Πρόλογος

Ήταν microπροστά microου στον πάγκο του βιβλιοπωλείου Ένα βι-βλίο microε τον τίτλο Χόmicroπιτ που είχε στο εξώφυλλό του ένανιπτάmicroενο δράκο microε ένα βέλος καρφωmicroένο στο στήθος του Τοπήρα και το άνοιξα ndash οι ρούνοι και οι χάρτες στο τέλος του βι-βλίου προκάλεσαν το ενδιαφέρον microου Αγόρασα στα γρήγορατο βιβλίο και σύντοmicroα βρέθηκα να ακολουθώ τον Μπίλmicroποστις περιπέτειές του καθώς ταξίδευε προς το Μοναχικό Βου-νό Αναγνώρισα από το όνοmicroα πως ο συγγραφέας ήταν στενόςφίλος του Κ Σ Λιούις ενός άλλου συγγραφέα που είχα πρό-σφατα ανακαλύψει Εκείνη την εποχή microάλιστα διάβαζα τηναυτοβιογραφία του που έχει τίτλο Surprised by Joy (Ξαφνιασmicroέ-νος από Aγαλλίαση)

Την επόmicroενη φορά που επισκέφτηκα τη βιβλιοθήκη έψαξαστο γράmicromicroα laquoΤraquo Οι τρεις πανόδετοι microε κόκκινο ύφασmicroα τό-

Κλάιβ Στέιπλς Λιούις (1898-1963) Ιρλανδός συγγραφέας ποιητής και ακαδη-microαϊκός γνωστός για τα microυθιστορήmicroατα που έγραψε για παιδιά κυρίως τη σειράβιβλίων της Νάρνια καθώς και για τα απολογητικά του κείmicroενα υπέρ του χρι-στιανισmicroού (ΣτΜ)

10

microοι ξεχώριζαν από τα υπόλοιπα βιβλία και τους άνοιξα microε microε-γάλο ενθουσιασmicroό Η Συντροφιά του ∆αχτυλιδιού είχε ακόmicroηπερισσότερα στοιχεία σχετικά microε τα χόmicroπιτ Έτσι δανείστηκατον πρώτο από τους τρεις τόmicroους του Άρχοντα των ∆αχτυλι-διών και πέρασα σε ένα άλλο στάδιο ανακάλυψης

Στις microέρες microας είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς έναν κό-σmicroο δίχως τις ιστορίες του Τζ Ρ Ρ Τόλκιν σχετικά microε τη ΜέσηΓη τα ξωτικά τους microάγους και τα χόmicroπιτ Το όνοmicroά του είναιπασίγνωστο από την Αγγλία microέχρι τον Καναδά και από την Ια-πωνία microέχρι τη Νότια Αφρική Πολύ καιρό πριν από την προβο-λή των επιτυχηmicroένων ταινιών τα βιβλία Χόmicroπιτ και Άρχοντας των∆αχτυλιδιών ήταν δηmicroοφιλή σε ολόκληρο τον κόσmicroο Στους φα-νατικούς αναγνώστες τους περιλαmicroβάνονταν υδραυλικοί και microε-ταπτυχιακοί φοιτητές microηχανικοί αυτοκινήτων και δάσκαλοι συ-νταξιούχοι και παιδιά Το φαινόmicroενο Τόλκιν ξεκίνησε microε τις πο-λιτισmicroικές αναταραχές της δεκαετίας του 1960 και δηmicroιούργησεmicroια άνευ προηγουmicroένου ζήτηση για ιστορίες του φανταστικούκαι του απόκοσmicroου όπως η σειρά του Χάρι Πότερ η σειρά τουΛυκόφωτος και άλλες οι οποίες γεmicroίζουν πλέον microεγάλα τmicroήmicroα-τα των βιβλιοπωλείων σε κάθε γωνιά του πλανήτη

Ποιος ήταν αυτός ο άνθρωπος που έγινε θρύλος Από πούπροέρχονται οι ιστορίες της Μέσης Γης και η microυθολογία πάνωστην οποία βασίζονται Αυτή είναι η ιστορία ενός πολύ εσω-στρεφούς ευφυέστατου και εκκεντρικού καθηγητή ο οποίοςδίδασκε ένα ιδιαίτερο γνωστικό αντικείmicroενο στο πανεπιστήmicroιοΗ φαντασία του επικοινωνούσε microε τη βαθιά λαχτάρα microας γιαιστορίες που όπως όλες οι ιστορίες οι οποίες έχουν ξεχωρίσεικαι επιβιώσει ανά τους αιώνες τρέφουν το πνεύmicroα Όταν προ-σπάθησε να εκδώσει τον Άρχοντα τον ∆αχτυλιδιών ndash καρπό δώ-δεκα περίπου ετών συγγραφής δυσκολεύτηκε πολύ να βρει εκ-

T Z P P T O sect K I N

11

δότη Όταν τελικά τα κατάφερε ο εκδότης του αν και έδειξεενθουσιασmicroό αντιmicroετώπισε το έργο ως ένα εγχείρηmicroα που θατου προκαλούσε οικονοmicroική ζηmicroία χωρίς να microπορεί να φαντα-στεί τα πλούτη που αυτό θα έφερνε τόσο στον εκδοτικό οίκοτου όσο και στο συγγραφέα Ο Τόλκιν είχε αντιmicroετωπίσει microε-γάλες οικονοmicroικές δυσκολίες από τότε που έmicroεινε ορφανός Οκηδεmicroόνας του επί τρία χρόνια του απαγόρευε ακόmicroη και ναεπικοινωνεί microε τη γυναίκα την οποία είχε ερωτευτεί Λίγο και-ρό αφότου η ευφυΐα του αναγνωρίστηκε τελικά στην Οξφόρδηβρέθηκε στη δίνη του Α΄ Παγκόσmicroιου πολέmicroου και υπέστη νευ-ρική διαταραχή πολεmicroώντας στη Μάχη του Σοmicro

Αυτά είναι microόνο ένα microέρος της ιστορίας του Τζ Ρ Ρ Τόλ-κιν Πίσω από το βάθος και τον πλούτο του Άρχοντα των ∆αχτυ-λιδιών υπάρχουν πάνω από πενήντα χρόνια δηmicroιουργίας ταοποία συνοδεύουν τις γλώσσες την ιστορία τους λαούς και τηγεωγραφία της Μέσης Γης καθώς και microια συγκροτηmicroένη microυθο-λογία και microία συλλογή θρύλων εmicroπνευσmicroένων από τις εκπληκτι-κές γνώσεις του Τόλκιν στην αρχαία ιστορία και στην παράδο-ση της βορειοδυτικής Ευρώπης Ο Τόλκιν έγινε microύθος δηmicroιουρ-γώντας ένα microύθο ο οποίος αιχmicroαλώτισε τη φαντασία ατόmicroωνπολύ διαφορετικών microεταξύ τους σε ολόκληρο τον κόσmicroο

Υπάρχουν microερικά τεχνικά ζητήmicroατα που αφορούν το βιβλίοτα οποία είmicroαι αναγκασmicroένος να διευκρινίσω Το πρώτο είναιπως κράτησα τον πληθυντικό laquoDwarvesraquo για τη λέξη laquoDwarfraquo(Νάνος) όπως τον χρησιmicroοποιούσε και ο Τόλκιν όταν αναφερό-ταν στα πλάσmicroατα αυτά microέσα στις ιστορίες του Όπως συνηθί-ζεται πια όταν κάποιος γράφει για τον Τόλκιν το δεύτερο ζήτη-microα είναι η ανάγκη να διαχωρίζεται το Σιλmicroαρίλλιον το οποίο εκ-δόθηκε το 1977 (τέσσερα χρόνια microετά το θάνατο του Τόλκιν)από τον τεράστιο αριθmicroό ηmicroιτελών ιστοριών προσχεδίων χρο-

para P O sect O deg O trade

12

νικών λεξικών και αναφορών σχετικά microε την εξέλιξη των γλωσ-σών των ξωτικών που ο Τόλκιν άφησε πίσω microε το θάνατό τουΑυτή η αχανής δεξαmicroενή αναφέρεται στο παρόν βιβλίο ως laquoΣιλ-microαρίλλιονraquo επειδή αποτελούσε προσχέδιο ενός ιδιαίτερου κοmicro-microατιού της φανταστικής ιστορίας της Μέσης Γης Το κοmicromicroάτιαυτό αφορά τα πολύτιmicroα πετράδια που ονοmicroάζονται Σίλmicroαριλ ήσχετίζεται microε το παρελθόν ή το microέλλον της περιόδου κατά τηνοποία εmicroφανίστηκαν Το Σιλmicroαρίλλιον του 1977 είναι microια συ-γκροτηmicroένη και έγκυρη εκδοχή η οποία βασίζεται στο παραπά-νω εκτεταmicroένο υλικό και η οποία εκδόθηκε microε την επιmicroέλεια τουγιου του Τόλκιν Κρίστοφερ

Πρέπει να αναγνωρίσω ότι οφείλω πολλά σε κάποιους γιατη συγγραφή αυτής της βιογραφίας Όλα αυτά τα χρόνια έχωδιαβάσει πολυάριθmicroες microελέτες υψηλής ποιότητας σχετικά microετη ζωή και το έργο του Τζ Ρ Ρ Τόλκιν κάποιες από τις οποί-ες microε βοήθησαν ιδιαίτερα Η επίσηmicroη βιογραφία του Τόλκιντην οποία έγραψε ο εκλιπών Χάmicroφρεϊ Κάρπεντερ το 1977 πα-ραmicroένει πολύτιmicroη ακόmicroη και τώρα που είναι διαθέσιmicroα στοκοινό πολύ περισσότερα κείmicroενα του Τόλκιν και αυτό γιατί οΚάρπεντερ είχε πρόσβαση σε προσωπικά αρχεία και διέθετετην ικανότητα να βγάζει νόηmicroα από ένα πλήθος ηmicroιτελών κει-microένων κρυπτογραφηmicroένων ηmicroερολογίων και αντιφατικώναπόψεων Eκτός από αυτόν πρέπει να αναφέρω τους ΤζονΓκαρθ Γουέιν Γ Χάmicroοντ και Κριστίνα Σκαλ Μπράιαν ΣίmicroπλιΜποmicroπ Μπλάκχαmicro Ντάγκλας Α Άντερσον Μάθιου Ντίκερ-σον Μάικλ Ντράουτ Τοmicro Σίπι Κόλιν Μάνλαβ ∆ήmicroητρα Φή-microη Βέρλιν Φλίγκαρ Κόρι Όλσεν Τζον Ρέιτλιφ ΓουόλτερΧούπερ τον εκλιπόντα Κλάιντ Σ Κίλmicroπι και τον Α Ν Γουίλ-σον Αν και πολλά από τα έργα τους δεν έχουν βιογραφικό πε-ριεχόmicroενο microε βοήθησαν να αποκτήσω βαθιά γνώση να κατα-

T Z P P T O sect K I N

13

νοήσω την πραγmicroατικότητα της εποχής και αποτέλεσαν πηγήέmicroπνευσης Μολονότι το βιβλίο microου δεν προορίζεται για ακα-δηmicroαϊκούς αλλά για το microέσο αναγνώστη που θέλει να διερευ-νήσει τη ζωή του Τόλκιν και το πώς αυτή σχετίζεται microε τιςιστορίες του για τη Μέση Γη η σοφία όσων συγγραφέων ανέ-φερα και πολλών άλλων υπήρξε ένα αναγκαίο υπόβαθρο

Οφείλω επίσης να ευχαριστήσω το Κέντρο Marion EWade το Κολέγιο Γουίτον του Ιλινόι και τη Βιβλιοθήκη Μπό-ντλιαν της Οξφόρδης ndash η οποία διαθέτει microια ξεχωριστή συλλο-γή για τον Τζ Ρ Ρ Τόλκιν ndash για τις microοναδικές πηγές που microουπρόσφεραν Ευχαριστώ τον εκδοτικό οίκο Paulist Press πουmicroου επέτρεψε να προσαρmicroόσω κάποιο υλικό από το βιβλίοmicroου Tolkien and CS Lewis The Gift of Friendship (Tόλκιν καιK Σ Λιούις Tο ∆ώρο της Φιλίας) Θέλω ακόmicroη να ευχαριστή-σω την ακούραστη επιmicroελήτρια και φίλη Άλισον Χαλ η οποίαδεν έπαψε ποτέ να microε ενθαρρύνει την Κίρστεν Έθεριτζ τηνΤζέσικα Τίνκερ τη Μάργκαρετ Μίλτον τη Λάιζα Νάγκεντκαι άλλους συνεργάτες του εκδοτικού οίκου Lion Hudson οιοποίοι microε βοήθησαν Ευχαριστώ επίσης τη σύζυγό microου ΣίντιΖάντις όχι microόνο για τη στήριξη και την ενθάρρυνση που microουπρόσφερε αλλά και επειδή δουλεύοντας η ίδια σκληρά στήρι-ξε το σπιτικό microας οικονοmicroικά στη διάρκεια δύσκολων καιρώνΤέλος θέλω να πω πως χρωστώ πολλά στους αναγνώστες απόπολλές χώρες του κόσmicroου microεγάλους και microικρούς κάποιοι απότους οποίους σίγουρα θα έχουν τριχωτά πόδια και ίσως microυτεράαυτιά Η αγάπη τους για το έργο του Τόλκιν είναι microεταδοτικήκαι οι γνώσεις τους συχνά προκαλούν δέος ειδικά όταν κατα-λήγουν σε ερωτήσεις στο τέλος microιας συζήτησης Χαίροmicroαιαφάνταστα που όταν έκανα την πρώτη microου διάλεξη στο Σύλ-λογο Φίλων Τόλκιν και οι σοβαρές ερωτήσεις είχαν αρχίσει να

para P O sect O deg O trade

14

παίρνουν τέλος η απάντησή microου στην ερώτηση laquoΈχουν ταΜπάλρογκ φτεράraquo ήταν laquo∆εν ξέρωraquo Αν είχα πει ναι ή όχι οδιάλογος θα συνεχιζόταν ακόmicroα και φαντάζοmicroαι πως δε θα εί-χα χρόνο να γράψω βιβλία

Κόλιν ΝτούριεζΚέσγουικ Κούmicroπρια Απρίλιος 2012

T Z P P T O sect K I N

1

laquoΣτην πραγmicroατικότηταείmicroαι ένα χόmicroπιτraquo

Στο σπίτι της οικογένειας Τόλκιν επικρατούσε αναστάτωσηΟ microικρός Ρόναλντ είχε εξαφανιστεί Συνήθως κοίmicroιζαν το βρέ-φος σε ένα δροσερό σηmicroείο του σπιτιού κατά τη διάρκεια τουmicroεσηmicroεριού H ανησυχία των γονιών του ήταν δικαιολογηmicroένηmicroια και στην περιοχή υπήρχαν τσακάλια και λύκοι τα οποίαmicroπορούσαν να microπουν στην πόλη από τα έρηmicroα βοσκοτόπιαπου ξεκινούσαν λίγο πιο πέρα από τα σπίτια αναζητώντας τηλεία τους

Το ζεύγος Τόλκιν φερόταν καλά στους δύο microαύρους υπηρέ-τες του microια καmicroαριέρα και έναν νεαρό που ονοmicroαζόταν ΆιζακΗ Μέιmicroπελ Τόλκιν αντιπαθούσε τη συmicroπεριφορά πολλώναποίκων απέναντι στους ιθαγενείς του Ελεύθερου Κράτους τηςΟράγγης και παρrsquo όλο που αναστατώθηκε αρκετά φάνηκενα αποδέχεται την απλή εξήγηση του Άιζακ πως είχε πάρει

Το Ελεύθερο Κράτος της Οράγγης είναι επαρχία της Νότιας Αφρικής Ιδρύ-θηκε ως κράτος το 1836 από Ολλανδούς Γάλλους και Γερmicroανούς αποίκουςΤο 1902 έπειτα από σκληρούς πολέmicroους microε τους Άγγλους πέρασε στην κυ-ριαρχία της Βρετανίας Tο 1910 προσχώρησε στη Νοτιοαφρικανική Ένωση(ΣτΜ)

16

τον Ρόναλντ microαζί του στο χωριό του για να επιδείξει microε υπε-ρηφάνεια στους συγχωριανούς του ένα λευκό microωρό Αργότεραόταν απόκτησε δικό του γιο θέλοντας να εκφράσει την εκτίmicroη-σή του απέναντι στους Τόλκιν ο Άιζακ τον ονόmicroασε laquoΆιζακΤόλκιν Βίκτωρraquo προσθέτοντας και το Βίκτωρ για να τιmicroήσειτη βασίλισσα Βικτορία

Ο Τζον Ρόναλντ Ρόιελ Τόλκιν για να αναφέρουmicroε το πλή-ρες όνοmicroά του1 γεννήθηκε στις 3 Ιανουαρίου 1892 στοΜπλουmicroφοντέιν της Νότιας Αφρικής και ήταν ο πρώτος γιοςενός ζευγαριού Άγγλων του Άρθουρ και της Μέιmicroπελ ΤόλκινΟι γονείς του κατάγονταν από το Μπέρmicroιγχαmicro το οποίο βρί-σκεται στα Μίντλαντς της Αγγλίας H Μέιmicroπελ Σάφιλντόπως ήταν το πατρικό όνοmicroα της microητέρας του Pόναλντ είχε τα-ξιδέψει microε πλοίο microέχρι το Κέιπ Τάουν για να παντρευτεί τονΆρθουρ έναν τραπεζίτη ο οποίος είχε microεταναστεύσει στηνΑφρική αναζητώντας καλύτερη τύχη στην πλούσια σε ορυκτάχώρα Η Τράπεζα της Αφρικής τον είχε προαγάγει σε διευθυ-ντή του υποκαταστήmicroατος του Μπλουmicroφοντέιν στην καρδιάτου Ελεύθερου Κράτους της Οράγγης περίπου εφτακόσια microίλιαmicroακριά από το Κέιπ Τάουν Η ανακάλυψη χρυσού και διαmicroα-ντιών ήταν η αιτία να επεκταθούν οι τραπεζικές δραστηριότη-τες σrsquo αυτή την περιοχή Η Μέιmicroπελ Σάφιλντ έφυγε από τηνΑγγλία το Μάρτιο του 1891 Η τελετή του γάmicroου έγινε τον επό-microενο microήνα στον Αγγλικανικό Καθεδρικό Ναό του Κέιπ Τάουν

Στο Μπλουmicroφοντέιν η οικογένεια ζούσε laquoστην άκρη τηςοδού Μέτλαντ έχοντας πίσω της τις σκονισmicroένες και άδεντρες

T Z P P T O sect K I N

Όπως δηλώνει και η ονοmicroασία τους (Μεσόγεια θα microπορούσαmicroε να τα ονοmicroά-σουmicroε στα ελληνικά) τα Mίντλαντς είναι περιοχή της Kεντρικής Αγγλίας(ΣτΜ)

17

πεδιάδες της σαβάναςraquo Η Μέιmicroπελ περιέγραφε τον πρωτό-τοκό της σε microια επιστολή προς την πεθερά της που ζούσε στηνΑγγλία laquoΤο microωρό microοιάζει microε νεραϊδάκι όταν είναι ντυmicroένο microελευκές δαντέλες και άσπρα παπουτσάκια Όταν είναι γυmicroνού-λι νοmicroίζω πως microοιάζει περισσότερο microε ξωτικόraquo Το microωρό αυτόεπρόκειτο να γίνει ένας λαmicroπρός ακαδηmicroαϊκός και συγγραφέ-ας ο οποίος δεκαετίες αργότερα θα επανασύστηνε τα θαυmicroα-στά και εντυπωσιακά ξωτικά της ευρωπαϊκής παράδοσης καιτων θρύλων σε καινούργιες γενιές συνεπαρmicroένων αναγνωστών∆ε θα έmicroοιαζαν και πολύ microε τις γλυκανάλατες λεπτεπίλεπτεςνεράιδες των βικτοριανών παιδικών του χρόνων ∆υστυχώς ηΜέιmicroπελ δεν έmicroελλε να ζήσει τόσο ώστε να δει το γιο της νααποκτά παγκόσmicroια φήmicroη

H εξαφάνιση του microικρού Ρόναλντ ήταν ένα microόνο από τα γε-γονότα που ανησύχησαν τη Μέιmicroπελ σε σχέση microε το microωρό τηςτο οποίο θεωρούσε ιδιαίτερα ευαίσθητο Σε κάποια περίπτω-ση αmicroυδρές αναmicroνήσεις της οποίας ο Ρόναλντ διατηρούσεστην κατοπινή ζωή του όταν ήταν νήπιο την ώρα που έτρεχεmicroέσα στο ψηλό ξερό χορτάρι του microεγάλου κήπου τους ενό-χλησε microια ταραντούλα (οι αράχνες αυτές microπορούν να φτάσουνστο microέγεθος ενός αντρικού χεριού) η οποία τον δάγκωσε χύ-νοντας το δηλητήριό της microέσα του Γύρισε κλαίγοντας στο σπί-τι όπου η παραmicroάνα του ρούφηξε ψύχραιmicroα το δηλητήριο απότο τραύmicroα Ο Ρόναλντ θυmicroόταν το τρέξιmicroο και το κλάmicroα αλλάόχι την πελώρια αράχνη Ίσως όmicroως αυτή η εmicroπειρία ήταν οσπόρος για πολλές αναφορές σε γιγάντιες αράχνες στις ιστο-

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

Στο πρωτότυπο veldt Έτσι ονοmicroάζονταν από τους πρώτους Ολλανδούς αποί-κους οι απέραντες πεδινές εκτάσεις της Νότιας Αφρικής οι οποίες είναι καλυmicro-microένες σχεδόν από χορτάρι και θάmicroνους (ΣτΜ)

18

ρίες του microεγαλύτερη από τις οποίες ήταν η Ουνγκόλιαντ τοαρχαίο πλάσmicroα που κατάπιε το φως του κόσmicroου στην πρώτηεποχή της Μέσης Γης και ασφαλώς η απόγονός της η Σέλο-microπ την οποία τα χόmicroπιτ Φρόντο και Σαmicro συνάντησαν στο επι-κίνδυνο ταξίδι τους microέσα στη σκιερή χώρα της Μόρντορ τοβασίλειο του Σκοτεινού Άρχοντα Σάουρον

Όmicroως πέρα από αυτούς τους κινδύνους που διέτρεχε ο Ρό-ναλντ η Μέιmicroπελ ανησυχούσε για την υγεία του παιδιού λόγωτης αποπνικτικής ζέστης που επικρατούσε κατά το microεγαλύτεροmicroέρος του έτους αλλά και της σκόνης που ερχόταν από τηνανεmicroοδαρmicroένη πεδιάδα H έγνοια της Μέιmicroπελ έγινε microεγαλύ-τερη ακόmicroη καθώς ο Άρθουρ δεν έδειχνε καmicroιά διάθεση να επι-στρέψουν στην Αγγλία Ήταν πλέον ολοφάνερο για εκείνηπως ο σύζυγός της δεν επιθυmicroούσε ούτε καν microια περίοδο δια-κοπών στην Αγγλία παρrsquo όλο που η τράπεζα του όφειλε microιαάδεια Αντίθετα microε τη Μέιmicroπελ ο Άρθουρ αισθανόταν πωςβρισκόταν στο στοιχείο του στην Αφρική καθώς αντιmicroετώπιζετη microεγάλη πρόκληση να αυξήσει την πελατεία της τράπεζαςmicroέσα στο αφιλόξενο περιβάλλον της χώρας των Μπόερς οπληθυσmicroός της οποίας στην πλειονότητά του αντιπαθούσετους Βρετανούς Η σύζυγός του ένιωσε φόβο όταν διάβασε τηνεπιστολή που ο Άρθουρ έστειλε κάποια φορά στον πατέρατου στο Μπέρmicroιγχαmicro laquoΝοmicroίζω πως θα τα καταφέρω καλά σεαυτό τον τόπο και δε σκέφτοmicroαι να επιστρέψω για microόνιmicroηεγκατάσταση στην Αγγλίαraquo Ύστερα η ίδια η Μέιmicroπελ ανα-

T Z P P T O sect K I N

Μπόερς (=αγρότες) ονοmicroάζονταν οι απόγονοι των πρώτων Ολλανδών οι οποί-οι εποίκισαν το 18ο αιώνα αρχικά το ακρωτήριο της Νότιας Αφρικής και αργότε-ρα το εσωτερικό της Emicroπλέχτηκαν σε δύο πολέmicroους microε τη Bρετανική Aυτοκρα-τορία οι οποίοι έmicroειναν γνωστοί ως Πόλεmicroοι των Mπόερς (ΣτΜ)

19

γκάστηκε να διώξει από το microυαλό της τις σκέψεις για microια επί-σκεψη στην πατρίδα ήταν έγκυος στο δεύτερο γιο της τον Χί-λαρι ο οποίος γεννήθηκε στις 17 Φεβρουαρίου 1894

Ο Χίλαρι αποδείχτηκε πιο σκληροτράχηλος από το microεγαλύ-τερο αδελφό του που γινόταν ολοένα και πιο ασθενικός σrsquo εκεί-νο το τραχύ κλίmicroα Το ζευγάρι κατάλαβε πως η ανελέητη ζέστηεπιδρούσε αρνητικά στην υγεία του Ρόναλντ Η Μέιmicroπελ ήταναπελπισmicroένη Το Νοέmicroβρη του 1894 πήρε τον Ρόναλντ καιτον Χίλαρι ο οποίος ήταν ακόmicroα βρέφος και έmicroειναν σε έναπαραλιακό microέρος όπου το κλίmicroα ήταν πιο ήπιο κοντά στοΚέιπ Τάουν εκατοντάδες microίλια microακριά από το σπίτι τους Χρό-νια αργότερα ο Ρόναλντ microπορούσε να ανακαλέσει αmicroυδρέςαναmicroνήσεις ενός ατέλειωτου ταξιδιού microε τρένο και microιας microεγά-λης αmicromicroώδους παραλίας Kάποτε σε microια συνέντευξή του στοραδιοφωνικό σταθmicroό του BBC είχε πει laquoΘυmicroάmicroαι να κάνωmicroπάνιο στον Ινδικό Ωκεανό πριν ακόmicroα κλείσω τα δύο microου χρό-νιαraquo2 Όταν λίγες ηmicroέρες αργότερα η Μέιmicroπελ επέστρεψε microε ταπαιδιά στο Μπλουmicroφοντέιν ο Άρθουρ κανόνισε το ταξίδι τουςστην Αγγλία Όπως της είπε ο ίδιος θα ερχόταν αργότερα OΡόναλντ θυmicroόταν τον πατέρα του να γράφει laquoΑ Ρ Τόλκινraquo πά-νω στο ταξιδιωτικό microπαούλο τους καθώς η Μέιmicroπελ και τα παι-διά ετοιmicroάζονταν να φύγουν ndash το microπαούλο αυτό ο Ρόναλντ τοκράτησε στα χρόνια που ακολούθησαν ως πολύτιmicroο ενθύmicroιο ndashκι αυτή η ανάmicroνηση ήταν η τελευταία που είχε από τον πατέρατου Σε microια ηmicroιτελή ιστορία που έγραψε σχεδόν microισό αιώνα αρ-γότερα microε τίτλο laquoThe Notion Club Papersraquo (laquoΤα Έγγραφα τηςΛέσχης των Εννοιώνraquo) έδωσε στον εαυτό του το φανταστικόόνοmicroα laquoΤζον Άρθουρσονraquo

Ενώ ο Άρθουρ έmicroεινε πίσω απορροφηmicroένος από τις επαγ-γελmicroατικές του υποχρεώσεις η Μέιmicroπελ και τα παιδιά ταξίδε-

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

20

ψαν προς την Αγγλία στις αρχές Απριλίου 1895 Τον πρώτοκαιρό οι τρεις τους έmicroειναν microαζί microε τους γονείς της Μέιmicroπελκαι microία από τις αδελφές της την Τζέιν στο σπίτι της οικογέ-νειας στην οδό Άσφιλντ στο Κινγκς Χιθ του Μπέρmicroιγχαmicro ΟΡόναλντ microπερδεύτηκε από αυτή την αλλαγή και microερικές φορέςπερίmicroενε να δει τη βεράντα του σπιτιού τους στο Μπλουmicroφο-ντέιν να προεξέχει από το σπίτι των Σάφιλντ Πολλά χρόνιααργότερα ανακαλούσε στη microνήmicroη του laquoΘυmicroάmicroαι ακόmicroα να κα-τεβαίνω το δρόmicroο στο Μπέρmicroιγχαmicro και να αναρωτιέmicroαι τι είχεγίνει ο microεγάλος εξώστης και το microπαλκόνιraquo Επίσης καινούργιοκαι παράξενο του φαινόταν το πρώτο αληθινό χριστουγεννιά-τικο δέντρο που αντίκριζε έπειτα από laquoτόσα χρόνια παραmicroο-νής στη στέρφα ζεστή χώραraquo

Στη διάρκεια αυτής της επίσκεψης και ενώ οι τρεις τουςετοιmicroάζονταν να επιστρέψουν στη Nότια Αφρική ο Άρθουρπροσβλήθηκε από ρευmicroατικό πυρετό και στη συνέχεια πέθανεαιφνίδια έπειτα από ακατάσχετη αιmicroορραγία Ήταν microόλιςτριάντα εννιά χρόνων Θάφτηκε microερικές ηmicroέρες microετά το θάνα-τό του στις 15 Φεβρουαρίου 1896 στο αγγλικανικό κοιmicroητή-ριο του Μπλουmicroφοντέιν Ο θάνατός του έκλεισε το κεφάλαιοτης ζωής των Τόλκιν στη Νότια Αφρική Eξαιτίας αυτού τουγεγονότος πάντως η οικογένεια δεν πρόλαβε να ζήσει τηναναστάτωση που προκάλεσε ο Πόλεmicroος των Μπόερς ο οποίοςξεκίνησε ύστερα από λίγα χρόνια (1899-1902)

Η Μέιmicroπελ ήταν τώρα microια microητέρα microόνη microε πολύ περιορι-

T Z P P T O sect K I N

Ο συγγραφέας αναφέρεται στο ∆εύτερο Πόλεmicroο των Μπόερς (ο πρώτος είχετελειώσει πριν γεννηθεί ο Τόλκιν) στον οποίο οι δύο ανεξάρτητες δηmicroοκρατίεςτου Τράνσβααλ και του Ελεύθερου Κράτους της Οράγγης πολέmicroησαν microε τον αγ-γλικό αποικιακό στρατό Τελικά τα κράτη αυτά προσαρτήθηκαν στη ΒρετανικήΑυτοκρατορία (ΣτΜ)

21

σmicroένες οικονοmicroικές δυνατότητες Σύντοmicroα οι τρεις τους microετακό-microισαν στο Σέαρχολ όπου το κλίmicroα ήταν πολύ πιο υγιεινό Tοκαινούργιο τους σπίτι στην οδό Γκρέισγουελ 5 ήταν microια όmicroορ-φη και ευρύχωρη αγροικία η οποία microοιραζόταν microια microεσοτοιχίαmicroε microια άλλη Bρισκόταν σχεδόν απέναντι από τη λίmicroνη τουΥδρόmicroυλου του Σέαρχολ κάπου ένα microίλι νότια από την πόλητου Μπέρmicroιγχαmicro Αν και ήταν τόσο κοντά στη microητρόπολη ταυ-τόχρονα βρισκόταν στην καρδιά του αγροτικού ΓουορστερσάιρKαθώς υπήρχαν microόνο άλογα και κάρα ήταν ένα microέρος laquoπολύπαλιά τότε που υπήρχε λιγότερος θόρυβος και περισσότεροπράσινοraquo (για να χρησιmicroοποιήσουmicroε την περιγραφή που δίνει οΤόλκιν για το Σάιρ της Μέσης Γης στο Χόmicroπιτ) Η Μέιmicroπελ ηοποία ήταν microια πολύ χαρισmicroατική και επινοητική γυναίκα εκ-παίδευσε η ίδια τα αγόρια της microέχρι να ενταχθούν στη δηmicroόσιαεκπαίδευση Μεταξύ άλλων η Μέιmicroπελ έmicroαθε τον Ρόναλντ ναδιαβάζει και αργότερα τον microύησε στην καλλιγραφία στο σχέ-διο στα λατινικά στα γαλλικά στο πιάνο (ανεπιτυχώς) και στηβοτανολογία

Το ήσυχο χωριό Γουορστερσάιρ (που αργότερα αποτέλεσετmicroήmicroα του Γουορικσάιρ εξαιτίας αλλαγών στα σύνορα των διοι-κητικών περιφερειών) έγινε σύντοmicroα για τον Ρόναλντ το πιοαγαπηmicroένο microέρος το οποίο συνέδεσε microε αναmicroνήσεις από τηmicroητέρα του που έmicroελλε να χάσει τόσο σύντοmicroα laquoΤο Σάιρ microοιά-ζει πάρα πολύ microε τον κόσmicroο microέσα στον οποίο άρχισα για πρώτηφορά να αντιλαmicroβάνοmicroαι τα πράγmicroατα Αν το πρώτο σου χρι-στουγεννιάτικο δέντρο είναι ένας καχεκτικός ευκάλυπτος καιαν συνήθως σε βασανίζουν η ζέστη και η άmicromicroος ndash τότε ακρι-βώς στην ηλικία που η φαντασία σου αρχίζει να αναπτύσσεταιτο να βρεθείς ξαφνικά σε ένα ήρεmicroο χωριό του Γουορικσάιρ θε-ωρώ πως σου γεννά microια ιδιαίτερη αγάπη για την ύπαιθρο της

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

22

κεντρικής Αγγλίας κύρια χαρακτηριστικά της οποίας είναι ταόmicroορφα βότσαλα οι φτελιές τα ήσυχα ποταmicroάκια κλπ καιασφαλώς οι άνθρωποί τηςraquo3 Τα χωριατόπουλα κορόιδευαν τονmicroικρό Τόλκιν για τα microακριά microαλλιά του (που ήταν τότε της microό-δας για τα αγόρια της microέσης αστικής τάξης)

Ο Υδρόmicroυλος του Σέαρχολ εντυπώθηκε ιδιαίτερα στη φα-ντασία του Ρόναλντ laquoYπήρχε ένας παλιός microύλος που πραγmicroατι-κά άλεθε καλαmicroπόκι στον οποίο δούλευαν δύο microυλωνάδες microιαmicroεγάλη λίmicroνη όπου κολυmicroπούσαν κύκνοι ένας λάκκος microε άmicromicroοmicroία υπέροχη κοιλάδα microε λουλούδια microερικά αγροτόσπιτα παλιάςαρχιτεκτονικής και λίγο πιο microακριά ένα ποταmicroάκι microε ένανακόmicroη microύλοraquo4 Ο Υδρόmicroυλος του Σέαρχολ ήταν ένας παλιόςπλίνθινος microύλος microε microια ψηλή καmicroινάδα Αν και λειτουργούσε microεατmicroοmicroηχανή ένα ποταmicroάκι κυλούσε ακόmicroα κάτω από το microεγά-λο τροχό του Ο microύλος microε τον τροmicroακτικό γιο του microυλωνά έκα-νε microεγάλη εντύπωση στον Ρόναλντ αλλά και στον Χίλαρι

Ο Ρόναλντ και ο microικρότερος αδελφός του είχαν δώσει στογιο του microυλωνά το παρατσούκλι laquoΛευκός ∆ράκοςraquo Ο Χίλαριθυmicroόταν έναν αγρότη microε το παρατσούκλι laquoΜαύρος ∆ράκοςraquo οοποίος τροmicroοκρατούσε τα παιδιά της περιοχής (Κάποτε κυνή-γησε τον Ρόναλντ επειδή microάζευε microανιτάρια) Σε microια επιστολήπου έγραψε πολλά χρόνια αργότερα ο Τόλκιν microιλάει για τογέρο microυλωνά και το γιο του οι οποίοι του προκαλούσαν δέοςόταν ήταν microικρός Σε microια άλλη επιστολή του γράφει πως έζησετα παιδικά του χρόνια laquoΣτο ldquoΣάιρrdquo σε microια εποχή πριν απότην έλευση των microηχανώνraquo Πρόσθετε επίσης πως στην πραγ-

T Z P P T O sect K I N

Στο πρωτότυπο laquoοgreraquo laquoδράκοςraquo microε τη σηmicroασία microε την οποία συναντάται στηνεοελληνική παράδοση δηλαδή microυθικό τέρας microε microορφή ανθρώπου που συχνάείναι ανθρωποφάγο (ΣτΜ)

23

microατικότητα ήταν και ο ίδιος ένα χόmicroπιτ σε όλα εκτός από τοmicroέγεθος Όπως και στα χόmicroπιτ του άρεσαν οι κήποι τα δέ-ντρα και τα χωράφια που δουλεύονταν ακόmicroα microε τα χέρια Κά-πνιζε κι αυτός πίπα και του άρεσαν τα απλά φαγητά Σταάχαρα χρόνια των microέσων του εικοστού αιώνα όταν οι ιστορίεςτου άρχισαν να γίνονται δηmicroοφιλείς τολmicroούσε να φοράει φα-νταχτερά γιλέκα Του άρεσαν τα microανιτάρια που microπορούσε ναβρει κανείς στα χωράφια καθώς και να εκφράζει τη microάλλονστοιχειώδη αίσθηση χιούmicroορ που διέθετε το οποίο microερικοίέβρισκαν κουραστικό Είχε επίσης γράψει πως ως ενήλικος πή-γαινε για ύπνο αργά και αν microπορούσε ξυπνούσε επίσης αργάΌπως και στα χόmicroπιτ δεν του άρεσαν τα ταξίδια Στον Άρχο-ντα των ∆αχτυλιδιών γράφει για ένα microύλο στο Χόmicroπιτον κοντάΣτο Νερό τον οποίο γκρέmicroισαν και αντικατέστησαν microε ένατούβλινο κτίριο που ρύπαινε τόσο την ατmicroόσφαιρα όσο και τοποτάmicroι Υπάρχει microια οmicroοιότητα ανάmicroεσα στη θέα από τοναγροτικό δρόmicroο στον οποίο ζούσε η οικογένεια στο Σέαρχολmicroε το microύλο στα δεξιά και σε microια λεπτοmicroερή απεικόνιση τουΧόmicroπιτον που σχεδίασε ο Τόλκιν για το Χόmicroπιτ τον πρόδροmicroοτου Άρχοντα των ∆αχτυλιδιών

Ο Υδρόmicroυλος του Σέαρχολ γλίτωσε από το τούβλινο τσου-νάmicroι της αστικής εξάπλωσης του Μπέρmicroιγχαmicro και τώρα πλέονδιατηρείται ως αξιοθέατο Οι επισκέπτες microπορούν να ρίξουνέτσι microια φευγαλέα microατιά στον κόσmicroο της παιδικής ηλικίας τουΤόλκιν αλλά και να δουν από κοντά ένα σηmicroαντικό ιστορικόmicroνηmicroείο της Bιοmicroηχανικής Eπανάστασης η οποία άλλαξε τονκόσmicroο Η microεγάλη βαθιά λίmicroνη την οποία ο Ρόναλντ και ο Χί-λαρι γνώριζαν τόσο καλά βρίσκεται εκεί το ίδιο και ο microύλοςmicroε την ψηλή του καmicroινάδα ακόmicroα αναγνωρίσιmicroα έπειτα απότόσο καιρό Εκεί κοντά ως ένδειξη αναγνώρισης της προσφο-

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

24

ράς του Τόλκιν υπάρχει το Πάρκο της Χώρας του Σάιρ και οΒάλτος του Μόζλι εmicroπνευσmicroένα ενδεχοmicroένως από το Παλιό∆άσος στην άκρη του Σάιρ όπως παρουσιάζεται στον Άρχοντατων ∆αχτυλιδιών

Ίσως την ίδια περίπου περίοδο να γεννήθηκε microέσα στην ορ-γιάζουσα φαντασία του Ρόναλντ και ένα άλλο σηmicroαντικό στοι-χείο το επαναλαmicroβανόmicroενο όνειρό του σχετικά microε ένα microεγάλοκατακλυσmicroό ένα πράσινο κύmicroα που θα σάρωνε όλες τις χώρεςΤελικά ύστερα από microια microακρά περίοδο κυοφορίας η ανάmicroνη-ση εκείνου του ονείρου ενσωmicroατώθηκε στον ίδιο φανταστικόκόσmicroο του οποίου το Σάιρ αποτελούσε τmicroήmicroα στη Μέση ΓηΤο όνειρο microεταmicroορφώθηκε στη φανταστική αφήγηση του Τόλ-κιν σχετικά microε την καταστροφή της Νούmicroενορ της δικής τουπαραλλαγής πάνω στην πανάρχαιη ιστορία της βυθισmicroένηςηπείρου Ατλαντίδας

Το 1900 πέντε χρόνια αφότου έφυγε από την Αφρική οΡόναλντ ξεκίνησε τη φοίτησή του στο Σχολείο Κινγκ Έντου-αρντ το καλύτερο σχολείο microέσης εκπαίδευσης στο Μπέρmicroιγ-χαmicro το οποίο τότε βρισκόταν κοντά στο Σταθmicroό Νιου Στριτστο κέντρο της πόλης Τα δίδακτρα τα πλήρωνε ένας θείοςτου Τα κτίρια του σχολείου (τα οποία έχουν πλέον κατεδαφι-στεί) έφεραν τη σφραγίδα του αρχιτέκτονά τους σερ ΤσαρλςΜπάρι ο οποίος σχεδίασε επίσης το σηmicroερινό Κοινοβούλιοστο Λονδίνο Την ίδια περίοδο η Μέιmicroπελ Τόλκιν και η αδελ-φή της Μέι ασπάστηκαν το δόγmicroα της Ρωmicroαιοκαθολικής Εκ-κλησίας παρά την έντονη αντίδραση του ουνιτάριου πατέρατους και των εξ αγχιστείας συγγενών της Mέιmicroπελ οι οποίοι

T Z P P T O sect K I N

Οι ουνιτάριοι απορρίπτουν την τριαδικότητα του Θεού και θεωρούν τον Ιησούγιο ή προφήτη του ενός και microοναδικού Θεού (ΣτΜ)

25

ήταν βαπτιστές Έπαψαν να στηρίζουν οικονοmicroικά τη Mέι-microπελ βυθίζοντάς την έτσι σε ακόmicroη microεγαλύτερη ανέχεια Μη-τέρα και γιοι microετακόmicroισαν από την αγροτική κατοικία τους σεένα σπίτι στο προάστιο Μόζλι ώστε να βρίσκονται πιο κοντάστο Παρεκκλήσιο του Μπέρmicroιγχαmicro στο Ετζmicroπάστον Το Πα-ρεκκλήσιο είχε ιδρυθεί από τον καρδινάλιο Νιούmicroαν κατά τηδεκαετία του 1850 και έγινε η πνευmicroατική εστία της Μέιmicroπελη οποία είχε προηγουmicroένως εκκλησιαστεί σε άλλους πλησιέ-στερους στο σπίτι της ρωmicroαιοκαθολικούς ναούς Ο οραmicroατι-στής Τζον Χένρι Νιούmicroαν (1801-1890) έκανε πολλά για ναδώσει νέα πνοή στο ρωmicroαιοκαθολικισmicroό συνεισφέροντας στο∆όγmicroα αυτό τις οξφορδιανές γνώσεις του τη φαντασία και τοελεύθερο πνεύmicroα του Το Μόζλι βρισκόταν στη διαδροmicroή τουτραmicro προς το κέντρο της πόλης και έτσι η καθηmicroερινή microετά-βαση του Pόναλντ στο σχολείο ήταν πιο εύκολη

Την επόmicroενη χρονιά η οικογένεια αναγκάστηκε να microετακο-microίσει και πάλι σε ένα σπίτι κοντά στο σταθmicroό Κινγκς Χιθ Πί-σω από το καινούργιο τους σπίτι υπήρχε ένα σιδηροδροmicroικόανάχωmicroα γεmicroάτο αγριολούλουδα και χορτάρι (το οποίο ο Ρό-ναλντ αγαπούσε) Ήταν τότε περίπου εννιά χρόνων και οαδελφός του Χίλαρι γύρω στα επτά Tα αγόρια είχαν συνηθί-σει τον ήχο από το τρίξιmicroο των βαγονιών που κουβαλούσανκάρβουνο τα οποία άραζαν σrsquo ένα σταθmicroό λίγο πιο πέρα απότη σιδηροδροmicroική γραmicromicroή Eκεί αποθήκευαν το κάρβουνο Τατρένα έρχονταν από τα ανθρακωρυχεία της Νότιας Ουαλίαςπάνω από εκατό microίλια microακριά και το κάρβουνο προοριζόταν

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

Στο πρωτότυπο Oratory Έτσι ονοmicroάζεται στο Καθολικό ∆όγmicroα το κτίριο στοοποίο οι πιστοί συγκεντρώνονται για να εκφράσουν τη λατρεία τους στο Θεό∆εν είναι εκκλησία αλλά ένα microεγάλο κτίριο που έχει πολλαπλές χρήσεις (ΣτΜ)

26

για τις ακmicroάζουσες βιοmicroηχανίες του Μπέρmicroιγχαmicro Ο Ρόναλντπαρατηρούσε τα ονόmicroατα στα πλαϊνά των βαγονιών ήταν ου-αλικά ονόmicroατα όπως Μπλεν-Ρόντα Mέρντι Νάντιγκλο καιΤρέντεγκαρ

Στην προαναφερθείσα συνέντευξή του στο BBC το 1971 οΤόλκιν αποκάλυψε πόσο σηmicroαντική ήταν αυτή η επαφή του microετα ουαλικά τοπωνύmicroια Από πολλές απόψεις οι εmicroπειρίες τηςπαιδικής του ηλικίας αποτέλεσαν το σπόρο για τις ιστορίεςπου θα επινοούσε σχετικά microε τον κόσmicroο της Μέσης Γης ένανκόσmicroο κατοικηmicroένο από χόmicroπιτ ξωτικά αλλά και σκοτεινότε-ρα πλάσmicroατα όπως τελώνια και δράκους Ο Τόλκιν εξηγούσετη γοητεία που ασκούσαν πάνω του τα ουαλικά laquoTα ουαλικάανέκαθεν microε έλκυαν microε το ρυθmicroό τους και τον ήχο τους περισ-σότερο από οποιαδήποτε άλλη γλώσσα Παρrsquo όλο που πρωτο-είδα τα ονόmicroατα πάνω σε οχήmicroατα microεταφοράς κάρβουνου πά-ντοτε ήθελα να microάθω τι σήmicroαιναν όλα αυτάraquo Συνέχισε λέγο-ντας πως οι ιστορίες του σχεδόν πάντοτε ξεκινούσαν microε έναόνοmicroα laquo∆ώστε microου ένα όνοmicroα και εγώ θα σας φτιάξω microιαιστορία αντίστροφα microε ότι γίνεται συνήθωςraquo Aνέφερε πωςαπό τις σύγχρονες γλώσσες τα ουαλικά και αργότερα τα φιν-λανδικά αποτέλεσαν τις microεγαλύτερες εmicroπνεύσεις για το γρά-ψιmicroό του συmicroπεριλαmicroβανοmicroένης και της δηmicroιουργίας τουΆρχοντα των ∆αχτυλιδιών Τα ουαλικά microάλιστα ήταν η έmicroπνευ-ση για το ένα από τα δυο κύρια παρακλάδια της γλώσσας τωνξωτικών την οποία δηmicroιούργησε και αυτό είχε ως αποτέλεσmicroαπολλά ονόmicroατα του φανταστικού κόσmicroου της Μέσης Γης να εί-ναι ουαλικής προέλευσης όπως εκείνο της Άργουεν της Πρι-γκίπισσας των Ξωτικών του ποταmicroού Άντουιν του λαού τωνΡοχίρριmicro και του Γκουάιχιρ του γιγάντιου αετού

Αργότερα η οικογένεια Τόλκιν microετακόmicroισε σε ένα απλό σπίτι

T Z P P T O sect K I N

27

στην οδό Όλιβερ σε microια φτωχογειτονιά (τώρα πλέον έχει κατε-δαφιστεί κατά τη διάρκεια της αναβάθmicroισης του κέντρου τηςπόλης) Βρισκόταν στην περιοχή του Ετζmicroπάστον η οποία σεγενικές γραmicromicroές ήταν εύπορη σε microικρή απόσταση από το Πα-ρεκκλήσιο του Μπέρmicroιγχαmicro και κοντά σε microια microεγάλη τεχνητήλίmicroνη Για ένα διάστηmicroα η Μέιmicroπελ πήρε τους γιους της από τοΣχολείο Κινγκ Έντουαρντ και τους έγραψε στο σχολείο τουΠαρεκκλησίου το Σχολείο Σεντ Φίλιπ στο οποίο τα δίδακτραήταν πολύ χαmicroηλότερα Ωστόσο το 1903 ο Ρόναλντ κέρδισεmicroια υποτροφία για το Σχολείο Κινγκ Έντουαρντ που βρισκότανσε απόσταση δύο microιλίων από το σπίτι του στο Ετζmicroπάστον καιξανάρχισε τις σπουδές του εκεί το φθινόπωρο Τα Χριστούγεν-να της ίδιας χρονιάς ο Ρόναλντ πήρε την πρώτη του Θεία Με-τάληψη επισφραγίζοντας microε αυτό τον τρόπο τη θερmicroή του αφο-σίωση στην πίστη της microητέρας του

Στη διάρκεια των χριστουγεννιάτικων διακοπών εκείνης τηςχρονιάς η Μέιmicroπελ έγραψε στην πεθερά της Μέρι Τζέιν Τόλ-κιν εσωκλείοντας κάποια σχέδια του Ρόναλντ και του Χίλαρι

Είχατε πει πως προτιmicroάτε να σας στείλουν τα αγόρια δικάτους σχέδια και όχι να σας αγοράσουν κάτι microε τα χρήmicroατάτους και έτσι ζωγράφισαν αυτά για εσάς Ο Ρόναλντ έκανε τοδικό του [σχέδιο] θαυmicroάσιο φέτος ndash microόλις ολοκληρώθηκε microιαέκθεσή του στην αίθουσα του Πατέρα Φράνσις Εργάστηκεσκληρά από τότε που σταmicroάτησαν τα microαθήmicroατα στο σχολείοστις 16 ∆εκεmicroβρίου το ίδιο κι εγώ για να του βρω καινούργιαθέmicroατα ∆εν έχω βγει έξω σχεδόν ένα microήνα ndash ούτε καν για ναπάω στο Παρεκκλήσιο ndash microα ο υγρός και πνιγηρός καιρός έτσικι αλλιώς microε αποτρέπει Από τότε που ο Ρόναλντ σταmicroάτησετο σχολείο microπορώ τουλάχιστον να ξεκουράζοmicroαι τα πρωινά

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

28

Περνάω ολόκληρες εβδοmicroάδες απόλυτης αϋπνίας η οποία σεσυνδυασmicroό microε το βαρύ κρυολόγηmicroα και την αρρώστια microεέχουν καταβάλει

Βρήκα microια ταχυδροmicroική επιταγή αξίας δύο σελινίων και έξιπενών την οποία στείλατε στα αγόρια πριν από κάmicroποσο και-ρό ndash ένα χρόνο τουλάχιστον ndash και η οποία είχε παραπέσειΠέρασαν όλο το απόγευmicroα στην πόλη ξοδεύοντας αυτά ταχρήmicroατα και λίγα ακόmicroη σε πράγmicroατα που ήθελαν να χαρί-σουν Έκαναν όλες τις χριστουγεννιάτικες αγορές για λογαρια-σmicroό microου Ο Ρόναλντ microπορεί να ταιριάζει τις microεταξωτές φόδρεςή οποιαδήποτε απόχρωση υφάσmicroατος σαν αληθινός laquoπαριζιά-νος microόδιστροςraquo Tου βγαίνει άραγε η κληρονοmicroιά του καλλιτέ-χνη ή του υφασmicroατέmicroπορου

Τα πάει πολύ καλά στο σχολείο ndash ξέρει περισσότερα ελληνι-κά απrsquo όσα λατινικά ξέρω εγώ ndash και λέει πως θα ήθελε να κάνειγερmicroανικά microαζί microου στη διάρκεια των διακοπών αν και αυτήτην περίοδο θα προτιmicroούσα να microείνω ξαπλωmicroένη στο κρεβάτι

Ένας νεαρός και πρόσχαρος κληρικός microαθαίνει τον Ρόναλντνα παίζει σκάκι ndash λέει πως έχει διαβάσει υπερβολικά πολύ οτι-δήποτε θα ταίριαζε σε ένα αγόρι κάτω των δεκαπέντε και δενέχει πια κανένα άλλο κλασικό ανάγνωσmicroα να του προτείνει5

Μέσω της επαφής τους microε το Σχολείο Σεντ Φίλιπ η Μέι-microπελ και οι γιοι της είχαν γνωρίσει τον Πατέρα Φράνσις Εξά-βιερ Μόργκαν ο οποίος ενστερνιζόταν τις απόψεις του καρδι-νάλιου Νιούmicroαν σχετικά microε την εκπαίδευση Ο Φράνσις Μόρ-γκαν ήταν ενοριακός ιερέας αποσπασmicroένος στο Παρεκκλήσιο

T Z P P T O sect K I N

Ο παππούς της Μέιmicroπελ ήταν υφασmicroατέmicroπορος Είχε δική του επιχείρηση ηοποία τελικά πτώχευσε (ΣτΜ)

29

και είχε υπηρετήσει υπό τις εντολές του Νιούmicroαν Ο πατέραςΦράνσις πρόσφερε φιλία συmicroβουλές και χρήmicroατα στη χήρακαι στα ορφανά Καθώς τα αγόρια ήταν φιλάσθενα και η microητέ-ρα παρουσίασε σακχαρώδη διαβήτη το 1904 κατόρθωσε τελι-κά να τους στεγάσει σε microια όmicroορφη αγροικία του Παρεκκλη-σίου Η αγροικία Γουντσάιντ6 βρισκόταν κοντά στο αγροτικόκαταφύγιο του Παρεκκλησίου στο γειτονικό χωριό Ρέντναλστην καρδιά της υπαίθρου του Γουορστερσάιρ πάνω στουςΛόφους Λίκι Το τοπίο έmicroοιαζε microε εκείνο του Σέαρχολ και εν-θουσίασε και τους τρεις Όmicroως παρά το ιδανικό περιβάλλονη υγεία της Μέιmicroπελ συνέχισε να επιδεινώνεται αναγκάζονταςτον πατέρα Φράνσις να αναζητήσει βοήθεια για το microεγάλωmicroατων γιων της Ο Ρόναλντ πέρασε το καλοκαιρινό σχολικό τρί-microηνο στο Χόουβ στη νότια ακτή της Αγγλίας microαζί microε τη θείατου Τζέιν Νιβ και το σύζυγό της Έντγουιν ενώ ο Χίλαρι έmicroει-νε microε τους παππούδες του από την πλευρά της microητέρας του

Όταν τα αγόρια επέστρεψαν η Μέιmicroπελ έγραψε στην πε-θερά της laquoΤα αγόρια φαίνονται απίστευτα υγιή σε σύγκριση microετα αδύναmicroα χλοmicroά φαντάσmicroατα τα οποία αποχαιρέτησα πάνωστο τρένο πριν από τέσσερις εβδοmicroάδες Σήmicroερα ο Χίλαριαπόκτησε κοστούmicroι τουίντ και το πρώτο του Ίτον ∆είχνει πε-λώριος Έχουmicroε τέλειο καιρό Τα αγόρια θα σας γράψουν αmicroέ-σως microόλις βρέξει Ποτέ δεν ευχαριστήθηκαν τόσο τις διακοπέςτους ndash microάζεψαν microύρτιλλα ήπιαν τσάι στα χωράφια πέταξανχαρταετό microε τον πατέρα Φράνσις ζωγράφισαν και αναρριχή-θηκαν στα δέντραraquo7

H υγεία της Μέιmicroπελ δε σηmicroείωσε κάποια βελτίωση και ο

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

Kοντό αντρικό σακάκι microε microεγάλα πέτα το οποίο αρχικά ήταν microέρος από τηστολή των σπουδαστών του κολεγίου Ίτον (ΣτΜ)

30

Ρόναλντ ξανάρχισε το σχολείο microετά τις καλοκαιρινές διακο-πές Για να πάει στο microάθηmicroά του έπαιρνε το τρένο αφούπροηγουmicroένως είχε περπατήσει περισσότερο από ένα microίλιώσπου να φτάσει στο σταθmicroό Έφευγε από το σπίτι νωρίς καιεπέστρεφε αργά και ο Χίλαρι microερικές φορές τον περίmicroενεστην εξώπορτα κρατώντας microια λάmicroπα Η Μέιmicroπελ πέθανεστην αγροικία Γουντσάιντ microερικούς microήνες αργότερα στις 14Νοεmicroβρίου 1904 υποκύπτοντας στο διαβήτη για τον οποίοεκείνη την εποχή δεν υπήρχε θεραπεία Την έθαψαν στο κοι-microητήριο της Καθολικής Εκκλησίας του Αγίου Πέτρου στοΜπροmicroσγκρόουβ και στον τάφο της τοποθετήθηκε ένας σταυ-ρός παρόmicroοιος microε εκείνους που έβαζαν στους τάφους των ιερέ-ων του Παρεκκλησίου Το θέαmicroα των δύο microικρών ορφανώνmicroπροστά στον τάφο θα πρέπει να ράγισε τις καρδιές των παρι-σταmicroένων στην κηδεία Χρόνια αργότερα ο Ρόναλντ θυmicroότανlaquoΣτάθηκα microάρτυρας (χωρίς να πολυκαταλαβαίνω) της ηρωικήςκαρτερίας και του πρόωρου θανάτου microέσα σε βαθιά φτώχειατης microητέρας microου της γυναίκας η οποία microε οδήγησε στην Εκ-κλησία ∆έχτηκα την εκπληκτική φιλανθρωπία του πατέραΜόργκαν Όmicroως είχα ερωτευτεί τη Θεία Μετάληψη εξαρ-χήςraquo

Ο Ρόναλντ θυmicroόταν τη microητέρα του ως microια πολύ χαρισmicroατι-κή όmicroορφη και έξυπνη γυναίκα Θεωρούσε πως είχε νιώσειβαθιά microέσα της τον πόνο και τη θλίψη Πίστευε ακράδανταπως ο πρόωρος θάνατός της σε ηλικία τριάντα τεσσάρωνετών είχε επέλθει εξαιτίας της laquoκαταδίωξηςraquo της ρωmicroαιοκαθο-λικής πίστης της από τους προτεστάντες συγγενείς Μπορείκανείς να φανταστεί πόσο πολύ επηρέασε ο θάνατός της ταδυο αδέλφια καθώς microάλιστα συνέβη microετά την επίσης πρόωρηαπώλεια του πατέρα τους Πολύ αργότερα ο Τόλκιν έγραφε

T Z P P T O sect K I N

31

laquoΣτη microητέρα microου η οποία microε δίδασκε η ίδια (microέχρι να πάρωυποτροφία) χρωστώ την αγάπη microου για τη γλωσσολογία ειδι-κά για τις γερmicroανικές γλώσσες και για το ροmicroάντζοraquo Με τηλέξη laquoροmicroάντζοraquo (romance) ο Τόλκιν εννοούσε την πεζογρα-φία και την ποίηση η οποία παρέπεmicroπε σε άλλους κόσmicroουςκαι η οποία επηρέαζε τη φαντασία microέσα από τα άγνωστα καιθαυmicroαστά χαρακτηριστικά των κόσmicroων αυτών Η γλωσσολογίαήταν το γνωστικό και ακαδηmicroαϊκό πεδίο που επέλεξε το οποίοαργότερα επρόκειτο να διδάξει στην Οξφόρδη αλλά και για τοοποίο θα συνέγραφε αφού προηγουmicroένως απόκτησε βαθιάγνώση Είναι ένας γνωστικός κλάδος που εξετάζει την ιστορίατόσο microιας γλώσσας όσο και της λογοτεχνίας της χωρίς ναεστιάζεται microόνο στην πρώτη ή microόνο στη δεύτερη Ο Τόλκινεξελίχθηκε σε microεγαλοφυΐα στο συγκεκριmicroένο τοmicroέα όπως πριναπό αυτόν ο Τζέικοmicroπ Γκριmicro και ο αδελφός του Βίλχελmicro έγι-ναν διάσηmicroοι για τη συλλογή λαϊκών ιστοριών και παραmicroυθιών

Από τα νεανικά του χρόνια ο Ρόναλντ Τόλκιν έτρεφε microεγά-λη εκτίmicroηση για τη microητέρα του και τον πατέρα του Η απώλειάτους επηρέασε έντονα την αίσθηση της ταυτότητάς του microεπολλούς διαφορετικούς τρόπους Το πατρικό όνοmicroα της microητέ-ρας του ήταν Σάφιλντ και ο Ρόναλντ διέκρινε microια αντίθεσηανάmicroεσα στους Τόλκιν και στους Σάφιλντ και ταυτιζόταν σταπερισσότερα ζητήmicroατα microε τη δεύτερη οικογένεια Οι Τόλκινπολλές γενιές πριν από τη δική του γέννηση είχαν έρθει στηνΑγγλία ως Γερmicroανοί microετανάστες και το όνοmicroα έγινε αιτία ναδηmicroιουργηθούν οικογενειακοί microύθοι σχετικά microε την προέλευσήτου όπως συmicroβαίνει συχνά σε παρόmicroοιες περιπτώσεις Μιαιστορία που άρεσε στον Ρόναλντ ήταν αυτή που έλεγε πως τοόνοmicroα προερχόταν από ένα παρατσούκλι που είχε δοθεί σε κά-ποιον πρόγονό του tollkuumlhn laquoαπερίσκεπτοςraquo [Στο ηmicroιτελές

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

32

έργο του laquoThe Notion Club Papersraquo ο ίδιος ο Τόλκιν είδε δώ-σει στον εαυτό του ένα άλλο φανταστικό όνοmicroα εκείνο τουlaquoΚαθηγητή Ράσmicroπολντ Παράτολmicroου)] Στις πιο πρόσφατεςγενιές οι Τόλκιν ήταν κατασκευαστές πιάνων και είχαν αντι-microετωπίσει οικονοmicroικές δυσκολίες Αντίθετα θεωρούσε πως οιΣάφιλντ ήταν βέροι Άγγλοι microε καταγωγή από την περιοχήΊβσαmicro του Γουορστερσάιρ Καθώς το microέρος βρισκόταν στα ∆υ-τικά Μίντλαντς οι Σάφιλντ ανήκαν σε microια περιοχή που ο Τόλ-κιν επρόκειτο να αγαπήσει για τις διαλέκτους και τη γεωγρα-φία της Η microητέρα του η Μέιmicroπελ αντιπροσώπευε γιrsquo αυτόνότι πιο καλό διέθετε η οικογένεια Σάφιλντ Όπως έγραφε οίδιος laquoΑν και Τόλκιν στο όνοmicroα είmicroαι ένας Σάφιλντ στα γού-στα στα χαρίσmicroατα και στην ανατροφήraquo Το Γουορστερσάιρόπως αντιπροσωπευόταν από το Σέαρχολ ήταν γιrsquo αυτόν ηιδιαίτερη πατρίδα του laquoΟποιαδήποτε γωνιά αυτής της περιο-χής (ανεξάρτητα από το πόσο όmicroορφη ή άθλια) είναι για microένακατά έναν ακαθόριστο τρόπο ldquoπατρίδαrdquo όπως δεν είναι κανέ-να άλλο microέρος του κόσmicroουraquo Η αίσθηση της διαφοράς microεταξύτης κληρονοmicroιάς του από τους Τόλκιν και εκείνης από τουςΣάφιλντ τονιζόταν ακόmicroη περισσότερο από την προσχώρησητης Μέιmicroπελ στο ρωmicroαιοκαθολικισmicroό Οι Τόλκιν ήταν προτε-στάντες (όπως ήταν και οι Σάφιλντ) αλλά φαίνεται πως η νέαπίστη της microητέρας ήταν για το γιο η πεmicroπτουσία της Αγγλίαςκαι των ∆υτικών Μίντλαντς καθώς είχε τις ρίζες της στη microακράmicroεσαιωνική περίοδο Οι δικές του ρωmicroαιοκαθολικές πεποιθή-σεις ήταν έντονα συνδεδεmicroένες microε τη microητέρα του σε όλη τηδιάρκεια της ζωής του

T Z P P T O sect K I N

10

microοι ξεχώριζαν από τα υπόλοιπα βιβλία και τους άνοιξα microε microε-γάλο ενθουσιασmicroό Η Συντροφιά του ∆αχτυλιδιού είχε ακόmicroηπερισσότερα στοιχεία σχετικά microε τα χόmicroπιτ Έτσι δανείστηκατον πρώτο από τους τρεις τόmicroους του Άρχοντα των ∆αχτυλι-διών και πέρασα σε ένα άλλο στάδιο ανακάλυψης

Στις microέρες microας είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς έναν κό-σmicroο δίχως τις ιστορίες του Τζ Ρ Ρ Τόλκιν σχετικά microε τη ΜέσηΓη τα ξωτικά τους microάγους και τα χόmicroπιτ Το όνοmicroά του είναιπασίγνωστο από την Αγγλία microέχρι τον Καναδά και από την Ια-πωνία microέχρι τη Νότια Αφρική Πολύ καιρό πριν από την προβο-λή των επιτυχηmicroένων ταινιών τα βιβλία Χόmicroπιτ και Άρχοντας των∆αχτυλιδιών ήταν δηmicroοφιλή σε ολόκληρο τον κόσmicroο Στους φα-νατικούς αναγνώστες τους περιλαmicroβάνονταν υδραυλικοί και microε-ταπτυχιακοί φοιτητές microηχανικοί αυτοκινήτων και δάσκαλοι συ-νταξιούχοι και παιδιά Το φαινόmicroενο Τόλκιν ξεκίνησε microε τις πο-λιτισmicroικές αναταραχές της δεκαετίας του 1960 και δηmicroιούργησεmicroια άνευ προηγουmicroένου ζήτηση για ιστορίες του φανταστικούκαι του απόκοσmicroου όπως η σειρά του Χάρι Πότερ η σειρά τουΛυκόφωτος και άλλες οι οποίες γεmicroίζουν πλέον microεγάλα τmicroήmicroα-τα των βιβλιοπωλείων σε κάθε γωνιά του πλανήτη

Ποιος ήταν αυτός ο άνθρωπος που έγινε θρύλος Από πούπροέρχονται οι ιστορίες της Μέσης Γης και η microυθολογία πάνωστην οποία βασίζονται Αυτή είναι η ιστορία ενός πολύ εσω-στρεφούς ευφυέστατου και εκκεντρικού καθηγητή ο οποίοςδίδασκε ένα ιδιαίτερο γνωστικό αντικείmicroενο στο πανεπιστήmicroιοΗ φαντασία του επικοινωνούσε microε τη βαθιά λαχτάρα microας γιαιστορίες που όπως όλες οι ιστορίες οι οποίες έχουν ξεχωρίσεικαι επιβιώσει ανά τους αιώνες τρέφουν το πνεύmicroα Όταν προ-σπάθησε να εκδώσει τον Άρχοντα τον ∆αχτυλιδιών ndash καρπό δώ-δεκα περίπου ετών συγγραφής δυσκολεύτηκε πολύ να βρει εκ-

T Z P P T O sect K I N

11

δότη Όταν τελικά τα κατάφερε ο εκδότης του αν και έδειξεενθουσιασmicroό αντιmicroετώπισε το έργο ως ένα εγχείρηmicroα που θατου προκαλούσε οικονοmicroική ζηmicroία χωρίς να microπορεί να φαντα-στεί τα πλούτη που αυτό θα έφερνε τόσο στον εκδοτικό οίκοτου όσο και στο συγγραφέα Ο Τόλκιν είχε αντιmicroετωπίσει microε-γάλες οικονοmicroικές δυσκολίες από τότε που έmicroεινε ορφανός Οκηδεmicroόνας του επί τρία χρόνια του απαγόρευε ακόmicroη και ναεπικοινωνεί microε τη γυναίκα την οποία είχε ερωτευτεί Λίγο και-ρό αφότου η ευφυΐα του αναγνωρίστηκε τελικά στην Οξφόρδηβρέθηκε στη δίνη του Α΄ Παγκόσmicroιου πολέmicroου και υπέστη νευ-ρική διαταραχή πολεmicroώντας στη Μάχη του Σοmicro

Αυτά είναι microόνο ένα microέρος της ιστορίας του Τζ Ρ Ρ Τόλ-κιν Πίσω από το βάθος και τον πλούτο του Άρχοντα των ∆αχτυ-λιδιών υπάρχουν πάνω από πενήντα χρόνια δηmicroιουργίας ταοποία συνοδεύουν τις γλώσσες την ιστορία τους λαούς και τηγεωγραφία της Μέσης Γης καθώς και microια συγκροτηmicroένη microυθο-λογία και microία συλλογή θρύλων εmicroπνευσmicroένων από τις εκπληκτι-κές γνώσεις του Τόλκιν στην αρχαία ιστορία και στην παράδο-ση της βορειοδυτικής Ευρώπης Ο Τόλκιν έγινε microύθος δηmicroιουρ-γώντας ένα microύθο ο οποίος αιχmicroαλώτισε τη φαντασία ατόmicroωνπολύ διαφορετικών microεταξύ τους σε ολόκληρο τον κόσmicroο

Υπάρχουν microερικά τεχνικά ζητήmicroατα που αφορούν το βιβλίοτα οποία είmicroαι αναγκασmicroένος να διευκρινίσω Το πρώτο είναιπως κράτησα τον πληθυντικό laquoDwarvesraquo για τη λέξη laquoDwarfraquo(Νάνος) όπως τον χρησιmicroοποιούσε και ο Τόλκιν όταν αναφερό-ταν στα πλάσmicroατα αυτά microέσα στις ιστορίες του Όπως συνηθί-ζεται πια όταν κάποιος γράφει για τον Τόλκιν το δεύτερο ζήτη-microα είναι η ανάγκη να διαχωρίζεται το Σιλmicroαρίλλιον το οποίο εκ-δόθηκε το 1977 (τέσσερα χρόνια microετά το θάνατο του Τόλκιν)από τον τεράστιο αριθmicroό ηmicroιτελών ιστοριών προσχεδίων χρο-

para P O sect O deg O trade

12

νικών λεξικών και αναφορών σχετικά microε την εξέλιξη των γλωσ-σών των ξωτικών που ο Τόλκιν άφησε πίσω microε το θάνατό τουΑυτή η αχανής δεξαmicroενή αναφέρεται στο παρόν βιβλίο ως laquoΣιλ-microαρίλλιονraquo επειδή αποτελούσε προσχέδιο ενός ιδιαίτερου κοmicro-microατιού της φανταστικής ιστορίας της Μέσης Γης Το κοmicromicroάτιαυτό αφορά τα πολύτιmicroα πετράδια που ονοmicroάζονται Σίλmicroαριλ ήσχετίζεται microε το παρελθόν ή το microέλλον της περιόδου κατά τηνοποία εmicroφανίστηκαν Το Σιλmicroαρίλλιον του 1977 είναι microια συ-γκροτηmicroένη και έγκυρη εκδοχή η οποία βασίζεται στο παραπά-νω εκτεταmicroένο υλικό και η οποία εκδόθηκε microε την επιmicroέλεια τουγιου του Τόλκιν Κρίστοφερ

Πρέπει να αναγνωρίσω ότι οφείλω πολλά σε κάποιους γιατη συγγραφή αυτής της βιογραφίας Όλα αυτά τα χρόνια έχωδιαβάσει πολυάριθmicroες microελέτες υψηλής ποιότητας σχετικά microετη ζωή και το έργο του Τζ Ρ Ρ Τόλκιν κάποιες από τις οποί-ες microε βοήθησαν ιδιαίτερα Η επίσηmicroη βιογραφία του Τόλκιντην οποία έγραψε ο εκλιπών Χάmicroφρεϊ Κάρπεντερ το 1977 πα-ραmicroένει πολύτιmicroη ακόmicroη και τώρα που είναι διαθέσιmicroα στοκοινό πολύ περισσότερα κείmicroενα του Τόλκιν και αυτό γιατί οΚάρπεντερ είχε πρόσβαση σε προσωπικά αρχεία και διέθετετην ικανότητα να βγάζει νόηmicroα από ένα πλήθος ηmicroιτελών κει-microένων κρυπτογραφηmicroένων ηmicroερολογίων και αντιφατικώναπόψεων Eκτός από αυτόν πρέπει να αναφέρω τους ΤζονΓκαρθ Γουέιν Γ Χάmicroοντ και Κριστίνα Σκαλ Μπράιαν ΣίmicroπλιΜποmicroπ Μπλάκχαmicro Ντάγκλας Α Άντερσον Μάθιου Ντίκερ-σον Μάικλ Ντράουτ Τοmicro Σίπι Κόλιν Μάνλαβ ∆ήmicroητρα Φή-microη Βέρλιν Φλίγκαρ Κόρι Όλσεν Τζον Ρέιτλιφ ΓουόλτερΧούπερ τον εκλιπόντα Κλάιντ Σ Κίλmicroπι και τον Α Ν Γουίλ-σον Αν και πολλά από τα έργα τους δεν έχουν βιογραφικό πε-ριεχόmicroενο microε βοήθησαν να αποκτήσω βαθιά γνώση να κατα-

T Z P P T O sect K I N

13

νοήσω την πραγmicroατικότητα της εποχής και αποτέλεσαν πηγήέmicroπνευσης Μολονότι το βιβλίο microου δεν προορίζεται για ακα-δηmicroαϊκούς αλλά για το microέσο αναγνώστη που θέλει να διερευ-νήσει τη ζωή του Τόλκιν και το πώς αυτή σχετίζεται microε τιςιστορίες του για τη Μέση Γη η σοφία όσων συγγραφέων ανέ-φερα και πολλών άλλων υπήρξε ένα αναγκαίο υπόβαθρο

Οφείλω επίσης να ευχαριστήσω το Κέντρο Marion EWade το Κολέγιο Γουίτον του Ιλινόι και τη Βιβλιοθήκη Μπό-ντλιαν της Οξφόρδης ndash η οποία διαθέτει microια ξεχωριστή συλλο-γή για τον Τζ Ρ Ρ Τόλκιν ndash για τις microοναδικές πηγές που microουπρόσφεραν Ευχαριστώ τον εκδοτικό οίκο Paulist Press πουmicroου επέτρεψε να προσαρmicroόσω κάποιο υλικό από το βιβλίοmicroου Tolkien and CS Lewis The Gift of Friendship (Tόλκιν καιK Σ Λιούις Tο ∆ώρο της Φιλίας) Θέλω ακόmicroη να ευχαριστή-σω την ακούραστη επιmicroελήτρια και φίλη Άλισον Χαλ η οποίαδεν έπαψε ποτέ να microε ενθαρρύνει την Κίρστεν Έθεριτζ τηνΤζέσικα Τίνκερ τη Μάργκαρετ Μίλτον τη Λάιζα Νάγκεντκαι άλλους συνεργάτες του εκδοτικού οίκου Lion Hudson οιοποίοι microε βοήθησαν Ευχαριστώ επίσης τη σύζυγό microου ΣίντιΖάντις όχι microόνο για τη στήριξη και την ενθάρρυνση που microουπρόσφερε αλλά και επειδή δουλεύοντας η ίδια σκληρά στήρι-ξε το σπιτικό microας οικονοmicroικά στη διάρκεια δύσκολων καιρώνΤέλος θέλω να πω πως χρωστώ πολλά στους αναγνώστες απόπολλές χώρες του κόσmicroου microεγάλους και microικρούς κάποιοι απότους οποίους σίγουρα θα έχουν τριχωτά πόδια και ίσως microυτεράαυτιά Η αγάπη τους για το έργο του Τόλκιν είναι microεταδοτικήκαι οι γνώσεις τους συχνά προκαλούν δέος ειδικά όταν κατα-λήγουν σε ερωτήσεις στο τέλος microιας συζήτησης Χαίροmicroαιαφάνταστα που όταν έκανα την πρώτη microου διάλεξη στο Σύλ-λογο Φίλων Τόλκιν και οι σοβαρές ερωτήσεις είχαν αρχίσει να

para P O sect O deg O trade

14

παίρνουν τέλος η απάντησή microου στην ερώτηση laquoΈχουν ταΜπάλρογκ φτεράraquo ήταν laquo∆εν ξέρωraquo Αν είχα πει ναι ή όχι οδιάλογος θα συνεχιζόταν ακόmicroα και φαντάζοmicroαι πως δε θα εί-χα χρόνο να γράψω βιβλία

Κόλιν ΝτούριεζΚέσγουικ Κούmicroπρια Απρίλιος 2012

T Z P P T O sect K I N

1

laquoΣτην πραγmicroατικότηταείmicroαι ένα χόmicroπιτraquo

Στο σπίτι της οικογένειας Τόλκιν επικρατούσε αναστάτωσηΟ microικρός Ρόναλντ είχε εξαφανιστεί Συνήθως κοίmicroιζαν το βρέ-φος σε ένα δροσερό σηmicroείο του σπιτιού κατά τη διάρκεια τουmicroεσηmicroεριού H ανησυχία των γονιών του ήταν δικαιολογηmicroένηmicroια και στην περιοχή υπήρχαν τσακάλια και λύκοι τα οποίαmicroπορούσαν να microπουν στην πόλη από τα έρηmicroα βοσκοτόπιαπου ξεκινούσαν λίγο πιο πέρα από τα σπίτια αναζητώντας τηλεία τους

Το ζεύγος Τόλκιν φερόταν καλά στους δύο microαύρους υπηρέ-τες του microια καmicroαριέρα και έναν νεαρό που ονοmicroαζόταν ΆιζακΗ Μέιmicroπελ Τόλκιν αντιπαθούσε τη συmicroπεριφορά πολλώναποίκων απέναντι στους ιθαγενείς του Ελεύθερου Κράτους τηςΟράγγης και παρrsquo όλο που αναστατώθηκε αρκετά φάνηκενα αποδέχεται την απλή εξήγηση του Άιζακ πως είχε πάρει

Το Ελεύθερο Κράτος της Οράγγης είναι επαρχία της Νότιας Αφρικής Ιδρύ-θηκε ως κράτος το 1836 από Ολλανδούς Γάλλους και Γερmicroανούς αποίκουςΤο 1902 έπειτα από σκληρούς πολέmicroους microε τους Άγγλους πέρασε στην κυ-ριαρχία της Βρετανίας Tο 1910 προσχώρησε στη Νοτιοαφρικανική Ένωση(ΣτΜ)

16

τον Ρόναλντ microαζί του στο χωριό του για να επιδείξει microε υπε-ρηφάνεια στους συγχωριανούς του ένα λευκό microωρό Αργότεραόταν απόκτησε δικό του γιο θέλοντας να εκφράσει την εκτίmicroη-σή του απέναντι στους Τόλκιν ο Άιζακ τον ονόmicroασε laquoΆιζακΤόλκιν Βίκτωρraquo προσθέτοντας και το Βίκτωρ για να τιmicroήσειτη βασίλισσα Βικτορία

Ο Τζον Ρόναλντ Ρόιελ Τόλκιν για να αναφέρουmicroε το πλή-ρες όνοmicroά του1 γεννήθηκε στις 3 Ιανουαρίου 1892 στοΜπλουmicroφοντέιν της Νότιας Αφρικής και ήταν ο πρώτος γιοςενός ζευγαριού Άγγλων του Άρθουρ και της Μέιmicroπελ ΤόλκινΟι γονείς του κατάγονταν από το Μπέρmicroιγχαmicro το οποίο βρί-σκεται στα Μίντλαντς της Αγγλίας H Μέιmicroπελ Σάφιλντόπως ήταν το πατρικό όνοmicroα της microητέρας του Pόναλντ είχε τα-ξιδέψει microε πλοίο microέχρι το Κέιπ Τάουν για να παντρευτεί τονΆρθουρ έναν τραπεζίτη ο οποίος είχε microεταναστεύσει στηνΑφρική αναζητώντας καλύτερη τύχη στην πλούσια σε ορυκτάχώρα Η Τράπεζα της Αφρικής τον είχε προαγάγει σε διευθυ-ντή του υποκαταστήmicroατος του Μπλουmicroφοντέιν στην καρδιάτου Ελεύθερου Κράτους της Οράγγης περίπου εφτακόσια microίλιαmicroακριά από το Κέιπ Τάουν Η ανακάλυψη χρυσού και διαmicroα-ντιών ήταν η αιτία να επεκταθούν οι τραπεζικές δραστηριότη-τες σrsquo αυτή την περιοχή Η Μέιmicroπελ Σάφιλντ έφυγε από τηνΑγγλία το Μάρτιο του 1891 Η τελετή του γάmicroου έγινε τον επό-microενο microήνα στον Αγγλικανικό Καθεδρικό Ναό του Κέιπ Τάουν

Στο Μπλουmicroφοντέιν η οικογένεια ζούσε laquoστην άκρη τηςοδού Μέτλαντ έχοντας πίσω της τις σκονισmicroένες και άδεντρες

T Z P P T O sect K I N

Όπως δηλώνει και η ονοmicroασία τους (Μεσόγεια θα microπορούσαmicroε να τα ονοmicroά-σουmicroε στα ελληνικά) τα Mίντλαντς είναι περιοχή της Kεντρικής Αγγλίας(ΣτΜ)

17

πεδιάδες της σαβάναςraquo Η Μέιmicroπελ περιέγραφε τον πρωτό-τοκό της σε microια επιστολή προς την πεθερά της που ζούσε στηνΑγγλία laquoΤο microωρό microοιάζει microε νεραϊδάκι όταν είναι ντυmicroένο microελευκές δαντέλες και άσπρα παπουτσάκια Όταν είναι γυmicroνού-λι νοmicroίζω πως microοιάζει περισσότερο microε ξωτικόraquo Το microωρό αυτόεπρόκειτο να γίνει ένας λαmicroπρός ακαδηmicroαϊκός και συγγραφέ-ας ο οποίος δεκαετίες αργότερα θα επανασύστηνε τα θαυmicroα-στά και εντυπωσιακά ξωτικά της ευρωπαϊκής παράδοσης καιτων θρύλων σε καινούργιες γενιές συνεπαρmicroένων αναγνωστών∆ε θα έmicroοιαζαν και πολύ microε τις γλυκανάλατες λεπτεπίλεπτεςνεράιδες των βικτοριανών παιδικών του χρόνων ∆υστυχώς ηΜέιmicroπελ δεν έmicroελλε να ζήσει τόσο ώστε να δει το γιο της νααποκτά παγκόσmicroια φήmicroη

H εξαφάνιση του microικρού Ρόναλντ ήταν ένα microόνο από τα γε-γονότα που ανησύχησαν τη Μέιmicroπελ σε σχέση microε το microωρό τηςτο οποίο θεωρούσε ιδιαίτερα ευαίσθητο Σε κάποια περίπτω-ση αmicroυδρές αναmicroνήσεις της οποίας ο Ρόναλντ διατηρούσεστην κατοπινή ζωή του όταν ήταν νήπιο την ώρα που έτρεχεmicroέσα στο ψηλό ξερό χορτάρι του microεγάλου κήπου τους ενό-χλησε microια ταραντούλα (οι αράχνες αυτές microπορούν να φτάσουνστο microέγεθος ενός αντρικού χεριού) η οποία τον δάγκωσε χύ-νοντας το δηλητήριό της microέσα του Γύρισε κλαίγοντας στο σπί-τι όπου η παραmicroάνα του ρούφηξε ψύχραιmicroα το δηλητήριο απότο τραύmicroα Ο Ρόναλντ θυmicroόταν το τρέξιmicroο και το κλάmicroα αλλάόχι την πελώρια αράχνη Ίσως όmicroως αυτή η εmicroπειρία ήταν οσπόρος για πολλές αναφορές σε γιγάντιες αράχνες στις ιστο-

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

Στο πρωτότυπο veldt Έτσι ονοmicroάζονταν από τους πρώτους Ολλανδούς αποί-κους οι απέραντες πεδινές εκτάσεις της Νότιας Αφρικής οι οποίες είναι καλυmicro-microένες σχεδόν από χορτάρι και θάmicroνους (ΣτΜ)

18

ρίες του microεγαλύτερη από τις οποίες ήταν η Ουνγκόλιαντ τοαρχαίο πλάσmicroα που κατάπιε το φως του κόσmicroου στην πρώτηεποχή της Μέσης Γης και ασφαλώς η απόγονός της η Σέλο-microπ την οποία τα χόmicroπιτ Φρόντο και Σαmicro συνάντησαν στο επι-κίνδυνο ταξίδι τους microέσα στη σκιερή χώρα της Μόρντορ τοβασίλειο του Σκοτεινού Άρχοντα Σάουρον

Όmicroως πέρα από αυτούς τους κινδύνους που διέτρεχε ο Ρό-ναλντ η Μέιmicroπελ ανησυχούσε για την υγεία του παιδιού λόγωτης αποπνικτικής ζέστης που επικρατούσε κατά το microεγαλύτεροmicroέρος του έτους αλλά και της σκόνης που ερχόταν από τηνανεmicroοδαρmicroένη πεδιάδα H έγνοια της Μέιmicroπελ έγινε microεγαλύ-τερη ακόmicroη καθώς ο Άρθουρ δεν έδειχνε καmicroιά διάθεση να επι-στρέψουν στην Αγγλία Ήταν πλέον ολοφάνερο για εκείνηπως ο σύζυγός της δεν επιθυmicroούσε ούτε καν microια περίοδο δια-κοπών στην Αγγλία παρrsquo όλο που η τράπεζα του όφειλε microιαάδεια Αντίθετα microε τη Μέιmicroπελ ο Άρθουρ αισθανόταν πωςβρισκόταν στο στοιχείο του στην Αφρική καθώς αντιmicroετώπιζετη microεγάλη πρόκληση να αυξήσει την πελατεία της τράπεζαςmicroέσα στο αφιλόξενο περιβάλλον της χώρας των Μπόερς οπληθυσmicroός της οποίας στην πλειονότητά του αντιπαθούσετους Βρετανούς Η σύζυγός του ένιωσε φόβο όταν διάβασε τηνεπιστολή που ο Άρθουρ έστειλε κάποια φορά στον πατέρατου στο Μπέρmicroιγχαmicro laquoΝοmicroίζω πως θα τα καταφέρω καλά σεαυτό τον τόπο και δε σκέφτοmicroαι να επιστρέψω για microόνιmicroηεγκατάσταση στην Αγγλίαraquo Ύστερα η ίδια η Μέιmicroπελ ανα-

T Z P P T O sect K I N

Μπόερς (=αγρότες) ονοmicroάζονταν οι απόγονοι των πρώτων Ολλανδών οι οποί-οι εποίκισαν το 18ο αιώνα αρχικά το ακρωτήριο της Νότιας Αφρικής και αργότε-ρα το εσωτερικό της Emicroπλέχτηκαν σε δύο πολέmicroους microε τη Bρετανική Aυτοκρα-τορία οι οποίοι έmicroειναν γνωστοί ως Πόλεmicroοι των Mπόερς (ΣτΜ)

19

γκάστηκε να διώξει από το microυαλό της τις σκέψεις για microια επί-σκεψη στην πατρίδα ήταν έγκυος στο δεύτερο γιο της τον Χί-λαρι ο οποίος γεννήθηκε στις 17 Φεβρουαρίου 1894

Ο Χίλαρι αποδείχτηκε πιο σκληροτράχηλος από το microεγαλύ-τερο αδελφό του που γινόταν ολοένα και πιο ασθενικός σrsquo εκεί-νο το τραχύ κλίmicroα Το ζευγάρι κατάλαβε πως η ανελέητη ζέστηεπιδρούσε αρνητικά στην υγεία του Ρόναλντ Η Μέιmicroπελ ήταναπελπισmicroένη Το Νοέmicroβρη του 1894 πήρε τον Ρόναλντ καιτον Χίλαρι ο οποίος ήταν ακόmicroα βρέφος και έmicroειναν σε έναπαραλιακό microέρος όπου το κλίmicroα ήταν πιο ήπιο κοντά στοΚέιπ Τάουν εκατοντάδες microίλια microακριά από το σπίτι τους Χρό-νια αργότερα ο Ρόναλντ microπορούσε να ανακαλέσει αmicroυδρέςαναmicroνήσεις ενός ατέλειωτου ταξιδιού microε τρένο και microιας microεγά-λης αmicromicroώδους παραλίας Kάποτε σε microια συνέντευξή του στοραδιοφωνικό σταθmicroό του BBC είχε πει laquoΘυmicroάmicroαι να κάνωmicroπάνιο στον Ινδικό Ωκεανό πριν ακόmicroα κλείσω τα δύο microου χρό-νιαraquo2 Όταν λίγες ηmicroέρες αργότερα η Μέιmicroπελ επέστρεψε microε ταπαιδιά στο Μπλουmicroφοντέιν ο Άρθουρ κανόνισε το ταξίδι τουςστην Αγγλία Όπως της είπε ο ίδιος θα ερχόταν αργότερα OΡόναλντ θυmicroόταν τον πατέρα του να γράφει laquoΑ Ρ Τόλκινraquo πά-νω στο ταξιδιωτικό microπαούλο τους καθώς η Μέιmicroπελ και τα παι-διά ετοιmicroάζονταν να φύγουν ndash το microπαούλο αυτό ο Ρόναλντ τοκράτησε στα χρόνια που ακολούθησαν ως πολύτιmicroο ενθύmicroιο ndashκι αυτή η ανάmicroνηση ήταν η τελευταία που είχε από τον πατέρατου Σε microια ηmicroιτελή ιστορία που έγραψε σχεδόν microισό αιώνα αρ-γότερα microε τίτλο laquoThe Notion Club Papersraquo (laquoΤα Έγγραφα τηςΛέσχης των Εννοιώνraquo) έδωσε στον εαυτό του το φανταστικόόνοmicroα laquoΤζον Άρθουρσονraquo

Ενώ ο Άρθουρ έmicroεινε πίσω απορροφηmicroένος από τις επαγ-γελmicroατικές του υποχρεώσεις η Μέιmicroπελ και τα παιδιά ταξίδε-

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

20

ψαν προς την Αγγλία στις αρχές Απριλίου 1895 Τον πρώτοκαιρό οι τρεις τους έmicroειναν microαζί microε τους γονείς της Μέιmicroπελκαι microία από τις αδελφές της την Τζέιν στο σπίτι της οικογέ-νειας στην οδό Άσφιλντ στο Κινγκς Χιθ του Μπέρmicroιγχαmicro ΟΡόναλντ microπερδεύτηκε από αυτή την αλλαγή και microερικές φορέςπερίmicroενε να δει τη βεράντα του σπιτιού τους στο Μπλουmicroφο-ντέιν να προεξέχει από το σπίτι των Σάφιλντ Πολλά χρόνιααργότερα ανακαλούσε στη microνήmicroη του laquoΘυmicroάmicroαι ακόmicroα να κα-τεβαίνω το δρόmicroο στο Μπέρmicroιγχαmicro και να αναρωτιέmicroαι τι είχεγίνει ο microεγάλος εξώστης και το microπαλκόνιraquo Επίσης καινούργιοκαι παράξενο του φαινόταν το πρώτο αληθινό χριστουγεννιά-τικο δέντρο που αντίκριζε έπειτα από laquoτόσα χρόνια παραmicroο-νής στη στέρφα ζεστή χώραraquo

Στη διάρκεια αυτής της επίσκεψης και ενώ οι τρεις τουςετοιmicroάζονταν να επιστρέψουν στη Nότια Αφρική ο Άρθουρπροσβλήθηκε από ρευmicroατικό πυρετό και στη συνέχεια πέθανεαιφνίδια έπειτα από ακατάσχετη αιmicroορραγία Ήταν microόλιςτριάντα εννιά χρόνων Θάφτηκε microερικές ηmicroέρες microετά το θάνα-τό του στις 15 Φεβρουαρίου 1896 στο αγγλικανικό κοιmicroητή-ριο του Μπλουmicroφοντέιν Ο θάνατός του έκλεισε το κεφάλαιοτης ζωής των Τόλκιν στη Νότια Αφρική Eξαιτίας αυτού τουγεγονότος πάντως η οικογένεια δεν πρόλαβε να ζήσει τηναναστάτωση που προκάλεσε ο Πόλεmicroος των Μπόερς ο οποίοςξεκίνησε ύστερα από λίγα χρόνια (1899-1902)

Η Μέιmicroπελ ήταν τώρα microια microητέρα microόνη microε πολύ περιορι-

T Z P P T O sect K I N

Ο συγγραφέας αναφέρεται στο ∆εύτερο Πόλεmicroο των Μπόερς (ο πρώτος είχετελειώσει πριν γεννηθεί ο Τόλκιν) στον οποίο οι δύο ανεξάρτητες δηmicroοκρατίεςτου Τράνσβααλ και του Ελεύθερου Κράτους της Οράγγης πολέmicroησαν microε τον αγ-γλικό αποικιακό στρατό Τελικά τα κράτη αυτά προσαρτήθηκαν στη ΒρετανικήΑυτοκρατορία (ΣτΜ)

21

σmicroένες οικονοmicroικές δυνατότητες Σύντοmicroα οι τρεις τους microετακό-microισαν στο Σέαρχολ όπου το κλίmicroα ήταν πολύ πιο υγιεινό Tοκαινούργιο τους σπίτι στην οδό Γκρέισγουελ 5 ήταν microια όmicroορ-φη και ευρύχωρη αγροικία η οποία microοιραζόταν microια microεσοτοιχίαmicroε microια άλλη Bρισκόταν σχεδόν απέναντι από τη λίmicroνη τουΥδρόmicroυλου του Σέαρχολ κάπου ένα microίλι νότια από την πόλητου Μπέρmicroιγχαmicro Αν και ήταν τόσο κοντά στη microητρόπολη ταυ-τόχρονα βρισκόταν στην καρδιά του αγροτικού ΓουορστερσάιρKαθώς υπήρχαν microόνο άλογα και κάρα ήταν ένα microέρος laquoπολύπαλιά τότε που υπήρχε λιγότερος θόρυβος και περισσότεροπράσινοraquo (για να χρησιmicroοποιήσουmicroε την περιγραφή που δίνει οΤόλκιν για το Σάιρ της Μέσης Γης στο Χόmicroπιτ) Η Μέιmicroπελ ηοποία ήταν microια πολύ χαρισmicroατική και επινοητική γυναίκα εκ-παίδευσε η ίδια τα αγόρια της microέχρι να ενταχθούν στη δηmicroόσιαεκπαίδευση Μεταξύ άλλων η Μέιmicroπελ έmicroαθε τον Ρόναλντ ναδιαβάζει και αργότερα τον microύησε στην καλλιγραφία στο σχέ-διο στα λατινικά στα γαλλικά στο πιάνο (ανεπιτυχώς) και στηβοτανολογία

Το ήσυχο χωριό Γουορστερσάιρ (που αργότερα αποτέλεσετmicroήmicroα του Γουορικσάιρ εξαιτίας αλλαγών στα σύνορα των διοι-κητικών περιφερειών) έγινε σύντοmicroα για τον Ρόναλντ το πιοαγαπηmicroένο microέρος το οποίο συνέδεσε microε αναmicroνήσεις από τηmicroητέρα του που έmicroελλε να χάσει τόσο σύντοmicroα laquoΤο Σάιρ microοιά-ζει πάρα πολύ microε τον κόσmicroο microέσα στον οποίο άρχισα για πρώτηφορά να αντιλαmicroβάνοmicroαι τα πράγmicroατα Αν το πρώτο σου χρι-στουγεννιάτικο δέντρο είναι ένας καχεκτικός ευκάλυπτος καιαν συνήθως σε βασανίζουν η ζέστη και η άmicromicroος ndash τότε ακρι-βώς στην ηλικία που η φαντασία σου αρχίζει να αναπτύσσεταιτο να βρεθείς ξαφνικά σε ένα ήρεmicroο χωριό του Γουορικσάιρ θε-ωρώ πως σου γεννά microια ιδιαίτερη αγάπη για την ύπαιθρο της

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

22

κεντρικής Αγγλίας κύρια χαρακτηριστικά της οποίας είναι ταόmicroορφα βότσαλα οι φτελιές τα ήσυχα ποταmicroάκια κλπ καιασφαλώς οι άνθρωποί τηςraquo3 Τα χωριατόπουλα κορόιδευαν τονmicroικρό Τόλκιν για τα microακριά microαλλιά του (που ήταν τότε της microό-δας για τα αγόρια της microέσης αστικής τάξης)

Ο Υδρόmicroυλος του Σέαρχολ εντυπώθηκε ιδιαίτερα στη φα-ντασία του Ρόναλντ laquoYπήρχε ένας παλιός microύλος που πραγmicroατι-κά άλεθε καλαmicroπόκι στον οποίο δούλευαν δύο microυλωνάδες microιαmicroεγάλη λίmicroνη όπου κολυmicroπούσαν κύκνοι ένας λάκκος microε άmicromicroοmicroία υπέροχη κοιλάδα microε λουλούδια microερικά αγροτόσπιτα παλιάςαρχιτεκτονικής και λίγο πιο microακριά ένα ποταmicroάκι microε ένανακόmicroη microύλοraquo4 Ο Υδρόmicroυλος του Σέαρχολ ήταν ένας παλιόςπλίνθινος microύλος microε microια ψηλή καmicroινάδα Αν και λειτουργούσε microεατmicroοmicroηχανή ένα ποταmicroάκι κυλούσε ακόmicroα κάτω από το microεγά-λο τροχό του Ο microύλος microε τον τροmicroακτικό γιο του microυλωνά έκα-νε microεγάλη εντύπωση στον Ρόναλντ αλλά και στον Χίλαρι

Ο Ρόναλντ και ο microικρότερος αδελφός του είχαν δώσει στογιο του microυλωνά το παρατσούκλι laquoΛευκός ∆ράκοςraquo Ο Χίλαριθυmicroόταν έναν αγρότη microε το παρατσούκλι laquoΜαύρος ∆ράκοςraquo οοποίος τροmicroοκρατούσε τα παιδιά της περιοχής (Κάποτε κυνή-γησε τον Ρόναλντ επειδή microάζευε microανιτάρια) Σε microια επιστολήπου έγραψε πολλά χρόνια αργότερα ο Τόλκιν microιλάει για τογέρο microυλωνά και το γιο του οι οποίοι του προκαλούσαν δέοςόταν ήταν microικρός Σε microια άλλη επιστολή του γράφει πως έζησετα παιδικά του χρόνια laquoΣτο ldquoΣάιρrdquo σε microια εποχή πριν απότην έλευση των microηχανώνraquo Πρόσθετε επίσης πως στην πραγ-

T Z P P T O sect K I N

Στο πρωτότυπο laquoοgreraquo laquoδράκοςraquo microε τη σηmicroασία microε την οποία συναντάται στηνεοελληνική παράδοση δηλαδή microυθικό τέρας microε microορφή ανθρώπου που συχνάείναι ανθρωποφάγο (ΣτΜ)

23

microατικότητα ήταν και ο ίδιος ένα χόmicroπιτ σε όλα εκτός από τοmicroέγεθος Όπως και στα χόmicroπιτ του άρεσαν οι κήποι τα δέ-ντρα και τα χωράφια που δουλεύονταν ακόmicroα microε τα χέρια Κά-πνιζε κι αυτός πίπα και του άρεσαν τα απλά φαγητά Σταάχαρα χρόνια των microέσων του εικοστού αιώνα όταν οι ιστορίεςτου άρχισαν να γίνονται δηmicroοφιλείς τολmicroούσε να φοράει φα-νταχτερά γιλέκα Του άρεσαν τα microανιτάρια που microπορούσε ναβρει κανείς στα χωράφια καθώς και να εκφράζει τη microάλλονστοιχειώδη αίσθηση χιούmicroορ που διέθετε το οποίο microερικοίέβρισκαν κουραστικό Είχε επίσης γράψει πως ως ενήλικος πή-γαινε για ύπνο αργά και αν microπορούσε ξυπνούσε επίσης αργάΌπως και στα χόmicroπιτ δεν του άρεσαν τα ταξίδια Στον Άρχο-ντα των ∆αχτυλιδιών γράφει για ένα microύλο στο Χόmicroπιτον κοντάΣτο Νερό τον οποίο γκρέmicroισαν και αντικατέστησαν microε ένατούβλινο κτίριο που ρύπαινε τόσο την ατmicroόσφαιρα όσο και τοποτάmicroι Υπάρχει microια οmicroοιότητα ανάmicroεσα στη θέα από τοναγροτικό δρόmicroο στον οποίο ζούσε η οικογένεια στο Σέαρχολmicroε το microύλο στα δεξιά και σε microια λεπτοmicroερή απεικόνιση τουΧόmicroπιτον που σχεδίασε ο Τόλκιν για το Χόmicroπιτ τον πρόδροmicroοτου Άρχοντα των ∆αχτυλιδιών

Ο Υδρόmicroυλος του Σέαρχολ γλίτωσε από το τούβλινο τσου-νάmicroι της αστικής εξάπλωσης του Μπέρmicroιγχαmicro και τώρα πλέονδιατηρείται ως αξιοθέατο Οι επισκέπτες microπορούν να ρίξουνέτσι microια φευγαλέα microατιά στον κόσmicroο της παιδικής ηλικίας τουΤόλκιν αλλά και να δουν από κοντά ένα σηmicroαντικό ιστορικόmicroνηmicroείο της Bιοmicroηχανικής Eπανάστασης η οποία άλλαξε τονκόσmicroο Η microεγάλη βαθιά λίmicroνη την οποία ο Ρόναλντ και ο Χί-λαρι γνώριζαν τόσο καλά βρίσκεται εκεί το ίδιο και ο microύλοςmicroε την ψηλή του καmicroινάδα ακόmicroα αναγνωρίσιmicroα έπειτα απότόσο καιρό Εκεί κοντά ως ένδειξη αναγνώρισης της προσφο-

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

24

ράς του Τόλκιν υπάρχει το Πάρκο της Χώρας του Σάιρ και οΒάλτος του Μόζλι εmicroπνευσmicroένα ενδεχοmicroένως από το Παλιό∆άσος στην άκρη του Σάιρ όπως παρουσιάζεται στον Άρχοντατων ∆αχτυλιδιών

Ίσως την ίδια περίπου περίοδο να γεννήθηκε microέσα στην ορ-γιάζουσα φαντασία του Ρόναλντ και ένα άλλο σηmicroαντικό στοι-χείο το επαναλαmicroβανόmicroενο όνειρό του σχετικά microε ένα microεγάλοκατακλυσmicroό ένα πράσινο κύmicroα που θα σάρωνε όλες τις χώρεςΤελικά ύστερα από microια microακρά περίοδο κυοφορίας η ανάmicroνη-ση εκείνου του ονείρου ενσωmicroατώθηκε στον ίδιο φανταστικόκόσmicroο του οποίου το Σάιρ αποτελούσε τmicroήmicroα στη Μέση ΓηΤο όνειρο microεταmicroορφώθηκε στη φανταστική αφήγηση του Τόλ-κιν σχετικά microε την καταστροφή της Νούmicroενορ της δικής τουπαραλλαγής πάνω στην πανάρχαιη ιστορία της βυθισmicroένηςηπείρου Ατλαντίδας

Το 1900 πέντε χρόνια αφότου έφυγε από την Αφρική οΡόναλντ ξεκίνησε τη φοίτησή του στο Σχολείο Κινγκ Έντου-αρντ το καλύτερο σχολείο microέσης εκπαίδευσης στο Μπέρmicroιγ-χαmicro το οποίο τότε βρισκόταν κοντά στο Σταθmicroό Νιου Στριτστο κέντρο της πόλης Τα δίδακτρα τα πλήρωνε ένας θείοςτου Τα κτίρια του σχολείου (τα οποία έχουν πλέον κατεδαφι-στεί) έφεραν τη σφραγίδα του αρχιτέκτονά τους σερ ΤσαρλςΜπάρι ο οποίος σχεδίασε επίσης το σηmicroερινό Κοινοβούλιοστο Λονδίνο Την ίδια περίοδο η Μέιmicroπελ Τόλκιν και η αδελ-φή της Μέι ασπάστηκαν το δόγmicroα της Ρωmicroαιοκαθολικής Εκ-κλησίας παρά την έντονη αντίδραση του ουνιτάριου πατέρατους και των εξ αγχιστείας συγγενών της Mέιmicroπελ οι οποίοι

T Z P P T O sect K I N

Οι ουνιτάριοι απορρίπτουν την τριαδικότητα του Θεού και θεωρούν τον Ιησούγιο ή προφήτη του ενός και microοναδικού Θεού (ΣτΜ)

25

ήταν βαπτιστές Έπαψαν να στηρίζουν οικονοmicroικά τη Mέι-microπελ βυθίζοντάς την έτσι σε ακόmicroη microεγαλύτερη ανέχεια Μη-τέρα και γιοι microετακόmicroισαν από την αγροτική κατοικία τους σεένα σπίτι στο προάστιο Μόζλι ώστε να βρίσκονται πιο κοντάστο Παρεκκλήσιο του Μπέρmicroιγχαmicro στο Ετζmicroπάστον Το Πα-ρεκκλήσιο είχε ιδρυθεί από τον καρδινάλιο Νιούmicroαν κατά τηδεκαετία του 1850 και έγινε η πνευmicroατική εστία της Μέιmicroπελη οποία είχε προηγουmicroένως εκκλησιαστεί σε άλλους πλησιέ-στερους στο σπίτι της ρωmicroαιοκαθολικούς ναούς Ο οραmicroατι-στής Τζον Χένρι Νιούmicroαν (1801-1890) έκανε πολλά για ναδώσει νέα πνοή στο ρωmicroαιοκαθολικισmicroό συνεισφέροντας στο∆όγmicroα αυτό τις οξφορδιανές γνώσεις του τη φαντασία και τοελεύθερο πνεύmicroα του Το Μόζλι βρισκόταν στη διαδροmicroή τουτραmicro προς το κέντρο της πόλης και έτσι η καθηmicroερινή microετά-βαση του Pόναλντ στο σχολείο ήταν πιο εύκολη

Την επόmicroενη χρονιά η οικογένεια αναγκάστηκε να microετακο-microίσει και πάλι σε ένα σπίτι κοντά στο σταθmicroό Κινγκς Χιθ Πί-σω από το καινούργιο τους σπίτι υπήρχε ένα σιδηροδροmicroικόανάχωmicroα γεmicroάτο αγριολούλουδα και χορτάρι (το οποίο ο Ρό-ναλντ αγαπούσε) Ήταν τότε περίπου εννιά χρόνων και οαδελφός του Χίλαρι γύρω στα επτά Tα αγόρια είχαν συνηθί-σει τον ήχο από το τρίξιmicroο των βαγονιών που κουβαλούσανκάρβουνο τα οποία άραζαν σrsquo ένα σταθmicroό λίγο πιο πέρα απότη σιδηροδροmicroική γραmicromicroή Eκεί αποθήκευαν το κάρβουνο Τατρένα έρχονταν από τα ανθρακωρυχεία της Νότιας Ουαλίαςπάνω από εκατό microίλια microακριά και το κάρβουνο προοριζόταν

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

Στο πρωτότυπο Oratory Έτσι ονοmicroάζεται στο Καθολικό ∆όγmicroα το κτίριο στοοποίο οι πιστοί συγκεντρώνονται για να εκφράσουν τη λατρεία τους στο Θεό∆εν είναι εκκλησία αλλά ένα microεγάλο κτίριο που έχει πολλαπλές χρήσεις (ΣτΜ)

26

για τις ακmicroάζουσες βιοmicroηχανίες του Μπέρmicroιγχαmicro Ο Ρόναλντπαρατηρούσε τα ονόmicroατα στα πλαϊνά των βαγονιών ήταν ου-αλικά ονόmicroατα όπως Μπλεν-Ρόντα Mέρντι Νάντιγκλο καιΤρέντεγκαρ

Στην προαναφερθείσα συνέντευξή του στο BBC το 1971 οΤόλκιν αποκάλυψε πόσο σηmicroαντική ήταν αυτή η επαφή του microετα ουαλικά τοπωνύmicroια Από πολλές απόψεις οι εmicroπειρίες τηςπαιδικής του ηλικίας αποτέλεσαν το σπόρο για τις ιστορίεςπου θα επινοούσε σχετικά microε τον κόσmicroο της Μέσης Γης ένανκόσmicroο κατοικηmicroένο από χόmicroπιτ ξωτικά αλλά και σκοτεινότε-ρα πλάσmicroατα όπως τελώνια και δράκους Ο Τόλκιν εξηγούσετη γοητεία που ασκούσαν πάνω του τα ουαλικά laquoTα ουαλικάανέκαθεν microε έλκυαν microε το ρυθmicroό τους και τον ήχο τους περισ-σότερο από οποιαδήποτε άλλη γλώσσα Παρrsquo όλο που πρωτο-είδα τα ονόmicroατα πάνω σε οχήmicroατα microεταφοράς κάρβουνου πά-ντοτε ήθελα να microάθω τι σήmicroαιναν όλα αυτάraquo Συνέχισε λέγο-ντας πως οι ιστορίες του σχεδόν πάντοτε ξεκινούσαν microε έναόνοmicroα laquo∆ώστε microου ένα όνοmicroα και εγώ θα σας φτιάξω microιαιστορία αντίστροφα microε ότι γίνεται συνήθωςraquo Aνέφερε πωςαπό τις σύγχρονες γλώσσες τα ουαλικά και αργότερα τα φιν-λανδικά αποτέλεσαν τις microεγαλύτερες εmicroπνεύσεις για το γρά-ψιmicroό του συmicroπεριλαmicroβανοmicroένης και της δηmicroιουργίας τουΆρχοντα των ∆αχτυλιδιών Τα ουαλικά microάλιστα ήταν η έmicroπνευ-ση για το ένα από τα δυο κύρια παρακλάδια της γλώσσας τωνξωτικών την οποία δηmicroιούργησε και αυτό είχε ως αποτέλεσmicroαπολλά ονόmicroατα του φανταστικού κόσmicroου της Μέσης Γης να εί-ναι ουαλικής προέλευσης όπως εκείνο της Άργουεν της Πρι-γκίπισσας των Ξωτικών του ποταmicroού Άντουιν του λαού τωνΡοχίρριmicro και του Γκουάιχιρ του γιγάντιου αετού

Αργότερα η οικογένεια Τόλκιν microετακόmicroισε σε ένα απλό σπίτι

T Z P P T O sect K I N

27

στην οδό Όλιβερ σε microια φτωχογειτονιά (τώρα πλέον έχει κατε-δαφιστεί κατά τη διάρκεια της αναβάθmicroισης του κέντρου τηςπόλης) Βρισκόταν στην περιοχή του Ετζmicroπάστον η οποία σεγενικές γραmicromicroές ήταν εύπορη σε microικρή απόσταση από το Πα-ρεκκλήσιο του Μπέρmicroιγχαmicro και κοντά σε microια microεγάλη τεχνητήλίmicroνη Για ένα διάστηmicroα η Μέιmicroπελ πήρε τους γιους της από τοΣχολείο Κινγκ Έντουαρντ και τους έγραψε στο σχολείο τουΠαρεκκλησίου το Σχολείο Σεντ Φίλιπ στο οποίο τα δίδακτραήταν πολύ χαmicroηλότερα Ωστόσο το 1903 ο Ρόναλντ κέρδισεmicroια υποτροφία για το Σχολείο Κινγκ Έντουαρντ που βρισκότανσε απόσταση δύο microιλίων από το σπίτι του στο Ετζmicroπάστον καιξανάρχισε τις σπουδές του εκεί το φθινόπωρο Τα Χριστούγεν-να της ίδιας χρονιάς ο Ρόναλντ πήρε την πρώτη του Θεία Με-τάληψη επισφραγίζοντας microε αυτό τον τρόπο τη θερmicroή του αφο-σίωση στην πίστη της microητέρας του

Στη διάρκεια των χριστουγεννιάτικων διακοπών εκείνης τηςχρονιάς η Μέιmicroπελ έγραψε στην πεθερά της Μέρι Τζέιν Τόλ-κιν εσωκλείοντας κάποια σχέδια του Ρόναλντ και του Χίλαρι

Είχατε πει πως προτιmicroάτε να σας στείλουν τα αγόρια δικάτους σχέδια και όχι να σας αγοράσουν κάτι microε τα χρήmicroατάτους και έτσι ζωγράφισαν αυτά για εσάς Ο Ρόναλντ έκανε τοδικό του [σχέδιο] θαυmicroάσιο φέτος ndash microόλις ολοκληρώθηκε microιαέκθεσή του στην αίθουσα του Πατέρα Φράνσις Εργάστηκεσκληρά από τότε που σταmicroάτησαν τα microαθήmicroατα στο σχολείοστις 16 ∆εκεmicroβρίου το ίδιο κι εγώ για να του βρω καινούργιαθέmicroατα ∆εν έχω βγει έξω σχεδόν ένα microήνα ndash ούτε καν για ναπάω στο Παρεκκλήσιο ndash microα ο υγρός και πνιγηρός καιρός έτσικι αλλιώς microε αποτρέπει Από τότε που ο Ρόναλντ σταmicroάτησετο σχολείο microπορώ τουλάχιστον να ξεκουράζοmicroαι τα πρωινά

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

28

Περνάω ολόκληρες εβδοmicroάδες απόλυτης αϋπνίας η οποία σεσυνδυασmicroό microε το βαρύ κρυολόγηmicroα και την αρρώστια microεέχουν καταβάλει

Βρήκα microια ταχυδροmicroική επιταγή αξίας δύο σελινίων και έξιπενών την οποία στείλατε στα αγόρια πριν από κάmicroποσο και-ρό ndash ένα χρόνο τουλάχιστον ndash και η οποία είχε παραπέσειΠέρασαν όλο το απόγευmicroα στην πόλη ξοδεύοντας αυτά ταχρήmicroατα και λίγα ακόmicroη σε πράγmicroατα που ήθελαν να χαρί-σουν Έκαναν όλες τις χριστουγεννιάτικες αγορές για λογαρια-σmicroό microου Ο Ρόναλντ microπορεί να ταιριάζει τις microεταξωτές φόδρεςή οποιαδήποτε απόχρωση υφάσmicroατος σαν αληθινός laquoπαριζιά-νος microόδιστροςraquo Tου βγαίνει άραγε η κληρονοmicroιά του καλλιτέ-χνη ή του υφασmicroατέmicroπορου

Τα πάει πολύ καλά στο σχολείο ndash ξέρει περισσότερα ελληνι-κά απrsquo όσα λατινικά ξέρω εγώ ndash και λέει πως θα ήθελε να κάνειγερmicroανικά microαζί microου στη διάρκεια των διακοπών αν και αυτήτην περίοδο θα προτιmicroούσα να microείνω ξαπλωmicroένη στο κρεβάτι

Ένας νεαρός και πρόσχαρος κληρικός microαθαίνει τον Ρόναλντνα παίζει σκάκι ndash λέει πως έχει διαβάσει υπερβολικά πολύ οτι-δήποτε θα ταίριαζε σε ένα αγόρι κάτω των δεκαπέντε και δενέχει πια κανένα άλλο κλασικό ανάγνωσmicroα να του προτείνει5

Μέσω της επαφής τους microε το Σχολείο Σεντ Φίλιπ η Μέι-microπελ και οι γιοι της είχαν γνωρίσει τον Πατέρα Φράνσις Εξά-βιερ Μόργκαν ο οποίος ενστερνιζόταν τις απόψεις του καρδι-νάλιου Νιούmicroαν σχετικά microε την εκπαίδευση Ο Φράνσις Μόρ-γκαν ήταν ενοριακός ιερέας αποσπασmicroένος στο Παρεκκλήσιο

T Z P P T O sect K I N

Ο παππούς της Μέιmicroπελ ήταν υφασmicroατέmicroπορος Είχε δική του επιχείρηση ηοποία τελικά πτώχευσε (ΣτΜ)

29

και είχε υπηρετήσει υπό τις εντολές του Νιούmicroαν Ο πατέραςΦράνσις πρόσφερε φιλία συmicroβουλές και χρήmicroατα στη χήρακαι στα ορφανά Καθώς τα αγόρια ήταν φιλάσθενα και η microητέ-ρα παρουσίασε σακχαρώδη διαβήτη το 1904 κατόρθωσε τελι-κά να τους στεγάσει σε microια όmicroορφη αγροικία του Παρεκκλη-σίου Η αγροικία Γουντσάιντ6 βρισκόταν κοντά στο αγροτικόκαταφύγιο του Παρεκκλησίου στο γειτονικό χωριό Ρέντναλστην καρδιά της υπαίθρου του Γουορστερσάιρ πάνω στουςΛόφους Λίκι Το τοπίο έmicroοιαζε microε εκείνο του Σέαρχολ και εν-θουσίασε και τους τρεις Όmicroως παρά το ιδανικό περιβάλλονη υγεία της Μέιmicroπελ συνέχισε να επιδεινώνεται αναγκάζονταςτον πατέρα Φράνσις να αναζητήσει βοήθεια για το microεγάλωmicroατων γιων της Ο Ρόναλντ πέρασε το καλοκαιρινό σχολικό τρί-microηνο στο Χόουβ στη νότια ακτή της Αγγλίας microαζί microε τη θείατου Τζέιν Νιβ και το σύζυγό της Έντγουιν ενώ ο Χίλαρι έmicroει-νε microε τους παππούδες του από την πλευρά της microητέρας του

Όταν τα αγόρια επέστρεψαν η Μέιmicroπελ έγραψε στην πε-θερά της laquoΤα αγόρια φαίνονται απίστευτα υγιή σε σύγκριση microετα αδύναmicroα χλοmicroά φαντάσmicroατα τα οποία αποχαιρέτησα πάνωστο τρένο πριν από τέσσερις εβδοmicroάδες Σήmicroερα ο Χίλαριαπόκτησε κοστούmicroι τουίντ και το πρώτο του Ίτον ∆είχνει πε-λώριος Έχουmicroε τέλειο καιρό Τα αγόρια θα σας γράψουν αmicroέ-σως microόλις βρέξει Ποτέ δεν ευχαριστήθηκαν τόσο τις διακοπέςτους ndash microάζεψαν microύρτιλλα ήπιαν τσάι στα χωράφια πέταξανχαρταετό microε τον πατέρα Φράνσις ζωγράφισαν και αναρριχή-θηκαν στα δέντραraquo7

H υγεία της Μέιmicroπελ δε σηmicroείωσε κάποια βελτίωση και ο

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

Kοντό αντρικό σακάκι microε microεγάλα πέτα το οποίο αρχικά ήταν microέρος από τηστολή των σπουδαστών του κολεγίου Ίτον (ΣτΜ)

30

Ρόναλντ ξανάρχισε το σχολείο microετά τις καλοκαιρινές διακο-πές Για να πάει στο microάθηmicroά του έπαιρνε το τρένο αφούπροηγουmicroένως είχε περπατήσει περισσότερο από ένα microίλιώσπου να φτάσει στο σταθmicroό Έφευγε από το σπίτι νωρίς καιεπέστρεφε αργά και ο Χίλαρι microερικές φορές τον περίmicroενεστην εξώπορτα κρατώντας microια λάmicroπα Η Μέιmicroπελ πέθανεστην αγροικία Γουντσάιντ microερικούς microήνες αργότερα στις 14Νοεmicroβρίου 1904 υποκύπτοντας στο διαβήτη για τον οποίοεκείνη την εποχή δεν υπήρχε θεραπεία Την έθαψαν στο κοι-microητήριο της Καθολικής Εκκλησίας του Αγίου Πέτρου στοΜπροmicroσγκρόουβ και στον τάφο της τοποθετήθηκε ένας σταυ-ρός παρόmicroοιος microε εκείνους που έβαζαν στους τάφους των ιερέ-ων του Παρεκκλησίου Το θέαmicroα των δύο microικρών ορφανώνmicroπροστά στον τάφο θα πρέπει να ράγισε τις καρδιές των παρι-σταmicroένων στην κηδεία Χρόνια αργότερα ο Ρόναλντ θυmicroότανlaquoΣτάθηκα microάρτυρας (χωρίς να πολυκαταλαβαίνω) της ηρωικήςκαρτερίας και του πρόωρου θανάτου microέσα σε βαθιά φτώχειατης microητέρας microου της γυναίκας η οποία microε οδήγησε στην Εκ-κλησία ∆έχτηκα την εκπληκτική φιλανθρωπία του πατέραΜόργκαν Όmicroως είχα ερωτευτεί τη Θεία Μετάληψη εξαρ-χήςraquo

Ο Ρόναλντ θυmicroόταν τη microητέρα του ως microια πολύ χαρισmicroατι-κή όmicroορφη και έξυπνη γυναίκα Θεωρούσε πως είχε νιώσειβαθιά microέσα της τον πόνο και τη θλίψη Πίστευε ακράδανταπως ο πρόωρος θάνατός της σε ηλικία τριάντα τεσσάρωνετών είχε επέλθει εξαιτίας της laquoκαταδίωξηςraquo της ρωmicroαιοκαθο-λικής πίστης της από τους προτεστάντες συγγενείς Μπορείκανείς να φανταστεί πόσο πολύ επηρέασε ο θάνατός της ταδυο αδέλφια καθώς microάλιστα συνέβη microετά την επίσης πρόωρηαπώλεια του πατέρα τους Πολύ αργότερα ο Τόλκιν έγραφε

T Z P P T O sect K I N

31

laquoΣτη microητέρα microου η οποία microε δίδασκε η ίδια (microέχρι να πάρωυποτροφία) χρωστώ την αγάπη microου για τη γλωσσολογία ειδι-κά για τις γερmicroανικές γλώσσες και για το ροmicroάντζοraquo Με τηλέξη laquoροmicroάντζοraquo (romance) ο Τόλκιν εννοούσε την πεζογρα-φία και την ποίηση η οποία παρέπεmicroπε σε άλλους κόσmicroουςκαι η οποία επηρέαζε τη φαντασία microέσα από τα άγνωστα καιθαυmicroαστά χαρακτηριστικά των κόσmicroων αυτών Η γλωσσολογίαήταν το γνωστικό και ακαδηmicroαϊκό πεδίο που επέλεξε το οποίοαργότερα επρόκειτο να διδάξει στην Οξφόρδη αλλά και για τοοποίο θα συνέγραφε αφού προηγουmicroένως απόκτησε βαθιάγνώση Είναι ένας γνωστικός κλάδος που εξετάζει την ιστορίατόσο microιας γλώσσας όσο και της λογοτεχνίας της χωρίς ναεστιάζεται microόνο στην πρώτη ή microόνο στη δεύτερη Ο Τόλκινεξελίχθηκε σε microεγαλοφυΐα στο συγκεκριmicroένο τοmicroέα όπως πριναπό αυτόν ο Τζέικοmicroπ Γκριmicro και ο αδελφός του Βίλχελmicro έγι-ναν διάσηmicroοι για τη συλλογή λαϊκών ιστοριών και παραmicroυθιών

Από τα νεανικά του χρόνια ο Ρόναλντ Τόλκιν έτρεφε microεγά-λη εκτίmicroηση για τη microητέρα του και τον πατέρα του Η απώλειάτους επηρέασε έντονα την αίσθηση της ταυτότητάς του microεπολλούς διαφορετικούς τρόπους Το πατρικό όνοmicroα της microητέ-ρας του ήταν Σάφιλντ και ο Ρόναλντ διέκρινε microια αντίθεσηανάmicroεσα στους Τόλκιν και στους Σάφιλντ και ταυτιζόταν σταπερισσότερα ζητήmicroατα microε τη δεύτερη οικογένεια Οι Τόλκινπολλές γενιές πριν από τη δική του γέννηση είχαν έρθει στηνΑγγλία ως Γερmicroανοί microετανάστες και το όνοmicroα έγινε αιτία ναδηmicroιουργηθούν οικογενειακοί microύθοι σχετικά microε την προέλευσήτου όπως συmicroβαίνει συχνά σε παρόmicroοιες περιπτώσεις Μιαιστορία που άρεσε στον Ρόναλντ ήταν αυτή που έλεγε πως τοόνοmicroα προερχόταν από ένα παρατσούκλι που είχε δοθεί σε κά-ποιον πρόγονό του tollkuumlhn laquoαπερίσκεπτοςraquo [Στο ηmicroιτελές

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

32

έργο του laquoThe Notion Club Papersraquo ο ίδιος ο Τόλκιν είδε δώ-σει στον εαυτό του ένα άλλο φανταστικό όνοmicroα εκείνο τουlaquoΚαθηγητή Ράσmicroπολντ Παράτολmicroου)] Στις πιο πρόσφατεςγενιές οι Τόλκιν ήταν κατασκευαστές πιάνων και είχαν αντι-microετωπίσει οικονοmicroικές δυσκολίες Αντίθετα θεωρούσε πως οιΣάφιλντ ήταν βέροι Άγγλοι microε καταγωγή από την περιοχήΊβσαmicro του Γουορστερσάιρ Καθώς το microέρος βρισκόταν στα ∆υ-τικά Μίντλαντς οι Σάφιλντ ανήκαν σε microια περιοχή που ο Τόλ-κιν επρόκειτο να αγαπήσει για τις διαλέκτους και τη γεωγρα-φία της Η microητέρα του η Μέιmicroπελ αντιπροσώπευε γιrsquo αυτόνότι πιο καλό διέθετε η οικογένεια Σάφιλντ Όπως έγραφε οίδιος laquoΑν και Τόλκιν στο όνοmicroα είmicroαι ένας Σάφιλντ στα γού-στα στα χαρίσmicroατα και στην ανατροφήraquo Το Γουορστερσάιρόπως αντιπροσωπευόταν από το Σέαρχολ ήταν γιrsquo αυτόν ηιδιαίτερη πατρίδα του laquoΟποιαδήποτε γωνιά αυτής της περιο-χής (ανεξάρτητα από το πόσο όmicroορφη ή άθλια) είναι για microένακατά έναν ακαθόριστο τρόπο ldquoπατρίδαrdquo όπως δεν είναι κανέ-να άλλο microέρος του κόσmicroουraquo Η αίσθηση της διαφοράς microεταξύτης κληρονοmicroιάς του από τους Τόλκιν και εκείνης από τουςΣάφιλντ τονιζόταν ακόmicroη περισσότερο από την προσχώρησητης Μέιmicroπελ στο ρωmicroαιοκαθολικισmicroό Οι Τόλκιν ήταν προτε-στάντες (όπως ήταν και οι Σάφιλντ) αλλά φαίνεται πως η νέαπίστη της microητέρας ήταν για το γιο η πεmicroπτουσία της Αγγλίαςκαι των ∆υτικών Μίντλαντς καθώς είχε τις ρίζες της στη microακράmicroεσαιωνική περίοδο Οι δικές του ρωmicroαιοκαθολικές πεποιθή-σεις ήταν έντονα συνδεδεmicroένες microε τη microητέρα του σε όλη τηδιάρκεια της ζωής του

T Z P P T O sect K I N

11

δότη Όταν τελικά τα κατάφερε ο εκδότης του αν και έδειξεενθουσιασmicroό αντιmicroετώπισε το έργο ως ένα εγχείρηmicroα που θατου προκαλούσε οικονοmicroική ζηmicroία χωρίς να microπορεί να φαντα-στεί τα πλούτη που αυτό θα έφερνε τόσο στον εκδοτικό οίκοτου όσο και στο συγγραφέα Ο Τόλκιν είχε αντιmicroετωπίσει microε-γάλες οικονοmicroικές δυσκολίες από τότε που έmicroεινε ορφανός Οκηδεmicroόνας του επί τρία χρόνια του απαγόρευε ακόmicroη και ναεπικοινωνεί microε τη γυναίκα την οποία είχε ερωτευτεί Λίγο και-ρό αφότου η ευφυΐα του αναγνωρίστηκε τελικά στην Οξφόρδηβρέθηκε στη δίνη του Α΄ Παγκόσmicroιου πολέmicroου και υπέστη νευ-ρική διαταραχή πολεmicroώντας στη Μάχη του Σοmicro

Αυτά είναι microόνο ένα microέρος της ιστορίας του Τζ Ρ Ρ Τόλ-κιν Πίσω από το βάθος και τον πλούτο του Άρχοντα των ∆αχτυ-λιδιών υπάρχουν πάνω από πενήντα χρόνια δηmicroιουργίας ταοποία συνοδεύουν τις γλώσσες την ιστορία τους λαούς και τηγεωγραφία της Μέσης Γης καθώς και microια συγκροτηmicroένη microυθο-λογία και microία συλλογή θρύλων εmicroπνευσmicroένων από τις εκπληκτι-κές γνώσεις του Τόλκιν στην αρχαία ιστορία και στην παράδο-ση της βορειοδυτικής Ευρώπης Ο Τόλκιν έγινε microύθος δηmicroιουρ-γώντας ένα microύθο ο οποίος αιχmicroαλώτισε τη φαντασία ατόmicroωνπολύ διαφορετικών microεταξύ τους σε ολόκληρο τον κόσmicroο

Υπάρχουν microερικά τεχνικά ζητήmicroατα που αφορούν το βιβλίοτα οποία είmicroαι αναγκασmicroένος να διευκρινίσω Το πρώτο είναιπως κράτησα τον πληθυντικό laquoDwarvesraquo για τη λέξη laquoDwarfraquo(Νάνος) όπως τον χρησιmicroοποιούσε και ο Τόλκιν όταν αναφερό-ταν στα πλάσmicroατα αυτά microέσα στις ιστορίες του Όπως συνηθί-ζεται πια όταν κάποιος γράφει για τον Τόλκιν το δεύτερο ζήτη-microα είναι η ανάγκη να διαχωρίζεται το Σιλmicroαρίλλιον το οποίο εκ-δόθηκε το 1977 (τέσσερα χρόνια microετά το θάνατο του Τόλκιν)από τον τεράστιο αριθmicroό ηmicroιτελών ιστοριών προσχεδίων χρο-

para P O sect O deg O trade

12

νικών λεξικών και αναφορών σχετικά microε την εξέλιξη των γλωσ-σών των ξωτικών που ο Τόλκιν άφησε πίσω microε το θάνατό τουΑυτή η αχανής δεξαmicroενή αναφέρεται στο παρόν βιβλίο ως laquoΣιλ-microαρίλλιονraquo επειδή αποτελούσε προσχέδιο ενός ιδιαίτερου κοmicro-microατιού της φανταστικής ιστορίας της Μέσης Γης Το κοmicromicroάτιαυτό αφορά τα πολύτιmicroα πετράδια που ονοmicroάζονται Σίλmicroαριλ ήσχετίζεται microε το παρελθόν ή το microέλλον της περιόδου κατά τηνοποία εmicroφανίστηκαν Το Σιλmicroαρίλλιον του 1977 είναι microια συ-γκροτηmicroένη και έγκυρη εκδοχή η οποία βασίζεται στο παραπά-νω εκτεταmicroένο υλικό και η οποία εκδόθηκε microε την επιmicroέλεια τουγιου του Τόλκιν Κρίστοφερ

Πρέπει να αναγνωρίσω ότι οφείλω πολλά σε κάποιους γιατη συγγραφή αυτής της βιογραφίας Όλα αυτά τα χρόνια έχωδιαβάσει πολυάριθmicroες microελέτες υψηλής ποιότητας σχετικά microετη ζωή και το έργο του Τζ Ρ Ρ Τόλκιν κάποιες από τις οποί-ες microε βοήθησαν ιδιαίτερα Η επίσηmicroη βιογραφία του Τόλκιντην οποία έγραψε ο εκλιπών Χάmicroφρεϊ Κάρπεντερ το 1977 πα-ραmicroένει πολύτιmicroη ακόmicroη και τώρα που είναι διαθέσιmicroα στοκοινό πολύ περισσότερα κείmicroενα του Τόλκιν και αυτό γιατί οΚάρπεντερ είχε πρόσβαση σε προσωπικά αρχεία και διέθετετην ικανότητα να βγάζει νόηmicroα από ένα πλήθος ηmicroιτελών κει-microένων κρυπτογραφηmicroένων ηmicroερολογίων και αντιφατικώναπόψεων Eκτός από αυτόν πρέπει να αναφέρω τους ΤζονΓκαρθ Γουέιν Γ Χάmicroοντ και Κριστίνα Σκαλ Μπράιαν ΣίmicroπλιΜποmicroπ Μπλάκχαmicro Ντάγκλας Α Άντερσον Μάθιου Ντίκερ-σον Μάικλ Ντράουτ Τοmicro Σίπι Κόλιν Μάνλαβ ∆ήmicroητρα Φή-microη Βέρλιν Φλίγκαρ Κόρι Όλσεν Τζον Ρέιτλιφ ΓουόλτερΧούπερ τον εκλιπόντα Κλάιντ Σ Κίλmicroπι και τον Α Ν Γουίλ-σον Αν και πολλά από τα έργα τους δεν έχουν βιογραφικό πε-ριεχόmicroενο microε βοήθησαν να αποκτήσω βαθιά γνώση να κατα-

T Z P P T O sect K I N

13

νοήσω την πραγmicroατικότητα της εποχής και αποτέλεσαν πηγήέmicroπνευσης Μολονότι το βιβλίο microου δεν προορίζεται για ακα-δηmicroαϊκούς αλλά για το microέσο αναγνώστη που θέλει να διερευ-νήσει τη ζωή του Τόλκιν και το πώς αυτή σχετίζεται microε τιςιστορίες του για τη Μέση Γη η σοφία όσων συγγραφέων ανέ-φερα και πολλών άλλων υπήρξε ένα αναγκαίο υπόβαθρο

Οφείλω επίσης να ευχαριστήσω το Κέντρο Marion EWade το Κολέγιο Γουίτον του Ιλινόι και τη Βιβλιοθήκη Μπό-ντλιαν της Οξφόρδης ndash η οποία διαθέτει microια ξεχωριστή συλλο-γή για τον Τζ Ρ Ρ Τόλκιν ndash για τις microοναδικές πηγές που microουπρόσφεραν Ευχαριστώ τον εκδοτικό οίκο Paulist Press πουmicroου επέτρεψε να προσαρmicroόσω κάποιο υλικό από το βιβλίοmicroου Tolkien and CS Lewis The Gift of Friendship (Tόλκιν καιK Σ Λιούις Tο ∆ώρο της Φιλίας) Θέλω ακόmicroη να ευχαριστή-σω την ακούραστη επιmicroελήτρια και φίλη Άλισον Χαλ η οποίαδεν έπαψε ποτέ να microε ενθαρρύνει την Κίρστεν Έθεριτζ τηνΤζέσικα Τίνκερ τη Μάργκαρετ Μίλτον τη Λάιζα Νάγκεντκαι άλλους συνεργάτες του εκδοτικού οίκου Lion Hudson οιοποίοι microε βοήθησαν Ευχαριστώ επίσης τη σύζυγό microου ΣίντιΖάντις όχι microόνο για τη στήριξη και την ενθάρρυνση που microουπρόσφερε αλλά και επειδή δουλεύοντας η ίδια σκληρά στήρι-ξε το σπιτικό microας οικονοmicroικά στη διάρκεια δύσκολων καιρώνΤέλος θέλω να πω πως χρωστώ πολλά στους αναγνώστες απόπολλές χώρες του κόσmicroου microεγάλους και microικρούς κάποιοι απότους οποίους σίγουρα θα έχουν τριχωτά πόδια και ίσως microυτεράαυτιά Η αγάπη τους για το έργο του Τόλκιν είναι microεταδοτικήκαι οι γνώσεις τους συχνά προκαλούν δέος ειδικά όταν κατα-λήγουν σε ερωτήσεις στο τέλος microιας συζήτησης Χαίροmicroαιαφάνταστα που όταν έκανα την πρώτη microου διάλεξη στο Σύλ-λογο Φίλων Τόλκιν και οι σοβαρές ερωτήσεις είχαν αρχίσει να

para P O sect O deg O trade

14

παίρνουν τέλος η απάντησή microου στην ερώτηση laquoΈχουν ταΜπάλρογκ φτεράraquo ήταν laquo∆εν ξέρωraquo Αν είχα πει ναι ή όχι οδιάλογος θα συνεχιζόταν ακόmicroα και φαντάζοmicroαι πως δε θα εί-χα χρόνο να γράψω βιβλία

Κόλιν ΝτούριεζΚέσγουικ Κούmicroπρια Απρίλιος 2012

T Z P P T O sect K I N

1

laquoΣτην πραγmicroατικότηταείmicroαι ένα χόmicroπιτraquo

Στο σπίτι της οικογένειας Τόλκιν επικρατούσε αναστάτωσηΟ microικρός Ρόναλντ είχε εξαφανιστεί Συνήθως κοίmicroιζαν το βρέ-φος σε ένα δροσερό σηmicroείο του σπιτιού κατά τη διάρκεια τουmicroεσηmicroεριού H ανησυχία των γονιών του ήταν δικαιολογηmicroένηmicroια και στην περιοχή υπήρχαν τσακάλια και λύκοι τα οποίαmicroπορούσαν να microπουν στην πόλη από τα έρηmicroα βοσκοτόπιαπου ξεκινούσαν λίγο πιο πέρα από τα σπίτια αναζητώντας τηλεία τους

Το ζεύγος Τόλκιν φερόταν καλά στους δύο microαύρους υπηρέ-τες του microια καmicroαριέρα και έναν νεαρό που ονοmicroαζόταν ΆιζακΗ Μέιmicroπελ Τόλκιν αντιπαθούσε τη συmicroπεριφορά πολλώναποίκων απέναντι στους ιθαγενείς του Ελεύθερου Κράτους τηςΟράγγης και παρrsquo όλο που αναστατώθηκε αρκετά φάνηκενα αποδέχεται την απλή εξήγηση του Άιζακ πως είχε πάρει

Το Ελεύθερο Κράτος της Οράγγης είναι επαρχία της Νότιας Αφρικής Ιδρύ-θηκε ως κράτος το 1836 από Ολλανδούς Γάλλους και Γερmicroανούς αποίκουςΤο 1902 έπειτα από σκληρούς πολέmicroους microε τους Άγγλους πέρασε στην κυ-ριαρχία της Βρετανίας Tο 1910 προσχώρησε στη Νοτιοαφρικανική Ένωση(ΣτΜ)

16

τον Ρόναλντ microαζί του στο χωριό του για να επιδείξει microε υπε-ρηφάνεια στους συγχωριανούς του ένα λευκό microωρό Αργότεραόταν απόκτησε δικό του γιο θέλοντας να εκφράσει την εκτίmicroη-σή του απέναντι στους Τόλκιν ο Άιζακ τον ονόmicroασε laquoΆιζακΤόλκιν Βίκτωρraquo προσθέτοντας και το Βίκτωρ για να τιmicroήσειτη βασίλισσα Βικτορία

Ο Τζον Ρόναλντ Ρόιελ Τόλκιν για να αναφέρουmicroε το πλή-ρες όνοmicroά του1 γεννήθηκε στις 3 Ιανουαρίου 1892 στοΜπλουmicroφοντέιν της Νότιας Αφρικής και ήταν ο πρώτος γιοςενός ζευγαριού Άγγλων του Άρθουρ και της Μέιmicroπελ ΤόλκινΟι γονείς του κατάγονταν από το Μπέρmicroιγχαmicro το οποίο βρί-σκεται στα Μίντλαντς της Αγγλίας H Μέιmicroπελ Σάφιλντόπως ήταν το πατρικό όνοmicroα της microητέρας του Pόναλντ είχε τα-ξιδέψει microε πλοίο microέχρι το Κέιπ Τάουν για να παντρευτεί τονΆρθουρ έναν τραπεζίτη ο οποίος είχε microεταναστεύσει στηνΑφρική αναζητώντας καλύτερη τύχη στην πλούσια σε ορυκτάχώρα Η Τράπεζα της Αφρικής τον είχε προαγάγει σε διευθυ-ντή του υποκαταστήmicroατος του Μπλουmicroφοντέιν στην καρδιάτου Ελεύθερου Κράτους της Οράγγης περίπου εφτακόσια microίλιαmicroακριά από το Κέιπ Τάουν Η ανακάλυψη χρυσού και διαmicroα-ντιών ήταν η αιτία να επεκταθούν οι τραπεζικές δραστηριότη-τες σrsquo αυτή την περιοχή Η Μέιmicroπελ Σάφιλντ έφυγε από τηνΑγγλία το Μάρτιο του 1891 Η τελετή του γάmicroου έγινε τον επό-microενο microήνα στον Αγγλικανικό Καθεδρικό Ναό του Κέιπ Τάουν

Στο Μπλουmicroφοντέιν η οικογένεια ζούσε laquoστην άκρη τηςοδού Μέτλαντ έχοντας πίσω της τις σκονισmicroένες και άδεντρες

T Z P P T O sect K I N

Όπως δηλώνει και η ονοmicroασία τους (Μεσόγεια θα microπορούσαmicroε να τα ονοmicroά-σουmicroε στα ελληνικά) τα Mίντλαντς είναι περιοχή της Kεντρικής Αγγλίας(ΣτΜ)

17

πεδιάδες της σαβάναςraquo Η Μέιmicroπελ περιέγραφε τον πρωτό-τοκό της σε microια επιστολή προς την πεθερά της που ζούσε στηνΑγγλία laquoΤο microωρό microοιάζει microε νεραϊδάκι όταν είναι ντυmicroένο microελευκές δαντέλες και άσπρα παπουτσάκια Όταν είναι γυmicroνού-λι νοmicroίζω πως microοιάζει περισσότερο microε ξωτικόraquo Το microωρό αυτόεπρόκειτο να γίνει ένας λαmicroπρός ακαδηmicroαϊκός και συγγραφέ-ας ο οποίος δεκαετίες αργότερα θα επανασύστηνε τα θαυmicroα-στά και εντυπωσιακά ξωτικά της ευρωπαϊκής παράδοσης καιτων θρύλων σε καινούργιες γενιές συνεπαρmicroένων αναγνωστών∆ε θα έmicroοιαζαν και πολύ microε τις γλυκανάλατες λεπτεπίλεπτεςνεράιδες των βικτοριανών παιδικών του χρόνων ∆υστυχώς ηΜέιmicroπελ δεν έmicroελλε να ζήσει τόσο ώστε να δει το γιο της νααποκτά παγκόσmicroια φήmicroη

H εξαφάνιση του microικρού Ρόναλντ ήταν ένα microόνο από τα γε-γονότα που ανησύχησαν τη Μέιmicroπελ σε σχέση microε το microωρό τηςτο οποίο θεωρούσε ιδιαίτερα ευαίσθητο Σε κάποια περίπτω-ση αmicroυδρές αναmicroνήσεις της οποίας ο Ρόναλντ διατηρούσεστην κατοπινή ζωή του όταν ήταν νήπιο την ώρα που έτρεχεmicroέσα στο ψηλό ξερό χορτάρι του microεγάλου κήπου τους ενό-χλησε microια ταραντούλα (οι αράχνες αυτές microπορούν να φτάσουνστο microέγεθος ενός αντρικού χεριού) η οποία τον δάγκωσε χύ-νοντας το δηλητήριό της microέσα του Γύρισε κλαίγοντας στο σπί-τι όπου η παραmicroάνα του ρούφηξε ψύχραιmicroα το δηλητήριο απότο τραύmicroα Ο Ρόναλντ θυmicroόταν το τρέξιmicroο και το κλάmicroα αλλάόχι την πελώρια αράχνη Ίσως όmicroως αυτή η εmicroπειρία ήταν οσπόρος για πολλές αναφορές σε γιγάντιες αράχνες στις ιστο-

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

Στο πρωτότυπο veldt Έτσι ονοmicroάζονταν από τους πρώτους Ολλανδούς αποί-κους οι απέραντες πεδινές εκτάσεις της Νότιας Αφρικής οι οποίες είναι καλυmicro-microένες σχεδόν από χορτάρι και θάmicroνους (ΣτΜ)

18

ρίες του microεγαλύτερη από τις οποίες ήταν η Ουνγκόλιαντ τοαρχαίο πλάσmicroα που κατάπιε το φως του κόσmicroου στην πρώτηεποχή της Μέσης Γης και ασφαλώς η απόγονός της η Σέλο-microπ την οποία τα χόmicroπιτ Φρόντο και Σαmicro συνάντησαν στο επι-κίνδυνο ταξίδι τους microέσα στη σκιερή χώρα της Μόρντορ τοβασίλειο του Σκοτεινού Άρχοντα Σάουρον

Όmicroως πέρα από αυτούς τους κινδύνους που διέτρεχε ο Ρό-ναλντ η Μέιmicroπελ ανησυχούσε για την υγεία του παιδιού λόγωτης αποπνικτικής ζέστης που επικρατούσε κατά το microεγαλύτεροmicroέρος του έτους αλλά και της σκόνης που ερχόταν από τηνανεmicroοδαρmicroένη πεδιάδα H έγνοια της Μέιmicroπελ έγινε microεγαλύ-τερη ακόmicroη καθώς ο Άρθουρ δεν έδειχνε καmicroιά διάθεση να επι-στρέψουν στην Αγγλία Ήταν πλέον ολοφάνερο για εκείνηπως ο σύζυγός της δεν επιθυmicroούσε ούτε καν microια περίοδο δια-κοπών στην Αγγλία παρrsquo όλο που η τράπεζα του όφειλε microιαάδεια Αντίθετα microε τη Μέιmicroπελ ο Άρθουρ αισθανόταν πωςβρισκόταν στο στοιχείο του στην Αφρική καθώς αντιmicroετώπιζετη microεγάλη πρόκληση να αυξήσει την πελατεία της τράπεζαςmicroέσα στο αφιλόξενο περιβάλλον της χώρας των Μπόερς οπληθυσmicroός της οποίας στην πλειονότητά του αντιπαθούσετους Βρετανούς Η σύζυγός του ένιωσε φόβο όταν διάβασε τηνεπιστολή που ο Άρθουρ έστειλε κάποια φορά στον πατέρατου στο Μπέρmicroιγχαmicro laquoΝοmicroίζω πως θα τα καταφέρω καλά σεαυτό τον τόπο και δε σκέφτοmicroαι να επιστρέψω για microόνιmicroηεγκατάσταση στην Αγγλίαraquo Ύστερα η ίδια η Μέιmicroπελ ανα-

T Z P P T O sect K I N

Μπόερς (=αγρότες) ονοmicroάζονταν οι απόγονοι των πρώτων Ολλανδών οι οποί-οι εποίκισαν το 18ο αιώνα αρχικά το ακρωτήριο της Νότιας Αφρικής και αργότε-ρα το εσωτερικό της Emicroπλέχτηκαν σε δύο πολέmicroους microε τη Bρετανική Aυτοκρα-τορία οι οποίοι έmicroειναν γνωστοί ως Πόλεmicroοι των Mπόερς (ΣτΜ)

19

γκάστηκε να διώξει από το microυαλό της τις σκέψεις για microια επί-σκεψη στην πατρίδα ήταν έγκυος στο δεύτερο γιο της τον Χί-λαρι ο οποίος γεννήθηκε στις 17 Φεβρουαρίου 1894

Ο Χίλαρι αποδείχτηκε πιο σκληροτράχηλος από το microεγαλύ-τερο αδελφό του που γινόταν ολοένα και πιο ασθενικός σrsquo εκεί-νο το τραχύ κλίmicroα Το ζευγάρι κατάλαβε πως η ανελέητη ζέστηεπιδρούσε αρνητικά στην υγεία του Ρόναλντ Η Μέιmicroπελ ήταναπελπισmicroένη Το Νοέmicroβρη του 1894 πήρε τον Ρόναλντ καιτον Χίλαρι ο οποίος ήταν ακόmicroα βρέφος και έmicroειναν σε έναπαραλιακό microέρος όπου το κλίmicroα ήταν πιο ήπιο κοντά στοΚέιπ Τάουν εκατοντάδες microίλια microακριά από το σπίτι τους Χρό-νια αργότερα ο Ρόναλντ microπορούσε να ανακαλέσει αmicroυδρέςαναmicroνήσεις ενός ατέλειωτου ταξιδιού microε τρένο και microιας microεγά-λης αmicromicroώδους παραλίας Kάποτε σε microια συνέντευξή του στοραδιοφωνικό σταθmicroό του BBC είχε πει laquoΘυmicroάmicroαι να κάνωmicroπάνιο στον Ινδικό Ωκεανό πριν ακόmicroα κλείσω τα δύο microου χρό-νιαraquo2 Όταν λίγες ηmicroέρες αργότερα η Μέιmicroπελ επέστρεψε microε ταπαιδιά στο Μπλουmicroφοντέιν ο Άρθουρ κανόνισε το ταξίδι τουςστην Αγγλία Όπως της είπε ο ίδιος θα ερχόταν αργότερα OΡόναλντ θυmicroόταν τον πατέρα του να γράφει laquoΑ Ρ Τόλκινraquo πά-νω στο ταξιδιωτικό microπαούλο τους καθώς η Μέιmicroπελ και τα παι-διά ετοιmicroάζονταν να φύγουν ndash το microπαούλο αυτό ο Ρόναλντ τοκράτησε στα χρόνια που ακολούθησαν ως πολύτιmicroο ενθύmicroιο ndashκι αυτή η ανάmicroνηση ήταν η τελευταία που είχε από τον πατέρατου Σε microια ηmicroιτελή ιστορία που έγραψε σχεδόν microισό αιώνα αρ-γότερα microε τίτλο laquoThe Notion Club Papersraquo (laquoΤα Έγγραφα τηςΛέσχης των Εννοιώνraquo) έδωσε στον εαυτό του το φανταστικόόνοmicroα laquoΤζον Άρθουρσονraquo

Ενώ ο Άρθουρ έmicroεινε πίσω απορροφηmicroένος από τις επαγ-γελmicroατικές του υποχρεώσεις η Μέιmicroπελ και τα παιδιά ταξίδε-

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

20

ψαν προς την Αγγλία στις αρχές Απριλίου 1895 Τον πρώτοκαιρό οι τρεις τους έmicroειναν microαζί microε τους γονείς της Μέιmicroπελκαι microία από τις αδελφές της την Τζέιν στο σπίτι της οικογέ-νειας στην οδό Άσφιλντ στο Κινγκς Χιθ του Μπέρmicroιγχαmicro ΟΡόναλντ microπερδεύτηκε από αυτή την αλλαγή και microερικές φορέςπερίmicroενε να δει τη βεράντα του σπιτιού τους στο Μπλουmicroφο-ντέιν να προεξέχει από το σπίτι των Σάφιλντ Πολλά χρόνιααργότερα ανακαλούσε στη microνήmicroη του laquoΘυmicroάmicroαι ακόmicroα να κα-τεβαίνω το δρόmicroο στο Μπέρmicroιγχαmicro και να αναρωτιέmicroαι τι είχεγίνει ο microεγάλος εξώστης και το microπαλκόνιraquo Επίσης καινούργιοκαι παράξενο του φαινόταν το πρώτο αληθινό χριστουγεννιά-τικο δέντρο που αντίκριζε έπειτα από laquoτόσα χρόνια παραmicroο-νής στη στέρφα ζεστή χώραraquo

Στη διάρκεια αυτής της επίσκεψης και ενώ οι τρεις τουςετοιmicroάζονταν να επιστρέψουν στη Nότια Αφρική ο Άρθουρπροσβλήθηκε από ρευmicroατικό πυρετό και στη συνέχεια πέθανεαιφνίδια έπειτα από ακατάσχετη αιmicroορραγία Ήταν microόλιςτριάντα εννιά χρόνων Θάφτηκε microερικές ηmicroέρες microετά το θάνα-τό του στις 15 Φεβρουαρίου 1896 στο αγγλικανικό κοιmicroητή-ριο του Μπλουmicroφοντέιν Ο θάνατός του έκλεισε το κεφάλαιοτης ζωής των Τόλκιν στη Νότια Αφρική Eξαιτίας αυτού τουγεγονότος πάντως η οικογένεια δεν πρόλαβε να ζήσει τηναναστάτωση που προκάλεσε ο Πόλεmicroος των Μπόερς ο οποίοςξεκίνησε ύστερα από λίγα χρόνια (1899-1902)

Η Μέιmicroπελ ήταν τώρα microια microητέρα microόνη microε πολύ περιορι-

T Z P P T O sect K I N

Ο συγγραφέας αναφέρεται στο ∆εύτερο Πόλεmicroο των Μπόερς (ο πρώτος είχετελειώσει πριν γεννηθεί ο Τόλκιν) στον οποίο οι δύο ανεξάρτητες δηmicroοκρατίεςτου Τράνσβααλ και του Ελεύθερου Κράτους της Οράγγης πολέmicroησαν microε τον αγ-γλικό αποικιακό στρατό Τελικά τα κράτη αυτά προσαρτήθηκαν στη ΒρετανικήΑυτοκρατορία (ΣτΜ)

21

σmicroένες οικονοmicroικές δυνατότητες Σύντοmicroα οι τρεις τους microετακό-microισαν στο Σέαρχολ όπου το κλίmicroα ήταν πολύ πιο υγιεινό Tοκαινούργιο τους σπίτι στην οδό Γκρέισγουελ 5 ήταν microια όmicroορ-φη και ευρύχωρη αγροικία η οποία microοιραζόταν microια microεσοτοιχίαmicroε microια άλλη Bρισκόταν σχεδόν απέναντι από τη λίmicroνη τουΥδρόmicroυλου του Σέαρχολ κάπου ένα microίλι νότια από την πόλητου Μπέρmicroιγχαmicro Αν και ήταν τόσο κοντά στη microητρόπολη ταυ-τόχρονα βρισκόταν στην καρδιά του αγροτικού ΓουορστερσάιρKαθώς υπήρχαν microόνο άλογα και κάρα ήταν ένα microέρος laquoπολύπαλιά τότε που υπήρχε λιγότερος θόρυβος και περισσότεροπράσινοraquo (για να χρησιmicroοποιήσουmicroε την περιγραφή που δίνει οΤόλκιν για το Σάιρ της Μέσης Γης στο Χόmicroπιτ) Η Μέιmicroπελ ηοποία ήταν microια πολύ χαρισmicroατική και επινοητική γυναίκα εκ-παίδευσε η ίδια τα αγόρια της microέχρι να ενταχθούν στη δηmicroόσιαεκπαίδευση Μεταξύ άλλων η Μέιmicroπελ έmicroαθε τον Ρόναλντ ναδιαβάζει και αργότερα τον microύησε στην καλλιγραφία στο σχέ-διο στα λατινικά στα γαλλικά στο πιάνο (ανεπιτυχώς) και στηβοτανολογία

Το ήσυχο χωριό Γουορστερσάιρ (που αργότερα αποτέλεσετmicroήmicroα του Γουορικσάιρ εξαιτίας αλλαγών στα σύνορα των διοι-κητικών περιφερειών) έγινε σύντοmicroα για τον Ρόναλντ το πιοαγαπηmicroένο microέρος το οποίο συνέδεσε microε αναmicroνήσεις από τηmicroητέρα του που έmicroελλε να χάσει τόσο σύντοmicroα laquoΤο Σάιρ microοιά-ζει πάρα πολύ microε τον κόσmicroο microέσα στον οποίο άρχισα για πρώτηφορά να αντιλαmicroβάνοmicroαι τα πράγmicroατα Αν το πρώτο σου χρι-στουγεννιάτικο δέντρο είναι ένας καχεκτικός ευκάλυπτος καιαν συνήθως σε βασανίζουν η ζέστη και η άmicromicroος ndash τότε ακρι-βώς στην ηλικία που η φαντασία σου αρχίζει να αναπτύσσεταιτο να βρεθείς ξαφνικά σε ένα ήρεmicroο χωριό του Γουορικσάιρ θε-ωρώ πως σου γεννά microια ιδιαίτερη αγάπη για την ύπαιθρο της

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

22

κεντρικής Αγγλίας κύρια χαρακτηριστικά της οποίας είναι ταόmicroορφα βότσαλα οι φτελιές τα ήσυχα ποταmicroάκια κλπ καιασφαλώς οι άνθρωποί τηςraquo3 Τα χωριατόπουλα κορόιδευαν τονmicroικρό Τόλκιν για τα microακριά microαλλιά του (που ήταν τότε της microό-δας για τα αγόρια της microέσης αστικής τάξης)

Ο Υδρόmicroυλος του Σέαρχολ εντυπώθηκε ιδιαίτερα στη φα-ντασία του Ρόναλντ laquoYπήρχε ένας παλιός microύλος που πραγmicroατι-κά άλεθε καλαmicroπόκι στον οποίο δούλευαν δύο microυλωνάδες microιαmicroεγάλη λίmicroνη όπου κολυmicroπούσαν κύκνοι ένας λάκκος microε άmicromicroοmicroία υπέροχη κοιλάδα microε λουλούδια microερικά αγροτόσπιτα παλιάςαρχιτεκτονικής και λίγο πιο microακριά ένα ποταmicroάκι microε ένανακόmicroη microύλοraquo4 Ο Υδρόmicroυλος του Σέαρχολ ήταν ένας παλιόςπλίνθινος microύλος microε microια ψηλή καmicroινάδα Αν και λειτουργούσε microεατmicroοmicroηχανή ένα ποταmicroάκι κυλούσε ακόmicroα κάτω από το microεγά-λο τροχό του Ο microύλος microε τον τροmicroακτικό γιο του microυλωνά έκα-νε microεγάλη εντύπωση στον Ρόναλντ αλλά και στον Χίλαρι

Ο Ρόναλντ και ο microικρότερος αδελφός του είχαν δώσει στογιο του microυλωνά το παρατσούκλι laquoΛευκός ∆ράκοςraquo Ο Χίλαριθυmicroόταν έναν αγρότη microε το παρατσούκλι laquoΜαύρος ∆ράκοςraquo οοποίος τροmicroοκρατούσε τα παιδιά της περιοχής (Κάποτε κυνή-γησε τον Ρόναλντ επειδή microάζευε microανιτάρια) Σε microια επιστολήπου έγραψε πολλά χρόνια αργότερα ο Τόλκιν microιλάει για τογέρο microυλωνά και το γιο του οι οποίοι του προκαλούσαν δέοςόταν ήταν microικρός Σε microια άλλη επιστολή του γράφει πως έζησετα παιδικά του χρόνια laquoΣτο ldquoΣάιρrdquo σε microια εποχή πριν απότην έλευση των microηχανώνraquo Πρόσθετε επίσης πως στην πραγ-

T Z P P T O sect K I N

Στο πρωτότυπο laquoοgreraquo laquoδράκοςraquo microε τη σηmicroασία microε την οποία συναντάται στηνεοελληνική παράδοση δηλαδή microυθικό τέρας microε microορφή ανθρώπου που συχνάείναι ανθρωποφάγο (ΣτΜ)

23

microατικότητα ήταν και ο ίδιος ένα χόmicroπιτ σε όλα εκτός από τοmicroέγεθος Όπως και στα χόmicroπιτ του άρεσαν οι κήποι τα δέ-ντρα και τα χωράφια που δουλεύονταν ακόmicroα microε τα χέρια Κά-πνιζε κι αυτός πίπα και του άρεσαν τα απλά φαγητά Σταάχαρα χρόνια των microέσων του εικοστού αιώνα όταν οι ιστορίεςτου άρχισαν να γίνονται δηmicroοφιλείς τολmicroούσε να φοράει φα-νταχτερά γιλέκα Του άρεσαν τα microανιτάρια που microπορούσε ναβρει κανείς στα χωράφια καθώς και να εκφράζει τη microάλλονστοιχειώδη αίσθηση χιούmicroορ που διέθετε το οποίο microερικοίέβρισκαν κουραστικό Είχε επίσης γράψει πως ως ενήλικος πή-γαινε για ύπνο αργά και αν microπορούσε ξυπνούσε επίσης αργάΌπως και στα χόmicroπιτ δεν του άρεσαν τα ταξίδια Στον Άρχο-ντα των ∆αχτυλιδιών γράφει για ένα microύλο στο Χόmicroπιτον κοντάΣτο Νερό τον οποίο γκρέmicroισαν και αντικατέστησαν microε ένατούβλινο κτίριο που ρύπαινε τόσο την ατmicroόσφαιρα όσο και τοποτάmicroι Υπάρχει microια οmicroοιότητα ανάmicroεσα στη θέα από τοναγροτικό δρόmicroο στον οποίο ζούσε η οικογένεια στο Σέαρχολmicroε το microύλο στα δεξιά και σε microια λεπτοmicroερή απεικόνιση τουΧόmicroπιτον που σχεδίασε ο Τόλκιν για το Χόmicroπιτ τον πρόδροmicroοτου Άρχοντα των ∆αχτυλιδιών

Ο Υδρόmicroυλος του Σέαρχολ γλίτωσε από το τούβλινο τσου-νάmicroι της αστικής εξάπλωσης του Μπέρmicroιγχαmicro και τώρα πλέονδιατηρείται ως αξιοθέατο Οι επισκέπτες microπορούν να ρίξουνέτσι microια φευγαλέα microατιά στον κόσmicroο της παιδικής ηλικίας τουΤόλκιν αλλά και να δουν από κοντά ένα σηmicroαντικό ιστορικόmicroνηmicroείο της Bιοmicroηχανικής Eπανάστασης η οποία άλλαξε τονκόσmicroο Η microεγάλη βαθιά λίmicroνη την οποία ο Ρόναλντ και ο Χί-λαρι γνώριζαν τόσο καλά βρίσκεται εκεί το ίδιο και ο microύλοςmicroε την ψηλή του καmicroινάδα ακόmicroα αναγνωρίσιmicroα έπειτα απότόσο καιρό Εκεί κοντά ως ένδειξη αναγνώρισης της προσφο-

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

24

ράς του Τόλκιν υπάρχει το Πάρκο της Χώρας του Σάιρ και οΒάλτος του Μόζλι εmicroπνευσmicroένα ενδεχοmicroένως από το Παλιό∆άσος στην άκρη του Σάιρ όπως παρουσιάζεται στον Άρχοντατων ∆αχτυλιδιών

Ίσως την ίδια περίπου περίοδο να γεννήθηκε microέσα στην ορ-γιάζουσα φαντασία του Ρόναλντ και ένα άλλο σηmicroαντικό στοι-χείο το επαναλαmicroβανόmicroενο όνειρό του σχετικά microε ένα microεγάλοκατακλυσmicroό ένα πράσινο κύmicroα που θα σάρωνε όλες τις χώρεςΤελικά ύστερα από microια microακρά περίοδο κυοφορίας η ανάmicroνη-ση εκείνου του ονείρου ενσωmicroατώθηκε στον ίδιο φανταστικόκόσmicroο του οποίου το Σάιρ αποτελούσε τmicroήmicroα στη Μέση ΓηΤο όνειρο microεταmicroορφώθηκε στη φανταστική αφήγηση του Τόλ-κιν σχετικά microε την καταστροφή της Νούmicroενορ της δικής τουπαραλλαγής πάνω στην πανάρχαιη ιστορία της βυθισmicroένηςηπείρου Ατλαντίδας

Το 1900 πέντε χρόνια αφότου έφυγε από την Αφρική οΡόναλντ ξεκίνησε τη φοίτησή του στο Σχολείο Κινγκ Έντου-αρντ το καλύτερο σχολείο microέσης εκπαίδευσης στο Μπέρmicroιγ-χαmicro το οποίο τότε βρισκόταν κοντά στο Σταθmicroό Νιου Στριτστο κέντρο της πόλης Τα δίδακτρα τα πλήρωνε ένας θείοςτου Τα κτίρια του σχολείου (τα οποία έχουν πλέον κατεδαφι-στεί) έφεραν τη σφραγίδα του αρχιτέκτονά τους σερ ΤσαρλςΜπάρι ο οποίος σχεδίασε επίσης το σηmicroερινό Κοινοβούλιοστο Λονδίνο Την ίδια περίοδο η Μέιmicroπελ Τόλκιν και η αδελ-φή της Μέι ασπάστηκαν το δόγmicroα της Ρωmicroαιοκαθολικής Εκ-κλησίας παρά την έντονη αντίδραση του ουνιτάριου πατέρατους και των εξ αγχιστείας συγγενών της Mέιmicroπελ οι οποίοι

T Z P P T O sect K I N

Οι ουνιτάριοι απορρίπτουν την τριαδικότητα του Θεού και θεωρούν τον Ιησούγιο ή προφήτη του ενός και microοναδικού Θεού (ΣτΜ)

25

ήταν βαπτιστές Έπαψαν να στηρίζουν οικονοmicroικά τη Mέι-microπελ βυθίζοντάς την έτσι σε ακόmicroη microεγαλύτερη ανέχεια Μη-τέρα και γιοι microετακόmicroισαν από την αγροτική κατοικία τους σεένα σπίτι στο προάστιο Μόζλι ώστε να βρίσκονται πιο κοντάστο Παρεκκλήσιο του Μπέρmicroιγχαmicro στο Ετζmicroπάστον Το Πα-ρεκκλήσιο είχε ιδρυθεί από τον καρδινάλιο Νιούmicroαν κατά τηδεκαετία του 1850 και έγινε η πνευmicroατική εστία της Μέιmicroπελη οποία είχε προηγουmicroένως εκκλησιαστεί σε άλλους πλησιέ-στερους στο σπίτι της ρωmicroαιοκαθολικούς ναούς Ο οραmicroατι-στής Τζον Χένρι Νιούmicroαν (1801-1890) έκανε πολλά για ναδώσει νέα πνοή στο ρωmicroαιοκαθολικισmicroό συνεισφέροντας στο∆όγmicroα αυτό τις οξφορδιανές γνώσεις του τη φαντασία και τοελεύθερο πνεύmicroα του Το Μόζλι βρισκόταν στη διαδροmicroή τουτραmicro προς το κέντρο της πόλης και έτσι η καθηmicroερινή microετά-βαση του Pόναλντ στο σχολείο ήταν πιο εύκολη

Την επόmicroενη χρονιά η οικογένεια αναγκάστηκε να microετακο-microίσει και πάλι σε ένα σπίτι κοντά στο σταθmicroό Κινγκς Χιθ Πί-σω από το καινούργιο τους σπίτι υπήρχε ένα σιδηροδροmicroικόανάχωmicroα γεmicroάτο αγριολούλουδα και χορτάρι (το οποίο ο Ρό-ναλντ αγαπούσε) Ήταν τότε περίπου εννιά χρόνων και οαδελφός του Χίλαρι γύρω στα επτά Tα αγόρια είχαν συνηθί-σει τον ήχο από το τρίξιmicroο των βαγονιών που κουβαλούσανκάρβουνο τα οποία άραζαν σrsquo ένα σταθmicroό λίγο πιο πέρα απότη σιδηροδροmicroική γραmicromicroή Eκεί αποθήκευαν το κάρβουνο Τατρένα έρχονταν από τα ανθρακωρυχεία της Νότιας Ουαλίαςπάνω από εκατό microίλια microακριά και το κάρβουνο προοριζόταν

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

Στο πρωτότυπο Oratory Έτσι ονοmicroάζεται στο Καθολικό ∆όγmicroα το κτίριο στοοποίο οι πιστοί συγκεντρώνονται για να εκφράσουν τη λατρεία τους στο Θεό∆εν είναι εκκλησία αλλά ένα microεγάλο κτίριο που έχει πολλαπλές χρήσεις (ΣτΜ)

26

για τις ακmicroάζουσες βιοmicroηχανίες του Μπέρmicroιγχαmicro Ο Ρόναλντπαρατηρούσε τα ονόmicroατα στα πλαϊνά των βαγονιών ήταν ου-αλικά ονόmicroατα όπως Μπλεν-Ρόντα Mέρντι Νάντιγκλο καιΤρέντεγκαρ

Στην προαναφερθείσα συνέντευξή του στο BBC το 1971 οΤόλκιν αποκάλυψε πόσο σηmicroαντική ήταν αυτή η επαφή του microετα ουαλικά τοπωνύmicroια Από πολλές απόψεις οι εmicroπειρίες τηςπαιδικής του ηλικίας αποτέλεσαν το σπόρο για τις ιστορίεςπου θα επινοούσε σχετικά microε τον κόσmicroο της Μέσης Γης ένανκόσmicroο κατοικηmicroένο από χόmicroπιτ ξωτικά αλλά και σκοτεινότε-ρα πλάσmicroατα όπως τελώνια και δράκους Ο Τόλκιν εξηγούσετη γοητεία που ασκούσαν πάνω του τα ουαλικά laquoTα ουαλικάανέκαθεν microε έλκυαν microε το ρυθmicroό τους και τον ήχο τους περισ-σότερο από οποιαδήποτε άλλη γλώσσα Παρrsquo όλο που πρωτο-είδα τα ονόmicroατα πάνω σε οχήmicroατα microεταφοράς κάρβουνου πά-ντοτε ήθελα να microάθω τι σήmicroαιναν όλα αυτάraquo Συνέχισε λέγο-ντας πως οι ιστορίες του σχεδόν πάντοτε ξεκινούσαν microε έναόνοmicroα laquo∆ώστε microου ένα όνοmicroα και εγώ θα σας φτιάξω microιαιστορία αντίστροφα microε ότι γίνεται συνήθωςraquo Aνέφερε πωςαπό τις σύγχρονες γλώσσες τα ουαλικά και αργότερα τα φιν-λανδικά αποτέλεσαν τις microεγαλύτερες εmicroπνεύσεις για το γρά-ψιmicroό του συmicroπεριλαmicroβανοmicroένης και της δηmicroιουργίας τουΆρχοντα των ∆αχτυλιδιών Τα ουαλικά microάλιστα ήταν η έmicroπνευ-ση για το ένα από τα δυο κύρια παρακλάδια της γλώσσας τωνξωτικών την οποία δηmicroιούργησε και αυτό είχε ως αποτέλεσmicroαπολλά ονόmicroατα του φανταστικού κόσmicroου της Μέσης Γης να εί-ναι ουαλικής προέλευσης όπως εκείνο της Άργουεν της Πρι-γκίπισσας των Ξωτικών του ποταmicroού Άντουιν του λαού τωνΡοχίρριmicro και του Γκουάιχιρ του γιγάντιου αετού

Αργότερα η οικογένεια Τόλκιν microετακόmicroισε σε ένα απλό σπίτι

T Z P P T O sect K I N

27

στην οδό Όλιβερ σε microια φτωχογειτονιά (τώρα πλέον έχει κατε-δαφιστεί κατά τη διάρκεια της αναβάθmicroισης του κέντρου τηςπόλης) Βρισκόταν στην περιοχή του Ετζmicroπάστον η οποία σεγενικές γραmicromicroές ήταν εύπορη σε microικρή απόσταση από το Πα-ρεκκλήσιο του Μπέρmicroιγχαmicro και κοντά σε microια microεγάλη τεχνητήλίmicroνη Για ένα διάστηmicroα η Μέιmicroπελ πήρε τους γιους της από τοΣχολείο Κινγκ Έντουαρντ και τους έγραψε στο σχολείο τουΠαρεκκλησίου το Σχολείο Σεντ Φίλιπ στο οποίο τα δίδακτραήταν πολύ χαmicroηλότερα Ωστόσο το 1903 ο Ρόναλντ κέρδισεmicroια υποτροφία για το Σχολείο Κινγκ Έντουαρντ που βρισκότανσε απόσταση δύο microιλίων από το σπίτι του στο Ετζmicroπάστον καιξανάρχισε τις σπουδές του εκεί το φθινόπωρο Τα Χριστούγεν-να της ίδιας χρονιάς ο Ρόναλντ πήρε την πρώτη του Θεία Με-τάληψη επισφραγίζοντας microε αυτό τον τρόπο τη θερmicroή του αφο-σίωση στην πίστη της microητέρας του

Στη διάρκεια των χριστουγεννιάτικων διακοπών εκείνης τηςχρονιάς η Μέιmicroπελ έγραψε στην πεθερά της Μέρι Τζέιν Τόλ-κιν εσωκλείοντας κάποια σχέδια του Ρόναλντ και του Χίλαρι

Είχατε πει πως προτιmicroάτε να σας στείλουν τα αγόρια δικάτους σχέδια και όχι να σας αγοράσουν κάτι microε τα χρήmicroατάτους και έτσι ζωγράφισαν αυτά για εσάς Ο Ρόναλντ έκανε τοδικό του [σχέδιο] θαυmicroάσιο φέτος ndash microόλις ολοκληρώθηκε microιαέκθεσή του στην αίθουσα του Πατέρα Φράνσις Εργάστηκεσκληρά από τότε που σταmicroάτησαν τα microαθήmicroατα στο σχολείοστις 16 ∆εκεmicroβρίου το ίδιο κι εγώ για να του βρω καινούργιαθέmicroατα ∆εν έχω βγει έξω σχεδόν ένα microήνα ndash ούτε καν για ναπάω στο Παρεκκλήσιο ndash microα ο υγρός και πνιγηρός καιρός έτσικι αλλιώς microε αποτρέπει Από τότε που ο Ρόναλντ σταmicroάτησετο σχολείο microπορώ τουλάχιστον να ξεκουράζοmicroαι τα πρωινά

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

28

Περνάω ολόκληρες εβδοmicroάδες απόλυτης αϋπνίας η οποία σεσυνδυασmicroό microε το βαρύ κρυολόγηmicroα και την αρρώστια microεέχουν καταβάλει

Βρήκα microια ταχυδροmicroική επιταγή αξίας δύο σελινίων και έξιπενών την οποία στείλατε στα αγόρια πριν από κάmicroποσο και-ρό ndash ένα χρόνο τουλάχιστον ndash και η οποία είχε παραπέσειΠέρασαν όλο το απόγευmicroα στην πόλη ξοδεύοντας αυτά ταχρήmicroατα και λίγα ακόmicroη σε πράγmicroατα που ήθελαν να χαρί-σουν Έκαναν όλες τις χριστουγεννιάτικες αγορές για λογαρια-σmicroό microου Ο Ρόναλντ microπορεί να ταιριάζει τις microεταξωτές φόδρεςή οποιαδήποτε απόχρωση υφάσmicroατος σαν αληθινός laquoπαριζιά-νος microόδιστροςraquo Tου βγαίνει άραγε η κληρονοmicroιά του καλλιτέ-χνη ή του υφασmicroατέmicroπορου

Τα πάει πολύ καλά στο σχολείο ndash ξέρει περισσότερα ελληνι-κά απrsquo όσα λατινικά ξέρω εγώ ndash και λέει πως θα ήθελε να κάνειγερmicroανικά microαζί microου στη διάρκεια των διακοπών αν και αυτήτην περίοδο θα προτιmicroούσα να microείνω ξαπλωmicroένη στο κρεβάτι

Ένας νεαρός και πρόσχαρος κληρικός microαθαίνει τον Ρόναλντνα παίζει σκάκι ndash λέει πως έχει διαβάσει υπερβολικά πολύ οτι-δήποτε θα ταίριαζε σε ένα αγόρι κάτω των δεκαπέντε και δενέχει πια κανένα άλλο κλασικό ανάγνωσmicroα να του προτείνει5

Μέσω της επαφής τους microε το Σχολείο Σεντ Φίλιπ η Μέι-microπελ και οι γιοι της είχαν γνωρίσει τον Πατέρα Φράνσις Εξά-βιερ Μόργκαν ο οποίος ενστερνιζόταν τις απόψεις του καρδι-νάλιου Νιούmicroαν σχετικά microε την εκπαίδευση Ο Φράνσις Μόρ-γκαν ήταν ενοριακός ιερέας αποσπασmicroένος στο Παρεκκλήσιο

T Z P P T O sect K I N

Ο παππούς της Μέιmicroπελ ήταν υφασmicroατέmicroπορος Είχε δική του επιχείρηση ηοποία τελικά πτώχευσε (ΣτΜ)

29

και είχε υπηρετήσει υπό τις εντολές του Νιούmicroαν Ο πατέραςΦράνσις πρόσφερε φιλία συmicroβουλές και χρήmicroατα στη χήρακαι στα ορφανά Καθώς τα αγόρια ήταν φιλάσθενα και η microητέ-ρα παρουσίασε σακχαρώδη διαβήτη το 1904 κατόρθωσε τελι-κά να τους στεγάσει σε microια όmicroορφη αγροικία του Παρεκκλη-σίου Η αγροικία Γουντσάιντ6 βρισκόταν κοντά στο αγροτικόκαταφύγιο του Παρεκκλησίου στο γειτονικό χωριό Ρέντναλστην καρδιά της υπαίθρου του Γουορστερσάιρ πάνω στουςΛόφους Λίκι Το τοπίο έmicroοιαζε microε εκείνο του Σέαρχολ και εν-θουσίασε και τους τρεις Όmicroως παρά το ιδανικό περιβάλλονη υγεία της Μέιmicroπελ συνέχισε να επιδεινώνεται αναγκάζονταςτον πατέρα Φράνσις να αναζητήσει βοήθεια για το microεγάλωmicroατων γιων της Ο Ρόναλντ πέρασε το καλοκαιρινό σχολικό τρί-microηνο στο Χόουβ στη νότια ακτή της Αγγλίας microαζί microε τη θείατου Τζέιν Νιβ και το σύζυγό της Έντγουιν ενώ ο Χίλαρι έmicroει-νε microε τους παππούδες του από την πλευρά της microητέρας του

Όταν τα αγόρια επέστρεψαν η Μέιmicroπελ έγραψε στην πε-θερά της laquoΤα αγόρια φαίνονται απίστευτα υγιή σε σύγκριση microετα αδύναmicroα χλοmicroά φαντάσmicroατα τα οποία αποχαιρέτησα πάνωστο τρένο πριν από τέσσερις εβδοmicroάδες Σήmicroερα ο Χίλαριαπόκτησε κοστούmicroι τουίντ και το πρώτο του Ίτον ∆είχνει πε-λώριος Έχουmicroε τέλειο καιρό Τα αγόρια θα σας γράψουν αmicroέ-σως microόλις βρέξει Ποτέ δεν ευχαριστήθηκαν τόσο τις διακοπέςτους ndash microάζεψαν microύρτιλλα ήπιαν τσάι στα χωράφια πέταξανχαρταετό microε τον πατέρα Φράνσις ζωγράφισαν και αναρριχή-θηκαν στα δέντραraquo7

H υγεία της Μέιmicroπελ δε σηmicroείωσε κάποια βελτίωση και ο

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

Kοντό αντρικό σακάκι microε microεγάλα πέτα το οποίο αρχικά ήταν microέρος από τηστολή των σπουδαστών του κολεγίου Ίτον (ΣτΜ)

30

Ρόναλντ ξανάρχισε το σχολείο microετά τις καλοκαιρινές διακο-πές Για να πάει στο microάθηmicroά του έπαιρνε το τρένο αφούπροηγουmicroένως είχε περπατήσει περισσότερο από ένα microίλιώσπου να φτάσει στο σταθmicroό Έφευγε από το σπίτι νωρίς καιεπέστρεφε αργά και ο Χίλαρι microερικές φορές τον περίmicroενεστην εξώπορτα κρατώντας microια λάmicroπα Η Μέιmicroπελ πέθανεστην αγροικία Γουντσάιντ microερικούς microήνες αργότερα στις 14Νοεmicroβρίου 1904 υποκύπτοντας στο διαβήτη για τον οποίοεκείνη την εποχή δεν υπήρχε θεραπεία Την έθαψαν στο κοι-microητήριο της Καθολικής Εκκλησίας του Αγίου Πέτρου στοΜπροmicroσγκρόουβ και στον τάφο της τοποθετήθηκε ένας σταυ-ρός παρόmicroοιος microε εκείνους που έβαζαν στους τάφους των ιερέ-ων του Παρεκκλησίου Το θέαmicroα των δύο microικρών ορφανώνmicroπροστά στον τάφο θα πρέπει να ράγισε τις καρδιές των παρι-σταmicroένων στην κηδεία Χρόνια αργότερα ο Ρόναλντ θυmicroότανlaquoΣτάθηκα microάρτυρας (χωρίς να πολυκαταλαβαίνω) της ηρωικήςκαρτερίας και του πρόωρου θανάτου microέσα σε βαθιά φτώχειατης microητέρας microου της γυναίκας η οποία microε οδήγησε στην Εκ-κλησία ∆έχτηκα την εκπληκτική φιλανθρωπία του πατέραΜόργκαν Όmicroως είχα ερωτευτεί τη Θεία Μετάληψη εξαρ-χήςraquo

Ο Ρόναλντ θυmicroόταν τη microητέρα του ως microια πολύ χαρισmicroατι-κή όmicroορφη και έξυπνη γυναίκα Θεωρούσε πως είχε νιώσειβαθιά microέσα της τον πόνο και τη θλίψη Πίστευε ακράδανταπως ο πρόωρος θάνατός της σε ηλικία τριάντα τεσσάρωνετών είχε επέλθει εξαιτίας της laquoκαταδίωξηςraquo της ρωmicroαιοκαθο-λικής πίστης της από τους προτεστάντες συγγενείς Μπορείκανείς να φανταστεί πόσο πολύ επηρέασε ο θάνατός της ταδυο αδέλφια καθώς microάλιστα συνέβη microετά την επίσης πρόωρηαπώλεια του πατέρα τους Πολύ αργότερα ο Τόλκιν έγραφε

T Z P P T O sect K I N

31

laquoΣτη microητέρα microου η οποία microε δίδασκε η ίδια (microέχρι να πάρωυποτροφία) χρωστώ την αγάπη microου για τη γλωσσολογία ειδι-κά για τις γερmicroανικές γλώσσες και για το ροmicroάντζοraquo Με τηλέξη laquoροmicroάντζοraquo (romance) ο Τόλκιν εννοούσε την πεζογρα-φία και την ποίηση η οποία παρέπεmicroπε σε άλλους κόσmicroουςκαι η οποία επηρέαζε τη φαντασία microέσα από τα άγνωστα καιθαυmicroαστά χαρακτηριστικά των κόσmicroων αυτών Η γλωσσολογίαήταν το γνωστικό και ακαδηmicroαϊκό πεδίο που επέλεξε το οποίοαργότερα επρόκειτο να διδάξει στην Οξφόρδη αλλά και για τοοποίο θα συνέγραφε αφού προηγουmicroένως απόκτησε βαθιάγνώση Είναι ένας γνωστικός κλάδος που εξετάζει την ιστορίατόσο microιας γλώσσας όσο και της λογοτεχνίας της χωρίς ναεστιάζεται microόνο στην πρώτη ή microόνο στη δεύτερη Ο Τόλκινεξελίχθηκε σε microεγαλοφυΐα στο συγκεκριmicroένο τοmicroέα όπως πριναπό αυτόν ο Τζέικοmicroπ Γκριmicro και ο αδελφός του Βίλχελmicro έγι-ναν διάσηmicroοι για τη συλλογή λαϊκών ιστοριών και παραmicroυθιών

Από τα νεανικά του χρόνια ο Ρόναλντ Τόλκιν έτρεφε microεγά-λη εκτίmicroηση για τη microητέρα του και τον πατέρα του Η απώλειάτους επηρέασε έντονα την αίσθηση της ταυτότητάς του microεπολλούς διαφορετικούς τρόπους Το πατρικό όνοmicroα της microητέ-ρας του ήταν Σάφιλντ και ο Ρόναλντ διέκρινε microια αντίθεσηανάmicroεσα στους Τόλκιν και στους Σάφιλντ και ταυτιζόταν σταπερισσότερα ζητήmicroατα microε τη δεύτερη οικογένεια Οι Τόλκινπολλές γενιές πριν από τη δική του γέννηση είχαν έρθει στηνΑγγλία ως Γερmicroανοί microετανάστες και το όνοmicroα έγινε αιτία ναδηmicroιουργηθούν οικογενειακοί microύθοι σχετικά microε την προέλευσήτου όπως συmicroβαίνει συχνά σε παρόmicroοιες περιπτώσεις Μιαιστορία που άρεσε στον Ρόναλντ ήταν αυτή που έλεγε πως τοόνοmicroα προερχόταν από ένα παρατσούκλι που είχε δοθεί σε κά-ποιον πρόγονό του tollkuumlhn laquoαπερίσκεπτοςraquo [Στο ηmicroιτελές

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

32

έργο του laquoThe Notion Club Papersraquo ο ίδιος ο Τόλκιν είδε δώ-σει στον εαυτό του ένα άλλο φανταστικό όνοmicroα εκείνο τουlaquoΚαθηγητή Ράσmicroπολντ Παράτολmicroου)] Στις πιο πρόσφατεςγενιές οι Τόλκιν ήταν κατασκευαστές πιάνων και είχαν αντι-microετωπίσει οικονοmicroικές δυσκολίες Αντίθετα θεωρούσε πως οιΣάφιλντ ήταν βέροι Άγγλοι microε καταγωγή από την περιοχήΊβσαmicro του Γουορστερσάιρ Καθώς το microέρος βρισκόταν στα ∆υ-τικά Μίντλαντς οι Σάφιλντ ανήκαν σε microια περιοχή που ο Τόλ-κιν επρόκειτο να αγαπήσει για τις διαλέκτους και τη γεωγρα-φία της Η microητέρα του η Μέιmicroπελ αντιπροσώπευε γιrsquo αυτόνότι πιο καλό διέθετε η οικογένεια Σάφιλντ Όπως έγραφε οίδιος laquoΑν και Τόλκιν στο όνοmicroα είmicroαι ένας Σάφιλντ στα γού-στα στα χαρίσmicroατα και στην ανατροφήraquo Το Γουορστερσάιρόπως αντιπροσωπευόταν από το Σέαρχολ ήταν γιrsquo αυτόν ηιδιαίτερη πατρίδα του laquoΟποιαδήποτε γωνιά αυτής της περιο-χής (ανεξάρτητα από το πόσο όmicroορφη ή άθλια) είναι για microένακατά έναν ακαθόριστο τρόπο ldquoπατρίδαrdquo όπως δεν είναι κανέ-να άλλο microέρος του κόσmicroουraquo Η αίσθηση της διαφοράς microεταξύτης κληρονοmicroιάς του από τους Τόλκιν και εκείνης από τουςΣάφιλντ τονιζόταν ακόmicroη περισσότερο από την προσχώρησητης Μέιmicroπελ στο ρωmicroαιοκαθολικισmicroό Οι Τόλκιν ήταν προτε-στάντες (όπως ήταν και οι Σάφιλντ) αλλά φαίνεται πως η νέαπίστη της microητέρας ήταν για το γιο η πεmicroπτουσία της Αγγλίαςκαι των ∆υτικών Μίντλαντς καθώς είχε τις ρίζες της στη microακράmicroεσαιωνική περίοδο Οι δικές του ρωmicroαιοκαθολικές πεποιθή-σεις ήταν έντονα συνδεδεmicroένες microε τη microητέρα του σε όλη τηδιάρκεια της ζωής του

T Z P P T O sect K I N

12

νικών λεξικών και αναφορών σχετικά microε την εξέλιξη των γλωσ-σών των ξωτικών που ο Τόλκιν άφησε πίσω microε το θάνατό τουΑυτή η αχανής δεξαmicroενή αναφέρεται στο παρόν βιβλίο ως laquoΣιλ-microαρίλλιονraquo επειδή αποτελούσε προσχέδιο ενός ιδιαίτερου κοmicro-microατιού της φανταστικής ιστορίας της Μέσης Γης Το κοmicromicroάτιαυτό αφορά τα πολύτιmicroα πετράδια που ονοmicroάζονται Σίλmicroαριλ ήσχετίζεται microε το παρελθόν ή το microέλλον της περιόδου κατά τηνοποία εmicroφανίστηκαν Το Σιλmicroαρίλλιον του 1977 είναι microια συ-γκροτηmicroένη και έγκυρη εκδοχή η οποία βασίζεται στο παραπά-νω εκτεταmicroένο υλικό και η οποία εκδόθηκε microε την επιmicroέλεια τουγιου του Τόλκιν Κρίστοφερ

Πρέπει να αναγνωρίσω ότι οφείλω πολλά σε κάποιους γιατη συγγραφή αυτής της βιογραφίας Όλα αυτά τα χρόνια έχωδιαβάσει πολυάριθmicroες microελέτες υψηλής ποιότητας σχετικά microετη ζωή και το έργο του Τζ Ρ Ρ Τόλκιν κάποιες από τις οποί-ες microε βοήθησαν ιδιαίτερα Η επίσηmicroη βιογραφία του Τόλκιντην οποία έγραψε ο εκλιπών Χάmicroφρεϊ Κάρπεντερ το 1977 πα-ραmicroένει πολύτιmicroη ακόmicroη και τώρα που είναι διαθέσιmicroα στοκοινό πολύ περισσότερα κείmicroενα του Τόλκιν και αυτό γιατί οΚάρπεντερ είχε πρόσβαση σε προσωπικά αρχεία και διέθετετην ικανότητα να βγάζει νόηmicroα από ένα πλήθος ηmicroιτελών κει-microένων κρυπτογραφηmicroένων ηmicroερολογίων και αντιφατικώναπόψεων Eκτός από αυτόν πρέπει να αναφέρω τους ΤζονΓκαρθ Γουέιν Γ Χάmicroοντ και Κριστίνα Σκαλ Μπράιαν ΣίmicroπλιΜποmicroπ Μπλάκχαmicro Ντάγκλας Α Άντερσον Μάθιου Ντίκερ-σον Μάικλ Ντράουτ Τοmicro Σίπι Κόλιν Μάνλαβ ∆ήmicroητρα Φή-microη Βέρλιν Φλίγκαρ Κόρι Όλσεν Τζον Ρέιτλιφ ΓουόλτερΧούπερ τον εκλιπόντα Κλάιντ Σ Κίλmicroπι και τον Α Ν Γουίλ-σον Αν και πολλά από τα έργα τους δεν έχουν βιογραφικό πε-ριεχόmicroενο microε βοήθησαν να αποκτήσω βαθιά γνώση να κατα-

T Z P P T O sect K I N

13

νοήσω την πραγmicroατικότητα της εποχής και αποτέλεσαν πηγήέmicroπνευσης Μολονότι το βιβλίο microου δεν προορίζεται για ακα-δηmicroαϊκούς αλλά για το microέσο αναγνώστη που θέλει να διερευ-νήσει τη ζωή του Τόλκιν και το πώς αυτή σχετίζεται microε τιςιστορίες του για τη Μέση Γη η σοφία όσων συγγραφέων ανέ-φερα και πολλών άλλων υπήρξε ένα αναγκαίο υπόβαθρο

Οφείλω επίσης να ευχαριστήσω το Κέντρο Marion EWade το Κολέγιο Γουίτον του Ιλινόι και τη Βιβλιοθήκη Μπό-ντλιαν της Οξφόρδης ndash η οποία διαθέτει microια ξεχωριστή συλλο-γή για τον Τζ Ρ Ρ Τόλκιν ndash για τις microοναδικές πηγές που microουπρόσφεραν Ευχαριστώ τον εκδοτικό οίκο Paulist Press πουmicroου επέτρεψε να προσαρmicroόσω κάποιο υλικό από το βιβλίοmicroου Tolkien and CS Lewis The Gift of Friendship (Tόλκιν καιK Σ Λιούις Tο ∆ώρο της Φιλίας) Θέλω ακόmicroη να ευχαριστή-σω την ακούραστη επιmicroελήτρια και φίλη Άλισον Χαλ η οποίαδεν έπαψε ποτέ να microε ενθαρρύνει την Κίρστεν Έθεριτζ τηνΤζέσικα Τίνκερ τη Μάργκαρετ Μίλτον τη Λάιζα Νάγκεντκαι άλλους συνεργάτες του εκδοτικού οίκου Lion Hudson οιοποίοι microε βοήθησαν Ευχαριστώ επίσης τη σύζυγό microου ΣίντιΖάντις όχι microόνο για τη στήριξη και την ενθάρρυνση που microουπρόσφερε αλλά και επειδή δουλεύοντας η ίδια σκληρά στήρι-ξε το σπιτικό microας οικονοmicroικά στη διάρκεια δύσκολων καιρώνΤέλος θέλω να πω πως χρωστώ πολλά στους αναγνώστες απόπολλές χώρες του κόσmicroου microεγάλους και microικρούς κάποιοι απότους οποίους σίγουρα θα έχουν τριχωτά πόδια και ίσως microυτεράαυτιά Η αγάπη τους για το έργο του Τόλκιν είναι microεταδοτικήκαι οι γνώσεις τους συχνά προκαλούν δέος ειδικά όταν κατα-λήγουν σε ερωτήσεις στο τέλος microιας συζήτησης Χαίροmicroαιαφάνταστα που όταν έκανα την πρώτη microου διάλεξη στο Σύλ-λογο Φίλων Τόλκιν και οι σοβαρές ερωτήσεις είχαν αρχίσει να

para P O sect O deg O trade

14

παίρνουν τέλος η απάντησή microου στην ερώτηση laquoΈχουν ταΜπάλρογκ φτεράraquo ήταν laquo∆εν ξέρωraquo Αν είχα πει ναι ή όχι οδιάλογος θα συνεχιζόταν ακόmicroα και φαντάζοmicroαι πως δε θα εί-χα χρόνο να γράψω βιβλία

Κόλιν ΝτούριεζΚέσγουικ Κούmicroπρια Απρίλιος 2012

T Z P P T O sect K I N

1

laquoΣτην πραγmicroατικότηταείmicroαι ένα χόmicroπιτraquo

Στο σπίτι της οικογένειας Τόλκιν επικρατούσε αναστάτωσηΟ microικρός Ρόναλντ είχε εξαφανιστεί Συνήθως κοίmicroιζαν το βρέ-φος σε ένα δροσερό σηmicroείο του σπιτιού κατά τη διάρκεια τουmicroεσηmicroεριού H ανησυχία των γονιών του ήταν δικαιολογηmicroένηmicroια και στην περιοχή υπήρχαν τσακάλια και λύκοι τα οποίαmicroπορούσαν να microπουν στην πόλη από τα έρηmicroα βοσκοτόπιαπου ξεκινούσαν λίγο πιο πέρα από τα σπίτια αναζητώντας τηλεία τους

Το ζεύγος Τόλκιν φερόταν καλά στους δύο microαύρους υπηρέ-τες του microια καmicroαριέρα και έναν νεαρό που ονοmicroαζόταν ΆιζακΗ Μέιmicroπελ Τόλκιν αντιπαθούσε τη συmicroπεριφορά πολλώναποίκων απέναντι στους ιθαγενείς του Ελεύθερου Κράτους τηςΟράγγης και παρrsquo όλο που αναστατώθηκε αρκετά φάνηκενα αποδέχεται την απλή εξήγηση του Άιζακ πως είχε πάρει

Το Ελεύθερο Κράτος της Οράγγης είναι επαρχία της Νότιας Αφρικής Ιδρύ-θηκε ως κράτος το 1836 από Ολλανδούς Γάλλους και Γερmicroανούς αποίκουςΤο 1902 έπειτα από σκληρούς πολέmicroους microε τους Άγγλους πέρασε στην κυ-ριαρχία της Βρετανίας Tο 1910 προσχώρησε στη Νοτιοαφρικανική Ένωση(ΣτΜ)

16

τον Ρόναλντ microαζί του στο χωριό του για να επιδείξει microε υπε-ρηφάνεια στους συγχωριανούς του ένα λευκό microωρό Αργότεραόταν απόκτησε δικό του γιο θέλοντας να εκφράσει την εκτίmicroη-σή του απέναντι στους Τόλκιν ο Άιζακ τον ονόmicroασε laquoΆιζακΤόλκιν Βίκτωρraquo προσθέτοντας και το Βίκτωρ για να τιmicroήσειτη βασίλισσα Βικτορία

Ο Τζον Ρόναλντ Ρόιελ Τόλκιν για να αναφέρουmicroε το πλή-ρες όνοmicroά του1 γεννήθηκε στις 3 Ιανουαρίου 1892 στοΜπλουmicroφοντέιν της Νότιας Αφρικής και ήταν ο πρώτος γιοςενός ζευγαριού Άγγλων του Άρθουρ και της Μέιmicroπελ ΤόλκινΟι γονείς του κατάγονταν από το Μπέρmicroιγχαmicro το οποίο βρί-σκεται στα Μίντλαντς της Αγγλίας H Μέιmicroπελ Σάφιλντόπως ήταν το πατρικό όνοmicroα της microητέρας του Pόναλντ είχε τα-ξιδέψει microε πλοίο microέχρι το Κέιπ Τάουν για να παντρευτεί τονΆρθουρ έναν τραπεζίτη ο οποίος είχε microεταναστεύσει στηνΑφρική αναζητώντας καλύτερη τύχη στην πλούσια σε ορυκτάχώρα Η Τράπεζα της Αφρικής τον είχε προαγάγει σε διευθυ-ντή του υποκαταστήmicroατος του Μπλουmicroφοντέιν στην καρδιάτου Ελεύθερου Κράτους της Οράγγης περίπου εφτακόσια microίλιαmicroακριά από το Κέιπ Τάουν Η ανακάλυψη χρυσού και διαmicroα-ντιών ήταν η αιτία να επεκταθούν οι τραπεζικές δραστηριότη-τες σrsquo αυτή την περιοχή Η Μέιmicroπελ Σάφιλντ έφυγε από τηνΑγγλία το Μάρτιο του 1891 Η τελετή του γάmicroου έγινε τον επό-microενο microήνα στον Αγγλικανικό Καθεδρικό Ναό του Κέιπ Τάουν

Στο Μπλουmicroφοντέιν η οικογένεια ζούσε laquoστην άκρη τηςοδού Μέτλαντ έχοντας πίσω της τις σκονισmicroένες και άδεντρες

T Z P P T O sect K I N

Όπως δηλώνει και η ονοmicroασία τους (Μεσόγεια θα microπορούσαmicroε να τα ονοmicroά-σουmicroε στα ελληνικά) τα Mίντλαντς είναι περιοχή της Kεντρικής Αγγλίας(ΣτΜ)

17

πεδιάδες της σαβάναςraquo Η Μέιmicroπελ περιέγραφε τον πρωτό-τοκό της σε microια επιστολή προς την πεθερά της που ζούσε στηνΑγγλία laquoΤο microωρό microοιάζει microε νεραϊδάκι όταν είναι ντυmicroένο microελευκές δαντέλες και άσπρα παπουτσάκια Όταν είναι γυmicroνού-λι νοmicroίζω πως microοιάζει περισσότερο microε ξωτικόraquo Το microωρό αυτόεπρόκειτο να γίνει ένας λαmicroπρός ακαδηmicroαϊκός και συγγραφέ-ας ο οποίος δεκαετίες αργότερα θα επανασύστηνε τα θαυmicroα-στά και εντυπωσιακά ξωτικά της ευρωπαϊκής παράδοσης καιτων θρύλων σε καινούργιες γενιές συνεπαρmicroένων αναγνωστών∆ε θα έmicroοιαζαν και πολύ microε τις γλυκανάλατες λεπτεπίλεπτεςνεράιδες των βικτοριανών παιδικών του χρόνων ∆υστυχώς ηΜέιmicroπελ δεν έmicroελλε να ζήσει τόσο ώστε να δει το γιο της νααποκτά παγκόσmicroια φήmicroη

H εξαφάνιση του microικρού Ρόναλντ ήταν ένα microόνο από τα γε-γονότα που ανησύχησαν τη Μέιmicroπελ σε σχέση microε το microωρό τηςτο οποίο θεωρούσε ιδιαίτερα ευαίσθητο Σε κάποια περίπτω-ση αmicroυδρές αναmicroνήσεις της οποίας ο Ρόναλντ διατηρούσεστην κατοπινή ζωή του όταν ήταν νήπιο την ώρα που έτρεχεmicroέσα στο ψηλό ξερό χορτάρι του microεγάλου κήπου τους ενό-χλησε microια ταραντούλα (οι αράχνες αυτές microπορούν να φτάσουνστο microέγεθος ενός αντρικού χεριού) η οποία τον δάγκωσε χύ-νοντας το δηλητήριό της microέσα του Γύρισε κλαίγοντας στο σπί-τι όπου η παραmicroάνα του ρούφηξε ψύχραιmicroα το δηλητήριο απότο τραύmicroα Ο Ρόναλντ θυmicroόταν το τρέξιmicroο και το κλάmicroα αλλάόχι την πελώρια αράχνη Ίσως όmicroως αυτή η εmicroπειρία ήταν οσπόρος για πολλές αναφορές σε γιγάντιες αράχνες στις ιστο-

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

Στο πρωτότυπο veldt Έτσι ονοmicroάζονταν από τους πρώτους Ολλανδούς αποί-κους οι απέραντες πεδινές εκτάσεις της Νότιας Αφρικής οι οποίες είναι καλυmicro-microένες σχεδόν από χορτάρι και θάmicroνους (ΣτΜ)

18

ρίες του microεγαλύτερη από τις οποίες ήταν η Ουνγκόλιαντ τοαρχαίο πλάσmicroα που κατάπιε το φως του κόσmicroου στην πρώτηεποχή της Μέσης Γης και ασφαλώς η απόγονός της η Σέλο-microπ την οποία τα χόmicroπιτ Φρόντο και Σαmicro συνάντησαν στο επι-κίνδυνο ταξίδι τους microέσα στη σκιερή χώρα της Μόρντορ τοβασίλειο του Σκοτεινού Άρχοντα Σάουρον

Όmicroως πέρα από αυτούς τους κινδύνους που διέτρεχε ο Ρό-ναλντ η Μέιmicroπελ ανησυχούσε για την υγεία του παιδιού λόγωτης αποπνικτικής ζέστης που επικρατούσε κατά το microεγαλύτεροmicroέρος του έτους αλλά και της σκόνης που ερχόταν από τηνανεmicroοδαρmicroένη πεδιάδα H έγνοια της Μέιmicroπελ έγινε microεγαλύ-τερη ακόmicroη καθώς ο Άρθουρ δεν έδειχνε καmicroιά διάθεση να επι-στρέψουν στην Αγγλία Ήταν πλέον ολοφάνερο για εκείνηπως ο σύζυγός της δεν επιθυmicroούσε ούτε καν microια περίοδο δια-κοπών στην Αγγλία παρrsquo όλο που η τράπεζα του όφειλε microιαάδεια Αντίθετα microε τη Μέιmicroπελ ο Άρθουρ αισθανόταν πωςβρισκόταν στο στοιχείο του στην Αφρική καθώς αντιmicroετώπιζετη microεγάλη πρόκληση να αυξήσει την πελατεία της τράπεζαςmicroέσα στο αφιλόξενο περιβάλλον της χώρας των Μπόερς οπληθυσmicroός της οποίας στην πλειονότητά του αντιπαθούσετους Βρετανούς Η σύζυγός του ένιωσε φόβο όταν διάβασε τηνεπιστολή που ο Άρθουρ έστειλε κάποια φορά στον πατέρατου στο Μπέρmicroιγχαmicro laquoΝοmicroίζω πως θα τα καταφέρω καλά σεαυτό τον τόπο και δε σκέφτοmicroαι να επιστρέψω για microόνιmicroηεγκατάσταση στην Αγγλίαraquo Ύστερα η ίδια η Μέιmicroπελ ανα-

T Z P P T O sect K I N

Μπόερς (=αγρότες) ονοmicroάζονταν οι απόγονοι των πρώτων Ολλανδών οι οποί-οι εποίκισαν το 18ο αιώνα αρχικά το ακρωτήριο της Νότιας Αφρικής και αργότε-ρα το εσωτερικό της Emicroπλέχτηκαν σε δύο πολέmicroους microε τη Bρετανική Aυτοκρα-τορία οι οποίοι έmicroειναν γνωστοί ως Πόλεmicroοι των Mπόερς (ΣτΜ)

19

γκάστηκε να διώξει από το microυαλό της τις σκέψεις για microια επί-σκεψη στην πατρίδα ήταν έγκυος στο δεύτερο γιο της τον Χί-λαρι ο οποίος γεννήθηκε στις 17 Φεβρουαρίου 1894

Ο Χίλαρι αποδείχτηκε πιο σκληροτράχηλος από το microεγαλύ-τερο αδελφό του που γινόταν ολοένα και πιο ασθενικός σrsquo εκεί-νο το τραχύ κλίmicroα Το ζευγάρι κατάλαβε πως η ανελέητη ζέστηεπιδρούσε αρνητικά στην υγεία του Ρόναλντ Η Μέιmicroπελ ήταναπελπισmicroένη Το Νοέmicroβρη του 1894 πήρε τον Ρόναλντ καιτον Χίλαρι ο οποίος ήταν ακόmicroα βρέφος και έmicroειναν σε έναπαραλιακό microέρος όπου το κλίmicroα ήταν πιο ήπιο κοντά στοΚέιπ Τάουν εκατοντάδες microίλια microακριά από το σπίτι τους Χρό-νια αργότερα ο Ρόναλντ microπορούσε να ανακαλέσει αmicroυδρέςαναmicroνήσεις ενός ατέλειωτου ταξιδιού microε τρένο και microιας microεγά-λης αmicromicroώδους παραλίας Kάποτε σε microια συνέντευξή του στοραδιοφωνικό σταθmicroό του BBC είχε πει laquoΘυmicroάmicroαι να κάνωmicroπάνιο στον Ινδικό Ωκεανό πριν ακόmicroα κλείσω τα δύο microου χρό-νιαraquo2 Όταν λίγες ηmicroέρες αργότερα η Μέιmicroπελ επέστρεψε microε ταπαιδιά στο Μπλουmicroφοντέιν ο Άρθουρ κανόνισε το ταξίδι τουςστην Αγγλία Όπως της είπε ο ίδιος θα ερχόταν αργότερα OΡόναλντ θυmicroόταν τον πατέρα του να γράφει laquoΑ Ρ Τόλκινraquo πά-νω στο ταξιδιωτικό microπαούλο τους καθώς η Μέιmicroπελ και τα παι-διά ετοιmicroάζονταν να φύγουν ndash το microπαούλο αυτό ο Ρόναλντ τοκράτησε στα χρόνια που ακολούθησαν ως πολύτιmicroο ενθύmicroιο ndashκι αυτή η ανάmicroνηση ήταν η τελευταία που είχε από τον πατέρατου Σε microια ηmicroιτελή ιστορία που έγραψε σχεδόν microισό αιώνα αρ-γότερα microε τίτλο laquoThe Notion Club Papersraquo (laquoΤα Έγγραφα τηςΛέσχης των Εννοιώνraquo) έδωσε στον εαυτό του το φανταστικόόνοmicroα laquoΤζον Άρθουρσονraquo

Ενώ ο Άρθουρ έmicroεινε πίσω απορροφηmicroένος από τις επαγ-γελmicroατικές του υποχρεώσεις η Μέιmicroπελ και τα παιδιά ταξίδε-

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

20

ψαν προς την Αγγλία στις αρχές Απριλίου 1895 Τον πρώτοκαιρό οι τρεις τους έmicroειναν microαζί microε τους γονείς της Μέιmicroπελκαι microία από τις αδελφές της την Τζέιν στο σπίτι της οικογέ-νειας στην οδό Άσφιλντ στο Κινγκς Χιθ του Μπέρmicroιγχαmicro ΟΡόναλντ microπερδεύτηκε από αυτή την αλλαγή και microερικές φορέςπερίmicroενε να δει τη βεράντα του σπιτιού τους στο Μπλουmicroφο-ντέιν να προεξέχει από το σπίτι των Σάφιλντ Πολλά χρόνιααργότερα ανακαλούσε στη microνήmicroη του laquoΘυmicroάmicroαι ακόmicroα να κα-τεβαίνω το δρόmicroο στο Μπέρmicroιγχαmicro και να αναρωτιέmicroαι τι είχεγίνει ο microεγάλος εξώστης και το microπαλκόνιraquo Επίσης καινούργιοκαι παράξενο του φαινόταν το πρώτο αληθινό χριστουγεννιά-τικο δέντρο που αντίκριζε έπειτα από laquoτόσα χρόνια παραmicroο-νής στη στέρφα ζεστή χώραraquo

Στη διάρκεια αυτής της επίσκεψης και ενώ οι τρεις τουςετοιmicroάζονταν να επιστρέψουν στη Nότια Αφρική ο Άρθουρπροσβλήθηκε από ρευmicroατικό πυρετό και στη συνέχεια πέθανεαιφνίδια έπειτα από ακατάσχετη αιmicroορραγία Ήταν microόλιςτριάντα εννιά χρόνων Θάφτηκε microερικές ηmicroέρες microετά το θάνα-τό του στις 15 Φεβρουαρίου 1896 στο αγγλικανικό κοιmicroητή-ριο του Μπλουmicroφοντέιν Ο θάνατός του έκλεισε το κεφάλαιοτης ζωής των Τόλκιν στη Νότια Αφρική Eξαιτίας αυτού τουγεγονότος πάντως η οικογένεια δεν πρόλαβε να ζήσει τηναναστάτωση που προκάλεσε ο Πόλεmicroος των Μπόερς ο οποίοςξεκίνησε ύστερα από λίγα χρόνια (1899-1902)

Η Μέιmicroπελ ήταν τώρα microια microητέρα microόνη microε πολύ περιορι-

T Z P P T O sect K I N

Ο συγγραφέας αναφέρεται στο ∆εύτερο Πόλεmicroο των Μπόερς (ο πρώτος είχετελειώσει πριν γεννηθεί ο Τόλκιν) στον οποίο οι δύο ανεξάρτητες δηmicroοκρατίεςτου Τράνσβααλ και του Ελεύθερου Κράτους της Οράγγης πολέmicroησαν microε τον αγ-γλικό αποικιακό στρατό Τελικά τα κράτη αυτά προσαρτήθηκαν στη ΒρετανικήΑυτοκρατορία (ΣτΜ)

21

σmicroένες οικονοmicroικές δυνατότητες Σύντοmicroα οι τρεις τους microετακό-microισαν στο Σέαρχολ όπου το κλίmicroα ήταν πολύ πιο υγιεινό Tοκαινούργιο τους σπίτι στην οδό Γκρέισγουελ 5 ήταν microια όmicroορ-φη και ευρύχωρη αγροικία η οποία microοιραζόταν microια microεσοτοιχίαmicroε microια άλλη Bρισκόταν σχεδόν απέναντι από τη λίmicroνη τουΥδρόmicroυλου του Σέαρχολ κάπου ένα microίλι νότια από την πόλητου Μπέρmicroιγχαmicro Αν και ήταν τόσο κοντά στη microητρόπολη ταυ-τόχρονα βρισκόταν στην καρδιά του αγροτικού ΓουορστερσάιρKαθώς υπήρχαν microόνο άλογα και κάρα ήταν ένα microέρος laquoπολύπαλιά τότε που υπήρχε λιγότερος θόρυβος και περισσότεροπράσινοraquo (για να χρησιmicroοποιήσουmicroε την περιγραφή που δίνει οΤόλκιν για το Σάιρ της Μέσης Γης στο Χόmicroπιτ) Η Μέιmicroπελ ηοποία ήταν microια πολύ χαρισmicroατική και επινοητική γυναίκα εκ-παίδευσε η ίδια τα αγόρια της microέχρι να ενταχθούν στη δηmicroόσιαεκπαίδευση Μεταξύ άλλων η Μέιmicroπελ έmicroαθε τον Ρόναλντ ναδιαβάζει και αργότερα τον microύησε στην καλλιγραφία στο σχέ-διο στα λατινικά στα γαλλικά στο πιάνο (ανεπιτυχώς) και στηβοτανολογία

Το ήσυχο χωριό Γουορστερσάιρ (που αργότερα αποτέλεσετmicroήmicroα του Γουορικσάιρ εξαιτίας αλλαγών στα σύνορα των διοι-κητικών περιφερειών) έγινε σύντοmicroα για τον Ρόναλντ το πιοαγαπηmicroένο microέρος το οποίο συνέδεσε microε αναmicroνήσεις από τηmicroητέρα του που έmicroελλε να χάσει τόσο σύντοmicroα laquoΤο Σάιρ microοιά-ζει πάρα πολύ microε τον κόσmicroο microέσα στον οποίο άρχισα για πρώτηφορά να αντιλαmicroβάνοmicroαι τα πράγmicroατα Αν το πρώτο σου χρι-στουγεννιάτικο δέντρο είναι ένας καχεκτικός ευκάλυπτος καιαν συνήθως σε βασανίζουν η ζέστη και η άmicromicroος ndash τότε ακρι-βώς στην ηλικία που η φαντασία σου αρχίζει να αναπτύσσεταιτο να βρεθείς ξαφνικά σε ένα ήρεmicroο χωριό του Γουορικσάιρ θε-ωρώ πως σου γεννά microια ιδιαίτερη αγάπη για την ύπαιθρο της

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

22

κεντρικής Αγγλίας κύρια χαρακτηριστικά της οποίας είναι ταόmicroορφα βότσαλα οι φτελιές τα ήσυχα ποταmicroάκια κλπ καιασφαλώς οι άνθρωποί τηςraquo3 Τα χωριατόπουλα κορόιδευαν τονmicroικρό Τόλκιν για τα microακριά microαλλιά του (που ήταν τότε της microό-δας για τα αγόρια της microέσης αστικής τάξης)

Ο Υδρόmicroυλος του Σέαρχολ εντυπώθηκε ιδιαίτερα στη φα-ντασία του Ρόναλντ laquoYπήρχε ένας παλιός microύλος που πραγmicroατι-κά άλεθε καλαmicroπόκι στον οποίο δούλευαν δύο microυλωνάδες microιαmicroεγάλη λίmicroνη όπου κολυmicroπούσαν κύκνοι ένας λάκκος microε άmicromicroοmicroία υπέροχη κοιλάδα microε λουλούδια microερικά αγροτόσπιτα παλιάςαρχιτεκτονικής και λίγο πιο microακριά ένα ποταmicroάκι microε ένανακόmicroη microύλοraquo4 Ο Υδρόmicroυλος του Σέαρχολ ήταν ένας παλιόςπλίνθινος microύλος microε microια ψηλή καmicroινάδα Αν και λειτουργούσε microεατmicroοmicroηχανή ένα ποταmicroάκι κυλούσε ακόmicroα κάτω από το microεγά-λο τροχό του Ο microύλος microε τον τροmicroακτικό γιο του microυλωνά έκα-νε microεγάλη εντύπωση στον Ρόναλντ αλλά και στον Χίλαρι

Ο Ρόναλντ και ο microικρότερος αδελφός του είχαν δώσει στογιο του microυλωνά το παρατσούκλι laquoΛευκός ∆ράκοςraquo Ο Χίλαριθυmicroόταν έναν αγρότη microε το παρατσούκλι laquoΜαύρος ∆ράκοςraquo οοποίος τροmicroοκρατούσε τα παιδιά της περιοχής (Κάποτε κυνή-γησε τον Ρόναλντ επειδή microάζευε microανιτάρια) Σε microια επιστολήπου έγραψε πολλά χρόνια αργότερα ο Τόλκιν microιλάει για τογέρο microυλωνά και το γιο του οι οποίοι του προκαλούσαν δέοςόταν ήταν microικρός Σε microια άλλη επιστολή του γράφει πως έζησετα παιδικά του χρόνια laquoΣτο ldquoΣάιρrdquo σε microια εποχή πριν απότην έλευση των microηχανώνraquo Πρόσθετε επίσης πως στην πραγ-

T Z P P T O sect K I N

Στο πρωτότυπο laquoοgreraquo laquoδράκοςraquo microε τη σηmicroασία microε την οποία συναντάται στηνεοελληνική παράδοση δηλαδή microυθικό τέρας microε microορφή ανθρώπου που συχνάείναι ανθρωποφάγο (ΣτΜ)

23

microατικότητα ήταν και ο ίδιος ένα χόmicroπιτ σε όλα εκτός από τοmicroέγεθος Όπως και στα χόmicroπιτ του άρεσαν οι κήποι τα δέ-ντρα και τα χωράφια που δουλεύονταν ακόmicroα microε τα χέρια Κά-πνιζε κι αυτός πίπα και του άρεσαν τα απλά φαγητά Σταάχαρα χρόνια των microέσων του εικοστού αιώνα όταν οι ιστορίεςτου άρχισαν να γίνονται δηmicroοφιλείς τολmicroούσε να φοράει φα-νταχτερά γιλέκα Του άρεσαν τα microανιτάρια που microπορούσε ναβρει κανείς στα χωράφια καθώς και να εκφράζει τη microάλλονστοιχειώδη αίσθηση χιούmicroορ που διέθετε το οποίο microερικοίέβρισκαν κουραστικό Είχε επίσης γράψει πως ως ενήλικος πή-γαινε για ύπνο αργά και αν microπορούσε ξυπνούσε επίσης αργάΌπως και στα χόmicroπιτ δεν του άρεσαν τα ταξίδια Στον Άρχο-ντα των ∆αχτυλιδιών γράφει για ένα microύλο στο Χόmicroπιτον κοντάΣτο Νερό τον οποίο γκρέmicroισαν και αντικατέστησαν microε ένατούβλινο κτίριο που ρύπαινε τόσο την ατmicroόσφαιρα όσο και τοποτάmicroι Υπάρχει microια οmicroοιότητα ανάmicroεσα στη θέα από τοναγροτικό δρόmicroο στον οποίο ζούσε η οικογένεια στο Σέαρχολmicroε το microύλο στα δεξιά και σε microια λεπτοmicroερή απεικόνιση τουΧόmicroπιτον που σχεδίασε ο Τόλκιν για το Χόmicroπιτ τον πρόδροmicroοτου Άρχοντα των ∆αχτυλιδιών

Ο Υδρόmicroυλος του Σέαρχολ γλίτωσε από το τούβλινο τσου-νάmicroι της αστικής εξάπλωσης του Μπέρmicroιγχαmicro και τώρα πλέονδιατηρείται ως αξιοθέατο Οι επισκέπτες microπορούν να ρίξουνέτσι microια φευγαλέα microατιά στον κόσmicroο της παιδικής ηλικίας τουΤόλκιν αλλά και να δουν από κοντά ένα σηmicroαντικό ιστορικόmicroνηmicroείο της Bιοmicroηχανικής Eπανάστασης η οποία άλλαξε τονκόσmicroο Η microεγάλη βαθιά λίmicroνη την οποία ο Ρόναλντ και ο Χί-λαρι γνώριζαν τόσο καλά βρίσκεται εκεί το ίδιο και ο microύλοςmicroε την ψηλή του καmicroινάδα ακόmicroα αναγνωρίσιmicroα έπειτα απότόσο καιρό Εκεί κοντά ως ένδειξη αναγνώρισης της προσφο-

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

24

ράς του Τόλκιν υπάρχει το Πάρκο της Χώρας του Σάιρ και οΒάλτος του Μόζλι εmicroπνευσmicroένα ενδεχοmicroένως από το Παλιό∆άσος στην άκρη του Σάιρ όπως παρουσιάζεται στον Άρχοντατων ∆αχτυλιδιών

Ίσως την ίδια περίπου περίοδο να γεννήθηκε microέσα στην ορ-γιάζουσα φαντασία του Ρόναλντ και ένα άλλο σηmicroαντικό στοι-χείο το επαναλαmicroβανόmicroενο όνειρό του σχετικά microε ένα microεγάλοκατακλυσmicroό ένα πράσινο κύmicroα που θα σάρωνε όλες τις χώρεςΤελικά ύστερα από microια microακρά περίοδο κυοφορίας η ανάmicroνη-ση εκείνου του ονείρου ενσωmicroατώθηκε στον ίδιο φανταστικόκόσmicroο του οποίου το Σάιρ αποτελούσε τmicroήmicroα στη Μέση ΓηΤο όνειρο microεταmicroορφώθηκε στη φανταστική αφήγηση του Τόλ-κιν σχετικά microε την καταστροφή της Νούmicroενορ της δικής τουπαραλλαγής πάνω στην πανάρχαιη ιστορία της βυθισmicroένηςηπείρου Ατλαντίδας

Το 1900 πέντε χρόνια αφότου έφυγε από την Αφρική οΡόναλντ ξεκίνησε τη φοίτησή του στο Σχολείο Κινγκ Έντου-αρντ το καλύτερο σχολείο microέσης εκπαίδευσης στο Μπέρmicroιγ-χαmicro το οποίο τότε βρισκόταν κοντά στο Σταθmicroό Νιου Στριτστο κέντρο της πόλης Τα δίδακτρα τα πλήρωνε ένας θείοςτου Τα κτίρια του σχολείου (τα οποία έχουν πλέον κατεδαφι-στεί) έφεραν τη σφραγίδα του αρχιτέκτονά τους σερ ΤσαρλςΜπάρι ο οποίος σχεδίασε επίσης το σηmicroερινό Κοινοβούλιοστο Λονδίνο Την ίδια περίοδο η Μέιmicroπελ Τόλκιν και η αδελ-φή της Μέι ασπάστηκαν το δόγmicroα της Ρωmicroαιοκαθολικής Εκ-κλησίας παρά την έντονη αντίδραση του ουνιτάριου πατέρατους και των εξ αγχιστείας συγγενών της Mέιmicroπελ οι οποίοι

T Z P P T O sect K I N

Οι ουνιτάριοι απορρίπτουν την τριαδικότητα του Θεού και θεωρούν τον Ιησούγιο ή προφήτη του ενός και microοναδικού Θεού (ΣτΜ)

25

ήταν βαπτιστές Έπαψαν να στηρίζουν οικονοmicroικά τη Mέι-microπελ βυθίζοντάς την έτσι σε ακόmicroη microεγαλύτερη ανέχεια Μη-τέρα και γιοι microετακόmicroισαν από την αγροτική κατοικία τους σεένα σπίτι στο προάστιο Μόζλι ώστε να βρίσκονται πιο κοντάστο Παρεκκλήσιο του Μπέρmicroιγχαmicro στο Ετζmicroπάστον Το Πα-ρεκκλήσιο είχε ιδρυθεί από τον καρδινάλιο Νιούmicroαν κατά τηδεκαετία του 1850 και έγινε η πνευmicroατική εστία της Μέιmicroπελη οποία είχε προηγουmicroένως εκκλησιαστεί σε άλλους πλησιέ-στερους στο σπίτι της ρωmicroαιοκαθολικούς ναούς Ο οραmicroατι-στής Τζον Χένρι Νιούmicroαν (1801-1890) έκανε πολλά για ναδώσει νέα πνοή στο ρωmicroαιοκαθολικισmicroό συνεισφέροντας στο∆όγmicroα αυτό τις οξφορδιανές γνώσεις του τη φαντασία και τοελεύθερο πνεύmicroα του Το Μόζλι βρισκόταν στη διαδροmicroή τουτραmicro προς το κέντρο της πόλης και έτσι η καθηmicroερινή microετά-βαση του Pόναλντ στο σχολείο ήταν πιο εύκολη

Την επόmicroενη χρονιά η οικογένεια αναγκάστηκε να microετακο-microίσει και πάλι σε ένα σπίτι κοντά στο σταθmicroό Κινγκς Χιθ Πί-σω από το καινούργιο τους σπίτι υπήρχε ένα σιδηροδροmicroικόανάχωmicroα γεmicroάτο αγριολούλουδα και χορτάρι (το οποίο ο Ρό-ναλντ αγαπούσε) Ήταν τότε περίπου εννιά χρόνων και οαδελφός του Χίλαρι γύρω στα επτά Tα αγόρια είχαν συνηθί-σει τον ήχο από το τρίξιmicroο των βαγονιών που κουβαλούσανκάρβουνο τα οποία άραζαν σrsquo ένα σταθmicroό λίγο πιο πέρα απότη σιδηροδροmicroική γραmicromicroή Eκεί αποθήκευαν το κάρβουνο Τατρένα έρχονταν από τα ανθρακωρυχεία της Νότιας Ουαλίαςπάνω από εκατό microίλια microακριά και το κάρβουνο προοριζόταν

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

Στο πρωτότυπο Oratory Έτσι ονοmicroάζεται στο Καθολικό ∆όγmicroα το κτίριο στοοποίο οι πιστοί συγκεντρώνονται για να εκφράσουν τη λατρεία τους στο Θεό∆εν είναι εκκλησία αλλά ένα microεγάλο κτίριο που έχει πολλαπλές χρήσεις (ΣτΜ)

26

για τις ακmicroάζουσες βιοmicroηχανίες του Μπέρmicroιγχαmicro Ο Ρόναλντπαρατηρούσε τα ονόmicroατα στα πλαϊνά των βαγονιών ήταν ου-αλικά ονόmicroατα όπως Μπλεν-Ρόντα Mέρντι Νάντιγκλο καιΤρέντεγκαρ

Στην προαναφερθείσα συνέντευξή του στο BBC το 1971 οΤόλκιν αποκάλυψε πόσο σηmicroαντική ήταν αυτή η επαφή του microετα ουαλικά τοπωνύmicroια Από πολλές απόψεις οι εmicroπειρίες τηςπαιδικής του ηλικίας αποτέλεσαν το σπόρο για τις ιστορίεςπου θα επινοούσε σχετικά microε τον κόσmicroο της Μέσης Γης ένανκόσmicroο κατοικηmicroένο από χόmicroπιτ ξωτικά αλλά και σκοτεινότε-ρα πλάσmicroατα όπως τελώνια και δράκους Ο Τόλκιν εξηγούσετη γοητεία που ασκούσαν πάνω του τα ουαλικά laquoTα ουαλικάανέκαθεν microε έλκυαν microε το ρυθmicroό τους και τον ήχο τους περισ-σότερο από οποιαδήποτε άλλη γλώσσα Παρrsquo όλο που πρωτο-είδα τα ονόmicroατα πάνω σε οχήmicroατα microεταφοράς κάρβουνου πά-ντοτε ήθελα να microάθω τι σήmicroαιναν όλα αυτάraquo Συνέχισε λέγο-ντας πως οι ιστορίες του σχεδόν πάντοτε ξεκινούσαν microε έναόνοmicroα laquo∆ώστε microου ένα όνοmicroα και εγώ θα σας φτιάξω microιαιστορία αντίστροφα microε ότι γίνεται συνήθωςraquo Aνέφερε πωςαπό τις σύγχρονες γλώσσες τα ουαλικά και αργότερα τα φιν-λανδικά αποτέλεσαν τις microεγαλύτερες εmicroπνεύσεις για το γρά-ψιmicroό του συmicroπεριλαmicroβανοmicroένης και της δηmicroιουργίας τουΆρχοντα των ∆αχτυλιδιών Τα ουαλικά microάλιστα ήταν η έmicroπνευ-ση για το ένα από τα δυο κύρια παρακλάδια της γλώσσας τωνξωτικών την οποία δηmicroιούργησε και αυτό είχε ως αποτέλεσmicroαπολλά ονόmicroατα του φανταστικού κόσmicroου της Μέσης Γης να εί-ναι ουαλικής προέλευσης όπως εκείνο της Άργουεν της Πρι-γκίπισσας των Ξωτικών του ποταmicroού Άντουιν του λαού τωνΡοχίρριmicro και του Γκουάιχιρ του γιγάντιου αετού

Αργότερα η οικογένεια Τόλκιν microετακόmicroισε σε ένα απλό σπίτι

T Z P P T O sect K I N

27

στην οδό Όλιβερ σε microια φτωχογειτονιά (τώρα πλέον έχει κατε-δαφιστεί κατά τη διάρκεια της αναβάθmicroισης του κέντρου τηςπόλης) Βρισκόταν στην περιοχή του Ετζmicroπάστον η οποία σεγενικές γραmicromicroές ήταν εύπορη σε microικρή απόσταση από το Πα-ρεκκλήσιο του Μπέρmicroιγχαmicro και κοντά σε microια microεγάλη τεχνητήλίmicroνη Για ένα διάστηmicroα η Μέιmicroπελ πήρε τους γιους της από τοΣχολείο Κινγκ Έντουαρντ και τους έγραψε στο σχολείο τουΠαρεκκλησίου το Σχολείο Σεντ Φίλιπ στο οποίο τα δίδακτραήταν πολύ χαmicroηλότερα Ωστόσο το 1903 ο Ρόναλντ κέρδισεmicroια υποτροφία για το Σχολείο Κινγκ Έντουαρντ που βρισκότανσε απόσταση δύο microιλίων από το σπίτι του στο Ετζmicroπάστον καιξανάρχισε τις σπουδές του εκεί το φθινόπωρο Τα Χριστούγεν-να της ίδιας χρονιάς ο Ρόναλντ πήρε την πρώτη του Θεία Με-τάληψη επισφραγίζοντας microε αυτό τον τρόπο τη θερmicroή του αφο-σίωση στην πίστη της microητέρας του

Στη διάρκεια των χριστουγεννιάτικων διακοπών εκείνης τηςχρονιάς η Μέιmicroπελ έγραψε στην πεθερά της Μέρι Τζέιν Τόλ-κιν εσωκλείοντας κάποια σχέδια του Ρόναλντ και του Χίλαρι

Είχατε πει πως προτιmicroάτε να σας στείλουν τα αγόρια δικάτους σχέδια και όχι να σας αγοράσουν κάτι microε τα χρήmicroατάτους και έτσι ζωγράφισαν αυτά για εσάς Ο Ρόναλντ έκανε τοδικό του [σχέδιο] θαυmicroάσιο φέτος ndash microόλις ολοκληρώθηκε microιαέκθεσή του στην αίθουσα του Πατέρα Φράνσις Εργάστηκεσκληρά από τότε που σταmicroάτησαν τα microαθήmicroατα στο σχολείοστις 16 ∆εκεmicroβρίου το ίδιο κι εγώ για να του βρω καινούργιαθέmicroατα ∆εν έχω βγει έξω σχεδόν ένα microήνα ndash ούτε καν για ναπάω στο Παρεκκλήσιο ndash microα ο υγρός και πνιγηρός καιρός έτσικι αλλιώς microε αποτρέπει Από τότε που ο Ρόναλντ σταmicroάτησετο σχολείο microπορώ τουλάχιστον να ξεκουράζοmicroαι τα πρωινά

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

28

Περνάω ολόκληρες εβδοmicroάδες απόλυτης αϋπνίας η οποία σεσυνδυασmicroό microε το βαρύ κρυολόγηmicroα και την αρρώστια microεέχουν καταβάλει

Βρήκα microια ταχυδροmicroική επιταγή αξίας δύο σελινίων και έξιπενών την οποία στείλατε στα αγόρια πριν από κάmicroποσο και-ρό ndash ένα χρόνο τουλάχιστον ndash και η οποία είχε παραπέσειΠέρασαν όλο το απόγευmicroα στην πόλη ξοδεύοντας αυτά ταχρήmicroατα και λίγα ακόmicroη σε πράγmicroατα που ήθελαν να χαρί-σουν Έκαναν όλες τις χριστουγεννιάτικες αγορές για λογαρια-σmicroό microου Ο Ρόναλντ microπορεί να ταιριάζει τις microεταξωτές φόδρεςή οποιαδήποτε απόχρωση υφάσmicroατος σαν αληθινός laquoπαριζιά-νος microόδιστροςraquo Tου βγαίνει άραγε η κληρονοmicroιά του καλλιτέ-χνη ή του υφασmicroατέmicroπορου

Τα πάει πολύ καλά στο σχολείο ndash ξέρει περισσότερα ελληνι-κά απrsquo όσα λατινικά ξέρω εγώ ndash και λέει πως θα ήθελε να κάνειγερmicroανικά microαζί microου στη διάρκεια των διακοπών αν και αυτήτην περίοδο θα προτιmicroούσα να microείνω ξαπλωmicroένη στο κρεβάτι

Ένας νεαρός και πρόσχαρος κληρικός microαθαίνει τον Ρόναλντνα παίζει σκάκι ndash λέει πως έχει διαβάσει υπερβολικά πολύ οτι-δήποτε θα ταίριαζε σε ένα αγόρι κάτω των δεκαπέντε και δενέχει πια κανένα άλλο κλασικό ανάγνωσmicroα να του προτείνει5

Μέσω της επαφής τους microε το Σχολείο Σεντ Φίλιπ η Μέι-microπελ και οι γιοι της είχαν γνωρίσει τον Πατέρα Φράνσις Εξά-βιερ Μόργκαν ο οποίος ενστερνιζόταν τις απόψεις του καρδι-νάλιου Νιούmicroαν σχετικά microε την εκπαίδευση Ο Φράνσις Μόρ-γκαν ήταν ενοριακός ιερέας αποσπασmicroένος στο Παρεκκλήσιο

T Z P P T O sect K I N

Ο παππούς της Μέιmicroπελ ήταν υφασmicroατέmicroπορος Είχε δική του επιχείρηση ηοποία τελικά πτώχευσε (ΣτΜ)

29

και είχε υπηρετήσει υπό τις εντολές του Νιούmicroαν Ο πατέραςΦράνσις πρόσφερε φιλία συmicroβουλές και χρήmicroατα στη χήρακαι στα ορφανά Καθώς τα αγόρια ήταν φιλάσθενα και η microητέ-ρα παρουσίασε σακχαρώδη διαβήτη το 1904 κατόρθωσε τελι-κά να τους στεγάσει σε microια όmicroορφη αγροικία του Παρεκκλη-σίου Η αγροικία Γουντσάιντ6 βρισκόταν κοντά στο αγροτικόκαταφύγιο του Παρεκκλησίου στο γειτονικό χωριό Ρέντναλστην καρδιά της υπαίθρου του Γουορστερσάιρ πάνω στουςΛόφους Λίκι Το τοπίο έmicroοιαζε microε εκείνο του Σέαρχολ και εν-θουσίασε και τους τρεις Όmicroως παρά το ιδανικό περιβάλλονη υγεία της Μέιmicroπελ συνέχισε να επιδεινώνεται αναγκάζονταςτον πατέρα Φράνσις να αναζητήσει βοήθεια για το microεγάλωmicroατων γιων της Ο Ρόναλντ πέρασε το καλοκαιρινό σχολικό τρί-microηνο στο Χόουβ στη νότια ακτή της Αγγλίας microαζί microε τη θείατου Τζέιν Νιβ και το σύζυγό της Έντγουιν ενώ ο Χίλαρι έmicroει-νε microε τους παππούδες του από την πλευρά της microητέρας του

Όταν τα αγόρια επέστρεψαν η Μέιmicroπελ έγραψε στην πε-θερά της laquoΤα αγόρια φαίνονται απίστευτα υγιή σε σύγκριση microετα αδύναmicroα χλοmicroά φαντάσmicroατα τα οποία αποχαιρέτησα πάνωστο τρένο πριν από τέσσερις εβδοmicroάδες Σήmicroερα ο Χίλαριαπόκτησε κοστούmicroι τουίντ και το πρώτο του Ίτον ∆είχνει πε-λώριος Έχουmicroε τέλειο καιρό Τα αγόρια θα σας γράψουν αmicroέ-σως microόλις βρέξει Ποτέ δεν ευχαριστήθηκαν τόσο τις διακοπέςτους ndash microάζεψαν microύρτιλλα ήπιαν τσάι στα χωράφια πέταξανχαρταετό microε τον πατέρα Φράνσις ζωγράφισαν και αναρριχή-θηκαν στα δέντραraquo7

H υγεία της Μέιmicroπελ δε σηmicroείωσε κάποια βελτίωση και ο

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

Kοντό αντρικό σακάκι microε microεγάλα πέτα το οποίο αρχικά ήταν microέρος από τηστολή των σπουδαστών του κολεγίου Ίτον (ΣτΜ)

30

Ρόναλντ ξανάρχισε το σχολείο microετά τις καλοκαιρινές διακο-πές Για να πάει στο microάθηmicroά του έπαιρνε το τρένο αφούπροηγουmicroένως είχε περπατήσει περισσότερο από ένα microίλιώσπου να φτάσει στο σταθmicroό Έφευγε από το σπίτι νωρίς καιεπέστρεφε αργά και ο Χίλαρι microερικές φορές τον περίmicroενεστην εξώπορτα κρατώντας microια λάmicroπα Η Μέιmicroπελ πέθανεστην αγροικία Γουντσάιντ microερικούς microήνες αργότερα στις 14Νοεmicroβρίου 1904 υποκύπτοντας στο διαβήτη για τον οποίοεκείνη την εποχή δεν υπήρχε θεραπεία Την έθαψαν στο κοι-microητήριο της Καθολικής Εκκλησίας του Αγίου Πέτρου στοΜπροmicroσγκρόουβ και στον τάφο της τοποθετήθηκε ένας σταυ-ρός παρόmicroοιος microε εκείνους που έβαζαν στους τάφους των ιερέ-ων του Παρεκκλησίου Το θέαmicroα των δύο microικρών ορφανώνmicroπροστά στον τάφο θα πρέπει να ράγισε τις καρδιές των παρι-σταmicroένων στην κηδεία Χρόνια αργότερα ο Ρόναλντ θυmicroότανlaquoΣτάθηκα microάρτυρας (χωρίς να πολυκαταλαβαίνω) της ηρωικήςκαρτερίας και του πρόωρου θανάτου microέσα σε βαθιά φτώχειατης microητέρας microου της γυναίκας η οποία microε οδήγησε στην Εκ-κλησία ∆έχτηκα την εκπληκτική φιλανθρωπία του πατέραΜόργκαν Όmicroως είχα ερωτευτεί τη Θεία Μετάληψη εξαρ-χήςraquo

Ο Ρόναλντ θυmicroόταν τη microητέρα του ως microια πολύ χαρισmicroατι-κή όmicroορφη και έξυπνη γυναίκα Θεωρούσε πως είχε νιώσειβαθιά microέσα της τον πόνο και τη θλίψη Πίστευε ακράδανταπως ο πρόωρος θάνατός της σε ηλικία τριάντα τεσσάρωνετών είχε επέλθει εξαιτίας της laquoκαταδίωξηςraquo της ρωmicroαιοκαθο-λικής πίστης της από τους προτεστάντες συγγενείς Μπορείκανείς να φανταστεί πόσο πολύ επηρέασε ο θάνατός της ταδυο αδέλφια καθώς microάλιστα συνέβη microετά την επίσης πρόωρηαπώλεια του πατέρα τους Πολύ αργότερα ο Τόλκιν έγραφε

T Z P P T O sect K I N

31

laquoΣτη microητέρα microου η οποία microε δίδασκε η ίδια (microέχρι να πάρωυποτροφία) χρωστώ την αγάπη microου για τη γλωσσολογία ειδι-κά για τις γερmicroανικές γλώσσες και για το ροmicroάντζοraquo Με τηλέξη laquoροmicroάντζοraquo (romance) ο Τόλκιν εννοούσε την πεζογρα-φία και την ποίηση η οποία παρέπεmicroπε σε άλλους κόσmicroουςκαι η οποία επηρέαζε τη φαντασία microέσα από τα άγνωστα καιθαυmicroαστά χαρακτηριστικά των κόσmicroων αυτών Η γλωσσολογίαήταν το γνωστικό και ακαδηmicroαϊκό πεδίο που επέλεξε το οποίοαργότερα επρόκειτο να διδάξει στην Οξφόρδη αλλά και για τοοποίο θα συνέγραφε αφού προηγουmicroένως απόκτησε βαθιάγνώση Είναι ένας γνωστικός κλάδος που εξετάζει την ιστορίατόσο microιας γλώσσας όσο και της λογοτεχνίας της χωρίς ναεστιάζεται microόνο στην πρώτη ή microόνο στη δεύτερη Ο Τόλκινεξελίχθηκε σε microεγαλοφυΐα στο συγκεκριmicroένο τοmicroέα όπως πριναπό αυτόν ο Τζέικοmicroπ Γκριmicro και ο αδελφός του Βίλχελmicro έγι-ναν διάσηmicroοι για τη συλλογή λαϊκών ιστοριών και παραmicroυθιών

Από τα νεανικά του χρόνια ο Ρόναλντ Τόλκιν έτρεφε microεγά-λη εκτίmicroηση για τη microητέρα του και τον πατέρα του Η απώλειάτους επηρέασε έντονα την αίσθηση της ταυτότητάς του microεπολλούς διαφορετικούς τρόπους Το πατρικό όνοmicroα της microητέ-ρας του ήταν Σάφιλντ και ο Ρόναλντ διέκρινε microια αντίθεσηανάmicroεσα στους Τόλκιν και στους Σάφιλντ και ταυτιζόταν σταπερισσότερα ζητήmicroατα microε τη δεύτερη οικογένεια Οι Τόλκινπολλές γενιές πριν από τη δική του γέννηση είχαν έρθει στηνΑγγλία ως Γερmicroανοί microετανάστες και το όνοmicroα έγινε αιτία ναδηmicroιουργηθούν οικογενειακοί microύθοι σχετικά microε την προέλευσήτου όπως συmicroβαίνει συχνά σε παρόmicroοιες περιπτώσεις Μιαιστορία που άρεσε στον Ρόναλντ ήταν αυτή που έλεγε πως τοόνοmicroα προερχόταν από ένα παρατσούκλι που είχε δοθεί σε κά-ποιον πρόγονό του tollkuumlhn laquoαπερίσκεπτοςraquo [Στο ηmicroιτελές

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

32

έργο του laquoThe Notion Club Papersraquo ο ίδιος ο Τόλκιν είδε δώ-σει στον εαυτό του ένα άλλο φανταστικό όνοmicroα εκείνο τουlaquoΚαθηγητή Ράσmicroπολντ Παράτολmicroου)] Στις πιο πρόσφατεςγενιές οι Τόλκιν ήταν κατασκευαστές πιάνων και είχαν αντι-microετωπίσει οικονοmicroικές δυσκολίες Αντίθετα θεωρούσε πως οιΣάφιλντ ήταν βέροι Άγγλοι microε καταγωγή από την περιοχήΊβσαmicro του Γουορστερσάιρ Καθώς το microέρος βρισκόταν στα ∆υ-τικά Μίντλαντς οι Σάφιλντ ανήκαν σε microια περιοχή που ο Τόλ-κιν επρόκειτο να αγαπήσει για τις διαλέκτους και τη γεωγρα-φία της Η microητέρα του η Μέιmicroπελ αντιπροσώπευε γιrsquo αυτόνότι πιο καλό διέθετε η οικογένεια Σάφιλντ Όπως έγραφε οίδιος laquoΑν και Τόλκιν στο όνοmicroα είmicroαι ένας Σάφιλντ στα γού-στα στα χαρίσmicroατα και στην ανατροφήraquo Το Γουορστερσάιρόπως αντιπροσωπευόταν από το Σέαρχολ ήταν γιrsquo αυτόν ηιδιαίτερη πατρίδα του laquoΟποιαδήποτε γωνιά αυτής της περιο-χής (ανεξάρτητα από το πόσο όmicroορφη ή άθλια) είναι για microένακατά έναν ακαθόριστο τρόπο ldquoπατρίδαrdquo όπως δεν είναι κανέ-να άλλο microέρος του κόσmicroουraquo Η αίσθηση της διαφοράς microεταξύτης κληρονοmicroιάς του από τους Τόλκιν και εκείνης από τουςΣάφιλντ τονιζόταν ακόmicroη περισσότερο από την προσχώρησητης Μέιmicroπελ στο ρωmicroαιοκαθολικισmicroό Οι Τόλκιν ήταν προτε-στάντες (όπως ήταν και οι Σάφιλντ) αλλά φαίνεται πως η νέαπίστη της microητέρας ήταν για το γιο η πεmicroπτουσία της Αγγλίαςκαι των ∆υτικών Μίντλαντς καθώς είχε τις ρίζες της στη microακράmicroεσαιωνική περίοδο Οι δικές του ρωmicroαιοκαθολικές πεποιθή-σεις ήταν έντονα συνδεδεmicroένες microε τη microητέρα του σε όλη τηδιάρκεια της ζωής του

T Z P P T O sect K I N

13

νοήσω την πραγmicroατικότητα της εποχής και αποτέλεσαν πηγήέmicroπνευσης Μολονότι το βιβλίο microου δεν προορίζεται για ακα-δηmicroαϊκούς αλλά για το microέσο αναγνώστη που θέλει να διερευ-νήσει τη ζωή του Τόλκιν και το πώς αυτή σχετίζεται microε τιςιστορίες του για τη Μέση Γη η σοφία όσων συγγραφέων ανέ-φερα και πολλών άλλων υπήρξε ένα αναγκαίο υπόβαθρο

Οφείλω επίσης να ευχαριστήσω το Κέντρο Marion EWade το Κολέγιο Γουίτον του Ιλινόι και τη Βιβλιοθήκη Μπό-ντλιαν της Οξφόρδης ndash η οποία διαθέτει microια ξεχωριστή συλλο-γή για τον Τζ Ρ Ρ Τόλκιν ndash για τις microοναδικές πηγές που microουπρόσφεραν Ευχαριστώ τον εκδοτικό οίκο Paulist Press πουmicroου επέτρεψε να προσαρmicroόσω κάποιο υλικό από το βιβλίοmicroου Tolkien and CS Lewis The Gift of Friendship (Tόλκιν καιK Σ Λιούις Tο ∆ώρο της Φιλίας) Θέλω ακόmicroη να ευχαριστή-σω την ακούραστη επιmicroελήτρια και φίλη Άλισον Χαλ η οποίαδεν έπαψε ποτέ να microε ενθαρρύνει την Κίρστεν Έθεριτζ τηνΤζέσικα Τίνκερ τη Μάργκαρετ Μίλτον τη Λάιζα Νάγκεντκαι άλλους συνεργάτες του εκδοτικού οίκου Lion Hudson οιοποίοι microε βοήθησαν Ευχαριστώ επίσης τη σύζυγό microου ΣίντιΖάντις όχι microόνο για τη στήριξη και την ενθάρρυνση που microουπρόσφερε αλλά και επειδή δουλεύοντας η ίδια σκληρά στήρι-ξε το σπιτικό microας οικονοmicroικά στη διάρκεια δύσκολων καιρώνΤέλος θέλω να πω πως χρωστώ πολλά στους αναγνώστες απόπολλές χώρες του κόσmicroου microεγάλους και microικρούς κάποιοι απότους οποίους σίγουρα θα έχουν τριχωτά πόδια και ίσως microυτεράαυτιά Η αγάπη τους για το έργο του Τόλκιν είναι microεταδοτικήκαι οι γνώσεις τους συχνά προκαλούν δέος ειδικά όταν κατα-λήγουν σε ερωτήσεις στο τέλος microιας συζήτησης Χαίροmicroαιαφάνταστα που όταν έκανα την πρώτη microου διάλεξη στο Σύλ-λογο Φίλων Τόλκιν και οι σοβαρές ερωτήσεις είχαν αρχίσει να

para P O sect O deg O trade

14

παίρνουν τέλος η απάντησή microου στην ερώτηση laquoΈχουν ταΜπάλρογκ φτεράraquo ήταν laquo∆εν ξέρωraquo Αν είχα πει ναι ή όχι οδιάλογος θα συνεχιζόταν ακόmicroα και φαντάζοmicroαι πως δε θα εί-χα χρόνο να γράψω βιβλία

Κόλιν ΝτούριεζΚέσγουικ Κούmicroπρια Απρίλιος 2012

T Z P P T O sect K I N

1

laquoΣτην πραγmicroατικότηταείmicroαι ένα χόmicroπιτraquo

Στο σπίτι της οικογένειας Τόλκιν επικρατούσε αναστάτωσηΟ microικρός Ρόναλντ είχε εξαφανιστεί Συνήθως κοίmicroιζαν το βρέ-φος σε ένα δροσερό σηmicroείο του σπιτιού κατά τη διάρκεια τουmicroεσηmicroεριού H ανησυχία των γονιών του ήταν δικαιολογηmicroένηmicroια και στην περιοχή υπήρχαν τσακάλια και λύκοι τα οποίαmicroπορούσαν να microπουν στην πόλη από τα έρηmicroα βοσκοτόπιαπου ξεκινούσαν λίγο πιο πέρα από τα σπίτια αναζητώντας τηλεία τους

Το ζεύγος Τόλκιν φερόταν καλά στους δύο microαύρους υπηρέ-τες του microια καmicroαριέρα και έναν νεαρό που ονοmicroαζόταν ΆιζακΗ Μέιmicroπελ Τόλκιν αντιπαθούσε τη συmicroπεριφορά πολλώναποίκων απέναντι στους ιθαγενείς του Ελεύθερου Κράτους τηςΟράγγης και παρrsquo όλο που αναστατώθηκε αρκετά φάνηκενα αποδέχεται την απλή εξήγηση του Άιζακ πως είχε πάρει

Το Ελεύθερο Κράτος της Οράγγης είναι επαρχία της Νότιας Αφρικής Ιδρύ-θηκε ως κράτος το 1836 από Ολλανδούς Γάλλους και Γερmicroανούς αποίκουςΤο 1902 έπειτα από σκληρούς πολέmicroους microε τους Άγγλους πέρασε στην κυ-ριαρχία της Βρετανίας Tο 1910 προσχώρησε στη Νοτιοαφρικανική Ένωση(ΣτΜ)

16

τον Ρόναλντ microαζί του στο χωριό του για να επιδείξει microε υπε-ρηφάνεια στους συγχωριανούς του ένα λευκό microωρό Αργότεραόταν απόκτησε δικό του γιο θέλοντας να εκφράσει την εκτίmicroη-σή του απέναντι στους Τόλκιν ο Άιζακ τον ονόmicroασε laquoΆιζακΤόλκιν Βίκτωρraquo προσθέτοντας και το Βίκτωρ για να τιmicroήσειτη βασίλισσα Βικτορία

Ο Τζον Ρόναλντ Ρόιελ Τόλκιν για να αναφέρουmicroε το πλή-ρες όνοmicroά του1 γεννήθηκε στις 3 Ιανουαρίου 1892 στοΜπλουmicroφοντέιν της Νότιας Αφρικής και ήταν ο πρώτος γιοςενός ζευγαριού Άγγλων του Άρθουρ και της Μέιmicroπελ ΤόλκινΟι γονείς του κατάγονταν από το Μπέρmicroιγχαmicro το οποίο βρί-σκεται στα Μίντλαντς της Αγγλίας H Μέιmicroπελ Σάφιλντόπως ήταν το πατρικό όνοmicroα της microητέρας του Pόναλντ είχε τα-ξιδέψει microε πλοίο microέχρι το Κέιπ Τάουν για να παντρευτεί τονΆρθουρ έναν τραπεζίτη ο οποίος είχε microεταναστεύσει στηνΑφρική αναζητώντας καλύτερη τύχη στην πλούσια σε ορυκτάχώρα Η Τράπεζα της Αφρικής τον είχε προαγάγει σε διευθυ-ντή του υποκαταστήmicroατος του Μπλουmicroφοντέιν στην καρδιάτου Ελεύθερου Κράτους της Οράγγης περίπου εφτακόσια microίλιαmicroακριά από το Κέιπ Τάουν Η ανακάλυψη χρυσού και διαmicroα-ντιών ήταν η αιτία να επεκταθούν οι τραπεζικές δραστηριότη-τες σrsquo αυτή την περιοχή Η Μέιmicroπελ Σάφιλντ έφυγε από τηνΑγγλία το Μάρτιο του 1891 Η τελετή του γάmicroου έγινε τον επό-microενο microήνα στον Αγγλικανικό Καθεδρικό Ναό του Κέιπ Τάουν

Στο Μπλουmicroφοντέιν η οικογένεια ζούσε laquoστην άκρη τηςοδού Μέτλαντ έχοντας πίσω της τις σκονισmicroένες και άδεντρες

T Z P P T O sect K I N

Όπως δηλώνει και η ονοmicroασία τους (Μεσόγεια θα microπορούσαmicroε να τα ονοmicroά-σουmicroε στα ελληνικά) τα Mίντλαντς είναι περιοχή της Kεντρικής Αγγλίας(ΣτΜ)

17

πεδιάδες της σαβάναςraquo Η Μέιmicroπελ περιέγραφε τον πρωτό-τοκό της σε microια επιστολή προς την πεθερά της που ζούσε στηνΑγγλία laquoΤο microωρό microοιάζει microε νεραϊδάκι όταν είναι ντυmicroένο microελευκές δαντέλες και άσπρα παπουτσάκια Όταν είναι γυmicroνού-λι νοmicroίζω πως microοιάζει περισσότερο microε ξωτικόraquo Το microωρό αυτόεπρόκειτο να γίνει ένας λαmicroπρός ακαδηmicroαϊκός και συγγραφέ-ας ο οποίος δεκαετίες αργότερα θα επανασύστηνε τα θαυmicroα-στά και εντυπωσιακά ξωτικά της ευρωπαϊκής παράδοσης καιτων θρύλων σε καινούργιες γενιές συνεπαρmicroένων αναγνωστών∆ε θα έmicroοιαζαν και πολύ microε τις γλυκανάλατες λεπτεπίλεπτεςνεράιδες των βικτοριανών παιδικών του χρόνων ∆υστυχώς ηΜέιmicroπελ δεν έmicroελλε να ζήσει τόσο ώστε να δει το γιο της νααποκτά παγκόσmicroια φήmicroη

H εξαφάνιση του microικρού Ρόναλντ ήταν ένα microόνο από τα γε-γονότα που ανησύχησαν τη Μέιmicroπελ σε σχέση microε το microωρό τηςτο οποίο θεωρούσε ιδιαίτερα ευαίσθητο Σε κάποια περίπτω-ση αmicroυδρές αναmicroνήσεις της οποίας ο Ρόναλντ διατηρούσεστην κατοπινή ζωή του όταν ήταν νήπιο την ώρα που έτρεχεmicroέσα στο ψηλό ξερό χορτάρι του microεγάλου κήπου τους ενό-χλησε microια ταραντούλα (οι αράχνες αυτές microπορούν να φτάσουνστο microέγεθος ενός αντρικού χεριού) η οποία τον δάγκωσε χύ-νοντας το δηλητήριό της microέσα του Γύρισε κλαίγοντας στο σπί-τι όπου η παραmicroάνα του ρούφηξε ψύχραιmicroα το δηλητήριο απότο τραύmicroα Ο Ρόναλντ θυmicroόταν το τρέξιmicroο και το κλάmicroα αλλάόχι την πελώρια αράχνη Ίσως όmicroως αυτή η εmicroπειρία ήταν οσπόρος για πολλές αναφορές σε γιγάντιες αράχνες στις ιστο-

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

Στο πρωτότυπο veldt Έτσι ονοmicroάζονταν από τους πρώτους Ολλανδούς αποί-κους οι απέραντες πεδινές εκτάσεις της Νότιας Αφρικής οι οποίες είναι καλυmicro-microένες σχεδόν από χορτάρι και θάmicroνους (ΣτΜ)

18

ρίες του microεγαλύτερη από τις οποίες ήταν η Ουνγκόλιαντ τοαρχαίο πλάσmicroα που κατάπιε το φως του κόσmicroου στην πρώτηεποχή της Μέσης Γης και ασφαλώς η απόγονός της η Σέλο-microπ την οποία τα χόmicroπιτ Φρόντο και Σαmicro συνάντησαν στο επι-κίνδυνο ταξίδι τους microέσα στη σκιερή χώρα της Μόρντορ τοβασίλειο του Σκοτεινού Άρχοντα Σάουρον

Όmicroως πέρα από αυτούς τους κινδύνους που διέτρεχε ο Ρό-ναλντ η Μέιmicroπελ ανησυχούσε για την υγεία του παιδιού λόγωτης αποπνικτικής ζέστης που επικρατούσε κατά το microεγαλύτεροmicroέρος του έτους αλλά και της σκόνης που ερχόταν από τηνανεmicroοδαρmicroένη πεδιάδα H έγνοια της Μέιmicroπελ έγινε microεγαλύ-τερη ακόmicroη καθώς ο Άρθουρ δεν έδειχνε καmicroιά διάθεση να επι-στρέψουν στην Αγγλία Ήταν πλέον ολοφάνερο για εκείνηπως ο σύζυγός της δεν επιθυmicroούσε ούτε καν microια περίοδο δια-κοπών στην Αγγλία παρrsquo όλο που η τράπεζα του όφειλε microιαάδεια Αντίθετα microε τη Μέιmicroπελ ο Άρθουρ αισθανόταν πωςβρισκόταν στο στοιχείο του στην Αφρική καθώς αντιmicroετώπιζετη microεγάλη πρόκληση να αυξήσει την πελατεία της τράπεζαςmicroέσα στο αφιλόξενο περιβάλλον της χώρας των Μπόερς οπληθυσmicroός της οποίας στην πλειονότητά του αντιπαθούσετους Βρετανούς Η σύζυγός του ένιωσε φόβο όταν διάβασε τηνεπιστολή που ο Άρθουρ έστειλε κάποια φορά στον πατέρατου στο Μπέρmicroιγχαmicro laquoΝοmicroίζω πως θα τα καταφέρω καλά σεαυτό τον τόπο και δε σκέφτοmicroαι να επιστρέψω για microόνιmicroηεγκατάσταση στην Αγγλίαraquo Ύστερα η ίδια η Μέιmicroπελ ανα-

T Z P P T O sect K I N

Μπόερς (=αγρότες) ονοmicroάζονταν οι απόγονοι των πρώτων Ολλανδών οι οποί-οι εποίκισαν το 18ο αιώνα αρχικά το ακρωτήριο της Νότιας Αφρικής και αργότε-ρα το εσωτερικό της Emicroπλέχτηκαν σε δύο πολέmicroους microε τη Bρετανική Aυτοκρα-τορία οι οποίοι έmicroειναν γνωστοί ως Πόλεmicroοι των Mπόερς (ΣτΜ)

19

γκάστηκε να διώξει από το microυαλό της τις σκέψεις για microια επί-σκεψη στην πατρίδα ήταν έγκυος στο δεύτερο γιο της τον Χί-λαρι ο οποίος γεννήθηκε στις 17 Φεβρουαρίου 1894

Ο Χίλαρι αποδείχτηκε πιο σκληροτράχηλος από το microεγαλύ-τερο αδελφό του που γινόταν ολοένα και πιο ασθενικός σrsquo εκεί-νο το τραχύ κλίmicroα Το ζευγάρι κατάλαβε πως η ανελέητη ζέστηεπιδρούσε αρνητικά στην υγεία του Ρόναλντ Η Μέιmicroπελ ήταναπελπισmicroένη Το Νοέmicroβρη του 1894 πήρε τον Ρόναλντ καιτον Χίλαρι ο οποίος ήταν ακόmicroα βρέφος και έmicroειναν σε έναπαραλιακό microέρος όπου το κλίmicroα ήταν πιο ήπιο κοντά στοΚέιπ Τάουν εκατοντάδες microίλια microακριά από το σπίτι τους Χρό-νια αργότερα ο Ρόναλντ microπορούσε να ανακαλέσει αmicroυδρέςαναmicroνήσεις ενός ατέλειωτου ταξιδιού microε τρένο και microιας microεγά-λης αmicromicroώδους παραλίας Kάποτε σε microια συνέντευξή του στοραδιοφωνικό σταθmicroό του BBC είχε πει laquoΘυmicroάmicroαι να κάνωmicroπάνιο στον Ινδικό Ωκεανό πριν ακόmicroα κλείσω τα δύο microου χρό-νιαraquo2 Όταν λίγες ηmicroέρες αργότερα η Μέιmicroπελ επέστρεψε microε ταπαιδιά στο Μπλουmicroφοντέιν ο Άρθουρ κανόνισε το ταξίδι τουςστην Αγγλία Όπως της είπε ο ίδιος θα ερχόταν αργότερα OΡόναλντ θυmicroόταν τον πατέρα του να γράφει laquoΑ Ρ Τόλκινraquo πά-νω στο ταξιδιωτικό microπαούλο τους καθώς η Μέιmicroπελ και τα παι-διά ετοιmicroάζονταν να φύγουν ndash το microπαούλο αυτό ο Ρόναλντ τοκράτησε στα χρόνια που ακολούθησαν ως πολύτιmicroο ενθύmicroιο ndashκι αυτή η ανάmicroνηση ήταν η τελευταία που είχε από τον πατέρατου Σε microια ηmicroιτελή ιστορία που έγραψε σχεδόν microισό αιώνα αρ-γότερα microε τίτλο laquoThe Notion Club Papersraquo (laquoΤα Έγγραφα τηςΛέσχης των Εννοιώνraquo) έδωσε στον εαυτό του το φανταστικόόνοmicroα laquoΤζον Άρθουρσονraquo

Ενώ ο Άρθουρ έmicroεινε πίσω απορροφηmicroένος από τις επαγ-γελmicroατικές του υποχρεώσεις η Μέιmicroπελ και τα παιδιά ταξίδε-

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

20

ψαν προς την Αγγλία στις αρχές Απριλίου 1895 Τον πρώτοκαιρό οι τρεις τους έmicroειναν microαζί microε τους γονείς της Μέιmicroπελκαι microία από τις αδελφές της την Τζέιν στο σπίτι της οικογέ-νειας στην οδό Άσφιλντ στο Κινγκς Χιθ του Μπέρmicroιγχαmicro ΟΡόναλντ microπερδεύτηκε από αυτή την αλλαγή και microερικές φορέςπερίmicroενε να δει τη βεράντα του σπιτιού τους στο Μπλουmicroφο-ντέιν να προεξέχει από το σπίτι των Σάφιλντ Πολλά χρόνιααργότερα ανακαλούσε στη microνήmicroη του laquoΘυmicroάmicroαι ακόmicroα να κα-τεβαίνω το δρόmicroο στο Μπέρmicroιγχαmicro και να αναρωτιέmicroαι τι είχεγίνει ο microεγάλος εξώστης και το microπαλκόνιraquo Επίσης καινούργιοκαι παράξενο του φαινόταν το πρώτο αληθινό χριστουγεννιά-τικο δέντρο που αντίκριζε έπειτα από laquoτόσα χρόνια παραmicroο-νής στη στέρφα ζεστή χώραraquo

Στη διάρκεια αυτής της επίσκεψης και ενώ οι τρεις τουςετοιmicroάζονταν να επιστρέψουν στη Nότια Αφρική ο Άρθουρπροσβλήθηκε από ρευmicroατικό πυρετό και στη συνέχεια πέθανεαιφνίδια έπειτα από ακατάσχετη αιmicroορραγία Ήταν microόλιςτριάντα εννιά χρόνων Θάφτηκε microερικές ηmicroέρες microετά το θάνα-τό του στις 15 Φεβρουαρίου 1896 στο αγγλικανικό κοιmicroητή-ριο του Μπλουmicroφοντέιν Ο θάνατός του έκλεισε το κεφάλαιοτης ζωής των Τόλκιν στη Νότια Αφρική Eξαιτίας αυτού τουγεγονότος πάντως η οικογένεια δεν πρόλαβε να ζήσει τηναναστάτωση που προκάλεσε ο Πόλεmicroος των Μπόερς ο οποίοςξεκίνησε ύστερα από λίγα χρόνια (1899-1902)

Η Μέιmicroπελ ήταν τώρα microια microητέρα microόνη microε πολύ περιορι-

T Z P P T O sect K I N

Ο συγγραφέας αναφέρεται στο ∆εύτερο Πόλεmicroο των Μπόερς (ο πρώτος είχετελειώσει πριν γεννηθεί ο Τόλκιν) στον οποίο οι δύο ανεξάρτητες δηmicroοκρατίεςτου Τράνσβααλ και του Ελεύθερου Κράτους της Οράγγης πολέmicroησαν microε τον αγ-γλικό αποικιακό στρατό Τελικά τα κράτη αυτά προσαρτήθηκαν στη ΒρετανικήΑυτοκρατορία (ΣτΜ)

21

σmicroένες οικονοmicroικές δυνατότητες Σύντοmicroα οι τρεις τους microετακό-microισαν στο Σέαρχολ όπου το κλίmicroα ήταν πολύ πιο υγιεινό Tοκαινούργιο τους σπίτι στην οδό Γκρέισγουελ 5 ήταν microια όmicroορ-φη και ευρύχωρη αγροικία η οποία microοιραζόταν microια microεσοτοιχίαmicroε microια άλλη Bρισκόταν σχεδόν απέναντι από τη λίmicroνη τουΥδρόmicroυλου του Σέαρχολ κάπου ένα microίλι νότια από την πόλητου Μπέρmicroιγχαmicro Αν και ήταν τόσο κοντά στη microητρόπολη ταυ-τόχρονα βρισκόταν στην καρδιά του αγροτικού ΓουορστερσάιρKαθώς υπήρχαν microόνο άλογα και κάρα ήταν ένα microέρος laquoπολύπαλιά τότε που υπήρχε λιγότερος θόρυβος και περισσότεροπράσινοraquo (για να χρησιmicroοποιήσουmicroε την περιγραφή που δίνει οΤόλκιν για το Σάιρ της Μέσης Γης στο Χόmicroπιτ) Η Μέιmicroπελ ηοποία ήταν microια πολύ χαρισmicroατική και επινοητική γυναίκα εκ-παίδευσε η ίδια τα αγόρια της microέχρι να ενταχθούν στη δηmicroόσιαεκπαίδευση Μεταξύ άλλων η Μέιmicroπελ έmicroαθε τον Ρόναλντ ναδιαβάζει και αργότερα τον microύησε στην καλλιγραφία στο σχέ-διο στα λατινικά στα γαλλικά στο πιάνο (ανεπιτυχώς) και στηβοτανολογία

Το ήσυχο χωριό Γουορστερσάιρ (που αργότερα αποτέλεσετmicroήmicroα του Γουορικσάιρ εξαιτίας αλλαγών στα σύνορα των διοι-κητικών περιφερειών) έγινε σύντοmicroα για τον Ρόναλντ το πιοαγαπηmicroένο microέρος το οποίο συνέδεσε microε αναmicroνήσεις από τηmicroητέρα του που έmicroελλε να χάσει τόσο σύντοmicroα laquoΤο Σάιρ microοιά-ζει πάρα πολύ microε τον κόσmicroο microέσα στον οποίο άρχισα για πρώτηφορά να αντιλαmicroβάνοmicroαι τα πράγmicroατα Αν το πρώτο σου χρι-στουγεννιάτικο δέντρο είναι ένας καχεκτικός ευκάλυπτος καιαν συνήθως σε βασανίζουν η ζέστη και η άmicromicroος ndash τότε ακρι-βώς στην ηλικία που η φαντασία σου αρχίζει να αναπτύσσεταιτο να βρεθείς ξαφνικά σε ένα ήρεmicroο χωριό του Γουορικσάιρ θε-ωρώ πως σου γεννά microια ιδιαίτερη αγάπη για την ύπαιθρο της

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

22

κεντρικής Αγγλίας κύρια χαρακτηριστικά της οποίας είναι ταόmicroορφα βότσαλα οι φτελιές τα ήσυχα ποταmicroάκια κλπ καιασφαλώς οι άνθρωποί τηςraquo3 Τα χωριατόπουλα κορόιδευαν τονmicroικρό Τόλκιν για τα microακριά microαλλιά του (που ήταν τότε της microό-δας για τα αγόρια της microέσης αστικής τάξης)

Ο Υδρόmicroυλος του Σέαρχολ εντυπώθηκε ιδιαίτερα στη φα-ντασία του Ρόναλντ laquoYπήρχε ένας παλιός microύλος που πραγmicroατι-κά άλεθε καλαmicroπόκι στον οποίο δούλευαν δύο microυλωνάδες microιαmicroεγάλη λίmicroνη όπου κολυmicroπούσαν κύκνοι ένας λάκκος microε άmicromicroοmicroία υπέροχη κοιλάδα microε λουλούδια microερικά αγροτόσπιτα παλιάςαρχιτεκτονικής και λίγο πιο microακριά ένα ποταmicroάκι microε ένανακόmicroη microύλοraquo4 Ο Υδρόmicroυλος του Σέαρχολ ήταν ένας παλιόςπλίνθινος microύλος microε microια ψηλή καmicroινάδα Αν και λειτουργούσε microεατmicroοmicroηχανή ένα ποταmicroάκι κυλούσε ακόmicroα κάτω από το microεγά-λο τροχό του Ο microύλος microε τον τροmicroακτικό γιο του microυλωνά έκα-νε microεγάλη εντύπωση στον Ρόναλντ αλλά και στον Χίλαρι

Ο Ρόναλντ και ο microικρότερος αδελφός του είχαν δώσει στογιο του microυλωνά το παρατσούκλι laquoΛευκός ∆ράκοςraquo Ο Χίλαριθυmicroόταν έναν αγρότη microε το παρατσούκλι laquoΜαύρος ∆ράκοςraquo οοποίος τροmicroοκρατούσε τα παιδιά της περιοχής (Κάποτε κυνή-γησε τον Ρόναλντ επειδή microάζευε microανιτάρια) Σε microια επιστολήπου έγραψε πολλά χρόνια αργότερα ο Τόλκιν microιλάει για τογέρο microυλωνά και το γιο του οι οποίοι του προκαλούσαν δέοςόταν ήταν microικρός Σε microια άλλη επιστολή του γράφει πως έζησετα παιδικά του χρόνια laquoΣτο ldquoΣάιρrdquo σε microια εποχή πριν απότην έλευση των microηχανώνraquo Πρόσθετε επίσης πως στην πραγ-

T Z P P T O sect K I N

Στο πρωτότυπο laquoοgreraquo laquoδράκοςraquo microε τη σηmicroασία microε την οποία συναντάται στηνεοελληνική παράδοση δηλαδή microυθικό τέρας microε microορφή ανθρώπου που συχνάείναι ανθρωποφάγο (ΣτΜ)

23

microατικότητα ήταν και ο ίδιος ένα χόmicroπιτ σε όλα εκτός από τοmicroέγεθος Όπως και στα χόmicroπιτ του άρεσαν οι κήποι τα δέ-ντρα και τα χωράφια που δουλεύονταν ακόmicroα microε τα χέρια Κά-πνιζε κι αυτός πίπα και του άρεσαν τα απλά φαγητά Σταάχαρα χρόνια των microέσων του εικοστού αιώνα όταν οι ιστορίεςτου άρχισαν να γίνονται δηmicroοφιλείς τολmicroούσε να φοράει φα-νταχτερά γιλέκα Του άρεσαν τα microανιτάρια που microπορούσε ναβρει κανείς στα χωράφια καθώς και να εκφράζει τη microάλλονστοιχειώδη αίσθηση χιούmicroορ που διέθετε το οποίο microερικοίέβρισκαν κουραστικό Είχε επίσης γράψει πως ως ενήλικος πή-γαινε για ύπνο αργά και αν microπορούσε ξυπνούσε επίσης αργάΌπως και στα χόmicroπιτ δεν του άρεσαν τα ταξίδια Στον Άρχο-ντα των ∆αχτυλιδιών γράφει για ένα microύλο στο Χόmicroπιτον κοντάΣτο Νερό τον οποίο γκρέmicroισαν και αντικατέστησαν microε ένατούβλινο κτίριο που ρύπαινε τόσο την ατmicroόσφαιρα όσο και τοποτάmicroι Υπάρχει microια οmicroοιότητα ανάmicroεσα στη θέα από τοναγροτικό δρόmicroο στον οποίο ζούσε η οικογένεια στο Σέαρχολmicroε το microύλο στα δεξιά και σε microια λεπτοmicroερή απεικόνιση τουΧόmicroπιτον που σχεδίασε ο Τόλκιν για το Χόmicroπιτ τον πρόδροmicroοτου Άρχοντα των ∆αχτυλιδιών

Ο Υδρόmicroυλος του Σέαρχολ γλίτωσε από το τούβλινο τσου-νάmicroι της αστικής εξάπλωσης του Μπέρmicroιγχαmicro και τώρα πλέονδιατηρείται ως αξιοθέατο Οι επισκέπτες microπορούν να ρίξουνέτσι microια φευγαλέα microατιά στον κόσmicroο της παιδικής ηλικίας τουΤόλκιν αλλά και να δουν από κοντά ένα σηmicroαντικό ιστορικόmicroνηmicroείο της Bιοmicroηχανικής Eπανάστασης η οποία άλλαξε τονκόσmicroο Η microεγάλη βαθιά λίmicroνη την οποία ο Ρόναλντ και ο Χί-λαρι γνώριζαν τόσο καλά βρίσκεται εκεί το ίδιο και ο microύλοςmicroε την ψηλή του καmicroινάδα ακόmicroα αναγνωρίσιmicroα έπειτα απότόσο καιρό Εκεί κοντά ως ένδειξη αναγνώρισης της προσφο-

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

24

ράς του Τόλκιν υπάρχει το Πάρκο της Χώρας του Σάιρ και οΒάλτος του Μόζλι εmicroπνευσmicroένα ενδεχοmicroένως από το Παλιό∆άσος στην άκρη του Σάιρ όπως παρουσιάζεται στον Άρχοντατων ∆αχτυλιδιών

Ίσως την ίδια περίπου περίοδο να γεννήθηκε microέσα στην ορ-γιάζουσα φαντασία του Ρόναλντ και ένα άλλο σηmicroαντικό στοι-χείο το επαναλαmicroβανόmicroενο όνειρό του σχετικά microε ένα microεγάλοκατακλυσmicroό ένα πράσινο κύmicroα που θα σάρωνε όλες τις χώρεςΤελικά ύστερα από microια microακρά περίοδο κυοφορίας η ανάmicroνη-ση εκείνου του ονείρου ενσωmicroατώθηκε στον ίδιο φανταστικόκόσmicroο του οποίου το Σάιρ αποτελούσε τmicroήmicroα στη Μέση ΓηΤο όνειρο microεταmicroορφώθηκε στη φανταστική αφήγηση του Τόλ-κιν σχετικά microε την καταστροφή της Νούmicroενορ της δικής τουπαραλλαγής πάνω στην πανάρχαιη ιστορία της βυθισmicroένηςηπείρου Ατλαντίδας

Το 1900 πέντε χρόνια αφότου έφυγε από την Αφρική οΡόναλντ ξεκίνησε τη φοίτησή του στο Σχολείο Κινγκ Έντου-αρντ το καλύτερο σχολείο microέσης εκπαίδευσης στο Μπέρmicroιγ-χαmicro το οποίο τότε βρισκόταν κοντά στο Σταθmicroό Νιου Στριτστο κέντρο της πόλης Τα δίδακτρα τα πλήρωνε ένας θείοςτου Τα κτίρια του σχολείου (τα οποία έχουν πλέον κατεδαφι-στεί) έφεραν τη σφραγίδα του αρχιτέκτονά τους σερ ΤσαρλςΜπάρι ο οποίος σχεδίασε επίσης το σηmicroερινό Κοινοβούλιοστο Λονδίνο Την ίδια περίοδο η Μέιmicroπελ Τόλκιν και η αδελ-φή της Μέι ασπάστηκαν το δόγmicroα της Ρωmicroαιοκαθολικής Εκ-κλησίας παρά την έντονη αντίδραση του ουνιτάριου πατέρατους και των εξ αγχιστείας συγγενών της Mέιmicroπελ οι οποίοι

T Z P P T O sect K I N

Οι ουνιτάριοι απορρίπτουν την τριαδικότητα του Θεού και θεωρούν τον Ιησούγιο ή προφήτη του ενός και microοναδικού Θεού (ΣτΜ)

25

ήταν βαπτιστές Έπαψαν να στηρίζουν οικονοmicroικά τη Mέι-microπελ βυθίζοντάς την έτσι σε ακόmicroη microεγαλύτερη ανέχεια Μη-τέρα και γιοι microετακόmicroισαν από την αγροτική κατοικία τους σεένα σπίτι στο προάστιο Μόζλι ώστε να βρίσκονται πιο κοντάστο Παρεκκλήσιο του Μπέρmicroιγχαmicro στο Ετζmicroπάστον Το Πα-ρεκκλήσιο είχε ιδρυθεί από τον καρδινάλιο Νιούmicroαν κατά τηδεκαετία του 1850 και έγινε η πνευmicroατική εστία της Μέιmicroπελη οποία είχε προηγουmicroένως εκκλησιαστεί σε άλλους πλησιέ-στερους στο σπίτι της ρωmicroαιοκαθολικούς ναούς Ο οραmicroατι-στής Τζον Χένρι Νιούmicroαν (1801-1890) έκανε πολλά για ναδώσει νέα πνοή στο ρωmicroαιοκαθολικισmicroό συνεισφέροντας στο∆όγmicroα αυτό τις οξφορδιανές γνώσεις του τη φαντασία και τοελεύθερο πνεύmicroα του Το Μόζλι βρισκόταν στη διαδροmicroή τουτραmicro προς το κέντρο της πόλης και έτσι η καθηmicroερινή microετά-βαση του Pόναλντ στο σχολείο ήταν πιο εύκολη

Την επόmicroενη χρονιά η οικογένεια αναγκάστηκε να microετακο-microίσει και πάλι σε ένα σπίτι κοντά στο σταθmicroό Κινγκς Χιθ Πί-σω από το καινούργιο τους σπίτι υπήρχε ένα σιδηροδροmicroικόανάχωmicroα γεmicroάτο αγριολούλουδα και χορτάρι (το οποίο ο Ρό-ναλντ αγαπούσε) Ήταν τότε περίπου εννιά χρόνων και οαδελφός του Χίλαρι γύρω στα επτά Tα αγόρια είχαν συνηθί-σει τον ήχο από το τρίξιmicroο των βαγονιών που κουβαλούσανκάρβουνο τα οποία άραζαν σrsquo ένα σταθmicroό λίγο πιο πέρα απότη σιδηροδροmicroική γραmicromicroή Eκεί αποθήκευαν το κάρβουνο Τατρένα έρχονταν από τα ανθρακωρυχεία της Νότιας Ουαλίαςπάνω από εκατό microίλια microακριά και το κάρβουνο προοριζόταν

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

Στο πρωτότυπο Oratory Έτσι ονοmicroάζεται στο Καθολικό ∆όγmicroα το κτίριο στοοποίο οι πιστοί συγκεντρώνονται για να εκφράσουν τη λατρεία τους στο Θεό∆εν είναι εκκλησία αλλά ένα microεγάλο κτίριο που έχει πολλαπλές χρήσεις (ΣτΜ)

26

για τις ακmicroάζουσες βιοmicroηχανίες του Μπέρmicroιγχαmicro Ο Ρόναλντπαρατηρούσε τα ονόmicroατα στα πλαϊνά των βαγονιών ήταν ου-αλικά ονόmicroατα όπως Μπλεν-Ρόντα Mέρντι Νάντιγκλο καιΤρέντεγκαρ

Στην προαναφερθείσα συνέντευξή του στο BBC το 1971 οΤόλκιν αποκάλυψε πόσο σηmicroαντική ήταν αυτή η επαφή του microετα ουαλικά τοπωνύmicroια Από πολλές απόψεις οι εmicroπειρίες τηςπαιδικής του ηλικίας αποτέλεσαν το σπόρο για τις ιστορίεςπου θα επινοούσε σχετικά microε τον κόσmicroο της Μέσης Γης ένανκόσmicroο κατοικηmicroένο από χόmicroπιτ ξωτικά αλλά και σκοτεινότε-ρα πλάσmicroατα όπως τελώνια και δράκους Ο Τόλκιν εξηγούσετη γοητεία που ασκούσαν πάνω του τα ουαλικά laquoTα ουαλικάανέκαθεν microε έλκυαν microε το ρυθmicroό τους και τον ήχο τους περισ-σότερο από οποιαδήποτε άλλη γλώσσα Παρrsquo όλο που πρωτο-είδα τα ονόmicroατα πάνω σε οχήmicroατα microεταφοράς κάρβουνου πά-ντοτε ήθελα να microάθω τι σήmicroαιναν όλα αυτάraquo Συνέχισε λέγο-ντας πως οι ιστορίες του σχεδόν πάντοτε ξεκινούσαν microε έναόνοmicroα laquo∆ώστε microου ένα όνοmicroα και εγώ θα σας φτιάξω microιαιστορία αντίστροφα microε ότι γίνεται συνήθωςraquo Aνέφερε πωςαπό τις σύγχρονες γλώσσες τα ουαλικά και αργότερα τα φιν-λανδικά αποτέλεσαν τις microεγαλύτερες εmicroπνεύσεις για το γρά-ψιmicroό του συmicroπεριλαmicroβανοmicroένης και της δηmicroιουργίας τουΆρχοντα των ∆αχτυλιδιών Τα ουαλικά microάλιστα ήταν η έmicroπνευ-ση για το ένα από τα δυο κύρια παρακλάδια της γλώσσας τωνξωτικών την οποία δηmicroιούργησε και αυτό είχε ως αποτέλεσmicroαπολλά ονόmicroατα του φανταστικού κόσmicroου της Μέσης Γης να εί-ναι ουαλικής προέλευσης όπως εκείνο της Άργουεν της Πρι-γκίπισσας των Ξωτικών του ποταmicroού Άντουιν του λαού τωνΡοχίρριmicro και του Γκουάιχιρ του γιγάντιου αετού

Αργότερα η οικογένεια Τόλκιν microετακόmicroισε σε ένα απλό σπίτι

T Z P P T O sect K I N

27

στην οδό Όλιβερ σε microια φτωχογειτονιά (τώρα πλέον έχει κατε-δαφιστεί κατά τη διάρκεια της αναβάθmicroισης του κέντρου τηςπόλης) Βρισκόταν στην περιοχή του Ετζmicroπάστον η οποία σεγενικές γραmicromicroές ήταν εύπορη σε microικρή απόσταση από το Πα-ρεκκλήσιο του Μπέρmicroιγχαmicro και κοντά σε microια microεγάλη τεχνητήλίmicroνη Για ένα διάστηmicroα η Μέιmicroπελ πήρε τους γιους της από τοΣχολείο Κινγκ Έντουαρντ και τους έγραψε στο σχολείο τουΠαρεκκλησίου το Σχολείο Σεντ Φίλιπ στο οποίο τα δίδακτραήταν πολύ χαmicroηλότερα Ωστόσο το 1903 ο Ρόναλντ κέρδισεmicroια υποτροφία για το Σχολείο Κινγκ Έντουαρντ που βρισκότανσε απόσταση δύο microιλίων από το σπίτι του στο Ετζmicroπάστον καιξανάρχισε τις σπουδές του εκεί το φθινόπωρο Τα Χριστούγεν-να της ίδιας χρονιάς ο Ρόναλντ πήρε την πρώτη του Θεία Με-τάληψη επισφραγίζοντας microε αυτό τον τρόπο τη θερmicroή του αφο-σίωση στην πίστη της microητέρας του

Στη διάρκεια των χριστουγεννιάτικων διακοπών εκείνης τηςχρονιάς η Μέιmicroπελ έγραψε στην πεθερά της Μέρι Τζέιν Τόλ-κιν εσωκλείοντας κάποια σχέδια του Ρόναλντ και του Χίλαρι

Είχατε πει πως προτιmicroάτε να σας στείλουν τα αγόρια δικάτους σχέδια και όχι να σας αγοράσουν κάτι microε τα χρήmicroατάτους και έτσι ζωγράφισαν αυτά για εσάς Ο Ρόναλντ έκανε τοδικό του [σχέδιο] θαυmicroάσιο φέτος ndash microόλις ολοκληρώθηκε microιαέκθεσή του στην αίθουσα του Πατέρα Φράνσις Εργάστηκεσκληρά από τότε που σταmicroάτησαν τα microαθήmicroατα στο σχολείοστις 16 ∆εκεmicroβρίου το ίδιο κι εγώ για να του βρω καινούργιαθέmicroατα ∆εν έχω βγει έξω σχεδόν ένα microήνα ndash ούτε καν για ναπάω στο Παρεκκλήσιο ndash microα ο υγρός και πνιγηρός καιρός έτσικι αλλιώς microε αποτρέπει Από τότε που ο Ρόναλντ σταmicroάτησετο σχολείο microπορώ τουλάχιστον να ξεκουράζοmicroαι τα πρωινά

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

28

Περνάω ολόκληρες εβδοmicroάδες απόλυτης αϋπνίας η οποία σεσυνδυασmicroό microε το βαρύ κρυολόγηmicroα και την αρρώστια microεέχουν καταβάλει

Βρήκα microια ταχυδροmicroική επιταγή αξίας δύο σελινίων και έξιπενών την οποία στείλατε στα αγόρια πριν από κάmicroποσο και-ρό ndash ένα χρόνο τουλάχιστον ndash και η οποία είχε παραπέσειΠέρασαν όλο το απόγευmicroα στην πόλη ξοδεύοντας αυτά ταχρήmicroατα και λίγα ακόmicroη σε πράγmicroατα που ήθελαν να χαρί-σουν Έκαναν όλες τις χριστουγεννιάτικες αγορές για λογαρια-σmicroό microου Ο Ρόναλντ microπορεί να ταιριάζει τις microεταξωτές φόδρεςή οποιαδήποτε απόχρωση υφάσmicroατος σαν αληθινός laquoπαριζιά-νος microόδιστροςraquo Tου βγαίνει άραγε η κληρονοmicroιά του καλλιτέ-χνη ή του υφασmicroατέmicroπορου

Τα πάει πολύ καλά στο σχολείο ndash ξέρει περισσότερα ελληνι-κά απrsquo όσα λατινικά ξέρω εγώ ndash και λέει πως θα ήθελε να κάνειγερmicroανικά microαζί microου στη διάρκεια των διακοπών αν και αυτήτην περίοδο θα προτιmicroούσα να microείνω ξαπλωmicroένη στο κρεβάτι

Ένας νεαρός και πρόσχαρος κληρικός microαθαίνει τον Ρόναλντνα παίζει σκάκι ndash λέει πως έχει διαβάσει υπερβολικά πολύ οτι-δήποτε θα ταίριαζε σε ένα αγόρι κάτω των δεκαπέντε και δενέχει πια κανένα άλλο κλασικό ανάγνωσmicroα να του προτείνει5

Μέσω της επαφής τους microε το Σχολείο Σεντ Φίλιπ η Μέι-microπελ και οι γιοι της είχαν γνωρίσει τον Πατέρα Φράνσις Εξά-βιερ Μόργκαν ο οποίος ενστερνιζόταν τις απόψεις του καρδι-νάλιου Νιούmicroαν σχετικά microε την εκπαίδευση Ο Φράνσις Μόρ-γκαν ήταν ενοριακός ιερέας αποσπασmicroένος στο Παρεκκλήσιο

T Z P P T O sect K I N

Ο παππούς της Μέιmicroπελ ήταν υφασmicroατέmicroπορος Είχε δική του επιχείρηση ηοποία τελικά πτώχευσε (ΣτΜ)

29

και είχε υπηρετήσει υπό τις εντολές του Νιούmicroαν Ο πατέραςΦράνσις πρόσφερε φιλία συmicroβουλές και χρήmicroατα στη χήρακαι στα ορφανά Καθώς τα αγόρια ήταν φιλάσθενα και η microητέ-ρα παρουσίασε σακχαρώδη διαβήτη το 1904 κατόρθωσε τελι-κά να τους στεγάσει σε microια όmicroορφη αγροικία του Παρεκκλη-σίου Η αγροικία Γουντσάιντ6 βρισκόταν κοντά στο αγροτικόκαταφύγιο του Παρεκκλησίου στο γειτονικό χωριό Ρέντναλστην καρδιά της υπαίθρου του Γουορστερσάιρ πάνω στουςΛόφους Λίκι Το τοπίο έmicroοιαζε microε εκείνο του Σέαρχολ και εν-θουσίασε και τους τρεις Όmicroως παρά το ιδανικό περιβάλλονη υγεία της Μέιmicroπελ συνέχισε να επιδεινώνεται αναγκάζονταςτον πατέρα Φράνσις να αναζητήσει βοήθεια για το microεγάλωmicroατων γιων της Ο Ρόναλντ πέρασε το καλοκαιρινό σχολικό τρί-microηνο στο Χόουβ στη νότια ακτή της Αγγλίας microαζί microε τη θείατου Τζέιν Νιβ και το σύζυγό της Έντγουιν ενώ ο Χίλαρι έmicroει-νε microε τους παππούδες του από την πλευρά της microητέρας του

Όταν τα αγόρια επέστρεψαν η Μέιmicroπελ έγραψε στην πε-θερά της laquoΤα αγόρια φαίνονται απίστευτα υγιή σε σύγκριση microετα αδύναmicroα χλοmicroά φαντάσmicroατα τα οποία αποχαιρέτησα πάνωστο τρένο πριν από τέσσερις εβδοmicroάδες Σήmicroερα ο Χίλαριαπόκτησε κοστούmicroι τουίντ και το πρώτο του Ίτον ∆είχνει πε-λώριος Έχουmicroε τέλειο καιρό Τα αγόρια θα σας γράψουν αmicroέ-σως microόλις βρέξει Ποτέ δεν ευχαριστήθηκαν τόσο τις διακοπέςτους ndash microάζεψαν microύρτιλλα ήπιαν τσάι στα χωράφια πέταξανχαρταετό microε τον πατέρα Φράνσις ζωγράφισαν και αναρριχή-θηκαν στα δέντραraquo7

H υγεία της Μέιmicroπελ δε σηmicroείωσε κάποια βελτίωση και ο

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

Kοντό αντρικό σακάκι microε microεγάλα πέτα το οποίο αρχικά ήταν microέρος από τηστολή των σπουδαστών του κολεγίου Ίτον (ΣτΜ)

30

Ρόναλντ ξανάρχισε το σχολείο microετά τις καλοκαιρινές διακο-πές Για να πάει στο microάθηmicroά του έπαιρνε το τρένο αφούπροηγουmicroένως είχε περπατήσει περισσότερο από ένα microίλιώσπου να φτάσει στο σταθmicroό Έφευγε από το σπίτι νωρίς καιεπέστρεφε αργά και ο Χίλαρι microερικές φορές τον περίmicroενεστην εξώπορτα κρατώντας microια λάmicroπα Η Μέιmicroπελ πέθανεστην αγροικία Γουντσάιντ microερικούς microήνες αργότερα στις 14Νοεmicroβρίου 1904 υποκύπτοντας στο διαβήτη για τον οποίοεκείνη την εποχή δεν υπήρχε θεραπεία Την έθαψαν στο κοι-microητήριο της Καθολικής Εκκλησίας του Αγίου Πέτρου στοΜπροmicroσγκρόουβ και στον τάφο της τοποθετήθηκε ένας σταυ-ρός παρόmicroοιος microε εκείνους που έβαζαν στους τάφους των ιερέ-ων του Παρεκκλησίου Το θέαmicroα των δύο microικρών ορφανώνmicroπροστά στον τάφο θα πρέπει να ράγισε τις καρδιές των παρι-σταmicroένων στην κηδεία Χρόνια αργότερα ο Ρόναλντ θυmicroότανlaquoΣτάθηκα microάρτυρας (χωρίς να πολυκαταλαβαίνω) της ηρωικήςκαρτερίας και του πρόωρου θανάτου microέσα σε βαθιά φτώχειατης microητέρας microου της γυναίκας η οποία microε οδήγησε στην Εκ-κλησία ∆έχτηκα την εκπληκτική φιλανθρωπία του πατέραΜόργκαν Όmicroως είχα ερωτευτεί τη Θεία Μετάληψη εξαρ-χήςraquo

Ο Ρόναλντ θυmicroόταν τη microητέρα του ως microια πολύ χαρισmicroατι-κή όmicroορφη και έξυπνη γυναίκα Θεωρούσε πως είχε νιώσειβαθιά microέσα της τον πόνο και τη θλίψη Πίστευε ακράδανταπως ο πρόωρος θάνατός της σε ηλικία τριάντα τεσσάρωνετών είχε επέλθει εξαιτίας της laquoκαταδίωξηςraquo της ρωmicroαιοκαθο-λικής πίστης της από τους προτεστάντες συγγενείς Μπορείκανείς να φανταστεί πόσο πολύ επηρέασε ο θάνατός της ταδυο αδέλφια καθώς microάλιστα συνέβη microετά την επίσης πρόωρηαπώλεια του πατέρα τους Πολύ αργότερα ο Τόλκιν έγραφε

T Z P P T O sect K I N

31

laquoΣτη microητέρα microου η οποία microε δίδασκε η ίδια (microέχρι να πάρωυποτροφία) χρωστώ την αγάπη microου για τη γλωσσολογία ειδι-κά για τις γερmicroανικές γλώσσες και για το ροmicroάντζοraquo Με τηλέξη laquoροmicroάντζοraquo (romance) ο Τόλκιν εννοούσε την πεζογρα-φία και την ποίηση η οποία παρέπεmicroπε σε άλλους κόσmicroουςκαι η οποία επηρέαζε τη φαντασία microέσα από τα άγνωστα καιθαυmicroαστά χαρακτηριστικά των κόσmicroων αυτών Η γλωσσολογίαήταν το γνωστικό και ακαδηmicroαϊκό πεδίο που επέλεξε το οποίοαργότερα επρόκειτο να διδάξει στην Οξφόρδη αλλά και για τοοποίο θα συνέγραφε αφού προηγουmicroένως απόκτησε βαθιάγνώση Είναι ένας γνωστικός κλάδος που εξετάζει την ιστορίατόσο microιας γλώσσας όσο και της λογοτεχνίας της χωρίς ναεστιάζεται microόνο στην πρώτη ή microόνο στη δεύτερη Ο Τόλκινεξελίχθηκε σε microεγαλοφυΐα στο συγκεκριmicroένο τοmicroέα όπως πριναπό αυτόν ο Τζέικοmicroπ Γκριmicro και ο αδελφός του Βίλχελmicro έγι-ναν διάσηmicroοι για τη συλλογή λαϊκών ιστοριών και παραmicroυθιών

Από τα νεανικά του χρόνια ο Ρόναλντ Τόλκιν έτρεφε microεγά-λη εκτίmicroηση για τη microητέρα του και τον πατέρα του Η απώλειάτους επηρέασε έντονα την αίσθηση της ταυτότητάς του microεπολλούς διαφορετικούς τρόπους Το πατρικό όνοmicroα της microητέ-ρας του ήταν Σάφιλντ και ο Ρόναλντ διέκρινε microια αντίθεσηανάmicroεσα στους Τόλκιν και στους Σάφιλντ και ταυτιζόταν σταπερισσότερα ζητήmicroατα microε τη δεύτερη οικογένεια Οι Τόλκινπολλές γενιές πριν από τη δική του γέννηση είχαν έρθει στηνΑγγλία ως Γερmicroανοί microετανάστες και το όνοmicroα έγινε αιτία ναδηmicroιουργηθούν οικογενειακοί microύθοι σχετικά microε την προέλευσήτου όπως συmicroβαίνει συχνά σε παρόmicroοιες περιπτώσεις Μιαιστορία που άρεσε στον Ρόναλντ ήταν αυτή που έλεγε πως τοόνοmicroα προερχόταν από ένα παρατσούκλι που είχε δοθεί σε κά-ποιον πρόγονό του tollkuumlhn laquoαπερίσκεπτοςraquo [Στο ηmicroιτελές

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

32

έργο του laquoThe Notion Club Papersraquo ο ίδιος ο Τόλκιν είδε δώ-σει στον εαυτό του ένα άλλο φανταστικό όνοmicroα εκείνο τουlaquoΚαθηγητή Ράσmicroπολντ Παράτολmicroου)] Στις πιο πρόσφατεςγενιές οι Τόλκιν ήταν κατασκευαστές πιάνων και είχαν αντι-microετωπίσει οικονοmicroικές δυσκολίες Αντίθετα θεωρούσε πως οιΣάφιλντ ήταν βέροι Άγγλοι microε καταγωγή από την περιοχήΊβσαmicro του Γουορστερσάιρ Καθώς το microέρος βρισκόταν στα ∆υ-τικά Μίντλαντς οι Σάφιλντ ανήκαν σε microια περιοχή που ο Τόλ-κιν επρόκειτο να αγαπήσει για τις διαλέκτους και τη γεωγρα-φία της Η microητέρα του η Μέιmicroπελ αντιπροσώπευε γιrsquo αυτόνότι πιο καλό διέθετε η οικογένεια Σάφιλντ Όπως έγραφε οίδιος laquoΑν και Τόλκιν στο όνοmicroα είmicroαι ένας Σάφιλντ στα γού-στα στα χαρίσmicroατα και στην ανατροφήraquo Το Γουορστερσάιρόπως αντιπροσωπευόταν από το Σέαρχολ ήταν γιrsquo αυτόν ηιδιαίτερη πατρίδα του laquoΟποιαδήποτε γωνιά αυτής της περιο-χής (ανεξάρτητα από το πόσο όmicroορφη ή άθλια) είναι για microένακατά έναν ακαθόριστο τρόπο ldquoπατρίδαrdquo όπως δεν είναι κανέ-να άλλο microέρος του κόσmicroουraquo Η αίσθηση της διαφοράς microεταξύτης κληρονοmicroιάς του από τους Τόλκιν και εκείνης από τουςΣάφιλντ τονιζόταν ακόmicroη περισσότερο από την προσχώρησητης Μέιmicroπελ στο ρωmicroαιοκαθολικισmicroό Οι Τόλκιν ήταν προτε-στάντες (όπως ήταν και οι Σάφιλντ) αλλά φαίνεται πως η νέαπίστη της microητέρας ήταν για το γιο η πεmicroπτουσία της Αγγλίαςκαι των ∆υτικών Μίντλαντς καθώς είχε τις ρίζες της στη microακράmicroεσαιωνική περίοδο Οι δικές του ρωmicroαιοκαθολικές πεποιθή-σεις ήταν έντονα συνδεδεmicroένες microε τη microητέρα του σε όλη τηδιάρκεια της ζωής του

T Z P P T O sect K I N

14

παίρνουν τέλος η απάντησή microου στην ερώτηση laquoΈχουν ταΜπάλρογκ φτεράraquo ήταν laquo∆εν ξέρωraquo Αν είχα πει ναι ή όχι οδιάλογος θα συνεχιζόταν ακόmicroα και φαντάζοmicroαι πως δε θα εί-χα χρόνο να γράψω βιβλία

Κόλιν ΝτούριεζΚέσγουικ Κούmicroπρια Απρίλιος 2012

T Z P P T O sect K I N

1

laquoΣτην πραγmicroατικότηταείmicroαι ένα χόmicroπιτraquo

Στο σπίτι της οικογένειας Τόλκιν επικρατούσε αναστάτωσηΟ microικρός Ρόναλντ είχε εξαφανιστεί Συνήθως κοίmicroιζαν το βρέ-φος σε ένα δροσερό σηmicroείο του σπιτιού κατά τη διάρκεια τουmicroεσηmicroεριού H ανησυχία των γονιών του ήταν δικαιολογηmicroένηmicroια και στην περιοχή υπήρχαν τσακάλια και λύκοι τα οποίαmicroπορούσαν να microπουν στην πόλη από τα έρηmicroα βοσκοτόπιαπου ξεκινούσαν λίγο πιο πέρα από τα σπίτια αναζητώντας τηλεία τους

Το ζεύγος Τόλκιν φερόταν καλά στους δύο microαύρους υπηρέ-τες του microια καmicroαριέρα και έναν νεαρό που ονοmicroαζόταν ΆιζακΗ Μέιmicroπελ Τόλκιν αντιπαθούσε τη συmicroπεριφορά πολλώναποίκων απέναντι στους ιθαγενείς του Ελεύθερου Κράτους τηςΟράγγης και παρrsquo όλο που αναστατώθηκε αρκετά φάνηκενα αποδέχεται την απλή εξήγηση του Άιζακ πως είχε πάρει

Το Ελεύθερο Κράτος της Οράγγης είναι επαρχία της Νότιας Αφρικής Ιδρύ-θηκε ως κράτος το 1836 από Ολλανδούς Γάλλους και Γερmicroανούς αποίκουςΤο 1902 έπειτα από σκληρούς πολέmicroους microε τους Άγγλους πέρασε στην κυ-ριαρχία της Βρετανίας Tο 1910 προσχώρησε στη Νοτιοαφρικανική Ένωση(ΣτΜ)

16

τον Ρόναλντ microαζί του στο χωριό του για να επιδείξει microε υπε-ρηφάνεια στους συγχωριανούς του ένα λευκό microωρό Αργότεραόταν απόκτησε δικό του γιο θέλοντας να εκφράσει την εκτίmicroη-σή του απέναντι στους Τόλκιν ο Άιζακ τον ονόmicroασε laquoΆιζακΤόλκιν Βίκτωρraquo προσθέτοντας και το Βίκτωρ για να τιmicroήσειτη βασίλισσα Βικτορία

Ο Τζον Ρόναλντ Ρόιελ Τόλκιν για να αναφέρουmicroε το πλή-ρες όνοmicroά του1 γεννήθηκε στις 3 Ιανουαρίου 1892 στοΜπλουmicroφοντέιν της Νότιας Αφρικής και ήταν ο πρώτος γιοςενός ζευγαριού Άγγλων του Άρθουρ και της Μέιmicroπελ ΤόλκινΟι γονείς του κατάγονταν από το Μπέρmicroιγχαmicro το οποίο βρί-σκεται στα Μίντλαντς της Αγγλίας H Μέιmicroπελ Σάφιλντόπως ήταν το πατρικό όνοmicroα της microητέρας του Pόναλντ είχε τα-ξιδέψει microε πλοίο microέχρι το Κέιπ Τάουν για να παντρευτεί τονΆρθουρ έναν τραπεζίτη ο οποίος είχε microεταναστεύσει στηνΑφρική αναζητώντας καλύτερη τύχη στην πλούσια σε ορυκτάχώρα Η Τράπεζα της Αφρικής τον είχε προαγάγει σε διευθυ-ντή του υποκαταστήmicroατος του Μπλουmicroφοντέιν στην καρδιάτου Ελεύθερου Κράτους της Οράγγης περίπου εφτακόσια microίλιαmicroακριά από το Κέιπ Τάουν Η ανακάλυψη χρυσού και διαmicroα-ντιών ήταν η αιτία να επεκταθούν οι τραπεζικές δραστηριότη-τες σrsquo αυτή την περιοχή Η Μέιmicroπελ Σάφιλντ έφυγε από τηνΑγγλία το Μάρτιο του 1891 Η τελετή του γάmicroου έγινε τον επό-microενο microήνα στον Αγγλικανικό Καθεδρικό Ναό του Κέιπ Τάουν

Στο Μπλουmicroφοντέιν η οικογένεια ζούσε laquoστην άκρη τηςοδού Μέτλαντ έχοντας πίσω της τις σκονισmicroένες και άδεντρες

T Z P P T O sect K I N

Όπως δηλώνει και η ονοmicroασία τους (Μεσόγεια θα microπορούσαmicroε να τα ονοmicroά-σουmicroε στα ελληνικά) τα Mίντλαντς είναι περιοχή της Kεντρικής Αγγλίας(ΣτΜ)

17

πεδιάδες της σαβάναςraquo Η Μέιmicroπελ περιέγραφε τον πρωτό-τοκό της σε microια επιστολή προς την πεθερά της που ζούσε στηνΑγγλία laquoΤο microωρό microοιάζει microε νεραϊδάκι όταν είναι ντυmicroένο microελευκές δαντέλες και άσπρα παπουτσάκια Όταν είναι γυmicroνού-λι νοmicroίζω πως microοιάζει περισσότερο microε ξωτικόraquo Το microωρό αυτόεπρόκειτο να γίνει ένας λαmicroπρός ακαδηmicroαϊκός και συγγραφέ-ας ο οποίος δεκαετίες αργότερα θα επανασύστηνε τα θαυmicroα-στά και εντυπωσιακά ξωτικά της ευρωπαϊκής παράδοσης καιτων θρύλων σε καινούργιες γενιές συνεπαρmicroένων αναγνωστών∆ε θα έmicroοιαζαν και πολύ microε τις γλυκανάλατες λεπτεπίλεπτεςνεράιδες των βικτοριανών παιδικών του χρόνων ∆υστυχώς ηΜέιmicroπελ δεν έmicroελλε να ζήσει τόσο ώστε να δει το γιο της νααποκτά παγκόσmicroια φήmicroη

H εξαφάνιση του microικρού Ρόναλντ ήταν ένα microόνο από τα γε-γονότα που ανησύχησαν τη Μέιmicroπελ σε σχέση microε το microωρό τηςτο οποίο θεωρούσε ιδιαίτερα ευαίσθητο Σε κάποια περίπτω-ση αmicroυδρές αναmicroνήσεις της οποίας ο Ρόναλντ διατηρούσεστην κατοπινή ζωή του όταν ήταν νήπιο την ώρα που έτρεχεmicroέσα στο ψηλό ξερό χορτάρι του microεγάλου κήπου τους ενό-χλησε microια ταραντούλα (οι αράχνες αυτές microπορούν να φτάσουνστο microέγεθος ενός αντρικού χεριού) η οποία τον δάγκωσε χύ-νοντας το δηλητήριό της microέσα του Γύρισε κλαίγοντας στο σπί-τι όπου η παραmicroάνα του ρούφηξε ψύχραιmicroα το δηλητήριο απότο τραύmicroα Ο Ρόναλντ θυmicroόταν το τρέξιmicroο και το κλάmicroα αλλάόχι την πελώρια αράχνη Ίσως όmicroως αυτή η εmicroπειρία ήταν οσπόρος για πολλές αναφορές σε γιγάντιες αράχνες στις ιστο-

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

Στο πρωτότυπο veldt Έτσι ονοmicroάζονταν από τους πρώτους Ολλανδούς αποί-κους οι απέραντες πεδινές εκτάσεις της Νότιας Αφρικής οι οποίες είναι καλυmicro-microένες σχεδόν από χορτάρι και θάmicroνους (ΣτΜ)

18

ρίες του microεγαλύτερη από τις οποίες ήταν η Ουνγκόλιαντ τοαρχαίο πλάσmicroα που κατάπιε το φως του κόσmicroου στην πρώτηεποχή της Μέσης Γης και ασφαλώς η απόγονός της η Σέλο-microπ την οποία τα χόmicroπιτ Φρόντο και Σαmicro συνάντησαν στο επι-κίνδυνο ταξίδι τους microέσα στη σκιερή χώρα της Μόρντορ τοβασίλειο του Σκοτεινού Άρχοντα Σάουρον

Όmicroως πέρα από αυτούς τους κινδύνους που διέτρεχε ο Ρό-ναλντ η Μέιmicroπελ ανησυχούσε για την υγεία του παιδιού λόγωτης αποπνικτικής ζέστης που επικρατούσε κατά το microεγαλύτεροmicroέρος του έτους αλλά και της σκόνης που ερχόταν από τηνανεmicroοδαρmicroένη πεδιάδα H έγνοια της Μέιmicroπελ έγινε microεγαλύ-τερη ακόmicroη καθώς ο Άρθουρ δεν έδειχνε καmicroιά διάθεση να επι-στρέψουν στην Αγγλία Ήταν πλέον ολοφάνερο για εκείνηπως ο σύζυγός της δεν επιθυmicroούσε ούτε καν microια περίοδο δια-κοπών στην Αγγλία παρrsquo όλο που η τράπεζα του όφειλε microιαάδεια Αντίθετα microε τη Μέιmicroπελ ο Άρθουρ αισθανόταν πωςβρισκόταν στο στοιχείο του στην Αφρική καθώς αντιmicroετώπιζετη microεγάλη πρόκληση να αυξήσει την πελατεία της τράπεζαςmicroέσα στο αφιλόξενο περιβάλλον της χώρας των Μπόερς οπληθυσmicroός της οποίας στην πλειονότητά του αντιπαθούσετους Βρετανούς Η σύζυγός του ένιωσε φόβο όταν διάβασε τηνεπιστολή που ο Άρθουρ έστειλε κάποια φορά στον πατέρατου στο Μπέρmicroιγχαmicro laquoΝοmicroίζω πως θα τα καταφέρω καλά σεαυτό τον τόπο και δε σκέφτοmicroαι να επιστρέψω για microόνιmicroηεγκατάσταση στην Αγγλίαraquo Ύστερα η ίδια η Μέιmicroπελ ανα-

T Z P P T O sect K I N

Μπόερς (=αγρότες) ονοmicroάζονταν οι απόγονοι των πρώτων Ολλανδών οι οποί-οι εποίκισαν το 18ο αιώνα αρχικά το ακρωτήριο της Νότιας Αφρικής και αργότε-ρα το εσωτερικό της Emicroπλέχτηκαν σε δύο πολέmicroους microε τη Bρετανική Aυτοκρα-τορία οι οποίοι έmicroειναν γνωστοί ως Πόλεmicroοι των Mπόερς (ΣτΜ)

19

γκάστηκε να διώξει από το microυαλό της τις σκέψεις για microια επί-σκεψη στην πατρίδα ήταν έγκυος στο δεύτερο γιο της τον Χί-λαρι ο οποίος γεννήθηκε στις 17 Φεβρουαρίου 1894

Ο Χίλαρι αποδείχτηκε πιο σκληροτράχηλος από το microεγαλύ-τερο αδελφό του που γινόταν ολοένα και πιο ασθενικός σrsquo εκεί-νο το τραχύ κλίmicroα Το ζευγάρι κατάλαβε πως η ανελέητη ζέστηεπιδρούσε αρνητικά στην υγεία του Ρόναλντ Η Μέιmicroπελ ήταναπελπισmicroένη Το Νοέmicroβρη του 1894 πήρε τον Ρόναλντ καιτον Χίλαρι ο οποίος ήταν ακόmicroα βρέφος και έmicroειναν σε έναπαραλιακό microέρος όπου το κλίmicroα ήταν πιο ήπιο κοντά στοΚέιπ Τάουν εκατοντάδες microίλια microακριά από το σπίτι τους Χρό-νια αργότερα ο Ρόναλντ microπορούσε να ανακαλέσει αmicroυδρέςαναmicroνήσεις ενός ατέλειωτου ταξιδιού microε τρένο και microιας microεγά-λης αmicromicroώδους παραλίας Kάποτε σε microια συνέντευξή του στοραδιοφωνικό σταθmicroό του BBC είχε πει laquoΘυmicroάmicroαι να κάνωmicroπάνιο στον Ινδικό Ωκεανό πριν ακόmicroα κλείσω τα δύο microου χρό-νιαraquo2 Όταν λίγες ηmicroέρες αργότερα η Μέιmicroπελ επέστρεψε microε ταπαιδιά στο Μπλουmicroφοντέιν ο Άρθουρ κανόνισε το ταξίδι τουςστην Αγγλία Όπως της είπε ο ίδιος θα ερχόταν αργότερα OΡόναλντ θυmicroόταν τον πατέρα του να γράφει laquoΑ Ρ Τόλκινraquo πά-νω στο ταξιδιωτικό microπαούλο τους καθώς η Μέιmicroπελ και τα παι-διά ετοιmicroάζονταν να φύγουν ndash το microπαούλο αυτό ο Ρόναλντ τοκράτησε στα χρόνια που ακολούθησαν ως πολύτιmicroο ενθύmicroιο ndashκι αυτή η ανάmicroνηση ήταν η τελευταία που είχε από τον πατέρατου Σε microια ηmicroιτελή ιστορία που έγραψε σχεδόν microισό αιώνα αρ-γότερα microε τίτλο laquoThe Notion Club Papersraquo (laquoΤα Έγγραφα τηςΛέσχης των Εννοιώνraquo) έδωσε στον εαυτό του το φανταστικόόνοmicroα laquoΤζον Άρθουρσονraquo

Ενώ ο Άρθουρ έmicroεινε πίσω απορροφηmicroένος από τις επαγ-γελmicroατικές του υποχρεώσεις η Μέιmicroπελ και τα παιδιά ταξίδε-

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

20

ψαν προς την Αγγλία στις αρχές Απριλίου 1895 Τον πρώτοκαιρό οι τρεις τους έmicroειναν microαζί microε τους γονείς της Μέιmicroπελκαι microία από τις αδελφές της την Τζέιν στο σπίτι της οικογέ-νειας στην οδό Άσφιλντ στο Κινγκς Χιθ του Μπέρmicroιγχαmicro ΟΡόναλντ microπερδεύτηκε από αυτή την αλλαγή και microερικές φορέςπερίmicroενε να δει τη βεράντα του σπιτιού τους στο Μπλουmicroφο-ντέιν να προεξέχει από το σπίτι των Σάφιλντ Πολλά χρόνιααργότερα ανακαλούσε στη microνήmicroη του laquoΘυmicroάmicroαι ακόmicroα να κα-τεβαίνω το δρόmicroο στο Μπέρmicroιγχαmicro και να αναρωτιέmicroαι τι είχεγίνει ο microεγάλος εξώστης και το microπαλκόνιraquo Επίσης καινούργιοκαι παράξενο του φαινόταν το πρώτο αληθινό χριστουγεννιά-τικο δέντρο που αντίκριζε έπειτα από laquoτόσα χρόνια παραmicroο-νής στη στέρφα ζεστή χώραraquo

Στη διάρκεια αυτής της επίσκεψης και ενώ οι τρεις τουςετοιmicroάζονταν να επιστρέψουν στη Nότια Αφρική ο Άρθουρπροσβλήθηκε από ρευmicroατικό πυρετό και στη συνέχεια πέθανεαιφνίδια έπειτα από ακατάσχετη αιmicroορραγία Ήταν microόλιςτριάντα εννιά χρόνων Θάφτηκε microερικές ηmicroέρες microετά το θάνα-τό του στις 15 Φεβρουαρίου 1896 στο αγγλικανικό κοιmicroητή-ριο του Μπλουmicroφοντέιν Ο θάνατός του έκλεισε το κεφάλαιοτης ζωής των Τόλκιν στη Νότια Αφρική Eξαιτίας αυτού τουγεγονότος πάντως η οικογένεια δεν πρόλαβε να ζήσει τηναναστάτωση που προκάλεσε ο Πόλεmicroος των Μπόερς ο οποίοςξεκίνησε ύστερα από λίγα χρόνια (1899-1902)

Η Μέιmicroπελ ήταν τώρα microια microητέρα microόνη microε πολύ περιορι-

T Z P P T O sect K I N

Ο συγγραφέας αναφέρεται στο ∆εύτερο Πόλεmicroο των Μπόερς (ο πρώτος είχετελειώσει πριν γεννηθεί ο Τόλκιν) στον οποίο οι δύο ανεξάρτητες δηmicroοκρατίεςτου Τράνσβααλ και του Ελεύθερου Κράτους της Οράγγης πολέmicroησαν microε τον αγ-γλικό αποικιακό στρατό Τελικά τα κράτη αυτά προσαρτήθηκαν στη ΒρετανικήΑυτοκρατορία (ΣτΜ)

21

σmicroένες οικονοmicroικές δυνατότητες Σύντοmicroα οι τρεις τους microετακό-microισαν στο Σέαρχολ όπου το κλίmicroα ήταν πολύ πιο υγιεινό Tοκαινούργιο τους σπίτι στην οδό Γκρέισγουελ 5 ήταν microια όmicroορ-φη και ευρύχωρη αγροικία η οποία microοιραζόταν microια microεσοτοιχίαmicroε microια άλλη Bρισκόταν σχεδόν απέναντι από τη λίmicroνη τουΥδρόmicroυλου του Σέαρχολ κάπου ένα microίλι νότια από την πόλητου Μπέρmicroιγχαmicro Αν και ήταν τόσο κοντά στη microητρόπολη ταυ-τόχρονα βρισκόταν στην καρδιά του αγροτικού ΓουορστερσάιρKαθώς υπήρχαν microόνο άλογα και κάρα ήταν ένα microέρος laquoπολύπαλιά τότε που υπήρχε λιγότερος θόρυβος και περισσότεροπράσινοraquo (για να χρησιmicroοποιήσουmicroε την περιγραφή που δίνει οΤόλκιν για το Σάιρ της Μέσης Γης στο Χόmicroπιτ) Η Μέιmicroπελ ηοποία ήταν microια πολύ χαρισmicroατική και επινοητική γυναίκα εκ-παίδευσε η ίδια τα αγόρια της microέχρι να ενταχθούν στη δηmicroόσιαεκπαίδευση Μεταξύ άλλων η Μέιmicroπελ έmicroαθε τον Ρόναλντ ναδιαβάζει και αργότερα τον microύησε στην καλλιγραφία στο σχέ-διο στα λατινικά στα γαλλικά στο πιάνο (ανεπιτυχώς) και στηβοτανολογία

Το ήσυχο χωριό Γουορστερσάιρ (που αργότερα αποτέλεσετmicroήmicroα του Γουορικσάιρ εξαιτίας αλλαγών στα σύνορα των διοι-κητικών περιφερειών) έγινε σύντοmicroα για τον Ρόναλντ το πιοαγαπηmicroένο microέρος το οποίο συνέδεσε microε αναmicroνήσεις από τηmicroητέρα του που έmicroελλε να χάσει τόσο σύντοmicroα laquoΤο Σάιρ microοιά-ζει πάρα πολύ microε τον κόσmicroο microέσα στον οποίο άρχισα για πρώτηφορά να αντιλαmicroβάνοmicroαι τα πράγmicroατα Αν το πρώτο σου χρι-στουγεννιάτικο δέντρο είναι ένας καχεκτικός ευκάλυπτος καιαν συνήθως σε βασανίζουν η ζέστη και η άmicromicroος ndash τότε ακρι-βώς στην ηλικία που η φαντασία σου αρχίζει να αναπτύσσεταιτο να βρεθείς ξαφνικά σε ένα ήρεmicroο χωριό του Γουορικσάιρ θε-ωρώ πως σου γεννά microια ιδιαίτερη αγάπη για την ύπαιθρο της

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

22

κεντρικής Αγγλίας κύρια χαρακτηριστικά της οποίας είναι ταόmicroορφα βότσαλα οι φτελιές τα ήσυχα ποταmicroάκια κλπ καιασφαλώς οι άνθρωποί τηςraquo3 Τα χωριατόπουλα κορόιδευαν τονmicroικρό Τόλκιν για τα microακριά microαλλιά του (που ήταν τότε της microό-δας για τα αγόρια της microέσης αστικής τάξης)

Ο Υδρόmicroυλος του Σέαρχολ εντυπώθηκε ιδιαίτερα στη φα-ντασία του Ρόναλντ laquoYπήρχε ένας παλιός microύλος που πραγmicroατι-κά άλεθε καλαmicroπόκι στον οποίο δούλευαν δύο microυλωνάδες microιαmicroεγάλη λίmicroνη όπου κολυmicroπούσαν κύκνοι ένας λάκκος microε άmicromicroοmicroία υπέροχη κοιλάδα microε λουλούδια microερικά αγροτόσπιτα παλιάςαρχιτεκτονικής και λίγο πιο microακριά ένα ποταmicroάκι microε ένανακόmicroη microύλοraquo4 Ο Υδρόmicroυλος του Σέαρχολ ήταν ένας παλιόςπλίνθινος microύλος microε microια ψηλή καmicroινάδα Αν και λειτουργούσε microεατmicroοmicroηχανή ένα ποταmicroάκι κυλούσε ακόmicroα κάτω από το microεγά-λο τροχό του Ο microύλος microε τον τροmicroακτικό γιο του microυλωνά έκα-νε microεγάλη εντύπωση στον Ρόναλντ αλλά και στον Χίλαρι

Ο Ρόναλντ και ο microικρότερος αδελφός του είχαν δώσει στογιο του microυλωνά το παρατσούκλι laquoΛευκός ∆ράκοςraquo Ο Χίλαριθυmicroόταν έναν αγρότη microε το παρατσούκλι laquoΜαύρος ∆ράκοςraquo οοποίος τροmicroοκρατούσε τα παιδιά της περιοχής (Κάποτε κυνή-γησε τον Ρόναλντ επειδή microάζευε microανιτάρια) Σε microια επιστολήπου έγραψε πολλά χρόνια αργότερα ο Τόλκιν microιλάει για τογέρο microυλωνά και το γιο του οι οποίοι του προκαλούσαν δέοςόταν ήταν microικρός Σε microια άλλη επιστολή του γράφει πως έζησετα παιδικά του χρόνια laquoΣτο ldquoΣάιρrdquo σε microια εποχή πριν απότην έλευση των microηχανώνraquo Πρόσθετε επίσης πως στην πραγ-

T Z P P T O sect K I N

Στο πρωτότυπο laquoοgreraquo laquoδράκοςraquo microε τη σηmicroασία microε την οποία συναντάται στηνεοελληνική παράδοση δηλαδή microυθικό τέρας microε microορφή ανθρώπου που συχνάείναι ανθρωποφάγο (ΣτΜ)

23

microατικότητα ήταν και ο ίδιος ένα χόmicroπιτ σε όλα εκτός από τοmicroέγεθος Όπως και στα χόmicroπιτ του άρεσαν οι κήποι τα δέ-ντρα και τα χωράφια που δουλεύονταν ακόmicroα microε τα χέρια Κά-πνιζε κι αυτός πίπα και του άρεσαν τα απλά φαγητά Σταάχαρα χρόνια των microέσων του εικοστού αιώνα όταν οι ιστορίεςτου άρχισαν να γίνονται δηmicroοφιλείς τολmicroούσε να φοράει φα-νταχτερά γιλέκα Του άρεσαν τα microανιτάρια που microπορούσε ναβρει κανείς στα χωράφια καθώς και να εκφράζει τη microάλλονστοιχειώδη αίσθηση χιούmicroορ που διέθετε το οποίο microερικοίέβρισκαν κουραστικό Είχε επίσης γράψει πως ως ενήλικος πή-γαινε για ύπνο αργά και αν microπορούσε ξυπνούσε επίσης αργάΌπως και στα χόmicroπιτ δεν του άρεσαν τα ταξίδια Στον Άρχο-ντα των ∆αχτυλιδιών γράφει για ένα microύλο στο Χόmicroπιτον κοντάΣτο Νερό τον οποίο γκρέmicroισαν και αντικατέστησαν microε ένατούβλινο κτίριο που ρύπαινε τόσο την ατmicroόσφαιρα όσο και τοποτάmicroι Υπάρχει microια οmicroοιότητα ανάmicroεσα στη θέα από τοναγροτικό δρόmicroο στον οποίο ζούσε η οικογένεια στο Σέαρχολmicroε το microύλο στα δεξιά και σε microια λεπτοmicroερή απεικόνιση τουΧόmicroπιτον που σχεδίασε ο Τόλκιν για το Χόmicroπιτ τον πρόδροmicroοτου Άρχοντα των ∆αχτυλιδιών

Ο Υδρόmicroυλος του Σέαρχολ γλίτωσε από το τούβλινο τσου-νάmicroι της αστικής εξάπλωσης του Μπέρmicroιγχαmicro και τώρα πλέονδιατηρείται ως αξιοθέατο Οι επισκέπτες microπορούν να ρίξουνέτσι microια φευγαλέα microατιά στον κόσmicroο της παιδικής ηλικίας τουΤόλκιν αλλά και να δουν από κοντά ένα σηmicroαντικό ιστορικόmicroνηmicroείο της Bιοmicroηχανικής Eπανάστασης η οποία άλλαξε τονκόσmicroο Η microεγάλη βαθιά λίmicroνη την οποία ο Ρόναλντ και ο Χί-λαρι γνώριζαν τόσο καλά βρίσκεται εκεί το ίδιο και ο microύλοςmicroε την ψηλή του καmicroινάδα ακόmicroα αναγνωρίσιmicroα έπειτα απότόσο καιρό Εκεί κοντά ως ένδειξη αναγνώρισης της προσφο-

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

24

ράς του Τόλκιν υπάρχει το Πάρκο της Χώρας του Σάιρ και οΒάλτος του Μόζλι εmicroπνευσmicroένα ενδεχοmicroένως από το Παλιό∆άσος στην άκρη του Σάιρ όπως παρουσιάζεται στον Άρχοντατων ∆αχτυλιδιών

Ίσως την ίδια περίπου περίοδο να γεννήθηκε microέσα στην ορ-γιάζουσα φαντασία του Ρόναλντ και ένα άλλο σηmicroαντικό στοι-χείο το επαναλαmicroβανόmicroενο όνειρό του σχετικά microε ένα microεγάλοκατακλυσmicroό ένα πράσινο κύmicroα που θα σάρωνε όλες τις χώρεςΤελικά ύστερα από microια microακρά περίοδο κυοφορίας η ανάmicroνη-ση εκείνου του ονείρου ενσωmicroατώθηκε στον ίδιο φανταστικόκόσmicroο του οποίου το Σάιρ αποτελούσε τmicroήmicroα στη Μέση ΓηΤο όνειρο microεταmicroορφώθηκε στη φανταστική αφήγηση του Τόλ-κιν σχετικά microε την καταστροφή της Νούmicroενορ της δικής τουπαραλλαγής πάνω στην πανάρχαιη ιστορία της βυθισmicroένηςηπείρου Ατλαντίδας

Το 1900 πέντε χρόνια αφότου έφυγε από την Αφρική οΡόναλντ ξεκίνησε τη φοίτησή του στο Σχολείο Κινγκ Έντου-αρντ το καλύτερο σχολείο microέσης εκπαίδευσης στο Μπέρmicroιγ-χαmicro το οποίο τότε βρισκόταν κοντά στο Σταθmicroό Νιου Στριτστο κέντρο της πόλης Τα δίδακτρα τα πλήρωνε ένας θείοςτου Τα κτίρια του σχολείου (τα οποία έχουν πλέον κατεδαφι-στεί) έφεραν τη σφραγίδα του αρχιτέκτονά τους σερ ΤσαρλςΜπάρι ο οποίος σχεδίασε επίσης το σηmicroερινό Κοινοβούλιοστο Λονδίνο Την ίδια περίοδο η Μέιmicroπελ Τόλκιν και η αδελ-φή της Μέι ασπάστηκαν το δόγmicroα της Ρωmicroαιοκαθολικής Εκ-κλησίας παρά την έντονη αντίδραση του ουνιτάριου πατέρατους και των εξ αγχιστείας συγγενών της Mέιmicroπελ οι οποίοι

T Z P P T O sect K I N

Οι ουνιτάριοι απορρίπτουν την τριαδικότητα του Θεού και θεωρούν τον Ιησούγιο ή προφήτη του ενός και microοναδικού Θεού (ΣτΜ)

25

ήταν βαπτιστές Έπαψαν να στηρίζουν οικονοmicroικά τη Mέι-microπελ βυθίζοντάς την έτσι σε ακόmicroη microεγαλύτερη ανέχεια Μη-τέρα και γιοι microετακόmicroισαν από την αγροτική κατοικία τους σεένα σπίτι στο προάστιο Μόζλι ώστε να βρίσκονται πιο κοντάστο Παρεκκλήσιο του Μπέρmicroιγχαmicro στο Ετζmicroπάστον Το Πα-ρεκκλήσιο είχε ιδρυθεί από τον καρδινάλιο Νιούmicroαν κατά τηδεκαετία του 1850 και έγινε η πνευmicroατική εστία της Μέιmicroπελη οποία είχε προηγουmicroένως εκκλησιαστεί σε άλλους πλησιέ-στερους στο σπίτι της ρωmicroαιοκαθολικούς ναούς Ο οραmicroατι-στής Τζον Χένρι Νιούmicroαν (1801-1890) έκανε πολλά για ναδώσει νέα πνοή στο ρωmicroαιοκαθολικισmicroό συνεισφέροντας στο∆όγmicroα αυτό τις οξφορδιανές γνώσεις του τη φαντασία και τοελεύθερο πνεύmicroα του Το Μόζλι βρισκόταν στη διαδροmicroή τουτραmicro προς το κέντρο της πόλης και έτσι η καθηmicroερινή microετά-βαση του Pόναλντ στο σχολείο ήταν πιο εύκολη

Την επόmicroενη χρονιά η οικογένεια αναγκάστηκε να microετακο-microίσει και πάλι σε ένα σπίτι κοντά στο σταθmicroό Κινγκς Χιθ Πί-σω από το καινούργιο τους σπίτι υπήρχε ένα σιδηροδροmicroικόανάχωmicroα γεmicroάτο αγριολούλουδα και χορτάρι (το οποίο ο Ρό-ναλντ αγαπούσε) Ήταν τότε περίπου εννιά χρόνων και οαδελφός του Χίλαρι γύρω στα επτά Tα αγόρια είχαν συνηθί-σει τον ήχο από το τρίξιmicroο των βαγονιών που κουβαλούσανκάρβουνο τα οποία άραζαν σrsquo ένα σταθmicroό λίγο πιο πέρα απότη σιδηροδροmicroική γραmicromicroή Eκεί αποθήκευαν το κάρβουνο Τατρένα έρχονταν από τα ανθρακωρυχεία της Νότιας Ουαλίαςπάνω από εκατό microίλια microακριά και το κάρβουνο προοριζόταν

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

Στο πρωτότυπο Oratory Έτσι ονοmicroάζεται στο Καθολικό ∆όγmicroα το κτίριο στοοποίο οι πιστοί συγκεντρώνονται για να εκφράσουν τη λατρεία τους στο Θεό∆εν είναι εκκλησία αλλά ένα microεγάλο κτίριο που έχει πολλαπλές χρήσεις (ΣτΜ)

26

για τις ακmicroάζουσες βιοmicroηχανίες του Μπέρmicroιγχαmicro Ο Ρόναλντπαρατηρούσε τα ονόmicroατα στα πλαϊνά των βαγονιών ήταν ου-αλικά ονόmicroατα όπως Μπλεν-Ρόντα Mέρντι Νάντιγκλο καιΤρέντεγκαρ

Στην προαναφερθείσα συνέντευξή του στο BBC το 1971 οΤόλκιν αποκάλυψε πόσο σηmicroαντική ήταν αυτή η επαφή του microετα ουαλικά τοπωνύmicroια Από πολλές απόψεις οι εmicroπειρίες τηςπαιδικής του ηλικίας αποτέλεσαν το σπόρο για τις ιστορίεςπου θα επινοούσε σχετικά microε τον κόσmicroο της Μέσης Γης ένανκόσmicroο κατοικηmicroένο από χόmicroπιτ ξωτικά αλλά και σκοτεινότε-ρα πλάσmicroατα όπως τελώνια και δράκους Ο Τόλκιν εξηγούσετη γοητεία που ασκούσαν πάνω του τα ουαλικά laquoTα ουαλικάανέκαθεν microε έλκυαν microε το ρυθmicroό τους και τον ήχο τους περισ-σότερο από οποιαδήποτε άλλη γλώσσα Παρrsquo όλο που πρωτο-είδα τα ονόmicroατα πάνω σε οχήmicroατα microεταφοράς κάρβουνου πά-ντοτε ήθελα να microάθω τι σήmicroαιναν όλα αυτάraquo Συνέχισε λέγο-ντας πως οι ιστορίες του σχεδόν πάντοτε ξεκινούσαν microε έναόνοmicroα laquo∆ώστε microου ένα όνοmicroα και εγώ θα σας φτιάξω microιαιστορία αντίστροφα microε ότι γίνεται συνήθωςraquo Aνέφερε πωςαπό τις σύγχρονες γλώσσες τα ουαλικά και αργότερα τα φιν-λανδικά αποτέλεσαν τις microεγαλύτερες εmicroπνεύσεις για το γρά-ψιmicroό του συmicroπεριλαmicroβανοmicroένης και της δηmicroιουργίας τουΆρχοντα των ∆αχτυλιδιών Τα ουαλικά microάλιστα ήταν η έmicroπνευ-ση για το ένα από τα δυο κύρια παρακλάδια της γλώσσας τωνξωτικών την οποία δηmicroιούργησε και αυτό είχε ως αποτέλεσmicroαπολλά ονόmicroατα του φανταστικού κόσmicroου της Μέσης Γης να εί-ναι ουαλικής προέλευσης όπως εκείνο της Άργουεν της Πρι-γκίπισσας των Ξωτικών του ποταmicroού Άντουιν του λαού τωνΡοχίρριmicro και του Γκουάιχιρ του γιγάντιου αετού

Αργότερα η οικογένεια Τόλκιν microετακόmicroισε σε ένα απλό σπίτι

T Z P P T O sect K I N

27

στην οδό Όλιβερ σε microια φτωχογειτονιά (τώρα πλέον έχει κατε-δαφιστεί κατά τη διάρκεια της αναβάθmicroισης του κέντρου τηςπόλης) Βρισκόταν στην περιοχή του Ετζmicroπάστον η οποία σεγενικές γραmicromicroές ήταν εύπορη σε microικρή απόσταση από το Πα-ρεκκλήσιο του Μπέρmicroιγχαmicro και κοντά σε microια microεγάλη τεχνητήλίmicroνη Για ένα διάστηmicroα η Μέιmicroπελ πήρε τους γιους της από τοΣχολείο Κινγκ Έντουαρντ και τους έγραψε στο σχολείο τουΠαρεκκλησίου το Σχολείο Σεντ Φίλιπ στο οποίο τα δίδακτραήταν πολύ χαmicroηλότερα Ωστόσο το 1903 ο Ρόναλντ κέρδισεmicroια υποτροφία για το Σχολείο Κινγκ Έντουαρντ που βρισκότανσε απόσταση δύο microιλίων από το σπίτι του στο Ετζmicroπάστον καιξανάρχισε τις σπουδές του εκεί το φθινόπωρο Τα Χριστούγεν-να της ίδιας χρονιάς ο Ρόναλντ πήρε την πρώτη του Θεία Με-τάληψη επισφραγίζοντας microε αυτό τον τρόπο τη θερmicroή του αφο-σίωση στην πίστη της microητέρας του

Στη διάρκεια των χριστουγεννιάτικων διακοπών εκείνης τηςχρονιάς η Μέιmicroπελ έγραψε στην πεθερά της Μέρι Τζέιν Τόλ-κιν εσωκλείοντας κάποια σχέδια του Ρόναλντ και του Χίλαρι

Είχατε πει πως προτιmicroάτε να σας στείλουν τα αγόρια δικάτους σχέδια και όχι να σας αγοράσουν κάτι microε τα χρήmicroατάτους και έτσι ζωγράφισαν αυτά για εσάς Ο Ρόναλντ έκανε τοδικό του [σχέδιο] θαυmicroάσιο φέτος ndash microόλις ολοκληρώθηκε microιαέκθεσή του στην αίθουσα του Πατέρα Φράνσις Εργάστηκεσκληρά από τότε που σταmicroάτησαν τα microαθήmicroατα στο σχολείοστις 16 ∆εκεmicroβρίου το ίδιο κι εγώ για να του βρω καινούργιαθέmicroατα ∆εν έχω βγει έξω σχεδόν ένα microήνα ndash ούτε καν για ναπάω στο Παρεκκλήσιο ndash microα ο υγρός και πνιγηρός καιρός έτσικι αλλιώς microε αποτρέπει Από τότε που ο Ρόναλντ σταmicroάτησετο σχολείο microπορώ τουλάχιστον να ξεκουράζοmicroαι τα πρωινά

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

28

Περνάω ολόκληρες εβδοmicroάδες απόλυτης αϋπνίας η οποία σεσυνδυασmicroό microε το βαρύ κρυολόγηmicroα και την αρρώστια microεέχουν καταβάλει

Βρήκα microια ταχυδροmicroική επιταγή αξίας δύο σελινίων και έξιπενών την οποία στείλατε στα αγόρια πριν από κάmicroποσο και-ρό ndash ένα χρόνο τουλάχιστον ndash και η οποία είχε παραπέσειΠέρασαν όλο το απόγευmicroα στην πόλη ξοδεύοντας αυτά ταχρήmicroατα και λίγα ακόmicroη σε πράγmicroατα που ήθελαν να χαρί-σουν Έκαναν όλες τις χριστουγεννιάτικες αγορές για λογαρια-σmicroό microου Ο Ρόναλντ microπορεί να ταιριάζει τις microεταξωτές φόδρεςή οποιαδήποτε απόχρωση υφάσmicroατος σαν αληθινός laquoπαριζιά-νος microόδιστροςraquo Tου βγαίνει άραγε η κληρονοmicroιά του καλλιτέ-χνη ή του υφασmicroατέmicroπορου

Τα πάει πολύ καλά στο σχολείο ndash ξέρει περισσότερα ελληνι-κά απrsquo όσα λατινικά ξέρω εγώ ndash και λέει πως θα ήθελε να κάνειγερmicroανικά microαζί microου στη διάρκεια των διακοπών αν και αυτήτην περίοδο θα προτιmicroούσα να microείνω ξαπλωmicroένη στο κρεβάτι

Ένας νεαρός και πρόσχαρος κληρικός microαθαίνει τον Ρόναλντνα παίζει σκάκι ndash λέει πως έχει διαβάσει υπερβολικά πολύ οτι-δήποτε θα ταίριαζε σε ένα αγόρι κάτω των δεκαπέντε και δενέχει πια κανένα άλλο κλασικό ανάγνωσmicroα να του προτείνει5

Μέσω της επαφής τους microε το Σχολείο Σεντ Φίλιπ η Μέι-microπελ και οι γιοι της είχαν γνωρίσει τον Πατέρα Φράνσις Εξά-βιερ Μόργκαν ο οποίος ενστερνιζόταν τις απόψεις του καρδι-νάλιου Νιούmicroαν σχετικά microε την εκπαίδευση Ο Φράνσις Μόρ-γκαν ήταν ενοριακός ιερέας αποσπασmicroένος στο Παρεκκλήσιο

T Z P P T O sect K I N

Ο παππούς της Μέιmicroπελ ήταν υφασmicroατέmicroπορος Είχε δική του επιχείρηση ηοποία τελικά πτώχευσε (ΣτΜ)

29

και είχε υπηρετήσει υπό τις εντολές του Νιούmicroαν Ο πατέραςΦράνσις πρόσφερε φιλία συmicroβουλές και χρήmicroατα στη χήρακαι στα ορφανά Καθώς τα αγόρια ήταν φιλάσθενα και η microητέ-ρα παρουσίασε σακχαρώδη διαβήτη το 1904 κατόρθωσε τελι-κά να τους στεγάσει σε microια όmicroορφη αγροικία του Παρεκκλη-σίου Η αγροικία Γουντσάιντ6 βρισκόταν κοντά στο αγροτικόκαταφύγιο του Παρεκκλησίου στο γειτονικό χωριό Ρέντναλστην καρδιά της υπαίθρου του Γουορστερσάιρ πάνω στουςΛόφους Λίκι Το τοπίο έmicroοιαζε microε εκείνο του Σέαρχολ και εν-θουσίασε και τους τρεις Όmicroως παρά το ιδανικό περιβάλλονη υγεία της Μέιmicroπελ συνέχισε να επιδεινώνεται αναγκάζονταςτον πατέρα Φράνσις να αναζητήσει βοήθεια για το microεγάλωmicroατων γιων της Ο Ρόναλντ πέρασε το καλοκαιρινό σχολικό τρί-microηνο στο Χόουβ στη νότια ακτή της Αγγλίας microαζί microε τη θείατου Τζέιν Νιβ και το σύζυγό της Έντγουιν ενώ ο Χίλαρι έmicroει-νε microε τους παππούδες του από την πλευρά της microητέρας του

Όταν τα αγόρια επέστρεψαν η Μέιmicroπελ έγραψε στην πε-θερά της laquoΤα αγόρια φαίνονται απίστευτα υγιή σε σύγκριση microετα αδύναmicroα χλοmicroά φαντάσmicroατα τα οποία αποχαιρέτησα πάνωστο τρένο πριν από τέσσερις εβδοmicroάδες Σήmicroερα ο Χίλαριαπόκτησε κοστούmicroι τουίντ και το πρώτο του Ίτον ∆είχνει πε-λώριος Έχουmicroε τέλειο καιρό Τα αγόρια θα σας γράψουν αmicroέ-σως microόλις βρέξει Ποτέ δεν ευχαριστήθηκαν τόσο τις διακοπέςτους ndash microάζεψαν microύρτιλλα ήπιαν τσάι στα χωράφια πέταξανχαρταετό microε τον πατέρα Φράνσις ζωγράφισαν και αναρριχή-θηκαν στα δέντραraquo7

H υγεία της Μέιmicroπελ δε σηmicroείωσε κάποια βελτίωση και ο

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

Kοντό αντρικό σακάκι microε microεγάλα πέτα το οποίο αρχικά ήταν microέρος από τηστολή των σπουδαστών του κολεγίου Ίτον (ΣτΜ)

30

Ρόναλντ ξανάρχισε το σχολείο microετά τις καλοκαιρινές διακο-πές Για να πάει στο microάθηmicroά του έπαιρνε το τρένο αφούπροηγουmicroένως είχε περπατήσει περισσότερο από ένα microίλιώσπου να φτάσει στο σταθmicroό Έφευγε από το σπίτι νωρίς καιεπέστρεφε αργά και ο Χίλαρι microερικές φορές τον περίmicroενεστην εξώπορτα κρατώντας microια λάmicroπα Η Μέιmicroπελ πέθανεστην αγροικία Γουντσάιντ microερικούς microήνες αργότερα στις 14Νοεmicroβρίου 1904 υποκύπτοντας στο διαβήτη για τον οποίοεκείνη την εποχή δεν υπήρχε θεραπεία Την έθαψαν στο κοι-microητήριο της Καθολικής Εκκλησίας του Αγίου Πέτρου στοΜπροmicroσγκρόουβ και στον τάφο της τοποθετήθηκε ένας σταυ-ρός παρόmicroοιος microε εκείνους που έβαζαν στους τάφους των ιερέ-ων του Παρεκκλησίου Το θέαmicroα των δύο microικρών ορφανώνmicroπροστά στον τάφο θα πρέπει να ράγισε τις καρδιές των παρι-σταmicroένων στην κηδεία Χρόνια αργότερα ο Ρόναλντ θυmicroότανlaquoΣτάθηκα microάρτυρας (χωρίς να πολυκαταλαβαίνω) της ηρωικήςκαρτερίας και του πρόωρου θανάτου microέσα σε βαθιά φτώχειατης microητέρας microου της γυναίκας η οποία microε οδήγησε στην Εκ-κλησία ∆έχτηκα την εκπληκτική φιλανθρωπία του πατέραΜόργκαν Όmicroως είχα ερωτευτεί τη Θεία Μετάληψη εξαρ-χήςraquo

Ο Ρόναλντ θυmicroόταν τη microητέρα του ως microια πολύ χαρισmicroατι-κή όmicroορφη και έξυπνη γυναίκα Θεωρούσε πως είχε νιώσειβαθιά microέσα της τον πόνο και τη θλίψη Πίστευε ακράδανταπως ο πρόωρος θάνατός της σε ηλικία τριάντα τεσσάρωνετών είχε επέλθει εξαιτίας της laquoκαταδίωξηςraquo της ρωmicroαιοκαθο-λικής πίστης της από τους προτεστάντες συγγενείς Μπορείκανείς να φανταστεί πόσο πολύ επηρέασε ο θάνατός της ταδυο αδέλφια καθώς microάλιστα συνέβη microετά την επίσης πρόωρηαπώλεια του πατέρα τους Πολύ αργότερα ο Τόλκιν έγραφε

T Z P P T O sect K I N

31

laquoΣτη microητέρα microου η οποία microε δίδασκε η ίδια (microέχρι να πάρωυποτροφία) χρωστώ την αγάπη microου για τη γλωσσολογία ειδι-κά για τις γερmicroανικές γλώσσες και για το ροmicroάντζοraquo Με τηλέξη laquoροmicroάντζοraquo (romance) ο Τόλκιν εννοούσε την πεζογρα-φία και την ποίηση η οποία παρέπεmicroπε σε άλλους κόσmicroουςκαι η οποία επηρέαζε τη φαντασία microέσα από τα άγνωστα καιθαυmicroαστά χαρακτηριστικά των κόσmicroων αυτών Η γλωσσολογίαήταν το γνωστικό και ακαδηmicroαϊκό πεδίο που επέλεξε το οποίοαργότερα επρόκειτο να διδάξει στην Οξφόρδη αλλά και για τοοποίο θα συνέγραφε αφού προηγουmicroένως απόκτησε βαθιάγνώση Είναι ένας γνωστικός κλάδος που εξετάζει την ιστορίατόσο microιας γλώσσας όσο και της λογοτεχνίας της χωρίς ναεστιάζεται microόνο στην πρώτη ή microόνο στη δεύτερη Ο Τόλκινεξελίχθηκε σε microεγαλοφυΐα στο συγκεκριmicroένο τοmicroέα όπως πριναπό αυτόν ο Τζέικοmicroπ Γκριmicro και ο αδελφός του Βίλχελmicro έγι-ναν διάσηmicroοι για τη συλλογή λαϊκών ιστοριών και παραmicroυθιών

Από τα νεανικά του χρόνια ο Ρόναλντ Τόλκιν έτρεφε microεγά-λη εκτίmicroηση για τη microητέρα του και τον πατέρα του Η απώλειάτους επηρέασε έντονα την αίσθηση της ταυτότητάς του microεπολλούς διαφορετικούς τρόπους Το πατρικό όνοmicroα της microητέ-ρας του ήταν Σάφιλντ και ο Ρόναλντ διέκρινε microια αντίθεσηανάmicroεσα στους Τόλκιν και στους Σάφιλντ και ταυτιζόταν σταπερισσότερα ζητήmicroατα microε τη δεύτερη οικογένεια Οι Τόλκινπολλές γενιές πριν από τη δική του γέννηση είχαν έρθει στηνΑγγλία ως Γερmicroανοί microετανάστες και το όνοmicroα έγινε αιτία ναδηmicroιουργηθούν οικογενειακοί microύθοι σχετικά microε την προέλευσήτου όπως συmicroβαίνει συχνά σε παρόmicroοιες περιπτώσεις Μιαιστορία που άρεσε στον Ρόναλντ ήταν αυτή που έλεγε πως τοόνοmicroα προερχόταν από ένα παρατσούκλι που είχε δοθεί σε κά-ποιον πρόγονό του tollkuumlhn laquoαπερίσκεπτοςraquo [Στο ηmicroιτελές

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

32

έργο του laquoThe Notion Club Papersraquo ο ίδιος ο Τόλκιν είδε δώ-σει στον εαυτό του ένα άλλο φανταστικό όνοmicroα εκείνο τουlaquoΚαθηγητή Ράσmicroπολντ Παράτολmicroου)] Στις πιο πρόσφατεςγενιές οι Τόλκιν ήταν κατασκευαστές πιάνων και είχαν αντι-microετωπίσει οικονοmicroικές δυσκολίες Αντίθετα θεωρούσε πως οιΣάφιλντ ήταν βέροι Άγγλοι microε καταγωγή από την περιοχήΊβσαmicro του Γουορστερσάιρ Καθώς το microέρος βρισκόταν στα ∆υ-τικά Μίντλαντς οι Σάφιλντ ανήκαν σε microια περιοχή που ο Τόλ-κιν επρόκειτο να αγαπήσει για τις διαλέκτους και τη γεωγρα-φία της Η microητέρα του η Μέιmicroπελ αντιπροσώπευε γιrsquo αυτόνότι πιο καλό διέθετε η οικογένεια Σάφιλντ Όπως έγραφε οίδιος laquoΑν και Τόλκιν στο όνοmicroα είmicroαι ένας Σάφιλντ στα γού-στα στα χαρίσmicroατα και στην ανατροφήraquo Το Γουορστερσάιρόπως αντιπροσωπευόταν από το Σέαρχολ ήταν γιrsquo αυτόν ηιδιαίτερη πατρίδα του laquoΟποιαδήποτε γωνιά αυτής της περιο-χής (ανεξάρτητα από το πόσο όmicroορφη ή άθλια) είναι για microένακατά έναν ακαθόριστο τρόπο ldquoπατρίδαrdquo όπως δεν είναι κανέ-να άλλο microέρος του κόσmicroουraquo Η αίσθηση της διαφοράς microεταξύτης κληρονοmicroιάς του από τους Τόλκιν και εκείνης από τουςΣάφιλντ τονιζόταν ακόmicroη περισσότερο από την προσχώρησητης Μέιmicroπελ στο ρωmicroαιοκαθολικισmicroό Οι Τόλκιν ήταν προτε-στάντες (όπως ήταν και οι Σάφιλντ) αλλά φαίνεται πως η νέαπίστη της microητέρας ήταν για το γιο η πεmicroπτουσία της Αγγλίαςκαι των ∆υτικών Μίντλαντς καθώς είχε τις ρίζες της στη microακράmicroεσαιωνική περίοδο Οι δικές του ρωmicroαιοκαθολικές πεποιθή-σεις ήταν έντονα συνδεδεmicroένες microε τη microητέρα του σε όλη τηδιάρκεια της ζωής του

T Z P P T O sect K I N

1

laquoΣτην πραγmicroατικότηταείmicroαι ένα χόmicroπιτraquo

Στο σπίτι της οικογένειας Τόλκιν επικρατούσε αναστάτωσηΟ microικρός Ρόναλντ είχε εξαφανιστεί Συνήθως κοίmicroιζαν το βρέ-φος σε ένα δροσερό σηmicroείο του σπιτιού κατά τη διάρκεια τουmicroεσηmicroεριού H ανησυχία των γονιών του ήταν δικαιολογηmicroένηmicroια και στην περιοχή υπήρχαν τσακάλια και λύκοι τα οποίαmicroπορούσαν να microπουν στην πόλη από τα έρηmicroα βοσκοτόπιαπου ξεκινούσαν λίγο πιο πέρα από τα σπίτια αναζητώντας τηλεία τους

Το ζεύγος Τόλκιν φερόταν καλά στους δύο microαύρους υπηρέ-τες του microια καmicroαριέρα και έναν νεαρό που ονοmicroαζόταν ΆιζακΗ Μέιmicroπελ Τόλκιν αντιπαθούσε τη συmicroπεριφορά πολλώναποίκων απέναντι στους ιθαγενείς του Ελεύθερου Κράτους τηςΟράγγης και παρrsquo όλο που αναστατώθηκε αρκετά φάνηκενα αποδέχεται την απλή εξήγηση του Άιζακ πως είχε πάρει

Το Ελεύθερο Κράτος της Οράγγης είναι επαρχία της Νότιας Αφρικής Ιδρύ-θηκε ως κράτος το 1836 από Ολλανδούς Γάλλους και Γερmicroανούς αποίκουςΤο 1902 έπειτα από σκληρούς πολέmicroους microε τους Άγγλους πέρασε στην κυ-ριαρχία της Βρετανίας Tο 1910 προσχώρησε στη Νοτιοαφρικανική Ένωση(ΣτΜ)

16

τον Ρόναλντ microαζί του στο χωριό του για να επιδείξει microε υπε-ρηφάνεια στους συγχωριανούς του ένα λευκό microωρό Αργότεραόταν απόκτησε δικό του γιο θέλοντας να εκφράσει την εκτίmicroη-σή του απέναντι στους Τόλκιν ο Άιζακ τον ονόmicroασε laquoΆιζακΤόλκιν Βίκτωρraquo προσθέτοντας και το Βίκτωρ για να τιmicroήσειτη βασίλισσα Βικτορία

Ο Τζον Ρόναλντ Ρόιελ Τόλκιν για να αναφέρουmicroε το πλή-ρες όνοmicroά του1 γεννήθηκε στις 3 Ιανουαρίου 1892 στοΜπλουmicroφοντέιν της Νότιας Αφρικής και ήταν ο πρώτος γιοςενός ζευγαριού Άγγλων του Άρθουρ και της Μέιmicroπελ ΤόλκινΟι γονείς του κατάγονταν από το Μπέρmicroιγχαmicro το οποίο βρί-σκεται στα Μίντλαντς της Αγγλίας H Μέιmicroπελ Σάφιλντόπως ήταν το πατρικό όνοmicroα της microητέρας του Pόναλντ είχε τα-ξιδέψει microε πλοίο microέχρι το Κέιπ Τάουν για να παντρευτεί τονΆρθουρ έναν τραπεζίτη ο οποίος είχε microεταναστεύσει στηνΑφρική αναζητώντας καλύτερη τύχη στην πλούσια σε ορυκτάχώρα Η Τράπεζα της Αφρικής τον είχε προαγάγει σε διευθυ-ντή του υποκαταστήmicroατος του Μπλουmicroφοντέιν στην καρδιάτου Ελεύθερου Κράτους της Οράγγης περίπου εφτακόσια microίλιαmicroακριά από το Κέιπ Τάουν Η ανακάλυψη χρυσού και διαmicroα-ντιών ήταν η αιτία να επεκταθούν οι τραπεζικές δραστηριότη-τες σrsquo αυτή την περιοχή Η Μέιmicroπελ Σάφιλντ έφυγε από τηνΑγγλία το Μάρτιο του 1891 Η τελετή του γάmicroου έγινε τον επό-microενο microήνα στον Αγγλικανικό Καθεδρικό Ναό του Κέιπ Τάουν

Στο Μπλουmicroφοντέιν η οικογένεια ζούσε laquoστην άκρη τηςοδού Μέτλαντ έχοντας πίσω της τις σκονισmicroένες και άδεντρες

T Z P P T O sect K I N

Όπως δηλώνει και η ονοmicroασία τους (Μεσόγεια θα microπορούσαmicroε να τα ονοmicroά-σουmicroε στα ελληνικά) τα Mίντλαντς είναι περιοχή της Kεντρικής Αγγλίας(ΣτΜ)

17

πεδιάδες της σαβάναςraquo Η Μέιmicroπελ περιέγραφε τον πρωτό-τοκό της σε microια επιστολή προς την πεθερά της που ζούσε στηνΑγγλία laquoΤο microωρό microοιάζει microε νεραϊδάκι όταν είναι ντυmicroένο microελευκές δαντέλες και άσπρα παπουτσάκια Όταν είναι γυmicroνού-λι νοmicroίζω πως microοιάζει περισσότερο microε ξωτικόraquo Το microωρό αυτόεπρόκειτο να γίνει ένας λαmicroπρός ακαδηmicroαϊκός και συγγραφέ-ας ο οποίος δεκαετίες αργότερα θα επανασύστηνε τα θαυmicroα-στά και εντυπωσιακά ξωτικά της ευρωπαϊκής παράδοσης καιτων θρύλων σε καινούργιες γενιές συνεπαρmicroένων αναγνωστών∆ε θα έmicroοιαζαν και πολύ microε τις γλυκανάλατες λεπτεπίλεπτεςνεράιδες των βικτοριανών παιδικών του χρόνων ∆υστυχώς ηΜέιmicroπελ δεν έmicroελλε να ζήσει τόσο ώστε να δει το γιο της νααποκτά παγκόσmicroια φήmicroη

H εξαφάνιση του microικρού Ρόναλντ ήταν ένα microόνο από τα γε-γονότα που ανησύχησαν τη Μέιmicroπελ σε σχέση microε το microωρό τηςτο οποίο θεωρούσε ιδιαίτερα ευαίσθητο Σε κάποια περίπτω-ση αmicroυδρές αναmicroνήσεις της οποίας ο Ρόναλντ διατηρούσεστην κατοπινή ζωή του όταν ήταν νήπιο την ώρα που έτρεχεmicroέσα στο ψηλό ξερό χορτάρι του microεγάλου κήπου τους ενό-χλησε microια ταραντούλα (οι αράχνες αυτές microπορούν να φτάσουνστο microέγεθος ενός αντρικού χεριού) η οποία τον δάγκωσε χύ-νοντας το δηλητήριό της microέσα του Γύρισε κλαίγοντας στο σπί-τι όπου η παραmicroάνα του ρούφηξε ψύχραιmicroα το δηλητήριο απότο τραύmicroα Ο Ρόναλντ θυmicroόταν το τρέξιmicroο και το κλάmicroα αλλάόχι την πελώρια αράχνη Ίσως όmicroως αυτή η εmicroπειρία ήταν οσπόρος για πολλές αναφορές σε γιγάντιες αράχνες στις ιστο-

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

Στο πρωτότυπο veldt Έτσι ονοmicroάζονταν από τους πρώτους Ολλανδούς αποί-κους οι απέραντες πεδινές εκτάσεις της Νότιας Αφρικής οι οποίες είναι καλυmicro-microένες σχεδόν από χορτάρι και θάmicroνους (ΣτΜ)

18

ρίες του microεγαλύτερη από τις οποίες ήταν η Ουνγκόλιαντ τοαρχαίο πλάσmicroα που κατάπιε το φως του κόσmicroου στην πρώτηεποχή της Μέσης Γης και ασφαλώς η απόγονός της η Σέλο-microπ την οποία τα χόmicroπιτ Φρόντο και Σαmicro συνάντησαν στο επι-κίνδυνο ταξίδι τους microέσα στη σκιερή χώρα της Μόρντορ τοβασίλειο του Σκοτεινού Άρχοντα Σάουρον

Όmicroως πέρα από αυτούς τους κινδύνους που διέτρεχε ο Ρό-ναλντ η Μέιmicroπελ ανησυχούσε για την υγεία του παιδιού λόγωτης αποπνικτικής ζέστης που επικρατούσε κατά το microεγαλύτεροmicroέρος του έτους αλλά και της σκόνης που ερχόταν από τηνανεmicroοδαρmicroένη πεδιάδα H έγνοια της Μέιmicroπελ έγινε microεγαλύ-τερη ακόmicroη καθώς ο Άρθουρ δεν έδειχνε καmicroιά διάθεση να επι-στρέψουν στην Αγγλία Ήταν πλέον ολοφάνερο για εκείνηπως ο σύζυγός της δεν επιθυmicroούσε ούτε καν microια περίοδο δια-κοπών στην Αγγλία παρrsquo όλο που η τράπεζα του όφειλε microιαάδεια Αντίθετα microε τη Μέιmicroπελ ο Άρθουρ αισθανόταν πωςβρισκόταν στο στοιχείο του στην Αφρική καθώς αντιmicroετώπιζετη microεγάλη πρόκληση να αυξήσει την πελατεία της τράπεζαςmicroέσα στο αφιλόξενο περιβάλλον της χώρας των Μπόερς οπληθυσmicroός της οποίας στην πλειονότητά του αντιπαθούσετους Βρετανούς Η σύζυγός του ένιωσε φόβο όταν διάβασε τηνεπιστολή που ο Άρθουρ έστειλε κάποια φορά στον πατέρατου στο Μπέρmicroιγχαmicro laquoΝοmicroίζω πως θα τα καταφέρω καλά σεαυτό τον τόπο και δε σκέφτοmicroαι να επιστρέψω για microόνιmicroηεγκατάσταση στην Αγγλίαraquo Ύστερα η ίδια η Μέιmicroπελ ανα-

T Z P P T O sect K I N

Μπόερς (=αγρότες) ονοmicroάζονταν οι απόγονοι των πρώτων Ολλανδών οι οποί-οι εποίκισαν το 18ο αιώνα αρχικά το ακρωτήριο της Νότιας Αφρικής και αργότε-ρα το εσωτερικό της Emicroπλέχτηκαν σε δύο πολέmicroους microε τη Bρετανική Aυτοκρα-τορία οι οποίοι έmicroειναν γνωστοί ως Πόλεmicroοι των Mπόερς (ΣτΜ)

19

γκάστηκε να διώξει από το microυαλό της τις σκέψεις για microια επί-σκεψη στην πατρίδα ήταν έγκυος στο δεύτερο γιο της τον Χί-λαρι ο οποίος γεννήθηκε στις 17 Φεβρουαρίου 1894

Ο Χίλαρι αποδείχτηκε πιο σκληροτράχηλος από το microεγαλύ-τερο αδελφό του που γινόταν ολοένα και πιο ασθενικός σrsquo εκεί-νο το τραχύ κλίmicroα Το ζευγάρι κατάλαβε πως η ανελέητη ζέστηεπιδρούσε αρνητικά στην υγεία του Ρόναλντ Η Μέιmicroπελ ήταναπελπισmicroένη Το Νοέmicroβρη του 1894 πήρε τον Ρόναλντ καιτον Χίλαρι ο οποίος ήταν ακόmicroα βρέφος και έmicroειναν σε έναπαραλιακό microέρος όπου το κλίmicroα ήταν πιο ήπιο κοντά στοΚέιπ Τάουν εκατοντάδες microίλια microακριά από το σπίτι τους Χρό-νια αργότερα ο Ρόναλντ microπορούσε να ανακαλέσει αmicroυδρέςαναmicroνήσεις ενός ατέλειωτου ταξιδιού microε τρένο και microιας microεγά-λης αmicromicroώδους παραλίας Kάποτε σε microια συνέντευξή του στοραδιοφωνικό σταθmicroό του BBC είχε πει laquoΘυmicroάmicroαι να κάνωmicroπάνιο στον Ινδικό Ωκεανό πριν ακόmicroα κλείσω τα δύο microου χρό-νιαraquo2 Όταν λίγες ηmicroέρες αργότερα η Μέιmicroπελ επέστρεψε microε ταπαιδιά στο Μπλουmicroφοντέιν ο Άρθουρ κανόνισε το ταξίδι τουςστην Αγγλία Όπως της είπε ο ίδιος θα ερχόταν αργότερα OΡόναλντ θυmicroόταν τον πατέρα του να γράφει laquoΑ Ρ Τόλκινraquo πά-νω στο ταξιδιωτικό microπαούλο τους καθώς η Μέιmicroπελ και τα παι-διά ετοιmicroάζονταν να φύγουν ndash το microπαούλο αυτό ο Ρόναλντ τοκράτησε στα χρόνια που ακολούθησαν ως πολύτιmicroο ενθύmicroιο ndashκι αυτή η ανάmicroνηση ήταν η τελευταία που είχε από τον πατέρατου Σε microια ηmicroιτελή ιστορία που έγραψε σχεδόν microισό αιώνα αρ-γότερα microε τίτλο laquoThe Notion Club Papersraquo (laquoΤα Έγγραφα τηςΛέσχης των Εννοιώνraquo) έδωσε στον εαυτό του το φανταστικόόνοmicroα laquoΤζον Άρθουρσονraquo

Ενώ ο Άρθουρ έmicroεινε πίσω απορροφηmicroένος από τις επαγ-γελmicroατικές του υποχρεώσεις η Μέιmicroπελ και τα παιδιά ταξίδε-

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

20

ψαν προς την Αγγλία στις αρχές Απριλίου 1895 Τον πρώτοκαιρό οι τρεις τους έmicroειναν microαζί microε τους γονείς της Μέιmicroπελκαι microία από τις αδελφές της την Τζέιν στο σπίτι της οικογέ-νειας στην οδό Άσφιλντ στο Κινγκς Χιθ του Μπέρmicroιγχαmicro ΟΡόναλντ microπερδεύτηκε από αυτή την αλλαγή και microερικές φορέςπερίmicroενε να δει τη βεράντα του σπιτιού τους στο Μπλουmicroφο-ντέιν να προεξέχει από το σπίτι των Σάφιλντ Πολλά χρόνιααργότερα ανακαλούσε στη microνήmicroη του laquoΘυmicroάmicroαι ακόmicroα να κα-τεβαίνω το δρόmicroο στο Μπέρmicroιγχαmicro και να αναρωτιέmicroαι τι είχεγίνει ο microεγάλος εξώστης και το microπαλκόνιraquo Επίσης καινούργιοκαι παράξενο του φαινόταν το πρώτο αληθινό χριστουγεννιά-τικο δέντρο που αντίκριζε έπειτα από laquoτόσα χρόνια παραmicroο-νής στη στέρφα ζεστή χώραraquo

Στη διάρκεια αυτής της επίσκεψης και ενώ οι τρεις τουςετοιmicroάζονταν να επιστρέψουν στη Nότια Αφρική ο Άρθουρπροσβλήθηκε από ρευmicroατικό πυρετό και στη συνέχεια πέθανεαιφνίδια έπειτα από ακατάσχετη αιmicroορραγία Ήταν microόλιςτριάντα εννιά χρόνων Θάφτηκε microερικές ηmicroέρες microετά το θάνα-τό του στις 15 Φεβρουαρίου 1896 στο αγγλικανικό κοιmicroητή-ριο του Μπλουmicroφοντέιν Ο θάνατός του έκλεισε το κεφάλαιοτης ζωής των Τόλκιν στη Νότια Αφρική Eξαιτίας αυτού τουγεγονότος πάντως η οικογένεια δεν πρόλαβε να ζήσει τηναναστάτωση που προκάλεσε ο Πόλεmicroος των Μπόερς ο οποίοςξεκίνησε ύστερα από λίγα χρόνια (1899-1902)

Η Μέιmicroπελ ήταν τώρα microια microητέρα microόνη microε πολύ περιορι-

T Z P P T O sect K I N

Ο συγγραφέας αναφέρεται στο ∆εύτερο Πόλεmicroο των Μπόερς (ο πρώτος είχετελειώσει πριν γεννηθεί ο Τόλκιν) στον οποίο οι δύο ανεξάρτητες δηmicroοκρατίεςτου Τράνσβααλ και του Ελεύθερου Κράτους της Οράγγης πολέmicroησαν microε τον αγ-γλικό αποικιακό στρατό Τελικά τα κράτη αυτά προσαρτήθηκαν στη ΒρετανικήΑυτοκρατορία (ΣτΜ)

21

σmicroένες οικονοmicroικές δυνατότητες Σύντοmicroα οι τρεις τους microετακό-microισαν στο Σέαρχολ όπου το κλίmicroα ήταν πολύ πιο υγιεινό Tοκαινούργιο τους σπίτι στην οδό Γκρέισγουελ 5 ήταν microια όmicroορ-φη και ευρύχωρη αγροικία η οποία microοιραζόταν microια microεσοτοιχίαmicroε microια άλλη Bρισκόταν σχεδόν απέναντι από τη λίmicroνη τουΥδρόmicroυλου του Σέαρχολ κάπου ένα microίλι νότια από την πόλητου Μπέρmicroιγχαmicro Αν και ήταν τόσο κοντά στη microητρόπολη ταυ-τόχρονα βρισκόταν στην καρδιά του αγροτικού ΓουορστερσάιρKαθώς υπήρχαν microόνο άλογα και κάρα ήταν ένα microέρος laquoπολύπαλιά τότε που υπήρχε λιγότερος θόρυβος και περισσότεροπράσινοraquo (για να χρησιmicroοποιήσουmicroε την περιγραφή που δίνει οΤόλκιν για το Σάιρ της Μέσης Γης στο Χόmicroπιτ) Η Μέιmicroπελ ηοποία ήταν microια πολύ χαρισmicroατική και επινοητική γυναίκα εκ-παίδευσε η ίδια τα αγόρια της microέχρι να ενταχθούν στη δηmicroόσιαεκπαίδευση Μεταξύ άλλων η Μέιmicroπελ έmicroαθε τον Ρόναλντ ναδιαβάζει και αργότερα τον microύησε στην καλλιγραφία στο σχέ-διο στα λατινικά στα γαλλικά στο πιάνο (ανεπιτυχώς) και στηβοτανολογία

Το ήσυχο χωριό Γουορστερσάιρ (που αργότερα αποτέλεσετmicroήmicroα του Γουορικσάιρ εξαιτίας αλλαγών στα σύνορα των διοι-κητικών περιφερειών) έγινε σύντοmicroα για τον Ρόναλντ το πιοαγαπηmicroένο microέρος το οποίο συνέδεσε microε αναmicroνήσεις από τηmicroητέρα του που έmicroελλε να χάσει τόσο σύντοmicroα laquoΤο Σάιρ microοιά-ζει πάρα πολύ microε τον κόσmicroο microέσα στον οποίο άρχισα για πρώτηφορά να αντιλαmicroβάνοmicroαι τα πράγmicroατα Αν το πρώτο σου χρι-στουγεννιάτικο δέντρο είναι ένας καχεκτικός ευκάλυπτος καιαν συνήθως σε βασανίζουν η ζέστη και η άmicromicroος ndash τότε ακρι-βώς στην ηλικία που η φαντασία σου αρχίζει να αναπτύσσεταιτο να βρεθείς ξαφνικά σε ένα ήρεmicroο χωριό του Γουορικσάιρ θε-ωρώ πως σου γεννά microια ιδιαίτερη αγάπη για την ύπαιθρο της

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

22

κεντρικής Αγγλίας κύρια χαρακτηριστικά της οποίας είναι ταόmicroορφα βότσαλα οι φτελιές τα ήσυχα ποταmicroάκια κλπ καιασφαλώς οι άνθρωποί τηςraquo3 Τα χωριατόπουλα κορόιδευαν τονmicroικρό Τόλκιν για τα microακριά microαλλιά του (που ήταν τότε της microό-δας για τα αγόρια της microέσης αστικής τάξης)

Ο Υδρόmicroυλος του Σέαρχολ εντυπώθηκε ιδιαίτερα στη φα-ντασία του Ρόναλντ laquoYπήρχε ένας παλιός microύλος που πραγmicroατι-κά άλεθε καλαmicroπόκι στον οποίο δούλευαν δύο microυλωνάδες microιαmicroεγάλη λίmicroνη όπου κολυmicroπούσαν κύκνοι ένας λάκκος microε άmicromicroοmicroία υπέροχη κοιλάδα microε λουλούδια microερικά αγροτόσπιτα παλιάςαρχιτεκτονικής και λίγο πιο microακριά ένα ποταmicroάκι microε ένανακόmicroη microύλοraquo4 Ο Υδρόmicroυλος του Σέαρχολ ήταν ένας παλιόςπλίνθινος microύλος microε microια ψηλή καmicroινάδα Αν και λειτουργούσε microεατmicroοmicroηχανή ένα ποταmicroάκι κυλούσε ακόmicroα κάτω από το microεγά-λο τροχό του Ο microύλος microε τον τροmicroακτικό γιο του microυλωνά έκα-νε microεγάλη εντύπωση στον Ρόναλντ αλλά και στον Χίλαρι

Ο Ρόναλντ και ο microικρότερος αδελφός του είχαν δώσει στογιο του microυλωνά το παρατσούκλι laquoΛευκός ∆ράκοςraquo Ο Χίλαριθυmicroόταν έναν αγρότη microε το παρατσούκλι laquoΜαύρος ∆ράκοςraquo οοποίος τροmicroοκρατούσε τα παιδιά της περιοχής (Κάποτε κυνή-γησε τον Ρόναλντ επειδή microάζευε microανιτάρια) Σε microια επιστολήπου έγραψε πολλά χρόνια αργότερα ο Τόλκιν microιλάει για τογέρο microυλωνά και το γιο του οι οποίοι του προκαλούσαν δέοςόταν ήταν microικρός Σε microια άλλη επιστολή του γράφει πως έζησετα παιδικά του χρόνια laquoΣτο ldquoΣάιρrdquo σε microια εποχή πριν απότην έλευση των microηχανώνraquo Πρόσθετε επίσης πως στην πραγ-

T Z P P T O sect K I N

Στο πρωτότυπο laquoοgreraquo laquoδράκοςraquo microε τη σηmicroασία microε την οποία συναντάται στηνεοελληνική παράδοση δηλαδή microυθικό τέρας microε microορφή ανθρώπου που συχνάείναι ανθρωποφάγο (ΣτΜ)

23

microατικότητα ήταν και ο ίδιος ένα χόmicroπιτ σε όλα εκτός από τοmicroέγεθος Όπως και στα χόmicroπιτ του άρεσαν οι κήποι τα δέ-ντρα και τα χωράφια που δουλεύονταν ακόmicroα microε τα χέρια Κά-πνιζε κι αυτός πίπα και του άρεσαν τα απλά φαγητά Σταάχαρα χρόνια των microέσων του εικοστού αιώνα όταν οι ιστορίεςτου άρχισαν να γίνονται δηmicroοφιλείς τολmicroούσε να φοράει φα-νταχτερά γιλέκα Του άρεσαν τα microανιτάρια που microπορούσε ναβρει κανείς στα χωράφια καθώς και να εκφράζει τη microάλλονστοιχειώδη αίσθηση χιούmicroορ που διέθετε το οποίο microερικοίέβρισκαν κουραστικό Είχε επίσης γράψει πως ως ενήλικος πή-γαινε για ύπνο αργά και αν microπορούσε ξυπνούσε επίσης αργάΌπως και στα χόmicroπιτ δεν του άρεσαν τα ταξίδια Στον Άρχο-ντα των ∆αχτυλιδιών γράφει για ένα microύλο στο Χόmicroπιτον κοντάΣτο Νερό τον οποίο γκρέmicroισαν και αντικατέστησαν microε ένατούβλινο κτίριο που ρύπαινε τόσο την ατmicroόσφαιρα όσο και τοποτάmicroι Υπάρχει microια οmicroοιότητα ανάmicroεσα στη θέα από τοναγροτικό δρόmicroο στον οποίο ζούσε η οικογένεια στο Σέαρχολmicroε το microύλο στα δεξιά και σε microια λεπτοmicroερή απεικόνιση τουΧόmicroπιτον που σχεδίασε ο Τόλκιν για το Χόmicroπιτ τον πρόδροmicroοτου Άρχοντα των ∆αχτυλιδιών

Ο Υδρόmicroυλος του Σέαρχολ γλίτωσε από το τούβλινο τσου-νάmicroι της αστικής εξάπλωσης του Μπέρmicroιγχαmicro και τώρα πλέονδιατηρείται ως αξιοθέατο Οι επισκέπτες microπορούν να ρίξουνέτσι microια φευγαλέα microατιά στον κόσmicroο της παιδικής ηλικίας τουΤόλκιν αλλά και να δουν από κοντά ένα σηmicroαντικό ιστορικόmicroνηmicroείο της Bιοmicroηχανικής Eπανάστασης η οποία άλλαξε τονκόσmicroο Η microεγάλη βαθιά λίmicroνη την οποία ο Ρόναλντ και ο Χί-λαρι γνώριζαν τόσο καλά βρίσκεται εκεί το ίδιο και ο microύλοςmicroε την ψηλή του καmicroινάδα ακόmicroα αναγνωρίσιmicroα έπειτα απότόσο καιρό Εκεί κοντά ως ένδειξη αναγνώρισης της προσφο-

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

24

ράς του Τόλκιν υπάρχει το Πάρκο της Χώρας του Σάιρ και οΒάλτος του Μόζλι εmicroπνευσmicroένα ενδεχοmicroένως από το Παλιό∆άσος στην άκρη του Σάιρ όπως παρουσιάζεται στον Άρχοντατων ∆αχτυλιδιών

Ίσως την ίδια περίπου περίοδο να γεννήθηκε microέσα στην ορ-γιάζουσα φαντασία του Ρόναλντ και ένα άλλο σηmicroαντικό στοι-χείο το επαναλαmicroβανόmicroενο όνειρό του σχετικά microε ένα microεγάλοκατακλυσmicroό ένα πράσινο κύmicroα που θα σάρωνε όλες τις χώρεςΤελικά ύστερα από microια microακρά περίοδο κυοφορίας η ανάmicroνη-ση εκείνου του ονείρου ενσωmicroατώθηκε στον ίδιο φανταστικόκόσmicroο του οποίου το Σάιρ αποτελούσε τmicroήmicroα στη Μέση ΓηΤο όνειρο microεταmicroορφώθηκε στη φανταστική αφήγηση του Τόλ-κιν σχετικά microε την καταστροφή της Νούmicroενορ της δικής τουπαραλλαγής πάνω στην πανάρχαιη ιστορία της βυθισmicroένηςηπείρου Ατλαντίδας

Το 1900 πέντε χρόνια αφότου έφυγε από την Αφρική οΡόναλντ ξεκίνησε τη φοίτησή του στο Σχολείο Κινγκ Έντου-αρντ το καλύτερο σχολείο microέσης εκπαίδευσης στο Μπέρmicroιγ-χαmicro το οποίο τότε βρισκόταν κοντά στο Σταθmicroό Νιου Στριτστο κέντρο της πόλης Τα δίδακτρα τα πλήρωνε ένας θείοςτου Τα κτίρια του σχολείου (τα οποία έχουν πλέον κατεδαφι-στεί) έφεραν τη σφραγίδα του αρχιτέκτονά τους σερ ΤσαρλςΜπάρι ο οποίος σχεδίασε επίσης το σηmicroερινό Κοινοβούλιοστο Λονδίνο Την ίδια περίοδο η Μέιmicroπελ Τόλκιν και η αδελ-φή της Μέι ασπάστηκαν το δόγmicroα της Ρωmicroαιοκαθολικής Εκ-κλησίας παρά την έντονη αντίδραση του ουνιτάριου πατέρατους και των εξ αγχιστείας συγγενών της Mέιmicroπελ οι οποίοι

T Z P P T O sect K I N

Οι ουνιτάριοι απορρίπτουν την τριαδικότητα του Θεού και θεωρούν τον Ιησούγιο ή προφήτη του ενός και microοναδικού Θεού (ΣτΜ)

25

ήταν βαπτιστές Έπαψαν να στηρίζουν οικονοmicroικά τη Mέι-microπελ βυθίζοντάς την έτσι σε ακόmicroη microεγαλύτερη ανέχεια Μη-τέρα και γιοι microετακόmicroισαν από την αγροτική κατοικία τους σεένα σπίτι στο προάστιο Μόζλι ώστε να βρίσκονται πιο κοντάστο Παρεκκλήσιο του Μπέρmicroιγχαmicro στο Ετζmicroπάστον Το Πα-ρεκκλήσιο είχε ιδρυθεί από τον καρδινάλιο Νιούmicroαν κατά τηδεκαετία του 1850 και έγινε η πνευmicroατική εστία της Μέιmicroπελη οποία είχε προηγουmicroένως εκκλησιαστεί σε άλλους πλησιέ-στερους στο σπίτι της ρωmicroαιοκαθολικούς ναούς Ο οραmicroατι-στής Τζον Χένρι Νιούmicroαν (1801-1890) έκανε πολλά για ναδώσει νέα πνοή στο ρωmicroαιοκαθολικισmicroό συνεισφέροντας στο∆όγmicroα αυτό τις οξφορδιανές γνώσεις του τη φαντασία και τοελεύθερο πνεύmicroα του Το Μόζλι βρισκόταν στη διαδροmicroή τουτραmicro προς το κέντρο της πόλης και έτσι η καθηmicroερινή microετά-βαση του Pόναλντ στο σχολείο ήταν πιο εύκολη

Την επόmicroενη χρονιά η οικογένεια αναγκάστηκε να microετακο-microίσει και πάλι σε ένα σπίτι κοντά στο σταθmicroό Κινγκς Χιθ Πί-σω από το καινούργιο τους σπίτι υπήρχε ένα σιδηροδροmicroικόανάχωmicroα γεmicroάτο αγριολούλουδα και χορτάρι (το οποίο ο Ρό-ναλντ αγαπούσε) Ήταν τότε περίπου εννιά χρόνων και οαδελφός του Χίλαρι γύρω στα επτά Tα αγόρια είχαν συνηθί-σει τον ήχο από το τρίξιmicroο των βαγονιών που κουβαλούσανκάρβουνο τα οποία άραζαν σrsquo ένα σταθmicroό λίγο πιο πέρα απότη σιδηροδροmicroική γραmicromicroή Eκεί αποθήκευαν το κάρβουνο Τατρένα έρχονταν από τα ανθρακωρυχεία της Νότιας Ουαλίαςπάνω από εκατό microίλια microακριά και το κάρβουνο προοριζόταν

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

Στο πρωτότυπο Oratory Έτσι ονοmicroάζεται στο Καθολικό ∆όγmicroα το κτίριο στοοποίο οι πιστοί συγκεντρώνονται για να εκφράσουν τη λατρεία τους στο Θεό∆εν είναι εκκλησία αλλά ένα microεγάλο κτίριο που έχει πολλαπλές χρήσεις (ΣτΜ)

26

για τις ακmicroάζουσες βιοmicroηχανίες του Μπέρmicroιγχαmicro Ο Ρόναλντπαρατηρούσε τα ονόmicroατα στα πλαϊνά των βαγονιών ήταν ου-αλικά ονόmicroατα όπως Μπλεν-Ρόντα Mέρντι Νάντιγκλο καιΤρέντεγκαρ

Στην προαναφερθείσα συνέντευξή του στο BBC το 1971 οΤόλκιν αποκάλυψε πόσο σηmicroαντική ήταν αυτή η επαφή του microετα ουαλικά τοπωνύmicroια Από πολλές απόψεις οι εmicroπειρίες τηςπαιδικής του ηλικίας αποτέλεσαν το σπόρο για τις ιστορίεςπου θα επινοούσε σχετικά microε τον κόσmicroο της Μέσης Γης ένανκόσmicroο κατοικηmicroένο από χόmicroπιτ ξωτικά αλλά και σκοτεινότε-ρα πλάσmicroατα όπως τελώνια και δράκους Ο Τόλκιν εξηγούσετη γοητεία που ασκούσαν πάνω του τα ουαλικά laquoTα ουαλικάανέκαθεν microε έλκυαν microε το ρυθmicroό τους και τον ήχο τους περισ-σότερο από οποιαδήποτε άλλη γλώσσα Παρrsquo όλο που πρωτο-είδα τα ονόmicroατα πάνω σε οχήmicroατα microεταφοράς κάρβουνου πά-ντοτε ήθελα να microάθω τι σήmicroαιναν όλα αυτάraquo Συνέχισε λέγο-ντας πως οι ιστορίες του σχεδόν πάντοτε ξεκινούσαν microε έναόνοmicroα laquo∆ώστε microου ένα όνοmicroα και εγώ θα σας φτιάξω microιαιστορία αντίστροφα microε ότι γίνεται συνήθωςraquo Aνέφερε πωςαπό τις σύγχρονες γλώσσες τα ουαλικά και αργότερα τα φιν-λανδικά αποτέλεσαν τις microεγαλύτερες εmicroπνεύσεις για το γρά-ψιmicroό του συmicroπεριλαmicroβανοmicroένης και της δηmicroιουργίας τουΆρχοντα των ∆αχτυλιδιών Τα ουαλικά microάλιστα ήταν η έmicroπνευ-ση για το ένα από τα δυο κύρια παρακλάδια της γλώσσας τωνξωτικών την οποία δηmicroιούργησε και αυτό είχε ως αποτέλεσmicroαπολλά ονόmicroατα του φανταστικού κόσmicroου της Μέσης Γης να εί-ναι ουαλικής προέλευσης όπως εκείνο της Άργουεν της Πρι-γκίπισσας των Ξωτικών του ποταmicroού Άντουιν του λαού τωνΡοχίρριmicro και του Γκουάιχιρ του γιγάντιου αετού

Αργότερα η οικογένεια Τόλκιν microετακόmicroισε σε ένα απλό σπίτι

T Z P P T O sect K I N

27

στην οδό Όλιβερ σε microια φτωχογειτονιά (τώρα πλέον έχει κατε-δαφιστεί κατά τη διάρκεια της αναβάθmicroισης του κέντρου τηςπόλης) Βρισκόταν στην περιοχή του Ετζmicroπάστον η οποία σεγενικές γραmicromicroές ήταν εύπορη σε microικρή απόσταση από το Πα-ρεκκλήσιο του Μπέρmicroιγχαmicro και κοντά σε microια microεγάλη τεχνητήλίmicroνη Για ένα διάστηmicroα η Μέιmicroπελ πήρε τους γιους της από τοΣχολείο Κινγκ Έντουαρντ και τους έγραψε στο σχολείο τουΠαρεκκλησίου το Σχολείο Σεντ Φίλιπ στο οποίο τα δίδακτραήταν πολύ χαmicroηλότερα Ωστόσο το 1903 ο Ρόναλντ κέρδισεmicroια υποτροφία για το Σχολείο Κινγκ Έντουαρντ που βρισκότανσε απόσταση δύο microιλίων από το σπίτι του στο Ετζmicroπάστον καιξανάρχισε τις σπουδές του εκεί το φθινόπωρο Τα Χριστούγεν-να της ίδιας χρονιάς ο Ρόναλντ πήρε την πρώτη του Θεία Με-τάληψη επισφραγίζοντας microε αυτό τον τρόπο τη θερmicroή του αφο-σίωση στην πίστη της microητέρας του

Στη διάρκεια των χριστουγεννιάτικων διακοπών εκείνης τηςχρονιάς η Μέιmicroπελ έγραψε στην πεθερά της Μέρι Τζέιν Τόλ-κιν εσωκλείοντας κάποια σχέδια του Ρόναλντ και του Χίλαρι

Είχατε πει πως προτιmicroάτε να σας στείλουν τα αγόρια δικάτους σχέδια και όχι να σας αγοράσουν κάτι microε τα χρήmicroατάτους και έτσι ζωγράφισαν αυτά για εσάς Ο Ρόναλντ έκανε τοδικό του [σχέδιο] θαυmicroάσιο φέτος ndash microόλις ολοκληρώθηκε microιαέκθεσή του στην αίθουσα του Πατέρα Φράνσις Εργάστηκεσκληρά από τότε που σταmicroάτησαν τα microαθήmicroατα στο σχολείοστις 16 ∆εκεmicroβρίου το ίδιο κι εγώ για να του βρω καινούργιαθέmicroατα ∆εν έχω βγει έξω σχεδόν ένα microήνα ndash ούτε καν για ναπάω στο Παρεκκλήσιο ndash microα ο υγρός και πνιγηρός καιρός έτσικι αλλιώς microε αποτρέπει Από τότε που ο Ρόναλντ σταmicroάτησετο σχολείο microπορώ τουλάχιστον να ξεκουράζοmicroαι τα πρωινά

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

28

Περνάω ολόκληρες εβδοmicroάδες απόλυτης αϋπνίας η οποία σεσυνδυασmicroό microε το βαρύ κρυολόγηmicroα και την αρρώστια microεέχουν καταβάλει

Βρήκα microια ταχυδροmicroική επιταγή αξίας δύο σελινίων και έξιπενών την οποία στείλατε στα αγόρια πριν από κάmicroποσο και-ρό ndash ένα χρόνο τουλάχιστον ndash και η οποία είχε παραπέσειΠέρασαν όλο το απόγευmicroα στην πόλη ξοδεύοντας αυτά ταχρήmicroατα και λίγα ακόmicroη σε πράγmicroατα που ήθελαν να χαρί-σουν Έκαναν όλες τις χριστουγεννιάτικες αγορές για λογαρια-σmicroό microου Ο Ρόναλντ microπορεί να ταιριάζει τις microεταξωτές φόδρεςή οποιαδήποτε απόχρωση υφάσmicroατος σαν αληθινός laquoπαριζιά-νος microόδιστροςraquo Tου βγαίνει άραγε η κληρονοmicroιά του καλλιτέ-χνη ή του υφασmicroατέmicroπορου

Τα πάει πολύ καλά στο σχολείο ndash ξέρει περισσότερα ελληνι-κά απrsquo όσα λατινικά ξέρω εγώ ndash και λέει πως θα ήθελε να κάνειγερmicroανικά microαζί microου στη διάρκεια των διακοπών αν και αυτήτην περίοδο θα προτιmicroούσα να microείνω ξαπλωmicroένη στο κρεβάτι

Ένας νεαρός και πρόσχαρος κληρικός microαθαίνει τον Ρόναλντνα παίζει σκάκι ndash λέει πως έχει διαβάσει υπερβολικά πολύ οτι-δήποτε θα ταίριαζε σε ένα αγόρι κάτω των δεκαπέντε και δενέχει πια κανένα άλλο κλασικό ανάγνωσmicroα να του προτείνει5

Μέσω της επαφής τους microε το Σχολείο Σεντ Φίλιπ η Μέι-microπελ και οι γιοι της είχαν γνωρίσει τον Πατέρα Φράνσις Εξά-βιερ Μόργκαν ο οποίος ενστερνιζόταν τις απόψεις του καρδι-νάλιου Νιούmicroαν σχετικά microε την εκπαίδευση Ο Φράνσις Μόρ-γκαν ήταν ενοριακός ιερέας αποσπασmicroένος στο Παρεκκλήσιο

T Z P P T O sect K I N

Ο παππούς της Μέιmicroπελ ήταν υφασmicroατέmicroπορος Είχε δική του επιχείρηση ηοποία τελικά πτώχευσε (ΣτΜ)

29

και είχε υπηρετήσει υπό τις εντολές του Νιούmicroαν Ο πατέραςΦράνσις πρόσφερε φιλία συmicroβουλές και χρήmicroατα στη χήρακαι στα ορφανά Καθώς τα αγόρια ήταν φιλάσθενα και η microητέ-ρα παρουσίασε σακχαρώδη διαβήτη το 1904 κατόρθωσε τελι-κά να τους στεγάσει σε microια όmicroορφη αγροικία του Παρεκκλη-σίου Η αγροικία Γουντσάιντ6 βρισκόταν κοντά στο αγροτικόκαταφύγιο του Παρεκκλησίου στο γειτονικό χωριό Ρέντναλστην καρδιά της υπαίθρου του Γουορστερσάιρ πάνω στουςΛόφους Λίκι Το τοπίο έmicroοιαζε microε εκείνο του Σέαρχολ και εν-θουσίασε και τους τρεις Όmicroως παρά το ιδανικό περιβάλλονη υγεία της Μέιmicroπελ συνέχισε να επιδεινώνεται αναγκάζονταςτον πατέρα Φράνσις να αναζητήσει βοήθεια για το microεγάλωmicroατων γιων της Ο Ρόναλντ πέρασε το καλοκαιρινό σχολικό τρί-microηνο στο Χόουβ στη νότια ακτή της Αγγλίας microαζί microε τη θείατου Τζέιν Νιβ και το σύζυγό της Έντγουιν ενώ ο Χίλαρι έmicroει-νε microε τους παππούδες του από την πλευρά της microητέρας του

Όταν τα αγόρια επέστρεψαν η Μέιmicroπελ έγραψε στην πε-θερά της laquoΤα αγόρια φαίνονται απίστευτα υγιή σε σύγκριση microετα αδύναmicroα χλοmicroά φαντάσmicroατα τα οποία αποχαιρέτησα πάνωστο τρένο πριν από τέσσερις εβδοmicroάδες Σήmicroερα ο Χίλαριαπόκτησε κοστούmicroι τουίντ και το πρώτο του Ίτον ∆είχνει πε-λώριος Έχουmicroε τέλειο καιρό Τα αγόρια θα σας γράψουν αmicroέ-σως microόλις βρέξει Ποτέ δεν ευχαριστήθηκαν τόσο τις διακοπέςτους ndash microάζεψαν microύρτιλλα ήπιαν τσάι στα χωράφια πέταξανχαρταετό microε τον πατέρα Φράνσις ζωγράφισαν και αναρριχή-θηκαν στα δέντραraquo7

H υγεία της Μέιmicroπελ δε σηmicroείωσε κάποια βελτίωση και ο

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

Kοντό αντρικό σακάκι microε microεγάλα πέτα το οποίο αρχικά ήταν microέρος από τηστολή των σπουδαστών του κολεγίου Ίτον (ΣτΜ)

30

Ρόναλντ ξανάρχισε το σχολείο microετά τις καλοκαιρινές διακο-πές Για να πάει στο microάθηmicroά του έπαιρνε το τρένο αφούπροηγουmicroένως είχε περπατήσει περισσότερο από ένα microίλιώσπου να φτάσει στο σταθmicroό Έφευγε από το σπίτι νωρίς καιεπέστρεφε αργά και ο Χίλαρι microερικές φορές τον περίmicroενεστην εξώπορτα κρατώντας microια λάmicroπα Η Μέιmicroπελ πέθανεστην αγροικία Γουντσάιντ microερικούς microήνες αργότερα στις 14Νοεmicroβρίου 1904 υποκύπτοντας στο διαβήτη για τον οποίοεκείνη την εποχή δεν υπήρχε θεραπεία Την έθαψαν στο κοι-microητήριο της Καθολικής Εκκλησίας του Αγίου Πέτρου στοΜπροmicroσγκρόουβ και στον τάφο της τοποθετήθηκε ένας σταυ-ρός παρόmicroοιος microε εκείνους που έβαζαν στους τάφους των ιερέ-ων του Παρεκκλησίου Το θέαmicroα των δύο microικρών ορφανώνmicroπροστά στον τάφο θα πρέπει να ράγισε τις καρδιές των παρι-σταmicroένων στην κηδεία Χρόνια αργότερα ο Ρόναλντ θυmicroότανlaquoΣτάθηκα microάρτυρας (χωρίς να πολυκαταλαβαίνω) της ηρωικήςκαρτερίας και του πρόωρου θανάτου microέσα σε βαθιά φτώχειατης microητέρας microου της γυναίκας η οποία microε οδήγησε στην Εκ-κλησία ∆έχτηκα την εκπληκτική φιλανθρωπία του πατέραΜόργκαν Όmicroως είχα ερωτευτεί τη Θεία Μετάληψη εξαρ-χήςraquo

Ο Ρόναλντ θυmicroόταν τη microητέρα του ως microια πολύ χαρισmicroατι-κή όmicroορφη και έξυπνη γυναίκα Θεωρούσε πως είχε νιώσειβαθιά microέσα της τον πόνο και τη θλίψη Πίστευε ακράδανταπως ο πρόωρος θάνατός της σε ηλικία τριάντα τεσσάρωνετών είχε επέλθει εξαιτίας της laquoκαταδίωξηςraquo της ρωmicroαιοκαθο-λικής πίστης της από τους προτεστάντες συγγενείς Μπορείκανείς να φανταστεί πόσο πολύ επηρέασε ο θάνατός της ταδυο αδέλφια καθώς microάλιστα συνέβη microετά την επίσης πρόωρηαπώλεια του πατέρα τους Πολύ αργότερα ο Τόλκιν έγραφε

T Z P P T O sect K I N

31

laquoΣτη microητέρα microου η οποία microε δίδασκε η ίδια (microέχρι να πάρωυποτροφία) χρωστώ την αγάπη microου για τη γλωσσολογία ειδι-κά για τις γερmicroανικές γλώσσες και για το ροmicroάντζοraquo Με τηλέξη laquoροmicroάντζοraquo (romance) ο Τόλκιν εννοούσε την πεζογρα-φία και την ποίηση η οποία παρέπεmicroπε σε άλλους κόσmicroουςκαι η οποία επηρέαζε τη φαντασία microέσα από τα άγνωστα καιθαυmicroαστά χαρακτηριστικά των κόσmicroων αυτών Η γλωσσολογίαήταν το γνωστικό και ακαδηmicroαϊκό πεδίο που επέλεξε το οποίοαργότερα επρόκειτο να διδάξει στην Οξφόρδη αλλά και για τοοποίο θα συνέγραφε αφού προηγουmicroένως απόκτησε βαθιάγνώση Είναι ένας γνωστικός κλάδος που εξετάζει την ιστορίατόσο microιας γλώσσας όσο και της λογοτεχνίας της χωρίς ναεστιάζεται microόνο στην πρώτη ή microόνο στη δεύτερη Ο Τόλκινεξελίχθηκε σε microεγαλοφυΐα στο συγκεκριmicroένο τοmicroέα όπως πριναπό αυτόν ο Τζέικοmicroπ Γκριmicro και ο αδελφός του Βίλχελmicro έγι-ναν διάσηmicroοι για τη συλλογή λαϊκών ιστοριών και παραmicroυθιών

Από τα νεανικά του χρόνια ο Ρόναλντ Τόλκιν έτρεφε microεγά-λη εκτίmicroηση για τη microητέρα του και τον πατέρα του Η απώλειάτους επηρέασε έντονα την αίσθηση της ταυτότητάς του microεπολλούς διαφορετικούς τρόπους Το πατρικό όνοmicroα της microητέ-ρας του ήταν Σάφιλντ και ο Ρόναλντ διέκρινε microια αντίθεσηανάmicroεσα στους Τόλκιν και στους Σάφιλντ και ταυτιζόταν σταπερισσότερα ζητήmicroατα microε τη δεύτερη οικογένεια Οι Τόλκινπολλές γενιές πριν από τη δική του γέννηση είχαν έρθει στηνΑγγλία ως Γερmicroανοί microετανάστες και το όνοmicroα έγινε αιτία ναδηmicroιουργηθούν οικογενειακοί microύθοι σχετικά microε την προέλευσήτου όπως συmicroβαίνει συχνά σε παρόmicroοιες περιπτώσεις Μιαιστορία που άρεσε στον Ρόναλντ ήταν αυτή που έλεγε πως τοόνοmicroα προερχόταν από ένα παρατσούκλι που είχε δοθεί σε κά-ποιον πρόγονό του tollkuumlhn laquoαπερίσκεπτοςraquo [Στο ηmicroιτελές

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

32

έργο του laquoThe Notion Club Papersraquo ο ίδιος ο Τόλκιν είδε δώ-σει στον εαυτό του ένα άλλο φανταστικό όνοmicroα εκείνο τουlaquoΚαθηγητή Ράσmicroπολντ Παράτολmicroου)] Στις πιο πρόσφατεςγενιές οι Τόλκιν ήταν κατασκευαστές πιάνων και είχαν αντι-microετωπίσει οικονοmicroικές δυσκολίες Αντίθετα θεωρούσε πως οιΣάφιλντ ήταν βέροι Άγγλοι microε καταγωγή από την περιοχήΊβσαmicro του Γουορστερσάιρ Καθώς το microέρος βρισκόταν στα ∆υ-τικά Μίντλαντς οι Σάφιλντ ανήκαν σε microια περιοχή που ο Τόλ-κιν επρόκειτο να αγαπήσει για τις διαλέκτους και τη γεωγρα-φία της Η microητέρα του η Μέιmicroπελ αντιπροσώπευε γιrsquo αυτόνότι πιο καλό διέθετε η οικογένεια Σάφιλντ Όπως έγραφε οίδιος laquoΑν και Τόλκιν στο όνοmicroα είmicroαι ένας Σάφιλντ στα γού-στα στα χαρίσmicroατα και στην ανατροφήraquo Το Γουορστερσάιρόπως αντιπροσωπευόταν από το Σέαρχολ ήταν γιrsquo αυτόν ηιδιαίτερη πατρίδα του laquoΟποιαδήποτε γωνιά αυτής της περιο-χής (ανεξάρτητα από το πόσο όmicroορφη ή άθλια) είναι για microένακατά έναν ακαθόριστο τρόπο ldquoπατρίδαrdquo όπως δεν είναι κανέ-να άλλο microέρος του κόσmicroουraquo Η αίσθηση της διαφοράς microεταξύτης κληρονοmicroιάς του από τους Τόλκιν και εκείνης από τουςΣάφιλντ τονιζόταν ακόmicroη περισσότερο από την προσχώρησητης Μέιmicroπελ στο ρωmicroαιοκαθολικισmicroό Οι Τόλκιν ήταν προτε-στάντες (όπως ήταν και οι Σάφιλντ) αλλά φαίνεται πως η νέαπίστη της microητέρας ήταν για το γιο η πεmicroπτουσία της Αγγλίαςκαι των ∆υτικών Μίντλαντς καθώς είχε τις ρίζες της στη microακράmicroεσαιωνική περίοδο Οι δικές του ρωmicroαιοκαθολικές πεποιθή-σεις ήταν έντονα συνδεδεmicroένες microε τη microητέρα του σε όλη τηδιάρκεια της ζωής του

T Z P P T O sect K I N

16

τον Ρόναλντ microαζί του στο χωριό του για να επιδείξει microε υπε-ρηφάνεια στους συγχωριανούς του ένα λευκό microωρό Αργότεραόταν απόκτησε δικό του γιο θέλοντας να εκφράσει την εκτίmicroη-σή του απέναντι στους Τόλκιν ο Άιζακ τον ονόmicroασε laquoΆιζακΤόλκιν Βίκτωρraquo προσθέτοντας και το Βίκτωρ για να τιmicroήσειτη βασίλισσα Βικτορία

Ο Τζον Ρόναλντ Ρόιελ Τόλκιν για να αναφέρουmicroε το πλή-ρες όνοmicroά του1 γεννήθηκε στις 3 Ιανουαρίου 1892 στοΜπλουmicroφοντέιν της Νότιας Αφρικής και ήταν ο πρώτος γιοςενός ζευγαριού Άγγλων του Άρθουρ και της Μέιmicroπελ ΤόλκινΟι γονείς του κατάγονταν από το Μπέρmicroιγχαmicro το οποίο βρί-σκεται στα Μίντλαντς της Αγγλίας H Μέιmicroπελ Σάφιλντόπως ήταν το πατρικό όνοmicroα της microητέρας του Pόναλντ είχε τα-ξιδέψει microε πλοίο microέχρι το Κέιπ Τάουν για να παντρευτεί τονΆρθουρ έναν τραπεζίτη ο οποίος είχε microεταναστεύσει στηνΑφρική αναζητώντας καλύτερη τύχη στην πλούσια σε ορυκτάχώρα Η Τράπεζα της Αφρικής τον είχε προαγάγει σε διευθυ-ντή του υποκαταστήmicroατος του Μπλουmicroφοντέιν στην καρδιάτου Ελεύθερου Κράτους της Οράγγης περίπου εφτακόσια microίλιαmicroακριά από το Κέιπ Τάουν Η ανακάλυψη χρυσού και διαmicroα-ντιών ήταν η αιτία να επεκταθούν οι τραπεζικές δραστηριότη-τες σrsquo αυτή την περιοχή Η Μέιmicroπελ Σάφιλντ έφυγε από τηνΑγγλία το Μάρτιο του 1891 Η τελετή του γάmicroου έγινε τον επό-microενο microήνα στον Αγγλικανικό Καθεδρικό Ναό του Κέιπ Τάουν

Στο Μπλουmicroφοντέιν η οικογένεια ζούσε laquoστην άκρη τηςοδού Μέτλαντ έχοντας πίσω της τις σκονισmicroένες και άδεντρες

T Z P P T O sect K I N

Όπως δηλώνει και η ονοmicroασία τους (Μεσόγεια θα microπορούσαmicroε να τα ονοmicroά-σουmicroε στα ελληνικά) τα Mίντλαντς είναι περιοχή της Kεντρικής Αγγλίας(ΣτΜ)

17

πεδιάδες της σαβάναςraquo Η Μέιmicroπελ περιέγραφε τον πρωτό-τοκό της σε microια επιστολή προς την πεθερά της που ζούσε στηνΑγγλία laquoΤο microωρό microοιάζει microε νεραϊδάκι όταν είναι ντυmicroένο microελευκές δαντέλες και άσπρα παπουτσάκια Όταν είναι γυmicroνού-λι νοmicroίζω πως microοιάζει περισσότερο microε ξωτικόraquo Το microωρό αυτόεπρόκειτο να γίνει ένας λαmicroπρός ακαδηmicroαϊκός και συγγραφέ-ας ο οποίος δεκαετίες αργότερα θα επανασύστηνε τα θαυmicroα-στά και εντυπωσιακά ξωτικά της ευρωπαϊκής παράδοσης καιτων θρύλων σε καινούργιες γενιές συνεπαρmicroένων αναγνωστών∆ε θα έmicroοιαζαν και πολύ microε τις γλυκανάλατες λεπτεπίλεπτεςνεράιδες των βικτοριανών παιδικών του χρόνων ∆υστυχώς ηΜέιmicroπελ δεν έmicroελλε να ζήσει τόσο ώστε να δει το γιο της νααποκτά παγκόσmicroια φήmicroη

H εξαφάνιση του microικρού Ρόναλντ ήταν ένα microόνο από τα γε-γονότα που ανησύχησαν τη Μέιmicroπελ σε σχέση microε το microωρό τηςτο οποίο θεωρούσε ιδιαίτερα ευαίσθητο Σε κάποια περίπτω-ση αmicroυδρές αναmicroνήσεις της οποίας ο Ρόναλντ διατηρούσεστην κατοπινή ζωή του όταν ήταν νήπιο την ώρα που έτρεχεmicroέσα στο ψηλό ξερό χορτάρι του microεγάλου κήπου τους ενό-χλησε microια ταραντούλα (οι αράχνες αυτές microπορούν να φτάσουνστο microέγεθος ενός αντρικού χεριού) η οποία τον δάγκωσε χύ-νοντας το δηλητήριό της microέσα του Γύρισε κλαίγοντας στο σπί-τι όπου η παραmicroάνα του ρούφηξε ψύχραιmicroα το δηλητήριο απότο τραύmicroα Ο Ρόναλντ θυmicroόταν το τρέξιmicroο και το κλάmicroα αλλάόχι την πελώρια αράχνη Ίσως όmicroως αυτή η εmicroπειρία ήταν οσπόρος για πολλές αναφορές σε γιγάντιες αράχνες στις ιστο-

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

Στο πρωτότυπο veldt Έτσι ονοmicroάζονταν από τους πρώτους Ολλανδούς αποί-κους οι απέραντες πεδινές εκτάσεις της Νότιας Αφρικής οι οποίες είναι καλυmicro-microένες σχεδόν από χορτάρι και θάmicroνους (ΣτΜ)

18

ρίες του microεγαλύτερη από τις οποίες ήταν η Ουνγκόλιαντ τοαρχαίο πλάσmicroα που κατάπιε το φως του κόσmicroου στην πρώτηεποχή της Μέσης Γης και ασφαλώς η απόγονός της η Σέλο-microπ την οποία τα χόmicroπιτ Φρόντο και Σαmicro συνάντησαν στο επι-κίνδυνο ταξίδι τους microέσα στη σκιερή χώρα της Μόρντορ τοβασίλειο του Σκοτεινού Άρχοντα Σάουρον

Όmicroως πέρα από αυτούς τους κινδύνους που διέτρεχε ο Ρό-ναλντ η Μέιmicroπελ ανησυχούσε για την υγεία του παιδιού λόγωτης αποπνικτικής ζέστης που επικρατούσε κατά το microεγαλύτεροmicroέρος του έτους αλλά και της σκόνης που ερχόταν από τηνανεmicroοδαρmicroένη πεδιάδα H έγνοια της Μέιmicroπελ έγινε microεγαλύ-τερη ακόmicroη καθώς ο Άρθουρ δεν έδειχνε καmicroιά διάθεση να επι-στρέψουν στην Αγγλία Ήταν πλέον ολοφάνερο για εκείνηπως ο σύζυγός της δεν επιθυmicroούσε ούτε καν microια περίοδο δια-κοπών στην Αγγλία παρrsquo όλο που η τράπεζα του όφειλε microιαάδεια Αντίθετα microε τη Μέιmicroπελ ο Άρθουρ αισθανόταν πωςβρισκόταν στο στοιχείο του στην Αφρική καθώς αντιmicroετώπιζετη microεγάλη πρόκληση να αυξήσει την πελατεία της τράπεζαςmicroέσα στο αφιλόξενο περιβάλλον της χώρας των Μπόερς οπληθυσmicroός της οποίας στην πλειονότητά του αντιπαθούσετους Βρετανούς Η σύζυγός του ένιωσε φόβο όταν διάβασε τηνεπιστολή που ο Άρθουρ έστειλε κάποια φορά στον πατέρατου στο Μπέρmicroιγχαmicro laquoΝοmicroίζω πως θα τα καταφέρω καλά σεαυτό τον τόπο και δε σκέφτοmicroαι να επιστρέψω για microόνιmicroηεγκατάσταση στην Αγγλίαraquo Ύστερα η ίδια η Μέιmicroπελ ανα-

T Z P P T O sect K I N

Μπόερς (=αγρότες) ονοmicroάζονταν οι απόγονοι των πρώτων Ολλανδών οι οποί-οι εποίκισαν το 18ο αιώνα αρχικά το ακρωτήριο της Νότιας Αφρικής και αργότε-ρα το εσωτερικό της Emicroπλέχτηκαν σε δύο πολέmicroους microε τη Bρετανική Aυτοκρα-τορία οι οποίοι έmicroειναν γνωστοί ως Πόλεmicroοι των Mπόερς (ΣτΜ)

19

γκάστηκε να διώξει από το microυαλό της τις σκέψεις για microια επί-σκεψη στην πατρίδα ήταν έγκυος στο δεύτερο γιο της τον Χί-λαρι ο οποίος γεννήθηκε στις 17 Φεβρουαρίου 1894

Ο Χίλαρι αποδείχτηκε πιο σκληροτράχηλος από το microεγαλύ-τερο αδελφό του που γινόταν ολοένα και πιο ασθενικός σrsquo εκεί-νο το τραχύ κλίmicroα Το ζευγάρι κατάλαβε πως η ανελέητη ζέστηεπιδρούσε αρνητικά στην υγεία του Ρόναλντ Η Μέιmicroπελ ήταναπελπισmicroένη Το Νοέmicroβρη του 1894 πήρε τον Ρόναλντ καιτον Χίλαρι ο οποίος ήταν ακόmicroα βρέφος και έmicroειναν σε έναπαραλιακό microέρος όπου το κλίmicroα ήταν πιο ήπιο κοντά στοΚέιπ Τάουν εκατοντάδες microίλια microακριά από το σπίτι τους Χρό-νια αργότερα ο Ρόναλντ microπορούσε να ανακαλέσει αmicroυδρέςαναmicroνήσεις ενός ατέλειωτου ταξιδιού microε τρένο και microιας microεγά-λης αmicromicroώδους παραλίας Kάποτε σε microια συνέντευξή του στοραδιοφωνικό σταθmicroό του BBC είχε πει laquoΘυmicroάmicroαι να κάνωmicroπάνιο στον Ινδικό Ωκεανό πριν ακόmicroα κλείσω τα δύο microου χρό-νιαraquo2 Όταν λίγες ηmicroέρες αργότερα η Μέιmicroπελ επέστρεψε microε ταπαιδιά στο Μπλουmicroφοντέιν ο Άρθουρ κανόνισε το ταξίδι τουςστην Αγγλία Όπως της είπε ο ίδιος θα ερχόταν αργότερα OΡόναλντ θυmicroόταν τον πατέρα του να γράφει laquoΑ Ρ Τόλκινraquo πά-νω στο ταξιδιωτικό microπαούλο τους καθώς η Μέιmicroπελ και τα παι-διά ετοιmicroάζονταν να φύγουν ndash το microπαούλο αυτό ο Ρόναλντ τοκράτησε στα χρόνια που ακολούθησαν ως πολύτιmicroο ενθύmicroιο ndashκι αυτή η ανάmicroνηση ήταν η τελευταία που είχε από τον πατέρατου Σε microια ηmicroιτελή ιστορία που έγραψε σχεδόν microισό αιώνα αρ-γότερα microε τίτλο laquoThe Notion Club Papersraquo (laquoΤα Έγγραφα τηςΛέσχης των Εννοιώνraquo) έδωσε στον εαυτό του το φανταστικόόνοmicroα laquoΤζον Άρθουρσονraquo

Ενώ ο Άρθουρ έmicroεινε πίσω απορροφηmicroένος από τις επαγ-γελmicroατικές του υποχρεώσεις η Μέιmicroπελ και τα παιδιά ταξίδε-

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

20

ψαν προς την Αγγλία στις αρχές Απριλίου 1895 Τον πρώτοκαιρό οι τρεις τους έmicroειναν microαζί microε τους γονείς της Μέιmicroπελκαι microία από τις αδελφές της την Τζέιν στο σπίτι της οικογέ-νειας στην οδό Άσφιλντ στο Κινγκς Χιθ του Μπέρmicroιγχαmicro ΟΡόναλντ microπερδεύτηκε από αυτή την αλλαγή και microερικές φορέςπερίmicroενε να δει τη βεράντα του σπιτιού τους στο Μπλουmicroφο-ντέιν να προεξέχει από το σπίτι των Σάφιλντ Πολλά χρόνιααργότερα ανακαλούσε στη microνήmicroη του laquoΘυmicroάmicroαι ακόmicroα να κα-τεβαίνω το δρόmicroο στο Μπέρmicroιγχαmicro και να αναρωτιέmicroαι τι είχεγίνει ο microεγάλος εξώστης και το microπαλκόνιraquo Επίσης καινούργιοκαι παράξενο του φαινόταν το πρώτο αληθινό χριστουγεννιά-τικο δέντρο που αντίκριζε έπειτα από laquoτόσα χρόνια παραmicroο-νής στη στέρφα ζεστή χώραraquo

Στη διάρκεια αυτής της επίσκεψης και ενώ οι τρεις τουςετοιmicroάζονταν να επιστρέψουν στη Nότια Αφρική ο Άρθουρπροσβλήθηκε από ρευmicroατικό πυρετό και στη συνέχεια πέθανεαιφνίδια έπειτα από ακατάσχετη αιmicroορραγία Ήταν microόλιςτριάντα εννιά χρόνων Θάφτηκε microερικές ηmicroέρες microετά το θάνα-τό του στις 15 Φεβρουαρίου 1896 στο αγγλικανικό κοιmicroητή-ριο του Μπλουmicroφοντέιν Ο θάνατός του έκλεισε το κεφάλαιοτης ζωής των Τόλκιν στη Νότια Αφρική Eξαιτίας αυτού τουγεγονότος πάντως η οικογένεια δεν πρόλαβε να ζήσει τηναναστάτωση που προκάλεσε ο Πόλεmicroος των Μπόερς ο οποίοςξεκίνησε ύστερα από λίγα χρόνια (1899-1902)

Η Μέιmicroπελ ήταν τώρα microια microητέρα microόνη microε πολύ περιορι-

T Z P P T O sect K I N

Ο συγγραφέας αναφέρεται στο ∆εύτερο Πόλεmicroο των Μπόερς (ο πρώτος είχετελειώσει πριν γεννηθεί ο Τόλκιν) στον οποίο οι δύο ανεξάρτητες δηmicroοκρατίεςτου Τράνσβααλ και του Ελεύθερου Κράτους της Οράγγης πολέmicroησαν microε τον αγ-γλικό αποικιακό στρατό Τελικά τα κράτη αυτά προσαρτήθηκαν στη ΒρετανικήΑυτοκρατορία (ΣτΜ)

21

σmicroένες οικονοmicroικές δυνατότητες Σύντοmicroα οι τρεις τους microετακό-microισαν στο Σέαρχολ όπου το κλίmicroα ήταν πολύ πιο υγιεινό Tοκαινούργιο τους σπίτι στην οδό Γκρέισγουελ 5 ήταν microια όmicroορ-φη και ευρύχωρη αγροικία η οποία microοιραζόταν microια microεσοτοιχίαmicroε microια άλλη Bρισκόταν σχεδόν απέναντι από τη λίmicroνη τουΥδρόmicroυλου του Σέαρχολ κάπου ένα microίλι νότια από την πόλητου Μπέρmicroιγχαmicro Αν και ήταν τόσο κοντά στη microητρόπολη ταυ-τόχρονα βρισκόταν στην καρδιά του αγροτικού ΓουορστερσάιρKαθώς υπήρχαν microόνο άλογα και κάρα ήταν ένα microέρος laquoπολύπαλιά τότε που υπήρχε λιγότερος θόρυβος και περισσότεροπράσινοraquo (για να χρησιmicroοποιήσουmicroε την περιγραφή που δίνει οΤόλκιν για το Σάιρ της Μέσης Γης στο Χόmicroπιτ) Η Μέιmicroπελ ηοποία ήταν microια πολύ χαρισmicroατική και επινοητική γυναίκα εκ-παίδευσε η ίδια τα αγόρια της microέχρι να ενταχθούν στη δηmicroόσιαεκπαίδευση Μεταξύ άλλων η Μέιmicroπελ έmicroαθε τον Ρόναλντ ναδιαβάζει και αργότερα τον microύησε στην καλλιγραφία στο σχέ-διο στα λατινικά στα γαλλικά στο πιάνο (ανεπιτυχώς) και στηβοτανολογία

Το ήσυχο χωριό Γουορστερσάιρ (που αργότερα αποτέλεσετmicroήmicroα του Γουορικσάιρ εξαιτίας αλλαγών στα σύνορα των διοι-κητικών περιφερειών) έγινε σύντοmicroα για τον Ρόναλντ το πιοαγαπηmicroένο microέρος το οποίο συνέδεσε microε αναmicroνήσεις από τηmicroητέρα του που έmicroελλε να χάσει τόσο σύντοmicroα laquoΤο Σάιρ microοιά-ζει πάρα πολύ microε τον κόσmicroο microέσα στον οποίο άρχισα για πρώτηφορά να αντιλαmicroβάνοmicroαι τα πράγmicroατα Αν το πρώτο σου χρι-στουγεννιάτικο δέντρο είναι ένας καχεκτικός ευκάλυπτος καιαν συνήθως σε βασανίζουν η ζέστη και η άmicromicroος ndash τότε ακρι-βώς στην ηλικία που η φαντασία σου αρχίζει να αναπτύσσεταιτο να βρεθείς ξαφνικά σε ένα ήρεmicroο χωριό του Γουορικσάιρ θε-ωρώ πως σου γεννά microια ιδιαίτερη αγάπη για την ύπαιθρο της

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

22

κεντρικής Αγγλίας κύρια χαρακτηριστικά της οποίας είναι ταόmicroορφα βότσαλα οι φτελιές τα ήσυχα ποταmicroάκια κλπ καιασφαλώς οι άνθρωποί τηςraquo3 Τα χωριατόπουλα κορόιδευαν τονmicroικρό Τόλκιν για τα microακριά microαλλιά του (που ήταν τότε της microό-δας για τα αγόρια της microέσης αστικής τάξης)

Ο Υδρόmicroυλος του Σέαρχολ εντυπώθηκε ιδιαίτερα στη φα-ντασία του Ρόναλντ laquoYπήρχε ένας παλιός microύλος που πραγmicroατι-κά άλεθε καλαmicroπόκι στον οποίο δούλευαν δύο microυλωνάδες microιαmicroεγάλη λίmicroνη όπου κολυmicroπούσαν κύκνοι ένας λάκκος microε άmicromicroοmicroία υπέροχη κοιλάδα microε λουλούδια microερικά αγροτόσπιτα παλιάςαρχιτεκτονικής και λίγο πιο microακριά ένα ποταmicroάκι microε ένανακόmicroη microύλοraquo4 Ο Υδρόmicroυλος του Σέαρχολ ήταν ένας παλιόςπλίνθινος microύλος microε microια ψηλή καmicroινάδα Αν και λειτουργούσε microεατmicroοmicroηχανή ένα ποταmicroάκι κυλούσε ακόmicroα κάτω από το microεγά-λο τροχό του Ο microύλος microε τον τροmicroακτικό γιο του microυλωνά έκα-νε microεγάλη εντύπωση στον Ρόναλντ αλλά και στον Χίλαρι

Ο Ρόναλντ και ο microικρότερος αδελφός του είχαν δώσει στογιο του microυλωνά το παρατσούκλι laquoΛευκός ∆ράκοςraquo Ο Χίλαριθυmicroόταν έναν αγρότη microε το παρατσούκλι laquoΜαύρος ∆ράκοςraquo οοποίος τροmicroοκρατούσε τα παιδιά της περιοχής (Κάποτε κυνή-γησε τον Ρόναλντ επειδή microάζευε microανιτάρια) Σε microια επιστολήπου έγραψε πολλά χρόνια αργότερα ο Τόλκιν microιλάει για τογέρο microυλωνά και το γιο του οι οποίοι του προκαλούσαν δέοςόταν ήταν microικρός Σε microια άλλη επιστολή του γράφει πως έζησετα παιδικά του χρόνια laquoΣτο ldquoΣάιρrdquo σε microια εποχή πριν απότην έλευση των microηχανώνraquo Πρόσθετε επίσης πως στην πραγ-

T Z P P T O sect K I N

Στο πρωτότυπο laquoοgreraquo laquoδράκοςraquo microε τη σηmicroασία microε την οποία συναντάται στηνεοελληνική παράδοση δηλαδή microυθικό τέρας microε microορφή ανθρώπου που συχνάείναι ανθρωποφάγο (ΣτΜ)

23

microατικότητα ήταν και ο ίδιος ένα χόmicroπιτ σε όλα εκτός από τοmicroέγεθος Όπως και στα χόmicroπιτ του άρεσαν οι κήποι τα δέ-ντρα και τα χωράφια που δουλεύονταν ακόmicroα microε τα χέρια Κά-πνιζε κι αυτός πίπα και του άρεσαν τα απλά φαγητά Σταάχαρα χρόνια των microέσων του εικοστού αιώνα όταν οι ιστορίεςτου άρχισαν να γίνονται δηmicroοφιλείς τολmicroούσε να φοράει φα-νταχτερά γιλέκα Του άρεσαν τα microανιτάρια που microπορούσε ναβρει κανείς στα χωράφια καθώς και να εκφράζει τη microάλλονστοιχειώδη αίσθηση χιούmicroορ που διέθετε το οποίο microερικοίέβρισκαν κουραστικό Είχε επίσης γράψει πως ως ενήλικος πή-γαινε για ύπνο αργά και αν microπορούσε ξυπνούσε επίσης αργάΌπως και στα χόmicroπιτ δεν του άρεσαν τα ταξίδια Στον Άρχο-ντα των ∆αχτυλιδιών γράφει για ένα microύλο στο Χόmicroπιτον κοντάΣτο Νερό τον οποίο γκρέmicroισαν και αντικατέστησαν microε ένατούβλινο κτίριο που ρύπαινε τόσο την ατmicroόσφαιρα όσο και τοποτάmicroι Υπάρχει microια οmicroοιότητα ανάmicroεσα στη θέα από τοναγροτικό δρόmicroο στον οποίο ζούσε η οικογένεια στο Σέαρχολmicroε το microύλο στα δεξιά και σε microια λεπτοmicroερή απεικόνιση τουΧόmicroπιτον που σχεδίασε ο Τόλκιν για το Χόmicroπιτ τον πρόδροmicroοτου Άρχοντα των ∆αχτυλιδιών

Ο Υδρόmicroυλος του Σέαρχολ γλίτωσε από το τούβλινο τσου-νάmicroι της αστικής εξάπλωσης του Μπέρmicroιγχαmicro και τώρα πλέονδιατηρείται ως αξιοθέατο Οι επισκέπτες microπορούν να ρίξουνέτσι microια φευγαλέα microατιά στον κόσmicroο της παιδικής ηλικίας τουΤόλκιν αλλά και να δουν από κοντά ένα σηmicroαντικό ιστορικόmicroνηmicroείο της Bιοmicroηχανικής Eπανάστασης η οποία άλλαξε τονκόσmicroο Η microεγάλη βαθιά λίmicroνη την οποία ο Ρόναλντ και ο Χί-λαρι γνώριζαν τόσο καλά βρίσκεται εκεί το ίδιο και ο microύλοςmicroε την ψηλή του καmicroινάδα ακόmicroα αναγνωρίσιmicroα έπειτα απότόσο καιρό Εκεί κοντά ως ένδειξη αναγνώρισης της προσφο-

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

24

ράς του Τόλκιν υπάρχει το Πάρκο της Χώρας του Σάιρ και οΒάλτος του Μόζλι εmicroπνευσmicroένα ενδεχοmicroένως από το Παλιό∆άσος στην άκρη του Σάιρ όπως παρουσιάζεται στον Άρχοντατων ∆αχτυλιδιών

Ίσως την ίδια περίπου περίοδο να γεννήθηκε microέσα στην ορ-γιάζουσα φαντασία του Ρόναλντ και ένα άλλο σηmicroαντικό στοι-χείο το επαναλαmicroβανόmicroενο όνειρό του σχετικά microε ένα microεγάλοκατακλυσmicroό ένα πράσινο κύmicroα που θα σάρωνε όλες τις χώρεςΤελικά ύστερα από microια microακρά περίοδο κυοφορίας η ανάmicroνη-ση εκείνου του ονείρου ενσωmicroατώθηκε στον ίδιο φανταστικόκόσmicroο του οποίου το Σάιρ αποτελούσε τmicroήmicroα στη Μέση ΓηΤο όνειρο microεταmicroορφώθηκε στη φανταστική αφήγηση του Τόλ-κιν σχετικά microε την καταστροφή της Νούmicroενορ της δικής τουπαραλλαγής πάνω στην πανάρχαιη ιστορία της βυθισmicroένηςηπείρου Ατλαντίδας

Το 1900 πέντε χρόνια αφότου έφυγε από την Αφρική οΡόναλντ ξεκίνησε τη φοίτησή του στο Σχολείο Κινγκ Έντου-αρντ το καλύτερο σχολείο microέσης εκπαίδευσης στο Μπέρmicroιγ-χαmicro το οποίο τότε βρισκόταν κοντά στο Σταθmicroό Νιου Στριτστο κέντρο της πόλης Τα δίδακτρα τα πλήρωνε ένας θείοςτου Τα κτίρια του σχολείου (τα οποία έχουν πλέον κατεδαφι-στεί) έφεραν τη σφραγίδα του αρχιτέκτονά τους σερ ΤσαρλςΜπάρι ο οποίος σχεδίασε επίσης το σηmicroερινό Κοινοβούλιοστο Λονδίνο Την ίδια περίοδο η Μέιmicroπελ Τόλκιν και η αδελ-φή της Μέι ασπάστηκαν το δόγmicroα της Ρωmicroαιοκαθολικής Εκ-κλησίας παρά την έντονη αντίδραση του ουνιτάριου πατέρατους και των εξ αγχιστείας συγγενών της Mέιmicroπελ οι οποίοι

T Z P P T O sect K I N

Οι ουνιτάριοι απορρίπτουν την τριαδικότητα του Θεού και θεωρούν τον Ιησούγιο ή προφήτη του ενός και microοναδικού Θεού (ΣτΜ)

25

ήταν βαπτιστές Έπαψαν να στηρίζουν οικονοmicroικά τη Mέι-microπελ βυθίζοντάς την έτσι σε ακόmicroη microεγαλύτερη ανέχεια Μη-τέρα και γιοι microετακόmicroισαν από την αγροτική κατοικία τους σεένα σπίτι στο προάστιο Μόζλι ώστε να βρίσκονται πιο κοντάστο Παρεκκλήσιο του Μπέρmicroιγχαmicro στο Ετζmicroπάστον Το Πα-ρεκκλήσιο είχε ιδρυθεί από τον καρδινάλιο Νιούmicroαν κατά τηδεκαετία του 1850 και έγινε η πνευmicroατική εστία της Μέιmicroπελη οποία είχε προηγουmicroένως εκκλησιαστεί σε άλλους πλησιέ-στερους στο σπίτι της ρωmicroαιοκαθολικούς ναούς Ο οραmicroατι-στής Τζον Χένρι Νιούmicroαν (1801-1890) έκανε πολλά για ναδώσει νέα πνοή στο ρωmicroαιοκαθολικισmicroό συνεισφέροντας στο∆όγmicroα αυτό τις οξφορδιανές γνώσεις του τη φαντασία και τοελεύθερο πνεύmicroα του Το Μόζλι βρισκόταν στη διαδροmicroή τουτραmicro προς το κέντρο της πόλης και έτσι η καθηmicroερινή microετά-βαση του Pόναλντ στο σχολείο ήταν πιο εύκολη

Την επόmicroενη χρονιά η οικογένεια αναγκάστηκε να microετακο-microίσει και πάλι σε ένα σπίτι κοντά στο σταθmicroό Κινγκς Χιθ Πί-σω από το καινούργιο τους σπίτι υπήρχε ένα σιδηροδροmicroικόανάχωmicroα γεmicroάτο αγριολούλουδα και χορτάρι (το οποίο ο Ρό-ναλντ αγαπούσε) Ήταν τότε περίπου εννιά χρόνων και οαδελφός του Χίλαρι γύρω στα επτά Tα αγόρια είχαν συνηθί-σει τον ήχο από το τρίξιmicroο των βαγονιών που κουβαλούσανκάρβουνο τα οποία άραζαν σrsquo ένα σταθmicroό λίγο πιο πέρα απότη σιδηροδροmicroική γραmicromicroή Eκεί αποθήκευαν το κάρβουνο Τατρένα έρχονταν από τα ανθρακωρυχεία της Νότιας Ουαλίαςπάνω από εκατό microίλια microακριά και το κάρβουνο προοριζόταν

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

Στο πρωτότυπο Oratory Έτσι ονοmicroάζεται στο Καθολικό ∆όγmicroα το κτίριο στοοποίο οι πιστοί συγκεντρώνονται για να εκφράσουν τη λατρεία τους στο Θεό∆εν είναι εκκλησία αλλά ένα microεγάλο κτίριο που έχει πολλαπλές χρήσεις (ΣτΜ)

26

για τις ακmicroάζουσες βιοmicroηχανίες του Μπέρmicroιγχαmicro Ο Ρόναλντπαρατηρούσε τα ονόmicroατα στα πλαϊνά των βαγονιών ήταν ου-αλικά ονόmicroατα όπως Μπλεν-Ρόντα Mέρντι Νάντιγκλο καιΤρέντεγκαρ

Στην προαναφερθείσα συνέντευξή του στο BBC το 1971 οΤόλκιν αποκάλυψε πόσο σηmicroαντική ήταν αυτή η επαφή του microετα ουαλικά τοπωνύmicroια Από πολλές απόψεις οι εmicroπειρίες τηςπαιδικής του ηλικίας αποτέλεσαν το σπόρο για τις ιστορίεςπου θα επινοούσε σχετικά microε τον κόσmicroο της Μέσης Γης ένανκόσmicroο κατοικηmicroένο από χόmicroπιτ ξωτικά αλλά και σκοτεινότε-ρα πλάσmicroατα όπως τελώνια και δράκους Ο Τόλκιν εξηγούσετη γοητεία που ασκούσαν πάνω του τα ουαλικά laquoTα ουαλικάανέκαθεν microε έλκυαν microε το ρυθmicroό τους και τον ήχο τους περισ-σότερο από οποιαδήποτε άλλη γλώσσα Παρrsquo όλο που πρωτο-είδα τα ονόmicroατα πάνω σε οχήmicroατα microεταφοράς κάρβουνου πά-ντοτε ήθελα να microάθω τι σήmicroαιναν όλα αυτάraquo Συνέχισε λέγο-ντας πως οι ιστορίες του σχεδόν πάντοτε ξεκινούσαν microε έναόνοmicroα laquo∆ώστε microου ένα όνοmicroα και εγώ θα σας φτιάξω microιαιστορία αντίστροφα microε ότι γίνεται συνήθωςraquo Aνέφερε πωςαπό τις σύγχρονες γλώσσες τα ουαλικά και αργότερα τα φιν-λανδικά αποτέλεσαν τις microεγαλύτερες εmicroπνεύσεις για το γρά-ψιmicroό του συmicroπεριλαmicroβανοmicroένης και της δηmicroιουργίας τουΆρχοντα των ∆αχτυλιδιών Τα ουαλικά microάλιστα ήταν η έmicroπνευ-ση για το ένα από τα δυο κύρια παρακλάδια της γλώσσας τωνξωτικών την οποία δηmicroιούργησε και αυτό είχε ως αποτέλεσmicroαπολλά ονόmicroατα του φανταστικού κόσmicroου της Μέσης Γης να εί-ναι ουαλικής προέλευσης όπως εκείνο της Άργουεν της Πρι-γκίπισσας των Ξωτικών του ποταmicroού Άντουιν του λαού τωνΡοχίρριmicro και του Γκουάιχιρ του γιγάντιου αετού

Αργότερα η οικογένεια Τόλκιν microετακόmicroισε σε ένα απλό σπίτι

T Z P P T O sect K I N

27

στην οδό Όλιβερ σε microια φτωχογειτονιά (τώρα πλέον έχει κατε-δαφιστεί κατά τη διάρκεια της αναβάθmicroισης του κέντρου τηςπόλης) Βρισκόταν στην περιοχή του Ετζmicroπάστον η οποία σεγενικές γραmicromicroές ήταν εύπορη σε microικρή απόσταση από το Πα-ρεκκλήσιο του Μπέρmicroιγχαmicro και κοντά σε microια microεγάλη τεχνητήλίmicroνη Για ένα διάστηmicroα η Μέιmicroπελ πήρε τους γιους της από τοΣχολείο Κινγκ Έντουαρντ και τους έγραψε στο σχολείο τουΠαρεκκλησίου το Σχολείο Σεντ Φίλιπ στο οποίο τα δίδακτραήταν πολύ χαmicroηλότερα Ωστόσο το 1903 ο Ρόναλντ κέρδισεmicroια υποτροφία για το Σχολείο Κινγκ Έντουαρντ που βρισκότανσε απόσταση δύο microιλίων από το σπίτι του στο Ετζmicroπάστον καιξανάρχισε τις σπουδές του εκεί το φθινόπωρο Τα Χριστούγεν-να της ίδιας χρονιάς ο Ρόναλντ πήρε την πρώτη του Θεία Με-τάληψη επισφραγίζοντας microε αυτό τον τρόπο τη θερmicroή του αφο-σίωση στην πίστη της microητέρας του

Στη διάρκεια των χριστουγεννιάτικων διακοπών εκείνης τηςχρονιάς η Μέιmicroπελ έγραψε στην πεθερά της Μέρι Τζέιν Τόλ-κιν εσωκλείοντας κάποια σχέδια του Ρόναλντ και του Χίλαρι

Είχατε πει πως προτιmicroάτε να σας στείλουν τα αγόρια δικάτους σχέδια και όχι να σας αγοράσουν κάτι microε τα χρήmicroατάτους και έτσι ζωγράφισαν αυτά για εσάς Ο Ρόναλντ έκανε τοδικό του [σχέδιο] θαυmicroάσιο φέτος ndash microόλις ολοκληρώθηκε microιαέκθεσή του στην αίθουσα του Πατέρα Φράνσις Εργάστηκεσκληρά από τότε που σταmicroάτησαν τα microαθήmicroατα στο σχολείοστις 16 ∆εκεmicroβρίου το ίδιο κι εγώ για να του βρω καινούργιαθέmicroατα ∆εν έχω βγει έξω σχεδόν ένα microήνα ndash ούτε καν για ναπάω στο Παρεκκλήσιο ndash microα ο υγρός και πνιγηρός καιρός έτσικι αλλιώς microε αποτρέπει Από τότε που ο Ρόναλντ σταmicroάτησετο σχολείο microπορώ τουλάχιστον να ξεκουράζοmicroαι τα πρωινά

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

28

Περνάω ολόκληρες εβδοmicroάδες απόλυτης αϋπνίας η οποία σεσυνδυασmicroό microε το βαρύ κρυολόγηmicroα και την αρρώστια microεέχουν καταβάλει

Βρήκα microια ταχυδροmicroική επιταγή αξίας δύο σελινίων και έξιπενών την οποία στείλατε στα αγόρια πριν από κάmicroποσο και-ρό ndash ένα χρόνο τουλάχιστον ndash και η οποία είχε παραπέσειΠέρασαν όλο το απόγευmicroα στην πόλη ξοδεύοντας αυτά ταχρήmicroατα και λίγα ακόmicroη σε πράγmicroατα που ήθελαν να χαρί-σουν Έκαναν όλες τις χριστουγεννιάτικες αγορές για λογαρια-σmicroό microου Ο Ρόναλντ microπορεί να ταιριάζει τις microεταξωτές φόδρεςή οποιαδήποτε απόχρωση υφάσmicroατος σαν αληθινός laquoπαριζιά-νος microόδιστροςraquo Tου βγαίνει άραγε η κληρονοmicroιά του καλλιτέ-χνη ή του υφασmicroατέmicroπορου

Τα πάει πολύ καλά στο σχολείο ndash ξέρει περισσότερα ελληνι-κά απrsquo όσα λατινικά ξέρω εγώ ndash και λέει πως θα ήθελε να κάνειγερmicroανικά microαζί microου στη διάρκεια των διακοπών αν και αυτήτην περίοδο θα προτιmicroούσα να microείνω ξαπλωmicroένη στο κρεβάτι

Ένας νεαρός και πρόσχαρος κληρικός microαθαίνει τον Ρόναλντνα παίζει σκάκι ndash λέει πως έχει διαβάσει υπερβολικά πολύ οτι-δήποτε θα ταίριαζε σε ένα αγόρι κάτω των δεκαπέντε και δενέχει πια κανένα άλλο κλασικό ανάγνωσmicroα να του προτείνει5

Μέσω της επαφής τους microε το Σχολείο Σεντ Φίλιπ η Μέι-microπελ και οι γιοι της είχαν γνωρίσει τον Πατέρα Φράνσις Εξά-βιερ Μόργκαν ο οποίος ενστερνιζόταν τις απόψεις του καρδι-νάλιου Νιούmicroαν σχετικά microε την εκπαίδευση Ο Φράνσις Μόρ-γκαν ήταν ενοριακός ιερέας αποσπασmicroένος στο Παρεκκλήσιο

T Z P P T O sect K I N

Ο παππούς της Μέιmicroπελ ήταν υφασmicroατέmicroπορος Είχε δική του επιχείρηση ηοποία τελικά πτώχευσε (ΣτΜ)

29

και είχε υπηρετήσει υπό τις εντολές του Νιούmicroαν Ο πατέραςΦράνσις πρόσφερε φιλία συmicroβουλές και χρήmicroατα στη χήρακαι στα ορφανά Καθώς τα αγόρια ήταν φιλάσθενα και η microητέ-ρα παρουσίασε σακχαρώδη διαβήτη το 1904 κατόρθωσε τελι-κά να τους στεγάσει σε microια όmicroορφη αγροικία του Παρεκκλη-σίου Η αγροικία Γουντσάιντ6 βρισκόταν κοντά στο αγροτικόκαταφύγιο του Παρεκκλησίου στο γειτονικό χωριό Ρέντναλστην καρδιά της υπαίθρου του Γουορστερσάιρ πάνω στουςΛόφους Λίκι Το τοπίο έmicroοιαζε microε εκείνο του Σέαρχολ και εν-θουσίασε και τους τρεις Όmicroως παρά το ιδανικό περιβάλλονη υγεία της Μέιmicroπελ συνέχισε να επιδεινώνεται αναγκάζονταςτον πατέρα Φράνσις να αναζητήσει βοήθεια για το microεγάλωmicroατων γιων της Ο Ρόναλντ πέρασε το καλοκαιρινό σχολικό τρί-microηνο στο Χόουβ στη νότια ακτή της Αγγλίας microαζί microε τη θείατου Τζέιν Νιβ και το σύζυγό της Έντγουιν ενώ ο Χίλαρι έmicroει-νε microε τους παππούδες του από την πλευρά της microητέρας του

Όταν τα αγόρια επέστρεψαν η Μέιmicroπελ έγραψε στην πε-θερά της laquoΤα αγόρια φαίνονται απίστευτα υγιή σε σύγκριση microετα αδύναmicroα χλοmicroά φαντάσmicroατα τα οποία αποχαιρέτησα πάνωστο τρένο πριν από τέσσερις εβδοmicroάδες Σήmicroερα ο Χίλαριαπόκτησε κοστούmicroι τουίντ και το πρώτο του Ίτον ∆είχνει πε-λώριος Έχουmicroε τέλειο καιρό Τα αγόρια θα σας γράψουν αmicroέ-σως microόλις βρέξει Ποτέ δεν ευχαριστήθηκαν τόσο τις διακοπέςτους ndash microάζεψαν microύρτιλλα ήπιαν τσάι στα χωράφια πέταξανχαρταετό microε τον πατέρα Φράνσις ζωγράφισαν και αναρριχή-θηκαν στα δέντραraquo7

H υγεία της Μέιmicroπελ δε σηmicroείωσε κάποια βελτίωση και ο

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

Kοντό αντρικό σακάκι microε microεγάλα πέτα το οποίο αρχικά ήταν microέρος από τηστολή των σπουδαστών του κολεγίου Ίτον (ΣτΜ)

30

Ρόναλντ ξανάρχισε το σχολείο microετά τις καλοκαιρινές διακο-πές Για να πάει στο microάθηmicroά του έπαιρνε το τρένο αφούπροηγουmicroένως είχε περπατήσει περισσότερο από ένα microίλιώσπου να φτάσει στο σταθmicroό Έφευγε από το σπίτι νωρίς καιεπέστρεφε αργά και ο Χίλαρι microερικές φορές τον περίmicroενεστην εξώπορτα κρατώντας microια λάmicroπα Η Μέιmicroπελ πέθανεστην αγροικία Γουντσάιντ microερικούς microήνες αργότερα στις 14Νοεmicroβρίου 1904 υποκύπτοντας στο διαβήτη για τον οποίοεκείνη την εποχή δεν υπήρχε θεραπεία Την έθαψαν στο κοι-microητήριο της Καθολικής Εκκλησίας του Αγίου Πέτρου στοΜπροmicroσγκρόουβ και στον τάφο της τοποθετήθηκε ένας σταυ-ρός παρόmicroοιος microε εκείνους που έβαζαν στους τάφους των ιερέ-ων του Παρεκκλησίου Το θέαmicroα των δύο microικρών ορφανώνmicroπροστά στον τάφο θα πρέπει να ράγισε τις καρδιές των παρι-σταmicroένων στην κηδεία Χρόνια αργότερα ο Ρόναλντ θυmicroότανlaquoΣτάθηκα microάρτυρας (χωρίς να πολυκαταλαβαίνω) της ηρωικήςκαρτερίας και του πρόωρου θανάτου microέσα σε βαθιά φτώχειατης microητέρας microου της γυναίκας η οποία microε οδήγησε στην Εκ-κλησία ∆έχτηκα την εκπληκτική φιλανθρωπία του πατέραΜόργκαν Όmicroως είχα ερωτευτεί τη Θεία Μετάληψη εξαρ-χήςraquo

Ο Ρόναλντ θυmicroόταν τη microητέρα του ως microια πολύ χαρισmicroατι-κή όmicroορφη και έξυπνη γυναίκα Θεωρούσε πως είχε νιώσειβαθιά microέσα της τον πόνο και τη θλίψη Πίστευε ακράδανταπως ο πρόωρος θάνατός της σε ηλικία τριάντα τεσσάρωνετών είχε επέλθει εξαιτίας της laquoκαταδίωξηςraquo της ρωmicroαιοκαθο-λικής πίστης της από τους προτεστάντες συγγενείς Μπορείκανείς να φανταστεί πόσο πολύ επηρέασε ο θάνατός της ταδυο αδέλφια καθώς microάλιστα συνέβη microετά την επίσης πρόωρηαπώλεια του πατέρα τους Πολύ αργότερα ο Τόλκιν έγραφε

T Z P P T O sect K I N

31

laquoΣτη microητέρα microου η οποία microε δίδασκε η ίδια (microέχρι να πάρωυποτροφία) χρωστώ την αγάπη microου για τη γλωσσολογία ειδι-κά για τις γερmicroανικές γλώσσες και για το ροmicroάντζοraquo Με τηλέξη laquoροmicroάντζοraquo (romance) ο Τόλκιν εννοούσε την πεζογρα-φία και την ποίηση η οποία παρέπεmicroπε σε άλλους κόσmicroουςκαι η οποία επηρέαζε τη φαντασία microέσα από τα άγνωστα καιθαυmicroαστά χαρακτηριστικά των κόσmicroων αυτών Η γλωσσολογίαήταν το γνωστικό και ακαδηmicroαϊκό πεδίο που επέλεξε το οποίοαργότερα επρόκειτο να διδάξει στην Οξφόρδη αλλά και για τοοποίο θα συνέγραφε αφού προηγουmicroένως απόκτησε βαθιάγνώση Είναι ένας γνωστικός κλάδος που εξετάζει την ιστορίατόσο microιας γλώσσας όσο και της λογοτεχνίας της χωρίς ναεστιάζεται microόνο στην πρώτη ή microόνο στη δεύτερη Ο Τόλκινεξελίχθηκε σε microεγαλοφυΐα στο συγκεκριmicroένο τοmicroέα όπως πριναπό αυτόν ο Τζέικοmicroπ Γκριmicro και ο αδελφός του Βίλχελmicro έγι-ναν διάσηmicroοι για τη συλλογή λαϊκών ιστοριών και παραmicroυθιών

Από τα νεανικά του χρόνια ο Ρόναλντ Τόλκιν έτρεφε microεγά-λη εκτίmicroηση για τη microητέρα του και τον πατέρα του Η απώλειάτους επηρέασε έντονα την αίσθηση της ταυτότητάς του microεπολλούς διαφορετικούς τρόπους Το πατρικό όνοmicroα της microητέ-ρας του ήταν Σάφιλντ και ο Ρόναλντ διέκρινε microια αντίθεσηανάmicroεσα στους Τόλκιν και στους Σάφιλντ και ταυτιζόταν σταπερισσότερα ζητήmicroατα microε τη δεύτερη οικογένεια Οι Τόλκινπολλές γενιές πριν από τη δική του γέννηση είχαν έρθει στηνΑγγλία ως Γερmicroανοί microετανάστες και το όνοmicroα έγινε αιτία ναδηmicroιουργηθούν οικογενειακοί microύθοι σχετικά microε την προέλευσήτου όπως συmicroβαίνει συχνά σε παρόmicroοιες περιπτώσεις Μιαιστορία που άρεσε στον Ρόναλντ ήταν αυτή που έλεγε πως τοόνοmicroα προερχόταν από ένα παρατσούκλι που είχε δοθεί σε κά-ποιον πρόγονό του tollkuumlhn laquoαπερίσκεπτοςraquo [Στο ηmicroιτελές

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

32

έργο του laquoThe Notion Club Papersraquo ο ίδιος ο Τόλκιν είδε δώ-σει στον εαυτό του ένα άλλο φανταστικό όνοmicroα εκείνο τουlaquoΚαθηγητή Ράσmicroπολντ Παράτολmicroου)] Στις πιο πρόσφατεςγενιές οι Τόλκιν ήταν κατασκευαστές πιάνων και είχαν αντι-microετωπίσει οικονοmicroικές δυσκολίες Αντίθετα θεωρούσε πως οιΣάφιλντ ήταν βέροι Άγγλοι microε καταγωγή από την περιοχήΊβσαmicro του Γουορστερσάιρ Καθώς το microέρος βρισκόταν στα ∆υ-τικά Μίντλαντς οι Σάφιλντ ανήκαν σε microια περιοχή που ο Τόλ-κιν επρόκειτο να αγαπήσει για τις διαλέκτους και τη γεωγρα-φία της Η microητέρα του η Μέιmicroπελ αντιπροσώπευε γιrsquo αυτόνότι πιο καλό διέθετε η οικογένεια Σάφιλντ Όπως έγραφε οίδιος laquoΑν και Τόλκιν στο όνοmicroα είmicroαι ένας Σάφιλντ στα γού-στα στα χαρίσmicroατα και στην ανατροφήraquo Το Γουορστερσάιρόπως αντιπροσωπευόταν από το Σέαρχολ ήταν γιrsquo αυτόν ηιδιαίτερη πατρίδα του laquoΟποιαδήποτε γωνιά αυτής της περιο-χής (ανεξάρτητα από το πόσο όmicroορφη ή άθλια) είναι για microένακατά έναν ακαθόριστο τρόπο ldquoπατρίδαrdquo όπως δεν είναι κανέ-να άλλο microέρος του κόσmicroουraquo Η αίσθηση της διαφοράς microεταξύτης κληρονοmicroιάς του από τους Τόλκιν και εκείνης από τουςΣάφιλντ τονιζόταν ακόmicroη περισσότερο από την προσχώρησητης Μέιmicroπελ στο ρωmicroαιοκαθολικισmicroό Οι Τόλκιν ήταν προτε-στάντες (όπως ήταν και οι Σάφιλντ) αλλά φαίνεται πως η νέαπίστη της microητέρας ήταν για το γιο η πεmicroπτουσία της Αγγλίαςκαι των ∆υτικών Μίντλαντς καθώς είχε τις ρίζες της στη microακράmicroεσαιωνική περίοδο Οι δικές του ρωmicroαιοκαθολικές πεποιθή-σεις ήταν έντονα συνδεδεmicroένες microε τη microητέρα του σε όλη τηδιάρκεια της ζωής του

T Z P P T O sect K I N

17

πεδιάδες της σαβάναςraquo Η Μέιmicroπελ περιέγραφε τον πρωτό-τοκό της σε microια επιστολή προς την πεθερά της που ζούσε στηνΑγγλία laquoΤο microωρό microοιάζει microε νεραϊδάκι όταν είναι ντυmicroένο microελευκές δαντέλες και άσπρα παπουτσάκια Όταν είναι γυmicroνού-λι νοmicroίζω πως microοιάζει περισσότερο microε ξωτικόraquo Το microωρό αυτόεπρόκειτο να γίνει ένας λαmicroπρός ακαδηmicroαϊκός και συγγραφέ-ας ο οποίος δεκαετίες αργότερα θα επανασύστηνε τα θαυmicroα-στά και εντυπωσιακά ξωτικά της ευρωπαϊκής παράδοσης καιτων θρύλων σε καινούργιες γενιές συνεπαρmicroένων αναγνωστών∆ε θα έmicroοιαζαν και πολύ microε τις γλυκανάλατες λεπτεπίλεπτεςνεράιδες των βικτοριανών παιδικών του χρόνων ∆υστυχώς ηΜέιmicroπελ δεν έmicroελλε να ζήσει τόσο ώστε να δει το γιο της νααποκτά παγκόσmicroια φήmicroη

H εξαφάνιση του microικρού Ρόναλντ ήταν ένα microόνο από τα γε-γονότα που ανησύχησαν τη Μέιmicroπελ σε σχέση microε το microωρό τηςτο οποίο θεωρούσε ιδιαίτερα ευαίσθητο Σε κάποια περίπτω-ση αmicroυδρές αναmicroνήσεις της οποίας ο Ρόναλντ διατηρούσεστην κατοπινή ζωή του όταν ήταν νήπιο την ώρα που έτρεχεmicroέσα στο ψηλό ξερό χορτάρι του microεγάλου κήπου τους ενό-χλησε microια ταραντούλα (οι αράχνες αυτές microπορούν να φτάσουνστο microέγεθος ενός αντρικού χεριού) η οποία τον δάγκωσε χύ-νοντας το δηλητήριό της microέσα του Γύρισε κλαίγοντας στο σπί-τι όπου η παραmicroάνα του ρούφηξε ψύχραιmicroα το δηλητήριο απότο τραύmicroα Ο Ρόναλντ θυmicroόταν το τρέξιmicroο και το κλάmicroα αλλάόχι την πελώρια αράχνη Ίσως όmicroως αυτή η εmicroπειρία ήταν οσπόρος για πολλές αναφορές σε γιγάντιες αράχνες στις ιστο-

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

Στο πρωτότυπο veldt Έτσι ονοmicroάζονταν από τους πρώτους Ολλανδούς αποί-κους οι απέραντες πεδινές εκτάσεις της Νότιας Αφρικής οι οποίες είναι καλυmicro-microένες σχεδόν από χορτάρι και θάmicroνους (ΣτΜ)

18

ρίες του microεγαλύτερη από τις οποίες ήταν η Ουνγκόλιαντ τοαρχαίο πλάσmicroα που κατάπιε το φως του κόσmicroου στην πρώτηεποχή της Μέσης Γης και ασφαλώς η απόγονός της η Σέλο-microπ την οποία τα χόmicroπιτ Φρόντο και Σαmicro συνάντησαν στο επι-κίνδυνο ταξίδι τους microέσα στη σκιερή χώρα της Μόρντορ τοβασίλειο του Σκοτεινού Άρχοντα Σάουρον

Όmicroως πέρα από αυτούς τους κινδύνους που διέτρεχε ο Ρό-ναλντ η Μέιmicroπελ ανησυχούσε για την υγεία του παιδιού λόγωτης αποπνικτικής ζέστης που επικρατούσε κατά το microεγαλύτεροmicroέρος του έτους αλλά και της σκόνης που ερχόταν από τηνανεmicroοδαρmicroένη πεδιάδα H έγνοια της Μέιmicroπελ έγινε microεγαλύ-τερη ακόmicroη καθώς ο Άρθουρ δεν έδειχνε καmicroιά διάθεση να επι-στρέψουν στην Αγγλία Ήταν πλέον ολοφάνερο για εκείνηπως ο σύζυγός της δεν επιθυmicroούσε ούτε καν microια περίοδο δια-κοπών στην Αγγλία παρrsquo όλο που η τράπεζα του όφειλε microιαάδεια Αντίθετα microε τη Μέιmicroπελ ο Άρθουρ αισθανόταν πωςβρισκόταν στο στοιχείο του στην Αφρική καθώς αντιmicroετώπιζετη microεγάλη πρόκληση να αυξήσει την πελατεία της τράπεζαςmicroέσα στο αφιλόξενο περιβάλλον της χώρας των Μπόερς οπληθυσmicroός της οποίας στην πλειονότητά του αντιπαθούσετους Βρετανούς Η σύζυγός του ένιωσε φόβο όταν διάβασε τηνεπιστολή που ο Άρθουρ έστειλε κάποια φορά στον πατέρατου στο Μπέρmicroιγχαmicro laquoΝοmicroίζω πως θα τα καταφέρω καλά σεαυτό τον τόπο και δε σκέφτοmicroαι να επιστρέψω για microόνιmicroηεγκατάσταση στην Αγγλίαraquo Ύστερα η ίδια η Μέιmicroπελ ανα-

T Z P P T O sect K I N

Μπόερς (=αγρότες) ονοmicroάζονταν οι απόγονοι των πρώτων Ολλανδών οι οποί-οι εποίκισαν το 18ο αιώνα αρχικά το ακρωτήριο της Νότιας Αφρικής και αργότε-ρα το εσωτερικό της Emicroπλέχτηκαν σε δύο πολέmicroους microε τη Bρετανική Aυτοκρα-τορία οι οποίοι έmicroειναν γνωστοί ως Πόλεmicroοι των Mπόερς (ΣτΜ)

19

γκάστηκε να διώξει από το microυαλό της τις σκέψεις για microια επί-σκεψη στην πατρίδα ήταν έγκυος στο δεύτερο γιο της τον Χί-λαρι ο οποίος γεννήθηκε στις 17 Φεβρουαρίου 1894

Ο Χίλαρι αποδείχτηκε πιο σκληροτράχηλος από το microεγαλύ-τερο αδελφό του που γινόταν ολοένα και πιο ασθενικός σrsquo εκεί-νο το τραχύ κλίmicroα Το ζευγάρι κατάλαβε πως η ανελέητη ζέστηεπιδρούσε αρνητικά στην υγεία του Ρόναλντ Η Μέιmicroπελ ήταναπελπισmicroένη Το Νοέmicroβρη του 1894 πήρε τον Ρόναλντ καιτον Χίλαρι ο οποίος ήταν ακόmicroα βρέφος και έmicroειναν σε έναπαραλιακό microέρος όπου το κλίmicroα ήταν πιο ήπιο κοντά στοΚέιπ Τάουν εκατοντάδες microίλια microακριά από το σπίτι τους Χρό-νια αργότερα ο Ρόναλντ microπορούσε να ανακαλέσει αmicroυδρέςαναmicroνήσεις ενός ατέλειωτου ταξιδιού microε τρένο και microιας microεγά-λης αmicromicroώδους παραλίας Kάποτε σε microια συνέντευξή του στοραδιοφωνικό σταθmicroό του BBC είχε πει laquoΘυmicroάmicroαι να κάνωmicroπάνιο στον Ινδικό Ωκεανό πριν ακόmicroα κλείσω τα δύο microου χρό-νιαraquo2 Όταν λίγες ηmicroέρες αργότερα η Μέιmicroπελ επέστρεψε microε ταπαιδιά στο Μπλουmicroφοντέιν ο Άρθουρ κανόνισε το ταξίδι τουςστην Αγγλία Όπως της είπε ο ίδιος θα ερχόταν αργότερα OΡόναλντ θυmicroόταν τον πατέρα του να γράφει laquoΑ Ρ Τόλκινraquo πά-νω στο ταξιδιωτικό microπαούλο τους καθώς η Μέιmicroπελ και τα παι-διά ετοιmicroάζονταν να φύγουν ndash το microπαούλο αυτό ο Ρόναλντ τοκράτησε στα χρόνια που ακολούθησαν ως πολύτιmicroο ενθύmicroιο ndashκι αυτή η ανάmicroνηση ήταν η τελευταία που είχε από τον πατέρατου Σε microια ηmicroιτελή ιστορία που έγραψε σχεδόν microισό αιώνα αρ-γότερα microε τίτλο laquoThe Notion Club Papersraquo (laquoΤα Έγγραφα τηςΛέσχης των Εννοιώνraquo) έδωσε στον εαυτό του το φανταστικόόνοmicroα laquoΤζον Άρθουρσονraquo

Ενώ ο Άρθουρ έmicroεινε πίσω απορροφηmicroένος από τις επαγ-γελmicroατικές του υποχρεώσεις η Μέιmicroπελ και τα παιδιά ταξίδε-

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

20

ψαν προς την Αγγλία στις αρχές Απριλίου 1895 Τον πρώτοκαιρό οι τρεις τους έmicroειναν microαζί microε τους γονείς της Μέιmicroπελκαι microία από τις αδελφές της την Τζέιν στο σπίτι της οικογέ-νειας στην οδό Άσφιλντ στο Κινγκς Χιθ του Μπέρmicroιγχαmicro ΟΡόναλντ microπερδεύτηκε από αυτή την αλλαγή και microερικές φορέςπερίmicroενε να δει τη βεράντα του σπιτιού τους στο Μπλουmicroφο-ντέιν να προεξέχει από το σπίτι των Σάφιλντ Πολλά χρόνιααργότερα ανακαλούσε στη microνήmicroη του laquoΘυmicroάmicroαι ακόmicroα να κα-τεβαίνω το δρόmicroο στο Μπέρmicroιγχαmicro και να αναρωτιέmicroαι τι είχεγίνει ο microεγάλος εξώστης και το microπαλκόνιraquo Επίσης καινούργιοκαι παράξενο του φαινόταν το πρώτο αληθινό χριστουγεννιά-τικο δέντρο που αντίκριζε έπειτα από laquoτόσα χρόνια παραmicroο-νής στη στέρφα ζεστή χώραraquo

Στη διάρκεια αυτής της επίσκεψης και ενώ οι τρεις τουςετοιmicroάζονταν να επιστρέψουν στη Nότια Αφρική ο Άρθουρπροσβλήθηκε από ρευmicroατικό πυρετό και στη συνέχεια πέθανεαιφνίδια έπειτα από ακατάσχετη αιmicroορραγία Ήταν microόλιςτριάντα εννιά χρόνων Θάφτηκε microερικές ηmicroέρες microετά το θάνα-τό του στις 15 Φεβρουαρίου 1896 στο αγγλικανικό κοιmicroητή-ριο του Μπλουmicroφοντέιν Ο θάνατός του έκλεισε το κεφάλαιοτης ζωής των Τόλκιν στη Νότια Αφρική Eξαιτίας αυτού τουγεγονότος πάντως η οικογένεια δεν πρόλαβε να ζήσει τηναναστάτωση που προκάλεσε ο Πόλεmicroος των Μπόερς ο οποίοςξεκίνησε ύστερα από λίγα χρόνια (1899-1902)

Η Μέιmicroπελ ήταν τώρα microια microητέρα microόνη microε πολύ περιορι-

T Z P P T O sect K I N

Ο συγγραφέας αναφέρεται στο ∆εύτερο Πόλεmicroο των Μπόερς (ο πρώτος είχετελειώσει πριν γεννηθεί ο Τόλκιν) στον οποίο οι δύο ανεξάρτητες δηmicroοκρατίεςτου Τράνσβααλ και του Ελεύθερου Κράτους της Οράγγης πολέmicroησαν microε τον αγ-γλικό αποικιακό στρατό Τελικά τα κράτη αυτά προσαρτήθηκαν στη ΒρετανικήΑυτοκρατορία (ΣτΜ)

21

σmicroένες οικονοmicroικές δυνατότητες Σύντοmicroα οι τρεις τους microετακό-microισαν στο Σέαρχολ όπου το κλίmicroα ήταν πολύ πιο υγιεινό Tοκαινούργιο τους σπίτι στην οδό Γκρέισγουελ 5 ήταν microια όmicroορ-φη και ευρύχωρη αγροικία η οποία microοιραζόταν microια microεσοτοιχίαmicroε microια άλλη Bρισκόταν σχεδόν απέναντι από τη λίmicroνη τουΥδρόmicroυλου του Σέαρχολ κάπου ένα microίλι νότια από την πόλητου Μπέρmicroιγχαmicro Αν και ήταν τόσο κοντά στη microητρόπολη ταυ-τόχρονα βρισκόταν στην καρδιά του αγροτικού ΓουορστερσάιρKαθώς υπήρχαν microόνο άλογα και κάρα ήταν ένα microέρος laquoπολύπαλιά τότε που υπήρχε λιγότερος θόρυβος και περισσότεροπράσινοraquo (για να χρησιmicroοποιήσουmicroε την περιγραφή που δίνει οΤόλκιν για το Σάιρ της Μέσης Γης στο Χόmicroπιτ) Η Μέιmicroπελ ηοποία ήταν microια πολύ χαρισmicroατική και επινοητική γυναίκα εκ-παίδευσε η ίδια τα αγόρια της microέχρι να ενταχθούν στη δηmicroόσιαεκπαίδευση Μεταξύ άλλων η Μέιmicroπελ έmicroαθε τον Ρόναλντ ναδιαβάζει και αργότερα τον microύησε στην καλλιγραφία στο σχέ-διο στα λατινικά στα γαλλικά στο πιάνο (ανεπιτυχώς) και στηβοτανολογία

Το ήσυχο χωριό Γουορστερσάιρ (που αργότερα αποτέλεσετmicroήmicroα του Γουορικσάιρ εξαιτίας αλλαγών στα σύνορα των διοι-κητικών περιφερειών) έγινε σύντοmicroα για τον Ρόναλντ το πιοαγαπηmicroένο microέρος το οποίο συνέδεσε microε αναmicroνήσεις από τηmicroητέρα του που έmicroελλε να χάσει τόσο σύντοmicroα laquoΤο Σάιρ microοιά-ζει πάρα πολύ microε τον κόσmicroο microέσα στον οποίο άρχισα για πρώτηφορά να αντιλαmicroβάνοmicroαι τα πράγmicroατα Αν το πρώτο σου χρι-στουγεννιάτικο δέντρο είναι ένας καχεκτικός ευκάλυπτος καιαν συνήθως σε βασανίζουν η ζέστη και η άmicromicroος ndash τότε ακρι-βώς στην ηλικία που η φαντασία σου αρχίζει να αναπτύσσεταιτο να βρεθείς ξαφνικά σε ένα ήρεmicroο χωριό του Γουορικσάιρ θε-ωρώ πως σου γεννά microια ιδιαίτερη αγάπη για την ύπαιθρο της

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

22

κεντρικής Αγγλίας κύρια χαρακτηριστικά της οποίας είναι ταόmicroορφα βότσαλα οι φτελιές τα ήσυχα ποταmicroάκια κλπ καιασφαλώς οι άνθρωποί τηςraquo3 Τα χωριατόπουλα κορόιδευαν τονmicroικρό Τόλκιν για τα microακριά microαλλιά του (που ήταν τότε της microό-δας για τα αγόρια της microέσης αστικής τάξης)

Ο Υδρόmicroυλος του Σέαρχολ εντυπώθηκε ιδιαίτερα στη φα-ντασία του Ρόναλντ laquoYπήρχε ένας παλιός microύλος που πραγmicroατι-κά άλεθε καλαmicroπόκι στον οποίο δούλευαν δύο microυλωνάδες microιαmicroεγάλη λίmicroνη όπου κολυmicroπούσαν κύκνοι ένας λάκκος microε άmicromicroοmicroία υπέροχη κοιλάδα microε λουλούδια microερικά αγροτόσπιτα παλιάςαρχιτεκτονικής και λίγο πιο microακριά ένα ποταmicroάκι microε ένανακόmicroη microύλοraquo4 Ο Υδρόmicroυλος του Σέαρχολ ήταν ένας παλιόςπλίνθινος microύλος microε microια ψηλή καmicroινάδα Αν και λειτουργούσε microεατmicroοmicroηχανή ένα ποταmicroάκι κυλούσε ακόmicroα κάτω από το microεγά-λο τροχό του Ο microύλος microε τον τροmicroακτικό γιο του microυλωνά έκα-νε microεγάλη εντύπωση στον Ρόναλντ αλλά και στον Χίλαρι

Ο Ρόναλντ και ο microικρότερος αδελφός του είχαν δώσει στογιο του microυλωνά το παρατσούκλι laquoΛευκός ∆ράκοςraquo Ο Χίλαριθυmicroόταν έναν αγρότη microε το παρατσούκλι laquoΜαύρος ∆ράκοςraquo οοποίος τροmicroοκρατούσε τα παιδιά της περιοχής (Κάποτε κυνή-γησε τον Ρόναλντ επειδή microάζευε microανιτάρια) Σε microια επιστολήπου έγραψε πολλά χρόνια αργότερα ο Τόλκιν microιλάει για τογέρο microυλωνά και το γιο του οι οποίοι του προκαλούσαν δέοςόταν ήταν microικρός Σε microια άλλη επιστολή του γράφει πως έζησετα παιδικά του χρόνια laquoΣτο ldquoΣάιρrdquo σε microια εποχή πριν απότην έλευση των microηχανώνraquo Πρόσθετε επίσης πως στην πραγ-

T Z P P T O sect K I N

Στο πρωτότυπο laquoοgreraquo laquoδράκοςraquo microε τη σηmicroασία microε την οποία συναντάται στηνεοελληνική παράδοση δηλαδή microυθικό τέρας microε microορφή ανθρώπου που συχνάείναι ανθρωποφάγο (ΣτΜ)

23

microατικότητα ήταν και ο ίδιος ένα χόmicroπιτ σε όλα εκτός από τοmicroέγεθος Όπως και στα χόmicroπιτ του άρεσαν οι κήποι τα δέ-ντρα και τα χωράφια που δουλεύονταν ακόmicroα microε τα χέρια Κά-πνιζε κι αυτός πίπα και του άρεσαν τα απλά φαγητά Σταάχαρα χρόνια των microέσων του εικοστού αιώνα όταν οι ιστορίεςτου άρχισαν να γίνονται δηmicroοφιλείς τολmicroούσε να φοράει φα-νταχτερά γιλέκα Του άρεσαν τα microανιτάρια που microπορούσε ναβρει κανείς στα χωράφια καθώς και να εκφράζει τη microάλλονστοιχειώδη αίσθηση χιούmicroορ που διέθετε το οποίο microερικοίέβρισκαν κουραστικό Είχε επίσης γράψει πως ως ενήλικος πή-γαινε για ύπνο αργά και αν microπορούσε ξυπνούσε επίσης αργάΌπως και στα χόmicroπιτ δεν του άρεσαν τα ταξίδια Στον Άρχο-ντα των ∆αχτυλιδιών γράφει για ένα microύλο στο Χόmicroπιτον κοντάΣτο Νερό τον οποίο γκρέmicroισαν και αντικατέστησαν microε ένατούβλινο κτίριο που ρύπαινε τόσο την ατmicroόσφαιρα όσο και τοποτάmicroι Υπάρχει microια οmicroοιότητα ανάmicroεσα στη θέα από τοναγροτικό δρόmicroο στον οποίο ζούσε η οικογένεια στο Σέαρχολmicroε το microύλο στα δεξιά και σε microια λεπτοmicroερή απεικόνιση τουΧόmicroπιτον που σχεδίασε ο Τόλκιν για το Χόmicroπιτ τον πρόδροmicroοτου Άρχοντα των ∆αχτυλιδιών

Ο Υδρόmicroυλος του Σέαρχολ γλίτωσε από το τούβλινο τσου-νάmicroι της αστικής εξάπλωσης του Μπέρmicroιγχαmicro και τώρα πλέονδιατηρείται ως αξιοθέατο Οι επισκέπτες microπορούν να ρίξουνέτσι microια φευγαλέα microατιά στον κόσmicroο της παιδικής ηλικίας τουΤόλκιν αλλά και να δουν από κοντά ένα σηmicroαντικό ιστορικόmicroνηmicroείο της Bιοmicroηχανικής Eπανάστασης η οποία άλλαξε τονκόσmicroο Η microεγάλη βαθιά λίmicroνη την οποία ο Ρόναλντ και ο Χί-λαρι γνώριζαν τόσο καλά βρίσκεται εκεί το ίδιο και ο microύλοςmicroε την ψηλή του καmicroινάδα ακόmicroα αναγνωρίσιmicroα έπειτα απότόσο καιρό Εκεί κοντά ως ένδειξη αναγνώρισης της προσφο-

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

24

ράς του Τόλκιν υπάρχει το Πάρκο της Χώρας του Σάιρ και οΒάλτος του Μόζλι εmicroπνευσmicroένα ενδεχοmicroένως από το Παλιό∆άσος στην άκρη του Σάιρ όπως παρουσιάζεται στον Άρχοντατων ∆αχτυλιδιών

Ίσως την ίδια περίπου περίοδο να γεννήθηκε microέσα στην ορ-γιάζουσα φαντασία του Ρόναλντ και ένα άλλο σηmicroαντικό στοι-χείο το επαναλαmicroβανόmicroενο όνειρό του σχετικά microε ένα microεγάλοκατακλυσmicroό ένα πράσινο κύmicroα που θα σάρωνε όλες τις χώρεςΤελικά ύστερα από microια microακρά περίοδο κυοφορίας η ανάmicroνη-ση εκείνου του ονείρου ενσωmicroατώθηκε στον ίδιο φανταστικόκόσmicroο του οποίου το Σάιρ αποτελούσε τmicroήmicroα στη Μέση ΓηΤο όνειρο microεταmicroορφώθηκε στη φανταστική αφήγηση του Τόλ-κιν σχετικά microε την καταστροφή της Νούmicroενορ της δικής τουπαραλλαγής πάνω στην πανάρχαιη ιστορία της βυθισmicroένηςηπείρου Ατλαντίδας

Το 1900 πέντε χρόνια αφότου έφυγε από την Αφρική οΡόναλντ ξεκίνησε τη φοίτησή του στο Σχολείο Κινγκ Έντου-αρντ το καλύτερο σχολείο microέσης εκπαίδευσης στο Μπέρmicroιγ-χαmicro το οποίο τότε βρισκόταν κοντά στο Σταθmicroό Νιου Στριτστο κέντρο της πόλης Τα δίδακτρα τα πλήρωνε ένας θείοςτου Τα κτίρια του σχολείου (τα οποία έχουν πλέον κατεδαφι-στεί) έφεραν τη σφραγίδα του αρχιτέκτονά τους σερ ΤσαρλςΜπάρι ο οποίος σχεδίασε επίσης το σηmicroερινό Κοινοβούλιοστο Λονδίνο Την ίδια περίοδο η Μέιmicroπελ Τόλκιν και η αδελ-φή της Μέι ασπάστηκαν το δόγmicroα της Ρωmicroαιοκαθολικής Εκ-κλησίας παρά την έντονη αντίδραση του ουνιτάριου πατέρατους και των εξ αγχιστείας συγγενών της Mέιmicroπελ οι οποίοι

T Z P P T O sect K I N

Οι ουνιτάριοι απορρίπτουν την τριαδικότητα του Θεού και θεωρούν τον Ιησούγιο ή προφήτη του ενός και microοναδικού Θεού (ΣτΜ)

25

ήταν βαπτιστές Έπαψαν να στηρίζουν οικονοmicroικά τη Mέι-microπελ βυθίζοντάς την έτσι σε ακόmicroη microεγαλύτερη ανέχεια Μη-τέρα και γιοι microετακόmicroισαν από την αγροτική κατοικία τους σεένα σπίτι στο προάστιο Μόζλι ώστε να βρίσκονται πιο κοντάστο Παρεκκλήσιο του Μπέρmicroιγχαmicro στο Ετζmicroπάστον Το Πα-ρεκκλήσιο είχε ιδρυθεί από τον καρδινάλιο Νιούmicroαν κατά τηδεκαετία του 1850 και έγινε η πνευmicroατική εστία της Μέιmicroπελη οποία είχε προηγουmicroένως εκκλησιαστεί σε άλλους πλησιέ-στερους στο σπίτι της ρωmicroαιοκαθολικούς ναούς Ο οραmicroατι-στής Τζον Χένρι Νιούmicroαν (1801-1890) έκανε πολλά για ναδώσει νέα πνοή στο ρωmicroαιοκαθολικισmicroό συνεισφέροντας στο∆όγmicroα αυτό τις οξφορδιανές γνώσεις του τη φαντασία και τοελεύθερο πνεύmicroα του Το Μόζλι βρισκόταν στη διαδροmicroή τουτραmicro προς το κέντρο της πόλης και έτσι η καθηmicroερινή microετά-βαση του Pόναλντ στο σχολείο ήταν πιο εύκολη

Την επόmicroενη χρονιά η οικογένεια αναγκάστηκε να microετακο-microίσει και πάλι σε ένα σπίτι κοντά στο σταθmicroό Κινγκς Χιθ Πί-σω από το καινούργιο τους σπίτι υπήρχε ένα σιδηροδροmicroικόανάχωmicroα γεmicroάτο αγριολούλουδα και χορτάρι (το οποίο ο Ρό-ναλντ αγαπούσε) Ήταν τότε περίπου εννιά χρόνων και οαδελφός του Χίλαρι γύρω στα επτά Tα αγόρια είχαν συνηθί-σει τον ήχο από το τρίξιmicroο των βαγονιών που κουβαλούσανκάρβουνο τα οποία άραζαν σrsquo ένα σταθmicroό λίγο πιο πέρα απότη σιδηροδροmicroική γραmicromicroή Eκεί αποθήκευαν το κάρβουνο Τατρένα έρχονταν από τα ανθρακωρυχεία της Νότιας Ουαλίαςπάνω από εκατό microίλια microακριά και το κάρβουνο προοριζόταν

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

Στο πρωτότυπο Oratory Έτσι ονοmicroάζεται στο Καθολικό ∆όγmicroα το κτίριο στοοποίο οι πιστοί συγκεντρώνονται για να εκφράσουν τη λατρεία τους στο Θεό∆εν είναι εκκλησία αλλά ένα microεγάλο κτίριο που έχει πολλαπλές χρήσεις (ΣτΜ)

26

για τις ακmicroάζουσες βιοmicroηχανίες του Μπέρmicroιγχαmicro Ο Ρόναλντπαρατηρούσε τα ονόmicroατα στα πλαϊνά των βαγονιών ήταν ου-αλικά ονόmicroατα όπως Μπλεν-Ρόντα Mέρντι Νάντιγκλο καιΤρέντεγκαρ

Στην προαναφερθείσα συνέντευξή του στο BBC το 1971 οΤόλκιν αποκάλυψε πόσο σηmicroαντική ήταν αυτή η επαφή του microετα ουαλικά τοπωνύmicroια Από πολλές απόψεις οι εmicroπειρίες τηςπαιδικής του ηλικίας αποτέλεσαν το σπόρο για τις ιστορίεςπου θα επινοούσε σχετικά microε τον κόσmicroο της Μέσης Γης ένανκόσmicroο κατοικηmicroένο από χόmicroπιτ ξωτικά αλλά και σκοτεινότε-ρα πλάσmicroατα όπως τελώνια και δράκους Ο Τόλκιν εξηγούσετη γοητεία που ασκούσαν πάνω του τα ουαλικά laquoTα ουαλικάανέκαθεν microε έλκυαν microε το ρυθmicroό τους και τον ήχο τους περισ-σότερο από οποιαδήποτε άλλη γλώσσα Παρrsquo όλο που πρωτο-είδα τα ονόmicroατα πάνω σε οχήmicroατα microεταφοράς κάρβουνου πά-ντοτε ήθελα να microάθω τι σήmicroαιναν όλα αυτάraquo Συνέχισε λέγο-ντας πως οι ιστορίες του σχεδόν πάντοτε ξεκινούσαν microε έναόνοmicroα laquo∆ώστε microου ένα όνοmicroα και εγώ θα σας φτιάξω microιαιστορία αντίστροφα microε ότι γίνεται συνήθωςraquo Aνέφερε πωςαπό τις σύγχρονες γλώσσες τα ουαλικά και αργότερα τα φιν-λανδικά αποτέλεσαν τις microεγαλύτερες εmicroπνεύσεις για το γρά-ψιmicroό του συmicroπεριλαmicroβανοmicroένης και της δηmicroιουργίας τουΆρχοντα των ∆αχτυλιδιών Τα ουαλικά microάλιστα ήταν η έmicroπνευ-ση για το ένα από τα δυο κύρια παρακλάδια της γλώσσας τωνξωτικών την οποία δηmicroιούργησε και αυτό είχε ως αποτέλεσmicroαπολλά ονόmicroατα του φανταστικού κόσmicroου της Μέσης Γης να εί-ναι ουαλικής προέλευσης όπως εκείνο της Άργουεν της Πρι-γκίπισσας των Ξωτικών του ποταmicroού Άντουιν του λαού τωνΡοχίρριmicro και του Γκουάιχιρ του γιγάντιου αετού

Αργότερα η οικογένεια Τόλκιν microετακόmicroισε σε ένα απλό σπίτι

T Z P P T O sect K I N

27

στην οδό Όλιβερ σε microια φτωχογειτονιά (τώρα πλέον έχει κατε-δαφιστεί κατά τη διάρκεια της αναβάθmicroισης του κέντρου τηςπόλης) Βρισκόταν στην περιοχή του Ετζmicroπάστον η οποία σεγενικές γραmicromicroές ήταν εύπορη σε microικρή απόσταση από το Πα-ρεκκλήσιο του Μπέρmicroιγχαmicro και κοντά σε microια microεγάλη τεχνητήλίmicroνη Για ένα διάστηmicroα η Μέιmicroπελ πήρε τους γιους της από τοΣχολείο Κινγκ Έντουαρντ και τους έγραψε στο σχολείο τουΠαρεκκλησίου το Σχολείο Σεντ Φίλιπ στο οποίο τα δίδακτραήταν πολύ χαmicroηλότερα Ωστόσο το 1903 ο Ρόναλντ κέρδισεmicroια υποτροφία για το Σχολείο Κινγκ Έντουαρντ που βρισκότανσε απόσταση δύο microιλίων από το σπίτι του στο Ετζmicroπάστον καιξανάρχισε τις σπουδές του εκεί το φθινόπωρο Τα Χριστούγεν-να της ίδιας χρονιάς ο Ρόναλντ πήρε την πρώτη του Θεία Με-τάληψη επισφραγίζοντας microε αυτό τον τρόπο τη θερmicroή του αφο-σίωση στην πίστη της microητέρας του

Στη διάρκεια των χριστουγεννιάτικων διακοπών εκείνης τηςχρονιάς η Μέιmicroπελ έγραψε στην πεθερά της Μέρι Τζέιν Τόλ-κιν εσωκλείοντας κάποια σχέδια του Ρόναλντ και του Χίλαρι

Είχατε πει πως προτιmicroάτε να σας στείλουν τα αγόρια δικάτους σχέδια και όχι να σας αγοράσουν κάτι microε τα χρήmicroατάτους και έτσι ζωγράφισαν αυτά για εσάς Ο Ρόναλντ έκανε τοδικό του [σχέδιο] θαυmicroάσιο φέτος ndash microόλις ολοκληρώθηκε microιαέκθεσή του στην αίθουσα του Πατέρα Φράνσις Εργάστηκεσκληρά από τότε που σταmicroάτησαν τα microαθήmicroατα στο σχολείοστις 16 ∆εκεmicroβρίου το ίδιο κι εγώ για να του βρω καινούργιαθέmicroατα ∆εν έχω βγει έξω σχεδόν ένα microήνα ndash ούτε καν για ναπάω στο Παρεκκλήσιο ndash microα ο υγρός και πνιγηρός καιρός έτσικι αλλιώς microε αποτρέπει Από τότε που ο Ρόναλντ σταmicroάτησετο σχολείο microπορώ τουλάχιστον να ξεκουράζοmicroαι τα πρωινά

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

28

Περνάω ολόκληρες εβδοmicroάδες απόλυτης αϋπνίας η οποία σεσυνδυασmicroό microε το βαρύ κρυολόγηmicroα και την αρρώστια microεέχουν καταβάλει

Βρήκα microια ταχυδροmicroική επιταγή αξίας δύο σελινίων και έξιπενών την οποία στείλατε στα αγόρια πριν από κάmicroποσο και-ρό ndash ένα χρόνο τουλάχιστον ndash και η οποία είχε παραπέσειΠέρασαν όλο το απόγευmicroα στην πόλη ξοδεύοντας αυτά ταχρήmicroατα και λίγα ακόmicroη σε πράγmicroατα που ήθελαν να χαρί-σουν Έκαναν όλες τις χριστουγεννιάτικες αγορές για λογαρια-σmicroό microου Ο Ρόναλντ microπορεί να ταιριάζει τις microεταξωτές φόδρεςή οποιαδήποτε απόχρωση υφάσmicroατος σαν αληθινός laquoπαριζιά-νος microόδιστροςraquo Tου βγαίνει άραγε η κληρονοmicroιά του καλλιτέ-χνη ή του υφασmicroατέmicroπορου

Τα πάει πολύ καλά στο σχολείο ndash ξέρει περισσότερα ελληνι-κά απrsquo όσα λατινικά ξέρω εγώ ndash και λέει πως θα ήθελε να κάνειγερmicroανικά microαζί microου στη διάρκεια των διακοπών αν και αυτήτην περίοδο θα προτιmicroούσα να microείνω ξαπλωmicroένη στο κρεβάτι

Ένας νεαρός και πρόσχαρος κληρικός microαθαίνει τον Ρόναλντνα παίζει σκάκι ndash λέει πως έχει διαβάσει υπερβολικά πολύ οτι-δήποτε θα ταίριαζε σε ένα αγόρι κάτω των δεκαπέντε και δενέχει πια κανένα άλλο κλασικό ανάγνωσmicroα να του προτείνει5

Μέσω της επαφής τους microε το Σχολείο Σεντ Φίλιπ η Μέι-microπελ και οι γιοι της είχαν γνωρίσει τον Πατέρα Φράνσις Εξά-βιερ Μόργκαν ο οποίος ενστερνιζόταν τις απόψεις του καρδι-νάλιου Νιούmicroαν σχετικά microε την εκπαίδευση Ο Φράνσις Μόρ-γκαν ήταν ενοριακός ιερέας αποσπασmicroένος στο Παρεκκλήσιο

T Z P P T O sect K I N

Ο παππούς της Μέιmicroπελ ήταν υφασmicroατέmicroπορος Είχε δική του επιχείρηση ηοποία τελικά πτώχευσε (ΣτΜ)

29

και είχε υπηρετήσει υπό τις εντολές του Νιούmicroαν Ο πατέραςΦράνσις πρόσφερε φιλία συmicroβουλές και χρήmicroατα στη χήρακαι στα ορφανά Καθώς τα αγόρια ήταν φιλάσθενα και η microητέ-ρα παρουσίασε σακχαρώδη διαβήτη το 1904 κατόρθωσε τελι-κά να τους στεγάσει σε microια όmicroορφη αγροικία του Παρεκκλη-σίου Η αγροικία Γουντσάιντ6 βρισκόταν κοντά στο αγροτικόκαταφύγιο του Παρεκκλησίου στο γειτονικό χωριό Ρέντναλστην καρδιά της υπαίθρου του Γουορστερσάιρ πάνω στουςΛόφους Λίκι Το τοπίο έmicroοιαζε microε εκείνο του Σέαρχολ και εν-θουσίασε και τους τρεις Όmicroως παρά το ιδανικό περιβάλλονη υγεία της Μέιmicroπελ συνέχισε να επιδεινώνεται αναγκάζονταςτον πατέρα Φράνσις να αναζητήσει βοήθεια για το microεγάλωmicroατων γιων της Ο Ρόναλντ πέρασε το καλοκαιρινό σχολικό τρί-microηνο στο Χόουβ στη νότια ακτή της Αγγλίας microαζί microε τη θείατου Τζέιν Νιβ και το σύζυγό της Έντγουιν ενώ ο Χίλαρι έmicroει-νε microε τους παππούδες του από την πλευρά της microητέρας του

Όταν τα αγόρια επέστρεψαν η Μέιmicroπελ έγραψε στην πε-θερά της laquoΤα αγόρια φαίνονται απίστευτα υγιή σε σύγκριση microετα αδύναmicroα χλοmicroά φαντάσmicroατα τα οποία αποχαιρέτησα πάνωστο τρένο πριν από τέσσερις εβδοmicroάδες Σήmicroερα ο Χίλαριαπόκτησε κοστούmicroι τουίντ και το πρώτο του Ίτον ∆είχνει πε-λώριος Έχουmicroε τέλειο καιρό Τα αγόρια θα σας γράψουν αmicroέ-σως microόλις βρέξει Ποτέ δεν ευχαριστήθηκαν τόσο τις διακοπέςτους ndash microάζεψαν microύρτιλλα ήπιαν τσάι στα χωράφια πέταξανχαρταετό microε τον πατέρα Φράνσις ζωγράφισαν και αναρριχή-θηκαν στα δέντραraquo7

H υγεία της Μέιmicroπελ δε σηmicroείωσε κάποια βελτίωση και ο

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

Kοντό αντρικό σακάκι microε microεγάλα πέτα το οποίο αρχικά ήταν microέρος από τηστολή των σπουδαστών του κολεγίου Ίτον (ΣτΜ)

30

Ρόναλντ ξανάρχισε το σχολείο microετά τις καλοκαιρινές διακο-πές Για να πάει στο microάθηmicroά του έπαιρνε το τρένο αφούπροηγουmicroένως είχε περπατήσει περισσότερο από ένα microίλιώσπου να φτάσει στο σταθmicroό Έφευγε από το σπίτι νωρίς καιεπέστρεφε αργά και ο Χίλαρι microερικές φορές τον περίmicroενεστην εξώπορτα κρατώντας microια λάmicroπα Η Μέιmicroπελ πέθανεστην αγροικία Γουντσάιντ microερικούς microήνες αργότερα στις 14Νοεmicroβρίου 1904 υποκύπτοντας στο διαβήτη για τον οποίοεκείνη την εποχή δεν υπήρχε θεραπεία Την έθαψαν στο κοι-microητήριο της Καθολικής Εκκλησίας του Αγίου Πέτρου στοΜπροmicroσγκρόουβ και στον τάφο της τοποθετήθηκε ένας σταυ-ρός παρόmicroοιος microε εκείνους που έβαζαν στους τάφους των ιερέ-ων του Παρεκκλησίου Το θέαmicroα των δύο microικρών ορφανώνmicroπροστά στον τάφο θα πρέπει να ράγισε τις καρδιές των παρι-σταmicroένων στην κηδεία Χρόνια αργότερα ο Ρόναλντ θυmicroότανlaquoΣτάθηκα microάρτυρας (χωρίς να πολυκαταλαβαίνω) της ηρωικήςκαρτερίας και του πρόωρου θανάτου microέσα σε βαθιά φτώχειατης microητέρας microου της γυναίκας η οποία microε οδήγησε στην Εκ-κλησία ∆έχτηκα την εκπληκτική φιλανθρωπία του πατέραΜόργκαν Όmicroως είχα ερωτευτεί τη Θεία Μετάληψη εξαρ-χήςraquo

Ο Ρόναλντ θυmicroόταν τη microητέρα του ως microια πολύ χαρισmicroατι-κή όmicroορφη και έξυπνη γυναίκα Θεωρούσε πως είχε νιώσειβαθιά microέσα της τον πόνο και τη θλίψη Πίστευε ακράδανταπως ο πρόωρος θάνατός της σε ηλικία τριάντα τεσσάρωνετών είχε επέλθει εξαιτίας της laquoκαταδίωξηςraquo της ρωmicroαιοκαθο-λικής πίστης της από τους προτεστάντες συγγενείς Μπορείκανείς να φανταστεί πόσο πολύ επηρέασε ο θάνατός της ταδυο αδέλφια καθώς microάλιστα συνέβη microετά την επίσης πρόωρηαπώλεια του πατέρα τους Πολύ αργότερα ο Τόλκιν έγραφε

T Z P P T O sect K I N

31

laquoΣτη microητέρα microου η οποία microε δίδασκε η ίδια (microέχρι να πάρωυποτροφία) χρωστώ την αγάπη microου για τη γλωσσολογία ειδι-κά για τις γερmicroανικές γλώσσες και για το ροmicroάντζοraquo Με τηλέξη laquoροmicroάντζοraquo (romance) ο Τόλκιν εννοούσε την πεζογρα-φία και την ποίηση η οποία παρέπεmicroπε σε άλλους κόσmicroουςκαι η οποία επηρέαζε τη φαντασία microέσα από τα άγνωστα καιθαυmicroαστά χαρακτηριστικά των κόσmicroων αυτών Η γλωσσολογίαήταν το γνωστικό και ακαδηmicroαϊκό πεδίο που επέλεξε το οποίοαργότερα επρόκειτο να διδάξει στην Οξφόρδη αλλά και για τοοποίο θα συνέγραφε αφού προηγουmicroένως απόκτησε βαθιάγνώση Είναι ένας γνωστικός κλάδος που εξετάζει την ιστορίατόσο microιας γλώσσας όσο και της λογοτεχνίας της χωρίς ναεστιάζεται microόνο στην πρώτη ή microόνο στη δεύτερη Ο Τόλκινεξελίχθηκε σε microεγαλοφυΐα στο συγκεκριmicroένο τοmicroέα όπως πριναπό αυτόν ο Τζέικοmicroπ Γκριmicro και ο αδελφός του Βίλχελmicro έγι-ναν διάσηmicroοι για τη συλλογή λαϊκών ιστοριών και παραmicroυθιών

Από τα νεανικά του χρόνια ο Ρόναλντ Τόλκιν έτρεφε microεγά-λη εκτίmicroηση για τη microητέρα του και τον πατέρα του Η απώλειάτους επηρέασε έντονα την αίσθηση της ταυτότητάς του microεπολλούς διαφορετικούς τρόπους Το πατρικό όνοmicroα της microητέ-ρας του ήταν Σάφιλντ και ο Ρόναλντ διέκρινε microια αντίθεσηανάmicroεσα στους Τόλκιν και στους Σάφιλντ και ταυτιζόταν σταπερισσότερα ζητήmicroατα microε τη δεύτερη οικογένεια Οι Τόλκινπολλές γενιές πριν από τη δική του γέννηση είχαν έρθει στηνΑγγλία ως Γερmicroανοί microετανάστες και το όνοmicroα έγινε αιτία ναδηmicroιουργηθούν οικογενειακοί microύθοι σχετικά microε την προέλευσήτου όπως συmicroβαίνει συχνά σε παρόmicroοιες περιπτώσεις Μιαιστορία που άρεσε στον Ρόναλντ ήταν αυτή που έλεγε πως τοόνοmicroα προερχόταν από ένα παρατσούκλι που είχε δοθεί σε κά-ποιον πρόγονό του tollkuumlhn laquoαπερίσκεπτοςraquo [Στο ηmicroιτελές

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

32

έργο του laquoThe Notion Club Papersraquo ο ίδιος ο Τόλκιν είδε δώ-σει στον εαυτό του ένα άλλο φανταστικό όνοmicroα εκείνο τουlaquoΚαθηγητή Ράσmicroπολντ Παράτολmicroου)] Στις πιο πρόσφατεςγενιές οι Τόλκιν ήταν κατασκευαστές πιάνων και είχαν αντι-microετωπίσει οικονοmicroικές δυσκολίες Αντίθετα θεωρούσε πως οιΣάφιλντ ήταν βέροι Άγγλοι microε καταγωγή από την περιοχήΊβσαmicro του Γουορστερσάιρ Καθώς το microέρος βρισκόταν στα ∆υ-τικά Μίντλαντς οι Σάφιλντ ανήκαν σε microια περιοχή που ο Τόλ-κιν επρόκειτο να αγαπήσει για τις διαλέκτους και τη γεωγρα-φία της Η microητέρα του η Μέιmicroπελ αντιπροσώπευε γιrsquo αυτόνότι πιο καλό διέθετε η οικογένεια Σάφιλντ Όπως έγραφε οίδιος laquoΑν και Τόλκιν στο όνοmicroα είmicroαι ένας Σάφιλντ στα γού-στα στα χαρίσmicroατα και στην ανατροφήraquo Το Γουορστερσάιρόπως αντιπροσωπευόταν από το Σέαρχολ ήταν γιrsquo αυτόν ηιδιαίτερη πατρίδα του laquoΟποιαδήποτε γωνιά αυτής της περιο-χής (ανεξάρτητα από το πόσο όmicroορφη ή άθλια) είναι για microένακατά έναν ακαθόριστο τρόπο ldquoπατρίδαrdquo όπως δεν είναι κανέ-να άλλο microέρος του κόσmicroουraquo Η αίσθηση της διαφοράς microεταξύτης κληρονοmicroιάς του από τους Τόλκιν και εκείνης από τουςΣάφιλντ τονιζόταν ακόmicroη περισσότερο από την προσχώρησητης Μέιmicroπελ στο ρωmicroαιοκαθολικισmicroό Οι Τόλκιν ήταν προτε-στάντες (όπως ήταν και οι Σάφιλντ) αλλά φαίνεται πως η νέαπίστη της microητέρας ήταν για το γιο η πεmicroπτουσία της Αγγλίαςκαι των ∆υτικών Μίντλαντς καθώς είχε τις ρίζες της στη microακράmicroεσαιωνική περίοδο Οι δικές του ρωmicroαιοκαθολικές πεποιθή-σεις ήταν έντονα συνδεδεmicroένες microε τη microητέρα του σε όλη τηδιάρκεια της ζωής του

T Z P P T O sect K I N

18

ρίες του microεγαλύτερη από τις οποίες ήταν η Ουνγκόλιαντ τοαρχαίο πλάσmicroα που κατάπιε το φως του κόσmicroου στην πρώτηεποχή της Μέσης Γης και ασφαλώς η απόγονός της η Σέλο-microπ την οποία τα χόmicroπιτ Φρόντο και Σαmicro συνάντησαν στο επι-κίνδυνο ταξίδι τους microέσα στη σκιερή χώρα της Μόρντορ τοβασίλειο του Σκοτεινού Άρχοντα Σάουρον

Όmicroως πέρα από αυτούς τους κινδύνους που διέτρεχε ο Ρό-ναλντ η Μέιmicroπελ ανησυχούσε για την υγεία του παιδιού λόγωτης αποπνικτικής ζέστης που επικρατούσε κατά το microεγαλύτεροmicroέρος του έτους αλλά και της σκόνης που ερχόταν από τηνανεmicroοδαρmicroένη πεδιάδα H έγνοια της Μέιmicroπελ έγινε microεγαλύ-τερη ακόmicroη καθώς ο Άρθουρ δεν έδειχνε καmicroιά διάθεση να επι-στρέψουν στην Αγγλία Ήταν πλέον ολοφάνερο για εκείνηπως ο σύζυγός της δεν επιθυmicroούσε ούτε καν microια περίοδο δια-κοπών στην Αγγλία παρrsquo όλο που η τράπεζα του όφειλε microιαάδεια Αντίθετα microε τη Μέιmicroπελ ο Άρθουρ αισθανόταν πωςβρισκόταν στο στοιχείο του στην Αφρική καθώς αντιmicroετώπιζετη microεγάλη πρόκληση να αυξήσει την πελατεία της τράπεζαςmicroέσα στο αφιλόξενο περιβάλλον της χώρας των Μπόερς οπληθυσmicroός της οποίας στην πλειονότητά του αντιπαθούσετους Βρετανούς Η σύζυγός του ένιωσε φόβο όταν διάβασε τηνεπιστολή που ο Άρθουρ έστειλε κάποια φορά στον πατέρατου στο Μπέρmicroιγχαmicro laquoΝοmicroίζω πως θα τα καταφέρω καλά σεαυτό τον τόπο και δε σκέφτοmicroαι να επιστρέψω για microόνιmicroηεγκατάσταση στην Αγγλίαraquo Ύστερα η ίδια η Μέιmicroπελ ανα-

T Z P P T O sect K I N

Μπόερς (=αγρότες) ονοmicroάζονταν οι απόγονοι των πρώτων Ολλανδών οι οποί-οι εποίκισαν το 18ο αιώνα αρχικά το ακρωτήριο της Νότιας Αφρικής και αργότε-ρα το εσωτερικό της Emicroπλέχτηκαν σε δύο πολέmicroους microε τη Bρετανική Aυτοκρα-τορία οι οποίοι έmicroειναν γνωστοί ως Πόλεmicroοι των Mπόερς (ΣτΜ)

19

γκάστηκε να διώξει από το microυαλό της τις σκέψεις για microια επί-σκεψη στην πατρίδα ήταν έγκυος στο δεύτερο γιο της τον Χί-λαρι ο οποίος γεννήθηκε στις 17 Φεβρουαρίου 1894

Ο Χίλαρι αποδείχτηκε πιο σκληροτράχηλος από το microεγαλύ-τερο αδελφό του που γινόταν ολοένα και πιο ασθενικός σrsquo εκεί-νο το τραχύ κλίmicroα Το ζευγάρι κατάλαβε πως η ανελέητη ζέστηεπιδρούσε αρνητικά στην υγεία του Ρόναλντ Η Μέιmicroπελ ήταναπελπισmicroένη Το Νοέmicroβρη του 1894 πήρε τον Ρόναλντ καιτον Χίλαρι ο οποίος ήταν ακόmicroα βρέφος και έmicroειναν σε έναπαραλιακό microέρος όπου το κλίmicroα ήταν πιο ήπιο κοντά στοΚέιπ Τάουν εκατοντάδες microίλια microακριά από το σπίτι τους Χρό-νια αργότερα ο Ρόναλντ microπορούσε να ανακαλέσει αmicroυδρέςαναmicroνήσεις ενός ατέλειωτου ταξιδιού microε τρένο και microιας microεγά-λης αmicromicroώδους παραλίας Kάποτε σε microια συνέντευξή του στοραδιοφωνικό σταθmicroό του BBC είχε πει laquoΘυmicroάmicroαι να κάνωmicroπάνιο στον Ινδικό Ωκεανό πριν ακόmicroα κλείσω τα δύο microου χρό-νιαraquo2 Όταν λίγες ηmicroέρες αργότερα η Μέιmicroπελ επέστρεψε microε ταπαιδιά στο Μπλουmicroφοντέιν ο Άρθουρ κανόνισε το ταξίδι τουςστην Αγγλία Όπως της είπε ο ίδιος θα ερχόταν αργότερα OΡόναλντ θυmicroόταν τον πατέρα του να γράφει laquoΑ Ρ Τόλκινraquo πά-νω στο ταξιδιωτικό microπαούλο τους καθώς η Μέιmicroπελ και τα παι-διά ετοιmicroάζονταν να φύγουν ndash το microπαούλο αυτό ο Ρόναλντ τοκράτησε στα χρόνια που ακολούθησαν ως πολύτιmicroο ενθύmicroιο ndashκι αυτή η ανάmicroνηση ήταν η τελευταία που είχε από τον πατέρατου Σε microια ηmicroιτελή ιστορία που έγραψε σχεδόν microισό αιώνα αρ-γότερα microε τίτλο laquoThe Notion Club Papersraquo (laquoΤα Έγγραφα τηςΛέσχης των Εννοιώνraquo) έδωσε στον εαυτό του το φανταστικόόνοmicroα laquoΤζον Άρθουρσονraquo

Ενώ ο Άρθουρ έmicroεινε πίσω απορροφηmicroένος από τις επαγ-γελmicroατικές του υποχρεώσεις η Μέιmicroπελ και τα παιδιά ταξίδε-

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

20

ψαν προς την Αγγλία στις αρχές Απριλίου 1895 Τον πρώτοκαιρό οι τρεις τους έmicroειναν microαζί microε τους γονείς της Μέιmicroπελκαι microία από τις αδελφές της την Τζέιν στο σπίτι της οικογέ-νειας στην οδό Άσφιλντ στο Κινγκς Χιθ του Μπέρmicroιγχαmicro ΟΡόναλντ microπερδεύτηκε από αυτή την αλλαγή και microερικές φορέςπερίmicroενε να δει τη βεράντα του σπιτιού τους στο Μπλουmicroφο-ντέιν να προεξέχει από το σπίτι των Σάφιλντ Πολλά χρόνιααργότερα ανακαλούσε στη microνήmicroη του laquoΘυmicroάmicroαι ακόmicroα να κα-τεβαίνω το δρόmicroο στο Μπέρmicroιγχαmicro και να αναρωτιέmicroαι τι είχεγίνει ο microεγάλος εξώστης και το microπαλκόνιraquo Επίσης καινούργιοκαι παράξενο του φαινόταν το πρώτο αληθινό χριστουγεννιά-τικο δέντρο που αντίκριζε έπειτα από laquoτόσα χρόνια παραmicroο-νής στη στέρφα ζεστή χώραraquo

Στη διάρκεια αυτής της επίσκεψης και ενώ οι τρεις τουςετοιmicroάζονταν να επιστρέψουν στη Nότια Αφρική ο Άρθουρπροσβλήθηκε από ρευmicroατικό πυρετό και στη συνέχεια πέθανεαιφνίδια έπειτα από ακατάσχετη αιmicroορραγία Ήταν microόλιςτριάντα εννιά χρόνων Θάφτηκε microερικές ηmicroέρες microετά το θάνα-τό του στις 15 Φεβρουαρίου 1896 στο αγγλικανικό κοιmicroητή-ριο του Μπλουmicroφοντέιν Ο θάνατός του έκλεισε το κεφάλαιοτης ζωής των Τόλκιν στη Νότια Αφρική Eξαιτίας αυτού τουγεγονότος πάντως η οικογένεια δεν πρόλαβε να ζήσει τηναναστάτωση που προκάλεσε ο Πόλεmicroος των Μπόερς ο οποίοςξεκίνησε ύστερα από λίγα χρόνια (1899-1902)

Η Μέιmicroπελ ήταν τώρα microια microητέρα microόνη microε πολύ περιορι-

T Z P P T O sect K I N

Ο συγγραφέας αναφέρεται στο ∆εύτερο Πόλεmicroο των Μπόερς (ο πρώτος είχετελειώσει πριν γεννηθεί ο Τόλκιν) στον οποίο οι δύο ανεξάρτητες δηmicroοκρατίεςτου Τράνσβααλ και του Ελεύθερου Κράτους της Οράγγης πολέmicroησαν microε τον αγ-γλικό αποικιακό στρατό Τελικά τα κράτη αυτά προσαρτήθηκαν στη ΒρετανικήΑυτοκρατορία (ΣτΜ)

21

σmicroένες οικονοmicroικές δυνατότητες Σύντοmicroα οι τρεις τους microετακό-microισαν στο Σέαρχολ όπου το κλίmicroα ήταν πολύ πιο υγιεινό Tοκαινούργιο τους σπίτι στην οδό Γκρέισγουελ 5 ήταν microια όmicroορ-φη και ευρύχωρη αγροικία η οποία microοιραζόταν microια microεσοτοιχίαmicroε microια άλλη Bρισκόταν σχεδόν απέναντι από τη λίmicroνη τουΥδρόmicroυλου του Σέαρχολ κάπου ένα microίλι νότια από την πόλητου Μπέρmicroιγχαmicro Αν και ήταν τόσο κοντά στη microητρόπολη ταυ-τόχρονα βρισκόταν στην καρδιά του αγροτικού ΓουορστερσάιρKαθώς υπήρχαν microόνο άλογα και κάρα ήταν ένα microέρος laquoπολύπαλιά τότε που υπήρχε λιγότερος θόρυβος και περισσότεροπράσινοraquo (για να χρησιmicroοποιήσουmicroε την περιγραφή που δίνει οΤόλκιν για το Σάιρ της Μέσης Γης στο Χόmicroπιτ) Η Μέιmicroπελ ηοποία ήταν microια πολύ χαρισmicroατική και επινοητική γυναίκα εκ-παίδευσε η ίδια τα αγόρια της microέχρι να ενταχθούν στη δηmicroόσιαεκπαίδευση Μεταξύ άλλων η Μέιmicroπελ έmicroαθε τον Ρόναλντ ναδιαβάζει και αργότερα τον microύησε στην καλλιγραφία στο σχέ-διο στα λατινικά στα γαλλικά στο πιάνο (ανεπιτυχώς) και στηβοτανολογία

Το ήσυχο χωριό Γουορστερσάιρ (που αργότερα αποτέλεσετmicroήmicroα του Γουορικσάιρ εξαιτίας αλλαγών στα σύνορα των διοι-κητικών περιφερειών) έγινε σύντοmicroα για τον Ρόναλντ το πιοαγαπηmicroένο microέρος το οποίο συνέδεσε microε αναmicroνήσεις από τηmicroητέρα του που έmicroελλε να χάσει τόσο σύντοmicroα laquoΤο Σάιρ microοιά-ζει πάρα πολύ microε τον κόσmicroο microέσα στον οποίο άρχισα για πρώτηφορά να αντιλαmicroβάνοmicroαι τα πράγmicroατα Αν το πρώτο σου χρι-στουγεννιάτικο δέντρο είναι ένας καχεκτικός ευκάλυπτος καιαν συνήθως σε βασανίζουν η ζέστη και η άmicromicroος ndash τότε ακρι-βώς στην ηλικία που η φαντασία σου αρχίζει να αναπτύσσεταιτο να βρεθείς ξαφνικά σε ένα ήρεmicroο χωριό του Γουορικσάιρ θε-ωρώ πως σου γεννά microια ιδιαίτερη αγάπη για την ύπαιθρο της

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

22

κεντρικής Αγγλίας κύρια χαρακτηριστικά της οποίας είναι ταόmicroορφα βότσαλα οι φτελιές τα ήσυχα ποταmicroάκια κλπ καιασφαλώς οι άνθρωποί τηςraquo3 Τα χωριατόπουλα κορόιδευαν τονmicroικρό Τόλκιν για τα microακριά microαλλιά του (που ήταν τότε της microό-δας για τα αγόρια της microέσης αστικής τάξης)

Ο Υδρόmicroυλος του Σέαρχολ εντυπώθηκε ιδιαίτερα στη φα-ντασία του Ρόναλντ laquoYπήρχε ένας παλιός microύλος που πραγmicroατι-κά άλεθε καλαmicroπόκι στον οποίο δούλευαν δύο microυλωνάδες microιαmicroεγάλη λίmicroνη όπου κολυmicroπούσαν κύκνοι ένας λάκκος microε άmicromicroοmicroία υπέροχη κοιλάδα microε λουλούδια microερικά αγροτόσπιτα παλιάςαρχιτεκτονικής και λίγο πιο microακριά ένα ποταmicroάκι microε ένανακόmicroη microύλοraquo4 Ο Υδρόmicroυλος του Σέαρχολ ήταν ένας παλιόςπλίνθινος microύλος microε microια ψηλή καmicroινάδα Αν και λειτουργούσε microεατmicroοmicroηχανή ένα ποταmicroάκι κυλούσε ακόmicroα κάτω από το microεγά-λο τροχό του Ο microύλος microε τον τροmicroακτικό γιο του microυλωνά έκα-νε microεγάλη εντύπωση στον Ρόναλντ αλλά και στον Χίλαρι

Ο Ρόναλντ και ο microικρότερος αδελφός του είχαν δώσει στογιο του microυλωνά το παρατσούκλι laquoΛευκός ∆ράκοςraquo Ο Χίλαριθυmicroόταν έναν αγρότη microε το παρατσούκλι laquoΜαύρος ∆ράκοςraquo οοποίος τροmicroοκρατούσε τα παιδιά της περιοχής (Κάποτε κυνή-γησε τον Ρόναλντ επειδή microάζευε microανιτάρια) Σε microια επιστολήπου έγραψε πολλά χρόνια αργότερα ο Τόλκιν microιλάει για τογέρο microυλωνά και το γιο του οι οποίοι του προκαλούσαν δέοςόταν ήταν microικρός Σε microια άλλη επιστολή του γράφει πως έζησετα παιδικά του χρόνια laquoΣτο ldquoΣάιρrdquo σε microια εποχή πριν απότην έλευση των microηχανώνraquo Πρόσθετε επίσης πως στην πραγ-

T Z P P T O sect K I N

Στο πρωτότυπο laquoοgreraquo laquoδράκοςraquo microε τη σηmicroασία microε την οποία συναντάται στηνεοελληνική παράδοση δηλαδή microυθικό τέρας microε microορφή ανθρώπου που συχνάείναι ανθρωποφάγο (ΣτΜ)

23

microατικότητα ήταν και ο ίδιος ένα χόmicroπιτ σε όλα εκτός από τοmicroέγεθος Όπως και στα χόmicroπιτ του άρεσαν οι κήποι τα δέ-ντρα και τα χωράφια που δουλεύονταν ακόmicroα microε τα χέρια Κά-πνιζε κι αυτός πίπα και του άρεσαν τα απλά φαγητά Σταάχαρα χρόνια των microέσων του εικοστού αιώνα όταν οι ιστορίεςτου άρχισαν να γίνονται δηmicroοφιλείς τολmicroούσε να φοράει φα-νταχτερά γιλέκα Του άρεσαν τα microανιτάρια που microπορούσε ναβρει κανείς στα χωράφια καθώς και να εκφράζει τη microάλλονστοιχειώδη αίσθηση χιούmicroορ που διέθετε το οποίο microερικοίέβρισκαν κουραστικό Είχε επίσης γράψει πως ως ενήλικος πή-γαινε για ύπνο αργά και αν microπορούσε ξυπνούσε επίσης αργάΌπως και στα χόmicroπιτ δεν του άρεσαν τα ταξίδια Στον Άρχο-ντα των ∆αχτυλιδιών γράφει για ένα microύλο στο Χόmicroπιτον κοντάΣτο Νερό τον οποίο γκρέmicroισαν και αντικατέστησαν microε ένατούβλινο κτίριο που ρύπαινε τόσο την ατmicroόσφαιρα όσο και τοποτάmicroι Υπάρχει microια οmicroοιότητα ανάmicroεσα στη θέα από τοναγροτικό δρόmicroο στον οποίο ζούσε η οικογένεια στο Σέαρχολmicroε το microύλο στα δεξιά και σε microια λεπτοmicroερή απεικόνιση τουΧόmicroπιτον που σχεδίασε ο Τόλκιν για το Χόmicroπιτ τον πρόδροmicroοτου Άρχοντα των ∆αχτυλιδιών

Ο Υδρόmicroυλος του Σέαρχολ γλίτωσε από το τούβλινο τσου-νάmicroι της αστικής εξάπλωσης του Μπέρmicroιγχαmicro και τώρα πλέονδιατηρείται ως αξιοθέατο Οι επισκέπτες microπορούν να ρίξουνέτσι microια φευγαλέα microατιά στον κόσmicroο της παιδικής ηλικίας τουΤόλκιν αλλά και να δουν από κοντά ένα σηmicroαντικό ιστορικόmicroνηmicroείο της Bιοmicroηχανικής Eπανάστασης η οποία άλλαξε τονκόσmicroο Η microεγάλη βαθιά λίmicroνη την οποία ο Ρόναλντ και ο Χί-λαρι γνώριζαν τόσο καλά βρίσκεται εκεί το ίδιο και ο microύλοςmicroε την ψηλή του καmicroινάδα ακόmicroα αναγνωρίσιmicroα έπειτα απότόσο καιρό Εκεί κοντά ως ένδειξη αναγνώρισης της προσφο-

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

24

ράς του Τόλκιν υπάρχει το Πάρκο της Χώρας του Σάιρ και οΒάλτος του Μόζλι εmicroπνευσmicroένα ενδεχοmicroένως από το Παλιό∆άσος στην άκρη του Σάιρ όπως παρουσιάζεται στον Άρχοντατων ∆αχτυλιδιών

Ίσως την ίδια περίπου περίοδο να γεννήθηκε microέσα στην ορ-γιάζουσα φαντασία του Ρόναλντ και ένα άλλο σηmicroαντικό στοι-χείο το επαναλαmicroβανόmicroενο όνειρό του σχετικά microε ένα microεγάλοκατακλυσmicroό ένα πράσινο κύmicroα που θα σάρωνε όλες τις χώρεςΤελικά ύστερα από microια microακρά περίοδο κυοφορίας η ανάmicroνη-ση εκείνου του ονείρου ενσωmicroατώθηκε στον ίδιο φανταστικόκόσmicroο του οποίου το Σάιρ αποτελούσε τmicroήmicroα στη Μέση ΓηΤο όνειρο microεταmicroορφώθηκε στη φανταστική αφήγηση του Τόλ-κιν σχετικά microε την καταστροφή της Νούmicroενορ της δικής τουπαραλλαγής πάνω στην πανάρχαιη ιστορία της βυθισmicroένηςηπείρου Ατλαντίδας

Το 1900 πέντε χρόνια αφότου έφυγε από την Αφρική οΡόναλντ ξεκίνησε τη φοίτησή του στο Σχολείο Κινγκ Έντου-αρντ το καλύτερο σχολείο microέσης εκπαίδευσης στο Μπέρmicroιγ-χαmicro το οποίο τότε βρισκόταν κοντά στο Σταθmicroό Νιου Στριτστο κέντρο της πόλης Τα δίδακτρα τα πλήρωνε ένας θείοςτου Τα κτίρια του σχολείου (τα οποία έχουν πλέον κατεδαφι-στεί) έφεραν τη σφραγίδα του αρχιτέκτονά τους σερ ΤσαρλςΜπάρι ο οποίος σχεδίασε επίσης το σηmicroερινό Κοινοβούλιοστο Λονδίνο Την ίδια περίοδο η Μέιmicroπελ Τόλκιν και η αδελ-φή της Μέι ασπάστηκαν το δόγmicroα της Ρωmicroαιοκαθολικής Εκ-κλησίας παρά την έντονη αντίδραση του ουνιτάριου πατέρατους και των εξ αγχιστείας συγγενών της Mέιmicroπελ οι οποίοι

T Z P P T O sect K I N

Οι ουνιτάριοι απορρίπτουν την τριαδικότητα του Θεού και θεωρούν τον Ιησούγιο ή προφήτη του ενός και microοναδικού Θεού (ΣτΜ)

25

ήταν βαπτιστές Έπαψαν να στηρίζουν οικονοmicroικά τη Mέι-microπελ βυθίζοντάς την έτσι σε ακόmicroη microεγαλύτερη ανέχεια Μη-τέρα και γιοι microετακόmicroισαν από την αγροτική κατοικία τους σεένα σπίτι στο προάστιο Μόζλι ώστε να βρίσκονται πιο κοντάστο Παρεκκλήσιο του Μπέρmicroιγχαmicro στο Ετζmicroπάστον Το Πα-ρεκκλήσιο είχε ιδρυθεί από τον καρδινάλιο Νιούmicroαν κατά τηδεκαετία του 1850 και έγινε η πνευmicroατική εστία της Μέιmicroπελη οποία είχε προηγουmicroένως εκκλησιαστεί σε άλλους πλησιέ-στερους στο σπίτι της ρωmicroαιοκαθολικούς ναούς Ο οραmicroατι-στής Τζον Χένρι Νιούmicroαν (1801-1890) έκανε πολλά για ναδώσει νέα πνοή στο ρωmicroαιοκαθολικισmicroό συνεισφέροντας στο∆όγmicroα αυτό τις οξφορδιανές γνώσεις του τη φαντασία και τοελεύθερο πνεύmicroα του Το Μόζλι βρισκόταν στη διαδροmicroή τουτραmicro προς το κέντρο της πόλης και έτσι η καθηmicroερινή microετά-βαση του Pόναλντ στο σχολείο ήταν πιο εύκολη

Την επόmicroενη χρονιά η οικογένεια αναγκάστηκε να microετακο-microίσει και πάλι σε ένα σπίτι κοντά στο σταθmicroό Κινγκς Χιθ Πί-σω από το καινούργιο τους σπίτι υπήρχε ένα σιδηροδροmicroικόανάχωmicroα γεmicroάτο αγριολούλουδα και χορτάρι (το οποίο ο Ρό-ναλντ αγαπούσε) Ήταν τότε περίπου εννιά χρόνων και οαδελφός του Χίλαρι γύρω στα επτά Tα αγόρια είχαν συνηθί-σει τον ήχο από το τρίξιmicroο των βαγονιών που κουβαλούσανκάρβουνο τα οποία άραζαν σrsquo ένα σταθmicroό λίγο πιο πέρα απότη σιδηροδροmicroική γραmicromicroή Eκεί αποθήκευαν το κάρβουνο Τατρένα έρχονταν από τα ανθρακωρυχεία της Νότιας Ουαλίαςπάνω από εκατό microίλια microακριά και το κάρβουνο προοριζόταν

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

Στο πρωτότυπο Oratory Έτσι ονοmicroάζεται στο Καθολικό ∆όγmicroα το κτίριο στοοποίο οι πιστοί συγκεντρώνονται για να εκφράσουν τη λατρεία τους στο Θεό∆εν είναι εκκλησία αλλά ένα microεγάλο κτίριο που έχει πολλαπλές χρήσεις (ΣτΜ)

26

για τις ακmicroάζουσες βιοmicroηχανίες του Μπέρmicroιγχαmicro Ο Ρόναλντπαρατηρούσε τα ονόmicroατα στα πλαϊνά των βαγονιών ήταν ου-αλικά ονόmicroατα όπως Μπλεν-Ρόντα Mέρντι Νάντιγκλο καιΤρέντεγκαρ

Στην προαναφερθείσα συνέντευξή του στο BBC το 1971 οΤόλκιν αποκάλυψε πόσο σηmicroαντική ήταν αυτή η επαφή του microετα ουαλικά τοπωνύmicroια Από πολλές απόψεις οι εmicroπειρίες τηςπαιδικής του ηλικίας αποτέλεσαν το σπόρο για τις ιστορίεςπου θα επινοούσε σχετικά microε τον κόσmicroο της Μέσης Γης ένανκόσmicroο κατοικηmicroένο από χόmicroπιτ ξωτικά αλλά και σκοτεινότε-ρα πλάσmicroατα όπως τελώνια και δράκους Ο Τόλκιν εξηγούσετη γοητεία που ασκούσαν πάνω του τα ουαλικά laquoTα ουαλικάανέκαθεν microε έλκυαν microε το ρυθmicroό τους και τον ήχο τους περισ-σότερο από οποιαδήποτε άλλη γλώσσα Παρrsquo όλο που πρωτο-είδα τα ονόmicroατα πάνω σε οχήmicroατα microεταφοράς κάρβουνου πά-ντοτε ήθελα να microάθω τι σήmicroαιναν όλα αυτάraquo Συνέχισε λέγο-ντας πως οι ιστορίες του σχεδόν πάντοτε ξεκινούσαν microε έναόνοmicroα laquo∆ώστε microου ένα όνοmicroα και εγώ θα σας φτιάξω microιαιστορία αντίστροφα microε ότι γίνεται συνήθωςraquo Aνέφερε πωςαπό τις σύγχρονες γλώσσες τα ουαλικά και αργότερα τα φιν-λανδικά αποτέλεσαν τις microεγαλύτερες εmicroπνεύσεις για το γρά-ψιmicroό του συmicroπεριλαmicroβανοmicroένης και της δηmicroιουργίας τουΆρχοντα των ∆αχτυλιδιών Τα ουαλικά microάλιστα ήταν η έmicroπνευ-ση για το ένα από τα δυο κύρια παρακλάδια της γλώσσας τωνξωτικών την οποία δηmicroιούργησε και αυτό είχε ως αποτέλεσmicroαπολλά ονόmicroατα του φανταστικού κόσmicroου της Μέσης Γης να εί-ναι ουαλικής προέλευσης όπως εκείνο της Άργουεν της Πρι-γκίπισσας των Ξωτικών του ποταmicroού Άντουιν του λαού τωνΡοχίρριmicro και του Γκουάιχιρ του γιγάντιου αετού

Αργότερα η οικογένεια Τόλκιν microετακόmicroισε σε ένα απλό σπίτι

T Z P P T O sect K I N

27

στην οδό Όλιβερ σε microια φτωχογειτονιά (τώρα πλέον έχει κατε-δαφιστεί κατά τη διάρκεια της αναβάθmicroισης του κέντρου τηςπόλης) Βρισκόταν στην περιοχή του Ετζmicroπάστον η οποία σεγενικές γραmicromicroές ήταν εύπορη σε microικρή απόσταση από το Πα-ρεκκλήσιο του Μπέρmicroιγχαmicro και κοντά σε microια microεγάλη τεχνητήλίmicroνη Για ένα διάστηmicroα η Μέιmicroπελ πήρε τους γιους της από τοΣχολείο Κινγκ Έντουαρντ και τους έγραψε στο σχολείο τουΠαρεκκλησίου το Σχολείο Σεντ Φίλιπ στο οποίο τα δίδακτραήταν πολύ χαmicroηλότερα Ωστόσο το 1903 ο Ρόναλντ κέρδισεmicroια υποτροφία για το Σχολείο Κινγκ Έντουαρντ που βρισκότανσε απόσταση δύο microιλίων από το σπίτι του στο Ετζmicroπάστον καιξανάρχισε τις σπουδές του εκεί το φθινόπωρο Τα Χριστούγεν-να της ίδιας χρονιάς ο Ρόναλντ πήρε την πρώτη του Θεία Με-τάληψη επισφραγίζοντας microε αυτό τον τρόπο τη θερmicroή του αφο-σίωση στην πίστη της microητέρας του

Στη διάρκεια των χριστουγεννιάτικων διακοπών εκείνης τηςχρονιάς η Μέιmicroπελ έγραψε στην πεθερά της Μέρι Τζέιν Τόλ-κιν εσωκλείοντας κάποια σχέδια του Ρόναλντ και του Χίλαρι

Είχατε πει πως προτιmicroάτε να σας στείλουν τα αγόρια δικάτους σχέδια και όχι να σας αγοράσουν κάτι microε τα χρήmicroατάτους και έτσι ζωγράφισαν αυτά για εσάς Ο Ρόναλντ έκανε τοδικό του [σχέδιο] θαυmicroάσιο φέτος ndash microόλις ολοκληρώθηκε microιαέκθεσή του στην αίθουσα του Πατέρα Φράνσις Εργάστηκεσκληρά από τότε που σταmicroάτησαν τα microαθήmicroατα στο σχολείοστις 16 ∆εκεmicroβρίου το ίδιο κι εγώ για να του βρω καινούργιαθέmicroατα ∆εν έχω βγει έξω σχεδόν ένα microήνα ndash ούτε καν για ναπάω στο Παρεκκλήσιο ndash microα ο υγρός και πνιγηρός καιρός έτσικι αλλιώς microε αποτρέπει Από τότε που ο Ρόναλντ σταmicroάτησετο σχολείο microπορώ τουλάχιστον να ξεκουράζοmicroαι τα πρωινά

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

28

Περνάω ολόκληρες εβδοmicroάδες απόλυτης αϋπνίας η οποία σεσυνδυασmicroό microε το βαρύ κρυολόγηmicroα και την αρρώστια microεέχουν καταβάλει

Βρήκα microια ταχυδροmicroική επιταγή αξίας δύο σελινίων και έξιπενών την οποία στείλατε στα αγόρια πριν από κάmicroποσο και-ρό ndash ένα χρόνο τουλάχιστον ndash και η οποία είχε παραπέσειΠέρασαν όλο το απόγευmicroα στην πόλη ξοδεύοντας αυτά ταχρήmicroατα και λίγα ακόmicroη σε πράγmicroατα που ήθελαν να χαρί-σουν Έκαναν όλες τις χριστουγεννιάτικες αγορές για λογαρια-σmicroό microου Ο Ρόναλντ microπορεί να ταιριάζει τις microεταξωτές φόδρεςή οποιαδήποτε απόχρωση υφάσmicroατος σαν αληθινός laquoπαριζιά-νος microόδιστροςraquo Tου βγαίνει άραγε η κληρονοmicroιά του καλλιτέ-χνη ή του υφασmicroατέmicroπορου

Τα πάει πολύ καλά στο σχολείο ndash ξέρει περισσότερα ελληνι-κά απrsquo όσα λατινικά ξέρω εγώ ndash και λέει πως θα ήθελε να κάνειγερmicroανικά microαζί microου στη διάρκεια των διακοπών αν και αυτήτην περίοδο θα προτιmicroούσα να microείνω ξαπλωmicroένη στο κρεβάτι

Ένας νεαρός και πρόσχαρος κληρικός microαθαίνει τον Ρόναλντνα παίζει σκάκι ndash λέει πως έχει διαβάσει υπερβολικά πολύ οτι-δήποτε θα ταίριαζε σε ένα αγόρι κάτω των δεκαπέντε και δενέχει πια κανένα άλλο κλασικό ανάγνωσmicroα να του προτείνει5

Μέσω της επαφής τους microε το Σχολείο Σεντ Φίλιπ η Μέι-microπελ και οι γιοι της είχαν γνωρίσει τον Πατέρα Φράνσις Εξά-βιερ Μόργκαν ο οποίος ενστερνιζόταν τις απόψεις του καρδι-νάλιου Νιούmicroαν σχετικά microε την εκπαίδευση Ο Φράνσις Μόρ-γκαν ήταν ενοριακός ιερέας αποσπασmicroένος στο Παρεκκλήσιο

T Z P P T O sect K I N

Ο παππούς της Μέιmicroπελ ήταν υφασmicroατέmicroπορος Είχε δική του επιχείρηση ηοποία τελικά πτώχευσε (ΣτΜ)

29

και είχε υπηρετήσει υπό τις εντολές του Νιούmicroαν Ο πατέραςΦράνσις πρόσφερε φιλία συmicroβουλές και χρήmicroατα στη χήρακαι στα ορφανά Καθώς τα αγόρια ήταν φιλάσθενα και η microητέ-ρα παρουσίασε σακχαρώδη διαβήτη το 1904 κατόρθωσε τελι-κά να τους στεγάσει σε microια όmicroορφη αγροικία του Παρεκκλη-σίου Η αγροικία Γουντσάιντ6 βρισκόταν κοντά στο αγροτικόκαταφύγιο του Παρεκκλησίου στο γειτονικό χωριό Ρέντναλστην καρδιά της υπαίθρου του Γουορστερσάιρ πάνω στουςΛόφους Λίκι Το τοπίο έmicroοιαζε microε εκείνο του Σέαρχολ και εν-θουσίασε και τους τρεις Όmicroως παρά το ιδανικό περιβάλλονη υγεία της Μέιmicroπελ συνέχισε να επιδεινώνεται αναγκάζονταςτον πατέρα Φράνσις να αναζητήσει βοήθεια για το microεγάλωmicroατων γιων της Ο Ρόναλντ πέρασε το καλοκαιρινό σχολικό τρί-microηνο στο Χόουβ στη νότια ακτή της Αγγλίας microαζί microε τη θείατου Τζέιν Νιβ και το σύζυγό της Έντγουιν ενώ ο Χίλαρι έmicroει-νε microε τους παππούδες του από την πλευρά της microητέρας του

Όταν τα αγόρια επέστρεψαν η Μέιmicroπελ έγραψε στην πε-θερά της laquoΤα αγόρια φαίνονται απίστευτα υγιή σε σύγκριση microετα αδύναmicroα χλοmicroά φαντάσmicroατα τα οποία αποχαιρέτησα πάνωστο τρένο πριν από τέσσερις εβδοmicroάδες Σήmicroερα ο Χίλαριαπόκτησε κοστούmicroι τουίντ και το πρώτο του Ίτον ∆είχνει πε-λώριος Έχουmicroε τέλειο καιρό Τα αγόρια θα σας γράψουν αmicroέ-σως microόλις βρέξει Ποτέ δεν ευχαριστήθηκαν τόσο τις διακοπέςτους ndash microάζεψαν microύρτιλλα ήπιαν τσάι στα χωράφια πέταξανχαρταετό microε τον πατέρα Φράνσις ζωγράφισαν και αναρριχή-θηκαν στα δέντραraquo7

H υγεία της Μέιmicroπελ δε σηmicroείωσε κάποια βελτίωση και ο

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

Kοντό αντρικό σακάκι microε microεγάλα πέτα το οποίο αρχικά ήταν microέρος από τηστολή των σπουδαστών του κολεγίου Ίτον (ΣτΜ)

30

Ρόναλντ ξανάρχισε το σχολείο microετά τις καλοκαιρινές διακο-πές Για να πάει στο microάθηmicroά του έπαιρνε το τρένο αφούπροηγουmicroένως είχε περπατήσει περισσότερο από ένα microίλιώσπου να φτάσει στο σταθmicroό Έφευγε από το σπίτι νωρίς καιεπέστρεφε αργά και ο Χίλαρι microερικές φορές τον περίmicroενεστην εξώπορτα κρατώντας microια λάmicroπα Η Μέιmicroπελ πέθανεστην αγροικία Γουντσάιντ microερικούς microήνες αργότερα στις 14Νοεmicroβρίου 1904 υποκύπτοντας στο διαβήτη για τον οποίοεκείνη την εποχή δεν υπήρχε θεραπεία Την έθαψαν στο κοι-microητήριο της Καθολικής Εκκλησίας του Αγίου Πέτρου στοΜπροmicroσγκρόουβ και στον τάφο της τοποθετήθηκε ένας σταυ-ρός παρόmicroοιος microε εκείνους που έβαζαν στους τάφους των ιερέ-ων του Παρεκκλησίου Το θέαmicroα των δύο microικρών ορφανώνmicroπροστά στον τάφο θα πρέπει να ράγισε τις καρδιές των παρι-σταmicroένων στην κηδεία Χρόνια αργότερα ο Ρόναλντ θυmicroότανlaquoΣτάθηκα microάρτυρας (χωρίς να πολυκαταλαβαίνω) της ηρωικήςκαρτερίας και του πρόωρου θανάτου microέσα σε βαθιά φτώχειατης microητέρας microου της γυναίκας η οποία microε οδήγησε στην Εκ-κλησία ∆έχτηκα την εκπληκτική φιλανθρωπία του πατέραΜόργκαν Όmicroως είχα ερωτευτεί τη Θεία Μετάληψη εξαρ-χήςraquo

Ο Ρόναλντ θυmicroόταν τη microητέρα του ως microια πολύ χαρισmicroατι-κή όmicroορφη και έξυπνη γυναίκα Θεωρούσε πως είχε νιώσειβαθιά microέσα της τον πόνο και τη θλίψη Πίστευε ακράδανταπως ο πρόωρος θάνατός της σε ηλικία τριάντα τεσσάρωνετών είχε επέλθει εξαιτίας της laquoκαταδίωξηςraquo της ρωmicroαιοκαθο-λικής πίστης της από τους προτεστάντες συγγενείς Μπορείκανείς να φανταστεί πόσο πολύ επηρέασε ο θάνατός της ταδυο αδέλφια καθώς microάλιστα συνέβη microετά την επίσης πρόωρηαπώλεια του πατέρα τους Πολύ αργότερα ο Τόλκιν έγραφε

T Z P P T O sect K I N

31

laquoΣτη microητέρα microου η οποία microε δίδασκε η ίδια (microέχρι να πάρωυποτροφία) χρωστώ την αγάπη microου για τη γλωσσολογία ειδι-κά για τις γερmicroανικές γλώσσες και για το ροmicroάντζοraquo Με τηλέξη laquoροmicroάντζοraquo (romance) ο Τόλκιν εννοούσε την πεζογρα-φία και την ποίηση η οποία παρέπεmicroπε σε άλλους κόσmicroουςκαι η οποία επηρέαζε τη φαντασία microέσα από τα άγνωστα καιθαυmicroαστά χαρακτηριστικά των κόσmicroων αυτών Η γλωσσολογίαήταν το γνωστικό και ακαδηmicroαϊκό πεδίο που επέλεξε το οποίοαργότερα επρόκειτο να διδάξει στην Οξφόρδη αλλά και για τοοποίο θα συνέγραφε αφού προηγουmicroένως απόκτησε βαθιάγνώση Είναι ένας γνωστικός κλάδος που εξετάζει την ιστορίατόσο microιας γλώσσας όσο και της λογοτεχνίας της χωρίς ναεστιάζεται microόνο στην πρώτη ή microόνο στη δεύτερη Ο Τόλκινεξελίχθηκε σε microεγαλοφυΐα στο συγκεκριmicroένο τοmicroέα όπως πριναπό αυτόν ο Τζέικοmicroπ Γκριmicro και ο αδελφός του Βίλχελmicro έγι-ναν διάσηmicroοι για τη συλλογή λαϊκών ιστοριών και παραmicroυθιών

Από τα νεανικά του χρόνια ο Ρόναλντ Τόλκιν έτρεφε microεγά-λη εκτίmicroηση για τη microητέρα του και τον πατέρα του Η απώλειάτους επηρέασε έντονα την αίσθηση της ταυτότητάς του microεπολλούς διαφορετικούς τρόπους Το πατρικό όνοmicroα της microητέ-ρας του ήταν Σάφιλντ και ο Ρόναλντ διέκρινε microια αντίθεσηανάmicroεσα στους Τόλκιν και στους Σάφιλντ και ταυτιζόταν σταπερισσότερα ζητήmicroατα microε τη δεύτερη οικογένεια Οι Τόλκινπολλές γενιές πριν από τη δική του γέννηση είχαν έρθει στηνΑγγλία ως Γερmicroανοί microετανάστες και το όνοmicroα έγινε αιτία ναδηmicroιουργηθούν οικογενειακοί microύθοι σχετικά microε την προέλευσήτου όπως συmicroβαίνει συχνά σε παρόmicroοιες περιπτώσεις Μιαιστορία που άρεσε στον Ρόναλντ ήταν αυτή που έλεγε πως τοόνοmicroα προερχόταν από ένα παρατσούκλι που είχε δοθεί σε κά-ποιον πρόγονό του tollkuumlhn laquoαπερίσκεπτοςraquo [Στο ηmicroιτελές

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

32

έργο του laquoThe Notion Club Papersraquo ο ίδιος ο Τόλκιν είδε δώ-σει στον εαυτό του ένα άλλο φανταστικό όνοmicroα εκείνο τουlaquoΚαθηγητή Ράσmicroπολντ Παράτολmicroου)] Στις πιο πρόσφατεςγενιές οι Τόλκιν ήταν κατασκευαστές πιάνων και είχαν αντι-microετωπίσει οικονοmicroικές δυσκολίες Αντίθετα θεωρούσε πως οιΣάφιλντ ήταν βέροι Άγγλοι microε καταγωγή από την περιοχήΊβσαmicro του Γουορστερσάιρ Καθώς το microέρος βρισκόταν στα ∆υ-τικά Μίντλαντς οι Σάφιλντ ανήκαν σε microια περιοχή που ο Τόλ-κιν επρόκειτο να αγαπήσει για τις διαλέκτους και τη γεωγρα-φία της Η microητέρα του η Μέιmicroπελ αντιπροσώπευε γιrsquo αυτόνότι πιο καλό διέθετε η οικογένεια Σάφιλντ Όπως έγραφε οίδιος laquoΑν και Τόλκιν στο όνοmicroα είmicroαι ένας Σάφιλντ στα γού-στα στα χαρίσmicroατα και στην ανατροφήraquo Το Γουορστερσάιρόπως αντιπροσωπευόταν από το Σέαρχολ ήταν γιrsquo αυτόν ηιδιαίτερη πατρίδα του laquoΟποιαδήποτε γωνιά αυτής της περιο-χής (ανεξάρτητα από το πόσο όmicroορφη ή άθλια) είναι για microένακατά έναν ακαθόριστο τρόπο ldquoπατρίδαrdquo όπως δεν είναι κανέ-να άλλο microέρος του κόσmicroουraquo Η αίσθηση της διαφοράς microεταξύτης κληρονοmicroιάς του από τους Τόλκιν και εκείνης από τουςΣάφιλντ τονιζόταν ακόmicroη περισσότερο από την προσχώρησητης Μέιmicroπελ στο ρωmicroαιοκαθολικισmicroό Οι Τόλκιν ήταν προτε-στάντες (όπως ήταν και οι Σάφιλντ) αλλά φαίνεται πως η νέαπίστη της microητέρας ήταν για το γιο η πεmicroπτουσία της Αγγλίαςκαι των ∆υτικών Μίντλαντς καθώς είχε τις ρίζες της στη microακράmicroεσαιωνική περίοδο Οι δικές του ρωmicroαιοκαθολικές πεποιθή-σεις ήταν έντονα συνδεδεmicroένες microε τη microητέρα του σε όλη τηδιάρκεια της ζωής του

T Z P P T O sect K I N

19

γκάστηκε να διώξει από το microυαλό της τις σκέψεις για microια επί-σκεψη στην πατρίδα ήταν έγκυος στο δεύτερο γιο της τον Χί-λαρι ο οποίος γεννήθηκε στις 17 Φεβρουαρίου 1894

Ο Χίλαρι αποδείχτηκε πιο σκληροτράχηλος από το microεγαλύ-τερο αδελφό του που γινόταν ολοένα και πιο ασθενικός σrsquo εκεί-νο το τραχύ κλίmicroα Το ζευγάρι κατάλαβε πως η ανελέητη ζέστηεπιδρούσε αρνητικά στην υγεία του Ρόναλντ Η Μέιmicroπελ ήταναπελπισmicroένη Το Νοέmicroβρη του 1894 πήρε τον Ρόναλντ καιτον Χίλαρι ο οποίος ήταν ακόmicroα βρέφος και έmicroειναν σε έναπαραλιακό microέρος όπου το κλίmicroα ήταν πιο ήπιο κοντά στοΚέιπ Τάουν εκατοντάδες microίλια microακριά από το σπίτι τους Χρό-νια αργότερα ο Ρόναλντ microπορούσε να ανακαλέσει αmicroυδρέςαναmicroνήσεις ενός ατέλειωτου ταξιδιού microε τρένο και microιας microεγά-λης αmicromicroώδους παραλίας Kάποτε σε microια συνέντευξή του στοραδιοφωνικό σταθmicroό του BBC είχε πει laquoΘυmicroάmicroαι να κάνωmicroπάνιο στον Ινδικό Ωκεανό πριν ακόmicroα κλείσω τα δύο microου χρό-νιαraquo2 Όταν λίγες ηmicroέρες αργότερα η Μέιmicroπελ επέστρεψε microε ταπαιδιά στο Μπλουmicroφοντέιν ο Άρθουρ κανόνισε το ταξίδι τουςστην Αγγλία Όπως της είπε ο ίδιος θα ερχόταν αργότερα OΡόναλντ θυmicroόταν τον πατέρα του να γράφει laquoΑ Ρ Τόλκινraquo πά-νω στο ταξιδιωτικό microπαούλο τους καθώς η Μέιmicroπελ και τα παι-διά ετοιmicroάζονταν να φύγουν ndash το microπαούλο αυτό ο Ρόναλντ τοκράτησε στα χρόνια που ακολούθησαν ως πολύτιmicroο ενθύmicroιο ndashκι αυτή η ανάmicroνηση ήταν η τελευταία που είχε από τον πατέρατου Σε microια ηmicroιτελή ιστορία που έγραψε σχεδόν microισό αιώνα αρ-γότερα microε τίτλο laquoThe Notion Club Papersraquo (laquoΤα Έγγραφα τηςΛέσχης των Εννοιώνraquo) έδωσε στον εαυτό του το φανταστικόόνοmicroα laquoΤζον Άρθουρσονraquo

Ενώ ο Άρθουρ έmicroεινε πίσω απορροφηmicroένος από τις επαγ-γελmicroατικές του υποχρεώσεις η Μέιmicroπελ και τα παιδιά ταξίδε-

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

20

ψαν προς την Αγγλία στις αρχές Απριλίου 1895 Τον πρώτοκαιρό οι τρεις τους έmicroειναν microαζί microε τους γονείς της Μέιmicroπελκαι microία από τις αδελφές της την Τζέιν στο σπίτι της οικογέ-νειας στην οδό Άσφιλντ στο Κινγκς Χιθ του Μπέρmicroιγχαmicro ΟΡόναλντ microπερδεύτηκε από αυτή την αλλαγή και microερικές φορέςπερίmicroενε να δει τη βεράντα του σπιτιού τους στο Μπλουmicroφο-ντέιν να προεξέχει από το σπίτι των Σάφιλντ Πολλά χρόνιααργότερα ανακαλούσε στη microνήmicroη του laquoΘυmicroάmicroαι ακόmicroα να κα-τεβαίνω το δρόmicroο στο Μπέρmicroιγχαmicro και να αναρωτιέmicroαι τι είχεγίνει ο microεγάλος εξώστης και το microπαλκόνιraquo Επίσης καινούργιοκαι παράξενο του φαινόταν το πρώτο αληθινό χριστουγεννιά-τικο δέντρο που αντίκριζε έπειτα από laquoτόσα χρόνια παραmicroο-νής στη στέρφα ζεστή χώραraquo

Στη διάρκεια αυτής της επίσκεψης και ενώ οι τρεις τουςετοιmicroάζονταν να επιστρέψουν στη Nότια Αφρική ο Άρθουρπροσβλήθηκε από ρευmicroατικό πυρετό και στη συνέχεια πέθανεαιφνίδια έπειτα από ακατάσχετη αιmicroορραγία Ήταν microόλιςτριάντα εννιά χρόνων Θάφτηκε microερικές ηmicroέρες microετά το θάνα-τό του στις 15 Φεβρουαρίου 1896 στο αγγλικανικό κοιmicroητή-ριο του Μπλουmicroφοντέιν Ο θάνατός του έκλεισε το κεφάλαιοτης ζωής των Τόλκιν στη Νότια Αφρική Eξαιτίας αυτού τουγεγονότος πάντως η οικογένεια δεν πρόλαβε να ζήσει τηναναστάτωση που προκάλεσε ο Πόλεmicroος των Μπόερς ο οποίοςξεκίνησε ύστερα από λίγα χρόνια (1899-1902)

Η Μέιmicroπελ ήταν τώρα microια microητέρα microόνη microε πολύ περιορι-

T Z P P T O sect K I N

Ο συγγραφέας αναφέρεται στο ∆εύτερο Πόλεmicroο των Μπόερς (ο πρώτος είχετελειώσει πριν γεννηθεί ο Τόλκιν) στον οποίο οι δύο ανεξάρτητες δηmicroοκρατίεςτου Τράνσβααλ και του Ελεύθερου Κράτους της Οράγγης πολέmicroησαν microε τον αγ-γλικό αποικιακό στρατό Τελικά τα κράτη αυτά προσαρτήθηκαν στη ΒρετανικήΑυτοκρατορία (ΣτΜ)

21

σmicroένες οικονοmicroικές δυνατότητες Σύντοmicroα οι τρεις τους microετακό-microισαν στο Σέαρχολ όπου το κλίmicroα ήταν πολύ πιο υγιεινό Tοκαινούργιο τους σπίτι στην οδό Γκρέισγουελ 5 ήταν microια όmicroορ-φη και ευρύχωρη αγροικία η οποία microοιραζόταν microια microεσοτοιχίαmicroε microια άλλη Bρισκόταν σχεδόν απέναντι από τη λίmicroνη τουΥδρόmicroυλου του Σέαρχολ κάπου ένα microίλι νότια από την πόλητου Μπέρmicroιγχαmicro Αν και ήταν τόσο κοντά στη microητρόπολη ταυ-τόχρονα βρισκόταν στην καρδιά του αγροτικού ΓουορστερσάιρKαθώς υπήρχαν microόνο άλογα και κάρα ήταν ένα microέρος laquoπολύπαλιά τότε που υπήρχε λιγότερος θόρυβος και περισσότεροπράσινοraquo (για να χρησιmicroοποιήσουmicroε την περιγραφή που δίνει οΤόλκιν για το Σάιρ της Μέσης Γης στο Χόmicroπιτ) Η Μέιmicroπελ ηοποία ήταν microια πολύ χαρισmicroατική και επινοητική γυναίκα εκ-παίδευσε η ίδια τα αγόρια της microέχρι να ενταχθούν στη δηmicroόσιαεκπαίδευση Μεταξύ άλλων η Μέιmicroπελ έmicroαθε τον Ρόναλντ ναδιαβάζει και αργότερα τον microύησε στην καλλιγραφία στο σχέ-διο στα λατινικά στα γαλλικά στο πιάνο (ανεπιτυχώς) και στηβοτανολογία

Το ήσυχο χωριό Γουορστερσάιρ (που αργότερα αποτέλεσετmicroήmicroα του Γουορικσάιρ εξαιτίας αλλαγών στα σύνορα των διοι-κητικών περιφερειών) έγινε σύντοmicroα για τον Ρόναλντ το πιοαγαπηmicroένο microέρος το οποίο συνέδεσε microε αναmicroνήσεις από τηmicroητέρα του που έmicroελλε να χάσει τόσο σύντοmicroα laquoΤο Σάιρ microοιά-ζει πάρα πολύ microε τον κόσmicroο microέσα στον οποίο άρχισα για πρώτηφορά να αντιλαmicroβάνοmicroαι τα πράγmicroατα Αν το πρώτο σου χρι-στουγεννιάτικο δέντρο είναι ένας καχεκτικός ευκάλυπτος καιαν συνήθως σε βασανίζουν η ζέστη και η άmicromicroος ndash τότε ακρι-βώς στην ηλικία που η φαντασία σου αρχίζει να αναπτύσσεταιτο να βρεθείς ξαφνικά σε ένα ήρεmicroο χωριό του Γουορικσάιρ θε-ωρώ πως σου γεννά microια ιδιαίτερη αγάπη για την ύπαιθρο της

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

22

κεντρικής Αγγλίας κύρια χαρακτηριστικά της οποίας είναι ταόmicroορφα βότσαλα οι φτελιές τα ήσυχα ποταmicroάκια κλπ καιασφαλώς οι άνθρωποί τηςraquo3 Τα χωριατόπουλα κορόιδευαν τονmicroικρό Τόλκιν για τα microακριά microαλλιά του (που ήταν τότε της microό-δας για τα αγόρια της microέσης αστικής τάξης)

Ο Υδρόmicroυλος του Σέαρχολ εντυπώθηκε ιδιαίτερα στη φα-ντασία του Ρόναλντ laquoYπήρχε ένας παλιός microύλος που πραγmicroατι-κά άλεθε καλαmicroπόκι στον οποίο δούλευαν δύο microυλωνάδες microιαmicroεγάλη λίmicroνη όπου κολυmicroπούσαν κύκνοι ένας λάκκος microε άmicromicroοmicroία υπέροχη κοιλάδα microε λουλούδια microερικά αγροτόσπιτα παλιάςαρχιτεκτονικής και λίγο πιο microακριά ένα ποταmicroάκι microε ένανακόmicroη microύλοraquo4 Ο Υδρόmicroυλος του Σέαρχολ ήταν ένας παλιόςπλίνθινος microύλος microε microια ψηλή καmicroινάδα Αν και λειτουργούσε microεατmicroοmicroηχανή ένα ποταmicroάκι κυλούσε ακόmicroα κάτω από το microεγά-λο τροχό του Ο microύλος microε τον τροmicroακτικό γιο του microυλωνά έκα-νε microεγάλη εντύπωση στον Ρόναλντ αλλά και στον Χίλαρι

Ο Ρόναλντ και ο microικρότερος αδελφός του είχαν δώσει στογιο του microυλωνά το παρατσούκλι laquoΛευκός ∆ράκοςraquo Ο Χίλαριθυmicroόταν έναν αγρότη microε το παρατσούκλι laquoΜαύρος ∆ράκοςraquo οοποίος τροmicroοκρατούσε τα παιδιά της περιοχής (Κάποτε κυνή-γησε τον Ρόναλντ επειδή microάζευε microανιτάρια) Σε microια επιστολήπου έγραψε πολλά χρόνια αργότερα ο Τόλκιν microιλάει για τογέρο microυλωνά και το γιο του οι οποίοι του προκαλούσαν δέοςόταν ήταν microικρός Σε microια άλλη επιστολή του γράφει πως έζησετα παιδικά του χρόνια laquoΣτο ldquoΣάιρrdquo σε microια εποχή πριν απότην έλευση των microηχανώνraquo Πρόσθετε επίσης πως στην πραγ-

T Z P P T O sect K I N

Στο πρωτότυπο laquoοgreraquo laquoδράκοςraquo microε τη σηmicroασία microε την οποία συναντάται στηνεοελληνική παράδοση δηλαδή microυθικό τέρας microε microορφή ανθρώπου που συχνάείναι ανθρωποφάγο (ΣτΜ)

23

microατικότητα ήταν και ο ίδιος ένα χόmicroπιτ σε όλα εκτός από τοmicroέγεθος Όπως και στα χόmicroπιτ του άρεσαν οι κήποι τα δέ-ντρα και τα χωράφια που δουλεύονταν ακόmicroα microε τα χέρια Κά-πνιζε κι αυτός πίπα και του άρεσαν τα απλά φαγητά Σταάχαρα χρόνια των microέσων του εικοστού αιώνα όταν οι ιστορίεςτου άρχισαν να γίνονται δηmicroοφιλείς τολmicroούσε να φοράει φα-νταχτερά γιλέκα Του άρεσαν τα microανιτάρια που microπορούσε ναβρει κανείς στα χωράφια καθώς και να εκφράζει τη microάλλονστοιχειώδη αίσθηση χιούmicroορ που διέθετε το οποίο microερικοίέβρισκαν κουραστικό Είχε επίσης γράψει πως ως ενήλικος πή-γαινε για ύπνο αργά και αν microπορούσε ξυπνούσε επίσης αργάΌπως και στα χόmicroπιτ δεν του άρεσαν τα ταξίδια Στον Άρχο-ντα των ∆αχτυλιδιών γράφει για ένα microύλο στο Χόmicroπιτον κοντάΣτο Νερό τον οποίο γκρέmicroισαν και αντικατέστησαν microε ένατούβλινο κτίριο που ρύπαινε τόσο την ατmicroόσφαιρα όσο και τοποτάmicroι Υπάρχει microια οmicroοιότητα ανάmicroεσα στη θέα από τοναγροτικό δρόmicroο στον οποίο ζούσε η οικογένεια στο Σέαρχολmicroε το microύλο στα δεξιά και σε microια λεπτοmicroερή απεικόνιση τουΧόmicroπιτον που σχεδίασε ο Τόλκιν για το Χόmicroπιτ τον πρόδροmicroοτου Άρχοντα των ∆αχτυλιδιών

Ο Υδρόmicroυλος του Σέαρχολ γλίτωσε από το τούβλινο τσου-νάmicroι της αστικής εξάπλωσης του Μπέρmicroιγχαmicro και τώρα πλέονδιατηρείται ως αξιοθέατο Οι επισκέπτες microπορούν να ρίξουνέτσι microια φευγαλέα microατιά στον κόσmicroο της παιδικής ηλικίας τουΤόλκιν αλλά και να δουν από κοντά ένα σηmicroαντικό ιστορικόmicroνηmicroείο της Bιοmicroηχανικής Eπανάστασης η οποία άλλαξε τονκόσmicroο Η microεγάλη βαθιά λίmicroνη την οποία ο Ρόναλντ και ο Χί-λαρι γνώριζαν τόσο καλά βρίσκεται εκεί το ίδιο και ο microύλοςmicroε την ψηλή του καmicroινάδα ακόmicroα αναγνωρίσιmicroα έπειτα απότόσο καιρό Εκεί κοντά ως ένδειξη αναγνώρισης της προσφο-

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

24

ράς του Τόλκιν υπάρχει το Πάρκο της Χώρας του Σάιρ και οΒάλτος του Μόζλι εmicroπνευσmicroένα ενδεχοmicroένως από το Παλιό∆άσος στην άκρη του Σάιρ όπως παρουσιάζεται στον Άρχοντατων ∆αχτυλιδιών

Ίσως την ίδια περίπου περίοδο να γεννήθηκε microέσα στην ορ-γιάζουσα φαντασία του Ρόναλντ και ένα άλλο σηmicroαντικό στοι-χείο το επαναλαmicroβανόmicroενο όνειρό του σχετικά microε ένα microεγάλοκατακλυσmicroό ένα πράσινο κύmicroα που θα σάρωνε όλες τις χώρεςΤελικά ύστερα από microια microακρά περίοδο κυοφορίας η ανάmicroνη-ση εκείνου του ονείρου ενσωmicroατώθηκε στον ίδιο φανταστικόκόσmicroο του οποίου το Σάιρ αποτελούσε τmicroήmicroα στη Μέση ΓηΤο όνειρο microεταmicroορφώθηκε στη φανταστική αφήγηση του Τόλ-κιν σχετικά microε την καταστροφή της Νούmicroενορ της δικής τουπαραλλαγής πάνω στην πανάρχαιη ιστορία της βυθισmicroένηςηπείρου Ατλαντίδας

Το 1900 πέντε χρόνια αφότου έφυγε από την Αφρική οΡόναλντ ξεκίνησε τη φοίτησή του στο Σχολείο Κινγκ Έντου-αρντ το καλύτερο σχολείο microέσης εκπαίδευσης στο Μπέρmicroιγ-χαmicro το οποίο τότε βρισκόταν κοντά στο Σταθmicroό Νιου Στριτστο κέντρο της πόλης Τα δίδακτρα τα πλήρωνε ένας θείοςτου Τα κτίρια του σχολείου (τα οποία έχουν πλέον κατεδαφι-στεί) έφεραν τη σφραγίδα του αρχιτέκτονά τους σερ ΤσαρλςΜπάρι ο οποίος σχεδίασε επίσης το σηmicroερινό Κοινοβούλιοστο Λονδίνο Την ίδια περίοδο η Μέιmicroπελ Τόλκιν και η αδελ-φή της Μέι ασπάστηκαν το δόγmicroα της Ρωmicroαιοκαθολικής Εκ-κλησίας παρά την έντονη αντίδραση του ουνιτάριου πατέρατους και των εξ αγχιστείας συγγενών της Mέιmicroπελ οι οποίοι

T Z P P T O sect K I N

Οι ουνιτάριοι απορρίπτουν την τριαδικότητα του Θεού και θεωρούν τον Ιησούγιο ή προφήτη του ενός και microοναδικού Θεού (ΣτΜ)

25

ήταν βαπτιστές Έπαψαν να στηρίζουν οικονοmicroικά τη Mέι-microπελ βυθίζοντάς την έτσι σε ακόmicroη microεγαλύτερη ανέχεια Μη-τέρα και γιοι microετακόmicroισαν από την αγροτική κατοικία τους σεένα σπίτι στο προάστιο Μόζλι ώστε να βρίσκονται πιο κοντάστο Παρεκκλήσιο του Μπέρmicroιγχαmicro στο Ετζmicroπάστον Το Πα-ρεκκλήσιο είχε ιδρυθεί από τον καρδινάλιο Νιούmicroαν κατά τηδεκαετία του 1850 και έγινε η πνευmicroατική εστία της Μέιmicroπελη οποία είχε προηγουmicroένως εκκλησιαστεί σε άλλους πλησιέ-στερους στο σπίτι της ρωmicroαιοκαθολικούς ναούς Ο οραmicroατι-στής Τζον Χένρι Νιούmicroαν (1801-1890) έκανε πολλά για ναδώσει νέα πνοή στο ρωmicroαιοκαθολικισmicroό συνεισφέροντας στο∆όγmicroα αυτό τις οξφορδιανές γνώσεις του τη φαντασία και τοελεύθερο πνεύmicroα του Το Μόζλι βρισκόταν στη διαδροmicroή τουτραmicro προς το κέντρο της πόλης και έτσι η καθηmicroερινή microετά-βαση του Pόναλντ στο σχολείο ήταν πιο εύκολη

Την επόmicroενη χρονιά η οικογένεια αναγκάστηκε να microετακο-microίσει και πάλι σε ένα σπίτι κοντά στο σταθmicroό Κινγκς Χιθ Πί-σω από το καινούργιο τους σπίτι υπήρχε ένα σιδηροδροmicroικόανάχωmicroα γεmicroάτο αγριολούλουδα και χορτάρι (το οποίο ο Ρό-ναλντ αγαπούσε) Ήταν τότε περίπου εννιά χρόνων και οαδελφός του Χίλαρι γύρω στα επτά Tα αγόρια είχαν συνηθί-σει τον ήχο από το τρίξιmicroο των βαγονιών που κουβαλούσανκάρβουνο τα οποία άραζαν σrsquo ένα σταθmicroό λίγο πιο πέρα απότη σιδηροδροmicroική γραmicromicroή Eκεί αποθήκευαν το κάρβουνο Τατρένα έρχονταν από τα ανθρακωρυχεία της Νότιας Ουαλίαςπάνω από εκατό microίλια microακριά και το κάρβουνο προοριζόταν

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

Στο πρωτότυπο Oratory Έτσι ονοmicroάζεται στο Καθολικό ∆όγmicroα το κτίριο στοοποίο οι πιστοί συγκεντρώνονται για να εκφράσουν τη λατρεία τους στο Θεό∆εν είναι εκκλησία αλλά ένα microεγάλο κτίριο που έχει πολλαπλές χρήσεις (ΣτΜ)

26

για τις ακmicroάζουσες βιοmicroηχανίες του Μπέρmicroιγχαmicro Ο Ρόναλντπαρατηρούσε τα ονόmicroατα στα πλαϊνά των βαγονιών ήταν ου-αλικά ονόmicroατα όπως Μπλεν-Ρόντα Mέρντι Νάντιγκλο καιΤρέντεγκαρ

Στην προαναφερθείσα συνέντευξή του στο BBC το 1971 οΤόλκιν αποκάλυψε πόσο σηmicroαντική ήταν αυτή η επαφή του microετα ουαλικά τοπωνύmicroια Από πολλές απόψεις οι εmicroπειρίες τηςπαιδικής του ηλικίας αποτέλεσαν το σπόρο για τις ιστορίεςπου θα επινοούσε σχετικά microε τον κόσmicroο της Μέσης Γης ένανκόσmicroο κατοικηmicroένο από χόmicroπιτ ξωτικά αλλά και σκοτεινότε-ρα πλάσmicroατα όπως τελώνια και δράκους Ο Τόλκιν εξηγούσετη γοητεία που ασκούσαν πάνω του τα ουαλικά laquoTα ουαλικάανέκαθεν microε έλκυαν microε το ρυθmicroό τους και τον ήχο τους περισ-σότερο από οποιαδήποτε άλλη γλώσσα Παρrsquo όλο που πρωτο-είδα τα ονόmicroατα πάνω σε οχήmicroατα microεταφοράς κάρβουνου πά-ντοτε ήθελα να microάθω τι σήmicroαιναν όλα αυτάraquo Συνέχισε λέγο-ντας πως οι ιστορίες του σχεδόν πάντοτε ξεκινούσαν microε έναόνοmicroα laquo∆ώστε microου ένα όνοmicroα και εγώ θα σας φτιάξω microιαιστορία αντίστροφα microε ότι γίνεται συνήθωςraquo Aνέφερε πωςαπό τις σύγχρονες γλώσσες τα ουαλικά και αργότερα τα φιν-λανδικά αποτέλεσαν τις microεγαλύτερες εmicroπνεύσεις για το γρά-ψιmicroό του συmicroπεριλαmicroβανοmicroένης και της δηmicroιουργίας τουΆρχοντα των ∆αχτυλιδιών Τα ουαλικά microάλιστα ήταν η έmicroπνευ-ση για το ένα από τα δυο κύρια παρακλάδια της γλώσσας τωνξωτικών την οποία δηmicroιούργησε και αυτό είχε ως αποτέλεσmicroαπολλά ονόmicroατα του φανταστικού κόσmicroου της Μέσης Γης να εί-ναι ουαλικής προέλευσης όπως εκείνο της Άργουεν της Πρι-γκίπισσας των Ξωτικών του ποταmicroού Άντουιν του λαού τωνΡοχίρριmicro και του Γκουάιχιρ του γιγάντιου αετού

Αργότερα η οικογένεια Τόλκιν microετακόmicroισε σε ένα απλό σπίτι

T Z P P T O sect K I N

27

στην οδό Όλιβερ σε microια φτωχογειτονιά (τώρα πλέον έχει κατε-δαφιστεί κατά τη διάρκεια της αναβάθmicroισης του κέντρου τηςπόλης) Βρισκόταν στην περιοχή του Ετζmicroπάστον η οποία σεγενικές γραmicromicroές ήταν εύπορη σε microικρή απόσταση από το Πα-ρεκκλήσιο του Μπέρmicroιγχαmicro και κοντά σε microια microεγάλη τεχνητήλίmicroνη Για ένα διάστηmicroα η Μέιmicroπελ πήρε τους γιους της από τοΣχολείο Κινγκ Έντουαρντ και τους έγραψε στο σχολείο τουΠαρεκκλησίου το Σχολείο Σεντ Φίλιπ στο οποίο τα δίδακτραήταν πολύ χαmicroηλότερα Ωστόσο το 1903 ο Ρόναλντ κέρδισεmicroια υποτροφία για το Σχολείο Κινγκ Έντουαρντ που βρισκότανσε απόσταση δύο microιλίων από το σπίτι του στο Ετζmicroπάστον καιξανάρχισε τις σπουδές του εκεί το φθινόπωρο Τα Χριστούγεν-να της ίδιας χρονιάς ο Ρόναλντ πήρε την πρώτη του Θεία Με-τάληψη επισφραγίζοντας microε αυτό τον τρόπο τη θερmicroή του αφο-σίωση στην πίστη της microητέρας του

Στη διάρκεια των χριστουγεννιάτικων διακοπών εκείνης τηςχρονιάς η Μέιmicroπελ έγραψε στην πεθερά της Μέρι Τζέιν Τόλ-κιν εσωκλείοντας κάποια σχέδια του Ρόναλντ και του Χίλαρι

Είχατε πει πως προτιmicroάτε να σας στείλουν τα αγόρια δικάτους σχέδια και όχι να σας αγοράσουν κάτι microε τα χρήmicroατάτους και έτσι ζωγράφισαν αυτά για εσάς Ο Ρόναλντ έκανε τοδικό του [σχέδιο] θαυmicroάσιο φέτος ndash microόλις ολοκληρώθηκε microιαέκθεσή του στην αίθουσα του Πατέρα Φράνσις Εργάστηκεσκληρά από τότε που σταmicroάτησαν τα microαθήmicroατα στο σχολείοστις 16 ∆εκεmicroβρίου το ίδιο κι εγώ για να του βρω καινούργιαθέmicroατα ∆εν έχω βγει έξω σχεδόν ένα microήνα ndash ούτε καν για ναπάω στο Παρεκκλήσιο ndash microα ο υγρός και πνιγηρός καιρός έτσικι αλλιώς microε αποτρέπει Από τότε που ο Ρόναλντ σταmicroάτησετο σχολείο microπορώ τουλάχιστον να ξεκουράζοmicroαι τα πρωινά

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

28

Περνάω ολόκληρες εβδοmicroάδες απόλυτης αϋπνίας η οποία σεσυνδυασmicroό microε το βαρύ κρυολόγηmicroα και την αρρώστια microεέχουν καταβάλει

Βρήκα microια ταχυδροmicroική επιταγή αξίας δύο σελινίων και έξιπενών την οποία στείλατε στα αγόρια πριν από κάmicroποσο και-ρό ndash ένα χρόνο τουλάχιστον ndash και η οποία είχε παραπέσειΠέρασαν όλο το απόγευmicroα στην πόλη ξοδεύοντας αυτά ταχρήmicroατα και λίγα ακόmicroη σε πράγmicroατα που ήθελαν να χαρί-σουν Έκαναν όλες τις χριστουγεννιάτικες αγορές για λογαρια-σmicroό microου Ο Ρόναλντ microπορεί να ταιριάζει τις microεταξωτές φόδρεςή οποιαδήποτε απόχρωση υφάσmicroατος σαν αληθινός laquoπαριζιά-νος microόδιστροςraquo Tου βγαίνει άραγε η κληρονοmicroιά του καλλιτέ-χνη ή του υφασmicroατέmicroπορου

Τα πάει πολύ καλά στο σχολείο ndash ξέρει περισσότερα ελληνι-κά απrsquo όσα λατινικά ξέρω εγώ ndash και λέει πως θα ήθελε να κάνειγερmicroανικά microαζί microου στη διάρκεια των διακοπών αν και αυτήτην περίοδο θα προτιmicroούσα να microείνω ξαπλωmicroένη στο κρεβάτι

Ένας νεαρός και πρόσχαρος κληρικός microαθαίνει τον Ρόναλντνα παίζει σκάκι ndash λέει πως έχει διαβάσει υπερβολικά πολύ οτι-δήποτε θα ταίριαζε σε ένα αγόρι κάτω των δεκαπέντε και δενέχει πια κανένα άλλο κλασικό ανάγνωσmicroα να του προτείνει5

Μέσω της επαφής τους microε το Σχολείο Σεντ Φίλιπ η Μέι-microπελ και οι γιοι της είχαν γνωρίσει τον Πατέρα Φράνσις Εξά-βιερ Μόργκαν ο οποίος ενστερνιζόταν τις απόψεις του καρδι-νάλιου Νιούmicroαν σχετικά microε την εκπαίδευση Ο Φράνσις Μόρ-γκαν ήταν ενοριακός ιερέας αποσπασmicroένος στο Παρεκκλήσιο

T Z P P T O sect K I N

Ο παππούς της Μέιmicroπελ ήταν υφασmicroατέmicroπορος Είχε δική του επιχείρηση ηοποία τελικά πτώχευσε (ΣτΜ)

29

και είχε υπηρετήσει υπό τις εντολές του Νιούmicroαν Ο πατέραςΦράνσις πρόσφερε φιλία συmicroβουλές και χρήmicroατα στη χήρακαι στα ορφανά Καθώς τα αγόρια ήταν φιλάσθενα και η microητέ-ρα παρουσίασε σακχαρώδη διαβήτη το 1904 κατόρθωσε τελι-κά να τους στεγάσει σε microια όmicroορφη αγροικία του Παρεκκλη-σίου Η αγροικία Γουντσάιντ6 βρισκόταν κοντά στο αγροτικόκαταφύγιο του Παρεκκλησίου στο γειτονικό χωριό Ρέντναλστην καρδιά της υπαίθρου του Γουορστερσάιρ πάνω στουςΛόφους Λίκι Το τοπίο έmicroοιαζε microε εκείνο του Σέαρχολ και εν-θουσίασε και τους τρεις Όmicroως παρά το ιδανικό περιβάλλονη υγεία της Μέιmicroπελ συνέχισε να επιδεινώνεται αναγκάζονταςτον πατέρα Φράνσις να αναζητήσει βοήθεια για το microεγάλωmicroατων γιων της Ο Ρόναλντ πέρασε το καλοκαιρινό σχολικό τρί-microηνο στο Χόουβ στη νότια ακτή της Αγγλίας microαζί microε τη θείατου Τζέιν Νιβ και το σύζυγό της Έντγουιν ενώ ο Χίλαρι έmicroει-νε microε τους παππούδες του από την πλευρά της microητέρας του

Όταν τα αγόρια επέστρεψαν η Μέιmicroπελ έγραψε στην πε-θερά της laquoΤα αγόρια φαίνονται απίστευτα υγιή σε σύγκριση microετα αδύναmicroα χλοmicroά φαντάσmicroατα τα οποία αποχαιρέτησα πάνωστο τρένο πριν από τέσσερις εβδοmicroάδες Σήmicroερα ο Χίλαριαπόκτησε κοστούmicroι τουίντ και το πρώτο του Ίτον ∆είχνει πε-λώριος Έχουmicroε τέλειο καιρό Τα αγόρια θα σας γράψουν αmicroέ-σως microόλις βρέξει Ποτέ δεν ευχαριστήθηκαν τόσο τις διακοπέςτους ndash microάζεψαν microύρτιλλα ήπιαν τσάι στα χωράφια πέταξανχαρταετό microε τον πατέρα Φράνσις ζωγράφισαν και αναρριχή-θηκαν στα δέντραraquo7

H υγεία της Μέιmicroπελ δε σηmicroείωσε κάποια βελτίωση και ο

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

Kοντό αντρικό σακάκι microε microεγάλα πέτα το οποίο αρχικά ήταν microέρος από τηστολή των σπουδαστών του κολεγίου Ίτον (ΣτΜ)

30

Ρόναλντ ξανάρχισε το σχολείο microετά τις καλοκαιρινές διακο-πές Για να πάει στο microάθηmicroά του έπαιρνε το τρένο αφούπροηγουmicroένως είχε περπατήσει περισσότερο από ένα microίλιώσπου να φτάσει στο σταθmicroό Έφευγε από το σπίτι νωρίς καιεπέστρεφε αργά και ο Χίλαρι microερικές φορές τον περίmicroενεστην εξώπορτα κρατώντας microια λάmicroπα Η Μέιmicroπελ πέθανεστην αγροικία Γουντσάιντ microερικούς microήνες αργότερα στις 14Νοεmicroβρίου 1904 υποκύπτοντας στο διαβήτη για τον οποίοεκείνη την εποχή δεν υπήρχε θεραπεία Την έθαψαν στο κοι-microητήριο της Καθολικής Εκκλησίας του Αγίου Πέτρου στοΜπροmicroσγκρόουβ και στον τάφο της τοποθετήθηκε ένας σταυ-ρός παρόmicroοιος microε εκείνους που έβαζαν στους τάφους των ιερέ-ων του Παρεκκλησίου Το θέαmicroα των δύο microικρών ορφανώνmicroπροστά στον τάφο θα πρέπει να ράγισε τις καρδιές των παρι-σταmicroένων στην κηδεία Χρόνια αργότερα ο Ρόναλντ θυmicroότανlaquoΣτάθηκα microάρτυρας (χωρίς να πολυκαταλαβαίνω) της ηρωικήςκαρτερίας και του πρόωρου θανάτου microέσα σε βαθιά φτώχειατης microητέρας microου της γυναίκας η οποία microε οδήγησε στην Εκ-κλησία ∆έχτηκα την εκπληκτική φιλανθρωπία του πατέραΜόργκαν Όmicroως είχα ερωτευτεί τη Θεία Μετάληψη εξαρ-χήςraquo

Ο Ρόναλντ θυmicroόταν τη microητέρα του ως microια πολύ χαρισmicroατι-κή όmicroορφη και έξυπνη γυναίκα Θεωρούσε πως είχε νιώσειβαθιά microέσα της τον πόνο και τη θλίψη Πίστευε ακράδανταπως ο πρόωρος θάνατός της σε ηλικία τριάντα τεσσάρωνετών είχε επέλθει εξαιτίας της laquoκαταδίωξηςraquo της ρωmicroαιοκαθο-λικής πίστης της από τους προτεστάντες συγγενείς Μπορείκανείς να φανταστεί πόσο πολύ επηρέασε ο θάνατός της ταδυο αδέλφια καθώς microάλιστα συνέβη microετά την επίσης πρόωρηαπώλεια του πατέρα τους Πολύ αργότερα ο Τόλκιν έγραφε

T Z P P T O sect K I N

31

laquoΣτη microητέρα microου η οποία microε δίδασκε η ίδια (microέχρι να πάρωυποτροφία) χρωστώ την αγάπη microου για τη γλωσσολογία ειδι-κά για τις γερmicroανικές γλώσσες και για το ροmicroάντζοraquo Με τηλέξη laquoροmicroάντζοraquo (romance) ο Τόλκιν εννοούσε την πεζογρα-φία και την ποίηση η οποία παρέπεmicroπε σε άλλους κόσmicroουςκαι η οποία επηρέαζε τη φαντασία microέσα από τα άγνωστα καιθαυmicroαστά χαρακτηριστικά των κόσmicroων αυτών Η γλωσσολογίαήταν το γνωστικό και ακαδηmicroαϊκό πεδίο που επέλεξε το οποίοαργότερα επρόκειτο να διδάξει στην Οξφόρδη αλλά και για τοοποίο θα συνέγραφε αφού προηγουmicroένως απόκτησε βαθιάγνώση Είναι ένας γνωστικός κλάδος που εξετάζει την ιστορίατόσο microιας γλώσσας όσο και της λογοτεχνίας της χωρίς ναεστιάζεται microόνο στην πρώτη ή microόνο στη δεύτερη Ο Τόλκινεξελίχθηκε σε microεγαλοφυΐα στο συγκεκριmicroένο τοmicroέα όπως πριναπό αυτόν ο Τζέικοmicroπ Γκριmicro και ο αδελφός του Βίλχελmicro έγι-ναν διάσηmicroοι για τη συλλογή λαϊκών ιστοριών και παραmicroυθιών

Από τα νεανικά του χρόνια ο Ρόναλντ Τόλκιν έτρεφε microεγά-λη εκτίmicroηση για τη microητέρα του και τον πατέρα του Η απώλειάτους επηρέασε έντονα την αίσθηση της ταυτότητάς του microεπολλούς διαφορετικούς τρόπους Το πατρικό όνοmicroα της microητέ-ρας του ήταν Σάφιλντ και ο Ρόναλντ διέκρινε microια αντίθεσηανάmicroεσα στους Τόλκιν και στους Σάφιλντ και ταυτιζόταν σταπερισσότερα ζητήmicroατα microε τη δεύτερη οικογένεια Οι Τόλκινπολλές γενιές πριν από τη δική του γέννηση είχαν έρθει στηνΑγγλία ως Γερmicroανοί microετανάστες και το όνοmicroα έγινε αιτία ναδηmicroιουργηθούν οικογενειακοί microύθοι σχετικά microε την προέλευσήτου όπως συmicroβαίνει συχνά σε παρόmicroοιες περιπτώσεις Μιαιστορία που άρεσε στον Ρόναλντ ήταν αυτή που έλεγε πως τοόνοmicroα προερχόταν από ένα παρατσούκλι που είχε δοθεί σε κά-ποιον πρόγονό του tollkuumlhn laquoαπερίσκεπτοςraquo [Στο ηmicroιτελές

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

32

έργο του laquoThe Notion Club Papersraquo ο ίδιος ο Τόλκιν είδε δώ-σει στον εαυτό του ένα άλλο φανταστικό όνοmicroα εκείνο τουlaquoΚαθηγητή Ράσmicroπολντ Παράτολmicroου)] Στις πιο πρόσφατεςγενιές οι Τόλκιν ήταν κατασκευαστές πιάνων και είχαν αντι-microετωπίσει οικονοmicroικές δυσκολίες Αντίθετα θεωρούσε πως οιΣάφιλντ ήταν βέροι Άγγλοι microε καταγωγή από την περιοχήΊβσαmicro του Γουορστερσάιρ Καθώς το microέρος βρισκόταν στα ∆υ-τικά Μίντλαντς οι Σάφιλντ ανήκαν σε microια περιοχή που ο Τόλ-κιν επρόκειτο να αγαπήσει για τις διαλέκτους και τη γεωγρα-φία της Η microητέρα του η Μέιmicroπελ αντιπροσώπευε γιrsquo αυτόνότι πιο καλό διέθετε η οικογένεια Σάφιλντ Όπως έγραφε οίδιος laquoΑν και Τόλκιν στο όνοmicroα είmicroαι ένας Σάφιλντ στα γού-στα στα χαρίσmicroατα και στην ανατροφήraquo Το Γουορστερσάιρόπως αντιπροσωπευόταν από το Σέαρχολ ήταν γιrsquo αυτόν ηιδιαίτερη πατρίδα του laquoΟποιαδήποτε γωνιά αυτής της περιο-χής (ανεξάρτητα από το πόσο όmicroορφη ή άθλια) είναι για microένακατά έναν ακαθόριστο τρόπο ldquoπατρίδαrdquo όπως δεν είναι κανέ-να άλλο microέρος του κόσmicroουraquo Η αίσθηση της διαφοράς microεταξύτης κληρονοmicroιάς του από τους Τόλκιν και εκείνης από τουςΣάφιλντ τονιζόταν ακόmicroη περισσότερο από την προσχώρησητης Μέιmicroπελ στο ρωmicroαιοκαθολικισmicroό Οι Τόλκιν ήταν προτε-στάντες (όπως ήταν και οι Σάφιλντ) αλλά φαίνεται πως η νέαπίστη της microητέρας ήταν για το γιο η πεmicroπτουσία της Αγγλίαςκαι των ∆υτικών Μίντλαντς καθώς είχε τις ρίζες της στη microακράmicroεσαιωνική περίοδο Οι δικές του ρωmicroαιοκαθολικές πεποιθή-σεις ήταν έντονα συνδεδεmicroένες microε τη microητέρα του σε όλη τηδιάρκεια της ζωής του

T Z P P T O sect K I N

20

ψαν προς την Αγγλία στις αρχές Απριλίου 1895 Τον πρώτοκαιρό οι τρεις τους έmicroειναν microαζί microε τους γονείς της Μέιmicroπελκαι microία από τις αδελφές της την Τζέιν στο σπίτι της οικογέ-νειας στην οδό Άσφιλντ στο Κινγκς Χιθ του Μπέρmicroιγχαmicro ΟΡόναλντ microπερδεύτηκε από αυτή την αλλαγή και microερικές φορέςπερίmicroενε να δει τη βεράντα του σπιτιού τους στο Μπλουmicroφο-ντέιν να προεξέχει από το σπίτι των Σάφιλντ Πολλά χρόνιααργότερα ανακαλούσε στη microνήmicroη του laquoΘυmicroάmicroαι ακόmicroα να κα-τεβαίνω το δρόmicroο στο Μπέρmicroιγχαmicro και να αναρωτιέmicroαι τι είχεγίνει ο microεγάλος εξώστης και το microπαλκόνιraquo Επίσης καινούργιοκαι παράξενο του φαινόταν το πρώτο αληθινό χριστουγεννιά-τικο δέντρο που αντίκριζε έπειτα από laquoτόσα χρόνια παραmicroο-νής στη στέρφα ζεστή χώραraquo

Στη διάρκεια αυτής της επίσκεψης και ενώ οι τρεις τουςετοιmicroάζονταν να επιστρέψουν στη Nότια Αφρική ο Άρθουρπροσβλήθηκε από ρευmicroατικό πυρετό και στη συνέχεια πέθανεαιφνίδια έπειτα από ακατάσχετη αιmicroορραγία Ήταν microόλιςτριάντα εννιά χρόνων Θάφτηκε microερικές ηmicroέρες microετά το θάνα-τό του στις 15 Φεβρουαρίου 1896 στο αγγλικανικό κοιmicroητή-ριο του Μπλουmicroφοντέιν Ο θάνατός του έκλεισε το κεφάλαιοτης ζωής των Τόλκιν στη Νότια Αφρική Eξαιτίας αυτού τουγεγονότος πάντως η οικογένεια δεν πρόλαβε να ζήσει τηναναστάτωση που προκάλεσε ο Πόλεmicroος των Μπόερς ο οποίοςξεκίνησε ύστερα από λίγα χρόνια (1899-1902)

Η Μέιmicroπελ ήταν τώρα microια microητέρα microόνη microε πολύ περιορι-

T Z P P T O sect K I N

Ο συγγραφέας αναφέρεται στο ∆εύτερο Πόλεmicroο των Μπόερς (ο πρώτος είχετελειώσει πριν γεννηθεί ο Τόλκιν) στον οποίο οι δύο ανεξάρτητες δηmicroοκρατίεςτου Τράνσβααλ και του Ελεύθερου Κράτους της Οράγγης πολέmicroησαν microε τον αγ-γλικό αποικιακό στρατό Τελικά τα κράτη αυτά προσαρτήθηκαν στη ΒρετανικήΑυτοκρατορία (ΣτΜ)

21

σmicroένες οικονοmicroικές δυνατότητες Σύντοmicroα οι τρεις τους microετακό-microισαν στο Σέαρχολ όπου το κλίmicroα ήταν πολύ πιο υγιεινό Tοκαινούργιο τους σπίτι στην οδό Γκρέισγουελ 5 ήταν microια όmicroορ-φη και ευρύχωρη αγροικία η οποία microοιραζόταν microια microεσοτοιχίαmicroε microια άλλη Bρισκόταν σχεδόν απέναντι από τη λίmicroνη τουΥδρόmicroυλου του Σέαρχολ κάπου ένα microίλι νότια από την πόλητου Μπέρmicroιγχαmicro Αν και ήταν τόσο κοντά στη microητρόπολη ταυ-τόχρονα βρισκόταν στην καρδιά του αγροτικού ΓουορστερσάιρKαθώς υπήρχαν microόνο άλογα και κάρα ήταν ένα microέρος laquoπολύπαλιά τότε που υπήρχε λιγότερος θόρυβος και περισσότεροπράσινοraquo (για να χρησιmicroοποιήσουmicroε την περιγραφή που δίνει οΤόλκιν για το Σάιρ της Μέσης Γης στο Χόmicroπιτ) Η Μέιmicroπελ ηοποία ήταν microια πολύ χαρισmicroατική και επινοητική γυναίκα εκ-παίδευσε η ίδια τα αγόρια της microέχρι να ενταχθούν στη δηmicroόσιαεκπαίδευση Μεταξύ άλλων η Μέιmicroπελ έmicroαθε τον Ρόναλντ ναδιαβάζει και αργότερα τον microύησε στην καλλιγραφία στο σχέ-διο στα λατινικά στα γαλλικά στο πιάνο (ανεπιτυχώς) και στηβοτανολογία

Το ήσυχο χωριό Γουορστερσάιρ (που αργότερα αποτέλεσετmicroήmicroα του Γουορικσάιρ εξαιτίας αλλαγών στα σύνορα των διοι-κητικών περιφερειών) έγινε σύντοmicroα για τον Ρόναλντ το πιοαγαπηmicroένο microέρος το οποίο συνέδεσε microε αναmicroνήσεις από τηmicroητέρα του που έmicroελλε να χάσει τόσο σύντοmicroα laquoΤο Σάιρ microοιά-ζει πάρα πολύ microε τον κόσmicroο microέσα στον οποίο άρχισα για πρώτηφορά να αντιλαmicroβάνοmicroαι τα πράγmicroατα Αν το πρώτο σου χρι-στουγεννιάτικο δέντρο είναι ένας καχεκτικός ευκάλυπτος καιαν συνήθως σε βασανίζουν η ζέστη και η άmicromicroος ndash τότε ακρι-βώς στην ηλικία που η φαντασία σου αρχίζει να αναπτύσσεταιτο να βρεθείς ξαφνικά σε ένα ήρεmicroο χωριό του Γουορικσάιρ θε-ωρώ πως σου γεννά microια ιδιαίτερη αγάπη για την ύπαιθρο της

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

22

κεντρικής Αγγλίας κύρια χαρακτηριστικά της οποίας είναι ταόmicroορφα βότσαλα οι φτελιές τα ήσυχα ποταmicroάκια κλπ καιασφαλώς οι άνθρωποί τηςraquo3 Τα χωριατόπουλα κορόιδευαν τονmicroικρό Τόλκιν για τα microακριά microαλλιά του (που ήταν τότε της microό-δας για τα αγόρια της microέσης αστικής τάξης)

Ο Υδρόmicroυλος του Σέαρχολ εντυπώθηκε ιδιαίτερα στη φα-ντασία του Ρόναλντ laquoYπήρχε ένας παλιός microύλος που πραγmicroατι-κά άλεθε καλαmicroπόκι στον οποίο δούλευαν δύο microυλωνάδες microιαmicroεγάλη λίmicroνη όπου κολυmicroπούσαν κύκνοι ένας λάκκος microε άmicromicroοmicroία υπέροχη κοιλάδα microε λουλούδια microερικά αγροτόσπιτα παλιάςαρχιτεκτονικής και λίγο πιο microακριά ένα ποταmicroάκι microε ένανακόmicroη microύλοraquo4 Ο Υδρόmicroυλος του Σέαρχολ ήταν ένας παλιόςπλίνθινος microύλος microε microια ψηλή καmicroινάδα Αν και λειτουργούσε microεατmicroοmicroηχανή ένα ποταmicroάκι κυλούσε ακόmicroα κάτω από το microεγά-λο τροχό του Ο microύλος microε τον τροmicroακτικό γιο του microυλωνά έκα-νε microεγάλη εντύπωση στον Ρόναλντ αλλά και στον Χίλαρι

Ο Ρόναλντ και ο microικρότερος αδελφός του είχαν δώσει στογιο του microυλωνά το παρατσούκλι laquoΛευκός ∆ράκοςraquo Ο Χίλαριθυmicroόταν έναν αγρότη microε το παρατσούκλι laquoΜαύρος ∆ράκοςraquo οοποίος τροmicroοκρατούσε τα παιδιά της περιοχής (Κάποτε κυνή-γησε τον Ρόναλντ επειδή microάζευε microανιτάρια) Σε microια επιστολήπου έγραψε πολλά χρόνια αργότερα ο Τόλκιν microιλάει για τογέρο microυλωνά και το γιο του οι οποίοι του προκαλούσαν δέοςόταν ήταν microικρός Σε microια άλλη επιστολή του γράφει πως έζησετα παιδικά του χρόνια laquoΣτο ldquoΣάιρrdquo σε microια εποχή πριν απότην έλευση των microηχανώνraquo Πρόσθετε επίσης πως στην πραγ-

T Z P P T O sect K I N

Στο πρωτότυπο laquoοgreraquo laquoδράκοςraquo microε τη σηmicroασία microε την οποία συναντάται στηνεοελληνική παράδοση δηλαδή microυθικό τέρας microε microορφή ανθρώπου που συχνάείναι ανθρωποφάγο (ΣτΜ)

23

microατικότητα ήταν και ο ίδιος ένα χόmicroπιτ σε όλα εκτός από τοmicroέγεθος Όπως και στα χόmicroπιτ του άρεσαν οι κήποι τα δέ-ντρα και τα χωράφια που δουλεύονταν ακόmicroα microε τα χέρια Κά-πνιζε κι αυτός πίπα και του άρεσαν τα απλά φαγητά Σταάχαρα χρόνια των microέσων του εικοστού αιώνα όταν οι ιστορίεςτου άρχισαν να γίνονται δηmicroοφιλείς τολmicroούσε να φοράει φα-νταχτερά γιλέκα Του άρεσαν τα microανιτάρια που microπορούσε ναβρει κανείς στα χωράφια καθώς και να εκφράζει τη microάλλονστοιχειώδη αίσθηση χιούmicroορ που διέθετε το οποίο microερικοίέβρισκαν κουραστικό Είχε επίσης γράψει πως ως ενήλικος πή-γαινε για ύπνο αργά και αν microπορούσε ξυπνούσε επίσης αργάΌπως και στα χόmicroπιτ δεν του άρεσαν τα ταξίδια Στον Άρχο-ντα των ∆αχτυλιδιών γράφει για ένα microύλο στο Χόmicroπιτον κοντάΣτο Νερό τον οποίο γκρέmicroισαν και αντικατέστησαν microε ένατούβλινο κτίριο που ρύπαινε τόσο την ατmicroόσφαιρα όσο και τοποτάmicroι Υπάρχει microια οmicroοιότητα ανάmicroεσα στη θέα από τοναγροτικό δρόmicroο στον οποίο ζούσε η οικογένεια στο Σέαρχολmicroε το microύλο στα δεξιά και σε microια λεπτοmicroερή απεικόνιση τουΧόmicroπιτον που σχεδίασε ο Τόλκιν για το Χόmicroπιτ τον πρόδροmicroοτου Άρχοντα των ∆αχτυλιδιών

Ο Υδρόmicroυλος του Σέαρχολ γλίτωσε από το τούβλινο τσου-νάmicroι της αστικής εξάπλωσης του Μπέρmicroιγχαmicro και τώρα πλέονδιατηρείται ως αξιοθέατο Οι επισκέπτες microπορούν να ρίξουνέτσι microια φευγαλέα microατιά στον κόσmicroο της παιδικής ηλικίας τουΤόλκιν αλλά και να δουν από κοντά ένα σηmicroαντικό ιστορικόmicroνηmicroείο της Bιοmicroηχανικής Eπανάστασης η οποία άλλαξε τονκόσmicroο Η microεγάλη βαθιά λίmicroνη την οποία ο Ρόναλντ και ο Χί-λαρι γνώριζαν τόσο καλά βρίσκεται εκεί το ίδιο και ο microύλοςmicroε την ψηλή του καmicroινάδα ακόmicroα αναγνωρίσιmicroα έπειτα απότόσο καιρό Εκεί κοντά ως ένδειξη αναγνώρισης της προσφο-

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

24

ράς του Τόλκιν υπάρχει το Πάρκο της Χώρας του Σάιρ και οΒάλτος του Μόζλι εmicroπνευσmicroένα ενδεχοmicroένως από το Παλιό∆άσος στην άκρη του Σάιρ όπως παρουσιάζεται στον Άρχοντατων ∆αχτυλιδιών

Ίσως την ίδια περίπου περίοδο να γεννήθηκε microέσα στην ορ-γιάζουσα φαντασία του Ρόναλντ και ένα άλλο σηmicroαντικό στοι-χείο το επαναλαmicroβανόmicroενο όνειρό του σχετικά microε ένα microεγάλοκατακλυσmicroό ένα πράσινο κύmicroα που θα σάρωνε όλες τις χώρεςΤελικά ύστερα από microια microακρά περίοδο κυοφορίας η ανάmicroνη-ση εκείνου του ονείρου ενσωmicroατώθηκε στον ίδιο φανταστικόκόσmicroο του οποίου το Σάιρ αποτελούσε τmicroήmicroα στη Μέση ΓηΤο όνειρο microεταmicroορφώθηκε στη φανταστική αφήγηση του Τόλ-κιν σχετικά microε την καταστροφή της Νούmicroενορ της δικής τουπαραλλαγής πάνω στην πανάρχαιη ιστορία της βυθισmicroένηςηπείρου Ατλαντίδας

Το 1900 πέντε χρόνια αφότου έφυγε από την Αφρική οΡόναλντ ξεκίνησε τη φοίτησή του στο Σχολείο Κινγκ Έντου-αρντ το καλύτερο σχολείο microέσης εκπαίδευσης στο Μπέρmicroιγ-χαmicro το οποίο τότε βρισκόταν κοντά στο Σταθmicroό Νιου Στριτστο κέντρο της πόλης Τα δίδακτρα τα πλήρωνε ένας θείοςτου Τα κτίρια του σχολείου (τα οποία έχουν πλέον κατεδαφι-στεί) έφεραν τη σφραγίδα του αρχιτέκτονά τους σερ ΤσαρλςΜπάρι ο οποίος σχεδίασε επίσης το σηmicroερινό Κοινοβούλιοστο Λονδίνο Την ίδια περίοδο η Μέιmicroπελ Τόλκιν και η αδελ-φή της Μέι ασπάστηκαν το δόγmicroα της Ρωmicroαιοκαθολικής Εκ-κλησίας παρά την έντονη αντίδραση του ουνιτάριου πατέρατους και των εξ αγχιστείας συγγενών της Mέιmicroπελ οι οποίοι

T Z P P T O sect K I N

Οι ουνιτάριοι απορρίπτουν την τριαδικότητα του Θεού και θεωρούν τον Ιησούγιο ή προφήτη του ενός και microοναδικού Θεού (ΣτΜ)

25

ήταν βαπτιστές Έπαψαν να στηρίζουν οικονοmicroικά τη Mέι-microπελ βυθίζοντάς την έτσι σε ακόmicroη microεγαλύτερη ανέχεια Μη-τέρα και γιοι microετακόmicroισαν από την αγροτική κατοικία τους σεένα σπίτι στο προάστιο Μόζλι ώστε να βρίσκονται πιο κοντάστο Παρεκκλήσιο του Μπέρmicroιγχαmicro στο Ετζmicroπάστον Το Πα-ρεκκλήσιο είχε ιδρυθεί από τον καρδινάλιο Νιούmicroαν κατά τηδεκαετία του 1850 και έγινε η πνευmicroατική εστία της Μέιmicroπελη οποία είχε προηγουmicroένως εκκλησιαστεί σε άλλους πλησιέ-στερους στο σπίτι της ρωmicroαιοκαθολικούς ναούς Ο οραmicroατι-στής Τζον Χένρι Νιούmicroαν (1801-1890) έκανε πολλά για ναδώσει νέα πνοή στο ρωmicroαιοκαθολικισmicroό συνεισφέροντας στο∆όγmicroα αυτό τις οξφορδιανές γνώσεις του τη φαντασία και τοελεύθερο πνεύmicroα του Το Μόζλι βρισκόταν στη διαδροmicroή τουτραmicro προς το κέντρο της πόλης και έτσι η καθηmicroερινή microετά-βαση του Pόναλντ στο σχολείο ήταν πιο εύκολη

Την επόmicroενη χρονιά η οικογένεια αναγκάστηκε να microετακο-microίσει και πάλι σε ένα σπίτι κοντά στο σταθmicroό Κινγκς Χιθ Πί-σω από το καινούργιο τους σπίτι υπήρχε ένα σιδηροδροmicroικόανάχωmicroα γεmicroάτο αγριολούλουδα και χορτάρι (το οποίο ο Ρό-ναλντ αγαπούσε) Ήταν τότε περίπου εννιά χρόνων και οαδελφός του Χίλαρι γύρω στα επτά Tα αγόρια είχαν συνηθί-σει τον ήχο από το τρίξιmicroο των βαγονιών που κουβαλούσανκάρβουνο τα οποία άραζαν σrsquo ένα σταθmicroό λίγο πιο πέρα απότη σιδηροδροmicroική γραmicromicroή Eκεί αποθήκευαν το κάρβουνο Τατρένα έρχονταν από τα ανθρακωρυχεία της Νότιας Ουαλίαςπάνω από εκατό microίλια microακριά και το κάρβουνο προοριζόταν

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

Στο πρωτότυπο Oratory Έτσι ονοmicroάζεται στο Καθολικό ∆όγmicroα το κτίριο στοοποίο οι πιστοί συγκεντρώνονται για να εκφράσουν τη λατρεία τους στο Θεό∆εν είναι εκκλησία αλλά ένα microεγάλο κτίριο που έχει πολλαπλές χρήσεις (ΣτΜ)

26

για τις ακmicroάζουσες βιοmicroηχανίες του Μπέρmicroιγχαmicro Ο Ρόναλντπαρατηρούσε τα ονόmicroατα στα πλαϊνά των βαγονιών ήταν ου-αλικά ονόmicroατα όπως Μπλεν-Ρόντα Mέρντι Νάντιγκλο καιΤρέντεγκαρ

Στην προαναφερθείσα συνέντευξή του στο BBC το 1971 οΤόλκιν αποκάλυψε πόσο σηmicroαντική ήταν αυτή η επαφή του microετα ουαλικά τοπωνύmicroια Από πολλές απόψεις οι εmicroπειρίες τηςπαιδικής του ηλικίας αποτέλεσαν το σπόρο για τις ιστορίεςπου θα επινοούσε σχετικά microε τον κόσmicroο της Μέσης Γης ένανκόσmicroο κατοικηmicroένο από χόmicroπιτ ξωτικά αλλά και σκοτεινότε-ρα πλάσmicroατα όπως τελώνια και δράκους Ο Τόλκιν εξηγούσετη γοητεία που ασκούσαν πάνω του τα ουαλικά laquoTα ουαλικάανέκαθεν microε έλκυαν microε το ρυθmicroό τους και τον ήχο τους περισ-σότερο από οποιαδήποτε άλλη γλώσσα Παρrsquo όλο που πρωτο-είδα τα ονόmicroατα πάνω σε οχήmicroατα microεταφοράς κάρβουνου πά-ντοτε ήθελα να microάθω τι σήmicroαιναν όλα αυτάraquo Συνέχισε λέγο-ντας πως οι ιστορίες του σχεδόν πάντοτε ξεκινούσαν microε έναόνοmicroα laquo∆ώστε microου ένα όνοmicroα και εγώ θα σας φτιάξω microιαιστορία αντίστροφα microε ότι γίνεται συνήθωςraquo Aνέφερε πωςαπό τις σύγχρονες γλώσσες τα ουαλικά και αργότερα τα φιν-λανδικά αποτέλεσαν τις microεγαλύτερες εmicroπνεύσεις για το γρά-ψιmicroό του συmicroπεριλαmicroβανοmicroένης και της δηmicroιουργίας τουΆρχοντα των ∆αχτυλιδιών Τα ουαλικά microάλιστα ήταν η έmicroπνευ-ση για το ένα από τα δυο κύρια παρακλάδια της γλώσσας τωνξωτικών την οποία δηmicroιούργησε και αυτό είχε ως αποτέλεσmicroαπολλά ονόmicroατα του φανταστικού κόσmicroου της Μέσης Γης να εί-ναι ουαλικής προέλευσης όπως εκείνο της Άργουεν της Πρι-γκίπισσας των Ξωτικών του ποταmicroού Άντουιν του λαού τωνΡοχίρριmicro και του Γκουάιχιρ του γιγάντιου αετού

Αργότερα η οικογένεια Τόλκιν microετακόmicroισε σε ένα απλό σπίτι

T Z P P T O sect K I N

27

στην οδό Όλιβερ σε microια φτωχογειτονιά (τώρα πλέον έχει κατε-δαφιστεί κατά τη διάρκεια της αναβάθmicroισης του κέντρου τηςπόλης) Βρισκόταν στην περιοχή του Ετζmicroπάστον η οποία σεγενικές γραmicromicroές ήταν εύπορη σε microικρή απόσταση από το Πα-ρεκκλήσιο του Μπέρmicroιγχαmicro και κοντά σε microια microεγάλη τεχνητήλίmicroνη Για ένα διάστηmicroα η Μέιmicroπελ πήρε τους γιους της από τοΣχολείο Κινγκ Έντουαρντ και τους έγραψε στο σχολείο τουΠαρεκκλησίου το Σχολείο Σεντ Φίλιπ στο οποίο τα δίδακτραήταν πολύ χαmicroηλότερα Ωστόσο το 1903 ο Ρόναλντ κέρδισεmicroια υποτροφία για το Σχολείο Κινγκ Έντουαρντ που βρισκότανσε απόσταση δύο microιλίων από το σπίτι του στο Ετζmicroπάστον καιξανάρχισε τις σπουδές του εκεί το φθινόπωρο Τα Χριστούγεν-να της ίδιας χρονιάς ο Ρόναλντ πήρε την πρώτη του Θεία Με-τάληψη επισφραγίζοντας microε αυτό τον τρόπο τη θερmicroή του αφο-σίωση στην πίστη της microητέρας του

Στη διάρκεια των χριστουγεννιάτικων διακοπών εκείνης τηςχρονιάς η Μέιmicroπελ έγραψε στην πεθερά της Μέρι Τζέιν Τόλ-κιν εσωκλείοντας κάποια σχέδια του Ρόναλντ και του Χίλαρι

Είχατε πει πως προτιmicroάτε να σας στείλουν τα αγόρια δικάτους σχέδια και όχι να σας αγοράσουν κάτι microε τα χρήmicroατάτους και έτσι ζωγράφισαν αυτά για εσάς Ο Ρόναλντ έκανε τοδικό του [σχέδιο] θαυmicroάσιο φέτος ndash microόλις ολοκληρώθηκε microιαέκθεσή του στην αίθουσα του Πατέρα Φράνσις Εργάστηκεσκληρά από τότε που σταmicroάτησαν τα microαθήmicroατα στο σχολείοστις 16 ∆εκεmicroβρίου το ίδιο κι εγώ για να του βρω καινούργιαθέmicroατα ∆εν έχω βγει έξω σχεδόν ένα microήνα ndash ούτε καν για ναπάω στο Παρεκκλήσιο ndash microα ο υγρός και πνιγηρός καιρός έτσικι αλλιώς microε αποτρέπει Από τότε που ο Ρόναλντ σταmicroάτησετο σχολείο microπορώ τουλάχιστον να ξεκουράζοmicroαι τα πρωινά

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

28

Περνάω ολόκληρες εβδοmicroάδες απόλυτης αϋπνίας η οποία σεσυνδυασmicroό microε το βαρύ κρυολόγηmicroα και την αρρώστια microεέχουν καταβάλει

Βρήκα microια ταχυδροmicroική επιταγή αξίας δύο σελινίων και έξιπενών την οποία στείλατε στα αγόρια πριν από κάmicroποσο και-ρό ndash ένα χρόνο τουλάχιστον ndash και η οποία είχε παραπέσειΠέρασαν όλο το απόγευmicroα στην πόλη ξοδεύοντας αυτά ταχρήmicroατα και λίγα ακόmicroη σε πράγmicroατα που ήθελαν να χαρί-σουν Έκαναν όλες τις χριστουγεννιάτικες αγορές για λογαρια-σmicroό microου Ο Ρόναλντ microπορεί να ταιριάζει τις microεταξωτές φόδρεςή οποιαδήποτε απόχρωση υφάσmicroατος σαν αληθινός laquoπαριζιά-νος microόδιστροςraquo Tου βγαίνει άραγε η κληρονοmicroιά του καλλιτέ-χνη ή του υφασmicroατέmicroπορου

Τα πάει πολύ καλά στο σχολείο ndash ξέρει περισσότερα ελληνι-κά απrsquo όσα λατινικά ξέρω εγώ ndash και λέει πως θα ήθελε να κάνειγερmicroανικά microαζί microου στη διάρκεια των διακοπών αν και αυτήτην περίοδο θα προτιmicroούσα να microείνω ξαπλωmicroένη στο κρεβάτι

Ένας νεαρός και πρόσχαρος κληρικός microαθαίνει τον Ρόναλντνα παίζει σκάκι ndash λέει πως έχει διαβάσει υπερβολικά πολύ οτι-δήποτε θα ταίριαζε σε ένα αγόρι κάτω των δεκαπέντε και δενέχει πια κανένα άλλο κλασικό ανάγνωσmicroα να του προτείνει5

Μέσω της επαφής τους microε το Σχολείο Σεντ Φίλιπ η Μέι-microπελ και οι γιοι της είχαν γνωρίσει τον Πατέρα Φράνσις Εξά-βιερ Μόργκαν ο οποίος ενστερνιζόταν τις απόψεις του καρδι-νάλιου Νιούmicroαν σχετικά microε την εκπαίδευση Ο Φράνσις Μόρ-γκαν ήταν ενοριακός ιερέας αποσπασmicroένος στο Παρεκκλήσιο

T Z P P T O sect K I N

Ο παππούς της Μέιmicroπελ ήταν υφασmicroατέmicroπορος Είχε δική του επιχείρηση ηοποία τελικά πτώχευσε (ΣτΜ)

29

και είχε υπηρετήσει υπό τις εντολές του Νιούmicroαν Ο πατέραςΦράνσις πρόσφερε φιλία συmicroβουλές και χρήmicroατα στη χήρακαι στα ορφανά Καθώς τα αγόρια ήταν φιλάσθενα και η microητέ-ρα παρουσίασε σακχαρώδη διαβήτη το 1904 κατόρθωσε τελι-κά να τους στεγάσει σε microια όmicroορφη αγροικία του Παρεκκλη-σίου Η αγροικία Γουντσάιντ6 βρισκόταν κοντά στο αγροτικόκαταφύγιο του Παρεκκλησίου στο γειτονικό χωριό Ρέντναλστην καρδιά της υπαίθρου του Γουορστερσάιρ πάνω στουςΛόφους Λίκι Το τοπίο έmicroοιαζε microε εκείνο του Σέαρχολ και εν-θουσίασε και τους τρεις Όmicroως παρά το ιδανικό περιβάλλονη υγεία της Μέιmicroπελ συνέχισε να επιδεινώνεται αναγκάζονταςτον πατέρα Φράνσις να αναζητήσει βοήθεια για το microεγάλωmicroατων γιων της Ο Ρόναλντ πέρασε το καλοκαιρινό σχολικό τρί-microηνο στο Χόουβ στη νότια ακτή της Αγγλίας microαζί microε τη θείατου Τζέιν Νιβ και το σύζυγό της Έντγουιν ενώ ο Χίλαρι έmicroει-νε microε τους παππούδες του από την πλευρά της microητέρας του

Όταν τα αγόρια επέστρεψαν η Μέιmicroπελ έγραψε στην πε-θερά της laquoΤα αγόρια φαίνονται απίστευτα υγιή σε σύγκριση microετα αδύναmicroα χλοmicroά φαντάσmicroατα τα οποία αποχαιρέτησα πάνωστο τρένο πριν από τέσσερις εβδοmicroάδες Σήmicroερα ο Χίλαριαπόκτησε κοστούmicroι τουίντ και το πρώτο του Ίτον ∆είχνει πε-λώριος Έχουmicroε τέλειο καιρό Τα αγόρια θα σας γράψουν αmicroέ-σως microόλις βρέξει Ποτέ δεν ευχαριστήθηκαν τόσο τις διακοπέςτους ndash microάζεψαν microύρτιλλα ήπιαν τσάι στα χωράφια πέταξανχαρταετό microε τον πατέρα Φράνσις ζωγράφισαν και αναρριχή-θηκαν στα δέντραraquo7

H υγεία της Μέιmicroπελ δε σηmicroείωσε κάποια βελτίωση και ο

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

Kοντό αντρικό σακάκι microε microεγάλα πέτα το οποίο αρχικά ήταν microέρος από τηστολή των σπουδαστών του κολεγίου Ίτον (ΣτΜ)

30

Ρόναλντ ξανάρχισε το σχολείο microετά τις καλοκαιρινές διακο-πές Για να πάει στο microάθηmicroά του έπαιρνε το τρένο αφούπροηγουmicroένως είχε περπατήσει περισσότερο από ένα microίλιώσπου να φτάσει στο σταθmicroό Έφευγε από το σπίτι νωρίς καιεπέστρεφε αργά και ο Χίλαρι microερικές φορές τον περίmicroενεστην εξώπορτα κρατώντας microια λάmicroπα Η Μέιmicroπελ πέθανεστην αγροικία Γουντσάιντ microερικούς microήνες αργότερα στις 14Νοεmicroβρίου 1904 υποκύπτοντας στο διαβήτη για τον οποίοεκείνη την εποχή δεν υπήρχε θεραπεία Την έθαψαν στο κοι-microητήριο της Καθολικής Εκκλησίας του Αγίου Πέτρου στοΜπροmicroσγκρόουβ και στον τάφο της τοποθετήθηκε ένας σταυ-ρός παρόmicroοιος microε εκείνους που έβαζαν στους τάφους των ιερέ-ων του Παρεκκλησίου Το θέαmicroα των δύο microικρών ορφανώνmicroπροστά στον τάφο θα πρέπει να ράγισε τις καρδιές των παρι-σταmicroένων στην κηδεία Χρόνια αργότερα ο Ρόναλντ θυmicroότανlaquoΣτάθηκα microάρτυρας (χωρίς να πολυκαταλαβαίνω) της ηρωικήςκαρτερίας και του πρόωρου θανάτου microέσα σε βαθιά φτώχειατης microητέρας microου της γυναίκας η οποία microε οδήγησε στην Εκ-κλησία ∆έχτηκα την εκπληκτική φιλανθρωπία του πατέραΜόργκαν Όmicroως είχα ερωτευτεί τη Θεία Μετάληψη εξαρ-χήςraquo

Ο Ρόναλντ θυmicroόταν τη microητέρα του ως microια πολύ χαρισmicroατι-κή όmicroορφη και έξυπνη γυναίκα Θεωρούσε πως είχε νιώσειβαθιά microέσα της τον πόνο και τη θλίψη Πίστευε ακράδανταπως ο πρόωρος θάνατός της σε ηλικία τριάντα τεσσάρωνετών είχε επέλθει εξαιτίας της laquoκαταδίωξηςraquo της ρωmicroαιοκαθο-λικής πίστης της από τους προτεστάντες συγγενείς Μπορείκανείς να φανταστεί πόσο πολύ επηρέασε ο θάνατός της ταδυο αδέλφια καθώς microάλιστα συνέβη microετά την επίσης πρόωρηαπώλεια του πατέρα τους Πολύ αργότερα ο Τόλκιν έγραφε

T Z P P T O sect K I N

31

laquoΣτη microητέρα microου η οποία microε δίδασκε η ίδια (microέχρι να πάρωυποτροφία) χρωστώ την αγάπη microου για τη γλωσσολογία ειδι-κά για τις γερmicroανικές γλώσσες και για το ροmicroάντζοraquo Με τηλέξη laquoροmicroάντζοraquo (romance) ο Τόλκιν εννοούσε την πεζογρα-φία και την ποίηση η οποία παρέπεmicroπε σε άλλους κόσmicroουςκαι η οποία επηρέαζε τη φαντασία microέσα από τα άγνωστα καιθαυmicroαστά χαρακτηριστικά των κόσmicroων αυτών Η γλωσσολογίαήταν το γνωστικό και ακαδηmicroαϊκό πεδίο που επέλεξε το οποίοαργότερα επρόκειτο να διδάξει στην Οξφόρδη αλλά και για τοοποίο θα συνέγραφε αφού προηγουmicroένως απόκτησε βαθιάγνώση Είναι ένας γνωστικός κλάδος που εξετάζει την ιστορίατόσο microιας γλώσσας όσο και της λογοτεχνίας της χωρίς ναεστιάζεται microόνο στην πρώτη ή microόνο στη δεύτερη Ο Τόλκινεξελίχθηκε σε microεγαλοφυΐα στο συγκεκριmicroένο τοmicroέα όπως πριναπό αυτόν ο Τζέικοmicroπ Γκριmicro και ο αδελφός του Βίλχελmicro έγι-ναν διάσηmicroοι για τη συλλογή λαϊκών ιστοριών και παραmicroυθιών

Από τα νεανικά του χρόνια ο Ρόναλντ Τόλκιν έτρεφε microεγά-λη εκτίmicroηση για τη microητέρα του και τον πατέρα του Η απώλειάτους επηρέασε έντονα την αίσθηση της ταυτότητάς του microεπολλούς διαφορετικούς τρόπους Το πατρικό όνοmicroα της microητέ-ρας του ήταν Σάφιλντ και ο Ρόναλντ διέκρινε microια αντίθεσηανάmicroεσα στους Τόλκιν και στους Σάφιλντ και ταυτιζόταν σταπερισσότερα ζητήmicroατα microε τη δεύτερη οικογένεια Οι Τόλκινπολλές γενιές πριν από τη δική του γέννηση είχαν έρθει στηνΑγγλία ως Γερmicroανοί microετανάστες και το όνοmicroα έγινε αιτία ναδηmicroιουργηθούν οικογενειακοί microύθοι σχετικά microε την προέλευσήτου όπως συmicroβαίνει συχνά σε παρόmicroοιες περιπτώσεις Μιαιστορία που άρεσε στον Ρόναλντ ήταν αυτή που έλεγε πως τοόνοmicroα προερχόταν από ένα παρατσούκλι που είχε δοθεί σε κά-ποιον πρόγονό του tollkuumlhn laquoαπερίσκεπτοςraquo [Στο ηmicroιτελές

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

32

έργο του laquoThe Notion Club Papersraquo ο ίδιος ο Τόλκιν είδε δώ-σει στον εαυτό του ένα άλλο φανταστικό όνοmicroα εκείνο τουlaquoΚαθηγητή Ράσmicroπολντ Παράτολmicroου)] Στις πιο πρόσφατεςγενιές οι Τόλκιν ήταν κατασκευαστές πιάνων και είχαν αντι-microετωπίσει οικονοmicroικές δυσκολίες Αντίθετα θεωρούσε πως οιΣάφιλντ ήταν βέροι Άγγλοι microε καταγωγή από την περιοχήΊβσαmicro του Γουορστερσάιρ Καθώς το microέρος βρισκόταν στα ∆υ-τικά Μίντλαντς οι Σάφιλντ ανήκαν σε microια περιοχή που ο Τόλ-κιν επρόκειτο να αγαπήσει για τις διαλέκτους και τη γεωγρα-φία της Η microητέρα του η Μέιmicroπελ αντιπροσώπευε γιrsquo αυτόνότι πιο καλό διέθετε η οικογένεια Σάφιλντ Όπως έγραφε οίδιος laquoΑν και Τόλκιν στο όνοmicroα είmicroαι ένας Σάφιλντ στα γού-στα στα χαρίσmicroατα και στην ανατροφήraquo Το Γουορστερσάιρόπως αντιπροσωπευόταν από το Σέαρχολ ήταν γιrsquo αυτόν ηιδιαίτερη πατρίδα του laquoΟποιαδήποτε γωνιά αυτής της περιο-χής (ανεξάρτητα από το πόσο όmicroορφη ή άθλια) είναι για microένακατά έναν ακαθόριστο τρόπο ldquoπατρίδαrdquo όπως δεν είναι κανέ-να άλλο microέρος του κόσmicroουraquo Η αίσθηση της διαφοράς microεταξύτης κληρονοmicroιάς του από τους Τόλκιν και εκείνης από τουςΣάφιλντ τονιζόταν ακόmicroη περισσότερο από την προσχώρησητης Μέιmicroπελ στο ρωmicroαιοκαθολικισmicroό Οι Τόλκιν ήταν προτε-στάντες (όπως ήταν και οι Σάφιλντ) αλλά φαίνεται πως η νέαπίστη της microητέρας ήταν για το γιο η πεmicroπτουσία της Αγγλίαςκαι των ∆υτικών Μίντλαντς καθώς είχε τις ρίζες της στη microακράmicroεσαιωνική περίοδο Οι δικές του ρωmicroαιοκαθολικές πεποιθή-σεις ήταν έντονα συνδεδεmicroένες microε τη microητέρα του σε όλη τηδιάρκεια της ζωής του

T Z P P T O sect K I N

21

σmicroένες οικονοmicroικές δυνατότητες Σύντοmicroα οι τρεις τους microετακό-microισαν στο Σέαρχολ όπου το κλίmicroα ήταν πολύ πιο υγιεινό Tοκαινούργιο τους σπίτι στην οδό Γκρέισγουελ 5 ήταν microια όmicroορ-φη και ευρύχωρη αγροικία η οποία microοιραζόταν microια microεσοτοιχίαmicroε microια άλλη Bρισκόταν σχεδόν απέναντι από τη λίmicroνη τουΥδρόmicroυλου του Σέαρχολ κάπου ένα microίλι νότια από την πόλητου Μπέρmicroιγχαmicro Αν και ήταν τόσο κοντά στη microητρόπολη ταυ-τόχρονα βρισκόταν στην καρδιά του αγροτικού ΓουορστερσάιρKαθώς υπήρχαν microόνο άλογα και κάρα ήταν ένα microέρος laquoπολύπαλιά τότε που υπήρχε λιγότερος θόρυβος και περισσότεροπράσινοraquo (για να χρησιmicroοποιήσουmicroε την περιγραφή που δίνει οΤόλκιν για το Σάιρ της Μέσης Γης στο Χόmicroπιτ) Η Μέιmicroπελ ηοποία ήταν microια πολύ χαρισmicroατική και επινοητική γυναίκα εκ-παίδευσε η ίδια τα αγόρια της microέχρι να ενταχθούν στη δηmicroόσιαεκπαίδευση Μεταξύ άλλων η Μέιmicroπελ έmicroαθε τον Ρόναλντ ναδιαβάζει και αργότερα τον microύησε στην καλλιγραφία στο σχέ-διο στα λατινικά στα γαλλικά στο πιάνο (ανεπιτυχώς) και στηβοτανολογία

Το ήσυχο χωριό Γουορστερσάιρ (που αργότερα αποτέλεσετmicroήmicroα του Γουορικσάιρ εξαιτίας αλλαγών στα σύνορα των διοι-κητικών περιφερειών) έγινε σύντοmicroα για τον Ρόναλντ το πιοαγαπηmicroένο microέρος το οποίο συνέδεσε microε αναmicroνήσεις από τηmicroητέρα του που έmicroελλε να χάσει τόσο σύντοmicroα laquoΤο Σάιρ microοιά-ζει πάρα πολύ microε τον κόσmicroο microέσα στον οποίο άρχισα για πρώτηφορά να αντιλαmicroβάνοmicroαι τα πράγmicroατα Αν το πρώτο σου χρι-στουγεννιάτικο δέντρο είναι ένας καχεκτικός ευκάλυπτος καιαν συνήθως σε βασανίζουν η ζέστη και η άmicromicroος ndash τότε ακρι-βώς στην ηλικία που η φαντασία σου αρχίζει να αναπτύσσεταιτο να βρεθείς ξαφνικά σε ένα ήρεmicroο χωριό του Γουορικσάιρ θε-ωρώ πως σου γεννά microια ιδιαίτερη αγάπη για την ύπαιθρο της

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

22

κεντρικής Αγγλίας κύρια χαρακτηριστικά της οποίας είναι ταόmicroορφα βότσαλα οι φτελιές τα ήσυχα ποταmicroάκια κλπ καιασφαλώς οι άνθρωποί τηςraquo3 Τα χωριατόπουλα κορόιδευαν τονmicroικρό Τόλκιν για τα microακριά microαλλιά του (που ήταν τότε της microό-δας για τα αγόρια της microέσης αστικής τάξης)

Ο Υδρόmicroυλος του Σέαρχολ εντυπώθηκε ιδιαίτερα στη φα-ντασία του Ρόναλντ laquoYπήρχε ένας παλιός microύλος που πραγmicroατι-κά άλεθε καλαmicroπόκι στον οποίο δούλευαν δύο microυλωνάδες microιαmicroεγάλη λίmicroνη όπου κολυmicroπούσαν κύκνοι ένας λάκκος microε άmicromicroοmicroία υπέροχη κοιλάδα microε λουλούδια microερικά αγροτόσπιτα παλιάςαρχιτεκτονικής και λίγο πιο microακριά ένα ποταmicroάκι microε ένανακόmicroη microύλοraquo4 Ο Υδρόmicroυλος του Σέαρχολ ήταν ένας παλιόςπλίνθινος microύλος microε microια ψηλή καmicroινάδα Αν και λειτουργούσε microεατmicroοmicroηχανή ένα ποταmicroάκι κυλούσε ακόmicroα κάτω από το microεγά-λο τροχό του Ο microύλος microε τον τροmicroακτικό γιο του microυλωνά έκα-νε microεγάλη εντύπωση στον Ρόναλντ αλλά και στον Χίλαρι

Ο Ρόναλντ και ο microικρότερος αδελφός του είχαν δώσει στογιο του microυλωνά το παρατσούκλι laquoΛευκός ∆ράκοςraquo Ο Χίλαριθυmicroόταν έναν αγρότη microε το παρατσούκλι laquoΜαύρος ∆ράκοςraquo οοποίος τροmicroοκρατούσε τα παιδιά της περιοχής (Κάποτε κυνή-γησε τον Ρόναλντ επειδή microάζευε microανιτάρια) Σε microια επιστολήπου έγραψε πολλά χρόνια αργότερα ο Τόλκιν microιλάει για τογέρο microυλωνά και το γιο του οι οποίοι του προκαλούσαν δέοςόταν ήταν microικρός Σε microια άλλη επιστολή του γράφει πως έζησετα παιδικά του χρόνια laquoΣτο ldquoΣάιρrdquo σε microια εποχή πριν απότην έλευση των microηχανώνraquo Πρόσθετε επίσης πως στην πραγ-

T Z P P T O sect K I N

Στο πρωτότυπο laquoοgreraquo laquoδράκοςraquo microε τη σηmicroασία microε την οποία συναντάται στηνεοελληνική παράδοση δηλαδή microυθικό τέρας microε microορφή ανθρώπου που συχνάείναι ανθρωποφάγο (ΣτΜ)

23

microατικότητα ήταν και ο ίδιος ένα χόmicroπιτ σε όλα εκτός από τοmicroέγεθος Όπως και στα χόmicroπιτ του άρεσαν οι κήποι τα δέ-ντρα και τα χωράφια που δουλεύονταν ακόmicroα microε τα χέρια Κά-πνιζε κι αυτός πίπα και του άρεσαν τα απλά φαγητά Σταάχαρα χρόνια των microέσων του εικοστού αιώνα όταν οι ιστορίεςτου άρχισαν να γίνονται δηmicroοφιλείς τολmicroούσε να φοράει φα-νταχτερά γιλέκα Του άρεσαν τα microανιτάρια που microπορούσε ναβρει κανείς στα χωράφια καθώς και να εκφράζει τη microάλλονστοιχειώδη αίσθηση χιούmicroορ που διέθετε το οποίο microερικοίέβρισκαν κουραστικό Είχε επίσης γράψει πως ως ενήλικος πή-γαινε για ύπνο αργά και αν microπορούσε ξυπνούσε επίσης αργάΌπως και στα χόmicroπιτ δεν του άρεσαν τα ταξίδια Στον Άρχο-ντα των ∆αχτυλιδιών γράφει για ένα microύλο στο Χόmicroπιτον κοντάΣτο Νερό τον οποίο γκρέmicroισαν και αντικατέστησαν microε ένατούβλινο κτίριο που ρύπαινε τόσο την ατmicroόσφαιρα όσο και τοποτάmicroι Υπάρχει microια οmicroοιότητα ανάmicroεσα στη θέα από τοναγροτικό δρόmicroο στον οποίο ζούσε η οικογένεια στο Σέαρχολmicroε το microύλο στα δεξιά και σε microια λεπτοmicroερή απεικόνιση τουΧόmicroπιτον που σχεδίασε ο Τόλκιν για το Χόmicroπιτ τον πρόδροmicroοτου Άρχοντα των ∆αχτυλιδιών

Ο Υδρόmicroυλος του Σέαρχολ γλίτωσε από το τούβλινο τσου-νάmicroι της αστικής εξάπλωσης του Μπέρmicroιγχαmicro και τώρα πλέονδιατηρείται ως αξιοθέατο Οι επισκέπτες microπορούν να ρίξουνέτσι microια φευγαλέα microατιά στον κόσmicroο της παιδικής ηλικίας τουΤόλκιν αλλά και να δουν από κοντά ένα σηmicroαντικό ιστορικόmicroνηmicroείο της Bιοmicroηχανικής Eπανάστασης η οποία άλλαξε τονκόσmicroο Η microεγάλη βαθιά λίmicroνη την οποία ο Ρόναλντ και ο Χί-λαρι γνώριζαν τόσο καλά βρίσκεται εκεί το ίδιο και ο microύλοςmicroε την ψηλή του καmicroινάδα ακόmicroα αναγνωρίσιmicroα έπειτα απότόσο καιρό Εκεί κοντά ως ένδειξη αναγνώρισης της προσφο-

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

24

ράς του Τόλκιν υπάρχει το Πάρκο της Χώρας του Σάιρ και οΒάλτος του Μόζλι εmicroπνευσmicroένα ενδεχοmicroένως από το Παλιό∆άσος στην άκρη του Σάιρ όπως παρουσιάζεται στον Άρχοντατων ∆αχτυλιδιών

Ίσως την ίδια περίπου περίοδο να γεννήθηκε microέσα στην ορ-γιάζουσα φαντασία του Ρόναλντ και ένα άλλο σηmicroαντικό στοι-χείο το επαναλαmicroβανόmicroενο όνειρό του σχετικά microε ένα microεγάλοκατακλυσmicroό ένα πράσινο κύmicroα που θα σάρωνε όλες τις χώρεςΤελικά ύστερα από microια microακρά περίοδο κυοφορίας η ανάmicroνη-ση εκείνου του ονείρου ενσωmicroατώθηκε στον ίδιο φανταστικόκόσmicroο του οποίου το Σάιρ αποτελούσε τmicroήmicroα στη Μέση ΓηΤο όνειρο microεταmicroορφώθηκε στη φανταστική αφήγηση του Τόλ-κιν σχετικά microε την καταστροφή της Νούmicroενορ της δικής τουπαραλλαγής πάνω στην πανάρχαιη ιστορία της βυθισmicroένηςηπείρου Ατλαντίδας

Το 1900 πέντε χρόνια αφότου έφυγε από την Αφρική οΡόναλντ ξεκίνησε τη φοίτησή του στο Σχολείο Κινγκ Έντου-αρντ το καλύτερο σχολείο microέσης εκπαίδευσης στο Μπέρmicroιγ-χαmicro το οποίο τότε βρισκόταν κοντά στο Σταθmicroό Νιου Στριτστο κέντρο της πόλης Τα δίδακτρα τα πλήρωνε ένας θείοςτου Τα κτίρια του σχολείου (τα οποία έχουν πλέον κατεδαφι-στεί) έφεραν τη σφραγίδα του αρχιτέκτονά τους σερ ΤσαρλςΜπάρι ο οποίος σχεδίασε επίσης το σηmicroερινό Κοινοβούλιοστο Λονδίνο Την ίδια περίοδο η Μέιmicroπελ Τόλκιν και η αδελ-φή της Μέι ασπάστηκαν το δόγmicroα της Ρωmicroαιοκαθολικής Εκ-κλησίας παρά την έντονη αντίδραση του ουνιτάριου πατέρατους και των εξ αγχιστείας συγγενών της Mέιmicroπελ οι οποίοι

T Z P P T O sect K I N

Οι ουνιτάριοι απορρίπτουν την τριαδικότητα του Θεού και θεωρούν τον Ιησούγιο ή προφήτη του ενός και microοναδικού Θεού (ΣτΜ)

25

ήταν βαπτιστές Έπαψαν να στηρίζουν οικονοmicroικά τη Mέι-microπελ βυθίζοντάς την έτσι σε ακόmicroη microεγαλύτερη ανέχεια Μη-τέρα και γιοι microετακόmicroισαν από την αγροτική κατοικία τους σεένα σπίτι στο προάστιο Μόζλι ώστε να βρίσκονται πιο κοντάστο Παρεκκλήσιο του Μπέρmicroιγχαmicro στο Ετζmicroπάστον Το Πα-ρεκκλήσιο είχε ιδρυθεί από τον καρδινάλιο Νιούmicroαν κατά τηδεκαετία του 1850 και έγινε η πνευmicroατική εστία της Μέιmicroπελη οποία είχε προηγουmicroένως εκκλησιαστεί σε άλλους πλησιέ-στερους στο σπίτι της ρωmicroαιοκαθολικούς ναούς Ο οραmicroατι-στής Τζον Χένρι Νιούmicroαν (1801-1890) έκανε πολλά για ναδώσει νέα πνοή στο ρωmicroαιοκαθολικισmicroό συνεισφέροντας στο∆όγmicroα αυτό τις οξφορδιανές γνώσεις του τη φαντασία και τοελεύθερο πνεύmicroα του Το Μόζλι βρισκόταν στη διαδροmicroή τουτραmicro προς το κέντρο της πόλης και έτσι η καθηmicroερινή microετά-βαση του Pόναλντ στο σχολείο ήταν πιο εύκολη

Την επόmicroενη χρονιά η οικογένεια αναγκάστηκε να microετακο-microίσει και πάλι σε ένα σπίτι κοντά στο σταθmicroό Κινγκς Χιθ Πί-σω από το καινούργιο τους σπίτι υπήρχε ένα σιδηροδροmicroικόανάχωmicroα γεmicroάτο αγριολούλουδα και χορτάρι (το οποίο ο Ρό-ναλντ αγαπούσε) Ήταν τότε περίπου εννιά χρόνων και οαδελφός του Χίλαρι γύρω στα επτά Tα αγόρια είχαν συνηθί-σει τον ήχο από το τρίξιmicroο των βαγονιών που κουβαλούσανκάρβουνο τα οποία άραζαν σrsquo ένα σταθmicroό λίγο πιο πέρα απότη σιδηροδροmicroική γραmicromicroή Eκεί αποθήκευαν το κάρβουνο Τατρένα έρχονταν από τα ανθρακωρυχεία της Νότιας Ουαλίαςπάνω από εκατό microίλια microακριά και το κάρβουνο προοριζόταν

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

Στο πρωτότυπο Oratory Έτσι ονοmicroάζεται στο Καθολικό ∆όγmicroα το κτίριο στοοποίο οι πιστοί συγκεντρώνονται για να εκφράσουν τη λατρεία τους στο Θεό∆εν είναι εκκλησία αλλά ένα microεγάλο κτίριο που έχει πολλαπλές χρήσεις (ΣτΜ)

26

για τις ακmicroάζουσες βιοmicroηχανίες του Μπέρmicroιγχαmicro Ο Ρόναλντπαρατηρούσε τα ονόmicroατα στα πλαϊνά των βαγονιών ήταν ου-αλικά ονόmicroατα όπως Μπλεν-Ρόντα Mέρντι Νάντιγκλο καιΤρέντεγκαρ

Στην προαναφερθείσα συνέντευξή του στο BBC το 1971 οΤόλκιν αποκάλυψε πόσο σηmicroαντική ήταν αυτή η επαφή του microετα ουαλικά τοπωνύmicroια Από πολλές απόψεις οι εmicroπειρίες τηςπαιδικής του ηλικίας αποτέλεσαν το σπόρο για τις ιστορίεςπου θα επινοούσε σχετικά microε τον κόσmicroο της Μέσης Γης ένανκόσmicroο κατοικηmicroένο από χόmicroπιτ ξωτικά αλλά και σκοτεινότε-ρα πλάσmicroατα όπως τελώνια και δράκους Ο Τόλκιν εξηγούσετη γοητεία που ασκούσαν πάνω του τα ουαλικά laquoTα ουαλικάανέκαθεν microε έλκυαν microε το ρυθmicroό τους και τον ήχο τους περισ-σότερο από οποιαδήποτε άλλη γλώσσα Παρrsquo όλο που πρωτο-είδα τα ονόmicroατα πάνω σε οχήmicroατα microεταφοράς κάρβουνου πά-ντοτε ήθελα να microάθω τι σήmicroαιναν όλα αυτάraquo Συνέχισε λέγο-ντας πως οι ιστορίες του σχεδόν πάντοτε ξεκινούσαν microε έναόνοmicroα laquo∆ώστε microου ένα όνοmicroα και εγώ θα σας φτιάξω microιαιστορία αντίστροφα microε ότι γίνεται συνήθωςraquo Aνέφερε πωςαπό τις σύγχρονες γλώσσες τα ουαλικά και αργότερα τα φιν-λανδικά αποτέλεσαν τις microεγαλύτερες εmicroπνεύσεις για το γρά-ψιmicroό του συmicroπεριλαmicroβανοmicroένης και της δηmicroιουργίας τουΆρχοντα των ∆αχτυλιδιών Τα ουαλικά microάλιστα ήταν η έmicroπνευ-ση για το ένα από τα δυο κύρια παρακλάδια της γλώσσας τωνξωτικών την οποία δηmicroιούργησε και αυτό είχε ως αποτέλεσmicroαπολλά ονόmicroατα του φανταστικού κόσmicroου της Μέσης Γης να εί-ναι ουαλικής προέλευσης όπως εκείνο της Άργουεν της Πρι-γκίπισσας των Ξωτικών του ποταmicroού Άντουιν του λαού τωνΡοχίρριmicro και του Γκουάιχιρ του γιγάντιου αετού

Αργότερα η οικογένεια Τόλκιν microετακόmicroισε σε ένα απλό σπίτι

T Z P P T O sect K I N

27

στην οδό Όλιβερ σε microια φτωχογειτονιά (τώρα πλέον έχει κατε-δαφιστεί κατά τη διάρκεια της αναβάθmicroισης του κέντρου τηςπόλης) Βρισκόταν στην περιοχή του Ετζmicroπάστον η οποία σεγενικές γραmicromicroές ήταν εύπορη σε microικρή απόσταση από το Πα-ρεκκλήσιο του Μπέρmicroιγχαmicro και κοντά σε microια microεγάλη τεχνητήλίmicroνη Για ένα διάστηmicroα η Μέιmicroπελ πήρε τους γιους της από τοΣχολείο Κινγκ Έντουαρντ και τους έγραψε στο σχολείο τουΠαρεκκλησίου το Σχολείο Σεντ Φίλιπ στο οποίο τα δίδακτραήταν πολύ χαmicroηλότερα Ωστόσο το 1903 ο Ρόναλντ κέρδισεmicroια υποτροφία για το Σχολείο Κινγκ Έντουαρντ που βρισκότανσε απόσταση δύο microιλίων από το σπίτι του στο Ετζmicroπάστον καιξανάρχισε τις σπουδές του εκεί το φθινόπωρο Τα Χριστούγεν-να της ίδιας χρονιάς ο Ρόναλντ πήρε την πρώτη του Θεία Με-τάληψη επισφραγίζοντας microε αυτό τον τρόπο τη θερmicroή του αφο-σίωση στην πίστη της microητέρας του

Στη διάρκεια των χριστουγεννιάτικων διακοπών εκείνης τηςχρονιάς η Μέιmicroπελ έγραψε στην πεθερά της Μέρι Τζέιν Τόλ-κιν εσωκλείοντας κάποια σχέδια του Ρόναλντ και του Χίλαρι

Είχατε πει πως προτιmicroάτε να σας στείλουν τα αγόρια δικάτους σχέδια και όχι να σας αγοράσουν κάτι microε τα χρήmicroατάτους και έτσι ζωγράφισαν αυτά για εσάς Ο Ρόναλντ έκανε τοδικό του [σχέδιο] θαυmicroάσιο φέτος ndash microόλις ολοκληρώθηκε microιαέκθεσή του στην αίθουσα του Πατέρα Φράνσις Εργάστηκεσκληρά από τότε που σταmicroάτησαν τα microαθήmicroατα στο σχολείοστις 16 ∆εκεmicroβρίου το ίδιο κι εγώ για να του βρω καινούργιαθέmicroατα ∆εν έχω βγει έξω σχεδόν ένα microήνα ndash ούτε καν για ναπάω στο Παρεκκλήσιο ndash microα ο υγρός και πνιγηρός καιρός έτσικι αλλιώς microε αποτρέπει Από τότε που ο Ρόναλντ σταmicroάτησετο σχολείο microπορώ τουλάχιστον να ξεκουράζοmicroαι τα πρωινά

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

28

Περνάω ολόκληρες εβδοmicroάδες απόλυτης αϋπνίας η οποία σεσυνδυασmicroό microε το βαρύ κρυολόγηmicroα και την αρρώστια microεέχουν καταβάλει

Βρήκα microια ταχυδροmicroική επιταγή αξίας δύο σελινίων και έξιπενών την οποία στείλατε στα αγόρια πριν από κάmicroποσο και-ρό ndash ένα χρόνο τουλάχιστον ndash και η οποία είχε παραπέσειΠέρασαν όλο το απόγευmicroα στην πόλη ξοδεύοντας αυτά ταχρήmicroατα και λίγα ακόmicroη σε πράγmicroατα που ήθελαν να χαρί-σουν Έκαναν όλες τις χριστουγεννιάτικες αγορές για λογαρια-σmicroό microου Ο Ρόναλντ microπορεί να ταιριάζει τις microεταξωτές φόδρεςή οποιαδήποτε απόχρωση υφάσmicroατος σαν αληθινός laquoπαριζιά-νος microόδιστροςraquo Tου βγαίνει άραγε η κληρονοmicroιά του καλλιτέ-χνη ή του υφασmicroατέmicroπορου

Τα πάει πολύ καλά στο σχολείο ndash ξέρει περισσότερα ελληνι-κά απrsquo όσα λατινικά ξέρω εγώ ndash και λέει πως θα ήθελε να κάνειγερmicroανικά microαζί microου στη διάρκεια των διακοπών αν και αυτήτην περίοδο θα προτιmicroούσα να microείνω ξαπλωmicroένη στο κρεβάτι

Ένας νεαρός και πρόσχαρος κληρικός microαθαίνει τον Ρόναλντνα παίζει σκάκι ndash λέει πως έχει διαβάσει υπερβολικά πολύ οτι-δήποτε θα ταίριαζε σε ένα αγόρι κάτω των δεκαπέντε και δενέχει πια κανένα άλλο κλασικό ανάγνωσmicroα να του προτείνει5

Μέσω της επαφής τους microε το Σχολείο Σεντ Φίλιπ η Μέι-microπελ και οι γιοι της είχαν γνωρίσει τον Πατέρα Φράνσις Εξά-βιερ Μόργκαν ο οποίος ενστερνιζόταν τις απόψεις του καρδι-νάλιου Νιούmicroαν σχετικά microε την εκπαίδευση Ο Φράνσις Μόρ-γκαν ήταν ενοριακός ιερέας αποσπασmicroένος στο Παρεκκλήσιο

T Z P P T O sect K I N

Ο παππούς της Μέιmicroπελ ήταν υφασmicroατέmicroπορος Είχε δική του επιχείρηση ηοποία τελικά πτώχευσε (ΣτΜ)

29

και είχε υπηρετήσει υπό τις εντολές του Νιούmicroαν Ο πατέραςΦράνσις πρόσφερε φιλία συmicroβουλές και χρήmicroατα στη χήρακαι στα ορφανά Καθώς τα αγόρια ήταν φιλάσθενα και η microητέ-ρα παρουσίασε σακχαρώδη διαβήτη το 1904 κατόρθωσε τελι-κά να τους στεγάσει σε microια όmicroορφη αγροικία του Παρεκκλη-σίου Η αγροικία Γουντσάιντ6 βρισκόταν κοντά στο αγροτικόκαταφύγιο του Παρεκκλησίου στο γειτονικό χωριό Ρέντναλστην καρδιά της υπαίθρου του Γουορστερσάιρ πάνω στουςΛόφους Λίκι Το τοπίο έmicroοιαζε microε εκείνο του Σέαρχολ και εν-θουσίασε και τους τρεις Όmicroως παρά το ιδανικό περιβάλλονη υγεία της Μέιmicroπελ συνέχισε να επιδεινώνεται αναγκάζονταςτον πατέρα Φράνσις να αναζητήσει βοήθεια για το microεγάλωmicroατων γιων της Ο Ρόναλντ πέρασε το καλοκαιρινό σχολικό τρί-microηνο στο Χόουβ στη νότια ακτή της Αγγλίας microαζί microε τη θείατου Τζέιν Νιβ και το σύζυγό της Έντγουιν ενώ ο Χίλαρι έmicroει-νε microε τους παππούδες του από την πλευρά της microητέρας του

Όταν τα αγόρια επέστρεψαν η Μέιmicroπελ έγραψε στην πε-θερά της laquoΤα αγόρια φαίνονται απίστευτα υγιή σε σύγκριση microετα αδύναmicroα χλοmicroά φαντάσmicroατα τα οποία αποχαιρέτησα πάνωστο τρένο πριν από τέσσερις εβδοmicroάδες Σήmicroερα ο Χίλαριαπόκτησε κοστούmicroι τουίντ και το πρώτο του Ίτον ∆είχνει πε-λώριος Έχουmicroε τέλειο καιρό Τα αγόρια θα σας γράψουν αmicroέ-σως microόλις βρέξει Ποτέ δεν ευχαριστήθηκαν τόσο τις διακοπέςτους ndash microάζεψαν microύρτιλλα ήπιαν τσάι στα χωράφια πέταξανχαρταετό microε τον πατέρα Φράνσις ζωγράφισαν και αναρριχή-θηκαν στα δέντραraquo7

H υγεία της Μέιmicroπελ δε σηmicroείωσε κάποια βελτίωση και ο

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

Kοντό αντρικό σακάκι microε microεγάλα πέτα το οποίο αρχικά ήταν microέρος από τηστολή των σπουδαστών του κολεγίου Ίτον (ΣτΜ)

30

Ρόναλντ ξανάρχισε το σχολείο microετά τις καλοκαιρινές διακο-πές Για να πάει στο microάθηmicroά του έπαιρνε το τρένο αφούπροηγουmicroένως είχε περπατήσει περισσότερο από ένα microίλιώσπου να φτάσει στο σταθmicroό Έφευγε από το σπίτι νωρίς καιεπέστρεφε αργά και ο Χίλαρι microερικές φορές τον περίmicroενεστην εξώπορτα κρατώντας microια λάmicroπα Η Μέιmicroπελ πέθανεστην αγροικία Γουντσάιντ microερικούς microήνες αργότερα στις 14Νοεmicroβρίου 1904 υποκύπτοντας στο διαβήτη για τον οποίοεκείνη την εποχή δεν υπήρχε θεραπεία Την έθαψαν στο κοι-microητήριο της Καθολικής Εκκλησίας του Αγίου Πέτρου στοΜπροmicroσγκρόουβ και στον τάφο της τοποθετήθηκε ένας σταυ-ρός παρόmicroοιος microε εκείνους που έβαζαν στους τάφους των ιερέ-ων του Παρεκκλησίου Το θέαmicroα των δύο microικρών ορφανώνmicroπροστά στον τάφο θα πρέπει να ράγισε τις καρδιές των παρι-σταmicroένων στην κηδεία Χρόνια αργότερα ο Ρόναλντ θυmicroότανlaquoΣτάθηκα microάρτυρας (χωρίς να πολυκαταλαβαίνω) της ηρωικήςκαρτερίας και του πρόωρου θανάτου microέσα σε βαθιά φτώχειατης microητέρας microου της γυναίκας η οποία microε οδήγησε στην Εκ-κλησία ∆έχτηκα την εκπληκτική φιλανθρωπία του πατέραΜόργκαν Όmicroως είχα ερωτευτεί τη Θεία Μετάληψη εξαρ-χήςraquo

Ο Ρόναλντ θυmicroόταν τη microητέρα του ως microια πολύ χαρισmicroατι-κή όmicroορφη και έξυπνη γυναίκα Θεωρούσε πως είχε νιώσειβαθιά microέσα της τον πόνο και τη θλίψη Πίστευε ακράδανταπως ο πρόωρος θάνατός της σε ηλικία τριάντα τεσσάρωνετών είχε επέλθει εξαιτίας της laquoκαταδίωξηςraquo της ρωmicroαιοκαθο-λικής πίστης της από τους προτεστάντες συγγενείς Μπορείκανείς να φανταστεί πόσο πολύ επηρέασε ο θάνατός της ταδυο αδέλφια καθώς microάλιστα συνέβη microετά την επίσης πρόωρηαπώλεια του πατέρα τους Πολύ αργότερα ο Τόλκιν έγραφε

T Z P P T O sect K I N

31

laquoΣτη microητέρα microου η οποία microε δίδασκε η ίδια (microέχρι να πάρωυποτροφία) χρωστώ την αγάπη microου για τη γλωσσολογία ειδι-κά για τις γερmicroανικές γλώσσες και για το ροmicroάντζοraquo Με τηλέξη laquoροmicroάντζοraquo (romance) ο Τόλκιν εννοούσε την πεζογρα-φία και την ποίηση η οποία παρέπεmicroπε σε άλλους κόσmicroουςκαι η οποία επηρέαζε τη φαντασία microέσα από τα άγνωστα καιθαυmicroαστά χαρακτηριστικά των κόσmicroων αυτών Η γλωσσολογίαήταν το γνωστικό και ακαδηmicroαϊκό πεδίο που επέλεξε το οποίοαργότερα επρόκειτο να διδάξει στην Οξφόρδη αλλά και για τοοποίο θα συνέγραφε αφού προηγουmicroένως απόκτησε βαθιάγνώση Είναι ένας γνωστικός κλάδος που εξετάζει την ιστορίατόσο microιας γλώσσας όσο και της λογοτεχνίας της χωρίς ναεστιάζεται microόνο στην πρώτη ή microόνο στη δεύτερη Ο Τόλκινεξελίχθηκε σε microεγαλοφυΐα στο συγκεκριmicroένο τοmicroέα όπως πριναπό αυτόν ο Τζέικοmicroπ Γκριmicro και ο αδελφός του Βίλχελmicro έγι-ναν διάσηmicroοι για τη συλλογή λαϊκών ιστοριών και παραmicroυθιών

Από τα νεανικά του χρόνια ο Ρόναλντ Τόλκιν έτρεφε microεγά-λη εκτίmicroηση για τη microητέρα του και τον πατέρα του Η απώλειάτους επηρέασε έντονα την αίσθηση της ταυτότητάς του microεπολλούς διαφορετικούς τρόπους Το πατρικό όνοmicroα της microητέ-ρας του ήταν Σάφιλντ και ο Ρόναλντ διέκρινε microια αντίθεσηανάmicroεσα στους Τόλκιν και στους Σάφιλντ και ταυτιζόταν σταπερισσότερα ζητήmicroατα microε τη δεύτερη οικογένεια Οι Τόλκινπολλές γενιές πριν από τη δική του γέννηση είχαν έρθει στηνΑγγλία ως Γερmicroανοί microετανάστες και το όνοmicroα έγινε αιτία ναδηmicroιουργηθούν οικογενειακοί microύθοι σχετικά microε την προέλευσήτου όπως συmicroβαίνει συχνά σε παρόmicroοιες περιπτώσεις Μιαιστορία που άρεσε στον Ρόναλντ ήταν αυτή που έλεγε πως τοόνοmicroα προερχόταν από ένα παρατσούκλι που είχε δοθεί σε κά-ποιον πρόγονό του tollkuumlhn laquoαπερίσκεπτοςraquo [Στο ηmicroιτελές

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

32

έργο του laquoThe Notion Club Papersraquo ο ίδιος ο Τόλκιν είδε δώ-σει στον εαυτό του ένα άλλο φανταστικό όνοmicroα εκείνο τουlaquoΚαθηγητή Ράσmicroπολντ Παράτολmicroου)] Στις πιο πρόσφατεςγενιές οι Τόλκιν ήταν κατασκευαστές πιάνων και είχαν αντι-microετωπίσει οικονοmicroικές δυσκολίες Αντίθετα θεωρούσε πως οιΣάφιλντ ήταν βέροι Άγγλοι microε καταγωγή από την περιοχήΊβσαmicro του Γουορστερσάιρ Καθώς το microέρος βρισκόταν στα ∆υ-τικά Μίντλαντς οι Σάφιλντ ανήκαν σε microια περιοχή που ο Τόλ-κιν επρόκειτο να αγαπήσει για τις διαλέκτους και τη γεωγρα-φία της Η microητέρα του η Μέιmicroπελ αντιπροσώπευε γιrsquo αυτόνότι πιο καλό διέθετε η οικογένεια Σάφιλντ Όπως έγραφε οίδιος laquoΑν και Τόλκιν στο όνοmicroα είmicroαι ένας Σάφιλντ στα γού-στα στα χαρίσmicroατα και στην ανατροφήraquo Το Γουορστερσάιρόπως αντιπροσωπευόταν από το Σέαρχολ ήταν γιrsquo αυτόν ηιδιαίτερη πατρίδα του laquoΟποιαδήποτε γωνιά αυτής της περιο-χής (ανεξάρτητα από το πόσο όmicroορφη ή άθλια) είναι για microένακατά έναν ακαθόριστο τρόπο ldquoπατρίδαrdquo όπως δεν είναι κανέ-να άλλο microέρος του κόσmicroουraquo Η αίσθηση της διαφοράς microεταξύτης κληρονοmicroιάς του από τους Τόλκιν και εκείνης από τουςΣάφιλντ τονιζόταν ακόmicroη περισσότερο από την προσχώρησητης Μέιmicroπελ στο ρωmicroαιοκαθολικισmicroό Οι Τόλκιν ήταν προτε-στάντες (όπως ήταν και οι Σάφιλντ) αλλά φαίνεται πως η νέαπίστη της microητέρας ήταν για το γιο η πεmicroπτουσία της Αγγλίαςκαι των ∆υτικών Μίντλαντς καθώς είχε τις ρίζες της στη microακράmicroεσαιωνική περίοδο Οι δικές του ρωmicroαιοκαθολικές πεποιθή-σεις ήταν έντονα συνδεδεmicroένες microε τη microητέρα του σε όλη τηδιάρκεια της ζωής του

T Z P P T O sect K I N

22

κεντρικής Αγγλίας κύρια χαρακτηριστικά της οποίας είναι ταόmicroορφα βότσαλα οι φτελιές τα ήσυχα ποταmicroάκια κλπ καιασφαλώς οι άνθρωποί τηςraquo3 Τα χωριατόπουλα κορόιδευαν τονmicroικρό Τόλκιν για τα microακριά microαλλιά του (που ήταν τότε της microό-δας για τα αγόρια της microέσης αστικής τάξης)

Ο Υδρόmicroυλος του Σέαρχολ εντυπώθηκε ιδιαίτερα στη φα-ντασία του Ρόναλντ laquoYπήρχε ένας παλιός microύλος που πραγmicroατι-κά άλεθε καλαmicroπόκι στον οποίο δούλευαν δύο microυλωνάδες microιαmicroεγάλη λίmicroνη όπου κολυmicroπούσαν κύκνοι ένας λάκκος microε άmicromicroοmicroία υπέροχη κοιλάδα microε λουλούδια microερικά αγροτόσπιτα παλιάςαρχιτεκτονικής και λίγο πιο microακριά ένα ποταmicroάκι microε ένανακόmicroη microύλοraquo4 Ο Υδρόmicroυλος του Σέαρχολ ήταν ένας παλιόςπλίνθινος microύλος microε microια ψηλή καmicroινάδα Αν και λειτουργούσε microεατmicroοmicroηχανή ένα ποταmicroάκι κυλούσε ακόmicroα κάτω από το microεγά-λο τροχό του Ο microύλος microε τον τροmicroακτικό γιο του microυλωνά έκα-νε microεγάλη εντύπωση στον Ρόναλντ αλλά και στον Χίλαρι

Ο Ρόναλντ και ο microικρότερος αδελφός του είχαν δώσει στογιο του microυλωνά το παρατσούκλι laquoΛευκός ∆ράκοςraquo Ο Χίλαριθυmicroόταν έναν αγρότη microε το παρατσούκλι laquoΜαύρος ∆ράκοςraquo οοποίος τροmicroοκρατούσε τα παιδιά της περιοχής (Κάποτε κυνή-γησε τον Ρόναλντ επειδή microάζευε microανιτάρια) Σε microια επιστολήπου έγραψε πολλά χρόνια αργότερα ο Τόλκιν microιλάει για τογέρο microυλωνά και το γιο του οι οποίοι του προκαλούσαν δέοςόταν ήταν microικρός Σε microια άλλη επιστολή του γράφει πως έζησετα παιδικά του χρόνια laquoΣτο ldquoΣάιρrdquo σε microια εποχή πριν απότην έλευση των microηχανώνraquo Πρόσθετε επίσης πως στην πραγ-

T Z P P T O sect K I N

Στο πρωτότυπο laquoοgreraquo laquoδράκοςraquo microε τη σηmicroασία microε την οποία συναντάται στηνεοελληνική παράδοση δηλαδή microυθικό τέρας microε microορφή ανθρώπου που συχνάείναι ανθρωποφάγο (ΣτΜ)

23

microατικότητα ήταν και ο ίδιος ένα χόmicroπιτ σε όλα εκτός από τοmicroέγεθος Όπως και στα χόmicroπιτ του άρεσαν οι κήποι τα δέ-ντρα και τα χωράφια που δουλεύονταν ακόmicroα microε τα χέρια Κά-πνιζε κι αυτός πίπα και του άρεσαν τα απλά φαγητά Σταάχαρα χρόνια των microέσων του εικοστού αιώνα όταν οι ιστορίεςτου άρχισαν να γίνονται δηmicroοφιλείς τολmicroούσε να φοράει φα-νταχτερά γιλέκα Του άρεσαν τα microανιτάρια που microπορούσε ναβρει κανείς στα χωράφια καθώς και να εκφράζει τη microάλλονστοιχειώδη αίσθηση χιούmicroορ που διέθετε το οποίο microερικοίέβρισκαν κουραστικό Είχε επίσης γράψει πως ως ενήλικος πή-γαινε για ύπνο αργά και αν microπορούσε ξυπνούσε επίσης αργάΌπως και στα χόmicroπιτ δεν του άρεσαν τα ταξίδια Στον Άρχο-ντα των ∆αχτυλιδιών γράφει για ένα microύλο στο Χόmicroπιτον κοντάΣτο Νερό τον οποίο γκρέmicroισαν και αντικατέστησαν microε ένατούβλινο κτίριο που ρύπαινε τόσο την ατmicroόσφαιρα όσο και τοποτάmicroι Υπάρχει microια οmicroοιότητα ανάmicroεσα στη θέα από τοναγροτικό δρόmicroο στον οποίο ζούσε η οικογένεια στο Σέαρχολmicroε το microύλο στα δεξιά και σε microια λεπτοmicroερή απεικόνιση τουΧόmicroπιτον που σχεδίασε ο Τόλκιν για το Χόmicroπιτ τον πρόδροmicroοτου Άρχοντα των ∆αχτυλιδιών

Ο Υδρόmicroυλος του Σέαρχολ γλίτωσε από το τούβλινο τσου-νάmicroι της αστικής εξάπλωσης του Μπέρmicroιγχαmicro και τώρα πλέονδιατηρείται ως αξιοθέατο Οι επισκέπτες microπορούν να ρίξουνέτσι microια φευγαλέα microατιά στον κόσmicroο της παιδικής ηλικίας τουΤόλκιν αλλά και να δουν από κοντά ένα σηmicroαντικό ιστορικόmicroνηmicroείο της Bιοmicroηχανικής Eπανάστασης η οποία άλλαξε τονκόσmicroο Η microεγάλη βαθιά λίmicroνη την οποία ο Ρόναλντ και ο Χί-λαρι γνώριζαν τόσο καλά βρίσκεται εκεί το ίδιο και ο microύλοςmicroε την ψηλή του καmicroινάδα ακόmicroα αναγνωρίσιmicroα έπειτα απότόσο καιρό Εκεί κοντά ως ένδειξη αναγνώρισης της προσφο-

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

24

ράς του Τόλκιν υπάρχει το Πάρκο της Χώρας του Σάιρ και οΒάλτος του Μόζλι εmicroπνευσmicroένα ενδεχοmicroένως από το Παλιό∆άσος στην άκρη του Σάιρ όπως παρουσιάζεται στον Άρχοντατων ∆αχτυλιδιών

Ίσως την ίδια περίπου περίοδο να γεννήθηκε microέσα στην ορ-γιάζουσα φαντασία του Ρόναλντ και ένα άλλο σηmicroαντικό στοι-χείο το επαναλαmicroβανόmicroενο όνειρό του σχετικά microε ένα microεγάλοκατακλυσmicroό ένα πράσινο κύmicroα που θα σάρωνε όλες τις χώρεςΤελικά ύστερα από microια microακρά περίοδο κυοφορίας η ανάmicroνη-ση εκείνου του ονείρου ενσωmicroατώθηκε στον ίδιο φανταστικόκόσmicroο του οποίου το Σάιρ αποτελούσε τmicroήmicroα στη Μέση ΓηΤο όνειρο microεταmicroορφώθηκε στη φανταστική αφήγηση του Τόλ-κιν σχετικά microε την καταστροφή της Νούmicroενορ της δικής τουπαραλλαγής πάνω στην πανάρχαιη ιστορία της βυθισmicroένηςηπείρου Ατλαντίδας

Το 1900 πέντε χρόνια αφότου έφυγε από την Αφρική οΡόναλντ ξεκίνησε τη φοίτησή του στο Σχολείο Κινγκ Έντου-αρντ το καλύτερο σχολείο microέσης εκπαίδευσης στο Μπέρmicroιγ-χαmicro το οποίο τότε βρισκόταν κοντά στο Σταθmicroό Νιου Στριτστο κέντρο της πόλης Τα δίδακτρα τα πλήρωνε ένας θείοςτου Τα κτίρια του σχολείου (τα οποία έχουν πλέον κατεδαφι-στεί) έφεραν τη σφραγίδα του αρχιτέκτονά τους σερ ΤσαρλςΜπάρι ο οποίος σχεδίασε επίσης το σηmicroερινό Κοινοβούλιοστο Λονδίνο Την ίδια περίοδο η Μέιmicroπελ Τόλκιν και η αδελ-φή της Μέι ασπάστηκαν το δόγmicroα της Ρωmicroαιοκαθολικής Εκ-κλησίας παρά την έντονη αντίδραση του ουνιτάριου πατέρατους και των εξ αγχιστείας συγγενών της Mέιmicroπελ οι οποίοι

T Z P P T O sect K I N

Οι ουνιτάριοι απορρίπτουν την τριαδικότητα του Θεού και θεωρούν τον Ιησούγιο ή προφήτη του ενός και microοναδικού Θεού (ΣτΜ)

25

ήταν βαπτιστές Έπαψαν να στηρίζουν οικονοmicroικά τη Mέι-microπελ βυθίζοντάς την έτσι σε ακόmicroη microεγαλύτερη ανέχεια Μη-τέρα και γιοι microετακόmicroισαν από την αγροτική κατοικία τους σεένα σπίτι στο προάστιο Μόζλι ώστε να βρίσκονται πιο κοντάστο Παρεκκλήσιο του Μπέρmicroιγχαmicro στο Ετζmicroπάστον Το Πα-ρεκκλήσιο είχε ιδρυθεί από τον καρδινάλιο Νιούmicroαν κατά τηδεκαετία του 1850 και έγινε η πνευmicroατική εστία της Μέιmicroπελη οποία είχε προηγουmicroένως εκκλησιαστεί σε άλλους πλησιέ-στερους στο σπίτι της ρωmicroαιοκαθολικούς ναούς Ο οραmicroατι-στής Τζον Χένρι Νιούmicroαν (1801-1890) έκανε πολλά για ναδώσει νέα πνοή στο ρωmicroαιοκαθολικισmicroό συνεισφέροντας στο∆όγmicroα αυτό τις οξφορδιανές γνώσεις του τη φαντασία και τοελεύθερο πνεύmicroα του Το Μόζλι βρισκόταν στη διαδροmicroή τουτραmicro προς το κέντρο της πόλης και έτσι η καθηmicroερινή microετά-βαση του Pόναλντ στο σχολείο ήταν πιο εύκολη

Την επόmicroενη χρονιά η οικογένεια αναγκάστηκε να microετακο-microίσει και πάλι σε ένα σπίτι κοντά στο σταθmicroό Κινγκς Χιθ Πί-σω από το καινούργιο τους σπίτι υπήρχε ένα σιδηροδροmicroικόανάχωmicroα γεmicroάτο αγριολούλουδα και χορτάρι (το οποίο ο Ρό-ναλντ αγαπούσε) Ήταν τότε περίπου εννιά χρόνων και οαδελφός του Χίλαρι γύρω στα επτά Tα αγόρια είχαν συνηθί-σει τον ήχο από το τρίξιmicroο των βαγονιών που κουβαλούσανκάρβουνο τα οποία άραζαν σrsquo ένα σταθmicroό λίγο πιο πέρα απότη σιδηροδροmicroική γραmicromicroή Eκεί αποθήκευαν το κάρβουνο Τατρένα έρχονταν από τα ανθρακωρυχεία της Νότιας Ουαλίαςπάνω από εκατό microίλια microακριά και το κάρβουνο προοριζόταν

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

Στο πρωτότυπο Oratory Έτσι ονοmicroάζεται στο Καθολικό ∆όγmicroα το κτίριο στοοποίο οι πιστοί συγκεντρώνονται για να εκφράσουν τη λατρεία τους στο Θεό∆εν είναι εκκλησία αλλά ένα microεγάλο κτίριο που έχει πολλαπλές χρήσεις (ΣτΜ)

26

για τις ακmicroάζουσες βιοmicroηχανίες του Μπέρmicroιγχαmicro Ο Ρόναλντπαρατηρούσε τα ονόmicroατα στα πλαϊνά των βαγονιών ήταν ου-αλικά ονόmicroατα όπως Μπλεν-Ρόντα Mέρντι Νάντιγκλο καιΤρέντεγκαρ

Στην προαναφερθείσα συνέντευξή του στο BBC το 1971 οΤόλκιν αποκάλυψε πόσο σηmicroαντική ήταν αυτή η επαφή του microετα ουαλικά τοπωνύmicroια Από πολλές απόψεις οι εmicroπειρίες τηςπαιδικής του ηλικίας αποτέλεσαν το σπόρο για τις ιστορίεςπου θα επινοούσε σχετικά microε τον κόσmicroο της Μέσης Γης ένανκόσmicroο κατοικηmicroένο από χόmicroπιτ ξωτικά αλλά και σκοτεινότε-ρα πλάσmicroατα όπως τελώνια και δράκους Ο Τόλκιν εξηγούσετη γοητεία που ασκούσαν πάνω του τα ουαλικά laquoTα ουαλικάανέκαθεν microε έλκυαν microε το ρυθmicroό τους και τον ήχο τους περισ-σότερο από οποιαδήποτε άλλη γλώσσα Παρrsquo όλο που πρωτο-είδα τα ονόmicroατα πάνω σε οχήmicroατα microεταφοράς κάρβουνου πά-ντοτε ήθελα να microάθω τι σήmicroαιναν όλα αυτάraquo Συνέχισε λέγο-ντας πως οι ιστορίες του σχεδόν πάντοτε ξεκινούσαν microε έναόνοmicroα laquo∆ώστε microου ένα όνοmicroα και εγώ θα σας φτιάξω microιαιστορία αντίστροφα microε ότι γίνεται συνήθωςraquo Aνέφερε πωςαπό τις σύγχρονες γλώσσες τα ουαλικά και αργότερα τα φιν-λανδικά αποτέλεσαν τις microεγαλύτερες εmicroπνεύσεις για το γρά-ψιmicroό του συmicroπεριλαmicroβανοmicroένης και της δηmicroιουργίας τουΆρχοντα των ∆αχτυλιδιών Τα ουαλικά microάλιστα ήταν η έmicroπνευ-ση για το ένα από τα δυο κύρια παρακλάδια της γλώσσας τωνξωτικών την οποία δηmicroιούργησε και αυτό είχε ως αποτέλεσmicroαπολλά ονόmicroατα του φανταστικού κόσmicroου της Μέσης Γης να εί-ναι ουαλικής προέλευσης όπως εκείνο της Άργουεν της Πρι-γκίπισσας των Ξωτικών του ποταmicroού Άντουιν του λαού τωνΡοχίρριmicro και του Γκουάιχιρ του γιγάντιου αετού

Αργότερα η οικογένεια Τόλκιν microετακόmicroισε σε ένα απλό σπίτι

T Z P P T O sect K I N

27

στην οδό Όλιβερ σε microια φτωχογειτονιά (τώρα πλέον έχει κατε-δαφιστεί κατά τη διάρκεια της αναβάθmicroισης του κέντρου τηςπόλης) Βρισκόταν στην περιοχή του Ετζmicroπάστον η οποία σεγενικές γραmicromicroές ήταν εύπορη σε microικρή απόσταση από το Πα-ρεκκλήσιο του Μπέρmicroιγχαmicro και κοντά σε microια microεγάλη τεχνητήλίmicroνη Για ένα διάστηmicroα η Μέιmicroπελ πήρε τους γιους της από τοΣχολείο Κινγκ Έντουαρντ και τους έγραψε στο σχολείο τουΠαρεκκλησίου το Σχολείο Σεντ Φίλιπ στο οποίο τα δίδακτραήταν πολύ χαmicroηλότερα Ωστόσο το 1903 ο Ρόναλντ κέρδισεmicroια υποτροφία για το Σχολείο Κινγκ Έντουαρντ που βρισκότανσε απόσταση δύο microιλίων από το σπίτι του στο Ετζmicroπάστον καιξανάρχισε τις σπουδές του εκεί το φθινόπωρο Τα Χριστούγεν-να της ίδιας χρονιάς ο Ρόναλντ πήρε την πρώτη του Θεία Με-τάληψη επισφραγίζοντας microε αυτό τον τρόπο τη θερmicroή του αφο-σίωση στην πίστη της microητέρας του

Στη διάρκεια των χριστουγεννιάτικων διακοπών εκείνης τηςχρονιάς η Μέιmicroπελ έγραψε στην πεθερά της Μέρι Τζέιν Τόλ-κιν εσωκλείοντας κάποια σχέδια του Ρόναλντ και του Χίλαρι

Είχατε πει πως προτιmicroάτε να σας στείλουν τα αγόρια δικάτους σχέδια και όχι να σας αγοράσουν κάτι microε τα χρήmicroατάτους και έτσι ζωγράφισαν αυτά για εσάς Ο Ρόναλντ έκανε τοδικό του [σχέδιο] θαυmicroάσιο φέτος ndash microόλις ολοκληρώθηκε microιαέκθεσή του στην αίθουσα του Πατέρα Φράνσις Εργάστηκεσκληρά από τότε που σταmicroάτησαν τα microαθήmicroατα στο σχολείοστις 16 ∆εκεmicroβρίου το ίδιο κι εγώ για να του βρω καινούργιαθέmicroατα ∆εν έχω βγει έξω σχεδόν ένα microήνα ndash ούτε καν για ναπάω στο Παρεκκλήσιο ndash microα ο υγρός και πνιγηρός καιρός έτσικι αλλιώς microε αποτρέπει Από τότε που ο Ρόναλντ σταmicroάτησετο σχολείο microπορώ τουλάχιστον να ξεκουράζοmicroαι τα πρωινά

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

28

Περνάω ολόκληρες εβδοmicroάδες απόλυτης αϋπνίας η οποία σεσυνδυασmicroό microε το βαρύ κρυολόγηmicroα και την αρρώστια microεέχουν καταβάλει

Βρήκα microια ταχυδροmicroική επιταγή αξίας δύο σελινίων και έξιπενών την οποία στείλατε στα αγόρια πριν από κάmicroποσο και-ρό ndash ένα χρόνο τουλάχιστον ndash και η οποία είχε παραπέσειΠέρασαν όλο το απόγευmicroα στην πόλη ξοδεύοντας αυτά ταχρήmicroατα και λίγα ακόmicroη σε πράγmicroατα που ήθελαν να χαρί-σουν Έκαναν όλες τις χριστουγεννιάτικες αγορές για λογαρια-σmicroό microου Ο Ρόναλντ microπορεί να ταιριάζει τις microεταξωτές φόδρεςή οποιαδήποτε απόχρωση υφάσmicroατος σαν αληθινός laquoπαριζιά-νος microόδιστροςraquo Tου βγαίνει άραγε η κληρονοmicroιά του καλλιτέ-χνη ή του υφασmicroατέmicroπορου

Τα πάει πολύ καλά στο σχολείο ndash ξέρει περισσότερα ελληνι-κά απrsquo όσα λατινικά ξέρω εγώ ndash και λέει πως θα ήθελε να κάνειγερmicroανικά microαζί microου στη διάρκεια των διακοπών αν και αυτήτην περίοδο θα προτιmicroούσα να microείνω ξαπλωmicroένη στο κρεβάτι

Ένας νεαρός και πρόσχαρος κληρικός microαθαίνει τον Ρόναλντνα παίζει σκάκι ndash λέει πως έχει διαβάσει υπερβολικά πολύ οτι-δήποτε θα ταίριαζε σε ένα αγόρι κάτω των δεκαπέντε και δενέχει πια κανένα άλλο κλασικό ανάγνωσmicroα να του προτείνει5

Μέσω της επαφής τους microε το Σχολείο Σεντ Φίλιπ η Μέι-microπελ και οι γιοι της είχαν γνωρίσει τον Πατέρα Φράνσις Εξά-βιερ Μόργκαν ο οποίος ενστερνιζόταν τις απόψεις του καρδι-νάλιου Νιούmicroαν σχετικά microε την εκπαίδευση Ο Φράνσις Μόρ-γκαν ήταν ενοριακός ιερέας αποσπασmicroένος στο Παρεκκλήσιο

T Z P P T O sect K I N

Ο παππούς της Μέιmicroπελ ήταν υφασmicroατέmicroπορος Είχε δική του επιχείρηση ηοποία τελικά πτώχευσε (ΣτΜ)

29

και είχε υπηρετήσει υπό τις εντολές του Νιούmicroαν Ο πατέραςΦράνσις πρόσφερε φιλία συmicroβουλές και χρήmicroατα στη χήρακαι στα ορφανά Καθώς τα αγόρια ήταν φιλάσθενα και η microητέ-ρα παρουσίασε σακχαρώδη διαβήτη το 1904 κατόρθωσε τελι-κά να τους στεγάσει σε microια όmicroορφη αγροικία του Παρεκκλη-σίου Η αγροικία Γουντσάιντ6 βρισκόταν κοντά στο αγροτικόκαταφύγιο του Παρεκκλησίου στο γειτονικό χωριό Ρέντναλστην καρδιά της υπαίθρου του Γουορστερσάιρ πάνω στουςΛόφους Λίκι Το τοπίο έmicroοιαζε microε εκείνο του Σέαρχολ και εν-θουσίασε και τους τρεις Όmicroως παρά το ιδανικό περιβάλλονη υγεία της Μέιmicroπελ συνέχισε να επιδεινώνεται αναγκάζονταςτον πατέρα Φράνσις να αναζητήσει βοήθεια για το microεγάλωmicroατων γιων της Ο Ρόναλντ πέρασε το καλοκαιρινό σχολικό τρί-microηνο στο Χόουβ στη νότια ακτή της Αγγλίας microαζί microε τη θείατου Τζέιν Νιβ και το σύζυγό της Έντγουιν ενώ ο Χίλαρι έmicroει-νε microε τους παππούδες του από την πλευρά της microητέρας του

Όταν τα αγόρια επέστρεψαν η Μέιmicroπελ έγραψε στην πε-θερά της laquoΤα αγόρια φαίνονται απίστευτα υγιή σε σύγκριση microετα αδύναmicroα χλοmicroά φαντάσmicroατα τα οποία αποχαιρέτησα πάνωστο τρένο πριν από τέσσερις εβδοmicroάδες Σήmicroερα ο Χίλαριαπόκτησε κοστούmicroι τουίντ και το πρώτο του Ίτον ∆είχνει πε-λώριος Έχουmicroε τέλειο καιρό Τα αγόρια θα σας γράψουν αmicroέ-σως microόλις βρέξει Ποτέ δεν ευχαριστήθηκαν τόσο τις διακοπέςτους ndash microάζεψαν microύρτιλλα ήπιαν τσάι στα χωράφια πέταξανχαρταετό microε τον πατέρα Φράνσις ζωγράφισαν και αναρριχή-θηκαν στα δέντραraquo7

H υγεία της Μέιmicroπελ δε σηmicroείωσε κάποια βελτίωση και ο

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

Kοντό αντρικό σακάκι microε microεγάλα πέτα το οποίο αρχικά ήταν microέρος από τηστολή των σπουδαστών του κολεγίου Ίτον (ΣτΜ)

30

Ρόναλντ ξανάρχισε το σχολείο microετά τις καλοκαιρινές διακο-πές Για να πάει στο microάθηmicroά του έπαιρνε το τρένο αφούπροηγουmicroένως είχε περπατήσει περισσότερο από ένα microίλιώσπου να φτάσει στο σταθmicroό Έφευγε από το σπίτι νωρίς καιεπέστρεφε αργά και ο Χίλαρι microερικές φορές τον περίmicroενεστην εξώπορτα κρατώντας microια λάmicroπα Η Μέιmicroπελ πέθανεστην αγροικία Γουντσάιντ microερικούς microήνες αργότερα στις 14Νοεmicroβρίου 1904 υποκύπτοντας στο διαβήτη για τον οποίοεκείνη την εποχή δεν υπήρχε θεραπεία Την έθαψαν στο κοι-microητήριο της Καθολικής Εκκλησίας του Αγίου Πέτρου στοΜπροmicroσγκρόουβ και στον τάφο της τοποθετήθηκε ένας σταυ-ρός παρόmicroοιος microε εκείνους που έβαζαν στους τάφους των ιερέ-ων του Παρεκκλησίου Το θέαmicroα των δύο microικρών ορφανώνmicroπροστά στον τάφο θα πρέπει να ράγισε τις καρδιές των παρι-σταmicroένων στην κηδεία Χρόνια αργότερα ο Ρόναλντ θυmicroότανlaquoΣτάθηκα microάρτυρας (χωρίς να πολυκαταλαβαίνω) της ηρωικήςκαρτερίας και του πρόωρου θανάτου microέσα σε βαθιά φτώχειατης microητέρας microου της γυναίκας η οποία microε οδήγησε στην Εκ-κλησία ∆έχτηκα την εκπληκτική φιλανθρωπία του πατέραΜόργκαν Όmicroως είχα ερωτευτεί τη Θεία Μετάληψη εξαρ-χήςraquo

Ο Ρόναλντ θυmicroόταν τη microητέρα του ως microια πολύ χαρισmicroατι-κή όmicroορφη και έξυπνη γυναίκα Θεωρούσε πως είχε νιώσειβαθιά microέσα της τον πόνο και τη θλίψη Πίστευε ακράδανταπως ο πρόωρος θάνατός της σε ηλικία τριάντα τεσσάρωνετών είχε επέλθει εξαιτίας της laquoκαταδίωξηςraquo της ρωmicroαιοκαθο-λικής πίστης της από τους προτεστάντες συγγενείς Μπορείκανείς να φανταστεί πόσο πολύ επηρέασε ο θάνατός της ταδυο αδέλφια καθώς microάλιστα συνέβη microετά την επίσης πρόωρηαπώλεια του πατέρα τους Πολύ αργότερα ο Τόλκιν έγραφε

T Z P P T O sect K I N

31

laquoΣτη microητέρα microου η οποία microε δίδασκε η ίδια (microέχρι να πάρωυποτροφία) χρωστώ την αγάπη microου για τη γλωσσολογία ειδι-κά για τις γερmicroανικές γλώσσες και για το ροmicroάντζοraquo Με τηλέξη laquoροmicroάντζοraquo (romance) ο Τόλκιν εννοούσε την πεζογρα-φία και την ποίηση η οποία παρέπεmicroπε σε άλλους κόσmicroουςκαι η οποία επηρέαζε τη φαντασία microέσα από τα άγνωστα καιθαυmicroαστά χαρακτηριστικά των κόσmicroων αυτών Η γλωσσολογίαήταν το γνωστικό και ακαδηmicroαϊκό πεδίο που επέλεξε το οποίοαργότερα επρόκειτο να διδάξει στην Οξφόρδη αλλά και για τοοποίο θα συνέγραφε αφού προηγουmicroένως απόκτησε βαθιάγνώση Είναι ένας γνωστικός κλάδος που εξετάζει την ιστορίατόσο microιας γλώσσας όσο και της λογοτεχνίας της χωρίς ναεστιάζεται microόνο στην πρώτη ή microόνο στη δεύτερη Ο Τόλκινεξελίχθηκε σε microεγαλοφυΐα στο συγκεκριmicroένο τοmicroέα όπως πριναπό αυτόν ο Τζέικοmicroπ Γκριmicro και ο αδελφός του Βίλχελmicro έγι-ναν διάσηmicroοι για τη συλλογή λαϊκών ιστοριών και παραmicroυθιών

Από τα νεανικά του χρόνια ο Ρόναλντ Τόλκιν έτρεφε microεγά-λη εκτίmicroηση για τη microητέρα του και τον πατέρα του Η απώλειάτους επηρέασε έντονα την αίσθηση της ταυτότητάς του microεπολλούς διαφορετικούς τρόπους Το πατρικό όνοmicroα της microητέ-ρας του ήταν Σάφιλντ και ο Ρόναλντ διέκρινε microια αντίθεσηανάmicroεσα στους Τόλκιν και στους Σάφιλντ και ταυτιζόταν σταπερισσότερα ζητήmicroατα microε τη δεύτερη οικογένεια Οι Τόλκινπολλές γενιές πριν από τη δική του γέννηση είχαν έρθει στηνΑγγλία ως Γερmicroανοί microετανάστες και το όνοmicroα έγινε αιτία ναδηmicroιουργηθούν οικογενειακοί microύθοι σχετικά microε την προέλευσήτου όπως συmicroβαίνει συχνά σε παρόmicroοιες περιπτώσεις Μιαιστορία που άρεσε στον Ρόναλντ ήταν αυτή που έλεγε πως τοόνοmicroα προερχόταν από ένα παρατσούκλι που είχε δοθεί σε κά-ποιον πρόγονό του tollkuumlhn laquoαπερίσκεπτοςraquo [Στο ηmicroιτελές

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

32

έργο του laquoThe Notion Club Papersraquo ο ίδιος ο Τόλκιν είδε δώ-σει στον εαυτό του ένα άλλο φανταστικό όνοmicroα εκείνο τουlaquoΚαθηγητή Ράσmicroπολντ Παράτολmicroου)] Στις πιο πρόσφατεςγενιές οι Τόλκιν ήταν κατασκευαστές πιάνων και είχαν αντι-microετωπίσει οικονοmicroικές δυσκολίες Αντίθετα θεωρούσε πως οιΣάφιλντ ήταν βέροι Άγγλοι microε καταγωγή από την περιοχήΊβσαmicro του Γουορστερσάιρ Καθώς το microέρος βρισκόταν στα ∆υ-τικά Μίντλαντς οι Σάφιλντ ανήκαν σε microια περιοχή που ο Τόλ-κιν επρόκειτο να αγαπήσει για τις διαλέκτους και τη γεωγρα-φία της Η microητέρα του η Μέιmicroπελ αντιπροσώπευε γιrsquo αυτόνότι πιο καλό διέθετε η οικογένεια Σάφιλντ Όπως έγραφε οίδιος laquoΑν και Τόλκιν στο όνοmicroα είmicroαι ένας Σάφιλντ στα γού-στα στα χαρίσmicroατα και στην ανατροφήraquo Το Γουορστερσάιρόπως αντιπροσωπευόταν από το Σέαρχολ ήταν γιrsquo αυτόν ηιδιαίτερη πατρίδα του laquoΟποιαδήποτε γωνιά αυτής της περιο-χής (ανεξάρτητα από το πόσο όmicroορφη ή άθλια) είναι για microένακατά έναν ακαθόριστο τρόπο ldquoπατρίδαrdquo όπως δεν είναι κανέ-να άλλο microέρος του κόσmicroουraquo Η αίσθηση της διαφοράς microεταξύτης κληρονοmicroιάς του από τους Τόλκιν και εκείνης από τουςΣάφιλντ τονιζόταν ακόmicroη περισσότερο από την προσχώρησητης Μέιmicroπελ στο ρωmicroαιοκαθολικισmicroό Οι Τόλκιν ήταν προτε-στάντες (όπως ήταν και οι Σάφιλντ) αλλά φαίνεται πως η νέαπίστη της microητέρας ήταν για το γιο η πεmicroπτουσία της Αγγλίαςκαι των ∆υτικών Μίντλαντς καθώς είχε τις ρίζες της στη microακράmicroεσαιωνική περίοδο Οι δικές του ρωmicroαιοκαθολικές πεποιθή-σεις ήταν έντονα συνδεδεmicroένες microε τη microητέρα του σε όλη τηδιάρκεια της ζωής του

T Z P P T O sect K I N

23

microατικότητα ήταν και ο ίδιος ένα χόmicroπιτ σε όλα εκτός από τοmicroέγεθος Όπως και στα χόmicroπιτ του άρεσαν οι κήποι τα δέ-ντρα και τα χωράφια που δουλεύονταν ακόmicroα microε τα χέρια Κά-πνιζε κι αυτός πίπα και του άρεσαν τα απλά φαγητά Σταάχαρα χρόνια των microέσων του εικοστού αιώνα όταν οι ιστορίεςτου άρχισαν να γίνονται δηmicroοφιλείς τολmicroούσε να φοράει φα-νταχτερά γιλέκα Του άρεσαν τα microανιτάρια που microπορούσε ναβρει κανείς στα χωράφια καθώς και να εκφράζει τη microάλλονστοιχειώδη αίσθηση χιούmicroορ που διέθετε το οποίο microερικοίέβρισκαν κουραστικό Είχε επίσης γράψει πως ως ενήλικος πή-γαινε για ύπνο αργά και αν microπορούσε ξυπνούσε επίσης αργάΌπως και στα χόmicroπιτ δεν του άρεσαν τα ταξίδια Στον Άρχο-ντα των ∆αχτυλιδιών γράφει για ένα microύλο στο Χόmicroπιτον κοντάΣτο Νερό τον οποίο γκρέmicroισαν και αντικατέστησαν microε ένατούβλινο κτίριο που ρύπαινε τόσο την ατmicroόσφαιρα όσο και τοποτάmicroι Υπάρχει microια οmicroοιότητα ανάmicroεσα στη θέα από τοναγροτικό δρόmicroο στον οποίο ζούσε η οικογένεια στο Σέαρχολmicroε το microύλο στα δεξιά και σε microια λεπτοmicroερή απεικόνιση τουΧόmicroπιτον που σχεδίασε ο Τόλκιν για το Χόmicroπιτ τον πρόδροmicroοτου Άρχοντα των ∆αχτυλιδιών

Ο Υδρόmicroυλος του Σέαρχολ γλίτωσε από το τούβλινο τσου-νάmicroι της αστικής εξάπλωσης του Μπέρmicroιγχαmicro και τώρα πλέονδιατηρείται ως αξιοθέατο Οι επισκέπτες microπορούν να ρίξουνέτσι microια φευγαλέα microατιά στον κόσmicroο της παιδικής ηλικίας τουΤόλκιν αλλά και να δουν από κοντά ένα σηmicroαντικό ιστορικόmicroνηmicroείο της Bιοmicroηχανικής Eπανάστασης η οποία άλλαξε τονκόσmicroο Η microεγάλη βαθιά λίmicroνη την οποία ο Ρόναλντ και ο Χί-λαρι γνώριζαν τόσο καλά βρίσκεται εκεί το ίδιο και ο microύλοςmicroε την ψηλή του καmicroινάδα ακόmicroα αναγνωρίσιmicroα έπειτα απότόσο καιρό Εκεί κοντά ως ένδειξη αναγνώρισης της προσφο-

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

24

ράς του Τόλκιν υπάρχει το Πάρκο της Χώρας του Σάιρ και οΒάλτος του Μόζλι εmicroπνευσmicroένα ενδεχοmicroένως από το Παλιό∆άσος στην άκρη του Σάιρ όπως παρουσιάζεται στον Άρχοντατων ∆αχτυλιδιών

Ίσως την ίδια περίπου περίοδο να γεννήθηκε microέσα στην ορ-γιάζουσα φαντασία του Ρόναλντ και ένα άλλο σηmicroαντικό στοι-χείο το επαναλαmicroβανόmicroενο όνειρό του σχετικά microε ένα microεγάλοκατακλυσmicroό ένα πράσινο κύmicroα που θα σάρωνε όλες τις χώρεςΤελικά ύστερα από microια microακρά περίοδο κυοφορίας η ανάmicroνη-ση εκείνου του ονείρου ενσωmicroατώθηκε στον ίδιο φανταστικόκόσmicroο του οποίου το Σάιρ αποτελούσε τmicroήmicroα στη Μέση ΓηΤο όνειρο microεταmicroορφώθηκε στη φανταστική αφήγηση του Τόλ-κιν σχετικά microε την καταστροφή της Νούmicroενορ της δικής τουπαραλλαγής πάνω στην πανάρχαιη ιστορία της βυθισmicroένηςηπείρου Ατλαντίδας

Το 1900 πέντε χρόνια αφότου έφυγε από την Αφρική οΡόναλντ ξεκίνησε τη φοίτησή του στο Σχολείο Κινγκ Έντου-αρντ το καλύτερο σχολείο microέσης εκπαίδευσης στο Μπέρmicroιγ-χαmicro το οποίο τότε βρισκόταν κοντά στο Σταθmicroό Νιου Στριτστο κέντρο της πόλης Τα δίδακτρα τα πλήρωνε ένας θείοςτου Τα κτίρια του σχολείου (τα οποία έχουν πλέον κατεδαφι-στεί) έφεραν τη σφραγίδα του αρχιτέκτονά τους σερ ΤσαρλςΜπάρι ο οποίος σχεδίασε επίσης το σηmicroερινό Κοινοβούλιοστο Λονδίνο Την ίδια περίοδο η Μέιmicroπελ Τόλκιν και η αδελ-φή της Μέι ασπάστηκαν το δόγmicroα της Ρωmicroαιοκαθολικής Εκ-κλησίας παρά την έντονη αντίδραση του ουνιτάριου πατέρατους και των εξ αγχιστείας συγγενών της Mέιmicroπελ οι οποίοι

T Z P P T O sect K I N

Οι ουνιτάριοι απορρίπτουν την τριαδικότητα του Θεού και θεωρούν τον Ιησούγιο ή προφήτη του ενός και microοναδικού Θεού (ΣτΜ)

25

ήταν βαπτιστές Έπαψαν να στηρίζουν οικονοmicroικά τη Mέι-microπελ βυθίζοντάς την έτσι σε ακόmicroη microεγαλύτερη ανέχεια Μη-τέρα και γιοι microετακόmicroισαν από την αγροτική κατοικία τους σεένα σπίτι στο προάστιο Μόζλι ώστε να βρίσκονται πιο κοντάστο Παρεκκλήσιο του Μπέρmicroιγχαmicro στο Ετζmicroπάστον Το Πα-ρεκκλήσιο είχε ιδρυθεί από τον καρδινάλιο Νιούmicroαν κατά τηδεκαετία του 1850 και έγινε η πνευmicroατική εστία της Μέιmicroπελη οποία είχε προηγουmicroένως εκκλησιαστεί σε άλλους πλησιέ-στερους στο σπίτι της ρωmicroαιοκαθολικούς ναούς Ο οραmicroατι-στής Τζον Χένρι Νιούmicroαν (1801-1890) έκανε πολλά για ναδώσει νέα πνοή στο ρωmicroαιοκαθολικισmicroό συνεισφέροντας στο∆όγmicroα αυτό τις οξφορδιανές γνώσεις του τη φαντασία και τοελεύθερο πνεύmicroα του Το Μόζλι βρισκόταν στη διαδροmicroή τουτραmicro προς το κέντρο της πόλης και έτσι η καθηmicroερινή microετά-βαση του Pόναλντ στο σχολείο ήταν πιο εύκολη

Την επόmicroενη χρονιά η οικογένεια αναγκάστηκε να microετακο-microίσει και πάλι σε ένα σπίτι κοντά στο σταθmicroό Κινγκς Χιθ Πί-σω από το καινούργιο τους σπίτι υπήρχε ένα σιδηροδροmicroικόανάχωmicroα γεmicroάτο αγριολούλουδα και χορτάρι (το οποίο ο Ρό-ναλντ αγαπούσε) Ήταν τότε περίπου εννιά χρόνων και οαδελφός του Χίλαρι γύρω στα επτά Tα αγόρια είχαν συνηθί-σει τον ήχο από το τρίξιmicroο των βαγονιών που κουβαλούσανκάρβουνο τα οποία άραζαν σrsquo ένα σταθmicroό λίγο πιο πέρα απότη σιδηροδροmicroική γραmicromicroή Eκεί αποθήκευαν το κάρβουνο Τατρένα έρχονταν από τα ανθρακωρυχεία της Νότιας Ουαλίαςπάνω από εκατό microίλια microακριά και το κάρβουνο προοριζόταν

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

Στο πρωτότυπο Oratory Έτσι ονοmicroάζεται στο Καθολικό ∆όγmicroα το κτίριο στοοποίο οι πιστοί συγκεντρώνονται για να εκφράσουν τη λατρεία τους στο Θεό∆εν είναι εκκλησία αλλά ένα microεγάλο κτίριο που έχει πολλαπλές χρήσεις (ΣτΜ)

26

για τις ακmicroάζουσες βιοmicroηχανίες του Μπέρmicroιγχαmicro Ο Ρόναλντπαρατηρούσε τα ονόmicroατα στα πλαϊνά των βαγονιών ήταν ου-αλικά ονόmicroατα όπως Μπλεν-Ρόντα Mέρντι Νάντιγκλο καιΤρέντεγκαρ

Στην προαναφερθείσα συνέντευξή του στο BBC το 1971 οΤόλκιν αποκάλυψε πόσο σηmicroαντική ήταν αυτή η επαφή του microετα ουαλικά τοπωνύmicroια Από πολλές απόψεις οι εmicroπειρίες τηςπαιδικής του ηλικίας αποτέλεσαν το σπόρο για τις ιστορίεςπου θα επινοούσε σχετικά microε τον κόσmicroο της Μέσης Γης ένανκόσmicroο κατοικηmicroένο από χόmicroπιτ ξωτικά αλλά και σκοτεινότε-ρα πλάσmicroατα όπως τελώνια και δράκους Ο Τόλκιν εξηγούσετη γοητεία που ασκούσαν πάνω του τα ουαλικά laquoTα ουαλικάανέκαθεν microε έλκυαν microε το ρυθmicroό τους και τον ήχο τους περισ-σότερο από οποιαδήποτε άλλη γλώσσα Παρrsquo όλο που πρωτο-είδα τα ονόmicroατα πάνω σε οχήmicroατα microεταφοράς κάρβουνου πά-ντοτε ήθελα να microάθω τι σήmicroαιναν όλα αυτάraquo Συνέχισε λέγο-ντας πως οι ιστορίες του σχεδόν πάντοτε ξεκινούσαν microε έναόνοmicroα laquo∆ώστε microου ένα όνοmicroα και εγώ θα σας φτιάξω microιαιστορία αντίστροφα microε ότι γίνεται συνήθωςraquo Aνέφερε πωςαπό τις σύγχρονες γλώσσες τα ουαλικά και αργότερα τα φιν-λανδικά αποτέλεσαν τις microεγαλύτερες εmicroπνεύσεις για το γρά-ψιmicroό του συmicroπεριλαmicroβανοmicroένης και της δηmicroιουργίας τουΆρχοντα των ∆αχτυλιδιών Τα ουαλικά microάλιστα ήταν η έmicroπνευ-ση για το ένα από τα δυο κύρια παρακλάδια της γλώσσας τωνξωτικών την οποία δηmicroιούργησε και αυτό είχε ως αποτέλεσmicroαπολλά ονόmicroατα του φανταστικού κόσmicroου της Μέσης Γης να εί-ναι ουαλικής προέλευσης όπως εκείνο της Άργουεν της Πρι-γκίπισσας των Ξωτικών του ποταmicroού Άντουιν του λαού τωνΡοχίρριmicro και του Γκουάιχιρ του γιγάντιου αετού

Αργότερα η οικογένεια Τόλκιν microετακόmicroισε σε ένα απλό σπίτι

T Z P P T O sect K I N

27

στην οδό Όλιβερ σε microια φτωχογειτονιά (τώρα πλέον έχει κατε-δαφιστεί κατά τη διάρκεια της αναβάθmicroισης του κέντρου τηςπόλης) Βρισκόταν στην περιοχή του Ετζmicroπάστον η οποία σεγενικές γραmicromicroές ήταν εύπορη σε microικρή απόσταση από το Πα-ρεκκλήσιο του Μπέρmicroιγχαmicro και κοντά σε microια microεγάλη τεχνητήλίmicroνη Για ένα διάστηmicroα η Μέιmicroπελ πήρε τους γιους της από τοΣχολείο Κινγκ Έντουαρντ και τους έγραψε στο σχολείο τουΠαρεκκλησίου το Σχολείο Σεντ Φίλιπ στο οποίο τα δίδακτραήταν πολύ χαmicroηλότερα Ωστόσο το 1903 ο Ρόναλντ κέρδισεmicroια υποτροφία για το Σχολείο Κινγκ Έντουαρντ που βρισκότανσε απόσταση δύο microιλίων από το σπίτι του στο Ετζmicroπάστον καιξανάρχισε τις σπουδές του εκεί το φθινόπωρο Τα Χριστούγεν-να της ίδιας χρονιάς ο Ρόναλντ πήρε την πρώτη του Θεία Με-τάληψη επισφραγίζοντας microε αυτό τον τρόπο τη θερmicroή του αφο-σίωση στην πίστη της microητέρας του

Στη διάρκεια των χριστουγεννιάτικων διακοπών εκείνης τηςχρονιάς η Μέιmicroπελ έγραψε στην πεθερά της Μέρι Τζέιν Τόλ-κιν εσωκλείοντας κάποια σχέδια του Ρόναλντ και του Χίλαρι

Είχατε πει πως προτιmicroάτε να σας στείλουν τα αγόρια δικάτους σχέδια και όχι να σας αγοράσουν κάτι microε τα χρήmicroατάτους και έτσι ζωγράφισαν αυτά για εσάς Ο Ρόναλντ έκανε τοδικό του [σχέδιο] θαυmicroάσιο φέτος ndash microόλις ολοκληρώθηκε microιαέκθεσή του στην αίθουσα του Πατέρα Φράνσις Εργάστηκεσκληρά από τότε που σταmicroάτησαν τα microαθήmicroατα στο σχολείοστις 16 ∆εκεmicroβρίου το ίδιο κι εγώ για να του βρω καινούργιαθέmicroατα ∆εν έχω βγει έξω σχεδόν ένα microήνα ndash ούτε καν για ναπάω στο Παρεκκλήσιο ndash microα ο υγρός και πνιγηρός καιρός έτσικι αλλιώς microε αποτρέπει Από τότε που ο Ρόναλντ σταmicroάτησετο σχολείο microπορώ τουλάχιστον να ξεκουράζοmicroαι τα πρωινά

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

28

Περνάω ολόκληρες εβδοmicroάδες απόλυτης αϋπνίας η οποία σεσυνδυασmicroό microε το βαρύ κρυολόγηmicroα και την αρρώστια microεέχουν καταβάλει

Βρήκα microια ταχυδροmicroική επιταγή αξίας δύο σελινίων και έξιπενών την οποία στείλατε στα αγόρια πριν από κάmicroποσο και-ρό ndash ένα χρόνο τουλάχιστον ndash και η οποία είχε παραπέσειΠέρασαν όλο το απόγευmicroα στην πόλη ξοδεύοντας αυτά ταχρήmicroατα και λίγα ακόmicroη σε πράγmicroατα που ήθελαν να χαρί-σουν Έκαναν όλες τις χριστουγεννιάτικες αγορές για λογαρια-σmicroό microου Ο Ρόναλντ microπορεί να ταιριάζει τις microεταξωτές φόδρεςή οποιαδήποτε απόχρωση υφάσmicroατος σαν αληθινός laquoπαριζιά-νος microόδιστροςraquo Tου βγαίνει άραγε η κληρονοmicroιά του καλλιτέ-χνη ή του υφασmicroατέmicroπορου

Τα πάει πολύ καλά στο σχολείο ndash ξέρει περισσότερα ελληνι-κά απrsquo όσα λατινικά ξέρω εγώ ndash και λέει πως θα ήθελε να κάνειγερmicroανικά microαζί microου στη διάρκεια των διακοπών αν και αυτήτην περίοδο θα προτιmicroούσα να microείνω ξαπλωmicroένη στο κρεβάτι

Ένας νεαρός και πρόσχαρος κληρικός microαθαίνει τον Ρόναλντνα παίζει σκάκι ndash λέει πως έχει διαβάσει υπερβολικά πολύ οτι-δήποτε θα ταίριαζε σε ένα αγόρι κάτω των δεκαπέντε και δενέχει πια κανένα άλλο κλασικό ανάγνωσmicroα να του προτείνει5

Μέσω της επαφής τους microε το Σχολείο Σεντ Φίλιπ η Μέι-microπελ και οι γιοι της είχαν γνωρίσει τον Πατέρα Φράνσις Εξά-βιερ Μόργκαν ο οποίος ενστερνιζόταν τις απόψεις του καρδι-νάλιου Νιούmicroαν σχετικά microε την εκπαίδευση Ο Φράνσις Μόρ-γκαν ήταν ενοριακός ιερέας αποσπασmicroένος στο Παρεκκλήσιο

T Z P P T O sect K I N

Ο παππούς της Μέιmicroπελ ήταν υφασmicroατέmicroπορος Είχε δική του επιχείρηση ηοποία τελικά πτώχευσε (ΣτΜ)

29

και είχε υπηρετήσει υπό τις εντολές του Νιούmicroαν Ο πατέραςΦράνσις πρόσφερε φιλία συmicroβουλές και χρήmicroατα στη χήρακαι στα ορφανά Καθώς τα αγόρια ήταν φιλάσθενα και η microητέ-ρα παρουσίασε σακχαρώδη διαβήτη το 1904 κατόρθωσε τελι-κά να τους στεγάσει σε microια όmicroορφη αγροικία του Παρεκκλη-σίου Η αγροικία Γουντσάιντ6 βρισκόταν κοντά στο αγροτικόκαταφύγιο του Παρεκκλησίου στο γειτονικό χωριό Ρέντναλστην καρδιά της υπαίθρου του Γουορστερσάιρ πάνω στουςΛόφους Λίκι Το τοπίο έmicroοιαζε microε εκείνο του Σέαρχολ και εν-θουσίασε και τους τρεις Όmicroως παρά το ιδανικό περιβάλλονη υγεία της Μέιmicroπελ συνέχισε να επιδεινώνεται αναγκάζονταςτον πατέρα Φράνσις να αναζητήσει βοήθεια για το microεγάλωmicroατων γιων της Ο Ρόναλντ πέρασε το καλοκαιρινό σχολικό τρί-microηνο στο Χόουβ στη νότια ακτή της Αγγλίας microαζί microε τη θείατου Τζέιν Νιβ και το σύζυγό της Έντγουιν ενώ ο Χίλαρι έmicroει-νε microε τους παππούδες του από την πλευρά της microητέρας του

Όταν τα αγόρια επέστρεψαν η Μέιmicroπελ έγραψε στην πε-θερά της laquoΤα αγόρια φαίνονται απίστευτα υγιή σε σύγκριση microετα αδύναmicroα χλοmicroά φαντάσmicroατα τα οποία αποχαιρέτησα πάνωστο τρένο πριν από τέσσερις εβδοmicroάδες Σήmicroερα ο Χίλαριαπόκτησε κοστούmicroι τουίντ και το πρώτο του Ίτον ∆είχνει πε-λώριος Έχουmicroε τέλειο καιρό Τα αγόρια θα σας γράψουν αmicroέ-σως microόλις βρέξει Ποτέ δεν ευχαριστήθηκαν τόσο τις διακοπέςτους ndash microάζεψαν microύρτιλλα ήπιαν τσάι στα χωράφια πέταξανχαρταετό microε τον πατέρα Φράνσις ζωγράφισαν και αναρριχή-θηκαν στα δέντραraquo7

H υγεία της Μέιmicroπελ δε σηmicroείωσε κάποια βελτίωση και ο

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

Kοντό αντρικό σακάκι microε microεγάλα πέτα το οποίο αρχικά ήταν microέρος από τηστολή των σπουδαστών του κολεγίου Ίτον (ΣτΜ)

30

Ρόναλντ ξανάρχισε το σχολείο microετά τις καλοκαιρινές διακο-πές Για να πάει στο microάθηmicroά του έπαιρνε το τρένο αφούπροηγουmicroένως είχε περπατήσει περισσότερο από ένα microίλιώσπου να φτάσει στο σταθmicroό Έφευγε από το σπίτι νωρίς καιεπέστρεφε αργά και ο Χίλαρι microερικές φορές τον περίmicroενεστην εξώπορτα κρατώντας microια λάmicroπα Η Μέιmicroπελ πέθανεστην αγροικία Γουντσάιντ microερικούς microήνες αργότερα στις 14Νοεmicroβρίου 1904 υποκύπτοντας στο διαβήτη για τον οποίοεκείνη την εποχή δεν υπήρχε θεραπεία Την έθαψαν στο κοι-microητήριο της Καθολικής Εκκλησίας του Αγίου Πέτρου στοΜπροmicroσγκρόουβ και στον τάφο της τοποθετήθηκε ένας σταυ-ρός παρόmicroοιος microε εκείνους που έβαζαν στους τάφους των ιερέ-ων του Παρεκκλησίου Το θέαmicroα των δύο microικρών ορφανώνmicroπροστά στον τάφο θα πρέπει να ράγισε τις καρδιές των παρι-σταmicroένων στην κηδεία Χρόνια αργότερα ο Ρόναλντ θυmicroότανlaquoΣτάθηκα microάρτυρας (χωρίς να πολυκαταλαβαίνω) της ηρωικήςκαρτερίας και του πρόωρου θανάτου microέσα σε βαθιά φτώχειατης microητέρας microου της γυναίκας η οποία microε οδήγησε στην Εκ-κλησία ∆έχτηκα την εκπληκτική φιλανθρωπία του πατέραΜόργκαν Όmicroως είχα ερωτευτεί τη Θεία Μετάληψη εξαρ-χήςraquo

Ο Ρόναλντ θυmicroόταν τη microητέρα του ως microια πολύ χαρισmicroατι-κή όmicroορφη και έξυπνη γυναίκα Θεωρούσε πως είχε νιώσειβαθιά microέσα της τον πόνο και τη θλίψη Πίστευε ακράδανταπως ο πρόωρος θάνατός της σε ηλικία τριάντα τεσσάρωνετών είχε επέλθει εξαιτίας της laquoκαταδίωξηςraquo της ρωmicroαιοκαθο-λικής πίστης της από τους προτεστάντες συγγενείς Μπορείκανείς να φανταστεί πόσο πολύ επηρέασε ο θάνατός της ταδυο αδέλφια καθώς microάλιστα συνέβη microετά την επίσης πρόωρηαπώλεια του πατέρα τους Πολύ αργότερα ο Τόλκιν έγραφε

T Z P P T O sect K I N

31

laquoΣτη microητέρα microου η οποία microε δίδασκε η ίδια (microέχρι να πάρωυποτροφία) χρωστώ την αγάπη microου για τη γλωσσολογία ειδι-κά για τις γερmicroανικές γλώσσες και για το ροmicroάντζοraquo Με τηλέξη laquoροmicroάντζοraquo (romance) ο Τόλκιν εννοούσε την πεζογρα-φία και την ποίηση η οποία παρέπεmicroπε σε άλλους κόσmicroουςκαι η οποία επηρέαζε τη φαντασία microέσα από τα άγνωστα καιθαυmicroαστά χαρακτηριστικά των κόσmicroων αυτών Η γλωσσολογίαήταν το γνωστικό και ακαδηmicroαϊκό πεδίο που επέλεξε το οποίοαργότερα επρόκειτο να διδάξει στην Οξφόρδη αλλά και για τοοποίο θα συνέγραφε αφού προηγουmicroένως απόκτησε βαθιάγνώση Είναι ένας γνωστικός κλάδος που εξετάζει την ιστορίατόσο microιας γλώσσας όσο και της λογοτεχνίας της χωρίς ναεστιάζεται microόνο στην πρώτη ή microόνο στη δεύτερη Ο Τόλκινεξελίχθηκε σε microεγαλοφυΐα στο συγκεκριmicroένο τοmicroέα όπως πριναπό αυτόν ο Τζέικοmicroπ Γκριmicro και ο αδελφός του Βίλχελmicro έγι-ναν διάσηmicroοι για τη συλλογή λαϊκών ιστοριών και παραmicroυθιών

Από τα νεανικά του χρόνια ο Ρόναλντ Τόλκιν έτρεφε microεγά-λη εκτίmicroηση για τη microητέρα του και τον πατέρα του Η απώλειάτους επηρέασε έντονα την αίσθηση της ταυτότητάς του microεπολλούς διαφορετικούς τρόπους Το πατρικό όνοmicroα της microητέ-ρας του ήταν Σάφιλντ και ο Ρόναλντ διέκρινε microια αντίθεσηανάmicroεσα στους Τόλκιν και στους Σάφιλντ και ταυτιζόταν σταπερισσότερα ζητήmicroατα microε τη δεύτερη οικογένεια Οι Τόλκινπολλές γενιές πριν από τη δική του γέννηση είχαν έρθει στηνΑγγλία ως Γερmicroανοί microετανάστες και το όνοmicroα έγινε αιτία ναδηmicroιουργηθούν οικογενειακοί microύθοι σχετικά microε την προέλευσήτου όπως συmicroβαίνει συχνά σε παρόmicroοιες περιπτώσεις Μιαιστορία που άρεσε στον Ρόναλντ ήταν αυτή που έλεγε πως τοόνοmicroα προερχόταν από ένα παρατσούκλι που είχε δοθεί σε κά-ποιον πρόγονό του tollkuumlhn laquoαπερίσκεπτοςraquo [Στο ηmicroιτελές

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

32

έργο του laquoThe Notion Club Papersraquo ο ίδιος ο Τόλκιν είδε δώ-σει στον εαυτό του ένα άλλο φανταστικό όνοmicroα εκείνο τουlaquoΚαθηγητή Ράσmicroπολντ Παράτολmicroου)] Στις πιο πρόσφατεςγενιές οι Τόλκιν ήταν κατασκευαστές πιάνων και είχαν αντι-microετωπίσει οικονοmicroικές δυσκολίες Αντίθετα θεωρούσε πως οιΣάφιλντ ήταν βέροι Άγγλοι microε καταγωγή από την περιοχήΊβσαmicro του Γουορστερσάιρ Καθώς το microέρος βρισκόταν στα ∆υ-τικά Μίντλαντς οι Σάφιλντ ανήκαν σε microια περιοχή που ο Τόλ-κιν επρόκειτο να αγαπήσει για τις διαλέκτους και τη γεωγρα-φία της Η microητέρα του η Μέιmicroπελ αντιπροσώπευε γιrsquo αυτόνότι πιο καλό διέθετε η οικογένεια Σάφιλντ Όπως έγραφε οίδιος laquoΑν και Τόλκιν στο όνοmicroα είmicroαι ένας Σάφιλντ στα γού-στα στα χαρίσmicroατα και στην ανατροφήraquo Το Γουορστερσάιρόπως αντιπροσωπευόταν από το Σέαρχολ ήταν γιrsquo αυτόν ηιδιαίτερη πατρίδα του laquoΟποιαδήποτε γωνιά αυτής της περιο-χής (ανεξάρτητα από το πόσο όmicroορφη ή άθλια) είναι για microένακατά έναν ακαθόριστο τρόπο ldquoπατρίδαrdquo όπως δεν είναι κανέ-να άλλο microέρος του κόσmicroουraquo Η αίσθηση της διαφοράς microεταξύτης κληρονοmicroιάς του από τους Τόλκιν και εκείνης από τουςΣάφιλντ τονιζόταν ακόmicroη περισσότερο από την προσχώρησητης Μέιmicroπελ στο ρωmicroαιοκαθολικισmicroό Οι Τόλκιν ήταν προτε-στάντες (όπως ήταν και οι Σάφιλντ) αλλά φαίνεται πως η νέαπίστη της microητέρας ήταν για το γιο η πεmicroπτουσία της Αγγλίαςκαι των ∆υτικών Μίντλαντς καθώς είχε τις ρίζες της στη microακράmicroεσαιωνική περίοδο Οι δικές του ρωmicroαιοκαθολικές πεποιθή-σεις ήταν έντονα συνδεδεmicroένες microε τη microητέρα του σε όλη τηδιάρκεια της ζωής του

T Z P P T O sect K I N

24

ράς του Τόλκιν υπάρχει το Πάρκο της Χώρας του Σάιρ και οΒάλτος του Μόζλι εmicroπνευσmicroένα ενδεχοmicroένως από το Παλιό∆άσος στην άκρη του Σάιρ όπως παρουσιάζεται στον Άρχοντατων ∆αχτυλιδιών

Ίσως την ίδια περίπου περίοδο να γεννήθηκε microέσα στην ορ-γιάζουσα φαντασία του Ρόναλντ και ένα άλλο σηmicroαντικό στοι-χείο το επαναλαmicroβανόmicroενο όνειρό του σχετικά microε ένα microεγάλοκατακλυσmicroό ένα πράσινο κύmicroα που θα σάρωνε όλες τις χώρεςΤελικά ύστερα από microια microακρά περίοδο κυοφορίας η ανάmicroνη-ση εκείνου του ονείρου ενσωmicroατώθηκε στον ίδιο φανταστικόκόσmicroο του οποίου το Σάιρ αποτελούσε τmicroήmicroα στη Μέση ΓηΤο όνειρο microεταmicroορφώθηκε στη φανταστική αφήγηση του Τόλ-κιν σχετικά microε την καταστροφή της Νούmicroενορ της δικής τουπαραλλαγής πάνω στην πανάρχαιη ιστορία της βυθισmicroένηςηπείρου Ατλαντίδας

Το 1900 πέντε χρόνια αφότου έφυγε από την Αφρική οΡόναλντ ξεκίνησε τη φοίτησή του στο Σχολείο Κινγκ Έντου-αρντ το καλύτερο σχολείο microέσης εκπαίδευσης στο Μπέρmicroιγ-χαmicro το οποίο τότε βρισκόταν κοντά στο Σταθmicroό Νιου Στριτστο κέντρο της πόλης Τα δίδακτρα τα πλήρωνε ένας θείοςτου Τα κτίρια του σχολείου (τα οποία έχουν πλέον κατεδαφι-στεί) έφεραν τη σφραγίδα του αρχιτέκτονά τους σερ ΤσαρλςΜπάρι ο οποίος σχεδίασε επίσης το σηmicroερινό Κοινοβούλιοστο Λονδίνο Την ίδια περίοδο η Μέιmicroπελ Τόλκιν και η αδελ-φή της Μέι ασπάστηκαν το δόγmicroα της Ρωmicroαιοκαθολικής Εκ-κλησίας παρά την έντονη αντίδραση του ουνιτάριου πατέρατους και των εξ αγχιστείας συγγενών της Mέιmicroπελ οι οποίοι

T Z P P T O sect K I N

Οι ουνιτάριοι απορρίπτουν την τριαδικότητα του Θεού και θεωρούν τον Ιησούγιο ή προφήτη του ενός και microοναδικού Θεού (ΣτΜ)

25

ήταν βαπτιστές Έπαψαν να στηρίζουν οικονοmicroικά τη Mέι-microπελ βυθίζοντάς την έτσι σε ακόmicroη microεγαλύτερη ανέχεια Μη-τέρα και γιοι microετακόmicroισαν από την αγροτική κατοικία τους σεένα σπίτι στο προάστιο Μόζλι ώστε να βρίσκονται πιο κοντάστο Παρεκκλήσιο του Μπέρmicroιγχαmicro στο Ετζmicroπάστον Το Πα-ρεκκλήσιο είχε ιδρυθεί από τον καρδινάλιο Νιούmicroαν κατά τηδεκαετία του 1850 και έγινε η πνευmicroατική εστία της Μέιmicroπελη οποία είχε προηγουmicroένως εκκλησιαστεί σε άλλους πλησιέ-στερους στο σπίτι της ρωmicroαιοκαθολικούς ναούς Ο οραmicroατι-στής Τζον Χένρι Νιούmicroαν (1801-1890) έκανε πολλά για ναδώσει νέα πνοή στο ρωmicroαιοκαθολικισmicroό συνεισφέροντας στο∆όγmicroα αυτό τις οξφορδιανές γνώσεις του τη φαντασία και τοελεύθερο πνεύmicroα του Το Μόζλι βρισκόταν στη διαδροmicroή τουτραmicro προς το κέντρο της πόλης και έτσι η καθηmicroερινή microετά-βαση του Pόναλντ στο σχολείο ήταν πιο εύκολη

Την επόmicroενη χρονιά η οικογένεια αναγκάστηκε να microετακο-microίσει και πάλι σε ένα σπίτι κοντά στο σταθmicroό Κινγκς Χιθ Πί-σω από το καινούργιο τους σπίτι υπήρχε ένα σιδηροδροmicroικόανάχωmicroα γεmicroάτο αγριολούλουδα και χορτάρι (το οποίο ο Ρό-ναλντ αγαπούσε) Ήταν τότε περίπου εννιά χρόνων και οαδελφός του Χίλαρι γύρω στα επτά Tα αγόρια είχαν συνηθί-σει τον ήχο από το τρίξιmicroο των βαγονιών που κουβαλούσανκάρβουνο τα οποία άραζαν σrsquo ένα σταθmicroό λίγο πιο πέρα απότη σιδηροδροmicroική γραmicromicroή Eκεί αποθήκευαν το κάρβουνο Τατρένα έρχονταν από τα ανθρακωρυχεία της Νότιας Ουαλίαςπάνω από εκατό microίλια microακριά και το κάρβουνο προοριζόταν

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

Στο πρωτότυπο Oratory Έτσι ονοmicroάζεται στο Καθολικό ∆όγmicroα το κτίριο στοοποίο οι πιστοί συγκεντρώνονται για να εκφράσουν τη λατρεία τους στο Θεό∆εν είναι εκκλησία αλλά ένα microεγάλο κτίριο που έχει πολλαπλές χρήσεις (ΣτΜ)

26

για τις ακmicroάζουσες βιοmicroηχανίες του Μπέρmicroιγχαmicro Ο Ρόναλντπαρατηρούσε τα ονόmicroατα στα πλαϊνά των βαγονιών ήταν ου-αλικά ονόmicroατα όπως Μπλεν-Ρόντα Mέρντι Νάντιγκλο καιΤρέντεγκαρ

Στην προαναφερθείσα συνέντευξή του στο BBC το 1971 οΤόλκιν αποκάλυψε πόσο σηmicroαντική ήταν αυτή η επαφή του microετα ουαλικά τοπωνύmicroια Από πολλές απόψεις οι εmicroπειρίες τηςπαιδικής του ηλικίας αποτέλεσαν το σπόρο για τις ιστορίεςπου θα επινοούσε σχετικά microε τον κόσmicroο της Μέσης Γης ένανκόσmicroο κατοικηmicroένο από χόmicroπιτ ξωτικά αλλά και σκοτεινότε-ρα πλάσmicroατα όπως τελώνια και δράκους Ο Τόλκιν εξηγούσετη γοητεία που ασκούσαν πάνω του τα ουαλικά laquoTα ουαλικάανέκαθεν microε έλκυαν microε το ρυθmicroό τους και τον ήχο τους περισ-σότερο από οποιαδήποτε άλλη γλώσσα Παρrsquo όλο που πρωτο-είδα τα ονόmicroατα πάνω σε οχήmicroατα microεταφοράς κάρβουνου πά-ντοτε ήθελα να microάθω τι σήmicroαιναν όλα αυτάraquo Συνέχισε λέγο-ντας πως οι ιστορίες του σχεδόν πάντοτε ξεκινούσαν microε έναόνοmicroα laquo∆ώστε microου ένα όνοmicroα και εγώ θα σας φτιάξω microιαιστορία αντίστροφα microε ότι γίνεται συνήθωςraquo Aνέφερε πωςαπό τις σύγχρονες γλώσσες τα ουαλικά και αργότερα τα φιν-λανδικά αποτέλεσαν τις microεγαλύτερες εmicroπνεύσεις για το γρά-ψιmicroό του συmicroπεριλαmicroβανοmicroένης και της δηmicroιουργίας τουΆρχοντα των ∆αχτυλιδιών Τα ουαλικά microάλιστα ήταν η έmicroπνευ-ση για το ένα από τα δυο κύρια παρακλάδια της γλώσσας τωνξωτικών την οποία δηmicroιούργησε και αυτό είχε ως αποτέλεσmicroαπολλά ονόmicroατα του φανταστικού κόσmicroου της Μέσης Γης να εί-ναι ουαλικής προέλευσης όπως εκείνο της Άργουεν της Πρι-γκίπισσας των Ξωτικών του ποταmicroού Άντουιν του λαού τωνΡοχίρριmicro και του Γκουάιχιρ του γιγάντιου αετού

Αργότερα η οικογένεια Τόλκιν microετακόmicroισε σε ένα απλό σπίτι

T Z P P T O sect K I N

27

στην οδό Όλιβερ σε microια φτωχογειτονιά (τώρα πλέον έχει κατε-δαφιστεί κατά τη διάρκεια της αναβάθmicroισης του κέντρου τηςπόλης) Βρισκόταν στην περιοχή του Ετζmicroπάστον η οποία σεγενικές γραmicromicroές ήταν εύπορη σε microικρή απόσταση από το Πα-ρεκκλήσιο του Μπέρmicroιγχαmicro και κοντά σε microια microεγάλη τεχνητήλίmicroνη Για ένα διάστηmicroα η Μέιmicroπελ πήρε τους γιους της από τοΣχολείο Κινγκ Έντουαρντ και τους έγραψε στο σχολείο τουΠαρεκκλησίου το Σχολείο Σεντ Φίλιπ στο οποίο τα δίδακτραήταν πολύ χαmicroηλότερα Ωστόσο το 1903 ο Ρόναλντ κέρδισεmicroια υποτροφία για το Σχολείο Κινγκ Έντουαρντ που βρισκότανσε απόσταση δύο microιλίων από το σπίτι του στο Ετζmicroπάστον καιξανάρχισε τις σπουδές του εκεί το φθινόπωρο Τα Χριστούγεν-να της ίδιας χρονιάς ο Ρόναλντ πήρε την πρώτη του Θεία Με-τάληψη επισφραγίζοντας microε αυτό τον τρόπο τη θερmicroή του αφο-σίωση στην πίστη της microητέρας του

Στη διάρκεια των χριστουγεννιάτικων διακοπών εκείνης τηςχρονιάς η Μέιmicroπελ έγραψε στην πεθερά της Μέρι Τζέιν Τόλ-κιν εσωκλείοντας κάποια σχέδια του Ρόναλντ και του Χίλαρι

Είχατε πει πως προτιmicroάτε να σας στείλουν τα αγόρια δικάτους σχέδια και όχι να σας αγοράσουν κάτι microε τα χρήmicroατάτους και έτσι ζωγράφισαν αυτά για εσάς Ο Ρόναλντ έκανε τοδικό του [σχέδιο] θαυmicroάσιο φέτος ndash microόλις ολοκληρώθηκε microιαέκθεσή του στην αίθουσα του Πατέρα Φράνσις Εργάστηκεσκληρά από τότε που σταmicroάτησαν τα microαθήmicroατα στο σχολείοστις 16 ∆εκεmicroβρίου το ίδιο κι εγώ για να του βρω καινούργιαθέmicroατα ∆εν έχω βγει έξω σχεδόν ένα microήνα ndash ούτε καν για ναπάω στο Παρεκκλήσιο ndash microα ο υγρός και πνιγηρός καιρός έτσικι αλλιώς microε αποτρέπει Από τότε που ο Ρόναλντ σταmicroάτησετο σχολείο microπορώ τουλάχιστον να ξεκουράζοmicroαι τα πρωινά

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

28

Περνάω ολόκληρες εβδοmicroάδες απόλυτης αϋπνίας η οποία σεσυνδυασmicroό microε το βαρύ κρυολόγηmicroα και την αρρώστια microεέχουν καταβάλει

Βρήκα microια ταχυδροmicroική επιταγή αξίας δύο σελινίων και έξιπενών την οποία στείλατε στα αγόρια πριν από κάmicroποσο και-ρό ndash ένα χρόνο τουλάχιστον ndash και η οποία είχε παραπέσειΠέρασαν όλο το απόγευmicroα στην πόλη ξοδεύοντας αυτά ταχρήmicroατα και λίγα ακόmicroη σε πράγmicroατα που ήθελαν να χαρί-σουν Έκαναν όλες τις χριστουγεννιάτικες αγορές για λογαρια-σmicroό microου Ο Ρόναλντ microπορεί να ταιριάζει τις microεταξωτές φόδρεςή οποιαδήποτε απόχρωση υφάσmicroατος σαν αληθινός laquoπαριζιά-νος microόδιστροςraquo Tου βγαίνει άραγε η κληρονοmicroιά του καλλιτέ-χνη ή του υφασmicroατέmicroπορου

Τα πάει πολύ καλά στο σχολείο ndash ξέρει περισσότερα ελληνι-κά απrsquo όσα λατινικά ξέρω εγώ ndash και λέει πως θα ήθελε να κάνειγερmicroανικά microαζί microου στη διάρκεια των διακοπών αν και αυτήτην περίοδο θα προτιmicroούσα να microείνω ξαπλωmicroένη στο κρεβάτι

Ένας νεαρός και πρόσχαρος κληρικός microαθαίνει τον Ρόναλντνα παίζει σκάκι ndash λέει πως έχει διαβάσει υπερβολικά πολύ οτι-δήποτε θα ταίριαζε σε ένα αγόρι κάτω των δεκαπέντε και δενέχει πια κανένα άλλο κλασικό ανάγνωσmicroα να του προτείνει5

Μέσω της επαφής τους microε το Σχολείο Σεντ Φίλιπ η Μέι-microπελ και οι γιοι της είχαν γνωρίσει τον Πατέρα Φράνσις Εξά-βιερ Μόργκαν ο οποίος ενστερνιζόταν τις απόψεις του καρδι-νάλιου Νιούmicroαν σχετικά microε την εκπαίδευση Ο Φράνσις Μόρ-γκαν ήταν ενοριακός ιερέας αποσπασmicroένος στο Παρεκκλήσιο

T Z P P T O sect K I N

Ο παππούς της Μέιmicroπελ ήταν υφασmicroατέmicroπορος Είχε δική του επιχείρηση ηοποία τελικά πτώχευσε (ΣτΜ)

29

και είχε υπηρετήσει υπό τις εντολές του Νιούmicroαν Ο πατέραςΦράνσις πρόσφερε φιλία συmicroβουλές και χρήmicroατα στη χήρακαι στα ορφανά Καθώς τα αγόρια ήταν φιλάσθενα και η microητέ-ρα παρουσίασε σακχαρώδη διαβήτη το 1904 κατόρθωσε τελι-κά να τους στεγάσει σε microια όmicroορφη αγροικία του Παρεκκλη-σίου Η αγροικία Γουντσάιντ6 βρισκόταν κοντά στο αγροτικόκαταφύγιο του Παρεκκλησίου στο γειτονικό χωριό Ρέντναλστην καρδιά της υπαίθρου του Γουορστερσάιρ πάνω στουςΛόφους Λίκι Το τοπίο έmicroοιαζε microε εκείνο του Σέαρχολ και εν-θουσίασε και τους τρεις Όmicroως παρά το ιδανικό περιβάλλονη υγεία της Μέιmicroπελ συνέχισε να επιδεινώνεται αναγκάζονταςτον πατέρα Φράνσις να αναζητήσει βοήθεια για το microεγάλωmicroατων γιων της Ο Ρόναλντ πέρασε το καλοκαιρινό σχολικό τρί-microηνο στο Χόουβ στη νότια ακτή της Αγγλίας microαζί microε τη θείατου Τζέιν Νιβ και το σύζυγό της Έντγουιν ενώ ο Χίλαρι έmicroει-νε microε τους παππούδες του από την πλευρά της microητέρας του

Όταν τα αγόρια επέστρεψαν η Μέιmicroπελ έγραψε στην πε-θερά της laquoΤα αγόρια φαίνονται απίστευτα υγιή σε σύγκριση microετα αδύναmicroα χλοmicroά φαντάσmicroατα τα οποία αποχαιρέτησα πάνωστο τρένο πριν από τέσσερις εβδοmicroάδες Σήmicroερα ο Χίλαριαπόκτησε κοστούmicroι τουίντ και το πρώτο του Ίτον ∆είχνει πε-λώριος Έχουmicroε τέλειο καιρό Τα αγόρια θα σας γράψουν αmicroέ-σως microόλις βρέξει Ποτέ δεν ευχαριστήθηκαν τόσο τις διακοπέςτους ndash microάζεψαν microύρτιλλα ήπιαν τσάι στα χωράφια πέταξανχαρταετό microε τον πατέρα Φράνσις ζωγράφισαν και αναρριχή-θηκαν στα δέντραraquo7

H υγεία της Μέιmicroπελ δε σηmicroείωσε κάποια βελτίωση και ο

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

Kοντό αντρικό σακάκι microε microεγάλα πέτα το οποίο αρχικά ήταν microέρος από τηστολή των σπουδαστών του κολεγίου Ίτον (ΣτΜ)

30

Ρόναλντ ξανάρχισε το σχολείο microετά τις καλοκαιρινές διακο-πές Για να πάει στο microάθηmicroά του έπαιρνε το τρένο αφούπροηγουmicroένως είχε περπατήσει περισσότερο από ένα microίλιώσπου να φτάσει στο σταθmicroό Έφευγε από το σπίτι νωρίς καιεπέστρεφε αργά και ο Χίλαρι microερικές φορές τον περίmicroενεστην εξώπορτα κρατώντας microια λάmicroπα Η Μέιmicroπελ πέθανεστην αγροικία Γουντσάιντ microερικούς microήνες αργότερα στις 14Νοεmicroβρίου 1904 υποκύπτοντας στο διαβήτη για τον οποίοεκείνη την εποχή δεν υπήρχε θεραπεία Την έθαψαν στο κοι-microητήριο της Καθολικής Εκκλησίας του Αγίου Πέτρου στοΜπροmicroσγκρόουβ και στον τάφο της τοποθετήθηκε ένας σταυ-ρός παρόmicroοιος microε εκείνους που έβαζαν στους τάφους των ιερέ-ων του Παρεκκλησίου Το θέαmicroα των δύο microικρών ορφανώνmicroπροστά στον τάφο θα πρέπει να ράγισε τις καρδιές των παρι-σταmicroένων στην κηδεία Χρόνια αργότερα ο Ρόναλντ θυmicroότανlaquoΣτάθηκα microάρτυρας (χωρίς να πολυκαταλαβαίνω) της ηρωικήςκαρτερίας και του πρόωρου θανάτου microέσα σε βαθιά φτώχειατης microητέρας microου της γυναίκας η οποία microε οδήγησε στην Εκ-κλησία ∆έχτηκα την εκπληκτική φιλανθρωπία του πατέραΜόργκαν Όmicroως είχα ερωτευτεί τη Θεία Μετάληψη εξαρ-χήςraquo

Ο Ρόναλντ θυmicroόταν τη microητέρα του ως microια πολύ χαρισmicroατι-κή όmicroορφη και έξυπνη γυναίκα Θεωρούσε πως είχε νιώσειβαθιά microέσα της τον πόνο και τη θλίψη Πίστευε ακράδανταπως ο πρόωρος θάνατός της σε ηλικία τριάντα τεσσάρωνετών είχε επέλθει εξαιτίας της laquoκαταδίωξηςraquo της ρωmicroαιοκαθο-λικής πίστης της από τους προτεστάντες συγγενείς Μπορείκανείς να φανταστεί πόσο πολύ επηρέασε ο θάνατός της ταδυο αδέλφια καθώς microάλιστα συνέβη microετά την επίσης πρόωρηαπώλεια του πατέρα τους Πολύ αργότερα ο Τόλκιν έγραφε

T Z P P T O sect K I N

31

laquoΣτη microητέρα microου η οποία microε δίδασκε η ίδια (microέχρι να πάρωυποτροφία) χρωστώ την αγάπη microου για τη γλωσσολογία ειδι-κά για τις γερmicroανικές γλώσσες και για το ροmicroάντζοraquo Με τηλέξη laquoροmicroάντζοraquo (romance) ο Τόλκιν εννοούσε την πεζογρα-φία και την ποίηση η οποία παρέπεmicroπε σε άλλους κόσmicroουςκαι η οποία επηρέαζε τη φαντασία microέσα από τα άγνωστα καιθαυmicroαστά χαρακτηριστικά των κόσmicroων αυτών Η γλωσσολογίαήταν το γνωστικό και ακαδηmicroαϊκό πεδίο που επέλεξε το οποίοαργότερα επρόκειτο να διδάξει στην Οξφόρδη αλλά και για τοοποίο θα συνέγραφε αφού προηγουmicroένως απόκτησε βαθιάγνώση Είναι ένας γνωστικός κλάδος που εξετάζει την ιστορίατόσο microιας γλώσσας όσο και της λογοτεχνίας της χωρίς ναεστιάζεται microόνο στην πρώτη ή microόνο στη δεύτερη Ο Τόλκινεξελίχθηκε σε microεγαλοφυΐα στο συγκεκριmicroένο τοmicroέα όπως πριναπό αυτόν ο Τζέικοmicroπ Γκριmicro και ο αδελφός του Βίλχελmicro έγι-ναν διάσηmicroοι για τη συλλογή λαϊκών ιστοριών και παραmicroυθιών

Από τα νεανικά του χρόνια ο Ρόναλντ Τόλκιν έτρεφε microεγά-λη εκτίmicroηση για τη microητέρα του και τον πατέρα του Η απώλειάτους επηρέασε έντονα την αίσθηση της ταυτότητάς του microεπολλούς διαφορετικούς τρόπους Το πατρικό όνοmicroα της microητέ-ρας του ήταν Σάφιλντ και ο Ρόναλντ διέκρινε microια αντίθεσηανάmicroεσα στους Τόλκιν και στους Σάφιλντ και ταυτιζόταν σταπερισσότερα ζητήmicroατα microε τη δεύτερη οικογένεια Οι Τόλκινπολλές γενιές πριν από τη δική του γέννηση είχαν έρθει στηνΑγγλία ως Γερmicroανοί microετανάστες και το όνοmicroα έγινε αιτία ναδηmicroιουργηθούν οικογενειακοί microύθοι σχετικά microε την προέλευσήτου όπως συmicroβαίνει συχνά σε παρόmicroοιες περιπτώσεις Μιαιστορία που άρεσε στον Ρόναλντ ήταν αυτή που έλεγε πως τοόνοmicroα προερχόταν από ένα παρατσούκλι που είχε δοθεί σε κά-ποιον πρόγονό του tollkuumlhn laquoαπερίσκεπτοςraquo [Στο ηmicroιτελές

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

32

έργο του laquoThe Notion Club Papersraquo ο ίδιος ο Τόλκιν είδε δώ-σει στον εαυτό του ένα άλλο φανταστικό όνοmicroα εκείνο τουlaquoΚαθηγητή Ράσmicroπολντ Παράτολmicroου)] Στις πιο πρόσφατεςγενιές οι Τόλκιν ήταν κατασκευαστές πιάνων και είχαν αντι-microετωπίσει οικονοmicroικές δυσκολίες Αντίθετα θεωρούσε πως οιΣάφιλντ ήταν βέροι Άγγλοι microε καταγωγή από την περιοχήΊβσαmicro του Γουορστερσάιρ Καθώς το microέρος βρισκόταν στα ∆υ-τικά Μίντλαντς οι Σάφιλντ ανήκαν σε microια περιοχή που ο Τόλ-κιν επρόκειτο να αγαπήσει για τις διαλέκτους και τη γεωγρα-φία της Η microητέρα του η Μέιmicroπελ αντιπροσώπευε γιrsquo αυτόνότι πιο καλό διέθετε η οικογένεια Σάφιλντ Όπως έγραφε οίδιος laquoΑν και Τόλκιν στο όνοmicroα είmicroαι ένας Σάφιλντ στα γού-στα στα χαρίσmicroατα και στην ανατροφήraquo Το Γουορστερσάιρόπως αντιπροσωπευόταν από το Σέαρχολ ήταν γιrsquo αυτόν ηιδιαίτερη πατρίδα του laquoΟποιαδήποτε γωνιά αυτής της περιο-χής (ανεξάρτητα από το πόσο όmicroορφη ή άθλια) είναι για microένακατά έναν ακαθόριστο τρόπο ldquoπατρίδαrdquo όπως δεν είναι κανέ-να άλλο microέρος του κόσmicroουraquo Η αίσθηση της διαφοράς microεταξύτης κληρονοmicroιάς του από τους Τόλκιν και εκείνης από τουςΣάφιλντ τονιζόταν ακόmicroη περισσότερο από την προσχώρησητης Μέιmicroπελ στο ρωmicroαιοκαθολικισmicroό Οι Τόλκιν ήταν προτε-στάντες (όπως ήταν και οι Σάφιλντ) αλλά φαίνεται πως η νέαπίστη της microητέρας ήταν για το γιο η πεmicroπτουσία της Αγγλίαςκαι των ∆υτικών Μίντλαντς καθώς είχε τις ρίζες της στη microακράmicroεσαιωνική περίοδο Οι δικές του ρωmicroαιοκαθολικές πεποιθή-σεις ήταν έντονα συνδεδεmicroένες microε τη microητέρα του σε όλη τηδιάρκεια της ζωής του

T Z P P T O sect K I N

25

ήταν βαπτιστές Έπαψαν να στηρίζουν οικονοmicroικά τη Mέι-microπελ βυθίζοντάς την έτσι σε ακόmicroη microεγαλύτερη ανέχεια Μη-τέρα και γιοι microετακόmicroισαν από την αγροτική κατοικία τους σεένα σπίτι στο προάστιο Μόζλι ώστε να βρίσκονται πιο κοντάστο Παρεκκλήσιο του Μπέρmicroιγχαmicro στο Ετζmicroπάστον Το Πα-ρεκκλήσιο είχε ιδρυθεί από τον καρδινάλιο Νιούmicroαν κατά τηδεκαετία του 1850 και έγινε η πνευmicroατική εστία της Μέιmicroπελη οποία είχε προηγουmicroένως εκκλησιαστεί σε άλλους πλησιέ-στερους στο σπίτι της ρωmicroαιοκαθολικούς ναούς Ο οραmicroατι-στής Τζον Χένρι Νιούmicroαν (1801-1890) έκανε πολλά για ναδώσει νέα πνοή στο ρωmicroαιοκαθολικισmicroό συνεισφέροντας στο∆όγmicroα αυτό τις οξφορδιανές γνώσεις του τη φαντασία και τοελεύθερο πνεύmicroα του Το Μόζλι βρισκόταν στη διαδροmicroή τουτραmicro προς το κέντρο της πόλης και έτσι η καθηmicroερινή microετά-βαση του Pόναλντ στο σχολείο ήταν πιο εύκολη

Την επόmicroενη χρονιά η οικογένεια αναγκάστηκε να microετακο-microίσει και πάλι σε ένα σπίτι κοντά στο σταθmicroό Κινγκς Χιθ Πί-σω από το καινούργιο τους σπίτι υπήρχε ένα σιδηροδροmicroικόανάχωmicroα γεmicroάτο αγριολούλουδα και χορτάρι (το οποίο ο Ρό-ναλντ αγαπούσε) Ήταν τότε περίπου εννιά χρόνων και οαδελφός του Χίλαρι γύρω στα επτά Tα αγόρια είχαν συνηθί-σει τον ήχο από το τρίξιmicroο των βαγονιών που κουβαλούσανκάρβουνο τα οποία άραζαν σrsquo ένα σταθmicroό λίγο πιο πέρα απότη σιδηροδροmicroική γραmicromicroή Eκεί αποθήκευαν το κάρβουνο Τατρένα έρχονταν από τα ανθρακωρυχεία της Νότιας Ουαλίαςπάνω από εκατό microίλια microακριά και το κάρβουνο προοριζόταν

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

Στο πρωτότυπο Oratory Έτσι ονοmicroάζεται στο Καθολικό ∆όγmicroα το κτίριο στοοποίο οι πιστοί συγκεντρώνονται για να εκφράσουν τη λατρεία τους στο Θεό∆εν είναι εκκλησία αλλά ένα microεγάλο κτίριο που έχει πολλαπλές χρήσεις (ΣτΜ)

26

για τις ακmicroάζουσες βιοmicroηχανίες του Μπέρmicroιγχαmicro Ο Ρόναλντπαρατηρούσε τα ονόmicroατα στα πλαϊνά των βαγονιών ήταν ου-αλικά ονόmicroατα όπως Μπλεν-Ρόντα Mέρντι Νάντιγκλο καιΤρέντεγκαρ

Στην προαναφερθείσα συνέντευξή του στο BBC το 1971 οΤόλκιν αποκάλυψε πόσο σηmicroαντική ήταν αυτή η επαφή του microετα ουαλικά τοπωνύmicroια Από πολλές απόψεις οι εmicroπειρίες τηςπαιδικής του ηλικίας αποτέλεσαν το σπόρο για τις ιστορίεςπου θα επινοούσε σχετικά microε τον κόσmicroο της Μέσης Γης ένανκόσmicroο κατοικηmicroένο από χόmicroπιτ ξωτικά αλλά και σκοτεινότε-ρα πλάσmicroατα όπως τελώνια και δράκους Ο Τόλκιν εξηγούσετη γοητεία που ασκούσαν πάνω του τα ουαλικά laquoTα ουαλικάανέκαθεν microε έλκυαν microε το ρυθmicroό τους και τον ήχο τους περισ-σότερο από οποιαδήποτε άλλη γλώσσα Παρrsquo όλο που πρωτο-είδα τα ονόmicroατα πάνω σε οχήmicroατα microεταφοράς κάρβουνου πά-ντοτε ήθελα να microάθω τι σήmicroαιναν όλα αυτάraquo Συνέχισε λέγο-ντας πως οι ιστορίες του σχεδόν πάντοτε ξεκινούσαν microε έναόνοmicroα laquo∆ώστε microου ένα όνοmicroα και εγώ θα σας φτιάξω microιαιστορία αντίστροφα microε ότι γίνεται συνήθωςraquo Aνέφερε πωςαπό τις σύγχρονες γλώσσες τα ουαλικά και αργότερα τα φιν-λανδικά αποτέλεσαν τις microεγαλύτερες εmicroπνεύσεις για το γρά-ψιmicroό του συmicroπεριλαmicroβανοmicroένης και της δηmicroιουργίας τουΆρχοντα των ∆αχτυλιδιών Τα ουαλικά microάλιστα ήταν η έmicroπνευ-ση για το ένα από τα δυο κύρια παρακλάδια της γλώσσας τωνξωτικών την οποία δηmicroιούργησε και αυτό είχε ως αποτέλεσmicroαπολλά ονόmicroατα του φανταστικού κόσmicroου της Μέσης Γης να εί-ναι ουαλικής προέλευσης όπως εκείνο της Άργουεν της Πρι-γκίπισσας των Ξωτικών του ποταmicroού Άντουιν του λαού τωνΡοχίρριmicro και του Γκουάιχιρ του γιγάντιου αετού

Αργότερα η οικογένεια Τόλκιν microετακόmicroισε σε ένα απλό σπίτι

T Z P P T O sect K I N

27

στην οδό Όλιβερ σε microια φτωχογειτονιά (τώρα πλέον έχει κατε-δαφιστεί κατά τη διάρκεια της αναβάθmicroισης του κέντρου τηςπόλης) Βρισκόταν στην περιοχή του Ετζmicroπάστον η οποία σεγενικές γραmicromicroές ήταν εύπορη σε microικρή απόσταση από το Πα-ρεκκλήσιο του Μπέρmicroιγχαmicro και κοντά σε microια microεγάλη τεχνητήλίmicroνη Για ένα διάστηmicroα η Μέιmicroπελ πήρε τους γιους της από τοΣχολείο Κινγκ Έντουαρντ και τους έγραψε στο σχολείο τουΠαρεκκλησίου το Σχολείο Σεντ Φίλιπ στο οποίο τα δίδακτραήταν πολύ χαmicroηλότερα Ωστόσο το 1903 ο Ρόναλντ κέρδισεmicroια υποτροφία για το Σχολείο Κινγκ Έντουαρντ που βρισκότανσε απόσταση δύο microιλίων από το σπίτι του στο Ετζmicroπάστον καιξανάρχισε τις σπουδές του εκεί το φθινόπωρο Τα Χριστούγεν-να της ίδιας χρονιάς ο Ρόναλντ πήρε την πρώτη του Θεία Με-τάληψη επισφραγίζοντας microε αυτό τον τρόπο τη θερmicroή του αφο-σίωση στην πίστη της microητέρας του

Στη διάρκεια των χριστουγεννιάτικων διακοπών εκείνης τηςχρονιάς η Μέιmicroπελ έγραψε στην πεθερά της Μέρι Τζέιν Τόλ-κιν εσωκλείοντας κάποια σχέδια του Ρόναλντ και του Χίλαρι

Είχατε πει πως προτιmicroάτε να σας στείλουν τα αγόρια δικάτους σχέδια και όχι να σας αγοράσουν κάτι microε τα χρήmicroατάτους και έτσι ζωγράφισαν αυτά για εσάς Ο Ρόναλντ έκανε τοδικό του [σχέδιο] θαυmicroάσιο φέτος ndash microόλις ολοκληρώθηκε microιαέκθεσή του στην αίθουσα του Πατέρα Φράνσις Εργάστηκεσκληρά από τότε που σταmicroάτησαν τα microαθήmicroατα στο σχολείοστις 16 ∆εκεmicroβρίου το ίδιο κι εγώ για να του βρω καινούργιαθέmicroατα ∆εν έχω βγει έξω σχεδόν ένα microήνα ndash ούτε καν για ναπάω στο Παρεκκλήσιο ndash microα ο υγρός και πνιγηρός καιρός έτσικι αλλιώς microε αποτρέπει Από τότε που ο Ρόναλντ σταmicroάτησετο σχολείο microπορώ τουλάχιστον να ξεκουράζοmicroαι τα πρωινά

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

28

Περνάω ολόκληρες εβδοmicroάδες απόλυτης αϋπνίας η οποία σεσυνδυασmicroό microε το βαρύ κρυολόγηmicroα και την αρρώστια microεέχουν καταβάλει

Βρήκα microια ταχυδροmicroική επιταγή αξίας δύο σελινίων και έξιπενών την οποία στείλατε στα αγόρια πριν από κάmicroποσο και-ρό ndash ένα χρόνο τουλάχιστον ndash και η οποία είχε παραπέσειΠέρασαν όλο το απόγευmicroα στην πόλη ξοδεύοντας αυτά ταχρήmicroατα και λίγα ακόmicroη σε πράγmicroατα που ήθελαν να χαρί-σουν Έκαναν όλες τις χριστουγεννιάτικες αγορές για λογαρια-σmicroό microου Ο Ρόναλντ microπορεί να ταιριάζει τις microεταξωτές φόδρεςή οποιαδήποτε απόχρωση υφάσmicroατος σαν αληθινός laquoπαριζιά-νος microόδιστροςraquo Tου βγαίνει άραγε η κληρονοmicroιά του καλλιτέ-χνη ή του υφασmicroατέmicroπορου

Τα πάει πολύ καλά στο σχολείο ndash ξέρει περισσότερα ελληνι-κά απrsquo όσα λατινικά ξέρω εγώ ndash και λέει πως θα ήθελε να κάνειγερmicroανικά microαζί microου στη διάρκεια των διακοπών αν και αυτήτην περίοδο θα προτιmicroούσα να microείνω ξαπλωmicroένη στο κρεβάτι

Ένας νεαρός και πρόσχαρος κληρικός microαθαίνει τον Ρόναλντνα παίζει σκάκι ndash λέει πως έχει διαβάσει υπερβολικά πολύ οτι-δήποτε θα ταίριαζε σε ένα αγόρι κάτω των δεκαπέντε και δενέχει πια κανένα άλλο κλασικό ανάγνωσmicroα να του προτείνει5

Μέσω της επαφής τους microε το Σχολείο Σεντ Φίλιπ η Μέι-microπελ και οι γιοι της είχαν γνωρίσει τον Πατέρα Φράνσις Εξά-βιερ Μόργκαν ο οποίος ενστερνιζόταν τις απόψεις του καρδι-νάλιου Νιούmicroαν σχετικά microε την εκπαίδευση Ο Φράνσις Μόρ-γκαν ήταν ενοριακός ιερέας αποσπασmicroένος στο Παρεκκλήσιο

T Z P P T O sect K I N

Ο παππούς της Μέιmicroπελ ήταν υφασmicroατέmicroπορος Είχε δική του επιχείρηση ηοποία τελικά πτώχευσε (ΣτΜ)

29

και είχε υπηρετήσει υπό τις εντολές του Νιούmicroαν Ο πατέραςΦράνσις πρόσφερε φιλία συmicroβουλές και χρήmicroατα στη χήρακαι στα ορφανά Καθώς τα αγόρια ήταν φιλάσθενα και η microητέ-ρα παρουσίασε σακχαρώδη διαβήτη το 1904 κατόρθωσε τελι-κά να τους στεγάσει σε microια όmicroορφη αγροικία του Παρεκκλη-σίου Η αγροικία Γουντσάιντ6 βρισκόταν κοντά στο αγροτικόκαταφύγιο του Παρεκκλησίου στο γειτονικό χωριό Ρέντναλστην καρδιά της υπαίθρου του Γουορστερσάιρ πάνω στουςΛόφους Λίκι Το τοπίο έmicroοιαζε microε εκείνο του Σέαρχολ και εν-θουσίασε και τους τρεις Όmicroως παρά το ιδανικό περιβάλλονη υγεία της Μέιmicroπελ συνέχισε να επιδεινώνεται αναγκάζονταςτον πατέρα Φράνσις να αναζητήσει βοήθεια για το microεγάλωmicroατων γιων της Ο Ρόναλντ πέρασε το καλοκαιρινό σχολικό τρί-microηνο στο Χόουβ στη νότια ακτή της Αγγλίας microαζί microε τη θείατου Τζέιν Νιβ και το σύζυγό της Έντγουιν ενώ ο Χίλαρι έmicroει-νε microε τους παππούδες του από την πλευρά της microητέρας του

Όταν τα αγόρια επέστρεψαν η Μέιmicroπελ έγραψε στην πε-θερά της laquoΤα αγόρια φαίνονται απίστευτα υγιή σε σύγκριση microετα αδύναmicroα χλοmicroά φαντάσmicroατα τα οποία αποχαιρέτησα πάνωστο τρένο πριν από τέσσερις εβδοmicroάδες Σήmicroερα ο Χίλαριαπόκτησε κοστούmicroι τουίντ και το πρώτο του Ίτον ∆είχνει πε-λώριος Έχουmicroε τέλειο καιρό Τα αγόρια θα σας γράψουν αmicroέ-σως microόλις βρέξει Ποτέ δεν ευχαριστήθηκαν τόσο τις διακοπέςτους ndash microάζεψαν microύρτιλλα ήπιαν τσάι στα χωράφια πέταξανχαρταετό microε τον πατέρα Φράνσις ζωγράφισαν και αναρριχή-θηκαν στα δέντραraquo7

H υγεία της Μέιmicroπελ δε σηmicroείωσε κάποια βελτίωση και ο

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

Kοντό αντρικό σακάκι microε microεγάλα πέτα το οποίο αρχικά ήταν microέρος από τηστολή των σπουδαστών του κολεγίου Ίτον (ΣτΜ)

30

Ρόναλντ ξανάρχισε το σχολείο microετά τις καλοκαιρινές διακο-πές Για να πάει στο microάθηmicroά του έπαιρνε το τρένο αφούπροηγουmicroένως είχε περπατήσει περισσότερο από ένα microίλιώσπου να φτάσει στο σταθmicroό Έφευγε από το σπίτι νωρίς καιεπέστρεφε αργά και ο Χίλαρι microερικές φορές τον περίmicroενεστην εξώπορτα κρατώντας microια λάmicroπα Η Μέιmicroπελ πέθανεστην αγροικία Γουντσάιντ microερικούς microήνες αργότερα στις 14Νοεmicroβρίου 1904 υποκύπτοντας στο διαβήτη για τον οποίοεκείνη την εποχή δεν υπήρχε θεραπεία Την έθαψαν στο κοι-microητήριο της Καθολικής Εκκλησίας του Αγίου Πέτρου στοΜπροmicroσγκρόουβ και στον τάφο της τοποθετήθηκε ένας σταυ-ρός παρόmicroοιος microε εκείνους που έβαζαν στους τάφους των ιερέ-ων του Παρεκκλησίου Το θέαmicroα των δύο microικρών ορφανώνmicroπροστά στον τάφο θα πρέπει να ράγισε τις καρδιές των παρι-σταmicroένων στην κηδεία Χρόνια αργότερα ο Ρόναλντ θυmicroότανlaquoΣτάθηκα microάρτυρας (χωρίς να πολυκαταλαβαίνω) της ηρωικήςκαρτερίας και του πρόωρου θανάτου microέσα σε βαθιά φτώχειατης microητέρας microου της γυναίκας η οποία microε οδήγησε στην Εκ-κλησία ∆έχτηκα την εκπληκτική φιλανθρωπία του πατέραΜόργκαν Όmicroως είχα ερωτευτεί τη Θεία Μετάληψη εξαρ-χήςraquo

Ο Ρόναλντ θυmicroόταν τη microητέρα του ως microια πολύ χαρισmicroατι-κή όmicroορφη και έξυπνη γυναίκα Θεωρούσε πως είχε νιώσειβαθιά microέσα της τον πόνο και τη θλίψη Πίστευε ακράδανταπως ο πρόωρος θάνατός της σε ηλικία τριάντα τεσσάρωνετών είχε επέλθει εξαιτίας της laquoκαταδίωξηςraquo της ρωmicroαιοκαθο-λικής πίστης της από τους προτεστάντες συγγενείς Μπορείκανείς να φανταστεί πόσο πολύ επηρέασε ο θάνατός της ταδυο αδέλφια καθώς microάλιστα συνέβη microετά την επίσης πρόωρηαπώλεια του πατέρα τους Πολύ αργότερα ο Τόλκιν έγραφε

T Z P P T O sect K I N

31

laquoΣτη microητέρα microου η οποία microε δίδασκε η ίδια (microέχρι να πάρωυποτροφία) χρωστώ την αγάπη microου για τη γλωσσολογία ειδι-κά για τις γερmicroανικές γλώσσες και για το ροmicroάντζοraquo Με τηλέξη laquoροmicroάντζοraquo (romance) ο Τόλκιν εννοούσε την πεζογρα-φία και την ποίηση η οποία παρέπεmicroπε σε άλλους κόσmicroουςκαι η οποία επηρέαζε τη φαντασία microέσα από τα άγνωστα καιθαυmicroαστά χαρακτηριστικά των κόσmicroων αυτών Η γλωσσολογίαήταν το γνωστικό και ακαδηmicroαϊκό πεδίο που επέλεξε το οποίοαργότερα επρόκειτο να διδάξει στην Οξφόρδη αλλά και για τοοποίο θα συνέγραφε αφού προηγουmicroένως απόκτησε βαθιάγνώση Είναι ένας γνωστικός κλάδος που εξετάζει την ιστορίατόσο microιας γλώσσας όσο και της λογοτεχνίας της χωρίς ναεστιάζεται microόνο στην πρώτη ή microόνο στη δεύτερη Ο Τόλκινεξελίχθηκε σε microεγαλοφυΐα στο συγκεκριmicroένο τοmicroέα όπως πριναπό αυτόν ο Τζέικοmicroπ Γκριmicro και ο αδελφός του Βίλχελmicro έγι-ναν διάσηmicroοι για τη συλλογή λαϊκών ιστοριών και παραmicroυθιών

Από τα νεανικά του χρόνια ο Ρόναλντ Τόλκιν έτρεφε microεγά-λη εκτίmicroηση για τη microητέρα του και τον πατέρα του Η απώλειάτους επηρέασε έντονα την αίσθηση της ταυτότητάς του microεπολλούς διαφορετικούς τρόπους Το πατρικό όνοmicroα της microητέ-ρας του ήταν Σάφιλντ και ο Ρόναλντ διέκρινε microια αντίθεσηανάmicroεσα στους Τόλκιν και στους Σάφιλντ και ταυτιζόταν σταπερισσότερα ζητήmicroατα microε τη δεύτερη οικογένεια Οι Τόλκινπολλές γενιές πριν από τη δική του γέννηση είχαν έρθει στηνΑγγλία ως Γερmicroανοί microετανάστες και το όνοmicroα έγινε αιτία ναδηmicroιουργηθούν οικογενειακοί microύθοι σχετικά microε την προέλευσήτου όπως συmicroβαίνει συχνά σε παρόmicroοιες περιπτώσεις Μιαιστορία που άρεσε στον Ρόναλντ ήταν αυτή που έλεγε πως τοόνοmicroα προερχόταν από ένα παρατσούκλι που είχε δοθεί σε κά-ποιον πρόγονό του tollkuumlhn laquoαπερίσκεπτοςraquo [Στο ηmicroιτελές

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

32

έργο του laquoThe Notion Club Papersraquo ο ίδιος ο Τόλκιν είδε δώ-σει στον εαυτό του ένα άλλο φανταστικό όνοmicroα εκείνο τουlaquoΚαθηγητή Ράσmicroπολντ Παράτολmicroου)] Στις πιο πρόσφατεςγενιές οι Τόλκιν ήταν κατασκευαστές πιάνων και είχαν αντι-microετωπίσει οικονοmicroικές δυσκολίες Αντίθετα θεωρούσε πως οιΣάφιλντ ήταν βέροι Άγγλοι microε καταγωγή από την περιοχήΊβσαmicro του Γουορστερσάιρ Καθώς το microέρος βρισκόταν στα ∆υ-τικά Μίντλαντς οι Σάφιλντ ανήκαν σε microια περιοχή που ο Τόλ-κιν επρόκειτο να αγαπήσει για τις διαλέκτους και τη γεωγρα-φία της Η microητέρα του η Μέιmicroπελ αντιπροσώπευε γιrsquo αυτόνότι πιο καλό διέθετε η οικογένεια Σάφιλντ Όπως έγραφε οίδιος laquoΑν και Τόλκιν στο όνοmicroα είmicroαι ένας Σάφιλντ στα γού-στα στα χαρίσmicroατα και στην ανατροφήraquo Το Γουορστερσάιρόπως αντιπροσωπευόταν από το Σέαρχολ ήταν γιrsquo αυτόν ηιδιαίτερη πατρίδα του laquoΟποιαδήποτε γωνιά αυτής της περιο-χής (ανεξάρτητα από το πόσο όmicroορφη ή άθλια) είναι για microένακατά έναν ακαθόριστο τρόπο ldquoπατρίδαrdquo όπως δεν είναι κανέ-να άλλο microέρος του κόσmicroουraquo Η αίσθηση της διαφοράς microεταξύτης κληρονοmicroιάς του από τους Τόλκιν και εκείνης από τουςΣάφιλντ τονιζόταν ακόmicroη περισσότερο από την προσχώρησητης Μέιmicroπελ στο ρωmicroαιοκαθολικισmicroό Οι Τόλκιν ήταν προτε-στάντες (όπως ήταν και οι Σάφιλντ) αλλά φαίνεται πως η νέαπίστη της microητέρας ήταν για το γιο η πεmicroπτουσία της Αγγλίαςκαι των ∆υτικών Μίντλαντς καθώς είχε τις ρίζες της στη microακράmicroεσαιωνική περίοδο Οι δικές του ρωmicroαιοκαθολικές πεποιθή-σεις ήταν έντονα συνδεδεmicroένες microε τη microητέρα του σε όλη τηδιάρκεια της ζωής του

T Z P P T O sect K I N

26

για τις ακmicroάζουσες βιοmicroηχανίες του Μπέρmicroιγχαmicro Ο Ρόναλντπαρατηρούσε τα ονόmicroατα στα πλαϊνά των βαγονιών ήταν ου-αλικά ονόmicroατα όπως Μπλεν-Ρόντα Mέρντι Νάντιγκλο καιΤρέντεγκαρ

Στην προαναφερθείσα συνέντευξή του στο BBC το 1971 οΤόλκιν αποκάλυψε πόσο σηmicroαντική ήταν αυτή η επαφή του microετα ουαλικά τοπωνύmicroια Από πολλές απόψεις οι εmicroπειρίες τηςπαιδικής του ηλικίας αποτέλεσαν το σπόρο για τις ιστορίεςπου θα επινοούσε σχετικά microε τον κόσmicroο της Μέσης Γης ένανκόσmicroο κατοικηmicroένο από χόmicroπιτ ξωτικά αλλά και σκοτεινότε-ρα πλάσmicroατα όπως τελώνια και δράκους Ο Τόλκιν εξηγούσετη γοητεία που ασκούσαν πάνω του τα ουαλικά laquoTα ουαλικάανέκαθεν microε έλκυαν microε το ρυθmicroό τους και τον ήχο τους περισ-σότερο από οποιαδήποτε άλλη γλώσσα Παρrsquo όλο που πρωτο-είδα τα ονόmicroατα πάνω σε οχήmicroατα microεταφοράς κάρβουνου πά-ντοτε ήθελα να microάθω τι σήmicroαιναν όλα αυτάraquo Συνέχισε λέγο-ντας πως οι ιστορίες του σχεδόν πάντοτε ξεκινούσαν microε έναόνοmicroα laquo∆ώστε microου ένα όνοmicroα και εγώ θα σας φτιάξω microιαιστορία αντίστροφα microε ότι γίνεται συνήθωςraquo Aνέφερε πωςαπό τις σύγχρονες γλώσσες τα ουαλικά και αργότερα τα φιν-λανδικά αποτέλεσαν τις microεγαλύτερες εmicroπνεύσεις για το γρά-ψιmicroό του συmicroπεριλαmicroβανοmicroένης και της δηmicroιουργίας τουΆρχοντα των ∆αχτυλιδιών Τα ουαλικά microάλιστα ήταν η έmicroπνευ-ση για το ένα από τα δυο κύρια παρακλάδια της γλώσσας τωνξωτικών την οποία δηmicroιούργησε και αυτό είχε ως αποτέλεσmicroαπολλά ονόmicroατα του φανταστικού κόσmicroου της Μέσης Γης να εί-ναι ουαλικής προέλευσης όπως εκείνο της Άργουεν της Πρι-γκίπισσας των Ξωτικών του ποταmicroού Άντουιν του λαού τωνΡοχίρριmicro και του Γκουάιχιρ του γιγάντιου αετού

Αργότερα η οικογένεια Τόλκιν microετακόmicroισε σε ένα απλό σπίτι

T Z P P T O sect K I N

27

στην οδό Όλιβερ σε microια φτωχογειτονιά (τώρα πλέον έχει κατε-δαφιστεί κατά τη διάρκεια της αναβάθmicroισης του κέντρου τηςπόλης) Βρισκόταν στην περιοχή του Ετζmicroπάστον η οποία σεγενικές γραmicromicroές ήταν εύπορη σε microικρή απόσταση από το Πα-ρεκκλήσιο του Μπέρmicroιγχαmicro και κοντά σε microια microεγάλη τεχνητήλίmicroνη Για ένα διάστηmicroα η Μέιmicroπελ πήρε τους γιους της από τοΣχολείο Κινγκ Έντουαρντ και τους έγραψε στο σχολείο τουΠαρεκκλησίου το Σχολείο Σεντ Φίλιπ στο οποίο τα δίδακτραήταν πολύ χαmicroηλότερα Ωστόσο το 1903 ο Ρόναλντ κέρδισεmicroια υποτροφία για το Σχολείο Κινγκ Έντουαρντ που βρισκότανσε απόσταση δύο microιλίων από το σπίτι του στο Ετζmicroπάστον καιξανάρχισε τις σπουδές του εκεί το φθινόπωρο Τα Χριστούγεν-να της ίδιας χρονιάς ο Ρόναλντ πήρε την πρώτη του Θεία Με-τάληψη επισφραγίζοντας microε αυτό τον τρόπο τη θερmicroή του αφο-σίωση στην πίστη της microητέρας του

Στη διάρκεια των χριστουγεννιάτικων διακοπών εκείνης τηςχρονιάς η Μέιmicroπελ έγραψε στην πεθερά της Μέρι Τζέιν Τόλ-κιν εσωκλείοντας κάποια σχέδια του Ρόναλντ και του Χίλαρι

Είχατε πει πως προτιmicroάτε να σας στείλουν τα αγόρια δικάτους σχέδια και όχι να σας αγοράσουν κάτι microε τα χρήmicroατάτους και έτσι ζωγράφισαν αυτά για εσάς Ο Ρόναλντ έκανε τοδικό του [σχέδιο] θαυmicroάσιο φέτος ndash microόλις ολοκληρώθηκε microιαέκθεσή του στην αίθουσα του Πατέρα Φράνσις Εργάστηκεσκληρά από τότε που σταmicroάτησαν τα microαθήmicroατα στο σχολείοστις 16 ∆εκεmicroβρίου το ίδιο κι εγώ για να του βρω καινούργιαθέmicroατα ∆εν έχω βγει έξω σχεδόν ένα microήνα ndash ούτε καν για ναπάω στο Παρεκκλήσιο ndash microα ο υγρός και πνιγηρός καιρός έτσικι αλλιώς microε αποτρέπει Από τότε που ο Ρόναλντ σταmicroάτησετο σχολείο microπορώ τουλάχιστον να ξεκουράζοmicroαι τα πρωινά

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

28

Περνάω ολόκληρες εβδοmicroάδες απόλυτης αϋπνίας η οποία σεσυνδυασmicroό microε το βαρύ κρυολόγηmicroα και την αρρώστια microεέχουν καταβάλει

Βρήκα microια ταχυδροmicroική επιταγή αξίας δύο σελινίων και έξιπενών την οποία στείλατε στα αγόρια πριν από κάmicroποσο και-ρό ndash ένα χρόνο τουλάχιστον ndash και η οποία είχε παραπέσειΠέρασαν όλο το απόγευmicroα στην πόλη ξοδεύοντας αυτά ταχρήmicroατα και λίγα ακόmicroη σε πράγmicroατα που ήθελαν να χαρί-σουν Έκαναν όλες τις χριστουγεννιάτικες αγορές για λογαρια-σmicroό microου Ο Ρόναλντ microπορεί να ταιριάζει τις microεταξωτές φόδρεςή οποιαδήποτε απόχρωση υφάσmicroατος σαν αληθινός laquoπαριζιά-νος microόδιστροςraquo Tου βγαίνει άραγε η κληρονοmicroιά του καλλιτέ-χνη ή του υφασmicroατέmicroπορου

Τα πάει πολύ καλά στο σχολείο ndash ξέρει περισσότερα ελληνι-κά απrsquo όσα λατινικά ξέρω εγώ ndash και λέει πως θα ήθελε να κάνειγερmicroανικά microαζί microου στη διάρκεια των διακοπών αν και αυτήτην περίοδο θα προτιmicroούσα να microείνω ξαπλωmicroένη στο κρεβάτι

Ένας νεαρός και πρόσχαρος κληρικός microαθαίνει τον Ρόναλντνα παίζει σκάκι ndash λέει πως έχει διαβάσει υπερβολικά πολύ οτι-δήποτε θα ταίριαζε σε ένα αγόρι κάτω των δεκαπέντε και δενέχει πια κανένα άλλο κλασικό ανάγνωσmicroα να του προτείνει5

Μέσω της επαφής τους microε το Σχολείο Σεντ Φίλιπ η Μέι-microπελ και οι γιοι της είχαν γνωρίσει τον Πατέρα Φράνσις Εξά-βιερ Μόργκαν ο οποίος ενστερνιζόταν τις απόψεις του καρδι-νάλιου Νιούmicroαν σχετικά microε την εκπαίδευση Ο Φράνσις Μόρ-γκαν ήταν ενοριακός ιερέας αποσπασmicroένος στο Παρεκκλήσιο

T Z P P T O sect K I N

Ο παππούς της Μέιmicroπελ ήταν υφασmicroατέmicroπορος Είχε δική του επιχείρηση ηοποία τελικά πτώχευσε (ΣτΜ)

29

και είχε υπηρετήσει υπό τις εντολές του Νιούmicroαν Ο πατέραςΦράνσις πρόσφερε φιλία συmicroβουλές και χρήmicroατα στη χήρακαι στα ορφανά Καθώς τα αγόρια ήταν φιλάσθενα και η microητέ-ρα παρουσίασε σακχαρώδη διαβήτη το 1904 κατόρθωσε τελι-κά να τους στεγάσει σε microια όmicroορφη αγροικία του Παρεκκλη-σίου Η αγροικία Γουντσάιντ6 βρισκόταν κοντά στο αγροτικόκαταφύγιο του Παρεκκλησίου στο γειτονικό χωριό Ρέντναλστην καρδιά της υπαίθρου του Γουορστερσάιρ πάνω στουςΛόφους Λίκι Το τοπίο έmicroοιαζε microε εκείνο του Σέαρχολ και εν-θουσίασε και τους τρεις Όmicroως παρά το ιδανικό περιβάλλονη υγεία της Μέιmicroπελ συνέχισε να επιδεινώνεται αναγκάζονταςτον πατέρα Φράνσις να αναζητήσει βοήθεια για το microεγάλωmicroατων γιων της Ο Ρόναλντ πέρασε το καλοκαιρινό σχολικό τρί-microηνο στο Χόουβ στη νότια ακτή της Αγγλίας microαζί microε τη θείατου Τζέιν Νιβ και το σύζυγό της Έντγουιν ενώ ο Χίλαρι έmicroει-νε microε τους παππούδες του από την πλευρά της microητέρας του

Όταν τα αγόρια επέστρεψαν η Μέιmicroπελ έγραψε στην πε-θερά της laquoΤα αγόρια φαίνονται απίστευτα υγιή σε σύγκριση microετα αδύναmicroα χλοmicroά φαντάσmicroατα τα οποία αποχαιρέτησα πάνωστο τρένο πριν από τέσσερις εβδοmicroάδες Σήmicroερα ο Χίλαριαπόκτησε κοστούmicroι τουίντ και το πρώτο του Ίτον ∆είχνει πε-λώριος Έχουmicroε τέλειο καιρό Τα αγόρια θα σας γράψουν αmicroέ-σως microόλις βρέξει Ποτέ δεν ευχαριστήθηκαν τόσο τις διακοπέςτους ndash microάζεψαν microύρτιλλα ήπιαν τσάι στα χωράφια πέταξανχαρταετό microε τον πατέρα Φράνσις ζωγράφισαν και αναρριχή-θηκαν στα δέντραraquo7

H υγεία της Μέιmicroπελ δε σηmicroείωσε κάποια βελτίωση και ο

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

Kοντό αντρικό σακάκι microε microεγάλα πέτα το οποίο αρχικά ήταν microέρος από τηστολή των σπουδαστών του κολεγίου Ίτον (ΣτΜ)

30

Ρόναλντ ξανάρχισε το σχολείο microετά τις καλοκαιρινές διακο-πές Για να πάει στο microάθηmicroά του έπαιρνε το τρένο αφούπροηγουmicroένως είχε περπατήσει περισσότερο από ένα microίλιώσπου να φτάσει στο σταθmicroό Έφευγε από το σπίτι νωρίς καιεπέστρεφε αργά και ο Χίλαρι microερικές φορές τον περίmicroενεστην εξώπορτα κρατώντας microια λάmicroπα Η Μέιmicroπελ πέθανεστην αγροικία Γουντσάιντ microερικούς microήνες αργότερα στις 14Νοεmicroβρίου 1904 υποκύπτοντας στο διαβήτη για τον οποίοεκείνη την εποχή δεν υπήρχε θεραπεία Την έθαψαν στο κοι-microητήριο της Καθολικής Εκκλησίας του Αγίου Πέτρου στοΜπροmicroσγκρόουβ και στον τάφο της τοποθετήθηκε ένας σταυ-ρός παρόmicroοιος microε εκείνους που έβαζαν στους τάφους των ιερέ-ων του Παρεκκλησίου Το θέαmicroα των δύο microικρών ορφανώνmicroπροστά στον τάφο θα πρέπει να ράγισε τις καρδιές των παρι-σταmicroένων στην κηδεία Χρόνια αργότερα ο Ρόναλντ θυmicroότανlaquoΣτάθηκα microάρτυρας (χωρίς να πολυκαταλαβαίνω) της ηρωικήςκαρτερίας και του πρόωρου θανάτου microέσα σε βαθιά φτώχειατης microητέρας microου της γυναίκας η οποία microε οδήγησε στην Εκ-κλησία ∆έχτηκα την εκπληκτική φιλανθρωπία του πατέραΜόργκαν Όmicroως είχα ερωτευτεί τη Θεία Μετάληψη εξαρ-χήςraquo

Ο Ρόναλντ θυmicroόταν τη microητέρα του ως microια πολύ χαρισmicroατι-κή όmicroορφη και έξυπνη γυναίκα Θεωρούσε πως είχε νιώσειβαθιά microέσα της τον πόνο και τη θλίψη Πίστευε ακράδανταπως ο πρόωρος θάνατός της σε ηλικία τριάντα τεσσάρωνετών είχε επέλθει εξαιτίας της laquoκαταδίωξηςraquo της ρωmicroαιοκαθο-λικής πίστης της από τους προτεστάντες συγγενείς Μπορείκανείς να φανταστεί πόσο πολύ επηρέασε ο θάνατός της ταδυο αδέλφια καθώς microάλιστα συνέβη microετά την επίσης πρόωρηαπώλεια του πατέρα τους Πολύ αργότερα ο Τόλκιν έγραφε

T Z P P T O sect K I N

31

laquoΣτη microητέρα microου η οποία microε δίδασκε η ίδια (microέχρι να πάρωυποτροφία) χρωστώ την αγάπη microου για τη γλωσσολογία ειδι-κά για τις γερmicroανικές γλώσσες και για το ροmicroάντζοraquo Με τηλέξη laquoροmicroάντζοraquo (romance) ο Τόλκιν εννοούσε την πεζογρα-φία και την ποίηση η οποία παρέπεmicroπε σε άλλους κόσmicroουςκαι η οποία επηρέαζε τη φαντασία microέσα από τα άγνωστα καιθαυmicroαστά χαρακτηριστικά των κόσmicroων αυτών Η γλωσσολογίαήταν το γνωστικό και ακαδηmicroαϊκό πεδίο που επέλεξε το οποίοαργότερα επρόκειτο να διδάξει στην Οξφόρδη αλλά και για τοοποίο θα συνέγραφε αφού προηγουmicroένως απόκτησε βαθιάγνώση Είναι ένας γνωστικός κλάδος που εξετάζει την ιστορίατόσο microιας γλώσσας όσο και της λογοτεχνίας της χωρίς ναεστιάζεται microόνο στην πρώτη ή microόνο στη δεύτερη Ο Τόλκινεξελίχθηκε σε microεγαλοφυΐα στο συγκεκριmicroένο τοmicroέα όπως πριναπό αυτόν ο Τζέικοmicroπ Γκριmicro και ο αδελφός του Βίλχελmicro έγι-ναν διάσηmicroοι για τη συλλογή λαϊκών ιστοριών και παραmicroυθιών

Από τα νεανικά του χρόνια ο Ρόναλντ Τόλκιν έτρεφε microεγά-λη εκτίmicroηση για τη microητέρα του και τον πατέρα του Η απώλειάτους επηρέασε έντονα την αίσθηση της ταυτότητάς του microεπολλούς διαφορετικούς τρόπους Το πατρικό όνοmicroα της microητέ-ρας του ήταν Σάφιλντ και ο Ρόναλντ διέκρινε microια αντίθεσηανάmicroεσα στους Τόλκιν και στους Σάφιλντ και ταυτιζόταν σταπερισσότερα ζητήmicroατα microε τη δεύτερη οικογένεια Οι Τόλκινπολλές γενιές πριν από τη δική του γέννηση είχαν έρθει στηνΑγγλία ως Γερmicroανοί microετανάστες και το όνοmicroα έγινε αιτία ναδηmicroιουργηθούν οικογενειακοί microύθοι σχετικά microε την προέλευσήτου όπως συmicroβαίνει συχνά σε παρόmicroοιες περιπτώσεις Μιαιστορία που άρεσε στον Ρόναλντ ήταν αυτή που έλεγε πως τοόνοmicroα προερχόταν από ένα παρατσούκλι που είχε δοθεί σε κά-ποιον πρόγονό του tollkuumlhn laquoαπερίσκεπτοςraquo [Στο ηmicroιτελές

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

32

έργο του laquoThe Notion Club Papersraquo ο ίδιος ο Τόλκιν είδε δώ-σει στον εαυτό του ένα άλλο φανταστικό όνοmicroα εκείνο τουlaquoΚαθηγητή Ράσmicroπολντ Παράτολmicroου)] Στις πιο πρόσφατεςγενιές οι Τόλκιν ήταν κατασκευαστές πιάνων και είχαν αντι-microετωπίσει οικονοmicroικές δυσκολίες Αντίθετα θεωρούσε πως οιΣάφιλντ ήταν βέροι Άγγλοι microε καταγωγή από την περιοχήΊβσαmicro του Γουορστερσάιρ Καθώς το microέρος βρισκόταν στα ∆υ-τικά Μίντλαντς οι Σάφιλντ ανήκαν σε microια περιοχή που ο Τόλ-κιν επρόκειτο να αγαπήσει για τις διαλέκτους και τη γεωγρα-φία της Η microητέρα του η Μέιmicroπελ αντιπροσώπευε γιrsquo αυτόνότι πιο καλό διέθετε η οικογένεια Σάφιλντ Όπως έγραφε οίδιος laquoΑν και Τόλκιν στο όνοmicroα είmicroαι ένας Σάφιλντ στα γού-στα στα χαρίσmicroατα και στην ανατροφήraquo Το Γουορστερσάιρόπως αντιπροσωπευόταν από το Σέαρχολ ήταν γιrsquo αυτόν ηιδιαίτερη πατρίδα του laquoΟποιαδήποτε γωνιά αυτής της περιο-χής (ανεξάρτητα από το πόσο όmicroορφη ή άθλια) είναι για microένακατά έναν ακαθόριστο τρόπο ldquoπατρίδαrdquo όπως δεν είναι κανέ-να άλλο microέρος του κόσmicroουraquo Η αίσθηση της διαφοράς microεταξύτης κληρονοmicroιάς του από τους Τόλκιν και εκείνης από τουςΣάφιλντ τονιζόταν ακόmicroη περισσότερο από την προσχώρησητης Μέιmicroπελ στο ρωmicroαιοκαθολικισmicroό Οι Τόλκιν ήταν προτε-στάντες (όπως ήταν και οι Σάφιλντ) αλλά φαίνεται πως η νέαπίστη της microητέρας ήταν για το γιο η πεmicroπτουσία της Αγγλίαςκαι των ∆υτικών Μίντλαντς καθώς είχε τις ρίζες της στη microακράmicroεσαιωνική περίοδο Οι δικές του ρωmicroαιοκαθολικές πεποιθή-σεις ήταν έντονα συνδεδεmicroένες microε τη microητέρα του σε όλη τηδιάρκεια της ζωής του

T Z P P T O sect K I N

27

στην οδό Όλιβερ σε microια φτωχογειτονιά (τώρα πλέον έχει κατε-δαφιστεί κατά τη διάρκεια της αναβάθmicroισης του κέντρου τηςπόλης) Βρισκόταν στην περιοχή του Ετζmicroπάστον η οποία σεγενικές γραmicromicroές ήταν εύπορη σε microικρή απόσταση από το Πα-ρεκκλήσιο του Μπέρmicroιγχαmicro και κοντά σε microια microεγάλη τεχνητήλίmicroνη Για ένα διάστηmicroα η Μέιmicroπελ πήρε τους γιους της από τοΣχολείο Κινγκ Έντουαρντ και τους έγραψε στο σχολείο τουΠαρεκκλησίου το Σχολείο Σεντ Φίλιπ στο οποίο τα δίδακτραήταν πολύ χαmicroηλότερα Ωστόσο το 1903 ο Ρόναλντ κέρδισεmicroια υποτροφία για το Σχολείο Κινγκ Έντουαρντ που βρισκότανσε απόσταση δύο microιλίων από το σπίτι του στο Ετζmicroπάστον καιξανάρχισε τις σπουδές του εκεί το φθινόπωρο Τα Χριστούγεν-να της ίδιας χρονιάς ο Ρόναλντ πήρε την πρώτη του Θεία Με-τάληψη επισφραγίζοντας microε αυτό τον τρόπο τη θερmicroή του αφο-σίωση στην πίστη της microητέρας του

Στη διάρκεια των χριστουγεννιάτικων διακοπών εκείνης τηςχρονιάς η Μέιmicroπελ έγραψε στην πεθερά της Μέρι Τζέιν Τόλ-κιν εσωκλείοντας κάποια σχέδια του Ρόναλντ και του Χίλαρι

Είχατε πει πως προτιmicroάτε να σας στείλουν τα αγόρια δικάτους σχέδια και όχι να σας αγοράσουν κάτι microε τα χρήmicroατάτους και έτσι ζωγράφισαν αυτά για εσάς Ο Ρόναλντ έκανε τοδικό του [σχέδιο] θαυmicroάσιο φέτος ndash microόλις ολοκληρώθηκε microιαέκθεσή του στην αίθουσα του Πατέρα Φράνσις Εργάστηκεσκληρά από τότε που σταmicroάτησαν τα microαθήmicroατα στο σχολείοστις 16 ∆εκεmicroβρίου το ίδιο κι εγώ για να του βρω καινούργιαθέmicroατα ∆εν έχω βγει έξω σχεδόν ένα microήνα ndash ούτε καν για ναπάω στο Παρεκκλήσιο ndash microα ο υγρός και πνιγηρός καιρός έτσικι αλλιώς microε αποτρέπει Από τότε που ο Ρόναλντ σταmicroάτησετο σχολείο microπορώ τουλάχιστον να ξεκουράζοmicroαι τα πρωινά

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

28

Περνάω ολόκληρες εβδοmicroάδες απόλυτης αϋπνίας η οποία σεσυνδυασmicroό microε το βαρύ κρυολόγηmicroα και την αρρώστια microεέχουν καταβάλει

Βρήκα microια ταχυδροmicroική επιταγή αξίας δύο σελινίων και έξιπενών την οποία στείλατε στα αγόρια πριν από κάmicroποσο και-ρό ndash ένα χρόνο τουλάχιστον ndash και η οποία είχε παραπέσειΠέρασαν όλο το απόγευmicroα στην πόλη ξοδεύοντας αυτά ταχρήmicroατα και λίγα ακόmicroη σε πράγmicroατα που ήθελαν να χαρί-σουν Έκαναν όλες τις χριστουγεννιάτικες αγορές για λογαρια-σmicroό microου Ο Ρόναλντ microπορεί να ταιριάζει τις microεταξωτές φόδρεςή οποιαδήποτε απόχρωση υφάσmicroατος σαν αληθινός laquoπαριζιά-νος microόδιστροςraquo Tου βγαίνει άραγε η κληρονοmicroιά του καλλιτέ-χνη ή του υφασmicroατέmicroπορου

Τα πάει πολύ καλά στο σχολείο ndash ξέρει περισσότερα ελληνι-κά απrsquo όσα λατινικά ξέρω εγώ ndash και λέει πως θα ήθελε να κάνειγερmicroανικά microαζί microου στη διάρκεια των διακοπών αν και αυτήτην περίοδο θα προτιmicroούσα να microείνω ξαπλωmicroένη στο κρεβάτι

Ένας νεαρός και πρόσχαρος κληρικός microαθαίνει τον Ρόναλντνα παίζει σκάκι ndash λέει πως έχει διαβάσει υπερβολικά πολύ οτι-δήποτε θα ταίριαζε σε ένα αγόρι κάτω των δεκαπέντε και δενέχει πια κανένα άλλο κλασικό ανάγνωσmicroα να του προτείνει5

Μέσω της επαφής τους microε το Σχολείο Σεντ Φίλιπ η Μέι-microπελ και οι γιοι της είχαν γνωρίσει τον Πατέρα Φράνσις Εξά-βιερ Μόργκαν ο οποίος ενστερνιζόταν τις απόψεις του καρδι-νάλιου Νιούmicroαν σχετικά microε την εκπαίδευση Ο Φράνσις Μόρ-γκαν ήταν ενοριακός ιερέας αποσπασmicroένος στο Παρεκκλήσιο

T Z P P T O sect K I N

Ο παππούς της Μέιmicroπελ ήταν υφασmicroατέmicroπορος Είχε δική του επιχείρηση ηοποία τελικά πτώχευσε (ΣτΜ)

29

και είχε υπηρετήσει υπό τις εντολές του Νιούmicroαν Ο πατέραςΦράνσις πρόσφερε φιλία συmicroβουλές και χρήmicroατα στη χήρακαι στα ορφανά Καθώς τα αγόρια ήταν φιλάσθενα και η microητέ-ρα παρουσίασε σακχαρώδη διαβήτη το 1904 κατόρθωσε τελι-κά να τους στεγάσει σε microια όmicroορφη αγροικία του Παρεκκλη-σίου Η αγροικία Γουντσάιντ6 βρισκόταν κοντά στο αγροτικόκαταφύγιο του Παρεκκλησίου στο γειτονικό χωριό Ρέντναλστην καρδιά της υπαίθρου του Γουορστερσάιρ πάνω στουςΛόφους Λίκι Το τοπίο έmicroοιαζε microε εκείνο του Σέαρχολ και εν-θουσίασε και τους τρεις Όmicroως παρά το ιδανικό περιβάλλονη υγεία της Μέιmicroπελ συνέχισε να επιδεινώνεται αναγκάζονταςτον πατέρα Φράνσις να αναζητήσει βοήθεια για το microεγάλωmicroατων γιων της Ο Ρόναλντ πέρασε το καλοκαιρινό σχολικό τρί-microηνο στο Χόουβ στη νότια ακτή της Αγγλίας microαζί microε τη θείατου Τζέιν Νιβ και το σύζυγό της Έντγουιν ενώ ο Χίλαρι έmicroει-νε microε τους παππούδες του από την πλευρά της microητέρας του

Όταν τα αγόρια επέστρεψαν η Μέιmicroπελ έγραψε στην πε-θερά της laquoΤα αγόρια φαίνονται απίστευτα υγιή σε σύγκριση microετα αδύναmicroα χλοmicroά φαντάσmicroατα τα οποία αποχαιρέτησα πάνωστο τρένο πριν από τέσσερις εβδοmicroάδες Σήmicroερα ο Χίλαριαπόκτησε κοστούmicroι τουίντ και το πρώτο του Ίτον ∆είχνει πε-λώριος Έχουmicroε τέλειο καιρό Τα αγόρια θα σας γράψουν αmicroέ-σως microόλις βρέξει Ποτέ δεν ευχαριστήθηκαν τόσο τις διακοπέςτους ndash microάζεψαν microύρτιλλα ήπιαν τσάι στα χωράφια πέταξανχαρταετό microε τον πατέρα Φράνσις ζωγράφισαν και αναρριχή-θηκαν στα δέντραraquo7

H υγεία της Μέιmicroπελ δε σηmicroείωσε κάποια βελτίωση και ο

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

Kοντό αντρικό σακάκι microε microεγάλα πέτα το οποίο αρχικά ήταν microέρος από τηστολή των σπουδαστών του κολεγίου Ίτον (ΣτΜ)

30

Ρόναλντ ξανάρχισε το σχολείο microετά τις καλοκαιρινές διακο-πές Για να πάει στο microάθηmicroά του έπαιρνε το τρένο αφούπροηγουmicroένως είχε περπατήσει περισσότερο από ένα microίλιώσπου να φτάσει στο σταθmicroό Έφευγε από το σπίτι νωρίς καιεπέστρεφε αργά και ο Χίλαρι microερικές φορές τον περίmicroενεστην εξώπορτα κρατώντας microια λάmicroπα Η Μέιmicroπελ πέθανεστην αγροικία Γουντσάιντ microερικούς microήνες αργότερα στις 14Νοεmicroβρίου 1904 υποκύπτοντας στο διαβήτη για τον οποίοεκείνη την εποχή δεν υπήρχε θεραπεία Την έθαψαν στο κοι-microητήριο της Καθολικής Εκκλησίας του Αγίου Πέτρου στοΜπροmicroσγκρόουβ και στον τάφο της τοποθετήθηκε ένας σταυ-ρός παρόmicroοιος microε εκείνους που έβαζαν στους τάφους των ιερέ-ων του Παρεκκλησίου Το θέαmicroα των δύο microικρών ορφανώνmicroπροστά στον τάφο θα πρέπει να ράγισε τις καρδιές των παρι-σταmicroένων στην κηδεία Χρόνια αργότερα ο Ρόναλντ θυmicroότανlaquoΣτάθηκα microάρτυρας (χωρίς να πολυκαταλαβαίνω) της ηρωικήςκαρτερίας και του πρόωρου θανάτου microέσα σε βαθιά φτώχειατης microητέρας microου της γυναίκας η οποία microε οδήγησε στην Εκ-κλησία ∆έχτηκα την εκπληκτική φιλανθρωπία του πατέραΜόργκαν Όmicroως είχα ερωτευτεί τη Θεία Μετάληψη εξαρ-χήςraquo

Ο Ρόναλντ θυmicroόταν τη microητέρα του ως microια πολύ χαρισmicroατι-κή όmicroορφη και έξυπνη γυναίκα Θεωρούσε πως είχε νιώσειβαθιά microέσα της τον πόνο και τη θλίψη Πίστευε ακράδανταπως ο πρόωρος θάνατός της σε ηλικία τριάντα τεσσάρωνετών είχε επέλθει εξαιτίας της laquoκαταδίωξηςraquo της ρωmicroαιοκαθο-λικής πίστης της από τους προτεστάντες συγγενείς Μπορείκανείς να φανταστεί πόσο πολύ επηρέασε ο θάνατός της ταδυο αδέλφια καθώς microάλιστα συνέβη microετά την επίσης πρόωρηαπώλεια του πατέρα τους Πολύ αργότερα ο Τόλκιν έγραφε

T Z P P T O sect K I N

31

laquoΣτη microητέρα microου η οποία microε δίδασκε η ίδια (microέχρι να πάρωυποτροφία) χρωστώ την αγάπη microου για τη γλωσσολογία ειδι-κά για τις γερmicroανικές γλώσσες και για το ροmicroάντζοraquo Με τηλέξη laquoροmicroάντζοraquo (romance) ο Τόλκιν εννοούσε την πεζογρα-φία και την ποίηση η οποία παρέπεmicroπε σε άλλους κόσmicroουςκαι η οποία επηρέαζε τη φαντασία microέσα από τα άγνωστα καιθαυmicroαστά χαρακτηριστικά των κόσmicroων αυτών Η γλωσσολογίαήταν το γνωστικό και ακαδηmicroαϊκό πεδίο που επέλεξε το οποίοαργότερα επρόκειτο να διδάξει στην Οξφόρδη αλλά και για τοοποίο θα συνέγραφε αφού προηγουmicroένως απόκτησε βαθιάγνώση Είναι ένας γνωστικός κλάδος που εξετάζει την ιστορίατόσο microιας γλώσσας όσο και της λογοτεχνίας της χωρίς ναεστιάζεται microόνο στην πρώτη ή microόνο στη δεύτερη Ο Τόλκινεξελίχθηκε σε microεγαλοφυΐα στο συγκεκριmicroένο τοmicroέα όπως πριναπό αυτόν ο Τζέικοmicroπ Γκριmicro και ο αδελφός του Βίλχελmicro έγι-ναν διάσηmicroοι για τη συλλογή λαϊκών ιστοριών και παραmicroυθιών

Από τα νεανικά του χρόνια ο Ρόναλντ Τόλκιν έτρεφε microεγά-λη εκτίmicroηση για τη microητέρα του και τον πατέρα του Η απώλειάτους επηρέασε έντονα την αίσθηση της ταυτότητάς του microεπολλούς διαφορετικούς τρόπους Το πατρικό όνοmicroα της microητέ-ρας του ήταν Σάφιλντ και ο Ρόναλντ διέκρινε microια αντίθεσηανάmicroεσα στους Τόλκιν και στους Σάφιλντ και ταυτιζόταν σταπερισσότερα ζητήmicroατα microε τη δεύτερη οικογένεια Οι Τόλκινπολλές γενιές πριν από τη δική του γέννηση είχαν έρθει στηνΑγγλία ως Γερmicroανοί microετανάστες και το όνοmicroα έγινε αιτία ναδηmicroιουργηθούν οικογενειακοί microύθοι σχετικά microε την προέλευσήτου όπως συmicroβαίνει συχνά σε παρόmicroοιες περιπτώσεις Μιαιστορία που άρεσε στον Ρόναλντ ήταν αυτή που έλεγε πως τοόνοmicroα προερχόταν από ένα παρατσούκλι που είχε δοθεί σε κά-ποιον πρόγονό του tollkuumlhn laquoαπερίσκεπτοςraquo [Στο ηmicroιτελές

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

32

έργο του laquoThe Notion Club Papersraquo ο ίδιος ο Τόλκιν είδε δώ-σει στον εαυτό του ένα άλλο φανταστικό όνοmicroα εκείνο τουlaquoΚαθηγητή Ράσmicroπολντ Παράτολmicroου)] Στις πιο πρόσφατεςγενιές οι Τόλκιν ήταν κατασκευαστές πιάνων και είχαν αντι-microετωπίσει οικονοmicroικές δυσκολίες Αντίθετα θεωρούσε πως οιΣάφιλντ ήταν βέροι Άγγλοι microε καταγωγή από την περιοχήΊβσαmicro του Γουορστερσάιρ Καθώς το microέρος βρισκόταν στα ∆υ-τικά Μίντλαντς οι Σάφιλντ ανήκαν σε microια περιοχή που ο Τόλ-κιν επρόκειτο να αγαπήσει για τις διαλέκτους και τη γεωγρα-φία της Η microητέρα του η Μέιmicroπελ αντιπροσώπευε γιrsquo αυτόνότι πιο καλό διέθετε η οικογένεια Σάφιλντ Όπως έγραφε οίδιος laquoΑν και Τόλκιν στο όνοmicroα είmicroαι ένας Σάφιλντ στα γού-στα στα χαρίσmicroατα και στην ανατροφήraquo Το Γουορστερσάιρόπως αντιπροσωπευόταν από το Σέαρχολ ήταν γιrsquo αυτόν ηιδιαίτερη πατρίδα του laquoΟποιαδήποτε γωνιά αυτής της περιο-χής (ανεξάρτητα από το πόσο όmicroορφη ή άθλια) είναι για microένακατά έναν ακαθόριστο τρόπο ldquoπατρίδαrdquo όπως δεν είναι κανέ-να άλλο microέρος του κόσmicroουraquo Η αίσθηση της διαφοράς microεταξύτης κληρονοmicroιάς του από τους Τόλκιν και εκείνης από τουςΣάφιλντ τονιζόταν ακόmicroη περισσότερο από την προσχώρησητης Μέιmicroπελ στο ρωmicroαιοκαθολικισmicroό Οι Τόλκιν ήταν προτε-στάντες (όπως ήταν και οι Σάφιλντ) αλλά φαίνεται πως η νέαπίστη της microητέρας ήταν για το γιο η πεmicroπτουσία της Αγγλίαςκαι των ∆υτικών Μίντλαντς καθώς είχε τις ρίζες της στη microακράmicroεσαιωνική περίοδο Οι δικές του ρωmicroαιοκαθολικές πεποιθή-σεις ήταν έντονα συνδεδεmicroένες microε τη microητέρα του σε όλη τηδιάρκεια της ζωής του

T Z P P T O sect K I N

28

Περνάω ολόκληρες εβδοmicroάδες απόλυτης αϋπνίας η οποία σεσυνδυασmicroό microε το βαρύ κρυολόγηmicroα και την αρρώστια microεέχουν καταβάλει

Βρήκα microια ταχυδροmicroική επιταγή αξίας δύο σελινίων και έξιπενών την οποία στείλατε στα αγόρια πριν από κάmicroποσο και-ρό ndash ένα χρόνο τουλάχιστον ndash και η οποία είχε παραπέσειΠέρασαν όλο το απόγευmicroα στην πόλη ξοδεύοντας αυτά ταχρήmicroατα και λίγα ακόmicroη σε πράγmicroατα που ήθελαν να χαρί-σουν Έκαναν όλες τις χριστουγεννιάτικες αγορές για λογαρια-σmicroό microου Ο Ρόναλντ microπορεί να ταιριάζει τις microεταξωτές φόδρεςή οποιαδήποτε απόχρωση υφάσmicroατος σαν αληθινός laquoπαριζιά-νος microόδιστροςraquo Tου βγαίνει άραγε η κληρονοmicroιά του καλλιτέ-χνη ή του υφασmicroατέmicroπορου

Τα πάει πολύ καλά στο σχολείο ndash ξέρει περισσότερα ελληνι-κά απrsquo όσα λατινικά ξέρω εγώ ndash και λέει πως θα ήθελε να κάνειγερmicroανικά microαζί microου στη διάρκεια των διακοπών αν και αυτήτην περίοδο θα προτιmicroούσα να microείνω ξαπλωmicroένη στο κρεβάτι

Ένας νεαρός και πρόσχαρος κληρικός microαθαίνει τον Ρόναλντνα παίζει σκάκι ndash λέει πως έχει διαβάσει υπερβολικά πολύ οτι-δήποτε θα ταίριαζε σε ένα αγόρι κάτω των δεκαπέντε και δενέχει πια κανένα άλλο κλασικό ανάγνωσmicroα να του προτείνει5

Μέσω της επαφής τους microε το Σχολείο Σεντ Φίλιπ η Μέι-microπελ και οι γιοι της είχαν γνωρίσει τον Πατέρα Φράνσις Εξά-βιερ Μόργκαν ο οποίος ενστερνιζόταν τις απόψεις του καρδι-νάλιου Νιούmicroαν σχετικά microε την εκπαίδευση Ο Φράνσις Μόρ-γκαν ήταν ενοριακός ιερέας αποσπασmicroένος στο Παρεκκλήσιο

T Z P P T O sect K I N

Ο παππούς της Μέιmicroπελ ήταν υφασmicroατέmicroπορος Είχε δική του επιχείρηση ηοποία τελικά πτώχευσε (ΣτΜ)

29

και είχε υπηρετήσει υπό τις εντολές του Νιούmicroαν Ο πατέραςΦράνσις πρόσφερε φιλία συmicroβουλές και χρήmicroατα στη χήρακαι στα ορφανά Καθώς τα αγόρια ήταν φιλάσθενα και η microητέ-ρα παρουσίασε σακχαρώδη διαβήτη το 1904 κατόρθωσε τελι-κά να τους στεγάσει σε microια όmicroορφη αγροικία του Παρεκκλη-σίου Η αγροικία Γουντσάιντ6 βρισκόταν κοντά στο αγροτικόκαταφύγιο του Παρεκκλησίου στο γειτονικό χωριό Ρέντναλστην καρδιά της υπαίθρου του Γουορστερσάιρ πάνω στουςΛόφους Λίκι Το τοπίο έmicroοιαζε microε εκείνο του Σέαρχολ και εν-θουσίασε και τους τρεις Όmicroως παρά το ιδανικό περιβάλλονη υγεία της Μέιmicroπελ συνέχισε να επιδεινώνεται αναγκάζονταςτον πατέρα Φράνσις να αναζητήσει βοήθεια για το microεγάλωmicroατων γιων της Ο Ρόναλντ πέρασε το καλοκαιρινό σχολικό τρί-microηνο στο Χόουβ στη νότια ακτή της Αγγλίας microαζί microε τη θείατου Τζέιν Νιβ και το σύζυγό της Έντγουιν ενώ ο Χίλαρι έmicroει-νε microε τους παππούδες του από την πλευρά της microητέρας του

Όταν τα αγόρια επέστρεψαν η Μέιmicroπελ έγραψε στην πε-θερά της laquoΤα αγόρια φαίνονται απίστευτα υγιή σε σύγκριση microετα αδύναmicroα χλοmicroά φαντάσmicroατα τα οποία αποχαιρέτησα πάνωστο τρένο πριν από τέσσερις εβδοmicroάδες Σήmicroερα ο Χίλαριαπόκτησε κοστούmicroι τουίντ και το πρώτο του Ίτον ∆είχνει πε-λώριος Έχουmicroε τέλειο καιρό Τα αγόρια θα σας γράψουν αmicroέ-σως microόλις βρέξει Ποτέ δεν ευχαριστήθηκαν τόσο τις διακοπέςτους ndash microάζεψαν microύρτιλλα ήπιαν τσάι στα χωράφια πέταξανχαρταετό microε τον πατέρα Φράνσις ζωγράφισαν και αναρριχή-θηκαν στα δέντραraquo7

H υγεία της Μέιmicroπελ δε σηmicroείωσε κάποια βελτίωση και ο

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

Kοντό αντρικό σακάκι microε microεγάλα πέτα το οποίο αρχικά ήταν microέρος από τηστολή των σπουδαστών του κολεγίου Ίτον (ΣτΜ)

30

Ρόναλντ ξανάρχισε το σχολείο microετά τις καλοκαιρινές διακο-πές Για να πάει στο microάθηmicroά του έπαιρνε το τρένο αφούπροηγουmicroένως είχε περπατήσει περισσότερο από ένα microίλιώσπου να φτάσει στο σταθmicroό Έφευγε από το σπίτι νωρίς καιεπέστρεφε αργά και ο Χίλαρι microερικές φορές τον περίmicroενεστην εξώπορτα κρατώντας microια λάmicroπα Η Μέιmicroπελ πέθανεστην αγροικία Γουντσάιντ microερικούς microήνες αργότερα στις 14Νοεmicroβρίου 1904 υποκύπτοντας στο διαβήτη για τον οποίοεκείνη την εποχή δεν υπήρχε θεραπεία Την έθαψαν στο κοι-microητήριο της Καθολικής Εκκλησίας του Αγίου Πέτρου στοΜπροmicroσγκρόουβ και στον τάφο της τοποθετήθηκε ένας σταυ-ρός παρόmicroοιος microε εκείνους που έβαζαν στους τάφους των ιερέ-ων του Παρεκκλησίου Το θέαmicroα των δύο microικρών ορφανώνmicroπροστά στον τάφο θα πρέπει να ράγισε τις καρδιές των παρι-σταmicroένων στην κηδεία Χρόνια αργότερα ο Ρόναλντ θυmicroότανlaquoΣτάθηκα microάρτυρας (χωρίς να πολυκαταλαβαίνω) της ηρωικήςκαρτερίας και του πρόωρου θανάτου microέσα σε βαθιά φτώχειατης microητέρας microου της γυναίκας η οποία microε οδήγησε στην Εκ-κλησία ∆έχτηκα την εκπληκτική φιλανθρωπία του πατέραΜόργκαν Όmicroως είχα ερωτευτεί τη Θεία Μετάληψη εξαρ-χήςraquo

Ο Ρόναλντ θυmicroόταν τη microητέρα του ως microια πολύ χαρισmicroατι-κή όmicroορφη και έξυπνη γυναίκα Θεωρούσε πως είχε νιώσειβαθιά microέσα της τον πόνο και τη θλίψη Πίστευε ακράδανταπως ο πρόωρος θάνατός της σε ηλικία τριάντα τεσσάρωνετών είχε επέλθει εξαιτίας της laquoκαταδίωξηςraquo της ρωmicroαιοκαθο-λικής πίστης της από τους προτεστάντες συγγενείς Μπορείκανείς να φανταστεί πόσο πολύ επηρέασε ο θάνατός της ταδυο αδέλφια καθώς microάλιστα συνέβη microετά την επίσης πρόωρηαπώλεια του πατέρα τους Πολύ αργότερα ο Τόλκιν έγραφε

T Z P P T O sect K I N

31

laquoΣτη microητέρα microου η οποία microε δίδασκε η ίδια (microέχρι να πάρωυποτροφία) χρωστώ την αγάπη microου για τη γλωσσολογία ειδι-κά για τις γερmicroανικές γλώσσες και για το ροmicroάντζοraquo Με τηλέξη laquoροmicroάντζοraquo (romance) ο Τόλκιν εννοούσε την πεζογρα-φία και την ποίηση η οποία παρέπεmicroπε σε άλλους κόσmicroουςκαι η οποία επηρέαζε τη φαντασία microέσα από τα άγνωστα καιθαυmicroαστά χαρακτηριστικά των κόσmicroων αυτών Η γλωσσολογίαήταν το γνωστικό και ακαδηmicroαϊκό πεδίο που επέλεξε το οποίοαργότερα επρόκειτο να διδάξει στην Οξφόρδη αλλά και για τοοποίο θα συνέγραφε αφού προηγουmicroένως απόκτησε βαθιάγνώση Είναι ένας γνωστικός κλάδος που εξετάζει την ιστορίατόσο microιας γλώσσας όσο και της λογοτεχνίας της χωρίς ναεστιάζεται microόνο στην πρώτη ή microόνο στη δεύτερη Ο Τόλκινεξελίχθηκε σε microεγαλοφυΐα στο συγκεκριmicroένο τοmicroέα όπως πριναπό αυτόν ο Τζέικοmicroπ Γκριmicro και ο αδελφός του Βίλχελmicro έγι-ναν διάσηmicroοι για τη συλλογή λαϊκών ιστοριών και παραmicroυθιών

Από τα νεανικά του χρόνια ο Ρόναλντ Τόλκιν έτρεφε microεγά-λη εκτίmicroηση για τη microητέρα του και τον πατέρα του Η απώλειάτους επηρέασε έντονα την αίσθηση της ταυτότητάς του microεπολλούς διαφορετικούς τρόπους Το πατρικό όνοmicroα της microητέ-ρας του ήταν Σάφιλντ και ο Ρόναλντ διέκρινε microια αντίθεσηανάmicroεσα στους Τόλκιν και στους Σάφιλντ και ταυτιζόταν σταπερισσότερα ζητήmicroατα microε τη δεύτερη οικογένεια Οι Τόλκινπολλές γενιές πριν από τη δική του γέννηση είχαν έρθει στηνΑγγλία ως Γερmicroανοί microετανάστες και το όνοmicroα έγινε αιτία ναδηmicroιουργηθούν οικογενειακοί microύθοι σχετικά microε την προέλευσήτου όπως συmicroβαίνει συχνά σε παρόmicroοιες περιπτώσεις Μιαιστορία που άρεσε στον Ρόναλντ ήταν αυτή που έλεγε πως τοόνοmicroα προερχόταν από ένα παρατσούκλι που είχε δοθεί σε κά-ποιον πρόγονό του tollkuumlhn laquoαπερίσκεπτοςraquo [Στο ηmicroιτελές

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

32

έργο του laquoThe Notion Club Papersraquo ο ίδιος ο Τόλκιν είδε δώ-σει στον εαυτό του ένα άλλο φανταστικό όνοmicroα εκείνο τουlaquoΚαθηγητή Ράσmicroπολντ Παράτολmicroου)] Στις πιο πρόσφατεςγενιές οι Τόλκιν ήταν κατασκευαστές πιάνων και είχαν αντι-microετωπίσει οικονοmicroικές δυσκολίες Αντίθετα θεωρούσε πως οιΣάφιλντ ήταν βέροι Άγγλοι microε καταγωγή από την περιοχήΊβσαmicro του Γουορστερσάιρ Καθώς το microέρος βρισκόταν στα ∆υ-τικά Μίντλαντς οι Σάφιλντ ανήκαν σε microια περιοχή που ο Τόλ-κιν επρόκειτο να αγαπήσει για τις διαλέκτους και τη γεωγρα-φία της Η microητέρα του η Μέιmicroπελ αντιπροσώπευε γιrsquo αυτόνότι πιο καλό διέθετε η οικογένεια Σάφιλντ Όπως έγραφε οίδιος laquoΑν και Τόλκιν στο όνοmicroα είmicroαι ένας Σάφιλντ στα γού-στα στα χαρίσmicroατα και στην ανατροφήraquo Το Γουορστερσάιρόπως αντιπροσωπευόταν από το Σέαρχολ ήταν γιrsquo αυτόν ηιδιαίτερη πατρίδα του laquoΟποιαδήποτε γωνιά αυτής της περιο-χής (ανεξάρτητα από το πόσο όmicroορφη ή άθλια) είναι για microένακατά έναν ακαθόριστο τρόπο ldquoπατρίδαrdquo όπως δεν είναι κανέ-να άλλο microέρος του κόσmicroουraquo Η αίσθηση της διαφοράς microεταξύτης κληρονοmicroιάς του από τους Τόλκιν και εκείνης από τουςΣάφιλντ τονιζόταν ακόmicroη περισσότερο από την προσχώρησητης Μέιmicroπελ στο ρωmicroαιοκαθολικισmicroό Οι Τόλκιν ήταν προτε-στάντες (όπως ήταν και οι Σάφιλντ) αλλά φαίνεται πως η νέαπίστη της microητέρας ήταν για το γιο η πεmicroπτουσία της Αγγλίαςκαι των ∆υτικών Μίντλαντς καθώς είχε τις ρίζες της στη microακράmicroεσαιωνική περίοδο Οι δικές του ρωmicroαιοκαθολικές πεποιθή-σεις ήταν έντονα συνδεδεmicroένες microε τη microητέρα του σε όλη τηδιάρκεια της ζωής του

T Z P P T O sect K I N

29

και είχε υπηρετήσει υπό τις εντολές του Νιούmicroαν Ο πατέραςΦράνσις πρόσφερε φιλία συmicroβουλές και χρήmicroατα στη χήρακαι στα ορφανά Καθώς τα αγόρια ήταν φιλάσθενα και η microητέ-ρα παρουσίασε σακχαρώδη διαβήτη το 1904 κατόρθωσε τελι-κά να τους στεγάσει σε microια όmicroορφη αγροικία του Παρεκκλη-σίου Η αγροικία Γουντσάιντ6 βρισκόταν κοντά στο αγροτικόκαταφύγιο του Παρεκκλησίου στο γειτονικό χωριό Ρέντναλστην καρδιά της υπαίθρου του Γουορστερσάιρ πάνω στουςΛόφους Λίκι Το τοπίο έmicroοιαζε microε εκείνο του Σέαρχολ και εν-θουσίασε και τους τρεις Όmicroως παρά το ιδανικό περιβάλλονη υγεία της Μέιmicroπελ συνέχισε να επιδεινώνεται αναγκάζονταςτον πατέρα Φράνσις να αναζητήσει βοήθεια για το microεγάλωmicroατων γιων της Ο Ρόναλντ πέρασε το καλοκαιρινό σχολικό τρί-microηνο στο Χόουβ στη νότια ακτή της Αγγλίας microαζί microε τη θείατου Τζέιν Νιβ και το σύζυγό της Έντγουιν ενώ ο Χίλαρι έmicroει-νε microε τους παππούδες του από την πλευρά της microητέρας του

Όταν τα αγόρια επέστρεψαν η Μέιmicroπελ έγραψε στην πε-θερά της laquoΤα αγόρια φαίνονται απίστευτα υγιή σε σύγκριση microετα αδύναmicroα χλοmicroά φαντάσmicroατα τα οποία αποχαιρέτησα πάνωστο τρένο πριν από τέσσερις εβδοmicroάδες Σήmicroερα ο Χίλαριαπόκτησε κοστούmicroι τουίντ και το πρώτο του Ίτον ∆είχνει πε-λώριος Έχουmicroε τέλειο καιρό Τα αγόρια θα σας γράψουν αmicroέ-σως microόλις βρέξει Ποτέ δεν ευχαριστήθηκαν τόσο τις διακοπέςτους ndash microάζεψαν microύρτιλλα ήπιαν τσάι στα χωράφια πέταξανχαρταετό microε τον πατέρα Φράνσις ζωγράφισαν και αναρριχή-θηκαν στα δέντραraquo7

H υγεία της Μέιmicroπελ δε σηmicroείωσε κάποια βελτίωση και ο

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

Kοντό αντρικό σακάκι microε microεγάλα πέτα το οποίο αρχικά ήταν microέρος από τηστολή των σπουδαστών του κολεγίου Ίτον (ΣτΜ)

30

Ρόναλντ ξανάρχισε το σχολείο microετά τις καλοκαιρινές διακο-πές Για να πάει στο microάθηmicroά του έπαιρνε το τρένο αφούπροηγουmicroένως είχε περπατήσει περισσότερο από ένα microίλιώσπου να φτάσει στο σταθmicroό Έφευγε από το σπίτι νωρίς καιεπέστρεφε αργά και ο Χίλαρι microερικές φορές τον περίmicroενεστην εξώπορτα κρατώντας microια λάmicroπα Η Μέιmicroπελ πέθανεστην αγροικία Γουντσάιντ microερικούς microήνες αργότερα στις 14Νοεmicroβρίου 1904 υποκύπτοντας στο διαβήτη για τον οποίοεκείνη την εποχή δεν υπήρχε θεραπεία Την έθαψαν στο κοι-microητήριο της Καθολικής Εκκλησίας του Αγίου Πέτρου στοΜπροmicroσγκρόουβ και στον τάφο της τοποθετήθηκε ένας σταυ-ρός παρόmicroοιος microε εκείνους που έβαζαν στους τάφους των ιερέ-ων του Παρεκκλησίου Το θέαmicroα των δύο microικρών ορφανώνmicroπροστά στον τάφο θα πρέπει να ράγισε τις καρδιές των παρι-σταmicroένων στην κηδεία Χρόνια αργότερα ο Ρόναλντ θυmicroότανlaquoΣτάθηκα microάρτυρας (χωρίς να πολυκαταλαβαίνω) της ηρωικήςκαρτερίας και του πρόωρου θανάτου microέσα σε βαθιά φτώχειατης microητέρας microου της γυναίκας η οποία microε οδήγησε στην Εκ-κλησία ∆έχτηκα την εκπληκτική φιλανθρωπία του πατέραΜόργκαν Όmicroως είχα ερωτευτεί τη Θεία Μετάληψη εξαρ-χήςraquo

Ο Ρόναλντ θυmicroόταν τη microητέρα του ως microια πολύ χαρισmicroατι-κή όmicroορφη και έξυπνη γυναίκα Θεωρούσε πως είχε νιώσειβαθιά microέσα της τον πόνο και τη θλίψη Πίστευε ακράδανταπως ο πρόωρος θάνατός της σε ηλικία τριάντα τεσσάρωνετών είχε επέλθει εξαιτίας της laquoκαταδίωξηςraquo της ρωmicroαιοκαθο-λικής πίστης της από τους προτεστάντες συγγενείς Μπορείκανείς να φανταστεί πόσο πολύ επηρέασε ο θάνατός της ταδυο αδέλφια καθώς microάλιστα συνέβη microετά την επίσης πρόωρηαπώλεια του πατέρα τους Πολύ αργότερα ο Τόλκιν έγραφε

T Z P P T O sect K I N

31

laquoΣτη microητέρα microου η οποία microε δίδασκε η ίδια (microέχρι να πάρωυποτροφία) χρωστώ την αγάπη microου για τη γλωσσολογία ειδι-κά για τις γερmicroανικές γλώσσες και για το ροmicroάντζοraquo Με τηλέξη laquoροmicroάντζοraquo (romance) ο Τόλκιν εννοούσε την πεζογρα-φία και την ποίηση η οποία παρέπεmicroπε σε άλλους κόσmicroουςκαι η οποία επηρέαζε τη φαντασία microέσα από τα άγνωστα καιθαυmicroαστά χαρακτηριστικά των κόσmicroων αυτών Η γλωσσολογίαήταν το γνωστικό και ακαδηmicroαϊκό πεδίο που επέλεξε το οποίοαργότερα επρόκειτο να διδάξει στην Οξφόρδη αλλά και για τοοποίο θα συνέγραφε αφού προηγουmicroένως απόκτησε βαθιάγνώση Είναι ένας γνωστικός κλάδος που εξετάζει την ιστορίατόσο microιας γλώσσας όσο και της λογοτεχνίας της χωρίς ναεστιάζεται microόνο στην πρώτη ή microόνο στη δεύτερη Ο Τόλκινεξελίχθηκε σε microεγαλοφυΐα στο συγκεκριmicroένο τοmicroέα όπως πριναπό αυτόν ο Τζέικοmicroπ Γκριmicro και ο αδελφός του Βίλχελmicro έγι-ναν διάσηmicroοι για τη συλλογή λαϊκών ιστοριών και παραmicroυθιών

Από τα νεανικά του χρόνια ο Ρόναλντ Τόλκιν έτρεφε microεγά-λη εκτίmicroηση για τη microητέρα του και τον πατέρα του Η απώλειάτους επηρέασε έντονα την αίσθηση της ταυτότητάς του microεπολλούς διαφορετικούς τρόπους Το πατρικό όνοmicroα της microητέ-ρας του ήταν Σάφιλντ και ο Ρόναλντ διέκρινε microια αντίθεσηανάmicroεσα στους Τόλκιν και στους Σάφιλντ και ταυτιζόταν σταπερισσότερα ζητήmicroατα microε τη δεύτερη οικογένεια Οι Τόλκινπολλές γενιές πριν από τη δική του γέννηση είχαν έρθει στηνΑγγλία ως Γερmicroανοί microετανάστες και το όνοmicroα έγινε αιτία ναδηmicroιουργηθούν οικογενειακοί microύθοι σχετικά microε την προέλευσήτου όπως συmicroβαίνει συχνά σε παρόmicroοιες περιπτώσεις Μιαιστορία που άρεσε στον Ρόναλντ ήταν αυτή που έλεγε πως τοόνοmicroα προερχόταν από ένα παρατσούκλι που είχε δοθεί σε κά-ποιον πρόγονό του tollkuumlhn laquoαπερίσκεπτοςraquo [Στο ηmicroιτελές

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

32

έργο του laquoThe Notion Club Papersraquo ο ίδιος ο Τόλκιν είδε δώ-σει στον εαυτό του ένα άλλο φανταστικό όνοmicroα εκείνο τουlaquoΚαθηγητή Ράσmicroπολντ Παράτολmicroου)] Στις πιο πρόσφατεςγενιές οι Τόλκιν ήταν κατασκευαστές πιάνων και είχαν αντι-microετωπίσει οικονοmicroικές δυσκολίες Αντίθετα θεωρούσε πως οιΣάφιλντ ήταν βέροι Άγγλοι microε καταγωγή από την περιοχήΊβσαmicro του Γουορστερσάιρ Καθώς το microέρος βρισκόταν στα ∆υ-τικά Μίντλαντς οι Σάφιλντ ανήκαν σε microια περιοχή που ο Τόλ-κιν επρόκειτο να αγαπήσει για τις διαλέκτους και τη γεωγρα-φία της Η microητέρα του η Μέιmicroπελ αντιπροσώπευε γιrsquo αυτόνότι πιο καλό διέθετε η οικογένεια Σάφιλντ Όπως έγραφε οίδιος laquoΑν και Τόλκιν στο όνοmicroα είmicroαι ένας Σάφιλντ στα γού-στα στα χαρίσmicroατα και στην ανατροφήraquo Το Γουορστερσάιρόπως αντιπροσωπευόταν από το Σέαρχολ ήταν γιrsquo αυτόν ηιδιαίτερη πατρίδα του laquoΟποιαδήποτε γωνιά αυτής της περιο-χής (ανεξάρτητα από το πόσο όmicroορφη ή άθλια) είναι για microένακατά έναν ακαθόριστο τρόπο ldquoπατρίδαrdquo όπως δεν είναι κανέ-να άλλο microέρος του κόσmicroουraquo Η αίσθηση της διαφοράς microεταξύτης κληρονοmicroιάς του από τους Τόλκιν και εκείνης από τουςΣάφιλντ τονιζόταν ακόmicroη περισσότερο από την προσχώρησητης Μέιmicroπελ στο ρωmicroαιοκαθολικισmicroό Οι Τόλκιν ήταν προτε-στάντες (όπως ήταν και οι Σάφιλντ) αλλά φαίνεται πως η νέαπίστη της microητέρας ήταν για το γιο η πεmicroπτουσία της Αγγλίαςκαι των ∆υτικών Μίντλαντς καθώς είχε τις ρίζες της στη microακράmicroεσαιωνική περίοδο Οι δικές του ρωmicroαιοκαθολικές πεποιθή-σεις ήταν έντονα συνδεδεmicroένες microε τη microητέρα του σε όλη τηδιάρκεια της ζωής του

T Z P P T O sect K I N

30

Ρόναλντ ξανάρχισε το σχολείο microετά τις καλοκαιρινές διακο-πές Για να πάει στο microάθηmicroά του έπαιρνε το τρένο αφούπροηγουmicroένως είχε περπατήσει περισσότερο από ένα microίλιώσπου να φτάσει στο σταθmicroό Έφευγε από το σπίτι νωρίς καιεπέστρεφε αργά και ο Χίλαρι microερικές φορές τον περίmicroενεστην εξώπορτα κρατώντας microια λάmicroπα Η Μέιmicroπελ πέθανεστην αγροικία Γουντσάιντ microερικούς microήνες αργότερα στις 14Νοεmicroβρίου 1904 υποκύπτοντας στο διαβήτη για τον οποίοεκείνη την εποχή δεν υπήρχε θεραπεία Την έθαψαν στο κοι-microητήριο της Καθολικής Εκκλησίας του Αγίου Πέτρου στοΜπροmicroσγκρόουβ και στον τάφο της τοποθετήθηκε ένας σταυ-ρός παρόmicroοιος microε εκείνους που έβαζαν στους τάφους των ιερέ-ων του Παρεκκλησίου Το θέαmicroα των δύο microικρών ορφανώνmicroπροστά στον τάφο θα πρέπει να ράγισε τις καρδιές των παρι-σταmicroένων στην κηδεία Χρόνια αργότερα ο Ρόναλντ θυmicroότανlaquoΣτάθηκα microάρτυρας (χωρίς να πολυκαταλαβαίνω) της ηρωικήςκαρτερίας και του πρόωρου θανάτου microέσα σε βαθιά φτώχειατης microητέρας microου της γυναίκας η οποία microε οδήγησε στην Εκ-κλησία ∆έχτηκα την εκπληκτική φιλανθρωπία του πατέραΜόργκαν Όmicroως είχα ερωτευτεί τη Θεία Μετάληψη εξαρ-χήςraquo

Ο Ρόναλντ θυmicroόταν τη microητέρα του ως microια πολύ χαρισmicroατι-κή όmicroορφη και έξυπνη γυναίκα Θεωρούσε πως είχε νιώσειβαθιά microέσα της τον πόνο και τη θλίψη Πίστευε ακράδανταπως ο πρόωρος θάνατός της σε ηλικία τριάντα τεσσάρωνετών είχε επέλθει εξαιτίας της laquoκαταδίωξηςraquo της ρωmicroαιοκαθο-λικής πίστης της από τους προτεστάντες συγγενείς Μπορείκανείς να φανταστεί πόσο πολύ επηρέασε ο θάνατός της ταδυο αδέλφια καθώς microάλιστα συνέβη microετά την επίσης πρόωρηαπώλεια του πατέρα τους Πολύ αργότερα ο Τόλκιν έγραφε

T Z P P T O sect K I N

31

laquoΣτη microητέρα microου η οποία microε δίδασκε η ίδια (microέχρι να πάρωυποτροφία) χρωστώ την αγάπη microου για τη γλωσσολογία ειδι-κά για τις γερmicroανικές γλώσσες και για το ροmicroάντζοraquo Με τηλέξη laquoροmicroάντζοraquo (romance) ο Τόλκιν εννοούσε την πεζογρα-φία και την ποίηση η οποία παρέπεmicroπε σε άλλους κόσmicroουςκαι η οποία επηρέαζε τη φαντασία microέσα από τα άγνωστα καιθαυmicroαστά χαρακτηριστικά των κόσmicroων αυτών Η γλωσσολογίαήταν το γνωστικό και ακαδηmicroαϊκό πεδίο που επέλεξε το οποίοαργότερα επρόκειτο να διδάξει στην Οξφόρδη αλλά και για τοοποίο θα συνέγραφε αφού προηγουmicroένως απόκτησε βαθιάγνώση Είναι ένας γνωστικός κλάδος που εξετάζει την ιστορίατόσο microιας γλώσσας όσο και της λογοτεχνίας της χωρίς ναεστιάζεται microόνο στην πρώτη ή microόνο στη δεύτερη Ο Τόλκινεξελίχθηκε σε microεγαλοφυΐα στο συγκεκριmicroένο τοmicroέα όπως πριναπό αυτόν ο Τζέικοmicroπ Γκριmicro και ο αδελφός του Βίλχελmicro έγι-ναν διάσηmicroοι για τη συλλογή λαϊκών ιστοριών και παραmicroυθιών

Από τα νεανικά του χρόνια ο Ρόναλντ Τόλκιν έτρεφε microεγά-λη εκτίmicroηση για τη microητέρα του και τον πατέρα του Η απώλειάτους επηρέασε έντονα την αίσθηση της ταυτότητάς του microεπολλούς διαφορετικούς τρόπους Το πατρικό όνοmicroα της microητέ-ρας του ήταν Σάφιλντ και ο Ρόναλντ διέκρινε microια αντίθεσηανάmicroεσα στους Τόλκιν και στους Σάφιλντ και ταυτιζόταν σταπερισσότερα ζητήmicroατα microε τη δεύτερη οικογένεια Οι Τόλκινπολλές γενιές πριν από τη δική του γέννηση είχαν έρθει στηνΑγγλία ως Γερmicroανοί microετανάστες και το όνοmicroα έγινε αιτία ναδηmicroιουργηθούν οικογενειακοί microύθοι σχετικά microε την προέλευσήτου όπως συmicroβαίνει συχνά σε παρόmicroοιες περιπτώσεις Μιαιστορία που άρεσε στον Ρόναλντ ήταν αυτή που έλεγε πως τοόνοmicroα προερχόταν από ένα παρατσούκλι που είχε δοθεί σε κά-ποιον πρόγονό του tollkuumlhn laquoαπερίσκεπτοςraquo [Στο ηmicroιτελές

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

32

έργο του laquoThe Notion Club Papersraquo ο ίδιος ο Τόλκιν είδε δώ-σει στον εαυτό του ένα άλλο φανταστικό όνοmicroα εκείνο τουlaquoΚαθηγητή Ράσmicroπολντ Παράτολmicroου)] Στις πιο πρόσφατεςγενιές οι Τόλκιν ήταν κατασκευαστές πιάνων και είχαν αντι-microετωπίσει οικονοmicroικές δυσκολίες Αντίθετα θεωρούσε πως οιΣάφιλντ ήταν βέροι Άγγλοι microε καταγωγή από την περιοχήΊβσαmicro του Γουορστερσάιρ Καθώς το microέρος βρισκόταν στα ∆υ-τικά Μίντλαντς οι Σάφιλντ ανήκαν σε microια περιοχή που ο Τόλ-κιν επρόκειτο να αγαπήσει για τις διαλέκτους και τη γεωγρα-φία της Η microητέρα του η Μέιmicroπελ αντιπροσώπευε γιrsquo αυτόνότι πιο καλό διέθετε η οικογένεια Σάφιλντ Όπως έγραφε οίδιος laquoΑν και Τόλκιν στο όνοmicroα είmicroαι ένας Σάφιλντ στα γού-στα στα χαρίσmicroατα και στην ανατροφήraquo Το Γουορστερσάιρόπως αντιπροσωπευόταν από το Σέαρχολ ήταν γιrsquo αυτόν ηιδιαίτερη πατρίδα του laquoΟποιαδήποτε γωνιά αυτής της περιο-χής (ανεξάρτητα από το πόσο όmicroορφη ή άθλια) είναι για microένακατά έναν ακαθόριστο τρόπο ldquoπατρίδαrdquo όπως δεν είναι κανέ-να άλλο microέρος του κόσmicroουraquo Η αίσθηση της διαφοράς microεταξύτης κληρονοmicroιάς του από τους Τόλκιν και εκείνης από τουςΣάφιλντ τονιζόταν ακόmicroη περισσότερο από την προσχώρησητης Μέιmicroπελ στο ρωmicroαιοκαθολικισmicroό Οι Τόλκιν ήταν προτε-στάντες (όπως ήταν και οι Σάφιλντ) αλλά φαίνεται πως η νέαπίστη της microητέρας ήταν για το γιο η πεmicroπτουσία της Αγγλίαςκαι των ∆υτικών Μίντλαντς καθώς είχε τις ρίζες της στη microακράmicroεσαιωνική περίοδο Οι δικές του ρωmicroαιοκαθολικές πεποιθή-σεις ήταν έντονα συνδεδεmicroένες microε τη microητέρα του σε όλη τηδιάρκεια της ζωής του

T Z P P T O sect K I N

31

laquoΣτη microητέρα microου η οποία microε δίδασκε η ίδια (microέχρι να πάρωυποτροφία) χρωστώ την αγάπη microου για τη γλωσσολογία ειδι-κά για τις γερmicroανικές γλώσσες και για το ροmicroάντζοraquo Με τηλέξη laquoροmicroάντζοraquo (romance) ο Τόλκιν εννοούσε την πεζογρα-φία και την ποίηση η οποία παρέπεmicroπε σε άλλους κόσmicroουςκαι η οποία επηρέαζε τη φαντασία microέσα από τα άγνωστα καιθαυmicroαστά χαρακτηριστικά των κόσmicroων αυτών Η γλωσσολογίαήταν το γνωστικό και ακαδηmicroαϊκό πεδίο που επέλεξε το οποίοαργότερα επρόκειτο να διδάξει στην Οξφόρδη αλλά και για τοοποίο θα συνέγραφε αφού προηγουmicroένως απόκτησε βαθιάγνώση Είναι ένας γνωστικός κλάδος που εξετάζει την ιστορίατόσο microιας γλώσσας όσο και της λογοτεχνίας της χωρίς ναεστιάζεται microόνο στην πρώτη ή microόνο στη δεύτερη Ο Τόλκινεξελίχθηκε σε microεγαλοφυΐα στο συγκεκριmicroένο τοmicroέα όπως πριναπό αυτόν ο Τζέικοmicroπ Γκριmicro και ο αδελφός του Βίλχελmicro έγι-ναν διάσηmicroοι για τη συλλογή λαϊκών ιστοριών και παραmicroυθιών

Από τα νεανικά του χρόνια ο Ρόναλντ Τόλκιν έτρεφε microεγά-λη εκτίmicroηση για τη microητέρα του και τον πατέρα του Η απώλειάτους επηρέασε έντονα την αίσθηση της ταυτότητάς του microεπολλούς διαφορετικούς τρόπους Το πατρικό όνοmicroα της microητέ-ρας του ήταν Σάφιλντ και ο Ρόναλντ διέκρινε microια αντίθεσηανάmicroεσα στους Τόλκιν και στους Σάφιλντ και ταυτιζόταν σταπερισσότερα ζητήmicroατα microε τη δεύτερη οικογένεια Οι Τόλκινπολλές γενιές πριν από τη δική του γέννηση είχαν έρθει στηνΑγγλία ως Γερmicroανοί microετανάστες και το όνοmicroα έγινε αιτία ναδηmicroιουργηθούν οικογενειακοί microύθοι σχετικά microε την προέλευσήτου όπως συmicroβαίνει συχνά σε παρόmicroοιες περιπτώσεις Μιαιστορία που άρεσε στον Ρόναλντ ήταν αυτή που έλεγε πως τοόνοmicroα προερχόταν από ένα παρατσούκλι που είχε δοθεί σε κά-ποιον πρόγονό του tollkuumlhn laquoαπερίσκεπτοςraquo [Στο ηmicroιτελές

laquo trade T H N para P A deg M A T I K O T H T A E I M A I E N A X O M para I T hellip raquo

32

έργο του laquoThe Notion Club Papersraquo ο ίδιος ο Τόλκιν είδε δώ-σει στον εαυτό του ένα άλλο φανταστικό όνοmicroα εκείνο τουlaquoΚαθηγητή Ράσmicroπολντ Παράτολmicroου)] Στις πιο πρόσφατεςγενιές οι Τόλκιν ήταν κατασκευαστές πιάνων και είχαν αντι-microετωπίσει οικονοmicroικές δυσκολίες Αντίθετα θεωρούσε πως οιΣάφιλντ ήταν βέροι Άγγλοι microε καταγωγή από την περιοχήΊβσαmicro του Γουορστερσάιρ Καθώς το microέρος βρισκόταν στα ∆υ-τικά Μίντλαντς οι Σάφιλντ ανήκαν σε microια περιοχή που ο Τόλ-κιν επρόκειτο να αγαπήσει για τις διαλέκτους και τη γεωγρα-φία της Η microητέρα του η Μέιmicroπελ αντιπροσώπευε γιrsquo αυτόνότι πιο καλό διέθετε η οικογένεια Σάφιλντ Όπως έγραφε οίδιος laquoΑν και Τόλκιν στο όνοmicroα είmicroαι ένας Σάφιλντ στα γού-στα στα χαρίσmicroατα και στην ανατροφήraquo Το Γουορστερσάιρόπως αντιπροσωπευόταν από το Σέαρχολ ήταν γιrsquo αυτόν ηιδιαίτερη πατρίδα του laquoΟποιαδήποτε γωνιά αυτής της περιο-χής (ανεξάρτητα από το πόσο όmicroορφη ή άθλια) είναι για microένακατά έναν ακαθόριστο τρόπο ldquoπατρίδαrdquo όπως δεν είναι κανέ-να άλλο microέρος του κόσmicroουraquo Η αίσθηση της διαφοράς microεταξύτης κληρονοmicroιάς του από τους Τόλκιν και εκείνης από τουςΣάφιλντ τονιζόταν ακόmicroη περισσότερο από την προσχώρησητης Μέιmicroπελ στο ρωmicroαιοκαθολικισmicroό Οι Τόλκιν ήταν προτε-στάντες (όπως ήταν και οι Σάφιλντ) αλλά φαίνεται πως η νέαπίστη της microητέρας ήταν για το γιο η πεmicroπτουσία της Αγγλίαςκαι των ∆υτικών Μίντλαντς καθώς είχε τις ρίζες της στη microακράmicroεσαιωνική περίοδο Οι δικές του ρωmicroαιοκαθολικές πεποιθή-σεις ήταν έντονα συνδεδεmicroένες microε τη microητέρα του σε όλη τηδιάρκεια της ζωής του

T Z P P T O sect K I N

32

έργο του laquoThe Notion Club Papersraquo ο ίδιος ο Τόλκιν είδε δώ-σει στον εαυτό του ένα άλλο φανταστικό όνοmicroα εκείνο τουlaquoΚαθηγητή Ράσmicroπολντ Παράτολmicroου)] Στις πιο πρόσφατεςγενιές οι Τόλκιν ήταν κατασκευαστές πιάνων και είχαν αντι-microετωπίσει οικονοmicroικές δυσκολίες Αντίθετα θεωρούσε πως οιΣάφιλντ ήταν βέροι Άγγλοι microε καταγωγή από την περιοχήΊβσαmicro του Γουορστερσάιρ Καθώς το microέρος βρισκόταν στα ∆υ-τικά Μίντλαντς οι Σάφιλντ ανήκαν σε microια περιοχή που ο Τόλ-κιν επρόκειτο να αγαπήσει για τις διαλέκτους και τη γεωγρα-φία της Η microητέρα του η Μέιmicroπελ αντιπροσώπευε γιrsquo αυτόνότι πιο καλό διέθετε η οικογένεια Σάφιλντ Όπως έγραφε οίδιος laquoΑν και Τόλκιν στο όνοmicroα είmicroαι ένας Σάφιλντ στα γού-στα στα χαρίσmicroατα και στην ανατροφήraquo Το Γουορστερσάιρόπως αντιπροσωπευόταν από το Σέαρχολ ήταν γιrsquo αυτόν ηιδιαίτερη πατρίδα του laquoΟποιαδήποτε γωνιά αυτής της περιο-χής (ανεξάρτητα από το πόσο όmicroορφη ή άθλια) είναι για microένακατά έναν ακαθόριστο τρόπο ldquoπατρίδαrdquo όπως δεν είναι κανέ-να άλλο microέρος του κόσmicroουraquo Η αίσθηση της διαφοράς microεταξύτης κληρονοmicroιάς του από τους Τόλκιν και εκείνης από τουςΣάφιλντ τονιζόταν ακόmicroη περισσότερο από την προσχώρησητης Μέιmicroπελ στο ρωmicroαιοκαθολικισmicroό Οι Τόλκιν ήταν προτε-στάντες (όπως ήταν και οι Σάφιλντ) αλλά φαίνεται πως η νέαπίστη της microητέρας ήταν για το γιο η πεmicroπτουσία της Αγγλίαςκαι των ∆υτικών Μίντλαντς καθώς είχε τις ρίζες της στη microακράmicroεσαιωνική περίοδο Οι δικές του ρωmicroαιοκαθολικές πεποιθή-σεις ήταν έντονα συνδεδεmicroένες microε τη microητέρα του σε όλη τηδιάρκεια της ζωής του

T Z P P T O sect K I N