http://en.wikipedia.org/wiki/Ayahuasca

http://www.ayahuasca.com/

Ο πιο εξωτικός προορισμός σταμάτησε να είναι κάποιο μαγευτικό νησί και άρχισε να είναι μέσα στο ίδιο σου το κεφάλι. Ή αν προτιμάς στον Αμαζόνιο. Η Ayahuascaείναι ένα “ποτό” του Αμαζονίου που χρησιμοποιούταν κυρίως για ιατρική χρήση υπό το πλαίσιο του σαμανισμού/κουραντερισμού. Επίσης σήμερα θα δεις και θρησκευτική της χρήση μέσω διαφόρων κοινοτήτων όπως οι Santo Daime καιVegetalistas, με σαφέστατη χριστιανική επιρροή. Αυτά όμως δεν σε ενδιαφέρουν θέλεις να πάμε στο ζουμί, “τι σκατά είναι αυτό το ποτό“;

Είναι ουσιαστικά ένα τσάι που φτιάχνεται από ένα κύριο φυτό, το αναρριχώμενο  Banisteriopsis caapi , του οποίου το ντόπιο όνομα είναι συνώνυμο του ονόματος του ποτού και σημαίνει “άμπελος των ψυχών/νεκρών“. Το “επιστημονικό” του όνομα το οφείλει στον εθνοβοτανολόγο Richard Evan Schultes που το περιέγραψε πρώτος και ανέλυσε τα συστατικά του. Σε πολλές περιπτώσεις φαίνεται πως χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με ένα άλλο φυτό που το ονομάζουν Chacruna ( Psychotria viridis). Οι ιθαγενείς υποστηρίζουν πως το Caapi είναι το κύριο πνεύμα και πως η Chacruna απλά φωτίζει τα οράματα που παράγει αυτό ή τουλάχιστον έτσι μας λέει η Santo Daime. Επίσης έχει αναφερθεί πως, λες και είναι τσίπουρο, κάθε “περιοχή” χρησιμοποιεί και πρόσθετα φυτά κατά την κρίση του εκάστοτε “σαμάνου”. Μέσα σε αυτά έχουν χρησιμοποιηθεί και φυτά όπως η Brugmansia, συγγενικό είδος από άποψη όψης και αλκαλοειδών της γνωστής Datura.

Ίσως να γνωρίζεις τα παραπάνω χωρίς να έχεις πάει στον Αμαζόνιο, να έφαγες κουνούπι στην μάπα και να στάζεις ακόμα από την υγρασία. Μπορεί να τα βρήκες… στο διαδίκτυο ή να συνάντησες “ψαγμένο φιλαράκο” που σου μαγειρεύει ayahuasca χωρίς ούτε αυτός να έχει πάει στον Αμαζόνιο. Το σίγουρο είναι πως πέραν της χρήσης του ως “παραισθησιογόνο-που-λέν’-οι-γιατροί” των ντόπιων, έχει αναπτυχθεί και μια σύγχρονη ενδοδικτυακή παρουσία ατόμων που το συζητάνε και προμηθεύονται φυτά όχι ίδια με αυτά του Αμαζονίου, αλλά με ίδια σύσταση (π.χ. Peganum harmala αντί για Β. caapi, Mimosa hostilis αντί για Chacruna) και  ουσιαστικά προσαρμόζοντας την αγιαχουάσκα στα φυτά του μέρους που βρίσκονται και συνεχίζοντας έτσι να χτίζουν την νεομυθολογία γύρω από αυτό το ποτό. Επίσης στον Αμαζόνιο έχει αρχίσει να ανθεί ο τουρισμός όπου όλο και περισσότεροι φραγκάτοι -για τους ντόπιους- ασπρουλιάρηδες πηγαίνουν για να γευτούν το ποτό.  Έτσι, εμφανίζονται και πολλοί σαμάνοι που προσφέρουν τις υπηρεσίες τους, έναντι αμοιβής.

Η “εμπειρία” που επιφέρει η πόση της αγιαχουάσκα κρατάει πάνω κάτω 3 με 6 ώρες, δεδομένων επαναλαμβανόμενων δόσεων. Συνήθως γίνεται το βράδυ, με συνοδεία ψαλμών του “σαμάνου”/Sham-manου, και σερβίρεται ως τσάι αυτών των δυο φυτών με γεύση καλύτερη όταν βγαίνει από όταν μπαίνει. Το πως θα χαρακτήριζε κανείς την εμπειρία εξαρτάται τον ποιον θα ρωτήσεις. Άλλοι την έχουν περιγράψει ως εφιαλτική, άλλοι ως θεραπευτική — σίγουρα όμως πάντα “ψυχεδελική”. Τα οπτικά φαινόμενα είναι αρκετά έντονα (περίπλοκα form constants;) , και υπάρχει “πληθυσμός” που θεωρεί την ψυχική κατάσταση που μπαίνεις ως “πνευματική“. Ναι τούτο το… spiritual. Μια άποψη είναι και τούτη της φημισμένης σκηνής της ταινίας “Blueberry“.

Η Φαρμακολογία πίσω από την μαγεία !

Προετοιμασία του Αγιαχουάσκα : Το καζάνι περιέχει νερό, φύλλα Psychotria viridis και κορμό Banisteriopsis caapi.

Ήρθε η αγαπημένη σου ώρα, η ώρα που εγώ μιλάω ακαταλαβίστικα και εσύ μαθαίνεις να τα παπαγαλίζεις προς εντυπωσιασμό της παρέας! Αυτό υποτίθεται πως είναι το σημείο που σου εξηγώ “πως δουλεύει” η Αγιαχουάσκα σε επίπεδο “βιοχημείας“. Κάτι τέτοιο είναι εξαιρετικά δύσκολο αν σκεφτείς το πόσες χημικές ουσίες περιέχουν τα δυο (είναι δύο;) κύρια φυτά, πόσο μάλλον αν βάλουμε μέσα και τα επιπρόσθετα βότανα που χρησιμοποιούνται κατά τόπους. Έτσι, θα το πάμε “ελληνικά“, θα κάνουμε μισή δουλειά και θα είμαστε χαρούμενοι γι’ αυτήν και το απλοϊκό επίπεδό της! Θα σου μιλήσω δυο ψιλές για τα δυο πιο συνήθη συστατικά, τις β-καρβολίνες (χαρμαλίνη, χαρμίνη, τετραϋδροχαρμίνη) και την τρυπταμίνη (διμεθυλοτρυπταμίνη – DMT) αυτού του μείγματος.

Η χαρμίνη, η χαρμαλίνη και η τετραϋδροχαρμίνη είναι τρία αλκαλοειδή   που μπορούν να απομονωθούν από το φυτό Banisteriopsis caapi, και για ορισμένες φυλές αυτά αποτελούν το “κύριο πνεύμα” της ayahuasca. Το “βήτα καρβολίνη” που αναφέρθηκε παραπάνω είναι απλά η ονομασία της χημικής τους οικογένειας, η οποία αποτελείται από τρικυκλικές ενώσεις, ουσιαστικά “κυκλοποιημένες τρυπταμίνες“. Η φαρμακολογία τους είναι σύνθετη, έχει αναφερθεί πως έχουν αντικαρκινική δράση (αναστολείς της τοποϊσομεράσης 1), πως έχουν αντιπαρασιτική δράση (αντιελμινθική), όπως επίσης πως επιδρούν στους υποδοχείς GABA ως αντίστροφοι αγωνιστές τους (inverse agonist) — ουσιαστικά προκαλώντας αύξηση της ηλεκτρικής δραστηριότητας στον εγκέφαλο και τρόμο.

Τρόμο; Ναι, όχι σαν αυτόν που σου προσφέρει το ελληνικό κράτος ή η σκέψη ενός ραντεβού με τον Peslac — τρόμο με την ιατρική έννοια, αυτή του τρέμουλου. Ως αλκαλοειδή χρησιμοποιούνται πειραματικά στα εργαστήρια για να μιμηθούν αυτήν την κατάσταση. Απ’ ότι φαίνεται επίσης, αυτές οι ουσίες επιδρούν άμεσα και σε υποδοχείς σεροτονίνης. Πάρε όμως μια καρεκλίτσα και κάτσε, τράβα και δυο τζούρες καθαρού αέρα από τον Αμαζόνιο, γιατί τα παραπάνω είναι το γκαρνί μόνο, δεν φτάσαμε στο πιο σημαντικό!Η “κύρια” δράση τους που κάνει την αγιαχουάσκα να “δουλεύει” είναι η ανασταλτική δράση που ασκούν στο ένζυμο μονοαμινοξειδάση Α (ΜΑΟ Α). Η μονοαμινοξειδάση   είναι ένα ένζυμο -κάτσε να το πούμε απλά για να το πιάσεις-

“φύλακας” του οργανισμού σου, που εκτελεί ρυθμιστικό ρόλο: Έχει δυο “ισομορφές“, την Άλφα και την Βήτα και αυτές είναι υπέυθυνες για τον καταβολισμό (καταστροφή) νευροδιαβιβαστών μέσα σου όπως η σεροτονίνη, νοραδρεναλίνη και ντοπαμίνη.

Με λίγα λογάκια, όπως λέει και το όνομα, οξειδώνει μονοαμίνες και έτσι κρατάει τα επίπεδά τους στο αίμα και στον εγκέφαλό σου σε φυσιολογικά όρια. Επίσης καταστρέφουν και μεγάλη ποσότητα αμινών  που λαμβάνεις με την διατροφή σου (π.χ. τυραμίνη, ένα αμινοξύ που περιέχεται στο τυρί) για να μην πιάσουν “κόκκινο” τα επίπεδα τους στο αίμα σου — πράγμα που αν συμβεί δεν είναι ιδιαίτερα ευχάριστο εκτός αν την βρίσκεις με την πίεσή σου να θυμίζει πίεση θερμοσίφωνα!

Καλλιτεχνική απεικόνιση οραμάτων κατα την επίδραση της Αγιαχουάσκα. Μια δουλειά του Theodore Holdt

Στο γενικότερο πνεύμα της στήλης μου, σε τραβάω έξω προτού “τελειώσεις”  και σε πάω στο δεύτερο συστατικό την διμέθυλοτρυπταμίνη ( DMT, dimethyltryptamine). H διμέθυλοτρυπταμίνη   είναι μια -έκπληξη!- τρυπταμίνη, η οποία μοιράζεται παρόμοια φαρμακολογική δράση με ουσίες όπως την ψιλοκίνη και την ψιλοκυβίνη από τα “μαγικά μανιτάρια”, την μεσκαλίνη από το πεγιότ και το ξακουστό LSD -ανήκει δηλαδή στα κλασικά ψυχεδελικά- ψυχοδηλωτικά. Επιδρά κυρίως αγωνιστικά σε έναν τύπο υποδοχέων σεροτονίνης, τον “5HT2α” στον οποίο από όσα γνωρίζουμε ως σήμερα οφείλονται και τα “ψυχεδελικά” αποτελέσματά της, όπως επίσης και σε άλλους παρόμοιους υποδοχείς.

Αν έπεσες πάνω στο άρθρο ψάχνοντας αυτό το θέμα ή γνωρίζοντας για αυτό, πιθανότατα να γνωρίζεις ονόματα όπως Terrence McKenna και Rick Strassman. Ο πρώτος   περιέγραψε το κάπνισμα του DMT ή την χορήγησή του με ένεση σαν μια εντονότατη εμπειρία που σε πάει μέσα σε δευτερόλεπτα σε μια διάσταση “κατοικημένη” από “μηχανικά ξωτικά”  και έδωσε ατελείωτες διαλέξεις για τις εμπειρίες του με αυτό. O δεύτερος είναι γιατρός που έκανε πειράματα σε εθελοντές με ενέσιμη διμεθυλοτρυπταμίνη τα οποία περιγράφει στο βιβλίο του “DMT: The Spirit Molecule“, και σε αυτόν αποδίδονται οι εικασίες πως “το DMT παράγεται μέσα στο σώμα μας φυσικά όταν ονειρευόμαστε, την στιγμή του θανάτου μας και την στιγμή της γέννησής/σύλληψής μας” — όχι από την αστυνομία, την άλλη, πριν σε πιάσουν οι μπάτσοι με μια πίπα γεμάτη DMT.

Και να μια δόση Ayahuasca! Μοιάζει με λασπόνερο, είναι τίγκα στις βήτα καρβολίνες, έχει μια πουτανιά DMT καιη γεύση του είναι χειρότερη απο ότι φαντάζεσαι!

Όπως και να έχει 20-40 mg αυτής της ουσίας ενέσιμη ή καπνιστή ενέπνευσε τους παραπάνω κυρίους να κάνουν αυτές τις βαρύγδουπες δηλώσεις ενώ…όση από αυτό το πανίσχυρο ψυχοδηλωτικό και να φας δεν έχει κανένα αποτέλεσμα! Και εδώ είναι που έρχονται ξανά οι βήτα καρβολίνες και η Ayahuasca!

Είπαμε πως είναι τσάι, άρα ενεργό δια του στόματος, τώρα θα πούμε πως η διμεθυλοτρυπταμίνη είναι και αυτή μια “μονοαμίνη” που την μασάει για πρωινό η MAO A — έχεις παρακολουθήσει αρκετό ζαϊκλόνι ως τώρα για να ξέρεις που πάει η φάση!

Εδώ έρχεται η χαρμίνη και η χαρμαλίνη των Banisteriopsis caapi και Peganum harmala να μπλοκάρει την δράση του ενζύμου στο στομάχι, το συκώτι και σε μεγαλύτερες δόσεις στον εγκέφαλο και να επιτρέψει στο DMT να εισέλθει στον τελευταίο. Bingo, θεαματική υποδοχή από την κερκίδα των 5HT2α! Κατά τα λόγια του Alan Watts “Load universe into cannon. aim at brain. Fire“. Κάπου εδώ πάω να σου ξεστομίσω πως “συνάμα με τα επίπεδα του DMT ανεβαίνουν και τα επίπεδα σεροτονίνης στον εγκέφαλο” αλλά λέω πως αρκετά ζόρισα την τύχη μου στον τομέα της φαρμακολογίας σήμερα.

Έχω ακούσει πολλά για την Αγιαχουάσκα , ισχύουν ;

Εξαρτάται του τι άκουσες! Όσον αφορά την αντικαρκινική δράση είναι πιθανό, αλλά αντίθετα με το τι πιστεύουν ορισμένοι δεν είναι κάποιο “μαγικό αντικαρκινικό που θεραπεύει τα πάντα” (Χμ, ο McKenna από τι πέθανε; Anecdotal reference). Ίσως επίσης έχεις ακούσει πως είναι επικίνδυνη αν συνδυαστεί με κάποια φάρμακα ή τροφές. — Τυράκι κανείς;  Αυτό εν μέρη ισχύει, η επίδραση χαρμίνης/χαρμαλίνης θα μπορούσε να ανεβάσει τα επίπεδα συγκεκριμένων ουσιών στο αίμα πλησιάζοντας τοξικά επίπεδα. Οι περισσότεροι κίνδυνοι όμως αφορούν άλλες ισχυρότερες ουσίες που αναστέλλουν και τις δυο ισομορφές των ενζύμων ΜΑΟ “μόνιμα” και που είχαν χρησιμοποιηθεί στο παρελθόν ως αντικαταθλιπτικά φάρμακα (έλα, “άνοδος

σεροτονίνης”).  Αυτά πέραν του οποιουδήποτε ψυχολογικού κίνδυνου εμπεριέχει η ένταση της εμπειρίας…

Ίσως άκουσες επίσης τις θεωρίες του Strassman. O Strassman εκτός από επιστήμονας είναι και άνθρωπος, οπότε δικαιούται ένα μερίδιο ευσεβών πόθων. Αν και το DMT φαίνεται να παράγεται μέσα στο σώμα μας (μας κάνει “παράνομα είδη” κάτι τέτοιο;) , κανονικά παράγεται σε πολύ μικρές δόσεις μικρότερες από τις “ψυχεδελικές”. Τα περι “σύνθεσής του” κατά θάνατο ή όνειρα είναι “δική του σάλτσα” του Strassman όπως εξάλλου και ο ίδιος τονίζει. Ενδιαφέρον εδώ είναι το  Cottonwood Research Foundation  του MD Strassman που ένας από τους σκοπούς που έχει είναι να μετρήσει επακριβώς τα ενδογενή επίπεδα DMT στο αίμα του ανθρώπου.

Εργόχειρο της περιοχής όπου καταναλώνουν το εν λόγω ποτό. Παρόμοια σχέδια (form constants) παρουσιάζονται και κατα την εμπειρία με Ayahuasca. Τυχαίο;

Μπορεί επίσης να έχεις ακούσει πως άτομα που ανήκουν στην εκκλησία Santo Daime ή σε Vegetalistas έχουν χαμηλότερα επίπεδα άγχους χωρίς να δείχνουν παθολογικά ψυχιατρικά στοιχεία. Αυτό τουλάχιστον έχει φανεί μια φορά στην βιβλιογραφία (πάνε pubmed και χτύπα “ayahuasca anxiety”) όπως επίσης πως είχαν ως “κοινότητες” χαμηλότερα επίπεδα αλκοολισμού (Χμ, ψάξε τώρα στο google “Alcoholics Αnonymous”, και μετά φέρε μου το μπολάκι σου να σου βάλω τροφή). Τούτο ίσως ισχύει και ίσως έχει βιοχημική βάση αλλά εδώ ρίξε και ένα βλέφαρο μπας και η μελέτη αγνοεί την επίδραση της “θρησκευτικής” σέκτας. Set και Setting είχε πει   κάποτε κάποιος παράξενος και ενίοτε επικίνδυνος Timothy Leary.

Μήπως ο Αμαζόνιος για ορισμένους είναι ένα πιο εκλεπτυσμένα άγριο Amsterdam με σχιστομάτηδες; Μήπως εν μέρη το όλο μυθικό στάτους του ποτού οφείλεται σε αναζήτηση “πνευματικότητας” ή βαρύ Newageισμό; Μήπως δημοσιογραφίζω;

Αν θεωρείς την Ayahuasca κάτι “νέο” ή εξωτικό, θυμήσου τα “Yage Letters” ( “Οι επιστολές του Γιαχέ” ) όπου o Allen Ginsberg και ο “σχετικά γνωστός” William Burroughs ήταν πολύ πιο μπροστά από σένα και τις αναζητήσεις σου. Owned by fucking beatniks!Αν και οι βήτα-καρβολίνες είναι νόμιμες παντού -εκτός από Γαλλία, τυριά παράγουν!- η διμεθυλοτρυπταμίνη είναι παράνομη σχεδόν παντού. Κάνει παρέα στην

κυρία Ηρωίνη στον πίνακα “υψηλής επικινδυνότητας” των ουσιών και έχει ίδιες ποινές με αυτή.  Πως όμως υπάρχουν ακόμα “εκκλησίες” που την χρησιμοποιούν; Αυτό είναι ένα νομικό θέμα, και η Santo Daime μαζί με άλλες τέτοιες κοινότητες έχουν αρχίσει να κερδίζουν δίκες. Ο λόγος; “Είναι αντισυνταγματικό να μην μπορεί να εξασκήσει κάποιος τα θρησκευτικά του καθήκοντα ελεύθερος διώξεων“. Τους κόβει ε;

Οι Ιθαγενείς υποστηρίζουν πως την χρήση αυτών των δυο φυτών μαζί που απαρτίζουν την ayahuasca τους την έδειξαν οι ιαγουάροι. Αληθεύει; Δεν γνωρίζω, υπάρχει πάντως ένα σχετικό βίντεο να χαζέψεις αν σου αρέσουν μεγάλα γατάκια που παίζουν με ξυλαράκια της ζούγκλας. Η “άμπελος των νεκρών” είναι καλύτερη από το γατόχορτο;https://www.youtube.com/watch?v=OqGDv0KCJl8

Η χαρμίνη παλαιότερα ονομαζόταν “Τηλεπαθίνη” διότι είχαν αναφερθεί από τους ντόπιους χρήστες εμπειρίες όπου αυτά που περιέγραφαν θύμιζαν “δυτικές πόλεις” στους ερευνητές , χωρίς οι ντόπιοι να έχουν δει ποτέ τέτοιες. Ένα παράδειγμα επίσης είναι και η θέαση “τζάγκουαρ” από δυτικούς όταν έχουν λάβει ayahuasca. Σε έναν σπαρταριστό διάλογο ο Dr. Naranjo ρώτησε τον Richard Schultes αν έχει δει “τζάγκουαρ”. Στην απάντηση του πως όχι, τον ρώτησε αν γνωρίζει το φυτό (!) … Ο Richard Evan Schultes του αφηγήθηκε πως δεν είχε δει ουδέποτε ιαγουάρους αλλά -το είπε τόσο χαριτωμένα- “Sorry, only wiggly lines.”

Μέσα μας έχει ανιχνευτεί η παραγωγή DMT. Έχει αναφερθεί όμως η παραγωγή ενδογενών βήτα καρβολινών; Μερικές υπάρχουν στην διατροφή μας, όμως μέρος τους ίσως το παράγουμε   και εμείς.

Η χαρμίνη και η χαρμαλίνη έχουν δείξει στο εργαστήριο αντιοξειδωτική δράση που προστατεύει τα κύτταρα του εγκεφάλου, σε μεγαλύτερες όμως δόσεις η χαρμαλίνη μπορεί να δράσει τοξικά. Να δράσει καταστρέφοντας στοχευμένα περιοχές της μελανής ουσίας του εγκεφάλου ( substantia nigra). Μήπως οι “The Parkinsons” μόλις βρήκαν νέο frontman;

Τέτοια δράση όμως έχει παρουσιαστεί σε αρκετά μεγάλες δόσεις χαρμαλίνης -ουσίας που περιέχει σε μικρό βαθμό το φυτό Banisteriopsis caapi της αγιαχουάσκα, σε αντίθεση με την Peganum Harmala που περιέχει πολύ περισσότερη.