ΜΑϊΟΣ -29- 2011

Από τη μαθήτρια του Α3Τζένη Τσακαλίδου

Υπεύθυνη ΚαθηγήτριαΕιρήνη ΒρανάΓεωλόγος

5ο Γυμνάσιο Ξάνθης

« ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ ΠΟΔΙ »

Παταγονία σημαίνει «μεγάλο πόδι» στη γλώσσα των ιθαγενών, από τη λέξη pata που στα ισπανικά θα πει «πατούσα». Σύμφωνα με το θρύλο, όταν ο Μαγγελάνος πάτησε στα χώματά της και αντίκρισε τους πρώτους κατοίκους της περιοχής, τους πανύψηλους Ινδιάνους Tehuelche με το μεγάλο πέλμα, τους Παταγόνες, έδωσε στη γη το όνομα των «θεόρατων» ιθαγενών.

Η ιστορία της Παταγονίας,

αν και γεωλογικά είναι πολύ

παλιά, όσον αφορά στην ανθρώπινη ιστορία της

είναι σχετικά πρόσφατη. Οι αυτόχθονες

ζούσαν ειρηνικά παρά τις συνεχείς προκλήσεις και βλέψεις

των ισπανών κατακτητών, τους οποίους

και κατάφεραν να κρατήσουν μακριά μέχρι και τον 19ο

αιώνα. Τότε, οι περισσότεροι από αυτούς

εκδιώχθηκαν βίαια ή

κατεσφάγησαν από τους

ευρωπαίους αποίκους.

Η Παταγονία προσδιορίζεται ως γεωγραφική περιοχή που καταλαμβάνει το νοτιότερο τμήμα της Νότιας Αμερικής και βρίσκεται στις νότιες περιοχές της Αργεντινής και της Χιλής. Δυτικά και νότια περιλαμβάνει την οροσειρά των Άνδεων, ενώ ανατολικά τα υψίπεδα και τις πεδιάδες των αργεντινών πεδιάδων.

ΦΥΣΙΚΗ ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ

Η περιοχή της Παταγονίας στην Αργεντινή αποτελείται στο μεγαλύτερο μέρος της από πεδιάδες με χαμηλή αραιή βλάστηση, που εκτείνονται σε επίπεδα με απότομες αναβάσεις ύψους μέχρι και 100 μέτρων…

…Στις περιοχές διαφορετικών επιπέδων υπάρχουν συχνά λίμνες.

,

Με την αύξηση του υψομέτρου η πανίδα είναι πιο φτωχή και η χλωρίδα πλούσια, προσεγγίζοντας τα χαρακτηριστικά των δυτικών Άνδεων με κύρια στοιχεία τα κωνοφόρα και τις οξιές.

Τα υψηλά ποσοστά βροχόπτωσης στις δυτικές Άνδεις και οι χαμηλές θερμοκρασίες της επιφάνειας της θάλασσας ευνοούν το σχηματισμό ψυχρών υγρών αέριων μαζών, που με τη σειρά τους συντελούν στη διατήρηση των μεγαλύτερων παγετωνικών πεδίων στο νότιο ημισφαίριο μετά την Ανταρκτική.

Το κλίμα της Παταγονίας δεν είναι τόσο ακραίο, όσο είχε υποτεθεί από τους πρώτους εξερευνητές της. Η ανατολική πλευρά είναι πιο θερμή από τη δυτική, ειδικότερα το καλοκαίρι, καθώς οι ακτές της προσεγγίζονται από το νότιο ισημερινό θαλάσσιο ρεύμα. Η μέση ετήσια θερμοκρασία είναι 11 °C, ενώ η μέση μέγιστη 25.5 °C και η μέση ελάχιστη −1.5 °C σε ετήσια βάση.

Κλίμα

Σημαντικό χαρακτηριστικό στη νότια Παταγονία και τη Γη του Πυρός, αναφορικά με την ανθρώπινη υγεία και τη διατήρηση των τοπικών οικοσυστημάτων, είναι η ένταση της καταστροφής της στοιβάδας του όζοντος, γνωστή και ως τρύπα του όζοντος, η οποία είναι έντονη στην Ανταρκτική και επηρεάζει και τις περιοχές αυτές

Οι επικρατέστεροι άνεμοι είναι οι δυτικοί, ενώ παράλληλα η δυτική Παταγονία (δυτικά των Άνδεων) έχει μεγαλύτερα ποσοστά βροχόπτωσης από τις ανατολικές βροχοσκεπείς περιοχές.

Οι μεγάλες διακυμάνσεις στη θερμοκρασία, τη βροχόπτωση και το υψόμετρο ανά περιοχή της Παταγονίας έχουν διαμορφώσει χαρακτηριστικές διακριτές ζώνες βλάστησης. Η νοτιοδυτική ακτή κυριαρχείται από βαλτότοπους με χαμηλούς θάμνους ή θάμνους νάνους, τύπος χλωρίδας που χαρακτηρίζεται και ως Μαγγελανικοί βαλτότοποι, και οφείλεται κύρια στους ισχυρούς ανέμους και την βροχόπτωση στην περιοχή.

Χλωρίδα

.

Στις γειτονικές περιοχές των παγετώνων η υψηλή βροχόπτωση επιτρέπει την ανάπτυξη εύκρατου αειθαλούς μικτού δάσους βροχής, γνωστό ως υποπολικό Μαγγελανικό δάσος, με κύριο στοιχείο τη νότια οξιά (Nothofagus betuloides).

Ο θάμνος Calafate ( Berberis buxifolia) θεωρείται το σύμβολο της Παταγονίας. Είναι αειθαλής και οι καρποί τους χρησιμοποιούνται στην παρασκευή τοπικής χαρακτηριστικής μαρμελάδας. Σύμφωνα με θρύλο της περιοχής, όταν κάποιος φάει από τους καρπούς του, έχει την επιθυμία να ξαναγυρίσει στην Παταγονία.

Πανίδα

Τα πιο χαρακτηριστικά θηλαστικά της πεδινής περιοχής της Παταγονίας είναι το γουανάκο, το κούγκαρ, η Βραζιλιάνικη αλεπού ή ζόρρο (Canis azarae), το Παταγονικό κουνάβι ή ζορρίνο, το armadillo cruising και το τούκο-τούκο ή Ctenomys magellanicus (ένα είδος τρωκτικού). Τα γουανάκο ζουν σε κοπάδια και κινούνται νομαδικά, ενώ μαζί με τα ρέα (Rhea americana ή Rhea darwinii) αποτελούσαν βασική πηγή τροφής για τους αυτόχθονες παλαιότερα. Σε βορειότερα σημεία της πάμπας συναντάει κανείς και τα είδη τρωκτικών Βισκάτσα(Lagidum spp.) και Μάρα (Dolichotis)

Επίσης πλούσιος είναι ο πληθυσμός των πτηνών στην περιοχή. Το καράντσο (Polyborus tharus), ένα είδος γερακιού, είναι χαρακτηριστικό ιθαγενές είδος, το μαυρόπτερο άλμπατρος, ενώ σημαντική είναι η παρουσία πράσινων παπαγάλων μέχρι και τις νότιες ακτές των Στενών. Υδρόβια πτηνά της περιοχής είναι τα φλαμίνγκο, η χερσαία χήνα, καθώς και η πάπια στίμερ.

Η θαλάσσια πανίδα περιλαμβάνει τη χαρακτηριστική ορθόπτερη

φάλαινα των νοτίων θαλασσών, τον Μαγγελανικό πιγκουίνο, τη φάλαινα όρκα και τον θαλάσσιο

ελέφαντα……

……η χερσόνησος Βαλντές αποτελεί περιοχή ιδιαίτερης φυσικής κληρονομιάς της

UNESCO και αποτελεί προστατευόμενη περιοχή.

Α3ΤΣΑΚΑΛΙΔΟ

Υ ΤΖΕΝΗΓΕΩΓΡΑΦΙΑΚ.ΒΡΑΝΑ ΕΙΡΗΝΗ

5ο Γυμνάσιο Ξάνθης