Παιδιά σχολικής ηλικίας (6-12 ετών) και τηλεόραση

Τι μπορούν να κάνουν οι γονείς;

1. Τα παιδιά χρειάζονται σαφή όρια και κανόνες σε σχέση με τα οποία πρέπει να τηρείται μία συνεπή και σταθερή στάση. Οι κανόνες αυτοί πρέπει να αφορούν τις ώρες και το συνολικό χρόνο που τα παιδιά αφιερώνουν στην τηλεόραση.

1. Τα παιδιά χρειάζονται σαφή όρια και κανόνες σε σχέση με τα οποία πρέπει να τηρείται μία συνεπή και σταθερή στάση. Οι κανόνες αυτοί πρέπει να αφορούν τις ώρες και το συνολικό χρόνο που τα παιδιά αφιερώνουν στην τηλεόραση.

Βασικοί κανόνες: Όχι πάνω από 2 ώρες τηλεόραση σε καθημερινή

βάση. Μολονότι τα Σαββατοκύριακα ο χρόνος αυτός τείνει να είναι μεγαλύτερος για τα περισσότερα παιδιά, καλό είναι το 2ωρο να τηρείται.

Η τηλεόραση ανοίγει για το παιδί μόνο εφόσον έχει ολοκληρώσει τις σχολικές του υποχρεώσεις.

Η συμφωνημένη ώρα του βραδινού ύπνου δεν πρέπει να αλλάζει, προκειμένου το παιδί να δει τηλεόραση. Προτιμήστε να γράψετε στο βίντεο αυτό που θα ήθελε να δει το παιδί (εφόσον είναι κατάλληλο για παιδιά της ηλικίας του), ώστε να το δει την επόμενη μέρα ή το Σαββατοκύριακο, παρά να μεταφέρετε την ώρα του ύπνου, ειδικά εάν είναι καθημερινή. Με τον τρόπο αυτό διασφαλίζεται και το γεγονός ότι το παιδί δεν θα παρακολουθήσει προγράμματα βραδινής ζώνης που κατά βάση δεν απευθύνονται σε παιδιά.

2. Επειδή και για τα παιδιά της σχολικής ηλικίας η τηλεόραση σημαίνει προβολή προτύπων προς μίμηση, μην παραλείπετε όχι μόνο να ελέγχετε τα προγράμματα που παρακολουθούν, αλλά και να συζητάτε μαζί τους για τους χαρακτήρες, τις συμπεριφορές και τα στερεότυπα που προβάλλονται στα συγκεκριμένα προγράμματα.

• Δεν είναι και πολύ συμπαθής αυτός ο χαρακτήρας; Συμφωνείς; Τι θα τον έκανε πιο αγαπητό στους άλλους;

• Νομίζεις ότι έτσι γίνεται στην πραγματικότητα;• Δεν θα μπορούσε να είναι και μια γυναίκα σε αυτή τη θέση;

3. Μην κοιτάτε, χωρίς να μιλάτε. Οι συζητήσεις μπορούν σταδιακά να διευρύνονται, ώστε να οξύνουμε όχι μόνο την κριτική σκέψη των παιδιών αλλά και τη δημιουργικότητα και τη φαντασία τους. Επιπλέον, αξιοποιούμε αυτό που βλέπουμε ως αφορμή για παραγωγή προφορικού λόγου.

- Δείχνει χαρούμενος. Κι εσύ χαίρεσαι;- Συμφωνείς με αυτό που κάνει για να πετύχει το

σκοπό του; - Τι θα γινόταν αν…;- Τι θα έκανες εσύ αν…;

4. Η προβολή των περισσότερων παιδικών προγραμμάτων συνδυάζεται με τη διαφήμιση προϊόντων. Γι’ αυτό μιλήστε στα παιδιά για τη διαφήμιση και το σκοπό τους.

Εξηγείστε τους:• Τον σκοπό της διαφήμισης• Τα μέσα της διαφήμισης (π.χ. γιατί αυτό

που δείχνουν δεν ανταποκρίνεται πάντα στην πραγματικότητα, γιατί δείχνουν παιδιά που παίζουν με ‘μαγικά’ παιχνίδια)

• Τους κανόνες που ακολουθείτε στην οικογένεια για τις αγορές σας και την αξιοποίηση των χρημάτων. (π.χ. ποια είναι τα είδη πρώτης ανάγκης)

5. Όταν το παιδί παρακολουθεί εκπαιδευτικά προγράμματα, καλό είναι στη συνέχεια να συνδυάσετε αυτό που είδε με σχετικό βιβλίο ή άλλη δραστηριότητα. Επιπλέον, μην ξεχνάτε να ελέγχετε το περιεχόμενο προγραμμάτων ή dvd που έχουν εξειδικευμένο περιεχόμενο (π.χ. ιστορικό) ως προς την ακρίβεια και την ορθότητα των πληροφοριών που αναφέρουν (π.χ. οι περιπέτειες του Οδυσσέα έχουν υποστεί πολλές διασκευές και «κακοποιήσεις»).

6. Τι γίνεται όταν το παιδί επιμένει να δει στην τηλεόραση ένα πρόγραμμα που εμείς απορρίπτουμε αλλά οι φίλοι/ες του το βλέπουν φανατικά;

Ας έχουμε υπόψη ότι:- η έντονη εναντίωσή μας θα ενισχύσει μάλλον την επιθυμία του παιδιού να δει το

συγκεκριμένο πρόγραμμα - ακόμα και αν δεν το βρίσκει επί της ουσίας ενδιαφέρον θα θέλει να το δει για να

μην αισθάνεται «εκτός» την επόμενη μέρα στο σχολείο

6. Τι γίνεται όταν το παιδί επιμένει να δει στην τηλεόραση ένα πρόγραμμα που εμείς απορρίπτουμε αλλά οι φίλοι/ες του το βλέπουν φανατικά;

Καθόμαστε και το παρακολουθούμε μαζί ώστε να κάνουμε σχόλια. Τα σχόλια δεν πρέπει να είναι επικριτικά ή απορριπτικά, αλλά σχόλια-ερωτήσεις με τα οποία θα βοηθήσουμε το παιδί να δει το πρόγραμμα με κριτικό μάτι και να σκεφθεί εάν συμφωνεί με τις αξίες του ή όχι, εάν είναι εκτός πραγματικότητας και μάλιστα εκτός της ελληνικής πραγματικότητας κλπ.

Φυσικά δίνουμε καλύτερες εναλλακτικές και το παιδί θα τις προτιμήσει.

Ας έχουμε υπόψη ότι:- η έντονη εναντίωσή μας θα ενισχύσει μάλλον την επιθυμία του παιδιού να δει το

συγκεκριμένο πρόγραμμα - ακόμα και αν δεν το βρίσκει επί της ουσίας ενδιαφέρον θα θέλει να το δει για να

μην αισθάνεται «εκτός» την επόμενη μέρα στο σχολείο

Η σταθερή στάση αναφορικά με τους κανόνες είναι κρίσιμο θέμα στην ηλικία αυτή, γιατί φαίνεται ότι κάπου εδώ αρχίζουν οι γονείς να χαλαρώνουν και σταδιακά να χάνουν τον έλεγχο επί της χρήσης της τηλεόρασης από τα παιδιά.

Επιπλέον, πρέπει να εξηγήσετε στα παιδιά τι θα πει πως τα τηλεοπτικά προγράμματα δεν είναι όλα κατάλληλα για όλους. Εξηγείστε τι σημαίνει επιλέγω και απορρίπτω και φυσικά δώστε τους το καλό παράδειγμα.