεηε ην ζηάδην έλαξμεο ηεο πξσηετλν-ζύλζεζεο Μονάδερ 8

3 Να πεξηγξάςεηε ην δεζκό κε ηνλ νπνίν ελώλνληαη κεηαμύ ηνπο δύν δηαδνρηθά λνπθιενηίδηα ζε

έλα κόξην mRNA Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην γελεαινγηθό δέληξν κηαο νηθνγέλεηαο ζηελ νπνία εκθαλίδεηαη ε αζζέλεηα ηεο

αηκνξξνθηιίαο Α Τν άηνκν III 1 πάζρεη από αηκνξξνθηιία Α Όια ηα κέιε ηεο νηθνγέλεηαο έρνπλ

θπζηνινγηθό αξηζκό θαη κέγεζνο ρξσκνζσκάησλ

Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέληξν (κνλάδεο 3) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6)

Πνην πξόβιεκα αληηκεησπίδνπλ ηα άηνκα κε αηκνξξνθηιία Α (κνλάδεο 4)

Τν δεπγάξη II 2 II 3 απνθηά δεύηεξν παηδί κε αηκνξξνθηιία Α θαη ζύλδξνκν Klinefelter Να

πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία κέζσ ηεο νπνίαο πξνέθπςε ν γνλόηππνο ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ παηδηνύ

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε γνληδηαθήο κεηάιιαμεο (κνλάδεο 6)

Πόζα ζπλνιηθά κόξηα DNA πεξηέρνληαη ζηα ρξσκνζώκαηα πνπ απεηθνλίδνληαη ζηνλ θαξπόηππν

ηνπ παηδηνύ κε ζύλδξνκν Klinefelter (κνλάδεο 2)

Να εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-31-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα ηε δεκηνπξγία ελόο θισλνπνηεκέλνπ πξνβάηνπ - όπσο ήηαλ ε Dolly - ρξεζηκνπνηνύληαη ηξία

πξόβαηα Α Β ΓΑπό ην πξόβαην Α απνκνλώλεηαη ν ππξήλαο από θύηηαξν ησλ καζηηθώλ αδέλσλ

Από έλα σάξην ηνπ πξνβάηνπ Β αθαηξείηαη ν ππξήλαο θαη ζηε ζέζε ηνπ εηζάγεηαη ν ππξήλαο ηνπ

θπηηάξνπ από ην πξόβαην Α Πξνθύπηεη έηζη έλα λέν θύηηαξν

Τν θύηηαξν απηό πθίζηαηαη ιίγεο δηαηξέζεηο θαη ην έκβξπν πνπ πξνθύπηεη εκθπηεύεηαη ζηε κήηξα

ηνπ πξνβάηνπ Γ Μεηά από ιίγνπο κήλεο γελληέηαη ην λέν πξόβαην (πξόβαην ∆)

1 Πνην από ηα πξόβαηα Α Β Γ έρεη ηαπηόζεκν ππξεληθό DNA κε ην πξόβαην ∆ θαη γηαηί Μονάδερ 8

2 Πνην από ηα πξόβαηα Α Β Γ έρεη ηαπηόζεκν κηηνρνλδξηαθό DNA κε ην πξόβαην ∆ θαη γηαηί Μονάδερ 8

3 Με πνην ηξόπν ε θισλνπνίεζε κπνξεί λα ζπλεηζθέξεη ζηελ πξνζηαζία από ηελ εμαθάληζε

δηαθόξσλ δσηθώλ νξγαληζκώλ ηνπ πιαλήηε καο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλνληαη πέληε ακηλνμέα θαη δίπια ηνπο ηξηπιέηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ

θσδηθνπνηνύλ ηα ακηλνμέα απηά

ηπξνζίλε (tyr) mdash UAU

θαηλπιαιαλίλε (phe) mdash UUU

πξνιίλε (pro) mdash CCC

κεζεηνλίλε (met) mdash AUG

γιπθίλε (gly) mdash GGG

Τα πέληε παξαπάλσ ακηλνμέα ζπγθξνηνύλ νιηγνπεπηίδην θάπνηνπ βαθηεξηαθνύ θπηηάξνπ

α Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο πνην είλαη ην πξώην (αξρηθό) θαη πνην ην ηέηαξην ακηλνμύ ηνπ

νιηγνπεπηηδίνπ

Μονάδερ 4

β Να γξάςεηε κία αιιεινπρία λνπθιενηηδίσλ ηνπ mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ

νιηγνπεπηίδην Μονάδερ 6

γ Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ λνπθιενηηδίσλ ηεο θσδηθήο αιπζίδαο ηνπ DNA

(κνλάδεο 6) θαη λα ζεκεηώζεηε ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 9

δ Πόζα άηνκα θσζθόξνπ ππάξρνπλ ζηε δηπιή έιηθα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί απηό ην

νιηγνπεπηίδην ∆ηθαηνινγείζηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-32-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Βηνηερλνινγία κε ηελ επξεία έλλνηα είλαη ε ρξήζε δσληαλώλ νξγαληζκώλ πξνο όθεινο ηνπ

αλζξώπνπ θαη ζηεξίδεηαη θπξίσο ζε ηερληθέο θαιιηέξγεηαο θαη αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ

θαη ζε ηερληθέο αλαζπλδπαζκέλνπ DNA

1 Με πνην ηξόπν θαιιηεξγνύληαη νη κηθξννξγαληζκνί ζε κεγάιε θιίκαθα (βηνκεραληθή

θαιιηέξγεηα) Μονάδερ 10

2 Τη ελλννύκε κε ηνλ όξν δύκσζε θαη πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο Μονάδερ 5

3 Ζ αλζξώπηλε ηλζνπιίλε είλαη κία από ηηο θαξκαθεπηηθέο πξσηεΐλεο πνπ παξάγνληαη από

βαθηήξηα Μία από ηηο κεζόδνπο πνπ ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή ηεο είλαη ε παξαγσγή

ηνπ πξόδξνκνπ κνξίνπ ηεο ζε κία βαθηεξηαθή θαιιηέξγεηα θαη ε κεηαηξνπή ηνπ ζε ηλζνπιίλε κε

ελδπκηθή θαηεξγαζία Να γξάςεηε ζπλνπηηθά ηα ζηάδηα απηήο ηεο κεζόδνπ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ βαθηεξηαθνύ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην κε έμη

ακηλνμέα

Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο είλαη ε θσδηθή θαη πνηα ε κε θσδηθή (κνλάδεο 4) Να αηηηνινγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ

ηκήκαηνο DNA Μονάδερ 3

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ηνπ πεπηηδίνπ πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηάθξαζε

ηνπ παξαπάλσ mRNA Μονάδερ 3

Να γξάςεηε ηα αληηθσδηθόληα ησλ tRNA κε ηε ζεηξά πνπ ζα πάξνπλ κέξνο ζηε κεηάθξαζε ηνπ

παξαπάλσ mRNA Μονάδερ 6

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο θσδηθνλίσλ θαη ακηλνμέσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

AUG rarr Μεζεηνλίλε

ACC rarr Θξενλίλε

AAA rarr Λπζίλε

CCU rarr Πξνιίλε

CAC rarr Ηζηηδίλε

GCC rarr Αιαλίλε

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-33-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ο όξνο γνληδηαθή έθθξαζε αλαθέξεηαη ζπλήζσο ζε όιε ηε δηαδηθαζία κε ηελ νπνία έλα γνλίδην

ελεξγνπνηείηαη γηα λα παξαγάγεη κία πξσηεΐλε

1 Πνύ απνζθνπεί θπξίσο ε ξύζκηζε απηή ζηελ πεξίπησζε ησλ βαθηεξίσλ Μονάδερ 5

2 Τα θύηηαξα ελόο επθαξπσηηθνύ πνιύπινθνπ νξγαληζκνύ όπσο ηα λεπξηθά θαη ηα κπτθά αλ θαη

έρνπλ ην ίδην γελεηηθό πιηθό δηαθέξνπλ ζηε κνξθή θαη ηε ιεηηνπξγία Πώο νλνκάδεηαη απηή ε

δηαδηθαζία εμεηδίθεπζεο θαη ηη θάλεη ηα θύηηαξα λα δηαθέξνπλ ηόζν πνιύ Μονάδερ 8

3 Ο κεραληζκόο ηεο κεηαγξαθήο είλαη ν ίδηνο ζηνπο πξνθαξπσηηθνύο θαη επθαξπσηηθνύο

νξγαληζκνύο Πνηα είλαη ηα ξπζκηζηηθά ζηνηρεία ηεο κεηαγξαθήο ηνπ DNA πνην ην έλδπκν πνπ

θαηαιύεη ηε κεηαγξαθή θαη πώο ιεηηνπξγεί απηό θαηά ηε γνληδηαθή ξύζκηζε ζην επίπεδν ηεο

κεηαγξαθήο ησλ επθαξπσηηθώλ νξγαληζκώλ Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο Σε κηα ζέζε ηκήκαηνο κνξίνπ DNA κε θιώλνπο Α θαη Β έρεη μεθηλήζεη ε αληηγξαθή όπσο

θαίλεηαη ζην παξαθάησ ζρήκα

Ζ DNA-δεζκάζε εθηόο ηνπ όηη ζπλδέεη όια ηα θνκκάηηα πνπ πξνθύπηνπλ από ηηο δηάθνξεο ζέζεηο

έλαξμεο αληηγξαθήο δξα θαηά ηελ αληηγξαθή ηνπ θιώλνπ Β

Σε θάζε θιώλν λα ζπκπιεξώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηεο αληηγξαθήο θαη λα ραξαθηεξίζεηε

ηνλ ηξόπν ζύλζεζεο ησλ λέσλ αιπζίδσλ DNA (κνλάδεο 4) Πνηά έλδπκα ηνπνζεηνύλ ηα

ζπκπιεξσκαηηθά λνπθιενηίδηα θαη πνηνπο άιινπο ξόινπο έρνπλ (κνλάδεο 7)

Σηελ θσδηθή αιπζίδα Α ην γνλίδην πνπ είλαη ππεύζπλν γηα ηελ παξαγσγή ελόο πεπηηδίνπ έρεη ηελ

εμήο αιιεινπρία βάζεσλ

5΄ ATG CCA TGC AAA CCG AAA TGA hellip3΄

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη (κνλάδεο 2)

Κάπνηα αιιαγή πνπ ζπλέβε ζηελ παξαπάλσ θσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA έρεη σο

απνηέιεζκα ην 4ν θσδηθόλην ζην κεηαγξαθόκελν mRNA λα έρεη ηηο βάζεηο UAA

θαη ν αξηζκόο ησλ θσδηθνλίσλ λα παξακέλεη ζηαζεξόο

Αθνύ γξάςεηε ην λέν mRNA πνπ πξνθύπηεη λα εμεγήζεηε πνηα είλαη ε ζπγθεθξηκέλε αιιαγή

πνπ ζπλέβε θαη ηη ζπλέπεηεο κπνξεί λα έρεη γηα ην πεπηίδην (κνλάδεο 8)

Γηαηί ε πξσηετλνζύλζεζε ζηνπο επθαξπσηηθνύο νξγαληζκνύο είλαη κηα laquoνηθνλνκηθή

δηαδηθαζίαraquo (κνλάδεο 4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-34-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Τα γνλίδηα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηηο αιπζίδεο ησλ αηκνζθαηξηλώλ ηνπ αλζξώπνπ εκθαλίδνπλ πνιιέο

κεηαιιάμεηο πνπ νδεγνύλ ζηε δεκηνπξγία αηκνζθαηξηλνπαζεηώλ Σην γνλίδην πνπ θσδηθνπνηεί ηελ

αιπζίδα β έρνπλ βξεζεί πεξηζζόηεξεο από 300 κεηαιιάμεηο ∆ίλεηαη κία κεηάιιαμε ζην θσδηθόλην

πνπ θσδηθνπνηεί ην 6ν ακηλνμύ ηεο βndash πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο αηκνζθαηξίλεο Α (ΖbA)

Σηεθσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA ην θσδηθόλην GAG έγηλε GTG

α Τη ζπλέπεηεο έρεη απηή ε κεηάιιαμε γηα ηελ αηκνζθαηξίλε Α (HbA) θαη γηα ηα

εξπζξνθύηηαξα (κνλάδεο 12)

β Γηαηί ζηα νκόδπγα άηνκα κε βndashζαιαζζαηκία εκθαλίδεηαη ζπρλά αύμεζε ηεο αηκνζθαηξίλεο F

(HbF) (κνλάδεο 7)

γ Σε πνηα άηνκα ε ζύλζεζε ηεο αηκνζθαηξίλεο Α2 (HbA2) απνηειεί δηαγλσζηηθό δείθηε

(κνλάδεο 6) Μονάδερ 25

ΘΔΜΑ 4ο Γπλαίθα κε νκάδα αίκαηνο Α παληξεύεηαη άλδξα κε νκάδα αίκαηνο Β θαη γελλνύλ δύν παηδηά εθ

ησλ νπνίσλ ην πξώην πνπ είλαη θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο Α θαη ην δεύηεξν νκάδα αίκαηνο Ο

Τν δεύηεξν παηδί πάζρεη από θιεξνλνκηθή κεηαβνιηθή λόζν Οη δύν γνλείο είλαη πγηείο θαη ε

κεηέξα κόλνλ είλαη θνξέαο ηνπ ππνιεηπόκελνπ γνληδίνπ πνπ ειέγρεη ηε λόζν απηή Γηα ηα γνλίδηα

πνπ ειέγρνπλ ηνπο παξαπάλσ ραξαθηήξεο ηζρύεη ν δεύηεξνο λόκνο ηνπ Μendel

Να βξείηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ ηνπο σο πξνο ηνπο δύν ραξαθηήξεο

θάλνληαο ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (κνλάδεο 15) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ην θύιν ηνπ

δεύηεξνπ παηδηνύ (κνλάδεο 10) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-35-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα ηελ παξαγσγή ηνπ πξνδξόκνπ κνξίνπ ηεο ηλζνπιίλεο δειαδή ηεο πξντλζνπιίλεο θαηάιιεια

κεηαζρεκαηηζκέλα θύηηαξα Escherichia coli θαιιηεξγήζεθαλ ζε βηναληηδξαζηήξα Ζ απεηθόληζε

ηεο κεηαβνιήο ηνπ πιεζπζκνύ ηνπ βαθηεξίνπ (Ν) ζε ζρέζε κε ηνλ ρξόλν (t) έδσζε ην παξαθάησ

δηάγξακκα

1 Με βάζε ην δηάγξακκα απηό λα ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο θαη λα πεξηγξάςεηε

ηηο θάζεηο ηεο Μονάδερ 10

2 Σε πνηα ζπλήζσο ρξνληθά δηαζηήκαηα ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ βαθηεξίσλ αλακέλεηαη λα παξαρζεί

ε πξντλζνπιίλε Αθνύ παξαιάβνπκε ηελ πξντλζνπιίλε από ηνλ βηναληηδξαζηήξα πώο ζα ηελ

κεηαηξέςνπκε ζε ηλζνπιίλε Μονάδερ 10

3 Πνηνο είλαη ν βηνινγηθόο ξόινο ηεο ηλζνπιίλεο θαη πνηα αζζέλεηα πξνθαιεί ε κείσζε ή ε έιιεηςή

ηεο Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ελόο γνληδίνπ βαθηεξηαθνύ

θπηηάξνπ

AUGndashCCUndashCAUndashCGUndashUCUndashACUndashUUUndashUAA 3΄

α Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ηε μη κωδική αιπζίδα από ηελ νπνία πξνήιζε ην παξαπάλσ

mRNA θαη λα νξίζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηεο Μονάδερ 5

β Αληηθαζηζηνύκε κία ηξηπιέηα ηνπ παξαπάλσ mRNA κε ηελ ηξηπιέηα 5΄UGA

3΄ θαη ην

πεπηίδην πνπ θσδηθνπνηείηαη δελ πθίζηαηαη ηελ παξακηθξή αιιαγή Πνηα είλαη ε ηξηπιέηα

απηή (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

γ Ζ ηξηπιέηα 5΄

UCU3΄

ηνπ παξαπάλσ mRNA θσδηθνπνηεί ην ακηλνμύ ζεξίλε Αλ

αληηθαηαζηήζνπκε απηή ηελ ηξηπιέηα κε ηελ ηξηπιέηα 5΄

UCC3΄

δελ πξνθύπηεη ε

παξακηθξή αιιαγή ζην πεπηίδην Πώο εξκελεύεηαη ην γεγνλόο απηό κε βάζε ηα

ραξαθηεξηζηηθά ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-36-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα πξώηε θνξά ε γνληδηαθή ζεξαπεία εθαξκόζηεθε ζε έλα θνξίηζη πνπ είρε έιιεηςε ηνπ ελδύκνπ

απακηλάζε ηεο αδελνζίλεο (ADA)

1 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ ελδύκνπ απηνύ (κνλάδεο 3) θαη πνηα ηα ζπκπηώκαηα πνπ εκθαλίδνπλ ηα

άηνκα κε έιιεηςε ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

2 Πώο νλνκάδεηαη ν ηύπνο ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο πνπ εθαξκόζηεθε (κνλάδεο 2) θαη γηαηί

(κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

3 Πνηα είλαη ε δηαδηθαζία πνπ αθνινπζείηαη ζηε γνληδηαθή ζεξαπεία ηεο παξαπάλσ αζζέλεηαο Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο κε θπζηνινγηθή όξαζε πνπ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία (PKU) θαη κηα γπλαίθα κε

θπζηνινγηθή όξαζε πνπ δελ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία απνθηνύλ έλα θνξίηζη θαη έλα αγόξη Τν

θνξίηζη έρεη θπζηνινγηθή όξαζε θαη δελ παξνπζηάδεη θαηλπιθεηνλνπξία ελώ ην αγόξη εκθαλίδεη

αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν θαη πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία

1 Πώο πξνθαιείηαη ε θαηλπιθεηνλνπξία (κνλάδεο 5) θαη πσο θιεξνλνκείηαη (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

2 Πώο θιεξνλνκείηαη ε κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν Μονάδερ 6

3 Να βξείηε θαη λα γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο ηνπ άλδξα ηεο γπλαίθαο θαη ησλ παηδηώλ ηνπο

(κνλάδεο 8) θάλνληαο ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 12

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-37-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Α Σηα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα κειεηάηαη ν ηξόπνο θιεξνλόκεζεο θνηλνύ κνλνγνληδηαθνύ

ραξαθηεξηζηηθνύ ζε δύν δηαθνξεηηθέο νηθνγέλεηεο 1 θαη 2

Σηελ 1ε νηθνγέλεηα θέξνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ηα άηνκα Η2 ΗΗ2 ΗΗ3 (καπξηζκέλα) ελώ ζηελ 2

ε

νηθνγέλεηα θέξνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ηα άηνκα ΗΗ2 ΗΗ3 (καπξηζκέλα)

Να πξνζδηνξίζεηε ηνλ ηξόπν θιεξνλόκεζεο ηνπ ραξαθηεξηζηηθνύ κε βάζε ηα παξαπάλσ

ζηνηρεία αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή ζαο κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (Να κε ιεθζεί

ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο θαη λα κελ εμεηαζηεί ε πεξίπησζε ηνπ θπινζύλδεηνπ

επηθξαηνύο γνληδίνπ) (κνλάδεο 8) Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόκσλ (κνλάδεο 5) Μονάδερ 13

Β Να ππνδείμεηε έλα πηζαλό κεραληζκό πνπ κπνξεί λα εμεγήζεη ηε γέλλεζε αηόκνπ κε ζύλδξνκν

Turner από γνλείο κε θπζηνινγηθό αξηζκό ρξσκνζσκάησλ (κνλάδεο 6) Να πεξηγξάςεηε ηε

δηαδηθαζία κε ηελ νπνία κπνξνύκε λα απεηθνλίζνπκε ηα ρξσκνζώκαηα ηνπ αηόκνπ κε ζύλδξνκν

Turner κεηά ηε γέλλεζή ηνπ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη δίθισλν κόξην DNA ην νπνίν πεξηέρεη ηκήκα αζπλερνύο γνληδίνπ πνπ κεηαγξά-

θεηαη ζε mRNA

α) Πνύ ζπλαληάκε αζπλερή γνλίδηα (κνλάδεο 2)

β) Να πξνζδηνξίζεηε ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

γ) Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ πξόδξνκνπ mRNA θαη ηνπ ώξηκνπ mRNA πνπ πξνθύπηνπλ από ηε

κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ DNA ρσξίο αηηηνιόγεζε (κνλάδεο 2)

δ) Πώο πξνθύπηεη ην ώξηκν mRNA (κνλάδεο 3)

ε) Μπνξεί ε πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε ΔcoRI λα θόςεη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3)

ζη) Πνηεο θαηεγνξίεο γνληδίσλ πνπ ππάξρνπλ ζην ρξσκνζσκηθό DNA ελόο θπηηαξηθνύ ηύπνπ δελ

θισλνπνηνύληαη ζε cDNA βηβιηνζήθε (κνλάδεο 8) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-38-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Άλδξαο πνπ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία θαη ζπλζέηεη θπζηνινγηθή πνζόηεηα κειαλίλεο

απνθηά απνγόλνπο κε γπλαίθα πνπ πάζρεη από αιθηζκό αιιά κπνξεί λα κεηαηξέπεη ηε

θαηλπιαιαλίλε ζε ηπξνζίλε

Να βξείηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο θαη θαηλόηππνπο ησλ παηδηώλ

Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηελ θαηλπιθεηνλνπξία θαη ηνλ αιθηζκό βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά

δεύγε νκόινγσλ ρξσκνζσκάησλ Μονάδερ 12

Β Να δηαθξίλεηε πεξηπηώζεηο θαηά ηηο νπνίεο είλαη αηκνξξνθηιηθό ην παηδί πνπ απνθηά

θπζηνινγηθόο άλδξαο κε θπζηνινγηθή γπλαίθα ηεο νπνίαο ν παηέξαο είλαη αηκνξξνθηιηθόο

Οη γνλείο θαη ην παηδί έρνπλ θπζηνινγηθό θαξπόηππν Μονάδερ 13

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ηα πέληε (5) πξώηα ακηλνμέα

κηαο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Ζ θαηεύζπλζε ζηελ νπνία θηλείηαη ε RNA πνιπκεξάζε θαηά ηε

κεηαγξαθή ππνδεηθλύεηαη από ην βέινο

α Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ DNA είλαη ε θσδηθή θαη πνηα είλαη ε κε θσδηθή

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 9

β Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ DNA Μονάδερ 3

γ Να γξάςεηε θαη λα αηηηνινγήζεηε ην αληηθσδηθόληνηνπ tRNA πνπ κεηαθέξεη ην 2ν ακηλνμύ ηεο

πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Μονάδερ 5

δ Τηείλαηηνζύκπινθνέλαξμεοηεοπξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 5) θαη πνηα είλαη ε κεηέπεηηα πνξεία

ηνπ tRNA πνπ ζπκκεηέρεη ζε απηό (κνλάδεο 3) Μονάδερ 8

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-39-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Πξόθεηηαη λα θαιιηεξγεζεί ζην εξγαζηήξην έλαοεηεξόηξνθνο κηθξννξγαληζκόο

1 Να αλαθέξεηε νλνκαζηηθά ηα ζξεπηηθά ζπζηαηηθά ηα νπνία πξέπεη λα πξνζηεζνύλ ζην κέζν

θαιιηέξγεηαο ώζηε ν κηθξννξγαληζκόο απηόο λα αλαπηπρζεί θπζηνινγηθά Μονάδερ 8

2 Πώο κπνξνύκε λα δηαπηζηώζνπκε αλ ν κηθξννξγαληζκόο απηόο είλαη ππνρξεσηηθά αλαεξόβηνο Μονάδερ 7

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνπο άιινπο παξάγνληεο πνπ επηδξνύλ ζηελ αλάπηπμε ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαηηνπαξαθάησηκήκα DNAζηννπνίνέρεη αξρίζεη ε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

1Σηηο ζέζεηο ΑΒΓ∆ΔΕ λα αληηζηνηρίζεηε ηηο ελδείμεηο 3΄ ή 5΄ ώζηε λα θαίλεηαη ν

πξνζαλαηνιηζκόο ησλ αξρηθώλ θαη ησλ λενζπληηζέκελσλ αιπζίδσλ Μονάδερ 6

2Τη είλαη ηα πξσηαξρηθά ηκήκαηα πσο δεκηνπξγνύληαη θαη πσο επηκεθύλνληαη Μονάδερ 9

3Δμεγήζηε γηαηί πξέπεη ζηελ παξαπάλσ δηαδηθαζία λα ελεξγνπνηεζεί ην έλδπκν DNA δεζκάζε

θαη πώο ζα δξάζεη απηό Μονάδερ 6

4Πνηα έλδπκα ζα επηδηνξζώζνπλ ηα πηζαλά ιάζε ηεο δηαδηθαζίαο ηεο αληηγξαθήο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-40-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ νιηγνπεπηίδην έμη ακηλνμέσλ ην νπνίν δελ έρεη ππνζηεί θακία ηξνπνπνίεζε

κεηά ηε ζύλζεζή ηνπ

Ζ2Ν ndash Μεθειονίνη ndash Γλυκίνη ndash Λυζίνη ndash Τρυπηοθάνη ndash Βαλίνη ndash Αλανίνη - COOH

Α Με ηε βνήζεηα ηνπ ηκήκαηνο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ παξαηίζεηαη γξάςηε ηελ αιιεινπρία

ησλ λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ ηκήκαηνο mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην

παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην ∆ηθαηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 13

Β Γξάςηε κε ηνλ θαηάιιειν πξνζαλαηνιηζκό ηελ αιιεινπρία λνπθιενηηδίσλ ζην δίθισλν

κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην Πνηα είλαη ε θσδηθή θαη πνηα ε κε

θσδηθή αιπζίδα Μονάδερ 6

Γ Δάλ ε ηξηπιέηα 5΄-UGG-3΄ ζην mRNA αληηθαηαζηαζεί από ηελ ηξηπιέηα 5΄-UGA-3΄ γξάςηε

ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ζην λέν νιηγνπεπηίδην πνπ ζα ζπληεζεί Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο Σην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ζηα κέιε

κηαο νηθνγέλεηαο ε αηκνξξνθηιία Α (Δίλαη καπξηζκέλα ηα ΗΗ 1 ΗΗ 4 θαη ΗΗΗ 1)

Α Πώο θιεξνλνκείηαη ε αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 5

Β Να γξάςεηε θαη λα δηθαηνινγήζεηε κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο ηνπο γνλνηύπνπο όισλ ησλ

κειώλ πνπ απεηθνλίδνληαη ζην γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 13

Γ Δάλ νη γνλείο ΗΗ 3 θαη ΗΗ 4 απνθηήζνπλ επόκελν παηδί πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα λα λνζεί από

αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 7

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο θσδηθνλίσλ

θαη ακηλνμέσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

GUCrarrΒαιίλε

UGGrarrΤξππηνθάλε

GGUrarrΓιπθίλε

AUGrarrΜεζεηνλίλε

AAArarrΛπζίλε

GCCrarrΑιαλίλε

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-41-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο κε ηηο νπνίεο κπνξνύλ λα παξαρζνύλ κνλνθισληθά

αληηζώκαηα ηα νπνία ζπλεηζθέξνπλ ζηνλ πξνζδηνξηζκό ησλ νκάδσλ αίκαηνο ηνπ αλζξώπνπ Μονάδερ 7

Γ2 Να αλαθέξεηε πνηνπο ηύπνπο αηκνξνθηιίαο γλσξίδεηε θαη πνύ νθείινληαη (κνλάδεο 2) Να

πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία αληηκεηώπηζεο κίαο εμ απηώλ κε βάζε ηε κέζνδν δεκηνπξγίαο

δηαγνληδηαθώλ δώσλ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 ∆ίλεηαη κείγκα κνξίσλ DNA θαη έλαο αληρλεπηήο RΝΑ

Να εμεγήζεηε ηη είλαη αληρλεπηήο (κνλάδεο 2) λα πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ ζα

αθνινπζεζνύλ πξνθεηκέλνπ ν αληρλεπηήο λα πβξηδνπνηήζεη ηελ θαηάιιειε αιιεινπρία DNA

(κνλάδεο 4) θαη λα εμεγήζεηε πνηνο είλαη ν θιώλνο ηνπ DNA πνπ ζα πβξηδνπνηεζεί (κνλάδεο 4) Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ ∆

Υγηήο άληξαο παληξεύηεθε κε πγηή γπλαίθα θαη απέθηεζαλ έλα αγόξη κε αρξσκαηνςία ζην

θόθθηλν θαη ην πξάζηλν ρξώκα έλα θνξίηζη πνπ πάζρεη από δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία θαη

πεξηκέλνπλ ην ηξίην παηδί ηνπο

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη λα εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ παηδηώλ ηνπο θαη λα εμεγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆3 Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην ηξίην παηδί λα έρεη θπζηνινγηθό θαηλόηππν

Να εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο θάλνληαο ή ηελ απαηηνύκελε δηαζηαύξσζε ή ηηο

απαηηνύκελεο δηαζηαπξώζεηο Μονάδερ 12

∆4 Να εμεγήζεηε ηα γελεηηθά αίηηα ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-42-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

∆ίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν

C T T A A C T A A T A G G G T G G A C C T A A C A T A G A T

G A A T T G A T T A T C C C A C C T G G A T T G T A T C T A

Γ1 Να γξάςεηε ην mRNA πνπ ζα πξνθύςεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

νξίδνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ηνπ (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο

(κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ2 Να βξείηε ηνλ αξηζκό ησλ ακηλνμέσλ από ηα νπνία ζα απνηειείηαη ην έλδπκν κεηά ηε

κεηάθξαζε ηνπ παξαπάλσ mRNA (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο κε

βάζε ηηο ηδηόηεηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε ιεηηνπξγία ηνπ ελδύκνπ αλ ζπκβεί γνληδηαθή

κεηάιιαμε ε νπνία ζα πξνθαιέζεη έιιεηςε ηνπ δεύηεξνπ λνπθιενηηδίνπ ζην δεύηεξν

θσδηθόλην ηνπ γνληδίνπ Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ ∆

∆ίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν

ζην νπνίν ηα άηνκα Η1 θαη ΗΗ1 ΗΗ2 ΗΗ3 ΗΗ4 ΗΗ5 ΗΗ6 πάζρνπλ από κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ ζην παξαπάλσ γελεαινγηθό

δέληξν Μονάδερ 7

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ παηδηώλ ζην παξαπάλσ

γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 4

∆3 Να θάλεηε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο θαη λα αηηηνινγήζεηε ηηο απαληήζεηο ζαο Μονάδερ 14

Σημείωζη Να μην εξεηαζθεί η πεπίπηωζη θςλοζύνδεηος επικπαηούρ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-43-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ ∆ίλνληαη ηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα Α θαη Β

Σην Α απεηθνλίδνληαη νη θάζεηο (αβγ θαη δ)

αλάπηπμεο ελόο κηθξννξγαληζκνύ Σην Β

απεηθνλίδεηαη ε παξαγσγή ηνπ πξντόληνο από

ηνλ κηθξννξγαληζκό γηα ην ίδην ρξνληθό

δηάζηεκα

Γ1 Με βάζε ην δηάγξακκα Α λα

ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο

(κνλάδεο 3) θαη λα νλνκάζεηε ηηο θάζεηο

ηεο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 7

Γ2 Σε πνηα θάζε παξάγεηαη ε κεγαιύηεξε πνζόηεηα ηνπ πξντόληνο (κνλάδεο 2) Nα

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 Αλ ην πξντόλ εθθξίλεηαη από ηνλ κηθξννξγαληζκό πώο ζα ην παξαιάβνπκε από ηελ

θαιιηέξγεηα Μονάδερ 6

Γ4 Να αλαθέξεηε ηνπο παξάγνληεο πνπ επεξεάδνπλ ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ηνπ

κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 4

ΘΔΜΑ ∆ ∆ίλεηαη ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ πεξηέρεη ην αζπλερέο γνλίδην

ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ παξαθάησ πεπηηδίνπ

H2N- μεθειονίνη - αλανίνη - λευκίνη - αζπαραγίνη ndash COOH

∆1 Να γξάςεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 4) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 10

∆2 Να γξάςεηε ην πξόδξνκν mRNA ην ώξηκν mRNA ην εζώλην ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 6) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 15

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ

Aιαλίλε = GCU Λεπθίλε = UUG Αζπαξαγίλε = AAU

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-44-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

1 Πνηα είλαη ε δνmicroή ηνπ DNA ζην ρώξν ζύmicroθσλα microε ην microνληέιν ηεο δηπιήο έιηθαο Μονάδερ 12

2 Να πεξηγξάςεηε πώο ξπζmicroίδεηαη ε γνληδηαθή έθθξαζε ζηα επθαξπσηηθά θύηηαξα Μονάδερ 8

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνλ αιθηζmicroό Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο πνπ πάζρεη από νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

παληξεύεηαη microία γπλαίθα ε νπνία δελ πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο

ινβνύο απηηώλ Τν δεπγάξη απηό απνθηά ηξία παηδηά

Τν πξώην εmicroθαλίδεη ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ ην δεύηεξν δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη πξνζθνιιεmicroέλνπο ινβνύο απηηώλ θαη ην ηξίην δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ γνλέσλ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

β Πνηνη είλαη νη πηζαλνί γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παηδηώλ Μονάδερ 5

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-45-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Σην θπηό κνζρνκπίδειν ην ρξώκα ησλ ζπεξκάησλ κπνξεί λα είλαη είηε θίηξηλν είηε πξάζηλν

ελώ ην ύςνο ηνπ είλαη είηε ςειό είηε θνληό Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηηο παξαπάλσ

ηδηόηεηεο βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά δεύγε νκνιόγσλ ρξσκνζσκάησλ Δάλ έρεηε ζηε

δηάζεζή ζαο έλα ςειό κνζρνκπίδειν κε θίηξηλα ζπέξκαηα λα θάλεηε ηηο θαηάιιειεο

δηαζηαπξώζεηο πνπ απαηηνύληαη γηα λα βξείηε ην γνλόηππό ηνπ (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 11

Γ2 Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο από δύν θπζηνινγηθνύο

γνλείο κπνξεί λα γελλεζεί παηδί κε ζύλδξνκν Turner Μονάδερ 8

Γ3 Μία πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κία πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ Γ

Γίδεηαη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Σηνλ θιώλν ΕΖ ε αληηγξαθή γίλεηαη

κε αζπλερή ηξόπν Τα ζεκεία Γ θαη Ζ ππνδεηθλύνπλ ηε ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα λα ζρεδηάζεηε ηα ζπλερή θαη αζπλερή

ηκήκαηα ησλ λέσλ θιώλσλ κε βέιε ππνδεηθλύνληαο ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ λέσλ θαη

ησλ κεηξηθώλ θιώλσλ (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Σηνλ θιώλν πνπ αληηγξάθεηαη κε ζπλερή ηξόπν λα γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ

λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ πξσηαξρηθνύ ηκήκαηνο ην νπνίν απνηειείηαη

από 8 (νθηώ) λνπθιενηίδηα (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Γ3 Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην πεπηίδην απηό Μονάδερ 2

Γ4 Μεηά ηελ επίδξαζε αθηηλνβνιίαο ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ζπάεη ζηα ζεκεία πνπ

ππνδεηθλύνληαη από ηα βέιε Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε θαη λα

ζεκεηώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ Μονάδερ 2

Γ5 Τν ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε επαλαζπλδέεηαη ζηα ίδηα ζεκεία θνπήο κεηά από

αλαζηξνθή

Να γξάςεηε νιόθιεξν ην κόξην ηνπ DNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηελ αλαζηξνθή (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην λέν πεπηίδην (κνλάδεο 2)

Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-46-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν Σην κόξην απηό ζπκβαίλεη κεηάιιαμε πξνζζήθεο ηξηώλ (3) δηαδνρηθώλ

λνπθιενηηδίσλ (5΄-GAT-3΄)

Γ1 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Φ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) θαη ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα ηνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ2 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Υ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) Ζ παξαπάλσ κεηάιιαμε έρεη ειάρηζηε επίδξαζε ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα

ηνπ ελδύκνπ Πώο ραξαθηεξίδεηαη απηή ε κεηάιιαμε (κνλάδεο 2) Nα εμεγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 9

Γ3 Σε δύν άηνκα πνπ πάζρνπλ από ζύλδξνκν Klinefelter έγηλε αλάιπζε ηεο αιιεινπρίαο ησλ

βάζεσλ ηνπ DNA ησλ θπιεηηθώλ ρξσκνζσκάησλ ηνπο Σην πξώην άηνκν ε αλάιπζε έδεημε

ηξεηο δηαθνξεηηθέο αιιεινπρίεο βάζεσλ DNA Σην δεύηεξν άηνκν ε αλάιπζε έδεημε δύν

παλνκνηόηππεο θαη κία δηαθνξεηηθή αιιεινπρία βάζεσλ DNA Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο

κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο γελλήζεθαλ ηα άηνκα απηά από θπζηνινγηθνύο

γνλείο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ Γ

Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-47-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Α

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Μηα πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κηα πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 7

Γ2 Ζ αλάιπζε δεηγκάησλ DNA από δύν βαθηεξηαθέο θαιιηέξγεηεο έδσζε ηα εμήο

απνηειέζκαηα ζηελ πξώηε θαιιηέξγεηα βξέζεθε πνζνζηό αδελίλεο (Α) 28 θαη

ζηεδεύηεξε βξέζεθε πνζνζηό γνπαλίλεο (G) 28 Να εμεγήζεηε αλ ηα βαθηήξηα ησλ δύν

θαιιηεξγεηώλ αλήθνπλ ζην ίδην ή ζε δηαθνξεηηθό είδνο Μονάδερ 6

Γ3 Με πνηνπο ηξόπνπο γίλεηαη ε θαιιηέξγεηα κηθξννξγαληζκώλ ζε κεγάιε θιίκαθα Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ Γ Σrsquo έλα κόξην DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ ππάξρνπλ δύν γνλίδηα Α θαη Β όπσο θαίλεηαη ζην

ζρήκα

Γ1 Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο θαη λα νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ

αιπζίδσλ ηνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Τα γνλίδηα Α θαη Β κεηαγξάθνληαη ζε RNA Να νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπ RNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Πνηα είλαη ε θσδηθή αιπζίδα γηα ην γνλίδην Α θαη πνηα γηα ην Β (κνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ4 Τη είλαη ν ππνθηλεηήο (κνλάδεο 2) Να νξίζεηε ηε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή γηα θάζε γνλίδην κε

έλα βέινο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-48-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Να αλαθέξεηε ηα βήκαηα πνπ απαηηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο

αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο από έλα δηαγνληδηαθό δών Μονάδερ 12

Γ2 Να εμεγήζεηε πώο ε ζεξκνθξαζία επεξεάδεη ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 8

Γ3 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ πξηκνζώκαηνο ζηελ αληηγξαθή ηνπ DNA Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ

Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-49-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Μεηέξα κε θπζηνινγηθή όξαζε θαη νκάδα αίκαηνο Β απνθηά δύν παηδηά κε έλαλ άλδξα κε

θπζηνινγηθή όξαζε Τν θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο ΑΒ ελώ ην αγόξη νκάδα αίκαηνο Ο

Τν έλα από ηα δύν παηδηά πάζρεη από κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν ndash θόθθηλν

Γ1 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ σο πξνο ηνπο δύν

ραξαθηήξεο (κνλάδεο 8) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 10) Μονάδερ 18

Γ2 Πνην από ηα δύν παηδηά δελ έρεη θπζηνινγηθή όξαζε Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA

(Ι) GACTAATAAAAGAAGTAGTTAGGATCATAGG

(ΙΙ) CTGATTATTTTCTTCATCAA TCCTAGTA TCC

πνπ θσδηθνπνηεί ην πεπηίδην

H2N-Μεθειονίνη-Τυροζίνη-Φαινυλαλανίνη-Φαινυλαλανίνη-Τυροζίνη-COOH

Γ1 Να εμεγήζεηε πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA είλαη ε θσδηθή θαη

πνηα είλαη ε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 4) Να γξάςεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ησλ

αιπζίδσλ (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 8

Γ2 Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ

παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA (κνλάδεο 2) θαζώο θαη ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε πνύ νθείιεηαη ε δηαθνξά κεηαμύ ησλ δύν απηώλ κνξίσλ

(κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ παξαπάλσ πεπηηδίνπ εάλ κηα

γνληδηαθή κεηάιιαμε πνπ ζα ζπκβεί ζην θσδηθόλην ηεο ηπξνζίλεο νδεγήζεη ζε

αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από ζπκίλε Μονάδερ 5

Γ4 Δάλ ε παξαπάλσ γνληδηαθή κεηάιιαμε νδεγήζεη ζε αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από

αδελίλε λα εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ πεπηηδίνπ Μονάδερ 5

Γίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Μεζεηνλίλε AUG

Τπξνζίλε UAC UAU

Φαηλπιαιαλίλε UUU UUC

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-50-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Μηα αξζεληθή κύγα Drosophila κε ιεπθά κάηηα δηαζηαπξώζεθε κε κηα ζειπθή κε θόθθηλα

κάηηα Από ηε δηαζηαύξσζε απηή πήξακε 280 απνγόλνπο ζηελ F1 γεληά πνπ είραλ όινη

θόθθηλα κάηηα Γηαζηαπξώλνληαο δύν άηνκα από ηελ F1 γεληά πξνθύπηνπλ 319 απόγνλνη

ζηελ F2 γεληά Μηα αλάιπζε ησλ απνγόλσλ ηεο F2 γεληάο έδεημε όηη ππάξρνπλ

159 ζειπθά κε θόθθηλα κάηηα

82 αξζεληθά κε θόθθηλα κάηηα θαη

78 αξζεληθά κε ιεπθά κάηηα

Με βάζε ηα δεδνκέλα λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ην παξαπάλσ

γλώξηζκα Γηα ηα άηνκα πνπ δηαζηαπξώζεθαλ δίλεηαη όηη ηα ζειπθά έρνπλ έλα δεπγάξη X

ρξσκνζσκάησλ (ΦΦ) θαη ηα αξζεληθά έρνπλ έλα Φ θαη έλα Χ ρξσκόζσκα (ΦΧ)

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν όπνπ απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη κηα κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

Τα άηνκα ΙΙ2 ΙΙ3 ΙΙΙ3 θαη ΙV3 πάζρνπλ από ηελ αζζέλεηα απηή Γηα όια ηα παξαθάησ

εξσηήκαηα λα κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο

Γ2 Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη ε αζζέλεηα Μονάδερ 6

Γ3 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην δεπγάξη ΙΙΙ1 III2 λα απνθηήζεη αγόξη πνπ ζα πάζρεη

(κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 8

Γ4 Αλ ηα άηνκα Ι1 θαη Ι4 πάζρνπλ από κηα αζζέλεηα πνπ νθείιεηαη ζε γνλίδην κηηνρνλ-δξηαθνύ

DNA λα αλαθέξεηε πνηα άηνκα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ ζα θιεξνλνκή-ζνπλ ην γνλίδην

απηό (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-51-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA ην νπνίν θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Αιπζίδα 1 GTTGAATTCTTAGCTTAAGTCGGGCATGAATTCTC

Αιπζίδα 2 CAACTTAAGAATCGAATTCAGCCCGTACTTAAGAG

Γ1 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

επηζεκαίλνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ησλ αιπζίδσλ ηνπ (κνλάδεο 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Τν παξαπάλσ ηκήκα DNA αληηγξάθεηαη θαη θαηά ηε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

δεκηνπξγνύληαη ηα παξαθάησ πξσηαξρηθά ηκήκαηα

i) 5΄-GAGAAUUC-3΄

ii) 5΄-UUAAGCUA-3΄

iii) 5΄-GUUGAAUU-3΄

Να πξνζδηνξίζεηε πνηα αιπζίδα αληηγξάθεηαη κε ζπλερή θαη πνηα κε αζπλερή ηξόπν

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε ην έλδπκν EcoRI πξνθεηκέλνπ λα ελζσκα-ησζεί ζε

έλα από ηα δύν πιαζκίδηα Α θαη Β πνπ δίλνληαη παξαθάησ

Πνην από ηα δύν πιαζκίδηα ζα επηιέμεηε γηα ηε δεκηνπξγία αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ

(κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Πόζνη θσζθνδηεζηεξηθνί δεζκνί ζα δηαζπαζηνύλ ζην πιαζκίδην πνπ επηιέμαηε θαη πόζνη ζα

δεκηνπξγεζνύλ θαηά ην ζρεκαηηζκό ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ4 Από ηε κύγα Drosophila απνκνλώζεθαλ ηξία δηαθνξεηηθά θπζηνινγηθά θύηηαξα ζηα νπνία

πξνζδηνξίζηεθε ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ζε δεύγε βάζεσλ

Σην πξώην θύηηαξν ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ππνινγίζηεθε ζε 32108 δεύγε βάζεσλ

ζην δεύηεξν θύηηαξν ζε 16108 δεύγε βάζεσλ θαη ζην ηξίην θύηηαξν ζε 6410

8 δεύγε

βάζεσλ

Να δηθαηνινγήζεηε γηαηί ππάξρνπλ νη δηαθνξέο απηέο ζην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ησλ

ηξηώλ θπηηάξσλ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-52-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ Γ

Έλα πιαζκίδην πνπ ρξεζηκνπνηείηαη σο θνξέαο θισλνπνίεζεο ελόο ηκήκαηνο DNA έρεη έλα

γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε θαη έλα γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληη-

βηνηηθό ηεηξαθπθιίλε Τν γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζηελ ηεηξαθπθιίλε πεξηέρεη ηελ αιιεινπρία

πνπ αλαγλσξίδεηαη από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Γεκηνπξγνύκε αλαζπλδπαζ-

κέλα πιαζκηδία κε ηε ρξήζε ηεο πεξηνξηζηηθήο ελδνλνπθιεάζεο EcoRI

Τα κεηαζρεκαηηζκό βαθηεξίσλ πνπ δελ είραλ θαλέλα πιαζκίδην Σηε ζπλέρεηα ηα βαθηήξηα

θαιιηεξγνύληαη ζε ζξεπηηθό πιηθό

Γ1 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ηεηξαθπθιίλε αληί ηεο ακπηθηιίλεο (κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 Σηνπο παξαθάησ δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο (1 2 3) θαίλεηαη ε δηαβάζκηζε ηεο ζπγθέληξσζεο

ηνπ νμπγόλνπ θαη ε πεξηνρή αλάπηπμεο ηξηώλ εηδώλ κηθξννξγα-ληζκώλ ζε πγξό ζξεπηηθό

πιηθό Οη κηθξννξγαληζκνί απεηθνλίδνληαη σο καύξεο θνπθίδεο

Σε πνηνλ από ηνπο ηξεηο δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο έρνπκε θαιιηέξγεηα κπθήησλ πνπ

ρξεζηκνπνηνύληαη ζηελ αξηνβηνκεραλία βαθηεξίσλ ηνπ γέλνπο Clostridium θαη βαθηεξίσλ

ηνπ γέλνπο Mycobacterium (κνλάδεο 3) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

Γ4 Με πνηνλ ηξόπν δεκηνπξγνύκε δηαγνληδηαθά θπηά ηα πξντόληα ησλ νπνίσλ έρνπλ

κεγαιύηεξε δηάξθεηα δσήο ζε ζρέζε κε απηά ησλ κε δηαγνληδηαθώλ θπηώλ Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-53-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ δηάγξακκα απεηθνλίδεηαη ε θπζηνινγηθή κεηαβνιή ζην πνζνζηό ησλ

πνιππεπηηδηθώλ αιπζίδσλ ησλ αηκνζθαηξηλώλ HbA HbF θαη HbA2 ηνπ αλζξώπνπ από ηελ

εκβξπηθή ειηθία θαη κεηά ηε γέλλεζή ηνπ

Γ1 Πνην είδνο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο αληηζηνηρεί ζε θαζεκηά από ηηο θακπύιεο Η ΗΗ ΗΗΗ θαη IV

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ2 Τα απνηειέζκαηα κηαο εμέηαζεο αίκαηνο ζε έλαλ ελήιηθα έδεημαλ όηη νη αηκνζθαηξίλεο HbA

HbF θαη HbA2 είλαη ζε θπζηνινγηθά επίπεδα Πόζα γνλίδηα είλαη ππεύζπλα γηα ηε ζύλζεζε

ηεο HbA ζε έλα ζσκαηηθό θύηηαξν ζηε κεηάθαζε (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA πνπ πεξηέρεη ηα θσδηθόληα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα επηά

πξώηα ακηλνμέα ηεο θπζηνινγηθήο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο HbA

5΄hellip GTG CAC CTG ACT CCT GAG GAG hellip 3΄

3΄hellip CAC GTG GAC TGA GGA CTC CTC hellip 5΄

Ζ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI αλαγλσξίδεη ηελ αιιεινπρία

5΄ CTGAG 3΄

3΄ GACTC 5΄

θαη θόβεη θάζε αιπζίδα κεηαμύ ηνπ C θαη ηνπ Τ (κε θαηεύζπλζε 5΄3΄) Ζ αιιεινπρία πνπ

αλαγλσξίδεη ε DdeI βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα DNA Από έλα άηνκν θνξέα ηεο

δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο απνκνλώζεθαλ ηκήκαηα DNA πνπ πεξηέρνπλ ηα θσδηθόληα ηα

νπνία θσδηθνπνηνύλ ηα επηά πξώηα ακηλνμέα ηεο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Σηα ηκήκαηα απηά

επηδξάζακε κε ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI

Πόζα ηκήκαηα DNA δηαθνξεηηθνύ κήθνπο ζα πξνθύςνπλ κεηά ηε δξάζε ηεο DdeI (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 7

Γ4 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο δηάγλσζεο ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο θαηά ηνλ

πξνγελλεηηθό έιεγρν ηε δέθαηε εβδνκάδα ηεο θύεζεο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-54-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Σε ηξεηο δηαθνξεηηθνύο βηναληηδξαζηήξεο πξαγκαηνπνηείηαη

θιεηζηή θαιιηέξγεηα ηξηώλ δηαθνξεηηθώλ κηθξννξγαληζκώλ Α Β

θαη Γ αληίζηνηρα

Σηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα απεηθνλίδεηαη ν αξηζκόο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ ζε ζρέζε κε ην ρξόλν

Σην ρξνληθό δηάζηεκα από 0 έσο t1 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ

ζηνπο βηναληηδξα-ζηήξεο είλαη πςειή θαη ζηαζεξή ελώ ζην ρξν-

ληθό δηάζηεκα από t1 έσο t2 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ είλαη

ρακειή θαη ζηαζεξή

Γ1 Με βάζε ηα ζρήκαηα λα ραξαθηεξίζεηε ηνπο

κηθξννξγαληζκνύο Α Β Γ ζε ζρέζε κε ηελ εμάξηεζε ηεο

αλάπηπμήο ηνπο από ηε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ (κνλάδεο 6)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

Γ2 Με βάζε ηα ζρήκαηα ζε πνηα θάζε ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ γίλεηαη ε κεηαβνιή ηεο ζπγθέληξσζεο ηνπ Ο2

ζηνλ βηναληηδξαζηήξα όπνπ θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α

(κνλάδεο 2)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 4

Γ3 Πώο εμεγείηαη ε εθζεηηθή θάζε ζε κία θιεηζηή θαιιηέξγεηα

κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 4

Γ4 Τη ελλννύκε ζήκεξα κε ηνλ όξν δύκσζε (κνλάδεο 3) Πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο

(κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ πεπηίδην πνπ παξάγεηαη από έλα βαθηήξην

HOOCminusμεθειονίνηminusαλανίνηminusζερίνηminusαζπαραγίνηminusμεθειονίνηminusNH2

Γ1 Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ δίθισλνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ πεπηίδην (κνλάδεο

2) Να νξίζεηε ην 5΄ θαη 3΄ άθξν θάζε αιπζίδαο (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να θαζνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Γίλνληαη ηα θσδηθόληα

αιαλίλε GCU αζπαξαγίλε AAU κεζεηνλίλε AUG ζεξίλε UCU

Τν θσδηθόλην ιήμεο είλαη ην UGA Μονάδερ 15

Γ2 Μπνξεί ε παξαπάλσ αιπζίδα λα θνπεί από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 5

Γ3 Πώο ζρεκαηίδεηαη ην ζύκπινθν έλαξμεο ηεο πξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 3) Από ηη

απνηειείηαη ην πνιύζσκα (κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-55-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν απεηθνλίδεη ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη κηα

αζζέλεηα ηνπ κεηαβνιηζκνύ ζηνλ άλζξσπν

Γ1 Ζ αζζέλεηα απηή νθείιεηαη ζε επηθξαηέο ή ζε ππνιεηπόκελν γνλίδην (Μνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Κιεξνλνκείηαη σο απηνζσκηθόο ή

θπινζύλδεηνο ραξαθηήξαο (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 12

Γ2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέλδξν Μονάδερ 6

Γ3 O άλδξαο ΗΗΗ1 απνθηά κε γπλαίθα εηεξόδπγε ζηελ αζζέλεηα απηή έλα αγόξη

Να βξείηε ηε πηζαλόηεηα πνπ ππάξρεη ην αγόξη απηό λα πάζρεη αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Τα ζεκεία Α θαη Γ ππνδεηθλύνπλ ηε

ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηό ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ κεηξηθώλ αιπζίδσλ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ζρεδηάζεηε ζην ίδην ζρήκα ηα αζπλερή θαη

ηα ζπλερή ηκήκαηα ησλ δύν λέσλ αιπζίδσλ κε

βέιε θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηά ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπο (Μνλάδεο 3)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4)

Μονάδερ 7

Γ3 Ζ κεηξηθή αιπζίδα ηνπ DNA πνπ αληηγξάθε-

ηαη κε ζπλερή ηξόπν ακέζσο κεηά κεηαγξάθεηαη

Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ RNA πνπ ζρεκαηίδεηαη

θαηά ηε κεηαγξαθή θαη λα ζεκεηώζεηε ηνλ

πξνζαλαηνιηζκό ηνπ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ4 Πνηα είλαη ε δξάζε ηεο RNA πνιπκεξάζεο κεηά ηελ πξόζδεζή ηεο ζηνλ ππνθηλεηή ελόο

γνληδίνπ Μονάδερ 6

Page 7: biologia kat 3o 4o

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-7-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2001 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Nα απανηήζεηε ζηιρ δύο επωηήζειρ πος ακολοςθούν

1 Τα έληνmicroα δεmicroηνπξγνύλ microεγάια πξνβιήmicroαηα ζηε γεσξγία θαη νδεγνύλ ζε ζεmicroαληηθή microείσζε

ηεο παξαγσγήο Γλσξίδεηε αλ ε Βηνηερλνινγία microπνξεί λα βνεζήζεη ζηελ θαηαπνιέmicroεζε ησλ

εληόmicroσλ θαη microε πνην ηξόπν microπνξεί λα γίλεη απηό

Μονάδερ 10

2 Ζ ηλζνπιίλε είλαη microία πξσηεΐλε πνπ παξάγεηαη από ηνλ αλζξώπηλν νξγαληζmicroό όπσο θαη ε

αληηζξπςίλε (ΑΤΤ) Με πνην ηξόπν ζα microπνξνύζε λα παξαρζεί ε ηλζνπιίλε αλ αμηνπνηνύζαmicroε ηηο

δπλαηόηεηεο ηεο γελεηηθήο microεραληθήο θαη ηηο ηδηόηεηεο πνπ έρνπλ ηα δηαγνληδηαθά δώα

Μονάδερ 15

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ηπραίν ηmicroήmicroα ελόο microνξίνπ mRNA

- AUU - UCA - CCU - CUU - CGA - CAA ndash

1 ∆εδνmicroέλνπ όηη ην mRNA απηό δελ ππέζηε δηαδηθαζία σξίmicroαλζεο λα γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο

ην δίθισλν microόξην ηνπ DNA απ ην νπνίν πξνήιζε

Μονάδερ 10

2 Πόζα αmicroηλνμέα θσδηθνπνηεί ην ηmicroήmicroα απηό

Μονάδερ 10

3 Σην αξρηθό DNA πνην δεπγάξη βάζεσλ ζπmicromicroεηέρεη ζε πνζνζηό microεγαιύηεξν ηνπ 50

Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-8-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2001 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 2ο 1 Πνηεο microεηαιιάμεηο ραξαθηεξίδνληαη σο νπδέηεξεο θαη πνηεο σο ζησπειέο

Μονάδερ 10

2 Πνηα είλαη ηα ζξεπηηθά ζπζηαηηθά πνπ απαηηνύληαη γηα ηελ θαιιηέξγεηα εηεξόηξνθσλ

microηθξννξγαληζmicroώλ Μονάδερ 5

3 Να πεξηγξάςεηε ηελ ηερληθή παξαγσγήο microνλνθισληθώλ αληηζσmicroάησλ γηα έλα ζπγθεθξηmicroέλν

αληηγόλν Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 3ο 1 Ζ ηερλνινγία ηνπ αλαζπλδπαζmicroέλνπ DNA πεξηιαmicroβάλεη όιεο ηηο ηερληθέο πνπ νδεγνύλ ζε

microεηαθνξά ηνπ γελεηηθνύ πιηθνύ από ηνλ έλαλ νξγαληζmicroό ζηνλ άιιν

Να πεξηγξάςεηε ηα ζηάδηα ηεο δηαδηθαζίαο απηήο Μονάδερ 6

2 Να αλαθέξεηε ηα βαζηθά ραξαθηεξηζηηθά ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα θαη λα ηα πεξηγξάςεηε Μονάδερ 12

3 Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία ζρεmicroαηηζmicroνύ ώξηmicroνπ mRNΑ Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ 4ο Σε έλα δεπγάξη ν άλδξαο θαη ε γπλαίθα έρνπλ νmicroάδα αίmicroαηνο Α θαη θπζηνινγηθή όξαζε

Απνθηνύλ δπν παηδηά Τν έλα είλαη θνξίηζη νmicroάδαο αίmicroαηνο Ο θαη έρεη θαλνληθή όξαζε Τν

άιιν είλαη αγόξη microε νmicroάδα αίmicroαηνο Α θαη πάζρεη από microεξηθή αρξσmicroαηνςία ζην πξάζηλν ρξώmicroα

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ γνλέσλ Μονάδερ 2

Να αηηηνινγήζεηε ηελ επηινγή ζαο Μονάδερ 8

β Πνηνη είλαη νη πηζαλνί γνλόηππνη ησλ δπν παηδηώλ Μονάδερ 4

Να αηηηνινγήζεηε ηελ επηινγή ζαο Μονάδερ 11

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-9-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2002 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο 1 ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηmicroήmicroα microνξίνπ DNA πξνθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ

5΄ 3΄

GAATTCTTAATGCΑAGATCATAAAGAATTCTAG

CTTAAGAATTACGΤTCTAGTATTT C TTAAGATC

3΄ 5΄ Τν παξαπάλσ ηmicroήmicroα DNA θόβεηαη microε EcoRI πξνθεηmicroέλνπ λα ελζσmicroαησζεί ζε θαηάιιειν

πιαζmicroίδην πνπ έρεη θνπεί microε ηελ ίδηα πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε microε ηειηθό ζθνπό λα εηζαρζεί

ζε βαθηήξην γηα ηελ παξαγσγή θαξmicroαθεπηηθνύ πνιππεπηηδίνπ Να βξείηε ηελ αιιεινπρία ησλ

αmicroηλνμέσλ ηνπ πνιππεπηηδίνπ microε ρξήζε ηνπ παξαηηζέmicroελνπ γελεηηθνύ θώδηθα Μονάδερ 6

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

Παξαηίζεηαη ν γελεηηθόο θώδηθαο

2 Καηά ηνλ πξνγελλεηηθό έιεγρν ζε θπνθνξνύζα γπλαίθα δηαπηζηώζεθε όηη ην έmicroβξπν λνζεί από

ην ζύλδξνmicroν Cri-du-chat (θιάmicroα ηεο γάηαο) θαη επηπιένλ θέξεη αλαζηξνθή ζην microηθξό βξαρίνλα

ηνπ ρξσmicroνζώmicroαηνο 3

α Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ αθνινπζήζεθαλ γηα ηε δηάγλσζε Μονάδερ 8

β Βάζεη πνηώλ παξαηεξήζεσλ έγηλε ε δηάγλσζε Μονάδερ 3

ΘΔΜΑ 4ο Σε έλα θπηό παξαηεξνύληαη microεηαμύ άιισλ νη εμήο ραξαθηήξεο Καξπόο microεγάινο πνπ ειέγρεηαη

από ην γνλίδην Μ θαη θαξπόο microηθξόο πνπ ειέγρεηαη από ην γνλίδην micro Καξπόο πινύζηνο ζε

πδαηάλζξαθεο πνπ ειέγρεηαη από ην γνλίδην Υ θαη θαξπόο θησρόο ζε πδαηάλζξαθεο πνπ

ειέγρεηαη από ην γνλίδην π

Έρεηε ζηε δηάζεζή ζαο έλα αmicroηγέο ζηέιερνο microε θαξπό microεγάιν θαη θησρό ζε πδαηάλζξαθεο

θαζώο θαη έλα αmicroηγέο ζηέιερνο microε θαξπό microηθξό θαη πινύζην ζε πδαηάλζξαθεο

α Να δηαζηαπξώζεηε ηα παξαπάλσ ζηειέρε θαη λα βξείηε ηνπο γνλόηππνπο θαη θαηλόηππνπο

ησλ απνγόλσλ ηεο F1 θαη F2 γεληάο Μονάδερ 4

β Να αηηηνινγήζεηε ηε θαηλνηππηθή αλαινγία ησλ αηόmicroσλ ηεο F2 γεληάο Μονάδερ 9

γ Έρνληαο ζηε δηάζεζή ζαο ηα θπηά ηεο F2 γεληάο λα αηηηνινγήζεηε πώο microπνξείηε λα απνmicroνλώ-

ζεηε αmicroηγή ζηειέρε microε θαηλόηππν θαξπό microεγάιν θαη πινύζην ζε πδαηάλζξαθεο θάλνληαο ηηο

θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο Μονάδερ 12

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-10-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2002 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

1 Να πεξηγξάςεηε ηηο δνmicroηθέο ρξσmicroνζσmicroηθέο αλσmicroαιίεο πνπ έρνπλ σο απνηέιεζmicroα ηελ

αλαδηάηαμε ηεο γελεηηθήο πιεξνθνξίαο Μονάδερ 6

Πνηεο είλαη νη πηζαλέο ζπλέπεηεο γηα ηα άηνmicroα πνπ ηηο θέξνπλ θαη πνηεο είλαη γηα ηνπο απνγόλνπο

ηνπο Μονάδερ 4

2 ∆ίλεηαη ην παξαθάησ πνιππεπηίδην πνπ παξάγεηαη ζε βαθηεξηαθό θύηηαξν

ΗΟΟC-Μεθειονίνη - Λυζίνη - Θρεονίνη - Προλίνη - Λευκίνη -- Σερίνη - Βαλίνη - Αλανίνη -

Βαλίνη - Μεθειονίνη-ΝΗ2

α Να γξάςεηε ηε microε θσδηθή αιπζίδα ηνπ γνληδίνπ πνπ

θσδηθνπνηεί απηό ην πνιππεπηίδην Μονάδερ 6

β Να νξίζεηε ηα άθξα 3΄ θαη 5΄ ηεο παξαπάλσ αιπζίδαο Μονάδερ 2

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 7

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρήζεηο αmicroηλνμέσλ θαη

θσδηθνλίσλ

ΘΔΜΑ 4ο

∆ίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν ζην νπνίν

απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο microε ηνλ νπνίν θιεξνλνmicroείηαη

microία αζζέλεηα

Τν άηνmicroν Η 1 (microαπξηζmicroέλν) πάζρεη θαη είλαη νmicroάδα αίmicroαηνο Ο

Τν άηνmicroν Η2 (microαπξηζmicroέλν) πάζρεη θαη είλαη νmicroάδα αίmicroαηνο Β-νmicroόδπγν

Τα άηνmicroα απηά απέθηεζαλ ηξία παηδηά εθ ησλ νπνίσλ ην II2 (microαπξηζmicroέλν) πάζρεη

α Με βάζε ην παξαπάλσ γελεαινγηθό δέλδξν λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν microε ηνλ νπνίν

θιεξνλνmicroείηαη ε αζζέλεηα Μονάδερ 5

β Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο θαη θαηλόηππνπο ησλ αηόmicroσλ ηεο I θαη II γεληάο Μονάδερ 8

γ Τν άηνmicroν II1 παληξεύεηαη γπλαίθα πνπ είλαη νmicroάδα αίmicroαηνο ΑΒ θαη πάζρεη από ηελ ίδηα

αζζέλεηα

Να πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα απνθηήζνπλ παηδί πνπ ζα είλαη νmicroάδα αίmicroαηνο Α θαη ζα

πάζρεη Μονάδερ 12

ΑΜΙΝΟΞΔΑ ΚΩ∆ΙΚΟΝΙΑ

Αιαλίλε GCU

Βαιίλε GUG

Θξενλίλε ACU

Λεπθίλε CUA

Λπζίλε AAG

Μεζεηνλίλε AUG

Πξνιίλε CCG

Σεξίλε UCG

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-11-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2002 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 2ο A Να ξαναγπάψεηε ζηο ηεηπάδιό ζαρ ηιρ πποηάζειρ αθού ζςmicroπληπώζεηε ηα κενά microε ηιρ ζωζηέρ

λέξειρ

1 Ζ ηλζνπιίλε είλαη microία νξmicroόλε πνπ απνηειείηαη από 51 θαη παξάγεηαη από εηδηθά θύηηαξα

ηνπ Ζ νξmicroόλε απηή ξπζmicroίδεη ην microεηαβνιηζmicroό ησλ θαη εηδηθόηεξα ην πνζνζηό

ηεο γιπθόδεο ζην

2 Τν πξόδξνmicroν mRNA microεηαηξέπεηαη ζε mRNA microε ηε δηαδηθαζία ηεο θαηά ηελ νπνία ηα

θόβνληαη από microηθξά ξηβνλνπθιενπξσηετληθά ζσmicroαηίδηα θαη απνmicroαθξύλνληαη Μονάδερ 9

Β Να απανηήζεηε ζηιρ ηπειρ επωηήζειρ πος ακολοςθούν

1 Πνηα νξγαλίδηα ηνπ επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ ραξαθηεξίδνληαη σο εmicroηαπηόλνmicroα θαη γηαηί Μονάδερ 8

2 Τη είλαη ην λνπθιεόζσmicroα Μονάδερ 4

3 Τη είλαη ην πνιύζσmicroα Μονάδερ 4

ΘΔΜΑ 3ο Α 1 Τη είλαη ηα microνλνθισληθά αληηζώmicroαηα

Μονάδερ 5

2 Πώο ιεηηνπξγνύλ ηα microνλνθισληθά αληηζώmicroαηα σο ζεξαπεπηηθά microέζα Μονάδερ 8

Β Να πεξηγξάςεηε από microία microέζνδν microεηαθνξάο γνληδίσλ

1 ζε θπηά

2 ζε δώα Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ηmicroήmicroα δηπιήο έιηθαο ηνπ DNA

α) Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο έρεη πξνζαλαηνιηζmicroό 3΄rarr5΄ θαη πνηα 5΄rarr3΄ Πνηα από ηηο δύν

αιπζίδεο είλαη ε microεηαγξαθόmicroελε θαη γηαηί Μονάδερ 8

β) Πνην είλαη ην mRNA πνπ ζα πξνθύςεη από ηε microεηαγξαθόmicroελε αιπζίδα Μονάδερ 8

γ) Τν mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε ζπγθεθξηmicroέλε microεηαγξαθόmicroελε αιπζίδα δελ πθίζηαηαη

δηαδηθαζία σξίmicroαλζεο

Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ηα tRNA πνπ ζα πάξνπλ microέξνο ζηε microεηάθξαζε Μονάδερ 9

- A T G - C G A - C C T - T C A - C G A - C T T - Τ Α Α - (αιπζίδα Η)

Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι - T A C - G C T - G G A - A G T - G C T - G A A - A T T (αιπζίδα ΗΗ)

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-12-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2002 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

1 Πνηα είλαη ε δνmicroή ηνπ DNA ζην ρώξν ζύmicroθσλα microε ην microνληέιν ηεο δηπιήο έιηθαο Μονάδερ 12

2 Να πεξηγξάςεηε πώο ξπζmicroίδεηαη ε γνληδηαθή έθθξαζε ζηα επθαξπσηηθά θύηηαξα Μονάδερ 8

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνλ αιθηζmicroό Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο πνπ πάζρεη από νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

παληξεύεηαη microία γπλαίθα ε νπνία δελ πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο

ινβνύο απηηώλ Τν δεπγάξη απηό απνθηά ηξία παηδηά

Τν πξώην εmicroθαλίδεη ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ ην δεύηεξν δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη πξνζθνιιεmicroέλνπο ινβνύο απηηώλ θαη ην ηξίην δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ γνλέσλ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

β Πνηνη είλαη νη πηζαλνί γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παηδηώλ Μονάδερ 5

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-13-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2003 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο 1 Πώο αληηmicroεησπίδεηαη ε θπζηηθή ίλσζε microε γνληδηαθή ζεξαπεία

Μονάδερ 10

2 Άλδξαο ν νπνίνο πάζρεη από θπζηηθή ίλσζε θαη ππνβιήζεθε ζε γνληδηαθή ζεξαπεία γηα ηε λόζν

απνθηά παηδηά microε θπζηνινγηθή γπλαίθα Τη πηζαλόηεηεο ππάξρνπλ λα είλαη ηα παηδηά ηνπο

θπζηνινγηθά Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 15

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίδεηαη ην παξαθάησ ηmicroήmicroα DNA ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ πεπηηδίνπ

hellipιζολευκίνη - ηυροζίνη - ιζολευκίνη - ηυροζίνη - ιζολευκίνηhellip

θαη ε δηεύζπλζε ηεο microεηαγξαθήο

1 Να microεηαθέξεηε ην παξαπάλσ ζρήmicroα ζην ηεηξάδηό ζαο θαη λα ζεmicroεηώζεηε επάλσ ζrsquo απηό ηα

θσδηθόληα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην ηmicroήmicroα ηνπ πεπηηδίνπ απηνύ (Μονάδερ 3) θαη λα

δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μονάδερ 9) Μονάδερ 12

2 Μεηάιιαμε πνπ έγηλε ζrsquo έλα ζεmicroείν ζην παξαπάλσ DNA έδσζε ην πεπηίδην

hellipηυροζίνη - ιζολευκίνη - ηυροζίνη - ιζολευκίνη - ηυροζίνηhellip

Να εληνπίζεηε ην είδνο ηεο microεηάιιαμεο (Μονάδερ 6) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μονάδερ 7)

Μονάδερ 13

∆ίδνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο αmicroηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ

Τπξνζίλε ― UAU

Ηζνιεπθίλε ―AUA

ΚΔΦ ζει

ΚΔΦ ζει

ΚΔΦ ζει

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-14-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2003 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ ηλζνπιίλε είλαη microία νξmicroόλε απαξαίηεηε γηα ηελ θαιή ιεηηνπξγία ηνπ αλζξώπηλνπ νξγαληζmicroνύ

1 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηεο ηλζνπιίλεο ζηνλ νξγαληζmicroό microαο Μονάδερ 5

2 Από ηη απνηειείηαη ην microόξην ηεο ηλζνπιίλεο Μονάδερ 5

3 Να γξάςεηε ζπλνπηηθά ηα ζηάδηα παξαγσγήο ηεο αλζξώπηλεο ηλζνπιίλεο ζε θαιιηέξγεηα

βαθηεξίσλ Μονάδερ 15

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίδεηαη ην γελεαινγηθό δέληξν microηαο νηθνγέλεηαο ζηελ νπνία εmicroθαλίδεηαη ε αζζέλεηα ηεο

αηmicroνξξνθηιίαο Τα άηνmicroα ηξία (3) έμη (6) θαη επηά (7) πάζρνπλ από αηmicroνξξνθηιία

1 Τη είλαη γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 5

2 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόmicroσλ πνπ απεηθνλίδνληαη ζην παξαπάλσ

γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 9

3 Πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα ην παηδί ησλ γνλέσλ νθηώ (8) θαη ελλέα (9) λα είλαη αγόξη

αηmicroνξξνθηιηθό (Μονάδερ 3)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μονάδερ 8) Μονάδερ 11

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-15-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2003 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Τν βαθηήξην Bacillus thuringiensis πνπ δεη ζην έδαθνο παξάγεη microηα ηνμίλε ε νπνία είλαη

ηζρπξόηαην εληνmicroνθηόλν Πνηα είλαη ηα ζηάδηα ηεο δηαδηθαζίαο παξαγσγήο ελόο γελεηηθά

ηξνπνπνηεmicroέλνπ θπηνύ πνπ παξνπζηάδεη αληνρή ζηα έληνmicroα αμηνπνηώληαο ηελ παξαπάλσ

ηδηόηεηα ηνπ βαθηεξίνπ απηνύ Μονάδερ 10

Β Τη είλαη ηα δηαγνληδηαθά δώα Μονάδερ 5

Πνηα πιενλεθηήmicroαηα έρεη ε ρξήζε ησλ δώσλ απηώλ γηα ηελ αύμεζε ηεο δσηθήο παξαγσγήο

έλαληη ηεο θιαζηθήο microεζόδνπ ησλ δηαζηαπξώζεσλ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλνληαη ηα παξαθάησ αmicroηλνμέα θαη δίπια ηνπο ηξηπιέηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ θσδηθν-

πνηνύλ ηα αmicroηλνμέα απηά

ηπξνζίλε (tyr) - UAU

θαηλπιαιαλίλε (phe) - UUU

πξνιίλε (pro) - CCC

α) Αμηνπνηώληαο ηηο παξαπάλσ πιεξνθνξίεο λα δώζεηε ην mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην αθόινπζν

ηmicroήmicroα πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο

- phe - phe - pro - tyr - tyr - pro - Μονάδερ 5

β) Να γξάςεηε ηελ θσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA θαη ηε ζπmicroπιεξσmicroαηηθή ηεο πξνζδηνξίδνληαο ην 3΄

θαη 5΄ άθξν θαζεmicroηάο απrsquo απηέο Μονάδερ 15

γ) Πόζνη είλαη νη δεζmicroνί πδξνγόλνπ πνπ ζηαζεξνπνηνύλ ηηο δύν πνιπλνπθιενηηδηθέο αιπζίδεο ζην

παξαπάλσ microόξην ηνπ DNA Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-16-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2003 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Ζ γνληδηαθή ζεξαπεία εθαξmicroόζηεθε γηα πξώηε θνξά ην 1990 ζrsquo έλα ηεηξάρξνλν θνξίηζη πνπ

έπαζρε από έιιεηςε ηνπ ελδύmicroνπ απαmicroηλάζε ηεο αδελνζίλεο (ADA) Να πεξηγξάςεηε ηε

δηαδηθαζία πνπ αθνινπζείηαη ζηε γνληδηαθή ζεξαπεία ηεο παξαπάλσ αζζέλεηαο Μονάδερ 10

Β 1 Να γξάςεηε ηα αιιειόmicroνξθα γνλίδηα πνπ θαζνξίδνπλ ηνλ ηύπν ησλ νmicroάδσλ αίmicroαηνο ΑΒΟ ηνπ

αλζξώπνπ Μονάδερ 3

2 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλνηύπνπο αλζξώπνπ νmicroάδαο αίmicroαηνο Β θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο Μονάδερ 6

3 Να γξάςεηε ην γνλόηππν αλζξώπνπ νmicroάδαο αίmicroαηνο ΑΒ Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίδεηαη ην παξαθάησ ηmicroήmicroα microνξίνπ πξνθαξπσηηθνύ DNA ζην νπνίν θσδηθνπνηείηαη ε γελεηηθή

πιεξνθνξία γηα ηε ζύλζεζε microηθξήο αιπζίδαο αmicroηλνμέσλ

(I) TT T TA C G TT AT G A A AG A TA C TC GG C T C

(II) AA A AT G C AAT A C TT T CT A T GA GC C G A G

α Σε πνηα από ηηο αιπζίδεο (Ι) ή (ΙΙ) βξίζθεηαη ε γελεηηθή πιεξνθνξία θαη γηαηί Μονάδερ 10

β Να γξάςεηε ην microόξην ηνπ m-RNA ην νπνίν ζρεmicroαηίδεηαη θαηά ηε microεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ

DNA θαη λα νξίζεηε ην 3΄θαη ην 5΄ άθξν ηνπ microνξίνπ απηνύ Μονάδερ 5

γ Πόζα αmicroηλνμέα έρεη ε αιπζίδα πνπ ζρεmicroαηίδεηαη θαη γηαηί Μονάδερ 5

δ Να γξάςεηε ηα αληηθσδηθόληα ησλ t-RNA πνπ ζπmicromicroεηέρνπλ ζηε microεηάθξαζε ηνπ παξαπάλσ

microνξίνπ m-RNA Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-17-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2004 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Από δύν θπζηνινγηθνύο γνλείο σο πξνο ηνλ αξηζmicroό θαη ην microέγεζνο ησλ ρξσmicroνζσmicroάησλ γελλήζεθε

παηδί microε ζύλδξνmicroν Turner (ΦΟ)

1 Να γξάςεηε έλαλ από ηνπο πηζαλνύο microεραληζmicroνύο πνπ microπνξεί λα εμεγήζεη ηε γέλλεζε ηνπ

ζπγθεθξηmicroέλνπ παηδηνύ Μονάδερ 7

2 Πνηα είλαη ηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ ζπλδξόmicroνπ Turner Μονάδερ 6

3 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ πξέπεη λα αθνινπζεζνύλ γηα ηε δηάγλσζε ηνπ ζπλδξόmicroνπ

Turner πξηλ από ηε γέλλεζε ελόο παηδηνύ Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο microε νmicroάδα αίmicroαηνο Ο θαη microε θπζηνινγηθή όξαζε παληξεύεηαη microηα γπλαίθα microε νmicroάδα

αίmicroαηνο Α πνπ είλαη θνξέαο microεξηθήο αρξσmicroαηνςίαο ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν Ο παηέξαο ηνπ

ζπγθεθξηmicroέλνπ άλδξα είλαη νmicroάδαο αίmicroαηνο Α microε θπζηνινγηθή όξαζε θαη ε microεηέξα ηνπ είλαη

νmicroάδαο αίmicroαηνο Β microε θπζηνινγηθή όξαζε

α Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ ηνπ άλδξα Μονάδερ 6

β Να γξάςεηε ηηο πηζαλέο δηαζηαπξώζεηο microεηαμύ ηνπ άλδξα νmicroάδαο αίmicroαηνο Ο microε θπζηνινγηθή

όξαζε θαη ηεο γπλαίθαο νmicroάδαο αίmicroαηνο Α πνπ είλαη θνξέαο microεξηθήο αρξσmicroαηνςίαο Μονάδερ 12

γ Σε θαζεmicroηά από ηηο πξνεγνύmicroελεο δηαζηαπξώζεηο ηνπ εξσηήmicroαηνο β λα βξείηε ηελ πηζαλόηεηα

λα γελλεζεί αγόξη νmicroάδαο αίmicroαηνο Α microε microεξηθή αρξσmicroαηνςία ζην πξάζηλν θαη ην θόθθηλν

(microνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (microνλάδεο 5) Μονάδερ 7

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-18-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2004 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηmicroία ε β-ζαιαζζαηmicroία θαη ε θαηλπιθεηνλνπξία είλαη microεξηθέο από ηηο

ζπρλά εmicroθαληδόmicroελεο γελεηηθέο αζζέλεηεο ηνπ αλζξώπνπ πνπ νθείινληαη ζε microεηαιιάμεηο

1 Σε ηη microαο βνεζά ε δηάγλσζε ησλ γελεηηθώλ αζζελεηώλ Μονάδερ 6

2 Πνηεο ηερληθέο microάο δίλνπλ ηε δπλαηόηεηα δηάγλσζεο ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηmicroίαο ζε

ελήιηθα άηνmicroα πνπ πάζρνπλ από απηή Μονάδερ 6

3 Γηαηί ηα άηνmicroα πνπ πάζρνπλ από β-ζαιαζζαηmicroία παξνπζηάδνπλ microεγάιε εηεξνγέλεηα

ζπmicroπησmicroάησλ Μονάδερ 8

4 Γηαηί ηα άηνmicroα πνπ πάζρνπλ από θαηλπιθεηνλνπξία εmicroθαλίδνπλ δηαλνεηηθή θαζπζηέξεζε Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Σηα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα microειεηάηαη ν ηξόπνο θιεξνλόmicroεζεο ηεο ίδηαο αζζέλεηαο ζε δύν

δηαθνξεηηθέο νηθνγέλεηεο Α θαη Β Σηελ νηθνγέλεηα Α ηα άηνmicroα Ι2 II2 θαη ΙΙΙ2 (microαπξηζmicroέλα) είλαη

αζζελή ελώ ζηελ νηθνγέλεηα Β ηα άηνmicroα ΙΙ2 θαη II3 (microαπξηζmicroέλα) είλαη αζζελή

1 Με βάζε ηα παξαπάλσ γελεαινγηθά δέληξα λα βξείηε ηνλ ηύπν θιεξνλνmicroηθόηεηαο ηεο

αζζέλεηαο απηήο (Να microε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε microεηάιιαμεο) Μονάδερ 7

2 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόmicroσλ πνπ απεηθνλίδνληαη ζηα γελεαινγηθά

δέληξα ησλ νηθνγελεηώλ Α θαη Β Μονάδερ 8

3 Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα γελλεζεί αγόξη microε ηελ αζζέλεηα απηή από ην γάmicroν ηνπ

αηόmicroνπ ΗΗΗ2 ηεο νηθνγέλεηαο Α microε ην άηνmicroν ΗΗΗ1 ηεο νηθνγέλεηαο Β Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-19-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2004 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 2

ΘΔΜΑ 3ο

Α Τη είλαη ηα δηαγνληδηαθά ή γελεηηθά ηξνπνπνηεmicroέλα θπηά Μονάδερ 5

Β Να πεξηγξάςεηε ηε microέζνδν δεmicroηνπξγίαο ησλ δηαγνληδηαθώλ θπηώλ Μονάδερ 15

Γ Να αλαθέξεηε δύν δπλαηόηεηεο πνπ microπνξνύλ λα πξνζθέξνπλ ζηνπο αγξόηεο ηα γελεηηθά

ηξνπνπνηεmicroέλα θπηά Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Ζ παξαθάησ θαmicroπύιε απνδίδεη ηελ αλάπηπμε microηθξννξγαληζmicroώλ ηνπ είδνπο Escherichia coli ζε

θάπνηα θιεηζηή θαιιηέξγεηα

Α Πώο νλνmicroάδεηαη ε θάζε από ηε ρξνληθή ζηηγmicroή t0 έσο θαη t1 θαη ηη ζπmicroβαίλεη microε ηνλ πιεζπζmicroό

ησλ microηθξννξγαληζmicroώλ Μονάδερ 5

Β Πνύ νθείιεηαη ε αύμεζε ηνπ αξηζmicroνύ ησλ microηθξννξγαληζmicroώλ πνπ παξαηεξείηαη ζην δηάζηεmicroα

από t1 έσο t2 θαη πώο νλνmicroάδεηαη ε θάζε απηή Μονάδερ 5

Γ Τε ρξνληθή ζηηγmicroή t3 θαη ελώ ε ζηαζεξή θάζε είλαη ζρεδόλ ζην microέζνλ ηεο από βιάβε ζην

βηναληηδξαζηήξα ε ζεξmicroνθξαζία αλεβαίλεη απόηνmicroα ζηνπο 80 0C Ζ βιάβε απνθαζίζηαηαη

ηαρύηαηα Να εξmicroελεύζεηε ηηο microεηαβνιέο ηνπ πιεζπζmicroνύ ησλ microηθξννξγαληζmicroώλ από ηε ζηηγmicroή

t3 θαη microεηά όπσο απηέο πεξηγξάθνληαη από ηελ θαmicroπύιε αλάπηπμεο Μονάδερ 15

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-20-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2004 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Σε microηα ζέζε έλαξμεο αληηγξαθήο ηνπ DNA ε ζύλζεζε ζηε microηα αιπζίδα είλαη ζπλερήο όπσο

θαίλεηαη ζην παξαθάησ ζρήmicroα

α Να microεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήmicroα λα ζρεδηάζεηε ζrsquo απηό όιεο ηηο

λενζπληηζέmicroελεο αιπζίδεο ηνπ DNA θαη λα ζεmicroεηώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζmicroό ηνπο

γξάθνληαο ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα Μονάδερ 5

β Ζ ζύλζεζε ησλ λέσλ αιπζίδσλ ηνπ DNA γίλεηαη είηε microε ζπλερή είηε microε αζπλερή ηξόπν Γηαηί

ζπmicroβαίλεη απηό Μονάδερ 10

Β α Πνηα άηνmicroα νλνmicroάδνληαη αλεππινεηδή

Μονάδερ 5

β Τη είλαη ην ζύλδξνmicroν Klinefelter Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο θπζηνινγηθόο άλδξαο νmicroάδαο αίmicroαηνο Ο παληξεύεηαη θπζηνινγηθή γπλαίθα νmicroάδαο αίmicroαηνο

Α ηεο νπνίαο ν παηέξαο ήηαλ αηmicroνξξνθηιηθόο νmicroάδαο αίmicroαηνο Ο

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παξαπάλσ αηόmicroσλ Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 6

β Πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα ην παξαπάλσ δεπγάξη λα απνθηήζεη γην αηmicroνξξνθηιηθό νmicroάδαο

αίmicroαηνο Ο Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 12

γ Έζησ όηη ην παξαπάλσ δεπγάξη απνθηά έλα γην αηmicroνξξνθηιηθό Τη πηζαλόηεηα έρεη απηό ην

άηνmicroν λα απνθηήζεη θπζηνινγηθό παηδί Μονάδερ 7

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-21-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν αλαπαξηζηά ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία ζε κηα νηθνγέλεηα

1 Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέληξνπ λα βξείηε αλ ε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία

α θιεξνλνκείηαη σο επηθξαηήο ή ππνιεηπόκελνο ραξαθηήξαο

β νθείιεηαη ζε απηνζσκηθό ή θπινζύλδεην γνλίδην (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηηο απαληήζεηο ζαο θαη λα πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ

κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο (Μνλάδεο 12) Μονάδερ 14

2 Πνύ νθείιεηαη ε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία Μονάδερ 5

3 Τη πξνβιήκαηα πξνθαινύλ ηα δξεπαλνθύηηαξα ζηνπο αζζελείο κε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ πεξηέρεη αζπλερέο γνλίδην

ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ παξαθάησ πεπηηδίνπ πνπ δελ έρεη ππνζηεί θακηά

ηξνπνπνίεζε`

H2N - Μεθειονίνη - θαινυλαλανίνη - βαλίνη - COOH

Να γξάςεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ γνληδίνπ ην πξόδξνκν m-RNA θαη ην

ώξηκν m-RNA (Μνλάδεο 4) θαη λα νξίζεηε ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα ησλ παξαπάλσ λνπθιενηηδηθώλ

αιπζίδσλ αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 8)

Να αλαθέξεηε ηηο δηαδηθαζίεο θαηά ηελ πνξεία από ην γνλίδην ζην πεπηίδην θαη ηηο πεξηνρέο ηνπ

θπηηάξνπ ζηηο νπνίεο πξαγκαηνπνηνύληαη (Μνλάδεο 6)

Πώο κπνξνύκε λα δεκηνπξγήζνπκε έλα αλαζπλδπαζκέλν πιαζκίδην πνπ λα πεξηέρεη ην

ζπγθεθξηκέλν γνλίδην ρξεζηκνπνηώληαο ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI (Μνλάδεο 7)

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Μεζεηνλίλε rarr ΑUG

Φαηλπιαιαλίλε rarr UUU

Βαιίλε rarr GUU Μονάδερ 25

εζώλην

εζώλην

G A A T T C A T G T T T C C C C A G G T T T A A G A A T T C

C T Τ A A G T A C A A A G G G G T C C A A A T T C T T A A G

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-22-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ Βηνηερλνινγία κε ηελ παξαγσγή κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ θαη ηε γνληδηαθή ζεξαπεία έρεη

ζπκβάιεη απνηειεζκαηηθά ζηελ πινπνίεζε ησλ βαζηθώλ ζηόρσλ ηεο Ηαηξηθήο κεηαμύ ησλ νπνίσλ

είλαη θαη ε απνηειεζκαηηθή ζεξαπεία αζζελεηώλ

1 Γηαηί ηα κνλνθισληθά αληηζώκαηα κπνξνύλ λα ρξεζηκνπνηεζνύλ ζηε ζεξαπεία ηνπ θαξθίλνπ

(Μνλάδεο 6) θαη πνηα είλαη ηα πιενλεθηήκαηα πνπ παξνπζηάδεη ε ρξήζε ηνπο έλαληη άιισλ

κεζόδσλ ζεξαπείαο ηνπ (Μνλάδεο 2) Μονάδερ 8

2 Πνηα δηαδηθαζία αθνινπζείηαη ζηε γνληδηαθή ζεξαπεία ηεο αλεπάξθεηαο ηνπ αλνζνπνηεηηθνύ

ζπζηήκαηνο ε νπνία νθείιεηαη ζηελ έιιεηςε ηνπ ελδύκνπ απακηλάζε ηεο αδελνζίλεο (Μνλάδεο

8) θαη ηη πηζαλά πξνβιήκαηα αληηκεησπίδνπλ ηα άηνκα πνπ πάζρνπλ από ηε ζπγθεθξηκέλε

αζζέλεηα (Μνλάδεο 3) Μονάδερ 11

3 Γηαηί ε ρξήζε ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο ζα είλαη πεξηνξηζκέλε ζην άκεζν κέιινλ Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλνληαη ηξία θσδηθόληα ελόο ηκήκαηνο γνληδίνπ από έλα κόξην DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ

θσδηθνπνηνύλ ηε ζύλζεζε ελόο πεπηηδηθνύ ηκήκαηνο κηαο πξσηεΐλεο θαη ε δηεύζπλζε ηεο

κεηαγξαθήο

Αιπζίδα 1 ACA AAG ATA ειεύζεξν πδξνμύιην

Αιπζίδα 2 TGT TTC Τ Α Τ

Να νξίζεηε ηα άθξα 3΄ θαη 5΄ ησλ παξαπάλσ αιπζίδσλ DNA θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο (Μνλάδεο 5)

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ηνπ ηκήκαηνο ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε

κεηαγξαθή ζεκεηώλνληαο ηα άθξα 3΄ θαη 5΄ θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 7)

Πνην έλδπκν θαηαιύεη ην κεραληζκό ηεο κεηαγξαθήο θαη πνηα είλαη ε δξάζε ηνπ κεηά ηελ

πξόζδεζή ηνπ ζηνλ ππνθηλεηή (Μνλάδεο 7)

Τη επηπηώζεηο κπνξεί λα έρεη ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα ηεο πξσηεΐλεο ε νπνία δελ ηξνπνπνηείηαη ε

πξνζζήθε ηξηώλ δηαδνρηθώλ βάζεσλ πνπ δελ θσδηθνπνηνύλ θσδηθόλην ιήμεο ή κηαο βάζεο κεηαμύ

ησλ παξαπάλσ θσδηθνλίσλ (Μνλάδεο 6) Μονάδερ 25

Γηεύζπλζε κεηαγξαθήο

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-23-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Ο νξγαληζκόο καο είλαη ηθαλόο λα παξάγεη αληηζώκαηα ελαληίνλ θάζε μέλνπ αληηγόλνπ

1 Πώο ν αληηγνληθόο θαζνξηζηήο ζρεηίδεηαη κε ηελ παξαγσγή κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ από

ηνλ νξγαληζκό Μονάδερ 10

2 Πώο παξάγνληαη ζην εξγαζηήξην κεγάιεο πνζόηεηεο κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ γηα έλα

επηιεγκέλν αληηγόλν Μονάδερ 15

ΘΔΜΑ 4ο Ζ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ελόο βαθηεξηαθνύ mRNA είλαη

A U G A A A U U U C C C G G G G A U U G A U A A

1 Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ηελ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ηνπ δίθισλνπ κνξίνπ DNA από ην

νπνίν πξνήιζε Μονάδερ 8

2 Πόζα ακηλνμέα ζπγθξνηνύλ ηελ νιηγνπεπηηδηθή αιπζίδα πνπ ζα πξνθύςεη από ηελ κεηάθξαζε

ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ mRNA Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 6

3 Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην κόξην ηνπ mRNA επηζεκαίλνληαο ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο

αιπζίδαο ηνπ Μονάδερ 2

4 Σην κόξην ηνπ mRNA πνπ ζαο δόζεθε ππάξρεη κία ηξηπιέηα ε νπνία ζύκθσλα κε ην γελεηηθό

θώδηθα απαληάηαη ζε θάζε κόξην mRNA Πνηα είλαη απηή πώο νλνκάδεηαη θαη πνην ακηλνμύ

θσδηθνπνηεί Μονάδερ 9

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-24-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Σηα ζσκαηηθά θύηηαξα ηνπ αλζξώπνπ ππάξρνπλ ζαξάληα έμη (46) ρξσκνζώκαηα

1 Πόζα ρξσκνζώκαηα θιεξνλνκεί έλα παηδί από ηνλ παηέξα ηνπ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 3

2 Πόζα απηνζσκηθά ρξσκνζώκαηα ππάξρνπλ ζηα ζσκαηηθά θύηηαξα κηαο γπλαίθαο Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 3

Β Τν ζύλδξνκν Down είλαη ε πην θνηλή ρξσκνζσκηθή αλσκαιία

1 Πνηα είλαη ηα θαηλνηππηθά ραξαθηεξηζηηθά ησλ αηόκσλ πνπ πάζρνπλ από ζύλδξνκν Down Μονάδερ 6

2 Σηνλ θαξπόηππν ησλ αηόκσλ κε ην ζπγθεθξηκέλν ζύλδξνκν εκθαλίδεηαη έλα επηπιένλ

ρξσκόζσκα Να πεξηγξάςεηε ην κεραληζκό πνπ πξνθαιεί απηή ηε ρξσκνζσκηθή αλσκαιία Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν αλαπαξηζηά ηνλ ηξόπν

Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα βξείηε αλ ε β-ζαιαζζαηκία θιεξνλνκείηαη σο

επηθξαηήο ή ππνιεηπόκελνο ραξαθηήξαο θαη αλ νθείιεηαη ζε απηνζσκηθό ή θπινζύλδεην γνλίδην

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

Να γξάςεηε θαη λα εμεγήζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόκσλ ηνπ παξαπάλσ γελεαινγηθνύ

δέλδξνπ Μονάδερ 12

Αλ ην δεπγάξη (ΙΙ2 ΙΙ3) ζειήζεη λα απνθηήζεη θαη ηέηαξην παηδί πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα ην παηδί

απηό λα πάζρεη από β-ζαιαζζαηκία Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-25-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα ηεο θσδηθήο αιπζίδαο ελόο γνληδίνπ πνπ θσδηθνπνηεί ηκήκα κηαο

πξσηεΐλεο 5΄CTG AAG CGA GAA CCC3΄

1 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο ηύπνπο ησλ κεηαιιάμεσλ πνπ ζπλέβεζαλ ζηελ αξρηθή αιιεινπρία θαη

ηηο επηπηώζεηο ηνπο ζην γνληδηαθό πξντόλ ζε θάζε κηα από ηηο παξαθάησ πεξηπηώζεηο

α 5΄CTG AAG CGA TAA CCC3΄

β 5΄CTG CCG AAG CGA GAA CCC3΄ Μονάδερ 16

2 Σε πνηεο πεξηπηώζεηο νη γνληδηαθέο κεηαιιάμεηο δελ είλαη επηβιαβείο γηα ηνλ αλζξώπηλν

νξγαληζκό Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο Μηα θπζηνινγηθή γπλαίθα παληξεύεηαη έλαλ άλδξα θαη απνθηνύλ δύν παηδηά ην Γηάλλε θαη ηελ

Διέλε Ο Γηάλλεο παξνπζηάδεη νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηκία θαη β-ζαιαζζαηκία ελώ ε Διέλε

δελ παξνπζηάδεη θακία από ηηο δύν αζζέλεηεο

Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ (Μνλάδεο 6) θαη λα

δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 6) Eαλ νη ζπγθεθξηκέλνη γνλείο απνθηήζνπλ θαη

ηξίην παηδί λα πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα πάζρεη κόλν από ππεξρνιεζηεξνιαηκία ρσξίο

λα ιεθζεί ππόςε ε β-ζαιαζζαηκία (Μνλάδεο 6)

Πξόζθαηα αλαθνηλώζεθε κειέηε γηα ηελ εθαξκνγή ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο ζε αζζελείο πνπ

πάζρνπλ από β-ζαιαζζαηκία Λακβάλνληαο ππόςε όηη ηα γνλίδηα ησλ αηκνζθαηξηλώλ

εθθξάδνληαη ζηα πξόδξνκα εξπζξνθύηηαξα πνηνο ηύπνο γνληδηαθήο ζεξαπείαο ζα

κπνξνύζε λα εθαξκνζηεί γηα ηελ αληηκεηώπηζε ηεο β-ζαιαζζαηκίαο θαη γηαηί (Μνλάδεο 7) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-26-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Έλαο γεσξγόο θαιιηεξγεί ζην θηήκα ηνπ έλα θπηό πνπ έρεη θίηξηλα ή θόθθηλα άλζε θαη θαξπνύο κε

ζηξνγγπιό ή σνεηδέο ζρήκα Από ηε δηαζηαύξσζε θπηώλ κε θίηξηλα άλζε θαη ζηξνγγπινύο

θαξπνύο κε θπηά πνπ έρνπλ θόθθηλα άλζε θαη σνεηδείο θαξπνύο πήξε κόλν θπηά κε πνξηνθαιί

άλζε θαη σνεηδείο θαξπνύο Τα ζηειέρε πνπ δηαζηαπξώζεθαλ ήηαλ ακηγή θαη ηα γνλίδηα πνπ

ειέγρνπλ ηηο δύν ηδηόηεηεο βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά δεύγε νκνιόγσλ ρξσκνζσκάησλ

1 Να θάλεηε ηε δηαζηαύξσζε θαη λα αηηηνινγήζεηε ηα απνηειέζκαηα Μονάδερ 8

2 Αλ δηαζηαπξσζνύλ κεηαμύ ηνπο ηα θπηά πνπ πξνέθπςαλ από ηελ πξώηε δηαζηαύξσζε λα

ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα πξνθύςνπλ θπηά κε πνξηνθαιί άλζε θαη ζηξνγγπινύο θαξπνύο Μονάδερ 12

3 Τη νλνκάδεηαη θαηλόηππνο θαη ηη γνλόηππνο ελόο νξγαληζκνύ Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην πεπηίδην

H2N ndash Μεθειονίνη ndash Αλανίνη ndash Τυροζίνη ndash Προλίνη ndash Σερίνη ndash COOH

πνπ θσδηθνπνηείηαη από ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ

5΄ C A A A T G G C C T A T A A C T G G A C A C C C A G C T G A C G A 3΄

3΄ G T T T A C C G G A T A T T G A C C T G T G G G T C G A C T G C T 5΄

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA πνπ

πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9)

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ εζσλίνπ πνπ βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα ηνπ κνξίνπ DNA

(κνλάδεο 8)

Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία σξίκαλζεο ηνπ πξόδξνκνπ mRNA (κνλάδεο 8)

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Αιαλίλε rarr GCC

Μεζεηνλίλε rarr AUG

Πξνιίλε rarr CCC

Σεξίλε rarr AGC

Τπξνζίλε rarr UAU Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-27-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο κπνξεί λα γίλεη θαη από ηα

δηαγνληδηαθά δώα

1 Πνηα είλαη ηα βήκαηα ηεο δηαδηθαζίαο πνπ πξνεγνύληαη ηεο γέλλεζεο ελόο δηαγνληδηαθνύ δώνπ Μονάδερ 6

2 Δθηόο από ηα δηαγνληδηαθά δώα από πνηνπο άιινπο νξγαληζκνύο είλαη δπλαηή ε παξαγσγή

αλζξώπηλεο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο θαη ζε πνην ραξαθηεξηζηηθό ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα

ζηεξίδεηαη ε δπλαηόηεηα απηή Μονάδερ 10

3 Γηαηί ε θισλνπνίεζε είλαη ρξήζηκε γηα ηνλ πνιιαπιαζηαζκό ησλ δηαγνληδηαθώλ δώσλ Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο Σε απνζηεηξσκέλν ζάιακν θαιιηεξγεηώλ όπνπ ε ζεξκνθ-

ξαζία έρεη ξπζκηζηεί ζηνπο 35 νC έρνπλ ηνπνζεηεζεί δύν

θηάιεο κε θαιιηέξγεηεο κηθξννξγαληζκώλ Σηε κία θηάιε

θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α θαη ζηελ άιιε ν

κηθξννξγαληζκόο Β Από ηηο θηάιεο απηέο έρεη απνκα-

θξπλζεί ν αέξαο

Ο κηθξννξγαληζκόο Α έρεη άξηζηε ζεξκνθξαζία αλάπ-

ηπμεο ηνπο 35 νC ελώ ν κηθξννξγα-ληζκόο Β ηνπο 45

νC

Τε ρξνληθή ζηηγκή t1 γηα θάπνην ιόγν απνκαθξύλνληαη ηα πώκαηα από ηηο θηάιεο ησλ θαιιηεξ-

γεηώλ θαη νη κηθξννξγαληζκνί έξρνληαη ζε επαθή κε ηνλ αηκνζθαηξηθό αέξα

1 Με βάζε ην παξαπάλσ δηάγξακκα πνηα είλαη ε αιιαγή πνπ παξαηεξείηαη ζηνπο πιεζπζκνύο

ησλ κηθξννξγαληζκώλ Α θαη Β Μονάδερ 5

2 Να εμεγήζεηε γηαηί ζπκβαίλεη ε αιιαγή απηή ζηνλ θαζέλα από ηνπο δύν πιεζπζκνύο Μονάδερ 10

3 Σηε ρξνληθή ζηηγκή t2 ε ζεξκνθξαζία ηνπ ζαιάκνπ θαιιηέξγεηαο αιιάδεη ζηνπο 45 νC

α Πνηα ζα είλαη ε επίδξαζε ηεο αιιαγήο απηήο ζηνλ πιεζπζκό ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Α Μονάδερ 5

β Πνηα ζα είλαη ε επίδξαζε ηεο αιιαγήο απηήο ζηνλ πιεζπζκό ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Β Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-28-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Φπηό Α δηαζηαπξώλεηαη κε θπηό Β ηνπ ηδίνπ είδνπο πνπ έρεη θόθθηλα άλζε Από ηε

δηαζηαύξσζε απηή παίξλνπκε θπηά κε ιεπθά θαη θόθθηλα άλζε Τν θόθθηλν ρξώκα θαζνξίδεηαη

από ππνιεηπόκελν γνλίδην

1 Να γξάςεηε ηε δηαζηαύξσζε κεηαμύ ησλ θπηώλ Α θαη Β θαη λα δηθαηνινγήζεηε ην γνλόηππν

ηνπ θπηνύ Α Μονάδερ 9

2 Τη νλνκάδεηαη δηαζηαύξσζε ειέγρνπ θαη γηα πνην ζθνπό ηε ρξεζηκνπνηνύκε Μονάδερ 6

Β Ζ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ηνπ mRNA θαζνξίδεη ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ζηηο πξσηεΐλεο

κε βάζε έλα θώδηθα αληηζηνίρηζεο λνπθιενηηδίσλ mRNA κε ακηλνμέα πξσηετλώλ ν νπνίνο

νλνκάδεηαη γελεηηθόο θώδηθαο

1 Τη ζεκαίλεη ε έθθξαζε laquoν γελεηηθόο θώδηθαο είλαη ζπλερήο θαη ζρεδόλ θαζνιηθόοraquo Μονάδερ 5

2 Γηαηί ν γελεηηθόο θώδηθαο ραξαθηεξίδεηαη σο εθθπιηζκέλνο Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ελόο πξνθαξπσηηθνύ νξγαληζκνύ

5 C C A G A A T T C A A T T C A G G A C G A A A A G A A T T C A A C 3

3 G G T C T T A A G T T A A G T C C T G C T T T T C T T A A G T T G 5

To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Να γξάςεηε ην

ηκήκα DNA πνπ πξνθύπηεη κεηά από ηε δξάζε ηεο EcoRI θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 8

Τν ηκήκα ηνπ DNA πνπ πξνέθπςε κεηά ηε δξάζε ηεο EcoRI κεηαγξάθεηαη

Πνηα αιπζίδα από απηό ην DNA κεηαγξάθεηαη θαη γηαηί Μονάδερ 6

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από απηή ηε κεηαγξαθή θαη λα

ζεκεηώζεηε ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο Μονάδερ 6

Πνηνη νξγαληζκνί δηαζέηνπλ πεξηνξηζηηθέο ελδνλνπθιεάζεο θαη πνηνο είλαη ν θπζηνινγηθόο ηνπο

ξόινο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-29-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ Βηνηερλνινγία κε ηελ αλάπηπμε ηεο ηερλνινγίαο ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ DNA ηε ρξήζε ηεο

ηερληθήο PCR θαη ηελ παξαγσγή κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ ζπλεηζθέξεη ζε ηνκείο όπσο ε

γεσξγία ε θηελνηξνθία θαη ε Ηαηξηθή

1 Τη επηηξέπεη ε κέζνδνο ηεο αιπζηδσηήο αληίδξαζεο ηεο πνιπκεξάζεο (PCR) (κνλάδεο 4) Να

αλαθέξεηε ηξεηο πξαθηηθέο εθαξκνγέο ηεο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

2 Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία παξαγσγήο ζην εξγαζηήξην κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ γηα έλα

επηιεγκέλν αληηγόλν Μονάδερ 8

3 Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία παξαγσγήο δηαγνληδηαθώλ θπηώλ αλζεθηηθώλ ζηα έληνκα κε ηε

ρξήζε ηεο ηερλνινγίαο ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ DNA θαη ηνπ βαθηεξίνπ Bacillus thuringiensis Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο Τα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα αλαπαξηζηνύλ ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ζηα κέιε

ηεο ίδηαο νηθνγέλεηαο ε κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ην θόθθηλν ρξώκα (γελεαινγηθό

δέληξν Α) θαη ε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία (γελεαινγηθό δέληξν Β)

Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδεηαη ζην

γελεαινγηθό δέληξν Α θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδεηαη ζην

γελεαινγηθό δέληξν Β θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Τν δεπγάξη (Η1 Η2) πεξηκέλεη ηξίην παηδί Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα γελλεζεί παηδί κε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία θαη θπζηνινγηθή όξαζε (κνλάδεο 6)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Να αλαθέξεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ αθνινπζνύληαη θαηά ηνλ πξνγελλεηηθό έιεγρν γηα ηε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία όηαλ ε κεηέξα βξίζθεηαη ζηελ 11ε εβδνκάδα ηεο θύεζεο (κνλάδεο

4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-30-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ βαθηεξηαθνύ mRNA

5΄Α G A U G A A A G C C A C G G A G C C C U G A G C A A 3΄

Από ηε κεηάθξαζε απηνύ ηνπ mRNA πξνθύπηεη κία πεπηηδηθή αιπζίδα

1 Πνηνο είλαη ν αξηζκόο ησλ ακηλνμέσλ πνπ απνηεινύλ απηή ηελ πεπηηδηθή αιπζίδα(κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

2 Να πεξηγξάςεηε ην ζηάδην έλαξμεο ηεο πξσηετλν-ζύλζεζεο Μονάδερ 8

3 Να πεξηγξάςεηε ην δεζκό κε ηνλ νπνίν ελώλνληαη κεηαμύ ηνπο δύν δηαδνρηθά λνπθιενηίδηα ζε

έλα κόξην mRNA Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην γελεαινγηθό δέληξν κηαο νηθνγέλεηαο ζηελ νπνία εκθαλίδεηαη ε αζζέλεηα ηεο

αηκνξξνθηιίαο Α Τν άηνκν III 1 πάζρεη από αηκνξξνθηιία Α Όια ηα κέιε ηεο νηθνγέλεηαο έρνπλ

θπζηνινγηθό αξηζκό θαη κέγεζνο ρξσκνζσκάησλ

Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέληξν (κνλάδεο 3) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6)

Πνην πξόβιεκα αληηκεησπίδνπλ ηα άηνκα κε αηκνξξνθηιία Α (κνλάδεο 4)

Τν δεπγάξη II 2 II 3 απνθηά δεύηεξν παηδί κε αηκνξξνθηιία Α θαη ζύλδξνκν Klinefelter Να

πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία κέζσ ηεο νπνίαο πξνέθπςε ν γνλόηππνο ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ παηδηνύ

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε γνληδηαθήο κεηάιιαμεο (κνλάδεο 6)

Πόζα ζπλνιηθά κόξηα DNA πεξηέρνληαη ζηα ρξσκνζώκαηα πνπ απεηθνλίδνληαη ζηνλ θαξπόηππν

ηνπ παηδηνύ κε ζύλδξνκν Klinefelter (κνλάδεο 2)

Να εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-31-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα ηε δεκηνπξγία ελόο θισλνπνηεκέλνπ πξνβάηνπ - όπσο ήηαλ ε Dolly - ρξεζηκνπνηνύληαη ηξία

πξόβαηα Α Β ΓΑπό ην πξόβαην Α απνκνλώλεηαη ν ππξήλαο από θύηηαξν ησλ καζηηθώλ αδέλσλ

Από έλα σάξην ηνπ πξνβάηνπ Β αθαηξείηαη ν ππξήλαο θαη ζηε ζέζε ηνπ εηζάγεηαη ν ππξήλαο ηνπ

θπηηάξνπ από ην πξόβαην Α Πξνθύπηεη έηζη έλα λέν θύηηαξν

Τν θύηηαξν απηό πθίζηαηαη ιίγεο δηαηξέζεηο θαη ην έκβξπν πνπ πξνθύπηεη εκθπηεύεηαη ζηε κήηξα

ηνπ πξνβάηνπ Γ Μεηά από ιίγνπο κήλεο γελληέηαη ην λέν πξόβαην (πξόβαην ∆)

1 Πνην από ηα πξόβαηα Α Β Γ έρεη ηαπηόζεκν ππξεληθό DNA κε ην πξόβαην ∆ θαη γηαηί Μονάδερ 8

2 Πνην από ηα πξόβαηα Α Β Γ έρεη ηαπηόζεκν κηηνρνλδξηαθό DNA κε ην πξόβαην ∆ θαη γηαηί Μονάδερ 8

3 Με πνην ηξόπν ε θισλνπνίεζε κπνξεί λα ζπλεηζθέξεη ζηελ πξνζηαζία από ηελ εμαθάληζε

δηαθόξσλ δσηθώλ νξγαληζκώλ ηνπ πιαλήηε καο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλνληαη πέληε ακηλνμέα θαη δίπια ηνπο ηξηπιέηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ

θσδηθνπνηνύλ ηα ακηλνμέα απηά

ηπξνζίλε (tyr) mdash UAU

θαηλπιαιαλίλε (phe) mdash UUU

πξνιίλε (pro) mdash CCC

κεζεηνλίλε (met) mdash AUG

γιπθίλε (gly) mdash GGG

Τα πέληε παξαπάλσ ακηλνμέα ζπγθξνηνύλ νιηγνπεπηίδην θάπνηνπ βαθηεξηαθνύ θπηηάξνπ

α Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο πνην είλαη ην πξώην (αξρηθό) θαη πνην ην ηέηαξην ακηλνμύ ηνπ

νιηγνπεπηηδίνπ

Μονάδερ 4

β Να γξάςεηε κία αιιεινπρία λνπθιενηηδίσλ ηνπ mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ

νιηγνπεπηίδην Μονάδερ 6

γ Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ λνπθιενηηδίσλ ηεο θσδηθήο αιπζίδαο ηνπ DNA

(κνλάδεο 6) θαη λα ζεκεηώζεηε ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 9

δ Πόζα άηνκα θσζθόξνπ ππάξρνπλ ζηε δηπιή έιηθα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί απηό ην

νιηγνπεπηίδην ∆ηθαηνινγείζηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-32-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Βηνηερλνινγία κε ηελ επξεία έλλνηα είλαη ε ρξήζε δσληαλώλ νξγαληζκώλ πξνο όθεινο ηνπ

αλζξώπνπ θαη ζηεξίδεηαη θπξίσο ζε ηερληθέο θαιιηέξγεηαο θαη αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ

θαη ζε ηερληθέο αλαζπλδπαζκέλνπ DNA

1 Με πνην ηξόπν θαιιηεξγνύληαη νη κηθξννξγαληζκνί ζε κεγάιε θιίκαθα (βηνκεραληθή

θαιιηέξγεηα) Μονάδερ 10

2 Τη ελλννύκε κε ηνλ όξν δύκσζε θαη πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο Μονάδερ 5

3 Ζ αλζξώπηλε ηλζνπιίλε είλαη κία από ηηο θαξκαθεπηηθέο πξσηεΐλεο πνπ παξάγνληαη από

βαθηήξηα Μία από ηηο κεζόδνπο πνπ ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή ηεο είλαη ε παξαγσγή

ηνπ πξόδξνκνπ κνξίνπ ηεο ζε κία βαθηεξηαθή θαιιηέξγεηα θαη ε κεηαηξνπή ηνπ ζε ηλζνπιίλε κε

ελδπκηθή θαηεξγαζία Να γξάςεηε ζπλνπηηθά ηα ζηάδηα απηήο ηεο κεζόδνπ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ βαθηεξηαθνύ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην κε έμη

ακηλνμέα

Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο είλαη ε θσδηθή θαη πνηα ε κε θσδηθή (κνλάδεο 4) Να αηηηνινγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ

ηκήκαηνο DNA Μονάδερ 3

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ηνπ πεπηηδίνπ πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηάθξαζε

ηνπ παξαπάλσ mRNA Μονάδερ 3

Να γξάςεηε ηα αληηθσδηθόληα ησλ tRNA κε ηε ζεηξά πνπ ζα πάξνπλ κέξνο ζηε κεηάθξαζε ηνπ

παξαπάλσ mRNA Μονάδερ 6

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο θσδηθνλίσλ θαη ακηλνμέσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

AUG rarr Μεζεηνλίλε

ACC rarr Θξενλίλε

AAA rarr Λπζίλε

CCU rarr Πξνιίλε

CAC rarr Ηζηηδίλε

GCC rarr Αιαλίλε

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-33-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ο όξνο γνληδηαθή έθθξαζε αλαθέξεηαη ζπλήζσο ζε όιε ηε δηαδηθαζία κε ηελ νπνία έλα γνλίδην

ελεξγνπνηείηαη γηα λα παξαγάγεη κία πξσηεΐλε

1 Πνύ απνζθνπεί θπξίσο ε ξύζκηζε απηή ζηελ πεξίπησζε ησλ βαθηεξίσλ Μονάδερ 5

2 Τα θύηηαξα ελόο επθαξπσηηθνύ πνιύπινθνπ νξγαληζκνύ όπσο ηα λεπξηθά θαη ηα κπτθά αλ θαη

έρνπλ ην ίδην γελεηηθό πιηθό δηαθέξνπλ ζηε κνξθή θαη ηε ιεηηνπξγία Πώο νλνκάδεηαη απηή ε

δηαδηθαζία εμεηδίθεπζεο θαη ηη θάλεη ηα θύηηαξα λα δηαθέξνπλ ηόζν πνιύ Μονάδερ 8

3 Ο κεραληζκόο ηεο κεηαγξαθήο είλαη ν ίδηνο ζηνπο πξνθαξπσηηθνύο θαη επθαξπσηηθνύο

νξγαληζκνύο Πνηα είλαη ηα ξπζκηζηηθά ζηνηρεία ηεο κεηαγξαθήο ηνπ DNA πνην ην έλδπκν πνπ

θαηαιύεη ηε κεηαγξαθή θαη πώο ιεηηνπξγεί απηό θαηά ηε γνληδηαθή ξύζκηζε ζην επίπεδν ηεο

κεηαγξαθήο ησλ επθαξπσηηθώλ νξγαληζκώλ Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο Σε κηα ζέζε ηκήκαηνο κνξίνπ DNA κε θιώλνπο Α θαη Β έρεη μεθηλήζεη ε αληηγξαθή όπσο

θαίλεηαη ζην παξαθάησ ζρήκα

Ζ DNA-δεζκάζε εθηόο ηνπ όηη ζπλδέεη όια ηα θνκκάηηα πνπ πξνθύπηνπλ από ηηο δηάθνξεο ζέζεηο

έλαξμεο αληηγξαθήο δξα θαηά ηελ αληηγξαθή ηνπ θιώλνπ Β

Σε θάζε θιώλν λα ζπκπιεξώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηεο αληηγξαθήο θαη λα ραξαθηεξίζεηε

ηνλ ηξόπν ζύλζεζεο ησλ λέσλ αιπζίδσλ DNA (κνλάδεο 4) Πνηά έλδπκα ηνπνζεηνύλ ηα

ζπκπιεξσκαηηθά λνπθιενηίδηα θαη πνηνπο άιινπο ξόινπο έρνπλ (κνλάδεο 7)

Σηελ θσδηθή αιπζίδα Α ην γνλίδην πνπ είλαη ππεύζπλν γηα ηελ παξαγσγή ελόο πεπηηδίνπ έρεη ηελ

εμήο αιιεινπρία βάζεσλ

5΄ ATG CCA TGC AAA CCG AAA TGA hellip3΄

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη (κνλάδεο 2)

Κάπνηα αιιαγή πνπ ζπλέβε ζηελ παξαπάλσ θσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA έρεη σο

απνηέιεζκα ην 4ν θσδηθόλην ζην κεηαγξαθόκελν mRNA λα έρεη ηηο βάζεηο UAA

θαη ν αξηζκόο ησλ θσδηθνλίσλ λα παξακέλεη ζηαζεξόο

Αθνύ γξάςεηε ην λέν mRNA πνπ πξνθύπηεη λα εμεγήζεηε πνηα είλαη ε ζπγθεθξηκέλε αιιαγή

πνπ ζπλέβε θαη ηη ζπλέπεηεο κπνξεί λα έρεη γηα ην πεπηίδην (κνλάδεο 8)

Γηαηί ε πξσηετλνζύλζεζε ζηνπο επθαξπσηηθνύο νξγαληζκνύο είλαη κηα laquoνηθνλνκηθή

δηαδηθαζίαraquo (κνλάδεο 4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-34-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Τα γνλίδηα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηηο αιπζίδεο ησλ αηκνζθαηξηλώλ ηνπ αλζξώπνπ εκθαλίδνπλ πνιιέο

κεηαιιάμεηο πνπ νδεγνύλ ζηε δεκηνπξγία αηκνζθαηξηλνπαζεηώλ Σην γνλίδην πνπ θσδηθνπνηεί ηελ

αιπζίδα β έρνπλ βξεζεί πεξηζζόηεξεο από 300 κεηαιιάμεηο ∆ίλεηαη κία κεηάιιαμε ζην θσδηθόλην

πνπ θσδηθνπνηεί ην 6ν ακηλνμύ ηεο βndash πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο αηκνζθαηξίλεο Α (ΖbA)

Σηεθσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA ην θσδηθόλην GAG έγηλε GTG

α Τη ζπλέπεηεο έρεη απηή ε κεηάιιαμε γηα ηελ αηκνζθαηξίλε Α (HbA) θαη γηα ηα

εξπζξνθύηηαξα (κνλάδεο 12)

β Γηαηί ζηα νκόδπγα άηνκα κε βndashζαιαζζαηκία εκθαλίδεηαη ζπρλά αύμεζε ηεο αηκνζθαηξίλεο F

(HbF) (κνλάδεο 7)

γ Σε πνηα άηνκα ε ζύλζεζε ηεο αηκνζθαηξίλεο Α2 (HbA2) απνηειεί δηαγλσζηηθό δείθηε

(κνλάδεο 6) Μονάδερ 25

ΘΔΜΑ 4ο Γπλαίθα κε νκάδα αίκαηνο Α παληξεύεηαη άλδξα κε νκάδα αίκαηνο Β θαη γελλνύλ δύν παηδηά εθ

ησλ νπνίσλ ην πξώην πνπ είλαη θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο Α θαη ην δεύηεξν νκάδα αίκαηνο Ο

Τν δεύηεξν παηδί πάζρεη από θιεξνλνκηθή κεηαβνιηθή λόζν Οη δύν γνλείο είλαη πγηείο θαη ε

κεηέξα κόλνλ είλαη θνξέαο ηνπ ππνιεηπόκελνπ γνληδίνπ πνπ ειέγρεη ηε λόζν απηή Γηα ηα γνλίδηα

πνπ ειέγρνπλ ηνπο παξαπάλσ ραξαθηήξεο ηζρύεη ν δεύηεξνο λόκνο ηνπ Μendel

Να βξείηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ ηνπο σο πξνο ηνπο δύν ραξαθηήξεο

θάλνληαο ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (κνλάδεο 15) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ην θύιν ηνπ

δεύηεξνπ παηδηνύ (κνλάδεο 10) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-35-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα ηελ παξαγσγή ηνπ πξνδξόκνπ κνξίνπ ηεο ηλζνπιίλεο δειαδή ηεο πξντλζνπιίλεο θαηάιιεια

κεηαζρεκαηηζκέλα θύηηαξα Escherichia coli θαιιηεξγήζεθαλ ζε βηναληηδξαζηήξα Ζ απεηθόληζε

ηεο κεηαβνιήο ηνπ πιεζπζκνύ ηνπ βαθηεξίνπ (Ν) ζε ζρέζε κε ηνλ ρξόλν (t) έδσζε ην παξαθάησ

δηάγξακκα

1 Με βάζε ην δηάγξακκα απηό λα ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο θαη λα πεξηγξάςεηε

ηηο θάζεηο ηεο Μονάδερ 10

2 Σε πνηα ζπλήζσο ρξνληθά δηαζηήκαηα ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ βαθηεξίσλ αλακέλεηαη λα παξαρζεί

ε πξντλζνπιίλε Αθνύ παξαιάβνπκε ηελ πξντλζνπιίλε από ηνλ βηναληηδξαζηήξα πώο ζα ηελ

κεηαηξέςνπκε ζε ηλζνπιίλε Μονάδερ 10

3 Πνηνο είλαη ν βηνινγηθόο ξόινο ηεο ηλζνπιίλεο θαη πνηα αζζέλεηα πξνθαιεί ε κείσζε ή ε έιιεηςή

ηεο Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ελόο γνληδίνπ βαθηεξηαθνύ

θπηηάξνπ

AUGndashCCUndashCAUndashCGUndashUCUndashACUndashUUUndashUAA 3΄

α Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ηε μη κωδική αιπζίδα από ηελ νπνία πξνήιζε ην παξαπάλσ

mRNA θαη λα νξίζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηεο Μονάδερ 5

β Αληηθαζηζηνύκε κία ηξηπιέηα ηνπ παξαπάλσ mRNA κε ηελ ηξηπιέηα 5΄UGA

3΄ θαη ην

πεπηίδην πνπ θσδηθνπνηείηαη δελ πθίζηαηαη ηελ παξακηθξή αιιαγή Πνηα είλαη ε ηξηπιέηα

απηή (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

γ Ζ ηξηπιέηα 5΄

UCU3΄

ηνπ παξαπάλσ mRNA θσδηθνπνηεί ην ακηλνμύ ζεξίλε Αλ

αληηθαηαζηήζνπκε απηή ηελ ηξηπιέηα κε ηελ ηξηπιέηα 5΄

UCC3΄

δελ πξνθύπηεη ε

παξακηθξή αιιαγή ζην πεπηίδην Πώο εξκελεύεηαη ην γεγνλόο απηό κε βάζε ηα

ραξαθηεξηζηηθά ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-36-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα πξώηε θνξά ε γνληδηαθή ζεξαπεία εθαξκόζηεθε ζε έλα θνξίηζη πνπ είρε έιιεηςε ηνπ ελδύκνπ

απακηλάζε ηεο αδελνζίλεο (ADA)

1 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ ελδύκνπ απηνύ (κνλάδεο 3) θαη πνηα ηα ζπκπηώκαηα πνπ εκθαλίδνπλ ηα

άηνκα κε έιιεηςε ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

2 Πώο νλνκάδεηαη ν ηύπνο ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο πνπ εθαξκόζηεθε (κνλάδεο 2) θαη γηαηί

(κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

3 Πνηα είλαη ε δηαδηθαζία πνπ αθνινπζείηαη ζηε γνληδηαθή ζεξαπεία ηεο παξαπάλσ αζζέλεηαο Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο κε θπζηνινγηθή όξαζε πνπ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία (PKU) θαη κηα γπλαίθα κε

θπζηνινγηθή όξαζε πνπ δελ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία απνθηνύλ έλα θνξίηζη θαη έλα αγόξη Τν

θνξίηζη έρεη θπζηνινγηθή όξαζε θαη δελ παξνπζηάδεη θαηλπιθεηνλνπξία ελώ ην αγόξη εκθαλίδεη

αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν θαη πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία

1 Πώο πξνθαιείηαη ε θαηλπιθεηνλνπξία (κνλάδεο 5) θαη πσο θιεξνλνκείηαη (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

2 Πώο θιεξνλνκείηαη ε κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν Μονάδερ 6

3 Να βξείηε θαη λα γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο ηνπ άλδξα ηεο γπλαίθαο θαη ησλ παηδηώλ ηνπο

(κνλάδεο 8) θάλνληαο ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 12

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-37-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Α Σηα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα κειεηάηαη ν ηξόπνο θιεξνλόκεζεο θνηλνύ κνλνγνληδηαθνύ

ραξαθηεξηζηηθνύ ζε δύν δηαθνξεηηθέο νηθνγέλεηεο 1 θαη 2

Σηελ 1ε νηθνγέλεηα θέξνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ηα άηνκα Η2 ΗΗ2 ΗΗ3 (καπξηζκέλα) ελώ ζηελ 2

ε

νηθνγέλεηα θέξνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ηα άηνκα ΗΗ2 ΗΗ3 (καπξηζκέλα)

Να πξνζδηνξίζεηε ηνλ ηξόπν θιεξνλόκεζεο ηνπ ραξαθηεξηζηηθνύ κε βάζε ηα παξαπάλσ

ζηνηρεία αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή ζαο κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (Να κε ιεθζεί

ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο θαη λα κελ εμεηαζηεί ε πεξίπησζε ηνπ θπινζύλδεηνπ

επηθξαηνύο γνληδίνπ) (κνλάδεο 8) Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόκσλ (κνλάδεο 5) Μονάδερ 13

Β Να ππνδείμεηε έλα πηζαλό κεραληζκό πνπ κπνξεί λα εμεγήζεη ηε γέλλεζε αηόκνπ κε ζύλδξνκν

Turner από γνλείο κε θπζηνινγηθό αξηζκό ρξσκνζσκάησλ (κνλάδεο 6) Να πεξηγξάςεηε ηε

δηαδηθαζία κε ηελ νπνία κπνξνύκε λα απεηθνλίζνπκε ηα ρξσκνζώκαηα ηνπ αηόκνπ κε ζύλδξνκν

Turner κεηά ηε γέλλεζή ηνπ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη δίθισλν κόξην DNA ην νπνίν πεξηέρεη ηκήκα αζπλερνύο γνληδίνπ πνπ κεηαγξά-

θεηαη ζε mRNA

α) Πνύ ζπλαληάκε αζπλερή γνλίδηα (κνλάδεο 2)

β) Να πξνζδηνξίζεηε ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

γ) Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ πξόδξνκνπ mRNA θαη ηνπ ώξηκνπ mRNA πνπ πξνθύπηνπλ από ηε

κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ DNA ρσξίο αηηηνιόγεζε (κνλάδεο 2)

δ) Πώο πξνθύπηεη ην ώξηκν mRNA (κνλάδεο 3)

ε) Μπνξεί ε πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε ΔcoRI λα θόςεη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3)

ζη) Πνηεο θαηεγνξίεο γνληδίσλ πνπ ππάξρνπλ ζην ρξσκνζσκηθό DNA ελόο θπηηαξηθνύ ηύπνπ δελ

θισλνπνηνύληαη ζε cDNA βηβιηνζήθε (κνλάδεο 8) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-38-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Άλδξαο πνπ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία θαη ζπλζέηεη θπζηνινγηθή πνζόηεηα κειαλίλεο

απνθηά απνγόλνπο κε γπλαίθα πνπ πάζρεη από αιθηζκό αιιά κπνξεί λα κεηαηξέπεη ηε

θαηλπιαιαλίλε ζε ηπξνζίλε

Να βξείηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο θαη θαηλόηππνπο ησλ παηδηώλ

Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηελ θαηλπιθεηνλνπξία θαη ηνλ αιθηζκό βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά

δεύγε νκόινγσλ ρξσκνζσκάησλ Μονάδερ 12

Β Να δηαθξίλεηε πεξηπηώζεηο θαηά ηηο νπνίεο είλαη αηκνξξνθηιηθό ην παηδί πνπ απνθηά

θπζηνινγηθόο άλδξαο κε θπζηνινγηθή γπλαίθα ηεο νπνίαο ν παηέξαο είλαη αηκνξξνθηιηθόο

Οη γνλείο θαη ην παηδί έρνπλ θπζηνινγηθό θαξπόηππν Μονάδερ 13

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ηα πέληε (5) πξώηα ακηλνμέα

κηαο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Ζ θαηεύζπλζε ζηελ νπνία θηλείηαη ε RNA πνιπκεξάζε θαηά ηε

κεηαγξαθή ππνδεηθλύεηαη από ην βέινο

α Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ DNA είλαη ε θσδηθή θαη πνηα είλαη ε κε θσδηθή

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 9

β Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ DNA Μονάδερ 3

γ Να γξάςεηε θαη λα αηηηνινγήζεηε ην αληηθσδηθόληνηνπ tRNA πνπ κεηαθέξεη ην 2ν ακηλνμύ ηεο

πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Μονάδερ 5

δ Τηείλαηηνζύκπινθνέλαξμεοηεοπξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 5) θαη πνηα είλαη ε κεηέπεηηα πνξεία

ηνπ tRNA πνπ ζπκκεηέρεη ζε απηό (κνλάδεο 3) Μονάδερ 8

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-39-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Πξόθεηηαη λα θαιιηεξγεζεί ζην εξγαζηήξην έλαοεηεξόηξνθνο κηθξννξγαληζκόο

1 Να αλαθέξεηε νλνκαζηηθά ηα ζξεπηηθά ζπζηαηηθά ηα νπνία πξέπεη λα πξνζηεζνύλ ζην κέζν

θαιιηέξγεηαο ώζηε ν κηθξννξγαληζκόο απηόο λα αλαπηπρζεί θπζηνινγηθά Μονάδερ 8

2 Πώο κπνξνύκε λα δηαπηζηώζνπκε αλ ν κηθξννξγαληζκόο απηόο είλαη ππνρξεσηηθά αλαεξόβηνο Μονάδερ 7

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνπο άιινπο παξάγνληεο πνπ επηδξνύλ ζηελ αλάπηπμε ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαηηνπαξαθάησηκήκα DNAζηννπνίνέρεη αξρίζεη ε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

1Σηηο ζέζεηο ΑΒΓ∆ΔΕ λα αληηζηνηρίζεηε ηηο ελδείμεηο 3΄ ή 5΄ ώζηε λα θαίλεηαη ν

πξνζαλαηνιηζκόο ησλ αξρηθώλ θαη ησλ λενζπληηζέκελσλ αιπζίδσλ Μονάδερ 6

2Τη είλαη ηα πξσηαξρηθά ηκήκαηα πσο δεκηνπξγνύληαη θαη πσο επηκεθύλνληαη Μονάδερ 9

3Δμεγήζηε γηαηί πξέπεη ζηελ παξαπάλσ δηαδηθαζία λα ελεξγνπνηεζεί ην έλδπκν DNA δεζκάζε

θαη πώο ζα δξάζεη απηό Μονάδερ 6

4Πνηα έλδπκα ζα επηδηνξζώζνπλ ηα πηζαλά ιάζε ηεο δηαδηθαζίαο ηεο αληηγξαθήο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-40-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ νιηγνπεπηίδην έμη ακηλνμέσλ ην νπνίν δελ έρεη ππνζηεί θακία ηξνπνπνίεζε

κεηά ηε ζύλζεζή ηνπ

Ζ2Ν ndash Μεθειονίνη ndash Γλυκίνη ndash Λυζίνη ndash Τρυπηοθάνη ndash Βαλίνη ndash Αλανίνη - COOH

Α Με ηε βνήζεηα ηνπ ηκήκαηνο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ παξαηίζεηαη γξάςηε ηελ αιιεινπρία

ησλ λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ ηκήκαηνο mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην

παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην ∆ηθαηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 13

Β Γξάςηε κε ηνλ θαηάιιειν πξνζαλαηνιηζκό ηελ αιιεινπρία λνπθιενηηδίσλ ζην δίθισλν

κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην Πνηα είλαη ε θσδηθή θαη πνηα ε κε

θσδηθή αιπζίδα Μονάδερ 6

Γ Δάλ ε ηξηπιέηα 5΄-UGG-3΄ ζην mRNA αληηθαηαζηαζεί από ηελ ηξηπιέηα 5΄-UGA-3΄ γξάςηε

ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ζην λέν νιηγνπεπηίδην πνπ ζα ζπληεζεί Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο Σην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ζηα κέιε

κηαο νηθνγέλεηαο ε αηκνξξνθηιία Α (Δίλαη καπξηζκέλα ηα ΗΗ 1 ΗΗ 4 θαη ΗΗΗ 1)

Α Πώο θιεξνλνκείηαη ε αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 5

Β Να γξάςεηε θαη λα δηθαηνινγήζεηε κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο ηνπο γνλνηύπνπο όισλ ησλ

κειώλ πνπ απεηθνλίδνληαη ζην γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 13

Γ Δάλ νη γνλείο ΗΗ 3 θαη ΗΗ 4 απνθηήζνπλ επόκελν παηδί πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα λα λνζεί από

αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 7

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο θσδηθνλίσλ

θαη ακηλνμέσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

GUCrarrΒαιίλε

UGGrarrΤξππηνθάλε

GGUrarrΓιπθίλε

AUGrarrΜεζεηνλίλε

AAArarrΛπζίλε

GCCrarrΑιαλίλε

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-41-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο κε ηηο νπνίεο κπνξνύλ λα παξαρζνύλ κνλνθισληθά

αληηζώκαηα ηα νπνία ζπλεηζθέξνπλ ζηνλ πξνζδηνξηζκό ησλ νκάδσλ αίκαηνο ηνπ αλζξώπνπ Μονάδερ 7

Γ2 Να αλαθέξεηε πνηνπο ηύπνπο αηκνξνθηιίαο γλσξίδεηε θαη πνύ νθείινληαη (κνλάδεο 2) Να

πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία αληηκεηώπηζεο κίαο εμ απηώλ κε βάζε ηε κέζνδν δεκηνπξγίαο

δηαγνληδηαθώλ δώσλ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 ∆ίλεηαη κείγκα κνξίσλ DNA θαη έλαο αληρλεπηήο RΝΑ

Να εμεγήζεηε ηη είλαη αληρλεπηήο (κνλάδεο 2) λα πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ ζα

αθνινπζεζνύλ πξνθεηκέλνπ ν αληρλεπηήο λα πβξηδνπνηήζεη ηελ θαηάιιειε αιιεινπρία DNA

(κνλάδεο 4) θαη λα εμεγήζεηε πνηνο είλαη ν θιώλνο ηνπ DNA πνπ ζα πβξηδνπνηεζεί (κνλάδεο 4) Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ ∆

Υγηήο άληξαο παληξεύηεθε κε πγηή γπλαίθα θαη απέθηεζαλ έλα αγόξη κε αρξσκαηνςία ζην

θόθθηλν θαη ην πξάζηλν ρξώκα έλα θνξίηζη πνπ πάζρεη από δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία θαη

πεξηκέλνπλ ην ηξίην παηδί ηνπο

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη λα εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ παηδηώλ ηνπο θαη λα εμεγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆3 Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην ηξίην παηδί λα έρεη θπζηνινγηθό θαηλόηππν

Να εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο θάλνληαο ή ηελ απαηηνύκελε δηαζηαύξσζε ή ηηο

απαηηνύκελεο δηαζηαπξώζεηο Μονάδερ 12

∆4 Να εμεγήζεηε ηα γελεηηθά αίηηα ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-42-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

∆ίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν

C T T A A C T A A T A G G G T G G A C C T A A C A T A G A T

G A A T T G A T T A T C C C A C C T G G A T T G T A T C T A

Γ1 Να γξάςεηε ην mRNA πνπ ζα πξνθύςεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

νξίδνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ηνπ (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο

(κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ2 Να βξείηε ηνλ αξηζκό ησλ ακηλνμέσλ από ηα νπνία ζα απνηειείηαη ην έλδπκν κεηά ηε

κεηάθξαζε ηνπ παξαπάλσ mRNA (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο κε

βάζε ηηο ηδηόηεηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε ιεηηνπξγία ηνπ ελδύκνπ αλ ζπκβεί γνληδηαθή

κεηάιιαμε ε νπνία ζα πξνθαιέζεη έιιεηςε ηνπ δεύηεξνπ λνπθιενηηδίνπ ζην δεύηεξν

θσδηθόλην ηνπ γνληδίνπ Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ ∆

∆ίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν

ζην νπνίν ηα άηνκα Η1 θαη ΗΗ1 ΗΗ2 ΗΗ3 ΗΗ4 ΗΗ5 ΗΗ6 πάζρνπλ από κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ ζην παξαπάλσ γελεαινγηθό

δέληξν Μονάδερ 7

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ παηδηώλ ζην παξαπάλσ

γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 4

∆3 Να θάλεηε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο θαη λα αηηηνινγήζεηε ηηο απαληήζεηο ζαο Μονάδερ 14

Σημείωζη Να μην εξεηαζθεί η πεπίπηωζη θςλοζύνδεηος επικπαηούρ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-43-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ ∆ίλνληαη ηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα Α θαη Β

Σην Α απεηθνλίδνληαη νη θάζεηο (αβγ θαη δ)

αλάπηπμεο ελόο κηθξννξγαληζκνύ Σην Β

απεηθνλίδεηαη ε παξαγσγή ηνπ πξντόληνο από

ηνλ κηθξννξγαληζκό γηα ην ίδην ρξνληθό

δηάζηεκα

Γ1 Με βάζε ην δηάγξακκα Α λα

ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο

(κνλάδεο 3) θαη λα νλνκάζεηε ηηο θάζεηο

ηεο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 7

Γ2 Σε πνηα θάζε παξάγεηαη ε κεγαιύηεξε πνζόηεηα ηνπ πξντόληνο (κνλάδεο 2) Nα

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 Αλ ην πξντόλ εθθξίλεηαη από ηνλ κηθξννξγαληζκό πώο ζα ην παξαιάβνπκε από ηελ

θαιιηέξγεηα Μονάδερ 6

Γ4 Να αλαθέξεηε ηνπο παξάγνληεο πνπ επεξεάδνπλ ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ηνπ

κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 4

ΘΔΜΑ ∆ ∆ίλεηαη ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ πεξηέρεη ην αζπλερέο γνλίδην

ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ παξαθάησ πεπηηδίνπ

H2N- μεθειονίνη - αλανίνη - λευκίνη - αζπαραγίνη ndash COOH

∆1 Να γξάςεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 4) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 10

∆2 Να γξάςεηε ην πξόδξνκν mRNA ην ώξηκν mRNA ην εζώλην ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 6) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 15

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ

Aιαλίλε = GCU Λεπθίλε = UUG Αζπαξαγίλε = AAU

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-44-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

1 Πνηα είλαη ε δνmicroή ηνπ DNA ζην ρώξν ζύmicroθσλα microε ην microνληέιν ηεο δηπιήο έιηθαο Μονάδερ 12

2 Να πεξηγξάςεηε πώο ξπζmicroίδεηαη ε γνληδηαθή έθθξαζε ζηα επθαξπσηηθά θύηηαξα Μονάδερ 8

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνλ αιθηζmicroό Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο πνπ πάζρεη από νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

παληξεύεηαη microία γπλαίθα ε νπνία δελ πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο

ινβνύο απηηώλ Τν δεπγάξη απηό απνθηά ηξία παηδηά

Τν πξώην εmicroθαλίδεη ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ ην δεύηεξν δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη πξνζθνιιεmicroέλνπο ινβνύο απηηώλ θαη ην ηξίην δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ γνλέσλ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

β Πνηνη είλαη νη πηζαλνί γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παηδηώλ Μονάδερ 5

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-45-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Σην θπηό κνζρνκπίδειν ην ρξώκα ησλ ζπεξκάησλ κπνξεί λα είλαη είηε θίηξηλν είηε πξάζηλν

ελώ ην ύςνο ηνπ είλαη είηε ςειό είηε θνληό Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηηο παξαπάλσ

ηδηόηεηεο βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά δεύγε νκνιόγσλ ρξσκνζσκάησλ Δάλ έρεηε ζηε

δηάζεζή ζαο έλα ςειό κνζρνκπίδειν κε θίηξηλα ζπέξκαηα λα θάλεηε ηηο θαηάιιειεο

δηαζηαπξώζεηο πνπ απαηηνύληαη γηα λα βξείηε ην γνλόηππό ηνπ (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 11

Γ2 Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο από δύν θπζηνινγηθνύο

γνλείο κπνξεί λα γελλεζεί παηδί κε ζύλδξνκν Turner Μονάδερ 8

Γ3 Μία πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κία πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ Γ

Γίδεηαη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Σηνλ θιώλν ΕΖ ε αληηγξαθή γίλεηαη

κε αζπλερή ηξόπν Τα ζεκεία Γ θαη Ζ ππνδεηθλύνπλ ηε ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα λα ζρεδηάζεηε ηα ζπλερή θαη αζπλερή

ηκήκαηα ησλ λέσλ θιώλσλ κε βέιε ππνδεηθλύνληαο ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ λέσλ θαη

ησλ κεηξηθώλ θιώλσλ (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Σηνλ θιώλν πνπ αληηγξάθεηαη κε ζπλερή ηξόπν λα γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ

λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ πξσηαξρηθνύ ηκήκαηνο ην νπνίν απνηειείηαη

από 8 (νθηώ) λνπθιενηίδηα (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Γ3 Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην πεπηίδην απηό Μονάδερ 2

Γ4 Μεηά ηελ επίδξαζε αθηηλνβνιίαο ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ζπάεη ζηα ζεκεία πνπ

ππνδεηθλύνληαη από ηα βέιε Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε θαη λα

ζεκεηώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ Μονάδερ 2

Γ5 Τν ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε επαλαζπλδέεηαη ζηα ίδηα ζεκεία θνπήο κεηά από

αλαζηξνθή

Να γξάςεηε νιόθιεξν ην κόξην ηνπ DNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηελ αλαζηξνθή (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην λέν πεπηίδην (κνλάδεο 2)

Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-46-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν Σην κόξην απηό ζπκβαίλεη κεηάιιαμε πξνζζήθεο ηξηώλ (3) δηαδνρηθώλ

λνπθιενηηδίσλ (5΄-GAT-3΄)

Γ1 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Φ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) θαη ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα ηνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ2 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Υ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) Ζ παξαπάλσ κεηάιιαμε έρεη ειάρηζηε επίδξαζε ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα

ηνπ ελδύκνπ Πώο ραξαθηεξίδεηαη απηή ε κεηάιιαμε (κνλάδεο 2) Nα εμεγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 9

Γ3 Σε δύν άηνκα πνπ πάζρνπλ από ζύλδξνκν Klinefelter έγηλε αλάιπζε ηεο αιιεινπρίαο ησλ

βάζεσλ ηνπ DNA ησλ θπιεηηθώλ ρξσκνζσκάησλ ηνπο Σην πξώην άηνκν ε αλάιπζε έδεημε

ηξεηο δηαθνξεηηθέο αιιεινπρίεο βάζεσλ DNA Σην δεύηεξν άηνκν ε αλάιπζε έδεημε δύν

παλνκνηόηππεο θαη κία δηαθνξεηηθή αιιεινπρία βάζεσλ DNA Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο

κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο γελλήζεθαλ ηα άηνκα απηά από θπζηνινγηθνύο

γνλείο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ Γ

Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-47-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Α

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Μηα πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κηα πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 7

Γ2 Ζ αλάιπζε δεηγκάησλ DNA από δύν βαθηεξηαθέο θαιιηέξγεηεο έδσζε ηα εμήο

απνηειέζκαηα ζηελ πξώηε θαιιηέξγεηα βξέζεθε πνζνζηό αδελίλεο (Α) 28 θαη

ζηεδεύηεξε βξέζεθε πνζνζηό γνπαλίλεο (G) 28 Να εμεγήζεηε αλ ηα βαθηήξηα ησλ δύν

θαιιηεξγεηώλ αλήθνπλ ζην ίδην ή ζε δηαθνξεηηθό είδνο Μονάδερ 6

Γ3 Με πνηνπο ηξόπνπο γίλεηαη ε θαιιηέξγεηα κηθξννξγαληζκώλ ζε κεγάιε θιίκαθα Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ Γ Σrsquo έλα κόξην DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ ππάξρνπλ δύν γνλίδηα Α θαη Β όπσο θαίλεηαη ζην

ζρήκα

Γ1 Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο θαη λα νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ

αιπζίδσλ ηνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Τα γνλίδηα Α θαη Β κεηαγξάθνληαη ζε RNA Να νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπ RNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Πνηα είλαη ε θσδηθή αιπζίδα γηα ην γνλίδην Α θαη πνηα γηα ην Β (κνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ4 Τη είλαη ν ππνθηλεηήο (κνλάδεο 2) Να νξίζεηε ηε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή γηα θάζε γνλίδην κε

έλα βέινο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-48-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Να αλαθέξεηε ηα βήκαηα πνπ απαηηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο

αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο από έλα δηαγνληδηαθό δών Μονάδερ 12

Γ2 Να εμεγήζεηε πώο ε ζεξκνθξαζία επεξεάδεη ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 8

Γ3 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ πξηκνζώκαηνο ζηελ αληηγξαθή ηνπ DNA Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ

Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-49-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Μεηέξα κε θπζηνινγηθή όξαζε θαη νκάδα αίκαηνο Β απνθηά δύν παηδηά κε έλαλ άλδξα κε

θπζηνινγηθή όξαζε Τν θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο ΑΒ ελώ ην αγόξη νκάδα αίκαηνο Ο

Τν έλα από ηα δύν παηδηά πάζρεη από κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν ndash θόθθηλν

Γ1 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ σο πξνο ηνπο δύν

ραξαθηήξεο (κνλάδεο 8) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 10) Μονάδερ 18

Γ2 Πνην από ηα δύν παηδηά δελ έρεη θπζηνινγηθή όξαζε Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA

(Ι) GACTAATAAAAGAAGTAGTTAGGATCATAGG

(ΙΙ) CTGATTATTTTCTTCATCAA TCCTAGTA TCC

πνπ θσδηθνπνηεί ην πεπηίδην

H2N-Μεθειονίνη-Τυροζίνη-Φαινυλαλανίνη-Φαινυλαλανίνη-Τυροζίνη-COOH

Γ1 Να εμεγήζεηε πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA είλαη ε θσδηθή θαη

πνηα είλαη ε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 4) Να γξάςεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ησλ

αιπζίδσλ (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 8

Γ2 Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ

παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA (κνλάδεο 2) θαζώο θαη ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε πνύ νθείιεηαη ε δηαθνξά κεηαμύ ησλ δύν απηώλ κνξίσλ

(κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ παξαπάλσ πεπηηδίνπ εάλ κηα

γνληδηαθή κεηάιιαμε πνπ ζα ζπκβεί ζην θσδηθόλην ηεο ηπξνζίλεο νδεγήζεη ζε

αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από ζπκίλε Μονάδερ 5

Γ4 Δάλ ε παξαπάλσ γνληδηαθή κεηάιιαμε νδεγήζεη ζε αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από

αδελίλε λα εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ πεπηηδίνπ Μονάδερ 5

Γίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Μεζεηνλίλε AUG

Τπξνζίλε UAC UAU

Φαηλπιαιαλίλε UUU UUC

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-50-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Μηα αξζεληθή κύγα Drosophila κε ιεπθά κάηηα δηαζηαπξώζεθε κε κηα ζειπθή κε θόθθηλα

κάηηα Από ηε δηαζηαύξσζε απηή πήξακε 280 απνγόλνπο ζηελ F1 γεληά πνπ είραλ όινη

θόθθηλα κάηηα Γηαζηαπξώλνληαο δύν άηνκα από ηελ F1 γεληά πξνθύπηνπλ 319 απόγνλνη

ζηελ F2 γεληά Μηα αλάιπζε ησλ απνγόλσλ ηεο F2 γεληάο έδεημε όηη ππάξρνπλ

159 ζειπθά κε θόθθηλα κάηηα

82 αξζεληθά κε θόθθηλα κάηηα θαη

78 αξζεληθά κε ιεπθά κάηηα

Με βάζε ηα δεδνκέλα λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ην παξαπάλσ

γλώξηζκα Γηα ηα άηνκα πνπ δηαζηαπξώζεθαλ δίλεηαη όηη ηα ζειπθά έρνπλ έλα δεπγάξη X

ρξσκνζσκάησλ (ΦΦ) θαη ηα αξζεληθά έρνπλ έλα Φ θαη έλα Χ ρξσκόζσκα (ΦΧ)

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν όπνπ απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη κηα κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

Τα άηνκα ΙΙ2 ΙΙ3 ΙΙΙ3 θαη ΙV3 πάζρνπλ από ηελ αζζέλεηα απηή Γηα όια ηα παξαθάησ

εξσηήκαηα λα κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο

Γ2 Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη ε αζζέλεηα Μονάδερ 6

Γ3 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην δεπγάξη ΙΙΙ1 III2 λα απνθηήζεη αγόξη πνπ ζα πάζρεη

(κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 8

Γ4 Αλ ηα άηνκα Ι1 θαη Ι4 πάζρνπλ από κηα αζζέλεηα πνπ νθείιεηαη ζε γνλίδην κηηνρνλ-δξηαθνύ

DNA λα αλαθέξεηε πνηα άηνκα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ ζα θιεξνλνκή-ζνπλ ην γνλίδην

απηό (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-51-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA ην νπνίν θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Αιπζίδα 1 GTTGAATTCTTAGCTTAAGTCGGGCATGAATTCTC

Αιπζίδα 2 CAACTTAAGAATCGAATTCAGCCCGTACTTAAGAG

Γ1 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

επηζεκαίλνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ησλ αιπζίδσλ ηνπ (κνλάδεο 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Τν παξαπάλσ ηκήκα DNA αληηγξάθεηαη θαη θαηά ηε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

δεκηνπξγνύληαη ηα παξαθάησ πξσηαξρηθά ηκήκαηα

i) 5΄-GAGAAUUC-3΄

ii) 5΄-UUAAGCUA-3΄

iii) 5΄-GUUGAAUU-3΄

Να πξνζδηνξίζεηε πνηα αιπζίδα αληηγξάθεηαη κε ζπλερή θαη πνηα κε αζπλερή ηξόπν

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε ην έλδπκν EcoRI πξνθεηκέλνπ λα ελζσκα-ησζεί ζε

έλα από ηα δύν πιαζκίδηα Α θαη Β πνπ δίλνληαη παξαθάησ

Πνην από ηα δύν πιαζκίδηα ζα επηιέμεηε γηα ηε δεκηνπξγία αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ

(κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Πόζνη θσζθνδηεζηεξηθνί δεζκνί ζα δηαζπαζηνύλ ζην πιαζκίδην πνπ επηιέμαηε θαη πόζνη ζα

δεκηνπξγεζνύλ θαηά ην ζρεκαηηζκό ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ4 Από ηε κύγα Drosophila απνκνλώζεθαλ ηξία δηαθνξεηηθά θπζηνινγηθά θύηηαξα ζηα νπνία

πξνζδηνξίζηεθε ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ζε δεύγε βάζεσλ

Σην πξώην θύηηαξν ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ππνινγίζηεθε ζε 32108 δεύγε βάζεσλ

ζην δεύηεξν θύηηαξν ζε 16108 δεύγε βάζεσλ θαη ζην ηξίην θύηηαξν ζε 6410

8 δεύγε

βάζεσλ

Να δηθαηνινγήζεηε γηαηί ππάξρνπλ νη δηαθνξέο απηέο ζην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ησλ

ηξηώλ θπηηάξσλ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-52-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ Γ

Έλα πιαζκίδην πνπ ρξεζηκνπνηείηαη σο θνξέαο θισλνπνίεζεο ελόο ηκήκαηνο DNA έρεη έλα

γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε θαη έλα γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληη-

βηνηηθό ηεηξαθπθιίλε Τν γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζηελ ηεηξαθπθιίλε πεξηέρεη ηελ αιιεινπρία

πνπ αλαγλσξίδεηαη από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Γεκηνπξγνύκε αλαζπλδπαζ-

κέλα πιαζκηδία κε ηε ρξήζε ηεο πεξηνξηζηηθήο ελδνλνπθιεάζεο EcoRI

Τα κεηαζρεκαηηζκό βαθηεξίσλ πνπ δελ είραλ θαλέλα πιαζκίδην Σηε ζπλέρεηα ηα βαθηήξηα

θαιιηεξγνύληαη ζε ζξεπηηθό πιηθό

Γ1 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ηεηξαθπθιίλε αληί ηεο ακπηθηιίλεο (κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 Σηνπο παξαθάησ δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο (1 2 3) θαίλεηαη ε δηαβάζκηζε ηεο ζπγθέληξσζεο

ηνπ νμπγόλνπ θαη ε πεξηνρή αλάπηπμεο ηξηώλ εηδώλ κηθξννξγα-ληζκώλ ζε πγξό ζξεπηηθό

πιηθό Οη κηθξννξγαληζκνί απεηθνλίδνληαη σο καύξεο θνπθίδεο

Σε πνηνλ από ηνπο ηξεηο δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο έρνπκε θαιιηέξγεηα κπθήησλ πνπ

ρξεζηκνπνηνύληαη ζηελ αξηνβηνκεραλία βαθηεξίσλ ηνπ γέλνπο Clostridium θαη βαθηεξίσλ

ηνπ γέλνπο Mycobacterium (κνλάδεο 3) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

Γ4 Με πνηνλ ηξόπν δεκηνπξγνύκε δηαγνληδηαθά θπηά ηα πξντόληα ησλ νπνίσλ έρνπλ

κεγαιύηεξε δηάξθεηα δσήο ζε ζρέζε κε απηά ησλ κε δηαγνληδηαθώλ θπηώλ Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-53-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ δηάγξακκα απεηθνλίδεηαη ε θπζηνινγηθή κεηαβνιή ζην πνζνζηό ησλ

πνιππεπηηδηθώλ αιπζίδσλ ησλ αηκνζθαηξηλώλ HbA HbF θαη HbA2 ηνπ αλζξώπνπ από ηελ

εκβξπηθή ειηθία θαη κεηά ηε γέλλεζή ηνπ

Γ1 Πνην είδνο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο αληηζηνηρεί ζε θαζεκηά από ηηο θακπύιεο Η ΗΗ ΗΗΗ θαη IV

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ2 Τα απνηειέζκαηα κηαο εμέηαζεο αίκαηνο ζε έλαλ ελήιηθα έδεημαλ όηη νη αηκνζθαηξίλεο HbA

HbF θαη HbA2 είλαη ζε θπζηνινγηθά επίπεδα Πόζα γνλίδηα είλαη ππεύζπλα γηα ηε ζύλζεζε

ηεο HbA ζε έλα ζσκαηηθό θύηηαξν ζηε κεηάθαζε (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA πνπ πεξηέρεη ηα θσδηθόληα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα επηά

πξώηα ακηλνμέα ηεο θπζηνινγηθήο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο HbA

5΄hellip GTG CAC CTG ACT CCT GAG GAG hellip 3΄

3΄hellip CAC GTG GAC TGA GGA CTC CTC hellip 5΄

Ζ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI αλαγλσξίδεη ηελ αιιεινπρία

5΄ CTGAG 3΄

3΄ GACTC 5΄

θαη θόβεη θάζε αιπζίδα κεηαμύ ηνπ C θαη ηνπ Τ (κε θαηεύζπλζε 5΄3΄) Ζ αιιεινπρία πνπ

αλαγλσξίδεη ε DdeI βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα DNA Από έλα άηνκν θνξέα ηεο

δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο απνκνλώζεθαλ ηκήκαηα DNA πνπ πεξηέρνπλ ηα θσδηθόληα ηα

νπνία θσδηθνπνηνύλ ηα επηά πξώηα ακηλνμέα ηεο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Σηα ηκήκαηα απηά

επηδξάζακε κε ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI

Πόζα ηκήκαηα DNA δηαθνξεηηθνύ κήθνπο ζα πξνθύςνπλ κεηά ηε δξάζε ηεο DdeI (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 7

Γ4 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο δηάγλσζεο ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο θαηά ηνλ

πξνγελλεηηθό έιεγρν ηε δέθαηε εβδνκάδα ηεο θύεζεο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-54-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Σε ηξεηο δηαθνξεηηθνύο βηναληηδξαζηήξεο πξαγκαηνπνηείηαη

θιεηζηή θαιιηέξγεηα ηξηώλ δηαθνξεηηθώλ κηθξννξγαληζκώλ Α Β

θαη Γ αληίζηνηρα

Σηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα απεηθνλίδεηαη ν αξηζκόο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ ζε ζρέζε κε ην ρξόλν

Σην ρξνληθό δηάζηεκα από 0 έσο t1 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ

ζηνπο βηναληηδξα-ζηήξεο είλαη πςειή θαη ζηαζεξή ελώ ζην ρξν-

ληθό δηάζηεκα από t1 έσο t2 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ είλαη

ρακειή θαη ζηαζεξή

Γ1 Με βάζε ηα ζρήκαηα λα ραξαθηεξίζεηε ηνπο

κηθξννξγαληζκνύο Α Β Γ ζε ζρέζε κε ηελ εμάξηεζε ηεο

αλάπηπμήο ηνπο από ηε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ (κνλάδεο 6)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

Γ2 Με βάζε ηα ζρήκαηα ζε πνηα θάζε ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ γίλεηαη ε κεηαβνιή ηεο ζπγθέληξσζεο ηνπ Ο2

ζηνλ βηναληηδξαζηήξα όπνπ θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α

(κνλάδεο 2)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 4

Γ3 Πώο εμεγείηαη ε εθζεηηθή θάζε ζε κία θιεηζηή θαιιηέξγεηα

κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 4

Γ4 Τη ελλννύκε ζήκεξα κε ηνλ όξν δύκσζε (κνλάδεο 3) Πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο

(κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ πεπηίδην πνπ παξάγεηαη από έλα βαθηήξην

HOOCminusμεθειονίνηminusαλανίνηminusζερίνηminusαζπαραγίνηminusμεθειονίνηminusNH2

Γ1 Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ δίθισλνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ πεπηίδην (κνλάδεο

2) Να νξίζεηε ην 5΄ θαη 3΄ άθξν θάζε αιπζίδαο (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να θαζνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Γίλνληαη ηα θσδηθόληα

αιαλίλε GCU αζπαξαγίλε AAU κεζεηνλίλε AUG ζεξίλε UCU

Τν θσδηθόλην ιήμεο είλαη ην UGA Μονάδερ 15

Γ2 Μπνξεί ε παξαπάλσ αιπζίδα λα θνπεί από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 5

Γ3 Πώο ζρεκαηίδεηαη ην ζύκπινθν έλαξμεο ηεο πξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 3) Από ηη

απνηειείηαη ην πνιύζσκα (κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-55-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν απεηθνλίδεη ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη κηα

αζζέλεηα ηνπ κεηαβνιηζκνύ ζηνλ άλζξσπν

Γ1 Ζ αζζέλεηα απηή νθείιεηαη ζε επηθξαηέο ή ζε ππνιεηπόκελν γνλίδην (Μνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Κιεξνλνκείηαη σο απηνζσκηθόο ή

θπινζύλδεηνο ραξαθηήξαο (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 12

Γ2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέλδξν Μονάδερ 6

Γ3 O άλδξαο ΗΗΗ1 απνθηά κε γπλαίθα εηεξόδπγε ζηελ αζζέλεηα απηή έλα αγόξη

Να βξείηε ηε πηζαλόηεηα πνπ ππάξρεη ην αγόξη απηό λα πάζρεη αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Τα ζεκεία Α θαη Γ ππνδεηθλύνπλ ηε

ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηό ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ κεηξηθώλ αιπζίδσλ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ζρεδηάζεηε ζην ίδην ζρήκα ηα αζπλερή θαη

ηα ζπλερή ηκήκαηα ησλ δύν λέσλ αιπζίδσλ κε

βέιε θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηά ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπο (Μνλάδεο 3)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4)

Μονάδερ 7

Γ3 Ζ κεηξηθή αιπζίδα ηνπ DNA πνπ αληηγξάθε-

ηαη κε ζπλερή ηξόπν ακέζσο κεηά κεηαγξάθεηαη

Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ RNA πνπ ζρεκαηίδεηαη

θαηά ηε κεηαγξαθή θαη λα ζεκεηώζεηε ηνλ

πξνζαλαηνιηζκό ηνπ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ4 Πνηα είλαη ε δξάζε ηεο RNA πνιπκεξάζεο κεηά ηελ πξόζδεζή ηεο ζηνλ ππνθηλεηή ελόο

γνληδίνπ Μονάδερ 6

Page 8: biologia kat 3o 4o

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-8-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2001 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 2ο 1 Πνηεο microεηαιιάμεηο ραξαθηεξίδνληαη σο νπδέηεξεο θαη πνηεο σο ζησπειέο

Μονάδερ 10

2 Πνηα είλαη ηα ζξεπηηθά ζπζηαηηθά πνπ απαηηνύληαη γηα ηελ θαιιηέξγεηα εηεξόηξνθσλ

microηθξννξγαληζmicroώλ Μονάδερ 5

3 Να πεξηγξάςεηε ηελ ηερληθή παξαγσγήο microνλνθισληθώλ αληηζσmicroάησλ γηα έλα ζπγθεθξηmicroέλν

αληηγόλν Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 3ο 1 Ζ ηερλνινγία ηνπ αλαζπλδπαζmicroέλνπ DNA πεξηιαmicroβάλεη όιεο ηηο ηερληθέο πνπ νδεγνύλ ζε

microεηαθνξά ηνπ γελεηηθνύ πιηθνύ από ηνλ έλαλ νξγαληζmicroό ζηνλ άιιν

Να πεξηγξάςεηε ηα ζηάδηα ηεο δηαδηθαζίαο απηήο Μονάδερ 6

2 Να αλαθέξεηε ηα βαζηθά ραξαθηεξηζηηθά ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα θαη λα ηα πεξηγξάςεηε Μονάδερ 12

3 Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία ζρεmicroαηηζmicroνύ ώξηmicroνπ mRNΑ Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ 4ο Σε έλα δεπγάξη ν άλδξαο θαη ε γπλαίθα έρνπλ νmicroάδα αίmicroαηνο Α θαη θπζηνινγηθή όξαζε

Απνθηνύλ δπν παηδηά Τν έλα είλαη θνξίηζη νmicroάδαο αίmicroαηνο Ο θαη έρεη θαλνληθή όξαζε Τν

άιιν είλαη αγόξη microε νmicroάδα αίmicroαηνο Α θαη πάζρεη από microεξηθή αρξσmicroαηνςία ζην πξάζηλν ρξώmicroα

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ γνλέσλ Μονάδερ 2

Να αηηηνινγήζεηε ηελ επηινγή ζαο Μονάδερ 8

β Πνηνη είλαη νη πηζαλνί γνλόηππνη ησλ δπν παηδηώλ Μονάδερ 4

Να αηηηνινγήζεηε ηελ επηινγή ζαο Μονάδερ 11

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-9-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2002 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο 1 ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηmicroήmicroα microνξίνπ DNA πξνθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ

5΄ 3΄

GAATTCTTAATGCΑAGATCATAAAGAATTCTAG

CTTAAGAATTACGΤTCTAGTATTT C TTAAGATC

3΄ 5΄ Τν παξαπάλσ ηmicroήmicroα DNA θόβεηαη microε EcoRI πξνθεηmicroέλνπ λα ελζσmicroαησζεί ζε θαηάιιειν

πιαζmicroίδην πνπ έρεη θνπεί microε ηελ ίδηα πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε microε ηειηθό ζθνπό λα εηζαρζεί

ζε βαθηήξην γηα ηελ παξαγσγή θαξmicroαθεπηηθνύ πνιππεπηηδίνπ Να βξείηε ηελ αιιεινπρία ησλ

αmicroηλνμέσλ ηνπ πνιππεπηηδίνπ microε ρξήζε ηνπ παξαηηζέmicroελνπ γελεηηθνύ θώδηθα Μονάδερ 6

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

Παξαηίζεηαη ν γελεηηθόο θώδηθαο

2 Καηά ηνλ πξνγελλεηηθό έιεγρν ζε θπνθνξνύζα γπλαίθα δηαπηζηώζεθε όηη ην έmicroβξπν λνζεί από

ην ζύλδξνmicroν Cri-du-chat (θιάmicroα ηεο γάηαο) θαη επηπιένλ θέξεη αλαζηξνθή ζην microηθξό βξαρίνλα

ηνπ ρξσmicroνζώmicroαηνο 3

α Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ αθνινπζήζεθαλ γηα ηε δηάγλσζε Μονάδερ 8

β Βάζεη πνηώλ παξαηεξήζεσλ έγηλε ε δηάγλσζε Μονάδερ 3

ΘΔΜΑ 4ο Σε έλα θπηό παξαηεξνύληαη microεηαμύ άιισλ νη εμήο ραξαθηήξεο Καξπόο microεγάινο πνπ ειέγρεηαη

από ην γνλίδην Μ θαη θαξπόο microηθξόο πνπ ειέγρεηαη από ην γνλίδην micro Καξπόο πινύζηνο ζε

πδαηάλζξαθεο πνπ ειέγρεηαη από ην γνλίδην Υ θαη θαξπόο θησρόο ζε πδαηάλζξαθεο πνπ

ειέγρεηαη από ην γνλίδην π

Έρεηε ζηε δηάζεζή ζαο έλα αmicroηγέο ζηέιερνο microε θαξπό microεγάιν θαη θησρό ζε πδαηάλζξαθεο

θαζώο θαη έλα αmicroηγέο ζηέιερνο microε θαξπό microηθξό θαη πινύζην ζε πδαηάλζξαθεο

α Να δηαζηαπξώζεηε ηα παξαπάλσ ζηειέρε θαη λα βξείηε ηνπο γνλόηππνπο θαη θαηλόηππνπο

ησλ απνγόλσλ ηεο F1 θαη F2 γεληάο Μονάδερ 4

β Να αηηηνινγήζεηε ηε θαηλνηππηθή αλαινγία ησλ αηόmicroσλ ηεο F2 γεληάο Μονάδερ 9

γ Έρνληαο ζηε δηάζεζή ζαο ηα θπηά ηεο F2 γεληάο λα αηηηνινγήζεηε πώο microπνξείηε λα απνmicroνλώ-

ζεηε αmicroηγή ζηειέρε microε θαηλόηππν θαξπό microεγάιν θαη πινύζην ζε πδαηάλζξαθεο θάλνληαο ηηο

θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο Μονάδερ 12

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-10-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2002 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

1 Να πεξηγξάςεηε ηηο δνmicroηθέο ρξσmicroνζσmicroηθέο αλσmicroαιίεο πνπ έρνπλ σο απνηέιεζmicroα ηελ

αλαδηάηαμε ηεο γελεηηθήο πιεξνθνξίαο Μονάδερ 6

Πνηεο είλαη νη πηζαλέο ζπλέπεηεο γηα ηα άηνmicroα πνπ ηηο θέξνπλ θαη πνηεο είλαη γηα ηνπο απνγόλνπο

ηνπο Μονάδερ 4

2 ∆ίλεηαη ην παξαθάησ πνιππεπηίδην πνπ παξάγεηαη ζε βαθηεξηαθό θύηηαξν

ΗΟΟC-Μεθειονίνη - Λυζίνη - Θρεονίνη - Προλίνη - Λευκίνη -- Σερίνη - Βαλίνη - Αλανίνη -

Βαλίνη - Μεθειονίνη-ΝΗ2

α Να γξάςεηε ηε microε θσδηθή αιπζίδα ηνπ γνληδίνπ πνπ

θσδηθνπνηεί απηό ην πνιππεπηίδην Μονάδερ 6

β Να νξίζεηε ηα άθξα 3΄ θαη 5΄ ηεο παξαπάλσ αιπζίδαο Μονάδερ 2

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 7

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρήζεηο αmicroηλνμέσλ θαη

θσδηθνλίσλ

ΘΔΜΑ 4ο

∆ίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν ζην νπνίν

απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο microε ηνλ νπνίν θιεξνλνmicroείηαη

microία αζζέλεηα

Τν άηνmicroν Η 1 (microαπξηζmicroέλν) πάζρεη θαη είλαη νmicroάδα αίmicroαηνο Ο

Τν άηνmicroν Η2 (microαπξηζmicroέλν) πάζρεη θαη είλαη νmicroάδα αίmicroαηνο Β-νmicroόδπγν

Τα άηνmicroα απηά απέθηεζαλ ηξία παηδηά εθ ησλ νπνίσλ ην II2 (microαπξηζmicroέλν) πάζρεη

α Με βάζε ην παξαπάλσ γελεαινγηθό δέλδξν λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν microε ηνλ νπνίν

θιεξνλνmicroείηαη ε αζζέλεηα Μονάδερ 5

β Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο θαη θαηλόηππνπο ησλ αηόmicroσλ ηεο I θαη II γεληάο Μονάδερ 8

γ Τν άηνmicroν II1 παληξεύεηαη γπλαίθα πνπ είλαη νmicroάδα αίmicroαηνο ΑΒ θαη πάζρεη από ηελ ίδηα

αζζέλεηα

Να πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα απνθηήζνπλ παηδί πνπ ζα είλαη νmicroάδα αίmicroαηνο Α θαη ζα

πάζρεη Μονάδερ 12

ΑΜΙΝΟΞΔΑ ΚΩ∆ΙΚΟΝΙΑ

Αιαλίλε GCU

Βαιίλε GUG

Θξενλίλε ACU

Λεπθίλε CUA

Λπζίλε AAG

Μεζεηνλίλε AUG

Πξνιίλε CCG

Σεξίλε UCG

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-11-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2002 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 2ο A Να ξαναγπάψεηε ζηο ηεηπάδιό ζαρ ηιρ πποηάζειρ αθού ζςmicroπληπώζεηε ηα κενά microε ηιρ ζωζηέρ

λέξειρ

1 Ζ ηλζνπιίλε είλαη microία νξmicroόλε πνπ απνηειείηαη από 51 θαη παξάγεηαη από εηδηθά θύηηαξα

ηνπ Ζ νξmicroόλε απηή ξπζmicroίδεη ην microεηαβνιηζmicroό ησλ θαη εηδηθόηεξα ην πνζνζηό

ηεο γιπθόδεο ζην

2 Τν πξόδξνmicroν mRNA microεηαηξέπεηαη ζε mRNA microε ηε δηαδηθαζία ηεο θαηά ηελ νπνία ηα

θόβνληαη από microηθξά ξηβνλνπθιενπξσηετληθά ζσmicroαηίδηα θαη απνmicroαθξύλνληαη Μονάδερ 9

Β Να απανηήζεηε ζηιρ ηπειρ επωηήζειρ πος ακολοςθούν

1 Πνηα νξγαλίδηα ηνπ επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ ραξαθηεξίδνληαη σο εmicroηαπηόλνmicroα θαη γηαηί Μονάδερ 8

2 Τη είλαη ην λνπθιεόζσmicroα Μονάδερ 4

3 Τη είλαη ην πνιύζσmicroα Μονάδερ 4

ΘΔΜΑ 3ο Α 1 Τη είλαη ηα microνλνθισληθά αληηζώmicroαηα

Μονάδερ 5

2 Πώο ιεηηνπξγνύλ ηα microνλνθισληθά αληηζώmicroαηα σο ζεξαπεπηηθά microέζα Μονάδερ 8

Β Να πεξηγξάςεηε από microία microέζνδν microεηαθνξάο γνληδίσλ

1 ζε θπηά

2 ζε δώα Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ηmicroήmicroα δηπιήο έιηθαο ηνπ DNA

α) Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο έρεη πξνζαλαηνιηζmicroό 3΄rarr5΄ θαη πνηα 5΄rarr3΄ Πνηα από ηηο δύν

αιπζίδεο είλαη ε microεηαγξαθόmicroελε θαη γηαηί Μονάδερ 8

β) Πνην είλαη ην mRNA πνπ ζα πξνθύςεη από ηε microεηαγξαθόmicroελε αιπζίδα Μονάδερ 8

γ) Τν mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε ζπγθεθξηmicroέλε microεηαγξαθόmicroελε αιπζίδα δελ πθίζηαηαη

δηαδηθαζία σξίmicroαλζεο

Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ηα tRNA πνπ ζα πάξνπλ microέξνο ζηε microεηάθξαζε Μονάδερ 9

- A T G - C G A - C C T - T C A - C G A - C T T - Τ Α Α - (αιπζίδα Η)

Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι - T A C - G C T - G G A - A G T - G C T - G A A - A T T (αιπζίδα ΗΗ)

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-12-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2002 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

1 Πνηα είλαη ε δνmicroή ηνπ DNA ζην ρώξν ζύmicroθσλα microε ην microνληέιν ηεο δηπιήο έιηθαο Μονάδερ 12

2 Να πεξηγξάςεηε πώο ξπζmicroίδεηαη ε γνληδηαθή έθθξαζε ζηα επθαξπσηηθά θύηηαξα Μονάδερ 8

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνλ αιθηζmicroό Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο πνπ πάζρεη από νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

παληξεύεηαη microία γπλαίθα ε νπνία δελ πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο

ινβνύο απηηώλ Τν δεπγάξη απηό απνθηά ηξία παηδηά

Τν πξώην εmicroθαλίδεη ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ ην δεύηεξν δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη πξνζθνιιεmicroέλνπο ινβνύο απηηώλ θαη ην ηξίην δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ γνλέσλ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

β Πνηνη είλαη νη πηζαλνί γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παηδηώλ Μονάδερ 5

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-13-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2003 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο 1 Πώο αληηmicroεησπίδεηαη ε θπζηηθή ίλσζε microε γνληδηαθή ζεξαπεία

Μονάδερ 10

2 Άλδξαο ν νπνίνο πάζρεη από θπζηηθή ίλσζε θαη ππνβιήζεθε ζε γνληδηαθή ζεξαπεία γηα ηε λόζν

απνθηά παηδηά microε θπζηνινγηθή γπλαίθα Τη πηζαλόηεηεο ππάξρνπλ λα είλαη ηα παηδηά ηνπο

θπζηνινγηθά Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 15

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίδεηαη ην παξαθάησ ηmicroήmicroα DNA ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ πεπηηδίνπ

hellipιζολευκίνη - ηυροζίνη - ιζολευκίνη - ηυροζίνη - ιζολευκίνηhellip

θαη ε δηεύζπλζε ηεο microεηαγξαθήο

1 Να microεηαθέξεηε ην παξαπάλσ ζρήmicroα ζην ηεηξάδηό ζαο θαη λα ζεmicroεηώζεηε επάλσ ζrsquo απηό ηα

θσδηθόληα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην ηmicroήmicroα ηνπ πεπηηδίνπ απηνύ (Μονάδερ 3) θαη λα

δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μονάδερ 9) Μονάδερ 12

2 Μεηάιιαμε πνπ έγηλε ζrsquo έλα ζεmicroείν ζην παξαπάλσ DNA έδσζε ην πεπηίδην

hellipηυροζίνη - ιζολευκίνη - ηυροζίνη - ιζολευκίνη - ηυροζίνηhellip

Να εληνπίζεηε ην είδνο ηεο microεηάιιαμεο (Μονάδερ 6) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μονάδερ 7)

Μονάδερ 13

∆ίδνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο αmicroηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ

Τπξνζίλε ― UAU

Ηζνιεπθίλε ―AUA

ΚΔΦ ζει

ΚΔΦ ζει

ΚΔΦ ζει

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-14-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2003 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ ηλζνπιίλε είλαη microία νξmicroόλε απαξαίηεηε γηα ηελ θαιή ιεηηνπξγία ηνπ αλζξώπηλνπ νξγαληζmicroνύ

1 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηεο ηλζνπιίλεο ζηνλ νξγαληζmicroό microαο Μονάδερ 5

2 Από ηη απνηειείηαη ην microόξην ηεο ηλζνπιίλεο Μονάδερ 5

3 Να γξάςεηε ζπλνπηηθά ηα ζηάδηα παξαγσγήο ηεο αλζξώπηλεο ηλζνπιίλεο ζε θαιιηέξγεηα

βαθηεξίσλ Μονάδερ 15

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίδεηαη ην γελεαινγηθό δέληξν microηαο νηθνγέλεηαο ζηελ νπνία εmicroθαλίδεηαη ε αζζέλεηα ηεο

αηmicroνξξνθηιίαο Τα άηνmicroα ηξία (3) έμη (6) θαη επηά (7) πάζρνπλ από αηmicroνξξνθηιία

1 Τη είλαη γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 5

2 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόmicroσλ πνπ απεηθνλίδνληαη ζην παξαπάλσ

γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 9

3 Πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα ην παηδί ησλ γνλέσλ νθηώ (8) θαη ελλέα (9) λα είλαη αγόξη

αηmicroνξξνθηιηθό (Μονάδερ 3)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μονάδερ 8) Μονάδερ 11

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-15-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2003 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Τν βαθηήξην Bacillus thuringiensis πνπ δεη ζην έδαθνο παξάγεη microηα ηνμίλε ε νπνία είλαη

ηζρπξόηαην εληνmicroνθηόλν Πνηα είλαη ηα ζηάδηα ηεο δηαδηθαζίαο παξαγσγήο ελόο γελεηηθά

ηξνπνπνηεmicroέλνπ θπηνύ πνπ παξνπζηάδεη αληνρή ζηα έληνmicroα αμηνπνηώληαο ηελ παξαπάλσ

ηδηόηεηα ηνπ βαθηεξίνπ απηνύ Μονάδερ 10

Β Τη είλαη ηα δηαγνληδηαθά δώα Μονάδερ 5

Πνηα πιενλεθηήmicroαηα έρεη ε ρξήζε ησλ δώσλ απηώλ γηα ηελ αύμεζε ηεο δσηθήο παξαγσγήο

έλαληη ηεο θιαζηθήο microεζόδνπ ησλ δηαζηαπξώζεσλ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλνληαη ηα παξαθάησ αmicroηλνμέα θαη δίπια ηνπο ηξηπιέηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ θσδηθν-

πνηνύλ ηα αmicroηλνμέα απηά

ηπξνζίλε (tyr) - UAU

θαηλπιαιαλίλε (phe) - UUU

πξνιίλε (pro) - CCC

α) Αμηνπνηώληαο ηηο παξαπάλσ πιεξνθνξίεο λα δώζεηε ην mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην αθόινπζν

ηmicroήmicroα πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο

- phe - phe - pro - tyr - tyr - pro - Μονάδερ 5

β) Να γξάςεηε ηελ θσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA θαη ηε ζπmicroπιεξσmicroαηηθή ηεο πξνζδηνξίδνληαο ην 3΄

θαη 5΄ άθξν θαζεmicroηάο απrsquo απηέο Μονάδερ 15

γ) Πόζνη είλαη νη δεζmicroνί πδξνγόλνπ πνπ ζηαζεξνπνηνύλ ηηο δύν πνιπλνπθιενηηδηθέο αιπζίδεο ζην

παξαπάλσ microόξην ηνπ DNA Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-16-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2003 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Ζ γνληδηαθή ζεξαπεία εθαξmicroόζηεθε γηα πξώηε θνξά ην 1990 ζrsquo έλα ηεηξάρξνλν θνξίηζη πνπ

έπαζρε από έιιεηςε ηνπ ελδύmicroνπ απαmicroηλάζε ηεο αδελνζίλεο (ADA) Να πεξηγξάςεηε ηε

δηαδηθαζία πνπ αθνινπζείηαη ζηε γνληδηαθή ζεξαπεία ηεο παξαπάλσ αζζέλεηαο Μονάδερ 10

Β 1 Να γξάςεηε ηα αιιειόmicroνξθα γνλίδηα πνπ θαζνξίδνπλ ηνλ ηύπν ησλ νmicroάδσλ αίmicroαηνο ΑΒΟ ηνπ

αλζξώπνπ Μονάδερ 3

2 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλνηύπνπο αλζξώπνπ νmicroάδαο αίmicroαηνο Β θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο Μονάδερ 6

3 Να γξάςεηε ην γνλόηππν αλζξώπνπ νmicroάδαο αίmicroαηνο ΑΒ Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίδεηαη ην παξαθάησ ηmicroήmicroα microνξίνπ πξνθαξπσηηθνύ DNA ζην νπνίν θσδηθνπνηείηαη ε γελεηηθή

πιεξνθνξία γηα ηε ζύλζεζε microηθξήο αιπζίδαο αmicroηλνμέσλ

(I) TT T TA C G TT AT G A A AG A TA C TC GG C T C

(II) AA A AT G C AAT A C TT T CT A T GA GC C G A G

α Σε πνηα από ηηο αιπζίδεο (Ι) ή (ΙΙ) βξίζθεηαη ε γελεηηθή πιεξνθνξία θαη γηαηί Μονάδερ 10

β Να γξάςεηε ην microόξην ηνπ m-RNA ην νπνίν ζρεmicroαηίδεηαη θαηά ηε microεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ

DNA θαη λα νξίζεηε ην 3΄θαη ην 5΄ άθξν ηνπ microνξίνπ απηνύ Μονάδερ 5

γ Πόζα αmicroηλνμέα έρεη ε αιπζίδα πνπ ζρεmicroαηίδεηαη θαη γηαηί Μονάδερ 5

δ Να γξάςεηε ηα αληηθσδηθόληα ησλ t-RNA πνπ ζπmicromicroεηέρνπλ ζηε microεηάθξαζε ηνπ παξαπάλσ

microνξίνπ m-RNA Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-17-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2004 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Από δύν θπζηνινγηθνύο γνλείο σο πξνο ηνλ αξηζmicroό θαη ην microέγεζνο ησλ ρξσmicroνζσmicroάησλ γελλήζεθε

παηδί microε ζύλδξνmicroν Turner (ΦΟ)

1 Να γξάςεηε έλαλ από ηνπο πηζαλνύο microεραληζmicroνύο πνπ microπνξεί λα εμεγήζεη ηε γέλλεζε ηνπ

ζπγθεθξηmicroέλνπ παηδηνύ Μονάδερ 7

2 Πνηα είλαη ηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ ζπλδξόmicroνπ Turner Μονάδερ 6

3 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ πξέπεη λα αθνινπζεζνύλ γηα ηε δηάγλσζε ηνπ ζπλδξόmicroνπ

Turner πξηλ από ηε γέλλεζε ελόο παηδηνύ Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο microε νmicroάδα αίmicroαηνο Ο θαη microε θπζηνινγηθή όξαζε παληξεύεηαη microηα γπλαίθα microε νmicroάδα

αίmicroαηνο Α πνπ είλαη θνξέαο microεξηθήο αρξσmicroαηνςίαο ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν Ο παηέξαο ηνπ

ζπγθεθξηmicroέλνπ άλδξα είλαη νmicroάδαο αίmicroαηνο Α microε θπζηνινγηθή όξαζε θαη ε microεηέξα ηνπ είλαη

νmicroάδαο αίmicroαηνο Β microε θπζηνινγηθή όξαζε

α Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ ηνπ άλδξα Μονάδερ 6

β Να γξάςεηε ηηο πηζαλέο δηαζηαπξώζεηο microεηαμύ ηνπ άλδξα νmicroάδαο αίmicroαηνο Ο microε θπζηνινγηθή

όξαζε θαη ηεο γπλαίθαο νmicroάδαο αίmicroαηνο Α πνπ είλαη θνξέαο microεξηθήο αρξσmicroαηνςίαο Μονάδερ 12

γ Σε θαζεmicroηά από ηηο πξνεγνύmicroελεο δηαζηαπξώζεηο ηνπ εξσηήmicroαηνο β λα βξείηε ηελ πηζαλόηεηα

λα γελλεζεί αγόξη νmicroάδαο αίmicroαηνο Α microε microεξηθή αρξσmicroαηνςία ζην πξάζηλν θαη ην θόθθηλν

(microνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (microνλάδεο 5) Μονάδερ 7

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-18-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2004 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηmicroία ε β-ζαιαζζαηmicroία θαη ε θαηλπιθεηνλνπξία είλαη microεξηθέο από ηηο

ζπρλά εmicroθαληδόmicroελεο γελεηηθέο αζζέλεηεο ηνπ αλζξώπνπ πνπ νθείινληαη ζε microεηαιιάμεηο

1 Σε ηη microαο βνεζά ε δηάγλσζε ησλ γελεηηθώλ αζζελεηώλ Μονάδερ 6

2 Πνηεο ηερληθέο microάο δίλνπλ ηε δπλαηόηεηα δηάγλσζεο ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηmicroίαο ζε

ελήιηθα άηνmicroα πνπ πάζρνπλ από απηή Μονάδερ 6

3 Γηαηί ηα άηνmicroα πνπ πάζρνπλ από β-ζαιαζζαηmicroία παξνπζηάδνπλ microεγάιε εηεξνγέλεηα

ζπmicroπησmicroάησλ Μονάδερ 8

4 Γηαηί ηα άηνmicroα πνπ πάζρνπλ από θαηλπιθεηνλνπξία εmicroθαλίδνπλ δηαλνεηηθή θαζπζηέξεζε Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Σηα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα microειεηάηαη ν ηξόπνο θιεξνλόmicroεζεο ηεο ίδηαο αζζέλεηαο ζε δύν

δηαθνξεηηθέο νηθνγέλεηεο Α θαη Β Σηελ νηθνγέλεηα Α ηα άηνmicroα Ι2 II2 θαη ΙΙΙ2 (microαπξηζmicroέλα) είλαη

αζζελή ελώ ζηελ νηθνγέλεηα Β ηα άηνmicroα ΙΙ2 θαη II3 (microαπξηζmicroέλα) είλαη αζζελή

1 Με βάζε ηα παξαπάλσ γελεαινγηθά δέληξα λα βξείηε ηνλ ηύπν θιεξνλνmicroηθόηεηαο ηεο

αζζέλεηαο απηήο (Να microε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε microεηάιιαμεο) Μονάδερ 7

2 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόmicroσλ πνπ απεηθνλίδνληαη ζηα γελεαινγηθά

δέληξα ησλ νηθνγελεηώλ Α θαη Β Μονάδερ 8

3 Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα γελλεζεί αγόξη microε ηελ αζζέλεηα απηή από ην γάmicroν ηνπ

αηόmicroνπ ΗΗΗ2 ηεο νηθνγέλεηαο Α microε ην άηνmicroν ΗΗΗ1 ηεο νηθνγέλεηαο Β Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-19-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2004 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 2

ΘΔΜΑ 3ο

Α Τη είλαη ηα δηαγνληδηαθά ή γελεηηθά ηξνπνπνηεmicroέλα θπηά Μονάδερ 5

Β Να πεξηγξάςεηε ηε microέζνδν δεmicroηνπξγίαο ησλ δηαγνληδηαθώλ θπηώλ Μονάδερ 15

Γ Να αλαθέξεηε δύν δπλαηόηεηεο πνπ microπνξνύλ λα πξνζθέξνπλ ζηνπο αγξόηεο ηα γελεηηθά

ηξνπνπνηεmicroέλα θπηά Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Ζ παξαθάησ θαmicroπύιε απνδίδεη ηελ αλάπηπμε microηθξννξγαληζmicroώλ ηνπ είδνπο Escherichia coli ζε

θάπνηα θιεηζηή θαιιηέξγεηα

Α Πώο νλνmicroάδεηαη ε θάζε από ηε ρξνληθή ζηηγmicroή t0 έσο θαη t1 θαη ηη ζπmicroβαίλεη microε ηνλ πιεζπζmicroό

ησλ microηθξννξγαληζmicroώλ Μονάδερ 5

Β Πνύ νθείιεηαη ε αύμεζε ηνπ αξηζmicroνύ ησλ microηθξννξγαληζmicroώλ πνπ παξαηεξείηαη ζην δηάζηεmicroα

από t1 έσο t2 θαη πώο νλνmicroάδεηαη ε θάζε απηή Μονάδερ 5

Γ Τε ρξνληθή ζηηγmicroή t3 θαη ελώ ε ζηαζεξή θάζε είλαη ζρεδόλ ζην microέζνλ ηεο από βιάβε ζην

βηναληηδξαζηήξα ε ζεξmicroνθξαζία αλεβαίλεη απόηνmicroα ζηνπο 80 0C Ζ βιάβε απνθαζίζηαηαη

ηαρύηαηα Να εξmicroελεύζεηε ηηο microεηαβνιέο ηνπ πιεζπζmicroνύ ησλ microηθξννξγαληζmicroώλ από ηε ζηηγmicroή

t3 θαη microεηά όπσο απηέο πεξηγξάθνληαη από ηελ θαmicroπύιε αλάπηπμεο Μονάδερ 15

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-20-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2004 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Σε microηα ζέζε έλαξμεο αληηγξαθήο ηνπ DNA ε ζύλζεζε ζηε microηα αιπζίδα είλαη ζπλερήο όπσο

θαίλεηαη ζην παξαθάησ ζρήmicroα

α Να microεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήmicroα λα ζρεδηάζεηε ζrsquo απηό όιεο ηηο

λενζπληηζέmicroελεο αιπζίδεο ηνπ DNA θαη λα ζεmicroεηώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζmicroό ηνπο

γξάθνληαο ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα Μονάδερ 5

β Ζ ζύλζεζε ησλ λέσλ αιπζίδσλ ηνπ DNA γίλεηαη είηε microε ζπλερή είηε microε αζπλερή ηξόπν Γηαηί

ζπmicroβαίλεη απηό Μονάδερ 10

Β α Πνηα άηνmicroα νλνmicroάδνληαη αλεππινεηδή

Μονάδερ 5

β Τη είλαη ην ζύλδξνmicroν Klinefelter Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο θπζηνινγηθόο άλδξαο νmicroάδαο αίmicroαηνο Ο παληξεύεηαη θπζηνινγηθή γπλαίθα νmicroάδαο αίmicroαηνο

Α ηεο νπνίαο ν παηέξαο ήηαλ αηmicroνξξνθηιηθόο νmicroάδαο αίmicroαηνο Ο

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παξαπάλσ αηόmicroσλ Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 6

β Πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα ην παξαπάλσ δεπγάξη λα απνθηήζεη γην αηmicroνξξνθηιηθό νmicroάδαο

αίmicroαηνο Ο Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 12

γ Έζησ όηη ην παξαπάλσ δεπγάξη απνθηά έλα γην αηmicroνξξνθηιηθό Τη πηζαλόηεηα έρεη απηό ην

άηνmicroν λα απνθηήζεη θπζηνινγηθό παηδί Μονάδερ 7

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-21-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν αλαπαξηζηά ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία ζε κηα νηθνγέλεηα

1 Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέληξνπ λα βξείηε αλ ε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία

α θιεξνλνκείηαη σο επηθξαηήο ή ππνιεηπόκελνο ραξαθηήξαο

β νθείιεηαη ζε απηνζσκηθό ή θπινζύλδεην γνλίδην (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηηο απαληήζεηο ζαο θαη λα πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ

κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο (Μνλάδεο 12) Μονάδερ 14

2 Πνύ νθείιεηαη ε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία Μονάδερ 5

3 Τη πξνβιήκαηα πξνθαινύλ ηα δξεπαλνθύηηαξα ζηνπο αζζελείο κε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ πεξηέρεη αζπλερέο γνλίδην

ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ παξαθάησ πεπηηδίνπ πνπ δελ έρεη ππνζηεί θακηά

ηξνπνπνίεζε`

H2N - Μεθειονίνη - θαινυλαλανίνη - βαλίνη - COOH

Να γξάςεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ γνληδίνπ ην πξόδξνκν m-RNA θαη ην

ώξηκν m-RNA (Μνλάδεο 4) θαη λα νξίζεηε ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα ησλ παξαπάλσ λνπθιενηηδηθώλ

αιπζίδσλ αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 8)

Να αλαθέξεηε ηηο δηαδηθαζίεο θαηά ηελ πνξεία από ην γνλίδην ζην πεπηίδην θαη ηηο πεξηνρέο ηνπ

θπηηάξνπ ζηηο νπνίεο πξαγκαηνπνηνύληαη (Μνλάδεο 6)

Πώο κπνξνύκε λα δεκηνπξγήζνπκε έλα αλαζπλδπαζκέλν πιαζκίδην πνπ λα πεξηέρεη ην

ζπγθεθξηκέλν γνλίδην ρξεζηκνπνηώληαο ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI (Μνλάδεο 7)

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Μεζεηνλίλε rarr ΑUG

Φαηλπιαιαλίλε rarr UUU

Βαιίλε rarr GUU Μονάδερ 25

εζώλην

εζώλην

G A A T T C A T G T T T C C C C A G G T T T A A G A A T T C

C T Τ A A G T A C A A A G G G G T C C A A A T T C T T A A G

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-22-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ Βηνηερλνινγία κε ηελ παξαγσγή κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ θαη ηε γνληδηαθή ζεξαπεία έρεη

ζπκβάιεη απνηειεζκαηηθά ζηελ πινπνίεζε ησλ βαζηθώλ ζηόρσλ ηεο Ηαηξηθήο κεηαμύ ησλ νπνίσλ

είλαη θαη ε απνηειεζκαηηθή ζεξαπεία αζζελεηώλ

1 Γηαηί ηα κνλνθισληθά αληηζώκαηα κπνξνύλ λα ρξεζηκνπνηεζνύλ ζηε ζεξαπεία ηνπ θαξθίλνπ

(Μνλάδεο 6) θαη πνηα είλαη ηα πιενλεθηήκαηα πνπ παξνπζηάδεη ε ρξήζε ηνπο έλαληη άιισλ

κεζόδσλ ζεξαπείαο ηνπ (Μνλάδεο 2) Μονάδερ 8

2 Πνηα δηαδηθαζία αθνινπζείηαη ζηε γνληδηαθή ζεξαπεία ηεο αλεπάξθεηαο ηνπ αλνζνπνηεηηθνύ

ζπζηήκαηνο ε νπνία νθείιεηαη ζηελ έιιεηςε ηνπ ελδύκνπ απακηλάζε ηεο αδελνζίλεο (Μνλάδεο

8) θαη ηη πηζαλά πξνβιήκαηα αληηκεησπίδνπλ ηα άηνκα πνπ πάζρνπλ από ηε ζπγθεθξηκέλε

αζζέλεηα (Μνλάδεο 3) Μονάδερ 11

3 Γηαηί ε ρξήζε ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο ζα είλαη πεξηνξηζκέλε ζην άκεζν κέιινλ Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλνληαη ηξία θσδηθόληα ελόο ηκήκαηνο γνληδίνπ από έλα κόξην DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ

θσδηθνπνηνύλ ηε ζύλζεζε ελόο πεπηηδηθνύ ηκήκαηνο κηαο πξσηεΐλεο θαη ε δηεύζπλζε ηεο

κεηαγξαθήο

Αιπζίδα 1 ACA AAG ATA ειεύζεξν πδξνμύιην

Αιπζίδα 2 TGT TTC Τ Α Τ

Να νξίζεηε ηα άθξα 3΄ θαη 5΄ ησλ παξαπάλσ αιπζίδσλ DNA θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο (Μνλάδεο 5)

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ηνπ ηκήκαηνο ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε

κεηαγξαθή ζεκεηώλνληαο ηα άθξα 3΄ θαη 5΄ θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 7)

Πνην έλδπκν θαηαιύεη ην κεραληζκό ηεο κεηαγξαθήο θαη πνηα είλαη ε δξάζε ηνπ κεηά ηελ

πξόζδεζή ηνπ ζηνλ ππνθηλεηή (Μνλάδεο 7)

Τη επηπηώζεηο κπνξεί λα έρεη ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα ηεο πξσηεΐλεο ε νπνία δελ ηξνπνπνηείηαη ε

πξνζζήθε ηξηώλ δηαδνρηθώλ βάζεσλ πνπ δελ θσδηθνπνηνύλ θσδηθόλην ιήμεο ή κηαο βάζεο κεηαμύ

ησλ παξαπάλσ θσδηθνλίσλ (Μνλάδεο 6) Μονάδερ 25

Γηεύζπλζε κεηαγξαθήο

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-23-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Ο νξγαληζκόο καο είλαη ηθαλόο λα παξάγεη αληηζώκαηα ελαληίνλ θάζε μέλνπ αληηγόλνπ

1 Πώο ν αληηγνληθόο θαζνξηζηήο ζρεηίδεηαη κε ηελ παξαγσγή κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ από

ηνλ νξγαληζκό Μονάδερ 10

2 Πώο παξάγνληαη ζην εξγαζηήξην κεγάιεο πνζόηεηεο κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ γηα έλα

επηιεγκέλν αληηγόλν Μονάδερ 15

ΘΔΜΑ 4ο Ζ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ελόο βαθηεξηαθνύ mRNA είλαη

A U G A A A U U U C C C G G G G A U U G A U A A

1 Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ηελ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ηνπ δίθισλνπ κνξίνπ DNA από ην

νπνίν πξνήιζε Μονάδερ 8

2 Πόζα ακηλνμέα ζπγθξνηνύλ ηελ νιηγνπεπηηδηθή αιπζίδα πνπ ζα πξνθύςεη από ηελ κεηάθξαζε

ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ mRNA Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 6

3 Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην κόξην ηνπ mRNA επηζεκαίλνληαο ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο

αιπζίδαο ηνπ Μονάδερ 2

4 Σην κόξην ηνπ mRNA πνπ ζαο δόζεθε ππάξρεη κία ηξηπιέηα ε νπνία ζύκθσλα κε ην γελεηηθό

θώδηθα απαληάηαη ζε θάζε κόξην mRNA Πνηα είλαη απηή πώο νλνκάδεηαη θαη πνην ακηλνμύ

θσδηθνπνηεί Μονάδερ 9

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-24-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Σηα ζσκαηηθά θύηηαξα ηνπ αλζξώπνπ ππάξρνπλ ζαξάληα έμη (46) ρξσκνζώκαηα

1 Πόζα ρξσκνζώκαηα θιεξνλνκεί έλα παηδί από ηνλ παηέξα ηνπ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 3

2 Πόζα απηνζσκηθά ρξσκνζώκαηα ππάξρνπλ ζηα ζσκαηηθά θύηηαξα κηαο γπλαίθαο Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 3

Β Τν ζύλδξνκν Down είλαη ε πην θνηλή ρξσκνζσκηθή αλσκαιία

1 Πνηα είλαη ηα θαηλνηππηθά ραξαθηεξηζηηθά ησλ αηόκσλ πνπ πάζρνπλ από ζύλδξνκν Down Μονάδερ 6

2 Σηνλ θαξπόηππν ησλ αηόκσλ κε ην ζπγθεθξηκέλν ζύλδξνκν εκθαλίδεηαη έλα επηπιένλ

ρξσκόζσκα Να πεξηγξάςεηε ην κεραληζκό πνπ πξνθαιεί απηή ηε ρξσκνζσκηθή αλσκαιία Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν αλαπαξηζηά ηνλ ηξόπν

Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα βξείηε αλ ε β-ζαιαζζαηκία θιεξνλνκείηαη σο

επηθξαηήο ή ππνιεηπόκελνο ραξαθηήξαο θαη αλ νθείιεηαη ζε απηνζσκηθό ή θπινζύλδεην γνλίδην

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

Να γξάςεηε θαη λα εμεγήζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόκσλ ηνπ παξαπάλσ γελεαινγηθνύ

δέλδξνπ Μονάδερ 12

Αλ ην δεπγάξη (ΙΙ2 ΙΙ3) ζειήζεη λα απνθηήζεη θαη ηέηαξην παηδί πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα ην παηδί

απηό λα πάζρεη από β-ζαιαζζαηκία Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-25-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα ηεο θσδηθήο αιπζίδαο ελόο γνληδίνπ πνπ θσδηθνπνηεί ηκήκα κηαο

πξσηεΐλεο 5΄CTG AAG CGA GAA CCC3΄

1 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο ηύπνπο ησλ κεηαιιάμεσλ πνπ ζπλέβεζαλ ζηελ αξρηθή αιιεινπρία θαη

ηηο επηπηώζεηο ηνπο ζην γνληδηαθό πξντόλ ζε θάζε κηα από ηηο παξαθάησ πεξηπηώζεηο

α 5΄CTG AAG CGA TAA CCC3΄

β 5΄CTG CCG AAG CGA GAA CCC3΄ Μονάδερ 16

2 Σε πνηεο πεξηπηώζεηο νη γνληδηαθέο κεηαιιάμεηο δελ είλαη επηβιαβείο γηα ηνλ αλζξώπηλν

νξγαληζκό Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο Μηα θπζηνινγηθή γπλαίθα παληξεύεηαη έλαλ άλδξα θαη απνθηνύλ δύν παηδηά ην Γηάλλε θαη ηελ

Διέλε Ο Γηάλλεο παξνπζηάδεη νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηκία θαη β-ζαιαζζαηκία ελώ ε Διέλε

δελ παξνπζηάδεη θακία από ηηο δύν αζζέλεηεο

Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ (Μνλάδεο 6) θαη λα

δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 6) Eαλ νη ζπγθεθξηκέλνη γνλείο απνθηήζνπλ θαη

ηξίην παηδί λα πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα πάζρεη κόλν από ππεξρνιεζηεξνιαηκία ρσξίο

λα ιεθζεί ππόςε ε β-ζαιαζζαηκία (Μνλάδεο 6)

Πξόζθαηα αλαθνηλώζεθε κειέηε γηα ηελ εθαξκνγή ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο ζε αζζελείο πνπ

πάζρνπλ από β-ζαιαζζαηκία Λακβάλνληαο ππόςε όηη ηα γνλίδηα ησλ αηκνζθαηξηλώλ

εθθξάδνληαη ζηα πξόδξνκα εξπζξνθύηηαξα πνηνο ηύπνο γνληδηαθήο ζεξαπείαο ζα

κπνξνύζε λα εθαξκνζηεί γηα ηελ αληηκεηώπηζε ηεο β-ζαιαζζαηκίαο θαη γηαηί (Μνλάδεο 7) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-26-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Έλαο γεσξγόο θαιιηεξγεί ζην θηήκα ηνπ έλα θπηό πνπ έρεη θίηξηλα ή θόθθηλα άλζε θαη θαξπνύο κε

ζηξνγγπιό ή σνεηδέο ζρήκα Από ηε δηαζηαύξσζε θπηώλ κε θίηξηλα άλζε θαη ζηξνγγπινύο

θαξπνύο κε θπηά πνπ έρνπλ θόθθηλα άλζε θαη σνεηδείο θαξπνύο πήξε κόλν θπηά κε πνξηνθαιί

άλζε θαη σνεηδείο θαξπνύο Τα ζηειέρε πνπ δηαζηαπξώζεθαλ ήηαλ ακηγή θαη ηα γνλίδηα πνπ

ειέγρνπλ ηηο δύν ηδηόηεηεο βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά δεύγε νκνιόγσλ ρξσκνζσκάησλ

1 Να θάλεηε ηε δηαζηαύξσζε θαη λα αηηηνινγήζεηε ηα απνηειέζκαηα Μονάδερ 8

2 Αλ δηαζηαπξσζνύλ κεηαμύ ηνπο ηα θπηά πνπ πξνέθπςαλ από ηελ πξώηε δηαζηαύξσζε λα

ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα πξνθύςνπλ θπηά κε πνξηνθαιί άλζε θαη ζηξνγγπινύο θαξπνύο Μονάδερ 12

3 Τη νλνκάδεηαη θαηλόηππνο θαη ηη γνλόηππνο ελόο νξγαληζκνύ Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην πεπηίδην

H2N ndash Μεθειονίνη ndash Αλανίνη ndash Τυροζίνη ndash Προλίνη ndash Σερίνη ndash COOH

πνπ θσδηθνπνηείηαη από ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ

5΄ C A A A T G G C C T A T A A C T G G A C A C C C A G C T G A C G A 3΄

3΄ G T T T A C C G G A T A T T G A C C T G T G G G T C G A C T G C T 5΄

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA πνπ

πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9)

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ εζσλίνπ πνπ βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα ηνπ κνξίνπ DNA

(κνλάδεο 8)

Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία σξίκαλζεο ηνπ πξόδξνκνπ mRNA (κνλάδεο 8)

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Αιαλίλε rarr GCC

Μεζεηνλίλε rarr AUG

Πξνιίλε rarr CCC

Σεξίλε rarr AGC

Τπξνζίλε rarr UAU Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-27-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο κπνξεί λα γίλεη θαη από ηα

δηαγνληδηαθά δώα

1 Πνηα είλαη ηα βήκαηα ηεο δηαδηθαζίαο πνπ πξνεγνύληαη ηεο γέλλεζεο ελόο δηαγνληδηαθνύ δώνπ Μονάδερ 6

2 Δθηόο από ηα δηαγνληδηαθά δώα από πνηνπο άιινπο νξγαληζκνύο είλαη δπλαηή ε παξαγσγή

αλζξώπηλεο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο θαη ζε πνην ραξαθηεξηζηηθό ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα

ζηεξίδεηαη ε δπλαηόηεηα απηή Μονάδερ 10

3 Γηαηί ε θισλνπνίεζε είλαη ρξήζηκε γηα ηνλ πνιιαπιαζηαζκό ησλ δηαγνληδηαθώλ δώσλ Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο Σε απνζηεηξσκέλν ζάιακν θαιιηεξγεηώλ όπνπ ε ζεξκνθ-

ξαζία έρεη ξπζκηζηεί ζηνπο 35 νC έρνπλ ηνπνζεηεζεί δύν

θηάιεο κε θαιιηέξγεηεο κηθξννξγαληζκώλ Σηε κία θηάιε

θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α θαη ζηελ άιιε ν

κηθξννξγαληζκόο Β Από ηηο θηάιεο απηέο έρεη απνκα-

θξπλζεί ν αέξαο

Ο κηθξννξγαληζκόο Α έρεη άξηζηε ζεξκνθξαζία αλάπ-

ηπμεο ηνπο 35 νC ελώ ν κηθξννξγα-ληζκόο Β ηνπο 45

νC

Τε ρξνληθή ζηηγκή t1 γηα θάπνην ιόγν απνκαθξύλνληαη ηα πώκαηα από ηηο θηάιεο ησλ θαιιηεξ-

γεηώλ θαη νη κηθξννξγαληζκνί έξρνληαη ζε επαθή κε ηνλ αηκνζθαηξηθό αέξα

1 Με βάζε ην παξαπάλσ δηάγξακκα πνηα είλαη ε αιιαγή πνπ παξαηεξείηαη ζηνπο πιεζπζκνύο

ησλ κηθξννξγαληζκώλ Α θαη Β Μονάδερ 5

2 Να εμεγήζεηε γηαηί ζπκβαίλεη ε αιιαγή απηή ζηνλ θαζέλα από ηνπο δύν πιεζπζκνύο Μονάδερ 10

3 Σηε ρξνληθή ζηηγκή t2 ε ζεξκνθξαζία ηνπ ζαιάκνπ θαιιηέξγεηαο αιιάδεη ζηνπο 45 νC

α Πνηα ζα είλαη ε επίδξαζε ηεο αιιαγήο απηήο ζηνλ πιεζπζκό ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Α Μονάδερ 5

β Πνηα ζα είλαη ε επίδξαζε ηεο αιιαγήο απηήο ζηνλ πιεζπζκό ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Β Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-28-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Φπηό Α δηαζηαπξώλεηαη κε θπηό Β ηνπ ηδίνπ είδνπο πνπ έρεη θόθθηλα άλζε Από ηε

δηαζηαύξσζε απηή παίξλνπκε θπηά κε ιεπθά θαη θόθθηλα άλζε Τν θόθθηλν ρξώκα θαζνξίδεηαη

από ππνιεηπόκελν γνλίδην

1 Να γξάςεηε ηε δηαζηαύξσζε κεηαμύ ησλ θπηώλ Α θαη Β θαη λα δηθαηνινγήζεηε ην γνλόηππν

ηνπ θπηνύ Α Μονάδερ 9

2 Τη νλνκάδεηαη δηαζηαύξσζε ειέγρνπ θαη γηα πνην ζθνπό ηε ρξεζηκνπνηνύκε Μονάδερ 6

Β Ζ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ηνπ mRNA θαζνξίδεη ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ζηηο πξσηεΐλεο

κε βάζε έλα θώδηθα αληηζηνίρηζεο λνπθιενηηδίσλ mRNA κε ακηλνμέα πξσηετλώλ ν νπνίνο

νλνκάδεηαη γελεηηθόο θώδηθαο

1 Τη ζεκαίλεη ε έθθξαζε laquoν γελεηηθόο θώδηθαο είλαη ζπλερήο θαη ζρεδόλ θαζνιηθόοraquo Μονάδερ 5

2 Γηαηί ν γελεηηθόο θώδηθαο ραξαθηεξίδεηαη σο εθθπιηζκέλνο Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ελόο πξνθαξπσηηθνύ νξγαληζκνύ

5 C C A G A A T T C A A T T C A G G A C G A A A A G A A T T C A A C 3

3 G G T C T T A A G T T A A G T C C T G C T T T T C T T A A G T T G 5

To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Να γξάςεηε ην

ηκήκα DNA πνπ πξνθύπηεη κεηά από ηε δξάζε ηεο EcoRI θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 8

Τν ηκήκα ηνπ DNA πνπ πξνέθπςε κεηά ηε δξάζε ηεο EcoRI κεηαγξάθεηαη

Πνηα αιπζίδα από απηό ην DNA κεηαγξάθεηαη θαη γηαηί Μονάδερ 6

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από απηή ηε κεηαγξαθή θαη λα

ζεκεηώζεηε ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο Μονάδερ 6

Πνηνη νξγαληζκνί δηαζέηνπλ πεξηνξηζηηθέο ελδνλνπθιεάζεο θαη πνηνο είλαη ν θπζηνινγηθόο ηνπο

ξόινο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-29-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ Βηνηερλνινγία κε ηελ αλάπηπμε ηεο ηερλνινγίαο ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ DNA ηε ρξήζε ηεο

ηερληθήο PCR θαη ηελ παξαγσγή κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ ζπλεηζθέξεη ζε ηνκείο όπσο ε

γεσξγία ε θηελνηξνθία θαη ε Ηαηξηθή

1 Τη επηηξέπεη ε κέζνδνο ηεο αιπζηδσηήο αληίδξαζεο ηεο πνιπκεξάζεο (PCR) (κνλάδεο 4) Να

αλαθέξεηε ηξεηο πξαθηηθέο εθαξκνγέο ηεο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

2 Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία παξαγσγήο ζην εξγαζηήξην κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ γηα έλα

επηιεγκέλν αληηγόλν Μονάδερ 8

3 Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία παξαγσγήο δηαγνληδηαθώλ θπηώλ αλζεθηηθώλ ζηα έληνκα κε ηε

ρξήζε ηεο ηερλνινγίαο ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ DNA θαη ηνπ βαθηεξίνπ Bacillus thuringiensis Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο Τα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα αλαπαξηζηνύλ ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ζηα κέιε

ηεο ίδηαο νηθνγέλεηαο ε κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ην θόθθηλν ρξώκα (γελεαινγηθό

δέληξν Α) θαη ε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία (γελεαινγηθό δέληξν Β)

Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδεηαη ζην

γελεαινγηθό δέληξν Α θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδεηαη ζην

γελεαινγηθό δέληξν Β θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Τν δεπγάξη (Η1 Η2) πεξηκέλεη ηξίην παηδί Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα γελλεζεί παηδί κε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία θαη θπζηνινγηθή όξαζε (κνλάδεο 6)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Να αλαθέξεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ αθνινπζνύληαη θαηά ηνλ πξνγελλεηηθό έιεγρν γηα ηε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία όηαλ ε κεηέξα βξίζθεηαη ζηελ 11ε εβδνκάδα ηεο θύεζεο (κνλάδεο

4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-30-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ βαθηεξηαθνύ mRNA

5΄Α G A U G A A A G C C A C G G A G C C C U G A G C A A 3΄

Από ηε κεηάθξαζε απηνύ ηνπ mRNA πξνθύπηεη κία πεπηηδηθή αιπζίδα

1 Πνηνο είλαη ν αξηζκόο ησλ ακηλνμέσλ πνπ απνηεινύλ απηή ηελ πεπηηδηθή αιπζίδα(κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

2 Να πεξηγξάςεηε ην ζηάδην έλαξμεο ηεο πξσηετλν-ζύλζεζεο Μονάδερ 8

3 Να πεξηγξάςεηε ην δεζκό κε ηνλ νπνίν ελώλνληαη κεηαμύ ηνπο δύν δηαδνρηθά λνπθιενηίδηα ζε

έλα κόξην mRNA Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην γελεαινγηθό δέληξν κηαο νηθνγέλεηαο ζηελ νπνία εκθαλίδεηαη ε αζζέλεηα ηεο

αηκνξξνθηιίαο Α Τν άηνκν III 1 πάζρεη από αηκνξξνθηιία Α Όια ηα κέιε ηεο νηθνγέλεηαο έρνπλ

θπζηνινγηθό αξηζκό θαη κέγεζνο ρξσκνζσκάησλ

Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέληξν (κνλάδεο 3) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6)

Πνην πξόβιεκα αληηκεησπίδνπλ ηα άηνκα κε αηκνξξνθηιία Α (κνλάδεο 4)

Τν δεπγάξη II 2 II 3 απνθηά δεύηεξν παηδί κε αηκνξξνθηιία Α θαη ζύλδξνκν Klinefelter Να

πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία κέζσ ηεο νπνίαο πξνέθπςε ν γνλόηππνο ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ παηδηνύ

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε γνληδηαθήο κεηάιιαμεο (κνλάδεο 6)

Πόζα ζπλνιηθά κόξηα DNA πεξηέρνληαη ζηα ρξσκνζώκαηα πνπ απεηθνλίδνληαη ζηνλ θαξπόηππν

ηνπ παηδηνύ κε ζύλδξνκν Klinefelter (κνλάδεο 2)

Να εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-31-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα ηε δεκηνπξγία ελόο θισλνπνηεκέλνπ πξνβάηνπ - όπσο ήηαλ ε Dolly - ρξεζηκνπνηνύληαη ηξία

πξόβαηα Α Β ΓΑπό ην πξόβαην Α απνκνλώλεηαη ν ππξήλαο από θύηηαξν ησλ καζηηθώλ αδέλσλ

Από έλα σάξην ηνπ πξνβάηνπ Β αθαηξείηαη ν ππξήλαο θαη ζηε ζέζε ηνπ εηζάγεηαη ν ππξήλαο ηνπ

θπηηάξνπ από ην πξόβαην Α Πξνθύπηεη έηζη έλα λέν θύηηαξν

Τν θύηηαξν απηό πθίζηαηαη ιίγεο δηαηξέζεηο θαη ην έκβξπν πνπ πξνθύπηεη εκθπηεύεηαη ζηε κήηξα

ηνπ πξνβάηνπ Γ Μεηά από ιίγνπο κήλεο γελληέηαη ην λέν πξόβαην (πξόβαην ∆)

1 Πνην από ηα πξόβαηα Α Β Γ έρεη ηαπηόζεκν ππξεληθό DNA κε ην πξόβαην ∆ θαη γηαηί Μονάδερ 8

2 Πνην από ηα πξόβαηα Α Β Γ έρεη ηαπηόζεκν κηηνρνλδξηαθό DNA κε ην πξόβαην ∆ θαη γηαηί Μονάδερ 8

3 Με πνην ηξόπν ε θισλνπνίεζε κπνξεί λα ζπλεηζθέξεη ζηελ πξνζηαζία από ηελ εμαθάληζε

δηαθόξσλ δσηθώλ νξγαληζκώλ ηνπ πιαλήηε καο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλνληαη πέληε ακηλνμέα θαη δίπια ηνπο ηξηπιέηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ

θσδηθνπνηνύλ ηα ακηλνμέα απηά

ηπξνζίλε (tyr) mdash UAU

θαηλπιαιαλίλε (phe) mdash UUU

πξνιίλε (pro) mdash CCC

κεζεηνλίλε (met) mdash AUG

γιπθίλε (gly) mdash GGG

Τα πέληε παξαπάλσ ακηλνμέα ζπγθξνηνύλ νιηγνπεπηίδην θάπνηνπ βαθηεξηαθνύ θπηηάξνπ

α Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο πνην είλαη ην πξώην (αξρηθό) θαη πνην ην ηέηαξην ακηλνμύ ηνπ

νιηγνπεπηηδίνπ

Μονάδερ 4

β Να γξάςεηε κία αιιεινπρία λνπθιενηηδίσλ ηνπ mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ

νιηγνπεπηίδην Μονάδερ 6

γ Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ λνπθιενηηδίσλ ηεο θσδηθήο αιπζίδαο ηνπ DNA

(κνλάδεο 6) θαη λα ζεκεηώζεηε ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 9

δ Πόζα άηνκα θσζθόξνπ ππάξρνπλ ζηε δηπιή έιηθα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί απηό ην

νιηγνπεπηίδην ∆ηθαηνινγείζηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-32-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Βηνηερλνινγία κε ηελ επξεία έλλνηα είλαη ε ρξήζε δσληαλώλ νξγαληζκώλ πξνο όθεινο ηνπ

αλζξώπνπ θαη ζηεξίδεηαη θπξίσο ζε ηερληθέο θαιιηέξγεηαο θαη αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ

θαη ζε ηερληθέο αλαζπλδπαζκέλνπ DNA

1 Με πνην ηξόπν θαιιηεξγνύληαη νη κηθξννξγαληζκνί ζε κεγάιε θιίκαθα (βηνκεραληθή

θαιιηέξγεηα) Μονάδερ 10

2 Τη ελλννύκε κε ηνλ όξν δύκσζε θαη πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο Μονάδερ 5

3 Ζ αλζξώπηλε ηλζνπιίλε είλαη κία από ηηο θαξκαθεπηηθέο πξσηεΐλεο πνπ παξάγνληαη από

βαθηήξηα Μία από ηηο κεζόδνπο πνπ ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή ηεο είλαη ε παξαγσγή

ηνπ πξόδξνκνπ κνξίνπ ηεο ζε κία βαθηεξηαθή θαιιηέξγεηα θαη ε κεηαηξνπή ηνπ ζε ηλζνπιίλε κε

ελδπκηθή θαηεξγαζία Να γξάςεηε ζπλνπηηθά ηα ζηάδηα απηήο ηεο κεζόδνπ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ βαθηεξηαθνύ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην κε έμη

ακηλνμέα

Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο είλαη ε θσδηθή θαη πνηα ε κε θσδηθή (κνλάδεο 4) Να αηηηνινγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ

ηκήκαηνο DNA Μονάδερ 3

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ηνπ πεπηηδίνπ πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηάθξαζε

ηνπ παξαπάλσ mRNA Μονάδερ 3

Να γξάςεηε ηα αληηθσδηθόληα ησλ tRNA κε ηε ζεηξά πνπ ζα πάξνπλ κέξνο ζηε κεηάθξαζε ηνπ

παξαπάλσ mRNA Μονάδερ 6

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο θσδηθνλίσλ θαη ακηλνμέσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

AUG rarr Μεζεηνλίλε

ACC rarr Θξενλίλε

AAA rarr Λπζίλε

CCU rarr Πξνιίλε

CAC rarr Ηζηηδίλε

GCC rarr Αιαλίλε

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-33-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ο όξνο γνληδηαθή έθθξαζε αλαθέξεηαη ζπλήζσο ζε όιε ηε δηαδηθαζία κε ηελ νπνία έλα γνλίδην

ελεξγνπνηείηαη γηα λα παξαγάγεη κία πξσηεΐλε

1 Πνύ απνζθνπεί θπξίσο ε ξύζκηζε απηή ζηελ πεξίπησζε ησλ βαθηεξίσλ Μονάδερ 5

2 Τα θύηηαξα ελόο επθαξπσηηθνύ πνιύπινθνπ νξγαληζκνύ όπσο ηα λεπξηθά θαη ηα κπτθά αλ θαη

έρνπλ ην ίδην γελεηηθό πιηθό δηαθέξνπλ ζηε κνξθή θαη ηε ιεηηνπξγία Πώο νλνκάδεηαη απηή ε

δηαδηθαζία εμεηδίθεπζεο θαη ηη θάλεη ηα θύηηαξα λα δηαθέξνπλ ηόζν πνιύ Μονάδερ 8

3 Ο κεραληζκόο ηεο κεηαγξαθήο είλαη ν ίδηνο ζηνπο πξνθαξπσηηθνύο θαη επθαξπσηηθνύο

νξγαληζκνύο Πνηα είλαη ηα ξπζκηζηηθά ζηνηρεία ηεο κεηαγξαθήο ηνπ DNA πνην ην έλδπκν πνπ

θαηαιύεη ηε κεηαγξαθή θαη πώο ιεηηνπξγεί απηό θαηά ηε γνληδηαθή ξύζκηζε ζην επίπεδν ηεο

κεηαγξαθήο ησλ επθαξπσηηθώλ νξγαληζκώλ Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο Σε κηα ζέζε ηκήκαηνο κνξίνπ DNA κε θιώλνπο Α θαη Β έρεη μεθηλήζεη ε αληηγξαθή όπσο

θαίλεηαη ζην παξαθάησ ζρήκα

Ζ DNA-δεζκάζε εθηόο ηνπ όηη ζπλδέεη όια ηα θνκκάηηα πνπ πξνθύπηνπλ από ηηο δηάθνξεο ζέζεηο

έλαξμεο αληηγξαθήο δξα θαηά ηελ αληηγξαθή ηνπ θιώλνπ Β

Σε θάζε θιώλν λα ζπκπιεξώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηεο αληηγξαθήο θαη λα ραξαθηεξίζεηε

ηνλ ηξόπν ζύλζεζεο ησλ λέσλ αιπζίδσλ DNA (κνλάδεο 4) Πνηά έλδπκα ηνπνζεηνύλ ηα

ζπκπιεξσκαηηθά λνπθιενηίδηα θαη πνηνπο άιινπο ξόινπο έρνπλ (κνλάδεο 7)

Σηελ θσδηθή αιπζίδα Α ην γνλίδην πνπ είλαη ππεύζπλν γηα ηελ παξαγσγή ελόο πεπηηδίνπ έρεη ηελ

εμήο αιιεινπρία βάζεσλ

5΄ ATG CCA TGC AAA CCG AAA TGA hellip3΄

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη (κνλάδεο 2)

Κάπνηα αιιαγή πνπ ζπλέβε ζηελ παξαπάλσ θσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA έρεη σο

απνηέιεζκα ην 4ν θσδηθόλην ζην κεηαγξαθόκελν mRNA λα έρεη ηηο βάζεηο UAA

θαη ν αξηζκόο ησλ θσδηθνλίσλ λα παξακέλεη ζηαζεξόο

Αθνύ γξάςεηε ην λέν mRNA πνπ πξνθύπηεη λα εμεγήζεηε πνηα είλαη ε ζπγθεθξηκέλε αιιαγή

πνπ ζπλέβε θαη ηη ζπλέπεηεο κπνξεί λα έρεη γηα ην πεπηίδην (κνλάδεο 8)

Γηαηί ε πξσηετλνζύλζεζε ζηνπο επθαξπσηηθνύο νξγαληζκνύο είλαη κηα laquoνηθνλνκηθή

δηαδηθαζίαraquo (κνλάδεο 4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-34-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Τα γνλίδηα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηηο αιπζίδεο ησλ αηκνζθαηξηλώλ ηνπ αλζξώπνπ εκθαλίδνπλ πνιιέο

κεηαιιάμεηο πνπ νδεγνύλ ζηε δεκηνπξγία αηκνζθαηξηλνπαζεηώλ Σην γνλίδην πνπ θσδηθνπνηεί ηελ

αιπζίδα β έρνπλ βξεζεί πεξηζζόηεξεο από 300 κεηαιιάμεηο ∆ίλεηαη κία κεηάιιαμε ζην θσδηθόλην

πνπ θσδηθνπνηεί ην 6ν ακηλνμύ ηεο βndash πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο αηκνζθαηξίλεο Α (ΖbA)

Σηεθσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA ην θσδηθόλην GAG έγηλε GTG

α Τη ζπλέπεηεο έρεη απηή ε κεηάιιαμε γηα ηελ αηκνζθαηξίλε Α (HbA) θαη γηα ηα

εξπζξνθύηηαξα (κνλάδεο 12)

β Γηαηί ζηα νκόδπγα άηνκα κε βndashζαιαζζαηκία εκθαλίδεηαη ζπρλά αύμεζε ηεο αηκνζθαηξίλεο F

(HbF) (κνλάδεο 7)

γ Σε πνηα άηνκα ε ζύλζεζε ηεο αηκνζθαηξίλεο Α2 (HbA2) απνηειεί δηαγλσζηηθό δείθηε

(κνλάδεο 6) Μονάδερ 25

ΘΔΜΑ 4ο Γπλαίθα κε νκάδα αίκαηνο Α παληξεύεηαη άλδξα κε νκάδα αίκαηνο Β θαη γελλνύλ δύν παηδηά εθ

ησλ νπνίσλ ην πξώην πνπ είλαη θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο Α θαη ην δεύηεξν νκάδα αίκαηνο Ο

Τν δεύηεξν παηδί πάζρεη από θιεξνλνκηθή κεηαβνιηθή λόζν Οη δύν γνλείο είλαη πγηείο θαη ε

κεηέξα κόλνλ είλαη θνξέαο ηνπ ππνιεηπόκελνπ γνληδίνπ πνπ ειέγρεη ηε λόζν απηή Γηα ηα γνλίδηα

πνπ ειέγρνπλ ηνπο παξαπάλσ ραξαθηήξεο ηζρύεη ν δεύηεξνο λόκνο ηνπ Μendel

Να βξείηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ ηνπο σο πξνο ηνπο δύν ραξαθηήξεο

θάλνληαο ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (κνλάδεο 15) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ην θύιν ηνπ

δεύηεξνπ παηδηνύ (κνλάδεο 10) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-35-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα ηελ παξαγσγή ηνπ πξνδξόκνπ κνξίνπ ηεο ηλζνπιίλεο δειαδή ηεο πξντλζνπιίλεο θαηάιιεια

κεηαζρεκαηηζκέλα θύηηαξα Escherichia coli θαιιηεξγήζεθαλ ζε βηναληηδξαζηήξα Ζ απεηθόληζε

ηεο κεηαβνιήο ηνπ πιεζπζκνύ ηνπ βαθηεξίνπ (Ν) ζε ζρέζε κε ηνλ ρξόλν (t) έδσζε ην παξαθάησ

δηάγξακκα

1 Με βάζε ην δηάγξακκα απηό λα ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο θαη λα πεξηγξάςεηε

ηηο θάζεηο ηεο Μονάδερ 10

2 Σε πνηα ζπλήζσο ρξνληθά δηαζηήκαηα ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ βαθηεξίσλ αλακέλεηαη λα παξαρζεί

ε πξντλζνπιίλε Αθνύ παξαιάβνπκε ηελ πξντλζνπιίλε από ηνλ βηναληηδξαζηήξα πώο ζα ηελ

κεηαηξέςνπκε ζε ηλζνπιίλε Μονάδερ 10

3 Πνηνο είλαη ν βηνινγηθόο ξόινο ηεο ηλζνπιίλεο θαη πνηα αζζέλεηα πξνθαιεί ε κείσζε ή ε έιιεηςή

ηεο Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ελόο γνληδίνπ βαθηεξηαθνύ

θπηηάξνπ

AUGndashCCUndashCAUndashCGUndashUCUndashACUndashUUUndashUAA 3΄

α Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ηε μη κωδική αιπζίδα από ηελ νπνία πξνήιζε ην παξαπάλσ

mRNA θαη λα νξίζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηεο Μονάδερ 5

β Αληηθαζηζηνύκε κία ηξηπιέηα ηνπ παξαπάλσ mRNA κε ηελ ηξηπιέηα 5΄UGA

3΄ θαη ην

πεπηίδην πνπ θσδηθνπνηείηαη δελ πθίζηαηαη ηελ παξακηθξή αιιαγή Πνηα είλαη ε ηξηπιέηα

απηή (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

γ Ζ ηξηπιέηα 5΄

UCU3΄

ηνπ παξαπάλσ mRNA θσδηθνπνηεί ην ακηλνμύ ζεξίλε Αλ

αληηθαηαζηήζνπκε απηή ηελ ηξηπιέηα κε ηελ ηξηπιέηα 5΄

UCC3΄

δελ πξνθύπηεη ε

παξακηθξή αιιαγή ζην πεπηίδην Πώο εξκελεύεηαη ην γεγνλόο απηό κε βάζε ηα

ραξαθηεξηζηηθά ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-36-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα πξώηε θνξά ε γνληδηαθή ζεξαπεία εθαξκόζηεθε ζε έλα θνξίηζη πνπ είρε έιιεηςε ηνπ ελδύκνπ

απακηλάζε ηεο αδελνζίλεο (ADA)

1 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ ελδύκνπ απηνύ (κνλάδεο 3) θαη πνηα ηα ζπκπηώκαηα πνπ εκθαλίδνπλ ηα

άηνκα κε έιιεηςε ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

2 Πώο νλνκάδεηαη ν ηύπνο ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο πνπ εθαξκόζηεθε (κνλάδεο 2) θαη γηαηί

(κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

3 Πνηα είλαη ε δηαδηθαζία πνπ αθνινπζείηαη ζηε γνληδηαθή ζεξαπεία ηεο παξαπάλσ αζζέλεηαο Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο κε θπζηνινγηθή όξαζε πνπ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία (PKU) θαη κηα γπλαίθα κε

θπζηνινγηθή όξαζε πνπ δελ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία απνθηνύλ έλα θνξίηζη θαη έλα αγόξη Τν

θνξίηζη έρεη θπζηνινγηθή όξαζε θαη δελ παξνπζηάδεη θαηλπιθεηνλνπξία ελώ ην αγόξη εκθαλίδεη

αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν θαη πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία

1 Πώο πξνθαιείηαη ε θαηλπιθεηνλνπξία (κνλάδεο 5) θαη πσο θιεξνλνκείηαη (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

2 Πώο θιεξνλνκείηαη ε κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν Μονάδερ 6

3 Να βξείηε θαη λα γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο ηνπ άλδξα ηεο γπλαίθαο θαη ησλ παηδηώλ ηνπο

(κνλάδεο 8) θάλνληαο ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 12

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-37-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Α Σηα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα κειεηάηαη ν ηξόπνο θιεξνλόκεζεο θνηλνύ κνλνγνληδηαθνύ

ραξαθηεξηζηηθνύ ζε δύν δηαθνξεηηθέο νηθνγέλεηεο 1 θαη 2

Σηελ 1ε νηθνγέλεηα θέξνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ηα άηνκα Η2 ΗΗ2 ΗΗ3 (καπξηζκέλα) ελώ ζηελ 2

ε

νηθνγέλεηα θέξνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ηα άηνκα ΗΗ2 ΗΗ3 (καπξηζκέλα)

Να πξνζδηνξίζεηε ηνλ ηξόπν θιεξνλόκεζεο ηνπ ραξαθηεξηζηηθνύ κε βάζε ηα παξαπάλσ

ζηνηρεία αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή ζαο κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (Να κε ιεθζεί

ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο θαη λα κελ εμεηαζηεί ε πεξίπησζε ηνπ θπινζύλδεηνπ

επηθξαηνύο γνληδίνπ) (κνλάδεο 8) Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόκσλ (κνλάδεο 5) Μονάδερ 13

Β Να ππνδείμεηε έλα πηζαλό κεραληζκό πνπ κπνξεί λα εμεγήζεη ηε γέλλεζε αηόκνπ κε ζύλδξνκν

Turner από γνλείο κε θπζηνινγηθό αξηζκό ρξσκνζσκάησλ (κνλάδεο 6) Να πεξηγξάςεηε ηε

δηαδηθαζία κε ηελ νπνία κπνξνύκε λα απεηθνλίζνπκε ηα ρξσκνζώκαηα ηνπ αηόκνπ κε ζύλδξνκν

Turner κεηά ηε γέλλεζή ηνπ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη δίθισλν κόξην DNA ην νπνίν πεξηέρεη ηκήκα αζπλερνύο γνληδίνπ πνπ κεηαγξά-

θεηαη ζε mRNA

α) Πνύ ζπλαληάκε αζπλερή γνλίδηα (κνλάδεο 2)

β) Να πξνζδηνξίζεηε ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

γ) Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ πξόδξνκνπ mRNA θαη ηνπ ώξηκνπ mRNA πνπ πξνθύπηνπλ από ηε

κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ DNA ρσξίο αηηηνιόγεζε (κνλάδεο 2)

δ) Πώο πξνθύπηεη ην ώξηκν mRNA (κνλάδεο 3)

ε) Μπνξεί ε πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε ΔcoRI λα θόςεη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3)

ζη) Πνηεο θαηεγνξίεο γνληδίσλ πνπ ππάξρνπλ ζην ρξσκνζσκηθό DNA ελόο θπηηαξηθνύ ηύπνπ δελ

θισλνπνηνύληαη ζε cDNA βηβιηνζήθε (κνλάδεο 8) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-38-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Άλδξαο πνπ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία θαη ζπλζέηεη θπζηνινγηθή πνζόηεηα κειαλίλεο

απνθηά απνγόλνπο κε γπλαίθα πνπ πάζρεη από αιθηζκό αιιά κπνξεί λα κεηαηξέπεη ηε

θαηλπιαιαλίλε ζε ηπξνζίλε

Να βξείηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο θαη θαηλόηππνπο ησλ παηδηώλ

Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηελ θαηλπιθεηνλνπξία θαη ηνλ αιθηζκό βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά

δεύγε νκόινγσλ ρξσκνζσκάησλ Μονάδερ 12

Β Να δηαθξίλεηε πεξηπηώζεηο θαηά ηηο νπνίεο είλαη αηκνξξνθηιηθό ην παηδί πνπ απνθηά

θπζηνινγηθόο άλδξαο κε θπζηνινγηθή γπλαίθα ηεο νπνίαο ν παηέξαο είλαη αηκνξξνθηιηθόο

Οη γνλείο θαη ην παηδί έρνπλ θπζηνινγηθό θαξπόηππν Μονάδερ 13

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ηα πέληε (5) πξώηα ακηλνμέα

κηαο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Ζ θαηεύζπλζε ζηελ νπνία θηλείηαη ε RNA πνιπκεξάζε θαηά ηε

κεηαγξαθή ππνδεηθλύεηαη από ην βέινο

α Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ DNA είλαη ε θσδηθή θαη πνηα είλαη ε κε θσδηθή

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 9

β Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ DNA Μονάδερ 3

γ Να γξάςεηε θαη λα αηηηνινγήζεηε ην αληηθσδηθόληνηνπ tRNA πνπ κεηαθέξεη ην 2ν ακηλνμύ ηεο

πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Μονάδερ 5

δ Τηείλαηηνζύκπινθνέλαξμεοηεοπξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 5) θαη πνηα είλαη ε κεηέπεηηα πνξεία

ηνπ tRNA πνπ ζπκκεηέρεη ζε απηό (κνλάδεο 3) Μονάδερ 8

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-39-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Πξόθεηηαη λα θαιιηεξγεζεί ζην εξγαζηήξην έλαοεηεξόηξνθνο κηθξννξγαληζκόο

1 Να αλαθέξεηε νλνκαζηηθά ηα ζξεπηηθά ζπζηαηηθά ηα νπνία πξέπεη λα πξνζηεζνύλ ζην κέζν

θαιιηέξγεηαο ώζηε ν κηθξννξγαληζκόο απηόο λα αλαπηπρζεί θπζηνινγηθά Μονάδερ 8

2 Πώο κπνξνύκε λα δηαπηζηώζνπκε αλ ν κηθξννξγαληζκόο απηόο είλαη ππνρξεσηηθά αλαεξόβηνο Μονάδερ 7

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνπο άιινπο παξάγνληεο πνπ επηδξνύλ ζηελ αλάπηπμε ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαηηνπαξαθάησηκήκα DNAζηννπνίνέρεη αξρίζεη ε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

1Σηηο ζέζεηο ΑΒΓ∆ΔΕ λα αληηζηνηρίζεηε ηηο ελδείμεηο 3΄ ή 5΄ ώζηε λα θαίλεηαη ν

πξνζαλαηνιηζκόο ησλ αξρηθώλ θαη ησλ λενζπληηζέκελσλ αιπζίδσλ Μονάδερ 6

2Τη είλαη ηα πξσηαξρηθά ηκήκαηα πσο δεκηνπξγνύληαη θαη πσο επηκεθύλνληαη Μονάδερ 9

3Δμεγήζηε γηαηί πξέπεη ζηελ παξαπάλσ δηαδηθαζία λα ελεξγνπνηεζεί ην έλδπκν DNA δεζκάζε

θαη πώο ζα δξάζεη απηό Μονάδερ 6

4Πνηα έλδπκα ζα επηδηνξζώζνπλ ηα πηζαλά ιάζε ηεο δηαδηθαζίαο ηεο αληηγξαθήο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-40-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ νιηγνπεπηίδην έμη ακηλνμέσλ ην νπνίν δελ έρεη ππνζηεί θακία ηξνπνπνίεζε

κεηά ηε ζύλζεζή ηνπ

Ζ2Ν ndash Μεθειονίνη ndash Γλυκίνη ndash Λυζίνη ndash Τρυπηοθάνη ndash Βαλίνη ndash Αλανίνη - COOH

Α Με ηε βνήζεηα ηνπ ηκήκαηνο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ παξαηίζεηαη γξάςηε ηελ αιιεινπρία

ησλ λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ ηκήκαηνο mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην

παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην ∆ηθαηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 13

Β Γξάςηε κε ηνλ θαηάιιειν πξνζαλαηνιηζκό ηελ αιιεινπρία λνπθιενηηδίσλ ζην δίθισλν

κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην Πνηα είλαη ε θσδηθή θαη πνηα ε κε

θσδηθή αιπζίδα Μονάδερ 6

Γ Δάλ ε ηξηπιέηα 5΄-UGG-3΄ ζην mRNA αληηθαηαζηαζεί από ηελ ηξηπιέηα 5΄-UGA-3΄ γξάςηε

ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ζην λέν νιηγνπεπηίδην πνπ ζα ζπληεζεί Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο Σην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ζηα κέιε

κηαο νηθνγέλεηαο ε αηκνξξνθηιία Α (Δίλαη καπξηζκέλα ηα ΗΗ 1 ΗΗ 4 θαη ΗΗΗ 1)

Α Πώο θιεξνλνκείηαη ε αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 5

Β Να γξάςεηε θαη λα δηθαηνινγήζεηε κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο ηνπο γνλνηύπνπο όισλ ησλ

κειώλ πνπ απεηθνλίδνληαη ζην γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 13

Γ Δάλ νη γνλείο ΗΗ 3 θαη ΗΗ 4 απνθηήζνπλ επόκελν παηδί πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα λα λνζεί από

αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 7

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο θσδηθνλίσλ

θαη ακηλνμέσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

GUCrarrΒαιίλε

UGGrarrΤξππηνθάλε

GGUrarrΓιπθίλε

AUGrarrΜεζεηνλίλε

AAArarrΛπζίλε

GCCrarrΑιαλίλε

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-41-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο κε ηηο νπνίεο κπνξνύλ λα παξαρζνύλ κνλνθισληθά

αληηζώκαηα ηα νπνία ζπλεηζθέξνπλ ζηνλ πξνζδηνξηζκό ησλ νκάδσλ αίκαηνο ηνπ αλζξώπνπ Μονάδερ 7

Γ2 Να αλαθέξεηε πνηνπο ηύπνπο αηκνξνθηιίαο γλσξίδεηε θαη πνύ νθείινληαη (κνλάδεο 2) Να

πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία αληηκεηώπηζεο κίαο εμ απηώλ κε βάζε ηε κέζνδν δεκηνπξγίαο

δηαγνληδηαθώλ δώσλ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 ∆ίλεηαη κείγκα κνξίσλ DNA θαη έλαο αληρλεπηήο RΝΑ

Να εμεγήζεηε ηη είλαη αληρλεπηήο (κνλάδεο 2) λα πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ ζα

αθνινπζεζνύλ πξνθεηκέλνπ ν αληρλεπηήο λα πβξηδνπνηήζεη ηελ θαηάιιειε αιιεινπρία DNA

(κνλάδεο 4) θαη λα εμεγήζεηε πνηνο είλαη ν θιώλνο ηνπ DNA πνπ ζα πβξηδνπνηεζεί (κνλάδεο 4) Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ ∆

Υγηήο άληξαο παληξεύηεθε κε πγηή γπλαίθα θαη απέθηεζαλ έλα αγόξη κε αρξσκαηνςία ζην

θόθθηλν θαη ην πξάζηλν ρξώκα έλα θνξίηζη πνπ πάζρεη από δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία θαη

πεξηκέλνπλ ην ηξίην παηδί ηνπο

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη λα εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ παηδηώλ ηνπο θαη λα εμεγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆3 Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην ηξίην παηδί λα έρεη θπζηνινγηθό θαηλόηππν

Να εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο θάλνληαο ή ηελ απαηηνύκελε δηαζηαύξσζε ή ηηο

απαηηνύκελεο δηαζηαπξώζεηο Μονάδερ 12

∆4 Να εμεγήζεηε ηα γελεηηθά αίηηα ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-42-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

∆ίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν

C T T A A C T A A T A G G G T G G A C C T A A C A T A G A T

G A A T T G A T T A T C C C A C C T G G A T T G T A T C T A

Γ1 Να γξάςεηε ην mRNA πνπ ζα πξνθύςεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

νξίδνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ηνπ (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο

(κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ2 Να βξείηε ηνλ αξηζκό ησλ ακηλνμέσλ από ηα νπνία ζα απνηειείηαη ην έλδπκν κεηά ηε

κεηάθξαζε ηνπ παξαπάλσ mRNA (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο κε

βάζε ηηο ηδηόηεηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε ιεηηνπξγία ηνπ ελδύκνπ αλ ζπκβεί γνληδηαθή

κεηάιιαμε ε νπνία ζα πξνθαιέζεη έιιεηςε ηνπ δεύηεξνπ λνπθιενηηδίνπ ζην δεύηεξν

θσδηθόλην ηνπ γνληδίνπ Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ ∆

∆ίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν

ζην νπνίν ηα άηνκα Η1 θαη ΗΗ1 ΗΗ2 ΗΗ3 ΗΗ4 ΗΗ5 ΗΗ6 πάζρνπλ από κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ ζην παξαπάλσ γελεαινγηθό

δέληξν Μονάδερ 7

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ παηδηώλ ζην παξαπάλσ

γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 4

∆3 Να θάλεηε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο θαη λα αηηηνινγήζεηε ηηο απαληήζεηο ζαο Μονάδερ 14

Σημείωζη Να μην εξεηαζθεί η πεπίπηωζη θςλοζύνδεηος επικπαηούρ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-43-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ ∆ίλνληαη ηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα Α θαη Β

Σην Α απεηθνλίδνληαη νη θάζεηο (αβγ θαη δ)

αλάπηπμεο ελόο κηθξννξγαληζκνύ Σην Β

απεηθνλίδεηαη ε παξαγσγή ηνπ πξντόληνο από

ηνλ κηθξννξγαληζκό γηα ην ίδην ρξνληθό

δηάζηεκα

Γ1 Με βάζε ην δηάγξακκα Α λα

ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο

(κνλάδεο 3) θαη λα νλνκάζεηε ηηο θάζεηο

ηεο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 7

Γ2 Σε πνηα θάζε παξάγεηαη ε κεγαιύηεξε πνζόηεηα ηνπ πξντόληνο (κνλάδεο 2) Nα

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 Αλ ην πξντόλ εθθξίλεηαη από ηνλ κηθξννξγαληζκό πώο ζα ην παξαιάβνπκε από ηελ

θαιιηέξγεηα Μονάδερ 6

Γ4 Να αλαθέξεηε ηνπο παξάγνληεο πνπ επεξεάδνπλ ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ηνπ

κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 4

ΘΔΜΑ ∆ ∆ίλεηαη ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ πεξηέρεη ην αζπλερέο γνλίδην

ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ παξαθάησ πεπηηδίνπ

H2N- μεθειονίνη - αλανίνη - λευκίνη - αζπαραγίνη ndash COOH

∆1 Να γξάςεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 4) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 10

∆2 Να γξάςεηε ην πξόδξνκν mRNA ην ώξηκν mRNA ην εζώλην ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 6) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 15

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ

Aιαλίλε = GCU Λεπθίλε = UUG Αζπαξαγίλε = AAU

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-44-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

1 Πνηα είλαη ε δνmicroή ηνπ DNA ζην ρώξν ζύmicroθσλα microε ην microνληέιν ηεο δηπιήο έιηθαο Μονάδερ 12

2 Να πεξηγξάςεηε πώο ξπζmicroίδεηαη ε γνληδηαθή έθθξαζε ζηα επθαξπσηηθά θύηηαξα Μονάδερ 8

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνλ αιθηζmicroό Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο πνπ πάζρεη από νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

παληξεύεηαη microία γπλαίθα ε νπνία δελ πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο

ινβνύο απηηώλ Τν δεπγάξη απηό απνθηά ηξία παηδηά

Τν πξώην εmicroθαλίδεη ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ ην δεύηεξν δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη πξνζθνιιεmicroέλνπο ινβνύο απηηώλ θαη ην ηξίην δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ γνλέσλ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

β Πνηνη είλαη νη πηζαλνί γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παηδηώλ Μονάδερ 5

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-45-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Σην θπηό κνζρνκπίδειν ην ρξώκα ησλ ζπεξκάησλ κπνξεί λα είλαη είηε θίηξηλν είηε πξάζηλν

ελώ ην ύςνο ηνπ είλαη είηε ςειό είηε θνληό Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηηο παξαπάλσ

ηδηόηεηεο βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά δεύγε νκνιόγσλ ρξσκνζσκάησλ Δάλ έρεηε ζηε

δηάζεζή ζαο έλα ςειό κνζρνκπίδειν κε θίηξηλα ζπέξκαηα λα θάλεηε ηηο θαηάιιειεο

δηαζηαπξώζεηο πνπ απαηηνύληαη γηα λα βξείηε ην γνλόηππό ηνπ (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 11

Γ2 Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο από δύν θπζηνινγηθνύο

γνλείο κπνξεί λα γελλεζεί παηδί κε ζύλδξνκν Turner Μονάδερ 8

Γ3 Μία πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κία πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ Γ

Γίδεηαη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Σηνλ θιώλν ΕΖ ε αληηγξαθή γίλεηαη

κε αζπλερή ηξόπν Τα ζεκεία Γ θαη Ζ ππνδεηθλύνπλ ηε ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα λα ζρεδηάζεηε ηα ζπλερή θαη αζπλερή

ηκήκαηα ησλ λέσλ θιώλσλ κε βέιε ππνδεηθλύνληαο ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ λέσλ θαη

ησλ κεηξηθώλ θιώλσλ (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Σηνλ θιώλν πνπ αληηγξάθεηαη κε ζπλερή ηξόπν λα γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ

λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ πξσηαξρηθνύ ηκήκαηνο ην νπνίν απνηειείηαη

από 8 (νθηώ) λνπθιενηίδηα (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Γ3 Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην πεπηίδην απηό Μονάδερ 2

Γ4 Μεηά ηελ επίδξαζε αθηηλνβνιίαο ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ζπάεη ζηα ζεκεία πνπ

ππνδεηθλύνληαη από ηα βέιε Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε θαη λα

ζεκεηώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ Μονάδερ 2

Γ5 Τν ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε επαλαζπλδέεηαη ζηα ίδηα ζεκεία θνπήο κεηά από

αλαζηξνθή

Να γξάςεηε νιόθιεξν ην κόξην ηνπ DNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηελ αλαζηξνθή (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην λέν πεπηίδην (κνλάδεο 2)

Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-46-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν Σην κόξην απηό ζπκβαίλεη κεηάιιαμε πξνζζήθεο ηξηώλ (3) δηαδνρηθώλ

λνπθιενηηδίσλ (5΄-GAT-3΄)

Γ1 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Φ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) θαη ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα ηνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ2 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Υ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) Ζ παξαπάλσ κεηάιιαμε έρεη ειάρηζηε επίδξαζε ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα

ηνπ ελδύκνπ Πώο ραξαθηεξίδεηαη απηή ε κεηάιιαμε (κνλάδεο 2) Nα εμεγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 9

Γ3 Σε δύν άηνκα πνπ πάζρνπλ από ζύλδξνκν Klinefelter έγηλε αλάιπζε ηεο αιιεινπρίαο ησλ

βάζεσλ ηνπ DNA ησλ θπιεηηθώλ ρξσκνζσκάησλ ηνπο Σην πξώην άηνκν ε αλάιπζε έδεημε

ηξεηο δηαθνξεηηθέο αιιεινπρίεο βάζεσλ DNA Σην δεύηεξν άηνκν ε αλάιπζε έδεημε δύν

παλνκνηόηππεο θαη κία δηαθνξεηηθή αιιεινπρία βάζεσλ DNA Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο

κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο γελλήζεθαλ ηα άηνκα απηά από θπζηνινγηθνύο

γνλείο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ Γ

Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-47-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Α

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Μηα πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κηα πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 7

Γ2 Ζ αλάιπζε δεηγκάησλ DNA από δύν βαθηεξηαθέο θαιιηέξγεηεο έδσζε ηα εμήο

απνηειέζκαηα ζηελ πξώηε θαιιηέξγεηα βξέζεθε πνζνζηό αδελίλεο (Α) 28 θαη

ζηεδεύηεξε βξέζεθε πνζνζηό γνπαλίλεο (G) 28 Να εμεγήζεηε αλ ηα βαθηήξηα ησλ δύν

θαιιηεξγεηώλ αλήθνπλ ζην ίδην ή ζε δηαθνξεηηθό είδνο Μονάδερ 6

Γ3 Με πνηνπο ηξόπνπο γίλεηαη ε θαιιηέξγεηα κηθξννξγαληζκώλ ζε κεγάιε θιίκαθα Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ Γ Σrsquo έλα κόξην DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ ππάξρνπλ δύν γνλίδηα Α θαη Β όπσο θαίλεηαη ζην

ζρήκα

Γ1 Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο θαη λα νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ

αιπζίδσλ ηνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Τα γνλίδηα Α θαη Β κεηαγξάθνληαη ζε RNA Να νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπ RNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Πνηα είλαη ε θσδηθή αιπζίδα γηα ην γνλίδην Α θαη πνηα γηα ην Β (κνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ4 Τη είλαη ν ππνθηλεηήο (κνλάδεο 2) Να νξίζεηε ηε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή γηα θάζε γνλίδην κε

έλα βέινο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-48-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Να αλαθέξεηε ηα βήκαηα πνπ απαηηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο

αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο από έλα δηαγνληδηαθό δών Μονάδερ 12

Γ2 Να εμεγήζεηε πώο ε ζεξκνθξαζία επεξεάδεη ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 8

Γ3 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ πξηκνζώκαηνο ζηελ αληηγξαθή ηνπ DNA Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ

Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-49-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Μεηέξα κε θπζηνινγηθή όξαζε θαη νκάδα αίκαηνο Β απνθηά δύν παηδηά κε έλαλ άλδξα κε

θπζηνινγηθή όξαζε Τν θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο ΑΒ ελώ ην αγόξη νκάδα αίκαηνο Ο

Τν έλα από ηα δύν παηδηά πάζρεη από κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν ndash θόθθηλν

Γ1 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ σο πξνο ηνπο δύν

ραξαθηήξεο (κνλάδεο 8) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 10) Μονάδερ 18

Γ2 Πνην από ηα δύν παηδηά δελ έρεη θπζηνινγηθή όξαζε Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA

(Ι) GACTAATAAAAGAAGTAGTTAGGATCATAGG

(ΙΙ) CTGATTATTTTCTTCATCAA TCCTAGTA TCC

πνπ θσδηθνπνηεί ην πεπηίδην

H2N-Μεθειονίνη-Τυροζίνη-Φαινυλαλανίνη-Φαινυλαλανίνη-Τυροζίνη-COOH

Γ1 Να εμεγήζεηε πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA είλαη ε θσδηθή θαη

πνηα είλαη ε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 4) Να γξάςεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ησλ

αιπζίδσλ (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 8

Γ2 Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ

παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA (κνλάδεο 2) θαζώο θαη ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε πνύ νθείιεηαη ε δηαθνξά κεηαμύ ησλ δύν απηώλ κνξίσλ

(κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ παξαπάλσ πεπηηδίνπ εάλ κηα

γνληδηαθή κεηάιιαμε πνπ ζα ζπκβεί ζην θσδηθόλην ηεο ηπξνζίλεο νδεγήζεη ζε

αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από ζπκίλε Μονάδερ 5

Γ4 Δάλ ε παξαπάλσ γνληδηαθή κεηάιιαμε νδεγήζεη ζε αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από

αδελίλε λα εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ πεπηηδίνπ Μονάδερ 5

Γίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Μεζεηνλίλε AUG

Τπξνζίλε UAC UAU

Φαηλπιαιαλίλε UUU UUC

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-50-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Μηα αξζεληθή κύγα Drosophila κε ιεπθά κάηηα δηαζηαπξώζεθε κε κηα ζειπθή κε θόθθηλα

κάηηα Από ηε δηαζηαύξσζε απηή πήξακε 280 απνγόλνπο ζηελ F1 γεληά πνπ είραλ όινη

θόθθηλα κάηηα Γηαζηαπξώλνληαο δύν άηνκα από ηελ F1 γεληά πξνθύπηνπλ 319 απόγνλνη

ζηελ F2 γεληά Μηα αλάιπζε ησλ απνγόλσλ ηεο F2 γεληάο έδεημε όηη ππάξρνπλ

159 ζειπθά κε θόθθηλα κάηηα

82 αξζεληθά κε θόθθηλα κάηηα θαη

78 αξζεληθά κε ιεπθά κάηηα

Με βάζε ηα δεδνκέλα λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ην παξαπάλσ

γλώξηζκα Γηα ηα άηνκα πνπ δηαζηαπξώζεθαλ δίλεηαη όηη ηα ζειπθά έρνπλ έλα δεπγάξη X

ρξσκνζσκάησλ (ΦΦ) θαη ηα αξζεληθά έρνπλ έλα Φ θαη έλα Χ ρξσκόζσκα (ΦΧ)

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν όπνπ απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη κηα κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

Τα άηνκα ΙΙ2 ΙΙ3 ΙΙΙ3 θαη ΙV3 πάζρνπλ από ηελ αζζέλεηα απηή Γηα όια ηα παξαθάησ

εξσηήκαηα λα κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο

Γ2 Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη ε αζζέλεηα Μονάδερ 6

Γ3 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην δεπγάξη ΙΙΙ1 III2 λα απνθηήζεη αγόξη πνπ ζα πάζρεη

(κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 8

Γ4 Αλ ηα άηνκα Ι1 θαη Ι4 πάζρνπλ από κηα αζζέλεηα πνπ νθείιεηαη ζε γνλίδην κηηνρνλ-δξηαθνύ

DNA λα αλαθέξεηε πνηα άηνκα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ ζα θιεξνλνκή-ζνπλ ην γνλίδην

απηό (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-51-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA ην νπνίν θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Αιπζίδα 1 GTTGAATTCTTAGCTTAAGTCGGGCATGAATTCTC

Αιπζίδα 2 CAACTTAAGAATCGAATTCAGCCCGTACTTAAGAG

Γ1 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

επηζεκαίλνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ησλ αιπζίδσλ ηνπ (κνλάδεο 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Τν παξαπάλσ ηκήκα DNA αληηγξάθεηαη θαη θαηά ηε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

δεκηνπξγνύληαη ηα παξαθάησ πξσηαξρηθά ηκήκαηα

i) 5΄-GAGAAUUC-3΄

ii) 5΄-UUAAGCUA-3΄

iii) 5΄-GUUGAAUU-3΄

Να πξνζδηνξίζεηε πνηα αιπζίδα αληηγξάθεηαη κε ζπλερή θαη πνηα κε αζπλερή ηξόπν

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε ην έλδπκν EcoRI πξνθεηκέλνπ λα ελζσκα-ησζεί ζε

έλα από ηα δύν πιαζκίδηα Α θαη Β πνπ δίλνληαη παξαθάησ

Πνην από ηα δύν πιαζκίδηα ζα επηιέμεηε γηα ηε δεκηνπξγία αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ

(κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Πόζνη θσζθνδηεζηεξηθνί δεζκνί ζα δηαζπαζηνύλ ζην πιαζκίδην πνπ επηιέμαηε θαη πόζνη ζα

δεκηνπξγεζνύλ θαηά ην ζρεκαηηζκό ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ4 Από ηε κύγα Drosophila απνκνλώζεθαλ ηξία δηαθνξεηηθά θπζηνινγηθά θύηηαξα ζηα νπνία

πξνζδηνξίζηεθε ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ζε δεύγε βάζεσλ

Σην πξώην θύηηαξν ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ππνινγίζηεθε ζε 32108 δεύγε βάζεσλ

ζην δεύηεξν θύηηαξν ζε 16108 δεύγε βάζεσλ θαη ζην ηξίην θύηηαξν ζε 6410

8 δεύγε

βάζεσλ

Να δηθαηνινγήζεηε γηαηί ππάξρνπλ νη δηαθνξέο απηέο ζην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ησλ

ηξηώλ θπηηάξσλ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-52-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ Γ

Έλα πιαζκίδην πνπ ρξεζηκνπνηείηαη σο θνξέαο θισλνπνίεζεο ελόο ηκήκαηνο DNA έρεη έλα

γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε θαη έλα γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληη-

βηνηηθό ηεηξαθπθιίλε Τν γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζηελ ηεηξαθπθιίλε πεξηέρεη ηελ αιιεινπρία

πνπ αλαγλσξίδεηαη από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Γεκηνπξγνύκε αλαζπλδπαζ-

κέλα πιαζκηδία κε ηε ρξήζε ηεο πεξηνξηζηηθήο ελδνλνπθιεάζεο EcoRI

Τα κεηαζρεκαηηζκό βαθηεξίσλ πνπ δελ είραλ θαλέλα πιαζκίδην Σηε ζπλέρεηα ηα βαθηήξηα

θαιιηεξγνύληαη ζε ζξεπηηθό πιηθό

Γ1 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ηεηξαθπθιίλε αληί ηεο ακπηθηιίλεο (κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 Σηνπο παξαθάησ δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο (1 2 3) θαίλεηαη ε δηαβάζκηζε ηεο ζπγθέληξσζεο

ηνπ νμπγόλνπ θαη ε πεξηνρή αλάπηπμεο ηξηώλ εηδώλ κηθξννξγα-ληζκώλ ζε πγξό ζξεπηηθό

πιηθό Οη κηθξννξγαληζκνί απεηθνλίδνληαη σο καύξεο θνπθίδεο

Σε πνηνλ από ηνπο ηξεηο δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο έρνπκε θαιιηέξγεηα κπθήησλ πνπ

ρξεζηκνπνηνύληαη ζηελ αξηνβηνκεραλία βαθηεξίσλ ηνπ γέλνπο Clostridium θαη βαθηεξίσλ

ηνπ γέλνπο Mycobacterium (κνλάδεο 3) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

Γ4 Με πνηνλ ηξόπν δεκηνπξγνύκε δηαγνληδηαθά θπηά ηα πξντόληα ησλ νπνίσλ έρνπλ

κεγαιύηεξε δηάξθεηα δσήο ζε ζρέζε κε απηά ησλ κε δηαγνληδηαθώλ θπηώλ Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-53-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ δηάγξακκα απεηθνλίδεηαη ε θπζηνινγηθή κεηαβνιή ζην πνζνζηό ησλ

πνιππεπηηδηθώλ αιπζίδσλ ησλ αηκνζθαηξηλώλ HbA HbF θαη HbA2 ηνπ αλζξώπνπ από ηελ

εκβξπηθή ειηθία θαη κεηά ηε γέλλεζή ηνπ

Γ1 Πνην είδνο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο αληηζηνηρεί ζε θαζεκηά από ηηο θακπύιεο Η ΗΗ ΗΗΗ θαη IV

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ2 Τα απνηειέζκαηα κηαο εμέηαζεο αίκαηνο ζε έλαλ ελήιηθα έδεημαλ όηη νη αηκνζθαηξίλεο HbA

HbF θαη HbA2 είλαη ζε θπζηνινγηθά επίπεδα Πόζα γνλίδηα είλαη ππεύζπλα γηα ηε ζύλζεζε

ηεο HbA ζε έλα ζσκαηηθό θύηηαξν ζηε κεηάθαζε (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA πνπ πεξηέρεη ηα θσδηθόληα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα επηά

πξώηα ακηλνμέα ηεο θπζηνινγηθήο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο HbA

5΄hellip GTG CAC CTG ACT CCT GAG GAG hellip 3΄

3΄hellip CAC GTG GAC TGA GGA CTC CTC hellip 5΄

Ζ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI αλαγλσξίδεη ηελ αιιεινπρία

5΄ CTGAG 3΄

3΄ GACTC 5΄

θαη θόβεη θάζε αιπζίδα κεηαμύ ηνπ C θαη ηνπ Τ (κε θαηεύζπλζε 5΄3΄) Ζ αιιεινπρία πνπ

αλαγλσξίδεη ε DdeI βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα DNA Από έλα άηνκν θνξέα ηεο

δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο απνκνλώζεθαλ ηκήκαηα DNA πνπ πεξηέρνπλ ηα θσδηθόληα ηα

νπνία θσδηθνπνηνύλ ηα επηά πξώηα ακηλνμέα ηεο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Σηα ηκήκαηα απηά

επηδξάζακε κε ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI

Πόζα ηκήκαηα DNA δηαθνξεηηθνύ κήθνπο ζα πξνθύςνπλ κεηά ηε δξάζε ηεο DdeI (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 7

Γ4 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο δηάγλσζεο ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο θαηά ηνλ

πξνγελλεηηθό έιεγρν ηε δέθαηε εβδνκάδα ηεο θύεζεο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-54-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Σε ηξεηο δηαθνξεηηθνύο βηναληηδξαζηήξεο πξαγκαηνπνηείηαη

θιεηζηή θαιιηέξγεηα ηξηώλ δηαθνξεηηθώλ κηθξννξγαληζκώλ Α Β

θαη Γ αληίζηνηρα

Σηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα απεηθνλίδεηαη ν αξηζκόο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ ζε ζρέζε κε ην ρξόλν

Σην ρξνληθό δηάζηεκα από 0 έσο t1 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ

ζηνπο βηναληηδξα-ζηήξεο είλαη πςειή θαη ζηαζεξή ελώ ζην ρξν-

ληθό δηάζηεκα από t1 έσο t2 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ είλαη

ρακειή θαη ζηαζεξή

Γ1 Με βάζε ηα ζρήκαηα λα ραξαθηεξίζεηε ηνπο

κηθξννξγαληζκνύο Α Β Γ ζε ζρέζε κε ηελ εμάξηεζε ηεο

αλάπηπμήο ηνπο από ηε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ (κνλάδεο 6)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

Γ2 Με βάζε ηα ζρήκαηα ζε πνηα θάζε ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ γίλεηαη ε κεηαβνιή ηεο ζπγθέληξσζεο ηνπ Ο2

ζηνλ βηναληηδξαζηήξα όπνπ θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α

(κνλάδεο 2)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 4

Γ3 Πώο εμεγείηαη ε εθζεηηθή θάζε ζε κία θιεηζηή θαιιηέξγεηα

κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 4

Γ4 Τη ελλννύκε ζήκεξα κε ηνλ όξν δύκσζε (κνλάδεο 3) Πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο

(κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ πεπηίδην πνπ παξάγεηαη από έλα βαθηήξην

HOOCminusμεθειονίνηminusαλανίνηminusζερίνηminusαζπαραγίνηminusμεθειονίνηminusNH2

Γ1 Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ δίθισλνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ πεπηίδην (κνλάδεο

2) Να νξίζεηε ην 5΄ θαη 3΄ άθξν θάζε αιπζίδαο (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να θαζνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Γίλνληαη ηα θσδηθόληα

αιαλίλε GCU αζπαξαγίλε AAU κεζεηνλίλε AUG ζεξίλε UCU

Τν θσδηθόλην ιήμεο είλαη ην UGA Μονάδερ 15

Γ2 Μπνξεί ε παξαπάλσ αιπζίδα λα θνπεί από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 5

Γ3 Πώο ζρεκαηίδεηαη ην ζύκπινθν έλαξμεο ηεο πξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 3) Από ηη

απνηειείηαη ην πνιύζσκα (κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-55-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν απεηθνλίδεη ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη κηα

αζζέλεηα ηνπ κεηαβνιηζκνύ ζηνλ άλζξσπν

Γ1 Ζ αζζέλεηα απηή νθείιεηαη ζε επηθξαηέο ή ζε ππνιεηπόκελν γνλίδην (Μνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Κιεξνλνκείηαη σο απηνζσκηθόο ή

θπινζύλδεηνο ραξαθηήξαο (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 12

Γ2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέλδξν Μονάδερ 6

Γ3 O άλδξαο ΗΗΗ1 απνθηά κε γπλαίθα εηεξόδπγε ζηελ αζζέλεηα απηή έλα αγόξη

Να βξείηε ηε πηζαλόηεηα πνπ ππάξρεη ην αγόξη απηό λα πάζρεη αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Τα ζεκεία Α θαη Γ ππνδεηθλύνπλ ηε

ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηό ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ κεηξηθώλ αιπζίδσλ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ζρεδηάζεηε ζην ίδην ζρήκα ηα αζπλερή θαη

ηα ζπλερή ηκήκαηα ησλ δύν λέσλ αιπζίδσλ κε

βέιε θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηά ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπο (Μνλάδεο 3)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4)

Μονάδερ 7

Γ3 Ζ κεηξηθή αιπζίδα ηνπ DNA πνπ αληηγξάθε-

ηαη κε ζπλερή ηξόπν ακέζσο κεηά κεηαγξάθεηαη

Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ RNA πνπ ζρεκαηίδεηαη

θαηά ηε κεηαγξαθή θαη λα ζεκεηώζεηε ηνλ

πξνζαλαηνιηζκό ηνπ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ4 Πνηα είλαη ε δξάζε ηεο RNA πνιπκεξάζεο κεηά ηελ πξόζδεζή ηεο ζηνλ ππνθηλεηή ελόο

γνληδίνπ Μονάδερ 6

Page 9: biologia kat 3o 4o

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-9-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2002 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο 1 ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηmicroήmicroα microνξίνπ DNA πξνθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ

5΄ 3΄

GAATTCTTAATGCΑAGATCATAAAGAATTCTAG

CTTAAGAATTACGΤTCTAGTATTT C TTAAGATC

3΄ 5΄ Τν παξαπάλσ ηmicroήmicroα DNA θόβεηαη microε EcoRI πξνθεηmicroέλνπ λα ελζσmicroαησζεί ζε θαηάιιειν

πιαζmicroίδην πνπ έρεη θνπεί microε ηελ ίδηα πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε microε ηειηθό ζθνπό λα εηζαρζεί

ζε βαθηήξην γηα ηελ παξαγσγή θαξmicroαθεπηηθνύ πνιππεπηηδίνπ Να βξείηε ηελ αιιεινπρία ησλ

αmicroηλνμέσλ ηνπ πνιππεπηηδίνπ microε ρξήζε ηνπ παξαηηζέmicroελνπ γελεηηθνύ θώδηθα Μονάδερ 6

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

Παξαηίζεηαη ν γελεηηθόο θώδηθαο

2 Καηά ηνλ πξνγελλεηηθό έιεγρν ζε θπνθνξνύζα γπλαίθα δηαπηζηώζεθε όηη ην έmicroβξπν λνζεί από

ην ζύλδξνmicroν Cri-du-chat (θιάmicroα ηεο γάηαο) θαη επηπιένλ θέξεη αλαζηξνθή ζην microηθξό βξαρίνλα

ηνπ ρξσmicroνζώmicroαηνο 3

α Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ αθνινπζήζεθαλ γηα ηε δηάγλσζε Μονάδερ 8

β Βάζεη πνηώλ παξαηεξήζεσλ έγηλε ε δηάγλσζε Μονάδερ 3

ΘΔΜΑ 4ο Σε έλα θπηό παξαηεξνύληαη microεηαμύ άιισλ νη εμήο ραξαθηήξεο Καξπόο microεγάινο πνπ ειέγρεηαη

από ην γνλίδην Μ θαη θαξπόο microηθξόο πνπ ειέγρεηαη από ην γνλίδην micro Καξπόο πινύζηνο ζε

πδαηάλζξαθεο πνπ ειέγρεηαη από ην γνλίδην Υ θαη θαξπόο θησρόο ζε πδαηάλζξαθεο πνπ

ειέγρεηαη από ην γνλίδην π

Έρεηε ζηε δηάζεζή ζαο έλα αmicroηγέο ζηέιερνο microε θαξπό microεγάιν θαη θησρό ζε πδαηάλζξαθεο

θαζώο θαη έλα αmicroηγέο ζηέιερνο microε θαξπό microηθξό θαη πινύζην ζε πδαηάλζξαθεο

α Να δηαζηαπξώζεηε ηα παξαπάλσ ζηειέρε θαη λα βξείηε ηνπο γνλόηππνπο θαη θαηλόηππνπο

ησλ απνγόλσλ ηεο F1 θαη F2 γεληάο Μονάδερ 4

β Να αηηηνινγήζεηε ηε θαηλνηππηθή αλαινγία ησλ αηόmicroσλ ηεο F2 γεληάο Μονάδερ 9

γ Έρνληαο ζηε δηάζεζή ζαο ηα θπηά ηεο F2 γεληάο λα αηηηνινγήζεηε πώο microπνξείηε λα απνmicroνλώ-

ζεηε αmicroηγή ζηειέρε microε θαηλόηππν θαξπό microεγάιν θαη πινύζην ζε πδαηάλζξαθεο θάλνληαο ηηο

θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο Μονάδερ 12

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-10-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2002 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

1 Να πεξηγξάςεηε ηηο δνmicroηθέο ρξσmicroνζσmicroηθέο αλσmicroαιίεο πνπ έρνπλ σο απνηέιεζmicroα ηελ

αλαδηάηαμε ηεο γελεηηθήο πιεξνθνξίαο Μονάδερ 6

Πνηεο είλαη νη πηζαλέο ζπλέπεηεο γηα ηα άηνmicroα πνπ ηηο θέξνπλ θαη πνηεο είλαη γηα ηνπο απνγόλνπο

ηνπο Μονάδερ 4

2 ∆ίλεηαη ην παξαθάησ πνιππεπηίδην πνπ παξάγεηαη ζε βαθηεξηαθό θύηηαξν

ΗΟΟC-Μεθειονίνη - Λυζίνη - Θρεονίνη - Προλίνη - Λευκίνη -- Σερίνη - Βαλίνη - Αλανίνη -

Βαλίνη - Μεθειονίνη-ΝΗ2

α Να γξάςεηε ηε microε θσδηθή αιπζίδα ηνπ γνληδίνπ πνπ

θσδηθνπνηεί απηό ην πνιππεπηίδην Μονάδερ 6

β Να νξίζεηε ηα άθξα 3΄ θαη 5΄ ηεο παξαπάλσ αιπζίδαο Μονάδερ 2

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 7

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρήζεηο αmicroηλνμέσλ θαη

θσδηθνλίσλ

ΘΔΜΑ 4ο

∆ίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν ζην νπνίν

απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο microε ηνλ νπνίν θιεξνλνmicroείηαη

microία αζζέλεηα

Τν άηνmicroν Η 1 (microαπξηζmicroέλν) πάζρεη θαη είλαη νmicroάδα αίmicroαηνο Ο

Τν άηνmicroν Η2 (microαπξηζmicroέλν) πάζρεη θαη είλαη νmicroάδα αίmicroαηνο Β-νmicroόδπγν

Τα άηνmicroα απηά απέθηεζαλ ηξία παηδηά εθ ησλ νπνίσλ ην II2 (microαπξηζmicroέλν) πάζρεη

α Με βάζε ην παξαπάλσ γελεαινγηθό δέλδξν λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν microε ηνλ νπνίν

θιεξνλνmicroείηαη ε αζζέλεηα Μονάδερ 5

β Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο θαη θαηλόηππνπο ησλ αηόmicroσλ ηεο I θαη II γεληάο Μονάδερ 8

γ Τν άηνmicroν II1 παληξεύεηαη γπλαίθα πνπ είλαη νmicroάδα αίmicroαηνο ΑΒ θαη πάζρεη από ηελ ίδηα

αζζέλεηα

Να πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα απνθηήζνπλ παηδί πνπ ζα είλαη νmicroάδα αίmicroαηνο Α θαη ζα

πάζρεη Μονάδερ 12

ΑΜΙΝΟΞΔΑ ΚΩ∆ΙΚΟΝΙΑ

Αιαλίλε GCU

Βαιίλε GUG

Θξενλίλε ACU

Λεπθίλε CUA

Λπζίλε AAG

Μεζεηνλίλε AUG

Πξνιίλε CCG

Σεξίλε UCG

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-11-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2002 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 2ο A Να ξαναγπάψεηε ζηο ηεηπάδιό ζαρ ηιρ πποηάζειρ αθού ζςmicroπληπώζεηε ηα κενά microε ηιρ ζωζηέρ

λέξειρ

1 Ζ ηλζνπιίλε είλαη microία νξmicroόλε πνπ απνηειείηαη από 51 θαη παξάγεηαη από εηδηθά θύηηαξα

ηνπ Ζ νξmicroόλε απηή ξπζmicroίδεη ην microεηαβνιηζmicroό ησλ θαη εηδηθόηεξα ην πνζνζηό

ηεο γιπθόδεο ζην

2 Τν πξόδξνmicroν mRNA microεηαηξέπεηαη ζε mRNA microε ηε δηαδηθαζία ηεο θαηά ηελ νπνία ηα

θόβνληαη από microηθξά ξηβνλνπθιενπξσηετληθά ζσmicroαηίδηα θαη απνmicroαθξύλνληαη Μονάδερ 9

Β Να απανηήζεηε ζηιρ ηπειρ επωηήζειρ πος ακολοςθούν

1 Πνηα νξγαλίδηα ηνπ επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ ραξαθηεξίδνληαη σο εmicroηαπηόλνmicroα θαη γηαηί Μονάδερ 8

2 Τη είλαη ην λνπθιεόζσmicroα Μονάδερ 4

3 Τη είλαη ην πνιύζσmicroα Μονάδερ 4

ΘΔΜΑ 3ο Α 1 Τη είλαη ηα microνλνθισληθά αληηζώmicroαηα

Μονάδερ 5

2 Πώο ιεηηνπξγνύλ ηα microνλνθισληθά αληηζώmicroαηα σο ζεξαπεπηηθά microέζα Μονάδερ 8

Β Να πεξηγξάςεηε από microία microέζνδν microεηαθνξάο γνληδίσλ

1 ζε θπηά

2 ζε δώα Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ηmicroήmicroα δηπιήο έιηθαο ηνπ DNA

α) Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο έρεη πξνζαλαηνιηζmicroό 3΄rarr5΄ θαη πνηα 5΄rarr3΄ Πνηα από ηηο δύν

αιπζίδεο είλαη ε microεηαγξαθόmicroελε θαη γηαηί Μονάδερ 8

β) Πνην είλαη ην mRNA πνπ ζα πξνθύςεη από ηε microεηαγξαθόmicroελε αιπζίδα Μονάδερ 8

γ) Τν mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε ζπγθεθξηmicroέλε microεηαγξαθόmicroελε αιπζίδα δελ πθίζηαηαη

δηαδηθαζία σξίmicroαλζεο

Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ηα tRNA πνπ ζα πάξνπλ microέξνο ζηε microεηάθξαζε Μονάδερ 9

- A T G - C G A - C C T - T C A - C G A - C T T - Τ Α Α - (αιπζίδα Η)

Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι - T A C - G C T - G G A - A G T - G C T - G A A - A T T (αιπζίδα ΗΗ)

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-12-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2002 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

1 Πνηα είλαη ε δνmicroή ηνπ DNA ζην ρώξν ζύmicroθσλα microε ην microνληέιν ηεο δηπιήο έιηθαο Μονάδερ 12

2 Να πεξηγξάςεηε πώο ξπζmicroίδεηαη ε γνληδηαθή έθθξαζε ζηα επθαξπσηηθά θύηηαξα Μονάδερ 8

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνλ αιθηζmicroό Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο πνπ πάζρεη από νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

παληξεύεηαη microία γπλαίθα ε νπνία δελ πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο

ινβνύο απηηώλ Τν δεπγάξη απηό απνθηά ηξία παηδηά

Τν πξώην εmicroθαλίδεη ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ ην δεύηεξν δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη πξνζθνιιεmicroέλνπο ινβνύο απηηώλ θαη ην ηξίην δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ γνλέσλ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

β Πνηνη είλαη νη πηζαλνί γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παηδηώλ Μονάδερ 5

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-13-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2003 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο 1 Πώο αληηmicroεησπίδεηαη ε θπζηηθή ίλσζε microε γνληδηαθή ζεξαπεία

Μονάδερ 10

2 Άλδξαο ν νπνίνο πάζρεη από θπζηηθή ίλσζε θαη ππνβιήζεθε ζε γνληδηαθή ζεξαπεία γηα ηε λόζν

απνθηά παηδηά microε θπζηνινγηθή γπλαίθα Τη πηζαλόηεηεο ππάξρνπλ λα είλαη ηα παηδηά ηνπο

θπζηνινγηθά Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 15

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίδεηαη ην παξαθάησ ηmicroήmicroα DNA ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ πεπηηδίνπ

hellipιζολευκίνη - ηυροζίνη - ιζολευκίνη - ηυροζίνη - ιζολευκίνηhellip

θαη ε δηεύζπλζε ηεο microεηαγξαθήο

1 Να microεηαθέξεηε ην παξαπάλσ ζρήmicroα ζην ηεηξάδηό ζαο θαη λα ζεmicroεηώζεηε επάλσ ζrsquo απηό ηα

θσδηθόληα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην ηmicroήmicroα ηνπ πεπηηδίνπ απηνύ (Μονάδερ 3) θαη λα

δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μονάδερ 9) Μονάδερ 12

2 Μεηάιιαμε πνπ έγηλε ζrsquo έλα ζεmicroείν ζην παξαπάλσ DNA έδσζε ην πεπηίδην

hellipηυροζίνη - ιζολευκίνη - ηυροζίνη - ιζολευκίνη - ηυροζίνηhellip

Να εληνπίζεηε ην είδνο ηεο microεηάιιαμεο (Μονάδερ 6) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μονάδερ 7)

Μονάδερ 13

∆ίδνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο αmicroηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ

Τπξνζίλε ― UAU

Ηζνιεπθίλε ―AUA

ΚΔΦ ζει

ΚΔΦ ζει

ΚΔΦ ζει

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-14-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2003 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ ηλζνπιίλε είλαη microία νξmicroόλε απαξαίηεηε γηα ηελ θαιή ιεηηνπξγία ηνπ αλζξώπηλνπ νξγαληζmicroνύ

1 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηεο ηλζνπιίλεο ζηνλ νξγαληζmicroό microαο Μονάδερ 5

2 Από ηη απνηειείηαη ην microόξην ηεο ηλζνπιίλεο Μονάδερ 5

3 Να γξάςεηε ζπλνπηηθά ηα ζηάδηα παξαγσγήο ηεο αλζξώπηλεο ηλζνπιίλεο ζε θαιιηέξγεηα

βαθηεξίσλ Μονάδερ 15

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίδεηαη ην γελεαινγηθό δέληξν microηαο νηθνγέλεηαο ζηελ νπνία εmicroθαλίδεηαη ε αζζέλεηα ηεο

αηmicroνξξνθηιίαο Τα άηνmicroα ηξία (3) έμη (6) θαη επηά (7) πάζρνπλ από αηmicroνξξνθηιία

1 Τη είλαη γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 5

2 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόmicroσλ πνπ απεηθνλίδνληαη ζην παξαπάλσ

γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 9

3 Πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα ην παηδί ησλ γνλέσλ νθηώ (8) θαη ελλέα (9) λα είλαη αγόξη

αηmicroνξξνθηιηθό (Μονάδερ 3)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μονάδερ 8) Μονάδερ 11

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-15-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2003 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Τν βαθηήξην Bacillus thuringiensis πνπ δεη ζην έδαθνο παξάγεη microηα ηνμίλε ε νπνία είλαη

ηζρπξόηαην εληνmicroνθηόλν Πνηα είλαη ηα ζηάδηα ηεο δηαδηθαζίαο παξαγσγήο ελόο γελεηηθά

ηξνπνπνηεmicroέλνπ θπηνύ πνπ παξνπζηάδεη αληνρή ζηα έληνmicroα αμηνπνηώληαο ηελ παξαπάλσ

ηδηόηεηα ηνπ βαθηεξίνπ απηνύ Μονάδερ 10

Β Τη είλαη ηα δηαγνληδηαθά δώα Μονάδερ 5

Πνηα πιενλεθηήmicroαηα έρεη ε ρξήζε ησλ δώσλ απηώλ γηα ηελ αύμεζε ηεο δσηθήο παξαγσγήο

έλαληη ηεο θιαζηθήο microεζόδνπ ησλ δηαζηαπξώζεσλ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλνληαη ηα παξαθάησ αmicroηλνμέα θαη δίπια ηνπο ηξηπιέηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ θσδηθν-

πνηνύλ ηα αmicroηλνμέα απηά

ηπξνζίλε (tyr) - UAU

θαηλπιαιαλίλε (phe) - UUU

πξνιίλε (pro) - CCC

α) Αμηνπνηώληαο ηηο παξαπάλσ πιεξνθνξίεο λα δώζεηε ην mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην αθόινπζν

ηmicroήmicroα πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο

- phe - phe - pro - tyr - tyr - pro - Μονάδερ 5

β) Να γξάςεηε ηελ θσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA θαη ηε ζπmicroπιεξσmicroαηηθή ηεο πξνζδηνξίδνληαο ην 3΄

θαη 5΄ άθξν θαζεmicroηάο απrsquo απηέο Μονάδερ 15

γ) Πόζνη είλαη νη δεζmicroνί πδξνγόλνπ πνπ ζηαζεξνπνηνύλ ηηο δύν πνιπλνπθιενηηδηθέο αιπζίδεο ζην

παξαπάλσ microόξην ηνπ DNA Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-16-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2003 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Ζ γνληδηαθή ζεξαπεία εθαξmicroόζηεθε γηα πξώηε θνξά ην 1990 ζrsquo έλα ηεηξάρξνλν θνξίηζη πνπ

έπαζρε από έιιεηςε ηνπ ελδύmicroνπ απαmicroηλάζε ηεο αδελνζίλεο (ADA) Να πεξηγξάςεηε ηε

δηαδηθαζία πνπ αθνινπζείηαη ζηε γνληδηαθή ζεξαπεία ηεο παξαπάλσ αζζέλεηαο Μονάδερ 10

Β 1 Να γξάςεηε ηα αιιειόmicroνξθα γνλίδηα πνπ θαζνξίδνπλ ηνλ ηύπν ησλ νmicroάδσλ αίmicroαηνο ΑΒΟ ηνπ

αλζξώπνπ Μονάδερ 3

2 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλνηύπνπο αλζξώπνπ νmicroάδαο αίmicroαηνο Β θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο Μονάδερ 6

3 Να γξάςεηε ην γνλόηππν αλζξώπνπ νmicroάδαο αίmicroαηνο ΑΒ Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίδεηαη ην παξαθάησ ηmicroήmicroα microνξίνπ πξνθαξπσηηθνύ DNA ζην νπνίν θσδηθνπνηείηαη ε γελεηηθή

πιεξνθνξία γηα ηε ζύλζεζε microηθξήο αιπζίδαο αmicroηλνμέσλ

(I) TT T TA C G TT AT G A A AG A TA C TC GG C T C

(II) AA A AT G C AAT A C TT T CT A T GA GC C G A G

α Σε πνηα από ηηο αιπζίδεο (Ι) ή (ΙΙ) βξίζθεηαη ε γελεηηθή πιεξνθνξία θαη γηαηί Μονάδερ 10

β Να γξάςεηε ην microόξην ηνπ m-RNA ην νπνίν ζρεmicroαηίδεηαη θαηά ηε microεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ

DNA θαη λα νξίζεηε ην 3΄θαη ην 5΄ άθξν ηνπ microνξίνπ απηνύ Μονάδερ 5

γ Πόζα αmicroηλνμέα έρεη ε αιπζίδα πνπ ζρεmicroαηίδεηαη θαη γηαηί Μονάδερ 5

δ Να γξάςεηε ηα αληηθσδηθόληα ησλ t-RNA πνπ ζπmicromicroεηέρνπλ ζηε microεηάθξαζε ηνπ παξαπάλσ

microνξίνπ m-RNA Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-17-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2004 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Από δύν θπζηνινγηθνύο γνλείο σο πξνο ηνλ αξηζmicroό θαη ην microέγεζνο ησλ ρξσmicroνζσmicroάησλ γελλήζεθε

παηδί microε ζύλδξνmicroν Turner (ΦΟ)

1 Να γξάςεηε έλαλ από ηνπο πηζαλνύο microεραληζmicroνύο πνπ microπνξεί λα εμεγήζεη ηε γέλλεζε ηνπ

ζπγθεθξηmicroέλνπ παηδηνύ Μονάδερ 7

2 Πνηα είλαη ηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ ζπλδξόmicroνπ Turner Μονάδερ 6

3 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ πξέπεη λα αθνινπζεζνύλ γηα ηε δηάγλσζε ηνπ ζπλδξόmicroνπ

Turner πξηλ από ηε γέλλεζε ελόο παηδηνύ Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο microε νmicroάδα αίmicroαηνο Ο θαη microε θπζηνινγηθή όξαζε παληξεύεηαη microηα γπλαίθα microε νmicroάδα

αίmicroαηνο Α πνπ είλαη θνξέαο microεξηθήο αρξσmicroαηνςίαο ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν Ο παηέξαο ηνπ

ζπγθεθξηmicroέλνπ άλδξα είλαη νmicroάδαο αίmicroαηνο Α microε θπζηνινγηθή όξαζε θαη ε microεηέξα ηνπ είλαη

νmicroάδαο αίmicroαηνο Β microε θπζηνινγηθή όξαζε

α Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ ηνπ άλδξα Μονάδερ 6

β Να γξάςεηε ηηο πηζαλέο δηαζηαπξώζεηο microεηαμύ ηνπ άλδξα νmicroάδαο αίmicroαηνο Ο microε θπζηνινγηθή

όξαζε θαη ηεο γπλαίθαο νmicroάδαο αίmicroαηνο Α πνπ είλαη θνξέαο microεξηθήο αρξσmicroαηνςίαο Μονάδερ 12

γ Σε θαζεmicroηά από ηηο πξνεγνύmicroελεο δηαζηαπξώζεηο ηνπ εξσηήmicroαηνο β λα βξείηε ηελ πηζαλόηεηα

λα γελλεζεί αγόξη νmicroάδαο αίmicroαηνο Α microε microεξηθή αρξσmicroαηνςία ζην πξάζηλν θαη ην θόθθηλν

(microνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (microνλάδεο 5) Μονάδερ 7

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-18-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2004 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηmicroία ε β-ζαιαζζαηmicroία θαη ε θαηλπιθεηνλνπξία είλαη microεξηθέο από ηηο

ζπρλά εmicroθαληδόmicroελεο γελεηηθέο αζζέλεηεο ηνπ αλζξώπνπ πνπ νθείινληαη ζε microεηαιιάμεηο

1 Σε ηη microαο βνεζά ε δηάγλσζε ησλ γελεηηθώλ αζζελεηώλ Μονάδερ 6

2 Πνηεο ηερληθέο microάο δίλνπλ ηε δπλαηόηεηα δηάγλσζεο ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηmicroίαο ζε

ελήιηθα άηνmicroα πνπ πάζρνπλ από απηή Μονάδερ 6

3 Γηαηί ηα άηνmicroα πνπ πάζρνπλ από β-ζαιαζζαηmicroία παξνπζηάδνπλ microεγάιε εηεξνγέλεηα

ζπmicroπησmicroάησλ Μονάδερ 8

4 Γηαηί ηα άηνmicroα πνπ πάζρνπλ από θαηλπιθεηνλνπξία εmicroθαλίδνπλ δηαλνεηηθή θαζπζηέξεζε Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Σηα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα microειεηάηαη ν ηξόπνο θιεξνλόmicroεζεο ηεο ίδηαο αζζέλεηαο ζε δύν

δηαθνξεηηθέο νηθνγέλεηεο Α θαη Β Σηελ νηθνγέλεηα Α ηα άηνmicroα Ι2 II2 θαη ΙΙΙ2 (microαπξηζmicroέλα) είλαη

αζζελή ελώ ζηελ νηθνγέλεηα Β ηα άηνmicroα ΙΙ2 θαη II3 (microαπξηζmicroέλα) είλαη αζζελή

1 Με βάζε ηα παξαπάλσ γελεαινγηθά δέληξα λα βξείηε ηνλ ηύπν θιεξνλνmicroηθόηεηαο ηεο

αζζέλεηαο απηήο (Να microε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε microεηάιιαμεο) Μονάδερ 7

2 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόmicroσλ πνπ απεηθνλίδνληαη ζηα γελεαινγηθά

δέληξα ησλ νηθνγελεηώλ Α θαη Β Μονάδερ 8

3 Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα γελλεζεί αγόξη microε ηελ αζζέλεηα απηή από ην γάmicroν ηνπ

αηόmicroνπ ΗΗΗ2 ηεο νηθνγέλεηαο Α microε ην άηνmicroν ΗΗΗ1 ηεο νηθνγέλεηαο Β Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-19-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2004 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 2

ΘΔΜΑ 3ο

Α Τη είλαη ηα δηαγνληδηαθά ή γελεηηθά ηξνπνπνηεmicroέλα θπηά Μονάδερ 5

Β Να πεξηγξάςεηε ηε microέζνδν δεmicroηνπξγίαο ησλ δηαγνληδηαθώλ θπηώλ Μονάδερ 15

Γ Να αλαθέξεηε δύν δπλαηόηεηεο πνπ microπνξνύλ λα πξνζθέξνπλ ζηνπο αγξόηεο ηα γελεηηθά

ηξνπνπνηεmicroέλα θπηά Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Ζ παξαθάησ θαmicroπύιε απνδίδεη ηελ αλάπηπμε microηθξννξγαληζmicroώλ ηνπ είδνπο Escherichia coli ζε

θάπνηα θιεηζηή θαιιηέξγεηα

Α Πώο νλνmicroάδεηαη ε θάζε από ηε ρξνληθή ζηηγmicroή t0 έσο θαη t1 θαη ηη ζπmicroβαίλεη microε ηνλ πιεζπζmicroό

ησλ microηθξννξγαληζmicroώλ Μονάδερ 5

Β Πνύ νθείιεηαη ε αύμεζε ηνπ αξηζmicroνύ ησλ microηθξννξγαληζmicroώλ πνπ παξαηεξείηαη ζην δηάζηεmicroα

από t1 έσο t2 θαη πώο νλνmicroάδεηαη ε θάζε απηή Μονάδερ 5

Γ Τε ρξνληθή ζηηγmicroή t3 θαη ελώ ε ζηαζεξή θάζε είλαη ζρεδόλ ζην microέζνλ ηεο από βιάβε ζην

βηναληηδξαζηήξα ε ζεξmicroνθξαζία αλεβαίλεη απόηνmicroα ζηνπο 80 0C Ζ βιάβε απνθαζίζηαηαη

ηαρύηαηα Να εξmicroελεύζεηε ηηο microεηαβνιέο ηνπ πιεζπζmicroνύ ησλ microηθξννξγαληζmicroώλ από ηε ζηηγmicroή

t3 θαη microεηά όπσο απηέο πεξηγξάθνληαη από ηελ θαmicroπύιε αλάπηπμεο Μονάδερ 15

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-20-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2004 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Σε microηα ζέζε έλαξμεο αληηγξαθήο ηνπ DNA ε ζύλζεζε ζηε microηα αιπζίδα είλαη ζπλερήο όπσο

θαίλεηαη ζην παξαθάησ ζρήmicroα

α Να microεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήmicroα λα ζρεδηάζεηε ζrsquo απηό όιεο ηηο

λενζπληηζέmicroελεο αιπζίδεο ηνπ DNA θαη λα ζεmicroεηώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζmicroό ηνπο

γξάθνληαο ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα Μονάδερ 5

β Ζ ζύλζεζε ησλ λέσλ αιπζίδσλ ηνπ DNA γίλεηαη είηε microε ζπλερή είηε microε αζπλερή ηξόπν Γηαηί

ζπmicroβαίλεη απηό Μονάδερ 10

Β α Πνηα άηνmicroα νλνmicroάδνληαη αλεππινεηδή

Μονάδερ 5

β Τη είλαη ην ζύλδξνmicroν Klinefelter Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο θπζηνινγηθόο άλδξαο νmicroάδαο αίmicroαηνο Ο παληξεύεηαη θπζηνινγηθή γπλαίθα νmicroάδαο αίmicroαηνο

Α ηεο νπνίαο ν παηέξαο ήηαλ αηmicroνξξνθηιηθόο νmicroάδαο αίmicroαηνο Ο

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παξαπάλσ αηόmicroσλ Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 6

β Πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα ην παξαπάλσ δεπγάξη λα απνθηήζεη γην αηmicroνξξνθηιηθό νmicroάδαο

αίmicroαηνο Ο Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 12

γ Έζησ όηη ην παξαπάλσ δεπγάξη απνθηά έλα γην αηmicroνξξνθηιηθό Τη πηζαλόηεηα έρεη απηό ην

άηνmicroν λα απνθηήζεη θπζηνινγηθό παηδί Μονάδερ 7

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-21-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν αλαπαξηζηά ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία ζε κηα νηθνγέλεηα

1 Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέληξνπ λα βξείηε αλ ε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία

α θιεξνλνκείηαη σο επηθξαηήο ή ππνιεηπόκελνο ραξαθηήξαο

β νθείιεηαη ζε απηνζσκηθό ή θπινζύλδεην γνλίδην (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηηο απαληήζεηο ζαο θαη λα πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ

κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο (Μνλάδεο 12) Μονάδερ 14

2 Πνύ νθείιεηαη ε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία Μονάδερ 5

3 Τη πξνβιήκαηα πξνθαινύλ ηα δξεπαλνθύηηαξα ζηνπο αζζελείο κε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ πεξηέρεη αζπλερέο γνλίδην

ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ παξαθάησ πεπηηδίνπ πνπ δελ έρεη ππνζηεί θακηά

ηξνπνπνίεζε`

H2N - Μεθειονίνη - θαινυλαλανίνη - βαλίνη - COOH

Να γξάςεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ γνληδίνπ ην πξόδξνκν m-RNA θαη ην

ώξηκν m-RNA (Μνλάδεο 4) θαη λα νξίζεηε ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα ησλ παξαπάλσ λνπθιενηηδηθώλ

αιπζίδσλ αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 8)

Να αλαθέξεηε ηηο δηαδηθαζίεο θαηά ηελ πνξεία από ην γνλίδην ζην πεπηίδην θαη ηηο πεξηνρέο ηνπ

θπηηάξνπ ζηηο νπνίεο πξαγκαηνπνηνύληαη (Μνλάδεο 6)

Πώο κπνξνύκε λα δεκηνπξγήζνπκε έλα αλαζπλδπαζκέλν πιαζκίδην πνπ λα πεξηέρεη ην

ζπγθεθξηκέλν γνλίδην ρξεζηκνπνηώληαο ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI (Μνλάδεο 7)

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Μεζεηνλίλε rarr ΑUG

Φαηλπιαιαλίλε rarr UUU

Βαιίλε rarr GUU Μονάδερ 25

εζώλην

εζώλην

G A A T T C A T G T T T C C C C A G G T T T A A G A A T T C

C T Τ A A G T A C A A A G G G G T C C A A A T T C T T A A G

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-22-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ Βηνηερλνινγία κε ηελ παξαγσγή κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ θαη ηε γνληδηαθή ζεξαπεία έρεη

ζπκβάιεη απνηειεζκαηηθά ζηελ πινπνίεζε ησλ βαζηθώλ ζηόρσλ ηεο Ηαηξηθήο κεηαμύ ησλ νπνίσλ

είλαη θαη ε απνηειεζκαηηθή ζεξαπεία αζζελεηώλ

1 Γηαηί ηα κνλνθισληθά αληηζώκαηα κπνξνύλ λα ρξεζηκνπνηεζνύλ ζηε ζεξαπεία ηνπ θαξθίλνπ

(Μνλάδεο 6) θαη πνηα είλαη ηα πιενλεθηήκαηα πνπ παξνπζηάδεη ε ρξήζε ηνπο έλαληη άιισλ

κεζόδσλ ζεξαπείαο ηνπ (Μνλάδεο 2) Μονάδερ 8

2 Πνηα δηαδηθαζία αθνινπζείηαη ζηε γνληδηαθή ζεξαπεία ηεο αλεπάξθεηαο ηνπ αλνζνπνηεηηθνύ

ζπζηήκαηνο ε νπνία νθείιεηαη ζηελ έιιεηςε ηνπ ελδύκνπ απακηλάζε ηεο αδελνζίλεο (Μνλάδεο

8) θαη ηη πηζαλά πξνβιήκαηα αληηκεησπίδνπλ ηα άηνκα πνπ πάζρνπλ από ηε ζπγθεθξηκέλε

αζζέλεηα (Μνλάδεο 3) Μονάδερ 11

3 Γηαηί ε ρξήζε ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο ζα είλαη πεξηνξηζκέλε ζην άκεζν κέιινλ Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλνληαη ηξία θσδηθόληα ελόο ηκήκαηνο γνληδίνπ από έλα κόξην DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ

θσδηθνπνηνύλ ηε ζύλζεζε ελόο πεπηηδηθνύ ηκήκαηνο κηαο πξσηεΐλεο θαη ε δηεύζπλζε ηεο

κεηαγξαθήο

Αιπζίδα 1 ACA AAG ATA ειεύζεξν πδξνμύιην

Αιπζίδα 2 TGT TTC Τ Α Τ

Να νξίζεηε ηα άθξα 3΄ θαη 5΄ ησλ παξαπάλσ αιπζίδσλ DNA θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο (Μνλάδεο 5)

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ηνπ ηκήκαηνο ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε

κεηαγξαθή ζεκεηώλνληαο ηα άθξα 3΄ θαη 5΄ θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 7)

Πνην έλδπκν θαηαιύεη ην κεραληζκό ηεο κεηαγξαθήο θαη πνηα είλαη ε δξάζε ηνπ κεηά ηελ

πξόζδεζή ηνπ ζηνλ ππνθηλεηή (Μνλάδεο 7)

Τη επηπηώζεηο κπνξεί λα έρεη ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα ηεο πξσηεΐλεο ε νπνία δελ ηξνπνπνηείηαη ε

πξνζζήθε ηξηώλ δηαδνρηθώλ βάζεσλ πνπ δελ θσδηθνπνηνύλ θσδηθόλην ιήμεο ή κηαο βάζεο κεηαμύ

ησλ παξαπάλσ θσδηθνλίσλ (Μνλάδεο 6) Μονάδερ 25

Γηεύζπλζε κεηαγξαθήο

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-23-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Ο νξγαληζκόο καο είλαη ηθαλόο λα παξάγεη αληηζώκαηα ελαληίνλ θάζε μέλνπ αληηγόλνπ

1 Πώο ν αληηγνληθόο θαζνξηζηήο ζρεηίδεηαη κε ηελ παξαγσγή κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ από

ηνλ νξγαληζκό Μονάδερ 10

2 Πώο παξάγνληαη ζην εξγαζηήξην κεγάιεο πνζόηεηεο κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ γηα έλα

επηιεγκέλν αληηγόλν Μονάδερ 15

ΘΔΜΑ 4ο Ζ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ελόο βαθηεξηαθνύ mRNA είλαη

A U G A A A U U U C C C G G G G A U U G A U A A

1 Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ηελ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ηνπ δίθισλνπ κνξίνπ DNA από ην

νπνίν πξνήιζε Μονάδερ 8

2 Πόζα ακηλνμέα ζπγθξνηνύλ ηελ νιηγνπεπηηδηθή αιπζίδα πνπ ζα πξνθύςεη από ηελ κεηάθξαζε

ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ mRNA Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 6

3 Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην κόξην ηνπ mRNA επηζεκαίλνληαο ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο

αιπζίδαο ηνπ Μονάδερ 2

4 Σην κόξην ηνπ mRNA πνπ ζαο δόζεθε ππάξρεη κία ηξηπιέηα ε νπνία ζύκθσλα κε ην γελεηηθό

θώδηθα απαληάηαη ζε θάζε κόξην mRNA Πνηα είλαη απηή πώο νλνκάδεηαη θαη πνην ακηλνμύ

θσδηθνπνηεί Μονάδερ 9

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-24-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Σηα ζσκαηηθά θύηηαξα ηνπ αλζξώπνπ ππάξρνπλ ζαξάληα έμη (46) ρξσκνζώκαηα

1 Πόζα ρξσκνζώκαηα θιεξνλνκεί έλα παηδί από ηνλ παηέξα ηνπ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 3

2 Πόζα απηνζσκηθά ρξσκνζώκαηα ππάξρνπλ ζηα ζσκαηηθά θύηηαξα κηαο γπλαίθαο Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 3

Β Τν ζύλδξνκν Down είλαη ε πην θνηλή ρξσκνζσκηθή αλσκαιία

1 Πνηα είλαη ηα θαηλνηππηθά ραξαθηεξηζηηθά ησλ αηόκσλ πνπ πάζρνπλ από ζύλδξνκν Down Μονάδερ 6

2 Σηνλ θαξπόηππν ησλ αηόκσλ κε ην ζπγθεθξηκέλν ζύλδξνκν εκθαλίδεηαη έλα επηπιένλ

ρξσκόζσκα Να πεξηγξάςεηε ην κεραληζκό πνπ πξνθαιεί απηή ηε ρξσκνζσκηθή αλσκαιία Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν αλαπαξηζηά ηνλ ηξόπν

Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα βξείηε αλ ε β-ζαιαζζαηκία θιεξνλνκείηαη σο

επηθξαηήο ή ππνιεηπόκελνο ραξαθηήξαο θαη αλ νθείιεηαη ζε απηνζσκηθό ή θπινζύλδεην γνλίδην

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

Να γξάςεηε θαη λα εμεγήζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόκσλ ηνπ παξαπάλσ γελεαινγηθνύ

δέλδξνπ Μονάδερ 12

Αλ ην δεπγάξη (ΙΙ2 ΙΙ3) ζειήζεη λα απνθηήζεη θαη ηέηαξην παηδί πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα ην παηδί

απηό λα πάζρεη από β-ζαιαζζαηκία Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-25-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα ηεο θσδηθήο αιπζίδαο ελόο γνληδίνπ πνπ θσδηθνπνηεί ηκήκα κηαο

πξσηεΐλεο 5΄CTG AAG CGA GAA CCC3΄

1 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο ηύπνπο ησλ κεηαιιάμεσλ πνπ ζπλέβεζαλ ζηελ αξρηθή αιιεινπρία θαη

ηηο επηπηώζεηο ηνπο ζην γνληδηαθό πξντόλ ζε θάζε κηα από ηηο παξαθάησ πεξηπηώζεηο

α 5΄CTG AAG CGA TAA CCC3΄

β 5΄CTG CCG AAG CGA GAA CCC3΄ Μονάδερ 16

2 Σε πνηεο πεξηπηώζεηο νη γνληδηαθέο κεηαιιάμεηο δελ είλαη επηβιαβείο γηα ηνλ αλζξώπηλν

νξγαληζκό Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο Μηα θπζηνινγηθή γπλαίθα παληξεύεηαη έλαλ άλδξα θαη απνθηνύλ δύν παηδηά ην Γηάλλε θαη ηελ

Διέλε Ο Γηάλλεο παξνπζηάδεη νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηκία θαη β-ζαιαζζαηκία ελώ ε Διέλε

δελ παξνπζηάδεη θακία από ηηο δύν αζζέλεηεο

Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ (Μνλάδεο 6) θαη λα

δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 6) Eαλ νη ζπγθεθξηκέλνη γνλείο απνθηήζνπλ θαη

ηξίην παηδί λα πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα πάζρεη κόλν από ππεξρνιεζηεξνιαηκία ρσξίο

λα ιεθζεί ππόςε ε β-ζαιαζζαηκία (Μνλάδεο 6)

Πξόζθαηα αλαθνηλώζεθε κειέηε γηα ηελ εθαξκνγή ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο ζε αζζελείο πνπ

πάζρνπλ από β-ζαιαζζαηκία Λακβάλνληαο ππόςε όηη ηα γνλίδηα ησλ αηκνζθαηξηλώλ

εθθξάδνληαη ζηα πξόδξνκα εξπζξνθύηηαξα πνηνο ηύπνο γνληδηαθήο ζεξαπείαο ζα

κπνξνύζε λα εθαξκνζηεί γηα ηελ αληηκεηώπηζε ηεο β-ζαιαζζαηκίαο θαη γηαηί (Μνλάδεο 7) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-26-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Έλαο γεσξγόο θαιιηεξγεί ζην θηήκα ηνπ έλα θπηό πνπ έρεη θίηξηλα ή θόθθηλα άλζε θαη θαξπνύο κε

ζηξνγγπιό ή σνεηδέο ζρήκα Από ηε δηαζηαύξσζε θπηώλ κε θίηξηλα άλζε θαη ζηξνγγπινύο

θαξπνύο κε θπηά πνπ έρνπλ θόθθηλα άλζε θαη σνεηδείο θαξπνύο πήξε κόλν θπηά κε πνξηνθαιί

άλζε θαη σνεηδείο θαξπνύο Τα ζηειέρε πνπ δηαζηαπξώζεθαλ ήηαλ ακηγή θαη ηα γνλίδηα πνπ

ειέγρνπλ ηηο δύν ηδηόηεηεο βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά δεύγε νκνιόγσλ ρξσκνζσκάησλ

1 Να θάλεηε ηε δηαζηαύξσζε θαη λα αηηηνινγήζεηε ηα απνηειέζκαηα Μονάδερ 8

2 Αλ δηαζηαπξσζνύλ κεηαμύ ηνπο ηα θπηά πνπ πξνέθπςαλ από ηελ πξώηε δηαζηαύξσζε λα

ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα πξνθύςνπλ θπηά κε πνξηνθαιί άλζε θαη ζηξνγγπινύο θαξπνύο Μονάδερ 12

3 Τη νλνκάδεηαη θαηλόηππνο θαη ηη γνλόηππνο ελόο νξγαληζκνύ Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην πεπηίδην

H2N ndash Μεθειονίνη ndash Αλανίνη ndash Τυροζίνη ndash Προλίνη ndash Σερίνη ndash COOH

πνπ θσδηθνπνηείηαη από ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ

5΄ C A A A T G G C C T A T A A C T G G A C A C C C A G C T G A C G A 3΄

3΄ G T T T A C C G G A T A T T G A C C T G T G G G T C G A C T G C T 5΄

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA πνπ

πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9)

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ εζσλίνπ πνπ βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα ηνπ κνξίνπ DNA

(κνλάδεο 8)

Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία σξίκαλζεο ηνπ πξόδξνκνπ mRNA (κνλάδεο 8)

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Αιαλίλε rarr GCC

Μεζεηνλίλε rarr AUG

Πξνιίλε rarr CCC

Σεξίλε rarr AGC

Τπξνζίλε rarr UAU Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-27-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο κπνξεί λα γίλεη θαη από ηα

δηαγνληδηαθά δώα

1 Πνηα είλαη ηα βήκαηα ηεο δηαδηθαζίαο πνπ πξνεγνύληαη ηεο γέλλεζεο ελόο δηαγνληδηαθνύ δώνπ Μονάδερ 6

2 Δθηόο από ηα δηαγνληδηαθά δώα από πνηνπο άιινπο νξγαληζκνύο είλαη δπλαηή ε παξαγσγή

αλζξώπηλεο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο θαη ζε πνην ραξαθηεξηζηηθό ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα

ζηεξίδεηαη ε δπλαηόηεηα απηή Μονάδερ 10

3 Γηαηί ε θισλνπνίεζε είλαη ρξήζηκε γηα ηνλ πνιιαπιαζηαζκό ησλ δηαγνληδηαθώλ δώσλ Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο Σε απνζηεηξσκέλν ζάιακν θαιιηεξγεηώλ όπνπ ε ζεξκνθ-

ξαζία έρεη ξπζκηζηεί ζηνπο 35 νC έρνπλ ηνπνζεηεζεί δύν

θηάιεο κε θαιιηέξγεηεο κηθξννξγαληζκώλ Σηε κία θηάιε

θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α θαη ζηελ άιιε ν

κηθξννξγαληζκόο Β Από ηηο θηάιεο απηέο έρεη απνκα-

θξπλζεί ν αέξαο

Ο κηθξννξγαληζκόο Α έρεη άξηζηε ζεξκνθξαζία αλάπ-

ηπμεο ηνπο 35 νC ελώ ν κηθξννξγα-ληζκόο Β ηνπο 45

νC

Τε ρξνληθή ζηηγκή t1 γηα θάπνην ιόγν απνκαθξύλνληαη ηα πώκαηα από ηηο θηάιεο ησλ θαιιηεξ-

γεηώλ θαη νη κηθξννξγαληζκνί έξρνληαη ζε επαθή κε ηνλ αηκνζθαηξηθό αέξα

1 Με βάζε ην παξαπάλσ δηάγξακκα πνηα είλαη ε αιιαγή πνπ παξαηεξείηαη ζηνπο πιεζπζκνύο

ησλ κηθξννξγαληζκώλ Α θαη Β Μονάδερ 5

2 Να εμεγήζεηε γηαηί ζπκβαίλεη ε αιιαγή απηή ζηνλ θαζέλα από ηνπο δύν πιεζπζκνύο Μονάδερ 10

3 Σηε ρξνληθή ζηηγκή t2 ε ζεξκνθξαζία ηνπ ζαιάκνπ θαιιηέξγεηαο αιιάδεη ζηνπο 45 νC

α Πνηα ζα είλαη ε επίδξαζε ηεο αιιαγήο απηήο ζηνλ πιεζπζκό ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Α Μονάδερ 5

β Πνηα ζα είλαη ε επίδξαζε ηεο αιιαγήο απηήο ζηνλ πιεζπζκό ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Β Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-28-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Φπηό Α δηαζηαπξώλεηαη κε θπηό Β ηνπ ηδίνπ είδνπο πνπ έρεη θόθθηλα άλζε Από ηε

δηαζηαύξσζε απηή παίξλνπκε θπηά κε ιεπθά θαη θόθθηλα άλζε Τν θόθθηλν ρξώκα θαζνξίδεηαη

από ππνιεηπόκελν γνλίδην

1 Να γξάςεηε ηε δηαζηαύξσζε κεηαμύ ησλ θπηώλ Α θαη Β θαη λα δηθαηνινγήζεηε ην γνλόηππν

ηνπ θπηνύ Α Μονάδερ 9

2 Τη νλνκάδεηαη δηαζηαύξσζε ειέγρνπ θαη γηα πνην ζθνπό ηε ρξεζηκνπνηνύκε Μονάδερ 6

Β Ζ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ηνπ mRNA θαζνξίδεη ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ζηηο πξσηεΐλεο

κε βάζε έλα θώδηθα αληηζηνίρηζεο λνπθιενηηδίσλ mRNA κε ακηλνμέα πξσηετλώλ ν νπνίνο

νλνκάδεηαη γελεηηθόο θώδηθαο

1 Τη ζεκαίλεη ε έθθξαζε laquoν γελεηηθόο θώδηθαο είλαη ζπλερήο θαη ζρεδόλ θαζνιηθόοraquo Μονάδερ 5

2 Γηαηί ν γελεηηθόο θώδηθαο ραξαθηεξίδεηαη σο εθθπιηζκέλνο Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ελόο πξνθαξπσηηθνύ νξγαληζκνύ

5 C C A G A A T T C A A T T C A G G A C G A A A A G A A T T C A A C 3

3 G G T C T T A A G T T A A G T C C T G C T T T T C T T A A G T T G 5

To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Να γξάςεηε ην

ηκήκα DNA πνπ πξνθύπηεη κεηά από ηε δξάζε ηεο EcoRI θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 8

Τν ηκήκα ηνπ DNA πνπ πξνέθπςε κεηά ηε δξάζε ηεο EcoRI κεηαγξάθεηαη

Πνηα αιπζίδα από απηό ην DNA κεηαγξάθεηαη θαη γηαηί Μονάδερ 6

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από απηή ηε κεηαγξαθή θαη λα

ζεκεηώζεηε ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο Μονάδερ 6

Πνηνη νξγαληζκνί δηαζέηνπλ πεξηνξηζηηθέο ελδνλνπθιεάζεο θαη πνηνο είλαη ν θπζηνινγηθόο ηνπο

ξόινο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-29-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ Βηνηερλνινγία κε ηελ αλάπηπμε ηεο ηερλνινγίαο ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ DNA ηε ρξήζε ηεο

ηερληθήο PCR θαη ηελ παξαγσγή κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ ζπλεηζθέξεη ζε ηνκείο όπσο ε

γεσξγία ε θηελνηξνθία θαη ε Ηαηξηθή

1 Τη επηηξέπεη ε κέζνδνο ηεο αιπζηδσηήο αληίδξαζεο ηεο πνιπκεξάζεο (PCR) (κνλάδεο 4) Να

αλαθέξεηε ηξεηο πξαθηηθέο εθαξκνγέο ηεο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

2 Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία παξαγσγήο ζην εξγαζηήξην κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ γηα έλα

επηιεγκέλν αληηγόλν Μονάδερ 8

3 Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία παξαγσγήο δηαγνληδηαθώλ θπηώλ αλζεθηηθώλ ζηα έληνκα κε ηε

ρξήζε ηεο ηερλνινγίαο ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ DNA θαη ηνπ βαθηεξίνπ Bacillus thuringiensis Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο Τα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα αλαπαξηζηνύλ ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ζηα κέιε

ηεο ίδηαο νηθνγέλεηαο ε κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ην θόθθηλν ρξώκα (γελεαινγηθό

δέληξν Α) θαη ε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία (γελεαινγηθό δέληξν Β)

Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδεηαη ζην

γελεαινγηθό δέληξν Α θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδεηαη ζην

γελεαινγηθό δέληξν Β θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Τν δεπγάξη (Η1 Η2) πεξηκέλεη ηξίην παηδί Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα γελλεζεί παηδί κε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία θαη θπζηνινγηθή όξαζε (κνλάδεο 6)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Να αλαθέξεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ αθνινπζνύληαη θαηά ηνλ πξνγελλεηηθό έιεγρν γηα ηε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία όηαλ ε κεηέξα βξίζθεηαη ζηελ 11ε εβδνκάδα ηεο θύεζεο (κνλάδεο

4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-30-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ βαθηεξηαθνύ mRNA

5΄Α G A U G A A A G C C A C G G A G C C C U G A G C A A 3΄

Από ηε κεηάθξαζε απηνύ ηνπ mRNA πξνθύπηεη κία πεπηηδηθή αιπζίδα

1 Πνηνο είλαη ν αξηζκόο ησλ ακηλνμέσλ πνπ απνηεινύλ απηή ηελ πεπηηδηθή αιπζίδα(κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

2 Να πεξηγξάςεηε ην ζηάδην έλαξμεο ηεο πξσηετλν-ζύλζεζεο Μονάδερ 8

3 Να πεξηγξάςεηε ην δεζκό κε ηνλ νπνίν ελώλνληαη κεηαμύ ηνπο δύν δηαδνρηθά λνπθιενηίδηα ζε

έλα κόξην mRNA Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην γελεαινγηθό δέληξν κηαο νηθνγέλεηαο ζηελ νπνία εκθαλίδεηαη ε αζζέλεηα ηεο

αηκνξξνθηιίαο Α Τν άηνκν III 1 πάζρεη από αηκνξξνθηιία Α Όια ηα κέιε ηεο νηθνγέλεηαο έρνπλ

θπζηνινγηθό αξηζκό θαη κέγεζνο ρξσκνζσκάησλ

Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέληξν (κνλάδεο 3) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6)

Πνην πξόβιεκα αληηκεησπίδνπλ ηα άηνκα κε αηκνξξνθηιία Α (κνλάδεο 4)

Τν δεπγάξη II 2 II 3 απνθηά δεύηεξν παηδί κε αηκνξξνθηιία Α θαη ζύλδξνκν Klinefelter Να

πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία κέζσ ηεο νπνίαο πξνέθπςε ν γνλόηππνο ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ παηδηνύ

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε γνληδηαθήο κεηάιιαμεο (κνλάδεο 6)

Πόζα ζπλνιηθά κόξηα DNA πεξηέρνληαη ζηα ρξσκνζώκαηα πνπ απεηθνλίδνληαη ζηνλ θαξπόηππν

ηνπ παηδηνύ κε ζύλδξνκν Klinefelter (κνλάδεο 2)

Να εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-31-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα ηε δεκηνπξγία ελόο θισλνπνηεκέλνπ πξνβάηνπ - όπσο ήηαλ ε Dolly - ρξεζηκνπνηνύληαη ηξία

πξόβαηα Α Β ΓΑπό ην πξόβαην Α απνκνλώλεηαη ν ππξήλαο από θύηηαξν ησλ καζηηθώλ αδέλσλ

Από έλα σάξην ηνπ πξνβάηνπ Β αθαηξείηαη ν ππξήλαο θαη ζηε ζέζε ηνπ εηζάγεηαη ν ππξήλαο ηνπ

θπηηάξνπ από ην πξόβαην Α Πξνθύπηεη έηζη έλα λέν θύηηαξν

Τν θύηηαξν απηό πθίζηαηαη ιίγεο δηαηξέζεηο θαη ην έκβξπν πνπ πξνθύπηεη εκθπηεύεηαη ζηε κήηξα

ηνπ πξνβάηνπ Γ Μεηά από ιίγνπο κήλεο γελληέηαη ην λέν πξόβαην (πξόβαην ∆)

1 Πνην από ηα πξόβαηα Α Β Γ έρεη ηαπηόζεκν ππξεληθό DNA κε ην πξόβαην ∆ θαη γηαηί Μονάδερ 8

2 Πνην από ηα πξόβαηα Α Β Γ έρεη ηαπηόζεκν κηηνρνλδξηαθό DNA κε ην πξόβαην ∆ θαη γηαηί Μονάδερ 8

3 Με πνην ηξόπν ε θισλνπνίεζε κπνξεί λα ζπλεηζθέξεη ζηελ πξνζηαζία από ηελ εμαθάληζε

δηαθόξσλ δσηθώλ νξγαληζκώλ ηνπ πιαλήηε καο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλνληαη πέληε ακηλνμέα θαη δίπια ηνπο ηξηπιέηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ

θσδηθνπνηνύλ ηα ακηλνμέα απηά

ηπξνζίλε (tyr) mdash UAU

θαηλπιαιαλίλε (phe) mdash UUU

πξνιίλε (pro) mdash CCC

κεζεηνλίλε (met) mdash AUG

γιπθίλε (gly) mdash GGG

Τα πέληε παξαπάλσ ακηλνμέα ζπγθξνηνύλ νιηγνπεπηίδην θάπνηνπ βαθηεξηαθνύ θπηηάξνπ

α Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο πνην είλαη ην πξώην (αξρηθό) θαη πνην ην ηέηαξην ακηλνμύ ηνπ

νιηγνπεπηηδίνπ

Μονάδερ 4

β Να γξάςεηε κία αιιεινπρία λνπθιενηηδίσλ ηνπ mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ

νιηγνπεπηίδην Μονάδερ 6

γ Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ λνπθιενηηδίσλ ηεο θσδηθήο αιπζίδαο ηνπ DNA

(κνλάδεο 6) θαη λα ζεκεηώζεηε ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 9

δ Πόζα άηνκα θσζθόξνπ ππάξρνπλ ζηε δηπιή έιηθα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί απηό ην

νιηγνπεπηίδην ∆ηθαηνινγείζηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-32-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Βηνηερλνινγία κε ηελ επξεία έλλνηα είλαη ε ρξήζε δσληαλώλ νξγαληζκώλ πξνο όθεινο ηνπ

αλζξώπνπ θαη ζηεξίδεηαη θπξίσο ζε ηερληθέο θαιιηέξγεηαο θαη αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ

θαη ζε ηερληθέο αλαζπλδπαζκέλνπ DNA

1 Με πνην ηξόπν θαιιηεξγνύληαη νη κηθξννξγαληζκνί ζε κεγάιε θιίκαθα (βηνκεραληθή

θαιιηέξγεηα) Μονάδερ 10

2 Τη ελλννύκε κε ηνλ όξν δύκσζε θαη πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο Μονάδερ 5

3 Ζ αλζξώπηλε ηλζνπιίλε είλαη κία από ηηο θαξκαθεπηηθέο πξσηεΐλεο πνπ παξάγνληαη από

βαθηήξηα Μία από ηηο κεζόδνπο πνπ ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή ηεο είλαη ε παξαγσγή

ηνπ πξόδξνκνπ κνξίνπ ηεο ζε κία βαθηεξηαθή θαιιηέξγεηα θαη ε κεηαηξνπή ηνπ ζε ηλζνπιίλε κε

ελδπκηθή θαηεξγαζία Να γξάςεηε ζπλνπηηθά ηα ζηάδηα απηήο ηεο κεζόδνπ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ βαθηεξηαθνύ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην κε έμη

ακηλνμέα

Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο είλαη ε θσδηθή θαη πνηα ε κε θσδηθή (κνλάδεο 4) Να αηηηνινγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ

ηκήκαηνο DNA Μονάδερ 3

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ηνπ πεπηηδίνπ πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηάθξαζε

ηνπ παξαπάλσ mRNA Μονάδερ 3

Να γξάςεηε ηα αληηθσδηθόληα ησλ tRNA κε ηε ζεηξά πνπ ζα πάξνπλ κέξνο ζηε κεηάθξαζε ηνπ

παξαπάλσ mRNA Μονάδερ 6

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο θσδηθνλίσλ θαη ακηλνμέσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

AUG rarr Μεζεηνλίλε

ACC rarr Θξενλίλε

AAA rarr Λπζίλε

CCU rarr Πξνιίλε

CAC rarr Ηζηηδίλε

GCC rarr Αιαλίλε

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-33-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ο όξνο γνληδηαθή έθθξαζε αλαθέξεηαη ζπλήζσο ζε όιε ηε δηαδηθαζία κε ηελ νπνία έλα γνλίδην

ελεξγνπνηείηαη γηα λα παξαγάγεη κία πξσηεΐλε

1 Πνύ απνζθνπεί θπξίσο ε ξύζκηζε απηή ζηελ πεξίπησζε ησλ βαθηεξίσλ Μονάδερ 5

2 Τα θύηηαξα ελόο επθαξπσηηθνύ πνιύπινθνπ νξγαληζκνύ όπσο ηα λεπξηθά θαη ηα κπτθά αλ θαη

έρνπλ ην ίδην γελεηηθό πιηθό δηαθέξνπλ ζηε κνξθή θαη ηε ιεηηνπξγία Πώο νλνκάδεηαη απηή ε

δηαδηθαζία εμεηδίθεπζεο θαη ηη θάλεη ηα θύηηαξα λα δηαθέξνπλ ηόζν πνιύ Μονάδερ 8

3 Ο κεραληζκόο ηεο κεηαγξαθήο είλαη ν ίδηνο ζηνπο πξνθαξπσηηθνύο θαη επθαξπσηηθνύο

νξγαληζκνύο Πνηα είλαη ηα ξπζκηζηηθά ζηνηρεία ηεο κεηαγξαθήο ηνπ DNA πνην ην έλδπκν πνπ

θαηαιύεη ηε κεηαγξαθή θαη πώο ιεηηνπξγεί απηό θαηά ηε γνληδηαθή ξύζκηζε ζην επίπεδν ηεο

κεηαγξαθήο ησλ επθαξπσηηθώλ νξγαληζκώλ Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο Σε κηα ζέζε ηκήκαηνο κνξίνπ DNA κε θιώλνπο Α θαη Β έρεη μεθηλήζεη ε αληηγξαθή όπσο

θαίλεηαη ζην παξαθάησ ζρήκα

Ζ DNA-δεζκάζε εθηόο ηνπ όηη ζπλδέεη όια ηα θνκκάηηα πνπ πξνθύπηνπλ από ηηο δηάθνξεο ζέζεηο

έλαξμεο αληηγξαθήο δξα θαηά ηελ αληηγξαθή ηνπ θιώλνπ Β

Σε θάζε θιώλν λα ζπκπιεξώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηεο αληηγξαθήο θαη λα ραξαθηεξίζεηε

ηνλ ηξόπν ζύλζεζεο ησλ λέσλ αιπζίδσλ DNA (κνλάδεο 4) Πνηά έλδπκα ηνπνζεηνύλ ηα

ζπκπιεξσκαηηθά λνπθιενηίδηα θαη πνηνπο άιινπο ξόινπο έρνπλ (κνλάδεο 7)

Σηελ θσδηθή αιπζίδα Α ην γνλίδην πνπ είλαη ππεύζπλν γηα ηελ παξαγσγή ελόο πεπηηδίνπ έρεη ηελ

εμήο αιιεινπρία βάζεσλ

5΄ ATG CCA TGC AAA CCG AAA TGA hellip3΄

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη (κνλάδεο 2)

Κάπνηα αιιαγή πνπ ζπλέβε ζηελ παξαπάλσ θσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA έρεη σο

απνηέιεζκα ην 4ν θσδηθόλην ζην κεηαγξαθόκελν mRNA λα έρεη ηηο βάζεηο UAA

θαη ν αξηζκόο ησλ θσδηθνλίσλ λα παξακέλεη ζηαζεξόο

Αθνύ γξάςεηε ην λέν mRNA πνπ πξνθύπηεη λα εμεγήζεηε πνηα είλαη ε ζπγθεθξηκέλε αιιαγή

πνπ ζπλέβε θαη ηη ζπλέπεηεο κπνξεί λα έρεη γηα ην πεπηίδην (κνλάδεο 8)

Γηαηί ε πξσηετλνζύλζεζε ζηνπο επθαξπσηηθνύο νξγαληζκνύο είλαη κηα laquoνηθνλνκηθή

δηαδηθαζίαraquo (κνλάδεο 4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-34-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Τα γνλίδηα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηηο αιπζίδεο ησλ αηκνζθαηξηλώλ ηνπ αλζξώπνπ εκθαλίδνπλ πνιιέο

κεηαιιάμεηο πνπ νδεγνύλ ζηε δεκηνπξγία αηκνζθαηξηλνπαζεηώλ Σην γνλίδην πνπ θσδηθνπνηεί ηελ

αιπζίδα β έρνπλ βξεζεί πεξηζζόηεξεο από 300 κεηαιιάμεηο ∆ίλεηαη κία κεηάιιαμε ζην θσδηθόλην

πνπ θσδηθνπνηεί ην 6ν ακηλνμύ ηεο βndash πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο αηκνζθαηξίλεο Α (ΖbA)

Σηεθσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA ην θσδηθόλην GAG έγηλε GTG

α Τη ζπλέπεηεο έρεη απηή ε κεηάιιαμε γηα ηελ αηκνζθαηξίλε Α (HbA) θαη γηα ηα

εξπζξνθύηηαξα (κνλάδεο 12)

β Γηαηί ζηα νκόδπγα άηνκα κε βndashζαιαζζαηκία εκθαλίδεηαη ζπρλά αύμεζε ηεο αηκνζθαηξίλεο F

(HbF) (κνλάδεο 7)

γ Σε πνηα άηνκα ε ζύλζεζε ηεο αηκνζθαηξίλεο Α2 (HbA2) απνηειεί δηαγλσζηηθό δείθηε

(κνλάδεο 6) Μονάδερ 25

ΘΔΜΑ 4ο Γπλαίθα κε νκάδα αίκαηνο Α παληξεύεηαη άλδξα κε νκάδα αίκαηνο Β θαη γελλνύλ δύν παηδηά εθ

ησλ νπνίσλ ην πξώην πνπ είλαη θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο Α θαη ην δεύηεξν νκάδα αίκαηνο Ο

Τν δεύηεξν παηδί πάζρεη από θιεξνλνκηθή κεηαβνιηθή λόζν Οη δύν γνλείο είλαη πγηείο θαη ε

κεηέξα κόλνλ είλαη θνξέαο ηνπ ππνιεηπόκελνπ γνληδίνπ πνπ ειέγρεη ηε λόζν απηή Γηα ηα γνλίδηα

πνπ ειέγρνπλ ηνπο παξαπάλσ ραξαθηήξεο ηζρύεη ν δεύηεξνο λόκνο ηνπ Μendel

Να βξείηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ ηνπο σο πξνο ηνπο δύν ραξαθηήξεο

θάλνληαο ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (κνλάδεο 15) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ην θύιν ηνπ

δεύηεξνπ παηδηνύ (κνλάδεο 10) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-35-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα ηελ παξαγσγή ηνπ πξνδξόκνπ κνξίνπ ηεο ηλζνπιίλεο δειαδή ηεο πξντλζνπιίλεο θαηάιιεια

κεηαζρεκαηηζκέλα θύηηαξα Escherichia coli θαιιηεξγήζεθαλ ζε βηναληηδξαζηήξα Ζ απεηθόληζε

ηεο κεηαβνιήο ηνπ πιεζπζκνύ ηνπ βαθηεξίνπ (Ν) ζε ζρέζε κε ηνλ ρξόλν (t) έδσζε ην παξαθάησ

δηάγξακκα

1 Με βάζε ην δηάγξακκα απηό λα ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο θαη λα πεξηγξάςεηε

ηηο θάζεηο ηεο Μονάδερ 10

2 Σε πνηα ζπλήζσο ρξνληθά δηαζηήκαηα ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ βαθηεξίσλ αλακέλεηαη λα παξαρζεί

ε πξντλζνπιίλε Αθνύ παξαιάβνπκε ηελ πξντλζνπιίλε από ηνλ βηναληηδξαζηήξα πώο ζα ηελ

κεηαηξέςνπκε ζε ηλζνπιίλε Μονάδερ 10

3 Πνηνο είλαη ν βηνινγηθόο ξόινο ηεο ηλζνπιίλεο θαη πνηα αζζέλεηα πξνθαιεί ε κείσζε ή ε έιιεηςή

ηεο Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ελόο γνληδίνπ βαθηεξηαθνύ

θπηηάξνπ

AUGndashCCUndashCAUndashCGUndashUCUndashACUndashUUUndashUAA 3΄

α Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ηε μη κωδική αιπζίδα από ηελ νπνία πξνήιζε ην παξαπάλσ

mRNA θαη λα νξίζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηεο Μονάδερ 5

β Αληηθαζηζηνύκε κία ηξηπιέηα ηνπ παξαπάλσ mRNA κε ηελ ηξηπιέηα 5΄UGA

3΄ θαη ην

πεπηίδην πνπ θσδηθνπνηείηαη δελ πθίζηαηαη ηελ παξακηθξή αιιαγή Πνηα είλαη ε ηξηπιέηα

απηή (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

γ Ζ ηξηπιέηα 5΄

UCU3΄

ηνπ παξαπάλσ mRNA θσδηθνπνηεί ην ακηλνμύ ζεξίλε Αλ

αληηθαηαζηήζνπκε απηή ηελ ηξηπιέηα κε ηελ ηξηπιέηα 5΄

UCC3΄

δελ πξνθύπηεη ε

παξακηθξή αιιαγή ζην πεπηίδην Πώο εξκελεύεηαη ην γεγνλόο απηό κε βάζε ηα

ραξαθηεξηζηηθά ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-36-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα πξώηε θνξά ε γνληδηαθή ζεξαπεία εθαξκόζηεθε ζε έλα θνξίηζη πνπ είρε έιιεηςε ηνπ ελδύκνπ

απακηλάζε ηεο αδελνζίλεο (ADA)

1 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ ελδύκνπ απηνύ (κνλάδεο 3) θαη πνηα ηα ζπκπηώκαηα πνπ εκθαλίδνπλ ηα

άηνκα κε έιιεηςε ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

2 Πώο νλνκάδεηαη ν ηύπνο ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο πνπ εθαξκόζηεθε (κνλάδεο 2) θαη γηαηί

(κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

3 Πνηα είλαη ε δηαδηθαζία πνπ αθνινπζείηαη ζηε γνληδηαθή ζεξαπεία ηεο παξαπάλσ αζζέλεηαο Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο κε θπζηνινγηθή όξαζε πνπ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία (PKU) θαη κηα γπλαίθα κε

θπζηνινγηθή όξαζε πνπ δελ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία απνθηνύλ έλα θνξίηζη θαη έλα αγόξη Τν

θνξίηζη έρεη θπζηνινγηθή όξαζε θαη δελ παξνπζηάδεη θαηλπιθεηνλνπξία ελώ ην αγόξη εκθαλίδεη

αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν θαη πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία

1 Πώο πξνθαιείηαη ε θαηλπιθεηνλνπξία (κνλάδεο 5) θαη πσο θιεξνλνκείηαη (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

2 Πώο θιεξνλνκείηαη ε κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν Μονάδερ 6

3 Να βξείηε θαη λα γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο ηνπ άλδξα ηεο γπλαίθαο θαη ησλ παηδηώλ ηνπο

(κνλάδεο 8) θάλνληαο ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 12

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-37-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Α Σηα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα κειεηάηαη ν ηξόπνο θιεξνλόκεζεο θνηλνύ κνλνγνληδηαθνύ

ραξαθηεξηζηηθνύ ζε δύν δηαθνξεηηθέο νηθνγέλεηεο 1 θαη 2

Σηελ 1ε νηθνγέλεηα θέξνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ηα άηνκα Η2 ΗΗ2 ΗΗ3 (καπξηζκέλα) ελώ ζηελ 2

ε

νηθνγέλεηα θέξνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ηα άηνκα ΗΗ2 ΗΗ3 (καπξηζκέλα)

Να πξνζδηνξίζεηε ηνλ ηξόπν θιεξνλόκεζεο ηνπ ραξαθηεξηζηηθνύ κε βάζε ηα παξαπάλσ

ζηνηρεία αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή ζαο κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (Να κε ιεθζεί

ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο θαη λα κελ εμεηαζηεί ε πεξίπησζε ηνπ θπινζύλδεηνπ

επηθξαηνύο γνληδίνπ) (κνλάδεο 8) Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόκσλ (κνλάδεο 5) Μονάδερ 13

Β Να ππνδείμεηε έλα πηζαλό κεραληζκό πνπ κπνξεί λα εμεγήζεη ηε γέλλεζε αηόκνπ κε ζύλδξνκν

Turner από γνλείο κε θπζηνινγηθό αξηζκό ρξσκνζσκάησλ (κνλάδεο 6) Να πεξηγξάςεηε ηε

δηαδηθαζία κε ηελ νπνία κπνξνύκε λα απεηθνλίζνπκε ηα ρξσκνζώκαηα ηνπ αηόκνπ κε ζύλδξνκν

Turner κεηά ηε γέλλεζή ηνπ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη δίθισλν κόξην DNA ην νπνίν πεξηέρεη ηκήκα αζπλερνύο γνληδίνπ πνπ κεηαγξά-

θεηαη ζε mRNA

α) Πνύ ζπλαληάκε αζπλερή γνλίδηα (κνλάδεο 2)

β) Να πξνζδηνξίζεηε ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

γ) Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ πξόδξνκνπ mRNA θαη ηνπ ώξηκνπ mRNA πνπ πξνθύπηνπλ από ηε

κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ DNA ρσξίο αηηηνιόγεζε (κνλάδεο 2)

δ) Πώο πξνθύπηεη ην ώξηκν mRNA (κνλάδεο 3)

ε) Μπνξεί ε πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε ΔcoRI λα θόςεη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3)

ζη) Πνηεο θαηεγνξίεο γνληδίσλ πνπ ππάξρνπλ ζην ρξσκνζσκηθό DNA ελόο θπηηαξηθνύ ηύπνπ δελ

θισλνπνηνύληαη ζε cDNA βηβιηνζήθε (κνλάδεο 8) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-38-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Άλδξαο πνπ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία θαη ζπλζέηεη θπζηνινγηθή πνζόηεηα κειαλίλεο

απνθηά απνγόλνπο κε γπλαίθα πνπ πάζρεη από αιθηζκό αιιά κπνξεί λα κεηαηξέπεη ηε

θαηλπιαιαλίλε ζε ηπξνζίλε

Να βξείηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο θαη θαηλόηππνπο ησλ παηδηώλ

Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηελ θαηλπιθεηνλνπξία θαη ηνλ αιθηζκό βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά

δεύγε νκόινγσλ ρξσκνζσκάησλ Μονάδερ 12

Β Να δηαθξίλεηε πεξηπηώζεηο θαηά ηηο νπνίεο είλαη αηκνξξνθηιηθό ην παηδί πνπ απνθηά

θπζηνινγηθόο άλδξαο κε θπζηνινγηθή γπλαίθα ηεο νπνίαο ν παηέξαο είλαη αηκνξξνθηιηθόο

Οη γνλείο θαη ην παηδί έρνπλ θπζηνινγηθό θαξπόηππν Μονάδερ 13

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ηα πέληε (5) πξώηα ακηλνμέα

κηαο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Ζ θαηεύζπλζε ζηελ νπνία θηλείηαη ε RNA πνιπκεξάζε θαηά ηε

κεηαγξαθή ππνδεηθλύεηαη από ην βέινο

α Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ DNA είλαη ε θσδηθή θαη πνηα είλαη ε κε θσδηθή

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 9

β Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ DNA Μονάδερ 3

γ Να γξάςεηε θαη λα αηηηνινγήζεηε ην αληηθσδηθόληνηνπ tRNA πνπ κεηαθέξεη ην 2ν ακηλνμύ ηεο

πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Μονάδερ 5

δ Τηείλαηηνζύκπινθνέλαξμεοηεοπξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 5) θαη πνηα είλαη ε κεηέπεηηα πνξεία

ηνπ tRNA πνπ ζπκκεηέρεη ζε απηό (κνλάδεο 3) Μονάδερ 8

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-39-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Πξόθεηηαη λα θαιιηεξγεζεί ζην εξγαζηήξην έλαοεηεξόηξνθνο κηθξννξγαληζκόο

1 Να αλαθέξεηε νλνκαζηηθά ηα ζξεπηηθά ζπζηαηηθά ηα νπνία πξέπεη λα πξνζηεζνύλ ζην κέζν

θαιιηέξγεηαο ώζηε ν κηθξννξγαληζκόο απηόο λα αλαπηπρζεί θπζηνινγηθά Μονάδερ 8

2 Πώο κπνξνύκε λα δηαπηζηώζνπκε αλ ν κηθξννξγαληζκόο απηόο είλαη ππνρξεσηηθά αλαεξόβηνο Μονάδερ 7

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνπο άιινπο παξάγνληεο πνπ επηδξνύλ ζηελ αλάπηπμε ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαηηνπαξαθάησηκήκα DNAζηννπνίνέρεη αξρίζεη ε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

1Σηηο ζέζεηο ΑΒΓ∆ΔΕ λα αληηζηνηρίζεηε ηηο ελδείμεηο 3΄ ή 5΄ ώζηε λα θαίλεηαη ν

πξνζαλαηνιηζκόο ησλ αξρηθώλ θαη ησλ λενζπληηζέκελσλ αιπζίδσλ Μονάδερ 6

2Τη είλαη ηα πξσηαξρηθά ηκήκαηα πσο δεκηνπξγνύληαη θαη πσο επηκεθύλνληαη Μονάδερ 9

3Δμεγήζηε γηαηί πξέπεη ζηελ παξαπάλσ δηαδηθαζία λα ελεξγνπνηεζεί ην έλδπκν DNA δεζκάζε

θαη πώο ζα δξάζεη απηό Μονάδερ 6

4Πνηα έλδπκα ζα επηδηνξζώζνπλ ηα πηζαλά ιάζε ηεο δηαδηθαζίαο ηεο αληηγξαθήο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-40-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ νιηγνπεπηίδην έμη ακηλνμέσλ ην νπνίν δελ έρεη ππνζηεί θακία ηξνπνπνίεζε

κεηά ηε ζύλζεζή ηνπ

Ζ2Ν ndash Μεθειονίνη ndash Γλυκίνη ndash Λυζίνη ndash Τρυπηοθάνη ndash Βαλίνη ndash Αλανίνη - COOH

Α Με ηε βνήζεηα ηνπ ηκήκαηνο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ παξαηίζεηαη γξάςηε ηελ αιιεινπρία

ησλ λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ ηκήκαηνο mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην

παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην ∆ηθαηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 13

Β Γξάςηε κε ηνλ θαηάιιειν πξνζαλαηνιηζκό ηελ αιιεινπρία λνπθιενηηδίσλ ζην δίθισλν

κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην Πνηα είλαη ε θσδηθή θαη πνηα ε κε

θσδηθή αιπζίδα Μονάδερ 6

Γ Δάλ ε ηξηπιέηα 5΄-UGG-3΄ ζην mRNA αληηθαηαζηαζεί από ηελ ηξηπιέηα 5΄-UGA-3΄ γξάςηε

ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ζην λέν νιηγνπεπηίδην πνπ ζα ζπληεζεί Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο Σην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ζηα κέιε

κηαο νηθνγέλεηαο ε αηκνξξνθηιία Α (Δίλαη καπξηζκέλα ηα ΗΗ 1 ΗΗ 4 θαη ΗΗΗ 1)

Α Πώο θιεξνλνκείηαη ε αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 5

Β Να γξάςεηε θαη λα δηθαηνινγήζεηε κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο ηνπο γνλνηύπνπο όισλ ησλ

κειώλ πνπ απεηθνλίδνληαη ζην γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 13

Γ Δάλ νη γνλείο ΗΗ 3 θαη ΗΗ 4 απνθηήζνπλ επόκελν παηδί πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα λα λνζεί από

αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 7

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο θσδηθνλίσλ

θαη ακηλνμέσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

GUCrarrΒαιίλε

UGGrarrΤξππηνθάλε

GGUrarrΓιπθίλε

AUGrarrΜεζεηνλίλε

AAArarrΛπζίλε

GCCrarrΑιαλίλε

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-41-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο κε ηηο νπνίεο κπνξνύλ λα παξαρζνύλ κνλνθισληθά

αληηζώκαηα ηα νπνία ζπλεηζθέξνπλ ζηνλ πξνζδηνξηζκό ησλ νκάδσλ αίκαηνο ηνπ αλζξώπνπ Μονάδερ 7

Γ2 Να αλαθέξεηε πνηνπο ηύπνπο αηκνξνθηιίαο γλσξίδεηε θαη πνύ νθείινληαη (κνλάδεο 2) Να

πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία αληηκεηώπηζεο κίαο εμ απηώλ κε βάζε ηε κέζνδν δεκηνπξγίαο

δηαγνληδηαθώλ δώσλ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 ∆ίλεηαη κείγκα κνξίσλ DNA θαη έλαο αληρλεπηήο RΝΑ

Να εμεγήζεηε ηη είλαη αληρλεπηήο (κνλάδεο 2) λα πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ ζα

αθνινπζεζνύλ πξνθεηκέλνπ ν αληρλεπηήο λα πβξηδνπνηήζεη ηελ θαηάιιειε αιιεινπρία DNA

(κνλάδεο 4) θαη λα εμεγήζεηε πνηνο είλαη ν θιώλνο ηνπ DNA πνπ ζα πβξηδνπνηεζεί (κνλάδεο 4) Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ ∆

Υγηήο άληξαο παληξεύηεθε κε πγηή γπλαίθα θαη απέθηεζαλ έλα αγόξη κε αρξσκαηνςία ζην

θόθθηλν θαη ην πξάζηλν ρξώκα έλα θνξίηζη πνπ πάζρεη από δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία θαη

πεξηκέλνπλ ην ηξίην παηδί ηνπο

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη λα εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ παηδηώλ ηνπο θαη λα εμεγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆3 Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην ηξίην παηδί λα έρεη θπζηνινγηθό θαηλόηππν

Να εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο θάλνληαο ή ηελ απαηηνύκελε δηαζηαύξσζε ή ηηο

απαηηνύκελεο δηαζηαπξώζεηο Μονάδερ 12

∆4 Να εμεγήζεηε ηα γελεηηθά αίηηα ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-42-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

∆ίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν

C T T A A C T A A T A G G G T G G A C C T A A C A T A G A T

G A A T T G A T T A T C C C A C C T G G A T T G T A T C T A

Γ1 Να γξάςεηε ην mRNA πνπ ζα πξνθύςεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

νξίδνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ηνπ (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο

(κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ2 Να βξείηε ηνλ αξηζκό ησλ ακηλνμέσλ από ηα νπνία ζα απνηειείηαη ην έλδπκν κεηά ηε

κεηάθξαζε ηνπ παξαπάλσ mRNA (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο κε

βάζε ηηο ηδηόηεηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε ιεηηνπξγία ηνπ ελδύκνπ αλ ζπκβεί γνληδηαθή

κεηάιιαμε ε νπνία ζα πξνθαιέζεη έιιεηςε ηνπ δεύηεξνπ λνπθιενηηδίνπ ζην δεύηεξν

θσδηθόλην ηνπ γνληδίνπ Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ ∆

∆ίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν

ζην νπνίν ηα άηνκα Η1 θαη ΗΗ1 ΗΗ2 ΗΗ3 ΗΗ4 ΗΗ5 ΗΗ6 πάζρνπλ από κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ ζην παξαπάλσ γελεαινγηθό

δέληξν Μονάδερ 7

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ παηδηώλ ζην παξαπάλσ

γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 4

∆3 Να θάλεηε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο θαη λα αηηηνινγήζεηε ηηο απαληήζεηο ζαο Μονάδερ 14

Σημείωζη Να μην εξεηαζθεί η πεπίπηωζη θςλοζύνδεηος επικπαηούρ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-43-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ ∆ίλνληαη ηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα Α θαη Β

Σην Α απεηθνλίδνληαη νη θάζεηο (αβγ θαη δ)

αλάπηπμεο ελόο κηθξννξγαληζκνύ Σην Β

απεηθνλίδεηαη ε παξαγσγή ηνπ πξντόληνο από

ηνλ κηθξννξγαληζκό γηα ην ίδην ρξνληθό

δηάζηεκα

Γ1 Με βάζε ην δηάγξακκα Α λα

ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο

(κνλάδεο 3) θαη λα νλνκάζεηε ηηο θάζεηο

ηεο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 7

Γ2 Σε πνηα θάζε παξάγεηαη ε κεγαιύηεξε πνζόηεηα ηνπ πξντόληνο (κνλάδεο 2) Nα

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 Αλ ην πξντόλ εθθξίλεηαη από ηνλ κηθξννξγαληζκό πώο ζα ην παξαιάβνπκε από ηελ

θαιιηέξγεηα Μονάδερ 6

Γ4 Να αλαθέξεηε ηνπο παξάγνληεο πνπ επεξεάδνπλ ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ηνπ

κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 4

ΘΔΜΑ ∆ ∆ίλεηαη ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ πεξηέρεη ην αζπλερέο γνλίδην

ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ παξαθάησ πεπηηδίνπ

H2N- μεθειονίνη - αλανίνη - λευκίνη - αζπαραγίνη ndash COOH

∆1 Να γξάςεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 4) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 10

∆2 Να γξάςεηε ην πξόδξνκν mRNA ην ώξηκν mRNA ην εζώλην ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 6) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 15

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ

Aιαλίλε = GCU Λεπθίλε = UUG Αζπαξαγίλε = AAU

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-44-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

1 Πνηα είλαη ε δνmicroή ηνπ DNA ζην ρώξν ζύmicroθσλα microε ην microνληέιν ηεο δηπιήο έιηθαο Μονάδερ 12

2 Να πεξηγξάςεηε πώο ξπζmicroίδεηαη ε γνληδηαθή έθθξαζε ζηα επθαξπσηηθά θύηηαξα Μονάδερ 8

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνλ αιθηζmicroό Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο πνπ πάζρεη από νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

παληξεύεηαη microία γπλαίθα ε νπνία δελ πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο

ινβνύο απηηώλ Τν δεπγάξη απηό απνθηά ηξία παηδηά

Τν πξώην εmicroθαλίδεη ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ ην δεύηεξν δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη πξνζθνιιεmicroέλνπο ινβνύο απηηώλ θαη ην ηξίην δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ γνλέσλ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

β Πνηνη είλαη νη πηζαλνί γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παηδηώλ Μονάδερ 5

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-45-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Σην θπηό κνζρνκπίδειν ην ρξώκα ησλ ζπεξκάησλ κπνξεί λα είλαη είηε θίηξηλν είηε πξάζηλν

ελώ ην ύςνο ηνπ είλαη είηε ςειό είηε θνληό Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηηο παξαπάλσ

ηδηόηεηεο βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά δεύγε νκνιόγσλ ρξσκνζσκάησλ Δάλ έρεηε ζηε

δηάζεζή ζαο έλα ςειό κνζρνκπίδειν κε θίηξηλα ζπέξκαηα λα θάλεηε ηηο θαηάιιειεο

δηαζηαπξώζεηο πνπ απαηηνύληαη γηα λα βξείηε ην γνλόηππό ηνπ (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 11

Γ2 Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο από δύν θπζηνινγηθνύο

γνλείο κπνξεί λα γελλεζεί παηδί κε ζύλδξνκν Turner Μονάδερ 8

Γ3 Μία πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κία πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ Γ

Γίδεηαη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Σηνλ θιώλν ΕΖ ε αληηγξαθή γίλεηαη

κε αζπλερή ηξόπν Τα ζεκεία Γ θαη Ζ ππνδεηθλύνπλ ηε ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα λα ζρεδηάζεηε ηα ζπλερή θαη αζπλερή

ηκήκαηα ησλ λέσλ θιώλσλ κε βέιε ππνδεηθλύνληαο ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ λέσλ θαη

ησλ κεηξηθώλ θιώλσλ (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Σηνλ θιώλν πνπ αληηγξάθεηαη κε ζπλερή ηξόπν λα γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ

λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ πξσηαξρηθνύ ηκήκαηνο ην νπνίν απνηειείηαη

από 8 (νθηώ) λνπθιενηίδηα (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Γ3 Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην πεπηίδην απηό Μονάδερ 2

Γ4 Μεηά ηελ επίδξαζε αθηηλνβνιίαο ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ζπάεη ζηα ζεκεία πνπ

ππνδεηθλύνληαη από ηα βέιε Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε θαη λα

ζεκεηώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ Μονάδερ 2

Γ5 Τν ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε επαλαζπλδέεηαη ζηα ίδηα ζεκεία θνπήο κεηά από

αλαζηξνθή

Να γξάςεηε νιόθιεξν ην κόξην ηνπ DNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηελ αλαζηξνθή (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην λέν πεπηίδην (κνλάδεο 2)

Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-46-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν Σην κόξην απηό ζπκβαίλεη κεηάιιαμε πξνζζήθεο ηξηώλ (3) δηαδνρηθώλ

λνπθιενηηδίσλ (5΄-GAT-3΄)

Γ1 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Φ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) θαη ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα ηνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ2 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Υ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) Ζ παξαπάλσ κεηάιιαμε έρεη ειάρηζηε επίδξαζε ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα

ηνπ ελδύκνπ Πώο ραξαθηεξίδεηαη απηή ε κεηάιιαμε (κνλάδεο 2) Nα εμεγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 9

Γ3 Σε δύν άηνκα πνπ πάζρνπλ από ζύλδξνκν Klinefelter έγηλε αλάιπζε ηεο αιιεινπρίαο ησλ

βάζεσλ ηνπ DNA ησλ θπιεηηθώλ ρξσκνζσκάησλ ηνπο Σην πξώην άηνκν ε αλάιπζε έδεημε

ηξεηο δηαθνξεηηθέο αιιεινπρίεο βάζεσλ DNA Σην δεύηεξν άηνκν ε αλάιπζε έδεημε δύν

παλνκνηόηππεο θαη κία δηαθνξεηηθή αιιεινπρία βάζεσλ DNA Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο

κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο γελλήζεθαλ ηα άηνκα απηά από θπζηνινγηθνύο

γνλείο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ Γ

Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-47-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Α

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Μηα πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κηα πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 7

Γ2 Ζ αλάιπζε δεηγκάησλ DNA από δύν βαθηεξηαθέο θαιιηέξγεηεο έδσζε ηα εμήο

απνηειέζκαηα ζηελ πξώηε θαιιηέξγεηα βξέζεθε πνζνζηό αδελίλεο (Α) 28 θαη

ζηεδεύηεξε βξέζεθε πνζνζηό γνπαλίλεο (G) 28 Να εμεγήζεηε αλ ηα βαθηήξηα ησλ δύν

θαιιηεξγεηώλ αλήθνπλ ζην ίδην ή ζε δηαθνξεηηθό είδνο Μονάδερ 6

Γ3 Με πνηνπο ηξόπνπο γίλεηαη ε θαιιηέξγεηα κηθξννξγαληζκώλ ζε κεγάιε θιίκαθα Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ Γ Σrsquo έλα κόξην DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ ππάξρνπλ δύν γνλίδηα Α θαη Β όπσο θαίλεηαη ζην

ζρήκα

Γ1 Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο θαη λα νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ

αιπζίδσλ ηνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Τα γνλίδηα Α θαη Β κεηαγξάθνληαη ζε RNA Να νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπ RNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Πνηα είλαη ε θσδηθή αιπζίδα γηα ην γνλίδην Α θαη πνηα γηα ην Β (κνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ4 Τη είλαη ν ππνθηλεηήο (κνλάδεο 2) Να νξίζεηε ηε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή γηα θάζε γνλίδην κε

έλα βέινο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-48-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Να αλαθέξεηε ηα βήκαηα πνπ απαηηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο

αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο από έλα δηαγνληδηαθό δών Μονάδερ 12

Γ2 Να εμεγήζεηε πώο ε ζεξκνθξαζία επεξεάδεη ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 8

Γ3 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ πξηκνζώκαηνο ζηελ αληηγξαθή ηνπ DNA Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ

Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-49-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Μεηέξα κε θπζηνινγηθή όξαζε θαη νκάδα αίκαηνο Β απνθηά δύν παηδηά κε έλαλ άλδξα κε

θπζηνινγηθή όξαζε Τν θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο ΑΒ ελώ ην αγόξη νκάδα αίκαηνο Ο

Τν έλα από ηα δύν παηδηά πάζρεη από κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν ndash θόθθηλν

Γ1 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ σο πξνο ηνπο δύν

ραξαθηήξεο (κνλάδεο 8) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 10) Μονάδερ 18

Γ2 Πνην από ηα δύν παηδηά δελ έρεη θπζηνινγηθή όξαζε Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA

(Ι) GACTAATAAAAGAAGTAGTTAGGATCATAGG

(ΙΙ) CTGATTATTTTCTTCATCAA TCCTAGTA TCC

πνπ θσδηθνπνηεί ην πεπηίδην

H2N-Μεθειονίνη-Τυροζίνη-Φαινυλαλανίνη-Φαινυλαλανίνη-Τυροζίνη-COOH

Γ1 Να εμεγήζεηε πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA είλαη ε θσδηθή θαη

πνηα είλαη ε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 4) Να γξάςεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ησλ

αιπζίδσλ (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 8

Γ2 Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ

παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA (κνλάδεο 2) θαζώο θαη ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε πνύ νθείιεηαη ε δηαθνξά κεηαμύ ησλ δύν απηώλ κνξίσλ

(κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ παξαπάλσ πεπηηδίνπ εάλ κηα

γνληδηαθή κεηάιιαμε πνπ ζα ζπκβεί ζην θσδηθόλην ηεο ηπξνζίλεο νδεγήζεη ζε

αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από ζπκίλε Μονάδερ 5

Γ4 Δάλ ε παξαπάλσ γνληδηαθή κεηάιιαμε νδεγήζεη ζε αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από

αδελίλε λα εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ πεπηηδίνπ Μονάδερ 5

Γίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Μεζεηνλίλε AUG

Τπξνζίλε UAC UAU

Φαηλπιαιαλίλε UUU UUC

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-50-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Μηα αξζεληθή κύγα Drosophila κε ιεπθά κάηηα δηαζηαπξώζεθε κε κηα ζειπθή κε θόθθηλα

κάηηα Από ηε δηαζηαύξσζε απηή πήξακε 280 απνγόλνπο ζηελ F1 γεληά πνπ είραλ όινη

θόθθηλα κάηηα Γηαζηαπξώλνληαο δύν άηνκα από ηελ F1 γεληά πξνθύπηνπλ 319 απόγνλνη

ζηελ F2 γεληά Μηα αλάιπζε ησλ απνγόλσλ ηεο F2 γεληάο έδεημε όηη ππάξρνπλ

159 ζειπθά κε θόθθηλα κάηηα

82 αξζεληθά κε θόθθηλα κάηηα θαη

78 αξζεληθά κε ιεπθά κάηηα

Με βάζε ηα δεδνκέλα λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ην παξαπάλσ

γλώξηζκα Γηα ηα άηνκα πνπ δηαζηαπξώζεθαλ δίλεηαη όηη ηα ζειπθά έρνπλ έλα δεπγάξη X

ρξσκνζσκάησλ (ΦΦ) θαη ηα αξζεληθά έρνπλ έλα Φ θαη έλα Χ ρξσκόζσκα (ΦΧ)

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν όπνπ απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη κηα κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

Τα άηνκα ΙΙ2 ΙΙ3 ΙΙΙ3 θαη ΙV3 πάζρνπλ από ηελ αζζέλεηα απηή Γηα όια ηα παξαθάησ

εξσηήκαηα λα κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο

Γ2 Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη ε αζζέλεηα Μονάδερ 6

Γ3 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην δεπγάξη ΙΙΙ1 III2 λα απνθηήζεη αγόξη πνπ ζα πάζρεη

(κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 8

Γ4 Αλ ηα άηνκα Ι1 θαη Ι4 πάζρνπλ από κηα αζζέλεηα πνπ νθείιεηαη ζε γνλίδην κηηνρνλ-δξηαθνύ

DNA λα αλαθέξεηε πνηα άηνκα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ ζα θιεξνλνκή-ζνπλ ην γνλίδην

απηό (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-51-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA ην νπνίν θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Αιπζίδα 1 GTTGAATTCTTAGCTTAAGTCGGGCATGAATTCTC

Αιπζίδα 2 CAACTTAAGAATCGAATTCAGCCCGTACTTAAGAG

Γ1 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

επηζεκαίλνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ησλ αιπζίδσλ ηνπ (κνλάδεο 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Τν παξαπάλσ ηκήκα DNA αληηγξάθεηαη θαη θαηά ηε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

δεκηνπξγνύληαη ηα παξαθάησ πξσηαξρηθά ηκήκαηα

i) 5΄-GAGAAUUC-3΄

ii) 5΄-UUAAGCUA-3΄

iii) 5΄-GUUGAAUU-3΄

Να πξνζδηνξίζεηε πνηα αιπζίδα αληηγξάθεηαη κε ζπλερή θαη πνηα κε αζπλερή ηξόπν

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε ην έλδπκν EcoRI πξνθεηκέλνπ λα ελζσκα-ησζεί ζε

έλα από ηα δύν πιαζκίδηα Α θαη Β πνπ δίλνληαη παξαθάησ

Πνην από ηα δύν πιαζκίδηα ζα επηιέμεηε γηα ηε δεκηνπξγία αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ

(κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Πόζνη θσζθνδηεζηεξηθνί δεζκνί ζα δηαζπαζηνύλ ζην πιαζκίδην πνπ επηιέμαηε θαη πόζνη ζα

δεκηνπξγεζνύλ θαηά ην ζρεκαηηζκό ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ4 Από ηε κύγα Drosophila απνκνλώζεθαλ ηξία δηαθνξεηηθά θπζηνινγηθά θύηηαξα ζηα νπνία

πξνζδηνξίζηεθε ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ζε δεύγε βάζεσλ

Σην πξώην θύηηαξν ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ππνινγίζηεθε ζε 32108 δεύγε βάζεσλ

ζην δεύηεξν θύηηαξν ζε 16108 δεύγε βάζεσλ θαη ζην ηξίην θύηηαξν ζε 6410

8 δεύγε

βάζεσλ

Να δηθαηνινγήζεηε γηαηί ππάξρνπλ νη δηαθνξέο απηέο ζην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ησλ

ηξηώλ θπηηάξσλ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-52-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ Γ

Έλα πιαζκίδην πνπ ρξεζηκνπνηείηαη σο θνξέαο θισλνπνίεζεο ελόο ηκήκαηνο DNA έρεη έλα

γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε θαη έλα γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληη-

βηνηηθό ηεηξαθπθιίλε Τν γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζηελ ηεηξαθπθιίλε πεξηέρεη ηελ αιιεινπρία

πνπ αλαγλσξίδεηαη από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Γεκηνπξγνύκε αλαζπλδπαζ-

κέλα πιαζκηδία κε ηε ρξήζε ηεο πεξηνξηζηηθήο ελδνλνπθιεάζεο EcoRI

Τα κεηαζρεκαηηζκό βαθηεξίσλ πνπ δελ είραλ θαλέλα πιαζκίδην Σηε ζπλέρεηα ηα βαθηήξηα

θαιιηεξγνύληαη ζε ζξεπηηθό πιηθό

Γ1 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ηεηξαθπθιίλε αληί ηεο ακπηθηιίλεο (κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 Σηνπο παξαθάησ δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο (1 2 3) θαίλεηαη ε δηαβάζκηζε ηεο ζπγθέληξσζεο

ηνπ νμπγόλνπ θαη ε πεξηνρή αλάπηπμεο ηξηώλ εηδώλ κηθξννξγα-ληζκώλ ζε πγξό ζξεπηηθό

πιηθό Οη κηθξννξγαληζκνί απεηθνλίδνληαη σο καύξεο θνπθίδεο

Σε πνηνλ από ηνπο ηξεηο δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο έρνπκε θαιιηέξγεηα κπθήησλ πνπ

ρξεζηκνπνηνύληαη ζηελ αξηνβηνκεραλία βαθηεξίσλ ηνπ γέλνπο Clostridium θαη βαθηεξίσλ

ηνπ γέλνπο Mycobacterium (κνλάδεο 3) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

Γ4 Με πνηνλ ηξόπν δεκηνπξγνύκε δηαγνληδηαθά θπηά ηα πξντόληα ησλ νπνίσλ έρνπλ

κεγαιύηεξε δηάξθεηα δσήο ζε ζρέζε κε απηά ησλ κε δηαγνληδηαθώλ θπηώλ Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-53-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ δηάγξακκα απεηθνλίδεηαη ε θπζηνινγηθή κεηαβνιή ζην πνζνζηό ησλ

πνιππεπηηδηθώλ αιπζίδσλ ησλ αηκνζθαηξηλώλ HbA HbF θαη HbA2 ηνπ αλζξώπνπ από ηελ

εκβξπηθή ειηθία θαη κεηά ηε γέλλεζή ηνπ

Γ1 Πνην είδνο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο αληηζηνηρεί ζε θαζεκηά από ηηο θακπύιεο Η ΗΗ ΗΗΗ θαη IV

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ2 Τα απνηειέζκαηα κηαο εμέηαζεο αίκαηνο ζε έλαλ ελήιηθα έδεημαλ όηη νη αηκνζθαηξίλεο HbA

HbF θαη HbA2 είλαη ζε θπζηνινγηθά επίπεδα Πόζα γνλίδηα είλαη ππεύζπλα γηα ηε ζύλζεζε

ηεο HbA ζε έλα ζσκαηηθό θύηηαξν ζηε κεηάθαζε (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA πνπ πεξηέρεη ηα θσδηθόληα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα επηά

πξώηα ακηλνμέα ηεο θπζηνινγηθήο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο HbA

5΄hellip GTG CAC CTG ACT CCT GAG GAG hellip 3΄

3΄hellip CAC GTG GAC TGA GGA CTC CTC hellip 5΄

Ζ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI αλαγλσξίδεη ηελ αιιεινπρία

5΄ CTGAG 3΄

3΄ GACTC 5΄

θαη θόβεη θάζε αιπζίδα κεηαμύ ηνπ C θαη ηνπ Τ (κε θαηεύζπλζε 5΄3΄) Ζ αιιεινπρία πνπ

αλαγλσξίδεη ε DdeI βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα DNA Από έλα άηνκν θνξέα ηεο

δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο απνκνλώζεθαλ ηκήκαηα DNA πνπ πεξηέρνπλ ηα θσδηθόληα ηα

νπνία θσδηθνπνηνύλ ηα επηά πξώηα ακηλνμέα ηεο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Σηα ηκήκαηα απηά

επηδξάζακε κε ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI

Πόζα ηκήκαηα DNA δηαθνξεηηθνύ κήθνπο ζα πξνθύςνπλ κεηά ηε δξάζε ηεο DdeI (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 7

Γ4 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο δηάγλσζεο ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο θαηά ηνλ

πξνγελλεηηθό έιεγρν ηε δέθαηε εβδνκάδα ηεο θύεζεο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-54-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Σε ηξεηο δηαθνξεηηθνύο βηναληηδξαζηήξεο πξαγκαηνπνηείηαη

θιεηζηή θαιιηέξγεηα ηξηώλ δηαθνξεηηθώλ κηθξννξγαληζκώλ Α Β

θαη Γ αληίζηνηρα

Σηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα απεηθνλίδεηαη ν αξηζκόο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ ζε ζρέζε κε ην ρξόλν

Σην ρξνληθό δηάζηεκα από 0 έσο t1 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ

ζηνπο βηναληηδξα-ζηήξεο είλαη πςειή θαη ζηαζεξή ελώ ζην ρξν-

ληθό δηάζηεκα από t1 έσο t2 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ είλαη

ρακειή θαη ζηαζεξή

Γ1 Με βάζε ηα ζρήκαηα λα ραξαθηεξίζεηε ηνπο

κηθξννξγαληζκνύο Α Β Γ ζε ζρέζε κε ηελ εμάξηεζε ηεο

αλάπηπμήο ηνπο από ηε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ (κνλάδεο 6)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

Γ2 Με βάζε ηα ζρήκαηα ζε πνηα θάζε ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ γίλεηαη ε κεηαβνιή ηεο ζπγθέληξσζεο ηνπ Ο2

ζηνλ βηναληηδξαζηήξα όπνπ θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α

(κνλάδεο 2)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 4

Γ3 Πώο εμεγείηαη ε εθζεηηθή θάζε ζε κία θιεηζηή θαιιηέξγεηα

κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 4

Γ4 Τη ελλννύκε ζήκεξα κε ηνλ όξν δύκσζε (κνλάδεο 3) Πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο

(κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ πεπηίδην πνπ παξάγεηαη από έλα βαθηήξην

HOOCminusμεθειονίνηminusαλανίνηminusζερίνηminusαζπαραγίνηminusμεθειονίνηminusNH2

Γ1 Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ δίθισλνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ πεπηίδην (κνλάδεο

2) Να νξίζεηε ην 5΄ θαη 3΄ άθξν θάζε αιπζίδαο (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να θαζνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Γίλνληαη ηα θσδηθόληα

αιαλίλε GCU αζπαξαγίλε AAU κεζεηνλίλε AUG ζεξίλε UCU

Τν θσδηθόλην ιήμεο είλαη ην UGA Μονάδερ 15

Γ2 Μπνξεί ε παξαπάλσ αιπζίδα λα θνπεί από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 5

Γ3 Πώο ζρεκαηίδεηαη ην ζύκπινθν έλαξμεο ηεο πξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 3) Από ηη

απνηειείηαη ην πνιύζσκα (κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-55-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν απεηθνλίδεη ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη κηα

αζζέλεηα ηνπ κεηαβνιηζκνύ ζηνλ άλζξσπν

Γ1 Ζ αζζέλεηα απηή νθείιεηαη ζε επηθξαηέο ή ζε ππνιεηπόκελν γνλίδην (Μνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Κιεξνλνκείηαη σο απηνζσκηθόο ή

θπινζύλδεηνο ραξαθηήξαο (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 12

Γ2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέλδξν Μονάδερ 6

Γ3 O άλδξαο ΗΗΗ1 απνθηά κε γπλαίθα εηεξόδπγε ζηελ αζζέλεηα απηή έλα αγόξη

Να βξείηε ηε πηζαλόηεηα πνπ ππάξρεη ην αγόξη απηό λα πάζρεη αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Τα ζεκεία Α θαη Γ ππνδεηθλύνπλ ηε

ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηό ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ κεηξηθώλ αιπζίδσλ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ζρεδηάζεηε ζην ίδην ζρήκα ηα αζπλερή θαη

ηα ζπλερή ηκήκαηα ησλ δύν λέσλ αιπζίδσλ κε

βέιε θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηά ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπο (Μνλάδεο 3)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4)

Μονάδερ 7

Γ3 Ζ κεηξηθή αιπζίδα ηνπ DNA πνπ αληηγξάθε-

ηαη κε ζπλερή ηξόπν ακέζσο κεηά κεηαγξάθεηαη

Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ RNA πνπ ζρεκαηίδεηαη

θαηά ηε κεηαγξαθή θαη λα ζεκεηώζεηε ηνλ

πξνζαλαηνιηζκό ηνπ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ4 Πνηα είλαη ε δξάζε ηεο RNA πνιπκεξάζεο κεηά ηελ πξόζδεζή ηεο ζηνλ ππνθηλεηή ελόο

γνληδίνπ Μονάδερ 6

Page 10: biologia kat 3o 4o

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-10-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2002 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

1 Να πεξηγξάςεηε ηηο δνmicroηθέο ρξσmicroνζσmicroηθέο αλσmicroαιίεο πνπ έρνπλ σο απνηέιεζmicroα ηελ

αλαδηάηαμε ηεο γελεηηθήο πιεξνθνξίαο Μονάδερ 6

Πνηεο είλαη νη πηζαλέο ζπλέπεηεο γηα ηα άηνmicroα πνπ ηηο θέξνπλ θαη πνηεο είλαη γηα ηνπο απνγόλνπο

ηνπο Μονάδερ 4

2 ∆ίλεηαη ην παξαθάησ πνιππεπηίδην πνπ παξάγεηαη ζε βαθηεξηαθό θύηηαξν

ΗΟΟC-Μεθειονίνη - Λυζίνη - Θρεονίνη - Προλίνη - Λευκίνη -- Σερίνη - Βαλίνη - Αλανίνη -

Βαλίνη - Μεθειονίνη-ΝΗ2

α Να γξάςεηε ηε microε θσδηθή αιπζίδα ηνπ γνληδίνπ πνπ

θσδηθνπνηεί απηό ην πνιππεπηίδην Μονάδερ 6

β Να νξίζεηε ηα άθξα 3΄ θαη 5΄ ηεο παξαπάλσ αιπζίδαο Μονάδερ 2

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 7

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρήζεηο αmicroηλνμέσλ θαη

θσδηθνλίσλ

ΘΔΜΑ 4ο

∆ίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν ζην νπνίν

απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο microε ηνλ νπνίν θιεξνλνmicroείηαη

microία αζζέλεηα

Τν άηνmicroν Η 1 (microαπξηζmicroέλν) πάζρεη θαη είλαη νmicroάδα αίmicroαηνο Ο

Τν άηνmicroν Η2 (microαπξηζmicroέλν) πάζρεη θαη είλαη νmicroάδα αίmicroαηνο Β-νmicroόδπγν

Τα άηνmicroα απηά απέθηεζαλ ηξία παηδηά εθ ησλ νπνίσλ ην II2 (microαπξηζmicroέλν) πάζρεη

α Με βάζε ην παξαπάλσ γελεαινγηθό δέλδξν λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν microε ηνλ νπνίν

θιεξνλνmicroείηαη ε αζζέλεηα Μονάδερ 5

β Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο θαη θαηλόηππνπο ησλ αηόmicroσλ ηεο I θαη II γεληάο Μονάδερ 8

γ Τν άηνmicroν II1 παληξεύεηαη γπλαίθα πνπ είλαη νmicroάδα αίmicroαηνο ΑΒ θαη πάζρεη από ηελ ίδηα

αζζέλεηα

Να πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα απνθηήζνπλ παηδί πνπ ζα είλαη νmicroάδα αίmicroαηνο Α θαη ζα

πάζρεη Μονάδερ 12

ΑΜΙΝΟΞΔΑ ΚΩ∆ΙΚΟΝΙΑ

Αιαλίλε GCU

Βαιίλε GUG

Θξενλίλε ACU

Λεπθίλε CUA

Λπζίλε AAG

Μεζεηνλίλε AUG

Πξνιίλε CCG

Σεξίλε UCG

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-11-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2002 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 2ο A Να ξαναγπάψεηε ζηο ηεηπάδιό ζαρ ηιρ πποηάζειρ αθού ζςmicroπληπώζεηε ηα κενά microε ηιρ ζωζηέρ

λέξειρ

1 Ζ ηλζνπιίλε είλαη microία νξmicroόλε πνπ απνηειείηαη από 51 θαη παξάγεηαη από εηδηθά θύηηαξα

ηνπ Ζ νξmicroόλε απηή ξπζmicroίδεη ην microεηαβνιηζmicroό ησλ θαη εηδηθόηεξα ην πνζνζηό

ηεο γιπθόδεο ζην

2 Τν πξόδξνmicroν mRNA microεηαηξέπεηαη ζε mRNA microε ηε δηαδηθαζία ηεο θαηά ηελ νπνία ηα

θόβνληαη από microηθξά ξηβνλνπθιενπξσηετληθά ζσmicroαηίδηα θαη απνmicroαθξύλνληαη Μονάδερ 9

Β Να απανηήζεηε ζηιρ ηπειρ επωηήζειρ πος ακολοςθούν

1 Πνηα νξγαλίδηα ηνπ επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ ραξαθηεξίδνληαη σο εmicroηαπηόλνmicroα θαη γηαηί Μονάδερ 8

2 Τη είλαη ην λνπθιεόζσmicroα Μονάδερ 4

3 Τη είλαη ην πνιύζσmicroα Μονάδερ 4

ΘΔΜΑ 3ο Α 1 Τη είλαη ηα microνλνθισληθά αληηζώmicroαηα

Μονάδερ 5

2 Πώο ιεηηνπξγνύλ ηα microνλνθισληθά αληηζώmicroαηα σο ζεξαπεπηηθά microέζα Μονάδερ 8

Β Να πεξηγξάςεηε από microία microέζνδν microεηαθνξάο γνληδίσλ

1 ζε θπηά

2 ζε δώα Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ηmicroήmicroα δηπιήο έιηθαο ηνπ DNA

α) Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο έρεη πξνζαλαηνιηζmicroό 3΄rarr5΄ θαη πνηα 5΄rarr3΄ Πνηα από ηηο δύν

αιπζίδεο είλαη ε microεηαγξαθόmicroελε θαη γηαηί Μονάδερ 8

β) Πνην είλαη ην mRNA πνπ ζα πξνθύςεη από ηε microεηαγξαθόmicroελε αιπζίδα Μονάδερ 8

γ) Τν mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε ζπγθεθξηmicroέλε microεηαγξαθόmicroελε αιπζίδα δελ πθίζηαηαη

δηαδηθαζία σξίmicroαλζεο

Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ηα tRNA πνπ ζα πάξνπλ microέξνο ζηε microεηάθξαζε Μονάδερ 9

- A T G - C G A - C C T - T C A - C G A - C T T - Τ Α Α - (αιπζίδα Η)

Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι - T A C - G C T - G G A - A G T - G C T - G A A - A T T (αιπζίδα ΗΗ)

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-12-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2002 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

1 Πνηα είλαη ε δνmicroή ηνπ DNA ζην ρώξν ζύmicroθσλα microε ην microνληέιν ηεο δηπιήο έιηθαο Μονάδερ 12

2 Να πεξηγξάςεηε πώο ξπζmicroίδεηαη ε γνληδηαθή έθθξαζε ζηα επθαξπσηηθά θύηηαξα Μονάδερ 8

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνλ αιθηζmicroό Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο πνπ πάζρεη από νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

παληξεύεηαη microία γπλαίθα ε νπνία δελ πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο

ινβνύο απηηώλ Τν δεπγάξη απηό απνθηά ηξία παηδηά

Τν πξώην εmicroθαλίδεη ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ ην δεύηεξν δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη πξνζθνιιεmicroέλνπο ινβνύο απηηώλ θαη ην ηξίην δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ γνλέσλ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

β Πνηνη είλαη νη πηζαλνί γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παηδηώλ Μονάδερ 5

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-13-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2003 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο 1 Πώο αληηmicroεησπίδεηαη ε θπζηηθή ίλσζε microε γνληδηαθή ζεξαπεία

Μονάδερ 10

2 Άλδξαο ν νπνίνο πάζρεη από θπζηηθή ίλσζε θαη ππνβιήζεθε ζε γνληδηαθή ζεξαπεία γηα ηε λόζν

απνθηά παηδηά microε θπζηνινγηθή γπλαίθα Τη πηζαλόηεηεο ππάξρνπλ λα είλαη ηα παηδηά ηνπο

θπζηνινγηθά Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 15

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίδεηαη ην παξαθάησ ηmicroήmicroα DNA ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ πεπηηδίνπ

hellipιζολευκίνη - ηυροζίνη - ιζολευκίνη - ηυροζίνη - ιζολευκίνηhellip

θαη ε δηεύζπλζε ηεο microεηαγξαθήο

1 Να microεηαθέξεηε ην παξαπάλσ ζρήmicroα ζην ηεηξάδηό ζαο θαη λα ζεmicroεηώζεηε επάλσ ζrsquo απηό ηα

θσδηθόληα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην ηmicroήmicroα ηνπ πεπηηδίνπ απηνύ (Μονάδερ 3) θαη λα

δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μονάδερ 9) Μονάδερ 12

2 Μεηάιιαμε πνπ έγηλε ζrsquo έλα ζεmicroείν ζην παξαπάλσ DNA έδσζε ην πεπηίδην

hellipηυροζίνη - ιζολευκίνη - ηυροζίνη - ιζολευκίνη - ηυροζίνηhellip

Να εληνπίζεηε ην είδνο ηεο microεηάιιαμεο (Μονάδερ 6) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μονάδερ 7)

Μονάδερ 13

∆ίδνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο αmicroηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ

Τπξνζίλε ― UAU

Ηζνιεπθίλε ―AUA

ΚΔΦ ζει

ΚΔΦ ζει

ΚΔΦ ζει

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-14-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2003 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ ηλζνπιίλε είλαη microία νξmicroόλε απαξαίηεηε γηα ηελ θαιή ιεηηνπξγία ηνπ αλζξώπηλνπ νξγαληζmicroνύ

1 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηεο ηλζνπιίλεο ζηνλ νξγαληζmicroό microαο Μονάδερ 5

2 Από ηη απνηειείηαη ην microόξην ηεο ηλζνπιίλεο Μονάδερ 5

3 Να γξάςεηε ζπλνπηηθά ηα ζηάδηα παξαγσγήο ηεο αλζξώπηλεο ηλζνπιίλεο ζε θαιιηέξγεηα

βαθηεξίσλ Μονάδερ 15

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίδεηαη ην γελεαινγηθό δέληξν microηαο νηθνγέλεηαο ζηελ νπνία εmicroθαλίδεηαη ε αζζέλεηα ηεο

αηmicroνξξνθηιίαο Τα άηνmicroα ηξία (3) έμη (6) θαη επηά (7) πάζρνπλ από αηmicroνξξνθηιία

1 Τη είλαη γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 5

2 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόmicroσλ πνπ απεηθνλίδνληαη ζην παξαπάλσ

γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 9

3 Πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα ην παηδί ησλ γνλέσλ νθηώ (8) θαη ελλέα (9) λα είλαη αγόξη

αηmicroνξξνθηιηθό (Μονάδερ 3)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μονάδερ 8) Μονάδερ 11

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-15-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2003 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Τν βαθηήξην Bacillus thuringiensis πνπ δεη ζην έδαθνο παξάγεη microηα ηνμίλε ε νπνία είλαη

ηζρπξόηαην εληνmicroνθηόλν Πνηα είλαη ηα ζηάδηα ηεο δηαδηθαζίαο παξαγσγήο ελόο γελεηηθά

ηξνπνπνηεmicroέλνπ θπηνύ πνπ παξνπζηάδεη αληνρή ζηα έληνmicroα αμηνπνηώληαο ηελ παξαπάλσ

ηδηόηεηα ηνπ βαθηεξίνπ απηνύ Μονάδερ 10

Β Τη είλαη ηα δηαγνληδηαθά δώα Μονάδερ 5

Πνηα πιενλεθηήmicroαηα έρεη ε ρξήζε ησλ δώσλ απηώλ γηα ηελ αύμεζε ηεο δσηθήο παξαγσγήο

έλαληη ηεο θιαζηθήο microεζόδνπ ησλ δηαζηαπξώζεσλ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλνληαη ηα παξαθάησ αmicroηλνμέα θαη δίπια ηνπο ηξηπιέηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ θσδηθν-

πνηνύλ ηα αmicroηλνμέα απηά

ηπξνζίλε (tyr) - UAU

θαηλπιαιαλίλε (phe) - UUU

πξνιίλε (pro) - CCC

α) Αμηνπνηώληαο ηηο παξαπάλσ πιεξνθνξίεο λα δώζεηε ην mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην αθόινπζν

ηmicroήmicroα πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο

- phe - phe - pro - tyr - tyr - pro - Μονάδερ 5

β) Να γξάςεηε ηελ θσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA θαη ηε ζπmicroπιεξσmicroαηηθή ηεο πξνζδηνξίδνληαο ην 3΄

θαη 5΄ άθξν θαζεmicroηάο απrsquo απηέο Μονάδερ 15

γ) Πόζνη είλαη νη δεζmicroνί πδξνγόλνπ πνπ ζηαζεξνπνηνύλ ηηο δύν πνιπλνπθιενηηδηθέο αιπζίδεο ζην

παξαπάλσ microόξην ηνπ DNA Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-16-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2003 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Ζ γνληδηαθή ζεξαπεία εθαξmicroόζηεθε γηα πξώηε θνξά ην 1990 ζrsquo έλα ηεηξάρξνλν θνξίηζη πνπ

έπαζρε από έιιεηςε ηνπ ελδύmicroνπ απαmicroηλάζε ηεο αδελνζίλεο (ADA) Να πεξηγξάςεηε ηε

δηαδηθαζία πνπ αθνινπζείηαη ζηε γνληδηαθή ζεξαπεία ηεο παξαπάλσ αζζέλεηαο Μονάδερ 10

Β 1 Να γξάςεηε ηα αιιειόmicroνξθα γνλίδηα πνπ θαζνξίδνπλ ηνλ ηύπν ησλ νmicroάδσλ αίmicroαηνο ΑΒΟ ηνπ

αλζξώπνπ Μονάδερ 3

2 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλνηύπνπο αλζξώπνπ νmicroάδαο αίmicroαηνο Β θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο Μονάδερ 6

3 Να γξάςεηε ην γνλόηππν αλζξώπνπ νmicroάδαο αίmicroαηνο ΑΒ Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίδεηαη ην παξαθάησ ηmicroήmicroα microνξίνπ πξνθαξπσηηθνύ DNA ζην νπνίν θσδηθνπνηείηαη ε γελεηηθή

πιεξνθνξία γηα ηε ζύλζεζε microηθξήο αιπζίδαο αmicroηλνμέσλ

(I) TT T TA C G TT AT G A A AG A TA C TC GG C T C

(II) AA A AT G C AAT A C TT T CT A T GA GC C G A G

α Σε πνηα από ηηο αιπζίδεο (Ι) ή (ΙΙ) βξίζθεηαη ε γελεηηθή πιεξνθνξία θαη γηαηί Μονάδερ 10

β Να γξάςεηε ην microόξην ηνπ m-RNA ην νπνίν ζρεmicroαηίδεηαη θαηά ηε microεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ

DNA θαη λα νξίζεηε ην 3΄θαη ην 5΄ άθξν ηνπ microνξίνπ απηνύ Μονάδερ 5

γ Πόζα αmicroηλνμέα έρεη ε αιπζίδα πνπ ζρεmicroαηίδεηαη θαη γηαηί Μονάδερ 5

δ Να γξάςεηε ηα αληηθσδηθόληα ησλ t-RNA πνπ ζπmicromicroεηέρνπλ ζηε microεηάθξαζε ηνπ παξαπάλσ

microνξίνπ m-RNA Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-17-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2004 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Από δύν θπζηνινγηθνύο γνλείο σο πξνο ηνλ αξηζmicroό θαη ην microέγεζνο ησλ ρξσmicroνζσmicroάησλ γελλήζεθε

παηδί microε ζύλδξνmicroν Turner (ΦΟ)

1 Να γξάςεηε έλαλ από ηνπο πηζαλνύο microεραληζmicroνύο πνπ microπνξεί λα εμεγήζεη ηε γέλλεζε ηνπ

ζπγθεθξηmicroέλνπ παηδηνύ Μονάδερ 7

2 Πνηα είλαη ηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ ζπλδξόmicroνπ Turner Μονάδερ 6

3 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ πξέπεη λα αθνινπζεζνύλ γηα ηε δηάγλσζε ηνπ ζπλδξόmicroνπ

Turner πξηλ από ηε γέλλεζε ελόο παηδηνύ Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο microε νmicroάδα αίmicroαηνο Ο θαη microε θπζηνινγηθή όξαζε παληξεύεηαη microηα γπλαίθα microε νmicroάδα

αίmicroαηνο Α πνπ είλαη θνξέαο microεξηθήο αρξσmicroαηνςίαο ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν Ο παηέξαο ηνπ

ζπγθεθξηmicroέλνπ άλδξα είλαη νmicroάδαο αίmicroαηνο Α microε θπζηνινγηθή όξαζε θαη ε microεηέξα ηνπ είλαη

νmicroάδαο αίmicroαηνο Β microε θπζηνινγηθή όξαζε

α Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ ηνπ άλδξα Μονάδερ 6

β Να γξάςεηε ηηο πηζαλέο δηαζηαπξώζεηο microεηαμύ ηνπ άλδξα νmicroάδαο αίmicroαηνο Ο microε θπζηνινγηθή

όξαζε θαη ηεο γπλαίθαο νmicroάδαο αίmicroαηνο Α πνπ είλαη θνξέαο microεξηθήο αρξσmicroαηνςίαο Μονάδερ 12

γ Σε θαζεmicroηά από ηηο πξνεγνύmicroελεο δηαζηαπξώζεηο ηνπ εξσηήmicroαηνο β λα βξείηε ηελ πηζαλόηεηα

λα γελλεζεί αγόξη νmicroάδαο αίmicroαηνο Α microε microεξηθή αρξσmicroαηνςία ζην πξάζηλν θαη ην θόθθηλν

(microνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (microνλάδεο 5) Μονάδερ 7

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-18-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2004 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηmicroία ε β-ζαιαζζαηmicroία θαη ε θαηλπιθεηνλνπξία είλαη microεξηθέο από ηηο

ζπρλά εmicroθαληδόmicroελεο γελεηηθέο αζζέλεηεο ηνπ αλζξώπνπ πνπ νθείινληαη ζε microεηαιιάμεηο

1 Σε ηη microαο βνεζά ε δηάγλσζε ησλ γελεηηθώλ αζζελεηώλ Μονάδερ 6

2 Πνηεο ηερληθέο microάο δίλνπλ ηε δπλαηόηεηα δηάγλσζεο ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηmicroίαο ζε

ελήιηθα άηνmicroα πνπ πάζρνπλ από απηή Μονάδερ 6

3 Γηαηί ηα άηνmicroα πνπ πάζρνπλ από β-ζαιαζζαηmicroία παξνπζηάδνπλ microεγάιε εηεξνγέλεηα

ζπmicroπησmicroάησλ Μονάδερ 8

4 Γηαηί ηα άηνmicroα πνπ πάζρνπλ από θαηλπιθεηνλνπξία εmicroθαλίδνπλ δηαλνεηηθή θαζπζηέξεζε Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Σηα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα microειεηάηαη ν ηξόπνο θιεξνλόmicroεζεο ηεο ίδηαο αζζέλεηαο ζε δύν

δηαθνξεηηθέο νηθνγέλεηεο Α θαη Β Σηελ νηθνγέλεηα Α ηα άηνmicroα Ι2 II2 θαη ΙΙΙ2 (microαπξηζmicroέλα) είλαη

αζζελή ελώ ζηελ νηθνγέλεηα Β ηα άηνmicroα ΙΙ2 θαη II3 (microαπξηζmicroέλα) είλαη αζζελή

1 Με βάζε ηα παξαπάλσ γελεαινγηθά δέληξα λα βξείηε ηνλ ηύπν θιεξνλνmicroηθόηεηαο ηεο

αζζέλεηαο απηήο (Να microε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε microεηάιιαμεο) Μονάδερ 7

2 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόmicroσλ πνπ απεηθνλίδνληαη ζηα γελεαινγηθά

δέληξα ησλ νηθνγελεηώλ Α θαη Β Μονάδερ 8

3 Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα γελλεζεί αγόξη microε ηελ αζζέλεηα απηή από ην γάmicroν ηνπ

αηόmicroνπ ΗΗΗ2 ηεο νηθνγέλεηαο Α microε ην άηνmicroν ΗΗΗ1 ηεο νηθνγέλεηαο Β Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-19-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2004 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 2

ΘΔΜΑ 3ο

Α Τη είλαη ηα δηαγνληδηαθά ή γελεηηθά ηξνπνπνηεmicroέλα θπηά Μονάδερ 5

Β Να πεξηγξάςεηε ηε microέζνδν δεmicroηνπξγίαο ησλ δηαγνληδηαθώλ θπηώλ Μονάδερ 15

Γ Να αλαθέξεηε δύν δπλαηόηεηεο πνπ microπνξνύλ λα πξνζθέξνπλ ζηνπο αγξόηεο ηα γελεηηθά

ηξνπνπνηεmicroέλα θπηά Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Ζ παξαθάησ θαmicroπύιε απνδίδεη ηελ αλάπηπμε microηθξννξγαληζmicroώλ ηνπ είδνπο Escherichia coli ζε

θάπνηα θιεηζηή θαιιηέξγεηα

Α Πώο νλνmicroάδεηαη ε θάζε από ηε ρξνληθή ζηηγmicroή t0 έσο θαη t1 θαη ηη ζπmicroβαίλεη microε ηνλ πιεζπζmicroό

ησλ microηθξννξγαληζmicroώλ Μονάδερ 5

Β Πνύ νθείιεηαη ε αύμεζε ηνπ αξηζmicroνύ ησλ microηθξννξγαληζmicroώλ πνπ παξαηεξείηαη ζην δηάζηεmicroα

από t1 έσο t2 θαη πώο νλνmicroάδεηαη ε θάζε απηή Μονάδερ 5

Γ Τε ρξνληθή ζηηγmicroή t3 θαη ελώ ε ζηαζεξή θάζε είλαη ζρεδόλ ζην microέζνλ ηεο από βιάβε ζην

βηναληηδξαζηήξα ε ζεξmicroνθξαζία αλεβαίλεη απόηνmicroα ζηνπο 80 0C Ζ βιάβε απνθαζίζηαηαη

ηαρύηαηα Να εξmicroελεύζεηε ηηο microεηαβνιέο ηνπ πιεζπζmicroνύ ησλ microηθξννξγαληζmicroώλ από ηε ζηηγmicroή

t3 θαη microεηά όπσο απηέο πεξηγξάθνληαη από ηελ θαmicroπύιε αλάπηπμεο Μονάδερ 15

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-20-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2004 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Σε microηα ζέζε έλαξμεο αληηγξαθήο ηνπ DNA ε ζύλζεζε ζηε microηα αιπζίδα είλαη ζπλερήο όπσο

θαίλεηαη ζην παξαθάησ ζρήmicroα

α Να microεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήmicroα λα ζρεδηάζεηε ζrsquo απηό όιεο ηηο

λενζπληηζέmicroελεο αιπζίδεο ηνπ DNA θαη λα ζεmicroεηώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζmicroό ηνπο

γξάθνληαο ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα Μονάδερ 5

β Ζ ζύλζεζε ησλ λέσλ αιπζίδσλ ηνπ DNA γίλεηαη είηε microε ζπλερή είηε microε αζπλερή ηξόπν Γηαηί

ζπmicroβαίλεη απηό Μονάδερ 10

Β α Πνηα άηνmicroα νλνmicroάδνληαη αλεππινεηδή

Μονάδερ 5

β Τη είλαη ην ζύλδξνmicroν Klinefelter Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο θπζηνινγηθόο άλδξαο νmicroάδαο αίmicroαηνο Ο παληξεύεηαη θπζηνινγηθή γπλαίθα νmicroάδαο αίmicroαηνο

Α ηεο νπνίαο ν παηέξαο ήηαλ αηmicroνξξνθηιηθόο νmicroάδαο αίmicroαηνο Ο

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παξαπάλσ αηόmicroσλ Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 6

β Πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα ην παξαπάλσ δεπγάξη λα απνθηήζεη γην αηmicroνξξνθηιηθό νmicroάδαο

αίmicroαηνο Ο Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 12

γ Έζησ όηη ην παξαπάλσ δεπγάξη απνθηά έλα γην αηmicroνξξνθηιηθό Τη πηζαλόηεηα έρεη απηό ην

άηνmicroν λα απνθηήζεη θπζηνινγηθό παηδί Μονάδερ 7

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-21-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν αλαπαξηζηά ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία ζε κηα νηθνγέλεηα

1 Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέληξνπ λα βξείηε αλ ε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία

α θιεξνλνκείηαη σο επηθξαηήο ή ππνιεηπόκελνο ραξαθηήξαο

β νθείιεηαη ζε απηνζσκηθό ή θπινζύλδεην γνλίδην (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηηο απαληήζεηο ζαο θαη λα πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ

κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο (Μνλάδεο 12) Μονάδερ 14

2 Πνύ νθείιεηαη ε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία Μονάδερ 5

3 Τη πξνβιήκαηα πξνθαινύλ ηα δξεπαλνθύηηαξα ζηνπο αζζελείο κε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ πεξηέρεη αζπλερέο γνλίδην

ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ παξαθάησ πεπηηδίνπ πνπ δελ έρεη ππνζηεί θακηά

ηξνπνπνίεζε`

H2N - Μεθειονίνη - θαινυλαλανίνη - βαλίνη - COOH

Να γξάςεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ γνληδίνπ ην πξόδξνκν m-RNA θαη ην

ώξηκν m-RNA (Μνλάδεο 4) θαη λα νξίζεηε ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα ησλ παξαπάλσ λνπθιενηηδηθώλ

αιπζίδσλ αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 8)

Να αλαθέξεηε ηηο δηαδηθαζίεο θαηά ηελ πνξεία από ην γνλίδην ζην πεπηίδην θαη ηηο πεξηνρέο ηνπ

θπηηάξνπ ζηηο νπνίεο πξαγκαηνπνηνύληαη (Μνλάδεο 6)

Πώο κπνξνύκε λα δεκηνπξγήζνπκε έλα αλαζπλδπαζκέλν πιαζκίδην πνπ λα πεξηέρεη ην

ζπγθεθξηκέλν γνλίδην ρξεζηκνπνηώληαο ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI (Μνλάδεο 7)

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Μεζεηνλίλε rarr ΑUG

Φαηλπιαιαλίλε rarr UUU

Βαιίλε rarr GUU Μονάδερ 25

εζώλην

εζώλην

G A A T T C A T G T T T C C C C A G G T T T A A G A A T T C

C T Τ A A G T A C A A A G G G G T C C A A A T T C T T A A G

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-22-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ Βηνηερλνινγία κε ηελ παξαγσγή κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ θαη ηε γνληδηαθή ζεξαπεία έρεη

ζπκβάιεη απνηειεζκαηηθά ζηελ πινπνίεζε ησλ βαζηθώλ ζηόρσλ ηεο Ηαηξηθήο κεηαμύ ησλ νπνίσλ

είλαη θαη ε απνηειεζκαηηθή ζεξαπεία αζζελεηώλ

1 Γηαηί ηα κνλνθισληθά αληηζώκαηα κπνξνύλ λα ρξεζηκνπνηεζνύλ ζηε ζεξαπεία ηνπ θαξθίλνπ

(Μνλάδεο 6) θαη πνηα είλαη ηα πιενλεθηήκαηα πνπ παξνπζηάδεη ε ρξήζε ηνπο έλαληη άιισλ

κεζόδσλ ζεξαπείαο ηνπ (Μνλάδεο 2) Μονάδερ 8

2 Πνηα δηαδηθαζία αθνινπζείηαη ζηε γνληδηαθή ζεξαπεία ηεο αλεπάξθεηαο ηνπ αλνζνπνηεηηθνύ

ζπζηήκαηνο ε νπνία νθείιεηαη ζηελ έιιεηςε ηνπ ελδύκνπ απακηλάζε ηεο αδελνζίλεο (Μνλάδεο

8) θαη ηη πηζαλά πξνβιήκαηα αληηκεησπίδνπλ ηα άηνκα πνπ πάζρνπλ από ηε ζπγθεθξηκέλε

αζζέλεηα (Μνλάδεο 3) Μονάδερ 11

3 Γηαηί ε ρξήζε ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο ζα είλαη πεξηνξηζκέλε ζην άκεζν κέιινλ Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλνληαη ηξία θσδηθόληα ελόο ηκήκαηνο γνληδίνπ από έλα κόξην DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ

θσδηθνπνηνύλ ηε ζύλζεζε ελόο πεπηηδηθνύ ηκήκαηνο κηαο πξσηεΐλεο θαη ε δηεύζπλζε ηεο

κεηαγξαθήο

Αιπζίδα 1 ACA AAG ATA ειεύζεξν πδξνμύιην

Αιπζίδα 2 TGT TTC Τ Α Τ

Να νξίζεηε ηα άθξα 3΄ θαη 5΄ ησλ παξαπάλσ αιπζίδσλ DNA θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο (Μνλάδεο 5)

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ηνπ ηκήκαηνο ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε

κεηαγξαθή ζεκεηώλνληαο ηα άθξα 3΄ θαη 5΄ θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 7)

Πνην έλδπκν θαηαιύεη ην κεραληζκό ηεο κεηαγξαθήο θαη πνηα είλαη ε δξάζε ηνπ κεηά ηελ

πξόζδεζή ηνπ ζηνλ ππνθηλεηή (Μνλάδεο 7)

Τη επηπηώζεηο κπνξεί λα έρεη ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα ηεο πξσηεΐλεο ε νπνία δελ ηξνπνπνηείηαη ε

πξνζζήθε ηξηώλ δηαδνρηθώλ βάζεσλ πνπ δελ θσδηθνπνηνύλ θσδηθόλην ιήμεο ή κηαο βάζεο κεηαμύ

ησλ παξαπάλσ θσδηθνλίσλ (Μνλάδεο 6) Μονάδερ 25

Γηεύζπλζε κεηαγξαθήο

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-23-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Ο νξγαληζκόο καο είλαη ηθαλόο λα παξάγεη αληηζώκαηα ελαληίνλ θάζε μέλνπ αληηγόλνπ

1 Πώο ν αληηγνληθόο θαζνξηζηήο ζρεηίδεηαη κε ηελ παξαγσγή κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ από

ηνλ νξγαληζκό Μονάδερ 10

2 Πώο παξάγνληαη ζην εξγαζηήξην κεγάιεο πνζόηεηεο κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ γηα έλα

επηιεγκέλν αληηγόλν Μονάδερ 15

ΘΔΜΑ 4ο Ζ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ελόο βαθηεξηαθνύ mRNA είλαη

A U G A A A U U U C C C G G G G A U U G A U A A

1 Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ηελ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ηνπ δίθισλνπ κνξίνπ DNA από ην

νπνίν πξνήιζε Μονάδερ 8

2 Πόζα ακηλνμέα ζπγθξνηνύλ ηελ νιηγνπεπηηδηθή αιπζίδα πνπ ζα πξνθύςεη από ηελ κεηάθξαζε

ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ mRNA Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 6

3 Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην κόξην ηνπ mRNA επηζεκαίλνληαο ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο

αιπζίδαο ηνπ Μονάδερ 2

4 Σην κόξην ηνπ mRNA πνπ ζαο δόζεθε ππάξρεη κία ηξηπιέηα ε νπνία ζύκθσλα κε ην γελεηηθό

θώδηθα απαληάηαη ζε θάζε κόξην mRNA Πνηα είλαη απηή πώο νλνκάδεηαη θαη πνην ακηλνμύ

θσδηθνπνηεί Μονάδερ 9

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-24-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Σηα ζσκαηηθά θύηηαξα ηνπ αλζξώπνπ ππάξρνπλ ζαξάληα έμη (46) ρξσκνζώκαηα

1 Πόζα ρξσκνζώκαηα θιεξνλνκεί έλα παηδί από ηνλ παηέξα ηνπ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 3

2 Πόζα απηνζσκηθά ρξσκνζώκαηα ππάξρνπλ ζηα ζσκαηηθά θύηηαξα κηαο γπλαίθαο Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 3

Β Τν ζύλδξνκν Down είλαη ε πην θνηλή ρξσκνζσκηθή αλσκαιία

1 Πνηα είλαη ηα θαηλνηππηθά ραξαθηεξηζηηθά ησλ αηόκσλ πνπ πάζρνπλ από ζύλδξνκν Down Μονάδερ 6

2 Σηνλ θαξπόηππν ησλ αηόκσλ κε ην ζπγθεθξηκέλν ζύλδξνκν εκθαλίδεηαη έλα επηπιένλ

ρξσκόζσκα Να πεξηγξάςεηε ην κεραληζκό πνπ πξνθαιεί απηή ηε ρξσκνζσκηθή αλσκαιία Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν αλαπαξηζηά ηνλ ηξόπν

Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα βξείηε αλ ε β-ζαιαζζαηκία θιεξνλνκείηαη σο

επηθξαηήο ή ππνιεηπόκελνο ραξαθηήξαο θαη αλ νθείιεηαη ζε απηνζσκηθό ή θπινζύλδεην γνλίδην

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

Να γξάςεηε θαη λα εμεγήζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόκσλ ηνπ παξαπάλσ γελεαινγηθνύ

δέλδξνπ Μονάδερ 12

Αλ ην δεπγάξη (ΙΙ2 ΙΙ3) ζειήζεη λα απνθηήζεη θαη ηέηαξην παηδί πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα ην παηδί

απηό λα πάζρεη από β-ζαιαζζαηκία Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-25-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα ηεο θσδηθήο αιπζίδαο ελόο γνληδίνπ πνπ θσδηθνπνηεί ηκήκα κηαο

πξσηεΐλεο 5΄CTG AAG CGA GAA CCC3΄

1 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο ηύπνπο ησλ κεηαιιάμεσλ πνπ ζπλέβεζαλ ζηελ αξρηθή αιιεινπρία θαη

ηηο επηπηώζεηο ηνπο ζην γνληδηαθό πξντόλ ζε θάζε κηα από ηηο παξαθάησ πεξηπηώζεηο

α 5΄CTG AAG CGA TAA CCC3΄

β 5΄CTG CCG AAG CGA GAA CCC3΄ Μονάδερ 16

2 Σε πνηεο πεξηπηώζεηο νη γνληδηαθέο κεηαιιάμεηο δελ είλαη επηβιαβείο γηα ηνλ αλζξώπηλν

νξγαληζκό Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο Μηα θπζηνινγηθή γπλαίθα παληξεύεηαη έλαλ άλδξα θαη απνθηνύλ δύν παηδηά ην Γηάλλε θαη ηελ

Διέλε Ο Γηάλλεο παξνπζηάδεη νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηκία θαη β-ζαιαζζαηκία ελώ ε Διέλε

δελ παξνπζηάδεη θακία από ηηο δύν αζζέλεηεο

Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ (Μνλάδεο 6) θαη λα

δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 6) Eαλ νη ζπγθεθξηκέλνη γνλείο απνθηήζνπλ θαη

ηξίην παηδί λα πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα πάζρεη κόλν από ππεξρνιεζηεξνιαηκία ρσξίο

λα ιεθζεί ππόςε ε β-ζαιαζζαηκία (Μνλάδεο 6)

Πξόζθαηα αλαθνηλώζεθε κειέηε γηα ηελ εθαξκνγή ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο ζε αζζελείο πνπ

πάζρνπλ από β-ζαιαζζαηκία Λακβάλνληαο ππόςε όηη ηα γνλίδηα ησλ αηκνζθαηξηλώλ

εθθξάδνληαη ζηα πξόδξνκα εξπζξνθύηηαξα πνηνο ηύπνο γνληδηαθήο ζεξαπείαο ζα

κπνξνύζε λα εθαξκνζηεί γηα ηελ αληηκεηώπηζε ηεο β-ζαιαζζαηκίαο θαη γηαηί (Μνλάδεο 7) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-26-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Έλαο γεσξγόο θαιιηεξγεί ζην θηήκα ηνπ έλα θπηό πνπ έρεη θίηξηλα ή θόθθηλα άλζε θαη θαξπνύο κε

ζηξνγγπιό ή σνεηδέο ζρήκα Από ηε δηαζηαύξσζε θπηώλ κε θίηξηλα άλζε θαη ζηξνγγπινύο

θαξπνύο κε θπηά πνπ έρνπλ θόθθηλα άλζε θαη σνεηδείο θαξπνύο πήξε κόλν θπηά κε πνξηνθαιί

άλζε θαη σνεηδείο θαξπνύο Τα ζηειέρε πνπ δηαζηαπξώζεθαλ ήηαλ ακηγή θαη ηα γνλίδηα πνπ

ειέγρνπλ ηηο δύν ηδηόηεηεο βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά δεύγε νκνιόγσλ ρξσκνζσκάησλ

1 Να θάλεηε ηε δηαζηαύξσζε θαη λα αηηηνινγήζεηε ηα απνηειέζκαηα Μονάδερ 8

2 Αλ δηαζηαπξσζνύλ κεηαμύ ηνπο ηα θπηά πνπ πξνέθπςαλ από ηελ πξώηε δηαζηαύξσζε λα

ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα πξνθύςνπλ θπηά κε πνξηνθαιί άλζε θαη ζηξνγγπινύο θαξπνύο Μονάδερ 12

3 Τη νλνκάδεηαη θαηλόηππνο θαη ηη γνλόηππνο ελόο νξγαληζκνύ Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην πεπηίδην

H2N ndash Μεθειονίνη ndash Αλανίνη ndash Τυροζίνη ndash Προλίνη ndash Σερίνη ndash COOH

πνπ θσδηθνπνηείηαη από ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ

5΄ C A A A T G G C C T A T A A C T G G A C A C C C A G C T G A C G A 3΄

3΄ G T T T A C C G G A T A T T G A C C T G T G G G T C G A C T G C T 5΄

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA πνπ

πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9)

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ εζσλίνπ πνπ βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα ηνπ κνξίνπ DNA

(κνλάδεο 8)

Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία σξίκαλζεο ηνπ πξόδξνκνπ mRNA (κνλάδεο 8)

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Αιαλίλε rarr GCC

Μεζεηνλίλε rarr AUG

Πξνιίλε rarr CCC

Σεξίλε rarr AGC

Τπξνζίλε rarr UAU Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-27-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο κπνξεί λα γίλεη θαη από ηα

δηαγνληδηαθά δώα

1 Πνηα είλαη ηα βήκαηα ηεο δηαδηθαζίαο πνπ πξνεγνύληαη ηεο γέλλεζεο ελόο δηαγνληδηαθνύ δώνπ Μονάδερ 6

2 Δθηόο από ηα δηαγνληδηαθά δώα από πνηνπο άιινπο νξγαληζκνύο είλαη δπλαηή ε παξαγσγή

αλζξώπηλεο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο θαη ζε πνην ραξαθηεξηζηηθό ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα

ζηεξίδεηαη ε δπλαηόηεηα απηή Μονάδερ 10

3 Γηαηί ε θισλνπνίεζε είλαη ρξήζηκε γηα ηνλ πνιιαπιαζηαζκό ησλ δηαγνληδηαθώλ δώσλ Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο Σε απνζηεηξσκέλν ζάιακν θαιιηεξγεηώλ όπνπ ε ζεξκνθ-

ξαζία έρεη ξπζκηζηεί ζηνπο 35 νC έρνπλ ηνπνζεηεζεί δύν

θηάιεο κε θαιιηέξγεηεο κηθξννξγαληζκώλ Σηε κία θηάιε

θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α θαη ζηελ άιιε ν

κηθξννξγαληζκόο Β Από ηηο θηάιεο απηέο έρεη απνκα-

θξπλζεί ν αέξαο

Ο κηθξννξγαληζκόο Α έρεη άξηζηε ζεξκνθξαζία αλάπ-

ηπμεο ηνπο 35 νC ελώ ν κηθξννξγα-ληζκόο Β ηνπο 45

νC

Τε ρξνληθή ζηηγκή t1 γηα θάπνην ιόγν απνκαθξύλνληαη ηα πώκαηα από ηηο θηάιεο ησλ θαιιηεξ-

γεηώλ θαη νη κηθξννξγαληζκνί έξρνληαη ζε επαθή κε ηνλ αηκνζθαηξηθό αέξα

1 Με βάζε ην παξαπάλσ δηάγξακκα πνηα είλαη ε αιιαγή πνπ παξαηεξείηαη ζηνπο πιεζπζκνύο

ησλ κηθξννξγαληζκώλ Α θαη Β Μονάδερ 5

2 Να εμεγήζεηε γηαηί ζπκβαίλεη ε αιιαγή απηή ζηνλ θαζέλα από ηνπο δύν πιεζπζκνύο Μονάδερ 10

3 Σηε ρξνληθή ζηηγκή t2 ε ζεξκνθξαζία ηνπ ζαιάκνπ θαιιηέξγεηαο αιιάδεη ζηνπο 45 νC

α Πνηα ζα είλαη ε επίδξαζε ηεο αιιαγήο απηήο ζηνλ πιεζπζκό ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Α Μονάδερ 5

β Πνηα ζα είλαη ε επίδξαζε ηεο αιιαγήο απηήο ζηνλ πιεζπζκό ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Β Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-28-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Φπηό Α δηαζηαπξώλεηαη κε θπηό Β ηνπ ηδίνπ είδνπο πνπ έρεη θόθθηλα άλζε Από ηε

δηαζηαύξσζε απηή παίξλνπκε θπηά κε ιεπθά θαη θόθθηλα άλζε Τν θόθθηλν ρξώκα θαζνξίδεηαη

από ππνιεηπόκελν γνλίδην

1 Να γξάςεηε ηε δηαζηαύξσζε κεηαμύ ησλ θπηώλ Α θαη Β θαη λα δηθαηνινγήζεηε ην γνλόηππν

ηνπ θπηνύ Α Μονάδερ 9

2 Τη νλνκάδεηαη δηαζηαύξσζε ειέγρνπ θαη γηα πνην ζθνπό ηε ρξεζηκνπνηνύκε Μονάδερ 6

Β Ζ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ηνπ mRNA θαζνξίδεη ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ζηηο πξσηεΐλεο

κε βάζε έλα θώδηθα αληηζηνίρηζεο λνπθιενηηδίσλ mRNA κε ακηλνμέα πξσηετλώλ ν νπνίνο

νλνκάδεηαη γελεηηθόο θώδηθαο

1 Τη ζεκαίλεη ε έθθξαζε laquoν γελεηηθόο θώδηθαο είλαη ζπλερήο θαη ζρεδόλ θαζνιηθόοraquo Μονάδερ 5

2 Γηαηί ν γελεηηθόο θώδηθαο ραξαθηεξίδεηαη σο εθθπιηζκέλνο Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ελόο πξνθαξπσηηθνύ νξγαληζκνύ

5 C C A G A A T T C A A T T C A G G A C G A A A A G A A T T C A A C 3

3 G G T C T T A A G T T A A G T C C T G C T T T T C T T A A G T T G 5

To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Να γξάςεηε ην

ηκήκα DNA πνπ πξνθύπηεη κεηά από ηε δξάζε ηεο EcoRI θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 8

Τν ηκήκα ηνπ DNA πνπ πξνέθπςε κεηά ηε δξάζε ηεο EcoRI κεηαγξάθεηαη

Πνηα αιπζίδα από απηό ην DNA κεηαγξάθεηαη θαη γηαηί Μονάδερ 6

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από απηή ηε κεηαγξαθή θαη λα

ζεκεηώζεηε ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο Μονάδερ 6

Πνηνη νξγαληζκνί δηαζέηνπλ πεξηνξηζηηθέο ελδνλνπθιεάζεο θαη πνηνο είλαη ν θπζηνινγηθόο ηνπο

ξόινο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-29-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ Βηνηερλνινγία κε ηελ αλάπηπμε ηεο ηερλνινγίαο ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ DNA ηε ρξήζε ηεο

ηερληθήο PCR θαη ηελ παξαγσγή κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ ζπλεηζθέξεη ζε ηνκείο όπσο ε

γεσξγία ε θηελνηξνθία θαη ε Ηαηξηθή

1 Τη επηηξέπεη ε κέζνδνο ηεο αιπζηδσηήο αληίδξαζεο ηεο πνιπκεξάζεο (PCR) (κνλάδεο 4) Να

αλαθέξεηε ηξεηο πξαθηηθέο εθαξκνγέο ηεο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

2 Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία παξαγσγήο ζην εξγαζηήξην κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ γηα έλα

επηιεγκέλν αληηγόλν Μονάδερ 8

3 Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία παξαγσγήο δηαγνληδηαθώλ θπηώλ αλζεθηηθώλ ζηα έληνκα κε ηε

ρξήζε ηεο ηερλνινγίαο ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ DNA θαη ηνπ βαθηεξίνπ Bacillus thuringiensis Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο Τα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα αλαπαξηζηνύλ ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ζηα κέιε

ηεο ίδηαο νηθνγέλεηαο ε κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ην θόθθηλν ρξώκα (γελεαινγηθό

δέληξν Α) θαη ε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία (γελεαινγηθό δέληξν Β)

Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδεηαη ζην

γελεαινγηθό δέληξν Α θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδεηαη ζην

γελεαινγηθό δέληξν Β θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Τν δεπγάξη (Η1 Η2) πεξηκέλεη ηξίην παηδί Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα γελλεζεί παηδί κε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία θαη θπζηνινγηθή όξαζε (κνλάδεο 6)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Να αλαθέξεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ αθνινπζνύληαη θαηά ηνλ πξνγελλεηηθό έιεγρν γηα ηε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία όηαλ ε κεηέξα βξίζθεηαη ζηελ 11ε εβδνκάδα ηεο θύεζεο (κνλάδεο

4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-30-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ βαθηεξηαθνύ mRNA

5΄Α G A U G A A A G C C A C G G A G C C C U G A G C A A 3΄

Από ηε κεηάθξαζε απηνύ ηνπ mRNA πξνθύπηεη κία πεπηηδηθή αιπζίδα

1 Πνηνο είλαη ν αξηζκόο ησλ ακηλνμέσλ πνπ απνηεινύλ απηή ηελ πεπηηδηθή αιπζίδα(κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

2 Να πεξηγξάςεηε ην ζηάδην έλαξμεο ηεο πξσηετλν-ζύλζεζεο Μονάδερ 8

3 Να πεξηγξάςεηε ην δεζκό κε ηνλ νπνίν ελώλνληαη κεηαμύ ηνπο δύν δηαδνρηθά λνπθιενηίδηα ζε

έλα κόξην mRNA Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην γελεαινγηθό δέληξν κηαο νηθνγέλεηαο ζηελ νπνία εκθαλίδεηαη ε αζζέλεηα ηεο

αηκνξξνθηιίαο Α Τν άηνκν III 1 πάζρεη από αηκνξξνθηιία Α Όια ηα κέιε ηεο νηθνγέλεηαο έρνπλ

θπζηνινγηθό αξηζκό θαη κέγεζνο ρξσκνζσκάησλ

Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέληξν (κνλάδεο 3) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6)

Πνην πξόβιεκα αληηκεησπίδνπλ ηα άηνκα κε αηκνξξνθηιία Α (κνλάδεο 4)

Τν δεπγάξη II 2 II 3 απνθηά δεύηεξν παηδί κε αηκνξξνθηιία Α θαη ζύλδξνκν Klinefelter Να

πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία κέζσ ηεο νπνίαο πξνέθπςε ν γνλόηππνο ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ παηδηνύ

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε γνληδηαθήο κεηάιιαμεο (κνλάδεο 6)

Πόζα ζπλνιηθά κόξηα DNA πεξηέρνληαη ζηα ρξσκνζώκαηα πνπ απεηθνλίδνληαη ζηνλ θαξπόηππν

ηνπ παηδηνύ κε ζύλδξνκν Klinefelter (κνλάδεο 2)

Να εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-31-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα ηε δεκηνπξγία ελόο θισλνπνηεκέλνπ πξνβάηνπ - όπσο ήηαλ ε Dolly - ρξεζηκνπνηνύληαη ηξία

πξόβαηα Α Β ΓΑπό ην πξόβαην Α απνκνλώλεηαη ν ππξήλαο από θύηηαξν ησλ καζηηθώλ αδέλσλ

Από έλα σάξην ηνπ πξνβάηνπ Β αθαηξείηαη ν ππξήλαο θαη ζηε ζέζε ηνπ εηζάγεηαη ν ππξήλαο ηνπ

θπηηάξνπ από ην πξόβαην Α Πξνθύπηεη έηζη έλα λέν θύηηαξν

Τν θύηηαξν απηό πθίζηαηαη ιίγεο δηαηξέζεηο θαη ην έκβξπν πνπ πξνθύπηεη εκθπηεύεηαη ζηε κήηξα

ηνπ πξνβάηνπ Γ Μεηά από ιίγνπο κήλεο γελληέηαη ην λέν πξόβαην (πξόβαην ∆)

1 Πνην από ηα πξόβαηα Α Β Γ έρεη ηαπηόζεκν ππξεληθό DNA κε ην πξόβαην ∆ θαη γηαηί Μονάδερ 8

2 Πνην από ηα πξόβαηα Α Β Γ έρεη ηαπηόζεκν κηηνρνλδξηαθό DNA κε ην πξόβαην ∆ θαη γηαηί Μονάδερ 8

3 Με πνην ηξόπν ε θισλνπνίεζε κπνξεί λα ζπλεηζθέξεη ζηελ πξνζηαζία από ηελ εμαθάληζε

δηαθόξσλ δσηθώλ νξγαληζκώλ ηνπ πιαλήηε καο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλνληαη πέληε ακηλνμέα θαη δίπια ηνπο ηξηπιέηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ

θσδηθνπνηνύλ ηα ακηλνμέα απηά

ηπξνζίλε (tyr) mdash UAU

θαηλπιαιαλίλε (phe) mdash UUU

πξνιίλε (pro) mdash CCC

κεζεηνλίλε (met) mdash AUG

γιπθίλε (gly) mdash GGG

Τα πέληε παξαπάλσ ακηλνμέα ζπγθξνηνύλ νιηγνπεπηίδην θάπνηνπ βαθηεξηαθνύ θπηηάξνπ

α Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο πνην είλαη ην πξώην (αξρηθό) θαη πνην ην ηέηαξην ακηλνμύ ηνπ

νιηγνπεπηηδίνπ

Μονάδερ 4

β Να γξάςεηε κία αιιεινπρία λνπθιενηηδίσλ ηνπ mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ

νιηγνπεπηίδην Μονάδερ 6

γ Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ λνπθιενηηδίσλ ηεο θσδηθήο αιπζίδαο ηνπ DNA

(κνλάδεο 6) θαη λα ζεκεηώζεηε ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 9

δ Πόζα άηνκα θσζθόξνπ ππάξρνπλ ζηε δηπιή έιηθα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί απηό ην

νιηγνπεπηίδην ∆ηθαηνινγείζηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-32-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Βηνηερλνινγία κε ηελ επξεία έλλνηα είλαη ε ρξήζε δσληαλώλ νξγαληζκώλ πξνο όθεινο ηνπ

αλζξώπνπ θαη ζηεξίδεηαη θπξίσο ζε ηερληθέο θαιιηέξγεηαο θαη αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ

θαη ζε ηερληθέο αλαζπλδπαζκέλνπ DNA

1 Με πνην ηξόπν θαιιηεξγνύληαη νη κηθξννξγαληζκνί ζε κεγάιε θιίκαθα (βηνκεραληθή

θαιιηέξγεηα) Μονάδερ 10

2 Τη ελλννύκε κε ηνλ όξν δύκσζε θαη πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο Μονάδερ 5

3 Ζ αλζξώπηλε ηλζνπιίλε είλαη κία από ηηο θαξκαθεπηηθέο πξσηεΐλεο πνπ παξάγνληαη από

βαθηήξηα Μία από ηηο κεζόδνπο πνπ ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή ηεο είλαη ε παξαγσγή

ηνπ πξόδξνκνπ κνξίνπ ηεο ζε κία βαθηεξηαθή θαιιηέξγεηα θαη ε κεηαηξνπή ηνπ ζε ηλζνπιίλε κε

ελδπκηθή θαηεξγαζία Να γξάςεηε ζπλνπηηθά ηα ζηάδηα απηήο ηεο κεζόδνπ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ βαθηεξηαθνύ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην κε έμη

ακηλνμέα

Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο είλαη ε θσδηθή θαη πνηα ε κε θσδηθή (κνλάδεο 4) Να αηηηνινγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ

ηκήκαηνο DNA Μονάδερ 3

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ηνπ πεπηηδίνπ πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηάθξαζε

ηνπ παξαπάλσ mRNA Μονάδερ 3

Να γξάςεηε ηα αληηθσδηθόληα ησλ tRNA κε ηε ζεηξά πνπ ζα πάξνπλ κέξνο ζηε κεηάθξαζε ηνπ

παξαπάλσ mRNA Μονάδερ 6

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο θσδηθνλίσλ θαη ακηλνμέσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

AUG rarr Μεζεηνλίλε

ACC rarr Θξενλίλε

AAA rarr Λπζίλε

CCU rarr Πξνιίλε

CAC rarr Ηζηηδίλε

GCC rarr Αιαλίλε

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-33-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ο όξνο γνληδηαθή έθθξαζε αλαθέξεηαη ζπλήζσο ζε όιε ηε δηαδηθαζία κε ηελ νπνία έλα γνλίδην

ελεξγνπνηείηαη γηα λα παξαγάγεη κία πξσηεΐλε

1 Πνύ απνζθνπεί θπξίσο ε ξύζκηζε απηή ζηελ πεξίπησζε ησλ βαθηεξίσλ Μονάδερ 5

2 Τα θύηηαξα ελόο επθαξπσηηθνύ πνιύπινθνπ νξγαληζκνύ όπσο ηα λεπξηθά θαη ηα κπτθά αλ θαη

έρνπλ ην ίδην γελεηηθό πιηθό δηαθέξνπλ ζηε κνξθή θαη ηε ιεηηνπξγία Πώο νλνκάδεηαη απηή ε

δηαδηθαζία εμεηδίθεπζεο θαη ηη θάλεη ηα θύηηαξα λα δηαθέξνπλ ηόζν πνιύ Μονάδερ 8

3 Ο κεραληζκόο ηεο κεηαγξαθήο είλαη ν ίδηνο ζηνπο πξνθαξπσηηθνύο θαη επθαξπσηηθνύο

νξγαληζκνύο Πνηα είλαη ηα ξπζκηζηηθά ζηνηρεία ηεο κεηαγξαθήο ηνπ DNA πνην ην έλδπκν πνπ

θαηαιύεη ηε κεηαγξαθή θαη πώο ιεηηνπξγεί απηό θαηά ηε γνληδηαθή ξύζκηζε ζην επίπεδν ηεο

κεηαγξαθήο ησλ επθαξπσηηθώλ νξγαληζκώλ Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο Σε κηα ζέζε ηκήκαηνο κνξίνπ DNA κε θιώλνπο Α θαη Β έρεη μεθηλήζεη ε αληηγξαθή όπσο

θαίλεηαη ζην παξαθάησ ζρήκα

Ζ DNA-δεζκάζε εθηόο ηνπ όηη ζπλδέεη όια ηα θνκκάηηα πνπ πξνθύπηνπλ από ηηο δηάθνξεο ζέζεηο

έλαξμεο αληηγξαθήο δξα θαηά ηελ αληηγξαθή ηνπ θιώλνπ Β

Σε θάζε θιώλν λα ζπκπιεξώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηεο αληηγξαθήο θαη λα ραξαθηεξίζεηε

ηνλ ηξόπν ζύλζεζεο ησλ λέσλ αιπζίδσλ DNA (κνλάδεο 4) Πνηά έλδπκα ηνπνζεηνύλ ηα

ζπκπιεξσκαηηθά λνπθιενηίδηα θαη πνηνπο άιινπο ξόινπο έρνπλ (κνλάδεο 7)

Σηελ θσδηθή αιπζίδα Α ην γνλίδην πνπ είλαη ππεύζπλν γηα ηελ παξαγσγή ελόο πεπηηδίνπ έρεη ηελ

εμήο αιιεινπρία βάζεσλ

5΄ ATG CCA TGC AAA CCG AAA TGA hellip3΄

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη (κνλάδεο 2)

Κάπνηα αιιαγή πνπ ζπλέβε ζηελ παξαπάλσ θσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA έρεη σο

απνηέιεζκα ην 4ν θσδηθόλην ζην κεηαγξαθόκελν mRNA λα έρεη ηηο βάζεηο UAA

θαη ν αξηζκόο ησλ θσδηθνλίσλ λα παξακέλεη ζηαζεξόο

Αθνύ γξάςεηε ην λέν mRNA πνπ πξνθύπηεη λα εμεγήζεηε πνηα είλαη ε ζπγθεθξηκέλε αιιαγή

πνπ ζπλέβε θαη ηη ζπλέπεηεο κπνξεί λα έρεη γηα ην πεπηίδην (κνλάδεο 8)

Γηαηί ε πξσηετλνζύλζεζε ζηνπο επθαξπσηηθνύο νξγαληζκνύο είλαη κηα laquoνηθνλνκηθή

δηαδηθαζίαraquo (κνλάδεο 4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-34-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Τα γνλίδηα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηηο αιπζίδεο ησλ αηκνζθαηξηλώλ ηνπ αλζξώπνπ εκθαλίδνπλ πνιιέο

κεηαιιάμεηο πνπ νδεγνύλ ζηε δεκηνπξγία αηκνζθαηξηλνπαζεηώλ Σην γνλίδην πνπ θσδηθνπνηεί ηελ

αιπζίδα β έρνπλ βξεζεί πεξηζζόηεξεο από 300 κεηαιιάμεηο ∆ίλεηαη κία κεηάιιαμε ζην θσδηθόλην

πνπ θσδηθνπνηεί ην 6ν ακηλνμύ ηεο βndash πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο αηκνζθαηξίλεο Α (ΖbA)

Σηεθσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA ην θσδηθόλην GAG έγηλε GTG

α Τη ζπλέπεηεο έρεη απηή ε κεηάιιαμε γηα ηελ αηκνζθαηξίλε Α (HbA) θαη γηα ηα

εξπζξνθύηηαξα (κνλάδεο 12)

β Γηαηί ζηα νκόδπγα άηνκα κε βndashζαιαζζαηκία εκθαλίδεηαη ζπρλά αύμεζε ηεο αηκνζθαηξίλεο F

(HbF) (κνλάδεο 7)

γ Σε πνηα άηνκα ε ζύλζεζε ηεο αηκνζθαηξίλεο Α2 (HbA2) απνηειεί δηαγλσζηηθό δείθηε

(κνλάδεο 6) Μονάδερ 25

ΘΔΜΑ 4ο Γπλαίθα κε νκάδα αίκαηνο Α παληξεύεηαη άλδξα κε νκάδα αίκαηνο Β θαη γελλνύλ δύν παηδηά εθ

ησλ νπνίσλ ην πξώην πνπ είλαη θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο Α θαη ην δεύηεξν νκάδα αίκαηνο Ο

Τν δεύηεξν παηδί πάζρεη από θιεξνλνκηθή κεηαβνιηθή λόζν Οη δύν γνλείο είλαη πγηείο θαη ε

κεηέξα κόλνλ είλαη θνξέαο ηνπ ππνιεηπόκελνπ γνληδίνπ πνπ ειέγρεη ηε λόζν απηή Γηα ηα γνλίδηα

πνπ ειέγρνπλ ηνπο παξαπάλσ ραξαθηήξεο ηζρύεη ν δεύηεξνο λόκνο ηνπ Μendel

Να βξείηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ ηνπο σο πξνο ηνπο δύν ραξαθηήξεο

θάλνληαο ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (κνλάδεο 15) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ην θύιν ηνπ

δεύηεξνπ παηδηνύ (κνλάδεο 10) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-35-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα ηελ παξαγσγή ηνπ πξνδξόκνπ κνξίνπ ηεο ηλζνπιίλεο δειαδή ηεο πξντλζνπιίλεο θαηάιιεια

κεηαζρεκαηηζκέλα θύηηαξα Escherichia coli θαιιηεξγήζεθαλ ζε βηναληηδξαζηήξα Ζ απεηθόληζε

ηεο κεηαβνιήο ηνπ πιεζπζκνύ ηνπ βαθηεξίνπ (Ν) ζε ζρέζε κε ηνλ ρξόλν (t) έδσζε ην παξαθάησ

δηάγξακκα

1 Με βάζε ην δηάγξακκα απηό λα ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο θαη λα πεξηγξάςεηε

ηηο θάζεηο ηεο Μονάδερ 10

2 Σε πνηα ζπλήζσο ρξνληθά δηαζηήκαηα ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ βαθηεξίσλ αλακέλεηαη λα παξαρζεί

ε πξντλζνπιίλε Αθνύ παξαιάβνπκε ηελ πξντλζνπιίλε από ηνλ βηναληηδξαζηήξα πώο ζα ηελ

κεηαηξέςνπκε ζε ηλζνπιίλε Μονάδερ 10

3 Πνηνο είλαη ν βηνινγηθόο ξόινο ηεο ηλζνπιίλεο θαη πνηα αζζέλεηα πξνθαιεί ε κείσζε ή ε έιιεηςή

ηεο Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ελόο γνληδίνπ βαθηεξηαθνύ

θπηηάξνπ

AUGndashCCUndashCAUndashCGUndashUCUndashACUndashUUUndashUAA 3΄

α Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ηε μη κωδική αιπζίδα από ηελ νπνία πξνήιζε ην παξαπάλσ

mRNA θαη λα νξίζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηεο Μονάδερ 5

β Αληηθαζηζηνύκε κία ηξηπιέηα ηνπ παξαπάλσ mRNA κε ηελ ηξηπιέηα 5΄UGA

3΄ θαη ην

πεπηίδην πνπ θσδηθνπνηείηαη δελ πθίζηαηαη ηελ παξακηθξή αιιαγή Πνηα είλαη ε ηξηπιέηα

απηή (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

γ Ζ ηξηπιέηα 5΄

UCU3΄

ηνπ παξαπάλσ mRNA θσδηθνπνηεί ην ακηλνμύ ζεξίλε Αλ

αληηθαηαζηήζνπκε απηή ηελ ηξηπιέηα κε ηελ ηξηπιέηα 5΄

UCC3΄

δελ πξνθύπηεη ε

παξακηθξή αιιαγή ζην πεπηίδην Πώο εξκελεύεηαη ην γεγνλόο απηό κε βάζε ηα

ραξαθηεξηζηηθά ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-36-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα πξώηε θνξά ε γνληδηαθή ζεξαπεία εθαξκόζηεθε ζε έλα θνξίηζη πνπ είρε έιιεηςε ηνπ ελδύκνπ

απακηλάζε ηεο αδελνζίλεο (ADA)

1 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ ελδύκνπ απηνύ (κνλάδεο 3) θαη πνηα ηα ζπκπηώκαηα πνπ εκθαλίδνπλ ηα

άηνκα κε έιιεηςε ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

2 Πώο νλνκάδεηαη ν ηύπνο ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο πνπ εθαξκόζηεθε (κνλάδεο 2) θαη γηαηί

(κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

3 Πνηα είλαη ε δηαδηθαζία πνπ αθνινπζείηαη ζηε γνληδηαθή ζεξαπεία ηεο παξαπάλσ αζζέλεηαο Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο κε θπζηνινγηθή όξαζε πνπ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία (PKU) θαη κηα γπλαίθα κε

θπζηνινγηθή όξαζε πνπ δελ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία απνθηνύλ έλα θνξίηζη θαη έλα αγόξη Τν

θνξίηζη έρεη θπζηνινγηθή όξαζε θαη δελ παξνπζηάδεη θαηλπιθεηνλνπξία ελώ ην αγόξη εκθαλίδεη

αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν θαη πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία

1 Πώο πξνθαιείηαη ε θαηλπιθεηνλνπξία (κνλάδεο 5) θαη πσο θιεξνλνκείηαη (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

2 Πώο θιεξνλνκείηαη ε κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν Μονάδερ 6

3 Να βξείηε θαη λα γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο ηνπ άλδξα ηεο γπλαίθαο θαη ησλ παηδηώλ ηνπο

(κνλάδεο 8) θάλνληαο ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 12

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-37-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Α Σηα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα κειεηάηαη ν ηξόπνο θιεξνλόκεζεο θνηλνύ κνλνγνληδηαθνύ

ραξαθηεξηζηηθνύ ζε δύν δηαθνξεηηθέο νηθνγέλεηεο 1 θαη 2

Σηελ 1ε νηθνγέλεηα θέξνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ηα άηνκα Η2 ΗΗ2 ΗΗ3 (καπξηζκέλα) ελώ ζηελ 2

ε

νηθνγέλεηα θέξνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ηα άηνκα ΗΗ2 ΗΗ3 (καπξηζκέλα)

Να πξνζδηνξίζεηε ηνλ ηξόπν θιεξνλόκεζεο ηνπ ραξαθηεξηζηηθνύ κε βάζε ηα παξαπάλσ

ζηνηρεία αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή ζαο κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (Να κε ιεθζεί

ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο θαη λα κελ εμεηαζηεί ε πεξίπησζε ηνπ θπινζύλδεηνπ

επηθξαηνύο γνληδίνπ) (κνλάδεο 8) Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόκσλ (κνλάδεο 5) Μονάδερ 13

Β Να ππνδείμεηε έλα πηζαλό κεραληζκό πνπ κπνξεί λα εμεγήζεη ηε γέλλεζε αηόκνπ κε ζύλδξνκν

Turner από γνλείο κε θπζηνινγηθό αξηζκό ρξσκνζσκάησλ (κνλάδεο 6) Να πεξηγξάςεηε ηε

δηαδηθαζία κε ηελ νπνία κπνξνύκε λα απεηθνλίζνπκε ηα ρξσκνζώκαηα ηνπ αηόκνπ κε ζύλδξνκν

Turner κεηά ηε γέλλεζή ηνπ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη δίθισλν κόξην DNA ην νπνίν πεξηέρεη ηκήκα αζπλερνύο γνληδίνπ πνπ κεηαγξά-

θεηαη ζε mRNA

α) Πνύ ζπλαληάκε αζπλερή γνλίδηα (κνλάδεο 2)

β) Να πξνζδηνξίζεηε ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

γ) Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ πξόδξνκνπ mRNA θαη ηνπ ώξηκνπ mRNA πνπ πξνθύπηνπλ από ηε

κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ DNA ρσξίο αηηηνιόγεζε (κνλάδεο 2)

δ) Πώο πξνθύπηεη ην ώξηκν mRNA (κνλάδεο 3)

ε) Μπνξεί ε πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε ΔcoRI λα θόςεη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3)

ζη) Πνηεο θαηεγνξίεο γνληδίσλ πνπ ππάξρνπλ ζην ρξσκνζσκηθό DNA ελόο θπηηαξηθνύ ηύπνπ δελ

θισλνπνηνύληαη ζε cDNA βηβιηνζήθε (κνλάδεο 8) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-38-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Άλδξαο πνπ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία θαη ζπλζέηεη θπζηνινγηθή πνζόηεηα κειαλίλεο

απνθηά απνγόλνπο κε γπλαίθα πνπ πάζρεη από αιθηζκό αιιά κπνξεί λα κεηαηξέπεη ηε

θαηλπιαιαλίλε ζε ηπξνζίλε

Να βξείηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο θαη θαηλόηππνπο ησλ παηδηώλ

Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηελ θαηλπιθεηνλνπξία θαη ηνλ αιθηζκό βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά

δεύγε νκόινγσλ ρξσκνζσκάησλ Μονάδερ 12

Β Να δηαθξίλεηε πεξηπηώζεηο θαηά ηηο νπνίεο είλαη αηκνξξνθηιηθό ην παηδί πνπ απνθηά

θπζηνινγηθόο άλδξαο κε θπζηνινγηθή γπλαίθα ηεο νπνίαο ν παηέξαο είλαη αηκνξξνθηιηθόο

Οη γνλείο θαη ην παηδί έρνπλ θπζηνινγηθό θαξπόηππν Μονάδερ 13

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ηα πέληε (5) πξώηα ακηλνμέα

κηαο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Ζ θαηεύζπλζε ζηελ νπνία θηλείηαη ε RNA πνιπκεξάζε θαηά ηε

κεηαγξαθή ππνδεηθλύεηαη από ην βέινο

α Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ DNA είλαη ε θσδηθή θαη πνηα είλαη ε κε θσδηθή

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 9

β Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ DNA Μονάδερ 3

γ Να γξάςεηε θαη λα αηηηνινγήζεηε ην αληηθσδηθόληνηνπ tRNA πνπ κεηαθέξεη ην 2ν ακηλνμύ ηεο

πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Μονάδερ 5

δ Τηείλαηηνζύκπινθνέλαξμεοηεοπξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 5) θαη πνηα είλαη ε κεηέπεηηα πνξεία

ηνπ tRNA πνπ ζπκκεηέρεη ζε απηό (κνλάδεο 3) Μονάδερ 8

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-39-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Πξόθεηηαη λα θαιιηεξγεζεί ζην εξγαζηήξην έλαοεηεξόηξνθνο κηθξννξγαληζκόο

1 Να αλαθέξεηε νλνκαζηηθά ηα ζξεπηηθά ζπζηαηηθά ηα νπνία πξέπεη λα πξνζηεζνύλ ζην κέζν

θαιιηέξγεηαο ώζηε ν κηθξννξγαληζκόο απηόο λα αλαπηπρζεί θπζηνινγηθά Μονάδερ 8

2 Πώο κπνξνύκε λα δηαπηζηώζνπκε αλ ν κηθξννξγαληζκόο απηόο είλαη ππνρξεσηηθά αλαεξόβηνο Μονάδερ 7

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνπο άιινπο παξάγνληεο πνπ επηδξνύλ ζηελ αλάπηπμε ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαηηνπαξαθάησηκήκα DNAζηννπνίνέρεη αξρίζεη ε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

1Σηηο ζέζεηο ΑΒΓ∆ΔΕ λα αληηζηνηρίζεηε ηηο ελδείμεηο 3΄ ή 5΄ ώζηε λα θαίλεηαη ν

πξνζαλαηνιηζκόο ησλ αξρηθώλ θαη ησλ λενζπληηζέκελσλ αιπζίδσλ Μονάδερ 6

2Τη είλαη ηα πξσηαξρηθά ηκήκαηα πσο δεκηνπξγνύληαη θαη πσο επηκεθύλνληαη Μονάδερ 9

3Δμεγήζηε γηαηί πξέπεη ζηελ παξαπάλσ δηαδηθαζία λα ελεξγνπνηεζεί ην έλδπκν DNA δεζκάζε

θαη πώο ζα δξάζεη απηό Μονάδερ 6

4Πνηα έλδπκα ζα επηδηνξζώζνπλ ηα πηζαλά ιάζε ηεο δηαδηθαζίαο ηεο αληηγξαθήο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-40-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ νιηγνπεπηίδην έμη ακηλνμέσλ ην νπνίν δελ έρεη ππνζηεί θακία ηξνπνπνίεζε

κεηά ηε ζύλζεζή ηνπ

Ζ2Ν ndash Μεθειονίνη ndash Γλυκίνη ndash Λυζίνη ndash Τρυπηοθάνη ndash Βαλίνη ndash Αλανίνη - COOH

Α Με ηε βνήζεηα ηνπ ηκήκαηνο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ παξαηίζεηαη γξάςηε ηελ αιιεινπρία

ησλ λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ ηκήκαηνο mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην

παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην ∆ηθαηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 13

Β Γξάςηε κε ηνλ θαηάιιειν πξνζαλαηνιηζκό ηελ αιιεινπρία λνπθιενηηδίσλ ζην δίθισλν

κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην Πνηα είλαη ε θσδηθή θαη πνηα ε κε

θσδηθή αιπζίδα Μονάδερ 6

Γ Δάλ ε ηξηπιέηα 5΄-UGG-3΄ ζην mRNA αληηθαηαζηαζεί από ηελ ηξηπιέηα 5΄-UGA-3΄ γξάςηε

ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ζην λέν νιηγνπεπηίδην πνπ ζα ζπληεζεί Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο Σην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ζηα κέιε

κηαο νηθνγέλεηαο ε αηκνξξνθηιία Α (Δίλαη καπξηζκέλα ηα ΗΗ 1 ΗΗ 4 θαη ΗΗΗ 1)

Α Πώο θιεξνλνκείηαη ε αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 5

Β Να γξάςεηε θαη λα δηθαηνινγήζεηε κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο ηνπο γνλνηύπνπο όισλ ησλ

κειώλ πνπ απεηθνλίδνληαη ζην γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 13

Γ Δάλ νη γνλείο ΗΗ 3 θαη ΗΗ 4 απνθηήζνπλ επόκελν παηδί πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα λα λνζεί από

αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 7

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο θσδηθνλίσλ

θαη ακηλνμέσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

GUCrarrΒαιίλε

UGGrarrΤξππηνθάλε

GGUrarrΓιπθίλε

AUGrarrΜεζεηνλίλε

AAArarrΛπζίλε

GCCrarrΑιαλίλε

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-41-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο κε ηηο νπνίεο κπνξνύλ λα παξαρζνύλ κνλνθισληθά

αληηζώκαηα ηα νπνία ζπλεηζθέξνπλ ζηνλ πξνζδηνξηζκό ησλ νκάδσλ αίκαηνο ηνπ αλζξώπνπ Μονάδερ 7

Γ2 Να αλαθέξεηε πνηνπο ηύπνπο αηκνξνθηιίαο γλσξίδεηε θαη πνύ νθείινληαη (κνλάδεο 2) Να

πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία αληηκεηώπηζεο κίαο εμ απηώλ κε βάζε ηε κέζνδν δεκηνπξγίαο

δηαγνληδηαθώλ δώσλ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 ∆ίλεηαη κείγκα κνξίσλ DNA θαη έλαο αληρλεπηήο RΝΑ

Να εμεγήζεηε ηη είλαη αληρλεπηήο (κνλάδεο 2) λα πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ ζα

αθνινπζεζνύλ πξνθεηκέλνπ ν αληρλεπηήο λα πβξηδνπνηήζεη ηελ θαηάιιειε αιιεινπρία DNA

(κνλάδεο 4) θαη λα εμεγήζεηε πνηνο είλαη ν θιώλνο ηνπ DNA πνπ ζα πβξηδνπνηεζεί (κνλάδεο 4) Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ ∆

Υγηήο άληξαο παληξεύηεθε κε πγηή γπλαίθα θαη απέθηεζαλ έλα αγόξη κε αρξσκαηνςία ζην

θόθθηλν θαη ην πξάζηλν ρξώκα έλα θνξίηζη πνπ πάζρεη από δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία θαη

πεξηκέλνπλ ην ηξίην παηδί ηνπο

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη λα εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ παηδηώλ ηνπο θαη λα εμεγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆3 Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην ηξίην παηδί λα έρεη θπζηνινγηθό θαηλόηππν

Να εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο θάλνληαο ή ηελ απαηηνύκελε δηαζηαύξσζε ή ηηο

απαηηνύκελεο δηαζηαπξώζεηο Μονάδερ 12

∆4 Να εμεγήζεηε ηα γελεηηθά αίηηα ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-42-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

∆ίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν

C T T A A C T A A T A G G G T G G A C C T A A C A T A G A T

G A A T T G A T T A T C C C A C C T G G A T T G T A T C T A

Γ1 Να γξάςεηε ην mRNA πνπ ζα πξνθύςεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

νξίδνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ηνπ (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο

(κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ2 Να βξείηε ηνλ αξηζκό ησλ ακηλνμέσλ από ηα νπνία ζα απνηειείηαη ην έλδπκν κεηά ηε

κεηάθξαζε ηνπ παξαπάλσ mRNA (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο κε

βάζε ηηο ηδηόηεηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε ιεηηνπξγία ηνπ ελδύκνπ αλ ζπκβεί γνληδηαθή

κεηάιιαμε ε νπνία ζα πξνθαιέζεη έιιεηςε ηνπ δεύηεξνπ λνπθιενηηδίνπ ζην δεύηεξν

θσδηθόλην ηνπ γνληδίνπ Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ ∆

∆ίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν

ζην νπνίν ηα άηνκα Η1 θαη ΗΗ1 ΗΗ2 ΗΗ3 ΗΗ4 ΗΗ5 ΗΗ6 πάζρνπλ από κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ ζην παξαπάλσ γελεαινγηθό

δέληξν Μονάδερ 7

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ παηδηώλ ζην παξαπάλσ

γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 4

∆3 Να θάλεηε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο θαη λα αηηηνινγήζεηε ηηο απαληήζεηο ζαο Μονάδερ 14

Σημείωζη Να μην εξεηαζθεί η πεπίπηωζη θςλοζύνδεηος επικπαηούρ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-43-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ ∆ίλνληαη ηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα Α θαη Β

Σην Α απεηθνλίδνληαη νη θάζεηο (αβγ θαη δ)

αλάπηπμεο ελόο κηθξννξγαληζκνύ Σην Β

απεηθνλίδεηαη ε παξαγσγή ηνπ πξντόληνο από

ηνλ κηθξννξγαληζκό γηα ην ίδην ρξνληθό

δηάζηεκα

Γ1 Με βάζε ην δηάγξακκα Α λα

ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο

(κνλάδεο 3) θαη λα νλνκάζεηε ηηο θάζεηο

ηεο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 7

Γ2 Σε πνηα θάζε παξάγεηαη ε κεγαιύηεξε πνζόηεηα ηνπ πξντόληνο (κνλάδεο 2) Nα

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 Αλ ην πξντόλ εθθξίλεηαη από ηνλ κηθξννξγαληζκό πώο ζα ην παξαιάβνπκε από ηελ

θαιιηέξγεηα Μονάδερ 6

Γ4 Να αλαθέξεηε ηνπο παξάγνληεο πνπ επεξεάδνπλ ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ηνπ

κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 4

ΘΔΜΑ ∆ ∆ίλεηαη ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ πεξηέρεη ην αζπλερέο γνλίδην

ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ παξαθάησ πεπηηδίνπ

H2N- μεθειονίνη - αλανίνη - λευκίνη - αζπαραγίνη ndash COOH

∆1 Να γξάςεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 4) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 10

∆2 Να γξάςεηε ην πξόδξνκν mRNA ην ώξηκν mRNA ην εζώλην ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 6) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 15

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ

Aιαλίλε = GCU Λεπθίλε = UUG Αζπαξαγίλε = AAU

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-44-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

1 Πνηα είλαη ε δνmicroή ηνπ DNA ζην ρώξν ζύmicroθσλα microε ην microνληέιν ηεο δηπιήο έιηθαο Μονάδερ 12

2 Να πεξηγξάςεηε πώο ξπζmicroίδεηαη ε γνληδηαθή έθθξαζε ζηα επθαξπσηηθά θύηηαξα Μονάδερ 8

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνλ αιθηζmicroό Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο πνπ πάζρεη από νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

παληξεύεηαη microία γπλαίθα ε νπνία δελ πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο

ινβνύο απηηώλ Τν δεπγάξη απηό απνθηά ηξία παηδηά

Τν πξώην εmicroθαλίδεη ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ ην δεύηεξν δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη πξνζθνιιεmicroέλνπο ινβνύο απηηώλ θαη ην ηξίην δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ γνλέσλ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

β Πνηνη είλαη νη πηζαλνί γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παηδηώλ Μονάδερ 5

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-45-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Σην θπηό κνζρνκπίδειν ην ρξώκα ησλ ζπεξκάησλ κπνξεί λα είλαη είηε θίηξηλν είηε πξάζηλν

ελώ ην ύςνο ηνπ είλαη είηε ςειό είηε θνληό Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηηο παξαπάλσ

ηδηόηεηεο βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά δεύγε νκνιόγσλ ρξσκνζσκάησλ Δάλ έρεηε ζηε

δηάζεζή ζαο έλα ςειό κνζρνκπίδειν κε θίηξηλα ζπέξκαηα λα θάλεηε ηηο θαηάιιειεο

δηαζηαπξώζεηο πνπ απαηηνύληαη γηα λα βξείηε ην γνλόηππό ηνπ (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 11

Γ2 Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο από δύν θπζηνινγηθνύο

γνλείο κπνξεί λα γελλεζεί παηδί κε ζύλδξνκν Turner Μονάδερ 8

Γ3 Μία πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κία πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ Γ

Γίδεηαη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Σηνλ θιώλν ΕΖ ε αληηγξαθή γίλεηαη

κε αζπλερή ηξόπν Τα ζεκεία Γ θαη Ζ ππνδεηθλύνπλ ηε ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα λα ζρεδηάζεηε ηα ζπλερή θαη αζπλερή

ηκήκαηα ησλ λέσλ θιώλσλ κε βέιε ππνδεηθλύνληαο ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ λέσλ θαη

ησλ κεηξηθώλ θιώλσλ (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Σηνλ θιώλν πνπ αληηγξάθεηαη κε ζπλερή ηξόπν λα γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ

λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ πξσηαξρηθνύ ηκήκαηνο ην νπνίν απνηειείηαη

από 8 (νθηώ) λνπθιενηίδηα (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Γ3 Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην πεπηίδην απηό Μονάδερ 2

Γ4 Μεηά ηελ επίδξαζε αθηηλνβνιίαο ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ζπάεη ζηα ζεκεία πνπ

ππνδεηθλύνληαη από ηα βέιε Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε θαη λα

ζεκεηώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ Μονάδερ 2

Γ5 Τν ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε επαλαζπλδέεηαη ζηα ίδηα ζεκεία θνπήο κεηά από

αλαζηξνθή

Να γξάςεηε νιόθιεξν ην κόξην ηνπ DNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηελ αλαζηξνθή (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην λέν πεπηίδην (κνλάδεο 2)

Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-46-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν Σην κόξην απηό ζπκβαίλεη κεηάιιαμε πξνζζήθεο ηξηώλ (3) δηαδνρηθώλ

λνπθιενηηδίσλ (5΄-GAT-3΄)

Γ1 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Φ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) θαη ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα ηνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ2 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Υ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) Ζ παξαπάλσ κεηάιιαμε έρεη ειάρηζηε επίδξαζε ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα

ηνπ ελδύκνπ Πώο ραξαθηεξίδεηαη απηή ε κεηάιιαμε (κνλάδεο 2) Nα εμεγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 9

Γ3 Σε δύν άηνκα πνπ πάζρνπλ από ζύλδξνκν Klinefelter έγηλε αλάιπζε ηεο αιιεινπρίαο ησλ

βάζεσλ ηνπ DNA ησλ θπιεηηθώλ ρξσκνζσκάησλ ηνπο Σην πξώην άηνκν ε αλάιπζε έδεημε

ηξεηο δηαθνξεηηθέο αιιεινπρίεο βάζεσλ DNA Σην δεύηεξν άηνκν ε αλάιπζε έδεημε δύν

παλνκνηόηππεο θαη κία δηαθνξεηηθή αιιεινπρία βάζεσλ DNA Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο

κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο γελλήζεθαλ ηα άηνκα απηά από θπζηνινγηθνύο

γνλείο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ Γ

Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-47-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Α

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Μηα πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κηα πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 7

Γ2 Ζ αλάιπζε δεηγκάησλ DNA από δύν βαθηεξηαθέο θαιιηέξγεηεο έδσζε ηα εμήο

απνηειέζκαηα ζηελ πξώηε θαιιηέξγεηα βξέζεθε πνζνζηό αδελίλεο (Α) 28 θαη

ζηεδεύηεξε βξέζεθε πνζνζηό γνπαλίλεο (G) 28 Να εμεγήζεηε αλ ηα βαθηήξηα ησλ δύν

θαιιηεξγεηώλ αλήθνπλ ζην ίδην ή ζε δηαθνξεηηθό είδνο Μονάδερ 6

Γ3 Με πνηνπο ηξόπνπο γίλεηαη ε θαιιηέξγεηα κηθξννξγαληζκώλ ζε κεγάιε θιίκαθα Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ Γ Σrsquo έλα κόξην DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ ππάξρνπλ δύν γνλίδηα Α θαη Β όπσο θαίλεηαη ζην

ζρήκα

Γ1 Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο θαη λα νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ

αιπζίδσλ ηνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Τα γνλίδηα Α θαη Β κεηαγξάθνληαη ζε RNA Να νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπ RNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Πνηα είλαη ε θσδηθή αιπζίδα γηα ην γνλίδην Α θαη πνηα γηα ην Β (κνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ4 Τη είλαη ν ππνθηλεηήο (κνλάδεο 2) Να νξίζεηε ηε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή γηα θάζε γνλίδην κε

έλα βέινο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-48-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Να αλαθέξεηε ηα βήκαηα πνπ απαηηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο

αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο από έλα δηαγνληδηαθό δών Μονάδερ 12

Γ2 Να εμεγήζεηε πώο ε ζεξκνθξαζία επεξεάδεη ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 8

Γ3 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ πξηκνζώκαηνο ζηελ αληηγξαθή ηνπ DNA Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ

Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-49-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Μεηέξα κε θπζηνινγηθή όξαζε θαη νκάδα αίκαηνο Β απνθηά δύν παηδηά κε έλαλ άλδξα κε

θπζηνινγηθή όξαζε Τν θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο ΑΒ ελώ ην αγόξη νκάδα αίκαηνο Ο

Τν έλα από ηα δύν παηδηά πάζρεη από κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν ndash θόθθηλν

Γ1 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ σο πξνο ηνπο δύν

ραξαθηήξεο (κνλάδεο 8) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 10) Μονάδερ 18

Γ2 Πνην από ηα δύν παηδηά δελ έρεη θπζηνινγηθή όξαζε Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA

(Ι) GACTAATAAAAGAAGTAGTTAGGATCATAGG

(ΙΙ) CTGATTATTTTCTTCATCAA TCCTAGTA TCC

πνπ θσδηθνπνηεί ην πεπηίδην

H2N-Μεθειονίνη-Τυροζίνη-Φαινυλαλανίνη-Φαινυλαλανίνη-Τυροζίνη-COOH

Γ1 Να εμεγήζεηε πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA είλαη ε θσδηθή θαη

πνηα είλαη ε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 4) Να γξάςεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ησλ

αιπζίδσλ (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 8

Γ2 Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ

παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA (κνλάδεο 2) θαζώο θαη ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε πνύ νθείιεηαη ε δηαθνξά κεηαμύ ησλ δύν απηώλ κνξίσλ

(κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ παξαπάλσ πεπηηδίνπ εάλ κηα

γνληδηαθή κεηάιιαμε πνπ ζα ζπκβεί ζην θσδηθόλην ηεο ηπξνζίλεο νδεγήζεη ζε

αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από ζπκίλε Μονάδερ 5

Γ4 Δάλ ε παξαπάλσ γνληδηαθή κεηάιιαμε νδεγήζεη ζε αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από

αδελίλε λα εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ πεπηηδίνπ Μονάδερ 5

Γίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Μεζεηνλίλε AUG

Τπξνζίλε UAC UAU

Φαηλπιαιαλίλε UUU UUC

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-50-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Μηα αξζεληθή κύγα Drosophila κε ιεπθά κάηηα δηαζηαπξώζεθε κε κηα ζειπθή κε θόθθηλα

κάηηα Από ηε δηαζηαύξσζε απηή πήξακε 280 απνγόλνπο ζηελ F1 γεληά πνπ είραλ όινη

θόθθηλα κάηηα Γηαζηαπξώλνληαο δύν άηνκα από ηελ F1 γεληά πξνθύπηνπλ 319 απόγνλνη

ζηελ F2 γεληά Μηα αλάιπζε ησλ απνγόλσλ ηεο F2 γεληάο έδεημε όηη ππάξρνπλ

159 ζειπθά κε θόθθηλα κάηηα

82 αξζεληθά κε θόθθηλα κάηηα θαη

78 αξζεληθά κε ιεπθά κάηηα

Με βάζε ηα δεδνκέλα λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ην παξαπάλσ

γλώξηζκα Γηα ηα άηνκα πνπ δηαζηαπξώζεθαλ δίλεηαη όηη ηα ζειπθά έρνπλ έλα δεπγάξη X

ρξσκνζσκάησλ (ΦΦ) θαη ηα αξζεληθά έρνπλ έλα Φ θαη έλα Χ ρξσκόζσκα (ΦΧ)

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν όπνπ απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη κηα κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

Τα άηνκα ΙΙ2 ΙΙ3 ΙΙΙ3 θαη ΙV3 πάζρνπλ από ηελ αζζέλεηα απηή Γηα όια ηα παξαθάησ

εξσηήκαηα λα κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο

Γ2 Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη ε αζζέλεηα Μονάδερ 6

Γ3 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην δεπγάξη ΙΙΙ1 III2 λα απνθηήζεη αγόξη πνπ ζα πάζρεη

(κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 8

Γ4 Αλ ηα άηνκα Ι1 θαη Ι4 πάζρνπλ από κηα αζζέλεηα πνπ νθείιεηαη ζε γνλίδην κηηνρνλ-δξηαθνύ

DNA λα αλαθέξεηε πνηα άηνκα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ ζα θιεξνλνκή-ζνπλ ην γνλίδην

απηό (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-51-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA ην νπνίν θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Αιπζίδα 1 GTTGAATTCTTAGCTTAAGTCGGGCATGAATTCTC

Αιπζίδα 2 CAACTTAAGAATCGAATTCAGCCCGTACTTAAGAG

Γ1 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

επηζεκαίλνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ησλ αιπζίδσλ ηνπ (κνλάδεο 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Τν παξαπάλσ ηκήκα DNA αληηγξάθεηαη θαη θαηά ηε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

δεκηνπξγνύληαη ηα παξαθάησ πξσηαξρηθά ηκήκαηα

i) 5΄-GAGAAUUC-3΄

ii) 5΄-UUAAGCUA-3΄

iii) 5΄-GUUGAAUU-3΄

Να πξνζδηνξίζεηε πνηα αιπζίδα αληηγξάθεηαη κε ζπλερή θαη πνηα κε αζπλερή ηξόπν

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε ην έλδπκν EcoRI πξνθεηκέλνπ λα ελζσκα-ησζεί ζε

έλα από ηα δύν πιαζκίδηα Α θαη Β πνπ δίλνληαη παξαθάησ

Πνην από ηα δύν πιαζκίδηα ζα επηιέμεηε γηα ηε δεκηνπξγία αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ

(κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Πόζνη θσζθνδηεζηεξηθνί δεζκνί ζα δηαζπαζηνύλ ζην πιαζκίδην πνπ επηιέμαηε θαη πόζνη ζα

δεκηνπξγεζνύλ θαηά ην ζρεκαηηζκό ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ4 Από ηε κύγα Drosophila απνκνλώζεθαλ ηξία δηαθνξεηηθά θπζηνινγηθά θύηηαξα ζηα νπνία

πξνζδηνξίζηεθε ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ζε δεύγε βάζεσλ

Σην πξώην θύηηαξν ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ππνινγίζηεθε ζε 32108 δεύγε βάζεσλ

ζην δεύηεξν θύηηαξν ζε 16108 δεύγε βάζεσλ θαη ζην ηξίην θύηηαξν ζε 6410

8 δεύγε

βάζεσλ

Να δηθαηνινγήζεηε γηαηί ππάξρνπλ νη δηαθνξέο απηέο ζην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ησλ

ηξηώλ θπηηάξσλ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-52-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ Γ

Έλα πιαζκίδην πνπ ρξεζηκνπνηείηαη σο θνξέαο θισλνπνίεζεο ελόο ηκήκαηνο DNA έρεη έλα

γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε θαη έλα γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληη-

βηνηηθό ηεηξαθπθιίλε Τν γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζηελ ηεηξαθπθιίλε πεξηέρεη ηελ αιιεινπρία

πνπ αλαγλσξίδεηαη από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Γεκηνπξγνύκε αλαζπλδπαζ-

κέλα πιαζκηδία κε ηε ρξήζε ηεο πεξηνξηζηηθήο ελδνλνπθιεάζεο EcoRI

Τα κεηαζρεκαηηζκό βαθηεξίσλ πνπ δελ είραλ θαλέλα πιαζκίδην Σηε ζπλέρεηα ηα βαθηήξηα

θαιιηεξγνύληαη ζε ζξεπηηθό πιηθό

Γ1 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ηεηξαθπθιίλε αληί ηεο ακπηθηιίλεο (κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 Σηνπο παξαθάησ δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο (1 2 3) θαίλεηαη ε δηαβάζκηζε ηεο ζπγθέληξσζεο

ηνπ νμπγόλνπ θαη ε πεξηνρή αλάπηπμεο ηξηώλ εηδώλ κηθξννξγα-ληζκώλ ζε πγξό ζξεπηηθό

πιηθό Οη κηθξννξγαληζκνί απεηθνλίδνληαη σο καύξεο θνπθίδεο

Σε πνηνλ από ηνπο ηξεηο δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο έρνπκε θαιιηέξγεηα κπθήησλ πνπ

ρξεζηκνπνηνύληαη ζηελ αξηνβηνκεραλία βαθηεξίσλ ηνπ γέλνπο Clostridium θαη βαθηεξίσλ

ηνπ γέλνπο Mycobacterium (κνλάδεο 3) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

Γ4 Με πνηνλ ηξόπν δεκηνπξγνύκε δηαγνληδηαθά θπηά ηα πξντόληα ησλ νπνίσλ έρνπλ

κεγαιύηεξε δηάξθεηα δσήο ζε ζρέζε κε απηά ησλ κε δηαγνληδηαθώλ θπηώλ Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-53-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ δηάγξακκα απεηθνλίδεηαη ε θπζηνινγηθή κεηαβνιή ζην πνζνζηό ησλ

πνιππεπηηδηθώλ αιπζίδσλ ησλ αηκνζθαηξηλώλ HbA HbF θαη HbA2 ηνπ αλζξώπνπ από ηελ

εκβξπηθή ειηθία θαη κεηά ηε γέλλεζή ηνπ

Γ1 Πνην είδνο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο αληηζηνηρεί ζε θαζεκηά από ηηο θακπύιεο Η ΗΗ ΗΗΗ θαη IV

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ2 Τα απνηειέζκαηα κηαο εμέηαζεο αίκαηνο ζε έλαλ ελήιηθα έδεημαλ όηη νη αηκνζθαηξίλεο HbA

HbF θαη HbA2 είλαη ζε θπζηνινγηθά επίπεδα Πόζα γνλίδηα είλαη ππεύζπλα γηα ηε ζύλζεζε

ηεο HbA ζε έλα ζσκαηηθό θύηηαξν ζηε κεηάθαζε (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA πνπ πεξηέρεη ηα θσδηθόληα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα επηά

πξώηα ακηλνμέα ηεο θπζηνινγηθήο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο HbA

5΄hellip GTG CAC CTG ACT CCT GAG GAG hellip 3΄

3΄hellip CAC GTG GAC TGA GGA CTC CTC hellip 5΄

Ζ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI αλαγλσξίδεη ηελ αιιεινπρία

5΄ CTGAG 3΄

3΄ GACTC 5΄

θαη θόβεη θάζε αιπζίδα κεηαμύ ηνπ C θαη ηνπ Τ (κε θαηεύζπλζε 5΄3΄) Ζ αιιεινπρία πνπ

αλαγλσξίδεη ε DdeI βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα DNA Από έλα άηνκν θνξέα ηεο

δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο απνκνλώζεθαλ ηκήκαηα DNA πνπ πεξηέρνπλ ηα θσδηθόληα ηα

νπνία θσδηθνπνηνύλ ηα επηά πξώηα ακηλνμέα ηεο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Σηα ηκήκαηα απηά

επηδξάζακε κε ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI

Πόζα ηκήκαηα DNA δηαθνξεηηθνύ κήθνπο ζα πξνθύςνπλ κεηά ηε δξάζε ηεο DdeI (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 7

Γ4 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο δηάγλσζεο ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο θαηά ηνλ

πξνγελλεηηθό έιεγρν ηε δέθαηε εβδνκάδα ηεο θύεζεο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-54-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Σε ηξεηο δηαθνξεηηθνύο βηναληηδξαζηήξεο πξαγκαηνπνηείηαη

θιεηζηή θαιιηέξγεηα ηξηώλ δηαθνξεηηθώλ κηθξννξγαληζκώλ Α Β

θαη Γ αληίζηνηρα

Σηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα απεηθνλίδεηαη ν αξηζκόο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ ζε ζρέζε κε ην ρξόλν

Σην ρξνληθό δηάζηεκα από 0 έσο t1 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ

ζηνπο βηναληηδξα-ζηήξεο είλαη πςειή θαη ζηαζεξή ελώ ζην ρξν-

ληθό δηάζηεκα από t1 έσο t2 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ είλαη

ρακειή θαη ζηαζεξή

Γ1 Με βάζε ηα ζρήκαηα λα ραξαθηεξίζεηε ηνπο

κηθξννξγαληζκνύο Α Β Γ ζε ζρέζε κε ηελ εμάξηεζε ηεο

αλάπηπμήο ηνπο από ηε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ (κνλάδεο 6)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

Γ2 Με βάζε ηα ζρήκαηα ζε πνηα θάζε ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ γίλεηαη ε κεηαβνιή ηεο ζπγθέληξσζεο ηνπ Ο2

ζηνλ βηναληηδξαζηήξα όπνπ θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α

(κνλάδεο 2)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 4

Γ3 Πώο εμεγείηαη ε εθζεηηθή θάζε ζε κία θιεηζηή θαιιηέξγεηα

κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 4

Γ4 Τη ελλννύκε ζήκεξα κε ηνλ όξν δύκσζε (κνλάδεο 3) Πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο

(κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ πεπηίδην πνπ παξάγεηαη από έλα βαθηήξην

HOOCminusμεθειονίνηminusαλανίνηminusζερίνηminusαζπαραγίνηminusμεθειονίνηminusNH2

Γ1 Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ δίθισλνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ πεπηίδην (κνλάδεο

2) Να νξίζεηε ην 5΄ θαη 3΄ άθξν θάζε αιπζίδαο (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να θαζνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Γίλνληαη ηα θσδηθόληα

αιαλίλε GCU αζπαξαγίλε AAU κεζεηνλίλε AUG ζεξίλε UCU

Τν θσδηθόλην ιήμεο είλαη ην UGA Μονάδερ 15

Γ2 Μπνξεί ε παξαπάλσ αιπζίδα λα θνπεί από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 5

Γ3 Πώο ζρεκαηίδεηαη ην ζύκπινθν έλαξμεο ηεο πξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 3) Από ηη

απνηειείηαη ην πνιύζσκα (κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-55-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν απεηθνλίδεη ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη κηα

αζζέλεηα ηνπ κεηαβνιηζκνύ ζηνλ άλζξσπν

Γ1 Ζ αζζέλεηα απηή νθείιεηαη ζε επηθξαηέο ή ζε ππνιεηπόκελν γνλίδην (Μνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Κιεξνλνκείηαη σο απηνζσκηθόο ή

θπινζύλδεηνο ραξαθηήξαο (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 12

Γ2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέλδξν Μονάδερ 6

Γ3 O άλδξαο ΗΗΗ1 απνθηά κε γπλαίθα εηεξόδπγε ζηελ αζζέλεηα απηή έλα αγόξη

Να βξείηε ηε πηζαλόηεηα πνπ ππάξρεη ην αγόξη απηό λα πάζρεη αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Τα ζεκεία Α θαη Γ ππνδεηθλύνπλ ηε

ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηό ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ κεηξηθώλ αιπζίδσλ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ζρεδηάζεηε ζην ίδην ζρήκα ηα αζπλερή θαη

ηα ζπλερή ηκήκαηα ησλ δύν λέσλ αιπζίδσλ κε

βέιε θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηά ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπο (Μνλάδεο 3)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4)

Μονάδερ 7

Γ3 Ζ κεηξηθή αιπζίδα ηνπ DNA πνπ αληηγξάθε-

ηαη κε ζπλερή ηξόπν ακέζσο κεηά κεηαγξάθεηαη

Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ RNA πνπ ζρεκαηίδεηαη

θαηά ηε κεηαγξαθή θαη λα ζεκεηώζεηε ηνλ

πξνζαλαηνιηζκό ηνπ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ4 Πνηα είλαη ε δξάζε ηεο RNA πνιπκεξάζεο κεηά ηελ πξόζδεζή ηεο ζηνλ ππνθηλεηή ελόο

γνληδίνπ Μονάδερ 6

Page 11: biologia kat 3o 4o

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-11-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2002 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 2ο A Να ξαναγπάψεηε ζηο ηεηπάδιό ζαρ ηιρ πποηάζειρ αθού ζςmicroπληπώζεηε ηα κενά microε ηιρ ζωζηέρ

λέξειρ

1 Ζ ηλζνπιίλε είλαη microία νξmicroόλε πνπ απνηειείηαη από 51 θαη παξάγεηαη από εηδηθά θύηηαξα

ηνπ Ζ νξmicroόλε απηή ξπζmicroίδεη ην microεηαβνιηζmicroό ησλ θαη εηδηθόηεξα ην πνζνζηό

ηεο γιπθόδεο ζην

2 Τν πξόδξνmicroν mRNA microεηαηξέπεηαη ζε mRNA microε ηε δηαδηθαζία ηεο θαηά ηελ νπνία ηα

θόβνληαη από microηθξά ξηβνλνπθιενπξσηετληθά ζσmicroαηίδηα θαη απνmicroαθξύλνληαη Μονάδερ 9

Β Να απανηήζεηε ζηιρ ηπειρ επωηήζειρ πος ακολοςθούν

1 Πνηα νξγαλίδηα ηνπ επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ ραξαθηεξίδνληαη σο εmicroηαπηόλνmicroα θαη γηαηί Μονάδερ 8

2 Τη είλαη ην λνπθιεόζσmicroα Μονάδερ 4

3 Τη είλαη ην πνιύζσmicroα Μονάδερ 4

ΘΔΜΑ 3ο Α 1 Τη είλαη ηα microνλνθισληθά αληηζώmicroαηα

Μονάδερ 5

2 Πώο ιεηηνπξγνύλ ηα microνλνθισληθά αληηζώmicroαηα σο ζεξαπεπηηθά microέζα Μονάδερ 8

Β Να πεξηγξάςεηε από microία microέζνδν microεηαθνξάο γνληδίσλ

1 ζε θπηά

2 ζε δώα Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ηmicroήmicroα δηπιήο έιηθαο ηνπ DNA

α) Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο έρεη πξνζαλαηνιηζmicroό 3΄rarr5΄ θαη πνηα 5΄rarr3΄ Πνηα από ηηο δύν

αιπζίδεο είλαη ε microεηαγξαθόmicroελε θαη γηαηί Μονάδερ 8

β) Πνην είλαη ην mRNA πνπ ζα πξνθύςεη από ηε microεηαγξαθόmicroελε αιπζίδα Μονάδερ 8

γ) Τν mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε ζπγθεθξηmicroέλε microεηαγξαθόmicroελε αιπζίδα δελ πθίζηαηαη

δηαδηθαζία σξίmicroαλζεο

Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ηα tRNA πνπ ζα πάξνπλ microέξνο ζηε microεηάθξαζε Μονάδερ 9

- A T G - C G A - C C T - T C A - C G A - C T T - Τ Α Α - (αιπζίδα Η)

Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι Ι - T A C - G C T - G G A - A G T - G C T - G A A - A T T (αιπζίδα ΗΗ)

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-12-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2002 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

1 Πνηα είλαη ε δνmicroή ηνπ DNA ζην ρώξν ζύmicroθσλα microε ην microνληέιν ηεο δηπιήο έιηθαο Μονάδερ 12

2 Να πεξηγξάςεηε πώο ξπζmicroίδεηαη ε γνληδηαθή έθθξαζε ζηα επθαξπσηηθά θύηηαξα Μονάδερ 8

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνλ αιθηζmicroό Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο πνπ πάζρεη από νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

παληξεύεηαη microία γπλαίθα ε νπνία δελ πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο

ινβνύο απηηώλ Τν δεπγάξη απηό απνθηά ηξία παηδηά

Τν πξώην εmicroθαλίδεη ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ ην δεύηεξν δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη πξνζθνιιεmicroέλνπο ινβνύο απηηώλ θαη ην ηξίην δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ γνλέσλ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

β Πνηνη είλαη νη πηζαλνί γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παηδηώλ Μονάδερ 5

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-13-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2003 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο 1 Πώο αληηmicroεησπίδεηαη ε θπζηηθή ίλσζε microε γνληδηαθή ζεξαπεία

Μονάδερ 10

2 Άλδξαο ν νπνίνο πάζρεη από θπζηηθή ίλσζε θαη ππνβιήζεθε ζε γνληδηαθή ζεξαπεία γηα ηε λόζν

απνθηά παηδηά microε θπζηνινγηθή γπλαίθα Τη πηζαλόηεηεο ππάξρνπλ λα είλαη ηα παηδηά ηνπο

θπζηνινγηθά Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 15

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίδεηαη ην παξαθάησ ηmicroήmicroα DNA ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ πεπηηδίνπ

hellipιζολευκίνη - ηυροζίνη - ιζολευκίνη - ηυροζίνη - ιζολευκίνηhellip

θαη ε δηεύζπλζε ηεο microεηαγξαθήο

1 Να microεηαθέξεηε ην παξαπάλσ ζρήmicroα ζην ηεηξάδηό ζαο θαη λα ζεmicroεηώζεηε επάλσ ζrsquo απηό ηα

θσδηθόληα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην ηmicroήmicroα ηνπ πεπηηδίνπ απηνύ (Μονάδερ 3) θαη λα

δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μονάδερ 9) Μονάδερ 12

2 Μεηάιιαμε πνπ έγηλε ζrsquo έλα ζεmicroείν ζην παξαπάλσ DNA έδσζε ην πεπηίδην

hellipηυροζίνη - ιζολευκίνη - ηυροζίνη - ιζολευκίνη - ηυροζίνηhellip

Να εληνπίζεηε ην είδνο ηεο microεηάιιαμεο (Μονάδερ 6) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μονάδερ 7)

Μονάδερ 13

∆ίδνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο αmicroηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ

Τπξνζίλε ― UAU

Ηζνιεπθίλε ―AUA

ΚΔΦ ζει

ΚΔΦ ζει

ΚΔΦ ζει

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-14-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2003 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ ηλζνπιίλε είλαη microία νξmicroόλε απαξαίηεηε γηα ηελ θαιή ιεηηνπξγία ηνπ αλζξώπηλνπ νξγαληζmicroνύ

1 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηεο ηλζνπιίλεο ζηνλ νξγαληζmicroό microαο Μονάδερ 5

2 Από ηη απνηειείηαη ην microόξην ηεο ηλζνπιίλεο Μονάδερ 5

3 Να γξάςεηε ζπλνπηηθά ηα ζηάδηα παξαγσγήο ηεο αλζξώπηλεο ηλζνπιίλεο ζε θαιιηέξγεηα

βαθηεξίσλ Μονάδερ 15

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίδεηαη ην γελεαινγηθό δέληξν microηαο νηθνγέλεηαο ζηελ νπνία εmicroθαλίδεηαη ε αζζέλεηα ηεο

αηmicroνξξνθηιίαο Τα άηνmicroα ηξία (3) έμη (6) θαη επηά (7) πάζρνπλ από αηmicroνξξνθηιία

1 Τη είλαη γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 5

2 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόmicroσλ πνπ απεηθνλίδνληαη ζην παξαπάλσ

γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 9

3 Πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα ην παηδί ησλ γνλέσλ νθηώ (8) θαη ελλέα (9) λα είλαη αγόξη

αηmicroνξξνθηιηθό (Μονάδερ 3)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μονάδερ 8) Μονάδερ 11

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-15-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2003 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Τν βαθηήξην Bacillus thuringiensis πνπ δεη ζην έδαθνο παξάγεη microηα ηνμίλε ε νπνία είλαη

ηζρπξόηαην εληνmicroνθηόλν Πνηα είλαη ηα ζηάδηα ηεο δηαδηθαζίαο παξαγσγήο ελόο γελεηηθά

ηξνπνπνηεmicroέλνπ θπηνύ πνπ παξνπζηάδεη αληνρή ζηα έληνmicroα αμηνπνηώληαο ηελ παξαπάλσ

ηδηόηεηα ηνπ βαθηεξίνπ απηνύ Μονάδερ 10

Β Τη είλαη ηα δηαγνληδηαθά δώα Μονάδερ 5

Πνηα πιενλεθηήmicroαηα έρεη ε ρξήζε ησλ δώσλ απηώλ γηα ηελ αύμεζε ηεο δσηθήο παξαγσγήο

έλαληη ηεο θιαζηθήο microεζόδνπ ησλ δηαζηαπξώζεσλ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλνληαη ηα παξαθάησ αmicroηλνμέα θαη δίπια ηνπο ηξηπιέηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ θσδηθν-

πνηνύλ ηα αmicroηλνμέα απηά

ηπξνζίλε (tyr) - UAU

θαηλπιαιαλίλε (phe) - UUU

πξνιίλε (pro) - CCC

α) Αμηνπνηώληαο ηηο παξαπάλσ πιεξνθνξίεο λα δώζεηε ην mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην αθόινπζν

ηmicroήmicroα πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο

- phe - phe - pro - tyr - tyr - pro - Μονάδερ 5

β) Να γξάςεηε ηελ θσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA θαη ηε ζπmicroπιεξσmicroαηηθή ηεο πξνζδηνξίδνληαο ην 3΄

θαη 5΄ άθξν θαζεmicroηάο απrsquo απηέο Μονάδερ 15

γ) Πόζνη είλαη νη δεζmicroνί πδξνγόλνπ πνπ ζηαζεξνπνηνύλ ηηο δύν πνιπλνπθιενηηδηθέο αιπζίδεο ζην

παξαπάλσ microόξην ηνπ DNA Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-16-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2003 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Ζ γνληδηαθή ζεξαπεία εθαξmicroόζηεθε γηα πξώηε θνξά ην 1990 ζrsquo έλα ηεηξάρξνλν θνξίηζη πνπ

έπαζρε από έιιεηςε ηνπ ελδύmicroνπ απαmicroηλάζε ηεο αδελνζίλεο (ADA) Να πεξηγξάςεηε ηε

δηαδηθαζία πνπ αθνινπζείηαη ζηε γνληδηαθή ζεξαπεία ηεο παξαπάλσ αζζέλεηαο Μονάδερ 10

Β 1 Να γξάςεηε ηα αιιειόmicroνξθα γνλίδηα πνπ θαζνξίδνπλ ηνλ ηύπν ησλ νmicroάδσλ αίmicroαηνο ΑΒΟ ηνπ

αλζξώπνπ Μονάδερ 3

2 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλνηύπνπο αλζξώπνπ νmicroάδαο αίmicroαηνο Β θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο Μονάδερ 6

3 Να γξάςεηε ην γνλόηππν αλζξώπνπ νmicroάδαο αίmicroαηνο ΑΒ Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίδεηαη ην παξαθάησ ηmicroήmicroα microνξίνπ πξνθαξπσηηθνύ DNA ζην νπνίν θσδηθνπνηείηαη ε γελεηηθή

πιεξνθνξία γηα ηε ζύλζεζε microηθξήο αιπζίδαο αmicroηλνμέσλ

(I) TT T TA C G TT AT G A A AG A TA C TC GG C T C

(II) AA A AT G C AAT A C TT T CT A T GA GC C G A G

α Σε πνηα από ηηο αιπζίδεο (Ι) ή (ΙΙ) βξίζθεηαη ε γελεηηθή πιεξνθνξία θαη γηαηί Μονάδερ 10

β Να γξάςεηε ην microόξην ηνπ m-RNA ην νπνίν ζρεmicroαηίδεηαη θαηά ηε microεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ

DNA θαη λα νξίζεηε ην 3΄θαη ην 5΄ άθξν ηνπ microνξίνπ απηνύ Μονάδερ 5

γ Πόζα αmicroηλνμέα έρεη ε αιπζίδα πνπ ζρεmicroαηίδεηαη θαη γηαηί Μονάδερ 5

δ Να γξάςεηε ηα αληηθσδηθόληα ησλ t-RNA πνπ ζπmicromicroεηέρνπλ ζηε microεηάθξαζε ηνπ παξαπάλσ

microνξίνπ m-RNA Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-17-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2004 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Από δύν θπζηνινγηθνύο γνλείο σο πξνο ηνλ αξηζmicroό θαη ην microέγεζνο ησλ ρξσmicroνζσmicroάησλ γελλήζεθε

παηδί microε ζύλδξνmicroν Turner (ΦΟ)

1 Να γξάςεηε έλαλ από ηνπο πηζαλνύο microεραληζmicroνύο πνπ microπνξεί λα εμεγήζεη ηε γέλλεζε ηνπ

ζπγθεθξηmicroέλνπ παηδηνύ Μονάδερ 7

2 Πνηα είλαη ηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ ζπλδξόmicroνπ Turner Μονάδερ 6

3 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ πξέπεη λα αθνινπζεζνύλ γηα ηε δηάγλσζε ηνπ ζπλδξόmicroνπ

Turner πξηλ από ηε γέλλεζε ελόο παηδηνύ Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο microε νmicroάδα αίmicroαηνο Ο θαη microε θπζηνινγηθή όξαζε παληξεύεηαη microηα γπλαίθα microε νmicroάδα

αίmicroαηνο Α πνπ είλαη θνξέαο microεξηθήο αρξσmicroαηνςίαο ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν Ο παηέξαο ηνπ

ζπγθεθξηmicroέλνπ άλδξα είλαη νmicroάδαο αίmicroαηνο Α microε θπζηνινγηθή όξαζε θαη ε microεηέξα ηνπ είλαη

νmicroάδαο αίmicroαηνο Β microε θπζηνινγηθή όξαζε

α Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ ηνπ άλδξα Μονάδερ 6

β Να γξάςεηε ηηο πηζαλέο δηαζηαπξώζεηο microεηαμύ ηνπ άλδξα νmicroάδαο αίmicroαηνο Ο microε θπζηνινγηθή

όξαζε θαη ηεο γπλαίθαο νmicroάδαο αίmicroαηνο Α πνπ είλαη θνξέαο microεξηθήο αρξσmicroαηνςίαο Μονάδερ 12

γ Σε θαζεmicroηά από ηηο πξνεγνύmicroελεο δηαζηαπξώζεηο ηνπ εξσηήmicroαηνο β λα βξείηε ηελ πηζαλόηεηα

λα γελλεζεί αγόξη νmicroάδαο αίmicroαηνο Α microε microεξηθή αρξσmicroαηνςία ζην πξάζηλν θαη ην θόθθηλν

(microνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (microνλάδεο 5) Μονάδερ 7

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-18-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2004 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηmicroία ε β-ζαιαζζαηmicroία θαη ε θαηλπιθεηνλνπξία είλαη microεξηθέο από ηηο

ζπρλά εmicroθαληδόmicroελεο γελεηηθέο αζζέλεηεο ηνπ αλζξώπνπ πνπ νθείινληαη ζε microεηαιιάμεηο

1 Σε ηη microαο βνεζά ε δηάγλσζε ησλ γελεηηθώλ αζζελεηώλ Μονάδερ 6

2 Πνηεο ηερληθέο microάο δίλνπλ ηε δπλαηόηεηα δηάγλσζεο ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηmicroίαο ζε

ελήιηθα άηνmicroα πνπ πάζρνπλ από απηή Μονάδερ 6

3 Γηαηί ηα άηνmicroα πνπ πάζρνπλ από β-ζαιαζζαηmicroία παξνπζηάδνπλ microεγάιε εηεξνγέλεηα

ζπmicroπησmicroάησλ Μονάδερ 8

4 Γηαηί ηα άηνmicroα πνπ πάζρνπλ από θαηλπιθεηνλνπξία εmicroθαλίδνπλ δηαλνεηηθή θαζπζηέξεζε Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Σηα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα microειεηάηαη ν ηξόπνο θιεξνλόmicroεζεο ηεο ίδηαο αζζέλεηαο ζε δύν

δηαθνξεηηθέο νηθνγέλεηεο Α θαη Β Σηελ νηθνγέλεηα Α ηα άηνmicroα Ι2 II2 θαη ΙΙΙ2 (microαπξηζmicroέλα) είλαη

αζζελή ελώ ζηελ νηθνγέλεηα Β ηα άηνmicroα ΙΙ2 θαη II3 (microαπξηζmicroέλα) είλαη αζζελή

1 Με βάζε ηα παξαπάλσ γελεαινγηθά δέληξα λα βξείηε ηνλ ηύπν θιεξνλνmicroηθόηεηαο ηεο

αζζέλεηαο απηήο (Να microε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε microεηάιιαμεο) Μονάδερ 7

2 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόmicroσλ πνπ απεηθνλίδνληαη ζηα γελεαινγηθά

δέληξα ησλ νηθνγελεηώλ Α θαη Β Μονάδερ 8

3 Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα γελλεζεί αγόξη microε ηελ αζζέλεηα απηή από ην γάmicroν ηνπ

αηόmicroνπ ΗΗΗ2 ηεο νηθνγέλεηαο Α microε ην άηνmicroν ΗΗΗ1 ηεο νηθνγέλεηαο Β Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-19-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2004 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 2

ΘΔΜΑ 3ο

Α Τη είλαη ηα δηαγνληδηαθά ή γελεηηθά ηξνπνπνηεmicroέλα θπηά Μονάδερ 5

Β Να πεξηγξάςεηε ηε microέζνδν δεmicroηνπξγίαο ησλ δηαγνληδηαθώλ θπηώλ Μονάδερ 15

Γ Να αλαθέξεηε δύν δπλαηόηεηεο πνπ microπνξνύλ λα πξνζθέξνπλ ζηνπο αγξόηεο ηα γελεηηθά

ηξνπνπνηεmicroέλα θπηά Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Ζ παξαθάησ θαmicroπύιε απνδίδεη ηελ αλάπηπμε microηθξννξγαληζmicroώλ ηνπ είδνπο Escherichia coli ζε

θάπνηα θιεηζηή θαιιηέξγεηα

Α Πώο νλνmicroάδεηαη ε θάζε από ηε ρξνληθή ζηηγmicroή t0 έσο θαη t1 θαη ηη ζπmicroβαίλεη microε ηνλ πιεζπζmicroό

ησλ microηθξννξγαληζmicroώλ Μονάδερ 5

Β Πνύ νθείιεηαη ε αύμεζε ηνπ αξηζmicroνύ ησλ microηθξννξγαληζmicroώλ πνπ παξαηεξείηαη ζην δηάζηεmicroα

από t1 έσο t2 θαη πώο νλνmicroάδεηαη ε θάζε απηή Μονάδερ 5

Γ Τε ρξνληθή ζηηγmicroή t3 θαη ελώ ε ζηαζεξή θάζε είλαη ζρεδόλ ζην microέζνλ ηεο από βιάβε ζην

βηναληηδξαζηήξα ε ζεξmicroνθξαζία αλεβαίλεη απόηνmicroα ζηνπο 80 0C Ζ βιάβε απνθαζίζηαηαη

ηαρύηαηα Να εξmicroελεύζεηε ηηο microεηαβνιέο ηνπ πιεζπζmicroνύ ησλ microηθξννξγαληζmicroώλ από ηε ζηηγmicroή

t3 θαη microεηά όπσο απηέο πεξηγξάθνληαη από ηελ θαmicroπύιε αλάπηπμεο Μονάδερ 15

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-20-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2004 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Σε microηα ζέζε έλαξμεο αληηγξαθήο ηνπ DNA ε ζύλζεζε ζηε microηα αιπζίδα είλαη ζπλερήο όπσο

θαίλεηαη ζην παξαθάησ ζρήmicroα

α Να microεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήmicroα λα ζρεδηάζεηε ζrsquo απηό όιεο ηηο

λενζπληηζέmicroελεο αιπζίδεο ηνπ DNA θαη λα ζεmicroεηώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζmicroό ηνπο

γξάθνληαο ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα Μονάδερ 5

β Ζ ζύλζεζε ησλ λέσλ αιπζίδσλ ηνπ DNA γίλεηαη είηε microε ζπλερή είηε microε αζπλερή ηξόπν Γηαηί

ζπmicroβαίλεη απηό Μονάδερ 10

Β α Πνηα άηνmicroα νλνmicroάδνληαη αλεππινεηδή

Μονάδερ 5

β Τη είλαη ην ζύλδξνmicroν Klinefelter Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο θπζηνινγηθόο άλδξαο νmicroάδαο αίmicroαηνο Ο παληξεύεηαη θπζηνινγηθή γπλαίθα νmicroάδαο αίmicroαηνο

Α ηεο νπνίαο ν παηέξαο ήηαλ αηmicroνξξνθηιηθόο νmicroάδαο αίmicroαηνο Ο

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παξαπάλσ αηόmicroσλ Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 6

β Πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα ην παξαπάλσ δεπγάξη λα απνθηήζεη γην αηmicroνξξνθηιηθό νmicroάδαο

αίmicroαηνο Ο Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 12

γ Έζησ όηη ην παξαπάλσ δεπγάξη απνθηά έλα γην αηmicroνξξνθηιηθό Τη πηζαλόηεηα έρεη απηό ην

άηνmicroν λα απνθηήζεη θπζηνινγηθό παηδί Μονάδερ 7

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-21-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν αλαπαξηζηά ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία ζε κηα νηθνγέλεηα

1 Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέληξνπ λα βξείηε αλ ε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία

α θιεξνλνκείηαη σο επηθξαηήο ή ππνιεηπόκελνο ραξαθηήξαο

β νθείιεηαη ζε απηνζσκηθό ή θπινζύλδεην γνλίδην (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηηο απαληήζεηο ζαο θαη λα πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ

κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο (Μνλάδεο 12) Μονάδερ 14

2 Πνύ νθείιεηαη ε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία Μονάδερ 5

3 Τη πξνβιήκαηα πξνθαινύλ ηα δξεπαλνθύηηαξα ζηνπο αζζελείο κε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ πεξηέρεη αζπλερέο γνλίδην

ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ παξαθάησ πεπηηδίνπ πνπ δελ έρεη ππνζηεί θακηά

ηξνπνπνίεζε`

H2N - Μεθειονίνη - θαινυλαλανίνη - βαλίνη - COOH

Να γξάςεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ γνληδίνπ ην πξόδξνκν m-RNA θαη ην

ώξηκν m-RNA (Μνλάδεο 4) θαη λα νξίζεηε ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα ησλ παξαπάλσ λνπθιενηηδηθώλ

αιπζίδσλ αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 8)

Να αλαθέξεηε ηηο δηαδηθαζίεο θαηά ηελ πνξεία από ην γνλίδην ζην πεπηίδην θαη ηηο πεξηνρέο ηνπ

θπηηάξνπ ζηηο νπνίεο πξαγκαηνπνηνύληαη (Μνλάδεο 6)

Πώο κπνξνύκε λα δεκηνπξγήζνπκε έλα αλαζπλδπαζκέλν πιαζκίδην πνπ λα πεξηέρεη ην

ζπγθεθξηκέλν γνλίδην ρξεζηκνπνηώληαο ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI (Μνλάδεο 7)

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Μεζεηνλίλε rarr ΑUG

Φαηλπιαιαλίλε rarr UUU

Βαιίλε rarr GUU Μονάδερ 25

εζώλην

εζώλην

G A A T T C A T G T T T C C C C A G G T T T A A G A A T T C

C T Τ A A G T A C A A A G G G G T C C A A A T T C T T A A G

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-22-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ Βηνηερλνινγία κε ηελ παξαγσγή κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ θαη ηε γνληδηαθή ζεξαπεία έρεη

ζπκβάιεη απνηειεζκαηηθά ζηελ πινπνίεζε ησλ βαζηθώλ ζηόρσλ ηεο Ηαηξηθήο κεηαμύ ησλ νπνίσλ

είλαη θαη ε απνηειεζκαηηθή ζεξαπεία αζζελεηώλ

1 Γηαηί ηα κνλνθισληθά αληηζώκαηα κπνξνύλ λα ρξεζηκνπνηεζνύλ ζηε ζεξαπεία ηνπ θαξθίλνπ

(Μνλάδεο 6) θαη πνηα είλαη ηα πιενλεθηήκαηα πνπ παξνπζηάδεη ε ρξήζε ηνπο έλαληη άιισλ

κεζόδσλ ζεξαπείαο ηνπ (Μνλάδεο 2) Μονάδερ 8

2 Πνηα δηαδηθαζία αθνινπζείηαη ζηε γνληδηαθή ζεξαπεία ηεο αλεπάξθεηαο ηνπ αλνζνπνηεηηθνύ

ζπζηήκαηνο ε νπνία νθείιεηαη ζηελ έιιεηςε ηνπ ελδύκνπ απακηλάζε ηεο αδελνζίλεο (Μνλάδεο

8) θαη ηη πηζαλά πξνβιήκαηα αληηκεησπίδνπλ ηα άηνκα πνπ πάζρνπλ από ηε ζπγθεθξηκέλε

αζζέλεηα (Μνλάδεο 3) Μονάδερ 11

3 Γηαηί ε ρξήζε ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο ζα είλαη πεξηνξηζκέλε ζην άκεζν κέιινλ Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλνληαη ηξία θσδηθόληα ελόο ηκήκαηνο γνληδίνπ από έλα κόξην DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ

θσδηθνπνηνύλ ηε ζύλζεζε ελόο πεπηηδηθνύ ηκήκαηνο κηαο πξσηεΐλεο θαη ε δηεύζπλζε ηεο

κεηαγξαθήο

Αιπζίδα 1 ACA AAG ATA ειεύζεξν πδξνμύιην

Αιπζίδα 2 TGT TTC Τ Α Τ

Να νξίζεηε ηα άθξα 3΄ θαη 5΄ ησλ παξαπάλσ αιπζίδσλ DNA θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο (Μνλάδεο 5)

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ηνπ ηκήκαηνο ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε

κεηαγξαθή ζεκεηώλνληαο ηα άθξα 3΄ θαη 5΄ θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 7)

Πνην έλδπκν θαηαιύεη ην κεραληζκό ηεο κεηαγξαθήο θαη πνηα είλαη ε δξάζε ηνπ κεηά ηελ

πξόζδεζή ηνπ ζηνλ ππνθηλεηή (Μνλάδεο 7)

Τη επηπηώζεηο κπνξεί λα έρεη ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα ηεο πξσηεΐλεο ε νπνία δελ ηξνπνπνηείηαη ε

πξνζζήθε ηξηώλ δηαδνρηθώλ βάζεσλ πνπ δελ θσδηθνπνηνύλ θσδηθόλην ιήμεο ή κηαο βάζεο κεηαμύ

ησλ παξαπάλσ θσδηθνλίσλ (Μνλάδεο 6) Μονάδερ 25

Γηεύζπλζε κεηαγξαθήο

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-23-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Ο νξγαληζκόο καο είλαη ηθαλόο λα παξάγεη αληηζώκαηα ελαληίνλ θάζε μέλνπ αληηγόλνπ

1 Πώο ν αληηγνληθόο θαζνξηζηήο ζρεηίδεηαη κε ηελ παξαγσγή κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ από

ηνλ νξγαληζκό Μονάδερ 10

2 Πώο παξάγνληαη ζην εξγαζηήξην κεγάιεο πνζόηεηεο κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ γηα έλα

επηιεγκέλν αληηγόλν Μονάδερ 15

ΘΔΜΑ 4ο Ζ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ελόο βαθηεξηαθνύ mRNA είλαη

A U G A A A U U U C C C G G G G A U U G A U A A

1 Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ηελ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ηνπ δίθισλνπ κνξίνπ DNA από ην

νπνίν πξνήιζε Μονάδερ 8

2 Πόζα ακηλνμέα ζπγθξνηνύλ ηελ νιηγνπεπηηδηθή αιπζίδα πνπ ζα πξνθύςεη από ηελ κεηάθξαζε

ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ mRNA Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 6

3 Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην κόξην ηνπ mRNA επηζεκαίλνληαο ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο

αιπζίδαο ηνπ Μονάδερ 2

4 Σην κόξην ηνπ mRNA πνπ ζαο δόζεθε ππάξρεη κία ηξηπιέηα ε νπνία ζύκθσλα κε ην γελεηηθό

θώδηθα απαληάηαη ζε θάζε κόξην mRNA Πνηα είλαη απηή πώο νλνκάδεηαη θαη πνην ακηλνμύ

θσδηθνπνηεί Μονάδερ 9

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-24-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Σηα ζσκαηηθά θύηηαξα ηνπ αλζξώπνπ ππάξρνπλ ζαξάληα έμη (46) ρξσκνζώκαηα

1 Πόζα ρξσκνζώκαηα θιεξνλνκεί έλα παηδί από ηνλ παηέξα ηνπ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 3

2 Πόζα απηνζσκηθά ρξσκνζώκαηα ππάξρνπλ ζηα ζσκαηηθά θύηηαξα κηαο γπλαίθαο Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 3

Β Τν ζύλδξνκν Down είλαη ε πην θνηλή ρξσκνζσκηθή αλσκαιία

1 Πνηα είλαη ηα θαηλνηππηθά ραξαθηεξηζηηθά ησλ αηόκσλ πνπ πάζρνπλ από ζύλδξνκν Down Μονάδερ 6

2 Σηνλ θαξπόηππν ησλ αηόκσλ κε ην ζπγθεθξηκέλν ζύλδξνκν εκθαλίδεηαη έλα επηπιένλ

ρξσκόζσκα Να πεξηγξάςεηε ην κεραληζκό πνπ πξνθαιεί απηή ηε ρξσκνζσκηθή αλσκαιία Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν αλαπαξηζηά ηνλ ηξόπν

Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα βξείηε αλ ε β-ζαιαζζαηκία θιεξνλνκείηαη σο

επηθξαηήο ή ππνιεηπόκελνο ραξαθηήξαο θαη αλ νθείιεηαη ζε απηνζσκηθό ή θπινζύλδεην γνλίδην

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

Να γξάςεηε θαη λα εμεγήζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόκσλ ηνπ παξαπάλσ γελεαινγηθνύ

δέλδξνπ Μονάδερ 12

Αλ ην δεπγάξη (ΙΙ2 ΙΙ3) ζειήζεη λα απνθηήζεη θαη ηέηαξην παηδί πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα ην παηδί

απηό λα πάζρεη από β-ζαιαζζαηκία Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-25-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα ηεο θσδηθήο αιπζίδαο ελόο γνληδίνπ πνπ θσδηθνπνηεί ηκήκα κηαο

πξσηεΐλεο 5΄CTG AAG CGA GAA CCC3΄

1 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο ηύπνπο ησλ κεηαιιάμεσλ πνπ ζπλέβεζαλ ζηελ αξρηθή αιιεινπρία θαη

ηηο επηπηώζεηο ηνπο ζην γνληδηαθό πξντόλ ζε θάζε κηα από ηηο παξαθάησ πεξηπηώζεηο

α 5΄CTG AAG CGA TAA CCC3΄

β 5΄CTG CCG AAG CGA GAA CCC3΄ Μονάδερ 16

2 Σε πνηεο πεξηπηώζεηο νη γνληδηαθέο κεηαιιάμεηο δελ είλαη επηβιαβείο γηα ηνλ αλζξώπηλν

νξγαληζκό Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο Μηα θπζηνινγηθή γπλαίθα παληξεύεηαη έλαλ άλδξα θαη απνθηνύλ δύν παηδηά ην Γηάλλε θαη ηελ

Διέλε Ο Γηάλλεο παξνπζηάδεη νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηκία θαη β-ζαιαζζαηκία ελώ ε Διέλε

δελ παξνπζηάδεη θακία από ηηο δύν αζζέλεηεο

Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ (Μνλάδεο 6) θαη λα

δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 6) Eαλ νη ζπγθεθξηκέλνη γνλείο απνθηήζνπλ θαη

ηξίην παηδί λα πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα πάζρεη κόλν από ππεξρνιεζηεξνιαηκία ρσξίο

λα ιεθζεί ππόςε ε β-ζαιαζζαηκία (Μνλάδεο 6)

Πξόζθαηα αλαθνηλώζεθε κειέηε γηα ηελ εθαξκνγή ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο ζε αζζελείο πνπ

πάζρνπλ από β-ζαιαζζαηκία Λακβάλνληαο ππόςε όηη ηα γνλίδηα ησλ αηκνζθαηξηλώλ

εθθξάδνληαη ζηα πξόδξνκα εξπζξνθύηηαξα πνηνο ηύπνο γνληδηαθήο ζεξαπείαο ζα

κπνξνύζε λα εθαξκνζηεί γηα ηελ αληηκεηώπηζε ηεο β-ζαιαζζαηκίαο θαη γηαηί (Μνλάδεο 7) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-26-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Έλαο γεσξγόο θαιιηεξγεί ζην θηήκα ηνπ έλα θπηό πνπ έρεη θίηξηλα ή θόθθηλα άλζε θαη θαξπνύο κε

ζηξνγγπιό ή σνεηδέο ζρήκα Από ηε δηαζηαύξσζε θπηώλ κε θίηξηλα άλζε θαη ζηξνγγπινύο

θαξπνύο κε θπηά πνπ έρνπλ θόθθηλα άλζε θαη σνεηδείο θαξπνύο πήξε κόλν θπηά κε πνξηνθαιί

άλζε θαη σνεηδείο θαξπνύο Τα ζηειέρε πνπ δηαζηαπξώζεθαλ ήηαλ ακηγή θαη ηα γνλίδηα πνπ

ειέγρνπλ ηηο δύν ηδηόηεηεο βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά δεύγε νκνιόγσλ ρξσκνζσκάησλ

1 Να θάλεηε ηε δηαζηαύξσζε θαη λα αηηηνινγήζεηε ηα απνηειέζκαηα Μονάδερ 8

2 Αλ δηαζηαπξσζνύλ κεηαμύ ηνπο ηα θπηά πνπ πξνέθπςαλ από ηελ πξώηε δηαζηαύξσζε λα

ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα πξνθύςνπλ θπηά κε πνξηνθαιί άλζε θαη ζηξνγγπινύο θαξπνύο Μονάδερ 12

3 Τη νλνκάδεηαη θαηλόηππνο θαη ηη γνλόηππνο ελόο νξγαληζκνύ Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην πεπηίδην

H2N ndash Μεθειονίνη ndash Αλανίνη ndash Τυροζίνη ndash Προλίνη ndash Σερίνη ndash COOH

πνπ θσδηθνπνηείηαη από ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ

5΄ C A A A T G G C C T A T A A C T G G A C A C C C A G C T G A C G A 3΄

3΄ G T T T A C C G G A T A T T G A C C T G T G G G T C G A C T G C T 5΄

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA πνπ

πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9)

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ εζσλίνπ πνπ βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα ηνπ κνξίνπ DNA

(κνλάδεο 8)

Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία σξίκαλζεο ηνπ πξόδξνκνπ mRNA (κνλάδεο 8)

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Αιαλίλε rarr GCC

Μεζεηνλίλε rarr AUG

Πξνιίλε rarr CCC

Σεξίλε rarr AGC

Τπξνζίλε rarr UAU Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-27-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο κπνξεί λα γίλεη θαη από ηα

δηαγνληδηαθά δώα

1 Πνηα είλαη ηα βήκαηα ηεο δηαδηθαζίαο πνπ πξνεγνύληαη ηεο γέλλεζεο ελόο δηαγνληδηαθνύ δώνπ Μονάδερ 6

2 Δθηόο από ηα δηαγνληδηαθά δώα από πνηνπο άιινπο νξγαληζκνύο είλαη δπλαηή ε παξαγσγή

αλζξώπηλεο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο θαη ζε πνην ραξαθηεξηζηηθό ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα

ζηεξίδεηαη ε δπλαηόηεηα απηή Μονάδερ 10

3 Γηαηί ε θισλνπνίεζε είλαη ρξήζηκε γηα ηνλ πνιιαπιαζηαζκό ησλ δηαγνληδηαθώλ δώσλ Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο Σε απνζηεηξσκέλν ζάιακν θαιιηεξγεηώλ όπνπ ε ζεξκνθ-

ξαζία έρεη ξπζκηζηεί ζηνπο 35 νC έρνπλ ηνπνζεηεζεί δύν

θηάιεο κε θαιιηέξγεηεο κηθξννξγαληζκώλ Σηε κία θηάιε

θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α θαη ζηελ άιιε ν

κηθξννξγαληζκόο Β Από ηηο θηάιεο απηέο έρεη απνκα-

θξπλζεί ν αέξαο

Ο κηθξννξγαληζκόο Α έρεη άξηζηε ζεξκνθξαζία αλάπ-

ηπμεο ηνπο 35 νC ελώ ν κηθξννξγα-ληζκόο Β ηνπο 45

νC

Τε ρξνληθή ζηηγκή t1 γηα θάπνην ιόγν απνκαθξύλνληαη ηα πώκαηα από ηηο θηάιεο ησλ θαιιηεξ-

γεηώλ θαη νη κηθξννξγαληζκνί έξρνληαη ζε επαθή κε ηνλ αηκνζθαηξηθό αέξα

1 Με βάζε ην παξαπάλσ δηάγξακκα πνηα είλαη ε αιιαγή πνπ παξαηεξείηαη ζηνπο πιεζπζκνύο

ησλ κηθξννξγαληζκώλ Α θαη Β Μονάδερ 5

2 Να εμεγήζεηε γηαηί ζπκβαίλεη ε αιιαγή απηή ζηνλ θαζέλα από ηνπο δύν πιεζπζκνύο Μονάδερ 10

3 Σηε ρξνληθή ζηηγκή t2 ε ζεξκνθξαζία ηνπ ζαιάκνπ θαιιηέξγεηαο αιιάδεη ζηνπο 45 νC

α Πνηα ζα είλαη ε επίδξαζε ηεο αιιαγήο απηήο ζηνλ πιεζπζκό ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Α Μονάδερ 5

β Πνηα ζα είλαη ε επίδξαζε ηεο αιιαγήο απηήο ζηνλ πιεζπζκό ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Β Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-28-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Φπηό Α δηαζηαπξώλεηαη κε θπηό Β ηνπ ηδίνπ είδνπο πνπ έρεη θόθθηλα άλζε Από ηε

δηαζηαύξσζε απηή παίξλνπκε θπηά κε ιεπθά θαη θόθθηλα άλζε Τν θόθθηλν ρξώκα θαζνξίδεηαη

από ππνιεηπόκελν γνλίδην

1 Να γξάςεηε ηε δηαζηαύξσζε κεηαμύ ησλ θπηώλ Α θαη Β θαη λα δηθαηνινγήζεηε ην γνλόηππν

ηνπ θπηνύ Α Μονάδερ 9

2 Τη νλνκάδεηαη δηαζηαύξσζε ειέγρνπ θαη γηα πνην ζθνπό ηε ρξεζηκνπνηνύκε Μονάδερ 6

Β Ζ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ηνπ mRNA θαζνξίδεη ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ζηηο πξσηεΐλεο

κε βάζε έλα θώδηθα αληηζηνίρηζεο λνπθιενηηδίσλ mRNA κε ακηλνμέα πξσηετλώλ ν νπνίνο

νλνκάδεηαη γελεηηθόο θώδηθαο

1 Τη ζεκαίλεη ε έθθξαζε laquoν γελεηηθόο θώδηθαο είλαη ζπλερήο θαη ζρεδόλ θαζνιηθόοraquo Μονάδερ 5

2 Γηαηί ν γελεηηθόο θώδηθαο ραξαθηεξίδεηαη σο εθθπιηζκέλνο Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ελόο πξνθαξπσηηθνύ νξγαληζκνύ

5 C C A G A A T T C A A T T C A G G A C G A A A A G A A T T C A A C 3

3 G G T C T T A A G T T A A G T C C T G C T T T T C T T A A G T T G 5

To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Να γξάςεηε ην

ηκήκα DNA πνπ πξνθύπηεη κεηά από ηε δξάζε ηεο EcoRI θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 8

Τν ηκήκα ηνπ DNA πνπ πξνέθπςε κεηά ηε δξάζε ηεο EcoRI κεηαγξάθεηαη

Πνηα αιπζίδα από απηό ην DNA κεηαγξάθεηαη θαη γηαηί Μονάδερ 6

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από απηή ηε κεηαγξαθή θαη λα

ζεκεηώζεηε ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο Μονάδερ 6

Πνηνη νξγαληζκνί δηαζέηνπλ πεξηνξηζηηθέο ελδνλνπθιεάζεο θαη πνηνο είλαη ν θπζηνινγηθόο ηνπο

ξόινο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-29-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ Βηνηερλνινγία κε ηελ αλάπηπμε ηεο ηερλνινγίαο ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ DNA ηε ρξήζε ηεο

ηερληθήο PCR θαη ηελ παξαγσγή κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ ζπλεηζθέξεη ζε ηνκείο όπσο ε

γεσξγία ε θηελνηξνθία θαη ε Ηαηξηθή

1 Τη επηηξέπεη ε κέζνδνο ηεο αιπζηδσηήο αληίδξαζεο ηεο πνιπκεξάζεο (PCR) (κνλάδεο 4) Να

αλαθέξεηε ηξεηο πξαθηηθέο εθαξκνγέο ηεο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

2 Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία παξαγσγήο ζην εξγαζηήξην κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ γηα έλα

επηιεγκέλν αληηγόλν Μονάδερ 8

3 Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία παξαγσγήο δηαγνληδηαθώλ θπηώλ αλζεθηηθώλ ζηα έληνκα κε ηε

ρξήζε ηεο ηερλνινγίαο ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ DNA θαη ηνπ βαθηεξίνπ Bacillus thuringiensis Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο Τα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα αλαπαξηζηνύλ ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ζηα κέιε

ηεο ίδηαο νηθνγέλεηαο ε κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ην θόθθηλν ρξώκα (γελεαινγηθό

δέληξν Α) θαη ε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία (γελεαινγηθό δέληξν Β)

Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδεηαη ζην

γελεαινγηθό δέληξν Α θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδεηαη ζην

γελεαινγηθό δέληξν Β θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Τν δεπγάξη (Η1 Η2) πεξηκέλεη ηξίην παηδί Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα γελλεζεί παηδί κε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία θαη θπζηνινγηθή όξαζε (κνλάδεο 6)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Να αλαθέξεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ αθνινπζνύληαη θαηά ηνλ πξνγελλεηηθό έιεγρν γηα ηε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία όηαλ ε κεηέξα βξίζθεηαη ζηελ 11ε εβδνκάδα ηεο θύεζεο (κνλάδεο

4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-30-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ βαθηεξηαθνύ mRNA

5΄Α G A U G A A A G C C A C G G A G C C C U G A G C A A 3΄

Από ηε κεηάθξαζε απηνύ ηνπ mRNA πξνθύπηεη κία πεπηηδηθή αιπζίδα

1 Πνηνο είλαη ν αξηζκόο ησλ ακηλνμέσλ πνπ απνηεινύλ απηή ηελ πεπηηδηθή αιπζίδα(κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

2 Να πεξηγξάςεηε ην ζηάδην έλαξμεο ηεο πξσηετλν-ζύλζεζεο Μονάδερ 8

3 Να πεξηγξάςεηε ην δεζκό κε ηνλ νπνίν ελώλνληαη κεηαμύ ηνπο δύν δηαδνρηθά λνπθιενηίδηα ζε

έλα κόξην mRNA Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην γελεαινγηθό δέληξν κηαο νηθνγέλεηαο ζηελ νπνία εκθαλίδεηαη ε αζζέλεηα ηεο

αηκνξξνθηιίαο Α Τν άηνκν III 1 πάζρεη από αηκνξξνθηιία Α Όια ηα κέιε ηεο νηθνγέλεηαο έρνπλ

θπζηνινγηθό αξηζκό θαη κέγεζνο ρξσκνζσκάησλ

Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέληξν (κνλάδεο 3) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6)

Πνην πξόβιεκα αληηκεησπίδνπλ ηα άηνκα κε αηκνξξνθηιία Α (κνλάδεο 4)

Τν δεπγάξη II 2 II 3 απνθηά δεύηεξν παηδί κε αηκνξξνθηιία Α θαη ζύλδξνκν Klinefelter Να

πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία κέζσ ηεο νπνίαο πξνέθπςε ν γνλόηππνο ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ παηδηνύ

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε γνληδηαθήο κεηάιιαμεο (κνλάδεο 6)

Πόζα ζπλνιηθά κόξηα DNA πεξηέρνληαη ζηα ρξσκνζώκαηα πνπ απεηθνλίδνληαη ζηνλ θαξπόηππν

ηνπ παηδηνύ κε ζύλδξνκν Klinefelter (κνλάδεο 2)

Να εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-31-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα ηε δεκηνπξγία ελόο θισλνπνηεκέλνπ πξνβάηνπ - όπσο ήηαλ ε Dolly - ρξεζηκνπνηνύληαη ηξία

πξόβαηα Α Β ΓΑπό ην πξόβαην Α απνκνλώλεηαη ν ππξήλαο από θύηηαξν ησλ καζηηθώλ αδέλσλ

Από έλα σάξην ηνπ πξνβάηνπ Β αθαηξείηαη ν ππξήλαο θαη ζηε ζέζε ηνπ εηζάγεηαη ν ππξήλαο ηνπ

θπηηάξνπ από ην πξόβαην Α Πξνθύπηεη έηζη έλα λέν θύηηαξν

Τν θύηηαξν απηό πθίζηαηαη ιίγεο δηαηξέζεηο θαη ην έκβξπν πνπ πξνθύπηεη εκθπηεύεηαη ζηε κήηξα

ηνπ πξνβάηνπ Γ Μεηά από ιίγνπο κήλεο γελληέηαη ην λέν πξόβαην (πξόβαην ∆)

1 Πνην από ηα πξόβαηα Α Β Γ έρεη ηαπηόζεκν ππξεληθό DNA κε ην πξόβαην ∆ θαη γηαηί Μονάδερ 8

2 Πνην από ηα πξόβαηα Α Β Γ έρεη ηαπηόζεκν κηηνρνλδξηαθό DNA κε ην πξόβαην ∆ θαη γηαηί Μονάδερ 8

3 Με πνην ηξόπν ε θισλνπνίεζε κπνξεί λα ζπλεηζθέξεη ζηελ πξνζηαζία από ηελ εμαθάληζε

δηαθόξσλ δσηθώλ νξγαληζκώλ ηνπ πιαλήηε καο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλνληαη πέληε ακηλνμέα θαη δίπια ηνπο ηξηπιέηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ

θσδηθνπνηνύλ ηα ακηλνμέα απηά

ηπξνζίλε (tyr) mdash UAU

θαηλπιαιαλίλε (phe) mdash UUU

πξνιίλε (pro) mdash CCC

κεζεηνλίλε (met) mdash AUG

γιπθίλε (gly) mdash GGG

Τα πέληε παξαπάλσ ακηλνμέα ζπγθξνηνύλ νιηγνπεπηίδην θάπνηνπ βαθηεξηαθνύ θπηηάξνπ

α Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο πνην είλαη ην πξώην (αξρηθό) θαη πνην ην ηέηαξην ακηλνμύ ηνπ

νιηγνπεπηηδίνπ

Μονάδερ 4

β Να γξάςεηε κία αιιεινπρία λνπθιενηηδίσλ ηνπ mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ

νιηγνπεπηίδην Μονάδερ 6

γ Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ λνπθιενηηδίσλ ηεο θσδηθήο αιπζίδαο ηνπ DNA

(κνλάδεο 6) θαη λα ζεκεηώζεηε ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 9

δ Πόζα άηνκα θσζθόξνπ ππάξρνπλ ζηε δηπιή έιηθα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί απηό ην

νιηγνπεπηίδην ∆ηθαηνινγείζηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-32-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Βηνηερλνινγία κε ηελ επξεία έλλνηα είλαη ε ρξήζε δσληαλώλ νξγαληζκώλ πξνο όθεινο ηνπ

αλζξώπνπ θαη ζηεξίδεηαη θπξίσο ζε ηερληθέο θαιιηέξγεηαο θαη αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ

θαη ζε ηερληθέο αλαζπλδπαζκέλνπ DNA

1 Με πνην ηξόπν θαιιηεξγνύληαη νη κηθξννξγαληζκνί ζε κεγάιε θιίκαθα (βηνκεραληθή

θαιιηέξγεηα) Μονάδερ 10

2 Τη ελλννύκε κε ηνλ όξν δύκσζε θαη πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο Μονάδερ 5

3 Ζ αλζξώπηλε ηλζνπιίλε είλαη κία από ηηο θαξκαθεπηηθέο πξσηεΐλεο πνπ παξάγνληαη από

βαθηήξηα Μία από ηηο κεζόδνπο πνπ ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή ηεο είλαη ε παξαγσγή

ηνπ πξόδξνκνπ κνξίνπ ηεο ζε κία βαθηεξηαθή θαιιηέξγεηα θαη ε κεηαηξνπή ηνπ ζε ηλζνπιίλε κε

ελδπκηθή θαηεξγαζία Να γξάςεηε ζπλνπηηθά ηα ζηάδηα απηήο ηεο κεζόδνπ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ βαθηεξηαθνύ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην κε έμη

ακηλνμέα

Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο είλαη ε θσδηθή θαη πνηα ε κε θσδηθή (κνλάδεο 4) Να αηηηνινγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ

ηκήκαηνο DNA Μονάδερ 3

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ηνπ πεπηηδίνπ πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηάθξαζε

ηνπ παξαπάλσ mRNA Μονάδερ 3

Να γξάςεηε ηα αληηθσδηθόληα ησλ tRNA κε ηε ζεηξά πνπ ζα πάξνπλ κέξνο ζηε κεηάθξαζε ηνπ

παξαπάλσ mRNA Μονάδερ 6

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο θσδηθνλίσλ θαη ακηλνμέσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

AUG rarr Μεζεηνλίλε

ACC rarr Θξενλίλε

AAA rarr Λπζίλε

CCU rarr Πξνιίλε

CAC rarr Ηζηηδίλε

GCC rarr Αιαλίλε

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-33-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ο όξνο γνληδηαθή έθθξαζε αλαθέξεηαη ζπλήζσο ζε όιε ηε δηαδηθαζία κε ηελ νπνία έλα γνλίδην

ελεξγνπνηείηαη γηα λα παξαγάγεη κία πξσηεΐλε

1 Πνύ απνζθνπεί θπξίσο ε ξύζκηζε απηή ζηελ πεξίπησζε ησλ βαθηεξίσλ Μονάδερ 5

2 Τα θύηηαξα ελόο επθαξπσηηθνύ πνιύπινθνπ νξγαληζκνύ όπσο ηα λεπξηθά θαη ηα κπτθά αλ θαη

έρνπλ ην ίδην γελεηηθό πιηθό δηαθέξνπλ ζηε κνξθή θαη ηε ιεηηνπξγία Πώο νλνκάδεηαη απηή ε

δηαδηθαζία εμεηδίθεπζεο θαη ηη θάλεη ηα θύηηαξα λα δηαθέξνπλ ηόζν πνιύ Μονάδερ 8

3 Ο κεραληζκόο ηεο κεηαγξαθήο είλαη ν ίδηνο ζηνπο πξνθαξπσηηθνύο θαη επθαξπσηηθνύο

νξγαληζκνύο Πνηα είλαη ηα ξπζκηζηηθά ζηνηρεία ηεο κεηαγξαθήο ηνπ DNA πνην ην έλδπκν πνπ

θαηαιύεη ηε κεηαγξαθή θαη πώο ιεηηνπξγεί απηό θαηά ηε γνληδηαθή ξύζκηζε ζην επίπεδν ηεο

κεηαγξαθήο ησλ επθαξπσηηθώλ νξγαληζκώλ Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο Σε κηα ζέζε ηκήκαηνο κνξίνπ DNA κε θιώλνπο Α θαη Β έρεη μεθηλήζεη ε αληηγξαθή όπσο

θαίλεηαη ζην παξαθάησ ζρήκα

Ζ DNA-δεζκάζε εθηόο ηνπ όηη ζπλδέεη όια ηα θνκκάηηα πνπ πξνθύπηνπλ από ηηο δηάθνξεο ζέζεηο

έλαξμεο αληηγξαθήο δξα θαηά ηελ αληηγξαθή ηνπ θιώλνπ Β

Σε θάζε θιώλν λα ζπκπιεξώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηεο αληηγξαθήο θαη λα ραξαθηεξίζεηε

ηνλ ηξόπν ζύλζεζεο ησλ λέσλ αιπζίδσλ DNA (κνλάδεο 4) Πνηά έλδπκα ηνπνζεηνύλ ηα

ζπκπιεξσκαηηθά λνπθιενηίδηα θαη πνηνπο άιινπο ξόινπο έρνπλ (κνλάδεο 7)

Σηελ θσδηθή αιπζίδα Α ην γνλίδην πνπ είλαη ππεύζπλν γηα ηελ παξαγσγή ελόο πεπηηδίνπ έρεη ηελ

εμήο αιιεινπρία βάζεσλ

5΄ ATG CCA TGC AAA CCG AAA TGA hellip3΄

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη (κνλάδεο 2)

Κάπνηα αιιαγή πνπ ζπλέβε ζηελ παξαπάλσ θσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA έρεη σο

απνηέιεζκα ην 4ν θσδηθόλην ζην κεηαγξαθόκελν mRNA λα έρεη ηηο βάζεηο UAA

θαη ν αξηζκόο ησλ θσδηθνλίσλ λα παξακέλεη ζηαζεξόο

Αθνύ γξάςεηε ην λέν mRNA πνπ πξνθύπηεη λα εμεγήζεηε πνηα είλαη ε ζπγθεθξηκέλε αιιαγή

πνπ ζπλέβε θαη ηη ζπλέπεηεο κπνξεί λα έρεη γηα ην πεπηίδην (κνλάδεο 8)

Γηαηί ε πξσηετλνζύλζεζε ζηνπο επθαξπσηηθνύο νξγαληζκνύο είλαη κηα laquoνηθνλνκηθή

δηαδηθαζίαraquo (κνλάδεο 4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-34-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Τα γνλίδηα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηηο αιπζίδεο ησλ αηκνζθαηξηλώλ ηνπ αλζξώπνπ εκθαλίδνπλ πνιιέο

κεηαιιάμεηο πνπ νδεγνύλ ζηε δεκηνπξγία αηκνζθαηξηλνπαζεηώλ Σην γνλίδην πνπ θσδηθνπνηεί ηελ

αιπζίδα β έρνπλ βξεζεί πεξηζζόηεξεο από 300 κεηαιιάμεηο ∆ίλεηαη κία κεηάιιαμε ζην θσδηθόλην

πνπ θσδηθνπνηεί ην 6ν ακηλνμύ ηεο βndash πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο αηκνζθαηξίλεο Α (ΖbA)

Σηεθσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA ην θσδηθόλην GAG έγηλε GTG

α Τη ζπλέπεηεο έρεη απηή ε κεηάιιαμε γηα ηελ αηκνζθαηξίλε Α (HbA) θαη γηα ηα

εξπζξνθύηηαξα (κνλάδεο 12)

β Γηαηί ζηα νκόδπγα άηνκα κε βndashζαιαζζαηκία εκθαλίδεηαη ζπρλά αύμεζε ηεο αηκνζθαηξίλεο F

(HbF) (κνλάδεο 7)

γ Σε πνηα άηνκα ε ζύλζεζε ηεο αηκνζθαηξίλεο Α2 (HbA2) απνηειεί δηαγλσζηηθό δείθηε

(κνλάδεο 6) Μονάδερ 25

ΘΔΜΑ 4ο Γπλαίθα κε νκάδα αίκαηνο Α παληξεύεηαη άλδξα κε νκάδα αίκαηνο Β θαη γελλνύλ δύν παηδηά εθ

ησλ νπνίσλ ην πξώην πνπ είλαη θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο Α θαη ην δεύηεξν νκάδα αίκαηνο Ο

Τν δεύηεξν παηδί πάζρεη από θιεξνλνκηθή κεηαβνιηθή λόζν Οη δύν γνλείο είλαη πγηείο θαη ε

κεηέξα κόλνλ είλαη θνξέαο ηνπ ππνιεηπόκελνπ γνληδίνπ πνπ ειέγρεη ηε λόζν απηή Γηα ηα γνλίδηα

πνπ ειέγρνπλ ηνπο παξαπάλσ ραξαθηήξεο ηζρύεη ν δεύηεξνο λόκνο ηνπ Μendel

Να βξείηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ ηνπο σο πξνο ηνπο δύν ραξαθηήξεο

θάλνληαο ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (κνλάδεο 15) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ην θύιν ηνπ

δεύηεξνπ παηδηνύ (κνλάδεο 10) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-35-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα ηελ παξαγσγή ηνπ πξνδξόκνπ κνξίνπ ηεο ηλζνπιίλεο δειαδή ηεο πξντλζνπιίλεο θαηάιιεια

κεηαζρεκαηηζκέλα θύηηαξα Escherichia coli θαιιηεξγήζεθαλ ζε βηναληηδξαζηήξα Ζ απεηθόληζε

ηεο κεηαβνιήο ηνπ πιεζπζκνύ ηνπ βαθηεξίνπ (Ν) ζε ζρέζε κε ηνλ ρξόλν (t) έδσζε ην παξαθάησ

δηάγξακκα

1 Με βάζε ην δηάγξακκα απηό λα ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο θαη λα πεξηγξάςεηε

ηηο θάζεηο ηεο Μονάδερ 10

2 Σε πνηα ζπλήζσο ρξνληθά δηαζηήκαηα ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ βαθηεξίσλ αλακέλεηαη λα παξαρζεί

ε πξντλζνπιίλε Αθνύ παξαιάβνπκε ηελ πξντλζνπιίλε από ηνλ βηναληηδξαζηήξα πώο ζα ηελ

κεηαηξέςνπκε ζε ηλζνπιίλε Μονάδερ 10

3 Πνηνο είλαη ν βηνινγηθόο ξόινο ηεο ηλζνπιίλεο θαη πνηα αζζέλεηα πξνθαιεί ε κείσζε ή ε έιιεηςή

ηεο Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ελόο γνληδίνπ βαθηεξηαθνύ

θπηηάξνπ

AUGndashCCUndashCAUndashCGUndashUCUndashACUndashUUUndashUAA 3΄

α Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ηε μη κωδική αιπζίδα από ηελ νπνία πξνήιζε ην παξαπάλσ

mRNA θαη λα νξίζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηεο Μονάδερ 5

β Αληηθαζηζηνύκε κία ηξηπιέηα ηνπ παξαπάλσ mRNA κε ηελ ηξηπιέηα 5΄UGA

3΄ θαη ην

πεπηίδην πνπ θσδηθνπνηείηαη δελ πθίζηαηαη ηελ παξακηθξή αιιαγή Πνηα είλαη ε ηξηπιέηα

απηή (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

γ Ζ ηξηπιέηα 5΄

UCU3΄

ηνπ παξαπάλσ mRNA θσδηθνπνηεί ην ακηλνμύ ζεξίλε Αλ

αληηθαηαζηήζνπκε απηή ηελ ηξηπιέηα κε ηελ ηξηπιέηα 5΄

UCC3΄

δελ πξνθύπηεη ε

παξακηθξή αιιαγή ζην πεπηίδην Πώο εξκελεύεηαη ην γεγνλόο απηό κε βάζε ηα

ραξαθηεξηζηηθά ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-36-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα πξώηε θνξά ε γνληδηαθή ζεξαπεία εθαξκόζηεθε ζε έλα θνξίηζη πνπ είρε έιιεηςε ηνπ ελδύκνπ

απακηλάζε ηεο αδελνζίλεο (ADA)

1 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ ελδύκνπ απηνύ (κνλάδεο 3) θαη πνηα ηα ζπκπηώκαηα πνπ εκθαλίδνπλ ηα

άηνκα κε έιιεηςε ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

2 Πώο νλνκάδεηαη ν ηύπνο ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο πνπ εθαξκόζηεθε (κνλάδεο 2) θαη γηαηί

(κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

3 Πνηα είλαη ε δηαδηθαζία πνπ αθνινπζείηαη ζηε γνληδηαθή ζεξαπεία ηεο παξαπάλσ αζζέλεηαο Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο κε θπζηνινγηθή όξαζε πνπ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία (PKU) θαη κηα γπλαίθα κε

θπζηνινγηθή όξαζε πνπ δελ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία απνθηνύλ έλα θνξίηζη θαη έλα αγόξη Τν

θνξίηζη έρεη θπζηνινγηθή όξαζε θαη δελ παξνπζηάδεη θαηλπιθεηνλνπξία ελώ ην αγόξη εκθαλίδεη

αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν θαη πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία

1 Πώο πξνθαιείηαη ε θαηλπιθεηνλνπξία (κνλάδεο 5) θαη πσο θιεξνλνκείηαη (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

2 Πώο θιεξνλνκείηαη ε κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν Μονάδερ 6

3 Να βξείηε θαη λα γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο ηνπ άλδξα ηεο γπλαίθαο θαη ησλ παηδηώλ ηνπο

(κνλάδεο 8) θάλνληαο ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 12

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-37-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Α Σηα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα κειεηάηαη ν ηξόπνο θιεξνλόκεζεο θνηλνύ κνλνγνληδηαθνύ

ραξαθηεξηζηηθνύ ζε δύν δηαθνξεηηθέο νηθνγέλεηεο 1 θαη 2

Σηελ 1ε νηθνγέλεηα θέξνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ηα άηνκα Η2 ΗΗ2 ΗΗ3 (καπξηζκέλα) ελώ ζηελ 2

ε

νηθνγέλεηα θέξνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ηα άηνκα ΗΗ2 ΗΗ3 (καπξηζκέλα)

Να πξνζδηνξίζεηε ηνλ ηξόπν θιεξνλόκεζεο ηνπ ραξαθηεξηζηηθνύ κε βάζε ηα παξαπάλσ

ζηνηρεία αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή ζαο κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (Να κε ιεθζεί

ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο θαη λα κελ εμεηαζηεί ε πεξίπησζε ηνπ θπινζύλδεηνπ

επηθξαηνύο γνληδίνπ) (κνλάδεο 8) Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόκσλ (κνλάδεο 5) Μονάδερ 13

Β Να ππνδείμεηε έλα πηζαλό κεραληζκό πνπ κπνξεί λα εμεγήζεη ηε γέλλεζε αηόκνπ κε ζύλδξνκν

Turner από γνλείο κε θπζηνινγηθό αξηζκό ρξσκνζσκάησλ (κνλάδεο 6) Να πεξηγξάςεηε ηε

δηαδηθαζία κε ηελ νπνία κπνξνύκε λα απεηθνλίζνπκε ηα ρξσκνζώκαηα ηνπ αηόκνπ κε ζύλδξνκν

Turner κεηά ηε γέλλεζή ηνπ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη δίθισλν κόξην DNA ην νπνίν πεξηέρεη ηκήκα αζπλερνύο γνληδίνπ πνπ κεηαγξά-

θεηαη ζε mRNA

α) Πνύ ζπλαληάκε αζπλερή γνλίδηα (κνλάδεο 2)

β) Να πξνζδηνξίζεηε ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

γ) Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ πξόδξνκνπ mRNA θαη ηνπ ώξηκνπ mRNA πνπ πξνθύπηνπλ από ηε

κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ DNA ρσξίο αηηηνιόγεζε (κνλάδεο 2)

δ) Πώο πξνθύπηεη ην ώξηκν mRNA (κνλάδεο 3)

ε) Μπνξεί ε πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε ΔcoRI λα θόςεη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3)

ζη) Πνηεο θαηεγνξίεο γνληδίσλ πνπ ππάξρνπλ ζην ρξσκνζσκηθό DNA ελόο θπηηαξηθνύ ηύπνπ δελ

θισλνπνηνύληαη ζε cDNA βηβιηνζήθε (κνλάδεο 8) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-38-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Άλδξαο πνπ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία θαη ζπλζέηεη θπζηνινγηθή πνζόηεηα κειαλίλεο

απνθηά απνγόλνπο κε γπλαίθα πνπ πάζρεη από αιθηζκό αιιά κπνξεί λα κεηαηξέπεη ηε

θαηλπιαιαλίλε ζε ηπξνζίλε

Να βξείηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο θαη θαηλόηππνπο ησλ παηδηώλ

Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηελ θαηλπιθεηνλνπξία θαη ηνλ αιθηζκό βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά

δεύγε νκόινγσλ ρξσκνζσκάησλ Μονάδερ 12

Β Να δηαθξίλεηε πεξηπηώζεηο θαηά ηηο νπνίεο είλαη αηκνξξνθηιηθό ην παηδί πνπ απνθηά

θπζηνινγηθόο άλδξαο κε θπζηνινγηθή γπλαίθα ηεο νπνίαο ν παηέξαο είλαη αηκνξξνθηιηθόο

Οη γνλείο θαη ην παηδί έρνπλ θπζηνινγηθό θαξπόηππν Μονάδερ 13

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ηα πέληε (5) πξώηα ακηλνμέα

κηαο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Ζ θαηεύζπλζε ζηελ νπνία θηλείηαη ε RNA πνιπκεξάζε θαηά ηε

κεηαγξαθή ππνδεηθλύεηαη από ην βέινο

α Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ DNA είλαη ε θσδηθή θαη πνηα είλαη ε κε θσδηθή

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 9

β Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ DNA Μονάδερ 3

γ Να γξάςεηε θαη λα αηηηνινγήζεηε ην αληηθσδηθόληνηνπ tRNA πνπ κεηαθέξεη ην 2ν ακηλνμύ ηεο

πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Μονάδερ 5

δ Τηείλαηηνζύκπινθνέλαξμεοηεοπξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 5) θαη πνηα είλαη ε κεηέπεηηα πνξεία

ηνπ tRNA πνπ ζπκκεηέρεη ζε απηό (κνλάδεο 3) Μονάδερ 8

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-39-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Πξόθεηηαη λα θαιιηεξγεζεί ζην εξγαζηήξην έλαοεηεξόηξνθνο κηθξννξγαληζκόο

1 Να αλαθέξεηε νλνκαζηηθά ηα ζξεπηηθά ζπζηαηηθά ηα νπνία πξέπεη λα πξνζηεζνύλ ζην κέζν

θαιιηέξγεηαο ώζηε ν κηθξννξγαληζκόο απηόο λα αλαπηπρζεί θπζηνινγηθά Μονάδερ 8

2 Πώο κπνξνύκε λα δηαπηζηώζνπκε αλ ν κηθξννξγαληζκόο απηόο είλαη ππνρξεσηηθά αλαεξόβηνο Μονάδερ 7

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνπο άιινπο παξάγνληεο πνπ επηδξνύλ ζηελ αλάπηπμε ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαηηνπαξαθάησηκήκα DNAζηννπνίνέρεη αξρίζεη ε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

1Σηηο ζέζεηο ΑΒΓ∆ΔΕ λα αληηζηνηρίζεηε ηηο ελδείμεηο 3΄ ή 5΄ ώζηε λα θαίλεηαη ν

πξνζαλαηνιηζκόο ησλ αξρηθώλ θαη ησλ λενζπληηζέκελσλ αιπζίδσλ Μονάδερ 6

2Τη είλαη ηα πξσηαξρηθά ηκήκαηα πσο δεκηνπξγνύληαη θαη πσο επηκεθύλνληαη Μονάδερ 9

3Δμεγήζηε γηαηί πξέπεη ζηελ παξαπάλσ δηαδηθαζία λα ελεξγνπνηεζεί ην έλδπκν DNA δεζκάζε

θαη πώο ζα δξάζεη απηό Μονάδερ 6

4Πνηα έλδπκα ζα επηδηνξζώζνπλ ηα πηζαλά ιάζε ηεο δηαδηθαζίαο ηεο αληηγξαθήο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-40-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ νιηγνπεπηίδην έμη ακηλνμέσλ ην νπνίν δελ έρεη ππνζηεί θακία ηξνπνπνίεζε

κεηά ηε ζύλζεζή ηνπ

Ζ2Ν ndash Μεθειονίνη ndash Γλυκίνη ndash Λυζίνη ndash Τρυπηοθάνη ndash Βαλίνη ndash Αλανίνη - COOH

Α Με ηε βνήζεηα ηνπ ηκήκαηνο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ παξαηίζεηαη γξάςηε ηελ αιιεινπρία

ησλ λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ ηκήκαηνο mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην

παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην ∆ηθαηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 13

Β Γξάςηε κε ηνλ θαηάιιειν πξνζαλαηνιηζκό ηελ αιιεινπρία λνπθιενηηδίσλ ζην δίθισλν

κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην Πνηα είλαη ε θσδηθή θαη πνηα ε κε

θσδηθή αιπζίδα Μονάδερ 6

Γ Δάλ ε ηξηπιέηα 5΄-UGG-3΄ ζην mRNA αληηθαηαζηαζεί από ηελ ηξηπιέηα 5΄-UGA-3΄ γξάςηε

ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ζην λέν νιηγνπεπηίδην πνπ ζα ζπληεζεί Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο Σην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ζηα κέιε

κηαο νηθνγέλεηαο ε αηκνξξνθηιία Α (Δίλαη καπξηζκέλα ηα ΗΗ 1 ΗΗ 4 θαη ΗΗΗ 1)

Α Πώο θιεξνλνκείηαη ε αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 5

Β Να γξάςεηε θαη λα δηθαηνινγήζεηε κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο ηνπο γνλνηύπνπο όισλ ησλ

κειώλ πνπ απεηθνλίδνληαη ζην γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 13

Γ Δάλ νη γνλείο ΗΗ 3 θαη ΗΗ 4 απνθηήζνπλ επόκελν παηδί πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα λα λνζεί από

αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 7

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο θσδηθνλίσλ

θαη ακηλνμέσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

GUCrarrΒαιίλε

UGGrarrΤξππηνθάλε

GGUrarrΓιπθίλε

AUGrarrΜεζεηνλίλε

AAArarrΛπζίλε

GCCrarrΑιαλίλε

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-41-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο κε ηηο νπνίεο κπνξνύλ λα παξαρζνύλ κνλνθισληθά

αληηζώκαηα ηα νπνία ζπλεηζθέξνπλ ζηνλ πξνζδηνξηζκό ησλ νκάδσλ αίκαηνο ηνπ αλζξώπνπ Μονάδερ 7

Γ2 Να αλαθέξεηε πνηνπο ηύπνπο αηκνξνθηιίαο γλσξίδεηε θαη πνύ νθείινληαη (κνλάδεο 2) Να

πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία αληηκεηώπηζεο κίαο εμ απηώλ κε βάζε ηε κέζνδν δεκηνπξγίαο

δηαγνληδηαθώλ δώσλ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 ∆ίλεηαη κείγκα κνξίσλ DNA θαη έλαο αληρλεπηήο RΝΑ

Να εμεγήζεηε ηη είλαη αληρλεπηήο (κνλάδεο 2) λα πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ ζα

αθνινπζεζνύλ πξνθεηκέλνπ ν αληρλεπηήο λα πβξηδνπνηήζεη ηελ θαηάιιειε αιιεινπρία DNA

(κνλάδεο 4) θαη λα εμεγήζεηε πνηνο είλαη ν θιώλνο ηνπ DNA πνπ ζα πβξηδνπνηεζεί (κνλάδεο 4) Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ ∆

Υγηήο άληξαο παληξεύηεθε κε πγηή γπλαίθα θαη απέθηεζαλ έλα αγόξη κε αρξσκαηνςία ζην

θόθθηλν θαη ην πξάζηλν ρξώκα έλα θνξίηζη πνπ πάζρεη από δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία θαη

πεξηκέλνπλ ην ηξίην παηδί ηνπο

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη λα εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ παηδηώλ ηνπο θαη λα εμεγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆3 Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην ηξίην παηδί λα έρεη θπζηνινγηθό θαηλόηππν

Να εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο θάλνληαο ή ηελ απαηηνύκελε δηαζηαύξσζε ή ηηο

απαηηνύκελεο δηαζηαπξώζεηο Μονάδερ 12

∆4 Να εμεγήζεηε ηα γελεηηθά αίηηα ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-42-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

∆ίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν

C T T A A C T A A T A G G G T G G A C C T A A C A T A G A T

G A A T T G A T T A T C C C A C C T G G A T T G T A T C T A

Γ1 Να γξάςεηε ην mRNA πνπ ζα πξνθύςεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

νξίδνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ηνπ (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο

(κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ2 Να βξείηε ηνλ αξηζκό ησλ ακηλνμέσλ από ηα νπνία ζα απνηειείηαη ην έλδπκν κεηά ηε

κεηάθξαζε ηνπ παξαπάλσ mRNA (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο κε

βάζε ηηο ηδηόηεηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε ιεηηνπξγία ηνπ ελδύκνπ αλ ζπκβεί γνληδηαθή

κεηάιιαμε ε νπνία ζα πξνθαιέζεη έιιεηςε ηνπ δεύηεξνπ λνπθιενηηδίνπ ζην δεύηεξν

θσδηθόλην ηνπ γνληδίνπ Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ ∆

∆ίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν

ζην νπνίν ηα άηνκα Η1 θαη ΗΗ1 ΗΗ2 ΗΗ3 ΗΗ4 ΗΗ5 ΗΗ6 πάζρνπλ από κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ ζην παξαπάλσ γελεαινγηθό

δέληξν Μονάδερ 7

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ παηδηώλ ζην παξαπάλσ

γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 4

∆3 Να θάλεηε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο θαη λα αηηηνινγήζεηε ηηο απαληήζεηο ζαο Μονάδερ 14

Σημείωζη Να μην εξεηαζθεί η πεπίπηωζη θςλοζύνδεηος επικπαηούρ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-43-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ ∆ίλνληαη ηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα Α θαη Β

Σην Α απεηθνλίδνληαη νη θάζεηο (αβγ θαη δ)

αλάπηπμεο ελόο κηθξννξγαληζκνύ Σην Β

απεηθνλίδεηαη ε παξαγσγή ηνπ πξντόληνο από

ηνλ κηθξννξγαληζκό γηα ην ίδην ρξνληθό

δηάζηεκα

Γ1 Με βάζε ην δηάγξακκα Α λα

ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο

(κνλάδεο 3) θαη λα νλνκάζεηε ηηο θάζεηο

ηεο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 7

Γ2 Σε πνηα θάζε παξάγεηαη ε κεγαιύηεξε πνζόηεηα ηνπ πξντόληνο (κνλάδεο 2) Nα

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 Αλ ην πξντόλ εθθξίλεηαη από ηνλ κηθξννξγαληζκό πώο ζα ην παξαιάβνπκε από ηελ

θαιιηέξγεηα Μονάδερ 6

Γ4 Να αλαθέξεηε ηνπο παξάγνληεο πνπ επεξεάδνπλ ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ηνπ

κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 4

ΘΔΜΑ ∆ ∆ίλεηαη ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ πεξηέρεη ην αζπλερέο γνλίδην

ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ παξαθάησ πεπηηδίνπ

H2N- μεθειονίνη - αλανίνη - λευκίνη - αζπαραγίνη ndash COOH

∆1 Να γξάςεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 4) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 10

∆2 Να γξάςεηε ην πξόδξνκν mRNA ην ώξηκν mRNA ην εζώλην ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 6) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 15

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ

Aιαλίλε = GCU Λεπθίλε = UUG Αζπαξαγίλε = AAU

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-44-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

1 Πνηα είλαη ε δνmicroή ηνπ DNA ζην ρώξν ζύmicroθσλα microε ην microνληέιν ηεο δηπιήο έιηθαο Μονάδερ 12

2 Να πεξηγξάςεηε πώο ξπζmicroίδεηαη ε γνληδηαθή έθθξαζε ζηα επθαξπσηηθά θύηηαξα Μονάδερ 8

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνλ αιθηζmicroό Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο πνπ πάζρεη από νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

παληξεύεηαη microία γπλαίθα ε νπνία δελ πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο

ινβνύο απηηώλ Τν δεπγάξη απηό απνθηά ηξία παηδηά

Τν πξώην εmicroθαλίδεη ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ ην δεύηεξν δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη πξνζθνιιεmicroέλνπο ινβνύο απηηώλ θαη ην ηξίην δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ γνλέσλ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

β Πνηνη είλαη νη πηζαλνί γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παηδηώλ Μονάδερ 5

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-45-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Σην θπηό κνζρνκπίδειν ην ρξώκα ησλ ζπεξκάησλ κπνξεί λα είλαη είηε θίηξηλν είηε πξάζηλν

ελώ ην ύςνο ηνπ είλαη είηε ςειό είηε θνληό Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηηο παξαπάλσ

ηδηόηεηεο βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά δεύγε νκνιόγσλ ρξσκνζσκάησλ Δάλ έρεηε ζηε

δηάζεζή ζαο έλα ςειό κνζρνκπίδειν κε θίηξηλα ζπέξκαηα λα θάλεηε ηηο θαηάιιειεο

δηαζηαπξώζεηο πνπ απαηηνύληαη γηα λα βξείηε ην γνλόηππό ηνπ (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 11

Γ2 Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο από δύν θπζηνινγηθνύο

γνλείο κπνξεί λα γελλεζεί παηδί κε ζύλδξνκν Turner Μονάδερ 8

Γ3 Μία πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κία πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ Γ

Γίδεηαη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Σηνλ θιώλν ΕΖ ε αληηγξαθή γίλεηαη

κε αζπλερή ηξόπν Τα ζεκεία Γ θαη Ζ ππνδεηθλύνπλ ηε ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα λα ζρεδηάζεηε ηα ζπλερή θαη αζπλερή

ηκήκαηα ησλ λέσλ θιώλσλ κε βέιε ππνδεηθλύνληαο ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ λέσλ θαη

ησλ κεηξηθώλ θιώλσλ (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Σηνλ θιώλν πνπ αληηγξάθεηαη κε ζπλερή ηξόπν λα γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ

λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ πξσηαξρηθνύ ηκήκαηνο ην νπνίν απνηειείηαη

από 8 (νθηώ) λνπθιενηίδηα (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Γ3 Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην πεπηίδην απηό Μονάδερ 2

Γ4 Μεηά ηελ επίδξαζε αθηηλνβνιίαο ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ζπάεη ζηα ζεκεία πνπ

ππνδεηθλύνληαη από ηα βέιε Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε θαη λα

ζεκεηώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ Μονάδερ 2

Γ5 Τν ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε επαλαζπλδέεηαη ζηα ίδηα ζεκεία θνπήο κεηά από

αλαζηξνθή

Να γξάςεηε νιόθιεξν ην κόξην ηνπ DNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηελ αλαζηξνθή (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην λέν πεπηίδην (κνλάδεο 2)

Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-46-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν Σην κόξην απηό ζπκβαίλεη κεηάιιαμε πξνζζήθεο ηξηώλ (3) δηαδνρηθώλ

λνπθιενηηδίσλ (5΄-GAT-3΄)

Γ1 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Φ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) θαη ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα ηνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ2 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Υ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) Ζ παξαπάλσ κεηάιιαμε έρεη ειάρηζηε επίδξαζε ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα

ηνπ ελδύκνπ Πώο ραξαθηεξίδεηαη απηή ε κεηάιιαμε (κνλάδεο 2) Nα εμεγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 9

Γ3 Σε δύν άηνκα πνπ πάζρνπλ από ζύλδξνκν Klinefelter έγηλε αλάιπζε ηεο αιιεινπρίαο ησλ

βάζεσλ ηνπ DNA ησλ θπιεηηθώλ ρξσκνζσκάησλ ηνπο Σην πξώην άηνκν ε αλάιπζε έδεημε

ηξεηο δηαθνξεηηθέο αιιεινπρίεο βάζεσλ DNA Σην δεύηεξν άηνκν ε αλάιπζε έδεημε δύν

παλνκνηόηππεο θαη κία δηαθνξεηηθή αιιεινπρία βάζεσλ DNA Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο

κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο γελλήζεθαλ ηα άηνκα απηά από θπζηνινγηθνύο

γνλείο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ Γ

Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-47-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Α

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Μηα πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κηα πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 7

Γ2 Ζ αλάιπζε δεηγκάησλ DNA από δύν βαθηεξηαθέο θαιιηέξγεηεο έδσζε ηα εμήο

απνηειέζκαηα ζηελ πξώηε θαιιηέξγεηα βξέζεθε πνζνζηό αδελίλεο (Α) 28 θαη

ζηεδεύηεξε βξέζεθε πνζνζηό γνπαλίλεο (G) 28 Να εμεγήζεηε αλ ηα βαθηήξηα ησλ δύν

θαιιηεξγεηώλ αλήθνπλ ζην ίδην ή ζε δηαθνξεηηθό είδνο Μονάδερ 6

Γ3 Με πνηνπο ηξόπνπο γίλεηαη ε θαιιηέξγεηα κηθξννξγαληζκώλ ζε κεγάιε θιίκαθα Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ Γ Σrsquo έλα κόξην DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ ππάξρνπλ δύν γνλίδηα Α θαη Β όπσο θαίλεηαη ζην

ζρήκα

Γ1 Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο θαη λα νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ

αιπζίδσλ ηνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Τα γνλίδηα Α θαη Β κεηαγξάθνληαη ζε RNA Να νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπ RNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Πνηα είλαη ε θσδηθή αιπζίδα γηα ην γνλίδην Α θαη πνηα γηα ην Β (κνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ4 Τη είλαη ν ππνθηλεηήο (κνλάδεο 2) Να νξίζεηε ηε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή γηα θάζε γνλίδην κε

έλα βέινο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-48-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Να αλαθέξεηε ηα βήκαηα πνπ απαηηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο

αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο από έλα δηαγνληδηαθό δών Μονάδερ 12

Γ2 Να εμεγήζεηε πώο ε ζεξκνθξαζία επεξεάδεη ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 8

Γ3 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ πξηκνζώκαηνο ζηελ αληηγξαθή ηνπ DNA Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ

Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-49-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Μεηέξα κε θπζηνινγηθή όξαζε θαη νκάδα αίκαηνο Β απνθηά δύν παηδηά κε έλαλ άλδξα κε

θπζηνινγηθή όξαζε Τν θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο ΑΒ ελώ ην αγόξη νκάδα αίκαηνο Ο

Τν έλα από ηα δύν παηδηά πάζρεη από κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν ndash θόθθηλν

Γ1 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ σο πξνο ηνπο δύν

ραξαθηήξεο (κνλάδεο 8) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 10) Μονάδερ 18

Γ2 Πνην από ηα δύν παηδηά δελ έρεη θπζηνινγηθή όξαζε Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA

(Ι) GACTAATAAAAGAAGTAGTTAGGATCATAGG

(ΙΙ) CTGATTATTTTCTTCATCAA TCCTAGTA TCC

πνπ θσδηθνπνηεί ην πεπηίδην

H2N-Μεθειονίνη-Τυροζίνη-Φαινυλαλανίνη-Φαινυλαλανίνη-Τυροζίνη-COOH

Γ1 Να εμεγήζεηε πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA είλαη ε θσδηθή θαη

πνηα είλαη ε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 4) Να γξάςεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ησλ

αιπζίδσλ (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 8

Γ2 Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ

παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA (κνλάδεο 2) θαζώο θαη ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε πνύ νθείιεηαη ε δηαθνξά κεηαμύ ησλ δύν απηώλ κνξίσλ

(κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ παξαπάλσ πεπηηδίνπ εάλ κηα

γνληδηαθή κεηάιιαμε πνπ ζα ζπκβεί ζην θσδηθόλην ηεο ηπξνζίλεο νδεγήζεη ζε

αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από ζπκίλε Μονάδερ 5

Γ4 Δάλ ε παξαπάλσ γνληδηαθή κεηάιιαμε νδεγήζεη ζε αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από

αδελίλε λα εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ πεπηηδίνπ Μονάδερ 5

Γίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Μεζεηνλίλε AUG

Τπξνζίλε UAC UAU

Φαηλπιαιαλίλε UUU UUC

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-50-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Μηα αξζεληθή κύγα Drosophila κε ιεπθά κάηηα δηαζηαπξώζεθε κε κηα ζειπθή κε θόθθηλα

κάηηα Από ηε δηαζηαύξσζε απηή πήξακε 280 απνγόλνπο ζηελ F1 γεληά πνπ είραλ όινη

θόθθηλα κάηηα Γηαζηαπξώλνληαο δύν άηνκα από ηελ F1 γεληά πξνθύπηνπλ 319 απόγνλνη

ζηελ F2 γεληά Μηα αλάιπζε ησλ απνγόλσλ ηεο F2 γεληάο έδεημε όηη ππάξρνπλ

159 ζειπθά κε θόθθηλα κάηηα

82 αξζεληθά κε θόθθηλα κάηηα θαη

78 αξζεληθά κε ιεπθά κάηηα

Με βάζε ηα δεδνκέλα λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ην παξαπάλσ

γλώξηζκα Γηα ηα άηνκα πνπ δηαζηαπξώζεθαλ δίλεηαη όηη ηα ζειπθά έρνπλ έλα δεπγάξη X

ρξσκνζσκάησλ (ΦΦ) θαη ηα αξζεληθά έρνπλ έλα Φ θαη έλα Χ ρξσκόζσκα (ΦΧ)

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν όπνπ απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη κηα κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

Τα άηνκα ΙΙ2 ΙΙ3 ΙΙΙ3 θαη ΙV3 πάζρνπλ από ηελ αζζέλεηα απηή Γηα όια ηα παξαθάησ

εξσηήκαηα λα κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο

Γ2 Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη ε αζζέλεηα Μονάδερ 6

Γ3 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην δεπγάξη ΙΙΙ1 III2 λα απνθηήζεη αγόξη πνπ ζα πάζρεη

(κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 8

Γ4 Αλ ηα άηνκα Ι1 θαη Ι4 πάζρνπλ από κηα αζζέλεηα πνπ νθείιεηαη ζε γνλίδην κηηνρνλ-δξηαθνύ

DNA λα αλαθέξεηε πνηα άηνκα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ ζα θιεξνλνκή-ζνπλ ην γνλίδην

απηό (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-51-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA ην νπνίν θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Αιπζίδα 1 GTTGAATTCTTAGCTTAAGTCGGGCATGAATTCTC

Αιπζίδα 2 CAACTTAAGAATCGAATTCAGCCCGTACTTAAGAG

Γ1 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

επηζεκαίλνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ησλ αιπζίδσλ ηνπ (κνλάδεο 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Τν παξαπάλσ ηκήκα DNA αληηγξάθεηαη θαη θαηά ηε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

δεκηνπξγνύληαη ηα παξαθάησ πξσηαξρηθά ηκήκαηα

i) 5΄-GAGAAUUC-3΄

ii) 5΄-UUAAGCUA-3΄

iii) 5΄-GUUGAAUU-3΄

Να πξνζδηνξίζεηε πνηα αιπζίδα αληηγξάθεηαη κε ζπλερή θαη πνηα κε αζπλερή ηξόπν

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε ην έλδπκν EcoRI πξνθεηκέλνπ λα ελζσκα-ησζεί ζε

έλα από ηα δύν πιαζκίδηα Α θαη Β πνπ δίλνληαη παξαθάησ

Πνην από ηα δύν πιαζκίδηα ζα επηιέμεηε γηα ηε δεκηνπξγία αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ

(κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Πόζνη θσζθνδηεζηεξηθνί δεζκνί ζα δηαζπαζηνύλ ζην πιαζκίδην πνπ επηιέμαηε θαη πόζνη ζα

δεκηνπξγεζνύλ θαηά ην ζρεκαηηζκό ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ4 Από ηε κύγα Drosophila απνκνλώζεθαλ ηξία δηαθνξεηηθά θπζηνινγηθά θύηηαξα ζηα νπνία

πξνζδηνξίζηεθε ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ζε δεύγε βάζεσλ

Σην πξώην θύηηαξν ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ππνινγίζηεθε ζε 32108 δεύγε βάζεσλ

ζην δεύηεξν θύηηαξν ζε 16108 δεύγε βάζεσλ θαη ζην ηξίην θύηηαξν ζε 6410

8 δεύγε

βάζεσλ

Να δηθαηνινγήζεηε γηαηί ππάξρνπλ νη δηαθνξέο απηέο ζην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ησλ

ηξηώλ θπηηάξσλ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-52-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ Γ

Έλα πιαζκίδην πνπ ρξεζηκνπνηείηαη σο θνξέαο θισλνπνίεζεο ελόο ηκήκαηνο DNA έρεη έλα

γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε θαη έλα γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληη-

βηνηηθό ηεηξαθπθιίλε Τν γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζηελ ηεηξαθπθιίλε πεξηέρεη ηελ αιιεινπρία

πνπ αλαγλσξίδεηαη από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Γεκηνπξγνύκε αλαζπλδπαζ-

κέλα πιαζκηδία κε ηε ρξήζε ηεο πεξηνξηζηηθήο ελδνλνπθιεάζεο EcoRI

Τα κεηαζρεκαηηζκό βαθηεξίσλ πνπ δελ είραλ θαλέλα πιαζκίδην Σηε ζπλέρεηα ηα βαθηήξηα

θαιιηεξγνύληαη ζε ζξεπηηθό πιηθό

Γ1 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ηεηξαθπθιίλε αληί ηεο ακπηθηιίλεο (κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 Σηνπο παξαθάησ δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο (1 2 3) θαίλεηαη ε δηαβάζκηζε ηεο ζπγθέληξσζεο

ηνπ νμπγόλνπ θαη ε πεξηνρή αλάπηπμεο ηξηώλ εηδώλ κηθξννξγα-ληζκώλ ζε πγξό ζξεπηηθό

πιηθό Οη κηθξννξγαληζκνί απεηθνλίδνληαη σο καύξεο θνπθίδεο

Σε πνηνλ από ηνπο ηξεηο δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο έρνπκε θαιιηέξγεηα κπθήησλ πνπ

ρξεζηκνπνηνύληαη ζηελ αξηνβηνκεραλία βαθηεξίσλ ηνπ γέλνπο Clostridium θαη βαθηεξίσλ

ηνπ γέλνπο Mycobacterium (κνλάδεο 3) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

Γ4 Με πνηνλ ηξόπν δεκηνπξγνύκε δηαγνληδηαθά θπηά ηα πξντόληα ησλ νπνίσλ έρνπλ

κεγαιύηεξε δηάξθεηα δσήο ζε ζρέζε κε απηά ησλ κε δηαγνληδηαθώλ θπηώλ Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-53-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ δηάγξακκα απεηθνλίδεηαη ε θπζηνινγηθή κεηαβνιή ζην πνζνζηό ησλ

πνιππεπηηδηθώλ αιπζίδσλ ησλ αηκνζθαηξηλώλ HbA HbF θαη HbA2 ηνπ αλζξώπνπ από ηελ

εκβξπηθή ειηθία θαη κεηά ηε γέλλεζή ηνπ

Γ1 Πνην είδνο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο αληηζηνηρεί ζε θαζεκηά από ηηο θακπύιεο Η ΗΗ ΗΗΗ θαη IV

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ2 Τα απνηειέζκαηα κηαο εμέηαζεο αίκαηνο ζε έλαλ ελήιηθα έδεημαλ όηη νη αηκνζθαηξίλεο HbA

HbF θαη HbA2 είλαη ζε θπζηνινγηθά επίπεδα Πόζα γνλίδηα είλαη ππεύζπλα γηα ηε ζύλζεζε

ηεο HbA ζε έλα ζσκαηηθό θύηηαξν ζηε κεηάθαζε (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA πνπ πεξηέρεη ηα θσδηθόληα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα επηά

πξώηα ακηλνμέα ηεο θπζηνινγηθήο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο HbA

5΄hellip GTG CAC CTG ACT CCT GAG GAG hellip 3΄

3΄hellip CAC GTG GAC TGA GGA CTC CTC hellip 5΄

Ζ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI αλαγλσξίδεη ηελ αιιεινπρία

5΄ CTGAG 3΄

3΄ GACTC 5΄

θαη θόβεη θάζε αιπζίδα κεηαμύ ηνπ C θαη ηνπ Τ (κε θαηεύζπλζε 5΄3΄) Ζ αιιεινπρία πνπ

αλαγλσξίδεη ε DdeI βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα DNA Από έλα άηνκν θνξέα ηεο

δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο απνκνλώζεθαλ ηκήκαηα DNA πνπ πεξηέρνπλ ηα θσδηθόληα ηα

νπνία θσδηθνπνηνύλ ηα επηά πξώηα ακηλνμέα ηεο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Σηα ηκήκαηα απηά

επηδξάζακε κε ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI

Πόζα ηκήκαηα DNA δηαθνξεηηθνύ κήθνπο ζα πξνθύςνπλ κεηά ηε δξάζε ηεο DdeI (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 7

Γ4 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο δηάγλσζεο ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο θαηά ηνλ

πξνγελλεηηθό έιεγρν ηε δέθαηε εβδνκάδα ηεο θύεζεο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-54-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Σε ηξεηο δηαθνξεηηθνύο βηναληηδξαζηήξεο πξαγκαηνπνηείηαη

θιεηζηή θαιιηέξγεηα ηξηώλ δηαθνξεηηθώλ κηθξννξγαληζκώλ Α Β

θαη Γ αληίζηνηρα

Σηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα απεηθνλίδεηαη ν αξηζκόο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ ζε ζρέζε κε ην ρξόλν

Σην ρξνληθό δηάζηεκα από 0 έσο t1 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ

ζηνπο βηναληηδξα-ζηήξεο είλαη πςειή θαη ζηαζεξή ελώ ζην ρξν-

ληθό δηάζηεκα από t1 έσο t2 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ είλαη

ρακειή θαη ζηαζεξή

Γ1 Με βάζε ηα ζρήκαηα λα ραξαθηεξίζεηε ηνπο

κηθξννξγαληζκνύο Α Β Γ ζε ζρέζε κε ηελ εμάξηεζε ηεο

αλάπηπμήο ηνπο από ηε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ (κνλάδεο 6)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

Γ2 Με βάζε ηα ζρήκαηα ζε πνηα θάζε ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ γίλεηαη ε κεηαβνιή ηεο ζπγθέληξσζεο ηνπ Ο2

ζηνλ βηναληηδξαζηήξα όπνπ θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α

(κνλάδεο 2)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 4

Γ3 Πώο εμεγείηαη ε εθζεηηθή θάζε ζε κία θιεηζηή θαιιηέξγεηα

κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 4

Γ4 Τη ελλννύκε ζήκεξα κε ηνλ όξν δύκσζε (κνλάδεο 3) Πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο

(κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ πεπηίδην πνπ παξάγεηαη από έλα βαθηήξην

HOOCminusμεθειονίνηminusαλανίνηminusζερίνηminusαζπαραγίνηminusμεθειονίνηminusNH2

Γ1 Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ δίθισλνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ πεπηίδην (κνλάδεο

2) Να νξίζεηε ην 5΄ θαη 3΄ άθξν θάζε αιπζίδαο (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να θαζνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Γίλνληαη ηα θσδηθόληα

αιαλίλε GCU αζπαξαγίλε AAU κεζεηνλίλε AUG ζεξίλε UCU

Τν θσδηθόλην ιήμεο είλαη ην UGA Μονάδερ 15

Γ2 Μπνξεί ε παξαπάλσ αιπζίδα λα θνπεί από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 5

Γ3 Πώο ζρεκαηίδεηαη ην ζύκπινθν έλαξμεο ηεο πξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 3) Από ηη

απνηειείηαη ην πνιύζσκα (κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-55-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν απεηθνλίδεη ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη κηα

αζζέλεηα ηνπ κεηαβνιηζκνύ ζηνλ άλζξσπν

Γ1 Ζ αζζέλεηα απηή νθείιεηαη ζε επηθξαηέο ή ζε ππνιεηπόκελν γνλίδην (Μνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Κιεξνλνκείηαη σο απηνζσκηθόο ή

θπινζύλδεηνο ραξαθηήξαο (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 12

Γ2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέλδξν Μονάδερ 6

Γ3 O άλδξαο ΗΗΗ1 απνθηά κε γπλαίθα εηεξόδπγε ζηελ αζζέλεηα απηή έλα αγόξη

Να βξείηε ηε πηζαλόηεηα πνπ ππάξρεη ην αγόξη απηό λα πάζρεη αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Τα ζεκεία Α θαη Γ ππνδεηθλύνπλ ηε

ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηό ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ κεηξηθώλ αιπζίδσλ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ζρεδηάζεηε ζην ίδην ζρήκα ηα αζπλερή θαη

ηα ζπλερή ηκήκαηα ησλ δύν λέσλ αιπζίδσλ κε

βέιε θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηά ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπο (Μνλάδεο 3)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4)

Μονάδερ 7

Γ3 Ζ κεηξηθή αιπζίδα ηνπ DNA πνπ αληηγξάθε-

ηαη κε ζπλερή ηξόπν ακέζσο κεηά κεηαγξάθεηαη

Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ RNA πνπ ζρεκαηίδεηαη

θαηά ηε κεηαγξαθή θαη λα ζεκεηώζεηε ηνλ

πξνζαλαηνιηζκό ηνπ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ4 Πνηα είλαη ε δξάζε ηεο RNA πνιπκεξάζεο κεηά ηελ πξόζδεζή ηεο ζηνλ ππνθηλεηή ελόο

γνληδίνπ Μονάδερ 6

Page 12: biologia kat 3o 4o

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-12-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2002 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

1 Πνηα είλαη ε δνmicroή ηνπ DNA ζην ρώξν ζύmicroθσλα microε ην microνληέιν ηεο δηπιήο έιηθαο Μονάδερ 12

2 Να πεξηγξάςεηε πώο ξπζmicroίδεηαη ε γνληδηαθή έθθξαζε ζηα επθαξπσηηθά θύηηαξα Μονάδερ 8

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνλ αιθηζmicroό Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο πνπ πάζρεη από νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

παληξεύεηαη microία γπλαίθα ε νπνία δελ πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο

ινβνύο απηηώλ Τν δεπγάξη απηό απνθηά ηξία παηδηά

Τν πξώην εmicroθαλίδεη ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ ην δεύηεξν δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη πξνζθνιιεmicroέλνπο ινβνύο απηηώλ θαη ην ηξίην δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ γνλέσλ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

β Πνηνη είλαη νη πηζαλνί γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παηδηώλ Μονάδερ 5

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-13-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2003 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο 1 Πώο αληηmicroεησπίδεηαη ε θπζηηθή ίλσζε microε γνληδηαθή ζεξαπεία

Μονάδερ 10

2 Άλδξαο ν νπνίνο πάζρεη από θπζηηθή ίλσζε θαη ππνβιήζεθε ζε γνληδηαθή ζεξαπεία γηα ηε λόζν

απνθηά παηδηά microε θπζηνινγηθή γπλαίθα Τη πηζαλόηεηεο ππάξρνπλ λα είλαη ηα παηδηά ηνπο

θπζηνινγηθά Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 15

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίδεηαη ην παξαθάησ ηmicroήmicroα DNA ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ πεπηηδίνπ

hellipιζολευκίνη - ηυροζίνη - ιζολευκίνη - ηυροζίνη - ιζολευκίνηhellip

θαη ε δηεύζπλζε ηεο microεηαγξαθήο

1 Να microεηαθέξεηε ην παξαπάλσ ζρήmicroα ζην ηεηξάδηό ζαο θαη λα ζεmicroεηώζεηε επάλσ ζrsquo απηό ηα

θσδηθόληα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην ηmicroήmicroα ηνπ πεπηηδίνπ απηνύ (Μονάδερ 3) θαη λα

δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μονάδερ 9) Μονάδερ 12

2 Μεηάιιαμε πνπ έγηλε ζrsquo έλα ζεmicroείν ζην παξαπάλσ DNA έδσζε ην πεπηίδην

hellipηυροζίνη - ιζολευκίνη - ηυροζίνη - ιζολευκίνη - ηυροζίνηhellip

Να εληνπίζεηε ην είδνο ηεο microεηάιιαμεο (Μονάδερ 6) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μονάδερ 7)

Μονάδερ 13

∆ίδνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο αmicroηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ

Τπξνζίλε ― UAU

Ηζνιεπθίλε ―AUA

ΚΔΦ ζει

ΚΔΦ ζει

ΚΔΦ ζει

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-14-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2003 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ ηλζνπιίλε είλαη microία νξmicroόλε απαξαίηεηε γηα ηελ θαιή ιεηηνπξγία ηνπ αλζξώπηλνπ νξγαληζmicroνύ

1 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηεο ηλζνπιίλεο ζηνλ νξγαληζmicroό microαο Μονάδερ 5

2 Από ηη απνηειείηαη ην microόξην ηεο ηλζνπιίλεο Μονάδερ 5

3 Να γξάςεηε ζπλνπηηθά ηα ζηάδηα παξαγσγήο ηεο αλζξώπηλεο ηλζνπιίλεο ζε θαιιηέξγεηα

βαθηεξίσλ Μονάδερ 15

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίδεηαη ην γελεαινγηθό δέληξν microηαο νηθνγέλεηαο ζηελ νπνία εmicroθαλίδεηαη ε αζζέλεηα ηεο

αηmicroνξξνθηιίαο Τα άηνmicroα ηξία (3) έμη (6) θαη επηά (7) πάζρνπλ από αηmicroνξξνθηιία

1 Τη είλαη γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 5

2 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόmicroσλ πνπ απεηθνλίδνληαη ζην παξαπάλσ

γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 9

3 Πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα ην παηδί ησλ γνλέσλ νθηώ (8) θαη ελλέα (9) λα είλαη αγόξη

αηmicroνξξνθηιηθό (Μονάδερ 3)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μονάδερ 8) Μονάδερ 11

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-15-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2003 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Τν βαθηήξην Bacillus thuringiensis πνπ δεη ζην έδαθνο παξάγεη microηα ηνμίλε ε νπνία είλαη

ηζρπξόηαην εληνmicroνθηόλν Πνηα είλαη ηα ζηάδηα ηεο δηαδηθαζίαο παξαγσγήο ελόο γελεηηθά

ηξνπνπνηεmicroέλνπ θπηνύ πνπ παξνπζηάδεη αληνρή ζηα έληνmicroα αμηνπνηώληαο ηελ παξαπάλσ

ηδηόηεηα ηνπ βαθηεξίνπ απηνύ Μονάδερ 10

Β Τη είλαη ηα δηαγνληδηαθά δώα Μονάδερ 5

Πνηα πιενλεθηήmicroαηα έρεη ε ρξήζε ησλ δώσλ απηώλ γηα ηελ αύμεζε ηεο δσηθήο παξαγσγήο

έλαληη ηεο θιαζηθήο microεζόδνπ ησλ δηαζηαπξώζεσλ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλνληαη ηα παξαθάησ αmicroηλνμέα θαη δίπια ηνπο ηξηπιέηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ θσδηθν-

πνηνύλ ηα αmicroηλνμέα απηά

ηπξνζίλε (tyr) - UAU

θαηλπιαιαλίλε (phe) - UUU

πξνιίλε (pro) - CCC

α) Αμηνπνηώληαο ηηο παξαπάλσ πιεξνθνξίεο λα δώζεηε ην mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην αθόινπζν

ηmicroήmicroα πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο

- phe - phe - pro - tyr - tyr - pro - Μονάδερ 5

β) Να γξάςεηε ηελ θσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA θαη ηε ζπmicroπιεξσmicroαηηθή ηεο πξνζδηνξίδνληαο ην 3΄

θαη 5΄ άθξν θαζεmicroηάο απrsquo απηέο Μονάδερ 15

γ) Πόζνη είλαη νη δεζmicroνί πδξνγόλνπ πνπ ζηαζεξνπνηνύλ ηηο δύν πνιπλνπθιενηηδηθέο αιπζίδεο ζην

παξαπάλσ microόξην ηνπ DNA Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-16-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2003 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Ζ γνληδηαθή ζεξαπεία εθαξmicroόζηεθε γηα πξώηε θνξά ην 1990 ζrsquo έλα ηεηξάρξνλν θνξίηζη πνπ

έπαζρε από έιιεηςε ηνπ ελδύmicroνπ απαmicroηλάζε ηεο αδελνζίλεο (ADA) Να πεξηγξάςεηε ηε

δηαδηθαζία πνπ αθνινπζείηαη ζηε γνληδηαθή ζεξαπεία ηεο παξαπάλσ αζζέλεηαο Μονάδερ 10

Β 1 Να γξάςεηε ηα αιιειόmicroνξθα γνλίδηα πνπ θαζνξίδνπλ ηνλ ηύπν ησλ νmicroάδσλ αίmicroαηνο ΑΒΟ ηνπ

αλζξώπνπ Μονάδερ 3

2 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλνηύπνπο αλζξώπνπ νmicroάδαο αίmicroαηνο Β θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο Μονάδερ 6

3 Να γξάςεηε ην γνλόηππν αλζξώπνπ νmicroάδαο αίmicroαηνο ΑΒ Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίδεηαη ην παξαθάησ ηmicroήmicroα microνξίνπ πξνθαξπσηηθνύ DNA ζην νπνίν θσδηθνπνηείηαη ε γελεηηθή

πιεξνθνξία γηα ηε ζύλζεζε microηθξήο αιπζίδαο αmicroηλνμέσλ

(I) TT T TA C G TT AT G A A AG A TA C TC GG C T C

(II) AA A AT G C AAT A C TT T CT A T GA GC C G A G

α Σε πνηα από ηηο αιπζίδεο (Ι) ή (ΙΙ) βξίζθεηαη ε γελεηηθή πιεξνθνξία θαη γηαηί Μονάδερ 10

β Να γξάςεηε ην microόξην ηνπ m-RNA ην νπνίν ζρεmicroαηίδεηαη θαηά ηε microεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ

DNA θαη λα νξίζεηε ην 3΄θαη ην 5΄ άθξν ηνπ microνξίνπ απηνύ Μονάδερ 5

γ Πόζα αmicroηλνμέα έρεη ε αιπζίδα πνπ ζρεmicroαηίδεηαη θαη γηαηί Μονάδερ 5

δ Να γξάςεηε ηα αληηθσδηθόληα ησλ t-RNA πνπ ζπmicromicroεηέρνπλ ζηε microεηάθξαζε ηνπ παξαπάλσ

microνξίνπ m-RNA Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-17-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2004 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Από δύν θπζηνινγηθνύο γνλείο σο πξνο ηνλ αξηζmicroό θαη ην microέγεζνο ησλ ρξσmicroνζσmicroάησλ γελλήζεθε

παηδί microε ζύλδξνmicroν Turner (ΦΟ)

1 Να γξάςεηε έλαλ από ηνπο πηζαλνύο microεραληζmicroνύο πνπ microπνξεί λα εμεγήζεη ηε γέλλεζε ηνπ

ζπγθεθξηmicroέλνπ παηδηνύ Μονάδερ 7

2 Πνηα είλαη ηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ ζπλδξόmicroνπ Turner Μονάδερ 6

3 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ πξέπεη λα αθνινπζεζνύλ γηα ηε δηάγλσζε ηνπ ζπλδξόmicroνπ

Turner πξηλ από ηε γέλλεζε ελόο παηδηνύ Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο microε νmicroάδα αίmicroαηνο Ο θαη microε θπζηνινγηθή όξαζε παληξεύεηαη microηα γπλαίθα microε νmicroάδα

αίmicroαηνο Α πνπ είλαη θνξέαο microεξηθήο αρξσmicroαηνςίαο ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν Ο παηέξαο ηνπ

ζπγθεθξηmicroέλνπ άλδξα είλαη νmicroάδαο αίmicroαηνο Α microε θπζηνινγηθή όξαζε θαη ε microεηέξα ηνπ είλαη

νmicroάδαο αίmicroαηνο Β microε θπζηνινγηθή όξαζε

α Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ ηνπ άλδξα Μονάδερ 6

β Να γξάςεηε ηηο πηζαλέο δηαζηαπξώζεηο microεηαμύ ηνπ άλδξα νmicroάδαο αίmicroαηνο Ο microε θπζηνινγηθή

όξαζε θαη ηεο γπλαίθαο νmicroάδαο αίmicroαηνο Α πνπ είλαη θνξέαο microεξηθήο αρξσmicroαηνςίαο Μονάδερ 12

γ Σε θαζεmicroηά από ηηο πξνεγνύmicroελεο δηαζηαπξώζεηο ηνπ εξσηήmicroαηνο β λα βξείηε ηελ πηζαλόηεηα

λα γελλεζεί αγόξη νmicroάδαο αίmicroαηνο Α microε microεξηθή αρξσmicroαηνςία ζην πξάζηλν θαη ην θόθθηλν

(microνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (microνλάδεο 5) Μονάδερ 7

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-18-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2004 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηmicroία ε β-ζαιαζζαηmicroία θαη ε θαηλπιθεηνλνπξία είλαη microεξηθέο από ηηο

ζπρλά εmicroθαληδόmicroελεο γελεηηθέο αζζέλεηεο ηνπ αλζξώπνπ πνπ νθείινληαη ζε microεηαιιάμεηο

1 Σε ηη microαο βνεζά ε δηάγλσζε ησλ γελεηηθώλ αζζελεηώλ Μονάδερ 6

2 Πνηεο ηερληθέο microάο δίλνπλ ηε δπλαηόηεηα δηάγλσζεο ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηmicroίαο ζε

ελήιηθα άηνmicroα πνπ πάζρνπλ από απηή Μονάδερ 6

3 Γηαηί ηα άηνmicroα πνπ πάζρνπλ από β-ζαιαζζαηmicroία παξνπζηάδνπλ microεγάιε εηεξνγέλεηα

ζπmicroπησmicroάησλ Μονάδερ 8

4 Γηαηί ηα άηνmicroα πνπ πάζρνπλ από θαηλπιθεηνλνπξία εmicroθαλίδνπλ δηαλνεηηθή θαζπζηέξεζε Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Σηα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα microειεηάηαη ν ηξόπνο θιεξνλόmicroεζεο ηεο ίδηαο αζζέλεηαο ζε δύν

δηαθνξεηηθέο νηθνγέλεηεο Α θαη Β Σηελ νηθνγέλεηα Α ηα άηνmicroα Ι2 II2 θαη ΙΙΙ2 (microαπξηζmicroέλα) είλαη

αζζελή ελώ ζηελ νηθνγέλεηα Β ηα άηνmicroα ΙΙ2 θαη II3 (microαπξηζmicroέλα) είλαη αζζελή

1 Με βάζε ηα παξαπάλσ γελεαινγηθά δέληξα λα βξείηε ηνλ ηύπν θιεξνλνmicroηθόηεηαο ηεο

αζζέλεηαο απηήο (Να microε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε microεηάιιαμεο) Μονάδερ 7

2 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόmicroσλ πνπ απεηθνλίδνληαη ζηα γελεαινγηθά

δέληξα ησλ νηθνγελεηώλ Α θαη Β Μονάδερ 8

3 Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα γελλεζεί αγόξη microε ηελ αζζέλεηα απηή από ην γάmicroν ηνπ

αηόmicroνπ ΗΗΗ2 ηεο νηθνγέλεηαο Α microε ην άηνmicroν ΗΗΗ1 ηεο νηθνγέλεηαο Β Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-19-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2004 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 2

ΘΔΜΑ 3ο

Α Τη είλαη ηα δηαγνληδηαθά ή γελεηηθά ηξνπνπνηεmicroέλα θπηά Μονάδερ 5

Β Να πεξηγξάςεηε ηε microέζνδν δεmicroηνπξγίαο ησλ δηαγνληδηαθώλ θπηώλ Μονάδερ 15

Γ Να αλαθέξεηε δύν δπλαηόηεηεο πνπ microπνξνύλ λα πξνζθέξνπλ ζηνπο αγξόηεο ηα γελεηηθά

ηξνπνπνηεmicroέλα θπηά Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Ζ παξαθάησ θαmicroπύιε απνδίδεη ηελ αλάπηπμε microηθξννξγαληζmicroώλ ηνπ είδνπο Escherichia coli ζε

θάπνηα θιεηζηή θαιιηέξγεηα

Α Πώο νλνmicroάδεηαη ε θάζε από ηε ρξνληθή ζηηγmicroή t0 έσο θαη t1 θαη ηη ζπmicroβαίλεη microε ηνλ πιεζπζmicroό

ησλ microηθξννξγαληζmicroώλ Μονάδερ 5

Β Πνύ νθείιεηαη ε αύμεζε ηνπ αξηζmicroνύ ησλ microηθξννξγαληζmicroώλ πνπ παξαηεξείηαη ζην δηάζηεmicroα

από t1 έσο t2 θαη πώο νλνmicroάδεηαη ε θάζε απηή Μονάδερ 5

Γ Τε ρξνληθή ζηηγmicroή t3 θαη ελώ ε ζηαζεξή θάζε είλαη ζρεδόλ ζην microέζνλ ηεο από βιάβε ζην

βηναληηδξαζηήξα ε ζεξmicroνθξαζία αλεβαίλεη απόηνmicroα ζηνπο 80 0C Ζ βιάβε απνθαζίζηαηαη

ηαρύηαηα Να εξmicroελεύζεηε ηηο microεηαβνιέο ηνπ πιεζπζmicroνύ ησλ microηθξννξγαληζmicroώλ από ηε ζηηγmicroή

t3 θαη microεηά όπσο απηέο πεξηγξάθνληαη από ηελ θαmicroπύιε αλάπηπμεο Μονάδερ 15

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-20-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2004 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Σε microηα ζέζε έλαξμεο αληηγξαθήο ηνπ DNA ε ζύλζεζε ζηε microηα αιπζίδα είλαη ζπλερήο όπσο

θαίλεηαη ζην παξαθάησ ζρήmicroα

α Να microεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήmicroα λα ζρεδηάζεηε ζrsquo απηό όιεο ηηο

λενζπληηζέmicroελεο αιπζίδεο ηνπ DNA θαη λα ζεmicroεηώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζmicroό ηνπο

γξάθνληαο ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα Μονάδερ 5

β Ζ ζύλζεζε ησλ λέσλ αιπζίδσλ ηνπ DNA γίλεηαη είηε microε ζπλερή είηε microε αζπλερή ηξόπν Γηαηί

ζπmicroβαίλεη απηό Μονάδερ 10

Β α Πνηα άηνmicroα νλνmicroάδνληαη αλεππινεηδή

Μονάδερ 5

β Τη είλαη ην ζύλδξνmicroν Klinefelter Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο θπζηνινγηθόο άλδξαο νmicroάδαο αίmicroαηνο Ο παληξεύεηαη θπζηνινγηθή γπλαίθα νmicroάδαο αίmicroαηνο

Α ηεο νπνίαο ν παηέξαο ήηαλ αηmicroνξξνθηιηθόο νmicroάδαο αίmicroαηνο Ο

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παξαπάλσ αηόmicroσλ Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 6

β Πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα ην παξαπάλσ δεπγάξη λα απνθηήζεη γην αηmicroνξξνθηιηθό νmicroάδαο

αίmicroαηνο Ο Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 12

γ Έζησ όηη ην παξαπάλσ δεπγάξη απνθηά έλα γην αηmicroνξξνθηιηθό Τη πηζαλόηεηα έρεη απηό ην

άηνmicroν λα απνθηήζεη θπζηνινγηθό παηδί Μονάδερ 7

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-21-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν αλαπαξηζηά ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία ζε κηα νηθνγέλεηα

1 Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέληξνπ λα βξείηε αλ ε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία

α θιεξνλνκείηαη σο επηθξαηήο ή ππνιεηπόκελνο ραξαθηήξαο

β νθείιεηαη ζε απηνζσκηθό ή θπινζύλδεην γνλίδην (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηηο απαληήζεηο ζαο θαη λα πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ

κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο (Μνλάδεο 12) Μονάδερ 14

2 Πνύ νθείιεηαη ε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία Μονάδερ 5

3 Τη πξνβιήκαηα πξνθαινύλ ηα δξεπαλνθύηηαξα ζηνπο αζζελείο κε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ πεξηέρεη αζπλερέο γνλίδην

ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ παξαθάησ πεπηηδίνπ πνπ δελ έρεη ππνζηεί θακηά

ηξνπνπνίεζε`

H2N - Μεθειονίνη - θαινυλαλανίνη - βαλίνη - COOH

Να γξάςεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ γνληδίνπ ην πξόδξνκν m-RNA θαη ην

ώξηκν m-RNA (Μνλάδεο 4) θαη λα νξίζεηε ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα ησλ παξαπάλσ λνπθιενηηδηθώλ

αιπζίδσλ αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 8)

Να αλαθέξεηε ηηο δηαδηθαζίεο θαηά ηελ πνξεία από ην γνλίδην ζην πεπηίδην θαη ηηο πεξηνρέο ηνπ

θπηηάξνπ ζηηο νπνίεο πξαγκαηνπνηνύληαη (Μνλάδεο 6)

Πώο κπνξνύκε λα δεκηνπξγήζνπκε έλα αλαζπλδπαζκέλν πιαζκίδην πνπ λα πεξηέρεη ην

ζπγθεθξηκέλν γνλίδην ρξεζηκνπνηώληαο ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI (Μνλάδεο 7)

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Μεζεηνλίλε rarr ΑUG

Φαηλπιαιαλίλε rarr UUU

Βαιίλε rarr GUU Μονάδερ 25

εζώλην

εζώλην

G A A T T C A T G T T T C C C C A G G T T T A A G A A T T C

C T Τ A A G T A C A A A G G G G T C C A A A T T C T T A A G

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-22-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ Βηνηερλνινγία κε ηελ παξαγσγή κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ θαη ηε γνληδηαθή ζεξαπεία έρεη

ζπκβάιεη απνηειεζκαηηθά ζηελ πινπνίεζε ησλ βαζηθώλ ζηόρσλ ηεο Ηαηξηθήο κεηαμύ ησλ νπνίσλ

είλαη θαη ε απνηειεζκαηηθή ζεξαπεία αζζελεηώλ

1 Γηαηί ηα κνλνθισληθά αληηζώκαηα κπνξνύλ λα ρξεζηκνπνηεζνύλ ζηε ζεξαπεία ηνπ θαξθίλνπ

(Μνλάδεο 6) θαη πνηα είλαη ηα πιενλεθηήκαηα πνπ παξνπζηάδεη ε ρξήζε ηνπο έλαληη άιισλ

κεζόδσλ ζεξαπείαο ηνπ (Μνλάδεο 2) Μονάδερ 8

2 Πνηα δηαδηθαζία αθνινπζείηαη ζηε γνληδηαθή ζεξαπεία ηεο αλεπάξθεηαο ηνπ αλνζνπνηεηηθνύ

ζπζηήκαηνο ε νπνία νθείιεηαη ζηελ έιιεηςε ηνπ ελδύκνπ απακηλάζε ηεο αδελνζίλεο (Μνλάδεο

8) θαη ηη πηζαλά πξνβιήκαηα αληηκεησπίδνπλ ηα άηνκα πνπ πάζρνπλ από ηε ζπγθεθξηκέλε

αζζέλεηα (Μνλάδεο 3) Μονάδερ 11

3 Γηαηί ε ρξήζε ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο ζα είλαη πεξηνξηζκέλε ζην άκεζν κέιινλ Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλνληαη ηξία θσδηθόληα ελόο ηκήκαηνο γνληδίνπ από έλα κόξην DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ

θσδηθνπνηνύλ ηε ζύλζεζε ελόο πεπηηδηθνύ ηκήκαηνο κηαο πξσηεΐλεο θαη ε δηεύζπλζε ηεο

κεηαγξαθήο

Αιπζίδα 1 ACA AAG ATA ειεύζεξν πδξνμύιην

Αιπζίδα 2 TGT TTC Τ Α Τ

Να νξίζεηε ηα άθξα 3΄ θαη 5΄ ησλ παξαπάλσ αιπζίδσλ DNA θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο (Μνλάδεο 5)

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ηνπ ηκήκαηνο ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε

κεηαγξαθή ζεκεηώλνληαο ηα άθξα 3΄ θαη 5΄ θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 7)

Πνην έλδπκν θαηαιύεη ην κεραληζκό ηεο κεηαγξαθήο θαη πνηα είλαη ε δξάζε ηνπ κεηά ηελ

πξόζδεζή ηνπ ζηνλ ππνθηλεηή (Μνλάδεο 7)

Τη επηπηώζεηο κπνξεί λα έρεη ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα ηεο πξσηεΐλεο ε νπνία δελ ηξνπνπνηείηαη ε

πξνζζήθε ηξηώλ δηαδνρηθώλ βάζεσλ πνπ δελ θσδηθνπνηνύλ θσδηθόλην ιήμεο ή κηαο βάζεο κεηαμύ

ησλ παξαπάλσ θσδηθνλίσλ (Μνλάδεο 6) Μονάδερ 25

Γηεύζπλζε κεηαγξαθήο

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-23-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Ο νξγαληζκόο καο είλαη ηθαλόο λα παξάγεη αληηζώκαηα ελαληίνλ θάζε μέλνπ αληηγόλνπ

1 Πώο ν αληηγνληθόο θαζνξηζηήο ζρεηίδεηαη κε ηελ παξαγσγή κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ από

ηνλ νξγαληζκό Μονάδερ 10

2 Πώο παξάγνληαη ζην εξγαζηήξην κεγάιεο πνζόηεηεο κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ γηα έλα

επηιεγκέλν αληηγόλν Μονάδερ 15

ΘΔΜΑ 4ο Ζ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ελόο βαθηεξηαθνύ mRNA είλαη

A U G A A A U U U C C C G G G G A U U G A U A A

1 Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ηελ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ηνπ δίθισλνπ κνξίνπ DNA από ην

νπνίν πξνήιζε Μονάδερ 8

2 Πόζα ακηλνμέα ζπγθξνηνύλ ηελ νιηγνπεπηηδηθή αιπζίδα πνπ ζα πξνθύςεη από ηελ κεηάθξαζε

ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ mRNA Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 6

3 Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην κόξην ηνπ mRNA επηζεκαίλνληαο ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο

αιπζίδαο ηνπ Μονάδερ 2

4 Σην κόξην ηνπ mRNA πνπ ζαο δόζεθε ππάξρεη κία ηξηπιέηα ε νπνία ζύκθσλα κε ην γελεηηθό

θώδηθα απαληάηαη ζε θάζε κόξην mRNA Πνηα είλαη απηή πώο νλνκάδεηαη θαη πνην ακηλνμύ

θσδηθνπνηεί Μονάδερ 9

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-24-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Σηα ζσκαηηθά θύηηαξα ηνπ αλζξώπνπ ππάξρνπλ ζαξάληα έμη (46) ρξσκνζώκαηα

1 Πόζα ρξσκνζώκαηα θιεξνλνκεί έλα παηδί από ηνλ παηέξα ηνπ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 3

2 Πόζα απηνζσκηθά ρξσκνζώκαηα ππάξρνπλ ζηα ζσκαηηθά θύηηαξα κηαο γπλαίθαο Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 3

Β Τν ζύλδξνκν Down είλαη ε πην θνηλή ρξσκνζσκηθή αλσκαιία

1 Πνηα είλαη ηα θαηλνηππηθά ραξαθηεξηζηηθά ησλ αηόκσλ πνπ πάζρνπλ από ζύλδξνκν Down Μονάδερ 6

2 Σηνλ θαξπόηππν ησλ αηόκσλ κε ην ζπγθεθξηκέλν ζύλδξνκν εκθαλίδεηαη έλα επηπιένλ

ρξσκόζσκα Να πεξηγξάςεηε ην κεραληζκό πνπ πξνθαιεί απηή ηε ρξσκνζσκηθή αλσκαιία Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν αλαπαξηζηά ηνλ ηξόπν

Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα βξείηε αλ ε β-ζαιαζζαηκία θιεξνλνκείηαη σο

επηθξαηήο ή ππνιεηπόκελνο ραξαθηήξαο θαη αλ νθείιεηαη ζε απηνζσκηθό ή θπινζύλδεην γνλίδην

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

Να γξάςεηε θαη λα εμεγήζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόκσλ ηνπ παξαπάλσ γελεαινγηθνύ

δέλδξνπ Μονάδερ 12

Αλ ην δεπγάξη (ΙΙ2 ΙΙ3) ζειήζεη λα απνθηήζεη θαη ηέηαξην παηδί πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα ην παηδί

απηό λα πάζρεη από β-ζαιαζζαηκία Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-25-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα ηεο θσδηθήο αιπζίδαο ελόο γνληδίνπ πνπ θσδηθνπνηεί ηκήκα κηαο

πξσηεΐλεο 5΄CTG AAG CGA GAA CCC3΄

1 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο ηύπνπο ησλ κεηαιιάμεσλ πνπ ζπλέβεζαλ ζηελ αξρηθή αιιεινπρία θαη

ηηο επηπηώζεηο ηνπο ζην γνληδηαθό πξντόλ ζε θάζε κηα από ηηο παξαθάησ πεξηπηώζεηο

α 5΄CTG AAG CGA TAA CCC3΄

β 5΄CTG CCG AAG CGA GAA CCC3΄ Μονάδερ 16

2 Σε πνηεο πεξηπηώζεηο νη γνληδηαθέο κεηαιιάμεηο δελ είλαη επηβιαβείο γηα ηνλ αλζξώπηλν

νξγαληζκό Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο Μηα θπζηνινγηθή γπλαίθα παληξεύεηαη έλαλ άλδξα θαη απνθηνύλ δύν παηδηά ην Γηάλλε θαη ηελ

Διέλε Ο Γηάλλεο παξνπζηάδεη νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηκία θαη β-ζαιαζζαηκία ελώ ε Διέλε

δελ παξνπζηάδεη θακία από ηηο δύν αζζέλεηεο

Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ (Μνλάδεο 6) θαη λα

δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 6) Eαλ νη ζπγθεθξηκέλνη γνλείο απνθηήζνπλ θαη

ηξίην παηδί λα πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα πάζρεη κόλν από ππεξρνιεζηεξνιαηκία ρσξίο

λα ιεθζεί ππόςε ε β-ζαιαζζαηκία (Μνλάδεο 6)

Πξόζθαηα αλαθνηλώζεθε κειέηε γηα ηελ εθαξκνγή ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο ζε αζζελείο πνπ

πάζρνπλ από β-ζαιαζζαηκία Λακβάλνληαο ππόςε όηη ηα γνλίδηα ησλ αηκνζθαηξηλώλ

εθθξάδνληαη ζηα πξόδξνκα εξπζξνθύηηαξα πνηνο ηύπνο γνληδηαθήο ζεξαπείαο ζα

κπνξνύζε λα εθαξκνζηεί γηα ηελ αληηκεηώπηζε ηεο β-ζαιαζζαηκίαο θαη γηαηί (Μνλάδεο 7) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-26-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Έλαο γεσξγόο θαιιηεξγεί ζην θηήκα ηνπ έλα θπηό πνπ έρεη θίηξηλα ή θόθθηλα άλζε θαη θαξπνύο κε

ζηξνγγπιό ή σνεηδέο ζρήκα Από ηε δηαζηαύξσζε θπηώλ κε θίηξηλα άλζε θαη ζηξνγγπινύο

θαξπνύο κε θπηά πνπ έρνπλ θόθθηλα άλζε θαη σνεηδείο θαξπνύο πήξε κόλν θπηά κε πνξηνθαιί

άλζε θαη σνεηδείο θαξπνύο Τα ζηειέρε πνπ δηαζηαπξώζεθαλ ήηαλ ακηγή θαη ηα γνλίδηα πνπ

ειέγρνπλ ηηο δύν ηδηόηεηεο βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά δεύγε νκνιόγσλ ρξσκνζσκάησλ

1 Να θάλεηε ηε δηαζηαύξσζε θαη λα αηηηνινγήζεηε ηα απνηειέζκαηα Μονάδερ 8

2 Αλ δηαζηαπξσζνύλ κεηαμύ ηνπο ηα θπηά πνπ πξνέθπςαλ από ηελ πξώηε δηαζηαύξσζε λα

ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα πξνθύςνπλ θπηά κε πνξηνθαιί άλζε θαη ζηξνγγπινύο θαξπνύο Μονάδερ 12

3 Τη νλνκάδεηαη θαηλόηππνο θαη ηη γνλόηππνο ελόο νξγαληζκνύ Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην πεπηίδην

H2N ndash Μεθειονίνη ndash Αλανίνη ndash Τυροζίνη ndash Προλίνη ndash Σερίνη ndash COOH

πνπ θσδηθνπνηείηαη από ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ

5΄ C A A A T G G C C T A T A A C T G G A C A C C C A G C T G A C G A 3΄

3΄ G T T T A C C G G A T A T T G A C C T G T G G G T C G A C T G C T 5΄

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA πνπ

πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9)

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ εζσλίνπ πνπ βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα ηνπ κνξίνπ DNA

(κνλάδεο 8)

Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία σξίκαλζεο ηνπ πξόδξνκνπ mRNA (κνλάδεο 8)

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Αιαλίλε rarr GCC

Μεζεηνλίλε rarr AUG

Πξνιίλε rarr CCC

Σεξίλε rarr AGC

Τπξνζίλε rarr UAU Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-27-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο κπνξεί λα γίλεη θαη από ηα

δηαγνληδηαθά δώα

1 Πνηα είλαη ηα βήκαηα ηεο δηαδηθαζίαο πνπ πξνεγνύληαη ηεο γέλλεζεο ελόο δηαγνληδηαθνύ δώνπ Μονάδερ 6

2 Δθηόο από ηα δηαγνληδηαθά δώα από πνηνπο άιινπο νξγαληζκνύο είλαη δπλαηή ε παξαγσγή

αλζξώπηλεο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο θαη ζε πνην ραξαθηεξηζηηθό ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα

ζηεξίδεηαη ε δπλαηόηεηα απηή Μονάδερ 10

3 Γηαηί ε θισλνπνίεζε είλαη ρξήζηκε γηα ηνλ πνιιαπιαζηαζκό ησλ δηαγνληδηαθώλ δώσλ Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο Σε απνζηεηξσκέλν ζάιακν θαιιηεξγεηώλ όπνπ ε ζεξκνθ-

ξαζία έρεη ξπζκηζηεί ζηνπο 35 νC έρνπλ ηνπνζεηεζεί δύν

θηάιεο κε θαιιηέξγεηεο κηθξννξγαληζκώλ Σηε κία θηάιε

θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α θαη ζηελ άιιε ν

κηθξννξγαληζκόο Β Από ηηο θηάιεο απηέο έρεη απνκα-

θξπλζεί ν αέξαο

Ο κηθξννξγαληζκόο Α έρεη άξηζηε ζεξκνθξαζία αλάπ-

ηπμεο ηνπο 35 νC ελώ ν κηθξννξγα-ληζκόο Β ηνπο 45

νC

Τε ρξνληθή ζηηγκή t1 γηα θάπνην ιόγν απνκαθξύλνληαη ηα πώκαηα από ηηο θηάιεο ησλ θαιιηεξ-

γεηώλ θαη νη κηθξννξγαληζκνί έξρνληαη ζε επαθή κε ηνλ αηκνζθαηξηθό αέξα

1 Με βάζε ην παξαπάλσ δηάγξακκα πνηα είλαη ε αιιαγή πνπ παξαηεξείηαη ζηνπο πιεζπζκνύο

ησλ κηθξννξγαληζκώλ Α θαη Β Μονάδερ 5

2 Να εμεγήζεηε γηαηί ζπκβαίλεη ε αιιαγή απηή ζηνλ θαζέλα από ηνπο δύν πιεζπζκνύο Μονάδερ 10

3 Σηε ρξνληθή ζηηγκή t2 ε ζεξκνθξαζία ηνπ ζαιάκνπ θαιιηέξγεηαο αιιάδεη ζηνπο 45 νC

α Πνηα ζα είλαη ε επίδξαζε ηεο αιιαγήο απηήο ζηνλ πιεζπζκό ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Α Μονάδερ 5

β Πνηα ζα είλαη ε επίδξαζε ηεο αιιαγήο απηήο ζηνλ πιεζπζκό ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Β Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-28-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Φπηό Α δηαζηαπξώλεηαη κε θπηό Β ηνπ ηδίνπ είδνπο πνπ έρεη θόθθηλα άλζε Από ηε

δηαζηαύξσζε απηή παίξλνπκε θπηά κε ιεπθά θαη θόθθηλα άλζε Τν θόθθηλν ρξώκα θαζνξίδεηαη

από ππνιεηπόκελν γνλίδην

1 Να γξάςεηε ηε δηαζηαύξσζε κεηαμύ ησλ θπηώλ Α θαη Β θαη λα δηθαηνινγήζεηε ην γνλόηππν

ηνπ θπηνύ Α Μονάδερ 9

2 Τη νλνκάδεηαη δηαζηαύξσζε ειέγρνπ θαη γηα πνην ζθνπό ηε ρξεζηκνπνηνύκε Μονάδερ 6

Β Ζ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ηνπ mRNA θαζνξίδεη ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ζηηο πξσηεΐλεο

κε βάζε έλα θώδηθα αληηζηνίρηζεο λνπθιενηηδίσλ mRNA κε ακηλνμέα πξσηετλώλ ν νπνίνο

νλνκάδεηαη γελεηηθόο θώδηθαο

1 Τη ζεκαίλεη ε έθθξαζε laquoν γελεηηθόο θώδηθαο είλαη ζπλερήο θαη ζρεδόλ θαζνιηθόοraquo Μονάδερ 5

2 Γηαηί ν γελεηηθόο θώδηθαο ραξαθηεξίδεηαη σο εθθπιηζκέλνο Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ελόο πξνθαξπσηηθνύ νξγαληζκνύ

5 C C A G A A T T C A A T T C A G G A C G A A A A G A A T T C A A C 3

3 G G T C T T A A G T T A A G T C C T G C T T T T C T T A A G T T G 5

To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Να γξάςεηε ην

ηκήκα DNA πνπ πξνθύπηεη κεηά από ηε δξάζε ηεο EcoRI θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 8

Τν ηκήκα ηνπ DNA πνπ πξνέθπςε κεηά ηε δξάζε ηεο EcoRI κεηαγξάθεηαη

Πνηα αιπζίδα από απηό ην DNA κεηαγξάθεηαη θαη γηαηί Μονάδερ 6

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από απηή ηε κεηαγξαθή θαη λα

ζεκεηώζεηε ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο Μονάδερ 6

Πνηνη νξγαληζκνί δηαζέηνπλ πεξηνξηζηηθέο ελδνλνπθιεάζεο θαη πνηνο είλαη ν θπζηνινγηθόο ηνπο

ξόινο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-29-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ Βηνηερλνινγία κε ηελ αλάπηπμε ηεο ηερλνινγίαο ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ DNA ηε ρξήζε ηεο

ηερληθήο PCR θαη ηελ παξαγσγή κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ ζπλεηζθέξεη ζε ηνκείο όπσο ε

γεσξγία ε θηελνηξνθία θαη ε Ηαηξηθή

1 Τη επηηξέπεη ε κέζνδνο ηεο αιπζηδσηήο αληίδξαζεο ηεο πνιπκεξάζεο (PCR) (κνλάδεο 4) Να

αλαθέξεηε ηξεηο πξαθηηθέο εθαξκνγέο ηεο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

2 Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία παξαγσγήο ζην εξγαζηήξην κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ γηα έλα

επηιεγκέλν αληηγόλν Μονάδερ 8

3 Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία παξαγσγήο δηαγνληδηαθώλ θπηώλ αλζεθηηθώλ ζηα έληνκα κε ηε

ρξήζε ηεο ηερλνινγίαο ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ DNA θαη ηνπ βαθηεξίνπ Bacillus thuringiensis Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο Τα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα αλαπαξηζηνύλ ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ζηα κέιε

ηεο ίδηαο νηθνγέλεηαο ε κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ην θόθθηλν ρξώκα (γελεαινγηθό

δέληξν Α) θαη ε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία (γελεαινγηθό δέληξν Β)

Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδεηαη ζην

γελεαινγηθό δέληξν Α θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδεηαη ζην

γελεαινγηθό δέληξν Β θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Τν δεπγάξη (Η1 Η2) πεξηκέλεη ηξίην παηδί Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα γελλεζεί παηδί κε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία θαη θπζηνινγηθή όξαζε (κνλάδεο 6)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Να αλαθέξεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ αθνινπζνύληαη θαηά ηνλ πξνγελλεηηθό έιεγρν γηα ηε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία όηαλ ε κεηέξα βξίζθεηαη ζηελ 11ε εβδνκάδα ηεο θύεζεο (κνλάδεο

4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-30-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ βαθηεξηαθνύ mRNA

5΄Α G A U G A A A G C C A C G G A G C C C U G A G C A A 3΄

Από ηε κεηάθξαζε απηνύ ηνπ mRNA πξνθύπηεη κία πεπηηδηθή αιπζίδα

1 Πνηνο είλαη ν αξηζκόο ησλ ακηλνμέσλ πνπ απνηεινύλ απηή ηελ πεπηηδηθή αιπζίδα(κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

2 Να πεξηγξάςεηε ην ζηάδην έλαξμεο ηεο πξσηετλν-ζύλζεζεο Μονάδερ 8

3 Να πεξηγξάςεηε ην δεζκό κε ηνλ νπνίν ελώλνληαη κεηαμύ ηνπο δύν δηαδνρηθά λνπθιενηίδηα ζε

έλα κόξην mRNA Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην γελεαινγηθό δέληξν κηαο νηθνγέλεηαο ζηελ νπνία εκθαλίδεηαη ε αζζέλεηα ηεο

αηκνξξνθηιίαο Α Τν άηνκν III 1 πάζρεη από αηκνξξνθηιία Α Όια ηα κέιε ηεο νηθνγέλεηαο έρνπλ

θπζηνινγηθό αξηζκό θαη κέγεζνο ρξσκνζσκάησλ

Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέληξν (κνλάδεο 3) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6)

Πνην πξόβιεκα αληηκεησπίδνπλ ηα άηνκα κε αηκνξξνθηιία Α (κνλάδεο 4)

Τν δεπγάξη II 2 II 3 απνθηά δεύηεξν παηδί κε αηκνξξνθηιία Α θαη ζύλδξνκν Klinefelter Να

πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία κέζσ ηεο νπνίαο πξνέθπςε ν γνλόηππνο ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ παηδηνύ

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε γνληδηαθήο κεηάιιαμεο (κνλάδεο 6)

Πόζα ζπλνιηθά κόξηα DNA πεξηέρνληαη ζηα ρξσκνζώκαηα πνπ απεηθνλίδνληαη ζηνλ θαξπόηππν

ηνπ παηδηνύ κε ζύλδξνκν Klinefelter (κνλάδεο 2)

Να εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-31-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα ηε δεκηνπξγία ελόο θισλνπνηεκέλνπ πξνβάηνπ - όπσο ήηαλ ε Dolly - ρξεζηκνπνηνύληαη ηξία

πξόβαηα Α Β ΓΑπό ην πξόβαην Α απνκνλώλεηαη ν ππξήλαο από θύηηαξν ησλ καζηηθώλ αδέλσλ

Από έλα σάξην ηνπ πξνβάηνπ Β αθαηξείηαη ν ππξήλαο θαη ζηε ζέζε ηνπ εηζάγεηαη ν ππξήλαο ηνπ

θπηηάξνπ από ην πξόβαην Α Πξνθύπηεη έηζη έλα λέν θύηηαξν

Τν θύηηαξν απηό πθίζηαηαη ιίγεο δηαηξέζεηο θαη ην έκβξπν πνπ πξνθύπηεη εκθπηεύεηαη ζηε κήηξα

ηνπ πξνβάηνπ Γ Μεηά από ιίγνπο κήλεο γελληέηαη ην λέν πξόβαην (πξόβαην ∆)

1 Πνην από ηα πξόβαηα Α Β Γ έρεη ηαπηόζεκν ππξεληθό DNA κε ην πξόβαην ∆ θαη γηαηί Μονάδερ 8

2 Πνην από ηα πξόβαηα Α Β Γ έρεη ηαπηόζεκν κηηνρνλδξηαθό DNA κε ην πξόβαην ∆ θαη γηαηί Μονάδερ 8

3 Με πνην ηξόπν ε θισλνπνίεζε κπνξεί λα ζπλεηζθέξεη ζηελ πξνζηαζία από ηελ εμαθάληζε

δηαθόξσλ δσηθώλ νξγαληζκώλ ηνπ πιαλήηε καο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλνληαη πέληε ακηλνμέα θαη δίπια ηνπο ηξηπιέηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ

θσδηθνπνηνύλ ηα ακηλνμέα απηά

ηπξνζίλε (tyr) mdash UAU

θαηλπιαιαλίλε (phe) mdash UUU

πξνιίλε (pro) mdash CCC

κεζεηνλίλε (met) mdash AUG

γιπθίλε (gly) mdash GGG

Τα πέληε παξαπάλσ ακηλνμέα ζπγθξνηνύλ νιηγνπεπηίδην θάπνηνπ βαθηεξηαθνύ θπηηάξνπ

α Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο πνην είλαη ην πξώην (αξρηθό) θαη πνην ην ηέηαξην ακηλνμύ ηνπ

νιηγνπεπηηδίνπ

Μονάδερ 4

β Να γξάςεηε κία αιιεινπρία λνπθιενηηδίσλ ηνπ mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ

νιηγνπεπηίδην Μονάδερ 6

γ Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ λνπθιενηηδίσλ ηεο θσδηθήο αιπζίδαο ηνπ DNA

(κνλάδεο 6) θαη λα ζεκεηώζεηε ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 9

δ Πόζα άηνκα θσζθόξνπ ππάξρνπλ ζηε δηπιή έιηθα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί απηό ην

νιηγνπεπηίδην ∆ηθαηνινγείζηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-32-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Βηνηερλνινγία κε ηελ επξεία έλλνηα είλαη ε ρξήζε δσληαλώλ νξγαληζκώλ πξνο όθεινο ηνπ

αλζξώπνπ θαη ζηεξίδεηαη θπξίσο ζε ηερληθέο θαιιηέξγεηαο θαη αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ

θαη ζε ηερληθέο αλαζπλδπαζκέλνπ DNA

1 Με πνην ηξόπν θαιιηεξγνύληαη νη κηθξννξγαληζκνί ζε κεγάιε θιίκαθα (βηνκεραληθή

θαιιηέξγεηα) Μονάδερ 10

2 Τη ελλννύκε κε ηνλ όξν δύκσζε θαη πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο Μονάδερ 5

3 Ζ αλζξώπηλε ηλζνπιίλε είλαη κία από ηηο θαξκαθεπηηθέο πξσηεΐλεο πνπ παξάγνληαη από

βαθηήξηα Μία από ηηο κεζόδνπο πνπ ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή ηεο είλαη ε παξαγσγή

ηνπ πξόδξνκνπ κνξίνπ ηεο ζε κία βαθηεξηαθή θαιιηέξγεηα θαη ε κεηαηξνπή ηνπ ζε ηλζνπιίλε κε

ελδπκηθή θαηεξγαζία Να γξάςεηε ζπλνπηηθά ηα ζηάδηα απηήο ηεο κεζόδνπ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ βαθηεξηαθνύ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην κε έμη

ακηλνμέα

Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο είλαη ε θσδηθή θαη πνηα ε κε θσδηθή (κνλάδεο 4) Να αηηηνινγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ

ηκήκαηνο DNA Μονάδερ 3

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ηνπ πεπηηδίνπ πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηάθξαζε

ηνπ παξαπάλσ mRNA Μονάδερ 3

Να γξάςεηε ηα αληηθσδηθόληα ησλ tRNA κε ηε ζεηξά πνπ ζα πάξνπλ κέξνο ζηε κεηάθξαζε ηνπ

παξαπάλσ mRNA Μονάδερ 6

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο θσδηθνλίσλ θαη ακηλνμέσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

AUG rarr Μεζεηνλίλε

ACC rarr Θξενλίλε

AAA rarr Λπζίλε

CCU rarr Πξνιίλε

CAC rarr Ηζηηδίλε

GCC rarr Αιαλίλε

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-33-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ο όξνο γνληδηαθή έθθξαζε αλαθέξεηαη ζπλήζσο ζε όιε ηε δηαδηθαζία κε ηελ νπνία έλα γνλίδην

ελεξγνπνηείηαη γηα λα παξαγάγεη κία πξσηεΐλε

1 Πνύ απνζθνπεί θπξίσο ε ξύζκηζε απηή ζηελ πεξίπησζε ησλ βαθηεξίσλ Μονάδερ 5

2 Τα θύηηαξα ελόο επθαξπσηηθνύ πνιύπινθνπ νξγαληζκνύ όπσο ηα λεπξηθά θαη ηα κπτθά αλ θαη

έρνπλ ην ίδην γελεηηθό πιηθό δηαθέξνπλ ζηε κνξθή θαη ηε ιεηηνπξγία Πώο νλνκάδεηαη απηή ε

δηαδηθαζία εμεηδίθεπζεο θαη ηη θάλεη ηα θύηηαξα λα δηαθέξνπλ ηόζν πνιύ Μονάδερ 8

3 Ο κεραληζκόο ηεο κεηαγξαθήο είλαη ν ίδηνο ζηνπο πξνθαξπσηηθνύο θαη επθαξπσηηθνύο

νξγαληζκνύο Πνηα είλαη ηα ξπζκηζηηθά ζηνηρεία ηεο κεηαγξαθήο ηνπ DNA πνην ην έλδπκν πνπ

θαηαιύεη ηε κεηαγξαθή θαη πώο ιεηηνπξγεί απηό θαηά ηε γνληδηαθή ξύζκηζε ζην επίπεδν ηεο

κεηαγξαθήο ησλ επθαξπσηηθώλ νξγαληζκώλ Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο Σε κηα ζέζε ηκήκαηνο κνξίνπ DNA κε θιώλνπο Α θαη Β έρεη μεθηλήζεη ε αληηγξαθή όπσο

θαίλεηαη ζην παξαθάησ ζρήκα

Ζ DNA-δεζκάζε εθηόο ηνπ όηη ζπλδέεη όια ηα θνκκάηηα πνπ πξνθύπηνπλ από ηηο δηάθνξεο ζέζεηο

έλαξμεο αληηγξαθήο δξα θαηά ηελ αληηγξαθή ηνπ θιώλνπ Β

Σε θάζε θιώλν λα ζπκπιεξώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηεο αληηγξαθήο θαη λα ραξαθηεξίζεηε

ηνλ ηξόπν ζύλζεζεο ησλ λέσλ αιπζίδσλ DNA (κνλάδεο 4) Πνηά έλδπκα ηνπνζεηνύλ ηα

ζπκπιεξσκαηηθά λνπθιενηίδηα θαη πνηνπο άιινπο ξόινπο έρνπλ (κνλάδεο 7)

Σηελ θσδηθή αιπζίδα Α ην γνλίδην πνπ είλαη ππεύζπλν γηα ηελ παξαγσγή ελόο πεπηηδίνπ έρεη ηελ

εμήο αιιεινπρία βάζεσλ

5΄ ATG CCA TGC AAA CCG AAA TGA hellip3΄

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη (κνλάδεο 2)

Κάπνηα αιιαγή πνπ ζπλέβε ζηελ παξαπάλσ θσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA έρεη σο

απνηέιεζκα ην 4ν θσδηθόλην ζην κεηαγξαθόκελν mRNA λα έρεη ηηο βάζεηο UAA

θαη ν αξηζκόο ησλ θσδηθνλίσλ λα παξακέλεη ζηαζεξόο

Αθνύ γξάςεηε ην λέν mRNA πνπ πξνθύπηεη λα εμεγήζεηε πνηα είλαη ε ζπγθεθξηκέλε αιιαγή

πνπ ζπλέβε θαη ηη ζπλέπεηεο κπνξεί λα έρεη γηα ην πεπηίδην (κνλάδεο 8)

Γηαηί ε πξσηετλνζύλζεζε ζηνπο επθαξπσηηθνύο νξγαληζκνύο είλαη κηα laquoνηθνλνκηθή

δηαδηθαζίαraquo (κνλάδεο 4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-34-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Τα γνλίδηα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηηο αιπζίδεο ησλ αηκνζθαηξηλώλ ηνπ αλζξώπνπ εκθαλίδνπλ πνιιέο

κεηαιιάμεηο πνπ νδεγνύλ ζηε δεκηνπξγία αηκνζθαηξηλνπαζεηώλ Σην γνλίδην πνπ θσδηθνπνηεί ηελ

αιπζίδα β έρνπλ βξεζεί πεξηζζόηεξεο από 300 κεηαιιάμεηο ∆ίλεηαη κία κεηάιιαμε ζην θσδηθόλην

πνπ θσδηθνπνηεί ην 6ν ακηλνμύ ηεο βndash πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο αηκνζθαηξίλεο Α (ΖbA)

Σηεθσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA ην θσδηθόλην GAG έγηλε GTG

α Τη ζπλέπεηεο έρεη απηή ε κεηάιιαμε γηα ηελ αηκνζθαηξίλε Α (HbA) θαη γηα ηα

εξπζξνθύηηαξα (κνλάδεο 12)

β Γηαηί ζηα νκόδπγα άηνκα κε βndashζαιαζζαηκία εκθαλίδεηαη ζπρλά αύμεζε ηεο αηκνζθαηξίλεο F

(HbF) (κνλάδεο 7)

γ Σε πνηα άηνκα ε ζύλζεζε ηεο αηκνζθαηξίλεο Α2 (HbA2) απνηειεί δηαγλσζηηθό δείθηε

(κνλάδεο 6) Μονάδερ 25

ΘΔΜΑ 4ο Γπλαίθα κε νκάδα αίκαηνο Α παληξεύεηαη άλδξα κε νκάδα αίκαηνο Β θαη γελλνύλ δύν παηδηά εθ

ησλ νπνίσλ ην πξώην πνπ είλαη θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο Α θαη ην δεύηεξν νκάδα αίκαηνο Ο

Τν δεύηεξν παηδί πάζρεη από θιεξνλνκηθή κεηαβνιηθή λόζν Οη δύν γνλείο είλαη πγηείο θαη ε

κεηέξα κόλνλ είλαη θνξέαο ηνπ ππνιεηπόκελνπ γνληδίνπ πνπ ειέγρεη ηε λόζν απηή Γηα ηα γνλίδηα

πνπ ειέγρνπλ ηνπο παξαπάλσ ραξαθηήξεο ηζρύεη ν δεύηεξνο λόκνο ηνπ Μendel

Να βξείηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ ηνπο σο πξνο ηνπο δύν ραξαθηήξεο

θάλνληαο ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (κνλάδεο 15) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ην θύιν ηνπ

δεύηεξνπ παηδηνύ (κνλάδεο 10) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-35-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα ηελ παξαγσγή ηνπ πξνδξόκνπ κνξίνπ ηεο ηλζνπιίλεο δειαδή ηεο πξντλζνπιίλεο θαηάιιεια

κεηαζρεκαηηζκέλα θύηηαξα Escherichia coli θαιιηεξγήζεθαλ ζε βηναληηδξαζηήξα Ζ απεηθόληζε

ηεο κεηαβνιήο ηνπ πιεζπζκνύ ηνπ βαθηεξίνπ (Ν) ζε ζρέζε κε ηνλ ρξόλν (t) έδσζε ην παξαθάησ

δηάγξακκα

1 Με βάζε ην δηάγξακκα απηό λα ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο θαη λα πεξηγξάςεηε

ηηο θάζεηο ηεο Μονάδερ 10

2 Σε πνηα ζπλήζσο ρξνληθά δηαζηήκαηα ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ βαθηεξίσλ αλακέλεηαη λα παξαρζεί

ε πξντλζνπιίλε Αθνύ παξαιάβνπκε ηελ πξντλζνπιίλε από ηνλ βηναληηδξαζηήξα πώο ζα ηελ

κεηαηξέςνπκε ζε ηλζνπιίλε Μονάδερ 10

3 Πνηνο είλαη ν βηνινγηθόο ξόινο ηεο ηλζνπιίλεο θαη πνηα αζζέλεηα πξνθαιεί ε κείσζε ή ε έιιεηςή

ηεο Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ελόο γνληδίνπ βαθηεξηαθνύ

θπηηάξνπ

AUGndashCCUndashCAUndashCGUndashUCUndashACUndashUUUndashUAA 3΄

α Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ηε μη κωδική αιπζίδα από ηελ νπνία πξνήιζε ην παξαπάλσ

mRNA θαη λα νξίζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηεο Μονάδερ 5

β Αληηθαζηζηνύκε κία ηξηπιέηα ηνπ παξαπάλσ mRNA κε ηελ ηξηπιέηα 5΄UGA

3΄ θαη ην

πεπηίδην πνπ θσδηθνπνηείηαη δελ πθίζηαηαη ηελ παξακηθξή αιιαγή Πνηα είλαη ε ηξηπιέηα

απηή (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

γ Ζ ηξηπιέηα 5΄

UCU3΄

ηνπ παξαπάλσ mRNA θσδηθνπνηεί ην ακηλνμύ ζεξίλε Αλ

αληηθαηαζηήζνπκε απηή ηελ ηξηπιέηα κε ηελ ηξηπιέηα 5΄

UCC3΄

δελ πξνθύπηεη ε

παξακηθξή αιιαγή ζην πεπηίδην Πώο εξκελεύεηαη ην γεγνλόο απηό κε βάζε ηα

ραξαθηεξηζηηθά ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-36-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα πξώηε θνξά ε γνληδηαθή ζεξαπεία εθαξκόζηεθε ζε έλα θνξίηζη πνπ είρε έιιεηςε ηνπ ελδύκνπ

απακηλάζε ηεο αδελνζίλεο (ADA)

1 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ ελδύκνπ απηνύ (κνλάδεο 3) θαη πνηα ηα ζπκπηώκαηα πνπ εκθαλίδνπλ ηα

άηνκα κε έιιεηςε ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

2 Πώο νλνκάδεηαη ν ηύπνο ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο πνπ εθαξκόζηεθε (κνλάδεο 2) θαη γηαηί

(κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

3 Πνηα είλαη ε δηαδηθαζία πνπ αθνινπζείηαη ζηε γνληδηαθή ζεξαπεία ηεο παξαπάλσ αζζέλεηαο Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο κε θπζηνινγηθή όξαζε πνπ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία (PKU) θαη κηα γπλαίθα κε

θπζηνινγηθή όξαζε πνπ δελ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία απνθηνύλ έλα θνξίηζη θαη έλα αγόξη Τν

θνξίηζη έρεη θπζηνινγηθή όξαζε θαη δελ παξνπζηάδεη θαηλπιθεηνλνπξία ελώ ην αγόξη εκθαλίδεη

αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν θαη πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία

1 Πώο πξνθαιείηαη ε θαηλπιθεηνλνπξία (κνλάδεο 5) θαη πσο θιεξνλνκείηαη (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

2 Πώο θιεξνλνκείηαη ε κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν Μονάδερ 6

3 Να βξείηε θαη λα γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο ηνπ άλδξα ηεο γπλαίθαο θαη ησλ παηδηώλ ηνπο

(κνλάδεο 8) θάλνληαο ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 12

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-37-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Α Σηα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα κειεηάηαη ν ηξόπνο θιεξνλόκεζεο θνηλνύ κνλνγνληδηαθνύ

ραξαθηεξηζηηθνύ ζε δύν δηαθνξεηηθέο νηθνγέλεηεο 1 θαη 2

Σηελ 1ε νηθνγέλεηα θέξνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ηα άηνκα Η2 ΗΗ2 ΗΗ3 (καπξηζκέλα) ελώ ζηελ 2

ε

νηθνγέλεηα θέξνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ηα άηνκα ΗΗ2 ΗΗ3 (καπξηζκέλα)

Να πξνζδηνξίζεηε ηνλ ηξόπν θιεξνλόκεζεο ηνπ ραξαθηεξηζηηθνύ κε βάζε ηα παξαπάλσ

ζηνηρεία αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή ζαο κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (Να κε ιεθζεί

ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο θαη λα κελ εμεηαζηεί ε πεξίπησζε ηνπ θπινζύλδεηνπ

επηθξαηνύο γνληδίνπ) (κνλάδεο 8) Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόκσλ (κνλάδεο 5) Μονάδερ 13

Β Να ππνδείμεηε έλα πηζαλό κεραληζκό πνπ κπνξεί λα εμεγήζεη ηε γέλλεζε αηόκνπ κε ζύλδξνκν

Turner από γνλείο κε θπζηνινγηθό αξηζκό ρξσκνζσκάησλ (κνλάδεο 6) Να πεξηγξάςεηε ηε

δηαδηθαζία κε ηελ νπνία κπνξνύκε λα απεηθνλίζνπκε ηα ρξσκνζώκαηα ηνπ αηόκνπ κε ζύλδξνκν

Turner κεηά ηε γέλλεζή ηνπ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη δίθισλν κόξην DNA ην νπνίν πεξηέρεη ηκήκα αζπλερνύο γνληδίνπ πνπ κεηαγξά-

θεηαη ζε mRNA

α) Πνύ ζπλαληάκε αζπλερή γνλίδηα (κνλάδεο 2)

β) Να πξνζδηνξίζεηε ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

γ) Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ πξόδξνκνπ mRNA θαη ηνπ ώξηκνπ mRNA πνπ πξνθύπηνπλ από ηε

κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ DNA ρσξίο αηηηνιόγεζε (κνλάδεο 2)

δ) Πώο πξνθύπηεη ην ώξηκν mRNA (κνλάδεο 3)

ε) Μπνξεί ε πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε ΔcoRI λα θόςεη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3)

ζη) Πνηεο θαηεγνξίεο γνληδίσλ πνπ ππάξρνπλ ζην ρξσκνζσκηθό DNA ελόο θπηηαξηθνύ ηύπνπ δελ

θισλνπνηνύληαη ζε cDNA βηβιηνζήθε (κνλάδεο 8) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-38-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Άλδξαο πνπ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία θαη ζπλζέηεη θπζηνινγηθή πνζόηεηα κειαλίλεο

απνθηά απνγόλνπο κε γπλαίθα πνπ πάζρεη από αιθηζκό αιιά κπνξεί λα κεηαηξέπεη ηε

θαηλπιαιαλίλε ζε ηπξνζίλε

Να βξείηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο θαη θαηλόηππνπο ησλ παηδηώλ

Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηελ θαηλπιθεηνλνπξία θαη ηνλ αιθηζκό βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά

δεύγε νκόινγσλ ρξσκνζσκάησλ Μονάδερ 12

Β Να δηαθξίλεηε πεξηπηώζεηο θαηά ηηο νπνίεο είλαη αηκνξξνθηιηθό ην παηδί πνπ απνθηά

θπζηνινγηθόο άλδξαο κε θπζηνινγηθή γπλαίθα ηεο νπνίαο ν παηέξαο είλαη αηκνξξνθηιηθόο

Οη γνλείο θαη ην παηδί έρνπλ θπζηνινγηθό θαξπόηππν Μονάδερ 13

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ηα πέληε (5) πξώηα ακηλνμέα

κηαο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Ζ θαηεύζπλζε ζηελ νπνία θηλείηαη ε RNA πνιπκεξάζε θαηά ηε

κεηαγξαθή ππνδεηθλύεηαη από ην βέινο

α Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ DNA είλαη ε θσδηθή θαη πνηα είλαη ε κε θσδηθή

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 9

β Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ DNA Μονάδερ 3

γ Να γξάςεηε θαη λα αηηηνινγήζεηε ην αληηθσδηθόληνηνπ tRNA πνπ κεηαθέξεη ην 2ν ακηλνμύ ηεο

πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Μονάδερ 5

δ Τηείλαηηνζύκπινθνέλαξμεοηεοπξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 5) θαη πνηα είλαη ε κεηέπεηηα πνξεία

ηνπ tRNA πνπ ζπκκεηέρεη ζε απηό (κνλάδεο 3) Μονάδερ 8

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-39-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Πξόθεηηαη λα θαιιηεξγεζεί ζην εξγαζηήξην έλαοεηεξόηξνθνο κηθξννξγαληζκόο

1 Να αλαθέξεηε νλνκαζηηθά ηα ζξεπηηθά ζπζηαηηθά ηα νπνία πξέπεη λα πξνζηεζνύλ ζην κέζν

θαιιηέξγεηαο ώζηε ν κηθξννξγαληζκόο απηόο λα αλαπηπρζεί θπζηνινγηθά Μονάδερ 8

2 Πώο κπνξνύκε λα δηαπηζηώζνπκε αλ ν κηθξννξγαληζκόο απηόο είλαη ππνρξεσηηθά αλαεξόβηνο Μονάδερ 7

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνπο άιινπο παξάγνληεο πνπ επηδξνύλ ζηελ αλάπηπμε ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαηηνπαξαθάησηκήκα DNAζηννπνίνέρεη αξρίζεη ε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

1Σηηο ζέζεηο ΑΒΓ∆ΔΕ λα αληηζηνηρίζεηε ηηο ελδείμεηο 3΄ ή 5΄ ώζηε λα θαίλεηαη ν

πξνζαλαηνιηζκόο ησλ αξρηθώλ θαη ησλ λενζπληηζέκελσλ αιπζίδσλ Μονάδερ 6

2Τη είλαη ηα πξσηαξρηθά ηκήκαηα πσο δεκηνπξγνύληαη θαη πσο επηκεθύλνληαη Μονάδερ 9

3Δμεγήζηε γηαηί πξέπεη ζηελ παξαπάλσ δηαδηθαζία λα ελεξγνπνηεζεί ην έλδπκν DNA δεζκάζε

θαη πώο ζα δξάζεη απηό Μονάδερ 6

4Πνηα έλδπκα ζα επηδηνξζώζνπλ ηα πηζαλά ιάζε ηεο δηαδηθαζίαο ηεο αληηγξαθήο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-40-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ νιηγνπεπηίδην έμη ακηλνμέσλ ην νπνίν δελ έρεη ππνζηεί θακία ηξνπνπνίεζε

κεηά ηε ζύλζεζή ηνπ

Ζ2Ν ndash Μεθειονίνη ndash Γλυκίνη ndash Λυζίνη ndash Τρυπηοθάνη ndash Βαλίνη ndash Αλανίνη - COOH

Α Με ηε βνήζεηα ηνπ ηκήκαηνο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ παξαηίζεηαη γξάςηε ηελ αιιεινπρία

ησλ λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ ηκήκαηνο mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην

παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην ∆ηθαηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 13

Β Γξάςηε κε ηνλ θαηάιιειν πξνζαλαηνιηζκό ηελ αιιεινπρία λνπθιενηηδίσλ ζην δίθισλν

κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην Πνηα είλαη ε θσδηθή θαη πνηα ε κε

θσδηθή αιπζίδα Μονάδερ 6

Γ Δάλ ε ηξηπιέηα 5΄-UGG-3΄ ζην mRNA αληηθαηαζηαζεί από ηελ ηξηπιέηα 5΄-UGA-3΄ γξάςηε

ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ζην λέν νιηγνπεπηίδην πνπ ζα ζπληεζεί Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο Σην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ζηα κέιε

κηαο νηθνγέλεηαο ε αηκνξξνθηιία Α (Δίλαη καπξηζκέλα ηα ΗΗ 1 ΗΗ 4 θαη ΗΗΗ 1)

Α Πώο θιεξνλνκείηαη ε αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 5

Β Να γξάςεηε θαη λα δηθαηνινγήζεηε κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο ηνπο γνλνηύπνπο όισλ ησλ

κειώλ πνπ απεηθνλίδνληαη ζην γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 13

Γ Δάλ νη γνλείο ΗΗ 3 θαη ΗΗ 4 απνθηήζνπλ επόκελν παηδί πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα λα λνζεί από

αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 7

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο θσδηθνλίσλ

θαη ακηλνμέσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

GUCrarrΒαιίλε

UGGrarrΤξππηνθάλε

GGUrarrΓιπθίλε

AUGrarrΜεζεηνλίλε

AAArarrΛπζίλε

GCCrarrΑιαλίλε

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-41-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο κε ηηο νπνίεο κπνξνύλ λα παξαρζνύλ κνλνθισληθά

αληηζώκαηα ηα νπνία ζπλεηζθέξνπλ ζηνλ πξνζδηνξηζκό ησλ νκάδσλ αίκαηνο ηνπ αλζξώπνπ Μονάδερ 7

Γ2 Να αλαθέξεηε πνηνπο ηύπνπο αηκνξνθηιίαο γλσξίδεηε θαη πνύ νθείινληαη (κνλάδεο 2) Να

πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία αληηκεηώπηζεο κίαο εμ απηώλ κε βάζε ηε κέζνδν δεκηνπξγίαο

δηαγνληδηαθώλ δώσλ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 ∆ίλεηαη κείγκα κνξίσλ DNA θαη έλαο αληρλεπηήο RΝΑ

Να εμεγήζεηε ηη είλαη αληρλεπηήο (κνλάδεο 2) λα πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ ζα

αθνινπζεζνύλ πξνθεηκέλνπ ν αληρλεπηήο λα πβξηδνπνηήζεη ηελ θαηάιιειε αιιεινπρία DNA

(κνλάδεο 4) θαη λα εμεγήζεηε πνηνο είλαη ν θιώλνο ηνπ DNA πνπ ζα πβξηδνπνηεζεί (κνλάδεο 4) Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ ∆

Υγηήο άληξαο παληξεύηεθε κε πγηή γπλαίθα θαη απέθηεζαλ έλα αγόξη κε αρξσκαηνςία ζην

θόθθηλν θαη ην πξάζηλν ρξώκα έλα θνξίηζη πνπ πάζρεη από δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία θαη

πεξηκέλνπλ ην ηξίην παηδί ηνπο

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη λα εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ παηδηώλ ηνπο θαη λα εμεγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆3 Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην ηξίην παηδί λα έρεη θπζηνινγηθό θαηλόηππν

Να εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο θάλνληαο ή ηελ απαηηνύκελε δηαζηαύξσζε ή ηηο

απαηηνύκελεο δηαζηαπξώζεηο Μονάδερ 12

∆4 Να εμεγήζεηε ηα γελεηηθά αίηηα ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-42-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

∆ίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν

C T T A A C T A A T A G G G T G G A C C T A A C A T A G A T

G A A T T G A T T A T C C C A C C T G G A T T G T A T C T A

Γ1 Να γξάςεηε ην mRNA πνπ ζα πξνθύςεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

νξίδνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ηνπ (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο

(κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ2 Να βξείηε ηνλ αξηζκό ησλ ακηλνμέσλ από ηα νπνία ζα απνηειείηαη ην έλδπκν κεηά ηε

κεηάθξαζε ηνπ παξαπάλσ mRNA (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο κε

βάζε ηηο ηδηόηεηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε ιεηηνπξγία ηνπ ελδύκνπ αλ ζπκβεί γνληδηαθή

κεηάιιαμε ε νπνία ζα πξνθαιέζεη έιιεηςε ηνπ δεύηεξνπ λνπθιενηηδίνπ ζην δεύηεξν

θσδηθόλην ηνπ γνληδίνπ Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ ∆

∆ίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν

ζην νπνίν ηα άηνκα Η1 θαη ΗΗ1 ΗΗ2 ΗΗ3 ΗΗ4 ΗΗ5 ΗΗ6 πάζρνπλ από κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ ζην παξαπάλσ γελεαινγηθό

δέληξν Μονάδερ 7

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ παηδηώλ ζην παξαπάλσ

γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 4

∆3 Να θάλεηε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο θαη λα αηηηνινγήζεηε ηηο απαληήζεηο ζαο Μονάδερ 14

Σημείωζη Να μην εξεηαζθεί η πεπίπηωζη θςλοζύνδεηος επικπαηούρ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-43-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ ∆ίλνληαη ηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα Α θαη Β

Σην Α απεηθνλίδνληαη νη θάζεηο (αβγ θαη δ)

αλάπηπμεο ελόο κηθξννξγαληζκνύ Σην Β

απεηθνλίδεηαη ε παξαγσγή ηνπ πξντόληνο από

ηνλ κηθξννξγαληζκό γηα ην ίδην ρξνληθό

δηάζηεκα

Γ1 Με βάζε ην δηάγξακκα Α λα

ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο

(κνλάδεο 3) θαη λα νλνκάζεηε ηηο θάζεηο

ηεο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 7

Γ2 Σε πνηα θάζε παξάγεηαη ε κεγαιύηεξε πνζόηεηα ηνπ πξντόληνο (κνλάδεο 2) Nα

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 Αλ ην πξντόλ εθθξίλεηαη από ηνλ κηθξννξγαληζκό πώο ζα ην παξαιάβνπκε από ηελ

θαιιηέξγεηα Μονάδερ 6

Γ4 Να αλαθέξεηε ηνπο παξάγνληεο πνπ επεξεάδνπλ ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ηνπ

κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 4

ΘΔΜΑ ∆ ∆ίλεηαη ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ πεξηέρεη ην αζπλερέο γνλίδην

ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ παξαθάησ πεπηηδίνπ

H2N- μεθειονίνη - αλανίνη - λευκίνη - αζπαραγίνη ndash COOH

∆1 Να γξάςεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 4) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 10

∆2 Να γξάςεηε ην πξόδξνκν mRNA ην ώξηκν mRNA ην εζώλην ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 6) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 15

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ

Aιαλίλε = GCU Λεπθίλε = UUG Αζπαξαγίλε = AAU

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-44-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

1 Πνηα είλαη ε δνmicroή ηνπ DNA ζην ρώξν ζύmicroθσλα microε ην microνληέιν ηεο δηπιήο έιηθαο Μονάδερ 12

2 Να πεξηγξάςεηε πώο ξπζmicroίδεηαη ε γνληδηαθή έθθξαζε ζηα επθαξπσηηθά θύηηαξα Μονάδερ 8

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνλ αιθηζmicroό Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο πνπ πάζρεη από νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

παληξεύεηαη microία γπλαίθα ε νπνία δελ πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο

ινβνύο απηηώλ Τν δεπγάξη απηό απνθηά ηξία παηδηά

Τν πξώην εmicroθαλίδεη ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ ην δεύηεξν δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη πξνζθνιιεmicroέλνπο ινβνύο απηηώλ θαη ην ηξίην δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ γνλέσλ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

β Πνηνη είλαη νη πηζαλνί γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παηδηώλ Μονάδερ 5

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-45-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Σην θπηό κνζρνκπίδειν ην ρξώκα ησλ ζπεξκάησλ κπνξεί λα είλαη είηε θίηξηλν είηε πξάζηλν

ελώ ην ύςνο ηνπ είλαη είηε ςειό είηε θνληό Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηηο παξαπάλσ

ηδηόηεηεο βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά δεύγε νκνιόγσλ ρξσκνζσκάησλ Δάλ έρεηε ζηε

δηάζεζή ζαο έλα ςειό κνζρνκπίδειν κε θίηξηλα ζπέξκαηα λα θάλεηε ηηο θαηάιιειεο

δηαζηαπξώζεηο πνπ απαηηνύληαη γηα λα βξείηε ην γνλόηππό ηνπ (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 11

Γ2 Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο από δύν θπζηνινγηθνύο

γνλείο κπνξεί λα γελλεζεί παηδί κε ζύλδξνκν Turner Μονάδερ 8

Γ3 Μία πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κία πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ Γ

Γίδεηαη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Σηνλ θιώλν ΕΖ ε αληηγξαθή γίλεηαη

κε αζπλερή ηξόπν Τα ζεκεία Γ θαη Ζ ππνδεηθλύνπλ ηε ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα λα ζρεδηάζεηε ηα ζπλερή θαη αζπλερή

ηκήκαηα ησλ λέσλ θιώλσλ κε βέιε ππνδεηθλύνληαο ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ λέσλ θαη

ησλ κεηξηθώλ θιώλσλ (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Σηνλ θιώλν πνπ αληηγξάθεηαη κε ζπλερή ηξόπν λα γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ

λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ πξσηαξρηθνύ ηκήκαηνο ην νπνίν απνηειείηαη

από 8 (νθηώ) λνπθιενηίδηα (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Γ3 Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην πεπηίδην απηό Μονάδερ 2

Γ4 Μεηά ηελ επίδξαζε αθηηλνβνιίαο ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ζπάεη ζηα ζεκεία πνπ

ππνδεηθλύνληαη από ηα βέιε Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε θαη λα

ζεκεηώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ Μονάδερ 2

Γ5 Τν ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε επαλαζπλδέεηαη ζηα ίδηα ζεκεία θνπήο κεηά από

αλαζηξνθή

Να γξάςεηε νιόθιεξν ην κόξην ηνπ DNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηελ αλαζηξνθή (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην λέν πεπηίδην (κνλάδεο 2)

Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-46-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν Σην κόξην απηό ζπκβαίλεη κεηάιιαμε πξνζζήθεο ηξηώλ (3) δηαδνρηθώλ

λνπθιενηηδίσλ (5΄-GAT-3΄)

Γ1 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Φ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) θαη ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα ηνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ2 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Υ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) Ζ παξαπάλσ κεηάιιαμε έρεη ειάρηζηε επίδξαζε ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα

ηνπ ελδύκνπ Πώο ραξαθηεξίδεηαη απηή ε κεηάιιαμε (κνλάδεο 2) Nα εμεγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 9

Γ3 Σε δύν άηνκα πνπ πάζρνπλ από ζύλδξνκν Klinefelter έγηλε αλάιπζε ηεο αιιεινπρίαο ησλ

βάζεσλ ηνπ DNA ησλ θπιεηηθώλ ρξσκνζσκάησλ ηνπο Σην πξώην άηνκν ε αλάιπζε έδεημε

ηξεηο δηαθνξεηηθέο αιιεινπρίεο βάζεσλ DNA Σην δεύηεξν άηνκν ε αλάιπζε έδεημε δύν

παλνκνηόηππεο θαη κία δηαθνξεηηθή αιιεινπρία βάζεσλ DNA Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο

κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο γελλήζεθαλ ηα άηνκα απηά από θπζηνινγηθνύο

γνλείο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ Γ

Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-47-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Α

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Μηα πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κηα πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 7

Γ2 Ζ αλάιπζε δεηγκάησλ DNA από δύν βαθηεξηαθέο θαιιηέξγεηεο έδσζε ηα εμήο

απνηειέζκαηα ζηελ πξώηε θαιιηέξγεηα βξέζεθε πνζνζηό αδελίλεο (Α) 28 θαη

ζηεδεύηεξε βξέζεθε πνζνζηό γνπαλίλεο (G) 28 Να εμεγήζεηε αλ ηα βαθηήξηα ησλ δύν

θαιιηεξγεηώλ αλήθνπλ ζην ίδην ή ζε δηαθνξεηηθό είδνο Μονάδερ 6

Γ3 Με πνηνπο ηξόπνπο γίλεηαη ε θαιιηέξγεηα κηθξννξγαληζκώλ ζε κεγάιε θιίκαθα Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ Γ Σrsquo έλα κόξην DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ ππάξρνπλ δύν γνλίδηα Α θαη Β όπσο θαίλεηαη ζην

ζρήκα

Γ1 Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο θαη λα νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ

αιπζίδσλ ηνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Τα γνλίδηα Α θαη Β κεηαγξάθνληαη ζε RNA Να νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπ RNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Πνηα είλαη ε θσδηθή αιπζίδα γηα ην γνλίδην Α θαη πνηα γηα ην Β (κνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ4 Τη είλαη ν ππνθηλεηήο (κνλάδεο 2) Να νξίζεηε ηε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή γηα θάζε γνλίδην κε

έλα βέινο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-48-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Να αλαθέξεηε ηα βήκαηα πνπ απαηηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο

αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο από έλα δηαγνληδηαθό δών Μονάδερ 12

Γ2 Να εμεγήζεηε πώο ε ζεξκνθξαζία επεξεάδεη ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 8

Γ3 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ πξηκνζώκαηνο ζηελ αληηγξαθή ηνπ DNA Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ

Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-49-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Μεηέξα κε θπζηνινγηθή όξαζε θαη νκάδα αίκαηνο Β απνθηά δύν παηδηά κε έλαλ άλδξα κε

θπζηνινγηθή όξαζε Τν θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο ΑΒ ελώ ην αγόξη νκάδα αίκαηνο Ο

Τν έλα από ηα δύν παηδηά πάζρεη από κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν ndash θόθθηλν

Γ1 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ σο πξνο ηνπο δύν

ραξαθηήξεο (κνλάδεο 8) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 10) Μονάδερ 18

Γ2 Πνην από ηα δύν παηδηά δελ έρεη θπζηνινγηθή όξαζε Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA

(Ι) GACTAATAAAAGAAGTAGTTAGGATCATAGG

(ΙΙ) CTGATTATTTTCTTCATCAA TCCTAGTA TCC

πνπ θσδηθνπνηεί ην πεπηίδην

H2N-Μεθειονίνη-Τυροζίνη-Φαινυλαλανίνη-Φαινυλαλανίνη-Τυροζίνη-COOH

Γ1 Να εμεγήζεηε πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA είλαη ε θσδηθή θαη

πνηα είλαη ε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 4) Να γξάςεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ησλ

αιπζίδσλ (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 8

Γ2 Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ

παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA (κνλάδεο 2) θαζώο θαη ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε πνύ νθείιεηαη ε δηαθνξά κεηαμύ ησλ δύν απηώλ κνξίσλ

(κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ παξαπάλσ πεπηηδίνπ εάλ κηα

γνληδηαθή κεηάιιαμε πνπ ζα ζπκβεί ζην θσδηθόλην ηεο ηπξνζίλεο νδεγήζεη ζε

αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από ζπκίλε Μονάδερ 5

Γ4 Δάλ ε παξαπάλσ γνληδηαθή κεηάιιαμε νδεγήζεη ζε αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από

αδελίλε λα εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ πεπηηδίνπ Μονάδερ 5

Γίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Μεζεηνλίλε AUG

Τπξνζίλε UAC UAU

Φαηλπιαιαλίλε UUU UUC

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-50-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Μηα αξζεληθή κύγα Drosophila κε ιεπθά κάηηα δηαζηαπξώζεθε κε κηα ζειπθή κε θόθθηλα

κάηηα Από ηε δηαζηαύξσζε απηή πήξακε 280 απνγόλνπο ζηελ F1 γεληά πνπ είραλ όινη

θόθθηλα κάηηα Γηαζηαπξώλνληαο δύν άηνκα από ηελ F1 γεληά πξνθύπηνπλ 319 απόγνλνη

ζηελ F2 γεληά Μηα αλάιπζε ησλ απνγόλσλ ηεο F2 γεληάο έδεημε όηη ππάξρνπλ

159 ζειπθά κε θόθθηλα κάηηα

82 αξζεληθά κε θόθθηλα κάηηα θαη

78 αξζεληθά κε ιεπθά κάηηα

Με βάζε ηα δεδνκέλα λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ην παξαπάλσ

γλώξηζκα Γηα ηα άηνκα πνπ δηαζηαπξώζεθαλ δίλεηαη όηη ηα ζειπθά έρνπλ έλα δεπγάξη X

ρξσκνζσκάησλ (ΦΦ) θαη ηα αξζεληθά έρνπλ έλα Φ θαη έλα Χ ρξσκόζσκα (ΦΧ)

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν όπνπ απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη κηα κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

Τα άηνκα ΙΙ2 ΙΙ3 ΙΙΙ3 θαη ΙV3 πάζρνπλ από ηελ αζζέλεηα απηή Γηα όια ηα παξαθάησ

εξσηήκαηα λα κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο

Γ2 Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη ε αζζέλεηα Μονάδερ 6

Γ3 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην δεπγάξη ΙΙΙ1 III2 λα απνθηήζεη αγόξη πνπ ζα πάζρεη

(κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 8

Γ4 Αλ ηα άηνκα Ι1 θαη Ι4 πάζρνπλ από κηα αζζέλεηα πνπ νθείιεηαη ζε γνλίδην κηηνρνλ-δξηαθνύ

DNA λα αλαθέξεηε πνηα άηνκα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ ζα θιεξνλνκή-ζνπλ ην γνλίδην

απηό (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-51-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA ην νπνίν θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Αιπζίδα 1 GTTGAATTCTTAGCTTAAGTCGGGCATGAATTCTC

Αιπζίδα 2 CAACTTAAGAATCGAATTCAGCCCGTACTTAAGAG

Γ1 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

επηζεκαίλνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ησλ αιπζίδσλ ηνπ (κνλάδεο 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Τν παξαπάλσ ηκήκα DNA αληηγξάθεηαη θαη θαηά ηε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

δεκηνπξγνύληαη ηα παξαθάησ πξσηαξρηθά ηκήκαηα

i) 5΄-GAGAAUUC-3΄

ii) 5΄-UUAAGCUA-3΄

iii) 5΄-GUUGAAUU-3΄

Να πξνζδηνξίζεηε πνηα αιπζίδα αληηγξάθεηαη κε ζπλερή θαη πνηα κε αζπλερή ηξόπν

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε ην έλδπκν EcoRI πξνθεηκέλνπ λα ελζσκα-ησζεί ζε

έλα από ηα δύν πιαζκίδηα Α θαη Β πνπ δίλνληαη παξαθάησ

Πνην από ηα δύν πιαζκίδηα ζα επηιέμεηε γηα ηε δεκηνπξγία αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ

(κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Πόζνη θσζθνδηεζηεξηθνί δεζκνί ζα δηαζπαζηνύλ ζην πιαζκίδην πνπ επηιέμαηε θαη πόζνη ζα

δεκηνπξγεζνύλ θαηά ην ζρεκαηηζκό ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ4 Από ηε κύγα Drosophila απνκνλώζεθαλ ηξία δηαθνξεηηθά θπζηνινγηθά θύηηαξα ζηα νπνία

πξνζδηνξίζηεθε ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ζε δεύγε βάζεσλ

Σην πξώην θύηηαξν ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ππνινγίζηεθε ζε 32108 δεύγε βάζεσλ

ζην δεύηεξν θύηηαξν ζε 16108 δεύγε βάζεσλ θαη ζην ηξίην θύηηαξν ζε 6410

8 δεύγε

βάζεσλ

Να δηθαηνινγήζεηε γηαηί ππάξρνπλ νη δηαθνξέο απηέο ζην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ησλ

ηξηώλ θπηηάξσλ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-52-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ Γ

Έλα πιαζκίδην πνπ ρξεζηκνπνηείηαη σο θνξέαο θισλνπνίεζεο ελόο ηκήκαηνο DNA έρεη έλα

γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε θαη έλα γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληη-

βηνηηθό ηεηξαθπθιίλε Τν γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζηελ ηεηξαθπθιίλε πεξηέρεη ηελ αιιεινπρία

πνπ αλαγλσξίδεηαη από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Γεκηνπξγνύκε αλαζπλδπαζ-

κέλα πιαζκηδία κε ηε ρξήζε ηεο πεξηνξηζηηθήο ελδνλνπθιεάζεο EcoRI

Τα κεηαζρεκαηηζκό βαθηεξίσλ πνπ δελ είραλ θαλέλα πιαζκίδην Σηε ζπλέρεηα ηα βαθηήξηα

θαιιηεξγνύληαη ζε ζξεπηηθό πιηθό

Γ1 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ηεηξαθπθιίλε αληί ηεο ακπηθηιίλεο (κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 Σηνπο παξαθάησ δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο (1 2 3) θαίλεηαη ε δηαβάζκηζε ηεο ζπγθέληξσζεο

ηνπ νμπγόλνπ θαη ε πεξηνρή αλάπηπμεο ηξηώλ εηδώλ κηθξννξγα-ληζκώλ ζε πγξό ζξεπηηθό

πιηθό Οη κηθξννξγαληζκνί απεηθνλίδνληαη σο καύξεο θνπθίδεο

Σε πνηνλ από ηνπο ηξεηο δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο έρνπκε θαιιηέξγεηα κπθήησλ πνπ

ρξεζηκνπνηνύληαη ζηελ αξηνβηνκεραλία βαθηεξίσλ ηνπ γέλνπο Clostridium θαη βαθηεξίσλ

ηνπ γέλνπο Mycobacterium (κνλάδεο 3) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

Γ4 Με πνηνλ ηξόπν δεκηνπξγνύκε δηαγνληδηαθά θπηά ηα πξντόληα ησλ νπνίσλ έρνπλ

κεγαιύηεξε δηάξθεηα δσήο ζε ζρέζε κε απηά ησλ κε δηαγνληδηαθώλ θπηώλ Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-53-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ δηάγξακκα απεηθνλίδεηαη ε θπζηνινγηθή κεηαβνιή ζην πνζνζηό ησλ

πνιππεπηηδηθώλ αιπζίδσλ ησλ αηκνζθαηξηλώλ HbA HbF θαη HbA2 ηνπ αλζξώπνπ από ηελ

εκβξπηθή ειηθία θαη κεηά ηε γέλλεζή ηνπ

Γ1 Πνην είδνο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο αληηζηνηρεί ζε θαζεκηά από ηηο θακπύιεο Η ΗΗ ΗΗΗ θαη IV

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ2 Τα απνηειέζκαηα κηαο εμέηαζεο αίκαηνο ζε έλαλ ελήιηθα έδεημαλ όηη νη αηκνζθαηξίλεο HbA

HbF θαη HbA2 είλαη ζε θπζηνινγηθά επίπεδα Πόζα γνλίδηα είλαη ππεύζπλα γηα ηε ζύλζεζε

ηεο HbA ζε έλα ζσκαηηθό θύηηαξν ζηε κεηάθαζε (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA πνπ πεξηέρεη ηα θσδηθόληα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα επηά

πξώηα ακηλνμέα ηεο θπζηνινγηθήο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο HbA

5΄hellip GTG CAC CTG ACT CCT GAG GAG hellip 3΄

3΄hellip CAC GTG GAC TGA GGA CTC CTC hellip 5΄

Ζ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI αλαγλσξίδεη ηελ αιιεινπρία

5΄ CTGAG 3΄

3΄ GACTC 5΄

θαη θόβεη θάζε αιπζίδα κεηαμύ ηνπ C θαη ηνπ Τ (κε θαηεύζπλζε 5΄3΄) Ζ αιιεινπρία πνπ

αλαγλσξίδεη ε DdeI βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα DNA Από έλα άηνκν θνξέα ηεο

δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο απνκνλώζεθαλ ηκήκαηα DNA πνπ πεξηέρνπλ ηα θσδηθόληα ηα

νπνία θσδηθνπνηνύλ ηα επηά πξώηα ακηλνμέα ηεο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Σηα ηκήκαηα απηά

επηδξάζακε κε ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI

Πόζα ηκήκαηα DNA δηαθνξεηηθνύ κήθνπο ζα πξνθύςνπλ κεηά ηε δξάζε ηεο DdeI (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 7

Γ4 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο δηάγλσζεο ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο θαηά ηνλ

πξνγελλεηηθό έιεγρν ηε δέθαηε εβδνκάδα ηεο θύεζεο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-54-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Σε ηξεηο δηαθνξεηηθνύο βηναληηδξαζηήξεο πξαγκαηνπνηείηαη

θιεηζηή θαιιηέξγεηα ηξηώλ δηαθνξεηηθώλ κηθξννξγαληζκώλ Α Β

θαη Γ αληίζηνηρα

Σηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα απεηθνλίδεηαη ν αξηζκόο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ ζε ζρέζε κε ην ρξόλν

Σην ρξνληθό δηάζηεκα από 0 έσο t1 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ

ζηνπο βηναληηδξα-ζηήξεο είλαη πςειή θαη ζηαζεξή ελώ ζην ρξν-

ληθό δηάζηεκα από t1 έσο t2 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ είλαη

ρακειή θαη ζηαζεξή

Γ1 Με βάζε ηα ζρήκαηα λα ραξαθηεξίζεηε ηνπο

κηθξννξγαληζκνύο Α Β Γ ζε ζρέζε κε ηελ εμάξηεζε ηεο

αλάπηπμήο ηνπο από ηε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ (κνλάδεο 6)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

Γ2 Με βάζε ηα ζρήκαηα ζε πνηα θάζε ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ γίλεηαη ε κεηαβνιή ηεο ζπγθέληξσζεο ηνπ Ο2

ζηνλ βηναληηδξαζηήξα όπνπ θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α

(κνλάδεο 2)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 4

Γ3 Πώο εμεγείηαη ε εθζεηηθή θάζε ζε κία θιεηζηή θαιιηέξγεηα

κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 4

Γ4 Τη ελλννύκε ζήκεξα κε ηνλ όξν δύκσζε (κνλάδεο 3) Πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο

(κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ πεπηίδην πνπ παξάγεηαη από έλα βαθηήξην

HOOCminusμεθειονίνηminusαλανίνηminusζερίνηminusαζπαραγίνηminusμεθειονίνηminusNH2

Γ1 Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ δίθισλνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ πεπηίδην (κνλάδεο

2) Να νξίζεηε ην 5΄ θαη 3΄ άθξν θάζε αιπζίδαο (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να θαζνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Γίλνληαη ηα θσδηθόληα

αιαλίλε GCU αζπαξαγίλε AAU κεζεηνλίλε AUG ζεξίλε UCU

Τν θσδηθόλην ιήμεο είλαη ην UGA Μονάδερ 15

Γ2 Μπνξεί ε παξαπάλσ αιπζίδα λα θνπεί από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 5

Γ3 Πώο ζρεκαηίδεηαη ην ζύκπινθν έλαξμεο ηεο πξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 3) Από ηη

απνηειείηαη ην πνιύζσκα (κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-55-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν απεηθνλίδεη ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη κηα

αζζέλεηα ηνπ κεηαβνιηζκνύ ζηνλ άλζξσπν

Γ1 Ζ αζζέλεηα απηή νθείιεηαη ζε επηθξαηέο ή ζε ππνιεηπόκελν γνλίδην (Μνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Κιεξνλνκείηαη σο απηνζσκηθόο ή

θπινζύλδεηνο ραξαθηήξαο (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 12

Γ2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέλδξν Μονάδερ 6

Γ3 O άλδξαο ΗΗΗ1 απνθηά κε γπλαίθα εηεξόδπγε ζηελ αζζέλεηα απηή έλα αγόξη

Να βξείηε ηε πηζαλόηεηα πνπ ππάξρεη ην αγόξη απηό λα πάζρεη αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Τα ζεκεία Α θαη Γ ππνδεηθλύνπλ ηε

ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηό ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ κεηξηθώλ αιπζίδσλ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ζρεδηάζεηε ζην ίδην ζρήκα ηα αζπλερή θαη

ηα ζπλερή ηκήκαηα ησλ δύν λέσλ αιπζίδσλ κε

βέιε θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηά ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπο (Μνλάδεο 3)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4)

Μονάδερ 7

Γ3 Ζ κεηξηθή αιπζίδα ηνπ DNA πνπ αληηγξάθε-

ηαη κε ζπλερή ηξόπν ακέζσο κεηά κεηαγξάθεηαη

Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ RNA πνπ ζρεκαηίδεηαη

θαηά ηε κεηαγξαθή θαη λα ζεκεηώζεηε ηνλ

πξνζαλαηνιηζκό ηνπ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ4 Πνηα είλαη ε δξάζε ηεο RNA πνιπκεξάζεο κεηά ηελ πξόζδεζή ηεο ζηνλ ππνθηλεηή ελόο

γνληδίνπ Μονάδερ 6

Page 13: biologia kat 3o 4o

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-13-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2003 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο 1 Πώο αληηmicroεησπίδεηαη ε θπζηηθή ίλσζε microε γνληδηαθή ζεξαπεία

Μονάδερ 10

2 Άλδξαο ν νπνίνο πάζρεη από θπζηηθή ίλσζε θαη ππνβιήζεθε ζε γνληδηαθή ζεξαπεία γηα ηε λόζν

απνθηά παηδηά microε θπζηνινγηθή γπλαίθα Τη πηζαλόηεηεο ππάξρνπλ λα είλαη ηα παηδηά ηνπο

θπζηνινγηθά Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 15

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίδεηαη ην παξαθάησ ηmicroήmicroα DNA ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ πεπηηδίνπ

hellipιζολευκίνη - ηυροζίνη - ιζολευκίνη - ηυροζίνη - ιζολευκίνηhellip

θαη ε δηεύζπλζε ηεο microεηαγξαθήο

1 Να microεηαθέξεηε ην παξαπάλσ ζρήmicroα ζην ηεηξάδηό ζαο θαη λα ζεmicroεηώζεηε επάλσ ζrsquo απηό ηα

θσδηθόληα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην ηmicroήmicroα ηνπ πεπηηδίνπ απηνύ (Μονάδερ 3) θαη λα

δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μονάδερ 9) Μονάδερ 12

2 Μεηάιιαμε πνπ έγηλε ζrsquo έλα ζεmicroείν ζην παξαπάλσ DNA έδσζε ην πεπηίδην

hellipηυροζίνη - ιζολευκίνη - ηυροζίνη - ιζολευκίνη - ηυροζίνηhellip

Να εληνπίζεηε ην είδνο ηεο microεηάιιαμεο (Μονάδερ 6) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μονάδερ 7)

Μονάδερ 13

∆ίδνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο αmicroηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ

Τπξνζίλε ― UAU

Ηζνιεπθίλε ―AUA

ΚΔΦ ζει

ΚΔΦ ζει

ΚΔΦ ζει

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-14-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2003 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ ηλζνπιίλε είλαη microία νξmicroόλε απαξαίηεηε γηα ηελ θαιή ιεηηνπξγία ηνπ αλζξώπηλνπ νξγαληζmicroνύ

1 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηεο ηλζνπιίλεο ζηνλ νξγαληζmicroό microαο Μονάδερ 5

2 Από ηη απνηειείηαη ην microόξην ηεο ηλζνπιίλεο Μονάδερ 5

3 Να γξάςεηε ζπλνπηηθά ηα ζηάδηα παξαγσγήο ηεο αλζξώπηλεο ηλζνπιίλεο ζε θαιιηέξγεηα

βαθηεξίσλ Μονάδερ 15

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίδεηαη ην γελεαινγηθό δέληξν microηαο νηθνγέλεηαο ζηελ νπνία εmicroθαλίδεηαη ε αζζέλεηα ηεο

αηmicroνξξνθηιίαο Τα άηνmicroα ηξία (3) έμη (6) θαη επηά (7) πάζρνπλ από αηmicroνξξνθηιία

1 Τη είλαη γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 5

2 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόmicroσλ πνπ απεηθνλίδνληαη ζην παξαπάλσ

γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 9

3 Πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα ην παηδί ησλ γνλέσλ νθηώ (8) θαη ελλέα (9) λα είλαη αγόξη

αηmicroνξξνθηιηθό (Μονάδερ 3)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μονάδερ 8) Μονάδερ 11

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-15-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2003 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Τν βαθηήξην Bacillus thuringiensis πνπ δεη ζην έδαθνο παξάγεη microηα ηνμίλε ε νπνία είλαη

ηζρπξόηαην εληνmicroνθηόλν Πνηα είλαη ηα ζηάδηα ηεο δηαδηθαζίαο παξαγσγήο ελόο γελεηηθά

ηξνπνπνηεmicroέλνπ θπηνύ πνπ παξνπζηάδεη αληνρή ζηα έληνmicroα αμηνπνηώληαο ηελ παξαπάλσ

ηδηόηεηα ηνπ βαθηεξίνπ απηνύ Μονάδερ 10

Β Τη είλαη ηα δηαγνληδηαθά δώα Μονάδερ 5

Πνηα πιενλεθηήmicroαηα έρεη ε ρξήζε ησλ δώσλ απηώλ γηα ηελ αύμεζε ηεο δσηθήο παξαγσγήο

έλαληη ηεο θιαζηθήο microεζόδνπ ησλ δηαζηαπξώζεσλ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλνληαη ηα παξαθάησ αmicroηλνμέα θαη δίπια ηνπο ηξηπιέηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ θσδηθν-

πνηνύλ ηα αmicroηλνμέα απηά

ηπξνζίλε (tyr) - UAU

θαηλπιαιαλίλε (phe) - UUU

πξνιίλε (pro) - CCC

α) Αμηνπνηώληαο ηηο παξαπάλσ πιεξνθνξίεο λα δώζεηε ην mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην αθόινπζν

ηmicroήmicroα πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο

- phe - phe - pro - tyr - tyr - pro - Μονάδερ 5

β) Να γξάςεηε ηελ θσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA θαη ηε ζπmicroπιεξσmicroαηηθή ηεο πξνζδηνξίδνληαο ην 3΄

θαη 5΄ άθξν θαζεmicroηάο απrsquo απηέο Μονάδερ 15

γ) Πόζνη είλαη νη δεζmicroνί πδξνγόλνπ πνπ ζηαζεξνπνηνύλ ηηο δύν πνιπλνπθιενηηδηθέο αιπζίδεο ζην

παξαπάλσ microόξην ηνπ DNA Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-16-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2003 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Ζ γνληδηαθή ζεξαπεία εθαξmicroόζηεθε γηα πξώηε θνξά ην 1990 ζrsquo έλα ηεηξάρξνλν θνξίηζη πνπ

έπαζρε από έιιεηςε ηνπ ελδύmicroνπ απαmicroηλάζε ηεο αδελνζίλεο (ADA) Να πεξηγξάςεηε ηε

δηαδηθαζία πνπ αθνινπζείηαη ζηε γνληδηαθή ζεξαπεία ηεο παξαπάλσ αζζέλεηαο Μονάδερ 10

Β 1 Να γξάςεηε ηα αιιειόmicroνξθα γνλίδηα πνπ θαζνξίδνπλ ηνλ ηύπν ησλ νmicroάδσλ αίmicroαηνο ΑΒΟ ηνπ

αλζξώπνπ Μονάδερ 3

2 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλνηύπνπο αλζξώπνπ νmicroάδαο αίmicroαηνο Β θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο Μονάδερ 6

3 Να γξάςεηε ην γνλόηππν αλζξώπνπ νmicroάδαο αίmicroαηνο ΑΒ Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίδεηαη ην παξαθάησ ηmicroήmicroα microνξίνπ πξνθαξπσηηθνύ DNA ζην νπνίν θσδηθνπνηείηαη ε γελεηηθή

πιεξνθνξία γηα ηε ζύλζεζε microηθξήο αιπζίδαο αmicroηλνμέσλ

(I) TT T TA C G TT AT G A A AG A TA C TC GG C T C

(II) AA A AT G C AAT A C TT T CT A T GA GC C G A G

α Σε πνηα από ηηο αιπζίδεο (Ι) ή (ΙΙ) βξίζθεηαη ε γελεηηθή πιεξνθνξία θαη γηαηί Μονάδερ 10

β Να γξάςεηε ην microόξην ηνπ m-RNA ην νπνίν ζρεmicroαηίδεηαη θαηά ηε microεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ

DNA θαη λα νξίζεηε ην 3΄θαη ην 5΄ άθξν ηνπ microνξίνπ απηνύ Μονάδερ 5

γ Πόζα αmicroηλνμέα έρεη ε αιπζίδα πνπ ζρεmicroαηίδεηαη θαη γηαηί Μονάδερ 5

δ Να γξάςεηε ηα αληηθσδηθόληα ησλ t-RNA πνπ ζπmicromicroεηέρνπλ ζηε microεηάθξαζε ηνπ παξαπάλσ

microνξίνπ m-RNA Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-17-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2004 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Από δύν θπζηνινγηθνύο γνλείο σο πξνο ηνλ αξηζmicroό θαη ην microέγεζνο ησλ ρξσmicroνζσmicroάησλ γελλήζεθε

παηδί microε ζύλδξνmicroν Turner (ΦΟ)

1 Να γξάςεηε έλαλ από ηνπο πηζαλνύο microεραληζmicroνύο πνπ microπνξεί λα εμεγήζεη ηε γέλλεζε ηνπ

ζπγθεθξηmicroέλνπ παηδηνύ Μονάδερ 7

2 Πνηα είλαη ηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ ζπλδξόmicroνπ Turner Μονάδερ 6

3 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ πξέπεη λα αθνινπζεζνύλ γηα ηε δηάγλσζε ηνπ ζπλδξόmicroνπ

Turner πξηλ από ηε γέλλεζε ελόο παηδηνύ Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο microε νmicroάδα αίmicroαηνο Ο θαη microε θπζηνινγηθή όξαζε παληξεύεηαη microηα γπλαίθα microε νmicroάδα

αίmicroαηνο Α πνπ είλαη θνξέαο microεξηθήο αρξσmicroαηνςίαο ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν Ο παηέξαο ηνπ

ζπγθεθξηmicroέλνπ άλδξα είλαη νmicroάδαο αίmicroαηνο Α microε θπζηνινγηθή όξαζε θαη ε microεηέξα ηνπ είλαη

νmicroάδαο αίmicroαηνο Β microε θπζηνινγηθή όξαζε

α Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ ηνπ άλδξα Μονάδερ 6

β Να γξάςεηε ηηο πηζαλέο δηαζηαπξώζεηο microεηαμύ ηνπ άλδξα νmicroάδαο αίmicroαηνο Ο microε θπζηνινγηθή

όξαζε θαη ηεο γπλαίθαο νmicroάδαο αίmicroαηνο Α πνπ είλαη θνξέαο microεξηθήο αρξσmicroαηνςίαο Μονάδερ 12

γ Σε θαζεmicroηά από ηηο πξνεγνύmicroελεο δηαζηαπξώζεηο ηνπ εξσηήmicroαηνο β λα βξείηε ηελ πηζαλόηεηα

λα γελλεζεί αγόξη νmicroάδαο αίmicroαηνο Α microε microεξηθή αρξσmicroαηνςία ζην πξάζηλν θαη ην θόθθηλν

(microνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (microνλάδεο 5) Μονάδερ 7

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-18-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2004 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηmicroία ε β-ζαιαζζαηmicroία θαη ε θαηλπιθεηνλνπξία είλαη microεξηθέο από ηηο

ζπρλά εmicroθαληδόmicroελεο γελεηηθέο αζζέλεηεο ηνπ αλζξώπνπ πνπ νθείινληαη ζε microεηαιιάμεηο

1 Σε ηη microαο βνεζά ε δηάγλσζε ησλ γελεηηθώλ αζζελεηώλ Μονάδερ 6

2 Πνηεο ηερληθέο microάο δίλνπλ ηε δπλαηόηεηα δηάγλσζεο ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηmicroίαο ζε

ελήιηθα άηνmicroα πνπ πάζρνπλ από απηή Μονάδερ 6

3 Γηαηί ηα άηνmicroα πνπ πάζρνπλ από β-ζαιαζζαηmicroία παξνπζηάδνπλ microεγάιε εηεξνγέλεηα

ζπmicroπησmicroάησλ Μονάδερ 8

4 Γηαηί ηα άηνmicroα πνπ πάζρνπλ από θαηλπιθεηνλνπξία εmicroθαλίδνπλ δηαλνεηηθή θαζπζηέξεζε Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Σηα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα microειεηάηαη ν ηξόπνο θιεξνλόmicroεζεο ηεο ίδηαο αζζέλεηαο ζε δύν

δηαθνξεηηθέο νηθνγέλεηεο Α θαη Β Σηελ νηθνγέλεηα Α ηα άηνmicroα Ι2 II2 θαη ΙΙΙ2 (microαπξηζmicroέλα) είλαη

αζζελή ελώ ζηελ νηθνγέλεηα Β ηα άηνmicroα ΙΙ2 θαη II3 (microαπξηζmicroέλα) είλαη αζζελή

1 Με βάζε ηα παξαπάλσ γελεαινγηθά δέληξα λα βξείηε ηνλ ηύπν θιεξνλνmicroηθόηεηαο ηεο

αζζέλεηαο απηήο (Να microε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε microεηάιιαμεο) Μονάδερ 7

2 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόmicroσλ πνπ απεηθνλίδνληαη ζηα γελεαινγηθά

δέληξα ησλ νηθνγελεηώλ Α θαη Β Μονάδερ 8

3 Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα γελλεζεί αγόξη microε ηελ αζζέλεηα απηή από ην γάmicroν ηνπ

αηόmicroνπ ΗΗΗ2 ηεο νηθνγέλεηαο Α microε ην άηνmicroν ΗΗΗ1 ηεο νηθνγέλεηαο Β Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-19-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2004 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 2

ΘΔΜΑ 3ο

Α Τη είλαη ηα δηαγνληδηαθά ή γελεηηθά ηξνπνπνηεmicroέλα θπηά Μονάδερ 5

Β Να πεξηγξάςεηε ηε microέζνδν δεmicroηνπξγίαο ησλ δηαγνληδηαθώλ θπηώλ Μονάδερ 15

Γ Να αλαθέξεηε δύν δπλαηόηεηεο πνπ microπνξνύλ λα πξνζθέξνπλ ζηνπο αγξόηεο ηα γελεηηθά

ηξνπνπνηεmicroέλα θπηά Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Ζ παξαθάησ θαmicroπύιε απνδίδεη ηελ αλάπηπμε microηθξννξγαληζmicroώλ ηνπ είδνπο Escherichia coli ζε

θάπνηα θιεηζηή θαιιηέξγεηα

Α Πώο νλνmicroάδεηαη ε θάζε από ηε ρξνληθή ζηηγmicroή t0 έσο θαη t1 θαη ηη ζπmicroβαίλεη microε ηνλ πιεζπζmicroό

ησλ microηθξννξγαληζmicroώλ Μονάδερ 5

Β Πνύ νθείιεηαη ε αύμεζε ηνπ αξηζmicroνύ ησλ microηθξννξγαληζmicroώλ πνπ παξαηεξείηαη ζην δηάζηεmicroα

από t1 έσο t2 θαη πώο νλνmicroάδεηαη ε θάζε απηή Μονάδερ 5

Γ Τε ρξνληθή ζηηγmicroή t3 θαη ελώ ε ζηαζεξή θάζε είλαη ζρεδόλ ζην microέζνλ ηεο από βιάβε ζην

βηναληηδξαζηήξα ε ζεξmicroνθξαζία αλεβαίλεη απόηνmicroα ζηνπο 80 0C Ζ βιάβε απνθαζίζηαηαη

ηαρύηαηα Να εξmicroελεύζεηε ηηο microεηαβνιέο ηνπ πιεζπζmicroνύ ησλ microηθξννξγαληζmicroώλ από ηε ζηηγmicroή

t3 θαη microεηά όπσο απηέο πεξηγξάθνληαη από ηελ θαmicroπύιε αλάπηπμεο Μονάδερ 15

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-20-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2004 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Σε microηα ζέζε έλαξμεο αληηγξαθήο ηνπ DNA ε ζύλζεζε ζηε microηα αιπζίδα είλαη ζπλερήο όπσο

θαίλεηαη ζην παξαθάησ ζρήmicroα

α Να microεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήmicroα λα ζρεδηάζεηε ζrsquo απηό όιεο ηηο

λενζπληηζέmicroελεο αιπζίδεο ηνπ DNA θαη λα ζεmicroεηώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζmicroό ηνπο

γξάθνληαο ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα Μονάδερ 5

β Ζ ζύλζεζε ησλ λέσλ αιπζίδσλ ηνπ DNA γίλεηαη είηε microε ζπλερή είηε microε αζπλερή ηξόπν Γηαηί

ζπmicroβαίλεη απηό Μονάδερ 10

Β α Πνηα άηνmicroα νλνmicroάδνληαη αλεππινεηδή

Μονάδερ 5

β Τη είλαη ην ζύλδξνmicroν Klinefelter Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο θπζηνινγηθόο άλδξαο νmicroάδαο αίmicroαηνο Ο παληξεύεηαη θπζηνινγηθή γπλαίθα νmicroάδαο αίmicroαηνο

Α ηεο νπνίαο ν παηέξαο ήηαλ αηmicroνξξνθηιηθόο νmicroάδαο αίmicroαηνο Ο

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παξαπάλσ αηόmicroσλ Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 6

β Πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα ην παξαπάλσ δεπγάξη λα απνθηήζεη γην αηmicroνξξνθηιηθό νmicroάδαο

αίmicroαηνο Ο Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 12

γ Έζησ όηη ην παξαπάλσ δεπγάξη απνθηά έλα γην αηmicroνξξνθηιηθό Τη πηζαλόηεηα έρεη απηό ην

άηνmicroν λα απνθηήζεη θπζηνινγηθό παηδί Μονάδερ 7

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-21-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν αλαπαξηζηά ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία ζε κηα νηθνγέλεηα

1 Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέληξνπ λα βξείηε αλ ε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία

α θιεξνλνκείηαη σο επηθξαηήο ή ππνιεηπόκελνο ραξαθηήξαο

β νθείιεηαη ζε απηνζσκηθό ή θπινζύλδεην γνλίδην (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηηο απαληήζεηο ζαο θαη λα πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ

κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο (Μνλάδεο 12) Μονάδερ 14

2 Πνύ νθείιεηαη ε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία Μονάδερ 5

3 Τη πξνβιήκαηα πξνθαινύλ ηα δξεπαλνθύηηαξα ζηνπο αζζελείο κε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ πεξηέρεη αζπλερέο γνλίδην

ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ παξαθάησ πεπηηδίνπ πνπ δελ έρεη ππνζηεί θακηά

ηξνπνπνίεζε`

H2N - Μεθειονίνη - θαινυλαλανίνη - βαλίνη - COOH

Να γξάςεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ γνληδίνπ ην πξόδξνκν m-RNA θαη ην

ώξηκν m-RNA (Μνλάδεο 4) θαη λα νξίζεηε ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα ησλ παξαπάλσ λνπθιενηηδηθώλ

αιπζίδσλ αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 8)

Να αλαθέξεηε ηηο δηαδηθαζίεο θαηά ηελ πνξεία από ην γνλίδην ζην πεπηίδην θαη ηηο πεξηνρέο ηνπ

θπηηάξνπ ζηηο νπνίεο πξαγκαηνπνηνύληαη (Μνλάδεο 6)

Πώο κπνξνύκε λα δεκηνπξγήζνπκε έλα αλαζπλδπαζκέλν πιαζκίδην πνπ λα πεξηέρεη ην

ζπγθεθξηκέλν γνλίδην ρξεζηκνπνηώληαο ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI (Μνλάδεο 7)

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Μεζεηνλίλε rarr ΑUG

Φαηλπιαιαλίλε rarr UUU

Βαιίλε rarr GUU Μονάδερ 25

εζώλην

εζώλην

G A A T T C A T G T T T C C C C A G G T T T A A G A A T T C

C T Τ A A G T A C A A A G G G G T C C A A A T T C T T A A G

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-22-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ Βηνηερλνινγία κε ηελ παξαγσγή κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ θαη ηε γνληδηαθή ζεξαπεία έρεη

ζπκβάιεη απνηειεζκαηηθά ζηελ πινπνίεζε ησλ βαζηθώλ ζηόρσλ ηεο Ηαηξηθήο κεηαμύ ησλ νπνίσλ

είλαη θαη ε απνηειεζκαηηθή ζεξαπεία αζζελεηώλ

1 Γηαηί ηα κνλνθισληθά αληηζώκαηα κπνξνύλ λα ρξεζηκνπνηεζνύλ ζηε ζεξαπεία ηνπ θαξθίλνπ

(Μνλάδεο 6) θαη πνηα είλαη ηα πιενλεθηήκαηα πνπ παξνπζηάδεη ε ρξήζε ηνπο έλαληη άιισλ

κεζόδσλ ζεξαπείαο ηνπ (Μνλάδεο 2) Μονάδερ 8

2 Πνηα δηαδηθαζία αθνινπζείηαη ζηε γνληδηαθή ζεξαπεία ηεο αλεπάξθεηαο ηνπ αλνζνπνηεηηθνύ

ζπζηήκαηνο ε νπνία νθείιεηαη ζηελ έιιεηςε ηνπ ελδύκνπ απακηλάζε ηεο αδελνζίλεο (Μνλάδεο

8) θαη ηη πηζαλά πξνβιήκαηα αληηκεησπίδνπλ ηα άηνκα πνπ πάζρνπλ από ηε ζπγθεθξηκέλε

αζζέλεηα (Μνλάδεο 3) Μονάδερ 11

3 Γηαηί ε ρξήζε ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο ζα είλαη πεξηνξηζκέλε ζην άκεζν κέιινλ Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλνληαη ηξία θσδηθόληα ελόο ηκήκαηνο γνληδίνπ από έλα κόξην DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ

θσδηθνπνηνύλ ηε ζύλζεζε ελόο πεπηηδηθνύ ηκήκαηνο κηαο πξσηεΐλεο θαη ε δηεύζπλζε ηεο

κεηαγξαθήο

Αιπζίδα 1 ACA AAG ATA ειεύζεξν πδξνμύιην

Αιπζίδα 2 TGT TTC Τ Α Τ

Να νξίζεηε ηα άθξα 3΄ θαη 5΄ ησλ παξαπάλσ αιπζίδσλ DNA θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο (Μνλάδεο 5)

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ηνπ ηκήκαηνο ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε

κεηαγξαθή ζεκεηώλνληαο ηα άθξα 3΄ θαη 5΄ θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 7)

Πνην έλδπκν θαηαιύεη ην κεραληζκό ηεο κεηαγξαθήο θαη πνηα είλαη ε δξάζε ηνπ κεηά ηελ

πξόζδεζή ηνπ ζηνλ ππνθηλεηή (Μνλάδεο 7)

Τη επηπηώζεηο κπνξεί λα έρεη ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα ηεο πξσηεΐλεο ε νπνία δελ ηξνπνπνηείηαη ε

πξνζζήθε ηξηώλ δηαδνρηθώλ βάζεσλ πνπ δελ θσδηθνπνηνύλ θσδηθόλην ιήμεο ή κηαο βάζεο κεηαμύ

ησλ παξαπάλσ θσδηθνλίσλ (Μνλάδεο 6) Μονάδερ 25

Γηεύζπλζε κεηαγξαθήο

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-23-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Ο νξγαληζκόο καο είλαη ηθαλόο λα παξάγεη αληηζώκαηα ελαληίνλ θάζε μέλνπ αληηγόλνπ

1 Πώο ν αληηγνληθόο θαζνξηζηήο ζρεηίδεηαη κε ηελ παξαγσγή κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ από

ηνλ νξγαληζκό Μονάδερ 10

2 Πώο παξάγνληαη ζην εξγαζηήξην κεγάιεο πνζόηεηεο κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ γηα έλα

επηιεγκέλν αληηγόλν Μονάδερ 15

ΘΔΜΑ 4ο Ζ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ελόο βαθηεξηαθνύ mRNA είλαη

A U G A A A U U U C C C G G G G A U U G A U A A

1 Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ηελ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ηνπ δίθισλνπ κνξίνπ DNA από ην

νπνίν πξνήιζε Μονάδερ 8

2 Πόζα ακηλνμέα ζπγθξνηνύλ ηελ νιηγνπεπηηδηθή αιπζίδα πνπ ζα πξνθύςεη από ηελ κεηάθξαζε

ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ mRNA Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 6

3 Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην κόξην ηνπ mRNA επηζεκαίλνληαο ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο

αιπζίδαο ηνπ Μονάδερ 2

4 Σην κόξην ηνπ mRNA πνπ ζαο δόζεθε ππάξρεη κία ηξηπιέηα ε νπνία ζύκθσλα κε ην γελεηηθό

θώδηθα απαληάηαη ζε θάζε κόξην mRNA Πνηα είλαη απηή πώο νλνκάδεηαη θαη πνην ακηλνμύ

θσδηθνπνηεί Μονάδερ 9

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-24-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Σηα ζσκαηηθά θύηηαξα ηνπ αλζξώπνπ ππάξρνπλ ζαξάληα έμη (46) ρξσκνζώκαηα

1 Πόζα ρξσκνζώκαηα θιεξνλνκεί έλα παηδί από ηνλ παηέξα ηνπ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 3

2 Πόζα απηνζσκηθά ρξσκνζώκαηα ππάξρνπλ ζηα ζσκαηηθά θύηηαξα κηαο γπλαίθαο Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 3

Β Τν ζύλδξνκν Down είλαη ε πην θνηλή ρξσκνζσκηθή αλσκαιία

1 Πνηα είλαη ηα θαηλνηππηθά ραξαθηεξηζηηθά ησλ αηόκσλ πνπ πάζρνπλ από ζύλδξνκν Down Μονάδερ 6

2 Σηνλ θαξπόηππν ησλ αηόκσλ κε ην ζπγθεθξηκέλν ζύλδξνκν εκθαλίδεηαη έλα επηπιένλ

ρξσκόζσκα Να πεξηγξάςεηε ην κεραληζκό πνπ πξνθαιεί απηή ηε ρξσκνζσκηθή αλσκαιία Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν αλαπαξηζηά ηνλ ηξόπν

Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα βξείηε αλ ε β-ζαιαζζαηκία θιεξνλνκείηαη σο

επηθξαηήο ή ππνιεηπόκελνο ραξαθηήξαο θαη αλ νθείιεηαη ζε απηνζσκηθό ή θπινζύλδεην γνλίδην

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

Να γξάςεηε θαη λα εμεγήζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόκσλ ηνπ παξαπάλσ γελεαινγηθνύ

δέλδξνπ Μονάδερ 12

Αλ ην δεπγάξη (ΙΙ2 ΙΙ3) ζειήζεη λα απνθηήζεη θαη ηέηαξην παηδί πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα ην παηδί

απηό λα πάζρεη από β-ζαιαζζαηκία Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-25-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα ηεο θσδηθήο αιπζίδαο ελόο γνληδίνπ πνπ θσδηθνπνηεί ηκήκα κηαο

πξσηεΐλεο 5΄CTG AAG CGA GAA CCC3΄

1 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο ηύπνπο ησλ κεηαιιάμεσλ πνπ ζπλέβεζαλ ζηελ αξρηθή αιιεινπρία θαη

ηηο επηπηώζεηο ηνπο ζην γνληδηαθό πξντόλ ζε θάζε κηα από ηηο παξαθάησ πεξηπηώζεηο

α 5΄CTG AAG CGA TAA CCC3΄

β 5΄CTG CCG AAG CGA GAA CCC3΄ Μονάδερ 16

2 Σε πνηεο πεξηπηώζεηο νη γνληδηαθέο κεηαιιάμεηο δελ είλαη επηβιαβείο γηα ηνλ αλζξώπηλν

νξγαληζκό Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο Μηα θπζηνινγηθή γπλαίθα παληξεύεηαη έλαλ άλδξα θαη απνθηνύλ δύν παηδηά ην Γηάλλε θαη ηελ

Διέλε Ο Γηάλλεο παξνπζηάδεη νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηκία θαη β-ζαιαζζαηκία ελώ ε Διέλε

δελ παξνπζηάδεη θακία από ηηο δύν αζζέλεηεο

Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ (Μνλάδεο 6) θαη λα

δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 6) Eαλ νη ζπγθεθξηκέλνη γνλείο απνθηήζνπλ θαη

ηξίην παηδί λα πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα πάζρεη κόλν από ππεξρνιεζηεξνιαηκία ρσξίο

λα ιεθζεί ππόςε ε β-ζαιαζζαηκία (Μνλάδεο 6)

Πξόζθαηα αλαθνηλώζεθε κειέηε γηα ηελ εθαξκνγή ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο ζε αζζελείο πνπ

πάζρνπλ από β-ζαιαζζαηκία Λακβάλνληαο ππόςε όηη ηα γνλίδηα ησλ αηκνζθαηξηλώλ

εθθξάδνληαη ζηα πξόδξνκα εξπζξνθύηηαξα πνηνο ηύπνο γνληδηαθήο ζεξαπείαο ζα

κπνξνύζε λα εθαξκνζηεί γηα ηελ αληηκεηώπηζε ηεο β-ζαιαζζαηκίαο θαη γηαηί (Μνλάδεο 7) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-26-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Έλαο γεσξγόο θαιιηεξγεί ζην θηήκα ηνπ έλα θπηό πνπ έρεη θίηξηλα ή θόθθηλα άλζε θαη θαξπνύο κε

ζηξνγγπιό ή σνεηδέο ζρήκα Από ηε δηαζηαύξσζε θπηώλ κε θίηξηλα άλζε θαη ζηξνγγπινύο

θαξπνύο κε θπηά πνπ έρνπλ θόθθηλα άλζε θαη σνεηδείο θαξπνύο πήξε κόλν θπηά κε πνξηνθαιί

άλζε θαη σνεηδείο θαξπνύο Τα ζηειέρε πνπ δηαζηαπξώζεθαλ ήηαλ ακηγή θαη ηα γνλίδηα πνπ

ειέγρνπλ ηηο δύν ηδηόηεηεο βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά δεύγε νκνιόγσλ ρξσκνζσκάησλ

1 Να θάλεηε ηε δηαζηαύξσζε θαη λα αηηηνινγήζεηε ηα απνηειέζκαηα Μονάδερ 8

2 Αλ δηαζηαπξσζνύλ κεηαμύ ηνπο ηα θπηά πνπ πξνέθπςαλ από ηελ πξώηε δηαζηαύξσζε λα

ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα πξνθύςνπλ θπηά κε πνξηνθαιί άλζε θαη ζηξνγγπινύο θαξπνύο Μονάδερ 12

3 Τη νλνκάδεηαη θαηλόηππνο θαη ηη γνλόηππνο ελόο νξγαληζκνύ Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην πεπηίδην

H2N ndash Μεθειονίνη ndash Αλανίνη ndash Τυροζίνη ndash Προλίνη ndash Σερίνη ndash COOH

πνπ θσδηθνπνηείηαη από ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ

5΄ C A A A T G G C C T A T A A C T G G A C A C C C A G C T G A C G A 3΄

3΄ G T T T A C C G G A T A T T G A C C T G T G G G T C G A C T G C T 5΄

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA πνπ

πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9)

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ εζσλίνπ πνπ βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα ηνπ κνξίνπ DNA

(κνλάδεο 8)

Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία σξίκαλζεο ηνπ πξόδξνκνπ mRNA (κνλάδεο 8)

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Αιαλίλε rarr GCC

Μεζεηνλίλε rarr AUG

Πξνιίλε rarr CCC

Σεξίλε rarr AGC

Τπξνζίλε rarr UAU Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-27-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο κπνξεί λα γίλεη θαη από ηα

δηαγνληδηαθά δώα

1 Πνηα είλαη ηα βήκαηα ηεο δηαδηθαζίαο πνπ πξνεγνύληαη ηεο γέλλεζεο ελόο δηαγνληδηαθνύ δώνπ Μονάδερ 6

2 Δθηόο από ηα δηαγνληδηαθά δώα από πνηνπο άιινπο νξγαληζκνύο είλαη δπλαηή ε παξαγσγή

αλζξώπηλεο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο θαη ζε πνην ραξαθηεξηζηηθό ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα

ζηεξίδεηαη ε δπλαηόηεηα απηή Μονάδερ 10

3 Γηαηί ε θισλνπνίεζε είλαη ρξήζηκε γηα ηνλ πνιιαπιαζηαζκό ησλ δηαγνληδηαθώλ δώσλ Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο Σε απνζηεηξσκέλν ζάιακν θαιιηεξγεηώλ όπνπ ε ζεξκνθ-

ξαζία έρεη ξπζκηζηεί ζηνπο 35 νC έρνπλ ηνπνζεηεζεί δύν

θηάιεο κε θαιιηέξγεηεο κηθξννξγαληζκώλ Σηε κία θηάιε

θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α θαη ζηελ άιιε ν

κηθξννξγαληζκόο Β Από ηηο θηάιεο απηέο έρεη απνκα-

θξπλζεί ν αέξαο

Ο κηθξννξγαληζκόο Α έρεη άξηζηε ζεξκνθξαζία αλάπ-

ηπμεο ηνπο 35 νC ελώ ν κηθξννξγα-ληζκόο Β ηνπο 45

νC

Τε ρξνληθή ζηηγκή t1 γηα θάπνην ιόγν απνκαθξύλνληαη ηα πώκαηα από ηηο θηάιεο ησλ θαιιηεξ-

γεηώλ θαη νη κηθξννξγαληζκνί έξρνληαη ζε επαθή κε ηνλ αηκνζθαηξηθό αέξα

1 Με βάζε ην παξαπάλσ δηάγξακκα πνηα είλαη ε αιιαγή πνπ παξαηεξείηαη ζηνπο πιεζπζκνύο

ησλ κηθξννξγαληζκώλ Α θαη Β Μονάδερ 5

2 Να εμεγήζεηε γηαηί ζπκβαίλεη ε αιιαγή απηή ζηνλ θαζέλα από ηνπο δύν πιεζπζκνύο Μονάδερ 10

3 Σηε ρξνληθή ζηηγκή t2 ε ζεξκνθξαζία ηνπ ζαιάκνπ θαιιηέξγεηαο αιιάδεη ζηνπο 45 νC

α Πνηα ζα είλαη ε επίδξαζε ηεο αιιαγήο απηήο ζηνλ πιεζπζκό ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Α Μονάδερ 5

β Πνηα ζα είλαη ε επίδξαζε ηεο αιιαγήο απηήο ζηνλ πιεζπζκό ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Β Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-28-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Φπηό Α δηαζηαπξώλεηαη κε θπηό Β ηνπ ηδίνπ είδνπο πνπ έρεη θόθθηλα άλζε Από ηε

δηαζηαύξσζε απηή παίξλνπκε θπηά κε ιεπθά θαη θόθθηλα άλζε Τν θόθθηλν ρξώκα θαζνξίδεηαη

από ππνιεηπόκελν γνλίδην

1 Να γξάςεηε ηε δηαζηαύξσζε κεηαμύ ησλ θπηώλ Α θαη Β θαη λα δηθαηνινγήζεηε ην γνλόηππν

ηνπ θπηνύ Α Μονάδερ 9

2 Τη νλνκάδεηαη δηαζηαύξσζε ειέγρνπ θαη γηα πνην ζθνπό ηε ρξεζηκνπνηνύκε Μονάδερ 6

Β Ζ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ηνπ mRNA θαζνξίδεη ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ζηηο πξσηεΐλεο

κε βάζε έλα θώδηθα αληηζηνίρηζεο λνπθιενηηδίσλ mRNA κε ακηλνμέα πξσηετλώλ ν νπνίνο

νλνκάδεηαη γελεηηθόο θώδηθαο

1 Τη ζεκαίλεη ε έθθξαζε laquoν γελεηηθόο θώδηθαο είλαη ζπλερήο θαη ζρεδόλ θαζνιηθόοraquo Μονάδερ 5

2 Γηαηί ν γελεηηθόο θώδηθαο ραξαθηεξίδεηαη σο εθθπιηζκέλνο Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ελόο πξνθαξπσηηθνύ νξγαληζκνύ

5 C C A G A A T T C A A T T C A G G A C G A A A A G A A T T C A A C 3

3 G G T C T T A A G T T A A G T C C T G C T T T T C T T A A G T T G 5

To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Να γξάςεηε ην

ηκήκα DNA πνπ πξνθύπηεη κεηά από ηε δξάζε ηεο EcoRI θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 8

Τν ηκήκα ηνπ DNA πνπ πξνέθπςε κεηά ηε δξάζε ηεο EcoRI κεηαγξάθεηαη

Πνηα αιπζίδα από απηό ην DNA κεηαγξάθεηαη θαη γηαηί Μονάδερ 6

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από απηή ηε κεηαγξαθή θαη λα

ζεκεηώζεηε ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο Μονάδερ 6

Πνηνη νξγαληζκνί δηαζέηνπλ πεξηνξηζηηθέο ελδνλνπθιεάζεο θαη πνηνο είλαη ν θπζηνινγηθόο ηνπο

ξόινο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-29-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ Βηνηερλνινγία κε ηελ αλάπηπμε ηεο ηερλνινγίαο ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ DNA ηε ρξήζε ηεο

ηερληθήο PCR θαη ηελ παξαγσγή κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ ζπλεηζθέξεη ζε ηνκείο όπσο ε

γεσξγία ε θηελνηξνθία θαη ε Ηαηξηθή

1 Τη επηηξέπεη ε κέζνδνο ηεο αιπζηδσηήο αληίδξαζεο ηεο πνιπκεξάζεο (PCR) (κνλάδεο 4) Να

αλαθέξεηε ηξεηο πξαθηηθέο εθαξκνγέο ηεο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

2 Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία παξαγσγήο ζην εξγαζηήξην κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ γηα έλα

επηιεγκέλν αληηγόλν Μονάδερ 8

3 Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία παξαγσγήο δηαγνληδηαθώλ θπηώλ αλζεθηηθώλ ζηα έληνκα κε ηε

ρξήζε ηεο ηερλνινγίαο ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ DNA θαη ηνπ βαθηεξίνπ Bacillus thuringiensis Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο Τα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα αλαπαξηζηνύλ ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ζηα κέιε

ηεο ίδηαο νηθνγέλεηαο ε κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ην θόθθηλν ρξώκα (γελεαινγηθό

δέληξν Α) θαη ε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία (γελεαινγηθό δέληξν Β)

Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδεηαη ζην

γελεαινγηθό δέληξν Α θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδεηαη ζην

γελεαινγηθό δέληξν Β θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Τν δεπγάξη (Η1 Η2) πεξηκέλεη ηξίην παηδί Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα γελλεζεί παηδί κε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία θαη θπζηνινγηθή όξαζε (κνλάδεο 6)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Να αλαθέξεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ αθνινπζνύληαη θαηά ηνλ πξνγελλεηηθό έιεγρν γηα ηε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία όηαλ ε κεηέξα βξίζθεηαη ζηελ 11ε εβδνκάδα ηεο θύεζεο (κνλάδεο

4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-30-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ βαθηεξηαθνύ mRNA

5΄Α G A U G A A A G C C A C G G A G C C C U G A G C A A 3΄

Από ηε κεηάθξαζε απηνύ ηνπ mRNA πξνθύπηεη κία πεπηηδηθή αιπζίδα

1 Πνηνο είλαη ν αξηζκόο ησλ ακηλνμέσλ πνπ απνηεινύλ απηή ηελ πεπηηδηθή αιπζίδα(κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

2 Να πεξηγξάςεηε ην ζηάδην έλαξμεο ηεο πξσηετλν-ζύλζεζεο Μονάδερ 8

3 Να πεξηγξάςεηε ην δεζκό κε ηνλ νπνίν ελώλνληαη κεηαμύ ηνπο δύν δηαδνρηθά λνπθιενηίδηα ζε

έλα κόξην mRNA Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην γελεαινγηθό δέληξν κηαο νηθνγέλεηαο ζηελ νπνία εκθαλίδεηαη ε αζζέλεηα ηεο

αηκνξξνθηιίαο Α Τν άηνκν III 1 πάζρεη από αηκνξξνθηιία Α Όια ηα κέιε ηεο νηθνγέλεηαο έρνπλ

θπζηνινγηθό αξηζκό θαη κέγεζνο ρξσκνζσκάησλ

Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέληξν (κνλάδεο 3) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6)

Πνην πξόβιεκα αληηκεησπίδνπλ ηα άηνκα κε αηκνξξνθηιία Α (κνλάδεο 4)

Τν δεπγάξη II 2 II 3 απνθηά δεύηεξν παηδί κε αηκνξξνθηιία Α θαη ζύλδξνκν Klinefelter Να

πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία κέζσ ηεο νπνίαο πξνέθπςε ν γνλόηππνο ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ παηδηνύ

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε γνληδηαθήο κεηάιιαμεο (κνλάδεο 6)

Πόζα ζπλνιηθά κόξηα DNA πεξηέρνληαη ζηα ρξσκνζώκαηα πνπ απεηθνλίδνληαη ζηνλ θαξπόηππν

ηνπ παηδηνύ κε ζύλδξνκν Klinefelter (κνλάδεο 2)

Να εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-31-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα ηε δεκηνπξγία ελόο θισλνπνηεκέλνπ πξνβάηνπ - όπσο ήηαλ ε Dolly - ρξεζηκνπνηνύληαη ηξία

πξόβαηα Α Β ΓΑπό ην πξόβαην Α απνκνλώλεηαη ν ππξήλαο από θύηηαξν ησλ καζηηθώλ αδέλσλ

Από έλα σάξην ηνπ πξνβάηνπ Β αθαηξείηαη ν ππξήλαο θαη ζηε ζέζε ηνπ εηζάγεηαη ν ππξήλαο ηνπ

θπηηάξνπ από ην πξόβαην Α Πξνθύπηεη έηζη έλα λέν θύηηαξν

Τν θύηηαξν απηό πθίζηαηαη ιίγεο δηαηξέζεηο θαη ην έκβξπν πνπ πξνθύπηεη εκθπηεύεηαη ζηε κήηξα

ηνπ πξνβάηνπ Γ Μεηά από ιίγνπο κήλεο γελληέηαη ην λέν πξόβαην (πξόβαην ∆)

1 Πνην από ηα πξόβαηα Α Β Γ έρεη ηαπηόζεκν ππξεληθό DNA κε ην πξόβαην ∆ θαη γηαηί Μονάδερ 8

2 Πνην από ηα πξόβαηα Α Β Γ έρεη ηαπηόζεκν κηηνρνλδξηαθό DNA κε ην πξόβαην ∆ θαη γηαηί Μονάδερ 8

3 Με πνην ηξόπν ε θισλνπνίεζε κπνξεί λα ζπλεηζθέξεη ζηελ πξνζηαζία από ηελ εμαθάληζε

δηαθόξσλ δσηθώλ νξγαληζκώλ ηνπ πιαλήηε καο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλνληαη πέληε ακηλνμέα θαη δίπια ηνπο ηξηπιέηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ

θσδηθνπνηνύλ ηα ακηλνμέα απηά

ηπξνζίλε (tyr) mdash UAU

θαηλπιαιαλίλε (phe) mdash UUU

πξνιίλε (pro) mdash CCC

κεζεηνλίλε (met) mdash AUG

γιπθίλε (gly) mdash GGG

Τα πέληε παξαπάλσ ακηλνμέα ζπγθξνηνύλ νιηγνπεπηίδην θάπνηνπ βαθηεξηαθνύ θπηηάξνπ

α Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο πνην είλαη ην πξώην (αξρηθό) θαη πνην ην ηέηαξην ακηλνμύ ηνπ

νιηγνπεπηηδίνπ

Μονάδερ 4

β Να γξάςεηε κία αιιεινπρία λνπθιενηηδίσλ ηνπ mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ

νιηγνπεπηίδην Μονάδερ 6

γ Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ λνπθιενηηδίσλ ηεο θσδηθήο αιπζίδαο ηνπ DNA

(κνλάδεο 6) θαη λα ζεκεηώζεηε ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 9

δ Πόζα άηνκα θσζθόξνπ ππάξρνπλ ζηε δηπιή έιηθα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί απηό ην

νιηγνπεπηίδην ∆ηθαηνινγείζηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-32-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Βηνηερλνινγία κε ηελ επξεία έλλνηα είλαη ε ρξήζε δσληαλώλ νξγαληζκώλ πξνο όθεινο ηνπ

αλζξώπνπ θαη ζηεξίδεηαη θπξίσο ζε ηερληθέο θαιιηέξγεηαο θαη αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ

θαη ζε ηερληθέο αλαζπλδπαζκέλνπ DNA

1 Με πνην ηξόπν θαιιηεξγνύληαη νη κηθξννξγαληζκνί ζε κεγάιε θιίκαθα (βηνκεραληθή

θαιιηέξγεηα) Μονάδερ 10

2 Τη ελλννύκε κε ηνλ όξν δύκσζε θαη πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο Μονάδερ 5

3 Ζ αλζξώπηλε ηλζνπιίλε είλαη κία από ηηο θαξκαθεπηηθέο πξσηεΐλεο πνπ παξάγνληαη από

βαθηήξηα Μία από ηηο κεζόδνπο πνπ ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή ηεο είλαη ε παξαγσγή

ηνπ πξόδξνκνπ κνξίνπ ηεο ζε κία βαθηεξηαθή θαιιηέξγεηα θαη ε κεηαηξνπή ηνπ ζε ηλζνπιίλε κε

ελδπκηθή θαηεξγαζία Να γξάςεηε ζπλνπηηθά ηα ζηάδηα απηήο ηεο κεζόδνπ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ βαθηεξηαθνύ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην κε έμη

ακηλνμέα

Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο είλαη ε θσδηθή θαη πνηα ε κε θσδηθή (κνλάδεο 4) Να αηηηνινγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ

ηκήκαηνο DNA Μονάδερ 3

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ηνπ πεπηηδίνπ πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηάθξαζε

ηνπ παξαπάλσ mRNA Μονάδερ 3

Να γξάςεηε ηα αληηθσδηθόληα ησλ tRNA κε ηε ζεηξά πνπ ζα πάξνπλ κέξνο ζηε κεηάθξαζε ηνπ

παξαπάλσ mRNA Μονάδερ 6

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο θσδηθνλίσλ θαη ακηλνμέσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

AUG rarr Μεζεηνλίλε

ACC rarr Θξενλίλε

AAA rarr Λπζίλε

CCU rarr Πξνιίλε

CAC rarr Ηζηηδίλε

GCC rarr Αιαλίλε

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-33-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ο όξνο γνληδηαθή έθθξαζε αλαθέξεηαη ζπλήζσο ζε όιε ηε δηαδηθαζία κε ηελ νπνία έλα γνλίδην

ελεξγνπνηείηαη γηα λα παξαγάγεη κία πξσηεΐλε

1 Πνύ απνζθνπεί θπξίσο ε ξύζκηζε απηή ζηελ πεξίπησζε ησλ βαθηεξίσλ Μονάδερ 5

2 Τα θύηηαξα ελόο επθαξπσηηθνύ πνιύπινθνπ νξγαληζκνύ όπσο ηα λεπξηθά θαη ηα κπτθά αλ θαη

έρνπλ ην ίδην γελεηηθό πιηθό δηαθέξνπλ ζηε κνξθή θαη ηε ιεηηνπξγία Πώο νλνκάδεηαη απηή ε

δηαδηθαζία εμεηδίθεπζεο θαη ηη θάλεη ηα θύηηαξα λα δηαθέξνπλ ηόζν πνιύ Μονάδερ 8

3 Ο κεραληζκόο ηεο κεηαγξαθήο είλαη ν ίδηνο ζηνπο πξνθαξπσηηθνύο θαη επθαξπσηηθνύο

νξγαληζκνύο Πνηα είλαη ηα ξπζκηζηηθά ζηνηρεία ηεο κεηαγξαθήο ηνπ DNA πνην ην έλδπκν πνπ

θαηαιύεη ηε κεηαγξαθή θαη πώο ιεηηνπξγεί απηό θαηά ηε γνληδηαθή ξύζκηζε ζην επίπεδν ηεο

κεηαγξαθήο ησλ επθαξπσηηθώλ νξγαληζκώλ Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο Σε κηα ζέζε ηκήκαηνο κνξίνπ DNA κε θιώλνπο Α θαη Β έρεη μεθηλήζεη ε αληηγξαθή όπσο

θαίλεηαη ζην παξαθάησ ζρήκα

Ζ DNA-δεζκάζε εθηόο ηνπ όηη ζπλδέεη όια ηα θνκκάηηα πνπ πξνθύπηνπλ από ηηο δηάθνξεο ζέζεηο

έλαξμεο αληηγξαθήο δξα θαηά ηελ αληηγξαθή ηνπ θιώλνπ Β

Σε θάζε θιώλν λα ζπκπιεξώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηεο αληηγξαθήο θαη λα ραξαθηεξίζεηε

ηνλ ηξόπν ζύλζεζεο ησλ λέσλ αιπζίδσλ DNA (κνλάδεο 4) Πνηά έλδπκα ηνπνζεηνύλ ηα

ζπκπιεξσκαηηθά λνπθιενηίδηα θαη πνηνπο άιινπο ξόινπο έρνπλ (κνλάδεο 7)

Σηελ θσδηθή αιπζίδα Α ην γνλίδην πνπ είλαη ππεύζπλν γηα ηελ παξαγσγή ελόο πεπηηδίνπ έρεη ηελ

εμήο αιιεινπρία βάζεσλ

5΄ ATG CCA TGC AAA CCG AAA TGA hellip3΄

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη (κνλάδεο 2)

Κάπνηα αιιαγή πνπ ζπλέβε ζηελ παξαπάλσ θσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA έρεη σο

απνηέιεζκα ην 4ν θσδηθόλην ζην κεηαγξαθόκελν mRNA λα έρεη ηηο βάζεηο UAA

θαη ν αξηζκόο ησλ θσδηθνλίσλ λα παξακέλεη ζηαζεξόο

Αθνύ γξάςεηε ην λέν mRNA πνπ πξνθύπηεη λα εμεγήζεηε πνηα είλαη ε ζπγθεθξηκέλε αιιαγή

πνπ ζπλέβε θαη ηη ζπλέπεηεο κπνξεί λα έρεη γηα ην πεπηίδην (κνλάδεο 8)

Γηαηί ε πξσηετλνζύλζεζε ζηνπο επθαξπσηηθνύο νξγαληζκνύο είλαη κηα laquoνηθνλνκηθή

δηαδηθαζίαraquo (κνλάδεο 4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-34-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Τα γνλίδηα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηηο αιπζίδεο ησλ αηκνζθαηξηλώλ ηνπ αλζξώπνπ εκθαλίδνπλ πνιιέο

κεηαιιάμεηο πνπ νδεγνύλ ζηε δεκηνπξγία αηκνζθαηξηλνπαζεηώλ Σην γνλίδην πνπ θσδηθνπνηεί ηελ

αιπζίδα β έρνπλ βξεζεί πεξηζζόηεξεο από 300 κεηαιιάμεηο ∆ίλεηαη κία κεηάιιαμε ζην θσδηθόλην

πνπ θσδηθνπνηεί ην 6ν ακηλνμύ ηεο βndash πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο αηκνζθαηξίλεο Α (ΖbA)

Σηεθσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA ην θσδηθόλην GAG έγηλε GTG

α Τη ζπλέπεηεο έρεη απηή ε κεηάιιαμε γηα ηελ αηκνζθαηξίλε Α (HbA) θαη γηα ηα

εξπζξνθύηηαξα (κνλάδεο 12)

β Γηαηί ζηα νκόδπγα άηνκα κε βndashζαιαζζαηκία εκθαλίδεηαη ζπρλά αύμεζε ηεο αηκνζθαηξίλεο F

(HbF) (κνλάδεο 7)

γ Σε πνηα άηνκα ε ζύλζεζε ηεο αηκνζθαηξίλεο Α2 (HbA2) απνηειεί δηαγλσζηηθό δείθηε

(κνλάδεο 6) Μονάδερ 25

ΘΔΜΑ 4ο Γπλαίθα κε νκάδα αίκαηνο Α παληξεύεηαη άλδξα κε νκάδα αίκαηνο Β θαη γελλνύλ δύν παηδηά εθ

ησλ νπνίσλ ην πξώην πνπ είλαη θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο Α θαη ην δεύηεξν νκάδα αίκαηνο Ο

Τν δεύηεξν παηδί πάζρεη από θιεξνλνκηθή κεηαβνιηθή λόζν Οη δύν γνλείο είλαη πγηείο θαη ε

κεηέξα κόλνλ είλαη θνξέαο ηνπ ππνιεηπόκελνπ γνληδίνπ πνπ ειέγρεη ηε λόζν απηή Γηα ηα γνλίδηα

πνπ ειέγρνπλ ηνπο παξαπάλσ ραξαθηήξεο ηζρύεη ν δεύηεξνο λόκνο ηνπ Μendel

Να βξείηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ ηνπο σο πξνο ηνπο δύν ραξαθηήξεο

θάλνληαο ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (κνλάδεο 15) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ην θύιν ηνπ

δεύηεξνπ παηδηνύ (κνλάδεο 10) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-35-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα ηελ παξαγσγή ηνπ πξνδξόκνπ κνξίνπ ηεο ηλζνπιίλεο δειαδή ηεο πξντλζνπιίλεο θαηάιιεια

κεηαζρεκαηηζκέλα θύηηαξα Escherichia coli θαιιηεξγήζεθαλ ζε βηναληηδξαζηήξα Ζ απεηθόληζε

ηεο κεηαβνιήο ηνπ πιεζπζκνύ ηνπ βαθηεξίνπ (Ν) ζε ζρέζε κε ηνλ ρξόλν (t) έδσζε ην παξαθάησ

δηάγξακκα

1 Με βάζε ην δηάγξακκα απηό λα ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο θαη λα πεξηγξάςεηε

ηηο θάζεηο ηεο Μονάδερ 10

2 Σε πνηα ζπλήζσο ρξνληθά δηαζηήκαηα ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ βαθηεξίσλ αλακέλεηαη λα παξαρζεί

ε πξντλζνπιίλε Αθνύ παξαιάβνπκε ηελ πξντλζνπιίλε από ηνλ βηναληηδξαζηήξα πώο ζα ηελ

κεηαηξέςνπκε ζε ηλζνπιίλε Μονάδερ 10

3 Πνηνο είλαη ν βηνινγηθόο ξόινο ηεο ηλζνπιίλεο θαη πνηα αζζέλεηα πξνθαιεί ε κείσζε ή ε έιιεηςή

ηεο Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ελόο γνληδίνπ βαθηεξηαθνύ

θπηηάξνπ

AUGndashCCUndashCAUndashCGUndashUCUndashACUndashUUUndashUAA 3΄

α Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ηε μη κωδική αιπζίδα από ηελ νπνία πξνήιζε ην παξαπάλσ

mRNA θαη λα νξίζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηεο Μονάδερ 5

β Αληηθαζηζηνύκε κία ηξηπιέηα ηνπ παξαπάλσ mRNA κε ηελ ηξηπιέηα 5΄UGA

3΄ θαη ην

πεπηίδην πνπ θσδηθνπνηείηαη δελ πθίζηαηαη ηελ παξακηθξή αιιαγή Πνηα είλαη ε ηξηπιέηα

απηή (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

γ Ζ ηξηπιέηα 5΄

UCU3΄

ηνπ παξαπάλσ mRNA θσδηθνπνηεί ην ακηλνμύ ζεξίλε Αλ

αληηθαηαζηήζνπκε απηή ηελ ηξηπιέηα κε ηελ ηξηπιέηα 5΄

UCC3΄

δελ πξνθύπηεη ε

παξακηθξή αιιαγή ζην πεπηίδην Πώο εξκελεύεηαη ην γεγνλόο απηό κε βάζε ηα

ραξαθηεξηζηηθά ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-36-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα πξώηε θνξά ε γνληδηαθή ζεξαπεία εθαξκόζηεθε ζε έλα θνξίηζη πνπ είρε έιιεηςε ηνπ ελδύκνπ

απακηλάζε ηεο αδελνζίλεο (ADA)

1 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ ελδύκνπ απηνύ (κνλάδεο 3) θαη πνηα ηα ζπκπηώκαηα πνπ εκθαλίδνπλ ηα

άηνκα κε έιιεηςε ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

2 Πώο νλνκάδεηαη ν ηύπνο ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο πνπ εθαξκόζηεθε (κνλάδεο 2) θαη γηαηί

(κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

3 Πνηα είλαη ε δηαδηθαζία πνπ αθνινπζείηαη ζηε γνληδηαθή ζεξαπεία ηεο παξαπάλσ αζζέλεηαο Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο κε θπζηνινγηθή όξαζε πνπ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία (PKU) θαη κηα γπλαίθα κε

θπζηνινγηθή όξαζε πνπ δελ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία απνθηνύλ έλα θνξίηζη θαη έλα αγόξη Τν

θνξίηζη έρεη θπζηνινγηθή όξαζε θαη δελ παξνπζηάδεη θαηλπιθεηνλνπξία ελώ ην αγόξη εκθαλίδεη

αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν θαη πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία

1 Πώο πξνθαιείηαη ε θαηλπιθεηνλνπξία (κνλάδεο 5) θαη πσο θιεξνλνκείηαη (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

2 Πώο θιεξνλνκείηαη ε κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν Μονάδερ 6

3 Να βξείηε θαη λα γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο ηνπ άλδξα ηεο γπλαίθαο θαη ησλ παηδηώλ ηνπο

(κνλάδεο 8) θάλνληαο ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 12

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-37-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Α Σηα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα κειεηάηαη ν ηξόπνο θιεξνλόκεζεο θνηλνύ κνλνγνληδηαθνύ

ραξαθηεξηζηηθνύ ζε δύν δηαθνξεηηθέο νηθνγέλεηεο 1 θαη 2

Σηελ 1ε νηθνγέλεηα θέξνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ηα άηνκα Η2 ΗΗ2 ΗΗ3 (καπξηζκέλα) ελώ ζηελ 2

ε

νηθνγέλεηα θέξνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ηα άηνκα ΗΗ2 ΗΗ3 (καπξηζκέλα)

Να πξνζδηνξίζεηε ηνλ ηξόπν θιεξνλόκεζεο ηνπ ραξαθηεξηζηηθνύ κε βάζε ηα παξαπάλσ

ζηνηρεία αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή ζαο κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (Να κε ιεθζεί

ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο θαη λα κελ εμεηαζηεί ε πεξίπησζε ηνπ θπινζύλδεηνπ

επηθξαηνύο γνληδίνπ) (κνλάδεο 8) Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόκσλ (κνλάδεο 5) Μονάδερ 13

Β Να ππνδείμεηε έλα πηζαλό κεραληζκό πνπ κπνξεί λα εμεγήζεη ηε γέλλεζε αηόκνπ κε ζύλδξνκν

Turner από γνλείο κε θπζηνινγηθό αξηζκό ρξσκνζσκάησλ (κνλάδεο 6) Να πεξηγξάςεηε ηε

δηαδηθαζία κε ηελ νπνία κπνξνύκε λα απεηθνλίζνπκε ηα ρξσκνζώκαηα ηνπ αηόκνπ κε ζύλδξνκν

Turner κεηά ηε γέλλεζή ηνπ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη δίθισλν κόξην DNA ην νπνίν πεξηέρεη ηκήκα αζπλερνύο γνληδίνπ πνπ κεηαγξά-

θεηαη ζε mRNA

α) Πνύ ζπλαληάκε αζπλερή γνλίδηα (κνλάδεο 2)

β) Να πξνζδηνξίζεηε ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

γ) Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ πξόδξνκνπ mRNA θαη ηνπ ώξηκνπ mRNA πνπ πξνθύπηνπλ από ηε

κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ DNA ρσξίο αηηηνιόγεζε (κνλάδεο 2)

δ) Πώο πξνθύπηεη ην ώξηκν mRNA (κνλάδεο 3)

ε) Μπνξεί ε πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε ΔcoRI λα θόςεη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3)

ζη) Πνηεο θαηεγνξίεο γνληδίσλ πνπ ππάξρνπλ ζην ρξσκνζσκηθό DNA ελόο θπηηαξηθνύ ηύπνπ δελ

θισλνπνηνύληαη ζε cDNA βηβιηνζήθε (κνλάδεο 8) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-38-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Άλδξαο πνπ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία θαη ζπλζέηεη θπζηνινγηθή πνζόηεηα κειαλίλεο

απνθηά απνγόλνπο κε γπλαίθα πνπ πάζρεη από αιθηζκό αιιά κπνξεί λα κεηαηξέπεη ηε

θαηλπιαιαλίλε ζε ηπξνζίλε

Να βξείηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο θαη θαηλόηππνπο ησλ παηδηώλ

Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηελ θαηλπιθεηνλνπξία θαη ηνλ αιθηζκό βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά

δεύγε νκόινγσλ ρξσκνζσκάησλ Μονάδερ 12

Β Να δηαθξίλεηε πεξηπηώζεηο θαηά ηηο νπνίεο είλαη αηκνξξνθηιηθό ην παηδί πνπ απνθηά

θπζηνινγηθόο άλδξαο κε θπζηνινγηθή γπλαίθα ηεο νπνίαο ν παηέξαο είλαη αηκνξξνθηιηθόο

Οη γνλείο θαη ην παηδί έρνπλ θπζηνινγηθό θαξπόηππν Μονάδερ 13

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ηα πέληε (5) πξώηα ακηλνμέα

κηαο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Ζ θαηεύζπλζε ζηελ νπνία θηλείηαη ε RNA πνιπκεξάζε θαηά ηε

κεηαγξαθή ππνδεηθλύεηαη από ην βέινο

α Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ DNA είλαη ε θσδηθή θαη πνηα είλαη ε κε θσδηθή

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 9

β Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ DNA Μονάδερ 3

γ Να γξάςεηε θαη λα αηηηνινγήζεηε ην αληηθσδηθόληνηνπ tRNA πνπ κεηαθέξεη ην 2ν ακηλνμύ ηεο

πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Μονάδερ 5

δ Τηείλαηηνζύκπινθνέλαξμεοηεοπξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 5) θαη πνηα είλαη ε κεηέπεηηα πνξεία

ηνπ tRNA πνπ ζπκκεηέρεη ζε απηό (κνλάδεο 3) Μονάδερ 8

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-39-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Πξόθεηηαη λα θαιιηεξγεζεί ζην εξγαζηήξην έλαοεηεξόηξνθνο κηθξννξγαληζκόο

1 Να αλαθέξεηε νλνκαζηηθά ηα ζξεπηηθά ζπζηαηηθά ηα νπνία πξέπεη λα πξνζηεζνύλ ζην κέζν

θαιιηέξγεηαο ώζηε ν κηθξννξγαληζκόο απηόο λα αλαπηπρζεί θπζηνινγηθά Μονάδερ 8

2 Πώο κπνξνύκε λα δηαπηζηώζνπκε αλ ν κηθξννξγαληζκόο απηόο είλαη ππνρξεσηηθά αλαεξόβηνο Μονάδερ 7

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνπο άιινπο παξάγνληεο πνπ επηδξνύλ ζηελ αλάπηπμε ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαηηνπαξαθάησηκήκα DNAζηννπνίνέρεη αξρίζεη ε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

1Σηηο ζέζεηο ΑΒΓ∆ΔΕ λα αληηζηνηρίζεηε ηηο ελδείμεηο 3΄ ή 5΄ ώζηε λα θαίλεηαη ν

πξνζαλαηνιηζκόο ησλ αξρηθώλ θαη ησλ λενζπληηζέκελσλ αιπζίδσλ Μονάδερ 6

2Τη είλαη ηα πξσηαξρηθά ηκήκαηα πσο δεκηνπξγνύληαη θαη πσο επηκεθύλνληαη Μονάδερ 9

3Δμεγήζηε γηαηί πξέπεη ζηελ παξαπάλσ δηαδηθαζία λα ελεξγνπνηεζεί ην έλδπκν DNA δεζκάζε

θαη πώο ζα δξάζεη απηό Μονάδερ 6

4Πνηα έλδπκα ζα επηδηνξζώζνπλ ηα πηζαλά ιάζε ηεο δηαδηθαζίαο ηεο αληηγξαθήο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-40-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ νιηγνπεπηίδην έμη ακηλνμέσλ ην νπνίν δελ έρεη ππνζηεί θακία ηξνπνπνίεζε

κεηά ηε ζύλζεζή ηνπ

Ζ2Ν ndash Μεθειονίνη ndash Γλυκίνη ndash Λυζίνη ndash Τρυπηοθάνη ndash Βαλίνη ndash Αλανίνη - COOH

Α Με ηε βνήζεηα ηνπ ηκήκαηνο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ παξαηίζεηαη γξάςηε ηελ αιιεινπρία

ησλ λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ ηκήκαηνο mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην

παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην ∆ηθαηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 13

Β Γξάςηε κε ηνλ θαηάιιειν πξνζαλαηνιηζκό ηελ αιιεινπρία λνπθιενηηδίσλ ζην δίθισλν

κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην Πνηα είλαη ε θσδηθή θαη πνηα ε κε

θσδηθή αιπζίδα Μονάδερ 6

Γ Δάλ ε ηξηπιέηα 5΄-UGG-3΄ ζην mRNA αληηθαηαζηαζεί από ηελ ηξηπιέηα 5΄-UGA-3΄ γξάςηε

ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ζην λέν νιηγνπεπηίδην πνπ ζα ζπληεζεί Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο Σην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ζηα κέιε

κηαο νηθνγέλεηαο ε αηκνξξνθηιία Α (Δίλαη καπξηζκέλα ηα ΗΗ 1 ΗΗ 4 θαη ΗΗΗ 1)

Α Πώο θιεξνλνκείηαη ε αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 5

Β Να γξάςεηε θαη λα δηθαηνινγήζεηε κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο ηνπο γνλνηύπνπο όισλ ησλ

κειώλ πνπ απεηθνλίδνληαη ζην γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 13

Γ Δάλ νη γνλείο ΗΗ 3 θαη ΗΗ 4 απνθηήζνπλ επόκελν παηδί πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα λα λνζεί από

αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 7

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο θσδηθνλίσλ

θαη ακηλνμέσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

GUCrarrΒαιίλε

UGGrarrΤξππηνθάλε

GGUrarrΓιπθίλε

AUGrarrΜεζεηνλίλε

AAArarrΛπζίλε

GCCrarrΑιαλίλε

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-41-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο κε ηηο νπνίεο κπνξνύλ λα παξαρζνύλ κνλνθισληθά

αληηζώκαηα ηα νπνία ζπλεηζθέξνπλ ζηνλ πξνζδηνξηζκό ησλ νκάδσλ αίκαηνο ηνπ αλζξώπνπ Μονάδερ 7

Γ2 Να αλαθέξεηε πνηνπο ηύπνπο αηκνξνθηιίαο γλσξίδεηε θαη πνύ νθείινληαη (κνλάδεο 2) Να

πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία αληηκεηώπηζεο κίαο εμ απηώλ κε βάζε ηε κέζνδν δεκηνπξγίαο

δηαγνληδηαθώλ δώσλ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 ∆ίλεηαη κείγκα κνξίσλ DNA θαη έλαο αληρλεπηήο RΝΑ

Να εμεγήζεηε ηη είλαη αληρλεπηήο (κνλάδεο 2) λα πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ ζα

αθνινπζεζνύλ πξνθεηκέλνπ ν αληρλεπηήο λα πβξηδνπνηήζεη ηελ θαηάιιειε αιιεινπρία DNA

(κνλάδεο 4) θαη λα εμεγήζεηε πνηνο είλαη ν θιώλνο ηνπ DNA πνπ ζα πβξηδνπνηεζεί (κνλάδεο 4) Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ ∆

Υγηήο άληξαο παληξεύηεθε κε πγηή γπλαίθα θαη απέθηεζαλ έλα αγόξη κε αρξσκαηνςία ζην

θόθθηλν θαη ην πξάζηλν ρξώκα έλα θνξίηζη πνπ πάζρεη από δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία θαη

πεξηκέλνπλ ην ηξίην παηδί ηνπο

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη λα εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ παηδηώλ ηνπο θαη λα εμεγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆3 Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην ηξίην παηδί λα έρεη θπζηνινγηθό θαηλόηππν

Να εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο θάλνληαο ή ηελ απαηηνύκελε δηαζηαύξσζε ή ηηο

απαηηνύκελεο δηαζηαπξώζεηο Μονάδερ 12

∆4 Να εμεγήζεηε ηα γελεηηθά αίηηα ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-42-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

∆ίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν

C T T A A C T A A T A G G G T G G A C C T A A C A T A G A T

G A A T T G A T T A T C C C A C C T G G A T T G T A T C T A

Γ1 Να γξάςεηε ην mRNA πνπ ζα πξνθύςεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

νξίδνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ηνπ (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο

(κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ2 Να βξείηε ηνλ αξηζκό ησλ ακηλνμέσλ από ηα νπνία ζα απνηειείηαη ην έλδπκν κεηά ηε

κεηάθξαζε ηνπ παξαπάλσ mRNA (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο κε

βάζε ηηο ηδηόηεηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε ιεηηνπξγία ηνπ ελδύκνπ αλ ζπκβεί γνληδηαθή

κεηάιιαμε ε νπνία ζα πξνθαιέζεη έιιεηςε ηνπ δεύηεξνπ λνπθιενηηδίνπ ζην δεύηεξν

θσδηθόλην ηνπ γνληδίνπ Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ ∆

∆ίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν

ζην νπνίν ηα άηνκα Η1 θαη ΗΗ1 ΗΗ2 ΗΗ3 ΗΗ4 ΗΗ5 ΗΗ6 πάζρνπλ από κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ ζην παξαπάλσ γελεαινγηθό

δέληξν Μονάδερ 7

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ παηδηώλ ζην παξαπάλσ

γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 4

∆3 Να θάλεηε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο θαη λα αηηηνινγήζεηε ηηο απαληήζεηο ζαο Μονάδερ 14

Σημείωζη Να μην εξεηαζθεί η πεπίπηωζη θςλοζύνδεηος επικπαηούρ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-43-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ ∆ίλνληαη ηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα Α θαη Β

Σην Α απεηθνλίδνληαη νη θάζεηο (αβγ θαη δ)

αλάπηπμεο ελόο κηθξννξγαληζκνύ Σην Β

απεηθνλίδεηαη ε παξαγσγή ηνπ πξντόληνο από

ηνλ κηθξννξγαληζκό γηα ην ίδην ρξνληθό

δηάζηεκα

Γ1 Με βάζε ην δηάγξακκα Α λα

ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο

(κνλάδεο 3) θαη λα νλνκάζεηε ηηο θάζεηο

ηεο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 7

Γ2 Σε πνηα θάζε παξάγεηαη ε κεγαιύηεξε πνζόηεηα ηνπ πξντόληνο (κνλάδεο 2) Nα

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 Αλ ην πξντόλ εθθξίλεηαη από ηνλ κηθξννξγαληζκό πώο ζα ην παξαιάβνπκε από ηελ

θαιιηέξγεηα Μονάδερ 6

Γ4 Να αλαθέξεηε ηνπο παξάγνληεο πνπ επεξεάδνπλ ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ηνπ

κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 4

ΘΔΜΑ ∆ ∆ίλεηαη ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ πεξηέρεη ην αζπλερέο γνλίδην

ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ παξαθάησ πεπηηδίνπ

H2N- μεθειονίνη - αλανίνη - λευκίνη - αζπαραγίνη ndash COOH

∆1 Να γξάςεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 4) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 10

∆2 Να γξάςεηε ην πξόδξνκν mRNA ην ώξηκν mRNA ην εζώλην ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 6) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 15

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ

Aιαλίλε = GCU Λεπθίλε = UUG Αζπαξαγίλε = AAU

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-44-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

1 Πνηα είλαη ε δνmicroή ηνπ DNA ζην ρώξν ζύmicroθσλα microε ην microνληέιν ηεο δηπιήο έιηθαο Μονάδερ 12

2 Να πεξηγξάςεηε πώο ξπζmicroίδεηαη ε γνληδηαθή έθθξαζε ζηα επθαξπσηηθά θύηηαξα Μονάδερ 8

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνλ αιθηζmicroό Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο πνπ πάζρεη από νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

παληξεύεηαη microία γπλαίθα ε νπνία δελ πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο

ινβνύο απηηώλ Τν δεπγάξη απηό απνθηά ηξία παηδηά

Τν πξώην εmicroθαλίδεη ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ ην δεύηεξν δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη πξνζθνιιεmicroέλνπο ινβνύο απηηώλ θαη ην ηξίην δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ γνλέσλ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

β Πνηνη είλαη νη πηζαλνί γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παηδηώλ Μονάδερ 5

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-45-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Σην θπηό κνζρνκπίδειν ην ρξώκα ησλ ζπεξκάησλ κπνξεί λα είλαη είηε θίηξηλν είηε πξάζηλν

ελώ ην ύςνο ηνπ είλαη είηε ςειό είηε θνληό Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηηο παξαπάλσ

ηδηόηεηεο βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά δεύγε νκνιόγσλ ρξσκνζσκάησλ Δάλ έρεηε ζηε

δηάζεζή ζαο έλα ςειό κνζρνκπίδειν κε θίηξηλα ζπέξκαηα λα θάλεηε ηηο θαηάιιειεο

δηαζηαπξώζεηο πνπ απαηηνύληαη γηα λα βξείηε ην γνλόηππό ηνπ (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 11

Γ2 Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο από δύν θπζηνινγηθνύο

γνλείο κπνξεί λα γελλεζεί παηδί κε ζύλδξνκν Turner Μονάδερ 8

Γ3 Μία πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κία πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ Γ

Γίδεηαη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Σηνλ θιώλν ΕΖ ε αληηγξαθή γίλεηαη

κε αζπλερή ηξόπν Τα ζεκεία Γ θαη Ζ ππνδεηθλύνπλ ηε ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα λα ζρεδηάζεηε ηα ζπλερή θαη αζπλερή

ηκήκαηα ησλ λέσλ θιώλσλ κε βέιε ππνδεηθλύνληαο ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ λέσλ θαη

ησλ κεηξηθώλ θιώλσλ (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Σηνλ θιώλν πνπ αληηγξάθεηαη κε ζπλερή ηξόπν λα γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ

λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ πξσηαξρηθνύ ηκήκαηνο ην νπνίν απνηειείηαη

από 8 (νθηώ) λνπθιενηίδηα (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Γ3 Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην πεπηίδην απηό Μονάδερ 2

Γ4 Μεηά ηελ επίδξαζε αθηηλνβνιίαο ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ζπάεη ζηα ζεκεία πνπ

ππνδεηθλύνληαη από ηα βέιε Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε θαη λα

ζεκεηώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ Μονάδερ 2

Γ5 Τν ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε επαλαζπλδέεηαη ζηα ίδηα ζεκεία θνπήο κεηά από

αλαζηξνθή

Να γξάςεηε νιόθιεξν ην κόξην ηνπ DNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηελ αλαζηξνθή (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην λέν πεπηίδην (κνλάδεο 2)

Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-46-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν Σην κόξην απηό ζπκβαίλεη κεηάιιαμε πξνζζήθεο ηξηώλ (3) δηαδνρηθώλ

λνπθιενηηδίσλ (5΄-GAT-3΄)

Γ1 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Φ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) θαη ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα ηνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ2 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Υ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) Ζ παξαπάλσ κεηάιιαμε έρεη ειάρηζηε επίδξαζε ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα

ηνπ ελδύκνπ Πώο ραξαθηεξίδεηαη απηή ε κεηάιιαμε (κνλάδεο 2) Nα εμεγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 9

Γ3 Σε δύν άηνκα πνπ πάζρνπλ από ζύλδξνκν Klinefelter έγηλε αλάιπζε ηεο αιιεινπρίαο ησλ

βάζεσλ ηνπ DNA ησλ θπιεηηθώλ ρξσκνζσκάησλ ηνπο Σην πξώην άηνκν ε αλάιπζε έδεημε

ηξεηο δηαθνξεηηθέο αιιεινπρίεο βάζεσλ DNA Σην δεύηεξν άηνκν ε αλάιπζε έδεημε δύν

παλνκνηόηππεο θαη κία δηαθνξεηηθή αιιεινπρία βάζεσλ DNA Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο

κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο γελλήζεθαλ ηα άηνκα απηά από θπζηνινγηθνύο

γνλείο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ Γ

Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-47-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Α

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Μηα πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κηα πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 7

Γ2 Ζ αλάιπζε δεηγκάησλ DNA από δύν βαθηεξηαθέο θαιιηέξγεηεο έδσζε ηα εμήο

απνηειέζκαηα ζηελ πξώηε θαιιηέξγεηα βξέζεθε πνζνζηό αδελίλεο (Α) 28 θαη

ζηεδεύηεξε βξέζεθε πνζνζηό γνπαλίλεο (G) 28 Να εμεγήζεηε αλ ηα βαθηήξηα ησλ δύν

θαιιηεξγεηώλ αλήθνπλ ζην ίδην ή ζε δηαθνξεηηθό είδνο Μονάδερ 6

Γ3 Με πνηνπο ηξόπνπο γίλεηαη ε θαιιηέξγεηα κηθξννξγαληζκώλ ζε κεγάιε θιίκαθα Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ Γ Σrsquo έλα κόξην DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ ππάξρνπλ δύν γνλίδηα Α θαη Β όπσο θαίλεηαη ζην

ζρήκα

Γ1 Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο θαη λα νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ

αιπζίδσλ ηνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Τα γνλίδηα Α θαη Β κεηαγξάθνληαη ζε RNA Να νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπ RNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Πνηα είλαη ε θσδηθή αιπζίδα γηα ην γνλίδην Α θαη πνηα γηα ην Β (κνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ4 Τη είλαη ν ππνθηλεηήο (κνλάδεο 2) Να νξίζεηε ηε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή γηα θάζε γνλίδην κε

έλα βέινο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-48-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Να αλαθέξεηε ηα βήκαηα πνπ απαηηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο

αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο από έλα δηαγνληδηαθό δών Μονάδερ 12

Γ2 Να εμεγήζεηε πώο ε ζεξκνθξαζία επεξεάδεη ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 8

Γ3 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ πξηκνζώκαηνο ζηελ αληηγξαθή ηνπ DNA Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ

Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-49-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Μεηέξα κε θπζηνινγηθή όξαζε θαη νκάδα αίκαηνο Β απνθηά δύν παηδηά κε έλαλ άλδξα κε

θπζηνινγηθή όξαζε Τν θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο ΑΒ ελώ ην αγόξη νκάδα αίκαηνο Ο

Τν έλα από ηα δύν παηδηά πάζρεη από κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν ndash θόθθηλν

Γ1 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ σο πξνο ηνπο δύν

ραξαθηήξεο (κνλάδεο 8) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 10) Μονάδερ 18

Γ2 Πνην από ηα δύν παηδηά δελ έρεη θπζηνινγηθή όξαζε Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA

(Ι) GACTAATAAAAGAAGTAGTTAGGATCATAGG

(ΙΙ) CTGATTATTTTCTTCATCAA TCCTAGTA TCC

πνπ θσδηθνπνηεί ην πεπηίδην

H2N-Μεθειονίνη-Τυροζίνη-Φαινυλαλανίνη-Φαινυλαλανίνη-Τυροζίνη-COOH

Γ1 Να εμεγήζεηε πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA είλαη ε θσδηθή θαη

πνηα είλαη ε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 4) Να γξάςεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ησλ

αιπζίδσλ (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 8

Γ2 Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ

παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA (κνλάδεο 2) θαζώο θαη ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε πνύ νθείιεηαη ε δηαθνξά κεηαμύ ησλ δύν απηώλ κνξίσλ

(κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ παξαπάλσ πεπηηδίνπ εάλ κηα

γνληδηαθή κεηάιιαμε πνπ ζα ζπκβεί ζην θσδηθόλην ηεο ηπξνζίλεο νδεγήζεη ζε

αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από ζπκίλε Μονάδερ 5

Γ4 Δάλ ε παξαπάλσ γνληδηαθή κεηάιιαμε νδεγήζεη ζε αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από

αδελίλε λα εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ πεπηηδίνπ Μονάδερ 5

Γίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Μεζεηνλίλε AUG

Τπξνζίλε UAC UAU

Φαηλπιαιαλίλε UUU UUC

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-50-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Μηα αξζεληθή κύγα Drosophila κε ιεπθά κάηηα δηαζηαπξώζεθε κε κηα ζειπθή κε θόθθηλα

κάηηα Από ηε δηαζηαύξσζε απηή πήξακε 280 απνγόλνπο ζηελ F1 γεληά πνπ είραλ όινη

θόθθηλα κάηηα Γηαζηαπξώλνληαο δύν άηνκα από ηελ F1 γεληά πξνθύπηνπλ 319 απόγνλνη

ζηελ F2 γεληά Μηα αλάιπζε ησλ απνγόλσλ ηεο F2 γεληάο έδεημε όηη ππάξρνπλ

159 ζειπθά κε θόθθηλα κάηηα

82 αξζεληθά κε θόθθηλα κάηηα θαη

78 αξζεληθά κε ιεπθά κάηηα

Με βάζε ηα δεδνκέλα λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ην παξαπάλσ

γλώξηζκα Γηα ηα άηνκα πνπ δηαζηαπξώζεθαλ δίλεηαη όηη ηα ζειπθά έρνπλ έλα δεπγάξη X

ρξσκνζσκάησλ (ΦΦ) θαη ηα αξζεληθά έρνπλ έλα Φ θαη έλα Χ ρξσκόζσκα (ΦΧ)

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν όπνπ απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη κηα κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

Τα άηνκα ΙΙ2 ΙΙ3 ΙΙΙ3 θαη ΙV3 πάζρνπλ από ηελ αζζέλεηα απηή Γηα όια ηα παξαθάησ

εξσηήκαηα λα κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο

Γ2 Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη ε αζζέλεηα Μονάδερ 6

Γ3 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην δεπγάξη ΙΙΙ1 III2 λα απνθηήζεη αγόξη πνπ ζα πάζρεη

(κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 8

Γ4 Αλ ηα άηνκα Ι1 θαη Ι4 πάζρνπλ από κηα αζζέλεηα πνπ νθείιεηαη ζε γνλίδην κηηνρνλ-δξηαθνύ

DNA λα αλαθέξεηε πνηα άηνκα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ ζα θιεξνλνκή-ζνπλ ην γνλίδην

απηό (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-51-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA ην νπνίν θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Αιπζίδα 1 GTTGAATTCTTAGCTTAAGTCGGGCATGAATTCTC

Αιπζίδα 2 CAACTTAAGAATCGAATTCAGCCCGTACTTAAGAG

Γ1 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

επηζεκαίλνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ησλ αιπζίδσλ ηνπ (κνλάδεο 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Τν παξαπάλσ ηκήκα DNA αληηγξάθεηαη θαη θαηά ηε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

δεκηνπξγνύληαη ηα παξαθάησ πξσηαξρηθά ηκήκαηα

i) 5΄-GAGAAUUC-3΄

ii) 5΄-UUAAGCUA-3΄

iii) 5΄-GUUGAAUU-3΄

Να πξνζδηνξίζεηε πνηα αιπζίδα αληηγξάθεηαη κε ζπλερή θαη πνηα κε αζπλερή ηξόπν

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε ην έλδπκν EcoRI πξνθεηκέλνπ λα ελζσκα-ησζεί ζε

έλα από ηα δύν πιαζκίδηα Α θαη Β πνπ δίλνληαη παξαθάησ

Πνην από ηα δύν πιαζκίδηα ζα επηιέμεηε γηα ηε δεκηνπξγία αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ

(κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Πόζνη θσζθνδηεζηεξηθνί δεζκνί ζα δηαζπαζηνύλ ζην πιαζκίδην πνπ επηιέμαηε θαη πόζνη ζα

δεκηνπξγεζνύλ θαηά ην ζρεκαηηζκό ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ4 Από ηε κύγα Drosophila απνκνλώζεθαλ ηξία δηαθνξεηηθά θπζηνινγηθά θύηηαξα ζηα νπνία

πξνζδηνξίζηεθε ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ζε δεύγε βάζεσλ

Σην πξώην θύηηαξν ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ππνινγίζηεθε ζε 32108 δεύγε βάζεσλ

ζην δεύηεξν θύηηαξν ζε 16108 δεύγε βάζεσλ θαη ζην ηξίην θύηηαξν ζε 6410

8 δεύγε

βάζεσλ

Να δηθαηνινγήζεηε γηαηί ππάξρνπλ νη δηαθνξέο απηέο ζην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ησλ

ηξηώλ θπηηάξσλ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-52-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ Γ

Έλα πιαζκίδην πνπ ρξεζηκνπνηείηαη σο θνξέαο θισλνπνίεζεο ελόο ηκήκαηνο DNA έρεη έλα

γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε θαη έλα γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληη-

βηνηηθό ηεηξαθπθιίλε Τν γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζηελ ηεηξαθπθιίλε πεξηέρεη ηελ αιιεινπρία

πνπ αλαγλσξίδεηαη από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Γεκηνπξγνύκε αλαζπλδπαζ-

κέλα πιαζκηδία κε ηε ρξήζε ηεο πεξηνξηζηηθήο ελδνλνπθιεάζεο EcoRI

Τα κεηαζρεκαηηζκό βαθηεξίσλ πνπ δελ είραλ θαλέλα πιαζκίδην Σηε ζπλέρεηα ηα βαθηήξηα

θαιιηεξγνύληαη ζε ζξεπηηθό πιηθό

Γ1 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ηεηξαθπθιίλε αληί ηεο ακπηθηιίλεο (κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 Σηνπο παξαθάησ δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο (1 2 3) θαίλεηαη ε δηαβάζκηζε ηεο ζπγθέληξσζεο

ηνπ νμπγόλνπ θαη ε πεξηνρή αλάπηπμεο ηξηώλ εηδώλ κηθξννξγα-ληζκώλ ζε πγξό ζξεπηηθό

πιηθό Οη κηθξννξγαληζκνί απεηθνλίδνληαη σο καύξεο θνπθίδεο

Σε πνηνλ από ηνπο ηξεηο δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο έρνπκε θαιιηέξγεηα κπθήησλ πνπ

ρξεζηκνπνηνύληαη ζηελ αξηνβηνκεραλία βαθηεξίσλ ηνπ γέλνπο Clostridium θαη βαθηεξίσλ

ηνπ γέλνπο Mycobacterium (κνλάδεο 3) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

Γ4 Με πνηνλ ηξόπν δεκηνπξγνύκε δηαγνληδηαθά θπηά ηα πξντόληα ησλ νπνίσλ έρνπλ

κεγαιύηεξε δηάξθεηα δσήο ζε ζρέζε κε απηά ησλ κε δηαγνληδηαθώλ θπηώλ Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-53-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ δηάγξακκα απεηθνλίδεηαη ε θπζηνινγηθή κεηαβνιή ζην πνζνζηό ησλ

πνιππεπηηδηθώλ αιπζίδσλ ησλ αηκνζθαηξηλώλ HbA HbF θαη HbA2 ηνπ αλζξώπνπ από ηελ

εκβξπηθή ειηθία θαη κεηά ηε γέλλεζή ηνπ

Γ1 Πνην είδνο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο αληηζηνηρεί ζε θαζεκηά από ηηο θακπύιεο Η ΗΗ ΗΗΗ θαη IV

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ2 Τα απνηειέζκαηα κηαο εμέηαζεο αίκαηνο ζε έλαλ ελήιηθα έδεημαλ όηη νη αηκνζθαηξίλεο HbA

HbF θαη HbA2 είλαη ζε θπζηνινγηθά επίπεδα Πόζα γνλίδηα είλαη ππεύζπλα γηα ηε ζύλζεζε

ηεο HbA ζε έλα ζσκαηηθό θύηηαξν ζηε κεηάθαζε (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA πνπ πεξηέρεη ηα θσδηθόληα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα επηά

πξώηα ακηλνμέα ηεο θπζηνινγηθήο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο HbA

5΄hellip GTG CAC CTG ACT CCT GAG GAG hellip 3΄

3΄hellip CAC GTG GAC TGA GGA CTC CTC hellip 5΄

Ζ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI αλαγλσξίδεη ηελ αιιεινπρία

5΄ CTGAG 3΄

3΄ GACTC 5΄

θαη θόβεη θάζε αιπζίδα κεηαμύ ηνπ C θαη ηνπ Τ (κε θαηεύζπλζε 5΄3΄) Ζ αιιεινπρία πνπ

αλαγλσξίδεη ε DdeI βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα DNA Από έλα άηνκν θνξέα ηεο

δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο απνκνλώζεθαλ ηκήκαηα DNA πνπ πεξηέρνπλ ηα θσδηθόληα ηα

νπνία θσδηθνπνηνύλ ηα επηά πξώηα ακηλνμέα ηεο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Σηα ηκήκαηα απηά

επηδξάζακε κε ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI

Πόζα ηκήκαηα DNA δηαθνξεηηθνύ κήθνπο ζα πξνθύςνπλ κεηά ηε δξάζε ηεο DdeI (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 7

Γ4 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο δηάγλσζεο ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο θαηά ηνλ

πξνγελλεηηθό έιεγρν ηε δέθαηε εβδνκάδα ηεο θύεζεο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-54-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Σε ηξεηο δηαθνξεηηθνύο βηναληηδξαζηήξεο πξαγκαηνπνηείηαη

θιεηζηή θαιιηέξγεηα ηξηώλ δηαθνξεηηθώλ κηθξννξγαληζκώλ Α Β

θαη Γ αληίζηνηρα

Σηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα απεηθνλίδεηαη ν αξηζκόο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ ζε ζρέζε κε ην ρξόλν

Σην ρξνληθό δηάζηεκα από 0 έσο t1 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ

ζηνπο βηναληηδξα-ζηήξεο είλαη πςειή θαη ζηαζεξή ελώ ζην ρξν-

ληθό δηάζηεκα από t1 έσο t2 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ είλαη

ρακειή θαη ζηαζεξή

Γ1 Με βάζε ηα ζρήκαηα λα ραξαθηεξίζεηε ηνπο

κηθξννξγαληζκνύο Α Β Γ ζε ζρέζε κε ηελ εμάξηεζε ηεο

αλάπηπμήο ηνπο από ηε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ (κνλάδεο 6)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

Γ2 Με βάζε ηα ζρήκαηα ζε πνηα θάζε ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ γίλεηαη ε κεηαβνιή ηεο ζπγθέληξσζεο ηνπ Ο2

ζηνλ βηναληηδξαζηήξα όπνπ θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α

(κνλάδεο 2)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 4

Γ3 Πώο εμεγείηαη ε εθζεηηθή θάζε ζε κία θιεηζηή θαιιηέξγεηα

κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 4

Γ4 Τη ελλννύκε ζήκεξα κε ηνλ όξν δύκσζε (κνλάδεο 3) Πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο

(κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ πεπηίδην πνπ παξάγεηαη από έλα βαθηήξην

HOOCminusμεθειονίνηminusαλανίνηminusζερίνηminusαζπαραγίνηminusμεθειονίνηminusNH2

Γ1 Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ δίθισλνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ πεπηίδην (κνλάδεο

2) Να νξίζεηε ην 5΄ θαη 3΄ άθξν θάζε αιπζίδαο (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να θαζνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Γίλνληαη ηα θσδηθόληα

αιαλίλε GCU αζπαξαγίλε AAU κεζεηνλίλε AUG ζεξίλε UCU

Τν θσδηθόλην ιήμεο είλαη ην UGA Μονάδερ 15

Γ2 Μπνξεί ε παξαπάλσ αιπζίδα λα θνπεί από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 5

Γ3 Πώο ζρεκαηίδεηαη ην ζύκπινθν έλαξμεο ηεο πξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 3) Από ηη

απνηειείηαη ην πνιύζσκα (κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-55-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν απεηθνλίδεη ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη κηα

αζζέλεηα ηνπ κεηαβνιηζκνύ ζηνλ άλζξσπν

Γ1 Ζ αζζέλεηα απηή νθείιεηαη ζε επηθξαηέο ή ζε ππνιεηπόκελν γνλίδην (Μνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Κιεξνλνκείηαη σο απηνζσκηθόο ή

θπινζύλδεηνο ραξαθηήξαο (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 12

Γ2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέλδξν Μονάδερ 6

Γ3 O άλδξαο ΗΗΗ1 απνθηά κε γπλαίθα εηεξόδπγε ζηελ αζζέλεηα απηή έλα αγόξη

Να βξείηε ηε πηζαλόηεηα πνπ ππάξρεη ην αγόξη απηό λα πάζρεη αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Τα ζεκεία Α θαη Γ ππνδεηθλύνπλ ηε

ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηό ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ κεηξηθώλ αιπζίδσλ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ζρεδηάζεηε ζην ίδην ζρήκα ηα αζπλερή θαη

ηα ζπλερή ηκήκαηα ησλ δύν λέσλ αιπζίδσλ κε

βέιε θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηά ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπο (Μνλάδεο 3)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4)

Μονάδερ 7

Γ3 Ζ κεηξηθή αιπζίδα ηνπ DNA πνπ αληηγξάθε-

ηαη κε ζπλερή ηξόπν ακέζσο κεηά κεηαγξάθεηαη

Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ RNA πνπ ζρεκαηίδεηαη

θαηά ηε κεηαγξαθή θαη λα ζεκεηώζεηε ηνλ

πξνζαλαηνιηζκό ηνπ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ4 Πνηα είλαη ε δξάζε ηεο RNA πνιπκεξάζεο κεηά ηελ πξόζδεζή ηεο ζηνλ ππνθηλεηή ελόο

γνληδίνπ Μονάδερ 6

Page 14: biologia kat 3o 4o

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-14-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2003 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ ηλζνπιίλε είλαη microία νξmicroόλε απαξαίηεηε γηα ηελ θαιή ιεηηνπξγία ηνπ αλζξώπηλνπ νξγαληζmicroνύ

1 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηεο ηλζνπιίλεο ζηνλ νξγαληζmicroό microαο Μονάδερ 5

2 Από ηη απνηειείηαη ην microόξην ηεο ηλζνπιίλεο Μονάδερ 5

3 Να γξάςεηε ζπλνπηηθά ηα ζηάδηα παξαγσγήο ηεο αλζξώπηλεο ηλζνπιίλεο ζε θαιιηέξγεηα

βαθηεξίσλ Μονάδερ 15

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίδεηαη ην γελεαινγηθό δέληξν microηαο νηθνγέλεηαο ζηελ νπνία εmicroθαλίδεηαη ε αζζέλεηα ηεο

αηmicroνξξνθηιίαο Τα άηνmicroα ηξία (3) έμη (6) θαη επηά (7) πάζρνπλ από αηmicroνξξνθηιία

1 Τη είλαη γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 5

2 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόmicroσλ πνπ απεηθνλίδνληαη ζην παξαπάλσ

γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 9

3 Πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα ην παηδί ησλ γνλέσλ νθηώ (8) θαη ελλέα (9) λα είλαη αγόξη

αηmicroνξξνθηιηθό (Μονάδερ 3)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μονάδερ 8) Μονάδερ 11

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-15-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2003 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Τν βαθηήξην Bacillus thuringiensis πνπ δεη ζην έδαθνο παξάγεη microηα ηνμίλε ε νπνία είλαη

ηζρπξόηαην εληνmicroνθηόλν Πνηα είλαη ηα ζηάδηα ηεο δηαδηθαζίαο παξαγσγήο ελόο γελεηηθά

ηξνπνπνηεmicroέλνπ θπηνύ πνπ παξνπζηάδεη αληνρή ζηα έληνmicroα αμηνπνηώληαο ηελ παξαπάλσ

ηδηόηεηα ηνπ βαθηεξίνπ απηνύ Μονάδερ 10

Β Τη είλαη ηα δηαγνληδηαθά δώα Μονάδερ 5

Πνηα πιενλεθηήmicroαηα έρεη ε ρξήζε ησλ δώσλ απηώλ γηα ηελ αύμεζε ηεο δσηθήο παξαγσγήο

έλαληη ηεο θιαζηθήο microεζόδνπ ησλ δηαζηαπξώζεσλ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλνληαη ηα παξαθάησ αmicroηλνμέα θαη δίπια ηνπο ηξηπιέηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ θσδηθν-

πνηνύλ ηα αmicroηλνμέα απηά

ηπξνζίλε (tyr) - UAU

θαηλπιαιαλίλε (phe) - UUU

πξνιίλε (pro) - CCC

α) Αμηνπνηώληαο ηηο παξαπάλσ πιεξνθνξίεο λα δώζεηε ην mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην αθόινπζν

ηmicroήmicroα πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο

- phe - phe - pro - tyr - tyr - pro - Μονάδερ 5

β) Να γξάςεηε ηελ θσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA θαη ηε ζπmicroπιεξσmicroαηηθή ηεο πξνζδηνξίδνληαο ην 3΄

θαη 5΄ άθξν θαζεmicroηάο απrsquo απηέο Μονάδερ 15

γ) Πόζνη είλαη νη δεζmicroνί πδξνγόλνπ πνπ ζηαζεξνπνηνύλ ηηο δύν πνιπλνπθιενηηδηθέο αιπζίδεο ζην

παξαπάλσ microόξην ηνπ DNA Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-16-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2003 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Ζ γνληδηαθή ζεξαπεία εθαξmicroόζηεθε γηα πξώηε θνξά ην 1990 ζrsquo έλα ηεηξάρξνλν θνξίηζη πνπ

έπαζρε από έιιεηςε ηνπ ελδύmicroνπ απαmicroηλάζε ηεο αδελνζίλεο (ADA) Να πεξηγξάςεηε ηε

δηαδηθαζία πνπ αθνινπζείηαη ζηε γνληδηαθή ζεξαπεία ηεο παξαπάλσ αζζέλεηαο Μονάδερ 10

Β 1 Να γξάςεηε ηα αιιειόmicroνξθα γνλίδηα πνπ θαζνξίδνπλ ηνλ ηύπν ησλ νmicroάδσλ αίmicroαηνο ΑΒΟ ηνπ

αλζξώπνπ Μονάδερ 3

2 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλνηύπνπο αλζξώπνπ νmicroάδαο αίmicroαηνο Β θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο Μονάδερ 6

3 Να γξάςεηε ην γνλόηππν αλζξώπνπ νmicroάδαο αίmicroαηνο ΑΒ Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίδεηαη ην παξαθάησ ηmicroήmicroα microνξίνπ πξνθαξπσηηθνύ DNA ζην νπνίν θσδηθνπνηείηαη ε γελεηηθή

πιεξνθνξία γηα ηε ζύλζεζε microηθξήο αιπζίδαο αmicroηλνμέσλ

(I) TT T TA C G TT AT G A A AG A TA C TC GG C T C

(II) AA A AT G C AAT A C TT T CT A T GA GC C G A G

α Σε πνηα από ηηο αιπζίδεο (Ι) ή (ΙΙ) βξίζθεηαη ε γελεηηθή πιεξνθνξία θαη γηαηί Μονάδερ 10

β Να γξάςεηε ην microόξην ηνπ m-RNA ην νπνίν ζρεmicroαηίδεηαη θαηά ηε microεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ

DNA θαη λα νξίζεηε ην 3΄θαη ην 5΄ άθξν ηνπ microνξίνπ απηνύ Μονάδερ 5

γ Πόζα αmicroηλνμέα έρεη ε αιπζίδα πνπ ζρεmicroαηίδεηαη θαη γηαηί Μονάδερ 5

δ Να γξάςεηε ηα αληηθσδηθόληα ησλ t-RNA πνπ ζπmicromicroεηέρνπλ ζηε microεηάθξαζε ηνπ παξαπάλσ

microνξίνπ m-RNA Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-17-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2004 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Από δύν θπζηνινγηθνύο γνλείο σο πξνο ηνλ αξηζmicroό θαη ην microέγεζνο ησλ ρξσmicroνζσmicroάησλ γελλήζεθε

παηδί microε ζύλδξνmicroν Turner (ΦΟ)

1 Να γξάςεηε έλαλ από ηνπο πηζαλνύο microεραληζmicroνύο πνπ microπνξεί λα εμεγήζεη ηε γέλλεζε ηνπ

ζπγθεθξηmicroέλνπ παηδηνύ Μονάδερ 7

2 Πνηα είλαη ηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ ζπλδξόmicroνπ Turner Μονάδερ 6

3 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ πξέπεη λα αθνινπζεζνύλ γηα ηε δηάγλσζε ηνπ ζπλδξόmicroνπ

Turner πξηλ από ηε γέλλεζε ελόο παηδηνύ Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο microε νmicroάδα αίmicroαηνο Ο θαη microε θπζηνινγηθή όξαζε παληξεύεηαη microηα γπλαίθα microε νmicroάδα

αίmicroαηνο Α πνπ είλαη θνξέαο microεξηθήο αρξσmicroαηνςίαο ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν Ο παηέξαο ηνπ

ζπγθεθξηmicroέλνπ άλδξα είλαη νmicroάδαο αίmicroαηνο Α microε θπζηνινγηθή όξαζε θαη ε microεηέξα ηνπ είλαη

νmicroάδαο αίmicroαηνο Β microε θπζηνινγηθή όξαζε

α Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ ηνπ άλδξα Μονάδερ 6

β Να γξάςεηε ηηο πηζαλέο δηαζηαπξώζεηο microεηαμύ ηνπ άλδξα νmicroάδαο αίmicroαηνο Ο microε θπζηνινγηθή

όξαζε θαη ηεο γπλαίθαο νmicroάδαο αίmicroαηνο Α πνπ είλαη θνξέαο microεξηθήο αρξσmicroαηνςίαο Μονάδερ 12

γ Σε θαζεmicroηά από ηηο πξνεγνύmicroελεο δηαζηαπξώζεηο ηνπ εξσηήmicroαηνο β λα βξείηε ηελ πηζαλόηεηα

λα γελλεζεί αγόξη νmicroάδαο αίmicroαηνο Α microε microεξηθή αρξσmicroαηνςία ζην πξάζηλν θαη ην θόθθηλν

(microνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (microνλάδεο 5) Μονάδερ 7

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-18-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2004 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηmicroία ε β-ζαιαζζαηmicroία θαη ε θαηλπιθεηνλνπξία είλαη microεξηθέο από ηηο

ζπρλά εmicroθαληδόmicroελεο γελεηηθέο αζζέλεηεο ηνπ αλζξώπνπ πνπ νθείινληαη ζε microεηαιιάμεηο

1 Σε ηη microαο βνεζά ε δηάγλσζε ησλ γελεηηθώλ αζζελεηώλ Μονάδερ 6

2 Πνηεο ηερληθέο microάο δίλνπλ ηε δπλαηόηεηα δηάγλσζεο ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηmicroίαο ζε

ελήιηθα άηνmicroα πνπ πάζρνπλ από απηή Μονάδερ 6

3 Γηαηί ηα άηνmicroα πνπ πάζρνπλ από β-ζαιαζζαηmicroία παξνπζηάδνπλ microεγάιε εηεξνγέλεηα

ζπmicroπησmicroάησλ Μονάδερ 8

4 Γηαηί ηα άηνmicroα πνπ πάζρνπλ από θαηλπιθεηνλνπξία εmicroθαλίδνπλ δηαλνεηηθή θαζπζηέξεζε Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Σηα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα microειεηάηαη ν ηξόπνο θιεξνλόmicroεζεο ηεο ίδηαο αζζέλεηαο ζε δύν

δηαθνξεηηθέο νηθνγέλεηεο Α θαη Β Σηελ νηθνγέλεηα Α ηα άηνmicroα Ι2 II2 θαη ΙΙΙ2 (microαπξηζmicroέλα) είλαη

αζζελή ελώ ζηελ νηθνγέλεηα Β ηα άηνmicroα ΙΙ2 θαη II3 (microαπξηζmicroέλα) είλαη αζζελή

1 Με βάζε ηα παξαπάλσ γελεαινγηθά δέληξα λα βξείηε ηνλ ηύπν θιεξνλνmicroηθόηεηαο ηεο

αζζέλεηαο απηήο (Να microε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε microεηάιιαμεο) Μονάδερ 7

2 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόmicroσλ πνπ απεηθνλίδνληαη ζηα γελεαινγηθά

δέληξα ησλ νηθνγελεηώλ Α θαη Β Μονάδερ 8

3 Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα γελλεζεί αγόξη microε ηελ αζζέλεηα απηή από ην γάmicroν ηνπ

αηόmicroνπ ΗΗΗ2 ηεο νηθνγέλεηαο Α microε ην άηνmicroν ΗΗΗ1 ηεο νηθνγέλεηαο Β Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-19-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2004 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 2

ΘΔΜΑ 3ο

Α Τη είλαη ηα δηαγνληδηαθά ή γελεηηθά ηξνπνπνηεmicroέλα θπηά Μονάδερ 5

Β Να πεξηγξάςεηε ηε microέζνδν δεmicroηνπξγίαο ησλ δηαγνληδηαθώλ θπηώλ Μονάδερ 15

Γ Να αλαθέξεηε δύν δπλαηόηεηεο πνπ microπνξνύλ λα πξνζθέξνπλ ζηνπο αγξόηεο ηα γελεηηθά

ηξνπνπνηεmicroέλα θπηά Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Ζ παξαθάησ θαmicroπύιε απνδίδεη ηελ αλάπηπμε microηθξννξγαληζmicroώλ ηνπ είδνπο Escherichia coli ζε

θάπνηα θιεηζηή θαιιηέξγεηα

Α Πώο νλνmicroάδεηαη ε θάζε από ηε ρξνληθή ζηηγmicroή t0 έσο θαη t1 θαη ηη ζπmicroβαίλεη microε ηνλ πιεζπζmicroό

ησλ microηθξννξγαληζmicroώλ Μονάδερ 5

Β Πνύ νθείιεηαη ε αύμεζε ηνπ αξηζmicroνύ ησλ microηθξννξγαληζmicroώλ πνπ παξαηεξείηαη ζην δηάζηεmicroα

από t1 έσο t2 θαη πώο νλνmicroάδεηαη ε θάζε απηή Μονάδερ 5

Γ Τε ρξνληθή ζηηγmicroή t3 θαη ελώ ε ζηαζεξή θάζε είλαη ζρεδόλ ζην microέζνλ ηεο από βιάβε ζην

βηναληηδξαζηήξα ε ζεξmicroνθξαζία αλεβαίλεη απόηνmicroα ζηνπο 80 0C Ζ βιάβε απνθαζίζηαηαη

ηαρύηαηα Να εξmicroελεύζεηε ηηο microεηαβνιέο ηνπ πιεζπζmicroνύ ησλ microηθξννξγαληζmicroώλ από ηε ζηηγmicroή

t3 θαη microεηά όπσο απηέο πεξηγξάθνληαη από ηελ θαmicroπύιε αλάπηπμεο Μονάδερ 15

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-20-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2004 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Σε microηα ζέζε έλαξμεο αληηγξαθήο ηνπ DNA ε ζύλζεζε ζηε microηα αιπζίδα είλαη ζπλερήο όπσο

θαίλεηαη ζην παξαθάησ ζρήmicroα

α Να microεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήmicroα λα ζρεδηάζεηε ζrsquo απηό όιεο ηηο

λενζπληηζέmicroελεο αιπζίδεο ηνπ DNA θαη λα ζεmicroεηώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζmicroό ηνπο

γξάθνληαο ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα Μονάδερ 5

β Ζ ζύλζεζε ησλ λέσλ αιπζίδσλ ηνπ DNA γίλεηαη είηε microε ζπλερή είηε microε αζπλερή ηξόπν Γηαηί

ζπmicroβαίλεη απηό Μονάδερ 10

Β α Πνηα άηνmicroα νλνmicroάδνληαη αλεππινεηδή

Μονάδερ 5

β Τη είλαη ην ζύλδξνmicroν Klinefelter Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο θπζηνινγηθόο άλδξαο νmicroάδαο αίmicroαηνο Ο παληξεύεηαη θπζηνινγηθή γπλαίθα νmicroάδαο αίmicroαηνο

Α ηεο νπνίαο ν παηέξαο ήηαλ αηmicroνξξνθηιηθόο νmicroάδαο αίmicroαηνο Ο

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παξαπάλσ αηόmicroσλ Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 6

β Πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα ην παξαπάλσ δεπγάξη λα απνθηήζεη γην αηmicroνξξνθηιηθό νmicroάδαο

αίmicroαηνο Ο Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 12

γ Έζησ όηη ην παξαπάλσ δεπγάξη απνθηά έλα γην αηmicroνξξνθηιηθό Τη πηζαλόηεηα έρεη απηό ην

άηνmicroν λα απνθηήζεη θπζηνινγηθό παηδί Μονάδερ 7

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-21-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν αλαπαξηζηά ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία ζε κηα νηθνγέλεηα

1 Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέληξνπ λα βξείηε αλ ε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία

α θιεξνλνκείηαη σο επηθξαηήο ή ππνιεηπόκελνο ραξαθηήξαο

β νθείιεηαη ζε απηνζσκηθό ή θπινζύλδεην γνλίδην (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηηο απαληήζεηο ζαο θαη λα πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ

κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο (Μνλάδεο 12) Μονάδερ 14

2 Πνύ νθείιεηαη ε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία Μονάδερ 5

3 Τη πξνβιήκαηα πξνθαινύλ ηα δξεπαλνθύηηαξα ζηνπο αζζελείο κε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ πεξηέρεη αζπλερέο γνλίδην

ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ παξαθάησ πεπηηδίνπ πνπ δελ έρεη ππνζηεί θακηά

ηξνπνπνίεζε`

H2N - Μεθειονίνη - θαινυλαλανίνη - βαλίνη - COOH

Να γξάςεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ γνληδίνπ ην πξόδξνκν m-RNA θαη ην

ώξηκν m-RNA (Μνλάδεο 4) θαη λα νξίζεηε ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα ησλ παξαπάλσ λνπθιενηηδηθώλ

αιπζίδσλ αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 8)

Να αλαθέξεηε ηηο δηαδηθαζίεο θαηά ηελ πνξεία από ην γνλίδην ζην πεπηίδην θαη ηηο πεξηνρέο ηνπ

θπηηάξνπ ζηηο νπνίεο πξαγκαηνπνηνύληαη (Μνλάδεο 6)

Πώο κπνξνύκε λα δεκηνπξγήζνπκε έλα αλαζπλδπαζκέλν πιαζκίδην πνπ λα πεξηέρεη ην

ζπγθεθξηκέλν γνλίδην ρξεζηκνπνηώληαο ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI (Μνλάδεο 7)

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Μεζεηνλίλε rarr ΑUG

Φαηλπιαιαλίλε rarr UUU

Βαιίλε rarr GUU Μονάδερ 25

εζώλην

εζώλην

G A A T T C A T G T T T C C C C A G G T T T A A G A A T T C

C T Τ A A G T A C A A A G G G G T C C A A A T T C T T A A G

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-22-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ Βηνηερλνινγία κε ηελ παξαγσγή κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ θαη ηε γνληδηαθή ζεξαπεία έρεη

ζπκβάιεη απνηειεζκαηηθά ζηελ πινπνίεζε ησλ βαζηθώλ ζηόρσλ ηεο Ηαηξηθήο κεηαμύ ησλ νπνίσλ

είλαη θαη ε απνηειεζκαηηθή ζεξαπεία αζζελεηώλ

1 Γηαηί ηα κνλνθισληθά αληηζώκαηα κπνξνύλ λα ρξεζηκνπνηεζνύλ ζηε ζεξαπεία ηνπ θαξθίλνπ

(Μνλάδεο 6) θαη πνηα είλαη ηα πιενλεθηήκαηα πνπ παξνπζηάδεη ε ρξήζε ηνπο έλαληη άιισλ

κεζόδσλ ζεξαπείαο ηνπ (Μνλάδεο 2) Μονάδερ 8

2 Πνηα δηαδηθαζία αθνινπζείηαη ζηε γνληδηαθή ζεξαπεία ηεο αλεπάξθεηαο ηνπ αλνζνπνηεηηθνύ

ζπζηήκαηνο ε νπνία νθείιεηαη ζηελ έιιεηςε ηνπ ελδύκνπ απακηλάζε ηεο αδελνζίλεο (Μνλάδεο

8) θαη ηη πηζαλά πξνβιήκαηα αληηκεησπίδνπλ ηα άηνκα πνπ πάζρνπλ από ηε ζπγθεθξηκέλε

αζζέλεηα (Μνλάδεο 3) Μονάδερ 11

3 Γηαηί ε ρξήζε ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο ζα είλαη πεξηνξηζκέλε ζην άκεζν κέιινλ Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλνληαη ηξία θσδηθόληα ελόο ηκήκαηνο γνληδίνπ από έλα κόξην DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ

θσδηθνπνηνύλ ηε ζύλζεζε ελόο πεπηηδηθνύ ηκήκαηνο κηαο πξσηεΐλεο θαη ε δηεύζπλζε ηεο

κεηαγξαθήο

Αιπζίδα 1 ACA AAG ATA ειεύζεξν πδξνμύιην

Αιπζίδα 2 TGT TTC Τ Α Τ

Να νξίζεηε ηα άθξα 3΄ θαη 5΄ ησλ παξαπάλσ αιπζίδσλ DNA θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο (Μνλάδεο 5)

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ηνπ ηκήκαηνο ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε

κεηαγξαθή ζεκεηώλνληαο ηα άθξα 3΄ θαη 5΄ θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 7)

Πνην έλδπκν θαηαιύεη ην κεραληζκό ηεο κεηαγξαθήο θαη πνηα είλαη ε δξάζε ηνπ κεηά ηελ

πξόζδεζή ηνπ ζηνλ ππνθηλεηή (Μνλάδεο 7)

Τη επηπηώζεηο κπνξεί λα έρεη ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα ηεο πξσηεΐλεο ε νπνία δελ ηξνπνπνηείηαη ε

πξνζζήθε ηξηώλ δηαδνρηθώλ βάζεσλ πνπ δελ θσδηθνπνηνύλ θσδηθόλην ιήμεο ή κηαο βάζεο κεηαμύ

ησλ παξαπάλσ θσδηθνλίσλ (Μνλάδεο 6) Μονάδερ 25

Γηεύζπλζε κεηαγξαθήο

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-23-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Ο νξγαληζκόο καο είλαη ηθαλόο λα παξάγεη αληηζώκαηα ελαληίνλ θάζε μέλνπ αληηγόλνπ

1 Πώο ν αληηγνληθόο θαζνξηζηήο ζρεηίδεηαη κε ηελ παξαγσγή κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ από

ηνλ νξγαληζκό Μονάδερ 10

2 Πώο παξάγνληαη ζην εξγαζηήξην κεγάιεο πνζόηεηεο κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ γηα έλα

επηιεγκέλν αληηγόλν Μονάδερ 15

ΘΔΜΑ 4ο Ζ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ελόο βαθηεξηαθνύ mRNA είλαη

A U G A A A U U U C C C G G G G A U U G A U A A

1 Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ηελ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ηνπ δίθισλνπ κνξίνπ DNA από ην

νπνίν πξνήιζε Μονάδερ 8

2 Πόζα ακηλνμέα ζπγθξνηνύλ ηελ νιηγνπεπηηδηθή αιπζίδα πνπ ζα πξνθύςεη από ηελ κεηάθξαζε

ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ mRNA Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 6

3 Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην κόξην ηνπ mRNA επηζεκαίλνληαο ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο

αιπζίδαο ηνπ Μονάδερ 2

4 Σην κόξην ηνπ mRNA πνπ ζαο δόζεθε ππάξρεη κία ηξηπιέηα ε νπνία ζύκθσλα κε ην γελεηηθό

θώδηθα απαληάηαη ζε θάζε κόξην mRNA Πνηα είλαη απηή πώο νλνκάδεηαη θαη πνην ακηλνμύ

θσδηθνπνηεί Μονάδερ 9

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-24-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Σηα ζσκαηηθά θύηηαξα ηνπ αλζξώπνπ ππάξρνπλ ζαξάληα έμη (46) ρξσκνζώκαηα

1 Πόζα ρξσκνζώκαηα θιεξνλνκεί έλα παηδί από ηνλ παηέξα ηνπ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 3

2 Πόζα απηνζσκηθά ρξσκνζώκαηα ππάξρνπλ ζηα ζσκαηηθά θύηηαξα κηαο γπλαίθαο Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 3

Β Τν ζύλδξνκν Down είλαη ε πην θνηλή ρξσκνζσκηθή αλσκαιία

1 Πνηα είλαη ηα θαηλνηππηθά ραξαθηεξηζηηθά ησλ αηόκσλ πνπ πάζρνπλ από ζύλδξνκν Down Μονάδερ 6

2 Σηνλ θαξπόηππν ησλ αηόκσλ κε ην ζπγθεθξηκέλν ζύλδξνκν εκθαλίδεηαη έλα επηπιένλ

ρξσκόζσκα Να πεξηγξάςεηε ην κεραληζκό πνπ πξνθαιεί απηή ηε ρξσκνζσκηθή αλσκαιία Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν αλαπαξηζηά ηνλ ηξόπν

Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα βξείηε αλ ε β-ζαιαζζαηκία θιεξνλνκείηαη σο

επηθξαηήο ή ππνιεηπόκελνο ραξαθηήξαο θαη αλ νθείιεηαη ζε απηνζσκηθό ή θπινζύλδεην γνλίδην

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

Να γξάςεηε θαη λα εμεγήζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόκσλ ηνπ παξαπάλσ γελεαινγηθνύ

δέλδξνπ Μονάδερ 12

Αλ ην δεπγάξη (ΙΙ2 ΙΙ3) ζειήζεη λα απνθηήζεη θαη ηέηαξην παηδί πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα ην παηδί

απηό λα πάζρεη από β-ζαιαζζαηκία Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-25-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα ηεο θσδηθήο αιπζίδαο ελόο γνληδίνπ πνπ θσδηθνπνηεί ηκήκα κηαο

πξσηεΐλεο 5΄CTG AAG CGA GAA CCC3΄

1 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο ηύπνπο ησλ κεηαιιάμεσλ πνπ ζπλέβεζαλ ζηελ αξρηθή αιιεινπρία θαη

ηηο επηπηώζεηο ηνπο ζην γνληδηαθό πξντόλ ζε θάζε κηα από ηηο παξαθάησ πεξηπηώζεηο

α 5΄CTG AAG CGA TAA CCC3΄

β 5΄CTG CCG AAG CGA GAA CCC3΄ Μονάδερ 16

2 Σε πνηεο πεξηπηώζεηο νη γνληδηαθέο κεηαιιάμεηο δελ είλαη επηβιαβείο γηα ηνλ αλζξώπηλν

νξγαληζκό Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο Μηα θπζηνινγηθή γπλαίθα παληξεύεηαη έλαλ άλδξα θαη απνθηνύλ δύν παηδηά ην Γηάλλε θαη ηελ

Διέλε Ο Γηάλλεο παξνπζηάδεη νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηκία θαη β-ζαιαζζαηκία ελώ ε Διέλε

δελ παξνπζηάδεη θακία από ηηο δύν αζζέλεηεο

Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ (Μνλάδεο 6) θαη λα

δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 6) Eαλ νη ζπγθεθξηκέλνη γνλείο απνθηήζνπλ θαη

ηξίην παηδί λα πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα πάζρεη κόλν από ππεξρνιεζηεξνιαηκία ρσξίο

λα ιεθζεί ππόςε ε β-ζαιαζζαηκία (Μνλάδεο 6)

Πξόζθαηα αλαθνηλώζεθε κειέηε γηα ηελ εθαξκνγή ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο ζε αζζελείο πνπ

πάζρνπλ από β-ζαιαζζαηκία Λακβάλνληαο ππόςε όηη ηα γνλίδηα ησλ αηκνζθαηξηλώλ

εθθξάδνληαη ζηα πξόδξνκα εξπζξνθύηηαξα πνηνο ηύπνο γνληδηαθήο ζεξαπείαο ζα

κπνξνύζε λα εθαξκνζηεί γηα ηελ αληηκεηώπηζε ηεο β-ζαιαζζαηκίαο θαη γηαηί (Μνλάδεο 7) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-26-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Έλαο γεσξγόο θαιιηεξγεί ζην θηήκα ηνπ έλα θπηό πνπ έρεη θίηξηλα ή θόθθηλα άλζε θαη θαξπνύο κε

ζηξνγγπιό ή σνεηδέο ζρήκα Από ηε δηαζηαύξσζε θπηώλ κε θίηξηλα άλζε θαη ζηξνγγπινύο

θαξπνύο κε θπηά πνπ έρνπλ θόθθηλα άλζε θαη σνεηδείο θαξπνύο πήξε κόλν θπηά κε πνξηνθαιί

άλζε θαη σνεηδείο θαξπνύο Τα ζηειέρε πνπ δηαζηαπξώζεθαλ ήηαλ ακηγή θαη ηα γνλίδηα πνπ

ειέγρνπλ ηηο δύν ηδηόηεηεο βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά δεύγε νκνιόγσλ ρξσκνζσκάησλ

1 Να θάλεηε ηε δηαζηαύξσζε θαη λα αηηηνινγήζεηε ηα απνηειέζκαηα Μονάδερ 8

2 Αλ δηαζηαπξσζνύλ κεηαμύ ηνπο ηα θπηά πνπ πξνέθπςαλ από ηελ πξώηε δηαζηαύξσζε λα

ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα πξνθύςνπλ θπηά κε πνξηνθαιί άλζε θαη ζηξνγγπινύο θαξπνύο Μονάδερ 12

3 Τη νλνκάδεηαη θαηλόηππνο θαη ηη γνλόηππνο ελόο νξγαληζκνύ Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην πεπηίδην

H2N ndash Μεθειονίνη ndash Αλανίνη ndash Τυροζίνη ndash Προλίνη ndash Σερίνη ndash COOH

πνπ θσδηθνπνηείηαη από ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ

5΄ C A A A T G G C C T A T A A C T G G A C A C C C A G C T G A C G A 3΄

3΄ G T T T A C C G G A T A T T G A C C T G T G G G T C G A C T G C T 5΄

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA πνπ

πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9)

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ εζσλίνπ πνπ βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα ηνπ κνξίνπ DNA

(κνλάδεο 8)

Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία σξίκαλζεο ηνπ πξόδξνκνπ mRNA (κνλάδεο 8)

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Αιαλίλε rarr GCC

Μεζεηνλίλε rarr AUG

Πξνιίλε rarr CCC

Σεξίλε rarr AGC

Τπξνζίλε rarr UAU Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-27-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο κπνξεί λα γίλεη θαη από ηα

δηαγνληδηαθά δώα

1 Πνηα είλαη ηα βήκαηα ηεο δηαδηθαζίαο πνπ πξνεγνύληαη ηεο γέλλεζεο ελόο δηαγνληδηαθνύ δώνπ Μονάδερ 6

2 Δθηόο από ηα δηαγνληδηαθά δώα από πνηνπο άιινπο νξγαληζκνύο είλαη δπλαηή ε παξαγσγή

αλζξώπηλεο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο θαη ζε πνην ραξαθηεξηζηηθό ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα

ζηεξίδεηαη ε δπλαηόηεηα απηή Μονάδερ 10

3 Γηαηί ε θισλνπνίεζε είλαη ρξήζηκε γηα ηνλ πνιιαπιαζηαζκό ησλ δηαγνληδηαθώλ δώσλ Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο Σε απνζηεηξσκέλν ζάιακν θαιιηεξγεηώλ όπνπ ε ζεξκνθ-

ξαζία έρεη ξπζκηζηεί ζηνπο 35 νC έρνπλ ηνπνζεηεζεί δύν

θηάιεο κε θαιιηέξγεηεο κηθξννξγαληζκώλ Σηε κία θηάιε

θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α θαη ζηελ άιιε ν

κηθξννξγαληζκόο Β Από ηηο θηάιεο απηέο έρεη απνκα-

θξπλζεί ν αέξαο

Ο κηθξννξγαληζκόο Α έρεη άξηζηε ζεξκνθξαζία αλάπ-

ηπμεο ηνπο 35 νC ελώ ν κηθξννξγα-ληζκόο Β ηνπο 45

νC

Τε ρξνληθή ζηηγκή t1 γηα θάπνην ιόγν απνκαθξύλνληαη ηα πώκαηα από ηηο θηάιεο ησλ θαιιηεξ-

γεηώλ θαη νη κηθξννξγαληζκνί έξρνληαη ζε επαθή κε ηνλ αηκνζθαηξηθό αέξα

1 Με βάζε ην παξαπάλσ δηάγξακκα πνηα είλαη ε αιιαγή πνπ παξαηεξείηαη ζηνπο πιεζπζκνύο

ησλ κηθξννξγαληζκώλ Α θαη Β Μονάδερ 5

2 Να εμεγήζεηε γηαηί ζπκβαίλεη ε αιιαγή απηή ζηνλ θαζέλα από ηνπο δύν πιεζπζκνύο Μονάδερ 10

3 Σηε ρξνληθή ζηηγκή t2 ε ζεξκνθξαζία ηνπ ζαιάκνπ θαιιηέξγεηαο αιιάδεη ζηνπο 45 νC

α Πνηα ζα είλαη ε επίδξαζε ηεο αιιαγήο απηήο ζηνλ πιεζπζκό ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Α Μονάδερ 5

β Πνηα ζα είλαη ε επίδξαζε ηεο αιιαγήο απηήο ζηνλ πιεζπζκό ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Β Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-28-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Φπηό Α δηαζηαπξώλεηαη κε θπηό Β ηνπ ηδίνπ είδνπο πνπ έρεη θόθθηλα άλζε Από ηε

δηαζηαύξσζε απηή παίξλνπκε θπηά κε ιεπθά θαη θόθθηλα άλζε Τν θόθθηλν ρξώκα θαζνξίδεηαη

από ππνιεηπόκελν γνλίδην

1 Να γξάςεηε ηε δηαζηαύξσζε κεηαμύ ησλ θπηώλ Α θαη Β θαη λα δηθαηνινγήζεηε ην γνλόηππν

ηνπ θπηνύ Α Μονάδερ 9

2 Τη νλνκάδεηαη δηαζηαύξσζε ειέγρνπ θαη γηα πνην ζθνπό ηε ρξεζηκνπνηνύκε Μονάδερ 6

Β Ζ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ηνπ mRNA θαζνξίδεη ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ζηηο πξσηεΐλεο

κε βάζε έλα θώδηθα αληηζηνίρηζεο λνπθιενηηδίσλ mRNA κε ακηλνμέα πξσηετλώλ ν νπνίνο

νλνκάδεηαη γελεηηθόο θώδηθαο

1 Τη ζεκαίλεη ε έθθξαζε laquoν γελεηηθόο θώδηθαο είλαη ζπλερήο θαη ζρεδόλ θαζνιηθόοraquo Μονάδερ 5

2 Γηαηί ν γελεηηθόο θώδηθαο ραξαθηεξίδεηαη σο εθθπιηζκέλνο Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ελόο πξνθαξπσηηθνύ νξγαληζκνύ

5 C C A G A A T T C A A T T C A G G A C G A A A A G A A T T C A A C 3

3 G G T C T T A A G T T A A G T C C T G C T T T T C T T A A G T T G 5

To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Να γξάςεηε ην

ηκήκα DNA πνπ πξνθύπηεη κεηά από ηε δξάζε ηεο EcoRI θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 8

Τν ηκήκα ηνπ DNA πνπ πξνέθπςε κεηά ηε δξάζε ηεο EcoRI κεηαγξάθεηαη

Πνηα αιπζίδα από απηό ην DNA κεηαγξάθεηαη θαη γηαηί Μονάδερ 6

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από απηή ηε κεηαγξαθή θαη λα

ζεκεηώζεηε ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο Μονάδερ 6

Πνηνη νξγαληζκνί δηαζέηνπλ πεξηνξηζηηθέο ελδνλνπθιεάζεο θαη πνηνο είλαη ν θπζηνινγηθόο ηνπο

ξόινο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-29-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ Βηνηερλνινγία κε ηελ αλάπηπμε ηεο ηερλνινγίαο ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ DNA ηε ρξήζε ηεο

ηερληθήο PCR θαη ηελ παξαγσγή κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ ζπλεηζθέξεη ζε ηνκείο όπσο ε

γεσξγία ε θηελνηξνθία θαη ε Ηαηξηθή

1 Τη επηηξέπεη ε κέζνδνο ηεο αιπζηδσηήο αληίδξαζεο ηεο πνιπκεξάζεο (PCR) (κνλάδεο 4) Να

αλαθέξεηε ηξεηο πξαθηηθέο εθαξκνγέο ηεο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

2 Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία παξαγσγήο ζην εξγαζηήξην κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ γηα έλα

επηιεγκέλν αληηγόλν Μονάδερ 8

3 Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία παξαγσγήο δηαγνληδηαθώλ θπηώλ αλζεθηηθώλ ζηα έληνκα κε ηε

ρξήζε ηεο ηερλνινγίαο ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ DNA θαη ηνπ βαθηεξίνπ Bacillus thuringiensis Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο Τα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα αλαπαξηζηνύλ ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ζηα κέιε

ηεο ίδηαο νηθνγέλεηαο ε κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ην θόθθηλν ρξώκα (γελεαινγηθό

δέληξν Α) θαη ε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία (γελεαινγηθό δέληξν Β)

Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδεηαη ζην

γελεαινγηθό δέληξν Α θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδεηαη ζην

γελεαινγηθό δέληξν Β θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Τν δεπγάξη (Η1 Η2) πεξηκέλεη ηξίην παηδί Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα γελλεζεί παηδί κε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία θαη θπζηνινγηθή όξαζε (κνλάδεο 6)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Να αλαθέξεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ αθνινπζνύληαη θαηά ηνλ πξνγελλεηηθό έιεγρν γηα ηε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία όηαλ ε κεηέξα βξίζθεηαη ζηελ 11ε εβδνκάδα ηεο θύεζεο (κνλάδεο

4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-30-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ βαθηεξηαθνύ mRNA

5΄Α G A U G A A A G C C A C G G A G C C C U G A G C A A 3΄

Από ηε κεηάθξαζε απηνύ ηνπ mRNA πξνθύπηεη κία πεπηηδηθή αιπζίδα

1 Πνηνο είλαη ν αξηζκόο ησλ ακηλνμέσλ πνπ απνηεινύλ απηή ηελ πεπηηδηθή αιπζίδα(κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

2 Να πεξηγξάςεηε ην ζηάδην έλαξμεο ηεο πξσηετλν-ζύλζεζεο Μονάδερ 8

3 Να πεξηγξάςεηε ην δεζκό κε ηνλ νπνίν ελώλνληαη κεηαμύ ηνπο δύν δηαδνρηθά λνπθιενηίδηα ζε

έλα κόξην mRNA Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην γελεαινγηθό δέληξν κηαο νηθνγέλεηαο ζηελ νπνία εκθαλίδεηαη ε αζζέλεηα ηεο

αηκνξξνθηιίαο Α Τν άηνκν III 1 πάζρεη από αηκνξξνθηιία Α Όια ηα κέιε ηεο νηθνγέλεηαο έρνπλ

θπζηνινγηθό αξηζκό θαη κέγεζνο ρξσκνζσκάησλ

Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέληξν (κνλάδεο 3) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6)

Πνην πξόβιεκα αληηκεησπίδνπλ ηα άηνκα κε αηκνξξνθηιία Α (κνλάδεο 4)

Τν δεπγάξη II 2 II 3 απνθηά δεύηεξν παηδί κε αηκνξξνθηιία Α θαη ζύλδξνκν Klinefelter Να

πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία κέζσ ηεο νπνίαο πξνέθπςε ν γνλόηππνο ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ παηδηνύ

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε γνληδηαθήο κεηάιιαμεο (κνλάδεο 6)

Πόζα ζπλνιηθά κόξηα DNA πεξηέρνληαη ζηα ρξσκνζώκαηα πνπ απεηθνλίδνληαη ζηνλ θαξπόηππν

ηνπ παηδηνύ κε ζύλδξνκν Klinefelter (κνλάδεο 2)

Να εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-31-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα ηε δεκηνπξγία ελόο θισλνπνηεκέλνπ πξνβάηνπ - όπσο ήηαλ ε Dolly - ρξεζηκνπνηνύληαη ηξία

πξόβαηα Α Β ΓΑπό ην πξόβαην Α απνκνλώλεηαη ν ππξήλαο από θύηηαξν ησλ καζηηθώλ αδέλσλ

Από έλα σάξην ηνπ πξνβάηνπ Β αθαηξείηαη ν ππξήλαο θαη ζηε ζέζε ηνπ εηζάγεηαη ν ππξήλαο ηνπ

θπηηάξνπ από ην πξόβαην Α Πξνθύπηεη έηζη έλα λέν θύηηαξν

Τν θύηηαξν απηό πθίζηαηαη ιίγεο δηαηξέζεηο θαη ην έκβξπν πνπ πξνθύπηεη εκθπηεύεηαη ζηε κήηξα

ηνπ πξνβάηνπ Γ Μεηά από ιίγνπο κήλεο γελληέηαη ην λέν πξόβαην (πξόβαην ∆)

1 Πνην από ηα πξόβαηα Α Β Γ έρεη ηαπηόζεκν ππξεληθό DNA κε ην πξόβαην ∆ θαη γηαηί Μονάδερ 8

2 Πνην από ηα πξόβαηα Α Β Γ έρεη ηαπηόζεκν κηηνρνλδξηαθό DNA κε ην πξόβαην ∆ θαη γηαηί Μονάδερ 8

3 Με πνην ηξόπν ε θισλνπνίεζε κπνξεί λα ζπλεηζθέξεη ζηελ πξνζηαζία από ηελ εμαθάληζε

δηαθόξσλ δσηθώλ νξγαληζκώλ ηνπ πιαλήηε καο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλνληαη πέληε ακηλνμέα θαη δίπια ηνπο ηξηπιέηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ

θσδηθνπνηνύλ ηα ακηλνμέα απηά

ηπξνζίλε (tyr) mdash UAU

θαηλπιαιαλίλε (phe) mdash UUU

πξνιίλε (pro) mdash CCC

κεζεηνλίλε (met) mdash AUG

γιπθίλε (gly) mdash GGG

Τα πέληε παξαπάλσ ακηλνμέα ζπγθξνηνύλ νιηγνπεπηίδην θάπνηνπ βαθηεξηαθνύ θπηηάξνπ

α Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο πνην είλαη ην πξώην (αξρηθό) θαη πνην ην ηέηαξην ακηλνμύ ηνπ

νιηγνπεπηηδίνπ

Μονάδερ 4

β Να γξάςεηε κία αιιεινπρία λνπθιενηηδίσλ ηνπ mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ

νιηγνπεπηίδην Μονάδερ 6

γ Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ λνπθιενηηδίσλ ηεο θσδηθήο αιπζίδαο ηνπ DNA

(κνλάδεο 6) θαη λα ζεκεηώζεηε ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 9

δ Πόζα άηνκα θσζθόξνπ ππάξρνπλ ζηε δηπιή έιηθα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί απηό ην

νιηγνπεπηίδην ∆ηθαηνινγείζηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-32-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Βηνηερλνινγία κε ηελ επξεία έλλνηα είλαη ε ρξήζε δσληαλώλ νξγαληζκώλ πξνο όθεινο ηνπ

αλζξώπνπ θαη ζηεξίδεηαη θπξίσο ζε ηερληθέο θαιιηέξγεηαο θαη αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ

θαη ζε ηερληθέο αλαζπλδπαζκέλνπ DNA

1 Με πνην ηξόπν θαιιηεξγνύληαη νη κηθξννξγαληζκνί ζε κεγάιε θιίκαθα (βηνκεραληθή

θαιιηέξγεηα) Μονάδερ 10

2 Τη ελλννύκε κε ηνλ όξν δύκσζε θαη πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο Μονάδερ 5

3 Ζ αλζξώπηλε ηλζνπιίλε είλαη κία από ηηο θαξκαθεπηηθέο πξσηεΐλεο πνπ παξάγνληαη από

βαθηήξηα Μία από ηηο κεζόδνπο πνπ ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή ηεο είλαη ε παξαγσγή

ηνπ πξόδξνκνπ κνξίνπ ηεο ζε κία βαθηεξηαθή θαιιηέξγεηα θαη ε κεηαηξνπή ηνπ ζε ηλζνπιίλε κε

ελδπκηθή θαηεξγαζία Να γξάςεηε ζπλνπηηθά ηα ζηάδηα απηήο ηεο κεζόδνπ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ βαθηεξηαθνύ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην κε έμη

ακηλνμέα

Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο είλαη ε θσδηθή θαη πνηα ε κε θσδηθή (κνλάδεο 4) Να αηηηνινγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ

ηκήκαηνο DNA Μονάδερ 3

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ηνπ πεπηηδίνπ πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηάθξαζε

ηνπ παξαπάλσ mRNA Μονάδερ 3

Να γξάςεηε ηα αληηθσδηθόληα ησλ tRNA κε ηε ζεηξά πνπ ζα πάξνπλ κέξνο ζηε κεηάθξαζε ηνπ

παξαπάλσ mRNA Μονάδερ 6

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο θσδηθνλίσλ θαη ακηλνμέσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

AUG rarr Μεζεηνλίλε

ACC rarr Θξενλίλε

AAA rarr Λπζίλε

CCU rarr Πξνιίλε

CAC rarr Ηζηηδίλε

GCC rarr Αιαλίλε

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-33-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ο όξνο γνληδηαθή έθθξαζε αλαθέξεηαη ζπλήζσο ζε όιε ηε δηαδηθαζία κε ηελ νπνία έλα γνλίδην

ελεξγνπνηείηαη γηα λα παξαγάγεη κία πξσηεΐλε

1 Πνύ απνζθνπεί θπξίσο ε ξύζκηζε απηή ζηελ πεξίπησζε ησλ βαθηεξίσλ Μονάδερ 5

2 Τα θύηηαξα ελόο επθαξπσηηθνύ πνιύπινθνπ νξγαληζκνύ όπσο ηα λεπξηθά θαη ηα κπτθά αλ θαη

έρνπλ ην ίδην γελεηηθό πιηθό δηαθέξνπλ ζηε κνξθή θαη ηε ιεηηνπξγία Πώο νλνκάδεηαη απηή ε

δηαδηθαζία εμεηδίθεπζεο θαη ηη θάλεη ηα θύηηαξα λα δηαθέξνπλ ηόζν πνιύ Μονάδερ 8

3 Ο κεραληζκόο ηεο κεηαγξαθήο είλαη ν ίδηνο ζηνπο πξνθαξπσηηθνύο θαη επθαξπσηηθνύο

νξγαληζκνύο Πνηα είλαη ηα ξπζκηζηηθά ζηνηρεία ηεο κεηαγξαθήο ηνπ DNA πνην ην έλδπκν πνπ

θαηαιύεη ηε κεηαγξαθή θαη πώο ιεηηνπξγεί απηό θαηά ηε γνληδηαθή ξύζκηζε ζην επίπεδν ηεο

κεηαγξαθήο ησλ επθαξπσηηθώλ νξγαληζκώλ Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο Σε κηα ζέζε ηκήκαηνο κνξίνπ DNA κε θιώλνπο Α θαη Β έρεη μεθηλήζεη ε αληηγξαθή όπσο

θαίλεηαη ζην παξαθάησ ζρήκα

Ζ DNA-δεζκάζε εθηόο ηνπ όηη ζπλδέεη όια ηα θνκκάηηα πνπ πξνθύπηνπλ από ηηο δηάθνξεο ζέζεηο

έλαξμεο αληηγξαθήο δξα θαηά ηελ αληηγξαθή ηνπ θιώλνπ Β

Σε θάζε θιώλν λα ζπκπιεξώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηεο αληηγξαθήο θαη λα ραξαθηεξίζεηε

ηνλ ηξόπν ζύλζεζεο ησλ λέσλ αιπζίδσλ DNA (κνλάδεο 4) Πνηά έλδπκα ηνπνζεηνύλ ηα

ζπκπιεξσκαηηθά λνπθιενηίδηα θαη πνηνπο άιινπο ξόινπο έρνπλ (κνλάδεο 7)

Σηελ θσδηθή αιπζίδα Α ην γνλίδην πνπ είλαη ππεύζπλν γηα ηελ παξαγσγή ελόο πεπηηδίνπ έρεη ηελ

εμήο αιιεινπρία βάζεσλ

5΄ ATG CCA TGC AAA CCG AAA TGA hellip3΄

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη (κνλάδεο 2)

Κάπνηα αιιαγή πνπ ζπλέβε ζηελ παξαπάλσ θσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA έρεη σο

απνηέιεζκα ην 4ν θσδηθόλην ζην κεηαγξαθόκελν mRNA λα έρεη ηηο βάζεηο UAA

θαη ν αξηζκόο ησλ θσδηθνλίσλ λα παξακέλεη ζηαζεξόο

Αθνύ γξάςεηε ην λέν mRNA πνπ πξνθύπηεη λα εμεγήζεηε πνηα είλαη ε ζπγθεθξηκέλε αιιαγή

πνπ ζπλέβε θαη ηη ζπλέπεηεο κπνξεί λα έρεη γηα ην πεπηίδην (κνλάδεο 8)

Γηαηί ε πξσηετλνζύλζεζε ζηνπο επθαξπσηηθνύο νξγαληζκνύο είλαη κηα laquoνηθνλνκηθή

δηαδηθαζίαraquo (κνλάδεο 4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-34-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Τα γνλίδηα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηηο αιπζίδεο ησλ αηκνζθαηξηλώλ ηνπ αλζξώπνπ εκθαλίδνπλ πνιιέο

κεηαιιάμεηο πνπ νδεγνύλ ζηε δεκηνπξγία αηκνζθαηξηλνπαζεηώλ Σην γνλίδην πνπ θσδηθνπνηεί ηελ

αιπζίδα β έρνπλ βξεζεί πεξηζζόηεξεο από 300 κεηαιιάμεηο ∆ίλεηαη κία κεηάιιαμε ζην θσδηθόλην

πνπ θσδηθνπνηεί ην 6ν ακηλνμύ ηεο βndash πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο αηκνζθαηξίλεο Α (ΖbA)

Σηεθσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA ην θσδηθόλην GAG έγηλε GTG

α Τη ζπλέπεηεο έρεη απηή ε κεηάιιαμε γηα ηελ αηκνζθαηξίλε Α (HbA) θαη γηα ηα

εξπζξνθύηηαξα (κνλάδεο 12)

β Γηαηί ζηα νκόδπγα άηνκα κε βndashζαιαζζαηκία εκθαλίδεηαη ζπρλά αύμεζε ηεο αηκνζθαηξίλεο F

(HbF) (κνλάδεο 7)

γ Σε πνηα άηνκα ε ζύλζεζε ηεο αηκνζθαηξίλεο Α2 (HbA2) απνηειεί δηαγλσζηηθό δείθηε

(κνλάδεο 6) Μονάδερ 25

ΘΔΜΑ 4ο Γπλαίθα κε νκάδα αίκαηνο Α παληξεύεηαη άλδξα κε νκάδα αίκαηνο Β θαη γελλνύλ δύν παηδηά εθ

ησλ νπνίσλ ην πξώην πνπ είλαη θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο Α θαη ην δεύηεξν νκάδα αίκαηνο Ο

Τν δεύηεξν παηδί πάζρεη από θιεξνλνκηθή κεηαβνιηθή λόζν Οη δύν γνλείο είλαη πγηείο θαη ε

κεηέξα κόλνλ είλαη θνξέαο ηνπ ππνιεηπόκελνπ γνληδίνπ πνπ ειέγρεη ηε λόζν απηή Γηα ηα γνλίδηα

πνπ ειέγρνπλ ηνπο παξαπάλσ ραξαθηήξεο ηζρύεη ν δεύηεξνο λόκνο ηνπ Μendel

Να βξείηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ ηνπο σο πξνο ηνπο δύν ραξαθηήξεο

θάλνληαο ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (κνλάδεο 15) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ην θύιν ηνπ

δεύηεξνπ παηδηνύ (κνλάδεο 10) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-35-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα ηελ παξαγσγή ηνπ πξνδξόκνπ κνξίνπ ηεο ηλζνπιίλεο δειαδή ηεο πξντλζνπιίλεο θαηάιιεια

κεηαζρεκαηηζκέλα θύηηαξα Escherichia coli θαιιηεξγήζεθαλ ζε βηναληηδξαζηήξα Ζ απεηθόληζε

ηεο κεηαβνιήο ηνπ πιεζπζκνύ ηνπ βαθηεξίνπ (Ν) ζε ζρέζε κε ηνλ ρξόλν (t) έδσζε ην παξαθάησ

δηάγξακκα

1 Με βάζε ην δηάγξακκα απηό λα ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο θαη λα πεξηγξάςεηε

ηηο θάζεηο ηεο Μονάδερ 10

2 Σε πνηα ζπλήζσο ρξνληθά δηαζηήκαηα ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ βαθηεξίσλ αλακέλεηαη λα παξαρζεί

ε πξντλζνπιίλε Αθνύ παξαιάβνπκε ηελ πξντλζνπιίλε από ηνλ βηναληηδξαζηήξα πώο ζα ηελ

κεηαηξέςνπκε ζε ηλζνπιίλε Μονάδερ 10

3 Πνηνο είλαη ν βηνινγηθόο ξόινο ηεο ηλζνπιίλεο θαη πνηα αζζέλεηα πξνθαιεί ε κείσζε ή ε έιιεηςή

ηεο Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ελόο γνληδίνπ βαθηεξηαθνύ

θπηηάξνπ

AUGndashCCUndashCAUndashCGUndashUCUndashACUndashUUUndashUAA 3΄

α Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ηε μη κωδική αιπζίδα από ηελ νπνία πξνήιζε ην παξαπάλσ

mRNA θαη λα νξίζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηεο Μονάδερ 5

β Αληηθαζηζηνύκε κία ηξηπιέηα ηνπ παξαπάλσ mRNA κε ηελ ηξηπιέηα 5΄UGA

3΄ θαη ην

πεπηίδην πνπ θσδηθνπνηείηαη δελ πθίζηαηαη ηελ παξακηθξή αιιαγή Πνηα είλαη ε ηξηπιέηα

απηή (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

γ Ζ ηξηπιέηα 5΄

UCU3΄

ηνπ παξαπάλσ mRNA θσδηθνπνηεί ην ακηλνμύ ζεξίλε Αλ

αληηθαηαζηήζνπκε απηή ηελ ηξηπιέηα κε ηελ ηξηπιέηα 5΄

UCC3΄

δελ πξνθύπηεη ε

παξακηθξή αιιαγή ζην πεπηίδην Πώο εξκελεύεηαη ην γεγνλόο απηό κε βάζε ηα

ραξαθηεξηζηηθά ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-36-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα πξώηε θνξά ε γνληδηαθή ζεξαπεία εθαξκόζηεθε ζε έλα θνξίηζη πνπ είρε έιιεηςε ηνπ ελδύκνπ

απακηλάζε ηεο αδελνζίλεο (ADA)

1 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ ελδύκνπ απηνύ (κνλάδεο 3) θαη πνηα ηα ζπκπηώκαηα πνπ εκθαλίδνπλ ηα

άηνκα κε έιιεηςε ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

2 Πώο νλνκάδεηαη ν ηύπνο ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο πνπ εθαξκόζηεθε (κνλάδεο 2) θαη γηαηί

(κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

3 Πνηα είλαη ε δηαδηθαζία πνπ αθνινπζείηαη ζηε γνληδηαθή ζεξαπεία ηεο παξαπάλσ αζζέλεηαο Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο κε θπζηνινγηθή όξαζε πνπ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία (PKU) θαη κηα γπλαίθα κε

θπζηνινγηθή όξαζε πνπ δελ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία απνθηνύλ έλα θνξίηζη θαη έλα αγόξη Τν

θνξίηζη έρεη θπζηνινγηθή όξαζε θαη δελ παξνπζηάδεη θαηλπιθεηνλνπξία ελώ ην αγόξη εκθαλίδεη

αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν θαη πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία

1 Πώο πξνθαιείηαη ε θαηλπιθεηνλνπξία (κνλάδεο 5) θαη πσο θιεξνλνκείηαη (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

2 Πώο θιεξνλνκείηαη ε κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν Μονάδερ 6

3 Να βξείηε θαη λα γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο ηνπ άλδξα ηεο γπλαίθαο θαη ησλ παηδηώλ ηνπο

(κνλάδεο 8) θάλνληαο ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 12

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-37-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Α Σηα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα κειεηάηαη ν ηξόπνο θιεξνλόκεζεο θνηλνύ κνλνγνληδηαθνύ

ραξαθηεξηζηηθνύ ζε δύν δηαθνξεηηθέο νηθνγέλεηεο 1 θαη 2

Σηελ 1ε νηθνγέλεηα θέξνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ηα άηνκα Η2 ΗΗ2 ΗΗ3 (καπξηζκέλα) ελώ ζηελ 2

ε

νηθνγέλεηα θέξνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ηα άηνκα ΗΗ2 ΗΗ3 (καπξηζκέλα)

Να πξνζδηνξίζεηε ηνλ ηξόπν θιεξνλόκεζεο ηνπ ραξαθηεξηζηηθνύ κε βάζε ηα παξαπάλσ

ζηνηρεία αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή ζαο κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (Να κε ιεθζεί

ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο θαη λα κελ εμεηαζηεί ε πεξίπησζε ηνπ θπινζύλδεηνπ

επηθξαηνύο γνληδίνπ) (κνλάδεο 8) Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόκσλ (κνλάδεο 5) Μονάδερ 13

Β Να ππνδείμεηε έλα πηζαλό κεραληζκό πνπ κπνξεί λα εμεγήζεη ηε γέλλεζε αηόκνπ κε ζύλδξνκν

Turner από γνλείο κε θπζηνινγηθό αξηζκό ρξσκνζσκάησλ (κνλάδεο 6) Να πεξηγξάςεηε ηε

δηαδηθαζία κε ηελ νπνία κπνξνύκε λα απεηθνλίζνπκε ηα ρξσκνζώκαηα ηνπ αηόκνπ κε ζύλδξνκν

Turner κεηά ηε γέλλεζή ηνπ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη δίθισλν κόξην DNA ην νπνίν πεξηέρεη ηκήκα αζπλερνύο γνληδίνπ πνπ κεηαγξά-

θεηαη ζε mRNA

α) Πνύ ζπλαληάκε αζπλερή γνλίδηα (κνλάδεο 2)

β) Να πξνζδηνξίζεηε ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

γ) Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ πξόδξνκνπ mRNA θαη ηνπ ώξηκνπ mRNA πνπ πξνθύπηνπλ από ηε

κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ DNA ρσξίο αηηηνιόγεζε (κνλάδεο 2)

δ) Πώο πξνθύπηεη ην ώξηκν mRNA (κνλάδεο 3)

ε) Μπνξεί ε πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε ΔcoRI λα θόςεη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3)

ζη) Πνηεο θαηεγνξίεο γνληδίσλ πνπ ππάξρνπλ ζην ρξσκνζσκηθό DNA ελόο θπηηαξηθνύ ηύπνπ δελ

θισλνπνηνύληαη ζε cDNA βηβιηνζήθε (κνλάδεο 8) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-38-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Άλδξαο πνπ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία θαη ζπλζέηεη θπζηνινγηθή πνζόηεηα κειαλίλεο

απνθηά απνγόλνπο κε γπλαίθα πνπ πάζρεη από αιθηζκό αιιά κπνξεί λα κεηαηξέπεη ηε

θαηλπιαιαλίλε ζε ηπξνζίλε

Να βξείηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο θαη θαηλόηππνπο ησλ παηδηώλ

Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηελ θαηλπιθεηνλνπξία θαη ηνλ αιθηζκό βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά

δεύγε νκόινγσλ ρξσκνζσκάησλ Μονάδερ 12

Β Να δηαθξίλεηε πεξηπηώζεηο θαηά ηηο νπνίεο είλαη αηκνξξνθηιηθό ην παηδί πνπ απνθηά

θπζηνινγηθόο άλδξαο κε θπζηνινγηθή γπλαίθα ηεο νπνίαο ν παηέξαο είλαη αηκνξξνθηιηθόο

Οη γνλείο θαη ην παηδί έρνπλ θπζηνινγηθό θαξπόηππν Μονάδερ 13

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ηα πέληε (5) πξώηα ακηλνμέα

κηαο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Ζ θαηεύζπλζε ζηελ νπνία θηλείηαη ε RNA πνιπκεξάζε θαηά ηε

κεηαγξαθή ππνδεηθλύεηαη από ην βέινο

α Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ DNA είλαη ε θσδηθή θαη πνηα είλαη ε κε θσδηθή

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 9

β Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ DNA Μονάδερ 3

γ Να γξάςεηε θαη λα αηηηνινγήζεηε ην αληηθσδηθόληνηνπ tRNA πνπ κεηαθέξεη ην 2ν ακηλνμύ ηεο

πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Μονάδερ 5

δ Τηείλαηηνζύκπινθνέλαξμεοηεοπξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 5) θαη πνηα είλαη ε κεηέπεηηα πνξεία

ηνπ tRNA πνπ ζπκκεηέρεη ζε απηό (κνλάδεο 3) Μονάδερ 8

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-39-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Πξόθεηηαη λα θαιιηεξγεζεί ζην εξγαζηήξην έλαοεηεξόηξνθνο κηθξννξγαληζκόο

1 Να αλαθέξεηε νλνκαζηηθά ηα ζξεπηηθά ζπζηαηηθά ηα νπνία πξέπεη λα πξνζηεζνύλ ζην κέζν

θαιιηέξγεηαο ώζηε ν κηθξννξγαληζκόο απηόο λα αλαπηπρζεί θπζηνινγηθά Μονάδερ 8

2 Πώο κπνξνύκε λα δηαπηζηώζνπκε αλ ν κηθξννξγαληζκόο απηόο είλαη ππνρξεσηηθά αλαεξόβηνο Μονάδερ 7

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνπο άιινπο παξάγνληεο πνπ επηδξνύλ ζηελ αλάπηπμε ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαηηνπαξαθάησηκήκα DNAζηννπνίνέρεη αξρίζεη ε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

1Σηηο ζέζεηο ΑΒΓ∆ΔΕ λα αληηζηνηρίζεηε ηηο ελδείμεηο 3΄ ή 5΄ ώζηε λα θαίλεηαη ν

πξνζαλαηνιηζκόο ησλ αξρηθώλ θαη ησλ λενζπληηζέκελσλ αιπζίδσλ Μονάδερ 6

2Τη είλαη ηα πξσηαξρηθά ηκήκαηα πσο δεκηνπξγνύληαη θαη πσο επηκεθύλνληαη Μονάδερ 9

3Δμεγήζηε γηαηί πξέπεη ζηελ παξαπάλσ δηαδηθαζία λα ελεξγνπνηεζεί ην έλδπκν DNA δεζκάζε

θαη πώο ζα δξάζεη απηό Μονάδερ 6

4Πνηα έλδπκα ζα επηδηνξζώζνπλ ηα πηζαλά ιάζε ηεο δηαδηθαζίαο ηεο αληηγξαθήο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-40-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ νιηγνπεπηίδην έμη ακηλνμέσλ ην νπνίν δελ έρεη ππνζηεί θακία ηξνπνπνίεζε

κεηά ηε ζύλζεζή ηνπ

Ζ2Ν ndash Μεθειονίνη ndash Γλυκίνη ndash Λυζίνη ndash Τρυπηοθάνη ndash Βαλίνη ndash Αλανίνη - COOH

Α Με ηε βνήζεηα ηνπ ηκήκαηνο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ παξαηίζεηαη γξάςηε ηελ αιιεινπρία

ησλ λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ ηκήκαηνο mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην

παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην ∆ηθαηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 13

Β Γξάςηε κε ηνλ θαηάιιειν πξνζαλαηνιηζκό ηελ αιιεινπρία λνπθιενηηδίσλ ζην δίθισλν

κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην Πνηα είλαη ε θσδηθή θαη πνηα ε κε

θσδηθή αιπζίδα Μονάδερ 6

Γ Δάλ ε ηξηπιέηα 5΄-UGG-3΄ ζην mRNA αληηθαηαζηαζεί από ηελ ηξηπιέηα 5΄-UGA-3΄ γξάςηε

ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ζην λέν νιηγνπεπηίδην πνπ ζα ζπληεζεί Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο Σην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ζηα κέιε

κηαο νηθνγέλεηαο ε αηκνξξνθηιία Α (Δίλαη καπξηζκέλα ηα ΗΗ 1 ΗΗ 4 θαη ΗΗΗ 1)

Α Πώο θιεξνλνκείηαη ε αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 5

Β Να γξάςεηε θαη λα δηθαηνινγήζεηε κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο ηνπο γνλνηύπνπο όισλ ησλ

κειώλ πνπ απεηθνλίδνληαη ζην γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 13

Γ Δάλ νη γνλείο ΗΗ 3 θαη ΗΗ 4 απνθηήζνπλ επόκελν παηδί πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα λα λνζεί από

αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 7

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο θσδηθνλίσλ

θαη ακηλνμέσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

GUCrarrΒαιίλε

UGGrarrΤξππηνθάλε

GGUrarrΓιπθίλε

AUGrarrΜεζεηνλίλε

AAArarrΛπζίλε

GCCrarrΑιαλίλε

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-41-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο κε ηηο νπνίεο κπνξνύλ λα παξαρζνύλ κνλνθισληθά

αληηζώκαηα ηα νπνία ζπλεηζθέξνπλ ζηνλ πξνζδηνξηζκό ησλ νκάδσλ αίκαηνο ηνπ αλζξώπνπ Μονάδερ 7

Γ2 Να αλαθέξεηε πνηνπο ηύπνπο αηκνξνθηιίαο γλσξίδεηε θαη πνύ νθείινληαη (κνλάδεο 2) Να

πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία αληηκεηώπηζεο κίαο εμ απηώλ κε βάζε ηε κέζνδν δεκηνπξγίαο

δηαγνληδηαθώλ δώσλ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 ∆ίλεηαη κείγκα κνξίσλ DNA θαη έλαο αληρλεπηήο RΝΑ

Να εμεγήζεηε ηη είλαη αληρλεπηήο (κνλάδεο 2) λα πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ ζα

αθνινπζεζνύλ πξνθεηκέλνπ ν αληρλεπηήο λα πβξηδνπνηήζεη ηελ θαηάιιειε αιιεινπρία DNA

(κνλάδεο 4) θαη λα εμεγήζεηε πνηνο είλαη ν θιώλνο ηνπ DNA πνπ ζα πβξηδνπνηεζεί (κνλάδεο 4) Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ ∆

Υγηήο άληξαο παληξεύηεθε κε πγηή γπλαίθα θαη απέθηεζαλ έλα αγόξη κε αρξσκαηνςία ζην

θόθθηλν θαη ην πξάζηλν ρξώκα έλα θνξίηζη πνπ πάζρεη από δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία θαη

πεξηκέλνπλ ην ηξίην παηδί ηνπο

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη λα εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ παηδηώλ ηνπο θαη λα εμεγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆3 Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην ηξίην παηδί λα έρεη θπζηνινγηθό θαηλόηππν

Να εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο θάλνληαο ή ηελ απαηηνύκελε δηαζηαύξσζε ή ηηο

απαηηνύκελεο δηαζηαπξώζεηο Μονάδερ 12

∆4 Να εμεγήζεηε ηα γελεηηθά αίηηα ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-42-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

∆ίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν

C T T A A C T A A T A G G G T G G A C C T A A C A T A G A T

G A A T T G A T T A T C C C A C C T G G A T T G T A T C T A

Γ1 Να γξάςεηε ην mRNA πνπ ζα πξνθύςεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

νξίδνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ηνπ (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο

(κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ2 Να βξείηε ηνλ αξηζκό ησλ ακηλνμέσλ από ηα νπνία ζα απνηειείηαη ην έλδπκν κεηά ηε

κεηάθξαζε ηνπ παξαπάλσ mRNA (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο κε

βάζε ηηο ηδηόηεηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε ιεηηνπξγία ηνπ ελδύκνπ αλ ζπκβεί γνληδηαθή

κεηάιιαμε ε νπνία ζα πξνθαιέζεη έιιεηςε ηνπ δεύηεξνπ λνπθιενηηδίνπ ζην δεύηεξν

θσδηθόλην ηνπ γνληδίνπ Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ ∆

∆ίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν

ζην νπνίν ηα άηνκα Η1 θαη ΗΗ1 ΗΗ2 ΗΗ3 ΗΗ4 ΗΗ5 ΗΗ6 πάζρνπλ από κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ ζην παξαπάλσ γελεαινγηθό

δέληξν Μονάδερ 7

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ παηδηώλ ζην παξαπάλσ

γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 4

∆3 Να θάλεηε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο θαη λα αηηηνινγήζεηε ηηο απαληήζεηο ζαο Μονάδερ 14

Σημείωζη Να μην εξεηαζθεί η πεπίπηωζη θςλοζύνδεηος επικπαηούρ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-43-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ ∆ίλνληαη ηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα Α θαη Β

Σην Α απεηθνλίδνληαη νη θάζεηο (αβγ θαη δ)

αλάπηπμεο ελόο κηθξννξγαληζκνύ Σην Β

απεηθνλίδεηαη ε παξαγσγή ηνπ πξντόληνο από

ηνλ κηθξννξγαληζκό γηα ην ίδην ρξνληθό

δηάζηεκα

Γ1 Με βάζε ην δηάγξακκα Α λα

ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο

(κνλάδεο 3) θαη λα νλνκάζεηε ηηο θάζεηο

ηεο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 7

Γ2 Σε πνηα θάζε παξάγεηαη ε κεγαιύηεξε πνζόηεηα ηνπ πξντόληνο (κνλάδεο 2) Nα

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 Αλ ην πξντόλ εθθξίλεηαη από ηνλ κηθξννξγαληζκό πώο ζα ην παξαιάβνπκε από ηελ

θαιιηέξγεηα Μονάδερ 6

Γ4 Να αλαθέξεηε ηνπο παξάγνληεο πνπ επεξεάδνπλ ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ηνπ

κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 4

ΘΔΜΑ ∆ ∆ίλεηαη ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ πεξηέρεη ην αζπλερέο γνλίδην

ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ παξαθάησ πεπηηδίνπ

H2N- μεθειονίνη - αλανίνη - λευκίνη - αζπαραγίνη ndash COOH

∆1 Να γξάςεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 4) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 10

∆2 Να γξάςεηε ην πξόδξνκν mRNA ην ώξηκν mRNA ην εζώλην ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 6) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 15

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ

Aιαλίλε = GCU Λεπθίλε = UUG Αζπαξαγίλε = AAU

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-44-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

1 Πνηα είλαη ε δνmicroή ηνπ DNA ζην ρώξν ζύmicroθσλα microε ην microνληέιν ηεο δηπιήο έιηθαο Μονάδερ 12

2 Να πεξηγξάςεηε πώο ξπζmicroίδεηαη ε γνληδηαθή έθθξαζε ζηα επθαξπσηηθά θύηηαξα Μονάδερ 8

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνλ αιθηζmicroό Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο πνπ πάζρεη από νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

παληξεύεηαη microία γπλαίθα ε νπνία δελ πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο

ινβνύο απηηώλ Τν δεπγάξη απηό απνθηά ηξία παηδηά

Τν πξώην εmicroθαλίδεη ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ ην δεύηεξν δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη πξνζθνιιεmicroέλνπο ινβνύο απηηώλ θαη ην ηξίην δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ γνλέσλ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

β Πνηνη είλαη νη πηζαλνί γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παηδηώλ Μονάδερ 5

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-45-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Σην θπηό κνζρνκπίδειν ην ρξώκα ησλ ζπεξκάησλ κπνξεί λα είλαη είηε θίηξηλν είηε πξάζηλν

ελώ ην ύςνο ηνπ είλαη είηε ςειό είηε θνληό Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηηο παξαπάλσ

ηδηόηεηεο βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά δεύγε νκνιόγσλ ρξσκνζσκάησλ Δάλ έρεηε ζηε

δηάζεζή ζαο έλα ςειό κνζρνκπίδειν κε θίηξηλα ζπέξκαηα λα θάλεηε ηηο θαηάιιειεο

δηαζηαπξώζεηο πνπ απαηηνύληαη γηα λα βξείηε ην γνλόηππό ηνπ (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 11

Γ2 Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο από δύν θπζηνινγηθνύο

γνλείο κπνξεί λα γελλεζεί παηδί κε ζύλδξνκν Turner Μονάδερ 8

Γ3 Μία πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κία πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ Γ

Γίδεηαη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Σηνλ θιώλν ΕΖ ε αληηγξαθή γίλεηαη

κε αζπλερή ηξόπν Τα ζεκεία Γ θαη Ζ ππνδεηθλύνπλ ηε ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα λα ζρεδηάζεηε ηα ζπλερή θαη αζπλερή

ηκήκαηα ησλ λέσλ θιώλσλ κε βέιε ππνδεηθλύνληαο ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ λέσλ θαη

ησλ κεηξηθώλ θιώλσλ (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Σηνλ θιώλν πνπ αληηγξάθεηαη κε ζπλερή ηξόπν λα γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ

λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ πξσηαξρηθνύ ηκήκαηνο ην νπνίν απνηειείηαη

από 8 (νθηώ) λνπθιενηίδηα (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Γ3 Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην πεπηίδην απηό Μονάδερ 2

Γ4 Μεηά ηελ επίδξαζε αθηηλνβνιίαο ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ζπάεη ζηα ζεκεία πνπ

ππνδεηθλύνληαη από ηα βέιε Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε θαη λα

ζεκεηώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ Μονάδερ 2

Γ5 Τν ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε επαλαζπλδέεηαη ζηα ίδηα ζεκεία θνπήο κεηά από

αλαζηξνθή

Να γξάςεηε νιόθιεξν ην κόξην ηνπ DNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηελ αλαζηξνθή (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην λέν πεπηίδην (κνλάδεο 2)

Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-46-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν Σην κόξην απηό ζπκβαίλεη κεηάιιαμε πξνζζήθεο ηξηώλ (3) δηαδνρηθώλ

λνπθιενηηδίσλ (5΄-GAT-3΄)

Γ1 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Φ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) θαη ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα ηνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ2 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Υ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) Ζ παξαπάλσ κεηάιιαμε έρεη ειάρηζηε επίδξαζε ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα

ηνπ ελδύκνπ Πώο ραξαθηεξίδεηαη απηή ε κεηάιιαμε (κνλάδεο 2) Nα εμεγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 9

Γ3 Σε δύν άηνκα πνπ πάζρνπλ από ζύλδξνκν Klinefelter έγηλε αλάιπζε ηεο αιιεινπρίαο ησλ

βάζεσλ ηνπ DNA ησλ θπιεηηθώλ ρξσκνζσκάησλ ηνπο Σην πξώην άηνκν ε αλάιπζε έδεημε

ηξεηο δηαθνξεηηθέο αιιεινπρίεο βάζεσλ DNA Σην δεύηεξν άηνκν ε αλάιπζε έδεημε δύν

παλνκνηόηππεο θαη κία δηαθνξεηηθή αιιεινπρία βάζεσλ DNA Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο

κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο γελλήζεθαλ ηα άηνκα απηά από θπζηνινγηθνύο

γνλείο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ Γ

Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-47-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Α

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Μηα πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κηα πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 7

Γ2 Ζ αλάιπζε δεηγκάησλ DNA από δύν βαθηεξηαθέο θαιιηέξγεηεο έδσζε ηα εμήο

απνηειέζκαηα ζηελ πξώηε θαιιηέξγεηα βξέζεθε πνζνζηό αδελίλεο (Α) 28 θαη

ζηεδεύηεξε βξέζεθε πνζνζηό γνπαλίλεο (G) 28 Να εμεγήζεηε αλ ηα βαθηήξηα ησλ δύν

θαιιηεξγεηώλ αλήθνπλ ζην ίδην ή ζε δηαθνξεηηθό είδνο Μονάδερ 6

Γ3 Με πνηνπο ηξόπνπο γίλεηαη ε θαιιηέξγεηα κηθξννξγαληζκώλ ζε κεγάιε θιίκαθα Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ Γ Σrsquo έλα κόξην DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ ππάξρνπλ δύν γνλίδηα Α θαη Β όπσο θαίλεηαη ζην

ζρήκα

Γ1 Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο θαη λα νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ

αιπζίδσλ ηνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Τα γνλίδηα Α θαη Β κεηαγξάθνληαη ζε RNA Να νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπ RNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Πνηα είλαη ε θσδηθή αιπζίδα γηα ην γνλίδην Α θαη πνηα γηα ην Β (κνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ4 Τη είλαη ν ππνθηλεηήο (κνλάδεο 2) Να νξίζεηε ηε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή γηα θάζε γνλίδην κε

έλα βέινο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-48-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Να αλαθέξεηε ηα βήκαηα πνπ απαηηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο

αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο από έλα δηαγνληδηαθό δών Μονάδερ 12

Γ2 Να εμεγήζεηε πώο ε ζεξκνθξαζία επεξεάδεη ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 8

Γ3 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ πξηκνζώκαηνο ζηελ αληηγξαθή ηνπ DNA Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ

Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-49-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Μεηέξα κε θπζηνινγηθή όξαζε θαη νκάδα αίκαηνο Β απνθηά δύν παηδηά κε έλαλ άλδξα κε

θπζηνινγηθή όξαζε Τν θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο ΑΒ ελώ ην αγόξη νκάδα αίκαηνο Ο

Τν έλα από ηα δύν παηδηά πάζρεη από κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν ndash θόθθηλν

Γ1 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ σο πξνο ηνπο δύν

ραξαθηήξεο (κνλάδεο 8) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 10) Μονάδερ 18

Γ2 Πνην από ηα δύν παηδηά δελ έρεη θπζηνινγηθή όξαζε Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA

(Ι) GACTAATAAAAGAAGTAGTTAGGATCATAGG

(ΙΙ) CTGATTATTTTCTTCATCAA TCCTAGTA TCC

πνπ θσδηθνπνηεί ην πεπηίδην

H2N-Μεθειονίνη-Τυροζίνη-Φαινυλαλανίνη-Φαινυλαλανίνη-Τυροζίνη-COOH

Γ1 Να εμεγήζεηε πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA είλαη ε θσδηθή θαη

πνηα είλαη ε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 4) Να γξάςεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ησλ

αιπζίδσλ (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 8

Γ2 Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ

παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA (κνλάδεο 2) θαζώο θαη ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε πνύ νθείιεηαη ε δηαθνξά κεηαμύ ησλ δύν απηώλ κνξίσλ

(κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ παξαπάλσ πεπηηδίνπ εάλ κηα

γνληδηαθή κεηάιιαμε πνπ ζα ζπκβεί ζην θσδηθόλην ηεο ηπξνζίλεο νδεγήζεη ζε

αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από ζπκίλε Μονάδερ 5

Γ4 Δάλ ε παξαπάλσ γνληδηαθή κεηάιιαμε νδεγήζεη ζε αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από

αδελίλε λα εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ πεπηηδίνπ Μονάδερ 5

Γίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Μεζεηνλίλε AUG

Τπξνζίλε UAC UAU

Φαηλπιαιαλίλε UUU UUC

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-50-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Μηα αξζεληθή κύγα Drosophila κε ιεπθά κάηηα δηαζηαπξώζεθε κε κηα ζειπθή κε θόθθηλα

κάηηα Από ηε δηαζηαύξσζε απηή πήξακε 280 απνγόλνπο ζηελ F1 γεληά πνπ είραλ όινη

θόθθηλα κάηηα Γηαζηαπξώλνληαο δύν άηνκα από ηελ F1 γεληά πξνθύπηνπλ 319 απόγνλνη

ζηελ F2 γεληά Μηα αλάιπζε ησλ απνγόλσλ ηεο F2 γεληάο έδεημε όηη ππάξρνπλ

159 ζειπθά κε θόθθηλα κάηηα

82 αξζεληθά κε θόθθηλα κάηηα θαη

78 αξζεληθά κε ιεπθά κάηηα

Με βάζε ηα δεδνκέλα λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ην παξαπάλσ

γλώξηζκα Γηα ηα άηνκα πνπ δηαζηαπξώζεθαλ δίλεηαη όηη ηα ζειπθά έρνπλ έλα δεπγάξη X

ρξσκνζσκάησλ (ΦΦ) θαη ηα αξζεληθά έρνπλ έλα Φ θαη έλα Χ ρξσκόζσκα (ΦΧ)

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν όπνπ απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη κηα κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

Τα άηνκα ΙΙ2 ΙΙ3 ΙΙΙ3 θαη ΙV3 πάζρνπλ από ηελ αζζέλεηα απηή Γηα όια ηα παξαθάησ

εξσηήκαηα λα κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο

Γ2 Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη ε αζζέλεηα Μονάδερ 6

Γ3 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην δεπγάξη ΙΙΙ1 III2 λα απνθηήζεη αγόξη πνπ ζα πάζρεη

(κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 8

Γ4 Αλ ηα άηνκα Ι1 θαη Ι4 πάζρνπλ από κηα αζζέλεηα πνπ νθείιεηαη ζε γνλίδην κηηνρνλ-δξηαθνύ

DNA λα αλαθέξεηε πνηα άηνκα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ ζα θιεξνλνκή-ζνπλ ην γνλίδην

απηό (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-51-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA ην νπνίν θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Αιπζίδα 1 GTTGAATTCTTAGCTTAAGTCGGGCATGAATTCTC

Αιπζίδα 2 CAACTTAAGAATCGAATTCAGCCCGTACTTAAGAG

Γ1 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

επηζεκαίλνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ησλ αιπζίδσλ ηνπ (κνλάδεο 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Τν παξαπάλσ ηκήκα DNA αληηγξάθεηαη θαη θαηά ηε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

δεκηνπξγνύληαη ηα παξαθάησ πξσηαξρηθά ηκήκαηα

i) 5΄-GAGAAUUC-3΄

ii) 5΄-UUAAGCUA-3΄

iii) 5΄-GUUGAAUU-3΄

Να πξνζδηνξίζεηε πνηα αιπζίδα αληηγξάθεηαη κε ζπλερή θαη πνηα κε αζπλερή ηξόπν

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε ην έλδπκν EcoRI πξνθεηκέλνπ λα ελζσκα-ησζεί ζε

έλα από ηα δύν πιαζκίδηα Α θαη Β πνπ δίλνληαη παξαθάησ

Πνην από ηα δύν πιαζκίδηα ζα επηιέμεηε γηα ηε δεκηνπξγία αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ

(κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Πόζνη θσζθνδηεζηεξηθνί δεζκνί ζα δηαζπαζηνύλ ζην πιαζκίδην πνπ επηιέμαηε θαη πόζνη ζα

δεκηνπξγεζνύλ θαηά ην ζρεκαηηζκό ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ4 Από ηε κύγα Drosophila απνκνλώζεθαλ ηξία δηαθνξεηηθά θπζηνινγηθά θύηηαξα ζηα νπνία

πξνζδηνξίζηεθε ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ζε δεύγε βάζεσλ

Σην πξώην θύηηαξν ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ππνινγίζηεθε ζε 32108 δεύγε βάζεσλ

ζην δεύηεξν θύηηαξν ζε 16108 δεύγε βάζεσλ θαη ζην ηξίην θύηηαξν ζε 6410

8 δεύγε

βάζεσλ

Να δηθαηνινγήζεηε γηαηί ππάξρνπλ νη δηαθνξέο απηέο ζην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ησλ

ηξηώλ θπηηάξσλ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-52-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ Γ

Έλα πιαζκίδην πνπ ρξεζηκνπνηείηαη σο θνξέαο θισλνπνίεζεο ελόο ηκήκαηνο DNA έρεη έλα

γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε θαη έλα γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληη-

βηνηηθό ηεηξαθπθιίλε Τν γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζηελ ηεηξαθπθιίλε πεξηέρεη ηελ αιιεινπρία

πνπ αλαγλσξίδεηαη από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Γεκηνπξγνύκε αλαζπλδπαζ-

κέλα πιαζκηδία κε ηε ρξήζε ηεο πεξηνξηζηηθήο ελδνλνπθιεάζεο EcoRI

Τα κεηαζρεκαηηζκό βαθηεξίσλ πνπ δελ είραλ θαλέλα πιαζκίδην Σηε ζπλέρεηα ηα βαθηήξηα

θαιιηεξγνύληαη ζε ζξεπηηθό πιηθό

Γ1 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ηεηξαθπθιίλε αληί ηεο ακπηθηιίλεο (κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 Σηνπο παξαθάησ δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο (1 2 3) θαίλεηαη ε δηαβάζκηζε ηεο ζπγθέληξσζεο

ηνπ νμπγόλνπ θαη ε πεξηνρή αλάπηπμεο ηξηώλ εηδώλ κηθξννξγα-ληζκώλ ζε πγξό ζξεπηηθό

πιηθό Οη κηθξννξγαληζκνί απεηθνλίδνληαη σο καύξεο θνπθίδεο

Σε πνηνλ από ηνπο ηξεηο δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο έρνπκε θαιιηέξγεηα κπθήησλ πνπ

ρξεζηκνπνηνύληαη ζηελ αξηνβηνκεραλία βαθηεξίσλ ηνπ γέλνπο Clostridium θαη βαθηεξίσλ

ηνπ γέλνπο Mycobacterium (κνλάδεο 3) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

Γ4 Με πνηνλ ηξόπν δεκηνπξγνύκε δηαγνληδηαθά θπηά ηα πξντόληα ησλ νπνίσλ έρνπλ

κεγαιύηεξε δηάξθεηα δσήο ζε ζρέζε κε απηά ησλ κε δηαγνληδηαθώλ θπηώλ Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-53-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ δηάγξακκα απεηθνλίδεηαη ε θπζηνινγηθή κεηαβνιή ζην πνζνζηό ησλ

πνιππεπηηδηθώλ αιπζίδσλ ησλ αηκνζθαηξηλώλ HbA HbF θαη HbA2 ηνπ αλζξώπνπ από ηελ

εκβξπηθή ειηθία θαη κεηά ηε γέλλεζή ηνπ

Γ1 Πνην είδνο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο αληηζηνηρεί ζε θαζεκηά από ηηο θακπύιεο Η ΗΗ ΗΗΗ θαη IV

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ2 Τα απνηειέζκαηα κηαο εμέηαζεο αίκαηνο ζε έλαλ ελήιηθα έδεημαλ όηη νη αηκνζθαηξίλεο HbA

HbF θαη HbA2 είλαη ζε θπζηνινγηθά επίπεδα Πόζα γνλίδηα είλαη ππεύζπλα γηα ηε ζύλζεζε

ηεο HbA ζε έλα ζσκαηηθό θύηηαξν ζηε κεηάθαζε (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA πνπ πεξηέρεη ηα θσδηθόληα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα επηά

πξώηα ακηλνμέα ηεο θπζηνινγηθήο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο HbA

5΄hellip GTG CAC CTG ACT CCT GAG GAG hellip 3΄

3΄hellip CAC GTG GAC TGA GGA CTC CTC hellip 5΄

Ζ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI αλαγλσξίδεη ηελ αιιεινπρία

5΄ CTGAG 3΄

3΄ GACTC 5΄

θαη θόβεη θάζε αιπζίδα κεηαμύ ηνπ C θαη ηνπ Τ (κε θαηεύζπλζε 5΄3΄) Ζ αιιεινπρία πνπ

αλαγλσξίδεη ε DdeI βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα DNA Από έλα άηνκν θνξέα ηεο

δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο απνκνλώζεθαλ ηκήκαηα DNA πνπ πεξηέρνπλ ηα θσδηθόληα ηα

νπνία θσδηθνπνηνύλ ηα επηά πξώηα ακηλνμέα ηεο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Σηα ηκήκαηα απηά

επηδξάζακε κε ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI

Πόζα ηκήκαηα DNA δηαθνξεηηθνύ κήθνπο ζα πξνθύςνπλ κεηά ηε δξάζε ηεο DdeI (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 7

Γ4 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο δηάγλσζεο ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο θαηά ηνλ

πξνγελλεηηθό έιεγρν ηε δέθαηε εβδνκάδα ηεο θύεζεο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-54-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Σε ηξεηο δηαθνξεηηθνύο βηναληηδξαζηήξεο πξαγκαηνπνηείηαη

θιεηζηή θαιιηέξγεηα ηξηώλ δηαθνξεηηθώλ κηθξννξγαληζκώλ Α Β

θαη Γ αληίζηνηρα

Σηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα απεηθνλίδεηαη ν αξηζκόο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ ζε ζρέζε κε ην ρξόλν

Σην ρξνληθό δηάζηεκα από 0 έσο t1 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ

ζηνπο βηναληηδξα-ζηήξεο είλαη πςειή θαη ζηαζεξή ελώ ζην ρξν-

ληθό δηάζηεκα από t1 έσο t2 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ είλαη

ρακειή θαη ζηαζεξή

Γ1 Με βάζε ηα ζρήκαηα λα ραξαθηεξίζεηε ηνπο

κηθξννξγαληζκνύο Α Β Γ ζε ζρέζε κε ηελ εμάξηεζε ηεο

αλάπηπμήο ηνπο από ηε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ (κνλάδεο 6)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

Γ2 Με βάζε ηα ζρήκαηα ζε πνηα θάζε ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ γίλεηαη ε κεηαβνιή ηεο ζπγθέληξσζεο ηνπ Ο2

ζηνλ βηναληηδξαζηήξα όπνπ θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α

(κνλάδεο 2)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 4

Γ3 Πώο εμεγείηαη ε εθζεηηθή θάζε ζε κία θιεηζηή θαιιηέξγεηα

κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 4

Γ4 Τη ελλννύκε ζήκεξα κε ηνλ όξν δύκσζε (κνλάδεο 3) Πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο

(κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ πεπηίδην πνπ παξάγεηαη από έλα βαθηήξην

HOOCminusμεθειονίνηminusαλανίνηminusζερίνηminusαζπαραγίνηminusμεθειονίνηminusNH2

Γ1 Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ δίθισλνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ πεπηίδην (κνλάδεο

2) Να νξίζεηε ην 5΄ θαη 3΄ άθξν θάζε αιπζίδαο (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να θαζνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Γίλνληαη ηα θσδηθόληα

αιαλίλε GCU αζπαξαγίλε AAU κεζεηνλίλε AUG ζεξίλε UCU

Τν θσδηθόλην ιήμεο είλαη ην UGA Μονάδερ 15

Γ2 Μπνξεί ε παξαπάλσ αιπζίδα λα θνπεί από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 5

Γ3 Πώο ζρεκαηίδεηαη ην ζύκπινθν έλαξμεο ηεο πξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 3) Από ηη

απνηειείηαη ην πνιύζσκα (κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-55-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν απεηθνλίδεη ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη κηα

αζζέλεηα ηνπ κεηαβνιηζκνύ ζηνλ άλζξσπν

Γ1 Ζ αζζέλεηα απηή νθείιεηαη ζε επηθξαηέο ή ζε ππνιεηπόκελν γνλίδην (Μνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Κιεξνλνκείηαη σο απηνζσκηθόο ή

θπινζύλδεηνο ραξαθηήξαο (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 12

Γ2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέλδξν Μονάδερ 6

Γ3 O άλδξαο ΗΗΗ1 απνθηά κε γπλαίθα εηεξόδπγε ζηελ αζζέλεηα απηή έλα αγόξη

Να βξείηε ηε πηζαλόηεηα πνπ ππάξρεη ην αγόξη απηό λα πάζρεη αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Τα ζεκεία Α θαη Γ ππνδεηθλύνπλ ηε

ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηό ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ κεηξηθώλ αιπζίδσλ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ζρεδηάζεηε ζην ίδην ζρήκα ηα αζπλερή θαη

ηα ζπλερή ηκήκαηα ησλ δύν λέσλ αιπζίδσλ κε

βέιε θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηά ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπο (Μνλάδεο 3)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4)

Μονάδερ 7

Γ3 Ζ κεηξηθή αιπζίδα ηνπ DNA πνπ αληηγξάθε-

ηαη κε ζπλερή ηξόπν ακέζσο κεηά κεηαγξάθεηαη

Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ RNA πνπ ζρεκαηίδεηαη

θαηά ηε κεηαγξαθή θαη λα ζεκεηώζεηε ηνλ

πξνζαλαηνιηζκό ηνπ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ4 Πνηα είλαη ε δξάζε ηεο RNA πνιπκεξάζεο κεηά ηελ πξόζδεζή ηεο ζηνλ ππνθηλεηή ελόο

γνληδίνπ Μονάδερ 6

Page 15: biologia kat 3o 4o

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-15-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2003 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Τν βαθηήξην Bacillus thuringiensis πνπ δεη ζην έδαθνο παξάγεη microηα ηνμίλε ε νπνία είλαη

ηζρπξόηαην εληνmicroνθηόλν Πνηα είλαη ηα ζηάδηα ηεο δηαδηθαζίαο παξαγσγήο ελόο γελεηηθά

ηξνπνπνηεmicroέλνπ θπηνύ πνπ παξνπζηάδεη αληνρή ζηα έληνmicroα αμηνπνηώληαο ηελ παξαπάλσ

ηδηόηεηα ηνπ βαθηεξίνπ απηνύ Μονάδερ 10

Β Τη είλαη ηα δηαγνληδηαθά δώα Μονάδερ 5

Πνηα πιενλεθηήmicroαηα έρεη ε ρξήζε ησλ δώσλ απηώλ γηα ηελ αύμεζε ηεο δσηθήο παξαγσγήο

έλαληη ηεο θιαζηθήο microεζόδνπ ησλ δηαζηαπξώζεσλ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλνληαη ηα παξαθάησ αmicroηλνμέα θαη δίπια ηνπο ηξηπιέηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ θσδηθν-

πνηνύλ ηα αmicroηλνμέα απηά

ηπξνζίλε (tyr) - UAU

θαηλπιαιαλίλε (phe) - UUU

πξνιίλε (pro) - CCC

α) Αμηνπνηώληαο ηηο παξαπάλσ πιεξνθνξίεο λα δώζεηε ην mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην αθόινπζν

ηmicroήmicroα πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο

- phe - phe - pro - tyr - tyr - pro - Μονάδερ 5

β) Να γξάςεηε ηελ θσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA θαη ηε ζπmicroπιεξσmicroαηηθή ηεο πξνζδηνξίδνληαο ην 3΄

θαη 5΄ άθξν θαζεmicroηάο απrsquo απηέο Μονάδερ 15

γ) Πόζνη είλαη νη δεζmicroνί πδξνγόλνπ πνπ ζηαζεξνπνηνύλ ηηο δύν πνιπλνπθιενηηδηθέο αιπζίδεο ζην

παξαπάλσ microόξην ηνπ DNA Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-16-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2003 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Ζ γνληδηαθή ζεξαπεία εθαξmicroόζηεθε γηα πξώηε θνξά ην 1990 ζrsquo έλα ηεηξάρξνλν θνξίηζη πνπ

έπαζρε από έιιεηςε ηνπ ελδύmicroνπ απαmicroηλάζε ηεο αδελνζίλεο (ADA) Να πεξηγξάςεηε ηε

δηαδηθαζία πνπ αθνινπζείηαη ζηε γνληδηαθή ζεξαπεία ηεο παξαπάλσ αζζέλεηαο Μονάδερ 10

Β 1 Να γξάςεηε ηα αιιειόmicroνξθα γνλίδηα πνπ θαζνξίδνπλ ηνλ ηύπν ησλ νmicroάδσλ αίmicroαηνο ΑΒΟ ηνπ

αλζξώπνπ Μονάδερ 3

2 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλνηύπνπο αλζξώπνπ νmicroάδαο αίmicroαηνο Β θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο Μονάδερ 6

3 Να γξάςεηε ην γνλόηππν αλζξώπνπ νmicroάδαο αίmicroαηνο ΑΒ Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίδεηαη ην παξαθάησ ηmicroήmicroα microνξίνπ πξνθαξπσηηθνύ DNA ζην νπνίν θσδηθνπνηείηαη ε γελεηηθή

πιεξνθνξία γηα ηε ζύλζεζε microηθξήο αιπζίδαο αmicroηλνμέσλ

(I) TT T TA C G TT AT G A A AG A TA C TC GG C T C

(II) AA A AT G C AAT A C TT T CT A T GA GC C G A G

α Σε πνηα από ηηο αιπζίδεο (Ι) ή (ΙΙ) βξίζθεηαη ε γελεηηθή πιεξνθνξία θαη γηαηί Μονάδερ 10

β Να γξάςεηε ην microόξην ηνπ m-RNA ην νπνίν ζρεmicroαηίδεηαη θαηά ηε microεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ

DNA θαη λα νξίζεηε ην 3΄θαη ην 5΄ άθξν ηνπ microνξίνπ απηνύ Μονάδερ 5

γ Πόζα αmicroηλνμέα έρεη ε αιπζίδα πνπ ζρεmicroαηίδεηαη θαη γηαηί Μονάδερ 5

δ Να γξάςεηε ηα αληηθσδηθόληα ησλ t-RNA πνπ ζπmicromicroεηέρνπλ ζηε microεηάθξαζε ηνπ παξαπάλσ

microνξίνπ m-RNA Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-17-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2004 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Από δύν θπζηνινγηθνύο γνλείο σο πξνο ηνλ αξηζmicroό θαη ην microέγεζνο ησλ ρξσmicroνζσmicroάησλ γελλήζεθε

παηδί microε ζύλδξνmicroν Turner (ΦΟ)

1 Να γξάςεηε έλαλ από ηνπο πηζαλνύο microεραληζmicroνύο πνπ microπνξεί λα εμεγήζεη ηε γέλλεζε ηνπ

ζπγθεθξηmicroέλνπ παηδηνύ Μονάδερ 7

2 Πνηα είλαη ηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ ζπλδξόmicroνπ Turner Μονάδερ 6

3 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ πξέπεη λα αθνινπζεζνύλ γηα ηε δηάγλσζε ηνπ ζπλδξόmicroνπ

Turner πξηλ από ηε γέλλεζε ελόο παηδηνύ Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο microε νmicroάδα αίmicroαηνο Ο θαη microε θπζηνινγηθή όξαζε παληξεύεηαη microηα γπλαίθα microε νmicroάδα

αίmicroαηνο Α πνπ είλαη θνξέαο microεξηθήο αρξσmicroαηνςίαο ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν Ο παηέξαο ηνπ

ζπγθεθξηmicroέλνπ άλδξα είλαη νmicroάδαο αίmicroαηνο Α microε θπζηνινγηθή όξαζε θαη ε microεηέξα ηνπ είλαη

νmicroάδαο αίmicroαηνο Β microε θπζηνινγηθή όξαζε

α Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ ηνπ άλδξα Μονάδερ 6

β Να γξάςεηε ηηο πηζαλέο δηαζηαπξώζεηο microεηαμύ ηνπ άλδξα νmicroάδαο αίmicroαηνο Ο microε θπζηνινγηθή

όξαζε θαη ηεο γπλαίθαο νmicroάδαο αίmicroαηνο Α πνπ είλαη θνξέαο microεξηθήο αρξσmicroαηνςίαο Μονάδερ 12

γ Σε θαζεmicroηά από ηηο πξνεγνύmicroελεο δηαζηαπξώζεηο ηνπ εξσηήmicroαηνο β λα βξείηε ηελ πηζαλόηεηα

λα γελλεζεί αγόξη νmicroάδαο αίmicroαηνο Α microε microεξηθή αρξσmicroαηνςία ζην πξάζηλν θαη ην θόθθηλν

(microνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (microνλάδεο 5) Μονάδερ 7

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-18-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2004 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηmicroία ε β-ζαιαζζαηmicroία θαη ε θαηλπιθεηνλνπξία είλαη microεξηθέο από ηηο

ζπρλά εmicroθαληδόmicroελεο γελεηηθέο αζζέλεηεο ηνπ αλζξώπνπ πνπ νθείινληαη ζε microεηαιιάμεηο

1 Σε ηη microαο βνεζά ε δηάγλσζε ησλ γελεηηθώλ αζζελεηώλ Μονάδερ 6

2 Πνηεο ηερληθέο microάο δίλνπλ ηε δπλαηόηεηα δηάγλσζεο ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηmicroίαο ζε

ελήιηθα άηνmicroα πνπ πάζρνπλ από απηή Μονάδερ 6

3 Γηαηί ηα άηνmicroα πνπ πάζρνπλ από β-ζαιαζζαηmicroία παξνπζηάδνπλ microεγάιε εηεξνγέλεηα

ζπmicroπησmicroάησλ Μονάδερ 8

4 Γηαηί ηα άηνmicroα πνπ πάζρνπλ από θαηλπιθεηνλνπξία εmicroθαλίδνπλ δηαλνεηηθή θαζπζηέξεζε Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Σηα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα microειεηάηαη ν ηξόπνο θιεξνλόmicroεζεο ηεο ίδηαο αζζέλεηαο ζε δύν

δηαθνξεηηθέο νηθνγέλεηεο Α θαη Β Σηελ νηθνγέλεηα Α ηα άηνmicroα Ι2 II2 θαη ΙΙΙ2 (microαπξηζmicroέλα) είλαη

αζζελή ελώ ζηελ νηθνγέλεηα Β ηα άηνmicroα ΙΙ2 θαη II3 (microαπξηζmicroέλα) είλαη αζζελή

1 Με βάζε ηα παξαπάλσ γελεαινγηθά δέληξα λα βξείηε ηνλ ηύπν θιεξνλνmicroηθόηεηαο ηεο

αζζέλεηαο απηήο (Να microε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε microεηάιιαμεο) Μονάδερ 7

2 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόmicroσλ πνπ απεηθνλίδνληαη ζηα γελεαινγηθά

δέληξα ησλ νηθνγελεηώλ Α θαη Β Μονάδερ 8

3 Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα γελλεζεί αγόξη microε ηελ αζζέλεηα απηή από ην γάmicroν ηνπ

αηόmicroνπ ΗΗΗ2 ηεο νηθνγέλεηαο Α microε ην άηνmicroν ΗΗΗ1 ηεο νηθνγέλεηαο Β Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-19-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2004 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 2

ΘΔΜΑ 3ο

Α Τη είλαη ηα δηαγνληδηαθά ή γελεηηθά ηξνπνπνηεmicroέλα θπηά Μονάδερ 5

Β Να πεξηγξάςεηε ηε microέζνδν δεmicroηνπξγίαο ησλ δηαγνληδηαθώλ θπηώλ Μονάδερ 15

Γ Να αλαθέξεηε δύν δπλαηόηεηεο πνπ microπνξνύλ λα πξνζθέξνπλ ζηνπο αγξόηεο ηα γελεηηθά

ηξνπνπνηεmicroέλα θπηά Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Ζ παξαθάησ θαmicroπύιε απνδίδεη ηελ αλάπηπμε microηθξννξγαληζmicroώλ ηνπ είδνπο Escherichia coli ζε

θάπνηα θιεηζηή θαιιηέξγεηα

Α Πώο νλνmicroάδεηαη ε θάζε από ηε ρξνληθή ζηηγmicroή t0 έσο θαη t1 θαη ηη ζπmicroβαίλεη microε ηνλ πιεζπζmicroό

ησλ microηθξννξγαληζmicroώλ Μονάδερ 5

Β Πνύ νθείιεηαη ε αύμεζε ηνπ αξηζmicroνύ ησλ microηθξννξγαληζmicroώλ πνπ παξαηεξείηαη ζην δηάζηεmicroα

από t1 έσο t2 θαη πώο νλνmicroάδεηαη ε θάζε απηή Μονάδερ 5

Γ Τε ρξνληθή ζηηγmicroή t3 θαη ελώ ε ζηαζεξή θάζε είλαη ζρεδόλ ζην microέζνλ ηεο από βιάβε ζην

βηναληηδξαζηήξα ε ζεξmicroνθξαζία αλεβαίλεη απόηνmicroα ζηνπο 80 0C Ζ βιάβε απνθαζίζηαηαη

ηαρύηαηα Να εξmicroελεύζεηε ηηο microεηαβνιέο ηνπ πιεζπζmicroνύ ησλ microηθξννξγαληζmicroώλ από ηε ζηηγmicroή

t3 θαη microεηά όπσο απηέο πεξηγξάθνληαη από ηελ θαmicroπύιε αλάπηπμεο Μονάδερ 15

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-20-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2004 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Σε microηα ζέζε έλαξμεο αληηγξαθήο ηνπ DNA ε ζύλζεζε ζηε microηα αιπζίδα είλαη ζπλερήο όπσο

θαίλεηαη ζην παξαθάησ ζρήmicroα

α Να microεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήmicroα λα ζρεδηάζεηε ζrsquo απηό όιεο ηηο

λενζπληηζέmicroελεο αιπζίδεο ηνπ DNA θαη λα ζεmicroεηώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζmicroό ηνπο

γξάθνληαο ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα Μονάδερ 5

β Ζ ζύλζεζε ησλ λέσλ αιπζίδσλ ηνπ DNA γίλεηαη είηε microε ζπλερή είηε microε αζπλερή ηξόπν Γηαηί

ζπmicroβαίλεη απηό Μονάδερ 10

Β α Πνηα άηνmicroα νλνmicroάδνληαη αλεππινεηδή

Μονάδερ 5

β Τη είλαη ην ζύλδξνmicroν Klinefelter Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο θπζηνινγηθόο άλδξαο νmicroάδαο αίmicroαηνο Ο παληξεύεηαη θπζηνινγηθή γπλαίθα νmicroάδαο αίmicroαηνο

Α ηεο νπνίαο ν παηέξαο ήηαλ αηmicroνξξνθηιηθόο νmicroάδαο αίmicroαηνο Ο

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παξαπάλσ αηόmicroσλ Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 6

β Πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα ην παξαπάλσ δεπγάξη λα απνθηήζεη γην αηmicroνξξνθηιηθό νmicroάδαο

αίmicroαηνο Ο Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 12

γ Έζησ όηη ην παξαπάλσ δεπγάξη απνθηά έλα γην αηmicroνξξνθηιηθό Τη πηζαλόηεηα έρεη απηό ην

άηνmicroν λα απνθηήζεη θπζηνινγηθό παηδί Μονάδερ 7

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-21-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν αλαπαξηζηά ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία ζε κηα νηθνγέλεηα

1 Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέληξνπ λα βξείηε αλ ε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία

α θιεξνλνκείηαη σο επηθξαηήο ή ππνιεηπόκελνο ραξαθηήξαο

β νθείιεηαη ζε απηνζσκηθό ή θπινζύλδεην γνλίδην (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηηο απαληήζεηο ζαο θαη λα πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ

κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο (Μνλάδεο 12) Μονάδερ 14

2 Πνύ νθείιεηαη ε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία Μονάδερ 5

3 Τη πξνβιήκαηα πξνθαινύλ ηα δξεπαλνθύηηαξα ζηνπο αζζελείο κε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ πεξηέρεη αζπλερέο γνλίδην

ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ παξαθάησ πεπηηδίνπ πνπ δελ έρεη ππνζηεί θακηά

ηξνπνπνίεζε`

H2N - Μεθειονίνη - θαινυλαλανίνη - βαλίνη - COOH

Να γξάςεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ γνληδίνπ ην πξόδξνκν m-RNA θαη ην

ώξηκν m-RNA (Μνλάδεο 4) θαη λα νξίζεηε ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα ησλ παξαπάλσ λνπθιενηηδηθώλ

αιπζίδσλ αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 8)

Να αλαθέξεηε ηηο δηαδηθαζίεο θαηά ηελ πνξεία από ην γνλίδην ζην πεπηίδην θαη ηηο πεξηνρέο ηνπ

θπηηάξνπ ζηηο νπνίεο πξαγκαηνπνηνύληαη (Μνλάδεο 6)

Πώο κπνξνύκε λα δεκηνπξγήζνπκε έλα αλαζπλδπαζκέλν πιαζκίδην πνπ λα πεξηέρεη ην

ζπγθεθξηκέλν γνλίδην ρξεζηκνπνηώληαο ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI (Μνλάδεο 7)

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Μεζεηνλίλε rarr ΑUG

Φαηλπιαιαλίλε rarr UUU

Βαιίλε rarr GUU Μονάδερ 25

εζώλην

εζώλην

G A A T T C A T G T T T C C C C A G G T T T A A G A A T T C

C T Τ A A G T A C A A A G G G G T C C A A A T T C T T A A G

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-22-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ Βηνηερλνινγία κε ηελ παξαγσγή κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ θαη ηε γνληδηαθή ζεξαπεία έρεη

ζπκβάιεη απνηειεζκαηηθά ζηελ πινπνίεζε ησλ βαζηθώλ ζηόρσλ ηεο Ηαηξηθήο κεηαμύ ησλ νπνίσλ

είλαη θαη ε απνηειεζκαηηθή ζεξαπεία αζζελεηώλ

1 Γηαηί ηα κνλνθισληθά αληηζώκαηα κπνξνύλ λα ρξεζηκνπνηεζνύλ ζηε ζεξαπεία ηνπ θαξθίλνπ

(Μνλάδεο 6) θαη πνηα είλαη ηα πιενλεθηήκαηα πνπ παξνπζηάδεη ε ρξήζε ηνπο έλαληη άιισλ

κεζόδσλ ζεξαπείαο ηνπ (Μνλάδεο 2) Μονάδερ 8

2 Πνηα δηαδηθαζία αθνινπζείηαη ζηε γνληδηαθή ζεξαπεία ηεο αλεπάξθεηαο ηνπ αλνζνπνηεηηθνύ

ζπζηήκαηνο ε νπνία νθείιεηαη ζηελ έιιεηςε ηνπ ελδύκνπ απακηλάζε ηεο αδελνζίλεο (Μνλάδεο

8) θαη ηη πηζαλά πξνβιήκαηα αληηκεησπίδνπλ ηα άηνκα πνπ πάζρνπλ από ηε ζπγθεθξηκέλε

αζζέλεηα (Μνλάδεο 3) Μονάδερ 11

3 Γηαηί ε ρξήζε ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο ζα είλαη πεξηνξηζκέλε ζην άκεζν κέιινλ Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλνληαη ηξία θσδηθόληα ελόο ηκήκαηνο γνληδίνπ από έλα κόξην DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ

θσδηθνπνηνύλ ηε ζύλζεζε ελόο πεπηηδηθνύ ηκήκαηνο κηαο πξσηεΐλεο θαη ε δηεύζπλζε ηεο

κεηαγξαθήο

Αιπζίδα 1 ACA AAG ATA ειεύζεξν πδξνμύιην

Αιπζίδα 2 TGT TTC Τ Α Τ

Να νξίζεηε ηα άθξα 3΄ θαη 5΄ ησλ παξαπάλσ αιπζίδσλ DNA θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο (Μνλάδεο 5)

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ηνπ ηκήκαηνο ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε

κεηαγξαθή ζεκεηώλνληαο ηα άθξα 3΄ θαη 5΄ θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 7)

Πνην έλδπκν θαηαιύεη ην κεραληζκό ηεο κεηαγξαθήο θαη πνηα είλαη ε δξάζε ηνπ κεηά ηελ

πξόζδεζή ηνπ ζηνλ ππνθηλεηή (Μνλάδεο 7)

Τη επηπηώζεηο κπνξεί λα έρεη ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα ηεο πξσηεΐλεο ε νπνία δελ ηξνπνπνηείηαη ε

πξνζζήθε ηξηώλ δηαδνρηθώλ βάζεσλ πνπ δελ θσδηθνπνηνύλ θσδηθόλην ιήμεο ή κηαο βάζεο κεηαμύ

ησλ παξαπάλσ θσδηθνλίσλ (Μνλάδεο 6) Μονάδερ 25

Γηεύζπλζε κεηαγξαθήο

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-23-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Ο νξγαληζκόο καο είλαη ηθαλόο λα παξάγεη αληηζώκαηα ελαληίνλ θάζε μέλνπ αληηγόλνπ

1 Πώο ν αληηγνληθόο θαζνξηζηήο ζρεηίδεηαη κε ηελ παξαγσγή κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ από

ηνλ νξγαληζκό Μονάδερ 10

2 Πώο παξάγνληαη ζην εξγαζηήξην κεγάιεο πνζόηεηεο κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ γηα έλα

επηιεγκέλν αληηγόλν Μονάδερ 15

ΘΔΜΑ 4ο Ζ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ελόο βαθηεξηαθνύ mRNA είλαη

A U G A A A U U U C C C G G G G A U U G A U A A

1 Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ηελ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ηνπ δίθισλνπ κνξίνπ DNA από ην

νπνίν πξνήιζε Μονάδερ 8

2 Πόζα ακηλνμέα ζπγθξνηνύλ ηελ νιηγνπεπηηδηθή αιπζίδα πνπ ζα πξνθύςεη από ηελ κεηάθξαζε

ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ mRNA Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 6

3 Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην κόξην ηνπ mRNA επηζεκαίλνληαο ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο

αιπζίδαο ηνπ Μονάδερ 2

4 Σην κόξην ηνπ mRNA πνπ ζαο δόζεθε ππάξρεη κία ηξηπιέηα ε νπνία ζύκθσλα κε ην γελεηηθό

θώδηθα απαληάηαη ζε θάζε κόξην mRNA Πνηα είλαη απηή πώο νλνκάδεηαη θαη πνην ακηλνμύ

θσδηθνπνηεί Μονάδερ 9

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-24-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Σηα ζσκαηηθά θύηηαξα ηνπ αλζξώπνπ ππάξρνπλ ζαξάληα έμη (46) ρξσκνζώκαηα

1 Πόζα ρξσκνζώκαηα θιεξνλνκεί έλα παηδί από ηνλ παηέξα ηνπ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 3

2 Πόζα απηνζσκηθά ρξσκνζώκαηα ππάξρνπλ ζηα ζσκαηηθά θύηηαξα κηαο γπλαίθαο Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 3

Β Τν ζύλδξνκν Down είλαη ε πην θνηλή ρξσκνζσκηθή αλσκαιία

1 Πνηα είλαη ηα θαηλνηππηθά ραξαθηεξηζηηθά ησλ αηόκσλ πνπ πάζρνπλ από ζύλδξνκν Down Μονάδερ 6

2 Σηνλ θαξπόηππν ησλ αηόκσλ κε ην ζπγθεθξηκέλν ζύλδξνκν εκθαλίδεηαη έλα επηπιένλ

ρξσκόζσκα Να πεξηγξάςεηε ην κεραληζκό πνπ πξνθαιεί απηή ηε ρξσκνζσκηθή αλσκαιία Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν αλαπαξηζηά ηνλ ηξόπν

Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα βξείηε αλ ε β-ζαιαζζαηκία θιεξνλνκείηαη σο

επηθξαηήο ή ππνιεηπόκελνο ραξαθηήξαο θαη αλ νθείιεηαη ζε απηνζσκηθό ή θπινζύλδεην γνλίδην

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

Να γξάςεηε θαη λα εμεγήζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόκσλ ηνπ παξαπάλσ γελεαινγηθνύ

δέλδξνπ Μονάδερ 12

Αλ ην δεπγάξη (ΙΙ2 ΙΙ3) ζειήζεη λα απνθηήζεη θαη ηέηαξην παηδί πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα ην παηδί

απηό λα πάζρεη από β-ζαιαζζαηκία Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-25-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα ηεο θσδηθήο αιπζίδαο ελόο γνληδίνπ πνπ θσδηθνπνηεί ηκήκα κηαο

πξσηεΐλεο 5΄CTG AAG CGA GAA CCC3΄

1 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο ηύπνπο ησλ κεηαιιάμεσλ πνπ ζπλέβεζαλ ζηελ αξρηθή αιιεινπρία θαη

ηηο επηπηώζεηο ηνπο ζην γνληδηαθό πξντόλ ζε θάζε κηα από ηηο παξαθάησ πεξηπηώζεηο

α 5΄CTG AAG CGA TAA CCC3΄

β 5΄CTG CCG AAG CGA GAA CCC3΄ Μονάδερ 16

2 Σε πνηεο πεξηπηώζεηο νη γνληδηαθέο κεηαιιάμεηο δελ είλαη επηβιαβείο γηα ηνλ αλζξώπηλν

νξγαληζκό Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο Μηα θπζηνινγηθή γπλαίθα παληξεύεηαη έλαλ άλδξα θαη απνθηνύλ δύν παηδηά ην Γηάλλε θαη ηελ

Διέλε Ο Γηάλλεο παξνπζηάδεη νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηκία θαη β-ζαιαζζαηκία ελώ ε Διέλε

δελ παξνπζηάδεη θακία από ηηο δύν αζζέλεηεο

Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ (Μνλάδεο 6) θαη λα

δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 6) Eαλ νη ζπγθεθξηκέλνη γνλείο απνθηήζνπλ θαη

ηξίην παηδί λα πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα πάζρεη κόλν από ππεξρνιεζηεξνιαηκία ρσξίο

λα ιεθζεί ππόςε ε β-ζαιαζζαηκία (Μνλάδεο 6)

Πξόζθαηα αλαθνηλώζεθε κειέηε γηα ηελ εθαξκνγή ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο ζε αζζελείο πνπ

πάζρνπλ από β-ζαιαζζαηκία Λακβάλνληαο ππόςε όηη ηα γνλίδηα ησλ αηκνζθαηξηλώλ

εθθξάδνληαη ζηα πξόδξνκα εξπζξνθύηηαξα πνηνο ηύπνο γνληδηαθήο ζεξαπείαο ζα

κπνξνύζε λα εθαξκνζηεί γηα ηελ αληηκεηώπηζε ηεο β-ζαιαζζαηκίαο θαη γηαηί (Μνλάδεο 7) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-26-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Έλαο γεσξγόο θαιιηεξγεί ζην θηήκα ηνπ έλα θπηό πνπ έρεη θίηξηλα ή θόθθηλα άλζε θαη θαξπνύο κε

ζηξνγγπιό ή σνεηδέο ζρήκα Από ηε δηαζηαύξσζε θπηώλ κε θίηξηλα άλζε θαη ζηξνγγπινύο

θαξπνύο κε θπηά πνπ έρνπλ θόθθηλα άλζε θαη σνεηδείο θαξπνύο πήξε κόλν θπηά κε πνξηνθαιί

άλζε θαη σνεηδείο θαξπνύο Τα ζηειέρε πνπ δηαζηαπξώζεθαλ ήηαλ ακηγή θαη ηα γνλίδηα πνπ

ειέγρνπλ ηηο δύν ηδηόηεηεο βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά δεύγε νκνιόγσλ ρξσκνζσκάησλ

1 Να θάλεηε ηε δηαζηαύξσζε θαη λα αηηηνινγήζεηε ηα απνηειέζκαηα Μονάδερ 8

2 Αλ δηαζηαπξσζνύλ κεηαμύ ηνπο ηα θπηά πνπ πξνέθπςαλ από ηελ πξώηε δηαζηαύξσζε λα

ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα πξνθύςνπλ θπηά κε πνξηνθαιί άλζε θαη ζηξνγγπινύο θαξπνύο Μονάδερ 12

3 Τη νλνκάδεηαη θαηλόηππνο θαη ηη γνλόηππνο ελόο νξγαληζκνύ Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην πεπηίδην

H2N ndash Μεθειονίνη ndash Αλανίνη ndash Τυροζίνη ndash Προλίνη ndash Σερίνη ndash COOH

πνπ θσδηθνπνηείηαη από ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ

5΄ C A A A T G G C C T A T A A C T G G A C A C C C A G C T G A C G A 3΄

3΄ G T T T A C C G G A T A T T G A C C T G T G G G T C G A C T G C T 5΄

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA πνπ

πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9)

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ εζσλίνπ πνπ βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα ηνπ κνξίνπ DNA

(κνλάδεο 8)

Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία σξίκαλζεο ηνπ πξόδξνκνπ mRNA (κνλάδεο 8)

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Αιαλίλε rarr GCC

Μεζεηνλίλε rarr AUG

Πξνιίλε rarr CCC

Σεξίλε rarr AGC

Τπξνζίλε rarr UAU Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-27-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο κπνξεί λα γίλεη θαη από ηα

δηαγνληδηαθά δώα

1 Πνηα είλαη ηα βήκαηα ηεο δηαδηθαζίαο πνπ πξνεγνύληαη ηεο γέλλεζεο ελόο δηαγνληδηαθνύ δώνπ Μονάδερ 6

2 Δθηόο από ηα δηαγνληδηαθά δώα από πνηνπο άιινπο νξγαληζκνύο είλαη δπλαηή ε παξαγσγή

αλζξώπηλεο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο θαη ζε πνην ραξαθηεξηζηηθό ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα

ζηεξίδεηαη ε δπλαηόηεηα απηή Μονάδερ 10

3 Γηαηί ε θισλνπνίεζε είλαη ρξήζηκε γηα ηνλ πνιιαπιαζηαζκό ησλ δηαγνληδηαθώλ δώσλ Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο Σε απνζηεηξσκέλν ζάιακν θαιιηεξγεηώλ όπνπ ε ζεξκνθ-

ξαζία έρεη ξπζκηζηεί ζηνπο 35 νC έρνπλ ηνπνζεηεζεί δύν

θηάιεο κε θαιιηέξγεηεο κηθξννξγαληζκώλ Σηε κία θηάιε

θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α θαη ζηελ άιιε ν

κηθξννξγαληζκόο Β Από ηηο θηάιεο απηέο έρεη απνκα-

θξπλζεί ν αέξαο

Ο κηθξννξγαληζκόο Α έρεη άξηζηε ζεξκνθξαζία αλάπ-

ηπμεο ηνπο 35 νC ελώ ν κηθξννξγα-ληζκόο Β ηνπο 45

νC

Τε ρξνληθή ζηηγκή t1 γηα θάπνην ιόγν απνκαθξύλνληαη ηα πώκαηα από ηηο θηάιεο ησλ θαιιηεξ-

γεηώλ θαη νη κηθξννξγαληζκνί έξρνληαη ζε επαθή κε ηνλ αηκνζθαηξηθό αέξα

1 Με βάζε ην παξαπάλσ δηάγξακκα πνηα είλαη ε αιιαγή πνπ παξαηεξείηαη ζηνπο πιεζπζκνύο

ησλ κηθξννξγαληζκώλ Α θαη Β Μονάδερ 5

2 Να εμεγήζεηε γηαηί ζπκβαίλεη ε αιιαγή απηή ζηνλ θαζέλα από ηνπο δύν πιεζπζκνύο Μονάδερ 10

3 Σηε ρξνληθή ζηηγκή t2 ε ζεξκνθξαζία ηνπ ζαιάκνπ θαιιηέξγεηαο αιιάδεη ζηνπο 45 νC

α Πνηα ζα είλαη ε επίδξαζε ηεο αιιαγήο απηήο ζηνλ πιεζπζκό ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Α Μονάδερ 5

β Πνηα ζα είλαη ε επίδξαζε ηεο αιιαγήο απηήο ζηνλ πιεζπζκό ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Β Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-28-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Φπηό Α δηαζηαπξώλεηαη κε θπηό Β ηνπ ηδίνπ είδνπο πνπ έρεη θόθθηλα άλζε Από ηε

δηαζηαύξσζε απηή παίξλνπκε θπηά κε ιεπθά θαη θόθθηλα άλζε Τν θόθθηλν ρξώκα θαζνξίδεηαη

από ππνιεηπόκελν γνλίδην

1 Να γξάςεηε ηε δηαζηαύξσζε κεηαμύ ησλ θπηώλ Α θαη Β θαη λα δηθαηνινγήζεηε ην γνλόηππν

ηνπ θπηνύ Α Μονάδερ 9

2 Τη νλνκάδεηαη δηαζηαύξσζε ειέγρνπ θαη γηα πνην ζθνπό ηε ρξεζηκνπνηνύκε Μονάδερ 6

Β Ζ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ηνπ mRNA θαζνξίδεη ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ζηηο πξσηεΐλεο

κε βάζε έλα θώδηθα αληηζηνίρηζεο λνπθιενηηδίσλ mRNA κε ακηλνμέα πξσηετλώλ ν νπνίνο

νλνκάδεηαη γελεηηθόο θώδηθαο

1 Τη ζεκαίλεη ε έθθξαζε laquoν γελεηηθόο θώδηθαο είλαη ζπλερήο θαη ζρεδόλ θαζνιηθόοraquo Μονάδερ 5

2 Γηαηί ν γελεηηθόο θώδηθαο ραξαθηεξίδεηαη σο εθθπιηζκέλνο Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ελόο πξνθαξπσηηθνύ νξγαληζκνύ

5 C C A G A A T T C A A T T C A G G A C G A A A A G A A T T C A A C 3

3 G G T C T T A A G T T A A G T C C T G C T T T T C T T A A G T T G 5

To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Να γξάςεηε ην

ηκήκα DNA πνπ πξνθύπηεη κεηά από ηε δξάζε ηεο EcoRI θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 8

Τν ηκήκα ηνπ DNA πνπ πξνέθπςε κεηά ηε δξάζε ηεο EcoRI κεηαγξάθεηαη

Πνηα αιπζίδα από απηό ην DNA κεηαγξάθεηαη θαη γηαηί Μονάδερ 6

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από απηή ηε κεηαγξαθή θαη λα

ζεκεηώζεηε ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο Μονάδερ 6

Πνηνη νξγαληζκνί δηαζέηνπλ πεξηνξηζηηθέο ελδνλνπθιεάζεο θαη πνηνο είλαη ν θπζηνινγηθόο ηνπο

ξόινο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-29-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ Βηνηερλνινγία κε ηελ αλάπηπμε ηεο ηερλνινγίαο ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ DNA ηε ρξήζε ηεο

ηερληθήο PCR θαη ηελ παξαγσγή κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ ζπλεηζθέξεη ζε ηνκείο όπσο ε

γεσξγία ε θηελνηξνθία θαη ε Ηαηξηθή

1 Τη επηηξέπεη ε κέζνδνο ηεο αιπζηδσηήο αληίδξαζεο ηεο πνιπκεξάζεο (PCR) (κνλάδεο 4) Να

αλαθέξεηε ηξεηο πξαθηηθέο εθαξκνγέο ηεο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

2 Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία παξαγσγήο ζην εξγαζηήξην κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ γηα έλα

επηιεγκέλν αληηγόλν Μονάδερ 8

3 Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία παξαγσγήο δηαγνληδηαθώλ θπηώλ αλζεθηηθώλ ζηα έληνκα κε ηε

ρξήζε ηεο ηερλνινγίαο ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ DNA θαη ηνπ βαθηεξίνπ Bacillus thuringiensis Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο Τα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα αλαπαξηζηνύλ ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ζηα κέιε

ηεο ίδηαο νηθνγέλεηαο ε κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ην θόθθηλν ρξώκα (γελεαινγηθό

δέληξν Α) θαη ε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία (γελεαινγηθό δέληξν Β)

Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδεηαη ζην

γελεαινγηθό δέληξν Α θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδεηαη ζην

γελεαινγηθό δέληξν Β θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Τν δεπγάξη (Η1 Η2) πεξηκέλεη ηξίην παηδί Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα γελλεζεί παηδί κε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία θαη θπζηνινγηθή όξαζε (κνλάδεο 6)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Να αλαθέξεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ αθνινπζνύληαη θαηά ηνλ πξνγελλεηηθό έιεγρν γηα ηε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία όηαλ ε κεηέξα βξίζθεηαη ζηελ 11ε εβδνκάδα ηεο θύεζεο (κνλάδεο

4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-30-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ βαθηεξηαθνύ mRNA

5΄Α G A U G A A A G C C A C G G A G C C C U G A G C A A 3΄

Από ηε κεηάθξαζε απηνύ ηνπ mRNA πξνθύπηεη κία πεπηηδηθή αιπζίδα

1 Πνηνο είλαη ν αξηζκόο ησλ ακηλνμέσλ πνπ απνηεινύλ απηή ηελ πεπηηδηθή αιπζίδα(κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

2 Να πεξηγξάςεηε ην ζηάδην έλαξμεο ηεο πξσηετλν-ζύλζεζεο Μονάδερ 8

3 Να πεξηγξάςεηε ην δεζκό κε ηνλ νπνίν ελώλνληαη κεηαμύ ηνπο δύν δηαδνρηθά λνπθιενηίδηα ζε

έλα κόξην mRNA Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην γελεαινγηθό δέληξν κηαο νηθνγέλεηαο ζηελ νπνία εκθαλίδεηαη ε αζζέλεηα ηεο

αηκνξξνθηιίαο Α Τν άηνκν III 1 πάζρεη από αηκνξξνθηιία Α Όια ηα κέιε ηεο νηθνγέλεηαο έρνπλ

θπζηνινγηθό αξηζκό θαη κέγεζνο ρξσκνζσκάησλ

Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέληξν (κνλάδεο 3) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6)

Πνην πξόβιεκα αληηκεησπίδνπλ ηα άηνκα κε αηκνξξνθηιία Α (κνλάδεο 4)

Τν δεπγάξη II 2 II 3 απνθηά δεύηεξν παηδί κε αηκνξξνθηιία Α θαη ζύλδξνκν Klinefelter Να

πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία κέζσ ηεο νπνίαο πξνέθπςε ν γνλόηππνο ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ παηδηνύ

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε γνληδηαθήο κεηάιιαμεο (κνλάδεο 6)

Πόζα ζπλνιηθά κόξηα DNA πεξηέρνληαη ζηα ρξσκνζώκαηα πνπ απεηθνλίδνληαη ζηνλ θαξπόηππν

ηνπ παηδηνύ κε ζύλδξνκν Klinefelter (κνλάδεο 2)

Να εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-31-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα ηε δεκηνπξγία ελόο θισλνπνηεκέλνπ πξνβάηνπ - όπσο ήηαλ ε Dolly - ρξεζηκνπνηνύληαη ηξία

πξόβαηα Α Β ΓΑπό ην πξόβαην Α απνκνλώλεηαη ν ππξήλαο από θύηηαξν ησλ καζηηθώλ αδέλσλ

Από έλα σάξην ηνπ πξνβάηνπ Β αθαηξείηαη ν ππξήλαο θαη ζηε ζέζε ηνπ εηζάγεηαη ν ππξήλαο ηνπ

θπηηάξνπ από ην πξόβαην Α Πξνθύπηεη έηζη έλα λέν θύηηαξν

Τν θύηηαξν απηό πθίζηαηαη ιίγεο δηαηξέζεηο θαη ην έκβξπν πνπ πξνθύπηεη εκθπηεύεηαη ζηε κήηξα

ηνπ πξνβάηνπ Γ Μεηά από ιίγνπο κήλεο γελληέηαη ην λέν πξόβαην (πξόβαην ∆)

1 Πνην από ηα πξόβαηα Α Β Γ έρεη ηαπηόζεκν ππξεληθό DNA κε ην πξόβαην ∆ θαη γηαηί Μονάδερ 8

2 Πνην από ηα πξόβαηα Α Β Γ έρεη ηαπηόζεκν κηηνρνλδξηαθό DNA κε ην πξόβαην ∆ θαη γηαηί Μονάδερ 8

3 Με πνην ηξόπν ε θισλνπνίεζε κπνξεί λα ζπλεηζθέξεη ζηελ πξνζηαζία από ηελ εμαθάληζε

δηαθόξσλ δσηθώλ νξγαληζκώλ ηνπ πιαλήηε καο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλνληαη πέληε ακηλνμέα θαη δίπια ηνπο ηξηπιέηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ

θσδηθνπνηνύλ ηα ακηλνμέα απηά

ηπξνζίλε (tyr) mdash UAU

θαηλπιαιαλίλε (phe) mdash UUU

πξνιίλε (pro) mdash CCC

κεζεηνλίλε (met) mdash AUG

γιπθίλε (gly) mdash GGG

Τα πέληε παξαπάλσ ακηλνμέα ζπγθξνηνύλ νιηγνπεπηίδην θάπνηνπ βαθηεξηαθνύ θπηηάξνπ

α Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο πνην είλαη ην πξώην (αξρηθό) θαη πνην ην ηέηαξην ακηλνμύ ηνπ

νιηγνπεπηηδίνπ

Μονάδερ 4

β Να γξάςεηε κία αιιεινπρία λνπθιενηηδίσλ ηνπ mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ

νιηγνπεπηίδην Μονάδερ 6

γ Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ λνπθιενηηδίσλ ηεο θσδηθήο αιπζίδαο ηνπ DNA

(κνλάδεο 6) θαη λα ζεκεηώζεηε ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 9

δ Πόζα άηνκα θσζθόξνπ ππάξρνπλ ζηε δηπιή έιηθα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί απηό ην

νιηγνπεπηίδην ∆ηθαηνινγείζηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-32-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Βηνηερλνινγία κε ηελ επξεία έλλνηα είλαη ε ρξήζε δσληαλώλ νξγαληζκώλ πξνο όθεινο ηνπ

αλζξώπνπ θαη ζηεξίδεηαη θπξίσο ζε ηερληθέο θαιιηέξγεηαο θαη αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ

θαη ζε ηερληθέο αλαζπλδπαζκέλνπ DNA

1 Με πνην ηξόπν θαιιηεξγνύληαη νη κηθξννξγαληζκνί ζε κεγάιε θιίκαθα (βηνκεραληθή

θαιιηέξγεηα) Μονάδερ 10

2 Τη ελλννύκε κε ηνλ όξν δύκσζε θαη πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο Μονάδερ 5

3 Ζ αλζξώπηλε ηλζνπιίλε είλαη κία από ηηο θαξκαθεπηηθέο πξσηεΐλεο πνπ παξάγνληαη από

βαθηήξηα Μία από ηηο κεζόδνπο πνπ ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή ηεο είλαη ε παξαγσγή

ηνπ πξόδξνκνπ κνξίνπ ηεο ζε κία βαθηεξηαθή θαιιηέξγεηα θαη ε κεηαηξνπή ηνπ ζε ηλζνπιίλε κε

ελδπκηθή θαηεξγαζία Να γξάςεηε ζπλνπηηθά ηα ζηάδηα απηήο ηεο κεζόδνπ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ βαθηεξηαθνύ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην κε έμη

ακηλνμέα

Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο είλαη ε θσδηθή θαη πνηα ε κε θσδηθή (κνλάδεο 4) Να αηηηνινγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ

ηκήκαηνο DNA Μονάδερ 3

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ηνπ πεπηηδίνπ πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηάθξαζε

ηνπ παξαπάλσ mRNA Μονάδερ 3

Να γξάςεηε ηα αληηθσδηθόληα ησλ tRNA κε ηε ζεηξά πνπ ζα πάξνπλ κέξνο ζηε κεηάθξαζε ηνπ

παξαπάλσ mRNA Μονάδερ 6

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο θσδηθνλίσλ θαη ακηλνμέσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

AUG rarr Μεζεηνλίλε

ACC rarr Θξενλίλε

AAA rarr Λπζίλε

CCU rarr Πξνιίλε

CAC rarr Ηζηηδίλε

GCC rarr Αιαλίλε

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-33-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ο όξνο γνληδηαθή έθθξαζε αλαθέξεηαη ζπλήζσο ζε όιε ηε δηαδηθαζία κε ηελ νπνία έλα γνλίδην

ελεξγνπνηείηαη γηα λα παξαγάγεη κία πξσηεΐλε

1 Πνύ απνζθνπεί θπξίσο ε ξύζκηζε απηή ζηελ πεξίπησζε ησλ βαθηεξίσλ Μονάδερ 5

2 Τα θύηηαξα ελόο επθαξπσηηθνύ πνιύπινθνπ νξγαληζκνύ όπσο ηα λεπξηθά θαη ηα κπτθά αλ θαη

έρνπλ ην ίδην γελεηηθό πιηθό δηαθέξνπλ ζηε κνξθή θαη ηε ιεηηνπξγία Πώο νλνκάδεηαη απηή ε

δηαδηθαζία εμεηδίθεπζεο θαη ηη θάλεη ηα θύηηαξα λα δηαθέξνπλ ηόζν πνιύ Μονάδερ 8

3 Ο κεραληζκόο ηεο κεηαγξαθήο είλαη ν ίδηνο ζηνπο πξνθαξπσηηθνύο θαη επθαξπσηηθνύο

νξγαληζκνύο Πνηα είλαη ηα ξπζκηζηηθά ζηνηρεία ηεο κεηαγξαθήο ηνπ DNA πνην ην έλδπκν πνπ

θαηαιύεη ηε κεηαγξαθή θαη πώο ιεηηνπξγεί απηό θαηά ηε γνληδηαθή ξύζκηζε ζην επίπεδν ηεο

κεηαγξαθήο ησλ επθαξπσηηθώλ νξγαληζκώλ Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο Σε κηα ζέζε ηκήκαηνο κνξίνπ DNA κε θιώλνπο Α θαη Β έρεη μεθηλήζεη ε αληηγξαθή όπσο

θαίλεηαη ζην παξαθάησ ζρήκα

Ζ DNA-δεζκάζε εθηόο ηνπ όηη ζπλδέεη όια ηα θνκκάηηα πνπ πξνθύπηνπλ από ηηο δηάθνξεο ζέζεηο

έλαξμεο αληηγξαθήο δξα θαηά ηελ αληηγξαθή ηνπ θιώλνπ Β

Σε θάζε θιώλν λα ζπκπιεξώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηεο αληηγξαθήο θαη λα ραξαθηεξίζεηε

ηνλ ηξόπν ζύλζεζεο ησλ λέσλ αιπζίδσλ DNA (κνλάδεο 4) Πνηά έλδπκα ηνπνζεηνύλ ηα

ζπκπιεξσκαηηθά λνπθιενηίδηα θαη πνηνπο άιινπο ξόινπο έρνπλ (κνλάδεο 7)

Σηελ θσδηθή αιπζίδα Α ην γνλίδην πνπ είλαη ππεύζπλν γηα ηελ παξαγσγή ελόο πεπηηδίνπ έρεη ηελ

εμήο αιιεινπρία βάζεσλ

5΄ ATG CCA TGC AAA CCG AAA TGA hellip3΄

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη (κνλάδεο 2)

Κάπνηα αιιαγή πνπ ζπλέβε ζηελ παξαπάλσ θσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA έρεη σο

απνηέιεζκα ην 4ν θσδηθόλην ζην κεηαγξαθόκελν mRNA λα έρεη ηηο βάζεηο UAA

θαη ν αξηζκόο ησλ θσδηθνλίσλ λα παξακέλεη ζηαζεξόο

Αθνύ γξάςεηε ην λέν mRNA πνπ πξνθύπηεη λα εμεγήζεηε πνηα είλαη ε ζπγθεθξηκέλε αιιαγή

πνπ ζπλέβε θαη ηη ζπλέπεηεο κπνξεί λα έρεη γηα ην πεπηίδην (κνλάδεο 8)

Γηαηί ε πξσηετλνζύλζεζε ζηνπο επθαξπσηηθνύο νξγαληζκνύο είλαη κηα laquoνηθνλνκηθή

δηαδηθαζίαraquo (κνλάδεο 4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-34-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Τα γνλίδηα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηηο αιπζίδεο ησλ αηκνζθαηξηλώλ ηνπ αλζξώπνπ εκθαλίδνπλ πνιιέο

κεηαιιάμεηο πνπ νδεγνύλ ζηε δεκηνπξγία αηκνζθαηξηλνπαζεηώλ Σην γνλίδην πνπ θσδηθνπνηεί ηελ

αιπζίδα β έρνπλ βξεζεί πεξηζζόηεξεο από 300 κεηαιιάμεηο ∆ίλεηαη κία κεηάιιαμε ζην θσδηθόλην

πνπ θσδηθνπνηεί ην 6ν ακηλνμύ ηεο βndash πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο αηκνζθαηξίλεο Α (ΖbA)

Σηεθσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA ην θσδηθόλην GAG έγηλε GTG

α Τη ζπλέπεηεο έρεη απηή ε κεηάιιαμε γηα ηελ αηκνζθαηξίλε Α (HbA) θαη γηα ηα

εξπζξνθύηηαξα (κνλάδεο 12)

β Γηαηί ζηα νκόδπγα άηνκα κε βndashζαιαζζαηκία εκθαλίδεηαη ζπρλά αύμεζε ηεο αηκνζθαηξίλεο F

(HbF) (κνλάδεο 7)

γ Σε πνηα άηνκα ε ζύλζεζε ηεο αηκνζθαηξίλεο Α2 (HbA2) απνηειεί δηαγλσζηηθό δείθηε

(κνλάδεο 6) Μονάδερ 25

ΘΔΜΑ 4ο Γπλαίθα κε νκάδα αίκαηνο Α παληξεύεηαη άλδξα κε νκάδα αίκαηνο Β θαη γελλνύλ δύν παηδηά εθ

ησλ νπνίσλ ην πξώην πνπ είλαη θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο Α θαη ην δεύηεξν νκάδα αίκαηνο Ο

Τν δεύηεξν παηδί πάζρεη από θιεξνλνκηθή κεηαβνιηθή λόζν Οη δύν γνλείο είλαη πγηείο θαη ε

κεηέξα κόλνλ είλαη θνξέαο ηνπ ππνιεηπόκελνπ γνληδίνπ πνπ ειέγρεη ηε λόζν απηή Γηα ηα γνλίδηα

πνπ ειέγρνπλ ηνπο παξαπάλσ ραξαθηήξεο ηζρύεη ν δεύηεξνο λόκνο ηνπ Μendel

Να βξείηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ ηνπο σο πξνο ηνπο δύν ραξαθηήξεο

θάλνληαο ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (κνλάδεο 15) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ην θύιν ηνπ

δεύηεξνπ παηδηνύ (κνλάδεο 10) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-35-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα ηελ παξαγσγή ηνπ πξνδξόκνπ κνξίνπ ηεο ηλζνπιίλεο δειαδή ηεο πξντλζνπιίλεο θαηάιιεια

κεηαζρεκαηηζκέλα θύηηαξα Escherichia coli θαιιηεξγήζεθαλ ζε βηναληηδξαζηήξα Ζ απεηθόληζε

ηεο κεηαβνιήο ηνπ πιεζπζκνύ ηνπ βαθηεξίνπ (Ν) ζε ζρέζε κε ηνλ ρξόλν (t) έδσζε ην παξαθάησ

δηάγξακκα

1 Με βάζε ην δηάγξακκα απηό λα ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο θαη λα πεξηγξάςεηε

ηηο θάζεηο ηεο Μονάδερ 10

2 Σε πνηα ζπλήζσο ρξνληθά δηαζηήκαηα ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ βαθηεξίσλ αλακέλεηαη λα παξαρζεί

ε πξντλζνπιίλε Αθνύ παξαιάβνπκε ηελ πξντλζνπιίλε από ηνλ βηναληηδξαζηήξα πώο ζα ηελ

κεηαηξέςνπκε ζε ηλζνπιίλε Μονάδερ 10

3 Πνηνο είλαη ν βηνινγηθόο ξόινο ηεο ηλζνπιίλεο θαη πνηα αζζέλεηα πξνθαιεί ε κείσζε ή ε έιιεηςή

ηεο Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ελόο γνληδίνπ βαθηεξηαθνύ

θπηηάξνπ

AUGndashCCUndashCAUndashCGUndashUCUndashACUndashUUUndashUAA 3΄

α Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ηε μη κωδική αιπζίδα από ηελ νπνία πξνήιζε ην παξαπάλσ

mRNA θαη λα νξίζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηεο Μονάδερ 5

β Αληηθαζηζηνύκε κία ηξηπιέηα ηνπ παξαπάλσ mRNA κε ηελ ηξηπιέηα 5΄UGA

3΄ θαη ην

πεπηίδην πνπ θσδηθνπνηείηαη δελ πθίζηαηαη ηελ παξακηθξή αιιαγή Πνηα είλαη ε ηξηπιέηα

απηή (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

γ Ζ ηξηπιέηα 5΄

UCU3΄

ηνπ παξαπάλσ mRNA θσδηθνπνηεί ην ακηλνμύ ζεξίλε Αλ

αληηθαηαζηήζνπκε απηή ηελ ηξηπιέηα κε ηελ ηξηπιέηα 5΄

UCC3΄

δελ πξνθύπηεη ε

παξακηθξή αιιαγή ζην πεπηίδην Πώο εξκελεύεηαη ην γεγνλόο απηό κε βάζε ηα

ραξαθηεξηζηηθά ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-36-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα πξώηε θνξά ε γνληδηαθή ζεξαπεία εθαξκόζηεθε ζε έλα θνξίηζη πνπ είρε έιιεηςε ηνπ ελδύκνπ

απακηλάζε ηεο αδελνζίλεο (ADA)

1 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ ελδύκνπ απηνύ (κνλάδεο 3) θαη πνηα ηα ζπκπηώκαηα πνπ εκθαλίδνπλ ηα

άηνκα κε έιιεηςε ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

2 Πώο νλνκάδεηαη ν ηύπνο ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο πνπ εθαξκόζηεθε (κνλάδεο 2) θαη γηαηί

(κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

3 Πνηα είλαη ε δηαδηθαζία πνπ αθνινπζείηαη ζηε γνληδηαθή ζεξαπεία ηεο παξαπάλσ αζζέλεηαο Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο κε θπζηνινγηθή όξαζε πνπ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία (PKU) θαη κηα γπλαίθα κε

θπζηνινγηθή όξαζε πνπ δελ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία απνθηνύλ έλα θνξίηζη θαη έλα αγόξη Τν

θνξίηζη έρεη θπζηνινγηθή όξαζε θαη δελ παξνπζηάδεη θαηλπιθεηνλνπξία ελώ ην αγόξη εκθαλίδεη

αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν θαη πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία

1 Πώο πξνθαιείηαη ε θαηλπιθεηνλνπξία (κνλάδεο 5) θαη πσο θιεξνλνκείηαη (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

2 Πώο θιεξνλνκείηαη ε κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν Μονάδερ 6

3 Να βξείηε θαη λα γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο ηνπ άλδξα ηεο γπλαίθαο θαη ησλ παηδηώλ ηνπο

(κνλάδεο 8) θάλνληαο ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 12

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-37-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Α Σηα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα κειεηάηαη ν ηξόπνο θιεξνλόκεζεο θνηλνύ κνλνγνληδηαθνύ

ραξαθηεξηζηηθνύ ζε δύν δηαθνξεηηθέο νηθνγέλεηεο 1 θαη 2

Σηελ 1ε νηθνγέλεηα θέξνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ηα άηνκα Η2 ΗΗ2 ΗΗ3 (καπξηζκέλα) ελώ ζηελ 2

ε

νηθνγέλεηα θέξνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ηα άηνκα ΗΗ2 ΗΗ3 (καπξηζκέλα)

Να πξνζδηνξίζεηε ηνλ ηξόπν θιεξνλόκεζεο ηνπ ραξαθηεξηζηηθνύ κε βάζε ηα παξαπάλσ

ζηνηρεία αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή ζαο κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (Να κε ιεθζεί

ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο θαη λα κελ εμεηαζηεί ε πεξίπησζε ηνπ θπινζύλδεηνπ

επηθξαηνύο γνληδίνπ) (κνλάδεο 8) Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόκσλ (κνλάδεο 5) Μονάδερ 13

Β Να ππνδείμεηε έλα πηζαλό κεραληζκό πνπ κπνξεί λα εμεγήζεη ηε γέλλεζε αηόκνπ κε ζύλδξνκν

Turner από γνλείο κε θπζηνινγηθό αξηζκό ρξσκνζσκάησλ (κνλάδεο 6) Να πεξηγξάςεηε ηε

δηαδηθαζία κε ηελ νπνία κπνξνύκε λα απεηθνλίζνπκε ηα ρξσκνζώκαηα ηνπ αηόκνπ κε ζύλδξνκν

Turner κεηά ηε γέλλεζή ηνπ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη δίθισλν κόξην DNA ην νπνίν πεξηέρεη ηκήκα αζπλερνύο γνληδίνπ πνπ κεηαγξά-

θεηαη ζε mRNA

α) Πνύ ζπλαληάκε αζπλερή γνλίδηα (κνλάδεο 2)

β) Να πξνζδηνξίζεηε ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

γ) Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ πξόδξνκνπ mRNA θαη ηνπ ώξηκνπ mRNA πνπ πξνθύπηνπλ από ηε

κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ DNA ρσξίο αηηηνιόγεζε (κνλάδεο 2)

δ) Πώο πξνθύπηεη ην ώξηκν mRNA (κνλάδεο 3)

ε) Μπνξεί ε πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε ΔcoRI λα θόςεη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3)

ζη) Πνηεο θαηεγνξίεο γνληδίσλ πνπ ππάξρνπλ ζην ρξσκνζσκηθό DNA ελόο θπηηαξηθνύ ηύπνπ δελ

θισλνπνηνύληαη ζε cDNA βηβιηνζήθε (κνλάδεο 8) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-38-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Άλδξαο πνπ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία θαη ζπλζέηεη θπζηνινγηθή πνζόηεηα κειαλίλεο

απνθηά απνγόλνπο κε γπλαίθα πνπ πάζρεη από αιθηζκό αιιά κπνξεί λα κεηαηξέπεη ηε

θαηλπιαιαλίλε ζε ηπξνζίλε

Να βξείηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο θαη θαηλόηππνπο ησλ παηδηώλ

Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηελ θαηλπιθεηνλνπξία θαη ηνλ αιθηζκό βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά

δεύγε νκόινγσλ ρξσκνζσκάησλ Μονάδερ 12

Β Να δηαθξίλεηε πεξηπηώζεηο θαηά ηηο νπνίεο είλαη αηκνξξνθηιηθό ην παηδί πνπ απνθηά

θπζηνινγηθόο άλδξαο κε θπζηνινγηθή γπλαίθα ηεο νπνίαο ν παηέξαο είλαη αηκνξξνθηιηθόο

Οη γνλείο θαη ην παηδί έρνπλ θπζηνινγηθό θαξπόηππν Μονάδερ 13

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ηα πέληε (5) πξώηα ακηλνμέα

κηαο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Ζ θαηεύζπλζε ζηελ νπνία θηλείηαη ε RNA πνιπκεξάζε θαηά ηε

κεηαγξαθή ππνδεηθλύεηαη από ην βέινο

α Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ DNA είλαη ε θσδηθή θαη πνηα είλαη ε κε θσδηθή

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 9

β Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ DNA Μονάδερ 3

γ Να γξάςεηε θαη λα αηηηνινγήζεηε ην αληηθσδηθόληνηνπ tRNA πνπ κεηαθέξεη ην 2ν ακηλνμύ ηεο

πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Μονάδερ 5

δ Τηείλαηηνζύκπινθνέλαξμεοηεοπξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 5) θαη πνηα είλαη ε κεηέπεηηα πνξεία

ηνπ tRNA πνπ ζπκκεηέρεη ζε απηό (κνλάδεο 3) Μονάδερ 8

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-39-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Πξόθεηηαη λα θαιιηεξγεζεί ζην εξγαζηήξην έλαοεηεξόηξνθνο κηθξννξγαληζκόο

1 Να αλαθέξεηε νλνκαζηηθά ηα ζξεπηηθά ζπζηαηηθά ηα νπνία πξέπεη λα πξνζηεζνύλ ζην κέζν

θαιιηέξγεηαο ώζηε ν κηθξννξγαληζκόο απηόο λα αλαπηπρζεί θπζηνινγηθά Μονάδερ 8

2 Πώο κπνξνύκε λα δηαπηζηώζνπκε αλ ν κηθξννξγαληζκόο απηόο είλαη ππνρξεσηηθά αλαεξόβηνο Μονάδερ 7

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνπο άιινπο παξάγνληεο πνπ επηδξνύλ ζηελ αλάπηπμε ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαηηνπαξαθάησηκήκα DNAζηννπνίνέρεη αξρίζεη ε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

1Σηηο ζέζεηο ΑΒΓ∆ΔΕ λα αληηζηνηρίζεηε ηηο ελδείμεηο 3΄ ή 5΄ ώζηε λα θαίλεηαη ν

πξνζαλαηνιηζκόο ησλ αξρηθώλ θαη ησλ λενζπληηζέκελσλ αιπζίδσλ Μονάδερ 6

2Τη είλαη ηα πξσηαξρηθά ηκήκαηα πσο δεκηνπξγνύληαη θαη πσο επηκεθύλνληαη Μονάδερ 9

3Δμεγήζηε γηαηί πξέπεη ζηελ παξαπάλσ δηαδηθαζία λα ελεξγνπνηεζεί ην έλδπκν DNA δεζκάζε

θαη πώο ζα δξάζεη απηό Μονάδερ 6

4Πνηα έλδπκα ζα επηδηνξζώζνπλ ηα πηζαλά ιάζε ηεο δηαδηθαζίαο ηεο αληηγξαθήο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-40-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ νιηγνπεπηίδην έμη ακηλνμέσλ ην νπνίν δελ έρεη ππνζηεί θακία ηξνπνπνίεζε

κεηά ηε ζύλζεζή ηνπ

Ζ2Ν ndash Μεθειονίνη ndash Γλυκίνη ndash Λυζίνη ndash Τρυπηοθάνη ndash Βαλίνη ndash Αλανίνη - COOH

Α Με ηε βνήζεηα ηνπ ηκήκαηνο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ παξαηίζεηαη γξάςηε ηελ αιιεινπρία

ησλ λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ ηκήκαηνο mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην

παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην ∆ηθαηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 13

Β Γξάςηε κε ηνλ θαηάιιειν πξνζαλαηνιηζκό ηελ αιιεινπρία λνπθιενηηδίσλ ζην δίθισλν

κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην Πνηα είλαη ε θσδηθή θαη πνηα ε κε

θσδηθή αιπζίδα Μονάδερ 6

Γ Δάλ ε ηξηπιέηα 5΄-UGG-3΄ ζην mRNA αληηθαηαζηαζεί από ηελ ηξηπιέηα 5΄-UGA-3΄ γξάςηε

ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ζην λέν νιηγνπεπηίδην πνπ ζα ζπληεζεί Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο Σην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ζηα κέιε

κηαο νηθνγέλεηαο ε αηκνξξνθηιία Α (Δίλαη καπξηζκέλα ηα ΗΗ 1 ΗΗ 4 θαη ΗΗΗ 1)

Α Πώο θιεξνλνκείηαη ε αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 5

Β Να γξάςεηε θαη λα δηθαηνινγήζεηε κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο ηνπο γνλνηύπνπο όισλ ησλ

κειώλ πνπ απεηθνλίδνληαη ζην γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 13

Γ Δάλ νη γνλείο ΗΗ 3 θαη ΗΗ 4 απνθηήζνπλ επόκελν παηδί πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα λα λνζεί από

αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 7

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο θσδηθνλίσλ

θαη ακηλνμέσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

GUCrarrΒαιίλε

UGGrarrΤξππηνθάλε

GGUrarrΓιπθίλε

AUGrarrΜεζεηνλίλε

AAArarrΛπζίλε

GCCrarrΑιαλίλε

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-41-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο κε ηηο νπνίεο κπνξνύλ λα παξαρζνύλ κνλνθισληθά

αληηζώκαηα ηα νπνία ζπλεηζθέξνπλ ζηνλ πξνζδηνξηζκό ησλ νκάδσλ αίκαηνο ηνπ αλζξώπνπ Μονάδερ 7

Γ2 Να αλαθέξεηε πνηνπο ηύπνπο αηκνξνθηιίαο γλσξίδεηε θαη πνύ νθείινληαη (κνλάδεο 2) Να

πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία αληηκεηώπηζεο κίαο εμ απηώλ κε βάζε ηε κέζνδν δεκηνπξγίαο

δηαγνληδηαθώλ δώσλ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 ∆ίλεηαη κείγκα κνξίσλ DNA θαη έλαο αληρλεπηήο RΝΑ

Να εμεγήζεηε ηη είλαη αληρλεπηήο (κνλάδεο 2) λα πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ ζα

αθνινπζεζνύλ πξνθεηκέλνπ ν αληρλεπηήο λα πβξηδνπνηήζεη ηελ θαηάιιειε αιιεινπρία DNA

(κνλάδεο 4) θαη λα εμεγήζεηε πνηνο είλαη ν θιώλνο ηνπ DNA πνπ ζα πβξηδνπνηεζεί (κνλάδεο 4) Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ ∆

Υγηήο άληξαο παληξεύηεθε κε πγηή γπλαίθα θαη απέθηεζαλ έλα αγόξη κε αρξσκαηνςία ζην

θόθθηλν θαη ην πξάζηλν ρξώκα έλα θνξίηζη πνπ πάζρεη από δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία θαη

πεξηκέλνπλ ην ηξίην παηδί ηνπο

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη λα εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ παηδηώλ ηνπο θαη λα εμεγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆3 Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην ηξίην παηδί λα έρεη θπζηνινγηθό θαηλόηππν

Να εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο θάλνληαο ή ηελ απαηηνύκελε δηαζηαύξσζε ή ηηο

απαηηνύκελεο δηαζηαπξώζεηο Μονάδερ 12

∆4 Να εμεγήζεηε ηα γελεηηθά αίηηα ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-42-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

∆ίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν

C T T A A C T A A T A G G G T G G A C C T A A C A T A G A T

G A A T T G A T T A T C C C A C C T G G A T T G T A T C T A

Γ1 Να γξάςεηε ην mRNA πνπ ζα πξνθύςεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

νξίδνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ηνπ (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο

(κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ2 Να βξείηε ηνλ αξηζκό ησλ ακηλνμέσλ από ηα νπνία ζα απνηειείηαη ην έλδπκν κεηά ηε

κεηάθξαζε ηνπ παξαπάλσ mRNA (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο κε

βάζε ηηο ηδηόηεηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε ιεηηνπξγία ηνπ ελδύκνπ αλ ζπκβεί γνληδηαθή

κεηάιιαμε ε νπνία ζα πξνθαιέζεη έιιεηςε ηνπ δεύηεξνπ λνπθιενηηδίνπ ζην δεύηεξν

θσδηθόλην ηνπ γνληδίνπ Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ ∆

∆ίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν

ζην νπνίν ηα άηνκα Η1 θαη ΗΗ1 ΗΗ2 ΗΗ3 ΗΗ4 ΗΗ5 ΗΗ6 πάζρνπλ από κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ ζην παξαπάλσ γελεαινγηθό

δέληξν Μονάδερ 7

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ παηδηώλ ζην παξαπάλσ

γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 4

∆3 Να θάλεηε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο θαη λα αηηηνινγήζεηε ηηο απαληήζεηο ζαο Μονάδερ 14

Σημείωζη Να μην εξεηαζθεί η πεπίπηωζη θςλοζύνδεηος επικπαηούρ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-43-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ ∆ίλνληαη ηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα Α θαη Β

Σην Α απεηθνλίδνληαη νη θάζεηο (αβγ θαη δ)

αλάπηπμεο ελόο κηθξννξγαληζκνύ Σην Β

απεηθνλίδεηαη ε παξαγσγή ηνπ πξντόληνο από

ηνλ κηθξννξγαληζκό γηα ην ίδην ρξνληθό

δηάζηεκα

Γ1 Με βάζε ην δηάγξακκα Α λα

ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο

(κνλάδεο 3) θαη λα νλνκάζεηε ηηο θάζεηο

ηεο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 7

Γ2 Σε πνηα θάζε παξάγεηαη ε κεγαιύηεξε πνζόηεηα ηνπ πξντόληνο (κνλάδεο 2) Nα

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 Αλ ην πξντόλ εθθξίλεηαη από ηνλ κηθξννξγαληζκό πώο ζα ην παξαιάβνπκε από ηελ

θαιιηέξγεηα Μονάδερ 6

Γ4 Να αλαθέξεηε ηνπο παξάγνληεο πνπ επεξεάδνπλ ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ηνπ

κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 4

ΘΔΜΑ ∆ ∆ίλεηαη ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ πεξηέρεη ην αζπλερέο γνλίδην

ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ παξαθάησ πεπηηδίνπ

H2N- μεθειονίνη - αλανίνη - λευκίνη - αζπαραγίνη ndash COOH

∆1 Να γξάςεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 4) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 10

∆2 Να γξάςεηε ην πξόδξνκν mRNA ην ώξηκν mRNA ην εζώλην ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 6) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 15

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ

Aιαλίλε = GCU Λεπθίλε = UUG Αζπαξαγίλε = AAU

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-44-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

1 Πνηα είλαη ε δνmicroή ηνπ DNA ζην ρώξν ζύmicroθσλα microε ην microνληέιν ηεο δηπιήο έιηθαο Μονάδερ 12

2 Να πεξηγξάςεηε πώο ξπζmicroίδεηαη ε γνληδηαθή έθθξαζε ζηα επθαξπσηηθά θύηηαξα Μονάδερ 8

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνλ αιθηζmicroό Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο πνπ πάζρεη από νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

παληξεύεηαη microία γπλαίθα ε νπνία δελ πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο

ινβνύο απηηώλ Τν δεπγάξη απηό απνθηά ηξία παηδηά

Τν πξώην εmicroθαλίδεη ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ ην δεύηεξν δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη πξνζθνιιεmicroέλνπο ινβνύο απηηώλ θαη ην ηξίην δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ γνλέσλ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

β Πνηνη είλαη νη πηζαλνί γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παηδηώλ Μονάδερ 5

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-45-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Σην θπηό κνζρνκπίδειν ην ρξώκα ησλ ζπεξκάησλ κπνξεί λα είλαη είηε θίηξηλν είηε πξάζηλν

ελώ ην ύςνο ηνπ είλαη είηε ςειό είηε θνληό Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηηο παξαπάλσ

ηδηόηεηεο βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά δεύγε νκνιόγσλ ρξσκνζσκάησλ Δάλ έρεηε ζηε

δηάζεζή ζαο έλα ςειό κνζρνκπίδειν κε θίηξηλα ζπέξκαηα λα θάλεηε ηηο θαηάιιειεο

δηαζηαπξώζεηο πνπ απαηηνύληαη γηα λα βξείηε ην γνλόηππό ηνπ (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 11

Γ2 Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο από δύν θπζηνινγηθνύο

γνλείο κπνξεί λα γελλεζεί παηδί κε ζύλδξνκν Turner Μονάδερ 8

Γ3 Μία πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κία πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ Γ

Γίδεηαη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Σηνλ θιώλν ΕΖ ε αληηγξαθή γίλεηαη

κε αζπλερή ηξόπν Τα ζεκεία Γ θαη Ζ ππνδεηθλύνπλ ηε ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα λα ζρεδηάζεηε ηα ζπλερή θαη αζπλερή

ηκήκαηα ησλ λέσλ θιώλσλ κε βέιε ππνδεηθλύνληαο ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ λέσλ θαη

ησλ κεηξηθώλ θιώλσλ (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Σηνλ θιώλν πνπ αληηγξάθεηαη κε ζπλερή ηξόπν λα γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ

λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ πξσηαξρηθνύ ηκήκαηνο ην νπνίν απνηειείηαη

από 8 (νθηώ) λνπθιενηίδηα (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Γ3 Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην πεπηίδην απηό Μονάδερ 2

Γ4 Μεηά ηελ επίδξαζε αθηηλνβνιίαο ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ζπάεη ζηα ζεκεία πνπ

ππνδεηθλύνληαη από ηα βέιε Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε θαη λα

ζεκεηώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ Μονάδερ 2

Γ5 Τν ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε επαλαζπλδέεηαη ζηα ίδηα ζεκεία θνπήο κεηά από

αλαζηξνθή

Να γξάςεηε νιόθιεξν ην κόξην ηνπ DNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηελ αλαζηξνθή (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην λέν πεπηίδην (κνλάδεο 2)

Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-46-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν Σην κόξην απηό ζπκβαίλεη κεηάιιαμε πξνζζήθεο ηξηώλ (3) δηαδνρηθώλ

λνπθιενηηδίσλ (5΄-GAT-3΄)

Γ1 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Φ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) θαη ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα ηνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ2 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Υ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) Ζ παξαπάλσ κεηάιιαμε έρεη ειάρηζηε επίδξαζε ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα

ηνπ ελδύκνπ Πώο ραξαθηεξίδεηαη απηή ε κεηάιιαμε (κνλάδεο 2) Nα εμεγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 9

Γ3 Σε δύν άηνκα πνπ πάζρνπλ από ζύλδξνκν Klinefelter έγηλε αλάιπζε ηεο αιιεινπρίαο ησλ

βάζεσλ ηνπ DNA ησλ θπιεηηθώλ ρξσκνζσκάησλ ηνπο Σην πξώην άηνκν ε αλάιπζε έδεημε

ηξεηο δηαθνξεηηθέο αιιεινπρίεο βάζεσλ DNA Σην δεύηεξν άηνκν ε αλάιπζε έδεημε δύν

παλνκνηόηππεο θαη κία δηαθνξεηηθή αιιεινπρία βάζεσλ DNA Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο

κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο γελλήζεθαλ ηα άηνκα απηά από θπζηνινγηθνύο

γνλείο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ Γ

Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-47-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Α

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Μηα πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κηα πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 7

Γ2 Ζ αλάιπζε δεηγκάησλ DNA από δύν βαθηεξηαθέο θαιιηέξγεηεο έδσζε ηα εμήο

απνηειέζκαηα ζηελ πξώηε θαιιηέξγεηα βξέζεθε πνζνζηό αδελίλεο (Α) 28 θαη

ζηεδεύηεξε βξέζεθε πνζνζηό γνπαλίλεο (G) 28 Να εμεγήζεηε αλ ηα βαθηήξηα ησλ δύν

θαιιηεξγεηώλ αλήθνπλ ζην ίδην ή ζε δηαθνξεηηθό είδνο Μονάδερ 6

Γ3 Με πνηνπο ηξόπνπο γίλεηαη ε θαιιηέξγεηα κηθξννξγαληζκώλ ζε κεγάιε θιίκαθα Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ Γ Σrsquo έλα κόξην DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ ππάξρνπλ δύν γνλίδηα Α θαη Β όπσο θαίλεηαη ζην

ζρήκα

Γ1 Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο θαη λα νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ

αιπζίδσλ ηνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Τα γνλίδηα Α θαη Β κεηαγξάθνληαη ζε RNA Να νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπ RNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Πνηα είλαη ε θσδηθή αιπζίδα γηα ην γνλίδην Α θαη πνηα γηα ην Β (κνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ4 Τη είλαη ν ππνθηλεηήο (κνλάδεο 2) Να νξίζεηε ηε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή γηα θάζε γνλίδην κε

έλα βέινο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-48-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Να αλαθέξεηε ηα βήκαηα πνπ απαηηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο

αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο από έλα δηαγνληδηαθό δών Μονάδερ 12

Γ2 Να εμεγήζεηε πώο ε ζεξκνθξαζία επεξεάδεη ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 8

Γ3 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ πξηκνζώκαηνο ζηελ αληηγξαθή ηνπ DNA Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ

Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-49-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Μεηέξα κε θπζηνινγηθή όξαζε θαη νκάδα αίκαηνο Β απνθηά δύν παηδηά κε έλαλ άλδξα κε

θπζηνινγηθή όξαζε Τν θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο ΑΒ ελώ ην αγόξη νκάδα αίκαηνο Ο

Τν έλα από ηα δύν παηδηά πάζρεη από κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν ndash θόθθηλν

Γ1 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ σο πξνο ηνπο δύν

ραξαθηήξεο (κνλάδεο 8) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 10) Μονάδερ 18

Γ2 Πνην από ηα δύν παηδηά δελ έρεη θπζηνινγηθή όξαζε Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA

(Ι) GACTAATAAAAGAAGTAGTTAGGATCATAGG

(ΙΙ) CTGATTATTTTCTTCATCAA TCCTAGTA TCC

πνπ θσδηθνπνηεί ην πεπηίδην

H2N-Μεθειονίνη-Τυροζίνη-Φαινυλαλανίνη-Φαινυλαλανίνη-Τυροζίνη-COOH

Γ1 Να εμεγήζεηε πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA είλαη ε θσδηθή θαη

πνηα είλαη ε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 4) Να γξάςεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ησλ

αιπζίδσλ (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 8

Γ2 Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ

παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA (κνλάδεο 2) θαζώο θαη ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε πνύ νθείιεηαη ε δηαθνξά κεηαμύ ησλ δύν απηώλ κνξίσλ

(κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ παξαπάλσ πεπηηδίνπ εάλ κηα

γνληδηαθή κεηάιιαμε πνπ ζα ζπκβεί ζην θσδηθόλην ηεο ηπξνζίλεο νδεγήζεη ζε

αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από ζπκίλε Μονάδερ 5

Γ4 Δάλ ε παξαπάλσ γνληδηαθή κεηάιιαμε νδεγήζεη ζε αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από

αδελίλε λα εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ πεπηηδίνπ Μονάδερ 5

Γίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Μεζεηνλίλε AUG

Τπξνζίλε UAC UAU

Φαηλπιαιαλίλε UUU UUC

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-50-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Μηα αξζεληθή κύγα Drosophila κε ιεπθά κάηηα δηαζηαπξώζεθε κε κηα ζειπθή κε θόθθηλα

κάηηα Από ηε δηαζηαύξσζε απηή πήξακε 280 απνγόλνπο ζηελ F1 γεληά πνπ είραλ όινη

θόθθηλα κάηηα Γηαζηαπξώλνληαο δύν άηνκα από ηελ F1 γεληά πξνθύπηνπλ 319 απόγνλνη

ζηελ F2 γεληά Μηα αλάιπζε ησλ απνγόλσλ ηεο F2 γεληάο έδεημε όηη ππάξρνπλ

159 ζειπθά κε θόθθηλα κάηηα

82 αξζεληθά κε θόθθηλα κάηηα θαη

78 αξζεληθά κε ιεπθά κάηηα

Με βάζε ηα δεδνκέλα λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ην παξαπάλσ

γλώξηζκα Γηα ηα άηνκα πνπ δηαζηαπξώζεθαλ δίλεηαη όηη ηα ζειπθά έρνπλ έλα δεπγάξη X

ρξσκνζσκάησλ (ΦΦ) θαη ηα αξζεληθά έρνπλ έλα Φ θαη έλα Χ ρξσκόζσκα (ΦΧ)

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν όπνπ απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη κηα κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

Τα άηνκα ΙΙ2 ΙΙ3 ΙΙΙ3 θαη ΙV3 πάζρνπλ από ηελ αζζέλεηα απηή Γηα όια ηα παξαθάησ

εξσηήκαηα λα κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο

Γ2 Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη ε αζζέλεηα Μονάδερ 6

Γ3 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην δεπγάξη ΙΙΙ1 III2 λα απνθηήζεη αγόξη πνπ ζα πάζρεη

(κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 8

Γ4 Αλ ηα άηνκα Ι1 θαη Ι4 πάζρνπλ από κηα αζζέλεηα πνπ νθείιεηαη ζε γνλίδην κηηνρνλ-δξηαθνύ

DNA λα αλαθέξεηε πνηα άηνκα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ ζα θιεξνλνκή-ζνπλ ην γνλίδην

απηό (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-51-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA ην νπνίν θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Αιπζίδα 1 GTTGAATTCTTAGCTTAAGTCGGGCATGAATTCTC

Αιπζίδα 2 CAACTTAAGAATCGAATTCAGCCCGTACTTAAGAG

Γ1 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

επηζεκαίλνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ησλ αιπζίδσλ ηνπ (κνλάδεο 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Τν παξαπάλσ ηκήκα DNA αληηγξάθεηαη θαη θαηά ηε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

δεκηνπξγνύληαη ηα παξαθάησ πξσηαξρηθά ηκήκαηα

i) 5΄-GAGAAUUC-3΄

ii) 5΄-UUAAGCUA-3΄

iii) 5΄-GUUGAAUU-3΄

Να πξνζδηνξίζεηε πνηα αιπζίδα αληηγξάθεηαη κε ζπλερή θαη πνηα κε αζπλερή ηξόπν

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε ην έλδπκν EcoRI πξνθεηκέλνπ λα ελζσκα-ησζεί ζε

έλα από ηα δύν πιαζκίδηα Α θαη Β πνπ δίλνληαη παξαθάησ

Πνην από ηα δύν πιαζκίδηα ζα επηιέμεηε γηα ηε δεκηνπξγία αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ

(κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Πόζνη θσζθνδηεζηεξηθνί δεζκνί ζα δηαζπαζηνύλ ζην πιαζκίδην πνπ επηιέμαηε θαη πόζνη ζα

δεκηνπξγεζνύλ θαηά ην ζρεκαηηζκό ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ4 Από ηε κύγα Drosophila απνκνλώζεθαλ ηξία δηαθνξεηηθά θπζηνινγηθά θύηηαξα ζηα νπνία

πξνζδηνξίζηεθε ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ζε δεύγε βάζεσλ

Σην πξώην θύηηαξν ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ππνινγίζηεθε ζε 32108 δεύγε βάζεσλ

ζην δεύηεξν θύηηαξν ζε 16108 δεύγε βάζεσλ θαη ζην ηξίην θύηηαξν ζε 6410

8 δεύγε

βάζεσλ

Να δηθαηνινγήζεηε γηαηί ππάξρνπλ νη δηαθνξέο απηέο ζην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ησλ

ηξηώλ θπηηάξσλ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-52-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ Γ

Έλα πιαζκίδην πνπ ρξεζηκνπνηείηαη σο θνξέαο θισλνπνίεζεο ελόο ηκήκαηνο DNA έρεη έλα

γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε θαη έλα γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληη-

βηνηηθό ηεηξαθπθιίλε Τν γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζηελ ηεηξαθπθιίλε πεξηέρεη ηελ αιιεινπρία

πνπ αλαγλσξίδεηαη από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Γεκηνπξγνύκε αλαζπλδπαζ-

κέλα πιαζκηδία κε ηε ρξήζε ηεο πεξηνξηζηηθήο ελδνλνπθιεάζεο EcoRI

Τα κεηαζρεκαηηζκό βαθηεξίσλ πνπ δελ είραλ θαλέλα πιαζκίδην Σηε ζπλέρεηα ηα βαθηήξηα

θαιιηεξγνύληαη ζε ζξεπηηθό πιηθό

Γ1 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ηεηξαθπθιίλε αληί ηεο ακπηθηιίλεο (κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 Σηνπο παξαθάησ δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο (1 2 3) θαίλεηαη ε δηαβάζκηζε ηεο ζπγθέληξσζεο

ηνπ νμπγόλνπ θαη ε πεξηνρή αλάπηπμεο ηξηώλ εηδώλ κηθξννξγα-ληζκώλ ζε πγξό ζξεπηηθό

πιηθό Οη κηθξννξγαληζκνί απεηθνλίδνληαη σο καύξεο θνπθίδεο

Σε πνηνλ από ηνπο ηξεηο δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο έρνπκε θαιιηέξγεηα κπθήησλ πνπ

ρξεζηκνπνηνύληαη ζηελ αξηνβηνκεραλία βαθηεξίσλ ηνπ γέλνπο Clostridium θαη βαθηεξίσλ

ηνπ γέλνπο Mycobacterium (κνλάδεο 3) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

Γ4 Με πνηνλ ηξόπν δεκηνπξγνύκε δηαγνληδηαθά θπηά ηα πξντόληα ησλ νπνίσλ έρνπλ

κεγαιύηεξε δηάξθεηα δσήο ζε ζρέζε κε απηά ησλ κε δηαγνληδηαθώλ θπηώλ Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-53-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ δηάγξακκα απεηθνλίδεηαη ε θπζηνινγηθή κεηαβνιή ζην πνζνζηό ησλ

πνιππεπηηδηθώλ αιπζίδσλ ησλ αηκνζθαηξηλώλ HbA HbF θαη HbA2 ηνπ αλζξώπνπ από ηελ

εκβξπηθή ειηθία θαη κεηά ηε γέλλεζή ηνπ

Γ1 Πνην είδνο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο αληηζηνηρεί ζε θαζεκηά από ηηο θακπύιεο Η ΗΗ ΗΗΗ θαη IV

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ2 Τα απνηειέζκαηα κηαο εμέηαζεο αίκαηνο ζε έλαλ ελήιηθα έδεημαλ όηη νη αηκνζθαηξίλεο HbA

HbF θαη HbA2 είλαη ζε θπζηνινγηθά επίπεδα Πόζα γνλίδηα είλαη ππεύζπλα γηα ηε ζύλζεζε

ηεο HbA ζε έλα ζσκαηηθό θύηηαξν ζηε κεηάθαζε (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA πνπ πεξηέρεη ηα θσδηθόληα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα επηά

πξώηα ακηλνμέα ηεο θπζηνινγηθήο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο HbA

5΄hellip GTG CAC CTG ACT CCT GAG GAG hellip 3΄

3΄hellip CAC GTG GAC TGA GGA CTC CTC hellip 5΄

Ζ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI αλαγλσξίδεη ηελ αιιεινπρία

5΄ CTGAG 3΄

3΄ GACTC 5΄

θαη θόβεη θάζε αιπζίδα κεηαμύ ηνπ C θαη ηνπ Τ (κε θαηεύζπλζε 5΄3΄) Ζ αιιεινπρία πνπ

αλαγλσξίδεη ε DdeI βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα DNA Από έλα άηνκν θνξέα ηεο

δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο απνκνλώζεθαλ ηκήκαηα DNA πνπ πεξηέρνπλ ηα θσδηθόληα ηα

νπνία θσδηθνπνηνύλ ηα επηά πξώηα ακηλνμέα ηεο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Σηα ηκήκαηα απηά

επηδξάζακε κε ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI

Πόζα ηκήκαηα DNA δηαθνξεηηθνύ κήθνπο ζα πξνθύςνπλ κεηά ηε δξάζε ηεο DdeI (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 7

Γ4 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο δηάγλσζεο ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο θαηά ηνλ

πξνγελλεηηθό έιεγρν ηε δέθαηε εβδνκάδα ηεο θύεζεο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-54-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Σε ηξεηο δηαθνξεηηθνύο βηναληηδξαζηήξεο πξαγκαηνπνηείηαη

θιεηζηή θαιιηέξγεηα ηξηώλ δηαθνξεηηθώλ κηθξννξγαληζκώλ Α Β

θαη Γ αληίζηνηρα

Σηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα απεηθνλίδεηαη ν αξηζκόο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ ζε ζρέζε κε ην ρξόλν

Σην ρξνληθό δηάζηεκα από 0 έσο t1 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ

ζηνπο βηναληηδξα-ζηήξεο είλαη πςειή θαη ζηαζεξή ελώ ζην ρξν-

ληθό δηάζηεκα από t1 έσο t2 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ είλαη

ρακειή θαη ζηαζεξή

Γ1 Με βάζε ηα ζρήκαηα λα ραξαθηεξίζεηε ηνπο

κηθξννξγαληζκνύο Α Β Γ ζε ζρέζε κε ηελ εμάξηεζε ηεο

αλάπηπμήο ηνπο από ηε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ (κνλάδεο 6)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

Γ2 Με βάζε ηα ζρήκαηα ζε πνηα θάζε ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ γίλεηαη ε κεηαβνιή ηεο ζπγθέληξσζεο ηνπ Ο2

ζηνλ βηναληηδξαζηήξα όπνπ θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α

(κνλάδεο 2)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 4

Γ3 Πώο εμεγείηαη ε εθζεηηθή θάζε ζε κία θιεηζηή θαιιηέξγεηα

κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 4

Γ4 Τη ελλννύκε ζήκεξα κε ηνλ όξν δύκσζε (κνλάδεο 3) Πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο

(κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ πεπηίδην πνπ παξάγεηαη από έλα βαθηήξην

HOOCminusμεθειονίνηminusαλανίνηminusζερίνηminusαζπαραγίνηminusμεθειονίνηminusNH2

Γ1 Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ δίθισλνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ πεπηίδην (κνλάδεο

2) Να νξίζεηε ην 5΄ θαη 3΄ άθξν θάζε αιπζίδαο (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να θαζνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Γίλνληαη ηα θσδηθόληα

αιαλίλε GCU αζπαξαγίλε AAU κεζεηνλίλε AUG ζεξίλε UCU

Τν θσδηθόλην ιήμεο είλαη ην UGA Μονάδερ 15

Γ2 Μπνξεί ε παξαπάλσ αιπζίδα λα θνπεί από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 5

Γ3 Πώο ζρεκαηίδεηαη ην ζύκπινθν έλαξμεο ηεο πξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 3) Από ηη

απνηειείηαη ην πνιύζσκα (κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-55-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν απεηθνλίδεη ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη κηα

αζζέλεηα ηνπ κεηαβνιηζκνύ ζηνλ άλζξσπν

Γ1 Ζ αζζέλεηα απηή νθείιεηαη ζε επηθξαηέο ή ζε ππνιεηπόκελν γνλίδην (Μνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Κιεξνλνκείηαη σο απηνζσκηθόο ή

θπινζύλδεηνο ραξαθηήξαο (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 12

Γ2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέλδξν Μονάδερ 6

Γ3 O άλδξαο ΗΗΗ1 απνθηά κε γπλαίθα εηεξόδπγε ζηελ αζζέλεηα απηή έλα αγόξη

Να βξείηε ηε πηζαλόηεηα πνπ ππάξρεη ην αγόξη απηό λα πάζρεη αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Τα ζεκεία Α θαη Γ ππνδεηθλύνπλ ηε

ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηό ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ κεηξηθώλ αιπζίδσλ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ζρεδηάζεηε ζην ίδην ζρήκα ηα αζπλερή θαη

ηα ζπλερή ηκήκαηα ησλ δύν λέσλ αιπζίδσλ κε

βέιε θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηά ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπο (Μνλάδεο 3)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4)

Μονάδερ 7

Γ3 Ζ κεηξηθή αιπζίδα ηνπ DNA πνπ αληηγξάθε-

ηαη κε ζπλερή ηξόπν ακέζσο κεηά κεηαγξάθεηαη

Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ RNA πνπ ζρεκαηίδεηαη

θαηά ηε κεηαγξαθή θαη λα ζεκεηώζεηε ηνλ

πξνζαλαηνιηζκό ηνπ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ4 Πνηα είλαη ε δξάζε ηεο RNA πνιπκεξάζεο κεηά ηελ πξόζδεζή ηεο ζηνλ ππνθηλεηή ελόο

γνληδίνπ Μονάδερ 6

Page 16: biologia kat 3o 4o

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-16-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2003 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Ζ γνληδηαθή ζεξαπεία εθαξmicroόζηεθε γηα πξώηε θνξά ην 1990 ζrsquo έλα ηεηξάρξνλν θνξίηζη πνπ

έπαζρε από έιιεηςε ηνπ ελδύmicroνπ απαmicroηλάζε ηεο αδελνζίλεο (ADA) Να πεξηγξάςεηε ηε

δηαδηθαζία πνπ αθνινπζείηαη ζηε γνληδηαθή ζεξαπεία ηεο παξαπάλσ αζζέλεηαο Μονάδερ 10

Β 1 Να γξάςεηε ηα αιιειόmicroνξθα γνλίδηα πνπ θαζνξίδνπλ ηνλ ηύπν ησλ νmicroάδσλ αίmicroαηνο ΑΒΟ ηνπ

αλζξώπνπ Μονάδερ 3

2 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλνηύπνπο αλζξώπνπ νmicroάδαο αίmicroαηνο Β θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο Μονάδερ 6

3 Να γξάςεηε ην γνλόηππν αλζξώπνπ νmicroάδαο αίmicroαηνο ΑΒ Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίδεηαη ην παξαθάησ ηmicroήmicroα microνξίνπ πξνθαξπσηηθνύ DNA ζην νπνίν θσδηθνπνηείηαη ε γελεηηθή

πιεξνθνξία γηα ηε ζύλζεζε microηθξήο αιπζίδαο αmicroηλνμέσλ

(I) TT T TA C G TT AT G A A AG A TA C TC GG C T C

(II) AA A AT G C AAT A C TT T CT A T GA GC C G A G

α Σε πνηα από ηηο αιπζίδεο (Ι) ή (ΙΙ) βξίζθεηαη ε γελεηηθή πιεξνθνξία θαη γηαηί Μονάδερ 10

β Να γξάςεηε ην microόξην ηνπ m-RNA ην νπνίν ζρεmicroαηίδεηαη θαηά ηε microεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ

DNA θαη λα νξίζεηε ην 3΄θαη ην 5΄ άθξν ηνπ microνξίνπ απηνύ Μονάδερ 5

γ Πόζα αmicroηλνμέα έρεη ε αιπζίδα πνπ ζρεmicroαηίδεηαη θαη γηαηί Μονάδερ 5

δ Να γξάςεηε ηα αληηθσδηθόληα ησλ t-RNA πνπ ζπmicromicroεηέρνπλ ζηε microεηάθξαζε ηνπ παξαπάλσ

microνξίνπ m-RNA Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-17-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2004 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Από δύν θπζηνινγηθνύο γνλείο σο πξνο ηνλ αξηζmicroό θαη ην microέγεζνο ησλ ρξσmicroνζσmicroάησλ γελλήζεθε

παηδί microε ζύλδξνmicroν Turner (ΦΟ)

1 Να γξάςεηε έλαλ από ηνπο πηζαλνύο microεραληζmicroνύο πνπ microπνξεί λα εμεγήζεη ηε γέλλεζε ηνπ

ζπγθεθξηmicroέλνπ παηδηνύ Μονάδερ 7

2 Πνηα είλαη ηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ ζπλδξόmicroνπ Turner Μονάδερ 6

3 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ πξέπεη λα αθνινπζεζνύλ γηα ηε δηάγλσζε ηνπ ζπλδξόmicroνπ

Turner πξηλ από ηε γέλλεζε ελόο παηδηνύ Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο microε νmicroάδα αίmicroαηνο Ο θαη microε θπζηνινγηθή όξαζε παληξεύεηαη microηα γπλαίθα microε νmicroάδα

αίmicroαηνο Α πνπ είλαη θνξέαο microεξηθήο αρξσmicroαηνςίαο ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν Ο παηέξαο ηνπ

ζπγθεθξηmicroέλνπ άλδξα είλαη νmicroάδαο αίmicroαηνο Α microε θπζηνινγηθή όξαζε θαη ε microεηέξα ηνπ είλαη

νmicroάδαο αίmicroαηνο Β microε θπζηνινγηθή όξαζε

α Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ ηνπ άλδξα Μονάδερ 6

β Να γξάςεηε ηηο πηζαλέο δηαζηαπξώζεηο microεηαμύ ηνπ άλδξα νmicroάδαο αίmicroαηνο Ο microε θπζηνινγηθή

όξαζε θαη ηεο γπλαίθαο νmicroάδαο αίmicroαηνο Α πνπ είλαη θνξέαο microεξηθήο αρξσmicroαηνςίαο Μονάδερ 12

γ Σε θαζεmicroηά από ηηο πξνεγνύmicroελεο δηαζηαπξώζεηο ηνπ εξσηήmicroαηνο β λα βξείηε ηελ πηζαλόηεηα

λα γελλεζεί αγόξη νmicroάδαο αίmicroαηνο Α microε microεξηθή αρξσmicroαηνςία ζην πξάζηλν θαη ην θόθθηλν

(microνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (microνλάδεο 5) Μονάδερ 7

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-18-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2004 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηmicroία ε β-ζαιαζζαηmicroία θαη ε θαηλπιθεηνλνπξία είλαη microεξηθέο από ηηο

ζπρλά εmicroθαληδόmicroελεο γελεηηθέο αζζέλεηεο ηνπ αλζξώπνπ πνπ νθείινληαη ζε microεηαιιάμεηο

1 Σε ηη microαο βνεζά ε δηάγλσζε ησλ γελεηηθώλ αζζελεηώλ Μονάδερ 6

2 Πνηεο ηερληθέο microάο δίλνπλ ηε δπλαηόηεηα δηάγλσζεο ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηmicroίαο ζε

ελήιηθα άηνmicroα πνπ πάζρνπλ από απηή Μονάδερ 6

3 Γηαηί ηα άηνmicroα πνπ πάζρνπλ από β-ζαιαζζαηmicroία παξνπζηάδνπλ microεγάιε εηεξνγέλεηα

ζπmicroπησmicroάησλ Μονάδερ 8

4 Γηαηί ηα άηνmicroα πνπ πάζρνπλ από θαηλπιθεηνλνπξία εmicroθαλίδνπλ δηαλνεηηθή θαζπζηέξεζε Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Σηα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα microειεηάηαη ν ηξόπνο θιεξνλόmicroεζεο ηεο ίδηαο αζζέλεηαο ζε δύν

δηαθνξεηηθέο νηθνγέλεηεο Α θαη Β Σηελ νηθνγέλεηα Α ηα άηνmicroα Ι2 II2 θαη ΙΙΙ2 (microαπξηζmicroέλα) είλαη

αζζελή ελώ ζηελ νηθνγέλεηα Β ηα άηνmicroα ΙΙ2 θαη II3 (microαπξηζmicroέλα) είλαη αζζελή

1 Με βάζε ηα παξαπάλσ γελεαινγηθά δέληξα λα βξείηε ηνλ ηύπν θιεξνλνmicroηθόηεηαο ηεο

αζζέλεηαο απηήο (Να microε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε microεηάιιαμεο) Μονάδερ 7

2 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόmicroσλ πνπ απεηθνλίδνληαη ζηα γελεαινγηθά

δέληξα ησλ νηθνγελεηώλ Α θαη Β Μονάδερ 8

3 Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα γελλεζεί αγόξη microε ηελ αζζέλεηα απηή από ην γάmicroν ηνπ

αηόmicroνπ ΗΗΗ2 ηεο νηθνγέλεηαο Α microε ην άηνmicroν ΗΗΗ1 ηεο νηθνγέλεηαο Β Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-19-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2004 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 2

ΘΔΜΑ 3ο

Α Τη είλαη ηα δηαγνληδηαθά ή γελεηηθά ηξνπνπνηεmicroέλα θπηά Μονάδερ 5

Β Να πεξηγξάςεηε ηε microέζνδν δεmicroηνπξγίαο ησλ δηαγνληδηαθώλ θπηώλ Μονάδερ 15

Γ Να αλαθέξεηε δύν δπλαηόηεηεο πνπ microπνξνύλ λα πξνζθέξνπλ ζηνπο αγξόηεο ηα γελεηηθά

ηξνπνπνηεmicroέλα θπηά Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Ζ παξαθάησ θαmicroπύιε απνδίδεη ηελ αλάπηπμε microηθξννξγαληζmicroώλ ηνπ είδνπο Escherichia coli ζε

θάπνηα θιεηζηή θαιιηέξγεηα

Α Πώο νλνmicroάδεηαη ε θάζε από ηε ρξνληθή ζηηγmicroή t0 έσο θαη t1 θαη ηη ζπmicroβαίλεη microε ηνλ πιεζπζmicroό

ησλ microηθξννξγαληζmicroώλ Μονάδερ 5

Β Πνύ νθείιεηαη ε αύμεζε ηνπ αξηζmicroνύ ησλ microηθξννξγαληζmicroώλ πνπ παξαηεξείηαη ζην δηάζηεmicroα

από t1 έσο t2 θαη πώο νλνmicroάδεηαη ε θάζε απηή Μονάδερ 5

Γ Τε ρξνληθή ζηηγmicroή t3 θαη ελώ ε ζηαζεξή θάζε είλαη ζρεδόλ ζην microέζνλ ηεο από βιάβε ζην

βηναληηδξαζηήξα ε ζεξmicroνθξαζία αλεβαίλεη απόηνmicroα ζηνπο 80 0C Ζ βιάβε απνθαζίζηαηαη

ηαρύηαηα Να εξmicroελεύζεηε ηηο microεηαβνιέο ηνπ πιεζπζmicroνύ ησλ microηθξννξγαληζmicroώλ από ηε ζηηγmicroή

t3 θαη microεηά όπσο απηέο πεξηγξάθνληαη από ηελ θαmicroπύιε αλάπηπμεο Μονάδερ 15

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-20-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2004 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Σε microηα ζέζε έλαξμεο αληηγξαθήο ηνπ DNA ε ζύλζεζε ζηε microηα αιπζίδα είλαη ζπλερήο όπσο

θαίλεηαη ζην παξαθάησ ζρήmicroα

α Να microεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήmicroα λα ζρεδηάζεηε ζrsquo απηό όιεο ηηο

λενζπληηζέmicroελεο αιπζίδεο ηνπ DNA θαη λα ζεmicroεηώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζmicroό ηνπο

γξάθνληαο ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα Μονάδερ 5

β Ζ ζύλζεζε ησλ λέσλ αιπζίδσλ ηνπ DNA γίλεηαη είηε microε ζπλερή είηε microε αζπλερή ηξόπν Γηαηί

ζπmicroβαίλεη απηό Μονάδερ 10

Β α Πνηα άηνmicroα νλνmicroάδνληαη αλεππινεηδή

Μονάδερ 5

β Τη είλαη ην ζύλδξνmicroν Klinefelter Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο θπζηνινγηθόο άλδξαο νmicroάδαο αίmicroαηνο Ο παληξεύεηαη θπζηνινγηθή γπλαίθα νmicroάδαο αίmicroαηνο

Α ηεο νπνίαο ν παηέξαο ήηαλ αηmicroνξξνθηιηθόο νmicroάδαο αίmicroαηνο Ο

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παξαπάλσ αηόmicroσλ Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 6

β Πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα ην παξαπάλσ δεπγάξη λα απνθηήζεη γην αηmicroνξξνθηιηθό νmicroάδαο

αίmicroαηνο Ο Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 12

γ Έζησ όηη ην παξαπάλσ δεπγάξη απνθηά έλα γην αηmicroνξξνθηιηθό Τη πηζαλόηεηα έρεη απηό ην

άηνmicroν λα απνθηήζεη θπζηνινγηθό παηδί Μονάδερ 7

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-21-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν αλαπαξηζηά ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία ζε κηα νηθνγέλεηα

1 Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέληξνπ λα βξείηε αλ ε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία

α θιεξνλνκείηαη σο επηθξαηήο ή ππνιεηπόκελνο ραξαθηήξαο

β νθείιεηαη ζε απηνζσκηθό ή θπινζύλδεην γνλίδην (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηηο απαληήζεηο ζαο θαη λα πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ

κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο (Μνλάδεο 12) Μονάδερ 14

2 Πνύ νθείιεηαη ε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία Μονάδερ 5

3 Τη πξνβιήκαηα πξνθαινύλ ηα δξεπαλνθύηηαξα ζηνπο αζζελείο κε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ πεξηέρεη αζπλερέο γνλίδην

ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ παξαθάησ πεπηηδίνπ πνπ δελ έρεη ππνζηεί θακηά

ηξνπνπνίεζε`

H2N - Μεθειονίνη - θαινυλαλανίνη - βαλίνη - COOH

Να γξάςεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ γνληδίνπ ην πξόδξνκν m-RNA θαη ην

ώξηκν m-RNA (Μνλάδεο 4) θαη λα νξίζεηε ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα ησλ παξαπάλσ λνπθιενηηδηθώλ

αιπζίδσλ αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 8)

Να αλαθέξεηε ηηο δηαδηθαζίεο θαηά ηελ πνξεία από ην γνλίδην ζην πεπηίδην θαη ηηο πεξηνρέο ηνπ

θπηηάξνπ ζηηο νπνίεο πξαγκαηνπνηνύληαη (Μνλάδεο 6)

Πώο κπνξνύκε λα δεκηνπξγήζνπκε έλα αλαζπλδπαζκέλν πιαζκίδην πνπ λα πεξηέρεη ην

ζπγθεθξηκέλν γνλίδην ρξεζηκνπνηώληαο ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI (Μνλάδεο 7)

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Μεζεηνλίλε rarr ΑUG

Φαηλπιαιαλίλε rarr UUU

Βαιίλε rarr GUU Μονάδερ 25

εζώλην

εζώλην

G A A T T C A T G T T T C C C C A G G T T T A A G A A T T C

C T Τ A A G T A C A A A G G G G T C C A A A T T C T T A A G

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-22-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ Βηνηερλνινγία κε ηελ παξαγσγή κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ θαη ηε γνληδηαθή ζεξαπεία έρεη

ζπκβάιεη απνηειεζκαηηθά ζηελ πινπνίεζε ησλ βαζηθώλ ζηόρσλ ηεο Ηαηξηθήο κεηαμύ ησλ νπνίσλ

είλαη θαη ε απνηειεζκαηηθή ζεξαπεία αζζελεηώλ

1 Γηαηί ηα κνλνθισληθά αληηζώκαηα κπνξνύλ λα ρξεζηκνπνηεζνύλ ζηε ζεξαπεία ηνπ θαξθίλνπ

(Μνλάδεο 6) θαη πνηα είλαη ηα πιενλεθηήκαηα πνπ παξνπζηάδεη ε ρξήζε ηνπο έλαληη άιισλ

κεζόδσλ ζεξαπείαο ηνπ (Μνλάδεο 2) Μονάδερ 8

2 Πνηα δηαδηθαζία αθνινπζείηαη ζηε γνληδηαθή ζεξαπεία ηεο αλεπάξθεηαο ηνπ αλνζνπνηεηηθνύ

ζπζηήκαηνο ε νπνία νθείιεηαη ζηελ έιιεηςε ηνπ ελδύκνπ απακηλάζε ηεο αδελνζίλεο (Μνλάδεο

8) θαη ηη πηζαλά πξνβιήκαηα αληηκεησπίδνπλ ηα άηνκα πνπ πάζρνπλ από ηε ζπγθεθξηκέλε

αζζέλεηα (Μνλάδεο 3) Μονάδερ 11

3 Γηαηί ε ρξήζε ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο ζα είλαη πεξηνξηζκέλε ζην άκεζν κέιινλ Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλνληαη ηξία θσδηθόληα ελόο ηκήκαηνο γνληδίνπ από έλα κόξην DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ

θσδηθνπνηνύλ ηε ζύλζεζε ελόο πεπηηδηθνύ ηκήκαηνο κηαο πξσηεΐλεο θαη ε δηεύζπλζε ηεο

κεηαγξαθήο

Αιπζίδα 1 ACA AAG ATA ειεύζεξν πδξνμύιην

Αιπζίδα 2 TGT TTC Τ Α Τ

Να νξίζεηε ηα άθξα 3΄ θαη 5΄ ησλ παξαπάλσ αιπζίδσλ DNA θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο (Μνλάδεο 5)

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ηνπ ηκήκαηνο ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε

κεηαγξαθή ζεκεηώλνληαο ηα άθξα 3΄ θαη 5΄ θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 7)

Πνην έλδπκν θαηαιύεη ην κεραληζκό ηεο κεηαγξαθήο θαη πνηα είλαη ε δξάζε ηνπ κεηά ηελ

πξόζδεζή ηνπ ζηνλ ππνθηλεηή (Μνλάδεο 7)

Τη επηπηώζεηο κπνξεί λα έρεη ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα ηεο πξσηεΐλεο ε νπνία δελ ηξνπνπνηείηαη ε

πξνζζήθε ηξηώλ δηαδνρηθώλ βάζεσλ πνπ δελ θσδηθνπνηνύλ θσδηθόλην ιήμεο ή κηαο βάζεο κεηαμύ

ησλ παξαπάλσ θσδηθνλίσλ (Μνλάδεο 6) Μονάδερ 25

Γηεύζπλζε κεηαγξαθήο

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-23-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Ο νξγαληζκόο καο είλαη ηθαλόο λα παξάγεη αληηζώκαηα ελαληίνλ θάζε μέλνπ αληηγόλνπ

1 Πώο ν αληηγνληθόο θαζνξηζηήο ζρεηίδεηαη κε ηελ παξαγσγή κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ από

ηνλ νξγαληζκό Μονάδερ 10

2 Πώο παξάγνληαη ζην εξγαζηήξην κεγάιεο πνζόηεηεο κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ γηα έλα

επηιεγκέλν αληηγόλν Μονάδερ 15

ΘΔΜΑ 4ο Ζ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ελόο βαθηεξηαθνύ mRNA είλαη

A U G A A A U U U C C C G G G G A U U G A U A A

1 Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ηελ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ηνπ δίθισλνπ κνξίνπ DNA από ην

νπνίν πξνήιζε Μονάδερ 8

2 Πόζα ακηλνμέα ζπγθξνηνύλ ηελ νιηγνπεπηηδηθή αιπζίδα πνπ ζα πξνθύςεη από ηελ κεηάθξαζε

ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ mRNA Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 6

3 Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην κόξην ηνπ mRNA επηζεκαίλνληαο ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο

αιπζίδαο ηνπ Μονάδερ 2

4 Σην κόξην ηνπ mRNA πνπ ζαο δόζεθε ππάξρεη κία ηξηπιέηα ε νπνία ζύκθσλα κε ην γελεηηθό

θώδηθα απαληάηαη ζε θάζε κόξην mRNA Πνηα είλαη απηή πώο νλνκάδεηαη θαη πνην ακηλνμύ

θσδηθνπνηεί Μονάδερ 9

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-24-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Σηα ζσκαηηθά θύηηαξα ηνπ αλζξώπνπ ππάξρνπλ ζαξάληα έμη (46) ρξσκνζώκαηα

1 Πόζα ρξσκνζώκαηα θιεξνλνκεί έλα παηδί από ηνλ παηέξα ηνπ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 3

2 Πόζα απηνζσκηθά ρξσκνζώκαηα ππάξρνπλ ζηα ζσκαηηθά θύηηαξα κηαο γπλαίθαο Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 3

Β Τν ζύλδξνκν Down είλαη ε πην θνηλή ρξσκνζσκηθή αλσκαιία

1 Πνηα είλαη ηα θαηλνηππηθά ραξαθηεξηζηηθά ησλ αηόκσλ πνπ πάζρνπλ από ζύλδξνκν Down Μονάδερ 6

2 Σηνλ θαξπόηππν ησλ αηόκσλ κε ην ζπγθεθξηκέλν ζύλδξνκν εκθαλίδεηαη έλα επηπιένλ

ρξσκόζσκα Να πεξηγξάςεηε ην κεραληζκό πνπ πξνθαιεί απηή ηε ρξσκνζσκηθή αλσκαιία Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν αλαπαξηζηά ηνλ ηξόπν

Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα βξείηε αλ ε β-ζαιαζζαηκία θιεξνλνκείηαη σο

επηθξαηήο ή ππνιεηπόκελνο ραξαθηήξαο θαη αλ νθείιεηαη ζε απηνζσκηθό ή θπινζύλδεην γνλίδην

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

Να γξάςεηε θαη λα εμεγήζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόκσλ ηνπ παξαπάλσ γελεαινγηθνύ

δέλδξνπ Μονάδερ 12

Αλ ην δεπγάξη (ΙΙ2 ΙΙ3) ζειήζεη λα απνθηήζεη θαη ηέηαξην παηδί πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα ην παηδί

απηό λα πάζρεη από β-ζαιαζζαηκία Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-25-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα ηεο θσδηθήο αιπζίδαο ελόο γνληδίνπ πνπ θσδηθνπνηεί ηκήκα κηαο

πξσηεΐλεο 5΄CTG AAG CGA GAA CCC3΄

1 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο ηύπνπο ησλ κεηαιιάμεσλ πνπ ζπλέβεζαλ ζηελ αξρηθή αιιεινπρία θαη

ηηο επηπηώζεηο ηνπο ζην γνληδηαθό πξντόλ ζε θάζε κηα από ηηο παξαθάησ πεξηπηώζεηο

α 5΄CTG AAG CGA TAA CCC3΄

β 5΄CTG CCG AAG CGA GAA CCC3΄ Μονάδερ 16

2 Σε πνηεο πεξηπηώζεηο νη γνληδηαθέο κεηαιιάμεηο δελ είλαη επηβιαβείο γηα ηνλ αλζξώπηλν

νξγαληζκό Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο Μηα θπζηνινγηθή γπλαίθα παληξεύεηαη έλαλ άλδξα θαη απνθηνύλ δύν παηδηά ην Γηάλλε θαη ηελ

Διέλε Ο Γηάλλεο παξνπζηάδεη νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηκία θαη β-ζαιαζζαηκία ελώ ε Διέλε

δελ παξνπζηάδεη θακία από ηηο δύν αζζέλεηεο

Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ (Μνλάδεο 6) θαη λα

δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 6) Eαλ νη ζπγθεθξηκέλνη γνλείο απνθηήζνπλ θαη

ηξίην παηδί λα πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα πάζρεη κόλν από ππεξρνιεζηεξνιαηκία ρσξίο

λα ιεθζεί ππόςε ε β-ζαιαζζαηκία (Μνλάδεο 6)

Πξόζθαηα αλαθνηλώζεθε κειέηε γηα ηελ εθαξκνγή ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο ζε αζζελείο πνπ

πάζρνπλ από β-ζαιαζζαηκία Λακβάλνληαο ππόςε όηη ηα γνλίδηα ησλ αηκνζθαηξηλώλ

εθθξάδνληαη ζηα πξόδξνκα εξπζξνθύηηαξα πνηνο ηύπνο γνληδηαθήο ζεξαπείαο ζα

κπνξνύζε λα εθαξκνζηεί γηα ηελ αληηκεηώπηζε ηεο β-ζαιαζζαηκίαο θαη γηαηί (Μνλάδεο 7) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-26-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Έλαο γεσξγόο θαιιηεξγεί ζην θηήκα ηνπ έλα θπηό πνπ έρεη θίηξηλα ή θόθθηλα άλζε θαη θαξπνύο κε

ζηξνγγπιό ή σνεηδέο ζρήκα Από ηε δηαζηαύξσζε θπηώλ κε θίηξηλα άλζε θαη ζηξνγγπινύο

θαξπνύο κε θπηά πνπ έρνπλ θόθθηλα άλζε θαη σνεηδείο θαξπνύο πήξε κόλν θπηά κε πνξηνθαιί

άλζε θαη σνεηδείο θαξπνύο Τα ζηειέρε πνπ δηαζηαπξώζεθαλ ήηαλ ακηγή θαη ηα γνλίδηα πνπ

ειέγρνπλ ηηο δύν ηδηόηεηεο βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά δεύγε νκνιόγσλ ρξσκνζσκάησλ

1 Να θάλεηε ηε δηαζηαύξσζε θαη λα αηηηνινγήζεηε ηα απνηειέζκαηα Μονάδερ 8

2 Αλ δηαζηαπξσζνύλ κεηαμύ ηνπο ηα θπηά πνπ πξνέθπςαλ από ηελ πξώηε δηαζηαύξσζε λα

ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα πξνθύςνπλ θπηά κε πνξηνθαιί άλζε θαη ζηξνγγπινύο θαξπνύο Μονάδερ 12

3 Τη νλνκάδεηαη θαηλόηππνο θαη ηη γνλόηππνο ελόο νξγαληζκνύ Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην πεπηίδην

H2N ndash Μεθειονίνη ndash Αλανίνη ndash Τυροζίνη ndash Προλίνη ndash Σερίνη ndash COOH

πνπ θσδηθνπνηείηαη από ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ

5΄ C A A A T G G C C T A T A A C T G G A C A C C C A G C T G A C G A 3΄

3΄ G T T T A C C G G A T A T T G A C C T G T G G G T C G A C T G C T 5΄

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA πνπ

πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9)

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ εζσλίνπ πνπ βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα ηνπ κνξίνπ DNA

(κνλάδεο 8)

Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία σξίκαλζεο ηνπ πξόδξνκνπ mRNA (κνλάδεο 8)

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Αιαλίλε rarr GCC

Μεζεηνλίλε rarr AUG

Πξνιίλε rarr CCC

Σεξίλε rarr AGC

Τπξνζίλε rarr UAU Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-27-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο κπνξεί λα γίλεη θαη από ηα

δηαγνληδηαθά δώα

1 Πνηα είλαη ηα βήκαηα ηεο δηαδηθαζίαο πνπ πξνεγνύληαη ηεο γέλλεζεο ελόο δηαγνληδηαθνύ δώνπ Μονάδερ 6

2 Δθηόο από ηα δηαγνληδηαθά δώα από πνηνπο άιινπο νξγαληζκνύο είλαη δπλαηή ε παξαγσγή

αλζξώπηλεο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο θαη ζε πνην ραξαθηεξηζηηθό ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα

ζηεξίδεηαη ε δπλαηόηεηα απηή Μονάδερ 10

3 Γηαηί ε θισλνπνίεζε είλαη ρξήζηκε γηα ηνλ πνιιαπιαζηαζκό ησλ δηαγνληδηαθώλ δώσλ Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο Σε απνζηεηξσκέλν ζάιακν θαιιηεξγεηώλ όπνπ ε ζεξκνθ-

ξαζία έρεη ξπζκηζηεί ζηνπο 35 νC έρνπλ ηνπνζεηεζεί δύν

θηάιεο κε θαιιηέξγεηεο κηθξννξγαληζκώλ Σηε κία θηάιε

θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α θαη ζηελ άιιε ν

κηθξννξγαληζκόο Β Από ηηο θηάιεο απηέο έρεη απνκα-

θξπλζεί ν αέξαο

Ο κηθξννξγαληζκόο Α έρεη άξηζηε ζεξκνθξαζία αλάπ-

ηπμεο ηνπο 35 νC ελώ ν κηθξννξγα-ληζκόο Β ηνπο 45

νC

Τε ρξνληθή ζηηγκή t1 γηα θάπνην ιόγν απνκαθξύλνληαη ηα πώκαηα από ηηο θηάιεο ησλ θαιιηεξ-

γεηώλ θαη νη κηθξννξγαληζκνί έξρνληαη ζε επαθή κε ηνλ αηκνζθαηξηθό αέξα

1 Με βάζε ην παξαπάλσ δηάγξακκα πνηα είλαη ε αιιαγή πνπ παξαηεξείηαη ζηνπο πιεζπζκνύο

ησλ κηθξννξγαληζκώλ Α θαη Β Μονάδερ 5

2 Να εμεγήζεηε γηαηί ζπκβαίλεη ε αιιαγή απηή ζηνλ θαζέλα από ηνπο δύν πιεζπζκνύο Μονάδερ 10

3 Σηε ρξνληθή ζηηγκή t2 ε ζεξκνθξαζία ηνπ ζαιάκνπ θαιιηέξγεηαο αιιάδεη ζηνπο 45 νC

α Πνηα ζα είλαη ε επίδξαζε ηεο αιιαγήο απηήο ζηνλ πιεζπζκό ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Α Μονάδερ 5

β Πνηα ζα είλαη ε επίδξαζε ηεο αιιαγήο απηήο ζηνλ πιεζπζκό ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Β Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-28-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Φπηό Α δηαζηαπξώλεηαη κε θπηό Β ηνπ ηδίνπ είδνπο πνπ έρεη θόθθηλα άλζε Από ηε

δηαζηαύξσζε απηή παίξλνπκε θπηά κε ιεπθά θαη θόθθηλα άλζε Τν θόθθηλν ρξώκα θαζνξίδεηαη

από ππνιεηπόκελν γνλίδην

1 Να γξάςεηε ηε δηαζηαύξσζε κεηαμύ ησλ θπηώλ Α θαη Β θαη λα δηθαηνινγήζεηε ην γνλόηππν

ηνπ θπηνύ Α Μονάδερ 9

2 Τη νλνκάδεηαη δηαζηαύξσζε ειέγρνπ θαη γηα πνην ζθνπό ηε ρξεζηκνπνηνύκε Μονάδερ 6

Β Ζ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ηνπ mRNA θαζνξίδεη ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ζηηο πξσηεΐλεο

κε βάζε έλα θώδηθα αληηζηνίρηζεο λνπθιενηηδίσλ mRNA κε ακηλνμέα πξσηετλώλ ν νπνίνο

νλνκάδεηαη γελεηηθόο θώδηθαο

1 Τη ζεκαίλεη ε έθθξαζε laquoν γελεηηθόο θώδηθαο είλαη ζπλερήο θαη ζρεδόλ θαζνιηθόοraquo Μονάδερ 5

2 Γηαηί ν γελεηηθόο θώδηθαο ραξαθηεξίδεηαη σο εθθπιηζκέλνο Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ελόο πξνθαξπσηηθνύ νξγαληζκνύ

5 C C A G A A T T C A A T T C A G G A C G A A A A G A A T T C A A C 3

3 G G T C T T A A G T T A A G T C C T G C T T T T C T T A A G T T G 5

To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Να γξάςεηε ην

ηκήκα DNA πνπ πξνθύπηεη κεηά από ηε δξάζε ηεο EcoRI θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 8

Τν ηκήκα ηνπ DNA πνπ πξνέθπςε κεηά ηε δξάζε ηεο EcoRI κεηαγξάθεηαη

Πνηα αιπζίδα από απηό ην DNA κεηαγξάθεηαη θαη γηαηί Μονάδερ 6

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από απηή ηε κεηαγξαθή θαη λα

ζεκεηώζεηε ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο Μονάδερ 6

Πνηνη νξγαληζκνί δηαζέηνπλ πεξηνξηζηηθέο ελδνλνπθιεάζεο θαη πνηνο είλαη ν θπζηνινγηθόο ηνπο

ξόινο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-29-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ Βηνηερλνινγία κε ηελ αλάπηπμε ηεο ηερλνινγίαο ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ DNA ηε ρξήζε ηεο

ηερληθήο PCR θαη ηελ παξαγσγή κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ ζπλεηζθέξεη ζε ηνκείο όπσο ε

γεσξγία ε θηελνηξνθία θαη ε Ηαηξηθή

1 Τη επηηξέπεη ε κέζνδνο ηεο αιπζηδσηήο αληίδξαζεο ηεο πνιπκεξάζεο (PCR) (κνλάδεο 4) Να

αλαθέξεηε ηξεηο πξαθηηθέο εθαξκνγέο ηεο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

2 Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία παξαγσγήο ζην εξγαζηήξην κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ γηα έλα

επηιεγκέλν αληηγόλν Μονάδερ 8

3 Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία παξαγσγήο δηαγνληδηαθώλ θπηώλ αλζεθηηθώλ ζηα έληνκα κε ηε

ρξήζε ηεο ηερλνινγίαο ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ DNA θαη ηνπ βαθηεξίνπ Bacillus thuringiensis Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο Τα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα αλαπαξηζηνύλ ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ζηα κέιε

ηεο ίδηαο νηθνγέλεηαο ε κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ην θόθθηλν ρξώκα (γελεαινγηθό

δέληξν Α) θαη ε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία (γελεαινγηθό δέληξν Β)

Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδεηαη ζην

γελεαινγηθό δέληξν Α θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδεηαη ζην

γελεαινγηθό δέληξν Β θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Τν δεπγάξη (Η1 Η2) πεξηκέλεη ηξίην παηδί Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα γελλεζεί παηδί κε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία θαη θπζηνινγηθή όξαζε (κνλάδεο 6)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Να αλαθέξεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ αθνινπζνύληαη θαηά ηνλ πξνγελλεηηθό έιεγρν γηα ηε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία όηαλ ε κεηέξα βξίζθεηαη ζηελ 11ε εβδνκάδα ηεο θύεζεο (κνλάδεο

4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-30-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ βαθηεξηαθνύ mRNA

5΄Α G A U G A A A G C C A C G G A G C C C U G A G C A A 3΄

Από ηε κεηάθξαζε απηνύ ηνπ mRNA πξνθύπηεη κία πεπηηδηθή αιπζίδα

1 Πνηνο είλαη ν αξηζκόο ησλ ακηλνμέσλ πνπ απνηεινύλ απηή ηελ πεπηηδηθή αιπζίδα(κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

2 Να πεξηγξάςεηε ην ζηάδην έλαξμεο ηεο πξσηετλν-ζύλζεζεο Μονάδερ 8

3 Να πεξηγξάςεηε ην δεζκό κε ηνλ νπνίν ελώλνληαη κεηαμύ ηνπο δύν δηαδνρηθά λνπθιενηίδηα ζε

έλα κόξην mRNA Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην γελεαινγηθό δέληξν κηαο νηθνγέλεηαο ζηελ νπνία εκθαλίδεηαη ε αζζέλεηα ηεο

αηκνξξνθηιίαο Α Τν άηνκν III 1 πάζρεη από αηκνξξνθηιία Α Όια ηα κέιε ηεο νηθνγέλεηαο έρνπλ

θπζηνινγηθό αξηζκό θαη κέγεζνο ρξσκνζσκάησλ

Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέληξν (κνλάδεο 3) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6)

Πνην πξόβιεκα αληηκεησπίδνπλ ηα άηνκα κε αηκνξξνθηιία Α (κνλάδεο 4)

Τν δεπγάξη II 2 II 3 απνθηά δεύηεξν παηδί κε αηκνξξνθηιία Α θαη ζύλδξνκν Klinefelter Να

πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία κέζσ ηεο νπνίαο πξνέθπςε ν γνλόηππνο ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ παηδηνύ

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε γνληδηαθήο κεηάιιαμεο (κνλάδεο 6)

Πόζα ζπλνιηθά κόξηα DNA πεξηέρνληαη ζηα ρξσκνζώκαηα πνπ απεηθνλίδνληαη ζηνλ θαξπόηππν

ηνπ παηδηνύ κε ζύλδξνκν Klinefelter (κνλάδεο 2)

Να εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-31-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα ηε δεκηνπξγία ελόο θισλνπνηεκέλνπ πξνβάηνπ - όπσο ήηαλ ε Dolly - ρξεζηκνπνηνύληαη ηξία

πξόβαηα Α Β ΓΑπό ην πξόβαην Α απνκνλώλεηαη ν ππξήλαο από θύηηαξν ησλ καζηηθώλ αδέλσλ

Από έλα σάξην ηνπ πξνβάηνπ Β αθαηξείηαη ν ππξήλαο θαη ζηε ζέζε ηνπ εηζάγεηαη ν ππξήλαο ηνπ

θπηηάξνπ από ην πξόβαην Α Πξνθύπηεη έηζη έλα λέν θύηηαξν

Τν θύηηαξν απηό πθίζηαηαη ιίγεο δηαηξέζεηο θαη ην έκβξπν πνπ πξνθύπηεη εκθπηεύεηαη ζηε κήηξα

ηνπ πξνβάηνπ Γ Μεηά από ιίγνπο κήλεο γελληέηαη ην λέν πξόβαην (πξόβαην ∆)

1 Πνην από ηα πξόβαηα Α Β Γ έρεη ηαπηόζεκν ππξεληθό DNA κε ην πξόβαην ∆ θαη γηαηί Μονάδερ 8

2 Πνην από ηα πξόβαηα Α Β Γ έρεη ηαπηόζεκν κηηνρνλδξηαθό DNA κε ην πξόβαην ∆ θαη γηαηί Μονάδερ 8

3 Με πνην ηξόπν ε θισλνπνίεζε κπνξεί λα ζπλεηζθέξεη ζηελ πξνζηαζία από ηελ εμαθάληζε

δηαθόξσλ δσηθώλ νξγαληζκώλ ηνπ πιαλήηε καο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλνληαη πέληε ακηλνμέα θαη δίπια ηνπο ηξηπιέηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ

θσδηθνπνηνύλ ηα ακηλνμέα απηά

ηπξνζίλε (tyr) mdash UAU

θαηλπιαιαλίλε (phe) mdash UUU

πξνιίλε (pro) mdash CCC

κεζεηνλίλε (met) mdash AUG

γιπθίλε (gly) mdash GGG

Τα πέληε παξαπάλσ ακηλνμέα ζπγθξνηνύλ νιηγνπεπηίδην θάπνηνπ βαθηεξηαθνύ θπηηάξνπ

α Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο πνην είλαη ην πξώην (αξρηθό) θαη πνην ην ηέηαξην ακηλνμύ ηνπ

νιηγνπεπηηδίνπ

Μονάδερ 4

β Να γξάςεηε κία αιιεινπρία λνπθιενηηδίσλ ηνπ mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ

νιηγνπεπηίδην Μονάδερ 6

γ Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ λνπθιενηηδίσλ ηεο θσδηθήο αιπζίδαο ηνπ DNA

(κνλάδεο 6) θαη λα ζεκεηώζεηε ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 9

δ Πόζα άηνκα θσζθόξνπ ππάξρνπλ ζηε δηπιή έιηθα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί απηό ην

νιηγνπεπηίδην ∆ηθαηνινγείζηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-32-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Βηνηερλνινγία κε ηελ επξεία έλλνηα είλαη ε ρξήζε δσληαλώλ νξγαληζκώλ πξνο όθεινο ηνπ

αλζξώπνπ θαη ζηεξίδεηαη θπξίσο ζε ηερληθέο θαιιηέξγεηαο θαη αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ

θαη ζε ηερληθέο αλαζπλδπαζκέλνπ DNA

1 Με πνην ηξόπν θαιιηεξγνύληαη νη κηθξννξγαληζκνί ζε κεγάιε θιίκαθα (βηνκεραληθή

θαιιηέξγεηα) Μονάδερ 10

2 Τη ελλννύκε κε ηνλ όξν δύκσζε θαη πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο Μονάδερ 5

3 Ζ αλζξώπηλε ηλζνπιίλε είλαη κία από ηηο θαξκαθεπηηθέο πξσηεΐλεο πνπ παξάγνληαη από

βαθηήξηα Μία από ηηο κεζόδνπο πνπ ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή ηεο είλαη ε παξαγσγή

ηνπ πξόδξνκνπ κνξίνπ ηεο ζε κία βαθηεξηαθή θαιιηέξγεηα θαη ε κεηαηξνπή ηνπ ζε ηλζνπιίλε κε

ελδπκηθή θαηεξγαζία Να γξάςεηε ζπλνπηηθά ηα ζηάδηα απηήο ηεο κεζόδνπ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ βαθηεξηαθνύ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην κε έμη

ακηλνμέα

Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο είλαη ε θσδηθή θαη πνηα ε κε θσδηθή (κνλάδεο 4) Να αηηηνινγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ

ηκήκαηνο DNA Μονάδερ 3

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ηνπ πεπηηδίνπ πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηάθξαζε

ηνπ παξαπάλσ mRNA Μονάδερ 3

Να γξάςεηε ηα αληηθσδηθόληα ησλ tRNA κε ηε ζεηξά πνπ ζα πάξνπλ κέξνο ζηε κεηάθξαζε ηνπ

παξαπάλσ mRNA Μονάδερ 6

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο θσδηθνλίσλ θαη ακηλνμέσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

AUG rarr Μεζεηνλίλε

ACC rarr Θξενλίλε

AAA rarr Λπζίλε

CCU rarr Πξνιίλε

CAC rarr Ηζηηδίλε

GCC rarr Αιαλίλε

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-33-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ο όξνο γνληδηαθή έθθξαζε αλαθέξεηαη ζπλήζσο ζε όιε ηε δηαδηθαζία κε ηελ νπνία έλα γνλίδην

ελεξγνπνηείηαη γηα λα παξαγάγεη κία πξσηεΐλε

1 Πνύ απνζθνπεί θπξίσο ε ξύζκηζε απηή ζηελ πεξίπησζε ησλ βαθηεξίσλ Μονάδερ 5

2 Τα θύηηαξα ελόο επθαξπσηηθνύ πνιύπινθνπ νξγαληζκνύ όπσο ηα λεπξηθά θαη ηα κπτθά αλ θαη

έρνπλ ην ίδην γελεηηθό πιηθό δηαθέξνπλ ζηε κνξθή θαη ηε ιεηηνπξγία Πώο νλνκάδεηαη απηή ε

δηαδηθαζία εμεηδίθεπζεο θαη ηη θάλεη ηα θύηηαξα λα δηαθέξνπλ ηόζν πνιύ Μονάδερ 8

3 Ο κεραληζκόο ηεο κεηαγξαθήο είλαη ν ίδηνο ζηνπο πξνθαξπσηηθνύο θαη επθαξπσηηθνύο

νξγαληζκνύο Πνηα είλαη ηα ξπζκηζηηθά ζηνηρεία ηεο κεηαγξαθήο ηνπ DNA πνην ην έλδπκν πνπ

θαηαιύεη ηε κεηαγξαθή θαη πώο ιεηηνπξγεί απηό θαηά ηε γνληδηαθή ξύζκηζε ζην επίπεδν ηεο

κεηαγξαθήο ησλ επθαξπσηηθώλ νξγαληζκώλ Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο Σε κηα ζέζε ηκήκαηνο κνξίνπ DNA κε θιώλνπο Α θαη Β έρεη μεθηλήζεη ε αληηγξαθή όπσο

θαίλεηαη ζην παξαθάησ ζρήκα

Ζ DNA-δεζκάζε εθηόο ηνπ όηη ζπλδέεη όια ηα θνκκάηηα πνπ πξνθύπηνπλ από ηηο δηάθνξεο ζέζεηο

έλαξμεο αληηγξαθήο δξα θαηά ηελ αληηγξαθή ηνπ θιώλνπ Β

Σε θάζε θιώλν λα ζπκπιεξώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηεο αληηγξαθήο θαη λα ραξαθηεξίζεηε

ηνλ ηξόπν ζύλζεζεο ησλ λέσλ αιπζίδσλ DNA (κνλάδεο 4) Πνηά έλδπκα ηνπνζεηνύλ ηα

ζπκπιεξσκαηηθά λνπθιενηίδηα θαη πνηνπο άιινπο ξόινπο έρνπλ (κνλάδεο 7)

Σηελ θσδηθή αιπζίδα Α ην γνλίδην πνπ είλαη ππεύζπλν γηα ηελ παξαγσγή ελόο πεπηηδίνπ έρεη ηελ

εμήο αιιεινπρία βάζεσλ

5΄ ATG CCA TGC AAA CCG AAA TGA hellip3΄

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη (κνλάδεο 2)

Κάπνηα αιιαγή πνπ ζπλέβε ζηελ παξαπάλσ θσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA έρεη σο

απνηέιεζκα ην 4ν θσδηθόλην ζην κεηαγξαθόκελν mRNA λα έρεη ηηο βάζεηο UAA

θαη ν αξηζκόο ησλ θσδηθνλίσλ λα παξακέλεη ζηαζεξόο

Αθνύ γξάςεηε ην λέν mRNA πνπ πξνθύπηεη λα εμεγήζεηε πνηα είλαη ε ζπγθεθξηκέλε αιιαγή

πνπ ζπλέβε θαη ηη ζπλέπεηεο κπνξεί λα έρεη γηα ην πεπηίδην (κνλάδεο 8)

Γηαηί ε πξσηετλνζύλζεζε ζηνπο επθαξπσηηθνύο νξγαληζκνύο είλαη κηα laquoνηθνλνκηθή

δηαδηθαζίαraquo (κνλάδεο 4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-34-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Τα γνλίδηα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηηο αιπζίδεο ησλ αηκνζθαηξηλώλ ηνπ αλζξώπνπ εκθαλίδνπλ πνιιέο

κεηαιιάμεηο πνπ νδεγνύλ ζηε δεκηνπξγία αηκνζθαηξηλνπαζεηώλ Σην γνλίδην πνπ θσδηθνπνηεί ηελ

αιπζίδα β έρνπλ βξεζεί πεξηζζόηεξεο από 300 κεηαιιάμεηο ∆ίλεηαη κία κεηάιιαμε ζην θσδηθόλην

πνπ θσδηθνπνηεί ην 6ν ακηλνμύ ηεο βndash πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο αηκνζθαηξίλεο Α (ΖbA)

Σηεθσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA ην θσδηθόλην GAG έγηλε GTG

α Τη ζπλέπεηεο έρεη απηή ε κεηάιιαμε γηα ηελ αηκνζθαηξίλε Α (HbA) θαη γηα ηα

εξπζξνθύηηαξα (κνλάδεο 12)

β Γηαηί ζηα νκόδπγα άηνκα κε βndashζαιαζζαηκία εκθαλίδεηαη ζπρλά αύμεζε ηεο αηκνζθαηξίλεο F

(HbF) (κνλάδεο 7)

γ Σε πνηα άηνκα ε ζύλζεζε ηεο αηκνζθαηξίλεο Α2 (HbA2) απνηειεί δηαγλσζηηθό δείθηε

(κνλάδεο 6) Μονάδερ 25

ΘΔΜΑ 4ο Γπλαίθα κε νκάδα αίκαηνο Α παληξεύεηαη άλδξα κε νκάδα αίκαηνο Β θαη γελλνύλ δύν παηδηά εθ

ησλ νπνίσλ ην πξώην πνπ είλαη θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο Α θαη ην δεύηεξν νκάδα αίκαηνο Ο

Τν δεύηεξν παηδί πάζρεη από θιεξνλνκηθή κεηαβνιηθή λόζν Οη δύν γνλείο είλαη πγηείο θαη ε

κεηέξα κόλνλ είλαη θνξέαο ηνπ ππνιεηπόκελνπ γνληδίνπ πνπ ειέγρεη ηε λόζν απηή Γηα ηα γνλίδηα

πνπ ειέγρνπλ ηνπο παξαπάλσ ραξαθηήξεο ηζρύεη ν δεύηεξνο λόκνο ηνπ Μendel

Να βξείηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ ηνπο σο πξνο ηνπο δύν ραξαθηήξεο

θάλνληαο ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (κνλάδεο 15) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ην θύιν ηνπ

δεύηεξνπ παηδηνύ (κνλάδεο 10) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-35-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα ηελ παξαγσγή ηνπ πξνδξόκνπ κνξίνπ ηεο ηλζνπιίλεο δειαδή ηεο πξντλζνπιίλεο θαηάιιεια

κεηαζρεκαηηζκέλα θύηηαξα Escherichia coli θαιιηεξγήζεθαλ ζε βηναληηδξαζηήξα Ζ απεηθόληζε

ηεο κεηαβνιήο ηνπ πιεζπζκνύ ηνπ βαθηεξίνπ (Ν) ζε ζρέζε κε ηνλ ρξόλν (t) έδσζε ην παξαθάησ

δηάγξακκα

1 Με βάζε ην δηάγξακκα απηό λα ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο θαη λα πεξηγξάςεηε

ηηο θάζεηο ηεο Μονάδερ 10

2 Σε πνηα ζπλήζσο ρξνληθά δηαζηήκαηα ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ βαθηεξίσλ αλακέλεηαη λα παξαρζεί

ε πξντλζνπιίλε Αθνύ παξαιάβνπκε ηελ πξντλζνπιίλε από ηνλ βηναληηδξαζηήξα πώο ζα ηελ

κεηαηξέςνπκε ζε ηλζνπιίλε Μονάδερ 10

3 Πνηνο είλαη ν βηνινγηθόο ξόινο ηεο ηλζνπιίλεο θαη πνηα αζζέλεηα πξνθαιεί ε κείσζε ή ε έιιεηςή

ηεο Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ελόο γνληδίνπ βαθηεξηαθνύ

θπηηάξνπ

AUGndashCCUndashCAUndashCGUndashUCUndashACUndashUUUndashUAA 3΄

α Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ηε μη κωδική αιπζίδα από ηελ νπνία πξνήιζε ην παξαπάλσ

mRNA θαη λα νξίζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηεο Μονάδερ 5

β Αληηθαζηζηνύκε κία ηξηπιέηα ηνπ παξαπάλσ mRNA κε ηελ ηξηπιέηα 5΄UGA

3΄ θαη ην

πεπηίδην πνπ θσδηθνπνηείηαη δελ πθίζηαηαη ηελ παξακηθξή αιιαγή Πνηα είλαη ε ηξηπιέηα

απηή (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

γ Ζ ηξηπιέηα 5΄

UCU3΄

ηνπ παξαπάλσ mRNA θσδηθνπνηεί ην ακηλνμύ ζεξίλε Αλ

αληηθαηαζηήζνπκε απηή ηελ ηξηπιέηα κε ηελ ηξηπιέηα 5΄

UCC3΄

δελ πξνθύπηεη ε

παξακηθξή αιιαγή ζην πεπηίδην Πώο εξκελεύεηαη ην γεγνλόο απηό κε βάζε ηα

ραξαθηεξηζηηθά ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-36-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα πξώηε θνξά ε γνληδηαθή ζεξαπεία εθαξκόζηεθε ζε έλα θνξίηζη πνπ είρε έιιεηςε ηνπ ελδύκνπ

απακηλάζε ηεο αδελνζίλεο (ADA)

1 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ ελδύκνπ απηνύ (κνλάδεο 3) θαη πνηα ηα ζπκπηώκαηα πνπ εκθαλίδνπλ ηα

άηνκα κε έιιεηςε ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

2 Πώο νλνκάδεηαη ν ηύπνο ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο πνπ εθαξκόζηεθε (κνλάδεο 2) θαη γηαηί

(κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

3 Πνηα είλαη ε δηαδηθαζία πνπ αθνινπζείηαη ζηε γνληδηαθή ζεξαπεία ηεο παξαπάλσ αζζέλεηαο Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο κε θπζηνινγηθή όξαζε πνπ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία (PKU) θαη κηα γπλαίθα κε

θπζηνινγηθή όξαζε πνπ δελ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία απνθηνύλ έλα θνξίηζη θαη έλα αγόξη Τν

θνξίηζη έρεη θπζηνινγηθή όξαζε θαη δελ παξνπζηάδεη θαηλπιθεηνλνπξία ελώ ην αγόξη εκθαλίδεη

αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν θαη πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία

1 Πώο πξνθαιείηαη ε θαηλπιθεηνλνπξία (κνλάδεο 5) θαη πσο θιεξνλνκείηαη (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

2 Πώο θιεξνλνκείηαη ε κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν Μονάδερ 6

3 Να βξείηε θαη λα γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο ηνπ άλδξα ηεο γπλαίθαο θαη ησλ παηδηώλ ηνπο

(κνλάδεο 8) θάλνληαο ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 12

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-37-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Α Σηα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα κειεηάηαη ν ηξόπνο θιεξνλόκεζεο θνηλνύ κνλνγνληδηαθνύ

ραξαθηεξηζηηθνύ ζε δύν δηαθνξεηηθέο νηθνγέλεηεο 1 θαη 2

Σηελ 1ε νηθνγέλεηα θέξνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ηα άηνκα Η2 ΗΗ2 ΗΗ3 (καπξηζκέλα) ελώ ζηελ 2

ε

νηθνγέλεηα θέξνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ηα άηνκα ΗΗ2 ΗΗ3 (καπξηζκέλα)

Να πξνζδηνξίζεηε ηνλ ηξόπν θιεξνλόκεζεο ηνπ ραξαθηεξηζηηθνύ κε βάζε ηα παξαπάλσ

ζηνηρεία αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή ζαο κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (Να κε ιεθζεί

ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο θαη λα κελ εμεηαζηεί ε πεξίπησζε ηνπ θπινζύλδεηνπ

επηθξαηνύο γνληδίνπ) (κνλάδεο 8) Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόκσλ (κνλάδεο 5) Μονάδερ 13

Β Να ππνδείμεηε έλα πηζαλό κεραληζκό πνπ κπνξεί λα εμεγήζεη ηε γέλλεζε αηόκνπ κε ζύλδξνκν

Turner από γνλείο κε θπζηνινγηθό αξηζκό ρξσκνζσκάησλ (κνλάδεο 6) Να πεξηγξάςεηε ηε

δηαδηθαζία κε ηελ νπνία κπνξνύκε λα απεηθνλίζνπκε ηα ρξσκνζώκαηα ηνπ αηόκνπ κε ζύλδξνκν

Turner κεηά ηε γέλλεζή ηνπ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη δίθισλν κόξην DNA ην νπνίν πεξηέρεη ηκήκα αζπλερνύο γνληδίνπ πνπ κεηαγξά-

θεηαη ζε mRNA

α) Πνύ ζπλαληάκε αζπλερή γνλίδηα (κνλάδεο 2)

β) Να πξνζδηνξίζεηε ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

γ) Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ πξόδξνκνπ mRNA θαη ηνπ ώξηκνπ mRNA πνπ πξνθύπηνπλ από ηε

κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ DNA ρσξίο αηηηνιόγεζε (κνλάδεο 2)

δ) Πώο πξνθύπηεη ην ώξηκν mRNA (κνλάδεο 3)

ε) Μπνξεί ε πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε ΔcoRI λα θόςεη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3)

ζη) Πνηεο θαηεγνξίεο γνληδίσλ πνπ ππάξρνπλ ζην ρξσκνζσκηθό DNA ελόο θπηηαξηθνύ ηύπνπ δελ

θισλνπνηνύληαη ζε cDNA βηβιηνζήθε (κνλάδεο 8) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-38-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Άλδξαο πνπ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία θαη ζπλζέηεη θπζηνινγηθή πνζόηεηα κειαλίλεο

απνθηά απνγόλνπο κε γπλαίθα πνπ πάζρεη από αιθηζκό αιιά κπνξεί λα κεηαηξέπεη ηε

θαηλπιαιαλίλε ζε ηπξνζίλε

Να βξείηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο θαη θαηλόηππνπο ησλ παηδηώλ

Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηελ θαηλπιθεηνλνπξία θαη ηνλ αιθηζκό βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά

δεύγε νκόινγσλ ρξσκνζσκάησλ Μονάδερ 12

Β Να δηαθξίλεηε πεξηπηώζεηο θαηά ηηο νπνίεο είλαη αηκνξξνθηιηθό ην παηδί πνπ απνθηά

θπζηνινγηθόο άλδξαο κε θπζηνινγηθή γπλαίθα ηεο νπνίαο ν παηέξαο είλαη αηκνξξνθηιηθόο

Οη γνλείο θαη ην παηδί έρνπλ θπζηνινγηθό θαξπόηππν Μονάδερ 13

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ηα πέληε (5) πξώηα ακηλνμέα

κηαο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Ζ θαηεύζπλζε ζηελ νπνία θηλείηαη ε RNA πνιπκεξάζε θαηά ηε

κεηαγξαθή ππνδεηθλύεηαη από ην βέινο

α Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ DNA είλαη ε θσδηθή θαη πνηα είλαη ε κε θσδηθή

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 9

β Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ DNA Μονάδερ 3

γ Να γξάςεηε θαη λα αηηηνινγήζεηε ην αληηθσδηθόληνηνπ tRNA πνπ κεηαθέξεη ην 2ν ακηλνμύ ηεο

πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Μονάδερ 5

δ Τηείλαηηνζύκπινθνέλαξμεοηεοπξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 5) θαη πνηα είλαη ε κεηέπεηηα πνξεία

ηνπ tRNA πνπ ζπκκεηέρεη ζε απηό (κνλάδεο 3) Μονάδερ 8

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-39-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Πξόθεηηαη λα θαιιηεξγεζεί ζην εξγαζηήξην έλαοεηεξόηξνθνο κηθξννξγαληζκόο

1 Να αλαθέξεηε νλνκαζηηθά ηα ζξεπηηθά ζπζηαηηθά ηα νπνία πξέπεη λα πξνζηεζνύλ ζην κέζν

θαιιηέξγεηαο ώζηε ν κηθξννξγαληζκόο απηόο λα αλαπηπρζεί θπζηνινγηθά Μονάδερ 8

2 Πώο κπνξνύκε λα δηαπηζηώζνπκε αλ ν κηθξννξγαληζκόο απηόο είλαη ππνρξεσηηθά αλαεξόβηνο Μονάδερ 7

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνπο άιινπο παξάγνληεο πνπ επηδξνύλ ζηελ αλάπηπμε ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαηηνπαξαθάησηκήκα DNAζηννπνίνέρεη αξρίζεη ε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

1Σηηο ζέζεηο ΑΒΓ∆ΔΕ λα αληηζηνηρίζεηε ηηο ελδείμεηο 3΄ ή 5΄ ώζηε λα θαίλεηαη ν

πξνζαλαηνιηζκόο ησλ αξρηθώλ θαη ησλ λενζπληηζέκελσλ αιπζίδσλ Μονάδερ 6

2Τη είλαη ηα πξσηαξρηθά ηκήκαηα πσο δεκηνπξγνύληαη θαη πσο επηκεθύλνληαη Μονάδερ 9

3Δμεγήζηε γηαηί πξέπεη ζηελ παξαπάλσ δηαδηθαζία λα ελεξγνπνηεζεί ην έλδπκν DNA δεζκάζε

θαη πώο ζα δξάζεη απηό Μονάδερ 6

4Πνηα έλδπκα ζα επηδηνξζώζνπλ ηα πηζαλά ιάζε ηεο δηαδηθαζίαο ηεο αληηγξαθήο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-40-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ νιηγνπεπηίδην έμη ακηλνμέσλ ην νπνίν δελ έρεη ππνζηεί θακία ηξνπνπνίεζε

κεηά ηε ζύλζεζή ηνπ

Ζ2Ν ndash Μεθειονίνη ndash Γλυκίνη ndash Λυζίνη ndash Τρυπηοθάνη ndash Βαλίνη ndash Αλανίνη - COOH

Α Με ηε βνήζεηα ηνπ ηκήκαηνο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ παξαηίζεηαη γξάςηε ηελ αιιεινπρία

ησλ λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ ηκήκαηνο mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην

παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην ∆ηθαηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 13

Β Γξάςηε κε ηνλ θαηάιιειν πξνζαλαηνιηζκό ηελ αιιεινπρία λνπθιενηηδίσλ ζην δίθισλν

κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην Πνηα είλαη ε θσδηθή θαη πνηα ε κε

θσδηθή αιπζίδα Μονάδερ 6

Γ Δάλ ε ηξηπιέηα 5΄-UGG-3΄ ζην mRNA αληηθαηαζηαζεί από ηελ ηξηπιέηα 5΄-UGA-3΄ γξάςηε

ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ζην λέν νιηγνπεπηίδην πνπ ζα ζπληεζεί Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο Σην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ζηα κέιε

κηαο νηθνγέλεηαο ε αηκνξξνθηιία Α (Δίλαη καπξηζκέλα ηα ΗΗ 1 ΗΗ 4 θαη ΗΗΗ 1)

Α Πώο θιεξνλνκείηαη ε αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 5

Β Να γξάςεηε θαη λα δηθαηνινγήζεηε κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο ηνπο γνλνηύπνπο όισλ ησλ

κειώλ πνπ απεηθνλίδνληαη ζην γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 13

Γ Δάλ νη γνλείο ΗΗ 3 θαη ΗΗ 4 απνθηήζνπλ επόκελν παηδί πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα λα λνζεί από

αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 7

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο θσδηθνλίσλ

θαη ακηλνμέσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

GUCrarrΒαιίλε

UGGrarrΤξππηνθάλε

GGUrarrΓιπθίλε

AUGrarrΜεζεηνλίλε

AAArarrΛπζίλε

GCCrarrΑιαλίλε

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-41-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο κε ηηο νπνίεο κπνξνύλ λα παξαρζνύλ κνλνθισληθά

αληηζώκαηα ηα νπνία ζπλεηζθέξνπλ ζηνλ πξνζδηνξηζκό ησλ νκάδσλ αίκαηνο ηνπ αλζξώπνπ Μονάδερ 7

Γ2 Να αλαθέξεηε πνηνπο ηύπνπο αηκνξνθηιίαο γλσξίδεηε θαη πνύ νθείινληαη (κνλάδεο 2) Να

πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία αληηκεηώπηζεο κίαο εμ απηώλ κε βάζε ηε κέζνδν δεκηνπξγίαο

δηαγνληδηαθώλ δώσλ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 ∆ίλεηαη κείγκα κνξίσλ DNA θαη έλαο αληρλεπηήο RΝΑ

Να εμεγήζεηε ηη είλαη αληρλεπηήο (κνλάδεο 2) λα πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ ζα

αθνινπζεζνύλ πξνθεηκέλνπ ν αληρλεπηήο λα πβξηδνπνηήζεη ηελ θαηάιιειε αιιεινπρία DNA

(κνλάδεο 4) θαη λα εμεγήζεηε πνηνο είλαη ν θιώλνο ηνπ DNA πνπ ζα πβξηδνπνηεζεί (κνλάδεο 4) Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ ∆

Υγηήο άληξαο παληξεύηεθε κε πγηή γπλαίθα θαη απέθηεζαλ έλα αγόξη κε αρξσκαηνςία ζην

θόθθηλν θαη ην πξάζηλν ρξώκα έλα θνξίηζη πνπ πάζρεη από δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία θαη

πεξηκέλνπλ ην ηξίην παηδί ηνπο

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη λα εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ παηδηώλ ηνπο θαη λα εμεγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆3 Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην ηξίην παηδί λα έρεη θπζηνινγηθό θαηλόηππν

Να εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο θάλνληαο ή ηελ απαηηνύκελε δηαζηαύξσζε ή ηηο

απαηηνύκελεο δηαζηαπξώζεηο Μονάδερ 12

∆4 Να εμεγήζεηε ηα γελεηηθά αίηηα ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-42-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

∆ίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν

C T T A A C T A A T A G G G T G G A C C T A A C A T A G A T

G A A T T G A T T A T C C C A C C T G G A T T G T A T C T A

Γ1 Να γξάςεηε ην mRNA πνπ ζα πξνθύςεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

νξίδνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ηνπ (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο

(κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ2 Να βξείηε ηνλ αξηζκό ησλ ακηλνμέσλ από ηα νπνία ζα απνηειείηαη ην έλδπκν κεηά ηε

κεηάθξαζε ηνπ παξαπάλσ mRNA (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο κε

βάζε ηηο ηδηόηεηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε ιεηηνπξγία ηνπ ελδύκνπ αλ ζπκβεί γνληδηαθή

κεηάιιαμε ε νπνία ζα πξνθαιέζεη έιιεηςε ηνπ δεύηεξνπ λνπθιενηηδίνπ ζην δεύηεξν

θσδηθόλην ηνπ γνληδίνπ Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ ∆

∆ίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν

ζην νπνίν ηα άηνκα Η1 θαη ΗΗ1 ΗΗ2 ΗΗ3 ΗΗ4 ΗΗ5 ΗΗ6 πάζρνπλ από κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ ζην παξαπάλσ γελεαινγηθό

δέληξν Μονάδερ 7

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ παηδηώλ ζην παξαπάλσ

γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 4

∆3 Να θάλεηε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο θαη λα αηηηνινγήζεηε ηηο απαληήζεηο ζαο Μονάδερ 14

Σημείωζη Να μην εξεηαζθεί η πεπίπηωζη θςλοζύνδεηος επικπαηούρ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-43-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ ∆ίλνληαη ηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα Α θαη Β

Σην Α απεηθνλίδνληαη νη θάζεηο (αβγ θαη δ)

αλάπηπμεο ελόο κηθξννξγαληζκνύ Σην Β

απεηθνλίδεηαη ε παξαγσγή ηνπ πξντόληνο από

ηνλ κηθξννξγαληζκό γηα ην ίδην ρξνληθό

δηάζηεκα

Γ1 Με βάζε ην δηάγξακκα Α λα

ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο

(κνλάδεο 3) θαη λα νλνκάζεηε ηηο θάζεηο

ηεο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 7

Γ2 Σε πνηα θάζε παξάγεηαη ε κεγαιύηεξε πνζόηεηα ηνπ πξντόληνο (κνλάδεο 2) Nα

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 Αλ ην πξντόλ εθθξίλεηαη από ηνλ κηθξννξγαληζκό πώο ζα ην παξαιάβνπκε από ηελ

θαιιηέξγεηα Μονάδερ 6

Γ4 Να αλαθέξεηε ηνπο παξάγνληεο πνπ επεξεάδνπλ ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ηνπ

κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 4

ΘΔΜΑ ∆ ∆ίλεηαη ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ πεξηέρεη ην αζπλερέο γνλίδην

ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ παξαθάησ πεπηηδίνπ

H2N- μεθειονίνη - αλανίνη - λευκίνη - αζπαραγίνη ndash COOH

∆1 Να γξάςεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 4) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 10

∆2 Να γξάςεηε ην πξόδξνκν mRNA ην ώξηκν mRNA ην εζώλην ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 6) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 15

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ

Aιαλίλε = GCU Λεπθίλε = UUG Αζπαξαγίλε = AAU

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-44-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

1 Πνηα είλαη ε δνmicroή ηνπ DNA ζην ρώξν ζύmicroθσλα microε ην microνληέιν ηεο δηπιήο έιηθαο Μονάδερ 12

2 Να πεξηγξάςεηε πώο ξπζmicroίδεηαη ε γνληδηαθή έθθξαζε ζηα επθαξπσηηθά θύηηαξα Μονάδερ 8

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνλ αιθηζmicroό Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο πνπ πάζρεη από νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

παληξεύεηαη microία γπλαίθα ε νπνία δελ πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο

ινβνύο απηηώλ Τν δεπγάξη απηό απνθηά ηξία παηδηά

Τν πξώην εmicroθαλίδεη ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ ην δεύηεξν δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη πξνζθνιιεmicroέλνπο ινβνύο απηηώλ θαη ην ηξίην δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ γνλέσλ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

β Πνηνη είλαη νη πηζαλνί γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παηδηώλ Μονάδερ 5

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-45-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Σην θπηό κνζρνκπίδειν ην ρξώκα ησλ ζπεξκάησλ κπνξεί λα είλαη είηε θίηξηλν είηε πξάζηλν

ελώ ην ύςνο ηνπ είλαη είηε ςειό είηε θνληό Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηηο παξαπάλσ

ηδηόηεηεο βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά δεύγε νκνιόγσλ ρξσκνζσκάησλ Δάλ έρεηε ζηε

δηάζεζή ζαο έλα ςειό κνζρνκπίδειν κε θίηξηλα ζπέξκαηα λα θάλεηε ηηο θαηάιιειεο

δηαζηαπξώζεηο πνπ απαηηνύληαη γηα λα βξείηε ην γνλόηππό ηνπ (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 11

Γ2 Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο από δύν θπζηνινγηθνύο

γνλείο κπνξεί λα γελλεζεί παηδί κε ζύλδξνκν Turner Μονάδερ 8

Γ3 Μία πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κία πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ Γ

Γίδεηαη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Σηνλ θιώλν ΕΖ ε αληηγξαθή γίλεηαη

κε αζπλερή ηξόπν Τα ζεκεία Γ θαη Ζ ππνδεηθλύνπλ ηε ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα λα ζρεδηάζεηε ηα ζπλερή θαη αζπλερή

ηκήκαηα ησλ λέσλ θιώλσλ κε βέιε ππνδεηθλύνληαο ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ λέσλ θαη

ησλ κεηξηθώλ θιώλσλ (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Σηνλ θιώλν πνπ αληηγξάθεηαη κε ζπλερή ηξόπν λα γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ

λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ πξσηαξρηθνύ ηκήκαηνο ην νπνίν απνηειείηαη

από 8 (νθηώ) λνπθιενηίδηα (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Γ3 Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην πεπηίδην απηό Μονάδερ 2

Γ4 Μεηά ηελ επίδξαζε αθηηλνβνιίαο ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ζπάεη ζηα ζεκεία πνπ

ππνδεηθλύνληαη από ηα βέιε Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε θαη λα

ζεκεηώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ Μονάδερ 2

Γ5 Τν ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε επαλαζπλδέεηαη ζηα ίδηα ζεκεία θνπήο κεηά από

αλαζηξνθή

Να γξάςεηε νιόθιεξν ην κόξην ηνπ DNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηελ αλαζηξνθή (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην λέν πεπηίδην (κνλάδεο 2)

Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-46-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν Σην κόξην απηό ζπκβαίλεη κεηάιιαμε πξνζζήθεο ηξηώλ (3) δηαδνρηθώλ

λνπθιενηηδίσλ (5΄-GAT-3΄)

Γ1 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Φ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) θαη ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα ηνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ2 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Υ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) Ζ παξαπάλσ κεηάιιαμε έρεη ειάρηζηε επίδξαζε ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα

ηνπ ελδύκνπ Πώο ραξαθηεξίδεηαη απηή ε κεηάιιαμε (κνλάδεο 2) Nα εμεγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 9

Γ3 Σε δύν άηνκα πνπ πάζρνπλ από ζύλδξνκν Klinefelter έγηλε αλάιπζε ηεο αιιεινπρίαο ησλ

βάζεσλ ηνπ DNA ησλ θπιεηηθώλ ρξσκνζσκάησλ ηνπο Σην πξώην άηνκν ε αλάιπζε έδεημε

ηξεηο δηαθνξεηηθέο αιιεινπρίεο βάζεσλ DNA Σην δεύηεξν άηνκν ε αλάιπζε έδεημε δύν

παλνκνηόηππεο θαη κία δηαθνξεηηθή αιιεινπρία βάζεσλ DNA Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο

κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο γελλήζεθαλ ηα άηνκα απηά από θπζηνινγηθνύο

γνλείο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ Γ

Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-47-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Α

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Μηα πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κηα πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 7

Γ2 Ζ αλάιπζε δεηγκάησλ DNA από δύν βαθηεξηαθέο θαιιηέξγεηεο έδσζε ηα εμήο

απνηειέζκαηα ζηελ πξώηε θαιιηέξγεηα βξέζεθε πνζνζηό αδελίλεο (Α) 28 θαη

ζηεδεύηεξε βξέζεθε πνζνζηό γνπαλίλεο (G) 28 Να εμεγήζεηε αλ ηα βαθηήξηα ησλ δύν

θαιιηεξγεηώλ αλήθνπλ ζην ίδην ή ζε δηαθνξεηηθό είδνο Μονάδερ 6

Γ3 Με πνηνπο ηξόπνπο γίλεηαη ε θαιιηέξγεηα κηθξννξγαληζκώλ ζε κεγάιε θιίκαθα Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ Γ Σrsquo έλα κόξην DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ ππάξρνπλ δύν γνλίδηα Α θαη Β όπσο θαίλεηαη ζην

ζρήκα

Γ1 Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο θαη λα νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ

αιπζίδσλ ηνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Τα γνλίδηα Α θαη Β κεηαγξάθνληαη ζε RNA Να νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπ RNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Πνηα είλαη ε θσδηθή αιπζίδα γηα ην γνλίδην Α θαη πνηα γηα ην Β (κνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ4 Τη είλαη ν ππνθηλεηήο (κνλάδεο 2) Να νξίζεηε ηε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή γηα θάζε γνλίδην κε

έλα βέινο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-48-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Να αλαθέξεηε ηα βήκαηα πνπ απαηηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο

αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο από έλα δηαγνληδηαθό δών Μονάδερ 12

Γ2 Να εμεγήζεηε πώο ε ζεξκνθξαζία επεξεάδεη ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 8

Γ3 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ πξηκνζώκαηνο ζηελ αληηγξαθή ηνπ DNA Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ

Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-49-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Μεηέξα κε θπζηνινγηθή όξαζε θαη νκάδα αίκαηνο Β απνθηά δύν παηδηά κε έλαλ άλδξα κε

θπζηνινγηθή όξαζε Τν θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο ΑΒ ελώ ην αγόξη νκάδα αίκαηνο Ο

Τν έλα από ηα δύν παηδηά πάζρεη από κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν ndash θόθθηλν

Γ1 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ σο πξνο ηνπο δύν

ραξαθηήξεο (κνλάδεο 8) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 10) Μονάδερ 18

Γ2 Πνην από ηα δύν παηδηά δελ έρεη θπζηνινγηθή όξαζε Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA

(Ι) GACTAATAAAAGAAGTAGTTAGGATCATAGG

(ΙΙ) CTGATTATTTTCTTCATCAA TCCTAGTA TCC

πνπ θσδηθνπνηεί ην πεπηίδην

H2N-Μεθειονίνη-Τυροζίνη-Φαινυλαλανίνη-Φαινυλαλανίνη-Τυροζίνη-COOH

Γ1 Να εμεγήζεηε πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA είλαη ε θσδηθή θαη

πνηα είλαη ε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 4) Να γξάςεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ησλ

αιπζίδσλ (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 8

Γ2 Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ

παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA (κνλάδεο 2) θαζώο θαη ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε πνύ νθείιεηαη ε δηαθνξά κεηαμύ ησλ δύν απηώλ κνξίσλ

(κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ παξαπάλσ πεπηηδίνπ εάλ κηα

γνληδηαθή κεηάιιαμε πνπ ζα ζπκβεί ζην θσδηθόλην ηεο ηπξνζίλεο νδεγήζεη ζε

αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από ζπκίλε Μονάδερ 5

Γ4 Δάλ ε παξαπάλσ γνληδηαθή κεηάιιαμε νδεγήζεη ζε αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από

αδελίλε λα εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ πεπηηδίνπ Μονάδερ 5

Γίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Μεζεηνλίλε AUG

Τπξνζίλε UAC UAU

Φαηλπιαιαλίλε UUU UUC

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-50-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Μηα αξζεληθή κύγα Drosophila κε ιεπθά κάηηα δηαζηαπξώζεθε κε κηα ζειπθή κε θόθθηλα

κάηηα Από ηε δηαζηαύξσζε απηή πήξακε 280 απνγόλνπο ζηελ F1 γεληά πνπ είραλ όινη

θόθθηλα κάηηα Γηαζηαπξώλνληαο δύν άηνκα από ηελ F1 γεληά πξνθύπηνπλ 319 απόγνλνη

ζηελ F2 γεληά Μηα αλάιπζε ησλ απνγόλσλ ηεο F2 γεληάο έδεημε όηη ππάξρνπλ

159 ζειπθά κε θόθθηλα κάηηα

82 αξζεληθά κε θόθθηλα κάηηα θαη

78 αξζεληθά κε ιεπθά κάηηα

Με βάζε ηα δεδνκέλα λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ην παξαπάλσ

γλώξηζκα Γηα ηα άηνκα πνπ δηαζηαπξώζεθαλ δίλεηαη όηη ηα ζειπθά έρνπλ έλα δεπγάξη X

ρξσκνζσκάησλ (ΦΦ) θαη ηα αξζεληθά έρνπλ έλα Φ θαη έλα Χ ρξσκόζσκα (ΦΧ)

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν όπνπ απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη κηα κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

Τα άηνκα ΙΙ2 ΙΙ3 ΙΙΙ3 θαη ΙV3 πάζρνπλ από ηελ αζζέλεηα απηή Γηα όια ηα παξαθάησ

εξσηήκαηα λα κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο

Γ2 Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη ε αζζέλεηα Μονάδερ 6

Γ3 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην δεπγάξη ΙΙΙ1 III2 λα απνθηήζεη αγόξη πνπ ζα πάζρεη

(κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 8

Γ4 Αλ ηα άηνκα Ι1 θαη Ι4 πάζρνπλ από κηα αζζέλεηα πνπ νθείιεηαη ζε γνλίδην κηηνρνλ-δξηαθνύ

DNA λα αλαθέξεηε πνηα άηνκα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ ζα θιεξνλνκή-ζνπλ ην γνλίδην

απηό (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-51-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA ην νπνίν θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Αιπζίδα 1 GTTGAATTCTTAGCTTAAGTCGGGCATGAATTCTC

Αιπζίδα 2 CAACTTAAGAATCGAATTCAGCCCGTACTTAAGAG

Γ1 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

επηζεκαίλνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ησλ αιπζίδσλ ηνπ (κνλάδεο 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Τν παξαπάλσ ηκήκα DNA αληηγξάθεηαη θαη θαηά ηε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

δεκηνπξγνύληαη ηα παξαθάησ πξσηαξρηθά ηκήκαηα

i) 5΄-GAGAAUUC-3΄

ii) 5΄-UUAAGCUA-3΄

iii) 5΄-GUUGAAUU-3΄

Να πξνζδηνξίζεηε πνηα αιπζίδα αληηγξάθεηαη κε ζπλερή θαη πνηα κε αζπλερή ηξόπν

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε ην έλδπκν EcoRI πξνθεηκέλνπ λα ελζσκα-ησζεί ζε

έλα από ηα δύν πιαζκίδηα Α θαη Β πνπ δίλνληαη παξαθάησ

Πνην από ηα δύν πιαζκίδηα ζα επηιέμεηε γηα ηε δεκηνπξγία αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ

(κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Πόζνη θσζθνδηεζηεξηθνί δεζκνί ζα δηαζπαζηνύλ ζην πιαζκίδην πνπ επηιέμαηε θαη πόζνη ζα

δεκηνπξγεζνύλ θαηά ην ζρεκαηηζκό ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ4 Από ηε κύγα Drosophila απνκνλώζεθαλ ηξία δηαθνξεηηθά θπζηνινγηθά θύηηαξα ζηα νπνία

πξνζδηνξίζηεθε ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ζε δεύγε βάζεσλ

Σην πξώην θύηηαξν ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ππνινγίζηεθε ζε 32108 δεύγε βάζεσλ

ζην δεύηεξν θύηηαξν ζε 16108 δεύγε βάζεσλ θαη ζην ηξίην θύηηαξν ζε 6410

8 δεύγε

βάζεσλ

Να δηθαηνινγήζεηε γηαηί ππάξρνπλ νη δηαθνξέο απηέο ζην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ησλ

ηξηώλ θπηηάξσλ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-52-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ Γ

Έλα πιαζκίδην πνπ ρξεζηκνπνηείηαη σο θνξέαο θισλνπνίεζεο ελόο ηκήκαηνο DNA έρεη έλα

γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε θαη έλα γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληη-

βηνηηθό ηεηξαθπθιίλε Τν γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζηελ ηεηξαθπθιίλε πεξηέρεη ηελ αιιεινπρία

πνπ αλαγλσξίδεηαη από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Γεκηνπξγνύκε αλαζπλδπαζ-

κέλα πιαζκηδία κε ηε ρξήζε ηεο πεξηνξηζηηθήο ελδνλνπθιεάζεο EcoRI

Τα κεηαζρεκαηηζκό βαθηεξίσλ πνπ δελ είραλ θαλέλα πιαζκίδην Σηε ζπλέρεηα ηα βαθηήξηα

θαιιηεξγνύληαη ζε ζξεπηηθό πιηθό

Γ1 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ηεηξαθπθιίλε αληί ηεο ακπηθηιίλεο (κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 Σηνπο παξαθάησ δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο (1 2 3) θαίλεηαη ε δηαβάζκηζε ηεο ζπγθέληξσζεο

ηνπ νμπγόλνπ θαη ε πεξηνρή αλάπηπμεο ηξηώλ εηδώλ κηθξννξγα-ληζκώλ ζε πγξό ζξεπηηθό

πιηθό Οη κηθξννξγαληζκνί απεηθνλίδνληαη σο καύξεο θνπθίδεο

Σε πνηνλ από ηνπο ηξεηο δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο έρνπκε θαιιηέξγεηα κπθήησλ πνπ

ρξεζηκνπνηνύληαη ζηελ αξηνβηνκεραλία βαθηεξίσλ ηνπ γέλνπο Clostridium θαη βαθηεξίσλ

ηνπ γέλνπο Mycobacterium (κνλάδεο 3) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

Γ4 Με πνηνλ ηξόπν δεκηνπξγνύκε δηαγνληδηαθά θπηά ηα πξντόληα ησλ νπνίσλ έρνπλ

κεγαιύηεξε δηάξθεηα δσήο ζε ζρέζε κε απηά ησλ κε δηαγνληδηαθώλ θπηώλ Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-53-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ δηάγξακκα απεηθνλίδεηαη ε θπζηνινγηθή κεηαβνιή ζην πνζνζηό ησλ

πνιππεπηηδηθώλ αιπζίδσλ ησλ αηκνζθαηξηλώλ HbA HbF θαη HbA2 ηνπ αλζξώπνπ από ηελ

εκβξπηθή ειηθία θαη κεηά ηε γέλλεζή ηνπ

Γ1 Πνην είδνο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο αληηζηνηρεί ζε θαζεκηά από ηηο θακπύιεο Η ΗΗ ΗΗΗ θαη IV

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ2 Τα απνηειέζκαηα κηαο εμέηαζεο αίκαηνο ζε έλαλ ελήιηθα έδεημαλ όηη νη αηκνζθαηξίλεο HbA

HbF θαη HbA2 είλαη ζε θπζηνινγηθά επίπεδα Πόζα γνλίδηα είλαη ππεύζπλα γηα ηε ζύλζεζε

ηεο HbA ζε έλα ζσκαηηθό θύηηαξν ζηε κεηάθαζε (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA πνπ πεξηέρεη ηα θσδηθόληα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα επηά

πξώηα ακηλνμέα ηεο θπζηνινγηθήο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο HbA

5΄hellip GTG CAC CTG ACT CCT GAG GAG hellip 3΄

3΄hellip CAC GTG GAC TGA GGA CTC CTC hellip 5΄

Ζ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI αλαγλσξίδεη ηελ αιιεινπρία

5΄ CTGAG 3΄

3΄ GACTC 5΄

θαη θόβεη θάζε αιπζίδα κεηαμύ ηνπ C θαη ηνπ Τ (κε θαηεύζπλζε 5΄3΄) Ζ αιιεινπρία πνπ

αλαγλσξίδεη ε DdeI βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα DNA Από έλα άηνκν θνξέα ηεο

δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο απνκνλώζεθαλ ηκήκαηα DNA πνπ πεξηέρνπλ ηα θσδηθόληα ηα

νπνία θσδηθνπνηνύλ ηα επηά πξώηα ακηλνμέα ηεο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Σηα ηκήκαηα απηά

επηδξάζακε κε ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI

Πόζα ηκήκαηα DNA δηαθνξεηηθνύ κήθνπο ζα πξνθύςνπλ κεηά ηε δξάζε ηεο DdeI (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 7

Γ4 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο δηάγλσζεο ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο θαηά ηνλ

πξνγελλεηηθό έιεγρν ηε δέθαηε εβδνκάδα ηεο θύεζεο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-54-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Σε ηξεηο δηαθνξεηηθνύο βηναληηδξαζηήξεο πξαγκαηνπνηείηαη

θιεηζηή θαιιηέξγεηα ηξηώλ δηαθνξεηηθώλ κηθξννξγαληζκώλ Α Β

θαη Γ αληίζηνηρα

Σηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα απεηθνλίδεηαη ν αξηζκόο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ ζε ζρέζε κε ην ρξόλν

Σην ρξνληθό δηάζηεκα από 0 έσο t1 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ

ζηνπο βηναληηδξα-ζηήξεο είλαη πςειή θαη ζηαζεξή ελώ ζην ρξν-

ληθό δηάζηεκα από t1 έσο t2 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ είλαη

ρακειή θαη ζηαζεξή

Γ1 Με βάζε ηα ζρήκαηα λα ραξαθηεξίζεηε ηνπο

κηθξννξγαληζκνύο Α Β Γ ζε ζρέζε κε ηελ εμάξηεζε ηεο

αλάπηπμήο ηνπο από ηε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ (κνλάδεο 6)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

Γ2 Με βάζε ηα ζρήκαηα ζε πνηα θάζε ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ γίλεηαη ε κεηαβνιή ηεο ζπγθέληξσζεο ηνπ Ο2

ζηνλ βηναληηδξαζηήξα όπνπ θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α

(κνλάδεο 2)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 4

Γ3 Πώο εμεγείηαη ε εθζεηηθή θάζε ζε κία θιεηζηή θαιιηέξγεηα

κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 4

Γ4 Τη ελλννύκε ζήκεξα κε ηνλ όξν δύκσζε (κνλάδεο 3) Πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο

(κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ πεπηίδην πνπ παξάγεηαη από έλα βαθηήξην

HOOCminusμεθειονίνηminusαλανίνηminusζερίνηminusαζπαραγίνηminusμεθειονίνηminusNH2

Γ1 Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ δίθισλνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ πεπηίδην (κνλάδεο

2) Να νξίζεηε ην 5΄ θαη 3΄ άθξν θάζε αιπζίδαο (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να θαζνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Γίλνληαη ηα θσδηθόληα

αιαλίλε GCU αζπαξαγίλε AAU κεζεηνλίλε AUG ζεξίλε UCU

Τν θσδηθόλην ιήμεο είλαη ην UGA Μονάδερ 15

Γ2 Μπνξεί ε παξαπάλσ αιπζίδα λα θνπεί από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 5

Γ3 Πώο ζρεκαηίδεηαη ην ζύκπινθν έλαξμεο ηεο πξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 3) Από ηη

απνηειείηαη ην πνιύζσκα (κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-55-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν απεηθνλίδεη ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη κηα

αζζέλεηα ηνπ κεηαβνιηζκνύ ζηνλ άλζξσπν

Γ1 Ζ αζζέλεηα απηή νθείιεηαη ζε επηθξαηέο ή ζε ππνιεηπόκελν γνλίδην (Μνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Κιεξνλνκείηαη σο απηνζσκηθόο ή

θπινζύλδεηνο ραξαθηήξαο (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 12

Γ2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέλδξν Μονάδερ 6

Γ3 O άλδξαο ΗΗΗ1 απνθηά κε γπλαίθα εηεξόδπγε ζηελ αζζέλεηα απηή έλα αγόξη

Να βξείηε ηε πηζαλόηεηα πνπ ππάξρεη ην αγόξη απηό λα πάζρεη αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Τα ζεκεία Α θαη Γ ππνδεηθλύνπλ ηε

ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηό ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ κεηξηθώλ αιπζίδσλ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ζρεδηάζεηε ζην ίδην ζρήκα ηα αζπλερή θαη

ηα ζπλερή ηκήκαηα ησλ δύν λέσλ αιπζίδσλ κε

βέιε θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηά ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπο (Μνλάδεο 3)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4)

Μονάδερ 7

Γ3 Ζ κεηξηθή αιπζίδα ηνπ DNA πνπ αληηγξάθε-

ηαη κε ζπλερή ηξόπν ακέζσο κεηά κεηαγξάθεηαη

Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ RNA πνπ ζρεκαηίδεηαη

θαηά ηε κεηαγξαθή θαη λα ζεκεηώζεηε ηνλ

πξνζαλαηνιηζκό ηνπ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ4 Πνηα είλαη ε δξάζε ηεο RNA πνιπκεξάζεο κεηά ηελ πξόζδεζή ηεο ζηνλ ππνθηλεηή ελόο

γνληδίνπ Μονάδερ 6

Page 17: biologia kat 3o 4o

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-17-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2004 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Από δύν θπζηνινγηθνύο γνλείο σο πξνο ηνλ αξηζmicroό θαη ην microέγεζνο ησλ ρξσmicroνζσmicroάησλ γελλήζεθε

παηδί microε ζύλδξνmicroν Turner (ΦΟ)

1 Να γξάςεηε έλαλ από ηνπο πηζαλνύο microεραληζmicroνύο πνπ microπνξεί λα εμεγήζεη ηε γέλλεζε ηνπ

ζπγθεθξηmicroέλνπ παηδηνύ Μονάδερ 7

2 Πνηα είλαη ηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ ζπλδξόmicroνπ Turner Μονάδερ 6

3 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ πξέπεη λα αθνινπζεζνύλ γηα ηε δηάγλσζε ηνπ ζπλδξόmicroνπ

Turner πξηλ από ηε γέλλεζε ελόο παηδηνύ Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο microε νmicroάδα αίmicroαηνο Ο θαη microε θπζηνινγηθή όξαζε παληξεύεηαη microηα γπλαίθα microε νmicroάδα

αίmicroαηνο Α πνπ είλαη θνξέαο microεξηθήο αρξσmicroαηνςίαο ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν Ο παηέξαο ηνπ

ζπγθεθξηmicroέλνπ άλδξα είλαη νmicroάδαο αίmicroαηνο Α microε θπζηνινγηθή όξαζε θαη ε microεηέξα ηνπ είλαη

νmicroάδαο αίmicroαηνο Β microε θπζηνινγηθή όξαζε

α Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ ηνπ άλδξα Μονάδερ 6

β Να γξάςεηε ηηο πηζαλέο δηαζηαπξώζεηο microεηαμύ ηνπ άλδξα νmicroάδαο αίmicroαηνο Ο microε θπζηνινγηθή

όξαζε θαη ηεο γπλαίθαο νmicroάδαο αίmicroαηνο Α πνπ είλαη θνξέαο microεξηθήο αρξσmicroαηνςίαο Μονάδερ 12

γ Σε θαζεmicroηά από ηηο πξνεγνύmicroελεο δηαζηαπξώζεηο ηνπ εξσηήmicroαηνο β λα βξείηε ηελ πηζαλόηεηα

λα γελλεζεί αγόξη νmicroάδαο αίmicroαηνο Α microε microεξηθή αρξσmicroαηνςία ζην πξάζηλν θαη ην θόθθηλν

(microνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (microνλάδεο 5) Μονάδερ 7

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-18-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2004 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηmicroία ε β-ζαιαζζαηmicroία θαη ε θαηλπιθεηνλνπξία είλαη microεξηθέο από ηηο

ζπρλά εmicroθαληδόmicroελεο γελεηηθέο αζζέλεηεο ηνπ αλζξώπνπ πνπ νθείινληαη ζε microεηαιιάμεηο

1 Σε ηη microαο βνεζά ε δηάγλσζε ησλ γελεηηθώλ αζζελεηώλ Μονάδερ 6

2 Πνηεο ηερληθέο microάο δίλνπλ ηε δπλαηόηεηα δηάγλσζεο ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηmicroίαο ζε

ελήιηθα άηνmicroα πνπ πάζρνπλ από απηή Μονάδερ 6

3 Γηαηί ηα άηνmicroα πνπ πάζρνπλ από β-ζαιαζζαηmicroία παξνπζηάδνπλ microεγάιε εηεξνγέλεηα

ζπmicroπησmicroάησλ Μονάδερ 8

4 Γηαηί ηα άηνmicroα πνπ πάζρνπλ από θαηλπιθεηνλνπξία εmicroθαλίδνπλ δηαλνεηηθή θαζπζηέξεζε Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Σηα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα microειεηάηαη ν ηξόπνο θιεξνλόmicroεζεο ηεο ίδηαο αζζέλεηαο ζε δύν

δηαθνξεηηθέο νηθνγέλεηεο Α θαη Β Σηελ νηθνγέλεηα Α ηα άηνmicroα Ι2 II2 θαη ΙΙΙ2 (microαπξηζmicroέλα) είλαη

αζζελή ελώ ζηελ νηθνγέλεηα Β ηα άηνmicroα ΙΙ2 θαη II3 (microαπξηζmicroέλα) είλαη αζζελή

1 Με βάζε ηα παξαπάλσ γελεαινγηθά δέληξα λα βξείηε ηνλ ηύπν θιεξνλνmicroηθόηεηαο ηεο

αζζέλεηαο απηήο (Να microε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε microεηάιιαμεο) Μονάδερ 7

2 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόmicroσλ πνπ απεηθνλίδνληαη ζηα γελεαινγηθά

δέληξα ησλ νηθνγελεηώλ Α θαη Β Μονάδερ 8

3 Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα γελλεζεί αγόξη microε ηελ αζζέλεηα απηή από ην γάmicroν ηνπ

αηόmicroνπ ΗΗΗ2 ηεο νηθνγέλεηαο Α microε ην άηνmicroν ΗΗΗ1 ηεο νηθνγέλεηαο Β Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-19-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2004 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 2

ΘΔΜΑ 3ο

Α Τη είλαη ηα δηαγνληδηαθά ή γελεηηθά ηξνπνπνηεmicroέλα θπηά Μονάδερ 5

Β Να πεξηγξάςεηε ηε microέζνδν δεmicroηνπξγίαο ησλ δηαγνληδηαθώλ θπηώλ Μονάδερ 15

Γ Να αλαθέξεηε δύν δπλαηόηεηεο πνπ microπνξνύλ λα πξνζθέξνπλ ζηνπο αγξόηεο ηα γελεηηθά

ηξνπνπνηεmicroέλα θπηά Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Ζ παξαθάησ θαmicroπύιε απνδίδεη ηελ αλάπηπμε microηθξννξγαληζmicroώλ ηνπ είδνπο Escherichia coli ζε

θάπνηα θιεηζηή θαιιηέξγεηα

Α Πώο νλνmicroάδεηαη ε θάζε από ηε ρξνληθή ζηηγmicroή t0 έσο θαη t1 θαη ηη ζπmicroβαίλεη microε ηνλ πιεζπζmicroό

ησλ microηθξννξγαληζmicroώλ Μονάδερ 5

Β Πνύ νθείιεηαη ε αύμεζε ηνπ αξηζmicroνύ ησλ microηθξννξγαληζmicroώλ πνπ παξαηεξείηαη ζην δηάζηεmicroα

από t1 έσο t2 θαη πώο νλνmicroάδεηαη ε θάζε απηή Μονάδερ 5

Γ Τε ρξνληθή ζηηγmicroή t3 θαη ελώ ε ζηαζεξή θάζε είλαη ζρεδόλ ζην microέζνλ ηεο από βιάβε ζην

βηναληηδξαζηήξα ε ζεξmicroνθξαζία αλεβαίλεη απόηνmicroα ζηνπο 80 0C Ζ βιάβε απνθαζίζηαηαη

ηαρύηαηα Να εξmicroελεύζεηε ηηο microεηαβνιέο ηνπ πιεζπζmicroνύ ησλ microηθξννξγαληζmicroώλ από ηε ζηηγmicroή

t3 θαη microεηά όπσο απηέο πεξηγξάθνληαη από ηελ θαmicroπύιε αλάπηπμεο Μονάδερ 15

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-20-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2004 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Σε microηα ζέζε έλαξμεο αληηγξαθήο ηνπ DNA ε ζύλζεζε ζηε microηα αιπζίδα είλαη ζπλερήο όπσο

θαίλεηαη ζην παξαθάησ ζρήmicroα

α Να microεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήmicroα λα ζρεδηάζεηε ζrsquo απηό όιεο ηηο

λενζπληηζέmicroελεο αιπζίδεο ηνπ DNA θαη λα ζεmicroεηώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζmicroό ηνπο

γξάθνληαο ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα Μονάδερ 5

β Ζ ζύλζεζε ησλ λέσλ αιπζίδσλ ηνπ DNA γίλεηαη είηε microε ζπλερή είηε microε αζπλερή ηξόπν Γηαηί

ζπmicroβαίλεη απηό Μονάδερ 10

Β α Πνηα άηνmicroα νλνmicroάδνληαη αλεππινεηδή

Μονάδερ 5

β Τη είλαη ην ζύλδξνmicroν Klinefelter Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο θπζηνινγηθόο άλδξαο νmicroάδαο αίmicroαηνο Ο παληξεύεηαη θπζηνινγηθή γπλαίθα νmicroάδαο αίmicroαηνο

Α ηεο νπνίαο ν παηέξαο ήηαλ αηmicroνξξνθηιηθόο νmicroάδαο αίmicroαηνο Ο

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παξαπάλσ αηόmicroσλ Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 6

β Πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα ην παξαπάλσ δεπγάξη λα απνθηήζεη γην αηmicroνξξνθηιηθό νmicroάδαο

αίmicroαηνο Ο Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 12

γ Έζησ όηη ην παξαπάλσ δεπγάξη απνθηά έλα γην αηmicroνξξνθηιηθό Τη πηζαλόηεηα έρεη απηό ην

άηνmicroν λα απνθηήζεη θπζηνινγηθό παηδί Μονάδερ 7

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-21-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν αλαπαξηζηά ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία ζε κηα νηθνγέλεηα

1 Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέληξνπ λα βξείηε αλ ε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία

α θιεξνλνκείηαη σο επηθξαηήο ή ππνιεηπόκελνο ραξαθηήξαο

β νθείιεηαη ζε απηνζσκηθό ή θπινζύλδεην γνλίδην (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηηο απαληήζεηο ζαο θαη λα πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ

κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο (Μνλάδεο 12) Μονάδερ 14

2 Πνύ νθείιεηαη ε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία Μονάδερ 5

3 Τη πξνβιήκαηα πξνθαινύλ ηα δξεπαλνθύηηαξα ζηνπο αζζελείο κε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ πεξηέρεη αζπλερέο γνλίδην

ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ παξαθάησ πεπηηδίνπ πνπ δελ έρεη ππνζηεί θακηά

ηξνπνπνίεζε`

H2N - Μεθειονίνη - θαινυλαλανίνη - βαλίνη - COOH

Να γξάςεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ γνληδίνπ ην πξόδξνκν m-RNA θαη ην

ώξηκν m-RNA (Μνλάδεο 4) θαη λα νξίζεηε ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα ησλ παξαπάλσ λνπθιενηηδηθώλ

αιπζίδσλ αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 8)

Να αλαθέξεηε ηηο δηαδηθαζίεο θαηά ηελ πνξεία από ην γνλίδην ζην πεπηίδην θαη ηηο πεξηνρέο ηνπ

θπηηάξνπ ζηηο νπνίεο πξαγκαηνπνηνύληαη (Μνλάδεο 6)

Πώο κπνξνύκε λα δεκηνπξγήζνπκε έλα αλαζπλδπαζκέλν πιαζκίδην πνπ λα πεξηέρεη ην

ζπγθεθξηκέλν γνλίδην ρξεζηκνπνηώληαο ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI (Μνλάδεο 7)

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Μεζεηνλίλε rarr ΑUG

Φαηλπιαιαλίλε rarr UUU

Βαιίλε rarr GUU Μονάδερ 25

εζώλην

εζώλην

G A A T T C A T G T T T C C C C A G G T T T A A G A A T T C

C T Τ A A G T A C A A A G G G G T C C A A A T T C T T A A G

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-22-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ Βηνηερλνινγία κε ηελ παξαγσγή κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ θαη ηε γνληδηαθή ζεξαπεία έρεη

ζπκβάιεη απνηειεζκαηηθά ζηελ πινπνίεζε ησλ βαζηθώλ ζηόρσλ ηεο Ηαηξηθήο κεηαμύ ησλ νπνίσλ

είλαη θαη ε απνηειεζκαηηθή ζεξαπεία αζζελεηώλ

1 Γηαηί ηα κνλνθισληθά αληηζώκαηα κπνξνύλ λα ρξεζηκνπνηεζνύλ ζηε ζεξαπεία ηνπ θαξθίλνπ

(Μνλάδεο 6) θαη πνηα είλαη ηα πιενλεθηήκαηα πνπ παξνπζηάδεη ε ρξήζε ηνπο έλαληη άιισλ

κεζόδσλ ζεξαπείαο ηνπ (Μνλάδεο 2) Μονάδερ 8

2 Πνηα δηαδηθαζία αθνινπζείηαη ζηε γνληδηαθή ζεξαπεία ηεο αλεπάξθεηαο ηνπ αλνζνπνηεηηθνύ

ζπζηήκαηνο ε νπνία νθείιεηαη ζηελ έιιεηςε ηνπ ελδύκνπ απακηλάζε ηεο αδελνζίλεο (Μνλάδεο

8) θαη ηη πηζαλά πξνβιήκαηα αληηκεησπίδνπλ ηα άηνκα πνπ πάζρνπλ από ηε ζπγθεθξηκέλε

αζζέλεηα (Μνλάδεο 3) Μονάδερ 11

3 Γηαηί ε ρξήζε ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο ζα είλαη πεξηνξηζκέλε ζην άκεζν κέιινλ Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλνληαη ηξία θσδηθόληα ελόο ηκήκαηνο γνληδίνπ από έλα κόξην DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ

θσδηθνπνηνύλ ηε ζύλζεζε ελόο πεπηηδηθνύ ηκήκαηνο κηαο πξσηεΐλεο θαη ε δηεύζπλζε ηεο

κεηαγξαθήο

Αιπζίδα 1 ACA AAG ATA ειεύζεξν πδξνμύιην

Αιπζίδα 2 TGT TTC Τ Α Τ

Να νξίζεηε ηα άθξα 3΄ θαη 5΄ ησλ παξαπάλσ αιπζίδσλ DNA θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο (Μνλάδεο 5)

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ηνπ ηκήκαηνο ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε

κεηαγξαθή ζεκεηώλνληαο ηα άθξα 3΄ θαη 5΄ θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 7)

Πνην έλδπκν θαηαιύεη ην κεραληζκό ηεο κεηαγξαθήο θαη πνηα είλαη ε δξάζε ηνπ κεηά ηελ

πξόζδεζή ηνπ ζηνλ ππνθηλεηή (Μνλάδεο 7)

Τη επηπηώζεηο κπνξεί λα έρεη ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα ηεο πξσηεΐλεο ε νπνία δελ ηξνπνπνηείηαη ε

πξνζζήθε ηξηώλ δηαδνρηθώλ βάζεσλ πνπ δελ θσδηθνπνηνύλ θσδηθόλην ιήμεο ή κηαο βάζεο κεηαμύ

ησλ παξαπάλσ θσδηθνλίσλ (Μνλάδεο 6) Μονάδερ 25

Γηεύζπλζε κεηαγξαθήο

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-23-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Ο νξγαληζκόο καο είλαη ηθαλόο λα παξάγεη αληηζώκαηα ελαληίνλ θάζε μέλνπ αληηγόλνπ

1 Πώο ν αληηγνληθόο θαζνξηζηήο ζρεηίδεηαη κε ηελ παξαγσγή κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ από

ηνλ νξγαληζκό Μονάδερ 10

2 Πώο παξάγνληαη ζην εξγαζηήξην κεγάιεο πνζόηεηεο κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ γηα έλα

επηιεγκέλν αληηγόλν Μονάδερ 15

ΘΔΜΑ 4ο Ζ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ελόο βαθηεξηαθνύ mRNA είλαη

A U G A A A U U U C C C G G G G A U U G A U A A

1 Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ηελ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ηνπ δίθισλνπ κνξίνπ DNA από ην

νπνίν πξνήιζε Μονάδερ 8

2 Πόζα ακηλνμέα ζπγθξνηνύλ ηελ νιηγνπεπηηδηθή αιπζίδα πνπ ζα πξνθύςεη από ηελ κεηάθξαζε

ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ mRNA Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 6

3 Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην κόξην ηνπ mRNA επηζεκαίλνληαο ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο

αιπζίδαο ηνπ Μονάδερ 2

4 Σην κόξην ηνπ mRNA πνπ ζαο δόζεθε ππάξρεη κία ηξηπιέηα ε νπνία ζύκθσλα κε ην γελεηηθό

θώδηθα απαληάηαη ζε θάζε κόξην mRNA Πνηα είλαη απηή πώο νλνκάδεηαη θαη πνην ακηλνμύ

θσδηθνπνηεί Μονάδερ 9

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-24-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Σηα ζσκαηηθά θύηηαξα ηνπ αλζξώπνπ ππάξρνπλ ζαξάληα έμη (46) ρξσκνζώκαηα

1 Πόζα ρξσκνζώκαηα θιεξνλνκεί έλα παηδί από ηνλ παηέξα ηνπ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 3

2 Πόζα απηνζσκηθά ρξσκνζώκαηα ππάξρνπλ ζηα ζσκαηηθά θύηηαξα κηαο γπλαίθαο Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 3

Β Τν ζύλδξνκν Down είλαη ε πην θνηλή ρξσκνζσκηθή αλσκαιία

1 Πνηα είλαη ηα θαηλνηππηθά ραξαθηεξηζηηθά ησλ αηόκσλ πνπ πάζρνπλ από ζύλδξνκν Down Μονάδερ 6

2 Σηνλ θαξπόηππν ησλ αηόκσλ κε ην ζπγθεθξηκέλν ζύλδξνκν εκθαλίδεηαη έλα επηπιένλ

ρξσκόζσκα Να πεξηγξάςεηε ην κεραληζκό πνπ πξνθαιεί απηή ηε ρξσκνζσκηθή αλσκαιία Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν αλαπαξηζηά ηνλ ηξόπν

Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα βξείηε αλ ε β-ζαιαζζαηκία θιεξνλνκείηαη σο

επηθξαηήο ή ππνιεηπόκελνο ραξαθηήξαο θαη αλ νθείιεηαη ζε απηνζσκηθό ή θπινζύλδεην γνλίδην

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

Να γξάςεηε θαη λα εμεγήζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόκσλ ηνπ παξαπάλσ γελεαινγηθνύ

δέλδξνπ Μονάδερ 12

Αλ ην δεπγάξη (ΙΙ2 ΙΙ3) ζειήζεη λα απνθηήζεη θαη ηέηαξην παηδί πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα ην παηδί

απηό λα πάζρεη από β-ζαιαζζαηκία Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-25-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα ηεο θσδηθήο αιπζίδαο ελόο γνληδίνπ πνπ θσδηθνπνηεί ηκήκα κηαο

πξσηεΐλεο 5΄CTG AAG CGA GAA CCC3΄

1 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο ηύπνπο ησλ κεηαιιάμεσλ πνπ ζπλέβεζαλ ζηελ αξρηθή αιιεινπρία θαη

ηηο επηπηώζεηο ηνπο ζην γνληδηαθό πξντόλ ζε θάζε κηα από ηηο παξαθάησ πεξηπηώζεηο

α 5΄CTG AAG CGA TAA CCC3΄

β 5΄CTG CCG AAG CGA GAA CCC3΄ Μονάδερ 16

2 Σε πνηεο πεξηπηώζεηο νη γνληδηαθέο κεηαιιάμεηο δελ είλαη επηβιαβείο γηα ηνλ αλζξώπηλν

νξγαληζκό Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο Μηα θπζηνινγηθή γπλαίθα παληξεύεηαη έλαλ άλδξα θαη απνθηνύλ δύν παηδηά ην Γηάλλε θαη ηελ

Διέλε Ο Γηάλλεο παξνπζηάδεη νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηκία θαη β-ζαιαζζαηκία ελώ ε Διέλε

δελ παξνπζηάδεη θακία από ηηο δύν αζζέλεηεο

Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ (Μνλάδεο 6) θαη λα

δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 6) Eαλ νη ζπγθεθξηκέλνη γνλείο απνθηήζνπλ θαη

ηξίην παηδί λα πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα πάζρεη κόλν από ππεξρνιεζηεξνιαηκία ρσξίο

λα ιεθζεί ππόςε ε β-ζαιαζζαηκία (Μνλάδεο 6)

Πξόζθαηα αλαθνηλώζεθε κειέηε γηα ηελ εθαξκνγή ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο ζε αζζελείο πνπ

πάζρνπλ από β-ζαιαζζαηκία Λακβάλνληαο ππόςε όηη ηα γνλίδηα ησλ αηκνζθαηξηλώλ

εθθξάδνληαη ζηα πξόδξνκα εξπζξνθύηηαξα πνηνο ηύπνο γνληδηαθήο ζεξαπείαο ζα

κπνξνύζε λα εθαξκνζηεί γηα ηελ αληηκεηώπηζε ηεο β-ζαιαζζαηκίαο θαη γηαηί (Μνλάδεο 7) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-26-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Έλαο γεσξγόο θαιιηεξγεί ζην θηήκα ηνπ έλα θπηό πνπ έρεη θίηξηλα ή θόθθηλα άλζε θαη θαξπνύο κε

ζηξνγγπιό ή σνεηδέο ζρήκα Από ηε δηαζηαύξσζε θπηώλ κε θίηξηλα άλζε θαη ζηξνγγπινύο

θαξπνύο κε θπηά πνπ έρνπλ θόθθηλα άλζε θαη σνεηδείο θαξπνύο πήξε κόλν θπηά κε πνξηνθαιί

άλζε θαη σνεηδείο θαξπνύο Τα ζηειέρε πνπ δηαζηαπξώζεθαλ ήηαλ ακηγή θαη ηα γνλίδηα πνπ

ειέγρνπλ ηηο δύν ηδηόηεηεο βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά δεύγε νκνιόγσλ ρξσκνζσκάησλ

1 Να θάλεηε ηε δηαζηαύξσζε θαη λα αηηηνινγήζεηε ηα απνηειέζκαηα Μονάδερ 8

2 Αλ δηαζηαπξσζνύλ κεηαμύ ηνπο ηα θπηά πνπ πξνέθπςαλ από ηελ πξώηε δηαζηαύξσζε λα

ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα πξνθύςνπλ θπηά κε πνξηνθαιί άλζε θαη ζηξνγγπινύο θαξπνύο Μονάδερ 12

3 Τη νλνκάδεηαη θαηλόηππνο θαη ηη γνλόηππνο ελόο νξγαληζκνύ Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην πεπηίδην

H2N ndash Μεθειονίνη ndash Αλανίνη ndash Τυροζίνη ndash Προλίνη ndash Σερίνη ndash COOH

πνπ θσδηθνπνηείηαη από ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ

5΄ C A A A T G G C C T A T A A C T G G A C A C C C A G C T G A C G A 3΄

3΄ G T T T A C C G G A T A T T G A C C T G T G G G T C G A C T G C T 5΄

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA πνπ

πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9)

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ εζσλίνπ πνπ βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα ηνπ κνξίνπ DNA

(κνλάδεο 8)

Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία σξίκαλζεο ηνπ πξόδξνκνπ mRNA (κνλάδεο 8)

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Αιαλίλε rarr GCC

Μεζεηνλίλε rarr AUG

Πξνιίλε rarr CCC

Σεξίλε rarr AGC

Τπξνζίλε rarr UAU Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-27-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο κπνξεί λα γίλεη θαη από ηα

δηαγνληδηαθά δώα

1 Πνηα είλαη ηα βήκαηα ηεο δηαδηθαζίαο πνπ πξνεγνύληαη ηεο γέλλεζεο ελόο δηαγνληδηαθνύ δώνπ Μονάδερ 6

2 Δθηόο από ηα δηαγνληδηαθά δώα από πνηνπο άιινπο νξγαληζκνύο είλαη δπλαηή ε παξαγσγή

αλζξώπηλεο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο θαη ζε πνην ραξαθηεξηζηηθό ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα

ζηεξίδεηαη ε δπλαηόηεηα απηή Μονάδερ 10

3 Γηαηί ε θισλνπνίεζε είλαη ρξήζηκε γηα ηνλ πνιιαπιαζηαζκό ησλ δηαγνληδηαθώλ δώσλ Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο Σε απνζηεηξσκέλν ζάιακν θαιιηεξγεηώλ όπνπ ε ζεξκνθ-

ξαζία έρεη ξπζκηζηεί ζηνπο 35 νC έρνπλ ηνπνζεηεζεί δύν

θηάιεο κε θαιιηέξγεηεο κηθξννξγαληζκώλ Σηε κία θηάιε

θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α θαη ζηελ άιιε ν

κηθξννξγαληζκόο Β Από ηηο θηάιεο απηέο έρεη απνκα-

θξπλζεί ν αέξαο

Ο κηθξννξγαληζκόο Α έρεη άξηζηε ζεξκνθξαζία αλάπ-

ηπμεο ηνπο 35 νC ελώ ν κηθξννξγα-ληζκόο Β ηνπο 45

νC

Τε ρξνληθή ζηηγκή t1 γηα θάπνην ιόγν απνκαθξύλνληαη ηα πώκαηα από ηηο θηάιεο ησλ θαιιηεξ-

γεηώλ θαη νη κηθξννξγαληζκνί έξρνληαη ζε επαθή κε ηνλ αηκνζθαηξηθό αέξα

1 Με βάζε ην παξαπάλσ δηάγξακκα πνηα είλαη ε αιιαγή πνπ παξαηεξείηαη ζηνπο πιεζπζκνύο

ησλ κηθξννξγαληζκώλ Α θαη Β Μονάδερ 5

2 Να εμεγήζεηε γηαηί ζπκβαίλεη ε αιιαγή απηή ζηνλ θαζέλα από ηνπο δύν πιεζπζκνύο Μονάδερ 10

3 Σηε ρξνληθή ζηηγκή t2 ε ζεξκνθξαζία ηνπ ζαιάκνπ θαιιηέξγεηαο αιιάδεη ζηνπο 45 νC

α Πνηα ζα είλαη ε επίδξαζε ηεο αιιαγήο απηήο ζηνλ πιεζπζκό ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Α Μονάδερ 5

β Πνηα ζα είλαη ε επίδξαζε ηεο αιιαγήο απηήο ζηνλ πιεζπζκό ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Β Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-28-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Φπηό Α δηαζηαπξώλεηαη κε θπηό Β ηνπ ηδίνπ είδνπο πνπ έρεη θόθθηλα άλζε Από ηε

δηαζηαύξσζε απηή παίξλνπκε θπηά κε ιεπθά θαη θόθθηλα άλζε Τν θόθθηλν ρξώκα θαζνξίδεηαη

από ππνιεηπόκελν γνλίδην

1 Να γξάςεηε ηε δηαζηαύξσζε κεηαμύ ησλ θπηώλ Α θαη Β θαη λα δηθαηνινγήζεηε ην γνλόηππν

ηνπ θπηνύ Α Μονάδερ 9

2 Τη νλνκάδεηαη δηαζηαύξσζε ειέγρνπ θαη γηα πνην ζθνπό ηε ρξεζηκνπνηνύκε Μονάδερ 6

Β Ζ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ηνπ mRNA θαζνξίδεη ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ζηηο πξσηεΐλεο

κε βάζε έλα θώδηθα αληηζηνίρηζεο λνπθιενηηδίσλ mRNA κε ακηλνμέα πξσηετλώλ ν νπνίνο

νλνκάδεηαη γελεηηθόο θώδηθαο

1 Τη ζεκαίλεη ε έθθξαζε laquoν γελεηηθόο θώδηθαο είλαη ζπλερήο θαη ζρεδόλ θαζνιηθόοraquo Μονάδερ 5

2 Γηαηί ν γελεηηθόο θώδηθαο ραξαθηεξίδεηαη σο εθθπιηζκέλνο Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ελόο πξνθαξπσηηθνύ νξγαληζκνύ

5 C C A G A A T T C A A T T C A G G A C G A A A A G A A T T C A A C 3

3 G G T C T T A A G T T A A G T C C T G C T T T T C T T A A G T T G 5

To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Να γξάςεηε ην

ηκήκα DNA πνπ πξνθύπηεη κεηά από ηε δξάζε ηεο EcoRI θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 8

Τν ηκήκα ηνπ DNA πνπ πξνέθπςε κεηά ηε δξάζε ηεο EcoRI κεηαγξάθεηαη

Πνηα αιπζίδα από απηό ην DNA κεηαγξάθεηαη θαη γηαηί Μονάδερ 6

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από απηή ηε κεηαγξαθή θαη λα

ζεκεηώζεηε ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο Μονάδερ 6

Πνηνη νξγαληζκνί δηαζέηνπλ πεξηνξηζηηθέο ελδνλνπθιεάζεο θαη πνηνο είλαη ν θπζηνινγηθόο ηνπο

ξόινο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-29-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ Βηνηερλνινγία κε ηελ αλάπηπμε ηεο ηερλνινγίαο ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ DNA ηε ρξήζε ηεο

ηερληθήο PCR θαη ηελ παξαγσγή κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ ζπλεηζθέξεη ζε ηνκείο όπσο ε

γεσξγία ε θηελνηξνθία θαη ε Ηαηξηθή

1 Τη επηηξέπεη ε κέζνδνο ηεο αιπζηδσηήο αληίδξαζεο ηεο πνιπκεξάζεο (PCR) (κνλάδεο 4) Να

αλαθέξεηε ηξεηο πξαθηηθέο εθαξκνγέο ηεο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

2 Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία παξαγσγήο ζην εξγαζηήξην κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ γηα έλα

επηιεγκέλν αληηγόλν Μονάδερ 8

3 Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία παξαγσγήο δηαγνληδηαθώλ θπηώλ αλζεθηηθώλ ζηα έληνκα κε ηε

ρξήζε ηεο ηερλνινγίαο ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ DNA θαη ηνπ βαθηεξίνπ Bacillus thuringiensis Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο Τα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα αλαπαξηζηνύλ ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ζηα κέιε

ηεο ίδηαο νηθνγέλεηαο ε κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ην θόθθηλν ρξώκα (γελεαινγηθό

δέληξν Α) θαη ε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία (γελεαινγηθό δέληξν Β)

Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδεηαη ζην

γελεαινγηθό δέληξν Α θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδεηαη ζην

γελεαινγηθό δέληξν Β θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Τν δεπγάξη (Η1 Η2) πεξηκέλεη ηξίην παηδί Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα γελλεζεί παηδί κε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία θαη θπζηνινγηθή όξαζε (κνλάδεο 6)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Να αλαθέξεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ αθνινπζνύληαη θαηά ηνλ πξνγελλεηηθό έιεγρν γηα ηε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία όηαλ ε κεηέξα βξίζθεηαη ζηελ 11ε εβδνκάδα ηεο θύεζεο (κνλάδεο

4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-30-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ βαθηεξηαθνύ mRNA

5΄Α G A U G A A A G C C A C G G A G C C C U G A G C A A 3΄

Από ηε κεηάθξαζε απηνύ ηνπ mRNA πξνθύπηεη κία πεπηηδηθή αιπζίδα

1 Πνηνο είλαη ν αξηζκόο ησλ ακηλνμέσλ πνπ απνηεινύλ απηή ηελ πεπηηδηθή αιπζίδα(κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

2 Να πεξηγξάςεηε ην ζηάδην έλαξμεο ηεο πξσηετλν-ζύλζεζεο Μονάδερ 8

3 Να πεξηγξάςεηε ην δεζκό κε ηνλ νπνίν ελώλνληαη κεηαμύ ηνπο δύν δηαδνρηθά λνπθιενηίδηα ζε

έλα κόξην mRNA Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην γελεαινγηθό δέληξν κηαο νηθνγέλεηαο ζηελ νπνία εκθαλίδεηαη ε αζζέλεηα ηεο

αηκνξξνθηιίαο Α Τν άηνκν III 1 πάζρεη από αηκνξξνθηιία Α Όια ηα κέιε ηεο νηθνγέλεηαο έρνπλ

θπζηνινγηθό αξηζκό θαη κέγεζνο ρξσκνζσκάησλ

Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέληξν (κνλάδεο 3) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6)

Πνην πξόβιεκα αληηκεησπίδνπλ ηα άηνκα κε αηκνξξνθηιία Α (κνλάδεο 4)

Τν δεπγάξη II 2 II 3 απνθηά δεύηεξν παηδί κε αηκνξξνθηιία Α θαη ζύλδξνκν Klinefelter Να

πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία κέζσ ηεο νπνίαο πξνέθπςε ν γνλόηππνο ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ παηδηνύ

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε γνληδηαθήο κεηάιιαμεο (κνλάδεο 6)

Πόζα ζπλνιηθά κόξηα DNA πεξηέρνληαη ζηα ρξσκνζώκαηα πνπ απεηθνλίδνληαη ζηνλ θαξπόηππν

ηνπ παηδηνύ κε ζύλδξνκν Klinefelter (κνλάδεο 2)

Να εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-31-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα ηε δεκηνπξγία ελόο θισλνπνηεκέλνπ πξνβάηνπ - όπσο ήηαλ ε Dolly - ρξεζηκνπνηνύληαη ηξία

πξόβαηα Α Β ΓΑπό ην πξόβαην Α απνκνλώλεηαη ν ππξήλαο από θύηηαξν ησλ καζηηθώλ αδέλσλ

Από έλα σάξην ηνπ πξνβάηνπ Β αθαηξείηαη ν ππξήλαο θαη ζηε ζέζε ηνπ εηζάγεηαη ν ππξήλαο ηνπ

θπηηάξνπ από ην πξόβαην Α Πξνθύπηεη έηζη έλα λέν θύηηαξν

Τν θύηηαξν απηό πθίζηαηαη ιίγεο δηαηξέζεηο θαη ην έκβξπν πνπ πξνθύπηεη εκθπηεύεηαη ζηε κήηξα

ηνπ πξνβάηνπ Γ Μεηά από ιίγνπο κήλεο γελληέηαη ην λέν πξόβαην (πξόβαην ∆)

1 Πνην από ηα πξόβαηα Α Β Γ έρεη ηαπηόζεκν ππξεληθό DNA κε ην πξόβαην ∆ θαη γηαηί Μονάδερ 8

2 Πνην από ηα πξόβαηα Α Β Γ έρεη ηαπηόζεκν κηηνρνλδξηαθό DNA κε ην πξόβαην ∆ θαη γηαηί Μονάδερ 8

3 Με πνην ηξόπν ε θισλνπνίεζε κπνξεί λα ζπλεηζθέξεη ζηελ πξνζηαζία από ηελ εμαθάληζε

δηαθόξσλ δσηθώλ νξγαληζκώλ ηνπ πιαλήηε καο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλνληαη πέληε ακηλνμέα θαη δίπια ηνπο ηξηπιέηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ

θσδηθνπνηνύλ ηα ακηλνμέα απηά

ηπξνζίλε (tyr) mdash UAU

θαηλπιαιαλίλε (phe) mdash UUU

πξνιίλε (pro) mdash CCC

κεζεηνλίλε (met) mdash AUG

γιπθίλε (gly) mdash GGG

Τα πέληε παξαπάλσ ακηλνμέα ζπγθξνηνύλ νιηγνπεπηίδην θάπνηνπ βαθηεξηαθνύ θπηηάξνπ

α Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο πνην είλαη ην πξώην (αξρηθό) θαη πνην ην ηέηαξην ακηλνμύ ηνπ

νιηγνπεπηηδίνπ

Μονάδερ 4

β Να γξάςεηε κία αιιεινπρία λνπθιενηηδίσλ ηνπ mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ

νιηγνπεπηίδην Μονάδερ 6

γ Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ λνπθιενηηδίσλ ηεο θσδηθήο αιπζίδαο ηνπ DNA

(κνλάδεο 6) θαη λα ζεκεηώζεηε ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 9

δ Πόζα άηνκα θσζθόξνπ ππάξρνπλ ζηε δηπιή έιηθα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί απηό ην

νιηγνπεπηίδην ∆ηθαηνινγείζηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-32-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Βηνηερλνινγία κε ηελ επξεία έλλνηα είλαη ε ρξήζε δσληαλώλ νξγαληζκώλ πξνο όθεινο ηνπ

αλζξώπνπ θαη ζηεξίδεηαη θπξίσο ζε ηερληθέο θαιιηέξγεηαο θαη αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ

θαη ζε ηερληθέο αλαζπλδπαζκέλνπ DNA

1 Με πνην ηξόπν θαιιηεξγνύληαη νη κηθξννξγαληζκνί ζε κεγάιε θιίκαθα (βηνκεραληθή

θαιιηέξγεηα) Μονάδερ 10

2 Τη ελλννύκε κε ηνλ όξν δύκσζε θαη πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο Μονάδερ 5

3 Ζ αλζξώπηλε ηλζνπιίλε είλαη κία από ηηο θαξκαθεπηηθέο πξσηεΐλεο πνπ παξάγνληαη από

βαθηήξηα Μία από ηηο κεζόδνπο πνπ ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή ηεο είλαη ε παξαγσγή

ηνπ πξόδξνκνπ κνξίνπ ηεο ζε κία βαθηεξηαθή θαιιηέξγεηα θαη ε κεηαηξνπή ηνπ ζε ηλζνπιίλε κε

ελδπκηθή θαηεξγαζία Να γξάςεηε ζπλνπηηθά ηα ζηάδηα απηήο ηεο κεζόδνπ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ βαθηεξηαθνύ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην κε έμη

ακηλνμέα

Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο είλαη ε θσδηθή θαη πνηα ε κε θσδηθή (κνλάδεο 4) Να αηηηνινγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ

ηκήκαηνο DNA Μονάδερ 3

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ηνπ πεπηηδίνπ πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηάθξαζε

ηνπ παξαπάλσ mRNA Μονάδερ 3

Να γξάςεηε ηα αληηθσδηθόληα ησλ tRNA κε ηε ζεηξά πνπ ζα πάξνπλ κέξνο ζηε κεηάθξαζε ηνπ

παξαπάλσ mRNA Μονάδερ 6

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο θσδηθνλίσλ θαη ακηλνμέσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

AUG rarr Μεζεηνλίλε

ACC rarr Θξενλίλε

AAA rarr Λπζίλε

CCU rarr Πξνιίλε

CAC rarr Ηζηηδίλε

GCC rarr Αιαλίλε

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-33-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ο όξνο γνληδηαθή έθθξαζε αλαθέξεηαη ζπλήζσο ζε όιε ηε δηαδηθαζία κε ηελ νπνία έλα γνλίδην

ελεξγνπνηείηαη γηα λα παξαγάγεη κία πξσηεΐλε

1 Πνύ απνζθνπεί θπξίσο ε ξύζκηζε απηή ζηελ πεξίπησζε ησλ βαθηεξίσλ Μονάδερ 5

2 Τα θύηηαξα ελόο επθαξπσηηθνύ πνιύπινθνπ νξγαληζκνύ όπσο ηα λεπξηθά θαη ηα κπτθά αλ θαη

έρνπλ ην ίδην γελεηηθό πιηθό δηαθέξνπλ ζηε κνξθή θαη ηε ιεηηνπξγία Πώο νλνκάδεηαη απηή ε

δηαδηθαζία εμεηδίθεπζεο θαη ηη θάλεη ηα θύηηαξα λα δηαθέξνπλ ηόζν πνιύ Μονάδερ 8

3 Ο κεραληζκόο ηεο κεηαγξαθήο είλαη ν ίδηνο ζηνπο πξνθαξπσηηθνύο θαη επθαξπσηηθνύο

νξγαληζκνύο Πνηα είλαη ηα ξπζκηζηηθά ζηνηρεία ηεο κεηαγξαθήο ηνπ DNA πνην ην έλδπκν πνπ

θαηαιύεη ηε κεηαγξαθή θαη πώο ιεηηνπξγεί απηό θαηά ηε γνληδηαθή ξύζκηζε ζην επίπεδν ηεο

κεηαγξαθήο ησλ επθαξπσηηθώλ νξγαληζκώλ Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο Σε κηα ζέζε ηκήκαηνο κνξίνπ DNA κε θιώλνπο Α θαη Β έρεη μεθηλήζεη ε αληηγξαθή όπσο

θαίλεηαη ζην παξαθάησ ζρήκα

Ζ DNA-δεζκάζε εθηόο ηνπ όηη ζπλδέεη όια ηα θνκκάηηα πνπ πξνθύπηνπλ από ηηο δηάθνξεο ζέζεηο

έλαξμεο αληηγξαθήο δξα θαηά ηελ αληηγξαθή ηνπ θιώλνπ Β

Σε θάζε θιώλν λα ζπκπιεξώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηεο αληηγξαθήο θαη λα ραξαθηεξίζεηε

ηνλ ηξόπν ζύλζεζεο ησλ λέσλ αιπζίδσλ DNA (κνλάδεο 4) Πνηά έλδπκα ηνπνζεηνύλ ηα

ζπκπιεξσκαηηθά λνπθιενηίδηα θαη πνηνπο άιινπο ξόινπο έρνπλ (κνλάδεο 7)

Σηελ θσδηθή αιπζίδα Α ην γνλίδην πνπ είλαη ππεύζπλν γηα ηελ παξαγσγή ελόο πεπηηδίνπ έρεη ηελ

εμήο αιιεινπρία βάζεσλ

5΄ ATG CCA TGC AAA CCG AAA TGA hellip3΄

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη (κνλάδεο 2)

Κάπνηα αιιαγή πνπ ζπλέβε ζηελ παξαπάλσ θσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA έρεη σο

απνηέιεζκα ην 4ν θσδηθόλην ζην κεηαγξαθόκελν mRNA λα έρεη ηηο βάζεηο UAA

θαη ν αξηζκόο ησλ θσδηθνλίσλ λα παξακέλεη ζηαζεξόο

Αθνύ γξάςεηε ην λέν mRNA πνπ πξνθύπηεη λα εμεγήζεηε πνηα είλαη ε ζπγθεθξηκέλε αιιαγή

πνπ ζπλέβε θαη ηη ζπλέπεηεο κπνξεί λα έρεη γηα ην πεπηίδην (κνλάδεο 8)

Γηαηί ε πξσηετλνζύλζεζε ζηνπο επθαξπσηηθνύο νξγαληζκνύο είλαη κηα laquoνηθνλνκηθή

δηαδηθαζίαraquo (κνλάδεο 4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-34-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Τα γνλίδηα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηηο αιπζίδεο ησλ αηκνζθαηξηλώλ ηνπ αλζξώπνπ εκθαλίδνπλ πνιιέο

κεηαιιάμεηο πνπ νδεγνύλ ζηε δεκηνπξγία αηκνζθαηξηλνπαζεηώλ Σην γνλίδην πνπ θσδηθνπνηεί ηελ

αιπζίδα β έρνπλ βξεζεί πεξηζζόηεξεο από 300 κεηαιιάμεηο ∆ίλεηαη κία κεηάιιαμε ζην θσδηθόλην

πνπ θσδηθνπνηεί ην 6ν ακηλνμύ ηεο βndash πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο αηκνζθαηξίλεο Α (ΖbA)

Σηεθσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA ην θσδηθόλην GAG έγηλε GTG

α Τη ζπλέπεηεο έρεη απηή ε κεηάιιαμε γηα ηελ αηκνζθαηξίλε Α (HbA) θαη γηα ηα

εξπζξνθύηηαξα (κνλάδεο 12)

β Γηαηί ζηα νκόδπγα άηνκα κε βndashζαιαζζαηκία εκθαλίδεηαη ζπρλά αύμεζε ηεο αηκνζθαηξίλεο F

(HbF) (κνλάδεο 7)

γ Σε πνηα άηνκα ε ζύλζεζε ηεο αηκνζθαηξίλεο Α2 (HbA2) απνηειεί δηαγλσζηηθό δείθηε

(κνλάδεο 6) Μονάδερ 25

ΘΔΜΑ 4ο Γπλαίθα κε νκάδα αίκαηνο Α παληξεύεηαη άλδξα κε νκάδα αίκαηνο Β θαη γελλνύλ δύν παηδηά εθ

ησλ νπνίσλ ην πξώην πνπ είλαη θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο Α θαη ην δεύηεξν νκάδα αίκαηνο Ο

Τν δεύηεξν παηδί πάζρεη από θιεξνλνκηθή κεηαβνιηθή λόζν Οη δύν γνλείο είλαη πγηείο θαη ε

κεηέξα κόλνλ είλαη θνξέαο ηνπ ππνιεηπόκελνπ γνληδίνπ πνπ ειέγρεη ηε λόζν απηή Γηα ηα γνλίδηα

πνπ ειέγρνπλ ηνπο παξαπάλσ ραξαθηήξεο ηζρύεη ν δεύηεξνο λόκνο ηνπ Μendel

Να βξείηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ ηνπο σο πξνο ηνπο δύν ραξαθηήξεο

θάλνληαο ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (κνλάδεο 15) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ην θύιν ηνπ

δεύηεξνπ παηδηνύ (κνλάδεο 10) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-35-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα ηελ παξαγσγή ηνπ πξνδξόκνπ κνξίνπ ηεο ηλζνπιίλεο δειαδή ηεο πξντλζνπιίλεο θαηάιιεια

κεηαζρεκαηηζκέλα θύηηαξα Escherichia coli θαιιηεξγήζεθαλ ζε βηναληηδξαζηήξα Ζ απεηθόληζε

ηεο κεηαβνιήο ηνπ πιεζπζκνύ ηνπ βαθηεξίνπ (Ν) ζε ζρέζε κε ηνλ ρξόλν (t) έδσζε ην παξαθάησ

δηάγξακκα

1 Με βάζε ην δηάγξακκα απηό λα ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο θαη λα πεξηγξάςεηε

ηηο θάζεηο ηεο Μονάδερ 10

2 Σε πνηα ζπλήζσο ρξνληθά δηαζηήκαηα ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ βαθηεξίσλ αλακέλεηαη λα παξαρζεί

ε πξντλζνπιίλε Αθνύ παξαιάβνπκε ηελ πξντλζνπιίλε από ηνλ βηναληηδξαζηήξα πώο ζα ηελ

κεηαηξέςνπκε ζε ηλζνπιίλε Μονάδερ 10

3 Πνηνο είλαη ν βηνινγηθόο ξόινο ηεο ηλζνπιίλεο θαη πνηα αζζέλεηα πξνθαιεί ε κείσζε ή ε έιιεηςή

ηεο Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ελόο γνληδίνπ βαθηεξηαθνύ

θπηηάξνπ

AUGndashCCUndashCAUndashCGUndashUCUndashACUndashUUUndashUAA 3΄

α Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ηε μη κωδική αιπζίδα από ηελ νπνία πξνήιζε ην παξαπάλσ

mRNA θαη λα νξίζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηεο Μονάδερ 5

β Αληηθαζηζηνύκε κία ηξηπιέηα ηνπ παξαπάλσ mRNA κε ηελ ηξηπιέηα 5΄UGA

3΄ θαη ην

πεπηίδην πνπ θσδηθνπνηείηαη δελ πθίζηαηαη ηελ παξακηθξή αιιαγή Πνηα είλαη ε ηξηπιέηα

απηή (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

γ Ζ ηξηπιέηα 5΄

UCU3΄

ηνπ παξαπάλσ mRNA θσδηθνπνηεί ην ακηλνμύ ζεξίλε Αλ

αληηθαηαζηήζνπκε απηή ηελ ηξηπιέηα κε ηελ ηξηπιέηα 5΄

UCC3΄

δελ πξνθύπηεη ε

παξακηθξή αιιαγή ζην πεπηίδην Πώο εξκελεύεηαη ην γεγνλόο απηό κε βάζε ηα

ραξαθηεξηζηηθά ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-36-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα πξώηε θνξά ε γνληδηαθή ζεξαπεία εθαξκόζηεθε ζε έλα θνξίηζη πνπ είρε έιιεηςε ηνπ ελδύκνπ

απακηλάζε ηεο αδελνζίλεο (ADA)

1 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ ελδύκνπ απηνύ (κνλάδεο 3) θαη πνηα ηα ζπκπηώκαηα πνπ εκθαλίδνπλ ηα

άηνκα κε έιιεηςε ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

2 Πώο νλνκάδεηαη ν ηύπνο ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο πνπ εθαξκόζηεθε (κνλάδεο 2) θαη γηαηί

(κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

3 Πνηα είλαη ε δηαδηθαζία πνπ αθνινπζείηαη ζηε γνληδηαθή ζεξαπεία ηεο παξαπάλσ αζζέλεηαο Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο κε θπζηνινγηθή όξαζε πνπ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία (PKU) θαη κηα γπλαίθα κε

θπζηνινγηθή όξαζε πνπ δελ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία απνθηνύλ έλα θνξίηζη θαη έλα αγόξη Τν

θνξίηζη έρεη θπζηνινγηθή όξαζε θαη δελ παξνπζηάδεη θαηλπιθεηνλνπξία ελώ ην αγόξη εκθαλίδεη

αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν θαη πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία

1 Πώο πξνθαιείηαη ε θαηλπιθεηνλνπξία (κνλάδεο 5) θαη πσο θιεξνλνκείηαη (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

2 Πώο θιεξνλνκείηαη ε κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν Μονάδερ 6

3 Να βξείηε θαη λα γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο ηνπ άλδξα ηεο γπλαίθαο θαη ησλ παηδηώλ ηνπο

(κνλάδεο 8) θάλνληαο ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 12

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-37-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Α Σηα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα κειεηάηαη ν ηξόπνο θιεξνλόκεζεο θνηλνύ κνλνγνληδηαθνύ

ραξαθηεξηζηηθνύ ζε δύν δηαθνξεηηθέο νηθνγέλεηεο 1 θαη 2

Σηελ 1ε νηθνγέλεηα θέξνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ηα άηνκα Η2 ΗΗ2 ΗΗ3 (καπξηζκέλα) ελώ ζηελ 2

ε

νηθνγέλεηα θέξνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ηα άηνκα ΗΗ2 ΗΗ3 (καπξηζκέλα)

Να πξνζδηνξίζεηε ηνλ ηξόπν θιεξνλόκεζεο ηνπ ραξαθηεξηζηηθνύ κε βάζε ηα παξαπάλσ

ζηνηρεία αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή ζαο κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (Να κε ιεθζεί

ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο θαη λα κελ εμεηαζηεί ε πεξίπησζε ηνπ θπινζύλδεηνπ

επηθξαηνύο γνληδίνπ) (κνλάδεο 8) Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόκσλ (κνλάδεο 5) Μονάδερ 13

Β Να ππνδείμεηε έλα πηζαλό κεραληζκό πνπ κπνξεί λα εμεγήζεη ηε γέλλεζε αηόκνπ κε ζύλδξνκν

Turner από γνλείο κε θπζηνινγηθό αξηζκό ρξσκνζσκάησλ (κνλάδεο 6) Να πεξηγξάςεηε ηε

δηαδηθαζία κε ηελ νπνία κπνξνύκε λα απεηθνλίζνπκε ηα ρξσκνζώκαηα ηνπ αηόκνπ κε ζύλδξνκν

Turner κεηά ηε γέλλεζή ηνπ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη δίθισλν κόξην DNA ην νπνίν πεξηέρεη ηκήκα αζπλερνύο γνληδίνπ πνπ κεηαγξά-

θεηαη ζε mRNA

α) Πνύ ζπλαληάκε αζπλερή γνλίδηα (κνλάδεο 2)

β) Να πξνζδηνξίζεηε ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

γ) Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ πξόδξνκνπ mRNA θαη ηνπ ώξηκνπ mRNA πνπ πξνθύπηνπλ από ηε

κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ DNA ρσξίο αηηηνιόγεζε (κνλάδεο 2)

δ) Πώο πξνθύπηεη ην ώξηκν mRNA (κνλάδεο 3)

ε) Μπνξεί ε πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε ΔcoRI λα θόςεη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3)

ζη) Πνηεο θαηεγνξίεο γνληδίσλ πνπ ππάξρνπλ ζην ρξσκνζσκηθό DNA ελόο θπηηαξηθνύ ηύπνπ δελ

θισλνπνηνύληαη ζε cDNA βηβιηνζήθε (κνλάδεο 8) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-38-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Άλδξαο πνπ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία θαη ζπλζέηεη θπζηνινγηθή πνζόηεηα κειαλίλεο

απνθηά απνγόλνπο κε γπλαίθα πνπ πάζρεη από αιθηζκό αιιά κπνξεί λα κεηαηξέπεη ηε

θαηλπιαιαλίλε ζε ηπξνζίλε

Να βξείηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο θαη θαηλόηππνπο ησλ παηδηώλ

Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηελ θαηλπιθεηνλνπξία θαη ηνλ αιθηζκό βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά

δεύγε νκόινγσλ ρξσκνζσκάησλ Μονάδερ 12

Β Να δηαθξίλεηε πεξηπηώζεηο θαηά ηηο νπνίεο είλαη αηκνξξνθηιηθό ην παηδί πνπ απνθηά

θπζηνινγηθόο άλδξαο κε θπζηνινγηθή γπλαίθα ηεο νπνίαο ν παηέξαο είλαη αηκνξξνθηιηθόο

Οη γνλείο θαη ην παηδί έρνπλ θπζηνινγηθό θαξπόηππν Μονάδερ 13

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ηα πέληε (5) πξώηα ακηλνμέα

κηαο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Ζ θαηεύζπλζε ζηελ νπνία θηλείηαη ε RNA πνιπκεξάζε θαηά ηε

κεηαγξαθή ππνδεηθλύεηαη από ην βέινο

α Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ DNA είλαη ε θσδηθή θαη πνηα είλαη ε κε θσδηθή

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 9

β Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ DNA Μονάδερ 3

γ Να γξάςεηε θαη λα αηηηνινγήζεηε ην αληηθσδηθόληνηνπ tRNA πνπ κεηαθέξεη ην 2ν ακηλνμύ ηεο

πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Μονάδερ 5

δ Τηείλαηηνζύκπινθνέλαξμεοηεοπξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 5) θαη πνηα είλαη ε κεηέπεηηα πνξεία

ηνπ tRNA πνπ ζπκκεηέρεη ζε απηό (κνλάδεο 3) Μονάδερ 8

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-39-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Πξόθεηηαη λα θαιιηεξγεζεί ζην εξγαζηήξην έλαοεηεξόηξνθνο κηθξννξγαληζκόο

1 Να αλαθέξεηε νλνκαζηηθά ηα ζξεπηηθά ζπζηαηηθά ηα νπνία πξέπεη λα πξνζηεζνύλ ζην κέζν

θαιιηέξγεηαο ώζηε ν κηθξννξγαληζκόο απηόο λα αλαπηπρζεί θπζηνινγηθά Μονάδερ 8

2 Πώο κπνξνύκε λα δηαπηζηώζνπκε αλ ν κηθξννξγαληζκόο απηόο είλαη ππνρξεσηηθά αλαεξόβηνο Μονάδερ 7

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνπο άιινπο παξάγνληεο πνπ επηδξνύλ ζηελ αλάπηπμε ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαηηνπαξαθάησηκήκα DNAζηννπνίνέρεη αξρίζεη ε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

1Σηηο ζέζεηο ΑΒΓ∆ΔΕ λα αληηζηνηρίζεηε ηηο ελδείμεηο 3΄ ή 5΄ ώζηε λα θαίλεηαη ν

πξνζαλαηνιηζκόο ησλ αξρηθώλ θαη ησλ λενζπληηζέκελσλ αιπζίδσλ Μονάδερ 6

2Τη είλαη ηα πξσηαξρηθά ηκήκαηα πσο δεκηνπξγνύληαη θαη πσο επηκεθύλνληαη Μονάδερ 9

3Δμεγήζηε γηαηί πξέπεη ζηελ παξαπάλσ δηαδηθαζία λα ελεξγνπνηεζεί ην έλδπκν DNA δεζκάζε

θαη πώο ζα δξάζεη απηό Μονάδερ 6

4Πνηα έλδπκα ζα επηδηνξζώζνπλ ηα πηζαλά ιάζε ηεο δηαδηθαζίαο ηεο αληηγξαθήο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-40-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ νιηγνπεπηίδην έμη ακηλνμέσλ ην νπνίν δελ έρεη ππνζηεί θακία ηξνπνπνίεζε

κεηά ηε ζύλζεζή ηνπ

Ζ2Ν ndash Μεθειονίνη ndash Γλυκίνη ndash Λυζίνη ndash Τρυπηοθάνη ndash Βαλίνη ndash Αλανίνη - COOH

Α Με ηε βνήζεηα ηνπ ηκήκαηνο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ παξαηίζεηαη γξάςηε ηελ αιιεινπρία

ησλ λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ ηκήκαηνο mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην

παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην ∆ηθαηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 13

Β Γξάςηε κε ηνλ θαηάιιειν πξνζαλαηνιηζκό ηελ αιιεινπρία λνπθιενηηδίσλ ζην δίθισλν

κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην Πνηα είλαη ε θσδηθή θαη πνηα ε κε

θσδηθή αιπζίδα Μονάδερ 6

Γ Δάλ ε ηξηπιέηα 5΄-UGG-3΄ ζην mRNA αληηθαηαζηαζεί από ηελ ηξηπιέηα 5΄-UGA-3΄ γξάςηε

ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ζην λέν νιηγνπεπηίδην πνπ ζα ζπληεζεί Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο Σην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ζηα κέιε

κηαο νηθνγέλεηαο ε αηκνξξνθηιία Α (Δίλαη καπξηζκέλα ηα ΗΗ 1 ΗΗ 4 θαη ΗΗΗ 1)

Α Πώο θιεξνλνκείηαη ε αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 5

Β Να γξάςεηε θαη λα δηθαηνινγήζεηε κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο ηνπο γνλνηύπνπο όισλ ησλ

κειώλ πνπ απεηθνλίδνληαη ζην γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 13

Γ Δάλ νη γνλείο ΗΗ 3 θαη ΗΗ 4 απνθηήζνπλ επόκελν παηδί πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα λα λνζεί από

αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 7

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο θσδηθνλίσλ

θαη ακηλνμέσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

GUCrarrΒαιίλε

UGGrarrΤξππηνθάλε

GGUrarrΓιπθίλε

AUGrarrΜεζεηνλίλε

AAArarrΛπζίλε

GCCrarrΑιαλίλε

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-41-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο κε ηηο νπνίεο κπνξνύλ λα παξαρζνύλ κνλνθισληθά

αληηζώκαηα ηα νπνία ζπλεηζθέξνπλ ζηνλ πξνζδηνξηζκό ησλ νκάδσλ αίκαηνο ηνπ αλζξώπνπ Μονάδερ 7

Γ2 Να αλαθέξεηε πνηνπο ηύπνπο αηκνξνθηιίαο γλσξίδεηε θαη πνύ νθείινληαη (κνλάδεο 2) Να

πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία αληηκεηώπηζεο κίαο εμ απηώλ κε βάζε ηε κέζνδν δεκηνπξγίαο

δηαγνληδηαθώλ δώσλ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 ∆ίλεηαη κείγκα κνξίσλ DNA θαη έλαο αληρλεπηήο RΝΑ

Να εμεγήζεηε ηη είλαη αληρλεπηήο (κνλάδεο 2) λα πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ ζα

αθνινπζεζνύλ πξνθεηκέλνπ ν αληρλεπηήο λα πβξηδνπνηήζεη ηελ θαηάιιειε αιιεινπρία DNA

(κνλάδεο 4) θαη λα εμεγήζεηε πνηνο είλαη ν θιώλνο ηνπ DNA πνπ ζα πβξηδνπνηεζεί (κνλάδεο 4) Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ ∆

Υγηήο άληξαο παληξεύηεθε κε πγηή γπλαίθα θαη απέθηεζαλ έλα αγόξη κε αρξσκαηνςία ζην

θόθθηλν θαη ην πξάζηλν ρξώκα έλα θνξίηζη πνπ πάζρεη από δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία θαη

πεξηκέλνπλ ην ηξίην παηδί ηνπο

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη λα εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ παηδηώλ ηνπο θαη λα εμεγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆3 Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην ηξίην παηδί λα έρεη θπζηνινγηθό θαηλόηππν

Να εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο θάλνληαο ή ηελ απαηηνύκελε δηαζηαύξσζε ή ηηο

απαηηνύκελεο δηαζηαπξώζεηο Μονάδερ 12

∆4 Να εμεγήζεηε ηα γελεηηθά αίηηα ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-42-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

∆ίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν

C T T A A C T A A T A G G G T G G A C C T A A C A T A G A T

G A A T T G A T T A T C C C A C C T G G A T T G T A T C T A

Γ1 Να γξάςεηε ην mRNA πνπ ζα πξνθύςεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

νξίδνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ηνπ (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο

(κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ2 Να βξείηε ηνλ αξηζκό ησλ ακηλνμέσλ από ηα νπνία ζα απνηειείηαη ην έλδπκν κεηά ηε

κεηάθξαζε ηνπ παξαπάλσ mRNA (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο κε

βάζε ηηο ηδηόηεηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε ιεηηνπξγία ηνπ ελδύκνπ αλ ζπκβεί γνληδηαθή

κεηάιιαμε ε νπνία ζα πξνθαιέζεη έιιεηςε ηνπ δεύηεξνπ λνπθιενηηδίνπ ζην δεύηεξν

θσδηθόλην ηνπ γνληδίνπ Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ ∆

∆ίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν

ζην νπνίν ηα άηνκα Η1 θαη ΗΗ1 ΗΗ2 ΗΗ3 ΗΗ4 ΗΗ5 ΗΗ6 πάζρνπλ από κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ ζην παξαπάλσ γελεαινγηθό

δέληξν Μονάδερ 7

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ παηδηώλ ζην παξαπάλσ

γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 4

∆3 Να θάλεηε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο θαη λα αηηηνινγήζεηε ηηο απαληήζεηο ζαο Μονάδερ 14

Σημείωζη Να μην εξεηαζθεί η πεπίπηωζη θςλοζύνδεηος επικπαηούρ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-43-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ ∆ίλνληαη ηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα Α θαη Β

Σην Α απεηθνλίδνληαη νη θάζεηο (αβγ θαη δ)

αλάπηπμεο ελόο κηθξννξγαληζκνύ Σην Β

απεηθνλίδεηαη ε παξαγσγή ηνπ πξντόληνο από

ηνλ κηθξννξγαληζκό γηα ην ίδην ρξνληθό

δηάζηεκα

Γ1 Με βάζε ην δηάγξακκα Α λα

ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο

(κνλάδεο 3) θαη λα νλνκάζεηε ηηο θάζεηο

ηεο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 7

Γ2 Σε πνηα θάζε παξάγεηαη ε κεγαιύηεξε πνζόηεηα ηνπ πξντόληνο (κνλάδεο 2) Nα

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 Αλ ην πξντόλ εθθξίλεηαη από ηνλ κηθξννξγαληζκό πώο ζα ην παξαιάβνπκε από ηελ

θαιιηέξγεηα Μονάδερ 6

Γ4 Να αλαθέξεηε ηνπο παξάγνληεο πνπ επεξεάδνπλ ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ηνπ

κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 4

ΘΔΜΑ ∆ ∆ίλεηαη ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ πεξηέρεη ην αζπλερέο γνλίδην

ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ παξαθάησ πεπηηδίνπ

H2N- μεθειονίνη - αλανίνη - λευκίνη - αζπαραγίνη ndash COOH

∆1 Να γξάςεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 4) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 10

∆2 Να γξάςεηε ην πξόδξνκν mRNA ην ώξηκν mRNA ην εζώλην ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 6) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 15

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ

Aιαλίλε = GCU Λεπθίλε = UUG Αζπαξαγίλε = AAU

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-44-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

1 Πνηα είλαη ε δνmicroή ηνπ DNA ζην ρώξν ζύmicroθσλα microε ην microνληέιν ηεο δηπιήο έιηθαο Μονάδερ 12

2 Να πεξηγξάςεηε πώο ξπζmicroίδεηαη ε γνληδηαθή έθθξαζε ζηα επθαξπσηηθά θύηηαξα Μονάδερ 8

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνλ αιθηζmicroό Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο πνπ πάζρεη από νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

παληξεύεηαη microία γπλαίθα ε νπνία δελ πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο

ινβνύο απηηώλ Τν δεπγάξη απηό απνθηά ηξία παηδηά

Τν πξώην εmicroθαλίδεη ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ ην δεύηεξν δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη πξνζθνιιεmicroέλνπο ινβνύο απηηώλ θαη ην ηξίην δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ γνλέσλ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

β Πνηνη είλαη νη πηζαλνί γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παηδηώλ Μονάδερ 5

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-45-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Σην θπηό κνζρνκπίδειν ην ρξώκα ησλ ζπεξκάησλ κπνξεί λα είλαη είηε θίηξηλν είηε πξάζηλν

ελώ ην ύςνο ηνπ είλαη είηε ςειό είηε θνληό Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηηο παξαπάλσ

ηδηόηεηεο βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά δεύγε νκνιόγσλ ρξσκνζσκάησλ Δάλ έρεηε ζηε

δηάζεζή ζαο έλα ςειό κνζρνκπίδειν κε θίηξηλα ζπέξκαηα λα θάλεηε ηηο θαηάιιειεο

δηαζηαπξώζεηο πνπ απαηηνύληαη γηα λα βξείηε ην γνλόηππό ηνπ (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 11

Γ2 Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο από δύν θπζηνινγηθνύο

γνλείο κπνξεί λα γελλεζεί παηδί κε ζύλδξνκν Turner Μονάδερ 8

Γ3 Μία πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κία πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ Γ

Γίδεηαη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Σηνλ θιώλν ΕΖ ε αληηγξαθή γίλεηαη

κε αζπλερή ηξόπν Τα ζεκεία Γ θαη Ζ ππνδεηθλύνπλ ηε ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα λα ζρεδηάζεηε ηα ζπλερή θαη αζπλερή

ηκήκαηα ησλ λέσλ θιώλσλ κε βέιε ππνδεηθλύνληαο ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ λέσλ θαη

ησλ κεηξηθώλ θιώλσλ (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Σηνλ θιώλν πνπ αληηγξάθεηαη κε ζπλερή ηξόπν λα γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ

λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ πξσηαξρηθνύ ηκήκαηνο ην νπνίν απνηειείηαη

από 8 (νθηώ) λνπθιενηίδηα (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Γ3 Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην πεπηίδην απηό Μονάδερ 2

Γ4 Μεηά ηελ επίδξαζε αθηηλνβνιίαο ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ζπάεη ζηα ζεκεία πνπ

ππνδεηθλύνληαη από ηα βέιε Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε θαη λα

ζεκεηώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ Μονάδερ 2

Γ5 Τν ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε επαλαζπλδέεηαη ζηα ίδηα ζεκεία θνπήο κεηά από

αλαζηξνθή

Να γξάςεηε νιόθιεξν ην κόξην ηνπ DNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηελ αλαζηξνθή (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην λέν πεπηίδην (κνλάδεο 2)

Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-46-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν Σην κόξην απηό ζπκβαίλεη κεηάιιαμε πξνζζήθεο ηξηώλ (3) δηαδνρηθώλ

λνπθιενηηδίσλ (5΄-GAT-3΄)

Γ1 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Φ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) θαη ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα ηνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ2 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Υ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) Ζ παξαπάλσ κεηάιιαμε έρεη ειάρηζηε επίδξαζε ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα

ηνπ ελδύκνπ Πώο ραξαθηεξίδεηαη απηή ε κεηάιιαμε (κνλάδεο 2) Nα εμεγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 9

Γ3 Σε δύν άηνκα πνπ πάζρνπλ από ζύλδξνκν Klinefelter έγηλε αλάιπζε ηεο αιιεινπρίαο ησλ

βάζεσλ ηνπ DNA ησλ θπιεηηθώλ ρξσκνζσκάησλ ηνπο Σην πξώην άηνκν ε αλάιπζε έδεημε

ηξεηο δηαθνξεηηθέο αιιεινπρίεο βάζεσλ DNA Σην δεύηεξν άηνκν ε αλάιπζε έδεημε δύν

παλνκνηόηππεο θαη κία δηαθνξεηηθή αιιεινπρία βάζεσλ DNA Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο

κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο γελλήζεθαλ ηα άηνκα απηά από θπζηνινγηθνύο

γνλείο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ Γ

Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-47-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Α

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Μηα πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κηα πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 7

Γ2 Ζ αλάιπζε δεηγκάησλ DNA από δύν βαθηεξηαθέο θαιιηέξγεηεο έδσζε ηα εμήο

απνηειέζκαηα ζηελ πξώηε θαιιηέξγεηα βξέζεθε πνζνζηό αδελίλεο (Α) 28 θαη

ζηεδεύηεξε βξέζεθε πνζνζηό γνπαλίλεο (G) 28 Να εμεγήζεηε αλ ηα βαθηήξηα ησλ δύν

θαιιηεξγεηώλ αλήθνπλ ζην ίδην ή ζε δηαθνξεηηθό είδνο Μονάδερ 6

Γ3 Με πνηνπο ηξόπνπο γίλεηαη ε θαιιηέξγεηα κηθξννξγαληζκώλ ζε κεγάιε θιίκαθα Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ Γ Σrsquo έλα κόξην DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ ππάξρνπλ δύν γνλίδηα Α θαη Β όπσο θαίλεηαη ζην

ζρήκα

Γ1 Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο θαη λα νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ

αιπζίδσλ ηνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Τα γνλίδηα Α θαη Β κεηαγξάθνληαη ζε RNA Να νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπ RNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Πνηα είλαη ε θσδηθή αιπζίδα γηα ην γνλίδην Α θαη πνηα γηα ην Β (κνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ4 Τη είλαη ν ππνθηλεηήο (κνλάδεο 2) Να νξίζεηε ηε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή γηα θάζε γνλίδην κε

έλα βέινο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-48-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Να αλαθέξεηε ηα βήκαηα πνπ απαηηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο

αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο από έλα δηαγνληδηαθό δών Μονάδερ 12

Γ2 Να εμεγήζεηε πώο ε ζεξκνθξαζία επεξεάδεη ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 8

Γ3 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ πξηκνζώκαηνο ζηελ αληηγξαθή ηνπ DNA Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ

Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-49-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Μεηέξα κε θπζηνινγηθή όξαζε θαη νκάδα αίκαηνο Β απνθηά δύν παηδηά κε έλαλ άλδξα κε

θπζηνινγηθή όξαζε Τν θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο ΑΒ ελώ ην αγόξη νκάδα αίκαηνο Ο

Τν έλα από ηα δύν παηδηά πάζρεη από κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν ndash θόθθηλν

Γ1 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ σο πξνο ηνπο δύν

ραξαθηήξεο (κνλάδεο 8) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 10) Μονάδερ 18

Γ2 Πνην από ηα δύν παηδηά δελ έρεη θπζηνινγηθή όξαζε Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA

(Ι) GACTAATAAAAGAAGTAGTTAGGATCATAGG

(ΙΙ) CTGATTATTTTCTTCATCAA TCCTAGTA TCC

πνπ θσδηθνπνηεί ην πεπηίδην

H2N-Μεθειονίνη-Τυροζίνη-Φαινυλαλανίνη-Φαινυλαλανίνη-Τυροζίνη-COOH

Γ1 Να εμεγήζεηε πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA είλαη ε θσδηθή θαη

πνηα είλαη ε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 4) Να γξάςεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ησλ

αιπζίδσλ (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 8

Γ2 Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ

παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA (κνλάδεο 2) θαζώο θαη ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε πνύ νθείιεηαη ε δηαθνξά κεηαμύ ησλ δύν απηώλ κνξίσλ

(κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ παξαπάλσ πεπηηδίνπ εάλ κηα

γνληδηαθή κεηάιιαμε πνπ ζα ζπκβεί ζην θσδηθόλην ηεο ηπξνζίλεο νδεγήζεη ζε

αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από ζπκίλε Μονάδερ 5

Γ4 Δάλ ε παξαπάλσ γνληδηαθή κεηάιιαμε νδεγήζεη ζε αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από

αδελίλε λα εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ πεπηηδίνπ Μονάδερ 5

Γίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Μεζεηνλίλε AUG

Τπξνζίλε UAC UAU

Φαηλπιαιαλίλε UUU UUC

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-50-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Μηα αξζεληθή κύγα Drosophila κε ιεπθά κάηηα δηαζηαπξώζεθε κε κηα ζειπθή κε θόθθηλα

κάηηα Από ηε δηαζηαύξσζε απηή πήξακε 280 απνγόλνπο ζηελ F1 γεληά πνπ είραλ όινη

θόθθηλα κάηηα Γηαζηαπξώλνληαο δύν άηνκα από ηελ F1 γεληά πξνθύπηνπλ 319 απόγνλνη

ζηελ F2 γεληά Μηα αλάιπζε ησλ απνγόλσλ ηεο F2 γεληάο έδεημε όηη ππάξρνπλ

159 ζειπθά κε θόθθηλα κάηηα

82 αξζεληθά κε θόθθηλα κάηηα θαη

78 αξζεληθά κε ιεπθά κάηηα

Με βάζε ηα δεδνκέλα λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ην παξαπάλσ

γλώξηζκα Γηα ηα άηνκα πνπ δηαζηαπξώζεθαλ δίλεηαη όηη ηα ζειπθά έρνπλ έλα δεπγάξη X

ρξσκνζσκάησλ (ΦΦ) θαη ηα αξζεληθά έρνπλ έλα Φ θαη έλα Χ ρξσκόζσκα (ΦΧ)

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν όπνπ απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη κηα κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

Τα άηνκα ΙΙ2 ΙΙ3 ΙΙΙ3 θαη ΙV3 πάζρνπλ από ηελ αζζέλεηα απηή Γηα όια ηα παξαθάησ

εξσηήκαηα λα κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο

Γ2 Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη ε αζζέλεηα Μονάδερ 6

Γ3 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην δεπγάξη ΙΙΙ1 III2 λα απνθηήζεη αγόξη πνπ ζα πάζρεη

(κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 8

Γ4 Αλ ηα άηνκα Ι1 θαη Ι4 πάζρνπλ από κηα αζζέλεηα πνπ νθείιεηαη ζε γνλίδην κηηνρνλ-δξηαθνύ

DNA λα αλαθέξεηε πνηα άηνκα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ ζα θιεξνλνκή-ζνπλ ην γνλίδην

απηό (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-51-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA ην νπνίν θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Αιπζίδα 1 GTTGAATTCTTAGCTTAAGTCGGGCATGAATTCTC

Αιπζίδα 2 CAACTTAAGAATCGAATTCAGCCCGTACTTAAGAG

Γ1 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

επηζεκαίλνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ησλ αιπζίδσλ ηνπ (κνλάδεο 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Τν παξαπάλσ ηκήκα DNA αληηγξάθεηαη θαη θαηά ηε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

δεκηνπξγνύληαη ηα παξαθάησ πξσηαξρηθά ηκήκαηα

i) 5΄-GAGAAUUC-3΄

ii) 5΄-UUAAGCUA-3΄

iii) 5΄-GUUGAAUU-3΄

Να πξνζδηνξίζεηε πνηα αιπζίδα αληηγξάθεηαη κε ζπλερή θαη πνηα κε αζπλερή ηξόπν

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε ην έλδπκν EcoRI πξνθεηκέλνπ λα ελζσκα-ησζεί ζε

έλα από ηα δύν πιαζκίδηα Α θαη Β πνπ δίλνληαη παξαθάησ

Πνην από ηα δύν πιαζκίδηα ζα επηιέμεηε γηα ηε δεκηνπξγία αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ

(κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Πόζνη θσζθνδηεζηεξηθνί δεζκνί ζα δηαζπαζηνύλ ζην πιαζκίδην πνπ επηιέμαηε θαη πόζνη ζα

δεκηνπξγεζνύλ θαηά ην ζρεκαηηζκό ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ4 Από ηε κύγα Drosophila απνκνλώζεθαλ ηξία δηαθνξεηηθά θπζηνινγηθά θύηηαξα ζηα νπνία

πξνζδηνξίζηεθε ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ζε δεύγε βάζεσλ

Σην πξώην θύηηαξν ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ππνινγίζηεθε ζε 32108 δεύγε βάζεσλ

ζην δεύηεξν θύηηαξν ζε 16108 δεύγε βάζεσλ θαη ζην ηξίην θύηηαξν ζε 6410

8 δεύγε

βάζεσλ

Να δηθαηνινγήζεηε γηαηί ππάξρνπλ νη δηαθνξέο απηέο ζην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ησλ

ηξηώλ θπηηάξσλ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-52-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ Γ

Έλα πιαζκίδην πνπ ρξεζηκνπνηείηαη σο θνξέαο θισλνπνίεζεο ελόο ηκήκαηνο DNA έρεη έλα

γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε θαη έλα γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληη-

βηνηηθό ηεηξαθπθιίλε Τν γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζηελ ηεηξαθπθιίλε πεξηέρεη ηελ αιιεινπρία

πνπ αλαγλσξίδεηαη από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Γεκηνπξγνύκε αλαζπλδπαζ-

κέλα πιαζκηδία κε ηε ρξήζε ηεο πεξηνξηζηηθήο ελδνλνπθιεάζεο EcoRI

Τα κεηαζρεκαηηζκό βαθηεξίσλ πνπ δελ είραλ θαλέλα πιαζκίδην Σηε ζπλέρεηα ηα βαθηήξηα

θαιιηεξγνύληαη ζε ζξεπηηθό πιηθό

Γ1 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ηεηξαθπθιίλε αληί ηεο ακπηθηιίλεο (κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 Σηνπο παξαθάησ δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο (1 2 3) θαίλεηαη ε δηαβάζκηζε ηεο ζπγθέληξσζεο

ηνπ νμπγόλνπ θαη ε πεξηνρή αλάπηπμεο ηξηώλ εηδώλ κηθξννξγα-ληζκώλ ζε πγξό ζξεπηηθό

πιηθό Οη κηθξννξγαληζκνί απεηθνλίδνληαη σο καύξεο θνπθίδεο

Σε πνηνλ από ηνπο ηξεηο δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο έρνπκε θαιιηέξγεηα κπθήησλ πνπ

ρξεζηκνπνηνύληαη ζηελ αξηνβηνκεραλία βαθηεξίσλ ηνπ γέλνπο Clostridium θαη βαθηεξίσλ

ηνπ γέλνπο Mycobacterium (κνλάδεο 3) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

Γ4 Με πνηνλ ηξόπν δεκηνπξγνύκε δηαγνληδηαθά θπηά ηα πξντόληα ησλ νπνίσλ έρνπλ

κεγαιύηεξε δηάξθεηα δσήο ζε ζρέζε κε απηά ησλ κε δηαγνληδηαθώλ θπηώλ Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-53-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ δηάγξακκα απεηθνλίδεηαη ε θπζηνινγηθή κεηαβνιή ζην πνζνζηό ησλ

πνιππεπηηδηθώλ αιπζίδσλ ησλ αηκνζθαηξηλώλ HbA HbF θαη HbA2 ηνπ αλζξώπνπ από ηελ

εκβξπηθή ειηθία θαη κεηά ηε γέλλεζή ηνπ

Γ1 Πνην είδνο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο αληηζηνηρεί ζε θαζεκηά από ηηο θακπύιεο Η ΗΗ ΗΗΗ θαη IV

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ2 Τα απνηειέζκαηα κηαο εμέηαζεο αίκαηνο ζε έλαλ ελήιηθα έδεημαλ όηη νη αηκνζθαηξίλεο HbA

HbF θαη HbA2 είλαη ζε θπζηνινγηθά επίπεδα Πόζα γνλίδηα είλαη ππεύζπλα γηα ηε ζύλζεζε

ηεο HbA ζε έλα ζσκαηηθό θύηηαξν ζηε κεηάθαζε (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA πνπ πεξηέρεη ηα θσδηθόληα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα επηά

πξώηα ακηλνμέα ηεο θπζηνινγηθήο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο HbA

5΄hellip GTG CAC CTG ACT CCT GAG GAG hellip 3΄

3΄hellip CAC GTG GAC TGA GGA CTC CTC hellip 5΄

Ζ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI αλαγλσξίδεη ηελ αιιεινπρία

5΄ CTGAG 3΄

3΄ GACTC 5΄

θαη θόβεη θάζε αιπζίδα κεηαμύ ηνπ C θαη ηνπ Τ (κε θαηεύζπλζε 5΄3΄) Ζ αιιεινπρία πνπ

αλαγλσξίδεη ε DdeI βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα DNA Από έλα άηνκν θνξέα ηεο

δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο απνκνλώζεθαλ ηκήκαηα DNA πνπ πεξηέρνπλ ηα θσδηθόληα ηα

νπνία θσδηθνπνηνύλ ηα επηά πξώηα ακηλνμέα ηεο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Σηα ηκήκαηα απηά

επηδξάζακε κε ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI

Πόζα ηκήκαηα DNA δηαθνξεηηθνύ κήθνπο ζα πξνθύςνπλ κεηά ηε δξάζε ηεο DdeI (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 7

Γ4 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο δηάγλσζεο ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο θαηά ηνλ

πξνγελλεηηθό έιεγρν ηε δέθαηε εβδνκάδα ηεο θύεζεο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-54-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Σε ηξεηο δηαθνξεηηθνύο βηναληηδξαζηήξεο πξαγκαηνπνηείηαη

θιεηζηή θαιιηέξγεηα ηξηώλ δηαθνξεηηθώλ κηθξννξγαληζκώλ Α Β

θαη Γ αληίζηνηρα

Σηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα απεηθνλίδεηαη ν αξηζκόο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ ζε ζρέζε κε ην ρξόλν

Σην ρξνληθό δηάζηεκα από 0 έσο t1 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ

ζηνπο βηναληηδξα-ζηήξεο είλαη πςειή θαη ζηαζεξή ελώ ζην ρξν-

ληθό δηάζηεκα από t1 έσο t2 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ είλαη

ρακειή θαη ζηαζεξή

Γ1 Με βάζε ηα ζρήκαηα λα ραξαθηεξίζεηε ηνπο

κηθξννξγαληζκνύο Α Β Γ ζε ζρέζε κε ηελ εμάξηεζε ηεο

αλάπηπμήο ηνπο από ηε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ (κνλάδεο 6)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

Γ2 Με βάζε ηα ζρήκαηα ζε πνηα θάζε ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ γίλεηαη ε κεηαβνιή ηεο ζπγθέληξσζεο ηνπ Ο2

ζηνλ βηναληηδξαζηήξα όπνπ θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α

(κνλάδεο 2)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 4

Γ3 Πώο εμεγείηαη ε εθζεηηθή θάζε ζε κία θιεηζηή θαιιηέξγεηα

κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 4

Γ4 Τη ελλννύκε ζήκεξα κε ηνλ όξν δύκσζε (κνλάδεο 3) Πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο

(κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ πεπηίδην πνπ παξάγεηαη από έλα βαθηήξην

HOOCminusμεθειονίνηminusαλανίνηminusζερίνηminusαζπαραγίνηminusμεθειονίνηminusNH2

Γ1 Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ δίθισλνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ πεπηίδην (κνλάδεο

2) Να νξίζεηε ην 5΄ θαη 3΄ άθξν θάζε αιπζίδαο (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να θαζνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Γίλνληαη ηα θσδηθόληα

αιαλίλε GCU αζπαξαγίλε AAU κεζεηνλίλε AUG ζεξίλε UCU

Τν θσδηθόλην ιήμεο είλαη ην UGA Μονάδερ 15

Γ2 Μπνξεί ε παξαπάλσ αιπζίδα λα θνπεί από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 5

Γ3 Πώο ζρεκαηίδεηαη ην ζύκπινθν έλαξμεο ηεο πξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 3) Από ηη

απνηειείηαη ην πνιύζσκα (κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-55-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν απεηθνλίδεη ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη κηα

αζζέλεηα ηνπ κεηαβνιηζκνύ ζηνλ άλζξσπν

Γ1 Ζ αζζέλεηα απηή νθείιεηαη ζε επηθξαηέο ή ζε ππνιεηπόκελν γνλίδην (Μνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Κιεξνλνκείηαη σο απηνζσκηθόο ή

θπινζύλδεηνο ραξαθηήξαο (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 12

Γ2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέλδξν Μονάδερ 6

Γ3 O άλδξαο ΗΗΗ1 απνθηά κε γπλαίθα εηεξόδπγε ζηελ αζζέλεηα απηή έλα αγόξη

Να βξείηε ηε πηζαλόηεηα πνπ ππάξρεη ην αγόξη απηό λα πάζρεη αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Τα ζεκεία Α θαη Γ ππνδεηθλύνπλ ηε

ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηό ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ κεηξηθώλ αιπζίδσλ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ζρεδηάζεηε ζην ίδην ζρήκα ηα αζπλερή θαη

ηα ζπλερή ηκήκαηα ησλ δύν λέσλ αιπζίδσλ κε

βέιε θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηά ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπο (Μνλάδεο 3)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4)

Μονάδερ 7

Γ3 Ζ κεηξηθή αιπζίδα ηνπ DNA πνπ αληηγξάθε-

ηαη κε ζπλερή ηξόπν ακέζσο κεηά κεηαγξάθεηαη

Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ RNA πνπ ζρεκαηίδεηαη

θαηά ηε κεηαγξαθή θαη λα ζεκεηώζεηε ηνλ

πξνζαλαηνιηζκό ηνπ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ4 Πνηα είλαη ε δξάζε ηεο RNA πνιπκεξάζεο κεηά ηελ πξόζδεζή ηεο ζηνλ ππνθηλεηή ελόο

γνληδίνπ Μονάδερ 6

Page 18: biologia kat 3o 4o

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-18-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2004 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηmicroία ε β-ζαιαζζαηmicroία θαη ε θαηλπιθεηνλνπξία είλαη microεξηθέο από ηηο

ζπρλά εmicroθαληδόmicroελεο γελεηηθέο αζζέλεηεο ηνπ αλζξώπνπ πνπ νθείινληαη ζε microεηαιιάμεηο

1 Σε ηη microαο βνεζά ε δηάγλσζε ησλ γελεηηθώλ αζζελεηώλ Μονάδερ 6

2 Πνηεο ηερληθέο microάο δίλνπλ ηε δπλαηόηεηα δηάγλσζεο ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηmicroίαο ζε

ελήιηθα άηνmicroα πνπ πάζρνπλ από απηή Μονάδερ 6

3 Γηαηί ηα άηνmicroα πνπ πάζρνπλ από β-ζαιαζζαηmicroία παξνπζηάδνπλ microεγάιε εηεξνγέλεηα

ζπmicroπησmicroάησλ Μονάδερ 8

4 Γηαηί ηα άηνmicroα πνπ πάζρνπλ από θαηλπιθεηνλνπξία εmicroθαλίδνπλ δηαλνεηηθή θαζπζηέξεζε Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Σηα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα microειεηάηαη ν ηξόπνο θιεξνλόmicroεζεο ηεο ίδηαο αζζέλεηαο ζε δύν

δηαθνξεηηθέο νηθνγέλεηεο Α θαη Β Σηελ νηθνγέλεηα Α ηα άηνmicroα Ι2 II2 θαη ΙΙΙ2 (microαπξηζmicroέλα) είλαη

αζζελή ελώ ζηελ νηθνγέλεηα Β ηα άηνmicroα ΙΙ2 θαη II3 (microαπξηζmicroέλα) είλαη αζζελή

1 Με βάζε ηα παξαπάλσ γελεαινγηθά δέληξα λα βξείηε ηνλ ηύπν θιεξνλνmicroηθόηεηαο ηεο

αζζέλεηαο απηήο (Να microε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε microεηάιιαμεο) Μονάδερ 7

2 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόmicroσλ πνπ απεηθνλίδνληαη ζηα γελεαινγηθά

δέληξα ησλ νηθνγελεηώλ Α θαη Β Μονάδερ 8

3 Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα γελλεζεί αγόξη microε ηελ αζζέλεηα απηή από ην γάmicroν ηνπ

αηόmicroνπ ΗΗΗ2 ηεο νηθνγέλεηαο Α microε ην άηνmicroν ΗΗΗ1 ηεο νηθνγέλεηαο Β Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-19-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2004 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 2

ΘΔΜΑ 3ο

Α Τη είλαη ηα δηαγνληδηαθά ή γελεηηθά ηξνπνπνηεmicroέλα θπηά Μονάδερ 5

Β Να πεξηγξάςεηε ηε microέζνδν δεmicroηνπξγίαο ησλ δηαγνληδηαθώλ θπηώλ Μονάδερ 15

Γ Να αλαθέξεηε δύν δπλαηόηεηεο πνπ microπνξνύλ λα πξνζθέξνπλ ζηνπο αγξόηεο ηα γελεηηθά

ηξνπνπνηεmicroέλα θπηά Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Ζ παξαθάησ θαmicroπύιε απνδίδεη ηελ αλάπηπμε microηθξννξγαληζmicroώλ ηνπ είδνπο Escherichia coli ζε

θάπνηα θιεηζηή θαιιηέξγεηα

Α Πώο νλνmicroάδεηαη ε θάζε από ηε ρξνληθή ζηηγmicroή t0 έσο θαη t1 θαη ηη ζπmicroβαίλεη microε ηνλ πιεζπζmicroό

ησλ microηθξννξγαληζmicroώλ Μονάδερ 5

Β Πνύ νθείιεηαη ε αύμεζε ηνπ αξηζmicroνύ ησλ microηθξννξγαληζmicroώλ πνπ παξαηεξείηαη ζην δηάζηεmicroα

από t1 έσο t2 θαη πώο νλνmicroάδεηαη ε θάζε απηή Μονάδερ 5

Γ Τε ρξνληθή ζηηγmicroή t3 θαη ελώ ε ζηαζεξή θάζε είλαη ζρεδόλ ζην microέζνλ ηεο από βιάβε ζην

βηναληηδξαζηήξα ε ζεξmicroνθξαζία αλεβαίλεη απόηνmicroα ζηνπο 80 0C Ζ βιάβε απνθαζίζηαηαη

ηαρύηαηα Να εξmicroελεύζεηε ηηο microεηαβνιέο ηνπ πιεζπζmicroνύ ησλ microηθξννξγαληζmicroώλ από ηε ζηηγmicroή

t3 θαη microεηά όπσο απηέο πεξηγξάθνληαη από ηελ θαmicroπύιε αλάπηπμεο Μονάδερ 15

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-20-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2004 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Σε microηα ζέζε έλαξμεο αληηγξαθήο ηνπ DNA ε ζύλζεζε ζηε microηα αιπζίδα είλαη ζπλερήο όπσο

θαίλεηαη ζην παξαθάησ ζρήmicroα

α Να microεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήmicroα λα ζρεδηάζεηε ζrsquo απηό όιεο ηηο

λενζπληηζέmicroελεο αιπζίδεο ηνπ DNA θαη λα ζεmicroεηώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζmicroό ηνπο

γξάθνληαο ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα Μονάδερ 5

β Ζ ζύλζεζε ησλ λέσλ αιπζίδσλ ηνπ DNA γίλεηαη είηε microε ζπλερή είηε microε αζπλερή ηξόπν Γηαηί

ζπmicroβαίλεη απηό Μονάδερ 10

Β α Πνηα άηνmicroα νλνmicroάδνληαη αλεππινεηδή

Μονάδερ 5

β Τη είλαη ην ζύλδξνmicroν Klinefelter Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο θπζηνινγηθόο άλδξαο νmicroάδαο αίmicroαηνο Ο παληξεύεηαη θπζηνινγηθή γπλαίθα νmicroάδαο αίmicroαηνο

Α ηεο νπνίαο ν παηέξαο ήηαλ αηmicroνξξνθηιηθόο νmicroάδαο αίmicroαηνο Ο

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παξαπάλσ αηόmicroσλ Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 6

β Πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα ην παξαπάλσ δεπγάξη λα απνθηήζεη γην αηmicroνξξνθηιηθό νmicroάδαο

αίmicroαηνο Ο Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 12

γ Έζησ όηη ην παξαπάλσ δεπγάξη απνθηά έλα γην αηmicroνξξνθηιηθό Τη πηζαλόηεηα έρεη απηό ην

άηνmicroν λα απνθηήζεη θπζηνινγηθό παηδί Μονάδερ 7

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-21-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν αλαπαξηζηά ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία ζε κηα νηθνγέλεηα

1 Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέληξνπ λα βξείηε αλ ε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία

α θιεξνλνκείηαη σο επηθξαηήο ή ππνιεηπόκελνο ραξαθηήξαο

β νθείιεηαη ζε απηνζσκηθό ή θπινζύλδεην γνλίδην (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηηο απαληήζεηο ζαο θαη λα πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ

κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο (Μνλάδεο 12) Μονάδερ 14

2 Πνύ νθείιεηαη ε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία Μονάδερ 5

3 Τη πξνβιήκαηα πξνθαινύλ ηα δξεπαλνθύηηαξα ζηνπο αζζελείο κε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ πεξηέρεη αζπλερέο γνλίδην

ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ παξαθάησ πεπηηδίνπ πνπ δελ έρεη ππνζηεί θακηά

ηξνπνπνίεζε`

H2N - Μεθειονίνη - θαινυλαλανίνη - βαλίνη - COOH

Να γξάςεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ γνληδίνπ ην πξόδξνκν m-RNA θαη ην

ώξηκν m-RNA (Μνλάδεο 4) θαη λα νξίζεηε ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα ησλ παξαπάλσ λνπθιενηηδηθώλ

αιπζίδσλ αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 8)

Να αλαθέξεηε ηηο δηαδηθαζίεο θαηά ηελ πνξεία από ην γνλίδην ζην πεπηίδην θαη ηηο πεξηνρέο ηνπ

θπηηάξνπ ζηηο νπνίεο πξαγκαηνπνηνύληαη (Μνλάδεο 6)

Πώο κπνξνύκε λα δεκηνπξγήζνπκε έλα αλαζπλδπαζκέλν πιαζκίδην πνπ λα πεξηέρεη ην

ζπγθεθξηκέλν γνλίδην ρξεζηκνπνηώληαο ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI (Μνλάδεο 7)

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Μεζεηνλίλε rarr ΑUG

Φαηλπιαιαλίλε rarr UUU

Βαιίλε rarr GUU Μονάδερ 25

εζώλην

εζώλην

G A A T T C A T G T T T C C C C A G G T T T A A G A A T T C

C T Τ A A G T A C A A A G G G G T C C A A A T T C T T A A G

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-22-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ Βηνηερλνινγία κε ηελ παξαγσγή κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ θαη ηε γνληδηαθή ζεξαπεία έρεη

ζπκβάιεη απνηειεζκαηηθά ζηελ πινπνίεζε ησλ βαζηθώλ ζηόρσλ ηεο Ηαηξηθήο κεηαμύ ησλ νπνίσλ

είλαη θαη ε απνηειεζκαηηθή ζεξαπεία αζζελεηώλ

1 Γηαηί ηα κνλνθισληθά αληηζώκαηα κπνξνύλ λα ρξεζηκνπνηεζνύλ ζηε ζεξαπεία ηνπ θαξθίλνπ

(Μνλάδεο 6) θαη πνηα είλαη ηα πιενλεθηήκαηα πνπ παξνπζηάδεη ε ρξήζε ηνπο έλαληη άιισλ

κεζόδσλ ζεξαπείαο ηνπ (Μνλάδεο 2) Μονάδερ 8

2 Πνηα δηαδηθαζία αθνινπζείηαη ζηε γνληδηαθή ζεξαπεία ηεο αλεπάξθεηαο ηνπ αλνζνπνηεηηθνύ

ζπζηήκαηνο ε νπνία νθείιεηαη ζηελ έιιεηςε ηνπ ελδύκνπ απακηλάζε ηεο αδελνζίλεο (Μνλάδεο

8) θαη ηη πηζαλά πξνβιήκαηα αληηκεησπίδνπλ ηα άηνκα πνπ πάζρνπλ από ηε ζπγθεθξηκέλε

αζζέλεηα (Μνλάδεο 3) Μονάδερ 11

3 Γηαηί ε ρξήζε ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο ζα είλαη πεξηνξηζκέλε ζην άκεζν κέιινλ Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλνληαη ηξία θσδηθόληα ελόο ηκήκαηνο γνληδίνπ από έλα κόξην DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ

θσδηθνπνηνύλ ηε ζύλζεζε ελόο πεπηηδηθνύ ηκήκαηνο κηαο πξσηεΐλεο θαη ε δηεύζπλζε ηεο

κεηαγξαθήο

Αιπζίδα 1 ACA AAG ATA ειεύζεξν πδξνμύιην

Αιπζίδα 2 TGT TTC Τ Α Τ

Να νξίζεηε ηα άθξα 3΄ θαη 5΄ ησλ παξαπάλσ αιπζίδσλ DNA θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο (Μνλάδεο 5)

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ηνπ ηκήκαηνο ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε

κεηαγξαθή ζεκεηώλνληαο ηα άθξα 3΄ θαη 5΄ θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 7)

Πνην έλδπκν θαηαιύεη ην κεραληζκό ηεο κεηαγξαθήο θαη πνηα είλαη ε δξάζε ηνπ κεηά ηελ

πξόζδεζή ηνπ ζηνλ ππνθηλεηή (Μνλάδεο 7)

Τη επηπηώζεηο κπνξεί λα έρεη ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα ηεο πξσηεΐλεο ε νπνία δελ ηξνπνπνηείηαη ε

πξνζζήθε ηξηώλ δηαδνρηθώλ βάζεσλ πνπ δελ θσδηθνπνηνύλ θσδηθόλην ιήμεο ή κηαο βάζεο κεηαμύ

ησλ παξαπάλσ θσδηθνλίσλ (Μνλάδεο 6) Μονάδερ 25

Γηεύζπλζε κεηαγξαθήο

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-23-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Ο νξγαληζκόο καο είλαη ηθαλόο λα παξάγεη αληηζώκαηα ελαληίνλ θάζε μέλνπ αληηγόλνπ

1 Πώο ν αληηγνληθόο θαζνξηζηήο ζρεηίδεηαη κε ηελ παξαγσγή κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ από

ηνλ νξγαληζκό Μονάδερ 10

2 Πώο παξάγνληαη ζην εξγαζηήξην κεγάιεο πνζόηεηεο κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ γηα έλα

επηιεγκέλν αληηγόλν Μονάδερ 15

ΘΔΜΑ 4ο Ζ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ελόο βαθηεξηαθνύ mRNA είλαη

A U G A A A U U U C C C G G G G A U U G A U A A

1 Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ηελ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ηνπ δίθισλνπ κνξίνπ DNA από ην

νπνίν πξνήιζε Μονάδερ 8

2 Πόζα ακηλνμέα ζπγθξνηνύλ ηελ νιηγνπεπηηδηθή αιπζίδα πνπ ζα πξνθύςεη από ηελ κεηάθξαζε

ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ mRNA Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 6

3 Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην κόξην ηνπ mRNA επηζεκαίλνληαο ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο

αιπζίδαο ηνπ Μονάδερ 2

4 Σην κόξην ηνπ mRNA πνπ ζαο δόζεθε ππάξρεη κία ηξηπιέηα ε νπνία ζύκθσλα κε ην γελεηηθό

θώδηθα απαληάηαη ζε θάζε κόξην mRNA Πνηα είλαη απηή πώο νλνκάδεηαη θαη πνην ακηλνμύ

θσδηθνπνηεί Μονάδερ 9

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-24-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Σηα ζσκαηηθά θύηηαξα ηνπ αλζξώπνπ ππάξρνπλ ζαξάληα έμη (46) ρξσκνζώκαηα

1 Πόζα ρξσκνζώκαηα θιεξνλνκεί έλα παηδί από ηνλ παηέξα ηνπ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 3

2 Πόζα απηνζσκηθά ρξσκνζώκαηα ππάξρνπλ ζηα ζσκαηηθά θύηηαξα κηαο γπλαίθαο Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 3

Β Τν ζύλδξνκν Down είλαη ε πην θνηλή ρξσκνζσκηθή αλσκαιία

1 Πνηα είλαη ηα θαηλνηππηθά ραξαθηεξηζηηθά ησλ αηόκσλ πνπ πάζρνπλ από ζύλδξνκν Down Μονάδερ 6

2 Σηνλ θαξπόηππν ησλ αηόκσλ κε ην ζπγθεθξηκέλν ζύλδξνκν εκθαλίδεηαη έλα επηπιένλ

ρξσκόζσκα Να πεξηγξάςεηε ην κεραληζκό πνπ πξνθαιεί απηή ηε ρξσκνζσκηθή αλσκαιία Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν αλαπαξηζηά ηνλ ηξόπν

Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα βξείηε αλ ε β-ζαιαζζαηκία θιεξνλνκείηαη σο

επηθξαηήο ή ππνιεηπόκελνο ραξαθηήξαο θαη αλ νθείιεηαη ζε απηνζσκηθό ή θπινζύλδεην γνλίδην

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

Να γξάςεηε θαη λα εμεγήζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόκσλ ηνπ παξαπάλσ γελεαινγηθνύ

δέλδξνπ Μονάδερ 12

Αλ ην δεπγάξη (ΙΙ2 ΙΙ3) ζειήζεη λα απνθηήζεη θαη ηέηαξην παηδί πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα ην παηδί

απηό λα πάζρεη από β-ζαιαζζαηκία Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-25-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα ηεο θσδηθήο αιπζίδαο ελόο γνληδίνπ πνπ θσδηθνπνηεί ηκήκα κηαο

πξσηεΐλεο 5΄CTG AAG CGA GAA CCC3΄

1 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο ηύπνπο ησλ κεηαιιάμεσλ πνπ ζπλέβεζαλ ζηελ αξρηθή αιιεινπρία θαη

ηηο επηπηώζεηο ηνπο ζην γνληδηαθό πξντόλ ζε θάζε κηα από ηηο παξαθάησ πεξηπηώζεηο

α 5΄CTG AAG CGA TAA CCC3΄

β 5΄CTG CCG AAG CGA GAA CCC3΄ Μονάδερ 16

2 Σε πνηεο πεξηπηώζεηο νη γνληδηαθέο κεηαιιάμεηο δελ είλαη επηβιαβείο γηα ηνλ αλζξώπηλν

νξγαληζκό Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο Μηα θπζηνινγηθή γπλαίθα παληξεύεηαη έλαλ άλδξα θαη απνθηνύλ δύν παηδηά ην Γηάλλε θαη ηελ

Διέλε Ο Γηάλλεο παξνπζηάδεη νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηκία θαη β-ζαιαζζαηκία ελώ ε Διέλε

δελ παξνπζηάδεη θακία από ηηο δύν αζζέλεηεο

Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ (Μνλάδεο 6) θαη λα

δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 6) Eαλ νη ζπγθεθξηκέλνη γνλείο απνθηήζνπλ θαη

ηξίην παηδί λα πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα πάζρεη κόλν από ππεξρνιεζηεξνιαηκία ρσξίο

λα ιεθζεί ππόςε ε β-ζαιαζζαηκία (Μνλάδεο 6)

Πξόζθαηα αλαθνηλώζεθε κειέηε γηα ηελ εθαξκνγή ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο ζε αζζελείο πνπ

πάζρνπλ από β-ζαιαζζαηκία Λακβάλνληαο ππόςε όηη ηα γνλίδηα ησλ αηκνζθαηξηλώλ

εθθξάδνληαη ζηα πξόδξνκα εξπζξνθύηηαξα πνηνο ηύπνο γνληδηαθήο ζεξαπείαο ζα

κπνξνύζε λα εθαξκνζηεί γηα ηελ αληηκεηώπηζε ηεο β-ζαιαζζαηκίαο θαη γηαηί (Μνλάδεο 7) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-26-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Έλαο γεσξγόο θαιιηεξγεί ζην θηήκα ηνπ έλα θπηό πνπ έρεη θίηξηλα ή θόθθηλα άλζε θαη θαξπνύο κε

ζηξνγγπιό ή σνεηδέο ζρήκα Από ηε δηαζηαύξσζε θπηώλ κε θίηξηλα άλζε θαη ζηξνγγπινύο

θαξπνύο κε θπηά πνπ έρνπλ θόθθηλα άλζε θαη σνεηδείο θαξπνύο πήξε κόλν θπηά κε πνξηνθαιί

άλζε θαη σνεηδείο θαξπνύο Τα ζηειέρε πνπ δηαζηαπξώζεθαλ ήηαλ ακηγή θαη ηα γνλίδηα πνπ

ειέγρνπλ ηηο δύν ηδηόηεηεο βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά δεύγε νκνιόγσλ ρξσκνζσκάησλ

1 Να θάλεηε ηε δηαζηαύξσζε θαη λα αηηηνινγήζεηε ηα απνηειέζκαηα Μονάδερ 8

2 Αλ δηαζηαπξσζνύλ κεηαμύ ηνπο ηα θπηά πνπ πξνέθπςαλ από ηελ πξώηε δηαζηαύξσζε λα

ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα πξνθύςνπλ θπηά κε πνξηνθαιί άλζε θαη ζηξνγγπινύο θαξπνύο Μονάδερ 12

3 Τη νλνκάδεηαη θαηλόηππνο θαη ηη γνλόηππνο ελόο νξγαληζκνύ Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην πεπηίδην

H2N ndash Μεθειονίνη ndash Αλανίνη ndash Τυροζίνη ndash Προλίνη ndash Σερίνη ndash COOH

πνπ θσδηθνπνηείηαη από ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ

5΄ C A A A T G G C C T A T A A C T G G A C A C C C A G C T G A C G A 3΄

3΄ G T T T A C C G G A T A T T G A C C T G T G G G T C G A C T G C T 5΄

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA πνπ

πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9)

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ εζσλίνπ πνπ βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα ηνπ κνξίνπ DNA

(κνλάδεο 8)

Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία σξίκαλζεο ηνπ πξόδξνκνπ mRNA (κνλάδεο 8)

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Αιαλίλε rarr GCC

Μεζεηνλίλε rarr AUG

Πξνιίλε rarr CCC

Σεξίλε rarr AGC

Τπξνζίλε rarr UAU Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-27-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο κπνξεί λα γίλεη θαη από ηα

δηαγνληδηαθά δώα

1 Πνηα είλαη ηα βήκαηα ηεο δηαδηθαζίαο πνπ πξνεγνύληαη ηεο γέλλεζεο ελόο δηαγνληδηαθνύ δώνπ Μονάδερ 6

2 Δθηόο από ηα δηαγνληδηαθά δώα από πνηνπο άιινπο νξγαληζκνύο είλαη δπλαηή ε παξαγσγή

αλζξώπηλεο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο θαη ζε πνην ραξαθηεξηζηηθό ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα

ζηεξίδεηαη ε δπλαηόηεηα απηή Μονάδερ 10

3 Γηαηί ε θισλνπνίεζε είλαη ρξήζηκε γηα ηνλ πνιιαπιαζηαζκό ησλ δηαγνληδηαθώλ δώσλ Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο Σε απνζηεηξσκέλν ζάιακν θαιιηεξγεηώλ όπνπ ε ζεξκνθ-

ξαζία έρεη ξπζκηζηεί ζηνπο 35 νC έρνπλ ηνπνζεηεζεί δύν

θηάιεο κε θαιιηέξγεηεο κηθξννξγαληζκώλ Σηε κία θηάιε

θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α θαη ζηελ άιιε ν

κηθξννξγαληζκόο Β Από ηηο θηάιεο απηέο έρεη απνκα-

θξπλζεί ν αέξαο

Ο κηθξννξγαληζκόο Α έρεη άξηζηε ζεξκνθξαζία αλάπ-

ηπμεο ηνπο 35 νC ελώ ν κηθξννξγα-ληζκόο Β ηνπο 45

νC

Τε ρξνληθή ζηηγκή t1 γηα θάπνην ιόγν απνκαθξύλνληαη ηα πώκαηα από ηηο θηάιεο ησλ θαιιηεξ-

γεηώλ θαη νη κηθξννξγαληζκνί έξρνληαη ζε επαθή κε ηνλ αηκνζθαηξηθό αέξα

1 Με βάζε ην παξαπάλσ δηάγξακκα πνηα είλαη ε αιιαγή πνπ παξαηεξείηαη ζηνπο πιεζπζκνύο

ησλ κηθξννξγαληζκώλ Α θαη Β Μονάδερ 5

2 Να εμεγήζεηε γηαηί ζπκβαίλεη ε αιιαγή απηή ζηνλ θαζέλα από ηνπο δύν πιεζπζκνύο Μονάδερ 10

3 Σηε ρξνληθή ζηηγκή t2 ε ζεξκνθξαζία ηνπ ζαιάκνπ θαιιηέξγεηαο αιιάδεη ζηνπο 45 νC

α Πνηα ζα είλαη ε επίδξαζε ηεο αιιαγήο απηήο ζηνλ πιεζπζκό ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Α Μονάδερ 5

β Πνηα ζα είλαη ε επίδξαζε ηεο αιιαγήο απηήο ζηνλ πιεζπζκό ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Β Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-28-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Φπηό Α δηαζηαπξώλεηαη κε θπηό Β ηνπ ηδίνπ είδνπο πνπ έρεη θόθθηλα άλζε Από ηε

δηαζηαύξσζε απηή παίξλνπκε θπηά κε ιεπθά θαη θόθθηλα άλζε Τν θόθθηλν ρξώκα θαζνξίδεηαη

από ππνιεηπόκελν γνλίδην

1 Να γξάςεηε ηε δηαζηαύξσζε κεηαμύ ησλ θπηώλ Α θαη Β θαη λα δηθαηνινγήζεηε ην γνλόηππν

ηνπ θπηνύ Α Μονάδερ 9

2 Τη νλνκάδεηαη δηαζηαύξσζε ειέγρνπ θαη γηα πνην ζθνπό ηε ρξεζηκνπνηνύκε Μονάδερ 6

Β Ζ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ηνπ mRNA θαζνξίδεη ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ζηηο πξσηεΐλεο

κε βάζε έλα θώδηθα αληηζηνίρηζεο λνπθιενηηδίσλ mRNA κε ακηλνμέα πξσηετλώλ ν νπνίνο

νλνκάδεηαη γελεηηθόο θώδηθαο

1 Τη ζεκαίλεη ε έθθξαζε laquoν γελεηηθόο θώδηθαο είλαη ζπλερήο θαη ζρεδόλ θαζνιηθόοraquo Μονάδερ 5

2 Γηαηί ν γελεηηθόο θώδηθαο ραξαθηεξίδεηαη σο εθθπιηζκέλνο Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ελόο πξνθαξπσηηθνύ νξγαληζκνύ

5 C C A G A A T T C A A T T C A G G A C G A A A A G A A T T C A A C 3

3 G G T C T T A A G T T A A G T C C T G C T T T T C T T A A G T T G 5

To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Να γξάςεηε ην

ηκήκα DNA πνπ πξνθύπηεη κεηά από ηε δξάζε ηεο EcoRI θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 8

Τν ηκήκα ηνπ DNA πνπ πξνέθπςε κεηά ηε δξάζε ηεο EcoRI κεηαγξάθεηαη

Πνηα αιπζίδα από απηό ην DNA κεηαγξάθεηαη θαη γηαηί Μονάδερ 6

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από απηή ηε κεηαγξαθή θαη λα

ζεκεηώζεηε ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο Μονάδερ 6

Πνηνη νξγαληζκνί δηαζέηνπλ πεξηνξηζηηθέο ελδνλνπθιεάζεο θαη πνηνο είλαη ν θπζηνινγηθόο ηνπο

ξόινο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-29-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ Βηνηερλνινγία κε ηελ αλάπηπμε ηεο ηερλνινγίαο ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ DNA ηε ρξήζε ηεο

ηερληθήο PCR θαη ηελ παξαγσγή κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ ζπλεηζθέξεη ζε ηνκείο όπσο ε

γεσξγία ε θηελνηξνθία θαη ε Ηαηξηθή

1 Τη επηηξέπεη ε κέζνδνο ηεο αιπζηδσηήο αληίδξαζεο ηεο πνιπκεξάζεο (PCR) (κνλάδεο 4) Να

αλαθέξεηε ηξεηο πξαθηηθέο εθαξκνγέο ηεο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

2 Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία παξαγσγήο ζην εξγαζηήξην κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ γηα έλα

επηιεγκέλν αληηγόλν Μονάδερ 8

3 Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία παξαγσγήο δηαγνληδηαθώλ θπηώλ αλζεθηηθώλ ζηα έληνκα κε ηε

ρξήζε ηεο ηερλνινγίαο ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ DNA θαη ηνπ βαθηεξίνπ Bacillus thuringiensis Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο Τα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα αλαπαξηζηνύλ ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ζηα κέιε

ηεο ίδηαο νηθνγέλεηαο ε κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ην θόθθηλν ρξώκα (γελεαινγηθό

δέληξν Α) θαη ε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία (γελεαινγηθό δέληξν Β)

Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδεηαη ζην

γελεαινγηθό δέληξν Α θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδεηαη ζην

γελεαινγηθό δέληξν Β θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Τν δεπγάξη (Η1 Η2) πεξηκέλεη ηξίην παηδί Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα γελλεζεί παηδί κε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία θαη θπζηνινγηθή όξαζε (κνλάδεο 6)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Να αλαθέξεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ αθνινπζνύληαη θαηά ηνλ πξνγελλεηηθό έιεγρν γηα ηε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία όηαλ ε κεηέξα βξίζθεηαη ζηελ 11ε εβδνκάδα ηεο θύεζεο (κνλάδεο

4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-30-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ βαθηεξηαθνύ mRNA

5΄Α G A U G A A A G C C A C G G A G C C C U G A G C A A 3΄

Από ηε κεηάθξαζε απηνύ ηνπ mRNA πξνθύπηεη κία πεπηηδηθή αιπζίδα

1 Πνηνο είλαη ν αξηζκόο ησλ ακηλνμέσλ πνπ απνηεινύλ απηή ηελ πεπηηδηθή αιπζίδα(κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

2 Να πεξηγξάςεηε ην ζηάδην έλαξμεο ηεο πξσηετλν-ζύλζεζεο Μονάδερ 8

3 Να πεξηγξάςεηε ην δεζκό κε ηνλ νπνίν ελώλνληαη κεηαμύ ηνπο δύν δηαδνρηθά λνπθιενηίδηα ζε

έλα κόξην mRNA Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην γελεαινγηθό δέληξν κηαο νηθνγέλεηαο ζηελ νπνία εκθαλίδεηαη ε αζζέλεηα ηεο

αηκνξξνθηιίαο Α Τν άηνκν III 1 πάζρεη από αηκνξξνθηιία Α Όια ηα κέιε ηεο νηθνγέλεηαο έρνπλ

θπζηνινγηθό αξηζκό θαη κέγεζνο ρξσκνζσκάησλ

Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέληξν (κνλάδεο 3) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6)

Πνην πξόβιεκα αληηκεησπίδνπλ ηα άηνκα κε αηκνξξνθηιία Α (κνλάδεο 4)

Τν δεπγάξη II 2 II 3 απνθηά δεύηεξν παηδί κε αηκνξξνθηιία Α θαη ζύλδξνκν Klinefelter Να

πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία κέζσ ηεο νπνίαο πξνέθπςε ν γνλόηππνο ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ παηδηνύ

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε γνληδηαθήο κεηάιιαμεο (κνλάδεο 6)

Πόζα ζπλνιηθά κόξηα DNA πεξηέρνληαη ζηα ρξσκνζώκαηα πνπ απεηθνλίδνληαη ζηνλ θαξπόηππν

ηνπ παηδηνύ κε ζύλδξνκν Klinefelter (κνλάδεο 2)

Να εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-31-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα ηε δεκηνπξγία ελόο θισλνπνηεκέλνπ πξνβάηνπ - όπσο ήηαλ ε Dolly - ρξεζηκνπνηνύληαη ηξία

πξόβαηα Α Β ΓΑπό ην πξόβαην Α απνκνλώλεηαη ν ππξήλαο από θύηηαξν ησλ καζηηθώλ αδέλσλ

Από έλα σάξην ηνπ πξνβάηνπ Β αθαηξείηαη ν ππξήλαο θαη ζηε ζέζε ηνπ εηζάγεηαη ν ππξήλαο ηνπ

θπηηάξνπ από ην πξόβαην Α Πξνθύπηεη έηζη έλα λέν θύηηαξν

Τν θύηηαξν απηό πθίζηαηαη ιίγεο δηαηξέζεηο θαη ην έκβξπν πνπ πξνθύπηεη εκθπηεύεηαη ζηε κήηξα

ηνπ πξνβάηνπ Γ Μεηά από ιίγνπο κήλεο γελληέηαη ην λέν πξόβαην (πξόβαην ∆)

1 Πνην από ηα πξόβαηα Α Β Γ έρεη ηαπηόζεκν ππξεληθό DNA κε ην πξόβαην ∆ θαη γηαηί Μονάδερ 8

2 Πνην από ηα πξόβαηα Α Β Γ έρεη ηαπηόζεκν κηηνρνλδξηαθό DNA κε ην πξόβαην ∆ θαη γηαηί Μονάδερ 8

3 Με πνην ηξόπν ε θισλνπνίεζε κπνξεί λα ζπλεηζθέξεη ζηελ πξνζηαζία από ηελ εμαθάληζε

δηαθόξσλ δσηθώλ νξγαληζκώλ ηνπ πιαλήηε καο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλνληαη πέληε ακηλνμέα θαη δίπια ηνπο ηξηπιέηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ

θσδηθνπνηνύλ ηα ακηλνμέα απηά

ηπξνζίλε (tyr) mdash UAU

θαηλπιαιαλίλε (phe) mdash UUU

πξνιίλε (pro) mdash CCC

κεζεηνλίλε (met) mdash AUG

γιπθίλε (gly) mdash GGG

Τα πέληε παξαπάλσ ακηλνμέα ζπγθξνηνύλ νιηγνπεπηίδην θάπνηνπ βαθηεξηαθνύ θπηηάξνπ

α Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο πνην είλαη ην πξώην (αξρηθό) θαη πνην ην ηέηαξην ακηλνμύ ηνπ

νιηγνπεπηηδίνπ

Μονάδερ 4

β Να γξάςεηε κία αιιεινπρία λνπθιενηηδίσλ ηνπ mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ

νιηγνπεπηίδην Μονάδερ 6

γ Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ λνπθιενηηδίσλ ηεο θσδηθήο αιπζίδαο ηνπ DNA

(κνλάδεο 6) θαη λα ζεκεηώζεηε ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 9

δ Πόζα άηνκα θσζθόξνπ ππάξρνπλ ζηε δηπιή έιηθα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί απηό ην

νιηγνπεπηίδην ∆ηθαηνινγείζηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-32-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Βηνηερλνινγία κε ηελ επξεία έλλνηα είλαη ε ρξήζε δσληαλώλ νξγαληζκώλ πξνο όθεινο ηνπ

αλζξώπνπ θαη ζηεξίδεηαη θπξίσο ζε ηερληθέο θαιιηέξγεηαο θαη αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ

θαη ζε ηερληθέο αλαζπλδπαζκέλνπ DNA

1 Με πνην ηξόπν θαιιηεξγνύληαη νη κηθξννξγαληζκνί ζε κεγάιε θιίκαθα (βηνκεραληθή

θαιιηέξγεηα) Μονάδερ 10

2 Τη ελλννύκε κε ηνλ όξν δύκσζε θαη πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο Μονάδερ 5

3 Ζ αλζξώπηλε ηλζνπιίλε είλαη κία από ηηο θαξκαθεπηηθέο πξσηεΐλεο πνπ παξάγνληαη από

βαθηήξηα Μία από ηηο κεζόδνπο πνπ ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή ηεο είλαη ε παξαγσγή

ηνπ πξόδξνκνπ κνξίνπ ηεο ζε κία βαθηεξηαθή θαιιηέξγεηα θαη ε κεηαηξνπή ηνπ ζε ηλζνπιίλε κε

ελδπκηθή θαηεξγαζία Να γξάςεηε ζπλνπηηθά ηα ζηάδηα απηήο ηεο κεζόδνπ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ βαθηεξηαθνύ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην κε έμη

ακηλνμέα

Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο είλαη ε θσδηθή θαη πνηα ε κε θσδηθή (κνλάδεο 4) Να αηηηνινγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ

ηκήκαηνο DNA Μονάδερ 3

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ηνπ πεπηηδίνπ πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηάθξαζε

ηνπ παξαπάλσ mRNA Μονάδερ 3

Να γξάςεηε ηα αληηθσδηθόληα ησλ tRNA κε ηε ζεηξά πνπ ζα πάξνπλ κέξνο ζηε κεηάθξαζε ηνπ

παξαπάλσ mRNA Μονάδερ 6

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο θσδηθνλίσλ θαη ακηλνμέσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

AUG rarr Μεζεηνλίλε

ACC rarr Θξενλίλε

AAA rarr Λπζίλε

CCU rarr Πξνιίλε

CAC rarr Ηζηηδίλε

GCC rarr Αιαλίλε

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-33-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ο όξνο γνληδηαθή έθθξαζε αλαθέξεηαη ζπλήζσο ζε όιε ηε δηαδηθαζία κε ηελ νπνία έλα γνλίδην

ελεξγνπνηείηαη γηα λα παξαγάγεη κία πξσηεΐλε

1 Πνύ απνζθνπεί θπξίσο ε ξύζκηζε απηή ζηελ πεξίπησζε ησλ βαθηεξίσλ Μονάδερ 5

2 Τα θύηηαξα ελόο επθαξπσηηθνύ πνιύπινθνπ νξγαληζκνύ όπσο ηα λεπξηθά θαη ηα κπτθά αλ θαη

έρνπλ ην ίδην γελεηηθό πιηθό δηαθέξνπλ ζηε κνξθή θαη ηε ιεηηνπξγία Πώο νλνκάδεηαη απηή ε

δηαδηθαζία εμεηδίθεπζεο θαη ηη θάλεη ηα θύηηαξα λα δηαθέξνπλ ηόζν πνιύ Μονάδερ 8

3 Ο κεραληζκόο ηεο κεηαγξαθήο είλαη ν ίδηνο ζηνπο πξνθαξπσηηθνύο θαη επθαξπσηηθνύο

νξγαληζκνύο Πνηα είλαη ηα ξπζκηζηηθά ζηνηρεία ηεο κεηαγξαθήο ηνπ DNA πνην ην έλδπκν πνπ

θαηαιύεη ηε κεηαγξαθή θαη πώο ιεηηνπξγεί απηό θαηά ηε γνληδηαθή ξύζκηζε ζην επίπεδν ηεο

κεηαγξαθήο ησλ επθαξπσηηθώλ νξγαληζκώλ Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο Σε κηα ζέζε ηκήκαηνο κνξίνπ DNA κε θιώλνπο Α θαη Β έρεη μεθηλήζεη ε αληηγξαθή όπσο

θαίλεηαη ζην παξαθάησ ζρήκα

Ζ DNA-δεζκάζε εθηόο ηνπ όηη ζπλδέεη όια ηα θνκκάηηα πνπ πξνθύπηνπλ από ηηο δηάθνξεο ζέζεηο

έλαξμεο αληηγξαθήο δξα θαηά ηελ αληηγξαθή ηνπ θιώλνπ Β

Σε θάζε θιώλν λα ζπκπιεξώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηεο αληηγξαθήο θαη λα ραξαθηεξίζεηε

ηνλ ηξόπν ζύλζεζεο ησλ λέσλ αιπζίδσλ DNA (κνλάδεο 4) Πνηά έλδπκα ηνπνζεηνύλ ηα

ζπκπιεξσκαηηθά λνπθιενηίδηα θαη πνηνπο άιινπο ξόινπο έρνπλ (κνλάδεο 7)

Σηελ θσδηθή αιπζίδα Α ην γνλίδην πνπ είλαη ππεύζπλν γηα ηελ παξαγσγή ελόο πεπηηδίνπ έρεη ηελ

εμήο αιιεινπρία βάζεσλ

5΄ ATG CCA TGC AAA CCG AAA TGA hellip3΄

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη (κνλάδεο 2)

Κάπνηα αιιαγή πνπ ζπλέβε ζηελ παξαπάλσ θσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA έρεη σο

απνηέιεζκα ην 4ν θσδηθόλην ζην κεηαγξαθόκελν mRNA λα έρεη ηηο βάζεηο UAA

θαη ν αξηζκόο ησλ θσδηθνλίσλ λα παξακέλεη ζηαζεξόο

Αθνύ γξάςεηε ην λέν mRNA πνπ πξνθύπηεη λα εμεγήζεηε πνηα είλαη ε ζπγθεθξηκέλε αιιαγή

πνπ ζπλέβε θαη ηη ζπλέπεηεο κπνξεί λα έρεη γηα ην πεπηίδην (κνλάδεο 8)

Γηαηί ε πξσηετλνζύλζεζε ζηνπο επθαξπσηηθνύο νξγαληζκνύο είλαη κηα laquoνηθνλνκηθή

δηαδηθαζίαraquo (κνλάδεο 4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-34-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Τα γνλίδηα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηηο αιπζίδεο ησλ αηκνζθαηξηλώλ ηνπ αλζξώπνπ εκθαλίδνπλ πνιιέο

κεηαιιάμεηο πνπ νδεγνύλ ζηε δεκηνπξγία αηκνζθαηξηλνπαζεηώλ Σην γνλίδην πνπ θσδηθνπνηεί ηελ

αιπζίδα β έρνπλ βξεζεί πεξηζζόηεξεο από 300 κεηαιιάμεηο ∆ίλεηαη κία κεηάιιαμε ζην θσδηθόλην

πνπ θσδηθνπνηεί ην 6ν ακηλνμύ ηεο βndash πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο αηκνζθαηξίλεο Α (ΖbA)

Σηεθσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA ην θσδηθόλην GAG έγηλε GTG

α Τη ζπλέπεηεο έρεη απηή ε κεηάιιαμε γηα ηελ αηκνζθαηξίλε Α (HbA) θαη γηα ηα

εξπζξνθύηηαξα (κνλάδεο 12)

β Γηαηί ζηα νκόδπγα άηνκα κε βndashζαιαζζαηκία εκθαλίδεηαη ζπρλά αύμεζε ηεο αηκνζθαηξίλεο F

(HbF) (κνλάδεο 7)

γ Σε πνηα άηνκα ε ζύλζεζε ηεο αηκνζθαηξίλεο Α2 (HbA2) απνηειεί δηαγλσζηηθό δείθηε

(κνλάδεο 6) Μονάδερ 25

ΘΔΜΑ 4ο Γπλαίθα κε νκάδα αίκαηνο Α παληξεύεηαη άλδξα κε νκάδα αίκαηνο Β θαη γελλνύλ δύν παηδηά εθ

ησλ νπνίσλ ην πξώην πνπ είλαη θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο Α θαη ην δεύηεξν νκάδα αίκαηνο Ο

Τν δεύηεξν παηδί πάζρεη από θιεξνλνκηθή κεηαβνιηθή λόζν Οη δύν γνλείο είλαη πγηείο θαη ε

κεηέξα κόλνλ είλαη θνξέαο ηνπ ππνιεηπόκελνπ γνληδίνπ πνπ ειέγρεη ηε λόζν απηή Γηα ηα γνλίδηα

πνπ ειέγρνπλ ηνπο παξαπάλσ ραξαθηήξεο ηζρύεη ν δεύηεξνο λόκνο ηνπ Μendel

Να βξείηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ ηνπο σο πξνο ηνπο δύν ραξαθηήξεο

θάλνληαο ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (κνλάδεο 15) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ην θύιν ηνπ

δεύηεξνπ παηδηνύ (κνλάδεο 10) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-35-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα ηελ παξαγσγή ηνπ πξνδξόκνπ κνξίνπ ηεο ηλζνπιίλεο δειαδή ηεο πξντλζνπιίλεο θαηάιιεια

κεηαζρεκαηηζκέλα θύηηαξα Escherichia coli θαιιηεξγήζεθαλ ζε βηναληηδξαζηήξα Ζ απεηθόληζε

ηεο κεηαβνιήο ηνπ πιεζπζκνύ ηνπ βαθηεξίνπ (Ν) ζε ζρέζε κε ηνλ ρξόλν (t) έδσζε ην παξαθάησ

δηάγξακκα

1 Με βάζε ην δηάγξακκα απηό λα ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο θαη λα πεξηγξάςεηε

ηηο θάζεηο ηεο Μονάδερ 10

2 Σε πνηα ζπλήζσο ρξνληθά δηαζηήκαηα ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ βαθηεξίσλ αλακέλεηαη λα παξαρζεί

ε πξντλζνπιίλε Αθνύ παξαιάβνπκε ηελ πξντλζνπιίλε από ηνλ βηναληηδξαζηήξα πώο ζα ηελ

κεηαηξέςνπκε ζε ηλζνπιίλε Μονάδερ 10

3 Πνηνο είλαη ν βηνινγηθόο ξόινο ηεο ηλζνπιίλεο θαη πνηα αζζέλεηα πξνθαιεί ε κείσζε ή ε έιιεηςή

ηεο Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ελόο γνληδίνπ βαθηεξηαθνύ

θπηηάξνπ

AUGndashCCUndashCAUndashCGUndashUCUndashACUndashUUUndashUAA 3΄

α Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ηε μη κωδική αιπζίδα από ηελ νπνία πξνήιζε ην παξαπάλσ

mRNA θαη λα νξίζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηεο Μονάδερ 5

β Αληηθαζηζηνύκε κία ηξηπιέηα ηνπ παξαπάλσ mRNA κε ηελ ηξηπιέηα 5΄UGA

3΄ θαη ην

πεπηίδην πνπ θσδηθνπνηείηαη δελ πθίζηαηαη ηελ παξακηθξή αιιαγή Πνηα είλαη ε ηξηπιέηα

απηή (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

γ Ζ ηξηπιέηα 5΄

UCU3΄

ηνπ παξαπάλσ mRNA θσδηθνπνηεί ην ακηλνμύ ζεξίλε Αλ

αληηθαηαζηήζνπκε απηή ηελ ηξηπιέηα κε ηελ ηξηπιέηα 5΄

UCC3΄

δελ πξνθύπηεη ε

παξακηθξή αιιαγή ζην πεπηίδην Πώο εξκελεύεηαη ην γεγνλόο απηό κε βάζε ηα

ραξαθηεξηζηηθά ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-36-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα πξώηε θνξά ε γνληδηαθή ζεξαπεία εθαξκόζηεθε ζε έλα θνξίηζη πνπ είρε έιιεηςε ηνπ ελδύκνπ

απακηλάζε ηεο αδελνζίλεο (ADA)

1 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ ελδύκνπ απηνύ (κνλάδεο 3) θαη πνηα ηα ζπκπηώκαηα πνπ εκθαλίδνπλ ηα

άηνκα κε έιιεηςε ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

2 Πώο νλνκάδεηαη ν ηύπνο ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο πνπ εθαξκόζηεθε (κνλάδεο 2) θαη γηαηί

(κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

3 Πνηα είλαη ε δηαδηθαζία πνπ αθνινπζείηαη ζηε γνληδηαθή ζεξαπεία ηεο παξαπάλσ αζζέλεηαο Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο κε θπζηνινγηθή όξαζε πνπ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία (PKU) θαη κηα γπλαίθα κε

θπζηνινγηθή όξαζε πνπ δελ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία απνθηνύλ έλα θνξίηζη θαη έλα αγόξη Τν

θνξίηζη έρεη θπζηνινγηθή όξαζε θαη δελ παξνπζηάδεη θαηλπιθεηνλνπξία ελώ ην αγόξη εκθαλίδεη

αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν θαη πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία

1 Πώο πξνθαιείηαη ε θαηλπιθεηνλνπξία (κνλάδεο 5) θαη πσο θιεξνλνκείηαη (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

2 Πώο θιεξνλνκείηαη ε κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν Μονάδερ 6

3 Να βξείηε θαη λα γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο ηνπ άλδξα ηεο γπλαίθαο θαη ησλ παηδηώλ ηνπο

(κνλάδεο 8) θάλνληαο ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 12

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-37-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Α Σηα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα κειεηάηαη ν ηξόπνο θιεξνλόκεζεο θνηλνύ κνλνγνληδηαθνύ

ραξαθηεξηζηηθνύ ζε δύν δηαθνξεηηθέο νηθνγέλεηεο 1 θαη 2

Σηελ 1ε νηθνγέλεηα θέξνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ηα άηνκα Η2 ΗΗ2 ΗΗ3 (καπξηζκέλα) ελώ ζηελ 2

ε

νηθνγέλεηα θέξνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ηα άηνκα ΗΗ2 ΗΗ3 (καπξηζκέλα)

Να πξνζδηνξίζεηε ηνλ ηξόπν θιεξνλόκεζεο ηνπ ραξαθηεξηζηηθνύ κε βάζε ηα παξαπάλσ

ζηνηρεία αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή ζαο κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (Να κε ιεθζεί

ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο θαη λα κελ εμεηαζηεί ε πεξίπησζε ηνπ θπινζύλδεηνπ

επηθξαηνύο γνληδίνπ) (κνλάδεο 8) Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόκσλ (κνλάδεο 5) Μονάδερ 13

Β Να ππνδείμεηε έλα πηζαλό κεραληζκό πνπ κπνξεί λα εμεγήζεη ηε γέλλεζε αηόκνπ κε ζύλδξνκν

Turner από γνλείο κε θπζηνινγηθό αξηζκό ρξσκνζσκάησλ (κνλάδεο 6) Να πεξηγξάςεηε ηε

δηαδηθαζία κε ηελ νπνία κπνξνύκε λα απεηθνλίζνπκε ηα ρξσκνζώκαηα ηνπ αηόκνπ κε ζύλδξνκν

Turner κεηά ηε γέλλεζή ηνπ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη δίθισλν κόξην DNA ην νπνίν πεξηέρεη ηκήκα αζπλερνύο γνληδίνπ πνπ κεηαγξά-

θεηαη ζε mRNA

α) Πνύ ζπλαληάκε αζπλερή γνλίδηα (κνλάδεο 2)

β) Να πξνζδηνξίζεηε ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

γ) Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ πξόδξνκνπ mRNA θαη ηνπ ώξηκνπ mRNA πνπ πξνθύπηνπλ από ηε

κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ DNA ρσξίο αηηηνιόγεζε (κνλάδεο 2)

δ) Πώο πξνθύπηεη ην ώξηκν mRNA (κνλάδεο 3)

ε) Μπνξεί ε πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε ΔcoRI λα θόςεη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3)

ζη) Πνηεο θαηεγνξίεο γνληδίσλ πνπ ππάξρνπλ ζην ρξσκνζσκηθό DNA ελόο θπηηαξηθνύ ηύπνπ δελ

θισλνπνηνύληαη ζε cDNA βηβιηνζήθε (κνλάδεο 8) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-38-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Άλδξαο πνπ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία θαη ζπλζέηεη θπζηνινγηθή πνζόηεηα κειαλίλεο

απνθηά απνγόλνπο κε γπλαίθα πνπ πάζρεη από αιθηζκό αιιά κπνξεί λα κεηαηξέπεη ηε

θαηλπιαιαλίλε ζε ηπξνζίλε

Να βξείηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο θαη θαηλόηππνπο ησλ παηδηώλ

Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηελ θαηλπιθεηνλνπξία θαη ηνλ αιθηζκό βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά

δεύγε νκόινγσλ ρξσκνζσκάησλ Μονάδερ 12

Β Να δηαθξίλεηε πεξηπηώζεηο θαηά ηηο νπνίεο είλαη αηκνξξνθηιηθό ην παηδί πνπ απνθηά

θπζηνινγηθόο άλδξαο κε θπζηνινγηθή γπλαίθα ηεο νπνίαο ν παηέξαο είλαη αηκνξξνθηιηθόο

Οη γνλείο θαη ην παηδί έρνπλ θπζηνινγηθό θαξπόηππν Μονάδερ 13

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ηα πέληε (5) πξώηα ακηλνμέα

κηαο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Ζ θαηεύζπλζε ζηελ νπνία θηλείηαη ε RNA πνιπκεξάζε θαηά ηε

κεηαγξαθή ππνδεηθλύεηαη από ην βέινο

α Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ DNA είλαη ε θσδηθή θαη πνηα είλαη ε κε θσδηθή

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 9

β Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ DNA Μονάδερ 3

γ Να γξάςεηε θαη λα αηηηνινγήζεηε ην αληηθσδηθόληνηνπ tRNA πνπ κεηαθέξεη ην 2ν ακηλνμύ ηεο

πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Μονάδερ 5

δ Τηείλαηηνζύκπινθνέλαξμεοηεοπξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 5) θαη πνηα είλαη ε κεηέπεηηα πνξεία

ηνπ tRNA πνπ ζπκκεηέρεη ζε απηό (κνλάδεο 3) Μονάδερ 8

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-39-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Πξόθεηηαη λα θαιιηεξγεζεί ζην εξγαζηήξην έλαοεηεξόηξνθνο κηθξννξγαληζκόο

1 Να αλαθέξεηε νλνκαζηηθά ηα ζξεπηηθά ζπζηαηηθά ηα νπνία πξέπεη λα πξνζηεζνύλ ζην κέζν

θαιιηέξγεηαο ώζηε ν κηθξννξγαληζκόο απηόο λα αλαπηπρζεί θπζηνινγηθά Μονάδερ 8

2 Πώο κπνξνύκε λα δηαπηζηώζνπκε αλ ν κηθξννξγαληζκόο απηόο είλαη ππνρξεσηηθά αλαεξόβηνο Μονάδερ 7

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνπο άιινπο παξάγνληεο πνπ επηδξνύλ ζηελ αλάπηπμε ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαηηνπαξαθάησηκήκα DNAζηννπνίνέρεη αξρίζεη ε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

1Σηηο ζέζεηο ΑΒΓ∆ΔΕ λα αληηζηνηρίζεηε ηηο ελδείμεηο 3΄ ή 5΄ ώζηε λα θαίλεηαη ν

πξνζαλαηνιηζκόο ησλ αξρηθώλ θαη ησλ λενζπληηζέκελσλ αιπζίδσλ Μονάδερ 6

2Τη είλαη ηα πξσηαξρηθά ηκήκαηα πσο δεκηνπξγνύληαη θαη πσο επηκεθύλνληαη Μονάδερ 9

3Δμεγήζηε γηαηί πξέπεη ζηελ παξαπάλσ δηαδηθαζία λα ελεξγνπνηεζεί ην έλδπκν DNA δεζκάζε

θαη πώο ζα δξάζεη απηό Μονάδερ 6

4Πνηα έλδπκα ζα επηδηνξζώζνπλ ηα πηζαλά ιάζε ηεο δηαδηθαζίαο ηεο αληηγξαθήο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-40-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ νιηγνπεπηίδην έμη ακηλνμέσλ ην νπνίν δελ έρεη ππνζηεί θακία ηξνπνπνίεζε

κεηά ηε ζύλζεζή ηνπ

Ζ2Ν ndash Μεθειονίνη ndash Γλυκίνη ndash Λυζίνη ndash Τρυπηοθάνη ndash Βαλίνη ndash Αλανίνη - COOH

Α Με ηε βνήζεηα ηνπ ηκήκαηνο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ παξαηίζεηαη γξάςηε ηελ αιιεινπρία

ησλ λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ ηκήκαηνο mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην

παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην ∆ηθαηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 13

Β Γξάςηε κε ηνλ θαηάιιειν πξνζαλαηνιηζκό ηελ αιιεινπρία λνπθιενηηδίσλ ζην δίθισλν

κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην Πνηα είλαη ε θσδηθή θαη πνηα ε κε

θσδηθή αιπζίδα Μονάδερ 6

Γ Δάλ ε ηξηπιέηα 5΄-UGG-3΄ ζην mRNA αληηθαηαζηαζεί από ηελ ηξηπιέηα 5΄-UGA-3΄ γξάςηε

ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ζην λέν νιηγνπεπηίδην πνπ ζα ζπληεζεί Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο Σην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ζηα κέιε

κηαο νηθνγέλεηαο ε αηκνξξνθηιία Α (Δίλαη καπξηζκέλα ηα ΗΗ 1 ΗΗ 4 θαη ΗΗΗ 1)

Α Πώο θιεξνλνκείηαη ε αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 5

Β Να γξάςεηε θαη λα δηθαηνινγήζεηε κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο ηνπο γνλνηύπνπο όισλ ησλ

κειώλ πνπ απεηθνλίδνληαη ζην γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 13

Γ Δάλ νη γνλείο ΗΗ 3 θαη ΗΗ 4 απνθηήζνπλ επόκελν παηδί πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα λα λνζεί από

αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 7

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο θσδηθνλίσλ

θαη ακηλνμέσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

GUCrarrΒαιίλε

UGGrarrΤξππηνθάλε

GGUrarrΓιπθίλε

AUGrarrΜεζεηνλίλε

AAArarrΛπζίλε

GCCrarrΑιαλίλε

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-41-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο κε ηηο νπνίεο κπνξνύλ λα παξαρζνύλ κνλνθισληθά

αληηζώκαηα ηα νπνία ζπλεηζθέξνπλ ζηνλ πξνζδηνξηζκό ησλ νκάδσλ αίκαηνο ηνπ αλζξώπνπ Μονάδερ 7

Γ2 Να αλαθέξεηε πνηνπο ηύπνπο αηκνξνθηιίαο γλσξίδεηε θαη πνύ νθείινληαη (κνλάδεο 2) Να

πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία αληηκεηώπηζεο κίαο εμ απηώλ κε βάζε ηε κέζνδν δεκηνπξγίαο

δηαγνληδηαθώλ δώσλ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 ∆ίλεηαη κείγκα κνξίσλ DNA θαη έλαο αληρλεπηήο RΝΑ

Να εμεγήζεηε ηη είλαη αληρλεπηήο (κνλάδεο 2) λα πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ ζα

αθνινπζεζνύλ πξνθεηκέλνπ ν αληρλεπηήο λα πβξηδνπνηήζεη ηελ θαηάιιειε αιιεινπρία DNA

(κνλάδεο 4) θαη λα εμεγήζεηε πνηνο είλαη ν θιώλνο ηνπ DNA πνπ ζα πβξηδνπνηεζεί (κνλάδεο 4) Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ ∆

Υγηήο άληξαο παληξεύηεθε κε πγηή γπλαίθα θαη απέθηεζαλ έλα αγόξη κε αρξσκαηνςία ζην

θόθθηλν θαη ην πξάζηλν ρξώκα έλα θνξίηζη πνπ πάζρεη από δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία θαη

πεξηκέλνπλ ην ηξίην παηδί ηνπο

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη λα εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ παηδηώλ ηνπο θαη λα εμεγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆3 Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην ηξίην παηδί λα έρεη θπζηνινγηθό θαηλόηππν

Να εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο θάλνληαο ή ηελ απαηηνύκελε δηαζηαύξσζε ή ηηο

απαηηνύκελεο δηαζηαπξώζεηο Μονάδερ 12

∆4 Να εμεγήζεηε ηα γελεηηθά αίηηα ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-42-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

∆ίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν

C T T A A C T A A T A G G G T G G A C C T A A C A T A G A T

G A A T T G A T T A T C C C A C C T G G A T T G T A T C T A

Γ1 Να γξάςεηε ην mRNA πνπ ζα πξνθύςεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

νξίδνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ηνπ (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο

(κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ2 Να βξείηε ηνλ αξηζκό ησλ ακηλνμέσλ από ηα νπνία ζα απνηειείηαη ην έλδπκν κεηά ηε

κεηάθξαζε ηνπ παξαπάλσ mRNA (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο κε

βάζε ηηο ηδηόηεηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε ιεηηνπξγία ηνπ ελδύκνπ αλ ζπκβεί γνληδηαθή

κεηάιιαμε ε νπνία ζα πξνθαιέζεη έιιεηςε ηνπ δεύηεξνπ λνπθιενηηδίνπ ζην δεύηεξν

θσδηθόλην ηνπ γνληδίνπ Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ ∆

∆ίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν

ζην νπνίν ηα άηνκα Η1 θαη ΗΗ1 ΗΗ2 ΗΗ3 ΗΗ4 ΗΗ5 ΗΗ6 πάζρνπλ από κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ ζην παξαπάλσ γελεαινγηθό

δέληξν Μονάδερ 7

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ παηδηώλ ζην παξαπάλσ

γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 4

∆3 Να θάλεηε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο θαη λα αηηηνινγήζεηε ηηο απαληήζεηο ζαο Μονάδερ 14

Σημείωζη Να μην εξεηαζθεί η πεπίπηωζη θςλοζύνδεηος επικπαηούρ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-43-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ ∆ίλνληαη ηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα Α θαη Β

Σην Α απεηθνλίδνληαη νη θάζεηο (αβγ θαη δ)

αλάπηπμεο ελόο κηθξννξγαληζκνύ Σην Β

απεηθνλίδεηαη ε παξαγσγή ηνπ πξντόληνο από

ηνλ κηθξννξγαληζκό γηα ην ίδην ρξνληθό

δηάζηεκα

Γ1 Με βάζε ην δηάγξακκα Α λα

ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο

(κνλάδεο 3) θαη λα νλνκάζεηε ηηο θάζεηο

ηεο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 7

Γ2 Σε πνηα θάζε παξάγεηαη ε κεγαιύηεξε πνζόηεηα ηνπ πξντόληνο (κνλάδεο 2) Nα

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 Αλ ην πξντόλ εθθξίλεηαη από ηνλ κηθξννξγαληζκό πώο ζα ην παξαιάβνπκε από ηελ

θαιιηέξγεηα Μονάδερ 6

Γ4 Να αλαθέξεηε ηνπο παξάγνληεο πνπ επεξεάδνπλ ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ηνπ

κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 4

ΘΔΜΑ ∆ ∆ίλεηαη ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ πεξηέρεη ην αζπλερέο γνλίδην

ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ παξαθάησ πεπηηδίνπ

H2N- μεθειονίνη - αλανίνη - λευκίνη - αζπαραγίνη ndash COOH

∆1 Να γξάςεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 4) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 10

∆2 Να γξάςεηε ην πξόδξνκν mRNA ην ώξηκν mRNA ην εζώλην ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 6) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 15

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ

Aιαλίλε = GCU Λεπθίλε = UUG Αζπαξαγίλε = AAU

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-44-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

1 Πνηα είλαη ε δνmicroή ηνπ DNA ζην ρώξν ζύmicroθσλα microε ην microνληέιν ηεο δηπιήο έιηθαο Μονάδερ 12

2 Να πεξηγξάςεηε πώο ξπζmicroίδεηαη ε γνληδηαθή έθθξαζε ζηα επθαξπσηηθά θύηηαξα Μονάδερ 8

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνλ αιθηζmicroό Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο πνπ πάζρεη από νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

παληξεύεηαη microία γπλαίθα ε νπνία δελ πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο

ινβνύο απηηώλ Τν δεπγάξη απηό απνθηά ηξία παηδηά

Τν πξώην εmicroθαλίδεη ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ ην δεύηεξν δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη πξνζθνιιεmicroέλνπο ινβνύο απηηώλ θαη ην ηξίην δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ γνλέσλ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

β Πνηνη είλαη νη πηζαλνί γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παηδηώλ Μονάδερ 5

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-45-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Σην θπηό κνζρνκπίδειν ην ρξώκα ησλ ζπεξκάησλ κπνξεί λα είλαη είηε θίηξηλν είηε πξάζηλν

ελώ ην ύςνο ηνπ είλαη είηε ςειό είηε θνληό Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηηο παξαπάλσ

ηδηόηεηεο βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά δεύγε νκνιόγσλ ρξσκνζσκάησλ Δάλ έρεηε ζηε

δηάζεζή ζαο έλα ςειό κνζρνκπίδειν κε θίηξηλα ζπέξκαηα λα θάλεηε ηηο θαηάιιειεο

δηαζηαπξώζεηο πνπ απαηηνύληαη γηα λα βξείηε ην γνλόηππό ηνπ (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 11

Γ2 Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο από δύν θπζηνινγηθνύο

γνλείο κπνξεί λα γελλεζεί παηδί κε ζύλδξνκν Turner Μονάδερ 8

Γ3 Μία πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κία πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ Γ

Γίδεηαη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Σηνλ θιώλν ΕΖ ε αληηγξαθή γίλεηαη

κε αζπλερή ηξόπν Τα ζεκεία Γ θαη Ζ ππνδεηθλύνπλ ηε ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα λα ζρεδηάζεηε ηα ζπλερή θαη αζπλερή

ηκήκαηα ησλ λέσλ θιώλσλ κε βέιε ππνδεηθλύνληαο ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ λέσλ θαη

ησλ κεηξηθώλ θιώλσλ (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Σηνλ θιώλν πνπ αληηγξάθεηαη κε ζπλερή ηξόπν λα γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ

λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ πξσηαξρηθνύ ηκήκαηνο ην νπνίν απνηειείηαη

από 8 (νθηώ) λνπθιενηίδηα (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Γ3 Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην πεπηίδην απηό Μονάδερ 2

Γ4 Μεηά ηελ επίδξαζε αθηηλνβνιίαο ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ζπάεη ζηα ζεκεία πνπ

ππνδεηθλύνληαη από ηα βέιε Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε θαη λα

ζεκεηώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ Μονάδερ 2

Γ5 Τν ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε επαλαζπλδέεηαη ζηα ίδηα ζεκεία θνπήο κεηά από

αλαζηξνθή

Να γξάςεηε νιόθιεξν ην κόξην ηνπ DNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηελ αλαζηξνθή (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην λέν πεπηίδην (κνλάδεο 2)

Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-46-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν Σην κόξην απηό ζπκβαίλεη κεηάιιαμε πξνζζήθεο ηξηώλ (3) δηαδνρηθώλ

λνπθιενηηδίσλ (5΄-GAT-3΄)

Γ1 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Φ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) θαη ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα ηνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ2 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Υ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) Ζ παξαπάλσ κεηάιιαμε έρεη ειάρηζηε επίδξαζε ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα

ηνπ ελδύκνπ Πώο ραξαθηεξίδεηαη απηή ε κεηάιιαμε (κνλάδεο 2) Nα εμεγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 9

Γ3 Σε δύν άηνκα πνπ πάζρνπλ από ζύλδξνκν Klinefelter έγηλε αλάιπζε ηεο αιιεινπρίαο ησλ

βάζεσλ ηνπ DNA ησλ θπιεηηθώλ ρξσκνζσκάησλ ηνπο Σην πξώην άηνκν ε αλάιπζε έδεημε

ηξεηο δηαθνξεηηθέο αιιεινπρίεο βάζεσλ DNA Σην δεύηεξν άηνκν ε αλάιπζε έδεημε δύν

παλνκνηόηππεο θαη κία δηαθνξεηηθή αιιεινπρία βάζεσλ DNA Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο

κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο γελλήζεθαλ ηα άηνκα απηά από θπζηνινγηθνύο

γνλείο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ Γ

Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-47-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Α

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Μηα πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κηα πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 7

Γ2 Ζ αλάιπζε δεηγκάησλ DNA από δύν βαθηεξηαθέο θαιιηέξγεηεο έδσζε ηα εμήο

απνηειέζκαηα ζηελ πξώηε θαιιηέξγεηα βξέζεθε πνζνζηό αδελίλεο (Α) 28 θαη

ζηεδεύηεξε βξέζεθε πνζνζηό γνπαλίλεο (G) 28 Να εμεγήζεηε αλ ηα βαθηήξηα ησλ δύν

θαιιηεξγεηώλ αλήθνπλ ζην ίδην ή ζε δηαθνξεηηθό είδνο Μονάδερ 6

Γ3 Με πνηνπο ηξόπνπο γίλεηαη ε θαιιηέξγεηα κηθξννξγαληζκώλ ζε κεγάιε θιίκαθα Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ Γ Σrsquo έλα κόξην DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ ππάξρνπλ δύν γνλίδηα Α θαη Β όπσο θαίλεηαη ζην

ζρήκα

Γ1 Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο θαη λα νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ

αιπζίδσλ ηνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Τα γνλίδηα Α θαη Β κεηαγξάθνληαη ζε RNA Να νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπ RNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Πνηα είλαη ε θσδηθή αιπζίδα γηα ην γνλίδην Α θαη πνηα γηα ην Β (κνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ4 Τη είλαη ν ππνθηλεηήο (κνλάδεο 2) Να νξίζεηε ηε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή γηα θάζε γνλίδην κε

έλα βέινο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-48-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Να αλαθέξεηε ηα βήκαηα πνπ απαηηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο

αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο από έλα δηαγνληδηαθό δών Μονάδερ 12

Γ2 Να εμεγήζεηε πώο ε ζεξκνθξαζία επεξεάδεη ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 8

Γ3 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ πξηκνζώκαηνο ζηελ αληηγξαθή ηνπ DNA Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ

Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-49-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Μεηέξα κε θπζηνινγηθή όξαζε θαη νκάδα αίκαηνο Β απνθηά δύν παηδηά κε έλαλ άλδξα κε

θπζηνινγηθή όξαζε Τν θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο ΑΒ ελώ ην αγόξη νκάδα αίκαηνο Ο

Τν έλα από ηα δύν παηδηά πάζρεη από κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν ndash θόθθηλν

Γ1 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ σο πξνο ηνπο δύν

ραξαθηήξεο (κνλάδεο 8) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 10) Μονάδερ 18

Γ2 Πνην από ηα δύν παηδηά δελ έρεη θπζηνινγηθή όξαζε Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA

(Ι) GACTAATAAAAGAAGTAGTTAGGATCATAGG

(ΙΙ) CTGATTATTTTCTTCATCAA TCCTAGTA TCC

πνπ θσδηθνπνηεί ην πεπηίδην

H2N-Μεθειονίνη-Τυροζίνη-Φαινυλαλανίνη-Φαινυλαλανίνη-Τυροζίνη-COOH

Γ1 Να εμεγήζεηε πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA είλαη ε θσδηθή θαη

πνηα είλαη ε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 4) Να γξάςεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ησλ

αιπζίδσλ (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 8

Γ2 Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ

παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA (κνλάδεο 2) θαζώο θαη ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε πνύ νθείιεηαη ε δηαθνξά κεηαμύ ησλ δύν απηώλ κνξίσλ

(κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ παξαπάλσ πεπηηδίνπ εάλ κηα

γνληδηαθή κεηάιιαμε πνπ ζα ζπκβεί ζην θσδηθόλην ηεο ηπξνζίλεο νδεγήζεη ζε

αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από ζπκίλε Μονάδερ 5

Γ4 Δάλ ε παξαπάλσ γνληδηαθή κεηάιιαμε νδεγήζεη ζε αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από

αδελίλε λα εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ πεπηηδίνπ Μονάδερ 5

Γίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Μεζεηνλίλε AUG

Τπξνζίλε UAC UAU

Φαηλπιαιαλίλε UUU UUC

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-50-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Μηα αξζεληθή κύγα Drosophila κε ιεπθά κάηηα δηαζηαπξώζεθε κε κηα ζειπθή κε θόθθηλα

κάηηα Από ηε δηαζηαύξσζε απηή πήξακε 280 απνγόλνπο ζηελ F1 γεληά πνπ είραλ όινη

θόθθηλα κάηηα Γηαζηαπξώλνληαο δύν άηνκα από ηελ F1 γεληά πξνθύπηνπλ 319 απόγνλνη

ζηελ F2 γεληά Μηα αλάιπζε ησλ απνγόλσλ ηεο F2 γεληάο έδεημε όηη ππάξρνπλ

159 ζειπθά κε θόθθηλα κάηηα

82 αξζεληθά κε θόθθηλα κάηηα θαη

78 αξζεληθά κε ιεπθά κάηηα

Με βάζε ηα δεδνκέλα λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ην παξαπάλσ

γλώξηζκα Γηα ηα άηνκα πνπ δηαζηαπξώζεθαλ δίλεηαη όηη ηα ζειπθά έρνπλ έλα δεπγάξη X

ρξσκνζσκάησλ (ΦΦ) θαη ηα αξζεληθά έρνπλ έλα Φ θαη έλα Χ ρξσκόζσκα (ΦΧ)

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν όπνπ απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη κηα κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

Τα άηνκα ΙΙ2 ΙΙ3 ΙΙΙ3 θαη ΙV3 πάζρνπλ από ηελ αζζέλεηα απηή Γηα όια ηα παξαθάησ

εξσηήκαηα λα κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο

Γ2 Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη ε αζζέλεηα Μονάδερ 6

Γ3 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην δεπγάξη ΙΙΙ1 III2 λα απνθηήζεη αγόξη πνπ ζα πάζρεη

(κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 8

Γ4 Αλ ηα άηνκα Ι1 θαη Ι4 πάζρνπλ από κηα αζζέλεηα πνπ νθείιεηαη ζε γνλίδην κηηνρνλ-δξηαθνύ

DNA λα αλαθέξεηε πνηα άηνκα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ ζα θιεξνλνκή-ζνπλ ην γνλίδην

απηό (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-51-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA ην νπνίν θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Αιπζίδα 1 GTTGAATTCTTAGCTTAAGTCGGGCATGAATTCTC

Αιπζίδα 2 CAACTTAAGAATCGAATTCAGCCCGTACTTAAGAG

Γ1 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

επηζεκαίλνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ησλ αιπζίδσλ ηνπ (κνλάδεο 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Τν παξαπάλσ ηκήκα DNA αληηγξάθεηαη θαη θαηά ηε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

δεκηνπξγνύληαη ηα παξαθάησ πξσηαξρηθά ηκήκαηα

i) 5΄-GAGAAUUC-3΄

ii) 5΄-UUAAGCUA-3΄

iii) 5΄-GUUGAAUU-3΄

Να πξνζδηνξίζεηε πνηα αιπζίδα αληηγξάθεηαη κε ζπλερή θαη πνηα κε αζπλερή ηξόπν

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε ην έλδπκν EcoRI πξνθεηκέλνπ λα ελζσκα-ησζεί ζε

έλα από ηα δύν πιαζκίδηα Α θαη Β πνπ δίλνληαη παξαθάησ

Πνην από ηα δύν πιαζκίδηα ζα επηιέμεηε γηα ηε δεκηνπξγία αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ

(κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Πόζνη θσζθνδηεζηεξηθνί δεζκνί ζα δηαζπαζηνύλ ζην πιαζκίδην πνπ επηιέμαηε θαη πόζνη ζα

δεκηνπξγεζνύλ θαηά ην ζρεκαηηζκό ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ4 Από ηε κύγα Drosophila απνκνλώζεθαλ ηξία δηαθνξεηηθά θπζηνινγηθά θύηηαξα ζηα νπνία

πξνζδηνξίζηεθε ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ζε δεύγε βάζεσλ

Σην πξώην θύηηαξν ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ππνινγίζηεθε ζε 32108 δεύγε βάζεσλ

ζην δεύηεξν θύηηαξν ζε 16108 δεύγε βάζεσλ θαη ζην ηξίην θύηηαξν ζε 6410

8 δεύγε

βάζεσλ

Να δηθαηνινγήζεηε γηαηί ππάξρνπλ νη δηαθνξέο απηέο ζην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ησλ

ηξηώλ θπηηάξσλ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-52-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ Γ

Έλα πιαζκίδην πνπ ρξεζηκνπνηείηαη σο θνξέαο θισλνπνίεζεο ελόο ηκήκαηνο DNA έρεη έλα

γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε θαη έλα γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληη-

βηνηηθό ηεηξαθπθιίλε Τν γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζηελ ηεηξαθπθιίλε πεξηέρεη ηελ αιιεινπρία

πνπ αλαγλσξίδεηαη από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Γεκηνπξγνύκε αλαζπλδπαζ-

κέλα πιαζκηδία κε ηε ρξήζε ηεο πεξηνξηζηηθήο ελδνλνπθιεάζεο EcoRI

Τα κεηαζρεκαηηζκό βαθηεξίσλ πνπ δελ είραλ θαλέλα πιαζκίδην Σηε ζπλέρεηα ηα βαθηήξηα

θαιιηεξγνύληαη ζε ζξεπηηθό πιηθό

Γ1 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ηεηξαθπθιίλε αληί ηεο ακπηθηιίλεο (κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 Σηνπο παξαθάησ δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο (1 2 3) θαίλεηαη ε δηαβάζκηζε ηεο ζπγθέληξσζεο

ηνπ νμπγόλνπ θαη ε πεξηνρή αλάπηπμεο ηξηώλ εηδώλ κηθξννξγα-ληζκώλ ζε πγξό ζξεπηηθό

πιηθό Οη κηθξννξγαληζκνί απεηθνλίδνληαη σο καύξεο θνπθίδεο

Σε πνηνλ από ηνπο ηξεηο δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο έρνπκε θαιιηέξγεηα κπθήησλ πνπ

ρξεζηκνπνηνύληαη ζηελ αξηνβηνκεραλία βαθηεξίσλ ηνπ γέλνπο Clostridium θαη βαθηεξίσλ

ηνπ γέλνπο Mycobacterium (κνλάδεο 3) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

Γ4 Με πνηνλ ηξόπν δεκηνπξγνύκε δηαγνληδηαθά θπηά ηα πξντόληα ησλ νπνίσλ έρνπλ

κεγαιύηεξε δηάξθεηα δσήο ζε ζρέζε κε απηά ησλ κε δηαγνληδηαθώλ θπηώλ Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-53-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ δηάγξακκα απεηθνλίδεηαη ε θπζηνινγηθή κεηαβνιή ζην πνζνζηό ησλ

πνιππεπηηδηθώλ αιπζίδσλ ησλ αηκνζθαηξηλώλ HbA HbF θαη HbA2 ηνπ αλζξώπνπ από ηελ

εκβξπηθή ειηθία θαη κεηά ηε γέλλεζή ηνπ

Γ1 Πνην είδνο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο αληηζηνηρεί ζε θαζεκηά από ηηο θακπύιεο Η ΗΗ ΗΗΗ θαη IV

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ2 Τα απνηειέζκαηα κηαο εμέηαζεο αίκαηνο ζε έλαλ ελήιηθα έδεημαλ όηη νη αηκνζθαηξίλεο HbA

HbF θαη HbA2 είλαη ζε θπζηνινγηθά επίπεδα Πόζα γνλίδηα είλαη ππεύζπλα γηα ηε ζύλζεζε

ηεο HbA ζε έλα ζσκαηηθό θύηηαξν ζηε κεηάθαζε (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA πνπ πεξηέρεη ηα θσδηθόληα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα επηά

πξώηα ακηλνμέα ηεο θπζηνινγηθήο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο HbA

5΄hellip GTG CAC CTG ACT CCT GAG GAG hellip 3΄

3΄hellip CAC GTG GAC TGA GGA CTC CTC hellip 5΄

Ζ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI αλαγλσξίδεη ηελ αιιεινπρία

5΄ CTGAG 3΄

3΄ GACTC 5΄

θαη θόβεη θάζε αιπζίδα κεηαμύ ηνπ C θαη ηνπ Τ (κε θαηεύζπλζε 5΄3΄) Ζ αιιεινπρία πνπ

αλαγλσξίδεη ε DdeI βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα DNA Από έλα άηνκν θνξέα ηεο

δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο απνκνλώζεθαλ ηκήκαηα DNA πνπ πεξηέρνπλ ηα θσδηθόληα ηα

νπνία θσδηθνπνηνύλ ηα επηά πξώηα ακηλνμέα ηεο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Σηα ηκήκαηα απηά

επηδξάζακε κε ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI

Πόζα ηκήκαηα DNA δηαθνξεηηθνύ κήθνπο ζα πξνθύςνπλ κεηά ηε δξάζε ηεο DdeI (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 7

Γ4 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο δηάγλσζεο ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο θαηά ηνλ

πξνγελλεηηθό έιεγρν ηε δέθαηε εβδνκάδα ηεο θύεζεο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-54-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Σε ηξεηο δηαθνξεηηθνύο βηναληηδξαζηήξεο πξαγκαηνπνηείηαη

θιεηζηή θαιιηέξγεηα ηξηώλ δηαθνξεηηθώλ κηθξννξγαληζκώλ Α Β

θαη Γ αληίζηνηρα

Σηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα απεηθνλίδεηαη ν αξηζκόο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ ζε ζρέζε κε ην ρξόλν

Σην ρξνληθό δηάζηεκα από 0 έσο t1 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ

ζηνπο βηναληηδξα-ζηήξεο είλαη πςειή θαη ζηαζεξή ελώ ζην ρξν-

ληθό δηάζηεκα από t1 έσο t2 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ είλαη

ρακειή θαη ζηαζεξή

Γ1 Με βάζε ηα ζρήκαηα λα ραξαθηεξίζεηε ηνπο

κηθξννξγαληζκνύο Α Β Γ ζε ζρέζε κε ηελ εμάξηεζε ηεο

αλάπηπμήο ηνπο από ηε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ (κνλάδεο 6)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

Γ2 Με βάζε ηα ζρήκαηα ζε πνηα θάζε ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ γίλεηαη ε κεηαβνιή ηεο ζπγθέληξσζεο ηνπ Ο2

ζηνλ βηναληηδξαζηήξα όπνπ θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α

(κνλάδεο 2)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 4

Γ3 Πώο εμεγείηαη ε εθζεηηθή θάζε ζε κία θιεηζηή θαιιηέξγεηα

κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 4

Γ4 Τη ελλννύκε ζήκεξα κε ηνλ όξν δύκσζε (κνλάδεο 3) Πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο

(κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ πεπηίδην πνπ παξάγεηαη από έλα βαθηήξην

HOOCminusμεθειονίνηminusαλανίνηminusζερίνηminusαζπαραγίνηminusμεθειονίνηminusNH2

Γ1 Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ δίθισλνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ πεπηίδην (κνλάδεο

2) Να νξίζεηε ην 5΄ θαη 3΄ άθξν θάζε αιπζίδαο (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να θαζνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Γίλνληαη ηα θσδηθόληα

αιαλίλε GCU αζπαξαγίλε AAU κεζεηνλίλε AUG ζεξίλε UCU

Τν θσδηθόλην ιήμεο είλαη ην UGA Μονάδερ 15

Γ2 Μπνξεί ε παξαπάλσ αιπζίδα λα θνπεί από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 5

Γ3 Πώο ζρεκαηίδεηαη ην ζύκπινθν έλαξμεο ηεο πξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 3) Από ηη

απνηειείηαη ην πνιύζσκα (κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-55-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν απεηθνλίδεη ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη κηα

αζζέλεηα ηνπ κεηαβνιηζκνύ ζηνλ άλζξσπν

Γ1 Ζ αζζέλεηα απηή νθείιεηαη ζε επηθξαηέο ή ζε ππνιεηπόκελν γνλίδην (Μνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Κιεξνλνκείηαη σο απηνζσκηθόο ή

θπινζύλδεηνο ραξαθηήξαο (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 12

Γ2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέλδξν Μονάδερ 6

Γ3 O άλδξαο ΗΗΗ1 απνθηά κε γπλαίθα εηεξόδπγε ζηελ αζζέλεηα απηή έλα αγόξη

Να βξείηε ηε πηζαλόηεηα πνπ ππάξρεη ην αγόξη απηό λα πάζρεη αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Τα ζεκεία Α θαη Γ ππνδεηθλύνπλ ηε

ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηό ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ κεηξηθώλ αιπζίδσλ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ζρεδηάζεηε ζην ίδην ζρήκα ηα αζπλερή θαη

ηα ζπλερή ηκήκαηα ησλ δύν λέσλ αιπζίδσλ κε

βέιε θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηά ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπο (Μνλάδεο 3)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4)

Μονάδερ 7

Γ3 Ζ κεηξηθή αιπζίδα ηνπ DNA πνπ αληηγξάθε-

ηαη κε ζπλερή ηξόπν ακέζσο κεηά κεηαγξάθεηαη

Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ RNA πνπ ζρεκαηίδεηαη

θαηά ηε κεηαγξαθή θαη λα ζεκεηώζεηε ηνλ

πξνζαλαηνιηζκό ηνπ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ4 Πνηα είλαη ε δξάζε ηεο RNA πνιπκεξάζεο κεηά ηελ πξόζδεζή ηεο ζηνλ ππνθηλεηή ελόο

γνληδίνπ Μονάδερ 6

Page 19: biologia kat 3o 4o

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-19-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2004 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 2

ΘΔΜΑ 3ο

Α Τη είλαη ηα δηαγνληδηαθά ή γελεηηθά ηξνπνπνηεmicroέλα θπηά Μονάδερ 5

Β Να πεξηγξάςεηε ηε microέζνδν δεmicroηνπξγίαο ησλ δηαγνληδηαθώλ θπηώλ Μονάδερ 15

Γ Να αλαθέξεηε δύν δπλαηόηεηεο πνπ microπνξνύλ λα πξνζθέξνπλ ζηνπο αγξόηεο ηα γελεηηθά

ηξνπνπνηεmicroέλα θπηά Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Ζ παξαθάησ θαmicroπύιε απνδίδεη ηελ αλάπηπμε microηθξννξγαληζmicroώλ ηνπ είδνπο Escherichia coli ζε

θάπνηα θιεηζηή θαιιηέξγεηα

Α Πώο νλνmicroάδεηαη ε θάζε από ηε ρξνληθή ζηηγmicroή t0 έσο θαη t1 θαη ηη ζπmicroβαίλεη microε ηνλ πιεζπζmicroό

ησλ microηθξννξγαληζmicroώλ Μονάδερ 5

Β Πνύ νθείιεηαη ε αύμεζε ηνπ αξηζmicroνύ ησλ microηθξννξγαληζmicroώλ πνπ παξαηεξείηαη ζην δηάζηεmicroα

από t1 έσο t2 θαη πώο νλνmicroάδεηαη ε θάζε απηή Μονάδερ 5

Γ Τε ρξνληθή ζηηγmicroή t3 θαη ελώ ε ζηαζεξή θάζε είλαη ζρεδόλ ζην microέζνλ ηεο από βιάβε ζην

βηναληηδξαζηήξα ε ζεξmicroνθξαζία αλεβαίλεη απόηνmicroα ζηνπο 80 0C Ζ βιάβε απνθαζίζηαηαη

ηαρύηαηα Να εξmicroελεύζεηε ηηο microεηαβνιέο ηνπ πιεζπζmicroνύ ησλ microηθξννξγαληζmicroώλ από ηε ζηηγmicroή

t3 θαη microεηά όπσο απηέο πεξηγξάθνληαη από ηελ θαmicroπύιε αλάπηπμεο Μονάδερ 15

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-20-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2004 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Σε microηα ζέζε έλαξμεο αληηγξαθήο ηνπ DNA ε ζύλζεζε ζηε microηα αιπζίδα είλαη ζπλερήο όπσο

θαίλεηαη ζην παξαθάησ ζρήmicroα

α Να microεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήmicroα λα ζρεδηάζεηε ζrsquo απηό όιεο ηηο

λενζπληηζέmicroελεο αιπζίδεο ηνπ DNA θαη λα ζεmicroεηώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζmicroό ηνπο

γξάθνληαο ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα Μονάδερ 5

β Ζ ζύλζεζε ησλ λέσλ αιπζίδσλ ηνπ DNA γίλεηαη είηε microε ζπλερή είηε microε αζπλερή ηξόπν Γηαηί

ζπmicroβαίλεη απηό Μονάδερ 10

Β α Πνηα άηνmicroα νλνmicroάδνληαη αλεππινεηδή

Μονάδερ 5

β Τη είλαη ην ζύλδξνmicroν Klinefelter Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο θπζηνινγηθόο άλδξαο νmicroάδαο αίmicroαηνο Ο παληξεύεηαη θπζηνινγηθή γπλαίθα νmicroάδαο αίmicroαηνο

Α ηεο νπνίαο ν παηέξαο ήηαλ αηmicroνξξνθηιηθόο νmicroάδαο αίmicroαηνο Ο

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παξαπάλσ αηόmicroσλ Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 6

β Πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα ην παξαπάλσ δεπγάξη λα απνθηήζεη γην αηmicroνξξνθηιηθό νmicroάδαο

αίmicroαηνο Ο Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 12

γ Έζησ όηη ην παξαπάλσ δεπγάξη απνθηά έλα γην αηmicroνξξνθηιηθό Τη πηζαλόηεηα έρεη απηό ην

άηνmicroν λα απνθηήζεη θπζηνινγηθό παηδί Μονάδερ 7

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-21-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν αλαπαξηζηά ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία ζε κηα νηθνγέλεηα

1 Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέληξνπ λα βξείηε αλ ε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία

α θιεξνλνκείηαη σο επηθξαηήο ή ππνιεηπόκελνο ραξαθηήξαο

β νθείιεηαη ζε απηνζσκηθό ή θπινζύλδεην γνλίδην (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηηο απαληήζεηο ζαο θαη λα πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ

κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο (Μνλάδεο 12) Μονάδερ 14

2 Πνύ νθείιεηαη ε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία Μονάδερ 5

3 Τη πξνβιήκαηα πξνθαινύλ ηα δξεπαλνθύηηαξα ζηνπο αζζελείο κε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ πεξηέρεη αζπλερέο γνλίδην

ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ παξαθάησ πεπηηδίνπ πνπ δελ έρεη ππνζηεί θακηά

ηξνπνπνίεζε`

H2N - Μεθειονίνη - θαινυλαλανίνη - βαλίνη - COOH

Να γξάςεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ γνληδίνπ ην πξόδξνκν m-RNA θαη ην

ώξηκν m-RNA (Μνλάδεο 4) θαη λα νξίζεηε ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα ησλ παξαπάλσ λνπθιενηηδηθώλ

αιπζίδσλ αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 8)

Να αλαθέξεηε ηηο δηαδηθαζίεο θαηά ηελ πνξεία από ην γνλίδην ζην πεπηίδην θαη ηηο πεξηνρέο ηνπ

θπηηάξνπ ζηηο νπνίεο πξαγκαηνπνηνύληαη (Μνλάδεο 6)

Πώο κπνξνύκε λα δεκηνπξγήζνπκε έλα αλαζπλδπαζκέλν πιαζκίδην πνπ λα πεξηέρεη ην

ζπγθεθξηκέλν γνλίδην ρξεζηκνπνηώληαο ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI (Μνλάδεο 7)

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Μεζεηνλίλε rarr ΑUG

Φαηλπιαιαλίλε rarr UUU

Βαιίλε rarr GUU Μονάδερ 25

εζώλην

εζώλην

G A A T T C A T G T T T C C C C A G G T T T A A G A A T T C

C T Τ A A G T A C A A A G G G G T C C A A A T T C T T A A G

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-22-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ Βηνηερλνινγία κε ηελ παξαγσγή κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ θαη ηε γνληδηαθή ζεξαπεία έρεη

ζπκβάιεη απνηειεζκαηηθά ζηελ πινπνίεζε ησλ βαζηθώλ ζηόρσλ ηεο Ηαηξηθήο κεηαμύ ησλ νπνίσλ

είλαη θαη ε απνηειεζκαηηθή ζεξαπεία αζζελεηώλ

1 Γηαηί ηα κνλνθισληθά αληηζώκαηα κπνξνύλ λα ρξεζηκνπνηεζνύλ ζηε ζεξαπεία ηνπ θαξθίλνπ

(Μνλάδεο 6) θαη πνηα είλαη ηα πιενλεθηήκαηα πνπ παξνπζηάδεη ε ρξήζε ηνπο έλαληη άιισλ

κεζόδσλ ζεξαπείαο ηνπ (Μνλάδεο 2) Μονάδερ 8

2 Πνηα δηαδηθαζία αθνινπζείηαη ζηε γνληδηαθή ζεξαπεία ηεο αλεπάξθεηαο ηνπ αλνζνπνηεηηθνύ

ζπζηήκαηνο ε νπνία νθείιεηαη ζηελ έιιεηςε ηνπ ελδύκνπ απακηλάζε ηεο αδελνζίλεο (Μνλάδεο

8) θαη ηη πηζαλά πξνβιήκαηα αληηκεησπίδνπλ ηα άηνκα πνπ πάζρνπλ από ηε ζπγθεθξηκέλε

αζζέλεηα (Μνλάδεο 3) Μονάδερ 11

3 Γηαηί ε ρξήζε ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο ζα είλαη πεξηνξηζκέλε ζην άκεζν κέιινλ Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλνληαη ηξία θσδηθόληα ελόο ηκήκαηνο γνληδίνπ από έλα κόξην DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ

θσδηθνπνηνύλ ηε ζύλζεζε ελόο πεπηηδηθνύ ηκήκαηνο κηαο πξσηεΐλεο θαη ε δηεύζπλζε ηεο

κεηαγξαθήο

Αιπζίδα 1 ACA AAG ATA ειεύζεξν πδξνμύιην

Αιπζίδα 2 TGT TTC Τ Α Τ

Να νξίζεηε ηα άθξα 3΄ θαη 5΄ ησλ παξαπάλσ αιπζίδσλ DNA θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο (Μνλάδεο 5)

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ηνπ ηκήκαηνο ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε

κεηαγξαθή ζεκεηώλνληαο ηα άθξα 3΄ θαη 5΄ θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 7)

Πνην έλδπκν θαηαιύεη ην κεραληζκό ηεο κεηαγξαθήο θαη πνηα είλαη ε δξάζε ηνπ κεηά ηελ

πξόζδεζή ηνπ ζηνλ ππνθηλεηή (Μνλάδεο 7)

Τη επηπηώζεηο κπνξεί λα έρεη ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα ηεο πξσηεΐλεο ε νπνία δελ ηξνπνπνηείηαη ε

πξνζζήθε ηξηώλ δηαδνρηθώλ βάζεσλ πνπ δελ θσδηθνπνηνύλ θσδηθόλην ιήμεο ή κηαο βάζεο κεηαμύ

ησλ παξαπάλσ θσδηθνλίσλ (Μνλάδεο 6) Μονάδερ 25

Γηεύζπλζε κεηαγξαθήο

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-23-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Ο νξγαληζκόο καο είλαη ηθαλόο λα παξάγεη αληηζώκαηα ελαληίνλ θάζε μέλνπ αληηγόλνπ

1 Πώο ν αληηγνληθόο θαζνξηζηήο ζρεηίδεηαη κε ηελ παξαγσγή κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ από

ηνλ νξγαληζκό Μονάδερ 10

2 Πώο παξάγνληαη ζην εξγαζηήξην κεγάιεο πνζόηεηεο κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ γηα έλα

επηιεγκέλν αληηγόλν Μονάδερ 15

ΘΔΜΑ 4ο Ζ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ελόο βαθηεξηαθνύ mRNA είλαη

A U G A A A U U U C C C G G G G A U U G A U A A

1 Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ηελ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ηνπ δίθισλνπ κνξίνπ DNA από ην

νπνίν πξνήιζε Μονάδερ 8

2 Πόζα ακηλνμέα ζπγθξνηνύλ ηελ νιηγνπεπηηδηθή αιπζίδα πνπ ζα πξνθύςεη από ηελ κεηάθξαζε

ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ mRNA Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 6

3 Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην κόξην ηνπ mRNA επηζεκαίλνληαο ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο

αιπζίδαο ηνπ Μονάδερ 2

4 Σην κόξην ηνπ mRNA πνπ ζαο δόζεθε ππάξρεη κία ηξηπιέηα ε νπνία ζύκθσλα κε ην γελεηηθό

θώδηθα απαληάηαη ζε θάζε κόξην mRNA Πνηα είλαη απηή πώο νλνκάδεηαη θαη πνην ακηλνμύ

θσδηθνπνηεί Μονάδερ 9

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-24-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Σηα ζσκαηηθά θύηηαξα ηνπ αλζξώπνπ ππάξρνπλ ζαξάληα έμη (46) ρξσκνζώκαηα

1 Πόζα ρξσκνζώκαηα θιεξνλνκεί έλα παηδί από ηνλ παηέξα ηνπ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 3

2 Πόζα απηνζσκηθά ρξσκνζώκαηα ππάξρνπλ ζηα ζσκαηηθά θύηηαξα κηαο γπλαίθαο Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 3

Β Τν ζύλδξνκν Down είλαη ε πην θνηλή ρξσκνζσκηθή αλσκαιία

1 Πνηα είλαη ηα θαηλνηππηθά ραξαθηεξηζηηθά ησλ αηόκσλ πνπ πάζρνπλ από ζύλδξνκν Down Μονάδερ 6

2 Σηνλ θαξπόηππν ησλ αηόκσλ κε ην ζπγθεθξηκέλν ζύλδξνκν εκθαλίδεηαη έλα επηπιένλ

ρξσκόζσκα Να πεξηγξάςεηε ην κεραληζκό πνπ πξνθαιεί απηή ηε ρξσκνζσκηθή αλσκαιία Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν αλαπαξηζηά ηνλ ηξόπν

Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα βξείηε αλ ε β-ζαιαζζαηκία θιεξνλνκείηαη σο

επηθξαηήο ή ππνιεηπόκελνο ραξαθηήξαο θαη αλ νθείιεηαη ζε απηνζσκηθό ή θπινζύλδεην γνλίδην

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

Να γξάςεηε θαη λα εμεγήζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόκσλ ηνπ παξαπάλσ γελεαινγηθνύ

δέλδξνπ Μονάδερ 12

Αλ ην δεπγάξη (ΙΙ2 ΙΙ3) ζειήζεη λα απνθηήζεη θαη ηέηαξην παηδί πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα ην παηδί

απηό λα πάζρεη από β-ζαιαζζαηκία Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-25-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα ηεο θσδηθήο αιπζίδαο ελόο γνληδίνπ πνπ θσδηθνπνηεί ηκήκα κηαο

πξσηεΐλεο 5΄CTG AAG CGA GAA CCC3΄

1 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο ηύπνπο ησλ κεηαιιάμεσλ πνπ ζπλέβεζαλ ζηελ αξρηθή αιιεινπρία θαη

ηηο επηπηώζεηο ηνπο ζην γνληδηαθό πξντόλ ζε θάζε κηα από ηηο παξαθάησ πεξηπηώζεηο

α 5΄CTG AAG CGA TAA CCC3΄

β 5΄CTG CCG AAG CGA GAA CCC3΄ Μονάδερ 16

2 Σε πνηεο πεξηπηώζεηο νη γνληδηαθέο κεηαιιάμεηο δελ είλαη επηβιαβείο γηα ηνλ αλζξώπηλν

νξγαληζκό Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο Μηα θπζηνινγηθή γπλαίθα παληξεύεηαη έλαλ άλδξα θαη απνθηνύλ δύν παηδηά ην Γηάλλε θαη ηελ

Διέλε Ο Γηάλλεο παξνπζηάδεη νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηκία θαη β-ζαιαζζαηκία ελώ ε Διέλε

δελ παξνπζηάδεη θακία από ηηο δύν αζζέλεηεο

Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ (Μνλάδεο 6) θαη λα

δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 6) Eαλ νη ζπγθεθξηκέλνη γνλείο απνθηήζνπλ θαη

ηξίην παηδί λα πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα πάζρεη κόλν από ππεξρνιεζηεξνιαηκία ρσξίο

λα ιεθζεί ππόςε ε β-ζαιαζζαηκία (Μνλάδεο 6)

Πξόζθαηα αλαθνηλώζεθε κειέηε γηα ηελ εθαξκνγή ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο ζε αζζελείο πνπ

πάζρνπλ από β-ζαιαζζαηκία Λακβάλνληαο ππόςε όηη ηα γνλίδηα ησλ αηκνζθαηξηλώλ

εθθξάδνληαη ζηα πξόδξνκα εξπζξνθύηηαξα πνηνο ηύπνο γνληδηαθήο ζεξαπείαο ζα

κπνξνύζε λα εθαξκνζηεί γηα ηελ αληηκεηώπηζε ηεο β-ζαιαζζαηκίαο θαη γηαηί (Μνλάδεο 7) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-26-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Έλαο γεσξγόο θαιιηεξγεί ζην θηήκα ηνπ έλα θπηό πνπ έρεη θίηξηλα ή θόθθηλα άλζε θαη θαξπνύο κε

ζηξνγγπιό ή σνεηδέο ζρήκα Από ηε δηαζηαύξσζε θπηώλ κε θίηξηλα άλζε θαη ζηξνγγπινύο

θαξπνύο κε θπηά πνπ έρνπλ θόθθηλα άλζε θαη σνεηδείο θαξπνύο πήξε κόλν θπηά κε πνξηνθαιί

άλζε θαη σνεηδείο θαξπνύο Τα ζηειέρε πνπ δηαζηαπξώζεθαλ ήηαλ ακηγή θαη ηα γνλίδηα πνπ

ειέγρνπλ ηηο δύν ηδηόηεηεο βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά δεύγε νκνιόγσλ ρξσκνζσκάησλ

1 Να θάλεηε ηε δηαζηαύξσζε θαη λα αηηηνινγήζεηε ηα απνηειέζκαηα Μονάδερ 8

2 Αλ δηαζηαπξσζνύλ κεηαμύ ηνπο ηα θπηά πνπ πξνέθπςαλ από ηελ πξώηε δηαζηαύξσζε λα

ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα πξνθύςνπλ θπηά κε πνξηνθαιί άλζε θαη ζηξνγγπινύο θαξπνύο Μονάδερ 12

3 Τη νλνκάδεηαη θαηλόηππνο θαη ηη γνλόηππνο ελόο νξγαληζκνύ Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην πεπηίδην

H2N ndash Μεθειονίνη ndash Αλανίνη ndash Τυροζίνη ndash Προλίνη ndash Σερίνη ndash COOH

πνπ θσδηθνπνηείηαη από ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ

5΄ C A A A T G G C C T A T A A C T G G A C A C C C A G C T G A C G A 3΄

3΄ G T T T A C C G G A T A T T G A C C T G T G G G T C G A C T G C T 5΄

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA πνπ

πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9)

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ εζσλίνπ πνπ βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα ηνπ κνξίνπ DNA

(κνλάδεο 8)

Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία σξίκαλζεο ηνπ πξόδξνκνπ mRNA (κνλάδεο 8)

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Αιαλίλε rarr GCC

Μεζεηνλίλε rarr AUG

Πξνιίλε rarr CCC

Σεξίλε rarr AGC

Τπξνζίλε rarr UAU Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-27-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο κπνξεί λα γίλεη θαη από ηα

δηαγνληδηαθά δώα

1 Πνηα είλαη ηα βήκαηα ηεο δηαδηθαζίαο πνπ πξνεγνύληαη ηεο γέλλεζεο ελόο δηαγνληδηαθνύ δώνπ Μονάδερ 6

2 Δθηόο από ηα δηαγνληδηαθά δώα από πνηνπο άιινπο νξγαληζκνύο είλαη δπλαηή ε παξαγσγή

αλζξώπηλεο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο θαη ζε πνην ραξαθηεξηζηηθό ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα

ζηεξίδεηαη ε δπλαηόηεηα απηή Μονάδερ 10

3 Γηαηί ε θισλνπνίεζε είλαη ρξήζηκε γηα ηνλ πνιιαπιαζηαζκό ησλ δηαγνληδηαθώλ δώσλ Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο Σε απνζηεηξσκέλν ζάιακν θαιιηεξγεηώλ όπνπ ε ζεξκνθ-

ξαζία έρεη ξπζκηζηεί ζηνπο 35 νC έρνπλ ηνπνζεηεζεί δύν

θηάιεο κε θαιιηέξγεηεο κηθξννξγαληζκώλ Σηε κία θηάιε

θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α θαη ζηελ άιιε ν

κηθξννξγαληζκόο Β Από ηηο θηάιεο απηέο έρεη απνκα-

θξπλζεί ν αέξαο

Ο κηθξννξγαληζκόο Α έρεη άξηζηε ζεξκνθξαζία αλάπ-

ηπμεο ηνπο 35 νC ελώ ν κηθξννξγα-ληζκόο Β ηνπο 45

νC

Τε ρξνληθή ζηηγκή t1 γηα θάπνην ιόγν απνκαθξύλνληαη ηα πώκαηα από ηηο θηάιεο ησλ θαιιηεξ-

γεηώλ θαη νη κηθξννξγαληζκνί έξρνληαη ζε επαθή κε ηνλ αηκνζθαηξηθό αέξα

1 Με βάζε ην παξαπάλσ δηάγξακκα πνηα είλαη ε αιιαγή πνπ παξαηεξείηαη ζηνπο πιεζπζκνύο

ησλ κηθξννξγαληζκώλ Α θαη Β Μονάδερ 5

2 Να εμεγήζεηε γηαηί ζπκβαίλεη ε αιιαγή απηή ζηνλ θαζέλα από ηνπο δύν πιεζπζκνύο Μονάδερ 10

3 Σηε ρξνληθή ζηηγκή t2 ε ζεξκνθξαζία ηνπ ζαιάκνπ θαιιηέξγεηαο αιιάδεη ζηνπο 45 νC

α Πνηα ζα είλαη ε επίδξαζε ηεο αιιαγήο απηήο ζηνλ πιεζπζκό ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Α Μονάδερ 5

β Πνηα ζα είλαη ε επίδξαζε ηεο αιιαγήο απηήο ζηνλ πιεζπζκό ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Β Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-28-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Φπηό Α δηαζηαπξώλεηαη κε θπηό Β ηνπ ηδίνπ είδνπο πνπ έρεη θόθθηλα άλζε Από ηε

δηαζηαύξσζε απηή παίξλνπκε θπηά κε ιεπθά θαη θόθθηλα άλζε Τν θόθθηλν ρξώκα θαζνξίδεηαη

από ππνιεηπόκελν γνλίδην

1 Να γξάςεηε ηε δηαζηαύξσζε κεηαμύ ησλ θπηώλ Α θαη Β θαη λα δηθαηνινγήζεηε ην γνλόηππν

ηνπ θπηνύ Α Μονάδερ 9

2 Τη νλνκάδεηαη δηαζηαύξσζε ειέγρνπ θαη γηα πνην ζθνπό ηε ρξεζηκνπνηνύκε Μονάδερ 6

Β Ζ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ηνπ mRNA θαζνξίδεη ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ζηηο πξσηεΐλεο

κε βάζε έλα θώδηθα αληηζηνίρηζεο λνπθιενηηδίσλ mRNA κε ακηλνμέα πξσηετλώλ ν νπνίνο

νλνκάδεηαη γελεηηθόο θώδηθαο

1 Τη ζεκαίλεη ε έθθξαζε laquoν γελεηηθόο θώδηθαο είλαη ζπλερήο θαη ζρεδόλ θαζνιηθόοraquo Μονάδερ 5

2 Γηαηί ν γελεηηθόο θώδηθαο ραξαθηεξίδεηαη σο εθθπιηζκέλνο Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ελόο πξνθαξπσηηθνύ νξγαληζκνύ

5 C C A G A A T T C A A T T C A G G A C G A A A A G A A T T C A A C 3

3 G G T C T T A A G T T A A G T C C T G C T T T T C T T A A G T T G 5

To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Να γξάςεηε ην

ηκήκα DNA πνπ πξνθύπηεη κεηά από ηε δξάζε ηεο EcoRI θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 8

Τν ηκήκα ηνπ DNA πνπ πξνέθπςε κεηά ηε δξάζε ηεο EcoRI κεηαγξάθεηαη

Πνηα αιπζίδα από απηό ην DNA κεηαγξάθεηαη θαη γηαηί Μονάδερ 6

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από απηή ηε κεηαγξαθή θαη λα

ζεκεηώζεηε ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο Μονάδερ 6

Πνηνη νξγαληζκνί δηαζέηνπλ πεξηνξηζηηθέο ελδνλνπθιεάζεο θαη πνηνο είλαη ν θπζηνινγηθόο ηνπο

ξόινο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-29-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ Βηνηερλνινγία κε ηελ αλάπηπμε ηεο ηερλνινγίαο ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ DNA ηε ρξήζε ηεο

ηερληθήο PCR θαη ηελ παξαγσγή κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ ζπλεηζθέξεη ζε ηνκείο όπσο ε

γεσξγία ε θηελνηξνθία θαη ε Ηαηξηθή

1 Τη επηηξέπεη ε κέζνδνο ηεο αιπζηδσηήο αληίδξαζεο ηεο πνιπκεξάζεο (PCR) (κνλάδεο 4) Να

αλαθέξεηε ηξεηο πξαθηηθέο εθαξκνγέο ηεο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

2 Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία παξαγσγήο ζην εξγαζηήξην κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ γηα έλα

επηιεγκέλν αληηγόλν Μονάδερ 8

3 Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία παξαγσγήο δηαγνληδηαθώλ θπηώλ αλζεθηηθώλ ζηα έληνκα κε ηε

ρξήζε ηεο ηερλνινγίαο ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ DNA θαη ηνπ βαθηεξίνπ Bacillus thuringiensis Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο Τα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα αλαπαξηζηνύλ ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ζηα κέιε

ηεο ίδηαο νηθνγέλεηαο ε κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ην θόθθηλν ρξώκα (γελεαινγηθό

δέληξν Α) θαη ε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία (γελεαινγηθό δέληξν Β)

Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδεηαη ζην

γελεαινγηθό δέληξν Α θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδεηαη ζην

γελεαινγηθό δέληξν Β θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Τν δεπγάξη (Η1 Η2) πεξηκέλεη ηξίην παηδί Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα γελλεζεί παηδί κε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία θαη θπζηνινγηθή όξαζε (κνλάδεο 6)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Να αλαθέξεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ αθνινπζνύληαη θαηά ηνλ πξνγελλεηηθό έιεγρν γηα ηε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία όηαλ ε κεηέξα βξίζθεηαη ζηελ 11ε εβδνκάδα ηεο θύεζεο (κνλάδεο

4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-30-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ βαθηεξηαθνύ mRNA

5΄Α G A U G A A A G C C A C G G A G C C C U G A G C A A 3΄

Από ηε κεηάθξαζε απηνύ ηνπ mRNA πξνθύπηεη κία πεπηηδηθή αιπζίδα

1 Πνηνο είλαη ν αξηζκόο ησλ ακηλνμέσλ πνπ απνηεινύλ απηή ηελ πεπηηδηθή αιπζίδα(κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

2 Να πεξηγξάςεηε ην ζηάδην έλαξμεο ηεο πξσηετλν-ζύλζεζεο Μονάδερ 8

3 Να πεξηγξάςεηε ην δεζκό κε ηνλ νπνίν ελώλνληαη κεηαμύ ηνπο δύν δηαδνρηθά λνπθιενηίδηα ζε

έλα κόξην mRNA Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην γελεαινγηθό δέληξν κηαο νηθνγέλεηαο ζηελ νπνία εκθαλίδεηαη ε αζζέλεηα ηεο

αηκνξξνθηιίαο Α Τν άηνκν III 1 πάζρεη από αηκνξξνθηιία Α Όια ηα κέιε ηεο νηθνγέλεηαο έρνπλ

θπζηνινγηθό αξηζκό θαη κέγεζνο ρξσκνζσκάησλ

Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέληξν (κνλάδεο 3) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6)

Πνην πξόβιεκα αληηκεησπίδνπλ ηα άηνκα κε αηκνξξνθηιία Α (κνλάδεο 4)

Τν δεπγάξη II 2 II 3 απνθηά δεύηεξν παηδί κε αηκνξξνθηιία Α θαη ζύλδξνκν Klinefelter Να

πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία κέζσ ηεο νπνίαο πξνέθπςε ν γνλόηππνο ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ παηδηνύ

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε γνληδηαθήο κεηάιιαμεο (κνλάδεο 6)

Πόζα ζπλνιηθά κόξηα DNA πεξηέρνληαη ζηα ρξσκνζώκαηα πνπ απεηθνλίδνληαη ζηνλ θαξπόηππν

ηνπ παηδηνύ κε ζύλδξνκν Klinefelter (κνλάδεο 2)

Να εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-31-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα ηε δεκηνπξγία ελόο θισλνπνηεκέλνπ πξνβάηνπ - όπσο ήηαλ ε Dolly - ρξεζηκνπνηνύληαη ηξία

πξόβαηα Α Β ΓΑπό ην πξόβαην Α απνκνλώλεηαη ν ππξήλαο από θύηηαξν ησλ καζηηθώλ αδέλσλ

Από έλα σάξην ηνπ πξνβάηνπ Β αθαηξείηαη ν ππξήλαο θαη ζηε ζέζε ηνπ εηζάγεηαη ν ππξήλαο ηνπ

θπηηάξνπ από ην πξόβαην Α Πξνθύπηεη έηζη έλα λέν θύηηαξν

Τν θύηηαξν απηό πθίζηαηαη ιίγεο δηαηξέζεηο θαη ην έκβξπν πνπ πξνθύπηεη εκθπηεύεηαη ζηε κήηξα

ηνπ πξνβάηνπ Γ Μεηά από ιίγνπο κήλεο γελληέηαη ην λέν πξόβαην (πξόβαην ∆)

1 Πνην από ηα πξόβαηα Α Β Γ έρεη ηαπηόζεκν ππξεληθό DNA κε ην πξόβαην ∆ θαη γηαηί Μονάδερ 8

2 Πνην από ηα πξόβαηα Α Β Γ έρεη ηαπηόζεκν κηηνρνλδξηαθό DNA κε ην πξόβαην ∆ θαη γηαηί Μονάδερ 8

3 Με πνην ηξόπν ε θισλνπνίεζε κπνξεί λα ζπλεηζθέξεη ζηελ πξνζηαζία από ηελ εμαθάληζε

δηαθόξσλ δσηθώλ νξγαληζκώλ ηνπ πιαλήηε καο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλνληαη πέληε ακηλνμέα θαη δίπια ηνπο ηξηπιέηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ

θσδηθνπνηνύλ ηα ακηλνμέα απηά

ηπξνζίλε (tyr) mdash UAU

θαηλπιαιαλίλε (phe) mdash UUU

πξνιίλε (pro) mdash CCC

κεζεηνλίλε (met) mdash AUG

γιπθίλε (gly) mdash GGG

Τα πέληε παξαπάλσ ακηλνμέα ζπγθξνηνύλ νιηγνπεπηίδην θάπνηνπ βαθηεξηαθνύ θπηηάξνπ

α Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο πνην είλαη ην πξώην (αξρηθό) θαη πνην ην ηέηαξην ακηλνμύ ηνπ

νιηγνπεπηηδίνπ

Μονάδερ 4

β Να γξάςεηε κία αιιεινπρία λνπθιενηηδίσλ ηνπ mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ

νιηγνπεπηίδην Μονάδερ 6

γ Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ λνπθιενηηδίσλ ηεο θσδηθήο αιπζίδαο ηνπ DNA

(κνλάδεο 6) θαη λα ζεκεηώζεηε ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 9

δ Πόζα άηνκα θσζθόξνπ ππάξρνπλ ζηε δηπιή έιηθα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί απηό ην

νιηγνπεπηίδην ∆ηθαηνινγείζηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-32-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Βηνηερλνινγία κε ηελ επξεία έλλνηα είλαη ε ρξήζε δσληαλώλ νξγαληζκώλ πξνο όθεινο ηνπ

αλζξώπνπ θαη ζηεξίδεηαη θπξίσο ζε ηερληθέο θαιιηέξγεηαο θαη αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ

θαη ζε ηερληθέο αλαζπλδπαζκέλνπ DNA

1 Με πνην ηξόπν θαιιηεξγνύληαη νη κηθξννξγαληζκνί ζε κεγάιε θιίκαθα (βηνκεραληθή

θαιιηέξγεηα) Μονάδερ 10

2 Τη ελλννύκε κε ηνλ όξν δύκσζε θαη πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο Μονάδερ 5

3 Ζ αλζξώπηλε ηλζνπιίλε είλαη κία από ηηο θαξκαθεπηηθέο πξσηεΐλεο πνπ παξάγνληαη από

βαθηήξηα Μία από ηηο κεζόδνπο πνπ ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή ηεο είλαη ε παξαγσγή

ηνπ πξόδξνκνπ κνξίνπ ηεο ζε κία βαθηεξηαθή θαιιηέξγεηα θαη ε κεηαηξνπή ηνπ ζε ηλζνπιίλε κε

ελδπκηθή θαηεξγαζία Να γξάςεηε ζπλνπηηθά ηα ζηάδηα απηήο ηεο κεζόδνπ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ βαθηεξηαθνύ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην κε έμη

ακηλνμέα

Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο είλαη ε θσδηθή θαη πνηα ε κε θσδηθή (κνλάδεο 4) Να αηηηνινγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ

ηκήκαηνο DNA Μονάδερ 3

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ηνπ πεπηηδίνπ πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηάθξαζε

ηνπ παξαπάλσ mRNA Μονάδερ 3

Να γξάςεηε ηα αληηθσδηθόληα ησλ tRNA κε ηε ζεηξά πνπ ζα πάξνπλ κέξνο ζηε κεηάθξαζε ηνπ

παξαπάλσ mRNA Μονάδερ 6

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο θσδηθνλίσλ θαη ακηλνμέσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

AUG rarr Μεζεηνλίλε

ACC rarr Θξενλίλε

AAA rarr Λπζίλε

CCU rarr Πξνιίλε

CAC rarr Ηζηηδίλε

GCC rarr Αιαλίλε

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-33-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ο όξνο γνληδηαθή έθθξαζε αλαθέξεηαη ζπλήζσο ζε όιε ηε δηαδηθαζία κε ηελ νπνία έλα γνλίδην

ελεξγνπνηείηαη γηα λα παξαγάγεη κία πξσηεΐλε

1 Πνύ απνζθνπεί θπξίσο ε ξύζκηζε απηή ζηελ πεξίπησζε ησλ βαθηεξίσλ Μονάδερ 5

2 Τα θύηηαξα ελόο επθαξπσηηθνύ πνιύπινθνπ νξγαληζκνύ όπσο ηα λεπξηθά θαη ηα κπτθά αλ θαη

έρνπλ ην ίδην γελεηηθό πιηθό δηαθέξνπλ ζηε κνξθή θαη ηε ιεηηνπξγία Πώο νλνκάδεηαη απηή ε

δηαδηθαζία εμεηδίθεπζεο θαη ηη θάλεη ηα θύηηαξα λα δηαθέξνπλ ηόζν πνιύ Μονάδερ 8

3 Ο κεραληζκόο ηεο κεηαγξαθήο είλαη ν ίδηνο ζηνπο πξνθαξπσηηθνύο θαη επθαξπσηηθνύο

νξγαληζκνύο Πνηα είλαη ηα ξπζκηζηηθά ζηνηρεία ηεο κεηαγξαθήο ηνπ DNA πνην ην έλδπκν πνπ

θαηαιύεη ηε κεηαγξαθή θαη πώο ιεηηνπξγεί απηό θαηά ηε γνληδηαθή ξύζκηζε ζην επίπεδν ηεο

κεηαγξαθήο ησλ επθαξπσηηθώλ νξγαληζκώλ Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο Σε κηα ζέζε ηκήκαηνο κνξίνπ DNA κε θιώλνπο Α θαη Β έρεη μεθηλήζεη ε αληηγξαθή όπσο

θαίλεηαη ζην παξαθάησ ζρήκα

Ζ DNA-δεζκάζε εθηόο ηνπ όηη ζπλδέεη όια ηα θνκκάηηα πνπ πξνθύπηνπλ από ηηο δηάθνξεο ζέζεηο

έλαξμεο αληηγξαθήο δξα θαηά ηελ αληηγξαθή ηνπ θιώλνπ Β

Σε θάζε θιώλν λα ζπκπιεξώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηεο αληηγξαθήο θαη λα ραξαθηεξίζεηε

ηνλ ηξόπν ζύλζεζεο ησλ λέσλ αιπζίδσλ DNA (κνλάδεο 4) Πνηά έλδπκα ηνπνζεηνύλ ηα

ζπκπιεξσκαηηθά λνπθιενηίδηα θαη πνηνπο άιινπο ξόινπο έρνπλ (κνλάδεο 7)

Σηελ θσδηθή αιπζίδα Α ην γνλίδην πνπ είλαη ππεύζπλν γηα ηελ παξαγσγή ελόο πεπηηδίνπ έρεη ηελ

εμήο αιιεινπρία βάζεσλ

5΄ ATG CCA TGC AAA CCG AAA TGA hellip3΄

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη (κνλάδεο 2)

Κάπνηα αιιαγή πνπ ζπλέβε ζηελ παξαπάλσ θσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA έρεη σο

απνηέιεζκα ην 4ν θσδηθόλην ζην κεηαγξαθόκελν mRNA λα έρεη ηηο βάζεηο UAA

θαη ν αξηζκόο ησλ θσδηθνλίσλ λα παξακέλεη ζηαζεξόο

Αθνύ γξάςεηε ην λέν mRNA πνπ πξνθύπηεη λα εμεγήζεηε πνηα είλαη ε ζπγθεθξηκέλε αιιαγή

πνπ ζπλέβε θαη ηη ζπλέπεηεο κπνξεί λα έρεη γηα ην πεπηίδην (κνλάδεο 8)

Γηαηί ε πξσηετλνζύλζεζε ζηνπο επθαξπσηηθνύο νξγαληζκνύο είλαη κηα laquoνηθνλνκηθή

δηαδηθαζίαraquo (κνλάδεο 4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-34-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Τα γνλίδηα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηηο αιπζίδεο ησλ αηκνζθαηξηλώλ ηνπ αλζξώπνπ εκθαλίδνπλ πνιιέο

κεηαιιάμεηο πνπ νδεγνύλ ζηε δεκηνπξγία αηκνζθαηξηλνπαζεηώλ Σην γνλίδην πνπ θσδηθνπνηεί ηελ

αιπζίδα β έρνπλ βξεζεί πεξηζζόηεξεο από 300 κεηαιιάμεηο ∆ίλεηαη κία κεηάιιαμε ζην θσδηθόλην

πνπ θσδηθνπνηεί ην 6ν ακηλνμύ ηεο βndash πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο αηκνζθαηξίλεο Α (ΖbA)

Σηεθσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA ην θσδηθόλην GAG έγηλε GTG

α Τη ζπλέπεηεο έρεη απηή ε κεηάιιαμε γηα ηελ αηκνζθαηξίλε Α (HbA) θαη γηα ηα

εξπζξνθύηηαξα (κνλάδεο 12)

β Γηαηί ζηα νκόδπγα άηνκα κε βndashζαιαζζαηκία εκθαλίδεηαη ζπρλά αύμεζε ηεο αηκνζθαηξίλεο F

(HbF) (κνλάδεο 7)

γ Σε πνηα άηνκα ε ζύλζεζε ηεο αηκνζθαηξίλεο Α2 (HbA2) απνηειεί δηαγλσζηηθό δείθηε

(κνλάδεο 6) Μονάδερ 25

ΘΔΜΑ 4ο Γπλαίθα κε νκάδα αίκαηνο Α παληξεύεηαη άλδξα κε νκάδα αίκαηνο Β θαη γελλνύλ δύν παηδηά εθ

ησλ νπνίσλ ην πξώην πνπ είλαη θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο Α θαη ην δεύηεξν νκάδα αίκαηνο Ο

Τν δεύηεξν παηδί πάζρεη από θιεξνλνκηθή κεηαβνιηθή λόζν Οη δύν γνλείο είλαη πγηείο θαη ε

κεηέξα κόλνλ είλαη θνξέαο ηνπ ππνιεηπόκελνπ γνληδίνπ πνπ ειέγρεη ηε λόζν απηή Γηα ηα γνλίδηα

πνπ ειέγρνπλ ηνπο παξαπάλσ ραξαθηήξεο ηζρύεη ν δεύηεξνο λόκνο ηνπ Μendel

Να βξείηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ ηνπο σο πξνο ηνπο δύν ραξαθηήξεο

θάλνληαο ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (κνλάδεο 15) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ην θύιν ηνπ

δεύηεξνπ παηδηνύ (κνλάδεο 10) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-35-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα ηελ παξαγσγή ηνπ πξνδξόκνπ κνξίνπ ηεο ηλζνπιίλεο δειαδή ηεο πξντλζνπιίλεο θαηάιιεια

κεηαζρεκαηηζκέλα θύηηαξα Escherichia coli θαιιηεξγήζεθαλ ζε βηναληηδξαζηήξα Ζ απεηθόληζε

ηεο κεηαβνιήο ηνπ πιεζπζκνύ ηνπ βαθηεξίνπ (Ν) ζε ζρέζε κε ηνλ ρξόλν (t) έδσζε ην παξαθάησ

δηάγξακκα

1 Με βάζε ην δηάγξακκα απηό λα ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο θαη λα πεξηγξάςεηε

ηηο θάζεηο ηεο Μονάδερ 10

2 Σε πνηα ζπλήζσο ρξνληθά δηαζηήκαηα ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ βαθηεξίσλ αλακέλεηαη λα παξαρζεί

ε πξντλζνπιίλε Αθνύ παξαιάβνπκε ηελ πξντλζνπιίλε από ηνλ βηναληηδξαζηήξα πώο ζα ηελ

κεηαηξέςνπκε ζε ηλζνπιίλε Μονάδερ 10

3 Πνηνο είλαη ν βηνινγηθόο ξόινο ηεο ηλζνπιίλεο θαη πνηα αζζέλεηα πξνθαιεί ε κείσζε ή ε έιιεηςή

ηεο Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ελόο γνληδίνπ βαθηεξηαθνύ

θπηηάξνπ

AUGndashCCUndashCAUndashCGUndashUCUndashACUndashUUUndashUAA 3΄

α Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ηε μη κωδική αιπζίδα από ηελ νπνία πξνήιζε ην παξαπάλσ

mRNA θαη λα νξίζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηεο Μονάδερ 5

β Αληηθαζηζηνύκε κία ηξηπιέηα ηνπ παξαπάλσ mRNA κε ηελ ηξηπιέηα 5΄UGA

3΄ θαη ην

πεπηίδην πνπ θσδηθνπνηείηαη δελ πθίζηαηαη ηελ παξακηθξή αιιαγή Πνηα είλαη ε ηξηπιέηα

απηή (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

γ Ζ ηξηπιέηα 5΄

UCU3΄

ηνπ παξαπάλσ mRNA θσδηθνπνηεί ην ακηλνμύ ζεξίλε Αλ

αληηθαηαζηήζνπκε απηή ηελ ηξηπιέηα κε ηελ ηξηπιέηα 5΄

UCC3΄

δελ πξνθύπηεη ε

παξακηθξή αιιαγή ζην πεπηίδην Πώο εξκελεύεηαη ην γεγνλόο απηό κε βάζε ηα

ραξαθηεξηζηηθά ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-36-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα πξώηε θνξά ε γνληδηαθή ζεξαπεία εθαξκόζηεθε ζε έλα θνξίηζη πνπ είρε έιιεηςε ηνπ ελδύκνπ

απακηλάζε ηεο αδελνζίλεο (ADA)

1 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ ελδύκνπ απηνύ (κνλάδεο 3) θαη πνηα ηα ζπκπηώκαηα πνπ εκθαλίδνπλ ηα

άηνκα κε έιιεηςε ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

2 Πώο νλνκάδεηαη ν ηύπνο ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο πνπ εθαξκόζηεθε (κνλάδεο 2) θαη γηαηί

(κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

3 Πνηα είλαη ε δηαδηθαζία πνπ αθνινπζείηαη ζηε γνληδηαθή ζεξαπεία ηεο παξαπάλσ αζζέλεηαο Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο κε θπζηνινγηθή όξαζε πνπ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία (PKU) θαη κηα γπλαίθα κε

θπζηνινγηθή όξαζε πνπ δελ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία απνθηνύλ έλα θνξίηζη θαη έλα αγόξη Τν

θνξίηζη έρεη θπζηνινγηθή όξαζε θαη δελ παξνπζηάδεη θαηλπιθεηνλνπξία ελώ ην αγόξη εκθαλίδεη

αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν θαη πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία

1 Πώο πξνθαιείηαη ε θαηλπιθεηνλνπξία (κνλάδεο 5) θαη πσο θιεξνλνκείηαη (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

2 Πώο θιεξνλνκείηαη ε κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν Μονάδερ 6

3 Να βξείηε θαη λα γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο ηνπ άλδξα ηεο γπλαίθαο θαη ησλ παηδηώλ ηνπο

(κνλάδεο 8) θάλνληαο ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 12

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-37-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Α Σηα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα κειεηάηαη ν ηξόπνο θιεξνλόκεζεο θνηλνύ κνλνγνληδηαθνύ

ραξαθηεξηζηηθνύ ζε δύν δηαθνξεηηθέο νηθνγέλεηεο 1 θαη 2

Σηελ 1ε νηθνγέλεηα θέξνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ηα άηνκα Η2 ΗΗ2 ΗΗ3 (καπξηζκέλα) ελώ ζηελ 2

ε

νηθνγέλεηα θέξνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ηα άηνκα ΗΗ2 ΗΗ3 (καπξηζκέλα)

Να πξνζδηνξίζεηε ηνλ ηξόπν θιεξνλόκεζεο ηνπ ραξαθηεξηζηηθνύ κε βάζε ηα παξαπάλσ

ζηνηρεία αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή ζαο κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (Να κε ιεθζεί

ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο θαη λα κελ εμεηαζηεί ε πεξίπησζε ηνπ θπινζύλδεηνπ

επηθξαηνύο γνληδίνπ) (κνλάδεο 8) Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόκσλ (κνλάδεο 5) Μονάδερ 13

Β Να ππνδείμεηε έλα πηζαλό κεραληζκό πνπ κπνξεί λα εμεγήζεη ηε γέλλεζε αηόκνπ κε ζύλδξνκν

Turner από γνλείο κε θπζηνινγηθό αξηζκό ρξσκνζσκάησλ (κνλάδεο 6) Να πεξηγξάςεηε ηε

δηαδηθαζία κε ηελ νπνία κπνξνύκε λα απεηθνλίζνπκε ηα ρξσκνζώκαηα ηνπ αηόκνπ κε ζύλδξνκν

Turner κεηά ηε γέλλεζή ηνπ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη δίθισλν κόξην DNA ην νπνίν πεξηέρεη ηκήκα αζπλερνύο γνληδίνπ πνπ κεηαγξά-

θεηαη ζε mRNA

α) Πνύ ζπλαληάκε αζπλερή γνλίδηα (κνλάδεο 2)

β) Να πξνζδηνξίζεηε ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

γ) Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ πξόδξνκνπ mRNA θαη ηνπ ώξηκνπ mRNA πνπ πξνθύπηνπλ από ηε

κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ DNA ρσξίο αηηηνιόγεζε (κνλάδεο 2)

δ) Πώο πξνθύπηεη ην ώξηκν mRNA (κνλάδεο 3)

ε) Μπνξεί ε πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε ΔcoRI λα θόςεη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3)

ζη) Πνηεο θαηεγνξίεο γνληδίσλ πνπ ππάξρνπλ ζην ρξσκνζσκηθό DNA ελόο θπηηαξηθνύ ηύπνπ δελ

θισλνπνηνύληαη ζε cDNA βηβιηνζήθε (κνλάδεο 8) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-38-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Άλδξαο πνπ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία θαη ζπλζέηεη θπζηνινγηθή πνζόηεηα κειαλίλεο

απνθηά απνγόλνπο κε γπλαίθα πνπ πάζρεη από αιθηζκό αιιά κπνξεί λα κεηαηξέπεη ηε

θαηλπιαιαλίλε ζε ηπξνζίλε

Να βξείηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο θαη θαηλόηππνπο ησλ παηδηώλ

Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηελ θαηλπιθεηνλνπξία θαη ηνλ αιθηζκό βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά

δεύγε νκόινγσλ ρξσκνζσκάησλ Μονάδερ 12

Β Να δηαθξίλεηε πεξηπηώζεηο θαηά ηηο νπνίεο είλαη αηκνξξνθηιηθό ην παηδί πνπ απνθηά

θπζηνινγηθόο άλδξαο κε θπζηνινγηθή γπλαίθα ηεο νπνίαο ν παηέξαο είλαη αηκνξξνθηιηθόο

Οη γνλείο θαη ην παηδί έρνπλ θπζηνινγηθό θαξπόηππν Μονάδερ 13

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ηα πέληε (5) πξώηα ακηλνμέα

κηαο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Ζ θαηεύζπλζε ζηελ νπνία θηλείηαη ε RNA πνιπκεξάζε θαηά ηε

κεηαγξαθή ππνδεηθλύεηαη από ην βέινο

α Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ DNA είλαη ε θσδηθή θαη πνηα είλαη ε κε θσδηθή

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 9

β Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ DNA Μονάδερ 3

γ Να γξάςεηε θαη λα αηηηνινγήζεηε ην αληηθσδηθόληνηνπ tRNA πνπ κεηαθέξεη ην 2ν ακηλνμύ ηεο

πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Μονάδερ 5

δ Τηείλαηηνζύκπινθνέλαξμεοηεοπξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 5) θαη πνηα είλαη ε κεηέπεηηα πνξεία

ηνπ tRNA πνπ ζπκκεηέρεη ζε απηό (κνλάδεο 3) Μονάδερ 8

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-39-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Πξόθεηηαη λα θαιιηεξγεζεί ζην εξγαζηήξην έλαοεηεξόηξνθνο κηθξννξγαληζκόο

1 Να αλαθέξεηε νλνκαζηηθά ηα ζξεπηηθά ζπζηαηηθά ηα νπνία πξέπεη λα πξνζηεζνύλ ζην κέζν

θαιιηέξγεηαο ώζηε ν κηθξννξγαληζκόο απηόο λα αλαπηπρζεί θπζηνινγηθά Μονάδερ 8

2 Πώο κπνξνύκε λα δηαπηζηώζνπκε αλ ν κηθξννξγαληζκόο απηόο είλαη ππνρξεσηηθά αλαεξόβηνο Μονάδερ 7

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνπο άιινπο παξάγνληεο πνπ επηδξνύλ ζηελ αλάπηπμε ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαηηνπαξαθάησηκήκα DNAζηννπνίνέρεη αξρίζεη ε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

1Σηηο ζέζεηο ΑΒΓ∆ΔΕ λα αληηζηνηρίζεηε ηηο ελδείμεηο 3΄ ή 5΄ ώζηε λα θαίλεηαη ν

πξνζαλαηνιηζκόο ησλ αξρηθώλ θαη ησλ λενζπληηζέκελσλ αιπζίδσλ Μονάδερ 6

2Τη είλαη ηα πξσηαξρηθά ηκήκαηα πσο δεκηνπξγνύληαη θαη πσο επηκεθύλνληαη Μονάδερ 9

3Δμεγήζηε γηαηί πξέπεη ζηελ παξαπάλσ δηαδηθαζία λα ελεξγνπνηεζεί ην έλδπκν DNA δεζκάζε

θαη πώο ζα δξάζεη απηό Μονάδερ 6

4Πνηα έλδπκα ζα επηδηνξζώζνπλ ηα πηζαλά ιάζε ηεο δηαδηθαζίαο ηεο αληηγξαθήο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-40-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ νιηγνπεπηίδην έμη ακηλνμέσλ ην νπνίν δελ έρεη ππνζηεί θακία ηξνπνπνίεζε

κεηά ηε ζύλζεζή ηνπ

Ζ2Ν ndash Μεθειονίνη ndash Γλυκίνη ndash Λυζίνη ndash Τρυπηοθάνη ndash Βαλίνη ndash Αλανίνη - COOH

Α Με ηε βνήζεηα ηνπ ηκήκαηνο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ παξαηίζεηαη γξάςηε ηελ αιιεινπρία

ησλ λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ ηκήκαηνο mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην

παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην ∆ηθαηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 13

Β Γξάςηε κε ηνλ θαηάιιειν πξνζαλαηνιηζκό ηελ αιιεινπρία λνπθιενηηδίσλ ζην δίθισλν

κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην Πνηα είλαη ε θσδηθή θαη πνηα ε κε

θσδηθή αιπζίδα Μονάδερ 6

Γ Δάλ ε ηξηπιέηα 5΄-UGG-3΄ ζην mRNA αληηθαηαζηαζεί από ηελ ηξηπιέηα 5΄-UGA-3΄ γξάςηε

ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ζην λέν νιηγνπεπηίδην πνπ ζα ζπληεζεί Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο Σην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ζηα κέιε

κηαο νηθνγέλεηαο ε αηκνξξνθηιία Α (Δίλαη καπξηζκέλα ηα ΗΗ 1 ΗΗ 4 θαη ΗΗΗ 1)

Α Πώο θιεξνλνκείηαη ε αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 5

Β Να γξάςεηε θαη λα δηθαηνινγήζεηε κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο ηνπο γνλνηύπνπο όισλ ησλ

κειώλ πνπ απεηθνλίδνληαη ζην γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 13

Γ Δάλ νη γνλείο ΗΗ 3 θαη ΗΗ 4 απνθηήζνπλ επόκελν παηδί πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα λα λνζεί από

αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 7

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο θσδηθνλίσλ

θαη ακηλνμέσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

GUCrarrΒαιίλε

UGGrarrΤξππηνθάλε

GGUrarrΓιπθίλε

AUGrarrΜεζεηνλίλε

AAArarrΛπζίλε

GCCrarrΑιαλίλε

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-41-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο κε ηηο νπνίεο κπνξνύλ λα παξαρζνύλ κνλνθισληθά

αληηζώκαηα ηα νπνία ζπλεηζθέξνπλ ζηνλ πξνζδηνξηζκό ησλ νκάδσλ αίκαηνο ηνπ αλζξώπνπ Μονάδερ 7

Γ2 Να αλαθέξεηε πνηνπο ηύπνπο αηκνξνθηιίαο γλσξίδεηε θαη πνύ νθείινληαη (κνλάδεο 2) Να

πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία αληηκεηώπηζεο κίαο εμ απηώλ κε βάζε ηε κέζνδν δεκηνπξγίαο

δηαγνληδηαθώλ δώσλ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 ∆ίλεηαη κείγκα κνξίσλ DNA θαη έλαο αληρλεπηήο RΝΑ

Να εμεγήζεηε ηη είλαη αληρλεπηήο (κνλάδεο 2) λα πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ ζα

αθνινπζεζνύλ πξνθεηκέλνπ ν αληρλεπηήο λα πβξηδνπνηήζεη ηελ θαηάιιειε αιιεινπρία DNA

(κνλάδεο 4) θαη λα εμεγήζεηε πνηνο είλαη ν θιώλνο ηνπ DNA πνπ ζα πβξηδνπνηεζεί (κνλάδεο 4) Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ ∆

Υγηήο άληξαο παληξεύηεθε κε πγηή γπλαίθα θαη απέθηεζαλ έλα αγόξη κε αρξσκαηνςία ζην

θόθθηλν θαη ην πξάζηλν ρξώκα έλα θνξίηζη πνπ πάζρεη από δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία θαη

πεξηκέλνπλ ην ηξίην παηδί ηνπο

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη λα εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ παηδηώλ ηνπο θαη λα εμεγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆3 Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην ηξίην παηδί λα έρεη θπζηνινγηθό θαηλόηππν

Να εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο θάλνληαο ή ηελ απαηηνύκελε δηαζηαύξσζε ή ηηο

απαηηνύκελεο δηαζηαπξώζεηο Μονάδερ 12

∆4 Να εμεγήζεηε ηα γελεηηθά αίηηα ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-42-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

∆ίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν

C T T A A C T A A T A G G G T G G A C C T A A C A T A G A T

G A A T T G A T T A T C C C A C C T G G A T T G T A T C T A

Γ1 Να γξάςεηε ην mRNA πνπ ζα πξνθύςεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

νξίδνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ηνπ (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο

(κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ2 Να βξείηε ηνλ αξηζκό ησλ ακηλνμέσλ από ηα νπνία ζα απνηειείηαη ην έλδπκν κεηά ηε

κεηάθξαζε ηνπ παξαπάλσ mRNA (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο κε

βάζε ηηο ηδηόηεηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε ιεηηνπξγία ηνπ ελδύκνπ αλ ζπκβεί γνληδηαθή

κεηάιιαμε ε νπνία ζα πξνθαιέζεη έιιεηςε ηνπ δεύηεξνπ λνπθιενηηδίνπ ζην δεύηεξν

θσδηθόλην ηνπ γνληδίνπ Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ ∆

∆ίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν

ζην νπνίν ηα άηνκα Η1 θαη ΗΗ1 ΗΗ2 ΗΗ3 ΗΗ4 ΗΗ5 ΗΗ6 πάζρνπλ από κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ ζην παξαπάλσ γελεαινγηθό

δέληξν Μονάδερ 7

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ παηδηώλ ζην παξαπάλσ

γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 4

∆3 Να θάλεηε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο θαη λα αηηηνινγήζεηε ηηο απαληήζεηο ζαο Μονάδερ 14

Σημείωζη Να μην εξεηαζθεί η πεπίπηωζη θςλοζύνδεηος επικπαηούρ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-43-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ ∆ίλνληαη ηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα Α θαη Β

Σην Α απεηθνλίδνληαη νη θάζεηο (αβγ θαη δ)

αλάπηπμεο ελόο κηθξννξγαληζκνύ Σην Β

απεηθνλίδεηαη ε παξαγσγή ηνπ πξντόληνο από

ηνλ κηθξννξγαληζκό γηα ην ίδην ρξνληθό

δηάζηεκα

Γ1 Με βάζε ην δηάγξακκα Α λα

ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο

(κνλάδεο 3) θαη λα νλνκάζεηε ηηο θάζεηο

ηεο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 7

Γ2 Σε πνηα θάζε παξάγεηαη ε κεγαιύηεξε πνζόηεηα ηνπ πξντόληνο (κνλάδεο 2) Nα

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 Αλ ην πξντόλ εθθξίλεηαη από ηνλ κηθξννξγαληζκό πώο ζα ην παξαιάβνπκε από ηελ

θαιιηέξγεηα Μονάδερ 6

Γ4 Να αλαθέξεηε ηνπο παξάγνληεο πνπ επεξεάδνπλ ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ηνπ

κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 4

ΘΔΜΑ ∆ ∆ίλεηαη ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ πεξηέρεη ην αζπλερέο γνλίδην

ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ παξαθάησ πεπηηδίνπ

H2N- μεθειονίνη - αλανίνη - λευκίνη - αζπαραγίνη ndash COOH

∆1 Να γξάςεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 4) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 10

∆2 Να γξάςεηε ην πξόδξνκν mRNA ην ώξηκν mRNA ην εζώλην ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 6) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 15

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ

Aιαλίλε = GCU Λεπθίλε = UUG Αζπαξαγίλε = AAU

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-44-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

1 Πνηα είλαη ε δνmicroή ηνπ DNA ζην ρώξν ζύmicroθσλα microε ην microνληέιν ηεο δηπιήο έιηθαο Μονάδερ 12

2 Να πεξηγξάςεηε πώο ξπζmicroίδεηαη ε γνληδηαθή έθθξαζε ζηα επθαξπσηηθά θύηηαξα Μονάδερ 8

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνλ αιθηζmicroό Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο πνπ πάζρεη από νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

παληξεύεηαη microία γπλαίθα ε νπνία δελ πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο

ινβνύο απηηώλ Τν δεπγάξη απηό απνθηά ηξία παηδηά

Τν πξώην εmicroθαλίδεη ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ ην δεύηεξν δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη πξνζθνιιεmicroέλνπο ινβνύο απηηώλ θαη ην ηξίην δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ γνλέσλ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

β Πνηνη είλαη νη πηζαλνί γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παηδηώλ Μονάδερ 5

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-45-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Σην θπηό κνζρνκπίδειν ην ρξώκα ησλ ζπεξκάησλ κπνξεί λα είλαη είηε θίηξηλν είηε πξάζηλν

ελώ ην ύςνο ηνπ είλαη είηε ςειό είηε θνληό Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηηο παξαπάλσ

ηδηόηεηεο βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά δεύγε νκνιόγσλ ρξσκνζσκάησλ Δάλ έρεηε ζηε

δηάζεζή ζαο έλα ςειό κνζρνκπίδειν κε θίηξηλα ζπέξκαηα λα θάλεηε ηηο θαηάιιειεο

δηαζηαπξώζεηο πνπ απαηηνύληαη γηα λα βξείηε ην γνλόηππό ηνπ (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 11

Γ2 Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο από δύν θπζηνινγηθνύο

γνλείο κπνξεί λα γελλεζεί παηδί κε ζύλδξνκν Turner Μονάδερ 8

Γ3 Μία πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κία πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ Γ

Γίδεηαη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Σηνλ θιώλν ΕΖ ε αληηγξαθή γίλεηαη

κε αζπλερή ηξόπν Τα ζεκεία Γ θαη Ζ ππνδεηθλύνπλ ηε ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα λα ζρεδηάζεηε ηα ζπλερή θαη αζπλερή

ηκήκαηα ησλ λέσλ θιώλσλ κε βέιε ππνδεηθλύνληαο ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ λέσλ θαη

ησλ κεηξηθώλ θιώλσλ (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Σηνλ θιώλν πνπ αληηγξάθεηαη κε ζπλερή ηξόπν λα γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ

λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ πξσηαξρηθνύ ηκήκαηνο ην νπνίν απνηειείηαη

από 8 (νθηώ) λνπθιενηίδηα (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Γ3 Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην πεπηίδην απηό Μονάδερ 2

Γ4 Μεηά ηελ επίδξαζε αθηηλνβνιίαο ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ζπάεη ζηα ζεκεία πνπ

ππνδεηθλύνληαη από ηα βέιε Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε θαη λα

ζεκεηώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ Μονάδερ 2

Γ5 Τν ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε επαλαζπλδέεηαη ζηα ίδηα ζεκεία θνπήο κεηά από

αλαζηξνθή

Να γξάςεηε νιόθιεξν ην κόξην ηνπ DNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηελ αλαζηξνθή (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην λέν πεπηίδην (κνλάδεο 2)

Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-46-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν Σην κόξην απηό ζπκβαίλεη κεηάιιαμε πξνζζήθεο ηξηώλ (3) δηαδνρηθώλ

λνπθιενηηδίσλ (5΄-GAT-3΄)

Γ1 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Φ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) θαη ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα ηνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ2 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Υ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) Ζ παξαπάλσ κεηάιιαμε έρεη ειάρηζηε επίδξαζε ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα

ηνπ ελδύκνπ Πώο ραξαθηεξίδεηαη απηή ε κεηάιιαμε (κνλάδεο 2) Nα εμεγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 9

Γ3 Σε δύν άηνκα πνπ πάζρνπλ από ζύλδξνκν Klinefelter έγηλε αλάιπζε ηεο αιιεινπρίαο ησλ

βάζεσλ ηνπ DNA ησλ θπιεηηθώλ ρξσκνζσκάησλ ηνπο Σην πξώην άηνκν ε αλάιπζε έδεημε

ηξεηο δηαθνξεηηθέο αιιεινπρίεο βάζεσλ DNA Σην δεύηεξν άηνκν ε αλάιπζε έδεημε δύν

παλνκνηόηππεο θαη κία δηαθνξεηηθή αιιεινπρία βάζεσλ DNA Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο

κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο γελλήζεθαλ ηα άηνκα απηά από θπζηνινγηθνύο

γνλείο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ Γ

Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-47-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Α

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Μηα πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κηα πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 7

Γ2 Ζ αλάιπζε δεηγκάησλ DNA από δύν βαθηεξηαθέο θαιιηέξγεηεο έδσζε ηα εμήο

απνηειέζκαηα ζηελ πξώηε θαιιηέξγεηα βξέζεθε πνζνζηό αδελίλεο (Α) 28 θαη

ζηεδεύηεξε βξέζεθε πνζνζηό γνπαλίλεο (G) 28 Να εμεγήζεηε αλ ηα βαθηήξηα ησλ δύν

θαιιηεξγεηώλ αλήθνπλ ζην ίδην ή ζε δηαθνξεηηθό είδνο Μονάδερ 6

Γ3 Με πνηνπο ηξόπνπο γίλεηαη ε θαιιηέξγεηα κηθξννξγαληζκώλ ζε κεγάιε θιίκαθα Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ Γ Σrsquo έλα κόξην DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ ππάξρνπλ δύν γνλίδηα Α θαη Β όπσο θαίλεηαη ζην

ζρήκα

Γ1 Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο θαη λα νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ

αιπζίδσλ ηνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Τα γνλίδηα Α θαη Β κεηαγξάθνληαη ζε RNA Να νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπ RNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Πνηα είλαη ε θσδηθή αιπζίδα γηα ην γνλίδην Α θαη πνηα γηα ην Β (κνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ4 Τη είλαη ν ππνθηλεηήο (κνλάδεο 2) Να νξίζεηε ηε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή γηα θάζε γνλίδην κε

έλα βέινο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-48-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Να αλαθέξεηε ηα βήκαηα πνπ απαηηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο

αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο από έλα δηαγνληδηαθό δών Μονάδερ 12

Γ2 Να εμεγήζεηε πώο ε ζεξκνθξαζία επεξεάδεη ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 8

Γ3 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ πξηκνζώκαηνο ζηελ αληηγξαθή ηνπ DNA Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ

Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-49-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Μεηέξα κε θπζηνινγηθή όξαζε θαη νκάδα αίκαηνο Β απνθηά δύν παηδηά κε έλαλ άλδξα κε

θπζηνινγηθή όξαζε Τν θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο ΑΒ ελώ ην αγόξη νκάδα αίκαηνο Ο

Τν έλα από ηα δύν παηδηά πάζρεη από κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν ndash θόθθηλν

Γ1 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ σο πξνο ηνπο δύν

ραξαθηήξεο (κνλάδεο 8) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 10) Μονάδερ 18

Γ2 Πνην από ηα δύν παηδηά δελ έρεη θπζηνινγηθή όξαζε Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA

(Ι) GACTAATAAAAGAAGTAGTTAGGATCATAGG

(ΙΙ) CTGATTATTTTCTTCATCAA TCCTAGTA TCC

πνπ θσδηθνπνηεί ην πεπηίδην

H2N-Μεθειονίνη-Τυροζίνη-Φαινυλαλανίνη-Φαινυλαλανίνη-Τυροζίνη-COOH

Γ1 Να εμεγήζεηε πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA είλαη ε θσδηθή θαη

πνηα είλαη ε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 4) Να γξάςεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ησλ

αιπζίδσλ (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 8

Γ2 Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ

παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA (κνλάδεο 2) θαζώο θαη ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε πνύ νθείιεηαη ε δηαθνξά κεηαμύ ησλ δύν απηώλ κνξίσλ

(κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ παξαπάλσ πεπηηδίνπ εάλ κηα

γνληδηαθή κεηάιιαμε πνπ ζα ζπκβεί ζην θσδηθόλην ηεο ηπξνζίλεο νδεγήζεη ζε

αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από ζπκίλε Μονάδερ 5

Γ4 Δάλ ε παξαπάλσ γνληδηαθή κεηάιιαμε νδεγήζεη ζε αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από

αδελίλε λα εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ πεπηηδίνπ Μονάδερ 5

Γίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Μεζεηνλίλε AUG

Τπξνζίλε UAC UAU

Φαηλπιαιαλίλε UUU UUC

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-50-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Μηα αξζεληθή κύγα Drosophila κε ιεπθά κάηηα δηαζηαπξώζεθε κε κηα ζειπθή κε θόθθηλα

κάηηα Από ηε δηαζηαύξσζε απηή πήξακε 280 απνγόλνπο ζηελ F1 γεληά πνπ είραλ όινη

θόθθηλα κάηηα Γηαζηαπξώλνληαο δύν άηνκα από ηελ F1 γεληά πξνθύπηνπλ 319 απόγνλνη

ζηελ F2 γεληά Μηα αλάιπζε ησλ απνγόλσλ ηεο F2 γεληάο έδεημε όηη ππάξρνπλ

159 ζειπθά κε θόθθηλα κάηηα

82 αξζεληθά κε θόθθηλα κάηηα θαη

78 αξζεληθά κε ιεπθά κάηηα

Με βάζε ηα δεδνκέλα λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ην παξαπάλσ

γλώξηζκα Γηα ηα άηνκα πνπ δηαζηαπξώζεθαλ δίλεηαη όηη ηα ζειπθά έρνπλ έλα δεπγάξη X

ρξσκνζσκάησλ (ΦΦ) θαη ηα αξζεληθά έρνπλ έλα Φ θαη έλα Χ ρξσκόζσκα (ΦΧ)

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν όπνπ απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη κηα κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

Τα άηνκα ΙΙ2 ΙΙ3 ΙΙΙ3 θαη ΙV3 πάζρνπλ από ηελ αζζέλεηα απηή Γηα όια ηα παξαθάησ

εξσηήκαηα λα κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο

Γ2 Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη ε αζζέλεηα Μονάδερ 6

Γ3 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην δεπγάξη ΙΙΙ1 III2 λα απνθηήζεη αγόξη πνπ ζα πάζρεη

(κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 8

Γ4 Αλ ηα άηνκα Ι1 θαη Ι4 πάζρνπλ από κηα αζζέλεηα πνπ νθείιεηαη ζε γνλίδην κηηνρνλ-δξηαθνύ

DNA λα αλαθέξεηε πνηα άηνκα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ ζα θιεξνλνκή-ζνπλ ην γνλίδην

απηό (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-51-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA ην νπνίν θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Αιπζίδα 1 GTTGAATTCTTAGCTTAAGTCGGGCATGAATTCTC

Αιπζίδα 2 CAACTTAAGAATCGAATTCAGCCCGTACTTAAGAG

Γ1 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

επηζεκαίλνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ησλ αιπζίδσλ ηνπ (κνλάδεο 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Τν παξαπάλσ ηκήκα DNA αληηγξάθεηαη θαη θαηά ηε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

δεκηνπξγνύληαη ηα παξαθάησ πξσηαξρηθά ηκήκαηα

i) 5΄-GAGAAUUC-3΄

ii) 5΄-UUAAGCUA-3΄

iii) 5΄-GUUGAAUU-3΄

Να πξνζδηνξίζεηε πνηα αιπζίδα αληηγξάθεηαη κε ζπλερή θαη πνηα κε αζπλερή ηξόπν

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε ην έλδπκν EcoRI πξνθεηκέλνπ λα ελζσκα-ησζεί ζε

έλα από ηα δύν πιαζκίδηα Α θαη Β πνπ δίλνληαη παξαθάησ

Πνην από ηα δύν πιαζκίδηα ζα επηιέμεηε γηα ηε δεκηνπξγία αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ

(κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Πόζνη θσζθνδηεζηεξηθνί δεζκνί ζα δηαζπαζηνύλ ζην πιαζκίδην πνπ επηιέμαηε θαη πόζνη ζα

δεκηνπξγεζνύλ θαηά ην ζρεκαηηζκό ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ4 Από ηε κύγα Drosophila απνκνλώζεθαλ ηξία δηαθνξεηηθά θπζηνινγηθά θύηηαξα ζηα νπνία

πξνζδηνξίζηεθε ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ζε δεύγε βάζεσλ

Σην πξώην θύηηαξν ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ππνινγίζηεθε ζε 32108 δεύγε βάζεσλ

ζην δεύηεξν θύηηαξν ζε 16108 δεύγε βάζεσλ θαη ζην ηξίην θύηηαξν ζε 6410

8 δεύγε

βάζεσλ

Να δηθαηνινγήζεηε γηαηί ππάξρνπλ νη δηαθνξέο απηέο ζην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ησλ

ηξηώλ θπηηάξσλ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-52-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ Γ

Έλα πιαζκίδην πνπ ρξεζηκνπνηείηαη σο θνξέαο θισλνπνίεζεο ελόο ηκήκαηνο DNA έρεη έλα

γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε θαη έλα γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληη-

βηνηηθό ηεηξαθπθιίλε Τν γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζηελ ηεηξαθπθιίλε πεξηέρεη ηελ αιιεινπρία

πνπ αλαγλσξίδεηαη από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Γεκηνπξγνύκε αλαζπλδπαζ-

κέλα πιαζκηδία κε ηε ρξήζε ηεο πεξηνξηζηηθήο ελδνλνπθιεάζεο EcoRI

Τα κεηαζρεκαηηζκό βαθηεξίσλ πνπ δελ είραλ θαλέλα πιαζκίδην Σηε ζπλέρεηα ηα βαθηήξηα

θαιιηεξγνύληαη ζε ζξεπηηθό πιηθό

Γ1 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ηεηξαθπθιίλε αληί ηεο ακπηθηιίλεο (κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 Σηνπο παξαθάησ δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο (1 2 3) θαίλεηαη ε δηαβάζκηζε ηεο ζπγθέληξσζεο

ηνπ νμπγόλνπ θαη ε πεξηνρή αλάπηπμεο ηξηώλ εηδώλ κηθξννξγα-ληζκώλ ζε πγξό ζξεπηηθό

πιηθό Οη κηθξννξγαληζκνί απεηθνλίδνληαη σο καύξεο θνπθίδεο

Σε πνηνλ από ηνπο ηξεηο δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο έρνπκε θαιιηέξγεηα κπθήησλ πνπ

ρξεζηκνπνηνύληαη ζηελ αξηνβηνκεραλία βαθηεξίσλ ηνπ γέλνπο Clostridium θαη βαθηεξίσλ

ηνπ γέλνπο Mycobacterium (κνλάδεο 3) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

Γ4 Με πνηνλ ηξόπν δεκηνπξγνύκε δηαγνληδηαθά θπηά ηα πξντόληα ησλ νπνίσλ έρνπλ

κεγαιύηεξε δηάξθεηα δσήο ζε ζρέζε κε απηά ησλ κε δηαγνληδηαθώλ θπηώλ Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-53-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ δηάγξακκα απεηθνλίδεηαη ε θπζηνινγηθή κεηαβνιή ζην πνζνζηό ησλ

πνιππεπηηδηθώλ αιπζίδσλ ησλ αηκνζθαηξηλώλ HbA HbF θαη HbA2 ηνπ αλζξώπνπ από ηελ

εκβξπηθή ειηθία θαη κεηά ηε γέλλεζή ηνπ

Γ1 Πνην είδνο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο αληηζηνηρεί ζε θαζεκηά από ηηο θακπύιεο Η ΗΗ ΗΗΗ θαη IV

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ2 Τα απνηειέζκαηα κηαο εμέηαζεο αίκαηνο ζε έλαλ ελήιηθα έδεημαλ όηη νη αηκνζθαηξίλεο HbA

HbF θαη HbA2 είλαη ζε θπζηνινγηθά επίπεδα Πόζα γνλίδηα είλαη ππεύζπλα γηα ηε ζύλζεζε

ηεο HbA ζε έλα ζσκαηηθό θύηηαξν ζηε κεηάθαζε (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA πνπ πεξηέρεη ηα θσδηθόληα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα επηά

πξώηα ακηλνμέα ηεο θπζηνινγηθήο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο HbA

5΄hellip GTG CAC CTG ACT CCT GAG GAG hellip 3΄

3΄hellip CAC GTG GAC TGA GGA CTC CTC hellip 5΄

Ζ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI αλαγλσξίδεη ηελ αιιεινπρία

5΄ CTGAG 3΄

3΄ GACTC 5΄

θαη θόβεη θάζε αιπζίδα κεηαμύ ηνπ C θαη ηνπ Τ (κε θαηεύζπλζε 5΄3΄) Ζ αιιεινπρία πνπ

αλαγλσξίδεη ε DdeI βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα DNA Από έλα άηνκν θνξέα ηεο

δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο απνκνλώζεθαλ ηκήκαηα DNA πνπ πεξηέρνπλ ηα θσδηθόληα ηα

νπνία θσδηθνπνηνύλ ηα επηά πξώηα ακηλνμέα ηεο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Σηα ηκήκαηα απηά

επηδξάζακε κε ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI

Πόζα ηκήκαηα DNA δηαθνξεηηθνύ κήθνπο ζα πξνθύςνπλ κεηά ηε δξάζε ηεο DdeI (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 7

Γ4 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο δηάγλσζεο ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο θαηά ηνλ

πξνγελλεηηθό έιεγρν ηε δέθαηε εβδνκάδα ηεο θύεζεο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-54-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Σε ηξεηο δηαθνξεηηθνύο βηναληηδξαζηήξεο πξαγκαηνπνηείηαη

θιεηζηή θαιιηέξγεηα ηξηώλ δηαθνξεηηθώλ κηθξννξγαληζκώλ Α Β

θαη Γ αληίζηνηρα

Σηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα απεηθνλίδεηαη ν αξηζκόο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ ζε ζρέζε κε ην ρξόλν

Σην ρξνληθό δηάζηεκα από 0 έσο t1 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ

ζηνπο βηναληηδξα-ζηήξεο είλαη πςειή θαη ζηαζεξή ελώ ζην ρξν-

ληθό δηάζηεκα από t1 έσο t2 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ είλαη

ρακειή θαη ζηαζεξή

Γ1 Με βάζε ηα ζρήκαηα λα ραξαθηεξίζεηε ηνπο

κηθξννξγαληζκνύο Α Β Γ ζε ζρέζε κε ηελ εμάξηεζε ηεο

αλάπηπμήο ηνπο από ηε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ (κνλάδεο 6)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

Γ2 Με βάζε ηα ζρήκαηα ζε πνηα θάζε ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ γίλεηαη ε κεηαβνιή ηεο ζπγθέληξσζεο ηνπ Ο2

ζηνλ βηναληηδξαζηήξα όπνπ θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α

(κνλάδεο 2)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 4

Γ3 Πώο εμεγείηαη ε εθζεηηθή θάζε ζε κία θιεηζηή θαιιηέξγεηα

κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 4

Γ4 Τη ελλννύκε ζήκεξα κε ηνλ όξν δύκσζε (κνλάδεο 3) Πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο

(κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ πεπηίδην πνπ παξάγεηαη από έλα βαθηήξην

HOOCminusμεθειονίνηminusαλανίνηminusζερίνηminusαζπαραγίνηminusμεθειονίνηminusNH2

Γ1 Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ δίθισλνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ πεπηίδην (κνλάδεο

2) Να νξίζεηε ην 5΄ θαη 3΄ άθξν θάζε αιπζίδαο (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να θαζνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Γίλνληαη ηα θσδηθόληα

αιαλίλε GCU αζπαξαγίλε AAU κεζεηνλίλε AUG ζεξίλε UCU

Τν θσδηθόλην ιήμεο είλαη ην UGA Μονάδερ 15

Γ2 Μπνξεί ε παξαπάλσ αιπζίδα λα θνπεί από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 5

Γ3 Πώο ζρεκαηίδεηαη ην ζύκπινθν έλαξμεο ηεο πξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 3) Από ηη

απνηειείηαη ην πνιύζσκα (κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-55-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν απεηθνλίδεη ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη κηα

αζζέλεηα ηνπ κεηαβνιηζκνύ ζηνλ άλζξσπν

Γ1 Ζ αζζέλεηα απηή νθείιεηαη ζε επηθξαηέο ή ζε ππνιεηπόκελν γνλίδην (Μνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Κιεξνλνκείηαη σο απηνζσκηθόο ή

θπινζύλδεηνο ραξαθηήξαο (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 12

Γ2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέλδξν Μονάδερ 6

Γ3 O άλδξαο ΗΗΗ1 απνθηά κε γπλαίθα εηεξόδπγε ζηελ αζζέλεηα απηή έλα αγόξη

Να βξείηε ηε πηζαλόηεηα πνπ ππάξρεη ην αγόξη απηό λα πάζρεη αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Τα ζεκεία Α θαη Γ ππνδεηθλύνπλ ηε

ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηό ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ κεηξηθώλ αιπζίδσλ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ζρεδηάζεηε ζην ίδην ζρήκα ηα αζπλερή θαη

ηα ζπλερή ηκήκαηα ησλ δύν λέσλ αιπζίδσλ κε

βέιε θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηά ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπο (Μνλάδεο 3)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4)

Μονάδερ 7

Γ3 Ζ κεηξηθή αιπζίδα ηνπ DNA πνπ αληηγξάθε-

ηαη κε ζπλερή ηξόπν ακέζσο κεηά κεηαγξάθεηαη

Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ RNA πνπ ζρεκαηίδεηαη

θαηά ηε κεηαγξαθή θαη λα ζεκεηώζεηε ηνλ

πξνζαλαηνιηζκό ηνπ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ4 Πνηα είλαη ε δξάζε ηεο RNA πνιπκεξάζεο κεηά ηελ πξόζδεζή ηεο ζηνλ ππνθηλεηή ελόο

γνληδίνπ Μονάδερ 6

Page 20: biologia kat 3o 4o

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-20-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2004 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Σε microηα ζέζε έλαξμεο αληηγξαθήο ηνπ DNA ε ζύλζεζε ζηε microηα αιπζίδα είλαη ζπλερήο όπσο

θαίλεηαη ζην παξαθάησ ζρήmicroα

α Να microεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήmicroα λα ζρεδηάζεηε ζrsquo απηό όιεο ηηο

λενζπληηζέmicroελεο αιπζίδεο ηνπ DNA θαη λα ζεmicroεηώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζmicroό ηνπο

γξάθνληαο ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα Μονάδερ 5

β Ζ ζύλζεζε ησλ λέσλ αιπζίδσλ ηνπ DNA γίλεηαη είηε microε ζπλερή είηε microε αζπλερή ηξόπν Γηαηί

ζπmicroβαίλεη απηό Μονάδερ 10

Β α Πνηα άηνmicroα νλνmicroάδνληαη αλεππινεηδή

Μονάδερ 5

β Τη είλαη ην ζύλδξνmicroν Klinefelter Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο θπζηνινγηθόο άλδξαο νmicroάδαο αίmicroαηνο Ο παληξεύεηαη θπζηνινγηθή γπλαίθα νmicroάδαο αίmicroαηνο

Α ηεο νπνίαο ν παηέξαο ήηαλ αηmicroνξξνθηιηθόο νmicroάδαο αίmicroαηνο Ο

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παξαπάλσ αηόmicroσλ Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 6

β Πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα ην παξαπάλσ δεπγάξη λα απνθηήζεη γην αηmicroνξξνθηιηθό νmicroάδαο

αίmicroαηνο Ο Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 12

γ Έζησ όηη ην παξαπάλσ δεπγάξη απνθηά έλα γην αηmicroνξξνθηιηθό Τη πηζαλόηεηα έρεη απηό ην

άηνmicroν λα απνθηήζεη θπζηνινγηθό παηδί Μονάδερ 7

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-21-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν αλαπαξηζηά ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία ζε κηα νηθνγέλεηα

1 Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέληξνπ λα βξείηε αλ ε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία

α θιεξνλνκείηαη σο επηθξαηήο ή ππνιεηπόκελνο ραξαθηήξαο

β νθείιεηαη ζε απηνζσκηθό ή θπινζύλδεην γνλίδην (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηηο απαληήζεηο ζαο θαη λα πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ

κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο (Μνλάδεο 12) Μονάδερ 14

2 Πνύ νθείιεηαη ε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία Μονάδερ 5

3 Τη πξνβιήκαηα πξνθαινύλ ηα δξεπαλνθύηηαξα ζηνπο αζζελείο κε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ πεξηέρεη αζπλερέο γνλίδην

ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ παξαθάησ πεπηηδίνπ πνπ δελ έρεη ππνζηεί θακηά

ηξνπνπνίεζε`

H2N - Μεθειονίνη - θαινυλαλανίνη - βαλίνη - COOH

Να γξάςεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ γνληδίνπ ην πξόδξνκν m-RNA θαη ην

ώξηκν m-RNA (Μνλάδεο 4) θαη λα νξίζεηε ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα ησλ παξαπάλσ λνπθιενηηδηθώλ

αιπζίδσλ αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 8)

Να αλαθέξεηε ηηο δηαδηθαζίεο θαηά ηελ πνξεία από ην γνλίδην ζην πεπηίδην θαη ηηο πεξηνρέο ηνπ

θπηηάξνπ ζηηο νπνίεο πξαγκαηνπνηνύληαη (Μνλάδεο 6)

Πώο κπνξνύκε λα δεκηνπξγήζνπκε έλα αλαζπλδπαζκέλν πιαζκίδην πνπ λα πεξηέρεη ην

ζπγθεθξηκέλν γνλίδην ρξεζηκνπνηώληαο ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI (Μνλάδεο 7)

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Μεζεηνλίλε rarr ΑUG

Φαηλπιαιαλίλε rarr UUU

Βαιίλε rarr GUU Μονάδερ 25

εζώλην

εζώλην

G A A T T C A T G T T T C C C C A G G T T T A A G A A T T C

C T Τ A A G T A C A A A G G G G T C C A A A T T C T T A A G

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-22-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ Βηνηερλνινγία κε ηελ παξαγσγή κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ θαη ηε γνληδηαθή ζεξαπεία έρεη

ζπκβάιεη απνηειεζκαηηθά ζηελ πινπνίεζε ησλ βαζηθώλ ζηόρσλ ηεο Ηαηξηθήο κεηαμύ ησλ νπνίσλ

είλαη θαη ε απνηειεζκαηηθή ζεξαπεία αζζελεηώλ

1 Γηαηί ηα κνλνθισληθά αληηζώκαηα κπνξνύλ λα ρξεζηκνπνηεζνύλ ζηε ζεξαπεία ηνπ θαξθίλνπ

(Μνλάδεο 6) θαη πνηα είλαη ηα πιενλεθηήκαηα πνπ παξνπζηάδεη ε ρξήζε ηνπο έλαληη άιισλ

κεζόδσλ ζεξαπείαο ηνπ (Μνλάδεο 2) Μονάδερ 8

2 Πνηα δηαδηθαζία αθνινπζείηαη ζηε γνληδηαθή ζεξαπεία ηεο αλεπάξθεηαο ηνπ αλνζνπνηεηηθνύ

ζπζηήκαηνο ε νπνία νθείιεηαη ζηελ έιιεηςε ηνπ ελδύκνπ απακηλάζε ηεο αδελνζίλεο (Μνλάδεο

8) θαη ηη πηζαλά πξνβιήκαηα αληηκεησπίδνπλ ηα άηνκα πνπ πάζρνπλ από ηε ζπγθεθξηκέλε

αζζέλεηα (Μνλάδεο 3) Μονάδερ 11

3 Γηαηί ε ρξήζε ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο ζα είλαη πεξηνξηζκέλε ζην άκεζν κέιινλ Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλνληαη ηξία θσδηθόληα ελόο ηκήκαηνο γνληδίνπ από έλα κόξην DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ

θσδηθνπνηνύλ ηε ζύλζεζε ελόο πεπηηδηθνύ ηκήκαηνο κηαο πξσηεΐλεο θαη ε δηεύζπλζε ηεο

κεηαγξαθήο

Αιπζίδα 1 ACA AAG ATA ειεύζεξν πδξνμύιην

Αιπζίδα 2 TGT TTC Τ Α Τ

Να νξίζεηε ηα άθξα 3΄ θαη 5΄ ησλ παξαπάλσ αιπζίδσλ DNA θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο (Μνλάδεο 5)

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ηνπ ηκήκαηνο ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε

κεηαγξαθή ζεκεηώλνληαο ηα άθξα 3΄ θαη 5΄ θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 7)

Πνην έλδπκν θαηαιύεη ην κεραληζκό ηεο κεηαγξαθήο θαη πνηα είλαη ε δξάζε ηνπ κεηά ηελ

πξόζδεζή ηνπ ζηνλ ππνθηλεηή (Μνλάδεο 7)

Τη επηπηώζεηο κπνξεί λα έρεη ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα ηεο πξσηεΐλεο ε νπνία δελ ηξνπνπνηείηαη ε

πξνζζήθε ηξηώλ δηαδνρηθώλ βάζεσλ πνπ δελ θσδηθνπνηνύλ θσδηθόλην ιήμεο ή κηαο βάζεο κεηαμύ

ησλ παξαπάλσ θσδηθνλίσλ (Μνλάδεο 6) Μονάδερ 25

Γηεύζπλζε κεηαγξαθήο

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-23-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Ο νξγαληζκόο καο είλαη ηθαλόο λα παξάγεη αληηζώκαηα ελαληίνλ θάζε μέλνπ αληηγόλνπ

1 Πώο ν αληηγνληθόο θαζνξηζηήο ζρεηίδεηαη κε ηελ παξαγσγή κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ από

ηνλ νξγαληζκό Μονάδερ 10

2 Πώο παξάγνληαη ζην εξγαζηήξην κεγάιεο πνζόηεηεο κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ γηα έλα

επηιεγκέλν αληηγόλν Μονάδερ 15

ΘΔΜΑ 4ο Ζ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ελόο βαθηεξηαθνύ mRNA είλαη

A U G A A A U U U C C C G G G G A U U G A U A A

1 Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ηελ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ηνπ δίθισλνπ κνξίνπ DNA από ην

νπνίν πξνήιζε Μονάδερ 8

2 Πόζα ακηλνμέα ζπγθξνηνύλ ηελ νιηγνπεπηηδηθή αιπζίδα πνπ ζα πξνθύςεη από ηελ κεηάθξαζε

ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ mRNA Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 6

3 Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην κόξην ηνπ mRNA επηζεκαίλνληαο ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο

αιπζίδαο ηνπ Μονάδερ 2

4 Σην κόξην ηνπ mRNA πνπ ζαο δόζεθε ππάξρεη κία ηξηπιέηα ε νπνία ζύκθσλα κε ην γελεηηθό

θώδηθα απαληάηαη ζε θάζε κόξην mRNA Πνηα είλαη απηή πώο νλνκάδεηαη θαη πνην ακηλνμύ

θσδηθνπνηεί Μονάδερ 9

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-24-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Σηα ζσκαηηθά θύηηαξα ηνπ αλζξώπνπ ππάξρνπλ ζαξάληα έμη (46) ρξσκνζώκαηα

1 Πόζα ρξσκνζώκαηα θιεξνλνκεί έλα παηδί από ηνλ παηέξα ηνπ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 3

2 Πόζα απηνζσκηθά ρξσκνζώκαηα ππάξρνπλ ζηα ζσκαηηθά θύηηαξα κηαο γπλαίθαο Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 3

Β Τν ζύλδξνκν Down είλαη ε πην θνηλή ρξσκνζσκηθή αλσκαιία

1 Πνηα είλαη ηα θαηλνηππηθά ραξαθηεξηζηηθά ησλ αηόκσλ πνπ πάζρνπλ από ζύλδξνκν Down Μονάδερ 6

2 Σηνλ θαξπόηππν ησλ αηόκσλ κε ην ζπγθεθξηκέλν ζύλδξνκν εκθαλίδεηαη έλα επηπιένλ

ρξσκόζσκα Να πεξηγξάςεηε ην κεραληζκό πνπ πξνθαιεί απηή ηε ρξσκνζσκηθή αλσκαιία Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν αλαπαξηζηά ηνλ ηξόπν

Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα βξείηε αλ ε β-ζαιαζζαηκία θιεξνλνκείηαη σο

επηθξαηήο ή ππνιεηπόκελνο ραξαθηήξαο θαη αλ νθείιεηαη ζε απηνζσκηθό ή θπινζύλδεην γνλίδην

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

Να γξάςεηε θαη λα εμεγήζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόκσλ ηνπ παξαπάλσ γελεαινγηθνύ

δέλδξνπ Μονάδερ 12

Αλ ην δεπγάξη (ΙΙ2 ΙΙ3) ζειήζεη λα απνθηήζεη θαη ηέηαξην παηδί πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα ην παηδί

απηό λα πάζρεη από β-ζαιαζζαηκία Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-25-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα ηεο θσδηθήο αιπζίδαο ελόο γνληδίνπ πνπ θσδηθνπνηεί ηκήκα κηαο

πξσηεΐλεο 5΄CTG AAG CGA GAA CCC3΄

1 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο ηύπνπο ησλ κεηαιιάμεσλ πνπ ζπλέβεζαλ ζηελ αξρηθή αιιεινπρία θαη

ηηο επηπηώζεηο ηνπο ζην γνληδηαθό πξντόλ ζε θάζε κηα από ηηο παξαθάησ πεξηπηώζεηο

α 5΄CTG AAG CGA TAA CCC3΄

β 5΄CTG CCG AAG CGA GAA CCC3΄ Μονάδερ 16

2 Σε πνηεο πεξηπηώζεηο νη γνληδηαθέο κεηαιιάμεηο δελ είλαη επηβιαβείο γηα ηνλ αλζξώπηλν

νξγαληζκό Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο Μηα θπζηνινγηθή γπλαίθα παληξεύεηαη έλαλ άλδξα θαη απνθηνύλ δύν παηδηά ην Γηάλλε θαη ηελ

Διέλε Ο Γηάλλεο παξνπζηάδεη νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηκία θαη β-ζαιαζζαηκία ελώ ε Διέλε

δελ παξνπζηάδεη θακία από ηηο δύν αζζέλεηεο

Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ (Μνλάδεο 6) θαη λα

δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 6) Eαλ νη ζπγθεθξηκέλνη γνλείο απνθηήζνπλ θαη

ηξίην παηδί λα πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα πάζρεη κόλν από ππεξρνιεζηεξνιαηκία ρσξίο

λα ιεθζεί ππόςε ε β-ζαιαζζαηκία (Μνλάδεο 6)

Πξόζθαηα αλαθνηλώζεθε κειέηε γηα ηελ εθαξκνγή ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο ζε αζζελείο πνπ

πάζρνπλ από β-ζαιαζζαηκία Λακβάλνληαο ππόςε όηη ηα γνλίδηα ησλ αηκνζθαηξηλώλ

εθθξάδνληαη ζηα πξόδξνκα εξπζξνθύηηαξα πνηνο ηύπνο γνληδηαθήο ζεξαπείαο ζα

κπνξνύζε λα εθαξκνζηεί γηα ηελ αληηκεηώπηζε ηεο β-ζαιαζζαηκίαο θαη γηαηί (Μνλάδεο 7) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-26-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Έλαο γεσξγόο θαιιηεξγεί ζην θηήκα ηνπ έλα θπηό πνπ έρεη θίηξηλα ή θόθθηλα άλζε θαη θαξπνύο κε

ζηξνγγπιό ή σνεηδέο ζρήκα Από ηε δηαζηαύξσζε θπηώλ κε θίηξηλα άλζε θαη ζηξνγγπινύο

θαξπνύο κε θπηά πνπ έρνπλ θόθθηλα άλζε θαη σνεηδείο θαξπνύο πήξε κόλν θπηά κε πνξηνθαιί

άλζε θαη σνεηδείο θαξπνύο Τα ζηειέρε πνπ δηαζηαπξώζεθαλ ήηαλ ακηγή θαη ηα γνλίδηα πνπ

ειέγρνπλ ηηο δύν ηδηόηεηεο βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά δεύγε νκνιόγσλ ρξσκνζσκάησλ

1 Να θάλεηε ηε δηαζηαύξσζε θαη λα αηηηνινγήζεηε ηα απνηειέζκαηα Μονάδερ 8

2 Αλ δηαζηαπξσζνύλ κεηαμύ ηνπο ηα θπηά πνπ πξνέθπςαλ από ηελ πξώηε δηαζηαύξσζε λα

ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα πξνθύςνπλ θπηά κε πνξηνθαιί άλζε θαη ζηξνγγπινύο θαξπνύο Μονάδερ 12

3 Τη νλνκάδεηαη θαηλόηππνο θαη ηη γνλόηππνο ελόο νξγαληζκνύ Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην πεπηίδην

H2N ndash Μεθειονίνη ndash Αλανίνη ndash Τυροζίνη ndash Προλίνη ndash Σερίνη ndash COOH

πνπ θσδηθνπνηείηαη από ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ

5΄ C A A A T G G C C T A T A A C T G G A C A C C C A G C T G A C G A 3΄

3΄ G T T T A C C G G A T A T T G A C C T G T G G G T C G A C T G C T 5΄

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA πνπ

πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9)

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ εζσλίνπ πνπ βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα ηνπ κνξίνπ DNA

(κνλάδεο 8)

Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία σξίκαλζεο ηνπ πξόδξνκνπ mRNA (κνλάδεο 8)

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Αιαλίλε rarr GCC

Μεζεηνλίλε rarr AUG

Πξνιίλε rarr CCC

Σεξίλε rarr AGC

Τπξνζίλε rarr UAU Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-27-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο κπνξεί λα γίλεη θαη από ηα

δηαγνληδηαθά δώα

1 Πνηα είλαη ηα βήκαηα ηεο δηαδηθαζίαο πνπ πξνεγνύληαη ηεο γέλλεζεο ελόο δηαγνληδηαθνύ δώνπ Μονάδερ 6

2 Δθηόο από ηα δηαγνληδηαθά δώα από πνηνπο άιινπο νξγαληζκνύο είλαη δπλαηή ε παξαγσγή

αλζξώπηλεο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο θαη ζε πνην ραξαθηεξηζηηθό ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα

ζηεξίδεηαη ε δπλαηόηεηα απηή Μονάδερ 10

3 Γηαηί ε θισλνπνίεζε είλαη ρξήζηκε γηα ηνλ πνιιαπιαζηαζκό ησλ δηαγνληδηαθώλ δώσλ Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο Σε απνζηεηξσκέλν ζάιακν θαιιηεξγεηώλ όπνπ ε ζεξκνθ-

ξαζία έρεη ξπζκηζηεί ζηνπο 35 νC έρνπλ ηνπνζεηεζεί δύν

θηάιεο κε θαιιηέξγεηεο κηθξννξγαληζκώλ Σηε κία θηάιε

θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α θαη ζηελ άιιε ν

κηθξννξγαληζκόο Β Από ηηο θηάιεο απηέο έρεη απνκα-

θξπλζεί ν αέξαο

Ο κηθξννξγαληζκόο Α έρεη άξηζηε ζεξκνθξαζία αλάπ-

ηπμεο ηνπο 35 νC ελώ ν κηθξννξγα-ληζκόο Β ηνπο 45

νC

Τε ρξνληθή ζηηγκή t1 γηα θάπνην ιόγν απνκαθξύλνληαη ηα πώκαηα από ηηο θηάιεο ησλ θαιιηεξ-

γεηώλ θαη νη κηθξννξγαληζκνί έξρνληαη ζε επαθή κε ηνλ αηκνζθαηξηθό αέξα

1 Με βάζε ην παξαπάλσ δηάγξακκα πνηα είλαη ε αιιαγή πνπ παξαηεξείηαη ζηνπο πιεζπζκνύο

ησλ κηθξννξγαληζκώλ Α θαη Β Μονάδερ 5

2 Να εμεγήζεηε γηαηί ζπκβαίλεη ε αιιαγή απηή ζηνλ θαζέλα από ηνπο δύν πιεζπζκνύο Μονάδερ 10

3 Σηε ρξνληθή ζηηγκή t2 ε ζεξκνθξαζία ηνπ ζαιάκνπ θαιιηέξγεηαο αιιάδεη ζηνπο 45 νC

α Πνηα ζα είλαη ε επίδξαζε ηεο αιιαγήο απηήο ζηνλ πιεζπζκό ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Α Μονάδερ 5

β Πνηα ζα είλαη ε επίδξαζε ηεο αιιαγήο απηήο ζηνλ πιεζπζκό ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Β Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-28-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Φπηό Α δηαζηαπξώλεηαη κε θπηό Β ηνπ ηδίνπ είδνπο πνπ έρεη θόθθηλα άλζε Από ηε

δηαζηαύξσζε απηή παίξλνπκε θπηά κε ιεπθά θαη θόθθηλα άλζε Τν θόθθηλν ρξώκα θαζνξίδεηαη

από ππνιεηπόκελν γνλίδην

1 Να γξάςεηε ηε δηαζηαύξσζε κεηαμύ ησλ θπηώλ Α θαη Β θαη λα δηθαηνινγήζεηε ην γνλόηππν

ηνπ θπηνύ Α Μονάδερ 9

2 Τη νλνκάδεηαη δηαζηαύξσζε ειέγρνπ θαη γηα πνην ζθνπό ηε ρξεζηκνπνηνύκε Μονάδερ 6

Β Ζ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ηνπ mRNA θαζνξίδεη ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ζηηο πξσηεΐλεο

κε βάζε έλα θώδηθα αληηζηνίρηζεο λνπθιενηηδίσλ mRNA κε ακηλνμέα πξσηετλώλ ν νπνίνο

νλνκάδεηαη γελεηηθόο θώδηθαο

1 Τη ζεκαίλεη ε έθθξαζε laquoν γελεηηθόο θώδηθαο είλαη ζπλερήο θαη ζρεδόλ θαζνιηθόοraquo Μονάδερ 5

2 Γηαηί ν γελεηηθόο θώδηθαο ραξαθηεξίδεηαη σο εθθπιηζκέλνο Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ελόο πξνθαξπσηηθνύ νξγαληζκνύ

5 C C A G A A T T C A A T T C A G G A C G A A A A G A A T T C A A C 3

3 G G T C T T A A G T T A A G T C C T G C T T T T C T T A A G T T G 5

To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Να γξάςεηε ην

ηκήκα DNA πνπ πξνθύπηεη κεηά από ηε δξάζε ηεο EcoRI θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 8

Τν ηκήκα ηνπ DNA πνπ πξνέθπςε κεηά ηε δξάζε ηεο EcoRI κεηαγξάθεηαη

Πνηα αιπζίδα από απηό ην DNA κεηαγξάθεηαη θαη γηαηί Μονάδερ 6

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από απηή ηε κεηαγξαθή θαη λα

ζεκεηώζεηε ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο Μονάδερ 6

Πνηνη νξγαληζκνί δηαζέηνπλ πεξηνξηζηηθέο ελδνλνπθιεάζεο θαη πνηνο είλαη ν θπζηνινγηθόο ηνπο

ξόινο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-29-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ Βηνηερλνινγία κε ηελ αλάπηπμε ηεο ηερλνινγίαο ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ DNA ηε ρξήζε ηεο

ηερληθήο PCR θαη ηελ παξαγσγή κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ ζπλεηζθέξεη ζε ηνκείο όπσο ε

γεσξγία ε θηελνηξνθία θαη ε Ηαηξηθή

1 Τη επηηξέπεη ε κέζνδνο ηεο αιπζηδσηήο αληίδξαζεο ηεο πνιπκεξάζεο (PCR) (κνλάδεο 4) Να

αλαθέξεηε ηξεηο πξαθηηθέο εθαξκνγέο ηεο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

2 Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία παξαγσγήο ζην εξγαζηήξην κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ γηα έλα

επηιεγκέλν αληηγόλν Μονάδερ 8

3 Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία παξαγσγήο δηαγνληδηαθώλ θπηώλ αλζεθηηθώλ ζηα έληνκα κε ηε

ρξήζε ηεο ηερλνινγίαο ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ DNA θαη ηνπ βαθηεξίνπ Bacillus thuringiensis Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο Τα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα αλαπαξηζηνύλ ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ζηα κέιε

ηεο ίδηαο νηθνγέλεηαο ε κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ην θόθθηλν ρξώκα (γελεαινγηθό

δέληξν Α) θαη ε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία (γελεαινγηθό δέληξν Β)

Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδεηαη ζην

γελεαινγηθό δέληξν Α θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδεηαη ζην

γελεαινγηθό δέληξν Β θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Τν δεπγάξη (Η1 Η2) πεξηκέλεη ηξίην παηδί Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα γελλεζεί παηδί κε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία θαη θπζηνινγηθή όξαζε (κνλάδεο 6)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Να αλαθέξεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ αθνινπζνύληαη θαηά ηνλ πξνγελλεηηθό έιεγρν γηα ηε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία όηαλ ε κεηέξα βξίζθεηαη ζηελ 11ε εβδνκάδα ηεο θύεζεο (κνλάδεο

4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-30-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ βαθηεξηαθνύ mRNA

5΄Α G A U G A A A G C C A C G G A G C C C U G A G C A A 3΄

Από ηε κεηάθξαζε απηνύ ηνπ mRNA πξνθύπηεη κία πεπηηδηθή αιπζίδα

1 Πνηνο είλαη ν αξηζκόο ησλ ακηλνμέσλ πνπ απνηεινύλ απηή ηελ πεπηηδηθή αιπζίδα(κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

2 Να πεξηγξάςεηε ην ζηάδην έλαξμεο ηεο πξσηετλν-ζύλζεζεο Μονάδερ 8

3 Να πεξηγξάςεηε ην δεζκό κε ηνλ νπνίν ελώλνληαη κεηαμύ ηνπο δύν δηαδνρηθά λνπθιενηίδηα ζε

έλα κόξην mRNA Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην γελεαινγηθό δέληξν κηαο νηθνγέλεηαο ζηελ νπνία εκθαλίδεηαη ε αζζέλεηα ηεο

αηκνξξνθηιίαο Α Τν άηνκν III 1 πάζρεη από αηκνξξνθηιία Α Όια ηα κέιε ηεο νηθνγέλεηαο έρνπλ

θπζηνινγηθό αξηζκό θαη κέγεζνο ρξσκνζσκάησλ

Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέληξν (κνλάδεο 3) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6)

Πνην πξόβιεκα αληηκεησπίδνπλ ηα άηνκα κε αηκνξξνθηιία Α (κνλάδεο 4)

Τν δεπγάξη II 2 II 3 απνθηά δεύηεξν παηδί κε αηκνξξνθηιία Α θαη ζύλδξνκν Klinefelter Να

πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία κέζσ ηεο νπνίαο πξνέθπςε ν γνλόηππνο ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ παηδηνύ

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε γνληδηαθήο κεηάιιαμεο (κνλάδεο 6)

Πόζα ζπλνιηθά κόξηα DNA πεξηέρνληαη ζηα ρξσκνζώκαηα πνπ απεηθνλίδνληαη ζηνλ θαξπόηππν

ηνπ παηδηνύ κε ζύλδξνκν Klinefelter (κνλάδεο 2)

Να εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-31-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα ηε δεκηνπξγία ελόο θισλνπνηεκέλνπ πξνβάηνπ - όπσο ήηαλ ε Dolly - ρξεζηκνπνηνύληαη ηξία

πξόβαηα Α Β ΓΑπό ην πξόβαην Α απνκνλώλεηαη ν ππξήλαο από θύηηαξν ησλ καζηηθώλ αδέλσλ

Από έλα σάξην ηνπ πξνβάηνπ Β αθαηξείηαη ν ππξήλαο θαη ζηε ζέζε ηνπ εηζάγεηαη ν ππξήλαο ηνπ

θπηηάξνπ από ην πξόβαην Α Πξνθύπηεη έηζη έλα λέν θύηηαξν

Τν θύηηαξν απηό πθίζηαηαη ιίγεο δηαηξέζεηο θαη ην έκβξπν πνπ πξνθύπηεη εκθπηεύεηαη ζηε κήηξα

ηνπ πξνβάηνπ Γ Μεηά από ιίγνπο κήλεο γελληέηαη ην λέν πξόβαην (πξόβαην ∆)

1 Πνην από ηα πξόβαηα Α Β Γ έρεη ηαπηόζεκν ππξεληθό DNA κε ην πξόβαην ∆ θαη γηαηί Μονάδερ 8

2 Πνην από ηα πξόβαηα Α Β Γ έρεη ηαπηόζεκν κηηνρνλδξηαθό DNA κε ην πξόβαην ∆ θαη γηαηί Μονάδερ 8

3 Με πνην ηξόπν ε θισλνπνίεζε κπνξεί λα ζπλεηζθέξεη ζηελ πξνζηαζία από ηελ εμαθάληζε

δηαθόξσλ δσηθώλ νξγαληζκώλ ηνπ πιαλήηε καο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλνληαη πέληε ακηλνμέα θαη δίπια ηνπο ηξηπιέηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ

θσδηθνπνηνύλ ηα ακηλνμέα απηά

ηπξνζίλε (tyr) mdash UAU

θαηλπιαιαλίλε (phe) mdash UUU

πξνιίλε (pro) mdash CCC

κεζεηνλίλε (met) mdash AUG

γιπθίλε (gly) mdash GGG

Τα πέληε παξαπάλσ ακηλνμέα ζπγθξνηνύλ νιηγνπεπηίδην θάπνηνπ βαθηεξηαθνύ θπηηάξνπ

α Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο πνην είλαη ην πξώην (αξρηθό) θαη πνην ην ηέηαξην ακηλνμύ ηνπ

νιηγνπεπηηδίνπ

Μονάδερ 4

β Να γξάςεηε κία αιιεινπρία λνπθιενηηδίσλ ηνπ mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ

νιηγνπεπηίδην Μονάδερ 6

γ Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ λνπθιενηηδίσλ ηεο θσδηθήο αιπζίδαο ηνπ DNA

(κνλάδεο 6) θαη λα ζεκεηώζεηε ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 9

δ Πόζα άηνκα θσζθόξνπ ππάξρνπλ ζηε δηπιή έιηθα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί απηό ην

νιηγνπεπηίδην ∆ηθαηνινγείζηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-32-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Βηνηερλνινγία κε ηελ επξεία έλλνηα είλαη ε ρξήζε δσληαλώλ νξγαληζκώλ πξνο όθεινο ηνπ

αλζξώπνπ θαη ζηεξίδεηαη θπξίσο ζε ηερληθέο θαιιηέξγεηαο θαη αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ

θαη ζε ηερληθέο αλαζπλδπαζκέλνπ DNA

1 Με πνην ηξόπν θαιιηεξγνύληαη νη κηθξννξγαληζκνί ζε κεγάιε θιίκαθα (βηνκεραληθή

θαιιηέξγεηα) Μονάδερ 10

2 Τη ελλννύκε κε ηνλ όξν δύκσζε θαη πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο Μονάδερ 5

3 Ζ αλζξώπηλε ηλζνπιίλε είλαη κία από ηηο θαξκαθεπηηθέο πξσηεΐλεο πνπ παξάγνληαη από

βαθηήξηα Μία από ηηο κεζόδνπο πνπ ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή ηεο είλαη ε παξαγσγή

ηνπ πξόδξνκνπ κνξίνπ ηεο ζε κία βαθηεξηαθή θαιιηέξγεηα θαη ε κεηαηξνπή ηνπ ζε ηλζνπιίλε κε

ελδπκηθή θαηεξγαζία Να γξάςεηε ζπλνπηηθά ηα ζηάδηα απηήο ηεο κεζόδνπ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ βαθηεξηαθνύ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην κε έμη

ακηλνμέα

Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο είλαη ε θσδηθή θαη πνηα ε κε θσδηθή (κνλάδεο 4) Να αηηηνινγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ

ηκήκαηνο DNA Μονάδερ 3

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ηνπ πεπηηδίνπ πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηάθξαζε

ηνπ παξαπάλσ mRNA Μονάδερ 3

Να γξάςεηε ηα αληηθσδηθόληα ησλ tRNA κε ηε ζεηξά πνπ ζα πάξνπλ κέξνο ζηε κεηάθξαζε ηνπ

παξαπάλσ mRNA Μονάδερ 6

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο θσδηθνλίσλ θαη ακηλνμέσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

AUG rarr Μεζεηνλίλε

ACC rarr Θξενλίλε

AAA rarr Λπζίλε

CCU rarr Πξνιίλε

CAC rarr Ηζηηδίλε

GCC rarr Αιαλίλε

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-33-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ο όξνο γνληδηαθή έθθξαζε αλαθέξεηαη ζπλήζσο ζε όιε ηε δηαδηθαζία κε ηελ νπνία έλα γνλίδην

ελεξγνπνηείηαη γηα λα παξαγάγεη κία πξσηεΐλε

1 Πνύ απνζθνπεί θπξίσο ε ξύζκηζε απηή ζηελ πεξίπησζε ησλ βαθηεξίσλ Μονάδερ 5

2 Τα θύηηαξα ελόο επθαξπσηηθνύ πνιύπινθνπ νξγαληζκνύ όπσο ηα λεπξηθά θαη ηα κπτθά αλ θαη

έρνπλ ην ίδην γελεηηθό πιηθό δηαθέξνπλ ζηε κνξθή θαη ηε ιεηηνπξγία Πώο νλνκάδεηαη απηή ε

δηαδηθαζία εμεηδίθεπζεο θαη ηη θάλεη ηα θύηηαξα λα δηαθέξνπλ ηόζν πνιύ Μονάδερ 8

3 Ο κεραληζκόο ηεο κεηαγξαθήο είλαη ν ίδηνο ζηνπο πξνθαξπσηηθνύο θαη επθαξπσηηθνύο

νξγαληζκνύο Πνηα είλαη ηα ξπζκηζηηθά ζηνηρεία ηεο κεηαγξαθήο ηνπ DNA πνην ην έλδπκν πνπ

θαηαιύεη ηε κεηαγξαθή θαη πώο ιεηηνπξγεί απηό θαηά ηε γνληδηαθή ξύζκηζε ζην επίπεδν ηεο

κεηαγξαθήο ησλ επθαξπσηηθώλ νξγαληζκώλ Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο Σε κηα ζέζε ηκήκαηνο κνξίνπ DNA κε θιώλνπο Α θαη Β έρεη μεθηλήζεη ε αληηγξαθή όπσο

θαίλεηαη ζην παξαθάησ ζρήκα

Ζ DNA-δεζκάζε εθηόο ηνπ όηη ζπλδέεη όια ηα θνκκάηηα πνπ πξνθύπηνπλ από ηηο δηάθνξεο ζέζεηο

έλαξμεο αληηγξαθήο δξα θαηά ηελ αληηγξαθή ηνπ θιώλνπ Β

Σε θάζε θιώλν λα ζπκπιεξώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηεο αληηγξαθήο θαη λα ραξαθηεξίζεηε

ηνλ ηξόπν ζύλζεζεο ησλ λέσλ αιπζίδσλ DNA (κνλάδεο 4) Πνηά έλδπκα ηνπνζεηνύλ ηα

ζπκπιεξσκαηηθά λνπθιενηίδηα θαη πνηνπο άιινπο ξόινπο έρνπλ (κνλάδεο 7)

Σηελ θσδηθή αιπζίδα Α ην γνλίδην πνπ είλαη ππεύζπλν γηα ηελ παξαγσγή ελόο πεπηηδίνπ έρεη ηελ

εμήο αιιεινπρία βάζεσλ

5΄ ATG CCA TGC AAA CCG AAA TGA hellip3΄

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη (κνλάδεο 2)

Κάπνηα αιιαγή πνπ ζπλέβε ζηελ παξαπάλσ θσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA έρεη σο

απνηέιεζκα ην 4ν θσδηθόλην ζην κεηαγξαθόκελν mRNA λα έρεη ηηο βάζεηο UAA

θαη ν αξηζκόο ησλ θσδηθνλίσλ λα παξακέλεη ζηαζεξόο

Αθνύ γξάςεηε ην λέν mRNA πνπ πξνθύπηεη λα εμεγήζεηε πνηα είλαη ε ζπγθεθξηκέλε αιιαγή

πνπ ζπλέβε θαη ηη ζπλέπεηεο κπνξεί λα έρεη γηα ην πεπηίδην (κνλάδεο 8)

Γηαηί ε πξσηετλνζύλζεζε ζηνπο επθαξπσηηθνύο νξγαληζκνύο είλαη κηα laquoνηθνλνκηθή

δηαδηθαζίαraquo (κνλάδεο 4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-34-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Τα γνλίδηα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηηο αιπζίδεο ησλ αηκνζθαηξηλώλ ηνπ αλζξώπνπ εκθαλίδνπλ πνιιέο

κεηαιιάμεηο πνπ νδεγνύλ ζηε δεκηνπξγία αηκνζθαηξηλνπαζεηώλ Σην γνλίδην πνπ θσδηθνπνηεί ηελ

αιπζίδα β έρνπλ βξεζεί πεξηζζόηεξεο από 300 κεηαιιάμεηο ∆ίλεηαη κία κεηάιιαμε ζην θσδηθόλην

πνπ θσδηθνπνηεί ην 6ν ακηλνμύ ηεο βndash πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο αηκνζθαηξίλεο Α (ΖbA)

Σηεθσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA ην θσδηθόλην GAG έγηλε GTG

α Τη ζπλέπεηεο έρεη απηή ε κεηάιιαμε γηα ηελ αηκνζθαηξίλε Α (HbA) θαη γηα ηα

εξπζξνθύηηαξα (κνλάδεο 12)

β Γηαηί ζηα νκόδπγα άηνκα κε βndashζαιαζζαηκία εκθαλίδεηαη ζπρλά αύμεζε ηεο αηκνζθαηξίλεο F

(HbF) (κνλάδεο 7)

γ Σε πνηα άηνκα ε ζύλζεζε ηεο αηκνζθαηξίλεο Α2 (HbA2) απνηειεί δηαγλσζηηθό δείθηε

(κνλάδεο 6) Μονάδερ 25

ΘΔΜΑ 4ο Γπλαίθα κε νκάδα αίκαηνο Α παληξεύεηαη άλδξα κε νκάδα αίκαηνο Β θαη γελλνύλ δύν παηδηά εθ

ησλ νπνίσλ ην πξώην πνπ είλαη θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο Α θαη ην δεύηεξν νκάδα αίκαηνο Ο

Τν δεύηεξν παηδί πάζρεη από θιεξνλνκηθή κεηαβνιηθή λόζν Οη δύν γνλείο είλαη πγηείο θαη ε

κεηέξα κόλνλ είλαη θνξέαο ηνπ ππνιεηπόκελνπ γνληδίνπ πνπ ειέγρεη ηε λόζν απηή Γηα ηα γνλίδηα

πνπ ειέγρνπλ ηνπο παξαπάλσ ραξαθηήξεο ηζρύεη ν δεύηεξνο λόκνο ηνπ Μendel

Να βξείηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ ηνπο σο πξνο ηνπο δύν ραξαθηήξεο

θάλνληαο ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (κνλάδεο 15) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ην θύιν ηνπ

δεύηεξνπ παηδηνύ (κνλάδεο 10) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-35-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα ηελ παξαγσγή ηνπ πξνδξόκνπ κνξίνπ ηεο ηλζνπιίλεο δειαδή ηεο πξντλζνπιίλεο θαηάιιεια

κεηαζρεκαηηζκέλα θύηηαξα Escherichia coli θαιιηεξγήζεθαλ ζε βηναληηδξαζηήξα Ζ απεηθόληζε

ηεο κεηαβνιήο ηνπ πιεζπζκνύ ηνπ βαθηεξίνπ (Ν) ζε ζρέζε κε ηνλ ρξόλν (t) έδσζε ην παξαθάησ

δηάγξακκα

1 Με βάζε ην δηάγξακκα απηό λα ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο θαη λα πεξηγξάςεηε

ηηο θάζεηο ηεο Μονάδερ 10

2 Σε πνηα ζπλήζσο ρξνληθά δηαζηήκαηα ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ βαθηεξίσλ αλακέλεηαη λα παξαρζεί

ε πξντλζνπιίλε Αθνύ παξαιάβνπκε ηελ πξντλζνπιίλε από ηνλ βηναληηδξαζηήξα πώο ζα ηελ

κεηαηξέςνπκε ζε ηλζνπιίλε Μονάδερ 10

3 Πνηνο είλαη ν βηνινγηθόο ξόινο ηεο ηλζνπιίλεο θαη πνηα αζζέλεηα πξνθαιεί ε κείσζε ή ε έιιεηςή

ηεο Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ελόο γνληδίνπ βαθηεξηαθνύ

θπηηάξνπ

AUGndashCCUndashCAUndashCGUndashUCUndashACUndashUUUndashUAA 3΄

α Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ηε μη κωδική αιπζίδα από ηελ νπνία πξνήιζε ην παξαπάλσ

mRNA θαη λα νξίζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηεο Μονάδερ 5

β Αληηθαζηζηνύκε κία ηξηπιέηα ηνπ παξαπάλσ mRNA κε ηελ ηξηπιέηα 5΄UGA

3΄ θαη ην

πεπηίδην πνπ θσδηθνπνηείηαη δελ πθίζηαηαη ηελ παξακηθξή αιιαγή Πνηα είλαη ε ηξηπιέηα

απηή (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

γ Ζ ηξηπιέηα 5΄

UCU3΄

ηνπ παξαπάλσ mRNA θσδηθνπνηεί ην ακηλνμύ ζεξίλε Αλ

αληηθαηαζηήζνπκε απηή ηελ ηξηπιέηα κε ηελ ηξηπιέηα 5΄

UCC3΄

δελ πξνθύπηεη ε

παξακηθξή αιιαγή ζην πεπηίδην Πώο εξκελεύεηαη ην γεγνλόο απηό κε βάζε ηα

ραξαθηεξηζηηθά ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-36-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα πξώηε θνξά ε γνληδηαθή ζεξαπεία εθαξκόζηεθε ζε έλα θνξίηζη πνπ είρε έιιεηςε ηνπ ελδύκνπ

απακηλάζε ηεο αδελνζίλεο (ADA)

1 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ ελδύκνπ απηνύ (κνλάδεο 3) θαη πνηα ηα ζπκπηώκαηα πνπ εκθαλίδνπλ ηα

άηνκα κε έιιεηςε ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

2 Πώο νλνκάδεηαη ν ηύπνο ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο πνπ εθαξκόζηεθε (κνλάδεο 2) θαη γηαηί

(κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

3 Πνηα είλαη ε δηαδηθαζία πνπ αθνινπζείηαη ζηε γνληδηαθή ζεξαπεία ηεο παξαπάλσ αζζέλεηαο Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο κε θπζηνινγηθή όξαζε πνπ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία (PKU) θαη κηα γπλαίθα κε

θπζηνινγηθή όξαζε πνπ δελ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία απνθηνύλ έλα θνξίηζη θαη έλα αγόξη Τν

θνξίηζη έρεη θπζηνινγηθή όξαζε θαη δελ παξνπζηάδεη θαηλπιθεηνλνπξία ελώ ην αγόξη εκθαλίδεη

αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν θαη πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία

1 Πώο πξνθαιείηαη ε θαηλπιθεηνλνπξία (κνλάδεο 5) θαη πσο θιεξνλνκείηαη (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

2 Πώο θιεξνλνκείηαη ε κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν Μονάδερ 6

3 Να βξείηε θαη λα γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο ηνπ άλδξα ηεο γπλαίθαο θαη ησλ παηδηώλ ηνπο

(κνλάδεο 8) θάλνληαο ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 12

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-37-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Α Σηα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα κειεηάηαη ν ηξόπνο θιεξνλόκεζεο θνηλνύ κνλνγνληδηαθνύ

ραξαθηεξηζηηθνύ ζε δύν δηαθνξεηηθέο νηθνγέλεηεο 1 θαη 2

Σηελ 1ε νηθνγέλεηα θέξνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ηα άηνκα Η2 ΗΗ2 ΗΗ3 (καπξηζκέλα) ελώ ζηελ 2

ε

νηθνγέλεηα θέξνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ηα άηνκα ΗΗ2 ΗΗ3 (καπξηζκέλα)

Να πξνζδηνξίζεηε ηνλ ηξόπν θιεξνλόκεζεο ηνπ ραξαθηεξηζηηθνύ κε βάζε ηα παξαπάλσ

ζηνηρεία αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή ζαο κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (Να κε ιεθζεί

ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο θαη λα κελ εμεηαζηεί ε πεξίπησζε ηνπ θπινζύλδεηνπ

επηθξαηνύο γνληδίνπ) (κνλάδεο 8) Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόκσλ (κνλάδεο 5) Μονάδερ 13

Β Να ππνδείμεηε έλα πηζαλό κεραληζκό πνπ κπνξεί λα εμεγήζεη ηε γέλλεζε αηόκνπ κε ζύλδξνκν

Turner από γνλείο κε θπζηνινγηθό αξηζκό ρξσκνζσκάησλ (κνλάδεο 6) Να πεξηγξάςεηε ηε

δηαδηθαζία κε ηελ νπνία κπνξνύκε λα απεηθνλίζνπκε ηα ρξσκνζώκαηα ηνπ αηόκνπ κε ζύλδξνκν

Turner κεηά ηε γέλλεζή ηνπ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη δίθισλν κόξην DNA ην νπνίν πεξηέρεη ηκήκα αζπλερνύο γνληδίνπ πνπ κεηαγξά-

θεηαη ζε mRNA

α) Πνύ ζπλαληάκε αζπλερή γνλίδηα (κνλάδεο 2)

β) Να πξνζδηνξίζεηε ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

γ) Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ πξόδξνκνπ mRNA θαη ηνπ ώξηκνπ mRNA πνπ πξνθύπηνπλ από ηε

κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ DNA ρσξίο αηηηνιόγεζε (κνλάδεο 2)

δ) Πώο πξνθύπηεη ην ώξηκν mRNA (κνλάδεο 3)

ε) Μπνξεί ε πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε ΔcoRI λα θόςεη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3)

ζη) Πνηεο θαηεγνξίεο γνληδίσλ πνπ ππάξρνπλ ζην ρξσκνζσκηθό DNA ελόο θπηηαξηθνύ ηύπνπ δελ

θισλνπνηνύληαη ζε cDNA βηβιηνζήθε (κνλάδεο 8) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-38-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Άλδξαο πνπ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία θαη ζπλζέηεη θπζηνινγηθή πνζόηεηα κειαλίλεο

απνθηά απνγόλνπο κε γπλαίθα πνπ πάζρεη από αιθηζκό αιιά κπνξεί λα κεηαηξέπεη ηε

θαηλπιαιαλίλε ζε ηπξνζίλε

Να βξείηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο θαη θαηλόηππνπο ησλ παηδηώλ

Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηελ θαηλπιθεηνλνπξία θαη ηνλ αιθηζκό βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά

δεύγε νκόινγσλ ρξσκνζσκάησλ Μονάδερ 12

Β Να δηαθξίλεηε πεξηπηώζεηο θαηά ηηο νπνίεο είλαη αηκνξξνθηιηθό ην παηδί πνπ απνθηά

θπζηνινγηθόο άλδξαο κε θπζηνινγηθή γπλαίθα ηεο νπνίαο ν παηέξαο είλαη αηκνξξνθηιηθόο

Οη γνλείο θαη ην παηδί έρνπλ θπζηνινγηθό θαξπόηππν Μονάδερ 13

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ηα πέληε (5) πξώηα ακηλνμέα

κηαο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Ζ θαηεύζπλζε ζηελ νπνία θηλείηαη ε RNA πνιπκεξάζε θαηά ηε

κεηαγξαθή ππνδεηθλύεηαη από ην βέινο

α Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ DNA είλαη ε θσδηθή θαη πνηα είλαη ε κε θσδηθή

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 9

β Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ DNA Μονάδερ 3

γ Να γξάςεηε θαη λα αηηηνινγήζεηε ην αληηθσδηθόληνηνπ tRNA πνπ κεηαθέξεη ην 2ν ακηλνμύ ηεο

πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Μονάδερ 5

δ Τηείλαηηνζύκπινθνέλαξμεοηεοπξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 5) θαη πνηα είλαη ε κεηέπεηηα πνξεία

ηνπ tRNA πνπ ζπκκεηέρεη ζε απηό (κνλάδεο 3) Μονάδερ 8

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-39-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Πξόθεηηαη λα θαιιηεξγεζεί ζην εξγαζηήξην έλαοεηεξόηξνθνο κηθξννξγαληζκόο

1 Να αλαθέξεηε νλνκαζηηθά ηα ζξεπηηθά ζπζηαηηθά ηα νπνία πξέπεη λα πξνζηεζνύλ ζην κέζν

θαιιηέξγεηαο ώζηε ν κηθξννξγαληζκόο απηόο λα αλαπηπρζεί θπζηνινγηθά Μονάδερ 8

2 Πώο κπνξνύκε λα δηαπηζηώζνπκε αλ ν κηθξννξγαληζκόο απηόο είλαη ππνρξεσηηθά αλαεξόβηνο Μονάδερ 7

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνπο άιινπο παξάγνληεο πνπ επηδξνύλ ζηελ αλάπηπμε ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαηηνπαξαθάησηκήκα DNAζηννπνίνέρεη αξρίζεη ε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

1Σηηο ζέζεηο ΑΒΓ∆ΔΕ λα αληηζηνηρίζεηε ηηο ελδείμεηο 3΄ ή 5΄ ώζηε λα θαίλεηαη ν

πξνζαλαηνιηζκόο ησλ αξρηθώλ θαη ησλ λενζπληηζέκελσλ αιπζίδσλ Μονάδερ 6

2Τη είλαη ηα πξσηαξρηθά ηκήκαηα πσο δεκηνπξγνύληαη θαη πσο επηκεθύλνληαη Μονάδερ 9

3Δμεγήζηε γηαηί πξέπεη ζηελ παξαπάλσ δηαδηθαζία λα ελεξγνπνηεζεί ην έλδπκν DNA δεζκάζε

θαη πώο ζα δξάζεη απηό Μονάδερ 6

4Πνηα έλδπκα ζα επηδηνξζώζνπλ ηα πηζαλά ιάζε ηεο δηαδηθαζίαο ηεο αληηγξαθήο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-40-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ νιηγνπεπηίδην έμη ακηλνμέσλ ην νπνίν δελ έρεη ππνζηεί θακία ηξνπνπνίεζε

κεηά ηε ζύλζεζή ηνπ

Ζ2Ν ndash Μεθειονίνη ndash Γλυκίνη ndash Λυζίνη ndash Τρυπηοθάνη ndash Βαλίνη ndash Αλανίνη - COOH

Α Με ηε βνήζεηα ηνπ ηκήκαηνο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ παξαηίζεηαη γξάςηε ηελ αιιεινπρία

ησλ λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ ηκήκαηνο mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην

παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην ∆ηθαηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 13

Β Γξάςηε κε ηνλ θαηάιιειν πξνζαλαηνιηζκό ηελ αιιεινπρία λνπθιενηηδίσλ ζην δίθισλν

κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην Πνηα είλαη ε θσδηθή θαη πνηα ε κε

θσδηθή αιπζίδα Μονάδερ 6

Γ Δάλ ε ηξηπιέηα 5΄-UGG-3΄ ζην mRNA αληηθαηαζηαζεί από ηελ ηξηπιέηα 5΄-UGA-3΄ γξάςηε

ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ζην λέν νιηγνπεπηίδην πνπ ζα ζπληεζεί Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο Σην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ζηα κέιε

κηαο νηθνγέλεηαο ε αηκνξξνθηιία Α (Δίλαη καπξηζκέλα ηα ΗΗ 1 ΗΗ 4 θαη ΗΗΗ 1)

Α Πώο θιεξνλνκείηαη ε αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 5

Β Να γξάςεηε θαη λα δηθαηνινγήζεηε κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο ηνπο γνλνηύπνπο όισλ ησλ

κειώλ πνπ απεηθνλίδνληαη ζην γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 13

Γ Δάλ νη γνλείο ΗΗ 3 θαη ΗΗ 4 απνθηήζνπλ επόκελν παηδί πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα λα λνζεί από

αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 7

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο θσδηθνλίσλ

θαη ακηλνμέσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

GUCrarrΒαιίλε

UGGrarrΤξππηνθάλε

GGUrarrΓιπθίλε

AUGrarrΜεζεηνλίλε

AAArarrΛπζίλε

GCCrarrΑιαλίλε

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-41-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο κε ηηο νπνίεο κπνξνύλ λα παξαρζνύλ κνλνθισληθά

αληηζώκαηα ηα νπνία ζπλεηζθέξνπλ ζηνλ πξνζδηνξηζκό ησλ νκάδσλ αίκαηνο ηνπ αλζξώπνπ Μονάδερ 7

Γ2 Να αλαθέξεηε πνηνπο ηύπνπο αηκνξνθηιίαο γλσξίδεηε θαη πνύ νθείινληαη (κνλάδεο 2) Να

πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία αληηκεηώπηζεο κίαο εμ απηώλ κε βάζε ηε κέζνδν δεκηνπξγίαο

δηαγνληδηαθώλ δώσλ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 ∆ίλεηαη κείγκα κνξίσλ DNA θαη έλαο αληρλεπηήο RΝΑ

Να εμεγήζεηε ηη είλαη αληρλεπηήο (κνλάδεο 2) λα πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ ζα

αθνινπζεζνύλ πξνθεηκέλνπ ν αληρλεπηήο λα πβξηδνπνηήζεη ηελ θαηάιιειε αιιεινπρία DNA

(κνλάδεο 4) θαη λα εμεγήζεηε πνηνο είλαη ν θιώλνο ηνπ DNA πνπ ζα πβξηδνπνηεζεί (κνλάδεο 4) Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ ∆

Υγηήο άληξαο παληξεύηεθε κε πγηή γπλαίθα θαη απέθηεζαλ έλα αγόξη κε αρξσκαηνςία ζην

θόθθηλν θαη ην πξάζηλν ρξώκα έλα θνξίηζη πνπ πάζρεη από δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία θαη

πεξηκέλνπλ ην ηξίην παηδί ηνπο

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη λα εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ παηδηώλ ηνπο θαη λα εμεγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆3 Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην ηξίην παηδί λα έρεη θπζηνινγηθό θαηλόηππν

Να εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο θάλνληαο ή ηελ απαηηνύκελε δηαζηαύξσζε ή ηηο

απαηηνύκελεο δηαζηαπξώζεηο Μονάδερ 12

∆4 Να εμεγήζεηε ηα γελεηηθά αίηηα ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-42-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

∆ίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν

C T T A A C T A A T A G G G T G G A C C T A A C A T A G A T

G A A T T G A T T A T C C C A C C T G G A T T G T A T C T A

Γ1 Να γξάςεηε ην mRNA πνπ ζα πξνθύςεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

νξίδνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ηνπ (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο

(κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ2 Να βξείηε ηνλ αξηζκό ησλ ακηλνμέσλ από ηα νπνία ζα απνηειείηαη ην έλδπκν κεηά ηε

κεηάθξαζε ηνπ παξαπάλσ mRNA (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο κε

βάζε ηηο ηδηόηεηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε ιεηηνπξγία ηνπ ελδύκνπ αλ ζπκβεί γνληδηαθή

κεηάιιαμε ε νπνία ζα πξνθαιέζεη έιιεηςε ηνπ δεύηεξνπ λνπθιενηηδίνπ ζην δεύηεξν

θσδηθόλην ηνπ γνληδίνπ Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ ∆

∆ίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν

ζην νπνίν ηα άηνκα Η1 θαη ΗΗ1 ΗΗ2 ΗΗ3 ΗΗ4 ΗΗ5 ΗΗ6 πάζρνπλ από κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ ζην παξαπάλσ γελεαινγηθό

δέληξν Μονάδερ 7

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ παηδηώλ ζην παξαπάλσ

γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 4

∆3 Να θάλεηε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο θαη λα αηηηνινγήζεηε ηηο απαληήζεηο ζαο Μονάδερ 14

Σημείωζη Να μην εξεηαζθεί η πεπίπηωζη θςλοζύνδεηος επικπαηούρ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-43-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ ∆ίλνληαη ηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα Α θαη Β

Σην Α απεηθνλίδνληαη νη θάζεηο (αβγ θαη δ)

αλάπηπμεο ελόο κηθξννξγαληζκνύ Σην Β

απεηθνλίδεηαη ε παξαγσγή ηνπ πξντόληνο από

ηνλ κηθξννξγαληζκό γηα ην ίδην ρξνληθό

δηάζηεκα

Γ1 Με βάζε ην δηάγξακκα Α λα

ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο

(κνλάδεο 3) θαη λα νλνκάζεηε ηηο θάζεηο

ηεο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 7

Γ2 Σε πνηα θάζε παξάγεηαη ε κεγαιύηεξε πνζόηεηα ηνπ πξντόληνο (κνλάδεο 2) Nα

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 Αλ ην πξντόλ εθθξίλεηαη από ηνλ κηθξννξγαληζκό πώο ζα ην παξαιάβνπκε από ηελ

θαιιηέξγεηα Μονάδερ 6

Γ4 Να αλαθέξεηε ηνπο παξάγνληεο πνπ επεξεάδνπλ ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ηνπ

κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 4

ΘΔΜΑ ∆ ∆ίλεηαη ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ πεξηέρεη ην αζπλερέο γνλίδην

ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ παξαθάησ πεπηηδίνπ

H2N- μεθειονίνη - αλανίνη - λευκίνη - αζπαραγίνη ndash COOH

∆1 Να γξάςεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 4) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 10

∆2 Να γξάςεηε ην πξόδξνκν mRNA ην ώξηκν mRNA ην εζώλην ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 6) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 15

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ

Aιαλίλε = GCU Λεπθίλε = UUG Αζπαξαγίλε = AAU

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-44-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

1 Πνηα είλαη ε δνmicroή ηνπ DNA ζην ρώξν ζύmicroθσλα microε ην microνληέιν ηεο δηπιήο έιηθαο Μονάδερ 12

2 Να πεξηγξάςεηε πώο ξπζmicroίδεηαη ε γνληδηαθή έθθξαζε ζηα επθαξπσηηθά θύηηαξα Μονάδερ 8

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνλ αιθηζmicroό Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο πνπ πάζρεη από νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

παληξεύεηαη microία γπλαίθα ε νπνία δελ πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο

ινβνύο απηηώλ Τν δεπγάξη απηό απνθηά ηξία παηδηά

Τν πξώην εmicroθαλίδεη ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ ην δεύηεξν δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη πξνζθνιιεmicroέλνπο ινβνύο απηηώλ θαη ην ηξίην δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ γνλέσλ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

β Πνηνη είλαη νη πηζαλνί γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παηδηώλ Μονάδερ 5

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-45-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Σην θπηό κνζρνκπίδειν ην ρξώκα ησλ ζπεξκάησλ κπνξεί λα είλαη είηε θίηξηλν είηε πξάζηλν

ελώ ην ύςνο ηνπ είλαη είηε ςειό είηε θνληό Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηηο παξαπάλσ

ηδηόηεηεο βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά δεύγε νκνιόγσλ ρξσκνζσκάησλ Δάλ έρεηε ζηε

δηάζεζή ζαο έλα ςειό κνζρνκπίδειν κε θίηξηλα ζπέξκαηα λα θάλεηε ηηο θαηάιιειεο

δηαζηαπξώζεηο πνπ απαηηνύληαη γηα λα βξείηε ην γνλόηππό ηνπ (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 11

Γ2 Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο από δύν θπζηνινγηθνύο

γνλείο κπνξεί λα γελλεζεί παηδί κε ζύλδξνκν Turner Μονάδερ 8

Γ3 Μία πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κία πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ Γ

Γίδεηαη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Σηνλ θιώλν ΕΖ ε αληηγξαθή γίλεηαη

κε αζπλερή ηξόπν Τα ζεκεία Γ θαη Ζ ππνδεηθλύνπλ ηε ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα λα ζρεδηάζεηε ηα ζπλερή θαη αζπλερή

ηκήκαηα ησλ λέσλ θιώλσλ κε βέιε ππνδεηθλύνληαο ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ λέσλ θαη

ησλ κεηξηθώλ θιώλσλ (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Σηνλ θιώλν πνπ αληηγξάθεηαη κε ζπλερή ηξόπν λα γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ

λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ πξσηαξρηθνύ ηκήκαηνο ην νπνίν απνηειείηαη

από 8 (νθηώ) λνπθιενηίδηα (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Γ3 Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην πεπηίδην απηό Μονάδερ 2

Γ4 Μεηά ηελ επίδξαζε αθηηλνβνιίαο ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ζπάεη ζηα ζεκεία πνπ

ππνδεηθλύνληαη από ηα βέιε Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε θαη λα

ζεκεηώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ Μονάδερ 2

Γ5 Τν ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε επαλαζπλδέεηαη ζηα ίδηα ζεκεία θνπήο κεηά από

αλαζηξνθή

Να γξάςεηε νιόθιεξν ην κόξην ηνπ DNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηελ αλαζηξνθή (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην λέν πεπηίδην (κνλάδεο 2)

Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-46-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν Σην κόξην απηό ζπκβαίλεη κεηάιιαμε πξνζζήθεο ηξηώλ (3) δηαδνρηθώλ

λνπθιενηηδίσλ (5΄-GAT-3΄)

Γ1 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Φ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) θαη ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα ηνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ2 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Υ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) Ζ παξαπάλσ κεηάιιαμε έρεη ειάρηζηε επίδξαζε ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα

ηνπ ελδύκνπ Πώο ραξαθηεξίδεηαη απηή ε κεηάιιαμε (κνλάδεο 2) Nα εμεγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 9

Γ3 Σε δύν άηνκα πνπ πάζρνπλ από ζύλδξνκν Klinefelter έγηλε αλάιπζε ηεο αιιεινπρίαο ησλ

βάζεσλ ηνπ DNA ησλ θπιεηηθώλ ρξσκνζσκάησλ ηνπο Σην πξώην άηνκν ε αλάιπζε έδεημε

ηξεηο δηαθνξεηηθέο αιιεινπρίεο βάζεσλ DNA Σην δεύηεξν άηνκν ε αλάιπζε έδεημε δύν

παλνκνηόηππεο θαη κία δηαθνξεηηθή αιιεινπρία βάζεσλ DNA Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο

κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο γελλήζεθαλ ηα άηνκα απηά από θπζηνινγηθνύο

γνλείο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ Γ

Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-47-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Α

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Μηα πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κηα πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 7

Γ2 Ζ αλάιπζε δεηγκάησλ DNA από δύν βαθηεξηαθέο θαιιηέξγεηεο έδσζε ηα εμήο

απνηειέζκαηα ζηελ πξώηε θαιιηέξγεηα βξέζεθε πνζνζηό αδελίλεο (Α) 28 θαη

ζηεδεύηεξε βξέζεθε πνζνζηό γνπαλίλεο (G) 28 Να εμεγήζεηε αλ ηα βαθηήξηα ησλ δύν

θαιιηεξγεηώλ αλήθνπλ ζην ίδην ή ζε δηαθνξεηηθό είδνο Μονάδερ 6

Γ3 Με πνηνπο ηξόπνπο γίλεηαη ε θαιιηέξγεηα κηθξννξγαληζκώλ ζε κεγάιε θιίκαθα Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ Γ Σrsquo έλα κόξην DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ ππάξρνπλ δύν γνλίδηα Α θαη Β όπσο θαίλεηαη ζην

ζρήκα

Γ1 Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο θαη λα νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ

αιπζίδσλ ηνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Τα γνλίδηα Α θαη Β κεηαγξάθνληαη ζε RNA Να νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπ RNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Πνηα είλαη ε θσδηθή αιπζίδα γηα ην γνλίδην Α θαη πνηα γηα ην Β (κνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ4 Τη είλαη ν ππνθηλεηήο (κνλάδεο 2) Να νξίζεηε ηε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή γηα θάζε γνλίδην κε

έλα βέινο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-48-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Να αλαθέξεηε ηα βήκαηα πνπ απαηηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο

αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο από έλα δηαγνληδηαθό δών Μονάδερ 12

Γ2 Να εμεγήζεηε πώο ε ζεξκνθξαζία επεξεάδεη ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 8

Γ3 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ πξηκνζώκαηνο ζηελ αληηγξαθή ηνπ DNA Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ

Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-49-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Μεηέξα κε θπζηνινγηθή όξαζε θαη νκάδα αίκαηνο Β απνθηά δύν παηδηά κε έλαλ άλδξα κε

θπζηνινγηθή όξαζε Τν θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο ΑΒ ελώ ην αγόξη νκάδα αίκαηνο Ο

Τν έλα από ηα δύν παηδηά πάζρεη από κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν ndash θόθθηλν

Γ1 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ σο πξνο ηνπο δύν

ραξαθηήξεο (κνλάδεο 8) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 10) Μονάδερ 18

Γ2 Πνην από ηα δύν παηδηά δελ έρεη θπζηνινγηθή όξαζε Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA

(Ι) GACTAATAAAAGAAGTAGTTAGGATCATAGG

(ΙΙ) CTGATTATTTTCTTCATCAA TCCTAGTA TCC

πνπ θσδηθνπνηεί ην πεπηίδην

H2N-Μεθειονίνη-Τυροζίνη-Φαινυλαλανίνη-Φαινυλαλανίνη-Τυροζίνη-COOH

Γ1 Να εμεγήζεηε πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA είλαη ε θσδηθή θαη

πνηα είλαη ε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 4) Να γξάςεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ησλ

αιπζίδσλ (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 8

Γ2 Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ

παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA (κνλάδεο 2) θαζώο θαη ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε πνύ νθείιεηαη ε δηαθνξά κεηαμύ ησλ δύν απηώλ κνξίσλ

(κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ παξαπάλσ πεπηηδίνπ εάλ κηα

γνληδηαθή κεηάιιαμε πνπ ζα ζπκβεί ζην θσδηθόλην ηεο ηπξνζίλεο νδεγήζεη ζε

αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από ζπκίλε Μονάδερ 5

Γ4 Δάλ ε παξαπάλσ γνληδηαθή κεηάιιαμε νδεγήζεη ζε αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από

αδελίλε λα εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ πεπηηδίνπ Μονάδερ 5

Γίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Μεζεηνλίλε AUG

Τπξνζίλε UAC UAU

Φαηλπιαιαλίλε UUU UUC

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-50-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Μηα αξζεληθή κύγα Drosophila κε ιεπθά κάηηα δηαζηαπξώζεθε κε κηα ζειπθή κε θόθθηλα

κάηηα Από ηε δηαζηαύξσζε απηή πήξακε 280 απνγόλνπο ζηελ F1 γεληά πνπ είραλ όινη

θόθθηλα κάηηα Γηαζηαπξώλνληαο δύν άηνκα από ηελ F1 γεληά πξνθύπηνπλ 319 απόγνλνη

ζηελ F2 γεληά Μηα αλάιπζε ησλ απνγόλσλ ηεο F2 γεληάο έδεημε όηη ππάξρνπλ

159 ζειπθά κε θόθθηλα κάηηα

82 αξζεληθά κε θόθθηλα κάηηα θαη

78 αξζεληθά κε ιεπθά κάηηα

Με βάζε ηα δεδνκέλα λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ην παξαπάλσ

γλώξηζκα Γηα ηα άηνκα πνπ δηαζηαπξώζεθαλ δίλεηαη όηη ηα ζειπθά έρνπλ έλα δεπγάξη X

ρξσκνζσκάησλ (ΦΦ) θαη ηα αξζεληθά έρνπλ έλα Φ θαη έλα Χ ρξσκόζσκα (ΦΧ)

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν όπνπ απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη κηα κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

Τα άηνκα ΙΙ2 ΙΙ3 ΙΙΙ3 θαη ΙV3 πάζρνπλ από ηελ αζζέλεηα απηή Γηα όια ηα παξαθάησ

εξσηήκαηα λα κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο

Γ2 Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη ε αζζέλεηα Μονάδερ 6

Γ3 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην δεπγάξη ΙΙΙ1 III2 λα απνθηήζεη αγόξη πνπ ζα πάζρεη

(κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 8

Γ4 Αλ ηα άηνκα Ι1 θαη Ι4 πάζρνπλ από κηα αζζέλεηα πνπ νθείιεηαη ζε γνλίδην κηηνρνλ-δξηαθνύ

DNA λα αλαθέξεηε πνηα άηνκα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ ζα θιεξνλνκή-ζνπλ ην γνλίδην

απηό (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-51-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA ην νπνίν θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Αιπζίδα 1 GTTGAATTCTTAGCTTAAGTCGGGCATGAATTCTC

Αιπζίδα 2 CAACTTAAGAATCGAATTCAGCCCGTACTTAAGAG

Γ1 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

επηζεκαίλνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ησλ αιπζίδσλ ηνπ (κνλάδεο 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Τν παξαπάλσ ηκήκα DNA αληηγξάθεηαη θαη θαηά ηε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

δεκηνπξγνύληαη ηα παξαθάησ πξσηαξρηθά ηκήκαηα

i) 5΄-GAGAAUUC-3΄

ii) 5΄-UUAAGCUA-3΄

iii) 5΄-GUUGAAUU-3΄

Να πξνζδηνξίζεηε πνηα αιπζίδα αληηγξάθεηαη κε ζπλερή θαη πνηα κε αζπλερή ηξόπν

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε ην έλδπκν EcoRI πξνθεηκέλνπ λα ελζσκα-ησζεί ζε

έλα από ηα δύν πιαζκίδηα Α θαη Β πνπ δίλνληαη παξαθάησ

Πνην από ηα δύν πιαζκίδηα ζα επηιέμεηε γηα ηε δεκηνπξγία αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ

(κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Πόζνη θσζθνδηεζηεξηθνί δεζκνί ζα δηαζπαζηνύλ ζην πιαζκίδην πνπ επηιέμαηε θαη πόζνη ζα

δεκηνπξγεζνύλ θαηά ην ζρεκαηηζκό ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ4 Από ηε κύγα Drosophila απνκνλώζεθαλ ηξία δηαθνξεηηθά θπζηνινγηθά θύηηαξα ζηα νπνία

πξνζδηνξίζηεθε ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ζε δεύγε βάζεσλ

Σην πξώην θύηηαξν ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ππνινγίζηεθε ζε 32108 δεύγε βάζεσλ

ζην δεύηεξν θύηηαξν ζε 16108 δεύγε βάζεσλ θαη ζην ηξίην θύηηαξν ζε 6410

8 δεύγε

βάζεσλ

Να δηθαηνινγήζεηε γηαηί ππάξρνπλ νη δηαθνξέο απηέο ζην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ησλ

ηξηώλ θπηηάξσλ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-52-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ Γ

Έλα πιαζκίδην πνπ ρξεζηκνπνηείηαη σο θνξέαο θισλνπνίεζεο ελόο ηκήκαηνο DNA έρεη έλα

γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε θαη έλα γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληη-

βηνηηθό ηεηξαθπθιίλε Τν γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζηελ ηεηξαθπθιίλε πεξηέρεη ηελ αιιεινπρία

πνπ αλαγλσξίδεηαη από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Γεκηνπξγνύκε αλαζπλδπαζ-

κέλα πιαζκηδία κε ηε ρξήζε ηεο πεξηνξηζηηθήο ελδνλνπθιεάζεο EcoRI

Τα κεηαζρεκαηηζκό βαθηεξίσλ πνπ δελ είραλ θαλέλα πιαζκίδην Σηε ζπλέρεηα ηα βαθηήξηα

θαιιηεξγνύληαη ζε ζξεπηηθό πιηθό

Γ1 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ηεηξαθπθιίλε αληί ηεο ακπηθηιίλεο (κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 Σηνπο παξαθάησ δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο (1 2 3) θαίλεηαη ε δηαβάζκηζε ηεο ζπγθέληξσζεο

ηνπ νμπγόλνπ θαη ε πεξηνρή αλάπηπμεο ηξηώλ εηδώλ κηθξννξγα-ληζκώλ ζε πγξό ζξεπηηθό

πιηθό Οη κηθξννξγαληζκνί απεηθνλίδνληαη σο καύξεο θνπθίδεο

Σε πνηνλ από ηνπο ηξεηο δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο έρνπκε θαιιηέξγεηα κπθήησλ πνπ

ρξεζηκνπνηνύληαη ζηελ αξηνβηνκεραλία βαθηεξίσλ ηνπ γέλνπο Clostridium θαη βαθηεξίσλ

ηνπ γέλνπο Mycobacterium (κνλάδεο 3) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

Γ4 Με πνηνλ ηξόπν δεκηνπξγνύκε δηαγνληδηαθά θπηά ηα πξντόληα ησλ νπνίσλ έρνπλ

κεγαιύηεξε δηάξθεηα δσήο ζε ζρέζε κε απηά ησλ κε δηαγνληδηαθώλ θπηώλ Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-53-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ δηάγξακκα απεηθνλίδεηαη ε θπζηνινγηθή κεηαβνιή ζην πνζνζηό ησλ

πνιππεπηηδηθώλ αιπζίδσλ ησλ αηκνζθαηξηλώλ HbA HbF θαη HbA2 ηνπ αλζξώπνπ από ηελ

εκβξπηθή ειηθία θαη κεηά ηε γέλλεζή ηνπ

Γ1 Πνην είδνο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο αληηζηνηρεί ζε θαζεκηά από ηηο θακπύιεο Η ΗΗ ΗΗΗ θαη IV

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ2 Τα απνηειέζκαηα κηαο εμέηαζεο αίκαηνο ζε έλαλ ελήιηθα έδεημαλ όηη νη αηκνζθαηξίλεο HbA

HbF θαη HbA2 είλαη ζε θπζηνινγηθά επίπεδα Πόζα γνλίδηα είλαη ππεύζπλα γηα ηε ζύλζεζε

ηεο HbA ζε έλα ζσκαηηθό θύηηαξν ζηε κεηάθαζε (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA πνπ πεξηέρεη ηα θσδηθόληα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα επηά

πξώηα ακηλνμέα ηεο θπζηνινγηθήο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο HbA

5΄hellip GTG CAC CTG ACT CCT GAG GAG hellip 3΄

3΄hellip CAC GTG GAC TGA GGA CTC CTC hellip 5΄

Ζ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI αλαγλσξίδεη ηελ αιιεινπρία

5΄ CTGAG 3΄

3΄ GACTC 5΄

θαη θόβεη θάζε αιπζίδα κεηαμύ ηνπ C θαη ηνπ Τ (κε θαηεύζπλζε 5΄3΄) Ζ αιιεινπρία πνπ

αλαγλσξίδεη ε DdeI βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα DNA Από έλα άηνκν θνξέα ηεο

δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο απνκνλώζεθαλ ηκήκαηα DNA πνπ πεξηέρνπλ ηα θσδηθόληα ηα

νπνία θσδηθνπνηνύλ ηα επηά πξώηα ακηλνμέα ηεο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Σηα ηκήκαηα απηά

επηδξάζακε κε ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI

Πόζα ηκήκαηα DNA δηαθνξεηηθνύ κήθνπο ζα πξνθύςνπλ κεηά ηε δξάζε ηεο DdeI (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 7

Γ4 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο δηάγλσζεο ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο θαηά ηνλ

πξνγελλεηηθό έιεγρν ηε δέθαηε εβδνκάδα ηεο θύεζεο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-54-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Σε ηξεηο δηαθνξεηηθνύο βηναληηδξαζηήξεο πξαγκαηνπνηείηαη

θιεηζηή θαιιηέξγεηα ηξηώλ δηαθνξεηηθώλ κηθξννξγαληζκώλ Α Β

θαη Γ αληίζηνηρα

Σηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα απεηθνλίδεηαη ν αξηζκόο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ ζε ζρέζε κε ην ρξόλν

Σην ρξνληθό δηάζηεκα από 0 έσο t1 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ

ζηνπο βηναληηδξα-ζηήξεο είλαη πςειή θαη ζηαζεξή ελώ ζην ρξν-

ληθό δηάζηεκα από t1 έσο t2 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ είλαη

ρακειή θαη ζηαζεξή

Γ1 Με βάζε ηα ζρήκαηα λα ραξαθηεξίζεηε ηνπο

κηθξννξγαληζκνύο Α Β Γ ζε ζρέζε κε ηελ εμάξηεζε ηεο

αλάπηπμήο ηνπο από ηε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ (κνλάδεο 6)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

Γ2 Με βάζε ηα ζρήκαηα ζε πνηα θάζε ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ γίλεηαη ε κεηαβνιή ηεο ζπγθέληξσζεο ηνπ Ο2

ζηνλ βηναληηδξαζηήξα όπνπ θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α

(κνλάδεο 2)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 4

Γ3 Πώο εμεγείηαη ε εθζεηηθή θάζε ζε κία θιεηζηή θαιιηέξγεηα

κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 4

Γ4 Τη ελλννύκε ζήκεξα κε ηνλ όξν δύκσζε (κνλάδεο 3) Πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο

(κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ πεπηίδην πνπ παξάγεηαη από έλα βαθηήξην

HOOCminusμεθειονίνηminusαλανίνηminusζερίνηminusαζπαραγίνηminusμεθειονίνηminusNH2

Γ1 Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ δίθισλνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ πεπηίδην (κνλάδεο

2) Να νξίζεηε ην 5΄ θαη 3΄ άθξν θάζε αιπζίδαο (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να θαζνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Γίλνληαη ηα θσδηθόληα

αιαλίλε GCU αζπαξαγίλε AAU κεζεηνλίλε AUG ζεξίλε UCU

Τν θσδηθόλην ιήμεο είλαη ην UGA Μονάδερ 15

Γ2 Μπνξεί ε παξαπάλσ αιπζίδα λα θνπεί από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 5

Γ3 Πώο ζρεκαηίδεηαη ην ζύκπινθν έλαξμεο ηεο πξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 3) Από ηη

απνηειείηαη ην πνιύζσκα (κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-55-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν απεηθνλίδεη ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη κηα

αζζέλεηα ηνπ κεηαβνιηζκνύ ζηνλ άλζξσπν

Γ1 Ζ αζζέλεηα απηή νθείιεηαη ζε επηθξαηέο ή ζε ππνιεηπόκελν γνλίδην (Μνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Κιεξνλνκείηαη σο απηνζσκηθόο ή

θπινζύλδεηνο ραξαθηήξαο (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 12

Γ2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέλδξν Μονάδερ 6

Γ3 O άλδξαο ΗΗΗ1 απνθηά κε γπλαίθα εηεξόδπγε ζηελ αζζέλεηα απηή έλα αγόξη

Να βξείηε ηε πηζαλόηεηα πνπ ππάξρεη ην αγόξη απηό λα πάζρεη αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Τα ζεκεία Α θαη Γ ππνδεηθλύνπλ ηε

ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηό ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ κεηξηθώλ αιπζίδσλ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ζρεδηάζεηε ζην ίδην ζρήκα ηα αζπλερή θαη

ηα ζπλερή ηκήκαηα ησλ δύν λέσλ αιπζίδσλ κε

βέιε θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηά ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπο (Μνλάδεο 3)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4)

Μονάδερ 7

Γ3 Ζ κεηξηθή αιπζίδα ηνπ DNA πνπ αληηγξάθε-

ηαη κε ζπλερή ηξόπν ακέζσο κεηά κεηαγξάθεηαη

Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ RNA πνπ ζρεκαηίδεηαη

θαηά ηε κεηαγξαθή θαη λα ζεκεηώζεηε ηνλ

πξνζαλαηνιηζκό ηνπ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ4 Πνηα είλαη ε δξάζε ηεο RNA πνιπκεξάζεο κεηά ηελ πξόζδεζή ηεο ζηνλ ππνθηλεηή ελόο

γνληδίνπ Μονάδερ 6

Page 21: biologia kat 3o 4o

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-21-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν αλαπαξηζηά ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία ζε κηα νηθνγέλεηα

1 Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέληξνπ λα βξείηε αλ ε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία

α θιεξνλνκείηαη σο επηθξαηήο ή ππνιεηπόκελνο ραξαθηήξαο

β νθείιεηαη ζε απηνζσκηθό ή θπινζύλδεην γνλίδην (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηηο απαληήζεηο ζαο θαη λα πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ

κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο (Μνλάδεο 12) Μονάδερ 14

2 Πνύ νθείιεηαη ε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία Μονάδερ 5

3 Τη πξνβιήκαηα πξνθαινύλ ηα δξεπαλνθύηηαξα ζηνπο αζζελείο κε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ πεξηέρεη αζπλερέο γνλίδην

ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ παξαθάησ πεπηηδίνπ πνπ δελ έρεη ππνζηεί θακηά

ηξνπνπνίεζε`

H2N - Μεθειονίνη - θαινυλαλανίνη - βαλίνη - COOH

Να γξάςεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ γνληδίνπ ην πξόδξνκν m-RNA θαη ην

ώξηκν m-RNA (Μνλάδεο 4) θαη λα νξίζεηε ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα ησλ παξαπάλσ λνπθιενηηδηθώλ

αιπζίδσλ αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 8)

Να αλαθέξεηε ηηο δηαδηθαζίεο θαηά ηελ πνξεία από ην γνλίδην ζην πεπηίδην θαη ηηο πεξηνρέο ηνπ

θπηηάξνπ ζηηο νπνίεο πξαγκαηνπνηνύληαη (Μνλάδεο 6)

Πώο κπνξνύκε λα δεκηνπξγήζνπκε έλα αλαζπλδπαζκέλν πιαζκίδην πνπ λα πεξηέρεη ην

ζπγθεθξηκέλν γνλίδην ρξεζηκνπνηώληαο ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI (Μνλάδεο 7)

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Μεζεηνλίλε rarr ΑUG

Φαηλπιαιαλίλε rarr UUU

Βαιίλε rarr GUU Μονάδερ 25

εζώλην

εζώλην

G A A T T C A T G T T T C C C C A G G T T T A A G A A T T C

C T Τ A A G T A C A A A G G G G T C C A A A T T C T T A A G

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-22-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ Βηνηερλνινγία κε ηελ παξαγσγή κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ θαη ηε γνληδηαθή ζεξαπεία έρεη

ζπκβάιεη απνηειεζκαηηθά ζηελ πινπνίεζε ησλ βαζηθώλ ζηόρσλ ηεο Ηαηξηθήο κεηαμύ ησλ νπνίσλ

είλαη θαη ε απνηειεζκαηηθή ζεξαπεία αζζελεηώλ

1 Γηαηί ηα κνλνθισληθά αληηζώκαηα κπνξνύλ λα ρξεζηκνπνηεζνύλ ζηε ζεξαπεία ηνπ θαξθίλνπ

(Μνλάδεο 6) θαη πνηα είλαη ηα πιενλεθηήκαηα πνπ παξνπζηάδεη ε ρξήζε ηνπο έλαληη άιισλ

κεζόδσλ ζεξαπείαο ηνπ (Μνλάδεο 2) Μονάδερ 8

2 Πνηα δηαδηθαζία αθνινπζείηαη ζηε γνληδηαθή ζεξαπεία ηεο αλεπάξθεηαο ηνπ αλνζνπνηεηηθνύ

ζπζηήκαηνο ε νπνία νθείιεηαη ζηελ έιιεηςε ηνπ ελδύκνπ απακηλάζε ηεο αδελνζίλεο (Μνλάδεο

8) θαη ηη πηζαλά πξνβιήκαηα αληηκεησπίδνπλ ηα άηνκα πνπ πάζρνπλ από ηε ζπγθεθξηκέλε

αζζέλεηα (Μνλάδεο 3) Μονάδερ 11

3 Γηαηί ε ρξήζε ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο ζα είλαη πεξηνξηζκέλε ζην άκεζν κέιινλ Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλνληαη ηξία θσδηθόληα ελόο ηκήκαηνο γνληδίνπ από έλα κόξην DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ

θσδηθνπνηνύλ ηε ζύλζεζε ελόο πεπηηδηθνύ ηκήκαηνο κηαο πξσηεΐλεο θαη ε δηεύζπλζε ηεο

κεηαγξαθήο

Αιπζίδα 1 ACA AAG ATA ειεύζεξν πδξνμύιην

Αιπζίδα 2 TGT TTC Τ Α Τ

Να νξίζεηε ηα άθξα 3΄ θαη 5΄ ησλ παξαπάλσ αιπζίδσλ DNA θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο (Μνλάδεο 5)

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ηνπ ηκήκαηνο ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε

κεηαγξαθή ζεκεηώλνληαο ηα άθξα 3΄ θαη 5΄ θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 7)

Πνην έλδπκν θαηαιύεη ην κεραληζκό ηεο κεηαγξαθήο θαη πνηα είλαη ε δξάζε ηνπ κεηά ηελ

πξόζδεζή ηνπ ζηνλ ππνθηλεηή (Μνλάδεο 7)

Τη επηπηώζεηο κπνξεί λα έρεη ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα ηεο πξσηεΐλεο ε νπνία δελ ηξνπνπνηείηαη ε

πξνζζήθε ηξηώλ δηαδνρηθώλ βάζεσλ πνπ δελ θσδηθνπνηνύλ θσδηθόλην ιήμεο ή κηαο βάζεο κεηαμύ

ησλ παξαπάλσ θσδηθνλίσλ (Μνλάδεο 6) Μονάδερ 25

Γηεύζπλζε κεηαγξαθήο

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-23-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Ο νξγαληζκόο καο είλαη ηθαλόο λα παξάγεη αληηζώκαηα ελαληίνλ θάζε μέλνπ αληηγόλνπ

1 Πώο ν αληηγνληθόο θαζνξηζηήο ζρεηίδεηαη κε ηελ παξαγσγή κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ από

ηνλ νξγαληζκό Μονάδερ 10

2 Πώο παξάγνληαη ζην εξγαζηήξην κεγάιεο πνζόηεηεο κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ γηα έλα

επηιεγκέλν αληηγόλν Μονάδερ 15

ΘΔΜΑ 4ο Ζ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ελόο βαθηεξηαθνύ mRNA είλαη

A U G A A A U U U C C C G G G G A U U G A U A A

1 Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ηελ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ηνπ δίθισλνπ κνξίνπ DNA από ην

νπνίν πξνήιζε Μονάδερ 8

2 Πόζα ακηλνμέα ζπγθξνηνύλ ηελ νιηγνπεπηηδηθή αιπζίδα πνπ ζα πξνθύςεη από ηελ κεηάθξαζε

ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ mRNA Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 6

3 Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην κόξην ηνπ mRNA επηζεκαίλνληαο ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο

αιπζίδαο ηνπ Μονάδερ 2

4 Σην κόξην ηνπ mRNA πνπ ζαο δόζεθε ππάξρεη κία ηξηπιέηα ε νπνία ζύκθσλα κε ην γελεηηθό

θώδηθα απαληάηαη ζε θάζε κόξην mRNA Πνηα είλαη απηή πώο νλνκάδεηαη θαη πνην ακηλνμύ

θσδηθνπνηεί Μονάδερ 9

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-24-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Σηα ζσκαηηθά θύηηαξα ηνπ αλζξώπνπ ππάξρνπλ ζαξάληα έμη (46) ρξσκνζώκαηα

1 Πόζα ρξσκνζώκαηα θιεξνλνκεί έλα παηδί από ηνλ παηέξα ηνπ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 3

2 Πόζα απηνζσκηθά ρξσκνζώκαηα ππάξρνπλ ζηα ζσκαηηθά θύηηαξα κηαο γπλαίθαο Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 3

Β Τν ζύλδξνκν Down είλαη ε πην θνηλή ρξσκνζσκηθή αλσκαιία

1 Πνηα είλαη ηα θαηλνηππηθά ραξαθηεξηζηηθά ησλ αηόκσλ πνπ πάζρνπλ από ζύλδξνκν Down Μονάδερ 6

2 Σηνλ θαξπόηππν ησλ αηόκσλ κε ην ζπγθεθξηκέλν ζύλδξνκν εκθαλίδεηαη έλα επηπιένλ

ρξσκόζσκα Να πεξηγξάςεηε ην κεραληζκό πνπ πξνθαιεί απηή ηε ρξσκνζσκηθή αλσκαιία Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν αλαπαξηζηά ηνλ ηξόπν

Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα βξείηε αλ ε β-ζαιαζζαηκία θιεξνλνκείηαη σο

επηθξαηήο ή ππνιεηπόκελνο ραξαθηήξαο θαη αλ νθείιεηαη ζε απηνζσκηθό ή θπινζύλδεην γνλίδην

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

Να γξάςεηε θαη λα εμεγήζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόκσλ ηνπ παξαπάλσ γελεαινγηθνύ

δέλδξνπ Μονάδερ 12

Αλ ην δεπγάξη (ΙΙ2 ΙΙ3) ζειήζεη λα απνθηήζεη θαη ηέηαξην παηδί πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα ην παηδί

απηό λα πάζρεη από β-ζαιαζζαηκία Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-25-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα ηεο θσδηθήο αιπζίδαο ελόο γνληδίνπ πνπ θσδηθνπνηεί ηκήκα κηαο

πξσηεΐλεο 5΄CTG AAG CGA GAA CCC3΄

1 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο ηύπνπο ησλ κεηαιιάμεσλ πνπ ζπλέβεζαλ ζηελ αξρηθή αιιεινπρία θαη

ηηο επηπηώζεηο ηνπο ζην γνληδηαθό πξντόλ ζε θάζε κηα από ηηο παξαθάησ πεξηπηώζεηο

α 5΄CTG AAG CGA TAA CCC3΄

β 5΄CTG CCG AAG CGA GAA CCC3΄ Μονάδερ 16

2 Σε πνηεο πεξηπηώζεηο νη γνληδηαθέο κεηαιιάμεηο δελ είλαη επηβιαβείο γηα ηνλ αλζξώπηλν

νξγαληζκό Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο Μηα θπζηνινγηθή γπλαίθα παληξεύεηαη έλαλ άλδξα θαη απνθηνύλ δύν παηδηά ην Γηάλλε θαη ηελ

Διέλε Ο Γηάλλεο παξνπζηάδεη νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηκία θαη β-ζαιαζζαηκία ελώ ε Διέλε

δελ παξνπζηάδεη θακία από ηηο δύν αζζέλεηεο

Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ (Μνλάδεο 6) θαη λα

δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 6) Eαλ νη ζπγθεθξηκέλνη γνλείο απνθηήζνπλ θαη

ηξίην παηδί λα πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα πάζρεη κόλν από ππεξρνιεζηεξνιαηκία ρσξίο

λα ιεθζεί ππόςε ε β-ζαιαζζαηκία (Μνλάδεο 6)

Πξόζθαηα αλαθνηλώζεθε κειέηε γηα ηελ εθαξκνγή ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο ζε αζζελείο πνπ

πάζρνπλ από β-ζαιαζζαηκία Λακβάλνληαο ππόςε όηη ηα γνλίδηα ησλ αηκνζθαηξηλώλ

εθθξάδνληαη ζηα πξόδξνκα εξπζξνθύηηαξα πνηνο ηύπνο γνληδηαθήο ζεξαπείαο ζα

κπνξνύζε λα εθαξκνζηεί γηα ηελ αληηκεηώπηζε ηεο β-ζαιαζζαηκίαο θαη γηαηί (Μνλάδεο 7) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-26-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Έλαο γεσξγόο θαιιηεξγεί ζην θηήκα ηνπ έλα θπηό πνπ έρεη θίηξηλα ή θόθθηλα άλζε θαη θαξπνύο κε

ζηξνγγπιό ή σνεηδέο ζρήκα Από ηε δηαζηαύξσζε θπηώλ κε θίηξηλα άλζε θαη ζηξνγγπινύο

θαξπνύο κε θπηά πνπ έρνπλ θόθθηλα άλζε θαη σνεηδείο θαξπνύο πήξε κόλν θπηά κε πνξηνθαιί

άλζε θαη σνεηδείο θαξπνύο Τα ζηειέρε πνπ δηαζηαπξώζεθαλ ήηαλ ακηγή θαη ηα γνλίδηα πνπ

ειέγρνπλ ηηο δύν ηδηόηεηεο βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά δεύγε νκνιόγσλ ρξσκνζσκάησλ

1 Να θάλεηε ηε δηαζηαύξσζε θαη λα αηηηνινγήζεηε ηα απνηειέζκαηα Μονάδερ 8

2 Αλ δηαζηαπξσζνύλ κεηαμύ ηνπο ηα θπηά πνπ πξνέθπςαλ από ηελ πξώηε δηαζηαύξσζε λα

ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα πξνθύςνπλ θπηά κε πνξηνθαιί άλζε θαη ζηξνγγπινύο θαξπνύο Μονάδερ 12

3 Τη νλνκάδεηαη θαηλόηππνο θαη ηη γνλόηππνο ελόο νξγαληζκνύ Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην πεπηίδην

H2N ndash Μεθειονίνη ndash Αλανίνη ndash Τυροζίνη ndash Προλίνη ndash Σερίνη ndash COOH

πνπ θσδηθνπνηείηαη από ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ

5΄ C A A A T G G C C T A T A A C T G G A C A C C C A G C T G A C G A 3΄

3΄ G T T T A C C G G A T A T T G A C C T G T G G G T C G A C T G C T 5΄

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA πνπ

πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9)

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ εζσλίνπ πνπ βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα ηνπ κνξίνπ DNA

(κνλάδεο 8)

Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία σξίκαλζεο ηνπ πξόδξνκνπ mRNA (κνλάδεο 8)

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Αιαλίλε rarr GCC

Μεζεηνλίλε rarr AUG

Πξνιίλε rarr CCC

Σεξίλε rarr AGC

Τπξνζίλε rarr UAU Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-27-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο κπνξεί λα γίλεη θαη από ηα

δηαγνληδηαθά δώα

1 Πνηα είλαη ηα βήκαηα ηεο δηαδηθαζίαο πνπ πξνεγνύληαη ηεο γέλλεζεο ελόο δηαγνληδηαθνύ δώνπ Μονάδερ 6

2 Δθηόο από ηα δηαγνληδηαθά δώα από πνηνπο άιινπο νξγαληζκνύο είλαη δπλαηή ε παξαγσγή

αλζξώπηλεο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο θαη ζε πνην ραξαθηεξηζηηθό ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα

ζηεξίδεηαη ε δπλαηόηεηα απηή Μονάδερ 10

3 Γηαηί ε θισλνπνίεζε είλαη ρξήζηκε γηα ηνλ πνιιαπιαζηαζκό ησλ δηαγνληδηαθώλ δώσλ Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο Σε απνζηεηξσκέλν ζάιακν θαιιηεξγεηώλ όπνπ ε ζεξκνθ-

ξαζία έρεη ξπζκηζηεί ζηνπο 35 νC έρνπλ ηνπνζεηεζεί δύν

θηάιεο κε θαιιηέξγεηεο κηθξννξγαληζκώλ Σηε κία θηάιε

θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α θαη ζηελ άιιε ν

κηθξννξγαληζκόο Β Από ηηο θηάιεο απηέο έρεη απνκα-

θξπλζεί ν αέξαο

Ο κηθξννξγαληζκόο Α έρεη άξηζηε ζεξκνθξαζία αλάπ-

ηπμεο ηνπο 35 νC ελώ ν κηθξννξγα-ληζκόο Β ηνπο 45

νC

Τε ρξνληθή ζηηγκή t1 γηα θάπνην ιόγν απνκαθξύλνληαη ηα πώκαηα από ηηο θηάιεο ησλ θαιιηεξ-

γεηώλ θαη νη κηθξννξγαληζκνί έξρνληαη ζε επαθή κε ηνλ αηκνζθαηξηθό αέξα

1 Με βάζε ην παξαπάλσ δηάγξακκα πνηα είλαη ε αιιαγή πνπ παξαηεξείηαη ζηνπο πιεζπζκνύο

ησλ κηθξννξγαληζκώλ Α θαη Β Μονάδερ 5

2 Να εμεγήζεηε γηαηί ζπκβαίλεη ε αιιαγή απηή ζηνλ θαζέλα από ηνπο δύν πιεζπζκνύο Μονάδερ 10

3 Σηε ρξνληθή ζηηγκή t2 ε ζεξκνθξαζία ηνπ ζαιάκνπ θαιιηέξγεηαο αιιάδεη ζηνπο 45 νC

α Πνηα ζα είλαη ε επίδξαζε ηεο αιιαγήο απηήο ζηνλ πιεζπζκό ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Α Μονάδερ 5

β Πνηα ζα είλαη ε επίδξαζε ηεο αιιαγήο απηήο ζηνλ πιεζπζκό ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Β Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-28-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Φπηό Α δηαζηαπξώλεηαη κε θπηό Β ηνπ ηδίνπ είδνπο πνπ έρεη θόθθηλα άλζε Από ηε

δηαζηαύξσζε απηή παίξλνπκε θπηά κε ιεπθά θαη θόθθηλα άλζε Τν θόθθηλν ρξώκα θαζνξίδεηαη

από ππνιεηπόκελν γνλίδην

1 Να γξάςεηε ηε δηαζηαύξσζε κεηαμύ ησλ θπηώλ Α θαη Β θαη λα δηθαηνινγήζεηε ην γνλόηππν

ηνπ θπηνύ Α Μονάδερ 9

2 Τη νλνκάδεηαη δηαζηαύξσζε ειέγρνπ θαη γηα πνην ζθνπό ηε ρξεζηκνπνηνύκε Μονάδερ 6

Β Ζ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ηνπ mRNA θαζνξίδεη ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ζηηο πξσηεΐλεο

κε βάζε έλα θώδηθα αληηζηνίρηζεο λνπθιενηηδίσλ mRNA κε ακηλνμέα πξσηετλώλ ν νπνίνο

νλνκάδεηαη γελεηηθόο θώδηθαο

1 Τη ζεκαίλεη ε έθθξαζε laquoν γελεηηθόο θώδηθαο είλαη ζπλερήο θαη ζρεδόλ θαζνιηθόοraquo Μονάδερ 5

2 Γηαηί ν γελεηηθόο θώδηθαο ραξαθηεξίδεηαη σο εθθπιηζκέλνο Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ελόο πξνθαξπσηηθνύ νξγαληζκνύ

5 C C A G A A T T C A A T T C A G G A C G A A A A G A A T T C A A C 3

3 G G T C T T A A G T T A A G T C C T G C T T T T C T T A A G T T G 5

To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Να γξάςεηε ην

ηκήκα DNA πνπ πξνθύπηεη κεηά από ηε δξάζε ηεο EcoRI θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 8

Τν ηκήκα ηνπ DNA πνπ πξνέθπςε κεηά ηε δξάζε ηεο EcoRI κεηαγξάθεηαη

Πνηα αιπζίδα από απηό ην DNA κεηαγξάθεηαη θαη γηαηί Μονάδερ 6

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από απηή ηε κεηαγξαθή θαη λα

ζεκεηώζεηε ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο Μονάδερ 6

Πνηνη νξγαληζκνί δηαζέηνπλ πεξηνξηζηηθέο ελδνλνπθιεάζεο θαη πνηνο είλαη ν θπζηνινγηθόο ηνπο

ξόινο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-29-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ Βηνηερλνινγία κε ηελ αλάπηπμε ηεο ηερλνινγίαο ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ DNA ηε ρξήζε ηεο

ηερληθήο PCR θαη ηελ παξαγσγή κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ ζπλεηζθέξεη ζε ηνκείο όπσο ε

γεσξγία ε θηελνηξνθία θαη ε Ηαηξηθή

1 Τη επηηξέπεη ε κέζνδνο ηεο αιπζηδσηήο αληίδξαζεο ηεο πνιπκεξάζεο (PCR) (κνλάδεο 4) Να

αλαθέξεηε ηξεηο πξαθηηθέο εθαξκνγέο ηεο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

2 Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία παξαγσγήο ζην εξγαζηήξην κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ γηα έλα

επηιεγκέλν αληηγόλν Μονάδερ 8

3 Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία παξαγσγήο δηαγνληδηαθώλ θπηώλ αλζεθηηθώλ ζηα έληνκα κε ηε

ρξήζε ηεο ηερλνινγίαο ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ DNA θαη ηνπ βαθηεξίνπ Bacillus thuringiensis Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο Τα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα αλαπαξηζηνύλ ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ζηα κέιε

ηεο ίδηαο νηθνγέλεηαο ε κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ην θόθθηλν ρξώκα (γελεαινγηθό

δέληξν Α) θαη ε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία (γελεαινγηθό δέληξν Β)

Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδεηαη ζην

γελεαινγηθό δέληξν Α θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδεηαη ζην

γελεαινγηθό δέληξν Β θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Τν δεπγάξη (Η1 Η2) πεξηκέλεη ηξίην παηδί Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα γελλεζεί παηδί κε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία θαη θπζηνινγηθή όξαζε (κνλάδεο 6)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Να αλαθέξεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ αθνινπζνύληαη θαηά ηνλ πξνγελλεηηθό έιεγρν γηα ηε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία όηαλ ε κεηέξα βξίζθεηαη ζηελ 11ε εβδνκάδα ηεο θύεζεο (κνλάδεο

4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-30-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ βαθηεξηαθνύ mRNA

5΄Α G A U G A A A G C C A C G G A G C C C U G A G C A A 3΄

Από ηε κεηάθξαζε απηνύ ηνπ mRNA πξνθύπηεη κία πεπηηδηθή αιπζίδα

1 Πνηνο είλαη ν αξηζκόο ησλ ακηλνμέσλ πνπ απνηεινύλ απηή ηελ πεπηηδηθή αιπζίδα(κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

2 Να πεξηγξάςεηε ην ζηάδην έλαξμεο ηεο πξσηετλν-ζύλζεζεο Μονάδερ 8

3 Να πεξηγξάςεηε ην δεζκό κε ηνλ νπνίν ελώλνληαη κεηαμύ ηνπο δύν δηαδνρηθά λνπθιενηίδηα ζε

έλα κόξην mRNA Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην γελεαινγηθό δέληξν κηαο νηθνγέλεηαο ζηελ νπνία εκθαλίδεηαη ε αζζέλεηα ηεο

αηκνξξνθηιίαο Α Τν άηνκν III 1 πάζρεη από αηκνξξνθηιία Α Όια ηα κέιε ηεο νηθνγέλεηαο έρνπλ

θπζηνινγηθό αξηζκό θαη κέγεζνο ρξσκνζσκάησλ

Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέληξν (κνλάδεο 3) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6)

Πνην πξόβιεκα αληηκεησπίδνπλ ηα άηνκα κε αηκνξξνθηιία Α (κνλάδεο 4)

Τν δεπγάξη II 2 II 3 απνθηά δεύηεξν παηδί κε αηκνξξνθηιία Α θαη ζύλδξνκν Klinefelter Να

πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία κέζσ ηεο νπνίαο πξνέθπςε ν γνλόηππνο ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ παηδηνύ

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε γνληδηαθήο κεηάιιαμεο (κνλάδεο 6)

Πόζα ζπλνιηθά κόξηα DNA πεξηέρνληαη ζηα ρξσκνζώκαηα πνπ απεηθνλίδνληαη ζηνλ θαξπόηππν

ηνπ παηδηνύ κε ζύλδξνκν Klinefelter (κνλάδεο 2)

Να εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-31-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα ηε δεκηνπξγία ελόο θισλνπνηεκέλνπ πξνβάηνπ - όπσο ήηαλ ε Dolly - ρξεζηκνπνηνύληαη ηξία

πξόβαηα Α Β ΓΑπό ην πξόβαην Α απνκνλώλεηαη ν ππξήλαο από θύηηαξν ησλ καζηηθώλ αδέλσλ

Από έλα σάξην ηνπ πξνβάηνπ Β αθαηξείηαη ν ππξήλαο θαη ζηε ζέζε ηνπ εηζάγεηαη ν ππξήλαο ηνπ

θπηηάξνπ από ην πξόβαην Α Πξνθύπηεη έηζη έλα λέν θύηηαξν

Τν θύηηαξν απηό πθίζηαηαη ιίγεο δηαηξέζεηο θαη ην έκβξπν πνπ πξνθύπηεη εκθπηεύεηαη ζηε κήηξα

ηνπ πξνβάηνπ Γ Μεηά από ιίγνπο κήλεο γελληέηαη ην λέν πξόβαην (πξόβαην ∆)

1 Πνην από ηα πξόβαηα Α Β Γ έρεη ηαπηόζεκν ππξεληθό DNA κε ην πξόβαην ∆ θαη γηαηί Μονάδερ 8

2 Πνην από ηα πξόβαηα Α Β Γ έρεη ηαπηόζεκν κηηνρνλδξηαθό DNA κε ην πξόβαην ∆ θαη γηαηί Μονάδερ 8

3 Με πνην ηξόπν ε θισλνπνίεζε κπνξεί λα ζπλεηζθέξεη ζηελ πξνζηαζία από ηελ εμαθάληζε

δηαθόξσλ δσηθώλ νξγαληζκώλ ηνπ πιαλήηε καο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλνληαη πέληε ακηλνμέα θαη δίπια ηνπο ηξηπιέηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ

θσδηθνπνηνύλ ηα ακηλνμέα απηά

ηπξνζίλε (tyr) mdash UAU

θαηλπιαιαλίλε (phe) mdash UUU

πξνιίλε (pro) mdash CCC

κεζεηνλίλε (met) mdash AUG

γιπθίλε (gly) mdash GGG

Τα πέληε παξαπάλσ ακηλνμέα ζπγθξνηνύλ νιηγνπεπηίδην θάπνηνπ βαθηεξηαθνύ θπηηάξνπ

α Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο πνην είλαη ην πξώην (αξρηθό) θαη πνην ην ηέηαξην ακηλνμύ ηνπ

νιηγνπεπηηδίνπ

Μονάδερ 4

β Να γξάςεηε κία αιιεινπρία λνπθιενηηδίσλ ηνπ mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ

νιηγνπεπηίδην Μονάδερ 6

γ Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ λνπθιενηηδίσλ ηεο θσδηθήο αιπζίδαο ηνπ DNA

(κνλάδεο 6) θαη λα ζεκεηώζεηε ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 9

δ Πόζα άηνκα θσζθόξνπ ππάξρνπλ ζηε δηπιή έιηθα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί απηό ην

νιηγνπεπηίδην ∆ηθαηνινγείζηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-32-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Βηνηερλνινγία κε ηελ επξεία έλλνηα είλαη ε ρξήζε δσληαλώλ νξγαληζκώλ πξνο όθεινο ηνπ

αλζξώπνπ θαη ζηεξίδεηαη θπξίσο ζε ηερληθέο θαιιηέξγεηαο θαη αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ

θαη ζε ηερληθέο αλαζπλδπαζκέλνπ DNA

1 Με πνην ηξόπν θαιιηεξγνύληαη νη κηθξννξγαληζκνί ζε κεγάιε θιίκαθα (βηνκεραληθή

θαιιηέξγεηα) Μονάδερ 10

2 Τη ελλννύκε κε ηνλ όξν δύκσζε θαη πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο Μονάδερ 5

3 Ζ αλζξώπηλε ηλζνπιίλε είλαη κία από ηηο θαξκαθεπηηθέο πξσηεΐλεο πνπ παξάγνληαη από

βαθηήξηα Μία από ηηο κεζόδνπο πνπ ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή ηεο είλαη ε παξαγσγή

ηνπ πξόδξνκνπ κνξίνπ ηεο ζε κία βαθηεξηαθή θαιιηέξγεηα θαη ε κεηαηξνπή ηνπ ζε ηλζνπιίλε κε

ελδπκηθή θαηεξγαζία Να γξάςεηε ζπλνπηηθά ηα ζηάδηα απηήο ηεο κεζόδνπ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ βαθηεξηαθνύ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην κε έμη

ακηλνμέα

Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο είλαη ε θσδηθή θαη πνηα ε κε θσδηθή (κνλάδεο 4) Να αηηηνινγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ

ηκήκαηνο DNA Μονάδερ 3

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ηνπ πεπηηδίνπ πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηάθξαζε

ηνπ παξαπάλσ mRNA Μονάδερ 3

Να γξάςεηε ηα αληηθσδηθόληα ησλ tRNA κε ηε ζεηξά πνπ ζα πάξνπλ κέξνο ζηε κεηάθξαζε ηνπ

παξαπάλσ mRNA Μονάδερ 6

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο θσδηθνλίσλ θαη ακηλνμέσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

AUG rarr Μεζεηνλίλε

ACC rarr Θξενλίλε

AAA rarr Λπζίλε

CCU rarr Πξνιίλε

CAC rarr Ηζηηδίλε

GCC rarr Αιαλίλε

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-33-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ο όξνο γνληδηαθή έθθξαζε αλαθέξεηαη ζπλήζσο ζε όιε ηε δηαδηθαζία κε ηελ νπνία έλα γνλίδην

ελεξγνπνηείηαη γηα λα παξαγάγεη κία πξσηεΐλε

1 Πνύ απνζθνπεί θπξίσο ε ξύζκηζε απηή ζηελ πεξίπησζε ησλ βαθηεξίσλ Μονάδερ 5

2 Τα θύηηαξα ελόο επθαξπσηηθνύ πνιύπινθνπ νξγαληζκνύ όπσο ηα λεπξηθά θαη ηα κπτθά αλ θαη

έρνπλ ην ίδην γελεηηθό πιηθό δηαθέξνπλ ζηε κνξθή θαη ηε ιεηηνπξγία Πώο νλνκάδεηαη απηή ε

δηαδηθαζία εμεηδίθεπζεο θαη ηη θάλεη ηα θύηηαξα λα δηαθέξνπλ ηόζν πνιύ Μονάδερ 8

3 Ο κεραληζκόο ηεο κεηαγξαθήο είλαη ν ίδηνο ζηνπο πξνθαξπσηηθνύο θαη επθαξπσηηθνύο

νξγαληζκνύο Πνηα είλαη ηα ξπζκηζηηθά ζηνηρεία ηεο κεηαγξαθήο ηνπ DNA πνην ην έλδπκν πνπ

θαηαιύεη ηε κεηαγξαθή θαη πώο ιεηηνπξγεί απηό θαηά ηε γνληδηαθή ξύζκηζε ζην επίπεδν ηεο

κεηαγξαθήο ησλ επθαξπσηηθώλ νξγαληζκώλ Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο Σε κηα ζέζε ηκήκαηνο κνξίνπ DNA κε θιώλνπο Α θαη Β έρεη μεθηλήζεη ε αληηγξαθή όπσο

θαίλεηαη ζην παξαθάησ ζρήκα

Ζ DNA-δεζκάζε εθηόο ηνπ όηη ζπλδέεη όια ηα θνκκάηηα πνπ πξνθύπηνπλ από ηηο δηάθνξεο ζέζεηο

έλαξμεο αληηγξαθήο δξα θαηά ηελ αληηγξαθή ηνπ θιώλνπ Β

Σε θάζε θιώλν λα ζπκπιεξώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηεο αληηγξαθήο θαη λα ραξαθηεξίζεηε

ηνλ ηξόπν ζύλζεζεο ησλ λέσλ αιπζίδσλ DNA (κνλάδεο 4) Πνηά έλδπκα ηνπνζεηνύλ ηα

ζπκπιεξσκαηηθά λνπθιενηίδηα θαη πνηνπο άιινπο ξόινπο έρνπλ (κνλάδεο 7)

Σηελ θσδηθή αιπζίδα Α ην γνλίδην πνπ είλαη ππεύζπλν γηα ηελ παξαγσγή ελόο πεπηηδίνπ έρεη ηελ

εμήο αιιεινπρία βάζεσλ

5΄ ATG CCA TGC AAA CCG AAA TGA hellip3΄

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη (κνλάδεο 2)

Κάπνηα αιιαγή πνπ ζπλέβε ζηελ παξαπάλσ θσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA έρεη σο

απνηέιεζκα ην 4ν θσδηθόλην ζην κεηαγξαθόκελν mRNA λα έρεη ηηο βάζεηο UAA

θαη ν αξηζκόο ησλ θσδηθνλίσλ λα παξακέλεη ζηαζεξόο

Αθνύ γξάςεηε ην λέν mRNA πνπ πξνθύπηεη λα εμεγήζεηε πνηα είλαη ε ζπγθεθξηκέλε αιιαγή

πνπ ζπλέβε θαη ηη ζπλέπεηεο κπνξεί λα έρεη γηα ην πεπηίδην (κνλάδεο 8)

Γηαηί ε πξσηετλνζύλζεζε ζηνπο επθαξπσηηθνύο νξγαληζκνύο είλαη κηα laquoνηθνλνκηθή

δηαδηθαζίαraquo (κνλάδεο 4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-34-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Τα γνλίδηα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηηο αιπζίδεο ησλ αηκνζθαηξηλώλ ηνπ αλζξώπνπ εκθαλίδνπλ πνιιέο

κεηαιιάμεηο πνπ νδεγνύλ ζηε δεκηνπξγία αηκνζθαηξηλνπαζεηώλ Σην γνλίδην πνπ θσδηθνπνηεί ηελ

αιπζίδα β έρνπλ βξεζεί πεξηζζόηεξεο από 300 κεηαιιάμεηο ∆ίλεηαη κία κεηάιιαμε ζην θσδηθόλην

πνπ θσδηθνπνηεί ην 6ν ακηλνμύ ηεο βndash πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο αηκνζθαηξίλεο Α (ΖbA)

Σηεθσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA ην θσδηθόλην GAG έγηλε GTG

α Τη ζπλέπεηεο έρεη απηή ε κεηάιιαμε γηα ηελ αηκνζθαηξίλε Α (HbA) θαη γηα ηα

εξπζξνθύηηαξα (κνλάδεο 12)

β Γηαηί ζηα νκόδπγα άηνκα κε βndashζαιαζζαηκία εκθαλίδεηαη ζπρλά αύμεζε ηεο αηκνζθαηξίλεο F

(HbF) (κνλάδεο 7)

γ Σε πνηα άηνκα ε ζύλζεζε ηεο αηκνζθαηξίλεο Α2 (HbA2) απνηειεί δηαγλσζηηθό δείθηε

(κνλάδεο 6) Μονάδερ 25

ΘΔΜΑ 4ο Γπλαίθα κε νκάδα αίκαηνο Α παληξεύεηαη άλδξα κε νκάδα αίκαηνο Β θαη γελλνύλ δύν παηδηά εθ

ησλ νπνίσλ ην πξώην πνπ είλαη θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο Α θαη ην δεύηεξν νκάδα αίκαηνο Ο

Τν δεύηεξν παηδί πάζρεη από θιεξνλνκηθή κεηαβνιηθή λόζν Οη δύν γνλείο είλαη πγηείο θαη ε

κεηέξα κόλνλ είλαη θνξέαο ηνπ ππνιεηπόκελνπ γνληδίνπ πνπ ειέγρεη ηε λόζν απηή Γηα ηα γνλίδηα

πνπ ειέγρνπλ ηνπο παξαπάλσ ραξαθηήξεο ηζρύεη ν δεύηεξνο λόκνο ηνπ Μendel

Να βξείηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ ηνπο σο πξνο ηνπο δύν ραξαθηήξεο

θάλνληαο ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (κνλάδεο 15) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ην θύιν ηνπ

δεύηεξνπ παηδηνύ (κνλάδεο 10) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-35-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα ηελ παξαγσγή ηνπ πξνδξόκνπ κνξίνπ ηεο ηλζνπιίλεο δειαδή ηεο πξντλζνπιίλεο θαηάιιεια

κεηαζρεκαηηζκέλα θύηηαξα Escherichia coli θαιιηεξγήζεθαλ ζε βηναληηδξαζηήξα Ζ απεηθόληζε

ηεο κεηαβνιήο ηνπ πιεζπζκνύ ηνπ βαθηεξίνπ (Ν) ζε ζρέζε κε ηνλ ρξόλν (t) έδσζε ην παξαθάησ

δηάγξακκα

1 Με βάζε ην δηάγξακκα απηό λα ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο θαη λα πεξηγξάςεηε

ηηο θάζεηο ηεο Μονάδερ 10

2 Σε πνηα ζπλήζσο ρξνληθά δηαζηήκαηα ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ βαθηεξίσλ αλακέλεηαη λα παξαρζεί

ε πξντλζνπιίλε Αθνύ παξαιάβνπκε ηελ πξντλζνπιίλε από ηνλ βηναληηδξαζηήξα πώο ζα ηελ

κεηαηξέςνπκε ζε ηλζνπιίλε Μονάδερ 10

3 Πνηνο είλαη ν βηνινγηθόο ξόινο ηεο ηλζνπιίλεο θαη πνηα αζζέλεηα πξνθαιεί ε κείσζε ή ε έιιεηςή

ηεο Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ελόο γνληδίνπ βαθηεξηαθνύ

θπηηάξνπ

AUGndashCCUndashCAUndashCGUndashUCUndashACUndashUUUndashUAA 3΄

α Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ηε μη κωδική αιπζίδα από ηελ νπνία πξνήιζε ην παξαπάλσ

mRNA θαη λα νξίζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηεο Μονάδερ 5

β Αληηθαζηζηνύκε κία ηξηπιέηα ηνπ παξαπάλσ mRNA κε ηελ ηξηπιέηα 5΄UGA

3΄ θαη ην

πεπηίδην πνπ θσδηθνπνηείηαη δελ πθίζηαηαη ηελ παξακηθξή αιιαγή Πνηα είλαη ε ηξηπιέηα

απηή (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

γ Ζ ηξηπιέηα 5΄

UCU3΄

ηνπ παξαπάλσ mRNA θσδηθνπνηεί ην ακηλνμύ ζεξίλε Αλ

αληηθαηαζηήζνπκε απηή ηελ ηξηπιέηα κε ηελ ηξηπιέηα 5΄

UCC3΄

δελ πξνθύπηεη ε

παξακηθξή αιιαγή ζην πεπηίδην Πώο εξκελεύεηαη ην γεγνλόο απηό κε βάζε ηα

ραξαθηεξηζηηθά ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-36-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα πξώηε θνξά ε γνληδηαθή ζεξαπεία εθαξκόζηεθε ζε έλα θνξίηζη πνπ είρε έιιεηςε ηνπ ελδύκνπ

απακηλάζε ηεο αδελνζίλεο (ADA)

1 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ ελδύκνπ απηνύ (κνλάδεο 3) θαη πνηα ηα ζπκπηώκαηα πνπ εκθαλίδνπλ ηα

άηνκα κε έιιεηςε ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

2 Πώο νλνκάδεηαη ν ηύπνο ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο πνπ εθαξκόζηεθε (κνλάδεο 2) θαη γηαηί

(κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

3 Πνηα είλαη ε δηαδηθαζία πνπ αθνινπζείηαη ζηε γνληδηαθή ζεξαπεία ηεο παξαπάλσ αζζέλεηαο Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο κε θπζηνινγηθή όξαζε πνπ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία (PKU) θαη κηα γπλαίθα κε

θπζηνινγηθή όξαζε πνπ δελ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία απνθηνύλ έλα θνξίηζη θαη έλα αγόξη Τν

θνξίηζη έρεη θπζηνινγηθή όξαζε θαη δελ παξνπζηάδεη θαηλπιθεηνλνπξία ελώ ην αγόξη εκθαλίδεη

αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν θαη πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία

1 Πώο πξνθαιείηαη ε θαηλπιθεηνλνπξία (κνλάδεο 5) θαη πσο θιεξνλνκείηαη (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

2 Πώο θιεξνλνκείηαη ε κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν Μονάδερ 6

3 Να βξείηε θαη λα γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο ηνπ άλδξα ηεο γπλαίθαο θαη ησλ παηδηώλ ηνπο

(κνλάδεο 8) θάλνληαο ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 12

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-37-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Α Σηα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα κειεηάηαη ν ηξόπνο θιεξνλόκεζεο θνηλνύ κνλνγνληδηαθνύ

ραξαθηεξηζηηθνύ ζε δύν δηαθνξεηηθέο νηθνγέλεηεο 1 θαη 2

Σηελ 1ε νηθνγέλεηα θέξνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ηα άηνκα Η2 ΗΗ2 ΗΗ3 (καπξηζκέλα) ελώ ζηελ 2

ε

νηθνγέλεηα θέξνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ηα άηνκα ΗΗ2 ΗΗ3 (καπξηζκέλα)

Να πξνζδηνξίζεηε ηνλ ηξόπν θιεξνλόκεζεο ηνπ ραξαθηεξηζηηθνύ κε βάζε ηα παξαπάλσ

ζηνηρεία αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή ζαο κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (Να κε ιεθζεί

ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο θαη λα κελ εμεηαζηεί ε πεξίπησζε ηνπ θπινζύλδεηνπ

επηθξαηνύο γνληδίνπ) (κνλάδεο 8) Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόκσλ (κνλάδεο 5) Μονάδερ 13

Β Να ππνδείμεηε έλα πηζαλό κεραληζκό πνπ κπνξεί λα εμεγήζεη ηε γέλλεζε αηόκνπ κε ζύλδξνκν

Turner από γνλείο κε θπζηνινγηθό αξηζκό ρξσκνζσκάησλ (κνλάδεο 6) Να πεξηγξάςεηε ηε

δηαδηθαζία κε ηελ νπνία κπνξνύκε λα απεηθνλίζνπκε ηα ρξσκνζώκαηα ηνπ αηόκνπ κε ζύλδξνκν

Turner κεηά ηε γέλλεζή ηνπ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη δίθισλν κόξην DNA ην νπνίν πεξηέρεη ηκήκα αζπλερνύο γνληδίνπ πνπ κεηαγξά-

θεηαη ζε mRNA

α) Πνύ ζπλαληάκε αζπλερή γνλίδηα (κνλάδεο 2)

β) Να πξνζδηνξίζεηε ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

γ) Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ πξόδξνκνπ mRNA θαη ηνπ ώξηκνπ mRNA πνπ πξνθύπηνπλ από ηε

κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ DNA ρσξίο αηηηνιόγεζε (κνλάδεο 2)

δ) Πώο πξνθύπηεη ην ώξηκν mRNA (κνλάδεο 3)

ε) Μπνξεί ε πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε ΔcoRI λα θόςεη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3)

ζη) Πνηεο θαηεγνξίεο γνληδίσλ πνπ ππάξρνπλ ζην ρξσκνζσκηθό DNA ελόο θπηηαξηθνύ ηύπνπ δελ

θισλνπνηνύληαη ζε cDNA βηβιηνζήθε (κνλάδεο 8) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-38-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Άλδξαο πνπ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία θαη ζπλζέηεη θπζηνινγηθή πνζόηεηα κειαλίλεο

απνθηά απνγόλνπο κε γπλαίθα πνπ πάζρεη από αιθηζκό αιιά κπνξεί λα κεηαηξέπεη ηε

θαηλπιαιαλίλε ζε ηπξνζίλε

Να βξείηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο θαη θαηλόηππνπο ησλ παηδηώλ

Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηελ θαηλπιθεηνλνπξία θαη ηνλ αιθηζκό βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά

δεύγε νκόινγσλ ρξσκνζσκάησλ Μονάδερ 12

Β Να δηαθξίλεηε πεξηπηώζεηο θαηά ηηο νπνίεο είλαη αηκνξξνθηιηθό ην παηδί πνπ απνθηά

θπζηνινγηθόο άλδξαο κε θπζηνινγηθή γπλαίθα ηεο νπνίαο ν παηέξαο είλαη αηκνξξνθηιηθόο

Οη γνλείο θαη ην παηδί έρνπλ θπζηνινγηθό θαξπόηππν Μονάδερ 13

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ηα πέληε (5) πξώηα ακηλνμέα

κηαο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Ζ θαηεύζπλζε ζηελ νπνία θηλείηαη ε RNA πνιπκεξάζε θαηά ηε

κεηαγξαθή ππνδεηθλύεηαη από ην βέινο

α Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ DNA είλαη ε θσδηθή θαη πνηα είλαη ε κε θσδηθή

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 9

β Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ DNA Μονάδερ 3

γ Να γξάςεηε θαη λα αηηηνινγήζεηε ην αληηθσδηθόληνηνπ tRNA πνπ κεηαθέξεη ην 2ν ακηλνμύ ηεο

πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Μονάδερ 5

δ Τηείλαηηνζύκπινθνέλαξμεοηεοπξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 5) θαη πνηα είλαη ε κεηέπεηηα πνξεία

ηνπ tRNA πνπ ζπκκεηέρεη ζε απηό (κνλάδεο 3) Μονάδερ 8

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-39-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Πξόθεηηαη λα θαιιηεξγεζεί ζην εξγαζηήξην έλαοεηεξόηξνθνο κηθξννξγαληζκόο

1 Να αλαθέξεηε νλνκαζηηθά ηα ζξεπηηθά ζπζηαηηθά ηα νπνία πξέπεη λα πξνζηεζνύλ ζην κέζν

θαιιηέξγεηαο ώζηε ν κηθξννξγαληζκόο απηόο λα αλαπηπρζεί θπζηνινγηθά Μονάδερ 8

2 Πώο κπνξνύκε λα δηαπηζηώζνπκε αλ ν κηθξννξγαληζκόο απηόο είλαη ππνρξεσηηθά αλαεξόβηνο Μονάδερ 7

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνπο άιινπο παξάγνληεο πνπ επηδξνύλ ζηελ αλάπηπμε ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαηηνπαξαθάησηκήκα DNAζηννπνίνέρεη αξρίζεη ε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

1Σηηο ζέζεηο ΑΒΓ∆ΔΕ λα αληηζηνηρίζεηε ηηο ελδείμεηο 3΄ ή 5΄ ώζηε λα θαίλεηαη ν

πξνζαλαηνιηζκόο ησλ αξρηθώλ θαη ησλ λενζπληηζέκελσλ αιπζίδσλ Μονάδερ 6

2Τη είλαη ηα πξσηαξρηθά ηκήκαηα πσο δεκηνπξγνύληαη θαη πσο επηκεθύλνληαη Μονάδερ 9

3Δμεγήζηε γηαηί πξέπεη ζηελ παξαπάλσ δηαδηθαζία λα ελεξγνπνηεζεί ην έλδπκν DNA δεζκάζε

θαη πώο ζα δξάζεη απηό Μονάδερ 6

4Πνηα έλδπκα ζα επηδηνξζώζνπλ ηα πηζαλά ιάζε ηεο δηαδηθαζίαο ηεο αληηγξαθήο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-40-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ νιηγνπεπηίδην έμη ακηλνμέσλ ην νπνίν δελ έρεη ππνζηεί θακία ηξνπνπνίεζε

κεηά ηε ζύλζεζή ηνπ

Ζ2Ν ndash Μεθειονίνη ndash Γλυκίνη ndash Λυζίνη ndash Τρυπηοθάνη ndash Βαλίνη ndash Αλανίνη - COOH

Α Με ηε βνήζεηα ηνπ ηκήκαηνο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ παξαηίζεηαη γξάςηε ηελ αιιεινπρία

ησλ λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ ηκήκαηνο mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην

παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην ∆ηθαηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 13

Β Γξάςηε κε ηνλ θαηάιιειν πξνζαλαηνιηζκό ηελ αιιεινπρία λνπθιενηηδίσλ ζην δίθισλν

κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην Πνηα είλαη ε θσδηθή θαη πνηα ε κε

θσδηθή αιπζίδα Μονάδερ 6

Γ Δάλ ε ηξηπιέηα 5΄-UGG-3΄ ζην mRNA αληηθαηαζηαζεί από ηελ ηξηπιέηα 5΄-UGA-3΄ γξάςηε

ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ζην λέν νιηγνπεπηίδην πνπ ζα ζπληεζεί Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο Σην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ζηα κέιε

κηαο νηθνγέλεηαο ε αηκνξξνθηιία Α (Δίλαη καπξηζκέλα ηα ΗΗ 1 ΗΗ 4 θαη ΗΗΗ 1)

Α Πώο θιεξνλνκείηαη ε αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 5

Β Να γξάςεηε θαη λα δηθαηνινγήζεηε κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο ηνπο γνλνηύπνπο όισλ ησλ

κειώλ πνπ απεηθνλίδνληαη ζην γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 13

Γ Δάλ νη γνλείο ΗΗ 3 θαη ΗΗ 4 απνθηήζνπλ επόκελν παηδί πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα λα λνζεί από

αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 7

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο θσδηθνλίσλ

θαη ακηλνμέσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

GUCrarrΒαιίλε

UGGrarrΤξππηνθάλε

GGUrarrΓιπθίλε

AUGrarrΜεζεηνλίλε

AAArarrΛπζίλε

GCCrarrΑιαλίλε

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-41-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο κε ηηο νπνίεο κπνξνύλ λα παξαρζνύλ κνλνθισληθά

αληηζώκαηα ηα νπνία ζπλεηζθέξνπλ ζηνλ πξνζδηνξηζκό ησλ νκάδσλ αίκαηνο ηνπ αλζξώπνπ Μονάδερ 7

Γ2 Να αλαθέξεηε πνηνπο ηύπνπο αηκνξνθηιίαο γλσξίδεηε θαη πνύ νθείινληαη (κνλάδεο 2) Να

πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία αληηκεηώπηζεο κίαο εμ απηώλ κε βάζε ηε κέζνδν δεκηνπξγίαο

δηαγνληδηαθώλ δώσλ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 ∆ίλεηαη κείγκα κνξίσλ DNA θαη έλαο αληρλεπηήο RΝΑ

Να εμεγήζεηε ηη είλαη αληρλεπηήο (κνλάδεο 2) λα πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ ζα

αθνινπζεζνύλ πξνθεηκέλνπ ν αληρλεπηήο λα πβξηδνπνηήζεη ηελ θαηάιιειε αιιεινπρία DNA

(κνλάδεο 4) θαη λα εμεγήζεηε πνηνο είλαη ν θιώλνο ηνπ DNA πνπ ζα πβξηδνπνηεζεί (κνλάδεο 4) Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ ∆

Υγηήο άληξαο παληξεύηεθε κε πγηή γπλαίθα θαη απέθηεζαλ έλα αγόξη κε αρξσκαηνςία ζην

θόθθηλν θαη ην πξάζηλν ρξώκα έλα θνξίηζη πνπ πάζρεη από δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία θαη

πεξηκέλνπλ ην ηξίην παηδί ηνπο

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη λα εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ παηδηώλ ηνπο θαη λα εμεγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆3 Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην ηξίην παηδί λα έρεη θπζηνινγηθό θαηλόηππν

Να εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο θάλνληαο ή ηελ απαηηνύκελε δηαζηαύξσζε ή ηηο

απαηηνύκελεο δηαζηαπξώζεηο Μονάδερ 12

∆4 Να εμεγήζεηε ηα γελεηηθά αίηηα ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-42-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

∆ίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν

C T T A A C T A A T A G G G T G G A C C T A A C A T A G A T

G A A T T G A T T A T C C C A C C T G G A T T G T A T C T A

Γ1 Να γξάςεηε ην mRNA πνπ ζα πξνθύςεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

νξίδνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ηνπ (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο

(κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ2 Να βξείηε ηνλ αξηζκό ησλ ακηλνμέσλ από ηα νπνία ζα απνηειείηαη ην έλδπκν κεηά ηε

κεηάθξαζε ηνπ παξαπάλσ mRNA (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο κε

βάζε ηηο ηδηόηεηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε ιεηηνπξγία ηνπ ελδύκνπ αλ ζπκβεί γνληδηαθή

κεηάιιαμε ε νπνία ζα πξνθαιέζεη έιιεηςε ηνπ δεύηεξνπ λνπθιενηηδίνπ ζην δεύηεξν

θσδηθόλην ηνπ γνληδίνπ Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ ∆

∆ίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν

ζην νπνίν ηα άηνκα Η1 θαη ΗΗ1 ΗΗ2 ΗΗ3 ΗΗ4 ΗΗ5 ΗΗ6 πάζρνπλ από κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ ζην παξαπάλσ γελεαινγηθό

δέληξν Μονάδερ 7

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ παηδηώλ ζην παξαπάλσ

γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 4

∆3 Να θάλεηε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο θαη λα αηηηνινγήζεηε ηηο απαληήζεηο ζαο Μονάδερ 14

Σημείωζη Να μην εξεηαζθεί η πεπίπηωζη θςλοζύνδεηος επικπαηούρ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-43-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ ∆ίλνληαη ηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα Α θαη Β

Σην Α απεηθνλίδνληαη νη θάζεηο (αβγ θαη δ)

αλάπηπμεο ελόο κηθξννξγαληζκνύ Σην Β

απεηθνλίδεηαη ε παξαγσγή ηνπ πξντόληνο από

ηνλ κηθξννξγαληζκό γηα ην ίδην ρξνληθό

δηάζηεκα

Γ1 Με βάζε ην δηάγξακκα Α λα

ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο

(κνλάδεο 3) θαη λα νλνκάζεηε ηηο θάζεηο

ηεο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 7

Γ2 Σε πνηα θάζε παξάγεηαη ε κεγαιύηεξε πνζόηεηα ηνπ πξντόληνο (κνλάδεο 2) Nα

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 Αλ ην πξντόλ εθθξίλεηαη από ηνλ κηθξννξγαληζκό πώο ζα ην παξαιάβνπκε από ηελ

θαιιηέξγεηα Μονάδερ 6

Γ4 Να αλαθέξεηε ηνπο παξάγνληεο πνπ επεξεάδνπλ ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ηνπ

κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 4

ΘΔΜΑ ∆ ∆ίλεηαη ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ πεξηέρεη ην αζπλερέο γνλίδην

ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ παξαθάησ πεπηηδίνπ

H2N- μεθειονίνη - αλανίνη - λευκίνη - αζπαραγίνη ndash COOH

∆1 Να γξάςεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 4) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 10

∆2 Να γξάςεηε ην πξόδξνκν mRNA ην ώξηκν mRNA ην εζώλην ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 6) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 15

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ

Aιαλίλε = GCU Λεπθίλε = UUG Αζπαξαγίλε = AAU

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-44-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

1 Πνηα είλαη ε δνmicroή ηνπ DNA ζην ρώξν ζύmicroθσλα microε ην microνληέιν ηεο δηπιήο έιηθαο Μονάδερ 12

2 Να πεξηγξάςεηε πώο ξπζmicroίδεηαη ε γνληδηαθή έθθξαζε ζηα επθαξπσηηθά θύηηαξα Μονάδερ 8

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνλ αιθηζmicroό Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο πνπ πάζρεη από νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

παληξεύεηαη microία γπλαίθα ε νπνία δελ πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο

ινβνύο απηηώλ Τν δεπγάξη απηό απνθηά ηξία παηδηά

Τν πξώην εmicroθαλίδεη ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ ην δεύηεξν δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη πξνζθνιιεmicroέλνπο ινβνύο απηηώλ θαη ην ηξίην δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ γνλέσλ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

β Πνηνη είλαη νη πηζαλνί γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παηδηώλ Μονάδερ 5

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-45-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Σην θπηό κνζρνκπίδειν ην ρξώκα ησλ ζπεξκάησλ κπνξεί λα είλαη είηε θίηξηλν είηε πξάζηλν

ελώ ην ύςνο ηνπ είλαη είηε ςειό είηε θνληό Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηηο παξαπάλσ

ηδηόηεηεο βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά δεύγε νκνιόγσλ ρξσκνζσκάησλ Δάλ έρεηε ζηε

δηάζεζή ζαο έλα ςειό κνζρνκπίδειν κε θίηξηλα ζπέξκαηα λα θάλεηε ηηο θαηάιιειεο

δηαζηαπξώζεηο πνπ απαηηνύληαη γηα λα βξείηε ην γνλόηππό ηνπ (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 11

Γ2 Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο από δύν θπζηνινγηθνύο

γνλείο κπνξεί λα γελλεζεί παηδί κε ζύλδξνκν Turner Μονάδερ 8

Γ3 Μία πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κία πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ Γ

Γίδεηαη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Σηνλ θιώλν ΕΖ ε αληηγξαθή γίλεηαη

κε αζπλερή ηξόπν Τα ζεκεία Γ θαη Ζ ππνδεηθλύνπλ ηε ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα λα ζρεδηάζεηε ηα ζπλερή θαη αζπλερή

ηκήκαηα ησλ λέσλ θιώλσλ κε βέιε ππνδεηθλύνληαο ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ λέσλ θαη

ησλ κεηξηθώλ θιώλσλ (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Σηνλ θιώλν πνπ αληηγξάθεηαη κε ζπλερή ηξόπν λα γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ

λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ πξσηαξρηθνύ ηκήκαηνο ην νπνίν απνηειείηαη

από 8 (νθηώ) λνπθιενηίδηα (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Γ3 Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην πεπηίδην απηό Μονάδερ 2

Γ4 Μεηά ηελ επίδξαζε αθηηλνβνιίαο ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ζπάεη ζηα ζεκεία πνπ

ππνδεηθλύνληαη από ηα βέιε Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε θαη λα

ζεκεηώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ Μονάδερ 2

Γ5 Τν ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε επαλαζπλδέεηαη ζηα ίδηα ζεκεία θνπήο κεηά από

αλαζηξνθή

Να γξάςεηε νιόθιεξν ην κόξην ηνπ DNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηελ αλαζηξνθή (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην λέν πεπηίδην (κνλάδεο 2)

Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-46-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν Σην κόξην απηό ζπκβαίλεη κεηάιιαμε πξνζζήθεο ηξηώλ (3) δηαδνρηθώλ

λνπθιενηηδίσλ (5΄-GAT-3΄)

Γ1 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Φ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) θαη ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα ηνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ2 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Υ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) Ζ παξαπάλσ κεηάιιαμε έρεη ειάρηζηε επίδξαζε ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα

ηνπ ελδύκνπ Πώο ραξαθηεξίδεηαη απηή ε κεηάιιαμε (κνλάδεο 2) Nα εμεγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 9

Γ3 Σε δύν άηνκα πνπ πάζρνπλ από ζύλδξνκν Klinefelter έγηλε αλάιπζε ηεο αιιεινπρίαο ησλ

βάζεσλ ηνπ DNA ησλ θπιεηηθώλ ρξσκνζσκάησλ ηνπο Σην πξώην άηνκν ε αλάιπζε έδεημε

ηξεηο δηαθνξεηηθέο αιιεινπρίεο βάζεσλ DNA Σην δεύηεξν άηνκν ε αλάιπζε έδεημε δύν

παλνκνηόηππεο θαη κία δηαθνξεηηθή αιιεινπρία βάζεσλ DNA Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο

κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο γελλήζεθαλ ηα άηνκα απηά από θπζηνινγηθνύο

γνλείο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ Γ

Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-47-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Α

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Μηα πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κηα πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 7

Γ2 Ζ αλάιπζε δεηγκάησλ DNA από δύν βαθηεξηαθέο θαιιηέξγεηεο έδσζε ηα εμήο

απνηειέζκαηα ζηελ πξώηε θαιιηέξγεηα βξέζεθε πνζνζηό αδελίλεο (Α) 28 θαη

ζηεδεύηεξε βξέζεθε πνζνζηό γνπαλίλεο (G) 28 Να εμεγήζεηε αλ ηα βαθηήξηα ησλ δύν

θαιιηεξγεηώλ αλήθνπλ ζην ίδην ή ζε δηαθνξεηηθό είδνο Μονάδερ 6

Γ3 Με πνηνπο ηξόπνπο γίλεηαη ε θαιιηέξγεηα κηθξννξγαληζκώλ ζε κεγάιε θιίκαθα Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ Γ Σrsquo έλα κόξην DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ ππάξρνπλ δύν γνλίδηα Α θαη Β όπσο θαίλεηαη ζην

ζρήκα

Γ1 Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο θαη λα νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ

αιπζίδσλ ηνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Τα γνλίδηα Α θαη Β κεηαγξάθνληαη ζε RNA Να νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπ RNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Πνηα είλαη ε θσδηθή αιπζίδα γηα ην γνλίδην Α θαη πνηα γηα ην Β (κνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ4 Τη είλαη ν ππνθηλεηήο (κνλάδεο 2) Να νξίζεηε ηε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή γηα θάζε γνλίδην κε

έλα βέινο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-48-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Να αλαθέξεηε ηα βήκαηα πνπ απαηηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο

αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο από έλα δηαγνληδηαθό δών Μονάδερ 12

Γ2 Να εμεγήζεηε πώο ε ζεξκνθξαζία επεξεάδεη ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 8

Γ3 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ πξηκνζώκαηνο ζηελ αληηγξαθή ηνπ DNA Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ

Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-49-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Μεηέξα κε θπζηνινγηθή όξαζε θαη νκάδα αίκαηνο Β απνθηά δύν παηδηά κε έλαλ άλδξα κε

θπζηνινγηθή όξαζε Τν θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο ΑΒ ελώ ην αγόξη νκάδα αίκαηνο Ο

Τν έλα από ηα δύν παηδηά πάζρεη από κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν ndash θόθθηλν

Γ1 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ σο πξνο ηνπο δύν

ραξαθηήξεο (κνλάδεο 8) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 10) Μονάδερ 18

Γ2 Πνην από ηα δύν παηδηά δελ έρεη θπζηνινγηθή όξαζε Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA

(Ι) GACTAATAAAAGAAGTAGTTAGGATCATAGG

(ΙΙ) CTGATTATTTTCTTCATCAA TCCTAGTA TCC

πνπ θσδηθνπνηεί ην πεπηίδην

H2N-Μεθειονίνη-Τυροζίνη-Φαινυλαλανίνη-Φαινυλαλανίνη-Τυροζίνη-COOH

Γ1 Να εμεγήζεηε πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA είλαη ε θσδηθή θαη

πνηα είλαη ε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 4) Να γξάςεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ησλ

αιπζίδσλ (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 8

Γ2 Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ

παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA (κνλάδεο 2) θαζώο θαη ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε πνύ νθείιεηαη ε δηαθνξά κεηαμύ ησλ δύν απηώλ κνξίσλ

(κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ παξαπάλσ πεπηηδίνπ εάλ κηα

γνληδηαθή κεηάιιαμε πνπ ζα ζπκβεί ζην θσδηθόλην ηεο ηπξνζίλεο νδεγήζεη ζε

αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από ζπκίλε Μονάδερ 5

Γ4 Δάλ ε παξαπάλσ γνληδηαθή κεηάιιαμε νδεγήζεη ζε αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από

αδελίλε λα εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ πεπηηδίνπ Μονάδερ 5

Γίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Μεζεηνλίλε AUG

Τπξνζίλε UAC UAU

Φαηλπιαιαλίλε UUU UUC

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-50-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Μηα αξζεληθή κύγα Drosophila κε ιεπθά κάηηα δηαζηαπξώζεθε κε κηα ζειπθή κε θόθθηλα

κάηηα Από ηε δηαζηαύξσζε απηή πήξακε 280 απνγόλνπο ζηελ F1 γεληά πνπ είραλ όινη

θόθθηλα κάηηα Γηαζηαπξώλνληαο δύν άηνκα από ηελ F1 γεληά πξνθύπηνπλ 319 απόγνλνη

ζηελ F2 γεληά Μηα αλάιπζε ησλ απνγόλσλ ηεο F2 γεληάο έδεημε όηη ππάξρνπλ

159 ζειπθά κε θόθθηλα κάηηα

82 αξζεληθά κε θόθθηλα κάηηα θαη

78 αξζεληθά κε ιεπθά κάηηα

Με βάζε ηα δεδνκέλα λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ην παξαπάλσ

γλώξηζκα Γηα ηα άηνκα πνπ δηαζηαπξώζεθαλ δίλεηαη όηη ηα ζειπθά έρνπλ έλα δεπγάξη X

ρξσκνζσκάησλ (ΦΦ) θαη ηα αξζεληθά έρνπλ έλα Φ θαη έλα Χ ρξσκόζσκα (ΦΧ)

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν όπνπ απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη κηα κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

Τα άηνκα ΙΙ2 ΙΙ3 ΙΙΙ3 θαη ΙV3 πάζρνπλ από ηελ αζζέλεηα απηή Γηα όια ηα παξαθάησ

εξσηήκαηα λα κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο

Γ2 Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη ε αζζέλεηα Μονάδερ 6

Γ3 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην δεπγάξη ΙΙΙ1 III2 λα απνθηήζεη αγόξη πνπ ζα πάζρεη

(κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 8

Γ4 Αλ ηα άηνκα Ι1 θαη Ι4 πάζρνπλ από κηα αζζέλεηα πνπ νθείιεηαη ζε γνλίδην κηηνρνλ-δξηαθνύ

DNA λα αλαθέξεηε πνηα άηνκα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ ζα θιεξνλνκή-ζνπλ ην γνλίδην

απηό (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-51-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA ην νπνίν θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Αιπζίδα 1 GTTGAATTCTTAGCTTAAGTCGGGCATGAATTCTC

Αιπζίδα 2 CAACTTAAGAATCGAATTCAGCCCGTACTTAAGAG

Γ1 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

επηζεκαίλνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ησλ αιπζίδσλ ηνπ (κνλάδεο 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Τν παξαπάλσ ηκήκα DNA αληηγξάθεηαη θαη θαηά ηε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

δεκηνπξγνύληαη ηα παξαθάησ πξσηαξρηθά ηκήκαηα

i) 5΄-GAGAAUUC-3΄

ii) 5΄-UUAAGCUA-3΄

iii) 5΄-GUUGAAUU-3΄

Να πξνζδηνξίζεηε πνηα αιπζίδα αληηγξάθεηαη κε ζπλερή θαη πνηα κε αζπλερή ηξόπν

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε ην έλδπκν EcoRI πξνθεηκέλνπ λα ελζσκα-ησζεί ζε

έλα από ηα δύν πιαζκίδηα Α θαη Β πνπ δίλνληαη παξαθάησ

Πνην από ηα δύν πιαζκίδηα ζα επηιέμεηε γηα ηε δεκηνπξγία αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ

(κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Πόζνη θσζθνδηεζηεξηθνί δεζκνί ζα δηαζπαζηνύλ ζην πιαζκίδην πνπ επηιέμαηε θαη πόζνη ζα

δεκηνπξγεζνύλ θαηά ην ζρεκαηηζκό ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ4 Από ηε κύγα Drosophila απνκνλώζεθαλ ηξία δηαθνξεηηθά θπζηνινγηθά θύηηαξα ζηα νπνία

πξνζδηνξίζηεθε ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ζε δεύγε βάζεσλ

Σην πξώην θύηηαξν ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ππνινγίζηεθε ζε 32108 δεύγε βάζεσλ

ζην δεύηεξν θύηηαξν ζε 16108 δεύγε βάζεσλ θαη ζην ηξίην θύηηαξν ζε 6410

8 δεύγε

βάζεσλ

Να δηθαηνινγήζεηε γηαηί ππάξρνπλ νη δηαθνξέο απηέο ζην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ησλ

ηξηώλ θπηηάξσλ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-52-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ Γ

Έλα πιαζκίδην πνπ ρξεζηκνπνηείηαη σο θνξέαο θισλνπνίεζεο ελόο ηκήκαηνο DNA έρεη έλα

γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε θαη έλα γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληη-

βηνηηθό ηεηξαθπθιίλε Τν γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζηελ ηεηξαθπθιίλε πεξηέρεη ηελ αιιεινπρία

πνπ αλαγλσξίδεηαη από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Γεκηνπξγνύκε αλαζπλδπαζ-

κέλα πιαζκηδία κε ηε ρξήζε ηεο πεξηνξηζηηθήο ελδνλνπθιεάζεο EcoRI

Τα κεηαζρεκαηηζκό βαθηεξίσλ πνπ δελ είραλ θαλέλα πιαζκίδην Σηε ζπλέρεηα ηα βαθηήξηα

θαιιηεξγνύληαη ζε ζξεπηηθό πιηθό

Γ1 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ηεηξαθπθιίλε αληί ηεο ακπηθηιίλεο (κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 Σηνπο παξαθάησ δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο (1 2 3) θαίλεηαη ε δηαβάζκηζε ηεο ζπγθέληξσζεο

ηνπ νμπγόλνπ θαη ε πεξηνρή αλάπηπμεο ηξηώλ εηδώλ κηθξννξγα-ληζκώλ ζε πγξό ζξεπηηθό

πιηθό Οη κηθξννξγαληζκνί απεηθνλίδνληαη σο καύξεο θνπθίδεο

Σε πνηνλ από ηνπο ηξεηο δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο έρνπκε θαιιηέξγεηα κπθήησλ πνπ

ρξεζηκνπνηνύληαη ζηελ αξηνβηνκεραλία βαθηεξίσλ ηνπ γέλνπο Clostridium θαη βαθηεξίσλ

ηνπ γέλνπο Mycobacterium (κνλάδεο 3) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

Γ4 Με πνηνλ ηξόπν δεκηνπξγνύκε δηαγνληδηαθά θπηά ηα πξντόληα ησλ νπνίσλ έρνπλ

κεγαιύηεξε δηάξθεηα δσήο ζε ζρέζε κε απηά ησλ κε δηαγνληδηαθώλ θπηώλ Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-53-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ δηάγξακκα απεηθνλίδεηαη ε θπζηνινγηθή κεηαβνιή ζην πνζνζηό ησλ

πνιππεπηηδηθώλ αιπζίδσλ ησλ αηκνζθαηξηλώλ HbA HbF θαη HbA2 ηνπ αλζξώπνπ από ηελ

εκβξπηθή ειηθία θαη κεηά ηε γέλλεζή ηνπ

Γ1 Πνην είδνο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο αληηζηνηρεί ζε θαζεκηά από ηηο θακπύιεο Η ΗΗ ΗΗΗ θαη IV

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ2 Τα απνηειέζκαηα κηαο εμέηαζεο αίκαηνο ζε έλαλ ελήιηθα έδεημαλ όηη νη αηκνζθαηξίλεο HbA

HbF θαη HbA2 είλαη ζε θπζηνινγηθά επίπεδα Πόζα γνλίδηα είλαη ππεύζπλα γηα ηε ζύλζεζε

ηεο HbA ζε έλα ζσκαηηθό θύηηαξν ζηε κεηάθαζε (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA πνπ πεξηέρεη ηα θσδηθόληα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα επηά

πξώηα ακηλνμέα ηεο θπζηνινγηθήο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο HbA

5΄hellip GTG CAC CTG ACT CCT GAG GAG hellip 3΄

3΄hellip CAC GTG GAC TGA GGA CTC CTC hellip 5΄

Ζ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI αλαγλσξίδεη ηελ αιιεινπρία

5΄ CTGAG 3΄

3΄ GACTC 5΄

θαη θόβεη θάζε αιπζίδα κεηαμύ ηνπ C θαη ηνπ Τ (κε θαηεύζπλζε 5΄3΄) Ζ αιιεινπρία πνπ

αλαγλσξίδεη ε DdeI βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα DNA Από έλα άηνκν θνξέα ηεο

δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο απνκνλώζεθαλ ηκήκαηα DNA πνπ πεξηέρνπλ ηα θσδηθόληα ηα

νπνία θσδηθνπνηνύλ ηα επηά πξώηα ακηλνμέα ηεο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Σηα ηκήκαηα απηά

επηδξάζακε κε ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI

Πόζα ηκήκαηα DNA δηαθνξεηηθνύ κήθνπο ζα πξνθύςνπλ κεηά ηε δξάζε ηεο DdeI (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 7

Γ4 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο δηάγλσζεο ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο θαηά ηνλ

πξνγελλεηηθό έιεγρν ηε δέθαηε εβδνκάδα ηεο θύεζεο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-54-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Σε ηξεηο δηαθνξεηηθνύο βηναληηδξαζηήξεο πξαγκαηνπνηείηαη

θιεηζηή θαιιηέξγεηα ηξηώλ δηαθνξεηηθώλ κηθξννξγαληζκώλ Α Β

θαη Γ αληίζηνηρα

Σηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα απεηθνλίδεηαη ν αξηζκόο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ ζε ζρέζε κε ην ρξόλν

Σην ρξνληθό δηάζηεκα από 0 έσο t1 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ

ζηνπο βηναληηδξα-ζηήξεο είλαη πςειή θαη ζηαζεξή ελώ ζην ρξν-

ληθό δηάζηεκα από t1 έσο t2 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ είλαη

ρακειή θαη ζηαζεξή

Γ1 Με βάζε ηα ζρήκαηα λα ραξαθηεξίζεηε ηνπο

κηθξννξγαληζκνύο Α Β Γ ζε ζρέζε κε ηελ εμάξηεζε ηεο

αλάπηπμήο ηνπο από ηε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ (κνλάδεο 6)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

Γ2 Με βάζε ηα ζρήκαηα ζε πνηα θάζε ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ γίλεηαη ε κεηαβνιή ηεο ζπγθέληξσζεο ηνπ Ο2

ζηνλ βηναληηδξαζηήξα όπνπ θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α

(κνλάδεο 2)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 4

Γ3 Πώο εμεγείηαη ε εθζεηηθή θάζε ζε κία θιεηζηή θαιιηέξγεηα

κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 4

Γ4 Τη ελλννύκε ζήκεξα κε ηνλ όξν δύκσζε (κνλάδεο 3) Πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο

(κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ πεπηίδην πνπ παξάγεηαη από έλα βαθηήξην

HOOCminusμεθειονίνηminusαλανίνηminusζερίνηminusαζπαραγίνηminusμεθειονίνηminusNH2

Γ1 Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ δίθισλνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ πεπηίδην (κνλάδεο

2) Να νξίζεηε ην 5΄ θαη 3΄ άθξν θάζε αιπζίδαο (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να θαζνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Γίλνληαη ηα θσδηθόληα

αιαλίλε GCU αζπαξαγίλε AAU κεζεηνλίλε AUG ζεξίλε UCU

Τν θσδηθόλην ιήμεο είλαη ην UGA Μονάδερ 15

Γ2 Μπνξεί ε παξαπάλσ αιπζίδα λα θνπεί από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 5

Γ3 Πώο ζρεκαηίδεηαη ην ζύκπινθν έλαξμεο ηεο πξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 3) Από ηη

απνηειείηαη ην πνιύζσκα (κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-55-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν απεηθνλίδεη ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη κηα

αζζέλεηα ηνπ κεηαβνιηζκνύ ζηνλ άλζξσπν

Γ1 Ζ αζζέλεηα απηή νθείιεηαη ζε επηθξαηέο ή ζε ππνιεηπόκελν γνλίδην (Μνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Κιεξνλνκείηαη σο απηνζσκηθόο ή

θπινζύλδεηνο ραξαθηήξαο (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 12

Γ2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέλδξν Μονάδερ 6

Γ3 O άλδξαο ΗΗΗ1 απνθηά κε γπλαίθα εηεξόδπγε ζηελ αζζέλεηα απηή έλα αγόξη

Να βξείηε ηε πηζαλόηεηα πνπ ππάξρεη ην αγόξη απηό λα πάζρεη αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Τα ζεκεία Α θαη Γ ππνδεηθλύνπλ ηε

ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηό ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ κεηξηθώλ αιπζίδσλ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ζρεδηάζεηε ζην ίδην ζρήκα ηα αζπλερή θαη

ηα ζπλερή ηκήκαηα ησλ δύν λέσλ αιπζίδσλ κε

βέιε θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηά ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπο (Μνλάδεο 3)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4)

Μονάδερ 7

Γ3 Ζ κεηξηθή αιπζίδα ηνπ DNA πνπ αληηγξάθε-

ηαη κε ζπλερή ηξόπν ακέζσο κεηά κεηαγξάθεηαη

Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ RNA πνπ ζρεκαηίδεηαη

θαηά ηε κεηαγξαθή θαη λα ζεκεηώζεηε ηνλ

πξνζαλαηνιηζκό ηνπ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ4 Πνηα είλαη ε δξάζε ηεο RNA πνιπκεξάζεο κεηά ηελ πξόζδεζή ηεο ζηνλ ππνθηλεηή ελόο

γνληδίνπ Μονάδερ 6

Page 22: biologia kat 3o 4o

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-22-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ Βηνηερλνινγία κε ηελ παξαγσγή κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ θαη ηε γνληδηαθή ζεξαπεία έρεη

ζπκβάιεη απνηειεζκαηηθά ζηελ πινπνίεζε ησλ βαζηθώλ ζηόρσλ ηεο Ηαηξηθήο κεηαμύ ησλ νπνίσλ

είλαη θαη ε απνηειεζκαηηθή ζεξαπεία αζζελεηώλ

1 Γηαηί ηα κνλνθισληθά αληηζώκαηα κπνξνύλ λα ρξεζηκνπνηεζνύλ ζηε ζεξαπεία ηνπ θαξθίλνπ

(Μνλάδεο 6) θαη πνηα είλαη ηα πιενλεθηήκαηα πνπ παξνπζηάδεη ε ρξήζε ηνπο έλαληη άιισλ

κεζόδσλ ζεξαπείαο ηνπ (Μνλάδεο 2) Μονάδερ 8

2 Πνηα δηαδηθαζία αθνινπζείηαη ζηε γνληδηαθή ζεξαπεία ηεο αλεπάξθεηαο ηνπ αλνζνπνηεηηθνύ

ζπζηήκαηνο ε νπνία νθείιεηαη ζηελ έιιεηςε ηνπ ελδύκνπ απακηλάζε ηεο αδελνζίλεο (Μνλάδεο

8) θαη ηη πηζαλά πξνβιήκαηα αληηκεησπίδνπλ ηα άηνκα πνπ πάζρνπλ από ηε ζπγθεθξηκέλε

αζζέλεηα (Μνλάδεο 3) Μονάδερ 11

3 Γηαηί ε ρξήζε ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο ζα είλαη πεξηνξηζκέλε ζην άκεζν κέιινλ Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλνληαη ηξία θσδηθόληα ελόο ηκήκαηνο γνληδίνπ από έλα κόξην DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ

θσδηθνπνηνύλ ηε ζύλζεζε ελόο πεπηηδηθνύ ηκήκαηνο κηαο πξσηεΐλεο θαη ε δηεύζπλζε ηεο

κεηαγξαθήο

Αιπζίδα 1 ACA AAG ATA ειεύζεξν πδξνμύιην

Αιπζίδα 2 TGT TTC Τ Α Τ

Να νξίζεηε ηα άθξα 3΄ θαη 5΄ ησλ παξαπάλσ αιπζίδσλ DNA θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο (Μνλάδεο 5)

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ηνπ ηκήκαηνο ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε

κεηαγξαθή ζεκεηώλνληαο ηα άθξα 3΄ θαη 5΄ θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 7)

Πνην έλδπκν θαηαιύεη ην κεραληζκό ηεο κεηαγξαθήο θαη πνηα είλαη ε δξάζε ηνπ κεηά ηελ

πξόζδεζή ηνπ ζηνλ ππνθηλεηή (Μνλάδεο 7)

Τη επηπηώζεηο κπνξεί λα έρεη ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα ηεο πξσηεΐλεο ε νπνία δελ ηξνπνπνηείηαη ε

πξνζζήθε ηξηώλ δηαδνρηθώλ βάζεσλ πνπ δελ θσδηθνπνηνύλ θσδηθόλην ιήμεο ή κηαο βάζεο κεηαμύ

ησλ παξαπάλσ θσδηθνλίσλ (Μνλάδεο 6) Μονάδερ 25

Γηεύζπλζε κεηαγξαθήο

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-23-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Ο νξγαληζκόο καο είλαη ηθαλόο λα παξάγεη αληηζώκαηα ελαληίνλ θάζε μέλνπ αληηγόλνπ

1 Πώο ν αληηγνληθόο θαζνξηζηήο ζρεηίδεηαη κε ηελ παξαγσγή κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ από

ηνλ νξγαληζκό Μονάδερ 10

2 Πώο παξάγνληαη ζην εξγαζηήξην κεγάιεο πνζόηεηεο κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ γηα έλα

επηιεγκέλν αληηγόλν Μονάδερ 15

ΘΔΜΑ 4ο Ζ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ελόο βαθηεξηαθνύ mRNA είλαη

A U G A A A U U U C C C G G G G A U U G A U A A

1 Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ηελ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ηνπ δίθισλνπ κνξίνπ DNA από ην

νπνίν πξνήιζε Μονάδερ 8

2 Πόζα ακηλνμέα ζπγθξνηνύλ ηελ νιηγνπεπηηδηθή αιπζίδα πνπ ζα πξνθύςεη από ηελ κεηάθξαζε

ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ mRNA Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 6

3 Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην κόξην ηνπ mRNA επηζεκαίλνληαο ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο

αιπζίδαο ηνπ Μονάδερ 2

4 Σην κόξην ηνπ mRNA πνπ ζαο δόζεθε ππάξρεη κία ηξηπιέηα ε νπνία ζύκθσλα κε ην γελεηηθό

θώδηθα απαληάηαη ζε θάζε κόξην mRNA Πνηα είλαη απηή πώο νλνκάδεηαη θαη πνην ακηλνμύ

θσδηθνπνηεί Μονάδερ 9

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-24-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Σηα ζσκαηηθά θύηηαξα ηνπ αλζξώπνπ ππάξρνπλ ζαξάληα έμη (46) ρξσκνζώκαηα

1 Πόζα ρξσκνζώκαηα θιεξνλνκεί έλα παηδί από ηνλ παηέξα ηνπ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 3

2 Πόζα απηνζσκηθά ρξσκνζώκαηα ππάξρνπλ ζηα ζσκαηηθά θύηηαξα κηαο γπλαίθαο Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 3

Β Τν ζύλδξνκν Down είλαη ε πην θνηλή ρξσκνζσκηθή αλσκαιία

1 Πνηα είλαη ηα θαηλνηππηθά ραξαθηεξηζηηθά ησλ αηόκσλ πνπ πάζρνπλ από ζύλδξνκν Down Μονάδερ 6

2 Σηνλ θαξπόηππν ησλ αηόκσλ κε ην ζπγθεθξηκέλν ζύλδξνκν εκθαλίδεηαη έλα επηπιένλ

ρξσκόζσκα Να πεξηγξάςεηε ην κεραληζκό πνπ πξνθαιεί απηή ηε ρξσκνζσκηθή αλσκαιία Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν αλαπαξηζηά ηνλ ηξόπν

Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα βξείηε αλ ε β-ζαιαζζαηκία θιεξνλνκείηαη σο

επηθξαηήο ή ππνιεηπόκελνο ραξαθηήξαο θαη αλ νθείιεηαη ζε απηνζσκηθό ή θπινζύλδεην γνλίδην

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

Να γξάςεηε θαη λα εμεγήζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόκσλ ηνπ παξαπάλσ γελεαινγηθνύ

δέλδξνπ Μονάδερ 12

Αλ ην δεπγάξη (ΙΙ2 ΙΙ3) ζειήζεη λα απνθηήζεη θαη ηέηαξην παηδί πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα ην παηδί

απηό λα πάζρεη από β-ζαιαζζαηκία Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-25-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα ηεο θσδηθήο αιπζίδαο ελόο γνληδίνπ πνπ θσδηθνπνηεί ηκήκα κηαο

πξσηεΐλεο 5΄CTG AAG CGA GAA CCC3΄

1 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο ηύπνπο ησλ κεηαιιάμεσλ πνπ ζπλέβεζαλ ζηελ αξρηθή αιιεινπρία θαη

ηηο επηπηώζεηο ηνπο ζην γνληδηαθό πξντόλ ζε θάζε κηα από ηηο παξαθάησ πεξηπηώζεηο

α 5΄CTG AAG CGA TAA CCC3΄

β 5΄CTG CCG AAG CGA GAA CCC3΄ Μονάδερ 16

2 Σε πνηεο πεξηπηώζεηο νη γνληδηαθέο κεηαιιάμεηο δελ είλαη επηβιαβείο γηα ηνλ αλζξώπηλν

νξγαληζκό Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο Μηα θπζηνινγηθή γπλαίθα παληξεύεηαη έλαλ άλδξα θαη απνθηνύλ δύν παηδηά ην Γηάλλε θαη ηελ

Διέλε Ο Γηάλλεο παξνπζηάδεη νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηκία θαη β-ζαιαζζαηκία ελώ ε Διέλε

δελ παξνπζηάδεη θακία από ηηο δύν αζζέλεηεο

Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ (Μνλάδεο 6) θαη λα

δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 6) Eαλ νη ζπγθεθξηκέλνη γνλείο απνθηήζνπλ θαη

ηξίην παηδί λα πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα πάζρεη κόλν από ππεξρνιεζηεξνιαηκία ρσξίο

λα ιεθζεί ππόςε ε β-ζαιαζζαηκία (Μνλάδεο 6)

Πξόζθαηα αλαθνηλώζεθε κειέηε γηα ηελ εθαξκνγή ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο ζε αζζελείο πνπ

πάζρνπλ από β-ζαιαζζαηκία Λακβάλνληαο ππόςε όηη ηα γνλίδηα ησλ αηκνζθαηξηλώλ

εθθξάδνληαη ζηα πξόδξνκα εξπζξνθύηηαξα πνηνο ηύπνο γνληδηαθήο ζεξαπείαο ζα

κπνξνύζε λα εθαξκνζηεί γηα ηελ αληηκεηώπηζε ηεο β-ζαιαζζαηκίαο θαη γηαηί (Μνλάδεο 7) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-26-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Έλαο γεσξγόο θαιιηεξγεί ζην θηήκα ηνπ έλα θπηό πνπ έρεη θίηξηλα ή θόθθηλα άλζε θαη θαξπνύο κε

ζηξνγγπιό ή σνεηδέο ζρήκα Από ηε δηαζηαύξσζε θπηώλ κε θίηξηλα άλζε θαη ζηξνγγπινύο

θαξπνύο κε θπηά πνπ έρνπλ θόθθηλα άλζε θαη σνεηδείο θαξπνύο πήξε κόλν θπηά κε πνξηνθαιί

άλζε θαη σνεηδείο θαξπνύο Τα ζηειέρε πνπ δηαζηαπξώζεθαλ ήηαλ ακηγή θαη ηα γνλίδηα πνπ

ειέγρνπλ ηηο δύν ηδηόηεηεο βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά δεύγε νκνιόγσλ ρξσκνζσκάησλ

1 Να θάλεηε ηε δηαζηαύξσζε θαη λα αηηηνινγήζεηε ηα απνηειέζκαηα Μονάδερ 8

2 Αλ δηαζηαπξσζνύλ κεηαμύ ηνπο ηα θπηά πνπ πξνέθπςαλ από ηελ πξώηε δηαζηαύξσζε λα

ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα πξνθύςνπλ θπηά κε πνξηνθαιί άλζε θαη ζηξνγγπινύο θαξπνύο Μονάδερ 12

3 Τη νλνκάδεηαη θαηλόηππνο θαη ηη γνλόηππνο ελόο νξγαληζκνύ Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην πεπηίδην

H2N ndash Μεθειονίνη ndash Αλανίνη ndash Τυροζίνη ndash Προλίνη ndash Σερίνη ndash COOH

πνπ θσδηθνπνηείηαη από ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ

5΄ C A A A T G G C C T A T A A C T G G A C A C C C A G C T G A C G A 3΄

3΄ G T T T A C C G G A T A T T G A C C T G T G G G T C G A C T G C T 5΄

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA πνπ

πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9)

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ εζσλίνπ πνπ βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα ηνπ κνξίνπ DNA

(κνλάδεο 8)

Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία σξίκαλζεο ηνπ πξόδξνκνπ mRNA (κνλάδεο 8)

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Αιαλίλε rarr GCC

Μεζεηνλίλε rarr AUG

Πξνιίλε rarr CCC

Σεξίλε rarr AGC

Τπξνζίλε rarr UAU Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-27-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο κπνξεί λα γίλεη θαη από ηα

δηαγνληδηαθά δώα

1 Πνηα είλαη ηα βήκαηα ηεο δηαδηθαζίαο πνπ πξνεγνύληαη ηεο γέλλεζεο ελόο δηαγνληδηαθνύ δώνπ Μονάδερ 6

2 Δθηόο από ηα δηαγνληδηαθά δώα από πνηνπο άιινπο νξγαληζκνύο είλαη δπλαηή ε παξαγσγή

αλζξώπηλεο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο θαη ζε πνην ραξαθηεξηζηηθό ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα

ζηεξίδεηαη ε δπλαηόηεηα απηή Μονάδερ 10

3 Γηαηί ε θισλνπνίεζε είλαη ρξήζηκε γηα ηνλ πνιιαπιαζηαζκό ησλ δηαγνληδηαθώλ δώσλ Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο Σε απνζηεηξσκέλν ζάιακν θαιιηεξγεηώλ όπνπ ε ζεξκνθ-

ξαζία έρεη ξπζκηζηεί ζηνπο 35 νC έρνπλ ηνπνζεηεζεί δύν

θηάιεο κε θαιιηέξγεηεο κηθξννξγαληζκώλ Σηε κία θηάιε

θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α θαη ζηελ άιιε ν

κηθξννξγαληζκόο Β Από ηηο θηάιεο απηέο έρεη απνκα-

θξπλζεί ν αέξαο

Ο κηθξννξγαληζκόο Α έρεη άξηζηε ζεξκνθξαζία αλάπ-

ηπμεο ηνπο 35 νC ελώ ν κηθξννξγα-ληζκόο Β ηνπο 45

νC

Τε ρξνληθή ζηηγκή t1 γηα θάπνην ιόγν απνκαθξύλνληαη ηα πώκαηα από ηηο θηάιεο ησλ θαιιηεξ-

γεηώλ θαη νη κηθξννξγαληζκνί έξρνληαη ζε επαθή κε ηνλ αηκνζθαηξηθό αέξα

1 Με βάζε ην παξαπάλσ δηάγξακκα πνηα είλαη ε αιιαγή πνπ παξαηεξείηαη ζηνπο πιεζπζκνύο

ησλ κηθξννξγαληζκώλ Α θαη Β Μονάδερ 5

2 Να εμεγήζεηε γηαηί ζπκβαίλεη ε αιιαγή απηή ζηνλ θαζέλα από ηνπο δύν πιεζπζκνύο Μονάδερ 10

3 Σηε ρξνληθή ζηηγκή t2 ε ζεξκνθξαζία ηνπ ζαιάκνπ θαιιηέξγεηαο αιιάδεη ζηνπο 45 νC

α Πνηα ζα είλαη ε επίδξαζε ηεο αιιαγήο απηήο ζηνλ πιεζπζκό ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Α Μονάδερ 5

β Πνηα ζα είλαη ε επίδξαζε ηεο αιιαγήο απηήο ζηνλ πιεζπζκό ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Β Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-28-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Φπηό Α δηαζηαπξώλεηαη κε θπηό Β ηνπ ηδίνπ είδνπο πνπ έρεη θόθθηλα άλζε Από ηε

δηαζηαύξσζε απηή παίξλνπκε θπηά κε ιεπθά θαη θόθθηλα άλζε Τν θόθθηλν ρξώκα θαζνξίδεηαη

από ππνιεηπόκελν γνλίδην

1 Να γξάςεηε ηε δηαζηαύξσζε κεηαμύ ησλ θπηώλ Α θαη Β θαη λα δηθαηνινγήζεηε ην γνλόηππν

ηνπ θπηνύ Α Μονάδερ 9

2 Τη νλνκάδεηαη δηαζηαύξσζε ειέγρνπ θαη γηα πνην ζθνπό ηε ρξεζηκνπνηνύκε Μονάδερ 6

Β Ζ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ηνπ mRNA θαζνξίδεη ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ζηηο πξσηεΐλεο

κε βάζε έλα θώδηθα αληηζηνίρηζεο λνπθιενηηδίσλ mRNA κε ακηλνμέα πξσηετλώλ ν νπνίνο

νλνκάδεηαη γελεηηθόο θώδηθαο

1 Τη ζεκαίλεη ε έθθξαζε laquoν γελεηηθόο θώδηθαο είλαη ζπλερήο θαη ζρεδόλ θαζνιηθόοraquo Μονάδερ 5

2 Γηαηί ν γελεηηθόο θώδηθαο ραξαθηεξίδεηαη σο εθθπιηζκέλνο Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ελόο πξνθαξπσηηθνύ νξγαληζκνύ

5 C C A G A A T T C A A T T C A G G A C G A A A A G A A T T C A A C 3

3 G G T C T T A A G T T A A G T C C T G C T T T T C T T A A G T T G 5

To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Να γξάςεηε ην

ηκήκα DNA πνπ πξνθύπηεη κεηά από ηε δξάζε ηεο EcoRI θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 8

Τν ηκήκα ηνπ DNA πνπ πξνέθπςε κεηά ηε δξάζε ηεο EcoRI κεηαγξάθεηαη

Πνηα αιπζίδα από απηό ην DNA κεηαγξάθεηαη θαη γηαηί Μονάδερ 6

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από απηή ηε κεηαγξαθή θαη λα

ζεκεηώζεηε ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο Μονάδερ 6

Πνηνη νξγαληζκνί δηαζέηνπλ πεξηνξηζηηθέο ελδνλνπθιεάζεο θαη πνηνο είλαη ν θπζηνινγηθόο ηνπο

ξόινο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-29-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ Βηνηερλνινγία κε ηελ αλάπηπμε ηεο ηερλνινγίαο ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ DNA ηε ρξήζε ηεο

ηερληθήο PCR θαη ηελ παξαγσγή κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ ζπλεηζθέξεη ζε ηνκείο όπσο ε

γεσξγία ε θηελνηξνθία θαη ε Ηαηξηθή

1 Τη επηηξέπεη ε κέζνδνο ηεο αιπζηδσηήο αληίδξαζεο ηεο πνιπκεξάζεο (PCR) (κνλάδεο 4) Να

αλαθέξεηε ηξεηο πξαθηηθέο εθαξκνγέο ηεο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

2 Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία παξαγσγήο ζην εξγαζηήξην κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ γηα έλα

επηιεγκέλν αληηγόλν Μονάδερ 8

3 Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία παξαγσγήο δηαγνληδηαθώλ θπηώλ αλζεθηηθώλ ζηα έληνκα κε ηε

ρξήζε ηεο ηερλνινγίαο ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ DNA θαη ηνπ βαθηεξίνπ Bacillus thuringiensis Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο Τα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα αλαπαξηζηνύλ ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ζηα κέιε

ηεο ίδηαο νηθνγέλεηαο ε κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ην θόθθηλν ρξώκα (γελεαινγηθό

δέληξν Α) θαη ε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία (γελεαινγηθό δέληξν Β)

Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδεηαη ζην

γελεαινγηθό δέληξν Α θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδεηαη ζην

γελεαινγηθό δέληξν Β θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Τν δεπγάξη (Η1 Η2) πεξηκέλεη ηξίην παηδί Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα γελλεζεί παηδί κε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία θαη θπζηνινγηθή όξαζε (κνλάδεο 6)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Να αλαθέξεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ αθνινπζνύληαη θαηά ηνλ πξνγελλεηηθό έιεγρν γηα ηε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία όηαλ ε κεηέξα βξίζθεηαη ζηελ 11ε εβδνκάδα ηεο θύεζεο (κνλάδεο

4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-30-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ βαθηεξηαθνύ mRNA

5΄Α G A U G A A A G C C A C G G A G C C C U G A G C A A 3΄

Από ηε κεηάθξαζε απηνύ ηνπ mRNA πξνθύπηεη κία πεπηηδηθή αιπζίδα

1 Πνηνο είλαη ν αξηζκόο ησλ ακηλνμέσλ πνπ απνηεινύλ απηή ηελ πεπηηδηθή αιπζίδα(κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

2 Να πεξηγξάςεηε ην ζηάδην έλαξμεο ηεο πξσηετλν-ζύλζεζεο Μονάδερ 8

3 Να πεξηγξάςεηε ην δεζκό κε ηνλ νπνίν ελώλνληαη κεηαμύ ηνπο δύν δηαδνρηθά λνπθιενηίδηα ζε

έλα κόξην mRNA Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην γελεαινγηθό δέληξν κηαο νηθνγέλεηαο ζηελ νπνία εκθαλίδεηαη ε αζζέλεηα ηεο

αηκνξξνθηιίαο Α Τν άηνκν III 1 πάζρεη από αηκνξξνθηιία Α Όια ηα κέιε ηεο νηθνγέλεηαο έρνπλ

θπζηνινγηθό αξηζκό θαη κέγεζνο ρξσκνζσκάησλ

Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέληξν (κνλάδεο 3) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6)

Πνην πξόβιεκα αληηκεησπίδνπλ ηα άηνκα κε αηκνξξνθηιία Α (κνλάδεο 4)

Τν δεπγάξη II 2 II 3 απνθηά δεύηεξν παηδί κε αηκνξξνθηιία Α θαη ζύλδξνκν Klinefelter Να

πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία κέζσ ηεο νπνίαο πξνέθπςε ν γνλόηππνο ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ παηδηνύ

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε γνληδηαθήο κεηάιιαμεο (κνλάδεο 6)

Πόζα ζπλνιηθά κόξηα DNA πεξηέρνληαη ζηα ρξσκνζώκαηα πνπ απεηθνλίδνληαη ζηνλ θαξπόηππν

ηνπ παηδηνύ κε ζύλδξνκν Klinefelter (κνλάδεο 2)

Να εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-31-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα ηε δεκηνπξγία ελόο θισλνπνηεκέλνπ πξνβάηνπ - όπσο ήηαλ ε Dolly - ρξεζηκνπνηνύληαη ηξία

πξόβαηα Α Β ΓΑπό ην πξόβαην Α απνκνλώλεηαη ν ππξήλαο από θύηηαξν ησλ καζηηθώλ αδέλσλ

Από έλα σάξην ηνπ πξνβάηνπ Β αθαηξείηαη ν ππξήλαο θαη ζηε ζέζε ηνπ εηζάγεηαη ν ππξήλαο ηνπ

θπηηάξνπ από ην πξόβαην Α Πξνθύπηεη έηζη έλα λέν θύηηαξν

Τν θύηηαξν απηό πθίζηαηαη ιίγεο δηαηξέζεηο θαη ην έκβξπν πνπ πξνθύπηεη εκθπηεύεηαη ζηε κήηξα

ηνπ πξνβάηνπ Γ Μεηά από ιίγνπο κήλεο γελληέηαη ην λέν πξόβαην (πξόβαην ∆)

1 Πνην από ηα πξόβαηα Α Β Γ έρεη ηαπηόζεκν ππξεληθό DNA κε ην πξόβαην ∆ θαη γηαηί Μονάδερ 8

2 Πνην από ηα πξόβαηα Α Β Γ έρεη ηαπηόζεκν κηηνρνλδξηαθό DNA κε ην πξόβαην ∆ θαη γηαηί Μονάδερ 8

3 Με πνην ηξόπν ε θισλνπνίεζε κπνξεί λα ζπλεηζθέξεη ζηελ πξνζηαζία από ηελ εμαθάληζε

δηαθόξσλ δσηθώλ νξγαληζκώλ ηνπ πιαλήηε καο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλνληαη πέληε ακηλνμέα θαη δίπια ηνπο ηξηπιέηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ

θσδηθνπνηνύλ ηα ακηλνμέα απηά

ηπξνζίλε (tyr) mdash UAU

θαηλπιαιαλίλε (phe) mdash UUU

πξνιίλε (pro) mdash CCC

κεζεηνλίλε (met) mdash AUG

γιπθίλε (gly) mdash GGG

Τα πέληε παξαπάλσ ακηλνμέα ζπγθξνηνύλ νιηγνπεπηίδην θάπνηνπ βαθηεξηαθνύ θπηηάξνπ

α Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο πνην είλαη ην πξώην (αξρηθό) θαη πνην ην ηέηαξην ακηλνμύ ηνπ

νιηγνπεπηηδίνπ

Μονάδερ 4

β Να γξάςεηε κία αιιεινπρία λνπθιενηηδίσλ ηνπ mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ

νιηγνπεπηίδην Μονάδερ 6

γ Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ λνπθιενηηδίσλ ηεο θσδηθήο αιπζίδαο ηνπ DNA

(κνλάδεο 6) θαη λα ζεκεηώζεηε ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 9

δ Πόζα άηνκα θσζθόξνπ ππάξρνπλ ζηε δηπιή έιηθα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί απηό ην

νιηγνπεπηίδην ∆ηθαηνινγείζηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-32-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Βηνηερλνινγία κε ηελ επξεία έλλνηα είλαη ε ρξήζε δσληαλώλ νξγαληζκώλ πξνο όθεινο ηνπ

αλζξώπνπ θαη ζηεξίδεηαη θπξίσο ζε ηερληθέο θαιιηέξγεηαο θαη αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ

θαη ζε ηερληθέο αλαζπλδπαζκέλνπ DNA

1 Με πνην ηξόπν θαιιηεξγνύληαη νη κηθξννξγαληζκνί ζε κεγάιε θιίκαθα (βηνκεραληθή

θαιιηέξγεηα) Μονάδερ 10

2 Τη ελλννύκε κε ηνλ όξν δύκσζε θαη πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο Μονάδερ 5

3 Ζ αλζξώπηλε ηλζνπιίλε είλαη κία από ηηο θαξκαθεπηηθέο πξσηεΐλεο πνπ παξάγνληαη από

βαθηήξηα Μία από ηηο κεζόδνπο πνπ ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή ηεο είλαη ε παξαγσγή

ηνπ πξόδξνκνπ κνξίνπ ηεο ζε κία βαθηεξηαθή θαιιηέξγεηα θαη ε κεηαηξνπή ηνπ ζε ηλζνπιίλε κε

ελδπκηθή θαηεξγαζία Να γξάςεηε ζπλνπηηθά ηα ζηάδηα απηήο ηεο κεζόδνπ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ βαθηεξηαθνύ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην κε έμη

ακηλνμέα

Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο είλαη ε θσδηθή θαη πνηα ε κε θσδηθή (κνλάδεο 4) Να αηηηνινγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ

ηκήκαηνο DNA Μονάδερ 3

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ηνπ πεπηηδίνπ πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηάθξαζε

ηνπ παξαπάλσ mRNA Μονάδερ 3

Να γξάςεηε ηα αληηθσδηθόληα ησλ tRNA κε ηε ζεηξά πνπ ζα πάξνπλ κέξνο ζηε κεηάθξαζε ηνπ

παξαπάλσ mRNA Μονάδερ 6

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο θσδηθνλίσλ θαη ακηλνμέσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

AUG rarr Μεζεηνλίλε

ACC rarr Θξενλίλε

AAA rarr Λπζίλε

CCU rarr Πξνιίλε

CAC rarr Ηζηηδίλε

GCC rarr Αιαλίλε

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-33-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ο όξνο γνληδηαθή έθθξαζε αλαθέξεηαη ζπλήζσο ζε όιε ηε δηαδηθαζία κε ηελ νπνία έλα γνλίδην

ελεξγνπνηείηαη γηα λα παξαγάγεη κία πξσηεΐλε

1 Πνύ απνζθνπεί θπξίσο ε ξύζκηζε απηή ζηελ πεξίπησζε ησλ βαθηεξίσλ Μονάδερ 5

2 Τα θύηηαξα ελόο επθαξπσηηθνύ πνιύπινθνπ νξγαληζκνύ όπσο ηα λεπξηθά θαη ηα κπτθά αλ θαη

έρνπλ ην ίδην γελεηηθό πιηθό δηαθέξνπλ ζηε κνξθή θαη ηε ιεηηνπξγία Πώο νλνκάδεηαη απηή ε

δηαδηθαζία εμεηδίθεπζεο θαη ηη θάλεη ηα θύηηαξα λα δηαθέξνπλ ηόζν πνιύ Μονάδερ 8

3 Ο κεραληζκόο ηεο κεηαγξαθήο είλαη ν ίδηνο ζηνπο πξνθαξπσηηθνύο θαη επθαξπσηηθνύο

νξγαληζκνύο Πνηα είλαη ηα ξπζκηζηηθά ζηνηρεία ηεο κεηαγξαθήο ηνπ DNA πνην ην έλδπκν πνπ

θαηαιύεη ηε κεηαγξαθή θαη πώο ιεηηνπξγεί απηό θαηά ηε γνληδηαθή ξύζκηζε ζην επίπεδν ηεο

κεηαγξαθήο ησλ επθαξπσηηθώλ νξγαληζκώλ Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο Σε κηα ζέζε ηκήκαηνο κνξίνπ DNA κε θιώλνπο Α θαη Β έρεη μεθηλήζεη ε αληηγξαθή όπσο

θαίλεηαη ζην παξαθάησ ζρήκα

Ζ DNA-δεζκάζε εθηόο ηνπ όηη ζπλδέεη όια ηα θνκκάηηα πνπ πξνθύπηνπλ από ηηο δηάθνξεο ζέζεηο

έλαξμεο αληηγξαθήο δξα θαηά ηελ αληηγξαθή ηνπ θιώλνπ Β

Σε θάζε θιώλν λα ζπκπιεξώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηεο αληηγξαθήο θαη λα ραξαθηεξίζεηε

ηνλ ηξόπν ζύλζεζεο ησλ λέσλ αιπζίδσλ DNA (κνλάδεο 4) Πνηά έλδπκα ηνπνζεηνύλ ηα

ζπκπιεξσκαηηθά λνπθιενηίδηα θαη πνηνπο άιινπο ξόινπο έρνπλ (κνλάδεο 7)

Σηελ θσδηθή αιπζίδα Α ην γνλίδην πνπ είλαη ππεύζπλν γηα ηελ παξαγσγή ελόο πεπηηδίνπ έρεη ηελ

εμήο αιιεινπρία βάζεσλ

5΄ ATG CCA TGC AAA CCG AAA TGA hellip3΄

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη (κνλάδεο 2)

Κάπνηα αιιαγή πνπ ζπλέβε ζηελ παξαπάλσ θσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA έρεη σο

απνηέιεζκα ην 4ν θσδηθόλην ζην κεηαγξαθόκελν mRNA λα έρεη ηηο βάζεηο UAA

θαη ν αξηζκόο ησλ θσδηθνλίσλ λα παξακέλεη ζηαζεξόο

Αθνύ γξάςεηε ην λέν mRNA πνπ πξνθύπηεη λα εμεγήζεηε πνηα είλαη ε ζπγθεθξηκέλε αιιαγή

πνπ ζπλέβε θαη ηη ζπλέπεηεο κπνξεί λα έρεη γηα ην πεπηίδην (κνλάδεο 8)

Γηαηί ε πξσηετλνζύλζεζε ζηνπο επθαξπσηηθνύο νξγαληζκνύο είλαη κηα laquoνηθνλνκηθή

δηαδηθαζίαraquo (κνλάδεο 4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-34-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Τα γνλίδηα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηηο αιπζίδεο ησλ αηκνζθαηξηλώλ ηνπ αλζξώπνπ εκθαλίδνπλ πνιιέο

κεηαιιάμεηο πνπ νδεγνύλ ζηε δεκηνπξγία αηκνζθαηξηλνπαζεηώλ Σην γνλίδην πνπ θσδηθνπνηεί ηελ

αιπζίδα β έρνπλ βξεζεί πεξηζζόηεξεο από 300 κεηαιιάμεηο ∆ίλεηαη κία κεηάιιαμε ζην θσδηθόλην

πνπ θσδηθνπνηεί ην 6ν ακηλνμύ ηεο βndash πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο αηκνζθαηξίλεο Α (ΖbA)

Σηεθσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA ην θσδηθόλην GAG έγηλε GTG

α Τη ζπλέπεηεο έρεη απηή ε κεηάιιαμε γηα ηελ αηκνζθαηξίλε Α (HbA) θαη γηα ηα

εξπζξνθύηηαξα (κνλάδεο 12)

β Γηαηί ζηα νκόδπγα άηνκα κε βndashζαιαζζαηκία εκθαλίδεηαη ζπρλά αύμεζε ηεο αηκνζθαηξίλεο F

(HbF) (κνλάδεο 7)

γ Σε πνηα άηνκα ε ζύλζεζε ηεο αηκνζθαηξίλεο Α2 (HbA2) απνηειεί δηαγλσζηηθό δείθηε

(κνλάδεο 6) Μονάδερ 25

ΘΔΜΑ 4ο Γπλαίθα κε νκάδα αίκαηνο Α παληξεύεηαη άλδξα κε νκάδα αίκαηνο Β θαη γελλνύλ δύν παηδηά εθ

ησλ νπνίσλ ην πξώην πνπ είλαη θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο Α θαη ην δεύηεξν νκάδα αίκαηνο Ο

Τν δεύηεξν παηδί πάζρεη από θιεξνλνκηθή κεηαβνιηθή λόζν Οη δύν γνλείο είλαη πγηείο θαη ε

κεηέξα κόλνλ είλαη θνξέαο ηνπ ππνιεηπόκελνπ γνληδίνπ πνπ ειέγρεη ηε λόζν απηή Γηα ηα γνλίδηα

πνπ ειέγρνπλ ηνπο παξαπάλσ ραξαθηήξεο ηζρύεη ν δεύηεξνο λόκνο ηνπ Μendel

Να βξείηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ ηνπο σο πξνο ηνπο δύν ραξαθηήξεο

θάλνληαο ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (κνλάδεο 15) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ην θύιν ηνπ

δεύηεξνπ παηδηνύ (κνλάδεο 10) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-35-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα ηελ παξαγσγή ηνπ πξνδξόκνπ κνξίνπ ηεο ηλζνπιίλεο δειαδή ηεο πξντλζνπιίλεο θαηάιιεια

κεηαζρεκαηηζκέλα θύηηαξα Escherichia coli θαιιηεξγήζεθαλ ζε βηναληηδξαζηήξα Ζ απεηθόληζε

ηεο κεηαβνιήο ηνπ πιεζπζκνύ ηνπ βαθηεξίνπ (Ν) ζε ζρέζε κε ηνλ ρξόλν (t) έδσζε ην παξαθάησ

δηάγξακκα

1 Με βάζε ην δηάγξακκα απηό λα ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο θαη λα πεξηγξάςεηε

ηηο θάζεηο ηεο Μονάδερ 10

2 Σε πνηα ζπλήζσο ρξνληθά δηαζηήκαηα ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ βαθηεξίσλ αλακέλεηαη λα παξαρζεί

ε πξντλζνπιίλε Αθνύ παξαιάβνπκε ηελ πξντλζνπιίλε από ηνλ βηναληηδξαζηήξα πώο ζα ηελ

κεηαηξέςνπκε ζε ηλζνπιίλε Μονάδερ 10

3 Πνηνο είλαη ν βηνινγηθόο ξόινο ηεο ηλζνπιίλεο θαη πνηα αζζέλεηα πξνθαιεί ε κείσζε ή ε έιιεηςή

ηεο Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ελόο γνληδίνπ βαθηεξηαθνύ

θπηηάξνπ

AUGndashCCUndashCAUndashCGUndashUCUndashACUndashUUUndashUAA 3΄

α Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ηε μη κωδική αιπζίδα από ηελ νπνία πξνήιζε ην παξαπάλσ

mRNA θαη λα νξίζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηεο Μονάδερ 5

β Αληηθαζηζηνύκε κία ηξηπιέηα ηνπ παξαπάλσ mRNA κε ηελ ηξηπιέηα 5΄UGA

3΄ θαη ην

πεπηίδην πνπ θσδηθνπνηείηαη δελ πθίζηαηαη ηελ παξακηθξή αιιαγή Πνηα είλαη ε ηξηπιέηα

απηή (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

γ Ζ ηξηπιέηα 5΄

UCU3΄

ηνπ παξαπάλσ mRNA θσδηθνπνηεί ην ακηλνμύ ζεξίλε Αλ

αληηθαηαζηήζνπκε απηή ηελ ηξηπιέηα κε ηελ ηξηπιέηα 5΄

UCC3΄

δελ πξνθύπηεη ε

παξακηθξή αιιαγή ζην πεπηίδην Πώο εξκελεύεηαη ην γεγνλόο απηό κε βάζε ηα

ραξαθηεξηζηηθά ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-36-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα πξώηε θνξά ε γνληδηαθή ζεξαπεία εθαξκόζηεθε ζε έλα θνξίηζη πνπ είρε έιιεηςε ηνπ ελδύκνπ

απακηλάζε ηεο αδελνζίλεο (ADA)

1 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ ελδύκνπ απηνύ (κνλάδεο 3) θαη πνηα ηα ζπκπηώκαηα πνπ εκθαλίδνπλ ηα

άηνκα κε έιιεηςε ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

2 Πώο νλνκάδεηαη ν ηύπνο ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο πνπ εθαξκόζηεθε (κνλάδεο 2) θαη γηαηί

(κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

3 Πνηα είλαη ε δηαδηθαζία πνπ αθνινπζείηαη ζηε γνληδηαθή ζεξαπεία ηεο παξαπάλσ αζζέλεηαο Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο κε θπζηνινγηθή όξαζε πνπ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία (PKU) θαη κηα γπλαίθα κε

θπζηνινγηθή όξαζε πνπ δελ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία απνθηνύλ έλα θνξίηζη θαη έλα αγόξη Τν

θνξίηζη έρεη θπζηνινγηθή όξαζε θαη δελ παξνπζηάδεη θαηλπιθεηνλνπξία ελώ ην αγόξη εκθαλίδεη

αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν θαη πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία

1 Πώο πξνθαιείηαη ε θαηλπιθεηνλνπξία (κνλάδεο 5) θαη πσο θιεξνλνκείηαη (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

2 Πώο θιεξνλνκείηαη ε κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν Μονάδερ 6

3 Να βξείηε θαη λα γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο ηνπ άλδξα ηεο γπλαίθαο θαη ησλ παηδηώλ ηνπο

(κνλάδεο 8) θάλνληαο ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 12

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-37-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Α Σηα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα κειεηάηαη ν ηξόπνο θιεξνλόκεζεο θνηλνύ κνλνγνληδηαθνύ

ραξαθηεξηζηηθνύ ζε δύν δηαθνξεηηθέο νηθνγέλεηεο 1 θαη 2

Σηελ 1ε νηθνγέλεηα θέξνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ηα άηνκα Η2 ΗΗ2 ΗΗ3 (καπξηζκέλα) ελώ ζηελ 2

ε

νηθνγέλεηα θέξνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ηα άηνκα ΗΗ2 ΗΗ3 (καπξηζκέλα)

Να πξνζδηνξίζεηε ηνλ ηξόπν θιεξνλόκεζεο ηνπ ραξαθηεξηζηηθνύ κε βάζε ηα παξαπάλσ

ζηνηρεία αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή ζαο κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (Να κε ιεθζεί

ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο θαη λα κελ εμεηαζηεί ε πεξίπησζε ηνπ θπινζύλδεηνπ

επηθξαηνύο γνληδίνπ) (κνλάδεο 8) Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόκσλ (κνλάδεο 5) Μονάδερ 13

Β Να ππνδείμεηε έλα πηζαλό κεραληζκό πνπ κπνξεί λα εμεγήζεη ηε γέλλεζε αηόκνπ κε ζύλδξνκν

Turner από γνλείο κε θπζηνινγηθό αξηζκό ρξσκνζσκάησλ (κνλάδεο 6) Να πεξηγξάςεηε ηε

δηαδηθαζία κε ηελ νπνία κπνξνύκε λα απεηθνλίζνπκε ηα ρξσκνζώκαηα ηνπ αηόκνπ κε ζύλδξνκν

Turner κεηά ηε γέλλεζή ηνπ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη δίθισλν κόξην DNA ην νπνίν πεξηέρεη ηκήκα αζπλερνύο γνληδίνπ πνπ κεηαγξά-

θεηαη ζε mRNA

α) Πνύ ζπλαληάκε αζπλερή γνλίδηα (κνλάδεο 2)

β) Να πξνζδηνξίζεηε ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

γ) Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ πξόδξνκνπ mRNA θαη ηνπ ώξηκνπ mRNA πνπ πξνθύπηνπλ από ηε

κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ DNA ρσξίο αηηηνιόγεζε (κνλάδεο 2)

δ) Πώο πξνθύπηεη ην ώξηκν mRNA (κνλάδεο 3)

ε) Μπνξεί ε πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε ΔcoRI λα θόςεη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3)

ζη) Πνηεο θαηεγνξίεο γνληδίσλ πνπ ππάξρνπλ ζην ρξσκνζσκηθό DNA ελόο θπηηαξηθνύ ηύπνπ δελ

θισλνπνηνύληαη ζε cDNA βηβιηνζήθε (κνλάδεο 8) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-38-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Άλδξαο πνπ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία θαη ζπλζέηεη θπζηνινγηθή πνζόηεηα κειαλίλεο

απνθηά απνγόλνπο κε γπλαίθα πνπ πάζρεη από αιθηζκό αιιά κπνξεί λα κεηαηξέπεη ηε

θαηλπιαιαλίλε ζε ηπξνζίλε

Να βξείηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο θαη θαηλόηππνπο ησλ παηδηώλ

Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηελ θαηλπιθεηνλνπξία θαη ηνλ αιθηζκό βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά

δεύγε νκόινγσλ ρξσκνζσκάησλ Μονάδερ 12

Β Να δηαθξίλεηε πεξηπηώζεηο θαηά ηηο νπνίεο είλαη αηκνξξνθηιηθό ην παηδί πνπ απνθηά

θπζηνινγηθόο άλδξαο κε θπζηνινγηθή γπλαίθα ηεο νπνίαο ν παηέξαο είλαη αηκνξξνθηιηθόο

Οη γνλείο θαη ην παηδί έρνπλ θπζηνινγηθό θαξπόηππν Μονάδερ 13

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ηα πέληε (5) πξώηα ακηλνμέα

κηαο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Ζ θαηεύζπλζε ζηελ νπνία θηλείηαη ε RNA πνιπκεξάζε θαηά ηε

κεηαγξαθή ππνδεηθλύεηαη από ην βέινο

α Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ DNA είλαη ε θσδηθή θαη πνηα είλαη ε κε θσδηθή

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 9

β Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ DNA Μονάδερ 3

γ Να γξάςεηε θαη λα αηηηνινγήζεηε ην αληηθσδηθόληνηνπ tRNA πνπ κεηαθέξεη ην 2ν ακηλνμύ ηεο

πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Μονάδερ 5

δ Τηείλαηηνζύκπινθνέλαξμεοηεοπξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 5) θαη πνηα είλαη ε κεηέπεηηα πνξεία

ηνπ tRNA πνπ ζπκκεηέρεη ζε απηό (κνλάδεο 3) Μονάδερ 8

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-39-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Πξόθεηηαη λα θαιιηεξγεζεί ζην εξγαζηήξην έλαοεηεξόηξνθνο κηθξννξγαληζκόο

1 Να αλαθέξεηε νλνκαζηηθά ηα ζξεπηηθά ζπζηαηηθά ηα νπνία πξέπεη λα πξνζηεζνύλ ζην κέζν

θαιιηέξγεηαο ώζηε ν κηθξννξγαληζκόο απηόο λα αλαπηπρζεί θπζηνινγηθά Μονάδερ 8

2 Πώο κπνξνύκε λα δηαπηζηώζνπκε αλ ν κηθξννξγαληζκόο απηόο είλαη ππνρξεσηηθά αλαεξόβηνο Μονάδερ 7

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνπο άιινπο παξάγνληεο πνπ επηδξνύλ ζηελ αλάπηπμε ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαηηνπαξαθάησηκήκα DNAζηννπνίνέρεη αξρίζεη ε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

1Σηηο ζέζεηο ΑΒΓ∆ΔΕ λα αληηζηνηρίζεηε ηηο ελδείμεηο 3΄ ή 5΄ ώζηε λα θαίλεηαη ν

πξνζαλαηνιηζκόο ησλ αξρηθώλ θαη ησλ λενζπληηζέκελσλ αιπζίδσλ Μονάδερ 6

2Τη είλαη ηα πξσηαξρηθά ηκήκαηα πσο δεκηνπξγνύληαη θαη πσο επηκεθύλνληαη Μονάδερ 9

3Δμεγήζηε γηαηί πξέπεη ζηελ παξαπάλσ δηαδηθαζία λα ελεξγνπνηεζεί ην έλδπκν DNA δεζκάζε

θαη πώο ζα δξάζεη απηό Μονάδερ 6

4Πνηα έλδπκα ζα επηδηνξζώζνπλ ηα πηζαλά ιάζε ηεο δηαδηθαζίαο ηεο αληηγξαθήο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-40-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ νιηγνπεπηίδην έμη ακηλνμέσλ ην νπνίν δελ έρεη ππνζηεί θακία ηξνπνπνίεζε

κεηά ηε ζύλζεζή ηνπ

Ζ2Ν ndash Μεθειονίνη ndash Γλυκίνη ndash Λυζίνη ndash Τρυπηοθάνη ndash Βαλίνη ndash Αλανίνη - COOH

Α Με ηε βνήζεηα ηνπ ηκήκαηνο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ παξαηίζεηαη γξάςηε ηελ αιιεινπρία

ησλ λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ ηκήκαηνο mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην

παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην ∆ηθαηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 13

Β Γξάςηε κε ηνλ θαηάιιειν πξνζαλαηνιηζκό ηελ αιιεινπρία λνπθιενηηδίσλ ζην δίθισλν

κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην Πνηα είλαη ε θσδηθή θαη πνηα ε κε

θσδηθή αιπζίδα Μονάδερ 6

Γ Δάλ ε ηξηπιέηα 5΄-UGG-3΄ ζην mRNA αληηθαηαζηαζεί από ηελ ηξηπιέηα 5΄-UGA-3΄ γξάςηε

ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ζην λέν νιηγνπεπηίδην πνπ ζα ζπληεζεί Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο Σην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ζηα κέιε

κηαο νηθνγέλεηαο ε αηκνξξνθηιία Α (Δίλαη καπξηζκέλα ηα ΗΗ 1 ΗΗ 4 θαη ΗΗΗ 1)

Α Πώο θιεξνλνκείηαη ε αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 5

Β Να γξάςεηε θαη λα δηθαηνινγήζεηε κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο ηνπο γνλνηύπνπο όισλ ησλ

κειώλ πνπ απεηθνλίδνληαη ζην γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 13

Γ Δάλ νη γνλείο ΗΗ 3 θαη ΗΗ 4 απνθηήζνπλ επόκελν παηδί πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα λα λνζεί από

αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 7

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο θσδηθνλίσλ

θαη ακηλνμέσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

GUCrarrΒαιίλε

UGGrarrΤξππηνθάλε

GGUrarrΓιπθίλε

AUGrarrΜεζεηνλίλε

AAArarrΛπζίλε

GCCrarrΑιαλίλε

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-41-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο κε ηηο νπνίεο κπνξνύλ λα παξαρζνύλ κνλνθισληθά

αληηζώκαηα ηα νπνία ζπλεηζθέξνπλ ζηνλ πξνζδηνξηζκό ησλ νκάδσλ αίκαηνο ηνπ αλζξώπνπ Μονάδερ 7

Γ2 Να αλαθέξεηε πνηνπο ηύπνπο αηκνξνθηιίαο γλσξίδεηε θαη πνύ νθείινληαη (κνλάδεο 2) Να

πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία αληηκεηώπηζεο κίαο εμ απηώλ κε βάζε ηε κέζνδν δεκηνπξγίαο

δηαγνληδηαθώλ δώσλ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 ∆ίλεηαη κείγκα κνξίσλ DNA θαη έλαο αληρλεπηήο RΝΑ

Να εμεγήζεηε ηη είλαη αληρλεπηήο (κνλάδεο 2) λα πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ ζα

αθνινπζεζνύλ πξνθεηκέλνπ ν αληρλεπηήο λα πβξηδνπνηήζεη ηελ θαηάιιειε αιιεινπρία DNA

(κνλάδεο 4) θαη λα εμεγήζεηε πνηνο είλαη ν θιώλνο ηνπ DNA πνπ ζα πβξηδνπνηεζεί (κνλάδεο 4) Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ ∆

Υγηήο άληξαο παληξεύηεθε κε πγηή γπλαίθα θαη απέθηεζαλ έλα αγόξη κε αρξσκαηνςία ζην

θόθθηλν θαη ην πξάζηλν ρξώκα έλα θνξίηζη πνπ πάζρεη από δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία θαη

πεξηκέλνπλ ην ηξίην παηδί ηνπο

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη λα εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ παηδηώλ ηνπο θαη λα εμεγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆3 Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην ηξίην παηδί λα έρεη θπζηνινγηθό θαηλόηππν

Να εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο θάλνληαο ή ηελ απαηηνύκελε δηαζηαύξσζε ή ηηο

απαηηνύκελεο δηαζηαπξώζεηο Μονάδερ 12

∆4 Να εμεγήζεηε ηα γελεηηθά αίηηα ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-42-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

∆ίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν

C T T A A C T A A T A G G G T G G A C C T A A C A T A G A T

G A A T T G A T T A T C C C A C C T G G A T T G T A T C T A

Γ1 Να γξάςεηε ην mRNA πνπ ζα πξνθύςεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

νξίδνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ηνπ (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο

(κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ2 Να βξείηε ηνλ αξηζκό ησλ ακηλνμέσλ από ηα νπνία ζα απνηειείηαη ην έλδπκν κεηά ηε

κεηάθξαζε ηνπ παξαπάλσ mRNA (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο κε

βάζε ηηο ηδηόηεηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε ιεηηνπξγία ηνπ ελδύκνπ αλ ζπκβεί γνληδηαθή

κεηάιιαμε ε νπνία ζα πξνθαιέζεη έιιεηςε ηνπ δεύηεξνπ λνπθιενηηδίνπ ζην δεύηεξν

θσδηθόλην ηνπ γνληδίνπ Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ ∆

∆ίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν

ζην νπνίν ηα άηνκα Η1 θαη ΗΗ1 ΗΗ2 ΗΗ3 ΗΗ4 ΗΗ5 ΗΗ6 πάζρνπλ από κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ ζην παξαπάλσ γελεαινγηθό

δέληξν Μονάδερ 7

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ παηδηώλ ζην παξαπάλσ

γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 4

∆3 Να θάλεηε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο θαη λα αηηηνινγήζεηε ηηο απαληήζεηο ζαο Μονάδερ 14

Σημείωζη Να μην εξεηαζθεί η πεπίπηωζη θςλοζύνδεηος επικπαηούρ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-43-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ ∆ίλνληαη ηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα Α θαη Β

Σην Α απεηθνλίδνληαη νη θάζεηο (αβγ θαη δ)

αλάπηπμεο ελόο κηθξννξγαληζκνύ Σην Β

απεηθνλίδεηαη ε παξαγσγή ηνπ πξντόληνο από

ηνλ κηθξννξγαληζκό γηα ην ίδην ρξνληθό

δηάζηεκα

Γ1 Με βάζε ην δηάγξακκα Α λα

ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο

(κνλάδεο 3) θαη λα νλνκάζεηε ηηο θάζεηο

ηεο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 7

Γ2 Σε πνηα θάζε παξάγεηαη ε κεγαιύηεξε πνζόηεηα ηνπ πξντόληνο (κνλάδεο 2) Nα

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 Αλ ην πξντόλ εθθξίλεηαη από ηνλ κηθξννξγαληζκό πώο ζα ην παξαιάβνπκε από ηελ

θαιιηέξγεηα Μονάδερ 6

Γ4 Να αλαθέξεηε ηνπο παξάγνληεο πνπ επεξεάδνπλ ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ηνπ

κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 4

ΘΔΜΑ ∆ ∆ίλεηαη ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ πεξηέρεη ην αζπλερέο γνλίδην

ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ παξαθάησ πεπηηδίνπ

H2N- μεθειονίνη - αλανίνη - λευκίνη - αζπαραγίνη ndash COOH

∆1 Να γξάςεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 4) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 10

∆2 Να γξάςεηε ην πξόδξνκν mRNA ην ώξηκν mRNA ην εζώλην ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 6) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 15

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ

Aιαλίλε = GCU Λεπθίλε = UUG Αζπαξαγίλε = AAU

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-44-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

1 Πνηα είλαη ε δνmicroή ηνπ DNA ζην ρώξν ζύmicroθσλα microε ην microνληέιν ηεο δηπιήο έιηθαο Μονάδερ 12

2 Να πεξηγξάςεηε πώο ξπζmicroίδεηαη ε γνληδηαθή έθθξαζε ζηα επθαξπσηηθά θύηηαξα Μονάδερ 8

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνλ αιθηζmicroό Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο πνπ πάζρεη από νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

παληξεύεηαη microία γπλαίθα ε νπνία δελ πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο

ινβνύο απηηώλ Τν δεπγάξη απηό απνθηά ηξία παηδηά

Τν πξώην εmicroθαλίδεη ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ ην δεύηεξν δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη πξνζθνιιεmicroέλνπο ινβνύο απηηώλ θαη ην ηξίην δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ γνλέσλ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

β Πνηνη είλαη νη πηζαλνί γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παηδηώλ Μονάδερ 5

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-45-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Σην θπηό κνζρνκπίδειν ην ρξώκα ησλ ζπεξκάησλ κπνξεί λα είλαη είηε θίηξηλν είηε πξάζηλν

ελώ ην ύςνο ηνπ είλαη είηε ςειό είηε θνληό Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηηο παξαπάλσ

ηδηόηεηεο βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά δεύγε νκνιόγσλ ρξσκνζσκάησλ Δάλ έρεηε ζηε

δηάζεζή ζαο έλα ςειό κνζρνκπίδειν κε θίηξηλα ζπέξκαηα λα θάλεηε ηηο θαηάιιειεο

δηαζηαπξώζεηο πνπ απαηηνύληαη γηα λα βξείηε ην γνλόηππό ηνπ (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 11

Γ2 Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο από δύν θπζηνινγηθνύο

γνλείο κπνξεί λα γελλεζεί παηδί κε ζύλδξνκν Turner Μονάδερ 8

Γ3 Μία πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κία πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ Γ

Γίδεηαη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Σηνλ θιώλν ΕΖ ε αληηγξαθή γίλεηαη

κε αζπλερή ηξόπν Τα ζεκεία Γ θαη Ζ ππνδεηθλύνπλ ηε ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα λα ζρεδηάζεηε ηα ζπλερή θαη αζπλερή

ηκήκαηα ησλ λέσλ θιώλσλ κε βέιε ππνδεηθλύνληαο ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ λέσλ θαη

ησλ κεηξηθώλ θιώλσλ (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Σηνλ θιώλν πνπ αληηγξάθεηαη κε ζπλερή ηξόπν λα γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ

λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ πξσηαξρηθνύ ηκήκαηνο ην νπνίν απνηειείηαη

από 8 (νθηώ) λνπθιενηίδηα (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Γ3 Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην πεπηίδην απηό Μονάδερ 2

Γ4 Μεηά ηελ επίδξαζε αθηηλνβνιίαο ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ζπάεη ζηα ζεκεία πνπ

ππνδεηθλύνληαη από ηα βέιε Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε θαη λα

ζεκεηώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ Μονάδερ 2

Γ5 Τν ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε επαλαζπλδέεηαη ζηα ίδηα ζεκεία θνπήο κεηά από

αλαζηξνθή

Να γξάςεηε νιόθιεξν ην κόξην ηνπ DNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηελ αλαζηξνθή (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην λέν πεπηίδην (κνλάδεο 2)

Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-46-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν Σην κόξην απηό ζπκβαίλεη κεηάιιαμε πξνζζήθεο ηξηώλ (3) δηαδνρηθώλ

λνπθιενηηδίσλ (5΄-GAT-3΄)

Γ1 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Φ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) θαη ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα ηνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ2 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Υ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) Ζ παξαπάλσ κεηάιιαμε έρεη ειάρηζηε επίδξαζε ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα

ηνπ ελδύκνπ Πώο ραξαθηεξίδεηαη απηή ε κεηάιιαμε (κνλάδεο 2) Nα εμεγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 9

Γ3 Σε δύν άηνκα πνπ πάζρνπλ από ζύλδξνκν Klinefelter έγηλε αλάιπζε ηεο αιιεινπρίαο ησλ

βάζεσλ ηνπ DNA ησλ θπιεηηθώλ ρξσκνζσκάησλ ηνπο Σην πξώην άηνκν ε αλάιπζε έδεημε

ηξεηο δηαθνξεηηθέο αιιεινπρίεο βάζεσλ DNA Σην δεύηεξν άηνκν ε αλάιπζε έδεημε δύν

παλνκνηόηππεο θαη κία δηαθνξεηηθή αιιεινπρία βάζεσλ DNA Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο

κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο γελλήζεθαλ ηα άηνκα απηά από θπζηνινγηθνύο

γνλείο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ Γ

Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-47-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Α

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Μηα πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κηα πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 7

Γ2 Ζ αλάιπζε δεηγκάησλ DNA από δύν βαθηεξηαθέο θαιιηέξγεηεο έδσζε ηα εμήο

απνηειέζκαηα ζηελ πξώηε θαιιηέξγεηα βξέζεθε πνζνζηό αδελίλεο (Α) 28 θαη

ζηεδεύηεξε βξέζεθε πνζνζηό γνπαλίλεο (G) 28 Να εμεγήζεηε αλ ηα βαθηήξηα ησλ δύν

θαιιηεξγεηώλ αλήθνπλ ζην ίδην ή ζε δηαθνξεηηθό είδνο Μονάδερ 6

Γ3 Με πνηνπο ηξόπνπο γίλεηαη ε θαιιηέξγεηα κηθξννξγαληζκώλ ζε κεγάιε θιίκαθα Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ Γ Σrsquo έλα κόξην DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ ππάξρνπλ δύν γνλίδηα Α θαη Β όπσο θαίλεηαη ζην

ζρήκα

Γ1 Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο θαη λα νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ

αιπζίδσλ ηνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Τα γνλίδηα Α θαη Β κεηαγξάθνληαη ζε RNA Να νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπ RNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Πνηα είλαη ε θσδηθή αιπζίδα γηα ην γνλίδην Α θαη πνηα γηα ην Β (κνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ4 Τη είλαη ν ππνθηλεηήο (κνλάδεο 2) Να νξίζεηε ηε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή γηα θάζε γνλίδην κε

έλα βέινο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-48-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Να αλαθέξεηε ηα βήκαηα πνπ απαηηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο

αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο από έλα δηαγνληδηαθό δών Μονάδερ 12

Γ2 Να εμεγήζεηε πώο ε ζεξκνθξαζία επεξεάδεη ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 8

Γ3 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ πξηκνζώκαηνο ζηελ αληηγξαθή ηνπ DNA Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ

Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-49-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Μεηέξα κε θπζηνινγηθή όξαζε θαη νκάδα αίκαηνο Β απνθηά δύν παηδηά κε έλαλ άλδξα κε

θπζηνινγηθή όξαζε Τν θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο ΑΒ ελώ ην αγόξη νκάδα αίκαηνο Ο

Τν έλα από ηα δύν παηδηά πάζρεη από κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν ndash θόθθηλν

Γ1 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ σο πξνο ηνπο δύν

ραξαθηήξεο (κνλάδεο 8) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 10) Μονάδερ 18

Γ2 Πνην από ηα δύν παηδηά δελ έρεη θπζηνινγηθή όξαζε Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA

(Ι) GACTAATAAAAGAAGTAGTTAGGATCATAGG

(ΙΙ) CTGATTATTTTCTTCATCAA TCCTAGTA TCC

πνπ θσδηθνπνηεί ην πεπηίδην

H2N-Μεθειονίνη-Τυροζίνη-Φαινυλαλανίνη-Φαινυλαλανίνη-Τυροζίνη-COOH

Γ1 Να εμεγήζεηε πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA είλαη ε θσδηθή θαη

πνηα είλαη ε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 4) Να γξάςεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ησλ

αιπζίδσλ (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 8

Γ2 Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ

παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA (κνλάδεο 2) θαζώο θαη ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε πνύ νθείιεηαη ε δηαθνξά κεηαμύ ησλ δύν απηώλ κνξίσλ

(κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ παξαπάλσ πεπηηδίνπ εάλ κηα

γνληδηαθή κεηάιιαμε πνπ ζα ζπκβεί ζην θσδηθόλην ηεο ηπξνζίλεο νδεγήζεη ζε

αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από ζπκίλε Μονάδερ 5

Γ4 Δάλ ε παξαπάλσ γνληδηαθή κεηάιιαμε νδεγήζεη ζε αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από

αδελίλε λα εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ πεπηηδίνπ Μονάδερ 5

Γίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Μεζεηνλίλε AUG

Τπξνζίλε UAC UAU

Φαηλπιαιαλίλε UUU UUC

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-50-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Μηα αξζεληθή κύγα Drosophila κε ιεπθά κάηηα δηαζηαπξώζεθε κε κηα ζειπθή κε θόθθηλα

κάηηα Από ηε δηαζηαύξσζε απηή πήξακε 280 απνγόλνπο ζηελ F1 γεληά πνπ είραλ όινη

θόθθηλα κάηηα Γηαζηαπξώλνληαο δύν άηνκα από ηελ F1 γεληά πξνθύπηνπλ 319 απόγνλνη

ζηελ F2 γεληά Μηα αλάιπζε ησλ απνγόλσλ ηεο F2 γεληάο έδεημε όηη ππάξρνπλ

159 ζειπθά κε θόθθηλα κάηηα

82 αξζεληθά κε θόθθηλα κάηηα θαη

78 αξζεληθά κε ιεπθά κάηηα

Με βάζε ηα δεδνκέλα λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ην παξαπάλσ

γλώξηζκα Γηα ηα άηνκα πνπ δηαζηαπξώζεθαλ δίλεηαη όηη ηα ζειπθά έρνπλ έλα δεπγάξη X

ρξσκνζσκάησλ (ΦΦ) θαη ηα αξζεληθά έρνπλ έλα Φ θαη έλα Χ ρξσκόζσκα (ΦΧ)

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν όπνπ απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη κηα κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

Τα άηνκα ΙΙ2 ΙΙ3 ΙΙΙ3 θαη ΙV3 πάζρνπλ από ηελ αζζέλεηα απηή Γηα όια ηα παξαθάησ

εξσηήκαηα λα κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο

Γ2 Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη ε αζζέλεηα Μονάδερ 6

Γ3 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην δεπγάξη ΙΙΙ1 III2 λα απνθηήζεη αγόξη πνπ ζα πάζρεη

(κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 8

Γ4 Αλ ηα άηνκα Ι1 θαη Ι4 πάζρνπλ από κηα αζζέλεηα πνπ νθείιεηαη ζε γνλίδην κηηνρνλ-δξηαθνύ

DNA λα αλαθέξεηε πνηα άηνκα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ ζα θιεξνλνκή-ζνπλ ην γνλίδην

απηό (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-51-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA ην νπνίν θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Αιπζίδα 1 GTTGAATTCTTAGCTTAAGTCGGGCATGAATTCTC

Αιπζίδα 2 CAACTTAAGAATCGAATTCAGCCCGTACTTAAGAG

Γ1 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

επηζεκαίλνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ησλ αιπζίδσλ ηνπ (κνλάδεο 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Τν παξαπάλσ ηκήκα DNA αληηγξάθεηαη θαη θαηά ηε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

δεκηνπξγνύληαη ηα παξαθάησ πξσηαξρηθά ηκήκαηα

i) 5΄-GAGAAUUC-3΄

ii) 5΄-UUAAGCUA-3΄

iii) 5΄-GUUGAAUU-3΄

Να πξνζδηνξίζεηε πνηα αιπζίδα αληηγξάθεηαη κε ζπλερή θαη πνηα κε αζπλερή ηξόπν

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε ην έλδπκν EcoRI πξνθεηκέλνπ λα ελζσκα-ησζεί ζε

έλα από ηα δύν πιαζκίδηα Α θαη Β πνπ δίλνληαη παξαθάησ

Πνην από ηα δύν πιαζκίδηα ζα επηιέμεηε γηα ηε δεκηνπξγία αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ

(κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Πόζνη θσζθνδηεζηεξηθνί δεζκνί ζα δηαζπαζηνύλ ζην πιαζκίδην πνπ επηιέμαηε θαη πόζνη ζα

δεκηνπξγεζνύλ θαηά ην ζρεκαηηζκό ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ4 Από ηε κύγα Drosophila απνκνλώζεθαλ ηξία δηαθνξεηηθά θπζηνινγηθά θύηηαξα ζηα νπνία

πξνζδηνξίζηεθε ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ζε δεύγε βάζεσλ

Σην πξώην θύηηαξν ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ππνινγίζηεθε ζε 32108 δεύγε βάζεσλ

ζην δεύηεξν θύηηαξν ζε 16108 δεύγε βάζεσλ θαη ζην ηξίην θύηηαξν ζε 6410

8 δεύγε

βάζεσλ

Να δηθαηνινγήζεηε γηαηί ππάξρνπλ νη δηαθνξέο απηέο ζην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ησλ

ηξηώλ θπηηάξσλ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-52-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ Γ

Έλα πιαζκίδην πνπ ρξεζηκνπνηείηαη σο θνξέαο θισλνπνίεζεο ελόο ηκήκαηνο DNA έρεη έλα

γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε θαη έλα γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληη-

βηνηηθό ηεηξαθπθιίλε Τν γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζηελ ηεηξαθπθιίλε πεξηέρεη ηελ αιιεινπρία

πνπ αλαγλσξίδεηαη από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Γεκηνπξγνύκε αλαζπλδπαζ-

κέλα πιαζκηδία κε ηε ρξήζε ηεο πεξηνξηζηηθήο ελδνλνπθιεάζεο EcoRI

Τα κεηαζρεκαηηζκό βαθηεξίσλ πνπ δελ είραλ θαλέλα πιαζκίδην Σηε ζπλέρεηα ηα βαθηήξηα

θαιιηεξγνύληαη ζε ζξεπηηθό πιηθό

Γ1 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ηεηξαθπθιίλε αληί ηεο ακπηθηιίλεο (κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 Σηνπο παξαθάησ δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο (1 2 3) θαίλεηαη ε δηαβάζκηζε ηεο ζπγθέληξσζεο

ηνπ νμπγόλνπ θαη ε πεξηνρή αλάπηπμεο ηξηώλ εηδώλ κηθξννξγα-ληζκώλ ζε πγξό ζξεπηηθό

πιηθό Οη κηθξννξγαληζκνί απεηθνλίδνληαη σο καύξεο θνπθίδεο

Σε πνηνλ από ηνπο ηξεηο δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο έρνπκε θαιιηέξγεηα κπθήησλ πνπ

ρξεζηκνπνηνύληαη ζηελ αξηνβηνκεραλία βαθηεξίσλ ηνπ γέλνπο Clostridium θαη βαθηεξίσλ

ηνπ γέλνπο Mycobacterium (κνλάδεο 3) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

Γ4 Με πνηνλ ηξόπν δεκηνπξγνύκε δηαγνληδηαθά θπηά ηα πξντόληα ησλ νπνίσλ έρνπλ

κεγαιύηεξε δηάξθεηα δσήο ζε ζρέζε κε απηά ησλ κε δηαγνληδηαθώλ θπηώλ Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-53-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ δηάγξακκα απεηθνλίδεηαη ε θπζηνινγηθή κεηαβνιή ζην πνζνζηό ησλ

πνιππεπηηδηθώλ αιπζίδσλ ησλ αηκνζθαηξηλώλ HbA HbF θαη HbA2 ηνπ αλζξώπνπ από ηελ

εκβξπηθή ειηθία θαη κεηά ηε γέλλεζή ηνπ

Γ1 Πνην είδνο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο αληηζηνηρεί ζε θαζεκηά από ηηο θακπύιεο Η ΗΗ ΗΗΗ θαη IV

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ2 Τα απνηειέζκαηα κηαο εμέηαζεο αίκαηνο ζε έλαλ ελήιηθα έδεημαλ όηη νη αηκνζθαηξίλεο HbA

HbF θαη HbA2 είλαη ζε θπζηνινγηθά επίπεδα Πόζα γνλίδηα είλαη ππεύζπλα γηα ηε ζύλζεζε

ηεο HbA ζε έλα ζσκαηηθό θύηηαξν ζηε κεηάθαζε (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA πνπ πεξηέρεη ηα θσδηθόληα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα επηά

πξώηα ακηλνμέα ηεο θπζηνινγηθήο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο HbA

5΄hellip GTG CAC CTG ACT CCT GAG GAG hellip 3΄

3΄hellip CAC GTG GAC TGA GGA CTC CTC hellip 5΄

Ζ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI αλαγλσξίδεη ηελ αιιεινπρία

5΄ CTGAG 3΄

3΄ GACTC 5΄

θαη θόβεη θάζε αιπζίδα κεηαμύ ηνπ C θαη ηνπ Τ (κε θαηεύζπλζε 5΄3΄) Ζ αιιεινπρία πνπ

αλαγλσξίδεη ε DdeI βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα DNA Από έλα άηνκν θνξέα ηεο

δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο απνκνλώζεθαλ ηκήκαηα DNA πνπ πεξηέρνπλ ηα θσδηθόληα ηα

νπνία θσδηθνπνηνύλ ηα επηά πξώηα ακηλνμέα ηεο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Σηα ηκήκαηα απηά

επηδξάζακε κε ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI

Πόζα ηκήκαηα DNA δηαθνξεηηθνύ κήθνπο ζα πξνθύςνπλ κεηά ηε δξάζε ηεο DdeI (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 7

Γ4 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο δηάγλσζεο ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο θαηά ηνλ

πξνγελλεηηθό έιεγρν ηε δέθαηε εβδνκάδα ηεο θύεζεο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-54-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Σε ηξεηο δηαθνξεηηθνύο βηναληηδξαζηήξεο πξαγκαηνπνηείηαη

θιεηζηή θαιιηέξγεηα ηξηώλ δηαθνξεηηθώλ κηθξννξγαληζκώλ Α Β

θαη Γ αληίζηνηρα

Σηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα απεηθνλίδεηαη ν αξηζκόο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ ζε ζρέζε κε ην ρξόλν

Σην ρξνληθό δηάζηεκα από 0 έσο t1 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ

ζηνπο βηναληηδξα-ζηήξεο είλαη πςειή θαη ζηαζεξή ελώ ζην ρξν-

ληθό δηάζηεκα από t1 έσο t2 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ είλαη

ρακειή θαη ζηαζεξή

Γ1 Με βάζε ηα ζρήκαηα λα ραξαθηεξίζεηε ηνπο

κηθξννξγαληζκνύο Α Β Γ ζε ζρέζε κε ηελ εμάξηεζε ηεο

αλάπηπμήο ηνπο από ηε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ (κνλάδεο 6)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

Γ2 Με βάζε ηα ζρήκαηα ζε πνηα θάζε ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ γίλεηαη ε κεηαβνιή ηεο ζπγθέληξσζεο ηνπ Ο2

ζηνλ βηναληηδξαζηήξα όπνπ θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α

(κνλάδεο 2)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 4

Γ3 Πώο εμεγείηαη ε εθζεηηθή θάζε ζε κία θιεηζηή θαιιηέξγεηα

κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 4

Γ4 Τη ελλννύκε ζήκεξα κε ηνλ όξν δύκσζε (κνλάδεο 3) Πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο

(κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ πεπηίδην πνπ παξάγεηαη από έλα βαθηήξην

HOOCminusμεθειονίνηminusαλανίνηminusζερίνηminusαζπαραγίνηminusμεθειονίνηminusNH2

Γ1 Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ δίθισλνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ πεπηίδην (κνλάδεο

2) Να νξίζεηε ην 5΄ θαη 3΄ άθξν θάζε αιπζίδαο (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να θαζνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Γίλνληαη ηα θσδηθόληα

αιαλίλε GCU αζπαξαγίλε AAU κεζεηνλίλε AUG ζεξίλε UCU

Τν θσδηθόλην ιήμεο είλαη ην UGA Μονάδερ 15

Γ2 Μπνξεί ε παξαπάλσ αιπζίδα λα θνπεί από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 5

Γ3 Πώο ζρεκαηίδεηαη ην ζύκπινθν έλαξμεο ηεο πξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 3) Από ηη

απνηειείηαη ην πνιύζσκα (κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-55-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν απεηθνλίδεη ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη κηα

αζζέλεηα ηνπ κεηαβνιηζκνύ ζηνλ άλζξσπν

Γ1 Ζ αζζέλεηα απηή νθείιεηαη ζε επηθξαηέο ή ζε ππνιεηπόκελν γνλίδην (Μνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Κιεξνλνκείηαη σο απηνζσκηθόο ή

θπινζύλδεηνο ραξαθηήξαο (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 12

Γ2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέλδξν Μονάδερ 6

Γ3 O άλδξαο ΗΗΗ1 απνθηά κε γπλαίθα εηεξόδπγε ζηελ αζζέλεηα απηή έλα αγόξη

Να βξείηε ηε πηζαλόηεηα πνπ ππάξρεη ην αγόξη απηό λα πάζρεη αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Τα ζεκεία Α θαη Γ ππνδεηθλύνπλ ηε

ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηό ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ κεηξηθώλ αιπζίδσλ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ζρεδηάζεηε ζην ίδην ζρήκα ηα αζπλερή θαη

ηα ζπλερή ηκήκαηα ησλ δύν λέσλ αιπζίδσλ κε

βέιε θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηά ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπο (Μνλάδεο 3)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4)

Μονάδερ 7

Γ3 Ζ κεηξηθή αιπζίδα ηνπ DNA πνπ αληηγξάθε-

ηαη κε ζπλερή ηξόπν ακέζσο κεηά κεηαγξάθεηαη

Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ RNA πνπ ζρεκαηίδεηαη

θαηά ηε κεηαγξαθή θαη λα ζεκεηώζεηε ηνλ

πξνζαλαηνιηζκό ηνπ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ4 Πνηα είλαη ε δξάζε ηεο RNA πνιπκεξάζεο κεηά ηελ πξόζδεζή ηεο ζηνλ ππνθηλεηή ελόο

γνληδίνπ Μονάδερ 6

Page 23: biologia kat 3o 4o

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-23-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Ο νξγαληζκόο καο είλαη ηθαλόο λα παξάγεη αληηζώκαηα ελαληίνλ θάζε μέλνπ αληηγόλνπ

1 Πώο ν αληηγνληθόο θαζνξηζηήο ζρεηίδεηαη κε ηελ παξαγσγή κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ από

ηνλ νξγαληζκό Μονάδερ 10

2 Πώο παξάγνληαη ζην εξγαζηήξην κεγάιεο πνζόηεηεο κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ γηα έλα

επηιεγκέλν αληηγόλν Μονάδερ 15

ΘΔΜΑ 4ο Ζ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ελόο βαθηεξηαθνύ mRNA είλαη

A U G A A A U U U C C C G G G G A U U G A U A A

1 Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ηελ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ηνπ δίθισλνπ κνξίνπ DNA από ην

νπνίν πξνήιζε Μονάδερ 8

2 Πόζα ακηλνμέα ζπγθξνηνύλ ηελ νιηγνπεπηηδηθή αιπζίδα πνπ ζα πξνθύςεη από ηελ κεηάθξαζε

ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ mRNA Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 6

3 Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην κόξην ηνπ mRNA επηζεκαίλνληαο ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο

αιπζίδαο ηνπ Μονάδερ 2

4 Σην κόξην ηνπ mRNA πνπ ζαο δόζεθε ππάξρεη κία ηξηπιέηα ε νπνία ζύκθσλα κε ην γελεηηθό

θώδηθα απαληάηαη ζε θάζε κόξην mRNA Πνηα είλαη απηή πώο νλνκάδεηαη θαη πνην ακηλνμύ

θσδηθνπνηεί Μονάδερ 9

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-24-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Σηα ζσκαηηθά θύηηαξα ηνπ αλζξώπνπ ππάξρνπλ ζαξάληα έμη (46) ρξσκνζώκαηα

1 Πόζα ρξσκνζώκαηα θιεξνλνκεί έλα παηδί από ηνλ παηέξα ηνπ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 3

2 Πόζα απηνζσκηθά ρξσκνζώκαηα ππάξρνπλ ζηα ζσκαηηθά θύηηαξα κηαο γπλαίθαο Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 3

Β Τν ζύλδξνκν Down είλαη ε πην θνηλή ρξσκνζσκηθή αλσκαιία

1 Πνηα είλαη ηα θαηλνηππηθά ραξαθηεξηζηηθά ησλ αηόκσλ πνπ πάζρνπλ από ζύλδξνκν Down Μονάδερ 6

2 Σηνλ θαξπόηππν ησλ αηόκσλ κε ην ζπγθεθξηκέλν ζύλδξνκν εκθαλίδεηαη έλα επηπιένλ

ρξσκόζσκα Να πεξηγξάςεηε ην κεραληζκό πνπ πξνθαιεί απηή ηε ρξσκνζσκηθή αλσκαιία Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν αλαπαξηζηά ηνλ ηξόπν

Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα βξείηε αλ ε β-ζαιαζζαηκία θιεξνλνκείηαη σο

επηθξαηήο ή ππνιεηπόκελνο ραξαθηήξαο θαη αλ νθείιεηαη ζε απηνζσκηθό ή θπινζύλδεην γνλίδην

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

Να γξάςεηε θαη λα εμεγήζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόκσλ ηνπ παξαπάλσ γελεαινγηθνύ

δέλδξνπ Μονάδερ 12

Αλ ην δεπγάξη (ΙΙ2 ΙΙ3) ζειήζεη λα απνθηήζεη θαη ηέηαξην παηδί πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα ην παηδί

απηό λα πάζρεη από β-ζαιαζζαηκία Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-25-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα ηεο θσδηθήο αιπζίδαο ελόο γνληδίνπ πνπ θσδηθνπνηεί ηκήκα κηαο

πξσηεΐλεο 5΄CTG AAG CGA GAA CCC3΄

1 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο ηύπνπο ησλ κεηαιιάμεσλ πνπ ζπλέβεζαλ ζηελ αξρηθή αιιεινπρία θαη

ηηο επηπηώζεηο ηνπο ζην γνληδηαθό πξντόλ ζε θάζε κηα από ηηο παξαθάησ πεξηπηώζεηο

α 5΄CTG AAG CGA TAA CCC3΄

β 5΄CTG CCG AAG CGA GAA CCC3΄ Μονάδερ 16

2 Σε πνηεο πεξηπηώζεηο νη γνληδηαθέο κεηαιιάμεηο δελ είλαη επηβιαβείο γηα ηνλ αλζξώπηλν

νξγαληζκό Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο Μηα θπζηνινγηθή γπλαίθα παληξεύεηαη έλαλ άλδξα θαη απνθηνύλ δύν παηδηά ην Γηάλλε θαη ηελ

Διέλε Ο Γηάλλεο παξνπζηάδεη νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηκία θαη β-ζαιαζζαηκία ελώ ε Διέλε

δελ παξνπζηάδεη θακία από ηηο δύν αζζέλεηεο

Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ (Μνλάδεο 6) θαη λα

δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 6) Eαλ νη ζπγθεθξηκέλνη γνλείο απνθηήζνπλ θαη

ηξίην παηδί λα πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα πάζρεη κόλν από ππεξρνιεζηεξνιαηκία ρσξίο

λα ιεθζεί ππόςε ε β-ζαιαζζαηκία (Μνλάδεο 6)

Πξόζθαηα αλαθνηλώζεθε κειέηε γηα ηελ εθαξκνγή ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο ζε αζζελείο πνπ

πάζρνπλ από β-ζαιαζζαηκία Λακβάλνληαο ππόςε όηη ηα γνλίδηα ησλ αηκνζθαηξηλώλ

εθθξάδνληαη ζηα πξόδξνκα εξπζξνθύηηαξα πνηνο ηύπνο γνληδηαθήο ζεξαπείαο ζα

κπνξνύζε λα εθαξκνζηεί γηα ηελ αληηκεηώπηζε ηεο β-ζαιαζζαηκίαο θαη γηαηί (Μνλάδεο 7) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-26-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Έλαο γεσξγόο θαιιηεξγεί ζην θηήκα ηνπ έλα θπηό πνπ έρεη θίηξηλα ή θόθθηλα άλζε θαη θαξπνύο κε

ζηξνγγπιό ή σνεηδέο ζρήκα Από ηε δηαζηαύξσζε θπηώλ κε θίηξηλα άλζε θαη ζηξνγγπινύο

θαξπνύο κε θπηά πνπ έρνπλ θόθθηλα άλζε θαη σνεηδείο θαξπνύο πήξε κόλν θπηά κε πνξηνθαιί

άλζε θαη σνεηδείο θαξπνύο Τα ζηειέρε πνπ δηαζηαπξώζεθαλ ήηαλ ακηγή θαη ηα γνλίδηα πνπ

ειέγρνπλ ηηο δύν ηδηόηεηεο βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά δεύγε νκνιόγσλ ρξσκνζσκάησλ

1 Να θάλεηε ηε δηαζηαύξσζε θαη λα αηηηνινγήζεηε ηα απνηειέζκαηα Μονάδερ 8

2 Αλ δηαζηαπξσζνύλ κεηαμύ ηνπο ηα θπηά πνπ πξνέθπςαλ από ηελ πξώηε δηαζηαύξσζε λα

ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα πξνθύςνπλ θπηά κε πνξηνθαιί άλζε θαη ζηξνγγπινύο θαξπνύο Μονάδερ 12

3 Τη νλνκάδεηαη θαηλόηππνο θαη ηη γνλόηππνο ελόο νξγαληζκνύ Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην πεπηίδην

H2N ndash Μεθειονίνη ndash Αλανίνη ndash Τυροζίνη ndash Προλίνη ndash Σερίνη ndash COOH

πνπ θσδηθνπνηείηαη από ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ

5΄ C A A A T G G C C T A T A A C T G G A C A C C C A G C T G A C G A 3΄

3΄ G T T T A C C G G A T A T T G A C C T G T G G G T C G A C T G C T 5΄

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA πνπ

πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9)

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ εζσλίνπ πνπ βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα ηνπ κνξίνπ DNA

(κνλάδεο 8)

Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία σξίκαλζεο ηνπ πξόδξνκνπ mRNA (κνλάδεο 8)

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Αιαλίλε rarr GCC

Μεζεηνλίλε rarr AUG

Πξνιίλε rarr CCC

Σεξίλε rarr AGC

Τπξνζίλε rarr UAU Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-27-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο κπνξεί λα γίλεη θαη από ηα

δηαγνληδηαθά δώα

1 Πνηα είλαη ηα βήκαηα ηεο δηαδηθαζίαο πνπ πξνεγνύληαη ηεο γέλλεζεο ελόο δηαγνληδηαθνύ δώνπ Μονάδερ 6

2 Δθηόο από ηα δηαγνληδηαθά δώα από πνηνπο άιινπο νξγαληζκνύο είλαη δπλαηή ε παξαγσγή

αλζξώπηλεο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο θαη ζε πνην ραξαθηεξηζηηθό ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα

ζηεξίδεηαη ε δπλαηόηεηα απηή Μονάδερ 10

3 Γηαηί ε θισλνπνίεζε είλαη ρξήζηκε γηα ηνλ πνιιαπιαζηαζκό ησλ δηαγνληδηαθώλ δώσλ Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο Σε απνζηεηξσκέλν ζάιακν θαιιηεξγεηώλ όπνπ ε ζεξκνθ-

ξαζία έρεη ξπζκηζηεί ζηνπο 35 νC έρνπλ ηνπνζεηεζεί δύν

θηάιεο κε θαιιηέξγεηεο κηθξννξγαληζκώλ Σηε κία θηάιε

θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α θαη ζηελ άιιε ν

κηθξννξγαληζκόο Β Από ηηο θηάιεο απηέο έρεη απνκα-

θξπλζεί ν αέξαο

Ο κηθξννξγαληζκόο Α έρεη άξηζηε ζεξκνθξαζία αλάπ-

ηπμεο ηνπο 35 νC ελώ ν κηθξννξγα-ληζκόο Β ηνπο 45

νC

Τε ρξνληθή ζηηγκή t1 γηα θάπνην ιόγν απνκαθξύλνληαη ηα πώκαηα από ηηο θηάιεο ησλ θαιιηεξ-

γεηώλ θαη νη κηθξννξγαληζκνί έξρνληαη ζε επαθή κε ηνλ αηκνζθαηξηθό αέξα

1 Με βάζε ην παξαπάλσ δηάγξακκα πνηα είλαη ε αιιαγή πνπ παξαηεξείηαη ζηνπο πιεζπζκνύο

ησλ κηθξννξγαληζκώλ Α θαη Β Μονάδερ 5

2 Να εμεγήζεηε γηαηί ζπκβαίλεη ε αιιαγή απηή ζηνλ θαζέλα από ηνπο δύν πιεζπζκνύο Μονάδερ 10

3 Σηε ρξνληθή ζηηγκή t2 ε ζεξκνθξαζία ηνπ ζαιάκνπ θαιιηέξγεηαο αιιάδεη ζηνπο 45 νC

α Πνηα ζα είλαη ε επίδξαζε ηεο αιιαγήο απηήο ζηνλ πιεζπζκό ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Α Μονάδερ 5

β Πνηα ζα είλαη ε επίδξαζε ηεο αιιαγήο απηήο ζηνλ πιεζπζκό ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Β Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-28-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Φπηό Α δηαζηαπξώλεηαη κε θπηό Β ηνπ ηδίνπ είδνπο πνπ έρεη θόθθηλα άλζε Από ηε

δηαζηαύξσζε απηή παίξλνπκε θπηά κε ιεπθά θαη θόθθηλα άλζε Τν θόθθηλν ρξώκα θαζνξίδεηαη

από ππνιεηπόκελν γνλίδην

1 Να γξάςεηε ηε δηαζηαύξσζε κεηαμύ ησλ θπηώλ Α θαη Β θαη λα δηθαηνινγήζεηε ην γνλόηππν

ηνπ θπηνύ Α Μονάδερ 9

2 Τη νλνκάδεηαη δηαζηαύξσζε ειέγρνπ θαη γηα πνην ζθνπό ηε ρξεζηκνπνηνύκε Μονάδερ 6

Β Ζ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ηνπ mRNA θαζνξίδεη ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ζηηο πξσηεΐλεο

κε βάζε έλα θώδηθα αληηζηνίρηζεο λνπθιενηηδίσλ mRNA κε ακηλνμέα πξσηετλώλ ν νπνίνο

νλνκάδεηαη γελεηηθόο θώδηθαο

1 Τη ζεκαίλεη ε έθθξαζε laquoν γελεηηθόο θώδηθαο είλαη ζπλερήο θαη ζρεδόλ θαζνιηθόοraquo Μονάδερ 5

2 Γηαηί ν γελεηηθόο θώδηθαο ραξαθηεξίδεηαη σο εθθπιηζκέλνο Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ελόο πξνθαξπσηηθνύ νξγαληζκνύ

5 C C A G A A T T C A A T T C A G G A C G A A A A G A A T T C A A C 3

3 G G T C T T A A G T T A A G T C C T G C T T T T C T T A A G T T G 5

To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Να γξάςεηε ην

ηκήκα DNA πνπ πξνθύπηεη κεηά από ηε δξάζε ηεο EcoRI θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 8

Τν ηκήκα ηνπ DNA πνπ πξνέθπςε κεηά ηε δξάζε ηεο EcoRI κεηαγξάθεηαη

Πνηα αιπζίδα από απηό ην DNA κεηαγξάθεηαη θαη γηαηί Μονάδερ 6

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από απηή ηε κεηαγξαθή θαη λα

ζεκεηώζεηε ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο Μονάδερ 6

Πνηνη νξγαληζκνί δηαζέηνπλ πεξηνξηζηηθέο ελδνλνπθιεάζεο θαη πνηνο είλαη ν θπζηνινγηθόο ηνπο

ξόινο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-29-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ Βηνηερλνινγία κε ηελ αλάπηπμε ηεο ηερλνινγίαο ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ DNA ηε ρξήζε ηεο

ηερληθήο PCR θαη ηελ παξαγσγή κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ ζπλεηζθέξεη ζε ηνκείο όπσο ε

γεσξγία ε θηελνηξνθία θαη ε Ηαηξηθή

1 Τη επηηξέπεη ε κέζνδνο ηεο αιπζηδσηήο αληίδξαζεο ηεο πνιπκεξάζεο (PCR) (κνλάδεο 4) Να

αλαθέξεηε ηξεηο πξαθηηθέο εθαξκνγέο ηεο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

2 Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία παξαγσγήο ζην εξγαζηήξην κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ γηα έλα

επηιεγκέλν αληηγόλν Μονάδερ 8

3 Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία παξαγσγήο δηαγνληδηαθώλ θπηώλ αλζεθηηθώλ ζηα έληνκα κε ηε

ρξήζε ηεο ηερλνινγίαο ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ DNA θαη ηνπ βαθηεξίνπ Bacillus thuringiensis Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο Τα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα αλαπαξηζηνύλ ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ζηα κέιε

ηεο ίδηαο νηθνγέλεηαο ε κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ην θόθθηλν ρξώκα (γελεαινγηθό

δέληξν Α) θαη ε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία (γελεαινγηθό δέληξν Β)

Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδεηαη ζην

γελεαινγηθό δέληξν Α θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδεηαη ζην

γελεαινγηθό δέληξν Β θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Τν δεπγάξη (Η1 Η2) πεξηκέλεη ηξίην παηδί Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα γελλεζεί παηδί κε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία θαη θπζηνινγηθή όξαζε (κνλάδεο 6)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Να αλαθέξεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ αθνινπζνύληαη θαηά ηνλ πξνγελλεηηθό έιεγρν γηα ηε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία όηαλ ε κεηέξα βξίζθεηαη ζηελ 11ε εβδνκάδα ηεο θύεζεο (κνλάδεο

4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-30-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ βαθηεξηαθνύ mRNA

5΄Α G A U G A A A G C C A C G G A G C C C U G A G C A A 3΄

Από ηε κεηάθξαζε απηνύ ηνπ mRNA πξνθύπηεη κία πεπηηδηθή αιπζίδα

1 Πνηνο είλαη ν αξηζκόο ησλ ακηλνμέσλ πνπ απνηεινύλ απηή ηελ πεπηηδηθή αιπζίδα(κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

2 Να πεξηγξάςεηε ην ζηάδην έλαξμεο ηεο πξσηετλν-ζύλζεζεο Μονάδερ 8

3 Να πεξηγξάςεηε ην δεζκό κε ηνλ νπνίν ελώλνληαη κεηαμύ ηνπο δύν δηαδνρηθά λνπθιενηίδηα ζε

έλα κόξην mRNA Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην γελεαινγηθό δέληξν κηαο νηθνγέλεηαο ζηελ νπνία εκθαλίδεηαη ε αζζέλεηα ηεο

αηκνξξνθηιίαο Α Τν άηνκν III 1 πάζρεη από αηκνξξνθηιία Α Όια ηα κέιε ηεο νηθνγέλεηαο έρνπλ

θπζηνινγηθό αξηζκό θαη κέγεζνο ρξσκνζσκάησλ

Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέληξν (κνλάδεο 3) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6)

Πνην πξόβιεκα αληηκεησπίδνπλ ηα άηνκα κε αηκνξξνθηιία Α (κνλάδεο 4)

Τν δεπγάξη II 2 II 3 απνθηά δεύηεξν παηδί κε αηκνξξνθηιία Α θαη ζύλδξνκν Klinefelter Να

πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία κέζσ ηεο νπνίαο πξνέθπςε ν γνλόηππνο ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ παηδηνύ

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε γνληδηαθήο κεηάιιαμεο (κνλάδεο 6)

Πόζα ζπλνιηθά κόξηα DNA πεξηέρνληαη ζηα ρξσκνζώκαηα πνπ απεηθνλίδνληαη ζηνλ θαξπόηππν

ηνπ παηδηνύ κε ζύλδξνκν Klinefelter (κνλάδεο 2)

Να εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-31-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα ηε δεκηνπξγία ελόο θισλνπνηεκέλνπ πξνβάηνπ - όπσο ήηαλ ε Dolly - ρξεζηκνπνηνύληαη ηξία

πξόβαηα Α Β ΓΑπό ην πξόβαην Α απνκνλώλεηαη ν ππξήλαο από θύηηαξν ησλ καζηηθώλ αδέλσλ

Από έλα σάξην ηνπ πξνβάηνπ Β αθαηξείηαη ν ππξήλαο θαη ζηε ζέζε ηνπ εηζάγεηαη ν ππξήλαο ηνπ

θπηηάξνπ από ην πξόβαην Α Πξνθύπηεη έηζη έλα λέν θύηηαξν

Τν θύηηαξν απηό πθίζηαηαη ιίγεο δηαηξέζεηο θαη ην έκβξπν πνπ πξνθύπηεη εκθπηεύεηαη ζηε κήηξα

ηνπ πξνβάηνπ Γ Μεηά από ιίγνπο κήλεο γελληέηαη ην λέν πξόβαην (πξόβαην ∆)

1 Πνην από ηα πξόβαηα Α Β Γ έρεη ηαπηόζεκν ππξεληθό DNA κε ην πξόβαην ∆ θαη γηαηί Μονάδερ 8

2 Πνην από ηα πξόβαηα Α Β Γ έρεη ηαπηόζεκν κηηνρνλδξηαθό DNA κε ην πξόβαην ∆ θαη γηαηί Μονάδερ 8

3 Με πνην ηξόπν ε θισλνπνίεζε κπνξεί λα ζπλεηζθέξεη ζηελ πξνζηαζία από ηελ εμαθάληζε

δηαθόξσλ δσηθώλ νξγαληζκώλ ηνπ πιαλήηε καο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλνληαη πέληε ακηλνμέα θαη δίπια ηνπο ηξηπιέηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ

θσδηθνπνηνύλ ηα ακηλνμέα απηά

ηπξνζίλε (tyr) mdash UAU

θαηλπιαιαλίλε (phe) mdash UUU

πξνιίλε (pro) mdash CCC

κεζεηνλίλε (met) mdash AUG

γιπθίλε (gly) mdash GGG

Τα πέληε παξαπάλσ ακηλνμέα ζπγθξνηνύλ νιηγνπεπηίδην θάπνηνπ βαθηεξηαθνύ θπηηάξνπ

α Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο πνην είλαη ην πξώην (αξρηθό) θαη πνην ην ηέηαξην ακηλνμύ ηνπ

νιηγνπεπηηδίνπ

Μονάδερ 4

β Να γξάςεηε κία αιιεινπρία λνπθιενηηδίσλ ηνπ mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ

νιηγνπεπηίδην Μονάδερ 6

γ Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ λνπθιενηηδίσλ ηεο θσδηθήο αιπζίδαο ηνπ DNA

(κνλάδεο 6) θαη λα ζεκεηώζεηε ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 9

δ Πόζα άηνκα θσζθόξνπ ππάξρνπλ ζηε δηπιή έιηθα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί απηό ην

νιηγνπεπηίδην ∆ηθαηνινγείζηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-32-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Βηνηερλνινγία κε ηελ επξεία έλλνηα είλαη ε ρξήζε δσληαλώλ νξγαληζκώλ πξνο όθεινο ηνπ

αλζξώπνπ θαη ζηεξίδεηαη θπξίσο ζε ηερληθέο θαιιηέξγεηαο θαη αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ

θαη ζε ηερληθέο αλαζπλδπαζκέλνπ DNA

1 Με πνην ηξόπν θαιιηεξγνύληαη νη κηθξννξγαληζκνί ζε κεγάιε θιίκαθα (βηνκεραληθή

θαιιηέξγεηα) Μονάδερ 10

2 Τη ελλννύκε κε ηνλ όξν δύκσζε θαη πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο Μονάδερ 5

3 Ζ αλζξώπηλε ηλζνπιίλε είλαη κία από ηηο θαξκαθεπηηθέο πξσηεΐλεο πνπ παξάγνληαη από

βαθηήξηα Μία από ηηο κεζόδνπο πνπ ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή ηεο είλαη ε παξαγσγή

ηνπ πξόδξνκνπ κνξίνπ ηεο ζε κία βαθηεξηαθή θαιιηέξγεηα θαη ε κεηαηξνπή ηνπ ζε ηλζνπιίλε κε

ελδπκηθή θαηεξγαζία Να γξάςεηε ζπλνπηηθά ηα ζηάδηα απηήο ηεο κεζόδνπ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ βαθηεξηαθνύ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην κε έμη

ακηλνμέα

Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο είλαη ε θσδηθή θαη πνηα ε κε θσδηθή (κνλάδεο 4) Να αηηηνινγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ

ηκήκαηνο DNA Μονάδερ 3

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ηνπ πεπηηδίνπ πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηάθξαζε

ηνπ παξαπάλσ mRNA Μονάδερ 3

Να γξάςεηε ηα αληηθσδηθόληα ησλ tRNA κε ηε ζεηξά πνπ ζα πάξνπλ κέξνο ζηε κεηάθξαζε ηνπ

παξαπάλσ mRNA Μονάδερ 6

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο θσδηθνλίσλ θαη ακηλνμέσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

AUG rarr Μεζεηνλίλε

ACC rarr Θξενλίλε

AAA rarr Λπζίλε

CCU rarr Πξνιίλε

CAC rarr Ηζηηδίλε

GCC rarr Αιαλίλε

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-33-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ο όξνο γνληδηαθή έθθξαζε αλαθέξεηαη ζπλήζσο ζε όιε ηε δηαδηθαζία κε ηελ νπνία έλα γνλίδην

ελεξγνπνηείηαη γηα λα παξαγάγεη κία πξσηεΐλε

1 Πνύ απνζθνπεί θπξίσο ε ξύζκηζε απηή ζηελ πεξίπησζε ησλ βαθηεξίσλ Μονάδερ 5

2 Τα θύηηαξα ελόο επθαξπσηηθνύ πνιύπινθνπ νξγαληζκνύ όπσο ηα λεπξηθά θαη ηα κπτθά αλ θαη

έρνπλ ην ίδην γελεηηθό πιηθό δηαθέξνπλ ζηε κνξθή θαη ηε ιεηηνπξγία Πώο νλνκάδεηαη απηή ε

δηαδηθαζία εμεηδίθεπζεο θαη ηη θάλεη ηα θύηηαξα λα δηαθέξνπλ ηόζν πνιύ Μονάδερ 8

3 Ο κεραληζκόο ηεο κεηαγξαθήο είλαη ν ίδηνο ζηνπο πξνθαξπσηηθνύο θαη επθαξπσηηθνύο

νξγαληζκνύο Πνηα είλαη ηα ξπζκηζηηθά ζηνηρεία ηεο κεηαγξαθήο ηνπ DNA πνην ην έλδπκν πνπ

θαηαιύεη ηε κεηαγξαθή θαη πώο ιεηηνπξγεί απηό θαηά ηε γνληδηαθή ξύζκηζε ζην επίπεδν ηεο

κεηαγξαθήο ησλ επθαξπσηηθώλ νξγαληζκώλ Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο Σε κηα ζέζε ηκήκαηνο κνξίνπ DNA κε θιώλνπο Α θαη Β έρεη μεθηλήζεη ε αληηγξαθή όπσο

θαίλεηαη ζην παξαθάησ ζρήκα

Ζ DNA-δεζκάζε εθηόο ηνπ όηη ζπλδέεη όια ηα θνκκάηηα πνπ πξνθύπηνπλ από ηηο δηάθνξεο ζέζεηο

έλαξμεο αληηγξαθήο δξα θαηά ηελ αληηγξαθή ηνπ θιώλνπ Β

Σε θάζε θιώλν λα ζπκπιεξώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηεο αληηγξαθήο θαη λα ραξαθηεξίζεηε

ηνλ ηξόπν ζύλζεζεο ησλ λέσλ αιπζίδσλ DNA (κνλάδεο 4) Πνηά έλδπκα ηνπνζεηνύλ ηα

ζπκπιεξσκαηηθά λνπθιενηίδηα θαη πνηνπο άιινπο ξόινπο έρνπλ (κνλάδεο 7)

Σηελ θσδηθή αιπζίδα Α ην γνλίδην πνπ είλαη ππεύζπλν γηα ηελ παξαγσγή ελόο πεπηηδίνπ έρεη ηελ

εμήο αιιεινπρία βάζεσλ

5΄ ATG CCA TGC AAA CCG AAA TGA hellip3΄

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη (κνλάδεο 2)

Κάπνηα αιιαγή πνπ ζπλέβε ζηελ παξαπάλσ θσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA έρεη σο

απνηέιεζκα ην 4ν θσδηθόλην ζην κεηαγξαθόκελν mRNA λα έρεη ηηο βάζεηο UAA

θαη ν αξηζκόο ησλ θσδηθνλίσλ λα παξακέλεη ζηαζεξόο

Αθνύ γξάςεηε ην λέν mRNA πνπ πξνθύπηεη λα εμεγήζεηε πνηα είλαη ε ζπγθεθξηκέλε αιιαγή

πνπ ζπλέβε θαη ηη ζπλέπεηεο κπνξεί λα έρεη γηα ην πεπηίδην (κνλάδεο 8)

Γηαηί ε πξσηετλνζύλζεζε ζηνπο επθαξπσηηθνύο νξγαληζκνύο είλαη κηα laquoνηθνλνκηθή

δηαδηθαζίαraquo (κνλάδεο 4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-34-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Τα γνλίδηα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηηο αιπζίδεο ησλ αηκνζθαηξηλώλ ηνπ αλζξώπνπ εκθαλίδνπλ πνιιέο

κεηαιιάμεηο πνπ νδεγνύλ ζηε δεκηνπξγία αηκνζθαηξηλνπαζεηώλ Σην γνλίδην πνπ θσδηθνπνηεί ηελ

αιπζίδα β έρνπλ βξεζεί πεξηζζόηεξεο από 300 κεηαιιάμεηο ∆ίλεηαη κία κεηάιιαμε ζην θσδηθόλην

πνπ θσδηθνπνηεί ην 6ν ακηλνμύ ηεο βndash πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο αηκνζθαηξίλεο Α (ΖbA)

Σηεθσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA ην θσδηθόλην GAG έγηλε GTG

α Τη ζπλέπεηεο έρεη απηή ε κεηάιιαμε γηα ηελ αηκνζθαηξίλε Α (HbA) θαη γηα ηα

εξπζξνθύηηαξα (κνλάδεο 12)

β Γηαηί ζηα νκόδπγα άηνκα κε βndashζαιαζζαηκία εκθαλίδεηαη ζπρλά αύμεζε ηεο αηκνζθαηξίλεο F

(HbF) (κνλάδεο 7)

γ Σε πνηα άηνκα ε ζύλζεζε ηεο αηκνζθαηξίλεο Α2 (HbA2) απνηειεί δηαγλσζηηθό δείθηε

(κνλάδεο 6) Μονάδερ 25

ΘΔΜΑ 4ο Γπλαίθα κε νκάδα αίκαηνο Α παληξεύεηαη άλδξα κε νκάδα αίκαηνο Β θαη γελλνύλ δύν παηδηά εθ

ησλ νπνίσλ ην πξώην πνπ είλαη θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο Α θαη ην δεύηεξν νκάδα αίκαηνο Ο

Τν δεύηεξν παηδί πάζρεη από θιεξνλνκηθή κεηαβνιηθή λόζν Οη δύν γνλείο είλαη πγηείο θαη ε

κεηέξα κόλνλ είλαη θνξέαο ηνπ ππνιεηπόκελνπ γνληδίνπ πνπ ειέγρεη ηε λόζν απηή Γηα ηα γνλίδηα

πνπ ειέγρνπλ ηνπο παξαπάλσ ραξαθηήξεο ηζρύεη ν δεύηεξνο λόκνο ηνπ Μendel

Να βξείηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ ηνπο σο πξνο ηνπο δύν ραξαθηήξεο

θάλνληαο ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (κνλάδεο 15) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ην θύιν ηνπ

δεύηεξνπ παηδηνύ (κνλάδεο 10) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-35-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα ηελ παξαγσγή ηνπ πξνδξόκνπ κνξίνπ ηεο ηλζνπιίλεο δειαδή ηεο πξντλζνπιίλεο θαηάιιεια

κεηαζρεκαηηζκέλα θύηηαξα Escherichia coli θαιιηεξγήζεθαλ ζε βηναληηδξαζηήξα Ζ απεηθόληζε

ηεο κεηαβνιήο ηνπ πιεζπζκνύ ηνπ βαθηεξίνπ (Ν) ζε ζρέζε κε ηνλ ρξόλν (t) έδσζε ην παξαθάησ

δηάγξακκα

1 Με βάζε ην δηάγξακκα απηό λα ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο θαη λα πεξηγξάςεηε

ηηο θάζεηο ηεο Μονάδερ 10

2 Σε πνηα ζπλήζσο ρξνληθά δηαζηήκαηα ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ βαθηεξίσλ αλακέλεηαη λα παξαρζεί

ε πξντλζνπιίλε Αθνύ παξαιάβνπκε ηελ πξντλζνπιίλε από ηνλ βηναληηδξαζηήξα πώο ζα ηελ

κεηαηξέςνπκε ζε ηλζνπιίλε Μονάδερ 10

3 Πνηνο είλαη ν βηνινγηθόο ξόινο ηεο ηλζνπιίλεο θαη πνηα αζζέλεηα πξνθαιεί ε κείσζε ή ε έιιεηςή

ηεο Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ελόο γνληδίνπ βαθηεξηαθνύ

θπηηάξνπ

AUGndashCCUndashCAUndashCGUndashUCUndashACUndashUUUndashUAA 3΄

α Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ηε μη κωδική αιπζίδα από ηελ νπνία πξνήιζε ην παξαπάλσ

mRNA θαη λα νξίζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηεο Μονάδερ 5

β Αληηθαζηζηνύκε κία ηξηπιέηα ηνπ παξαπάλσ mRNA κε ηελ ηξηπιέηα 5΄UGA

3΄ θαη ην

πεπηίδην πνπ θσδηθνπνηείηαη δελ πθίζηαηαη ηελ παξακηθξή αιιαγή Πνηα είλαη ε ηξηπιέηα

απηή (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

γ Ζ ηξηπιέηα 5΄

UCU3΄

ηνπ παξαπάλσ mRNA θσδηθνπνηεί ην ακηλνμύ ζεξίλε Αλ

αληηθαηαζηήζνπκε απηή ηελ ηξηπιέηα κε ηελ ηξηπιέηα 5΄

UCC3΄

δελ πξνθύπηεη ε

παξακηθξή αιιαγή ζην πεπηίδην Πώο εξκελεύεηαη ην γεγνλόο απηό κε βάζε ηα

ραξαθηεξηζηηθά ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-36-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα πξώηε θνξά ε γνληδηαθή ζεξαπεία εθαξκόζηεθε ζε έλα θνξίηζη πνπ είρε έιιεηςε ηνπ ελδύκνπ

απακηλάζε ηεο αδελνζίλεο (ADA)

1 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ ελδύκνπ απηνύ (κνλάδεο 3) θαη πνηα ηα ζπκπηώκαηα πνπ εκθαλίδνπλ ηα

άηνκα κε έιιεηςε ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

2 Πώο νλνκάδεηαη ν ηύπνο ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο πνπ εθαξκόζηεθε (κνλάδεο 2) θαη γηαηί

(κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

3 Πνηα είλαη ε δηαδηθαζία πνπ αθνινπζείηαη ζηε γνληδηαθή ζεξαπεία ηεο παξαπάλσ αζζέλεηαο Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο κε θπζηνινγηθή όξαζε πνπ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία (PKU) θαη κηα γπλαίθα κε

θπζηνινγηθή όξαζε πνπ δελ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία απνθηνύλ έλα θνξίηζη θαη έλα αγόξη Τν

θνξίηζη έρεη θπζηνινγηθή όξαζε θαη δελ παξνπζηάδεη θαηλπιθεηνλνπξία ελώ ην αγόξη εκθαλίδεη

αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν θαη πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία

1 Πώο πξνθαιείηαη ε θαηλπιθεηνλνπξία (κνλάδεο 5) θαη πσο θιεξνλνκείηαη (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

2 Πώο θιεξνλνκείηαη ε κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν Μονάδερ 6

3 Να βξείηε θαη λα γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο ηνπ άλδξα ηεο γπλαίθαο θαη ησλ παηδηώλ ηνπο

(κνλάδεο 8) θάλνληαο ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 12

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-37-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Α Σηα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα κειεηάηαη ν ηξόπνο θιεξνλόκεζεο θνηλνύ κνλνγνληδηαθνύ

ραξαθηεξηζηηθνύ ζε δύν δηαθνξεηηθέο νηθνγέλεηεο 1 θαη 2

Σηελ 1ε νηθνγέλεηα θέξνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ηα άηνκα Η2 ΗΗ2 ΗΗ3 (καπξηζκέλα) ελώ ζηελ 2

ε

νηθνγέλεηα θέξνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ηα άηνκα ΗΗ2 ΗΗ3 (καπξηζκέλα)

Να πξνζδηνξίζεηε ηνλ ηξόπν θιεξνλόκεζεο ηνπ ραξαθηεξηζηηθνύ κε βάζε ηα παξαπάλσ

ζηνηρεία αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή ζαο κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (Να κε ιεθζεί

ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο θαη λα κελ εμεηαζηεί ε πεξίπησζε ηνπ θπινζύλδεηνπ

επηθξαηνύο γνληδίνπ) (κνλάδεο 8) Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόκσλ (κνλάδεο 5) Μονάδερ 13

Β Να ππνδείμεηε έλα πηζαλό κεραληζκό πνπ κπνξεί λα εμεγήζεη ηε γέλλεζε αηόκνπ κε ζύλδξνκν

Turner από γνλείο κε θπζηνινγηθό αξηζκό ρξσκνζσκάησλ (κνλάδεο 6) Να πεξηγξάςεηε ηε

δηαδηθαζία κε ηελ νπνία κπνξνύκε λα απεηθνλίζνπκε ηα ρξσκνζώκαηα ηνπ αηόκνπ κε ζύλδξνκν

Turner κεηά ηε γέλλεζή ηνπ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη δίθισλν κόξην DNA ην νπνίν πεξηέρεη ηκήκα αζπλερνύο γνληδίνπ πνπ κεηαγξά-

θεηαη ζε mRNA

α) Πνύ ζπλαληάκε αζπλερή γνλίδηα (κνλάδεο 2)

β) Να πξνζδηνξίζεηε ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

γ) Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ πξόδξνκνπ mRNA θαη ηνπ ώξηκνπ mRNA πνπ πξνθύπηνπλ από ηε

κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ DNA ρσξίο αηηηνιόγεζε (κνλάδεο 2)

δ) Πώο πξνθύπηεη ην ώξηκν mRNA (κνλάδεο 3)

ε) Μπνξεί ε πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε ΔcoRI λα θόςεη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3)

ζη) Πνηεο θαηεγνξίεο γνληδίσλ πνπ ππάξρνπλ ζην ρξσκνζσκηθό DNA ελόο θπηηαξηθνύ ηύπνπ δελ

θισλνπνηνύληαη ζε cDNA βηβιηνζήθε (κνλάδεο 8) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-38-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Άλδξαο πνπ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία θαη ζπλζέηεη θπζηνινγηθή πνζόηεηα κειαλίλεο

απνθηά απνγόλνπο κε γπλαίθα πνπ πάζρεη από αιθηζκό αιιά κπνξεί λα κεηαηξέπεη ηε

θαηλπιαιαλίλε ζε ηπξνζίλε

Να βξείηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο θαη θαηλόηππνπο ησλ παηδηώλ

Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηελ θαηλπιθεηνλνπξία θαη ηνλ αιθηζκό βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά

δεύγε νκόινγσλ ρξσκνζσκάησλ Μονάδερ 12

Β Να δηαθξίλεηε πεξηπηώζεηο θαηά ηηο νπνίεο είλαη αηκνξξνθηιηθό ην παηδί πνπ απνθηά

θπζηνινγηθόο άλδξαο κε θπζηνινγηθή γπλαίθα ηεο νπνίαο ν παηέξαο είλαη αηκνξξνθηιηθόο

Οη γνλείο θαη ην παηδί έρνπλ θπζηνινγηθό θαξπόηππν Μονάδερ 13

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ηα πέληε (5) πξώηα ακηλνμέα

κηαο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Ζ θαηεύζπλζε ζηελ νπνία θηλείηαη ε RNA πνιπκεξάζε θαηά ηε

κεηαγξαθή ππνδεηθλύεηαη από ην βέινο

α Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ DNA είλαη ε θσδηθή θαη πνηα είλαη ε κε θσδηθή

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 9

β Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ DNA Μονάδερ 3

γ Να γξάςεηε θαη λα αηηηνινγήζεηε ην αληηθσδηθόληνηνπ tRNA πνπ κεηαθέξεη ην 2ν ακηλνμύ ηεο

πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Μονάδερ 5

δ Τηείλαηηνζύκπινθνέλαξμεοηεοπξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 5) θαη πνηα είλαη ε κεηέπεηηα πνξεία

ηνπ tRNA πνπ ζπκκεηέρεη ζε απηό (κνλάδεο 3) Μονάδερ 8

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-39-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Πξόθεηηαη λα θαιιηεξγεζεί ζην εξγαζηήξην έλαοεηεξόηξνθνο κηθξννξγαληζκόο

1 Να αλαθέξεηε νλνκαζηηθά ηα ζξεπηηθά ζπζηαηηθά ηα νπνία πξέπεη λα πξνζηεζνύλ ζην κέζν

θαιιηέξγεηαο ώζηε ν κηθξννξγαληζκόο απηόο λα αλαπηπρζεί θπζηνινγηθά Μονάδερ 8

2 Πώο κπνξνύκε λα δηαπηζηώζνπκε αλ ν κηθξννξγαληζκόο απηόο είλαη ππνρξεσηηθά αλαεξόβηνο Μονάδερ 7

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνπο άιινπο παξάγνληεο πνπ επηδξνύλ ζηελ αλάπηπμε ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαηηνπαξαθάησηκήκα DNAζηννπνίνέρεη αξρίζεη ε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

1Σηηο ζέζεηο ΑΒΓ∆ΔΕ λα αληηζηνηρίζεηε ηηο ελδείμεηο 3΄ ή 5΄ ώζηε λα θαίλεηαη ν

πξνζαλαηνιηζκόο ησλ αξρηθώλ θαη ησλ λενζπληηζέκελσλ αιπζίδσλ Μονάδερ 6

2Τη είλαη ηα πξσηαξρηθά ηκήκαηα πσο δεκηνπξγνύληαη θαη πσο επηκεθύλνληαη Μονάδερ 9

3Δμεγήζηε γηαηί πξέπεη ζηελ παξαπάλσ δηαδηθαζία λα ελεξγνπνηεζεί ην έλδπκν DNA δεζκάζε

θαη πώο ζα δξάζεη απηό Μονάδερ 6

4Πνηα έλδπκα ζα επηδηνξζώζνπλ ηα πηζαλά ιάζε ηεο δηαδηθαζίαο ηεο αληηγξαθήο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-40-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ νιηγνπεπηίδην έμη ακηλνμέσλ ην νπνίν δελ έρεη ππνζηεί θακία ηξνπνπνίεζε

κεηά ηε ζύλζεζή ηνπ

Ζ2Ν ndash Μεθειονίνη ndash Γλυκίνη ndash Λυζίνη ndash Τρυπηοθάνη ndash Βαλίνη ndash Αλανίνη - COOH

Α Με ηε βνήζεηα ηνπ ηκήκαηνο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ παξαηίζεηαη γξάςηε ηελ αιιεινπρία

ησλ λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ ηκήκαηνο mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην

παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην ∆ηθαηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 13

Β Γξάςηε κε ηνλ θαηάιιειν πξνζαλαηνιηζκό ηελ αιιεινπρία λνπθιενηηδίσλ ζην δίθισλν

κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην Πνηα είλαη ε θσδηθή θαη πνηα ε κε

θσδηθή αιπζίδα Μονάδερ 6

Γ Δάλ ε ηξηπιέηα 5΄-UGG-3΄ ζην mRNA αληηθαηαζηαζεί από ηελ ηξηπιέηα 5΄-UGA-3΄ γξάςηε

ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ζην λέν νιηγνπεπηίδην πνπ ζα ζπληεζεί Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο Σην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ζηα κέιε

κηαο νηθνγέλεηαο ε αηκνξξνθηιία Α (Δίλαη καπξηζκέλα ηα ΗΗ 1 ΗΗ 4 θαη ΗΗΗ 1)

Α Πώο θιεξνλνκείηαη ε αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 5

Β Να γξάςεηε θαη λα δηθαηνινγήζεηε κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο ηνπο γνλνηύπνπο όισλ ησλ

κειώλ πνπ απεηθνλίδνληαη ζην γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 13

Γ Δάλ νη γνλείο ΗΗ 3 θαη ΗΗ 4 απνθηήζνπλ επόκελν παηδί πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα λα λνζεί από

αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 7

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο θσδηθνλίσλ

θαη ακηλνμέσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

GUCrarrΒαιίλε

UGGrarrΤξππηνθάλε

GGUrarrΓιπθίλε

AUGrarrΜεζεηνλίλε

AAArarrΛπζίλε

GCCrarrΑιαλίλε

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-41-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο κε ηηο νπνίεο κπνξνύλ λα παξαρζνύλ κνλνθισληθά

αληηζώκαηα ηα νπνία ζπλεηζθέξνπλ ζηνλ πξνζδηνξηζκό ησλ νκάδσλ αίκαηνο ηνπ αλζξώπνπ Μονάδερ 7

Γ2 Να αλαθέξεηε πνηνπο ηύπνπο αηκνξνθηιίαο γλσξίδεηε θαη πνύ νθείινληαη (κνλάδεο 2) Να

πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία αληηκεηώπηζεο κίαο εμ απηώλ κε βάζε ηε κέζνδν δεκηνπξγίαο

δηαγνληδηαθώλ δώσλ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 ∆ίλεηαη κείγκα κνξίσλ DNA θαη έλαο αληρλεπηήο RΝΑ

Να εμεγήζεηε ηη είλαη αληρλεπηήο (κνλάδεο 2) λα πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ ζα

αθνινπζεζνύλ πξνθεηκέλνπ ν αληρλεπηήο λα πβξηδνπνηήζεη ηελ θαηάιιειε αιιεινπρία DNA

(κνλάδεο 4) θαη λα εμεγήζεηε πνηνο είλαη ν θιώλνο ηνπ DNA πνπ ζα πβξηδνπνηεζεί (κνλάδεο 4) Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ ∆

Υγηήο άληξαο παληξεύηεθε κε πγηή γπλαίθα θαη απέθηεζαλ έλα αγόξη κε αρξσκαηνςία ζην

θόθθηλν θαη ην πξάζηλν ρξώκα έλα θνξίηζη πνπ πάζρεη από δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία θαη

πεξηκέλνπλ ην ηξίην παηδί ηνπο

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη λα εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ παηδηώλ ηνπο θαη λα εμεγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆3 Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην ηξίην παηδί λα έρεη θπζηνινγηθό θαηλόηππν

Να εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο θάλνληαο ή ηελ απαηηνύκελε δηαζηαύξσζε ή ηηο

απαηηνύκελεο δηαζηαπξώζεηο Μονάδερ 12

∆4 Να εμεγήζεηε ηα γελεηηθά αίηηα ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-42-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

∆ίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν

C T T A A C T A A T A G G G T G G A C C T A A C A T A G A T

G A A T T G A T T A T C C C A C C T G G A T T G T A T C T A

Γ1 Να γξάςεηε ην mRNA πνπ ζα πξνθύςεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

νξίδνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ηνπ (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο

(κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ2 Να βξείηε ηνλ αξηζκό ησλ ακηλνμέσλ από ηα νπνία ζα απνηειείηαη ην έλδπκν κεηά ηε

κεηάθξαζε ηνπ παξαπάλσ mRNA (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο κε

βάζε ηηο ηδηόηεηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε ιεηηνπξγία ηνπ ελδύκνπ αλ ζπκβεί γνληδηαθή

κεηάιιαμε ε νπνία ζα πξνθαιέζεη έιιεηςε ηνπ δεύηεξνπ λνπθιενηηδίνπ ζην δεύηεξν

θσδηθόλην ηνπ γνληδίνπ Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ ∆

∆ίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν

ζην νπνίν ηα άηνκα Η1 θαη ΗΗ1 ΗΗ2 ΗΗ3 ΗΗ4 ΗΗ5 ΗΗ6 πάζρνπλ από κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ ζην παξαπάλσ γελεαινγηθό

δέληξν Μονάδερ 7

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ παηδηώλ ζην παξαπάλσ

γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 4

∆3 Να θάλεηε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο θαη λα αηηηνινγήζεηε ηηο απαληήζεηο ζαο Μονάδερ 14

Σημείωζη Να μην εξεηαζθεί η πεπίπηωζη θςλοζύνδεηος επικπαηούρ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-43-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ ∆ίλνληαη ηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα Α θαη Β

Σην Α απεηθνλίδνληαη νη θάζεηο (αβγ θαη δ)

αλάπηπμεο ελόο κηθξννξγαληζκνύ Σην Β

απεηθνλίδεηαη ε παξαγσγή ηνπ πξντόληνο από

ηνλ κηθξννξγαληζκό γηα ην ίδην ρξνληθό

δηάζηεκα

Γ1 Με βάζε ην δηάγξακκα Α λα

ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο

(κνλάδεο 3) θαη λα νλνκάζεηε ηηο θάζεηο

ηεο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 7

Γ2 Σε πνηα θάζε παξάγεηαη ε κεγαιύηεξε πνζόηεηα ηνπ πξντόληνο (κνλάδεο 2) Nα

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 Αλ ην πξντόλ εθθξίλεηαη από ηνλ κηθξννξγαληζκό πώο ζα ην παξαιάβνπκε από ηελ

θαιιηέξγεηα Μονάδερ 6

Γ4 Να αλαθέξεηε ηνπο παξάγνληεο πνπ επεξεάδνπλ ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ηνπ

κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 4

ΘΔΜΑ ∆ ∆ίλεηαη ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ πεξηέρεη ην αζπλερέο γνλίδην

ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ παξαθάησ πεπηηδίνπ

H2N- μεθειονίνη - αλανίνη - λευκίνη - αζπαραγίνη ndash COOH

∆1 Να γξάςεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 4) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 10

∆2 Να γξάςεηε ην πξόδξνκν mRNA ην ώξηκν mRNA ην εζώλην ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 6) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 15

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ

Aιαλίλε = GCU Λεπθίλε = UUG Αζπαξαγίλε = AAU

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-44-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

1 Πνηα είλαη ε δνmicroή ηνπ DNA ζην ρώξν ζύmicroθσλα microε ην microνληέιν ηεο δηπιήο έιηθαο Μονάδερ 12

2 Να πεξηγξάςεηε πώο ξπζmicroίδεηαη ε γνληδηαθή έθθξαζε ζηα επθαξπσηηθά θύηηαξα Μονάδερ 8

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνλ αιθηζmicroό Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο πνπ πάζρεη από νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

παληξεύεηαη microία γπλαίθα ε νπνία δελ πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο

ινβνύο απηηώλ Τν δεπγάξη απηό απνθηά ηξία παηδηά

Τν πξώην εmicroθαλίδεη ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ ην δεύηεξν δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη πξνζθνιιεmicroέλνπο ινβνύο απηηώλ θαη ην ηξίην δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ γνλέσλ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

β Πνηνη είλαη νη πηζαλνί γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παηδηώλ Μονάδερ 5

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-45-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Σην θπηό κνζρνκπίδειν ην ρξώκα ησλ ζπεξκάησλ κπνξεί λα είλαη είηε θίηξηλν είηε πξάζηλν

ελώ ην ύςνο ηνπ είλαη είηε ςειό είηε θνληό Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηηο παξαπάλσ

ηδηόηεηεο βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά δεύγε νκνιόγσλ ρξσκνζσκάησλ Δάλ έρεηε ζηε

δηάζεζή ζαο έλα ςειό κνζρνκπίδειν κε θίηξηλα ζπέξκαηα λα θάλεηε ηηο θαηάιιειεο

δηαζηαπξώζεηο πνπ απαηηνύληαη γηα λα βξείηε ην γνλόηππό ηνπ (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 11

Γ2 Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο από δύν θπζηνινγηθνύο

γνλείο κπνξεί λα γελλεζεί παηδί κε ζύλδξνκν Turner Μονάδερ 8

Γ3 Μία πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κία πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ Γ

Γίδεηαη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Σηνλ θιώλν ΕΖ ε αληηγξαθή γίλεηαη

κε αζπλερή ηξόπν Τα ζεκεία Γ θαη Ζ ππνδεηθλύνπλ ηε ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα λα ζρεδηάζεηε ηα ζπλερή θαη αζπλερή

ηκήκαηα ησλ λέσλ θιώλσλ κε βέιε ππνδεηθλύνληαο ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ λέσλ θαη

ησλ κεηξηθώλ θιώλσλ (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Σηνλ θιώλν πνπ αληηγξάθεηαη κε ζπλερή ηξόπν λα γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ

λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ πξσηαξρηθνύ ηκήκαηνο ην νπνίν απνηειείηαη

από 8 (νθηώ) λνπθιενηίδηα (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Γ3 Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην πεπηίδην απηό Μονάδερ 2

Γ4 Μεηά ηελ επίδξαζε αθηηλνβνιίαο ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ζπάεη ζηα ζεκεία πνπ

ππνδεηθλύνληαη από ηα βέιε Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε θαη λα

ζεκεηώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ Μονάδερ 2

Γ5 Τν ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε επαλαζπλδέεηαη ζηα ίδηα ζεκεία θνπήο κεηά από

αλαζηξνθή

Να γξάςεηε νιόθιεξν ην κόξην ηνπ DNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηελ αλαζηξνθή (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην λέν πεπηίδην (κνλάδεο 2)

Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-46-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν Σην κόξην απηό ζπκβαίλεη κεηάιιαμε πξνζζήθεο ηξηώλ (3) δηαδνρηθώλ

λνπθιενηηδίσλ (5΄-GAT-3΄)

Γ1 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Φ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) θαη ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα ηνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ2 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Υ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) Ζ παξαπάλσ κεηάιιαμε έρεη ειάρηζηε επίδξαζε ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα

ηνπ ελδύκνπ Πώο ραξαθηεξίδεηαη απηή ε κεηάιιαμε (κνλάδεο 2) Nα εμεγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 9

Γ3 Σε δύν άηνκα πνπ πάζρνπλ από ζύλδξνκν Klinefelter έγηλε αλάιπζε ηεο αιιεινπρίαο ησλ

βάζεσλ ηνπ DNA ησλ θπιεηηθώλ ρξσκνζσκάησλ ηνπο Σην πξώην άηνκν ε αλάιπζε έδεημε

ηξεηο δηαθνξεηηθέο αιιεινπρίεο βάζεσλ DNA Σην δεύηεξν άηνκν ε αλάιπζε έδεημε δύν

παλνκνηόηππεο θαη κία δηαθνξεηηθή αιιεινπρία βάζεσλ DNA Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο

κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο γελλήζεθαλ ηα άηνκα απηά από θπζηνινγηθνύο

γνλείο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ Γ

Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-47-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Α

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Μηα πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κηα πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 7

Γ2 Ζ αλάιπζε δεηγκάησλ DNA από δύν βαθηεξηαθέο θαιιηέξγεηεο έδσζε ηα εμήο

απνηειέζκαηα ζηελ πξώηε θαιιηέξγεηα βξέζεθε πνζνζηό αδελίλεο (Α) 28 θαη

ζηεδεύηεξε βξέζεθε πνζνζηό γνπαλίλεο (G) 28 Να εμεγήζεηε αλ ηα βαθηήξηα ησλ δύν

θαιιηεξγεηώλ αλήθνπλ ζην ίδην ή ζε δηαθνξεηηθό είδνο Μονάδερ 6

Γ3 Με πνηνπο ηξόπνπο γίλεηαη ε θαιιηέξγεηα κηθξννξγαληζκώλ ζε κεγάιε θιίκαθα Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ Γ Σrsquo έλα κόξην DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ ππάξρνπλ δύν γνλίδηα Α θαη Β όπσο θαίλεηαη ζην

ζρήκα

Γ1 Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο θαη λα νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ

αιπζίδσλ ηνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Τα γνλίδηα Α θαη Β κεηαγξάθνληαη ζε RNA Να νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπ RNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Πνηα είλαη ε θσδηθή αιπζίδα γηα ην γνλίδην Α θαη πνηα γηα ην Β (κνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ4 Τη είλαη ν ππνθηλεηήο (κνλάδεο 2) Να νξίζεηε ηε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή γηα θάζε γνλίδην κε

έλα βέινο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-48-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Να αλαθέξεηε ηα βήκαηα πνπ απαηηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο

αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο από έλα δηαγνληδηαθό δών Μονάδερ 12

Γ2 Να εμεγήζεηε πώο ε ζεξκνθξαζία επεξεάδεη ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 8

Γ3 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ πξηκνζώκαηνο ζηελ αληηγξαθή ηνπ DNA Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ

Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-49-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Μεηέξα κε θπζηνινγηθή όξαζε θαη νκάδα αίκαηνο Β απνθηά δύν παηδηά κε έλαλ άλδξα κε

θπζηνινγηθή όξαζε Τν θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο ΑΒ ελώ ην αγόξη νκάδα αίκαηνο Ο

Τν έλα από ηα δύν παηδηά πάζρεη από κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν ndash θόθθηλν

Γ1 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ σο πξνο ηνπο δύν

ραξαθηήξεο (κνλάδεο 8) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 10) Μονάδερ 18

Γ2 Πνην από ηα δύν παηδηά δελ έρεη θπζηνινγηθή όξαζε Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA

(Ι) GACTAATAAAAGAAGTAGTTAGGATCATAGG

(ΙΙ) CTGATTATTTTCTTCATCAA TCCTAGTA TCC

πνπ θσδηθνπνηεί ην πεπηίδην

H2N-Μεθειονίνη-Τυροζίνη-Φαινυλαλανίνη-Φαινυλαλανίνη-Τυροζίνη-COOH

Γ1 Να εμεγήζεηε πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA είλαη ε θσδηθή θαη

πνηα είλαη ε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 4) Να γξάςεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ησλ

αιπζίδσλ (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 8

Γ2 Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ

παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA (κνλάδεο 2) θαζώο θαη ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε πνύ νθείιεηαη ε δηαθνξά κεηαμύ ησλ δύν απηώλ κνξίσλ

(κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ παξαπάλσ πεπηηδίνπ εάλ κηα

γνληδηαθή κεηάιιαμε πνπ ζα ζπκβεί ζην θσδηθόλην ηεο ηπξνζίλεο νδεγήζεη ζε

αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από ζπκίλε Μονάδερ 5

Γ4 Δάλ ε παξαπάλσ γνληδηαθή κεηάιιαμε νδεγήζεη ζε αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από

αδελίλε λα εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ πεπηηδίνπ Μονάδερ 5

Γίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Μεζεηνλίλε AUG

Τπξνζίλε UAC UAU

Φαηλπιαιαλίλε UUU UUC

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-50-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Μηα αξζεληθή κύγα Drosophila κε ιεπθά κάηηα δηαζηαπξώζεθε κε κηα ζειπθή κε θόθθηλα

κάηηα Από ηε δηαζηαύξσζε απηή πήξακε 280 απνγόλνπο ζηελ F1 γεληά πνπ είραλ όινη

θόθθηλα κάηηα Γηαζηαπξώλνληαο δύν άηνκα από ηελ F1 γεληά πξνθύπηνπλ 319 απόγνλνη

ζηελ F2 γεληά Μηα αλάιπζε ησλ απνγόλσλ ηεο F2 γεληάο έδεημε όηη ππάξρνπλ

159 ζειπθά κε θόθθηλα κάηηα

82 αξζεληθά κε θόθθηλα κάηηα θαη

78 αξζεληθά κε ιεπθά κάηηα

Με βάζε ηα δεδνκέλα λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ην παξαπάλσ

γλώξηζκα Γηα ηα άηνκα πνπ δηαζηαπξώζεθαλ δίλεηαη όηη ηα ζειπθά έρνπλ έλα δεπγάξη X

ρξσκνζσκάησλ (ΦΦ) θαη ηα αξζεληθά έρνπλ έλα Φ θαη έλα Χ ρξσκόζσκα (ΦΧ)

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν όπνπ απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη κηα κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

Τα άηνκα ΙΙ2 ΙΙ3 ΙΙΙ3 θαη ΙV3 πάζρνπλ από ηελ αζζέλεηα απηή Γηα όια ηα παξαθάησ

εξσηήκαηα λα κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο

Γ2 Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη ε αζζέλεηα Μονάδερ 6

Γ3 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην δεπγάξη ΙΙΙ1 III2 λα απνθηήζεη αγόξη πνπ ζα πάζρεη

(κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 8

Γ4 Αλ ηα άηνκα Ι1 θαη Ι4 πάζρνπλ από κηα αζζέλεηα πνπ νθείιεηαη ζε γνλίδην κηηνρνλ-δξηαθνύ

DNA λα αλαθέξεηε πνηα άηνκα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ ζα θιεξνλνκή-ζνπλ ην γνλίδην

απηό (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-51-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA ην νπνίν θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Αιπζίδα 1 GTTGAATTCTTAGCTTAAGTCGGGCATGAATTCTC

Αιπζίδα 2 CAACTTAAGAATCGAATTCAGCCCGTACTTAAGAG

Γ1 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

επηζεκαίλνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ησλ αιπζίδσλ ηνπ (κνλάδεο 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Τν παξαπάλσ ηκήκα DNA αληηγξάθεηαη θαη θαηά ηε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

δεκηνπξγνύληαη ηα παξαθάησ πξσηαξρηθά ηκήκαηα

i) 5΄-GAGAAUUC-3΄

ii) 5΄-UUAAGCUA-3΄

iii) 5΄-GUUGAAUU-3΄

Να πξνζδηνξίζεηε πνηα αιπζίδα αληηγξάθεηαη κε ζπλερή θαη πνηα κε αζπλερή ηξόπν

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε ην έλδπκν EcoRI πξνθεηκέλνπ λα ελζσκα-ησζεί ζε

έλα από ηα δύν πιαζκίδηα Α θαη Β πνπ δίλνληαη παξαθάησ

Πνην από ηα δύν πιαζκίδηα ζα επηιέμεηε γηα ηε δεκηνπξγία αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ

(κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Πόζνη θσζθνδηεζηεξηθνί δεζκνί ζα δηαζπαζηνύλ ζην πιαζκίδην πνπ επηιέμαηε θαη πόζνη ζα

δεκηνπξγεζνύλ θαηά ην ζρεκαηηζκό ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ4 Από ηε κύγα Drosophila απνκνλώζεθαλ ηξία δηαθνξεηηθά θπζηνινγηθά θύηηαξα ζηα νπνία

πξνζδηνξίζηεθε ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ζε δεύγε βάζεσλ

Σην πξώην θύηηαξν ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ππνινγίζηεθε ζε 32108 δεύγε βάζεσλ

ζην δεύηεξν θύηηαξν ζε 16108 δεύγε βάζεσλ θαη ζην ηξίην θύηηαξν ζε 6410

8 δεύγε

βάζεσλ

Να δηθαηνινγήζεηε γηαηί ππάξρνπλ νη δηαθνξέο απηέο ζην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ησλ

ηξηώλ θπηηάξσλ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-52-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ Γ

Έλα πιαζκίδην πνπ ρξεζηκνπνηείηαη σο θνξέαο θισλνπνίεζεο ελόο ηκήκαηνο DNA έρεη έλα

γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε θαη έλα γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληη-

βηνηηθό ηεηξαθπθιίλε Τν γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζηελ ηεηξαθπθιίλε πεξηέρεη ηελ αιιεινπρία

πνπ αλαγλσξίδεηαη από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Γεκηνπξγνύκε αλαζπλδπαζ-

κέλα πιαζκηδία κε ηε ρξήζε ηεο πεξηνξηζηηθήο ελδνλνπθιεάζεο EcoRI

Τα κεηαζρεκαηηζκό βαθηεξίσλ πνπ δελ είραλ θαλέλα πιαζκίδην Σηε ζπλέρεηα ηα βαθηήξηα

θαιιηεξγνύληαη ζε ζξεπηηθό πιηθό

Γ1 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ηεηξαθπθιίλε αληί ηεο ακπηθηιίλεο (κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 Σηνπο παξαθάησ δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο (1 2 3) θαίλεηαη ε δηαβάζκηζε ηεο ζπγθέληξσζεο

ηνπ νμπγόλνπ θαη ε πεξηνρή αλάπηπμεο ηξηώλ εηδώλ κηθξννξγα-ληζκώλ ζε πγξό ζξεπηηθό

πιηθό Οη κηθξννξγαληζκνί απεηθνλίδνληαη σο καύξεο θνπθίδεο

Σε πνηνλ από ηνπο ηξεηο δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο έρνπκε θαιιηέξγεηα κπθήησλ πνπ

ρξεζηκνπνηνύληαη ζηελ αξηνβηνκεραλία βαθηεξίσλ ηνπ γέλνπο Clostridium θαη βαθηεξίσλ

ηνπ γέλνπο Mycobacterium (κνλάδεο 3) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

Γ4 Με πνηνλ ηξόπν δεκηνπξγνύκε δηαγνληδηαθά θπηά ηα πξντόληα ησλ νπνίσλ έρνπλ

κεγαιύηεξε δηάξθεηα δσήο ζε ζρέζε κε απηά ησλ κε δηαγνληδηαθώλ θπηώλ Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-53-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ δηάγξακκα απεηθνλίδεηαη ε θπζηνινγηθή κεηαβνιή ζην πνζνζηό ησλ

πνιππεπηηδηθώλ αιπζίδσλ ησλ αηκνζθαηξηλώλ HbA HbF θαη HbA2 ηνπ αλζξώπνπ από ηελ

εκβξπηθή ειηθία θαη κεηά ηε γέλλεζή ηνπ

Γ1 Πνην είδνο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο αληηζηνηρεί ζε θαζεκηά από ηηο θακπύιεο Η ΗΗ ΗΗΗ θαη IV

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ2 Τα απνηειέζκαηα κηαο εμέηαζεο αίκαηνο ζε έλαλ ελήιηθα έδεημαλ όηη νη αηκνζθαηξίλεο HbA

HbF θαη HbA2 είλαη ζε θπζηνινγηθά επίπεδα Πόζα γνλίδηα είλαη ππεύζπλα γηα ηε ζύλζεζε

ηεο HbA ζε έλα ζσκαηηθό θύηηαξν ζηε κεηάθαζε (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA πνπ πεξηέρεη ηα θσδηθόληα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα επηά

πξώηα ακηλνμέα ηεο θπζηνινγηθήο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο HbA

5΄hellip GTG CAC CTG ACT CCT GAG GAG hellip 3΄

3΄hellip CAC GTG GAC TGA GGA CTC CTC hellip 5΄

Ζ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI αλαγλσξίδεη ηελ αιιεινπρία

5΄ CTGAG 3΄

3΄ GACTC 5΄

θαη θόβεη θάζε αιπζίδα κεηαμύ ηνπ C θαη ηνπ Τ (κε θαηεύζπλζε 5΄3΄) Ζ αιιεινπρία πνπ

αλαγλσξίδεη ε DdeI βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα DNA Από έλα άηνκν θνξέα ηεο

δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο απνκνλώζεθαλ ηκήκαηα DNA πνπ πεξηέρνπλ ηα θσδηθόληα ηα

νπνία θσδηθνπνηνύλ ηα επηά πξώηα ακηλνμέα ηεο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Σηα ηκήκαηα απηά

επηδξάζακε κε ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI

Πόζα ηκήκαηα DNA δηαθνξεηηθνύ κήθνπο ζα πξνθύςνπλ κεηά ηε δξάζε ηεο DdeI (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 7

Γ4 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο δηάγλσζεο ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο θαηά ηνλ

πξνγελλεηηθό έιεγρν ηε δέθαηε εβδνκάδα ηεο θύεζεο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-54-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Σε ηξεηο δηαθνξεηηθνύο βηναληηδξαζηήξεο πξαγκαηνπνηείηαη

θιεηζηή θαιιηέξγεηα ηξηώλ δηαθνξεηηθώλ κηθξννξγαληζκώλ Α Β

θαη Γ αληίζηνηρα

Σηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα απεηθνλίδεηαη ν αξηζκόο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ ζε ζρέζε κε ην ρξόλν

Σην ρξνληθό δηάζηεκα από 0 έσο t1 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ

ζηνπο βηναληηδξα-ζηήξεο είλαη πςειή θαη ζηαζεξή ελώ ζην ρξν-

ληθό δηάζηεκα από t1 έσο t2 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ είλαη

ρακειή θαη ζηαζεξή

Γ1 Με βάζε ηα ζρήκαηα λα ραξαθηεξίζεηε ηνπο

κηθξννξγαληζκνύο Α Β Γ ζε ζρέζε κε ηελ εμάξηεζε ηεο

αλάπηπμήο ηνπο από ηε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ (κνλάδεο 6)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

Γ2 Με βάζε ηα ζρήκαηα ζε πνηα θάζε ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ γίλεηαη ε κεηαβνιή ηεο ζπγθέληξσζεο ηνπ Ο2

ζηνλ βηναληηδξαζηήξα όπνπ θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α

(κνλάδεο 2)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 4

Γ3 Πώο εμεγείηαη ε εθζεηηθή θάζε ζε κία θιεηζηή θαιιηέξγεηα

κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 4

Γ4 Τη ελλννύκε ζήκεξα κε ηνλ όξν δύκσζε (κνλάδεο 3) Πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο

(κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ πεπηίδην πνπ παξάγεηαη από έλα βαθηήξην

HOOCminusμεθειονίνηminusαλανίνηminusζερίνηminusαζπαραγίνηminusμεθειονίνηminusNH2

Γ1 Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ δίθισλνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ πεπηίδην (κνλάδεο

2) Να νξίζεηε ην 5΄ θαη 3΄ άθξν θάζε αιπζίδαο (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να θαζνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Γίλνληαη ηα θσδηθόληα

αιαλίλε GCU αζπαξαγίλε AAU κεζεηνλίλε AUG ζεξίλε UCU

Τν θσδηθόλην ιήμεο είλαη ην UGA Μονάδερ 15

Γ2 Μπνξεί ε παξαπάλσ αιπζίδα λα θνπεί από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 5

Γ3 Πώο ζρεκαηίδεηαη ην ζύκπινθν έλαξμεο ηεο πξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 3) Από ηη

απνηειείηαη ην πνιύζσκα (κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-55-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν απεηθνλίδεη ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη κηα

αζζέλεηα ηνπ κεηαβνιηζκνύ ζηνλ άλζξσπν

Γ1 Ζ αζζέλεηα απηή νθείιεηαη ζε επηθξαηέο ή ζε ππνιεηπόκελν γνλίδην (Μνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Κιεξνλνκείηαη σο απηνζσκηθόο ή

θπινζύλδεηνο ραξαθηήξαο (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 12

Γ2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέλδξν Μονάδερ 6

Γ3 O άλδξαο ΗΗΗ1 απνθηά κε γπλαίθα εηεξόδπγε ζηελ αζζέλεηα απηή έλα αγόξη

Να βξείηε ηε πηζαλόηεηα πνπ ππάξρεη ην αγόξη απηό λα πάζρεη αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Τα ζεκεία Α θαη Γ ππνδεηθλύνπλ ηε

ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηό ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ κεηξηθώλ αιπζίδσλ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ζρεδηάζεηε ζην ίδην ζρήκα ηα αζπλερή θαη

ηα ζπλερή ηκήκαηα ησλ δύν λέσλ αιπζίδσλ κε

βέιε θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηά ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπο (Μνλάδεο 3)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4)

Μονάδερ 7

Γ3 Ζ κεηξηθή αιπζίδα ηνπ DNA πνπ αληηγξάθε-

ηαη κε ζπλερή ηξόπν ακέζσο κεηά κεηαγξάθεηαη

Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ RNA πνπ ζρεκαηίδεηαη

θαηά ηε κεηαγξαθή θαη λα ζεκεηώζεηε ηνλ

πξνζαλαηνιηζκό ηνπ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ4 Πνηα είλαη ε δξάζε ηεο RNA πνιπκεξάζεο κεηά ηελ πξόζδεζή ηεο ζηνλ ππνθηλεηή ελόο

γνληδίνπ Μονάδερ 6

Page 24: biologia kat 3o 4o

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-24-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2005 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Σηα ζσκαηηθά θύηηαξα ηνπ αλζξώπνπ ππάξρνπλ ζαξάληα έμη (46) ρξσκνζώκαηα

1 Πόζα ρξσκνζώκαηα θιεξνλνκεί έλα παηδί από ηνλ παηέξα ηνπ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 3

2 Πόζα απηνζσκηθά ρξσκνζώκαηα ππάξρνπλ ζηα ζσκαηηθά θύηηαξα κηαο γπλαίθαο Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 3

Β Τν ζύλδξνκν Down είλαη ε πην θνηλή ρξσκνζσκηθή αλσκαιία

1 Πνηα είλαη ηα θαηλνηππηθά ραξαθηεξηζηηθά ησλ αηόκσλ πνπ πάζρνπλ από ζύλδξνκν Down Μονάδερ 6

2 Σηνλ θαξπόηππν ησλ αηόκσλ κε ην ζπγθεθξηκέλν ζύλδξνκν εκθαλίδεηαη έλα επηπιένλ

ρξσκόζσκα Να πεξηγξάςεηε ην κεραληζκό πνπ πξνθαιεί απηή ηε ρξσκνζσκηθή αλσκαιία Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν αλαπαξηζηά ηνλ ηξόπν

Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα βξείηε αλ ε β-ζαιαζζαηκία θιεξνλνκείηαη σο

επηθξαηήο ή ππνιεηπόκελνο ραξαθηήξαο θαη αλ νθείιεηαη ζε απηνζσκηθό ή θπινζύλδεην γνλίδην

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

Να γξάςεηε θαη λα εμεγήζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόκσλ ηνπ παξαπάλσ γελεαινγηθνύ

δέλδξνπ Μονάδερ 12

Αλ ην δεπγάξη (ΙΙ2 ΙΙ3) ζειήζεη λα απνθηήζεη θαη ηέηαξην παηδί πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα ην παηδί

απηό λα πάζρεη από β-ζαιαζζαηκία Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-25-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα ηεο θσδηθήο αιπζίδαο ελόο γνληδίνπ πνπ θσδηθνπνηεί ηκήκα κηαο

πξσηεΐλεο 5΄CTG AAG CGA GAA CCC3΄

1 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο ηύπνπο ησλ κεηαιιάμεσλ πνπ ζπλέβεζαλ ζηελ αξρηθή αιιεινπρία θαη

ηηο επηπηώζεηο ηνπο ζην γνληδηαθό πξντόλ ζε θάζε κηα από ηηο παξαθάησ πεξηπηώζεηο

α 5΄CTG AAG CGA TAA CCC3΄

β 5΄CTG CCG AAG CGA GAA CCC3΄ Μονάδερ 16

2 Σε πνηεο πεξηπηώζεηο νη γνληδηαθέο κεηαιιάμεηο δελ είλαη επηβιαβείο γηα ηνλ αλζξώπηλν

νξγαληζκό Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο Μηα θπζηνινγηθή γπλαίθα παληξεύεηαη έλαλ άλδξα θαη απνθηνύλ δύν παηδηά ην Γηάλλε θαη ηελ

Διέλε Ο Γηάλλεο παξνπζηάδεη νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηκία θαη β-ζαιαζζαηκία ελώ ε Διέλε

δελ παξνπζηάδεη θακία από ηηο δύν αζζέλεηεο

Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ (Μνλάδεο 6) θαη λα

δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 6) Eαλ νη ζπγθεθξηκέλνη γνλείο απνθηήζνπλ θαη

ηξίην παηδί λα πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα πάζρεη κόλν από ππεξρνιεζηεξνιαηκία ρσξίο

λα ιεθζεί ππόςε ε β-ζαιαζζαηκία (Μνλάδεο 6)

Πξόζθαηα αλαθνηλώζεθε κειέηε γηα ηελ εθαξκνγή ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο ζε αζζελείο πνπ

πάζρνπλ από β-ζαιαζζαηκία Λακβάλνληαο ππόςε όηη ηα γνλίδηα ησλ αηκνζθαηξηλώλ

εθθξάδνληαη ζηα πξόδξνκα εξπζξνθύηηαξα πνηνο ηύπνο γνληδηαθήο ζεξαπείαο ζα

κπνξνύζε λα εθαξκνζηεί γηα ηελ αληηκεηώπηζε ηεο β-ζαιαζζαηκίαο θαη γηαηί (Μνλάδεο 7) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-26-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Έλαο γεσξγόο θαιιηεξγεί ζην θηήκα ηνπ έλα θπηό πνπ έρεη θίηξηλα ή θόθθηλα άλζε θαη θαξπνύο κε

ζηξνγγπιό ή σνεηδέο ζρήκα Από ηε δηαζηαύξσζε θπηώλ κε θίηξηλα άλζε θαη ζηξνγγπινύο

θαξπνύο κε θπηά πνπ έρνπλ θόθθηλα άλζε θαη σνεηδείο θαξπνύο πήξε κόλν θπηά κε πνξηνθαιί

άλζε θαη σνεηδείο θαξπνύο Τα ζηειέρε πνπ δηαζηαπξώζεθαλ ήηαλ ακηγή θαη ηα γνλίδηα πνπ

ειέγρνπλ ηηο δύν ηδηόηεηεο βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά δεύγε νκνιόγσλ ρξσκνζσκάησλ

1 Να θάλεηε ηε δηαζηαύξσζε θαη λα αηηηνινγήζεηε ηα απνηειέζκαηα Μονάδερ 8

2 Αλ δηαζηαπξσζνύλ κεηαμύ ηνπο ηα θπηά πνπ πξνέθπςαλ από ηελ πξώηε δηαζηαύξσζε λα

ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα πξνθύςνπλ θπηά κε πνξηνθαιί άλζε θαη ζηξνγγπινύο θαξπνύο Μονάδερ 12

3 Τη νλνκάδεηαη θαηλόηππνο θαη ηη γνλόηππνο ελόο νξγαληζκνύ Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην πεπηίδην

H2N ndash Μεθειονίνη ndash Αλανίνη ndash Τυροζίνη ndash Προλίνη ndash Σερίνη ndash COOH

πνπ θσδηθνπνηείηαη από ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ

5΄ C A A A T G G C C T A T A A C T G G A C A C C C A G C T G A C G A 3΄

3΄ G T T T A C C G G A T A T T G A C C T G T G G G T C G A C T G C T 5΄

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA πνπ

πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9)

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ εζσλίνπ πνπ βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα ηνπ κνξίνπ DNA

(κνλάδεο 8)

Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία σξίκαλζεο ηνπ πξόδξνκνπ mRNA (κνλάδεο 8)

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Αιαλίλε rarr GCC

Μεζεηνλίλε rarr AUG

Πξνιίλε rarr CCC

Σεξίλε rarr AGC

Τπξνζίλε rarr UAU Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-27-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο κπνξεί λα γίλεη θαη από ηα

δηαγνληδηαθά δώα

1 Πνηα είλαη ηα βήκαηα ηεο δηαδηθαζίαο πνπ πξνεγνύληαη ηεο γέλλεζεο ελόο δηαγνληδηαθνύ δώνπ Μονάδερ 6

2 Δθηόο από ηα δηαγνληδηαθά δώα από πνηνπο άιινπο νξγαληζκνύο είλαη δπλαηή ε παξαγσγή

αλζξώπηλεο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο θαη ζε πνην ραξαθηεξηζηηθό ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα

ζηεξίδεηαη ε δπλαηόηεηα απηή Μονάδερ 10

3 Γηαηί ε θισλνπνίεζε είλαη ρξήζηκε γηα ηνλ πνιιαπιαζηαζκό ησλ δηαγνληδηαθώλ δώσλ Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο Σε απνζηεηξσκέλν ζάιακν θαιιηεξγεηώλ όπνπ ε ζεξκνθ-

ξαζία έρεη ξπζκηζηεί ζηνπο 35 νC έρνπλ ηνπνζεηεζεί δύν

θηάιεο κε θαιιηέξγεηεο κηθξννξγαληζκώλ Σηε κία θηάιε

θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α θαη ζηελ άιιε ν

κηθξννξγαληζκόο Β Από ηηο θηάιεο απηέο έρεη απνκα-

θξπλζεί ν αέξαο

Ο κηθξννξγαληζκόο Α έρεη άξηζηε ζεξκνθξαζία αλάπ-

ηπμεο ηνπο 35 νC ελώ ν κηθξννξγα-ληζκόο Β ηνπο 45

νC

Τε ρξνληθή ζηηγκή t1 γηα θάπνην ιόγν απνκαθξύλνληαη ηα πώκαηα από ηηο θηάιεο ησλ θαιιηεξ-

γεηώλ θαη νη κηθξννξγαληζκνί έξρνληαη ζε επαθή κε ηνλ αηκνζθαηξηθό αέξα

1 Με βάζε ην παξαπάλσ δηάγξακκα πνηα είλαη ε αιιαγή πνπ παξαηεξείηαη ζηνπο πιεζπζκνύο

ησλ κηθξννξγαληζκώλ Α θαη Β Μονάδερ 5

2 Να εμεγήζεηε γηαηί ζπκβαίλεη ε αιιαγή απηή ζηνλ θαζέλα από ηνπο δύν πιεζπζκνύο Μονάδερ 10

3 Σηε ρξνληθή ζηηγκή t2 ε ζεξκνθξαζία ηνπ ζαιάκνπ θαιιηέξγεηαο αιιάδεη ζηνπο 45 νC

α Πνηα ζα είλαη ε επίδξαζε ηεο αιιαγήο απηήο ζηνλ πιεζπζκό ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Α Μονάδερ 5

β Πνηα ζα είλαη ε επίδξαζε ηεο αιιαγήο απηήο ζηνλ πιεζπζκό ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Β Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-28-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Φπηό Α δηαζηαπξώλεηαη κε θπηό Β ηνπ ηδίνπ είδνπο πνπ έρεη θόθθηλα άλζε Από ηε

δηαζηαύξσζε απηή παίξλνπκε θπηά κε ιεπθά θαη θόθθηλα άλζε Τν θόθθηλν ρξώκα θαζνξίδεηαη

από ππνιεηπόκελν γνλίδην

1 Να γξάςεηε ηε δηαζηαύξσζε κεηαμύ ησλ θπηώλ Α θαη Β θαη λα δηθαηνινγήζεηε ην γνλόηππν

ηνπ θπηνύ Α Μονάδερ 9

2 Τη νλνκάδεηαη δηαζηαύξσζε ειέγρνπ θαη γηα πνην ζθνπό ηε ρξεζηκνπνηνύκε Μονάδερ 6

Β Ζ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ηνπ mRNA θαζνξίδεη ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ζηηο πξσηεΐλεο

κε βάζε έλα θώδηθα αληηζηνίρηζεο λνπθιενηηδίσλ mRNA κε ακηλνμέα πξσηετλώλ ν νπνίνο

νλνκάδεηαη γελεηηθόο θώδηθαο

1 Τη ζεκαίλεη ε έθθξαζε laquoν γελεηηθόο θώδηθαο είλαη ζπλερήο θαη ζρεδόλ θαζνιηθόοraquo Μονάδερ 5

2 Γηαηί ν γελεηηθόο θώδηθαο ραξαθηεξίδεηαη σο εθθπιηζκέλνο Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ελόο πξνθαξπσηηθνύ νξγαληζκνύ

5 C C A G A A T T C A A T T C A G G A C G A A A A G A A T T C A A C 3

3 G G T C T T A A G T T A A G T C C T G C T T T T C T T A A G T T G 5

To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Να γξάςεηε ην

ηκήκα DNA πνπ πξνθύπηεη κεηά από ηε δξάζε ηεο EcoRI θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 8

Τν ηκήκα ηνπ DNA πνπ πξνέθπςε κεηά ηε δξάζε ηεο EcoRI κεηαγξάθεηαη

Πνηα αιπζίδα από απηό ην DNA κεηαγξάθεηαη θαη γηαηί Μονάδερ 6

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από απηή ηε κεηαγξαθή θαη λα

ζεκεηώζεηε ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο Μονάδερ 6

Πνηνη νξγαληζκνί δηαζέηνπλ πεξηνξηζηηθέο ελδνλνπθιεάζεο θαη πνηνο είλαη ν θπζηνινγηθόο ηνπο

ξόινο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-29-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ Βηνηερλνινγία κε ηελ αλάπηπμε ηεο ηερλνινγίαο ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ DNA ηε ρξήζε ηεο

ηερληθήο PCR θαη ηελ παξαγσγή κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ ζπλεηζθέξεη ζε ηνκείο όπσο ε

γεσξγία ε θηελνηξνθία θαη ε Ηαηξηθή

1 Τη επηηξέπεη ε κέζνδνο ηεο αιπζηδσηήο αληίδξαζεο ηεο πνιπκεξάζεο (PCR) (κνλάδεο 4) Να

αλαθέξεηε ηξεηο πξαθηηθέο εθαξκνγέο ηεο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

2 Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία παξαγσγήο ζην εξγαζηήξην κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ γηα έλα

επηιεγκέλν αληηγόλν Μονάδερ 8

3 Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία παξαγσγήο δηαγνληδηαθώλ θπηώλ αλζεθηηθώλ ζηα έληνκα κε ηε

ρξήζε ηεο ηερλνινγίαο ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ DNA θαη ηνπ βαθηεξίνπ Bacillus thuringiensis Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο Τα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα αλαπαξηζηνύλ ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ζηα κέιε

ηεο ίδηαο νηθνγέλεηαο ε κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ην θόθθηλν ρξώκα (γελεαινγηθό

δέληξν Α) θαη ε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία (γελεαινγηθό δέληξν Β)

Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδεηαη ζην

γελεαινγηθό δέληξν Α θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδεηαη ζην

γελεαινγηθό δέληξν Β θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Τν δεπγάξη (Η1 Η2) πεξηκέλεη ηξίην παηδί Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα γελλεζεί παηδί κε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία θαη θπζηνινγηθή όξαζε (κνλάδεο 6)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Να αλαθέξεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ αθνινπζνύληαη θαηά ηνλ πξνγελλεηηθό έιεγρν γηα ηε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία όηαλ ε κεηέξα βξίζθεηαη ζηελ 11ε εβδνκάδα ηεο θύεζεο (κνλάδεο

4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-30-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ βαθηεξηαθνύ mRNA

5΄Α G A U G A A A G C C A C G G A G C C C U G A G C A A 3΄

Από ηε κεηάθξαζε απηνύ ηνπ mRNA πξνθύπηεη κία πεπηηδηθή αιπζίδα

1 Πνηνο είλαη ν αξηζκόο ησλ ακηλνμέσλ πνπ απνηεινύλ απηή ηελ πεπηηδηθή αιπζίδα(κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

2 Να πεξηγξάςεηε ην ζηάδην έλαξμεο ηεο πξσηετλν-ζύλζεζεο Μονάδερ 8

3 Να πεξηγξάςεηε ην δεζκό κε ηνλ νπνίν ελώλνληαη κεηαμύ ηνπο δύν δηαδνρηθά λνπθιενηίδηα ζε

έλα κόξην mRNA Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην γελεαινγηθό δέληξν κηαο νηθνγέλεηαο ζηελ νπνία εκθαλίδεηαη ε αζζέλεηα ηεο

αηκνξξνθηιίαο Α Τν άηνκν III 1 πάζρεη από αηκνξξνθηιία Α Όια ηα κέιε ηεο νηθνγέλεηαο έρνπλ

θπζηνινγηθό αξηζκό θαη κέγεζνο ρξσκνζσκάησλ

Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέληξν (κνλάδεο 3) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6)

Πνην πξόβιεκα αληηκεησπίδνπλ ηα άηνκα κε αηκνξξνθηιία Α (κνλάδεο 4)

Τν δεπγάξη II 2 II 3 απνθηά δεύηεξν παηδί κε αηκνξξνθηιία Α θαη ζύλδξνκν Klinefelter Να

πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία κέζσ ηεο νπνίαο πξνέθπςε ν γνλόηππνο ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ παηδηνύ

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε γνληδηαθήο κεηάιιαμεο (κνλάδεο 6)

Πόζα ζπλνιηθά κόξηα DNA πεξηέρνληαη ζηα ρξσκνζώκαηα πνπ απεηθνλίδνληαη ζηνλ θαξπόηππν

ηνπ παηδηνύ κε ζύλδξνκν Klinefelter (κνλάδεο 2)

Να εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-31-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα ηε δεκηνπξγία ελόο θισλνπνηεκέλνπ πξνβάηνπ - όπσο ήηαλ ε Dolly - ρξεζηκνπνηνύληαη ηξία

πξόβαηα Α Β ΓΑπό ην πξόβαην Α απνκνλώλεηαη ν ππξήλαο από θύηηαξν ησλ καζηηθώλ αδέλσλ

Από έλα σάξην ηνπ πξνβάηνπ Β αθαηξείηαη ν ππξήλαο θαη ζηε ζέζε ηνπ εηζάγεηαη ν ππξήλαο ηνπ

θπηηάξνπ από ην πξόβαην Α Πξνθύπηεη έηζη έλα λέν θύηηαξν

Τν θύηηαξν απηό πθίζηαηαη ιίγεο δηαηξέζεηο θαη ην έκβξπν πνπ πξνθύπηεη εκθπηεύεηαη ζηε κήηξα

ηνπ πξνβάηνπ Γ Μεηά από ιίγνπο κήλεο γελληέηαη ην λέν πξόβαην (πξόβαην ∆)

1 Πνην από ηα πξόβαηα Α Β Γ έρεη ηαπηόζεκν ππξεληθό DNA κε ην πξόβαην ∆ θαη γηαηί Μονάδερ 8

2 Πνην από ηα πξόβαηα Α Β Γ έρεη ηαπηόζεκν κηηνρνλδξηαθό DNA κε ην πξόβαην ∆ θαη γηαηί Μονάδερ 8

3 Με πνην ηξόπν ε θισλνπνίεζε κπνξεί λα ζπλεηζθέξεη ζηελ πξνζηαζία από ηελ εμαθάληζε

δηαθόξσλ δσηθώλ νξγαληζκώλ ηνπ πιαλήηε καο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλνληαη πέληε ακηλνμέα θαη δίπια ηνπο ηξηπιέηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ

θσδηθνπνηνύλ ηα ακηλνμέα απηά

ηπξνζίλε (tyr) mdash UAU

θαηλπιαιαλίλε (phe) mdash UUU

πξνιίλε (pro) mdash CCC

κεζεηνλίλε (met) mdash AUG

γιπθίλε (gly) mdash GGG

Τα πέληε παξαπάλσ ακηλνμέα ζπγθξνηνύλ νιηγνπεπηίδην θάπνηνπ βαθηεξηαθνύ θπηηάξνπ

α Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο πνην είλαη ην πξώην (αξρηθό) θαη πνην ην ηέηαξην ακηλνμύ ηνπ

νιηγνπεπηηδίνπ

Μονάδερ 4

β Να γξάςεηε κία αιιεινπρία λνπθιενηηδίσλ ηνπ mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ

νιηγνπεπηίδην Μονάδερ 6

γ Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ λνπθιενηηδίσλ ηεο θσδηθήο αιπζίδαο ηνπ DNA

(κνλάδεο 6) θαη λα ζεκεηώζεηε ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 9

δ Πόζα άηνκα θσζθόξνπ ππάξρνπλ ζηε δηπιή έιηθα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί απηό ην

νιηγνπεπηίδην ∆ηθαηνινγείζηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-32-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Βηνηερλνινγία κε ηελ επξεία έλλνηα είλαη ε ρξήζε δσληαλώλ νξγαληζκώλ πξνο όθεινο ηνπ

αλζξώπνπ θαη ζηεξίδεηαη θπξίσο ζε ηερληθέο θαιιηέξγεηαο θαη αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ

θαη ζε ηερληθέο αλαζπλδπαζκέλνπ DNA

1 Με πνην ηξόπν θαιιηεξγνύληαη νη κηθξννξγαληζκνί ζε κεγάιε θιίκαθα (βηνκεραληθή

θαιιηέξγεηα) Μονάδερ 10

2 Τη ελλννύκε κε ηνλ όξν δύκσζε θαη πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο Μονάδερ 5

3 Ζ αλζξώπηλε ηλζνπιίλε είλαη κία από ηηο θαξκαθεπηηθέο πξσηεΐλεο πνπ παξάγνληαη από

βαθηήξηα Μία από ηηο κεζόδνπο πνπ ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή ηεο είλαη ε παξαγσγή

ηνπ πξόδξνκνπ κνξίνπ ηεο ζε κία βαθηεξηαθή θαιιηέξγεηα θαη ε κεηαηξνπή ηνπ ζε ηλζνπιίλε κε

ελδπκηθή θαηεξγαζία Να γξάςεηε ζπλνπηηθά ηα ζηάδηα απηήο ηεο κεζόδνπ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ βαθηεξηαθνύ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην κε έμη

ακηλνμέα

Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο είλαη ε θσδηθή θαη πνηα ε κε θσδηθή (κνλάδεο 4) Να αηηηνινγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ

ηκήκαηνο DNA Μονάδερ 3

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ηνπ πεπηηδίνπ πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηάθξαζε

ηνπ παξαπάλσ mRNA Μονάδερ 3

Να γξάςεηε ηα αληηθσδηθόληα ησλ tRNA κε ηε ζεηξά πνπ ζα πάξνπλ κέξνο ζηε κεηάθξαζε ηνπ

παξαπάλσ mRNA Μονάδερ 6

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο θσδηθνλίσλ θαη ακηλνμέσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

AUG rarr Μεζεηνλίλε

ACC rarr Θξενλίλε

AAA rarr Λπζίλε

CCU rarr Πξνιίλε

CAC rarr Ηζηηδίλε

GCC rarr Αιαλίλε

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-33-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ο όξνο γνληδηαθή έθθξαζε αλαθέξεηαη ζπλήζσο ζε όιε ηε δηαδηθαζία κε ηελ νπνία έλα γνλίδην

ελεξγνπνηείηαη γηα λα παξαγάγεη κία πξσηεΐλε

1 Πνύ απνζθνπεί θπξίσο ε ξύζκηζε απηή ζηελ πεξίπησζε ησλ βαθηεξίσλ Μονάδερ 5

2 Τα θύηηαξα ελόο επθαξπσηηθνύ πνιύπινθνπ νξγαληζκνύ όπσο ηα λεπξηθά θαη ηα κπτθά αλ θαη

έρνπλ ην ίδην γελεηηθό πιηθό δηαθέξνπλ ζηε κνξθή θαη ηε ιεηηνπξγία Πώο νλνκάδεηαη απηή ε

δηαδηθαζία εμεηδίθεπζεο θαη ηη θάλεη ηα θύηηαξα λα δηαθέξνπλ ηόζν πνιύ Μονάδερ 8

3 Ο κεραληζκόο ηεο κεηαγξαθήο είλαη ν ίδηνο ζηνπο πξνθαξπσηηθνύο θαη επθαξπσηηθνύο

νξγαληζκνύο Πνηα είλαη ηα ξπζκηζηηθά ζηνηρεία ηεο κεηαγξαθήο ηνπ DNA πνην ην έλδπκν πνπ

θαηαιύεη ηε κεηαγξαθή θαη πώο ιεηηνπξγεί απηό θαηά ηε γνληδηαθή ξύζκηζε ζην επίπεδν ηεο

κεηαγξαθήο ησλ επθαξπσηηθώλ νξγαληζκώλ Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο Σε κηα ζέζε ηκήκαηνο κνξίνπ DNA κε θιώλνπο Α θαη Β έρεη μεθηλήζεη ε αληηγξαθή όπσο

θαίλεηαη ζην παξαθάησ ζρήκα

Ζ DNA-δεζκάζε εθηόο ηνπ όηη ζπλδέεη όια ηα θνκκάηηα πνπ πξνθύπηνπλ από ηηο δηάθνξεο ζέζεηο

έλαξμεο αληηγξαθήο δξα θαηά ηελ αληηγξαθή ηνπ θιώλνπ Β

Σε θάζε θιώλν λα ζπκπιεξώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηεο αληηγξαθήο θαη λα ραξαθηεξίζεηε

ηνλ ηξόπν ζύλζεζεο ησλ λέσλ αιπζίδσλ DNA (κνλάδεο 4) Πνηά έλδπκα ηνπνζεηνύλ ηα

ζπκπιεξσκαηηθά λνπθιενηίδηα θαη πνηνπο άιινπο ξόινπο έρνπλ (κνλάδεο 7)

Σηελ θσδηθή αιπζίδα Α ην γνλίδην πνπ είλαη ππεύζπλν γηα ηελ παξαγσγή ελόο πεπηηδίνπ έρεη ηελ

εμήο αιιεινπρία βάζεσλ

5΄ ATG CCA TGC AAA CCG AAA TGA hellip3΄

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη (κνλάδεο 2)

Κάπνηα αιιαγή πνπ ζπλέβε ζηελ παξαπάλσ θσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA έρεη σο

απνηέιεζκα ην 4ν θσδηθόλην ζην κεηαγξαθόκελν mRNA λα έρεη ηηο βάζεηο UAA

θαη ν αξηζκόο ησλ θσδηθνλίσλ λα παξακέλεη ζηαζεξόο

Αθνύ γξάςεηε ην λέν mRNA πνπ πξνθύπηεη λα εμεγήζεηε πνηα είλαη ε ζπγθεθξηκέλε αιιαγή

πνπ ζπλέβε θαη ηη ζπλέπεηεο κπνξεί λα έρεη γηα ην πεπηίδην (κνλάδεο 8)

Γηαηί ε πξσηετλνζύλζεζε ζηνπο επθαξπσηηθνύο νξγαληζκνύο είλαη κηα laquoνηθνλνκηθή

δηαδηθαζίαraquo (κνλάδεο 4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-34-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Τα γνλίδηα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηηο αιπζίδεο ησλ αηκνζθαηξηλώλ ηνπ αλζξώπνπ εκθαλίδνπλ πνιιέο

κεηαιιάμεηο πνπ νδεγνύλ ζηε δεκηνπξγία αηκνζθαηξηλνπαζεηώλ Σην γνλίδην πνπ θσδηθνπνηεί ηελ

αιπζίδα β έρνπλ βξεζεί πεξηζζόηεξεο από 300 κεηαιιάμεηο ∆ίλεηαη κία κεηάιιαμε ζην θσδηθόλην

πνπ θσδηθνπνηεί ην 6ν ακηλνμύ ηεο βndash πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο αηκνζθαηξίλεο Α (ΖbA)

Σηεθσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA ην θσδηθόλην GAG έγηλε GTG

α Τη ζπλέπεηεο έρεη απηή ε κεηάιιαμε γηα ηελ αηκνζθαηξίλε Α (HbA) θαη γηα ηα

εξπζξνθύηηαξα (κνλάδεο 12)

β Γηαηί ζηα νκόδπγα άηνκα κε βndashζαιαζζαηκία εκθαλίδεηαη ζπρλά αύμεζε ηεο αηκνζθαηξίλεο F

(HbF) (κνλάδεο 7)

γ Σε πνηα άηνκα ε ζύλζεζε ηεο αηκνζθαηξίλεο Α2 (HbA2) απνηειεί δηαγλσζηηθό δείθηε

(κνλάδεο 6) Μονάδερ 25

ΘΔΜΑ 4ο Γπλαίθα κε νκάδα αίκαηνο Α παληξεύεηαη άλδξα κε νκάδα αίκαηνο Β θαη γελλνύλ δύν παηδηά εθ

ησλ νπνίσλ ην πξώην πνπ είλαη θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο Α θαη ην δεύηεξν νκάδα αίκαηνο Ο

Τν δεύηεξν παηδί πάζρεη από θιεξνλνκηθή κεηαβνιηθή λόζν Οη δύν γνλείο είλαη πγηείο θαη ε

κεηέξα κόλνλ είλαη θνξέαο ηνπ ππνιεηπόκελνπ γνληδίνπ πνπ ειέγρεη ηε λόζν απηή Γηα ηα γνλίδηα

πνπ ειέγρνπλ ηνπο παξαπάλσ ραξαθηήξεο ηζρύεη ν δεύηεξνο λόκνο ηνπ Μendel

Να βξείηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ ηνπο σο πξνο ηνπο δύν ραξαθηήξεο

θάλνληαο ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (κνλάδεο 15) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ην θύιν ηνπ

δεύηεξνπ παηδηνύ (κνλάδεο 10) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-35-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα ηελ παξαγσγή ηνπ πξνδξόκνπ κνξίνπ ηεο ηλζνπιίλεο δειαδή ηεο πξντλζνπιίλεο θαηάιιεια

κεηαζρεκαηηζκέλα θύηηαξα Escherichia coli θαιιηεξγήζεθαλ ζε βηναληηδξαζηήξα Ζ απεηθόληζε

ηεο κεηαβνιήο ηνπ πιεζπζκνύ ηνπ βαθηεξίνπ (Ν) ζε ζρέζε κε ηνλ ρξόλν (t) έδσζε ην παξαθάησ

δηάγξακκα

1 Με βάζε ην δηάγξακκα απηό λα ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο θαη λα πεξηγξάςεηε

ηηο θάζεηο ηεο Μονάδερ 10

2 Σε πνηα ζπλήζσο ρξνληθά δηαζηήκαηα ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ βαθηεξίσλ αλακέλεηαη λα παξαρζεί

ε πξντλζνπιίλε Αθνύ παξαιάβνπκε ηελ πξντλζνπιίλε από ηνλ βηναληηδξαζηήξα πώο ζα ηελ

κεηαηξέςνπκε ζε ηλζνπιίλε Μονάδερ 10

3 Πνηνο είλαη ν βηνινγηθόο ξόινο ηεο ηλζνπιίλεο θαη πνηα αζζέλεηα πξνθαιεί ε κείσζε ή ε έιιεηςή

ηεο Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ελόο γνληδίνπ βαθηεξηαθνύ

θπηηάξνπ

AUGndashCCUndashCAUndashCGUndashUCUndashACUndashUUUndashUAA 3΄

α Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ηε μη κωδική αιπζίδα από ηελ νπνία πξνήιζε ην παξαπάλσ

mRNA θαη λα νξίζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηεο Μονάδερ 5

β Αληηθαζηζηνύκε κία ηξηπιέηα ηνπ παξαπάλσ mRNA κε ηελ ηξηπιέηα 5΄UGA

3΄ θαη ην

πεπηίδην πνπ θσδηθνπνηείηαη δελ πθίζηαηαη ηελ παξακηθξή αιιαγή Πνηα είλαη ε ηξηπιέηα

απηή (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

γ Ζ ηξηπιέηα 5΄

UCU3΄

ηνπ παξαπάλσ mRNA θσδηθνπνηεί ην ακηλνμύ ζεξίλε Αλ

αληηθαηαζηήζνπκε απηή ηελ ηξηπιέηα κε ηελ ηξηπιέηα 5΄

UCC3΄

δελ πξνθύπηεη ε

παξακηθξή αιιαγή ζην πεπηίδην Πώο εξκελεύεηαη ην γεγνλόο απηό κε βάζε ηα

ραξαθηεξηζηηθά ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-36-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα πξώηε θνξά ε γνληδηαθή ζεξαπεία εθαξκόζηεθε ζε έλα θνξίηζη πνπ είρε έιιεηςε ηνπ ελδύκνπ

απακηλάζε ηεο αδελνζίλεο (ADA)

1 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ ελδύκνπ απηνύ (κνλάδεο 3) θαη πνηα ηα ζπκπηώκαηα πνπ εκθαλίδνπλ ηα

άηνκα κε έιιεηςε ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

2 Πώο νλνκάδεηαη ν ηύπνο ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο πνπ εθαξκόζηεθε (κνλάδεο 2) θαη γηαηί

(κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

3 Πνηα είλαη ε δηαδηθαζία πνπ αθνινπζείηαη ζηε γνληδηαθή ζεξαπεία ηεο παξαπάλσ αζζέλεηαο Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο κε θπζηνινγηθή όξαζε πνπ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία (PKU) θαη κηα γπλαίθα κε

θπζηνινγηθή όξαζε πνπ δελ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία απνθηνύλ έλα θνξίηζη θαη έλα αγόξη Τν

θνξίηζη έρεη θπζηνινγηθή όξαζε θαη δελ παξνπζηάδεη θαηλπιθεηνλνπξία ελώ ην αγόξη εκθαλίδεη

αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν θαη πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία

1 Πώο πξνθαιείηαη ε θαηλπιθεηνλνπξία (κνλάδεο 5) θαη πσο θιεξνλνκείηαη (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

2 Πώο θιεξνλνκείηαη ε κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν Μονάδερ 6

3 Να βξείηε θαη λα γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο ηνπ άλδξα ηεο γπλαίθαο θαη ησλ παηδηώλ ηνπο

(κνλάδεο 8) θάλνληαο ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 12

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-37-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Α Σηα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα κειεηάηαη ν ηξόπνο θιεξνλόκεζεο θνηλνύ κνλνγνληδηαθνύ

ραξαθηεξηζηηθνύ ζε δύν δηαθνξεηηθέο νηθνγέλεηεο 1 θαη 2

Σηελ 1ε νηθνγέλεηα θέξνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ηα άηνκα Η2 ΗΗ2 ΗΗ3 (καπξηζκέλα) ελώ ζηελ 2

ε

νηθνγέλεηα θέξνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ηα άηνκα ΗΗ2 ΗΗ3 (καπξηζκέλα)

Να πξνζδηνξίζεηε ηνλ ηξόπν θιεξνλόκεζεο ηνπ ραξαθηεξηζηηθνύ κε βάζε ηα παξαπάλσ

ζηνηρεία αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή ζαο κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (Να κε ιεθζεί

ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο θαη λα κελ εμεηαζηεί ε πεξίπησζε ηνπ θπινζύλδεηνπ

επηθξαηνύο γνληδίνπ) (κνλάδεο 8) Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόκσλ (κνλάδεο 5) Μονάδερ 13

Β Να ππνδείμεηε έλα πηζαλό κεραληζκό πνπ κπνξεί λα εμεγήζεη ηε γέλλεζε αηόκνπ κε ζύλδξνκν

Turner από γνλείο κε θπζηνινγηθό αξηζκό ρξσκνζσκάησλ (κνλάδεο 6) Να πεξηγξάςεηε ηε

δηαδηθαζία κε ηελ νπνία κπνξνύκε λα απεηθνλίζνπκε ηα ρξσκνζώκαηα ηνπ αηόκνπ κε ζύλδξνκν

Turner κεηά ηε γέλλεζή ηνπ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη δίθισλν κόξην DNA ην νπνίν πεξηέρεη ηκήκα αζπλερνύο γνληδίνπ πνπ κεηαγξά-

θεηαη ζε mRNA

α) Πνύ ζπλαληάκε αζπλερή γνλίδηα (κνλάδεο 2)

β) Να πξνζδηνξίζεηε ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

γ) Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ πξόδξνκνπ mRNA θαη ηνπ ώξηκνπ mRNA πνπ πξνθύπηνπλ από ηε

κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ DNA ρσξίο αηηηνιόγεζε (κνλάδεο 2)

δ) Πώο πξνθύπηεη ην ώξηκν mRNA (κνλάδεο 3)

ε) Μπνξεί ε πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε ΔcoRI λα θόςεη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3)

ζη) Πνηεο θαηεγνξίεο γνληδίσλ πνπ ππάξρνπλ ζην ρξσκνζσκηθό DNA ελόο θπηηαξηθνύ ηύπνπ δελ

θισλνπνηνύληαη ζε cDNA βηβιηνζήθε (κνλάδεο 8) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-38-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Άλδξαο πνπ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία θαη ζπλζέηεη θπζηνινγηθή πνζόηεηα κειαλίλεο

απνθηά απνγόλνπο κε γπλαίθα πνπ πάζρεη από αιθηζκό αιιά κπνξεί λα κεηαηξέπεη ηε

θαηλπιαιαλίλε ζε ηπξνζίλε

Να βξείηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο θαη θαηλόηππνπο ησλ παηδηώλ

Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηελ θαηλπιθεηνλνπξία θαη ηνλ αιθηζκό βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά

δεύγε νκόινγσλ ρξσκνζσκάησλ Μονάδερ 12

Β Να δηαθξίλεηε πεξηπηώζεηο θαηά ηηο νπνίεο είλαη αηκνξξνθηιηθό ην παηδί πνπ απνθηά

θπζηνινγηθόο άλδξαο κε θπζηνινγηθή γπλαίθα ηεο νπνίαο ν παηέξαο είλαη αηκνξξνθηιηθόο

Οη γνλείο θαη ην παηδί έρνπλ θπζηνινγηθό θαξπόηππν Μονάδερ 13

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ηα πέληε (5) πξώηα ακηλνμέα

κηαο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Ζ θαηεύζπλζε ζηελ νπνία θηλείηαη ε RNA πνιπκεξάζε θαηά ηε

κεηαγξαθή ππνδεηθλύεηαη από ην βέινο

α Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ DNA είλαη ε θσδηθή θαη πνηα είλαη ε κε θσδηθή

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 9

β Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ DNA Μονάδερ 3

γ Να γξάςεηε θαη λα αηηηνινγήζεηε ην αληηθσδηθόληνηνπ tRNA πνπ κεηαθέξεη ην 2ν ακηλνμύ ηεο

πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Μονάδερ 5

δ Τηείλαηηνζύκπινθνέλαξμεοηεοπξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 5) θαη πνηα είλαη ε κεηέπεηηα πνξεία

ηνπ tRNA πνπ ζπκκεηέρεη ζε απηό (κνλάδεο 3) Μονάδερ 8

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-39-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Πξόθεηηαη λα θαιιηεξγεζεί ζην εξγαζηήξην έλαοεηεξόηξνθνο κηθξννξγαληζκόο

1 Να αλαθέξεηε νλνκαζηηθά ηα ζξεπηηθά ζπζηαηηθά ηα νπνία πξέπεη λα πξνζηεζνύλ ζην κέζν

θαιιηέξγεηαο ώζηε ν κηθξννξγαληζκόο απηόο λα αλαπηπρζεί θπζηνινγηθά Μονάδερ 8

2 Πώο κπνξνύκε λα δηαπηζηώζνπκε αλ ν κηθξννξγαληζκόο απηόο είλαη ππνρξεσηηθά αλαεξόβηνο Μονάδερ 7

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνπο άιινπο παξάγνληεο πνπ επηδξνύλ ζηελ αλάπηπμε ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαηηνπαξαθάησηκήκα DNAζηννπνίνέρεη αξρίζεη ε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

1Σηηο ζέζεηο ΑΒΓ∆ΔΕ λα αληηζηνηρίζεηε ηηο ελδείμεηο 3΄ ή 5΄ ώζηε λα θαίλεηαη ν

πξνζαλαηνιηζκόο ησλ αξρηθώλ θαη ησλ λενζπληηζέκελσλ αιπζίδσλ Μονάδερ 6

2Τη είλαη ηα πξσηαξρηθά ηκήκαηα πσο δεκηνπξγνύληαη θαη πσο επηκεθύλνληαη Μονάδερ 9

3Δμεγήζηε γηαηί πξέπεη ζηελ παξαπάλσ δηαδηθαζία λα ελεξγνπνηεζεί ην έλδπκν DNA δεζκάζε

θαη πώο ζα δξάζεη απηό Μονάδερ 6

4Πνηα έλδπκα ζα επηδηνξζώζνπλ ηα πηζαλά ιάζε ηεο δηαδηθαζίαο ηεο αληηγξαθήο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-40-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ νιηγνπεπηίδην έμη ακηλνμέσλ ην νπνίν δελ έρεη ππνζηεί θακία ηξνπνπνίεζε

κεηά ηε ζύλζεζή ηνπ

Ζ2Ν ndash Μεθειονίνη ndash Γλυκίνη ndash Λυζίνη ndash Τρυπηοθάνη ndash Βαλίνη ndash Αλανίνη - COOH

Α Με ηε βνήζεηα ηνπ ηκήκαηνο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ παξαηίζεηαη γξάςηε ηελ αιιεινπρία

ησλ λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ ηκήκαηνο mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην

παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην ∆ηθαηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 13

Β Γξάςηε κε ηνλ θαηάιιειν πξνζαλαηνιηζκό ηελ αιιεινπρία λνπθιενηηδίσλ ζην δίθισλν

κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην Πνηα είλαη ε θσδηθή θαη πνηα ε κε

θσδηθή αιπζίδα Μονάδερ 6

Γ Δάλ ε ηξηπιέηα 5΄-UGG-3΄ ζην mRNA αληηθαηαζηαζεί από ηελ ηξηπιέηα 5΄-UGA-3΄ γξάςηε

ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ζην λέν νιηγνπεπηίδην πνπ ζα ζπληεζεί Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο Σην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ζηα κέιε

κηαο νηθνγέλεηαο ε αηκνξξνθηιία Α (Δίλαη καπξηζκέλα ηα ΗΗ 1 ΗΗ 4 θαη ΗΗΗ 1)

Α Πώο θιεξνλνκείηαη ε αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 5

Β Να γξάςεηε θαη λα δηθαηνινγήζεηε κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο ηνπο γνλνηύπνπο όισλ ησλ

κειώλ πνπ απεηθνλίδνληαη ζην γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 13

Γ Δάλ νη γνλείο ΗΗ 3 θαη ΗΗ 4 απνθηήζνπλ επόκελν παηδί πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα λα λνζεί από

αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 7

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο θσδηθνλίσλ

θαη ακηλνμέσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

GUCrarrΒαιίλε

UGGrarrΤξππηνθάλε

GGUrarrΓιπθίλε

AUGrarrΜεζεηνλίλε

AAArarrΛπζίλε

GCCrarrΑιαλίλε

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-41-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο κε ηηο νπνίεο κπνξνύλ λα παξαρζνύλ κνλνθισληθά

αληηζώκαηα ηα νπνία ζπλεηζθέξνπλ ζηνλ πξνζδηνξηζκό ησλ νκάδσλ αίκαηνο ηνπ αλζξώπνπ Μονάδερ 7

Γ2 Να αλαθέξεηε πνηνπο ηύπνπο αηκνξνθηιίαο γλσξίδεηε θαη πνύ νθείινληαη (κνλάδεο 2) Να

πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία αληηκεηώπηζεο κίαο εμ απηώλ κε βάζε ηε κέζνδν δεκηνπξγίαο

δηαγνληδηαθώλ δώσλ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 ∆ίλεηαη κείγκα κνξίσλ DNA θαη έλαο αληρλεπηήο RΝΑ

Να εμεγήζεηε ηη είλαη αληρλεπηήο (κνλάδεο 2) λα πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ ζα

αθνινπζεζνύλ πξνθεηκέλνπ ν αληρλεπηήο λα πβξηδνπνηήζεη ηελ θαηάιιειε αιιεινπρία DNA

(κνλάδεο 4) θαη λα εμεγήζεηε πνηνο είλαη ν θιώλνο ηνπ DNA πνπ ζα πβξηδνπνηεζεί (κνλάδεο 4) Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ ∆

Υγηήο άληξαο παληξεύηεθε κε πγηή γπλαίθα θαη απέθηεζαλ έλα αγόξη κε αρξσκαηνςία ζην

θόθθηλν θαη ην πξάζηλν ρξώκα έλα θνξίηζη πνπ πάζρεη από δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία θαη

πεξηκέλνπλ ην ηξίην παηδί ηνπο

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη λα εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ παηδηώλ ηνπο θαη λα εμεγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆3 Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην ηξίην παηδί λα έρεη θπζηνινγηθό θαηλόηππν

Να εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο θάλνληαο ή ηελ απαηηνύκελε δηαζηαύξσζε ή ηηο

απαηηνύκελεο δηαζηαπξώζεηο Μονάδερ 12

∆4 Να εμεγήζεηε ηα γελεηηθά αίηηα ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-42-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

∆ίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν

C T T A A C T A A T A G G G T G G A C C T A A C A T A G A T

G A A T T G A T T A T C C C A C C T G G A T T G T A T C T A

Γ1 Να γξάςεηε ην mRNA πνπ ζα πξνθύςεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

νξίδνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ηνπ (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο

(κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ2 Να βξείηε ηνλ αξηζκό ησλ ακηλνμέσλ από ηα νπνία ζα απνηειείηαη ην έλδπκν κεηά ηε

κεηάθξαζε ηνπ παξαπάλσ mRNA (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο κε

βάζε ηηο ηδηόηεηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε ιεηηνπξγία ηνπ ελδύκνπ αλ ζπκβεί γνληδηαθή

κεηάιιαμε ε νπνία ζα πξνθαιέζεη έιιεηςε ηνπ δεύηεξνπ λνπθιενηηδίνπ ζην δεύηεξν

θσδηθόλην ηνπ γνληδίνπ Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ ∆

∆ίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν

ζην νπνίν ηα άηνκα Η1 θαη ΗΗ1 ΗΗ2 ΗΗ3 ΗΗ4 ΗΗ5 ΗΗ6 πάζρνπλ από κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ ζην παξαπάλσ γελεαινγηθό

δέληξν Μονάδερ 7

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ παηδηώλ ζην παξαπάλσ

γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 4

∆3 Να θάλεηε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο θαη λα αηηηνινγήζεηε ηηο απαληήζεηο ζαο Μονάδερ 14

Σημείωζη Να μην εξεηαζθεί η πεπίπηωζη θςλοζύνδεηος επικπαηούρ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-43-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ ∆ίλνληαη ηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα Α θαη Β

Σην Α απεηθνλίδνληαη νη θάζεηο (αβγ θαη δ)

αλάπηπμεο ελόο κηθξννξγαληζκνύ Σην Β

απεηθνλίδεηαη ε παξαγσγή ηνπ πξντόληνο από

ηνλ κηθξννξγαληζκό γηα ην ίδην ρξνληθό

δηάζηεκα

Γ1 Με βάζε ην δηάγξακκα Α λα

ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο

(κνλάδεο 3) θαη λα νλνκάζεηε ηηο θάζεηο

ηεο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 7

Γ2 Σε πνηα θάζε παξάγεηαη ε κεγαιύηεξε πνζόηεηα ηνπ πξντόληνο (κνλάδεο 2) Nα

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 Αλ ην πξντόλ εθθξίλεηαη από ηνλ κηθξννξγαληζκό πώο ζα ην παξαιάβνπκε από ηελ

θαιιηέξγεηα Μονάδερ 6

Γ4 Να αλαθέξεηε ηνπο παξάγνληεο πνπ επεξεάδνπλ ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ηνπ

κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 4

ΘΔΜΑ ∆ ∆ίλεηαη ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ πεξηέρεη ην αζπλερέο γνλίδην

ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ παξαθάησ πεπηηδίνπ

H2N- μεθειονίνη - αλανίνη - λευκίνη - αζπαραγίνη ndash COOH

∆1 Να γξάςεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 4) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 10

∆2 Να γξάςεηε ην πξόδξνκν mRNA ην ώξηκν mRNA ην εζώλην ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 6) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 15

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ

Aιαλίλε = GCU Λεπθίλε = UUG Αζπαξαγίλε = AAU

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-44-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

1 Πνηα είλαη ε δνmicroή ηνπ DNA ζην ρώξν ζύmicroθσλα microε ην microνληέιν ηεο δηπιήο έιηθαο Μονάδερ 12

2 Να πεξηγξάςεηε πώο ξπζmicroίδεηαη ε γνληδηαθή έθθξαζε ζηα επθαξπσηηθά θύηηαξα Μονάδερ 8

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνλ αιθηζmicroό Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο πνπ πάζρεη από νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

παληξεύεηαη microία γπλαίθα ε νπνία δελ πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο

ινβνύο απηηώλ Τν δεπγάξη απηό απνθηά ηξία παηδηά

Τν πξώην εmicroθαλίδεη ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ ην δεύηεξν δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη πξνζθνιιεmicroέλνπο ινβνύο απηηώλ θαη ην ηξίην δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ γνλέσλ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

β Πνηνη είλαη νη πηζαλνί γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παηδηώλ Μονάδερ 5

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-45-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Σην θπηό κνζρνκπίδειν ην ρξώκα ησλ ζπεξκάησλ κπνξεί λα είλαη είηε θίηξηλν είηε πξάζηλν

ελώ ην ύςνο ηνπ είλαη είηε ςειό είηε θνληό Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηηο παξαπάλσ

ηδηόηεηεο βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά δεύγε νκνιόγσλ ρξσκνζσκάησλ Δάλ έρεηε ζηε

δηάζεζή ζαο έλα ςειό κνζρνκπίδειν κε θίηξηλα ζπέξκαηα λα θάλεηε ηηο θαηάιιειεο

δηαζηαπξώζεηο πνπ απαηηνύληαη γηα λα βξείηε ην γνλόηππό ηνπ (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 11

Γ2 Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο από δύν θπζηνινγηθνύο

γνλείο κπνξεί λα γελλεζεί παηδί κε ζύλδξνκν Turner Μονάδερ 8

Γ3 Μία πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κία πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ Γ

Γίδεηαη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Σηνλ θιώλν ΕΖ ε αληηγξαθή γίλεηαη

κε αζπλερή ηξόπν Τα ζεκεία Γ θαη Ζ ππνδεηθλύνπλ ηε ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα λα ζρεδηάζεηε ηα ζπλερή θαη αζπλερή

ηκήκαηα ησλ λέσλ θιώλσλ κε βέιε ππνδεηθλύνληαο ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ λέσλ θαη

ησλ κεηξηθώλ θιώλσλ (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Σηνλ θιώλν πνπ αληηγξάθεηαη κε ζπλερή ηξόπν λα γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ

λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ πξσηαξρηθνύ ηκήκαηνο ην νπνίν απνηειείηαη

από 8 (νθηώ) λνπθιενηίδηα (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Γ3 Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην πεπηίδην απηό Μονάδερ 2

Γ4 Μεηά ηελ επίδξαζε αθηηλνβνιίαο ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ζπάεη ζηα ζεκεία πνπ

ππνδεηθλύνληαη από ηα βέιε Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε θαη λα

ζεκεηώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ Μονάδερ 2

Γ5 Τν ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε επαλαζπλδέεηαη ζηα ίδηα ζεκεία θνπήο κεηά από

αλαζηξνθή

Να γξάςεηε νιόθιεξν ην κόξην ηνπ DNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηελ αλαζηξνθή (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην λέν πεπηίδην (κνλάδεο 2)

Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-46-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν Σην κόξην απηό ζπκβαίλεη κεηάιιαμε πξνζζήθεο ηξηώλ (3) δηαδνρηθώλ

λνπθιενηηδίσλ (5΄-GAT-3΄)

Γ1 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Φ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) θαη ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα ηνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ2 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Υ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) Ζ παξαπάλσ κεηάιιαμε έρεη ειάρηζηε επίδξαζε ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα

ηνπ ελδύκνπ Πώο ραξαθηεξίδεηαη απηή ε κεηάιιαμε (κνλάδεο 2) Nα εμεγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 9

Γ3 Σε δύν άηνκα πνπ πάζρνπλ από ζύλδξνκν Klinefelter έγηλε αλάιπζε ηεο αιιεινπρίαο ησλ

βάζεσλ ηνπ DNA ησλ θπιεηηθώλ ρξσκνζσκάησλ ηνπο Σην πξώην άηνκν ε αλάιπζε έδεημε

ηξεηο δηαθνξεηηθέο αιιεινπρίεο βάζεσλ DNA Σην δεύηεξν άηνκν ε αλάιπζε έδεημε δύν

παλνκνηόηππεο θαη κία δηαθνξεηηθή αιιεινπρία βάζεσλ DNA Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο

κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο γελλήζεθαλ ηα άηνκα απηά από θπζηνινγηθνύο

γνλείο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ Γ

Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-47-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Α

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Μηα πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κηα πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 7

Γ2 Ζ αλάιπζε δεηγκάησλ DNA από δύν βαθηεξηαθέο θαιιηέξγεηεο έδσζε ηα εμήο

απνηειέζκαηα ζηελ πξώηε θαιιηέξγεηα βξέζεθε πνζνζηό αδελίλεο (Α) 28 θαη

ζηεδεύηεξε βξέζεθε πνζνζηό γνπαλίλεο (G) 28 Να εμεγήζεηε αλ ηα βαθηήξηα ησλ δύν

θαιιηεξγεηώλ αλήθνπλ ζην ίδην ή ζε δηαθνξεηηθό είδνο Μονάδερ 6

Γ3 Με πνηνπο ηξόπνπο γίλεηαη ε θαιιηέξγεηα κηθξννξγαληζκώλ ζε κεγάιε θιίκαθα Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ Γ Σrsquo έλα κόξην DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ ππάξρνπλ δύν γνλίδηα Α θαη Β όπσο θαίλεηαη ζην

ζρήκα

Γ1 Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο θαη λα νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ

αιπζίδσλ ηνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Τα γνλίδηα Α θαη Β κεηαγξάθνληαη ζε RNA Να νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπ RNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Πνηα είλαη ε θσδηθή αιπζίδα γηα ην γνλίδην Α θαη πνηα γηα ην Β (κνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ4 Τη είλαη ν ππνθηλεηήο (κνλάδεο 2) Να νξίζεηε ηε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή γηα θάζε γνλίδην κε

έλα βέινο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-48-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Να αλαθέξεηε ηα βήκαηα πνπ απαηηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο

αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο από έλα δηαγνληδηαθό δών Μονάδερ 12

Γ2 Να εμεγήζεηε πώο ε ζεξκνθξαζία επεξεάδεη ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 8

Γ3 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ πξηκνζώκαηνο ζηελ αληηγξαθή ηνπ DNA Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ

Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-49-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Μεηέξα κε θπζηνινγηθή όξαζε θαη νκάδα αίκαηνο Β απνθηά δύν παηδηά κε έλαλ άλδξα κε

θπζηνινγηθή όξαζε Τν θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο ΑΒ ελώ ην αγόξη νκάδα αίκαηνο Ο

Τν έλα από ηα δύν παηδηά πάζρεη από κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν ndash θόθθηλν

Γ1 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ σο πξνο ηνπο δύν

ραξαθηήξεο (κνλάδεο 8) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 10) Μονάδερ 18

Γ2 Πνην από ηα δύν παηδηά δελ έρεη θπζηνινγηθή όξαζε Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA

(Ι) GACTAATAAAAGAAGTAGTTAGGATCATAGG

(ΙΙ) CTGATTATTTTCTTCATCAA TCCTAGTA TCC

πνπ θσδηθνπνηεί ην πεπηίδην

H2N-Μεθειονίνη-Τυροζίνη-Φαινυλαλανίνη-Φαινυλαλανίνη-Τυροζίνη-COOH

Γ1 Να εμεγήζεηε πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA είλαη ε θσδηθή θαη

πνηα είλαη ε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 4) Να γξάςεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ησλ

αιπζίδσλ (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 8

Γ2 Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ

παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA (κνλάδεο 2) θαζώο θαη ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε πνύ νθείιεηαη ε δηαθνξά κεηαμύ ησλ δύν απηώλ κνξίσλ

(κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ παξαπάλσ πεπηηδίνπ εάλ κηα

γνληδηαθή κεηάιιαμε πνπ ζα ζπκβεί ζην θσδηθόλην ηεο ηπξνζίλεο νδεγήζεη ζε

αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από ζπκίλε Μονάδερ 5

Γ4 Δάλ ε παξαπάλσ γνληδηαθή κεηάιιαμε νδεγήζεη ζε αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από

αδελίλε λα εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ πεπηηδίνπ Μονάδερ 5

Γίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Μεζεηνλίλε AUG

Τπξνζίλε UAC UAU

Φαηλπιαιαλίλε UUU UUC

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-50-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Μηα αξζεληθή κύγα Drosophila κε ιεπθά κάηηα δηαζηαπξώζεθε κε κηα ζειπθή κε θόθθηλα

κάηηα Από ηε δηαζηαύξσζε απηή πήξακε 280 απνγόλνπο ζηελ F1 γεληά πνπ είραλ όινη

θόθθηλα κάηηα Γηαζηαπξώλνληαο δύν άηνκα από ηελ F1 γεληά πξνθύπηνπλ 319 απόγνλνη

ζηελ F2 γεληά Μηα αλάιπζε ησλ απνγόλσλ ηεο F2 γεληάο έδεημε όηη ππάξρνπλ

159 ζειπθά κε θόθθηλα κάηηα

82 αξζεληθά κε θόθθηλα κάηηα θαη

78 αξζεληθά κε ιεπθά κάηηα

Με βάζε ηα δεδνκέλα λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ην παξαπάλσ

γλώξηζκα Γηα ηα άηνκα πνπ δηαζηαπξώζεθαλ δίλεηαη όηη ηα ζειπθά έρνπλ έλα δεπγάξη X

ρξσκνζσκάησλ (ΦΦ) θαη ηα αξζεληθά έρνπλ έλα Φ θαη έλα Χ ρξσκόζσκα (ΦΧ)

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν όπνπ απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη κηα κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

Τα άηνκα ΙΙ2 ΙΙ3 ΙΙΙ3 θαη ΙV3 πάζρνπλ από ηελ αζζέλεηα απηή Γηα όια ηα παξαθάησ

εξσηήκαηα λα κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο

Γ2 Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη ε αζζέλεηα Μονάδερ 6

Γ3 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην δεπγάξη ΙΙΙ1 III2 λα απνθηήζεη αγόξη πνπ ζα πάζρεη

(κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 8

Γ4 Αλ ηα άηνκα Ι1 θαη Ι4 πάζρνπλ από κηα αζζέλεηα πνπ νθείιεηαη ζε γνλίδην κηηνρνλ-δξηαθνύ

DNA λα αλαθέξεηε πνηα άηνκα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ ζα θιεξνλνκή-ζνπλ ην γνλίδην

απηό (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-51-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA ην νπνίν θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Αιπζίδα 1 GTTGAATTCTTAGCTTAAGTCGGGCATGAATTCTC

Αιπζίδα 2 CAACTTAAGAATCGAATTCAGCCCGTACTTAAGAG

Γ1 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

επηζεκαίλνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ησλ αιπζίδσλ ηνπ (κνλάδεο 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Τν παξαπάλσ ηκήκα DNA αληηγξάθεηαη θαη θαηά ηε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

δεκηνπξγνύληαη ηα παξαθάησ πξσηαξρηθά ηκήκαηα

i) 5΄-GAGAAUUC-3΄

ii) 5΄-UUAAGCUA-3΄

iii) 5΄-GUUGAAUU-3΄

Να πξνζδηνξίζεηε πνηα αιπζίδα αληηγξάθεηαη κε ζπλερή θαη πνηα κε αζπλερή ηξόπν

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε ην έλδπκν EcoRI πξνθεηκέλνπ λα ελζσκα-ησζεί ζε

έλα από ηα δύν πιαζκίδηα Α θαη Β πνπ δίλνληαη παξαθάησ

Πνην από ηα δύν πιαζκίδηα ζα επηιέμεηε γηα ηε δεκηνπξγία αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ

(κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Πόζνη θσζθνδηεζηεξηθνί δεζκνί ζα δηαζπαζηνύλ ζην πιαζκίδην πνπ επηιέμαηε θαη πόζνη ζα

δεκηνπξγεζνύλ θαηά ην ζρεκαηηζκό ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ4 Από ηε κύγα Drosophila απνκνλώζεθαλ ηξία δηαθνξεηηθά θπζηνινγηθά θύηηαξα ζηα νπνία

πξνζδηνξίζηεθε ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ζε δεύγε βάζεσλ

Σην πξώην θύηηαξν ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ππνινγίζηεθε ζε 32108 δεύγε βάζεσλ

ζην δεύηεξν θύηηαξν ζε 16108 δεύγε βάζεσλ θαη ζην ηξίην θύηηαξν ζε 6410

8 δεύγε

βάζεσλ

Να δηθαηνινγήζεηε γηαηί ππάξρνπλ νη δηαθνξέο απηέο ζην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ησλ

ηξηώλ θπηηάξσλ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-52-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ Γ

Έλα πιαζκίδην πνπ ρξεζηκνπνηείηαη σο θνξέαο θισλνπνίεζεο ελόο ηκήκαηνο DNA έρεη έλα

γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε θαη έλα γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληη-

βηνηηθό ηεηξαθπθιίλε Τν γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζηελ ηεηξαθπθιίλε πεξηέρεη ηελ αιιεινπρία

πνπ αλαγλσξίδεηαη από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Γεκηνπξγνύκε αλαζπλδπαζ-

κέλα πιαζκηδία κε ηε ρξήζε ηεο πεξηνξηζηηθήο ελδνλνπθιεάζεο EcoRI

Τα κεηαζρεκαηηζκό βαθηεξίσλ πνπ δελ είραλ θαλέλα πιαζκίδην Σηε ζπλέρεηα ηα βαθηήξηα

θαιιηεξγνύληαη ζε ζξεπηηθό πιηθό

Γ1 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ηεηξαθπθιίλε αληί ηεο ακπηθηιίλεο (κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 Σηνπο παξαθάησ δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο (1 2 3) θαίλεηαη ε δηαβάζκηζε ηεο ζπγθέληξσζεο

ηνπ νμπγόλνπ θαη ε πεξηνρή αλάπηπμεο ηξηώλ εηδώλ κηθξννξγα-ληζκώλ ζε πγξό ζξεπηηθό

πιηθό Οη κηθξννξγαληζκνί απεηθνλίδνληαη σο καύξεο θνπθίδεο

Σε πνηνλ από ηνπο ηξεηο δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο έρνπκε θαιιηέξγεηα κπθήησλ πνπ

ρξεζηκνπνηνύληαη ζηελ αξηνβηνκεραλία βαθηεξίσλ ηνπ γέλνπο Clostridium θαη βαθηεξίσλ

ηνπ γέλνπο Mycobacterium (κνλάδεο 3) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

Γ4 Με πνηνλ ηξόπν δεκηνπξγνύκε δηαγνληδηαθά θπηά ηα πξντόληα ησλ νπνίσλ έρνπλ

κεγαιύηεξε δηάξθεηα δσήο ζε ζρέζε κε απηά ησλ κε δηαγνληδηαθώλ θπηώλ Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-53-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ δηάγξακκα απεηθνλίδεηαη ε θπζηνινγηθή κεηαβνιή ζην πνζνζηό ησλ

πνιππεπηηδηθώλ αιπζίδσλ ησλ αηκνζθαηξηλώλ HbA HbF θαη HbA2 ηνπ αλζξώπνπ από ηελ

εκβξπηθή ειηθία θαη κεηά ηε γέλλεζή ηνπ

Γ1 Πνην είδνο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο αληηζηνηρεί ζε θαζεκηά από ηηο θακπύιεο Η ΗΗ ΗΗΗ θαη IV

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ2 Τα απνηειέζκαηα κηαο εμέηαζεο αίκαηνο ζε έλαλ ελήιηθα έδεημαλ όηη νη αηκνζθαηξίλεο HbA

HbF θαη HbA2 είλαη ζε θπζηνινγηθά επίπεδα Πόζα γνλίδηα είλαη ππεύζπλα γηα ηε ζύλζεζε

ηεο HbA ζε έλα ζσκαηηθό θύηηαξν ζηε κεηάθαζε (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA πνπ πεξηέρεη ηα θσδηθόληα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα επηά

πξώηα ακηλνμέα ηεο θπζηνινγηθήο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο HbA

5΄hellip GTG CAC CTG ACT CCT GAG GAG hellip 3΄

3΄hellip CAC GTG GAC TGA GGA CTC CTC hellip 5΄

Ζ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI αλαγλσξίδεη ηελ αιιεινπρία

5΄ CTGAG 3΄

3΄ GACTC 5΄

θαη θόβεη θάζε αιπζίδα κεηαμύ ηνπ C θαη ηνπ Τ (κε θαηεύζπλζε 5΄3΄) Ζ αιιεινπρία πνπ

αλαγλσξίδεη ε DdeI βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα DNA Από έλα άηνκν θνξέα ηεο

δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο απνκνλώζεθαλ ηκήκαηα DNA πνπ πεξηέρνπλ ηα θσδηθόληα ηα

νπνία θσδηθνπνηνύλ ηα επηά πξώηα ακηλνμέα ηεο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Σηα ηκήκαηα απηά

επηδξάζακε κε ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI

Πόζα ηκήκαηα DNA δηαθνξεηηθνύ κήθνπο ζα πξνθύςνπλ κεηά ηε δξάζε ηεο DdeI (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 7

Γ4 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο δηάγλσζεο ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο θαηά ηνλ

πξνγελλεηηθό έιεγρν ηε δέθαηε εβδνκάδα ηεο θύεζεο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-54-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Σε ηξεηο δηαθνξεηηθνύο βηναληηδξαζηήξεο πξαγκαηνπνηείηαη

θιεηζηή θαιιηέξγεηα ηξηώλ δηαθνξεηηθώλ κηθξννξγαληζκώλ Α Β

θαη Γ αληίζηνηρα

Σηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα απεηθνλίδεηαη ν αξηζκόο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ ζε ζρέζε κε ην ρξόλν

Σην ρξνληθό δηάζηεκα από 0 έσο t1 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ

ζηνπο βηναληηδξα-ζηήξεο είλαη πςειή θαη ζηαζεξή ελώ ζην ρξν-

ληθό δηάζηεκα από t1 έσο t2 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ είλαη

ρακειή θαη ζηαζεξή

Γ1 Με βάζε ηα ζρήκαηα λα ραξαθηεξίζεηε ηνπο

κηθξννξγαληζκνύο Α Β Γ ζε ζρέζε κε ηελ εμάξηεζε ηεο

αλάπηπμήο ηνπο από ηε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ (κνλάδεο 6)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

Γ2 Με βάζε ηα ζρήκαηα ζε πνηα θάζε ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ γίλεηαη ε κεηαβνιή ηεο ζπγθέληξσζεο ηνπ Ο2

ζηνλ βηναληηδξαζηήξα όπνπ θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α

(κνλάδεο 2)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 4

Γ3 Πώο εμεγείηαη ε εθζεηηθή θάζε ζε κία θιεηζηή θαιιηέξγεηα

κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 4

Γ4 Τη ελλννύκε ζήκεξα κε ηνλ όξν δύκσζε (κνλάδεο 3) Πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο

(κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ πεπηίδην πνπ παξάγεηαη από έλα βαθηήξην

HOOCminusμεθειονίνηminusαλανίνηminusζερίνηminusαζπαραγίνηminusμεθειονίνηminusNH2

Γ1 Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ δίθισλνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ πεπηίδην (κνλάδεο

2) Να νξίζεηε ην 5΄ θαη 3΄ άθξν θάζε αιπζίδαο (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να θαζνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Γίλνληαη ηα θσδηθόληα

αιαλίλε GCU αζπαξαγίλε AAU κεζεηνλίλε AUG ζεξίλε UCU

Τν θσδηθόλην ιήμεο είλαη ην UGA Μονάδερ 15

Γ2 Μπνξεί ε παξαπάλσ αιπζίδα λα θνπεί από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 5

Γ3 Πώο ζρεκαηίδεηαη ην ζύκπινθν έλαξμεο ηεο πξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 3) Από ηη

απνηειείηαη ην πνιύζσκα (κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-55-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν απεηθνλίδεη ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη κηα

αζζέλεηα ηνπ κεηαβνιηζκνύ ζηνλ άλζξσπν

Γ1 Ζ αζζέλεηα απηή νθείιεηαη ζε επηθξαηέο ή ζε ππνιεηπόκελν γνλίδην (Μνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Κιεξνλνκείηαη σο απηνζσκηθόο ή

θπινζύλδεηνο ραξαθηήξαο (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 12

Γ2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέλδξν Μονάδερ 6

Γ3 O άλδξαο ΗΗΗ1 απνθηά κε γπλαίθα εηεξόδπγε ζηελ αζζέλεηα απηή έλα αγόξη

Να βξείηε ηε πηζαλόηεηα πνπ ππάξρεη ην αγόξη απηό λα πάζρεη αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Τα ζεκεία Α θαη Γ ππνδεηθλύνπλ ηε

ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηό ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ κεηξηθώλ αιπζίδσλ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ζρεδηάζεηε ζην ίδην ζρήκα ηα αζπλερή θαη

ηα ζπλερή ηκήκαηα ησλ δύν λέσλ αιπζίδσλ κε

βέιε θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηά ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπο (Μνλάδεο 3)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4)

Μονάδερ 7

Γ3 Ζ κεηξηθή αιπζίδα ηνπ DNA πνπ αληηγξάθε-

ηαη κε ζπλερή ηξόπν ακέζσο κεηά κεηαγξάθεηαη

Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ RNA πνπ ζρεκαηίδεηαη

θαηά ηε κεηαγξαθή θαη λα ζεκεηώζεηε ηνλ

πξνζαλαηνιηζκό ηνπ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ4 Πνηα είλαη ε δξάζε ηεο RNA πνιπκεξάζεο κεηά ηελ πξόζδεζή ηεο ζηνλ ππνθηλεηή ελόο

γνληδίνπ Μονάδερ 6

Page 25: biologia kat 3o 4o

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-25-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα ηεο θσδηθήο αιπζίδαο ελόο γνληδίνπ πνπ θσδηθνπνηεί ηκήκα κηαο

πξσηεΐλεο 5΄CTG AAG CGA GAA CCC3΄

1 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο ηύπνπο ησλ κεηαιιάμεσλ πνπ ζπλέβεζαλ ζηελ αξρηθή αιιεινπρία θαη

ηηο επηπηώζεηο ηνπο ζην γνληδηαθό πξντόλ ζε θάζε κηα από ηηο παξαθάησ πεξηπηώζεηο

α 5΄CTG AAG CGA TAA CCC3΄

β 5΄CTG CCG AAG CGA GAA CCC3΄ Μονάδερ 16

2 Σε πνηεο πεξηπηώζεηο νη γνληδηαθέο κεηαιιάμεηο δελ είλαη επηβιαβείο γηα ηνλ αλζξώπηλν

νξγαληζκό Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο Μηα θπζηνινγηθή γπλαίθα παληξεύεηαη έλαλ άλδξα θαη απνθηνύλ δύν παηδηά ην Γηάλλε θαη ηελ

Διέλε Ο Γηάλλεο παξνπζηάδεη νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηκία θαη β-ζαιαζζαηκία ελώ ε Διέλε

δελ παξνπζηάδεη θακία από ηηο δύν αζζέλεηεο

Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ (Μνλάδεο 6) θαη λα

δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 6) Eαλ νη ζπγθεθξηκέλνη γνλείο απνθηήζνπλ θαη

ηξίην παηδί λα πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα πάζρεη κόλν από ππεξρνιεζηεξνιαηκία ρσξίο

λα ιεθζεί ππόςε ε β-ζαιαζζαηκία (Μνλάδεο 6)

Πξόζθαηα αλαθνηλώζεθε κειέηε γηα ηελ εθαξκνγή ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο ζε αζζελείο πνπ

πάζρνπλ από β-ζαιαζζαηκία Λακβάλνληαο ππόςε όηη ηα γνλίδηα ησλ αηκνζθαηξηλώλ

εθθξάδνληαη ζηα πξόδξνκα εξπζξνθύηηαξα πνηνο ηύπνο γνληδηαθήο ζεξαπείαο ζα

κπνξνύζε λα εθαξκνζηεί γηα ηελ αληηκεηώπηζε ηεο β-ζαιαζζαηκίαο θαη γηαηί (Μνλάδεο 7) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-26-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Έλαο γεσξγόο θαιιηεξγεί ζην θηήκα ηνπ έλα θπηό πνπ έρεη θίηξηλα ή θόθθηλα άλζε θαη θαξπνύο κε

ζηξνγγπιό ή σνεηδέο ζρήκα Από ηε δηαζηαύξσζε θπηώλ κε θίηξηλα άλζε θαη ζηξνγγπινύο

θαξπνύο κε θπηά πνπ έρνπλ θόθθηλα άλζε θαη σνεηδείο θαξπνύο πήξε κόλν θπηά κε πνξηνθαιί

άλζε θαη σνεηδείο θαξπνύο Τα ζηειέρε πνπ δηαζηαπξώζεθαλ ήηαλ ακηγή θαη ηα γνλίδηα πνπ

ειέγρνπλ ηηο δύν ηδηόηεηεο βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά δεύγε νκνιόγσλ ρξσκνζσκάησλ

1 Να θάλεηε ηε δηαζηαύξσζε θαη λα αηηηνινγήζεηε ηα απνηειέζκαηα Μονάδερ 8

2 Αλ δηαζηαπξσζνύλ κεηαμύ ηνπο ηα θπηά πνπ πξνέθπςαλ από ηελ πξώηε δηαζηαύξσζε λα

ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα πξνθύςνπλ θπηά κε πνξηνθαιί άλζε θαη ζηξνγγπινύο θαξπνύο Μονάδερ 12

3 Τη νλνκάδεηαη θαηλόηππνο θαη ηη γνλόηππνο ελόο νξγαληζκνύ Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην πεπηίδην

H2N ndash Μεθειονίνη ndash Αλανίνη ndash Τυροζίνη ndash Προλίνη ndash Σερίνη ndash COOH

πνπ θσδηθνπνηείηαη από ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ

5΄ C A A A T G G C C T A T A A C T G G A C A C C C A G C T G A C G A 3΄

3΄ G T T T A C C G G A T A T T G A C C T G T G G G T C G A C T G C T 5΄

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA πνπ

πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9)

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ εζσλίνπ πνπ βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα ηνπ κνξίνπ DNA

(κνλάδεο 8)

Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία σξίκαλζεο ηνπ πξόδξνκνπ mRNA (κνλάδεο 8)

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Αιαλίλε rarr GCC

Μεζεηνλίλε rarr AUG

Πξνιίλε rarr CCC

Σεξίλε rarr AGC

Τπξνζίλε rarr UAU Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-27-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο κπνξεί λα γίλεη θαη από ηα

δηαγνληδηαθά δώα

1 Πνηα είλαη ηα βήκαηα ηεο δηαδηθαζίαο πνπ πξνεγνύληαη ηεο γέλλεζεο ελόο δηαγνληδηαθνύ δώνπ Μονάδερ 6

2 Δθηόο από ηα δηαγνληδηαθά δώα από πνηνπο άιινπο νξγαληζκνύο είλαη δπλαηή ε παξαγσγή

αλζξώπηλεο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο θαη ζε πνην ραξαθηεξηζηηθό ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα

ζηεξίδεηαη ε δπλαηόηεηα απηή Μονάδερ 10

3 Γηαηί ε θισλνπνίεζε είλαη ρξήζηκε γηα ηνλ πνιιαπιαζηαζκό ησλ δηαγνληδηαθώλ δώσλ Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο Σε απνζηεηξσκέλν ζάιακν θαιιηεξγεηώλ όπνπ ε ζεξκνθ-

ξαζία έρεη ξπζκηζηεί ζηνπο 35 νC έρνπλ ηνπνζεηεζεί δύν

θηάιεο κε θαιιηέξγεηεο κηθξννξγαληζκώλ Σηε κία θηάιε

θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α θαη ζηελ άιιε ν

κηθξννξγαληζκόο Β Από ηηο θηάιεο απηέο έρεη απνκα-

θξπλζεί ν αέξαο

Ο κηθξννξγαληζκόο Α έρεη άξηζηε ζεξκνθξαζία αλάπ-

ηπμεο ηνπο 35 νC ελώ ν κηθξννξγα-ληζκόο Β ηνπο 45

νC

Τε ρξνληθή ζηηγκή t1 γηα θάπνην ιόγν απνκαθξύλνληαη ηα πώκαηα από ηηο θηάιεο ησλ θαιιηεξ-

γεηώλ θαη νη κηθξννξγαληζκνί έξρνληαη ζε επαθή κε ηνλ αηκνζθαηξηθό αέξα

1 Με βάζε ην παξαπάλσ δηάγξακκα πνηα είλαη ε αιιαγή πνπ παξαηεξείηαη ζηνπο πιεζπζκνύο

ησλ κηθξννξγαληζκώλ Α θαη Β Μονάδερ 5

2 Να εμεγήζεηε γηαηί ζπκβαίλεη ε αιιαγή απηή ζηνλ θαζέλα από ηνπο δύν πιεζπζκνύο Μονάδερ 10

3 Σηε ρξνληθή ζηηγκή t2 ε ζεξκνθξαζία ηνπ ζαιάκνπ θαιιηέξγεηαο αιιάδεη ζηνπο 45 νC

α Πνηα ζα είλαη ε επίδξαζε ηεο αιιαγήο απηήο ζηνλ πιεζπζκό ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Α Μονάδερ 5

β Πνηα ζα είλαη ε επίδξαζε ηεο αιιαγήο απηήο ζηνλ πιεζπζκό ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Β Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-28-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Φπηό Α δηαζηαπξώλεηαη κε θπηό Β ηνπ ηδίνπ είδνπο πνπ έρεη θόθθηλα άλζε Από ηε

δηαζηαύξσζε απηή παίξλνπκε θπηά κε ιεπθά θαη θόθθηλα άλζε Τν θόθθηλν ρξώκα θαζνξίδεηαη

από ππνιεηπόκελν γνλίδην

1 Να γξάςεηε ηε δηαζηαύξσζε κεηαμύ ησλ θπηώλ Α θαη Β θαη λα δηθαηνινγήζεηε ην γνλόηππν

ηνπ θπηνύ Α Μονάδερ 9

2 Τη νλνκάδεηαη δηαζηαύξσζε ειέγρνπ θαη γηα πνην ζθνπό ηε ρξεζηκνπνηνύκε Μονάδερ 6

Β Ζ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ηνπ mRNA θαζνξίδεη ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ζηηο πξσηεΐλεο

κε βάζε έλα θώδηθα αληηζηνίρηζεο λνπθιενηηδίσλ mRNA κε ακηλνμέα πξσηετλώλ ν νπνίνο

νλνκάδεηαη γελεηηθόο θώδηθαο

1 Τη ζεκαίλεη ε έθθξαζε laquoν γελεηηθόο θώδηθαο είλαη ζπλερήο θαη ζρεδόλ θαζνιηθόοraquo Μονάδερ 5

2 Γηαηί ν γελεηηθόο θώδηθαο ραξαθηεξίδεηαη σο εθθπιηζκέλνο Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ελόο πξνθαξπσηηθνύ νξγαληζκνύ

5 C C A G A A T T C A A T T C A G G A C G A A A A G A A T T C A A C 3

3 G G T C T T A A G T T A A G T C C T G C T T T T C T T A A G T T G 5

To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Να γξάςεηε ην

ηκήκα DNA πνπ πξνθύπηεη κεηά από ηε δξάζε ηεο EcoRI θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 8

Τν ηκήκα ηνπ DNA πνπ πξνέθπςε κεηά ηε δξάζε ηεο EcoRI κεηαγξάθεηαη

Πνηα αιπζίδα από απηό ην DNA κεηαγξάθεηαη θαη γηαηί Μονάδερ 6

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από απηή ηε κεηαγξαθή θαη λα

ζεκεηώζεηε ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο Μονάδερ 6

Πνηνη νξγαληζκνί δηαζέηνπλ πεξηνξηζηηθέο ελδνλνπθιεάζεο θαη πνηνο είλαη ν θπζηνινγηθόο ηνπο

ξόινο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-29-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ Βηνηερλνινγία κε ηελ αλάπηπμε ηεο ηερλνινγίαο ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ DNA ηε ρξήζε ηεο

ηερληθήο PCR θαη ηελ παξαγσγή κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ ζπλεηζθέξεη ζε ηνκείο όπσο ε

γεσξγία ε θηελνηξνθία θαη ε Ηαηξηθή

1 Τη επηηξέπεη ε κέζνδνο ηεο αιπζηδσηήο αληίδξαζεο ηεο πνιπκεξάζεο (PCR) (κνλάδεο 4) Να

αλαθέξεηε ηξεηο πξαθηηθέο εθαξκνγέο ηεο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

2 Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία παξαγσγήο ζην εξγαζηήξην κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ γηα έλα

επηιεγκέλν αληηγόλν Μονάδερ 8

3 Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία παξαγσγήο δηαγνληδηαθώλ θπηώλ αλζεθηηθώλ ζηα έληνκα κε ηε

ρξήζε ηεο ηερλνινγίαο ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ DNA θαη ηνπ βαθηεξίνπ Bacillus thuringiensis Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο Τα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα αλαπαξηζηνύλ ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ζηα κέιε

ηεο ίδηαο νηθνγέλεηαο ε κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ην θόθθηλν ρξώκα (γελεαινγηθό

δέληξν Α) θαη ε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία (γελεαινγηθό δέληξν Β)

Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδεηαη ζην

γελεαινγηθό δέληξν Α θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδεηαη ζην

γελεαινγηθό δέληξν Β θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Τν δεπγάξη (Η1 Η2) πεξηκέλεη ηξίην παηδί Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα γελλεζεί παηδί κε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία θαη θπζηνινγηθή όξαζε (κνλάδεο 6)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Να αλαθέξεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ αθνινπζνύληαη θαηά ηνλ πξνγελλεηηθό έιεγρν γηα ηε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία όηαλ ε κεηέξα βξίζθεηαη ζηελ 11ε εβδνκάδα ηεο θύεζεο (κνλάδεο

4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-30-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ βαθηεξηαθνύ mRNA

5΄Α G A U G A A A G C C A C G G A G C C C U G A G C A A 3΄

Από ηε κεηάθξαζε απηνύ ηνπ mRNA πξνθύπηεη κία πεπηηδηθή αιπζίδα

1 Πνηνο είλαη ν αξηζκόο ησλ ακηλνμέσλ πνπ απνηεινύλ απηή ηελ πεπηηδηθή αιπζίδα(κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

2 Να πεξηγξάςεηε ην ζηάδην έλαξμεο ηεο πξσηετλν-ζύλζεζεο Μονάδερ 8

3 Να πεξηγξάςεηε ην δεζκό κε ηνλ νπνίν ελώλνληαη κεηαμύ ηνπο δύν δηαδνρηθά λνπθιενηίδηα ζε

έλα κόξην mRNA Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην γελεαινγηθό δέληξν κηαο νηθνγέλεηαο ζηελ νπνία εκθαλίδεηαη ε αζζέλεηα ηεο

αηκνξξνθηιίαο Α Τν άηνκν III 1 πάζρεη από αηκνξξνθηιία Α Όια ηα κέιε ηεο νηθνγέλεηαο έρνπλ

θπζηνινγηθό αξηζκό θαη κέγεζνο ρξσκνζσκάησλ

Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέληξν (κνλάδεο 3) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6)

Πνην πξόβιεκα αληηκεησπίδνπλ ηα άηνκα κε αηκνξξνθηιία Α (κνλάδεο 4)

Τν δεπγάξη II 2 II 3 απνθηά δεύηεξν παηδί κε αηκνξξνθηιία Α θαη ζύλδξνκν Klinefelter Να

πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία κέζσ ηεο νπνίαο πξνέθπςε ν γνλόηππνο ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ παηδηνύ

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε γνληδηαθήο κεηάιιαμεο (κνλάδεο 6)

Πόζα ζπλνιηθά κόξηα DNA πεξηέρνληαη ζηα ρξσκνζώκαηα πνπ απεηθνλίδνληαη ζηνλ θαξπόηππν

ηνπ παηδηνύ κε ζύλδξνκν Klinefelter (κνλάδεο 2)

Να εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-31-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα ηε δεκηνπξγία ελόο θισλνπνηεκέλνπ πξνβάηνπ - όπσο ήηαλ ε Dolly - ρξεζηκνπνηνύληαη ηξία

πξόβαηα Α Β ΓΑπό ην πξόβαην Α απνκνλώλεηαη ν ππξήλαο από θύηηαξν ησλ καζηηθώλ αδέλσλ

Από έλα σάξην ηνπ πξνβάηνπ Β αθαηξείηαη ν ππξήλαο θαη ζηε ζέζε ηνπ εηζάγεηαη ν ππξήλαο ηνπ

θπηηάξνπ από ην πξόβαην Α Πξνθύπηεη έηζη έλα λέν θύηηαξν

Τν θύηηαξν απηό πθίζηαηαη ιίγεο δηαηξέζεηο θαη ην έκβξπν πνπ πξνθύπηεη εκθπηεύεηαη ζηε κήηξα

ηνπ πξνβάηνπ Γ Μεηά από ιίγνπο κήλεο γελληέηαη ην λέν πξόβαην (πξόβαην ∆)

1 Πνην από ηα πξόβαηα Α Β Γ έρεη ηαπηόζεκν ππξεληθό DNA κε ην πξόβαην ∆ θαη γηαηί Μονάδερ 8

2 Πνην από ηα πξόβαηα Α Β Γ έρεη ηαπηόζεκν κηηνρνλδξηαθό DNA κε ην πξόβαην ∆ θαη γηαηί Μονάδερ 8

3 Με πνην ηξόπν ε θισλνπνίεζε κπνξεί λα ζπλεηζθέξεη ζηελ πξνζηαζία από ηελ εμαθάληζε

δηαθόξσλ δσηθώλ νξγαληζκώλ ηνπ πιαλήηε καο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλνληαη πέληε ακηλνμέα θαη δίπια ηνπο ηξηπιέηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ

θσδηθνπνηνύλ ηα ακηλνμέα απηά

ηπξνζίλε (tyr) mdash UAU

θαηλπιαιαλίλε (phe) mdash UUU

πξνιίλε (pro) mdash CCC

κεζεηνλίλε (met) mdash AUG

γιπθίλε (gly) mdash GGG

Τα πέληε παξαπάλσ ακηλνμέα ζπγθξνηνύλ νιηγνπεπηίδην θάπνηνπ βαθηεξηαθνύ θπηηάξνπ

α Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο πνην είλαη ην πξώην (αξρηθό) θαη πνην ην ηέηαξην ακηλνμύ ηνπ

νιηγνπεπηηδίνπ

Μονάδερ 4

β Να γξάςεηε κία αιιεινπρία λνπθιενηηδίσλ ηνπ mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ

νιηγνπεπηίδην Μονάδερ 6

γ Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ λνπθιενηηδίσλ ηεο θσδηθήο αιπζίδαο ηνπ DNA

(κνλάδεο 6) θαη λα ζεκεηώζεηε ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 9

δ Πόζα άηνκα θσζθόξνπ ππάξρνπλ ζηε δηπιή έιηθα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί απηό ην

νιηγνπεπηίδην ∆ηθαηνινγείζηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-32-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Βηνηερλνινγία κε ηελ επξεία έλλνηα είλαη ε ρξήζε δσληαλώλ νξγαληζκώλ πξνο όθεινο ηνπ

αλζξώπνπ θαη ζηεξίδεηαη θπξίσο ζε ηερληθέο θαιιηέξγεηαο θαη αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ

θαη ζε ηερληθέο αλαζπλδπαζκέλνπ DNA

1 Με πνην ηξόπν θαιιηεξγνύληαη νη κηθξννξγαληζκνί ζε κεγάιε θιίκαθα (βηνκεραληθή

θαιιηέξγεηα) Μονάδερ 10

2 Τη ελλννύκε κε ηνλ όξν δύκσζε θαη πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο Μονάδερ 5

3 Ζ αλζξώπηλε ηλζνπιίλε είλαη κία από ηηο θαξκαθεπηηθέο πξσηεΐλεο πνπ παξάγνληαη από

βαθηήξηα Μία από ηηο κεζόδνπο πνπ ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή ηεο είλαη ε παξαγσγή

ηνπ πξόδξνκνπ κνξίνπ ηεο ζε κία βαθηεξηαθή θαιιηέξγεηα θαη ε κεηαηξνπή ηνπ ζε ηλζνπιίλε κε

ελδπκηθή θαηεξγαζία Να γξάςεηε ζπλνπηηθά ηα ζηάδηα απηήο ηεο κεζόδνπ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ βαθηεξηαθνύ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην κε έμη

ακηλνμέα

Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο είλαη ε θσδηθή θαη πνηα ε κε θσδηθή (κνλάδεο 4) Να αηηηνινγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ

ηκήκαηνο DNA Μονάδερ 3

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ηνπ πεπηηδίνπ πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηάθξαζε

ηνπ παξαπάλσ mRNA Μονάδερ 3

Να γξάςεηε ηα αληηθσδηθόληα ησλ tRNA κε ηε ζεηξά πνπ ζα πάξνπλ κέξνο ζηε κεηάθξαζε ηνπ

παξαπάλσ mRNA Μονάδερ 6

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο θσδηθνλίσλ θαη ακηλνμέσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

AUG rarr Μεζεηνλίλε

ACC rarr Θξενλίλε

AAA rarr Λπζίλε

CCU rarr Πξνιίλε

CAC rarr Ηζηηδίλε

GCC rarr Αιαλίλε

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-33-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ο όξνο γνληδηαθή έθθξαζε αλαθέξεηαη ζπλήζσο ζε όιε ηε δηαδηθαζία κε ηελ νπνία έλα γνλίδην

ελεξγνπνηείηαη γηα λα παξαγάγεη κία πξσηεΐλε

1 Πνύ απνζθνπεί θπξίσο ε ξύζκηζε απηή ζηελ πεξίπησζε ησλ βαθηεξίσλ Μονάδερ 5

2 Τα θύηηαξα ελόο επθαξπσηηθνύ πνιύπινθνπ νξγαληζκνύ όπσο ηα λεπξηθά θαη ηα κπτθά αλ θαη

έρνπλ ην ίδην γελεηηθό πιηθό δηαθέξνπλ ζηε κνξθή θαη ηε ιεηηνπξγία Πώο νλνκάδεηαη απηή ε

δηαδηθαζία εμεηδίθεπζεο θαη ηη θάλεη ηα θύηηαξα λα δηαθέξνπλ ηόζν πνιύ Μονάδερ 8

3 Ο κεραληζκόο ηεο κεηαγξαθήο είλαη ν ίδηνο ζηνπο πξνθαξπσηηθνύο θαη επθαξπσηηθνύο

νξγαληζκνύο Πνηα είλαη ηα ξπζκηζηηθά ζηνηρεία ηεο κεηαγξαθήο ηνπ DNA πνην ην έλδπκν πνπ

θαηαιύεη ηε κεηαγξαθή θαη πώο ιεηηνπξγεί απηό θαηά ηε γνληδηαθή ξύζκηζε ζην επίπεδν ηεο

κεηαγξαθήο ησλ επθαξπσηηθώλ νξγαληζκώλ Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο Σε κηα ζέζε ηκήκαηνο κνξίνπ DNA κε θιώλνπο Α θαη Β έρεη μεθηλήζεη ε αληηγξαθή όπσο

θαίλεηαη ζην παξαθάησ ζρήκα

Ζ DNA-δεζκάζε εθηόο ηνπ όηη ζπλδέεη όια ηα θνκκάηηα πνπ πξνθύπηνπλ από ηηο δηάθνξεο ζέζεηο

έλαξμεο αληηγξαθήο δξα θαηά ηελ αληηγξαθή ηνπ θιώλνπ Β

Σε θάζε θιώλν λα ζπκπιεξώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηεο αληηγξαθήο θαη λα ραξαθηεξίζεηε

ηνλ ηξόπν ζύλζεζεο ησλ λέσλ αιπζίδσλ DNA (κνλάδεο 4) Πνηά έλδπκα ηνπνζεηνύλ ηα

ζπκπιεξσκαηηθά λνπθιενηίδηα θαη πνηνπο άιινπο ξόινπο έρνπλ (κνλάδεο 7)

Σηελ θσδηθή αιπζίδα Α ην γνλίδην πνπ είλαη ππεύζπλν γηα ηελ παξαγσγή ελόο πεπηηδίνπ έρεη ηελ

εμήο αιιεινπρία βάζεσλ

5΄ ATG CCA TGC AAA CCG AAA TGA hellip3΄

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη (κνλάδεο 2)

Κάπνηα αιιαγή πνπ ζπλέβε ζηελ παξαπάλσ θσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA έρεη σο

απνηέιεζκα ην 4ν θσδηθόλην ζην κεηαγξαθόκελν mRNA λα έρεη ηηο βάζεηο UAA

θαη ν αξηζκόο ησλ θσδηθνλίσλ λα παξακέλεη ζηαζεξόο

Αθνύ γξάςεηε ην λέν mRNA πνπ πξνθύπηεη λα εμεγήζεηε πνηα είλαη ε ζπγθεθξηκέλε αιιαγή

πνπ ζπλέβε θαη ηη ζπλέπεηεο κπνξεί λα έρεη γηα ην πεπηίδην (κνλάδεο 8)

Γηαηί ε πξσηετλνζύλζεζε ζηνπο επθαξπσηηθνύο νξγαληζκνύο είλαη κηα laquoνηθνλνκηθή

δηαδηθαζίαraquo (κνλάδεο 4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-34-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Τα γνλίδηα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηηο αιπζίδεο ησλ αηκνζθαηξηλώλ ηνπ αλζξώπνπ εκθαλίδνπλ πνιιέο

κεηαιιάμεηο πνπ νδεγνύλ ζηε δεκηνπξγία αηκνζθαηξηλνπαζεηώλ Σην γνλίδην πνπ θσδηθνπνηεί ηελ

αιπζίδα β έρνπλ βξεζεί πεξηζζόηεξεο από 300 κεηαιιάμεηο ∆ίλεηαη κία κεηάιιαμε ζην θσδηθόλην

πνπ θσδηθνπνηεί ην 6ν ακηλνμύ ηεο βndash πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο αηκνζθαηξίλεο Α (ΖbA)

Σηεθσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA ην θσδηθόλην GAG έγηλε GTG

α Τη ζπλέπεηεο έρεη απηή ε κεηάιιαμε γηα ηελ αηκνζθαηξίλε Α (HbA) θαη γηα ηα

εξπζξνθύηηαξα (κνλάδεο 12)

β Γηαηί ζηα νκόδπγα άηνκα κε βndashζαιαζζαηκία εκθαλίδεηαη ζπρλά αύμεζε ηεο αηκνζθαηξίλεο F

(HbF) (κνλάδεο 7)

γ Σε πνηα άηνκα ε ζύλζεζε ηεο αηκνζθαηξίλεο Α2 (HbA2) απνηειεί δηαγλσζηηθό δείθηε

(κνλάδεο 6) Μονάδερ 25

ΘΔΜΑ 4ο Γπλαίθα κε νκάδα αίκαηνο Α παληξεύεηαη άλδξα κε νκάδα αίκαηνο Β θαη γελλνύλ δύν παηδηά εθ

ησλ νπνίσλ ην πξώην πνπ είλαη θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο Α θαη ην δεύηεξν νκάδα αίκαηνο Ο

Τν δεύηεξν παηδί πάζρεη από θιεξνλνκηθή κεηαβνιηθή λόζν Οη δύν γνλείο είλαη πγηείο θαη ε

κεηέξα κόλνλ είλαη θνξέαο ηνπ ππνιεηπόκελνπ γνληδίνπ πνπ ειέγρεη ηε λόζν απηή Γηα ηα γνλίδηα

πνπ ειέγρνπλ ηνπο παξαπάλσ ραξαθηήξεο ηζρύεη ν δεύηεξνο λόκνο ηνπ Μendel

Να βξείηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ ηνπο σο πξνο ηνπο δύν ραξαθηήξεο

θάλνληαο ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (κνλάδεο 15) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ην θύιν ηνπ

δεύηεξνπ παηδηνύ (κνλάδεο 10) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-35-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα ηελ παξαγσγή ηνπ πξνδξόκνπ κνξίνπ ηεο ηλζνπιίλεο δειαδή ηεο πξντλζνπιίλεο θαηάιιεια

κεηαζρεκαηηζκέλα θύηηαξα Escherichia coli θαιιηεξγήζεθαλ ζε βηναληηδξαζηήξα Ζ απεηθόληζε

ηεο κεηαβνιήο ηνπ πιεζπζκνύ ηνπ βαθηεξίνπ (Ν) ζε ζρέζε κε ηνλ ρξόλν (t) έδσζε ην παξαθάησ

δηάγξακκα

1 Με βάζε ην δηάγξακκα απηό λα ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο θαη λα πεξηγξάςεηε

ηηο θάζεηο ηεο Μονάδερ 10

2 Σε πνηα ζπλήζσο ρξνληθά δηαζηήκαηα ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ βαθηεξίσλ αλακέλεηαη λα παξαρζεί

ε πξντλζνπιίλε Αθνύ παξαιάβνπκε ηελ πξντλζνπιίλε από ηνλ βηναληηδξαζηήξα πώο ζα ηελ

κεηαηξέςνπκε ζε ηλζνπιίλε Μονάδερ 10

3 Πνηνο είλαη ν βηνινγηθόο ξόινο ηεο ηλζνπιίλεο θαη πνηα αζζέλεηα πξνθαιεί ε κείσζε ή ε έιιεηςή

ηεο Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ελόο γνληδίνπ βαθηεξηαθνύ

θπηηάξνπ

AUGndashCCUndashCAUndashCGUndashUCUndashACUndashUUUndashUAA 3΄

α Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ηε μη κωδική αιπζίδα από ηελ νπνία πξνήιζε ην παξαπάλσ

mRNA θαη λα νξίζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηεο Μονάδερ 5

β Αληηθαζηζηνύκε κία ηξηπιέηα ηνπ παξαπάλσ mRNA κε ηελ ηξηπιέηα 5΄UGA

3΄ θαη ην

πεπηίδην πνπ θσδηθνπνηείηαη δελ πθίζηαηαη ηελ παξακηθξή αιιαγή Πνηα είλαη ε ηξηπιέηα

απηή (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

γ Ζ ηξηπιέηα 5΄

UCU3΄

ηνπ παξαπάλσ mRNA θσδηθνπνηεί ην ακηλνμύ ζεξίλε Αλ

αληηθαηαζηήζνπκε απηή ηελ ηξηπιέηα κε ηελ ηξηπιέηα 5΄

UCC3΄

δελ πξνθύπηεη ε

παξακηθξή αιιαγή ζην πεπηίδην Πώο εξκελεύεηαη ην γεγνλόο απηό κε βάζε ηα

ραξαθηεξηζηηθά ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-36-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα πξώηε θνξά ε γνληδηαθή ζεξαπεία εθαξκόζηεθε ζε έλα θνξίηζη πνπ είρε έιιεηςε ηνπ ελδύκνπ

απακηλάζε ηεο αδελνζίλεο (ADA)

1 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ ελδύκνπ απηνύ (κνλάδεο 3) θαη πνηα ηα ζπκπηώκαηα πνπ εκθαλίδνπλ ηα

άηνκα κε έιιεηςε ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

2 Πώο νλνκάδεηαη ν ηύπνο ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο πνπ εθαξκόζηεθε (κνλάδεο 2) θαη γηαηί

(κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

3 Πνηα είλαη ε δηαδηθαζία πνπ αθνινπζείηαη ζηε γνληδηαθή ζεξαπεία ηεο παξαπάλσ αζζέλεηαο Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο κε θπζηνινγηθή όξαζε πνπ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία (PKU) θαη κηα γπλαίθα κε

θπζηνινγηθή όξαζε πνπ δελ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία απνθηνύλ έλα θνξίηζη θαη έλα αγόξη Τν

θνξίηζη έρεη θπζηνινγηθή όξαζε θαη δελ παξνπζηάδεη θαηλπιθεηνλνπξία ελώ ην αγόξη εκθαλίδεη

αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν θαη πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία

1 Πώο πξνθαιείηαη ε θαηλπιθεηνλνπξία (κνλάδεο 5) θαη πσο θιεξνλνκείηαη (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

2 Πώο θιεξνλνκείηαη ε κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν Μονάδερ 6

3 Να βξείηε θαη λα γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο ηνπ άλδξα ηεο γπλαίθαο θαη ησλ παηδηώλ ηνπο

(κνλάδεο 8) θάλνληαο ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 12

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-37-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Α Σηα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα κειεηάηαη ν ηξόπνο θιεξνλόκεζεο θνηλνύ κνλνγνληδηαθνύ

ραξαθηεξηζηηθνύ ζε δύν δηαθνξεηηθέο νηθνγέλεηεο 1 θαη 2

Σηελ 1ε νηθνγέλεηα θέξνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ηα άηνκα Η2 ΗΗ2 ΗΗ3 (καπξηζκέλα) ελώ ζηελ 2

ε

νηθνγέλεηα θέξνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ηα άηνκα ΗΗ2 ΗΗ3 (καπξηζκέλα)

Να πξνζδηνξίζεηε ηνλ ηξόπν θιεξνλόκεζεο ηνπ ραξαθηεξηζηηθνύ κε βάζε ηα παξαπάλσ

ζηνηρεία αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή ζαο κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (Να κε ιεθζεί

ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο θαη λα κελ εμεηαζηεί ε πεξίπησζε ηνπ θπινζύλδεηνπ

επηθξαηνύο γνληδίνπ) (κνλάδεο 8) Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόκσλ (κνλάδεο 5) Μονάδερ 13

Β Να ππνδείμεηε έλα πηζαλό κεραληζκό πνπ κπνξεί λα εμεγήζεη ηε γέλλεζε αηόκνπ κε ζύλδξνκν

Turner από γνλείο κε θπζηνινγηθό αξηζκό ρξσκνζσκάησλ (κνλάδεο 6) Να πεξηγξάςεηε ηε

δηαδηθαζία κε ηελ νπνία κπνξνύκε λα απεηθνλίζνπκε ηα ρξσκνζώκαηα ηνπ αηόκνπ κε ζύλδξνκν

Turner κεηά ηε γέλλεζή ηνπ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη δίθισλν κόξην DNA ην νπνίν πεξηέρεη ηκήκα αζπλερνύο γνληδίνπ πνπ κεηαγξά-

θεηαη ζε mRNA

α) Πνύ ζπλαληάκε αζπλερή γνλίδηα (κνλάδεο 2)

β) Να πξνζδηνξίζεηε ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

γ) Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ πξόδξνκνπ mRNA θαη ηνπ ώξηκνπ mRNA πνπ πξνθύπηνπλ από ηε

κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ DNA ρσξίο αηηηνιόγεζε (κνλάδεο 2)

δ) Πώο πξνθύπηεη ην ώξηκν mRNA (κνλάδεο 3)

ε) Μπνξεί ε πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε ΔcoRI λα θόςεη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3)

ζη) Πνηεο θαηεγνξίεο γνληδίσλ πνπ ππάξρνπλ ζην ρξσκνζσκηθό DNA ελόο θπηηαξηθνύ ηύπνπ δελ

θισλνπνηνύληαη ζε cDNA βηβιηνζήθε (κνλάδεο 8) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-38-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Άλδξαο πνπ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία θαη ζπλζέηεη θπζηνινγηθή πνζόηεηα κειαλίλεο

απνθηά απνγόλνπο κε γπλαίθα πνπ πάζρεη από αιθηζκό αιιά κπνξεί λα κεηαηξέπεη ηε

θαηλπιαιαλίλε ζε ηπξνζίλε

Να βξείηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο θαη θαηλόηππνπο ησλ παηδηώλ

Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηελ θαηλπιθεηνλνπξία θαη ηνλ αιθηζκό βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά

δεύγε νκόινγσλ ρξσκνζσκάησλ Μονάδερ 12

Β Να δηαθξίλεηε πεξηπηώζεηο θαηά ηηο νπνίεο είλαη αηκνξξνθηιηθό ην παηδί πνπ απνθηά

θπζηνινγηθόο άλδξαο κε θπζηνινγηθή γπλαίθα ηεο νπνίαο ν παηέξαο είλαη αηκνξξνθηιηθόο

Οη γνλείο θαη ην παηδί έρνπλ θπζηνινγηθό θαξπόηππν Μονάδερ 13

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ηα πέληε (5) πξώηα ακηλνμέα

κηαο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Ζ θαηεύζπλζε ζηελ νπνία θηλείηαη ε RNA πνιπκεξάζε θαηά ηε

κεηαγξαθή ππνδεηθλύεηαη από ην βέινο

α Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ DNA είλαη ε θσδηθή θαη πνηα είλαη ε κε θσδηθή

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 9

β Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ DNA Μονάδερ 3

γ Να γξάςεηε θαη λα αηηηνινγήζεηε ην αληηθσδηθόληνηνπ tRNA πνπ κεηαθέξεη ην 2ν ακηλνμύ ηεο

πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Μονάδερ 5

δ Τηείλαηηνζύκπινθνέλαξμεοηεοπξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 5) θαη πνηα είλαη ε κεηέπεηηα πνξεία

ηνπ tRNA πνπ ζπκκεηέρεη ζε απηό (κνλάδεο 3) Μονάδερ 8

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-39-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Πξόθεηηαη λα θαιιηεξγεζεί ζην εξγαζηήξην έλαοεηεξόηξνθνο κηθξννξγαληζκόο

1 Να αλαθέξεηε νλνκαζηηθά ηα ζξεπηηθά ζπζηαηηθά ηα νπνία πξέπεη λα πξνζηεζνύλ ζην κέζν

θαιιηέξγεηαο ώζηε ν κηθξννξγαληζκόο απηόο λα αλαπηπρζεί θπζηνινγηθά Μονάδερ 8

2 Πώο κπνξνύκε λα δηαπηζηώζνπκε αλ ν κηθξννξγαληζκόο απηόο είλαη ππνρξεσηηθά αλαεξόβηνο Μονάδερ 7

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνπο άιινπο παξάγνληεο πνπ επηδξνύλ ζηελ αλάπηπμε ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαηηνπαξαθάησηκήκα DNAζηννπνίνέρεη αξρίζεη ε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

1Σηηο ζέζεηο ΑΒΓ∆ΔΕ λα αληηζηνηρίζεηε ηηο ελδείμεηο 3΄ ή 5΄ ώζηε λα θαίλεηαη ν

πξνζαλαηνιηζκόο ησλ αξρηθώλ θαη ησλ λενζπληηζέκελσλ αιπζίδσλ Μονάδερ 6

2Τη είλαη ηα πξσηαξρηθά ηκήκαηα πσο δεκηνπξγνύληαη θαη πσο επηκεθύλνληαη Μονάδερ 9

3Δμεγήζηε γηαηί πξέπεη ζηελ παξαπάλσ δηαδηθαζία λα ελεξγνπνηεζεί ην έλδπκν DNA δεζκάζε

θαη πώο ζα δξάζεη απηό Μονάδερ 6

4Πνηα έλδπκα ζα επηδηνξζώζνπλ ηα πηζαλά ιάζε ηεο δηαδηθαζίαο ηεο αληηγξαθήο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-40-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ νιηγνπεπηίδην έμη ακηλνμέσλ ην νπνίν δελ έρεη ππνζηεί θακία ηξνπνπνίεζε

κεηά ηε ζύλζεζή ηνπ

Ζ2Ν ndash Μεθειονίνη ndash Γλυκίνη ndash Λυζίνη ndash Τρυπηοθάνη ndash Βαλίνη ndash Αλανίνη - COOH

Α Με ηε βνήζεηα ηνπ ηκήκαηνο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ παξαηίζεηαη γξάςηε ηελ αιιεινπρία

ησλ λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ ηκήκαηνο mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην

παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην ∆ηθαηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 13

Β Γξάςηε κε ηνλ θαηάιιειν πξνζαλαηνιηζκό ηελ αιιεινπρία λνπθιενηηδίσλ ζην δίθισλν

κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην Πνηα είλαη ε θσδηθή θαη πνηα ε κε

θσδηθή αιπζίδα Μονάδερ 6

Γ Δάλ ε ηξηπιέηα 5΄-UGG-3΄ ζην mRNA αληηθαηαζηαζεί από ηελ ηξηπιέηα 5΄-UGA-3΄ γξάςηε

ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ζην λέν νιηγνπεπηίδην πνπ ζα ζπληεζεί Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο Σην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ζηα κέιε

κηαο νηθνγέλεηαο ε αηκνξξνθηιία Α (Δίλαη καπξηζκέλα ηα ΗΗ 1 ΗΗ 4 θαη ΗΗΗ 1)

Α Πώο θιεξνλνκείηαη ε αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 5

Β Να γξάςεηε θαη λα δηθαηνινγήζεηε κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο ηνπο γνλνηύπνπο όισλ ησλ

κειώλ πνπ απεηθνλίδνληαη ζην γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 13

Γ Δάλ νη γνλείο ΗΗ 3 θαη ΗΗ 4 απνθηήζνπλ επόκελν παηδί πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα λα λνζεί από

αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 7

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο θσδηθνλίσλ

θαη ακηλνμέσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

GUCrarrΒαιίλε

UGGrarrΤξππηνθάλε

GGUrarrΓιπθίλε

AUGrarrΜεζεηνλίλε

AAArarrΛπζίλε

GCCrarrΑιαλίλε

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-41-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο κε ηηο νπνίεο κπνξνύλ λα παξαρζνύλ κνλνθισληθά

αληηζώκαηα ηα νπνία ζπλεηζθέξνπλ ζηνλ πξνζδηνξηζκό ησλ νκάδσλ αίκαηνο ηνπ αλζξώπνπ Μονάδερ 7

Γ2 Να αλαθέξεηε πνηνπο ηύπνπο αηκνξνθηιίαο γλσξίδεηε θαη πνύ νθείινληαη (κνλάδεο 2) Να

πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία αληηκεηώπηζεο κίαο εμ απηώλ κε βάζε ηε κέζνδν δεκηνπξγίαο

δηαγνληδηαθώλ δώσλ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 ∆ίλεηαη κείγκα κνξίσλ DNA θαη έλαο αληρλεπηήο RΝΑ

Να εμεγήζεηε ηη είλαη αληρλεπηήο (κνλάδεο 2) λα πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ ζα

αθνινπζεζνύλ πξνθεηκέλνπ ν αληρλεπηήο λα πβξηδνπνηήζεη ηελ θαηάιιειε αιιεινπρία DNA

(κνλάδεο 4) θαη λα εμεγήζεηε πνηνο είλαη ν θιώλνο ηνπ DNA πνπ ζα πβξηδνπνηεζεί (κνλάδεο 4) Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ ∆

Υγηήο άληξαο παληξεύηεθε κε πγηή γπλαίθα θαη απέθηεζαλ έλα αγόξη κε αρξσκαηνςία ζην

θόθθηλν θαη ην πξάζηλν ρξώκα έλα θνξίηζη πνπ πάζρεη από δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία θαη

πεξηκέλνπλ ην ηξίην παηδί ηνπο

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη λα εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ παηδηώλ ηνπο θαη λα εμεγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆3 Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην ηξίην παηδί λα έρεη θπζηνινγηθό θαηλόηππν

Να εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο θάλνληαο ή ηελ απαηηνύκελε δηαζηαύξσζε ή ηηο

απαηηνύκελεο δηαζηαπξώζεηο Μονάδερ 12

∆4 Να εμεγήζεηε ηα γελεηηθά αίηηα ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-42-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

∆ίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν

C T T A A C T A A T A G G G T G G A C C T A A C A T A G A T

G A A T T G A T T A T C C C A C C T G G A T T G T A T C T A

Γ1 Να γξάςεηε ην mRNA πνπ ζα πξνθύςεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

νξίδνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ηνπ (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο

(κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ2 Να βξείηε ηνλ αξηζκό ησλ ακηλνμέσλ από ηα νπνία ζα απνηειείηαη ην έλδπκν κεηά ηε

κεηάθξαζε ηνπ παξαπάλσ mRNA (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο κε

βάζε ηηο ηδηόηεηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε ιεηηνπξγία ηνπ ελδύκνπ αλ ζπκβεί γνληδηαθή

κεηάιιαμε ε νπνία ζα πξνθαιέζεη έιιεηςε ηνπ δεύηεξνπ λνπθιενηηδίνπ ζην δεύηεξν

θσδηθόλην ηνπ γνληδίνπ Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ ∆

∆ίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν

ζην νπνίν ηα άηνκα Η1 θαη ΗΗ1 ΗΗ2 ΗΗ3 ΗΗ4 ΗΗ5 ΗΗ6 πάζρνπλ από κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ ζην παξαπάλσ γελεαινγηθό

δέληξν Μονάδερ 7

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ παηδηώλ ζην παξαπάλσ

γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 4

∆3 Να θάλεηε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο θαη λα αηηηνινγήζεηε ηηο απαληήζεηο ζαο Μονάδερ 14

Σημείωζη Να μην εξεηαζθεί η πεπίπηωζη θςλοζύνδεηος επικπαηούρ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-43-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ ∆ίλνληαη ηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα Α θαη Β

Σην Α απεηθνλίδνληαη νη θάζεηο (αβγ θαη δ)

αλάπηπμεο ελόο κηθξννξγαληζκνύ Σην Β

απεηθνλίδεηαη ε παξαγσγή ηνπ πξντόληνο από

ηνλ κηθξννξγαληζκό γηα ην ίδην ρξνληθό

δηάζηεκα

Γ1 Με βάζε ην δηάγξακκα Α λα

ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο

(κνλάδεο 3) θαη λα νλνκάζεηε ηηο θάζεηο

ηεο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 7

Γ2 Σε πνηα θάζε παξάγεηαη ε κεγαιύηεξε πνζόηεηα ηνπ πξντόληνο (κνλάδεο 2) Nα

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 Αλ ην πξντόλ εθθξίλεηαη από ηνλ κηθξννξγαληζκό πώο ζα ην παξαιάβνπκε από ηελ

θαιιηέξγεηα Μονάδερ 6

Γ4 Να αλαθέξεηε ηνπο παξάγνληεο πνπ επεξεάδνπλ ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ηνπ

κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 4

ΘΔΜΑ ∆ ∆ίλεηαη ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ πεξηέρεη ην αζπλερέο γνλίδην

ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ παξαθάησ πεπηηδίνπ

H2N- μεθειονίνη - αλανίνη - λευκίνη - αζπαραγίνη ndash COOH

∆1 Να γξάςεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 4) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 10

∆2 Να γξάςεηε ην πξόδξνκν mRNA ην ώξηκν mRNA ην εζώλην ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 6) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 15

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ

Aιαλίλε = GCU Λεπθίλε = UUG Αζπαξαγίλε = AAU

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-44-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

1 Πνηα είλαη ε δνmicroή ηνπ DNA ζην ρώξν ζύmicroθσλα microε ην microνληέιν ηεο δηπιήο έιηθαο Μονάδερ 12

2 Να πεξηγξάςεηε πώο ξπζmicroίδεηαη ε γνληδηαθή έθθξαζε ζηα επθαξπσηηθά θύηηαξα Μονάδερ 8

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνλ αιθηζmicroό Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο πνπ πάζρεη από νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

παληξεύεηαη microία γπλαίθα ε νπνία δελ πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο

ινβνύο απηηώλ Τν δεπγάξη απηό απνθηά ηξία παηδηά

Τν πξώην εmicroθαλίδεη ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ ην δεύηεξν δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη πξνζθνιιεmicroέλνπο ινβνύο απηηώλ θαη ην ηξίην δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ γνλέσλ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

β Πνηνη είλαη νη πηζαλνί γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παηδηώλ Μονάδερ 5

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-45-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Σην θπηό κνζρνκπίδειν ην ρξώκα ησλ ζπεξκάησλ κπνξεί λα είλαη είηε θίηξηλν είηε πξάζηλν

ελώ ην ύςνο ηνπ είλαη είηε ςειό είηε θνληό Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηηο παξαπάλσ

ηδηόηεηεο βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά δεύγε νκνιόγσλ ρξσκνζσκάησλ Δάλ έρεηε ζηε

δηάζεζή ζαο έλα ςειό κνζρνκπίδειν κε θίηξηλα ζπέξκαηα λα θάλεηε ηηο θαηάιιειεο

δηαζηαπξώζεηο πνπ απαηηνύληαη γηα λα βξείηε ην γνλόηππό ηνπ (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 11

Γ2 Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο από δύν θπζηνινγηθνύο

γνλείο κπνξεί λα γελλεζεί παηδί κε ζύλδξνκν Turner Μονάδερ 8

Γ3 Μία πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κία πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ Γ

Γίδεηαη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Σηνλ θιώλν ΕΖ ε αληηγξαθή γίλεηαη

κε αζπλερή ηξόπν Τα ζεκεία Γ θαη Ζ ππνδεηθλύνπλ ηε ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα λα ζρεδηάζεηε ηα ζπλερή θαη αζπλερή

ηκήκαηα ησλ λέσλ θιώλσλ κε βέιε ππνδεηθλύνληαο ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ λέσλ θαη

ησλ κεηξηθώλ θιώλσλ (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Σηνλ θιώλν πνπ αληηγξάθεηαη κε ζπλερή ηξόπν λα γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ

λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ πξσηαξρηθνύ ηκήκαηνο ην νπνίν απνηειείηαη

από 8 (νθηώ) λνπθιενηίδηα (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Γ3 Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην πεπηίδην απηό Μονάδερ 2

Γ4 Μεηά ηελ επίδξαζε αθηηλνβνιίαο ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ζπάεη ζηα ζεκεία πνπ

ππνδεηθλύνληαη από ηα βέιε Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε θαη λα

ζεκεηώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ Μονάδερ 2

Γ5 Τν ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε επαλαζπλδέεηαη ζηα ίδηα ζεκεία θνπήο κεηά από

αλαζηξνθή

Να γξάςεηε νιόθιεξν ην κόξην ηνπ DNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηελ αλαζηξνθή (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην λέν πεπηίδην (κνλάδεο 2)

Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-46-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν Σην κόξην απηό ζπκβαίλεη κεηάιιαμε πξνζζήθεο ηξηώλ (3) δηαδνρηθώλ

λνπθιενηηδίσλ (5΄-GAT-3΄)

Γ1 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Φ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) θαη ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα ηνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ2 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Υ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) Ζ παξαπάλσ κεηάιιαμε έρεη ειάρηζηε επίδξαζε ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα

ηνπ ελδύκνπ Πώο ραξαθηεξίδεηαη απηή ε κεηάιιαμε (κνλάδεο 2) Nα εμεγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 9

Γ3 Σε δύν άηνκα πνπ πάζρνπλ από ζύλδξνκν Klinefelter έγηλε αλάιπζε ηεο αιιεινπρίαο ησλ

βάζεσλ ηνπ DNA ησλ θπιεηηθώλ ρξσκνζσκάησλ ηνπο Σην πξώην άηνκν ε αλάιπζε έδεημε

ηξεηο δηαθνξεηηθέο αιιεινπρίεο βάζεσλ DNA Σην δεύηεξν άηνκν ε αλάιπζε έδεημε δύν

παλνκνηόηππεο θαη κία δηαθνξεηηθή αιιεινπρία βάζεσλ DNA Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο

κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο γελλήζεθαλ ηα άηνκα απηά από θπζηνινγηθνύο

γνλείο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ Γ

Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-47-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Α

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Μηα πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κηα πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 7

Γ2 Ζ αλάιπζε δεηγκάησλ DNA από δύν βαθηεξηαθέο θαιιηέξγεηεο έδσζε ηα εμήο

απνηειέζκαηα ζηελ πξώηε θαιιηέξγεηα βξέζεθε πνζνζηό αδελίλεο (Α) 28 θαη

ζηεδεύηεξε βξέζεθε πνζνζηό γνπαλίλεο (G) 28 Να εμεγήζεηε αλ ηα βαθηήξηα ησλ δύν

θαιιηεξγεηώλ αλήθνπλ ζην ίδην ή ζε δηαθνξεηηθό είδνο Μονάδερ 6

Γ3 Με πνηνπο ηξόπνπο γίλεηαη ε θαιιηέξγεηα κηθξννξγαληζκώλ ζε κεγάιε θιίκαθα Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ Γ Σrsquo έλα κόξην DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ ππάξρνπλ δύν γνλίδηα Α θαη Β όπσο θαίλεηαη ζην

ζρήκα

Γ1 Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο θαη λα νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ

αιπζίδσλ ηνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Τα γνλίδηα Α θαη Β κεηαγξάθνληαη ζε RNA Να νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπ RNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Πνηα είλαη ε θσδηθή αιπζίδα γηα ην γνλίδην Α θαη πνηα γηα ην Β (κνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ4 Τη είλαη ν ππνθηλεηήο (κνλάδεο 2) Να νξίζεηε ηε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή γηα θάζε γνλίδην κε

έλα βέινο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-48-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Να αλαθέξεηε ηα βήκαηα πνπ απαηηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο

αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο από έλα δηαγνληδηαθό δών Μονάδερ 12

Γ2 Να εμεγήζεηε πώο ε ζεξκνθξαζία επεξεάδεη ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 8

Γ3 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ πξηκνζώκαηνο ζηελ αληηγξαθή ηνπ DNA Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ

Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-49-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Μεηέξα κε θπζηνινγηθή όξαζε θαη νκάδα αίκαηνο Β απνθηά δύν παηδηά κε έλαλ άλδξα κε

θπζηνινγηθή όξαζε Τν θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο ΑΒ ελώ ην αγόξη νκάδα αίκαηνο Ο

Τν έλα από ηα δύν παηδηά πάζρεη από κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν ndash θόθθηλν

Γ1 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ σο πξνο ηνπο δύν

ραξαθηήξεο (κνλάδεο 8) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 10) Μονάδερ 18

Γ2 Πνην από ηα δύν παηδηά δελ έρεη θπζηνινγηθή όξαζε Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA

(Ι) GACTAATAAAAGAAGTAGTTAGGATCATAGG

(ΙΙ) CTGATTATTTTCTTCATCAA TCCTAGTA TCC

πνπ θσδηθνπνηεί ην πεπηίδην

H2N-Μεθειονίνη-Τυροζίνη-Φαινυλαλανίνη-Φαινυλαλανίνη-Τυροζίνη-COOH

Γ1 Να εμεγήζεηε πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA είλαη ε θσδηθή θαη

πνηα είλαη ε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 4) Να γξάςεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ησλ

αιπζίδσλ (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 8

Γ2 Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ

παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA (κνλάδεο 2) θαζώο θαη ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε πνύ νθείιεηαη ε δηαθνξά κεηαμύ ησλ δύν απηώλ κνξίσλ

(κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ παξαπάλσ πεπηηδίνπ εάλ κηα

γνληδηαθή κεηάιιαμε πνπ ζα ζπκβεί ζην θσδηθόλην ηεο ηπξνζίλεο νδεγήζεη ζε

αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από ζπκίλε Μονάδερ 5

Γ4 Δάλ ε παξαπάλσ γνληδηαθή κεηάιιαμε νδεγήζεη ζε αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από

αδελίλε λα εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ πεπηηδίνπ Μονάδερ 5

Γίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Μεζεηνλίλε AUG

Τπξνζίλε UAC UAU

Φαηλπιαιαλίλε UUU UUC

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-50-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Μηα αξζεληθή κύγα Drosophila κε ιεπθά κάηηα δηαζηαπξώζεθε κε κηα ζειπθή κε θόθθηλα

κάηηα Από ηε δηαζηαύξσζε απηή πήξακε 280 απνγόλνπο ζηελ F1 γεληά πνπ είραλ όινη

θόθθηλα κάηηα Γηαζηαπξώλνληαο δύν άηνκα από ηελ F1 γεληά πξνθύπηνπλ 319 απόγνλνη

ζηελ F2 γεληά Μηα αλάιπζε ησλ απνγόλσλ ηεο F2 γεληάο έδεημε όηη ππάξρνπλ

159 ζειπθά κε θόθθηλα κάηηα

82 αξζεληθά κε θόθθηλα κάηηα θαη

78 αξζεληθά κε ιεπθά κάηηα

Με βάζε ηα δεδνκέλα λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ην παξαπάλσ

γλώξηζκα Γηα ηα άηνκα πνπ δηαζηαπξώζεθαλ δίλεηαη όηη ηα ζειπθά έρνπλ έλα δεπγάξη X

ρξσκνζσκάησλ (ΦΦ) θαη ηα αξζεληθά έρνπλ έλα Φ θαη έλα Χ ρξσκόζσκα (ΦΧ)

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν όπνπ απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη κηα κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

Τα άηνκα ΙΙ2 ΙΙ3 ΙΙΙ3 θαη ΙV3 πάζρνπλ από ηελ αζζέλεηα απηή Γηα όια ηα παξαθάησ

εξσηήκαηα λα κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο

Γ2 Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη ε αζζέλεηα Μονάδερ 6

Γ3 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην δεπγάξη ΙΙΙ1 III2 λα απνθηήζεη αγόξη πνπ ζα πάζρεη

(κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 8

Γ4 Αλ ηα άηνκα Ι1 θαη Ι4 πάζρνπλ από κηα αζζέλεηα πνπ νθείιεηαη ζε γνλίδην κηηνρνλ-δξηαθνύ

DNA λα αλαθέξεηε πνηα άηνκα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ ζα θιεξνλνκή-ζνπλ ην γνλίδην

απηό (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-51-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA ην νπνίν θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Αιπζίδα 1 GTTGAATTCTTAGCTTAAGTCGGGCATGAATTCTC

Αιπζίδα 2 CAACTTAAGAATCGAATTCAGCCCGTACTTAAGAG

Γ1 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

επηζεκαίλνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ησλ αιπζίδσλ ηνπ (κνλάδεο 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Τν παξαπάλσ ηκήκα DNA αληηγξάθεηαη θαη θαηά ηε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

δεκηνπξγνύληαη ηα παξαθάησ πξσηαξρηθά ηκήκαηα

i) 5΄-GAGAAUUC-3΄

ii) 5΄-UUAAGCUA-3΄

iii) 5΄-GUUGAAUU-3΄

Να πξνζδηνξίζεηε πνηα αιπζίδα αληηγξάθεηαη κε ζπλερή θαη πνηα κε αζπλερή ηξόπν

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε ην έλδπκν EcoRI πξνθεηκέλνπ λα ελζσκα-ησζεί ζε

έλα από ηα δύν πιαζκίδηα Α θαη Β πνπ δίλνληαη παξαθάησ

Πνην από ηα δύν πιαζκίδηα ζα επηιέμεηε γηα ηε δεκηνπξγία αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ

(κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Πόζνη θσζθνδηεζηεξηθνί δεζκνί ζα δηαζπαζηνύλ ζην πιαζκίδην πνπ επηιέμαηε θαη πόζνη ζα

δεκηνπξγεζνύλ θαηά ην ζρεκαηηζκό ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ4 Από ηε κύγα Drosophila απνκνλώζεθαλ ηξία δηαθνξεηηθά θπζηνινγηθά θύηηαξα ζηα νπνία

πξνζδηνξίζηεθε ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ζε δεύγε βάζεσλ

Σην πξώην θύηηαξν ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ππνινγίζηεθε ζε 32108 δεύγε βάζεσλ

ζην δεύηεξν θύηηαξν ζε 16108 δεύγε βάζεσλ θαη ζην ηξίην θύηηαξν ζε 6410

8 δεύγε

βάζεσλ

Να δηθαηνινγήζεηε γηαηί ππάξρνπλ νη δηαθνξέο απηέο ζην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ησλ

ηξηώλ θπηηάξσλ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-52-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ Γ

Έλα πιαζκίδην πνπ ρξεζηκνπνηείηαη σο θνξέαο θισλνπνίεζεο ελόο ηκήκαηνο DNA έρεη έλα

γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε θαη έλα γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληη-

βηνηηθό ηεηξαθπθιίλε Τν γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζηελ ηεηξαθπθιίλε πεξηέρεη ηελ αιιεινπρία

πνπ αλαγλσξίδεηαη από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Γεκηνπξγνύκε αλαζπλδπαζ-

κέλα πιαζκηδία κε ηε ρξήζε ηεο πεξηνξηζηηθήο ελδνλνπθιεάζεο EcoRI

Τα κεηαζρεκαηηζκό βαθηεξίσλ πνπ δελ είραλ θαλέλα πιαζκίδην Σηε ζπλέρεηα ηα βαθηήξηα

θαιιηεξγνύληαη ζε ζξεπηηθό πιηθό

Γ1 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ηεηξαθπθιίλε αληί ηεο ακπηθηιίλεο (κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 Σηνπο παξαθάησ δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο (1 2 3) θαίλεηαη ε δηαβάζκηζε ηεο ζπγθέληξσζεο

ηνπ νμπγόλνπ θαη ε πεξηνρή αλάπηπμεο ηξηώλ εηδώλ κηθξννξγα-ληζκώλ ζε πγξό ζξεπηηθό

πιηθό Οη κηθξννξγαληζκνί απεηθνλίδνληαη σο καύξεο θνπθίδεο

Σε πνηνλ από ηνπο ηξεηο δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο έρνπκε θαιιηέξγεηα κπθήησλ πνπ

ρξεζηκνπνηνύληαη ζηελ αξηνβηνκεραλία βαθηεξίσλ ηνπ γέλνπο Clostridium θαη βαθηεξίσλ

ηνπ γέλνπο Mycobacterium (κνλάδεο 3) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

Γ4 Με πνηνλ ηξόπν δεκηνπξγνύκε δηαγνληδηαθά θπηά ηα πξντόληα ησλ νπνίσλ έρνπλ

κεγαιύηεξε δηάξθεηα δσήο ζε ζρέζε κε απηά ησλ κε δηαγνληδηαθώλ θπηώλ Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-53-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ δηάγξακκα απεηθνλίδεηαη ε θπζηνινγηθή κεηαβνιή ζην πνζνζηό ησλ

πνιππεπηηδηθώλ αιπζίδσλ ησλ αηκνζθαηξηλώλ HbA HbF θαη HbA2 ηνπ αλζξώπνπ από ηελ

εκβξπηθή ειηθία θαη κεηά ηε γέλλεζή ηνπ

Γ1 Πνην είδνο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο αληηζηνηρεί ζε θαζεκηά από ηηο θακπύιεο Η ΗΗ ΗΗΗ θαη IV

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ2 Τα απνηειέζκαηα κηαο εμέηαζεο αίκαηνο ζε έλαλ ελήιηθα έδεημαλ όηη νη αηκνζθαηξίλεο HbA

HbF θαη HbA2 είλαη ζε θπζηνινγηθά επίπεδα Πόζα γνλίδηα είλαη ππεύζπλα γηα ηε ζύλζεζε

ηεο HbA ζε έλα ζσκαηηθό θύηηαξν ζηε κεηάθαζε (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA πνπ πεξηέρεη ηα θσδηθόληα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα επηά

πξώηα ακηλνμέα ηεο θπζηνινγηθήο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο HbA

5΄hellip GTG CAC CTG ACT CCT GAG GAG hellip 3΄

3΄hellip CAC GTG GAC TGA GGA CTC CTC hellip 5΄

Ζ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI αλαγλσξίδεη ηελ αιιεινπρία

5΄ CTGAG 3΄

3΄ GACTC 5΄

θαη θόβεη θάζε αιπζίδα κεηαμύ ηνπ C θαη ηνπ Τ (κε θαηεύζπλζε 5΄3΄) Ζ αιιεινπρία πνπ

αλαγλσξίδεη ε DdeI βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα DNA Από έλα άηνκν θνξέα ηεο

δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο απνκνλώζεθαλ ηκήκαηα DNA πνπ πεξηέρνπλ ηα θσδηθόληα ηα

νπνία θσδηθνπνηνύλ ηα επηά πξώηα ακηλνμέα ηεο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Σηα ηκήκαηα απηά

επηδξάζακε κε ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI

Πόζα ηκήκαηα DNA δηαθνξεηηθνύ κήθνπο ζα πξνθύςνπλ κεηά ηε δξάζε ηεο DdeI (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 7

Γ4 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο δηάγλσζεο ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο θαηά ηνλ

πξνγελλεηηθό έιεγρν ηε δέθαηε εβδνκάδα ηεο θύεζεο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-54-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Σε ηξεηο δηαθνξεηηθνύο βηναληηδξαζηήξεο πξαγκαηνπνηείηαη

θιεηζηή θαιιηέξγεηα ηξηώλ δηαθνξεηηθώλ κηθξννξγαληζκώλ Α Β

θαη Γ αληίζηνηρα

Σηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα απεηθνλίδεηαη ν αξηζκόο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ ζε ζρέζε κε ην ρξόλν

Σην ρξνληθό δηάζηεκα από 0 έσο t1 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ

ζηνπο βηναληηδξα-ζηήξεο είλαη πςειή θαη ζηαζεξή ελώ ζην ρξν-

ληθό δηάζηεκα από t1 έσο t2 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ είλαη

ρακειή θαη ζηαζεξή

Γ1 Με βάζε ηα ζρήκαηα λα ραξαθηεξίζεηε ηνπο

κηθξννξγαληζκνύο Α Β Γ ζε ζρέζε κε ηελ εμάξηεζε ηεο

αλάπηπμήο ηνπο από ηε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ (κνλάδεο 6)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

Γ2 Με βάζε ηα ζρήκαηα ζε πνηα θάζε ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ γίλεηαη ε κεηαβνιή ηεο ζπγθέληξσζεο ηνπ Ο2

ζηνλ βηναληηδξαζηήξα όπνπ θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α

(κνλάδεο 2)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 4

Γ3 Πώο εμεγείηαη ε εθζεηηθή θάζε ζε κία θιεηζηή θαιιηέξγεηα

κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 4

Γ4 Τη ελλννύκε ζήκεξα κε ηνλ όξν δύκσζε (κνλάδεο 3) Πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο

(κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ πεπηίδην πνπ παξάγεηαη από έλα βαθηήξην

HOOCminusμεθειονίνηminusαλανίνηminusζερίνηminusαζπαραγίνηminusμεθειονίνηminusNH2

Γ1 Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ δίθισλνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ πεπηίδην (κνλάδεο

2) Να νξίζεηε ην 5΄ θαη 3΄ άθξν θάζε αιπζίδαο (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να θαζνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Γίλνληαη ηα θσδηθόληα

αιαλίλε GCU αζπαξαγίλε AAU κεζεηνλίλε AUG ζεξίλε UCU

Τν θσδηθόλην ιήμεο είλαη ην UGA Μονάδερ 15

Γ2 Μπνξεί ε παξαπάλσ αιπζίδα λα θνπεί από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 5

Γ3 Πώο ζρεκαηίδεηαη ην ζύκπινθν έλαξμεο ηεο πξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 3) Από ηη

απνηειείηαη ην πνιύζσκα (κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-55-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν απεηθνλίδεη ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη κηα

αζζέλεηα ηνπ κεηαβνιηζκνύ ζηνλ άλζξσπν

Γ1 Ζ αζζέλεηα απηή νθείιεηαη ζε επηθξαηέο ή ζε ππνιεηπόκελν γνλίδην (Μνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Κιεξνλνκείηαη σο απηνζσκηθόο ή

θπινζύλδεηνο ραξαθηήξαο (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 12

Γ2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέλδξν Μονάδερ 6

Γ3 O άλδξαο ΗΗΗ1 απνθηά κε γπλαίθα εηεξόδπγε ζηελ αζζέλεηα απηή έλα αγόξη

Να βξείηε ηε πηζαλόηεηα πνπ ππάξρεη ην αγόξη απηό λα πάζρεη αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Τα ζεκεία Α θαη Γ ππνδεηθλύνπλ ηε

ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηό ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ κεηξηθώλ αιπζίδσλ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ζρεδηάζεηε ζην ίδην ζρήκα ηα αζπλερή θαη

ηα ζπλερή ηκήκαηα ησλ δύν λέσλ αιπζίδσλ κε

βέιε θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηά ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπο (Μνλάδεο 3)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4)

Μονάδερ 7

Γ3 Ζ κεηξηθή αιπζίδα ηνπ DNA πνπ αληηγξάθε-

ηαη κε ζπλερή ηξόπν ακέζσο κεηά κεηαγξάθεηαη

Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ RNA πνπ ζρεκαηίδεηαη

θαηά ηε κεηαγξαθή θαη λα ζεκεηώζεηε ηνλ

πξνζαλαηνιηζκό ηνπ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ4 Πνηα είλαη ε δξάζε ηεο RNA πνιπκεξάζεο κεηά ηελ πξόζδεζή ηεο ζηνλ ππνθηλεηή ελόο

γνληδίνπ Μονάδερ 6

Page 26: biologia kat 3o 4o

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-26-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Έλαο γεσξγόο θαιιηεξγεί ζην θηήκα ηνπ έλα θπηό πνπ έρεη θίηξηλα ή θόθθηλα άλζε θαη θαξπνύο κε

ζηξνγγπιό ή σνεηδέο ζρήκα Από ηε δηαζηαύξσζε θπηώλ κε θίηξηλα άλζε θαη ζηξνγγπινύο

θαξπνύο κε θπηά πνπ έρνπλ θόθθηλα άλζε θαη σνεηδείο θαξπνύο πήξε κόλν θπηά κε πνξηνθαιί

άλζε θαη σνεηδείο θαξπνύο Τα ζηειέρε πνπ δηαζηαπξώζεθαλ ήηαλ ακηγή θαη ηα γνλίδηα πνπ

ειέγρνπλ ηηο δύν ηδηόηεηεο βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά δεύγε νκνιόγσλ ρξσκνζσκάησλ

1 Να θάλεηε ηε δηαζηαύξσζε θαη λα αηηηνινγήζεηε ηα απνηειέζκαηα Μονάδερ 8

2 Αλ δηαζηαπξσζνύλ κεηαμύ ηνπο ηα θπηά πνπ πξνέθπςαλ από ηελ πξώηε δηαζηαύξσζε λα

ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα πξνθύςνπλ θπηά κε πνξηνθαιί άλζε θαη ζηξνγγπινύο θαξπνύο Μονάδερ 12

3 Τη νλνκάδεηαη θαηλόηππνο θαη ηη γνλόηππνο ελόο νξγαληζκνύ Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην πεπηίδην

H2N ndash Μεθειονίνη ndash Αλανίνη ndash Τυροζίνη ndash Προλίνη ndash Σερίνη ndash COOH

πνπ θσδηθνπνηείηαη από ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ

5΄ C A A A T G G C C T A T A A C T G G A C A C C C A G C T G A C G A 3΄

3΄ G T T T A C C G G A T A T T G A C C T G T G G G T C G A C T G C T 5΄

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA πνπ

πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9)

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ εζσλίνπ πνπ βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα ηνπ κνξίνπ DNA

(κνλάδεο 8)

Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία σξίκαλζεο ηνπ πξόδξνκνπ mRNA (κνλάδεο 8)

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Αιαλίλε rarr GCC

Μεζεηνλίλε rarr AUG

Πξνιίλε rarr CCC

Σεξίλε rarr AGC

Τπξνζίλε rarr UAU Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-27-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο κπνξεί λα γίλεη θαη από ηα

δηαγνληδηαθά δώα

1 Πνηα είλαη ηα βήκαηα ηεο δηαδηθαζίαο πνπ πξνεγνύληαη ηεο γέλλεζεο ελόο δηαγνληδηαθνύ δώνπ Μονάδερ 6

2 Δθηόο από ηα δηαγνληδηαθά δώα από πνηνπο άιινπο νξγαληζκνύο είλαη δπλαηή ε παξαγσγή

αλζξώπηλεο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο θαη ζε πνην ραξαθηεξηζηηθό ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα

ζηεξίδεηαη ε δπλαηόηεηα απηή Μονάδερ 10

3 Γηαηί ε θισλνπνίεζε είλαη ρξήζηκε γηα ηνλ πνιιαπιαζηαζκό ησλ δηαγνληδηαθώλ δώσλ Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο Σε απνζηεηξσκέλν ζάιακν θαιιηεξγεηώλ όπνπ ε ζεξκνθ-

ξαζία έρεη ξπζκηζηεί ζηνπο 35 νC έρνπλ ηνπνζεηεζεί δύν

θηάιεο κε θαιιηέξγεηεο κηθξννξγαληζκώλ Σηε κία θηάιε

θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α θαη ζηελ άιιε ν

κηθξννξγαληζκόο Β Από ηηο θηάιεο απηέο έρεη απνκα-

θξπλζεί ν αέξαο

Ο κηθξννξγαληζκόο Α έρεη άξηζηε ζεξκνθξαζία αλάπ-

ηπμεο ηνπο 35 νC ελώ ν κηθξννξγα-ληζκόο Β ηνπο 45

νC

Τε ρξνληθή ζηηγκή t1 γηα θάπνην ιόγν απνκαθξύλνληαη ηα πώκαηα από ηηο θηάιεο ησλ θαιιηεξ-

γεηώλ θαη νη κηθξννξγαληζκνί έξρνληαη ζε επαθή κε ηνλ αηκνζθαηξηθό αέξα

1 Με βάζε ην παξαπάλσ δηάγξακκα πνηα είλαη ε αιιαγή πνπ παξαηεξείηαη ζηνπο πιεζπζκνύο

ησλ κηθξννξγαληζκώλ Α θαη Β Μονάδερ 5

2 Να εμεγήζεηε γηαηί ζπκβαίλεη ε αιιαγή απηή ζηνλ θαζέλα από ηνπο δύν πιεζπζκνύο Μονάδερ 10

3 Σηε ρξνληθή ζηηγκή t2 ε ζεξκνθξαζία ηνπ ζαιάκνπ θαιιηέξγεηαο αιιάδεη ζηνπο 45 νC

α Πνηα ζα είλαη ε επίδξαζε ηεο αιιαγήο απηήο ζηνλ πιεζπζκό ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Α Μονάδερ 5

β Πνηα ζα είλαη ε επίδξαζε ηεο αιιαγήο απηήο ζηνλ πιεζπζκό ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Β Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-28-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Φπηό Α δηαζηαπξώλεηαη κε θπηό Β ηνπ ηδίνπ είδνπο πνπ έρεη θόθθηλα άλζε Από ηε

δηαζηαύξσζε απηή παίξλνπκε θπηά κε ιεπθά θαη θόθθηλα άλζε Τν θόθθηλν ρξώκα θαζνξίδεηαη

από ππνιεηπόκελν γνλίδην

1 Να γξάςεηε ηε δηαζηαύξσζε κεηαμύ ησλ θπηώλ Α θαη Β θαη λα δηθαηνινγήζεηε ην γνλόηππν

ηνπ θπηνύ Α Μονάδερ 9

2 Τη νλνκάδεηαη δηαζηαύξσζε ειέγρνπ θαη γηα πνην ζθνπό ηε ρξεζηκνπνηνύκε Μονάδερ 6

Β Ζ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ηνπ mRNA θαζνξίδεη ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ζηηο πξσηεΐλεο

κε βάζε έλα θώδηθα αληηζηνίρηζεο λνπθιενηηδίσλ mRNA κε ακηλνμέα πξσηετλώλ ν νπνίνο

νλνκάδεηαη γελεηηθόο θώδηθαο

1 Τη ζεκαίλεη ε έθθξαζε laquoν γελεηηθόο θώδηθαο είλαη ζπλερήο θαη ζρεδόλ θαζνιηθόοraquo Μονάδερ 5

2 Γηαηί ν γελεηηθόο θώδηθαο ραξαθηεξίδεηαη σο εθθπιηζκέλνο Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ελόο πξνθαξπσηηθνύ νξγαληζκνύ

5 C C A G A A T T C A A T T C A G G A C G A A A A G A A T T C A A C 3

3 G G T C T T A A G T T A A G T C C T G C T T T T C T T A A G T T G 5

To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Να γξάςεηε ην

ηκήκα DNA πνπ πξνθύπηεη κεηά από ηε δξάζε ηεο EcoRI θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 8

Τν ηκήκα ηνπ DNA πνπ πξνέθπςε κεηά ηε δξάζε ηεο EcoRI κεηαγξάθεηαη

Πνηα αιπζίδα από απηό ην DNA κεηαγξάθεηαη θαη γηαηί Μονάδερ 6

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από απηή ηε κεηαγξαθή θαη λα

ζεκεηώζεηε ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο Μονάδερ 6

Πνηνη νξγαληζκνί δηαζέηνπλ πεξηνξηζηηθέο ελδνλνπθιεάζεο θαη πνηνο είλαη ν θπζηνινγηθόο ηνπο

ξόινο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-29-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ Βηνηερλνινγία κε ηελ αλάπηπμε ηεο ηερλνινγίαο ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ DNA ηε ρξήζε ηεο

ηερληθήο PCR θαη ηελ παξαγσγή κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ ζπλεηζθέξεη ζε ηνκείο όπσο ε

γεσξγία ε θηελνηξνθία θαη ε Ηαηξηθή

1 Τη επηηξέπεη ε κέζνδνο ηεο αιπζηδσηήο αληίδξαζεο ηεο πνιπκεξάζεο (PCR) (κνλάδεο 4) Να

αλαθέξεηε ηξεηο πξαθηηθέο εθαξκνγέο ηεο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

2 Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία παξαγσγήο ζην εξγαζηήξην κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ γηα έλα

επηιεγκέλν αληηγόλν Μονάδερ 8

3 Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία παξαγσγήο δηαγνληδηαθώλ θπηώλ αλζεθηηθώλ ζηα έληνκα κε ηε

ρξήζε ηεο ηερλνινγίαο ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ DNA θαη ηνπ βαθηεξίνπ Bacillus thuringiensis Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο Τα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα αλαπαξηζηνύλ ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ζηα κέιε

ηεο ίδηαο νηθνγέλεηαο ε κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ην θόθθηλν ρξώκα (γελεαινγηθό

δέληξν Α) θαη ε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία (γελεαινγηθό δέληξν Β)

Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδεηαη ζην

γελεαινγηθό δέληξν Α θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδεηαη ζην

γελεαινγηθό δέληξν Β θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Τν δεπγάξη (Η1 Η2) πεξηκέλεη ηξίην παηδί Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα γελλεζεί παηδί κε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία θαη θπζηνινγηθή όξαζε (κνλάδεο 6)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Να αλαθέξεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ αθνινπζνύληαη θαηά ηνλ πξνγελλεηηθό έιεγρν γηα ηε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία όηαλ ε κεηέξα βξίζθεηαη ζηελ 11ε εβδνκάδα ηεο θύεζεο (κνλάδεο

4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-30-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ βαθηεξηαθνύ mRNA

5΄Α G A U G A A A G C C A C G G A G C C C U G A G C A A 3΄

Από ηε κεηάθξαζε απηνύ ηνπ mRNA πξνθύπηεη κία πεπηηδηθή αιπζίδα

1 Πνηνο είλαη ν αξηζκόο ησλ ακηλνμέσλ πνπ απνηεινύλ απηή ηελ πεπηηδηθή αιπζίδα(κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

2 Να πεξηγξάςεηε ην ζηάδην έλαξμεο ηεο πξσηετλν-ζύλζεζεο Μονάδερ 8

3 Να πεξηγξάςεηε ην δεζκό κε ηνλ νπνίν ελώλνληαη κεηαμύ ηνπο δύν δηαδνρηθά λνπθιενηίδηα ζε

έλα κόξην mRNA Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην γελεαινγηθό δέληξν κηαο νηθνγέλεηαο ζηελ νπνία εκθαλίδεηαη ε αζζέλεηα ηεο

αηκνξξνθηιίαο Α Τν άηνκν III 1 πάζρεη από αηκνξξνθηιία Α Όια ηα κέιε ηεο νηθνγέλεηαο έρνπλ

θπζηνινγηθό αξηζκό θαη κέγεζνο ρξσκνζσκάησλ

Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέληξν (κνλάδεο 3) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6)

Πνην πξόβιεκα αληηκεησπίδνπλ ηα άηνκα κε αηκνξξνθηιία Α (κνλάδεο 4)

Τν δεπγάξη II 2 II 3 απνθηά δεύηεξν παηδί κε αηκνξξνθηιία Α θαη ζύλδξνκν Klinefelter Να

πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία κέζσ ηεο νπνίαο πξνέθπςε ν γνλόηππνο ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ παηδηνύ

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε γνληδηαθήο κεηάιιαμεο (κνλάδεο 6)

Πόζα ζπλνιηθά κόξηα DNA πεξηέρνληαη ζηα ρξσκνζώκαηα πνπ απεηθνλίδνληαη ζηνλ θαξπόηππν

ηνπ παηδηνύ κε ζύλδξνκν Klinefelter (κνλάδεο 2)

Να εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-31-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα ηε δεκηνπξγία ελόο θισλνπνηεκέλνπ πξνβάηνπ - όπσο ήηαλ ε Dolly - ρξεζηκνπνηνύληαη ηξία

πξόβαηα Α Β ΓΑπό ην πξόβαην Α απνκνλώλεηαη ν ππξήλαο από θύηηαξν ησλ καζηηθώλ αδέλσλ

Από έλα σάξην ηνπ πξνβάηνπ Β αθαηξείηαη ν ππξήλαο θαη ζηε ζέζε ηνπ εηζάγεηαη ν ππξήλαο ηνπ

θπηηάξνπ από ην πξόβαην Α Πξνθύπηεη έηζη έλα λέν θύηηαξν

Τν θύηηαξν απηό πθίζηαηαη ιίγεο δηαηξέζεηο θαη ην έκβξπν πνπ πξνθύπηεη εκθπηεύεηαη ζηε κήηξα

ηνπ πξνβάηνπ Γ Μεηά από ιίγνπο κήλεο γελληέηαη ην λέν πξόβαην (πξόβαην ∆)

1 Πνην από ηα πξόβαηα Α Β Γ έρεη ηαπηόζεκν ππξεληθό DNA κε ην πξόβαην ∆ θαη γηαηί Μονάδερ 8

2 Πνην από ηα πξόβαηα Α Β Γ έρεη ηαπηόζεκν κηηνρνλδξηαθό DNA κε ην πξόβαην ∆ θαη γηαηί Μονάδερ 8

3 Με πνην ηξόπν ε θισλνπνίεζε κπνξεί λα ζπλεηζθέξεη ζηελ πξνζηαζία από ηελ εμαθάληζε

δηαθόξσλ δσηθώλ νξγαληζκώλ ηνπ πιαλήηε καο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλνληαη πέληε ακηλνμέα θαη δίπια ηνπο ηξηπιέηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ

θσδηθνπνηνύλ ηα ακηλνμέα απηά

ηπξνζίλε (tyr) mdash UAU

θαηλπιαιαλίλε (phe) mdash UUU

πξνιίλε (pro) mdash CCC

κεζεηνλίλε (met) mdash AUG

γιπθίλε (gly) mdash GGG

Τα πέληε παξαπάλσ ακηλνμέα ζπγθξνηνύλ νιηγνπεπηίδην θάπνηνπ βαθηεξηαθνύ θπηηάξνπ

α Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο πνην είλαη ην πξώην (αξρηθό) θαη πνην ην ηέηαξην ακηλνμύ ηνπ

νιηγνπεπηηδίνπ

Μονάδερ 4

β Να γξάςεηε κία αιιεινπρία λνπθιενηηδίσλ ηνπ mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ

νιηγνπεπηίδην Μονάδερ 6

γ Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ λνπθιενηηδίσλ ηεο θσδηθήο αιπζίδαο ηνπ DNA

(κνλάδεο 6) θαη λα ζεκεηώζεηε ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 9

δ Πόζα άηνκα θσζθόξνπ ππάξρνπλ ζηε δηπιή έιηθα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί απηό ην

νιηγνπεπηίδην ∆ηθαηνινγείζηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-32-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Βηνηερλνινγία κε ηελ επξεία έλλνηα είλαη ε ρξήζε δσληαλώλ νξγαληζκώλ πξνο όθεινο ηνπ

αλζξώπνπ θαη ζηεξίδεηαη θπξίσο ζε ηερληθέο θαιιηέξγεηαο θαη αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ

θαη ζε ηερληθέο αλαζπλδπαζκέλνπ DNA

1 Με πνην ηξόπν θαιιηεξγνύληαη νη κηθξννξγαληζκνί ζε κεγάιε θιίκαθα (βηνκεραληθή

θαιιηέξγεηα) Μονάδερ 10

2 Τη ελλννύκε κε ηνλ όξν δύκσζε θαη πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο Μονάδερ 5

3 Ζ αλζξώπηλε ηλζνπιίλε είλαη κία από ηηο θαξκαθεπηηθέο πξσηεΐλεο πνπ παξάγνληαη από

βαθηήξηα Μία από ηηο κεζόδνπο πνπ ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή ηεο είλαη ε παξαγσγή

ηνπ πξόδξνκνπ κνξίνπ ηεο ζε κία βαθηεξηαθή θαιιηέξγεηα θαη ε κεηαηξνπή ηνπ ζε ηλζνπιίλε κε

ελδπκηθή θαηεξγαζία Να γξάςεηε ζπλνπηηθά ηα ζηάδηα απηήο ηεο κεζόδνπ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ βαθηεξηαθνύ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην κε έμη

ακηλνμέα

Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο είλαη ε θσδηθή θαη πνηα ε κε θσδηθή (κνλάδεο 4) Να αηηηνινγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ

ηκήκαηνο DNA Μονάδερ 3

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ηνπ πεπηηδίνπ πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηάθξαζε

ηνπ παξαπάλσ mRNA Μονάδερ 3

Να γξάςεηε ηα αληηθσδηθόληα ησλ tRNA κε ηε ζεηξά πνπ ζα πάξνπλ κέξνο ζηε κεηάθξαζε ηνπ

παξαπάλσ mRNA Μονάδερ 6

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο θσδηθνλίσλ θαη ακηλνμέσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

AUG rarr Μεζεηνλίλε

ACC rarr Θξενλίλε

AAA rarr Λπζίλε

CCU rarr Πξνιίλε

CAC rarr Ηζηηδίλε

GCC rarr Αιαλίλε

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-33-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ο όξνο γνληδηαθή έθθξαζε αλαθέξεηαη ζπλήζσο ζε όιε ηε δηαδηθαζία κε ηελ νπνία έλα γνλίδην

ελεξγνπνηείηαη γηα λα παξαγάγεη κία πξσηεΐλε

1 Πνύ απνζθνπεί θπξίσο ε ξύζκηζε απηή ζηελ πεξίπησζε ησλ βαθηεξίσλ Μονάδερ 5

2 Τα θύηηαξα ελόο επθαξπσηηθνύ πνιύπινθνπ νξγαληζκνύ όπσο ηα λεπξηθά θαη ηα κπτθά αλ θαη

έρνπλ ην ίδην γελεηηθό πιηθό δηαθέξνπλ ζηε κνξθή θαη ηε ιεηηνπξγία Πώο νλνκάδεηαη απηή ε

δηαδηθαζία εμεηδίθεπζεο θαη ηη θάλεη ηα θύηηαξα λα δηαθέξνπλ ηόζν πνιύ Μονάδερ 8

3 Ο κεραληζκόο ηεο κεηαγξαθήο είλαη ν ίδηνο ζηνπο πξνθαξπσηηθνύο θαη επθαξπσηηθνύο

νξγαληζκνύο Πνηα είλαη ηα ξπζκηζηηθά ζηνηρεία ηεο κεηαγξαθήο ηνπ DNA πνην ην έλδπκν πνπ

θαηαιύεη ηε κεηαγξαθή θαη πώο ιεηηνπξγεί απηό θαηά ηε γνληδηαθή ξύζκηζε ζην επίπεδν ηεο

κεηαγξαθήο ησλ επθαξπσηηθώλ νξγαληζκώλ Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο Σε κηα ζέζε ηκήκαηνο κνξίνπ DNA κε θιώλνπο Α θαη Β έρεη μεθηλήζεη ε αληηγξαθή όπσο

θαίλεηαη ζην παξαθάησ ζρήκα

Ζ DNA-δεζκάζε εθηόο ηνπ όηη ζπλδέεη όια ηα θνκκάηηα πνπ πξνθύπηνπλ από ηηο δηάθνξεο ζέζεηο

έλαξμεο αληηγξαθήο δξα θαηά ηελ αληηγξαθή ηνπ θιώλνπ Β

Σε θάζε θιώλν λα ζπκπιεξώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηεο αληηγξαθήο θαη λα ραξαθηεξίζεηε

ηνλ ηξόπν ζύλζεζεο ησλ λέσλ αιπζίδσλ DNA (κνλάδεο 4) Πνηά έλδπκα ηνπνζεηνύλ ηα

ζπκπιεξσκαηηθά λνπθιενηίδηα θαη πνηνπο άιινπο ξόινπο έρνπλ (κνλάδεο 7)

Σηελ θσδηθή αιπζίδα Α ην γνλίδην πνπ είλαη ππεύζπλν γηα ηελ παξαγσγή ελόο πεπηηδίνπ έρεη ηελ

εμήο αιιεινπρία βάζεσλ

5΄ ATG CCA TGC AAA CCG AAA TGA hellip3΄

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη (κνλάδεο 2)

Κάπνηα αιιαγή πνπ ζπλέβε ζηελ παξαπάλσ θσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA έρεη σο

απνηέιεζκα ην 4ν θσδηθόλην ζην κεηαγξαθόκελν mRNA λα έρεη ηηο βάζεηο UAA

θαη ν αξηζκόο ησλ θσδηθνλίσλ λα παξακέλεη ζηαζεξόο

Αθνύ γξάςεηε ην λέν mRNA πνπ πξνθύπηεη λα εμεγήζεηε πνηα είλαη ε ζπγθεθξηκέλε αιιαγή

πνπ ζπλέβε θαη ηη ζπλέπεηεο κπνξεί λα έρεη γηα ην πεπηίδην (κνλάδεο 8)

Γηαηί ε πξσηετλνζύλζεζε ζηνπο επθαξπσηηθνύο νξγαληζκνύο είλαη κηα laquoνηθνλνκηθή

δηαδηθαζίαraquo (κνλάδεο 4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-34-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Τα γνλίδηα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηηο αιπζίδεο ησλ αηκνζθαηξηλώλ ηνπ αλζξώπνπ εκθαλίδνπλ πνιιέο

κεηαιιάμεηο πνπ νδεγνύλ ζηε δεκηνπξγία αηκνζθαηξηλνπαζεηώλ Σην γνλίδην πνπ θσδηθνπνηεί ηελ

αιπζίδα β έρνπλ βξεζεί πεξηζζόηεξεο από 300 κεηαιιάμεηο ∆ίλεηαη κία κεηάιιαμε ζην θσδηθόλην

πνπ θσδηθνπνηεί ην 6ν ακηλνμύ ηεο βndash πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο αηκνζθαηξίλεο Α (ΖbA)

Σηεθσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA ην θσδηθόλην GAG έγηλε GTG

α Τη ζπλέπεηεο έρεη απηή ε κεηάιιαμε γηα ηελ αηκνζθαηξίλε Α (HbA) θαη γηα ηα

εξπζξνθύηηαξα (κνλάδεο 12)

β Γηαηί ζηα νκόδπγα άηνκα κε βndashζαιαζζαηκία εκθαλίδεηαη ζπρλά αύμεζε ηεο αηκνζθαηξίλεο F

(HbF) (κνλάδεο 7)

γ Σε πνηα άηνκα ε ζύλζεζε ηεο αηκνζθαηξίλεο Α2 (HbA2) απνηειεί δηαγλσζηηθό δείθηε

(κνλάδεο 6) Μονάδερ 25

ΘΔΜΑ 4ο Γπλαίθα κε νκάδα αίκαηνο Α παληξεύεηαη άλδξα κε νκάδα αίκαηνο Β θαη γελλνύλ δύν παηδηά εθ

ησλ νπνίσλ ην πξώην πνπ είλαη θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο Α θαη ην δεύηεξν νκάδα αίκαηνο Ο

Τν δεύηεξν παηδί πάζρεη από θιεξνλνκηθή κεηαβνιηθή λόζν Οη δύν γνλείο είλαη πγηείο θαη ε

κεηέξα κόλνλ είλαη θνξέαο ηνπ ππνιεηπόκελνπ γνληδίνπ πνπ ειέγρεη ηε λόζν απηή Γηα ηα γνλίδηα

πνπ ειέγρνπλ ηνπο παξαπάλσ ραξαθηήξεο ηζρύεη ν δεύηεξνο λόκνο ηνπ Μendel

Να βξείηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ ηνπο σο πξνο ηνπο δύν ραξαθηήξεο

θάλνληαο ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (κνλάδεο 15) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ην θύιν ηνπ

δεύηεξνπ παηδηνύ (κνλάδεο 10) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-35-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα ηελ παξαγσγή ηνπ πξνδξόκνπ κνξίνπ ηεο ηλζνπιίλεο δειαδή ηεο πξντλζνπιίλεο θαηάιιεια

κεηαζρεκαηηζκέλα θύηηαξα Escherichia coli θαιιηεξγήζεθαλ ζε βηναληηδξαζηήξα Ζ απεηθόληζε

ηεο κεηαβνιήο ηνπ πιεζπζκνύ ηνπ βαθηεξίνπ (Ν) ζε ζρέζε κε ηνλ ρξόλν (t) έδσζε ην παξαθάησ

δηάγξακκα

1 Με βάζε ην δηάγξακκα απηό λα ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο θαη λα πεξηγξάςεηε

ηηο θάζεηο ηεο Μονάδερ 10

2 Σε πνηα ζπλήζσο ρξνληθά δηαζηήκαηα ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ βαθηεξίσλ αλακέλεηαη λα παξαρζεί

ε πξντλζνπιίλε Αθνύ παξαιάβνπκε ηελ πξντλζνπιίλε από ηνλ βηναληηδξαζηήξα πώο ζα ηελ

κεηαηξέςνπκε ζε ηλζνπιίλε Μονάδερ 10

3 Πνηνο είλαη ν βηνινγηθόο ξόινο ηεο ηλζνπιίλεο θαη πνηα αζζέλεηα πξνθαιεί ε κείσζε ή ε έιιεηςή

ηεο Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ελόο γνληδίνπ βαθηεξηαθνύ

θπηηάξνπ

AUGndashCCUndashCAUndashCGUndashUCUndashACUndashUUUndashUAA 3΄

α Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ηε μη κωδική αιπζίδα από ηελ νπνία πξνήιζε ην παξαπάλσ

mRNA θαη λα νξίζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηεο Μονάδερ 5

β Αληηθαζηζηνύκε κία ηξηπιέηα ηνπ παξαπάλσ mRNA κε ηελ ηξηπιέηα 5΄UGA

3΄ θαη ην

πεπηίδην πνπ θσδηθνπνηείηαη δελ πθίζηαηαη ηελ παξακηθξή αιιαγή Πνηα είλαη ε ηξηπιέηα

απηή (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

γ Ζ ηξηπιέηα 5΄

UCU3΄

ηνπ παξαπάλσ mRNA θσδηθνπνηεί ην ακηλνμύ ζεξίλε Αλ

αληηθαηαζηήζνπκε απηή ηελ ηξηπιέηα κε ηελ ηξηπιέηα 5΄

UCC3΄

δελ πξνθύπηεη ε

παξακηθξή αιιαγή ζην πεπηίδην Πώο εξκελεύεηαη ην γεγνλόο απηό κε βάζε ηα

ραξαθηεξηζηηθά ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-36-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα πξώηε θνξά ε γνληδηαθή ζεξαπεία εθαξκόζηεθε ζε έλα θνξίηζη πνπ είρε έιιεηςε ηνπ ελδύκνπ

απακηλάζε ηεο αδελνζίλεο (ADA)

1 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ ελδύκνπ απηνύ (κνλάδεο 3) θαη πνηα ηα ζπκπηώκαηα πνπ εκθαλίδνπλ ηα

άηνκα κε έιιεηςε ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

2 Πώο νλνκάδεηαη ν ηύπνο ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο πνπ εθαξκόζηεθε (κνλάδεο 2) θαη γηαηί

(κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

3 Πνηα είλαη ε δηαδηθαζία πνπ αθνινπζείηαη ζηε γνληδηαθή ζεξαπεία ηεο παξαπάλσ αζζέλεηαο Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο κε θπζηνινγηθή όξαζε πνπ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία (PKU) θαη κηα γπλαίθα κε

θπζηνινγηθή όξαζε πνπ δελ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία απνθηνύλ έλα θνξίηζη θαη έλα αγόξη Τν

θνξίηζη έρεη θπζηνινγηθή όξαζε θαη δελ παξνπζηάδεη θαηλπιθεηνλνπξία ελώ ην αγόξη εκθαλίδεη

αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν θαη πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία

1 Πώο πξνθαιείηαη ε θαηλπιθεηνλνπξία (κνλάδεο 5) θαη πσο θιεξνλνκείηαη (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

2 Πώο θιεξνλνκείηαη ε κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν Μονάδερ 6

3 Να βξείηε θαη λα γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο ηνπ άλδξα ηεο γπλαίθαο θαη ησλ παηδηώλ ηνπο

(κνλάδεο 8) θάλνληαο ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 12

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-37-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Α Σηα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα κειεηάηαη ν ηξόπνο θιεξνλόκεζεο θνηλνύ κνλνγνληδηαθνύ

ραξαθηεξηζηηθνύ ζε δύν δηαθνξεηηθέο νηθνγέλεηεο 1 θαη 2

Σηελ 1ε νηθνγέλεηα θέξνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ηα άηνκα Η2 ΗΗ2 ΗΗ3 (καπξηζκέλα) ελώ ζηελ 2

ε

νηθνγέλεηα θέξνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ηα άηνκα ΗΗ2 ΗΗ3 (καπξηζκέλα)

Να πξνζδηνξίζεηε ηνλ ηξόπν θιεξνλόκεζεο ηνπ ραξαθηεξηζηηθνύ κε βάζε ηα παξαπάλσ

ζηνηρεία αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή ζαο κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (Να κε ιεθζεί

ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο θαη λα κελ εμεηαζηεί ε πεξίπησζε ηνπ θπινζύλδεηνπ

επηθξαηνύο γνληδίνπ) (κνλάδεο 8) Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόκσλ (κνλάδεο 5) Μονάδερ 13

Β Να ππνδείμεηε έλα πηζαλό κεραληζκό πνπ κπνξεί λα εμεγήζεη ηε γέλλεζε αηόκνπ κε ζύλδξνκν

Turner από γνλείο κε θπζηνινγηθό αξηζκό ρξσκνζσκάησλ (κνλάδεο 6) Να πεξηγξάςεηε ηε

δηαδηθαζία κε ηελ νπνία κπνξνύκε λα απεηθνλίζνπκε ηα ρξσκνζώκαηα ηνπ αηόκνπ κε ζύλδξνκν

Turner κεηά ηε γέλλεζή ηνπ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη δίθισλν κόξην DNA ην νπνίν πεξηέρεη ηκήκα αζπλερνύο γνληδίνπ πνπ κεηαγξά-

θεηαη ζε mRNA

α) Πνύ ζπλαληάκε αζπλερή γνλίδηα (κνλάδεο 2)

β) Να πξνζδηνξίζεηε ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

γ) Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ πξόδξνκνπ mRNA θαη ηνπ ώξηκνπ mRNA πνπ πξνθύπηνπλ από ηε

κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ DNA ρσξίο αηηηνιόγεζε (κνλάδεο 2)

δ) Πώο πξνθύπηεη ην ώξηκν mRNA (κνλάδεο 3)

ε) Μπνξεί ε πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε ΔcoRI λα θόςεη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3)

ζη) Πνηεο θαηεγνξίεο γνληδίσλ πνπ ππάξρνπλ ζην ρξσκνζσκηθό DNA ελόο θπηηαξηθνύ ηύπνπ δελ

θισλνπνηνύληαη ζε cDNA βηβιηνζήθε (κνλάδεο 8) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-38-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Άλδξαο πνπ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία θαη ζπλζέηεη θπζηνινγηθή πνζόηεηα κειαλίλεο

απνθηά απνγόλνπο κε γπλαίθα πνπ πάζρεη από αιθηζκό αιιά κπνξεί λα κεηαηξέπεη ηε

θαηλπιαιαλίλε ζε ηπξνζίλε

Να βξείηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο θαη θαηλόηππνπο ησλ παηδηώλ

Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηελ θαηλπιθεηνλνπξία θαη ηνλ αιθηζκό βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά

δεύγε νκόινγσλ ρξσκνζσκάησλ Μονάδερ 12

Β Να δηαθξίλεηε πεξηπηώζεηο θαηά ηηο νπνίεο είλαη αηκνξξνθηιηθό ην παηδί πνπ απνθηά

θπζηνινγηθόο άλδξαο κε θπζηνινγηθή γπλαίθα ηεο νπνίαο ν παηέξαο είλαη αηκνξξνθηιηθόο

Οη γνλείο θαη ην παηδί έρνπλ θπζηνινγηθό θαξπόηππν Μονάδερ 13

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ηα πέληε (5) πξώηα ακηλνμέα

κηαο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Ζ θαηεύζπλζε ζηελ νπνία θηλείηαη ε RNA πνιπκεξάζε θαηά ηε

κεηαγξαθή ππνδεηθλύεηαη από ην βέινο

α Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ DNA είλαη ε θσδηθή θαη πνηα είλαη ε κε θσδηθή

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 9

β Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ DNA Μονάδερ 3

γ Να γξάςεηε θαη λα αηηηνινγήζεηε ην αληηθσδηθόληνηνπ tRNA πνπ κεηαθέξεη ην 2ν ακηλνμύ ηεο

πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Μονάδερ 5

δ Τηείλαηηνζύκπινθνέλαξμεοηεοπξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 5) θαη πνηα είλαη ε κεηέπεηηα πνξεία

ηνπ tRNA πνπ ζπκκεηέρεη ζε απηό (κνλάδεο 3) Μονάδερ 8

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-39-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Πξόθεηηαη λα θαιιηεξγεζεί ζην εξγαζηήξην έλαοεηεξόηξνθνο κηθξννξγαληζκόο

1 Να αλαθέξεηε νλνκαζηηθά ηα ζξεπηηθά ζπζηαηηθά ηα νπνία πξέπεη λα πξνζηεζνύλ ζην κέζν

θαιιηέξγεηαο ώζηε ν κηθξννξγαληζκόο απηόο λα αλαπηπρζεί θπζηνινγηθά Μονάδερ 8

2 Πώο κπνξνύκε λα δηαπηζηώζνπκε αλ ν κηθξννξγαληζκόο απηόο είλαη ππνρξεσηηθά αλαεξόβηνο Μονάδερ 7

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνπο άιινπο παξάγνληεο πνπ επηδξνύλ ζηελ αλάπηπμε ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαηηνπαξαθάησηκήκα DNAζηννπνίνέρεη αξρίζεη ε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

1Σηηο ζέζεηο ΑΒΓ∆ΔΕ λα αληηζηνηρίζεηε ηηο ελδείμεηο 3΄ ή 5΄ ώζηε λα θαίλεηαη ν

πξνζαλαηνιηζκόο ησλ αξρηθώλ θαη ησλ λενζπληηζέκελσλ αιπζίδσλ Μονάδερ 6

2Τη είλαη ηα πξσηαξρηθά ηκήκαηα πσο δεκηνπξγνύληαη θαη πσο επηκεθύλνληαη Μονάδερ 9

3Δμεγήζηε γηαηί πξέπεη ζηελ παξαπάλσ δηαδηθαζία λα ελεξγνπνηεζεί ην έλδπκν DNA δεζκάζε

θαη πώο ζα δξάζεη απηό Μονάδερ 6

4Πνηα έλδπκα ζα επηδηνξζώζνπλ ηα πηζαλά ιάζε ηεο δηαδηθαζίαο ηεο αληηγξαθήο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-40-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ νιηγνπεπηίδην έμη ακηλνμέσλ ην νπνίν δελ έρεη ππνζηεί θακία ηξνπνπνίεζε

κεηά ηε ζύλζεζή ηνπ

Ζ2Ν ndash Μεθειονίνη ndash Γλυκίνη ndash Λυζίνη ndash Τρυπηοθάνη ndash Βαλίνη ndash Αλανίνη - COOH

Α Με ηε βνήζεηα ηνπ ηκήκαηνο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ παξαηίζεηαη γξάςηε ηελ αιιεινπρία

ησλ λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ ηκήκαηνο mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην

παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην ∆ηθαηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 13

Β Γξάςηε κε ηνλ θαηάιιειν πξνζαλαηνιηζκό ηελ αιιεινπρία λνπθιενηηδίσλ ζην δίθισλν

κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην Πνηα είλαη ε θσδηθή θαη πνηα ε κε

θσδηθή αιπζίδα Μονάδερ 6

Γ Δάλ ε ηξηπιέηα 5΄-UGG-3΄ ζην mRNA αληηθαηαζηαζεί από ηελ ηξηπιέηα 5΄-UGA-3΄ γξάςηε

ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ζην λέν νιηγνπεπηίδην πνπ ζα ζπληεζεί Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο Σην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ζηα κέιε

κηαο νηθνγέλεηαο ε αηκνξξνθηιία Α (Δίλαη καπξηζκέλα ηα ΗΗ 1 ΗΗ 4 θαη ΗΗΗ 1)

Α Πώο θιεξνλνκείηαη ε αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 5

Β Να γξάςεηε θαη λα δηθαηνινγήζεηε κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο ηνπο γνλνηύπνπο όισλ ησλ

κειώλ πνπ απεηθνλίδνληαη ζην γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 13

Γ Δάλ νη γνλείο ΗΗ 3 θαη ΗΗ 4 απνθηήζνπλ επόκελν παηδί πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα λα λνζεί από

αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 7

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο θσδηθνλίσλ

θαη ακηλνμέσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

GUCrarrΒαιίλε

UGGrarrΤξππηνθάλε

GGUrarrΓιπθίλε

AUGrarrΜεζεηνλίλε

AAArarrΛπζίλε

GCCrarrΑιαλίλε

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-41-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο κε ηηο νπνίεο κπνξνύλ λα παξαρζνύλ κνλνθισληθά

αληηζώκαηα ηα νπνία ζπλεηζθέξνπλ ζηνλ πξνζδηνξηζκό ησλ νκάδσλ αίκαηνο ηνπ αλζξώπνπ Μονάδερ 7

Γ2 Να αλαθέξεηε πνηνπο ηύπνπο αηκνξνθηιίαο γλσξίδεηε θαη πνύ νθείινληαη (κνλάδεο 2) Να

πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία αληηκεηώπηζεο κίαο εμ απηώλ κε βάζε ηε κέζνδν δεκηνπξγίαο

δηαγνληδηαθώλ δώσλ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 ∆ίλεηαη κείγκα κνξίσλ DNA θαη έλαο αληρλεπηήο RΝΑ

Να εμεγήζεηε ηη είλαη αληρλεπηήο (κνλάδεο 2) λα πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ ζα

αθνινπζεζνύλ πξνθεηκέλνπ ν αληρλεπηήο λα πβξηδνπνηήζεη ηελ θαηάιιειε αιιεινπρία DNA

(κνλάδεο 4) θαη λα εμεγήζεηε πνηνο είλαη ν θιώλνο ηνπ DNA πνπ ζα πβξηδνπνηεζεί (κνλάδεο 4) Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ ∆

Υγηήο άληξαο παληξεύηεθε κε πγηή γπλαίθα θαη απέθηεζαλ έλα αγόξη κε αρξσκαηνςία ζην

θόθθηλν θαη ην πξάζηλν ρξώκα έλα θνξίηζη πνπ πάζρεη από δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία θαη

πεξηκέλνπλ ην ηξίην παηδί ηνπο

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη λα εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ παηδηώλ ηνπο θαη λα εμεγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆3 Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην ηξίην παηδί λα έρεη θπζηνινγηθό θαηλόηππν

Να εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο θάλνληαο ή ηελ απαηηνύκελε δηαζηαύξσζε ή ηηο

απαηηνύκελεο δηαζηαπξώζεηο Μονάδερ 12

∆4 Να εμεγήζεηε ηα γελεηηθά αίηηα ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-42-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

∆ίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν

C T T A A C T A A T A G G G T G G A C C T A A C A T A G A T

G A A T T G A T T A T C C C A C C T G G A T T G T A T C T A

Γ1 Να γξάςεηε ην mRNA πνπ ζα πξνθύςεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

νξίδνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ηνπ (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο

(κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ2 Να βξείηε ηνλ αξηζκό ησλ ακηλνμέσλ από ηα νπνία ζα απνηειείηαη ην έλδπκν κεηά ηε

κεηάθξαζε ηνπ παξαπάλσ mRNA (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο κε

βάζε ηηο ηδηόηεηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε ιεηηνπξγία ηνπ ελδύκνπ αλ ζπκβεί γνληδηαθή

κεηάιιαμε ε νπνία ζα πξνθαιέζεη έιιεηςε ηνπ δεύηεξνπ λνπθιενηηδίνπ ζην δεύηεξν

θσδηθόλην ηνπ γνληδίνπ Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ ∆

∆ίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν

ζην νπνίν ηα άηνκα Η1 θαη ΗΗ1 ΗΗ2 ΗΗ3 ΗΗ4 ΗΗ5 ΗΗ6 πάζρνπλ από κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ ζην παξαπάλσ γελεαινγηθό

δέληξν Μονάδερ 7

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ παηδηώλ ζην παξαπάλσ

γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 4

∆3 Να θάλεηε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο θαη λα αηηηνινγήζεηε ηηο απαληήζεηο ζαο Μονάδερ 14

Σημείωζη Να μην εξεηαζθεί η πεπίπηωζη θςλοζύνδεηος επικπαηούρ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-43-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ ∆ίλνληαη ηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα Α θαη Β

Σην Α απεηθνλίδνληαη νη θάζεηο (αβγ θαη δ)

αλάπηπμεο ελόο κηθξννξγαληζκνύ Σην Β

απεηθνλίδεηαη ε παξαγσγή ηνπ πξντόληνο από

ηνλ κηθξννξγαληζκό γηα ην ίδην ρξνληθό

δηάζηεκα

Γ1 Με βάζε ην δηάγξακκα Α λα

ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο

(κνλάδεο 3) θαη λα νλνκάζεηε ηηο θάζεηο

ηεο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 7

Γ2 Σε πνηα θάζε παξάγεηαη ε κεγαιύηεξε πνζόηεηα ηνπ πξντόληνο (κνλάδεο 2) Nα

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 Αλ ην πξντόλ εθθξίλεηαη από ηνλ κηθξννξγαληζκό πώο ζα ην παξαιάβνπκε από ηελ

θαιιηέξγεηα Μονάδερ 6

Γ4 Να αλαθέξεηε ηνπο παξάγνληεο πνπ επεξεάδνπλ ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ηνπ

κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 4

ΘΔΜΑ ∆ ∆ίλεηαη ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ πεξηέρεη ην αζπλερέο γνλίδην

ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ παξαθάησ πεπηηδίνπ

H2N- μεθειονίνη - αλανίνη - λευκίνη - αζπαραγίνη ndash COOH

∆1 Να γξάςεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 4) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 10

∆2 Να γξάςεηε ην πξόδξνκν mRNA ην ώξηκν mRNA ην εζώλην ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 6) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 15

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ

Aιαλίλε = GCU Λεπθίλε = UUG Αζπαξαγίλε = AAU

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-44-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

1 Πνηα είλαη ε δνmicroή ηνπ DNA ζην ρώξν ζύmicroθσλα microε ην microνληέιν ηεο δηπιήο έιηθαο Μονάδερ 12

2 Να πεξηγξάςεηε πώο ξπζmicroίδεηαη ε γνληδηαθή έθθξαζε ζηα επθαξπσηηθά θύηηαξα Μονάδερ 8

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνλ αιθηζmicroό Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο πνπ πάζρεη από νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

παληξεύεηαη microία γπλαίθα ε νπνία δελ πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο

ινβνύο απηηώλ Τν δεπγάξη απηό απνθηά ηξία παηδηά

Τν πξώην εmicroθαλίδεη ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ ην δεύηεξν δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη πξνζθνιιεmicroέλνπο ινβνύο απηηώλ θαη ην ηξίην δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ γνλέσλ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

β Πνηνη είλαη νη πηζαλνί γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παηδηώλ Μονάδερ 5

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-45-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Σην θπηό κνζρνκπίδειν ην ρξώκα ησλ ζπεξκάησλ κπνξεί λα είλαη είηε θίηξηλν είηε πξάζηλν

ελώ ην ύςνο ηνπ είλαη είηε ςειό είηε θνληό Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηηο παξαπάλσ

ηδηόηεηεο βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά δεύγε νκνιόγσλ ρξσκνζσκάησλ Δάλ έρεηε ζηε

δηάζεζή ζαο έλα ςειό κνζρνκπίδειν κε θίηξηλα ζπέξκαηα λα θάλεηε ηηο θαηάιιειεο

δηαζηαπξώζεηο πνπ απαηηνύληαη γηα λα βξείηε ην γνλόηππό ηνπ (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 11

Γ2 Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο από δύν θπζηνινγηθνύο

γνλείο κπνξεί λα γελλεζεί παηδί κε ζύλδξνκν Turner Μονάδερ 8

Γ3 Μία πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κία πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ Γ

Γίδεηαη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Σηνλ θιώλν ΕΖ ε αληηγξαθή γίλεηαη

κε αζπλερή ηξόπν Τα ζεκεία Γ θαη Ζ ππνδεηθλύνπλ ηε ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα λα ζρεδηάζεηε ηα ζπλερή θαη αζπλερή

ηκήκαηα ησλ λέσλ θιώλσλ κε βέιε ππνδεηθλύνληαο ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ λέσλ θαη

ησλ κεηξηθώλ θιώλσλ (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Σηνλ θιώλν πνπ αληηγξάθεηαη κε ζπλερή ηξόπν λα γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ

λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ πξσηαξρηθνύ ηκήκαηνο ην νπνίν απνηειείηαη

από 8 (νθηώ) λνπθιενηίδηα (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Γ3 Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην πεπηίδην απηό Μονάδερ 2

Γ4 Μεηά ηελ επίδξαζε αθηηλνβνιίαο ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ζπάεη ζηα ζεκεία πνπ

ππνδεηθλύνληαη από ηα βέιε Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε θαη λα

ζεκεηώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ Μονάδερ 2

Γ5 Τν ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε επαλαζπλδέεηαη ζηα ίδηα ζεκεία θνπήο κεηά από

αλαζηξνθή

Να γξάςεηε νιόθιεξν ην κόξην ηνπ DNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηελ αλαζηξνθή (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην λέν πεπηίδην (κνλάδεο 2)

Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-46-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν Σην κόξην απηό ζπκβαίλεη κεηάιιαμε πξνζζήθεο ηξηώλ (3) δηαδνρηθώλ

λνπθιενηηδίσλ (5΄-GAT-3΄)

Γ1 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Φ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) θαη ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα ηνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ2 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Υ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) Ζ παξαπάλσ κεηάιιαμε έρεη ειάρηζηε επίδξαζε ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα

ηνπ ελδύκνπ Πώο ραξαθηεξίδεηαη απηή ε κεηάιιαμε (κνλάδεο 2) Nα εμεγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 9

Γ3 Σε δύν άηνκα πνπ πάζρνπλ από ζύλδξνκν Klinefelter έγηλε αλάιπζε ηεο αιιεινπρίαο ησλ

βάζεσλ ηνπ DNA ησλ θπιεηηθώλ ρξσκνζσκάησλ ηνπο Σην πξώην άηνκν ε αλάιπζε έδεημε

ηξεηο δηαθνξεηηθέο αιιεινπρίεο βάζεσλ DNA Σην δεύηεξν άηνκν ε αλάιπζε έδεημε δύν

παλνκνηόηππεο θαη κία δηαθνξεηηθή αιιεινπρία βάζεσλ DNA Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο

κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο γελλήζεθαλ ηα άηνκα απηά από θπζηνινγηθνύο

γνλείο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ Γ

Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-47-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Α

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Μηα πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κηα πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 7

Γ2 Ζ αλάιπζε δεηγκάησλ DNA από δύν βαθηεξηαθέο θαιιηέξγεηεο έδσζε ηα εμήο

απνηειέζκαηα ζηελ πξώηε θαιιηέξγεηα βξέζεθε πνζνζηό αδελίλεο (Α) 28 θαη

ζηεδεύηεξε βξέζεθε πνζνζηό γνπαλίλεο (G) 28 Να εμεγήζεηε αλ ηα βαθηήξηα ησλ δύν

θαιιηεξγεηώλ αλήθνπλ ζην ίδην ή ζε δηαθνξεηηθό είδνο Μονάδερ 6

Γ3 Με πνηνπο ηξόπνπο γίλεηαη ε θαιιηέξγεηα κηθξννξγαληζκώλ ζε κεγάιε θιίκαθα Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ Γ Σrsquo έλα κόξην DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ ππάξρνπλ δύν γνλίδηα Α θαη Β όπσο θαίλεηαη ζην

ζρήκα

Γ1 Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο θαη λα νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ

αιπζίδσλ ηνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Τα γνλίδηα Α θαη Β κεηαγξάθνληαη ζε RNA Να νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπ RNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Πνηα είλαη ε θσδηθή αιπζίδα γηα ην γνλίδην Α θαη πνηα γηα ην Β (κνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ4 Τη είλαη ν ππνθηλεηήο (κνλάδεο 2) Να νξίζεηε ηε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή γηα θάζε γνλίδην κε

έλα βέινο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-48-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Να αλαθέξεηε ηα βήκαηα πνπ απαηηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο

αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο από έλα δηαγνληδηαθό δών Μονάδερ 12

Γ2 Να εμεγήζεηε πώο ε ζεξκνθξαζία επεξεάδεη ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 8

Γ3 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ πξηκνζώκαηνο ζηελ αληηγξαθή ηνπ DNA Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ

Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-49-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Μεηέξα κε θπζηνινγηθή όξαζε θαη νκάδα αίκαηνο Β απνθηά δύν παηδηά κε έλαλ άλδξα κε

θπζηνινγηθή όξαζε Τν θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο ΑΒ ελώ ην αγόξη νκάδα αίκαηνο Ο

Τν έλα από ηα δύν παηδηά πάζρεη από κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν ndash θόθθηλν

Γ1 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ σο πξνο ηνπο δύν

ραξαθηήξεο (κνλάδεο 8) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 10) Μονάδερ 18

Γ2 Πνην από ηα δύν παηδηά δελ έρεη θπζηνινγηθή όξαζε Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA

(Ι) GACTAATAAAAGAAGTAGTTAGGATCATAGG

(ΙΙ) CTGATTATTTTCTTCATCAA TCCTAGTA TCC

πνπ θσδηθνπνηεί ην πεπηίδην

H2N-Μεθειονίνη-Τυροζίνη-Φαινυλαλανίνη-Φαινυλαλανίνη-Τυροζίνη-COOH

Γ1 Να εμεγήζεηε πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA είλαη ε θσδηθή θαη

πνηα είλαη ε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 4) Να γξάςεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ησλ

αιπζίδσλ (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 8

Γ2 Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ

παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA (κνλάδεο 2) θαζώο θαη ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε πνύ νθείιεηαη ε δηαθνξά κεηαμύ ησλ δύν απηώλ κνξίσλ

(κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ παξαπάλσ πεπηηδίνπ εάλ κηα

γνληδηαθή κεηάιιαμε πνπ ζα ζπκβεί ζην θσδηθόλην ηεο ηπξνζίλεο νδεγήζεη ζε

αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από ζπκίλε Μονάδερ 5

Γ4 Δάλ ε παξαπάλσ γνληδηαθή κεηάιιαμε νδεγήζεη ζε αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από

αδελίλε λα εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ πεπηηδίνπ Μονάδερ 5

Γίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Μεζεηνλίλε AUG

Τπξνζίλε UAC UAU

Φαηλπιαιαλίλε UUU UUC

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-50-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Μηα αξζεληθή κύγα Drosophila κε ιεπθά κάηηα δηαζηαπξώζεθε κε κηα ζειπθή κε θόθθηλα

κάηηα Από ηε δηαζηαύξσζε απηή πήξακε 280 απνγόλνπο ζηελ F1 γεληά πνπ είραλ όινη

θόθθηλα κάηηα Γηαζηαπξώλνληαο δύν άηνκα από ηελ F1 γεληά πξνθύπηνπλ 319 απόγνλνη

ζηελ F2 γεληά Μηα αλάιπζε ησλ απνγόλσλ ηεο F2 γεληάο έδεημε όηη ππάξρνπλ

159 ζειπθά κε θόθθηλα κάηηα

82 αξζεληθά κε θόθθηλα κάηηα θαη

78 αξζεληθά κε ιεπθά κάηηα

Με βάζε ηα δεδνκέλα λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ην παξαπάλσ

γλώξηζκα Γηα ηα άηνκα πνπ δηαζηαπξώζεθαλ δίλεηαη όηη ηα ζειπθά έρνπλ έλα δεπγάξη X

ρξσκνζσκάησλ (ΦΦ) θαη ηα αξζεληθά έρνπλ έλα Φ θαη έλα Χ ρξσκόζσκα (ΦΧ)

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν όπνπ απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη κηα κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

Τα άηνκα ΙΙ2 ΙΙ3 ΙΙΙ3 θαη ΙV3 πάζρνπλ από ηελ αζζέλεηα απηή Γηα όια ηα παξαθάησ

εξσηήκαηα λα κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο

Γ2 Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη ε αζζέλεηα Μονάδερ 6

Γ3 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην δεπγάξη ΙΙΙ1 III2 λα απνθηήζεη αγόξη πνπ ζα πάζρεη

(κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 8

Γ4 Αλ ηα άηνκα Ι1 θαη Ι4 πάζρνπλ από κηα αζζέλεηα πνπ νθείιεηαη ζε γνλίδην κηηνρνλ-δξηαθνύ

DNA λα αλαθέξεηε πνηα άηνκα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ ζα θιεξνλνκή-ζνπλ ην γνλίδην

απηό (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-51-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA ην νπνίν θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Αιπζίδα 1 GTTGAATTCTTAGCTTAAGTCGGGCATGAATTCTC

Αιπζίδα 2 CAACTTAAGAATCGAATTCAGCCCGTACTTAAGAG

Γ1 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

επηζεκαίλνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ησλ αιπζίδσλ ηνπ (κνλάδεο 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Τν παξαπάλσ ηκήκα DNA αληηγξάθεηαη θαη θαηά ηε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

δεκηνπξγνύληαη ηα παξαθάησ πξσηαξρηθά ηκήκαηα

i) 5΄-GAGAAUUC-3΄

ii) 5΄-UUAAGCUA-3΄

iii) 5΄-GUUGAAUU-3΄

Να πξνζδηνξίζεηε πνηα αιπζίδα αληηγξάθεηαη κε ζπλερή θαη πνηα κε αζπλερή ηξόπν

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε ην έλδπκν EcoRI πξνθεηκέλνπ λα ελζσκα-ησζεί ζε

έλα από ηα δύν πιαζκίδηα Α θαη Β πνπ δίλνληαη παξαθάησ

Πνην από ηα δύν πιαζκίδηα ζα επηιέμεηε γηα ηε δεκηνπξγία αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ

(κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Πόζνη θσζθνδηεζηεξηθνί δεζκνί ζα δηαζπαζηνύλ ζην πιαζκίδην πνπ επηιέμαηε θαη πόζνη ζα

δεκηνπξγεζνύλ θαηά ην ζρεκαηηζκό ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ4 Από ηε κύγα Drosophila απνκνλώζεθαλ ηξία δηαθνξεηηθά θπζηνινγηθά θύηηαξα ζηα νπνία

πξνζδηνξίζηεθε ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ζε δεύγε βάζεσλ

Σην πξώην θύηηαξν ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ππνινγίζηεθε ζε 32108 δεύγε βάζεσλ

ζην δεύηεξν θύηηαξν ζε 16108 δεύγε βάζεσλ θαη ζην ηξίην θύηηαξν ζε 6410

8 δεύγε

βάζεσλ

Να δηθαηνινγήζεηε γηαηί ππάξρνπλ νη δηαθνξέο απηέο ζην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ησλ

ηξηώλ θπηηάξσλ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-52-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ Γ

Έλα πιαζκίδην πνπ ρξεζηκνπνηείηαη σο θνξέαο θισλνπνίεζεο ελόο ηκήκαηνο DNA έρεη έλα

γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε θαη έλα γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληη-

βηνηηθό ηεηξαθπθιίλε Τν γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζηελ ηεηξαθπθιίλε πεξηέρεη ηελ αιιεινπρία

πνπ αλαγλσξίδεηαη από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Γεκηνπξγνύκε αλαζπλδπαζ-

κέλα πιαζκηδία κε ηε ρξήζε ηεο πεξηνξηζηηθήο ελδνλνπθιεάζεο EcoRI

Τα κεηαζρεκαηηζκό βαθηεξίσλ πνπ δελ είραλ θαλέλα πιαζκίδην Σηε ζπλέρεηα ηα βαθηήξηα

θαιιηεξγνύληαη ζε ζξεπηηθό πιηθό

Γ1 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ηεηξαθπθιίλε αληί ηεο ακπηθηιίλεο (κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 Σηνπο παξαθάησ δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο (1 2 3) θαίλεηαη ε δηαβάζκηζε ηεο ζπγθέληξσζεο

ηνπ νμπγόλνπ θαη ε πεξηνρή αλάπηπμεο ηξηώλ εηδώλ κηθξννξγα-ληζκώλ ζε πγξό ζξεπηηθό

πιηθό Οη κηθξννξγαληζκνί απεηθνλίδνληαη σο καύξεο θνπθίδεο

Σε πνηνλ από ηνπο ηξεηο δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο έρνπκε θαιιηέξγεηα κπθήησλ πνπ

ρξεζηκνπνηνύληαη ζηελ αξηνβηνκεραλία βαθηεξίσλ ηνπ γέλνπο Clostridium θαη βαθηεξίσλ

ηνπ γέλνπο Mycobacterium (κνλάδεο 3) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

Γ4 Με πνηνλ ηξόπν δεκηνπξγνύκε δηαγνληδηαθά θπηά ηα πξντόληα ησλ νπνίσλ έρνπλ

κεγαιύηεξε δηάξθεηα δσήο ζε ζρέζε κε απηά ησλ κε δηαγνληδηαθώλ θπηώλ Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-53-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ δηάγξακκα απεηθνλίδεηαη ε θπζηνινγηθή κεηαβνιή ζην πνζνζηό ησλ

πνιππεπηηδηθώλ αιπζίδσλ ησλ αηκνζθαηξηλώλ HbA HbF θαη HbA2 ηνπ αλζξώπνπ από ηελ

εκβξπηθή ειηθία θαη κεηά ηε γέλλεζή ηνπ

Γ1 Πνην είδνο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο αληηζηνηρεί ζε θαζεκηά από ηηο θακπύιεο Η ΗΗ ΗΗΗ θαη IV

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ2 Τα απνηειέζκαηα κηαο εμέηαζεο αίκαηνο ζε έλαλ ελήιηθα έδεημαλ όηη νη αηκνζθαηξίλεο HbA

HbF θαη HbA2 είλαη ζε θπζηνινγηθά επίπεδα Πόζα γνλίδηα είλαη ππεύζπλα γηα ηε ζύλζεζε

ηεο HbA ζε έλα ζσκαηηθό θύηηαξν ζηε κεηάθαζε (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA πνπ πεξηέρεη ηα θσδηθόληα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα επηά

πξώηα ακηλνμέα ηεο θπζηνινγηθήο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο HbA

5΄hellip GTG CAC CTG ACT CCT GAG GAG hellip 3΄

3΄hellip CAC GTG GAC TGA GGA CTC CTC hellip 5΄

Ζ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI αλαγλσξίδεη ηελ αιιεινπρία

5΄ CTGAG 3΄

3΄ GACTC 5΄

θαη θόβεη θάζε αιπζίδα κεηαμύ ηνπ C θαη ηνπ Τ (κε θαηεύζπλζε 5΄3΄) Ζ αιιεινπρία πνπ

αλαγλσξίδεη ε DdeI βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα DNA Από έλα άηνκν θνξέα ηεο

δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο απνκνλώζεθαλ ηκήκαηα DNA πνπ πεξηέρνπλ ηα θσδηθόληα ηα

νπνία θσδηθνπνηνύλ ηα επηά πξώηα ακηλνμέα ηεο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Σηα ηκήκαηα απηά

επηδξάζακε κε ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI

Πόζα ηκήκαηα DNA δηαθνξεηηθνύ κήθνπο ζα πξνθύςνπλ κεηά ηε δξάζε ηεο DdeI (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 7

Γ4 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο δηάγλσζεο ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο θαηά ηνλ

πξνγελλεηηθό έιεγρν ηε δέθαηε εβδνκάδα ηεο θύεζεο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-54-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Σε ηξεηο δηαθνξεηηθνύο βηναληηδξαζηήξεο πξαγκαηνπνηείηαη

θιεηζηή θαιιηέξγεηα ηξηώλ δηαθνξεηηθώλ κηθξννξγαληζκώλ Α Β

θαη Γ αληίζηνηρα

Σηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα απεηθνλίδεηαη ν αξηζκόο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ ζε ζρέζε κε ην ρξόλν

Σην ρξνληθό δηάζηεκα από 0 έσο t1 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ

ζηνπο βηναληηδξα-ζηήξεο είλαη πςειή θαη ζηαζεξή ελώ ζην ρξν-

ληθό δηάζηεκα από t1 έσο t2 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ είλαη

ρακειή θαη ζηαζεξή

Γ1 Με βάζε ηα ζρήκαηα λα ραξαθηεξίζεηε ηνπο

κηθξννξγαληζκνύο Α Β Γ ζε ζρέζε κε ηελ εμάξηεζε ηεο

αλάπηπμήο ηνπο από ηε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ (κνλάδεο 6)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

Γ2 Με βάζε ηα ζρήκαηα ζε πνηα θάζε ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ γίλεηαη ε κεηαβνιή ηεο ζπγθέληξσζεο ηνπ Ο2

ζηνλ βηναληηδξαζηήξα όπνπ θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α

(κνλάδεο 2)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 4

Γ3 Πώο εμεγείηαη ε εθζεηηθή θάζε ζε κία θιεηζηή θαιιηέξγεηα

κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 4

Γ4 Τη ελλννύκε ζήκεξα κε ηνλ όξν δύκσζε (κνλάδεο 3) Πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο

(κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ πεπηίδην πνπ παξάγεηαη από έλα βαθηήξην

HOOCminusμεθειονίνηminusαλανίνηminusζερίνηminusαζπαραγίνηminusμεθειονίνηminusNH2

Γ1 Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ δίθισλνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ πεπηίδην (κνλάδεο

2) Να νξίζεηε ην 5΄ θαη 3΄ άθξν θάζε αιπζίδαο (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να θαζνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Γίλνληαη ηα θσδηθόληα

αιαλίλε GCU αζπαξαγίλε AAU κεζεηνλίλε AUG ζεξίλε UCU

Τν θσδηθόλην ιήμεο είλαη ην UGA Μονάδερ 15

Γ2 Μπνξεί ε παξαπάλσ αιπζίδα λα θνπεί από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 5

Γ3 Πώο ζρεκαηίδεηαη ην ζύκπινθν έλαξμεο ηεο πξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 3) Από ηη

απνηειείηαη ην πνιύζσκα (κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-55-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν απεηθνλίδεη ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη κηα

αζζέλεηα ηνπ κεηαβνιηζκνύ ζηνλ άλζξσπν

Γ1 Ζ αζζέλεηα απηή νθείιεηαη ζε επηθξαηέο ή ζε ππνιεηπόκελν γνλίδην (Μνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Κιεξνλνκείηαη σο απηνζσκηθόο ή

θπινζύλδεηνο ραξαθηήξαο (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 12

Γ2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέλδξν Μονάδερ 6

Γ3 O άλδξαο ΗΗΗ1 απνθηά κε γπλαίθα εηεξόδπγε ζηελ αζζέλεηα απηή έλα αγόξη

Να βξείηε ηε πηζαλόηεηα πνπ ππάξρεη ην αγόξη απηό λα πάζρεη αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Τα ζεκεία Α θαη Γ ππνδεηθλύνπλ ηε

ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηό ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ κεηξηθώλ αιπζίδσλ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ζρεδηάζεηε ζην ίδην ζρήκα ηα αζπλερή θαη

ηα ζπλερή ηκήκαηα ησλ δύν λέσλ αιπζίδσλ κε

βέιε θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηά ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπο (Μνλάδεο 3)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4)

Μονάδερ 7

Γ3 Ζ κεηξηθή αιπζίδα ηνπ DNA πνπ αληηγξάθε-

ηαη κε ζπλερή ηξόπν ακέζσο κεηά κεηαγξάθεηαη

Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ RNA πνπ ζρεκαηίδεηαη

θαηά ηε κεηαγξαθή θαη λα ζεκεηώζεηε ηνλ

πξνζαλαηνιηζκό ηνπ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ4 Πνηα είλαη ε δξάζε ηεο RNA πνιπκεξάζεο κεηά ηελ πξόζδεζή ηεο ζηνλ ππνθηλεηή ελόο

γνληδίνπ Μονάδερ 6

Page 27: biologia kat 3o 4o

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-27-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο κπνξεί λα γίλεη θαη από ηα

δηαγνληδηαθά δώα

1 Πνηα είλαη ηα βήκαηα ηεο δηαδηθαζίαο πνπ πξνεγνύληαη ηεο γέλλεζεο ελόο δηαγνληδηαθνύ δώνπ Μονάδερ 6

2 Δθηόο από ηα δηαγνληδηαθά δώα από πνηνπο άιινπο νξγαληζκνύο είλαη δπλαηή ε παξαγσγή

αλζξώπηλεο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο θαη ζε πνην ραξαθηεξηζηηθό ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα

ζηεξίδεηαη ε δπλαηόηεηα απηή Μονάδερ 10

3 Γηαηί ε θισλνπνίεζε είλαη ρξήζηκε γηα ηνλ πνιιαπιαζηαζκό ησλ δηαγνληδηαθώλ δώσλ Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο Σε απνζηεηξσκέλν ζάιακν θαιιηεξγεηώλ όπνπ ε ζεξκνθ-

ξαζία έρεη ξπζκηζηεί ζηνπο 35 νC έρνπλ ηνπνζεηεζεί δύν

θηάιεο κε θαιιηέξγεηεο κηθξννξγαληζκώλ Σηε κία θηάιε

θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α θαη ζηελ άιιε ν

κηθξννξγαληζκόο Β Από ηηο θηάιεο απηέο έρεη απνκα-

θξπλζεί ν αέξαο

Ο κηθξννξγαληζκόο Α έρεη άξηζηε ζεξκνθξαζία αλάπ-

ηπμεο ηνπο 35 νC ελώ ν κηθξννξγα-ληζκόο Β ηνπο 45

νC

Τε ρξνληθή ζηηγκή t1 γηα θάπνην ιόγν απνκαθξύλνληαη ηα πώκαηα από ηηο θηάιεο ησλ θαιιηεξ-

γεηώλ θαη νη κηθξννξγαληζκνί έξρνληαη ζε επαθή κε ηνλ αηκνζθαηξηθό αέξα

1 Με βάζε ην παξαπάλσ δηάγξακκα πνηα είλαη ε αιιαγή πνπ παξαηεξείηαη ζηνπο πιεζπζκνύο

ησλ κηθξννξγαληζκώλ Α θαη Β Μονάδερ 5

2 Να εμεγήζεηε γηαηί ζπκβαίλεη ε αιιαγή απηή ζηνλ θαζέλα από ηνπο δύν πιεζπζκνύο Μονάδερ 10

3 Σηε ρξνληθή ζηηγκή t2 ε ζεξκνθξαζία ηνπ ζαιάκνπ θαιιηέξγεηαο αιιάδεη ζηνπο 45 νC

α Πνηα ζα είλαη ε επίδξαζε ηεο αιιαγήο απηήο ζηνλ πιεζπζκό ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Α Μονάδερ 5

β Πνηα ζα είλαη ε επίδξαζε ηεο αιιαγήο απηήο ζηνλ πιεζπζκό ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Β Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-28-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Φπηό Α δηαζηαπξώλεηαη κε θπηό Β ηνπ ηδίνπ είδνπο πνπ έρεη θόθθηλα άλζε Από ηε

δηαζηαύξσζε απηή παίξλνπκε θπηά κε ιεπθά θαη θόθθηλα άλζε Τν θόθθηλν ρξώκα θαζνξίδεηαη

από ππνιεηπόκελν γνλίδην

1 Να γξάςεηε ηε δηαζηαύξσζε κεηαμύ ησλ θπηώλ Α θαη Β θαη λα δηθαηνινγήζεηε ην γνλόηππν

ηνπ θπηνύ Α Μονάδερ 9

2 Τη νλνκάδεηαη δηαζηαύξσζε ειέγρνπ θαη γηα πνην ζθνπό ηε ρξεζηκνπνηνύκε Μονάδερ 6

Β Ζ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ηνπ mRNA θαζνξίδεη ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ζηηο πξσηεΐλεο

κε βάζε έλα θώδηθα αληηζηνίρηζεο λνπθιενηηδίσλ mRNA κε ακηλνμέα πξσηετλώλ ν νπνίνο

νλνκάδεηαη γελεηηθόο θώδηθαο

1 Τη ζεκαίλεη ε έθθξαζε laquoν γελεηηθόο θώδηθαο είλαη ζπλερήο θαη ζρεδόλ θαζνιηθόοraquo Μονάδερ 5

2 Γηαηί ν γελεηηθόο θώδηθαο ραξαθηεξίδεηαη σο εθθπιηζκέλνο Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ελόο πξνθαξπσηηθνύ νξγαληζκνύ

5 C C A G A A T T C A A T T C A G G A C G A A A A G A A T T C A A C 3

3 G G T C T T A A G T T A A G T C C T G C T T T T C T T A A G T T G 5

To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Να γξάςεηε ην

ηκήκα DNA πνπ πξνθύπηεη κεηά από ηε δξάζε ηεο EcoRI θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 8

Τν ηκήκα ηνπ DNA πνπ πξνέθπςε κεηά ηε δξάζε ηεο EcoRI κεηαγξάθεηαη

Πνηα αιπζίδα από απηό ην DNA κεηαγξάθεηαη θαη γηαηί Μονάδερ 6

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από απηή ηε κεηαγξαθή θαη λα

ζεκεηώζεηε ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο Μονάδερ 6

Πνηνη νξγαληζκνί δηαζέηνπλ πεξηνξηζηηθέο ελδνλνπθιεάζεο θαη πνηνο είλαη ν θπζηνινγηθόο ηνπο

ξόινο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-29-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ Βηνηερλνινγία κε ηελ αλάπηπμε ηεο ηερλνινγίαο ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ DNA ηε ρξήζε ηεο

ηερληθήο PCR θαη ηελ παξαγσγή κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ ζπλεηζθέξεη ζε ηνκείο όπσο ε

γεσξγία ε θηελνηξνθία θαη ε Ηαηξηθή

1 Τη επηηξέπεη ε κέζνδνο ηεο αιπζηδσηήο αληίδξαζεο ηεο πνιπκεξάζεο (PCR) (κνλάδεο 4) Να

αλαθέξεηε ηξεηο πξαθηηθέο εθαξκνγέο ηεο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

2 Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία παξαγσγήο ζην εξγαζηήξην κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ γηα έλα

επηιεγκέλν αληηγόλν Μονάδερ 8

3 Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία παξαγσγήο δηαγνληδηαθώλ θπηώλ αλζεθηηθώλ ζηα έληνκα κε ηε

ρξήζε ηεο ηερλνινγίαο ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ DNA θαη ηνπ βαθηεξίνπ Bacillus thuringiensis Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο Τα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα αλαπαξηζηνύλ ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ζηα κέιε

ηεο ίδηαο νηθνγέλεηαο ε κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ην θόθθηλν ρξώκα (γελεαινγηθό

δέληξν Α) θαη ε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία (γελεαινγηθό δέληξν Β)

Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδεηαη ζην

γελεαινγηθό δέληξν Α θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδεηαη ζην

γελεαινγηθό δέληξν Β θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Τν δεπγάξη (Η1 Η2) πεξηκέλεη ηξίην παηδί Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα γελλεζεί παηδί κε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία θαη θπζηνινγηθή όξαζε (κνλάδεο 6)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Να αλαθέξεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ αθνινπζνύληαη θαηά ηνλ πξνγελλεηηθό έιεγρν γηα ηε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία όηαλ ε κεηέξα βξίζθεηαη ζηελ 11ε εβδνκάδα ηεο θύεζεο (κνλάδεο

4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-30-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ βαθηεξηαθνύ mRNA

5΄Α G A U G A A A G C C A C G G A G C C C U G A G C A A 3΄

Από ηε κεηάθξαζε απηνύ ηνπ mRNA πξνθύπηεη κία πεπηηδηθή αιπζίδα

1 Πνηνο είλαη ν αξηζκόο ησλ ακηλνμέσλ πνπ απνηεινύλ απηή ηελ πεπηηδηθή αιπζίδα(κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

2 Να πεξηγξάςεηε ην ζηάδην έλαξμεο ηεο πξσηετλν-ζύλζεζεο Μονάδερ 8

3 Να πεξηγξάςεηε ην δεζκό κε ηνλ νπνίν ελώλνληαη κεηαμύ ηνπο δύν δηαδνρηθά λνπθιενηίδηα ζε

έλα κόξην mRNA Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην γελεαινγηθό δέληξν κηαο νηθνγέλεηαο ζηελ νπνία εκθαλίδεηαη ε αζζέλεηα ηεο

αηκνξξνθηιίαο Α Τν άηνκν III 1 πάζρεη από αηκνξξνθηιία Α Όια ηα κέιε ηεο νηθνγέλεηαο έρνπλ

θπζηνινγηθό αξηζκό θαη κέγεζνο ρξσκνζσκάησλ

Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέληξν (κνλάδεο 3) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6)

Πνην πξόβιεκα αληηκεησπίδνπλ ηα άηνκα κε αηκνξξνθηιία Α (κνλάδεο 4)

Τν δεπγάξη II 2 II 3 απνθηά δεύηεξν παηδί κε αηκνξξνθηιία Α θαη ζύλδξνκν Klinefelter Να

πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία κέζσ ηεο νπνίαο πξνέθπςε ν γνλόηππνο ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ παηδηνύ

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε γνληδηαθήο κεηάιιαμεο (κνλάδεο 6)

Πόζα ζπλνιηθά κόξηα DNA πεξηέρνληαη ζηα ρξσκνζώκαηα πνπ απεηθνλίδνληαη ζηνλ θαξπόηππν

ηνπ παηδηνύ κε ζύλδξνκν Klinefelter (κνλάδεο 2)

Να εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-31-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα ηε δεκηνπξγία ελόο θισλνπνηεκέλνπ πξνβάηνπ - όπσο ήηαλ ε Dolly - ρξεζηκνπνηνύληαη ηξία

πξόβαηα Α Β ΓΑπό ην πξόβαην Α απνκνλώλεηαη ν ππξήλαο από θύηηαξν ησλ καζηηθώλ αδέλσλ

Από έλα σάξην ηνπ πξνβάηνπ Β αθαηξείηαη ν ππξήλαο θαη ζηε ζέζε ηνπ εηζάγεηαη ν ππξήλαο ηνπ

θπηηάξνπ από ην πξόβαην Α Πξνθύπηεη έηζη έλα λέν θύηηαξν

Τν θύηηαξν απηό πθίζηαηαη ιίγεο δηαηξέζεηο θαη ην έκβξπν πνπ πξνθύπηεη εκθπηεύεηαη ζηε κήηξα

ηνπ πξνβάηνπ Γ Μεηά από ιίγνπο κήλεο γελληέηαη ην λέν πξόβαην (πξόβαην ∆)

1 Πνην από ηα πξόβαηα Α Β Γ έρεη ηαπηόζεκν ππξεληθό DNA κε ην πξόβαην ∆ θαη γηαηί Μονάδερ 8

2 Πνην από ηα πξόβαηα Α Β Γ έρεη ηαπηόζεκν κηηνρνλδξηαθό DNA κε ην πξόβαην ∆ θαη γηαηί Μονάδερ 8

3 Με πνην ηξόπν ε θισλνπνίεζε κπνξεί λα ζπλεηζθέξεη ζηελ πξνζηαζία από ηελ εμαθάληζε

δηαθόξσλ δσηθώλ νξγαληζκώλ ηνπ πιαλήηε καο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλνληαη πέληε ακηλνμέα θαη δίπια ηνπο ηξηπιέηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ

θσδηθνπνηνύλ ηα ακηλνμέα απηά

ηπξνζίλε (tyr) mdash UAU

θαηλπιαιαλίλε (phe) mdash UUU

πξνιίλε (pro) mdash CCC

κεζεηνλίλε (met) mdash AUG

γιπθίλε (gly) mdash GGG

Τα πέληε παξαπάλσ ακηλνμέα ζπγθξνηνύλ νιηγνπεπηίδην θάπνηνπ βαθηεξηαθνύ θπηηάξνπ

α Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο πνην είλαη ην πξώην (αξρηθό) θαη πνην ην ηέηαξην ακηλνμύ ηνπ

νιηγνπεπηηδίνπ

Μονάδερ 4

β Να γξάςεηε κία αιιεινπρία λνπθιενηηδίσλ ηνπ mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ

νιηγνπεπηίδην Μονάδερ 6

γ Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ λνπθιενηηδίσλ ηεο θσδηθήο αιπζίδαο ηνπ DNA

(κνλάδεο 6) θαη λα ζεκεηώζεηε ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 9

δ Πόζα άηνκα θσζθόξνπ ππάξρνπλ ζηε δηπιή έιηθα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί απηό ην

νιηγνπεπηίδην ∆ηθαηνινγείζηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-32-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Βηνηερλνινγία κε ηελ επξεία έλλνηα είλαη ε ρξήζε δσληαλώλ νξγαληζκώλ πξνο όθεινο ηνπ

αλζξώπνπ θαη ζηεξίδεηαη θπξίσο ζε ηερληθέο θαιιηέξγεηαο θαη αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ

θαη ζε ηερληθέο αλαζπλδπαζκέλνπ DNA

1 Με πνην ηξόπν θαιιηεξγνύληαη νη κηθξννξγαληζκνί ζε κεγάιε θιίκαθα (βηνκεραληθή

θαιιηέξγεηα) Μονάδερ 10

2 Τη ελλννύκε κε ηνλ όξν δύκσζε θαη πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο Μονάδερ 5

3 Ζ αλζξώπηλε ηλζνπιίλε είλαη κία από ηηο θαξκαθεπηηθέο πξσηεΐλεο πνπ παξάγνληαη από

βαθηήξηα Μία από ηηο κεζόδνπο πνπ ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή ηεο είλαη ε παξαγσγή

ηνπ πξόδξνκνπ κνξίνπ ηεο ζε κία βαθηεξηαθή θαιιηέξγεηα θαη ε κεηαηξνπή ηνπ ζε ηλζνπιίλε κε

ελδπκηθή θαηεξγαζία Να γξάςεηε ζπλνπηηθά ηα ζηάδηα απηήο ηεο κεζόδνπ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ βαθηεξηαθνύ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην κε έμη

ακηλνμέα

Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο είλαη ε θσδηθή θαη πνηα ε κε θσδηθή (κνλάδεο 4) Να αηηηνινγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ

ηκήκαηνο DNA Μονάδερ 3

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ηνπ πεπηηδίνπ πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηάθξαζε

ηνπ παξαπάλσ mRNA Μονάδερ 3

Να γξάςεηε ηα αληηθσδηθόληα ησλ tRNA κε ηε ζεηξά πνπ ζα πάξνπλ κέξνο ζηε κεηάθξαζε ηνπ

παξαπάλσ mRNA Μονάδερ 6

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο θσδηθνλίσλ θαη ακηλνμέσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

AUG rarr Μεζεηνλίλε

ACC rarr Θξενλίλε

AAA rarr Λπζίλε

CCU rarr Πξνιίλε

CAC rarr Ηζηηδίλε

GCC rarr Αιαλίλε

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-33-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ο όξνο γνληδηαθή έθθξαζε αλαθέξεηαη ζπλήζσο ζε όιε ηε δηαδηθαζία κε ηελ νπνία έλα γνλίδην

ελεξγνπνηείηαη γηα λα παξαγάγεη κία πξσηεΐλε

1 Πνύ απνζθνπεί θπξίσο ε ξύζκηζε απηή ζηελ πεξίπησζε ησλ βαθηεξίσλ Μονάδερ 5

2 Τα θύηηαξα ελόο επθαξπσηηθνύ πνιύπινθνπ νξγαληζκνύ όπσο ηα λεπξηθά θαη ηα κπτθά αλ θαη

έρνπλ ην ίδην γελεηηθό πιηθό δηαθέξνπλ ζηε κνξθή θαη ηε ιεηηνπξγία Πώο νλνκάδεηαη απηή ε

δηαδηθαζία εμεηδίθεπζεο θαη ηη θάλεη ηα θύηηαξα λα δηαθέξνπλ ηόζν πνιύ Μονάδερ 8

3 Ο κεραληζκόο ηεο κεηαγξαθήο είλαη ν ίδηνο ζηνπο πξνθαξπσηηθνύο θαη επθαξπσηηθνύο

νξγαληζκνύο Πνηα είλαη ηα ξπζκηζηηθά ζηνηρεία ηεο κεηαγξαθήο ηνπ DNA πνην ην έλδπκν πνπ

θαηαιύεη ηε κεηαγξαθή θαη πώο ιεηηνπξγεί απηό θαηά ηε γνληδηαθή ξύζκηζε ζην επίπεδν ηεο

κεηαγξαθήο ησλ επθαξπσηηθώλ νξγαληζκώλ Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο Σε κηα ζέζε ηκήκαηνο κνξίνπ DNA κε θιώλνπο Α θαη Β έρεη μεθηλήζεη ε αληηγξαθή όπσο

θαίλεηαη ζην παξαθάησ ζρήκα

Ζ DNA-δεζκάζε εθηόο ηνπ όηη ζπλδέεη όια ηα θνκκάηηα πνπ πξνθύπηνπλ από ηηο δηάθνξεο ζέζεηο

έλαξμεο αληηγξαθήο δξα θαηά ηελ αληηγξαθή ηνπ θιώλνπ Β

Σε θάζε θιώλν λα ζπκπιεξώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηεο αληηγξαθήο θαη λα ραξαθηεξίζεηε

ηνλ ηξόπν ζύλζεζεο ησλ λέσλ αιπζίδσλ DNA (κνλάδεο 4) Πνηά έλδπκα ηνπνζεηνύλ ηα

ζπκπιεξσκαηηθά λνπθιενηίδηα θαη πνηνπο άιινπο ξόινπο έρνπλ (κνλάδεο 7)

Σηελ θσδηθή αιπζίδα Α ην γνλίδην πνπ είλαη ππεύζπλν γηα ηελ παξαγσγή ελόο πεπηηδίνπ έρεη ηελ

εμήο αιιεινπρία βάζεσλ

5΄ ATG CCA TGC AAA CCG AAA TGA hellip3΄

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη (κνλάδεο 2)

Κάπνηα αιιαγή πνπ ζπλέβε ζηελ παξαπάλσ θσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA έρεη σο

απνηέιεζκα ην 4ν θσδηθόλην ζην κεηαγξαθόκελν mRNA λα έρεη ηηο βάζεηο UAA

θαη ν αξηζκόο ησλ θσδηθνλίσλ λα παξακέλεη ζηαζεξόο

Αθνύ γξάςεηε ην λέν mRNA πνπ πξνθύπηεη λα εμεγήζεηε πνηα είλαη ε ζπγθεθξηκέλε αιιαγή

πνπ ζπλέβε θαη ηη ζπλέπεηεο κπνξεί λα έρεη γηα ην πεπηίδην (κνλάδεο 8)

Γηαηί ε πξσηετλνζύλζεζε ζηνπο επθαξπσηηθνύο νξγαληζκνύο είλαη κηα laquoνηθνλνκηθή

δηαδηθαζίαraquo (κνλάδεο 4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-34-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Τα γνλίδηα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηηο αιπζίδεο ησλ αηκνζθαηξηλώλ ηνπ αλζξώπνπ εκθαλίδνπλ πνιιέο

κεηαιιάμεηο πνπ νδεγνύλ ζηε δεκηνπξγία αηκνζθαηξηλνπαζεηώλ Σην γνλίδην πνπ θσδηθνπνηεί ηελ

αιπζίδα β έρνπλ βξεζεί πεξηζζόηεξεο από 300 κεηαιιάμεηο ∆ίλεηαη κία κεηάιιαμε ζην θσδηθόλην

πνπ θσδηθνπνηεί ην 6ν ακηλνμύ ηεο βndash πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο αηκνζθαηξίλεο Α (ΖbA)

Σηεθσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA ην θσδηθόλην GAG έγηλε GTG

α Τη ζπλέπεηεο έρεη απηή ε κεηάιιαμε γηα ηελ αηκνζθαηξίλε Α (HbA) θαη γηα ηα

εξπζξνθύηηαξα (κνλάδεο 12)

β Γηαηί ζηα νκόδπγα άηνκα κε βndashζαιαζζαηκία εκθαλίδεηαη ζπρλά αύμεζε ηεο αηκνζθαηξίλεο F

(HbF) (κνλάδεο 7)

γ Σε πνηα άηνκα ε ζύλζεζε ηεο αηκνζθαηξίλεο Α2 (HbA2) απνηειεί δηαγλσζηηθό δείθηε

(κνλάδεο 6) Μονάδερ 25

ΘΔΜΑ 4ο Γπλαίθα κε νκάδα αίκαηνο Α παληξεύεηαη άλδξα κε νκάδα αίκαηνο Β θαη γελλνύλ δύν παηδηά εθ

ησλ νπνίσλ ην πξώην πνπ είλαη θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο Α θαη ην δεύηεξν νκάδα αίκαηνο Ο

Τν δεύηεξν παηδί πάζρεη από θιεξνλνκηθή κεηαβνιηθή λόζν Οη δύν γνλείο είλαη πγηείο θαη ε

κεηέξα κόλνλ είλαη θνξέαο ηνπ ππνιεηπόκελνπ γνληδίνπ πνπ ειέγρεη ηε λόζν απηή Γηα ηα γνλίδηα

πνπ ειέγρνπλ ηνπο παξαπάλσ ραξαθηήξεο ηζρύεη ν δεύηεξνο λόκνο ηνπ Μendel

Να βξείηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ ηνπο σο πξνο ηνπο δύν ραξαθηήξεο

θάλνληαο ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (κνλάδεο 15) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ην θύιν ηνπ

δεύηεξνπ παηδηνύ (κνλάδεο 10) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-35-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα ηελ παξαγσγή ηνπ πξνδξόκνπ κνξίνπ ηεο ηλζνπιίλεο δειαδή ηεο πξντλζνπιίλεο θαηάιιεια

κεηαζρεκαηηζκέλα θύηηαξα Escherichia coli θαιιηεξγήζεθαλ ζε βηναληηδξαζηήξα Ζ απεηθόληζε

ηεο κεηαβνιήο ηνπ πιεζπζκνύ ηνπ βαθηεξίνπ (Ν) ζε ζρέζε κε ηνλ ρξόλν (t) έδσζε ην παξαθάησ

δηάγξακκα

1 Με βάζε ην δηάγξακκα απηό λα ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο θαη λα πεξηγξάςεηε

ηηο θάζεηο ηεο Μονάδερ 10

2 Σε πνηα ζπλήζσο ρξνληθά δηαζηήκαηα ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ βαθηεξίσλ αλακέλεηαη λα παξαρζεί

ε πξντλζνπιίλε Αθνύ παξαιάβνπκε ηελ πξντλζνπιίλε από ηνλ βηναληηδξαζηήξα πώο ζα ηελ

κεηαηξέςνπκε ζε ηλζνπιίλε Μονάδερ 10

3 Πνηνο είλαη ν βηνινγηθόο ξόινο ηεο ηλζνπιίλεο θαη πνηα αζζέλεηα πξνθαιεί ε κείσζε ή ε έιιεηςή

ηεο Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ελόο γνληδίνπ βαθηεξηαθνύ

θπηηάξνπ

AUGndashCCUndashCAUndashCGUndashUCUndashACUndashUUUndashUAA 3΄

α Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ηε μη κωδική αιπζίδα από ηελ νπνία πξνήιζε ην παξαπάλσ

mRNA θαη λα νξίζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηεο Μονάδερ 5

β Αληηθαζηζηνύκε κία ηξηπιέηα ηνπ παξαπάλσ mRNA κε ηελ ηξηπιέηα 5΄UGA

3΄ θαη ην

πεπηίδην πνπ θσδηθνπνηείηαη δελ πθίζηαηαη ηελ παξακηθξή αιιαγή Πνηα είλαη ε ηξηπιέηα

απηή (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

γ Ζ ηξηπιέηα 5΄

UCU3΄

ηνπ παξαπάλσ mRNA θσδηθνπνηεί ην ακηλνμύ ζεξίλε Αλ

αληηθαηαζηήζνπκε απηή ηελ ηξηπιέηα κε ηελ ηξηπιέηα 5΄

UCC3΄

δελ πξνθύπηεη ε

παξακηθξή αιιαγή ζην πεπηίδην Πώο εξκελεύεηαη ην γεγνλόο απηό κε βάζε ηα

ραξαθηεξηζηηθά ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-36-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα πξώηε θνξά ε γνληδηαθή ζεξαπεία εθαξκόζηεθε ζε έλα θνξίηζη πνπ είρε έιιεηςε ηνπ ελδύκνπ

απακηλάζε ηεο αδελνζίλεο (ADA)

1 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ ελδύκνπ απηνύ (κνλάδεο 3) θαη πνηα ηα ζπκπηώκαηα πνπ εκθαλίδνπλ ηα

άηνκα κε έιιεηςε ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

2 Πώο νλνκάδεηαη ν ηύπνο ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο πνπ εθαξκόζηεθε (κνλάδεο 2) θαη γηαηί

(κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

3 Πνηα είλαη ε δηαδηθαζία πνπ αθνινπζείηαη ζηε γνληδηαθή ζεξαπεία ηεο παξαπάλσ αζζέλεηαο Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο κε θπζηνινγηθή όξαζε πνπ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία (PKU) θαη κηα γπλαίθα κε

θπζηνινγηθή όξαζε πνπ δελ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία απνθηνύλ έλα θνξίηζη θαη έλα αγόξη Τν

θνξίηζη έρεη θπζηνινγηθή όξαζε θαη δελ παξνπζηάδεη θαηλπιθεηνλνπξία ελώ ην αγόξη εκθαλίδεη

αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν θαη πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία

1 Πώο πξνθαιείηαη ε θαηλπιθεηνλνπξία (κνλάδεο 5) θαη πσο θιεξνλνκείηαη (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

2 Πώο θιεξνλνκείηαη ε κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν Μονάδερ 6

3 Να βξείηε θαη λα γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο ηνπ άλδξα ηεο γπλαίθαο θαη ησλ παηδηώλ ηνπο

(κνλάδεο 8) θάλνληαο ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 12

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-37-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Α Σηα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα κειεηάηαη ν ηξόπνο θιεξνλόκεζεο θνηλνύ κνλνγνληδηαθνύ

ραξαθηεξηζηηθνύ ζε δύν δηαθνξεηηθέο νηθνγέλεηεο 1 θαη 2

Σηελ 1ε νηθνγέλεηα θέξνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ηα άηνκα Η2 ΗΗ2 ΗΗ3 (καπξηζκέλα) ελώ ζηελ 2

ε

νηθνγέλεηα θέξνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ηα άηνκα ΗΗ2 ΗΗ3 (καπξηζκέλα)

Να πξνζδηνξίζεηε ηνλ ηξόπν θιεξνλόκεζεο ηνπ ραξαθηεξηζηηθνύ κε βάζε ηα παξαπάλσ

ζηνηρεία αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή ζαο κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (Να κε ιεθζεί

ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο θαη λα κελ εμεηαζηεί ε πεξίπησζε ηνπ θπινζύλδεηνπ

επηθξαηνύο γνληδίνπ) (κνλάδεο 8) Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόκσλ (κνλάδεο 5) Μονάδερ 13

Β Να ππνδείμεηε έλα πηζαλό κεραληζκό πνπ κπνξεί λα εμεγήζεη ηε γέλλεζε αηόκνπ κε ζύλδξνκν

Turner από γνλείο κε θπζηνινγηθό αξηζκό ρξσκνζσκάησλ (κνλάδεο 6) Να πεξηγξάςεηε ηε

δηαδηθαζία κε ηελ νπνία κπνξνύκε λα απεηθνλίζνπκε ηα ρξσκνζώκαηα ηνπ αηόκνπ κε ζύλδξνκν

Turner κεηά ηε γέλλεζή ηνπ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη δίθισλν κόξην DNA ην νπνίν πεξηέρεη ηκήκα αζπλερνύο γνληδίνπ πνπ κεηαγξά-

θεηαη ζε mRNA

α) Πνύ ζπλαληάκε αζπλερή γνλίδηα (κνλάδεο 2)

β) Να πξνζδηνξίζεηε ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

γ) Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ πξόδξνκνπ mRNA θαη ηνπ ώξηκνπ mRNA πνπ πξνθύπηνπλ από ηε

κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ DNA ρσξίο αηηηνιόγεζε (κνλάδεο 2)

δ) Πώο πξνθύπηεη ην ώξηκν mRNA (κνλάδεο 3)

ε) Μπνξεί ε πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε ΔcoRI λα θόςεη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3)

ζη) Πνηεο θαηεγνξίεο γνληδίσλ πνπ ππάξρνπλ ζην ρξσκνζσκηθό DNA ελόο θπηηαξηθνύ ηύπνπ δελ

θισλνπνηνύληαη ζε cDNA βηβιηνζήθε (κνλάδεο 8) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-38-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Άλδξαο πνπ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία θαη ζπλζέηεη θπζηνινγηθή πνζόηεηα κειαλίλεο

απνθηά απνγόλνπο κε γπλαίθα πνπ πάζρεη από αιθηζκό αιιά κπνξεί λα κεηαηξέπεη ηε

θαηλπιαιαλίλε ζε ηπξνζίλε

Να βξείηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο θαη θαηλόηππνπο ησλ παηδηώλ

Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηελ θαηλπιθεηνλνπξία θαη ηνλ αιθηζκό βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά

δεύγε νκόινγσλ ρξσκνζσκάησλ Μονάδερ 12

Β Να δηαθξίλεηε πεξηπηώζεηο θαηά ηηο νπνίεο είλαη αηκνξξνθηιηθό ην παηδί πνπ απνθηά

θπζηνινγηθόο άλδξαο κε θπζηνινγηθή γπλαίθα ηεο νπνίαο ν παηέξαο είλαη αηκνξξνθηιηθόο

Οη γνλείο θαη ην παηδί έρνπλ θπζηνινγηθό θαξπόηππν Μονάδερ 13

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ηα πέληε (5) πξώηα ακηλνμέα

κηαο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Ζ θαηεύζπλζε ζηελ νπνία θηλείηαη ε RNA πνιπκεξάζε θαηά ηε

κεηαγξαθή ππνδεηθλύεηαη από ην βέινο

α Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ DNA είλαη ε θσδηθή θαη πνηα είλαη ε κε θσδηθή

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 9

β Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ DNA Μονάδερ 3

γ Να γξάςεηε θαη λα αηηηνινγήζεηε ην αληηθσδηθόληνηνπ tRNA πνπ κεηαθέξεη ην 2ν ακηλνμύ ηεο

πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Μονάδερ 5

δ Τηείλαηηνζύκπινθνέλαξμεοηεοπξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 5) θαη πνηα είλαη ε κεηέπεηηα πνξεία

ηνπ tRNA πνπ ζπκκεηέρεη ζε απηό (κνλάδεο 3) Μονάδερ 8

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-39-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Πξόθεηηαη λα θαιιηεξγεζεί ζην εξγαζηήξην έλαοεηεξόηξνθνο κηθξννξγαληζκόο

1 Να αλαθέξεηε νλνκαζηηθά ηα ζξεπηηθά ζπζηαηηθά ηα νπνία πξέπεη λα πξνζηεζνύλ ζην κέζν

θαιιηέξγεηαο ώζηε ν κηθξννξγαληζκόο απηόο λα αλαπηπρζεί θπζηνινγηθά Μονάδερ 8

2 Πώο κπνξνύκε λα δηαπηζηώζνπκε αλ ν κηθξννξγαληζκόο απηόο είλαη ππνρξεσηηθά αλαεξόβηνο Μονάδερ 7

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνπο άιινπο παξάγνληεο πνπ επηδξνύλ ζηελ αλάπηπμε ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαηηνπαξαθάησηκήκα DNAζηννπνίνέρεη αξρίζεη ε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

1Σηηο ζέζεηο ΑΒΓ∆ΔΕ λα αληηζηνηρίζεηε ηηο ελδείμεηο 3΄ ή 5΄ ώζηε λα θαίλεηαη ν

πξνζαλαηνιηζκόο ησλ αξρηθώλ θαη ησλ λενζπληηζέκελσλ αιπζίδσλ Μονάδερ 6

2Τη είλαη ηα πξσηαξρηθά ηκήκαηα πσο δεκηνπξγνύληαη θαη πσο επηκεθύλνληαη Μονάδερ 9

3Δμεγήζηε γηαηί πξέπεη ζηελ παξαπάλσ δηαδηθαζία λα ελεξγνπνηεζεί ην έλδπκν DNA δεζκάζε

θαη πώο ζα δξάζεη απηό Μονάδερ 6

4Πνηα έλδπκα ζα επηδηνξζώζνπλ ηα πηζαλά ιάζε ηεο δηαδηθαζίαο ηεο αληηγξαθήο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-40-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ νιηγνπεπηίδην έμη ακηλνμέσλ ην νπνίν δελ έρεη ππνζηεί θακία ηξνπνπνίεζε

κεηά ηε ζύλζεζή ηνπ

Ζ2Ν ndash Μεθειονίνη ndash Γλυκίνη ndash Λυζίνη ndash Τρυπηοθάνη ndash Βαλίνη ndash Αλανίνη - COOH

Α Με ηε βνήζεηα ηνπ ηκήκαηνο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ παξαηίζεηαη γξάςηε ηελ αιιεινπρία

ησλ λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ ηκήκαηνο mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην

παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην ∆ηθαηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 13

Β Γξάςηε κε ηνλ θαηάιιειν πξνζαλαηνιηζκό ηελ αιιεινπρία λνπθιενηηδίσλ ζην δίθισλν

κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην Πνηα είλαη ε θσδηθή θαη πνηα ε κε

θσδηθή αιπζίδα Μονάδερ 6

Γ Δάλ ε ηξηπιέηα 5΄-UGG-3΄ ζην mRNA αληηθαηαζηαζεί από ηελ ηξηπιέηα 5΄-UGA-3΄ γξάςηε

ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ζην λέν νιηγνπεπηίδην πνπ ζα ζπληεζεί Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο Σην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ζηα κέιε

κηαο νηθνγέλεηαο ε αηκνξξνθηιία Α (Δίλαη καπξηζκέλα ηα ΗΗ 1 ΗΗ 4 θαη ΗΗΗ 1)

Α Πώο θιεξνλνκείηαη ε αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 5

Β Να γξάςεηε θαη λα δηθαηνινγήζεηε κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο ηνπο γνλνηύπνπο όισλ ησλ

κειώλ πνπ απεηθνλίδνληαη ζην γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 13

Γ Δάλ νη γνλείο ΗΗ 3 θαη ΗΗ 4 απνθηήζνπλ επόκελν παηδί πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα λα λνζεί από

αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 7

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο θσδηθνλίσλ

θαη ακηλνμέσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

GUCrarrΒαιίλε

UGGrarrΤξππηνθάλε

GGUrarrΓιπθίλε

AUGrarrΜεζεηνλίλε

AAArarrΛπζίλε

GCCrarrΑιαλίλε

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-41-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο κε ηηο νπνίεο κπνξνύλ λα παξαρζνύλ κνλνθισληθά

αληηζώκαηα ηα νπνία ζπλεηζθέξνπλ ζηνλ πξνζδηνξηζκό ησλ νκάδσλ αίκαηνο ηνπ αλζξώπνπ Μονάδερ 7

Γ2 Να αλαθέξεηε πνηνπο ηύπνπο αηκνξνθηιίαο γλσξίδεηε θαη πνύ νθείινληαη (κνλάδεο 2) Να

πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία αληηκεηώπηζεο κίαο εμ απηώλ κε βάζε ηε κέζνδν δεκηνπξγίαο

δηαγνληδηαθώλ δώσλ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 ∆ίλεηαη κείγκα κνξίσλ DNA θαη έλαο αληρλεπηήο RΝΑ

Να εμεγήζεηε ηη είλαη αληρλεπηήο (κνλάδεο 2) λα πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ ζα

αθνινπζεζνύλ πξνθεηκέλνπ ν αληρλεπηήο λα πβξηδνπνηήζεη ηελ θαηάιιειε αιιεινπρία DNA

(κνλάδεο 4) θαη λα εμεγήζεηε πνηνο είλαη ν θιώλνο ηνπ DNA πνπ ζα πβξηδνπνηεζεί (κνλάδεο 4) Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ ∆

Υγηήο άληξαο παληξεύηεθε κε πγηή γπλαίθα θαη απέθηεζαλ έλα αγόξη κε αρξσκαηνςία ζην

θόθθηλν θαη ην πξάζηλν ρξώκα έλα θνξίηζη πνπ πάζρεη από δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία θαη

πεξηκέλνπλ ην ηξίην παηδί ηνπο

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη λα εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ παηδηώλ ηνπο θαη λα εμεγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆3 Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην ηξίην παηδί λα έρεη θπζηνινγηθό θαηλόηππν

Να εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο θάλνληαο ή ηελ απαηηνύκελε δηαζηαύξσζε ή ηηο

απαηηνύκελεο δηαζηαπξώζεηο Μονάδερ 12

∆4 Να εμεγήζεηε ηα γελεηηθά αίηηα ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-42-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

∆ίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν

C T T A A C T A A T A G G G T G G A C C T A A C A T A G A T

G A A T T G A T T A T C C C A C C T G G A T T G T A T C T A

Γ1 Να γξάςεηε ην mRNA πνπ ζα πξνθύςεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

νξίδνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ηνπ (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο

(κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ2 Να βξείηε ηνλ αξηζκό ησλ ακηλνμέσλ από ηα νπνία ζα απνηειείηαη ην έλδπκν κεηά ηε

κεηάθξαζε ηνπ παξαπάλσ mRNA (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο κε

βάζε ηηο ηδηόηεηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε ιεηηνπξγία ηνπ ελδύκνπ αλ ζπκβεί γνληδηαθή

κεηάιιαμε ε νπνία ζα πξνθαιέζεη έιιεηςε ηνπ δεύηεξνπ λνπθιενηηδίνπ ζην δεύηεξν

θσδηθόλην ηνπ γνληδίνπ Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ ∆

∆ίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν

ζην νπνίν ηα άηνκα Η1 θαη ΗΗ1 ΗΗ2 ΗΗ3 ΗΗ4 ΗΗ5 ΗΗ6 πάζρνπλ από κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ ζην παξαπάλσ γελεαινγηθό

δέληξν Μονάδερ 7

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ παηδηώλ ζην παξαπάλσ

γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 4

∆3 Να θάλεηε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο θαη λα αηηηνινγήζεηε ηηο απαληήζεηο ζαο Μονάδερ 14

Σημείωζη Να μην εξεηαζθεί η πεπίπηωζη θςλοζύνδεηος επικπαηούρ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-43-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ ∆ίλνληαη ηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα Α θαη Β

Σην Α απεηθνλίδνληαη νη θάζεηο (αβγ θαη δ)

αλάπηπμεο ελόο κηθξννξγαληζκνύ Σην Β

απεηθνλίδεηαη ε παξαγσγή ηνπ πξντόληνο από

ηνλ κηθξννξγαληζκό γηα ην ίδην ρξνληθό

δηάζηεκα

Γ1 Με βάζε ην δηάγξακκα Α λα

ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο

(κνλάδεο 3) θαη λα νλνκάζεηε ηηο θάζεηο

ηεο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 7

Γ2 Σε πνηα θάζε παξάγεηαη ε κεγαιύηεξε πνζόηεηα ηνπ πξντόληνο (κνλάδεο 2) Nα

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 Αλ ην πξντόλ εθθξίλεηαη από ηνλ κηθξννξγαληζκό πώο ζα ην παξαιάβνπκε από ηελ

θαιιηέξγεηα Μονάδερ 6

Γ4 Να αλαθέξεηε ηνπο παξάγνληεο πνπ επεξεάδνπλ ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ηνπ

κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 4

ΘΔΜΑ ∆ ∆ίλεηαη ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ πεξηέρεη ην αζπλερέο γνλίδην

ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ παξαθάησ πεπηηδίνπ

H2N- μεθειονίνη - αλανίνη - λευκίνη - αζπαραγίνη ndash COOH

∆1 Να γξάςεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 4) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 10

∆2 Να γξάςεηε ην πξόδξνκν mRNA ην ώξηκν mRNA ην εζώλην ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 6) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 15

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ

Aιαλίλε = GCU Λεπθίλε = UUG Αζπαξαγίλε = AAU

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-44-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

1 Πνηα είλαη ε δνmicroή ηνπ DNA ζην ρώξν ζύmicroθσλα microε ην microνληέιν ηεο δηπιήο έιηθαο Μονάδερ 12

2 Να πεξηγξάςεηε πώο ξπζmicroίδεηαη ε γνληδηαθή έθθξαζε ζηα επθαξπσηηθά θύηηαξα Μονάδερ 8

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνλ αιθηζmicroό Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο πνπ πάζρεη από νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

παληξεύεηαη microία γπλαίθα ε νπνία δελ πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο

ινβνύο απηηώλ Τν δεπγάξη απηό απνθηά ηξία παηδηά

Τν πξώην εmicroθαλίδεη ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ ην δεύηεξν δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη πξνζθνιιεmicroέλνπο ινβνύο απηηώλ θαη ην ηξίην δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ γνλέσλ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

β Πνηνη είλαη νη πηζαλνί γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παηδηώλ Μονάδερ 5

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-45-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Σην θπηό κνζρνκπίδειν ην ρξώκα ησλ ζπεξκάησλ κπνξεί λα είλαη είηε θίηξηλν είηε πξάζηλν

ελώ ην ύςνο ηνπ είλαη είηε ςειό είηε θνληό Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηηο παξαπάλσ

ηδηόηεηεο βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά δεύγε νκνιόγσλ ρξσκνζσκάησλ Δάλ έρεηε ζηε

δηάζεζή ζαο έλα ςειό κνζρνκπίδειν κε θίηξηλα ζπέξκαηα λα θάλεηε ηηο θαηάιιειεο

δηαζηαπξώζεηο πνπ απαηηνύληαη γηα λα βξείηε ην γνλόηππό ηνπ (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 11

Γ2 Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο από δύν θπζηνινγηθνύο

γνλείο κπνξεί λα γελλεζεί παηδί κε ζύλδξνκν Turner Μονάδερ 8

Γ3 Μία πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κία πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ Γ

Γίδεηαη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Σηνλ θιώλν ΕΖ ε αληηγξαθή γίλεηαη

κε αζπλερή ηξόπν Τα ζεκεία Γ θαη Ζ ππνδεηθλύνπλ ηε ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα λα ζρεδηάζεηε ηα ζπλερή θαη αζπλερή

ηκήκαηα ησλ λέσλ θιώλσλ κε βέιε ππνδεηθλύνληαο ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ λέσλ θαη

ησλ κεηξηθώλ θιώλσλ (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Σηνλ θιώλν πνπ αληηγξάθεηαη κε ζπλερή ηξόπν λα γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ

λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ πξσηαξρηθνύ ηκήκαηνο ην νπνίν απνηειείηαη

από 8 (νθηώ) λνπθιενηίδηα (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Γ3 Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην πεπηίδην απηό Μονάδερ 2

Γ4 Μεηά ηελ επίδξαζε αθηηλνβνιίαο ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ζπάεη ζηα ζεκεία πνπ

ππνδεηθλύνληαη από ηα βέιε Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε θαη λα

ζεκεηώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ Μονάδερ 2

Γ5 Τν ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε επαλαζπλδέεηαη ζηα ίδηα ζεκεία θνπήο κεηά από

αλαζηξνθή

Να γξάςεηε νιόθιεξν ην κόξην ηνπ DNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηελ αλαζηξνθή (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην λέν πεπηίδην (κνλάδεο 2)

Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-46-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν Σην κόξην απηό ζπκβαίλεη κεηάιιαμε πξνζζήθεο ηξηώλ (3) δηαδνρηθώλ

λνπθιενηηδίσλ (5΄-GAT-3΄)

Γ1 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Φ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) θαη ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα ηνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ2 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Υ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) Ζ παξαπάλσ κεηάιιαμε έρεη ειάρηζηε επίδξαζε ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα

ηνπ ελδύκνπ Πώο ραξαθηεξίδεηαη απηή ε κεηάιιαμε (κνλάδεο 2) Nα εμεγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 9

Γ3 Σε δύν άηνκα πνπ πάζρνπλ από ζύλδξνκν Klinefelter έγηλε αλάιπζε ηεο αιιεινπρίαο ησλ

βάζεσλ ηνπ DNA ησλ θπιεηηθώλ ρξσκνζσκάησλ ηνπο Σην πξώην άηνκν ε αλάιπζε έδεημε

ηξεηο δηαθνξεηηθέο αιιεινπρίεο βάζεσλ DNA Σην δεύηεξν άηνκν ε αλάιπζε έδεημε δύν

παλνκνηόηππεο θαη κία δηαθνξεηηθή αιιεινπρία βάζεσλ DNA Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο

κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο γελλήζεθαλ ηα άηνκα απηά από θπζηνινγηθνύο

γνλείο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ Γ

Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-47-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Α

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Μηα πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κηα πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 7

Γ2 Ζ αλάιπζε δεηγκάησλ DNA από δύν βαθηεξηαθέο θαιιηέξγεηεο έδσζε ηα εμήο

απνηειέζκαηα ζηελ πξώηε θαιιηέξγεηα βξέζεθε πνζνζηό αδελίλεο (Α) 28 θαη

ζηεδεύηεξε βξέζεθε πνζνζηό γνπαλίλεο (G) 28 Να εμεγήζεηε αλ ηα βαθηήξηα ησλ δύν

θαιιηεξγεηώλ αλήθνπλ ζην ίδην ή ζε δηαθνξεηηθό είδνο Μονάδερ 6

Γ3 Με πνηνπο ηξόπνπο γίλεηαη ε θαιιηέξγεηα κηθξννξγαληζκώλ ζε κεγάιε θιίκαθα Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ Γ Σrsquo έλα κόξην DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ ππάξρνπλ δύν γνλίδηα Α θαη Β όπσο θαίλεηαη ζην

ζρήκα

Γ1 Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο θαη λα νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ

αιπζίδσλ ηνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Τα γνλίδηα Α θαη Β κεηαγξάθνληαη ζε RNA Να νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπ RNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Πνηα είλαη ε θσδηθή αιπζίδα γηα ην γνλίδην Α θαη πνηα γηα ην Β (κνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ4 Τη είλαη ν ππνθηλεηήο (κνλάδεο 2) Να νξίζεηε ηε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή γηα θάζε γνλίδην κε

έλα βέινο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-48-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Να αλαθέξεηε ηα βήκαηα πνπ απαηηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο

αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο από έλα δηαγνληδηαθό δών Μονάδερ 12

Γ2 Να εμεγήζεηε πώο ε ζεξκνθξαζία επεξεάδεη ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 8

Γ3 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ πξηκνζώκαηνο ζηελ αληηγξαθή ηνπ DNA Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ

Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-49-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Μεηέξα κε θπζηνινγηθή όξαζε θαη νκάδα αίκαηνο Β απνθηά δύν παηδηά κε έλαλ άλδξα κε

θπζηνινγηθή όξαζε Τν θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο ΑΒ ελώ ην αγόξη νκάδα αίκαηνο Ο

Τν έλα από ηα δύν παηδηά πάζρεη από κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν ndash θόθθηλν

Γ1 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ σο πξνο ηνπο δύν

ραξαθηήξεο (κνλάδεο 8) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 10) Μονάδερ 18

Γ2 Πνην από ηα δύν παηδηά δελ έρεη θπζηνινγηθή όξαζε Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA

(Ι) GACTAATAAAAGAAGTAGTTAGGATCATAGG

(ΙΙ) CTGATTATTTTCTTCATCAA TCCTAGTA TCC

πνπ θσδηθνπνηεί ην πεπηίδην

H2N-Μεθειονίνη-Τυροζίνη-Φαινυλαλανίνη-Φαινυλαλανίνη-Τυροζίνη-COOH

Γ1 Να εμεγήζεηε πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA είλαη ε θσδηθή θαη

πνηα είλαη ε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 4) Να γξάςεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ησλ

αιπζίδσλ (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 8

Γ2 Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ

παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA (κνλάδεο 2) θαζώο θαη ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε πνύ νθείιεηαη ε δηαθνξά κεηαμύ ησλ δύν απηώλ κνξίσλ

(κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ παξαπάλσ πεπηηδίνπ εάλ κηα

γνληδηαθή κεηάιιαμε πνπ ζα ζπκβεί ζην θσδηθόλην ηεο ηπξνζίλεο νδεγήζεη ζε

αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από ζπκίλε Μονάδερ 5

Γ4 Δάλ ε παξαπάλσ γνληδηαθή κεηάιιαμε νδεγήζεη ζε αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από

αδελίλε λα εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ πεπηηδίνπ Μονάδερ 5

Γίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Μεζεηνλίλε AUG

Τπξνζίλε UAC UAU

Φαηλπιαιαλίλε UUU UUC

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-50-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Μηα αξζεληθή κύγα Drosophila κε ιεπθά κάηηα δηαζηαπξώζεθε κε κηα ζειπθή κε θόθθηλα

κάηηα Από ηε δηαζηαύξσζε απηή πήξακε 280 απνγόλνπο ζηελ F1 γεληά πνπ είραλ όινη

θόθθηλα κάηηα Γηαζηαπξώλνληαο δύν άηνκα από ηελ F1 γεληά πξνθύπηνπλ 319 απόγνλνη

ζηελ F2 γεληά Μηα αλάιπζε ησλ απνγόλσλ ηεο F2 γεληάο έδεημε όηη ππάξρνπλ

159 ζειπθά κε θόθθηλα κάηηα

82 αξζεληθά κε θόθθηλα κάηηα θαη

78 αξζεληθά κε ιεπθά κάηηα

Με βάζε ηα δεδνκέλα λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ην παξαπάλσ

γλώξηζκα Γηα ηα άηνκα πνπ δηαζηαπξώζεθαλ δίλεηαη όηη ηα ζειπθά έρνπλ έλα δεπγάξη X

ρξσκνζσκάησλ (ΦΦ) θαη ηα αξζεληθά έρνπλ έλα Φ θαη έλα Χ ρξσκόζσκα (ΦΧ)

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν όπνπ απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη κηα κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

Τα άηνκα ΙΙ2 ΙΙ3 ΙΙΙ3 θαη ΙV3 πάζρνπλ από ηελ αζζέλεηα απηή Γηα όια ηα παξαθάησ

εξσηήκαηα λα κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο

Γ2 Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη ε αζζέλεηα Μονάδερ 6

Γ3 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην δεπγάξη ΙΙΙ1 III2 λα απνθηήζεη αγόξη πνπ ζα πάζρεη

(κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 8

Γ4 Αλ ηα άηνκα Ι1 θαη Ι4 πάζρνπλ από κηα αζζέλεηα πνπ νθείιεηαη ζε γνλίδην κηηνρνλ-δξηαθνύ

DNA λα αλαθέξεηε πνηα άηνκα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ ζα θιεξνλνκή-ζνπλ ην γνλίδην

απηό (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-51-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA ην νπνίν θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Αιπζίδα 1 GTTGAATTCTTAGCTTAAGTCGGGCATGAATTCTC

Αιπζίδα 2 CAACTTAAGAATCGAATTCAGCCCGTACTTAAGAG

Γ1 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

επηζεκαίλνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ησλ αιπζίδσλ ηνπ (κνλάδεο 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Τν παξαπάλσ ηκήκα DNA αληηγξάθεηαη θαη θαηά ηε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

δεκηνπξγνύληαη ηα παξαθάησ πξσηαξρηθά ηκήκαηα

i) 5΄-GAGAAUUC-3΄

ii) 5΄-UUAAGCUA-3΄

iii) 5΄-GUUGAAUU-3΄

Να πξνζδηνξίζεηε πνηα αιπζίδα αληηγξάθεηαη κε ζπλερή θαη πνηα κε αζπλερή ηξόπν

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε ην έλδπκν EcoRI πξνθεηκέλνπ λα ελζσκα-ησζεί ζε

έλα από ηα δύν πιαζκίδηα Α θαη Β πνπ δίλνληαη παξαθάησ

Πνην από ηα δύν πιαζκίδηα ζα επηιέμεηε γηα ηε δεκηνπξγία αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ

(κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Πόζνη θσζθνδηεζηεξηθνί δεζκνί ζα δηαζπαζηνύλ ζην πιαζκίδην πνπ επηιέμαηε θαη πόζνη ζα

δεκηνπξγεζνύλ θαηά ην ζρεκαηηζκό ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ4 Από ηε κύγα Drosophila απνκνλώζεθαλ ηξία δηαθνξεηηθά θπζηνινγηθά θύηηαξα ζηα νπνία

πξνζδηνξίζηεθε ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ζε δεύγε βάζεσλ

Σην πξώην θύηηαξν ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ππνινγίζηεθε ζε 32108 δεύγε βάζεσλ

ζην δεύηεξν θύηηαξν ζε 16108 δεύγε βάζεσλ θαη ζην ηξίην θύηηαξν ζε 6410

8 δεύγε

βάζεσλ

Να δηθαηνινγήζεηε γηαηί ππάξρνπλ νη δηαθνξέο απηέο ζην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ησλ

ηξηώλ θπηηάξσλ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-52-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ Γ

Έλα πιαζκίδην πνπ ρξεζηκνπνηείηαη σο θνξέαο θισλνπνίεζεο ελόο ηκήκαηνο DNA έρεη έλα

γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε θαη έλα γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληη-

βηνηηθό ηεηξαθπθιίλε Τν γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζηελ ηεηξαθπθιίλε πεξηέρεη ηελ αιιεινπρία

πνπ αλαγλσξίδεηαη από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Γεκηνπξγνύκε αλαζπλδπαζ-

κέλα πιαζκηδία κε ηε ρξήζε ηεο πεξηνξηζηηθήο ελδνλνπθιεάζεο EcoRI

Τα κεηαζρεκαηηζκό βαθηεξίσλ πνπ δελ είραλ θαλέλα πιαζκίδην Σηε ζπλέρεηα ηα βαθηήξηα

θαιιηεξγνύληαη ζε ζξεπηηθό πιηθό

Γ1 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ηεηξαθπθιίλε αληί ηεο ακπηθηιίλεο (κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 Σηνπο παξαθάησ δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο (1 2 3) θαίλεηαη ε δηαβάζκηζε ηεο ζπγθέληξσζεο

ηνπ νμπγόλνπ θαη ε πεξηνρή αλάπηπμεο ηξηώλ εηδώλ κηθξννξγα-ληζκώλ ζε πγξό ζξεπηηθό

πιηθό Οη κηθξννξγαληζκνί απεηθνλίδνληαη σο καύξεο θνπθίδεο

Σε πνηνλ από ηνπο ηξεηο δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο έρνπκε θαιιηέξγεηα κπθήησλ πνπ

ρξεζηκνπνηνύληαη ζηελ αξηνβηνκεραλία βαθηεξίσλ ηνπ γέλνπο Clostridium θαη βαθηεξίσλ

ηνπ γέλνπο Mycobacterium (κνλάδεο 3) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

Γ4 Με πνηνλ ηξόπν δεκηνπξγνύκε δηαγνληδηαθά θπηά ηα πξντόληα ησλ νπνίσλ έρνπλ

κεγαιύηεξε δηάξθεηα δσήο ζε ζρέζε κε απηά ησλ κε δηαγνληδηαθώλ θπηώλ Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-53-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ δηάγξακκα απεηθνλίδεηαη ε θπζηνινγηθή κεηαβνιή ζην πνζνζηό ησλ

πνιππεπηηδηθώλ αιπζίδσλ ησλ αηκνζθαηξηλώλ HbA HbF θαη HbA2 ηνπ αλζξώπνπ από ηελ

εκβξπηθή ειηθία θαη κεηά ηε γέλλεζή ηνπ

Γ1 Πνην είδνο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο αληηζηνηρεί ζε θαζεκηά από ηηο θακπύιεο Η ΗΗ ΗΗΗ θαη IV

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ2 Τα απνηειέζκαηα κηαο εμέηαζεο αίκαηνο ζε έλαλ ελήιηθα έδεημαλ όηη νη αηκνζθαηξίλεο HbA

HbF θαη HbA2 είλαη ζε θπζηνινγηθά επίπεδα Πόζα γνλίδηα είλαη ππεύζπλα γηα ηε ζύλζεζε

ηεο HbA ζε έλα ζσκαηηθό θύηηαξν ζηε κεηάθαζε (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA πνπ πεξηέρεη ηα θσδηθόληα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα επηά

πξώηα ακηλνμέα ηεο θπζηνινγηθήο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο HbA

5΄hellip GTG CAC CTG ACT CCT GAG GAG hellip 3΄

3΄hellip CAC GTG GAC TGA GGA CTC CTC hellip 5΄

Ζ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI αλαγλσξίδεη ηελ αιιεινπρία

5΄ CTGAG 3΄

3΄ GACTC 5΄

θαη θόβεη θάζε αιπζίδα κεηαμύ ηνπ C θαη ηνπ Τ (κε θαηεύζπλζε 5΄3΄) Ζ αιιεινπρία πνπ

αλαγλσξίδεη ε DdeI βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα DNA Από έλα άηνκν θνξέα ηεο

δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο απνκνλώζεθαλ ηκήκαηα DNA πνπ πεξηέρνπλ ηα θσδηθόληα ηα

νπνία θσδηθνπνηνύλ ηα επηά πξώηα ακηλνμέα ηεο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Σηα ηκήκαηα απηά

επηδξάζακε κε ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI

Πόζα ηκήκαηα DNA δηαθνξεηηθνύ κήθνπο ζα πξνθύςνπλ κεηά ηε δξάζε ηεο DdeI (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 7

Γ4 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο δηάγλσζεο ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο θαηά ηνλ

πξνγελλεηηθό έιεγρν ηε δέθαηε εβδνκάδα ηεο θύεζεο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-54-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Σε ηξεηο δηαθνξεηηθνύο βηναληηδξαζηήξεο πξαγκαηνπνηείηαη

θιεηζηή θαιιηέξγεηα ηξηώλ δηαθνξεηηθώλ κηθξννξγαληζκώλ Α Β

θαη Γ αληίζηνηρα

Σηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα απεηθνλίδεηαη ν αξηζκόο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ ζε ζρέζε κε ην ρξόλν

Σην ρξνληθό δηάζηεκα από 0 έσο t1 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ

ζηνπο βηναληηδξα-ζηήξεο είλαη πςειή θαη ζηαζεξή ελώ ζην ρξν-

ληθό δηάζηεκα από t1 έσο t2 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ είλαη

ρακειή θαη ζηαζεξή

Γ1 Με βάζε ηα ζρήκαηα λα ραξαθηεξίζεηε ηνπο

κηθξννξγαληζκνύο Α Β Γ ζε ζρέζε κε ηελ εμάξηεζε ηεο

αλάπηπμήο ηνπο από ηε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ (κνλάδεο 6)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

Γ2 Με βάζε ηα ζρήκαηα ζε πνηα θάζε ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ γίλεηαη ε κεηαβνιή ηεο ζπγθέληξσζεο ηνπ Ο2

ζηνλ βηναληηδξαζηήξα όπνπ θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α

(κνλάδεο 2)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 4

Γ3 Πώο εμεγείηαη ε εθζεηηθή θάζε ζε κία θιεηζηή θαιιηέξγεηα

κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 4

Γ4 Τη ελλννύκε ζήκεξα κε ηνλ όξν δύκσζε (κνλάδεο 3) Πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο

(κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ πεπηίδην πνπ παξάγεηαη από έλα βαθηήξην

HOOCminusμεθειονίνηminusαλανίνηminusζερίνηminusαζπαραγίνηminusμεθειονίνηminusNH2

Γ1 Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ δίθισλνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ πεπηίδην (κνλάδεο

2) Να νξίζεηε ην 5΄ θαη 3΄ άθξν θάζε αιπζίδαο (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να θαζνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Γίλνληαη ηα θσδηθόληα

αιαλίλε GCU αζπαξαγίλε AAU κεζεηνλίλε AUG ζεξίλε UCU

Τν θσδηθόλην ιήμεο είλαη ην UGA Μονάδερ 15

Γ2 Μπνξεί ε παξαπάλσ αιπζίδα λα θνπεί από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 5

Γ3 Πώο ζρεκαηίδεηαη ην ζύκπινθν έλαξμεο ηεο πξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 3) Από ηη

απνηειείηαη ην πνιύζσκα (κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-55-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν απεηθνλίδεη ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη κηα

αζζέλεηα ηνπ κεηαβνιηζκνύ ζηνλ άλζξσπν

Γ1 Ζ αζζέλεηα απηή νθείιεηαη ζε επηθξαηέο ή ζε ππνιεηπόκελν γνλίδην (Μνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Κιεξνλνκείηαη σο απηνζσκηθόο ή

θπινζύλδεηνο ραξαθηήξαο (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 12

Γ2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέλδξν Μονάδερ 6

Γ3 O άλδξαο ΗΗΗ1 απνθηά κε γπλαίθα εηεξόδπγε ζηελ αζζέλεηα απηή έλα αγόξη

Να βξείηε ηε πηζαλόηεηα πνπ ππάξρεη ην αγόξη απηό λα πάζρεη αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Τα ζεκεία Α θαη Γ ππνδεηθλύνπλ ηε

ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηό ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ κεηξηθώλ αιπζίδσλ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ζρεδηάζεηε ζην ίδην ζρήκα ηα αζπλερή θαη

ηα ζπλερή ηκήκαηα ησλ δύν λέσλ αιπζίδσλ κε

βέιε θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηά ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπο (Μνλάδεο 3)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4)

Μονάδερ 7

Γ3 Ζ κεηξηθή αιπζίδα ηνπ DNA πνπ αληηγξάθε-

ηαη κε ζπλερή ηξόπν ακέζσο κεηά κεηαγξάθεηαη

Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ RNA πνπ ζρεκαηίδεηαη

θαηά ηε κεηαγξαθή θαη λα ζεκεηώζεηε ηνλ

πξνζαλαηνιηζκό ηνπ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ4 Πνηα είλαη ε δξάζε ηεο RNA πνιπκεξάζεο κεηά ηελ πξόζδεζή ηεο ζηνλ ππνθηλεηή ελόο

γνληδίνπ Μονάδερ 6

Page 28: biologia kat 3o 4o

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-28-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2006 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Φπηό Α δηαζηαπξώλεηαη κε θπηό Β ηνπ ηδίνπ είδνπο πνπ έρεη θόθθηλα άλζε Από ηε

δηαζηαύξσζε απηή παίξλνπκε θπηά κε ιεπθά θαη θόθθηλα άλζε Τν θόθθηλν ρξώκα θαζνξίδεηαη

από ππνιεηπόκελν γνλίδην

1 Να γξάςεηε ηε δηαζηαύξσζε κεηαμύ ησλ θπηώλ Α θαη Β θαη λα δηθαηνινγήζεηε ην γνλόηππν

ηνπ θπηνύ Α Μονάδερ 9

2 Τη νλνκάδεηαη δηαζηαύξσζε ειέγρνπ θαη γηα πνην ζθνπό ηε ρξεζηκνπνηνύκε Μονάδερ 6

Β Ζ αιιεινπρία ησλ βάζεσλ ηνπ mRNA θαζνξίδεη ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ζηηο πξσηεΐλεο

κε βάζε έλα θώδηθα αληηζηνίρηζεο λνπθιενηηδίσλ mRNA κε ακηλνμέα πξσηετλώλ ν νπνίνο

νλνκάδεηαη γελεηηθόο θώδηθαο

1 Τη ζεκαίλεη ε έθθξαζε laquoν γελεηηθόο θώδηθαο είλαη ζπλερήο θαη ζρεδόλ θαζνιηθόοraquo Μονάδερ 5

2 Γηαηί ν γελεηηθόο θώδηθαο ραξαθηεξίδεηαη σο εθθπιηζκέλνο Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ελόο πξνθαξπσηηθνύ νξγαληζκνύ

5 C C A G A A T T C A A T T C A G G A C G A A A A G A A T T C A A C 3

3 G G T C T T A A G T T A A G T C C T G C T T T T C T T A A G T T G 5

To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Να γξάςεηε ην

ηκήκα DNA πνπ πξνθύπηεη κεηά από ηε δξάζε ηεο EcoRI θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 8

Τν ηκήκα ηνπ DNA πνπ πξνέθπςε κεηά ηε δξάζε ηεο EcoRI κεηαγξάθεηαη

Πνηα αιπζίδα από απηό ην DNA κεηαγξάθεηαη θαη γηαηί Μονάδερ 6

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από απηή ηε κεηαγξαθή θαη λα

ζεκεηώζεηε ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο Μονάδερ 6

Πνηνη νξγαληζκνί δηαζέηνπλ πεξηνξηζηηθέο ελδνλνπθιεάζεο θαη πνηνο είλαη ν θπζηνινγηθόο ηνπο

ξόινο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-29-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ Βηνηερλνινγία κε ηελ αλάπηπμε ηεο ηερλνινγίαο ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ DNA ηε ρξήζε ηεο

ηερληθήο PCR θαη ηελ παξαγσγή κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ ζπλεηζθέξεη ζε ηνκείο όπσο ε

γεσξγία ε θηελνηξνθία θαη ε Ηαηξηθή

1 Τη επηηξέπεη ε κέζνδνο ηεο αιπζηδσηήο αληίδξαζεο ηεο πνιπκεξάζεο (PCR) (κνλάδεο 4) Να

αλαθέξεηε ηξεηο πξαθηηθέο εθαξκνγέο ηεο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

2 Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία παξαγσγήο ζην εξγαζηήξην κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ γηα έλα

επηιεγκέλν αληηγόλν Μονάδερ 8

3 Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία παξαγσγήο δηαγνληδηαθώλ θπηώλ αλζεθηηθώλ ζηα έληνκα κε ηε

ρξήζε ηεο ηερλνινγίαο ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ DNA θαη ηνπ βαθηεξίνπ Bacillus thuringiensis Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο Τα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα αλαπαξηζηνύλ ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ζηα κέιε

ηεο ίδηαο νηθνγέλεηαο ε κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ην θόθθηλν ρξώκα (γελεαινγηθό

δέληξν Α) θαη ε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία (γελεαινγηθό δέληξν Β)

Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδεηαη ζην

γελεαινγηθό δέληξν Α θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδεηαη ζην

γελεαινγηθό δέληξν Β θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Τν δεπγάξη (Η1 Η2) πεξηκέλεη ηξίην παηδί Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα γελλεζεί παηδί κε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία θαη θπζηνινγηθή όξαζε (κνλάδεο 6)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Να αλαθέξεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ αθνινπζνύληαη θαηά ηνλ πξνγελλεηηθό έιεγρν γηα ηε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία όηαλ ε κεηέξα βξίζθεηαη ζηελ 11ε εβδνκάδα ηεο θύεζεο (κνλάδεο

4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-30-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ βαθηεξηαθνύ mRNA

5΄Α G A U G A A A G C C A C G G A G C C C U G A G C A A 3΄

Από ηε κεηάθξαζε απηνύ ηνπ mRNA πξνθύπηεη κία πεπηηδηθή αιπζίδα

1 Πνηνο είλαη ν αξηζκόο ησλ ακηλνμέσλ πνπ απνηεινύλ απηή ηελ πεπηηδηθή αιπζίδα(κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

2 Να πεξηγξάςεηε ην ζηάδην έλαξμεο ηεο πξσηετλν-ζύλζεζεο Μονάδερ 8

3 Να πεξηγξάςεηε ην δεζκό κε ηνλ νπνίν ελώλνληαη κεηαμύ ηνπο δύν δηαδνρηθά λνπθιενηίδηα ζε

έλα κόξην mRNA Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην γελεαινγηθό δέληξν κηαο νηθνγέλεηαο ζηελ νπνία εκθαλίδεηαη ε αζζέλεηα ηεο

αηκνξξνθηιίαο Α Τν άηνκν III 1 πάζρεη από αηκνξξνθηιία Α Όια ηα κέιε ηεο νηθνγέλεηαο έρνπλ

θπζηνινγηθό αξηζκό θαη κέγεζνο ρξσκνζσκάησλ

Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέληξν (κνλάδεο 3) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6)

Πνην πξόβιεκα αληηκεησπίδνπλ ηα άηνκα κε αηκνξξνθηιία Α (κνλάδεο 4)

Τν δεπγάξη II 2 II 3 απνθηά δεύηεξν παηδί κε αηκνξξνθηιία Α θαη ζύλδξνκν Klinefelter Να

πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία κέζσ ηεο νπνίαο πξνέθπςε ν γνλόηππνο ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ παηδηνύ

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε γνληδηαθήο κεηάιιαμεο (κνλάδεο 6)

Πόζα ζπλνιηθά κόξηα DNA πεξηέρνληαη ζηα ρξσκνζώκαηα πνπ απεηθνλίδνληαη ζηνλ θαξπόηππν

ηνπ παηδηνύ κε ζύλδξνκν Klinefelter (κνλάδεο 2)

Να εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-31-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα ηε δεκηνπξγία ελόο θισλνπνηεκέλνπ πξνβάηνπ - όπσο ήηαλ ε Dolly - ρξεζηκνπνηνύληαη ηξία

πξόβαηα Α Β ΓΑπό ην πξόβαην Α απνκνλώλεηαη ν ππξήλαο από θύηηαξν ησλ καζηηθώλ αδέλσλ

Από έλα σάξην ηνπ πξνβάηνπ Β αθαηξείηαη ν ππξήλαο θαη ζηε ζέζε ηνπ εηζάγεηαη ν ππξήλαο ηνπ

θπηηάξνπ από ην πξόβαην Α Πξνθύπηεη έηζη έλα λέν θύηηαξν

Τν θύηηαξν απηό πθίζηαηαη ιίγεο δηαηξέζεηο θαη ην έκβξπν πνπ πξνθύπηεη εκθπηεύεηαη ζηε κήηξα

ηνπ πξνβάηνπ Γ Μεηά από ιίγνπο κήλεο γελληέηαη ην λέν πξόβαην (πξόβαην ∆)

1 Πνην από ηα πξόβαηα Α Β Γ έρεη ηαπηόζεκν ππξεληθό DNA κε ην πξόβαην ∆ θαη γηαηί Μονάδερ 8

2 Πνην από ηα πξόβαηα Α Β Γ έρεη ηαπηόζεκν κηηνρνλδξηαθό DNA κε ην πξόβαην ∆ θαη γηαηί Μονάδερ 8

3 Με πνην ηξόπν ε θισλνπνίεζε κπνξεί λα ζπλεηζθέξεη ζηελ πξνζηαζία από ηελ εμαθάληζε

δηαθόξσλ δσηθώλ νξγαληζκώλ ηνπ πιαλήηε καο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλνληαη πέληε ακηλνμέα θαη δίπια ηνπο ηξηπιέηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ

θσδηθνπνηνύλ ηα ακηλνμέα απηά

ηπξνζίλε (tyr) mdash UAU

θαηλπιαιαλίλε (phe) mdash UUU

πξνιίλε (pro) mdash CCC

κεζεηνλίλε (met) mdash AUG

γιπθίλε (gly) mdash GGG

Τα πέληε παξαπάλσ ακηλνμέα ζπγθξνηνύλ νιηγνπεπηίδην θάπνηνπ βαθηεξηαθνύ θπηηάξνπ

α Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο πνην είλαη ην πξώην (αξρηθό) θαη πνην ην ηέηαξην ακηλνμύ ηνπ

νιηγνπεπηηδίνπ

Μονάδερ 4

β Να γξάςεηε κία αιιεινπρία λνπθιενηηδίσλ ηνπ mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ

νιηγνπεπηίδην Μονάδερ 6

γ Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ λνπθιενηηδίσλ ηεο θσδηθήο αιπζίδαο ηνπ DNA

(κνλάδεο 6) θαη λα ζεκεηώζεηε ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 9

δ Πόζα άηνκα θσζθόξνπ ππάξρνπλ ζηε δηπιή έιηθα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί απηό ην

νιηγνπεπηίδην ∆ηθαηνινγείζηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-32-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Βηνηερλνινγία κε ηελ επξεία έλλνηα είλαη ε ρξήζε δσληαλώλ νξγαληζκώλ πξνο όθεινο ηνπ

αλζξώπνπ θαη ζηεξίδεηαη θπξίσο ζε ηερληθέο θαιιηέξγεηαο θαη αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ

θαη ζε ηερληθέο αλαζπλδπαζκέλνπ DNA

1 Με πνην ηξόπν θαιιηεξγνύληαη νη κηθξννξγαληζκνί ζε κεγάιε θιίκαθα (βηνκεραληθή

θαιιηέξγεηα) Μονάδερ 10

2 Τη ελλννύκε κε ηνλ όξν δύκσζε θαη πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο Μονάδερ 5

3 Ζ αλζξώπηλε ηλζνπιίλε είλαη κία από ηηο θαξκαθεπηηθέο πξσηεΐλεο πνπ παξάγνληαη από

βαθηήξηα Μία από ηηο κεζόδνπο πνπ ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή ηεο είλαη ε παξαγσγή

ηνπ πξόδξνκνπ κνξίνπ ηεο ζε κία βαθηεξηαθή θαιιηέξγεηα θαη ε κεηαηξνπή ηνπ ζε ηλζνπιίλε κε

ελδπκηθή θαηεξγαζία Να γξάςεηε ζπλνπηηθά ηα ζηάδηα απηήο ηεο κεζόδνπ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ βαθηεξηαθνύ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην κε έμη

ακηλνμέα

Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο είλαη ε θσδηθή θαη πνηα ε κε θσδηθή (κνλάδεο 4) Να αηηηνινγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ

ηκήκαηνο DNA Μονάδερ 3

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ηνπ πεπηηδίνπ πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηάθξαζε

ηνπ παξαπάλσ mRNA Μονάδερ 3

Να γξάςεηε ηα αληηθσδηθόληα ησλ tRNA κε ηε ζεηξά πνπ ζα πάξνπλ κέξνο ζηε κεηάθξαζε ηνπ

παξαπάλσ mRNA Μονάδερ 6

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο θσδηθνλίσλ θαη ακηλνμέσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

AUG rarr Μεζεηνλίλε

ACC rarr Θξενλίλε

AAA rarr Λπζίλε

CCU rarr Πξνιίλε

CAC rarr Ηζηηδίλε

GCC rarr Αιαλίλε

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-33-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ο όξνο γνληδηαθή έθθξαζε αλαθέξεηαη ζπλήζσο ζε όιε ηε δηαδηθαζία κε ηελ νπνία έλα γνλίδην

ελεξγνπνηείηαη γηα λα παξαγάγεη κία πξσηεΐλε

1 Πνύ απνζθνπεί θπξίσο ε ξύζκηζε απηή ζηελ πεξίπησζε ησλ βαθηεξίσλ Μονάδερ 5

2 Τα θύηηαξα ελόο επθαξπσηηθνύ πνιύπινθνπ νξγαληζκνύ όπσο ηα λεπξηθά θαη ηα κπτθά αλ θαη

έρνπλ ην ίδην γελεηηθό πιηθό δηαθέξνπλ ζηε κνξθή θαη ηε ιεηηνπξγία Πώο νλνκάδεηαη απηή ε

δηαδηθαζία εμεηδίθεπζεο θαη ηη θάλεη ηα θύηηαξα λα δηαθέξνπλ ηόζν πνιύ Μονάδερ 8

3 Ο κεραληζκόο ηεο κεηαγξαθήο είλαη ν ίδηνο ζηνπο πξνθαξπσηηθνύο θαη επθαξπσηηθνύο

νξγαληζκνύο Πνηα είλαη ηα ξπζκηζηηθά ζηνηρεία ηεο κεηαγξαθήο ηνπ DNA πνην ην έλδπκν πνπ

θαηαιύεη ηε κεηαγξαθή θαη πώο ιεηηνπξγεί απηό θαηά ηε γνληδηαθή ξύζκηζε ζην επίπεδν ηεο

κεηαγξαθήο ησλ επθαξπσηηθώλ νξγαληζκώλ Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο Σε κηα ζέζε ηκήκαηνο κνξίνπ DNA κε θιώλνπο Α θαη Β έρεη μεθηλήζεη ε αληηγξαθή όπσο

θαίλεηαη ζην παξαθάησ ζρήκα

Ζ DNA-δεζκάζε εθηόο ηνπ όηη ζπλδέεη όια ηα θνκκάηηα πνπ πξνθύπηνπλ από ηηο δηάθνξεο ζέζεηο

έλαξμεο αληηγξαθήο δξα θαηά ηελ αληηγξαθή ηνπ θιώλνπ Β

Σε θάζε θιώλν λα ζπκπιεξώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηεο αληηγξαθήο θαη λα ραξαθηεξίζεηε

ηνλ ηξόπν ζύλζεζεο ησλ λέσλ αιπζίδσλ DNA (κνλάδεο 4) Πνηά έλδπκα ηνπνζεηνύλ ηα

ζπκπιεξσκαηηθά λνπθιενηίδηα θαη πνηνπο άιινπο ξόινπο έρνπλ (κνλάδεο 7)

Σηελ θσδηθή αιπζίδα Α ην γνλίδην πνπ είλαη ππεύζπλν γηα ηελ παξαγσγή ελόο πεπηηδίνπ έρεη ηελ

εμήο αιιεινπρία βάζεσλ

5΄ ATG CCA TGC AAA CCG AAA TGA hellip3΄

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη (κνλάδεο 2)

Κάπνηα αιιαγή πνπ ζπλέβε ζηελ παξαπάλσ θσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA έρεη σο

απνηέιεζκα ην 4ν θσδηθόλην ζην κεηαγξαθόκελν mRNA λα έρεη ηηο βάζεηο UAA

θαη ν αξηζκόο ησλ θσδηθνλίσλ λα παξακέλεη ζηαζεξόο

Αθνύ γξάςεηε ην λέν mRNA πνπ πξνθύπηεη λα εμεγήζεηε πνηα είλαη ε ζπγθεθξηκέλε αιιαγή

πνπ ζπλέβε θαη ηη ζπλέπεηεο κπνξεί λα έρεη γηα ην πεπηίδην (κνλάδεο 8)

Γηαηί ε πξσηετλνζύλζεζε ζηνπο επθαξπσηηθνύο νξγαληζκνύο είλαη κηα laquoνηθνλνκηθή

δηαδηθαζίαraquo (κνλάδεο 4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-34-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Τα γνλίδηα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηηο αιπζίδεο ησλ αηκνζθαηξηλώλ ηνπ αλζξώπνπ εκθαλίδνπλ πνιιέο

κεηαιιάμεηο πνπ νδεγνύλ ζηε δεκηνπξγία αηκνζθαηξηλνπαζεηώλ Σην γνλίδην πνπ θσδηθνπνηεί ηελ

αιπζίδα β έρνπλ βξεζεί πεξηζζόηεξεο από 300 κεηαιιάμεηο ∆ίλεηαη κία κεηάιιαμε ζην θσδηθόλην

πνπ θσδηθνπνηεί ην 6ν ακηλνμύ ηεο βndash πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο αηκνζθαηξίλεο Α (ΖbA)

Σηεθσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA ην θσδηθόλην GAG έγηλε GTG

α Τη ζπλέπεηεο έρεη απηή ε κεηάιιαμε γηα ηελ αηκνζθαηξίλε Α (HbA) θαη γηα ηα

εξπζξνθύηηαξα (κνλάδεο 12)

β Γηαηί ζηα νκόδπγα άηνκα κε βndashζαιαζζαηκία εκθαλίδεηαη ζπρλά αύμεζε ηεο αηκνζθαηξίλεο F

(HbF) (κνλάδεο 7)

γ Σε πνηα άηνκα ε ζύλζεζε ηεο αηκνζθαηξίλεο Α2 (HbA2) απνηειεί δηαγλσζηηθό δείθηε

(κνλάδεο 6) Μονάδερ 25

ΘΔΜΑ 4ο Γπλαίθα κε νκάδα αίκαηνο Α παληξεύεηαη άλδξα κε νκάδα αίκαηνο Β θαη γελλνύλ δύν παηδηά εθ

ησλ νπνίσλ ην πξώην πνπ είλαη θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο Α θαη ην δεύηεξν νκάδα αίκαηνο Ο

Τν δεύηεξν παηδί πάζρεη από θιεξνλνκηθή κεηαβνιηθή λόζν Οη δύν γνλείο είλαη πγηείο θαη ε

κεηέξα κόλνλ είλαη θνξέαο ηνπ ππνιεηπόκελνπ γνληδίνπ πνπ ειέγρεη ηε λόζν απηή Γηα ηα γνλίδηα

πνπ ειέγρνπλ ηνπο παξαπάλσ ραξαθηήξεο ηζρύεη ν δεύηεξνο λόκνο ηνπ Μendel

Να βξείηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ ηνπο σο πξνο ηνπο δύν ραξαθηήξεο

θάλνληαο ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (κνλάδεο 15) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ην θύιν ηνπ

δεύηεξνπ παηδηνύ (κνλάδεο 10) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-35-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα ηελ παξαγσγή ηνπ πξνδξόκνπ κνξίνπ ηεο ηλζνπιίλεο δειαδή ηεο πξντλζνπιίλεο θαηάιιεια

κεηαζρεκαηηζκέλα θύηηαξα Escherichia coli θαιιηεξγήζεθαλ ζε βηναληηδξαζηήξα Ζ απεηθόληζε

ηεο κεηαβνιήο ηνπ πιεζπζκνύ ηνπ βαθηεξίνπ (Ν) ζε ζρέζε κε ηνλ ρξόλν (t) έδσζε ην παξαθάησ

δηάγξακκα

1 Με βάζε ην δηάγξακκα απηό λα ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο θαη λα πεξηγξάςεηε

ηηο θάζεηο ηεο Μονάδερ 10

2 Σε πνηα ζπλήζσο ρξνληθά δηαζηήκαηα ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ βαθηεξίσλ αλακέλεηαη λα παξαρζεί

ε πξντλζνπιίλε Αθνύ παξαιάβνπκε ηελ πξντλζνπιίλε από ηνλ βηναληηδξαζηήξα πώο ζα ηελ

κεηαηξέςνπκε ζε ηλζνπιίλε Μονάδερ 10

3 Πνηνο είλαη ν βηνινγηθόο ξόινο ηεο ηλζνπιίλεο θαη πνηα αζζέλεηα πξνθαιεί ε κείσζε ή ε έιιεηςή

ηεο Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ελόο γνληδίνπ βαθηεξηαθνύ

θπηηάξνπ

AUGndashCCUndashCAUndashCGUndashUCUndashACUndashUUUndashUAA 3΄

α Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ηε μη κωδική αιπζίδα από ηελ νπνία πξνήιζε ην παξαπάλσ

mRNA θαη λα νξίζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηεο Μονάδερ 5

β Αληηθαζηζηνύκε κία ηξηπιέηα ηνπ παξαπάλσ mRNA κε ηελ ηξηπιέηα 5΄UGA

3΄ θαη ην

πεπηίδην πνπ θσδηθνπνηείηαη δελ πθίζηαηαη ηελ παξακηθξή αιιαγή Πνηα είλαη ε ηξηπιέηα

απηή (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

γ Ζ ηξηπιέηα 5΄

UCU3΄

ηνπ παξαπάλσ mRNA θσδηθνπνηεί ην ακηλνμύ ζεξίλε Αλ

αληηθαηαζηήζνπκε απηή ηελ ηξηπιέηα κε ηελ ηξηπιέηα 5΄

UCC3΄

δελ πξνθύπηεη ε

παξακηθξή αιιαγή ζην πεπηίδην Πώο εξκελεύεηαη ην γεγνλόο απηό κε βάζε ηα

ραξαθηεξηζηηθά ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-36-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα πξώηε θνξά ε γνληδηαθή ζεξαπεία εθαξκόζηεθε ζε έλα θνξίηζη πνπ είρε έιιεηςε ηνπ ελδύκνπ

απακηλάζε ηεο αδελνζίλεο (ADA)

1 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ ελδύκνπ απηνύ (κνλάδεο 3) θαη πνηα ηα ζπκπηώκαηα πνπ εκθαλίδνπλ ηα

άηνκα κε έιιεηςε ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

2 Πώο νλνκάδεηαη ν ηύπνο ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο πνπ εθαξκόζηεθε (κνλάδεο 2) θαη γηαηί

(κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

3 Πνηα είλαη ε δηαδηθαζία πνπ αθνινπζείηαη ζηε γνληδηαθή ζεξαπεία ηεο παξαπάλσ αζζέλεηαο Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο κε θπζηνινγηθή όξαζε πνπ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία (PKU) θαη κηα γπλαίθα κε

θπζηνινγηθή όξαζε πνπ δελ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία απνθηνύλ έλα θνξίηζη θαη έλα αγόξη Τν

θνξίηζη έρεη θπζηνινγηθή όξαζε θαη δελ παξνπζηάδεη θαηλπιθεηνλνπξία ελώ ην αγόξη εκθαλίδεη

αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν θαη πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία

1 Πώο πξνθαιείηαη ε θαηλπιθεηνλνπξία (κνλάδεο 5) θαη πσο θιεξνλνκείηαη (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

2 Πώο θιεξνλνκείηαη ε κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν Μονάδερ 6

3 Να βξείηε θαη λα γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο ηνπ άλδξα ηεο γπλαίθαο θαη ησλ παηδηώλ ηνπο

(κνλάδεο 8) θάλνληαο ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 12

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-37-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Α Σηα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα κειεηάηαη ν ηξόπνο θιεξνλόκεζεο θνηλνύ κνλνγνληδηαθνύ

ραξαθηεξηζηηθνύ ζε δύν δηαθνξεηηθέο νηθνγέλεηεο 1 θαη 2

Σηελ 1ε νηθνγέλεηα θέξνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ηα άηνκα Η2 ΗΗ2 ΗΗ3 (καπξηζκέλα) ελώ ζηελ 2

ε

νηθνγέλεηα θέξνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ηα άηνκα ΗΗ2 ΗΗ3 (καπξηζκέλα)

Να πξνζδηνξίζεηε ηνλ ηξόπν θιεξνλόκεζεο ηνπ ραξαθηεξηζηηθνύ κε βάζε ηα παξαπάλσ

ζηνηρεία αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή ζαο κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (Να κε ιεθζεί

ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο θαη λα κελ εμεηαζηεί ε πεξίπησζε ηνπ θπινζύλδεηνπ

επηθξαηνύο γνληδίνπ) (κνλάδεο 8) Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόκσλ (κνλάδεο 5) Μονάδερ 13

Β Να ππνδείμεηε έλα πηζαλό κεραληζκό πνπ κπνξεί λα εμεγήζεη ηε γέλλεζε αηόκνπ κε ζύλδξνκν

Turner από γνλείο κε θπζηνινγηθό αξηζκό ρξσκνζσκάησλ (κνλάδεο 6) Να πεξηγξάςεηε ηε

δηαδηθαζία κε ηελ νπνία κπνξνύκε λα απεηθνλίζνπκε ηα ρξσκνζώκαηα ηνπ αηόκνπ κε ζύλδξνκν

Turner κεηά ηε γέλλεζή ηνπ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη δίθισλν κόξην DNA ην νπνίν πεξηέρεη ηκήκα αζπλερνύο γνληδίνπ πνπ κεηαγξά-

θεηαη ζε mRNA

α) Πνύ ζπλαληάκε αζπλερή γνλίδηα (κνλάδεο 2)

β) Να πξνζδηνξίζεηε ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

γ) Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ πξόδξνκνπ mRNA θαη ηνπ ώξηκνπ mRNA πνπ πξνθύπηνπλ από ηε

κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ DNA ρσξίο αηηηνιόγεζε (κνλάδεο 2)

δ) Πώο πξνθύπηεη ην ώξηκν mRNA (κνλάδεο 3)

ε) Μπνξεί ε πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε ΔcoRI λα θόςεη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3)

ζη) Πνηεο θαηεγνξίεο γνληδίσλ πνπ ππάξρνπλ ζην ρξσκνζσκηθό DNA ελόο θπηηαξηθνύ ηύπνπ δελ

θισλνπνηνύληαη ζε cDNA βηβιηνζήθε (κνλάδεο 8) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-38-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Άλδξαο πνπ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία θαη ζπλζέηεη θπζηνινγηθή πνζόηεηα κειαλίλεο

απνθηά απνγόλνπο κε γπλαίθα πνπ πάζρεη από αιθηζκό αιιά κπνξεί λα κεηαηξέπεη ηε

θαηλπιαιαλίλε ζε ηπξνζίλε

Να βξείηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο θαη θαηλόηππνπο ησλ παηδηώλ

Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηελ θαηλπιθεηνλνπξία θαη ηνλ αιθηζκό βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά

δεύγε νκόινγσλ ρξσκνζσκάησλ Μονάδερ 12

Β Να δηαθξίλεηε πεξηπηώζεηο θαηά ηηο νπνίεο είλαη αηκνξξνθηιηθό ην παηδί πνπ απνθηά

θπζηνινγηθόο άλδξαο κε θπζηνινγηθή γπλαίθα ηεο νπνίαο ν παηέξαο είλαη αηκνξξνθηιηθόο

Οη γνλείο θαη ην παηδί έρνπλ θπζηνινγηθό θαξπόηππν Μονάδερ 13

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ηα πέληε (5) πξώηα ακηλνμέα

κηαο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Ζ θαηεύζπλζε ζηελ νπνία θηλείηαη ε RNA πνιπκεξάζε θαηά ηε

κεηαγξαθή ππνδεηθλύεηαη από ην βέινο

α Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ DNA είλαη ε θσδηθή θαη πνηα είλαη ε κε θσδηθή

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 9

β Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ DNA Μονάδερ 3

γ Να γξάςεηε θαη λα αηηηνινγήζεηε ην αληηθσδηθόληνηνπ tRNA πνπ κεηαθέξεη ην 2ν ακηλνμύ ηεο

πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Μονάδερ 5

δ Τηείλαηηνζύκπινθνέλαξμεοηεοπξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 5) θαη πνηα είλαη ε κεηέπεηηα πνξεία

ηνπ tRNA πνπ ζπκκεηέρεη ζε απηό (κνλάδεο 3) Μονάδερ 8

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-39-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Πξόθεηηαη λα θαιιηεξγεζεί ζην εξγαζηήξην έλαοεηεξόηξνθνο κηθξννξγαληζκόο

1 Να αλαθέξεηε νλνκαζηηθά ηα ζξεπηηθά ζπζηαηηθά ηα νπνία πξέπεη λα πξνζηεζνύλ ζην κέζν

θαιιηέξγεηαο ώζηε ν κηθξννξγαληζκόο απηόο λα αλαπηπρζεί θπζηνινγηθά Μονάδερ 8

2 Πώο κπνξνύκε λα δηαπηζηώζνπκε αλ ν κηθξννξγαληζκόο απηόο είλαη ππνρξεσηηθά αλαεξόβηνο Μονάδερ 7

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνπο άιινπο παξάγνληεο πνπ επηδξνύλ ζηελ αλάπηπμε ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαηηνπαξαθάησηκήκα DNAζηννπνίνέρεη αξρίζεη ε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

1Σηηο ζέζεηο ΑΒΓ∆ΔΕ λα αληηζηνηρίζεηε ηηο ελδείμεηο 3΄ ή 5΄ ώζηε λα θαίλεηαη ν

πξνζαλαηνιηζκόο ησλ αξρηθώλ θαη ησλ λενζπληηζέκελσλ αιπζίδσλ Μονάδερ 6

2Τη είλαη ηα πξσηαξρηθά ηκήκαηα πσο δεκηνπξγνύληαη θαη πσο επηκεθύλνληαη Μονάδερ 9

3Δμεγήζηε γηαηί πξέπεη ζηελ παξαπάλσ δηαδηθαζία λα ελεξγνπνηεζεί ην έλδπκν DNA δεζκάζε

θαη πώο ζα δξάζεη απηό Μονάδερ 6

4Πνηα έλδπκα ζα επηδηνξζώζνπλ ηα πηζαλά ιάζε ηεο δηαδηθαζίαο ηεο αληηγξαθήο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-40-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ νιηγνπεπηίδην έμη ακηλνμέσλ ην νπνίν δελ έρεη ππνζηεί θακία ηξνπνπνίεζε

κεηά ηε ζύλζεζή ηνπ

Ζ2Ν ndash Μεθειονίνη ndash Γλυκίνη ndash Λυζίνη ndash Τρυπηοθάνη ndash Βαλίνη ndash Αλανίνη - COOH

Α Με ηε βνήζεηα ηνπ ηκήκαηνο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ παξαηίζεηαη γξάςηε ηελ αιιεινπρία

ησλ λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ ηκήκαηνο mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην

παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην ∆ηθαηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 13

Β Γξάςηε κε ηνλ θαηάιιειν πξνζαλαηνιηζκό ηελ αιιεινπρία λνπθιενηηδίσλ ζην δίθισλν

κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην Πνηα είλαη ε θσδηθή θαη πνηα ε κε

θσδηθή αιπζίδα Μονάδερ 6

Γ Δάλ ε ηξηπιέηα 5΄-UGG-3΄ ζην mRNA αληηθαηαζηαζεί από ηελ ηξηπιέηα 5΄-UGA-3΄ γξάςηε

ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ζην λέν νιηγνπεπηίδην πνπ ζα ζπληεζεί Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο Σην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ζηα κέιε

κηαο νηθνγέλεηαο ε αηκνξξνθηιία Α (Δίλαη καπξηζκέλα ηα ΗΗ 1 ΗΗ 4 θαη ΗΗΗ 1)

Α Πώο θιεξνλνκείηαη ε αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 5

Β Να γξάςεηε θαη λα δηθαηνινγήζεηε κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο ηνπο γνλνηύπνπο όισλ ησλ

κειώλ πνπ απεηθνλίδνληαη ζην γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 13

Γ Δάλ νη γνλείο ΗΗ 3 θαη ΗΗ 4 απνθηήζνπλ επόκελν παηδί πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα λα λνζεί από

αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 7

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο θσδηθνλίσλ

θαη ακηλνμέσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

GUCrarrΒαιίλε

UGGrarrΤξππηνθάλε

GGUrarrΓιπθίλε

AUGrarrΜεζεηνλίλε

AAArarrΛπζίλε

GCCrarrΑιαλίλε

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-41-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο κε ηηο νπνίεο κπνξνύλ λα παξαρζνύλ κνλνθισληθά

αληηζώκαηα ηα νπνία ζπλεηζθέξνπλ ζηνλ πξνζδηνξηζκό ησλ νκάδσλ αίκαηνο ηνπ αλζξώπνπ Μονάδερ 7

Γ2 Να αλαθέξεηε πνηνπο ηύπνπο αηκνξνθηιίαο γλσξίδεηε θαη πνύ νθείινληαη (κνλάδεο 2) Να

πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία αληηκεηώπηζεο κίαο εμ απηώλ κε βάζε ηε κέζνδν δεκηνπξγίαο

δηαγνληδηαθώλ δώσλ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 ∆ίλεηαη κείγκα κνξίσλ DNA θαη έλαο αληρλεπηήο RΝΑ

Να εμεγήζεηε ηη είλαη αληρλεπηήο (κνλάδεο 2) λα πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ ζα

αθνινπζεζνύλ πξνθεηκέλνπ ν αληρλεπηήο λα πβξηδνπνηήζεη ηελ θαηάιιειε αιιεινπρία DNA

(κνλάδεο 4) θαη λα εμεγήζεηε πνηνο είλαη ν θιώλνο ηνπ DNA πνπ ζα πβξηδνπνηεζεί (κνλάδεο 4) Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ ∆

Υγηήο άληξαο παληξεύηεθε κε πγηή γπλαίθα θαη απέθηεζαλ έλα αγόξη κε αρξσκαηνςία ζην

θόθθηλν θαη ην πξάζηλν ρξώκα έλα θνξίηζη πνπ πάζρεη από δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία θαη

πεξηκέλνπλ ην ηξίην παηδί ηνπο

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη λα εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ παηδηώλ ηνπο θαη λα εμεγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆3 Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην ηξίην παηδί λα έρεη θπζηνινγηθό θαηλόηππν

Να εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο θάλνληαο ή ηελ απαηηνύκελε δηαζηαύξσζε ή ηηο

απαηηνύκελεο δηαζηαπξώζεηο Μονάδερ 12

∆4 Να εμεγήζεηε ηα γελεηηθά αίηηα ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-42-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

∆ίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν

C T T A A C T A A T A G G G T G G A C C T A A C A T A G A T

G A A T T G A T T A T C C C A C C T G G A T T G T A T C T A

Γ1 Να γξάςεηε ην mRNA πνπ ζα πξνθύςεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

νξίδνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ηνπ (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο

(κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ2 Να βξείηε ηνλ αξηζκό ησλ ακηλνμέσλ από ηα νπνία ζα απνηειείηαη ην έλδπκν κεηά ηε

κεηάθξαζε ηνπ παξαπάλσ mRNA (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο κε

βάζε ηηο ηδηόηεηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε ιεηηνπξγία ηνπ ελδύκνπ αλ ζπκβεί γνληδηαθή

κεηάιιαμε ε νπνία ζα πξνθαιέζεη έιιεηςε ηνπ δεύηεξνπ λνπθιενηηδίνπ ζην δεύηεξν

θσδηθόλην ηνπ γνληδίνπ Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ ∆

∆ίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν

ζην νπνίν ηα άηνκα Η1 θαη ΗΗ1 ΗΗ2 ΗΗ3 ΗΗ4 ΗΗ5 ΗΗ6 πάζρνπλ από κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ ζην παξαπάλσ γελεαινγηθό

δέληξν Μονάδερ 7

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ παηδηώλ ζην παξαπάλσ

γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 4

∆3 Να θάλεηε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο θαη λα αηηηνινγήζεηε ηηο απαληήζεηο ζαο Μονάδερ 14

Σημείωζη Να μην εξεηαζθεί η πεπίπηωζη θςλοζύνδεηος επικπαηούρ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-43-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ ∆ίλνληαη ηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα Α θαη Β

Σην Α απεηθνλίδνληαη νη θάζεηο (αβγ θαη δ)

αλάπηπμεο ελόο κηθξννξγαληζκνύ Σην Β

απεηθνλίδεηαη ε παξαγσγή ηνπ πξντόληνο από

ηνλ κηθξννξγαληζκό γηα ην ίδην ρξνληθό

δηάζηεκα

Γ1 Με βάζε ην δηάγξακκα Α λα

ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο

(κνλάδεο 3) θαη λα νλνκάζεηε ηηο θάζεηο

ηεο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 7

Γ2 Σε πνηα θάζε παξάγεηαη ε κεγαιύηεξε πνζόηεηα ηνπ πξντόληνο (κνλάδεο 2) Nα

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 Αλ ην πξντόλ εθθξίλεηαη από ηνλ κηθξννξγαληζκό πώο ζα ην παξαιάβνπκε από ηελ

θαιιηέξγεηα Μονάδερ 6

Γ4 Να αλαθέξεηε ηνπο παξάγνληεο πνπ επεξεάδνπλ ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ηνπ

κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 4

ΘΔΜΑ ∆ ∆ίλεηαη ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ πεξηέρεη ην αζπλερέο γνλίδην

ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ παξαθάησ πεπηηδίνπ

H2N- μεθειονίνη - αλανίνη - λευκίνη - αζπαραγίνη ndash COOH

∆1 Να γξάςεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 4) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 10

∆2 Να γξάςεηε ην πξόδξνκν mRNA ην ώξηκν mRNA ην εζώλην ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 6) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 15

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ

Aιαλίλε = GCU Λεπθίλε = UUG Αζπαξαγίλε = AAU

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-44-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

1 Πνηα είλαη ε δνmicroή ηνπ DNA ζην ρώξν ζύmicroθσλα microε ην microνληέιν ηεο δηπιήο έιηθαο Μονάδερ 12

2 Να πεξηγξάςεηε πώο ξπζmicroίδεηαη ε γνληδηαθή έθθξαζε ζηα επθαξπσηηθά θύηηαξα Μονάδερ 8

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνλ αιθηζmicroό Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο πνπ πάζρεη από νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

παληξεύεηαη microία γπλαίθα ε νπνία δελ πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο

ινβνύο απηηώλ Τν δεπγάξη απηό απνθηά ηξία παηδηά

Τν πξώην εmicroθαλίδεη ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ ην δεύηεξν δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη πξνζθνιιεmicroέλνπο ινβνύο απηηώλ θαη ην ηξίην δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ γνλέσλ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

β Πνηνη είλαη νη πηζαλνί γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παηδηώλ Μονάδερ 5

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-45-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Σην θπηό κνζρνκπίδειν ην ρξώκα ησλ ζπεξκάησλ κπνξεί λα είλαη είηε θίηξηλν είηε πξάζηλν

ελώ ην ύςνο ηνπ είλαη είηε ςειό είηε θνληό Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηηο παξαπάλσ

ηδηόηεηεο βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά δεύγε νκνιόγσλ ρξσκνζσκάησλ Δάλ έρεηε ζηε

δηάζεζή ζαο έλα ςειό κνζρνκπίδειν κε θίηξηλα ζπέξκαηα λα θάλεηε ηηο θαηάιιειεο

δηαζηαπξώζεηο πνπ απαηηνύληαη γηα λα βξείηε ην γνλόηππό ηνπ (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 11

Γ2 Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο από δύν θπζηνινγηθνύο

γνλείο κπνξεί λα γελλεζεί παηδί κε ζύλδξνκν Turner Μονάδερ 8

Γ3 Μία πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κία πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ Γ

Γίδεηαη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Σηνλ θιώλν ΕΖ ε αληηγξαθή γίλεηαη

κε αζπλερή ηξόπν Τα ζεκεία Γ θαη Ζ ππνδεηθλύνπλ ηε ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα λα ζρεδηάζεηε ηα ζπλερή θαη αζπλερή

ηκήκαηα ησλ λέσλ θιώλσλ κε βέιε ππνδεηθλύνληαο ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ λέσλ θαη

ησλ κεηξηθώλ θιώλσλ (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Σηνλ θιώλν πνπ αληηγξάθεηαη κε ζπλερή ηξόπν λα γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ

λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ πξσηαξρηθνύ ηκήκαηνο ην νπνίν απνηειείηαη

από 8 (νθηώ) λνπθιενηίδηα (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Γ3 Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην πεπηίδην απηό Μονάδερ 2

Γ4 Μεηά ηελ επίδξαζε αθηηλνβνιίαο ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ζπάεη ζηα ζεκεία πνπ

ππνδεηθλύνληαη από ηα βέιε Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε θαη λα

ζεκεηώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ Μονάδερ 2

Γ5 Τν ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε επαλαζπλδέεηαη ζηα ίδηα ζεκεία θνπήο κεηά από

αλαζηξνθή

Να γξάςεηε νιόθιεξν ην κόξην ηνπ DNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηελ αλαζηξνθή (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην λέν πεπηίδην (κνλάδεο 2)

Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-46-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν Σην κόξην απηό ζπκβαίλεη κεηάιιαμε πξνζζήθεο ηξηώλ (3) δηαδνρηθώλ

λνπθιενηηδίσλ (5΄-GAT-3΄)

Γ1 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Φ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) θαη ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα ηνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ2 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Υ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) Ζ παξαπάλσ κεηάιιαμε έρεη ειάρηζηε επίδξαζε ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα

ηνπ ελδύκνπ Πώο ραξαθηεξίδεηαη απηή ε κεηάιιαμε (κνλάδεο 2) Nα εμεγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 9

Γ3 Σε δύν άηνκα πνπ πάζρνπλ από ζύλδξνκν Klinefelter έγηλε αλάιπζε ηεο αιιεινπρίαο ησλ

βάζεσλ ηνπ DNA ησλ θπιεηηθώλ ρξσκνζσκάησλ ηνπο Σην πξώην άηνκν ε αλάιπζε έδεημε

ηξεηο δηαθνξεηηθέο αιιεινπρίεο βάζεσλ DNA Σην δεύηεξν άηνκν ε αλάιπζε έδεημε δύν

παλνκνηόηππεο θαη κία δηαθνξεηηθή αιιεινπρία βάζεσλ DNA Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο

κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο γελλήζεθαλ ηα άηνκα απηά από θπζηνινγηθνύο

γνλείο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ Γ

Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-47-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Α

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Μηα πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κηα πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 7

Γ2 Ζ αλάιπζε δεηγκάησλ DNA από δύν βαθηεξηαθέο θαιιηέξγεηεο έδσζε ηα εμήο

απνηειέζκαηα ζηελ πξώηε θαιιηέξγεηα βξέζεθε πνζνζηό αδελίλεο (Α) 28 θαη

ζηεδεύηεξε βξέζεθε πνζνζηό γνπαλίλεο (G) 28 Να εμεγήζεηε αλ ηα βαθηήξηα ησλ δύν

θαιιηεξγεηώλ αλήθνπλ ζην ίδην ή ζε δηαθνξεηηθό είδνο Μονάδερ 6

Γ3 Με πνηνπο ηξόπνπο γίλεηαη ε θαιιηέξγεηα κηθξννξγαληζκώλ ζε κεγάιε θιίκαθα Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ Γ Σrsquo έλα κόξην DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ ππάξρνπλ δύν γνλίδηα Α θαη Β όπσο θαίλεηαη ζην

ζρήκα

Γ1 Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο θαη λα νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ

αιπζίδσλ ηνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Τα γνλίδηα Α θαη Β κεηαγξάθνληαη ζε RNA Να νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπ RNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Πνηα είλαη ε θσδηθή αιπζίδα γηα ην γνλίδην Α θαη πνηα γηα ην Β (κνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ4 Τη είλαη ν ππνθηλεηήο (κνλάδεο 2) Να νξίζεηε ηε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή γηα θάζε γνλίδην κε

έλα βέινο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-48-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Να αλαθέξεηε ηα βήκαηα πνπ απαηηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο

αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο από έλα δηαγνληδηαθό δών Μονάδερ 12

Γ2 Να εμεγήζεηε πώο ε ζεξκνθξαζία επεξεάδεη ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 8

Γ3 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ πξηκνζώκαηνο ζηελ αληηγξαθή ηνπ DNA Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ

Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-49-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Μεηέξα κε θπζηνινγηθή όξαζε θαη νκάδα αίκαηνο Β απνθηά δύν παηδηά κε έλαλ άλδξα κε

θπζηνινγηθή όξαζε Τν θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο ΑΒ ελώ ην αγόξη νκάδα αίκαηνο Ο

Τν έλα από ηα δύν παηδηά πάζρεη από κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν ndash θόθθηλν

Γ1 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ σο πξνο ηνπο δύν

ραξαθηήξεο (κνλάδεο 8) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 10) Μονάδερ 18

Γ2 Πνην από ηα δύν παηδηά δελ έρεη θπζηνινγηθή όξαζε Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA

(Ι) GACTAATAAAAGAAGTAGTTAGGATCATAGG

(ΙΙ) CTGATTATTTTCTTCATCAA TCCTAGTA TCC

πνπ θσδηθνπνηεί ην πεπηίδην

H2N-Μεθειονίνη-Τυροζίνη-Φαινυλαλανίνη-Φαινυλαλανίνη-Τυροζίνη-COOH

Γ1 Να εμεγήζεηε πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA είλαη ε θσδηθή θαη

πνηα είλαη ε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 4) Να γξάςεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ησλ

αιπζίδσλ (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 8

Γ2 Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ

παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA (κνλάδεο 2) θαζώο θαη ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε πνύ νθείιεηαη ε δηαθνξά κεηαμύ ησλ δύν απηώλ κνξίσλ

(κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ παξαπάλσ πεπηηδίνπ εάλ κηα

γνληδηαθή κεηάιιαμε πνπ ζα ζπκβεί ζην θσδηθόλην ηεο ηπξνζίλεο νδεγήζεη ζε

αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από ζπκίλε Μονάδερ 5

Γ4 Δάλ ε παξαπάλσ γνληδηαθή κεηάιιαμε νδεγήζεη ζε αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από

αδελίλε λα εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ πεπηηδίνπ Μονάδερ 5

Γίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Μεζεηνλίλε AUG

Τπξνζίλε UAC UAU

Φαηλπιαιαλίλε UUU UUC

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-50-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Μηα αξζεληθή κύγα Drosophila κε ιεπθά κάηηα δηαζηαπξώζεθε κε κηα ζειπθή κε θόθθηλα

κάηηα Από ηε δηαζηαύξσζε απηή πήξακε 280 απνγόλνπο ζηελ F1 γεληά πνπ είραλ όινη

θόθθηλα κάηηα Γηαζηαπξώλνληαο δύν άηνκα από ηελ F1 γεληά πξνθύπηνπλ 319 απόγνλνη

ζηελ F2 γεληά Μηα αλάιπζε ησλ απνγόλσλ ηεο F2 γεληάο έδεημε όηη ππάξρνπλ

159 ζειπθά κε θόθθηλα κάηηα

82 αξζεληθά κε θόθθηλα κάηηα θαη

78 αξζεληθά κε ιεπθά κάηηα

Με βάζε ηα δεδνκέλα λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ην παξαπάλσ

γλώξηζκα Γηα ηα άηνκα πνπ δηαζηαπξώζεθαλ δίλεηαη όηη ηα ζειπθά έρνπλ έλα δεπγάξη X

ρξσκνζσκάησλ (ΦΦ) θαη ηα αξζεληθά έρνπλ έλα Φ θαη έλα Χ ρξσκόζσκα (ΦΧ)

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν όπνπ απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη κηα κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

Τα άηνκα ΙΙ2 ΙΙ3 ΙΙΙ3 θαη ΙV3 πάζρνπλ από ηελ αζζέλεηα απηή Γηα όια ηα παξαθάησ

εξσηήκαηα λα κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο

Γ2 Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη ε αζζέλεηα Μονάδερ 6

Γ3 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην δεπγάξη ΙΙΙ1 III2 λα απνθηήζεη αγόξη πνπ ζα πάζρεη

(κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 8

Γ4 Αλ ηα άηνκα Ι1 θαη Ι4 πάζρνπλ από κηα αζζέλεηα πνπ νθείιεηαη ζε γνλίδην κηηνρνλ-δξηαθνύ

DNA λα αλαθέξεηε πνηα άηνκα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ ζα θιεξνλνκή-ζνπλ ην γνλίδην

απηό (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-51-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA ην νπνίν θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Αιπζίδα 1 GTTGAATTCTTAGCTTAAGTCGGGCATGAATTCTC

Αιπζίδα 2 CAACTTAAGAATCGAATTCAGCCCGTACTTAAGAG

Γ1 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

επηζεκαίλνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ησλ αιπζίδσλ ηνπ (κνλάδεο 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Τν παξαπάλσ ηκήκα DNA αληηγξάθεηαη θαη θαηά ηε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

δεκηνπξγνύληαη ηα παξαθάησ πξσηαξρηθά ηκήκαηα

i) 5΄-GAGAAUUC-3΄

ii) 5΄-UUAAGCUA-3΄

iii) 5΄-GUUGAAUU-3΄

Να πξνζδηνξίζεηε πνηα αιπζίδα αληηγξάθεηαη κε ζπλερή θαη πνηα κε αζπλερή ηξόπν

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε ην έλδπκν EcoRI πξνθεηκέλνπ λα ελζσκα-ησζεί ζε

έλα από ηα δύν πιαζκίδηα Α θαη Β πνπ δίλνληαη παξαθάησ

Πνην από ηα δύν πιαζκίδηα ζα επηιέμεηε γηα ηε δεκηνπξγία αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ

(κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Πόζνη θσζθνδηεζηεξηθνί δεζκνί ζα δηαζπαζηνύλ ζην πιαζκίδην πνπ επηιέμαηε θαη πόζνη ζα

δεκηνπξγεζνύλ θαηά ην ζρεκαηηζκό ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ4 Από ηε κύγα Drosophila απνκνλώζεθαλ ηξία δηαθνξεηηθά θπζηνινγηθά θύηηαξα ζηα νπνία

πξνζδηνξίζηεθε ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ζε δεύγε βάζεσλ

Σην πξώην θύηηαξν ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ππνινγίζηεθε ζε 32108 δεύγε βάζεσλ

ζην δεύηεξν θύηηαξν ζε 16108 δεύγε βάζεσλ θαη ζην ηξίην θύηηαξν ζε 6410

8 δεύγε

βάζεσλ

Να δηθαηνινγήζεηε γηαηί ππάξρνπλ νη δηαθνξέο απηέο ζην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ησλ

ηξηώλ θπηηάξσλ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-52-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ Γ

Έλα πιαζκίδην πνπ ρξεζηκνπνηείηαη σο θνξέαο θισλνπνίεζεο ελόο ηκήκαηνο DNA έρεη έλα

γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε θαη έλα γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληη-

βηνηηθό ηεηξαθπθιίλε Τν γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζηελ ηεηξαθπθιίλε πεξηέρεη ηελ αιιεινπρία

πνπ αλαγλσξίδεηαη από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Γεκηνπξγνύκε αλαζπλδπαζ-

κέλα πιαζκηδία κε ηε ρξήζε ηεο πεξηνξηζηηθήο ελδνλνπθιεάζεο EcoRI

Τα κεηαζρεκαηηζκό βαθηεξίσλ πνπ δελ είραλ θαλέλα πιαζκίδην Σηε ζπλέρεηα ηα βαθηήξηα

θαιιηεξγνύληαη ζε ζξεπηηθό πιηθό

Γ1 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ηεηξαθπθιίλε αληί ηεο ακπηθηιίλεο (κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 Σηνπο παξαθάησ δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο (1 2 3) θαίλεηαη ε δηαβάζκηζε ηεο ζπγθέληξσζεο

ηνπ νμπγόλνπ θαη ε πεξηνρή αλάπηπμεο ηξηώλ εηδώλ κηθξννξγα-ληζκώλ ζε πγξό ζξεπηηθό

πιηθό Οη κηθξννξγαληζκνί απεηθνλίδνληαη σο καύξεο θνπθίδεο

Σε πνηνλ από ηνπο ηξεηο δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο έρνπκε θαιιηέξγεηα κπθήησλ πνπ

ρξεζηκνπνηνύληαη ζηελ αξηνβηνκεραλία βαθηεξίσλ ηνπ γέλνπο Clostridium θαη βαθηεξίσλ

ηνπ γέλνπο Mycobacterium (κνλάδεο 3) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

Γ4 Με πνηνλ ηξόπν δεκηνπξγνύκε δηαγνληδηαθά θπηά ηα πξντόληα ησλ νπνίσλ έρνπλ

κεγαιύηεξε δηάξθεηα δσήο ζε ζρέζε κε απηά ησλ κε δηαγνληδηαθώλ θπηώλ Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-53-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ δηάγξακκα απεηθνλίδεηαη ε θπζηνινγηθή κεηαβνιή ζην πνζνζηό ησλ

πνιππεπηηδηθώλ αιπζίδσλ ησλ αηκνζθαηξηλώλ HbA HbF θαη HbA2 ηνπ αλζξώπνπ από ηελ

εκβξπηθή ειηθία θαη κεηά ηε γέλλεζή ηνπ

Γ1 Πνην είδνο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο αληηζηνηρεί ζε θαζεκηά από ηηο θακπύιεο Η ΗΗ ΗΗΗ θαη IV

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ2 Τα απνηειέζκαηα κηαο εμέηαζεο αίκαηνο ζε έλαλ ελήιηθα έδεημαλ όηη νη αηκνζθαηξίλεο HbA

HbF θαη HbA2 είλαη ζε θπζηνινγηθά επίπεδα Πόζα γνλίδηα είλαη ππεύζπλα γηα ηε ζύλζεζε

ηεο HbA ζε έλα ζσκαηηθό θύηηαξν ζηε κεηάθαζε (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA πνπ πεξηέρεη ηα θσδηθόληα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα επηά

πξώηα ακηλνμέα ηεο θπζηνινγηθήο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο HbA

5΄hellip GTG CAC CTG ACT CCT GAG GAG hellip 3΄

3΄hellip CAC GTG GAC TGA GGA CTC CTC hellip 5΄

Ζ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI αλαγλσξίδεη ηελ αιιεινπρία

5΄ CTGAG 3΄

3΄ GACTC 5΄

θαη θόβεη θάζε αιπζίδα κεηαμύ ηνπ C θαη ηνπ Τ (κε θαηεύζπλζε 5΄3΄) Ζ αιιεινπρία πνπ

αλαγλσξίδεη ε DdeI βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα DNA Από έλα άηνκν θνξέα ηεο

δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο απνκνλώζεθαλ ηκήκαηα DNA πνπ πεξηέρνπλ ηα θσδηθόληα ηα

νπνία θσδηθνπνηνύλ ηα επηά πξώηα ακηλνμέα ηεο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Σηα ηκήκαηα απηά

επηδξάζακε κε ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI

Πόζα ηκήκαηα DNA δηαθνξεηηθνύ κήθνπο ζα πξνθύςνπλ κεηά ηε δξάζε ηεο DdeI (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 7

Γ4 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο δηάγλσζεο ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο θαηά ηνλ

πξνγελλεηηθό έιεγρν ηε δέθαηε εβδνκάδα ηεο θύεζεο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-54-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Σε ηξεηο δηαθνξεηηθνύο βηναληηδξαζηήξεο πξαγκαηνπνηείηαη

θιεηζηή θαιιηέξγεηα ηξηώλ δηαθνξεηηθώλ κηθξννξγαληζκώλ Α Β

θαη Γ αληίζηνηρα

Σηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα απεηθνλίδεηαη ν αξηζκόο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ ζε ζρέζε κε ην ρξόλν

Σην ρξνληθό δηάζηεκα από 0 έσο t1 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ

ζηνπο βηναληηδξα-ζηήξεο είλαη πςειή θαη ζηαζεξή ελώ ζην ρξν-

ληθό δηάζηεκα από t1 έσο t2 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ είλαη

ρακειή θαη ζηαζεξή

Γ1 Με βάζε ηα ζρήκαηα λα ραξαθηεξίζεηε ηνπο

κηθξννξγαληζκνύο Α Β Γ ζε ζρέζε κε ηελ εμάξηεζε ηεο

αλάπηπμήο ηνπο από ηε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ (κνλάδεο 6)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

Γ2 Με βάζε ηα ζρήκαηα ζε πνηα θάζε ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ γίλεηαη ε κεηαβνιή ηεο ζπγθέληξσζεο ηνπ Ο2

ζηνλ βηναληηδξαζηήξα όπνπ θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α

(κνλάδεο 2)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 4

Γ3 Πώο εμεγείηαη ε εθζεηηθή θάζε ζε κία θιεηζηή θαιιηέξγεηα

κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 4

Γ4 Τη ελλννύκε ζήκεξα κε ηνλ όξν δύκσζε (κνλάδεο 3) Πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο

(κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ πεπηίδην πνπ παξάγεηαη από έλα βαθηήξην

HOOCminusμεθειονίνηminusαλανίνηminusζερίνηminusαζπαραγίνηminusμεθειονίνηminusNH2

Γ1 Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ δίθισλνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ πεπηίδην (κνλάδεο

2) Να νξίζεηε ην 5΄ θαη 3΄ άθξν θάζε αιπζίδαο (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να θαζνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Γίλνληαη ηα θσδηθόληα

αιαλίλε GCU αζπαξαγίλε AAU κεζεηνλίλε AUG ζεξίλε UCU

Τν θσδηθόλην ιήμεο είλαη ην UGA Μονάδερ 15

Γ2 Μπνξεί ε παξαπάλσ αιπζίδα λα θνπεί από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 5

Γ3 Πώο ζρεκαηίδεηαη ην ζύκπινθν έλαξμεο ηεο πξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 3) Από ηη

απνηειείηαη ην πνιύζσκα (κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-55-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν απεηθνλίδεη ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη κηα

αζζέλεηα ηνπ κεηαβνιηζκνύ ζηνλ άλζξσπν

Γ1 Ζ αζζέλεηα απηή νθείιεηαη ζε επηθξαηέο ή ζε ππνιεηπόκελν γνλίδην (Μνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Κιεξνλνκείηαη σο απηνζσκηθόο ή

θπινζύλδεηνο ραξαθηήξαο (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 12

Γ2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέλδξν Μονάδερ 6

Γ3 O άλδξαο ΗΗΗ1 απνθηά κε γπλαίθα εηεξόδπγε ζηελ αζζέλεηα απηή έλα αγόξη

Να βξείηε ηε πηζαλόηεηα πνπ ππάξρεη ην αγόξη απηό λα πάζρεη αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Τα ζεκεία Α θαη Γ ππνδεηθλύνπλ ηε

ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηό ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ κεηξηθώλ αιπζίδσλ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ζρεδηάζεηε ζην ίδην ζρήκα ηα αζπλερή θαη

ηα ζπλερή ηκήκαηα ησλ δύν λέσλ αιπζίδσλ κε

βέιε θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηά ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπο (Μνλάδεο 3)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4)

Μονάδερ 7

Γ3 Ζ κεηξηθή αιπζίδα ηνπ DNA πνπ αληηγξάθε-

ηαη κε ζπλερή ηξόπν ακέζσο κεηά κεηαγξάθεηαη

Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ RNA πνπ ζρεκαηίδεηαη

θαηά ηε κεηαγξαθή θαη λα ζεκεηώζεηε ηνλ

πξνζαλαηνιηζκό ηνπ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ4 Πνηα είλαη ε δξάζε ηεο RNA πνιπκεξάζεο κεηά ηελ πξόζδεζή ηεο ζηνλ ππνθηλεηή ελόο

γνληδίνπ Μονάδερ 6

Page 29: biologia kat 3o 4o

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-29-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ζ Βηνηερλνινγία κε ηελ αλάπηπμε ηεο ηερλνινγίαο ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ DNA ηε ρξήζε ηεο

ηερληθήο PCR θαη ηελ παξαγσγή κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ ζπλεηζθέξεη ζε ηνκείο όπσο ε

γεσξγία ε θηελνηξνθία θαη ε Ηαηξηθή

1 Τη επηηξέπεη ε κέζνδνο ηεο αιπζηδσηήο αληίδξαζεο ηεο πνιπκεξάζεο (PCR) (κνλάδεο 4) Να

αλαθέξεηε ηξεηο πξαθηηθέο εθαξκνγέο ηεο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

2 Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία παξαγσγήο ζην εξγαζηήξην κνλνθισληθώλ αληηζσκάησλ γηα έλα

επηιεγκέλν αληηγόλν Μονάδερ 8

3 Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία παξαγσγήο δηαγνληδηαθώλ θπηώλ αλζεθηηθώλ ζηα έληνκα κε ηε

ρξήζε ηεο ηερλνινγίαο ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ DNA θαη ηνπ βαθηεξίνπ Bacillus thuringiensis Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο Τα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα αλαπαξηζηνύλ ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ζηα κέιε

ηεο ίδηαο νηθνγέλεηαο ε κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ην θόθθηλν ρξώκα (γελεαινγηθό

δέληξν Α) θαη ε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία (γελεαινγηθό δέληξν Β)

Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδεηαη ζην

γελεαινγηθό δέληξν Α θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδεηαη ζην

γελεαινγηθό δέληξν Β θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Τν δεπγάξη (Η1 Η2) πεξηκέλεη ηξίην παηδί Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα λα γελλεζεί παηδί κε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία θαη θπζηνινγηθή όξαζε (κνλάδεο 6)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Να αλαθέξεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ αθνινπζνύληαη θαηά ηνλ πξνγελλεηηθό έιεγρν γηα ηε

δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία όηαλ ε κεηέξα βξίζθεηαη ζηελ 11ε εβδνκάδα ηεο θύεζεο (κνλάδεο

4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-30-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ βαθηεξηαθνύ mRNA

5΄Α G A U G A A A G C C A C G G A G C C C U G A G C A A 3΄

Από ηε κεηάθξαζε απηνύ ηνπ mRNA πξνθύπηεη κία πεπηηδηθή αιπζίδα

1 Πνηνο είλαη ν αξηζκόο ησλ ακηλνμέσλ πνπ απνηεινύλ απηή ηελ πεπηηδηθή αιπζίδα(κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

2 Να πεξηγξάςεηε ην ζηάδην έλαξμεο ηεο πξσηετλν-ζύλζεζεο Μονάδερ 8

3 Να πεξηγξάςεηε ην δεζκό κε ηνλ νπνίν ελώλνληαη κεηαμύ ηνπο δύν δηαδνρηθά λνπθιενηίδηα ζε

έλα κόξην mRNA Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην γελεαινγηθό δέληξν κηαο νηθνγέλεηαο ζηελ νπνία εκθαλίδεηαη ε αζζέλεηα ηεο

αηκνξξνθηιίαο Α Τν άηνκν III 1 πάζρεη από αηκνξξνθηιία Α Όια ηα κέιε ηεο νηθνγέλεηαο έρνπλ

θπζηνινγηθό αξηζκό θαη κέγεζνο ρξσκνζσκάησλ

Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέληξν (κνλάδεο 3) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6)

Πνην πξόβιεκα αληηκεησπίδνπλ ηα άηνκα κε αηκνξξνθηιία Α (κνλάδεο 4)

Τν δεπγάξη II 2 II 3 απνθηά δεύηεξν παηδί κε αηκνξξνθηιία Α θαη ζύλδξνκν Klinefelter Να

πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία κέζσ ηεο νπνίαο πξνέθπςε ν γνλόηππνο ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ παηδηνύ

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε γνληδηαθήο κεηάιιαμεο (κνλάδεο 6)

Πόζα ζπλνιηθά κόξηα DNA πεξηέρνληαη ζηα ρξσκνζώκαηα πνπ απεηθνλίδνληαη ζηνλ θαξπόηππν

ηνπ παηδηνύ κε ζύλδξνκν Klinefelter (κνλάδεο 2)

Να εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-31-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα ηε δεκηνπξγία ελόο θισλνπνηεκέλνπ πξνβάηνπ - όπσο ήηαλ ε Dolly - ρξεζηκνπνηνύληαη ηξία

πξόβαηα Α Β ΓΑπό ην πξόβαην Α απνκνλώλεηαη ν ππξήλαο από θύηηαξν ησλ καζηηθώλ αδέλσλ

Από έλα σάξην ηνπ πξνβάηνπ Β αθαηξείηαη ν ππξήλαο θαη ζηε ζέζε ηνπ εηζάγεηαη ν ππξήλαο ηνπ

θπηηάξνπ από ην πξόβαην Α Πξνθύπηεη έηζη έλα λέν θύηηαξν

Τν θύηηαξν απηό πθίζηαηαη ιίγεο δηαηξέζεηο θαη ην έκβξπν πνπ πξνθύπηεη εκθπηεύεηαη ζηε κήηξα

ηνπ πξνβάηνπ Γ Μεηά από ιίγνπο κήλεο γελληέηαη ην λέν πξόβαην (πξόβαην ∆)

1 Πνην από ηα πξόβαηα Α Β Γ έρεη ηαπηόζεκν ππξεληθό DNA κε ην πξόβαην ∆ θαη γηαηί Μονάδερ 8

2 Πνην από ηα πξόβαηα Α Β Γ έρεη ηαπηόζεκν κηηνρνλδξηαθό DNA κε ην πξόβαην ∆ θαη γηαηί Μονάδερ 8

3 Με πνην ηξόπν ε θισλνπνίεζε κπνξεί λα ζπλεηζθέξεη ζηελ πξνζηαζία από ηελ εμαθάληζε

δηαθόξσλ δσηθώλ νξγαληζκώλ ηνπ πιαλήηε καο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλνληαη πέληε ακηλνμέα θαη δίπια ηνπο ηξηπιέηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ

θσδηθνπνηνύλ ηα ακηλνμέα απηά

ηπξνζίλε (tyr) mdash UAU

θαηλπιαιαλίλε (phe) mdash UUU

πξνιίλε (pro) mdash CCC

κεζεηνλίλε (met) mdash AUG

γιπθίλε (gly) mdash GGG

Τα πέληε παξαπάλσ ακηλνμέα ζπγθξνηνύλ νιηγνπεπηίδην θάπνηνπ βαθηεξηαθνύ θπηηάξνπ

α Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο πνην είλαη ην πξώην (αξρηθό) θαη πνην ην ηέηαξην ακηλνμύ ηνπ

νιηγνπεπηηδίνπ

Μονάδερ 4

β Να γξάςεηε κία αιιεινπρία λνπθιενηηδίσλ ηνπ mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ

νιηγνπεπηίδην Μονάδερ 6

γ Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ λνπθιενηηδίσλ ηεο θσδηθήο αιπζίδαο ηνπ DNA

(κνλάδεο 6) θαη λα ζεκεηώζεηε ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 9

δ Πόζα άηνκα θσζθόξνπ ππάξρνπλ ζηε δηπιή έιηθα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί απηό ην

νιηγνπεπηίδην ∆ηθαηνινγείζηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-32-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Βηνηερλνινγία κε ηελ επξεία έλλνηα είλαη ε ρξήζε δσληαλώλ νξγαληζκώλ πξνο όθεινο ηνπ

αλζξώπνπ θαη ζηεξίδεηαη θπξίσο ζε ηερληθέο θαιιηέξγεηαο θαη αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ

θαη ζε ηερληθέο αλαζπλδπαζκέλνπ DNA

1 Με πνην ηξόπν θαιιηεξγνύληαη νη κηθξννξγαληζκνί ζε κεγάιε θιίκαθα (βηνκεραληθή

θαιιηέξγεηα) Μονάδερ 10

2 Τη ελλννύκε κε ηνλ όξν δύκσζε θαη πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο Μονάδερ 5

3 Ζ αλζξώπηλε ηλζνπιίλε είλαη κία από ηηο θαξκαθεπηηθέο πξσηεΐλεο πνπ παξάγνληαη από

βαθηήξηα Μία από ηηο κεζόδνπο πνπ ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή ηεο είλαη ε παξαγσγή

ηνπ πξόδξνκνπ κνξίνπ ηεο ζε κία βαθηεξηαθή θαιιηέξγεηα θαη ε κεηαηξνπή ηνπ ζε ηλζνπιίλε κε

ελδπκηθή θαηεξγαζία Να γξάςεηε ζπλνπηηθά ηα ζηάδηα απηήο ηεο κεζόδνπ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ βαθηεξηαθνύ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην κε έμη

ακηλνμέα

Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο είλαη ε θσδηθή θαη πνηα ε κε θσδηθή (κνλάδεο 4) Να αηηηνινγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ

ηκήκαηνο DNA Μονάδερ 3

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ηνπ πεπηηδίνπ πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηάθξαζε

ηνπ παξαπάλσ mRNA Μονάδερ 3

Να γξάςεηε ηα αληηθσδηθόληα ησλ tRNA κε ηε ζεηξά πνπ ζα πάξνπλ κέξνο ζηε κεηάθξαζε ηνπ

παξαπάλσ mRNA Μονάδερ 6

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο θσδηθνλίσλ θαη ακηλνμέσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

AUG rarr Μεζεηνλίλε

ACC rarr Θξενλίλε

AAA rarr Λπζίλε

CCU rarr Πξνιίλε

CAC rarr Ηζηηδίλε

GCC rarr Αιαλίλε

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-33-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ο όξνο γνληδηαθή έθθξαζε αλαθέξεηαη ζπλήζσο ζε όιε ηε δηαδηθαζία κε ηελ νπνία έλα γνλίδην

ελεξγνπνηείηαη γηα λα παξαγάγεη κία πξσηεΐλε

1 Πνύ απνζθνπεί θπξίσο ε ξύζκηζε απηή ζηελ πεξίπησζε ησλ βαθηεξίσλ Μονάδερ 5

2 Τα θύηηαξα ελόο επθαξπσηηθνύ πνιύπινθνπ νξγαληζκνύ όπσο ηα λεπξηθά θαη ηα κπτθά αλ θαη

έρνπλ ην ίδην γελεηηθό πιηθό δηαθέξνπλ ζηε κνξθή θαη ηε ιεηηνπξγία Πώο νλνκάδεηαη απηή ε

δηαδηθαζία εμεηδίθεπζεο θαη ηη θάλεη ηα θύηηαξα λα δηαθέξνπλ ηόζν πνιύ Μονάδερ 8

3 Ο κεραληζκόο ηεο κεηαγξαθήο είλαη ν ίδηνο ζηνπο πξνθαξπσηηθνύο θαη επθαξπσηηθνύο

νξγαληζκνύο Πνηα είλαη ηα ξπζκηζηηθά ζηνηρεία ηεο κεηαγξαθήο ηνπ DNA πνην ην έλδπκν πνπ

θαηαιύεη ηε κεηαγξαθή θαη πώο ιεηηνπξγεί απηό θαηά ηε γνληδηαθή ξύζκηζε ζην επίπεδν ηεο

κεηαγξαθήο ησλ επθαξπσηηθώλ νξγαληζκώλ Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο Σε κηα ζέζε ηκήκαηνο κνξίνπ DNA κε θιώλνπο Α θαη Β έρεη μεθηλήζεη ε αληηγξαθή όπσο

θαίλεηαη ζην παξαθάησ ζρήκα

Ζ DNA-δεζκάζε εθηόο ηνπ όηη ζπλδέεη όια ηα θνκκάηηα πνπ πξνθύπηνπλ από ηηο δηάθνξεο ζέζεηο

έλαξμεο αληηγξαθήο δξα θαηά ηελ αληηγξαθή ηνπ θιώλνπ Β

Σε θάζε θιώλν λα ζπκπιεξώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηεο αληηγξαθήο θαη λα ραξαθηεξίζεηε

ηνλ ηξόπν ζύλζεζεο ησλ λέσλ αιπζίδσλ DNA (κνλάδεο 4) Πνηά έλδπκα ηνπνζεηνύλ ηα

ζπκπιεξσκαηηθά λνπθιενηίδηα θαη πνηνπο άιινπο ξόινπο έρνπλ (κνλάδεο 7)

Σηελ θσδηθή αιπζίδα Α ην γνλίδην πνπ είλαη ππεύζπλν γηα ηελ παξαγσγή ελόο πεπηηδίνπ έρεη ηελ

εμήο αιιεινπρία βάζεσλ

5΄ ATG CCA TGC AAA CCG AAA TGA hellip3΄

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη (κνλάδεο 2)

Κάπνηα αιιαγή πνπ ζπλέβε ζηελ παξαπάλσ θσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA έρεη σο

απνηέιεζκα ην 4ν θσδηθόλην ζην κεηαγξαθόκελν mRNA λα έρεη ηηο βάζεηο UAA

θαη ν αξηζκόο ησλ θσδηθνλίσλ λα παξακέλεη ζηαζεξόο

Αθνύ γξάςεηε ην λέν mRNA πνπ πξνθύπηεη λα εμεγήζεηε πνηα είλαη ε ζπγθεθξηκέλε αιιαγή

πνπ ζπλέβε θαη ηη ζπλέπεηεο κπνξεί λα έρεη γηα ην πεπηίδην (κνλάδεο 8)

Γηαηί ε πξσηετλνζύλζεζε ζηνπο επθαξπσηηθνύο νξγαληζκνύο είλαη κηα laquoνηθνλνκηθή

δηαδηθαζίαraquo (κνλάδεο 4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-34-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Τα γνλίδηα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηηο αιπζίδεο ησλ αηκνζθαηξηλώλ ηνπ αλζξώπνπ εκθαλίδνπλ πνιιέο

κεηαιιάμεηο πνπ νδεγνύλ ζηε δεκηνπξγία αηκνζθαηξηλνπαζεηώλ Σην γνλίδην πνπ θσδηθνπνηεί ηελ

αιπζίδα β έρνπλ βξεζεί πεξηζζόηεξεο από 300 κεηαιιάμεηο ∆ίλεηαη κία κεηάιιαμε ζην θσδηθόλην

πνπ θσδηθνπνηεί ην 6ν ακηλνμύ ηεο βndash πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο αηκνζθαηξίλεο Α (ΖbA)

Σηεθσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA ην θσδηθόλην GAG έγηλε GTG

α Τη ζπλέπεηεο έρεη απηή ε κεηάιιαμε γηα ηελ αηκνζθαηξίλε Α (HbA) θαη γηα ηα

εξπζξνθύηηαξα (κνλάδεο 12)

β Γηαηί ζηα νκόδπγα άηνκα κε βndashζαιαζζαηκία εκθαλίδεηαη ζπρλά αύμεζε ηεο αηκνζθαηξίλεο F

(HbF) (κνλάδεο 7)

γ Σε πνηα άηνκα ε ζύλζεζε ηεο αηκνζθαηξίλεο Α2 (HbA2) απνηειεί δηαγλσζηηθό δείθηε

(κνλάδεο 6) Μονάδερ 25

ΘΔΜΑ 4ο Γπλαίθα κε νκάδα αίκαηνο Α παληξεύεηαη άλδξα κε νκάδα αίκαηνο Β θαη γελλνύλ δύν παηδηά εθ

ησλ νπνίσλ ην πξώην πνπ είλαη θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο Α θαη ην δεύηεξν νκάδα αίκαηνο Ο

Τν δεύηεξν παηδί πάζρεη από θιεξνλνκηθή κεηαβνιηθή λόζν Οη δύν γνλείο είλαη πγηείο θαη ε

κεηέξα κόλνλ είλαη θνξέαο ηνπ ππνιεηπόκελνπ γνληδίνπ πνπ ειέγρεη ηε λόζν απηή Γηα ηα γνλίδηα

πνπ ειέγρνπλ ηνπο παξαπάλσ ραξαθηήξεο ηζρύεη ν δεύηεξνο λόκνο ηνπ Μendel

Να βξείηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ ηνπο σο πξνο ηνπο δύν ραξαθηήξεο

θάλνληαο ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (κνλάδεο 15) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ην θύιν ηνπ

δεύηεξνπ παηδηνύ (κνλάδεο 10) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-35-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα ηελ παξαγσγή ηνπ πξνδξόκνπ κνξίνπ ηεο ηλζνπιίλεο δειαδή ηεο πξντλζνπιίλεο θαηάιιεια

κεηαζρεκαηηζκέλα θύηηαξα Escherichia coli θαιιηεξγήζεθαλ ζε βηναληηδξαζηήξα Ζ απεηθόληζε

ηεο κεηαβνιήο ηνπ πιεζπζκνύ ηνπ βαθηεξίνπ (Ν) ζε ζρέζε κε ηνλ ρξόλν (t) έδσζε ην παξαθάησ

δηάγξακκα

1 Με βάζε ην δηάγξακκα απηό λα ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο θαη λα πεξηγξάςεηε

ηηο θάζεηο ηεο Μονάδερ 10

2 Σε πνηα ζπλήζσο ρξνληθά δηαζηήκαηα ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ βαθηεξίσλ αλακέλεηαη λα παξαρζεί

ε πξντλζνπιίλε Αθνύ παξαιάβνπκε ηελ πξντλζνπιίλε από ηνλ βηναληηδξαζηήξα πώο ζα ηελ

κεηαηξέςνπκε ζε ηλζνπιίλε Μονάδερ 10

3 Πνηνο είλαη ν βηνινγηθόο ξόινο ηεο ηλζνπιίλεο θαη πνηα αζζέλεηα πξνθαιεί ε κείσζε ή ε έιιεηςή

ηεο Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ελόο γνληδίνπ βαθηεξηαθνύ

θπηηάξνπ

AUGndashCCUndashCAUndashCGUndashUCUndashACUndashUUUndashUAA 3΄

α Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ηε μη κωδική αιπζίδα από ηελ νπνία πξνήιζε ην παξαπάλσ

mRNA θαη λα νξίζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηεο Μονάδερ 5

β Αληηθαζηζηνύκε κία ηξηπιέηα ηνπ παξαπάλσ mRNA κε ηελ ηξηπιέηα 5΄UGA

3΄ θαη ην

πεπηίδην πνπ θσδηθνπνηείηαη δελ πθίζηαηαη ηελ παξακηθξή αιιαγή Πνηα είλαη ε ηξηπιέηα

απηή (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

γ Ζ ηξηπιέηα 5΄

UCU3΄

ηνπ παξαπάλσ mRNA θσδηθνπνηεί ην ακηλνμύ ζεξίλε Αλ

αληηθαηαζηήζνπκε απηή ηελ ηξηπιέηα κε ηελ ηξηπιέηα 5΄

UCC3΄

δελ πξνθύπηεη ε

παξακηθξή αιιαγή ζην πεπηίδην Πώο εξκελεύεηαη ην γεγνλόο απηό κε βάζε ηα

ραξαθηεξηζηηθά ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-36-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα πξώηε θνξά ε γνληδηαθή ζεξαπεία εθαξκόζηεθε ζε έλα θνξίηζη πνπ είρε έιιεηςε ηνπ ελδύκνπ

απακηλάζε ηεο αδελνζίλεο (ADA)

1 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ ελδύκνπ απηνύ (κνλάδεο 3) θαη πνηα ηα ζπκπηώκαηα πνπ εκθαλίδνπλ ηα

άηνκα κε έιιεηςε ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

2 Πώο νλνκάδεηαη ν ηύπνο ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο πνπ εθαξκόζηεθε (κνλάδεο 2) θαη γηαηί

(κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

3 Πνηα είλαη ε δηαδηθαζία πνπ αθνινπζείηαη ζηε γνληδηαθή ζεξαπεία ηεο παξαπάλσ αζζέλεηαο Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο κε θπζηνινγηθή όξαζε πνπ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία (PKU) θαη κηα γπλαίθα κε

θπζηνινγηθή όξαζε πνπ δελ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία απνθηνύλ έλα θνξίηζη θαη έλα αγόξη Τν

θνξίηζη έρεη θπζηνινγηθή όξαζε θαη δελ παξνπζηάδεη θαηλπιθεηνλνπξία ελώ ην αγόξη εκθαλίδεη

αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν θαη πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία

1 Πώο πξνθαιείηαη ε θαηλπιθεηνλνπξία (κνλάδεο 5) θαη πσο θιεξνλνκείηαη (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

2 Πώο θιεξνλνκείηαη ε κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν Μονάδερ 6

3 Να βξείηε θαη λα γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο ηνπ άλδξα ηεο γπλαίθαο θαη ησλ παηδηώλ ηνπο

(κνλάδεο 8) θάλνληαο ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 12

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-37-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Α Σηα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα κειεηάηαη ν ηξόπνο θιεξνλόκεζεο θνηλνύ κνλνγνληδηαθνύ

ραξαθηεξηζηηθνύ ζε δύν δηαθνξεηηθέο νηθνγέλεηεο 1 θαη 2

Σηελ 1ε νηθνγέλεηα θέξνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ηα άηνκα Η2 ΗΗ2 ΗΗ3 (καπξηζκέλα) ελώ ζηελ 2

ε

νηθνγέλεηα θέξνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ηα άηνκα ΗΗ2 ΗΗ3 (καπξηζκέλα)

Να πξνζδηνξίζεηε ηνλ ηξόπν θιεξνλόκεζεο ηνπ ραξαθηεξηζηηθνύ κε βάζε ηα παξαπάλσ

ζηνηρεία αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή ζαο κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (Να κε ιεθζεί

ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο θαη λα κελ εμεηαζηεί ε πεξίπησζε ηνπ θπινζύλδεηνπ

επηθξαηνύο γνληδίνπ) (κνλάδεο 8) Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόκσλ (κνλάδεο 5) Μονάδερ 13

Β Να ππνδείμεηε έλα πηζαλό κεραληζκό πνπ κπνξεί λα εμεγήζεη ηε γέλλεζε αηόκνπ κε ζύλδξνκν

Turner από γνλείο κε θπζηνινγηθό αξηζκό ρξσκνζσκάησλ (κνλάδεο 6) Να πεξηγξάςεηε ηε

δηαδηθαζία κε ηελ νπνία κπνξνύκε λα απεηθνλίζνπκε ηα ρξσκνζώκαηα ηνπ αηόκνπ κε ζύλδξνκν

Turner κεηά ηε γέλλεζή ηνπ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη δίθισλν κόξην DNA ην νπνίν πεξηέρεη ηκήκα αζπλερνύο γνληδίνπ πνπ κεηαγξά-

θεηαη ζε mRNA

α) Πνύ ζπλαληάκε αζπλερή γνλίδηα (κνλάδεο 2)

β) Να πξνζδηνξίζεηε ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

γ) Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ πξόδξνκνπ mRNA θαη ηνπ ώξηκνπ mRNA πνπ πξνθύπηνπλ από ηε

κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ DNA ρσξίο αηηηνιόγεζε (κνλάδεο 2)

δ) Πώο πξνθύπηεη ην ώξηκν mRNA (κνλάδεο 3)

ε) Μπνξεί ε πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε ΔcoRI λα θόςεη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3)

ζη) Πνηεο θαηεγνξίεο γνληδίσλ πνπ ππάξρνπλ ζην ρξσκνζσκηθό DNA ελόο θπηηαξηθνύ ηύπνπ δελ

θισλνπνηνύληαη ζε cDNA βηβιηνζήθε (κνλάδεο 8) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-38-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Άλδξαο πνπ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία θαη ζπλζέηεη θπζηνινγηθή πνζόηεηα κειαλίλεο

απνθηά απνγόλνπο κε γπλαίθα πνπ πάζρεη από αιθηζκό αιιά κπνξεί λα κεηαηξέπεη ηε

θαηλπιαιαλίλε ζε ηπξνζίλε

Να βξείηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο θαη θαηλόηππνπο ησλ παηδηώλ

Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηελ θαηλπιθεηνλνπξία θαη ηνλ αιθηζκό βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά

δεύγε νκόινγσλ ρξσκνζσκάησλ Μονάδερ 12

Β Να δηαθξίλεηε πεξηπηώζεηο θαηά ηηο νπνίεο είλαη αηκνξξνθηιηθό ην παηδί πνπ απνθηά

θπζηνινγηθόο άλδξαο κε θπζηνινγηθή γπλαίθα ηεο νπνίαο ν παηέξαο είλαη αηκνξξνθηιηθόο

Οη γνλείο θαη ην παηδί έρνπλ θπζηνινγηθό θαξπόηππν Μονάδερ 13

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ηα πέληε (5) πξώηα ακηλνμέα

κηαο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Ζ θαηεύζπλζε ζηελ νπνία θηλείηαη ε RNA πνιπκεξάζε θαηά ηε

κεηαγξαθή ππνδεηθλύεηαη από ην βέινο

α Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ DNA είλαη ε θσδηθή θαη πνηα είλαη ε κε θσδηθή

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 9

β Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ DNA Μονάδερ 3

γ Να γξάςεηε θαη λα αηηηνινγήζεηε ην αληηθσδηθόληνηνπ tRNA πνπ κεηαθέξεη ην 2ν ακηλνμύ ηεο

πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Μονάδερ 5

δ Τηείλαηηνζύκπινθνέλαξμεοηεοπξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 5) θαη πνηα είλαη ε κεηέπεηηα πνξεία

ηνπ tRNA πνπ ζπκκεηέρεη ζε απηό (κνλάδεο 3) Μονάδερ 8

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-39-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Πξόθεηηαη λα θαιιηεξγεζεί ζην εξγαζηήξην έλαοεηεξόηξνθνο κηθξννξγαληζκόο

1 Να αλαθέξεηε νλνκαζηηθά ηα ζξεπηηθά ζπζηαηηθά ηα νπνία πξέπεη λα πξνζηεζνύλ ζην κέζν

θαιιηέξγεηαο ώζηε ν κηθξννξγαληζκόο απηόο λα αλαπηπρζεί θπζηνινγηθά Μονάδερ 8

2 Πώο κπνξνύκε λα δηαπηζηώζνπκε αλ ν κηθξννξγαληζκόο απηόο είλαη ππνρξεσηηθά αλαεξόβηνο Μονάδερ 7

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνπο άιινπο παξάγνληεο πνπ επηδξνύλ ζηελ αλάπηπμε ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαηηνπαξαθάησηκήκα DNAζηννπνίνέρεη αξρίζεη ε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

1Σηηο ζέζεηο ΑΒΓ∆ΔΕ λα αληηζηνηρίζεηε ηηο ελδείμεηο 3΄ ή 5΄ ώζηε λα θαίλεηαη ν

πξνζαλαηνιηζκόο ησλ αξρηθώλ θαη ησλ λενζπληηζέκελσλ αιπζίδσλ Μονάδερ 6

2Τη είλαη ηα πξσηαξρηθά ηκήκαηα πσο δεκηνπξγνύληαη θαη πσο επηκεθύλνληαη Μονάδερ 9

3Δμεγήζηε γηαηί πξέπεη ζηελ παξαπάλσ δηαδηθαζία λα ελεξγνπνηεζεί ην έλδπκν DNA δεζκάζε

θαη πώο ζα δξάζεη απηό Μονάδερ 6

4Πνηα έλδπκα ζα επηδηνξζώζνπλ ηα πηζαλά ιάζε ηεο δηαδηθαζίαο ηεο αληηγξαθήο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-40-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ νιηγνπεπηίδην έμη ακηλνμέσλ ην νπνίν δελ έρεη ππνζηεί θακία ηξνπνπνίεζε

κεηά ηε ζύλζεζή ηνπ

Ζ2Ν ndash Μεθειονίνη ndash Γλυκίνη ndash Λυζίνη ndash Τρυπηοθάνη ndash Βαλίνη ndash Αλανίνη - COOH

Α Με ηε βνήζεηα ηνπ ηκήκαηνο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ παξαηίζεηαη γξάςηε ηελ αιιεινπρία

ησλ λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ ηκήκαηνο mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην

παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην ∆ηθαηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 13

Β Γξάςηε κε ηνλ θαηάιιειν πξνζαλαηνιηζκό ηελ αιιεινπρία λνπθιενηηδίσλ ζην δίθισλν

κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην Πνηα είλαη ε θσδηθή θαη πνηα ε κε

θσδηθή αιπζίδα Μονάδερ 6

Γ Δάλ ε ηξηπιέηα 5΄-UGG-3΄ ζην mRNA αληηθαηαζηαζεί από ηελ ηξηπιέηα 5΄-UGA-3΄ γξάςηε

ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ζην λέν νιηγνπεπηίδην πνπ ζα ζπληεζεί Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο Σην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ζηα κέιε

κηαο νηθνγέλεηαο ε αηκνξξνθηιία Α (Δίλαη καπξηζκέλα ηα ΗΗ 1 ΗΗ 4 θαη ΗΗΗ 1)

Α Πώο θιεξνλνκείηαη ε αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 5

Β Να γξάςεηε θαη λα δηθαηνινγήζεηε κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο ηνπο γνλνηύπνπο όισλ ησλ

κειώλ πνπ απεηθνλίδνληαη ζην γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 13

Γ Δάλ νη γνλείο ΗΗ 3 θαη ΗΗ 4 απνθηήζνπλ επόκελν παηδί πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα λα λνζεί από

αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 7

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο θσδηθνλίσλ

θαη ακηλνμέσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

GUCrarrΒαιίλε

UGGrarrΤξππηνθάλε

GGUrarrΓιπθίλε

AUGrarrΜεζεηνλίλε

AAArarrΛπζίλε

GCCrarrΑιαλίλε

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-41-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο κε ηηο νπνίεο κπνξνύλ λα παξαρζνύλ κνλνθισληθά

αληηζώκαηα ηα νπνία ζπλεηζθέξνπλ ζηνλ πξνζδηνξηζκό ησλ νκάδσλ αίκαηνο ηνπ αλζξώπνπ Μονάδερ 7

Γ2 Να αλαθέξεηε πνηνπο ηύπνπο αηκνξνθηιίαο γλσξίδεηε θαη πνύ νθείινληαη (κνλάδεο 2) Να

πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία αληηκεηώπηζεο κίαο εμ απηώλ κε βάζε ηε κέζνδν δεκηνπξγίαο

δηαγνληδηαθώλ δώσλ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 ∆ίλεηαη κείγκα κνξίσλ DNA θαη έλαο αληρλεπηήο RΝΑ

Να εμεγήζεηε ηη είλαη αληρλεπηήο (κνλάδεο 2) λα πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ ζα

αθνινπζεζνύλ πξνθεηκέλνπ ν αληρλεπηήο λα πβξηδνπνηήζεη ηελ θαηάιιειε αιιεινπρία DNA

(κνλάδεο 4) θαη λα εμεγήζεηε πνηνο είλαη ν θιώλνο ηνπ DNA πνπ ζα πβξηδνπνηεζεί (κνλάδεο 4) Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ ∆

Υγηήο άληξαο παληξεύηεθε κε πγηή γπλαίθα θαη απέθηεζαλ έλα αγόξη κε αρξσκαηνςία ζην

θόθθηλν θαη ην πξάζηλν ρξώκα έλα θνξίηζη πνπ πάζρεη από δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία θαη

πεξηκέλνπλ ην ηξίην παηδί ηνπο

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη λα εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ παηδηώλ ηνπο θαη λα εμεγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆3 Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην ηξίην παηδί λα έρεη θπζηνινγηθό θαηλόηππν

Να εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο θάλνληαο ή ηελ απαηηνύκελε δηαζηαύξσζε ή ηηο

απαηηνύκελεο δηαζηαπξώζεηο Μονάδερ 12

∆4 Να εμεγήζεηε ηα γελεηηθά αίηηα ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-42-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

∆ίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν

C T T A A C T A A T A G G G T G G A C C T A A C A T A G A T

G A A T T G A T T A T C C C A C C T G G A T T G T A T C T A

Γ1 Να γξάςεηε ην mRNA πνπ ζα πξνθύςεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

νξίδνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ηνπ (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο

(κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ2 Να βξείηε ηνλ αξηζκό ησλ ακηλνμέσλ από ηα νπνία ζα απνηειείηαη ην έλδπκν κεηά ηε

κεηάθξαζε ηνπ παξαπάλσ mRNA (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο κε

βάζε ηηο ηδηόηεηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε ιεηηνπξγία ηνπ ελδύκνπ αλ ζπκβεί γνληδηαθή

κεηάιιαμε ε νπνία ζα πξνθαιέζεη έιιεηςε ηνπ δεύηεξνπ λνπθιενηηδίνπ ζην δεύηεξν

θσδηθόλην ηνπ γνληδίνπ Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ ∆

∆ίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν

ζην νπνίν ηα άηνκα Η1 θαη ΗΗ1 ΗΗ2 ΗΗ3 ΗΗ4 ΗΗ5 ΗΗ6 πάζρνπλ από κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ ζην παξαπάλσ γελεαινγηθό

δέληξν Μονάδερ 7

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ παηδηώλ ζην παξαπάλσ

γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 4

∆3 Να θάλεηε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο θαη λα αηηηνινγήζεηε ηηο απαληήζεηο ζαο Μονάδερ 14

Σημείωζη Να μην εξεηαζθεί η πεπίπηωζη θςλοζύνδεηος επικπαηούρ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-43-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ ∆ίλνληαη ηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα Α θαη Β

Σην Α απεηθνλίδνληαη νη θάζεηο (αβγ θαη δ)

αλάπηπμεο ελόο κηθξννξγαληζκνύ Σην Β

απεηθνλίδεηαη ε παξαγσγή ηνπ πξντόληνο από

ηνλ κηθξννξγαληζκό γηα ην ίδην ρξνληθό

δηάζηεκα

Γ1 Με βάζε ην δηάγξακκα Α λα

ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο

(κνλάδεο 3) θαη λα νλνκάζεηε ηηο θάζεηο

ηεο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 7

Γ2 Σε πνηα θάζε παξάγεηαη ε κεγαιύηεξε πνζόηεηα ηνπ πξντόληνο (κνλάδεο 2) Nα

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 Αλ ην πξντόλ εθθξίλεηαη από ηνλ κηθξννξγαληζκό πώο ζα ην παξαιάβνπκε από ηελ

θαιιηέξγεηα Μονάδερ 6

Γ4 Να αλαθέξεηε ηνπο παξάγνληεο πνπ επεξεάδνπλ ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ηνπ

κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 4

ΘΔΜΑ ∆ ∆ίλεηαη ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ πεξηέρεη ην αζπλερέο γνλίδην

ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ παξαθάησ πεπηηδίνπ

H2N- μεθειονίνη - αλανίνη - λευκίνη - αζπαραγίνη ndash COOH

∆1 Να γξάςεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 4) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 10

∆2 Να γξάςεηε ην πξόδξνκν mRNA ην ώξηκν mRNA ην εζώλην ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 6) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 15

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ

Aιαλίλε = GCU Λεπθίλε = UUG Αζπαξαγίλε = AAU

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-44-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

1 Πνηα είλαη ε δνmicroή ηνπ DNA ζην ρώξν ζύmicroθσλα microε ην microνληέιν ηεο δηπιήο έιηθαο Μονάδερ 12

2 Να πεξηγξάςεηε πώο ξπζmicroίδεηαη ε γνληδηαθή έθθξαζε ζηα επθαξπσηηθά θύηηαξα Μονάδερ 8

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνλ αιθηζmicroό Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο πνπ πάζρεη από νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

παληξεύεηαη microία γπλαίθα ε νπνία δελ πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο

ινβνύο απηηώλ Τν δεπγάξη απηό απνθηά ηξία παηδηά

Τν πξώην εmicroθαλίδεη ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ ην δεύηεξν δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη πξνζθνιιεmicroέλνπο ινβνύο απηηώλ θαη ην ηξίην δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ γνλέσλ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

β Πνηνη είλαη νη πηζαλνί γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παηδηώλ Μονάδερ 5

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-45-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Σην θπηό κνζρνκπίδειν ην ρξώκα ησλ ζπεξκάησλ κπνξεί λα είλαη είηε θίηξηλν είηε πξάζηλν

ελώ ην ύςνο ηνπ είλαη είηε ςειό είηε θνληό Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηηο παξαπάλσ

ηδηόηεηεο βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά δεύγε νκνιόγσλ ρξσκνζσκάησλ Δάλ έρεηε ζηε

δηάζεζή ζαο έλα ςειό κνζρνκπίδειν κε θίηξηλα ζπέξκαηα λα θάλεηε ηηο θαηάιιειεο

δηαζηαπξώζεηο πνπ απαηηνύληαη γηα λα βξείηε ην γνλόηππό ηνπ (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 11

Γ2 Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο από δύν θπζηνινγηθνύο

γνλείο κπνξεί λα γελλεζεί παηδί κε ζύλδξνκν Turner Μονάδερ 8

Γ3 Μία πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κία πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ Γ

Γίδεηαη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Σηνλ θιώλν ΕΖ ε αληηγξαθή γίλεηαη

κε αζπλερή ηξόπν Τα ζεκεία Γ θαη Ζ ππνδεηθλύνπλ ηε ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα λα ζρεδηάζεηε ηα ζπλερή θαη αζπλερή

ηκήκαηα ησλ λέσλ θιώλσλ κε βέιε ππνδεηθλύνληαο ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ λέσλ θαη

ησλ κεηξηθώλ θιώλσλ (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Σηνλ θιώλν πνπ αληηγξάθεηαη κε ζπλερή ηξόπν λα γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ

λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ πξσηαξρηθνύ ηκήκαηνο ην νπνίν απνηειείηαη

από 8 (νθηώ) λνπθιενηίδηα (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Γ3 Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην πεπηίδην απηό Μονάδερ 2

Γ4 Μεηά ηελ επίδξαζε αθηηλνβνιίαο ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ζπάεη ζηα ζεκεία πνπ

ππνδεηθλύνληαη από ηα βέιε Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε θαη λα

ζεκεηώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ Μονάδερ 2

Γ5 Τν ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε επαλαζπλδέεηαη ζηα ίδηα ζεκεία θνπήο κεηά από

αλαζηξνθή

Να γξάςεηε νιόθιεξν ην κόξην ηνπ DNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηελ αλαζηξνθή (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην λέν πεπηίδην (κνλάδεο 2)

Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-46-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν Σην κόξην απηό ζπκβαίλεη κεηάιιαμε πξνζζήθεο ηξηώλ (3) δηαδνρηθώλ

λνπθιενηηδίσλ (5΄-GAT-3΄)

Γ1 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Φ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) θαη ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα ηνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ2 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Υ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) Ζ παξαπάλσ κεηάιιαμε έρεη ειάρηζηε επίδξαζε ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα

ηνπ ελδύκνπ Πώο ραξαθηεξίδεηαη απηή ε κεηάιιαμε (κνλάδεο 2) Nα εμεγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 9

Γ3 Σε δύν άηνκα πνπ πάζρνπλ από ζύλδξνκν Klinefelter έγηλε αλάιπζε ηεο αιιεινπρίαο ησλ

βάζεσλ ηνπ DNA ησλ θπιεηηθώλ ρξσκνζσκάησλ ηνπο Σην πξώην άηνκν ε αλάιπζε έδεημε

ηξεηο δηαθνξεηηθέο αιιεινπρίεο βάζεσλ DNA Σην δεύηεξν άηνκν ε αλάιπζε έδεημε δύν

παλνκνηόηππεο θαη κία δηαθνξεηηθή αιιεινπρία βάζεσλ DNA Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο

κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο γελλήζεθαλ ηα άηνκα απηά από θπζηνινγηθνύο

γνλείο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ Γ

Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-47-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Α

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Μηα πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κηα πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 7

Γ2 Ζ αλάιπζε δεηγκάησλ DNA από δύν βαθηεξηαθέο θαιιηέξγεηεο έδσζε ηα εμήο

απνηειέζκαηα ζηελ πξώηε θαιιηέξγεηα βξέζεθε πνζνζηό αδελίλεο (Α) 28 θαη

ζηεδεύηεξε βξέζεθε πνζνζηό γνπαλίλεο (G) 28 Να εμεγήζεηε αλ ηα βαθηήξηα ησλ δύν

θαιιηεξγεηώλ αλήθνπλ ζην ίδην ή ζε δηαθνξεηηθό είδνο Μονάδερ 6

Γ3 Με πνηνπο ηξόπνπο γίλεηαη ε θαιιηέξγεηα κηθξννξγαληζκώλ ζε κεγάιε θιίκαθα Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ Γ Σrsquo έλα κόξην DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ ππάξρνπλ δύν γνλίδηα Α θαη Β όπσο θαίλεηαη ζην

ζρήκα

Γ1 Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο θαη λα νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ

αιπζίδσλ ηνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Τα γνλίδηα Α θαη Β κεηαγξάθνληαη ζε RNA Να νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπ RNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Πνηα είλαη ε θσδηθή αιπζίδα γηα ην γνλίδην Α θαη πνηα γηα ην Β (κνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ4 Τη είλαη ν ππνθηλεηήο (κνλάδεο 2) Να νξίζεηε ηε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή γηα θάζε γνλίδην κε

έλα βέινο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-48-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Να αλαθέξεηε ηα βήκαηα πνπ απαηηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο

αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο από έλα δηαγνληδηαθό δών Μονάδερ 12

Γ2 Να εμεγήζεηε πώο ε ζεξκνθξαζία επεξεάδεη ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 8

Γ3 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ πξηκνζώκαηνο ζηελ αληηγξαθή ηνπ DNA Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ

Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-49-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Μεηέξα κε θπζηνινγηθή όξαζε θαη νκάδα αίκαηνο Β απνθηά δύν παηδηά κε έλαλ άλδξα κε

θπζηνινγηθή όξαζε Τν θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο ΑΒ ελώ ην αγόξη νκάδα αίκαηνο Ο

Τν έλα από ηα δύν παηδηά πάζρεη από κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν ndash θόθθηλν

Γ1 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ σο πξνο ηνπο δύν

ραξαθηήξεο (κνλάδεο 8) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 10) Μονάδερ 18

Γ2 Πνην από ηα δύν παηδηά δελ έρεη θπζηνινγηθή όξαζε Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA

(Ι) GACTAATAAAAGAAGTAGTTAGGATCATAGG

(ΙΙ) CTGATTATTTTCTTCATCAA TCCTAGTA TCC

πνπ θσδηθνπνηεί ην πεπηίδην

H2N-Μεθειονίνη-Τυροζίνη-Φαινυλαλανίνη-Φαινυλαλανίνη-Τυροζίνη-COOH

Γ1 Να εμεγήζεηε πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA είλαη ε θσδηθή θαη

πνηα είλαη ε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 4) Να γξάςεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ησλ

αιπζίδσλ (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 8

Γ2 Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ

παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA (κνλάδεο 2) θαζώο θαη ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε πνύ νθείιεηαη ε δηαθνξά κεηαμύ ησλ δύν απηώλ κνξίσλ

(κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ παξαπάλσ πεπηηδίνπ εάλ κηα

γνληδηαθή κεηάιιαμε πνπ ζα ζπκβεί ζην θσδηθόλην ηεο ηπξνζίλεο νδεγήζεη ζε

αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από ζπκίλε Μονάδερ 5

Γ4 Δάλ ε παξαπάλσ γνληδηαθή κεηάιιαμε νδεγήζεη ζε αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από

αδελίλε λα εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ πεπηηδίνπ Μονάδερ 5

Γίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Μεζεηνλίλε AUG

Τπξνζίλε UAC UAU

Φαηλπιαιαλίλε UUU UUC

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-50-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Μηα αξζεληθή κύγα Drosophila κε ιεπθά κάηηα δηαζηαπξώζεθε κε κηα ζειπθή κε θόθθηλα

κάηηα Από ηε δηαζηαύξσζε απηή πήξακε 280 απνγόλνπο ζηελ F1 γεληά πνπ είραλ όινη

θόθθηλα κάηηα Γηαζηαπξώλνληαο δύν άηνκα από ηελ F1 γεληά πξνθύπηνπλ 319 απόγνλνη

ζηελ F2 γεληά Μηα αλάιπζε ησλ απνγόλσλ ηεο F2 γεληάο έδεημε όηη ππάξρνπλ

159 ζειπθά κε θόθθηλα κάηηα

82 αξζεληθά κε θόθθηλα κάηηα θαη

78 αξζεληθά κε ιεπθά κάηηα

Με βάζε ηα δεδνκέλα λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ην παξαπάλσ

γλώξηζκα Γηα ηα άηνκα πνπ δηαζηαπξώζεθαλ δίλεηαη όηη ηα ζειπθά έρνπλ έλα δεπγάξη X

ρξσκνζσκάησλ (ΦΦ) θαη ηα αξζεληθά έρνπλ έλα Φ θαη έλα Χ ρξσκόζσκα (ΦΧ)

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν όπνπ απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη κηα κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

Τα άηνκα ΙΙ2 ΙΙ3 ΙΙΙ3 θαη ΙV3 πάζρνπλ από ηελ αζζέλεηα απηή Γηα όια ηα παξαθάησ

εξσηήκαηα λα κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο

Γ2 Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη ε αζζέλεηα Μονάδερ 6

Γ3 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην δεπγάξη ΙΙΙ1 III2 λα απνθηήζεη αγόξη πνπ ζα πάζρεη

(κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 8

Γ4 Αλ ηα άηνκα Ι1 θαη Ι4 πάζρνπλ από κηα αζζέλεηα πνπ νθείιεηαη ζε γνλίδην κηηνρνλ-δξηαθνύ

DNA λα αλαθέξεηε πνηα άηνκα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ ζα θιεξνλνκή-ζνπλ ην γνλίδην

απηό (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-51-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA ην νπνίν θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Αιπζίδα 1 GTTGAATTCTTAGCTTAAGTCGGGCATGAATTCTC

Αιπζίδα 2 CAACTTAAGAATCGAATTCAGCCCGTACTTAAGAG

Γ1 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

επηζεκαίλνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ησλ αιπζίδσλ ηνπ (κνλάδεο 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Τν παξαπάλσ ηκήκα DNA αληηγξάθεηαη θαη θαηά ηε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

δεκηνπξγνύληαη ηα παξαθάησ πξσηαξρηθά ηκήκαηα

i) 5΄-GAGAAUUC-3΄

ii) 5΄-UUAAGCUA-3΄

iii) 5΄-GUUGAAUU-3΄

Να πξνζδηνξίζεηε πνηα αιπζίδα αληηγξάθεηαη κε ζπλερή θαη πνηα κε αζπλερή ηξόπν

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε ην έλδπκν EcoRI πξνθεηκέλνπ λα ελζσκα-ησζεί ζε

έλα από ηα δύν πιαζκίδηα Α θαη Β πνπ δίλνληαη παξαθάησ

Πνην από ηα δύν πιαζκίδηα ζα επηιέμεηε γηα ηε δεκηνπξγία αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ

(κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Πόζνη θσζθνδηεζηεξηθνί δεζκνί ζα δηαζπαζηνύλ ζην πιαζκίδην πνπ επηιέμαηε θαη πόζνη ζα

δεκηνπξγεζνύλ θαηά ην ζρεκαηηζκό ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ4 Από ηε κύγα Drosophila απνκνλώζεθαλ ηξία δηαθνξεηηθά θπζηνινγηθά θύηηαξα ζηα νπνία

πξνζδηνξίζηεθε ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ζε δεύγε βάζεσλ

Σην πξώην θύηηαξν ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ππνινγίζηεθε ζε 32108 δεύγε βάζεσλ

ζην δεύηεξν θύηηαξν ζε 16108 δεύγε βάζεσλ θαη ζην ηξίην θύηηαξν ζε 6410

8 δεύγε

βάζεσλ

Να δηθαηνινγήζεηε γηαηί ππάξρνπλ νη δηαθνξέο απηέο ζην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ησλ

ηξηώλ θπηηάξσλ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-52-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ Γ

Έλα πιαζκίδην πνπ ρξεζηκνπνηείηαη σο θνξέαο θισλνπνίεζεο ελόο ηκήκαηνο DNA έρεη έλα

γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε θαη έλα γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληη-

βηνηηθό ηεηξαθπθιίλε Τν γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζηελ ηεηξαθπθιίλε πεξηέρεη ηελ αιιεινπρία

πνπ αλαγλσξίδεηαη από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Γεκηνπξγνύκε αλαζπλδπαζ-

κέλα πιαζκηδία κε ηε ρξήζε ηεο πεξηνξηζηηθήο ελδνλνπθιεάζεο EcoRI

Τα κεηαζρεκαηηζκό βαθηεξίσλ πνπ δελ είραλ θαλέλα πιαζκίδην Σηε ζπλέρεηα ηα βαθηήξηα

θαιιηεξγνύληαη ζε ζξεπηηθό πιηθό

Γ1 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ηεηξαθπθιίλε αληί ηεο ακπηθηιίλεο (κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 Σηνπο παξαθάησ δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο (1 2 3) θαίλεηαη ε δηαβάζκηζε ηεο ζπγθέληξσζεο

ηνπ νμπγόλνπ θαη ε πεξηνρή αλάπηπμεο ηξηώλ εηδώλ κηθξννξγα-ληζκώλ ζε πγξό ζξεπηηθό

πιηθό Οη κηθξννξγαληζκνί απεηθνλίδνληαη σο καύξεο θνπθίδεο

Σε πνηνλ από ηνπο ηξεηο δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο έρνπκε θαιιηέξγεηα κπθήησλ πνπ

ρξεζηκνπνηνύληαη ζηελ αξηνβηνκεραλία βαθηεξίσλ ηνπ γέλνπο Clostridium θαη βαθηεξίσλ

ηνπ γέλνπο Mycobacterium (κνλάδεο 3) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

Γ4 Με πνηνλ ηξόπν δεκηνπξγνύκε δηαγνληδηαθά θπηά ηα πξντόληα ησλ νπνίσλ έρνπλ

κεγαιύηεξε δηάξθεηα δσήο ζε ζρέζε κε απηά ησλ κε δηαγνληδηαθώλ θπηώλ Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-53-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ δηάγξακκα απεηθνλίδεηαη ε θπζηνινγηθή κεηαβνιή ζην πνζνζηό ησλ

πνιππεπηηδηθώλ αιπζίδσλ ησλ αηκνζθαηξηλώλ HbA HbF θαη HbA2 ηνπ αλζξώπνπ από ηελ

εκβξπηθή ειηθία θαη κεηά ηε γέλλεζή ηνπ

Γ1 Πνην είδνο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο αληηζηνηρεί ζε θαζεκηά από ηηο θακπύιεο Η ΗΗ ΗΗΗ θαη IV

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ2 Τα απνηειέζκαηα κηαο εμέηαζεο αίκαηνο ζε έλαλ ελήιηθα έδεημαλ όηη νη αηκνζθαηξίλεο HbA

HbF θαη HbA2 είλαη ζε θπζηνινγηθά επίπεδα Πόζα γνλίδηα είλαη ππεύζπλα γηα ηε ζύλζεζε

ηεο HbA ζε έλα ζσκαηηθό θύηηαξν ζηε κεηάθαζε (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA πνπ πεξηέρεη ηα θσδηθόληα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα επηά

πξώηα ακηλνμέα ηεο θπζηνινγηθήο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο HbA

5΄hellip GTG CAC CTG ACT CCT GAG GAG hellip 3΄

3΄hellip CAC GTG GAC TGA GGA CTC CTC hellip 5΄

Ζ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI αλαγλσξίδεη ηελ αιιεινπρία

5΄ CTGAG 3΄

3΄ GACTC 5΄

θαη θόβεη θάζε αιπζίδα κεηαμύ ηνπ C θαη ηνπ Τ (κε θαηεύζπλζε 5΄3΄) Ζ αιιεινπρία πνπ

αλαγλσξίδεη ε DdeI βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα DNA Από έλα άηνκν θνξέα ηεο

δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο απνκνλώζεθαλ ηκήκαηα DNA πνπ πεξηέρνπλ ηα θσδηθόληα ηα

νπνία θσδηθνπνηνύλ ηα επηά πξώηα ακηλνμέα ηεο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Σηα ηκήκαηα απηά

επηδξάζακε κε ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI

Πόζα ηκήκαηα DNA δηαθνξεηηθνύ κήθνπο ζα πξνθύςνπλ κεηά ηε δξάζε ηεο DdeI (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 7

Γ4 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο δηάγλσζεο ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο θαηά ηνλ

πξνγελλεηηθό έιεγρν ηε δέθαηε εβδνκάδα ηεο θύεζεο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-54-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Σε ηξεηο δηαθνξεηηθνύο βηναληηδξαζηήξεο πξαγκαηνπνηείηαη

θιεηζηή θαιιηέξγεηα ηξηώλ δηαθνξεηηθώλ κηθξννξγαληζκώλ Α Β

θαη Γ αληίζηνηρα

Σηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα απεηθνλίδεηαη ν αξηζκόο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ ζε ζρέζε κε ην ρξόλν

Σην ρξνληθό δηάζηεκα από 0 έσο t1 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ

ζηνπο βηναληηδξα-ζηήξεο είλαη πςειή θαη ζηαζεξή ελώ ζην ρξν-

ληθό δηάζηεκα από t1 έσο t2 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ είλαη

ρακειή θαη ζηαζεξή

Γ1 Με βάζε ηα ζρήκαηα λα ραξαθηεξίζεηε ηνπο

κηθξννξγαληζκνύο Α Β Γ ζε ζρέζε κε ηελ εμάξηεζε ηεο

αλάπηπμήο ηνπο από ηε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ (κνλάδεο 6)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

Γ2 Με βάζε ηα ζρήκαηα ζε πνηα θάζε ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ γίλεηαη ε κεηαβνιή ηεο ζπγθέληξσζεο ηνπ Ο2

ζηνλ βηναληηδξαζηήξα όπνπ θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α

(κνλάδεο 2)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 4

Γ3 Πώο εμεγείηαη ε εθζεηηθή θάζε ζε κία θιεηζηή θαιιηέξγεηα

κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 4

Γ4 Τη ελλννύκε ζήκεξα κε ηνλ όξν δύκσζε (κνλάδεο 3) Πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο

(κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ πεπηίδην πνπ παξάγεηαη από έλα βαθηήξην

HOOCminusμεθειονίνηminusαλανίνηminusζερίνηminusαζπαραγίνηminusμεθειονίνηminusNH2

Γ1 Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ δίθισλνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ πεπηίδην (κνλάδεο

2) Να νξίζεηε ην 5΄ θαη 3΄ άθξν θάζε αιπζίδαο (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να θαζνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Γίλνληαη ηα θσδηθόληα

αιαλίλε GCU αζπαξαγίλε AAU κεζεηνλίλε AUG ζεξίλε UCU

Τν θσδηθόλην ιήμεο είλαη ην UGA Μονάδερ 15

Γ2 Μπνξεί ε παξαπάλσ αιπζίδα λα θνπεί από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 5

Γ3 Πώο ζρεκαηίδεηαη ην ζύκπινθν έλαξμεο ηεο πξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 3) Από ηη

απνηειείηαη ην πνιύζσκα (κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-55-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν απεηθνλίδεη ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη κηα

αζζέλεηα ηνπ κεηαβνιηζκνύ ζηνλ άλζξσπν

Γ1 Ζ αζζέλεηα απηή νθείιεηαη ζε επηθξαηέο ή ζε ππνιεηπόκελν γνλίδην (Μνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Κιεξνλνκείηαη σο απηνζσκηθόο ή

θπινζύλδεηνο ραξαθηήξαο (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 12

Γ2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέλδξν Μονάδερ 6

Γ3 O άλδξαο ΗΗΗ1 απνθηά κε γπλαίθα εηεξόδπγε ζηελ αζζέλεηα απηή έλα αγόξη

Να βξείηε ηε πηζαλόηεηα πνπ ππάξρεη ην αγόξη απηό λα πάζρεη αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Τα ζεκεία Α θαη Γ ππνδεηθλύνπλ ηε

ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηό ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ κεηξηθώλ αιπζίδσλ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ζρεδηάζεηε ζην ίδην ζρήκα ηα αζπλερή θαη

ηα ζπλερή ηκήκαηα ησλ δύν λέσλ αιπζίδσλ κε

βέιε θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηά ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπο (Μνλάδεο 3)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4)

Μονάδερ 7

Γ3 Ζ κεηξηθή αιπζίδα ηνπ DNA πνπ αληηγξάθε-

ηαη κε ζπλερή ηξόπν ακέζσο κεηά κεηαγξάθεηαη

Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ RNA πνπ ζρεκαηίδεηαη

θαηά ηε κεηαγξαθή θαη λα ζεκεηώζεηε ηνλ

πξνζαλαηνιηζκό ηνπ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ4 Πνηα είλαη ε δξάζε ηεο RNA πνιπκεξάζεο κεηά ηελ πξόζδεζή ηεο ζηνλ ππνθηλεηή ελόο

γνληδίνπ Μονάδερ 6

Page 30: biologia kat 3o 4o

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-30-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ βαθηεξηαθνύ mRNA

5΄Α G A U G A A A G C C A C G G A G C C C U G A G C A A 3΄

Από ηε κεηάθξαζε απηνύ ηνπ mRNA πξνθύπηεη κία πεπηηδηθή αιπζίδα

1 Πνηνο είλαη ν αξηζκόο ησλ ακηλνμέσλ πνπ απνηεινύλ απηή ηελ πεπηηδηθή αιπζίδα(κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

2 Να πεξηγξάςεηε ην ζηάδην έλαξμεο ηεο πξσηετλν-ζύλζεζεο Μονάδερ 8

3 Να πεξηγξάςεηε ην δεζκό κε ηνλ νπνίν ελώλνληαη κεηαμύ ηνπο δύν δηαδνρηθά λνπθιενηίδηα ζε

έλα κόξην mRNA Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην γελεαινγηθό δέληξν κηαο νηθνγέλεηαο ζηελ νπνία εκθαλίδεηαη ε αζζέλεηα ηεο

αηκνξξνθηιίαο Α Τν άηνκν III 1 πάζρεη από αηκνξξνθηιία Α Όια ηα κέιε ηεο νηθνγέλεηαο έρνπλ

θπζηνινγηθό αξηζκό θαη κέγεζνο ρξσκνζσκάησλ

Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέληξν (κνλάδεο 3) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6)

Πνην πξόβιεκα αληηκεησπίδνπλ ηα άηνκα κε αηκνξξνθηιία Α (κνλάδεο 4)

Τν δεπγάξη II 2 II 3 απνθηά δεύηεξν παηδί κε αηκνξξνθηιία Α θαη ζύλδξνκν Klinefelter Να

πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία κέζσ ηεο νπνίαο πξνέθπςε ν γνλόηππνο ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ παηδηνύ

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε γνληδηαθήο κεηάιιαμεο (κνλάδεο 6)

Πόζα ζπλνιηθά κόξηα DNA πεξηέρνληαη ζηα ρξσκνζώκαηα πνπ απεηθνλίδνληαη ζηνλ θαξπόηππν

ηνπ παηδηνύ κε ζύλδξνκν Klinefelter (κνλάδεο 2)

Να εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-31-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα ηε δεκηνπξγία ελόο θισλνπνηεκέλνπ πξνβάηνπ - όπσο ήηαλ ε Dolly - ρξεζηκνπνηνύληαη ηξία

πξόβαηα Α Β ΓΑπό ην πξόβαην Α απνκνλώλεηαη ν ππξήλαο από θύηηαξν ησλ καζηηθώλ αδέλσλ

Από έλα σάξην ηνπ πξνβάηνπ Β αθαηξείηαη ν ππξήλαο θαη ζηε ζέζε ηνπ εηζάγεηαη ν ππξήλαο ηνπ

θπηηάξνπ από ην πξόβαην Α Πξνθύπηεη έηζη έλα λέν θύηηαξν

Τν θύηηαξν απηό πθίζηαηαη ιίγεο δηαηξέζεηο θαη ην έκβξπν πνπ πξνθύπηεη εκθπηεύεηαη ζηε κήηξα

ηνπ πξνβάηνπ Γ Μεηά από ιίγνπο κήλεο γελληέηαη ην λέν πξόβαην (πξόβαην ∆)

1 Πνην από ηα πξόβαηα Α Β Γ έρεη ηαπηόζεκν ππξεληθό DNA κε ην πξόβαην ∆ θαη γηαηί Μονάδερ 8

2 Πνην από ηα πξόβαηα Α Β Γ έρεη ηαπηόζεκν κηηνρνλδξηαθό DNA κε ην πξόβαην ∆ θαη γηαηί Μονάδερ 8

3 Με πνην ηξόπν ε θισλνπνίεζε κπνξεί λα ζπλεηζθέξεη ζηελ πξνζηαζία από ηελ εμαθάληζε

δηαθόξσλ δσηθώλ νξγαληζκώλ ηνπ πιαλήηε καο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλνληαη πέληε ακηλνμέα θαη δίπια ηνπο ηξηπιέηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ

θσδηθνπνηνύλ ηα ακηλνμέα απηά

ηπξνζίλε (tyr) mdash UAU

θαηλπιαιαλίλε (phe) mdash UUU

πξνιίλε (pro) mdash CCC

κεζεηνλίλε (met) mdash AUG

γιπθίλε (gly) mdash GGG

Τα πέληε παξαπάλσ ακηλνμέα ζπγθξνηνύλ νιηγνπεπηίδην θάπνηνπ βαθηεξηαθνύ θπηηάξνπ

α Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο πνην είλαη ην πξώην (αξρηθό) θαη πνην ην ηέηαξην ακηλνμύ ηνπ

νιηγνπεπηηδίνπ

Μονάδερ 4

β Να γξάςεηε κία αιιεινπρία λνπθιενηηδίσλ ηνπ mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ

νιηγνπεπηίδην Μονάδερ 6

γ Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ λνπθιενηηδίσλ ηεο θσδηθήο αιπζίδαο ηνπ DNA

(κνλάδεο 6) θαη λα ζεκεηώζεηε ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 9

δ Πόζα άηνκα θσζθόξνπ ππάξρνπλ ζηε δηπιή έιηθα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί απηό ην

νιηγνπεπηίδην ∆ηθαηνινγείζηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-32-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Βηνηερλνινγία κε ηελ επξεία έλλνηα είλαη ε ρξήζε δσληαλώλ νξγαληζκώλ πξνο όθεινο ηνπ

αλζξώπνπ θαη ζηεξίδεηαη θπξίσο ζε ηερληθέο θαιιηέξγεηαο θαη αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ

θαη ζε ηερληθέο αλαζπλδπαζκέλνπ DNA

1 Με πνην ηξόπν θαιιηεξγνύληαη νη κηθξννξγαληζκνί ζε κεγάιε θιίκαθα (βηνκεραληθή

θαιιηέξγεηα) Μονάδερ 10

2 Τη ελλννύκε κε ηνλ όξν δύκσζε θαη πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο Μονάδερ 5

3 Ζ αλζξώπηλε ηλζνπιίλε είλαη κία από ηηο θαξκαθεπηηθέο πξσηεΐλεο πνπ παξάγνληαη από

βαθηήξηα Μία από ηηο κεζόδνπο πνπ ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή ηεο είλαη ε παξαγσγή

ηνπ πξόδξνκνπ κνξίνπ ηεο ζε κία βαθηεξηαθή θαιιηέξγεηα θαη ε κεηαηξνπή ηνπ ζε ηλζνπιίλε κε

ελδπκηθή θαηεξγαζία Να γξάςεηε ζπλνπηηθά ηα ζηάδηα απηήο ηεο κεζόδνπ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ βαθηεξηαθνύ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην κε έμη

ακηλνμέα

Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο είλαη ε θσδηθή θαη πνηα ε κε θσδηθή (κνλάδεο 4) Να αηηηνινγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ

ηκήκαηνο DNA Μονάδερ 3

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ηνπ πεπηηδίνπ πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηάθξαζε

ηνπ παξαπάλσ mRNA Μονάδερ 3

Να γξάςεηε ηα αληηθσδηθόληα ησλ tRNA κε ηε ζεηξά πνπ ζα πάξνπλ κέξνο ζηε κεηάθξαζε ηνπ

παξαπάλσ mRNA Μονάδερ 6

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο θσδηθνλίσλ θαη ακηλνμέσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

AUG rarr Μεζεηνλίλε

ACC rarr Θξενλίλε

AAA rarr Λπζίλε

CCU rarr Πξνιίλε

CAC rarr Ηζηηδίλε

GCC rarr Αιαλίλε

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-33-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ο όξνο γνληδηαθή έθθξαζε αλαθέξεηαη ζπλήζσο ζε όιε ηε δηαδηθαζία κε ηελ νπνία έλα γνλίδην

ελεξγνπνηείηαη γηα λα παξαγάγεη κία πξσηεΐλε

1 Πνύ απνζθνπεί θπξίσο ε ξύζκηζε απηή ζηελ πεξίπησζε ησλ βαθηεξίσλ Μονάδερ 5

2 Τα θύηηαξα ελόο επθαξπσηηθνύ πνιύπινθνπ νξγαληζκνύ όπσο ηα λεπξηθά θαη ηα κπτθά αλ θαη

έρνπλ ην ίδην γελεηηθό πιηθό δηαθέξνπλ ζηε κνξθή θαη ηε ιεηηνπξγία Πώο νλνκάδεηαη απηή ε

δηαδηθαζία εμεηδίθεπζεο θαη ηη θάλεη ηα θύηηαξα λα δηαθέξνπλ ηόζν πνιύ Μονάδερ 8

3 Ο κεραληζκόο ηεο κεηαγξαθήο είλαη ν ίδηνο ζηνπο πξνθαξπσηηθνύο θαη επθαξπσηηθνύο

νξγαληζκνύο Πνηα είλαη ηα ξπζκηζηηθά ζηνηρεία ηεο κεηαγξαθήο ηνπ DNA πνην ην έλδπκν πνπ

θαηαιύεη ηε κεηαγξαθή θαη πώο ιεηηνπξγεί απηό θαηά ηε γνληδηαθή ξύζκηζε ζην επίπεδν ηεο

κεηαγξαθήο ησλ επθαξπσηηθώλ νξγαληζκώλ Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο Σε κηα ζέζε ηκήκαηνο κνξίνπ DNA κε θιώλνπο Α θαη Β έρεη μεθηλήζεη ε αληηγξαθή όπσο

θαίλεηαη ζην παξαθάησ ζρήκα

Ζ DNA-δεζκάζε εθηόο ηνπ όηη ζπλδέεη όια ηα θνκκάηηα πνπ πξνθύπηνπλ από ηηο δηάθνξεο ζέζεηο

έλαξμεο αληηγξαθήο δξα θαηά ηελ αληηγξαθή ηνπ θιώλνπ Β

Σε θάζε θιώλν λα ζπκπιεξώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηεο αληηγξαθήο θαη λα ραξαθηεξίζεηε

ηνλ ηξόπν ζύλζεζεο ησλ λέσλ αιπζίδσλ DNA (κνλάδεο 4) Πνηά έλδπκα ηνπνζεηνύλ ηα

ζπκπιεξσκαηηθά λνπθιενηίδηα θαη πνηνπο άιινπο ξόινπο έρνπλ (κνλάδεο 7)

Σηελ θσδηθή αιπζίδα Α ην γνλίδην πνπ είλαη ππεύζπλν γηα ηελ παξαγσγή ελόο πεπηηδίνπ έρεη ηελ

εμήο αιιεινπρία βάζεσλ

5΄ ATG CCA TGC AAA CCG AAA TGA hellip3΄

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη (κνλάδεο 2)

Κάπνηα αιιαγή πνπ ζπλέβε ζηελ παξαπάλσ θσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA έρεη σο

απνηέιεζκα ην 4ν θσδηθόλην ζην κεηαγξαθόκελν mRNA λα έρεη ηηο βάζεηο UAA

θαη ν αξηζκόο ησλ θσδηθνλίσλ λα παξακέλεη ζηαζεξόο

Αθνύ γξάςεηε ην λέν mRNA πνπ πξνθύπηεη λα εμεγήζεηε πνηα είλαη ε ζπγθεθξηκέλε αιιαγή

πνπ ζπλέβε θαη ηη ζπλέπεηεο κπνξεί λα έρεη γηα ην πεπηίδην (κνλάδεο 8)

Γηαηί ε πξσηετλνζύλζεζε ζηνπο επθαξπσηηθνύο νξγαληζκνύο είλαη κηα laquoνηθνλνκηθή

δηαδηθαζίαraquo (κνλάδεο 4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-34-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Τα γνλίδηα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηηο αιπζίδεο ησλ αηκνζθαηξηλώλ ηνπ αλζξώπνπ εκθαλίδνπλ πνιιέο

κεηαιιάμεηο πνπ νδεγνύλ ζηε δεκηνπξγία αηκνζθαηξηλνπαζεηώλ Σην γνλίδην πνπ θσδηθνπνηεί ηελ

αιπζίδα β έρνπλ βξεζεί πεξηζζόηεξεο από 300 κεηαιιάμεηο ∆ίλεηαη κία κεηάιιαμε ζην θσδηθόλην

πνπ θσδηθνπνηεί ην 6ν ακηλνμύ ηεο βndash πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο αηκνζθαηξίλεο Α (ΖbA)

Σηεθσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA ην θσδηθόλην GAG έγηλε GTG

α Τη ζπλέπεηεο έρεη απηή ε κεηάιιαμε γηα ηελ αηκνζθαηξίλε Α (HbA) θαη γηα ηα

εξπζξνθύηηαξα (κνλάδεο 12)

β Γηαηί ζηα νκόδπγα άηνκα κε βndashζαιαζζαηκία εκθαλίδεηαη ζπρλά αύμεζε ηεο αηκνζθαηξίλεο F

(HbF) (κνλάδεο 7)

γ Σε πνηα άηνκα ε ζύλζεζε ηεο αηκνζθαηξίλεο Α2 (HbA2) απνηειεί δηαγλσζηηθό δείθηε

(κνλάδεο 6) Μονάδερ 25

ΘΔΜΑ 4ο Γπλαίθα κε νκάδα αίκαηνο Α παληξεύεηαη άλδξα κε νκάδα αίκαηνο Β θαη γελλνύλ δύν παηδηά εθ

ησλ νπνίσλ ην πξώην πνπ είλαη θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο Α θαη ην δεύηεξν νκάδα αίκαηνο Ο

Τν δεύηεξν παηδί πάζρεη από θιεξνλνκηθή κεηαβνιηθή λόζν Οη δύν γνλείο είλαη πγηείο θαη ε

κεηέξα κόλνλ είλαη θνξέαο ηνπ ππνιεηπόκελνπ γνληδίνπ πνπ ειέγρεη ηε λόζν απηή Γηα ηα γνλίδηα

πνπ ειέγρνπλ ηνπο παξαπάλσ ραξαθηήξεο ηζρύεη ν δεύηεξνο λόκνο ηνπ Μendel

Να βξείηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ ηνπο σο πξνο ηνπο δύν ραξαθηήξεο

θάλνληαο ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (κνλάδεο 15) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ην θύιν ηνπ

δεύηεξνπ παηδηνύ (κνλάδεο 10) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-35-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα ηελ παξαγσγή ηνπ πξνδξόκνπ κνξίνπ ηεο ηλζνπιίλεο δειαδή ηεο πξντλζνπιίλεο θαηάιιεια

κεηαζρεκαηηζκέλα θύηηαξα Escherichia coli θαιιηεξγήζεθαλ ζε βηναληηδξαζηήξα Ζ απεηθόληζε

ηεο κεηαβνιήο ηνπ πιεζπζκνύ ηνπ βαθηεξίνπ (Ν) ζε ζρέζε κε ηνλ ρξόλν (t) έδσζε ην παξαθάησ

δηάγξακκα

1 Με βάζε ην δηάγξακκα απηό λα ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο θαη λα πεξηγξάςεηε

ηηο θάζεηο ηεο Μονάδερ 10

2 Σε πνηα ζπλήζσο ρξνληθά δηαζηήκαηα ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ βαθηεξίσλ αλακέλεηαη λα παξαρζεί

ε πξντλζνπιίλε Αθνύ παξαιάβνπκε ηελ πξντλζνπιίλε από ηνλ βηναληηδξαζηήξα πώο ζα ηελ

κεηαηξέςνπκε ζε ηλζνπιίλε Μονάδερ 10

3 Πνηνο είλαη ν βηνινγηθόο ξόινο ηεο ηλζνπιίλεο θαη πνηα αζζέλεηα πξνθαιεί ε κείσζε ή ε έιιεηςή

ηεο Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ελόο γνληδίνπ βαθηεξηαθνύ

θπηηάξνπ

AUGndashCCUndashCAUndashCGUndashUCUndashACUndashUUUndashUAA 3΄

α Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ηε μη κωδική αιπζίδα από ηελ νπνία πξνήιζε ην παξαπάλσ

mRNA θαη λα νξίζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηεο Μονάδερ 5

β Αληηθαζηζηνύκε κία ηξηπιέηα ηνπ παξαπάλσ mRNA κε ηελ ηξηπιέηα 5΄UGA

3΄ θαη ην

πεπηίδην πνπ θσδηθνπνηείηαη δελ πθίζηαηαη ηελ παξακηθξή αιιαγή Πνηα είλαη ε ηξηπιέηα

απηή (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

γ Ζ ηξηπιέηα 5΄

UCU3΄

ηνπ παξαπάλσ mRNA θσδηθνπνηεί ην ακηλνμύ ζεξίλε Αλ

αληηθαηαζηήζνπκε απηή ηελ ηξηπιέηα κε ηελ ηξηπιέηα 5΄

UCC3΄

δελ πξνθύπηεη ε

παξακηθξή αιιαγή ζην πεπηίδην Πώο εξκελεύεηαη ην γεγνλόο απηό κε βάζε ηα

ραξαθηεξηζηηθά ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-36-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα πξώηε θνξά ε γνληδηαθή ζεξαπεία εθαξκόζηεθε ζε έλα θνξίηζη πνπ είρε έιιεηςε ηνπ ελδύκνπ

απακηλάζε ηεο αδελνζίλεο (ADA)

1 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ ελδύκνπ απηνύ (κνλάδεο 3) θαη πνηα ηα ζπκπηώκαηα πνπ εκθαλίδνπλ ηα

άηνκα κε έιιεηςε ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

2 Πώο νλνκάδεηαη ν ηύπνο ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο πνπ εθαξκόζηεθε (κνλάδεο 2) θαη γηαηί

(κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

3 Πνηα είλαη ε δηαδηθαζία πνπ αθνινπζείηαη ζηε γνληδηαθή ζεξαπεία ηεο παξαπάλσ αζζέλεηαο Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο κε θπζηνινγηθή όξαζε πνπ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία (PKU) θαη κηα γπλαίθα κε

θπζηνινγηθή όξαζε πνπ δελ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία απνθηνύλ έλα θνξίηζη θαη έλα αγόξη Τν

θνξίηζη έρεη θπζηνινγηθή όξαζε θαη δελ παξνπζηάδεη θαηλπιθεηνλνπξία ελώ ην αγόξη εκθαλίδεη

αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν θαη πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία

1 Πώο πξνθαιείηαη ε θαηλπιθεηνλνπξία (κνλάδεο 5) θαη πσο θιεξνλνκείηαη (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

2 Πώο θιεξνλνκείηαη ε κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν Μονάδερ 6

3 Να βξείηε θαη λα γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο ηνπ άλδξα ηεο γπλαίθαο θαη ησλ παηδηώλ ηνπο

(κνλάδεο 8) θάλνληαο ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 12

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-37-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Α Σηα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα κειεηάηαη ν ηξόπνο θιεξνλόκεζεο θνηλνύ κνλνγνληδηαθνύ

ραξαθηεξηζηηθνύ ζε δύν δηαθνξεηηθέο νηθνγέλεηεο 1 θαη 2

Σηελ 1ε νηθνγέλεηα θέξνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ηα άηνκα Η2 ΗΗ2 ΗΗ3 (καπξηζκέλα) ελώ ζηελ 2

ε

νηθνγέλεηα θέξνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ηα άηνκα ΗΗ2 ΗΗ3 (καπξηζκέλα)

Να πξνζδηνξίζεηε ηνλ ηξόπν θιεξνλόκεζεο ηνπ ραξαθηεξηζηηθνύ κε βάζε ηα παξαπάλσ

ζηνηρεία αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή ζαο κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (Να κε ιεθζεί

ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο θαη λα κελ εμεηαζηεί ε πεξίπησζε ηνπ θπινζύλδεηνπ

επηθξαηνύο γνληδίνπ) (κνλάδεο 8) Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόκσλ (κνλάδεο 5) Μονάδερ 13

Β Να ππνδείμεηε έλα πηζαλό κεραληζκό πνπ κπνξεί λα εμεγήζεη ηε γέλλεζε αηόκνπ κε ζύλδξνκν

Turner από γνλείο κε θπζηνινγηθό αξηζκό ρξσκνζσκάησλ (κνλάδεο 6) Να πεξηγξάςεηε ηε

δηαδηθαζία κε ηελ νπνία κπνξνύκε λα απεηθνλίζνπκε ηα ρξσκνζώκαηα ηνπ αηόκνπ κε ζύλδξνκν

Turner κεηά ηε γέλλεζή ηνπ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη δίθισλν κόξην DNA ην νπνίν πεξηέρεη ηκήκα αζπλερνύο γνληδίνπ πνπ κεηαγξά-

θεηαη ζε mRNA

α) Πνύ ζπλαληάκε αζπλερή γνλίδηα (κνλάδεο 2)

β) Να πξνζδηνξίζεηε ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

γ) Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ πξόδξνκνπ mRNA θαη ηνπ ώξηκνπ mRNA πνπ πξνθύπηνπλ από ηε

κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ DNA ρσξίο αηηηνιόγεζε (κνλάδεο 2)

δ) Πώο πξνθύπηεη ην ώξηκν mRNA (κνλάδεο 3)

ε) Μπνξεί ε πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε ΔcoRI λα θόςεη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3)

ζη) Πνηεο θαηεγνξίεο γνληδίσλ πνπ ππάξρνπλ ζην ρξσκνζσκηθό DNA ελόο θπηηαξηθνύ ηύπνπ δελ

θισλνπνηνύληαη ζε cDNA βηβιηνζήθε (κνλάδεο 8) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-38-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Άλδξαο πνπ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία θαη ζπλζέηεη θπζηνινγηθή πνζόηεηα κειαλίλεο

απνθηά απνγόλνπο κε γπλαίθα πνπ πάζρεη από αιθηζκό αιιά κπνξεί λα κεηαηξέπεη ηε

θαηλπιαιαλίλε ζε ηπξνζίλε

Να βξείηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο θαη θαηλόηππνπο ησλ παηδηώλ

Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηελ θαηλπιθεηνλνπξία θαη ηνλ αιθηζκό βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά

δεύγε νκόινγσλ ρξσκνζσκάησλ Μονάδερ 12

Β Να δηαθξίλεηε πεξηπηώζεηο θαηά ηηο νπνίεο είλαη αηκνξξνθηιηθό ην παηδί πνπ απνθηά

θπζηνινγηθόο άλδξαο κε θπζηνινγηθή γπλαίθα ηεο νπνίαο ν παηέξαο είλαη αηκνξξνθηιηθόο

Οη γνλείο θαη ην παηδί έρνπλ θπζηνινγηθό θαξπόηππν Μονάδερ 13

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ηα πέληε (5) πξώηα ακηλνμέα

κηαο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Ζ θαηεύζπλζε ζηελ νπνία θηλείηαη ε RNA πνιπκεξάζε θαηά ηε

κεηαγξαθή ππνδεηθλύεηαη από ην βέινο

α Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ DNA είλαη ε θσδηθή θαη πνηα είλαη ε κε θσδηθή

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 9

β Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ DNA Μονάδερ 3

γ Να γξάςεηε θαη λα αηηηνινγήζεηε ην αληηθσδηθόληνηνπ tRNA πνπ κεηαθέξεη ην 2ν ακηλνμύ ηεο

πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Μονάδερ 5

δ Τηείλαηηνζύκπινθνέλαξμεοηεοπξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 5) θαη πνηα είλαη ε κεηέπεηηα πνξεία

ηνπ tRNA πνπ ζπκκεηέρεη ζε απηό (κνλάδεο 3) Μονάδερ 8

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-39-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Πξόθεηηαη λα θαιιηεξγεζεί ζην εξγαζηήξην έλαοεηεξόηξνθνο κηθξννξγαληζκόο

1 Να αλαθέξεηε νλνκαζηηθά ηα ζξεπηηθά ζπζηαηηθά ηα νπνία πξέπεη λα πξνζηεζνύλ ζην κέζν

θαιιηέξγεηαο ώζηε ν κηθξννξγαληζκόο απηόο λα αλαπηπρζεί θπζηνινγηθά Μονάδερ 8

2 Πώο κπνξνύκε λα δηαπηζηώζνπκε αλ ν κηθξννξγαληζκόο απηόο είλαη ππνρξεσηηθά αλαεξόβηνο Μονάδερ 7

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνπο άιινπο παξάγνληεο πνπ επηδξνύλ ζηελ αλάπηπμε ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαηηνπαξαθάησηκήκα DNAζηννπνίνέρεη αξρίζεη ε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

1Σηηο ζέζεηο ΑΒΓ∆ΔΕ λα αληηζηνηρίζεηε ηηο ελδείμεηο 3΄ ή 5΄ ώζηε λα θαίλεηαη ν

πξνζαλαηνιηζκόο ησλ αξρηθώλ θαη ησλ λενζπληηζέκελσλ αιπζίδσλ Μονάδερ 6

2Τη είλαη ηα πξσηαξρηθά ηκήκαηα πσο δεκηνπξγνύληαη θαη πσο επηκεθύλνληαη Μονάδερ 9

3Δμεγήζηε γηαηί πξέπεη ζηελ παξαπάλσ δηαδηθαζία λα ελεξγνπνηεζεί ην έλδπκν DNA δεζκάζε

θαη πώο ζα δξάζεη απηό Μονάδερ 6

4Πνηα έλδπκα ζα επηδηνξζώζνπλ ηα πηζαλά ιάζε ηεο δηαδηθαζίαο ηεο αληηγξαθήο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-40-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ νιηγνπεπηίδην έμη ακηλνμέσλ ην νπνίν δελ έρεη ππνζηεί θακία ηξνπνπνίεζε

κεηά ηε ζύλζεζή ηνπ

Ζ2Ν ndash Μεθειονίνη ndash Γλυκίνη ndash Λυζίνη ndash Τρυπηοθάνη ndash Βαλίνη ndash Αλανίνη - COOH

Α Με ηε βνήζεηα ηνπ ηκήκαηνο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ παξαηίζεηαη γξάςηε ηελ αιιεινπρία

ησλ λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ ηκήκαηνο mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην

παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην ∆ηθαηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 13

Β Γξάςηε κε ηνλ θαηάιιειν πξνζαλαηνιηζκό ηελ αιιεινπρία λνπθιενηηδίσλ ζην δίθισλν

κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην Πνηα είλαη ε θσδηθή θαη πνηα ε κε

θσδηθή αιπζίδα Μονάδερ 6

Γ Δάλ ε ηξηπιέηα 5΄-UGG-3΄ ζην mRNA αληηθαηαζηαζεί από ηελ ηξηπιέηα 5΄-UGA-3΄ γξάςηε

ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ζην λέν νιηγνπεπηίδην πνπ ζα ζπληεζεί Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο Σην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ζηα κέιε

κηαο νηθνγέλεηαο ε αηκνξξνθηιία Α (Δίλαη καπξηζκέλα ηα ΗΗ 1 ΗΗ 4 θαη ΗΗΗ 1)

Α Πώο θιεξνλνκείηαη ε αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 5

Β Να γξάςεηε θαη λα δηθαηνινγήζεηε κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο ηνπο γνλνηύπνπο όισλ ησλ

κειώλ πνπ απεηθνλίδνληαη ζην γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 13

Γ Δάλ νη γνλείο ΗΗ 3 θαη ΗΗ 4 απνθηήζνπλ επόκελν παηδί πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα λα λνζεί από

αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 7

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο θσδηθνλίσλ

θαη ακηλνμέσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

GUCrarrΒαιίλε

UGGrarrΤξππηνθάλε

GGUrarrΓιπθίλε

AUGrarrΜεζεηνλίλε

AAArarrΛπζίλε

GCCrarrΑιαλίλε

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-41-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο κε ηηο νπνίεο κπνξνύλ λα παξαρζνύλ κνλνθισληθά

αληηζώκαηα ηα νπνία ζπλεηζθέξνπλ ζηνλ πξνζδηνξηζκό ησλ νκάδσλ αίκαηνο ηνπ αλζξώπνπ Μονάδερ 7

Γ2 Να αλαθέξεηε πνηνπο ηύπνπο αηκνξνθηιίαο γλσξίδεηε θαη πνύ νθείινληαη (κνλάδεο 2) Να

πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία αληηκεηώπηζεο κίαο εμ απηώλ κε βάζε ηε κέζνδν δεκηνπξγίαο

δηαγνληδηαθώλ δώσλ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 ∆ίλεηαη κείγκα κνξίσλ DNA θαη έλαο αληρλεπηήο RΝΑ

Να εμεγήζεηε ηη είλαη αληρλεπηήο (κνλάδεο 2) λα πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ ζα

αθνινπζεζνύλ πξνθεηκέλνπ ν αληρλεπηήο λα πβξηδνπνηήζεη ηελ θαηάιιειε αιιεινπρία DNA

(κνλάδεο 4) θαη λα εμεγήζεηε πνηνο είλαη ν θιώλνο ηνπ DNA πνπ ζα πβξηδνπνηεζεί (κνλάδεο 4) Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ ∆

Υγηήο άληξαο παληξεύηεθε κε πγηή γπλαίθα θαη απέθηεζαλ έλα αγόξη κε αρξσκαηνςία ζην

θόθθηλν θαη ην πξάζηλν ρξώκα έλα θνξίηζη πνπ πάζρεη από δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία θαη

πεξηκέλνπλ ην ηξίην παηδί ηνπο

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη λα εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ παηδηώλ ηνπο θαη λα εμεγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆3 Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην ηξίην παηδί λα έρεη θπζηνινγηθό θαηλόηππν

Να εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο θάλνληαο ή ηελ απαηηνύκελε δηαζηαύξσζε ή ηηο

απαηηνύκελεο δηαζηαπξώζεηο Μονάδερ 12

∆4 Να εμεγήζεηε ηα γελεηηθά αίηηα ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-42-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

∆ίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν

C T T A A C T A A T A G G G T G G A C C T A A C A T A G A T

G A A T T G A T T A T C C C A C C T G G A T T G T A T C T A

Γ1 Να γξάςεηε ην mRNA πνπ ζα πξνθύςεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

νξίδνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ηνπ (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο

(κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ2 Να βξείηε ηνλ αξηζκό ησλ ακηλνμέσλ από ηα νπνία ζα απνηειείηαη ην έλδπκν κεηά ηε

κεηάθξαζε ηνπ παξαπάλσ mRNA (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο κε

βάζε ηηο ηδηόηεηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε ιεηηνπξγία ηνπ ελδύκνπ αλ ζπκβεί γνληδηαθή

κεηάιιαμε ε νπνία ζα πξνθαιέζεη έιιεηςε ηνπ δεύηεξνπ λνπθιενηηδίνπ ζην δεύηεξν

θσδηθόλην ηνπ γνληδίνπ Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ ∆

∆ίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν

ζην νπνίν ηα άηνκα Η1 θαη ΗΗ1 ΗΗ2 ΗΗ3 ΗΗ4 ΗΗ5 ΗΗ6 πάζρνπλ από κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ ζην παξαπάλσ γελεαινγηθό

δέληξν Μονάδερ 7

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ παηδηώλ ζην παξαπάλσ

γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 4

∆3 Να θάλεηε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο θαη λα αηηηνινγήζεηε ηηο απαληήζεηο ζαο Μονάδερ 14

Σημείωζη Να μην εξεηαζθεί η πεπίπηωζη θςλοζύνδεηος επικπαηούρ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-43-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ ∆ίλνληαη ηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα Α θαη Β

Σην Α απεηθνλίδνληαη νη θάζεηο (αβγ θαη δ)

αλάπηπμεο ελόο κηθξννξγαληζκνύ Σην Β

απεηθνλίδεηαη ε παξαγσγή ηνπ πξντόληνο από

ηνλ κηθξννξγαληζκό γηα ην ίδην ρξνληθό

δηάζηεκα

Γ1 Με βάζε ην δηάγξακκα Α λα

ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο

(κνλάδεο 3) θαη λα νλνκάζεηε ηηο θάζεηο

ηεο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 7

Γ2 Σε πνηα θάζε παξάγεηαη ε κεγαιύηεξε πνζόηεηα ηνπ πξντόληνο (κνλάδεο 2) Nα

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 Αλ ην πξντόλ εθθξίλεηαη από ηνλ κηθξννξγαληζκό πώο ζα ην παξαιάβνπκε από ηελ

θαιιηέξγεηα Μονάδερ 6

Γ4 Να αλαθέξεηε ηνπο παξάγνληεο πνπ επεξεάδνπλ ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ηνπ

κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 4

ΘΔΜΑ ∆ ∆ίλεηαη ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ πεξηέρεη ην αζπλερέο γνλίδην

ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ παξαθάησ πεπηηδίνπ

H2N- μεθειονίνη - αλανίνη - λευκίνη - αζπαραγίνη ndash COOH

∆1 Να γξάςεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 4) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 10

∆2 Να γξάςεηε ην πξόδξνκν mRNA ην ώξηκν mRNA ην εζώλην ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 6) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 15

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ

Aιαλίλε = GCU Λεπθίλε = UUG Αζπαξαγίλε = AAU

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-44-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

1 Πνηα είλαη ε δνmicroή ηνπ DNA ζην ρώξν ζύmicroθσλα microε ην microνληέιν ηεο δηπιήο έιηθαο Μονάδερ 12

2 Να πεξηγξάςεηε πώο ξπζmicroίδεηαη ε γνληδηαθή έθθξαζε ζηα επθαξπσηηθά θύηηαξα Μονάδερ 8

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνλ αιθηζmicroό Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο πνπ πάζρεη από νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

παληξεύεηαη microία γπλαίθα ε νπνία δελ πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο

ινβνύο απηηώλ Τν δεπγάξη απηό απνθηά ηξία παηδηά

Τν πξώην εmicroθαλίδεη ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ ην δεύηεξν δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη πξνζθνιιεmicroέλνπο ινβνύο απηηώλ θαη ην ηξίην δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ γνλέσλ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

β Πνηνη είλαη νη πηζαλνί γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παηδηώλ Μονάδερ 5

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-45-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Σην θπηό κνζρνκπίδειν ην ρξώκα ησλ ζπεξκάησλ κπνξεί λα είλαη είηε θίηξηλν είηε πξάζηλν

ελώ ην ύςνο ηνπ είλαη είηε ςειό είηε θνληό Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηηο παξαπάλσ

ηδηόηεηεο βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά δεύγε νκνιόγσλ ρξσκνζσκάησλ Δάλ έρεηε ζηε

δηάζεζή ζαο έλα ςειό κνζρνκπίδειν κε θίηξηλα ζπέξκαηα λα θάλεηε ηηο θαηάιιειεο

δηαζηαπξώζεηο πνπ απαηηνύληαη γηα λα βξείηε ην γνλόηππό ηνπ (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 11

Γ2 Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο από δύν θπζηνινγηθνύο

γνλείο κπνξεί λα γελλεζεί παηδί κε ζύλδξνκν Turner Μονάδερ 8

Γ3 Μία πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κία πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ Γ

Γίδεηαη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Σηνλ θιώλν ΕΖ ε αληηγξαθή γίλεηαη

κε αζπλερή ηξόπν Τα ζεκεία Γ θαη Ζ ππνδεηθλύνπλ ηε ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα λα ζρεδηάζεηε ηα ζπλερή θαη αζπλερή

ηκήκαηα ησλ λέσλ θιώλσλ κε βέιε ππνδεηθλύνληαο ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ λέσλ θαη

ησλ κεηξηθώλ θιώλσλ (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Σηνλ θιώλν πνπ αληηγξάθεηαη κε ζπλερή ηξόπν λα γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ

λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ πξσηαξρηθνύ ηκήκαηνο ην νπνίν απνηειείηαη

από 8 (νθηώ) λνπθιενηίδηα (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Γ3 Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην πεπηίδην απηό Μονάδερ 2

Γ4 Μεηά ηελ επίδξαζε αθηηλνβνιίαο ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ζπάεη ζηα ζεκεία πνπ

ππνδεηθλύνληαη από ηα βέιε Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε θαη λα

ζεκεηώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ Μονάδερ 2

Γ5 Τν ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε επαλαζπλδέεηαη ζηα ίδηα ζεκεία θνπήο κεηά από

αλαζηξνθή

Να γξάςεηε νιόθιεξν ην κόξην ηνπ DNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηελ αλαζηξνθή (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην λέν πεπηίδην (κνλάδεο 2)

Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-46-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν Σην κόξην απηό ζπκβαίλεη κεηάιιαμε πξνζζήθεο ηξηώλ (3) δηαδνρηθώλ

λνπθιενηηδίσλ (5΄-GAT-3΄)

Γ1 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Φ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) θαη ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα ηνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ2 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Υ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) Ζ παξαπάλσ κεηάιιαμε έρεη ειάρηζηε επίδξαζε ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα

ηνπ ελδύκνπ Πώο ραξαθηεξίδεηαη απηή ε κεηάιιαμε (κνλάδεο 2) Nα εμεγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 9

Γ3 Σε δύν άηνκα πνπ πάζρνπλ από ζύλδξνκν Klinefelter έγηλε αλάιπζε ηεο αιιεινπρίαο ησλ

βάζεσλ ηνπ DNA ησλ θπιεηηθώλ ρξσκνζσκάησλ ηνπο Σην πξώην άηνκν ε αλάιπζε έδεημε

ηξεηο δηαθνξεηηθέο αιιεινπρίεο βάζεσλ DNA Σην δεύηεξν άηνκν ε αλάιπζε έδεημε δύν

παλνκνηόηππεο θαη κία δηαθνξεηηθή αιιεινπρία βάζεσλ DNA Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο

κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο γελλήζεθαλ ηα άηνκα απηά από θπζηνινγηθνύο

γνλείο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ Γ

Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-47-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Α

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Μηα πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κηα πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 7

Γ2 Ζ αλάιπζε δεηγκάησλ DNA από δύν βαθηεξηαθέο θαιιηέξγεηεο έδσζε ηα εμήο

απνηειέζκαηα ζηελ πξώηε θαιιηέξγεηα βξέζεθε πνζνζηό αδελίλεο (Α) 28 θαη

ζηεδεύηεξε βξέζεθε πνζνζηό γνπαλίλεο (G) 28 Να εμεγήζεηε αλ ηα βαθηήξηα ησλ δύν

θαιιηεξγεηώλ αλήθνπλ ζην ίδην ή ζε δηαθνξεηηθό είδνο Μονάδερ 6

Γ3 Με πνηνπο ηξόπνπο γίλεηαη ε θαιιηέξγεηα κηθξννξγαληζκώλ ζε κεγάιε θιίκαθα Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ Γ Σrsquo έλα κόξην DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ ππάξρνπλ δύν γνλίδηα Α θαη Β όπσο θαίλεηαη ζην

ζρήκα

Γ1 Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο θαη λα νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ

αιπζίδσλ ηνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Τα γνλίδηα Α θαη Β κεηαγξάθνληαη ζε RNA Να νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπ RNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Πνηα είλαη ε θσδηθή αιπζίδα γηα ην γνλίδην Α θαη πνηα γηα ην Β (κνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ4 Τη είλαη ν ππνθηλεηήο (κνλάδεο 2) Να νξίζεηε ηε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή γηα θάζε γνλίδην κε

έλα βέινο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-48-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Να αλαθέξεηε ηα βήκαηα πνπ απαηηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο

αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο από έλα δηαγνληδηαθό δών Μονάδερ 12

Γ2 Να εμεγήζεηε πώο ε ζεξκνθξαζία επεξεάδεη ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 8

Γ3 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ πξηκνζώκαηνο ζηελ αληηγξαθή ηνπ DNA Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ

Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-49-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Μεηέξα κε θπζηνινγηθή όξαζε θαη νκάδα αίκαηνο Β απνθηά δύν παηδηά κε έλαλ άλδξα κε

θπζηνινγηθή όξαζε Τν θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο ΑΒ ελώ ην αγόξη νκάδα αίκαηνο Ο

Τν έλα από ηα δύν παηδηά πάζρεη από κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν ndash θόθθηλν

Γ1 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ σο πξνο ηνπο δύν

ραξαθηήξεο (κνλάδεο 8) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 10) Μονάδερ 18

Γ2 Πνην από ηα δύν παηδηά δελ έρεη θπζηνινγηθή όξαζε Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA

(Ι) GACTAATAAAAGAAGTAGTTAGGATCATAGG

(ΙΙ) CTGATTATTTTCTTCATCAA TCCTAGTA TCC

πνπ θσδηθνπνηεί ην πεπηίδην

H2N-Μεθειονίνη-Τυροζίνη-Φαινυλαλανίνη-Φαινυλαλανίνη-Τυροζίνη-COOH

Γ1 Να εμεγήζεηε πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA είλαη ε θσδηθή θαη

πνηα είλαη ε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 4) Να γξάςεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ησλ

αιπζίδσλ (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 8

Γ2 Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ

παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA (κνλάδεο 2) θαζώο θαη ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε πνύ νθείιεηαη ε δηαθνξά κεηαμύ ησλ δύν απηώλ κνξίσλ

(κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ παξαπάλσ πεπηηδίνπ εάλ κηα

γνληδηαθή κεηάιιαμε πνπ ζα ζπκβεί ζην θσδηθόλην ηεο ηπξνζίλεο νδεγήζεη ζε

αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από ζπκίλε Μονάδερ 5

Γ4 Δάλ ε παξαπάλσ γνληδηαθή κεηάιιαμε νδεγήζεη ζε αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από

αδελίλε λα εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ πεπηηδίνπ Μονάδερ 5

Γίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Μεζεηνλίλε AUG

Τπξνζίλε UAC UAU

Φαηλπιαιαλίλε UUU UUC

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-50-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Μηα αξζεληθή κύγα Drosophila κε ιεπθά κάηηα δηαζηαπξώζεθε κε κηα ζειπθή κε θόθθηλα

κάηηα Από ηε δηαζηαύξσζε απηή πήξακε 280 απνγόλνπο ζηελ F1 γεληά πνπ είραλ όινη

θόθθηλα κάηηα Γηαζηαπξώλνληαο δύν άηνκα από ηελ F1 γεληά πξνθύπηνπλ 319 απόγνλνη

ζηελ F2 γεληά Μηα αλάιπζε ησλ απνγόλσλ ηεο F2 γεληάο έδεημε όηη ππάξρνπλ

159 ζειπθά κε θόθθηλα κάηηα

82 αξζεληθά κε θόθθηλα κάηηα θαη

78 αξζεληθά κε ιεπθά κάηηα

Με βάζε ηα δεδνκέλα λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ην παξαπάλσ

γλώξηζκα Γηα ηα άηνκα πνπ δηαζηαπξώζεθαλ δίλεηαη όηη ηα ζειπθά έρνπλ έλα δεπγάξη X

ρξσκνζσκάησλ (ΦΦ) θαη ηα αξζεληθά έρνπλ έλα Φ θαη έλα Χ ρξσκόζσκα (ΦΧ)

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν όπνπ απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη κηα κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

Τα άηνκα ΙΙ2 ΙΙ3 ΙΙΙ3 θαη ΙV3 πάζρνπλ από ηελ αζζέλεηα απηή Γηα όια ηα παξαθάησ

εξσηήκαηα λα κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο

Γ2 Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη ε αζζέλεηα Μονάδερ 6

Γ3 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην δεπγάξη ΙΙΙ1 III2 λα απνθηήζεη αγόξη πνπ ζα πάζρεη

(κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 8

Γ4 Αλ ηα άηνκα Ι1 θαη Ι4 πάζρνπλ από κηα αζζέλεηα πνπ νθείιεηαη ζε γνλίδην κηηνρνλ-δξηαθνύ

DNA λα αλαθέξεηε πνηα άηνκα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ ζα θιεξνλνκή-ζνπλ ην γνλίδην

απηό (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-51-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA ην νπνίν θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Αιπζίδα 1 GTTGAATTCTTAGCTTAAGTCGGGCATGAATTCTC

Αιπζίδα 2 CAACTTAAGAATCGAATTCAGCCCGTACTTAAGAG

Γ1 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

επηζεκαίλνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ησλ αιπζίδσλ ηνπ (κνλάδεο 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Τν παξαπάλσ ηκήκα DNA αληηγξάθεηαη θαη θαηά ηε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

δεκηνπξγνύληαη ηα παξαθάησ πξσηαξρηθά ηκήκαηα

i) 5΄-GAGAAUUC-3΄

ii) 5΄-UUAAGCUA-3΄

iii) 5΄-GUUGAAUU-3΄

Να πξνζδηνξίζεηε πνηα αιπζίδα αληηγξάθεηαη κε ζπλερή θαη πνηα κε αζπλερή ηξόπν

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε ην έλδπκν EcoRI πξνθεηκέλνπ λα ελζσκα-ησζεί ζε

έλα από ηα δύν πιαζκίδηα Α θαη Β πνπ δίλνληαη παξαθάησ

Πνην από ηα δύν πιαζκίδηα ζα επηιέμεηε γηα ηε δεκηνπξγία αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ

(κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Πόζνη θσζθνδηεζηεξηθνί δεζκνί ζα δηαζπαζηνύλ ζην πιαζκίδην πνπ επηιέμαηε θαη πόζνη ζα

δεκηνπξγεζνύλ θαηά ην ζρεκαηηζκό ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ4 Από ηε κύγα Drosophila απνκνλώζεθαλ ηξία δηαθνξεηηθά θπζηνινγηθά θύηηαξα ζηα νπνία

πξνζδηνξίζηεθε ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ζε δεύγε βάζεσλ

Σην πξώην θύηηαξν ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ππνινγίζηεθε ζε 32108 δεύγε βάζεσλ

ζην δεύηεξν θύηηαξν ζε 16108 δεύγε βάζεσλ θαη ζην ηξίην θύηηαξν ζε 6410

8 δεύγε

βάζεσλ

Να δηθαηνινγήζεηε γηαηί ππάξρνπλ νη δηαθνξέο απηέο ζην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ησλ

ηξηώλ θπηηάξσλ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-52-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ Γ

Έλα πιαζκίδην πνπ ρξεζηκνπνηείηαη σο θνξέαο θισλνπνίεζεο ελόο ηκήκαηνο DNA έρεη έλα

γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε θαη έλα γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληη-

βηνηηθό ηεηξαθπθιίλε Τν γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζηελ ηεηξαθπθιίλε πεξηέρεη ηελ αιιεινπρία

πνπ αλαγλσξίδεηαη από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Γεκηνπξγνύκε αλαζπλδπαζ-

κέλα πιαζκηδία κε ηε ρξήζε ηεο πεξηνξηζηηθήο ελδνλνπθιεάζεο EcoRI

Τα κεηαζρεκαηηζκό βαθηεξίσλ πνπ δελ είραλ θαλέλα πιαζκίδην Σηε ζπλέρεηα ηα βαθηήξηα

θαιιηεξγνύληαη ζε ζξεπηηθό πιηθό

Γ1 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ηεηξαθπθιίλε αληί ηεο ακπηθηιίλεο (κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 Σηνπο παξαθάησ δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο (1 2 3) θαίλεηαη ε δηαβάζκηζε ηεο ζπγθέληξσζεο

ηνπ νμπγόλνπ θαη ε πεξηνρή αλάπηπμεο ηξηώλ εηδώλ κηθξννξγα-ληζκώλ ζε πγξό ζξεπηηθό

πιηθό Οη κηθξννξγαληζκνί απεηθνλίδνληαη σο καύξεο θνπθίδεο

Σε πνηνλ από ηνπο ηξεηο δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο έρνπκε θαιιηέξγεηα κπθήησλ πνπ

ρξεζηκνπνηνύληαη ζηελ αξηνβηνκεραλία βαθηεξίσλ ηνπ γέλνπο Clostridium θαη βαθηεξίσλ

ηνπ γέλνπο Mycobacterium (κνλάδεο 3) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

Γ4 Με πνηνλ ηξόπν δεκηνπξγνύκε δηαγνληδηαθά θπηά ηα πξντόληα ησλ νπνίσλ έρνπλ

κεγαιύηεξε δηάξθεηα δσήο ζε ζρέζε κε απηά ησλ κε δηαγνληδηαθώλ θπηώλ Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-53-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ δηάγξακκα απεηθνλίδεηαη ε θπζηνινγηθή κεηαβνιή ζην πνζνζηό ησλ

πνιππεπηηδηθώλ αιπζίδσλ ησλ αηκνζθαηξηλώλ HbA HbF θαη HbA2 ηνπ αλζξώπνπ από ηελ

εκβξπηθή ειηθία θαη κεηά ηε γέλλεζή ηνπ

Γ1 Πνην είδνο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο αληηζηνηρεί ζε θαζεκηά από ηηο θακπύιεο Η ΗΗ ΗΗΗ θαη IV

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ2 Τα απνηειέζκαηα κηαο εμέηαζεο αίκαηνο ζε έλαλ ελήιηθα έδεημαλ όηη νη αηκνζθαηξίλεο HbA

HbF θαη HbA2 είλαη ζε θπζηνινγηθά επίπεδα Πόζα γνλίδηα είλαη ππεύζπλα γηα ηε ζύλζεζε

ηεο HbA ζε έλα ζσκαηηθό θύηηαξν ζηε κεηάθαζε (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA πνπ πεξηέρεη ηα θσδηθόληα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα επηά

πξώηα ακηλνμέα ηεο θπζηνινγηθήο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο HbA

5΄hellip GTG CAC CTG ACT CCT GAG GAG hellip 3΄

3΄hellip CAC GTG GAC TGA GGA CTC CTC hellip 5΄

Ζ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI αλαγλσξίδεη ηελ αιιεινπρία

5΄ CTGAG 3΄

3΄ GACTC 5΄

θαη θόβεη θάζε αιπζίδα κεηαμύ ηνπ C θαη ηνπ Τ (κε θαηεύζπλζε 5΄3΄) Ζ αιιεινπρία πνπ

αλαγλσξίδεη ε DdeI βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα DNA Από έλα άηνκν θνξέα ηεο

δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο απνκνλώζεθαλ ηκήκαηα DNA πνπ πεξηέρνπλ ηα θσδηθόληα ηα

νπνία θσδηθνπνηνύλ ηα επηά πξώηα ακηλνμέα ηεο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Σηα ηκήκαηα απηά

επηδξάζακε κε ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI

Πόζα ηκήκαηα DNA δηαθνξεηηθνύ κήθνπο ζα πξνθύςνπλ κεηά ηε δξάζε ηεο DdeI (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 7

Γ4 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο δηάγλσζεο ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο θαηά ηνλ

πξνγελλεηηθό έιεγρν ηε δέθαηε εβδνκάδα ηεο θύεζεο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-54-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Σε ηξεηο δηαθνξεηηθνύο βηναληηδξαζηήξεο πξαγκαηνπνηείηαη

θιεηζηή θαιιηέξγεηα ηξηώλ δηαθνξεηηθώλ κηθξννξγαληζκώλ Α Β

θαη Γ αληίζηνηρα

Σηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα απεηθνλίδεηαη ν αξηζκόο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ ζε ζρέζε κε ην ρξόλν

Σην ρξνληθό δηάζηεκα από 0 έσο t1 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ

ζηνπο βηναληηδξα-ζηήξεο είλαη πςειή θαη ζηαζεξή ελώ ζην ρξν-

ληθό δηάζηεκα από t1 έσο t2 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ είλαη

ρακειή θαη ζηαζεξή

Γ1 Με βάζε ηα ζρήκαηα λα ραξαθηεξίζεηε ηνπο

κηθξννξγαληζκνύο Α Β Γ ζε ζρέζε κε ηελ εμάξηεζε ηεο

αλάπηπμήο ηνπο από ηε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ (κνλάδεο 6)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

Γ2 Με βάζε ηα ζρήκαηα ζε πνηα θάζε ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ γίλεηαη ε κεηαβνιή ηεο ζπγθέληξσζεο ηνπ Ο2

ζηνλ βηναληηδξαζηήξα όπνπ θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α

(κνλάδεο 2)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 4

Γ3 Πώο εμεγείηαη ε εθζεηηθή θάζε ζε κία θιεηζηή θαιιηέξγεηα

κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 4

Γ4 Τη ελλννύκε ζήκεξα κε ηνλ όξν δύκσζε (κνλάδεο 3) Πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο

(κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ πεπηίδην πνπ παξάγεηαη από έλα βαθηήξην

HOOCminusμεθειονίνηminusαλανίνηminusζερίνηminusαζπαραγίνηminusμεθειονίνηminusNH2

Γ1 Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ δίθισλνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ πεπηίδην (κνλάδεο

2) Να νξίζεηε ην 5΄ θαη 3΄ άθξν θάζε αιπζίδαο (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να θαζνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Γίλνληαη ηα θσδηθόληα

αιαλίλε GCU αζπαξαγίλε AAU κεζεηνλίλε AUG ζεξίλε UCU

Τν θσδηθόλην ιήμεο είλαη ην UGA Μονάδερ 15

Γ2 Μπνξεί ε παξαπάλσ αιπζίδα λα θνπεί από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 5

Γ3 Πώο ζρεκαηίδεηαη ην ζύκπινθν έλαξμεο ηεο πξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 3) Από ηη

απνηειείηαη ην πνιύζσκα (κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-55-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν απεηθνλίδεη ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη κηα

αζζέλεηα ηνπ κεηαβνιηζκνύ ζηνλ άλζξσπν

Γ1 Ζ αζζέλεηα απηή νθείιεηαη ζε επηθξαηέο ή ζε ππνιεηπόκελν γνλίδην (Μνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Κιεξνλνκείηαη σο απηνζσκηθόο ή

θπινζύλδεηνο ραξαθηήξαο (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 12

Γ2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέλδξν Μονάδερ 6

Γ3 O άλδξαο ΗΗΗ1 απνθηά κε γπλαίθα εηεξόδπγε ζηελ αζζέλεηα απηή έλα αγόξη

Να βξείηε ηε πηζαλόηεηα πνπ ππάξρεη ην αγόξη απηό λα πάζρεη αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Τα ζεκεία Α θαη Γ ππνδεηθλύνπλ ηε

ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηό ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ κεηξηθώλ αιπζίδσλ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ζρεδηάζεηε ζην ίδην ζρήκα ηα αζπλερή θαη

ηα ζπλερή ηκήκαηα ησλ δύν λέσλ αιπζίδσλ κε

βέιε θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηά ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπο (Μνλάδεο 3)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4)

Μονάδερ 7

Γ3 Ζ κεηξηθή αιπζίδα ηνπ DNA πνπ αληηγξάθε-

ηαη κε ζπλερή ηξόπν ακέζσο κεηά κεηαγξάθεηαη

Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ RNA πνπ ζρεκαηίδεηαη

θαηά ηε κεηαγξαθή θαη λα ζεκεηώζεηε ηνλ

πξνζαλαηνιηζκό ηνπ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ4 Πνηα είλαη ε δξάζε ηεο RNA πνιπκεξάζεο κεηά ηελ πξόζδεζή ηεο ζηνλ ππνθηλεηή ελόο

γνληδίνπ Μονάδερ 6

Page 31: biologia kat 3o 4o

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-31-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΟ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα ηε δεκηνπξγία ελόο θισλνπνηεκέλνπ πξνβάηνπ - όπσο ήηαλ ε Dolly - ρξεζηκνπνηνύληαη ηξία

πξόβαηα Α Β ΓΑπό ην πξόβαην Α απνκνλώλεηαη ν ππξήλαο από θύηηαξν ησλ καζηηθώλ αδέλσλ

Από έλα σάξην ηνπ πξνβάηνπ Β αθαηξείηαη ν ππξήλαο θαη ζηε ζέζε ηνπ εηζάγεηαη ν ππξήλαο ηνπ

θπηηάξνπ από ην πξόβαην Α Πξνθύπηεη έηζη έλα λέν θύηηαξν

Τν θύηηαξν απηό πθίζηαηαη ιίγεο δηαηξέζεηο θαη ην έκβξπν πνπ πξνθύπηεη εκθπηεύεηαη ζηε κήηξα

ηνπ πξνβάηνπ Γ Μεηά από ιίγνπο κήλεο γελληέηαη ην λέν πξόβαην (πξόβαην ∆)

1 Πνην από ηα πξόβαηα Α Β Γ έρεη ηαπηόζεκν ππξεληθό DNA κε ην πξόβαην ∆ θαη γηαηί Μονάδερ 8

2 Πνην από ηα πξόβαηα Α Β Γ έρεη ηαπηόζεκν κηηνρνλδξηαθό DNA κε ην πξόβαην ∆ θαη γηαηί Μονάδερ 8

3 Με πνην ηξόπν ε θισλνπνίεζε κπνξεί λα ζπλεηζθέξεη ζηελ πξνζηαζία από ηελ εμαθάληζε

δηαθόξσλ δσηθώλ νξγαληζκώλ ηνπ πιαλήηε καο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλνληαη πέληε ακηλνμέα θαη δίπια ηνπο ηξηπιέηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ

θσδηθνπνηνύλ ηα ακηλνμέα απηά

ηπξνζίλε (tyr) mdash UAU

θαηλπιαιαλίλε (phe) mdash UUU

πξνιίλε (pro) mdash CCC

κεζεηνλίλε (met) mdash AUG

γιπθίλε (gly) mdash GGG

Τα πέληε παξαπάλσ ακηλνμέα ζπγθξνηνύλ νιηγνπεπηίδην θάπνηνπ βαθηεξηαθνύ θπηηάξνπ

α Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο πνην είλαη ην πξώην (αξρηθό) θαη πνην ην ηέηαξην ακηλνμύ ηνπ

νιηγνπεπηηδίνπ

Μονάδερ 4

β Να γξάςεηε κία αιιεινπρία λνπθιενηηδίσλ ηνπ mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ

νιηγνπεπηίδην Μονάδερ 6

γ Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ λνπθιενηηδίσλ ηεο θσδηθήο αιπζίδαο ηνπ DNA

(κνλάδεο 6) θαη λα ζεκεηώζεηε ην 5΄ θαη ην 3΄ άθξν ηεο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 9

δ Πόζα άηνκα θσζθόξνπ ππάξρνπλ ζηε δηπιή έιηθα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί απηό ην

νιηγνπεπηίδην ∆ηθαηνινγείζηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-32-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Βηνηερλνινγία κε ηελ επξεία έλλνηα είλαη ε ρξήζε δσληαλώλ νξγαληζκώλ πξνο όθεινο ηνπ

αλζξώπνπ θαη ζηεξίδεηαη θπξίσο ζε ηερληθέο θαιιηέξγεηαο θαη αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ

θαη ζε ηερληθέο αλαζπλδπαζκέλνπ DNA

1 Με πνην ηξόπν θαιιηεξγνύληαη νη κηθξννξγαληζκνί ζε κεγάιε θιίκαθα (βηνκεραληθή

θαιιηέξγεηα) Μονάδερ 10

2 Τη ελλννύκε κε ηνλ όξν δύκσζε θαη πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο Μονάδερ 5

3 Ζ αλζξώπηλε ηλζνπιίλε είλαη κία από ηηο θαξκαθεπηηθέο πξσηεΐλεο πνπ παξάγνληαη από

βαθηήξηα Μία από ηηο κεζόδνπο πνπ ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή ηεο είλαη ε παξαγσγή

ηνπ πξόδξνκνπ κνξίνπ ηεο ζε κία βαθηεξηαθή θαιιηέξγεηα θαη ε κεηαηξνπή ηνπ ζε ηλζνπιίλε κε

ελδπκηθή θαηεξγαζία Να γξάςεηε ζπλνπηηθά ηα ζηάδηα απηήο ηεο κεζόδνπ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ βαθηεξηαθνύ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην κε έμη

ακηλνμέα

Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο είλαη ε θσδηθή θαη πνηα ε κε θσδηθή (κνλάδεο 4) Να αηηηνινγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ

ηκήκαηνο DNA Μονάδερ 3

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ηνπ πεπηηδίνπ πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηάθξαζε

ηνπ παξαπάλσ mRNA Μονάδερ 3

Να γξάςεηε ηα αληηθσδηθόληα ησλ tRNA κε ηε ζεηξά πνπ ζα πάξνπλ κέξνο ζηε κεηάθξαζε ηνπ

παξαπάλσ mRNA Μονάδερ 6

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο θσδηθνλίσλ θαη ακηλνμέσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

AUG rarr Μεζεηνλίλε

ACC rarr Θξενλίλε

AAA rarr Λπζίλε

CCU rarr Πξνιίλε

CAC rarr Ηζηηδίλε

GCC rarr Αιαλίλε

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-33-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ο όξνο γνληδηαθή έθθξαζε αλαθέξεηαη ζπλήζσο ζε όιε ηε δηαδηθαζία κε ηελ νπνία έλα γνλίδην

ελεξγνπνηείηαη γηα λα παξαγάγεη κία πξσηεΐλε

1 Πνύ απνζθνπεί θπξίσο ε ξύζκηζε απηή ζηελ πεξίπησζε ησλ βαθηεξίσλ Μονάδερ 5

2 Τα θύηηαξα ελόο επθαξπσηηθνύ πνιύπινθνπ νξγαληζκνύ όπσο ηα λεπξηθά θαη ηα κπτθά αλ θαη

έρνπλ ην ίδην γελεηηθό πιηθό δηαθέξνπλ ζηε κνξθή θαη ηε ιεηηνπξγία Πώο νλνκάδεηαη απηή ε

δηαδηθαζία εμεηδίθεπζεο θαη ηη θάλεη ηα θύηηαξα λα δηαθέξνπλ ηόζν πνιύ Μονάδερ 8

3 Ο κεραληζκόο ηεο κεηαγξαθήο είλαη ν ίδηνο ζηνπο πξνθαξπσηηθνύο θαη επθαξπσηηθνύο

νξγαληζκνύο Πνηα είλαη ηα ξπζκηζηηθά ζηνηρεία ηεο κεηαγξαθήο ηνπ DNA πνην ην έλδπκν πνπ

θαηαιύεη ηε κεηαγξαθή θαη πώο ιεηηνπξγεί απηό θαηά ηε γνληδηαθή ξύζκηζε ζην επίπεδν ηεο

κεηαγξαθήο ησλ επθαξπσηηθώλ νξγαληζκώλ Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο Σε κηα ζέζε ηκήκαηνο κνξίνπ DNA κε θιώλνπο Α θαη Β έρεη μεθηλήζεη ε αληηγξαθή όπσο

θαίλεηαη ζην παξαθάησ ζρήκα

Ζ DNA-δεζκάζε εθηόο ηνπ όηη ζπλδέεη όια ηα θνκκάηηα πνπ πξνθύπηνπλ από ηηο δηάθνξεο ζέζεηο

έλαξμεο αληηγξαθήο δξα θαηά ηελ αληηγξαθή ηνπ θιώλνπ Β

Σε θάζε θιώλν λα ζπκπιεξώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηεο αληηγξαθήο θαη λα ραξαθηεξίζεηε

ηνλ ηξόπν ζύλζεζεο ησλ λέσλ αιπζίδσλ DNA (κνλάδεο 4) Πνηά έλδπκα ηνπνζεηνύλ ηα

ζπκπιεξσκαηηθά λνπθιενηίδηα θαη πνηνπο άιινπο ξόινπο έρνπλ (κνλάδεο 7)

Σηελ θσδηθή αιπζίδα Α ην γνλίδην πνπ είλαη ππεύζπλν γηα ηελ παξαγσγή ελόο πεπηηδίνπ έρεη ηελ

εμήο αιιεινπρία βάζεσλ

5΄ ATG CCA TGC AAA CCG AAA TGA hellip3΄

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη (κνλάδεο 2)

Κάπνηα αιιαγή πνπ ζπλέβε ζηελ παξαπάλσ θσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA έρεη σο

απνηέιεζκα ην 4ν θσδηθόλην ζην κεηαγξαθόκελν mRNA λα έρεη ηηο βάζεηο UAA

θαη ν αξηζκόο ησλ θσδηθνλίσλ λα παξακέλεη ζηαζεξόο

Αθνύ γξάςεηε ην λέν mRNA πνπ πξνθύπηεη λα εμεγήζεηε πνηα είλαη ε ζπγθεθξηκέλε αιιαγή

πνπ ζπλέβε θαη ηη ζπλέπεηεο κπνξεί λα έρεη γηα ην πεπηίδην (κνλάδεο 8)

Γηαηί ε πξσηετλνζύλζεζε ζηνπο επθαξπσηηθνύο νξγαληζκνύο είλαη κηα laquoνηθνλνκηθή

δηαδηθαζίαraquo (κνλάδεο 4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-34-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Τα γνλίδηα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηηο αιπζίδεο ησλ αηκνζθαηξηλώλ ηνπ αλζξώπνπ εκθαλίδνπλ πνιιέο

κεηαιιάμεηο πνπ νδεγνύλ ζηε δεκηνπξγία αηκνζθαηξηλνπαζεηώλ Σην γνλίδην πνπ θσδηθνπνηεί ηελ

αιπζίδα β έρνπλ βξεζεί πεξηζζόηεξεο από 300 κεηαιιάμεηο ∆ίλεηαη κία κεηάιιαμε ζην θσδηθόλην

πνπ θσδηθνπνηεί ην 6ν ακηλνμύ ηεο βndash πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο αηκνζθαηξίλεο Α (ΖbA)

Σηεθσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA ην θσδηθόλην GAG έγηλε GTG

α Τη ζπλέπεηεο έρεη απηή ε κεηάιιαμε γηα ηελ αηκνζθαηξίλε Α (HbA) θαη γηα ηα

εξπζξνθύηηαξα (κνλάδεο 12)

β Γηαηί ζηα νκόδπγα άηνκα κε βndashζαιαζζαηκία εκθαλίδεηαη ζπρλά αύμεζε ηεο αηκνζθαηξίλεο F

(HbF) (κνλάδεο 7)

γ Σε πνηα άηνκα ε ζύλζεζε ηεο αηκνζθαηξίλεο Α2 (HbA2) απνηειεί δηαγλσζηηθό δείθηε

(κνλάδεο 6) Μονάδερ 25

ΘΔΜΑ 4ο Γπλαίθα κε νκάδα αίκαηνο Α παληξεύεηαη άλδξα κε νκάδα αίκαηνο Β θαη γελλνύλ δύν παηδηά εθ

ησλ νπνίσλ ην πξώην πνπ είλαη θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο Α θαη ην δεύηεξν νκάδα αίκαηνο Ο

Τν δεύηεξν παηδί πάζρεη από θιεξνλνκηθή κεηαβνιηθή λόζν Οη δύν γνλείο είλαη πγηείο θαη ε

κεηέξα κόλνλ είλαη θνξέαο ηνπ ππνιεηπόκελνπ γνληδίνπ πνπ ειέγρεη ηε λόζν απηή Γηα ηα γνλίδηα

πνπ ειέγρνπλ ηνπο παξαπάλσ ραξαθηήξεο ηζρύεη ν δεύηεξνο λόκνο ηνπ Μendel

Να βξείηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ ηνπο σο πξνο ηνπο δύν ραξαθηήξεο

θάλνληαο ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (κνλάδεο 15) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ην θύιν ηνπ

δεύηεξνπ παηδηνύ (κνλάδεο 10) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-35-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα ηελ παξαγσγή ηνπ πξνδξόκνπ κνξίνπ ηεο ηλζνπιίλεο δειαδή ηεο πξντλζνπιίλεο θαηάιιεια

κεηαζρεκαηηζκέλα θύηηαξα Escherichia coli θαιιηεξγήζεθαλ ζε βηναληηδξαζηήξα Ζ απεηθόληζε

ηεο κεηαβνιήο ηνπ πιεζπζκνύ ηνπ βαθηεξίνπ (Ν) ζε ζρέζε κε ηνλ ρξόλν (t) έδσζε ην παξαθάησ

δηάγξακκα

1 Με βάζε ην δηάγξακκα απηό λα ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο θαη λα πεξηγξάςεηε

ηηο θάζεηο ηεο Μονάδερ 10

2 Σε πνηα ζπλήζσο ρξνληθά δηαζηήκαηα ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ βαθηεξίσλ αλακέλεηαη λα παξαρζεί

ε πξντλζνπιίλε Αθνύ παξαιάβνπκε ηελ πξντλζνπιίλε από ηνλ βηναληηδξαζηήξα πώο ζα ηελ

κεηαηξέςνπκε ζε ηλζνπιίλε Μονάδερ 10

3 Πνηνο είλαη ν βηνινγηθόο ξόινο ηεο ηλζνπιίλεο θαη πνηα αζζέλεηα πξνθαιεί ε κείσζε ή ε έιιεηςή

ηεο Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ελόο γνληδίνπ βαθηεξηαθνύ

θπηηάξνπ

AUGndashCCUndashCAUndashCGUndashUCUndashACUndashUUUndashUAA 3΄

α Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ηε μη κωδική αιπζίδα από ηελ νπνία πξνήιζε ην παξαπάλσ

mRNA θαη λα νξίζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηεο Μονάδερ 5

β Αληηθαζηζηνύκε κία ηξηπιέηα ηνπ παξαπάλσ mRNA κε ηελ ηξηπιέηα 5΄UGA

3΄ θαη ην

πεπηίδην πνπ θσδηθνπνηείηαη δελ πθίζηαηαη ηελ παξακηθξή αιιαγή Πνηα είλαη ε ηξηπιέηα

απηή (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

γ Ζ ηξηπιέηα 5΄

UCU3΄

ηνπ παξαπάλσ mRNA θσδηθνπνηεί ην ακηλνμύ ζεξίλε Αλ

αληηθαηαζηήζνπκε απηή ηελ ηξηπιέηα κε ηελ ηξηπιέηα 5΄

UCC3΄

δελ πξνθύπηεη ε

παξακηθξή αιιαγή ζην πεπηίδην Πώο εξκελεύεηαη ην γεγνλόο απηό κε βάζε ηα

ραξαθηεξηζηηθά ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-36-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα πξώηε θνξά ε γνληδηαθή ζεξαπεία εθαξκόζηεθε ζε έλα θνξίηζη πνπ είρε έιιεηςε ηνπ ελδύκνπ

απακηλάζε ηεο αδελνζίλεο (ADA)

1 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ ελδύκνπ απηνύ (κνλάδεο 3) θαη πνηα ηα ζπκπηώκαηα πνπ εκθαλίδνπλ ηα

άηνκα κε έιιεηςε ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

2 Πώο νλνκάδεηαη ν ηύπνο ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο πνπ εθαξκόζηεθε (κνλάδεο 2) θαη γηαηί

(κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

3 Πνηα είλαη ε δηαδηθαζία πνπ αθνινπζείηαη ζηε γνληδηαθή ζεξαπεία ηεο παξαπάλσ αζζέλεηαο Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο κε θπζηνινγηθή όξαζε πνπ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία (PKU) θαη κηα γπλαίθα κε

θπζηνινγηθή όξαζε πνπ δελ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία απνθηνύλ έλα θνξίηζη θαη έλα αγόξη Τν

θνξίηζη έρεη θπζηνινγηθή όξαζε θαη δελ παξνπζηάδεη θαηλπιθεηνλνπξία ελώ ην αγόξη εκθαλίδεη

αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν θαη πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία

1 Πώο πξνθαιείηαη ε θαηλπιθεηνλνπξία (κνλάδεο 5) θαη πσο θιεξνλνκείηαη (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

2 Πώο θιεξνλνκείηαη ε κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν Μονάδερ 6

3 Να βξείηε θαη λα γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο ηνπ άλδξα ηεο γπλαίθαο θαη ησλ παηδηώλ ηνπο

(κνλάδεο 8) θάλνληαο ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 12

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-37-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Α Σηα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα κειεηάηαη ν ηξόπνο θιεξνλόκεζεο θνηλνύ κνλνγνληδηαθνύ

ραξαθηεξηζηηθνύ ζε δύν δηαθνξεηηθέο νηθνγέλεηεο 1 θαη 2

Σηελ 1ε νηθνγέλεηα θέξνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ηα άηνκα Η2 ΗΗ2 ΗΗ3 (καπξηζκέλα) ελώ ζηελ 2

ε

νηθνγέλεηα θέξνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ηα άηνκα ΗΗ2 ΗΗ3 (καπξηζκέλα)

Να πξνζδηνξίζεηε ηνλ ηξόπν θιεξνλόκεζεο ηνπ ραξαθηεξηζηηθνύ κε βάζε ηα παξαπάλσ

ζηνηρεία αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή ζαο κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (Να κε ιεθζεί

ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο θαη λα κελ εμεηαζηεί ε πεξίπησζε ηνπ θπινζύλδεηνπ

επηθξαηνύο γνληδίνπ) (κνλάδεο 8) Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόκσλ (κνλάδεο 5) Μονάδερ 13

Β Να ππνδείμεηε έλα πηζαλό κεραληζκό πνπ κπνξεί λα εμεγήζεη ηε γέλλεζε αηόκνπ κε ζύλδξνκν

Turner από γνλείο κε θπζηνινγηθό αξηζκό ρξσκνζσκάησλ (κνλάδεο 6) Να πεξηγξάςεηε ηε

δηαδηθαζία κε ηελ νπνία κπνξνύκε λα απεηθνλίζνπκε ηα ρξσκνζώκαηα ηνπ αηόκνπ κε ζύλδξνκν

Turner κεηά ηε γέλλεζή ηνπ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη δίθισλν κόξην DNA ην νπνίν πεξηέρεη ηκήκα αζπλερνύο γνληδίνπ πνπ κεηαγξά-

θεηαη ζε mRNA

α) Πνύ ζπλαληάκε αζπλερή γνλίδηα (κνλάδεο 2)

β) Να πξνζδηνξίζεηε ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

γ) Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ πξόδξνκνπ mRNA θαη ηνπ ώξηκνπ mRNA πνπ πξνθύπηνπλ από ηε

κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ DNA ρσξίο αηηηνιόγεζε (κνλάδεο 2)

δ) Πώο πξνθύπηεη ην ώξηκν mRNA (κνλάδεο 3)

ε) Μπνξεί ε πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε ΔcoRI λα θόςεη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3)

ζη) Πνηεο θαηεγνξίεο γνληδίσλ πνπ ππάξρνπλ ζην ρξσκνζσκηθό DNA ελόο θπηηαξηθνύ ηύπνπ δελ

θισλνπνηνύληαη ζε cDNA βηβιηνζήθε (κνλάδεο 8) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-38-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Άλδξαο πνπ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία θαη ζπλζέηεη θπζηνινγηθή πνζόηεηα κειαλίλεο

απνθηά απνγόλνπο κε γπλαίθα πνπ πάζρεη από αιθηζκό αιιά κπνξεί λα κεηαηξέπεη ηε

θαηλπιαιαλίλε ζε ηπξνζίλε

Να βξείηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο θαη θαηλόηππνπο ησλ παηδηώλ

Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηελ θαηλπιθεηνλνπξία θαη ηνλ αιθηζκό βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά

δεύγε νκόινγσλ ρξσκνζσκάησλ Μονάδερ 12

Β Να δηαθξίλεηε πεξηπηώζεηο θαηά ηηο νπνίεο είλαη αηκνξξνθηιηθό ην παηδί πνπ απνθηά

θπζηνινγηθόο άλδξαο κε θπζηνινγηθή γπλαίθα ηεο νπνίαο ν παηέξαο είλαη αηκνξξνθηιηθόο

Οη γνλείο θαη ην παηδί έρνπλ θπζηνινγηθό θαξπόηππν Μονάδερ 13

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ηα πέληε (5) πξώηα ακηλνμέα

κηαο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Ζ θαηεύζπλζε ζηελ νπνία θηλείηαη ε RNA πνιπκεξάζε θαηά ηε

κεηαγξαθή ππνδεηθλύεηαη από ην βέινο

α Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ DNA είλαη ε θσδηθή θαη πνηα είλαη ε κε θσδηθή

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 9

β Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ DNA Μονάδερ 3

γ Να γξάςεηε θαη λα αηηηνινγήζεηε ην αληηθσδηθόληνηνπ tRNA πνπ κεηαθέξεη ην 2ν ακηλνμύ ηεο

πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Μονάδερ 5

δ Τηείλαηηνζύκπινθνέλαξμεοηεοπξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 5) θαη πνηα είλαη ε κεηέπεηηα πνξεία

ηνπ tRNA πνπ ζπκκεηέρεη ζε απηό (κνλάδεο 3) Μονάδερ 8

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-39-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Πξόθεηηαη λα θαιιηεξγεζεί ζην εξγαζηήξην έλαοεηεξόηξνθνο κηθξννξγαληζκόο

1 Να αλαθέξεηε νλνκαζηηθά ηα ζξεπηηθά ζπζηαηηθά ηα νπνία πξέπεη λα πξνζηεζνύλ ζην κέζν

θαιιηέξγεηαο ώζηε ν κηθξννξγαληζκόο απηόο λα αλαπηπρζεί θπζηνινγηθά Μονάδερ 8

2 Πώο κπνξνύκε λα δηαπηζηώζνπκε αλ ν κηθξννξγαληζκόο απηόο είλαη ππνρξεσηηθά αλαεξόβηνο Μονάδερ 7

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνπο άιινπο παξάγνληεο πνπ επηδξνύλ ζηελ αλάπηπμε ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαηηνπαξαθάησηκήκα DNAζηννπνίνέρεη αξρίζεη ε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

1Σηηο ζέζεηο ΑΒΓ∆ΔΕ λα αληηζηνηρίζεηε ηηο ελδείμεηο 3΄ ή 5΄ ώζηε λα θαίλεηαη ν

πξνζαλαηνιηζκόο ησλ αξρηθώλ θαη ησλ λενζπληηζέκελσλ αιπζίδσλ Μονάδερ 6

2Τη είλαη ηα πξσηαξρηθά ηκήκαηα πσο δεκηνπξγνύληαη θαη πσο επηκεθύλνληαη Μονάδερ 9

3Δμεγήζηε γηαηί πξέπεη ζηελ παξαπάλσ δηαδηθαζία λα ελεξγνπνηεζεί ην έλδπκν DNA δεζκάζε

θαη πώο ζα δξάζεη απηό Μονάδερ 6

4Πνηα έλδπκα ζα επηδηνξζώζνπλ ηα πηζαλά ιάζε ηεο δηαδηθαζίαο ηεο αληηγξαθήο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-40-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ νιηγνπεπηίδην έμη ακηλνμέσλ ην νπνίν δελ έρεη ππνζηεί θακία ηξνπνπνίεζε

κεηά ηε ζύλζεζή ηνπ

Ζ2Ν ndash Μεθειονίνη ndash Γλυκίνη ndash Λυζίνη ndash Τρυπηοθάνη ndash Βαλίνη ndash Αλανίνη - COOH

Α Με ηε βνήζεηα ηνπ ηκήκαηνο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ παξαηίζεηαη γξάςηε ηελ αιιεινπρία

ησλ λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ ηκήκαηνο mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην

παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην ∆ηθαηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 13

Β Γξάςηε κε ηνλ θαηάιιειν πξνζαλαηνιηζκό ηελ αιιεινπρία λνπθιενηηδίσλ ζην δίθισλν

κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην Πνηα είλαη ε θσδηθή θαη πνηα ε κε

θσδηθή αιπζίδα Μονάδερ 6

Γ Δάλ ε ηξηπιέηα 5΄-UGG-3΄ ζην mRNA αληηθαηαζηαζεί από ηελ ηξηπιέηα 5΄-UGA-3΄ γξάςηε

ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ζην λέν νιηγνπεπηίδην πνπ ζα ζπληεζεί Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο Σην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ζηα κέιε

κηαο νηθνγέλεηαο ε αηκνξξνθηιία Α (Δίλαη καπξηζκέλα ηα ΗΗ 1 ΗΗ 4 θαη ΗΗΗ 1)

Α Πώο θιεξνλνκείηαη ε αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 5

Β Να γξάςεηε θαη λα δηθαηνινγήζεηε κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο ηνπο γνλνηύπνπο όισλ ησλ

κειώλ πνπ απεηθνλίδνληαη ζην γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 13

Γ Δάλ νη γνλείο ΗΗ 3 θαη ΗΗ 4 απνθηήζνπλ επόκελν παηδί πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα λα λνζεί από

αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 7

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο θσδηθνλίσλ

θαη ακηλνμέσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

GUCrarrΒαιίλε

UGGrarrΤξππηνθάλε

GGUrarrΓιπθίλε

AUGrarrΜεζεηνλίλε

AAArarrΛπζίλε

GCCrarrΑιαλίλε

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-41-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο κε ηηο νπνίεο κπνξνύλ λα παξαρζνύλ κνλνθισληθά

αληηζώκαηα ηα νπνία ζπλεηζθέξνπλ ζηνλ πξνζδηνξηζκό ησλ νκάδσλ αίκαηνο ηνπ αλζξώπνπ Μονάδερ 7

Γ2 Να αλαθέξεηε πνηνπο ηύπνπο αηκνξνθηιίαο γλσξίδεηε θαη πνύ νθείινληαη (κνλάδεο 2) Να

πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία αληηκεηώπηζεο κίαο εμ απηώλ κε βάζε ηε κέζνδν δεκηνπξγίαο

δηαγνληδηαθώλ δώσλ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 ∆ίλεηαη κείγκα κνξίσλ DNA θαη έλαο αληρλεπηήο RΝΑ

Να εμεγήζεηε ηη είλαη αληρλεπηήο (κνλάδεο 2) λα πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ ζα

αθνινπζεζνύλ πξνθεηκέλνπ ν αληρλεπηήο λα πβξηδνπνηήζεη ηελ θαηάιιειε αιιεινπρία DNA

(κνλάδεο 4) θαη λα εμεγήζεηε πνηνο είλαη ν θιώλνο ηνπ DNA πνπ ζα πβξηδνπνηεζεί (κνλάδεο 4) Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ ∆

Υγηήο άληξαο παληξεύηεθε κε πγηή γπλαίθα θαη απέθηεζαλ έλα αγόξη κε αρξσκαηνςία ζην

θόθθηλν θαη ην πξάζηλν ρξώκα έλα θνξίηζη πνπ πάζρεη από δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία θαη

πεξηκέλνπλ ην ηξίην παηδί ηνπο

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη λα εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ παηδηώλ ηνπο θαη λα εμεγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆3 Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην ηξίην παηδί λα έρεη θπζηνινγηθό θαηλόηππν

Να εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο θάλνληαο ή ηελ απαηηνύκελε δηαζηαύξσζε ή ηηο

απαηηνύκελεο δηαζηαπξώζεηο Μονάδερ 12

∆4 Να εμεγήζεηε ηα γελεηηθά αίηηα ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-42-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

∆ίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν

C T T A A C T A A T A G G G T G G A C C T A A C A T A G A T

G A A T T G A T T A T C C C A C C T G G A T T G T A T C T A

Γ1 Να γξάςεηε ην mRNA πνπ ζα πξνθύςεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

νξίδνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ηνπ (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο

(κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ2 Να βξείηε ηνλ αξηζκό ησλ ακηλνμέσλ από ηα νπνία ζα απνηειείηαη ην έλδπκν κεηά ηε

κεηάθξαζε ηνπ παξαπάλσ mRNA (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο κε

βάζε ηηο ηδηόηεηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε ιεηηνπξγία ηνπ ελδύκνπ αλ ζπκβεί γνληδηαθή

κεηάιιαμε ε νπνία ζα πξνθαιέζεη έιιεηςε ηνπ δεύηεξνπ λνπθιενηηδίνπ ζην δεύηεξν

θσδηθόλην ηνπ γνληδίνπ Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ ∆

∆ίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν

ζην νπνίν ηα άηνκα Η1 θαη ΗΗ1 ΗΗ2 ΗΗ3 ΗΗ4 ΗΗ5 ΗΗ6 πάζρνπλ από κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ ζην παξαπάλσ γελεαινγηθό

δέληξν Μονάδερ 7

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ παηδηώλ ζην παξαπάλσ

γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 4

∆3 Να θάλεηε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο θαη λα αηηηνινγήζεηε ηηο απαληήζεηο ζαο Μονάδερ 14

Σημείωζη Να μην εξεηαζθεί η πεπίπηωζη θςλοζύνδεηος επικπαηούρ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-43-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ ∆ίλνληαη ηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα Α θαη Β

Σην Α απεηθνλίδνληαη νη θάζεηο (αβγ θαη δ)

αλάπηπμεο ελόο κηθξννξγαληζκνύ Σην Β

απεηθνλίδεηαη ε παξαγσγή ηνπ πξντόληνο από

ηνλ κηθξννξγαληζκό γηα ην ίδην ρξνληθό

δηάζηεκα

Γ1 Με βάζε ην δηάγξακκα Α λα

ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο

(κνλάδεο 3) θαη λα νλνκάζεηε ηηο θάζεηο

ηεο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 7

Γ2 Σε πνηα θάζε παξάγεηαη ε κεγαιύηεξε πνζόηεηα ηνπ πξντόληνο (κνλάδεο 2) Nα

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 Αλ ην πξντόλ εθθξίλεηαη από ηνλ κηθξννξγαληζκό πώο ζα ην παξαιάβνπκε από ηελ

θαιιηέξγεηα Μονάδερ 6

Γ4 Να αλαθέξεηε ηνπο παξάγνληεο πνπ επεξεάδνπλ ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ηνπ

κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 4

ΘΔΜΑ ∆ ∆ίλεηαη ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ πεξηέρεη ην αζπλερέο γνλίδην

ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ παξαθάησ πεπηηδίνπ

H2N- μεθειονίνη - αλανίνη - λευκίνη - αζπαραγίνη ndash COOH

∆1 Να γξάςεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 4) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 10

∆2 Να γξάςεηε ην πξόδξνκν mRNA ην ώξηκν mRNA ην εζώλην ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 6) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 15

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ

Aιαλίλε = GCU Λεπθίλε = UUG Αζπαξαγίλε = AAU

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-44-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

1 Πνηα είλαη ε δνmicroή ηνπ DNA ζην ρώξν ζύmicroθσλα microε ην microνληέιν ηεο δηπιήο έιηθαο Μονάδερ 12

2 Να πεξηγξάςεηε πώο ξπζmicroίδεηαη ε γνληδηαθή έθθξαζε ζηα επθαξπσηηθά θύηηαξα Μονάδερ 8

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνλ αιθηζmicroό Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο πνπ πάζρεη από νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

παληξεύεηαη microία γπλαίθα ε νπνία δελ πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο

ινβνύο απηηώλ Τν δεπγάξη απηό απνθηά ηξία παηδηά

Τν πξώην εmicroθαλίδεη ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ ην δεύηεξν δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη πξνζθνιιεmicroέλνπο ινβνύο απηηώλ θαη ην ηξίην δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ γνλέσλ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

β Πνηνη είλαη νη πηζαλνί γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παηδηώλ Μονάδερ 5

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-45-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Σην θπηό κνζρνκπίδειν ην ρξώκα ησλ ζπεξκάησλ κπνξεί λα είλαη είηε θίηξηλν είηε πξάζηλν

ελώ ην ύςνο ηνπ είλαη είηε ςειό είηε θνληό Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηηο παξαπάλσ

ηδηόηεηεο βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά δεύγε νκνιόγσλ ρξσκνζσκάησλ Δάλ έρεηε ζηε

δηάζεζή ζαο έλα ςειό κνζρνκπίδειν κε θίηξηλα ζπέξκαηα λα θάλεηε ηηο θαηάιιειεο

δηαζηαπξώζεηο πνπ απαηηνύληαη γηα λα βξείηε ην γνλόηππό ηνπ (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 11

Γ2 Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο από δύν θπζηνινγηθνύο

γνλείο κπνξεί λα γελλεζεί παηδί κε ζύλδξνκν Turner Μονάδερ 8

Γ3 Μία πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κία πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ Γ

Γίδεηαη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Σηνλ θιώλν ΕΖ ε αληηγξαθή γίλεηαη

κε αζπλερή ηξόπν Τα ζεκεία Γ θαη Ζ ππνδεηθλύνπλ ηε ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα λα ζρεδηάζεηε ηα ζπλερή θαη αζπλερή

ηκήκαηα ησλ λέσλ θιώλσλ κε βέιε ππνδεηθλύνληαο ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ λέσλ θαη

ησλ κεηξηθώλ θιώλσλ (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Σηνλ θιώλν πνπ αληηγξάθεηαη κε ζπλερή ηξόπν λα γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ

λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ πξσηαξρηθνύ ηκήκαηνο ην νπνίν απνηειείηαη

από 8 (νθηώ) λνπθιενηίδηα (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Γ3 Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην πεπηίδην απηό Μονάδερ 2

Γ4 Μεηά ηελ επίδξαζε αθηηλνβνιίαο ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ζπάεη ζηα ζεκεία πνπ

ππνδεηθλύνληαη από ηα βέιε Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε θαη λα

ζεκεηώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ Μονάδερ 2

Γ5 Τν ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε επαλαζπλδέεηαη ζηα ίδηα ζεκεία θνπήο κεηά από

αλαζηξνθή

Να γξάςεηε νιόθιεξν ην κόξην ηνπ DNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηελ αλαζηξνθή (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην λέν πεπηίδην (κνλάδεο 2)

Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-46-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν Σην κόξην απηό ζπκβαίλεη κεηάιιαμε πξνζζήθεο ηξηώλ (3) δηαδνρηθώλ

λνπθιενηηδίσλ (5΄-GAT-3΄)

Γ1 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Φ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) θαη ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα ηνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ2 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Υ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) Ζ παξαπάλσ κεηάιιαμε έρεη ειάρηζηε επίδξαζε ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα

ηνπ ελδύκνπ Πώο ραξαθηεξίδεηαη απηή ε κεηάιιαμε (κνλάδεο 2) Nα εμεγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 9

Γ3 Σε δύν άηνκα πνπ πάζρνπλ από ζύλδξνκν Klinefelter έγηλε αλάιπζε ηεο αιιεινπρίαο ησλ

βάζεσλ ηνπ DNA ησλ θπιεηηθώλ ρξσκνζσκάησλ ηνπο Σην πξώην άηνκν ε αλάιπζε έδεημε

ηξεηο δηαθνξεηηθέο αιιεινπρίεο βάζεσλ DNA Σην δεύηεξν άηνκν ε αλάιπζε έδεημε δύν

παλνκνηόηππεο θαη κία δηαθνξεηηθή αιιεινπρία βάζεσλ DNA Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο

κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο γελλήζεθαλ ηα άηνκα απηά από θπζηνινγηθνύο

γνλείο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ Γ

Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-47-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Α

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Μηα πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κηα πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 7

Γ2 Ζ αλάιπζε δεηγκάησλ DNA από δύν βαθηεξηαθέο θαιιηέξγεηεο έδσζε ηα εμήο

απνηειέζκαηα ζηελ πξώηε θαιιηέξγεηα βξέζεθε πνζνζηό αδελίλεο (Α) 28 θαη

ζηεδεύηεξε βξέζεθε πνζνζηό γνπαλίλεο (G) 28 Να εμεγήζεηε αλ ηα βαθηήξηα ησλ δύν

θαιιηεξγεηώλ αλήθνπλ ζην ίδην ή ζε δηαθνξεηηθό είδνο Μονάδερ 6

Γ3 Με πνηνπο ηξόπνπο γίλεηαη ε θαιιηέξγεηα κηθξννξγαληζκώλ ζε κεγάιε θιίκαθα Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ Γ Σrsquo έλα κόξην DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ ππάξρνπλ δύν γνλίδηα Α θαη Β όπσο θαίλεηαη ζην

ζρήκα

Γ1 Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο θαη λα νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ

αιπζίδσλ ηνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Τα γνλίδηα Α θαη Β κεηαγξάθνληαη ζε RNA Να νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπ RNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Πνηα είλαη ε θσδηθή αιπζίδα γηα ην γνλίδην Α θαη πνηα γηα ην Β (κνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ4 Τη είλαη ν ππνθηλεηήο (κνλάδεο 2) Να νξίζεηε ηε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή γηα θάζε γνλίδην κε

έλα βέινο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-48-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Να αλαθέξεηε ηα βήκαηα πνπ απαηηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο

αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο από έλα δηαγνληδηαθό δών Μονάδερ 12

Γ2 Να εμεγήζεηε πώο ε ζεξκνθξαζία επεξεάδεη ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 8

Γ3 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ πξηκνζώκαηνο ζηελ αληηγξαθή ηνπ DNA Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ

Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-49-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Μεηέξα κε θπζηνινγηθή όξαζε θαη νκάδα αίκαηνο Β απνθηά δύν παηδηά κε έλαλ άλδξα κε

θπζηνινγηθή όξαζε Τν θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο ΑΒ ελώ ην αγόξη νκάδα αίκαηνο Ο

Τν έλα από ηα δύν παηδηά πάζρεη από κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν ndash θόθθηλν

Γ1 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ σο πξνο ηνπο δύν

ραξαθηήξεο (κνλάδεο 8) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 10) Μονάδερ 18

Γ2 Πνην από ηα δύν παηδηά δελ έρεη θπζηνινγηθή όξαζε Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA

(Ι) GACTAATAAAAGAAGTAGTTAGGATCATAGG

(ΙΙ) CTGATTATTTTCTTCATCAA TCCTAGTA TCC

πνπ θσδηθνπνηεί ην πεπηίδην

H2N-Μεθειονίνη-Τυροζίνη-Φαινυλαλανίνη-Φαινυλαλανίνη-Τυροζίνη-COOH

Γ1 Να εμεγήζεηε πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA είλαη ε θσδηθή θαη

πνηα είλαη ε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 4) Να γξάςεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ησλ

αιπζίδσλ (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 8

Γ2 Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ

παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA (κνλάδεο 2) θαζώο θαη ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε πνύ νθείιεηαη ε δηαθνξά κεηαμύ ησλ δύν απηώλ κνξίσλ

(κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ παξαπάλσ πεπηηδίνπ εάλ κηα

γνληδηαθή κεηάιιαμε πνπ ζα ζπκβεί ζην θσδηθόλην ηεο ηπξνζίλεο νδεγήζεη ζε

αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από ζπκίλε Μονάδερ 5

Γ4 Δάλ ε παξαπάλσ γνληδηαθή κεηάιιαμε νδεγήζεη ζε αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από

αδελίλε λα εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ πεπηηδίνπ Μονάδερ 5

Γίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Μεζεηνλίλε AUG

Τπξνζίλε UAC UAU

Φαηλπιαιαλίλε UUU UUC

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-50-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Μηα αξζεληθή κύγα Drosophila κε ιεπθά κάηηα δηαζηαπξώζεθε κε κηα ζειπθή κε θόθθηλα

κάηηα Από ηε δηαζηαύξσζε απηή πήξακε 280 απνγόλνπο ζηελ F1 γεληά πνπ είραλ όινη

θόθθηλα κάηηα Γηαζηαπξώλνληαο δύν άηνκα από ηελ F1 γεληά πξνθύπηνπλ 319 απόγνλνη

ζηελ F2 γεληά Μηα αλάιπζε ησλ απνγόλσλ ηεο F2 γεληάο έδεημε όηη ππάξρνπλ

159 ζειπθά κε θόθθηλα κάηηα

82 αξζεληθά κε θόθθηλα κάηηα θαη

78 αξζεληθά κε ιεπθά κάηηα

Με βάζε ηα δεδνκέλα λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ην παξαπάλσ

γλώξηζκα Γηα ηα άηνκα πνπ δηαζηαπξώζεθαλ δίλεηαη όηη ηα ζειπθά έρνπλ έλα δεπγάξη X

ρξσκνζσκάησλ (ΦΦ) θαη ηα αξζεληθά έρνπλ έλα Φ θαη έλα Χ ρξσκόζσκα (ΦΧ)

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν όπνπ απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη κηα κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

Τα άηνκα ΙΙ2 ΙΙ3 ΙΙΙ3 θαη ΙV3 πάζρνπλ από ηελ αζζέλεηα απηή Γηα όια ηα παξαθάησ

εξσηήκαηα λα κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο

Γ2 Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη ε αζζέλεηα Μονάδερ 6

Γ3 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην δεπγάξη ΙΙΙ1 III2 λα απνθηήζεη αγόξη πνπ ζα πάζρεη

(κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 8

Γ4 Αλ ηα άηνκα Ι1 θαη Ι4 πάζρνπλ από κηα αζζέλεηα πνπ νθείιεηαη ζε γνλίδην κηηνρνλ-δξηαθνύ

DNA λα αλαθέξεηε πνηα άηνκα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ ζα θιεξνλνκή-ζνπλ ην γνλίδην

απηό (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-51-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA ην νπνίν θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Αιπζίδα 1 GTTGAATTCTTAGCTTAAGTCGGGCATGAATTCTC

Αιπζίδα 2 CAACTTAAGAATCGAATTCAGCCCGTACTTAAGAG

Γ1 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

επηζεκαίλνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ησλ αιπζίδσλ ηνπ (κνλάδεο 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Τν παξαπάλσ ηκήκα DNA αληηγξάθεηαη θαη θαηά ηε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

δεκηνπξγνύληαη ηα παξαθάησ πξσηαξρηθά ηκήκαηα

i) 5΄-GAGAAUUC-3΄

ii) 5΄-UUAAGCUA-3΄

iii) 5΄-GUUGAAUU-3΄

Να πξνζδηνξίζεηε πνηα αιπζίδα αληηγξάθεηαη κε ζπλερή θαη πνηα κε αζπλερή ηξόπν

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε ην έλδπκν EcoRI πξνθεηκέλνπ λα ελζσκα-ησζεί ζε

έλα από ηα δύν πιαζκίδηα Α θαη Β πνπ δίλνληαη παξαθάησ

Πνην από ηα δύν πιαζκίδηα ζα επηιέμεηε γηα ηε δεκηνπξγία αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ

(κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Πόζνη θσζθνδηεζηεξηθνί δεζκνί ζα δηαζπαζηνύλ ζην πιαζκίδην πνπ επηιέμαηε θαη πόζνη ζα

δεκηνπξγεζνύλ θαηά ην ζρεκαηηζκό ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ4 Από ηε κύγα Drosophila απνκνλώζεθαλ ηξία δηαθνξεηηθά θπζηνινγηθά θύηηαξα ζηα νπνία

πξνζδηνξίζηεθε ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ζε δεύγε βάζεσλ

Σην πξώην θύηηαξν ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ππνινγίζηεθε ζε 32108 δεύγε βάζεσλ

ζην δεύηεξν θύηηαξν ζε 16108 δεύγε βάζεσλ θαη ζην ηξίην θύηηαξν ζε 6410

8 δεύγε

βάζεσλ

Να δηθαηνινγήζεηε γηαηί ππάξρνπλ νη δηαθνξέο απηέο ζην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ησλ

ηξηώλ θπηηάξσλ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-52-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ Γ

Έλα πιαζκίδην πνπ ρξεζηκνπνηείηαη σο θνξέαο θισλνπνίεζεο ελόο ηκήκαηνο DNA έρεη έλα

γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε θαη έλα γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληη-

βηνηηθό ηεηξαθπθιίλε Τν γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζηελ ηεηξαθπθιίλε πεξηέρεη ηελ αιιεινπρία

πνπ αλαγλσξίδεηαη από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Γεκηνπξγνύκε αλαζπλδπαζ-

κέλα πιαζκηδία κε ηε ρξήζε ηεο πεξηνξηζηηθήο ελδνλνπθιεάζεο EcoRI

Τα κεηαζρεκαηηζκό βαθηεξίσλ πνπ δελ είραλ θαλέλα πιαζκίδην Σηε ζπλέρεηα ηα βαθηήξηα

θαιιηεξγνύληαη ζε ζξεπηηθό πιηθό

Γ1 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ηεηξαθπθιίλε αληί ηεο ακπηθηιίλεο (κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 Σηνπο παξαθάησ δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο (1 2 3) θαίλεηαη ε δηαβάζκηζε ηεο ζπγθέληξσζεο

ηνπ νμπγόλνπ θαη ε πεξηνρή αλάπηπμεο ηξηώλ εηδώλ κηθξννξγα-ληζκώλ ζε πγξό ζξεπηηθό

πιηθό Οη κηθξννξγαληζκνί απεηθνλίδνληαη σο καύξεο θνπθίδεο

Σε πνηνλ από ηνπο ηξεηο δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο έρνπκε θαιιηέξγεηα κπθήησλ πνπ

ρξεζηκνπνηνύληαη ζηελ αξηνβηνκεραλία βαθηεξίσλ ηνπ γέλνπο Clostridium θαη βαθηεξίσλ

ηνπ γέλνπο Mycobacterium (κνλάδεο 3) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

Γ4 Με πνηνλ ηξόπν δεκηνπξγνύκε δηαγνληδηαθά θπηά ηα πξντόληα ησλ νπνίσλ έρνπλ

κεγαιύηεξε δηάξθεηα δσήο ζε ζρέζε κε απηά ησλ κε δηαγνληδηαθώλ θπηώλ Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-53-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ δηάγξακκα απεηθνλίδεηαη ε θπζηνινγηθή κεηαβνιή ζην πνζνζηό ησλ

πνιππεπηηδηθώλ αιπζίδσλ ησλ αηκνζθαηξηλώλ HbA HbF θαη HbA2 ηνπ αλζξώπνπ από ηελ

εκβξπηθή ειηθία θαη κεηά ηε γέλλεζή ηνπ

Γ1 Πνην είδνο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο αληηζηνηρεί ζε θαζεκηά από ηηο θακπύιεο Η ΗΗ ΗΗΗ θαη IV

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ2 Τα απνηειέζκαηα κηαο εμέηαζεο αίκαηνο ζε έλαλ ελήιηθα έδεημαλ όηη νη αηκνζθαηξίλεο HbA

HbF θαη HbA2 είλαη ζε θπζηνινγηθά επίπεδα Πόζα γνλίδηα είλαη ππεύζπλα γηα ηε ζύλζεζε

ηεο HbA ζε έλα ζσκαηηθό θύηηαξν ζηε κεηάθαζε (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA πνπ πεξηέρεη ηα θσδηθόληα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα επηά

πξώηα ακηλνμέα ηεο θπζηνινγηθήο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο HbA

5΄hellip GTG CAC CTG ACT CCT GAG GAG hellip 3΄

3΄hellip CAC GTG GAC TGA GGA CTC CTC hellip 5΄

Ζ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI αλαγλσξίδεη ηελ αιιεινπρία

5΄ CTGAG 3΄

3΄ GACTC 5΄

θαη θόβεη θάζε αιπζίδα κεηαμύ ηνπ C θαη ηνπ Τ (κε θαηεύζπλζε 5΄3΄) Ζ αιιεινπρία πνπ

αλαγλσξίδεη ε DdeI βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα DNA Από έλα άηνκν θνξέα ηεο

δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο απνκνλώζεθαλ ηκήκαηα DNA πνπ πεξηέρνπλ ηα θσδηθόληα ηα

νπνία θσδηθνπνηνύλ ηα επηά πξώηα ακηλνμέα ηεο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Σηα ηκήκαηα απηά

επηδξάζακε κε ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI

Πόζα ηκήκαηα DNA δηαθνξεηηθνύ κήθνπο ζα πξνθύςνπλ κεηά ηε δξάζε ηεο DdeI (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 7

Γ4 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο δηάγλσζεο ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο θαηά ηνλ

πξνγελλεηηθό έιεγρν ηε δέθαηε εβδνκάδα ηεο θύεζεο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-54-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Σε ηξεηο δηαθνξεηηθνύο βηναληηδξαζηήξεο πξαγκαηνπνηείηαη

θιεηζηή θαιιηέξγεηα ηξηώλ δηαθνξεηηθώλ κηθξννξγαληζκώλ Α Β

θαη Γ αληίζηνηρα

Σηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα απεηθνλίδεηαη ν αξηζκόο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ ζε ζρέζε κε ην ρξόλν

Σην ρξνληθό δηάζηεκα από 0 έσο t1 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ

ζηνπο βηναληηδξα-ζηήξεο είλαη πςειή θαη ζηαζεξή ελώ ζην ρξν-

ληθό δηάζηεκα από t1 έσο t2 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ είλαη

ρακειή θαη ζηαζεξή

Γ1 Με βάζε ηα ζρήκαηα λα ραξαθηεξίζεηε ηνπο

κηθξννξγαληζκνύο Α Β Γ ζε ζρέζε κε ηελ εμάξηεζε ηεο

αλάπηπμήο ηνπο από ηε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ (κνλάδεο 6)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

Γ2 Με βάζε ηα ζρήκαηα ζε πνηα θάζε ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ γίλεηαη ε κεηαβνιή ηεο ζπγθέληξσζεο ηνπ Ο2

ζηνλ βηναληηδξαζηήξα όπνπ θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α

(κνλάδεο 2)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 4

Γ3 Πώο εμεγείηαη ε εθζεηηθή θάζε ζε κία θιεηζηή θαιιηέξγεηα

κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 4

Γ4 Τη ελλννύκε ζήκεξα κε ηνλ όξν δύκσζε (κνλάδεο 3) Πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο

(κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ πεπηίδην πνπ παξάγεηαη από έλα βαθηήξην

HOOCminusμεθειονίνηminusαλανίνηminusζερίνηminusαζπαραγίνηminusμεθειονίνηminusNH2

Γ1 Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ δίθισλνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ πεπηίδην (κνλάδεο

2) Να νξίζεηε ην 5΄ θαη 3΄ άθξν θάζε αιπζίδαο (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να θαζνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Γίλνληαη ηα θσδηθόληα

αιαλίλε GCU αζπαξαγίλε AAU κεζεηνλίλε AUG ζεξίλε UCU

Τν θσδηθόλην ιήμεο είλαη ην UGA Μονάδερ 15

Γ2 Μπνξεί ε παξαπάλσ αιπζίδα λα θνπεί από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 5

Γ3 Πώο ζρεκαηίδεηαη ην ζύκπινθν έλαξμεο ηεο πξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 3) Από ηη

απνηειείηαη ην πνιύζσκα (κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-55-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν απεηθνλίδεη ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη κηα

αζζέλεηα ηνπ κεηαβνιηζκνύ ζηνλ άλζξσπν

Γ1 Ζ αζζέλεηα απηή νθείιεηαη ζε επηθξαηέο ή ζε ππνιεηπόκελν γνλίδην (Μνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Κιεξνλνκείηαη σο απηνζσκηθόο ή

θπινζύλδεηνο ραξαθηήξαο (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 12

Γ2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέλδξν Μονάδερ 6

Γ3 O άλδξαο ΗΗΗ1 απνθηά κε γπλαίθα εηεξόδπγε ζηελ αζζέλεηα απηή έλα αγόξη

Να βξείηε ηε πηζαλόηεηα πνπ ππάξρεη ην αγόξη απηό λα πάζρεη αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Τα ζεκεία Α θαη Γ ππνδεηθλύνπλ ηε

ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηό ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ κεηξηθώλ αιπζίδσλ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ζρεδηάζεηε ζην ίδην ζρήκα ηα αζπλερή θαη

ηα ζπλερή ηκήκαηα ησλ δύν λέσλ αιπζίδσλ κε

βέιε θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηά ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπο (Μνλάδεο 3)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4)

Μονάδερ 7

Γ3 Ζ κεηξηθή αιπζίδα ηνπ DNA πνπ αληηγξάθε-

ηαη κε ζπλερή ηξόπν ακέζσο κεηά κεηαγξάθεηαη

Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ RNA πνπ ζρεκαηίδεηαη

θαηά ηε κεηαγξαθή θαη λα ζεκεηώζεηε ηνλ

πξνζαλαηνιηζκό ηνπ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ4 Πνηα είλαη ε δξάζε ηεο RNA πνιπκεξάζεο κεηά ηελ πξόζδεζή ηεο ζηνλ ππνθηλεηή ελόο

γνληδίνπ Μονάδερ 6

Page 32: biologia kat 3o 4o

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-32-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2007 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Βηνηερλνινγία κε ηελ επξεία έλλνηα είλαη ε ρξήζε δσληαλώλ νξγαληζκώλ πξνο όθεινο ηνπ

αλζξώπνπ θαη ζηεξίδεηαη θπξίσο ζε ηερληθέο θαιιηέξγεηαο θαη αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ

θαη ζε ηερληθέο αλαζπλδπαζκέλνπ DNA

1 Με πνην ηξόπν θαιιηεξγνύληαη νη κηθξννξγαληζκνί ζε κεγάιε θιίκαθα (βηνκεραληθή

θαιιηέξγεηα) Μονάδερ 10

2 Τη ελλννύκε κε ηνλ όξν δύκσζε θαη πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο Μονάδερ 5

3 Ζ αλζξώπηλε ηλζνπιίλε είλαη κία από ηηο θαξκαθεπηηθέο πξσηεΐλεο πνπ παξάγνληαη από

βαθηήξηα Μία από ηηο κεζόδνπο πνπ ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή ηεο είλαη ε παξαγσγή

ηνπ πξόδξνκνπ κνξίνπ ηεο ζε κία βαθηεξηαθή θαιιηέξγεηα θαη ε κεηαηξνπή ηνπ ζε ηλζνπιίλε κε

ελδπκηθή θαηεξγαζία Να γξάςεηε ζπλνπηηθά ηα ζηάδηα απηήο ηεο κεζόδνπ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ βαθηεξηαθνύ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην κε έμη

ακηλνμέα

Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο είλαη ε θσδηθή θαη πνηα ε κε θσδηθή (κνλάδεο 4) Να αηηηνινγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ

ηκήκαηνο DNA Μονάδερ 3

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ηνπ πεπηηδίνπ πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηάθξαζε

ηνπ παξαπάλσ mRNA Μονάδερ 3

Να γξάςεηε ηα αληηθσδηθόληα ησλ tRNA κε ηε ζεηξά πνπ ζα πάξνπλ κέξνο ζηε κεηάθξαζε ηνπ

παξαπάλσ mRNA Μονάδερ 6

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο θσδηθνλίσλ θαη ακηλνμέσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

AUG rarr Μεζεηνλίλε

ACC rarr Θξενλίλε

AAA rarr Λπζίλε

CCU rarr Πξνιίλε

CAC rarr Ηζηηδίλε

GCC rarr Αιαλίλε

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-33-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ο όξνο γνληδηαθή έθθξαζε αλαθέξεηαη ζπλήζσο ζε όιε ηε δηαδηθαζία κε ηελ νπνία έλα γνλίδην

ελεξγνπνηείηαη γηα λα παξαγάγεη κία πξσηεΐλε

1 Πνύ απνζθνπεί θπξίσο ε ξύζκηζε απηή ζηελ πεξίπησζε ησλ βαθηεξίσλ Μονάδερ 5

2 Τα θύηηαξα ελόο επθαξπσηηθνύ πνιύπινθνπ νξγαληζκνύ όπσο ηα λεπξηθά θαη ηα κπτθά αλ θαη

έρνπλ ην ίδην γελεηηθό πιηθό δηαθέξνπλ ζηε κνξθή θαη ηε ιεηηνπξγία Πώο νλνκάδεηαη απηή ε

δηαδηθαζία εμεηδίθεπζεο θαη ηη θάλεη ηα θύηηαξα λα δηαθέξνπλ ηόζν πνιύ Μονάδερ 8

3 Ο κεραληζκόο ηεο κεηαγξαθήο είλαη ν ίδηνο ζηνπο πξνθαξπσηηθνύο θαη επθαξπσηηθνύο

νξγαληζκνύο Πνηα είλαη ηα ξπζκηζηηθά ζηνηρεία ηεο κεηαγξαθήο ηνπ DNA πνην ην έλδπκν πνπ

θαηαιύεη ηε κεηαγξαθή θαη πώο ιεηηνπξγεί απηό θαηά ηε γνληδηαθή ξύζκηζε ζην επίπεδν ηεο

κεηαγξαθήο ησλ επθαξπσηηθώλ νξγαληζκώλ Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο Σε κηα ζέζε ηκήκαηνο κνξίνπ DNA κε θιώλνπο Α θαη Β έρεη μεθηλήζεη ε αληηγξαθή όπσο

θαίλεηαη ζην παξαθάησ ζρήκα

Ζ DNA-δεζκάζε εθηόο ηνπ όηη ζπλδέεη όια ηα θνκκάηηα πνπ πξνθύπηνπλ από ηηο δηάθνξεο ζέζεηο

έλαξμεο αληηγξαθήο δξα θαηά ηελ αληηγξαθή ηνπ θιώλνπ Β

Σε θάζε θιώλν λα ζπκπιεξώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηεο αληηγξαθήο θαη λα ραξαθηεξίζεηε

ηνλ ηξόπν ζύλζεζεο ησλ λέσλ αιπζίδσλ DNA (κνλάδεο 4) Πνηά έλδπκα ηνπνζεηνύλ ηα

ζπκπιεξσκαηηθά λνπθιενηίδηα θαη πνηνπο άιινπο ξόινπο έρνπλ (κνλάδεο 7)

Σηελ θσδηθή αιπζίδα Α ην γνλίδην πνπ είλαη ππεύζπλν γηα ηελ παξαγσγή ελόο πεπηηδίνπ έρεη ηελ

εμήο αιιεινπρία βάζεσλ

5΄ ATG CCA TGC AAA CCG AAA TGA hellip3΄

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη (κνλάδεο 2)

Κάπνηα αιιαγή πνπ ζπλέβε ζηελ παξαπάλσ θσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA έρεη σο

απνηέιεζκα ην 4ν θσδηθόλην ζην κεηαγξαθόκελν mRNA λα έρεη ηηο βάζεηο UAA

θαη ν αξηζκόο ησλ θσδηθνλίσλ λα παξακέλεη ζηαζεξόο

Αθνύ γξάςεηε ην λέν mRNA πνπ πξνθύπηεη λα εμεγήζεηε πνηα είλαη ε ζπγθεθξηκέλε αιιαγή

πνπ ζπλέβε θαη ηη ζπλέπεηεο κπνξεί λα έρεη γηα ην πεπηίδην (κνλάδεο 8)

Γηαηί ε πξσηετλνζύλζεζε ζηνπο επθαξπσηηθνύο νξγαληζκνύο είλαη κηα laquoνηθνλνκηθή

δηαδηθαζίαraquo (κνλάδεο 4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-34-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Τα γνλίδηα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηηο αιπζίδεο ησλ αηκνζθαηξηλώλ ηνπ αλζξώπνπ εκθαλίδνπλ πνιιέο

κεηαιιάμεηο πνπ νδεγνύλ ζηε δεκηνπξγία αηκνζθαηξηλνπαζεηώλ Σην γνλίδην πνπ θσδηθνπνηεί ηελ

αιπζίδα β έρνπλ βξεζεί πεξηζζόηεξεο από 300 κεηαιιάμεηο ∆ίλεηαη κία κεηάιιαμε ζην θσδηθόλην

πνπ θσδηθνπνηεί ην 6ν ακηλνμύ ηεο βndash πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο αηκνζθαηξίλεο Α (ΖbA)

Σηεθσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA ην θσδηθόλην GAG έγηλε GTG

α Τη ζπλέπεηεο έρεη απηή ε κεηάιιαμε γηα ηελ αηκνζθαηξίλε Α (HbA) θαη γηα ηα

εξπζξνθύηηαξα (κνλάδεο 12)

β Γηαηί ζηα νκόδπγα άηνκα κε βndashζαιαζζαηκία εκθαλίδεηαη ζπρλά αύμεζε ηεο αηκνζθαηξίλεο F

(HbF) (κνλάδεο 7)

γ Σε πνηα άηνκα ε ζύλζεζε ηεο αηκνζθαηξίλεο Α2 (HbA2) απνηειεί δηαγλσζηηθό δείθηε

(κνλάδεο 6) Μονάδερ 25

ΘΔΜΑ 4ο Γπλαίθα κε νκάδα αίκαηνο Α παληξεύεηαη άλδξα κε νκάδα αίκαηνο Β θαη γελλνύλ δύν παηδηά εθ

ησλ νπνίσλ ην πξώην πνπ είλαη θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο Α θαη ην δεύηεξν νκάδα αίκαηνο Ο

Τν δεύηεξν παηδί πάζρεη από θιεξνλνκηθή κεηαβνιηθή λόζν Οη δύν γνλείο είλαη πγηείο θαη ε

κεηέξα κόλνλ είλαη θνξέαο ηνπ ππνιεηπόκελνπ γνληδίνπ πνπ ειέγρεη ηε λόζν απηή Γηα ηα γνλίδηα

πνπ ειέγρνπλ ηνπο παξαπάλσ ραξαθηήξεο ηζρύεη ν δεύηεξνο λόκνο ηνπ Μendel

Να βξείηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ ηνπο σο πξνο ηνπο δύν ραξαθηήξεο

θάλνληαο ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (κνλάδεο 15) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ην θύιν ηνπ

δεύηεξνπ παηδηνύ (κνλάδεο 10) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-35-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα ηελ παξαγσγή ηνπ πξνδξόκνπ κνξίνπ ηεο ηλζνπιίλεο δειαδή ηεο πξντλζνπιίλεο θαηάιιεια

κεηαζρεκαηηζκέλα θύηηαξα Escherichia coli θαιιηεξγήζεθαλ ζε βηναληηδξαζηήξα Ζ απεηθόληζε

ηεο κεηαβνιήο ηνπ πιεζπζκνύ ηνπ βαθηεξίνπ (Ν) ζε ζρέζε κε ηνλ ρξόλν (t) έδσζε ην παξαθάησ

δηάγξακκα

1 Με βάζε ην δηάγξακκα απηό λα ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο θαη λα πεξηγξάςεηε

ηηο θάζεηο ηεο Μονάδερ 10

2 Σε πνηα ζπλήζσο ρξνληθά δηαζηήκαηα ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ βαθηεξίσλ αλακέλεηαη λα παξαρζεί

ε πξντλζνπιίλε Αθνύ παξαιάβνπκε ηελ πξντλζνπιίλε από ηνλ βηναληηδξαζηήξα πώο ζα ηελ

κεηαηξέςνπκε ζε ηλζνπιίλε Μονάδερ 10

3 Πνηνο είλαη ν βηνινγηθόο ξόινο ηεο ηλζνπιίλεο θαη πνηα αζζέλεηα πξνθαιεί ε κείσζε ή ε έιιεηςή

ηεο Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ελόο γνληδίνπ βαθηεξηαθνύ

θπηηάξνπ

AUGndashCCUndashCAUndashCGUndashUCUndashACUndashUUUndashUAA 3΄

α Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ηε μη κωδική αιπζίδα από ηελ νπνία πξνήιζε ην παξαπάλσ

mRNA θαη λα νξίζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηεο Μονάδερ 5

β Αληηθαζηζηνύκε κία ηξηπιέηα ηνπ παξαπάλσ mRNA κε ηελ ηξηπιέηα 5΄UGA

3΄ θαη ην

πεπηίδην πνπ θσδηθνπνηείηαη δελ πθίζηαηαη ηελ παξακηθξή αιιαγή Πνηα είλαη ε ηξηπιέηα

απηή (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

γ Ζ ηξηπιέηα 5΄

UCU3΄

ηνπ παξαπάλσ mRNA θσδηθνπνηεί ην ακηλνμύ ζεξίλε Αλ

αληηθαηαζηήζνπκε απηή ηελ ηξηπιέηα κε ηελ ηξηπιέηα 5΄

UCC3΄

δελ πξνθύπηεη ε

παξακηθξή αιιαγή ζην πεπηίδην Πώο εξκελεύεηαη ην γεγνλόο απηό κε βάζε ηα

ραξαθηεξηζηηθά ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-36-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα πξώηε θνξά ε γνληδηαθή ζεξαπεία εθαξκόζηεθε ζε έλα θνξίηζη πνπ είρε έιιεηςε ηνπ ελδύκνπ

απακηλάζε ηεο αδελνζίλεο (ADA)

1 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ ελδύκνπ απηνύ (κνλάδεο 3) θαη πνηα ηα ζπκπηώκαηα πνπ εκθαλίδνπλ ηα

άηνκα κε έιιεηςε ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

2 Πώο νλνκάδεηαη ν ηύπνο ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο πνπ εθαξκόζηεθε (κνλάδεο 2) θαη γηαηί

(κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

3 Πνηα είλαη ε δηαδηθαζία πνπ αθνινπζείηαη ζηε γνληδηαθή ζεξαπεία ηεο παξαπάλσ αζζέλεηαο Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο κε θπζηνινγηθή όξαζε πνπ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία (PKU) θαη κηα γπλαίθα κε

θπζηνινγηθή όξαζε πνπ δελ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία απνθηνύλ έλα θνξίηζη θαη έλα αγόξη Τν

θνξίηζη έρεη θπζηνινγηθή όξαζε θαη δελ παξνπζηάδεη θαηλπιθεηνλνπξία ελώ ην αγόξη εκθαλίδεη

αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν θαη πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία

1 Πώο πξνθαιείηαη ε θαηλπιθεηνλνπξία (κνλάδεο 5) θαη πσο θιεξνλνκείηαη (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

2 Πώο θιεξνλνκείηαη ε κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν Μονάδερ 6

3 Να βξείηε θαη λα γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο ηνπ άλδξα ηεο γπλαίθαο θαη ησλ παηδηώλ ηνπο

(κνλάδεο 8) θάλνληαο ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 12

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-37-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Α Σηα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα κειεηάηαη ν ηξόπνο θιεξνλόκεζεο θνηλνύ κνλνγνληδηαθνύ

ραξαθηεξηζηηθνύ ζε δύν δηαθνξεηηθέο νηθνγέλεηεο 1 θαη 2

Σηελ 1ε νηθνγέλεηα θέξνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ηα άηνκα Η2 ΗΗ2 ΗΗ3 (καπξηζκέλα) ελώ ζηελ 2

ε

νηθνγέλεηα θέξνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ηα άηνκα ΗΗ2 ΗΗ3 (καπξηζκέλα)

Να πξνζδηνξίζεηε ηνλ ηξόπν θιεξνλόκεζεο ηνπ ραξαθηεξηζηηθνύ κε βάζε ηα παξαπάλσ

ζηνηρεία αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή ζαο κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (Να κε ιεθζεί

ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο θαη λα κελ εμεηαζηεί ε πεξίπησζε ηνπ θπινζύλδεηνπ

επηθξαηνύο γνληδίνπ) (κνλάδεο 8) Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόκσλ (κνλάδεο 5) Μονάδερ 13

Β Να ππνδείμεηε έλα πηζαλό κεραληζκό πνπ κπνξεί λα εμεγήζεη ηε γέλλεζε αηόκνπ κε ζύλδξνκν

Turner από γνλείο κε θπζηνινγηθό αξηζκό ρξσκνζσκάησλ (κνλάδεο 6) Να πεξηγξάςεηε ηε

δηαδηθαζία κε ηελ νπνία κπνξνύκε λα απεηθνλίζνπκε ηα ρξσκνζώκαηα ηνπ αηόκνπ κε ζύλδξνκν

Turner κεηά ηε γέλλεζή ηνπ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη δίθισλν κόξην DNA ην νπνίν πεξηέρεη ηκήκα αζπλερνύο γνληδίνπ πνπ κεηαγξά-

θεηαη ζε mRNA

α) Πνύ ζπλαληάκε αζπλερή γνλίδηα (κνλάδεο 2)

β) Να πξνζδηνξίζεηε ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

γ) Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ πξόδξνκνπ mRNA θαη ηνπ ώξηκνπ mRNA πνπ πξνθύπηνπλ από ηε

κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ DNA ρσξίο αηηηνιόγεζε (κνλάδεο 2)

δ) Πώο πξνθύπηεη ην ώξηκν mRNA (κνλάδεο 3)

ε) Μπνξεί ε πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε ΔcoRI λα θόςεη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3)

ζη) Πνηεο θαηεγνξίεο γνληδίσλ πνπ ππάξρνπλ ζην ρξσκνζσκηθό DNA ελόο θπηηαξηθνύ ηύπνπ δελ

θισλνπνηνύληαη ζε cDNA βηβιηνζήθε (κνλάδεο 8) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-38-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Άλδξαο πνπ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία θαη ζπλζέηεη θπζηνινγηθή πνζόηεηα κειαλίλεο

απνθηά απνγόλνπο κε γπλαίθα πνπ πάζρεη από αιθηζκό αιιά κπνξεί λα κεηαηξέπεη ηε

θαηλπιαιαλίλε ζε ηπξνζίλε

Να βξείηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο θαη θαηλόηππνπο ησλ παηδηώλ

Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηελ θαηλπιθεηνλνπξία θαη ηνλ αιθηζκό βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά

δεύγε νκόινγσλ ρξσκνζσκάησλ Μονάδερ 12

Β Να δηαθξίλεηε πεξηπηώζεηο θαηά ηηο νπνίεο είλαη αηκνξξνθηιηθό ην παηδί πνπ απνθηά

θπζηνινγηθόο άλδξαο κε θπζηνινγηθή γπλαίθα ηεο νπνίαο ν παηέξαο είλαη αηκνξξνθηιηθόο

Οη γνλείο θαη ην παηδί έρνπλ θπζηνινγηθό θαξπόηππν Μονάδερ 13

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ηα πέληε (5) πξώηα ακηλνμέα

κηαο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Ζ θαηεύζπλζε ζηελ νπνία θηλείηαη ε RNA πνιπκεξάζε θαηά ηε

κεηαγξαθή ππνδεηθλύεηαη από ην βέινο

α Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ DNA είλαη ε θσδηθή θαη πνηα είλαη ε κε θσδηθή

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 9

β Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ DNA Μονάδερ 3

γ Να γξάςεηε θαη λα αηηηνινγήζεηε ην αληηθσδηθόληνηνπ tRNA πνπ κεηαθέξεη ην 2ν ακηλνμύ ηεο

πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Μονάδερ 5

δ Τηείλαηηνζύκπινθνέλαξμεοηεοπξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 5) θαη πνηα είλαη ε κεηέπεηηα πνξεία

ηνπ tRNA πνπ ζπκκεηέρεη ζε απηό (κνλάδεο 3) Μονάδερ 8

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-39-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Πξόθεηηαη λα θαιιηεξγεζεί ζην εξγαζηήξην έλαοεηεξόηξνθνο κηθξννξγαληζκόο

1 Να αλαθέξεηε νλνκαζηηθά ηα ζξεπηηθά ζπζηαηηθά ηα νπνία πξέπεη λα πξνζηεζνύλ ζην κέζν

θαιιηέξγεηαο ώζηε ν κηθξννξγαληζκόο απηόο λα αλαπηπρζεί θπζηνινγηθά Μονάδερ 8

2 Πώο κπνξνύκε λα δηαπηζηώζνπκε αλ ν κηθξννξγαληζκόο απηόο είλαη ππνρξεσηηθά αλαεξόβηνο Μονάδερ 7

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνπο άιινπο παξάγνληεο πνπ επηδξνύλ ζηελ αλάπηπμε ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαηηνπαξαθάησηκήκα DNAζηννπνίνέρεη αξρίζεη ε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

1Σηηο ζέζεηο ΑΒΓ∆ΔΕ λα αληηζηνηρίζεηε ηηο ελδείμεηο 3΄ ή 5΄ ώζηε λα θαίλεηαη ν

πξνζαλαηνιηζκόο ησλ αξρηθώλ θαη ησλ λενζπληηζέκελσλ αιπζίδσλ Μονάδερ 6

2Τη είλαη ηα πξσηαξρηθά ηκήκαηα πσο δεκηνπξγνύληαη θαη πσο επηκεθύλνληαη Μονάδερ 9

3Δμεγήζηε γηαηί πξέπεη ζηελ παξαπάλσ δηαδηθαζία λα ελεξγνπνηεζεί ην έλδπκν DNA δεζκάζε

θαη πώο ζα δξάζεη απηό Μονάδερ 6

4Πνηα έλδπκα ζα επηδηνξζώζνπλ ηα πηζαλά ιάζε ηεο δηαδηθαζίαο ηεο αληηγξαθήο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-40-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ νιηγνπεπηίδην έμη ακηλνμέσλ ην νπνίν δελ έρεη ππνζηεί θακία ηξνπνπνίεζε

κεηά ηε ζύλζεζή ηνπ

Ζ2Ν ndash Μεθειονίνη ndash Γλυκίνη ndash Λυζίνη ndash Τρυπηοθάνη ndash Βαλίνη ndash Αλανίνη - COOH

Α Με ηε βνήζεηα ηνπ ηκήκαηνο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ παξαηίζεηαη γξάςηε ηελ αιιεινπρία

ησλ λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ ηκήκαηνο mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην

παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην ∆ηθαηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 13

Β Γξάςηε κε ηνλ θαηάιιειν πξνζαλαηνιηζκό ηελ αιιεινπρία λνπθιενηηδίσλ ζην δίθισλν

κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην Πνηα είλαη ε θσδηθή θαη πνηα ε κε

θσδηθή αιπζίδα Μονάδερ 6

Γ Δάλ ε ηξηπιέηα 5΄-UGG-3΄ ζην mRNA αληηθαηαζηαζεί από ηελ ηξηπιέηα 5΄-UGA-3΄ γξάςηε

ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ζην λέν νιηγνπεπηίδην πνπ ζα ζπληεζεί Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο Σην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ζηα κέιε

κηαο νηθνγέλεηαο ε αηκνξξνθηιία Α (Δίλαη καπξηζκέλα ηα ΗΗ 1 ΗΗ 4 θαη ΗΗΗ 1)

Α Πώο θιεξνλνκείηαη ε αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 5

Β Να γξάςεηε θαη λα δηθαηνινγήζεηε κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο ηνπο γνλνηύπνπο όισλ ησλ

κειώλ πνπ απεηθνλίδνληαη ζην γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 13

Γ Δάλ νη γνλείο ΗΗ 3 θαη ΗΗ 4 απνθηήζνπλ επόκελν παηδί πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα λα λνζεί από

αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 7

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο θσδηθνλίσλ

θαη ακηλνμέσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

GUCrarrΒαιίλε

UGGrarrΤξππηνθάλε

GGUrarrΓιπθίλε

AUGrarrΜεζεηνλίλε

AAArarrΛπζίλε

GCCrarrΑιαλίλε

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-41-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο κε ηηο νπνίεο κπνξνύλ λα παξαρζνύλ κνλνθισληθά

αληηζώκαηα ηα νπνία ζπλεηζθέξνπλ ζηνλ πξνζδηνξηζκό ησλ νκάδσλ αίκαηνο ηνπ αλζξώπνπ Μονάδερ 7

Γ2 Να αλαθέξεηε πνηνπο ηύπνπο αηκνξνθηιίαο γλσξίδεηε θαη πνύ νθείινληαη (κνλάδεο 2) Να

πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία αληηκεηώπηζεο κίαο εμ απηώλ κε βάζε ηε κέζνδν δεκηνπξγίαο

δηαγνληδηαθώλ δώσλ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 ∆ίλεηαη κείγκα κνξίσλ DNA θαη έλαο αληρλεπηήο RΝΑ

Να εμεγήζεηε ηη είλαη αληρλεπηήο (κνλάδεο 2) λα πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ ζα

αθνινπζεζνύλ πξνθεηκέλνπ ν αληρλεπηήο λα πβξηδνπνηήζεη ηελ θαηάιιειε αιιεινπρία DNA

(κνλάδεο 4) θαη λα εμεγήζεηε πνηνο είλαη ν θιώλνο ηνπ DNA πνπ ζα πβξηδνπνηεζεί (κνλάδεο 4) Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ ∆

Υγηήο άληξαο παληξεύηεθε κε πγηή γπλαίθα θαη απέθηεζαλ έλα αγόξη κε αρξσκαηνςία ζην

θόθθηλν θαη ην πξάζηλν ρξώκα έλα θνξίηζη πνπ πάζρεη από δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία θαη

πεξηκέλνπλ ην ηξίην παηδί ηνπο

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη λα εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ παηδηώλ ηνπο θαη λα εμεγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆3 Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην ηξίην παηδί λα έρεη θπζηνινγηθό θαηλόηππν

Να εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο θάλνληαο ή ηελ απαηηνύκελε δηαζηαύξσζε ή ηηο

απαηηνύκελεο δηαζηαπξώζεηο Μονάδερ 12

∆4 Να εμεγήζεηε ηα γελεηηθά αίηηα ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-42-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

∆ίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν

C T T A A C T A A T A G G G T G G A C C T A A C A T A G A T

G A A T T G A T T A T C C C A C C T G G A T T G T A T C T A

Γ1 Να γξάςεηε ην mRNA πνπ ζα πξνθύςεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

νξίδνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ηνπ (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο

(κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ2 Να βξείηε ηνλ αξηζκό ησλ ακηλνμέσλ από ηα νπνία ζα απνηειείηαη ην έλδπκν κεηά ηε

κεηάθξαζε ηνπ παξαπάλσ mRNA (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο κε

βάζε ηηο ηδηόηεηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε ιεηηνπξγία ηνπ ελδύκνπ αλ ζπκβεί γνληδηαθή

κεηάιιαμε ε νπνία ζα πξνθαιέζεη έιιεηςε ηνπ δεύηεξνπ λνπθιενηηδίνπ ζην δεύηεξν

θσδηθόλην ηνπ γνληδίνπ Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ ∆

∆ίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν

ζην νπνίν ηα άηνκα Η1 θαη ΗΗ1 ΗΗ2 ΗΗ3 ΗΗ4 ΗΗ5 ΗΗ6 πάζρνπλ από κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ ζην παξαπάλσ γελεαινγηθό

δέληξν Μονάδερ 7

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ παηδηώλ ζην παξαπάλσ

γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 4

∆3 Να θάλεηε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο θαη λα αηηηνινγήζεηε ηηο απαληήζεηο ζαο Μονάδερ 14

Σημείωζη Να μην εξεηαζθεί η πεπίπηωζη θςλοζύνδεηος επικπαηούρ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-43-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ ∆ίλνληαη ηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα Α θαη Β

Σην Α απεηθνλίδνληαη νη θάζεηο (αβγ θαη δ)

αλάπηπμεο ελόο κηθξννξγαληζκνύ Σην Β

απεηθνλίδεηαη ε παξαγσγή ηνπ πξντόληνο από

ηνλ κηθξννξγαληζκό γηα ην ίδην ρξνληθό

δηάζηεκα

Γ1 Με βάζε ην δηάγξακκα Α λα

ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο

(κνλάδεο 3) θαη λα νλνκάζεηε ηηο θάζεηο

ηεο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 7

Γ2 Σε πνηα θάζε παξάγεηαη ε κεγαιύηεξε πνζόηεηα ηνπ πξντόληνο (κνλάδεο 2) Nα

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 Αλ ην πξντόλ εθθξίλεηαη από ηνλ κηθξννξγαληζκό πώο ζα ην παξαιάβνπκε από ηελ

θαιιηέξγεηα Μονάδερ 6

Γ4 Να αλαθέξεηε ηνπο παξάγνληεο πνπ επεξεάδνπλ ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ηνπ

κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 4

ΘΔΜΑ ∆ ∆ίλεηαη ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ πεξηέρεη ην αζπλερέο γνλίδην

ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ παξαθάησ πεπηηδίνπ

H2N- μεθειονίνη - αλανίνη - λευκίνη - αζπαραγίνη ndash COOH

∆1 Να γξάςεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 4) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 10

∆2 Να γξάςεηε ην πξόδξνκν mRNA ην ώξηκν mRNA ην εζώλην ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 6) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 15

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ

Aιαλίλε = GCU Λεπθίλε = UUG Αζπαξαγίλε = AAU

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-44-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

1 Πνηα είλαη ε δνmicroή ηνπ DNA ζην ρώξν ζύmicroθσλα microε ην microνληέιν ηεο δηπιήο έιηθαο Μονάδερ 12

2 Να πεξηγξάςεηε πώο ξπζmicroίδεηαη ε γνληδηαθή έθθξαζε ζηα επθαξπσηηθά θύηηαξα Μονάδερ 8

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνλ αιθηζmicroό Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο πνπ πάζρεη από νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

παληξεύεηαη microία γπλαίθα ε νπνία δελ πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο

ινβνύο απηηώλ Τν δεπγάξη απηό απνθηά ηξία παηδηά

Τν πξώην εmicroθαλίδεη ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ ην δεύηεξν δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη πξνζθνιιεmicroέλνπο ινβνύο απηηώλ θαη ην ηξίην δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ γνλέσλ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

β Πνηνη είλαη νη πηζαλνί γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παηδηώλ Μονάδερ 5

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-45-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Σην θπηό κνζρνκπίδειν ην ρξώκα ησλ ζπεξκάησλ κπνξεί λα είλαη είηε θίηξηλν είηε πξάζηλν

ελώ ην ύςνο ηνπ είλαη είηε ςειό είηε θνληό Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηηο παξαπάλσ

ηδηόηεηεο βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά δεύγε νκνιόγσλ ρξσκνζσκάησλ Δάλ έρεηε ζηε

δηάζεζή ζαο έλα ςειό κνζρνκπίδειν κε θίηξηλα ζπέξκαηα λα θάλεηε ηηο θαηάιιειεο

δηαζηαπξώζεηο πνπ απαηηνύληαη γηα λα βξείηε ην γνλόηππό ηνπ (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 11

Γ2 Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο από δύν θπζηνινγηθνύο

γνλείο κπνξεί λα γελλεζεί παηδί κε ζύλδξνκν Turner Μονάδερ 8

Γ3 Μία πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κία πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ Γ

Γίδεηαη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Σηνλ θιώλν ΕΖ ε αληηγξαθή γίλεηαη

κε αζπλερή ηξόπν Τα ζεκεία Γ θαη Ζ ππνδεηθλύνπλ ηε ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα λα ζρεδηάζεηε ηα ζπλερή θαη αζπλερή

ηκήκαηα ησλ λέσλ θιώλσλ κε βέιε ππνδεηθλύνληαο ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ λέσλ θαη

ησλ κεηξηθώλ θιώλσλ (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Σηνλ θιώλν πνπ αληηγξάθεηαη κε ζπλερή ηξόπν λα γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ

λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ πξσηαξρηθνύ ηκήκαηνο ην νπνίν απνηειείηαη

από 8 (νθηώ) λνπθιενηίδηα (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Γ3 Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην πεπηίδην απηό Μονάδερ 2

Γ4 Μεηά ηελ επίδξαζε αθηηλνβνιίαο ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ζπάεη ζηα ζεκεία πνπ

ππνδεηθλύνληαη από ηα βέιε Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε θαη λα

ζεκεηώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ Μονάδερ 2

Γ5 Τν ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε επαλαζπλδέεηαη ζηα ίδηα ζεκεία θνπήο κεηά από

αλαζηξνθή

Να γξάςεηε νιόθιεξν ην κόξην ηνπ DNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηελ αλαζηξνθή (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην λέν πεπηίδην (κνλάδεο 2)

Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-46-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν Σην κόξην απηό ζπκβαίλεη κεηάιιαμε πξνζζήθεο ηξηώλ (3) δηαδνρηθώλ

λνπθιενηηδίσλ (5΄-GAT-3΄)

Γ1 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Φ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) θαη ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα ηνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ2 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Υ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) Ζ παξαπάλσ κεηάιιαμε έρεη ειάρηζηε επίδξαζε ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα

ηνπ ελδύκνπ Πώο ραξαθηεξίδεηαη απηή ε κεηάιιαμε (κνλάδεο 2) Nα εμεγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 9

Γ3 Σε δύν άηνκα πνπ πάζρνπλ από ζύλδξνκν Klinefelter έγηλε αλάιπζε ηεο αιιεινπρίαο ησλ

βάζεσλ ηνπ DNA ησλ θπιεηηθώλ ρξσκνζσκάησλ ηνπο Σην πξώην άηνκν ε αλάιπζε έδεημε

ηξεηο δηαθνξεηηθέο αιιεινπρίεο βάζεσλ DNA Σην δεύηεξν άηνκν ε αλάιπζε έδεημε δύν

παλνκνηόηππεο θαη κία δηαθνξεηηθή αιιεινπρία βάζεσλ DNA Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο

κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο γελλήζεθαλ ηα άηνκα απηά από θπζηνινγηθνύο

γνλείο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ Γ

Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-47-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Α

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Μηα πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κηα πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 7

Γ2 Ζ αλάιπζε δεηγκάησλ DNA από δύν βαθηεξηαθέο θαιιηέξγεηεο έδσζε ηα εμήο

απνηειέζκαηα ζηελ πξώηε θαιιηέξγεηα βξέζεθε πνζνζηό αδελίλεο (Α) 28 θαη

ζηεδεύηεξε βξέζεθε πνζνζηό γνπαλίλεο (G) 28 Να εμεγήζεηε αλ ηα βαθηήξηα ησλ δύν

θαιιηεξγεηώλ αλήθνπλ ζην ίδην ή ζε δηαθνξεηηθό είδνο Μονάδερ 6

Γ3 Με πνηνπο ηξόπνπο γίλεηαη ε θαιιηέξγεηα κηθξννξγαληζκώλ ζε κεγάιε θιίκαθα Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ Γ Σrsquo έλα κόξην DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ ππάξρνπλ δύν γνλίδηα Α θαη Β όπσο θαίλεηαη ζην

ζρήκα

Γ1 Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο θαη λα νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ

αιπζίδσλ ηνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Τα γνλίδηα Α θαη Β κεηαγξάθνληαη ζε RNA Να νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπ RNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Πνηα είλαη ε θσδηθή αιπζίδα γηα ην γνλίδην Α θαη πνηα γηα ην Β (κνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ4 Τη είλαη ν ππνθηλεηήο (κνλάδεο 2) Να νξίζεηε ηε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή γηα θάζε γνλίδην κε

έλα βέινο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-48-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Να αλαθέξεηε ηα βήκαηα πνπ απαηηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο

αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο από έλα δηαγνληδηαθό δών Μονάδερ 12

Γ2 Να εμεγήζεηε πώο ε ζεξκνθξαζία επεξεάδεη ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 8

Γ3 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ πξηκνζώκαηνο ζηελ αληηγξαθή ηνπ DNA Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ

Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-49-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Μεηέξα κε θπζηνινγηθή όξαζε θαη νκάδα αίκαηνο Β απνθηά δύν παηδηά κε έλαλ άλδξα κε

θπζηνινγηθή όξαζε Τν θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο ΑΒ ελώ ην αγόξη νκάδα αίκαηνο Ο

Τν έλα από ηα δύν παηδηά πάζρεη από κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν ndash θόθθηλν

Γ1 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ σο πξνο ηνπο δύν

ραξαθηήξεο (κνλάδεο 8) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 10) Μονάδερ 18

Γ2 Πνην από ηα δύν παηδηά δελ έρεη θπζηνινγηθή όξαζε Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA

(Ι) GACTAATAAAAGAAGTAGTTAGGATCATAGG

(ΙΙ) CTGATTATTTTCTTCATCAA TCCTAGTA TCC

πνπ θσδηθνπνηεί ην πεπηίδην

H2N-Μεθειονίνη-Τυροζίνη-Φαινυλαλανίνη-Φαινυλαλανίνη-Τυροζίνη-COOH

Γ1 Να εμεγήζεηε πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA είλαη ε θσδηθή θαη

πνηα είλαη ε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 4) Να γξάςεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ησλ

αιπζίδσλ (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 8

Γ2 Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ

παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA (κνλάδεο 2) θαζώο θαη ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε πνύ νθείιεηαη ε δηαθνξά κεηαμύ ησλ δύν απηώλ κνξίσλ

(κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ παξαπάλσ πεπηηδίνπ εάλ κηα

γνληδηαθή κεηάιιαμε πνπ ζα ζπκβεί ζην θσδηθόλην ηεο ηπξνζίλεο νδεγήζεη ζε

αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από ζπκίλε Μονάδερ 5

Γ4 Δάλ ε παξαπάλσ γνληδηαθή κεηάιιαμε νδεγήζεη ζε αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από

αδελίλε λα εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ πεπηηδίνπ Μονάδερ 5

Γίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Μεζεηνλίλε AUG

Τπξνζίλε UAC UAU

Φαηλπιαιαλίλε UUU UUC

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-50-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Μηα αξζεληθή κύγα Drosophila κε ιεπθά κάηηα δηαζηαπξώζεθε κε κηα ζειπθή κε θόθθηλα

κάηηα Από ηε δηαζηαύξσζε απηή πήξακε 280 απνγόλνπο ζηελ F1 γεληά πνπ είραλ όινη

θόθθηλα κάηηα Γηαζηαπξώλνληαο δύν άηνκα από ηελ F1 γεληά πξνθύπηνπλ 319 απόγνλνη

ζηελ F2 γεληά Μηα αλάιπζε ησλ απνγόλσλ ηεο F2 γεληάο έδεημε όηη ππάξρνπλ

159 ζειπθά κε θόθθηλα κάηηα

82 αξζεληθά κε θόθθηλα κάηηα θαη

78 αξζεληθά κε ιεπθά κάηηα

Με βάζε ηα δεδνκέλα λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ην παξαπάλσ

γλώξηζκα Γηα ηα άηνκα πνπ δηαζηαπξώζεθαλ δίλεηαη όηη ηα ζειπθά έρνπλ έλα δεπγάξη X

ρξσκνζσκάησλ (ΦΦ) θαη ηα αξζεληθά έρνπλ έλα Φ θαη έλα Χ ρξσκόζσκα (ΦΧ)

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν όπνπ απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη κηα κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

Τα άηνκα ΙΙ2 ΙΙ3 ΙΙΙ3 θαη ΙV3 πάζρνπλ από ηελ αζζέλεηα απηή Γηα όια ηα παξαθάησ

εξσηήκαηα λα κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο

Γ2 Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη ε αζζέλεηα Μονάδερ 6

Γ3 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην δεπγάξη ΙΙΙ1 III2 λα απνθηήζεη αγόξη πνπ ζα πάζρεη

(κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 8

Γ4 Αλ ηα άηνκα Ι1 θαη Ι4 πάζρνπλ από κηα αζζέλεηα πνπ νθείιεηαη ζε γνλίδην κηηνρνλ-δξηαθνύ

DNA λα αλαθέξεηε πνηα άηνκα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ ζα θιεξνλνκή-ζνπλ ην γνλίδην

απηό (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-51-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA ην νπνίν θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Αιπζίδα 1 GTTGAATTCTTAGCTTAAGTCGGGCATGAATTCTC

Αιπζίδα 2 CAACTTAAGAATCGAATTCAGCCCGTACTTAAGAG

Γ1 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

επηζεκαίλνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ησλ αιπζίδσλ ηνπ (κνλάδεο 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Τν παξαπάλσ ηκήκα DNA αληηγξάθεηαη θαη θαηά ηε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

δεκηνπξγνύληαη ηα παξαθάησ πξσηαξρηθά ηκήκαηα

i) 5΄-GAGAAUUC-3΄

ii) 5΄-UUAAGCUA-3΄

iii) 5΄-GUUGAAUU-3΄

Να πξνζδηνξίζεηε πνηα αιπζίδα αληηγξάθεηαη κε ζπλερή θαη πνηα κε αζπλερή ηξόπν

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε ην έλδπκν EcoRI πξνθεηκέλνπ λα ελζσκα-ησζεί ζε

έλα από ηα δύν πιαζκίδηα Α θαη Β πνπ δίλνληαη παξαθάησ

Πνην από ηα δύν πιαζκίδηα ζα επηιέμεηε γηα ηε δεκηνπξγία αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ

(κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Πόζνη θσζθνδηεζηεξηθνί δεζκνί ζα δηαζπαζηνύλ ζην πιαζκίδην πνπ επηιέμαηε θαη πόζνη ζα

δεκηνπξγεζνύλ θαηά ην ζρεκαηηζκό ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ4 Από ηε κύγα Drosophila απνκνλώζεθαλ ηξία δηαθνξεηηθά θπζηνινγηθά θύηηαξα ζηα νπνία

πξνζδηνξίζηεθε ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ζε δεύγε βάζεσλ

Σην πξώην θύηηαξν ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ππνινγίζηεθε ζε 32108 δεύγε βάζεσλ

ζην δεύηεξν θύηηαξν ζε 16108 δεύγε βάζεσλ θαη ζην ηξίην θύηηαξν ζε 6410

8 δεύγε

βάζεσλ

Να δηθαηνινγήζεηε γηαηί ππάξρνπλ νη δηαθνξέο απηέο ζην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ησλ

ηξηώλ θπηηάξσλ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-52-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ Γ

Έλα πιαζκίδην πνπ ρξεζηκνπνηείηαη σο θνξέαο θισλνπνίεζεο ελόο ηκήκαηνο DNA έρεη έλα

γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε θαη έλα γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληη-

βηνηηθό ηεηξαθπθιίλε Τν γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζηελ ηεηξαθπθιίλε πεξηέρεη ηελ αιιεινπρία

πνπ αλαγλσξίδεηαη από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Γεκηνπξγνύκε αλαζπλδπαζ-

κέλα πιαζκηδία κε ηε ρξήζε ηεο πεξηνξηζηηθήο ελδνλνπθιεάζεο EcoRI

Τα κεηαζρεκαηηζκό βαθηεξίσλ πνπ δελ είραλ θαλέλα πιαζκίδην Σηε ζπλέρεηα ηα βαθηήξηα

θαιιηεξγνύληαη ζε ζξεπηηθό πιηθό

Γ1 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ηεηξαθπθιίλε αληί ηεο ακπηθηιίλεο (κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 Σηνπο παξαθάησ δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο (1 2 3) θαίλεηαη ε δηαβάζκηζε ηεο ζπγθέληξσζεο

ηνπ νμπγόλνπ θαη ε πεξηνρή αλάπηπμεο ηξηώλ εηδώλ κηθξννξγα-ληζκώλ ζε πγξό ζξεπηηθό

πιηθό Οη κηθξννξγαληζκνί απεηθνλίδνληαη σο καύξεο θνπθίδεο

Σε πνηνλ από ηνπο ηξεηο δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο έρνπκε θαιιηέξγεηα κπθήησλ πνπ

ρξεζηκνπνηνύληαη ζηελ αξηνβηνκεραλία βαθηεξίσλ ηνπ γέλνπο Clostridium θαη βαθηεξίσλ

ηνπ γέλνπο Mycobacterium (κνλάδεο 3) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

Γ4 Με πνηνλ ηξόπν δεκηνπξγνύκε δηαγνληδηαθά θπηά ηα πξντόληα ησλ νπνίσλ έρνπλ

κεγαιύηεξε δηάξθεηα δσήο ζε ζρέζε κε απηά ησλ κε δηαγνληδηαθώλ θπηώλ Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-53-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ δηάγξακκα απεηθνλίδεηαη ε θπζηνινγηθή κεηαβνιή ζην πνζνζηό ησλ

πνιππεπηηδηθώλ αιπζίδσλ ησλ αηκνζθαηξηλώλ HbA HbF θαη HbA2 ηνπ αλζξώπνπ από ηελ

εκβξπηθή ειηθία θαη κεηά ηε γέλλεζή ηνπ

Γ1 Πνην είδνο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο αληηζηνηρεί ζε θαζεκηά από ηηο θακπύιεο Η ΗΗ ΗΗΗ θαη IV

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ2 Τα απνηειέζκαηα κηαο εμέηαζεο αίκαηνο ζε έλαλ ελήιηθα έδεημαλ όηη νη αηκνζθαηξίλεο HbA

HbF θαη HbA2 είλαη ζε θπζηνινγηθά επίπεδα Πόζα γνλίδηα είλαη ππεύζπλα γηα ηε ζύλζεζε

ηεο HbA ζε έλα ζσκαηηθό θύηηαξν ζηε κεηάθαζε (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA πνπ πεξηέρεη ηα θσδηθόληα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα επηά

πξώηα ακηλνμέα ηεο θπζηνινγηθήο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο HbA

5΄hellip GTG CAC CTG ACT CCT GAG GAG hellip 3΄

3΄hellip CAC GTG GAC TGA GGA CTC CTC hellip 5΄

Ζ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI αλαγλσξίδεη ηελ αιιεινπρία

5΄ CTGAG 3΄

3΄ GACTC 5΄

θαη θόβεη θάζε αιπζίδα κεηαμύ ηνπ C θαη ηνπ Τ (κε θαηεύζπλζε 5΄3΄) Ζ αιιεινπρία πνπ

αλαγλσξίδεη ε DdeI βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα DNA Από έλα άηνκν θνξέα ηεο

δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο απνκνλώζεθαλ ηκήκαηα DNA πνπ πεξηέρνπλ ηα θσδηθόληα ηα

νπνία θσδηθνπνηνύλ ηα επηά πξώηα ακηλνμέα ηεο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Σηα ηκήκαηα απηά

επηδξάζακε κε ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI

Πόζα ηκήκαηα DNA δηαθνξεηηθνύ κήθνπο ζα πξνθύςνπλ κεηά ηε δξάζε ηεο DdeI (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 7

Γ4 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο δηάγλσζεο ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο θαηά ηνλ

πξνγελλεηηθό έιεγρν ηε δέθαηε εβδνκάδα ηεο θύεζεο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-54-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Σε ηξεηο δηαθνξεηηθνύο βηναληηδξαζηήξεο πξαγκαηνπνηείηαη

θιεηζηή θαιιηέξγεηα ηξηώλ δηαθνξεηηθώλ κηθξννξγαληζκώλ Α Β

θαη Γ αληίζηνηρα

Σηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα απεηθνλίδεηαη ν αξηζκόο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ ζε ζρέζε κε ην ρξόλν

Σην ρξνληθό δηάζηεκα από 0 έσο t1 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ

ζηνπο βηναληηδξα-ζηήξεο είλαη πςειή θαη ζηαζεξή ελώ ζην ρξν-

ληθό δηάζηεκα από t1 έσο t2 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ είλαη

ρακειή θαη ζηαζεξή

Γ1 Με βάζε ηα ζρήκαηα λα ραξαθηεξίζεηε ηνπο

κηθξννξγαληζκνύο Α Β Γ ζε ζρέζε κε ηελ εμάξηεζε ηεο

αλάπηπμήο ηνπο από ηε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ (κνλάδεο 6)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

Γ2 Με βάζε ηα ζρήκαηα ζε πνηα θάζε ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ γίλεηαη ε κεηαβνιή ηεο ζπγθέληξσζεο ηνπ Ο2

ζηνλ βηναληηδξαζηήξα όπνπ θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α

(κνλάδεο 2)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 4

Γ3 Πώο εμεγείηαη ε εθζεηηθή θάζε ζε κία θιεηζηή θαιιηέξγεηα

κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 4

Γ4 Τη ελλννύκε ζήκεξα κε ηνλ όξν δύκσζε (κνλάδεο 3) Πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο

(κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ πεπηίδην πνπ παξάγεηαη από έλα βαθηήξην

HOOCminusμεθειονίνηminusαλανίνηminusζερίνηminusαζπαραγίνηminusμεθειονίνηminusNH2

Γ1 Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ δίθισλνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ πεπηίδην (κνλάδεο

2) Να νξίζεηε ην 5΄ θαη 3΄ άθξν θάζε αιπζίδαο (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να θαζνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Γίλνληαη ηα θσδηθόληα

αιαλίλε GCU αζπαξαγίλε AAU κεζεηνλίλε AUG ζεξίλε UCU

Τν θσδηθόλην ιήμεο είλαη ην UGA Μονάδερ 15

Γ2 Μπνξεί ε παξαπάλσ αιπζίδα λα θνπεί από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 5

Γ3 Πώο ζρεκαηίδεηαη ην ζύκπινθν έλαξμεο ηεο πξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 3) Από ηη

απνηειείηαη ην πνιύζσκα (κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-55-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν απεηθνλίδεη ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη κηα

αζζέλεηα ηνπ κεηαβνιηζκνύ ζηνλ άλζξσπν

Γ1 Ζ αζζέλεηα απηή νθείιεηαη ζε επηθξαηέο ή ζε ππνιεηπόκελν γνλίδην (Μνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Κιεξνλνκείηαη σο απηνζσκηθόο ή

θπινζύλδεηνο ραξαθηήξαο (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 12

Γ2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέλδξν Μονάδερ 6

Γ3 O άλδξαο ΗΗΗ1 απνθηά κε γπλαίθα εηεξόδπγε ζηελ αζζέλεηα απηή έλα αγόξη

Να βξείηε ηε πηζαλόηεηα πνπ ππάξρεη ην αγόξη απηό λα πάζρεη αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Τα ζεκεία Α θαη Γ ππνδεηθλύνπλ ηε

ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηό ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ κεηξηθώλ αιπζίδσλ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ζρεδηάζεηε ζην ίδην ζρήκα ηα αζπλερή θαη

ηα ζπλερή ηκήκαηα ησλ δύν λέσλ αιπζίδσλ κε

βέιε θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηά ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπο (Μνλάδεο 3)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4)

Μονάδερ 7

Γ3 Ζ κεηξηθή αιπζίδα ηνπ DNA πνπ αληηγξάθε-

ηαη κε ζπλερή ηξόπν ακέζσο κεηά κεηαγξάθεηαη

Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ RNA πνπ ζρεκαηίδεηαη

θαηά ηε κεηαγξαθή θαη λα ζεκεηώζεηε ηνλ

πξνζαλαηνιηζκό ηνπ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ4 Πνηα είλαη ε δξάζε ηεο RNA πνιπκεξάζεο κεηά ηελ πξόζδεζή ηεο ζηνλ ππνθηλεηή ελόο

γνληδίνπ Μονάδερ 6

Page 33: biologia kat 3o 4o

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-33-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Ο όξνο γνληδηαθή έθθξαζε αλαθέξεηαη ζπλήζσο ζε όιε ηε δηαδηθαζία κε ηελ νπνία έλα γνλίδην

ελεξγνπνηείηαη γηα λα παξαγάγεη κία πξσηεΐλε

1 Πνύ απνζθνπεί θπξίσο ε ξύζκηζε απηή ζηελ πεξίπησζε ησλ βαθηεξίσλ Μονάδερ 5

2 Τα θύηηαξα ελόο επθαξπσηηθνύ πνιύπινθνπ νξγαληζκνύ όπσο ηα λεπξηθά θαη ηα κπτθά αλ θαη

έρνπλ ην ίδην γελεηηθό πιηθό δηαθέξνπλ ζηε κνξθή θαη ηε ιεηηνπξγία Πώο νλνκάδεηαη απηή ε

δηαδηθαζία εμεηδίθεπζεο θαη ηη θάλεη ηα θύηηαξα λα δηαθέξνπλ ηόζν πνιύ Μονάδερ 8

3 Ο κεραληζκόο ηεο κεηαγξαθήο είλαη ν ίδηνο ζηνπο πξνθαξπσηηθνύο θαη επθαξπσηηθνύο

νξγαληζκνύο Πνηα είλαη ηα ξπζκηζηηθά ζηνηρεία ηεο κεηαγξαθήο ηνπ DNA πνην ην έλδπκν πνπ

θαηαιύεη ηε κεηαγξαθή θαη πώο ιεηηνπξγεί απηό θαηά ηε γνληδηαθή ξύζκηζε ζην επίπεδν ηεο

κεηαγξαθήο ησλ επθαξπσηηθώλ νξγαληζκώλ Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο Σε κηα ζέζε ηκήκαηνο κνξίνπ DNA κε θιώλνπο Α θαη Β έρεη μεθηλήζεη ε αληηγξαθή όπσο

θαίλεηαη ζην παξαθάησ ζρήκα

Ζ DNA-δεζκάζε εθηόο ηνπ όηη ζπλδέεη όια ηα θνκκάηηα πνπ πξνθύπηνπλ από ηηο δηάθνξεο ζέζεηο

έλαξμεο αληηγξαθήο δξα θαηά ηελ αληηγξαθή ηνπ θιώλνπ Β

Σε θάζε θιώλν λα ζπκπιεξώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηεο αληηγξαθήο θαη λα ραξαθηεξίζεηε

ηνλ ηξόπν ζύλζεζεο ησλ λέσλ αιπζίδσλ DNA (κνλάδεο 4) Πνηά έλδπκα ηνπνζεηνύλ ηα

ζπκπιεξσκαηηθά λνπθιενηίδηα θαη πνηνπο άιινπο ξόινπο έρνπλ (κνλάδεο 7)

Σηελ θσδηθή αιπζίδα Α ην γνλίδην πνπ είλαη ππεύζπλν γηα ηελ παξαγσγή ελόο πεπηηδίνπ έρεη ηελ

εμήο αιιεινπρία βάζεσλ

5΄ ATG CCA TGC AAA CCG AAA TGA hellip3΄

Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη (κνλάδεο 2)

Κάπνηα αιιαγή πνπ ζπλέβε ζηελ παξαπάλσ θσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA έρεη σο

απνηέιεζκα ην 4ν θσδηθόλην ζην κεηαγξαθόκελν mRNA λα έρεη ηηο βάζεηο UAA

θαη ν αξηζκόο ησλ θσδηθνλίσλ λα παξακέλεη ζηαζεξόο

Αθνύ γξάςεηε ην λέν mRNA πνπ πξνθύπηεη λα εμεγήζεηε πνηα είλαη ε ζπγθεθξηκέλε αιιαγή

πνπ ζπλέβε θαη ηη ζπλέπεηεο κπνξεί λα έρεη γηα ην πεπηίδην (κνλάδεο 8)

Γηαηί ε πξσηετλνζύλζεζε ζηνπο επθαξπσηηθνύο νξγαληζκνύο είλαη κηα laquoνηθνλνκηθή

δηαδηθαζίαraquo (κνλάδεο 4) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-34-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Τα γνλίδηα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηηο αιπζίδεο ησλ αηκνζθαηξηλώλ ηνπ αλζξώπνπ εκθαλίδνπλ πνιιέο

κεηαιιάμεηο πνπ νδεγνύλ ζηε δεκηνπξγία αηκνζθαηξηλνπαζεηώλ Σην γνλίδην πνπ θσδηθνπνηεί ηελ

αιπζίδα β έρνπλ βξεζεί πεξηζζόηεξεο από 300 κεηαιιάμεηο ∆ίλεηαη κία κεηάιιαμε ζην θσδηθόλην

πνπ θσδηθνπνηεί ην 6ν ακηλνμύ ηεο βndash πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο αηκνζθαηξίλεο Α (ΖbA)

Σηεθσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA ην θσδηθόλην GAG έγηλε GTG

α Τη ζπλέπεηεο έρεη απηή ε κεηάιιαμε γηα ηελ αηκνζθαηξίλε Α (HbA) θαη γηα ηα

εξπζξνθύηηαξα (κνλάδεο 12)

β Γηαηί ζηα νκόδπγα άηνκα κε βndashζαιαζζαηκία εκθαλίδεηαη ζπρλά αύμεζε ηεο αηκνζθαηξίλεο F

(HbF) (κνλάδεο 7)

γ Σε πνηα άηνκα ε ζύλζεζε ηεο αηκνζθαηξίλεο Α2 (HbA2) απνηειεί δηαγλσζηηθό δείθηε

(κνλάδεο 6) Μονάδερ 25

ΘΔΜΑ 4ο Γπλαίθα κε νκάδα αίκαηνο Α παληξεύεηαη άλδξα κε νκάδα αίκαηνο Β θαη γελλνύλ δύν παηδηά εθ

ησλ νπνίσλ ην πξώην πνπ είλαη θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο Α θαη ην δεύηεξν νκάδα αίκαηνο Ο

Τν δεύηεξν παηδί πάζρεη από θιεξνλνκηθή κεηαβνιηθή λόζν Οη δύν γνλείο είλαη πγηείο θαη ε

κεηέξα κόλνλ είλαη θνξέαο ηνπ ππνιεηπόκελνπ γνληδίνπ πνπ ειέγρεη ηε λόζν απηή Γηα ηα γνλίδηα

πνπ ειέγρνπλ ηνπο παξαπάλσ ραξαθηήξεο ηζρύεη ν δεύηεξνο λόκνο ηνπ Μendel

Να βξείηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ ηνπο σο πξνο ηνπο δύν ραξαθηήξεο

θάλνληαο ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (κνλάδεο 15) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ην θύιν ηνπ

δεύηεξνπ παηδηνύ (κνλάδεο 10) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-35-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα ηελ παξαγσγή ηνπ πξνδξόκνπ κνξίνπ ηεο ηλζνπιίλεο δειαδή ηεο πξντλζνπιίλεο θαηάιιεια

κεηαζρεκαηηζκέλα θύηηαξα Escherichia coli θαιιηεξγήζεθαλ ζε βηναληηδξαζηήξα Ζ απεηθόληζε

ηεο κεηαβνιήο ηνπ πιεζπζκνύ ηνπ βαθηεξίνπ (Ν) ζε ζρέζε κε ηνλ ρξόλν (t) έδσζε ην παξαθάησ

δηάγξακκα

1 Με βάζε ην δηάγξακκα απηό λα ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο θαη λα πεξηγξάςεηε

ηηο θάζεηο ηεο Μονάδερ 10

2 Σε πνηα ζπλήζσο ρξνληθά δηαζηήκαηα ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ βαθηεξίσλ αλακέλεηαη λα παξαρζεί

ε πξντλζνπιίλε Αθνύ παξαιάβνπκε ηελ πξντλζνπιίλε από ηνλ βηναληηδξαζηήξα πώο ζα ηελ

κεηαηξέςνπκε ζε ηλζνπιίλε Μονάδερ 10

3 Πνηνο είλαη ν βηνινγηθόο ξόινο ηεο ηλζνπιίλεο θαη πνηα αζζέλεηα πξνθαιεί ε κείσζε ή ε έιιεηςή

ηεο Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ελόο γνληδίνπ βαθηεξηαθνύ

θπηηάξνπ

AUGndashCCUndashCAUndashCGUndashUCUndashACUndashUUUndashUAA 3΄

α Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ηε μη κωδική αιπζίδα από ηελ νπνία πξνήιζε ην παξαπάλσ

mRNA θαη λα νξίζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηεο Μονάδερ 5

β Αληηθαζηζηνύκε κία ηξηπιέηα ηνπ παξαπάλσ mRNA κε ηελ ηξηπιέηα 5΄UGA

3΄ θαη ην

πεπηίδην πνπ θσδηθνπνηείηαη δελ πθίζηαηαη ηελ παξακηθξή αιιαγή Πνηα είλαη ε ηξηπιέηα

απηή (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

γ Ζ ηξηπιέηα 5΄

UCU3΄

ηνπ παξαπάλσ mRNA θσδηθνπνηεί ην ακηλνμύ ζεξίλε Αλ

αληηθαηαζηήζνπκε απηή ηελ ηξηπιέηα κε ηελ ηξηπιέηα 5΄

UCC3΄

δελ πξνθύπηεη ε

παξακηθξή αιιαγή ζην πεπηίδην Πώο εξκελεύεηαη ην γεγνλόο απηό κε βάζε ηα

ραξαθηεξηζηηθά ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-36-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα πξώηε θνξά ε γνληδηαθή ζεξαπεία εθαξκόζηεθε ζε έλα θνξίηζη πνπ είρε έιιεηςε ηνπ ελδύκνπ

απακηλάζε ηεο αδελνζίλεο (ADA)

1 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ ελδύκνπ απηνύ (κνλάδεο 3) θαη πνηα ηα ζπκπηώκαηα πνπ εκθαλίδνπλ ηα

άηνκα κε έιιεηςε ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

2 Πώο νλνκάδεηαη ν ηύπνο ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο πνπ εθαξκόζηεθε (κνλάδεο 2) θαη γηαηί

(κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

3 Πνηα είλαη ε δηαδηθαζία πνπ αθνινπζείηαη ζηε γνληδηαθή ζεξαπεία ηεο παξαπάλσ αζζέλεηαο Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο κε θπζηνινγηθή όξαζε πνπ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία (PKU) θαη κηα γπλαίθα κε

θπζηνινγηθή όξαζε πνπ δελ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία απνθηνύλ έλα θνξίηζη θαη έλα αγόξη Τν

θνξίηζη έρεη θπζηνινγηθή όξαζε θαη δελ παξνπζηάδεη θαηλπιθεηνλνπξία ελώ ην αγόξη εκθαλίδεη

αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν θαη πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία

1 Πώο πξνθαιείηαη ε θαηλπιθεηνλνπξία (κνλάδεο 5) θαη πσο θιεξνλνκείηαη (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

2 Πώο θιεξνλνκείηαη ε κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν Μονάδερ 6

3 Να βξείηε θαη λα γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο ηνπ άλδξα ηεο γπλαίθαο θαη ησλ παηδηώλ ηνπο

(κνλάδεο 8) θάλνληαο ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 12

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-37-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Α Σηα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα κειεηάηαη ν ηξόπνο θιεξνλόκεζεο θνηλνύ κνλνγνληδηαθνύ

ραξαθηεξηζηηθνύ ζε δύν δηαθνξεηηθέο νηθνγέλεηεο 1 θαη 2

Σηελ 1ε νηθνγέλεηα θέξνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ηα άηνκα Η2 ΗΗ2 ΗΗ3 (καπξηζκέλα) ελώ ζηελ 2

ε

νηθνγέλεηα θέξνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ηα άηνκα ΗΗ2 ΗΗ3 (καπξηζκέλα)

Να πξνζδηνξίζεηε ηνλ ηξόπν θιεξνλόκεζεο ηνπ ραξαθηεξηζηηθνύ κε βάζε ηα παξαπάλσ

ζηνηρεία αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή ζαο κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (Να κε ιεθζεί

ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο θαη λα κελ εμεηαζηεί ε πεξίπησζε ηνπ θπινζύλδεηνπ

επηθξαηνύο γνληδίνπ) (κνλάδεο 8) Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόκσλ (κνλάδεο 5) Μονάδερ 13

Β Να ππνδείμεηε έλα πηζαλό κεραληζκό πνπ κπνξεί λα εμεγήζεη ηε γέλλεζε αηόκνπ κε ζύλδξνκν

Turner από γνλείο κε θπζηνινγηθό αξηζκό ρξσκνζσκάησλ (κνλάδεο 6) Να πεξηγξάςεηε ηε

δηαδηθαζία κε ηελ νπνία κπνξνύκε λα απεηθνλίζνπκε ηα ρξσκνζώκαηα ηνπ αηόκνπ κε ζύλδξνκν

Turner κεηά ηε γέλλεζή ηνπ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη δίθισλν κόξην DNA ην νπνίν πεξηέρεη ηκήκα αζπλερνύο γνληδίνπ πνπ κεηαγξά-

θεηαη ζε mRNA

α) Πνύ ζπλαληάκε αζπλερή γνλίδηα (κνλάδεο 2)

β) Να πξνζδηνξίζεηε ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

γ) Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ πξόδξνκνπ mRNA θαη ηνπ ώξηκνπ mRNA πνπ πξνθύπηνπλ από ηε

κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ DNA ρσξίο αηηηνιόγεζε (κνλάδεο 2)

δ) Πώο πξνθύπηεη ην ώξηκν mRNA (κνλάδεο 3)

ε) Μπνξεί ε πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε ΔcoRI λα θόςεη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3)

ζη) Πνηεο θαηεγνξίεο γνληδίσλ πνπ ππάξρνπλ ζην ρξσκνζσκηθό DNA ελόο θπηηαξηθνύ ηύπνπ δελ

θισλνπνηνύληαη ζε cDNA βηβιηνζήθε (κνλάδεο 8) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-38-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Άλδξαο πνπ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία θαη ζπλζέηεη θπζηνινγηθή πνζόηεηα κειαλίλεο

απνθηά απνγόλνπο κε γπλαίθα πνπ πάζρεη από αιθηζκό αιιά κπνξεί λα κεηαηξέπεη ηε

θαηλπιαιαλίλε ζε ηπξνζίλε

Να βξείηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο θαη θαηλόηππνπο ησλ παηδηώλ

Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηελ θαηλπιθεηνλνπξία θαη ηνλ αιθηζκό βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά

δεύγε νκόινγσλ ρξσκνζσκάησλ Μονάδερ 12

Β Να δηαθξίλεηε πεξηπηώζεηο θαηά ηηο νπνίεο είλαη αηκνξξνθηιηθό ην παηδί πνπ απνθηά

θπζηνινγηθόο άλδξαο κε θπζηνινγηθή γπλαίθα ηεο νπνίαο ν παηέξαο είλαη αηκνξξνθηιηθόο

Οη γνλείο θαη ην παηδί έρνπλ θπζηνινγηθό θαξπόηππν Μονάδερ 13

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ηα πέληε (5) πξώηα ακηλνμέα

κηαο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Ζ θαηεύζπλζε ζηελ νπνία θηλείηαη ε RNA πνιπκεξάζε θαηά ηε

κεηαγξαθή ππνδεηθλύεηαη από ην βέινο

α Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ DNA είλαη ε θσδηθή θαη πνηα είλαη ε κε θσδηθή

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 9

β Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ DNA Μονάδερ 3

γ Να γξάςεηε θαη λα αηηηνινγήζεηε ην αληηθσδηθόληνηνπ tRNA πνπ κεηαθέξεη ην 2ν ακηλνμύ ηεο

πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Μονάδερ 5

δ Τηείλαηηνζύκπινθνέλαξμεοηεοπξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 5) θαη πνηα είλαη ε κεηέπεηηα πνξεία

ηνπ tRNA πνπ ζπκκεηέρεη ζε απηό (κνλάδεο 3) Μονάδερ 8

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-39-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Πξόθεηηαη λα θαιιηεξγεζεί ζην εξγαζηήξην έλαοεηεξόηξνθνο κηθξννξγαληζκόο

1 Να αλαθέξεηε νλνκαζηηθά ηα ζξεπηηθά ζπζηαηηθά ηα νπνία πξέπεη λα πξνζηεζνύλ ζην κέζν

θαιιηέξγεηαο ώζηε ν κηθξννξγαληζκόο απηόο λα αλαπηπρζεί θπζηνινγηθά Μονάδερ 8

2 Πώο κπνξνύκε λα δηαπηζηώζνπκε αλ ν κηθξννξγαληζκόο απηόο είλαη ππνρξεσηηθά αλαεξόβηνο Μονάδερ 7

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνπο άιινπο παξάγνληεο πνπ επηδξνύλ ζηελ αλάπηπμε ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαηηνπαξαθάησηκήκα DNAζηννπνίνέρεη αξρίζεη ε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

1Σηηο ζέζεηο ΑΒΓ∆ΔΕ λα αληηζηνηρίζεηε ηηο ελδείμεηο 3΄ ή 5΄ ώζηε λα θαίλεηαη ν

πξνζαλαηνιηζκόο ησλ αξρηθώλ θαη ησλ λενζπληηζέκελσλ αιπζίδσλ Μονάδερ 6

2Τη είλαη ηα πξσηαξρηθά ηκήκαηα πσο δεκηνπξγνύληαη θαη πσο επηκεθύλνληαη Μονάδερ 9

3Δμεγήζηε γηαηί πξέπεη ζηελ παξαπάλσ δηαδηθαζία λα ελεξγνπνηεζεί ην έλδπκν DNA δεζκάζε

θαη πώο ζα δξάζεη απηό Μονάδερ 6

4Πνηα έλδπκα ζα επηδηνξζώζνπλ ηα πηζαλά ιάζε ηεο δηαδηθαζίαο ηεο αληηγξαθήο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-40-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ νιηγνπεπηίδην έμη ακηλνμέσλ ην νπνίν δελ έρεη ππνζηεί θακία ηξνπνπνίεζε

κεηά ηε ζύλζεζή ηνπ

Ζ2Ν ndash Μεθειονίνη ndash Γλυκίνη ndash Λυζίνη ndash Τρυπηοθάνη ndash Βαλίνη ndash Αλανίνη - COOH

Α Με ηε βνήζεηα ηνπ ηκήκαηνο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ παξαηίζεηαη γξάςηε ηελ αιιεινπρία

ησλ λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ ηκήκαηνο mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην

παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην ∆ηθαηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 13

Β Γξάςηε κε ηνλ θαηάιιειν πξνζαλαηνιηζκό ηελ αιιεινπρία λνπθιενηηδίσλ ζην δίθισλν

κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην Πνηα είλαη ε θσδηθή θαη πνηα ε κε

θσδηθή αιπζίδα Μονάδερ 6

Γ Δάλ ε ηξηπιέηα 5΄-UGG-3΄ ζην mRNA αληηθαηαζηαζεί από ηελ ηξηπιέηα 5΄-UGA-3΄ γξάςηε

ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ζην λέν νιηγνπεπηίδην πνπ ζα ζπληεζεί Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο Σην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ζηα κέιε

κηαο νηθνγέλεηαο ε αηκνξξνθηιία Α (Δίλαη καπξηζκέλα ηα ΗΗ 1 ΗΗ 4 θαη ΗΗΗ 1)

Α Πώο θιεξνλνκείηαη ε αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 5

Β Να γξάςεηε θαη λα δηθαηνινγήζεηε κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο ηνπο γνλνηύπνπο όισλ ησλ

κειώλ πνπ απεηθνλίδνληαη ζην γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 13

Γ Δάλ νη γνλείο ΗΗ 3 θαη ΗΗ 4 απνθηήζνπλ επόκελν παηδί πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα λα λνζεί από

αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 7

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο θσδηθνλίσλ

θαη ακηλνμέσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

GUCrarrΒαιίλε

UGGrarrΤξππηνθάλε

GGUrarrΓιπθίλε

AUGrarrΜεζεηνλίλε

AAArarrΛπζίλε

GCCrarrΑιαλίλε

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-41-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο κε ηηο νπνίεο κπνξνύλ λα παξαρζνύλ κνλνθισληθά

αληηζώκαηα ηα νπνία ζπλεηζθέξνπλ ζηνλ πξνζδηνξηζκό ησλ νκάδσλ αίκαηνο ηνπ αλζξώπνπ Μονάδερ 7

Γ2 Να αλαθέξεηε πνηνπο ηύπνπο αηκνξνθηιίαο γλσξίδεηε θαη πνύ νθείινληαη (κνλάδεο 2) Να

πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία αληηκεηώπηζεο κίαο εμ απηώλ κε βάζε ηε κέζνδν δεκηνπξγίαο

δηαγνληδηαθώλ δώσλ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 ∆ίλεηαη κείγκα κνξίσλ DNA θαη έλαο αληρλεπηήο RΝΑ

Να εμεγήζεηε ηη είλαη αληρλεπηήο (κνλάδεο 2) λα πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ ζα

αθνινπζεζνύλ πξνθεηκέλνπ ν αληρλεπηήο λα πβξηδνπνηήζεη ηελ θαηάιιειε αιιεινπρία DNA

(κνλάδεο 4) θαη λα εμεγήζεηε πνηνο είλαη ν θιώλνο ηνπ DNA πνπ ζα πβξηδνπνηεζεί (κνλάδεο 4) Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ ∆

Υγηήο άληξαο παληξεύηεθε κε πγηή γπλαίθα θαη απέθηεζαλ έλα αγόξη κε αρξσκαηνςία ζην

θόθθηλν θαη ην πξάζηλν ρξώκα έλα θνξίηζη πνπ πάζρεη από δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία θαη

πεξηκέλνπλ ην ηξίην παηδί ηνπο

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη λα εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ παηδηώλ ηνπο θαη λα εμεγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆3 Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην ηξίην παηδί λα έρεη θπζηνινγηθό θαηλόηππν

Να εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο θάλνληαο ή ηελ απαηηνύκελε δηαζηαύξσζε ή ηηο

απαηηνύκελεο δηαζηαπξώζεηο Μονάδερ 12

∆4 Να εμεγήζεηε ηα γελεηηθά αίηηα ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-42-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

∆ίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν

C T T A A C T A A T A G G G T G G A C C T A A C A T A G A T

G A A T T G A T T A T C C C A C C T G G A T T G T A T C T A

Γ1 Να γξάςεηε ην mRNA πνπ ζα πξνθύςεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

νξίδνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ηνπ (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο

(κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ2 Να βξείηε ηνλ αξηζκό ησλ ακηλνμέσλ από ηα νπνία ζα απνηειείηαη ην έλδπκν κεηά ηε

κεηάθξαζε ηνπ παξαπάλσ mRNA (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο κε

βάζε ηηο ηδηόηεηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε ιεηηνπξγία ηνπ ελδύκνπ αλ ζπκβεί γνληδηαθή

κεηάιιαμε ε νπνία ζα πξνθαιέζεη έιιεηςε ηνπ δεύηεξνπ λνπθιενηηδίνπ ζην δεύηεξν

θσδηθόλην ηνπ γνληδίνπ Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ ∆

∆ίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν

ζην νπνίν ηα άηνκα Η1 θαη ΗΗ1 ΗΗ2 ΗΗ3 ΗΗ4 ΗΗ5 ΗΗ6 πάζρνπλ από κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ ζην παξαπάλσ γελεαινγηθό

δέληξν Μονάδερ 7

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ παηδηώλ ζην παξαπάλσ

γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 4

∆3 Να θάλεηε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο θαη λα αηηηνινγήζεηε ηηο απαληήζεηο ζαο Μονάδερ 14

Σημείωζη Να μην εξεηαζθεί η πεπίπηωζη θςλοζύνδεηος επικπαηούρ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-43-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ ∆ίλνληαη ηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα Α θαη Β

Σην Α απεηθνλίδνληαη νη θάζεηο (αβγ θαη δ)

αλάπηπμεο ελόο κηθξννξγαληζκνύ Σην Β

απεηθνλίδεηαη ε παξαγσγή ηνπ πξντόληνο από

ηνλ κηθξννξγαληζκό γηα ην ίδην ρξνληθό

δηάζηεκα

Γ1 Με βάζε ην δηάγξακκα Α λα

ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο

(κνλάδεο 3) θαη λα νλνκάζεηε ηηο θάζεηο

ηεο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 7

Γ2 Σε πνηα θάζε παξάγεηαη ε κεγαιύηεξε πνζόηεηα ηνπ πξντόληνο (κνλάδεο 2) Nα

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 Αλ ην πξντόλ εθθξίλεηαη από ηνλ κηθξννξγαληζκό πώο ζα ην παξαιάβνπκε από ηελ

θαιιηέξγεηα Μονάδερ 6

Γ4 Να αλαθέξεηε ηνπο παξάγνληεο πνπ επεξεάδνπλ ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ηνπ

κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 4

ΘΔΜΑ ∆ ∆ίλεηαη ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ πεξηέρεη ην αζπλερέο γνλίδην

ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ παξαθάησ πεπηηδίνπ

H2N- μεθειονίνη - αλανίνη - λευκίνη - αζπαραγίνη ndash COOH

∆1 Να γξάςεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 4) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 10

∆2 Να γξάςεηε ην πξόδξνκν mRNA ην ώξηκν mRNA ην εζώλην ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 6) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 15

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ

Aιαλίλε = GCU Λεπθίλε = UUG Αζπαξαγίλε = AAU

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-44-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

1 Πνηα είλαη ε δνmicroή ηνπ DNA ζην ρώξν ζύmicroθσλα microε ην microνληέιν ηεο δηπιήο έιηθαο Μονάδερ 12

2 Να πεξηγξάςεηε πώο ξπζmicroίδεηαη ε γνληδηαθή έθθξαζε ζηα επθαξπσηηθά θύηηαξα Μονάδερ 8

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνλ αιθηζmicroό Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο πνπ πάζρεη από νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

παληξεύεηαη microία γπλαίθα ε νπνία δελ πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο

ινβνύο απηηώλ Τν δεπγάξη απηό απνθηά ηξία παηδηά

Τν πξώην εmicroθαλίδεη ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ ην δεύηεξν δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη πξνζθνιιεmicroέλνπο ινβνύο απηηώλ θαη ην ηξίην δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ γνλέσλ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

β Πνηνη είλαη νη πηζαλνί γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παηδηώλ Μονάδερ 5

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-45-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Σην θπηό κνζρνκπίδειν ην ρξώκα ησλ ζπεξκάησλ κπνξεί λα είλαη είηε θίηξηλν είηε πξάζηλν

ελώ ην ύςνο ηνπ είλαη είηε ςειό είηε θνληό Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηηο παξαπάλσ

ηδηόηεηεο βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά δεύγε νκνιόγσλ ρξσκνζσκάησλ Δάλ έρεηε ζηε

δηάζεζή ζαο έλα ςειό κνζρνκπίδειν κε θίηξηλα ζπέξκαηα λα θάλεηε ηηο θαηάιιειεο

δηαζηαπξώζεηο πνπ απαηηνύληαη γηα λα βξείηε ην γνλόηππό ηνπ (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 11

Γ2 Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο από δύν θπζηνινγηθνύο

γνλείο κπνξεί λα γελλεζεί παηδί κε ζύλδξνκν Turner Μονάδερ 8

Γ3 Μία πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κία πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ Γ

Γίδεηαη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Σηνλ θιώλν ΕΖ ε αληηγξαθή γίλεηαη

κε αζπλερή ηξόπν Τα ζεκεία Γ θαη Ζ ππνδεηθλύνπλ ηε ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα λα ζρεδηάζεηε ηα ζπλερή θαη αζπλερή

ηκήκαηα ησλ λέσλ θιώλσλ κε βέιε ππνδεηθλύνληαο ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ λέσλ θαη

ησλ κεηξηθώλ θιώλσλ (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Σηνλ θιώλν πνπ αληηγξάθεηαη κε ζπλερή ηξόπν λα γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ

λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ πξσηαξρηθνύ ηκήκαηνο ην νπνίν απνηειείηαη

από 8 (νθηώ) λνπθιενηίδηα (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Γ3 Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην πεπηίδην απηό Μονάδερ 2

Γ4 Μεηά ηελ επίδξαζε αθηηλνβνιίαο ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ζπάεη ζηα ζεκεία πνπ

ππνδεηθλύνληαη από ηα βέιε Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε θαη λα

ζεκεηώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ Μονάδερ 2

Γ5 Τν ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε επαλαζπλδέεηαη ζηα ίδηα ζεκεία θνπήο κεηά από

αλαζηξνθή

Να γξάςεηε νιόθιεξν ην κόξην ηνπ DNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηελ αλαζηξνθή (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην λέν πεπηίδην (κνλάδεο 2)

Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-46-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν Σην κόξην απηό ζπκβαίλεη κεηάιιαμε πξνζζήθεο ηξηώλ (3) δηαδνρηθώλ

λνπθιενηηδίσλ (5΄-GAT-3΄)

Γ1 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Φ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) θαη ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα ηνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ2 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Υ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) Ζ παξαπάλσ κεηάιιαμε έρεη ειάρηζηε επίδξαζε ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα

ηνπ ελδύκνπ Πώο ραξαθηεξίδεηαη απηή ε κεηάιιαμε (κνλάδεο 2) Nα εμεγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 9

Γ3 Σε δύν άηνκα πνπ πάζρνπλ από ζύλδξνκν Klinefelter έγηλε αλάιπζε ηεο αιιεινπρίαο ησλ

βάζεσλ ηνπ DNA ησλ θπιεηηθώλ ρξσκνζσκάησλ ηνπο Σην πξώην άηνκν ε αλάιπζε έδεημε

ηξεηο δηαθνξεηηθέο αιιεινπρίεο βάζεσλ DNA Σην δεύηεξν άηνκν ε αλάιπζε έδεημε δύν

παλνκνηόηππεο θαη κία δηαθνξεηηθή αιιεινπρία βάζεσλ DNA Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο

κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο γελλήζεθαλ ηα άηνκα απηά από θπζηνινγηθνύο

γνλείο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ Γ

Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-47-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Α

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Μηα πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κηα πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 7

Γ2 Ζ αλάιπζε δεηγκάησλ DNA από δύν βαθηεξηαθέο θαιιηέξγεηεο έδσζε ηα εμήο

απνηειέζκαηα ζηελ πξώηε θαιιηέξγεηα βξέζεθε πνζνζηό αδελίλεο (Α) 28 θαη

ζηεδεύηεξε βξέζεθε πνζνζηό γνπαλίλεο (G) 28 Να εμεγήζεηε αλ ηα βαθηήξηα ησλ δύν

θαιιηεξγεηώλ αλήθνπλ ζην ίδην ή ζε δηαθνξεηηθό είδνο Μονάδερ 6

Γ3 Με πνηνπο ηξόπνπο γίλεηαη ε θαιιηέξγεηα κηθξννξγαληζκώλ ζε κεγάιε θιίκαθα Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ Γ Σrsquo έλα κόξην DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ ππάξρνπλ δύν γνλίδηα Α θαη Β όπσο θαίλεηαη ζην

ζρήκα

Γ1 Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο θαη λα νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ

αιπζίδσλ ηνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Τα γνλίδηα Α θαη Β κεηαγξάθνληαη ζε RNA Να νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπ RNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Πνηα είλαη ε θσδηθή αιπζίδα γηα ην γνλίδην Α θαη πνηα γηα ην Β (κνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ4 Τη είλαη ν ππνθηλεηήο (κνλάδεο 2) Να νξίζεηε ηε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή γηα θάζε γνλίδην κε

έλα βέινο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-48-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Να αλαθέξεηε ηα βήκαηα πνπ απαηηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο

αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο από έλα δηαγνληδηαθό δών Μονάδερ 12

Γ2 Να εμεγήζεηε πώο ε ζεξκνθξαζία επεξεάδεη ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 8

Γ3 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ πξηκνζώκαηνο ζηελ αληηγξαθή ηνπ DNA Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ

Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-49-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Μεηέξα κε θπζηνινγηθή όξαζε θαη νκάδα αίκαηνο Β απνθηά δύν παηδηά κε έλαλ άλδξα κε

θπζηνινγηθή όξαζε Τν θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο ΑΒ ελώ ην αγόξη νκάδα αίκαηνο Ο

Τν έλα από ηα δύν παηδηά πάζρεη από κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν ndash θόθθηλν

Γ1 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ σο πξνο ηνπο δύν

ραξαθηήξεο (κνλάδεο 8) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 10) Μονάδερ 18

Γ2 Πνην από ηα δύν παηδηά δελ έρεη θπζηνινγηθή όξαζε Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA

(Ι) GACTAATAAAAGAAGTAGTTAGGATCATAGG

(ΙΙ) CTGATTATTTTCTTCATCAA TCCTAGTA TCC

πνπ θσδηθνπνηεί ην πεπηίδην

H2N-Μεθειονίνη-Τυροζίνη-Φαινυλαλανίνη-Φαινυλαλανίνη-Τυροζίνη-COOH

Γ1 Να εμεγήζεηε πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA είλαη ε θσδηθή θαη

πνηα είλαη ε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 4) Να γξάςεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ησλ

αιπζίδσλ (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 8

Γ2 Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ

παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA (κνλάδεο 2) θαζώο θαη ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε πνύ νθείιεηαη ε δηαθνξά κεηαμύ ησλ δύν απηώλ κνξίσλ

(κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ παξαπάλσ πεπηηδίνπ εάλ κηα

γνληδηαθή κεηάιιαμε πνπ ζα ζπκβεί ζην θσδηθόλην ηεο ηπξνζίλεο νδεγήζεη ζε

αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από ζπκίλε Μονάδερ 5

Γ4 Δάλ ε παξαπάλσ γνληδηαθή κεηάιιαμε νδεγήζεη ζε αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από

αδελίλε λα εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ πεπηηδίνπ Μονάδερ 5

Γίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Μεζεηνλίλε AUG

Τπξνζίλε UAC UAU

Φαηλπιαιαλίλε UUU UUC

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-50-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Μηα αξζεληθή κύγα Drosophila κε ιεπθά κάηηα δηαζηαπξώζεθε κε κηα ζειπθή κε θόθθηλα

κάηηα Από ηε δηαζηαύξσζε απηή πήξακε 280 απνγόλνπο ζηελ F1 γεληά πνπ είραλ όινη

θόθθηλα κάηηα Γηαζηαπξώλνληαο δύν άηνκα από ηελ F1 γεληά πξνθύπηνπλ 319 απόγνλνη

ζηελ F2 γεληά Μηα αλάιπζε ησλ απνγόλσλ ηεο F2 γεληάο έδεημε όηη ππάξρνπλ

159 ζειπθά κε θόθθηλα κάηηα

82 αξζεληθά κε θόθθηλα κάηηα θαη

78 αξζεληθά κε ιεπθά κάηηα

Με βάζε ηα δεδνκέλα λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ην παξαπάλσ

γλώξηζκα Γηα ηα άηνκα πνπ δηαζηαπξώζεθαλ δίλεηαη όηη ηα ζειπθά έρνπλ έλα δεπγάξη X

ρξσκνζσκάησλ (ΦΦ) θαη ηα αξζεληθά έρνπλ έλα Φ θαη έλα Χ ρξσκόζσκα (ΦΧ)

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν όπνπ απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη κηα κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

Τα άηνκα ΙΙ2 ΙΙ3 ΙΙΙ3 θαη ΙV3 πάζρνπλ από ηελ αζζέλεηα απηή Γηα όια ηα παξαθάησ

εξσηήκαηα λα κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο

Γ2 Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη ε αζζέλεηα Μονάδερ 6

Γ3 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην δεπγάξη ΙΙΙ1 III2 λα απνθηήζεη αγόξη πνπ ζα πάζρεη

(κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 8

Γ4 Αλ ηα άηνκα Ι1 θαη Ι4 πάζρνπλ από κηα αζζέλεηα πνπ νθείιεηαη ζε γνλίδην κηηνρνλ-δξηαθνύ

DNA λα αλαθέξεηε πνηα άηνκα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ ζα θιεξνλνκή-ζνπλ ην γνλίδην

απηό (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-51-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA ην νπνίν θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Αιπζίδα 1 GTTGAATTCTTAGCTTAAGTCGGGCATGAATTCTC

Αιπζίδα 2 CAACTTAAGAATCGAATTCAGCCCGTACTTAAGAG

Γ1 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

επηζεκαίλνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ησλ αιπζίδσλ ηνπ (κνλάδεο 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Τν παξαπάλσ ηκήκα DNA αληηγξάθεηαη θαη θαηά ηε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

δεκηνπξγνύληαη ηα παξαθάησ πξσηαξρηθά ηκήκαηα

i) 5΄-GAGAAUUC-3΄

ii) 5΄-UUAAGCUA-3΄

iii) 5΄-GUUGAAUU-3΄

Να πξνζδηνξίζεηε πνηα αιπζίδα αληηγξάθεηαη κε ζπλερή θαη πνηα κε αζπλερή ηξόπν

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε ην έλδπκν EcoRI πξνθεηκέλνπ λα ελζσκα-ησζεί ζε

έλα από ηα δύν πιαζκίδηα Α θαη Β πνπ δίλνληαη παξαθάησ

Πνην από ηα δύν πιαζκίδηα ζα επηιέμεηε γηα ηε δεκηνπξγία αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ

(κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Πόζνη θσζθνδηεζηεξηθνί δεζκνί ζα δηαζπαζηνύλ ζην πιαζκίδην πνπ επηιέμαηε θαη πόζνη ζα

δεκηνπξγεζνύλ θαηά ην ζρεκαηηζκό ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ4 Από ηε κύγα Drosophila απνκνλώζεθαλ ηξία δηαθνξεηηθά θπζηνινγηθά θύηηαξα ζηα νπνία

πξνζδηνξίζηεθε ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ζε δεύγε βάζεσλ

Σην πξώην θύηηαξν ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ππνινγίζηεθε ζε 32108 δεύγε βάζεσλ

ζην δεύηεξν θύηηαξν ζε 16108 δεύγε βάζεσλ θαη ζην ηξίην θύηηαξν ζε 6410

8 δεύγε

βάζεσλ

Να δηθαηνινγήζεηε γηαηί ππάξρνπλ νη δηαθνξέο απηέο ζην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ησλ

ηξηώλ θπηηάξσλ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-52-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ Γ

Έλα πιαζκίδην πνπ ρξεζηκνπνηείηαη σο θνξέαο θισλνπνίεζεο ελόο ηκήκαηνο DNA έρεη έλα

γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε θαη έλα γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληη-

βηνηηθό ηεηξαθπθιίλε Τν γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζηελ ηεηξαθπθιίλε πεξηέρεη ηελ αιιεινπρία

πνπ αλαγλσξίδεηαη από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Γεκηνπξγνύκε αλαζπλδπαζ-

κέλα πιαζκηδία κε ηε ρξήζε ηεο πεξηνξηζηηθήο ελδνλνπθιεάζεο EcoRI

Τα κεηαζρεκαηηζκό βαθηεξίσλ πνπ δελ είραλ θαλέλα πιαζκίδην Σηε ζπλέρεηα ηα βαθηήξηα

θαιιηεξγνύληαη ζε ζξεπηηθό πιηθό

Γ1 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ηεηξαθπθιίλε αληί ηεο ακπηθηιίλεο (κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 Σηνπο παξαθάησ δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο (1 2 3) θαίλεηαη ε δηαβάζκηζε ηεο ζπγθέληξσζεο

ηνπ νμπγόλνπ θαη ε πεξηνρή αλάπηπμεο ηξηώλ εηδώλ κηθξννξγα-ληζκώλ ζε πγξό ζξεπηηθό

πιηθό Οη κηθξννξγαληζκνί απεηθνλίδνληαη σο καύξεο θνπθίδεο

Σε πνηνλ από ηνπο ηξεηο δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο έρνπκε θαιιηέξγεηα κπθήησλ πνπ

ρξεζηκνπνηνύληαη ζηελ αξηνβηνκεραλία βαθηεξίσλ ηνπ γέλνπο Clostridium θαη βαθηεξίσλ

ηνπ γέλνπο Mycobacterium (κνλάδεο 3) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

Γ4 Με πνηνλ ηξόπν δεκηνπξγνύκε δηαγνληδηαθά θπηά ηα πξντόληα ησλ νπνίσλ έρνπλ

κεγαιύηεξε δηάξθεηα δσήο ζε ζρέζε κε απηά ησλ κε δηαγνληδηαθώλ θπηώλ Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-53-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ δηάγξακκα απεηθνλίδεηαη ε θπζηνινγηθή κεηαβνιή ζην πνζνζηό ησλ

πνιππεπηηδηθώλ αιπζίδσλ ησλ αηκνζθαηξηλώλ HbA HbF θαη HbA2 ηνπ αλζξώπνπ από ηελ

εκβξπηθή ειηθία θαη κεηά ηε γέλλεζή ηνπ

Γ1 Πνην είδνο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο αληηζηνηρεί ζε θαζεκηά από ηηο θακπύιεο Η ΗΗ ΗΗΗ θαη IV

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ2 Τα απνηειέζκαηα κηαο εμέηαζεο αίκαηνο ζε έλαλ ελήιηθα έδεημαλ όηη νη αηκνζθαηξίλεο HbA

HbF θαη HbA2 είλαη ζε θπζηνινγηθά επίπεδα Πόζα γνλίδηα είλαη ππεύζπλα γηα ηε ζύλζεζε

ηεο HbA ζε έλα ζσκαηηθό θύηηαξν ζηε κεηάθαζε (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA πνπ πεξηέρεη ηα θσδηθόληα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα επηά

πξώηα ακηλνμέα ηεο θπζηνινγηθήο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο HbA

5΄hellip GTG CAC CTG ACT CCT GAG GAG hellip 3΄

3΄hellip CAC GTG GAC TGA GGA CTC CTC hellip 5΄

Ζ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI αλαγλσξίδεη ηελ αιιεινπρία

5΄ CTGAG 3΄

3΄ GACTC 5΄

θαη θόβεη θάζε αιπζίδα κεηαμύ ηνπ C θαη ηνπ Τ (κε θαηεύζπλζε 5΄3΄) Ζ αιιεινπρία πνπ

αλαγλσξίδεη ε DdeI βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα DNA Από έλα άηνκν θνξέα ηεο

δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο απνκνλώζεθαλ ηκήκαηα DNA πνπ πεξηέρνπλ ηα θσδηθόληα ηα

νπνία θσδηθνπνηνύλ ηα επηά πξώηα ακηλνμέα ηεο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Σηα ηκήκαηα απηά

επηδξάζακε κε ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI

Πόζα ηκήκαηα DNA δηαθνξεηηθνύ κήθνπο ζα πξνθύςνπλ κεηά ηε δξάζε ηεο DdeI (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 7

Γ4 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο δηάγλσζεο ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο θαηά ηνλ

πξνγελλεηηθό έιεγρν ηε δέθαηε εβδνκάδα ηεο θύεζεο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-54-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Σε ηξεηο δηαθνξεηηθνύο βηναληηδξαζηήξεο πξαγκαηνπνηείηαη

θιεηζηή θαιιηέξγεηα ηξηώλ δηαθνξεηηθώλ κηθξννξγαληζκώλ Α Β

θαη Γ αληίζηνηρα

Σηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα απεηθνλίδεηαη ν αξηζκόο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ ζε ζρέζε κε ην ρξόλν

Σην ρξνληθό δηάζηεκα από 0 έσο t1 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ

ζηνπο βηναληηδξα-ζηήξεο είλαη πςειή θαη ζηαζεξή ελώ ζην ρξν-

ληθό δηάζηεκα από t1 έσο t2 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ είλαη

ρακειή θαη ζηαζεξή

Γ1 Με βάζε ηα ζρήκαηα λα ραξαθηεξίζεηε ηνπο

κηθξννξγαληζκνύο Α Β Γ ζε ζρέζε κε ηελ εμάξηεζε ηεο

αλάπηπμήο ηνπο από ηε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ (κνλάδεο 6)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

Γ2 Με βάζε ηα ζρήκαηα ζε πνηα θάζε ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ γίλεηαη ε κεηαβνιή ηεο ζπγθέληξσζεο ηνπ Ο2

ζηνλ βηναληηδξαζηήξα όπνπ θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α

(κνλάδεο 2)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 4

Γ3 Πώο εμεγείηαη ε εθζεηηθή θάζε ζε κία θιεηζηή θαιιηέξγεηα

κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 4

Γ4 Τη ελλννύκε ζήκεξα κε ηνλ όξν δύκσζε (κνλάδεο 3) Πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο

(κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ πεπηίδην πνπ παξάγεηαη από έλα βαθηήξην

HOOCminusμεθειονίνηminusαλανίνηminusζερίνηminusαζπαραγίνηminusμεθειονίνηminusNH2

Γ1 Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ δίθισλνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ πεπηίδην (κνλάδεο

2) Να νξίζεηε ην 5΄ θαη 3΄ άθξν θάζε αιπζίδαο (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να θαζνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Γίλνληαη ηα θσδηθόληα

αιαλίλε GCU αζπαξαγίλε AAU κεζεηνλίλε AUG ζεξίλε UCU

Τν θσδηθόλην ιήμεο είλαη ην UGA Μονάδερ 15

Γ2 Μπνξεί ε παξαπάλσ αιπζίδα λα θνπεί από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 5

Γ3 Πώο ζρεκαηίδεηαη ην ζύκπινθν έλαξμεο ηεο πξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 3) Από ηη

απνηειείηαη ην πνιύζσκα (κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-55-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν απεηθνλίδεη ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη κηα

αζζέλεηα ηνπ κεηαβνιηζκνύ ζηνλ άλζξσπν

Γ1 Ζ αζζέλεηα απηή νθείιεηαη ζε επηθξαηέο ή ζε ππνιεηπόκελν γνλίδην (Μνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Κιεξνλνκείηαη σο απηνζσκηθόο ή

θπινζύλδεηνο ραξαθηήξαο (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 12

Γ2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέλδξν Μονάδερ 6

Γ3 O άλδξαο ΗΗΗ1 απνθηά κε γπλαίθα εηεξόδπγε ζηελ αζζέλεηα απηή έλα αγόξη

Να βξείηε ηε πηζαλόηεηα πνπ ππάξρεη ην αγόξη απηό λα πάζρεη αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Τα ζεκεία Α θαη Γ ππνδεηθλύνπλ ηε

ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηό ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ κεηξηθώλ αιπζίδσλ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ζρεδηάζεηε ζην ίδην ζρήκα ηα αζπλερή θαη

ηα ζπλερή ηκήκαηα ησλ δύν λέσλ αιπζίδσλ κε

βέιε θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηά ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπο (Μνλάδεο 3)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4)

Μονάδερ 7

Γ3 Ζ κεηξηθή αιπζίδα ηνπ DNA πνπ αληηγξάθε-

ηαη κε ζπλερή ηξόπν ακέζσο κεηά κεηαγξάθεηαη

Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ RNA πνπ ζρεκαηίδεηαη

θαηά ηε κεηαγξαθή θαη λα ζεκεηώζεηε ηνλ

πξνζαλαηνιηζκό ηνπ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ4 Πνηα είλαη ε δξάζε ηεο RNA πνιπκεξάζεο κεηά ηελ πξόζδεζή ηεο ζηνλ ππνθηλεηή ελόο

γνληδίνπ Μονάδερ 6

Page 34: biologia kat 3o 4o

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-34-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Τα γνλίδηα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηηο αιπζίδεο ησλ αηκνζθαηξηλώλ ηνπ αλζξώπνπ εκθαλίδνπλ πνιιέο

κεηαιιάμεηο πνπ νδεγνύλ ζηε δεκηνπξγία αηκνζθαηξηλνπαζεηώλ Σην γνλίδην πνπ θσδηθνπνηεί ηελ

αιπζίδα β έρνπλ βξεζεί πεξηζζόηεξεο από 300 κεηαιιάμεηο ∆ίλεηαη κία κεηάιιαμε ζην θσδηθόλην

πνπ θσδηθνπνηεί ην 6ν ακηλνμύ ηεο βndash πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο αηκνζθαηξίλεο Α (ΖbA)

Σηεθσδηθή αιπζίδα ηνπ DNA ην θσδηθόλην GAG έγηλε GTG

α Τη ζπλέπεηεο έρεη απηή ε κεηάιιαμε γηα ηελ αηκνζθαηξίλε Α (HbA) θαη γηα ηα

εξπζξνθύηηαξα (κνλάδεο 12)

β Γηαηί ζηα νκόδπγα άηνκα κε βndashζαιαζζαηκία εκθαλίδεηαη ζπρλά αύμεζε ηεο αηκνζθαηξίλεο F

(HbF) (κνλάδεο 7)

γ Σε πνηα άηνκα ε ζύλζεζε ηεο αηκνζθαηξίλεο Α2 (HbA2) απνηειεί δηαγλσζηηθό δείθηε

(κνλάδεο 6) Μονάδερ 25

ΘΔΜΑ 4ο Γπλαίθα κε νκάδα αίκαηνο Α παληξεύεηαη άλδξα κε νκάδα αίκαηνο Β θαη γελλνύλ δύν παηδηά εθ

ησλ νπνίσλ ην πξώην πνπ είλαη θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο Α θαη ην δεύηεξν νκάδα αίκαηνο Ο

Τν δεύηεξν παηδί πάζρεη από θιεξνλνκηθή κεηαβνιηθή λόζν Οη δύν γνλείο είλαη πγηείο θαη ε

κεηέξα κόλνλ είλαη θνξέαο ηνπ ππνιεηπόκελνπ γνληδίνπ πνπ ειέγρεη ηε λόζν απηή Γηα ηα γνλίδηα

πνπ ειέγρνπλ ηνπο παξαπάλσ ραξαθηήξεο ηζρύεη ν δεύηεξνο λόκνο ηνπ Μendel

Να βξείηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ ηνπο σο πξνο ηνπο δύν ραξαθηήξεο

θάλνληαο ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (κνλάδεο 15) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ην θύιν ηνπ

δεύηεξνπ παηδηνύ (κνλάδεο 10) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-35-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα ηελ παξαγσγή ηνπ πξνδξόκνπ κνξίνπ ηεο ηλζνπιίλεο δειαδή ηεο πξντλζνπιίλεο θαηάιιεια

κεηαζρεκαηηζκέλα θύηηαξα Escherichia coli θαιιηεξγήζεθαλ ζε βηναληηδξαζηήξα Ζ απεηθόληζε

ηεο κεηαβνιήο ηνπ πιεζπζκνύ ηνπ βαθηεξίνπ (Ν) ζε ζρέζε κε ηνλ ρξόλν (t) έδσζε ην παξαθάησ

δηάγξακκα

1 Με βάζε ην δηάγξακκα απηό λα ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο θαη λα πεξηγξάςεηε

ηηο θάζεηο ηεο Μονάδερ 10

2 Σε πνηα ζπλήζσο ρξνληθά δηαζηήκαηα ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ βαθηεξίσλ αλακέλεηαη λα παξαρζεί

ε πξντλζνπιίλε Αθνύ παξαιάβνπκε ηελ πξντλζνπιίλε από ηνλ βηναληηδξαζηήξα πώο ζα ηελ

κεηαηξέςνπκε ζε ηλζνπιίλε Μονάδερ 10

3 Πνηνο είλαη ν βηνινγηθόο ξόινο ηεο ηλζνπιίλεο θαη πνηα αζζέλεηα πξνθαιεί ε κείσζε ή ε έιιεηςή

ηεο Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ελόο γνληδίνπ βαθηεξηαθνύ

θπηηάξνπ

AUGndashCCUndashCAUndashCGUndashUCUndashACUndashUUUndashUAA 3΄

α Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ηε μη κωδική αιπζίδα από ηελ νπνία πξνήιζε ην παξαπάλσ

mRNA θαη λα νξίζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηεο Μονάδερ 5

β Αληηθαζηζηνύκε κία ηξηπιέηα ηνπ παξαπάλσ mRNA κε ηελ ηξηπιέηα 5΄UGA

3΄ θαη ην

πεπηίδην πνπ θσδηθνπνηείηαη δελ πθίζηαηαη ηελ παξακηθξή αιιαγή Πνηα είλαη ε ηξηπιέηα

απηή (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

γ Ζ ηξηπιέηα 5΄

UCU3΄

ηνπ παξαπάλσ mRNA θσδηθνπνηεί ην ακηλνμύ ζεξίλε Αλ

αληηθαηαζηήζνπκε απηή ηελ ηξηπιέηα κε ηελ ηξηπιέηα 5΄

UCC3΄

δελ πξνθύπηεη ε

παξακηθξή αιιαγή ζην πεπηίδην Πώο εξκελεύεηαη ην γεγνλόο απηό κε βάζε ηα

ραξαθηεξηζηηθά ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-36-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα πξώηε θνξά ε γνληδηαθή ζεξαπεία εθαξκόζηεθε ζε έλα θνξίηζη πνπ είρε έιιεηςε ηνπ ελδύκνπ

απακηλάζε ηεο αδελνζίλεο (ADA)

1 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ ελδύκνπ απηνύ (κνλάδεο 3) θαη πνηα ηα ζπκπηώκαηα πνπ εκθαλίδνπλ ηα

άηνκα κε έιιεηςε ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

2 Πώο νλνκάδεηαη ν ηύπνο ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο πνπ εθαξκόζηεθε (κνλάδεο 2) θαη γηαηί

(κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

3 Πνηα είλαη ε δηαδηθαζία πνπ αθνινπζείηαη ζηε γνληδηαθή ζεξαπεία ηεο παξαπάλσ αζζέλεηαο Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο κε θπζηνινγηθή όξαζε πνπ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία (PKU) θαη κηα γπλαίθα κε

θπζηνινγηθή όξαζε πνπ δελ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία απνθηνύλ έλα θνξίηζη θαη έλα αγόξη Τν

θνξίηζη έρεη θπζηνινγηθή όξαζε θαη δελ παξνπζηάδεη θαηλπιθεηνλνπξία ελώ ην αγόξη εκθαλίδεη

αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν θαη πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία

1 Πώο πξνθαιείηαη ε θαηλπιθεηνλνπξία (κνλάδεο 5) θαη πσο θιεξνλνκείηαη (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

2 Πώο θιεξνλνκείηαη ε κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν Μονάδερ 6

3 Να βξείηε θαη λα γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο ηνπ άλδξα ηεο γπλαίθαο θαη ησλ παηδηώλ ηνπο

(κνλάδεο 8) θάλνληαο ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 12

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-37-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Α Σηα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα κειεηάηαη ν ηξόπνο θιεξνλόκεζεο θνηλνύ κνλνγνληδηαθνύ

ραξαθηεξηζηηθνύ ζε δύν δηαθνξεηηθέο νηθνγέλεηεο 1 θαη 2

Σηελ 1ε νηθνγέλεηα θέξνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ηα άηνκα Η2 ΗΗ2 ΗΗ3 (καπξηζκέλα) ελώ ζηελ 2

ε

νηθνγέλεηα θέξνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ηα άηνκα ΗΗ2 ΗΗ3 (καπξηζκέλα)

Να πξνζδηνξίζεηε ηνλ ηξόπν θιεξνλόκεζεο ηνπ ραξαθηεξηζηηθνύ κε βάζε ηα παξαπάλσ

ζηνηρεία αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή ζαο κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (Να κε ιεθζεί

ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο θαη λα κελ εμεηαζηεί ε πεξίπησζε ηνπ θπινζύλδεηνπ

επηθξαηνύο γνληδίνπ) (κνλάδεο 8) Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόκσλ (κνλάδεο 5) Μονάδερ 13

Β Να ππνδείμεηε έλα πηζαλό κεραληζκό πνπ κπνξεί λα εμεγήζεη ηε γέλλεζε αηόκνπ κε ζύλδξνκν

Turner από γνλείο κε θπζηνινγηθό αξηζκό ρξσκνζσκάησλ (κνλάδεο 6) Να πεξηγξάςεηε ηε

δηαδηθαζία κε ηελ νπνία κπνξνύκε λα απεηθνλίζνπκε ηα ρξσκνζώκαηα ηνπ αηόκνπ κε ζύλδξνκν

Turner κεηά ηε γέλλεζή ηνπ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη δίθισλν κόξην DNA ην νπνίν πεξηέρεη ηκήκα αζπλερνύο γνληδίνπ πνπ κεηαγξά-

θεηαη ζε mRNA

α) Πνύ ζπλαληάκε αζπλερή γνλίδηα (κνλάδεο 2)

β) Να πξνζδηνξίζεηε ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

γ) Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ πξόδξνκνπ mRNA θαη ηνπ ώξηκνπ mRNA πνπ πξνθύπηνπλ από ηε

κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ DNA ρσξίο αηηηνιόγεζε (κνλάδεο 2)

δ) Πώο πξνθύπηεη ην ώξηκν mRNA (κνλάδεο 3)

ε) Μπνξεί ε πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε ΔcoRI λα θόςεη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3)

ζη) Πνηεο θαηεγνξίεο γνληδίσλ πνπ ππάξρνπλ ζην ρξσκνζσκηθό DNA ελόο θπηηαξηθνύ ηύπνπ δελ

θισλνπνηνύληαη ζε cDNA βηβιηνζήθε (κνλάδεο 8) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-38-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Άλδξαο πνπ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία θαη ζπλζέηεη θπζηνινγηθή πνζόηεηα κειαλίλεο

απνθηά απνγόλνπο κε γπλαίθα πνπ πάζρεη από αιθηζκό αιιά κπνξεί λα κεηαηξέπεη ηε

θαηλπιαιαλίλε ζε ηπξνζίλε

Να βξείηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο θαη θαηλόηππνπο ησλ παηδηώλ

Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηελ θαηλπιθεηνλνπξία θαη ηνλ αιθηζκό βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά

δεύγε νκόινγσλ ρξσκνζσκάησλ Μονάδερ 12

Β Να δηαθξίλεηε πεξηπηώζεηο θαηά ηηο νπνίεο είλαη αηκνξξνθηιηθό ην παηδί πνπ απνθηά

θπζηνινγηθόο άλδξαο κε θπζηνινγηθή γπλαίθα ηεο νπνίαο ν παηέξαο είλαη αηκνξξνθηιηθόο

Οη γνλείο θαη ην παηδί έρνπλ θπζηνινγηθό θαξπόηππν Μονάδερ 13

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ηα πέληε (5) πξώηα ακηλνμέα

κηαο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Ζ θαηεύζπλζε ζηελ νπνία θηλείηαη ε RNA πνιπκεξάζε θαηά ηε

κεηαγξαθή ππνδεηθλύεηαη από ην βέινο

α Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ DNA είλαη ε θσδηθή θαη πνηα είλαη ε κε θσδηθή

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 9

β Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ DNA Μονάδερ 3

γ Να γξάςεηε θαη λα αηηηνινγήζεηε ην αληηθσδηθόληνηνπ tRNA πνπ κεηαθέξεη ην 2ν ακηλνμύ ηεο

πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Μονάδερ 5

δ Τηείλαηηνζύκπινθνέλαξμεοηεοπξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 5) θαη πνηα είλαη ε κεηέπεηηα πνξεία

ηνπ tRNA πνπ ζπκκεηέρεη ζε απηό (κνλάδεο 3) Μονάδερ 8

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-39-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Πξόθεηηαη λα θαιιηεξγεζεί ζην εξγαζηήξην έλαοεηεξόηξνθνο κηθξννξγαληζκόο

1 Να αλαθέξεηε νλνκαζηηθά ηα ζξεπηηθά ζπζηαηηθά ηα νπνία πξέπεη λα πξνζηεζνύλ ζην κέζν

θαιιηέξγεηαο ώζηε ν κηθξννξγαληζκόο απηόο λα αλαπηπρζεί θπζηνινγηθά Μονάδερ 8

2 Πώο κπνξνύκε λα δηαπηζηώζνπκε αλ ν κηθξννξγαληζκόο απηόο είλαη ππνρξεσηηθά αλαεξόβηνο Μονάδερ 7

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνπο άιινπο παξάγνληεο πνπ επηδξνύλ ζηελ αλάπηπμε ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαηηνπαξαθάησηκήκα DNAζηννπνίνέρεη αξρίζεη ε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

1Σηηο ζέζεηο ΑΒΓ∆ΔΕ λα αληηζηνηρίζεηε ηηο ελδείμεηο 3΄ ή 5΄ ώζηε λα θαίλεηαη ν

πξνζαλαηνιηζκόο ησλ αξρηθώλ θαη ησλ λενζπληηζέκελσλ αιπζίδσλ Μονάδερ 6

2Τη είλαη ηα πξσηαξρηθά ηκήκαηα πσο δεκηνπξγνύληαη θαη πσο επηκεθύλνληαη Μονάδερ 9

3Δμεγήζηε γηαηί πξέπεη ζηελ παξαπάλσ δηαδηθαζία λα ελεξγνπνηεζεί ην έλδπκν DNA δεζκάζε

θαη πώο ζα δξάζεη απηό Μονάδερ 6

4Πνηα έλδπκα ζα επηδηνξζώζνπλ ηα πηζαλά ιάζε ηεο δηαδηθαζίαο ηεο αληηγξαθήο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-40-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ νιηγνπεπηίδην έμη ακηλνμέσλ ην νπνίν δελ έρεη ππνζηεί θακία ηξνπνπνίεζε

κεηά ηε ζύλζεζή ηνπ

Ζ2Ν ndash Μεθειονίνη ndash Γλυκίνη ndash Λυζίνη ndash Τρυπηοθάνη ndash Βαλίνη ndash Αλανίνη - COOH

Α Με ηε βνήζεηα ηνπ ηκήκαηνο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ παξαηίζεηαη γξάςηε ηελ αιιεινπρία

ησλ λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ ηκήκαηνο mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην

παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην ∆ηθαηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 13

Β Γξάςηε κε ηνλ θαηάιιειν πξνζαλαηνιηζκό ηελ αιιεινπρία λνπθιενηηδίσλ ζην δίθισλν

κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην Πνηα είλαη ε θσδηθή θαη πνηα ε κε

θσδηθή αιπζίδα Μονάδερ 6

Γ Δάλ ε ηξηπιέηα 5΄-UGG-3΄ ζην mRNA αληηθαηαζηαζεί από ηελ ηξηπιέηα 5΄-UGA-3΄ γξάςηε

ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ζην λέν νιηγνπεπηίδην πνπ ζα ζπληεζεί Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο Σην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ζηα κέιε

κηαο νηθνγέλεηαο ε αηκνξξνθηιία Α (Δίλαη καπξηζκέλα ηα ΗΗ 1 ΗΗ 4 θαη ΗΗΗ 1)

Α Πώο θιεξνλνκείηαη ε αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 5

Β Να γξάςεηε θαη λα δηθαηνινγήζεηε κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο ηνπο γνλνηύπνπο όισλ ησλ

κειώλ πνπ απεηθνλίδνληαη ζην γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 13

Γ Δάλ νη γνλείο ΗΗ 3 θαη ΗΗ 4 απνθηήζνπλ επόκελν παηδί πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα λα λνζεί από

αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 7

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο θσδηθνλίσλ

θαη ακηλνμέσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

GUCrarrΒαιίλε

UGGrarrΤξππηνθάλε

GGUrarrΓιπθίλε

AUGrarrΜεζεηνλίλε

AAArarrΛπζίλε

GCCrarrΑιαλίλε

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-41-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο κε ηηο νπνίεο κπνξνύλ λα παξαρζνύλ κνλνθισληθά

αληηζώκαηα ηα νπνία ζπλεηζθέξνπλ ζηνλ πξνζδηνξηζκό ησλ νκάδσλ αίκαηνο ηνπ αλζξώπνπ Μονάδερ 7

Γ2 Να αλαθέξεηε πνηνπο ηύπνπο αηκνξνθηιίαο γλσξίδεηε θαη πνύ νθείινληαη (κνλάδεο 2) Να

πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία αληηκεηώπηζεο κίαο εμ απηώλ κε βάζε ηε κέζνδν δεκηνπξγίαο

δηαγνληδηαθώλ δώσλ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 ∆ίλεηαη κείγκα κνξίσλ DNA θαη έλαο αληρλεπηήο RΝΑ

Να εμεγήζεηε ηη είλαη αληρλεπηήο (κνλάδεο 2) λα πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ ζα

αθνινπζεζνύλ πξνθεηκέλνπ ν αληρλεπηήο λα πβξηδνπνηήζεη ηελ θαηάιιειε αιιεινπρία DNA

(κνλάδεο 4) θαη λα εμεγήζεηε πνηνο είλαη ν θιώλνο ηνπ DNA πνπ ζα πβξηδνπνηεζεί (κνλάδεο 4) Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ ∆

Υγηήο άληξαο παληξεύηεθε κε πγηή γπλαίθα θαη απέθηεζαλ έλα αγόξη κε αρξσκαηνςία ζην

θόθθηλν θαη ην πξάζηλν ρξώκα έλα θνξίηζη πνπ πάζρεη από δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία θαη

πεξηκέλνπλ ην ηξίην παηδί ηνπο

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη λα εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ παηδηώλ ηνπο θαη λα εμεγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆3 Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην ηξίην παηδί λα έρεη θπζηνινγηθό θαηλόηππν

Να εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο θάλνληαο ή ηελ απαηηνύκελε δηαζηαύξσζε ή ηηο

απαηηνύκελεο δηαζηαπξώζεηο Μονάδερ 12

∆4 Να εμεγήζεηε ηα γελεηηθά αίηηα ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-42-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

∆ίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν

C T T A A C T A A T A G G G T G G A C C T A A C A T A G A T

G A A T T G A T T A T C C C A C C T G G A T T G T A T C T A

Γ1 Να γξάςεηε ην mRNA πνπ ζα πξνθύςεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

νξίδνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ηνπ (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο

(κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ2 Να βξείηε ηνλ αξηζκό ησλ ακηλνμέσλ από ηα νπνία ζα απνηειείηαη ην έλδπκν κεηά ηε

κεηάθξαζε ηνπ παξαπάλσ mRNA (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο κε

βάζε ηηο ηδηόηεηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε ιεηηνπξγία ηνπ ελδύκνπ αλ ζπκβεί γνληδηαθή

κεηάιιαμε ε νπνία ζα πξνθαιέζεη έιιεηςε ηνπ δεύηεξνπ λνπθιενηηδίνπ ζην δεύηεξν

θσδηθόλην ηνπ γνληδίνπ Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ ∆

∆ίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν

ζην νπνίν ηα άηνκα Η1 θαη ΗΗ1 ΗΗ2 ΗΗ3 ΗΗ4 ΗΗ5 ΗΗ6 πάζρνπλ από κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ ζην παξαπάλσ γελεαινγηθό

δέληξν Μονάδερ 7

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ παηδηώλ ζην παξαπάλσ

γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 4

∆3 Να θάλεηε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο θαη λα αηηηνινγήζεηε ηηο απαληήζεηο ζαο Μονάδερ 14

Σημείωζη Να μην εξεηαζθεί η πεπίπηωζη θςλοζύνδεηος επικπαηούρ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-43-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ ∆ίλνληαη ηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα Α θαη Β

Σην Α απεηθνλίδνληαη νη θάζεηο (αβγ θαη δ)

αλάπηπμεο ελόο κηθξννξγαληζκνύ Σην Β

απεηθνλίδεηαη ε παξαγσγή ηνπ πξντόληνο από

ηνλ κηθξννξγαληζκό γηα ην ίδην ρξνληθό

δηάζηεκα

Γ1 Με βάζε ην δηάγξακκα Α λα

ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο

(κνλάδεο 3) θαη λα νλνκάζεηε ηηο θάζεηο

ηεο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 7

Γ2 Σε πνηα θάζε παξάγεηαη ε κεγαιύηεξε πνζόηεηα ηνπ πξντόληνο (κνλάδεο 2) Nα

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 Αλ ην πξντόλ εθθξίλεηαη από ηνλ κηθξννξγαληζκό πώο ζα ην παξαιάβνπκε από ηελ

θαιιηέξγεηα Μονάδερ 6

Γ4 Να αλαθέξεηε ηνπο παξάγνληεο πνπ επεξεάδνπλ ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ηνπ

κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 4

ΘΔΜΑ ∆ ∆ίλεηαη ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ πεξηέρεη ην αζπλερέο γνλίδην

ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ παξαθάησ πεπηηδίνπ

H2N- μεθειονίνη - αλανίνη - λευκίνη - αζπαραγίνη ndash COOH

∆1 Να γξάςεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 4) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 10

∆2 Να γξάςεηε ην πξόδξνκν mRNA ην ώξηκν mRNA ην εζώλην ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 6) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 15

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ

Aιαλίλε = GCU Λεπθίλε = UUG Αζπαξαγίλε = AAU

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-44-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

1 Πνηα είλαη ε δνmicroή ηνπ DNA ζην ρώξν ζύmicroθσλα microε ην microνληέιν ηεο δηπιήο έιηθαο Μονάδερ 12

2 Να πεξηγξάςεηε πώο ξπζmicroίδεηαη ε γνληδηαθή έθθξαζε ζηα επθαξπσηηθά θύηηαξα Μονάδερ 8

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνλ αιθηζmicroό Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο πνπ πάζρεη από νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

παληξεύεηαη microία γπλαίθα ε νπνία δελ πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο

ινβνύο απηηώλ Τν δεπγάξη απηό απνθηά ηξία παηδηά

Τν πξώην εmicroθαλίδεη ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ ην δεύηεξν δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη πξνζθνιιεmicroέλνπο ινβνύο απηηώλ θαη ην ηξίην δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ γνλέσλ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

β Πνηνη είλαη νη πηζαλνί γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παηδηώλ Μονάδερ 5

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-45-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Σην θπηό κνζρνκπίδειν ην ρξώκα ησλ ζπεξκάησλ κπνξεί λα είλαη είηε θίηξηλν είηε πξάζηλν

ελώ ην ύςνο ηνπ είλαη είηε ςειό είηε θνληό Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηηο παξαπάλσ

ηδηόηεηεο βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά δεύγε νκνιόγσλ ρξσκνζσκάησλ Δάλ έρεηε ζηε

δηάζεζή ζαο έλα ςειό κνζρνκπίδειν κε θίηξηλα ζπέξκαηα λα θάλεηε ηηο θαηάιιειεο

δηαζηαπξώζεηο πνπ απαηηνύληαη γηα λα βξείηε ην γνλόηππό ηνπ (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 11

Γ2 Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο από δύν θπζηνινγηθνύο

γνλείο κπνξεί λα γελλεζεί παηδί κε ζύλδξνκν Turner Μονάδερ 8

Γ3 Μία πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κία πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ Γ

Γίδεηαη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Σηνλ θιώλν ΕΖ ε αληηγξαθή γίλεηαη

κε αζπλερή ηξόπν Τα ζεκεία Γ θαη Ζ ππνδεηθλύνπλ ηε ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα λα ζρεδηάζεηε ηα ζπλερή θαη αζπλερή

ηκήκαηα ησλ λέσλ θιώλσλ κε βέιε ππνδεηθλύνληαο ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ λέσλ θαη

ησλ κεηξηθώλ θιώλσλ (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Σηνλ θιώλν πνπ αληηγξάθεηαη κε ζπλερή ηξόπν λα γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ

λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ πξσηαξρηθνύ ηκήκαηνο ην νπνίν απνηειείηαη

από 8 (νθηώ) λνπθιενηίδηα (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Γ3 Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην πεπηίδην απηό Μονάδερ 2

Γ4 Μεηά ηελ επίδξαζε αθηηλνβνιίαο ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ζπάεη ζηα ζεκεία πνπ

ππνδεηθλύνληαη από ηα βέιε Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε θαη λα

ζεκεηώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ Μονάδερ 2

Γ5 Τν ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε επαλαζπλδέεηαη ζηα ίδηα ζεκεία θνπήο κεηά από

αλαζηξνθή

Να γξάςεηε νιόθιεξν ην κόξην ηνπ DNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηελ αλαζηξνθή (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην λέν πεπηίδην (κνλάδεο 2)

Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-46-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν Σην κόξην απηό ζπκβαίλεη κεηάιιαμε πξνζζήθεο ηξηώλ (3) δηαδνρηθώλ

λνπθιενηηδίσλ (5΄-GAT-3΄)

Γ1 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Φ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) θαη ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα ηνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ2 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Υ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) Ζ παξαπάλσ κεηάιιαμε έρεη ειάρηζηε επίδξαζε ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα

ηνπ ελδύκνπ Πώο ραξαθηεξίδεηαη απηή ε κεηάιιαμε (κνλάδεο 2) Nα εμεγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 9

Γ3 Σε δύν άηνκα πνπ πάζρνπλ από ζύλδξνκν Klinefelter έγηλε αλάιπζε ηεο αιιεινπρίαο ησλ

βάζεσλ ηνπ DNA ησλ θπιεηηθώλ ρξσκνζσκάησλ ηνπο Σην πξώην άηνκν ε αλάιπζε έδεημε

ηξεηο δηαθνξεηηθέο αιιεινπρίεο βάζεσλ DNA Σην δεύηεξν άηνκν ε αλάιπζε έδεημε δύν

παλνκνηόηππεο θαη κία δηαθνξεηηθή αιιεινπρία βάζεσλ DNA Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο

κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο γελλήζεθαλ ηα άηνκα απηά από θπζηνινγηθνύο

γνλείο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ Γ

Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-47-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Α

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Μηα πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κηα πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 7

Γ2 Ζ αλάιπζε δεηγκάησλ DNA από δύν βαθηεξηαθέο θαιιηέξγεηεο έδσζε ηα εμήο

απνηειέζκαηα ζηελ πξώηε θαιιηέξγεηα βξέζεθε πνζνζηό αδελίλεο (Α) 28 θαη

ζηεδεύηεξε βξέζεθε πνζνζηό γνπαλίλεο (G) 28 Να εμεγήζεηε αλ ηα βαθηήξηα ησλ δύν

θαιιηεξγεηώλ αλήθνπλ ζην ίδην ή ζε δηαθνξεηηθό είδνο Μονάδερ 6

Γ3 Με πνηνπο ηξόπνπο γίλεηαη ε θαιιηέξγεηα κηθξννξγαληζκώλ ζε κεγάιε θιίκαθα Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ Γ Σrsquo έλα κόξην DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ ππάξρνπλ δύν γνλίδηα Α θαη Β όπσο θαίλεηαη ζην

ζρήκα

Γ1 Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο θαη λα νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ

αιπζίδσλ ηνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Τα γνλίδηα Α θαη Β κεηαγξάθνληαη ζε RNA Να νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπ RNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Πνηα είλαη ε θσδηθή αιπζίδα γηα ην γνλίδην Α θαη πνηα γηα ην Β (κνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ4 Τη είλαη ν ππνθηλεηήο (κνλάδεο 2) Να νξίζεηε ηε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή γηα θάζε γνλίδην κε

έλα βέινο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-48-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Να αλαθέξεηε ηα βήκαηα πνπ απαηηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο

αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο από έλα δηαγνληδηαθό δών Μονάδερ 12

Γ2 Να εμεγήζεηε πώο ε ζεξκνθξαζία επεξεάδεη ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 8

Γ3 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ πξηκνζώκαηνο ζηελ αληηγξαθή ηνπ DNA Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ

Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-49-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Μεηέξα κε θπζηνινγηθή όξαζε θαη νκάδα αίκαηνο Β απνθηά δύν παηδηά κε έλαλ άλδξα κε

θπζηνινγηθή όξαζε Τν θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο ΑΒ ελώ ην αγόξη νκάδα αίκαηνο Ο

Τν έλα από ηα δύν παηδηά πάζρεη από κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν ndash θόθθηλν

Γ1 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ σο πξνο ηνπο δύν

ραξαθηήξεο (κνλάδεο 8) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 10) Μονάδερ 18

Γ2 Πνην από ηα δύν παηδηά δελ έρεη θπζηνινγηθή όξαζε Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA

(Ι) GACTAATAAAAGAAGTAGTTAGGATCATAGG

(ΙΙ) CTGATTATTTTCTTCATCAA TCCTAGTA TCC

πνπ θσδηθνπνηεί ην πεπηίδην

H2N-Μεθειονίνη-Τυροζίνη-Φαινυλαλανίνη-Φαινυλαλανίνη-Τυροζίνη-COOH

Γ1 Να εμεγήζεηε πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA είλαη ε θσδηθή θαη

πνηα είλαη ε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 4) Να γξάςεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ησλ

αιπζίδσλ (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 8

Γ2 Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ

παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA (κνλάδεο 2) θαζώο θαη ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε πνύ νθείιεηαη ε δηαθνξά κεηαμύ ησλ δύν απηώλ κνξίσλ

(κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ παξαπάλσ πεπηηδίνπ εάλ κηα

γνληδηαθή κεηάιιαμε πνπ ζα ζπκβεί ζην θσδηθόλην ηεο ηπξνζίλεο νδεγήζεη ζε

αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από ζπκίλε Μονάδερ 5

Γ4 Δάλ ε παξαπάλσ γνληδηαθή κεηάιιαμε νδεγήζεη ζε αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από

αδελίλε λα εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ πεπηηδίνπ Μονάδερ 5

Γίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Μεζεηνλίλε AUG

Τπξνζίλε UAC UAU

Φαηλπιαιαλίλε UUU UUC

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-50-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Μηα αξζεληθή κύγα Drosophila κε ιεπθά κάηηα δηαζηαπξώζεθε κε κηα ζειπθή κε θόθθηλα

κάηηα Από ηε δηαζηαύξσζε απηή πήξακε 280 απνγόλνπο ζηελ F1 γεληά πνπ είραλ όινη

θόθθηλα κάηηα Γηαζηαπξώλνληαο δύν άηνκα από ηελ F1 γεληά πξνθύπηνπλ 319 απόγνλνη

ζηελ F2 γεληά Μηα αλάιπζε ησλ απνγόλσλ ηεο F2 γεληάο έδεημε όηη ππάξρνπλ

159 ζειπθά κε θόθθηλα κάηηα

82 αξζεληθά κε θόθθηλα κάηηα θαη

78 αξζεληθά κε ιεπθά κάηηα

Με βάζε ηα δεδνκέλα λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ην παξαπάλσ

γλώξηζκα Γηα ηα άηνκα πνπ δηαζηαπξώζεθαλ δίλεηαη όηη ηα ζειπθά έρνπλ έλα δεπγάξη X

ρξσκνζσκάησλ (ΦΦ) θαη ηα αξζεληθά έρνπλ έλα Φ θαη έλα Χ ρξσκόζσκα (ΦΧ)

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν όπνπ απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη κηα κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

Τα άηνκα ΙΙ2 ΙΙ3 ΙΙΙ3 θαη ΙV3 πάζρνπλ από ηελ αζζέλεηα απηή Γηα όια ηα παξαθάησ

εξσηήκαηα λα κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο

Γ2 Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη ε αζζέλεηα Μονάδερ 6

Γ3 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην δεπγάξη ΙΙΙ1 III2 λα απνθηήζεη αγόξη πνπ ζα πάζρεη

(κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 8

Γ4 Αλ ηα άηνκα Ι1 θαη Ι4 πάζρνπλ από κηα αζζέλεηα πνπ νθείιεηαη ζε γνλίδην κηηνρνλ-δξηαθνύ

DNA λα αλαθέξεηε πνηα άηνκα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ ζα θιεξνλνκή-ζνπλ ην γνλίδην

απηό (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-51-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA ην νπνίν θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Αιπζίδα 1 GTTGAATTCTTAGCTTAAGTCGGGCATGAATTCTC

Αιπζίδα 2 CAACTTAAGAATCGAATTCAGCCCGTACTTAAGAG

Γ1 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

επηζεκαίλνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ησλ αιπζίδσλ ηνπ (κνλάδεο 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Τν παξαπάλσ ηκήκα DNA αληηγξάθεηαη θαη θαηά ηε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

δεκηνπξγνύληαη ηα παξαθάησ πξσηαξρηθά ηκήκαηα

i) 5΄-GAGAAUUC-3΄

ii) 5΄-UUAAGCUA-3΄

iii) 5΄-GUUGAAUU-3΄

Να πξνζδηνξίζεηε πνηα αιπζίδα αληηγξάθεηαη κε ζπλερή θαη πνηα κε αζπλερή ηξόπν

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε ην έλδπκν EcoRI πξνθεηκέλνπ λα ελζσκα-ησζεί ζε

έλα από ηα δύν πιαζκίδηα Α θαη Β πνπ δίλνληαη παξαθάησ

Πνην από ηα δύν πιαζκίδηα ζα επηιέμεηε γηα ηε δεκηνπξγία αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ

(κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Πόζνη θσζθνδηεζηεξηθνί δεζκνί ζα δηαζπαζηνύλ ζην πιαζκίδην πνπ επηιέμαηε θαη πόζνη ζα

δεκηνπξγεζνύλ θαηά ην ζρεκαηηζκό ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ4 Από ηε κύγα Drosophila απνκνλώζεθαλ ηξία δηαθνξεηηθά θπζηνινγηθά θύηηαξα ζηα νπνία

πξνζδηνξίζηεθε ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ζε δεύγε βάζεσλ

Σην πξώην θύηηαξν ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ππνινγίζηεθε ζε 32108 δεύγε βάζεσλ

ζην δεύηεξν θύηηαξν ζε 16108 δεύγε βάζεσλ θαη ζην ηξίην θύηηαξν ζε 6410

8 δεύγε

βάζεσλ

Να δηθαηνινγήζεηε γηαηί ππάξρνπλ νη δηαθνξέο απηέο ζην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ησλ

ηξηώλ θπηηάξσλ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-52-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ Γ

Έλα πιαζκίδην πνπ ρξεζηκνπνηείηαη σο θνξέαο θισλνπνίεζεο ελόο ηκήκαηνο DNA έρεη έλα

γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε θαη έλα γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληη-

βηνηηθό ηεηξαθπθιίλε Τν γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζηελ ηεηξαθπθιίλε πεξηέρεη ηελ αιιεινπρία

πνπ αλαγλσξίδεηαη από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Γεκηνπξγνύκε αλαζπλδπαζ-

κέλα πιαζκηδία κε ηε ρξήζε ηεο πεξηνξηζηηθήο ελδνλνπθιεάζεο EcoRI

Τα κεηαζρεκαηηζκό βαθηεξίσλ πνπ δελ είραλ θαλέλα πιαζκίδην Σηε ζπλέρεηα ηα βαθηήξηα

θαιιηεξγνύληαη ζε ζξεπηηθό πιηθό

Γ1 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ηεηξαθπθιίλε αληί ηεο ακπηθηιίλεο (κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 Σηνπο παξαθάησ δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο (1 2 3) θαίλεηαη ε δηαβάζκηζε ηεο ζπγθέληξσζεο

ηνπ νμπγόλνπ θαη ε πεξηνρή αλάπηπμεο ηξηώλ εηδώλ κηθξννξγα-ληζκώλ ζε πγξό ζξεπηηθό

πιηθό Οη κηθξννξγαληζκνί απεηθνλίδνληαη σο καύξεο θνπθίδεο

Σε πνηνλ από ηνπο ηξεηο δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο έρνπκε θαιιηέξγεηα κπθήησλ πνπ

ρξεζηκνπνηνύληαη ζηελ αξηνβηνκεραλία βαθηεξίσλ ηνπ γέλνπο Clostridium θαη βαθηεξίσλ

ηνπ γέλνπο Mycobacterium (κνλάδεο 3) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

Γ4 Με πνηνλ ηξόπν δεκηνπξγνύκε δηαγνληδηαθά θπηά ηα πξντόληα ησλ νπνίσλ έρνπλ

κεγαιύηεξε δηάξθεηα δσήο ζε ζρέζε κε απηά ησλ κε δηαγνληδηαθώλ θπηώλ Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-53-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ δηάγξακκα απεηθνλίδεηαη ε θπζηνινγηθή κεηαβνιή ζην πνζνζηό ησλ

πνιππεπηηδηθώλ αιπζίδσλ ησλ αηκνζθαηξηλώλ HbA HbF θαη HbA2 ηνπ αλζξώπνπ από ηελ

εκβξπηθή ειηθία θαη κεηά ηε γέλλεζή ηνπ

Γ1 Πνην είδνο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο αληηζηνηρεί ζε θαζεκηά από ηηο θακπύιεο Η ΗΗ ΗΗΗ θαη IV

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ2 Τα απνηειέζκαηα κηαο εμέηαζεο αίκαηνο ζε έλαλ ελήιηθα έδεημαλ όηη νη αηκνζθαηξίλεο HbA

HbF θαη HbA2 είλαη ζε θπζηνινγηθά επίπεδα Πόζα γνλίδηα είλαη ππεύζπλα γηα ηε ζύλζεζε

ηεο HbA ζε έλα ζσκαηηθό θύηηαξν ζηε κεηάθαζε (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA πνπ πεξηέρεη ηα θσδηθόληα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα επηά

πξώηα ακηλνμέα ηεο θπζηνινγηθήο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο HbA

5΄hellip GTG CAC CTG ACT CCT GAG GAG hellip 3΄

3΄hellip CAC GTG GAC TGA GGA CTC CTC hellip 5΄

Ζ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI αλαγλσξίδεη ηελ αιιεινπρία

5΄ CTGAG 3΄

3΄ GACTC 5΄

θαη θόβεη θάζε αιπζίδα κεηαμύ ηνπ C θαη ηνπ Τ (κε θαηεύζπλζε 5΄3΄) Ζ αιιεινπρία πνπ

αλαγλσξίδεη ε DdeI βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα DNA Από έλα άηνκν θνξέα ηεο

δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο απνκνλώζεθαλ ηκήκαηα DNA πνπ πεξηέρνπλ ηα θσδηθόληα ηα

νπνία θσδηθνπνηνύλ ηα επηά πξώηα ακηλνμέα ηεο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Σηα ηκήκαηα απηά

επηδξάζακε κε ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI

Πόζα ηκήκαηα DNA δηαθνξεηηθνύ κήθνπο ζα πξνθύςνπλ κεηά ηε δξάζε ηεο DdeI (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 7

Γ4 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο δηάγλσζεο ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο θαηά ηνλ

πξνγελλεηηθό έιεγρν ηε δέθαηε εβδνκάδα ηεο θύεζεο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-54-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Σε ηξεηο δηαθνξεηηθνύο βηναληηδξαζηήξεο πξαγκαηνπνηείηαη

θιεηζηή θαιιηέξγεηα ηξηώλ δηαθνξεηηθώλ κηθξννξγαληζκώλ Α Β

θαη Γ αληίζηνηρα

Σηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα απεηθνλίδεηαη ν αξηζκόο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ ζε ζρέζε κε ην ρξόλν

Σην ρξνληθό δηάζηεκα από 0 έσο t1 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ

ζηνπο βηναληηδξα-ζηήξεο είλαη πςειή θαη ζηαζεξή ελώ ζην ρξν-

ληθό δηάζηεκα από t1 έσο t2 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ είλαη

ρακειή θαη ζηαζεξή

Γ1 Με βάζε ηα ζρήκαηα λα ραξαθηεξίζεηε ηνπο

κηθξννξγαληζκνύο Α Β Γ ζε ζρέζε κε ηελ εμάξηεζε ηεο

αλάπηπμήο ηνπο από ηε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ (κνλάδεο 6)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

Γ2 Με βάζε ηα ζρήκαηα ζε πνηα θάζε ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ γίλεηαη ε κεηαβνιή ηεο ζπγθέληξσζεο ηνπ Ο2

ζηνλ βηναληηδξαζηήξα όπνπ θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α

(κνλάδεο 2)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 4

Γ3 Πώο εμεγείηαη ε εθζεηηθή θάζε ζε κία θιεηζηή θαιιηέξγεηα

κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 4

Γ4 Τη ελλννύκε ζήκεξα κε ηνλ όξν δύκσζε (κνλάδεο 3) Πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο

(κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ πεπηίδην πνπ παξάγεηαη από έλα βαθηήξην

HOOCminusμεθειονίνηminusαλανίνηminusζερίνηminusαζπαραγίνηminusμεθειονίνηminusNH2

Γ1 Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ δίθισλνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ πεπηίδην (κνλάδεο

2) Να νξίζεηε ην 5΄ θαη 3΄ άθξν θάζε αιπζίδαο (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να θαζνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Γίλνληαη ηα θσδηθόληα

αιαλίλε GCU αζπαξαγίλε AAU κεζεηνλίλε AUG ζεξίλε UCU

Τν θσδηθόλην ιήμεο είλαη ην UGA Μονάδερ 15

Γ2 Μπνξεί ε παξαπάλσ αιπζίδα λα θνπεί από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 5

Γ3 Πώο ζρεκαηίδεηαη ην ζύκπινθν έλαξμεο ηεο πξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 3) Από ηη

απνηειείηαη ην πνιύζσκα (κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-55-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν απεηθνλίδεη ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη κηα

αζζέλεηα ηνπ κεηαβνιηζκνύ ζηνλ άλζξσπν

Γ1 Ζ αζζέλεηα απηή νθείιεηαη ζε επηθξαηέο ή ζε ππνιεηπόκελν γνλίδην (Μνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Κιεξνλνκείηαη σο απηνζσκηθόο ή

θπινζύλδεηνο ραξαθηήξαο (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 12

Γ2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέλδξν Μονάδερ 6

Γ3 O άλδξαο ΗΗΗ1 απνθηά κε γπλαίθα εηεξόδπγε ζηελ αζζέλεηα απηή έλα αγόξη

Να βξείηε ηε πηζαλόηεηα πνπ ππάξρεη ην αγόξη απηό λα πάζρεη αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Τα ζεκεία Α θαη Γ ππνδεηθλύνπλ ηε

ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηό ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ κεηξηθώλ αιπζίδσλ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ζρεδηάζεηε ζην ίδην ζρήκα ηα αζπλερή θαη

ηα ζπλερή ηκήκαηα ησλ δύν λέσλ αιπζίδσλ κε

βέιε θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηά ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπο (Μνλάδεο 3)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4)

Μονάδερ 7

Γ3 Ζ κεηξηθή αιπζίδα ηνπ DNA πνπ αληηγξάθε-

ηαη κε ζπλερή ηξόπν ακέζσο κεηά κεηαγξάθεηαη

Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ RNA πνπ ζρεκαηίδεηαη

θαηά ηε κεηαγξαθή θαη λα ζεκεηώζεηε ηνλ

πξνζαλαηνιηζκό ηνπ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ4 Πνηα είλαη ε δξάζε ηεο RNA πνιπκεξάζεο κεηά ηελ πξόζδεζή ηεο ζηνλ ππνθηλεηή ελόο

γνληδίνπ Μονάδερ 6

Page 35: biologia kat 3o 4o

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-35-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα ηελ παξαγσγή ηνπ πξνδξόκνπ κνξίνπ ηεο ηλζνπιίλεο δειαδή ηεο πξντλζνπιίλεο θαηάιιεια

κεηαζρεκαηηζκέλα θύηηαξα Escherichia coli θαιιηεξγήζεθαλ ζε βηναληηδξαζηήξα Ζ απεηθόληζε

ηεο κεηαβνιήο ηνπ πιεζπζκνύ ηνπ βαθηεξίνπ (Ν) ζε ζρέζε κε ηνλ ρξόλν (t) έδσζε ην παξαθάησ

δηάγξακκα

1 Με βάζε ην δηάγξακκα απηό λα ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο θαη λα πεξηγξάςεηε

ηηο θάζεηο ηεο Μονάδερ 10

2 Σε πνηα ζπλήζσο ρξνληθά δηαζηήκαηα ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ βαθηεξίσλ αλακέλεηαη λα παξαρζεί

ε πξντλζνπιίλε Αθνύ παξαιάβνπκε ηελ πξντλζνπιίλε από ηνλ βηναληηδξαζηήξα πώο ζα ηελ

κεηαηξέςνπκε ζε ηλζνπιίλε Μονάδερ 10

3 Πνηνο είλαη ν βηνινγηθόο ξόινο ηεο ηλζνπιίλεο θαη πνηα αζζέλεηα πξνθαιεί ε κείσζε ή ε έιιεηςή

ηεο Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ελόο γνληδίνπ βαθηεξηαθνύ

θπηηάξνπ

AUGndashCCUndashCAUndashCGUndashUCUndashACUndashUUUndashUAA 3΄

α Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ηε μη κωδική αιπζίδα από ηελ νπνία πξνήιζε ην παξαπάλσ

mRNA θαη λα νξίζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηεο Μονάδερ 5

β Αληηθαζηζηνύκε κία ηξηπιέηα ηνπ παξαπάλσ mRNA κε ηελ ηξηπιέηα 5΄UGA

3΄ θαη ην

πεπηίδην πνπ θσδηθνπνηείηαη δελ πθίζηαηαη ηελ παξακηθξή αιιαγή Πνηα είλαη ε ηξηπιέηα

απηή (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

γ Ζ ηξηπιέηα 5΄

UCU3΄

ηνπ παξαπάλσ mRNA θσδηθνπνηεί ην ακηλνμύ ζεξίλε Αλ

αληηθαηαζηήζνπκε απηή ηελ ηξηπιέηα κε ηελ ηξηπιέηα 5΄

UCC3΄

δελ πξνθύπηεη ε

παξακηθξή αιιαγή ζην πεπηίδην Πώο εξκελεύεηαη ην γεγνλόο απηό κε βάζε ηα

ραξαθηεξηζηηθά ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-36-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα πξώηε θνξά ε γνληδηαθή ζεξαπεία εθαξκόζηεθε ζε έλα θνξίηζη πνπ είρε έιιεηςε ηνπ ελδύκνπ

απακηλάζε ηεο αδελνζίλεο (ADA)

1 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ ελδύκνπ απηνύ (κνλάδεο 3) θαη πνηα ηα ζπκπηώκαηα πνπ εκθαλίδνπλ ηα

άηνκα κε έιιεηςε ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

2 Πώο νλνκάδεηαη ν ηύπνο ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο πνπ εθαξκόζηεθε (κνλάδεο 2) θαη γηαηί

(κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

3 Πνηα είλαη ε δηαδηθαζία πνπ αθνινπζείηαη ζηε γνληδηαθή ζεξαπεία ηεο παξαπάλσ αζζέλεηαο Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο κε θπζηνινγηθή όξαζε πνπ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία (PKU) θαη κηα γπλαίθα κε

θπζηνινγηθή όξαζε πνπ δελ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία απνθηνύλ έλα θνξίηζη θαη έλα αγόξη Τν

θνξίηζη έρεη θπζηνινγηθή όξαζε θαη δελ παξνπζηάδεη θαηλπιθεηνλνπξία ελώ ην αγόξη εκθαλίδεη

αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν θαη πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία

1 Πώο πξνθαιείηαη ε θαηλπιθεηνλνπξία (κνλάδεο 5) θαη πσο θιεξνλνκείηαη (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

2 Πώο θιεξνλνκείηαη ε κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν Μονάδερ 6

3 Να βξείηε θαη λα γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο ηνπ άλδξα ηεο γπλαίθαο θαη ησλ παηδηώλ ηνπο

(κνλάδεο 8) θάλνληαο ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 12

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-37-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Α Σηα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα κειεηάηαη ν ηξόπνο θιεξνλόκεζεο θνηλνύ κνλνγνληδηαθνύ

ραξαθηεξηζηηθνύ ζε δύν δηαθνξεηηθέο νηθνγέλεηεο 1 θαη 2

Σηελ 1ε νηθνγέλεηα θέξνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ηα άηνκα Η2 ΗΗ2 ΗΗ3 (καπξηζκέλα) ελώ ζηελ 2

ε

νηθνγέλεηα θέξνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ηα άηνκα ΗΗ2 ΗΗ3 (καπξηζκέλα)

Να πξνζδηνξίζεηε ηνλ ηξόπν θιεξνλόκεζεο ηνπ ραξαθηεξηζηηθνύ κε βάζε ηα παξαπάλσ

ζηνηρεία αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή ζαο κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (Να κε ιεθζεί

ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο θαη λα κελ εμεηαζηεί ε πεξίπησζε ηνπ θπινζύλδεηνπ

επηθξαηνύο γνληδίνπ) (κνλάδεο 8) Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόκσλ (κνλάδεο 5) Μονάδερ 13

Β Να ππνδείμεηε έλα πηζαλό κεραληζκό πνπ κπνξεί λα εμεγήζεη ηε γέλλεζε αηόκνπ κε ζύλδξνκν

Turner από γνλείο κε θπζηνινγηθό αξηζκό ρξσκνζσκάησλ (κνλάδεο 6) Να πεξηγξάςεηε ηε

δηαδηθαζία κε ηελ νπνία κπνξνύκε λα απεηθνλίζνπκε ηα ρξσκνζώκαηα ηνπ αηόκνπ κε ζύλδξνκν

Turner κεηά ηε γέλλεζή ηνπ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη δίθισλν κόξην DNA ην νπνίν πεξηέρεη ηκήκα αζπλερνύο γνληδίνπ πνπ κεηαγξά-

θεηαη ζε mRNA

α) Πνύ ζπλαληάκε αζπλερή γνλίδηα (κνλάδεο 2)

β) Να πξνζδηνξίζεηε ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

γ) Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ πξόδξνκνπ mRNA θαη ηνπ ώξηκνπ mRNA πνπ πξνθύπηνπλ από ηε

κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ DNA ρσξίο αηηηνιόγεζε (κνλάδεο 2)

δ) Πώο πξνθύπηεη ην ώξηκν mRNA (κνλάδεο 3)

ε) Μπνξεί ε πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε ΔcoRI λα θόςεη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3)

ζη) Πνηεο θαηεγνξίεο γνληδίσλ πνπ ππάξρνπλ ζην ρξσκνζσκηθό DNA ελόο θπηηαξηθνύ ηύπνπ δελ

θισλνπνηνύληαη ζε cDNA βηβιηνζήθε (κνλάδεο 8) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-38-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Άλδξαο πνπ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία θαη ζπλζέηεη θπζηνινγηθή πνζόηεηα κειαλίλεο

απνθηά απνγόλνπο κε γπλαίθα πνπ πάζρεη από αιθηζκό αιιά κπνξεί λα κεηαηξέπεη ηε

θαηλπιαιαλίλε ζε ηπξνζίλε

Να βξείηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο θαη θαηλόηππνπο ησλ παηδηώλ

Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηελ θαηλπιθεηνλνπξία θαη ηνλ αιθηζκό βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά

δεύγε νκόινγσλ ρξσκνζσκάησλ Μονάδερ 12

Β Να δηαθξίλεηε πεξηπηώζεηο θαηά ηηο νπνίεο είλαη αηκνξξνθηιηθό ην παηδί πνπ απνθηά

θπζηνινγηθόο άλδξαο κε θπζηνινγηθή γπλαίθα ηεο νπνίαο ν παηέξαο είλαη αηκνξξνθηιηθόο

Οη γνλείο θαη ην παηδί έρνπλ θπζηνινγηθό θαξπόηππν Μονάδερ 13

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ηα πέληε (5) πξώηα ακηλνμέα

κηαο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Ζ θαηεύζπλζε ζηελ νπνία θηλείηαη ε RNA πνιπκεξάζε θαηά ηε

κεηαγξαθή ππνδεηθλύεηαη από ην βέινο

α Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ DNA είλαη ε θσδηθή θαη πνηα είλαη ε κε θσδηθή

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 9

β Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ DNA Μονάδερ 3

γ Να γξάςεηε θαη λα αηηηνινγήζεηε ην αληηθσδηθόληνηνπ tRNA πνπ κεηαθέξεη ην 2ν ακηλνμύ ηεο

πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Μονάδερ 5

δ Τηείλαηηνζύκπινθνέλαξμεοηεοπξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 5) θαη πνηα είλαη ε κεηέπεηηα πνξεία

ηνπ tRNA πνπ ζπκκεηέρεη ζε απηό (κνλάδεο 3) Μονάδερ 8

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-39-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Πξόθεηηαη λα θαιιηεξγεζεί ζην εξγαζηήξην έλαοεηεξόηξνθνο κηθξννξγαληζκόο

1 Να αλαθέξεηε νλνκαζηηθά ηα ζξεπηηθά ζπζηαηηθά ηα νπνία πξέπεη λα πξνζηεζνύλ ζην κέζν

θαιιηέξγεηαο ώζηε ν κηθξννξγαληζκόο απηόο λα αλαπηπρζεί θπζηνινγηθά Μονάδερ 8

2 Πώο κπνξνύκε λα δηαπηζηώζνπκε αλ ν κηθξννξγαληζκόο απηόο είλαη ππνρξεσηηθά αλαεξόβηνο Μονάδερ 7

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνπο άιινπο παξάγνληεο πνπ επηδξνύλ ζηελ αλάπηπμε ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαηηνπαξαθάησηκήκα DNAζηννπνίνέρεη αξρίζεη ε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

1Σηηο ζέζεηο ΑΒΓ∆ΔΕ λα αληηζηνηρίζεηε ηηο ελδείμεηο 3΄ ή 5΄ ώζηε λα θαίλεηαη ν

πξνζαλαηνιηζκόο ησλ αξρηθώλ θαη ησλ λενζπληηζέκελσλ αιπζίδσλ Μονάδερ 6

2Τη είλαη ηα πξσηαξρηθά ηκήκαηα πσο δεκηνπξγνύληαη θαη πσο επηκεθύλνληαη Μονάδερ 9

3Δμεγήζηε γηαηί πξέπεη ζηελ παξαπάλσ δηαδηθαζία λα ελεξγνπνηεζεί ην έλδπκν DNA δεζκάζε

θαη πώο ζα δξάζεη απηό Μονάδερ 6

4Πνηα έλδπκα ζα επηδηνξζώζνπλ ηα πηζαλά ιάζε ηεο δηαδηθαζίαο ηεο αληηγξαθήο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-40-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ νιηγνπεπηίδην έμη ακηλνμέσλ ην νπνίν δελ έρεη ππνζηεί θακία ηξνπνπνίεζε

κεηά ηε ζύλζεζή ηνπ

Ζ2Ν ndash Μεθειονίνη ndash Γλυκίνη ndash Λυζίνη ndash Τρυπηοθάνη ndash Βαλίνη ndash Αλανίνη - COOH

Α Με ηε βνήζεηα ηνπ ηκήκαηνο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ παξαηίζεηαη γξάςηε ηελ αιιεινπρία

ησλ λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ ηκήκαηνο mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην

παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην ∆ηθαηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 13

Β Γξάςηε κε ηνλ θαηάιιειν πξνζαλαηνιηζκό ηελ αιιεινπρία λνπθιενηηδίσλ ζην δίθισλν

κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην Πνηα είλαη ε θσδηθή θαη πνηα ε κε

θσδηθή αιπζίδα Μονάδερ 6

Γ Δάλ ε ηξηπιέηα 5΄-UGG-3΄ ζην mRNA αληηθαηαζηαζεί από ηελ ηξηπιέηα 5΄-UGA-3΄ γξάςηε

ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ζην λέν νιηγνπεπηίδην πνπ ζα ζπληεζεί Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο Σην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ζηα κέιε

κηαο νηθνγέλεηαο ε αηκνξξνθηιία Α (Δίλαη καπξηζκέλα ηα ΗΗ 1 ΗΗ 4 θαη ΗΗΗ 1)

Α Πώο θιεξνλνκείηαη ε αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 5

Β Να γξάςεηε θαη λα δηθαηνινγήζεηε κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο ηνπο γνλνηύπνπο όισλ ησλ

κειώλ πνπ απεηθνλίδνληαη ζην γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 13

Γ Δάλ νη γνλείο ΗΗ 3 θαη ΗΗ 4 απνθηήζνπλ επόκελν παηδί πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα λα λνζεί από

αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 7

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο θσδηθνλίσλ

θαη ακηλνμέσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

GUCrarrΒαιίλε

UGGrarrΤξππηνθάλε

GGUrarrΓιπθίλε

AUGrarrΜεζεηνλίλε

AAArarrΛπζίλε

GCCrarrΑιαλίλε

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-41-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο κε ηηο νπνίεο κπνξνύλ λα παξαρζνύλ κνλνθισληθά

αληηζώκαηα ηα νπνία ζπλεηζθέξνπλ ζηνλ πξνζδηνξηζκό ησλ νκάδσλ αίκαηνο ηνπ αλζξώπνπ Μονάδερ 7

Γ2 Να αλαθέξεηε πνηνπο ηύπνπο αηκνξνθηιίαο γλσξίδεηε θαη πνύ νθείινληαη (κνλάδεο 2) Να

πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία αληηκεηώπηζεο κίαο εμ απηώλ κε βάζε ηε κέζνδν δεκηνπξγίαο

δηαγνληδηαθώλ δώσλ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 ∆ίλεηαη κείγκα κνξίσλ DNA θαη έλαο αληρλεπηήο RΝΑ

Να εμεγήζεηε ηη είλαη αληρλεπηήο (κνλάδεο 2) λα πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ ζα

αθνινπζεζνύλ πξνθεηκέλνπ ν αληρλεπηήο λα πβξηδνπνηήζεη ηελ θαηάιιειε αιιεινπρία DNA

(κνλάδεο 4) θαη λα εμεγήζεηε πνηνο είλαη ν θιώλνο ηνπ DNA πνπ ζα πβξηδνπνηεζεί (κνλάδεο 4) Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ ∆

Υγηήο άληξαο παληξεύηεθε κε πγηή γπλαίθα θαη απέθηεζαλ έλα αγόξη κε αρξσκαηνςία ζην

θόθθηλν θαη ην πξάζηλν ρξώκα έλα θνξίηζη πνπ πάζρεη από δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία θαη

πεξηκέλνπλ ην ηξίην παηδί ηνπο

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη λα εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ παηδηώλ ηνπο θαη λα εμεγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆3 Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην ηξίην παηδί λα έρεη θπζηνινγηθό θαηλόηππν

Να εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο θάλνληαο ή ηελ απαηηνύκελε δηαζηαύξσζε ή ηηο

απαηηνύκελεο δηαζηαπξώζεηο Μονάδερ 12

∆4 Να εμεγήζεηε ηα γελεηηθά αίηηα ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-42-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

∆ίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν

C T T A A C T A A T A G G G T G G A C C T A A C A T A G A T

G A A T T G A T T A T C C C A C C T G G A T T G T A T C T A

Γ1 Να γξάςεηε ην mRNA πνπ ζα πξνθύςεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

νξίδνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ηνπ (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο

(κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ2 Να βξείηε ηνλ αξηζκό ησλ ακηλνμέσλ από ηα νπνία ζα απνηειείηαη ην έλδπκν κεηά ηε

κεηάθξαζε ηνπ παξαπάλσ mRNA (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο κε

βάζε ηηο ηδηόηεηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε ιεηηνπξγία ηνπ ελδύκνπ αλ ζπκβεί γνληδηαθή

κεηάιιαμε ε νπνία ζα πξνθαιέζεη έιιεηςε ηνπ δεύηεξνπ λνπθιενηηδίνπ ζην δεύηεξν

θσδηθόλην ηνπ γνληδίνπ Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ ∆

∆ίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν

ζην νπνίν ηα άηνκα Η1 θαη ΗΗ1 ΗΗ2 ΗΗ3 ΗΗ4 ΗΗ5 ΗΗ6 πάζρνπλ από κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ ζην παξαπάλσ γελεαινγηθό

δέληξν Μονάδερ 7

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ παηδηώλ ζην παξαπάλσ

γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 4

∆3 Να θάλεηε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο θαη λα αηηηνινγήζεηε ηηο απαληήζεηο ζαο Μονάδερ 14

Σημείωζη Να μην εξεηαζθεί η πεπίπηωζη θςλοζύνδεηος επικπαηούρ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-43-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ ∆ίλνληαη ηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα Α θαη Β

Σην Α απεηθνλίδνληαη νη θάζεηο (αβγ θαη δ)

αλάπηπμεο ελόο κηθξννξγαληζκνύ Σην Β

απεηθνλίδεηαη ε παξαγσγή ηνπ πξντόληνο από

ηνλ κηθξννξγαληζκό γηα ην ίδην ρξνληθό

δηάζηεκα

Γ1 Με βάζε ην δηάγξακκα Α λα

ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο

(κνλάδεο 3) θαη λα νλνκάζεηε ηηο θάζεηο

ηεο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 7

Γ2 Σε πνηα θάζε παξάγεηαη ε κεγαιύηεξε πνζόηεηα ηνπ πξντόληνο (κνλάδεο 2) Nα

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 Αλ ην πξντόλ εθθξίλεηαη από ηνλ κηθξννξγαληζκό πώο ζα ην παξαιάβνπκε από ηελ

θαιιηέξγεηα Μονάδερ 6

Γ4 Να αλαθέξεηε ηνπο παξάγνληεο πνπ επεξεάδνπλ ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ηνπ

κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 4

ΘΔΜΑ ∆ ∆ίλεηαη ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ πεξηέρεη ην αζπλερέο γνλίδην

ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ παξαθάησ πεπηηδίνπ

H2N- μεθειονίνη - αλανίνη - λευκίνη - αζπαραγίνη ndash COOH

∆1 Να γξάςεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 4) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 10

∆2 Να γξάςεηε ην πξόδξνκν mRNA ην ώξηκν mRNA ην εζώλην ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 6) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 15

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ

Aιαλίλε = GCU Λεπθίλε = UUG Αζπαξαγίλε = AAU

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-44-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

1 Πνηα είλαη ε δνmicroή ηνπ DNA ζην ρώξν ζύmicroθσλα microε ην microνληέιν ηεο δηπιήο έιηθαο Μονάδερ 12

2 Να πεξηγξάςεηε πώο ξπζmicroίδεηαη ε γνληδηαθή έθθξαζε ζηα επθαξπσηηθά θύηηαξα Μονάδερ 8

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνλ αιθηζmicroό Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο πνπ πάζρεη από νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

παληξεύεηαη microία γπλαίθα ε νπνία δελ πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο

ινβνύο απηηώλ Τν δεπγάξη απηό απνθηά ηξία παηδηά

Τν πξώην εmicroθαλίδεη ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ ην δεύηεξν δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη πξνζθνιιεmicroέλνπο ινβνύο απηηώλ θαη ην ηξίην δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ γνλέσλ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

β Πνηνη είλαη νη πηζαλνί γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παηδηώλ Μονάδερ 5

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-45-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Σην θπηό κνζρνκπίδειν ην ρξώκα ησλ ζπεξκάησλ κπνξεί λα είλαη είηε θίηξηλν είηε πξάζηλν

ελώ ην ύςνο ηνπ είλαη είηε ςειό είηε θνληό Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηηο παξαπάλσ

ηδηόηεηεο βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά δεύγε νκνιόγσλ ρξσκνζσκάησλ Δάλ έρεηε ζηε

δηάζεζή ζαο έλα ςειό κνζρνκπίδειν κε θίηξηλα ζπέξκαηα λα θάλεηε ηηο θαηάιιειεο

δηαζηαπξώζεηο πνπ απαηηνύληαη γηα λα βξείηε ην γνλόηππό ηνπ (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 11

Γ2 Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο από δύν θπζηνινγηθνύο

γνλείο κπνξεί λα γελλεζεί παηδί κε ζύλδξνκν Turner Μονάδερ 8

Γ3 Μία πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κία πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ Γ

Γίδεηαη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Σηνλ θιώλν ΕΖ ε αληηγξαθή γίλεηαη

κε αζπλερή ηξόπν Τα ζεκεία Γ θαη Ζ ππνδεηθλύνπλ ηε ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα λα ζρεδηάζεηε ηα ζπλερή θαη αζπλερή

ηκήκαηα ησλ λέσλ θιώλσλ κε βέιε ππνδεηθλύνληαο ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ λέσλ θαη

ησλ κεηξηθώλ θιώλσλ (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Σηνλ θιώλν πνπ αληηγξάθεηαη κε ζπλερή ηξόπν λα γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ

λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ πξσηαξρηθνύ ηκήκαηνο ην νπνίν απνηειείηαη

από 8 (νθηώ) λνπθιενηίδηα (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Γ3 Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην πεπηίδην απηό Μονάδερ 2

Γ4 Μεηά ηελ επίδξαζε αθηηλνβνιίαο ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ζπάεη ζηα ζεκεία πνπ

ππνδεηθλύνληαη από ηα βέιε Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε θαη λα

ζεκεηώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ Μονάδερ 2

Γ5 Τν ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε επαλαζπλδέεηαη ζηα ίδηα ζεκεία θνπήο κεηά από

αλαζηξνθή

Να γξάςεηε νιόθιεξν ην κόξην ηνπ DNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηελ αλαζηξνθή (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην λέν πεπηίδην (κνλάδεο 2)

Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-46-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν Σην κόξην απηό ζπκβαίλεη κεηάιιαμε πξνζζήθεο ηξηώλ (3) δηαδνρηθώλ

λνπθιενηηδίσλ (5΄-GAT-3΄)

Γ1 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Φ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) θαη ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα ηνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ2 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Υ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) Ζ παξαπάλσ κεηάιιαμε έρεη ειάρηζηε επίδξαζε ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα

ηνπ ελδύκνπ Πώο ραξαθηεξίδεηαη απηή ε κεηάιιαμε (κνλάδεο 2) Nα εμεγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 9

Γ3 Σε δύν άηνκα πνπ πάζρνπλ από ζύλδξνκν Klinefelter έγηλε αλάιπζε ηεο αιιεινπρίαο ησλ

βάζεσλ ηνπ DNA ησλ θπιεηηθώλ ρξσκνζσκάησλ ηνπο Σην πξώην άηνκν ε αλάιπζε έδεημε

ηξεηο δηαθνξεηηθέο αιιεινπρίεο βάζεσλ DNA Σην δεύηεξν άηνκν ε αλάιπζε έδεημε δύν

παλνκνηόηππεο θαη κία δηαθνξεηηθή αιιεινπρία βάζεσλ DNA Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο

κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο γελλήζεθαλ ηα άηνκα απηά από θπζηνινγηθνύο

γνλείο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ Γ

Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-47-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Α

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Μηα πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κηα πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 7

Γ2 Ζ αλάιπζε δεηγκάησλ DNA από δύν βαθηεξηαθέο θαιιηέξγεηεο έδσζε ηα εμήο

απνηειέζκαηα ζηελ πξώηε θαιιηέξγεηα βξέζεθε πνζνζηό αδελίλεο (Α) 28 θαη

ζηεδεύηεξε βξέζεθε πνζνζηό γνπαλίλεο (G) 28 Να εμεγήζεηε αλ ηα βαθηήξηα ησλ δύν

θαιιηεξγεηώλ αλήθνπλ ζην ίδην ή ζε δηαθνξεηηθό είδνο Μονάδερ 6

Γ3 Με πνηνπο ηξόπνπο γίλεηαη ε θαιιηέξγεηα κηθξννξγαληζκώλ ζε κεγάιε θιίκαθα Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ Γ Σrsquo έλα κόξην DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ ππάξρνπλ δύν γνλίδηα Α θαη Β όπσο θαίλεηαη ζην

ζρήκα

Γ1 Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο θαη λα νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ

αιπζίδσλ ηνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Τα γνλίδηα Α θαη Β κεηαγξάθνληαη ζε RNA Να νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπ RNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Πνηα είλαη ε θσδηθή αιπζίδα γηα ην γνλίδην Α θαη πνηα γηα ην Β (κνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ4 Τη είλαη ν ππνθηλεηήο (κνλάδεο 2) Να νξίζεηε ηε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή γηα θάζε γνλίδην κε

έλα βέινο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-48-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Να αλαθέξεηε ηα βήκαηα πνπ απαηηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο

αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο από έλα δηαγνληδηαθό δών Μονάδερ 12

Γ2 Να εμεγήζεηε πώο ε ζεξκνθξαζία επεξεάδεη ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 8

Γ3 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ πξηκνζώκαηνο ζηελ αληηγξαθή ηνπ DNA Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ

Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-49-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Μεηέξα κε θπζηνινγηθή όξαζε θαη νκάδα αίκαηνο Β απνθηά δύν παηδηά κε έλαλ άλδξα κε

θπζηνινγηθή όξαζε Τν θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο ΑΒ ελώ ην αγόξη νκάδα αίκαηνο Ο

Τν έλα από ηα δύν παηδηά πάζρεη από κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν ndash θόθθηλν

Γ1 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ σο πξνο ηνπο δύν

ραξαθηήξεο (κνλάδεο 8) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 10) Μονάδερ 18

Γ2 Πνην από ηα δύν παηδηά δελ έρεη θπζηνινγηθή όξαζε Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA

(Ι) GACTAATAAAAGAAGTAGTTAGGATCATAGG

(ΙΙ) CTGATTATTTTCTTCATCAA TCCTAGTA TCC

πνπ θσδηθνπνηεί ην πεπηίδην

H2N-Μεθειονίνη-Τυροζίνη-Φαινυλαλανίνη-Φαινυλαλανίνη-Τυροζίνη-COOH

Γ1 Να εμεγήζεηε πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA είλαη ε θσδηθή θαη

πνηα είλαη ε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 4) Να γξάςεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ησλ

αιπζίδσλ (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 8

Γ2 Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ

παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA (κνλάδεο 2) θαζώο θαη ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε πνύ νθείιεηαη ε δηαθνξά κεηαμύ ησλ δύν απηώλ κνξίσλ

(κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ παξαπάλσ πεπηηδίνπ εάλ κηα

γνληδηαθή κεηάιιαμε πνπ ζα ζπκβεί ζην θσδηθόλην ηεο ηπξνζίλεο νδεγήζεη ζε

αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από ζπκίλε Μονάδερ 5

Γ4 Δάλ ε παξαπάλσ γνληδηαθή κεηάιιαμε νδεγήζεη ζε αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από

αδελίλε λα εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ πεπηηδίνπ Μονάδερ 5

Γίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Μεζεηνλίλε AUG

Τπξνζίλε UAC UAU

Φαηλπιαιαλίλε UUU UUC

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-50-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Μηα αξζεληθή κύγα Drosophila κε ιεπθά κάηηα δηαζηαπξώζεθε κε κηα ζειπθή κε θόθθηλα

κάηηα Από ηε δηαζηαύξσζε απηή πήξακε 280 απνγόλνπο ζηελ F1 γεληά πνπ είραλ όινη

θόθθηλα κάηηα Γηαζηαπξώλνληαο δύν άηνκα από ηελ F1 γεληά πξνθύπηνπλ 319 απόγνλνη

ζηελ F2 γεληά Μηα αλάιπζε ησλ απνγόλσλ ηεο F2 γεληάο έδεημε όηη ππάξρνπλ

159 ζειπθά κε θόθθηλα κάηηα

82 αξζεληθά κε θόθθηλα κάηηα θαη

78 αξζεληθά κε ιεπθά κάηηα

Με βάζε ηα δεδνκέλα λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ην παξαπάλσ

γλώξηζκα Γηα ηα άηνκα πνπ δηαζηαπξώζεθαλ δίλεηαη όηη ηα ζειπθά έρνπλ έλα δεπγάξη X

ρξσκνζσκάησλ (ΦΦ) θαη ηα αξζεληθά έρνπλ έλα Φ θαη έλα Χ ρξσκόζσκα (ΦΧ)

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν όπνπ απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη κηα κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

Τα άηνκα ΙΙ2 ΙΙ3 ΙΙΙ3 θαη ΙV3 πάζρνπλ από ηελ αζζέλεηα απηή Γηα όια ηα παξαθάησ

εξσηήκαηα λα κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο

Γ2 Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη ε αζζέλεηα Μονάδερ 6

Γ3 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην δεπγάξη ΙΙΙ1 III2 λα απνθηήζεη αγόξη πνπ ζα πάζρεη

(κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 8

Γ4 Αλ ηα άηνκα Ι1 θαη Ι4 πάζρνπλ από κηα αζζέλεηα πνπ νθείιεηαη ζε γνλίδην κηηνρνλ-δξηαθνύ

DNA λα αλαθέξεηε πνηα άηνκα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ ζα θιεξνλνκή-ζνπλ ην γνλίδην

απηό (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-51-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA ην νπνίν θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Αιπζίδα 1 GTTGAATTCTTAGCTTAAGTCGGGCATGAATTCTC

Αιπζίδα 2 CAACTTAAGAATCGAATTCAGCCCGTACTTAAGAG

Γ1 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

επηζεκαίλνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ησλ αιπζίδσλ ηνπ (κνλάδεο 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Τν παξαπάλσ ηκήκα DNA αληηγξάθεηαη θαη θαηά ηε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

δεκηνπξγνύληαη ηα παξαθάησ πξσηαξρηθά ηκήκαηα

i) 5΄-GAGAAUUC-3΄

ii) 5΄-UUAAGCUA-3΄

iii) 5΄-GUUGAAUU-3΄

Να πξνζδηνξίζεηε πνηα αιπζίδα αληηγξάθεηαη κε ζπλερή θαη πνηα κε αζπλερή ηξόπν

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε ην έλδπκν EcoRI πξνθεηκέλνπ λα ελζσκα-ησζεί ζε

έλα από ηα δύν πιαζκίδηα Α θαη Β πνπ δίλνληαη παξαθάησ

Πνην από ηα δύν πιαζκίδηα ζα επηιέμεηε γηα ηε δεκηνπξγία αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ

(κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Πόζνη θσζθνδηεζηεξηθνί δεζκνί ζα δηαζπαζηνύλ ζην πιαζκίδην πνπ επηιέμαηε θαη πόζνη ζα

δεκηνπξγεζνύλ θαηά ην ζρεκαηηζκό ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ4 Από ηε κύγα Drosophila απνκνλώζεθαλ ηξία δηαθνξεηηθά θπζηνινγηθά θύηηαξα ζηα νπνία

πξνζδηνξίζηεθε ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ζε δεύγε βάζεσλ

Σην πξώην θύηηαξν ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ππνινγίζηεθε ζε 32108 δεύγε βάζεσλ

ζην δεύηεξν θύηηαξν ζε 16108 δεύγε βάζεσλ θαη ζην ηξίην θύηηαξν ζε 6410

8 δεύγε

βάζεσλ

Να δηθαηνινγήζεηε γηαηί ππάξρνπλ νη δηαθνξέο απηέο ζην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ησλ

ηξηώλ θπηηάξσλ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-52-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ Γ

Έλα πιαζκίδην πνπ ρξεζηκνπνηείηαη σο θνξέαο θισλνπνίεζεο ελόο ηκήκαηνο DNA έρεη έλα

γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε θαη έλα γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληη-

βηνηηθό ηεηξαθπθιίλε Τν γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζηελ ηεηξαθπθιίλε πεξηέρεη ηελ αιιεινπρία

πνπ αλαγλσξίδεηαη από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Γεκηνπξγνύκε αλαζπλδπαζ-

κέλα πιαζκηδία κε ηε ρξήζε ηεο πεξηνξηζηηθήο ελδνλνπθιεάζεο EcoRI

Τα κεηαζρεκαηηζκό βαθηεξίσλ πνπ δελ είραλ θαλέλα πιαζκίδην Σηε ζπλέρεηα ηα βαθηήξηα

θαιιηεξγνύληαη ζε ζξεπηηθό πιηθό

Γ1 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ηεηξαθπθιίλε αληί ηεο ακπηθηιίλεο (κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 Σηνπο παξαθάησ δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο (1 2 3) θαίλεηαη ε δηαβάζκηζε ηεο ζπγθέληξσζεο

ηνπ νμπγόλνπ θαη ε πεξηνρή αλάπηπμεο ηξηώλ εηδώλ κηθξννξγα-ληζκώλ ζε πγξό ζξεπηηθό

πιηθό Οη κηθξννξγαληζκνί απεηθνλίδνληαη σο καύξεο θνπθίδεο

Σε πνηνλ από ηνπο ηξεηο δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο έρνπκε θαιιηέξγεηα κπθήησλ πνπ

ρξεζηκνπνηνύληαη ζηελ αξηνβηνκεραλία βαθηεξίσλ ηνπ γέλνπο Clostridium θαη βαθηεξίσλ

ηνπ γέλνπο Mycobacterium (κνλάδεο 3) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

Γ4 Με πνηνλ ηξόπν δεκηνπξγνύκε δηαγνληδηαθά θπηά ηα πξντόληα ησλ νπνίσλ έρνπλ

κεγαιύηεξε δηάξθεηα δσήο ζε ζρέζε κε απηά ησλ κε δηαγνληδηαθώλ θπηώλ Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-53-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ δηάγξακκα απεηθνλίδεηαη ε θπζηνινγηθή κεηαβνιή ζην πνζνζηό ησλ

πνιππεπηηδηθώλ αιπζίδσλ ησλ αηκνζθαηξηλώλ HbA HbF θαη HbA2 ηνπ αλζξώπνπ από ηελ

εκβξπηθή ειηθία θαη κεηά ηε γέλλεζή ηνπ

Γ1 Πνην είδνο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο αληηζηνηρεί ζε θαζεκηά από ηηο θακπύιεο Η ΗΗ ΗΗΗ θαη IV

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ2 Τα απνηειέζκαηα κηαο εμέηαζεο αίκαηνο ζε έλαλ ελήιηθα έδεημαλ όηη νη αηκνζθαηξίλεο HbA

HbF θαη HbA2 είλαη ζε θπζηνινγηθά επίπεδα Πόζα γνλίδηα είλαη ππεύζπλα γηα ηε ζύλζεζε

ηεο HbA ζε έλα ζσκαηηθό θύηηαξν ζηε κεηάθαζε (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA πνπ πεξηέρεη ηα θσδηθόληα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα επηά

πξώηα ακηλνμέα ηεο θπζηνινγηθήο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο HbA

5΄hellip GTG CAC CTG ACT CCT GAG GAG hellip 3΄

3΄hellip CAC GTG GAC TGA GGA CTC CTC hellip 5΄

Ζ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI αλαγλσξίδεη ηελ αιιεινπρία

5΄ CTGAG 3΄

3΄ GACTC 5΄

θαη θόβεη θάζε αιπζίδα κεηαμύ ηνπ C θαη ηνπ Τ (κε θαηεύζπλζε 5΄3΄) Ζ αιιεινπρία πνπ

αλαγλσξίδεη ε DdeI βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα DNA Από έλα άηνκν θνξέα ηεο

δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο απνκνλώζεθαλ ηκήκαηα DNA πνπ πεξηέρνπλ ηα θσδηθόληα ηα

νπνία θσδηθνπνηνύλ ηα επηά πξώηα ακηλνμέα ηεο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Σηα ηκήκαηα απηά

επηδξάζακε κε ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI

Πόζα ηκήκαηα DNA δηαθνξεηηθνύ κήθνπο ζα πξνθύςνπλ κεηά ηε δξάζε ηεο DdeI (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 7

Γ4 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο δηάγλσζεο ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο θαηά ηνλ

πξνγελλεηηθό έιεγρν ηε δέθαηε εβδνκάδα ηεο θύεζεο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-54-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Σε ηξεηο δηαθνξεηηθνύο βηναληηδξαζηήξεο πξαγκαηνπνηείηαη

θιεηζηή θαιιηέξγεηα ηξηώλ δηαθνξεηηθώλ κηθξννξγαληζκώλ Α Β

θαη Γ αληίζηνηρα

Σηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα απεηθνλίδεηαη ν αξηζκόο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ ζε ζρέζε κε ην ρξόλν

Σην ρξνληθό δηάζηεκα από 0 έσο t1 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ

ζηνπο βηναληηδξα-ζηήξεο είλαη πςειή θαη ζηαζεξή ελώ ζην ρξν-

ληθό δηάζηεκα από t1 έσο t2 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ είλαη

ρακειή θαη ζηαζεξή

Γ1 Με βάζε ηα ζρήκαηα λα ραξαθηεξίζεηε ηνπο

κηθξννξγαληζκνύο Α Β Γ ζε ζρέζε κε ηελ εμάξηεζε ηεο

αλάπηπμήο ηνπο από ηε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ (κνλάδεο 6)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

Γ2 Με βάζε ηα ζρήκαηα ζε πνηα θάζε ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ γίλεηαη ε κεηαβνιή ηεο ζπγθέληξσζεο ηνπ Ο2

ζηνλ βηναληηδξαζηήξα όπνπ θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α

(κνλάδεο 2)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 4

Γ3 Πώο εμεγείηαη ε εθζεηηθή θάζε ζε κία θιεηζηή θαιιηέξγεηα

κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 4

Γ4 Τη ελλννύκε ζήκεξα κε ηνλ όξν δύκσζε (κνλάδεο 3) Πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο

(κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ πεπηίδην πνπ παξάγεηαη από έλα βαθηήξην

HOOCminusμεθειονίνηminusαλανίνηminusζερίνηminusαζπαραγίνηminusμεθειονίνηminusNH2

Γ1 Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ δίθισλνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ πεπηίδην (κνλάδεο

2) Να νξίζεηε ην 5΄ θαη 3΄ άθξν θάζε αιπζίδαο (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να θαζνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Γίλνληαη ηα θσδηθόληα

αιαλίλε GCU αζπαξαγίλε AAU κεζεηνλίλε AUG ζεξίλε UCU

Τν θσδηθόλην ιήμεο είλαη ην UGA Μονάδερ 15

Γ2 Μπνξεί ε παξαπάλσ αιπζίδα λα θνπεί από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 5

Γ3 Πώο ζρεκαηίδεηαη ην ζύκπινθν έλαξμεο ηεο πξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 3) Από ηη

απνηειείηαη ην πνιύζσκα (κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-55-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν απεηθνλίδεη ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη κηα

αζζέλεηα ηνπ κεηαβνιηζκνύ ζηνλ άλζξσπν

Γ1 Ζ αζζέλεηα απηή νθείιεηαη ζε επηθξαηέο ή ζε ππνιεηπόκελν γνλίδην (Μνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Κιεξνλνκείηαη σο απηνζσκηθόο ή

θπινζύλδεηνο ραξαθηήξαο (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 12

Γ2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέλδξν Μονάδερ 6

Γ3 O άλδξαο ΗΗΗ1 απνθηά κε γπλαίθα εηεξόδπγε ζηελ αζζέλεηα απηή έλα αγόξη

Να βξείηε ηε πηζαλόηεηα πνπ ππάξρεη ην αγόξη απηό λα πάζρεη αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Τα ζεκεία Α θαη Γ ππνδεηθλύνπλ ηε

ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηό ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ κεηξηθώλ αιπζίδσλ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ζρεδηάζεηε ζην ίδην ζρήκα ηα αζπλερή θαη

ηα ζπλερή ηκήκαηα ησλ δύν λέσλ αιπζίδσλ κε

βέιε θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηά ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπο (Μνλάδεο 3)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4)

Μονάδερ 7

Γ3 Ζ κεηξηθή αιπζίδα ηνπ DNA πνπ αληηγξάθε-

ηαη κε ζπλερή ηξόπν ακέζσο κεηά κεηαγξάθεηαη

Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ RNA πνπ ζρεκαηίδεηαη

θαηά ηε κεηαγξαθή θαη λα ζεκεηώζεηε ηνλ

πξνζαλαηνιηζκό ηνπ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ4 Πνηα είλαη ε δξάζε ηεο RNA πνιπκεξάζεο κεηά ηελ πξόζδεζή ηεο ζηνλ ππνθηλεηή ελόο

γνληδίνπ Μονάδερ 6

Page 36: biologia kat 3o 4o

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-36-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2008 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Γηα πξώηε θνξά ε γνληδηαθή ζεξαπεία εθαξκόζηεθε ζε έλα θνξίηζη πνπ είρε έιιεηςε ηνπ ελδύκνπ

απακηλάζε ηεο αδελνζίλεο (ADA)

1 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ ελδύκνπ απηνύ (κνλάδεο 3) θαη πνηα ηα ζπκπηώκαηα πνπ εκθαλίδνπλ ηα

άηνκα κε έιιεηςε ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

2 Πώο νλνκάδεηαη ν ηύπνο ηεο γνληδηαθήο ζεξαπείαο πνπ εθαξκόζηεθε (κνλάδεο 2) θαη γηαηί

(κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

3 Πνηα είλαη ε δηαδηθαζία πνπ αθνινπζείηαη ζηε γνληδηαθή ζεξαπεία ηεο παξαπάλσ αζζέλεηαο Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο κε θπζηνινγηθή όξαζε πνπ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία (PKU) θαη κηα γπλαίθα κε

θπζηνινγηθή όξαζε πνπ δελ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία απνθηνύλ έλα θνξίηζη θαη έλα αγόξη Τν

θνξίηζη έρεη θπζηνινγηθή όξαζε θαη δελ παξνπζηάδεη θαηλπιθεηνλνπξία ελώ ην αγόξη εκθαλίδεη

αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν θαη πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία

1 Πώο πξνθαιείηαη ε θαηλπιθεηνλνπξία (κνλάδεο 5) θαη πσο θιεξνλνκείηαη (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

2 Πώο θιεξνλνκείηαη ε κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν θαη ζην θόθθηλν Μονάδερ 6

3 Να βξείηε θαη λα γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο ηνπ άλδξα ηεο γπλαίθαο θαη ησλ παηδηώλ ηνπο

(κνλάδεο 8) θάλνληαο ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 12

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-37-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Α Σηα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα κειεηάηαη ν ηξόπνο θιεξνλόκεζεο θνηλνύ κνλνγνληδηαθνύ

ραξαθηεξηζηηθνύ ζε δύν δηαθνξεηηθέο νηθνγέλεηεο 1 θαη 2

Σηελ 1ε νηθνγέλεηα θέξνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ηα άηνκα Η2 ΗΗ2 ΗΗ3 (καπξηζκέλα) ελώ ζηελ 2

ε

νηθνγέλεηα θέξνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ηα άηνκα ΗΗ2 ΗΗ3 (καπξηζκέλα)

Να πξνζδηνξίζεηε ηνλ ηξόπν θιεξνλόκεζεο ηνπ ραξαθηεξηζηηθνύ κε βάζε ηα παξαπάλσ

ζηνηρεία αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή ζαο κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (Να κε ιεθζεί

ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο θαη λα κελ εμεηαζηεί ε πεξίπησζε ηνπ θπινζύλδεηνπ

επηθξαηνύο γνληδίνπ) (κνλάδεο 8) Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόκσλ (κνλάδεο 5) Μονάδερ 13

Β Να ππνδείμεηε έλα πηζαλό κεραληζκό πνπ κπνξεί λα εμεγήζεη ηε γέλλεζε αηόκνπ κε ζύλδξνκν

Turner από γνλείο κε θπζηνινγηθό αξηζκό ρξσκνζσκάησλ (κνλάδεο 6) Να πεξηγξάςεηε ηε

δηαδηθαζία κε ηελ νπνία κπνξνύκε λα απεηθνλίζνπκε ηα ρξσκνζώκαηα ηνπ αηόκνπ κε ζύλδξνκν

Turner κεηά ηε γέλλεζή ηνπ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη δίθισλν κόξην DNA ην νπνίν πεξηέρεη ηκήκα αζπλερνύο γνληδίνπ πνπ κεηαγξά-

θεηαη ζε mRNA

α) Πνύ ζπλαληάκε αζπλερή γνλίδηα (κνλάδεο 2)

β) Να πξνζδηνξίζεηε ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

γ) Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ πξόδξνκνπ mRNA θαη ηνπ ώξηκνπ mRNA πνπ πξνθύπηνπλ από ηε

κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ DNA ρσξίο αηηηνιόγεζε (κνλάδεο 2)

δ) Πώο πξνθύπηεη ην ώξηκν mRNA (κνλάδεο 3)

ε) Μπνξεί ε πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε ΔcoRI λα θόςεη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3)

ζη) Πνηεο θαηεγνξίεο γνληδίσλ πνπ ππάξρνπλ ζην ρξσκνζσκηθό DNA ελόο θπηηαξηθνύ ηύπνπ δελ

θισλνπνηνύληαη ζε cDNA βηβιηνζήθε (κνλάδεο 8) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-38-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Άλδξαο πνπ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία θαη ζπλζέηεη θπζηνινγηθή πνζόηεηα κειαλίλεο

απνθηά απνγόλνπο κε γπλαίθα πνπ πάζρεη από αιθηζκό αιιά κπνξεί λα κεηαηξέπεη ηε

θαηλπιαιαλίλε ζε ηπξνζίλε

Να βξείηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο θαη θαηλόηππνπο ησλ παηδηώλ

Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηελ θαηλπιθεηνλνπξία θαη ηνλ αιθηζκό βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά

δεύγε νκόινγσλ ρξσκνζσκάησλ Μονάδερ 12

Β Να δηαθξίλεηε πεξηπηώζεηο θαηά ηηο νπνίεο είλαη αηκνξξνθηιηθό ην παηδί πνπ απνθηά

θπζηνινγηθόο άλδξαο κε θπζηνινγηθή γπλαίθα ηεο νπνίαο ν παηέξαο είλαη αηκνξξνθηιηθόο

Οη γνλείο θαη ην παηδί έρνπλ θπζηνινγηθό θαξπόηππν Μονάδερ 13

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ηα πέληε (5) πξώηα ακηλνμέα

κηαο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Ζ θαηεύζπλζε ζηελ νπνία θηλείηαη ε RNA πνιπκεξάζε θαηά ηε

κεηαγξαθή ππνδεηθλύεηαη από ην βέινο

α Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ DNA είλαη ε θσδηθή θαη πνηα είλαη ε κε θσδηθή

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 9

β Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ DNA Μονάδερ 3

γ Να γξάςεηε θαη λα αηηηνινγήζεηε ην αληηθσδηθόληνηνπ tRNA πνπ κεηαθέξεη ην 2ν ακηλνμύ ηεο

πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Μονάδερ 5

δ Τηείλαηηνζύκπινθνέλαξμεοηεοπξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 5) θαη πνηα είλαη ε κεηέπεηηα πνξεία

ηνπ tRNA πνπ ζπκκεηέρεη ζε απηό (κνλάδεο 3) Μονάδερ 8

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-39-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Πξόθεηηαη λα θαιιηεξγεζεί ζην εξγαζηήξην έλαοεηεξόηξνθνο κηθξννξγαληζκόο

1 Να αλαθέξεηε νλνκαζηηθά ηα ζξεπηηθά ζπζηαηηθά ηα νπνία πξέπεη λα πξνζηεζνύλ ζην κέζν

θαιιηέξγεηαο ώζηε ν κηθξννξγαληζκόο απηόο λα αλαπηπρζεί θπζηνινγηθά Μονάδερ 8

2 Πώο κπνξνύκε λα δηαπηζηώζνπκε αλ ν κηθξννξγαληζκόο απηόο είλαη ππνρξεσηηθά αλαεξόβηνο Μονάδερ 7

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνπο άιινπο παξάγνληεο πνπ επηδξνύλ ζηελ αλάπηπμε ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαηηνπαξαθάησηκήκα DNAζηννπνίνέρεη αξρίζεη ε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

1Σηηο ζέζεηο ΑΒΓ∆ΔΕ λα αληηζηνηρίζεηε ηηο ελδείμεηο 3΄ ή 5΄ ώζηε λα θαίλεηαη ν

πξνζαλαηνιηζκόο ησλ αξρηθώλ θαη ησλ λενζπληηζέκελσλ αιπζίδσλ Μονάδερ 6

2Τη είλαη ηα πξσηαξρηθά ηκήκαηα πσο δεκηνπξγνύληαη θαη πσο επηκεθύλνληαη Μονάδερ 9

3Δμεγήζηε γηαηί πξέπεη ζηελ παξαπάλσ δηαδηθαζία λα ελεξγνπνηεζεί ην έλδπκν DNA δεζκάζε

θαη πώο ζα δξάζεη απηό Μονάδερ 6

4Πνηα έλδπκα ζα επηδηνξζώζνπλ ηα πηζαλά ιάζε ηεο δηαδηθαζίαο ηεο αληηγξαθήο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-40-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ νιηγνπεπηίδην έμη ακηλνμέσλ ην νπνίν δελ έρεη ππνζηεί θακία ηξνπνπνίεζε

κεηά ηε ζύλζεζή ηνπ

Ζ2Ν ndash Μεθειονίνη ndash Γλυκίνη ndash Λυζίνη ndash Τρυπηοθάνη ndash Βαλίνη ndash Αλανίνη - COOH

Α Με ηε βνήζεηα ηνπ ηκήκαηνο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ παξαηίζεηαη γξάςηε ηελ αιιεινπρία

ησλ λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ ηκήκαηνο mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην

παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην ∆ηθαηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 13

Β Γξάςηε κε ηνλ θαηάιιειν πξνζαλαηνιηζκό ηελ αιιεινπρία λνπθιενηηδίσλ ζην δίθισλν

κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην Πνηα είλαη ε θσδηθή θαη πνηα ε κε

θσδηθή αιπζίδα Μονάδερ 6

Γ Δάλ ε ηξηπιέηα 5΄-UGG-3΄ ζην mRNA αληηθαηαζηαζεί από ηελ ηξηπιέηα 5΄-UGA-3΄ γξάςηε

ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ζην λέν νιηγνπεπηίδην πνπ ζα ζπληεζεί Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο Σην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ζηα κέιε

κηαο νηθνγέλεηαο ε αηκνξξνθηιία Α (Δίλαη καπξηζκέλα ηα ΗΗ 1 ΗΗ 4 θαη ΗΗΗ 1)

Α Πώο θιεξνλνκείηαη ε αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 5

Β Να γξάςεηε θαη λα δηθαηνινγήζεηε κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο ηνπο γνλνηύπνπο όισλ ησλ

κειώλ πνπ απεηθνλίδνληαη ζην γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 13

Γ Δάλ νη γνλείο ΗΗ 3 θαη ΗΗ 4 απνθηήζνπλ επόκελν παηδί πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα λα λνζεί από

αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 7

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο θσδηθνλίσλ

θαη ακηλνμέσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

GUCrarrΒαιίλε

UGGrarrΤξππηνθάλε

GGUrarrΓιπθίλε

AUGrarrΜεζεηνλίλε

AAArarrΛπζίλε

GCCrarrΑιαλίλε

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-41-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο κε ηηο νπνίεο κπνξνύλ λα παξαρζνύλ κνλνθισληθά

αληηζώκαηα ηα νπνία ζπλεηζθέξνπλ ζηνλ πξνζδηνξηζκό ησλ νκάδσλ αίκαηνο ηνπ αλζξώπνπ Μονάδερ 7

Γ2 Να αλαθέξεηε πνηνπο ηύπνπο αηκνξνθηιίαο γλσξίδεηε θαη πνύ νθείινληαη (κνλάδεο 2) Να

πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία αληηκεηώπηζεο κίαο εμ απηώλ κε βάζε ηε κέζνδν δεκηνπξγίαο

δηαγνληδηαθώλ δώσλ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 ∆ίλεηαη κείγκα κνξίσλ DNA θαη έλαο αληρλεπηήο RΝΑ

Να εμεγήζεηε ηη είλαη αληρλεπηήο (κνλάδεο 2) λα πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ ζα

αθνινπζεζνύλ πξνθεηκέλνπ ν αληρλεπηήο λα πβξηδνπνηήζεη ηελ θαηάιιειε αιιεινπρία DNA

(κνλάδεο 4) θαη λα εμεγήζεηε πνηνο είλαη ν θιώλνο ηνπ DNA πνπ ζα πβξηδνπνηεζεί (κνλάδεο 4) Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ ∆

Υγηήο άληξαο παληξεύηεθε κε πγηή γπλαίθα θαη απέθηεζαλ έλα αγόξη κε αρξσκαηνςία ζην

θόθθηλν θαη ην πξάζηλν ρξώκα έλα θνξίηζη πνπ πάζρεη από δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία θαη

πεξηκέλνπλ ην ηξίην παηδί ηνπο

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη λα εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ παηδηώλ ηνπο θαη λα εμεγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆3 Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην ηξίην παηδί λα έρεη θπζηνινγηθό θαηλόηππν

Να εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο θάλνληαο ή ηελ απαηηνύκελε δηαζηαύξσζε ή ηηο

απαηηνύκελεο δηαζηαπξώζεηο Μονάδερ 12

∆4 Να εμεγήζεηε ηα γελεηηθά αίηηα ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-42-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

∆ίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν

C T T A A C T A A T A G G G T G G A C C T A A C A T A G A T

G A A T T G A T T A T C C C A C C T G G A T T G T A T C T A

Γ1 Να γξάςεηε ην mRNA πνπ ζα πξνθύςεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

νξίδνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ηνπ (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο

(κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ2 Να βξείηε ηνλ αξηζκό ησλ ακηλνμέσλ από ηα νπνία ζα απνηειείηαη ην έλδπκν κεηά ηε

κεηάθξαζε ηνπ παξαπάλσ mRNA (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο κε

βάζε ηηο ηδηόηεηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε ιεηηνπξγία ηνπ ελδύκνπ αλ ζπκβεί γνληδηαθή

κεηάιιαμε ε νπνία ζα πξνθαιέζεη έιιεηςε ηνπ δεύηεξνπ λνπθιενηηδίνπ ζην δεύηεξν

θσδηθόλην ηνπ γνληδίνπ Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ ∆

∆ίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν

ζην νπνίν ηα άηνκα Η1 θαη ΗΗ1 ΗΗ2 ΗΗ3 ΗΗ4 ΗΗ5 ΗΗ6 πάζρνπλ από κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ ζην παξαπάλσ γελεαινγηθό

δέληξν Μονάδερ 7

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ παηδηώλ ζην παξαπάλσ

γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 4

∆3 Να θάλεηε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο θαη λα αηηηνινγήζεηε ηηο απαληήζεηο ζαο Μονάδερ 14

Σημείωζη Να μην εξεηαζθεί η πεπίπηωζη θςλοζύνδεηος επικπαηούρ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-43-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ ∆ίλνληαη ηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα Α θαη Β

Σην Α απεηθνλίδνληαη νη θάζεηο (αβγ θαη δ)

αλάπηπμεο ελόο κηθξννξγαληζκνύ Σην Β

απεηθνλίδεηαη ε παξαγσγή ηνπ πξντόληνο από

ηνλ κηθξννξγαληζκό γηα ην ίδην ρξνληθό

δηάζηεκα

Γ1 Με βάζε ην δηάγξακκα Α λα

ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο

(κνλάδεο 3) θαη λα νλνκάζεηε ηηο θάζεηο

ηεο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 7

Γ2 Σε πνηα θάζε παξάγεηαη ε κεγαιύηεξε πνζόηεηα ηνπ πξντόληνο (κνλάδεο 2) Nα

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 Αλ ην πξντόλ εθθξίλεηαη από ηνλ κηθξννξγαληζκό πώο ζα ην παξαιάβνπκε από ηελ

θαιιηέξγεηα Μονάδερ 6

Γ4 Να αλαθέξεηε ηνπο παξάγνληεο πνπ επεξεάδνπλ ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ηνπ

κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 4

ΘΔΜΑ ∆ ∆ίλεηαη ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ πεξηέρεη ην αζπλερέο γνλίδην

ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ παξαθάησ πεπηηδίνπ

H2N- μεθειονίνη - αλανίνη - λευκίνη - αζπαραγίνη ndash COOH

∆1 Να γξάςεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 4) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 10

∆2 Να γξάςεηε ην πξόδξνκν mRNA ην ώξηκν mRNA ην εζώλην ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 6) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 15

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ

Aιαλίλε = GCU Λεπθίλε = UUG Αζπαξαγίλε = AAU

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-44-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

1 Πνηα είλαη ε δνmicroή ηνπ DNA ζην ρώξν ζύmicroθσλα microε ην microνληέιν ηεο δηπιήο έιηθαο Μονάδερ 12

2 Να πεξηγξάςεηε πώο ξπζmicroίδεηαη ε γνληδηαθή έθθξαζε ζηα επθαξπσηηθά θύηηαξα Μονάδερ 8

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνλ αιθηζmicroό Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο πνπ πάζρεη από νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

παληξεύεηαη microία γπλαίθα ε νπνία δελ πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο

ινβνύο απηηώλ Τν δεπγάξη απηό απνθηά ηξία παηδηά

Τν πξώην εmicroθαλίδεη ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ ην δεύηεξν δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη πξνζθνιιεmicroέλνπο ινβνύο απηηώλ θαη ην ηξίην δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ γνλέσλ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

β Πνηνη είλαη νη πηζαλνί γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παηδηώλ Μονάδερ 5

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-45-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Σην θπηό κνζρνκπίδειν ην ρξώκα ησλ ζπεξκάησλ κπνξεί λα είλαη είηε θίηξηλν είηε πξάζηλν

ελώ ην ύςνο ηνπ είλαη είηε ςειό είηε θνληό Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηηο παξαπάλσ

ηδηόηεηεο βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά δεύγε νκνιόγσλ ρξσκνζσκάησλ Δάλ έρεηε ζηε

δηάζεζή ζαο έλα ςειό κνζρνκπίδειν κε θίηξηλα ζπέξκαηα λα θάλεηε ηηο θαηάιιειεο

δηαζηαπξώζεηο πνπ απαηηνύληαη γηα λα βξείηε ην γνλόηππό ηνπ (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 11

Γ2 Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο από δύν θπζηνινγηθνύο

γνλείο κπνξεί λα γελλεζεί παηδί κε ζύλδξνκν Turner Μονάδερ 8

Γ3 Μία πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κία πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ Γ

Γίδεηαη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Σηνλ θιώλν ΕΖ ε αληηγξαθή γίλεηαη

κε αζπλερή ηξόπν Τα ζεκεία Γ θαη Ζ ππνδεηθλύνπλ ηε ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα λα ζρεδηάζεηε ηα ζπλερή θαη αζπλερή

ηκήκαηα ησλ λέσλ θιώλσλ κε βέιε ππνδεηθλύνληαο ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ λέσλ θαη

ησλ κεηξηθώλ θιώλσλ (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Σηνλ θιώλν πνπ αληηγξάθεηαη κε ζπλερή ηξόπν λα γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ

λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ πξσηαξρηθνύ ηκήκαηνο ην νπνίν απνηειείηαη

από 8 (νθηώ) λνπθιενηίδηα (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Γ3 Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην πεπηίδην απηό Μονάδερ 2

Γ4 Μεηά ηελ επίδξαζε αθηηλνβνιίαο ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ζπάεη ζηα ζεκεία πνπ

ππνδεηθλύνληαη από ηα βέιε Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε θαη λα

ζεκεηώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ Μονάδερ 2

Γ5 Τν ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε επαλαζπλδέεηαη ζηα ίδηα ζεκεία θνπήο κεηά από

αλαζηξνθή

Να γξάςεηε νιόθιεξν ην κόξην ηνπ DNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηελ αλαζηξνθή (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην λέν πεπηίδην (κνλάδεο 2)

Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-46-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν Σην κόξην απηό ζπκβαίλεη κεηάιιαμε πξνζζήθεο ηξηώλ (3) δηαδνρηθώλ

λνπθιενηηδίσλ (5΄-GAT-3΄)

Γ1 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Φ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) θαη ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα ηνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ2 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Υ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) Ζ παξαπάλσ κεηάιιαμε έρεη ειάρηζηε επίδξαζε ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα

ηνπ ελδύκνπ Πώο ραξαθηεξίδεηαη απηή ε κεηάιιαμε (κνλάδεο 2) Nα εμεγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 9

Γ3 Σε δύν άηνκα πνπ πάζρνπλ από ζύλδξνκν Klinefelter έγηλε αλάιπζε ηεο αιιεινπρίαο ησλ

βάζεσλ ηνπ DNA ησλ θπιεηηθώλ ρξσκνζσκάησλ ηνπο Σην πξώην άηνκν ε αλάιπζε έδεημε

ηξεηο δηαθνξεηηθέο αιιεινπρίεο βάζεσλ DNA Σην δεύηεξν άηνκν ε αλάιπζε έδεημε δύν

παλνκνηόηππεο θαη κία δηαθνξεηηθή αιιεινπρία βάζεσλ DNA Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο

κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο γελλήζεθαλ ηα άηνκα απηά από θπζηνινγηθνύο

γνλείο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ Γ

Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-47-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Α

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Μηα πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κηα πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 7

Γ2 Ζ αλάιπζε δεηγκάησλ DNA από δύν βαθηεξηαθέο θαιιηέξγεηεο έδσζε ηα εμήο

απνηειέζκαηα ζηελ πξώηε θαιιηέξγεηα βξέζεθε πνζνζηό αδελίλεο (Α) 28 θαη

ζηεδεύηεξε βξέζεθε πνζνζηό γνπαλίλεο (G) 28 Να εμεγήζεηε αλ ηα βαθηήξηα ησλ δύν

θαιιηεξγεηώλ αλήθνπλ ζην ίδην ή ζε δηαθνξεηηθό είδνο Μονάδερ 6

Γ3 Με πνηνπο ηξόπνπο γίλεηαη ε θαιιηέξγεηα κηθξννξγαληζκώλ ζε κεγάιε θιίκαθα Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ Γ Σrsquo έλα κόξην DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ ππάξρνπλ δύν γνλίδηα Α θαη Β όπσο θαίλεηαη ζην

ζρήκα

Γ1 Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο θαη λα νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ

αιπζίδσλ ηνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Τα γνλίδηα Α θαη Β κεηαγξάθνληαη ζε RNA Να νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπ RNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Πνηα είλαη ε θσδηθή αιπζίδα γηα ην γνλίδην Α θαη πνηα γηα ην Β (κνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ4 Τη είλαη ν ππνθηλεηήο (κνλάδεο 2) Να νξίζεηε ηε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή γηα θάζε γνλίδην κε

έλα βέινο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-48-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Να αλαθέξεηε ηα βήκαηα πνπ απαηηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο

αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο από έλα δηαγνληδηαθό δών Μονάδερ 12

Γ2 Να εμεγήζεηε πώο ε ζεξκνθξαζία επεξεάδεη ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 8

Γ3 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ πξηκνζώκαηνο ζηελ αληηγξαθή ηνπ DNA Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ

Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-49-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Μεηέξα κε θπζηνινγηθή όξαζε θαη νκάδα αίκαηνο Β απνθηά δύν παηδηά κε έλαλ άλδξα κε

θπζηνινγηθή όξαζε Τν θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο ΑΒ ελώ ην αγόξη νκάδα αίκαηνο Ο

Τν έλα από ηα δύν παηδηά πάζρεη από κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν ndash θόθθηλν

Γ1 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ σο πξνο ηνπο δύν

ραξαθηήξεο (κνλάδεο 8) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 10) Μονάδερ 18

Γ2 Πνην από ηα δύν παηδηά δελ έρεη θπζηνινγηθή όξαζε Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA

(Ι) GACTAATAAAAGAAGTAGTTAGGATCATAGG

(ΙΙ) CTGATTATTTTCTTCATCAA TCCTAGTA TCC

πνπ θσδηθνπνηεί ην πεπηίδην

H2N-Μεθειονίνη-Τυροζίνη-Φαινυλαλανίνη-Φαινυλαλανίνη-Τυροζίνη-COOH

Γ1 Να εμεγήζεηε πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA είλαη ε θσδηθή θαη

πνηα είλαη ε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 4) Να γξάςεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ησλ

αιπζίδσλ (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 8

Γ2 Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ

παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA (κνλάδεο 2) θαζώο θαη ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε πνύ νθείιεηαη ε δηαθνξά κεηαμύ ησλ δύν απηώλ κνξίσλ

(κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ παξαπάλσ πεπηηδίνπ εάλ κηα

γνληδηαθή κεηάιιαμε πνπ ζα ζπκβεί ζην θσδηθόλην ηεο ηπξνζίλεο νδεγήζεη ζε

αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από ζπκίλε Μονάδερ 5

Γ4 Δάλ ε παξαπάλσ γνληδηαθή κεηάιιαμε νδεγήζεη ζε αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από

αδελίλε λα εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ πεπηηδίνπ Μονάδερ 5

Γίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Μεζεηνλίλε AUG

Τπξνζίλε UAC UAU

Φαηλπιαιαλίλε UUU UUC

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-50-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Μηα αξζεληθή κύγα Drosophila κε ιεπθά κάηηα δηαζηαπξώζεθε κε κηα ζειπθή κε θόθθηλα

κάηηα Από ηε δηαζηαύξσζε απηή πήξακε 280 απνγόλνπο ζηελ F1 γεληά πνπ είραλ όινη

θόθθηλα κάηηα Γηαζηαπξώλνληαο δύν άηνκα από ηελ F1 γεληά πξνθύπηνπλ 319 απόγνλνη

ζηελ F2 γεληά Μηα αλάιπζε ησλ απνγόλσλ ηεο F2 γεληάο έδεημε όηη ππάξρνπλ

159 ζειπθά κε θόθθηλα κάηηα

82 αξζεληθά κε θόθθηλα κάηηα θαη

78 αξζεληθά κε ιεπθά κάηηα

Με βάζε ηα δεδνκέλα λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ην παξαπάλσ

γλώξηζκα Γηα ηα άηνκα πνπ δηαζηαπξώζεθαλ δίλεηαη όηη ηα ζειπθά έρνπλ έλα δεπγάξη X

ρξσκνζσκάησλ (ΦΦ) θαη ηα αξζεληθά έρνπλ έλα Φ θαη έλα Χ ρξσκόζσκα (ΦΧ)

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν όπνπ απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη κηα κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

Τα άηνκα ΙΙ2 ΙΙ3 ΙΙΙ3 θαη ΙV3 πάζρνπλ από ηελ αζζέλεηα απηή Γηα όια ηα παξαθάησ

εξσηήκαηα λα κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο

Γ2 Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη ε αζζέλεηα Μονάδερ 6

Γ3 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην δεπγάξη ΙΙΙ1 III2 λα απνθηήζεη αγόξη πνπ ζα πάζρεη

(κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 8

Γ4 Αλ ηα άηνκα Ι1 θαη Ι4 πάζρνπλ από κηα αζζέλεηα πνπ νθείιεηαη ζε γνλίδην κηηνρνλ-δξηαθνύ

DNA λα αλαθέξεηε πνηα άηνκα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ ζα θιεξνλνκή-ζνπλ ην γνλίδην

απηό (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-51-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA ην νπνίν θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Αιπζίδα 1 GTTGAATTCTTAGCTTAAGTCGGGCATGAATTCTC

Αιπζίδα 2 CAACTTAAGAATCGAATTCAGCCCGTACTTAAGAG

Γ1 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

επηζεκαίλνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ησλ αιπζίδσλ ηνπ (κνλάδεο 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Τν παξαπάλσ ηκήκα DNA αληηγξάθεηαη θαη θαηά ηε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

δεκηνπξγνύληαη ηα παξαθάησ πξσηαξρηθά ηκήκαηα

i) 5΄-GAGAAUUC-3΄

ii) 5΄-UUAAGCUA-3΄

iii) 5΄-GUUGAAUU-3΄

Να πξνζδηνξίζεηε πνηα αιπζίδα αληηγξάθεηαη κε ζπλερή θαη πνηα κε αζπλερή ηξόπν

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε ην έλδπκν EcoRI πξνθεηκέλνπ λα ελζσκα-ησζεί ζε

έλα από ηα δύν πιαζκίδηα Α θαη Β πνπ δίλνληαη παξαθάησ

Πνην από ηα δύν πιαζκίδηα ζα επηιέμεηε γηα ηε δεκηνπξγία αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ

(κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Πόζνη θσζθνδηεζηεξηθνί δεζκνί ζα δηαζπαζηνύλ ζην πιαζκίδην πνπ επηιέμαηε θαη πόζνη ζα

δεκηνπξγεζνύλ θαηά ην ζρεκαηηζκό ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ4 Από ηε κύγα Drosophila απνκνλώζεθαλ ηξία δηαθνξεηηθά θπζηνινγηθά θύηηαξα ζηα νπνία

πξνζδηνξίζηεθε ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ζε δεύγε βάζεσλ

Σην πξώην θύηηαξν ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ππνινγίζηεθε ζε 32108 δεύγε βάζεσλ

ζην δεύηεξν θύηηαξν ζε 16108 δεύγε βάζεσλ θαη ζην ηξίην θύηηαξν ζε 6410

8 δεύγε

βάζεσλ

Να δηθαηνινγήζεηε γηαηί ππάξρνπλ νη δηαθνξέο απηέο ζην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ησλ

ηξηώλ θπηηάξσλ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-52-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ Γ

Έλα πιαζκίδην πνπ ρξεζηκνπνηείηαη σο θνξέαο θισλνπνίεζεο ελόο ηκήκαηνο DNA έρεη έλα

γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε θαη έλα γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληη-

βηνηηθό ηεηξαθπθιίλε Τν γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζηελ ηεηξαθπθιίλε πεξηέρεη ηελ αιιεινπρία

πνπ αλαγλσξίδεηαη από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Γεκηνπξγνύκε αλαζπλδπαζ-

κέλα πιαζκηδία κε ηε ρξήζε ηεο πεξηνξηζηηθήο ελδνλνπθιεάζεο EcoRI

Τα κεηαζρεκαηηζκό βαθηεξίσλ πνπ δελ είραλ θαλέλα πιαζκίδην Σηε ζπλέρεηα ηα βαθηήξηα

θαιιηεξγνύληαη ζε ζξεπηηθό πιηθό

Γ1 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ηεηξαθπθιίλε αληί ηεο ακπηθηιίλεο (κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 Σηνπο παξαθάησ δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο (1 2 3) θαίλεηαη ε δηαβάζκηζε ηεο ζπγθέληξσζεο

ηνπ νμπγόλνπ θαη ε πεξηνρή αλάπηπμεο ηξηώλ εηδώλ κηθξννξγα-ληζκώλ ζε πγξό ζξεπηηθό

πιηθό Οη κηθξννξγαληζκνί απεηθνλίδνληαη σο καύξεο θνπθίδεο

Σε πνηνλ από ηνπο ηξεηο δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο έρνπκε θαιιηέξγεηα κπθήησλ πνπ

ρξεζηκνπνηνύληαη ζηελ αξηνβηνκεραλία βαθηεξίσλ ηνπ γέλνπο Clostridium θαη βαθηεξίσλ

ηνπ γέλνπο Mycobacterium (κνλάδεο 3) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

Γ4 Με πνηνλ ηξόπν δεκηνπξγνύκε δηαγνληδηαθά θπηά ηα πξντόληα ησλ νπνίσλ έρνπλ

κεγαιύηεξε δηάξθεηα δσήο ζε ζρέζε κε απηά ησλ κε δηαγνληδηαθώλ θπηώλ Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-53-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ δηάγξακκα απεηθνλίδεηαη ε θπζηνινγηθή κεηαβνιή ζην πνζνζηό ησλ

πνιππεπηηδηθώλ αιπζίδσλ ησλ αηκνζθαηξηλώλ HbA HbF θαη HbA2 ηνπ αλζξώπνπ από ηελ

εκβξπηθή ειηθία θαη κεηά ηε γέλλεζή ηνπ

Γ1 Πνην είδνο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο αληηζηνηρεί ζε θαζεκηά από ηηο θακπύιεο Η ΗΗ ΗΗΗ θαη IV

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ2 Τα απνηειέζκαηα κηαο εμέηαζεο αίκαηνο ζε έλαλ ελήιηθα έδεημαλ όηη νη αηκνζθαηξίλεο HbA

HbF θαη HbA2 είλαη ζε θπζηνινγηθά επίπεδα Πόζα γνλίδηα είλαη ππεύζπλα γηα ηε ζύλζεζε

ηεο HbA ζε έλα ζσκαηηθό θύηηαξν ζηε κεηάθαζε (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA πνπ πεξηέρεη ηα θσδηθόληα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα επηά

πξώηα ακηλνμέα ηεο θπζηνινγηθήο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο HbA

5΄hellip GTG CAC CTG ACT CCT GAG GAG hellip 3΄

3΄hellip CAC GTG GAC TGA GGA CTC CTC hellip 5΄

Ζ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI αλαγλσξίδεη ηελ αιιεινπρία

5΄ CTGAG 3΄

3΄ GACTC 5΄

θαη θόβεη θάζε αιπζίδα κεηαμύ ηνπ C θαη ηνπ Τ (κε θαηεύζπλζε 5΄3΄) Ζ αιιεινπρία πνπ

αλαγλσξίδεη ε DdeI βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα DNA Από έλα άηνκν θνξέα ηεο

δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο απνκνλώζεθαλ ηκήκαηα DNA πνπ πεξηέρνπλ ηα θσδηθόληα ηα

νπνία θσδηθνπνηνύλ ηα επηά πξώηα ακηλνμέα ηεο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Σηα ηκήκαηα απηά

επηδξάζακε κε ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI

Πόζα ηκήκαηα DNA δηαθνξεηηθνύ κήθνπο ζα πξνθύςνπλ κεηά ηε δξάζε ηεο DdeI (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 7

Γ4 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο δηάγλσζεο ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο θαηά ηνλ

πξνγελλεηηθό έιεγρν ηε δέθαηε εβδνκάδα ηεο θύεζεο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-54-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Σε ηξεηο δηαθνξεηηθνύο βηναληηδξαζηήξεο πξαγκαηνπνηείηαη

θιεηζηή θαιιηέξγεηα ηξηώλ δηαθνξεηηθώλ κηθξννξγαληζκώλ Α Β

θαη Γ αληίζηνηρα

Σηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα απεηθνλίδεηαη ν αξηζκόο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ ζε ζρέζε κε ην ρξόλν

Σην ρξνληθό δηάζηεκα από 0 έσο t1 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ

ζηνπο βηναληηδξα-ζηήξεο είλαη πςειή θαη ζηαζεξή ελώ ζην ρξν-

ληθό δηάζηεκα από t1 έσο t2 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ είλαη

ρακειή θαη ζηαζεξή

Γ1 Με βάζε ηα ζρήκαηα λα ραξαθηεξίζεηε ηνπο

κηθξννξγαληζκνύο Α Β Γ ζε ζρέζε κε ηελ εμάξηεζε ηεο

αλάπηπμήο ηνπο από ηε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ (κνλάδεο 6)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

Γ2 Με βάζε ηα ζρήκαηα ζε πνηα θάζε ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ γίλεηαη ε κεηαβνιή ηεο ζπγθέληξσζεο ηνπ Ο2

ζηνλ βηναληηδξαζηήξα όπνπ θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α

(κνλάδεο 2)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 4

Γ3 Πώο εμεγείηαη ε εθζεηηθή θάζε ζε κία θιεηζηή θαιιηέξγεηα

κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 4

Γ4 Τη ελλννύκε ζήκεξα κε ηνλ όξν δύκσζε (κνλάδεο 3) Πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο

(κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ πεπηίδην πνπ παξάγεηαη από έλα βαθηήξην

HOOCminusμεθειονίνηminusαλανίνηminusζερίνηminusαζπαραγίνηminusμεθειονίνηminusNH2

Γ1 Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ δίθισλνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ πεπηίδην (κνλάδεο

2) Να νξίζεηε ην 5΄ θαη 3΄ άθξν θάζε αιπζίδαο (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να θαζνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Γίλνληαη ηα θσδηθόληα

αιαλίλε GCU αζπαξαγίλε AAU κεζεηνλίλε AUG ζεξίλε UCU

Τν θσδηθόλην ιήμεο είλαη ην UGA Μονάδερ 15

Γ2 Μπνξεί ε παξαπάλσ αιπζίδα λα θνπεί από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 5

Γ3 Πώο ζρεκαηίδεηαη ην ζύκπινθν έλαξμεο ηεο πξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 3) Από ηη

απνηειείηαη ην πνιύζσκα (κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-55-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν απεηθνλίδεη ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη κηα

αζζέλεηα ηνπ κεηαβνιηζκνύ ζηνλ άλζξσπν

Γ1 Ζ αζζέλεηα απηή νθείιεηαη ζε επηθξαηέο ή ζε ππνιεηπόκελν γνλίδην (Μνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Κιεξνλνκείηαη σο απηνζσκηθόο ή

θπινζύλδεηνο ραξαθηήξαο (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 12

Γ2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέλδξν Μονάδερ 6

Γ3 O άλδξαο ΗΗΗ1 απνθηά κε γπλαίθα εηεξόδπγε ζηελ αζζέλεηα απηή έλα αγόξη

Να βξείηε ηε πηζαλόηεηα πνπ ππάξρεη ην αγόξη απηό λα πάζρεη αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Τα ζεκεία Α θαη Γ ππνδεηθλύνπλ ηε

ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηό ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ κεηξηθώλ αιπζίδσλ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ζρεδηάζεηε ζην ίδην ζρήκα ηα αζπλερή θαη

ηα ζπλερή ηκήκαηα ησλ δύν λέσλ αιπζίδσλ κε

βέιε θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηά ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπο (Μνλάδεο 3)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4)

Μονάδερ 7

Γ3 Ζ κεηξηθή αιπζίδα ηνπ DNA πνπ αληηγξάθε-

ηαη κε ζπλερή ηξόπν ακέζσο κεηά κεηαγξάθεηαη

Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ RNA πνπ ζρεκαηίδεηαη

θαηά ηε κεηαγξαθή θαη λα ζεκεηώζεηε ηνλ

πξνζαλαηνιηζκό ηνπ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ4 Πνηα είλαη ε δξάζε ηεο RNA πνιπκεξάζεο κεηά ηελ πξόζδεζή ηεο ζηνλ ππνθηλεηή ελόο

γνληδίνπ Μονάδερ 6

Page 37: biologia kat 3o 4o

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-37-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

Α Σηα παξαθάησ γελεαινγηθά δέληξα κειεηάηαη ν ηξόπνο θιεξνλόκεζεο θνηλνύ κνλνγνληδηαθνύ

ραξαθηεξηζηηθνύ ζε δύν δηαθνξεηηθέο νηθνγέλεηεο 1 θαη 2

Σηελ 1ε νηθνγέλεηα θέξνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ηα άηνκα Η2 ΗΗ2 ΗΗ3 (καπξηζκέλα) ελώ ζηελ 2

ε

νηθνγέλεηα θέξνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ηα άηνκα ΗΗ2 ΗΗ3 (καπξηζκέλα)

Να πξνζδηνξίζεηε ηνλ ηξόπν θιεξνλόκεζεο ηνπ ραξαθηεξηζηηθνύ κε βάζε ηα παξαπάλσ

ζηνηρεία αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή ζαο κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο (Να κε ιεθζεί

ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο θαη λα κελ εμεηαζηεί ε πεξίπησζε ηνπ θπινζύλδεηνπ

επηθξαηνύο γνληδίνπ) (κνλάδεο 8) Να γξάςεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ αηόκσλ (κνλάδεο 5) Μονάδερ 13

Β Να ππνδείμεηε έλα πηζαλό κεραληζκό πνπ κπνξεί λα εμεγήζεη ηε γέλλεζε αηόκνπ κε ζύλδξνκν

Turner από γνλείο κε θπζηνινγηθό αξηζκό ρξσκνζσκάησλ (κνλάδεο 6) Να πεξηγξάςεηε ηε

δηαδηθαζία κε ηελ νπνία κπνξνύκε λα απεηθνλίζνπκε ηα ρξσκνζώκαηα ηνπ αηόκνπ κε ζύλδξνκν

Turner κεηά ηε γέλλεζή ηνπ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη δίθισλν κόξην DNA ην νπνίν πεξηέρεη ηκήκα αζπλερνύο γνληδίνπ πνπ κεηαγξά-

θεηαη ζε mRNA

α) Πνύ ζπλαληάκε αζπλερή γνλίδηα (κνλάδεο 2)

β) Να πξνζδηνξίζεηε ηα 3΄ θαη 5΄ άθξα ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

γ) Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ πξόδξνκνπ mRNA θαη ηνπ ώξηκνπ mRNA πνπ πξνθύπηνπλ από ηε

κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ κνξίνπ DNA ρσξίο αηηηνιόγεζε (κνλάδεο 2)

δ) Πώο πξνθύπηεη ην ώξηκν mRNA (κνλάδεο 3)

ε) Μπνξεί ε πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε ΔcoRI λα θόςεη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3)

ζη) Πνηεο θαηεγνξίεο γνληδίσλ πνπ ππάξρνπλ ζην ρξσκνζσκηθό DNA ελόο θπηηαξηθνύ ηύπνπ δελ

θισλνπνηνύληαη ζε cDNA βηβιηνζήθε (κνλάδεο 8) Μονάδερ 25

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-38-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Άλδξαο πνπ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία θαη ζπλζέηεη θπζηνινγηθή πνζόηεηα κειαλίλεο

απνθηά απνγόλνπο κε γπλαίθα πνπ πάζρεη από αιθηζκό αιιά κπνξεί λα κεηαηξέπεη ηε

θαηλπιαιαλίλε ζε ηπξνζίλε

Να βξείηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο θαη θαηλόηππνπο ησλ παηδηώλ

Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηελ θαηλπιθεηνλνπξία θαη ηνλ αιθηζκό βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά

δεύγε νκόινγσλ ρξσκνζσκάησλ Μονάδερ 12

Β Να δηαθξίλεηε πεξηπηώζεηο θαηά ηηο νπνίεο είλαη αηκνξξνθηιηθό ην παηδί πνπ απνθηά

θπζηνινγηθόο άλδξαο κε θπζηνινγηθή γπλαίθα ηεο νπνίαο ν παηέξαο είλαη αηκνξξνθηιηθόο

Οη γνλείο θαη ην παηδί έρνπλ θπζηνινγηθό θαξπόηππν Μονάδερ 13

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ηα πέληε (5) πξώηα ακηλνμέα

κηαο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Ζ θαηεύζπλζε ζηελ νπνία θηλείηαη ε RNA πνιπκεξάζε θαηά ηε

κεηαγξαθή ππνδεηθλύεηαη από ην βέινο

α Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ DNA είλαη ε θσδηθή θαη πνηα είλαη ε κε θσδηθή

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 9

β Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ DNA Μονάδερ 3

γ Να γξάςεηε θαη λα αηηηνινγήζεηε ην αληηθσδηθόληνηνπ tRNA πνπ κεηαθέξεη ην 2ν ακηλνμύ ηεο

πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Μονάδερ 5

δ Τηείλαηηνζύκπινθνέλαξμεοηεοπξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 5) θαη πνηα είλαη ε κεηέπεηηα πνξεία

ηνπ tRNA πνπ ζπκκεηέρεη ζε απηό (κνλάδεο 3) Μονάδερ 8

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-39-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Πξόθεηηαη λα θαιιηεξγεζεί ζην εξγαζηήξην έλαοεηεξόηξνθνο κηθξννξγαληζκόο

1 Να αλαθέξεηε νλνκαζηηθά ηα ζξεπηηθά ζπζηαηηθά ηα νπνία πξέπεη λα πξνζηεζνύλ ζην κέζν

θαιιηέξγεηαο ώζηε ν κηθξννξγαληζκόο απηόο λα αλαπηπρζεί θπζηνινγηθά Μονάδερ 8

2 Πώο κπνξνύκε λα δηαπηζηώζνπκε αλ ν κηθξννξγαληζκόο απηόο είλαη ππνρξεσηηθά αλαεξόβηνο Μονάδερ 7

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνπο άιινπο παξάγνληεο πνπ επηδξνύλ ζηελ αλάπηπμε ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαηηνπαξαθάησηκήκα DNAζηννπνίνέρεη αξρίζεη ε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

1Σηηο ζέζεηο ΑΒΓ∆ΔΕ λα αληηζηνηρίζεηε ηηο ελδείμεηο 3΄ ή 5΄ ώζηε λα θαίλεηαη ν

πξνζαλαηνιηζκόο ησλ αξρηθώλ θαη ησλ λενζπληηζέκελσλ αιπζίδσλ Μονάδερ 6

2Τη είλαη ηα πξσηαξρηθά ηκήκαηα πσο δεκηνπξγνύληαη θαη πσο επηκεθύλνληαη Μονάδερ 9

3Δμεγήζηε γηαηί πξέπεη ζηελ παξαπάλσ δηαδηθαζία λα ελεξγνπνηεζεί ην έλδπκν DNA δεζκάζε

θαη πώο ζα δξάζεη απηό Μονάδερ 6

4Πνηα έλδπκα ζα επηδηνξζώζνπλ ηα πηζαλά ιάζε ηεο δηαδηθαζίαο ηεο αληηγξαθήο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-40-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ νιηγνπεπηίδην έμη ακηλνμέσλ ην νπνίν δελ έρεη ππνζηεί θακία ηξνπνπνίεζε

κεηά ηε ζύλζεζή ηνπ

Ζ2Ν ndash Μεθειονίνη ndash Γλυκίνη ndash Λυζίνη ndash Τρυπηοθάνη ndash Βαλίνη ndash Αλανίνη - COOH

Α Με ηε βνήζεηα ηνπ ηκήκαηνο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ παξαηίζεηαη γξάςηε ηελ αιιεινπρία

ησλ λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ ηκήκαηνο mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην

παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην ∆ηθαηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 13

Β Γξάςηε κε ηνλ θαηάιιειν πξνζαλαηνιηζκό ηελ αιιεινπρία λνπθιενηηδίσλ ζην δίθισλν

κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην Πνηα είλαη ε θσδηθή θαη πνηα ε κε

θσδηθή αιπζίδα Μονάδερ 6

Γ Δάλ ε ηξηπιέηα 5΄-UGG-3΄ ζην mRNA αληηθαηαζηαζεί από ηελ ηξηπιέηα 5΄-UGA-3΄ γξάςηε

ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ζην λέν νιηγνπεπηίδην πνπ ζα ζπληεζεί Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο Σην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ζηα κέιε

κηαο νηθνγέλεηαο ε αηκνξξνθηιία Α (Δίλαη καπξηζκέλα ηα ΗΗ 1 ΗΗ 4 θαη ΗΗΗ 1)

Α Πώο θιεξνλνκείηαη ε αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 5

Β Να γξάςεηε θαη λα δηθαηνινγήζεηε κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο ηνπο γνλνηύπνπο όισλ ησλ

κειώλ πνπ απεηθνλίδνληαη ζην γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 13

Γ Δάλ νη γνλείο ΗΗ 3 θαη ΗΗ 4 απνθηήζνπλ επόκελν παηδί πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα λα λνζεί από

αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 7

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο θσδηθνλίσλ

θαη ακηλνμέσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

GUCrarrΒαιίλε

UGGrarrΤξππηνθάλε

GGUrarrΓιπθίλε

AUGrarrΜεζεηνλίλε

AAArarrΛπζίλε

GCCrarrΑιαλίλε

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-41-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο κε ηηο νπνίεο κπνξνύλ λα παξαρζνύλ κνλνθισληθά

αληηζώκαηα ηα νπνία ζπλεηζθέξνπλ ζηνλ πξνζδηνξηζκό ησλ νκάδσλ αίκαηνο ηνπ αλζξώπνπ Μονάδερ 7

Γ2 Να αλαθέξεηε πνηνπο ηύπνπο αηκνξνθηιίαο γλσξίδεηε θαη πνύ νθείινληαη (κνλάδεο 2) Να

πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία αληηκεηώπηζεο κίαο εμ απηώλ κε βάζε ηε κέζνδν δεκηνπξγίαο

δηαγνληδηαθώλ δώσλ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 ∆ίλεηαη κείγκα κνξίσλ DNA θαη έλαο αληρλεπηήο RΝΑ

Να εμεγήζεηε ηη είλαη αληρλεπηήο (κνλάδεο 2) λα πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ ζα

αθνινπζεζνύλ πξνθεηκέλνπ ν αληρλεπηήο λα πβξηδνπνηήζεη ηελ θαηάιιειε αιιεινπρία DNA

(κνλάδεο 4) θαη λα εμεγήζεηε πνηνο είλαη ν θιώλνο ηνπ DNA πνπ ζα πβξηδνπνηεζεί (κνλάδεο 4) Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ ∆

Υγηήο άληξαο παληξεύηεθε κε πγηή γπλαίθα θαη απέθηεζαλ έλα αγόξη κε αρξσκαηνςία ζην

θόθθηλν θαη ην πξάζηλν ρξώκα έλα θνξίηζη πνπ πάζρεη από δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία θαη

πεξηκέλνπλ ην ηξίην παηδί ηνπο

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη λα εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ παηδηώλ ηνπο θαη λα εμεγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆3 Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην ηξίην παηδί λα έρεη θπζηνινγηθό θαηλόηππν

Να εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο θάλνληαο ή ηελ απαηηνύκελε δηαζηαύξσζε ή ηηο

απαηηνύκελεο δηαζηαπξώζεηο Μονάδερ 12

∆4 Να εμεγήζεηε ηα γελεηηθά αίηηα ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-42-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

∆ίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν

C T T A A C T A A T A G G G T G G A C C T A A C A T A G A T

G A A T T G A T T A T C C C A C C T G G A T T G T A T C T A

Γ1 Να γξάςεηε ην mRNA πνπ ζα πξνθύςεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

νξίδνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ηνπ (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο

(κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ2 Να βξείηε ηνλ αξηζκό ησλ ακηλνμέσλ από ηα νπνία ζα απνηειείηαη ην έλδπκν κεηά ηε

κεηάθξαζε ηνπ παξαπάλσ mRNA (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο κε

βάζε ηηο ηδηόηεηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε ιεηηνπξγία ηνπ ελδύκνπ αλ ζπκβεί γνληδηαθή

κεηάιιαμε ε νπνία ζα πξνθαιέζεη έιιεηςε ηνπ δεύηεξνπ λνπθιενηηδίνπ ζην δεύηεξν

θσδηθόλην ηνπ γνληδίνπ Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ ∆

∆ίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν

ζην νπνίν ηα άηνκα Η1 θαη ΗΗ1 ΗΗ2 ΗΗ3 ΗΗ4 ΗΗ5 ΗΗ6 πάζρνπλ από κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ ζην παξαπάλσ γελεαινγηθό

δέληξν Μονάδερ 7

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ παηδηώλ ζην παξαπάλσ

γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 4

∆3 Να θάλεηε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο θαη λα αηηηνινγήζεηε ηηο απαληήζεηο ζαο Μονάδερ 14

Σημείωζη Να μην εξεηαζθεί η πεπίπηωζη θςλοζύνδεηος επικπαηούρ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-43-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ ∆ίλνληαη ηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα Α θαη Β

Σην Α απεηθνλίδνληαη νη θάζεηο (αβγ θαη δ)

αλάπηπμεο ελόο κηθξννξγαληζκνύ Σην Β

απεηθνλίδεηαη ε παξαγσγή ηνπ πξντόληνο από

ηνλ κηθξννξγαληζκό γηα ην ίδην ρξνληθό

δηάζηεκα

Γ1 Με βάζε ην δηάγξακκα Α λα

ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο

(κνλάδεο 3) θαη λα νλνκάζεηε ηηο θάζεηο

ηεο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 7

Γ2 Σε πνηα θάζε παξάγεηαη ε κεγαιύηεξε πνζόηεηα ηνπ πξντόληνο (κνλάδεο 2) Nα

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 Αλ ην πξντόλ εθθξίλεηαη από ηνλ κηθξννξγαληζκό πώο ζα ην παξαιάβνπκε από ηελ

θαιιηέξγεηα Μονάδερ 6

Γ4 Να αλαθέξεηε ηνπο παξάγνληεο πνπ επεξεάδνπλ ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ηνπ

κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 4

ΘΔΜΑ ∆ ∆ίλεηαη ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ πεξηέρεη ην αζπλερέο γνλίδην

ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ παξαθάησ πεπηηδίνπ

H2N- μεθειονίνη - αλανίνη - λευκίνη - αζπαραγίνη ndash COOH

∆1 Να γξάςεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 4) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 10

∆2 Να γξάςεηε ην πξόδξνκν mRNA ην ώξηκν mRNA ην εζώλην ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 6) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 15

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ

Aιαλίλε = GCU Λεπθίλε = UUG Αζπαξαγίλε = AAU

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-44-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

1 Πνηα είλαη ε δνmicroή ηνπ DNA ζην ρώξν ζύmicroθσλα microε ην microνληέιν ηεο δηπιήο έιηθαο Μονάδερ 12

2 Να πεξηγξάςεηε πώο ξπζmicroίδεηαη ε γνληδηαθή έθθξαζε ζηα επθαξπσηηθά θύηηαξα Μονάδερ 8

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνλ αιθηζmicroό Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο πνπ πάζρεη από νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

παληξεύεηαη microία γπλαίθα ε νπνία δελ πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο

ινβνύο απηηώλ Τν δεπγάξη απηό απνθηά ηξία παηδηά

Τν πξώην εmicroθαλίδεη ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ ην δεύηεξν δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη πξνζθνιιεmicroέλνπο ινβνύο απηηώλ θαη ην ηξίην δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ γνλέσλ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

β Πνηνη είλαη νη πηζαλνί γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παηδηώλ Μονάδερ 5

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-45-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Σην θπηό κνζρνκπίδειν ην ρξώκα ησλ ζπεξκάησλ κπνξεί λα είλαη είηε θίηξηλν είηε πξάζηλν

ελώ ην ύςνο ηνπ είλαη είηε ςειό είηε θνληό Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηηο παξαπάλσ

ηδηόηεηεο βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά δεύγε νκνιόγσλ ρξσκνζσκάησλ Δάλ έρεηε ζηε

δηάζεζή ζαο έλα ςειό κνζρνκπίδειν κε θίηξηλα ζπέξκαηα λα θάλεηε ηηο θαηάιιειεο

δηαζηαπξώζεηο πνπ απαηηνύληαη γηα λα βξείηε ην γνλόηππό ηνπ (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 11

Γ2 Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο από δύν θπζηνινγηθνύο

γνλείο κπνξεί λα γελλεζεί παηδί κε ζύλδξνκν Turner Μονάδερ 8

Γ3 Μία πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κία πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ Γ

Γίδεηαη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Σηνλ θιώλν ΕΖ ε αληηγξαθή γίλεηαη

κε αζπλερή ηξόπν Τα ζεκεία Γ θαη Ζ ππνδεηθλύνπλ ηε ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα λα ζρεδηάζεηε ηα ζπλερή θαη αζπλερή

ηκήκαηα ησλ λέσλ θιώλσλ κε βέιε ππνδεηθλύνληαο ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ λέσλ θαη

ησλ κεηξηθώλ θιώλσλ (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Σηνλ θιώλν πνπ αληηγξάθεηαη κε ζπλερή ηξόπν λα γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ

λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ πξσηαξρηθνύ ηκήκαηνο ην νπνίν απνηειείηαη

από 8 (νθηώ) λνπθιενηίδηα (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Γ3 Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην πεπηίδην απηό Μονάδερ 2

Γ4 Μεηά ηελ επίδξαζε αθηηλνβνιίαο ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ζπάεη ζηα ζεκεία πνπ

ππνδεηθλύνληαη από ηα βέιε Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε θαη λα

ζεκεηώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ Μονάδερ 2

Γ5 Τν ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε επαλαζπλδέεηαη ζηα ίδηα ζεκεία θνπήο κεηά από

αλαζηξνθή

Να γξάςεηε νιόθιεξν ην κόξην ηνπ DNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηελ αλαζηξνθή (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην λέν πεπηίδην (κνλάδεο 2)

Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-46-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν Σην κόξην απηό ζπκβαίλεη κεηάιιαμε πξνζζήθεο ηξηώλ (3) δηαδνρηθώλ

λνπθιενηηδίσλ (5΄-GAT-3΄)

Γ1 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Φ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) θαη ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα ηνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ2 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Υ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) Ζ παξαπάλσ κεηάιιαμε έρεη ειάρηζηε επίδξαζε ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα

ηνπ ελδύκνπ Πώο ραξαθηεξίδεηαη απηή ε κεηάιιαμε (κνλάδεο 2) Nα εμεγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 9

Γ3 Σε δύν άηνκα πνπ πάζρνπλ από ζύλδξνκν Klinefelter έγηλε αλάιπζε ηεο αιιεινπρίαο ησλ

βάζεσλ ηνπ DNA ησλ θπιεηηθώλ ρξσκνζσκάησλ ηνπο Σην πξώην άηνκν ε αλάιπζε έδεημε

ηξεηο δηαθνξεηηθέο αιιεινπρίεο βάζεσλ DNA Σην δεύηεξν άηνκν ε αλάιπζε έδεημε δύν

παλνκνηόηππεο θαη κία δηαθνξεηηθή αιιεινπρία βάζεσλ DNA Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο

κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο γελλήζεθαλ ηα άηνκα απηά από θπζηνινγηθνύο

γνλείο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ Γ

Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-47-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Α

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Μηα πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κηα πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 7

Γ2 Ζ αλάιπζε δεηγκάησλ DNA από δύν βαθηεξηαθέο θαιιηέξγεηεο έδσζε ηα εμήο

απνηειέζκαηα ζηελ πξώηε θαιιηέξγεηα βξέζεθε πνζνζηό αδελίλεο (Α) 28 θαη

ζηεδεύηεξε βξέζεθε πνζνζηό γνπαλίλεο (G) 28 Να εμεγήζεηε αλ ηα βαθηήξηα ησλ δύν

θαιιηεξγεηώλ αλήθνπλ ζην ίδην ή ζε δηαθνξεηηθό είδνο Μονάδερ 6

Γ3 Με πνηνπο ηξόπνπο γίλεηαη ε θαιιηέξγεηα κηθξννξγαληζκώλ ζε κεγάιε θιίκαθα Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ Γ Σrsquo έλα κόξην DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ ππάξρνπλ δύν γνλίδηα Α θαη Β όπσο θαίλεηαη ζην

ζρήκα

Γ1 Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο θαη λα νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ

αιπζίδσλ ηνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Τα γνλίδηα Α θαη Β κεηαγξάθνληαη ζε RNA Να νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπ RNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Πνηα είλαη ε θσδηθή αιπζίδα γηα ην γνλίδην Α θαη πνηα γηα ην Β (κνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ4 Τη είλαη ν ππνθηλεηήο (κνλάδεο 2) Να νξίζεηε ηε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή γηα θάζε γνλίδην κε

έλα βέινο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-48-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Να αλαθέξεηε ηα βήκαηα πνπ απαηηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο

αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο από έλα δηαγνληδηαθό δών Μονάδερ 12

Γ2 Να εμεγήζεηε πώο ε ζεξκνθξαζία επεξεάδεη ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 8

Γ3 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ πξηκνζώκαηνο ζηελ αληηγξαθή ηνπ DNA Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ

Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-49-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Μεηέξα κε θπζηνινγηθή όξαζε θαη νκάδα αίκαηνο Β απνθηά δύν παηδηά κε έλαλ άλδξα κε

θπζηνινγηθή όξαζε Τν θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο ΑΒ ελώ ην αγόξη νκάδα αίκαηνο Ο

Τν έλα από ηα δύν παηδηά πάζρεη από κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν ndash θόθθηλν

Γ1 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ σο πξνο ηνπο δύν

ραξαθηήξεο (κνλάδεο 8) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 10) Μονάδερ 18

Γ2 Πνην από ηα δύν παηδηά δελ έρεη θπζηνινγηθή όξαζε Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA

(Ι) GACTAATAAAAGAAGTAGTTAGGATCATAGG

(ΙΙ) CTGATTATTTTCTTCATCAA TCCTAGTA TCC

πνπ θσδηθνπνηεί ην πεπηίδην

H2N-Μεθειονίνη-Τυροζίνη-Φαινυλαλανίνη-Φαινυλαλανίνη-Τυροζίνη-COOH

Γ1 Να εμεγήζεηε πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA είλαη ε θσδηθή θαη

πνηα είλαη ε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 4) Να γξάςεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ησλ

αιπζίδσλ (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 8

Γ2 Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ

παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA (κνλάδεο 2) θαζώο θαη ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε πνύ νθείιεηαη ε δηαθνξά κεηαμύ ησλ δύν απηώλ κνξίσλ

(κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ παξαπάλσ πεπηηδίνπ εάλ κηα

γνληδηαθή κεηάιιαμε πνπ ζα ζπκβεί ζην θσδηθόλην ηεο ηπξνζίλεο νδεγήζεη ζε

αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από ζπκίλε Μονάδερ 5

Γ4 Δάλ ε παξαπάλσ γνληδηαθή κεηάιιαμε νδεγήζεη ζε αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από

αδελίλε λα εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ πεπηηδίνπ Μονάδερ 5

Γίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Μεζεηνλίλε AUG

Τπξνζίλε UAC UAU

Φαηλπιαιαλίλε UUU UUC

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-50-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Μηα αξζεληθή κύγα Drosophila κε ιεπθά κάηηα δηαζηαπξώζεθε κε κηα ζειπθή κε θόθθηλα

κάηηα Από ηε δηαζηαύξσζε απηή πήξακε 280 απνγόλνπο ζηελ F1 γεληά πνπ είραλ όινη

θόθθηλα κάηηα Γηαζηαπξώλνληαο δύν άηνκα από ηελ F1 γεληά πξνθύπηνπλ 319 απόγνλνη

ζηελ F2 γεληά Μηα αλάιπζε ησλ απνγόλσλ ηεο F2 γεληάο έδεημε όηη ππάξρνπλ

159 ζειπθά κε θόθθηλα κάηηα

82 αξζεληθά κε θόθθηλα κάηηα θαη

78 αξζεληθά κε ιεπθά κάηηα

Με βάζε ηα δεδνκέλα λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ην παξαπάλσ

γλώξηζκα Γηα ηα άηνκα πνπ δηαζηαπξώζεθαλ δίλεηαη όηη ηα ζειπθά έρνπλ έλα δεπγάξη X

ρξσκνζσκάησλ (ΦΦ) θαη ηα αξζεληθά έρνπλ έλα Φ θαη έλα Χ ρξσκόζσκα (ΦΧ)

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν όπνπ απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη κηα κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

Τα άηνκα ΙΙ2 ΙΙ3 ΙΙΙ3 θαη ΙV3 πάζρνπλ από ηελ αζζέλεηα απηή Γηα όια ηα παξαθάησ

εξσηήκαηα λα κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο

Γ2 Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη ε αζζέλεηα Μονάδερ 6

Γ3 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην δεπγάξη ΙΙΙ1 III2 λα απνθηήζεη αγόξη πνπ ζα πάζρεη

(κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 8

Γ4 Αλ ηα άηνκα Ι1 θαη Ι4 πάζρνπλ από κηα αζζέλεηα πνπ νθείιεηαη ζε γνλίδην κηηνρνλ-δξηαθνύ

DNA λα αλαθέξεηε πνηα άηνκα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ ζα θιεξνλνκή-ζνπλ ην γνλίδην

απηό (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-51-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA ην νπνίν θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Αιπζίδα 1 GTTGAATTCTTAGCTTAAGTCGGGCATGAATTCTC

Αιπζίδα 2 CAACTTAAGAATCGAATTCAGCCCGTACTTAAGAG

Γ1 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

επηζεκαίλνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ησλ αιπζίδσλ ηνπ (κνλάδεο 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Τν παξαπάλσ ηκήκα DNA αληηγξάθεηαη θαη θαηά ηε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

δεκηνπξγνύληαη ηα παξαθάησ πξσηαξρηθά ηκήκαηα

i) 5΄-GAGAAUUC-3΄

ii) 5΄-UUAAGCUA-3΄

iii) 5΄-GUUGAAUU-3΄

Να πξνζδηνξίζεηε πνηα αιπζίδα αληηγξάθεηαη κε ζπλερή θαη πνηα κε αζπλερή ηξόπν

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε ην έλδπκν EcoRI πξνθεηκέλνπ λα ελζσκα-ησζεί ζε

έλα από ηα δύν πιαζκίδηα Α θαη Β πνπ δίλνληαη παξαθάησ

Πνην από ηα δύν πιαζκίδηα ζα επηιέμεηε γηα ηε δεκηνπξγία αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ

(κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Πόζνη θσζθνδηεζηεξηθνί δεζκνί ζα δηαζπαζηνύλ ζην πιαζκίδην πνπ επηιέμαηε θαη πόζνη ζα

δεκηνπξγεζνύλ θαηά ην ζρεκαηηζκό ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ4 Από ηε κύγα Drosophila απνκνλώζεθαλ ηξία δηαθνξεηηθά θπζηνινγηθά θύηηαξα ζηα νπνία

πξνζδηνξίζηεθε ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ζε δεύγε βάζεσλ

Σην πξώην θύηηαξν ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ππνινγίζηεθε ζε 32108 δεύγε βάζεσλ

ζην δεύηεξν θύηηαξν ζε 16108 δεύγε βάζεσλ θαη ζην ηξίην θύηηαξν ζε 6410

8 δεύγε

βάζεσλ

Να δηθαηνινγήζεηε γηαηί ππάξρνπλ νη δηαθνξέο απηέο ζην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ησλ

ηξηώλ θπηηάξσλ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-52-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ Γ

Έλα πιαζκίδην πνπ ρξεζηκνπνηείηαη σο θνξέαο θισλνπνίεζεο ελόο ηκήκαηνο DNA έρεη έλα

γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε θαη έλα γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληη-

βηνηηθό ηεηξαθπθιίλε Τν γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζηελ ηεηξαθπθιίλε πεξηέρεη ηελ αιιεινπρία

πνπ αλαγλσξίδεηαη από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Γεκηνπξγνύκε αλαζπλδπαζ-

κέλα πιαζκηδία κε ηε ρξήζε ηεο πεξηνξηζηηθήο ελδνλνπθιεάζεο EcoRI

Τα κεηαζρεκαηηζκό βαθηεξίσλ πνπ δελ είραλ θαλέλα πιαζκίδην Σηε ζπλέρεηα ηα βαθηήξηα

θαιιηεξγνύληαη ζε ζξεπηηθό πιηθό

Γ1 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ηεηξαθπθιίλε αληί ηεο ακπηθηιίλεο (κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 Σηνπο παξαθάησ δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο (1 2 3) θαίλεηαη ε δηαβάζκηζε ηεο ζπγθέληξσζεο

ηνπ νμπγόλνπ θαη ε πεξηνρή αλάπηπμεο ηξηώλ εηδώλ κηθξννξγα-ληζκώλ ζε πγξό ζξεπηηθό

πιηθό Οη κηθξννξγαληζκνί απεηθνλίδνληαη σο καύξεο θνπθίδεο

Σε πνηνλ από ηνπο ηξεηο δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο έρνπκε θαιιηέξγεηα κπθήησλ πνπ

ρξεζηκνπνηνύληαη ζηελ αξηνβηνκεραλία βαθηεξίσλ ηνπ γέλνπο Clostridium θαη βαθηεξίσλ

ηνπ γέλνπο Mycobacterium (κνλάδεο 3) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

Γ4 Με πνηνλ ηξόπν δεκηνπξγνύκε δηαγνληδηαθά θπηά ηα πξντόληα ησλ νπνίσλ έρνπλ

κεγαιύηεξε δηάξθεηα δσήο ζε ζρέζε κε απηά ησλ κε δηαγνληδηαθώλ θπηώλ Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-53-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ δηάγξακκα απεηθνλίδεηαη ε θπζηνινγηθή κεηαβνιή ζην πνζνζηό ησλ

πνιππεπηηδηθώλ αιπζίδσλ ησλ αηκνζθαηξηλώλ HbA HbF θαη HbA2 ηνπ αλζξώπνπ από ηελ

εκβξπηθή ειηθία θαη κεηά ηε γέλλεζή ηνπ

Γ1 Πνην είδνο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο αληηζηνηρεί ζε θαζεκηά από ηηο θακπύιεο Η ΗΗ ΗΗΗ θαη IV

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ2 Τα απνηειέζκαηα κηαο εμέηαζεο αίκαηνο ζε έλαλ ελήιηθα έδεημαλ όηη νη αηκνζθαηξίλεο HbA

HbF θαη HbA2 είλαη ζε θπζηνινγηθά επίπεδα Πόζα γνλίδηα είλαη ππεύζπλα γηα ηε ζύλζεζε

ηεο HbA ζε έλα ζσκαηηθό θύηηαξν ζηε κεηάθαζε (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA πνπ πεξηέρεη ηα θσδηθόληα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα επηά

πξώηα ακηλνμέα ηεο θπζηνινγηθήο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο HbA

5΄hellip GTG CAC CTG ACT CCT GAG GAG hellip 3΄

3΄hellip CAC GTG GAC TGA GGA CTC CTC hellip 5΄

Ζ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI αλαγλσξίδεη ηελ αιιεινπρία

5΄ CTGAG 3΄

3΄ GACTC 5΄

θαη θόβεη θάζε αιπζίδα κεηαμύ ηνπ C θαη ηνπ Τ (κε θαηεύζπλζε 5΄3΄) Ζ αιιεινπρία πνπ

αλαγλσξίδεη ε DdeI βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα DNA Από έλα άηνκν θνξέα ηεο

δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο απνκνλώζεθαλ ηκήκαηα DNA πνπ πεξηέρνπλ ηα θσδηθόληα ηα

νπνία θσδηθνπνηνύλ ηα επηά πξώηα ακηλνμέα ηεο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Σηα ηκήκαηα απηά

επηδξάζακε κε ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI

Πόζα ηκήκαηα DNA δηαθνξεηηθνύ κήθνπο ζα πξνθύςνπλ κεηά ηε δξάζε ηεο DdeI (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 7

Γ4 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο δηάγλσζεο ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο θαηά ηνλ

πξνγελλεηηθό έιεγρν ηε δέθαηε εβδνκάδα ηεο θύεζεο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-54-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Σε ηξεηο δηαθνξεηηθνύο βηναληηδξαζηήξεο πξαγκαηνπνηείηαη

θιεηζηή θαιιηέξγεηα ηξηώλ δηαθνξεηηθώλ κηθξννξγαληζκώλ Α Β

θαη Γ αληίζηνηρα

Σηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα απεηθνλίδεηαη ν αξηζκόο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ ζε ζρέζε κε ην ρξόλν

Σην ρξνληθό δηάζηεκα από 0 έσο t1 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ

ζηνπο βηναληηδξα-ζηήξεο είλαη πςειή θαη ζηαζεξή ελώ ζην ρξν-

ληθό δηάζηεκα από t1 έσο t2 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ είλαη

ρακειή θαη ζηαζεξή

Γ1 Με βάζε ηα ζρήκαηα λα ραξαθηεξίζεηε ηνπο

κηθξννξγαληζκνύο Α Β Γ ζε ζρέζε κε ηελ εμάξηεζε ηεο

αλάπηπμήο ηνπο από ηε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ (κνλάδεο 6)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

Γ2 Με βάζε ηα ζρήκαηα ζε πνηα θάζε ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ γίλεηαη ε κεηαβνιή ηεο ζπγθέληξσζεο ηνπ Ο2

ζηνλ βηναληηδξαζηήξα όπνπ θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α

(κνλάδεο 2)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 4

Γ3 Πώο εμεγείηαη ε εθζεηηθή θάζε ζε κία θιεηζηή θαιιηέξγεηα

κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 4

Γ4 Τη ελλννύκε ζήκεξα κε ηνλ όξν δύκσζε (κνλάδεο 3) Πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο

(κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ πεπηίδην πνπ παξάγεηαη από έλα βαθηήξην

HOOCminusμεθειονίνηminusαλανίνηminusζερίνηminusαζπαραγίνηminusμεθειονίνηminusNH2

Γ1 Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ δίθισλνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ πεπηίδην (κνλάδεο

2) Να νξίζεηε ην 5΄ θαη 3΄ άθξν θάζε αιπζίδαο (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να θαζνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Γίλνληαη ηα θσδηθόληα

αιαλίλε GCU αζπαξαγίλε AAU κεζεηνλίλε AUG ζεξίλε UCU

Τν θσδηθόλην ιήμεο είλαη ην UGA Μονάδερ 15

Γ2 Μπνξεί ε παξαπάλσ αιπζίδα λα θνπεί από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 5

Γ3 Πώο ζρεκαηίδεηαη ην ζύκπινθν έλαξμεο ηεο πξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 3) Από ηη

απνηειείηαη ην πνιύζσκα (κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-55-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν απεηθνλίδεη ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη κηα

αζζέλεηα ηνπ κεηαβνιηζκνύ ζηνλ άλζξσπν

Γ1 Ζ αζζέλεηα απηή νθείιεηαη ζε επηθξαηέο ή ζε ππνιεηπόκελν γνλίδην (Μνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Κιεξνλνκείηαη σο απηνζσκηθόο ή

θπινζύλδεηνο ραξαθηήξαο (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 12

Γ2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέλδξν Μονάδερ 6

Γ3 O άλδξαο ΗΗΗ1 απνθηά κε γπλαίθα εηεξόδπγε ζηελ αζζέλεηα απηή έλα αγόξη

Να βξείηε ηε πηζαλόηεηα πνπ ππάξρεη ην αγόξη απηό λα πάζρεη αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Τα ζεκεία Α θαη Γ ππνδεηθλύνπλ ηε

ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηό ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ κεηξηθώλ αιπζίδσλ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ζρεδηάζεηε ζην ίδην ζρήκα ηα αζπλερή θαη

ηα ζπλερή ηκήκαηα ησλ δύν λέσλ αιπζίδσλ κε

βέιε θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηά ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπο (Μνλάδεο 3)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4)

Μονάδερ 7

Γ3 Ζ κεηξηθή αιπζίδα ηνπ DNA πνπ αληηγξάθε-

ηαη κε ζπλερή ηξόπν ακέζσο κεηά κεηαγξάθεηαη

Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ RNA πνπ ζρεκαηίδεηαη

θαηά ηε κεηαγξαθή θαη λα ζεκεηώζεηε ηνλ

πξνζαλαηνιηζκό ηνπ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ4 Πνηα είλαη ε δξάζε ηεο RNA πνιπκεξάζεο κεηά ηελ πξόζδεζή ηεο ζηνλ ππνθηλεηή ελόο

γνληδίνπ Μονάδερ 6

Page 38: biologia kat 3o 4o

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-38-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Α Άλδξαο πνπ πάζρεη από θαηλπιθεηνλνπξία θαη ζπλζέηεη θπζηνινγηθή πνζόηεηα κειαλίλεο

απνθηά απνγόλνπο κε γπλαίθα πνπ πάζρεη από αιθηζκό αιιά κπνξεί λα κεηαηξέπεη ηε

θαηλπιαιαλίλε ζε ηπξνζίλε

Να βξείηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο θαη θαηλόηππνπο ησλ παηδηώλ

Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηελ θαηλπιθεηνλνπξία θαη ηνλ αιθηζκό βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά

δεύγε νκόινγσλ ρξσκνζσκάησλ Μονάδερ 12

Β Να δηαθξίλεηε πεξηπηώζεηο θαηά ηηο νπνίεο είλαη αηκνξξνθηιηθό ην παηδί πνπ απνθηά

θπζηνινγηθόο άλδξαο κε θπζηνινγηθή γπλαίθα ηεο νπνίαο ν παηέξαο είλαη αηκνξξνθηιηθόο

Οη γνλείο θαη ην παηδί έρνπλ θπζηνινγηθό θαξπόηππν Μονάδερ 13

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ηα πέληε (5) πξώηα ακηλνμέα

κηαο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Ζ θαηεύζπλζε ζηελ νπνία θηλείηαη ε RNA πνιπκεξάζε θαηά ηε

κεηαγξαθή ππνδεηθλύεηαη από ην βέινο

α Πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ DNA είλαη ε θσδηθή θαη πνηα είλαη ε κε θσδηθή

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 9

β Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ DNA Μονάδερ 3

γ Να γξάςεηε θαη λα αηηηνινγήζεηε ην αληηθσδηθόληνηνπ tRNA πνπ κεηαθέξεη ην 2ν ακηλνμύ ηεο

πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Μονάδερ 5

δ Τηείλαηηνζύκπινθνέλαξμεοηεοπξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 5) θαη πνηα είλαη ε κεηέπεηηα πνξεία

ηνπ tRNA πνπ ζπκκεηέρεη ζε απηό (κνλάδεο 3) Μονάδερ 8

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-39-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Πξόθεηηαη λα θαιιηεξγεζεί ζην εξγαζηήξην έλαοεηεξόηξνθνο κηθξννξγαληζκόο

1 Να αλαθέξεηε νλνκαζηηθά ηα ζξεπηηθά ζπζηαηηθά ηα νπνία πξέπεη λα πξνζηεζνύλ ζην κέζν

θαιιηέξγεηαο ώζηε ν κηθξννξγαληζκόο απηόο λα αλαπηπρζεί θπζηνινγηθά Μονάδερ 8

2 Πώο κπνξνύκε λα δηαπηζηώζνπκε αλ ν κηθξννξγαληζκόο απηόο είλαη ππνρξεσηηθά αλαεξόβηνο Μονάδερ 7

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνπο άιινπο παξάγνληεο πνπ επηδξνύλ ζηελ αλάπηπμε ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαηηνπαξαθάησηκήκα DNAζηννπνίνέρεη αξρίζεη ε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

1Σηηο ζέζεηο ΑΒΓ∆ΔΕ λα αληηζηνηρίζεηε ηηο ελδείμεηο 3΄ ή 5΄ ώζηε λα θαίλεηαη ν

πξνζαλαηνιηζκόο ησλ αξρηθώλ θαη ησλ λενζπληηζέκελσλ αιπζίδσλ Μονάδερ 6

2Τη είλαη ηα πξσηαξρηθά ηκήκαηα πσο δεκηνπξγνύληαη θαη πσο επηκεθύλνληαη Μονάδερ 9

3Δμεγήζηε γηαηί πξέπεη ζηελ παξαπάλσ δηαδηθαζία λα ελεξγνπνηεζεί ην έλδπκν DNA δεζκάζε

θαη πώο ζα δξάζεη απηό Μονάδερ 6

4Πνηα έλδπκα ζα επηδηνξζώζνπλ ηα πηζαλά ιάζε ηεο δηαδηθαζίαο ηεο αληηγξαθήο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-40-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ νιηγνπεπηίδην έμη ακηλνμέσλ ην νπνίν δελ έρεη ππνζηεί θακία ηξνπνπνίεζε

κεηά ηε ζύλζεζή ηνπ

Ζ2Ν ndash Μεθειονίνη ndash Γλυκίνη ndash Λυζίνη ndash Τρυπηοθάνη ndash Βαλίνη ndash Αλανίνη - COOH

Α Με ηε βνήζεηα ηνπ ηκήκαηνο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ παξαηίζεηαη γξάςηε ηελ αιιεινπρία

ησλ λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ ηκήκαηνο mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην

παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην ∆ηθαηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 13

Β Γξάςηε κε ηνλ θαηάιιειν πξνζαλαηνιηζκό ηελ αιιεινπρία λνπθιενηηδίσλ ζην δίθισλν

κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην Πνηα είλαη ε θσδηθή θαη πνηα ε κε

θσδηθή αιπζίδα Μονάδερ 6

Γ Δάλ ε ηξηπιέηα 5΄-UGG-3΄ ζην mRNA αληηθαηαζηαζεί από ηελ ηξηπιέηα 5΄-UGA-3΄ γξάςηε

ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ζην λέν νιηγνπεπηίδην πνπ ζα ζπληεζεί Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο Σην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ζηα κέιε

κηαο νηθνγέλεηαο ε αηκνξξνθηιία Α (Δίλαη καπξηζκέλα ηα ΗΗ 1 ΗΗ 4 θαη ΗΗΗ 1)

Α Πώο θιεξνλνκείηαη ε αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 5

Β Να γξάςεηε θαη λα δηθαηνινγήζεηε κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο ηνπο γνλνηύπνπο όισλ ησλ

κειώλ πνπ απεηθνλίδνληαη ζην γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 13

Γ Δάλ νη γνλείο ΗΗ 3 θαη ΗΗ 4 απνθηήζνπλ επόκελν παηδί πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα λα λνζεί από

αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 7

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο θσδηθνλίσλ

θαη ακηλνμέσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

GUCrarrΒαιίλε

UGGrarrΤξππηνθάλε

GGUrarrΓιπθίλε

AUGrarrΜεζεηνλίλε

AAArarrΛπζίλε

GCCrarrΑιαλίλε

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-41-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο κε ηηο νπνίεο κπνξνύλ λα παξαρζνύλ κνλνθισληθά

αληηζώκαηα ηα νπνία ζπλεηζθέξνπλ ζηνλ πξνζδηνξηζκό ησλ νκάδσλ αίκαηνο ηνπ αλζξώπνπ Μονάδερ 7

Γ2 Να αλαθέξεηε πνηνπο ηύπνπο αηκνξνθηιίαο γλσξίδεηε θαη πνύ νθείινληαη (κνλάδεο 2) Να

πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία αληηκεηώπηζεο κίαο εμ απηώλ κε βάζε ηε κέζνδν δεκηνπξγίαο

δηαγνληδηαθώλ δώσλ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 ∆ίλεηαη κείγκα κνξίσλ DNA θαη έλαο αληρλεπηήο RΝΑ

Να εμεγήζεηε ηη είλαη αληρλεπηήο (κνλάδεο 2) λα πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ ζα

αθνινπζεζνύλ πξνθεηκέλνπ ν αληρλεπηήο λα πβξηδνπνηήζεη ηελ θαηάιιειε αιιεινπρία DNA

(κνλάδεο 4) θαη λα εμεγήζεηε πνηνο είλαη ν θιώλνο ηνπ DNA πνπ ζα πβξηδνπνηεζεί (κνλάδεο 4) Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ ∆

Υγηήο άληξαο παληξεύηεθε κε πγηή γπλαίθα θαη απέθηεζαλ έλα αγόξη κε αρξσκαηνςία ζην

θόθθηλν θαη ην πξάζηλν ρξώκα έλα θνξίηζη πνπ πάζρεη από δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία θαη

πεξηκέλνπλ ην ηξίην παηδί ηνπο

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη λα εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ παηδηώλ ηνπο θαη λα εμεγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆3 Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην ηξίην παηδί λα έρεη θπζηνινγηθό θαηλόηππν

Να εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο θάλνληαο ή ηελ απαηηνύκελε δηαζηαύξσζε ή ηηο

απαηηνύκελεο δηαζηαπξώζεηο Μονάδερ 12

∆4 Να εμεγήζεηε ηα γελεηηθά αίηηα ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-42-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

∆ίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν

C T T A A C T A A T A G G G T G G A C C T A A C A T A G A T

G A A T T G A T T A T C C C A C C T G G A T T G T A T C T A

Γ1 Να γξάςεηε ην mRNA πνπ ζα πξνθύςεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

νξίδνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ηνπ (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο

(κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ2 Να βξείηε ηνλ αξηζκό ησλ ακηλνμέσλ από ηα νπνία ζα απνηειείηαη ην έλδπκν κεηά ηε

κεηάθξαζε ηνπ παξαπάλσ mRNA (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο κε

βάζε ηηο ηδηόηεηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε ιεηηνπξγία ηνπ ελδύκνπ αλ ζπκβεί γνληδηαθή

κεηάιιαμε ε νπνία ζα πξνθαιέζεη έιιεηςε ηνπ δεύηεξνπ λνπθιενηηδίνπ ζην δεύηεξν

θσδηθόλην ηνπ γνληδίνπ Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ ∆

∆ίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν

ζην νπνίν ηα άηνκα Η1 θαη ΗΗ1 ΗΗ2 ΗΗ3 ΗΗ4 ΗΗ5 ΗΗ6 πάζρνπλ από κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ ζην παξαπάλσ γελεαινγηθό

δέληξν Μονάδερ 7

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ παηδηώλ ζην παξαπάλσ

γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 4

∆3 Να θάλεηε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο θαη λα αηηηνινγήζεηε ηηο απαληήζεηο ζαο Μονάδερ 14

Σημείωζη Να μην εξεηαζθεί η πεπίπηωζη θςλοζύνδεηος επικπαηούρ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-43-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ ∆ίλνληαη ηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα Α θαη Β

Σην Α απεηθνλίδνληαη νη θάζεηο (αβγ θαη δ)

αλάπηπμεο ελόο κηθξννξγαληζκνύ Σην Β

απεηθνλίδεηαη ε παξαγσγή ηνπ πξντόληνο από

ηνλ κηθξννξγαληζκό γηα ην ίδην ρξνληθό

δηάζηεκα

Γ1 Με βάζε ην δηάγξακκα Α λα

ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο

(κνλάδεο 3) θαη λα νλνκάζεηε ηηο θάζεηο

ηεο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 7

Γ2 Σε πνηα θάζε παξάγεηαη ε κεγαιύηεξε πνζόηεηα ηνπ πξντόληνο (κνλάδεο 2) Nα

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 Αλ ην πξντόλ εθθξίλεηαη από ηνλ κηθξννξγαληζκό πώο ζα ην παξαιάβνπκε από ηελ

θαιιηέξγεηα Μονάδερ 6

Γ4 Να αλαθέξεηε ηνπο παξάγνληεο πνπ επεξεάδνπλ ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ηνπ

κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 4

ΘΔΜΑ ∆ ∆ίλεηαη ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ πεξηέρεη ην αζπλερέο γνλίδην

ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ παξαθάησ πεπηηδίνπ

H2N- μεθειονίνη - αλανίνη - λευκίνη - αζπαραγίνη ndash COOH

∆1 Να γξάςεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 4) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 10

∆2 Να γξάςεηε ην πξόδξνκν mRNA ην ώξηκν mRNA ην εζώλην ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 6) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 15

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ

Aιαλίλε = GCU Λεπθίλε = UUG Αζπαξαγίλε = AAU

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-44-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

1 Πνηα είλαη ε δνmicroή ηνπ DNA ζην ρώξν ζύmicroθσλα microε ην microνληέιν ηεο δηπιήο έιηθαο Μονάδερ 12

2 Να πεξηγξάςεηε πώο ξπζmicroίδεηαη ε γνληδηαθή έθθξαζε ζηα επθαξπσηηθά θύηηαξα Μονάδερ 8

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνλ αιθηζmicroό Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο πνπ πάζρεη από νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

παληξεύεηαη microία γπλαίθα ε νπνία δελ πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο

ινβνύο απηηώλ Τν δεπγάξη απηό απνθηά ηξία παηδηά

Τν πξώην εmicroθαλίδεη ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ ην δεύηεξν δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη πξνζθνιιεmicroέλνπο ινβνύο απηηώλ θαη ην ηξίην δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ γνλέσλ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

β Πνηνη είλαη νη πηζαλνί γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παηδηώλ Μονάδερ 5

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-45-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Σην θπηό κνζρνκπίδειν ην ρξώκα ησλ ζπεξκάησλ κπνξεί λα είλαη είηε θίηξηλν είηε πξάζηλν

ελώ ην ύςνο ηνπ είλαη είηε ςειό είηε θνληό Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηηο παξαπάλσ

ηδηόηεηεο βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά δεύγε νκνιόγσλ ρξσκνζσκάησλ Δάλ έρεηε ζηε

δηάζεζή ζαο έλα ςειό κνζρνκπίδειν κε θίηξηλα ζπέξκαηα λα θάλεηε ηηο θαηάιιειεο

δηαζηαπξώζεηο πνπ απαηηνύληαη γηα λα βξείηε ην γνλόηππό ηνπ (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 11

Γ2 Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο από δύν θπζηνινγηθνύο

γνλείο κπνξεί λα γελλεζεί παηδί κε ζύλδξνκν Turner Μονάδερ 8

Γ3 Μία πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κία πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ Γ

Γίδεηαη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Σηνλ θιώλν ΕΖ ε αληηγξαθή γίλεηαη

κε αζπλερή ηξόπν Τα ζεκεία Γ θαη Ζ ππνδεηθλύνπλ ηε ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα λα ζρεδηάζεηε ηα ζπλερή θαη αζπλερή

ηκήκαηα ησλ λέσλ θιώλσλ κε βέιε ππνδεηθλύνληαο ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ λέσλ θαη

ησλ κεηξηθώλ θιώλσλ (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Σηνλ θιώλν πνπ αληηγξάθεηαη κε ζπλερή ηξόπν λα γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ

λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ πξσηαξρηθνύ ηκήκαηνο ην νπνίν απνηειείηαη

από 8 (νθηώ) λνπθιενηίδηα (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Γ3 Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην πεπηίδην απηό Μονάδερ 2

Γ4 Μεηά ηελ επίδξαζε αθηηλνβνιίαο ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ζπάεη ζηα ζεκεία πνπ

ππνδεηθλύνληαη από ηα βέιε Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε θαη λα

ζεκεηώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ Μονάδερ 2

Γ5 Τν ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε επαλαζπλδέεηαη ζηα ίδηα ζεκεία θνπήο κεηά από

αλαζηξνθή

Να γξάςεηε νιόθιεξν ην κόξην ηνπ DNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηελ αλαζηξνθή (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην λέν πεπηίδην (κνλάδεο 2)

Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-46-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν Σην κόξην απηό ζπκβαίλεη κεηάιιαμε πξνζζήθεο ηξηώλ (3) δηαδνρηθώλ

λνπθιενηηδίσλ (5΄-GAT-3΄)

Γ1 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Φ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) θαη ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα ηνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ2 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Υ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) Ζ παξαπάλσ κεηάιιαμε έρεη ειάρηζηε επίδξαζε ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα

ηνπ ελδύκνπ Πώο ραξαθηεξίδεηαη απηή ε κεηάιιαμε (κνλάδεο 2) Nα εμεγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 9

Γ3 Σε δύν άηνκα πνπ πάζρνπλ από ζύλδξνκν Klinefelter έγηλε αλάιπζε ηεο αιιεινπρίαο ησλ

βάζεσλ ηνπ DNA ησλ θπιεηηθώλ ρξσκνζσκάησλ ηνπο Σην πξώην άηνκν ε αλάιπζε έδεημε

ηξεηο δηαθνξεηηθέο αιιεινπρίεο βάζεσλ DNA Σην δεύηεξν άηνκν ε αλάιπζε έδεημε δύν

παλνκνηόηππεο θαη κία δηαθνξεηηθή αιιεινπρία βάζεσλ DNA Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο

κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο γελλήζεθαλ ηα άηνκα απηά από θπζηνινγηθνύο

γνλείο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ Γ

Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-47-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Α

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Μηα πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κηα πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 7

Γ2 Ζ αλάιπζε δεηγκάησλ DNA από δύν βαθηεξηαθέο θαιιηέξγεηεο έδσζε ηα εμήο

απνηειέζκαηα ζηελ πξώηε θαιιηέξγεηα βξέζεθε πνζνζηό αδελίλεο (Α) 28 θαη

ζηεδεύηεξε βξέζεθε πνζνζηό γνπαλίλεο (G) 28 Να εμεγήζεηε αλ ηα βαθηήξηα ησλ δύν

θαιιηεξγεηώλ αλήθνπλ ζην ίδην ή ζε δηαθνξεηηθό είδνο Μονάδερ 6

Γ3 Με πνηνπο ηξόπνπο γίλεηαη ε θαιιηέξγεηα κηθξννξγαληζκώλ ζε κεγάιε θιίκαθα Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ Γ Σrsquo έλα κόξην DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ ππάξρνπλ δύν γνλίδηα Α θαη Β όπσο θαίλεηαη ζην

ζρήκα

Γ1 Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο θαη λα νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ

αιπζίδσλ ηνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Τα γνλίδηα Α θαη Β κεηαγξάθνληαη ζε RNA Να νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπ RNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Πνηα είλαη ε θσδηθή αιπζίδα γηα ην γνλίδην Α θαη πνηα γηα ην Β (κνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ4 Τη είλαη ν ππνθηλεηήο (κνλάδεο 2) Να νξίζεηε ηε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή γηα θάζε γνλίδην κε

έλα βέινο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-48-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Να αλαθέξεηε ηα βήκαηα πνπ απαηηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο

αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο από έλα δηαγνληδηαθό δών Μονάδερ 12

Γ2 Να εμεγήζεηε πώο ε ζεξκνθξαζία επεξεάδεη ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 8

Γ3 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ πξηκνζώκαηνο ζηελ αληηγξαθή ηνπ DNA Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ

Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-49-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Μεηέξα κε θπζηνινγηθή όξαζε θαη νκάδα αίκαηνο Β απνθηά δύν παηδηά κε έλαλ άλδξα κε

θπζηνινγηθή όξαζε Τν θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο ΑΒ ελώ ην αγόξη νκάδα αίκαηνο Ο

Τν έλα από ηα δύν παηδηά πάζρεη από κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν ndash θόθθηλν

Γ1 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ σο πξνο ηνπο δύν

ραξαθηήξεο (κνλάδεο 8) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 10) Μονάδερ 18

Γ2 Πνην από ηα δύν παηδηά δελ έρεη θπζηνινγηθή όξαζε Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA

(Ι) GACTAATAAAAGAAGTAGTTAGGATCATAGG

(ΙΙ) CTGATTATTTTCTTCATCAA TCCTAGTA TCC

πνπ θσδηθνπνηεί ην πεπηίδην

H2N-Μεθειονίνη-Τυροζίνη-Φαινυλαλανίνη-Φαινυλαλανίνη-Τυροζίνη-COOH

Γ1 Να εμεγήζεηε πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA είλαη ε θσδηθή θαη

πνηα είλαη ε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 4) Να γξάςεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ησλ

αιπζίδσλ (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 8

Γ2 Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ

παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA (κνλάδεο 2) θαζώο θαη ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε πνύ νθείιεηαη ε δηαθνξά κεηαμύ ησλ δύν απηώλ κνξίσλ

(κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ παξαπάλσ πεπηηδίνπ εάλ κηα

γνληδηαθή κεηάιιαμε πνπ ζα ζπκβεί ζην θσδηθόλην ηεο ηπξνζίλεο νδεγήζεη ζε

αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από ζπκίλε Μονάδερ 5

Γ4 Δάλ ε παξαπάλσ γνληδηαθή κεηάιιαμε νδεγήζεη ζε αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από

αδελίλε λα εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ πεπηηδίνπ Μονάδερ 5

Γίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Μεζεηνλίλε AUG

Τπξνζίλε UAC UAU

Φαηλπιαιαλίλε UUU UUC

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-50-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Μηα αξζεληθή κύγα Drosophila κε ιεπθά κάηηα δηαζηαπξώζεθε κε κηα ζειπθή κε θόθθηλα

κάηηα Από ηε δηαζηαύξσζε απηή πήξακε 280 απνγόλνπο ζηελ F1 γεληά πνπ είραλ όινη

θόθθηλα κάηηα Γηαζηαπξώλνληαο δύν άηνκα από ηελ F1 γεληά πξνθύπηνπλ 319 απόγνλνη

ζηελ F2 γεληά Μηα αλάιπζε ησλ απνγόλσλ ηεο F2 γεληάο έδεημε όηη ππάξρνπλ

159 ζειπθά κε θόθθηλα κάηηα

82 αξζεληθά κε θόθθηλα κάηηα θαη

78 αξζεληθά κε ιεπθά κάηηα

Με βάζε ηα δεδνκέλα λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ην παξαπάλσ

γλώξηζκα Γηα ηα άηνκα πνπ δηαζηαπξώζεθαλ δίλεηαη όηη ηα ζειπθά έρνπλ έλα δεπγάξη X

ρξσκνζσκάησλ (ΦΦ) θαη ηα αξζεληθά έρνπλ έλα Φ θαη έλα Χ ρξσκόζσκα (ΦΧ)

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν όπνπ απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη κηα κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

Τα άηνκα ΙΙ2 ΙΙ3 ΙΙΙ3 θαη ΙV3 πάζρνπλ από ηελ αζζέλεηα απηή Γηα όια ηα παξαθάησ

εξσηήκαηα λα κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο

Γ2 Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη ε αζζέλεηα Μονάδερ 6

Γ3 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην δεπγάξη ΙΙΙ1 III2 λα απνθηήζεη αγόξη πνπ ζα πάζρεη

(κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 8

Γ4 Αλ ηα άηνκα Ι1 θαη Ι4 πάζρνπλ από κηα αζζέλεηα πνπ νθείιεηαη ζε γνλίδην κηηνρνλ-δξηαθνύ

DNA λα αλαθέξεηε πνηα άηνκα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ ζα θιεξνλνκή-ζνπλ ην γνλίδην

απηό (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-51-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA ην νπνίν θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Αιπζίδα 1 GTTGAATTCTTAGCTTAAGTCGGGCATGAATTCTC

Αιπζίδα 2 CAACTTAAGAATCGAATTCAGCCCGTACTTAAGAG

Γ1 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

επηζεκαίλνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ησλ αιπζίδσλ ηνπ (κνλάδεο 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Τν παξαπάλσ ηκήκα DNA αληηγξάθεηαη θαη θαηά ηε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

δεκηνπξγνύληαη ηα παξαθάησ πξσηαξρηθά ηκήκαηα

i) 5΄-GAGAAUUC-3΄

ii) 5΄-UUAAGCUA-3΄

iii) 5΄-GUUGAAUU-3΄

Να πξνζδηνξίζεηε πνηα αιπζίδα αληηγξάθεηαη κε ζπλερή θαη πνηα κε αζπλερή ηξόπν

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε ην έλδπκν EcoRI πξνθεηκέλνπ λα ελζσκα-ησζεί ζε

έλα από ηα δύν πιαζκίδηα Α θαη Β πνπ δίλνληαη παξαθάησ

Πνην από ηα δύν πιαζκίδηα ζα επηιέμεηε γηα ηε δεκηνπξγία αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ

(κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Πόζνη θσζθνδηεζηεξηθνί δεζκνί ζα δηαζπαζηνύλ ζην πιαζκίδην πνπ επηιέμαηε θαη πόζνη ζα

δεκηνπξγεζνύλ θαηά ην ζρεκαηηζκό ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ4 Από ηε κύγα Drosophila απνκνλώζεθαλ ηξία δηαθνξεηηθά θπζηνινγηθά θύηηαξα ζηα νπνία

πξνζδηνξίζηεθε ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ζε δεύγε βάζεσλ

Σην πξώην θύηηαξν ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ππνινγίζηεθε ζε 32108 δεύγε βάζεσλ

ζην δεύηεξν θύηηαξν ζε 16108 δεύγε βάζεσλ θαη ζην ηξίην θύηηαξν ζε 6410

8 δεύγε

βάζεσλ

Να δηθαηνινγήζεηε γηαηί ππάξρνπλ νη δηαθνξέο απηέο ζην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ησλ

ηξηώλ θπηηάξσλ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-52-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ Γ

Έλα πιαζκίδην πνπ ρξεζηκνπνηείηαη σο θνξέαο θισλνπνίεζεο ελόο ηκήκαηνο DNA έρεη έλα

γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε θαη έλα γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληη-

βηνηηθό ηεηξαθπθιίλε Τν γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζηελ ηεηξαθπθιίλε πεξηέρεη ηελ αιιεινπρία

πνπ αλαγλσξίδεηαη από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Γεκηνπξγνύκε αλαζπλδπαζ-

κέλα πιαζκηδία κε ηε ρξήζε ηεο πεξηνξηζηηθήο ελδνλνπθιεάζεο EcoRI

Τα κεηαζρεκαηηζκό βαθηεξίσλ πνπ δελ είραλ θαλέλα πιαζκίδην Σηε ζπλέρεηα ηα βαθηήξηα

θαιιηεξγνύληαη ζε ζξεπηηθό πιηθό

Γ1 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ηεηξαθπθιίλε αληί ηεο ακπηθηιίλεο (κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 Σηνπο παξαθάησ δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο (1 2 3) θαίλεηαη ε δηαβάζκηζε ηεο ζπγθέληξσζεο

ηνπ νμπγόλνπ θαη ε πεξηνρή αλάπηπμεο ηξηώλ εηδώλ κηθξννξγα-ληζκώλ ζε πγξό ζξεπηηθό

πιηθό Οη κηθξννξγαληζκνί απεηθνλίδνληαη σο καύξεο θνπθίδεο

Σε πνηνλ από ηνπο ηξεηο δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο έρνπκε θαιιηέξγεηα κπθήησλ πνπ

ρξεζηκνπνηνύληαη ζηελ αξηνβηνκεραλία βαθηεξίσλ ηνπ γέλνπο Clostridium θαη βαθηεξίσλ

ηνπ γέλνπο Mycobacterium (κνλάδεο 3) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

Γ4 Με πνηνλ ηξόπν δεκηνπξγνύκε δηαγνληδηαθά θπηά ηα πξντόληα ησλ νπνίσλ έρνπλ

κεγαιύηεξε δηάξθεηα δσήο ζε ζρέζε κε απηά ησλ κε δηαγνληδηαθώλ θπηώλ Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-53-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ δηάγξακκα απεηθνλίδεηαη ε θπζηνινγηθή κεηαβνιή ζην πνζνζηό ησλ

πνιππεπηηδηθώλ αιπζίδσλ ησλ αηκνζθαηξηλώλ HbA HbF θαη HbA2 ηνπ αλζξώπνπ από ηελ

εκβξπηθή ειηθία θαη κεηά ηε γέλλεζή ηνπ

Γ1 Πνην είδνο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο αληηζηνηρεί ζε θαζεκηά από ηηο θακπύιεο Η ΗΗ ΗΗΗ θαη IV

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ2 Τα απνηειέζκαηα κηαο εμέηαζεο αίκαηνο ζε έλαλ ελήιηθα έδεημαλ όηη νη αηκνζθαηξίλεο HbA

HbF θαη HbA2 είλαη ζε θπζηνινγηθά επίπεδα Πόζα γνλίδηα είλαη ππεύζπλα γηα ηε ζύλζεζε

ηεο HbA ζε έλα ζσκαηηθό θύηηαξν ζηε κεηάθαζε (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA πνπ πεξηέρεη ηα θσδηθόληα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα επηά

πξώηα ακηλνμέα ηεο θπζηνινγηθήο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο HbA

5΄hellip GTG CAC CTG ACT CCT GAG GAG hellip 3΄

3΄hellip CAC GTG GAC TGA GGA CTC CTC hellip 5΄

Ζ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI αλαγλσξίδεη ηελ αιιεινπρία

5΄ CTGAG 3΄

3΄ GACTC 5΄

θαη θόβεη θάζε αιπζίδα κεηαμύ ηνπ C θαη ηνπ Τ (κε θαηεύζπλζε 5΄3΄) Ζ αιιεινπρία πνπ

αλαγλσξίδεη ε DdeI βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα DNA Από έλα άηνκν θνξέα ηεο

δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο απνκνλώζεθαλ ηκήκαηα DNA πνπ πεξηέρνπλ ηα θσδηθόληα ηα

νπνία θσδηθνπνηνύλ ηα επηά πξώηα ακηλνμέα ηεο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Σηα ηκήκαηα απηά

επηδξάζακε κε ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI

Πόζα ηκήκαηα DNA δηαθνξεηηθνύ κήθνπο ζα πξνθύςνπλ κεηά ηε δξάζε ηεο DdeI (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 7

Γ4 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο δηάγλσζεο ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο θαηά ηνλ

πξνγελλεηηθό έιεγρν ηε δέθαηε εβδνκάδα ηεο θύεζεο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-54-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Σε ηξεηο δηαθνξεηηθνύο βηναληηδξαζηήξεο πξαγκαηνπνηείηαη

θιεηζηή θαιιηέξγεηα ηξηώλ δηαθνξεηηθώλ κηθξννξγαληζκώλ Α Β

θαη Γ αληίζηνηρα

Σηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα απεηθνλίδεηαη ν αξηζκόο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ ζε ζρέζε κε ην ρξόλν

Σην ρξνληθό δηάζηεκα από 0 έσο t1 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ

ζηνπο βηναληηδξα-ζηήξεο είλαη πςειή θαη ζηαζεξή ελώ ζην ρξν-

ληθό δηάζηεκα από t1 έσο t2 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ είλαη

ρακειή θαη ζηαζεξή

Γ1 Με βάζε ηα ζρήκαηα λα ραξαθηεξίζεηε ηνπο

κηθξννξγαληζκνύο Α Β Γ ζε ζρέζε κε ηελ εμάξηεζε ηεο

αλάπηπμήο ηνπο από ηε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ (κνλάδεο 6)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

Γ2 Με βάζε ηα ζρήκαηα ζε πνηα θάζε ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ γίλεηαη ε κεηαβνιή ηεο ζπγθέληξσζεο ηνπ Ο2

ζηνλ βηναληηδξαζηήξα όπνπ θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α

(κνλάδεο 2)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 4

Γ3 Πώο εμεγείηαη ε εθζεηηθή θάζε ζε κία θιεηζηή θαιιηέξγεηα

κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 4

Γ4 Τη ελλννύκε ζήκεξα κε ηνλ όξν δύκσζε (κνλάδεο 3) Πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο

(κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ πεπηίδην πνπ παξάγεηαη από έλα βαθηήξην

HOOCminusμεθειονίνηminusαλανίνηminusζερίνηminusαζπαραγίνηminusμεθειονίνηminusNH2

Γ1 Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ δίθισλνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ πεπηίδην (κνλάδεο

2) Να νξίζεηε ην 5΄ θαη 3΄ άθξν θάζε αιπζίδαο (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να θαζνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Γίλνληαη ηα θσδηθόληα

αιαλίλε GCU αζπαξαγίλε AAU κεζεηνλίλε AUG ζεξίλε UCU

Τν θσδηθόλην ιήμεο είλαη ην UGA Μονάδερ 15

Γ2 Μπνξεί ε παξαπάλσ αιπζίδα λα θνπεί από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 5

Γ3 Πώο ζρεκαηίδεηαη ην ζύκπινθν έλαξμεο ηεο πξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 3) Από ηη

απνηειείηαη ην πνιύζσκα (κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-55-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν απεηθνλίδεη ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη κηα

αζζέλεηα ηνπ κεηαβνιηζκνύ ζηνλ άλζξσπν

Γ1 Ζ αζζέλεηα απηή νθείιεηαη ζε επηθξαηέο ή ζε ππνιεηπόκελν γνλίδην (Μνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Κιεξνλνκείηαη σο απηνζσκηθόο ή

θπινζύλδεηνο ραξαθηήξαο (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 12

Γ2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέλδξν Μονάδερ 6

Γ3 O άλδξαο ΗΗΗ1 απνθηά κε γπλαίθα εηεξόδπγε ζηελ αζζέλεηα απηή έλα αγόξη

Να βξείηε ηε πηζαλόηεηα πνπ ππάξρεη ην αγόξη απηό λα πάζρεη αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Τα ζεκεία Α θαη Γ ππνδεηθλύνπλ ηε

ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηό ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ κεηξηθώλ αιπζίδσλ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ζρεδηάζεηε ζην ίδην ζρήκα ηα αζπλερή θαη

ηα ζπλερή ηκήκαηα ησλ δύν λέσλ αιπζίδσλ κε

βέιε θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηά ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπο (Μνλάδεο 3)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4)

Μονάδερ 7

Γ3 Ζ κεηξηθή αιπζίδα ηνπ DNA πνπ αληηγξάθε-

ηαη κε ζπλερή ηξόπν ακέζσο κεηά κεηαγξάθεηαη

Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ RNA πνπ ζρεκαηίδεηαη

θαηά ηε κεηαγξαθή θαη λα ζεκεηώζεηε ηνλ

πξνζαλαηνιηζκό ηνπ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ4 Πνηα είλαη ε δξάζε ηεο RNA πνιπκεξάζεο κεηά ηελ πξόζδεζή ηεο ζηνλ ππνθηλεηή ελόο

γνληδίνπ Μονάδερ 6

Page 39: biologia kat 3o 4o

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-39-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο Πξόθεηηαη λα θαιιηεξγεζεί ζην εξγαζηήξην έλαοεηεξόηξνθνο κηθξννξγαληζκόο

1 Να αλαθέξεηε νλνκαζηηθά ηα ζξεπηηθά ζπζηαηηθά ηα νπνία πξέπεη λα πξνζηεζνύλ ζην κέζν

θαιιηέξγεηαο ώζηε ν κηθξννξγαληζκόο απηόο λα αλαπηπρζεί θπζηνινγηθά Μονάδερ 8

2 Πώο κπνξνύκε λα δηαπηζηώζνπκε αλ ν κηθξννξγαληζκόο απηόο είλαη ππνρξεσηηθά αλαεξόβηνο Μονάδερ 7

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνπο άιινπο παξάγνληεο πνπ επηδξνύλ ζηελ αλάπηπμε ηνπ κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ 4ο ∆ίλεηαηηνπαξαθάησηκήκα DNAζηννπνίνέρεη αξρίζεη ε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

1Σηηο ζέζεηο ΑΒΓ∆ΔΕ λα αληηζηνηρίζεηε ηηο ελδείμεηο 3΄ ή 5΄ ώζηε λα θαίλεηαη ν

πξνζαλαηνιηζκόο ησλ αξρηθώλ θαη ησλ λενζπληηζέκελσλ αιπζίδσλ Μονάδερ 6

2Τη είλαη ηα πξσηαξρηθά ηκήκαηα πσο δεκηνπξγνύληαη θαη πσο επηκεθύλνληαη Μονάδερ 9

3Δμεγήζηε γηαηί πξέπεη ζηελ παξαπάλσ δηαδηθαζία λα ελεξγνπνηεζεί ην έλδπκν DNA δεζκάζε

θαη πώο ζα δξάζεη απηό Μονάδερ 6

4Πνηα έλδπκα ζα επηδηνξζώζνπλ ηα πηζαλά ιάζε ηεο δηαδηθαζίαο ηεο αληηγξαθήο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-40-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ νιηγνπεπηίδην έμη ακηλνμέσλ ην νπνίν δελ έρεη ππνζηεί θακία ηξνπνπνίεζε

κεηά ηε ζύλζεζή ηνπ

Ζ2Ν ndash Μεθειονίνη ndash Γλυκίνη ndash Λυζίνη ndash Τρυπηοθάνη ndash Βαλίνη ndash Αλανίνη - COOH

Α Με ηε βνήζεηα ηνπ ηκήκαηνο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ παξαηίζεηαη γξάςηε ηελ αιιεινπρία

ησλ λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ ηκήκαηνο mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην

παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην ∆ηθαηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 13

Β Γξάςηε κε ηνλ θαηάιιειν πξνζαλαηνιηζκό ηελ αιιεινπρία λνπθιενηηδίσλ ζην δίθισλν

κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην Πνηα είλαη ε θσδηθή θαη πνηα ε κε

θσδηθή αιπζίδα Μονάδερ 6

Γ Δάλ ε ηξηπιέηα 5΄-UGG-3΄ ζην mRNA αληηθαηαζηαζεί από ηελ ηξηπιέηα 5΄-UGA-3΄ γξάςηε

ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ζην λέν νιηγνπεπηίδην πνπ ζα ζπληεζεί Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο Σην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ζηα κέιε

κηαο νηθνγέλεηαο ε αηκνξξνθηιία Α (Δίλαη καπξηζκέλα ηα ΗΗ 1 ΗΗ 4 θαη ΗΗΗ 1)

Α Πώο θιεξνλνκείηαη ε αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 5

Β Να γξάςεηε θαη λα δηθαηνινγήζεηε κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο ηνπο γνλνηύπνπο όισλ ησλ

κειώλ πνπ απεηθνλίδνληαη ζην γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 13

Γ Δάλ νη γνλείο ΗΗ 3 θαη ΗΗ 4 απνθηήζνπλ επόκελν παηδί πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα λα λνζεί από

αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 7

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο θσδηθνλίσλ

θαη ακηλνμέσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

GUCrarrΒαιίλε

UGGrarrΤξππηνθάλε

GGUrarrΓιπθίλε

AUGrarrΜεζεηνλίλε

AAArarrΛπζίλε

GCCrarrΑιαλίλε

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-41-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο κε ηηο νπνίεο κπνξνύλ λα παξαρζνύλ κνλνθισληθά

αληηζώκαηα ηα νπνία ζπλεηζθέξνπλ ζηνλ πξνζδηνξηζκό ησλ νκάδσλ αίκαηνο ηνπ αλζξώπνπ Μονάδερ 7

Γ2 Να αλαθέξεηε πνηνπο ηύπνπο αηκνξνθηιίαο γλσξίδεηε θαη πνύ νθείινληαη (κνλάδεο 2) Να

πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία αληηκεηώπηζεο κίαο εμ απηώλ κε βάζε ηε κέζνδν δεκηνπξγίαο

δηαγνληδηαθώλ δώσλ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 ∆ίλεηαη κείγκα κνξίσλ DNA θαη έλαο αληρλεπηήο RΝΑ

Να εμεγήζεηε ηη είλαη αληρλεπηήο (κνλάδεο 2) λα πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ ζα

αθνινπζεζνύλ πξνθεηκέλνπ ν αληρλεπηήο λα πβξηδνπνηήζεη ηελ θαηάιιειε αιιεινπρία DNA

(κνλάδεο 4) θαη λα εμεγήζεηε πνηνο είλαη ν θιώλνο ηνπ DNA πνπ ζα πβξηδνπνηεζεί (κνλάδεο 4) Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ ∆

Υγηήο άληξαο παληξεύηεθε κε πγηή γπλαίθα θαη απέθηεζαλ έλα αγόξη κε αρξσκαηνςία ζην

θόθθηλν θαη ην πξάζηλν ρξώκα έλα θνξίηζη πνπ πάζρεη από δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία θαη

πεξηκέλνπλ ην ηξίην παηδί ηνπο

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη λα εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ παηδηώλ ηνπο θαη λα εμεγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆3 Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην ηξίην παηδί λα έρεη θπζηνινγηθό θαηλόηππν

Να εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο θάλνληαο ή ηελ απαηηνύκελε δηαζηαύξσζε ή ηηο

απαηηνύκελεο δηαζηαπξώζεηο Μονάδερ 12

∆4 Να εμεγήζεηε ηα γελεηηθά αίηηα ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-42-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

∆ίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν

C T T A A C T A A T A G G G T G G A C C T A A C A T A G A T

G A A T T G A T T A T C C C A C C T G G A T T G T A T C T A

Γ1 Να γξάςεηε ην mRNA πνπ ζα πξνθύςεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

νξίδνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ηνπ (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο

(κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ2 Να βξείηε ηνλ αξηζκό ησλ ακηλνμέσλ από ηα νπνία ζα απνηειείηαη ην έλδπκν κεηά ηε

κεηάθξαζε ηνπ παξαπάλσ mRNA (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο κε

βάζε ηηο ηδηόηεηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε ιεηηνπξγία ηνπ ελδύκνπ αλ ζπκβεί γνληδηαθή

κεηάιιαμε ε νπνία ζα πξνθαιέζεη έιιεηςε ηνπ δεύηεξνπ λνπθιενηηδίνπ ζην δεύηεξν

θσδηθόλην ηνπ γνληδίνπ Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ ∆

∆ίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν

ζην νπνίν ηα άηνκα Η1 θαη ΗΗ1 ΗΗ2 ΗΗ3 ΗΗ4 ΗΗ5 ΗΗ6 πάζρνπλ από κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ ζην παξαπάλσ γελεαινγηθό

δέληξν Μονάδερ 7

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ παηδηώλ ζην παξαπάλσ

γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 4

∆3 Να θάλεηε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο θαη λα αηηηνινγήζεηε ηηο απαληήζεηο ζαο Μονάδερ 14

Σημείωζη Να μην εξεηαζθεί η πεπίπηωζη θςλοζύνδεηος επικπαηούρ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-43-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ ∆ίλνληαη ηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα Α θαη Β

Σην Α απεηθνλίδνληαη νη θάζεηο (αβγ θαη δ)

αλάπηπμεο ελόο κηθξννξγαληζκνύ Σην Β

απεηθνλίδεηαη ε παξαγσγή ηνπ πξντόληνο από

ηνλ κηθξννξγαληζκό γηα ην ίδην ρξνληθό

δηάζηεκα

Γ1 Με βάζε ην δηάγξακκα Α λα

ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο

(κνλάδεο 3) θαη λα νλνκάζεηε ηηο θάζεηο

ηεο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 7

Γ2 Σε πνηα θάζε παξάγεηαη ε κεγαιύηεξε πνζόηεηα ηνπ πξντόληνο (κνλάδεο 2) Nα

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 Αλ ην πξντόλ εθθξίλεηαη από ηνλ κηθξννξγαληζκό πώο ζα ην παξαιάβνπκε από ηελ

θαιιηέξγεηα Μονάδερ 6

Γ4 Να αλαθέξεηε ηνπο παξάγνληεο πνπ επεξεάδνπλ ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ηνπ

κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 4

ΘΔΜΑ ∆ ∆ίλεηαη ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ πεξηέρεη ην αζπλερέο γνλίδην

ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ παξαθάησ πεπηηδίνπ

H2N- μεθειονίνη - αλανίνη - λευκίνη - αζπαραγίνη ndash COOH

∆1 Να γξάςεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 4) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 10

∆2 Να γξάςεηε ην πξόδξνκν mRNA ην ώξηκν mRNA ην εζώλην ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 6) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 15

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ

Aιαλίλε = GCU Λεπθίλε = UUG Αζπαξαγίλε = AAU

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-44-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

1 Πνηα είλαη ε δνmicroή ηνπ DNA ζην ρώξν ζύmicroθσλα microε ην microνληέιν ηεο δηπιήο έιηθαο Μονάδερ 12

2 Να πεξηγξάςεηε πώο ξπζmicroίδεηαη ε γνληδηαθή έθθξαζε ζηα επθαξπσηηθά θύηηαξα Μονάδερ 8

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνλ αιθηζmicroό Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο πνπ πάζρεη από νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

παληξεύεηαη microία γπλαίθα ε νπνία δελ πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο

ινβνύο απηηώλ Τν δεπγάξη απηό απνθηά ηξία παηδηά

Τν πξώην εmicroθαλίδεη ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ ην δεύηεξν δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη πξνζθνιιεmicroέλνπο ινβνύο απηηώλ θαη ην ηξίην δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ γνλέσλ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

β Πνηνη είλαη νη πηζαλνί γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παηδηώλ Μονάδερ 5

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-45-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Σην θπηό κνζρνκπίδειν ην ρξώκα ησλ ζπεξκάησλ κπνξεί λα είλαη είηε θίηξηλν είηε πξάζηλν

ελώ ην ύςνο ηνπ είλαη είηε ςειό είηε θνληό Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηηο παξαπάλσ

ηδηόηεηεο βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά δεύγε νκνιόγσλ ρξσκνζσκάησλ Δάλ έρεηε ζηε

δηάζεζή ζαο έλα ςειό κνζρνκπίδειν κε θίηξηλα ζπέξκαηα λα θάλεηε ηηο θαηάιιειεο

δηαζηαπξώζεηο πνπ απαηηνύληαη γηα λα βξείηε ην γνλόηππό ηνπ (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 11

Γ2 Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο από δύν θπζηνινγηθνύο

γνλείο κπνξεί λα γελλεζεί παηδί κε ζύλδξνκν Turner Μονάδερ 8

Γ3 Μία πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κία πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ Γ

Γίδεηαη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Σηνλ θιώλν ΕΖ ε αληηγξαθή γίλεηαη

κε αζπλερή ηξόπν Τα ζεκεία Γ θαη Ζ ππνδεηθλύνπλ ηε ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα λα ζρεδηάζεηε ηα ζπλερή θαη αζπλερή

ηκήκαηα ησλ λέσλ θιώλσλ κε βέιε ππνδεηθλύνληαο ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ λέσλ θαη

ησλ κεηξηθώλ θιώλσλ (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Σηνλ θιώλν πνπ αληηγξάθεηαη κε ζπλερή ηξόπν λα γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ

λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ πξσηαξρηθνύ ηκήκαηνο ην νπνίν απνηειείηαη

από 8 (νθηώ) λνπθιενηίδηα (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Γ3 Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην πεπηίδην απηό Μονάδερ 2

Γ4 Μεηά ηελ επίδξαζε αθηηλνβνιίαο ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ζπάεη ζηα ζεκεία πνπ

ππνδεηθλύνληαη από ηα βέιε Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε θαη λα

ζεκεηώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ Μονάδερ 2

Γ5 Τν ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε επαλαζπλδέεηαη ζηα ίδηα ζεκεία θνπήο κεηά από

αλαζηξνθή

Να γξάςεηε νιόθιεξν ην κόξην ηνπ DNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηελ αλαζηξνθή (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην λέν πεπηίδην (κνλάδεο 2)

Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-46-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν Σην κόξην απηό ζπκβαίλεη κεηάιιαμε πξνζζήθεο ηξηώλ (3) δηαδνρηθώλ

λνπθιενηηδίσλ (5΄-GAT-3΄)

Γ1 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Φ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) θαη ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα ηνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ2 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Υ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) Ζ παξαπάλσ κεηάιιαμε έρεη ειάρηζηε επίδξαζε ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα

ηνπ ελδύκνπ Πώο ραξαθηεξίδεηαη απηή ε κεηάιιαμε (κνλάδεο 2) Nα εμεγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 9

Γ3 Σε δύν άηνκα πνπ πάζρνπλ από ζύλδξνκν Klinefelter έγηλε αλάιπζε ηεο αιιεινπρίαο ησλ

βάζεσλ ηνπ DNA ησλ θπιεηηθώλ ρξσκνζσκάησλ ηνπο Σην πξώην άηνκν ε αλάιπζε έδεημε

ηξεηο δηαθνξεηηθέο αιιεινπρίεο βάζεσλ DNA Σην δεύηεξν άηνκν ε αλάιπζε έδεημε δύν

παλνκνηόηππεο θαη κία δηαθνξεηηθή αιιεινπρία βάζεσλ DNA Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο

κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο γελλήζεθαλ ηα άηνκα απηά από θπζηνινγηθνύο

γνλείο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ Γ

Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-47-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Α

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Μηα πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κηα πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 7

Γ2 Ζ αλάιπζε δεηγκάησλ DNA από δύν βαθηεξηαθέο θαιιηέξγεηεο έδσζε ηα εμήο

απνηειέζκαηα ζηελ πξώηε θαιιηέξγεηα βξέζεθε πνζνζηό αδελίλεο (Α) 28 θαη

ζηεδεύηεξε βξέζεθε πνζνζηό γνπαλίλεο (G) 28 Να εμεγήζεηε αλ ηα βαθηήξηα ησλ δύν

θαιιηεξγεηώλ αλήθνπλ ζην ίδην ή ζε δηαθνξεηηθό είδνο Μονάδερ 6

Γ3 Με πνηνπο ηξόπνπο γίλεηαη ε θαιιηέξγεηα κηθξννξγαληζκώλ ζε κεγάιε θιίκαθα Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ Γ Σrsquo έλα κόξην DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ ππάξρνπλ δύν γνλίδηα Α θαη Β όπσο θαίλεηαη ζην

ζρήκα

Γ1 Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο θαη λα νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ

αιπζίδσλ ηνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Τα γνλίδηα Α θαη Β κεηαγξάθνληαη ζε RNA Να νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπ RNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Πνηα είλαη ε θσδηθή αιπζίδα γηα ην γνλίδην Α θαη πνηα γηα ην Β (κνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ4 Τη είλαη ν ππνθηλεηήο (κνλάδεο 2) Να νξίζεηε ηε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή γηα θάζε γνλίδην κε

έλα βέινο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-48-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Να αλαθέξεηε ηα βήκαηα πνπ απαηηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο

αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο από έλα δηαγνληδηαθό δών Μονάδερ 12

Γ2 Να εμεγήζεηε πώο ε ζεξκνθξαζία επεξεάδεη ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 8

Γ3 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ πξηκνζώκαηνο ζηελ αληηγξαθή ηνπ DNA Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ

Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-49-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Μεηέξα κε θπζηνινγηθή όξαζε θαη νκάδα αίκαηνο Β απνθηά δύν παηδηά κε έλαλ άλδξα κε

θπζηνινγηθή όξαζε Τν θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο ΑΒ ελώ ην αγόξη νκάδα αίκαηνο Ο

Τν έλα από ηα δύν παηδηά πάζρεη από κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν ndash θόθθηλν

Γ1 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ σο πξνο ηνπο δύν

ραξαθηήξεο (κνλάδεο 8) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 10) Μονάδερ 18

Γ2 Πνην από ηα δύν παηδηά δελ έρεη θπζηνινγηθή όξαζε Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA

(Ι) GACTAATAAAAGAAGTAGTTAGGATCATAGG

(ΙΙ) CTGATTATTTTCTTCATCAA TCCTAGTA TCC

πνπ θσδηθνπνηεί ην πεπηίδην

H2N-Μεθειονίνη-Τυροζίνη-Φαινυλαλανίνη-Φαινυλαλανίνη-Τυροζίνη-COOH

Γ1 Να εμεγήζεηε πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA είλαη ε θσδηθή θαη

πνηα είλαη ε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 4) Να γξάςεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ησλ

αιπζίδσλ (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 8

Γ2 Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ

παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA (κνλάδεο 2) θαζώο θαη ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε πνύ νθείιεηαη ε δηαθνξά κεηαμύ ησλ δύν απηώλ κνξίσλ

(κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ παξαπάλσ πεπηηδίνπ εάλ κηα

γνληδηαθή κεηάιιαμε πνπ ζα ζπκβεί ζην θσδηθόλην ηεο ηπξνζίλεο νδεγήζεη ζε

αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από ζπκίλε Μονάδερ 5

Γ4 Δάλ ε παξαπάλσ γνληδηαθή κεηάιιαμε νδεγήζεη ζε αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από

αδελίλε λα εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ πεπηηδίνπ Μονάδερ 5

Γίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Μεζεηνλίλε AUG

Τπξνζίλε UAC UAU

Φαηλπιαιαλίλε UUU UUC

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-50-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Μηα αξζεληθή κύγα Drosophila κε ιεπθά κάηηα δηαζηαπξώζεθε κε κηα ζειπθή κε θόθθηλα

κάηηα Από ηε δηαζηαύξσζε απηή πήξακε 280 απνγόλνπο ζηελ F1 γεληά πνπ είραλ όινη

θόθθηλα κάηηα Γηαζηαπξώλνληαο δύν άηνκα από ηελ F1 γεληά πξνθύπηνπλ 319 απόγνλνη

ζηελ F2 γεληά Μηα αλάιπζε ησλ απνγόλσλ ηεο F2 γεληάο έδεημε όηη ππάξρνπλ

159 ζειπθά κε θόθθηλα κάηηα

82 αξζεληθά κε θόθθηλα κάηηα θαη

78 αξζεληθά κε ιεπθά κάηηα

Με βάζε ηα δεδνκέλα λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ην παξαπάλσ

γλώξηζκα Γηα ηα άηνκα πνπ δηαζηαπξώζεθαλ δίλεηαη όηη ηα ζειπθά έρνπλ έλα δεπγάξη X

ρξσκνζσκάησλ (ΦΦ) θαη ηα αξζεληθά έρνπλ έλα Φ θαη έλα Χ ρξσκόζσκα (ΦΧ)

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν όπνπ απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη κηα κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

Τα άηνκα ΙΙ2 ΙΙ3 ΙΙΙ3 θαη ΙV3 πάζρνπλ από ηελ αζζέλεηα απηή Γηα όια ηα παξαθάησ

εξσηήκαηα λα κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο

Γ2 Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη ε αζζέλεηα Μονάδερ 6

Γ3 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην δεπγάξη ΙΙΙ1 III2 λα απνθηήζεη αγόξη πνπ ζα πάζρεη

(κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 8

Γ4 Αλ ηα άηνκα Ι1 θαη Ι4 πάζρνπλ από κηα αζζέλεηα πνπ νθείιεηαη ζε γνλίδην κηηνρνλ-δξηαθνύ

DNA λα αλαθέξεηε πνηα άηνκα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ ζα θιεξνλνκή-ζνπλ ην γνλίδην

απηό (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-51-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA ην νπνίν θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Αιπζίδα 1 GTTGAATTCTTAGCTTAAGTCGGGCATGAATTCTC

Αιπζίδα 2 CAACTTAAGAATCGAATTCAGCCCGTACTTAAGAG

Γ1 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

επηζεκαίλνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ησλ αιπζίδσλ ηνπ (κνλάδεο 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Τν παξαπάλσ ηκήκα DNA αληηγξάθεηαη θαη θαηά ηε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

δεκηνπξγνύληαη ηα παξαθάησ πξσηαξρηθά ηκήκαηα

i) 5΄-GAGAAUUC-3΄

ii) 5΄-UUAAGCUA-3΄

iii) 5΄-GUUGAAUU-3΄

Να πξνζδηνξίζεηε πνηα αιπζίδα αληηγξάθεηαη κε ζπλερή θαη πνηα κε αζπλερή ηξόπν

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε ην έλδπκν EcoRI πξνθεηκέλνπ λα ελζσκα-ησζεί ζε

έλα από ηα δύν πιαζκίδηα Α θαη Β πνπ δίλνληαη παξαθάησ

Πνην από ηα δύν πιαζκίδηα ζα επηιέμεηε γηα ηε δεκηνπξγία αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ

(κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Πόζνη θσζθνδηεζηεξηθνί δεζκνί ζα δηαζπαζηνύλ ζην πιαζκίδην πνπ επηιέμαηε θαη πόζνη ζα

δεκηνπξγεζνύλ θαηά ην ζρεκαηηζκό ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ4 Από ηε κύγα Drosophila απνκνλώζεθαλ ηξία δηαθνξεηηθά θπζηνινγηθά θύηηαξα ζηα νπνία

πξνζδηνξίζηεθε ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ζε δεύγε βάζεσλ

Σην πξώην θύηηαξν ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ππνινγίζηεθε ζε 32108 δεύγε βάζεσλ

ζην δεύηεξν θύηηαξν ζε 16108 δεύγε βάζεσλ θαη ζην ηξίην θύηηαξν ζε 6410

8 δεύγε

βάζεσλ

Να δηθαηνινγήζεηε γηαηί ππάξρνπλ νη δηαθνξέο απηέο ζην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ησλ

ηξηώλ θπηηάξσλ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-52-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ Γ

Έλα πιαζκίδην πνπ ρξεζηκνπνηείηαη σο θνξέαο θισλνπνίεζεο ελόο ηκήκαηνο DNA έρεη έλα

γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε θαη έλα γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληη-

βηνηηθό ηεηξαθπθιίλε Τν γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζηελ ηεηξαθπθιίλε πεξηέρεη ηελ αιιεινπρία

πνπ αλαγλσξίδεηαη από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Γεκηνπξγνύκε αλαζπλδπαζ-

κέλα πιαζκηδία κε ηε ρξήζε ηεο πεξηνξηζηηθήο ελδνλνπθιεάζεο EcoRI

Τα κεηαζρεκαηηζκό βαθηεξίσλ πνπ δελ είραλ θαλέλα πιαζκίδην Σηε ζπλέρεηα ηα βαθηήξηα

θαιιηεξγνύληαη ζε ζξεπηηθό πιηθό

Γ1 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ηεηξαθπθιίλε αληί ηεο ακπηθηιίλεο (κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 Σηνπο παξαθάησ δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο (1 2 3) θαίλεηαη ε δηαβάζκηζε ηεο ζπγθέληξσζεο

ηνπ νμπγόλνπ θαη ε πεξηνρή αλάπηπμεο ηξηώλ εηδώλ κηθξννξγα-ληζκώλ ζε πγξό ζξεπηηθό

πιηθό Οη κηθξννξγαληζκνί απεηθνλίδνληαη σο καύξεο θνπθίδεο

Σε πνηνλ από ηνπο ηξεηο δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο έρνπκε θαιιηέξγεηα κπθήησλ πνπ

ρξεζηκνπνηνύληαη ζηελ αξηνβηνκεραλία βαθηεξίσλ ηνπ γέλνπο Clostridium θαη βαθηεξίσλ

ηνπ γέλνπο Mycobacterium (κνλάδεο 3) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

Γ4 Με πνηνλ ηξόπν δεκηνπξγνύκε δηαγνληδηαθά θπηά ηα πξντόληα ησλ νπνίσλ έρνπλ

κεγαιύηεξε δηάξθεηα δσήο ζε ζρέζε κε απηά ησλ κε δηαγνληδηαθώλ θπηώλ Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-53-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ δηάγξακκα απεηθνλίδεηαη ε θπζηνινγηθή κεηαβνιή ζην πνζνζηό ησλ

πνιππεπηηδηθώλ αιπζίδσλ ησλ αηκνζθαηξηλώλ HbA HbF θαη HbA2 ηνπ αλζξώπνπ από ηελ

εκβξπηθή ειηθία θαη κεηά ηε γέλλεζή ηνπ

Γ1 Πνην είδνο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο αληηζηνηρεί ζε θαζεκηά από ηηο θακπύιεο Η ΗΗ ΗΗΗ θαη IV

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ2 Τα απνηειέζκαηα κηαο εμέηαζεο αίκαηνο ζε έλαλ ελήιηθα έδεημαλ όηη νη αηκνζθαηξίλεο HbA

HbF θαη HbA2 είλαη ζε θπζηνινγηθά επίπεδα Πόζα γνλίδηα είλαη ππεύζπλα γηα ηε ζύλζεζε

ηεο HbA ζε έλα ζσκαηηθό θύηηαξν ζηε κεηάθαζε (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA πνπ πεξηέρεη ηα θσδηθόληα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα επηά

πξώηα ακηλνμέα ηεο θπζηνινγηθήο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο HbA

5΄hellip GTG CAC CTG ACT CCT GAG GAG hellip 3΄

3΄hellip CAC GTG GAC TGA GGA CTC CTC hellip 5΄

Ζ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI αλαγλσξίδεη ηελ αιιεινπρία

5΄ CTGAG 3΄

3΄ GACTC 5΄

θαη θόβεη θάζε αιπζίδα κεηαμύ ηνπ C θαη ηνπ Τ (κε θαηεύζπλζε 5΄3΄) Ζ αιιεινπρία πνπ

αλαγλσξίδεη ε DdeI βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα DNA Από έλα άηνκν θνξέα ηεο

δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο απνκνλώζεθαλ ηκήκαηα DNA πνπ πεξηέρνπλ ηα θσδηθόληα ηα

νπνία θσδηθνπνηνύλ ηα επηά πξώηα ακηλνμέα ηεο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Σηα ηκήκαηα απηά

επηδξάζακε κε ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI

Πόζα ηκήκαηα DNA δηαθνξεηηθνύ κήθνπο ζα πξνθύςνπλ κεηά ηε δξάζε ηεο DdeI (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 7

Γ4 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο δηάγλσζεο ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο θαηά ηνλ

πξνγελλεηηθό έιεγρν ηε δέθαηε εβδνκάδα ηεο θύεζεο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-54-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Σε ηξεηο δηαθνξεηηθνύο βηναληηδξαζηήξεο πξαγκαηνπνηείηαη

θιεηζηή θαιιηέξγεηα ηξηώλ δηαθνξεηηθώλ κηθξννξγαληζκώλ Α Β

θαη Γ αληίζηνηρα

Σηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα απεηθνλίδεηαη ν αξηζκόο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ ζε ζρέζε κε ην ρξόλν

Σην ρξνληθό δηάζηεκα από 0 έσο t1 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ

ζηνπο βηναληηδξα-ζηήξεο είλαη πςειή θαη ζηαζεξή ελώ ζην ρξν-

ληθό δηάζηεκα από t1 έσο t2 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ είλαη

ρακειή θαη ζηαζεξή

Γ1 Με βάζε ηα ζρήκαηα λα ραξαθηεξίζεηε ηνπο

κηθξννξγαληζκνύο Α Β Γ ζε ζρέζε κε ηελ εμάξηεζε ηεο

αλάπηπμήο ηνπο από ηε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ (κνλάδεο 6)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

Γ2 Με βάζε ηα ζρήκαηα ζε πνηα θάζε ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ γίλεηαη ε κεηαβνιή ηεο ζπγθέληξσζεο ηνπ Ο2

ζηνλ βηναληηδξαζηήξα όπνπ θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α

(κνλάδεο 2)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 4

Γ3 Πώο εμεγείηαη ε εθζεηηθή θάζε ζε κία θιεηζηή θαιιηέξγεηα

κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 4

Γ4 Τη ελλννύκε ζήκεξα κε ηνλ όξν δύκσζε (κνλάδεο 3) Πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο

(κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ πεπηίδην πνπ παξάγεηαη από έλα βαθηήξην

HOOCminusμεθειονίνηminusαλανίνηminusζερίνηminusαζπαραγίνηminusμεθειονίνηminusNH2

Γ1 Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ δίθισλνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ πεπηίδην (κνλάδεο

2) Να νξίζεηε ην 5΄ θαη 3΄ άθξν θάζε αιπζίδαο (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να θαζνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Γίλνληαη ηα θσδηθόληα

αιαλίλε GCU αζπαξαγίλε AAU κεζεηνλίλε AUG ζεξίλε UCU

Τν θσδηθόλην ιήμεο είλαη ην UGA Μονάδερ 15

Γ2 Μπνξεί ε παξαπάλσ αιπζίδα λα θνπεί από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 5

Γ3 Πώο ζρεκαηίδεηαη ην ζύκπινθν έλαξμεο ηεο πξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 3) Από ηη

απνηειείηαη ην πνιύζσκα (κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-55-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν απεηθνλίδεη ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη κηα

αζζέλεηα ηνπ κεηαβνιηζκνύ ζηνλ άλζξσπν

Γ1 Ζ αζζέλεηα απηή νθείιεηαη ζε επηθξαηέο ή ζε ππνιεηπόκελν γνλίδην (Μνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Κιεξνλνκείηαη σο απηνζσκηθόο ή

θπινζύλδεηνο ραξαθηήξαο (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 12

Γ2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέλδξν Μονάδερ 6

Γ3 O άλδξαο ΗΗΗ1 απνθηά κε γπλαίθα εηεξόδπγε ζηελ αζζέλεηα απηή έλα αγόξη

Να βξείηε ηε πηζαλόηεηα πνπ ππάξρεη ην αγόξη απηό λα πάζρεη αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Τα ζεκεία Α θαη Γ ππνδεηθλύνπλ ηε

ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηό ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ κεηξηθώλ αιπζίδσλ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ζρεδηάζεηε ζην ίδην ζρήκα ηα αζπλερή θαη

ηα ζπλερή ηκήκαηα ησλ δύν λέσλ αιπζίδσλ κε

βέιε θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηά ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπο (Μνλάδεο 3)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4)

Μονάδερ 7

Γ3 Ζ κεηξηθή αιπζίδα ηνπ DNA πνπ αληηγξάθε-

ηαη κε ζπλερή ηξόπν ακέζσο κεηά κεηαγξάθεηαη

Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ RNA πνπ ζρεκαηίδεηαη

θαηά ηε κεηαγξαθή θαη λα ζεκεηώζεηε ηνλ

πξνζαλαηνιηζκό ηνπ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ4 Πνηα είλαη ε δξάζε ηεο RNA πνιπκεξάζεο κεηά ηελ πξόζδεζή ηεο ζηνλ ππνθηλεηή ελόο

γνληδίνπ Μονάδερ 6

Page 40: biologia kat 3o 4o

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-40-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2009 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο ∆ίλεηαη ην παξαθάησ νιηγνπεπηίδην έμη ακηλνμέσλ ην νπνίν δελ έρεη ππνζηεί θακία ηξνπνπνίεζε

κεηά ηε ζύλζεζή ηνπ

Ζ2Ν ndash Μεθειονίνη ndash Γλυκίνη ndash Λυζίνη ndash Τρυπηοθάνη ndash Βαλίνη ndash Αλανίνη - COOH

Α Με ηε βνήζεηα ηνπ ηκήκαηνο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα πνπ παξαηίζεηαη γξάςηε ηελ αιιεινπρία

ησλ λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ ηκήκαηνο mRNA πνπ θσδηθνπνηεί ην

παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην ∆ηθαηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 13

Β Γξάςηε κε ηνλ θαηάιιειν πξνζαλαηνιηζκό ηελ αιιεινπρία λνπθιενηηδίσλ ζην δίθισλν

κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ νιηγνπεπηίδην Πνηα είλαη ε θσδηθή θαη πνηα ε κε

θσδηθή αιπζίδα Μονάδερ 6

Γ Δάλ ε ηξηπιέηα 5΄-UGG-3΄ ζην mRNA αληηθαηαζηαζεί από ηελ ηξηπιέηα 5΄-UGA-3΄ γξάςηε

ηελ αιιεινπρία ησλ ακηλνμέσλ ζην λέν νιηγνπεπηίδην πνπ ζα ζπληεζεί Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ 4ο Σην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ζηα κέιε

κηαο νηθνγέλεηαο ε αηκνξξνθηιία Α (Δίλαη καπξηζκέλα ηα ΗΗ 1 ΗΗ 4 θαη ΗΗΗ 1)

Α Πώο θιεξνλνκείηαη ε αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 5

Β Να γξάςεηε θαη λα δηθαηνινγήζεηε κε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο ηνπο γνλνηύπνπο όισλ ησλ

κειώλ πνπ απεηθνλίδνληαη ζην γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 13

Γ Δάλ νη γνλείο ΗΗ 3 θαη ΗΗ 4 απνθηήζνπλ επόκελν παηδί πνηα είλαη ε πηζαλόηεηα λα λνζεί από

αηκνξξνθηιία Α Μονάδερ 7

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο θσδηθνλίσλ

θαη ακηλνμέσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

GUCrarrΒαιίλε

UGGrarrΤξππηνθάλε

GGUrarrΓιπθίλε

AUGrarrΜεζεηνλίλε

AAArarrΛπζίλε

GCCrarrΑιαλίλε

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-41-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο κε ηηο νπνίεο κπνξνύλ λα παξαρζνύλ κνλνθισληθά

αληηζώκαηα ηα νπνία ζπλεηζθέξνπλ ζηνλ πξνζδηνξηζκό ησλ νκάδσλ αίκαηνο ηνπ αλζξώπνπ Μονάδερ 7

Γ2 Να αλαθέξεηε πνηνπο ηύπνπο αηκνξνθηιίαο γλσξίδεηε θαη πνύ νθείινληαη (κνλάδεο 2) Να

πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία αληηκεηώπηζεο κίαο εμ απηώλ κε βάζε ηε κέζνδν δεκηνπξγίαο

δηαγνληδηαθώλ δώσλ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 ∆ίλεηαη κείγκα κνξίσλ DNA θαη έλαο αληρλεπηήο RΝΑ

Να εμεγήζεηε ηη είλαη αληρλεπηήο (κνλάδεο 2) λα πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ ζα

αθνινπζεζνύλ πξνθεηκέλνπ ν αληρλεπηήο λα πβξηδνπνηήζεη ηελ θαηάιιειε αιιεινπρία DNA

(κνλάδεο 4) θαη λα εμεγήζεηε πνηνο είλαη ν θιώλνο ηνπ DNA πνπ ζα πβξηδνπνηεζεί (κνλάδεο 4) Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ ∆

Υγηήο άληξαο παληξεύηεθε κε πγηή γπλαίθα θαη απέθηεζαλ έλα αγόξη κε αρξσκαηνςία ζην

θόθθηλν θαη ην πξάζηλν ρξώκα έλα θνξίηζη πνπ πάζρεη από δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία θαη

πεξηκέλνπλ ην ηξίην παηδί ηνπο

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη λα εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ παηδηώλ ηνπο θαη λα εμεγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆3 Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην ηξίην παηδί λα έρεη θπζηνινγηθό θαηλόηππν

Να εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο θάλνληαο ή ηελ απαηηνύκελε δηαζηαύξσζε ή ηηο

απαηηνύκελεο δηαζηαπξώζεηο Μονάδερ 12

∆4 Να εμεγήζεηε ηα γελεηηθά αίηηα ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-42-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

∆ίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν

C T T A A C T A A T A G G G T G G A C C T A A C A T A G A T

G A A T T G A T T A T C C C A C C T G G A T T G T A T C T A

Γ1 Να γξάςεηε ην mRNA πνπ ζα πξνθύςεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

νξίδνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ηνπ (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο

(κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ2 Να βξείηε ηνλ αξηζκό ησλ ακηλνμέσλ από ηα νπνία ζα απνηειείηαη ην έλδπκν κεηά ηε

κεηάθξαζε ηνπ παξαπάλσ mRNA (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο κε

βάζε ηηο ηδηόηεηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε ιεηηνπξγία ηνπ ελδύκνπ αλ ζπκβεί γνληδηαθή

κεηάιιαμε ε νπνία ζα πξνθαιέζεη έιιεηςε ηνπ δεύηεξνπ λνπθιενηηδίνπ ζην δεύηεξν

θσδηθόλην ηνπ γνληδίνπ Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ ∆

∆ίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν

ζην νπνίν ηα άηνκα Η1 θαη ΗΗ1 ΗΗ2 ΗΗ3 ΗΗ4 ΗΗ5 ΗΗ6 πάζρνπλ από κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ ζην παξαπάλσ γελεαινγηθό

δέληξν Μονάδερ 7

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ παηδηώλ ζην παξαπάλσ

γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 4

∆3 Να θάλεηε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο θαη λα αηηηνινγήζεηε ηηο απαληήζεηο ζαο Μονάδερ 14

Σημείωζη Να μην εξεηαζθεί η πεπίπηωζη θςλοζύνδεηος επικπαηούρ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-43-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ ∆ίλνληαη ηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα Α θαη Β

Σην Α απεηθνλίδνληαη νη θάζεηο (αβγ θαη δ)

αλάπηπμεο ελόο κηθξννξγαληζκνύ Σην Β

απεηθνλίδεηαη ε παξαγσγή ηνπ πξντόληνο από

ηνλ κηθξννξγαληζκό γηα ην ίδην ρξνληθό

δηάζηεκα

Γ1 Με βάζε ην δηάγξακκα Α λα

ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο

(κνλάδεο 3) θαη λα νλνκάζεηε ηηο θάζεηο

ηεο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 7

Γ2 Σε πνηα θάζε παξάγεηαη ε κεγαιύηεξε πνζόηεηα ηνπ πξντόληνο (κνλάδεο 2) Nα

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 Αλ ην πξντόλ εθθξίλεηαη από ηνλ κηθξννξγαληζκό πώο ζα ην παξαιάβνπκε από ηελ

θαιιηέξγεηα Μονάδερ 6

Γ4 Να αλαθέξεηε ηνπο παξάγνληεο πνπ επεξεάδνπλ ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ηνπ

κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 4

ΘΔΜΑ ∆ ∆ίλεηαη ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ πεξηέρεη ην αζπλερέο γνλίδην

ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ παξαθάησ πεπηηδίνπ

H2N- μεθειονίνη - αλανίνη - λευκίνη - αζπαραγίνη ndash COOH

∆1 Να γξάςεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 4) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 10

∆2 Να γξάςεηε ην πξόδξνκν mRNA ην ώξηκν mRNA ην εζώλην ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 6) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 15

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ

Aιαλίλε = GCU Λεπθίλε = UUG Αζπαξαγίλε = AAU

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-44-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

1 Πνηα είλαη ε δνmicroή ηνπ DNA ζην ρώξν ζύmicroθσλα microε ην microνληέιν ηεο δηπιήο έιηθαο Μονάδερ 12

2 Να πεξηγξάςεηε πώο ξπζmicroίδεηαη ε γνληδηαθή έθθξαζε ζηα επθαξπσηηθά θύηηαξα Μονάδερ 8

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνλ αιθηζmicroό Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο πνπ πάζρεη από νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

παληξεύεηαη microία γπλαίθα ε νπνία δελ πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο

ινβνύο απηηώλ Τν δεπγάξη απηό απνθηά ηξία παηδηά

Τν πξώην εmicroθαλίδεη ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ ην δεύηεξν δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη πξνζθνιιεmicroέλνπο ινβνύο απηηώλ θαη ην ηξίην δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ γνλέσλ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

β Πνηνη είλαη νη πηζαλνί γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παηδηώλ Μονάδερ 5

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-45-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Σην θπηό κνζρνκπίδειν ην ρξώκα ησλ ζπεξκάησλ κπνξεί λα είλαη είηε θίηξηλν είηε πξάζηλν

ελώ ην ύςνο ηνπ είλαη είηε ςειό είηε θνληό Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηηο παξαπάλσ

ηδηόηεηεο βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά δεύγε νκνιόγσλ ρξσκνζσκάησλ Δάλ έρεηε ζηε

δηάζεζή ζαο έλα ςειό κνζρνκπίδειν κε θίηξηλα ζπέξκαηα λα θάλεηε ηηο θαηάιιειεο

δηαζηαπξώζεηο πνπ απαηηνύληαη γηα λα βξείηε ην γνλόηππό ηνπ (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 11

Γ2 Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο από δύν θπζηνινγηθνύο

γνλείο κπνξεί λα γελλεζεί παηδί κε ζύλδξνκν Turner Μονάδερ 8

Γ3 Μία πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κία πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ Γ

Γίδεηαη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Σηνλ θιώλν ΕΖ ε αληηγξαθή γίλεηαη

κε αζπλερή ηξόπν Τα ζεκεία Γ θαη Ζ ππνδεηθλύνπλ ηε ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα λα ζρεδηάζεηε ηα ζπλερή θαη αζπλερή

ηκήκαηα ησλ λέσλ θιώλσλ κε βέιε ππνδεηθλύνληαο ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ λέσλ θαη

ησλ κεηξηθώλ θιώλσλ (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Σηνλ θιώλν πνπ αληηγξάθεηαη κε ζπλερή ηξόπν λα γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ

λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ πξσηαξρηθνύ ηκήκαηνο ην νπνίν απνηειείηαη

από 8 (νθηώ) λνπθιενηίδηα (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Γ3 Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην πεπηίδην απηό Μονάδερ 2

Γ4 Μεηά ηελ επίδξαζε αθηηλνβνιίαο ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ζπάεη ζηα ζεκεία πνπ

ππνδεηθλύνληαη από ηα βέιε Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε θαη λα

ζεκεηώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ Μονάδερ 2

Γ5 Τν ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε επαλαζπλδέεηαη ζηα ίδηα ζεκεία θνπήο κεηά από

αλαζηξνθή

Να γξάςεηε νιόθιεξν ην κόξην ηνπ DNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηελ αλαζηξνθή (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην λέν πεπηίδην (κνλάδεο 2)

Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-46-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν Σην κόξην απηό ζπκβαίλεη κεηάιιαμε πξνζζήθεο ηξηώλ (3) δηαδνρηθώλ

λνπθιενηηδίσλ (5΄-GAT-3΄)

Γ1 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Φ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) θαη ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα ηνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ2 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Υ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) Ζ παξαπάλσ κεηάιιαμε έρεη ειάρηζηε επίδξαζε ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα

ηνπ ελδύκνπ Πώο ραξαθηεξίδεηαη απηή ε κεηάιιαμε (κνλάδεο 2) Nα εμεγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 9

Γ3 Σε δύν άηνκα πνπ πάζρνπλ από ζύλδξνκν Klinefelter έγηλε αλάιπζε ηεο αιιεινπρίαο ησλ

βάζεσλ ηνπ DNA ησλ θπιεηηθώλ ρξσκνζσκάησλ ηνπο Σην πξώην άηνκν ε αλάιπζε έδεημε

ηξεηο δηαθνξεηηθέο αιιεινπρίεο βάζεσλ DNA Σην δεύηεξν άηνκν ε αλάιπζε έδεημε δύν

παλνκνηόηππεο θαη κία δηαθνξεηηθή αιιεινπρία βάζεσλ DNA Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο

κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο γελλήζεθαλ ηα άηνκα απηά από θπζηνινγηθνύο

γνλείο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ Γ

Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-47-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Α

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Μηα πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κηα πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 7

Γ2 Ζ αλάιπζε δεηγκάησλ DNA από δύν βαθηεξηαθέο θαιιηέξγεηεο έδσζε ηα εμήο

απνηειέζκαηα ζηελ πξώηε θαιιηέξγεηα βξέζεθε πνζνζηό αδελίλεο (Α) 28 θαη

ζηεδεύηεξε βξέζεθε πνζνζηό γνπαλίλεο (G) 28 Να εμεγήζεηε αλ ηα βαθηήξηα ησλ δύν

θαιιηεξγεηώλ αλήθνπλ ζην ίδην ή ζε δηαθνξεηηθό είδνο Μονάδερ 6

Γ3 Με πνηνπο ηξόπνπο γίλεηαη ε θαιιηέξγεηα κηθξννξγαληζκώλ ζε κεγάιε θιίκαθα Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ Γ Σrsquo έλα κόξην DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ ππάξρνπλ δύν γνλίδηα Α θαη Β όπσο θαίλεηαη ζην

ζρήκα

Γ1 Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο θαη λα νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ

αιπζίδσλ ηνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Τα γνλίδηα Α θαη Β κεηαγξάθνληαη ζε RNA Να νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπ RNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Πνηα είλαη ε θσδηθή αιπζίδα γηα ην γνλίδην Α θαη πνηα γηα ην Β (κνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ4 Τη είλαη ν ππνθηλεηήο (κνλάδεο 2) Να νξίζεηε ηε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή γηα θάζε γνλίδην κε

έλα βέινο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-48-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Να αλαθέξεηε ηα βήκαηα πνπ απαηηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο

αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο από έλα δηαγνληδηαθό δών Μονάδερ 12

Γ2 Να εμεγήζεηε πώο ε ζεξκνθξαζία επεξεάδεη ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 8

Γ3 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ πξηκνζώκαηνο ζηελ αληηγξαθή ηνπ DNA Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ

Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-49-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Μεηέξα κε θπζηνινγηθή όξαζε θαη νκάδα αίκαηνο Β απνθηά δύν παηδηά κε έλαλ άλδξα κε

θπζηνινγηθή όξαζε Τν θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο ΑΒ ελώ ην αγόξη νκάδα αίκαηνο Ο

Τν έλα από ηα δύν παηδηά πάζρεη από κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν ndash θόθθηλν

Γ1 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ σο πξνο ηνπο δύν

ραξαθηήξεο (κνλάδεο 8) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 10) Μονάδερ 18

Γ2 Πνην από ηα δύν παηδηά δελ έρεη θπζηνινγηθή όξαζε Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA

(Ι) GACTAATAAAAGAAGTAGTTAGGATCATAGG

(ΙΙ) CTGATTATTTTCTTCATCAA TCCTAGTA TCC

πνπ θσδηθνπνηεί ην πεπηίδην

H2N-Μεθειονίνη-Τυροζίνη-Φαινυλαλανίνη-Φαινυλαλανίνη-Τυροζίνη-COOH

Γ1 Να εμεγήζεηε πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA είλαη ε θσδηθή θαη

πνηα είλαη ε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 4) Να γξάςεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ησλ

αιπζίδσλ (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 8

Γ2 Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ

παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA (κνλάδεο 2) θαζώο θαη ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε πνύ νθείιεηαη ε δηαθνξά κεηαμύ ησλ δύν απηώλ κνξίσλ

(κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ παξαπάλσ πεπηηδίνπ εάλ κηα

γνληδηαθή κεηάιιαμε πνπ ζα ζπκβεί ζην θσδηθόλην ηεο ηπξνζίλεο νδεγήζεη ζε

αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από ζπκίλε Μονάδερ 5

Γ4 Δάλ ε παξαπάλσ γνληδηαθή κεηάιιαμε νδεγήζεη ζε αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από

αδελίλε λα εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ πεπηηδίνπ Μονάδερ 5

Γίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Μεζεηνλίλε AUG

Τπξνζίλε UAC UAU

Φαηλπιαιαλίλε UUU UUC

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-50-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Μηα αξζεληθή κύγα Drosophila κε ιεπθά κάηηα δηαζηαπξώζεθε κε κηα ζειπθή κε θόθθηλα

κάηηα Από ηε δηαζηαύξσζε απηή πήξακε 280 απνγόλνπο ζηελ F1 γεληά πνπ είραλ όινη

θόθθηλα κάηηα Γηαζηαπξώλνληαο δύν άηνκα από ηελ F1 γεληά πξνθύπηνπλ 319 απόγνλνη

ζηελ F2 γεληά Μηα αλάιπζε ησλ απνγόλσλ ηεο F2 γεληάο έδεημε όηη ππάξρνπλ

159 ζειπθά κε θόθθηλα κάηηα

82 αξζεληθά κε θόθθηλα κάηηα θαη

78 αξζεληθά κε ιεπθά κάηηα

Με βάζε ηα δεδνκέλα λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ην παξαπάλσ

γλώξηζκα Γηα ηα άηνκα πνπ δηαζηαπξώζεθαλ δίλεηαη όηη ηα ζειπθά έρνπλ έλα δεπγάξη X

ρξσκνζσκάησλ (ΦΦ) θαη ηα αξζεληθά έρνπλ έλα Φ θαη έλα Χ ρξσκόζσκα (ΦΧ)

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν όπνπ απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη κηα κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

Τα άηνκα ΙΙ2 ΙΙ3 ΙΙΙ3 θαη ΙV3 πάζρνπλ από ηελ αζζέλεηα απηή Γηα όια ηα παξαθάησ

εξσηήκαηα λα κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο

Γ2 Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη ε αζζέλεηα Μονάδερ 6

Γ3 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην δεπγάξη ΙΙΙ1 III2 λα απνθηήζεη αγόξη πνπ ζα πάζρεη

(κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 8

Γ4 Αλ ηα άηνκα Ι1 θαη Ι4 πάζρνπλ από κηα αζζέλεηα πνπ νθείιεηαη ζε γνλίδην κηηνρνλ-δξηαθνύ

DNA λα αλαθέξεηε πνηα άηνκα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ ζα θιεξνλνκή-ζνπλ ην γνλίδην

απηό (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-51-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA ην νπνίν θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Αιπζίδα 1 GTTGAATTCTTAGCTTAAGTCGGGCATGAATTCTC

Αιπζίδα 2 CAACTTAAGAATCGAATTCAGCCCGTACTTAAGAG

Γ1 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

επηζεκαίλνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ησλ αιπζίδσλ ηνπ (κνλάδεο 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Τν παξαπάλσ ηκήκα DNA αληηγξάθεηαη θαη θαηά ηε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

δεκηνπξγνύληαη ηα παξαθάησ πξσηαξρηθά ηκήκαηα

i) 5΄-GAGAAUUC-3΄

ii) 5΄-UUAAGCUA-3΄

iii) 5΄-GUUGAAUU-3΄

Να πξνζδηνξίζεηε πνηα αιπζίδα αληηγξάθεηαη κε ζπλερή θαη πνηα κε αζπλερή ηξόπν

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε ην έλδπκν EcoRI πξνθεηκέλνπ λα ελζσκα-ησζεί ζε

έλα από ηα δύν πιαζκίδηα Α θαη Β πνπ δίλνληαη παξαθάησ

Πνην από ηα δύν πιαζκίδηα ζα επηιέμεηε γηα ηε δεκηνπξγία αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ

(κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Πόζνη θσζθνδηεζηεξηθνί δεζκνί ζα δηαζπαζηνύλ ζην πιαζκίδην πνπ επηιέμαηε θαη πόζνη ζα

δεκηνπξγεζνύλ θαηά ην ζρεκαηηζκό ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ4 Από ηε κύγα Drosophila απνκνλώζεθαλ ηξία δηαθνξεηηθά θπζηνινγηθά θύηηαξα ζηα νπνία

πξνζδηνξίζηεθε ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ζε δεύγε βάζεσλ

Σην πξώην θύηηαξν ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ππνινγίζηεθε ζε 32108 δεύγε βάζεσλ

ζην δεύηεξν θύηηαξν ζε 16108 δεύγε βάζεσλ θαη ζην ηξίην θύηηαξν ζε 6410

8 δεύγε

βάζεσλ

Να δηθαηνινγήζεηε γηαηί ππάξρνπλ νη δηαθνξέο απηέο ζην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ησλ

ηξηώλ θπηηάξσλ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-52-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ Γ

Έλα πιαζκίδην πνπ ρξεζηκνπνηείηαη σο θνξέαο θισλνπνίεζεο ελόο ηκήκαηνο DNA έρεη έλα

γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε θαη έλα γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληη-

βηνηηθό ηεηξαθπθιίλε Τν γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζηελ ηεηξαθπθιίλε πεξηέρεη ηελ αιιεινπρία

πνπ αλαγλσξίδεηαη από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Γεκηνπξγνύκε αλαζπλδπαζ-

κέλα πιαζκηδία κε ηε ρξήζε ηεο πεξηνξηζηηθήο ελδνλνπθιεάζεο EcoRI

Τα κεηαζρεκαηηζκό βαθηεξίσλ πνπ δελ είραλ θαλέλα πιαζκίδην Σηε ζπλέρεηα ηα βαθηήξηα

θαιιηεξγνύληαη ζε ζξεπηηθό πιηθό

Γ1 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ηεηξαθπθιίλε αληί ηεο ακπηθηιίλεο (κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 Σηνπο παξαθάησ δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο (1 2 3) θαίλεηαη ε δηαβάζκηζε ηεο ζπγθέληξσζεο

ηνπ νμπγόλνπ θαη ε πεξηνρή αλάπηπμεο ηξηώλ εηδώλ κηθξννξγα-ληζκώλ ζε πγξό ζξεπηηθό

πιηθό Οη κηθξννξγαληζκνί απεηθνλίδνληαη σο καύξεο θνπθίδεο

Σε πνηνλ από ηνπο ηξεηο δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο έρνπκε θαιιηέξγεηα κπθήησλ πνπ

ρξεζηκνπνηνύληαη ζηελ αξηνβηνκεραλία βαθηεξίσλ ηνπ γέλνπο Clostridium θαη βαθηεξίσλ

ηνπ γέλνπο Mycobacterium (κνλάδεο 3) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

Γ4 Με πνηνλ ηξόπν δεκηνπξγνύκε δηαγνληδηαθά θπηά ηα πξντόληα ησλ νπνίσλ έρνπλ

κεγαιύηεξε δηάξθεηα δσήο ζε ζρέζε κε απηά ησλ κε δηαγνληδηαθώλ θπηώλ Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-53-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ δηάγξακκα απεηθνλίδεηαη ε θπζηνινγηθή κεηαβνιή ζην πνζνζηό ησλ

πνιππεπηηδηθώλ αιπζίδσλ ησλ αηκνζθαηξηλώλ HbA HbF θαη HbA2 ηνπ αλζξώπνπ από ηελ

εκβξπηθή ειηθία θαη κεηά ηε γέλλεζή ηνπ

Γ1 Πνην είδνο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο αληηζηνηρεί ζε θαζεκηά από ηηο θακπύιεο Η ΗΗ ΗΗΗ θαη IV

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ2 Τα απνηειέζκαηα κηαο εμέηαζεο αίκαηνο ζε έλαλ ελήιηθα έδεημαλ όηη νη αηκνζθαηξίλεο HbA

HbF θαη HbA2 είλαη ζε θπζηνινγηθά επίπεδα Πόζα γνλίδηα είλαη ππεύζπλα γηα ηε ζύλζεζε

ηεο HbA ζε έλα ζσκαηηθό θύηηαξν ζηε κεηάθαζε (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA πνπ πεξηέρεη ηα θσδηθόληα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα επηά

πξώηα ακηλνμέα ηεο θπζηνινγηθήο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο HbA

5΄hellip GTG CAC CTG ACT CCT GAG GAG hellip 3΄

3΄hellip CAC GTG GAC TGA GGA CTC CTC hellip 5΄

Ζ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI αλαγλσξίδεη ηελ αιιεινπρία

5΄ CTGAG 3΄

3΄ GACTC 5΄

θαη θόβεη θάζε αιπζίδα κεηαμύ ηνπ C θαη ηνπ Τ (κε θαηεύζπλζε 5΄3΄) Ζ αιιεινπρία πνπ

αλαγλσξίδεη ε DdeI βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα DNA Από έλα άηνκν θνξέα ηεο

δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο απνκνλώζεθαλ ηκήκαηα DNA πνπ πεξηέρνπλ ηα θσδηθόληα ηα

νπνία θσδηθνπνηνύλ ηα επηά πξώηα ακηλνμέα ηεο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Σηα ηκήκαηα απηά

επηδξάζακε κε ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI

Πόζα ηκήκαηα DNA δηαθνξεηηθνύ κήθνπο ζα πξνθύςνπλ κεηά ηε δξάζε ηεο DdeI (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 7

Γ4 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο δηάγλσζεο ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο θαηά ηνλ

πξνγελλεηηθό έιεγρν ηε δέθαηε εβδνκάδα ηεο θύεζεο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-54-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Σε ηξεηο δηαθνξεηηθνύο βηναληηδξαζηήξεο πξαγκαηνπνηείηαη

θιεηζηή θαιιηέξγεηα ηξηώλ δηαθνξεηηθώλ κηθξννξγαληζκώλ Α Β

θαη Γ αληίζηνηρα

Σηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα απεηθνλίδεηαη ν αξηζκόο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ ζε ζρέζε κε ην ρξόλν

Σην ρξνληθό δηάζηεκα από 0 έσο t1 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ

ζηνπο βηναληηδξα-ζηήξεο είλαη πςειή θαη ζηαζεξή ελώ ζην ρξν-

ληθό δηάζηεκα από t1 έσο t2 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ είλαη

ρακειή θαη ζηαζεξή

Γ1 Με βάζε ηα ζρήκαηα λα ραξαθηεξίζεηε ηνπο

κηθξννξγαληζκνύο Α Β Γ ζε ζρέζε κε ηελ εμάξηεζε ηεο

αλάπηπμήο ηνπο από ηε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ (κνλάδεο 6)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

Γ2 Με βάζε ηα ζρήκαηα ζε πνηα θάζε ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ γίλεηαη ε κεηαβνιή ηεο ζπγθέληξσζεο ηνπ Ο2

ζηνλ βηναληηδξαζηήξα όπνπ θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α

(κνλάδεο 2)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 4

Γ3 Πώο εμεγείηαη ε εθζεηηθή θάζε ζε κία θιεηζηή θαιιηέξγεηα

κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 4

Γ4 Τη ελλννύκε ζήκεξα κε ηνλ όξν δύκσζε (κνλάδεο 3) Πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο

(κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ πεπηίδην πνπ παξάγεηαη από έλα βαθηήξην

HOOCminusμεθειονίνηminusαλανίνηminusζερίνηminusαζπαραγίνηminusμεθειονίνηminusNH2

Γ1 Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ δίθισλνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ πεπηίδην (κνλάδεο

2) Να νξίζεηε ην 5΄ θαη 3΄ άθξν θάζε αιπζίδαο (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να θαζνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Γίλνληαη ηα θσδηθόληα

αιαλίλε GCU αζπαξαγίλε AAU κεζεηνλίλε AUG ζεξίλε UCU

Τν θσδηθόλην ιήμεο είλαη ην UGA Μονάδερ 15

Γ2 Μπνξεί ε παξαπάλσ αιπζίδα λα θνπεί από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 5

Γ3 Πώο ζρεκαηίδεηαη ην ζύκπινθν έλαξμεο ηεο πξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 3) Από ηη

απνηειείηαη ην πνιύζσκα (κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-55-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν απεηθνλίδεη ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη κηα

αζζέλεηα ηνπ κεηαβνιηζκνύ ζηνλ άλζξσπν

Γ1 Ζ αζζέλεηα απηή νθείιεηαη ζε επηθξαηέο ή ζε ππνιεηπόκελν γνλίδην (Μνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Κιεξνλνκείηαη σο απηνζσκηθόο ή

θπινζύλδεηνο ραξαθηήξαο (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 12

Γ2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέλδξν Μονάδερ 6

Γ3 O άλδξαο ΗΗΗ1 απνθηά κε γπλαίθα εηεξόδπγε ζηελ αζζέλεηα απηή έλα αγόξη

Να βξείηε ηε πηζαλόηεηα πνπ ππάξρεη ην αγόξη απηό λα πάζρεη αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Τα ζεκεία Α θαη Γ ππνδεηθλύνπλ ηε

ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηό ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ κεηξηθώλ αιπζίδσλ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ζρεδηάζεηε ζην ίδην ζρήκα ηα αζπλερή θαη

ηα ζπλερή ηκήκαηα ησλ δύν λέσλ αιπζίδσλ κε

βέιε θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηά ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπο (Μνλάδεο 3)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4)

Μονάδερ 7

Γ3 Ζ κεηξηθή αιπζίδα ηνπ DNA πνπ αληηγξάθε-

ηαη κε ζπλερή ηξόπν ακέζσο κεηά κεηαγξάθεηαη

Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ RNA πνπ ζρεκαηίδεηαη

θαηά ηε κεηαγξαθή θαη λα ζεκεηώζεηε ηνλ

πξνζαλαηνιηζκό ηνπ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ4 Πνηα είλαη ε δξάζε ηεο RNA πνιπκεξάζεο κεηά ηελ πξόζδεζή ηεο ζηνλ ππνθηλεηή ελόο

γνληδίνπ Μονάδερ 6

Page 41: biologia kat 3o 4o

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-41-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο κε ηηο νπνίεο κπνξνύλ λα παξαρζνύλ κνλνθισληθά

αληηζώκαηα ηα νπνία ζπλεηζθέξνπλ ζηνλ πξνζδηνξηζκό ησλ νκάδσλ αίκαηνο ηνπ αλζξώπνπ Μονάδερ 7

Γ2 Να αλαθέξεηε πνηνπο ηύπνπο αηκνξνθηιίαο γλσξίδεηε θαη πνύ νθείινληαη (κνλάδεο 2) Να

πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία αληηκεηώπηζεο κίαο εμ απηώλ κε βάζε ηε κέζνδν δεκηνπξγίαο

δηαγνληδηαθώλ δώσλ (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 ∆ίλεηαη κείγκα κνξίσλ DNA θαη έλαο αληρλεπηήο RΝΑ

Να εμεγήζεηε ηη είλαη αληρλεπηήο (κνλάδεο 2) λα πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ ζα

αθνινπζεζνύλ πξνθεηκέλνπ ν αληρλεπηήο λα πβξηδνπνηήζεη ηελ θαηάιιειε αιιεινπρία DNA

(κνλάδεο 4) θαη λα εμεγήζεηε πνηνο είλαη ν θιώλνο ηνπ DNA πνπ ζα πβξηδνπνηεζεί (κνλάδεο 4) Μονάδερ 10

ΘΔΜΑ ∆

Υγηήο άληξαο παληξεύηεθε κε πγηή γπλαίθα θαη απέθηεζαλ έλα αγόξη κε αρξσκαηνςία ζην

θόθθηλν θαη ην πξάζηλν ρξώκα έλα θνξίηζη πνπ πάζρεη από δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία θαη

πεξηκέλνπλ ην ηξίην παηδί ηνπο

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη λα εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ παηδηώλ ηνπο θαη λα εμεγήζεηε

ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 4

∆3 Να ππνινγίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην ηξίην παηδί λα έρεη θπζηνινγηθό θαηλόηππν

Να εμεγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο θάλνληαο ή ηελ απαηηνύκελε δηαζηαύξσζε ή ηηο

απαηηνύκελεο δηαζηαπξώζεηο Μονάδερ 12

∆4 Να εμεγήζεηε ηα γελεηηθά αίηηα ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-42-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

∆ίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν

C T T A A C T A A T A G G G T G G A C C T A A C A T A G A T

G A A T T G A T T A T C C C A C C T G G A T T G T A T C T A

Γ1 Να γξάςεηε ην mRNA πνπ ζα πξνθύςεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

νξίδνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ηνπ (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο

(κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ2 Να βξείηε ηνλ αξηζκό ησλ ακηλνμέσλ από ηα νπνία ζα απνηειείηαη ην έλδπκν κεηά ηε

κεηάθξαζε ηνπ παξαπάλσ mRNA (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο κε

βάζε ηηο ηδηόηεηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε ιεηηνπξγία ηνπ ελδύκνπ αλ ζπκβεί γνληδηαθή

κεηάιιαμε ε νπνία ζα πξνθαιέζεη έιιεηςε ηνπ δεύηεξνπ λνπθιενηηδίνπ ζην δεύηεξν

θσδηθόλην ηνπ γνληδίνπ Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ ∆

∆ίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν

ζην νπνίν ηα άηνκα Η1 θαη ΗΗ1 ΗΗ2 ΗΗ3 ΗΗ4 ΗΗ5 ΗΗ6 πάζρνπλ από κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ ζην παξαπάλσ γελεαινγηθό

δέληξν Μονάδερ 7

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ παηδηώλ ζην παξαπάλσ

γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 4

∆3 Να θάλεηε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο θαη λα αηηηνινγήζεηε ηηο απαληήζεηο ζαο Μονάδερ 14

Σημείωζη Να μην εξεηαζθεί η πεπίπηωζη θςλοζύνδεηος επικπαηούρ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-43-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ ∆ίλνληαη ηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα Α θαη Β

Σην Α απεηθνλίδνληαη νη θάζεηο (αβγ θαη δ)

αλάπηπμεο ελόο κηθξννξγαληζκνύ Σην Β

απεηθνλίδεηαη ε παξαγσγή ηνπ πξντόληνο από

ηνλ κηθξννξγαληζκό γηα ην ίδην ρξνληθό

δηάζηεκα

Γ1 Με βάζε ην δηάγξακκα Α λα

ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο

(κνλάδεο 3) θαη λα νλνκάζεηε ηηο θάζεηο

ηεο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 7

Γ2 Σε πνηα θάζε παξάγεηαη ε κεγαιύηεξε πνζόηεηα ηνπ πξντόληνο (κνλάδεο 2) Nα

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 Αλ ην πξντόλ εθθξίλεηαη από ηνλ κηθξννξγαληζκό πώο ζα ην παξαιάβνπκε από ηελ

θαιιηέξγεηα Μονάδερ 6

Γ4 Να αλαθέξεηε ηνπο παξάγνληεο πνπ επεξεάδνπλ ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ηνπ

κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 4

ΘΔΜΑ ∆ ∆ίλεηαη ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ πεξηέρεη ην αζπλερέο γνλίδην

ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ παξαθάησ πεπηηδίνπ

H2N- μεθειονίνη - αλανίνη - λευκίνη - αζπαραγίνη ndash COOH

∆1 Να γξάςεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 4) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 10

∆2 Να γξάςεηε ην πξόδξνκν mRNA ην ώξηκν mRNA ην εζώλην ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 6) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 15

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ

Aιαλίλε = GCU Λεπθίλε = UUG Αζπαξαγίλε = AAU

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-44-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

1 Πνηα είλαη ε δνmicroή ηνπ DNA ζην ρώξν ζύmicroθσλα microε ην microνληέιν ηεο δηπιήο έιηθαο Μονάδερ 12

2 Να πεξηγξάςεηε πώο ξπζmicroίδεηαη ε γνληδηαθή έθθξαζε ζηα επθαξπσηηθά θύηηαξα Μονάδερ 8

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνλ αιθηζmicroό Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο πνπ πάζρεη από νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

παληξεύεηαη microία γπλαίθα ε νπνία δελ πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο

ινβνύο απηηώλ Τν δεπγάξη απηό απνθηά ηξία παηδηά

Τν πξώην εmicroθαλίδεη ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ ην δεύηεξν δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη πξνζθνιιεmicroέλνπο ινβνύο απηηώλ θαη ην ηξίην δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ γνλέσλ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

β Πνηνη είλαη νη πηζαλνί γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παηδηώλ Μονάδερ 5

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-45-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Σην θπηό κνζρνκπίδειν ην ρξώκα ησλ ζπεξκάησλ κπνξεί λα είλαη είηε θίηξηλν είηε πξάζηλν

ελώ ην ύςνο ηνπ είλαη είηε ςειό είηε θνληό Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηηο παξαπάλσ

ηδηόηεηεο βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά δεύγε νκνιόγσλ ρξσκνζσκάησλ Δάλ έρεηε ζηε

δηάζεζή ζαο έλα ςειό κνζρνκπίδειν κε θίηξηλα ζπέξκαηα λα θάλεηε ηηο θαηάιιειεο

δηαζηαπξώζεηο πνπ απαηηνύληαη γηα λα βξείηε ην γνλόηππό ηνπ (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 11

Γ2 Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο από δύν θπζηνινγηθνύο

γνλείο κπνξεί λα γελλεζεί παηδί κε ζύλδξνκν Turner Μονάδερ 8

Γ3 Μία πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κία πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ Γ

Γίδεηαη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Σηνλ θιώλν ΕΖ ε αληηγξαθή γίλεηαη

κε αζπλερή ηξόπν Τα ζεκεία Γ θαη Ζ ππνδεηθλύνπλ ηε ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα λα ζρεδηάζεηε ηα ζπλερή θαη αζπλερή

ηκήκαηα ησλ λέσλ θιώλσλ κε βέιε ππνδεηθλύνληαο ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ λέσλ θαη

ησλ κεηξηθώλ θιώλσλ (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Σηνλ θιώλν πνπ αληηγξάθεηαη κε ζπλερή ηξόπν λα γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ

λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ πξσηαξρηθνύ ηκήκαηνο ην νπνίν απνηειείηαη

από 8 (νθηώ) λνπθιενηίδηα (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Γ3 Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην πεπηίδην απηό Μονάδερ 2

Γ4 Μεηά ηελ επίδξαζε αθηηλνβνιίαο ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ζπάεη ζηα ζεκεία πνπ

ππνδεηθλύνληαη από ηα βέιε Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε θαη λα

ζεκεηώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ Μονάδερ 2

Γ5 Τν ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε επαλαζπλδέεηαη ζηα ίδηα ζεκεία θνπήο κεηά από

αλαζηξνθή

Να γξάςεηε νιόθιεξν ην κόξην ηνπ DNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηελ αλαζηξνθή (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην λέν πεπηίδην (κνλάδεο 2)

Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-46-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν Σην κόξην απηό ζπκβαίλεη κεηάιιαμε πξνζζήθεο ηξηώλ (3) δηαδνρηθώλ

λνπθιενηηδίσλ (5΄-GAT-3΄)

Γ1 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Φ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) θαη ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα ηνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ2 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Υ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) Ζ παξαπάλσ κεηάιιαμε έρεη ειάρηζηε επίδξαζε ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα

ηνπ ελδύκνπ Πώο ραξαθηεξίδεηαη απηή ε κεηάιιαμε (κνλάδεο 2) Nα εμεγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 9

Γ3 Σε δύν άηνκα πνπ πάζρνπλ από ζύλδξνκν Klinefelter έγηλε αλάιπζε ηεο αιιεινπρίαο ησλ

βάζεσλ ηνπ DNA ησλ θπιεηηθώλ ρξσκνζσκάησλ ηνπο Σην πξώην άηνκν ε αλάιπζε έδεημε

ηξεηο δηαθνξεηηθέο αιιεινπρίεο βάζεσλ DNA Σην δεύηεξν άηνκν ε αλάιπζε έδεημε δύν

παλνκνηόηππεο θαη κία δηαθνξεηηθή αιιεινπρία βάζεσλ DNA Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο

κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο γελλήζεθαλ ηα άηνκα απηά από θπζηνινγηθνύο

γνλείο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ Γ

Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-47-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Α

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Μηα πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κηα πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 7

Γ2 Ζ αλάιπζε δεηγκάησλ DNA από δύν βαθηεξηαθέο θαιιηέξγεηεο έδσζε ηα εμήο

απνηειέζκαηα ζηελ πξώηε θαιιηέξγεηα βξέζεθε πνζνζηό αδελίλεο (Α) 28 θαη

ζηεδεύηεξε βξέζεθε πνζνζηό γνπαλίλεο (G) 28 Να εμεγήζεηε αλ ηα βαθηήξηα ησλ δύν

θαιιηεξγεηώλ αλήθνπλ ζην ίδην ή ζε δηαθνξεηηθό είδνο Μονάδερ 6

Γ3 Με πνηνπο ηξόπνπο γίλεηαη ε θαιιηέξγεηα κηθξννξγαληζκώλ ζε κεγάιε θιίκαθα Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ Γ Σrsquo έλα κόξην DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ ππάξρνπλ δύν γνλίδηα Α θαη Β όπσο θαίλεηαη ζην

ζρήκα

Γ1 Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο θαη λα νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ

αιπζίδσλ ηνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Τα γνλίδηα Α θαη Β κεηαγξάθνληαη ζε RNA Να νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπ RNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Πνηα είλαη ε θσδηθή αιπζίδα γηα ην γνλίδην Α θαη πνηα γηα ην Β (κνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ4 Τη είλαη ν ππνθηλεηήο (κνλάδεο 2) Να νξίζεηε ηε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή γηα θάζε γνλίδην κε

έλα βέινο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-48-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Να αλαθέξεηε ηα βήκαηα πνπ απαηηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο

αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο από έλα δηαγνληδηαθό δών Μονάδερ 12

Γ2 Να εμεγήζεηε πώο ε ζεξκνθξαζία επεξεάδεη ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 8

Γ3 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ πξηκνζώκαηνο ζηελ αληηγξαθή ηνπ DNA Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ

Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-49-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Μεηέξα κε θπζηνινγηθή όξαζε θαη νκάδα αίκαηνο Β απνθηά δύν παηδηά κε έλαλ άλδξα κε

θπζηνινγηθή όξαζε Τν θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο ΑΒ ελώ ην αγόξη νκάδα αίκαηνο Ο

Τν έλα από ηα δύν παηδηά πάζρεη από κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν ndash θόθθηλν

Γ1 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ σο πξνο ηνπο δύν

ραξαθηήξεο (κνλάδεο 8) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 10) Μονάδερ 18

Γ2 Πνην από ηα δύν παηδηά δελ έρεη θπζηνινγηθή όξαζε Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA

(Ι) GACTAATAAAAGAAGTAGTTAGGATCATAGG

(ΙΙ) CTGATTATTTTCTTCATCAA TCCTAGTA TCC

πνπ θσδηθνπνηεί ην πεπηίδην

H2N-Μεθειονίνη-Τυροζίνη-Φαινυλαλανίνη-Φαινυλαλανίνη-Τυροζίνη-COOH

Γ1 Να εμεγήζεηε πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA είλαη ε θσδηθή θαη

πνηα είλαη ε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 4) Να γξάςεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ησλ

αιπζίδσλ (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 8

Γ2 Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ

παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA (κνλάδεο 2) θαζώο θαη ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε πνύ νθείιεηαη ε δηαθνξά κεηαμύ ησλ δύν απηώλ κνξίσλ

(κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ παξαπάλσ πεπηηδίνπ εάλ κηα

γνληδηαθή κεηάιιαμε πνπ ζα ζπκβεί ζην θσδηθόλην ηεο ηπξνζίλεο νδεγήζεη ζε

αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από ζπκίλε Μονάδερ 5

Γ4 Δάλ ε παξαπάλσ γνληδηαθή κεηάιιαμε νδεγήζεη ζε αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από

αδελίλε λα εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ πεπηηδίνπ Μονάδερ 5

Γίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Μεζεηνλίλε AUG

Τπξνζίλε UAC UAU

Φαηλπιαιαλίλε UUU UUC

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-50-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Μηα αξζεληθή κύγα Drosophila κε ιεπθά κάηηα δηαζηαπξώζεθε κε κηα ζειπθή κε θόθθηλα

κάηηα Από ηε δηαζηαύξσζε απηή πήξακε 280 απνγόλνπο ζηελ F1 γεληά πνπ είραλ όινη

θόθθηλα κάηηα Γηαζηαπξώλνληαο δύν άηνκα από ηελ F1 γεληά πξνθύπηνπλ 319 απόγνλνη

ζηελ F2 γεληά Μηα αλάιπζε ησλ απνγόλσλ ηεο F2 γεληάο έδεημε όηη ππάξρνπλ

159 ζειπθά κε θόθθηλα κάηηα

82 αξζεληθά κε θόθθηλα κάηηα θαη

78 αξζεληθά κε ιεπθά κάηηα

Με βάζε ηα δεδνκέλα λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ην παξαπάλσ

γλώξηζκα Γηα ηα άηνκα πνπ δηαζηαπξώζεθαλ δίλεηαη όηη ηα ζειπθά έρνπλ έλα δεπγάξη X

ρξσκνζσκάησλ (ΦΦ) θαη ηα αξζεληθά έρνπλ έλα Φ θαη έλα Χ ρξσκόζσκα (ΦΧ)

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν όπνπ απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη κηα κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

Τα άηνκα ΙΙ2 ΙΙ3 ΙΙΙ3 θαη ΙV3 πάζρνπλ από ηελ αζζέλεηα απηή Γηα όια ηα παξαθάησ

εξσηήκαηα λα κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο

Γ2 Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη ε αζζέλεηα Μονάδερ 6

Γ3 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην δεπγάξη ΙΙΙ1 III2 λα απνθηήζεη αγόξη πνπ ζα πάζρεη

(κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 8

Γ4 Αλ ηα άηνκα Ι1 θαη Ι4 πάζρνπλ από κηα αζζέλεηα πνπ νθείιεηαη ζε γνλίδην κηηνρνλ-δξηαθνύ

DNA λα αλαθέξεηε πνηα άηνκα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ ζα θιεξνλνκή-ζνπλ ην γνλίδην

απηό (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-51-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA ην νπνίν θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Αιπζίδα 1 GTTGAATTCTTAGCTTAAGTCGGGCATGAATTCTC

Αιπζίδα 2 CAACTTAAGAATCGAATTCAGCCCGTACTTAAGAG

Γ1 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

επηζεκαίλνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ησλ αιπζίδσλ ηνπ (κνλάδεο 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Τν παξαπάλσ ηκήκα DNA αληηγξάθεηαη θαη θαηά ηε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

δεκηνπξγνύληαη ηα παξαθάησ πξσηαξρηθά ηκήκαηα

i) 5΄-GAGAAUUC-3΄

ii) 5΄-UUAAGCUA-3΄

iii) 5΄-GUUGAAUU-3΄

Να πξνζδηνξίζεηε πνηα αιπζίδα αληηγξάθεηαη κε ζπλερή θαη πνηα κε αζπλερή ηξόπν

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε ην έλδπκν EcoRI πξνθεηκέλνπ λα ελζσκα-ησζεί ζε

έλα από ηα δύν πιαζκίδηα Α θαη Β πνπ δίλνληαη παξαθάησ

Πνην από ηα δύν πιαζκίδηα ζα επηιέμεηε γηα ηε δεκηνπξγία αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ

(κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Πόζνη θσζθνδηεζηεξηθνί δεζκνί ζα δηαζπαζηνύλ ζην πιαζκίδην πνπ επηιέμαηε θαη πόζνη ζα

δεκηνπξγεζνύλ θαηά ην ζρεκαηηζκό ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ4 Από ηε κύγα Drosophila απνκνλώζεθαλ ηξία δηαθνξεηηθά θπζηνινγηθά θύηηαξα ζηα νπνία

πξνζδηνξίζηεθε ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ζε δεύγε βάζεσλ

Σην πξώην θύηηαξν ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ππνινγίζηεθε ζε 32108 δεύγε βάζεσλ

ζην δεύηεξν θύηηαξν ζε 16108 δεύγε βάζεσλ θαη ζην ηξίην θύηηαξν ζε 6410

8 δεύγε

βάζεσλ

Να δηθαηνινγήζεηε γηαηί ππάξρνπλ νη δηαθνξέο απηέο ζην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ησλ

ηξηώλ θπηηάξσλ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-52-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ Γ

Έλα πιαζκίδην πνπ ρξεζηκνπνηείηαη σο θνξέαο θισλνπνίεζεο ελόο ηκήκαηνο DNA έρεη έλα

γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε θαη έλα γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληη-

βηνηηθό ηεηξαθπθιίλε Τν γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζηελ ηεηξαθπθιίλε πεξηέρεη ηελ αιιεινπρία

πνπ αλαγλσξίδεηαη από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Γεκηνπξγνύκε αλαζπλδπαζ-

κέλα πιαζκηδία κε ηε ρξήζε ηεο πεξηνξηζηηθήο ελδνλνπθιεάζεο EcoRI

Τα κεηαζρεκαηηζκό βαθηεξίσλ πνπ δελ είραλ θαλέλα πιαζκίδην Σηε ζπλέρεηα ηα βαθηήξηα

θαιιηεξγνύληαη ζε ζξεπηηθό πιηθό

Γ1 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ηεηξαθπθιίλε αληί ηεο ακπηθηιίλεο (κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 Σηνπο παξαθάησ δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο (1 2 3) θαίλεηαη ε δηαβάζκηζε ηεο ζπγθέληξσζεο

ηνπ νμπγόλνπ θαη ε πεξηνρή αλάπηπμεο ηξηώλ εηδώλ κηθξννξγα-ληζκώλ ζε πγξό ζξεπηηθό

πιηθό Οη κηθξννξγαληζκνί απεηθνλίδνληαη σο καύξεο θνπθίδεο

Σε πνηνλ από ηνπο ηξεηο δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο έρνπκε θαιιηέξγεηα κπθήησλ πνπ

ρξεζηκνπνηνύληαη ζηελ αξηνβηνκεραλία βαθηεξίσλ ηνπ γέλνπο Clostridium θαη βαθηεξίσλ

ηνπ γέλνπο Mycobacterium (κνλάδεο 3) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

Γ4 Με πνηνλ ηξόπν δεκηνπξγνύκε δηαγνληδηαθά θπηά ηα πξντόληα ησλ νπνίσλ έρνπλ

κεγαιύηεξε δηάξθεηα δσήο ζε ζρέζε κε απηά ησλ κε δηαγνληδηαθώλ θπηώλ Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-53-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ δηάγξακκα απεηθνλίδεηαη ε θπζηνινγηθή κεηαβνιή ζην πνζνζηό ησλ

πνιππεπηηδηθώλ αιπζίδσλ ησλ αηκνζθαηξηλώλ HbA HbF θαη HbA2 ηνπ αλζξώπνπ από ηελ

εκβξπηθή ειηθία θαη κεηά ηε γέλλεζή ηνπ

Γ1 Πνην είδνο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο αληηζηνηρεί ζε θαζεκηά από ηηο θακπύιεο Η ΗΗ ΗΗΗ θαη IV

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ2 Τα απνηειέζκαηα κηαο εμέηαζεο αίκαηνο ζε έλαλ ελήιηθα έδεημαλ όηη νη αηκνζθαηξίλεο HbA

HbF θαη HbA2 είλαη ζε θπζηνινγηθά επίπεδα Πόζα γνλίδηα είλαη ππεύζπλα γηα ηε ζύλζεζε

ηεο HbA ζε έλα ζσκαηηθό θύηηαξν ζηε κεηάθαζε (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA πνπ πεξηέρεη ηα θσδηθόληα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα επηά

πξώηα ακηλνμέα ηεο θπζηνινγηθήο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο HbA

5΄hellip GTG CAC CTG ACT CCT GAG GAG hellip 3΄

3΄hellip CAC GTG GAC TGA GGA CTC CTC hellip 5΄

Ζ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI αλαγλσξίδεη ηελ αιιεινπρία

5΄ CTGAG 3΄

3΄ GACTC 5΄

θαη θόβεη θάζε αιπζίδα κεηαμύ ηνπ C θαη ηνπ Τ (κε θαηεύζπλζε 5΄3΄) Ζ αιιεινπρία πνπ

αλαγλσξίδεη ε DdeI βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα DNA Από έλα άηνκν θνξέα ηεο

δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο απνκνλώζεθαλ ηκήκαηα DNA πνπ πεξηέρνπλ ηα θσδηθόληα ηα

νπνία θσδηθνπνηνύλ ηα επηά πξώηα ακηλνμέα ηεο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Σηα ηκήκαηα απηά

επηδξάζακε κε ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI

Πόζα ηκήκαηα DNA δηαθνξεηηθνύ κήθνπο ζα πξνθύςνπλ κεηά ηε δξάζε ηεο DdeI (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 7

Γ4 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο δηάγλσζεο ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο θαηά ηνλ

πξνγελλεηηθό έιεγρν ηε δέθαηε εβδνκάδα ηεο θύεζεο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-54-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Σε ηξεηο δηαθνξεηηθνύο βηναληηδξαζηήξεο πξαγκαηνπνηείηαη

θιεηζηή θαιιηέξγεηα ηξηώλ δηαθνξεηηθώλ κηθξννξγαληζκώλ Α Β

θαη Γ αληίζηνηρα

Σηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα απεηθνλίδεηαη ν αξηζκόο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ ζε ζρέζε κε ην ρξόλν

Σην ρξνληθό δηάζηεκα από 0 έσο t1 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ

ζηνπο βηναληηδξα-ζηήξεο είλαη πςειή θαη ζηαζεξή ελώ ζην ρξν-

ληθό δηάζηεκα από t1 έσο t2 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ είλαη

ρακειή θαη ζηαζεξή

Γ1 Με βάζε ηα ζρήκαηα λα ραξαθηεξίζεηε ηνπο

κηθξννξγαληζκνύο Α Β Γ ζε ζρέζε κε ηελ εμάξηεζε ηεο

αλάπηπμήο ηνπο από ηε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ (κνλάδεο 6)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

Γ2 Με βάζε ηα ζρήκαηα ζε πνηα θάζε ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ γίλεηαη ε κεηαβνιή ηεο ζπγθέληξσζεο ηνπ Ο2

ζηνλ βηναληηδξαζηήξα όπνπ θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α

(κνλάδεο 2)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 4

Γ3 Πώο εμεγείηαη ε εθζεηηθή θάζε ζε κία θιεηζηή θαιιηέξγεηα

κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 4

Γ4 Τη ελλννύκε ζήκεξα κε ηνλ όξν δύκσζε (κνλάδεο 3) Πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο

(κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ πεπηίδην πνπ παξάγεηαη από έλα βαθηήξην

HOOCminusμεθειονίνηminusαλανίνηminusζερίνηminusαζπαραγίνηminusμεθειονίνηminusNH2

Γ1 Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ δίθισλνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ πεπηίδην (κνλάδεο

2) Να νξίζεηε ην 5΄ θαη 3΄ άθξν θάζε αιπζίδαο (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να θαζνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Γίλνληαη ηα θσδηθόληα

αιαλίλε GCU αζπαξαγίλε AAU κεζεηνλίλε AUG ζεξίλε UCU

Τν θσδηθόλην ιήμεο είλαη ην UGA Μονάδερ 15

Γ2 Μπνξεί ε παξαπάλσ αιπζίδα λα θνπεί από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 5

Γ3 Πώο ζρεκαηίδεηαη ην ζύκπινθν έλαξμεο ηεο πξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 3) Από ηη

απνηειείηαη ην πνιύζσκα (κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-55-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν απεηθνλίδεη ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη κηα

αζζέλεηα ηνπ κεηαβνιηζκνύ ζηνλ άλζξσπν

Γ1 Ζ αζζέλεηα απηή νθείιεηαη ζε επηθξαηέο ή ζε ππνιεηπόκελν γνλίδην (Μνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Κιεξνλνκείηαη σο απηνζσκηθόο ή

θπινζύλδεηνο ραξαθηήξαο (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 12

Γ2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέλδξν Μονάδερ 6

Γ3 O άλδξαο ΗΗΗ1 απνθηά κε γπλαίθα εηεξόδπγε ζηελ αζζέλεηα απηή έλα αγόξη

Να βξείηε ηε πηζαλόηεηα πνπ ππάξρεη ην αγόξη απηό λα πάζρεη αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Τα ζεκεία Α θαη Γ ππνδεηθλύνπλ ηε

ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηό ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ κεηξηθώλ αιπζίδσλ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ζρεδηάζεηε ζην ίδην ζρήκα ηα αζπλερή θαη

ηα ζπλερή ηκήκαηα ησλ δύν λέσλ αιπζίδσλ κε

βέιε θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηά ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπο (Μνλάδεο 3)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4)

Μονάδερ 7

Γ3 Ζ κεηξηθή αιπζίδα ηνπ DNA πνπ αληηγξάθε-

ηαη κε ζπλερή ηξόπν ακέζσο κεηά κεηαγξάθεηαη

Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ RNA πνπ ζρεκαηίδεηαη

θαηά ηε κεηαγξαθή θαη λα ζεκεηώζεηε ηνλ

πξνζαλαηνιηζκό ηνπ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ4 Πνηα είλαη ε δξάζε ηεο RNA πνιπκεξάζεο κεηά ηελ πξόζδεζή ηεο ζηνλ ππνθηλεηή ελόο

γνληδίνπ Μονάδερ 6

Page 42: biologia kat 3o 4o

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-42-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

∆ίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν

C T T A A C T A A T A G G G T G G A C C T A A C A T A G A T

G A A T T G A T T A T C C C A C C T G G A T T G T A T C T A

Γ1 Να γξάςεηε ην mRNA πνπ ζα πξνθύςεη από ηε κεηαγξαθή ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

νξίδνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ηνπ (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο

(κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ2 Να βξείηε ηνλ αξηζκό ησλ ακηλνμέσλ από ηα νπνία ζα απνηειείηαη ην έλδπκν κεηά ηε

κεηάθξαζε ηνπ παξαπάλσ mRNA (κνλάδεο 2) θαη λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο κε

βάζε ηηο ηδηόηεηεο ηνπ γελεηηθνύ θώδηθα (κνλάδεο 8) Μονάδερ 10

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε ιεηηνπξγία ηνπ ελδύκνπ αλ ζπκβεί γνληδηαθή

κεηάιιαμε ε νπνία ζα πξνθαιέζεη έιιεηςε ηνπ δεύηεξνπ λνπθιενηηδίνπ ζην δεύηεξν

θσδηθόλην ηνπ γνληδίνπ Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ ∆

∆ίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν

ζην νπνίν ηα άηνκα Η1 θαη ΗΗ1 ΗΗ2 ΗΗ3 ΗΗ4 ΗΗ5 ΗΗ6 πάζρνπλ από κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

∆1 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ ζην παξαπάλσ γελεαινγηθό

δέληξν Μονάδερ 7

∆2 Να πξνζδηνξίζεηε όινπο ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο όισλ ησλ παηδηώλ ζην παξαπάλσ

γελεαινγηθό δέληξν Μονάδερ 4

∆3 Να θάλεηε ηηο θαηάιιειεο δηαζηαπξώζεηο θαη λα αηηηνινγήζεηε ηηο απαληήζεηο ζαο Μονάδερ 14

Σημείωζη Να μην εξεηαζθεί η πεπίπηωζη θςλοζύνδεηος επικπαηούρ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-43-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ ∆ίλνληαη ηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα Α θαη Β

Σην Α απεηθνλίδνληαη νη θάζεηο (αβγ θαη δ)

αλάπηπμεο ελόο κηθξννξγαληζκνύ Σην Β

απεηθνλίδεηαη ε παξαγσγή ηνπ πξντόληνο από

ηνλ κηθξννξγαληζκό γηα ην ίδην ρξνληθό

δηάζηεκα

Γ1 Με βάζε ην δηάγξακκα Α λα

ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο

(κνλάδεο 3) θαη λα νλνκάζεηε ηηο θάζεηο

ηεο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 7

Γ2 Σε πνηα θάζε παξάγεηαη ε κεγαιύηεξε πνζόηεηα ηνπ πξντόληνο (κνλάδεο 2) Nα

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 Αλ ην πξντόλ εθθξίλεηαη από ηνλ κηθξννξγαληζκό πώο ζα ην παξαιάβνπκε από ηελ

θαιιηέξγεηα Μονάδερ 6

Γ4 Να αλαθέξεηε ηνπο παξάγνληεο πνπ επεξεάδνπλ ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ηνπ

κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 4

ΘΔΜΑ ∆ ∆ίλεηαη ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ πεξηέρεη ην αζπλερέο γνλίδην

ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ παξαθάησ πεπηηδίνπ

H2N- μεθειονίνη - αλανίνη - λευκίνη - αζπαραγίνη ndash COOH

∆1 Να γξάςεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 4) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 10

∆2 Να γξάςεηε ην πξόδξνκν mRNA ην ώξηκν mRNA ην εζώλην ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 6) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 15

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ

Aιαλίλε = GCU Λεπθίλε = UUG Αζπαξαγίλε = AAU

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-44-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

1 Πνηα είλαη ε δνmicroή ηνπ DNA ζην ρώξν ζύmicroθσλα microε ην microνληέιν ηεο δηπιήο έιηθαο Μονάδερ 12

2 Να πεξηγξάςεηε πώο ξπζmicroίδεηαη ε γνληδηαθή έθθξαζε ζηα επθαξπσηηθά θύηηαξα Μονάδερ 8

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνλ αιθηζmicroό Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο πνπ πάζρεη από νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

παληξεύεηαη microία γπλαίθα ε νπνία δελ πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο

ινβνύο απηηώλ Τν δεπγάξη απηό απνθηά ηξία παηδηά

Τν πξώην εmicroθαλίδεη ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ ην δεύηεξν δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη πξνζθνιιεmicroέλνπο ινβνύο απηηώλ θαη ην ηξίην δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ γνλέσλ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

β Πνηνη είλαη νη πηζαλνί γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παηδηώλ Μονάδερ 5

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-45-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Σην θπηό κνζρνκπίδειν ην ρξώκα ησλ ζπεξκάησλ κπνξεί λα είλαη είηε θίηξηλν είηε πξάζηλν

ελώ ην ύςνο ηνπ είλαη είηε ςειό είηε θνληό Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηηο παξαπάλσ

ηδηόηεηεο βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά δεύγε νκνιόγσλ ρξσκνζσκάησλ Δάλ έρεηε ζηε

δηάζεζή ζαο έλα ςειό κνζρνκπίδειν κε θίηξηλα ζπέξκαηα λα θάλεηε ηηο θαηάιιειεο

δηαζηαπξώζεηο πνπ απαηηνύληαη γηα λα βξείηε ην γνλόηππό ηνπ (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 11

Γ2 Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο από δύν θπζηνινγηθνύο

γνλείο κπνξεί λα γελλεζεί παηδί κε ζύλδξνκν Turner Μονάδερ 8

Γ3 Μία πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κία πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ Γ

Γίδεηαη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Σηνλ θιώλν ΕΖ ε αληηγξαθή γίλεηαη

κε αζπλερή ηξόπν Τα ζεκεία Γ θαη Ζ ππνδεηθλύνπλ ηε ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα λα ζρεδηάζεηε ηα ζπλερή θαη αζπλερή

ηκήκαηα ησλ λέσλ θιώλσλ κε βέιε ππνδεηθλύνληαο ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ λέσλ θαη

ησλ κεηξηθώλ θιώλσλ (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Σηνλ θιώλν πνπ αληηγξάθεηαη κε ζπλερή ηξόπν λα γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ

λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ πξσηαξρηθνύ ηκήκαηνο ην νπνίν απνηειείηαη

από 8 (νθηώ) λνπθιενηίδηα (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Γ3 Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην πεπηίδην απηό Μονάδερ 2

Γ4 Μεηά ηελ επίδξαζε αθηηλνβνιίαο ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ζπάεη ζηα ζεκεία πνπ

ππνδεηθλύνληαη από ηα βέιε Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε θαη λα

ζεκεηώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ Μονάδερ 2

Γ5 Τν ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε επαλαζπλδέεηαη ζηα ίδηα ζεκεία θνπήο κεηά από

αλαζηξνθή

Να γξάςεηε νιόθιεξν ην κόξην ηνπ DNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηελ αλαζηξνθή (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην λέν πεπηίδην (κνλάδεο 2)

Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-46-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν Σην κόξην απηό ζπκβαίλεη κεηάιιαμε πξνζζήθεο ηξηώλ (3) δηαδνρηθώλ

λνπθιενηηδίσλ (5΄-GAT-3΄)

Γ1 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Φ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) θαη ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα ηνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ2 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Υ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) Ζ παξαπάλσ κεηάιιαμε έρεη ειάρηζηε επίδξαζε ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα

ηνπ ελδύκνπ Πώο ραξαθηεξίδεηαη απηή ε κεηάιιαμε (κνλάδεο 2) Nα εμεγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 9

Γ3 Σε δύν άηνκα πνπ πάζρνπλ από ζύλδξνκν Klinefelter έγηλε αλάιπζε ηεο αιιεινπρίαο ησλ

βάζεσλ ηνπ DNA ησλ θπιεηηθώλ ρξσκνζσκάησλ ηνπο Σην πξώην άηνκν ε αλάιπζε έδεημε

ηξεηο δηαθνξεηηθέο αιιεινπρίεο βάζεσλ DNA Σην δεύηεξν άηνκν ε αλάιπζε έδεημε δύν

παλνκνηόηππεο θαη κία δηαθνξεηηθή αιιεινπρία βάζεσλ DNA Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο

κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο γελλήζεθαλ ηα άηνκα απηά από θπζηνινγηθνύο

γνλείο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ Γ

Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-47-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Α

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Μηα πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κηα πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 7

Γ2 Ζ αλάιπζε δεηγκάησλ DNA από δύν βαθηεξηαθέο θαιιηέξγεηεο έδσζε ηα εμήο

απνηειέζκαηα ζηελ πξώηε θαιιηέξγεηα βξέζεθε πνζνζηό αδελίλεο (Α) 28 θαη

ζηεδεύηεξε βξέζεθε πνζνζηό γνπαλίλεο (G) 28 Να εμεγήζεηε αλ ηα βαθηήξηα ησλ δύν

θαιιηεξγεηώλ αλήθνπλ ζην ίδην ή ζε δηαθνξεηηθό είδνο Μονάδερ 6

Γ3 Με πνηνπο ηξόπνπο γίλεηαη ε θαιιηέξγεηα κηθξννξγαληζκώλ ζε κεγάιε θιίκαθα Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ Γ Σrsquo έλα κόξην DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ ππάξρνπλ δύν γνλίδηα Α θαη Β όπσο θαίλεηαη ζην

ζρήκα

Γ1 Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο θαη λα νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ

αιπζίδσλ ηνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Τα γνλίδηα Α θαη Β κεηαγξάθνληαη ζε RNA Να νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπ RNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Πνηα είλαη ε θσδηθή αιπζίδα γηα ην γνλίδην Α θαη πνηα γηα ην Β (κνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ4 Τη είλαη ν ππνθηλεηήο (κνλάδεο 2) Να νξίζεηε ηε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή γηα θάζε γνλίδην κε

έλα βέινο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-48-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Να αλαθέξεηε ηα βήκαηα πνπ απαηηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο

αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο από έλα δηαγνληδηαθό δών Μονάδερ 12

Γ2 Να εμεγήζεηε πώο ε ζεξκνθξαζία επεξεάδεη ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 8

Γ3 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ πξηκνζώκαηνο ζηελ αληηγξαθή ηνπ DNA Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ

Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-49-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Μεηέξα κε θπζηνινγηθή όξαζε θαη νκάδα αίκαηνο Β απνθηά δύν παηδηά κε έλαλ άλδξα κε

θπζηνινγηθή όξαζε Τν θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο ΑΒ ελώ ην αγόξη νκάδα αίκαηνο Ο

Τν έλα από ηα δύν παηδηά πάζρεη από κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν ndash θόθθηλν

Γ1 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ σο πξνο ηνπο δύν

ραξαθηήξεο (κνλάδεο 8) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 10) Μονάδερ 18

Γ2 Πνην από ηα δύν παηδηά δελ έρεη θπζηνινγηθή όξαζε Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA

(Ι) GACTAATAAAAGAAGTAGTTAGGATCATAGG

(ΙΙ) CTGATTATTTTCTTCATCAA TCCTAGTA TCC

πνπ θσδηθνπνηεί ην πεπηίδην

H2N-Μεθειονίνη-Τυροζίνη-Φαινυλαλανίνη-Φαινυλαλανίνη-Τυροζίνη-COOH

Γ1 Να εμεγήζεηε πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA είλαη ε θσδηθή θαη

πνηα είλαη ε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 4) Να γξάςεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ησλ

αιπζίδσλ (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 8

Γ2 Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ

παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA (κνλάδεο 2) θαζώο θαη ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε πνύ νθείιεηαη ε δηαθνξά κεηαμύ ησλ δύν απηώλ κνξίσλ

(κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ παξαπάλσ πεπηηδίνπ εάλ κηα

γνληδηαθή κεηάιιαμε πνπ ζα ζπκβεί ζην θσδηθόλην ηεο ηπξνζίλεο νδεγήζεη ζε

αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από ζπκίλε Μονάδερ 5

Γ4 Δάλ ε παξαπάλσ γνληδηαθή κεηάιιαμε νδεγήζεη ζε αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από

αδελίλε λα εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ πεπηηδίνπ Μονάδερ 5

Γίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Μεζεηνλίλε AUG

Τπξνζίλε UAC UAU

Φαηλπιαιαλίλε UUU UUC

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-50-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Μηα αξζεληθή κύγα Drosophila κε ιεπθά κάηηα δηαζηαπξώζεθε κε κηα ζειπθή κε θόθθηλα

κάηηα Από ηε δηαζηαύξσζε απηή πήξακε 280 απνγόλνπο ζηελ F1 γεληά πνπ είραλ όινη

θόθθηλα κάηηα Γηαζηαπξώλνληαο δύν άηνκα από ηελ F1 γεληά πξνθύπηνπλ 319 απόγνλνη

ζηελ F2 γεληά Μηα αλάιπζε ησλ απνγόλσλ ηεο F2 γεληάο έδεημε όηη ππάξρνπλ

159 ζειπθά κε θόθθηλα κάηηα

82 αξζεληθά κε θόθθηλα κάηηα θαη

78 αξζεληθά κε ιεπθά κάηηα

Με βάζε ηα δεδνκέλα λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ην παξαπάλσ

γλώξηζκα Γηα ηα άηνκα πνπ δηαζηαπξώζεθαλ δίλεηαη όηη ηα ζειπθά έρνπλ έλα δεπγάξη X

ρξσκνζσκάησλ (ΦΦ) θαη ηα αξζεληθά έρνπλ έλα Φ θαη έλα Χ ρξσκόζσκα (ΦΧ)

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν όπνπ απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη κηα κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

Τα άηνκα ΙΙ2 ΙΙ3 ΙΙΙ3 θαη ΙV3 πάζρνπλ από ηελ αζζέλεηα απηή Γηα όια ηα παξαθάησ

εξσηήκαηα λα κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο

Γ2 Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη ε αζζέλεηα Μονάδερ 6

Γ3 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην δεπγάξη ΙΙΙ1 III2 λα απνθηήζεη αγόξη πνπ ζα πάζρεη

(κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 8

Γ4 Αλ ηα άηνκα Ι1 θαη Ι4 πάζρνπλ από κηα αζζέλεηα πνπ νθείιεηαη ζε γνλίδην κηηνρνλ-δξηαθνύ

DNA λα αλαθέξεηε πνηα άηνκα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ ζα θιεξνλνκή-ζνπλ ην γνλίδην

απηό (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-51-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA ην νπνίν θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Αιπζίδα 1 GTTGAATTCTTAGCTTAAGTCGGGCATGAATTCTC

Αιπζίδα 2 CAACTTAAGAATCGAATTCAGCCCGTACTTAAGAG

Γ1 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

επηζεκαίλνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ησλ αιπζίδσλ ηνπ (κνλάδεο 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Τν παξαπάλσ ηκήκα DNA αληηγξάθεηαη θαη θαηά ηε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

δεκηνπξγνύληαη ηα παξαθάησ πξσηαξρηθά ηκήκαηα

i) 5΄-GAGAAUUC-3΄

ii) 5΄-UUAAGCUA-3΄

iii) 5΄-GUUGAAUU-3΄

Να πξνζδηνξίζεηε πνηα αιπζίδα αληηγξάθεηαη κε ζπλερή θαη πνηα κε αζπλερή ηξόπν

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε ην έλδπκν EcoRI πξνθεηκέλνπ λα ελζσκα-ησζεί ζε

έλα από ηα δύν πιαζκίδηα Α θαη Β πνπ δίλνληαη παξαθάησ

Πνην από ηα δύν πιαζκίδηα ζα επηιέμεηε γηα ηε δεκηνπξγία αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ

(κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Πόζνη θσζθνδηεζηεξηθνί δεζκνί ζα δηαζπαζηνύλ ζην πιαζκίδην πνπ επηιέμαηε θαη πόζνη ζα

δεκηνπξγεζνύλ θαηά ην ζρεκαηηζκό ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ4 Από ηε κύγα Drosophila απνκνλώζεθαλ ηξία δηαθνξεηηθά θπζηνινγηθά θύηηαξα ζηα νπνία

πξνζδηνξίζηεθε ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ζε δεύγε βάζεσλ

Σην πξώην θύηηαξν ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ππνινγίζηεθε ζε 32108 δεύγε βάζεσλ

ζην δεύηεξν θύηηαξν ζε 16108 δεύγε βάζεσλ θαη ζην ηξίην θύηηαξν ζε 6410

8 δεύγε

βάζεσλ

Να δηθαηνινγήζεηε γηαηί ππάξρνπλ νη δηαθνξέο απηέο ζην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ησλ

ηξηώλ θπηηάξσλ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-52-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ Γ

Έλα πιαζκίδην πνπ ρξεζηκνπνηείηαη σο θνξέαο θισλνπνίεζεο ελόο ηκήκαηνο DNA έρεη έλα

γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε θαη έλα γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληη-

βηνηηθό ηεηξαθπθιίλε Τν γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζηελ ηεηξαθπθιίλε πεξηέρεη ηελ αιιεινπρία

πνπ αλαγλσξίδεηαη από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Γεκηνπξγνύκε αλαζπλδπαζ-

κέλα πιαζκηδία κε ηε ρξήζε ηεο πεξηνξηζηηθήο ελδνλνπθιεάζεο EcoRI

Τα κεηαζρεκαηηζκό βαθηεξίσλ πνπ δελ είραλ θαλέλα πιαζκίδην Σηε ζπλέρεηα ηα βαθηήξηα

θαιιηεξγνύληαη ζε ζξεπηηθό πιηθό

Γ1 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ηεηξαθπθιίλε αληί ηεο ακπηθηιίλεο (κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 Σηνπο παξαθάησ δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο (1 2 3) θαίλεηαη ε δηαβάζκηζε ηεο ζπγθέληξσζεο

ηνπ νμπγόλνπ θαη ε πεξηνρή αλάπηπμεο ηξηώλ εηδώλ κηθξννξγα-ληζκώλ ζε πγξό ζξεπηηθό

πιηθό Οη κηθξννξγαληζκνί απεηθνλίδνληαη σο καύξεο θνπθίδεο

Σε πνηνλ από ηνπο ηξεηο δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο έρνπκε θαιιηέξγεηα κπθήησλ πνπ

ρξεζηκνπνηνύληαη ζηελ αξηνβηνκεραλία βαθηεξίσλ ηνπ γέλνπο Clostridium θαη βαθηεξίσλ

ηνπ γέλνπο Mycobacterium (κνλάδεο 3) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

Γ4 Με πνηνλ ηξόπν δεκηνπξγνύκε δηαγνληδηαθά θπηά ηα πξντόληα ησλ νπνίσλ έρνπλ

κεγαιύηεξε δηάξθεηα δσήο ζε ζρέζε κε απηά ησλ κε δηαγνληδηαθώλ θπηώλ Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-53-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ δηάγξακκα απεηθνλίδεηαη ε θπζηνινγηθή κεηαβνιή ζην πνζνζηό ησλ

πνιππεπηηδηθώλ αιπζίδσλ ησλ αηκνζθαηξηλώλ HbA HbF θαη HbA2 ηνπ αλζξώπνπ από ηελ

εκβξπηθή ειηθία θαη κεηά ηε γέλλεζή ηνπ

Γ1 Πνην είδνο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο αληηζηνηρεί ζε θαζεκηά από ηηο θακπύιεο Η ΗΗ ΗΗΗ θαη IV

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ2 Τα απνηειέζκαηα κηαο εμέηαζεο αίκαηνο ζε έλαλ ελήιηθα έδεημαλ όηη νη αηκνζθαηξίλεο HbA

HbF θαη HbA2 είλαη ζε θπζηνινγηθά επίπεδα Πόζα γνλίδηα είλαη ππεύζπλα γηα ηε ζύλζεζε

ηεο HbA ζε έλα ζσκαηηθό θύηηαξν ζηε κεηάθαζε (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA πνπ πεξηέρεη ηα θσδηθόληα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα επηά

πξώηα ακηλνμέα ηεο θπζηνινγηθήο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο HbA

5΄hellip GTG CAC CTG ACT CCT GAG GAG hellip 3΄

3΄hellip CAC GTG GAC TGA GGA CTC CTC hellip 5΄

Ζ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI αλαγλσξίδεη ηελ αιιεινπρία

5΄ CTGAG 3΄

3΄ GACTC 5΄

θαη θόβεη θάζε αιπζίδα κεηαμύ ηνπ C θαη ηνπ Τ (κε θαηεύζπλζε 5΄3΄) Ζ αιιεινπρία πνπ

αλαγλσξίδεη ε DdeI βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα DNA Από έλα άηνκν θνξέα ηεο

δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο απνκνλώζεθαλ ηκήκαηα DNA πνπ πεξηέρνπλ ηα θσδηθόληα ηα

νπνία θσδηθνπνηνύλ ηα επηά πξώηα ακηλνμέα ηεο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Σηα ηκήκαηα απηά

επηδξάζακε κε ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI

Πόζα ηκήκαηα DNA δηαθνξεηηθνύ κήθνπο ζα πξνθύςνπλ κεηά ηε δξάζε ηεο DdeI (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 7

Γ4 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο δηάγλσζεο ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο θαηά ηνλ

πξνγελλεηηθό έιεγρν ηε δέθαηε εβδνκάδα ηεο θύεζεο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-54-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Σε ηξεηο δηαθνξεηηθνύο βηναληηδξαζηήξεο πξαγκαηνπνηείηαη

θιεηζηή θαιιηέξγεηα ηξηώλ δηαθνξεηηθώλ κηθξννξγαληζκώλ Α Β

θαη Γ αληίζηνηρα

Σηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα απεηθνλίδεηαη ν αξηζκόο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ ζε ζρέζε κε ην ρξόλν

Σην ρξνληθό δηάζηεκα από 0 έσο t1 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ

ζηνπο βηναληηδξα-ζηήξεο είλαη πςειή θαη ζηαζεξή ελώ ζην ρξν-

ληθό δηάζηεκα από t1 έσο t2 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ είλαη

ρακειή θαη ζηαζεξή

Γ1 Με βάζε ηα ζρήκαηα λα ραξαθηεξίζεηε ηνπο

κηθξννξγαληζκνύο Α Β Γ ζε ζρέζε κε ηελ εμάξηεζε ηεο

αλάπηπμήο ηνπο από ηε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ (κνλάδεο 6)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

Γ2 Με βάζε ηα ζρήκαηα ζε πνηα θάζε ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ γίλεηαη ε κεηαβνιή ηεο ζπγθέληξσζεο ηνπ Ο2

ζηνλ βηναληηδξαζηήξα όπνπ θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α

(κνλάδεο 2)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 4

Γ3 Πώο εμεγείηαη ε εθζεηηθή θάζε ζε κία θιεηζηή θαιιηέξγεηα

κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 4

Γ4 Τη ελλννύκε ζήκεξα κε ηνλ όξν δύκσζε (κνλάδεο 3) Πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο

(κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ πεπηίδην πνπ παξάγεηαη από έλα βαθηήξην

HOOCminusμεθειονίνηminusαλανίνηminusζερίνηminusαζπαραγίνηminusμεθειονίνηminusNH2

Γ1 Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ δίθισλνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ πεπηίδην (κνλάδεο

2) Να νξίζεηε ην 5΄ θαη 3΄ άθξν θάζε αιπζίδαο (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να θαζνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Γίλνληαη ηα θσδηθόληα

αιαλίλε GCU αζπαξαγίλε AAU κεζεηνλίλε AUG ζεξίλε UCU

Τν θσδηθόλην ιήμεο είλαη ην UGA Μονάδερ 15

Γ2 Μπνξεί ε παξαπάλσ αιπζίδα λα θνπεί από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 5

Γ3 Πώο ζρεκαηίδεηαη ην ζύκπινθν έλαξμεο ηεο πξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 3) Από ηη

απνηειείηαη ην πνιύζσκα (κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-55-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν απεηθνλίδεη ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη κηα

αζζέλεηα ηνπ κεηαβνιηζκνύ ζηνλ άλζξσπν

Γ1 Ζ αζζέλεηα απηή νθείιεηαη ζε επηθξαηέο ή ζε ππνιεηπόκελν γνλίδην (Μνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Κιεξνλνκείηαη σο απηνζσκηθόο ή

θπινζύλδεηνο ραξαθηήξαο (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 12

Γ2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέλδξν Μονάδερ 6

Γ3 O άλδξαο ΗΗΗ1 απνθηά κε γπλαίθα εηεξόδπγε ζηελ αζζέλεηα απηή έλα αγόξη

Να βξείηε ηε πηζαλόηεηα πνπ ππάξρεη ην αγόξη απηό λα πάζρεη αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Τα ζεκεία Α θαη Γ ππνδεηθλύνπλ ηε

ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηό ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ κεηξηθώλ αιπζίδσλ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ζρεδηάζεηε ζην ίδην ζρήκα ηα αζπλερή θαη

ηα ζπλερή ηκήκαηα ησλ δύν λέσλ αιπζίδσλ κε

βέιε θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηά ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπο (Μνλάδεο 3)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4)

Μονάδερ 7

Γ3 Ζ κεηξηθή αιπζίδα ηνπ DNA πνπ αληηγξάθε-

ηαη κε ζπλερή ηξόπν ακέζσο κεηά κεηαγξάθεηαη

Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ RNA πνπ ζρεκαηίδεηαη

θαηά ηε κεηαγξαθή θαη λα ζεκεηώζεηε ηνλ

πξνζαλαηνιηζκό ηνπ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ4 Πνηα είλαη ε δξάζε ηεο RNA πνιπκεξάζεο κεηά ηελ πξόζδεζή ηεο ζηνλ ππνθηλεηή ελόο

γνληδίνπ Μονάδερ 6

Page 43: biologia kat 3o 4o

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-43-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ ∆ίλνληαη ηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα Α θαη Β

Σην Α απεηθνλίδνληαη νη θάζεηο (αβγ θαη δ)

αλάπηπμεο ελόο κηθξννξγαληζκνύ Σην Β

απεηθνλίδεηαη ε παξαγσγή ηνπ πξντόληνο από

ηνλ κηθξννξγαληζκό γηα ην ίδην ρξνληθό

δηάζηεκα

Γ1 Με βάζε ην δηάγξακκα Α λα

ραξαθηεξίζεηε ηνλ ηύπν ηεο θαιιηέξγεηαο

(κνλάδεο 3) θαη λα νλνκάζεηε ηηο θάζεηο

ηεο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 7

Γ2 Σε πνηα θάζε παξάγεηαη ε κεγαιύηεξε πνζόηεηα ηνπ πξντόληνο (κνλάδεο 2) Nα

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ3 Αλ ην πξντόλ εθθξίλεηαη από ηνλ κηθξννξγαληζκό πώο ζα ην παξαιάβνπκε από ηελ

θαιιηέξγεηα Μονάδερ 6

Γ4 Να αλαθέξεηε ηνπο παξάγνληεο πνπ επεξεάδνπλ ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ηνπ

κηθξννξγαληζκνύ Μονάδερ 4

ΘΔΜΑ ∆ ∆ίλεηαη ηκήκα κνξίνπ DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ πνπ πεξηέρεη ην αζπλερέο γνλίδην

ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ηε ζύλζεζε ηνπ παξαθάησ πεπηηδίνπ

H2N- μεθειονίνη - αλανίνη - λευκίνη - αζπαραγίνη ndash COOH

∆1 Να γξάςεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 4) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 10

∆2 Να γξάςεηε ην πξόδξνκν mRNA ην ώξηκν mRNA ην εζώλην ηνπ γνληδίνπ (κνλάδεο 6) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 15

∆ίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ

Aιαλίλε = GCU Λεπθίλε = UUG Αζπαξαγίλε = AAU

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-44-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

1 Πνηα είλαη ε δνmicroή ηνπ DNA ζην ρώξν ζύmicroθσλα microε ην microνληέιν ηεο δηπιήο έιηθαο Μονάδερ 12

2 Να πεξηγξάςεηε πώο ξπζmicroίδεηαη ε γνληδηαθή έθθξαζε ζηα επθαξπσηηθά θύηηαξα Μονάδερ 8

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνλ αιθηζmicroό Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο πνπ πάζρεη από νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

παληξεύεηαη microία γπλαίθα ε νπνία δελ πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο

ινβνύο απηηώλ Τν δεπγάξη απηό απνθηά ηξία παηδηά

Τν πξώην εmicroθαλίδεη ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ ην δεύηεξν δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη πξνζθνιιεmicroέλνπο ινβνύο απηηώλ θαη ην ηξίην δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ γνλέσλ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

β Πνηνη είλαη νη πηζαλνί γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παηδηώλ Μονάδερ 5

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-45-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Σην θπηό κνζρνκπίδειν ην ρξώκα ησλ ζπεξκάησλ κπνξεί λα είλαη είηε θίηξηλν είηε πξάζηλν

ελώ ην ύςνο ηνπ είλαη είηε ςειό είηε θνληό Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηηο παξαπάλσ

ηδηόηεηεο βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά δεύγε νκνιόγσλ ρξσκνζσκάησλ Δάλ έρεηε ζηε

δηάζεζή ζαο έλα ςειό κνζρνκπίδειν κε θίηξηλα ζπέξκαηα λα θάλεηε ηηο θαηάιιειεο

δηαζηαπξώζεηο πνπ απαηηνύληαη γηα λα βξείηε ην γνλόηππό ηνπ (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 11

Γ2 Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο από δύν θπζηνινγηθνύο

γνλείο κπνξεί λα γελλεζεί παηδί κε ζύλδξνκν Turner Μονάδερ 8

Γ3 Μία πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κία πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ Γ

Γίδεηαη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Σηνλ θιώλν ΕΖ ε αληηγξαθή γίλεηαη

κε αζπλερή ηξόπν Τα ζεκεία Γ θαη Ζ ππνδεηθλύνπλ ηε ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα λα ζρεδηάζεηε ηα ζπλερή θαη αζπλερή

ηκήκαηα ησλ λέσλ θιώλσλ κε βέιε ππνδεηθλύνληαο ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ λέσλ θαη

ησλ κεηξηθώλ θιώλσλ (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Σηνλ θιώλν πνπ αληηγξάθεηαη κε ζπλερή ηξόπν λα γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ

λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ πξσηαξρηθνύ ηκήκαηνο ην νπνίν απνηειείηαη

από 8 (νθηώ) λνπθιενηίδηα (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Γ3 Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην πεπηίδην απηό Μονάδερ 2

Γ4 Μεηά ηελ επίδξαζε αθηηλνβνιίαο ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ζπάεη ζηα ζεκεία πνπ

ππνδεηθλύνληαη από ηα βέιε Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε θαη λα

ζεκεηώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ Μονάδερ 2

Γ5 Τν ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε επαλαζπλδέεηαη ζηα ίδηα ζεκεία θνπήο κεηά από

αλαζηξνθή

Να γξάςεηε νιόθιεξν ην κόξην ηνπ DNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηελ αλαζηξνθή (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην λέν πεπηίδην (κνλάδεο 2)

Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-46-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν Σην κόξην απηό ζπκβαίλεη κεηάιιαμε πξνζζήθεο ηξηώλ (3) δηαδνρηθώλ

λνπθιενηηδίσλ (5΄-GAT-3΄)

Γ1 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Φ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) θαη ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα ηνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ2 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Υ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) Ζ παξαπάλσ κεηάιιαμε έρεη ειάρηζηε επίδξαζε ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα

ηνπ ελδύκνπ Πώο ραξαθηεξίδεηαη απηή ε κεηάιιαμε (κνλάδεο 2) Nα εμεγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 9

Γ3 Σε δύν άηνκα πνπ πάζρνπλ από ζύλδξνκν Klinefelter έγηλε αλάιπζε ηεο αιιεινπρίαο ησλ

βάζεσλ ηνπ DNA ησλ θπιεηηθώλ ρξσκνζσκάησλ ηνπο Σην πξώην άηνκν ε αλάιπζε έδεημε

ηξεηο δηαθνξεηηθέο αιιεινπρίεο βάζεσλ DNA Σην δεύηεξν άηνκν ε αλάιπζε έδεημε δύν

παλνκνηόηππεο θαη κία δηαθνξεηηθή αιιεινπρία βάζεσλ DNA Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο

κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο γελλήζεθαλ ηα άηνκα απηά από θπζηνινγηθνύο

γνλείο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ Γ

Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-47-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Α

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Μηα πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κηα πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 7

Γ2 Ζ αλάιπζε δεηγκάησλ DNA από δύν βαθηεξηαθέο θαιιηέξγεηεο έδσζε ηα εμήο

απνηειέζκαηα ζηελ πξώηε θαιιηέξγεηα βξέζεθε πνζνζηό αδελίλεο (Α) 28 θαη

ζηεδεύηεξε βξέζεθε πνζνζηό γνπαλίλεο (G) 28 Να εμεγήζεηε αλ ηα βαθηήξηα ησλ δύν

θαιιηεξγεηώλ αλήθνπλ ζην ίδην ή ζε δηαθνξεηηθό είδνο Μονάδερ 6

Γ3 Με πνηνπο ηξόπνπο γίλεηαη ε θαιιηέξγεηα κηθξννξγαληζκώλ ζε κεγάιε θιίκαθα Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ Γ Σrsquo έλα κόξην DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ ππάξρνπλ δύν γνλίδηα Α θαη Β όπσο θαίλεηαη ζην

ζρήκα

Γ1 Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο θαη λα νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ

αιπζίδσλ ηνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Τα γνλίδηα Α θαη Β κεηαγξάθνληαη ζε RNA Να νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπ RNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Πνηα είλαη ε θσδηθή αιπζίδα γηα ην γνλίδην Α θαη πνηα γηα ην Β (κνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ4 Τη είλαη ν ππνθηλεηήο (κνλάδεο 2) Να νξίζεηε ηε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή γηα θάζε γνλίδην κε

έλα βέινο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-48-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Να αλαθέξεηε ηα βήκαηα πνπ απαηηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο

αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο από έλα δηαγνληδηαθό δών Μονάδερ 12

Γ2 Να εμεγήζεηε πώο ε ζεξκνθξαζία επεξεάδεη ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 8

Γ3 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ πξηκνζώκαηνο ζηελ αληηγξαθή ηνπ DNA Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ

Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-49-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Μεηέξα κε θπζηνινγηθή όξαζε θαη νκάδα αίκαηνο Β απνθηά δύν παηδηά κε έλαλ άλδξα κε

θπζηνινγηθή όξαζε Τν θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο ΑΒ ελώ ην αγόξη νκάδα αίκαηνο Ο

Τν έλα από ηα δύν παηδηά πάζρεη από κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν ndash θόθθηλν

Γ1 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ σο πξνο ηνπο δύν

ραξαθηήξεο (κνλάδεο 8) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 10) Μονάδερ 18

Γ2 Πνην από ηα δύν παηδηά δελ έρεη θπζηνινγηθή όξαζε Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA

(Ι) GACTAATAAAAGAAGTAGTTAGGATCATAGG

(ΙΙ) CTGATTATTTTCTTCATCAA TCCTAGTA TCC

πνπ θσδηθνπνηεί ην πεπηίδην

H2N-Μεθειονίνη-Τυροζίνη-Φαινυλαλανίνη-Φαινυλαλανίνη-Τυροζίνη-COOH

Γ1 Να εμεγήζεηε πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA είλαη ε θσδηθή θαη

πνηα είλαη ε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 4) Να γξάςεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ησλ

αιπζίδσλ (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 8

Γ2 Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ

παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA (κνλάδεο 2) θαζώο θαη ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε πνύ νθείιεηαη ε δηαθνξά κεηαμύ ησλ δύν απηώλ κνξίσλ

(κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ παξαπάλσ πεπηηδίνπ εάλ κηα

γνληδηαθή κεηάιιαμε πνπ ζα ζπκβεί ζην θσδηθόλην ηεο ηπξνζίλεο νδεγήζεη ζε

αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από ζπκίλε Μονάδερ 5

Γ4 Δάλ ε παξαπάλσ γνληδηαθή κεηάιιαμε νδεγήζεη ζε αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από

αδελίλε λα εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ πεπηηδίνπ Μονάδερ 5

Γίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Μεζεηνλίλε AUG

Τπξνζίλε UAC UAU

Φαηλπιαιαλίλε UUU UUC

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-50-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Μηα αξζεληθή κύγα Drosophila κε ιεπθά κάηηα δηαζηαπξώζεθε κε κηα ζειπθή κε θόθθηλα

κάηηα Από ηε δηαζηαύξσζε απηή πήξακε 280 απνγόλνπο ζηελ F1 γεληά πνπ είραλ όινη

θόθθηλα κάηηα Γηαζηαπξώλνληαο δύν άηνκα από ηελ F1 γεληά πξνθύπηνπλ 319 απόγνλνη

ζηελ F2 γεληά Μηα αλάιπζε ησλ απνγόλσλ ηεο F2 γεληάο έδεημε όηη ππάξρνπλ

159 ζειπθά κε θόθθηλα κάηηα

82 αξζεληθά κε θόθθηλα κάηηα θαη

78 αξζεληθά κε ιεπθά κάηηα

Με βάζε ηα δεδνκέλα λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ην παξαπάλσ

γλώξηζκα Γηα ηα άηνκα πνπ δηαζηαπξώζεθαλ δίλεηαη όηη ηα ζειπθά έρνπλ έλα δεπγάξη X

ρξσκνζσκάησλ (ΦΦ) θαη ηα αξζεληθά έρνπλ έλα Φ θαη έλα Χ ρξσκόζσκα (ΦΧ)

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν όπνπ απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη κηα κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

Τα άηνκα ΙΙ2 ΙΙ3 ΙΙΙ3 θαη ΙV3 πάζρνπλ από ηελ αζζέλεηα απηή Γηα όια ηα παξαθάησ

εξσηήκαηα λα κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο

Γ2 Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη ε αζζέλεηα Μονάδερ 6

Γ3 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην δεπγάξη ΙΙΙ1 III2 λα απνθηήζεη αγόξη πνπ ζα πάζρεη

(κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 8

Γ4 Αλ ηα άηνκα Ι1 θαη Ι4 πάζρνπλ από κηα αζζέλεηα πνπ νθείιεηαη ζε γνλίδην κηηνρνλ-δξηαθνύ

DNA λα αλαθέξεηε πνηα άηνκα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ ζα θιεξνλνκή-ζνπλ ην γνλίδην

απηό (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-51-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA ην νπνίν θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Αιπζίδα 1 GTTGAATTCTTAGCTTAAGTCGGGCATGAATTCTC

Αιπζίδα 2 CAACTTAAGAATCGAATTCAGCCCGTACTTAAGAG

Γ1 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

επηζεκαίλνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ησλ αιπζίδσλ ηνπ (κνλάδεο 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Τν παξαπάλσ ηκήκα DNA αληηγξάθεηαη θαη θαηά ηε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

δεκηνπξγνύληαη ηα παξαθάησ πξσηαξρηθά ηκήκαηα

i) 5΄-GAGAAUUC-3΄

ii) 5΄-UUAAGCUA-3΄

iii) 5΄-GUUGAAUU-3΄

Να πξνζδηνξίζεηε πνηα αιπζίδα αληηγξάθεηαη κε ζπλερή θαη πνηα κε αζπλερή ηξόπν

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε ην έλδπκν EcoRI πξνθεηκέλνπ λα ελζσκα-ησζεί ζε

έλα από ηα δύν πιαζκίδηα Α θαη Β πνπ δίλνληαη παξαθάησ

Πνην από ηα δύν πιαζκίδηα ζα επηιέμεηε γηα ηε δεκηνπξγία αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ

(κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Πόζνη θσζθνδηεζηεξηθνί δεζκνί ζα δηαζπαζηνύλ ζην πιαζκίδην πνπ επηιέμαηε θαη πόζνη ζα

δεκηνπξγεζνύλ θαηά ην ζρεκαηηζκό ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ4 Από ηε κύγα Drosophila απνκνλώζεθαλ ηξία δηαθνξεηηθά θπζηνινγηθά θύηηαξα ζηα νπνία

πξνζδηνξίζηεθε ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ζε δεύγε βάζεσλ

Σην πξώην θύηηαξν ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ππνινγίζηεθε ζε 32108 δεύγε βάζεσλ

ζην δεύηεξν θύηηαξν ζε 16108 δεύγε βάζεσλ θαη ζην ηξίην θύηηαξν ζε 6410

8 δεύγε

βάζεσλ

Να δηθαηνινγήζεηε γηαηί ππάξρνπλ νη δηαθνξέο απηέο ζην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ησλ

ηξηώλ θπηηάξσλ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-52-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ Γ

Έλα πιαζκίδην πνπ ρξεζηκνπνηείηαη σο θνξέαο θισλνπνίεζεο ελόο ηκήκαηνο DNA έρεη έλα

γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε θαη έλα γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληη-

βηνηηθό ηεηξαθπθιίλε Τν γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζηελ ηεηξαθπθιίλε πεξηέρεη ηελ αιιεινπρία

πνπ αλαγλσξίδεηαη από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Γεκηνπξγνύκε αλαζπλδπαζ-

κέλα πιαζκηδία κε ηε ρξήζε ηεο πεξηνξηζηηθήο ελδνλνπθιεάζεο EcoRI

Τα κεηαζρεκαηηζκό βαθηεξίσλ πνπ δελ είραλ θαλέλα πιαζκίδην Σηε ζπλέρεηα ηα βαθηήξηα

θαιιηεξγνύληαη ζε ζξεπηηθό πιηθό

Γ1 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ηεηξαθπθιίλε αληί ηεο ακπηθηιίλεο (κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 Σηνπο παξαθάησ δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο (1 2 3) θαίλεηαη ε δηαβάζκηζε ηεο ζπγθέληξσζεο

ηνπ νμπγόλνπ θαη ε πεξηνρή αλάπηπμεο ηξηώλ εηδώλ κηθξννξγα-ληζκώλ ζε πγξό ζξεπηηθό

πιηθό Οη κηθξννξγαληζκνί απεηθνλίδνληαη σο καύξεο θνπθίδεο

Σε πνηνλ από ηνπο ηξεηο δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο έρνπκε θαιιηέξγεηα κπθήησλ πνπ

ρξεζηκνπνηνύληαη ζηελ αξηνβηνκεραλία βαθηεξίσλ ηνπ γέλνπο Clostridium θαη βαθηεξίσλ

ηνπ γέλνπο Mycobacterium (κνλάδεο 3) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

Γ4 Με πνηνλ ηξόπν δεκηνπξγνύκε δηαγνληδηαθά θπηά ηα πξντόληα ησλ νπνίσλ έρνπλ

κεγαιύηεξε δηάξθεηα δσήο ζε ζρέζε κε απηά ησλ κε δηαγνληδηαθώλ θπηώλ Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-53-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ δηάγξακκα απεηθνλίδεηαη ε θπζηνινγηθή κεηαβνιή ζην πνζνζηό ησλ

πνιππεπηηδηθώλ αιπζίδσλ ησλ αηκνζθαηξηλώλ HbA HbF θαη HbA2 ηνπ αλζξώπνπ από ηελ

εκβξπηθή ειηθία θαη κεηά ηε γέλλεζή ηνπ

Γ1 Πνην είδνο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο αληηζηνηρεί ζε θαζεκηά από ηηο θακπύιεο Η ΗΗ ΗΗΗ θαη IV

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ2 Τα απνηειέζκαηα κηαο εμέηαζεο αίκαηνο ζε έλαλ ελήιηθα έδεημαλ όηη νη αηκνζθαηξίλεο HbA

HbF θαη HbA2 είλαη ζε θπζηνινγηθά επίπεδα Πόζα γνλίδηα είλαη ππεύζπλα γηα ηε ζύλζεζε

ηεο HbA ζε έλα ζσκαηηθό θύηηαξν ζηε κεηάθαζε (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA πνπ πεξηέρεη ηα θσδηθόληα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα επηά

πξώηα ακηλνμέα ηεο θπζηνινγηθήο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο HbA

5΄hellip GTG CAC CTG ACT CCT GAG GAG hellip 3΄

3΄hellip CAC GTG GAC TGA GGA CTC CTC hellip 5΄

Ζ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI αλαγλσξίδεη ηελ αιιεινπρία

5΄ CTGAG 3΄

3΄ GACTC 5΄

θαη θόβεη θάζε αιπζίδα κεηαμύ ηνπ C θαη ηνπ Τ (κε θαηεύζπλζε 5΄3΄) Ζ αιιεινπρία πνπ

αλαγλσξίδεη ε DdeI βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα DNA Από έλα άηνκν θνξέα ηεο

δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο απνκνλώζεθαλ ηκήκαηα DNA πνπ πεξηέρνπλ ηα θσδηθόληα ηα

νπνία θσδηθνπνηνύλ ηα επηά πξώηα ακηλνμέα ηεο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Σηα ηκήκαηα απηά

επηδξάζακε κε ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI

Πόζα ηκήκαηα DNA δηαθνξεηηθνύ κήθνπο ζα πξνθύςνπλ κεηά ηε δξάζε ηεο DdeI (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 7

Γ4 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο δηάγλσζεο ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο θαηά ηνλ

πξνγελλεηηθό έιεγρν ηε δέθαηε εβδνκάδα ηεο θύεζεο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-54-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Σε ηξεηο δηαθνξεηηθνύο βηναληηδξαζηήξεο πξαγκαηνπνηείηαη

θιεηζηή θαιιηέξγεηα ηξηώλ δηαθνξεηηθώλ κηθξννξγαληζκώλ Α Β

θαη Γ αληίζηνηρα

Σηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα απεηθνλίδεηαη ν αξηζκόο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ ζε ζρέζε κε ην ρξόλν

Σην ρξνληθό δηάζηεκα από 0 έσο t1 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ

ζηνπο βηναληηδξα-ζηήξεο είλαη πςειή θαη ζηαζεξή ελώ ζην ρξν-

ληθό δηάζηεκα από t1 έσο t2 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ είλαη

ρακειή θαη ζηαζεξή

Γ1 Με βάζε ηα ζρήκαηα λα ραξαθηεξίζεηε ηνπο

κηθξννξγαληζκνύο Α Β Γ ζε ζρέζε κε ηελ εμάξηεζε ηεο

αλάπηπμήο ηνπο από ηε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ (κνλάδεο 6)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

Γ2 Με βάζε ηα ζρήκαηα ζε πνηα θάζε ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ γίλεηαη ε κεηαβνιή ηεο ζπγθέληξσζεο ηνπ Ο2

ζηνλ βηναληηδξαζηήξα όπνπ θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α

(κνλάδεο 2)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 4

Γ3 Πώο εμεγείηαη ε εθζεηηθή θάζε ζε κία θιεηζηή θαιιηέξγεηα

κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 4

Γ4 Τη ελλννύκε ζήκεξα κε ηνλ όξν δύκσζε (κνλάδεο 3) Πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο

(κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ πεπηίδην πνπ παξάγεηαη από έλα βαθηήξην

HOOCminusμεθειονίνηminusαλανίνηminusζερίνηminusαζπαραγίνηminusμεθειονίνηminusNH2

Γ1 Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ δίθισλνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ πεπηίδην (κνλάδεο

2) Να νξίζεηε ην 5΄ θαη 3΄ άθξν θάζε αιπζίδαο (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να θαζνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Γίλνληαη ηα θσδηθόληα

αιαλίλε GCU αζπαξαγίλε AAU κεζεηνλίλε AUG ζεξίλε UCU

Τν θσδηθόλην ιήμεο είλαη ην UGA Μονάδερ 15

Γ2 Μπνξεί ε παξαπάλσ αιπζίδα λα θνπεί από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 5

Γ3 Πώο ζρεκαηίδεηαη ην ζύκπινθν έλαξμεο ηεο πξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 3) Από ηη

απνηειείηαη ην πνιύζσκα (κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-55-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν απεηθνλίδεη ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη κηα

αζζέλεηα ηνπ κεηαβνιηζκνύ ζηνλ άλζξσπν

Γ1 Ζ αζζέλεηα απηή νθείιεηαη ζε επηθξαηέο ή ζε ππνιεηπόκελν γνλίδην (Μνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Κιεξνλνκείηαη σο απηνζσκηθόο ή

θπινζύλδεηνο ραξαθηήξαο (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 12

Γ2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέλδξν Μονάδερ 6

Γ3 O άλδξαο ΗΗΗ1 απνθηά κε γπλαίθα εηεξόδπγε ζηελ αζζέλεηα απηή έλα αγόξη

Να βξείηε ηε πηζαλόηεηα πνπ ππάξρεη ην αγόξη απηό λα πάζρεη αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Τα ζεκεία Α θαη Γ ππνδεηθλύνπλ ηε

ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηό ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ κεηξηθώλ αιπζίδσλ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ζρεδηάζεηε ζην ίδην ζρήκα ηα αζπλερή θαη

ηα ζπλερή ηκήκαηα ησλ δύν λέσλ αιπζίδσλ κε

βέιε θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηά ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπο (Μνλάδεο 3)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4)

Μονάδερ 7

Γ3 Ζ κεηξηθή αιπζίδα ηνπ DNA πνπ αληηγξάθε-

ηαη κε ζπλερή ηξόπν ακέζσο κεηά κεηαγξάθεηαη

Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ RNA πνπ ζρεκαηίδεηαη

θαηά ηε κεηαγξαθή θαη λα ζεκεηώζεηε ηνλ

πξνζαλαηνιηζκό ηνπ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ4 Πνηα είλαη ε δξάζε ηεο RNA πνιπκεξάζεο κεηά ηελ πξόζδεζή ηεο ζηνλ ππνθηλεηή ελόο

γνληδίνπ Μονάδερ 6

Page 44: biologia kat 3o 4o

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-44-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2010 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ 3ο

1 Πνηα είλαη ε δνmicroή ηνπ DNA ζην ρώξν ζύmicroθσλα microε ην microνληέιν ηεο δηπιήο έιηθαο Μονάδερ 12

2 Να πεξηγξάςεηε πώο ξπζmicroίδεηαη ε γνληδηαθή έθθξαζε ζηα επθαξπσηηθά θύηηαξα Μονάδερ 8

3 Τη γλσξίδεηε γηα ηνλ αιθηζmicroό Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ 4ο Έλαο άλδξαο πνπ πάζρεη από νηθνγελή ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

παληξεύεηαη microία γπλαίθα ε νπνία δελ πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο

ινβνύο απηηώλ Τν δεπγάξη απηό απνθηά ηξία παηδηά

Τν πξώην εmicroθαλίδεη ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ ην δεύηεξν δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη πξνζθνιιεmicroέλνπο ινβνύο απηηώλ θαη ην ηξίην δελ

πάζρεη από ππεξρνιεζηεξνιαηmicroία θαη έρεη ειεύζεξνπο ινβνύο απηηώλ

α Πνηνη είλαη νη γνλόηππνη ησλ γνλέσλ Μονάδερ 2

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 8

β Πνηνη είλαη νη πηζαλνί γνλόηππνη ησλ ηξηώλ παηδηώλ Μονάδερ 5

Να δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-45-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Σην θπηό κνζρνκπίδειν ην ρξώκα ησλ ζπεξκάησλ κπνξεί λα είλαη είηε θίηξηλν είηε πξάζηλν

ελώ ην ύςνο ηνπ είλαη είηε ςειό είηε θνληό Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηηο παξαπάλσ

ηδηόηεηεο βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά δεύγε νκνιόγσλ ρξσκνζσκάησλ Δάλ έρεηε ζηε

δηάζεζή ζαο έλα ςειό κνζρνκπίδειν κε θίηξηλα ζπέξκαηα λα θάλεηε ηηο θαηάιιειεο

δηαζηαπξώζεηο πνπ απαηηνύληαη γηα λα βξείηε ην γνλόηππό ηνπ (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 11

Γ2 Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο από δύν θπζηνινγηθνύο

γνλείο κπνξεί λα γελλεζεί παηδί κε ζύλδξνκν Turner Μονάδερ 8

Γ3 Μία πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κία πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ Γ

Γίδεηαη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Σηνλ θιώλν ΕΖ ε αληηγξαθή γίλεηαη

κε αζπλερή ηξόπν Τα ζεκεία Γ θαη Ζ ππνδεηθλύνπλ ηε ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα λα ζρεδηάζεηε ηα ζπλερή θαη αζπλερή

ηκήκαηα ησλ λέσλ θιώλσλ κε βέιε ππνδεηθλύνληαο ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ λέσλ θαη

ησλ κεηξηθώλ θιώλσλ (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Σηνλ θιώλν πνπ αληηγξάθεηαη κε ζπλερή ηξόπν λα γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ

λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ πξσηαξρηθνύ ηκήκαηνο ην νπνίν απνηειείηαη

από 8 (νθηώ) λνπθιενηίδηα (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Γ3 Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην πεπηίδην απηό Μονάδερ 2

Γ4 Μεηά ηελ επίδξαζε αθηηλνβνιίαο ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ζπάεη ζηα ζεκεία πνπ

ππνδεηθλύνληαη από ηα βέιε Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε θαη λα

ζεκεηώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ Μονάδερ 2

Γ5 Τν ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε επαλαζπλδέεηαη ζηα ίδηα ζεκεία θνπήο κεηά από

αλαζηξνθή

Να γξάςεηε νιόθιεξν ην κόξην ηνπ DNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηελ αλαζηξνθή (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην λέν πεπηίδην (κνλάδεο 2)

Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-46-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν Σην κόξην απηό ζπκβαίλεη κεηάιιαμε πξνζζήθεο ηξηώλ (3) δηαδνρηθώλ

λνπθιενηηδίσλ (5΄-GAT-3΄)

Γ1 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Φ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) θαη ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα ηνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ2 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Υ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) Ζ παξαπάλσ κεηάιιαμε έρεη ειάρηζηε επίδξαζε ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα

ηνπ ελδύκνπ Πώο ραξαθηεξίδεηαη απηή ε κεηάιιαμε (κνλάδεο 2) Nα εμεγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 9

Γ3 Σε δύν άηνκα πνπ πάζρνπλ από ζύλδξνκν Klinefelter έγηλε αλάιπζε ηεο αιιεινπρίαο ησλ

βάζεσλ ηνπ DNA ησλ θπιεηηθώλ ρξσκνζσκάησλ ηνπο Σην πξώην άηνκν ε αλάιπζε έδεημε

ηξεηο δηαθνξεηηθέο αιιεινπρίεο βάζεσλ DNA Σην δεύηεξν άηνκν ε αλάιπζε έδεημε δύν

παλνκνηόηππεο θαη κία δηαθνξεηηθή αιιεινπρία βάζεσλ DNA Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο

κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο γελλήζεθαλ ηα άηνκα απηά από θπζηνινγηθνύο

γνλείο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ Γ

Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-47-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Α

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Μηα πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κηα πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 7

Γ2 Ζ αλάιπζε δεηγκάησλ DNA από δύν βαθηεξηαθέο θαιιηέξγεηεο έδσζε ηα εμήο

απνηειέζκαηα ζηελ πξώηε θαιιηέξγεηα βξέζεθε πνζνζηό αδελίλεο (Α) 28 θαη

ζηεδεύηεξε βξέζεθε πνζνζηό γνπαλίλεο (G) 28 Να εμεγήζεηε αλ ηα βαθηήξηα ησλ δύν

θαιιηεξγεηώλ αλήθνπλ ζην ίδην ή ζε δηαθνξεηηθό είδνο Μονάδερ 6

Γ3 Με πνηνπο ηξόπνπο γίλεηαη ε θαιιηέξγεηα κηθξννξγαληζκώλ ζε κεγάιε θιίκαθα Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ Γ Σrsquo έλα κόξην DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ ππάξρνπλ δύν γνλίδηα Α θαη Β όπσο θαίλεηαη ζην

ζρήκα

Γ1 Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο θαη λα νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ

αιπζίδσλ ηνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Τα γνλίδηα Α θαη Β κεηαγξάθνληαη ζε RNA Να νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπ RNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Πνηα είλαη ε θσδηθή αιπζίδα γηα ην γνλίδην Α θαη πνηα γηα ην Β (κνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ4 Τη είλαη ν ππνθηλεηήο (κνλάδεο 2) Να νξίζεηε ηε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή γηα θάζε γνλίδην κε

έλα βέινο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-48-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Να αλαθέξεηε ηα βήκαηα πνπ απαηηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο

αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο από έλα δηαγνληδηαθό δών Μονάδερ 12

Γ2 Να εμεγήζεηε πώο ε ζεξκνθξαζία επεξεάδεη ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 8

Γ3 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ πξηκνζώκαηνο ζηελ αληηγξαθή ηνπ DNA Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ

Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-49-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Μεηέξα κε θπζηνινγηθή όξαζε θαη νκάδα αίκαηνο Β απνθηά δύν παηδηά κε έλαλ άλδξα κε

θπζηνινγηθή όξαζε Τν θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο ΑΒ ελώ ην αγόξη νκάδα αίκαηνο Ο

Τν έλα από ηα δύν παηδηά πάζρεη από κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν ndash θόθθηλν

Γ1 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ σο πξνο ηνπο δύν

ραξαθηήξεο (κνλάδεο 8) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 10) Μονάδερ 18

Γ2 Πνην από ηα δύν παηδηά δελ έρεη θπζηνινγηθή όξαζε Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA

(Ι) GACTAATAAAAGAAGTAGTTAGGATCATAGG

(ΙΙ) CTGATTATTTTCTTCATCAA TCCTAGTA TCC

πνπ θσδηθνπνηεί ην πεπηίδην

H2N-Μεθειονίνη-Τυροζίνη-Φαινυλαλανίνη-Φαινυλαλανίνη-Τυροζίνη-COOH

Γ1 Να εμεγήζεηε πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA είλαη ε θσδηθή θαη

πνηα είλαη ε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 4) Να γξάςεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ησλ

αιπζίδσλ (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 8

Γ2 Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ

παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA (κνλάδεο 2) θαζώο θαη ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε πνύ νθείιεηαη ε δηαθνξά κεηαμύ ησλ δύν απηώλ κνξίσλ

(κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ παξαπάλσ πεπηηδίνπ εάλ κηα

γνληδηαθή κεηάιιαμε πνπ ζα ζπκβεί ζην θσδηθόλην ηεο ηπξνζίλεο νδεγήζεη ζε

αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από ζπκίλε Μονάδερ 5

Γ4 Δάλ ε παξαπάλσ γνληδηαθή κεηάιιαμε νδεγήζεη ζε αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από

αδελίλε λα εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ πεπηηδίνπ Μονάδερ 5

Γίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Μεζεηνλίλε AUG

Τπξνζίλε UAC UAU

Φαηλπιαιαλίλε UUU UUC

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-50-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Μηα αξζεληθή κύγα Drosophila κε ιεπθά κάηηα δηαζηαπξώζεθε κε κηα ζειπθή κε θόθθηλα

κάηηα Από ηε δηαζηαύξσζε απηή πήξακε 280 απνγόλνπο ζηελ F1 γεληά πνπ είραλ όινη

θόθθηλα κάηηα Γηαζηαπξώλνληαο δύν άηνκα από ηελ F1 γεληά πξνθύπηνπλ 319 απόγνλνη

ζηελ F2 γεληά Μηα αλάιπζε ησλ απνγόλσλ ηεο F2 γεληάο έδεημε όηη ππάξρνπλ

159 ζειπθά κε θόθθηλα κάηηα

82 αξζεληθά κε θόθθηλα κάηηα θαη

78 αξζεληθά κε ιεπθά κάηηα

Με βάζε ηα δεδνκέλα λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ην παξαπάλσ

γλώξηζκα Γηα ηα άηνκα πνπ δηαζηαπξώζεθαλ δίλεηαη όηη ηα ζειπθά έρνπλ έλα δεπγάξη X

ρξσκνζσκάησλ (ΦΦ) θαη ηα αξζεληθά έρνπλ έλα Φ θαη έλα Χ ρξσκόζσκα (ΦΧ)

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν όπνπ απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη κηα κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

Τα άηνκα ΙΙ2 ΙΙ3 ΙΙΙ3 θαη ΙV3 πάζρνπλ από ηελ αζζέλεηα απηή Γηα όια ηα παξαθάησ

εξσηήκαηα λα κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο

Γ2 Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη ε αζζέλεηα Μονάδερ 6

Γ3 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην δεπγάξη ΙΙΙ1 III2 λα απνθηήζεη αγόξη πνπ ζα πάζρεη

(κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 8

Γ4 Αλ ηα άηνκα Ι1 θαη Ι4 πάζρνπλ από κηα αζζέλεηα πνπ νθείιεηαη ζε γνλίδην κηηνρνλ-δξηαθνύ

DNA λα αλαθέξεηε πνηα άηνκα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ ζα θιεξνλνκή-ζνπλ ην γνλίδην

απηό (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-51-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA ην νπνίν θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Αιπζίδα 1 GTTGAATTCTTAGCTTAAGTCGGGCATGAATTCTC

Αιπζίδα 2 CAACTTAAGAATCGAATTCAGCCCGTACTTAAGAG

Γ1 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

επηζεκαίλνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ησλ αιπζίδσλ ηνπ (κνλάδεο 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Τν παξαπάλσ ηκήκα DNA αληηγξάθεηαη θαη θαηά ηε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

δεκηνπξγνύληαη ηα παξαθάησ πξσηαξρηθά ηκήκαηα

i) 5΄-GAGAAUUC-3΄

ii) 5΄-UUAAGCUA-3΄

iii) 5΄-GUUGAAUU-3΄

Να πξνζδηνξίζεηε πνηα αιπζίδα αληηγξάθεηαη κε ζπλερή θαη πνηα κε αζπλερή ηξόπν

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε ην έλδπκν EcoRI πξνθεηκέλνπ λα ελζσκα-ησζεί ζε

έλα από ηα δύν πιαζκίδηα Α θαη Β πνπ δίλνληαη παξαθάησ

Πνην από ηα δύν πιαζκίδηα ζα επηιέμεηε γηα ηε δεκηνπξγία αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ

(κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Πόζνη θσζθνδηεζηεξηθνί δεζκνί ζα δηαζπαζηνύλ ζην πιαζκίδην πνπ επηιέμαηε θαη πόζνη ζα

δεκηνπξγεζνύλ θαηά ην ζρεκαηηζκό ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ4 Από ηε κύγα Drosophila απνκνλώζεθαλ ηξία δηαθνξεηηθά θπζηνινγηθά θύηηαξα ζηα νπνία

πξνζδηνξίζηεθε ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ζε δεύγε βάζεσλ

Σην πξώην θύηηαξν ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ππνινγίζηεθε ζε 32108 δεύγε βάζεσλ

ζην δεύηεξν θύηηαξν ζε 16108 δεύγε βάζεσλ θαη ζην ηξίην θύηηαξν ζε 6410

8 δεύγε

βάζεσλ

Να δηθαηνινγήζεηε γηαηί ππάξρνπλ νη δηαθνξέο απηέο ζην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ησλ

ηξηώλ θπηηάξσλ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-52-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ Γ

Έλα πιαζκίδην πνπ ρξεζηκνπνηείηαη σο θνξέαο θισλνπνίεζεο ελόο ηκήκαηνο DNA έρεη έλα

γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε θαη έλα γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληη-

βηνηηθό ηεηξαθπθιίλε Τν γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζηελ ηεηξαθπθιίλε πεξηέρεη ηελ αιιεινπρία

πνπ αλαγλσξίδεηαη από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Γεκηνπξγνύκε αλαζπλδπαζ-

κέλα πιαζκηδία κε ηε ρξήζε ηεο πεξηνξηζηηθήο ελδνλνπθιεάζεο EcoRI

Τα κεηαζρεκαηηζκό βαθηεξίσλ πνπ δελ είραλ θαλέλα πιαζκίδην Σηε ζπλέρεηα ηα βαθηήξηα

θαιιηεξγνύληαη ζε ζξεπηηθό πιηθό

Γ1 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ηεηξαθπθιίλε αληί ηεο ακπηθηιίλεο (κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 Σηνπο παξαθάησ δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο (1 2 3) θαίλεηαη ε δηαβάζκηζε ηεο ζπγθέληξσζεο

ηνπ νμπγόλνπ θαη ε πεξηνρή αλάπηπμεο ηξηώλ εηδώλ κηθξννξγα-ληζκώλ ζε πγξό ζξεπηηθό

πιηθό Οη κηθξννξγαληζκνί απεηθνλίδνληαη σο καύξεο θνπθίδεο

Σε πνηνλ από ηνπο ηξεηο δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο έρνπκε θαιιηέξγεηα κπθήησλ πνπ

ρξεζηκνπνηνύληαη ζηελ αξηνβηνκεραλία βαθηεξίσλ ηνπ γέλνπο Clostridium θαη βαθηεξίσλ

ηνπ γέλνπο Mycobacterium (κνλάδεο 3) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

Γ4 Με πνηνλ ηξόπν δεκηνπξγνύκε δηαγνληδηαθά θπηά ηα πξντόληα ησλ νπνίσλ έρνπλ

κεγαιύηεξε δηάξθεηα δσήο ζε ζρέζε κε απηά ησλ κε δηαγνληδηαθώλ θπηώλ Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-53-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ δηάγξακκα απεηθνλίδεηαη ε θπζηνινγηθή κεηαβνιή ζην πνζνζηό ησλ

πνιππεπηηδηθώλ αιπζίδσλ ησλ αηκνζθαηξηλώλ HbA HbF θαη HbA2 ηνπ αλζξώπνπ από ηελ

εκβξπηθή ειηθία θαη κεηά ηε γέλλεζή ηνπ

Γ1 Πνην είδνο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο αληηζηνηρεί ζε θαζεκηά από ηηο θακπύιεο Η ΗΗ ΗΗΗ θαη IV

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ2 Τα απνηειέζκαηα κηαο εμέηαζεο αίκαηνο ζε έλαλ ελήιηθα έδεημαλ όηη νη αηκνζθαηξίλεο HbA

HbF θαη HbA2 είλαη ζε θπζηνινγηθά επίπεδα Πόζα γνλίδηα είλαη ππεύζπλα γηα ηε ζύλζεζε

ηεο HbA ζε έλα ζσκαηηθό θύηηαξν ζηε κεηάθαζε (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA πνπ πεξηέρεη ηα θσδηθόληα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα επηά

πξώηα ακηλνμέα ηεο θπζηνινγηθήο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο HbA

5΄hellip GTG CAC CTG ACT CCT GAG GAG hellip 3΄

3΄hellip CAC GTG GAC TGA GGA CTC CTC hellip 5΄

Ζ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI αλαγλσξίδεη ηελ αιιεινπρία

5΄ CTGAG 3΄

3΄ GACTC 5΄

θαη θόβεη θάζε αιπζίδα κεηαμύ ηνπ C θαη ηνπ Τ (κε θαηεύζπλζε 5΄3΄) Ζ αιιεινπρία πνπ

αλαγλσξίδεη ε DdeI βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα DNA Από έλα άηνκν θνξέα ηεο

δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο απνκνλώζεθαλ ηκήκαηα DNA πνπ πεξηέρνπλ ηα θσδηθόληα ηα

νπνία θσδηθνπνηνύλ ηα επηά πξώηα ακηλνμέα ηεο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Σηα ηκήκαηα απηά

επηδξάζακε κε ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI

Πόζα ηκήκαηα DNA δηαθνξεηηθνύ κήθνπο ζα πξνθύςνπλ κεηά ηε δξάζε ηεο DdeI (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 7

Γ4 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο δηάγλσζεο ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο θαηά ηνλ

πξνγελλεηηθό έιεγρν ηε δέθαηε εβδνκάδα ηεο θύεζεο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-54-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Σε ηξεηο δηαθνξεηηθνύο βηναληηδξαζηήξεο πξαγκαηνπνηείηαη

θιεηζηή θαιιηέξγεηα ηξηώλ δηαθνξεηηθώλ κηθξννξγαληζκώλ Α Β

θαη Γ αληίζηνηρα

Σηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα απεηθνλίδεηαη ν αξηζκόο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ ζε ζρέζε κε ην ρξόλν

Σην ρξνληθό δηάζηεκα από 0 έσο t1 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ

ζηνπο βηναληηδξα-ζηήξεο είλαη πςειή θαη ζηαζεξή ελώ ζην ρξν-

ληθό δηάζηεκα από t1 έσο t2 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ είλαη

ρακειή θαη ζηαζεξή

Γ1 Με βάζε ηα ζρήκαηα λα ραξαθηεξίζεηε ηνπο

κηθξννξγαληζκνύο Α Β Γ ζε ζρέζε κε ηελ εμάξηεζε ηεο

αλάπηπμήο ηνπο από ηε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ (κνλάδεο 6)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

Γ2 Με βάζε ηα ζρήκαηα ζε πνηα θάζε ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ γίλεηαη ε κεηαβνιή ηεο ζπγθέληξσζεο ηνπ Ο2

ζηνλ βηναληηδξαζηήξα όπνπ θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α

(κνλάδεο 2)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 4

Γ3 Πώο εμεγείηαη ε εθζεηηθή θάζε ζε κία θιεηζηή θαιιηέξγεηα

κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 4

Γ4 Τη ελλννύκε ζήκεξα κε ηνλ όξν δύκσζε (κνλάδεο 3) Πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο

(κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ πεπηίδην πνπ παξάγεηαη από έλα βαθηήξην

HOOCminusμεθειονίνηminusαλανίνηminusζερίνηminusαζπαραγίνηminusμεθειονίνηminusNH2

Γ1 Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ δίθισλνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ πεπηίδην (κνλάδεο

2) Να νξίζεηε ην 5΄ θαη 3΄ άθξν θάζε αιπζίδαο (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να θαζνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Γίλνληαη ηα θσδηθόληα

αιαλίλε GCU αζπαξαγίλε AAU κεζεηνλίλε AUG ζεξίλε UCU

Τν θσδηθόλην ιήμεο είλαη ην UGA Μονάδερ 15

Γ2 Μπνξεί ε παξαπάλσ αιπζίδα λα θνπεί από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 5

Γ3 Πώο ζρεκαηίδεηαη ην ζύκπινθν έλαξμεο ηεο πξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 3) Από ηη

απνηειείηαη ην πνιύζσκα (κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-55-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν απεηθνλίδεη ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη κηα

αζζέλεηα ηνπ κεηαβνιηζκνύ ζηνλ άλζξσπν

Γ1 Ζ αζζέλεηα απηή νθείιεηαη ζε επηθξαηέο ή ζε ππνιεηπόκελν γνλίδην (Μνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Κιεξνλνκείηαη σο απηνζσκηθόο ή

θπινζύλδεηνο ραξαθηήξαο (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 12

Γ2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέλδξν Μονάδερ 6

Γ3 O άλδξαο ΗΗΗ1 απνθηά κε γπλαίθα εηεξόδπγε ζηελ αζζέλεηα απηή έλα αγόξη

Να βξείηε ηε πηζαλόηεηα πνπ ππάξρεη ην αγόξη απηό λα πάζρεη αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Τα ζεκεία Α θαη Γ ππνδεηθλύνπλ ηε

ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηό ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ κεηξηθώλ αιπζίδσλ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ζρεδηάζεηε ζην ίδην ζρήκα ηα αζπλερή θαη

ηα ζπλερή ηκήκαηα ησλ δύν λέσλ αιπζίδσλ κε

βέιε θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηά ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπο (Μνλάδεο 3)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4)

Μονάδερ 7

Γ3 Ζ κεηξηθή αιπζίδα ηνπ DNA πνπ αληηγξάθε-

ηαη κε ζπλερή ηξόπν ακέζσο κεηά κεηαγξάθεηαη

Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ RNA πνπ ζρεκαηίδεηαη

θαηά ηε κεηαγξαθή θαη λα ζεκεηώζεηε ηνλ

πξνζαλαηνιηζκό ηνπ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ4 Πνηα είλαη ε δξάζε ηεο RNA πνιπκεξάζεο κεηά ηελ πξόζδεζή ηεο ζηνλ ππνθηλεηή ελόο

γνληδίνπ Μονάδερ 6

Page 45: biologia kat 3o 4o

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-45-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Σην θπηό κνζρνκπίδειν ην ρξώκα ησλ ζπεξκάησλ κπνξεί λα είλαη είηε θίηξηλν είηε πξάζηλν

ελώ ην ύςνο ηνπ είλαη είηε ςειό είηε θνληό Τα γνλίδηα πνπ ειέγρνπλ ηηο παξαπάλσ

ηδηόηεηεο βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθά δεύγε νκνιόγσλ ρξσκνζσκάησλ Δάλ έρεηε ζηε

δηάζεζή ζαο έλα ςειό κνζρνκπίδειν κε θίηξηλα ζπέξκαηα λα θάλεηε ηηο θαηάιιειεο

δηαζηαπξώζεηο πνπ απαηηνύληαη γηα λα βξείηε ην γνλόηππό ηνπ (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 11

Γ2 Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο από δύν θπζηνινγηθνύο

γνλείο κπνξεί λα γελλεζεί παηδί κε ζύλδξνκν Turner Μονάδερ 8

Γ3 Μία πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κία πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 6

ΘΔΜΑ Γ

Γίδεηαη ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Σηνλ θιώλν ΕΖ ε αληηγξαθή γίλεηαη

κε αζπλερή ηξόπν Τα ζεκεία Γ θαη Ζ ππνδεηθλύνπλ ηε ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα λα ζρεδηάζεηε ηα ζπλερή θαη αζπλερή

ηκήκαηα ησλ λέσλ θιώλσλ κε βέιε ππνδεηθλύνληαο ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ λέσλ θαη

ησλ κεηξηθώλ θιώλσλ (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Σηνλ θιώλν πνπ αληηγξάθεηαη κε ζπλερή ηξόπν λα γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ησλ

λνπθιενηηδίσλ θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ πξσηαξρηθνύ ηκήκαηνο ην νπνίν απνηειείηαη

από 8 (νθηώ) λνπθιενηίδηα (κνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 3) Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Γ3 Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην πεπηίδην απηό Μονάδερ 2

Γ4 Μεηά ηελ επίδξαζε αθηηλνβνιίαο ην παξαπάλσ ηκήκα DNA ζπάεη ζηα ζεκεία πνπ

ππνδεηθλύνληαη από ηα βέιε Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε θαη λα

ζεκεηώζεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ηνπ Μονάδερ 2

Γ5 Τν ηκήκα ηνπ DNA πνπ απνθόπεθε επαλαζπλδέεηαη ζηα ίδηα ζεκεία θνπήο κεηά από

αλαζηξνθή

Να γξάςεηε νιόθιεξν ην κόξην ηνπ DNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηελ αλαζηξνθή (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να γξάςεηε ηα θσδηθόληα ηνπ κνξίνπ DNA πνπ θσδηθνπνηνύλ ην λέν πεπηίδην (κνλάδεο 2)

Μονάδερ 10

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-46-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν Σην κόξην απηό ζπκβαίλεη κεηάιιαμε πξνζζήθεο ηξηώλ (3) δηαδνρηθώλ

λνπθιενηηδίσλ (5΄-GAT-3΄)

Γ1 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Φ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) θαη ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα ηνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ2 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Υ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) Ζ παξαπάλσ κεηάιιαμε έρεη ειάρηζηε επίδξαζε ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα

ηνπ ελδύκνπ Πώο ραξαθηεξίδεηαη απηή ε κεηάιιαμε (κνλάδεο 2) Nα εμεγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 9

Γ3 Σε δύν άηνκα πνπ πάζρνπλ από ζύλδξνκν Klinefelter έγηλε αλάιπζε ηεο αιιεινπρίαο ησλ

βάζεσλ ηνπ DNA ησλ θπιεηηθώλ ρξσκνζσκάησλ ηνπο Σην πξώην άηνκν ε αλάιπζε έδεημε

ηξεηο δηαθνξεηηθέο αιιεινπρίεο βάζεσλ DNA Σην δεύηεξν άηνκν ε αλάιπζε έδεημε δύν

παλνκνηόηππεο θαη κία δηαθνξεηηθή αιιεινπρία βάζεσλ DNA Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο

κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο γελλήζεθαλ ηα άηνκα απηά από θπζηνινγηθνύο

γνλείο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ Γ

Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-47-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Α

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Μηα πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κηα πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 7

Γ2 Ζ αλάιπζε δεηγκάησλ DNA από δύν βαθηεξηαθέο θαιιηέξγεηεο έδσζε ηα εμήο

απνηειέζκαηα ζηελ πξώηε θαιιηέξγεηα βξέζεθε πνζνζηό αδελίλεο (Α) 28 θαη

ζηεδεύηεξε βξέζεθε πνζνζηό γνπαλίλεο (G) 28 Να εμεγήζεηε αλ ηα βαθηήξηα ησλ δύν

θαιιηεξγεηώλ αλήθνπλ ζην ίδην ή ζε δηαθνξεηηθό είδνο Μονάδερ 6

Γ3 Με πνηνπο ηξόπνπο γίλεηαη ε θαιιηέξγεηα κηθξννξγαληζκώλ ζε κεγάιε θιίκαθα Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ Γ Σrsquo έλα κόξην DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ ππάξρνπλ δύν γνλίδηα Α θαη Β όπσο θαίλεηαη ζην

ζρήκα

Γ1 Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο θαη λα νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ

αιπζίδσλ ηνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Τα γνλίδηα Α θαη Β κεηαγξάθνληαη ζε RNA Να νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπ RNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Πνηα είλαη ε θσδηθή αιπζίδα γηα ην γνλίδην Α θαη πνηα γηα ην Β (κνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ4 Τη είλαη ν ππνθηλεηήο (κνλάδεο 2) Να νξίζεηε ηε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή γηα θάζε γνλίδην κε

έλα βέινο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-48-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Να αλαθέξεηε ηα βήκαηα πνπ απαηηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο

αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο από έλα δηαγνληδηαθό δών Μονάδερ 12

Γ2 Να εμεγήζεηε πώο ε ζεξκνθξαζία επεξεάδεη ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 8

Γ3 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ πξηκνζώκαηνο ζηελ αληηγξαθή ηνπ DNA Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ

Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-49-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Μεηέξα κε θπζηνινγηθή όξαζε θαη νκάδα αίκαηνο Β απνθηά δύν παηδηά κε έλαλ άλδξα κε

θπζηνινγηθή όξαζε Τν θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο ΑΒ ελώ ην αγόξη νκάδα αίκαηνο Ο

Τν έλα από ηα δύν παηδηά πάζρεη από κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν ndash θόθθηλν

Γ1 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ σο πξνο ηνπο δύν

ραξαθηήξεο (κνλάδεο 8) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 10) Μονάδερ 18

Γ2 Πνην από ηα δύν παηδηά δελ έρεη θπζηνινγηθή όξαζε Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA

(Ι) GACTAATAAAAGAAGTAGTTAGGATCATAGG

(ΙΙ) CTGATTATTTTCTTCATCAA TCCTAGTA TCC

πνπ θσδηθνπνηεί ην πεπηίδην

H2N-Μεθειονίνη-Τυροζίνη-Φαινυλαλανίνη-Φαινυλαλανίνη-Τυροζίνη-COOH

Γ1 Να εμεγήζεηε πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA είλαη ε θσδηθή θαη

πνηα είλαη ε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 4) Να γξάςεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ησλ

αιπζίδσλ (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 8

Γ2 Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ

παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA (κνλάδεο 2) θαζώο θαη ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε πνύ νθείιεηαη ε δηαθνξά κεηαμύ ησλ δύν απηώλ κνξίσλ

(κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ παξαπάλσ πεπηηδίνπ εάλ κηα

γνληδηαθή κεηάιιαμε πνπ ζα ζπκβεί ζην θσδηθόλην ηεο ηπξνζίλεο νδεγήζεη ζε

αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από ζπκίλε Μονάδερ 5

Γ4 Δάλ ε παξαπάλσ γνληδηαθή κεηάιιαμε νδεγήζεη ζε αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από

αδελίλε λα εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ πεπηηδίνπ Μονάδερ 5

Γίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Μεζεηνλίλε AUG

Τπξνζίλε UAC UAU

Φαηλπιαιαλίλε UUU UUC

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-50-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Μηα αξζεληθή κύγα Drosophila κε ιεπθά κάηηα δηαζηαπξώζεθε κε κηα ζειπθή κε θόθθηλα

κάηηα Από ηε δηαζηαύξσζε απηή πήξακε 280 απνγόλνπο ζηελ F1 γεληά πνπ είραλ όινη

θόθθηλα κάηηα Γηαζηαπξώλνληαο δύν άηνκα από ηελ F1 γεληά πξνθύπηνπλ 319 απόγνλνη

ζηελ F2 γεληά Μηα αλάιπζε ησλ απνγόλσλ ηεο F2 γεληάο έδεημε όηη ππάξρνπλ

159 ζειπθά κε θόθθηλα κάηηα

82 αξζεληθά κε θόθθηλα κάηηα θαη

78 αξζεληθά κε ιεπθά κάηηα

Με βάζε ηα δεδνκέλα λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ην παξαπάλσ

γλώξηζκα Γηα ηα άηνκα πνπ δηαζηαπξώζεθαλ δίλεηαη όηη ηα ζειπθά έρνπλ έλα δεπγάξη X

ρξσκνζσκάησλ (ΦΦ) θαη ηα αξζεληθά έρνπλ έλα Φ θαη έλα Χ ρξσκόζσκα (ΦΧ)

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν όπνπ απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη κηα κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

Τα άηνκα ΙΙ2 ΙΙ3 ΙΙΙ3 θαη ΙV3 πάζρνπλ από ηελ αζζέλεηα απηή Γηα όια ηα παξαθάησ

εξσηήκαηα λα κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο

Γ2 Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη ε αζζέλεηα Μονάδερ 6

Γ3 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην δεπγάξη ΙΙΙ1 III2 λα απνθηήζεη αγόξη πνπ ζα πάζρεη

(κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 8

Γ4 Αλ ηα άηνκα Ι1 θαη Ι4 πάζρνπλ από κηα αζζέλεηα πνπ νθείιεηαη ζε γνλίδην κηηνρνλ-δξηαθνύ

DNA λα αλαθέξεηε πνηα άηνκα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ ζα θιεξνλνκή-ζνπλ ην γνλίδην

απηό (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-51-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA ην νπνίν θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Αιπζίδα 1 GTTGAATTCTTAGCTTAAGTCGGGCATGAATTCTC

Αιπζίδα 2 CAACTTAAGAATCGAATTCAGCCCGTACTTAAGAG

Γ1 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

επηζεκαίλνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ησλ αιπζίδσλ ηνπ (κνλάδεο 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Τν παξαπάλσ ηκήκα DNA αληηγξάθεηαη θαη θαηά ηε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

δεκηνπξγνύληαη ηα παξαθάησ πξσηαξρηθά ηκήκαηα

i) 5΄-GAGAAUUC-3΄

ii) 5΄-UUAAGCUA-3΄

iii) 5΄-GUUGAAUU-3΄

Να πξνζδηνξίζεηε πνηα αιπζίδα αληηγξάθεηαη κε ζπλερή θαη πνηα κε αζπλερή ηξόπν

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε ην έλδπκν EcoRI πξνθεηκέλνπ λα ελζσκα-ησζεί ζε

έλα από ηα δύν πιαζκίδηα Α θαη Β πνπ δίλνληαη παξαθάησ

Πνην από ηα δύν πιαζκίδηα ζα επηιέμεηε γηα ηε δεκηνπξγία αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ

(κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Πόζνη θσζθνδηεζηεξηθνί δεζκνί ζα δηαζπαζηνύλ ζην πιαζκίδην πνπ επηιέμαηε θαη πόζνη ζα

δεκηνπξγεζνύλ θαηά ην ζρεκαηηζκό ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ4 Από ηε κύγα Drosophila απνκνλώζεθαλ ηξία δηαθνξεηηθά θπζηνινγηθά θύηηαξα ζηα νπνία

πξνζδηνξίζηεθε ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ζε δεύγε βάζεσλ

Σην πξώην θύηηαξν ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ππνινγίζηεθε ζε 32108 δεύγε βάζεσλ

ζην δεύηεξν θύηηαξν ζε 16108 δεύγε βάζεσλ θαη ζην ηξίην θύηηαξν ζε 6410

8 δεύγε

βάζεσλ

Να δηθαηνινγήζεηε γηαηί ππάξρνπλ νη δηαθνξέο απηέο ζην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ησλ

ηξηώλ θπηηάξσλ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-52-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ Γ

Έλα πιαζκίδην πνπ ρξεζηκνπνηείηαη σο θνξέαο θισλνπνίεζεο ελόο ηκήκαηνο DNA έρεη έλα

γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε θαη έλα γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληη-

βηνηηθό ηεηξαθπθιίλε Τν γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζηελ ηεηξαθπθιίλε πεξηέρεη ηελ αιιεινπρία

πνπ αλαγλσξίδεηαη από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Γεκηνπξγνύκε αλαζπλδπαζ-

κέλα πιαζκηδία κε ηε ρξήζε ηεο πεξηνξηζηηθήο ελδνλνπθιεάζεο EcoRI

Τα κεηαζρεκαηηζκό βαθηεξίσλ πνπ δελ είραλ θαλέλα πιαζκίδην Σηε ζπλέρεηα ηα βαθηήξηα

θαιιηεξγνύληαη ζε ζξεπηηθό πιηθό

Γ1 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ηεηξαθπθιίλε αληί ηεο ακπηθηιίλεο (κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 Σηνπο παξαθάησ δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο (1 2 3) θαίλεηαη ε δηαβάζκηζε ηεο ζπγθέληξσζεο

ηνπ νμπγόλνπ θαη ε πεξηνρή αλάπηπμεο ηξηώλ εηδώλ κηθξννξγα-ληζκώλ ζε πγξό ζξεπηηθό

πιηθό Οη κηθξννξγαληζκνί απεηθνλίδνληαη σο καύξεο θνπθίδεο

Σε πνηνλ από ηνπο ηξεηο δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο έρνπκε θαιιηέξγεηα κπθήησλ πνπ

ρξεζηκνπνηνύληαη ζηελ αξηνβηνκεραλία βαθηεξίσλ ηνπ γέλνπο Clostridium θαη βαθηεξίσλ

ηνπ γέλνπο Mycobacterium (κνλάδεο 3) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

Γ4 Με πνηνλ ηξόπν δεκηνπξγνύκε δηαγνληδηαθά θπηά ηα πξντόληα ησλ νπνίσλ έρνπλ

κεγαιύηεξε δηάξθεηα δσήο ζε ζρέζε κε απηά ησλ κε δηαγνληδηαθώλ θπηώλ Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-53-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ δηάγξακκα απεηθνλίδεηαη ε θπζηνινγηθή κεηαβνιή ζην πνζνζηό ησλ

πνιππεπηηδηθώλ αιπζίδσλ ησλ αηκνζθαηξηλώλ HbA HbF θαη HbA2 ηνπ αλζξώπνπ από ηελ

εκβξπηθή ειηθία θαη κεηά ηε γέλλεζή ηνπ

Γ1 Πνην είδνο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο αληηζηνηρεί ζε θαζεκηά από ηηο θακπύιεο Η ΗΗ ΗΗΗ θαη IV

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ2 Τα απνηειέζκαηα κηαο εμέηαζεο αίκαηνο ζε έλαλ ελήιηθα έδεημαλ όηη νη αηκνζθαηξίλεο HbA

HbF θαη HbA2 είλαη ζε θπζηνινγηθά επίπεδα Πόζα γνλίδηα είλαη ππεύζπλα γηα ηε ζύλζεζε

ηεο HbA ζε έλα ζσκαηηθό θύηηαξν ζηε κεηάθαζε (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA πνπ πεξηέρεη ηα θσδηθόληα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα επηά

πξώηα ακηλνμέα ηεο θπζηνινγηθήο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο HbA

5΄hellip GTG CAC CTG ACT CCT GAG GAG hellip 3΄

3΄hellip CAC GTG GAC TGA GGA CTC CTC hellip 5΄

Ζ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI αλαγλσξίδεη ηελ αιιεινπρία

5΄ CTGAG 3΄

3΄ GACTC 5΄

θαη θόβεη θάζε αιπζίδα κεηαμύ ηνπ C θαη ηνπ Τ (κε θαηεύζπλζε 5΄3΄) Ζ αιιεινπρία πνπ

αλαγλσξίδεη ε DdeI βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα DNA Από έλα άηνκν θνξέα ηεο

δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο απνκνλώζεθαλ ηκήκαηα DNA πνπ πεξηέρνπλ ηα θσδηθόληα ηα

νπνία θσδηθνπνηνύλ ηα επηά πξώηα ακηλνμέα ηεο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Σηα ηκήκαηα απηά

επηδξάζακε κε ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI

Πόζα ηκήκαηα DNA δηαθνξεηηθνύ κήθνπο ζα πξνθύςνπλ κεηά ηε δξάζε ηεο DdeI (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 7

Γ4 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο δηάγλσζεο ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο θαηά ηνλ

πξνγελλεηηθό έιεγρν ηε δέθαηε εβδνκάδα ηεο θύεζεο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-54-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Σε ηξεηο δηαθνξεηηθνύο βηναληηδξαζηήξεο πξαγκαηνπνηείηαη

θιεηζηή θαιιηέξγεηα ηξηώλ δηαθνξεηηθώλ κηθξννξγαληζκώλ Α Β

θαη Γ αληίζηνηρα

Σηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα απεηθνλίδεηαη ν αξηζκόο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ ζε ζρέζε κε ην ρξόλν

Σην ρξνληθό δηάζηεκα από 0 έσο t1 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ

ζηνπο βηναληηδξα-ζηήξεο είλαη πςειή θαη ζηαζεξή ελώ ζην ρξν-

ληθό δηάζηεκα από t1 έσο t2 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ είλαη

ρακειή θαη ζηαζεξή

Γ1 Με βάζε ηα ζρήκαηα λα ραξαθηεξίζεηε ηνπο

κηθξννξγαληζκνύο Α Β Γ ζε ζρέζε κε ηελ εμάξηεζε ηεο

αλάπηπμήο ηνπο από ηε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ (κνλάδεο 6)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

Γ2 Με βάζε ηα ζρήκαηα ζε πνηα θάζε ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ γίλεηαη ε κεηαβνιή ηεο ζπγθέληξσζεο ηνπ Ο2

ζηνλ βηναληηδξαζηήξα όπνπ θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α

(κνλάδεο 2)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 4

Γ3 Πώο εμεγείηαη ε εθζεηηθή θάζε ζε κία θιεηζηή θαιιηέξγεηα

κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 4

Γ4 Τη ελλννύκε ζήκεξα κε ηνλ όξν δύκσζε (κνλάδεο 3) Πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο

(κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ πεπηίδην πνπ παξάγεηαη από έλα βαθηήξην

HOOCminusμεθειονίνηminusαλανίνηminusζερίνηminusαζπαραγίνηminusμεθειονίνηminusNH2

Γ1 Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ δίθισλνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ πεπηίδην (κνλάδεο

2) Να νξίζεηε ην 5΄ θαη 3΄ άθξν θάζε αιπζίδαο (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να θαζνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Γίλνληαη ηα θσδηθόληα

αιαλίλε GCU αζπαξαγίλε AAU κεζεηνλίλε AUG ζεξίλε UCU

Τν θσδηθόλην ιήμεο είλαη ην UGA Μονάδερ 15

Γ2 Μπνξεί ε παξαπάλσ αιπζίδα λα θνπεί από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 5

Γ3 Πώο ζρεκαηίδεηαη ην ζύκπινθν έλαξμεο ηεο πξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 3) Από ηη

απνηειείηαη ην πνιύζσκα (κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-55-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν απεηθνλίδεη ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη κηα

αζζέλεηα ηνπ κεηαβνιηζκνύ ζηνλ άλζξσπν

Γ1 Ζ αζζέλεηα απηή νθείιεηαη ζε επηθξαηέο ή ζε ππνιεηπόκελν γνλίδην (Μνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Κιεξνλνκείηαη σο απηνζσκηθόο ή

θπινζύλδεηνο ραξαθηήξαο (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 12

Γ2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέλδξν Μονάδερ 6

Γ3 O άλδξαο ΗΗΗ1 απνθηά κε γπλαίθα εηεξόδπγε ζηελ αζζέλεηα απηή έλα αγόξη

Να βξείηε ηε πηζαλόηεηα πνπ ππάξρεη ην αγόξη απηό λα πάζρεη αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Τα ζεκεία Α θαη Γ ππνδεηθλύνπλ ηε

ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηό ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ κεηξηθώλ αιπζίδσλ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ζρεδηάζεηε ζην ίδην ζρήκα ηα αζπλερή θαη

ηα ζπλερή ηκήκαηα ησλ δύν λέσλ αιπζίδσλ κε

βέιε θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηά ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπο (Μνλάδεο 3)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4)

Μονάδερ 7

Γ3 Ζ κεηξηθή αιπζίδα ηνπ DNA πνπ αληηγξάθε-

ηαη κε ζπλερή ηξόπν ακέζσο κεηά κεηαγξάθεηαη

Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ RNA πνπ ζρεκαηίδεηαη

θαηά ηε κεηαγξαθή θαη λα ζεκεηώζεηε ηνλ

πξνζαλαηνιηζκό ηνπ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ4 Πνηα είλαη ε δξάζε ηεο RNA πνιπκεξάζεο κεηά ηελ πξόζδεζή ηεο ζηνλ ππνθηλεηή ελόο

γνληδίνπ Μονάδερ 6

Page 46: biologia kat 3o 4o

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-46-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ δίθισλν κόξην DNA πνπ θσδηθνπνηεί έλα πεπηίδην ην νπνίν ιεηηνπξγεί σο

έλδπκν Σην κόξην απηό ζπκβαίλεη κεηάιιαμε πξνζζήθεο ηξηώλ (3) δηαδνρηθώλ

λνπθιενηηδίσλ (5΄-GAT-3΄)

Γ1 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Φ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) θαη ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα ηνπ ελδύκνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ2 Αλ ε πξνζζήθε ζπκβεί ζηε ζέζε Υ λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηε δνκή ηνπ

ελδύκνπ (κνλάδεο 5) Ζ παξαπάλσ κεηάιιαμε έρεη ειάρηζηε επίδξαζε ζηε ιεηηνπξγηθόηεηα

ηνπ ελδύκνπ Πώο ραξαθηεξίδεηαη απηή ε κεηάιιαμε (κνλάδεο 2) Nα εμεγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 9

Γ3 Σε δύν άηνκα πνπ πάζρνπλ από ζύλδξνκν Klinefelter έγηλε αλάιπζε ηεο αιιεινπρίαο ησλ

βάζεσλ ηνπ DNA ησλ θπιεηηθώλ ρξσκνζσκάησλ ηνπο Σην πξώην άηνκν ε αλάιπζε έδεημε

ηξεηο δηαθνξεηηθέο αιιεινπρίεο βάζεσλ DNA Σην δεύηεξν άηνκν ε αλάιπζε έδεημε δύν

παλνκνηόηππεο θαη κία δηαθνξεηηθή αιιεινπρία βάζεσλ DNA Να εμεγήζεηε ηνπο πηζαλνύο

κεραληζκνύο ζύκθσλα κε ηνπο νπνίνπο γελλήζεθαλ ηα άηνκα απηά από θπζηνινγηθνύο

γνλείο Μονάδερ 9

ΘΔΜΑ Γ

Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-47-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Α

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Μηα πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κηα πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 7

Γ2 Ζ αλάιπζε δεηγκάησλ DNA από δύν βαθηεξηαθέο θαιιηέξγεηεο έδσζε ηα εμήο

απνηειέζκαηα ζηελ πξώηε θαιιηέξγεηα βξέζεθε πνζνζηό αδελίλεο (Α) 28 θαη

ζηεδεύηεξε βξέζεθε πνζνζηό γνπαλίλεο (G) 28 Να εμεγήζεηε αλ ηα βαθηήξηα ησλ δύν

θαιιηεξγεηώλ αλήθνπλ ζην ίδην ή ζε δηαθνξεηηθό είδνο Μονάδερ 6

Γ3 Με πνηνπο ηξόπνπο γίλεηαη ε θαιιηέξγεηα κηθξννξγαληζκώλ ζε κεγάιε θιίκαθα Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ Γ Σrsquo έλα κόξην DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ ππάξρνπλ δύν γνλίδηα Α θαη Β όπσο θαίλεηαη ζην

ζρήκα

Γ1 Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο θαη λα νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ

αιπζίδσλ ηνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Τα γνλίδηα Α θαη Β κεηαγξάθνληαη ζε RNA Να νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπ RNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Πνηα είλαη ε θσδηθή αιπζίδα γηα ην γνλίδην Α θαη πνηα γηα ην Β (κνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ4 Τη είλαη ν ππνθηλεηήο (κνλάδεο 2) Να νξίζεηε ηε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή γηα θάζε γνλίδην κε

έλα βέινο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-48-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Να αλαθέξεηε ηα βήκαηα πνπ απαηηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο

αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο από έλα δηαγνληδηαθό δών Μονάδερ 12

Γ2 Να εμεγήζεηε πώο ε ζεξκνθξαζία επεξεάδεη ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 8

Γ3 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ πξηκνζώκαηνο ζηελ αληηγξαθή ηνπ DNA Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ

Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-49-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Μεηέξα κε θπζηνινγηθή όξαζε θαη νκάδα αίκαηνο Β απνθηά δύν παηδηά κε έλαλ άλδξα κε

θπζηνινγηθή όξαζε Τν θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο ΑΒ ελώ ην αγόξη νκάδα αίκαηνο Ο

Τν έλα από ηα δύν παηδηά πάζρεη από κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν ndash θόθθηλν

Γ1 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ σο πξνο ηνπο δύν

ραξαθηήξεο (κνλάδεο 8) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 10) Μονάδερ 18

Γ2 Πνην από ηα δύν παηδηά δελ έρεη θπζηνινγηθή όξαζε Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA

(Ι) GACTAATAAAAGAAGTAGTTAGGATCATAGG

(ΙΙ) CTGATTATTTTCTTCATCAA TCCTAGTA TCC

πνπ θσδηθνπνηεί ην πεπηίδην

H2N-Μεθειονίνη-Τυροζίνη-Φαινυλαλανίνη-Φαινυλαλανίνη-Τυροζίνη-COOH

Γ1 Να εμεγήζεηε πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA είλαη ε θσδηθή θαη

πνηα είλαη ε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 4) Να γξάςεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ησλ

αιπζίδσλ (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 8

Γ2 Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ

παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA (κνλάδεο 2) θαζώο θαη ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε πνύ νθείιεηαη ε δηαθνξά κεηαμύ ησλ δύν απηώλ κνξίσλ

(κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ παξαπάλσ πεπηηδίνπ εάλ κηα

γνληδηαθή κεηάιιαμε πνπ ζα ζπκβεί ζην θσδηθόλην ηεο ηπξνζίλεο νδεγήζεη ζε

αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από ζπκίλε Μονάδερ 5

Γ4 Δάλ ε παξαπάλσ γνληδηαθή κεηάιιαμε νδεγήζεη ζε αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από

αδελίλε λα εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ πεπηηδίνπ Μονάδερ 5

Γίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Μεζεηνλίλε AUG

Τπξνζίλε UAC UAU

Φαηλπιαιαλίλε UUU UUC

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-50-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Μηα αξζεληθή κύγα Drosophila κε ιεπθά κάηηα δηαζηαπξώζεθε κε κηα ζειπθή κε θόθθηλα

κάηηα Από ηε δηαζηαύξσζε απηή πήξακε 280 απνγόλνπο ζηελ F1 γεληά πνπ είραλ όινη

θόθθηλα κάηηα Γηαζηαπξώλνληαο δύν άηνκα από ηελ F1 γεληά πξνθύπηνπλ 319 απόγνλνη

ζηελ F2 γεληά Μηα αλάιπζε ησλ απνγόλσλ ηεο F2 γεληάο έδεημε όηη ππάξρνπλ

159 ζειπθά κε θόθθηλα κάηηα

82 αξζεληθά κε θόθθηλα κάηηα θαη

78 αξζεληθά κε ιεπθά κάηηα

Με βάζε ηα δεδνκέλα λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ην παξαπάλσ

γλώξηζκα Γηα ηα άηνκα πνπ δηαζηαπξώζεθαλ δίλεηαη όηη ηα ζειπθά έρνπλ έλα δεπγάξη X

ρξσκνζσκάησλ (ΦΦ) θαη ηα αξζεληθά έρνπλ έλα Φ θαη έλα Χ ρξσκόζσκα (ΦΧ)

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν όπνπ απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη κηα κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

Τα άηνκα ΙΙ2 ΙΙ3 ΙΙΙ3 θαη ΙV3 πάζρνπλ από ηελ αζζέλεηα απηή Γηα όια ηα παξαθάησ

εξσηήκαηα λα κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο

Γ2 Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη ε αζζέλεηα Μονάδερ 6

Γ3 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην δεπγάξη ΙΙΙ1 III2 λα απνθηήζεη αγόξη πνπ ζα πάζρεη

(κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 8

Γ4 Αλ ηα άηνκα Ι1 θαη Ι4 πάζρνπλ από κηα αζζέλεηα πνπ νθείιεηαη ζε γνλίδην κηηνρνλ-δξηαθνύ

DNA λα αλαθέξεηε πνηα άηνκα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ ζα θιεξνλνκή-ζνπλ ην γνλίδην

απηό (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-51-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA ην νπνίν θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Αιπζίδα 1 GTTGAATTCTTAGCTTAAGTCGGGCATGAATTCTC

Αιπζίδα 2 CAACTTAAGAATCGAATTCAGCCCGTACTTAAGAG

Γ1 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

επηζεκαίλνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ησλ αιπζίδσλ ηνπ (κνλάδεο 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Τν παξαπάλσ ηκήκα DNA αληηγξάθεηαη θαη θαηά ηε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

δεκηνπξγνύληαη ηα παξαθάησ πξσηαξρηθά ηκήκαηα

i) 5΄-GAGAAUUC-3΄

ii) 5΄-UUAAGCUA-3΄

iii) 5΄-GUUGAAUU-3΄

Να πξνζδηνξίζεηε πνηα αιπζίδα αληηγξάθεηαη κε ζπλερή θαη πνηα κε αζπλερή ηξόπν

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε ην έλδπκν EcoRI πξνθεηκέλνπ λα ελζσκα-ησζεί ζε

έλα από ηα δύν πιαζκίδηα Α θαη Β πνπ δίλνληαη παξαθάησ

Πνην από ηα δύν πιαζκίδηα ζα επηιέμεηε γηα ηε δεκηνπξγία αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ

(κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Πόζνη θσζθνδηεζηεξηθνί δεζκνί ζα δηαζπαζηνύλ ζην πιαζκίδην πνπ επηιέμαηε θαη πόζνη ζα

δεκηνπξγεζνύλ θαηά ην ζρεκαηηζκό ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ4 Από ηε κύγα Drosophila απνκνλώζεθαλ ηξία δηαθνξεηηθά θπζηνινγηθά θύηηαξα ζηα νπνία

πξνζδηνξίζηεθε ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ζε δεύγε βάζεσλ

Σην πξώην θύηηαξν ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ππνινγίζηεθε ζε 32108 δεύγε βάζεσλ

ζην δεύηεξν θύηηαξν ζε 16108 δεύγε βάζεσλ θαη ζην ηξίην θύηηαξν ζε 6410

8 δεύγε

βάζεσλ

Να δηθαηνινγήζεηε γηαηί ππάξρνπλ νη δηαθνξέο απηέο ζην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ησλ

ηξηώλ θπηηάξσλ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-52-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ Γ

Έλα πιαζκίδην πνπ ρξεζηκνπνηείηαη σο θνξέαο θισλνπνίεζεο ελόο ηκήκαηνο DNA έρεη έλα

γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε θαη έλα γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληη-

βηνηηθό ηεηξαθπθιίλε Τν γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζηελ ηεηξαθπθιίλε πεξηέρεη ηελ αιιεινπρία

πνπ αλαγλσξίδεηαη από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Γεκηνπξγνύκε αλαζπλδπαζ-

κέλα πιαζκηδία κε ηε ρξήζε ηεο πεξηνξηζηηθήο ελδνλνπθιεάζεο EcoRI

Τα κεηαζρεκαηηζκό βαθηεξίσλ πνπ δελ είραλ θαλέλα πιαζκίδην Σηε ζπλέρεηα ηα βαθηήξηα

θαιιηεξγνύληαη ζε ζξεπηηθό πιηθό

Γ1 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ηεηξαθπθιίλε αληί ηεο ακπηθηιίλεο (κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 Σηνπο παξαθάησ δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο (1 2 3) θαίλεηαη ε δηαβάζκηζε ηεο ζπγθέληξσζεο

ηνπ νμπγόλνπ θαη ε πεξηνρή αλάπηπμεο ηξηώλ εηδώλ κηθξννξγα-ληζκώλ ζε πγξό ζξεπηηθό

πιηθό Οη κηθξννξγαληζκνί απεηθνλίδνληαη σο καύξεο θνπθίδεο

Σε πνηνλ από ηνπο ηξεηο δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο έρνπκε θαιιηέξγεηα κπθήησλ πνπ

ρξεζηκνπνηνύληαη ζηελ αξηνβηνκεραλία βαθηεξίσλ ηνπ γέλνπο Clostridium θαη βαθηεξίσλ

ηνπ γέλνπο Mycobacterium (κνλάδεο 3) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

Γ4 Με πνηνλ ηξόπν δεκηνπξγνύκε δηαγνληδηαθά θπηά ηα πξντόληα ησλ νπνίσλ έρνπλ

κεγαιύηεξε δηάξθεηα δσήο ζε ζρέζε κε απηά ησλ κε δηαγνληδηαθώλ θπηώλ Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-53-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ δηάγξακκα απεηθνλίδεηαη ε θπζηνινγηθή κεηαβνιή ζην πνζνζηό ησλ

πνιππεπηηδηθώλ αιπζίδσλ ησλ αηκνζθαηξηλώλ HbA HbF θαη HbA2 ηνπ αλζξώπνπ από ηελ

εκβξπηθή ειηθία θαη κεηά ηε γέλλεζή ηνπ

Γ1 Πνην είδνο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο αληηζηνηρεί ζε θαζεκηά από ηηο θακπύιεο Η ΗΗ ΗΗΗ θαη IV

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ2 Τα απνηειέζκαηα κηαο εμέηαζεο αίκαηνο ζε έλαλ ελήιηθα έδεημαλ όηη νη αηκνζθαηξίλεο HbA

HbF θαη HbA2 είλαη ζε θπζηνινγηθά επίπεδα Πόζα γνλίδηα είλαη ππεύζπλα γηα ηε ζύλζεζε

ηεο HbA ζε έλα ζσκαηηθό θύηηαξν ζηε κεηάθαζε (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA πνπ πεξηέρεη ηα θσδηθόληα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα επηά

πξώηα ακηλνμέα ηεο θπζηνινγηθήο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο HbA

5΄hellip GTG CAC CTG ACT CCT GAG GAG hellip 3΄

3΄hellip CAC GTG GAC TGA GGA CTC CTC hellip 5΄

Ζ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI αλαγλσξίδεη ηελ αιιεινπρία

5΄ CTGAG 3΄

3΄ GACTC 5΄

θαη θόβεη θάζε αιπζίδα κεηαμύ ηνπ C θαη ηνπ Τ (κε θαηεύζπλζε 5΄3΄) Ζ αιιεινπρία πνπ

αλαγλσξίδεη ε DdeI βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα DNA Από έλα άηνκν θνξέα ηεο

δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο απνκνλώζεθαλ ηκήκαηα DNA πνπ πεξηέρνπλ ηα θσδηθόληα ηα

νπνία θσδηθνπνηνύλ ηα επηά πξώηα ακηλνμέα ηεο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Σηα ηκήκαηα απηά

επηδξάζακε κε ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI

Πόζα ηκήκαηα DNA δηαθνξεηηθνύ κήθνπο ζα πξνθύςνπλ κεηά ηε δξάζε ηεο DdeI (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 7

Γ4 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο δηάγλσζεο ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο θαηά ηνλ

πξνγελλεηηθό έιεγρν ηε δέθαηε εβδνκάδα ηεο θύεζεο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-54-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Σε ηξεηο δηαθνξεηηθνύο βηναληηδξαζηήξεο πξαγκαηνπνηείηαη

θιεηζηή θαιιηέξγεηα ηξηώλ δηαθνξεηηθώλ κηθξννξγαληζκώλ Α Β

θαη Γ αληίζηνηρα

Σηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα απεηθνλίδεηαη ν αξηζκόο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ ζε ζρέζε κε ην ρξόλν

Σην ρξνληθό δηάζηεκα από 0 έσο t1 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ

ζηνπο βηναληηδξα-ζηήξεο είλαη πςειή θαη ζηαζεξή ελώ ζην ρξν-

ληθό δηάζηεκα από t1 έσο t2 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ είλαη

ρακειή θαη ζηαζεξή

Γ1 Με βάζε ηα ζρήκαηα λα ραξαθηεξίζεηε ηνπο

κηθξννξγαληζκνύο Α Β Γ ζε ζρέζε κε ηελ εμάξηεζε ηεο

αλάπηπμήο ηνπο από ηε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ (κνλάδεο 6)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

Γ2 Με βάζε ηα ζρήκαηα ζε πνηα θάζε ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ γίλεηαη ε κεηαβνιή ηεο ζπγθέληξσζεο ηνπ Ο2

ζηνλ βηναληηδξαζηήξα όπνπ θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α

(κνλάδεο 2)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 4

Γ3 Πώο εμεγείηαη ε εθζεηηθή θάζε ζε κία θιεηζηή θαιιηέξγεηα

κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 4

Γ4 Τη ελλννύκε ζήκεξα κε ηνλ όξν δύκσζε (κνλάδεο 3) Πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο

(κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ πεπηίδην πνπ παξάγεηαη από έλα βαθηήξην

HOOCminusμεθειονίνηminusαλανίνηminusζερίνηminusαζπαραγίνηminusμεθειονίνηminusNH2

Γ1 Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ δίθισλνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ πεπηίδην (κνλάδεο

2) Να νξίζεηε ην 5΄ θαη 3΄ άθξν θάζε αιπζίδαο (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να θαζνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Γίλνληαη ηα θσδηθόληα

αιαλίλε GCU αζπαξαγίλε AAU κεζεηνλίλε AUG ζεξίλε UCU

Τν θσδηθόλην ιήμεο είλαη ην UGA Μονάδερ 15

Γ2 Μπνξεί ε παξαπάλσ αιπζίδα λα θνπεί από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 5

Γ3 Πώο ζρεκαηίδεηαη ην ζύκπινθν έλαξμεο ηεο πξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 3) Από ηη

απνηειείηαη ην πνιύζσκα (κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-55-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν απεηθνλίδεη ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη κηα

αζζέλεηα ηνπ κεηαβνιηζκνύ ζηνλ άλζξσπν

Γ1 Ζ αζζέλεηα απηή νθείιεηαη ζε επηθξαηέο ή ζε ππνιεηπόκελν γνλίδην (Μνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Κιεξνλνκείηαη σο απηνζσκηθόο ή

θπινζύλδεηνο ραξαθηήξαο (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 12

Γ2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέλδξν Μονάδερ 6

Γ3 O άλδξαο ΗΗΗ1 απνθηά κε γπλαίθα εηεξόδπγε ζηελ αζζέλεηα απηή έλα αγόξη

Να βξείηε ηε πηζαλόηεηα πνπ ππάξρεη ην αγόξη απηό λα πάζρεη αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Τα ζεκεία Α θαη Γ ππνδεηθλύνπλ ηε

ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηό ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ κεηξηθώλ αιπζίδσλ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ζρεδηάζεηε ζην ίδην ζρήκα ηα αζπλερή θαη

ηα ζπλερή ηκήκαηα ησλ δύν λέσλ αιπζίδσλ κε

βέιε θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηά ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπο (Μνλάδεο 3)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4)

Μονάδερ 7

Γ3 Ζ κεηξηθή αιπζίδα ηνπ DNA πνπ αληηγξάθε-

ηαη κε ζπλερή ηξόπν ακέζσο κεηά κεηαγξάθεηαη

Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ RNA πνπ ζρεκαηίδεηαη

θαηά ηε κεηαγξαθή θαη λα ζεκεηώζεηε ηνλ

πξνζαλαηνιηζκό ηνπ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ4 Πνηα είλαη ε δξάζε ηεο RNA πνιπκεξάζεο κεηά ηελ πξόζδεζή ηεο ζηνλ ππνθηλεηή ελόο

γνληδίνπ Μονάδερ 6

Page 47: biologia kat 3o 4o

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-47-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Α

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Μηα πξσηεΐλε ελόο επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ απνηειείηαη από κηα πνιππεπηηδηθή αιπζίδα 100

ακηλνμέσλ Τν γνλίδην από ην νπνίν θσδηθνπνηήζεθε ε πξσηεΐλε απνηειείηαη από πνιύ

πεξηζζόηεξα λνπθιενηίδηα από απηά πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα 100 ακηλνμέα Να αλαθέξεηε

ηνπο ιόγνπο απηήο ηεο δηαθνξάο Μονάδερ 7

Γ2 Ζ αλάιπζε δεηγκάησλ DNA από δύν βαθηεξηαθέο θαιιηέξγεηεο έδσζε ηα εμήο

απνηειέζκαηα ζηελ πξώηε θαιιηέξγεηα βξέζεθε πνζνζηό αδελίλεο (Α) 28 θαη

ζηεδεύηεξε βξέζεθε πνζνζηό γνπαλίλεο (G) 28 Να εμεγήζεηε αλ ηα βαθηήξηα ησλ δύν

θαιιηεξγεηώλ αλήθνπλ ζην ίδην ή ζε δηαθνξεηηθό είδνο Μονάδερ 6

Γ3 Με πνηνπο ηξόπνπο γίλεηαη ε θαιιηέξγεηα κηθξννξγαληζκώλ ζε κεγάιε θιίκαθα Μονάδερ 12

ΘΔΜΑ Γ Σrsquo έλα κόξην DNA επθαξπσηηθνύ θπηηάξνπ ππάξρνπλ δύν γνλίδηα Α θαη Β όπσο θαίλεηαη ζην

ζρήκα

Γ1 Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο θαη λα νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ

αιπζίδσλ ηνπ DNA (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Τα γνλίδηα Α θαη Β κεηαγξάθνληαη ζε RNA Να νξίζεηε ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπ RNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Πνηα είλαη ε θσδηθή αιπζίδα γηα ην γνλίδην Α θαη πνηα γηα ην Β (κνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 7

Γ4 Τη είλαη ν ππνθηλεηήο (κνλάδεο 2) Να νξίζεηε ηε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή γηα θάζε γνλίδην κε

έλα βέινο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-48-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Να αλαθέξεηε ηα βήκαηα πνπ απαηηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο

αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο από έλα δηαγνληδηαθό δών Μονάδερ 12

Γ2 Να εμεγήζεηε πώο ε ζεξκνθξαζία επεξεάδεη ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 8

Γ3 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ πξηκνζώκαηνο ζηελ αληηγξαθή ηνπ DNA Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ

Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-49-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Μεηέξα κε θπζηνινγηθή όξαζε θαη νκάδα αίκαηνο Β απνθηά δύν παηδηά κε έλαλ άλδξα κε

θπζηνινγηθή όξαζε Τν θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο ΑΒ ελώ ην αγόξη νκάδα αίκαηνο Ο

Τν έλα από ηα δύν παηδηά πάζρεη από κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν ndash θόθθηλν

Γ1 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ σο πξνο ηνπο δύν

ραξαθηήξεο (κνλάδεο 8) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 10) Μονάδερ 18

Γ2 Πνην από ηα δύν παηδηά δελ έρεη θπζηνινγηθή όξαζε Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA

(Ι) GACTAATAAAAGAAGTAGTTAGGATCATAGG

(ΙΙ) CTGATTATTTTCTTCATCAA TCCTAGTA TCC

πνπ θσδηθνπνηεί ην πεπηίδην

H2N-Μεθειονίνη-Τυροζίνη-Φαινυλαλανίνη-Φαινυλαλανίνη-Τυροζίνη-COOH

Γ1 Να εμεγήζεηε πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA είλαη ε θσδηθή θαη

πνηα είλαη ε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 4) Να γξάςεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ησλ

αιπζίδσλ (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 8

Γ2 Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ

παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA (κνλάδεο 2) θαζώο θαη ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε πνύ νθείιεηαη ε δηαθνξά κεηαμύ ησλ δύν απηώλ κνξίσλ

(κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ παξαπάλσ πεπηηδίνπ εάλ κηα

γνληδηαθή κεηάιιαμε πνπ ζα ζπκβεί ζην θσδηθόλην ηεο ηπξνζίλεο νδεγήζεη ζε

αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από ζπκίλε Μονάδερ 5

Γ4 Δάλ ε παξαπάλσ γνληδηαθή κεηάιιαμε νδεγήζεη ζε αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από

αδελίλε λα εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ πεπηηδίνπ Μονάδερ 5

Γίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Μεζεηνλίλε AUG

Τπξνζίλε UAC UAU

Φαηλπιαιαλίλε UUU UUC

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-50-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Μηα αξζεληθή κύγα Drosophila κε ιεπθά κάηηα δηαζηαπξώζεθε κε κηα ζειπθή κε θόθθηλα

κάηηα Από ηε δηαζηαύξσζε απηή πήξακε 280 απνγόλνπο ζηελ F1 γεληά πνπ είραλ όινη

θόθθηλα κάηηα Γηαζηαπξώλνληαο δύν άηνκα από ηελ F1 γεληά πξνθύπηνπλ 319 απόγνλνη

ζηελ F2 γεληά Μηα αλάιπζε ησλ απνγόλσλ ηεο F2 γεληάο έδεημε όηη ππάξρνπλ

159 ζειπθά κε θόθθηλα κάηηα

82 αξζεληθά κε θόθθηλα κάηηα θαη

78 αξζεληθά κε ιεπθά κάηηα

Με βάζε ηα δεδνκέλα λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ην παξαπάλσ

γλώξηζκα Γηα ηα άηνκα πνπ δηαζηαπξώζεθαλ δίλεηαη όηη ηα ζειπθά έρνπλ έλα δεπγάξη X

ρξσκνζσκάησλ (ΦΦ) θαη ηα αξζεληθά έρνπλ έλα Φ θαη έλα Χ ρξσκόζσκα (ΦΧ)

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν όπνπ απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη κηα κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

Τα άηνκα ΙΙ2 ΙΙ3 ΙΙΙ3 θαη ΙV3 πάζρνπλ από ηελ αζζέλεηα απηή Γηα όια ηα παξαθάησ

εξσηήκαηα λα κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο

Γ2 Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη ε αζζέλεηα Μονάδερ 6

Γ3 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην δεπγάξη ΙΙΙ1 III2 λα απνθηήζεη αγόξη πνπ ζα πάζρεη

(κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 8

Γ4 Αλ ηα άηνκα Ι1 θαη Ι4 πάζρνπλ από κηα αζζέλεηα πνπ νθείιεηαη ζε γνλίδην κηηνρνλ-δξηαθνύ

DNA λα αλαθέξεηε πνηα άηνκα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ ζα θιεξνλνκή-ζνπλ ην γνλίδην

απηό (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-51-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA ην νπνίν θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Αιπζίδα 1 GTTGAATTCTTAGCTTAAGTCGGGCATGAATTCTC

Αιπζίδα 2 CAACTTAAGAATCGAATTCAGCCCGTACTTAAGAG

Γ1 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

επηζεκαίλνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ησλ αιπζίδσλ ηνπ (κνλάδεο 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Τν παξαπάλσ ηκήκα DNA αληηγξάθεηαη θαη θαηά ηε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

δεκηνπξγνύληαη ηα παξαθάησ πξσηαξρηθά ηκήκαηα

i) 5΄-GAGAAUUC-3΄

ii) 5΄-UUAAGCUA-3΄

iii) 5΄-GUUGAAUU-3΄

Να πξνζδηνξίζεηε πνηα αιπζίδα αληηγξάθεηαη κε ζπλερή θαη πνηα κε αζπλερή ηξόπν

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε ην έλδπκν EcoRI πξνθεηκέλνπ λα ελζσκα-ησζεί ζε

έλα από ηα δύν πιαζκίδηα Α θαη Β πνπ δίλνληαη παξαθάησ

Πνην από ηα δύν πιαζκίδηα ζα επηιέμεηε γηα ηε δεκηνπξγία αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ

(κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Πόζνη θσζθνδηεζηεξηθνί δεζκνί ζα δηαζπαζηνύλ ζην πιαζκίδην πνπ επηιέμαηε θαη πόζνη ζα

δεκηνπξγεζνύλ θαηά ην ζρεκαηηζκό ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ4 Από ηε κύγα Drosophila απνκνλώζεθαλ ηξία δηαθνξεηηθά θπζηνινγηθά θύηηαξα ζηα νπνία

πξνζδηνξίζηεθε ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ζε δεύγε βάζεσλ

Σην πξώην θύηηαξν ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ππνινγίζηεθε ζε 32108 δεύγε βάζεσλ

ζην δεύηεξν θύηηαξν ζε 16108 δεύγε βάζεσλ θαη ζην ηξίην θύηηαξν ζε 6410

8 δεύγε

βάζεσλ

Να δηθαηνινγήζεηε γηαηί ππάξρνπλ νη δηαθνξέο απηέο ζην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ησλ

ηξηώλ θπηηάξσλ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-52-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ Γ

Έλα πιαζκίδην πνπ ρξεζηκνπνηείηαη σο θνξέαο θισλνπνίεζεο ελόο ηκήκαηνο DNA έρεη έλα

γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε θαη έλα γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληη-

βηνηηθό ηεηξαθπθιίλε Τν γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζηελ ηεηξαθπθιίλε πεξηέρεη ηελ αιιεινπρία

πνπ αλαγλσξίδεηαη από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Γεκηνπξγνύκε αλαζπλδπαζ-

κέλα πιαζκηδία κε ηε ρξήζε ηεο πεξηνξηζηηθήο ελδνλνπθιεάζεο EcoRI

Τα κεηαζρεκαηηζκό βαθηεξίσλ πνπ δελ είραλ θαλέλα πιαζκίδην Σηε ζπλέρεηα ηα βαθηήξηα

θαιιηεξγνύληαη ζε ζξεπηηθό πιηθό

Γ1 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ηεηξαθπθιίλε αληί ηεο ακπηθηιίλεο (κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 Σηνπο παξαθάησ δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο (1 2 3) θαίλεηαη ε δηαβάζκηζε ηεο ζπγθέληξσζεο

ηνπ νμπγόλνπ θαη ε πεξηνρή αλάπηπμεο ηξηώλ εηδώλ κηθξννξγα-ληζκώλ ζε πγξό ζξεπηηθό

πιηθό Οη κηθξννξγαληζκνί απεηθνλίδνληαη σο καύξεο θνπθίδεο

Σε πνηνλ από ηνπο ηξεηο δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο έρνπκε θαιιηέξγεηα κπθήησλ πνπ

ρξεζηκνπνηνύληαη ζηελ αξηνβηνκεραλία βαθηεξίσλ ηνπ γέλνπο Clostridium θαη βαθηεξίσλ

ηνπ γέλνπο Mycobacterium (κνλάδεο 3) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

Γ4 Με πνηνλ ηξόπν δεκηνπξγνύκε δηαγνληδηαθά θπηά ηα πξντόληα ησλ νπνίσλ έρνπλ

κεγαιύηεξε δηάξθεηα δσήο ζε ζρέζε κε απηά ησλ κε δηαγνληδηαθώλ θπηώλ Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-53-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ δηάγξακκα απεηθνλίδεηαη ε θπζηνινγηθή κεηαβνιή ζην πνζνζηό ησλ

πνιππεπηηδηθώλ αιπζίδσλ ησλ αηκνζθαηξηλώλ HbA HbF θαη HbA2 ηνπ αλζξώπνπ από ηελ

εκβξπηθή ειηθία θαη κεηά ηε γέλλεζή ηνπ

Γ1 Πνην είδνο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο αληηζηνηρεί ζε θαζεκηά από ηηο θακπύιεο Η ΗΗ ΗΗΗ θαη IV

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ2 Τα απνηειέζκαηα κηαο εμέηαζεο αίκαηνο ζε έλαλ ελήιηθα έδεημαλ όηη νη αηκνζθαηξίλεο HbA

HbF θαη HbA2 είλαη ζε θπζηνινγηθά επίπεδα Πόζα γνλίδηα είλαη ππεύζπλα γηα ηε ζύλζεζε

ηεο HbA ζε έλα ζσκαηηθό θύηηαξν ζηε κεηάθαζε (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA πνπ πεξηέρεη ηα θσδηθόληα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα επηά

πξώηα ακηλνμέα ηεο θπζηνινγηθήο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο HbA

5΄hellip GTG CAC CTG ACT CCT GAG GAG hellip 3΄

3΄hellip CAC GTG GAC TGA GGA CTC CTC hellip 5΄

Ζ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI αλαγλσξίδεη ηελ αιιεινπρία

5΄ CTGAG 3΄

3΄ GACTC 5΄

θαη θόβεη θάζε αιπζίδα κεηαμύ ηνπ C θαη ηνπ Τ (κε θαηεύζπλζε 5΄3΄) Ζ αιιεινπρία πνπ

αλαγλσξίδεη ε DdeI βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα DNA Από έλα άηνκν θνξέα ηεο

δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο απνκνλώζεθαλ ηκήκαηα DNA πνπ πεξηέρνπλ ηα θσδηθόληα ηα

νπνία θσδηθνπνηνύλ ηα επηά πξώηα ακηλνμέα ηεο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Σηα ηκήκαηα απηά

επηδξάζακε κε ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI

Πόζα ηκήκαηα DNA δηαθνξεηηθνύ κήθνπο ζα πξνθύςνπλ κεηά ηε δξάζε ηεο DdeI (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 7

Γ4 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο δηάγλσζεο ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο θαηά ηνλ

πξνγελλεηηθό έιεγρν ηε δέθαηε εβδνκάδα ηεο θύεζεο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-54-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Σε ηξεηο δηαθνξεηηθνύο βηναληηδξαζηήξεο πξαγκαηνπνηείηαη

θιεηζηή θαιιηέξγεηα ηξηώλ δηαθνξεηηθώλ κηθξννξγαληζκώλ Α Β

θαη Γ αληίζηνηρα

Σηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα απεηθνλίδεηαη ν αξηζκόο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ ζε ζρέζε κε ην ρξόλν

Σην ρξνληθό δηάζηεκα από 0 έσο t1 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ

ζηνπο βηναληηδξα-ζηήξεο είλαη πςειή θαη ζηαζεξή ελώ ζην ρξν-

ληθό δηάζηεκα από t1 έσο t2 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ είλαη

ρακειή θαη ζηαζεξή

Γ1 Με βάζε ηα ζρήκαηα λα ραξαθηεξίζεηε ηνπο

κηθξννξγαληζκνύο Α Β Γ ζε ζρέζε κε ηελ εμάξηεζε ηεο

αλάπηπμήο ηνπο από ηε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ (κνλάδεο 6)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

Γ2 Με βάζε ηα ζρήκαηα ζε πνηα θάζε ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ γίλεηαη ε κεηαβνιή ηεο ζπγθέληξσζεο ηνπ Ο2

ζηνλ βηναληηδξαζηήξα όπνπ θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α

(κνλάδεο 2)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 4

Γ3 Πώο εμεγείηαη ε εθζεηηθή θάζε ζε κία θιεηζηή θαιιηέξγεηα

κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 4

Γ4 Τη ελλννύκε ζήκεξα κε ηνλ όξν δύκσζε (κνλάδεο 3) Πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο

(κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ πεπηίδην πνπ παξάγεηαη από έλα βαθηήξην

HOOCminusμεθειονίνηminusαλανίνηminusζερίνηminusαζπαραγίνηminusμεθειονίνηminusNH2

Γ1 Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ δίθισλνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ πεπηίδην (κνλάδεο

2) Να νξίζεηε ην 5΄ θαη 3΄ άθξν θάζε αιπζίδαο (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να θαζνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Γίλνληαη ηα θσδηθόληα

αιαλίλε GCU αζπαξαγίλε AAU κεζεηνλίλε AUG ζεξίλε UCU

Τν θσδηθόλην ιήμεο είλαη ην UGA Μονάδερ 15

Γ2 Μπνξεί ε παξαπάλσ αιπζίδα λα θνπεί από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 5

Γ3 Πώο ζρεκαηίδεηαη ην ζύκπινθν έλαξμεο ηεο πξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 3) Από ηη

απνηειείηαη ην πνιύζσκα (κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-55-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν απεηθνλίδεη ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη κηα

αζζέλεηα ηνπ κεηαβνιηζκνύ ζηνλ άλζξσπν

Γ1 Ζ αζζέλεηα απηή νθείιεηαη ζε επηθξαηέο ή ζε ππνιεηπόκελν γνλίδην (Μνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Κιεξνλνκείηαη σο απηνζσκηθόο ή

θπινζύλδεηνο ραξαθηήξαο (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 12

Γ2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέλδξν Μονάδερ 6

Γ3 O άλδξαο ΗΗΗ1 απνθηά κε γπλαίθα εηεξόδπγε ζηελ αζζέλεηα απηή έλα αγόξη

Να βξείηε ηε πηζαλόηεηα πνπ ππάξρεη ην αγόξη απηό λα πάζρεη αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Τα ζεκεία Α θαη Γ ππνδεηθλύνπλ ηε

ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηό ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ κεηξηθώλ αιπζίδσλ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ζρεδηάζεηε ζην ίδην ζρήκα ηα αζπλερή θαη

ηα ζπλερή ηκήκαηα ησλ δύν λέσλ αιπζίδσλ κε

βέιε θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηά ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπο (Μνλάδεο 3)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4)

Μονάδερ 7

Γ3 Ζ κεηξηθή αιπζίδα ηνπ DNA πνπ αληηγξάθε-

ηαη κε ζπλερή ηξόπν ακέζσο κεηά κεηαγξάθεηαη

Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ RNA πνπ ζρεκαηίδεηαη

θαηά ηε κεηαγξαθή θαη λα ζεκεηώζεηε ηνλ

πξνζαλαηνιηζκό ηνπ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ4 Πνηα είλαη ε δξάζε ηεο RNA πνιπκεξάζεο κεηά ηελ πξόζδεζή ηεο ζηνλ ππνθηλεηή ελόο

γνληδίνπ Μονάδερ 6

Page 48: biologia kat 3o 4o

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-48-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Γ1 Να αλαθέξεηε ηα βήκαηα πνπ απαηηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή κηαο θαξκαθεπηηθήο πξσηεΐλεο

αλζξώπηλεο πξνέιεπζεο από έλα δηαγνληδηαθό δών Μονάδερ 12

Γ2 Να εμεγήζεηε πώο ε ζεξκνθξαζία επεξεάδεη ηνλ ξπζκό αλάπηπμεο ησλ κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 8

Γ3 Πνηνο είλαη ν ξόινο ηνπ πξηκνζώκαηνο ζηελ αληηγξαθή ηνπ DNA Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Κ θαη Λ πεξηέρεηαη έλα

γνλίδην Σην δηάγξακκα ππνδεηθλύεηαη ε ζέζε ηνπ ππνθηλεηή ηνπ γνληδίνπ

Να κεηαθέξεηε ην ζρήκα ζην ηεηξάδηό ζαο

Γ1 Να ζεκεηώζεηε ζην ζρήκα ηνπο πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ θιώλσλ ηνπ κνξίνπ (κνλάδεο 2) θαη

λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ηνπνζεηήζεηε ζην ζρήκα θαη ζηηο θαηάιιειεο ζέζεηο ην θσδηθόλην έλαξμεο ηνπ γνληδίνπ

θαη έλα από ηα θσδηθόληα ιήμεο (ηεο επηινγήο ζαο) (κνλάδεο 4)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 9) Μονάδερ 13

Γ3 Να εμεγήζεηε ηη γίλεηαη θαηά ηελ έλαξμε ηεο κεηαγξαθήο ελόο γνληδίνπ

Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-49-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Μεηέξα κε θπζηνινγηθή όξαζε θαη νκάδα αίκαηνο Β απνθηά δύν παηδηά κε έλαλ άλδξα κε

θπζηνινγηθή όξαζε Τν θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο ΑΒ ελώ ην αγόξη νκάδα αίκαηνο Ο

Τν έλα από ηα δύν παηδηά πάζρεη από κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν ndash θόθθηλν

Γ1 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ σο πξνο ηνπο δύν

ραξαθηήξεο (κνλάδεο 8) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 10) Μονάδερ 18

Γ2 Πνην από ηα δύν παηδηά δελ έρεη θπζηνινγηθή όξαζε Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA

(Ι) GACTAATAAAAGAAGTAGTTAGGATCATAGG

(ΙΙ) CTGATTATTTTCTTCATCAA TCCTAGTA TCC

πνπ θσδηθνπνηεί ην πεπηίδην

H2N-Μεθειονίνη-Τυροζίνη-Φαινυλαλανίνη-Φαινυλαλανίνη-Τυροζίνη-COOH

Γ1 Να εμεγήζεηε πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA είλαη ε θσδηθή θαη

πνηα είλαη ε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 4) Να γξάςεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ησλ

αιπζίδσλ (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 8

Γ2 Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ

παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA (κνλάδεο 2) θαζώο θαη ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε πνύ νθείιεηαη ε δηαθνξά κεηαμύ ησλ δύν απηώλ κνξίσλ

(κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ παξαπάλσ πεπηηδίνπ εάλ κηα

γνληδηαθή κεηάιιαμε πνπ ζα ζπκβεί ζην θσδηθόλην ηεο ηπξνζίλεο νδεγήζεη ζε

αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από ζπκίλε Μονάδερ 5

Γ4 Δάλ ε παξαπάλσ γνληδηαθή κεηάιιαμε νδεγήζεη ζε αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από

αδελίλε λα εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ πεπηηδίνπ Μονάδερ 5

Γίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Μεζεηνλίλε AUG

Τπξνζίλε UAC UAU

Φαηλπιαιαλίλε UUU UUC

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-50-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Μηα αξζεληθή κύγα Drosophila κε ιεπθά κάηηα δηαζηαπξώζεθε κε κηα ζειπθή κε θόθθηλα

κάηηα Από ηε δηαζηαύξσζε απηή πήξακε 280 απνγόλνπο ζηελ F1 γεληά πνπ είραλ όινη

θόθθηλα κάηηα Γηαζηαπξώλνληαο δύν άηνκα από ηελ F1 γεληά πξνθύπηνπλ 319 απόγνλνη

ζηελ F2 γεληά Μηα αλάιπζε ησλ απνγόλσλ ηεο F2 γεληάο έδεημε όηη ππάξρνπλ

159 ζειπθά κε θόθθηλα κάηηα

82 αξζεληθά κε θόθθηλα κάηηα θαη

78 αξζεληθά κε ιεπθά κάηηα

Με βάζε ηα δεδνκέλα λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ην παξαπάλσ

γλώξηζκα Γηα ηα άηνκα πνπ δηαζηαπξώζεθαλ δίλεηαη όηη ηα ζειπθά έρνπλ έλα δεπγάξη X

ρξσκνζσκάησλ (ΦΦ) θαη ηα αξζεληθά έρνπλ έλα Φ θαη έλα Χ ρξσκόζσκα (ΦΧ)

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν όπνπ απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη κηα κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

Τα άηνκα ΙΙ2 ΙΙ3 ΙΙΙ3 θαη ΙV3 πάζρνπλ από ηελ αζζέλεηα απηή Γηα όια ηα παξαθάησ

εξσηήκαηα λα κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο

Γ2 Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη ε αζζέλεηα Μονάδερ 6

Γ3 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην δεπγάξη ΙΙΙ1 III2 λα απνθηήζεη αγόξη πνπ ζα πάζρεη

(κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 8

Γ4 Αλ ηα άηνκα Ι1 θαη Ι4 πάζρνπλ από κηα αζζέλεηα πνπ νθείιεηαη ζε γνλίδην κηηνρνλ-δξηαθνύ

DNA λα αλαθέξεηε πνηα άηνκα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ ζα θιεξνλνκή-ζνπλ ην γνλίδην

απηό (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-51-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA ην νπνίν θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Αιπζίδα 1 GTTGAATTCTTAGCTTAAGTCGGGCATGAATTCTC

Αιπζίδα 2 CAACTTAAGAATCGAATTCAGCCCGTACTTAAGAG

Γ1 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

επηζεκαίλνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ησλ αιπζίδσλ ηνπ (κνλάδεο 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Τν παξαπάλσ ηκήκα DNA αληηγξάθεηαη θαη θαηά ηε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

δεκηνπξγνύληαη ηα παξαθάησ πξσηαξρηθά ηκήκαηα

i) 5΄-GAGAAUUC-3΄

ii) 5΄-UUAAGCUA-3΄

iii) 5΄-GUUGAAUU-3΄

Να πξνζδηνξίζεηε πνηα αιπζίδα αληηγξάθεηαη κε ζπλερή θαη πνηα κε αζπλερή ηξόπν

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε ην έλδπκν EcoRI πξνθεηκέλνπ λα ελζσκα-ησζεί ζε

έλα από ηα δύν πιαζκίδηα Α θαη Β πνπ δίλνληαη παξαθάησ

Πνην από ηα δύν πιαζκίδηα ζα επηιέμεηε γηα ηε δεκηνπξγία αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ

(κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Πόζνη θσζθνδηεζηεξηθνί δεζκνί ζα δηαζπαζηνύλ ζην πιαζκίδην πνπ επηιέμαηε θαη πόζνη ζα

δεκηνπξγεζνύλ θαηά ην ζρεκαηηζκό ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ4 Από ηε κύγα Drosophila απνκνλώζεθαλ ηξία δηαθνξεηηθά θπζηνινγηθά θύηηαξα ζηα νπνία

πξνζδηνξίζηεθε ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ζε δεύγε βάζεσλ

Σην πξώην θύηηαξν ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ππνινγίζηεθε ζε 32108 δεύγε βάζεσλ

ζην δεύηεξν θύηηαξν ζε 16108 δεύγε βάζεσλ θαη ζην ηξίην θύηηαξν ζε 6410

8 δεύγε

βάζεσλ

Να δηθαηνινγήζεηε γηαηί ππάξρνπλ νη δηαθνξέο απηέο ζην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ησλ

ηξηώλ θπηηάξσλ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-52-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ Γ

Έλα πιαζκίδην πνπ ρξεζηκνπνηείηαη σο θνξέαο θισλνπνίεζεο ελόο ηκήκαηνο DNA έρεη έλα

γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε θαη έλα γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληη-

βηνηηθό ηεηξαθπθιίλε Τν γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζηελ ηεηξαθπθιίλε πεξηέρεη ηελ αιιεινπρία

πνπ αλαγλσξίδεηαη από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Γεκηνπξγνύκε αλαζπλδπαζ-

κέλα πιαζκηδία κε ηε ρξήζε ηεο πεξηνξηζηηθήο ελδνλνπθιεάζεο EcoRI

Τα κεηαζρεκαηηζκό βαθηεξίσλ πνπ δελ είραλ θαλέλα πιαζκίδην Σηε ζπλέρεηα ηα βαθηήξηα

θαιιηεξγνύληαη ζε ζξεπηηθό πιηθό

Γ1 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ηεηξαθπθιίλε αληί ηεο ακπηθηιίλεο (κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 Σηνπο παξαθάησ δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο (1 2 3) θαίλεηαη ε δηαβάζκηζε ηεο ζπγθέληξσζεο

ηνπ νμπγόλνπ θαη ε πεξηνρή αλάπηπμεο ηξηώλ εηδώλ κηθξννξγα-ληζκώλ ζε πγξό ζξεπηηθό

πιηθό Οη κηθξννξγαληζκνί απεηθνλίδνληαη σο καύξεο θνπθίδεο

Σε πνηνλ από ηνπο ηξεηο δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο έρνπκε θαιιηέξγεηα κπθήησλ πνπ

ρξεζηκνπνηνύληαη ζηελ αξηνβηνκεραλία βαθηεξίσλ ηνπ γέλνπο Clostridium θαη βαθηεξίσλ

ηνπ γέλνπο Mycobacterium (κνλάδεο 3) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

Γ4 Με πνηνλ ηξόπν δεκηνπξγνύκε δηαγνληδηαθά θπηά ηα πξντόληα ησλ νπνίσλ έρνπλ

κεγαιύηεξε δηάξθεηα δσήο ζε ζρέζε κε απηά ησλ κε δηαγνληδηαθώλ θπηώλ Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-53-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ δηάγξακκα απεηθνλίδεηαη ε θπζηνινγηθή κεηαβνιή ζην πνζνζηό ησλ

πνιππεπηηδηθώλ αιπζίδσλ ησλ αηκνζθαηξηλώλ HbA HbF θαη HbA2 ηνπ αλζξώπνπ από ηελ

εκβξπηθή ειηθία θαη κεηά ηε γέλλεζή ηνπ

Γ1 Πνην είδνο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο αληηζηνηρεί ζε θαζεκηά από ηηο θακπύιεο Η ΗΗ ΗΗΗ θαη IV

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ2 Τα απνηειέζκαηα κηαο εμέηαζεο αίκαηνο ζε έλαλ ελήιηθα έδεημαλ όηη νη αηκνζθαηξίλεο HbA

HbF θαη HbA2 είλαη ζε θπζηνινγηθά επίπεδα Πόζα γνλίδηα είλαη ππεύζπλα γηα ηε ζύλζεζε

ηεο HbA ζε έλα ζσκαηηθό θύηηαξν ζηε κεηάθαζε (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA πνπ πεξηέρεη ηα θσδηθόληα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα επηά

πξώηα ακηλνμέα ηεο θπζηνινγηθήο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο HbA

5΄hellip GTG CAC CTG ACT CCT GAG GAG hellip 3΄

3΄hellip CAC GTG GAC TGA GGA CTC CTC hellip 5΄

Ζ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI αλαγλσξίδεη ηελ αιιεινπρία

5΄ CTGAG 3΄

3΄ GACTC 5΄

θαη θόβεη θάζε αιπζίδα κεηαμύ ηνπ C θαη ηνπ Τ (κε θαηεύζπλζε 5΄3΄) Ζ αιιεινπρία πνπ

αλαγλσξίδεη ε DdeI βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα DNA Από έλα άηνκν θνξέα ηεο

δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο απνκνλώζεθαλ ηκήκαηα DNA πνπ πεξηέρνπλ ηα θσδηθόληα ηα

νπνία θσδηθνπνηνύλ ηα επηά πξώηα ακηλνμέα ηεο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Σηα ηκήκαηα απηά

επηδξάζακε κε ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI

Πόζα ηκήκαηα DNA δηαθνξεηηθνύ κήθνπο ζα πξνθύςνπλ κεηά ηε δξάζε ηεο DdeI (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 7

Γ4 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο δηάγλσζεο ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο θαηά ηνλ

πξνγελλεηηθό έιεγρν ηε δέθαηε εβδνκάδα ηεο θύεζεο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-54-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Σε ηξεηο δηαθνξεηηθνύο βηναληηδξαζηήξεο πξαγκαηνπνηείηαη

θιεηζηή θαιιηέξγεηα ηξηώλ δηαθνξεηηθώλ κηθξννξγαληζκώλ Α Β

θαη Γ αληίζηνηρα

Σηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα απεηθνλίδεηαη ν αξηζκόο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ ζε ζρέζε κε ην ρξόλν

Σην ρξνληθό δηάζηεκα από 0 έσο t1 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ

ζηνπο βηναληηδξα-ζηήξεο είλαη πςειή θαη ζηαζεξή ελώ ζην ρξν-

ληθό δηάζηεκα από t1 έσο t2 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ είλαη

ρακειή θαη ζηαζεξή

Γ1 Με βάζε ηα ζρήκαηα λα ραξαθηεξίζεηε ηνπο

κηθξννξγαληζκνύο Α Β Γ ζε ζρέζε κε ηελ εμάξηεζε ηεο

αλάπηπμήο ηνπο από ηε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ (κνλάδεο 6)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

Γ2 Με βάζε ηα ζρήκαηα ζε πνηα θάζε ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ γίλεηαη ε κεηαβνιή ηεο ζπγθέληξσζεο ηνπ Ο2

ζηνλ βηναληηδξαζηήξα όπνπ θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α

(κνλάδεο 2)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 4

Γ3 Πώο εμεγείηαη ε εθζεηηθή θάζε ζε κία θιεηζηή θαιιηέξγεηα

κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 4

Γ4 Τη ελλννύκε ζήκεξα κε ηνλ όξν δύκσζε (κνλάδεο 3) Πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο

(κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ πεπηίδην πνπ παξάγεηαη από έλα βαθηήξην

HOOCminusμεθειονίνηminusαλανίνηminusζερίνηminusαζπαραγίνηminusμεθειονίνηminusNH2

Γ1 Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ δίθισλνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ πεπηίδην (κνλάδεο

2) Να νξίζεηε ην 5΄ θαη 3΄ άθξν θάζε αιπζίδαο (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να θαζνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Γίλνληαη ηα θσδηθόληα

αιαλίλε GCU αζπαξαγίλε AAU κεζεηνλίλε AUG ζεξίλε UCU

Τν θσδηθόλην ιήμεο είλαη ην UGA Μονάδερ 15

Γ2 Μπνξεί ε παξαπάλσ αιπζίδα λα θνπεί από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 5

Γ3 Πώο ζρεκαηίδεηαη ην ζύκπινθν έλαξμεο ηεο πξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 3) Από ηη

απνηειείηαη ην πνιύζσκα (κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-55-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν απεηθνλίδεη ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη κηα

αζζέλεηα ηνπ κεηαβνιηζκνύ ζηνλ άλζξσπν

Γ1 Ζ αζζέλεηα απηή νθείιεηαη ζε επηθξαηέο ή ζε ππνιεηπόκελν γνλίδην (Μνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Κιεξνλνκείηαη σο απηνζσκηθόο ή

θπινζύλδεηνο ραξαθηήξαο (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 12

Γ2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέλδξν Μονάδερ 6

Γ3 O άλδξαο ΗΗΗ1 απνθηά κε γπλαίθα εηεξόδπγε ζηελ αζζέλεηα απηή έλα αγόξη

Να βξείηε ηε πηζαλόηεηα πνπ ππάξρεη ην αγόξη απηό λα πάζρεη αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Τα ζεκεία Α θαη Γ ππνδεηθλύνπλ ηε

ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηό ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ κεηξηθώλ αιπζίδσλ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ζρεδηάζεηε ζην ίδην ζρήκα ηα αζπλερή θαη

ηα ζπλερή ηκήκαηα ησλ δύν λέσλ αιπζίδσλ κε

βέιε θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηά ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπο (Μνλάδεο 3)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4)

Μονάδερ 7

Γ3 Ζ κεηξηθή αιπζίδα ηνπ DNA πνπ αληηγξάθε-

ηαη κε ζπλερή ηξόπν ακέζσο κεηά κεηαγξάθεηαη

Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ RNA πνπ ζρεκαηίδεηαη

θαηά ηε κεηαγξαθή θαη λα ζεκεηώζεηε ηνλ

πξνζαλαηνιηζκό ηνπ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ4 Πνηα είλαη ε δξάζε ηεο RNA πνιπκεξάζεο κεηά ηελ πξόζδεζή ηεο ζηνλ ππνθηλεηή ελόο

γνληδίνπ Μονάδερ 6

Page 49: biologia kat 3o 4o

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-49-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2011 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ Μεηέξα κε θπζηνινγηθή όξαζε θαη νκάδα αίκαηνο Β απνθηά δύν παηδηά κε έλαλ άλδξα κε

θπζηνινγηθή όξαζε Τν θνξίηζη έρεη νκάδα αίκαηνο ΑΒ ελώ ην αγόξη νκάδα αίκαηνο Ο

Τν έλα από ηα δύν παηδηά πάζρεη από κεξηθή αρξσκαηνςία ζην πξάζηλν ndash θόθθηλν

Γ1 Να γξάςεηε ηνπο πηζαλνύο γνλόηππνπο ησλ γνλέσλ θαη ησλ παηδηώλ σο πξνο ηνπο δύν

ραξαθηήξεο (κνλάδεο 8) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 10) Μονάδερ 18

Γ2 Πνην από ηα δύν παηδηά δελ έρεη θπζηνινγηθή όξαζε Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα δίθισλνπ κνξίνπ DNA

(Ι) GACTAATAAAAGAAGTAGTTAGGATCATAGG

(ΙΙ) CTGATTATTTTCTTCATCAA TCCTAGTA TCC

πνπ θσδηθνπνηεί ην πεπηίδην

H2N-Μεθειονίνη-Τυροζίνη-Φαινυλαλανίνη-Φαινυλαλανίνη-Τυροζίνη-COOH

Γ1 Να εμεγήζεηε πνηα από ηηο δύν αιπζίδεο ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA είλαη ε θσδηθή θαη

πνηα είλαη ε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 4) Να γξάςεηε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ησλ

αιπζίδσλ (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 8

Γ2 Να γξάςεηε ηελ αιιεινπρία ηνπ πξόδξνκνπ mRNA πνπ πξνθύπηεη κεηά ηε κεηαγξαθή ηνπ

παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA (κνλάδεο 2) θαζώο θαη ηελ αιιεινπρία ηνπ ώξηκνπ mRNA

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε πνύ νθείιεηαη ε δηαθνξά κεηαμύ ησλ δύν απηώλ κνξίσλ

(κνλάδεο 3) Μονάδερ 7

Γ3 Να εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ παξαπάλσ πεπηηδίνπ εάλ κηα

γνληδηαθή κεηάιιαμε πνπ ζα ζπκβεί ζην θσδηθόλην ηεο ηπξνζίλεο νδεγήζεη ζε

αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από ζπκίλε Μονάδερ 5

Γ4 Δάλ ε παξαπάλσ γνληδηαθή κεηάιιαμε νδεγήζεη ζε αληηθαηάζηαζε ηεο θπηνζίλεο από

αδελίλε λα εμεγήζεηε πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζηε δνκή ηνπ πεπηηδίνπ Μονάδερ 5

Γίλνληαη νη παξαθάησ αληηζηνηρίζεηο ακηλνμέσλ θαη θσδηθνλίσλ από ην γελεηηθό θώδηθα

Μεζεηνλίλε AUG

Τπξνζίλε UAC UAU

Φαηλπιαιαλίλε UUU UUC

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-50-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Μηα αξζεληθή κύγα Drosophila κε ιεπθά κάηηα δηαζηαπξώζεθε κε κηα ζειπθή κε θόθθηλα

κάηηα Από ηε δηαζηαύξσζε απηή πήξακε 280 απνγόλνπο ζηελ F1 γεληά πνπ είραλ όινη

θόθθηλα κάηηα Γηαζηαπξώλνληαο δύν άηνκα από ηελ F1 γεληά πξνθύπηνπλ 319 απόγνλνη

ζηελ F2 γεληά Μηα αλάιπζε ησλ απνγόλσλ ηεο F2 γεληάο έδεημε όηη ππάξρνπλ

159 ζειπθά κε θόθθηλα κάηηα

82 αξζεληθά κε θόθθηλα κάηηα θαη

78 αξζεληθά κε ιεπθά κάηηα

Με βάζε ηα δεδνκέλα λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ην παξαπάλσ

γλώξηζκα Γηα ηα άηνκα πνπ δηαζηαπξώζεθαλ δίλεηαη όηη ηα ζειπθά έρνπλ έλα δεπγάξη X

ρξσκνζσκάησλ (ΦΦ) θαη ηα αξζεληθά έρνπλ έλα Φ θαη έλα Χ ρξσκόζσκα (ΦΧ)

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν όπνπ απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη κηα κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

Τα άηνκα ΙΙ2 ΙΙ3 ΙΙΙ3 θαη ΙV3 πάζρνπλ από ηελ αζζέλεηα απηή Γηα όια ηα παξαθάησ

εξσηήκαηα λα κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο

Γ2 Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη ε αζζέλεηα Μονάδερ 6

Γ3 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην δεπγάξη ΙΙΙ1 III2 λα απνθηήζεη αγόξη πνπ ζα πάζρεη

(κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 8

Γ4 Αλ ηα άηνκα Ι1 θαη Ι4 πάζρνπλ από κηα αζζέλεηα πνπ νθείιεηαη ζε γνλίδην κηηνρνλ-δξηαθνύ

DNA λα αλαθέξεηε πνηα άηνκα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ ζα θιεξνλνκή-ζνπλ ην γνλίδην

απηό (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-51-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA ην νπνίν θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Αιπζίδα 1 GTTGAATTCTTAGCTTAAGTCGGGCATGAATTCTC

Αιπζίδα 2 CAACTTAAGAATCGAATTCAGCCCGTACTTAAGAG

Γ1 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

επηζεκαίλνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ησλ αιπζίδσλ ηνπ (κνλάδεο 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Τν παξαπάλσ ηκήκα DNA αληηγξάθεηαη θαη θαηά ηε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

δεκηνπξγνύληαη ηα παξαθάησ πξσηαξρηθά ηκήκαηα

i) 5΄-GAGAAUUC-3΄

ii) 5΄-UUAAGCUA-3΄

iii) 5΄-GUUGAAUU-3΄

Να πξνζδηνξίζεηε πνηα αιπζίδα αληηγξάθεηαη κε ζπλερή θαη πνηα κε αζπλερή ηξόπν

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε ην έλδπκν EcoRI πξνθεηκέλνπ λα ελζσκα-ησζεί ζε

έλα από ηα δύν πιαζκίδηα Α θαη Β πνπ δίλνληαη παξαθάησ

Πνην από ηα δύν πιαζκίδηα ζα επηιέμεηε γηα ηε δεκηνπξγία αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ

(κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Πόζνη θσζθνδηεζηεξηθνί δεζκνί ζα δηαζπαζηνύλ ζην πιαζκίδην πνπ επηιέμαηε θαη πόζνη ζα

δεκηνπξγεζνύλ θαηά ην ζρεκαηηζκό ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ4 Από ηε κύγα Drosophila απνκνλώζεθαλ ηξία δηαθνξεηηθά θπζηνινγηθά θύηηαξα ζηα νπνία

πξνζδηνξίζηεθε ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ζε δεύγε βάζεσλ

Σην πξώην θύηηαξν ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ππνινγίζηεθε ζε 32108 δεύγε βάζεσλ

ζην δεύηεξν θύηηαξν ζε 16108 δεύγε βάζεσλ θαη ζην ηξίην θύηηαξν ζε 6410

8 δεύγε

βάζεσλ

Να δηθαηνινγήζεηε γηαηί ππάξρνπλ νη δηαθνξέο απηέο ζην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ησλ

ηξηώλ θπηηάξσλ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-52-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ Γ

Έλα πιαζκίδην πνπ ρξεζηκνπνηείηαη σο θνξέαο θισλνπνίεζεο ελόο ηκήκαηνο DNA έρεη έλα

γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε θαη έλα γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληη-

βηνηηθό ηεηξαθπθιίλε Τν γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζηελ ηεηξαθπθιίλε πεξηέρεη ηελ αιιεινπρία

πνπ αλαγλσξίδεηαη από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Γεκηνπξγνύκε αλαζπλδπαζ-

κέλα πιαζκηδία κε ηε ρξήζε ηεο πεξηνξηζηηθήο ελδνλνπθιεάζεο EcoRI

Τα κεηαζρεκαηηζκό βαθηεξίσλ πνπ δελ είραλ θαλέλα πιαζκίδην Σηε ζπλέρεηα ηα βαθηήξηα

θαιιηεξγνύληαη ζε ζξεπηηθό πιηθό

Γ1 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ηεηξαθπθιίλε αληί ηεο ακπηθηιίλεο (κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 Σηνπο παξαθάησ δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο (1 2 3) θαίλεηαη ε δηαβάζκηζε ηεο ζπγθέληξσζεο

ηνπ νμπγόλνπ θαη ε πεξηνρή αλάπηπμεο ηξηώλ εηδώλ κηθξννξγα-ληζκώλ ζε πγξό ζξεπηηθό

πιηθό Οη κηθξννξγαληζκνί απεηθνλίδνληαη σο καύξεο θνπθίδεο

Σε πνηνλ από ηνπο ηξεηο δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο έρνπκε θαιιηέξγεηα κπθήησλ πνπ

ρξεζηκνπνηνύληαη ζηελ αξηνβηνκεραλία βαθηεξίσλ ηνπ γέλνπο Clostridium θαη βαθηεξίσλ

ηνπ γέλνπο Mycobacterium (κνλάδεο 3) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

Γ4 Με πνηνλ ηξόπν δεκηνπξγνύκε δηαγνληδηαθά θπηά ηα πξντόληα ησλ νπνίσλ έρνπλ

κεγαιύηεξε δηάξθεηα δσήο ζε ζρέζε κε απηά ησλ κε δηαγνληδηαθώλ θπηώλ Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-53-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ δηάγξακκα απεηθνλίδεηαη ε θπζηνινγηθή κεηαβνιή ζην πνζνζηό ησλ

πνιππεπηηδηθώλ αιπζίδσλ ησλ αηκνζθαηξηλώλ HbA HbF θαη HbA2 ηνπ αλζξώπνπ από ηελ

εκβξπηθή ειηθία θαη κεηά ηε γέλλεζή ηνπ

Γ1 Πνην είδνο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο αληηζηνηρεί ζε θαζεκηά από ηηο θακπύιεο Η ΗΗ ΗΗΗ θαη IV

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ2 Τα απνηειέζκαηα κηαο εμέηαζεο αίκαηνο ζε έλαλ ελήιηθα έδεημαλ όηη νη αηκνζθαηξίλεο HbA

HbF θαη HbA2 είλαη ζε θπζηνινγηθά επίπεδα Πόζα γνλίδηα είλαη ππεύζπλα γηα ηε ζύλζεζε

ηεο HbA ζε έλα ζσκαηηθό θύηηαξν ζηε κεηάθαζε (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA πνπ πεξηέρεη ηα θσδηθόληα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα επηά

πξώηα ακηλνμέα ηεο θπζηνινγηθήο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο HbA

5΄hellip GTG CAC CTG ACT CCT GAG GAG hellip 3΄

3΄hellip CAC GTG GAC TGA GGA CTC CTC hellip 5΄

Ζ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI αλαγλσξίδεη ηελ αιιεινπρία

5΄ CTGAG 3΄

3΄ GACTC 5΄

θαη θόβεη θάζε αιπζίδα κεηαμύ ηνπ C θαη ηνπ Τ (κε θαηεύζπλζε 5΄3΄) Ζ αιιεινπρία πνπ

αλαγλσξίδεη ε DdeI βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα DNA Από έλα άηνκν θνξέα ηεο

δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο απνκνλώζεθαλ ηκήκαηα DNA πνπ πεξηέρνπλ ηα θσδηθόληα ηα

νπνία θσδηθνπνηνύλ ηα επηά πξώηα ακηλνμέα ηεο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Σηα ηκήκαηα απηά

επηδξάζακε κε ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI

Πόζα ηκήκαηα DNA δηαθνξεηηθνύ κήθνπο ζα πξνθύςνπλ κεηά ηε δξάζε ηεο DdeI (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 7

Γ4 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο δηάγλσζεο ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο θαηά ηνλ

πξνγελλεηηθό έιεγρν ηε δέθαηε εβδνκάδα ηεο θύεζεο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-54-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Σε ηξεηο δηαθνξεηηθνύο βηναληηδξαζηήξεο πξαγκαηνπνηείηαη

θιεηζηή θαιιηέξγεηα ηξηώλ δηαθνξεηηθώλ κηθξννξγαληζκώλ Α Β

θαη Γ αληίζηνηρα

Σηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα απεηθνλίδεηαη ν αξηζκόο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ ζε ζρέζε κε ην ρξόλν

Σην ρξνληθό δηάζηεκα από 0 έσο t1 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ

ζηνπο βηναληηδξα-ζηήξεο είλαη πςειή θαη ζηαζεξή ελώ ζην ρξν-

ληθό δηάζηεκα από t1 έσο t2 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ είλαη

ρακειή θαη ζηαζεξή

Γ1 Με βάζε ηα ζρήκαηα λα ραξαθηεξίζεηε ηνπο

κηθξννξγαληζκνύο Α Β Γ ζε ζρέζε κε ηελ εμάξηεζε ηεο

αλάπηπμήο ηνπο από ηε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ (κνλάδεο 6)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

Γ2 Με βάζε ηα ζρήκαηα ζε πνηα θάζε ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ γίλεηαη ε κεηαβνιή ηεο ζπγθέληξσζεο ηνπ Ο2

ζηνλ βηναληηδξαζηήξα όπνπ θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α

(κνλάδεο 2)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 4

Γ3 Πώο εμεγείηαη ε εθζεηηθή θάζε ζε κία θιεηζηή θαιιηέξγεηα

κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 4

Γ4 Τη ελλννύκε ζήκεξα κε ηνλ όξν δύκσζε (κνλάδεο 3) Πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο

(κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ πεπηίδην πνπ παξάγεηαη από έλα βαθηήξην

HOOCminusμεθειονίνηminusαλανίνηminusζερίνηminusαζπαραγίνηminusμεθειονίνηminusNH2

Γ1 Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ δίθισλνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ πεπηίδην (κνλάδεο

2) Να νξίζεηε ην 5΄ θαη 3΄ άθξν θάζε αιπζίδαο (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να θαζνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Γίλνληαη ηα θσδηθόληα

αιαλίλε GCU αζπαξαγίλε AAU κεζεηνλίλε AUG ζεξίλε UCU

Τν θσδηθόλην ιήμεο είλαη ην UGA Μονάδερ 15

Γ2 Μπνξεί ε παξαπάλσ αιπζίδα λα θνπεί από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 5

Γ3 Πώο ζρεκαηίδεηαη ην ζύκπινθν έλαξμεο ηεο πξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 3) Από ηη

απνηειείηαη ην πνιύζσκα (κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-55-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν απεηθνλίδεη ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη κηα

αζζέλεηα ηνπ κεηαβνιηζκνύ ζηνλ άλζξσπν

Γ1 Ζ αζζέλεηα απηή νθείιεηαη ζε επηθξαηέο ή ζε ππνιεηπόκελν γνλίδην (Μνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Κιεξνλνκείηαη σο απηνζσκηθόο ή

θπινζύλδεηνο ραξαθηήξαο (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 12

Γ2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέλδξν Μονάδερ 6

Γ3 O άλδξαο ΗΗΗ1 απνθηά κε γπλαίθα εηεξόδπγε ζηελ αζζέλεηα απηή έλα αγόξη

Να βξείηε ηε πηζαλόηεηα πνπ ππάξρεη ην αγόξη απηό λα πάζρεη αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Τα ζεκεία Α θαη Γ ππνδεηθλύνπλ ηε

ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηό ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ κεηξηθώλ αιπζίδσλ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ζρεδηάζεηε ζην ίδην ζρήκα ηα αζπλερή θαη

ηα ζπλερή ηκήκαηα ησλ δύν λέσλ αιπζίδσλ κε

βέιε θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηά ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπο (Μνλάδεο 3)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4)

Μονάδερ 7

Γ3 Ζ κεηξηθή αιπζίδα ηνπ DNA πνπ αληηγξάθε-

ηαη κε ζπλερή ηξόπν ακέζσο κεηά κεηαγξάθεηαη

Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ RNA πνπ ζρεκαηίδεηαη

θαηά ηε κεηαγξαθή θαη λα ζεκεηώζεηε ηνλ

πξνζαλαηνιηζκό ηνπ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ4 Πνηα είλαη ε δξάζε ηεο RNA πνιπκεξάζεο κεηά ηελ πξόζδεζή ηεο ζηνλ ππνθηλεηή ελόο

γνληδίνπ Μονάδερ 6

Page 50: biologia kat 3o 4o

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-50-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Γ1 Μηα αξζεληθή κύγα Drosophila κε ιεπθά κάηηα δηαζηαπξώζεθε κε κηα ζειπθή κε θόθθηλα

κάηηα Από ηε δηαζηαύξσζε απηή πήξακε 280 απνγόλνπο ζηελ F1 γεληά πνπ είραλ όινη

θόθθηλα κάηηα Γηαζηαπξώλνληαο δύν άηνκα από ηελ F1 γεληά πξνθύπηνπλ 319 απόγνλνη

ζηελ F2 γεληά Μηα αλάιπζε ησλ απνγόλσλ ηεο F2 γεληάο έδεημε όηη ππάξρνπλ

159 ζειπθά κε θόθθηλα κάηηα

82 αξζεληθά κε θόθθηλα κάηηα θαη

78 αξζεληθά κε ιεπθά κάηηα

Με βάζε ηα δεδνκέλα λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ην παξαπάλσ

γλώξηζκα Γηα ηα άηνκα πνπ δηαζηαπξώζεθαλ δίλεηαη όηη ηα ζειπθά έρνπλ έλα δεπγάξη X

ρξσκνζσκάησλ (ΦΦ) θαη ηα αξζεληθά έρνπλ έλα Φ θαη έλα Χ ρξσκόζσκα (ΦΧ)

Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο Μονάδερ 5

Γίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν όπνπ απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη κηα κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα

Τα άηνκα ΙΙ2 ΙΙ3 ΙΙΙ3 θαη ΙV3 πάζρνπλ από ηελ αζζέλεηα απηή Γηα όια ηα παξαθάησ

εξσηήκαηα λα κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο

Γ2 Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν

θιεξνλνκείηαη ε αζζέλεηα Μονάδερ 6

Γ3 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην δεπγάξη ΙΙΙ1 III2 λα απνθηήζεη αγόξη πνπ ζα πάζρεη

(κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 7) Μονάδερ 8

Γ4 Αλ ηα άηνκα Ι1 θαη Ι4 πάζρνπλ από κηα αζζέλεηα πνπ νθείιεηαη ζε γνλίδην κηηνρνλ-δξηαθνύ

DNA λα αλαθέξεηε πνηα άηνκα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ ζα θιεξνλνκή-ζνπλ ην γνλίδην

απηό (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-51-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA ην νπνίν θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Αιπζίδα 1 GTTGAATTCTTAGCTTAAGTCGGGCATGAATTCTC

Αιπζίδα 2 CAACTTAAGAATCGAATTCAGCCCGTACTTAAGAG

Γ1 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

επηζεκαίλνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ησλ αιπζίδσλ ηνπ (κνλάδεο 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Τν παξαπάλσ ηκήκα DNA αληηγξάθεηαη θαη θαηά ηε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

δεκηνπξγνύληαη ηα παξαθάησ πξσηαξρηθά ηκήκαηα

i) 5΄-GAGAAUUC-3΄

ii) 5΄-UUAAGCUA-3΄

iii) 5΄-GUUGAAUU-3΄

Να πξνζδηνξίζεηε πνηα αιπζίδα αληηγξάθεηαη κε ζπλερή θαη πνηα κε αζπλερή ηξόπν

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε ην έλδπκν EcoRI πξνθεηκέλνπ λα ελζσκα-ησζεί ζε

έλα από ηα δύν πιαζκίδηα Α θαη Β πνπ δίλνληαη παξαθάησ

Πνην από ηα δύν πιαζκίδηα ζα επηιέμεηε γηα ηε δεκηνπξγία αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ

(κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Πόζνη θσζθνδηεζηεξηθνί δεζκνί ζα δηαζπαζηνύλ ζην πιαζκίδην πνπ επηιέμαηε θαη πόζνη ζα

δεκηνπξγεζνύλ θαηά ην ζρεκαηηζκό ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ4 Από ηε κύγα Drosophila απνκνλώζεθαλ ηξία δηαθνξεηηθά θπζηνινγηθά θύηηαξα ζηα νπνία

πξνζδηνξίζηεθε ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ζε δεύγε βάζεσλ

Σην πξώην θύηηαξν ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ππνινγίζηεθε ζε 32108 δεύγε βάζεσλ

ζην δεύηεξν θύηηαξν ζε 16108 δεύγε βάζεσλ θαη ζην ηξίην θύηηαξν ζε 6410

8 δεύγε

βάζεσλ

Να δηθαηνινγήζεηε γηαηί ππάξρνπλ νη δηαθνξέο απηέο ζην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ησλ

ηξηώλ θπηηάξσλ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-52-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ Γ

Έλα πιαζκίδην πνπ ρξεζηκνπνηείηαη σο θνξέαο θισλνπνίεζεο ελόο ηκήκαηνο DNA έρεη έλα

γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε θαη έλα γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληη-

βηνηηθό ηεηξαθπθιίλε Τν γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζηελ ηεηξαθπθιίλε πεξηέρεη ηελ αιιεινπρία

πνπ αλαγλσξίδεηαη από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Γεκηνπξγνύκε αλαζπλδπαζ-

κέλα πιαζκηδία κε ηε ρξήζε ηεο πεξηνξηζηηθήο ελδνλνπθιεάζεο EcoRI

Τα κεηαζρεκαηηζκό βαθηεξίσλ πνπ δελ είραλ θαλέλα πιαζκίδην Σηε ζπλέρεηα ηα βαθηήξηα

θαιιηεξγνύληαη ζε ζξεπηηθό πιηθό

Γ1 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ηεηξαθπθιίλε αληί ηεο ακπηθηιίλεο (κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 Σηνπο παξαθάησ δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο (1 2 3) θαίλεηαη ε δηαβάζκηζε ηεο ζπγθέληξσζεο

ηνπ νμπγόλνπ θαη ε πεξηνρή αλάπηπμεο ηξηώλ εηδώλ κηθξννξγα-ληζκώλ ζε πγξό ζξεπηηθό

πιηθό Οη κηθξννξγαληζκνί απεηθνλίδνληαη σο καύξεο θνπθίδεο

Σε πνηνλ από ηνπο ηξεηο δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο έρνπκε θαιιηέξγεηα κπθήησλ πνπ

ρξεζηκνπνηνύληαη ζηελ αξηνβηνκεραλία βαθηεξίσλ ηνπ γέλνπο Clostridium θαη βαθηεξίσλ

ηνπ γέλνπο Mycobacterium (κνλάδεο 3) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

Γ4 Με πνηνλ ηξόπν δεκηνπξγνύκε δηαγνληδηαθά θπηά ηα πξντόληα ησλ νπνίσλ έρνπλ

κεγαιύηεξε δηάξθεηα δσήο ζε ζρέζε κε απηά ησλ κε δηαγνληδηαθώλ θπηώλ Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-53-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ δηάγξακκα απεηθνλίδεηαη ε θπζηνινγηθή κεηαβνιή ζην πνζνζηό ησλ

πνιππεπηηδηθώλ αιπζίδσλ ησλ αηκνζθαηξηλώλ HbA HbF θαη HbA2 ηνπ αλζξώπνπ από ηελ

εκβξπηθή ειηθία θαη κεηά ηε γέλλεζή ηνπ

Γ1 Πνην είδνο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο αληηζηνηρεί ζε θαζεκηά από ηηο θακπύιεο Η ΗΗ ΗΗΗ θαη IV

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ2 Τα απνηειέζκαηα κηαο εμέηαζεο αίκαηνο ζε έλαλ ελήιηθα έδεημαλ όηη νη αηκνζθαηξίλεο HbA

HbF θαη HbA2 είλαη ζε θπζηνινγηθά επίπεδα Πόζα γνλίδηα είλαη ππεύζπλα γηα ηε ζύλζεζε

ηεο HbA ζε έλα ζσκαηηθό θύηηαξν ζηε κεηάθαζε (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA πνπ πεξηέρεη ηα θσδηθόληα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα επηά

πξώηα ακηλνμέα ηεο θπζηνινγηθήο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο HbA

5΄hellip GTG CAC CTG ACT CCT GAG GAG hellip 3΄

3΄hellip CAC GTG GAC TGA GGA CTC CTC hellip 5΄

Ζ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI αλαγλσξίδεη ηελ αιιεινπρία

5΄ CTGAG 3΄

3΄ GACTC 5΄

θαη θόβεη θάζε αιπζίδα κεηαμύ ηνπ C θαη ηνπ Τ (κε θαηεύζπλζε 5΄3΄) Ζ αιιεινπρία πνπ

αλαγλσξίδεη ε DdeI βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα DNA Από έλα άηνκν θνξέα ηεο

δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο απνκνλώζεθαλ ηκήκαηα DNA πνπ πεξηέρνπλ ηα θσδηθόληα ηα

νπνία θσδηθνπνηνύλ ηα επηά πξώηα ακηλνμέα ηεο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Σηα ηκήκαηα απηά

επηδξάζακε κε ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI

Πόζα ηκήκαηα DNA δηαθνξεηηθνύ κήθνπο ζα πξνθύςνπλ κεηά ηε δξάζε ηεο DdeI (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 7

Γ4 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο δηάγλσζεο ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο θαηά ηνλ

πξνγελλεηηθό έιεγρν ηε δέθαηε εβδνκάδα ηεο θύεζεο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-54-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Σε ηξεηο δηαθνξεηηθνύο βηναληηδξαζηήξεο πξαγκαηνπνηείηαη

θιεηζηή θαιιηέξγεηα ηξηώλ δηαθνξεηηθώλ κηθξννξγαληζκώλ Α Β

θαη Γ αληίζηνηρα

Σηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα απεηθνλίδεηαη ν αξηζκόο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ ζε ζρέζε κε ην ρξόλν

Σην ρξνληθό δηάζηεκα από 0 έσο t1 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ

ζηνπο βηναληηδξα-ζηήξεο είλαη πςειή θαη ζηαζεξή ελώ ζην ρξν-

ληθό δηάζηεκα από t1 έσο t2 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ είλαη

ρακειή θαη ζηαζεξή

Γ1 Με βάζε ηα ζρήκαηα λα ραξαθηεξίζεηε ηνπο

κηθξννξγαληζκνύο Α Β Γ ζε ζρέζε κε ηελ εμάξηεζε ηεο

αλάπηπμήο ηνπο από ηε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ (κνλάδεο 6)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

Γ2 Με βάζε ηα ζρήκαηα ζε πνηα θάζε ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ γίλεηαη ε κεηαβνιή ηεο ζπγθέληξσζεο ηνπ Ο2

ζηνλ βηναληηδξαζηήξα όπνπ θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α

(κνλάδεο 2)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 4

Γ3 Πώο εμεγείηαη ε εθζεηηθή θάζε ζε κία θιεηζηή θαιιηέξγεηα

κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 4

Γ4 Τη ελλννύκε ζήκεξα κε ηνλ όξν δύκσζε (κνλάδεο 3) Πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο

(κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ πεπηίδην πνπ παξάγεηαη από έλα βαθηήξην

HOOCminusμεθειονίνηminusαλανίνηminusζερίνηminusαζπαραγίνηminusμεθειονίνηminusNH2

Γ1 Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ δίθισλνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ πεπηίδην (κνλάδεο

2) Να νξίζεηε ην 5΄ θαη 3΄ άθξν θάζε αιπζίδαο (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να θαζνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Γίλνληαη ηα θσδηθόληα

αιαλίλε GCU αζπαξαγίλε AAU κεζεηνλίλε AUG ζεξίλε UCU

Τν θσδηθόλην ιήμεο είλαη ην UGA Μονάδερ 15

Γ2 Μπνξεί ε παξαπάλσ αιπζίδα λα θνπεί από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 5

Γ3 Πώο ζρεκαηίδεηαη ην ζύκπινθν έλαξμεο ηεο πξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 3) Από ηη

απνηειείηαη ην πνιύζσκα (κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-55-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν απεηθνλίδεη ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη κηα

αζζέλεηα ηνπ κεηαβνιηζκνύ ζηνλ άλζξσπν

Γ1 Ζ αζζέλεηα απηή νθείιεηαη ζε επηθξαηέο ή ζε ππνιεηπόκελν γνλίδην (Μνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Κιεξνλνκείηαη σο απηνζσκηθόο ή

θπινζύλδεηνο ραξαθηήξαο (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 12

Γ2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέλδξν Μονάδερ 6

Γ3 O άλδξαο ΗΗΗ1 απνθηά κε γπλαίθα εηεξόδπγε ζηελ αζζέλεηα απηή έλα αγόξη

Να βξείηε ηε πηζαλόηεηα πνπ ππάξρεη ην αγόξη απηό λα πάζρεη αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Τα ζεκεία Α θαη Γ ππνδεηθλύνπλ ηε

ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηό ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ κεηξηθώλ αιπζίδσλ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ζρεδηάζεηε ζην ίδην ζρήκα ηα αζπλερή θαη

ηα ζπλερή ηκήκαηα ησλ δύν λέσλ αιπζίδσλ κε

βέιε θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηά ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπο (Μνλάδεο 3)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4)

Μονάδερ 7

Γ3 Ζ κεηξηθή αιπζίδα ηνπ DNA πνπ αληηγξάθε-

ηαη κε ζπλερή ηξόπν ακέζσο κεηά κεηαγξάθεηαη

Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ RNA πνπ ζρεκαηίδεηαη

θαηά ηε κεηαγξαθή θαη λα ζεκεηώζεηε ηνλ

πξνζαλαηνιηζκό ηνπ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ4 Πνηα είλαη ε δξάζε ηεο RNA πνιπκεξάζεο κεηά ηελ πξόζδεζή ηεο ζηνλ ππνθηλεηή ελόο

γνληδίνπ Μονάδερ 6

Page 51: biologia kat 3o 4o

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-51-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DNA ην νπνίν θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην

Αιπζίδα 1 GTTGAATTCTTAGCTTAAGTCGGGCATGAATTCTC

Αιπζίδα 2 CAACTTAAGAATCGAATTCAGCCCGTACTTAAGAG

Γ1 Να πξνζδηνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DNA

επηζεκαίλνληαο ηα 5΄ θαη 3΄ άθξα ησλ αιπζίδσλ ηνπ (κνλάδεο 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Τν παξαπάλσ ηκήκα DNA αληηγξάθεηαη θαη θαηά ηε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο

δεκηνπξγνύληαη ηα παξαθάησ πξσηαξρηθά ηκήκαηα

i) 5΄-GAGAAUUC-3΄

ii) 5΄-UUAAGCUA-3΄

iii) 5΄-GUUGAAUU-3΄

Να πξνζδηνξίζεηε πνηα αιπζίδα αληηγξάθεηαη κε ζπλερή θαη πνηα κε αζπλερή ηξόπν

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 To παξαπάλσ ηκήκα DNA θόβεηαη κε ην έλδπκν EcoRI πξνθεηκέλνπ λα ελζσκα-ησζεί ζε

έλα από ηα δύν πιαζκίδηα Α θαη Β πνπ δίλνληαη παξαθάησ

Πνην από ηα δύν πιαζκίδηα ζα επηιέμεηε γηα ηε δεκηνπξγία αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ

(κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Πόζνη θσζθνδηεζηεξηθνί δεζκνί ζα δηαζπαζηνύλ ζην πιαζκίδην πνπ επηιέμαηε θαη πόζνη ζα

δεκηνπξγεζνύλ θαηά ην ζρεκαηηζκό ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ (κνλάδεο 2) Μονάδερ 7

Γ4 Από ηε κύγα Drosophila απνκνλώζεθαλ ηξία δηαθνξεηηθά θπζηνινγηθά θύηηαξα ζηα νπνία

πξνζδηνξίζηεθε ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ζε δεύγε βάζεσλ

Σην πξώην θύηηαξν ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ππνινγίζηεθε ζε 32108 δεύγε βάζεσλ

ζην δεύηεξν θύηηαξν ζε 16108 δεύγε βάζεσλ θαη ζην ηξίην θύηηαξν ζε 6410

8 δεύγε

βάζεσλ

Να δηθαηνινγήζεηε γηαηί ππάξρνπλ νη δηαθνξέο απηέο ζην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ησλ

ηξηώλ θπηηάξσλ Μονάδερ 6

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-52-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ Γ

Έλα πιαζκίδην πνπ ρξεζηκνπνηείηαη σο θνξέαο θισλνπνίεζεο ελόο ηκήκαηνο DNA έρεη έλα

γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε θαη έλα γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληη-

βηνηηθό ηεηξαθπθιίλε Τν γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζηελ ηεηξαθπθιίλε πεξηέρεη ηελ αιιεινπρία

πνπ αλαγλσξίδεηαη από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Γεκηνπξγνύκε αλαζπλδπαζ-

κέλα πιαζκηδία κε ηε ρξήζε ηεο πεξηνξηζηηθήο ελδνλνπθιεάζεο EcoRI

Τα κεηαζρεκαηηζκό βαθηεξίσλ πνπ δελ είραλ θαλέλα πιαζκίδην Σηε ζπλέρεηα ηα βαθηήξηα

θαιιηεξγνύληαη ζε ζξεπηηθό πιηθό

Γ1 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ηεηξαθπθιίλε αληί ηεο ακπηθηιίλεο (κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 Σηνπο παξαθάησ δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο (1 2 3) θαίλεηαη ε δηαβάζκηζε ηεο ζπγθέληξσζεο

ηνπ νμπγόλνπ θαη ε πεξηνρή αλάπηπμεο ηξηώλ εηδώλ κηθξννξγα-ληζκώλ ζε πγξό ζξεπηηθό

πιηθό Οη κηθξννξγαληζκνί απεηθνλίδνληαη σο καύξεο θνπθίδεο

Σε πνηνλ από ηνπο ηξεηο δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο έρνπκε θαιιηέξγεηα κπθήησλ πνπ

ρξεζηκνπνηνύληαη ζηελ αξηνβηνκεραλία βαθηεξίσλ ηνπ γέλνπο Clostridium θαη βαθηεξίσλ

ηνπ γέλνπο Mycobacterium (κνλάδεο 3) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

Γ4 Με πνηνλ ηξόπν δεκηνπξγνύκε δηαγνληδηαθά θπηά ηα πξντόληα ησλ νπνίσλ έρνπλ

κεγαιύηεξε δηάξθεηα δσήο ζε ζρέζε κε απηά ησλ κε δηαγνληδηαθώλ θπηώλ Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-53-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ δηάγξακκα απεηθνλίδεηαη ε θπζηνινγηθή κεηαβνιή ζην πνζνζηό ησλ

πνιππεπηηδηθώλ αιπζίδσλ ησλ αηκνζθαηξηλώλ HbA HbF θαη HbA2 ηνπ αλζξώπνπ από ηελ

εκβξπηθή ειηθία θαη κεηά ηε γέλλεζή ηνπ

Γ1 Πνην είδνο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο αληηζηνηρεί ζε θαζεκηά από ηηο θακπύιεο Η ΗΗ ΗΗΗ θαη IV

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ2 Τα απνηειέζκαηα κηαο εμέηαζεο αίκαηνο ζε έλαλ ελήιηθα έδεημαλ όηη νη αηκνζθαηξίλεο HbA

HbF θαη HbA2 είλαη ζε θπζηνινγηθά επίπεδα Πόζα γνλίδηα είλαη ππεύζπλα γηα ηε ζύλζεζε

ηεο HbA ζε έλα ζσκαηηθό θύηηαξν ζηε κεηάθαζε (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA πνπ πεξηέρεη ηα θσδηθόληα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα επηά

πξώηα ακηλνμέα ηεο θπζηνινγηθήο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο HbA

5΄hellip GTG CAC CTG ACT CCT GAG GAG hellip 3΄

3΄hellip CAC GTG GAC TGA GGA CTC CTC hellip 5΄

Ζ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI αλαγλσξίδεη ηελ αιιεινπρία

5΄ CTGAG 3΄

3΄ GACTC 5΄

θαη θόβεη θάζε αιπζίδα κεηαμύ ηνπ C θαη ηνπ Τ (κε θαηεύζπλζε 5΄3΄) Ζ αιιεινπρία πνπ

αλαγλσξίδεη ε DdeI βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα DNA Από έλα άηνκν θνξέα ηεο

δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο απνκνλώζεθαλ ηκήκαηα DNA πνπ πεξηέρνπλ ηα θσδηθόληα ηα

νπνία θσδηθνπνηνύλ ηα επηά πξώηα ακηλνμέα ηεο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Σηα ηκήκαηα απηά

επηδξάζακε κε ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI

Πόζα ηκήκαηα DNA δηαθνξεηηθνύ κήθνπο ζα πξνθύςνπλ κεηά ηε δξάζε ηεο DdeI (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 7

Γ4 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο δηάγλσζεο ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο θαηά ηνλ

πξνγελλεηηθό έιεγρν ηε δέθαηε εβδνκάδα ηεο θύεζεο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-54-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Σε ηξεηο δηαθνξεηηθνύο βηναληηδξαζηήξεο πξαγκαηνπνηείηαη

θιεηζηή θαιιηέξγεηα ηξηώλ δηαθνξεηηθώλ κηθξννξγαληζκώλ Α Β

θαη Γ αληίζηνηρα

Σηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα απεηθνλίδεηαη ν αξηζκόο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ ζε ζρέζε κε ην ρξόλν

Σην ρξνληθό δηάζηεκα από 0 έσο t1 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ

ζηνπο βηναληηδξα-ζηήξεο είλαη πςειή θαη ζηαζεξή ελώ ζην ρξν-

ληθό δηάζηεκα από t1 έσο t2 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ είλαη

ρακειή θαη ζηαζεξή

Γ1 Με βάζε ηα ζρήκαηα λα ραξαθηεξίζεηε ηνπο

κηθξννξγαληζκνύο Α Β Γ ζε ζρέζε κε ηελ εμάξηεζε ηεο

αλάπηπμήο ηνπο από ηε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ (κνλάδεο 6)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

Γ2 Με βάζε ηα ζρήκαηα ζε πνηα θάζε ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ γίλεηαη ε κεηαβνιή ηεο ζπγθέληξσζεο ηνπ Ο2

ζηνλ βηναληηδξαζηήξα όπνπ θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α

(κνλάδεο 2)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 4

Γ3 Πώο εμεγείηαη ε εθζεηηθή θάζε ζε κία θιεηζηή θαιιηέξγεηα

κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 4

Γ4 Τη ελλννύκε ζήκεξα κε ηνλ όξν δύκσζε (κνλάδεο 3) Πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο

(κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ πεπηίδην πνπ παξάγεηαη από έλα βαθηήξην

HOOCminusμεθειονίνηminusαλανίνηminusζερίνηminusαζπαραγίνηminusμεθειονίνηminusNH2

Γ1 Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ δίθισλνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ πεπηίδην (κνλάδεο

2) Να νξίζεηε ην 5΄ θαη 3΄ άθξν θάζε αιπζίδαο (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να θαζνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Γίλνληαη ηα θσδηθόληα

αιαλίλε GCU αζπαξαγίλε AAU κεζεηνλίλε AUG ζεξίλε UCU

Τν θσδηθόλην ιήμεο είλαη ην UGA Μονάδερ 15

Γ2 Μπνξεί ε παξαπάλσ αιπζίδα λα θνπεί από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 5

Γ3 Πώο ζρεκαηίδεηαη ην ζύκπινθν έλαξμεο ηεο πξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 3) Από ηη

απνηειείηαη ην πνιύζσκα (κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-55-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν απεηθνλίδεη ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη κηα

αζζέλεηα ηνπ κεηαβνιηζκνύ ζηνλ άλζξσπν

Γ1 Ζ αζζέλεηα απηή νθείιεηαη ζε επηθξαηέο ή ζε ππνιεηπόκελν γνλίδην (Μνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Κιεξνλνκείηαη σο απηνζσκηθόο ή

θπινζύλδεηνο ραξαθηήξαο (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 12

Γ2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέλδξν Μονάδερ 6

Γ3 O άλδξαο ΗΗΗ1 απνθηά κε γπλαίθα εηεξόδπγε ζηελ αζζέλεηα απηή έλα αγόξη

Να βξείηε ηε πηζαλόηεηα πνπ ππάξρεη ην αγόξη απηό λα πάζρεη αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Τα ζεκεία Α θαη Γ ππνδεηθλύνπλ ηε

ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηό ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ κεηξηθώλ αιπζίδσλ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ζρεδηάζεηε ζην ίδην ζρήκα ηα αζπλερή θαη

ηα ζπλερή ηκήκαηα ησλ δύν λέσλ αιπζίδσλ κε

βέιε θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηά ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπο (Μνλάδεο 3)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4)

Μονάδερ 7

Γ3 Ζ κεηξηθή αιπζίδα ηνπ DNA πνπ αληηγξάθε-

ηαη κε ζπλερή ηξόπν ακέζσο κεηά κεηαγξάθεηαη

Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ RNA πνπ ζρεκαηίδεηαη

θαηά ηε κεηαγξαθή θαη λα ζεκεηώζεηε ηνλ

πξνζαλαηνιηζκό ηνπ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ4 Πνηα είλαη ε δξάζε ηεο RNA πνιπκεξάζεο κεηά ηελ πξόζδεζή ηεο ζηνλ ππνθηλεηή ελόο

γνληδίνπ Μονάδερ 6

Page 52: biologia kat 3o 4o

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-52-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΖΜΔΡΖΗΟ ΔΠΑΝΑΛΖΠΣΗΚΔ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

Μονάδερ 8

ΘΔΜΑ Γ

Έλα πιαζκίδην πνπ ρξεζηκνπνηείηαη σο θνξέαο θισλνπνίεζεο ελόο ηκήκαηνο DNA έρεη έλα

γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε θαη έλα γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζην αληη-

βηνηηθό ηεηξαθπθιίλε Τν γνλίδην αλζεθηηθόηεηαο ζηελ ηεηξαθπθιίλε πεξηέρεη ηελ αιιεινπρία

πνπ αλαγλσξίδεηαη από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI Γεκηνπξγνύκε αλαζπλδπαζ-

κέλα πιαζκηδία κε ηε ρξήζε ηεο πεξηνξηζηηθήο ελδνλνπθιεάζεο EcoRI

Τα κεηαζρεκαηηζκό βαθηεξίσλ πνπ δελ είραλ θαλέλα πιαζκίδην Σηε ζπλέρεηα ηα βαθηήξηα

θαιιηεξγνύληαη ζε ζξεπηηθό πιηθό

Γ1 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ακπηθηιίλε (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ2 Πνηα βαθηήξηα επηδνύλ αλ ζην ζξεπηηθό πιηθό ηεο θαιιηέξγεηαο πξνζζέζνπκε ην

αληηβηνηηθό ηεηξαθπθιίλε αληί ηεο ακπηθηιίλεο (κνλάδα 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή

ζαο (κνλάδεο 5) Μονάδερ 6

Γ3 Σηνπο παξαθάησ δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο (1 2 3) θαίλεηαη ε δηαβάζκηζε ηεο ζπγθέληξσζεο

ηνπ νμπγόλνπ θαη ε πεξηνρή αλάπηπμεο ηξηώλ εηδώλ κηθξννξγα-ληζκώλ ζε πγξό ζξεπηηθό

πιηθό Οη κηθξννξγαληζκνί απεηθνλίδνληαη σο καύξεο θνπθίδεο

Σε πνηνλ από ηνπο ηξεηο δνθηκαζηηθνύο ζσιήλεο έρνπκε θαιιηέξγεηα κπθήησλ πνπ

ρξεζηκνπνηνύληαη ζηελ αξηνβηνκεραλία βαθηεξίσλ ηνπ γέλνπο Clostridium θαη βαθηεξίσλ

ηνπ γέλνπο Mycobacterium (κνλάδεο 3) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 9

Γ4 Με πνηνλ ηξόπν δεκηνπξγνύκε δηαγνληδηαθά θπηά ηα πξντόληα ησλ νπνίσλ έρνπλ

κεγαιύηεξε δηάξθεηα δσήο ζε ζρέζε κε απηά ησλ κε δηαγνληδηαθώλ θπηώλ Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-53-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ δηάγξακκα απεηθνλίδεηαη ε θπζηνινγηθή κεηαβνιή ζην πνζνζηό ησλ

πνιππεπηηδηθώλ αιπζίδσλ ησλ αηκνζθαηξηλώλ HbA HbF θαη HbA2 ηνπ αλζξώπνπ από ηελ

εκβξπηθή ειηθία θαη κεηά ηε γέλλεζή ηνπ

Γ1 Πνην είδνο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο αληηζηνηρεί ζε θαζεκηά από ηηο θακπύιεο Η ΗΗ ΗΗΗ θαη IV

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ2 Τα απνηειέζκαηα κηαο εμέηαζεο αίκαηνο ζε έλαλ ελήιηθα έδεημαλ όηη νη αηκνζθαηξίλεο HbA

HbF θαη HbA2 είλαη ζε θπζηνινγηθά επίπεδα Πόζα γνλίδηα είλαη ππεύζπλα γηα ηε ζύλζεζε

ηεο HbA ζε έλα ζσκαηηθό θύηηαξν ζηε κεηάθαζε (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA πνπ πεξηέρεη ηα θσδηθόληα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα επηά

πξώηα ακηλνμέα ηεο θπζηνινγηθήο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο HbA

5΄hellip GTG CAC CTG ACT CCT GAG GAG hellip 3΄

3΄hellip CAC GTG GAC TGA GGA CTC CTC hellip 5΄

Ζ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI αλαγλσξίδεη ηελ αιιεινπρία

5΄ CTGAG 3΄

3΄ GACTC 5΄

θαη θόβεη θάζε αιπζίδα κεηαμύ ηνπ C θαη ηνπ Τ (κε θαηεύζπλζε 5΄3΄) Ζ αιιεινπρία πνπ

αλαγλσξίδεη ε DdeI βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα DNA Από έλα άηνκν θνξέα ηεο

δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο απνκνλώζεθαλ ηκήκαηα DNA πνπ πεξηέρνπλ ηα θσδηθόληα ηα

νπνία θσδηθνπνηνύλ ηα επηά πξώηα ακηλνμέα ηεο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Σηα ηκήκαηα απηά

επηδξάζακε κε ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI

Πόζα ηκήκαηα DNA δηαθνξεηηθνύ κήθνπο ζα πξνθύςνπλ κεηά ηε δξάζε ηεο DdeI (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 7

Γ4 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο δηάγλσζεο ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο θαηά ηνλ

πξνγελλεηηθό έιεγρν ηε δέθαηε εβδνκάδα ηεο θύεζεο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-54-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Σε ηξεηο δηαθνξεηηθνύο βηναληηδξαζηήξεο πξαγκαηνπνηείηαη

θιεηζηή θαιιηέξγεηα ηξηώλ δηαθνξεηηθώλ κηθξννξγαληζκώλ Α Β

θαη Γ αληίζηνηρα

Σηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα απεηθνλίδεηαη ν αξηζκόο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ ζε ζρέζε κε ην ρξόλν

Σην ρξνληθό δηάζηεκα από 0 έσο t1 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ

ζηνπο βηναληηδξα-ζηήξεο είλαη πςειή θαη ζηαζεξή ελώ ζην ρξν-

ληθό δηάζηεκα από t1 έσο t2 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ είλαη

ρακειή θαη ζηαζεξή

Γ1 Με βάζε ηα ζρήκαηα λα ραξαθηεξίζεηε ηνπο

κηθξννξγαληζκνύο Α Β Γ ζε ζρέζε κε ηελ εμάξηεζε ηεο

αλάπηπμήο ηνπο από ηε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ (κνλάδεο 6)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

Γ2 Με βάζε ηα ζρήκαηα ζε πνηα θάζε ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ γίλεηαη ε κεηαβνιή ηεο ζπγθέληξσζεο ηνπ Ο2

ζηνλ βηναληηδξαζηήξα όπνπ θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α

(κνλάδεο 2)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 4

Γ3 Πώο εμεγείηαη ε εθζεηηθή θάζε ζε κία θιεηζηή θαιιηέξγεηα

κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 4

Γ4 Τη ελλννύκε ζήκεξα κε ηνλ όξν δύκσζε (κνλάδεο 3) Πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο

(κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ πεπηίδην πνπ παξάγεηαη από έλα βαθηήξην

HOOCminusμεθειονίνηminusαλανίνηminusζερίνηminusαζπαραγίνηminusμεθειονίνηminusNH2

Γ1 Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ δίθισλνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ πεπηίδην (κνλάδεο

2) Να νξίζεηε ην 5΄ θαη 3΄ άθξν θάζε αιπζίδαο (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να θαζνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Γίλνληαη ηα θσδηθόληα

αιαλίλε GCU αζπαξαγίλε AAU κεζεηνλίλε AUG ζεξίλε UCU

Τν θσδηθόλην ιήμεο είλαη ην UGA Μονάδερ 15

Γ2 Μπνξεί ε παξαπάλσ αιπζίδα λα θνπεί από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 5

Γ3 Πώο ζρεκαηίδεηαη ην ζύκπινθν έλαξμεο ηεο πξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 3) Από ηη

απνηειείηαη ην πνιύζσκα (κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-55-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν απεηθνλίδεη ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη κηα

αζζέλεηα ηνπ κεηαβνιηζκνύ ζηνλ άλζξσπν

Γ1 Ζ αζζέλεηα απηή νθείιεηαη ζε επηθξαηέο ή ζε ππνιεηπόκελν γνλίδην (Μνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Κιεξνλνκείηαη σο απηνζσκηθόο ή

θπινζύλδεηνο ραξαθηήξαο (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 12

Γ2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέλδξν Μονάδερ 6

Γ3 O άλδξαο ΗΗΗ1 απνθηά κε γπλαίθα εηεξόδπγε ζηελ αζζέλεηα απηή έλα αγόξη

Να βξείηε ηε πηζαλόηεηα πνπ ππάξρεη ην αγόξη απηό λα πάζρεη αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Τα ζεκεία Α θαη Γ ππνδεηθλύνπλ ηε

ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηό ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ κεηξηθώλ αιπζίδσλ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ζρεδηάζεηε ζην ίδην ζρήκα ηα αζπλερή θαη

ηα ζπλερή ηκήκαηα ησλ δύν λέσλ αιπζίδσλ κε

βέιε θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηά ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπο (Μνλάδεο 3)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4)

Μονάδερ 7

Γ3 Ζ κεηξηθή αιπζίδα ηνπ DNA πνπ αληηγξάθε-

ηαη κε ζπλερή ηξόπν ακέζσο κεηά κεηαγξάθεηαη

Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ RNA πνπ ζρεκαηίδεηαη

θαηά ηε κεηαγξαθή θαη λα ζεκεηώζεηε ηνλ

πξνζαλαηνιηζκό ηνπ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ4 Πνηα είλαη ε δξάζε ηεο RNA πνιπκεξάζεο κεηά ηελ πξόζδεζή ηεο ζηνλ ππνθηλεηή ελόο

γνληδίνπ Μονάδερ 6

Page 53: biologia kat 3o 4o

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-53-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΘΔΜΑ Γ Σην παξαθάησ δηάγξακκα απεηθνλίδεηαη ε θπζηνινγηθή κεηαβνιή ζην πνζνζηό ησλ

πνιππεπηηδηθώλ αιπζίδσλ ησλ αηκνζθαηξηλώλ HbA HbF θαη HbA2 ηνπ αλζξώπνπ από ηελ

εκβξπηθή ειηθία θαη κεηά ηε γέλλεζή ηνπ

Γ1 Πνην είδνο πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο αληηζηνηρεί ζε θαζεκηά από ηηο θακπύιεο Η ΗΗ ΗΗΗ θαη IV

(κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 8

Γ2 Τα απνηειέζκαηα κηαο εμέηαζεο αίκαηνο ζε έλαλ ελήιηθα έδεημαλ όηη νη αηκνζθαηξίλεο HbA

HbF θαη HbA2 είλαη ζε θπζηνινγηθά επίπεδα Πόζα γνλίδηα είλαη ππεύζπλα γηα ηε ζύλζεζε

ηεο HbA ζε έλα ζσκαηηθό θύηηαξν ζηε κεηάθαζε (κνλάδεο 2) Να αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ3 Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA πνπ πεξηέρεη ηα θσδηθόληα πνπ θσδηθνπνηνύλ ηα επηά

πξώηα ακηλνμέα ηεο θπζηνινγηθήο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο ηεο HbA

5΄hellip GTG CAC CTG ACT CCT GAG GAG hellip 3΄

3΄hellip CAC GTG GAC TGA GGA CTC CTC hellip 5΄

Ζ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI αλαγλσξίδεη ηελ αιιεινπρία

5΄ CTGAG 3΄

3΄ GACTC 5΄

θαη θόβεη θάζε αιπζίδα κεηαμύ ηνπ C θαη ηνπ Τ (κε θαηεύζπλζε 5΄3΄) Ζ αιιεινπρία πνπ

αλαγλσξίδεη ε DdeI βξίζθεηαη ζην παξαπάλσ ηκήκα DNA Από έλα άηνκν θνξέα ηεο

δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο απνκνλώζεθαλ ηκήκαηα DNA πνπ πεξηέρνπλ ηα θσδηθόληα ηα

νπνία θσδηθνπνηνύλ ηα επηά πξώηα ακηλνμέα ηεο β-πνιππεπηηδηθήο αιπζίδαο Σηα ηκήκαηα απηά

επηδξάζακε κε ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε DdeI

Πόζα ηκήκαηα DNA δηαθνξεηηθνύ κήθνπο ζα πξνθύςνπλ κεηά ηε δξάζε ηεο DdeI (κνλάδα 1)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 7

Γ4 Να πεξηγξάςεηε ηηο δηαδηθαζίεο δηάγλσζεο ηεο δξεπαλνθπηηαξηθήο αλαηκίαο θαηά ηνλ

πξνγελλεηηθό έιεγρν ηε δέθαηε εβδνκάδα ηεο θύεζεο Μονάδερ 4

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-54-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Σε ηξεηο δηαθνξεηηθνύο βηναληηδξαζηήξεο πξαγκαηνπνηείηαη

θιεηζηή θαιιηέξγεηα ηξηώλ δηαθνξεηηθώλ κηθξννξγαληζκώλ Α Β

θαη Γ αληίζηνηρα

Σηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα απεηθνλίδεηαη ν αξηζκόο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ ζε ζρέζε κε ην ρξόλν

Σην ρξνληθό δηάζηεκα από 0 έσο t1 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ

ζηνπο βηναληηδξα-ζηήξεο είλαη πςειή θαη ζηαζεξή ελώ ζην ρξν-

ληθό δηάζηεκα από t1 έσο t2 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ είλαη

ρακειή θαη ζηαζεξή

Γ1 Με βάζε ηα ζρήκαηα λα ραξαθηεξίζεηε ηνπο

κηθξννξγαληζκνύο Α Β Γ ζε ζρέζε κε ηελ εμάξηεζε ηεο

αλάπηπμήο ηνπο από ηε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ (κνλάδεο 6)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

Γ2 Με βάζε ηα ζρήκαηα ζε πνηα θάζε ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ γίλεηαη ε κεηαβνιή ηεο ζπγθέληξσζεο ηνπ Ο2

ζηνλ βηναληηδξαζηήξα όπνπ θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α

(κνλάδεο 2)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 4

Γ3 Πώο εμεγείηαη ε εθζεηηθή θάζε ζε κία θιεηζηή θαιιηέξγεηα

κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 4

Γ4 Τη ελλννύκε ζήκεξα κε ηνλ όξν δύκσζε (κνλάδεο 3) Πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο

(κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ πεπηίδην πνπ παξάγεηαη από έλα βαθηήξην

HOOCminusμεθειονίνηminusαλανίνηminusζερίνηminusαζπαραγίνηminusμεθειονίνηminusNH2

Γ1 Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ δίθισλνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ πεπηίδην (κνλάδεο

2) Να νξίζεηε ην 5΄ θαη 3΄ άθξν θάζε αιπζίδαο (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να θαζνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Γίλνληαη ηα θσδηθόληα

αιαλίλε GCU αζπαξαγίλε AAU κεζεηνλίλε AUG ζεξίλε UCU

Τν θσδηθόλην ιήμεο είλαη ην UGA Μονάδερ 15

Γ2 Μπνξεί ε παξαπάλσ αιπζίδα λα θνπεί από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 5

Γ3 Πώο ζρεκαηίδεηαη ην ζύκπινθν έλαξμεο ηεο πξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 3) Από ηη

απνηειείηαη ην πνιύζσκα (κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-55-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν απεηθνλίδεη ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη κηα

αζζέλεηα ηνπ κεηαβνιηζκνύ ζηνλ άλζξσπν

Γ1 Ζ αζζέλεηα απηή νθείιεηαη ζε επηθξαηέο ή ζε ππνιεηπόκελν γνλίδην (Μνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Κιεξνλνκείηαη σο απηνζσκηθόο ή

θπινζύλδεηνο ραξαθηήξαο (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 12

Γ2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέλδξν Μονάδερ 6

Γ3 O άλδξαο ΗΗΗ1 απνθηά κε γπλαίθα εηεξόδπγε ζηελ αζζέλεηα απηή έλα αγόξη

Να βξείηε ηε πηζαλόηεηα πνπ ππάξρεη ην αγόξη απηό λα πάζρεη αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Τα ζεκεία Α θαη Γ ππνδεηθλύνπλ ηε

ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηό ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ κεηξηθώλ αιπζίδσλ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ζρεδηάζεηε ζην ίδην ζρήκα ηα αζπλερή θαη

ηα ζπλερή ηκήκαηα ησλ δύν λέσλ αιπζίδσλ κε

βέιε θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηά ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπο (Μνλάδεο 3)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4)

Μονάδερ 7

Γ3 Ζ κεηξηθή αιπζίδα ηνπ DNA πνπ αληηγξάθε-

ηαη κε ζπλερή ηξόπν ακέζσο κεηά κεηαγξάθεηαη

Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ RNA πνπ ζρεκαηίδεηαη

θαηά ηε κεηαγξαθή θαη λα ζεκεηώζεηε ηνλ

πξνζαλαηνιηζκό ηνπ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ4 Πνηα είλαη ε δξάζε ηεο RNA πνιπκεξάζεο κεηά ηελ πξόζδεζή ηεο ζηνλ ππνθηλεηή ελόο

γνληδίνπ Μονάδερ 6

Page 54: biologia kat 3o 4o

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-54-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΠΔΡΗΝΑ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Σε ηξεηο δηαθνξεηηθνύο βηναληηδξαζηήξεο πξαγκαηνπνηείηαη

θιεηζηή θαιιηέξγεηα ηξηώλ δηαθνξεηηθώλ κηθξννξγαληζκώλ Α Β

θαη Γ αληίζηνηρα

Σηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα απεηθνλίδεηαη ν αξηζκόο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ ζε ζρέζε κε ην ρξόλν

Σην ρξνληθό δηάζηεκα από 0 έσο t1 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ

ζηνπο βηναληηδξα-ζηήξεο είλαη πςειή θαη ζηαζεξή ελώ ζην ρξν-

ληθό δηάζηεκα από t1 έσο t2 ε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ είλαη

ρακειή θαη ζηαζεξή

Γ1 Με βάζε ηα ζρήκαηα λα ραξαθηεξίζεηε ηνπο

κηθξννξγαληζκνύο Α Β Γ ζε ζρέζε κε ηελ εμάξηεζε ηεο

αλάπηπμήο ηνπο από ηε ζπγθέληξσζε ηνπ νμπγόλνπ (κνλάδεο 6)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 6) Μονάδερ 12

Γ2 Με βάζε ηα ζρήκαηα ζε πνηα θάζε ηεο θαιιηέξγεηαο ησλ

κηθξννξγαληζκώλ γίλεηαη ε κεηαβνιή ηεο ζπγθέληξσζεο ηνπ Ο2

ζηνλ βηναληηδξαζηήξα όπνπ θαιιηεξγείηαη ν κηθξννξγαληζκόο Α

(κνλάδεο 2)

Αηηηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 2) Μονάδερ 4

Γ3 Πώο εμεγείηαη ε εθζεηηθή θάζε ζε κία θιεηζηή θαιιηέξγεηα

κηθξννξγαληζκώλ Μονάδερ 4

Γ4 Τη ελλννύκε ζήκεξα κε ηνλ όξν δύκσζε (κνλάδεο 3) Πνηα είλαη ηα πξντόληα ηεο δύκσζεο

(κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ πεπηίδην πνπ παξάγεηαη από έλα βαθηήξην

HOOCminusμεθειονίνηminusαλανίνηminusζερίνηminusαζπαραγίνηminusμεθειονίνηminusNH2

Γ1 Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ δίθισλνπ DNA πνπ θσδηθνπνηεί ην παξαπάλσ πεπηίδην (κνλάδεο

2) Να νξίζεηε ην 5΄ θαη 3΄ άθξν θάζε αιπζίδαο (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4)

Να θαζνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα (κνλάδεο 2) θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ

απάληεζή ζαο (κνλάδεο 5)

Γίλνληαη ηα θσδηθόληα

αιαλίλε GCU αζπαξαγίλε AAU κεζεηνλίλε AUG ζεξίλε UCU

Τν θσδηθόλην ιήμεο είλαη ην UGA Μονάδερ 15

Γ2 Μπνξεί ε παξαπάλσ αιπζίδα λα θνπεί από ηελ πεξηνξηζηηθή ελδνλνπθιεάζε EcoRI

(κνλάδεο 1) Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (κνλάδεο 4) Μονάδερ 5

Γ3 Πώο ζρεκαηίδεηαη ην ζύκπινθν έλαξμεο ηεο πξσηετλνζύλζεζεο (κνλάδεο 3) Από ηη

απνηειείηαη ην πνιύζσκα (κνλάδεο 2) Μονάδερ 5

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-55-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν απεηθνλίδεη ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη κηα

αζζέλεηα ηνπ κεηαβνιηζκνύ ζηνλ άλζξσπν

Γ1 Ζ αζζέλεηα απηή νθείιεηαη ζε επηθξαηέο ή ζε ππνιεηπόκελν γνλίδην (Μνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Κιεξνλνκείηαη σο απηνζσκηθόο ή

θπινζύλδεηνο ραξαθηήξαο (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 12

Γ2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέλδξν Μονάδερ 6

Γ3 O άλδξαο ΗΗΗ1 απνθηά κε γπλαίθα εηεξόδπγε ζηελ αζζέλεηα απηή έλα αγόξη

Να βξείηε ηε πηζαλόηεηα πνπ ππάξρεη ην αγόξη απηό λα πάζρεη αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Τα ζεκεία Α θαη Γ ππνδεηθλύνπλ ηε

ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηό ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ κεηξηθώλ αιπζίδσλ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ζρεδηάζεηε ζην ίδην ζρήκα ηα αζπλερή θαη

ηα ζπλερή ηκήκαηα ησλ δύν λέσλ αιπζίδσλ κε

βέιε θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηά ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπο (Μνλάδεο 3)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4)

Μονάδερ 7

Γ3 Ζ κεηξηθή αιπζίδα ηνπ DNA πνπ αληηγξάθε-

ηαη κε ζπλερή ηξόπν ακέζσο κεηά κεηαγξάθεηαη

Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ RNA πνπ ζρεκαηίδεηαη

θαηά ηε κεηαγξαθή θαη λα ζεκεηώζεηε ηνλ

πξνζαλαηνιηζκό ηνπ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ4 Πνηα είλαη ε δξάζε ηεο RNA πνιπκεξάζεο κεηά ηελ πξόζδεζή ηεο ζηνλ ππνθηλεηή ελόο

γνληδίνπ Μονάδερ 6

Page 55: biologia kat 3o 4o

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ - ΘΔΜΑΤΑ 2000-2012

-55-

Κυζίκου 3Α ΝΙΚΑΙΑ 210 4256128

ΑΠΟΛ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ΄ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΟΜΟΓΔΝΔΗ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΒΗΟΛΟΓΗΑ

ΘΔΜΑ Γ

Τν παξαθάησ γελεαινγηθό δέλδξν απεηθνλίδεη ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη κηα

αζζέλεηα ηνπ κεηαβνιηζκνύ ζηνλ άλζξσπν

Γ1 Ζ αζζέλεηα απηή νθείιεηαη ζε επηθξαηέο ή ζε ππνιεηπόκελν γνλίδην (Μνλάδεο 2) Να

αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Κιεξνλνκείηαη σο απηνζσκηθόο ή

θπινζύλδεηνο ραξαθηήξαο (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 12

Γ2 Να πξνζδηνξίζεηε ηνπο γνλόηππνπο όισλ ησλ κειώλ ηεο νηθνγέλεηαο πνπ απεηθνλίδνληαη ζην

παξαπάλσ γελεαινγηθό δέλδξν Μονάδερ 6

Γ3 O άλδξαο ΗΗΗ1 απνθηά κε γπλαίθα εηεξόδπγε ζηελ αζζέλεηα απηή έλα αγόξη

Να βξείηε ηε πηζαλόηεηα πνπ ππάξρεη ην αγόξη απηό λα πάζρεη αηηηνινγώληαο ηελ απάληεζή

ζαο Μονάδερ 7

ΘΔΜΑ Γ

Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα DNA ην νπνίν αληηγξάθεηαη Τα ζεκεία Α θαη Γ ππνδεηθλύνπλ ηε

ζέζε έλαξμεο ηεο αληηγξαθήο

Γ1 Να κεηαθέξεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ην παξαπάλσ ζρήκα θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηό ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ησλ κεηξηθώλ αιπζίδσλ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ2 Να ζρεδηάζεηε ζην ίδην ζρήκα ηα αζπλερή θαη

ηα ζπλερή ηκήκαηα ησλ δύν λέσλ αιπζίδσλ κε

βέιε θαη λα ζεκεηώζεηε πάλσ ζrsquo απηά ηνπο

πξνζαλαηνιηζκνύο ηνπο (Μνλάδεο 3)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4)

Μονάδερ 7

Γ3 Ζ κεηξηθή αιπζίδα ηνπ DNA πνπ αληηγξάθε-

ηαη κε ζπλερή ηξόπν ακέζσο κεηά κεηαγξάθεηαη

Να γξάςεηε ην ηκήκα ηνπ RNA πνπ ζρεκαηίδεηαη

θαηά ηε κεηαγξαθή θαη λα ζεκεηώζεηε ηνλ

πξνζαλαηνιηζκό ηνπ (Μνλάδεο 2)

Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο (Μνλάδεο 4) Μονάδερ 6

Γ4 Πνηα είλαη ε δξάζε ηεο RNA πνιπκεξάζεο κεηά ηελ πξόζδεζή ηεο ζηνλ ππνθηλεηή ελόο

γνληδίνπ Μονάδερ 6