ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΣΕΙΣΜΩΝ A. ΣΤΟ ΔΟΜΗΜΕΝΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Σε ένα δομημένο περιβάλλον οι επιπτώσεις ενός σεισμού είναι:

1. Στα κτίρια, δημόσια κτίρια, εκκλησίες, σχολεία, ιστορικά μνημεία γήπεδα, θέατρα, γυμναστήρια, στρατόπεδα, εργοστάσια φράγματα, είτε με καταρρεύσεις, είτε με μικρές έως σημαντικές βλάβες, ρωγμές – πτώσεις τοιχοποιίας, σοφάδων, σπάσιμο τζαμιών κ.α. Οι συνέπειες εκτός από ανθρώπινες απώλειες και τραυματισμούς, είναι και σημαντικά οικονομικές.

Στο σεισμό της Πάρνηθας είχαμε 110 καταρρεύσεις κτιρίων, 5220 ακατάλληλα και άλλα 38160 προσωρινά ακατάλληλα.

Στο σεισμό της Καλαμάτας το 20% των σπιτιών κρίθηκε κατεδαφιστέο, το 16% με σοβαρές βλάβες .

Το κόστος των ζημιών του σεισμού της Θεσσαλονίκης με σημερινές τιμές ανέρχονταν στα 1,2 δις. €.

ΚΑΛΑΜΑΤΑ 1986

2. Στο οδικό - σιδηροδρομικό δίκτυο, γεφυρών και λιμανιών με συνέπεια διακοπής μετακίνησης σεισμόπληκτων καθώς και σωστικών συνεργείων.

Στο σεισμό του Ωρωπού το 1938, υπήρξε διακοπή του σιδηροδρόμου λόγω βλάβης του δικτύου στην περιοχή της Μαλακάσας.

3. Στα δίκτυα ύδρευσης, ηλεκτρικού, τηλεπικοινωνιών, φυσικού αερίου, με συνέπεια τη διακοπή επικοινωνίας, ενέργειας, αλλά και την πρόκληση πυρκαγιών.

Στον πρόσφατο σεισμό της Κεφαλλονιάς λόγω βλαβών του δικτύου ύδρευσης, απαγορεύτηκε για μεγάλο χρονικό διάστημα η χρήση νερού από το δίκτυο και από πηγές για προστασία της δημόσιας υγείας.

Τα αποτελέσματα και οι βλάβες που προκαλούνται στις ανθρώπινες κατασκευές εξαρτώνται από διάφορους παράγοντες όπως: το μέγεθος του σεισμού – το εστιακό βάθος – την απόσταση της εστίας από την πληγείσα περιοχή – το έδαφος θεμελίωσης και από τα ποιοτικά χαρακτηριστικά και τις ιδιότητες των κατασκευών.

Αναφέρεται ότι στο σεισμό της Πάρνηθας (Αθήνα) μεγαλύτερες ζημιές υπέστησαν

-Αυθαίρετα και κακής κατασκευής κτίρια

-Κτίρια που διέθεταν πιλοτές

-Κτίρια που κατασκευάσθηκαν σε μη κατάλληλο έδαφος θεμελίωσης (μπαζώματα) και σε αλλουβιακές αποθέσεις

-Κτίρια με ανεξέλεγκτες προσθήκες και επεμβάσεις στο φέροντα οργανισμό

ΑΘΗΝΑ 1999

ΑΘΗΝΑ 1999

ΧΙΛΗ 2014

Β. ΣΤΟ ΦΥΣΙΚΟ (ΑΔΟΜΗΤΟ) ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Οι επιπτώσεις του σεισμού στο φυσικό περιβάλλον είναι:

1. Κατολισθήσεις σε πρανή ιδίως αυτών που βρίσκονται σε οριακή κατάσταση. Προκαλούν μεγάλες καταστροφές και πολλούς θανάτους.

Αφγανιστάν 2012 : Μ=5,7 100 νεκροί από κατολισθήσεις

Στην Ιαπωνία το 1920 σεισμός με Μ=8,5 επέφερε θάνατο σε 100.000 ανθρώπους από κατολισθήσεις. Ομοίως σεισμός το 1970 μεγέθους Μ=7,7 επέφερε θάνατο σε 18.000 ανθρώπους και έθαψε 2 πόλεις.

2. Πτώσεις Βράχων, που γίνονται επικίνδυνοι σε κατοικημένες περιοχές, καθώς και αποκλεισμοί οδικών και σιδηροδρομικών Δικτύων.

Κεφαλλονιά 2014

3. Ρευστοποιήσεις εδαφών, όπου η πιθανότητα γέννεσής των, μεγιστοποιείται όσο μικρότερο είναι το βάθος του υδροφόρου στρώματος. π.χ. η πόλη της Λάρισας

Τα αποτελέσματα των ρευστοποιήσεων είναι εδαφικές ρωγμές με δημιουργία κρατήρων και κώνων άμμου, επίπλευση υπογείων κατασκευών, καθιζήσεις κ.α. Τέτοια φαινόμενα παρουσιάσθηκαν από το σεισμό της Λάρισας το 1882 κατά μήκος των οχθών του Πηνειού ποταμού, καθώς και στην ευρύτερη παραλιακή περιοχή του Αιγίου κατά το σεισμό του 1995.

4. Παλιρροιακά κύματα (τσουνάμι). Το σημαντικότερο που έχει παρατηρηθεί στην Ελλάδα τα τελευταία 50 χρόνια, ήταν στη περιοχή της νήσου Αμοργού, τον Ιούλιο του 1956, με μέγεθος Μ=7,5. Το ύψος έφτασε τα 25 μ. στην ΝΑ Αμοργό, 10 μ. στην Αστυπάλαια και 3 μ. στα ΒΔ της Κω.

5. Μεταθέσεις ακτογραμμών, ειδικά σε χαλαρούς σχηματισμούς, που αλλοιώνουν το κάλλος των παραλιακών περιοχών π.χ. Αλκυονίδα 1981 – Κυλλήνη 1988.

Η ύπαρξη πολλών βυθισμένων αρχαίων και βυζαντινών οικισμών οφείλονται σε αυτό το φαινόμενο.

6. Εδαφικές διαρρήξεις είναι αποτέλεσμα της σεισμικής κίνησης στην επιφάνεια

Εδαφικές διαρρήξεις από το σεισμό της Τουρκίας το 1999 στο Golcuk

Γ. ΣΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ

Οι επιπτώσεις του σεισμού στον άνθρωπο είναι :

- Ανθρώπινες απώλειες –τραυματισμοί -επιδημίες - Οικονομικές- κοινωνικές – πολιτισμικές - μεταναστεύσεις - Ψυχολογικές

Την περασμένη δεκαετία οι σεισμοί προκάλεσαν περισσότερο από 780.000 θανάτους- σχεδόν το 60% όλων των θανάτων από φυσικές καταστροφές.

Στην Ελλάδα από το 1928 έως το 2004 έχασαν τη ζωή τους 1036 άτομα περίπου ντο 77% των θανάτων από άλλες φυσικές καταστροφές. Στη λίστα αυτή την 1η θέση την κατέχει ο σεισμός της Κεφαλλονιάς το 1953 με 455 θανάτους με 140 νεκρούς, τη 2η η Αθήνα το 1999 με 140, καθώς και η Θεσσαλονίκη το 1978 με 48 νεκρούς και 220 τραυματίες.

Υπολογίζεται ότι για κάθε άνθρωπο που χάνει τη ζωή του σ΄ ένα σεισμό άλλοι τρεις τραυματίζονται.

Επίσης στη μετασεισμική περίοδο έχουμε την εμφάνιση και εξάπλωση ασθενειών και επιδημιών. Το 1759 στη Θεσσαλονίκη μετά από σεισμό Μ=7,5 προκλήθηκε φοβερή επιδημία. Μετά το σεισμό Μ=9,1 και το τσουνάμι που προκάλεσε ο σεισμός στον Ινδικό Ωκεανό το 2004 παρά τις προσπάθειες που έγιναν από διεθνείς οργανισμούς για να προλάβουν εξάπλωση ασθενειών, πολλοί κάτοικοι προσβλήθηκαν από τυφοειδή και δάγκειο πυρετό.

Οι σεισμοί επηρεάζουν την οικονομική και κοινωνική ζωή των ανθρώπων. Το αν και κατά πόσο θα προκαλέσουν καταστροφές στην οικονομία μιας περιοχής (ή ακόμη και μίας χώρας) ή θα αποδιοργανώσουν τον κοινωνικό ιστό και τους κατοίκους της αποτελεί σύνθετο ερώτημα και εξαρτάται από πολλούς παράγοντες όπως από το μέγεθος και την ένταση της καταστροφής, από την αντισεισμικότητα των κατασκευών, από την ετοιμότητα της πολιτείας αλλά και των κατοίκων. Όσον αφορά τις κοινωνικές επιπτώσεις των σεισμών αλλά και άλλων καταστροφών στους κατοίκους περιοχών που έχουν έρθει αντιμέτωποι με τον σεισμό, μελέτες ανέδειξαν κυρίως την εικόνα της προσωπικής και κοινωνικής αποδιοργάνωσης (διατάραξη διαπροσωπικών και οικογενειακών σχέσεων, αύξηση της εγκληματικότητας κ.τ.λ). Διαπιστώθηκε επίσης ότι οι αρνητικές αυτές επιπτώσεις δεν είναι αναπόφευκτες, εξαρτώνται από πολλούς παράγοντες και μπορούν να περιοριστούν. Υπάρχει όμως και η θετική πλευρά των συνεπειών αυτών. Μελέτες έχουν δείξει ότι σε επίπεδο διαπροσωπικών σχέσεων παρατηρείται συχνά μεγαλύτερη ωρίμανση, αυτοπεποίθηση και σύσφιξη σχέσεων, καθώς και επανεκτίμηση των αξιών, των στόχων και των προτεραιοτήτων της ζωής. Έχουν ακόμη παρατηρηθεί και βελτιώσεις στις σχέσεις μεταξύ των λαών, αν όχι στις διακρατικές σχέσεις μεταξύ των χωρών που επλήγησαν από σεισμούς. Οι οικονομικές συνέπειες των σεισμών δεν μπορούν πάντα να προσδιοριστούν επακριβώς και αυτό γιατί πρέπει αν συνυπολογιστούν πολλές παράμετροι. Συνήθως όταν αναφερόμαστε στις οικονομικές συνέπειες ενός σεισμού εννοούμε τα χρήματα που δαπανά το κράτος ή η τοπική κοινότητα για την αποκατάσταση των ζημιών. Εκτός από τις δαπάνες αποκατάστασης στο οικονομικό κόστος των σεισμών θα πρέπει να υπολογιστούν και οι δαπάνες τις πολιτείας τις τοπικής αυτοδιοίκησης και των νοικοκυριών για την πρόληψη των σεισμών και την προστασία των πολιτών

Οικονομικές συνέπειες, όχι μόνο λόγω των βλαβών στις κατασκευές αλλά και εξαιτίας της ανεργίας που δημιουργείται, όταν οι κάτοικοι σεισμογενών περιοχών δεν εργάζονται για αρκετό καιρό, σε περιπτώσεις ισχυρών σεισμών. Αυτό συμβαίνει διότι σταματούν να λειτουργούν βιομηχανικές μονάδες παραγωγής, πολλές φορές για μεγάλα χρονικά διαστήματα, όπως παρατηρείται τώρα στην Ιαπωνία, 2 μήνες μετά τον φονικό σεισμό.

Πολιτισμικές συνέπειες, όταν έχουμε την καταστροφή ιστορικών μνημείων. Στην Ελλάδα έχουμε αρκετά τέτοια παραδείγματα, όπως η καταστροφή του Κολοσσού της Ρόδου, του ναού του Ολυμπίου Διός στην Ολυμπία, της Ρωμαϊκής αγοράς στη Θεσσαλονίκη και πολλά άλλα.

Μεταναστεύσεις πληθυσμού έχουν, επίσης, παρατηρηθεί έπειτα από ισχυρούς σεισμούς σε δύο περιπτώσεις, όπου οι κάτοικοι του Γαλαξιδίου εγκατέλειψαν την πόλη τους, το 996 και το 1660, όταν αυτή καταστράφηκε. Άλλη μία περίπτωση είναι και τα κύματα προσφύγων που εγκατέλειψαν τα νησιά του Ιονίου, ύστερα από τους σεισμούς του 1766 και του 1767

Στη μετασεισμική περίοδο οι σεισμόπληκτοι νιώθουν ανασφάλεια γιατί ζουν σε καταλύματα μακριά από το σπίτι τους - το καταφύγιο. Ο φόβος για το άγνωστο, το αίσθημα του τρόμου, ο πανικός, η αναστάτωση αλλά και η απογοήτευση είναι συνήθη συναισθήματα για τον άνθρωπο που βίωσαν ένα καταστρεπτικό σεισμό, οι ζημιές ήταν εκτεταμένες, με μεγάλη μετασεισμική ακολουθία. Συναισθήματα που δύσκολα αποβάλλονται ακόμα και με την επαναφορά της καθημερινότητας.

Η κατάθλιψη είναι συχνή μετά από ένα μεγάλο σεισμό όπως επίσης και οι τάσεις αυτοκτονίας. Επιπρόσθετα, αλλάζει ολοκληρωτικά ο τρόπος ζωής τους, καθώς πολλοί αναγκάζονται να ζουν για μεγάλο χρονικό διάστημα σε σκηνές και σε πρόχειρα καταλύματα.

ΜΕΤΡΑ ΠΡΟΛΗΨΗΣ - ΟΔΗΓΙΕΣ – ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ

Οι κύριες Οριζόντιες δράσεις σε επίπεδο Πολιτείας πρέπει, κατά σειρά, να είναι: Πρόληψη, Ετοιμότητα, Αντιμετώπιση και τέλος Αποκατάσταση.

Σ’ αυτή την κατεύθυνση η πολιτική πρέπει να εστιάζεται στους ακόλουθους τρεις άξονες:

1. Διοικητική Οργάνωση – Συντονισμός – Διαλειτουργικότητα

Η δράση αυτή με έντονο αποκεντρωτικό χαρακτήρα θα πρέπει να διατρέχει αμφίδρομα όλο το διοικητικό ιστό μέχρι και το Δήμο ή την Κοινότητα και ακόμα πιο κάτω μέσω του εθελοντισμού. 2. Η επιστημονική γνώση και εμπειρία τόσο σε διεθνές όσο και σε Ελληνικό επίπεδο.

Αυτή οποία υπάρχει και είναι πλούσια και διαθέσιμη. Αυτά που απουσιάζουν συνήθως και μπορούν να επιτευχθούν μόνο με τη βοήθεια της πολιτείας είναι ο συντονισμός και ο στρατηγικός σχεδιασμός.

3. Οι ειδικές δράσεις προστασίας ιδιώτη

Είναι απαραίτητη η δημιουργία Μητρώου Κατασκευαστών Ιδιωτικών έργων, καθώς και η ανάπτυξη μηχανισμού ελέγχου ποιότητας δομικών υλικών για ιδιώτες. Η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα που μέχρι σήμερα δεν έχει μητρώο.

Ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες μείωσης του σεισμικού κινδύνου είναι η σωστή εκπαίδευση. Η εκπαίδευση πρέπει να ξεκινά από τις πρώτες βαθμίδες και να γίνεται σε μόνιμη βάση και όχι περιστασιακά και αποσπασματικά. Το πρόβλημα σεισμός και η αντιμετώπισή του πρέπει να καθιερωθεί ως μάθημα ξεκινώντας από το Νηπιαγωγείο μέχρι και το Πανεπιστήμιο με αντίστοιχα επιλεγμένο εκπαιδευτικό υλικό.

Πρέπει να μάθουμε όσο πιο πολλά για το φαινόμενο σεισμός, μια και η πλατιά ενημέρωσή μας καθώς και η γνώση πρακτικών τρόπων προφύλαξης πριν - κατά τη διάρκεια του σεισμού και μετά το σεισμό, είναι αποφασιστικοί παράγοντες μείωσης των εμμέσων αποτελεσμάτων που πολλές φορές είναι χειρότερα από τις καταστροφές που προκαλεί ο ίδιος ο σεισμός.

Τέτοιοι πρακτικοί τρόποι προφύλαξης που έχουν βγει από τη διεθνή και Ελληνική εμπειρία είναι και αυτοί που αναφέρονται στις οδηγίες 1, 2 και 3, στο τέλος του κειμένου. Είναι από τα πιο σημαντικά στοιχεία ώστε να αποφύγουμε τις δευτερογενείς επιπτώσεις και τον πανικό που είναι ο χειρότερος σύμβουλος.

Αυτή είναι η έννοια του να μάθουμε να ζούμε με τους σεισμούς. Δεν είναι μοιρολατρία, το αντίθετο μάλιστα, είναι επαγρύπνηση και φροντίδα για τη περιουσία μας αλλά και κυρίως για τους ανθρώπους μας, για την οικογένειά μας.

Είναι τελικά και αυτό θέμα εκπαίδευσης. Πρέπει πρώτα εμείς οι εκπαιδευτικοί όλων των βαθμίδων να δώσουμε στους μαθητές και φοιτητές μας με απλά λόγια να καταλάβουν τι είναι σεισμός και πως πρέπει να αντιδράσουμε όταν γίνει. Σε μας και στο κέφι μας εναπόκειται να τα μεταδώσουμε σωστά και στη πραγματική τους διάσταση, απλά, χωρίς κενά, αλλά και χωρίς υπερβολές. Είναι το ελάχιστο που μπορούμε να προσφέρουμε στο κοινωνικό σύνολο ως σεισμολόγοι και δάσκαλοι σε μια χώρα με τη μεγαλύτερη σεισμικότητα στην Ευρώπη, την Ελλάδα μας.

Στην πολιτεία εναπόκειται η αξιοποίηση της υπάρχουσας αλλά και της διαρκώς εξελισσόμενης επιστημονικής γνώσης, η σωστή οργάνωση της διοικητικής μηχανής της, και η βέλτιστη ενεργοποίηση των ελεγκτικών μηχανισμών, ώστε σε κάθε κρίση να είναι σε θέση να προστατεύει τη ζωή και την περιουσία του Έλληνα πολίτη.

Πριν το σεισμό Ελέγχουμε προσεκτικά το κτίριο που μένουμε και τα άλλα κτήρια των οποίων τυχόν είμαστε Ιδιοκτήτες. Για διαπίστωση βλαβών από προηγούμενο σεισμό.

Για άλλες αδυναμίες στην ηλεκτρική και υδραυλική εγκατάσταση του σπιτιού.

Επισκευάστε οποιεσδήποτε βαθιές ρωγμές στην οροφή ή τα θεμέλια. Ζητείστε την συμβουλή ειδικού αν υπάρχουν σημάδια αστοχίας της κατασκευής.

Τοποθετούμε ογκώδη ή βαριά αντικείμενα σε χαμηλότερα ράφια.

Ασφαλίστε τον θερμοσίφωνα στον τοίχο και την βάση του.

Ασφαλίστε τα ράφια στους τοίχους και δεν τοποθετούμε σ’ αυτά αντικείμενα που μπορεί να πέσουν από το σεισμό.

Αποθηκεύστε εύθραυστα αντικείμενα σε χαμηλά, κλειστά ασφαλισμένα ντουλάπια.

Κρεμάστε βαριά αντικείμενα όπως εικόνες και καθρέπτες μακριά από κρεβάτια, καναπέδες και οπουδήποτε θα μπορούσαν κάποιοι να κάθονται.

Ενισχύστε τα φωτιστικά οροφής.

Αποθηκεύστε ζιζανιοκτόνα, και εύφλεκτα υλικά σε ασφαλισμένα ντουλάπια

Πρέπει να γνωρίζουνε όλοι οι ενήλικες της οικογενείας μας: Πού βρίσκονται και πώς λειτουργούν οι διακόπτες νερού, ηλεκτρικού ρεύματος και γκαζιού ώστε να τους χρησιμοποιήσουμε. Όπου εργάζονται πολλοί, ορίζουμε ένα ή δύο άτομα υπεύθυνα για τις ενέργειες αυτές.

Ορισμένα άτομα κάθε οικογενείας πρέπει να πάρουν σειρά μαθημάτων πρώτων ιατρικών βοηθειών, ώστε να είναι ικανά για παροχή τέτοιας βοήθειας σε περίπτωση καταστρεπτικού σεισμού.

Εφοδιαζόμαστε με ορισμένα αντικείμενα που μπορεί να μας χρειαστούν και τα τοποθετούμε σε σημείο εύκολης πρόσβασης του οποίου την θέση γνωρίζουμε όλοι. Τα πιο απαραίτητα από τα εφόδια αυτά είναι:

Ένα κουτί πρώτων βοηθειών, φακός, δοχείο με φρέσκο νερό, φορητό ραδιόφωνο

Ελέγχουμε αν υπάρχει σχέδιο έκτακτης ανάγκης. Στο χώρο εργασίας μας, μελετάμε το δικό μας ρόλο και μετέχουμε στις ασκήσεις σεισμικού συναγερμού που προβλέπονται σ’ αυτό.

Πρέπει να είμαστε ψυχολογικά έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε το σεισμό όπου κι αν βρισκόμαστε.

Όπου και αν βρεθούμε πρέπει να κρατηθούμε ψύχραιμοι και κατά το δυνατόν ανεπηρέαστοι από τον σεισμό.

Κατά τη διάρκεια του σεισμού Εάν είμαστε σε κλειστό χώρο… …πρέπει να κινηθούμε προς ασφαλή θέση (κάτω από κούφωμα πόρτας, θρανίο, τραπέζι, γραφείο, κλπ). και να παραμείνουμε εκεί μέχρι να τελειώσει ο σεισμός. Η θέση αυτή να είναι μακριά από καθρέφτες και εξωτερικές πόρτες, ώστε να προφυλαχθούμε από την πτώση διάφορων αντικειμένων (σοβάδων, τούβλων, γύψων, τζαμιών, βιβλιοθηκών, κλπ). Μόλις σταματήσει ο σεισμός, κλείνουμε αμέσως τους διακόπτες του ηλεκτρικού ρεύματος και του γκαζιού, για να αποφευχθεί πυρκαγιά, και βγαίνουμε έξω ήρεμα και χωρίς μεγάλη βιασύνη .Κατά την έξοδο μας από το κτίριο δε χρησιμοποιούμε το ασανσέρ, γιατί αυτό μπορεί να σταματήσει, να

αποσυνδεθεί ή να πάρει φωτιά κατά το χρόνο που θα είμαστε μέσα. Τη στιγμή που βγαίνουμε από το κτίριο πρέπει να είμαστε εξαιρετικά προσεκτικοί για να μη χτυπήσουμε από αντικείμενα που τυχόν πέφτουν (μαρκίζες, κεραμίδια, κλπ).Μόλις βγούμε από το κτίριο πρέπει να κινηθούμε προς κατάλληλο ανοιχτό χώρο (πλατεία, πάρκο, κλπ). Το χώρο αυτό πρέπει να τον έχουμε προσδιορίσει από πρώτα όταν είμαστε στο σπίτι ή στη δουλειά μας.

Αν είμαστε σε ανοιχτό χώρο... …δεν πρέπει να στεκόμαστε κοντά σε ψηλά κτίρια, μανδρότοιχους, κολώνες της ΔΕΗ, βράχους, κλπ, για να μη τυχόν πέσουν αντικείμενα και μας χτυπήσουν.

Αν είμαστε μέσα σε κινούμενο αυτοκίνητο... …πρέπει να παραμείνουμε μέσα και να κινηθούμε με αυτό προς ασφαλή ανοιχτό χώρο.

Αν κολυμπάμε στη θάλασσα... ...πρέπει να κινηθούμε γρήγορα αλλά ψύχραιμα προς την ξηρά μακριά από την παραλία για να προστατευθούμε από το θαλάσσιο κύμα (τσουνάμι) που τυχόν θα δημιουργηθεί στην εστία του σεισμού.

Μετά το σεισμό

Αν υπάρχουν εγκλωβισμένοι στα ερείπια η τραυματισμένοι, ειδοποιούμε αμέσως την πυροσβεστική υπηρεσία, τα ιατρικά συνεργεία, κλπ και βοηθούμε και εμείς οι ίδιοι το έργο τους.

Αν δε μπορούμε ή δεν υπάρχει λόγος να βοη0ησουμε τα συνεργεία παραμένουμε στον ελεύθερο χώρο όπου συγκεντρωθήκαμε και έχουμε συνεχώς έvα ραδιόφωνο για να παίρνουμε πληροφορίες.

Όταν βγούμε από το σπίτι δεν παίρνουμε το αυτοκίνητο μας να φύγουμε, γιατί διατρέχουμε, κίνδυνο να πέσουν πάνω μας γκρεμίσματα και, συμβάλλοντας στην απόφραξη των δρόμων, εμποδίζουμε τα διάφορα συνεργεία να κινηθούν για να κάνουν τη δουλειά τους.

Δεν πρέπει αμέσως μετά το σεισμό να περιφερόμαστε στους δρόμους, γιατί διατρέχουμε κίνδυνο από την πτώση αντικειμένων, ούτε πρέπει να πλησιάσουμε στην παραλία, γιατί είναι δυνατόν ο σεισμός να έχει διεγείρει θαλάσσια κύματα (τσουνάμι) τα οποία είναι πολλές φορές επικίνδυνα.

Δεν πρέπει να πιστεύουμε στις διάφορες ανεύθυνες φήμες (για καταποντισμούς, για επερχόμενο μεγάλο σεισμό, κλπ) αλλά να δίνουμε πίστη μόνο στις υπευ0θνες επιστημονικές ανακοινώσεις.

Πρέπει να είμαστε ψυχολογικά προετοιμασμένοι για τους μετασεισμούς και να γνωρίζουμε ότι υπάρχει πιθανότητα γένεσης ισχυρότερου σεισμού αλλά η πιθανότητα αυτή ελαττώνεται όσο περνάν οι μέρες.

Πρέπει να εξετάσουμε προσεκτικά το σπίτι μας για να διαπιστώσουμε τυχόν βλάβες στους τοίχους, κολώνες, δοκάρια, σκεπή και θα μπούμε μόνιμα μέσα μόνο όταν αυτό επιτραπεί από την πολιτεία και μας βεβαιώσει υπεύθυνος μηχανικός ότι το κτίριο είναι ασφαλές.

Πρέπει να ερευνήσουμε προσεκτικά τις εγκαταστάσεις του ηλεκτρικού ρεύματος, του νερού, του υγραερίου και της αποχέτευσης και, αν διαπιστώσουμε βλάβες, να ειδοποιήσουμε την αρμοδία υπηρεσία.

Επειδή μετά το σεισμό ο κίνδυνος πυρκαγιάς είναι μεγάλος,

- Αποφεύγουμε να ανοιγοκλείνουμε τους διακόπτες του ηλεκτρικού ρεύματος,

- Αποφεύγουμε να ανάβουμε σπίρτα, κεριά, αναπτήρες, γιατί μπορεί να ανάψει φωτιά από τυχόν διαρροή υγραερίου, πετρελαίου η άλλης εύφλεκτης ύλης.

- Καθαρίζουμε αμέσως το σπίτι μας από αντικείμενα που περιέχουν εύφλεκτες ύλες (σπασμένα μπουκάλια με βενζίνη, κλπ).

ΕΙΔΙΚΑ ΓΙΑ ΤΑ ΣΧΟΛΕΙΑ

Πριν το σεισμό ● Ενημερώνομαι έγκαιρα για τις ενέργειες στις οποίες θα προβώ και τα μέτρα που θα λάβω σε περίπτωση σεισμού.

● Μαθαίνω τη διαδρομή που θα ακολουθήσω για την έξοδό μου από το κτήριο και τη μετάβασή μου σε προκαθορισμένο, ασφαλές χώρο

.● Γνωρίζω καλά το ρόλο που μου έχει ανατεθεί.

● Συμμετέχω ενεργά στις ασκήσεις ετοιμότητας του σχολείου

Κατά την ώρα του σεισμού ● Δεν πανικοβάλλομαι.

● Αναζητώ προστασία κάτω από το θρανίο, την έδρα ή άλλα έπιπλα, που υπάρχουν στο χώρο. Με το ένα χέρι προστατεύω το κεφάλι μου και με το άλλο σταθεροποιώ το έπιπλο.

● Αν δεν υπάρχουν έπιπλα, που μπορούν να προσφέρουν κάλυψη, κουλουριάζομαι στο πάτωμα, μικραίνοντας έτσι τον όγκο του σώματός μου και προστατεύω το κεφάλι με τα χέρια μου.

● Δεν προσπαθώ να διαφύγω από τα παράθυρα.

● Δεν βγαίνω στα μπαλκόνια.

● Δεν χρησιμοποιώ ποτέ τον ανελκυστήρα για διαφυγή.

● Αν βρίσκομαι έξω, στην αυλή του σχολείου, παραμένω εκεί, αλλά αποφεύγω να στέκομαι κοντά σε τοίχους, στέγαστρα, μπαλκόνια, καλώδια, ηλεκτρικούς πασσάλους ή κοντά σε αντικείμενα που δυνατό να πέσουν από τη δόνηση και να με τραυματίσουν.

Μετά το σεισμό ● Εφαρμόζω το σχέδιο εκκένωσης του κτηρίου για μετάβαση στον προκαθορισμένο χώρο συγκέντρωσης.

● Κατά την έξοδό μου, τοποθετώ την τσάντα μου στο θρανίο, ώστε οι διάδρομοι να είναι ελεύθεροι και προστατεύω το κεφάλι με τα χέρια μου.

● Σε περίπτωση ελαφρού τραυματισμού, συνεχίζω και αποχωρώ με τους υπόλοιπους συμμαθητές μου στον προκαθορισμένο χώρο συγκέντρωσης.

● Σε περίπτωση σοβαρού τραυματισμού, παραμένω στο σημείο όπου βρίσκομαι μέχρι να σταλεί βοήθεια.

● Αν έχω εγκλωβιστεί ή παγιδευτεί κάπου και δεν μπορώ να διαφύγω, προσπαθώ με κάθε τρόπο να δώσω σημεία ζωής, ώστε τα σωστικά συνεργεία να με εντοπίσουν και να ασχοληθούν το ταχύτερο με τη διάσωσή μου.

● Δεν αγγίζω ηλεκτροφόρα καλώδια ή αντικείμενα που ακουμπούν σ’αυτά, γιατί υπάρχει κίνδυνος ηλεκτροπληξίας.

● Δεν εισέρχομαι σε κτήρια που έχουν υποστεί ζημιές.

● Αποφεύγω τη χρήση τηλεφώνου, εκτός αν υπάρχει πολύ σοβαρός λόγος και άμεση ανάγκη για βοήθεια.

● Αποφεύγω τη διάδοση μη έγκυρων πληροφοριών.

ΣΥΝΟΛΙΚΑ ΠΡΕΠΕΙ ΓΙΑ ΤΗ ΧΩΡΑ ΜΑΣ ΠΟΥ ΚΑΤΕΧΕΙ ΤΗΝ ΠΡΩΤΙΑ ΣΤΟΝ ΣΕΙΣΜΙΚΟ ΚΙΝΔΥΝΟ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ ΝΑ ΕΚΠΟΝΗΘΕΙ ΕΝΑ ΣΧΕΔΙΟ ΜΕ ΕΙΔΙΚΑ ΜΕΤΡΑ ΟΠΩΣ:

Μελέτη της σεισμικής επικινδυνότητας κατοικημένων περιοχών

Κτηριακός έλεγχος, ιδίως των δημοσίων κτηρίων, βιομηχανιών και χώρων συνάθροισης ανθρώπων (θέατρα, γήπεδα κλπ)

Συνεχής ενημέρωση του κόσμου για τον σεισμικό κίνδυνο – τον τρόπο αντιμετώπισης - σχέδιο διαφυγής - συγκέντρωσης.

Ανακούφιση των αστικών κέντρων με ελεύθερους χώρους

Σχέδιο εκκένωσης της πόλης ώστε κάθε συνοικία να γνωρίζει πού να συγκεντρωθεί μετά από έναν καταστρεπτικό σεισμό.

Στο τελευταίο η ομάδα του σχολείου μας εντόπισε και κατέγραψε τέτοιους ανοικτούς χώρους συγκέντρωσης για τη πόλη της Λάρισας. Βέβαια υπάρχει πρόβλημα, όσον αφορά το στενό κέντρο της Λάρισας. Οι χώροι που εντοπίσαμε είναι:

Ν.Πολιτεία: Γήπεδο - 15ο Γυμνάσιο - 44ο κ΄42ο Δημοτικό σχολείο - 7ο Επαλ - Πλατεία καφέ cupa - Μυρτίνη - Κονάκι Αβέρωφ

Ανθούπολη : Πλατεία – αθλητικό κέντρο – πάρκο – 17ο δημοτικό σχολείο

Χαραυγή : Τούμπα – γήπεδο – πλατεία Αγίας Σοφίας – 9ο Γυμνάσιο – 7ο Λύκειο – Δημοτικό σχολείο Πυροβολικά – Αβέρωφ : Δ.Ε.Β – οδός Θεοφράστου – Πλατεία Αβέρωφ κ΄Ανάληψης – 13ο Γυμνάσιο – 12ο Γελ

Νεάπολη : Πλατεία – κλειστή αγορά(χώρος εμποροπανήγυρης) - Πινακοθήκη

Λειβαδάκι – Φιλιππούπολη : Πλατείες –Γήπεδο - χώρος στάθμευσης GAEA – ο απέναντι χώρος (αλάνα ) του GAEA

Αγιος Θωμάς : Πλατεία – Πάρκο – αλάνες

Νεράιδα – Ηπειρώτικα: Πλατεία (μικρή ) του Προφήτη Ηλία – 18ο Δημοτικό σχολείο – Πλατεία Εργατικής πρωτομαγιάς – Πλατεία Σαρίμβεη

Άγιος Αθανάσιος – Άγιος Αντώνιος : Χώρος έναντι ΔΕΥΑΛ – Πάρκο Αγ. Αντωνίου – παραποτάμια περιοχή Άγιος Χαράλαμπος - Γήπεδο : Αλκαζάρ – Γήπεδο – 10ο Γυμνάσιο κ΄ 10ο ΓΕΛ

Ταμπάκικα : Χώρος ΚΤΕΛ – 12ο Γυμνάσιο – Παραποτάμια περιοχή

Ν. Σμύρνη : Αγία Μαρίνα- Ιδιωτικοί χώροι (αλάνες) –Ελεύθεροι χώροι παράλλα προς την Παλαιά Εθν. Οδό (ΠΕΟ) Καραγάτση : Πλατεία ΑΤΑΔ - ελεύθερος χώρος μεταξύ Αρκαδίου-Σιδηρ. Γραμμών και Καραγάτση

Άγιος Γεώργιος : οι υπάρχουσες μικρές πλατείες – 7ο Γυμνάσιο – 4ο Επαλ – αλάνες

Άγιος Αχίλλειος : Φρούριο και παραποτάμια περιοχή

Άγιος Νικόλαος : 1ο κ΄4ο Γυμνάσιο - 1ο κ΄ 4ο ΓΕΛ –Κεντρική πλατεία - Πλατεία Ταχυδρομείου –Οδός Σαρίμβεη

Άγιος Κωνσταντίνος : 2ο κ΄5ο Γυμνάσιο – 2ο κ΄5ο ΓΕΛ –Πλατεία και χώρος ΟΣΕ –Κεντρική πλατεία – πλατεία Ταχυδρομείου – Πλατεία Ν. Αγοράς κ΄Βησσαρίωνος