1

Ενδοσχολική Βία και Ενδοσχολική Βία και Εκφοβισμός στα Εκφοβισμός στα

ΣχολείαΣχολεία

22

ΟΜΑΔΕΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΟΜΑΔΕΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣΕΡΓΑΣΙΑΣ

1η ομάδα • Γ.Κορνηλία• Κ. Τζένη• Κ. Αλέξανδρος • Χ. Μαρία

2η ομάδα • Σ. Εύα• Σ. Μαρία• Τ. Γιώργος• Τ. Ειρήνη

3η ομάδα • Α. Δαμιανός • Ζ. Ελένη • Μ. Ζώης • Π. Κωνσταντίνα• Τ. Ιωάννα

4η ομάδα • Δ. Ελίζα • Ι. Θεοδώρα • Κ. Δημήτρης• Σ. Νένα • Σ. Δημήτρης

33

Σχολικός εκφοβισμός:Σχολικός εκφοβισμός:

Ο σχολικός εκφοβισμός (αγγλ. bullying) Ο σχολικός εκφοβισμός (αγγλ. bullying) είναι ένα φαινόμενο νεανικής είναι ένα φαινόμενο νεανικής

παραβατικότητας, που εμφανίζεται σε παραβατικότητας, που εμφανίζεται σε πολλές χώρες του κόσμου. Ο σχολικός πολλές χώρες του κόσμου. Ο σχολικός

εκφοβισμός αναφέρεται στη χρήση βίας εκφοβισμός αναφέρεται στη χρήση βίας μεταξύ μαθητών ή συνομηλίκων μεταξύ μαθητών ή συνομηλίκων

παιδιών με στόχο να προκληθεί πόνος ή παιδιών με στόχο να προκληθεί πόνος ή αναστάτωση. αναστάτωση.

4

Εμφανίζεται:Εμφανίζεται:• με τημε τη μορφή του λεκτικού εκφοβισμού (κοροϊδία, μορφή του λεκτικού εκφοβισμού (κοροϊδία,

διακρίσεις, σεξουαλικά σχόλια)διακρίσεις, σεξουαλικά σχόλια)• του κοινωνικού εκφοβισμού (διάδοση φημών, του κοινωνικού εκφοβισμού (διάδοση φημών,

καταστροφή προσωπικών αντικειμένων, καταστροφή προσωπικών αντικειμένων, απομόνωση από την ομάδα) του σωματικού απομόνωση από την ομάδα) του σωματικού εκφοβισμού (χτυπήματα, σπρωξίματα, κλωτσιές)εκφοβισμού (χτυπήματα, σπρωξίματα, κλωτσιές)

• του ηλεκτρονικού εκφοβισμού (εκβιασμός μέσω του ηλεκτρονικού εκφοβισμού (εκβιασμός μέσω Διαδικτύου και ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, μέσω Διαδικτύου και ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, μέσω μηνυμάτων στο κινητό τηλέφωνο).μηνυμάτων στο κινητό τηλέφωνο).

Μορφές εκφοβισμούΜορφές εκφοβισμού

5

6

• Σύμφωνα με έρευνες της Ε.Ε. τέσσερα στα δέκα παιδιά υποφέρουν από το σχολικό εκφοβισμό.

• ΜΗ ΜΕΝΕΙΣ ΑΠΡΑΓΟΣ, ΚΑΝΕ ΚΑΙ

ΕΣΥ ΚΑΤΙ ΓΙΑ ΝΑ ΣΤΑΜΑΤΗΣΕΙ ΑΥΤΌ

ΤΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΠΟΥ ΜΑΣΤΙΖΕΙ ΤΟΝ

ΚΟΣΜΟ!

7

Cyber BullingCyber Bulling::

Διαδικτυακός εκφοβισμός είναιΔιαδικτυακός εκφοβισμός είναι οποιαδήποτε πράξη εκφοβισμού, οποιαδήποτε πράξη εκφοβισμού, παρενόχλησης ή τρομοκρατίας παρενόχλησης ή τρομοκρατίας παιδιών και εφήβων που παιδιών και εφήβων που πραγματοποιείται μέσω ψηφιακών πραγματοποιείται μέσω ψηφιακών συσκευών επικοινωνίας από συσκευών επικοινωνίας από συνομηλίκους τους ή από συνομηλίκους τους ή από μεγαλύτερους.μεγαλύτερους.

8

9

Μορφές Διαδικτιακού Μορφές Διαδικτιακού εκφοβισμού:εκφοβισμού:

Αποστολή απειλητικών μηνυμάτων Αποστολή απειλητικών μηνυμάτων μέσω διαδικτύου ή κινητού τηλεφώνου.μέσω διαδικτύου ή κινητού τηλεφώνου.

Παρενόχληση (σεξουαλική) μέσω Παρενόχληση (σεξουαλική) μέσω διαδικτύου.διαδικτύου.

Δημοσίευση εικόνων ή βίντεο χωρίς τη Δημοσίευση εικόνων ή βίντεο χωρίς τη συγκατάθεση του παιδιού ή του συγκατάθεση του παιδιού ή του εφήβου.εφήβου.

10

Μορφές Διαδικτιακού Μορφές Διαδικτιακού εκφοβισμού:εκφοβισμού:

Είσοδος στους προσωπικούς Είσοδος στους προσωπικούς διαδικτυακούς λογαριασμούς του διαδικτυακούς λογαριασμούς του ατόμου που εκφοβίζεται χωρίς τη ατόμου που εκφοβίζεται χωρίς τη συγκατάθεση του.συγκατάθεση του.

Αποστολή προσωπικών πληροφοριών Αποστολή προσωπικών πληροφοριών του παιδιού ή του εφήβου που του παιδιού ή του εφήβου που εκφοβίζεται σε πολλαπλούς εκφοβίζεται σε πολλαπλούς παραλήπτες χωρίς τη θέληση του.παραλήπτες χωρίς τη θέληση του.

11

12

Επιπτώσεις Επιπτώσεις Ενδοσχολικής ΒίαςΕνδοσχολικής Βίας

Η Ενδοσχολική Βία και ο Εκφοβισμός Η Ενδοσχολική Βία και ο Εκφοβισμός έχει πολλές και σοβαρές επιπτώσεις έχει πολλές και σοβαρές επιπτώσεις

τόσο στη σωματική και ψυχική τόσο στη σωματική και ψυχική υγεία όσο και στην ψυχοκοινωνική υγεία όσο και στην ψυχοκοινωνική

ανάπτυξη του παιδιού. ανάπτυξη του παιδιού. Σε ορισμένες Σε ορισμένες περιπτώσεις μάλιστα οι συνέπειες περιπτώσεις μάλιστα οι συνέπειες είναι ιδιαίτερα επικίνδυνες κ είναι είναι ιδιαίτερα επικίνδυνες κ είναι

δυνατόν να έχουν τραγικά δυνατόν να έχουν τραγικά αποτελέσματααποτελέσματα..

13

Χαρακτηριστικά θυμάτων:Χαρακτηριστικά θυμάτων:

να νιώσουν έντονο άγχος και να νιώσουν έντονο άγχος και αισθήματα ανασφάλειαςαισθήματα ανασφάλειας

να έχουν φοβίεςνα έχουν φοβίες να παρουσιάσουν σχολική άρνησηνα παρουσιάσουν σχολική άρνηση να οδηγηθούν σε σχολική αποτυχίανα οδηγηθούν σε σχολική αποτυχία εμφανίσουν μαθησιακές δυσκολίεςεμφανίσουν μαθησιακές δυσκολίες ψυχοσωματικά προβλήματα όπως ψυχοσωματικά προβλήματα όπως

πονοκεφάλους, διαταραχές ύπνου πονοκεφάλους, διαταραχές ύπνου ακόμα και κατάθλιψη!ακόμα και κατάθλιψη!

14

Χαρακτηριστικά θυτώνΧαρακτηριστικά θυτών

Είναι άτομα επιθετικά και Είναι άτομα επιθετικά και «τσαμπουκαλεμένα»«τσαμπουκαλεμένα»

Είναι άτομα δημοφιλή και εκκεντρικά Είναι άτομα δημοφιλή και εκκεντρικά Ιδιαίτερα στην εμφάνισή τουςΙδιαίτερα στην εμφάνισή τους Είναι άτομα υπεροπτικά και Είναι άτομα υπεροπτικά και

αντιπαθητικά προς άλλους αντιπαθητικά προς άλλους Έτσι είναι παιδιά οξύθυμα που Έτσι είναι παιδιά οξύθυμα που

προσπαθούν να προβάλουν το προσπαθούν να προβάλουν το χαρακτήρα τους και να τραβήξουν την χαρακτήρα τους και να τραβήξουν την προσοχή των άλλων.προσοχή των άλλων.

15

Οι θύτες μπορεί :Οι θύτες μπορεί :

να απομακρυνθούν από το σχολείονα απομακρυνθούν από το σχολείο να διακόψουν τη σχολική φοίτησηνα διακόψουν τη σχολική φοίτηση να εμφανίσουν τάσεις φυγής από να εμφανίσουν τάσεις φυγής από

το σπίτιτο σπίτι και να εξελιχθούν σε ποσοστό που και να εξελιχθούν σε ποσοστό που

αγγίζει το 50%(!), σε ενήλικες με αγγίζει το 50%(!), σε ενήλικες με αντικοινωνική και παραβατική αντικοινωνική και παραβατική

συμπεριφορά.συμπεριφορά.

16

Αποτελέσματα Αποτελέσματα έρευνας:έρευνας:

Δημοτικού:Δημοτικού:Το ένα στα τρία Το ένα στα τρία

παιδιά δεν έχουν παιδιά δεν έχουν συμπεριφερθεί συμπεριφερθεί άσχημα. Από τα άσχημα. Από τα παιδιά που παιδιά που έχουν επιδείξει έχουν επιδείξει άσχημη άσχημη συμπεριφορά τα συμπεριφορά τα δύο στα τρία το δύο στα τρία το έχουν έχουν συζητήσει.συζητήσει.

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%

40%

45%

ναι το συζητήσαμε όχι δεν τοσυζητήσαμε

δεν είχαμε καμίατέτοια

συμπ.τελευταία

Έχεις συζητήσει με το δάσκαλό ή τον διευθυντή σας για την άσχημη συμπεριφορά που δείξατε σε κάποιον

συμμαθητή/τρια σου ;

αγόρια

κορίτσια

σύνολο

17

Το ένα στα δύο Το ένα στα δύο παιδιά θα παιδιά θα συμμετείχαν σε συμμετείχαν σε μια επιθετική μια επιθετική συμπεριφορά συμπεριφορά απέναντι σε απέναντι σε κάποιον που δε κάποιον που δε συμπαθούν.συμπαθούν.

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

ναι ναι ίσως δεν ξέρω όχι δεννομίζω

όχι φυσικάκαι όχι

Θα συμμετείχες σε επιθετική συμπεριφορά απέναντι σε κάποιον που δεν συμπαθείς ;

αγόρια

κορίτσια

σύνολο

18

Γυμνασίου:Γυμνασίου:

Τα οκτώ στα δέκα Τα οκτώ στα δέκα παιδιά δηλώνουν παιδιά δηλώνουν ότι προσπαθούν ότι προσπαθούν να σταματήσουν να σταματήσουν μια άσχημη μια άσχημη συμπεριφορά συμπεριφορά απέναντι σ’ απέναντι σ’ άλλους μαθητές.άλλους μαθητές.

0%10%20%30%40%50%60%70%80%90%

Προσπαθώ ναβοηθήσω όσο

μπορώ

Δεν προσπαθώ γιατίφοβάμαι τις συνέπειες

Τίποτα δεν μεενδιαφέρει

Εσύ προσπαθείς να σταματήσεις μια άσχημη συμπεριφορά απέναντι σ' άλλους συμμαθητές σου;

Αγόρι

Κορίτσι

Σύνολο

19

Μόνο ο ένας Μόνο ο ένας στους πέντε στους πέντε θεωρεί ότι όταν θεωρεί ότι όταν έχουμε έχουμε φαινόμενο φαινόμενο σχολικής βίας οι σχολικής βίας οι καθηγητές δε καθηγητές δε βοηθούν.βοηθούν.

0,00%

5,00%

10,00%

15,00%

20,00%

25,00%

30,00%

35,00%

40,00%

Πάντα Μερικέςφορές

Καμία φοράκαι αν

Σχεδόνποτέ

Δε ξέρω

Υπάρχει στήριξη των καθηγητών σε τέτοιες καταστάσεις;

Αγόρια

Κορίτσια

Σύνολο

20

Λύκειο:Λύκειο:Η συντριπτική Η συντριπτική

πλειοψηφία των πλειοψηφία των μαθητών του μαθητών του Λυκείου θεωρεί ότι Λυκείου θεωρεί ότι πιο βίαιη πιο βίαιη συμπεριφορά έχουν συμπεριφορά έχουν τα αγόρια τα αγόρια απέναντι στους απέναντι στους συμμαθητές τους. συμμαθητές τους.

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

Τα αγόρια Τα κορίτσια Δεν ξέρω

Ποιοί νομίζεις ότι έχουν πιο βίαιη συμπεριφορά απέναντι στους συμμαθητές σου;

αγόρια

κορίτσια

σύνολο

21

Ο ένας στους Ο ένας στους τέσσερις έχουν τέσσερις έχουν υποστεί υποστεί οποιουδήποτε οποιουδήποτε είδους βία.είδους βία.

Ο ένας στους δέκα Ο ένας στους δέκα δήλωσε σπάνια δήλωσε σπάνια τη λεκτική βία.τη λεκτική βία.

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

σωματική βία

λεκτική βία

σεξουαλική βία

κλοπ ή

ΑΓΟΡΙΑ ΚΟΡΙΤΣΙΑ

22

Συμπεράσματα Συμπεράσματα ΈρευναςΈρευνας

Λιγότεροι από 20% έχουν υποστεί ή Λιγότεροι από 20% έχουν υποστεί ή συμμετάσχει σε ενδοσχολική βία.συμμετάσχει σε ενδοσχολική βία.

Οι μορφές βίας που εκδηλώνονται Οι μορφές βίας που εκδηλώνονται είναι βασικά η λεκτική βία (βρισιές, είναι βασικά η λεκτική βία (βρισιές, απειλές, απομόνωση) και η σωματική απειλές, απομόνωση) και η σωματική βία (ξυλοδαρμός).βία (ξυλοδαρμός).

Η συντριπτική πλειοψηφία αυτών που Η συντριπτική πλειοψηφία αυτών που εκδηλώνουν άσχημη συμπεριφορά εκδηλώνουν άσχημη συμπεριφορά είναι αγόρια.είναι αγόρια.

23

Ο ένας στους δύο που δέχεται άσχημη Ο ένας στους δύο που δέχεται άσχημη συμπεριφορά έχει ανταποδώσει ή είναι συμπεριφορά έχει ανταποδώσει ή είναι έτοιμος να την ανταποδώσει με τον ίδιο έτοιμος να την ανταποδώσει με τον ίδιο ακριβώς τρόπο. «Η βία γεννά βία»ακριβώς τρόπο. «Η βία γεννά βία»

Οι δάσκαλοι και οι καθηγητές Οι δάσκαλοι και οι καθηγητές παρεμβαίνουν ή στηρίζουν αυτούς παρεμβαίνουν ή στηρίζουν αυτούς που έχουν υποστεί άσχημη που έχουν υποστεί άσχημη συμπεριφορά όταν γίνονται γνώστες συμπεριφορά όταν γίνονται γνώστες αυτής.αυτής.

Οι τρεις στους τέσσερις μαθητές θα Οι τρεις στους τέσσερις μαθητές θα παρέμβαιναν ή έχουν παρέμβει για να παρέμβαιναν ή έχουν παρέμβει για να σταματήσουν την εκδήλωση βίας.σταματήσουν την εκδήλωση βίας.

24

Μέτρα αντιμετώπισης Μέτρα αντιμετώπισης της ενδοσχολικής βίαςτης ενδοσχολικής βίας

Στο σχολείο :Στο σχολείο :

   Η δημιουργία ομάδας φιλίας - Η δημιουργία ομάδας φιλίας -

διαμεσολάβησης. διαμεσολάβησης.  Οι συναντήσεις γονέων - εκπαιδευτικών.Οι συναντήσεις γονέων - εκπαιδευτικών. Η καλύτερη επίβλεψη στα σχολεία.Η καλύτερη επίβλεψη στα σχολεία.

Η δημιουργία ερωτηματολογίουΗ δημιουργία ερωτηματολογίου

25

Στην τάξη:Στην τάξη:         Η δημιουργία κανόνων κατά του Η δημιουργία κανόνων κατά του

εκφοβισμού.εκφοβισμού. Η ύπαρξη συνεργατικής μάθησης.Η ύπαρξη συνεργατικής μάθησης.   Η ύπαρξη συνελεύσεων της τάξης.Η ύπαρξη συνελεύσεων της τάξης.   Η δημιουργία συνελεύσεων Η δημιουργία συνελεύσεων

γονέων / κηδεμόνων - γονέων / κηδεμόνων - εκπαιδευτικών.εκπαιδευτικών.

26

Ομάδα παρέμβασηςΟμάδα παρέμβασης

ΣτόχοιΣτόχοι Την αποτελεσματική αντιμετώπιση Την αποτελεσματική αντιμετώπιση

και επίλυση των συγκρούσεων μεταξύ και επίλυση των συγκρούσεων μεταξύ των μαθητών με ειρηνικά μέσα.των μαθητών με ειρηνικά μέσα.

Τη μείωση της σχολικής βίας.Τη μείωση της σχολικής βίας. Την αύξηση του επιπέδου Την αύξηση του επιπέδου

συνεργασίας και επικοινωνίας μεταξύ συνεργασίας και επικοινωνίας μεταξύ των μελών της σχολικής κοινότητας.των μελών της σχολικής κοινότητας.

27

Το σεβασμό του "διαφορετικού" και Το σεβασμό του "διαφορετικού" και την αντιμετώπιση των την αντιμετώπιση των προκαταλήψεων. προκαταλήψεων.

Την ύπαρξη εμπιστοσύνης μεταξύ των Την ύπαρξη εμπιστοσύνης μεταξύ των μαθητών.μαθητών.

Τη δημιουργία ενός ευχάριστου και Τη δημιουργία ενός ευχάριστου και ασφαλούς περιβάλλοντος για όλους ασφαλούς περιβάλλοντος για όλους τους μαθητές χωρίς εξαιρέσεις.τους μαθητές χωρίς εξαιρέσεις.

28

ΕπίλογοςΕπίλογοςΗ ερευνητική εργασία γύρω από τη σχολική Η ερευνητική εργασία γύρω από τη σχολική

βία και επιθετικότητα, μας βοήθησε να βία και επιθετικότητα, μας βοήθησε να καταλάβουμε πως είναι ένα παγκόσμιο καταλάβουμε πως είναι ένα παγκόσμιο φαινόμενο. Σε άλλα σχολεία έχουν ληφθεί φαινόμενο. Σε άλλα σχολεία έχουν ληφθεί πιο πολλά μέτρα για την εξάλειψη αυτού πιο πολλά μέτρα για την εξάλειψη αυτού του φαινομένου, ενώ τα πιο πολλά σχολεία του φαινομένου, ενώ τα πιο πολλά σχολεία δείχνουν σχετική αδιαφορία γύρω από δείχνουν σχετική αδιαφορία γύρω από αυτό το πρόβλημα. Η ενδοσχολική βία και αυτό το πρόβλημα. Η ενδοσχολική βία και επιθετικότητα μπορούν να σταματήσουν επιθετικότητα μπορούν να σταματήσουν με πρωτοβουλία όλων των μαθητών και με πρωτοβουλία όλων των μαθητών και καθηγητών.καθηγητών.

29

Ας σταματήσουμε το Ας σταματήσουμε το Σχολικό Εκφοβισμό και Σχολικό Εκφοβισμό και την Επιθετικότητα όχι την Επιθετικότητα όχι μόνο στα Σχολεία, αλλά μόνο στα Σχολεία, αλλά

παντού.παντού. Αξίζει μια προσπάθεια! Αξίζει μια προσπάθεια!

Όλοι μαζί μπορούμε!Όλοι μαζί μπορούμε!