Π.3.2.5 Πιλοική φαρμογή και αξιολόγη 1η αν...

Π.3.2.5 Πιλοτική εφαρμογή και αξιολόγηση αντιπροσωπευτικού

αριθμού σεναρίων από κάθε τύπο σε διαφοροποιημένες

εκπαιδευτικές συνθήκες πραγματικής τάξης

Νεοελληνική Γλώσσα

Α΄ Δημοτικού

Τίτλος:

«Είμαι παιδί… Έχω δικαιώματα!»

Συγγραφή: ΤΖΟΒΛΑ ΕΙΡΗΝΗ

Εφαρμογή: ΜΟΙΡΑΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ & ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ

Θεσσαλονίκη 2014

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ Υπουργείο Παιδείας & Θρησκευμάτων

MIS: 296579 – Π.3.2.5: Πιλοτική εφαρμογή σεναρίων

Α΄ Δημοτικού «Είμαι παιδί… Έχω δικαιώματα!»

Σελίδα 2 από 26

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΕΡΓΟΥ

ΠΡΑΞΗ: «Δημιουργία πρωτότυπης μεθοδολογίας εκπαιδευτικών σεναρίων βασισμένων σε ΤΠΕ και

δημιουργία εκπαιδευτικών σεναρίων για τα μαθήματα της Ελληνικής Γλώσσας στην Α/βάθμια και

Β/βάθμια εκπαίδευση» MIS 296579 (κωδ. 5.175), - ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΠΡΑΞΗ, στους άξονες

προτεραιότητας 1-2-3 του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση», η

οποία συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και εθνικούς

πόρους.

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ: Ι. Ν. ΚΑΖΑΖΗΣ

ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ: ΒΑΣΙΛΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΗΣ

ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Π.3.2.5. Πιλοτική εφαρμογή και αξιολόγηση αντιπροσωπευτικού αριθμού σεναρίων από

κάθε τύπο σε διαφοροποιημένες εκπαιδευτικές συνθήκες πραγματικής τάξης.

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΠΑΡΑΔΟΤΕΟΥ: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΗΣ Υπεύθυνοι υπο-ομάδας εργασίας γλώσσας στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση

Κώστας Ντίνας & Σωφρόνης Χατζησαββίδης

ΦΟΡΕΑΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ: ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ

http://www.greeklanguage.gr

Καραμαούνα 1 – Πλατεία Σκρα Τ.Κ. 55 132 Καλαμαριά, Θεσσαλονίκη

Τηλ.: 2310 459101, Φαξ: 2310 459107, e-mail: [email protected]

http://www.greeklanguage.gr/

mailto:[email protected]





Α. ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ

Τίτλος

Είμαι παιδί… Έχω δικαιώματα!

Εφαρμογή σεναρίου

Παναγιώτης Μοίρας

Δημιουργία σεναρίου

Ειρήνη Τζοβλά

Διδακτικό αντικείμενο

Νεοελληνική Γλώσσα

Τάξη

Α΄ Δημοτικού

Σχολική μονάδα

6ο Δημοτικό Σχολείο Νίκαιας

Χρονολογία

Από 30-04-2014 έως 15-05-2014

Διδακτική/θεματική ενότητα

Γλώσσα Α΄ Δημοτικού, τεύχος β΄, ενότητα 9: «Ο κόσμος των βιβλίων»

Διαθεματικό

Όχι

Χρονική διάρκεια

Για την εφαρμογή του σεναρίου απαιτήθηκαν 8 διδακτικές ώρες.





Χώρος

Ι. Φυσικός χώρος

Εντός σχολείου: αίθουσα διδασκαλίας, εργαστήριο Πληροφορικής

Προϋποθέσεις υλοποίησης για δάσκαλο και μαθητή

Οι προϋποθέσεις υλοποίησης του σεναρίου όσον αφορά τον δάσκαλο συνίστανται

στον έλεγχο των προτεινόμενων ιστότοπων ως προς την ενεργή ανταπόκρισή τους και

την επιλογή υλικού που να ανταποκρίνονται στις ανάγκες της τάξης που θα

εφαρμοστεί. Ακόμη, θα πρέπει να έχει εγκατασταθεί στην επιφάνεια εργασίας των

υπολογιστών των ομάδων ο φάκελος που περιέχει τα φύλλα εργασίας, ώστε οι

μαθητές να ανατρέξουν εύκολα σε αυτά.

Αναφορικά με τις προϋποθέσεις για τους μαθητές θα πρέπει αυτοί να έχουν

ασκηθεί στην εργασία σε ομάδες, καθώς μέρος του σεναρίου προτείνει αυτού του

είδους την εργασία και θα πρέπει να γνωρίζουν τα βασικά στη χρήση του Η/Υ και τα

βασικά στη χρήση του κειμενογράφου και των εφαρμογών που χρησιμοποιούνται.

Για τον λόγο αυτό καλό θα ήταν το σενάριο να εφαρμοστεί το δεύτερο τετράμηνο του

σχολικού έτους, ώστε οι μαθητές να έχουν έλθει σε επαφή με τον υπολογιστή και τη

χρήση λογισμικών είτε κατά τις ώρες του μαθήματος της Πληροφορικής, όπου αυτό

διδάσκεται, είτε κατά τις ώρες της Ευέλικτης Ζώνης. Άλλες προϋποθέσεις είναι η

ύπαρξη 5 τουλάχιστον Η/Υ για την εργασία των ομάδων και η ύπαρξη προβολέα ή

διαδραστικού πίνακα για την εργασία στην ολομέλεια.

Το σενάριο μπορεί να εφαρμοστεί τόσο κατά την ημέρα που είναι αφιερωμένη

στα δικαιώματα του παιδιού όσο και με αφορμή την ενότητα «Να σας διαβάσω;» που

διδάσκεται προς το τέλος της σχολικής χρονιάς. Ακόμη μπορεί να προσεγγιστεί

συνδυαστικά με θέματα της Ευέλικτης Ζώνης, Προγραμμάτων Αγωγής Υγείας ή του

μαθήματος της Μελέτης Περιβάλλοντος. Το χρονικό διάστημα που ο εκπαιδευτικός

θα επιλέξει να υλοποιήσει το σενάριο θα τον οδηγήσει να προσαρμόσει και τις

δραστηριότητες του στις δυνατότητες της τάξης. Αν ο εκπαιδευτικός αποφασίσει να





υλοποιήσει το σενάριο κατά το πρώτο τετράμηνο της σχολικής χρονιάς θα ζητήσει οι

δραστηριότητες να γίνουν προφορικά, καθώς οι μαθητές ακόμη δεν έχουν κατακτήσει

το μηχανισμό ανάγνωσης και γραφής. Αν το υλοποιήσει κατά το δεύτερο τετράμηνο

οι μαθητές θα μπορέσουν να πραγματοποιήσουν τις γραπτές δραστηριότητες.

Εφαρμογή στην τάξη

Το συγκεκριμένο σενάριο εφαρμόστηκε στην τάξη.

Το σενάριο στηρίζεται

Ειρήνη Τζοβλά, Ο κόσμος των βιβλίων, Νεοελληνική Γλώσσα Α΄ Δημοτικού, 2014.

Το σενάριο αντλεί

Το σενάριο είναι πρωτότυπο στη σύλληψη.

Β. ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ/ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Το σενάριο στοχεύει να φέρει τους μαθητές σε επαφή με τα δικαιώματά τους μέσα

από την γνωριμία με την έννοια της λέξης, να τους αφυπνίσει σχετικά με την ύπαρξη

δικαιωμάτων για παιδιά, να τους γνωστοποιήσει τη σύμβαση και την υπηρεσία που

ασχολείται με τα δικαιώματα του παιδιού και να τους εξοικειώσει με την παραγωγή

σχετικού με το θέμα γραπτού λόγου. Όλα τα παραπάνω επιδιώκονται με την

αξιοποίηση του διαδικτύου, προγραμμάτων και λογισμικών.

Γ. ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Σύλληψη και θεωρητικό πλαίσιο

Η Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού, είναι η πρώτη νομικά δεσμευτική

διεθνής Πράξη η οποία ενσωματώνει το πλήρες φάσμα των ανθρώπινων δικαιωμάτων

– πολιτικών, πολιτιστικών, οικονομικών και κοινωνικών ― σε ένα και μοναδικό





κείμενο (Unisef. 2014). Η Σύμβαση αναγνωρίζει την ευάλωτη φύση του παιδιού και

υποδεικνύει ότι κάθε παιδί είναι εξίσου σημαντικό. Στη Σύμβαση δεν υπάρχει

ιεράρχηση των δικαιωμάτων. Όλα τα δικαιώματα, θεωρούνται εξίσου σημαντικά και

απαραίτητα για την πλήρη ανάπτυξη του παιδιού παρουσιάζοντας μια συνεκτική

αλληλεξάρτηση.

Το παρόν σενάριο έχει στόχο την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των

μαθητών σχετικά με τα δικαιώματά τους έτσι όπως καθορίζονται στη Διεθνή

Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Παιδιού που έχει επικυρώσει και η Ελλάδα.

Επιδιώκει να δώσει την ευκαιρία στους μαθητές να ενημερωθούν και στη συνέχεια να

εκφραστούν αναφορικά με τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους και να στείλουν

τα δικά τους μηνύματα για το πώς αντιλαμβάνονται θέματα που τους αφορούν και

πώς αντιλαμβάνονται τη σύγχρονη πραγματικότητα.

Οι προτεινόμενες δραστηριότητες αποσκοπούν στο να αποδεσμεύσουν τους

μαθητές από τυπικές μορφές μάθησης όπως συμπλήρωση ασκήσεων γραμματικής

και απλή κατανόηση κειμένων - στοιχεία αναγνωριστικού γραμματισμού που η Hasan

ονομάζει πρώτο επίπεδο γλωσσικού γραμματισμού (Hasan, 1996) ― και υιοθετούν

πρακτικές που εμπλέκουν τους μαθητές σε ανοιχτές διαδικασίες μάθησης. Στο

πλαίσιο αυτό εντάσσονται οι νέες τεχνολογίες άλλοτε ως μέσο παροχής γνώσεων

(προβολή βίντεο, πληροφοριακά κείμενα) και άλλοτε ως μέσο πρακτικής

γραμματισμού (γραφή και ανάρτηση σε ιστοσελίδα, αναζήτηση σε λεξικά,

δημιουργία ηλεκτρονικού βιβλίου). Επίσης, η χρήση της τεχνολογίας υποστηρίζει και

πιο κριτικές προσεγγίσεις του θέματος, μέσα από τη συγκριτική αντιπαραβολή και

«ανάγνωση» του παραγόμενου από τους μαθητές κειμένου με τα άρθρα της

Σύμβασης.

Στη δόμηση του σεναρίου αξιοποιείται η πρόταση της Christie (2005), η οποία

αντιλαμβάνεται τη διδασκαλία και κατά προέκταση κάθε σχέδιο (Κουτσογιάννης

2010∙ 2012) ως ένα διδακτικό μακροκείμενο (curriculum macrogenre), το οποίο

συγκροτείται από μια συγκεκριμένη αλυσίδα κειμενικών ειδών (curriculum genres).





Έτσι οι δραστηριότητες δομούνται σε μονόωρα και δίωρα και οι ομάδες ασχολούνται

με διαφορετικές δραστηριότητες τις οποίες συνθέτουν στο τέλος και παρουσιάζουν το

τελικό προϊόν στην ολομέλεια. Η καθοδήγηση του εκπαιδευτικού είναι φθίνουσα και

κινείται στη λογική της ενθάρρυνσης και της υποστήριξης/σκαλωσιάς (Vygotsky,

1978).

Δ. ΣΚΕΠΤΙΚΟ-ΣΤΟΧΟΙ ΚΑΙ ΣΥΝΔΥΑΣΜΟΣ ΤΟΥΣ

Γνώσεις για τον κόσμο

Οι μαθητές/-τριες επιδιώκεται:

να γνωρίσουν τα δικαιώματά τους∙

να αποκτήσουν κοινές εμπειρίες μέσα από την ανακαλυπτική μάθηση∙

να ασκηθούν στην κριτική προσέγγιση ιστότοπων.

Γνώσεις για τη γλώσσα


να γνωρίσουν τη σημασία της λέξης δικαίωμα μέσα από την αναζήτηση σε

λεξικό∙

να ασκηθούν στην παραγωγή γραπτού λόγου με συγκεκριμένο σκοπό και

αποδέκτη∙

να αποκτήσουν καινούριο λεξιλόγιο∙

να ασκηθούν στον προφορικό-επιχειρηματολογικό λόγο∙

να γνωρίσουν τη δομή ενός βιβλίου.

Γραμματισμοί


να ασκηθούν στη χρήση του κειμενογράφου και του προγράμματος για

συννεφόλεξα∙





να αναζητούν τη σημασία λημμάτων στο ηλεκτρονικό λεξικό∙

να γνωρίσουν το ψηφιακό βιβλίο.

Διδακτικές πρακτικές

Ομαδοσυνεργατική διδασκαλία

Εργασία σε ολομέλεια

Ανακαλυπτική – Συνεργατική Μάθηση

Ε. ΛΕΠΤΟΜΕΡΗΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ

Αφετηρία

Αφετηρία του σεναρίου μπορεί να αποτελέσει η ημέρα των Δικαιωμάτων του

Παιδιού, κάποιο τυχαίο γεγονός που πιθανόν να θίγει κάποιο δικαίωμα των παιδιών,

κάποιο πρόγραμμα ή το κείμενο της ενότητας «Να σας διαβάσω;» (τεύχος β΄, ενότητα

9).

Σύνδεση με τα ισχύοντα στο σχολείο

Το σενάριο είναι συμβατό με το πνεύμα του Αναλυτικού Προγράμματος Σπουδών της

Ελληνικής Γλώσσας, και το ΔΕΠΠΣ καθώς οι στόχοι του συμπεριλαμβάνονται σε

αυτά.

Αξιοποίηση των ΤΠΕ

Οι νέες τεχνολογίες αποτελούν ένα δυναμικό εργαλείο για την απόκτηση γνώσεων

για τον κόσμο και τη διαμόρφωση στάσεων και ιδεολογιών. Παράλληλα αυξάνουν

την ενεργητική εμπλοκή των μαθητών και προσφέρουν διέξοδο προς δράσεις που

έχουν μαθησιακά αποτελέσματα (Χατζησαββίδης & Αλεξίου 2012). Στο πλαίσιο αυτό

οι ΤΠΕ θα αξιοποιηθούν: α) με τη χρήση διαδικτύου, β) με τη χρήση προγράμματος

κειμενογράφου, γ) με τη χρήση προγράμματος δημιουργίας συννεφόλεξου, δ) με τη

http://www.pi-schools.gr/download/programs/depps/2deppsaps_GlossasDimotikou.zip

http://www.pi-schools.gr/download/programs/depps/2deppsaps_GlossasDimotikou.zip

http://www.pi-schools.gr/programs/depps/





χρήση προγράμματος δημιουργίας ψηφιακής βιβλίου και ε) με την ανάρτηση στην

ιστοσελίδα του σχολείου ή/και το ιστολόγιο της τάξης. Μέσα από την παραπάνω

ενασχόληση οι μαθητές θα έλθουν σε επαφή με το θέμα που τους ενδιαφέρει, θα

κατακτήσουν νέους γραμματισμούς, θα έλθουν σε επαφή με τον κριτικό γραμματισμό

και θα δημιουργήσουν το δικό τους πολυτροπικό υλικό.

Κείμενα

Θα χρησιμοποιηθούν:

α) το κείμενο του σχολικού εγχειριδίου του βιβλίου του μαθητή εδώ

Εκπαιδευτικά λογισμικά – εφαρμογές

Πρόγραμμα Επεξεργασίας Κειμένου

www.wordle.com

Flip Book Maker Free Version 1.0.3

Ιστοσελίδες

«Το γαϊτανάκι» Ζωρζ Σαρρή Σπουδαστήριο Νέου Ελληνισμού

http://www.snhell.gr/kids/content.asp?id=234&cat_id=10

Λεξικό Κοινής Νεοελληνικής (Τριανταφυλλίδη) http://www.greek-

language.gr/greekLang/modern_greek/tools/lexica/triantafyllides/search.html?lq=%C

E%B4%CE%B9%CE%BA%CE%B1%CE%AF%CF%89%CE%BC%CE%B1&dq=

Ο ιστοχώρος του «Συνηγόρου του παιδιού»

http://www.0-18.gr/

Οπτικοακουστικό υλικό

Βίντεο με οπτικοποιημένο το τραγούδι ««Το γαϊτανάκι» της Ζωρζ Σαρρή

http://www.youtube.com/watch?v=sY_RCbM_e8c

Βίντεο με τα δικαιώματα του παιδιού

http://www.youtube.com/watch?v=NqiO8QpUjP8

Αφίσα με τα δικαιώματα του παιδιού διασκευασμένη για παιδιά http://www.0-

18.gr/downloads/filadio_stp_dimotikou.pdf

http://ebooks.edu.gr/courses/DSDIM-A110/document/4e5e991d8e07/52380d9bbyen/523810e491h5.pdf

http://www.wordle.com/

http://flip-book-maker-free-version.soft112.com/


http://www.greek-language.gr/greekLang/modern_greek/tools/lexica/triantafyllides/search.html?lq=%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CE%B1%CE%AF%CF%89%CE%BC%CE%B1&dq



http://www.0-18.gr/




http://www.0-18.gr/downloads/filadio_stp_dimotikou.pdf






Βιβλίο «Όλοι γεννιόμαστε ελεύθεροι»

http://www.mikrosanagnostis.gr/library/pageflip8/Default.html

Διδακτική πορεία/στάδια/φάσεις

1η & 2η διδακτική ώρα

Με αφορμή το κείμενο της ενότητας «Να σας διαβάσω;» (τεύχος β΄, ενότητα 9), ο

εκπαιδευτικός από τον ιστότοπο «Σπουδαστήριο Νέου Ελληνισμού» διάβασε στην

ολομέλεια ένα απόσπασμα από «Το γαϊτανάκι» της Ζωρζ Σαρρή (Τεκμήριο 1).

Οι μαθητές παρακολούθησαν με προσοχή και έδειξαν να απόλαυσαν το

κείμενο. Στη συνέχεια, ο εκπαιδευτικός έθεσε ερωτήματα σχετικά με το περιεχόμενο

του κειμένου και εστίασε την προσοχή των μαθητών στα μηνύματα της ειρήνης, της

αγάπης και της συναδέλφωσης των ανθρώπων που απορρέουν από το κείμενο.

Ακολούθως, ο εκπαιδευτικός διάβασε το τραγούδι του βιβλίου (τεύχος β΄, σ. 61) και,

αμέσως μετά, παρουσίασε οπτικοποιημένο το ίδιο τραγούδι σε ένα video του

YouTube με τη βοήθεια του βιντεοπροβολέα. Οι εικόνες που συνοδεύουν το τραγούδι

και οι συζητήσεις που προηγήθηκαν βοήθησαν τους μαθητές να απαντήσουν στις

Τεκμήριο 1: Οι μαθητές ακούν και διαβάζουν «Το γαϊτανάκι» της Ζωρζ Σαρρή









ερωτήσεις του εκπαιδευτικού και να προσεγγίσουν τις έννοιες της ειρήνης και της

αδελφοσύνης των λαών.

Ο εκπαιδευτικός έθεσε το ερώτημα αν τα παιδιά έχουν το δικαίωμα να

επιζητούν την ειρήνη. Οι μαθητές απάντησαν θετικά και ο εκπαιδευτικός ρώτησε αν

γνώριζαν τι είναι δικαίωμα. Στο σύνολό τους οι μαθητές δυσκολεύτηκαν να

απαντήσουν. Ένας μαθητής είπε: «Όταν κάτι σου επιτρέπεται». Κάποιος άλλος

μαθητής πρότεινε να συμβουλευτούμε το λεξικό που εξηγεί τις άγνωστες λέξεις. Ο

εκπαιδευτικός κάλεσε στον κεντρικό Η/Υ μια ομάδα μαθητών για να αναζητήσει την

ερμηνεία της λέξης «δικαίωμα» στο ηλεκτρονικό λεξικό (Η σελίδα του λεξικού

βρισκόταν ήδη ελαχιστοποιημένη στον κεντρικό Η/Υ, ενώ οι μαθητές ήταν

εξοικειωμένοι με τις αναζητήσεις ερμηνειών λέξεων στο συγκεκριμένο περιβάλλον

από προηγούμενες δραστηριότητές τους∙ Τεκμήριο 2).

Η ερμηνεία της λέξης αναγνώστηκε στην ολομέλεια, αλλά δεν βοήθησε

ιδιαίτερα γιατί ήταν αρκετά δύσκολη για τους μικρούς μαθητές. Ο εκπαιδευτικός

έδωσε έμφαση στο ρήμα «επιτρέπεται» που ήταν κοινό τόσο στην ερμηνεία του

μαθητή, όσο και στην ερμηνεία του λεξικού και προσπάθησε να βοηθήσει τους

μαθητές να κατανοήσουν ότι τα δικαιώματα προστατεύονται. Στη συνέχεια κάλεσε

τους μαθητές να ανακοινώσουν, χρησιμοποιώντας τη διδακτική τεχνική του

καταιγισμού των ιδεών, και άλλα δικαιώματα που έχουν τα παιδιά εκτός από το

Τεκμήριο 2: Οι μαθητές αναζητούν την

ερμηνεία της λέξης δικαίωμα στο

ηλεκτρονικό λεξικό»

http://www.greek-language.gr/greekLang/modern_greek/tools/lexica/triantafyllides/search.html?lq=%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CE%B1%CE%AF%CF%89%CE%BC%CE%B1&dq=





δικαίωμα στην ειρήνη. Οι μαθητές ανακοίνωναν ελεύθερα τις ιδέες τους,

προσεγγίζοντας προοδευτικά την έννοια του δικαιώματος, και ο εκπαιδευτικός τις

κατέγραφε στον πίνακα του μαρκαδόρου (Τεκμήριο 3).

3η διδακτική ώρα

Ο εκπαιδευτικός επανέφερε το θέμα της προστασίας των δικαιωμάτων των παιδιών

και πρόβαλε τον ιστοχώρο του Συνηγόρου του Παιδιού που τα προασπίζει. Ο

εκπαιδευτικός ζήτησε από τους μαθητές του να προσέξουν το φάσμα των ηλικιών των

παιδιών που απευθύνεται ο ιστοχώρος και προέβαλε το περιεχόμενο της ιστοσελίδας

που απευθύνεται σε παιδιά ηλικίας 0–18 χρονών (Τεκμήριο 4).

Τεκμήριο 3: Δικαιώματα των παιδιών που

ανακοινώθηκαν από τους μαθητές μετά από την αρχική

διερεύνηση

Τεκμήριο 4: Ο ιστοχώρος

«Ο Συνήγορος του

Παιδιού»

http://www.0-18.gr/





Έθεσε στους μαθητές το ερώτημα αν αυτοί που είναι 6 χρονών μπορούν να

διαβάσουν άνετα το περιεχόμενο της συγκεκριμένης ιστοσελίδας. Οι μαθητές

απάντησαν αρνητικά αποδίδοντας την αδυναμία τους στο μικρό μέγεθος της

γραμματοσειράς και στο μεγάλο πλήθος των πληροφοριών.

Τέλος, ο εκπαιδευτικός πρόβαλε μέσα από τον ιστοχώρο και ανέγνωσε το

κείμενο «Επίσκεψη σε καταυλισμό Ρομά στην Πτολεμαϊδα». Το κείμενο δεν ήταν

μεγάλο και χωρίς ιδιαίτερα δύσκολες λέξεις. Τη λέξη Ρομά δεν την γνώριζαν οι

μαθητές. «Ποια είναι τα παιδιά Ρομά;» ρώτησε ένας μαθητής Ρομά. Η ερώτησή του

έδωσε την ευκαιρία να γίνει συζήτηση για τα δικαιώματα στην ισότητα και στην

μόρφωση που έχουν όλα τα παιδιά του κόσμου.


Αρχικά, οι μαθητές παρακολούθησαν στην ολομέλεια με τη βοήθεια του

βιντεοπροβολέα το video «Τα Δικαιώματα Του Παιδιού – Animation από παιδιά» για

να δουν και άλλα δικαιώματα των παιδιών, αλλά και για να εντοπίσουν όσα οι ίδιοι

ανέφεραν. Η προβολή του video προβλεπόταν από το αρχικό σενάριο να γίνει

αργότερα, αλλά έγινε σε αυτήν τη φάση με στόχο οι μαθητές με έναν ευχάριστο

τρόπο να επαναφέρουν στην μνήμη τους όσα δικαιώματα είχαν γνωρίσει κατά την

προηγούμενη ενασχόλησή τους με το θέμα, καθώς και να εμπλουτίσουν τις γνώσεις

τους αυτές (Τεκμήριο 5).

Τεκμήριο 5: Τα δικαιώματα του παιδιού σε

animation

http://www.0-18.gr/gia-paidia/nea/episkepsi-se-kataylismo-roma-stin-ptolemaida






Στη συνέχεια δόθηκαν στις μαθητικές ομάδες τα φύλλα εργασίας που

περιλαμβάνονται στο σενάριο. Οι μαθητές χωρίστηκαν σε 5 ομάδες μικτής

ικανότητας των 4 ατόμων και κλήθηκαν να γράψουν στο χαρτί τις σκέψεις τους για

το δικαίωμα που απεικονιζόταν σε κάθε φύλλο εργασίας (Τεκμήριο 6).

Οι ομάδες δεν δυσκολεύτηκαν ιδιαίτερα να αναγνωρίσουν τα δικαιώματα που

παρουσιάζονταν στα φύλλα εργασίας (τη βοήθεια του εκπαιδευτικού χρειάστηκαν οι

μαθητές που έπρεπε να αναγνωρίσουν στην εικόνα του φύλλου εργασίας το δικαίωμα

της ισότητας). Προτιμήθηκε οι μαθητές σε να εργαστούν στο χαρτί και να γράψουν

την περιγραφή της εικόνας με τον παραδοσιακό τρόπο, γιατί θεωρήθηκε ότι έτσι θα

ολοκλήρωναν ταχύτερα τη δραστηριότητα. Πράγματι η διαδικασία της γραφής στο

χαρτί ολοκληρώθηκε σχετικά γρήγορα και ορισμένες ομάδες προχώρησαν και στη

ζωγραφική απεικόνιση των δικαιωμάτων που επεξεργάστηκαν (Τεκμήριο 7).

Τεκμήριο 6: Γραπτή έκφραση

Τεκμήριο 7: Εικαστική έκφραση





Όταν οι ομάδες ολοκλήρωσαν τις εργασίες ο εκπαιδευτικός παρουσίασε την αφίσα με

τα δικαιώματα των παιδιών και ακολούθησε συζήτηση για τον τρόπο που

παρουσιάζονται τα δικαιώματα σε αυτήν.

6η διδακτική ώρα

Οι μαθητές ενημερώθηκαν ότι με το σύνολο των εργασιών τους θα δημιουργηθεί ένα

ψηφιακό βιβλίο. Για να καταλάβουν τι είναι ψηφιακό βιβλίο ο εκπαιδευτικός

παρουσίασε στην ολομέλεια το βιβλίο «Όλοι γεννιόμαστε ελεύθεροι».

Ακολούθησε συζήτηση για το περιεχόμενο και τη δομή του βιβλίου.


Η εφαρμογή του σεναρίου συνεχίστηκε με τις ομάδες των μαθητών να εργάζονται

μπροστά στους Η/Υ προκειμένου να δημιουργήσουν συννεφόλεξα αποτελούμενα από

λέξεις που καταδεικνύουν δικαιώματα των παιδιών για να εμπλουτίσουν και να

στολίσουν με αυτά το ψηφιακό βιβλίο τους.

Αρχικά, ο εκπαιδευτικός κάλεσε τους μαθητές να επαναφέρουν στη μνήμη

τους τα δικαιώματα των παιδιών και σε ρόλο γραμματέα τα κατέγραψε στον πίνακα

του μαρκαδόρου. Στη συνέχεια παρουσίασε το ψηφιακό εργαλείο wordle, τις

δυνατότητές του και τον τρόπο λειτουργίας του. Οι μαθητές δεν δυσκολεύτηκαν να

γράψουν στο περιβάλλον του, βρήκαν την εργασία διασκεδαστική και εφαρμόζοντας

τη λειτουργία randomize κατέληξαν στα σχέδια που επιθυμούσαν να

χρησιμοποιηθούν στο ψηφιακό τους βιβλίο (Τεκμήρια 8-11).




http://www.wordle.net/





Τέλος, οι εργασίες των μαθητών ψηφιοποιήθηκαν με τη βοήθεια του σαρωτή από τον

εκπαιδευτικό, ώστε να είναι δυνατή η διαμόρφωση με αυτά του ψηφιακού βιβλίου. Ο

εκπαιδευτικός παρουσίασε στην ολομέλεια τη διαδικασία δημιουργίας του ψηφιακού

βιβλίου, συζητήθηκε εκ νέου η δομή του βιβλίου, οι μαθητές επέλεξαν το στυλ και τα

ψηφιακά εφέ που ήθελαν να χαρακτηρίζουν το βιβλίο τους και είδαν την εργασία

τους να παίρνει ψηφιακή μορφή (το ψηφιακό βιβλίο των μαθητών αποτελεί

συνοδευτικό υλικό της εφαρμογής του σεναρίου, όπως παρουσιάζεται στην ενότητα Ι.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ).

Τεκμήρια 8-11: Οι μαθητές δημιουργούν σύννεφα λέξεων





ΣΤ. ΦΥΛΛΟ/-Α ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ

Κατά τη φάση που προτείνεται να εφαρμοστεί το σενάριο οι μαθητές είναι σε θέση να

διαβάζουν άνετα, γι’ αυτό και το σενάριο τα προτείνει. Αυτά είναι διατυπωμένα απλά

και συνοπτικά, ώστε να ενθαρρύνουν τους μαθητές να τα αναγνώσουν.

Στο αφιέρωμα που ετοιμάζει το σχολείο μας για τα δικαιώματα του παιδιού η τάξη μας

θα συμμετάσχει με τη δημιουργία και παρουσίαση ψηφιακού βιβλίου. Καλούμαστε

λοιπόν να δημιουργήσουμε ένα τέτοιο με κάποια από αυτά τα δικαιώματα, να το

παρουσιάσουμε στην εκδήλωση και να το αναρτήσουμε στην ιστοσελίδα του σχολείου

ή/και στο ιστολόγιο της τάξης.

1ο Φύλλο εργασίας – 1

η ομάδα

Παρατηρούμε προσεκτικά την εικόνα και συζητούμε με τα άλλα μέλη μας ομάδας

μας τι βλέπουμε. Περιγράφουμε την εικόνα. Ποιο δικαίωμα του παιδιού

περιγράφεται; Γράφουμε μας σκέψεις μας με 4-5 προτάσεις.





_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

Μετά την παρακολούθηση των βίντεο προσθέτουμε ό,τι θεωρούμε ότι θα

ολοκληρώσει τις προηγούμενες σκέψεις μας.






η ομάδα

Παρατηρούμε προσεκτικά την εικόνα και συζητούμε με τα άλλα μέλη της ομάδας μας

τι βλέπουμε. Περιγράφουμε την εικόνα. Ποιο δικαίωμα του παιδιού περιγράφεται;

Γράφουμε τις σκέψεις μας με 4-5 προτάσεις.

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________








η ομάδα




_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________







Κοινό φύλλο εργασίας για όλες τις ομάδες

Συνδεόμαστε με το Internet και με την εφαρμογή www.wordle.net. Γράφουμε κάποια

από τα δικαιώματα του παιδιού που μάθαμε νωρίτερα. Επιλέγουμε την εντολή Greate

your own. και Go. Δοκιμάσουμε από την επιλογή Randomize τη μορφή που θέλουμε

να έχει η εργασία μας και από το μενού επιλογών τα χρώματα, τη γραμματοσειρά κτλ.

Ψηφίζουμε αυτή που θεωρούμε καλύτερη για το εξώφυλλο του βιβλίου μας.

http://www.wordle.net/





Z. ΑΛΛΕΣ ΕΚΔΟΧΕΣ

Το θέμα που αφορά τα δικαιώματα του παιδιού μπορεί να έχει πολλές προεκτάσεις

και να αποτελέσει project μεγάλης διάρκειας. Ενδεικτικά μπορεί να συμπεριλάβει

ζωγραφική των δικαιωμάτων, δημιουργία σχετικών κόμικς, απόδοση των δικαιώματα

με παντομίμα, επεξεργασία σχετικών με το θέμα βιβλίων, να προσεγγιστεί

διαθεματικά και συνδυαστικά με προγράμματα Αγωγής Υγείας / Πολιτιστικά/

Ευρωπαϊκά. Ακόμη το σενάριο μπορεί να συμπεριλάβει τα δικαιώματα των χρηστών

στο διαδίκτυο και πιο συγκεκριμένα να εστιάσει στο πώς το διαδίκτυο καταστρατηγεί

το δικαίωμα των παιδιών στην αθωότητα. Επίσης, μπορεί με τη χρήση

οπτικοακουστικού υλικού να δημιουργηθούν δραστηριότητες που να σχετίζονται με

το πώς και αν εφαρμόζονται τα δικαιώματα του παιδιού σε διαφορετικούς

πολιτισμούς και κουλτούρες, καθώς παρά τα διεθνή κείμενα προστασίας των

παιδιών, εκατομμύρια παιδιά εξακολουθούν να υποφέρουν από τη φτώχεια, να

στερούνται της στοιχειώδους σχολικής εκπαίδευσης, εκατοντάδες χιλιάδες

υφίστανται τις τραγικές συνέπειες συρράξεων και οικονομικού χάους και πολλά

ακόμη ορφανεύουν ή και σκοτώνονται από τον ιό του AIDS και από άλλες ασθένειες.

H. ΚΡΙΤΙΚΗ

Το σενάριο δεν κούρασε τους μικρούς μαθητές και τους βοήθησε να κατανοήσουν

βασικά δικαιώματά τους. Επιλέχτηκε από τον εκπαιδευτικό να αφαιρεθούν κάποιες

παρουσιάσεις (video ή ιστοσελίδων) που προτείνονται στο αρχικό σενάριο καθώς

κρίθηκε ότι το όφελος που η ενασχόληση με αυτές θα απέφερε δεν θα ισοσκέλιζε την

απώλεια πολύτιμου διδακτικού χρόνου. Επίσης, έγινε χρήση του λογισμικού Flip

Book Maker Free Version 1.0.3 αντί του www.issuu.com που προτείνεται γιατί το

λογισμικό υπήρχε ήδη εγκατεστημένο στους Η/Υ του σχολείου.

http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231302755

http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231302755

http://internet-safety.sch.gr/GKAL







Σημείωση: Συμβατικά, για λόγους οικονομίας κειμένου (αλλά καταχρηστικά από

άποψη γλωσσικής ισότητας των φύλων), χρησιμοποιούμε μόνο το αρσενικό γένος

των ουσιαστικών.

Θ. BΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Christie, F. 2005. Classroom Discourse Analysis. A Functional Perspective. Λονδίνο:

Continuum.

Hasan, R. 1996. Literacy, everyday talk and society. Στο Literacy in society, επιμ. R.

Hasan & G. Williams, 377-424. Nέα Υόρκη: Addison Wesley Limited.

Κουτσογιάννης, Δ. 2010. Γλωσσολογικό πλαίσιο ανάγνωσης του μαθησιακού

υλικού: το παράδειγμα των διδακτικών εγχειριδίων της γλώσσας του Γυμνασίου.

Στο Πρακτικά πανελληνίου συνεδρίου με διεθνή συμμετοχή: Η δι-

δασκαλία της ελληνικής γλώσσας (ως πρώτης/μητρικής, δεύτερης/ξένης), επιμ.

Κ. Ντίνας, Α. Χατζηπαναγιωτίδου, Α. Βακάλη, Τ. Κωτόπουλος, &

Α. Στάμου. Ανακτήθηκε στις 8 Φεβρουαρίου 2014 από τη διεύθυνση

http://linguistics.nured.uowm.gr/Nimfeo2009/praktika

Κουτσογιάννης, Δ. 2012. Ο ρόμβος της γλωσσικής εκπαίδευσης. Στο Μελέτες για την

ελληνική γλώσσα. Πρακτικά της 32ης συνάντησης του Τομέα Γλωσσολογίας, Α.Π.Θ.,

208-2. Θεσσαλονίκη: ΙΝΣ.

Vygotsky, L. S. 1978. Mind and society: The development of higher psychological

processes. Cambridge, MA: Harvard University Press.

Χατζησσαβίδης, Σ. & Μ. Αλεξίου, 2012. Μεθοδολογία και διαδικασίες ανάπτυξης

εκπαιδευτικών σεναρίων στα Γλωσσικά μαθήματα Μελέτη για τον σχεδιασμό, την

ανάπτυξη και την εφαρμογή σεναρίων και εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων για τη

http://linguistics.nured.uowm.gr/Nimfeo2009/praktika





διδασκαλία της γλώσσας και λογοτεχνίας στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση: στο πλαίσιο

του τυπικού γραμματισμού, για διαθεματικές διδακτικές πρακτικές, για ημιτυπικές και

άτυπες σχολικές πρακτικές, με διαδραστικούς πίνακες και φορητούς υπολογιστές.

Θεσσαλονίκη: Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας.

Η σύμβαση για τα δικαιώματα του παιδιού Ανακτήθηκε στις 14 Μαρτίου 2014 από τη

διεύθυνση http://www.unicef.gr/symbs.php

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Συνοδευτικό υλικό της εφαρμογής του σεναρίου αποτελεί:

Το αρχείο «My Flip Book», ψηφιακό βιβλίο με τις δημιουργίες των μαθητών

http://www.unicef.gr/symbs.php

Π.3.2.5 Πιλοική φαρμογή και αξιολόγη 1η αν...

Documents

Transcript of Π.3.2.5 Πιλοική φαρμογή και αξιολόγη 1η αν...