/ 1 /

{1} Σκΐρκα

Σκΐρκα: τόπους όλου πέτρα, κακουτράχαλα γκριμούρια χουρίς σπυρί

χώμα. Αρά κι πού τίπουτα δέντρα άγρα (κάνας τσέρους ή κάνας φράψους

ανάμισα στς χράπις), τίπουτα λαγόξυλα κι καμνιά ρίζα κανdιλίνα, να

μουσκουβουλάει του Μάη κι να μαζώνουνdι τα μιλίσσια γύρου-γύρου. Νιρό

ντίπ: ούτι δράμ΄!

Ένα καλό μούνγκι έχ΄ αυτό του μέρους: είνι προυσήλιου. Δέν του

παίρν΄ ου βουράς* του χειμώνα κι ουόσου χιόν΄ κι άν πέσ΄, του κόβ΄ η

πέτρα κι μαυρίζ΄ ώς του μισ΄μέρ΄ όλου του πλάι.

* * *

Αυτού διάλιξαν να ζήσν προυτού πιντακόσια χρόνια οι πινήντα φαμπλιές

μι αρχηγόν τουν παπα Γκίκα: να φκιάσν τα σπίτια τς κι να πούν του χουριό

τς «Κόζιαν΄».

Κίν’τσαν απ’ τα χουριά τς Πριμιτής, σήκουσαν ουότ΄ νοικουκυριό

μπουρούσαν να πάρν (κι τί βαστούσαν τα πράματα* φουρτουμένα), άφκαν

τα κτήματα τς όπους ήταν, κράτσαν στου νού τς τ’ όνουμα «Σκΐρκα» (γιατι

Σκΐρκα είχαν κι στουν τόπου τς) κι ήρθαν κι τόγραψαν μι ζουντανά

γράμματα ουπάν’ στα καταράχια. Κουντά στ’ άλλα ήφιραν κι του έθιμου τς

Απουκράς.

* * *

Κάθι άνθρουπους σι κάθι τόπουν ζάει μι τουν θκό τ’ τουν τρόπου: ου

καμπίσιους στουν κάμπου δλέβ΄ μι τα χέρια· δέ σκουτίζ΄ κι πουλύ του

μπυαλό τ’: η γής βγάν΄ όλα τα καλούδια, να πιράσ΄ καλά.

Ου βνίσιους θέλ΄ να στύψ΄ του μπυαλό τ’, να καταφέρ΄ να τα φέρ΄

βόλτα κι αυτός απ’ κάθιτι στα τρόχαλα κι στα καταράχια θέλ΄ να βάλ΄ έμ

Λ.Κουζιάκης Κοζανιτολόγιο

/ 2 /

του μπυαλό τ’, έμ τα χέρια τ’ κι τα πουδάρια τ’, να καταφέρ΄ να ζήσ΄ κι να

προυκόψ΄.

Σκληρή η πέτρα, σκληρός κι αυτός απ’ ζάει μιτιαυτήν· μπισαλής μι του

φίλου, στιμάρ΄ τουν λόγου κι μιτράει τουν άλλουν μι του μάτ΄. Δέν ξέρ΄

πουλλά μασλάτια, αλλα λίγα κι μιτρημένα.

* * *

Άπλουσιν η Κόζιαν΄ κατα τα ισιάδια, ήρθαν κι άλλις φαμπλιές απ’ τα γύρου

χουριά (ουόλ΄ χριστιανοί) κι άλλ΄ απου μακρύτιρα, πέρασαν τα χρόνια,

αλλα οι Σκαρκιώτ΄ δέν ξέφυγαν κι πουλύ απτιαυτά πούξιραν.

Τα κασ΄μέρια κι τα κάχα-μπάχα πουλιτεύουντι ώς τα σήμιρα.

Κρατιούντι οι ρίζις καλά κι αυτοί π’ ζούν στ’ Σκΐρκα τα καταλαβαίν’ν

καλύτιρα απ’ τουν καθένα.

Λ.Κουζιάκης Κοζανιτολόγιο

/ 3 /

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΚΑΙ ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Ο Λάζαρος Μ. Κουζιάκης γεννήθηκε απο πατέρα και μητέρα Σκαρκιώτες

στην Κοζάνη, όπου μεγάλωσε και ζεί μέχρι σήμερα. Συμμετέχει εδώ και

πολλά χρόνια στις εκδηλώσεις της Κοζανίτικης Αποκριάς, σάν ενεργό

μέλος του Πολιτιστικού Συλλόγου «Φανός Σκΐρκας».

Στην παρούσα δημοσίευση δίνονται πέντε κείμενά του: «Σκΐρκα», «Ου

θέρους», «Ου τρύγους», «Τα καζάνια» & «Ου Βαγγέλτς ου σαλπιγκτής».

Πρόκειται για εξαιρετικά ενδιαφέροντα (απο γλωσσολογική,

ανθρωπολογική και χιουμοριστική άποψη) κείμενα, που έχουν υποστεί

ειδική γλωσσολογική και φιλολογική επεξεργασία, ώστε να αναρτηθούν

στο Κοζανιτολόγιο απαλλαγμένα απο τους ψευδοκοζανιτισμούς και με

επισημασμένα/διορθωμένα τα πιό εξόφθαλμα λάθη του αρχικού κειμένου.

Η παρούσα επεξεργασία είναι η δέκατη τέταρτη και έχει υποστεί

διορθώσεις, βελτιώσεις και αναθεωρήσεις σε σχέση με την πρώτη

(15.12.2014), τη δεύτερη (23.12.2014), την τρίτη (9.1.2015), την τέταρτη

(20.1.2015), την πέμπτη (21.1.2015), την έκτη (21.1.2015), την έβδομη

(23.1.2015), την όγδοη (26.1.2015), την ένατη (1.2.2015), τη δέκατη

(4.2.2015), την ενδέκατη (13.2.2015), τη δωδέκατη (14.2.2015) και τη

δέκατη τρίτη (25.9.2015).

Χριστόδουλος Αστ. Χριστοδούλου (20.10.2015)