ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Ν. ΡΕΘΥΜΝΟΥ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ

2013-2014

Πολιτιστικά προγράμματα – Ανθρώπινα δικαιώματα μέσα από τον πολιτισμό και τις τέχνες

«Ανθρώπινα δικαιώματα, ζητήματα δημοκρατίας

και ηθικά διλήμματα που αναδεικνύονται μέσα από τον κινηματογράφο και τη λογοτεχνία του

φανταστικού».

ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΠΕΡΑΜΑΤΟΣ Β΄ Θεωρητική Κατεύθυνση

Μάθημα Φιλοσοφίας

Υπεύθυνος καθηγητής Χρήστος Σουρουλής

Πρόλογος

Ο κινηματογράφος έχει μπει για τα καλά στη ζωή μας. Δεν

χρειάζεται να πούμε πόσες ώρες δαπανάμε από τη ζωή μας

παρακολουθώντας ταινίες. Δεν είναι όμως μόνο οι ταινίες.

Ασχολούμαστε και με τους ηθοποιούς, τους σκηνοθέτες, τους

‘’σταρ’’. Συζητάμε για την επίδραση μιας ταινίας σε εμάς ή στην

κοινωνία, ακόμα και όταν έχει περάσει καιρός από την προβολή

της. Ο κινηματογράφος είναι μια παγκόσμια και επικερδής

βιομηχανία, ακόμα και στον καιρό της κρίσης.

Οι νέοι βλέπουν ακόμα περισσότερο καιρό κινηματογράφο.

Ταυτίζονται με χαρακτήρες ή με τους ηθοποιούς που τους

υποδύονται. Το σινεμά τους επηρεάζει. Εκείνων κι αν έχει μπει για

τα καλά στη ζωή τους η ‘’έβδομη τέχνη’’. Ενώ όμως έχει μπει στη

ζωή τους, δεν έχει μπει στην εκπαίδευση. Στον 21ο αιώνα θα

αναλύσουμε για πολλοστή φορά ένα παλιό ποίημα, αλλά δεν θα

συζητήσουμε ποτέ για μια ταινία. Θα αναζητήσουμε τα

βαθυστόχαστα μηνύματα ενός κειμένου, αλλά δεν θα

αναρωτηθούμε για τα μηνύματα ενός θεάματος. Τελικά θα

παραδώσουμε το κείμενο στην Αυτοκρατορία του Βαρετού και θα

αποθεώσουμε το θέαμα στον Θρόνο της Ψυχαγωγίας, αδικώντας

έτσι και τα δύο.

Στο Λύκειο Περάματος Μυλοποτάμου αποφασίσαμε να

παντρέψουμε το μάθημα με το θέαμα ή, έστω, να προτείνουμε ένα

συνοικέσιο. Το μάθημα της Φιλοσοφίας (μάθημα Επιλογής στην

Θεωρητική Κατεύθυνση της Β΄ Λυκείου) προσφερόταν, καθώς

περιέχει μια σειρά από θέματα τα οποία προσεγγίζουν πολλές

ταινίες. Η θέση των μηχανών στη ζωή μας, η κλωνοποίηση, τα

ταξίδια στον χρόνο, η έλλειψη δημοκρατίας, το δικαίωμα στην

ευθανασία είναι κάποια από αυτά.

Η επιλογή των θεμάτων και των σχετικών ταινιών έγινε από τους

ίδιους τους μαθητές. Κατά κανόνα πρόκειται για ταινίες που

ανήκουν στο είδος του ‘’φανταστικού’’, χωρίς να αποκλείονται και

οι λεγόμενες ‘’κοινωνικές’’. Οι μαθητές προσπάθησαν να

εντοπίσουν φιλοσοφικά ερωτήματα, περί της βεβαιότητας της

γνώσης που μας παρέχουν οι αισθήσεις, τι είναι ηθικά ωφέλιμο και

τι επιβλαβές, πώς πρέπει να οργανωθεί μια ιδανική κοινωνία.

Πέρα από τον εντοπισμό, δεν ήταν λίγοι εκείνοι που επιχείρησαν

και να απαντήσουν στα ερωτήματα.

Οι εργασίες που παρουσιάστηκαν στην τάξη είχαν μεγαλύτερη

έκταση από αυτές που παρουσιάζουμε εδώ. Στην προκείμενη

εργασία θεωρήσαμε καλό να φανούμε πιο περιληπτικοί στην

παρουσίαση της υπόθεσης της κάθε ταινίας και περισσότερο να

αναδείξουμε τα ερωτήματα που γεννήθηκαν. Κάθε μαθητής ήταν

ελεύθερος να κάνει τη δική του προσέγγιση και για αυτό δεν

υπάρχει κάποια συγκεκριμένη ‘’φόρμα’’, βάσει της οποίας

γράφτηκαν οι εργασίες.

Πέρα από τη συγγραφή και την παρουσίαση, το πρόγραμμα

εμπλουτίστηκε με συζητήσεις που ακολούθησαν τις παρουσιάσεις,

κάτι που άλλωστε είναι το πιο σημαντικό σε μια φιλοσοφική

δραστηριότητα. Επίσης κάναμε μια εκδρομή στο Ρέθυμνο και

παρακολουθήσαμε την ταινία ‘’Οι Διαφορετικοί’’ στην μεγάλη

οθόνη του σινεμά. Ήταν κι αυτή μια ευχάριστη και χρήσιμη

εμπειρία.

Οι μαθητές που συμμετείχαν στο πρόγραμμα και ο υπεύθυνος

καθηγητής απόλαυσαν όλη τη διαδικασία και ευχαριστούν όλους

όσους συνέβαλαν σε αυτή. Και είναι βέβαιο πως από εδώ και στο

εξής θα βλέπουν με ‘’άλλο μάτι’’, πιο ‘’σοφό’’, και τη φιλοσοφία

και τον κινηματογράφο.

ΥΓ. Παρόλο που το θέμα του προγράμματος περιλάμβανε τη

λογοτεχνία, οι μαθητές επέλεξαν να ασχοληθούν μόνο με

κινηματογραφικές ταινίες και μία τηλεοπτική σειρά.

ANOTHER EARTH (Η άλλη γη)

Έτος προβολής: 2011

Σκηνοθέτης: Mike Cahill

Σενάριο: Mike Cahill, Brit Marling

Πρωταγωνιστές: William Maporter, Brit Marling, Jordan Baker, Flint

Beveraj, Robin Tylor

ΥΠΟΘΕΣΗ:

Σε ένα όχι πολύ μακρινό μέλλον εμφανίζεται ένα ουράνιο σώμα. Οι

επιστήμονες ανακαλύπτουν ότι πρόκειται για έναν νέο πλανήτη, ο

οποίος είναι ένα ακριβές αντίγραφο της Γης. Η Ρόντα, μια 17χρονη

φοιτήτρια οδηγάει καθώς παρατηρεί τον πλανήτη και χτυπάει

θανάσιμα μια οικογένεια σε ένα αυτοκίνητο. Μπαίνει φυλακή αλλά

επειδή είναι ανήλικη η ταυτότητά της δεν γίνεται γνωστή και έτσι ο

Τζον (ο πατέρας της οικογένειας) δεν έμαθε ποιος σκότωσε την

οικογένειά του. Μετά από 4 χρόνια, η Ρόντα αποφυλακίζεται και

πηγαίνει στο σπίτι του Τζον για να του πει ότι αυτή έφταιγε, κάτι που

τελικά δεν βρήκε τη δύναμη να κάνει. Στο μεταξύ οι επιστήμονες

ανακαλύπτουν πως ο νέος πλανήτης είναι ένας καθρέφτης της Γης και

σε αυτόν ζούμε όλοι μας σε παράλληλη ύπαρξη. Όταν γίνεται ένας

διαγωνισμός για το ποιος θα είναι αυτός που θα επισκεφθεί τη ''νέα Γη'',

η Ρόντα το βλέπει ως ευκαιρία για να δει την εναλλακτική εκδοχή του

εαυτού της. Η Ρόντα και ο Τζον όμως με τον καιρό ήρθαν πιο κοντά και

όταν εκείνη του ανακοινώνει ότι κέρδισε στον διαγωνισμό, αυτός της

λέει πως δεν θέλει να πάει διότι έτσι θα την έχανε. Μέχρι που εκείνη του

αποκάλυψε την αλήθεια για το δυστύχημα και αυτός την έδιωξε. Πριν

όμως κάνει το ταξίδι της, παίρνει μια πολύ σοβαρή απόφαση…

Παρακολουθώντας την ταινία, αναρωτιόμαστε: Μήπως υπάρχει

κάπου εκεί έξω ένας δεύτερος εαυτός για τον καθένα από εμάς; Αν

υπάρχει μπορούμε να τον αναγνωρίσουμε; Τι θα του λέγαμε; Είναι

καλύτερος από εμάς; Μπορούμε να μάθουμε από τον άλλο μας εαυτό; Ο

άλλος μας εαυτός έχει πάρει τις ίδιες αποφάσεις με εμάς; Τι θα θέλαμε

πραγματικά να δούμε αν στεκόμασταν έξω από τον εαυτό μας και μας

κοιτάζαμε;

Το να πάει κανείς σε άλλον πλανήτη, ακόμα κι αν μπορεί, δεν είναι

εύκολο, διότι δεν ξέρει τι θα αντιμετωπίσει. Ο Τζον έχει δίκιο που λέει

κάτι τέτοιο στη Ρόντα σχετικά με την απόφασή της να πάρει μέρος στον

διαγωνισμό. Ο Πλάτωνας, τον οποίο αναφέρει ο Τζον, περιγράφει την

μοίρα του ανθρώπου που προσπαθεί να στρέψει τους συνανθρώπους

του, οι οποίοι ζουν στην άγνοια, στη μελέτη της φιλοσοφίας. Τον

παρομοιάζει σαν ένα δεσμώτη σε ένα σπήλαιο, ο οποίος βγαίνει από

εκεί και βλέπει την πραγματικότητα και όταν γυρίζει πίσω να πει στους

άλλους την αλήθεια για τον έξω κόσμο, αυτοί δεν τον πίστεψαν και τον

έδειραν. Παρομοίως, αν η Ρόντα πάει αυτό το ταξίδι, ή όποιος πάει σε

ξένο πλανήτη, δεν είναι έτοιμος γι' αυτό που θα αντιμετωπίσει. Γενικά

αν θελήσουμε να δούμε – πάμε - κάνουμε κάτι το οποίο είναι άγνωστο

σε εμάς, δεν μπορούμε να ξέρουμε τι θα συμβεί!

ΗΘΙΚΟ ΔΙΛΗΜΜΑ ΤΑΙΝΙΑΣ:

Έπρεπε η Ρόντα να πει την αλήθεια στον Τζον ή όχι; Γενικά πρέπει

να λέμε την αλήθεια πάντα ή σε ορισμένες περιπτώσεις είναι καλύτερο

να την αποκρύπτουμε;

Είναι καλύτερο να λέμε την αλήθεια ώστε να μην μας περιβάλλει η

αίσθηση της ευθύνης για το τι μπορεί να συμβεί στους ανθρώπους που

τους έχει αποκαλυφθεί η αλήθεια και οι οποίοι οδηγούνται σε

λανθασμένες θεωρίες και πράξεις που τους βλάπτουν. Αποτελεί

καθήκον μας να αποκαλύπτουμε την αλήθεια όσο και αν γνωρίζουμε

ότι ο άλλος θα πληγωθεί, γιατί μόνο έτσι τον βοηθάμε να ξεφύγει από

την πλάνη στην οποία πορεύεται και να αρχίσει να πράττει και να ζει

ουσιαστικά. Αν αφήσουμε κάποιον να ζει πιστεύοντας για πολύ καιρό

κάτι που τον ευχαριστεί, όταν θα αποκαλυφθεί η πραγματικότητα

(γιατί κάποια στιγμή θα γίνει αυτό), θα δυσαρεστηθεί πολύ περισσότερο

από ό,τι αν το είχε μάθει νωρίτερα. Επομένως η Ρόντα έπραξε σωστά

και είπε την αλήθεια στον Τζον, παρά να μην του το έλεγε ποτέ.

Ελένη Αγκουριδάκη

Μαρία Κλάδου του Εμμανουήλ

The Divergent (Οι Διαφορετικοί)

Έτος προβολής: 2014

Σκηνοθεσία: Neil Burger

Σενάριο: Evan Daugherty, Vanessa Taylor

Πρωταγωνιστές: Theo James, Shailene Woodley

Η ταινία ερευνά το θέμα της διαφορετικότητας και μπορεί να

χαρακτηριστεί πολιτική περιπέτεια. Σε μια μελλοντική κοινωνία στο

Σικάγο των ΗΠΑ όσοι επιβίωσαν μετά από έναν καταστροφικό πόλεμο

χωρίζονται σε πέντε φατρίες, για να μπορεί να λειτουργήσει καλύτερα η

κοινωνία τους και να επιβιώσουν. Κάθε άνθρωπος κάνει το τεστ με το

οποίο θα καταλάβει σε ποια φατρία ανήκει. Η πρωταγωνίστρια, που

ονομάζεται Τρις, θα κάνει το τεστ και θα μάθει πως είναι ‘’απόκλιση’’,

δηλαδή έχει τα χαρακτηριστικά από όλες τις φατρίες. Αυτό σημαίνει

πως έχει τρομερή δύναμη, αλλά είναι και απειλή για τους ισχυρούς. Η

ηρωίδα μας περνάει πολλά μέχρι να αποδείξει στον εαυτό της, αλλά και

στα μέλη της φατρίας που επέλεξε, τις ικανότητές της. Βέβαια όλα αυτά

θα ήταν ακόμα πιο δύσκολο να επιτευχθούν, αν δεν είχε τη βοήθεια του

Τέσσερα, ενός από τους επικεφαλής της φατρίας της, με τον οποίο στη

συνέχεια ερωτεύονται.

Το “Divergent” είναι το πρώτο μέρος μιας τριλογίας (‘’Η Τριλογία της

Απόκλισης’’), που εκτός από περιπέτεια, είναι και ένα έργο που γεννά

προβληματισμούς για το αν ο αυστηρός σχεδιασμός μιας κοινωνίας έχει

θετικά αποτελέσματα ή καταπιέζει τον άνθρωπο και δίνει ευκαιρία σε

κάποιους να ενεργήσουν για τα δικά τους συμφέροντα. Αναδεικνύει τα

ζητήματα της διαφορετικότητας και μας προβληματίζει για το κατά

πόσο μπορούν να επιβιώσουν, κυριολεκτικά και μεταφορικά, όσοι

‘’αποκλίνουν’’ από το ‘’σύνολο’’.

Σταυρούλα Ματθαιουδάκη

Μαρία Κλάδου του Νικολάου

Gattaca (1997)

Σκηνοθέτης - Andrew Niccol Σεναριογράφος - Andrew Niccol Πρωταγωνιστές - Ethan Hawke, Uma Thurman, Jude Law

Στο μέλλον η ανθρωπότητα έχει χωριστεί σε δύο κοινωνικές τάξεις. Στον

απλό κόσμο που προέρχεται απ’ το συνηθισμένο γενετικό υλικό και δεν

διαθέτει ιδιαίτερες ικανότητες και σε αυτούς που προέρχονται από

εμπλουτισμένο γενετικό υλικό, που τους δίνει την ικανότητα να έχουν

περισσότερες ικανότητες, όπως δύναμη και αντοχή. Ο Βίνσεντ Φρήμαν

από μικρός έχει μόνο ένα όνειρο. Να ταξιδέψει στο διάστημα, πράγμα

που φαντάζει αδύνατο, μιας και κατάγεται από την πρώτη κατηγορία

DNA και συνεπώς δε μπορεί να πραγματοποιήσει την επιθυμία του.

Παρόλα αυτά βρίσκει τρόπο, ανταλλάσσοντας το γενετικό του υλικό με

εκείνο ενός χαρισματικού νέου, που μοιάζουν σαν δυο σταγόνες νερό.

Θα καταφέρει τελικά να πετύχει τον στόχο του; Αξίζει άραγε τόσος

κίνδυνος προκειμένου να πετύχει το ακατόρθωτο;

Η ταινία ‘’Gattaca’’ είναι μια ταινία που αξίζει να δει ο καθένας. Σ’

αυτή τίθενται ηθικά ερωτήματα σχετικά με την εξέλιξη της γενετικής και

κατά πόσο τα αποτελέσματα της θα είναι θετικά, εάν μάλιστα

προκαλέσει ταξικό διαχωρισμό ανάμεσα στους ανθρώπους. Κύριο

στοιχείο που την χαρακτηρίζει όμως είναι η δύναμη του ανθρώπου που

πηγάζει απ’ τη θέλησή του να πραγματοποιήσει τα όνειρά του, ακόμη κι

αν αυτά φαντάζουν άπιαστα. Μάλιστα, είναι αξιοθαύμαστος ο τρόπος

με τον οποίο θέτει σε κίνδυνο ο πρωταγωνιστής τον εαυτό του και τον

σωσία του και ο μεγάλος αγώνας που κάνει. Μια ταινία που θα κινήσει

το ενδιαφέρον και θα κερδίσει τον θαυμασμό όλων. Τη συνιστώ

ανεπιφύλακτα!

Κατερίνα Σπυριδάκη

In time (2011)

Σκηνοθεσία: Andrew Niccol Σενάριο: Andrew Nicoll Πρωταγωνιστές: Justin Timberlake, Amanda Seyfried, Cillian Murphy

Παρατηρώντας τι συμβαίνει στον κόσμο γύρω μας, γρήγορα

συμπεραίνουμε ότι τα πάντα εξαγοράζονται, όλα εκτός τα μέχρι στιγμής

ανθρώπινα δεδομένα, τα οποία εξαιρούνται. Αυτά δεν είναι άλλα από

την ανθρώπινη ζωή και ότι αυτή συνεπάγεται. Και λέω «τα μέχρι

στιγμής» γιατί από τα συμφραζόμενα της καθημερινότητας αυτό που

εμείς θεωρούμε προσωπική ιδιοκτησία μπορεί στο μέλλον να

καταργηθεί. Έτσι και στην ταινία ΙΝ ΤΙΜΕ τα δεδομένα αυτά

ανατρέπονται. Η ανθρώπινη ζωή γίνεται αντικείμενο εκμετάλλευσης

στο έπακρο. Αυτό σημαίνει ότι ακόμα και η ηλικία του ανθρώπου είναι

σχεδιασμένη με τέτοιο τρόπο, ώστε να σταματά την λειτουργία της όταν

φτάσει στην ηλικία των 25 χρόνων. Με σκοπό λοιπόν την αποτροπή του

υπερπληθυσμού ο ίδιος ο χρόνος έγινε εμπορεύσιμο προϊόν. Όπως

πάντα έτσι και τώρα οι πλούσιοι έχουν την δυνατότητα να ζήσουν

αιώνια λόγω της οικονομικής τους ισχύος ,σε αντίθεση με τους φτωχούς

οι οποίοι είναι καταδικασμένοι να αγωνίζονται καθημερινά για την

επιβίωση και την εξασφάλιση των αναγκαίων. Μέσα σε αυτή την

κοινωνία ήταν γραφτό δύο νέοι από αντίθετα ταξικά άκρα να

αγαπηθούν, αλλά ο χρόνος φαίνεται να μην μπορεί να κάνει το ίδιο.

Πέρα όμως από αυτό βρίσκονται κυνηγημένοι από αξιωματούχους

επιβολής της τάξης, γνωστούς ως ‘time keepers’, για κάποιο έγκλημα

που σύμφωνα με αυτούς διέπραξαν. Θα μπορέσουν άραγε να νικήσουν

τον χρόνο; Μήπως αυτό το αποκαλούμενο ‘έγκλημα’ έχει κάποιο

απώτερο σκοπό;

Εσείς τι άποψη θα σχηματίσετε; Εγώ βλέποντας αυτή την ταινία

προβληματίστηκα! Το μυαλό μου κυριεύτηκε από τις εξής λέξεις:

‘’ανισότητα’’, ‘’αδικία’’ και ‘’άγχος’’. Στο μυαλό μου ήρθαν επίσης

σκέψεις και παραδείγματα από την σημερινή επικαιρότητα. Στο τέλος

μάλιστα της ταινίας έπιασα τον εαυτό μου να βρίσκεται αφηρημένος

και να συλλογίζεται. Αναρωτιόμουν για διάφορα θέματα και πάντα

κατέληγα σε ένα μεγάλο ‘’ΓΙΑΤΙ;’’ Γιατί να υποφέρει τόσος κόσμος από

το άγχος να επιζήσει; Γιατί να πρέπει να παλεύει για τις δυσκολίες που

τον περιμένουν σε όποια μεριά και αν στρίψει το κεφάλι του; Αλλά γιατί

αυτά τα προβλήματα να μην ισχύουν για όλους, αλλά να υπάρχει και

εδώ διαχωρισμός; Για πολλά χρόνια η κοινωνική τάξη καθορίζει σε

μεγάλο βαθμό την ύπαρξη του ανθρώπου στην κοινωνία, καθώς

αποτελεί βασικό κριτήριο επιβίωσης. Όπως και στην περίπτωση αυτής

της ταινίας, όπου οι πλούσιοι όπως έχω ήδη αναφέρει προηγουμένως,

ακόμα και υπό τέτοιες συνθήκες μπορούν να ζήσουν πλουσιοπάροχα

χωρίς το φόβο της έλλειψης χρόνου, ενώ οι φτωχοί εξαρτώνται από το

κάθε δευτερόλεπτο. Αυτό για μένα ήταν η καλύτερη παρομοίωση που

θα μπορούσε να δώσει αυτή η ταινία, γιατί παρόλη την αγχωτική ροή

της πλοκής, μας ενεργοποιεί και μας καθιστά υποψιασμένους μπροστά

στις ραγδαίες εξελίξεις του κοινωνικού συνόλου και γιατί όχι και της

τεχνολογίας.

Ας λειτουργήσει λοιπόν αυτή η ταινία ως κίνητρο για την κατάργηση

αυτής της αδικίας. Μιας αδικίας που δεν γίνεται να συνεχιστεί! Αυτές οι

λέξεις πρέπει να αλλάξουν και να αντικατασταθούν από το δίκαιο , την

ισότητα και την ελευθερία γιατί όλοι έχουν το δικαίωμα να ζήσουν έτσι.

Αυτή ήταν και η ευχή μου στο τέλος της ταινίας, γεννώντας μέσα μου

μία επιθυμία τόσο δυνατή, έτοιμη να ξεσπάσει και να ΑΛΛΑΞΕΙ τον

κόσμο!!!

Έφη Σπαλαράκη

Limitless (2011) Σκηνοθεσία: Νηλ Μπέργκερ

Σενάριο: Λέσλι Ντίξον

Πρωταγωνιστούν: Μπράντλεϊ Κούπερ, Άμπι Κόρνις, Ρόμπερτ ντε Νίρο

Η ταινία αφηγείται την ιστορία ενός συγγραφέα που έχει χάσει όχι

μόνο την έμπνευσή του, αλλά ολόκληρη η ζωή του ‘’έχει πάρει την κάτω

βόλτα’’. Ο αδελφός της πρώην συζύγου του θα του δώσει να δοκιμάσει

ένα θαυματουργό και πανάκριβο χάπι. Ξαφνικά οι διανοητικές

ικανότητες του πρωταγωνιστή θα ξεπεράσουν κάθε προσδοκία. Όμως η

επίδραση του χαπιού δεν είναι παντοτινή και μόνο η πρώτη δοκιμή

ήταν δωρεάν. Ο συγγραφέας θα αναζητήσει τον πρώην κουνιάδο του,

αλλά θα τον βρει δολοφονημένο. Καλεί την αστυνομία, όμως τότε

σκέφτεται να ψάξει για τα υπόλοιπα χάπια. Θα μπορέσει να τα βρει

πριν έρθει η αστυνομία. Όλα τώρα φαίνονται πιο εύκολα για τον

πρωταγωνιστή. Τα πράγματα όμως δεν είναι τόσο απλά.

Πόσο σωστό είναι ηθικά να βελτιώνουμε τη συμπεριφορά μας με ένα χάπι;

Σωστό ίσως θα ήταν, αν το έπαιρναν όλοι αυτό το χάπι κι όχι μόνο

μερικοί. Αν την βελτίωνε προς το καλύτερο, θα ήταν καλό, αλλά για μια

ζωή θα υπήρχαν αυτά τα χάπια; Οπότε καταλήγουμε ότι ναι μεν θα μας

συμφέρει, αλλά από την άλλη δεν θα μπορούσε να ήταν ηθικό γιατί η

ζωή του ανθρώπου είναι σαν να εξαρτάται από ένα χάπι, το οποίο αν το

έπαιρνε δεν θα ήταν ευτυχισμένη η ζωή. Δίκαιο και ηθικά σωστό είναι

να βελτιώνουμε τη συμπεριφορά μας διορθώνοντας τα λάθη μας!

Τι θα σήμαινε για την κοινωνία να μπορούν να προμηθεύονται το χάπι μόνο

αυτοί που έχουν λεφτά;

Απαράδεκτο, διότι αυτοί που έχουν λεφτά θα έχουν μια ζωή δημοφιλή,

ωραία και ‘’εξυπνότερη’’. Και από την άλλη δεν γίνεται να μπορούν να

το παίρνουν όλοι, γιατί μετά δεν θα υπήρχε ανταγωνισμός για μια

καλύτερη ζωή – όλοι θα ήτανε ίσοι. Στην ουσία καταλήγουμε πως από

τη μία πλευρά θα βοηθούσε τα ζωές των ανθρώπων, αλλά από την άλλη

θα τις χειροτέρευε. Οπότε δεν είναι αναγκαίο το χάπι στη ζωή του

ανθρώπου, από τη στιγμή που τα καταφέρνει και χωρίς αυτό.

Ραφαέλα Μαρή, Νικολέτα Λαγουδάκη

Looper (Αντιμέτωποι με τον χρόνο) Έτος προβολής: 2012 Σκηνοθεσία και σενάριο: Ράιαν Τζόνσον Πρωταγωνιστές: Τζόσεφ Γκόρντον Λέβιτ, Μπρους Γουΐλις.

Σε μια εγκληματική κοινωνία του μέλλοντος ο Τζο είναι ένας

Looper, ένας επαγγελματίας δολοφόνος που δουλεύει για τη

Μαφία. Τα θύματά του είναι ταξιδιώτες από το μέλλον, που η

Μαφία θέλει να εξαφανίσει και στέλνονται στο παρελθόν μέσω μιας

χρονομηχανής. Είναι ο καλύτερος στο είδος του, η Μαφία τον

πληρώνει καλά, ζει μια ωραία ζωή. Όταν όμως ανακαλύπτει ότι ο

επόμενος στόχος είναι ο ίδιος του ο εαυτός, ο Τζο δεν καταφέρνει

να πατήσει τη σκανδάλη. Φυσικά οι ‘’εργοδότες’’ του δεν μπορούν

να δεχτούν έτσι απλά την απόφασή του…

Παρακολουθώντας την ταινία, αναρωτήθηκα:

Είναι εφικτό να είσαι αντιμέτωπος με τον εαυτό σου;

Tι μπορεί να σημαίνει ένα ταξίδι στο χρόνο;

Το να ταξιδεύεις στο μέλλον σημαίνει ότι μπορείς να είσαι σε

δυο σύμπαντα;

Αν πεθάνεις στο μέλλον παύεις να υπάρχεις και στο

παρόν/παρελθόν;

Το ταξίδι στο μέλλον και μόνο στη σκέψη είναι κάπως αφύσικο,

γιατί πώς μπορούμε να επισκεφτούμε έναν χρόνο που δεν έχει

ακόμη συμβεί; Τουλάχιστον είναι κάπως πιο φυσιολογικό να πας

στο παρελθόν. Είναι κάπως τρελό να μπορείς να είσαι μαζί με τον

μελλοντικό σου εαυτό, ίσως να σημαίνει πως υπάρχει παράλληλη

ζωή, ποιος ξέρει;! Ένα ταξίδι στον χρόνο ίσως να σημαίνει

ταυτόχρονα πως παύει να υπάρχει και μια κανονική ζωή, θα

μπορείς να αλλάζεις τα πράγματα και φυσικά το ίδιο θα θέλουν

όλοι με αποτέλεσμα να προκαλείται ένα χάος, αφού ο καθένας θα

θέλει ό,τι τον βολεύει για την ζωή του.

Γιώργος Λυρής

Έτος προβολής: 1987 Σκηνοθέτης: Paul Verhοeven Σενάριο: Edward Neumeier Πρωταγωνιστές: Peter Weller, Nancy Allen, Dan O’ Herlihy

Σε ένα όχι και τόσο μακρινό μέλλον το Ντιτρόιτ υποφέρει από

υψηλή εγκληματικότητα. Η αστυνομία δεν μπορεί να την

αντιμετωπίσει, γιατί δεν είναι πολύ ισχυρή και δεν διαθέτει τις

κατάλληλες δυνάμεις. Οι πολυεθνικές προσφέρουν λύση με την

κατασκευή ενός πολυδύναμου και ακατανίκητου ρομπότ, αλλά η

αστυνομία αρνείται. Στο Ντιτρόιτ ζει ο Άλεξ Μέρφι, καλός

σύζυγος, στοργικός πατέρας και τίμιος αστυνομικός. Όταν σε μια

επιχείρηση τραυματίζεται, καθίσταται κλινικά νεκρός. Η εταιρεία

Omnicorp βρίσκει ευκαιρία να εφαρμόσει την πρώτη ρομποτική

κατασκευή αστυνόμου κρυφά χωρίς κανείς να ξέρει ότι μέσα σε

μια μηχανή βρίσκεται ο Μέρφι. Έτσι αναλαμβάνουν να του

σώσουν τη ζωή, δηλαδή να τον ανασκευάσουν με αποτέλεσμα να

γίνει η βάση ενός ρομπότ-αστυνόμου που τον ονόμασαν Robocop,

φύλακα της τάξης και του νόμου. Ελάχιστοι γνωρίζουν ότι έχουν

μετατρέψει ένα νεκρό αστυνομικό σε φονική μηχανή. Όμως ο

Μέρφι δεν έχει χαθεί τελείως. Όλα όσα του συνέβησαν, ο Μέρφι τα

ονειρεύτηκε και αναζητάει τους υπαίτιους.

Η συγκεκριμένη ταινία έχει να κάνει με την ηθική. Γιατί δεν είναι

καθόλου ηθικό να σκοτώσουν έναν άνθρωπο επειδή είναι

αστυνομικός. Αλλά ούτε να τον ανασκευάσουν σε ρομπότ για να

του σώσουν τη ζωή. Η ηθική, λένε κάποιοι, είναι ένα ζήτημα

υποκειμενικών και συναισθηματικών αντιδράσεων. Οι ηθικές

κρίσεις μας εκφράζουν στην πραγματικότητα συναισθήματα που

δεν μπορούν να ελεγχθούν ορθολογικά. Μήπως και εκείνοι που

επιδίωξαν την καταπολέμηση του εγκλήματος με κάθε κόστος δεν

σκέφτηκαν με τη λογική, αλλά με το συναίσθημα; Το να σώζεις

έναν άνθρωπο και να τον κανείς ρομπότ δεν είναι ηθικό˙ ούτε του

σώζεις τη ζωή, αλλά τον βασανίζεις σε μια μηχανή μέσα.

Μετά από όλα αυτά κατέληξα ότι πρέπει να είμαστε ηθικοί γιατί

μόνο έτσι θα σκεφτόμαστε λογικά και όχι συναισθητικά, θα έχουμε

επίγνωση των πράξεών μας, θα παίρνουμε σοβαρά υπόψη μας τα

δικαιώματα και τα συμφέροντα των άλλων ανθρώπων. Η σκέψη

που μου καλλιέργησε η ταινία αυτή είναι ότι η ζωή ενός ανθρώπου

σε μερικές περιπτώσεις δεν έχει τέλος. Και ότι σε αυτές μπορεί έναν

νεκρό άνθρωπο χωρίς την θέληση του να τον ανασκευάσουν σε

ρομπότ, πράγμα που είναι ανήθικο.

Πολλοί λένε πως οι άνθρωποι είναι από τη φύση τους εγωιστικά

όντα, γι’ αυτό και δεν μπορούν να συμπεριφερθούν ηθικά. Ακόμα

κι όταν συμπεριφέρονται ηθικά, βαθύτερο κίνητρο είναι η

προσωπική τους ικανοποίηση. Όπου συγκεκριμένα εδώ ο σκοπός

ήταν να πεθάνει ο Μέρφι για να κατασκευάσουν ένα υπερδύναμο

ρομπότ για να σώσει την κοινωνία από τα εγκλήματα, αλλά το

πραγματικό κίνητρό τους ήταν να φτιάξουν μια μηχανή για δικό

τους όφελος.

Γωγώ Παπαδάκη

Simone

Έτος προβολής: 2002

Σκηνοθεσία, σενάριο: Andrew Nicoll

Πρωταγωνιστούν: Al Pacino, Catherine Keener, Wynona Ryder

Η ταινία μιλάει για τη ζωή ενός σκηνοθέτη, του Βίκτορ Ταράνσκι, ο οποίος έχει ‘’φαλιρίσει’’ μετά τις δύο τελευταίες, εισπρακτικά αποτυχημένες, ταινίες του. Ο Ταράνσκι έχει πέσει σε κατάθλιψη. Τότε γνωρίζει τον Χανκ, ο οποίος του δίνει την δυνατότητα να γυρίσει την ταινία του με μία άγνωστη, φανταστική, εικονική ηθοποιό. Ο Χανκ πεθαίνει και ο Βίκτορ βλέπει την ευκαιρία να κάνει το όνειρό του πραγματικότητα. Η ταινία γίνεται γνωστή και όλοι θέλουν να γνωρίσουν την ταλαντούχα ηθοποιό Σιμόν. Με διάφορα τεχνάσματα ο Βίκτορ πείθει τους πάντες πως η Σιμόν υπάρχει, αλλά δεν θέλει να μείνει μακριά από τον κόσμο και τα φώτα της δημοσιότητας. Θα καταφέρει να τους κοροϊδέψει όλους μέχρι το τέλος; Η ταινία δείχνει πως μια εικονική πραγματικότητα μπορεί να γίνει ‘’πραγματική’’ πραγματικότητα, αν όλοι την πιστέψουν. Ο συμπρωταγωνιστής της Σιμόν φτάνει στο σημείο να την ερωτευτεί, αν και από κοντά δεν έχει γνωρίσει ποτέ! Ο κόσμος αγαπάει την καινούργια πρωταγωνίστρια, χωρίς αληθινά να την ξέρει. Πόσο συχνό είναι αυτό; Επίσης η ταινία θέτει και ηθικά ζητήματα. Ο σκηνοθέτης εξαπατά το κοινό και τους συνεργάτες του, αλλά από την άλλη σώζεται από την καταστροφή, χωρίς να κάνει άμεσα κακό σε κανέναν. Είναι ηθικά σωστό αυτό; Σύμφωνα με έναν ωφελιμιστή, θα μπορούσε να είναι. Το καλό που παράγεται είναι μεγαλύτερο από την όποια βλάβη. Σύμφωνα με έναν οπαδό του Καντ μάλλον όχι. Η κοινωνία θα καταστρεφόταν αν ο καθένας προσπαθούσε να εξαπατήσει τους άλλους. Ένας που ακολουθεί τη χριστιανική ηθική επίσης θα το απέρριπτε. Τέλος η ταινία μάς βάζει σε σκέψεις για το μέχρι πού μπορεί να φτάσει η τεχνολογία.

Ειρήνη Ανδρεδάκη Έφη Αλεφαντινού

The host (2013)

Σκηνοθεσία και σενάριο: Andrew Nicoll

Πρωταγωνιστές: Saoirse Ronan, Max Irons, Jake Campbell

Η ταινία έχει ως θέμα τον πλανήτη μας, τον πλανήτη Γη. Μόνο που

τώρα δεν ήταν πια ‘’μας’’, αφού έχει κυριευτεί από τους εξωγήινους, οι

οποίοι νεκρώνουν τις ανθρώπινες ψυχές και καταλαμβάνουν το μυαλό

χωρίς να σκοτώνουν τα σώματα. Κύρια ηρωίδα είναι μια νεαρή κοπέλα

που στην αρχή κατάφερε να τους ξεφύγει, αλλά μάταια, αφού τελικά

πιάστηκε από τα κατά τ’ άλλα φιλειρηνικά εξωγήινα όντα. Ακόμα και

έτσι όμως δεν παραδόθηκε εξ ολοκλήρου με αποτέλεσμα, εκτός από την

εξωγήινη ψυχή, να εγκλωβιστεί στο σώμα και η δικιά της. Έτσι ξεκίνησε

τον δικό της αγώνα για την ελευθερία…

Όπως είχαμε αναφέρει πολλές φορές και στο μάθημα, η ψυχή είναι κάτι

ξεχωριστό και ανώτερο από το σώμα και ο κάθε ζωντανός οργανισμός

διαθέτει τη δική του ξεχωριστή ψυχή. Αυτό βέβαια συμπίπτει κάπως και

με το περιεχόμενο της ταινίας, αφού μας αφήνει να καταλάβουμε πως η

ψυχή είναι αυτή που τα ελέγχει όλα και το σώμα σε γενικές γραμμές

δίνει την δυνατότητα κίνησης και ομιλίας. Κατά τη γνώμη μας όλο

αυτό δεν διαφέρει και πολύ από τη γνώμη που έχουμε τη σήμερον

ημέρα για αυτό το θέμα. Όλοι πιστεύουμε σε κάτι ανώτερο από το

σώμα, κάτι σαν καθοδηγητή που μας λέει τι ακριβώς και σε συνδυασμό

με τον εγκέφαλο κρίνει και καθοδηγεί τα πάντα πάνω μας.

Η συγκεκριμένη ταινία μάς μεταφέρει μηνύματα σχετικά με το τι είναι

η ψυχή και τι ρόλο παίζει μαζί με το υπόλοιπο σώμα. Αφού την είδαμε,

αναθεωρήσαμε για κάποια πράγματα, ή, μάλλον, δεν θυμόμασταν καν

τι πιστεύαμε πριν! Το μόνο που θυμόμασταν είναι πως η ψυχή

συνδέεται με το σώμα και με τον εγκέφαλο, ότι είναι κάτι ενιαίο, μετά

το μάθημα σχηματίσαμε την εντύπωση πως συνδέεται μόνο με τον

εγκέφαλο και τέλος ότι χωρίς αυτή το σώμα δεν έχει καμιά ελπίδα, γιατί

αυτή κρίνει τα πάντα και ‘’δίνει ζωή’’ στην ύπαρξή του.

Είναι καλό να γίνονται καλά πράγματα αλλά υποχρεωτικά; Κατά τη

γνώμη μας ότι γίνεται χωρίς τη θέλησή μας σημαίνει πως για εμάς δεν

θα είναι απαραιτήτως καλό, γιατί μπορεί να μας εμφανίσει τη λέξη

‘’προσωπική ζωή’’ από το λεξικό μας.

Τι είναι ψυχή;

Η ψυχή τα καθορίζει όλα, από την κίνηση που θα κάνουμε μέχρι και

την τελευταία σκέψη. Χωρίς αυτή θα υπάρχουμε αλλά ως ύπαρξη αλλά

δεν θα διαφέρουμε ο ένας από τον άλλο γιατί θα είμαστε το ίδιο.

Μαρία Τζόγκου Κωνσταντίνα Μουντάκη

The matrix

Έτος προβολής: 1999

Σκηνοθεσία, σενάριο: Αδερφοί Γουατσόφσκι.

Πρωταγωνιστές: Κιάνου Ριβς, Λόρενς Φίσμπερν, Κάρι-Ανν Μος,

Χιούγκο Γουίβινγκ, Τζόε Παντολιάνο.

Η ταινία « The Matrix» μιλάει για τη ζωή ενός νεαρού σε ηλικία

χάκερ, του Τόμας Άντερσον. Η ιστορία αρχίζει όταν τον

προσεγγίζουν κάποιοι «πράκτορες», οι οποίοι στην πραγματικότητα

δεν είναι ανθρώπινα όντα, αλλά μηχανές. Εκείνοι τον

παρακολουθούσαν για καιρό και γνώριζαν τα πάντα για τη ζωή του.

Τότε όμως εμφανίζεται στη ζωή του ο Μορφέας με σκοπό να τον

προστατέψει και να αποδείξει στον νεαρό χάκερ ότι η ζωή την

οποία ζει είναι ένα ψέμα και ότι δεν βρίσκονται στην

πραγματικότητα, στον 200 αιώνα, όπως πίστευαν, αφού οι μηχανές,

τους είχαν παραπλανήσει. Ακόμα ο Μορφέας πιστεύει έντονα ότι ο

νεαρός Τόμας Άντερσον είναι «ο Εκλεκτός», ο οποίος θα χαρίσει

στους ανθρώπους την απόλυτη ελευθερία, που ως τώρα είχαν

στερηθεί. Παρόλη την έντονη πεποίθηση του για το ποιος ήταν

στην πραγματικότητα ο νεαρός χάκερ, εκείνος διστάζει και δεν

μπορεί να το πιστέψει, ειδικά μετά τη συζήτηση που είχε με την

‘’Προφήτη’’, η οποία του είπε αυτό που ήθελε να ακούσει. Τελικά

το ανακαλύπτει μόνος του, μέσα από μια μάχη που είχε με τους

«πράκτορες» για να σώσει τη ζωή του Μορφέα. Στη συνέχεια, αν και

προσπάθησαν να τον σκοτώσουν, δεν τα κατάφεραν, αφού εκείνος

βρήκε τη δύναμη και την πίστη που είχε μέσα του και στη μάχη

αυτή κατάφερε και τους νίκησε. Στόχος του τώρα είναι να

αποκαλύψει την αλήθεια στους ανθρώπους, μια αλήθεια η οποία

θα τους δυσαρεστήσει αφού μάθουν ότι ο κόσμος, στον οποίο ζουν

είναι ψεύτικος.

Φιλοσοφικό ερώτημα :

Νομίζω ότι το βασικό ερώτημα που προκύπτει μέσα από την

ταινία είναι αν ο κόσμος στον οποίο ζούμε είναι αληθινός ή είναι

ένα όνειρο ή μια παραίσθηση. Αν όλα όσα ξέρουμε και βλέπουμε

είναι αληθινά ή μια παραίσθηση του εγκεφάλου. Αυτό γίνεται

φανερό, στο σημείο όπου ο Μορφέας δείχνει πως είναι πραγματικά

ο αληθινός κόσμος στον Τόμας.

Κατά την άποψη μου ένα τέτοιο σενάριο δεν μπορεί να συμβεί

στην πραγματικότητα, δηλαδή όσα ξέρουμε και βλέπουμε να μην

είναι αληθινά, καθώς μου είναι δύσκολο να καταλάβω, ότι ο

κόσμος που ζω και ότι αυτά που γνωρίζω και βλέπω είναι μια

παραίσθηση. Επίσης ένα τέτοιο σενάριο αγγίζει τα όρια της

επιστημονικής φαντασίας, δηλαδή είναι δημιούργημα της

φαντασίας μας. Ακόμα στην ταινία παρουσιάζεται ένα δίλημμα,

κατά πόσο πρέπει να γνωρίζουμε την αλήθεια. Αυτό το δίλημμα

φαίνεται στο σημείο όπου ο Μορφέας δείχνει στον Νιο-Άντερσον

δύο χάπια, ένα κόκκινο και ένα μπλε, και αυτός έπρεπε να

επιλέξει ένα από τα δύο – να μάθει την αλήθεια ή να

εξακολουθήσει να ζει στο ψέμα. Νομίζω ότι ένα τέτοιο δίλημμα

είναι δύσκολο, καθώς είναι κάποιες περιπτώσεις που χρειάζεται να

γνωρίζεις την αλήθεια, υπάρχουν όμως και κάποιες άλλες που θα

επιθυμούσαμε να μην την γνωρίζαμε. Κατά την γνώμη μου θα

πρέπει να γνωρίζουμε την αλήθεια , όσο πικρή και αν είναι, καθώς

το να τη γνωρίζουμε μπορεί να μας βοηθήσει στο να βρούμε τις

λύσεις που θέλουμε.

Σταυρούλα Μοσχονά

Η Κάθαρση (The Purge) Έτος προβολής: 2013 Σκηνοθεσία και σενάριο: James DeMonaco Πρωταγωνιστούν: Ethan Hawke, Lena Headey, Rhys Wakefield, Edmin Hodge, Adelaide Kane, Max Burkholder

Καθώς οι αμερικανικές φυλακές γεμίζουν, σε μια προσπάθεια αντιμετώπισης της εγκληματικότητας, η κυβέρνηση αναγκάζεται κάθε χρόνο για 12 ώρες να αναστείλει τους νόμους της. Η επιβολή της δημόσιας τάξης παγώνει και κάθε όργανο ασφάλειας και προστασίας (άμεση δράση, αστυνομία) απαγορεύεται να επέμβει. Η οικογένεια των James και Mary Sandin, όπως και κάθε άλλος φιλήσυχος πολίτης, κλειδώνονται στο σπίτι τους. Ένας άγνωστος εισβάλει στην αυλή τους, αναζητώντας κυνηγημένος καταφύγιο. Η παροχή ασύλου από τον γιο της οικογένειας, Max, στον απεγνωσμένο άνδρα, θα φέρει έξω από την πόρτα τους τούς βίαιους εκτελεστές. Μερικές σκέψεις… Ηθικά ορθή πράξη φαίνεται εκείνη της οποίας τα αποτελέσματα είναι εξίσου καλά με άλλα εναλλακτικών λύσεων για όσο το δυνατό μεγαλύτερο αριθμό ατόμων, ενώ ωφελιμισμός ονομάζονται οι συνέπειες κανόνων και των πράξεων μας, που εκφράζουν το ποσό της ωφέλειας το οποίο παράγεται από την συμπεριφορά μας. Βασίζοντας την σκέψη μας στους παραπάνω ορισμούς, γεννούνται αρκετά περίπλοκα ερωτήματα:

Υπάρχουν κάποιες θεμελιώδεις αρχές οι οποίες μας επιτρέπουν να στηρίξουμε απόλυτους κανόνες των πράξεων μας, ανεξάρτητα από τρόπους, προβληματισμούς και συνέπειες;

Πρέπει να μας απασχολούν οι συνέπειες των πράξεων μας στην ζωή δευτερευόντων προσώπων; Η ταινία όμως θέτει ένα ακόμα ερώτημα: Ποιοί έχουν πραγματικά την δυνατότητα να προφυλαχθούν στον σημερινό κόσμο; Η απάντηση αυτού του ερωτήματος δίδεται μέσα από την υπόθεση και την πλοκή της ταινίας. Σύμφωνα με τα δεδομένα της σημερινής κοινωνίας, τα άτομα τα οποία έχουν όντως την δυνατότητα άμυνας, είναι τα εκείνα τα οποία:

Είναι αφομοιωμένα στο σύστημα.

Διαθέτουν μια σαφώς ανώτερη θέση εντός της κοινωνίας.

Κινούνται μαζί με την μάζα, (σε μερικές περιπτώσεις, ταυτόχρονα και εναντίον της, αλλά με αρκετές επιφυλάξεις, παραμέτρους και προϋποθέσεις).

Έχουν ή εξυπηρετούν (ή σε μερικές περιπτώσεις και τα δύο ταυτόχρονα) συμφέροντα ανωτέρων.

Δεν υπολογίζουν συναισθηματικούς ή ηθικούς φραγμούς αλλά λειτουργούν αποκλειστικά με το ένστικτο της επιβίωσης και του προσωπικού συμφέροντος. Ένας ωφελιμιστής λοιπόν θα θεωρούσε ορθή την πράξη του Max, εφόσον προσπάθησε να λειτουργήσει ωφελώντας όσο το δυνατόν περισσότερα άτομα (αν και αργότερα, μπορεί η πράξη του να έσωσε έναν, αλλά καταδίκασε πολλούς). Αυτό το έπραξε όμως, μην γνωρίζοντας το προσεχές μέλλον, συμπεριλαμβανομένης και της σειράς από φόνους. Εάν γνώριζε όμως την καταστροφή η οποία θα ακολουθούσε, σαφώς θα άφηνε τον άνδρα αβοήθητο, σώζοντας όχι μόνο την ζωή του πατέρα του και την ηρεμία της οικογένειας του, αλλά και τις ζωές τουλάχιστον μερικών από τους δράστες. Από την άλλη πλευρά, ένας Καντιανός θα κρατούσε τον κυνηγημένο άνδρα έξω από το σπίτι του, όπως και να ’χει, λειτουργώντας με την μέθοδο της κατηγορικής προσταγής, για τους λόγους τους οποίους προαναφέρθηκαν στην περίπτωση που και ο ωφελιμιστής δεν θα παρείχε βοήθεια στο συγκεκριμένο άτομο.

Κωνσταντίνα Ψωμά

"THE WORLD'S END"

Έτος προβολής: 2013

Σκηνοθεσία: Έντγκαρ Ράιτ

Σενάριο: Έντγκαρ Ράιτ, Σάιμον Μπεργκ

Πρωταγωνιστές: Σάιμον Μπεργκ, Νικ Φροστ, Έντι Μάρσαν

H υπόθεση έχει να κάνει με πέντε παιδικούς φίλους, που είχαν προσπαθήσει

να σπάσουν ρεκόρ πηγαίνοντας ένα βράδυ σε δώδεκα μπυραρίες, με σκοπό

να πιουν πάρα πολλή μπίρα. Όμως η προσπάθεια τους απέτυχε, διότι δεν

κατάφεραν να πάνε στην τελευταία, που την λέγανε "Τhe world's end". Όμως

θα καταλάβουν ότι η πόλη έχει αλλάξει - και δεν εννοούμε εκσυγχρονισμό

και εξέλιξη. Κάτι μυστήριο τρέχει με τους ανθρώπους, αφού

συμπεριφέρονται σαν ρομπότ και έχουν υπερφυσικές δυνάμεις. Τα ‘’ρομπότ’’

επιτίθενται στους ανθρώπους (και στους πέντε φίλους). Οι πέντε φίλοι για να

προστατέψουν τον εαυτό τους αμύνονται απέναντι στα ‘’ρομπότ’’ και έτσι

καταλαβαίνουν ότι δεν είναι άνθρωποι…

Ερωτήματα:

1) Πώς λειτουργεί η τεχνητή νοημοσύνη και τι σκοπούς έχει;

2) Πώς αντιμετωπίζεται η πιθανότητα να δημιουργηθούν ρομπότ που να

αποφασίζουν για τον εαυτό τους;

Η σκέψη μας για την πιθανότητα να δημιουργηθούν ρομπότ που να

αποφασίζουν για τον εαυτό τους έχει πολλά πλεονεκτήματα, αλλά δυστυχώς

δεν λείπουν και τα μειονεκτήματα. Τα πλεονεκτήματα είναι ότι τα ρομπότ θα

μπορούν να εξυπηρετούν τους ανθρώπους (π.χ. να κάνουν τις δουλειές του

σπιτιού, να φέρνουν ό,τι επιθυμεί το κάθε μέλος της οικογένειας στο χέρι του

και γενικά να εξυπηρετεί τον άνθρωπο όσο καλύτερα γίνεται) και έτσι η ζωή

των ανθρώπων θα ήταν πολύ ευκολότερη και ξεκούραστη. Από την άλλη

πλευρά, τα μειονεκτήματα είναι ότι τα ρομπότ θα κυριεύσουν τη ζωή μας και

υπάρχει πιθανότητα οι άνθρωποι να εξαφανιστούν τελείως από τη ζωή, διότι

αν τα ρομπότ καταρρεύσουν από την κούραση θα αρχίσουν να επιτίθενται

στους ανθρώπους.

Νικολέτα Παπαδάκη

Μάγδα Παρασύρη

Tron Legacy Έτος προβολής: 2010 Σκηνοθεσία: Joseph Kosinski Σενάριο: Adam Horowitz, Edward Kitsis Πρωταγωνιστές: Τζεφ Μπρίτζες, Γκάρετ Χέτλαντ, Ολίβια Γουάιτ

Ο Σαμ Φλιν, ένας εξειδικευμένος δημιουργός ηλεκτρονικών

παιχνιδιών και προγραμμάτων, στην προσπάθειά του να

δημιουργήσει ένα παιχνίδι βασισμένο σε μια ουτοπία, όπως

εκείνος την όριζε δηλαδή, έναν τέλειο κόσμο με πνεύματα,

εξωγήινους, νοημοσύνη που υπερβαίνει εκείνη του σύγχρονου

ατόμου, παγιδεύεται ο ίδιος μέσα στο παιχνίδι και ο άνθρωπος

και ο κόσμος είναι πλέον παρελθόν. Ο γιος του, Κέβιν Φλιν,

στην προσπάθεια του να σώσει τον πατέρα του από εκείνο το

παιχνίδι παγιδεύεται και εκείνος σε αυτόν τον ψηφιακό κόσμο.

Κύριο μέλημα πια πατέρα και γιου είναι να πολεμήσουν

ενάντια στο κακό και να επιστρέψουν ξανά στην

πραγματικότητα.

Η ταινία μιλάει για ένα πρόγραμμα που αποσκοπεί στην

δημιουργία ενός τέλειου κόσμου, δηλαδή στην δημιουργία

μιας ουτοπίας, που ο χρόνος θα ήταν διαφορετικός και οι

‘’Άιζο’’, αλγόριθμοι ισομορφίας, είναι μια νέα μορφή ζωής,

που ήρθαν από το πουθενά χάρη στις συνθήκες του

παιχνιδιού. Με τους Άιζο δημιουργήθηκαν όσα επιθυμούσε ο

Σαμ, δηλαδή έλεγχο, τελειότητα, επιστήμη, φιλοσοφία. Αλλά

όλα αυτά δεν είχαν πλέον σημασία διότι έγινε ένα

πραξικόπημα και οι αλγόριθμοι υπέστησαν μια γενοκτονία. Ο

ίδιος ο Σαμ προσπάθησε να πάει πίσω στην πύλη ώστε να

ελευθερωθεί από το παιχνίδι, αλλά χρειάζονταν μεγάλα ποσά

ενέργειας που εκείνος δεν διέθετε. Δυστυχώς το παιχνίδι

άνοιγε μόνο από την έξω μεριά. Ο Κέβιν προσπαθεί να σώσει

τον πατέρα του και εισέρχεται και εκείνος στο παιχνίδι.

Φιλοσοφικά ερωτήματα

Μπορεί η τεχνολογία να αναπτυχθεί σε τόσο μεγάλο

βαθμό; Και αν ναι θα είναι αρμονική η συνύπαρξη μας με

προγράμματα που θα έχουμε δημιουργήσει εμείς οι

ίδιοι;

Γιατί ο άνθρωπος να δημιουργήσει μια ουτοπία;

Γιατί πραγματικά ο κόσμος δεν είναι πλασμένος όπως

εμείς επιθυμούμε, και αν ο κόσμος είναι έτσι όπως εμείς

θέλουμε να είναι γιατί δεν προσπαθούμε εμείς να τον

αλλάξουμε έτσι ώστε η ζωή μας να είναι πιο αρμονική και

ευτυχισμένη;

Θα πρέπει να υπάρχει ανταγωνισμός και αν ναι γιατί οι

κοινωνίες να χωρίζονται σε βαθμίδες και να μην υπάρχει

ισότητα; Με την ισότητα η κοινωνία αναπτύσσεται;

Βαγγελιώ Αλεξάκη

Ζωντανός Θρύλος (I am a legend)

Έτος προβολής: 2007 Σκηνοθεσία: Francis Lawrence Σενάριο: Mark Protosevich, Akiva Goldsman Πρωταγωνιστούν: Will Smith, Alice Braga, Dash Mihok

Σε μια μελλοντική Νέα Υόρκη ένας βιολόγος φαίνεται να είναι ο μοναδικός απρόσβλητος άνθρωπος από έναν θανατηφόρο ιό. Ο ιός προέκυψε από ένα εμβόλιο που προσπάθησε να δημιουργήσει ένας επιστήμονας για την θεραπεία του καρκίνου, αλλά κάτι πήγε στραβά… Ο ιός έχει μετατρέψει τους ανθρώπους σε ‘’νυχτόβιους μεταλλαγμένους’’. Ο βιολόγος προσπαθεί να βρει το αντίδοτο, αν και έχουν περάσει τρία χρόνια. Στην προσπάθειά του θα αντιμετωπίσει θανάσιμους κινδύνους, αλλά δεν θα χάσει την ελπίδα του. Σχόλια και απαντήσεις… Θα έπρεπε να γίνει προσπάθεια να δημιουργηθεί ένα εμβόλιο που θα είχε τον κίνδυνο να καταστρέψει τόσους ανθρώπους; Η ζωή μπορεί να ‘’αποφασίσει’’ μόνη της το τέλος της. Η επιστήμη πρέπει να έχει τα όριά της. Στην πραγματικότητα θα μπορούσε να γίνει κάτι τέτοιο; Ναι, πιστεύουμε πως στο μέλλον θα υπάρχει αυτή τη δυνατότητα. Θα είναι όμως σωστό να γίνει; Ήταν ατύχημα αυτό που έγινε ή συνέβη σκόπιμα για να μειωθεί ο πληθυσμός; Μάλλον δεν ήταν ατύχημα, αλλιώς δεν θα εξαπλωνόταν σε τόσο κόσμο. Κάποιοι είχαν σκοπό να μειωθεί ο ανθρώπινος πληθυσμός… Μήπως ο πρωταγωνιστής έπρεπε να εγκαταλείψει την πόλη και τους συνανθρώπους του και να πάει κάπου αλλού σώζοντας την οικογένειά του; Ο πρωταγωνιστής πράττει ηθικά. Προτιμά να μείνει στην πόλη του και να αγωνιστεί να σώσει πολλούς ανθρώπους, αντί μόνο τους δικούς και τον εαυτό του.

Αριστέα Ανδρεδάκη Κατερίνα Δαφνομήλη

Η θάλασσα μέσα μου (Mar adentro)

Έτος προβολής: 2004

Σκηνοθεσία: Αλεχάνδρο Αμενάμπαρ

Σενάριο: Αλεχάνδρο Αμενάμπαρ, Ματέο Γκιλ

Πρωταγωνιστούν: Χαβιέ Μπαρδέμ, Λόλα Ντουένιας, Μπελέν Ρουέντα

Η ταινία αναφέρεται στην αληθινή ιστορία του Ραμόν

Σαμπέρδο και πραγματεύεται το ηθικό ζήτημα της εκούσιας

ευθανασίας. Ένα ατύχημα σε νεαρή ηλικία στη θάλασσα

στέρησε από τον Ραμόν την προσωπική του ζωή αφήνοντας

τον παράλυτο από τον λαιμό και κάτω και κάνοντάς τον

μαριονέτα στα χέρια της κουνιάδας του. Ο Ραμόν υπέφερε

αυτήν την κατάσταση παρά τη θέληση του για περίπου 30

χρόνια, ώσπου κάποτε αποφασίζει να διεκδικήσει το δικαίωμα

στον θάνατο κατ’ επιλογήν του! Σε αυτήν του την προσπάθεια

θα του σταθεί μία έμπειρη δικηγόρος, η Ιουλία, ενώ, από την

άλλη, μία χωριατοπούλα, η Ρόζα θα προσπαθήσει να τον

πείσει να παραμείνει στη ζωή και να συνεχίσει να δίνει τη δική

του μάχη!

Ηθικά ερωτήματα:

Κατά πόσο είναι ηθικό να καταστρατηγούμε την ελευθερία

ενός ανθρώπου κρατώντας τον στη ζωή;

Αν επιτρεπόταν η ευθανασία σε βαριά αρρώστους, θα ήταν

δίκαιο; Ή απλώς θα εξυπηρετούνταν αποφάσεις της

στιγμής;

Αν επιτρεπόταν η ευθανασία, μήπως θα γινόταν προς

όφελος των συγγενών για την κληρονομιά και της

κοινωνίας; Ή πράγματι θα σέβονταν τα ανθρώπινα

δικαιώματα;

Ο άνθρωπος που θα έκανε την ένεση της ευθανασίας, θα

θεωρούνταν δολοφόνος σε άλλες χώρες;

Γωγώ Μαγεράκη

2001 Η Οδύσσεια του Διαστήματος

Έτος προβολής: 1968

Σκηνοθέτης: Στάνλεϊ Κιούμπρικ

Σενάριο: Στάνλεϊ Κιούμπρικ, Άρθουρ Κλαρκ

Πρωταγωνιστές: Keir Dullea, Gary Lockwood, William Sylvester

Ένα περίεργο σήμα εκπέμπεται από τον πλανήτη Δία. Τότε διάφοροι

επιστήμονες αποφασίζουν να στείλουν μια επιστημονική ομάδα, ώστε

να εξερευνήσει το σήμα του μαύρου μονόλιθου. Έτσι ξεκινά μια ομάδα

από πέντε αστροναύτες από τους οποίους οι τρεις σε νάρκωση και ένας

υπολογιστής HAL 9000 με μεγάλες δυνατότητες. Ένα σημαντικό

στοιχείο είναι πως ο υπολογιστής διαθέτει ανθρώπινες ικανότητες. Ένα

λάθος του υπολογιστή δημιουργεί αμφιβολίες στους αστροναύτες. Τότε

οι δύο από τους αστροναύτες αποφασίζουν να τον θέσουν εκτός

λειτουργία. Αποσυνδεμένος ο HAL αποφασίζει να σκοτώσει τους

αστροναύτες για να εκτελέσει τις εντολές που του έχουν

προγραμματίσει. Η τελευταία του χρήση ήταν η ηχογράφηση ενός

μηνύματος που αποκάλυπτε τους λόγους της αποστολής…

Η ταινία αναδεικνύει το ζήτημα της τεχνητής νοημοσύνης.

Μπορούμε να πούμε πως κάτι είναι μηχανή κι όχι άνθρωπος επειδή έχει

κατασκευαστεί από τον άνθρωπο; Τότε η υποθετική περίπτωση ενός

κλωνοποιημένου ή με τροποποιημένο γενετικό υλικό θα σήμαινε πως

έχουμε μια μηχανή κι όχι άνθρωπο. Από την άλλη, αν η έννοια της

νόησης ταυτίζεται υποχρεωτικά με τον άνθρωπο, γιατί δεν θεωρούμε

εντελώς παράλογη την υπόθεση ότι μπορεί να υπάρχουν κι άλλα

νοήμονα όντα έξω από τον πλανήτη μας;

Η ταινία είναι ξεχωριστή, από αυτές που προτιμώ να βλέπω. Έχει

πολλές εικόνες που μας δείχνουν ακριβώς αυτό που φανταζόμασταν

πως είναι το σύμπαν. Μερικές φορές αγγίζει τα όρια της τελειότητας με

τα κοστούμια και τα σκηνικά.

Ελεάνα Σωπασή

ΟΤΑΝ Η ΓΗ ΣΤΑΜΑΤΗΣΕΙ (2008)

Σκηνοθεσία : Σκοτ Ντέρικσον

Σενάριο: Ντέιβιντ Σκάρπα, Έντμουντ Νορθ

Ηθοποιοί: Κιάνου Ρηβς, Tζένιφερ Κόνελι, Τζον Χαμ, Κάθι Μπέητς

Όλοι έχουμε αναρωτηθεί έστω και μία φορά αν υπάρχουν εξωγήινοι.

Και αν ναι ποιός είναι ο σκοπός τους. Σίγουρα με τις θεωρίες που

έχουμε ακούσει για αυτούς δεν τους έχουμε στο μυαλό μας ως

καλοπροαίρετα όντα! Σε αυτήν την περίπτωση τα δεδομένα αλλάζουν

και έχουμε μια άλλη εκδοχή. Όλα ξεκινούν όταν η NASA μέσω

δορυφόρων διακρίνει μια σφαίρα να εκπέμπει φως κατευθυνόμενη

προς τη Γη. Όταν φτάνει στη Γη, διαπιστώνουν ότι μέσα σε αυτήν κάτι

υπάρχει. Έχει πλέον διεισδύσει στον πλανήτη ένας εξωγήινος σε μορφή

ανθρώπου που τον έχουν δημιουργήσει οι εξωγήινοι παίρνοντας

ανθρώπινο DNA. Η παρουσία του στη Γη δημιουργεί αναστάτωση,

απορίες και συζητήσεις. Επιστήμονες και πολιτικοί προσπαθούν να

ερμηνεύσουν το μυστήριο της επίσκεψης του. Ο σκοπός της άφιξης του

εξωγήινου είναι ένας και μοναδικός, τον οποίο οι άνθρωποι θα

αργήσουν να καταλάβουν. Η απειλή του διαταραγμένου

οικοσυστήματος έχει πλέον αντικαταστήσει εκείνη της ατομικής

βόμβας. Η Γη έχει φτάσει στο χείλος της καταστροφής και όλα αυτά

γιατί το ανθρώπινο είδος δεν λειτουργεί με την λογική. Ο εξωγήινος

προειδοποιεί τους ανθρώπους λέγοντας πως αν πεθάνει η Γη θα

πεθάνουν και οι άνθρωποι ή αν πεθάνουν οι άνθρωποι η Γη θα

επιζήσει.

Ερωτήματα:

Τα ερωτήματα που μου δημιουργήθηκαν παρακολουθώντας αυτή την

ταινία έχουν ως εξής: Καταρχάς αυτό που αναρωτήθηκα ήταν αν όντως

υπάρχουν εξωγήινοι και αν ναι μήπως είναι πιο σοφοί από εμάς;

Μήπως τελικά είμαστε πιο "μικροσκοπικοί" από όσο νομίζουμε; Μήπως

με την ανεξέλεγκτη τεχνολογική ανάπτυξη οδηγηθούμε στην οικολογική

καταστροφή; Τα πυρηνικά όπλα και τα άλλα εξελιγμένα τεχνολογικά

επιτεύγματα είναι εργαλεία θανάτου; Δυστυχώς αυτά τα ερωτήματα

ίσως μείνουν αναπάντητα και δεν ξέρω μέχρι πότε θα είμαστε ικανοί ως

άνθρωποι να τα απαντήσουμε. Αυτό που αντιλαμβάνομαι είναι ότι αν

οι άνθρωποι συνεχίσουν να δρουν αυθαίρετα, τότε θα υπάρξει ένας

μονόδρομος που θα μας οδηγήσει στην καταστροφή.

Συμπεράσματα:

Πλέον δεν μπορούμε να θεωρήσουμε ότι αυτόματα η τεχνική πρόοδος

οδηγεί στην ευημερία και την ανάπτυξη. Πολλοί θεωρούν ότι η

επιστήμη προκαλεί περισσότερα δεινά από όσα αντιμετωπίζει. Αυτό

φυσικά γεννά πολλά ηθικά και κοινωνικά ερωτήματα σχετικά με την

εξέλιξη της επιστήμης όπως αν είναι ουδέτερη ή κοινωνικά

καθορισμένη. Είναι αυτόνομη ή μπορούμε να την ελέγξουμε; Γι' αυτό

και είναι ανάγκη όχι μόνο να έχουμε μια συνολική κοινωνική θεώρηση

της τεχνολογίας αλλά να προσπαθούμε μέσα στην τεχνολογική έρευνα

να ηγεμονεύουν αξίες και ιδανικά που θα αποσκοπούν να θέσουν την

τεχνολογία στην υπηρεσία της ειρήνης, της οικολογικής ισορροπίας, της

συλλογικής ευημερίας, της κοινωνικής και πολιτικής χειραφέτησης.

Χρύσα Σταγάκη

ΠΡΙΝ Ο ΔΙΑΒΟΛΟΣ ΚΑΤΑΛΑΒΕΙ ΟΤΙ ΠΕΘΑΝΕΣ

Έτος προβολής: 2007 ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ: Sidney Lumet ΣΕΝΑΡΙΟ: Kelly Masterson ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΕΣ: Philip Seymour Hoffman, Ethan Hawke, Albert Finney

Η ταινία αυτή ξεκινά με μια ληστεία σε ένα κοσμηματοπωλείο. Εκεί

εργάζεται μια κυρία μεγάλης ηλικίας, που όμως καταφέρνει να χτυπήσει

τον δράστη, με αποτέλεσμα να τον σκοτώσει. Όμως και εκείνη είναι

σοβαρά τραυματισμένη. Λίγες μέρες πριν ένας άντρας χωρισμένος με

παιδιά έχει τόσες υποχρεώσεις που δεν μπορεί να τα φέρει εις πέρας, με

αποτέλεσμα να ζητήσει βοήθεια από τον αδελφό του. Εκείνος του

προτείνει μια ιδέα για να βγάλουν και οι δυο πολλά χρήματα. Η ιδέα του

ήταν να ληστέψουν το κοσμηματοπωλείο των γονιών τους…

ΠΟΙΟ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΗΘΙΚΟ ΔΙΛΗΜΜΑ; Το ηθικό δίλημμα έχει να κάνει με την απόφαση του μικρότερου αδελφού. Ενώ έχει μεγάλη ανάγκη τα χρήματα, για να τα αποκτήσει πρέπει να ληστέψει την ίδια του την οικογένεια. Όμως μπαίνει στον πειρασμό, αφού τα χρήματα είναι πολλά και έτσι θα έχει μια καλύτερη σχέση και με τα παιδιά του.

ΤΙ ΘΑ ΕΚΑΝΕ ΕΝΑΣ ΩΦΕΛΙΜΙΣΤΗΣ; Ένας ωφελιμιστής αν βρισκόταν σε ένα τέτοιο δίλημμα, θα ζύγιζε τα υπέρ και τα κατά και θα αποφάσιζε με βάση τι θα προσφέρει στο σύνολο μεγαλύτερη ωφέλεια.

ΤΙ ΘΑ ΕΚΑΝΕ ΕΝΑΣ ΚΑΝΤΙΑΝΟΣ; Ένας οπαδός του Καντ θα σκεφτεί τι θα γινόταν αν ο καθένας έκανε αυτό που θα κάνει εκείνος και θα έπραττε αναλόγως. (Το πιθανότερο είναι πως θα απέρριπτε τη ληστεία ως επιλογή).

ΤΙ ΘΑ ΕΚΑΝΑ ΕΓΩ; Αν ήμουν στη θέση τους, δεν θα έκανα αυτή την πράξη, ακόμη και αν είχα τόση πολλή ανάγκη τα χρήματα. Αν όντως είχα βρεθεί σε αδιέξοδο, ίσως να έψαχνα για μια δεύτερη δουλειά ή θα ζητούσα βοήθεια από κάποιο κοντινό μου άνθρωπο, με σκοπό να του τα επιστρέψω όταν μπορώ.

Μαρία Παπαδάκη

Τα τελευταία 8 λεπτά (source code)

Έτος προβολής: 2011.

Σκηνοθέτης: Duncan Jones

Σεναριογράφος: Ben Ripley

Πρωταγωνιστής: Jake Gyllenhaal.

Η ταινία μας αφορά τον στρατιώτη Κόλτερ Στίβενς, ο οποίος ξυπνά μέσα σε

ένα επιβατικό τρένο με προορισμό το Σικάγο χωρίς να ξέρει πώς βρέθηκε εκεί.

Ανακαλύπτει πως βρίσκεται στο σώμα ενός άλλου, αλλά πριν προλάβει να

αντιδράσει εκρήγνυται μια βόμβα και σκοτώνονται όλοι στο τρένο. Έτσι ξυπνά

μέσα σε μια κάψουλα και πληροφορείται πώς είναι σε αποστολή και πρέπει να

εντοπίσει τον βομβιστή. Με αυτόν τον τρόπο ο πρωταγωνιστής είναι

αναγκασμένος να ζει τα 8 τελευταία λεπτά ξανά και ξανά αναζητώντας τον

βομβιστή. Ωστόσο έχει πολλά αναπάντητα ερωτήματα. Βρίσκεται σε αυτή την

κάψουλα, ενώ το τελευταίο που θυμάται είναι μία αποστολή στο Αφγανιστάν.

Στην πραγματικότητα είναι κλινικά νεκρός, αλλά τον κρατούν στη ζωή με

μηχανική υποστήριξη - πράγμα που το ανακαλύπτει στα μέσα της ταινίας - ενώ

επικοινωνεί με τους ‘’συνεργάτες’’ του ο εγκέφαλός του. Το σώμα του λοιπόν

βρίσκεται σε μια υπηρεσία, η οποία έχει στην ιδιοκτησία της ένα «μηχάνημα»

που ονομάζεται πηγαίος κώδικας και θέλει να χρησιμοποιήσει τον

πρωταγωνιστή για να λειτουργήσει το μηχάνημα. Αυτό το «μηχάνημα» έχει

την δυνατότητα να αναπαράγει 8 λεπτά παρελθόντος και με τα κατάλληλα

δεδομένα να τοποθετεί τον πρωταγωνιστή σε μια πραγματικότητα στην οποία

δεν είχε υπάρξει. Σύμφωνα με το σενάριο, επιστημονικές έρευνες

υποστηρίζουν ότι όταν πεθαίνουμε στην μνήμη μας μένουν τα τελευταία 8

λεπτά της ζωής μας για αυτό ο πρωταγωνιστής κάθε φορά έχει μόνο 8 λεπτά.

Φιλοσοφικά ερωτήματα

Βλέποντας την ταινία αυτή, δημιουργούνται πολλά ερωτήματα και σκέψεις. Ένα

πολύ σημαντικό ερώτημα είναι αν θα καταφέρει ποτέ η τεχνολογία να

προχωρήσει τόσο πολύ, ώστε να φτιαχτεί μία «χρονομηχανή» και να γίνουν τα

ταξίδια στον χρόνο εφικτά. Αν θα μπορέσει ο άνθρωπος να περάσει σε άλλη

διάσταση. Επίσης στην ταινία οι δημιουργοί του πηγαίου κώδικα πιστεύουν πως

μπορεί να δημιουργήσει το παρελθόν, αλλά δεν μπορεί να το αλλάξει, ωστόσο η

ταινία δίνει μια άλλη εναλλακτική. Εσείς άραγε έχετε αναρωτηθεί για την

πιθανότητα ύπαρξης ενός παράλληλου σύμπαντος, όπου όλα είναι ίδια και

διαφορετικά; Επίσης στην ταινία υπάρχει και το ηθικό δίλλημα αν έχουμε το

δικαίωμα να κρατάμε κάποιον στην ζωή παρά την θέλησή του.

Αθηνά Λυρώνη

ARTIFICIAL INTELLIGENCE (ΤΕΧΝΗΤΗ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ)

Έτος προβολής: 2001 Σενάριο και σκηνοθεσία: Στήβεν Σπίλμπεργκ Πρωταγωνιστούν: Χάλεϊ Τζόελ Όσμεντ, Τζουντ Λο, Σαμ Ρόμπαρντς, Γουΐλιαμ Χαρτ, Τζέικ Τόμας

Μέχρι τώρα οι άνθρωποι έχουν καταφέρει να δημιουργήσουν διάφορα ρομπότ (π.χ. ανθεκτικά στον πόνο) αλλά τώρα έφτιαξαν μια νέα κατηγορία ρομπότ που ονομάζονται Μέκα, που μπορούν να μιμηθούν σκέψεις και συναισθήματα. Ο Ντέιβιντ, ένα μοντέλο που δημιουργήθηκε από τη Cybertronics, σχεδιάστηκε για να μοιάζει με ένα πραγματικό αγόρι και να αγαπάει τους ιδιοκτήτες του. Η εταιρία δοκιμάζει το επίτευγμά τους με έναν από τους υπαλλήλους του, τον Χένρι Σουίντον και τη σύζυγό του Μόνικα. Ο γιος τους, Μάρτιν, είναι σε αναστολή μέχρι να βρεθεί θεραπεία για τη σπάνια ασθένεια που έχει. Παρά το γεγονός ότι η Μόνικα στην αρχή φοβάται τον Ντέιβιντ, αρχίζει να τον αγαπά αφού τον ενεργοποιήσει, και από εκείνη τη στιγμή προβάλει την αγάπη του γι' αυτήν, όπως θα έκανε κάθε παιδί για τους γονείς του. Ο Ντέιβιντ γίνεται φίλος με τον Τέντι, ένα ρομποτ-αρκουδάκι του Μάρτιν.

Τελικά η ασθένεια του Μάρτιν θεραπεύεται και επιστρέφει σπίτι και μια αντιπαλότητα μεταξύ των δύο αγοριών αρχίζει να εμφανίζεται. Η ιστορία θα πάρει μια απροσδόκητη εξέλιξη…

ΟΙ ΣΚΕΨΕΙΣ ΜΟΥ ΠΑΝΩ ΣΤΗΝ ΤΑΙΝΙΑ

Η "Τεχνητή Νοημοσύνη" μιλά για έμφυτη αγάπη, για μηχανές που δημιουργούν οι άνθρωποι και είναι ίδιες με εκείνους ακόμα και στα συναισθήματα αλλά με μια διαφορά, εκείνες μπορούν να ζήσουν αιώνια. Η ταινία είναι γεμάτη συμβολισμούς (η βίαιη συμπεριφορά του ανθρώπου, ο ρατσισμός, η ανάγκη για τρυφερότητα, αγάπη και στοργή). Είναι μια παραμυθένια ιστορία, που σίγουρα θα σας συγκινήσει.

Μοιάζει πολύ με την ιστορία του Πινόκιο που μπορεί να μην ήταν αληθινό αγόρι, μπορούσε όμως να έχει αληθινά αισθήματα, να

αγαπάει και να πληγώνεται. Αυτή η αγάπη οδήγησε τον David να αναζητήσει την δικιά του νεράιδα έτσι ώστε να μπορέσει να γίνει άνθρωπος. Θα είναι δυνατόν όμως κάποτε αυτό να γίνει στην πραγματικότητα;

Μπορούμε να δεχτούμε στην ζωή μας με τον ίδιο τρόπο ένα τεχνητό με ένα ζωντανό πλάσμα; Κι αν το δεχόμασταν με τον ίδιο τρόπο, ποιες θα ήταν οι ηθικές μας υποχρεώσεις απέναντί του; Και άραγε, αυτά τα πλάσματα θα μπορούσαν να νιώσουν πραγματική αγάπη ή είναι απλά ένα αίσθημα που εκδηλώνεται γιατί έτσι προγραμματίστηκαν; Κι αν τελικά ισχύει το πρώτο, θα μπορούσαμε εμείς να αντέξουμε το συναισθηματικό βάρος; Θα μπορούσαμε να τα αγαπάμε όσο μας αγαπάνε; Θα αντέχαμε να αγαπάμε κάτι τεχνητό για πάντα ή όταν θα έσβηνε ο ενθουσιασμός θα το πετάγαμε σαν πολυχρησιμοποιημένο παιχνίδι;

Μαρία Λεμπιδάκη

Το νησί Έτος προβολής: 2005

Σκηνοθεσία: Michael Bay

Σενάριο: Caspian Tredwell-Owen, Alex Kurtzman, Roberto Orci

Πρωταγωνιστές: Ewan McGregor, Scarlett Johansson, Djimon Hounsou.

Η ταινία “The island” αναφέρεται σε μια φανταστική πόλη, η οποία είναι ιδρυμένη για να κατοικούν ανθρώπινοι κλώνοι. Κάποιοι επιστήμονες τούς έχουν δημιουργήσει την ψευδαίσθηση πως έχουν επιζήσει από θαύμα μετά από μια μόλυνση στη γη και δεν μπορούν να επιβιώσουν στον έξω κόσμο παρά μόνο στην πόλη που βρίσκονται και σε ένα παραμυθένιο νησί. Ζουν σε μια κοινωνία με πολύ αυστηρούς κανόνες με μοναδικό σκοπό μια υποτιθέμενη κλήρωση, κατά την οποία ο νικητής πηγαίνει να ζήσει στο νησί. Το νησί όμως αυτό είναι ένας μύθος! Οι εύποροι και οι διάσημοι Αμερικάνοι πληρώνουν για να έχουν μια ασφάλεια, ώστε σε περίπτωση που πάθουν κάτι να χρησιμοποιήσουν τα όργανα των κλώνων τους για να συνεχίσουν την ζωή τους. Όμως τα σχέδιά τους δεν πάνε όπως περιμένουν. Και η αιτία αυτής της αποτυχίας τους είναι ένας άνδρας επονομαζόμενος Λίνκολν Σιζ Έκο, που βρίσκει τυχαία ένα έντομο στο εργοστάσιο και από εκεί καταλαβαίνει ότι η μόλυνση ήταν ένα ψέμα. Έτσι, μαζί με την φίλη του, σχεδιάζουν να δραπετεύσουν από την πόλη. Θέλουν όμως να σώσουν και τους άλλους κλώνους. Θα τα καταφέρουν;

Φιλοσοφικά ερωτήματα…

Η ανάπτυξη της τεχνολογίας έχει πάντα θετικά αποτελέσματα; Η ταινία αυτή στέλνει αρνητικά μηνύματα για την ανάπτυξη της τεχνολογίας, διότι δεν είναι σωστό να αφαιρείς την ζωή ενός ανθρώπου, άσχετα αν είναι ή όχι κατασκεύασμα του ίδιου του ανθρώπου. Διότι στην προκειμένη περίπτωση οι κλώνοι είχαν και συναισθήματα και λογική και την δύναμη της σκέψης. Άρα δεν είναι σωστό για να ζήσει ένας πλούσιος άνθρωπος να πεθάνει κάποιος άλλος. Σύμφωνα όμως και με την θρησκεία μας, ο μόνος που μπορεί να δώσει και να πάρει την ζωή είναι ο Θεός. Οπότε αυτό που κάνουν εκείνοι οι άνθρωποι, οι επιστήμονες και οι ‘’πελάτες’’ τους είναι τελείως αντιχριστιανικό. Αν όμως το δούμε και από μια εντελώς διαφορετική οπτική γωνία, το συγκεκριμένο έργο αναδεικνύει και το θέμα του κοινωνικού ρατσισμού, αφού δεν είχαν όλοι οι άνθρωποι την δυνατότητα να εξασφαλίσουν την σωματική τους ακεραιότητα δημιουργώντας κλώνους, παρά μόνο οι πλούσιοι. Έτσι υπάρχει μια μεγάλη διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στις τάξεις, με την έννοια ότι αν είμαι πλούσιος θα ζήσω μια ασφαλή και

σίγουρη ζωή, ενώ αν είμαι φτωχός σε μια κρίσιμη κατάσταση θα πεθάνω. Κατά τη γνώμη μας η δημιουργία των κλώνων είναι λάθος. Γιατί όπως προαναφέρθηκε είναι και αμαρτία το να δημιουργεί από μόνος του ο άνθρωπος ανθρώπινη ζωή, αλλά είναι ακόμα μεγαλύτερη όταν αυτή η ζωή προορίζεται για θάνατο. Επίσης η δημιουργία των κλώνων θα στοιχίζει αρκετά και όπως και στην ταινία κάποιοι άνθρωποι δεν θα μπορούν να αποκτήσουν αυτή την ‘’ασφάλεια’’.

Μαρία Φακιδάρη

Ελευθερία Χρυσού

Χρονοπαγίδα (Life on Mars)

Έτος προβολής: 2007

Σκηνοθεσία, σενάριο: Μάθιου Γκράχαμ, Τόνυ Τζόρνταν, Άσλεϊ

Φάροου.

Πρωταγωνιστές: Τζον Σιμ, Φίλιπ Γκλένιστερ, Λιζ Γουάιτ.

Πρόκειται για μία σειρά βρετανικής παραγωγής, η οποία

διηγείται την ιστορία ενός ανθρώπου, του Σαμ Τάιλερ, ο

οποίος είναι αστυνομικός στη σημερινή εποχή. Ως εδώ όλα

καλά, μέχρι που είχε ένα ατύχημα και ξύπνησε στο 1973!

Ασφαλώς δεν ξέρει αν ταξίδεψε πίσω στον χρόνο, αν είναι

τρελός, αν είναι σε κώμα ή αν προσγειώθηκε σε έναν άλλο

πλανήτη. Επίσης δεν ξέρει τον λόγο που βρέθηκε εκεί. Το

ακόμα πιο παράξενο είναι πως φαίνεται πως ζει εκεί

κανονικά και δουλεύει ως ένας καλός αστυνομικός. Το

ερώτημα αρχικά είναι αν θα βρει τον τρόπο να γυρίσει

πίσω. Αργότερα όμως το ερώτημα θα είναι αν θα βρει τον

λόγο να γυρίσει πίσω, αφήνοντας εκείνα που άρχισαν να

τον συνδέουν με το 1973. Στο τέλος πήρε την απόφαση

να…

Πιστεύω πως η σειρά έχει να κάνει με την ψυχή, εκεί που η

συνείδησή μας μάς βάζει πολλές φορές σε δίλημμα χωρίς να το

έχουμε αντιληφθεί ούτε εμείς οι ίδιοι. Αυτό φαίνεται έντονα

στο σημείο που ο Σαμ ήταν μόνος και άκουγε διάφορα

πράγματα και έδειχνε σαν να έχει τρελαθεί. Μήπως ήταν όντως

τρελός ή μήπως όχι; Και τελικά πόσο σίγουροι μπορούμε να

είμαστε πως βιώνουμε την ‘’πραγματική πραγματικότητα’’;

Γαρυφαλλιά Σωπασουδάκη