1

1

1

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Η παρούσα εργασία, που εκπονείται στο πλαίσιο του μαθήματος χωρικές στρατηγικές καινοτομίας έχει ως αντικείμενο «Η χωρική διάσταση της επιχειρηματικότητας και της καινοτομίας. Μελέτη περίπτωσης η συγχώνευση MICROSOFT-NOKIA και η χωρική τους διάσταση». Oι λόγοι που ώθησαν στην επιλογή του συγκεκριμένου θέματος ήταν γιατί , σε ένα διεθνές περιβάλλον που αλλάζει με ταχύτατους ρυθμούς, η ικανότητα των επιχειρήσεων να εισάγουν στην αγορά νέα, καινοτόμα (innovative) προϊόντα πριν από τους ανταγωνιστές τους, αποτελεί ίσως το μεγαλύτερο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα τους. Οι εταιρείες με τις οποίες ασχολείται η παρούσα εργασία , είναι από τις πιο μεγάλες τόσο σε επίπεδο πωλήσεων, επενδύσεων, αλλά και κάλυψης στο παγκόσμιο τοπίο. Αυτό σημαίνει αφενός, ρίσκο, λόγω εξάπλωσης των δραστηριοτήτων τους, αλλά ταυτόχρονα και το υψηλότερο επίπεδο οικονομικής και πρακτικής επέκτασής τους.

Η εργασία αποτελείται από δυο μέρη , το Α΄μέρος δίνονται εννοιολογικές αποσαφηνίσεις και αποτελείται από τέσσερα κεφάλαια.

Στο πρώτο κεφάλαιο γίνεται μια παράθεση ποικίλων ορισμών και τύπων της έννοιας της επιχειρηματικότητας όπως τους συναντά ο συγγραφέας της εργασίας στα δεδομένα της ελληνικής και διεθνούς βιβλιογραφίας. Στο δεύτερο κεφάλαιο εστιάζεται η προσοχή στη έννοια της καινοτομίας, στις πηγές προέλευσης, στα οφέλη, και τη σχέση της με την ανταγωνιστικότητα. Στο τρίτο κεφάλαιο γίνεται αναφορά στην τεχνολογική καινοτομία. Το τέταρτο κεφάλαιο ασχολείται με τις χωρικές διαστάσεις της επιχειρηματικότητας και της καινοτομίας.

Στο B΄μέρος και στο πέμπτο κεφάλαιο , δίνεται έμφαση στην συγχώνευση των εταιρειών MICROSOFT-NOKIA και στη χωρική τους διάσταση.dvsdmvsdlvsv smvslmv.smv dsvad vadv advadslvda svadsllll

vsvsv

2

2

3

4

5678910111213141516

1718

19202122232425

262728

29

30

31

32

33

34

3536

37

38

39

40

41

2

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Ο Bill Gates έλεγε πάντοτε στα στελέχη της Microsoft ότι η εταιρία του δεν θα είχε ζωή παραπάνω από δύο χρόνια αν σταματούσε να καινοτομεί. Ο Peter Drucker απευθύνθηκε στις τράπεζες με την προειδοποίηση «ή καινοτομείτε ή πεθαίνετε». O γκουρού του management Gary Hamel είναι το ίδιο σαφής «η καινοτομία και η πλαστικότητα (προσαρμοστικότητα και ανθεκτικότητα) είναι οι μόνες λύσεις, δεν υπάρχει άλλη μεσοπρόθεσμη λύση»

Η σύγχρονη εποχή χαρακτηρίζεται κυρίαρχα από την αλματώδη και συνεχή τεχνολογική ανάπτυξη και τη διεθνοποίηση των αγορών. Η επιβίωση και εξέλιξη των επιχειρήσεων εξαρτάται κατά κύριο λόγο από το πόσο ανταγωνιστικές είναι αλλά και το πόσο ανταγωνιστικές μπορούν να γίνουν, μέσα όμως σε ένα ασφυκτικά πιεστικό περιβάλλον όπου ο χρόνος αποτελεί παράγοντα καίριας σημασίας. Οι έγκαιρες αποφάσεις είναι πλέον καθοριστικές και το ρίσκο για υιοθέτηση νέων τεχνολογιών και καινοτομιών ολοένα και πιο δελεαστικό αλλά και κρίσιμο για την σταθερότητα αλλά και την πιθανή ανάπτυξη και το μέλλον των επιχειρήσεων, Η ανταγωνιστικότητα είναι πλέον συνυφασμένη με επενδύσεις σε τεχνολογία.

3

42

43

44

45

46

47

48

49

50

51

52

53

54

55

56

57

585960616263

64

656667686970717273

74

75

76

3

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1Ο

4

77

78

79

80

81

82

83

84

85

86

87

88

89

90

91

92

93

94

95

96

97

98

99

4

Σκοπός του κεφαλαίου είναι να αναφερθούμε στις θεωρητικές και εννοιολογικές προσεγγίσεις της επιχειρηματικότητας. Η επιχειρηματικότητα προσέλκυσε το ενδιαφέρον της οικονομικής επιστήμης από τις αρχές της ακόμη. Ως όρος αποδίδεται στο Γάλλο οικονομολόγο R.Cantillon (1730) o οποίος όρισε τον επιχειρηματία ως το άτομο που προσπαθεί να εκμεταλλευθεί τη διαφορά που υπάρχει ανάμεσα στη βέβαιη τιμή αγοράς ενός αγαθού και στην αβέβαιη τιμή πώλησης του.

1.1 Επιχειρηματικότητα

Υπάρχουν διάφορες προσεγγίσεις οικονομικοκοινωνικές, κοινωνιολογικές, ψυχολογικές και ανθρωπολογικές στο θέμα της επιχειρηματικότητας αλλά καμία γενική θεωρία γι΄ αυτήν.

Για τον Schumpeter (όπως αναφέρεται στον Καραγιάννη & Μπακούρα,2010) η επιχειρηματικότητα είναι ένας παράγοντας ανισορροπίας και όχι το αντίθετο, γιατί ο ρόλος των επιχειρηματιών είναι να ανανεώνουν και να ανατρέπουν τις συνθήκες παραγωγής, αναζητώντας νέες ανακαλύψεις ,νέα τεχνολογία παραγωγής νέων προϊόντων ή των ήδη υπαρχόντων με νέο τρόπο παραγωγής.

Για τον P. Drucker, ( όπως παρατίθεται στον Χατζηκωνσταντίνου & Γωνιάδη, 2009) η επιχειρηματικότητα δεν είναι ούτε επιστήμη ούτε τέχνη, είναι η πρακτική στην οποία η γνώση αποτελεί το μέσο για την επίτευξη του σκοπού της. Είναι τρόπος συμπεριφοράς παρά χαρακτηριστικό της προσωπικότητάς του.

Κατά τον καθηγητή Ι. Πεσμαζόγλου, «η ικανότητα ή η δραστηριότητα και ο περιορισμένος ή ευρύς ορίζοντας του επιχειρηματία, καθώς και η έφεσή του για ανάληψη επιχειρηματικών πρωτοβουλιών που κατά ανάγκη περιέχουν, σε μικρό ή μεγάλο βαθμό το στοιχείο της αβεβαιότητας, χαρακτηριστικά που συνολικά κατατείνουν στην κινητοποίηση στον συγχρονισμό, στον διαρκή μετασχηματισμό και την αναπροσαρμογή της παραγωγής στις μεταβαλλόμενες συνθήκες, αποτελεί τη λεγόμενη επιχειρηματικότητα» (Χατζηκωνσταντίνου Γ.& Γωνιάδη Η.,2009)

Η συνθετότατη του φαινομένου της επιχειρηματικότητας είναι τέτοια που μέχρι τώρα δεν έχει γίνει κοινά αποδεκτός ένας ορισμός της, ούτε αυτός του ΟΑΣΑ (1998), κατά τον οποίο, «οι επιχειρηματίες είναι οι φορείς της αλλαγής και της ανάπτυξης της οικονομίας της αγοράς, είναι εκείνοι που με τη δράση τους δημιουργούν, διαχέουν και εφαρμόζουν καινοτόμες ιδέες {…}δεν επιδιώκουν να αξιοποιήσουν μόνο τις οικονομικές ευκαιρίες, αλλά έλκονται από την ανάληψη κινδύνου και αρέσκονται να βλέπουν την επιβεβαίωση του προαισθήματος τους .»

5

100101102103104105106107108109

110

111

112113114

115

116117118119120

121

122123124125

126

127128129130131132133

134

135136137138139140141

142

5

Το άτομο που διακρίνει η επιχειρηματικότητα δεν προσκολλάται στην επιχείρηση που ιδρύει και μόνο. Αναζητά διαρκώς νέες ευκαιρίες, είτε για να τη μεγαλώσει, για να την επεκτείνει και για την κρατά ανταγωνιστική είτε για να τη μεγαλώσει, για να την επεκτείνει και για να την κρατά ανταγωνιστική είτε για να δημιουργήσει άλλες επιχειρήσεις, τις οποίες διαχειριστικά εναποθέσει στα χέρια της ομάδας διοίκησης.

Η ικανότητα του επιχειρηματία να διακρίνει την ευκαιρία και να στήνει το μηχανισμό αξιοποίησης της για τον προσωπικό ωφελειών για τον ίδιο, κυρίως, αλλά και για το κοινωνικό σύνολο, αποδίδεται ως επιχειρηματικότητα. Η επιχειρηματικότητα είναι στοιχείο δημιουργίας ατομικού και κοινωνικού πλούτου, ενώ πρέπει να συμβάλλει φυσιολογικά στην αύξηση της απασχόλησης και στην απορρόφηση της ανεργίας.

Δια της φορολογίας των αποτελεσμάτων της δημιουργεί τις προϋποθέσεις της δημοσιονομικής βελτίωσης και της αναδιανομής των εισοδημάτων.

Τα άτομα ωθούνται στην επιχειρηματικότητα από κάποια κίνητρα με κυριότερα το κέρδος, την ανεξαρτησία, την προσωπική και επαγγελματική ανάπτυξη, την εναλλακτική επιλογή σε μια μη ικανοποιητική εργασία. Ενώ αξίζει να επισημανθεί και η διάκριση μεταξύ της επιχειρηματικότητας ανάγκης( πηγάζει από την έλλειψη ευκαιριών για την εξασφάλιση βιοπορισμού) και της επιχειρηματικότητας ευκαιρίας(είναι η ανακάλυψη μιας ευκαιρίας στην αγορά).Επίσης στα είδη επιχειρηματικότητας συμπεριλαμβάνεται η γυναικεία επιχειρηματικότητα, η νεανική, η πράσινη επιχειρηματικότητα.

6

143144145146147

148

149150151152153

154155

156

157158159160161162163164

165

166

167

168

169

170

171

172

173

174

175

176

177

178

179

180

6

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2ο

Σκοπός του κεφαλαίου είναι η αποσαφήνιση της έννοιας της καινοτομίας, θα γίνει αναφορά στις αρχές, στα χαρακτηριστικά της καινοτομίας, στο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα που οι καινοτομίες φέρνουν στην επιχείρηση και στα οφέλη. Η καινοτομία αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της επιχειρηματικότητας και είναι άρρηκτα δεμένη με την παραγωγικότητα και την ανάπτυξη.

2.1 Καινοτομία

Σήμερα είναι αποδεκτό και τεκμηριώνεται στατιστικά -ότι οι σημαντικότεροι παράγοντες της ανάπτυξης δεν σχετίζονται με τη συσσώρευση του κεφαλαίου και την ανειδίκευτη εργασία, αλλά με τη γνώση, την έρευνα, τη δημιουργικότητα και την καινοτομία.

Στο σημερινό οικονομικό γίγνεσθαι, σε ένα διεθνές περιβάλλον που αλλάζει με ταχύτατους ρυθμούς, η ικανότητα των επιχειρήσεων να εισάγουν στην αγορά νέα καινοτόμα προϊόντα πριν από τους ανταγωνιστές τους , αποτελεί ίσως το μεγαλύτερο ανταγωνιστικό πλεονέκτημά τους. Αυτό είναι προφανές, αφού με τον τρόπο αυτό οι καινοτόμες επιχειρήσεις αποκτούν σημαντικό μερίδιο αγοράς με παράλληλη αύξηση της κερδοφορίας τους.

Σύμφωνα με στοιχεία τις τελευταίας τριετίας του World Economic Forum, στην παγκόσμια κατάταξη εθνικής ανταγωνιστικότητας προηγούνται εκείνες οι χώρες που έχουν εξαιρετικά ανταγωνιστικές επιχειρήσεις

7

181

182

183

184

185

186

187

188

189

190

191

192

193

194195196197198199200201

202

203

204205206207

208209210211212213

214215216

7

και οι οποίες έγκαιρα υιοθέτησαν επιχειρηματικές και τεχνολογικές καινοτομίες(www.infosoc.gr/NR/rdonlyres/.../03122004ΟμιλίαΝαυτεμπορικής.,(12/05/2015)

Η Καινοτομία είναι μια λέξη που προέρχεται από τα λατινικά και σημαίνει την εισαγωγή κάτι καινούργιου στον υπαρκτό κόσμο και στη σειρά των πραγμάτων ή τη βελτίωση της παραγωγικότητας των πόρων όπως αναφέρεται από τον J.B Say όπως παρατίθεται στον Drucker (Drucker,1985).

Στη βιβλιογραφία υπάρχουν πολλοί ορισμοί για την καινοτομία όπως

παρατίθεται(eclass.uowm.gr/modules/document/document.php?course.,(12/05/2015)

1. «Η βιομηχανική καινοτομία περιλαμβάνει τις δραστηριότητες τεχνικού σχεδιασμού, παραγωγής, διοίκησης και εμπορίας που σχετίζονται με την εισαγωγή ενός νέου ή βελτιωμένου προϊόντος ή με την πρώτη εμπορική εφαρμογή μιας νέας ή βελτιωμένης διαδικασίας ή εξοπλισμού». (Christopher Freeman, 1982).

2. «Καινοτομία είναι η πρώτη εφαρμογή της επιστήμης και της τεχνολογίας με ένα νέο τρόπο με εμπορική επιτυχία». (Ο.Ο.Σ.Α.,1971).

3. «Καινοτομία είναι η επιτυχής δημιουργία, αφοσίωση και εκμετάλλευση, κάτι καινούργιου, σε οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο». (Ε.Ε., 1996).

4. «Καινοτομία είναι η επιτυχής εκμετάλλευση νέων ιδεών». (U.K. DTI, 1994).

Eπίσης ο Peter Drucker (1985) τονίζει « καινοτομία είναι το ειδικό εργαλείο των επιχειρηματιών, μέσω του οποίου εκμεταλλεύονται την αλλαγή σαν μια ευκαιρία για μια διαφορετική δραστηριότητα ή υπηρεσία. Είναι δυνατό να παρουσιαστεί σαν μια πειθαρχία, είναι δυνατόν να μαθευτεί, είναι δυνατόν να εξασκηθεί.»

Ο Bill Gates έλεγε πάντοτε στα στελέχη της Microsoft ότι η εταιρία του δεν θα είχε ζωή παραπάνω από δύο χρόνια αν σταματούσε να καινοτομεί. Ο Peter Drucker απευθύνθηκε στις τράπεζες με την προειδοποίηση

«ή καινοτομείτε ή πεθαίνετε» O γκουρού του management Gary Hamel είναι το ίδιο σαφής «η καινοτομία και η πλαστικότητα (προσαρμοστικότητα και ανθεκτικότητα) είναι οι μόνες λύσεις, δεν υπάρχει άλλη μεσοπρόθεσμη λύση» (sev4enterprise.org.gr/wpcontent/uploads/.../EBOOK_BT_11.05.101.pd.,(13.Ο5/2015)

Ο όρος καινοτομία μπορεί να αναφέρεται στη διαδικασία – μετατροπή μιας ιδέας σε εμπορεύσιμο προϊόν ή σε υπηρεσία, σε μια νέα μορφή οργάνωσης της επιχείρησης, σε μια νέα ή βελτιωμένη λειτουργική μέθοδο παραγωγής, σε ένα νέο τρόπο

8

217218219

220

221222223224

225

226

227228

229230231232233

234235

236237

238

239

240241242243

244

245246247

248249250251252

253

254255256

8

παρουσίασης ενός προϊόντος (design, marketing) ή ακόμα και σε μια νέα μέθοδο παροχής υπηρεσιών. Μπορεί επίσης να αναφέρεται στο σχεδιασμό και στην κατασκευή νέου βιομηχανικού εξοπλισμού, στην υλοποίηση ενός έργου με νέο τρόπο διαχείρισης ή να υποδηλώνει ένα νέο τρόπο σκέψης για την αντιμετώπιση μιας κατάστασης ή ενός προβλήματος.(πράσινη Βίβλος της Ε.Ε για την καινοτομία).

Οι αρχές της καινοτομίας

Ο Drucker προσδιορίζει ορισμένες αρχές της καινοτομίας. Υποστηρίζει ότι η σκόπιμη καινοτομία αρχίζει με την ανάλυση των πηγών νέων ευκαιριών. Επίσης προτείνει ότι η καινοτομία πρέπει να είναι απλή και εστιασμένη. Σύμφωνα με τον συγγραφέα οι αποτελεσματικές καινοτομίες ξεκινούν σε μικρό μέγεθος, δεν είναι μεγαλοεπήβολες (Πιπερόπουλος Π, 2008)

Οφέλη από τη Καινοτομία:

Στις νέες τεχνολογίες. Η τεχνολογική αλλαγή δημιουργεί νέες ευκαιρίες για να αναπτυχθούν ευκολότερα καινοτόμες ιδέες, όπως νέα προϊόντα, νέες δυνατότητες για τον σχεδιασμό ενός υπάρχοντος προϊόντος, νέους τρόπους μάρκετινγκ, παράδοσης και νέων βιομηχανιών

Στις νέες ή μετατοπιζόμενες ανάγκες αγοραστών. Η ανάπτυξη και διαφοροποίηση των αναγκών των καταναλωτών ανάλογα με την εξελισσόμενη αγορά, κατά την πάροδο του χρόνου, οδηγεί τις επιχειρήσεις στην ανάπτυξη νέων καινοτομικών ευκαιριών

Στην εμφάνιση ενός νέου τομέα βιομηχανίας. Προσδίδει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, αφού δίνεται η ευκαιρία για την απόκτηση νέων πελατών, νέων τρόπων μάρκετινγκ, προσέγγισης συγκεκριμένων πελατών και παραγωγής συγκεκριμένων προϊόντων

Οι αλλαγές στους κυβερνητικούς κανονισμούς. Οι επιχειρήσεις, οι οποίες μπορούν να προσαρμοστούν ταχύτατα σε τέτοιου είδους αλλαγές (όπως, πρότυπα προϊόντων, προστασίας περιβάλλοντος, περιορισμούς εμπορίου κτλ), είναι σε θέση να κερδίσουν μεγάλο πλεονέκτημα σε σχέση με αυτές που έχουν δομήσει τις δραστηριότητές τους σύμφωνα με συγκεκριμένα καθεστώτα κυβερνητικών κανονισμών.(http :// www . fel . tuc . gr / , (15.05.2015)

Aνταγωνιστικότητα

Οι μελέτες τονίζουν τον πρωταρχικό ρόλο της καινοτομίας τόσο στην ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων όσο και στην οικονομική ανάπτυξη της χώρας.

Η ανταγωνιστικότητα είναι η ικανότητα ατόμων, οργανισμών αλλά και εθνών να επιτύχουν σημαντικές αποδόσεις και μεγάλα αποτελέσματα και πιο συγκεκριμένα να προσθέσουν αξία χρησιμοποιώντας τα ίδια ή μικρότερα ποσά Οι εθνικές οικονομίες δεν μπορούν να στηρίζονται πλέον στις παρελθοντικές πρακτικές. Η ανταγωνιστικότητα εξαρτάται σε μείζονα βαθμό

9

257258259260261

262

263

264265266267268

269

270

271

272273274275

276277278279

280281282

283284285286287288

289

290

291

292293

294295296297298

9

από τη δυνατότητα να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά η παγκοσμιοποίηση καθώς και οι ραγδαία μεταβαλλόμενες ανάγκες της αγοράς, μέσω της εφαρμογής των νέων τεχνολογιών (“Greek National Reforms Programme 2013”)

«Η ανταγωνιστικότητα αντανακλάται στην ικανότητα της επιχείρησης να εξασφαλίζει, να διατηρεί και να αυξάνει τα μερίδιά της τόσο στις εγχώριες όσο και στις διεθνείς αγορές εμπορευμάτων. Στην οικονομία της γνώσης ο ανταγωνισμός δεν στηρίζεται στο χαμηλό κόστος και τις τιμές, αλλά στη δημιουργία νέων ιδεών, τη διάχυση της τεχνολογικής και επιστημονικής γνώσης, το εξειδικευμένο επιστημονικό προσωπικό και την εφαρμογή της καινοτομίας. Επομένως, ενώ η ανάπτυξη και η ανταγωνιστικότητα παραμένουν κατευθυντήριοι στόχοι της επιχείρησης εκείνο που έχει αλλάξει είναι οι παράγοντες που οδηγούν σε αυτές ».(Παππά Ε,2006),

10

299300301302

303304305306307308309310

311

312

313

314

315

316

317

318

319

320

321

322

323

324

325

326

327

328

329

330

331

332

10

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3ο

3.1 Καινοτομία και τεχνολογίαΣτο κεφάλαιο αυτό γίνεται αναφορά στην τεχνολογική καινοτομία. H τεχνολογική καινοτομία είναι νέα τεχνολογία που δημιουργεί νέα προϊόντα –και κατ΄ επέκταση νέες ευκαιρίες για τη βιομηχανία. Αυτή είναι η βασική σημασία της καινοτομίας και ο λόγος για τον οποίο είναι απαραίτητη για την οικονομική ανάπτυξη, γιατί δημιουργεί επιχειρηματικές ευκαιρίες.

Ως τεχνολογική καινοτομία σε μία επιχείρηση προϊόντων, Υπηρεσιών ή έρευνας νοείται, σύμφωνα με τον αυστριακό οικονομολόγο

Joseph Alois Schumpeter στο Theorie der wirtschaftlichen Entwicklung

(Η Θεωρία της Οικονομικής Ανάπτυξης, 1934): «Η εισαγωγή στην αγορά ενός τεχνολογικού νέου ή σημαντικά βελτιωμένου προϊόντος ή η εφαρμογή μιας παραγωγικής διαδικασίας, που ανταποκρίνεται επιτυχώς στη ζήτηση της αγοράς. Αυτή προέρχεται από την αλληλεπίδραση των συνθηκών της αγοράς από τη μια πλευρά και των δυνατοτήτων αξιοποίησης του αποθέματος τεχνολογίας και της επιστημονικής γνώσης από την άλλη».

Ωστόσο, με το Εγχειρίδιο Όσλο γίνεται διαχωρισμός ανάμεσα σε

τεχνολογικές και μη τεχνολογικές καινοτομίες, ορίζοντας με αφαιρετικό τρόπο τη μη τεχνολογική καινοτομία ως οτιδήποτε δεν εμπίπτει στην τεχνολογική. Έτσι, ως μη τεχνολογικές καινοτομίες θεωρούνται οι οργανωτικές καινοτομίες

υλοποίησης προηγμένων τεχνικών διοίκησης, όπως είναι τα Συστήματα Ολικής Ποιότητας (Total Quality System, TQS), οι Διεθνείς Οργανισμοί Τυποποίησης (International Organization for Standardization, ISO) κ.λ π., καθώς και οι εμπορικές καινοτομίες βελτιωμένων μεθόδων πώλησης που αποσκοπούν στη βελτίωση της ελκυστικότητας των προϊόντων και των υπηρεσιών ή στην είσοδο των προϊόντων σε νέες αγορές.

Οι κολοσσοί υψηλής τεχνολογίας αναζητούν εναγωνίως νέες «άγνωστες» αγορές, ώστε να προσεγγίσουν εκατομμύρια δυνητικούς πελάτες. Υπό το σκεπτικό αυτό, η Microsoft εξαγόρασε τη Mojang, η οποία έχει επινοήσει το βιντεοπαιχνίδι Minecraft με 54 εκατ. παίκτες σε όλο τον κόσμο.

Αντίστοιχη κίνηση έκανε και το Facebook, το οποίο αγόρασε την υπηρεσία μηνυμάτων WhatsApp με 450 εκατ. συνδρομητές.

Η απόκτηση νεοφυών επιχειρήσεων και εφαρμογών από τους κολοσσούς της υψηλής τεχνολογίας (Apple, Amazon, Facebook, Google, Microsoft) αποκαλύπτει την τεράστια δυναμική που αυτές έχουν στην προσέλκυση χρηστών/καταναλωτών.

11

333

334

335

336337338339340341342343

344345

346

347348349350351352

353

354

355356357

358359360361362363

364

365366367368

369370

371372373

11

Η Mojang είναι διάσημη στην πολυπληθή παγκόσμια κοινότητα των παικτών με αφορμή την εφαρμογή–παιχνίδι κατασκευών και πολέμου Minecraft. Η εν λόγω εφαρμογή πέραν όλων των άλλων συσκευών απαντά και στα κινητά τηλέφωνα, δίνοντας στη Microsoft πρόσβαση σε μία αγορά η οποία αυτή τη στιγμή αριθμεί τουλάχιστον 54 εκατομμύρια χρήστες.

Σημειωτέον πως η Minecraft θεωρείται μία από τις εφαρμογές με τις υψηλότερες πωλήσεις τόσο στο «κατάστημα» του λειτουργικού iOS της Apple όσο και στο Google Play του λειτουργικού Android. Με αυτό κατά νου, ο επικεφαλής της Microsoft, Σατία Ναντελά, έκανε την εξαγορά, αποσκοπώντας να ενισχύσει τις δραστηριότητές της στα κινητά τηλέφωνα Nokia, που της ανήκουν.

Αντιστοίχως στις αρχές της χρονιάς και συγκεκριμένα στις 20 Φεβρουαρίου ανακοινώθηκε πως ο Μαρκ Ζάκερμπεργκ, ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Facebook με το ομώνυμο κοινωνικό δίκτυο, είχε προχωρήσει στην ακριβότερη εξαγορά της δεκαετίας και πλέον. Κατέβαλε 19 δισ. δολάρια για να αποκτήσει τη νεοφυή WhatsApp, η οποία επινόησε την ομώνυμη εφαρμογή σύντομων μηνυμάτων στα κινητά τηλέφωνα, διατηρεί 450 εκατ. μέλη και κάθε ημέρα αποκτά 1 εκατομμύριο επιπλέον. Hταν και η μεγαλύτερη εξαγορά από το 2001, όταν η Time Warner απέκτησε την AOL έναντι 124 δισ. δολ.(http://www.kathimerini.gr/786638/article/oikonomia/die8nhs-oikonomia/oi-kolossoi-ths-texnologias-pontaroyn-sthn-kainotomia,( 16.05.2015)

12

374375376377378379380381382383384385386387388389390391392393394395396

397

398

399

400

401

402

403

404

405

406

407

408

409

410

411

412

413

414

12

KΕΦΑΛΑΙΟ 4Ο

4.1 Χωρικές διαστάσεις της επιχειρηματικότητας και της καινοτομίας

Σκοπός του κεφαλαίου αυτού είναι να καταγραφούν οι χωρικές διαστάσεις της επιχειρηματικής τεχνολογικής ανάπτυξης και καινοτομίας. Οι επιχειρήσεις χωροθετούνται κάπου, επιλέγουν ένα τόπο εγκατάστασης. Αυτό ίσχυε πάντα και κάθε εποχή τα κριτήρια για την εγκατάσταση των επιχειρήσεων ακολουθούσαν τους κανόνες και τις επιταγές της εποχής που προσδιορίζονταν από την αναμονή της μεγαλύτερης δυνατής επιτυχίας που μετρούνταν από την προσδοκία του μεγαλύτερου δυνατού κέρδους, την κερδοφορία.

Οι μεγάλες Ευρωπαϊκές χώρες ανέκαθεν στην προσπάθειά τους να ελέγξουν τις κρίσιμες προσβάσεις προς την Ινδία εγκαθίδρυσαν αποικίες και κατέλαβαν πολλές περιοχές της υδρογείου. Ο τελικός σκοπός ήταν το εμπόριο .Η τεχνολογική τους υπεροχή τις βοήθησε σ’αυτό.

Από τη μια οι χώρες του κέντρου που οργανώνουν, αποφασίζουν κατέχουν υψηλότερη τεχνολογία παράγουν σύγχρονα προϊόντα και επικρατούν, από την άλλη οι χώρες της περιφέρειας που έχουν έλλειμμα τεχνολογικής γνώσης και οργανωτικών δυνατοτήτων, που έχουν παραδοσιακές οικονομίες και κοινωνικές δομές, και πουλούν πρώτες ύλες.

13

415

416

417

418

419

420

421

422

423

424

425

426

427

428

429

430

431432

433

434435436437438439440

441442443444

445446447448449

13

Στον εικοστό αιώνα, το «ξύπνημα» του τρίτου κόσμου έφερε την ανεξαρτησία πολλών χωρών, αλλά οι σχέσεις οικονομικής και πολιτικής εξάρτησης επιβίωσαν με άλλους τρόπους. Η διαφορά στις τεχνολογικές δυνατότητες και βέβαια στην οικονομική ισχύ έπαιξαν το ρόλο τους. Η νέα αποικιοκρατία που προέκυψε στη δεκαετία του 60 έφερε ένα βασικό γνώρισμα. Την αποκέντρωση σημαντικών τμημάτων της παραγωγής σε χώρες του τρίτου κόσμου, ενώ τα στρατηγεία της ανάπτυξης και οι χώροι των αποφάσεων παρέμειναν στις ανεπτυγμένες χώρες, όπως και η ίδια η παραγωγή των εκάστοτε νέων τεχνολογιών.

Σε μια προσπάθεια κατάκτησης της οικονομικής ανάπτυξης και μεγαλύτερης ανεξαρτησίας, ακολουθήθηκαν από τις χώρες που είχαν τη δυνατότητα δύο πολιτικές: η υποκατάσταση των εισαγωγών (η μείωση των εισαγωγών μέσα από την προσπάθεια ανάπτυξης εγχώριων βιομηχανιών στην κατεύθυνσης της όσο δυνατόν μεγαλύτερης αυτάρκειας, με προσπάθειες για μεταφορά τεχνολογίας), και η επέκταση των εξαγωγών που έφτανε και στην πολιτική των ελεύθερων επιχειρηματικών ζωνών (η παροχή δυνατότητας σε πολυεθνικές επιχειρήσεις για παραγωγή με ευνοϊκούς όρους με στόχο την επανεξαγωγή του προϊόντος ή και εξαρτημάτων προϊόντων συχνότατα στη βάση εργοστασίων έντασης εργασίας).

Στην φάση αυτή, ευνοήθηκαν χώρες του τρίτου κόσμου όπως της Νοτιο-Ανατολικής Ασίας και της Λατινικής Αμερικής . Η υποκατάσταση των εισαγωγών είχε περιορισμένη επιτυχία, διότι αναπόφευκτα η ίδια η τεχνολογία της παραγωγής παρέμεινε εισαγόμενη, ενώ της εξαγωγικής πλατφόρμας απέδειξε για μια ακόμα φορά τη σημασία της τεχνολογικής υπεροχής. Μια παράλληλη διαδικασία ήταν η εγκατάσταση εργοστασίων παρόμοιας παραγωγής σε διάφορες χώρες (προηγμένες και μη) με στόχο την εκμετάλλευση συγκριτικών πλεονεκτημάτων ιδιαίτερα του κόστους εργασίας.

Την ίδια εποχή άρχιζε η κρίση στις παραδοσιακές βιομηχανικές περιοχές των ανθρακωρυχείων, του ατσαλιού και των ναυπηγείων, αλλά και των χημικών, απόλυτα συνδεδεμένη με τις καινοτομικές τεχνολογικές εξελίξεις στους τομείς αυτούς, και με σημαντικά περιβαλλοντικά ζητήματα, αλλά και με την υπερπαραγωγή σε τρίτες χώρες και με την άνοδο της Ιαπωνικής βιομηχανίας.

Mετά την πετρελαϊκή κρίση στην δεκαετία του 70 μια νέα χωρική αναδιάρθρωση επέρχεται εξαιτίας και των επιτευγμάτων της σύγχρονης τεχνολογίας καθώς και με την έλευση της ψηφιακής εποχής. Η εξέλιξη αυτή ήταν τόσο σχεδιασμένη (π.χ. τεχνοπόλεις) όσο και αποτέλεσμα των δυνάμεων της αγοράς (π.χ. νέα τεχνολογικά συμπλέγματα όπως το Silicon Valley). Οι κατηγορίες των νέων αυτών τεχνολογικών χώρων είναι οι εξής: α) βιομηχανικά συμπλέγματα εταιρειών υψηλής τεχνολογίας που δημιουργούνται στη βάση καινοτομικών milieux. β) επιστημονικές πόλεις, αυστηρά συμπλέγματα επιστημονικής έρευνας με όχι άμεση εδαφική σχέση με μεταποίηση γ) τεχνολογικά πάρκα, με στόχο να προσελκύσουν (μεταποιητικές) εταιρείες υψηλής τεχνολογίας σε προνομιούχους χώρους. Έμφαση δόθηκε στην καινοτομία αλλά κυρίως στο ρόλο τους ως παραγόντων οικονομικής ανάπτυξης. δ) Προγράμματα ανάπτυξης τεχνοπόλεων για οικονομική ανάπτυξη και αποκέντρωση ε) Οι μεγάλες μητροπολιτικές περιοχές, που συγκεντρώνουν τελικά το μεγαλύτερο μέρος της παγκόσμιας παραγωγής υψηλής τεχνολογίας και καινοτομίας Σε μικρότερο χωρικό επίπεδο, η κατηγοριοποίηση της ΕΕ έχουμε κέντρα καινοτομίας για τις ανάγκες νέων επιχειρήσεων και την προώθηση της επιχειρηματικότητας υψηλής τεχνολογίας και υψηλού ρίσκου, και θερμοκοιτίδες επιχειρήσεων για την ανάπτυξη και επιβίωση μικρών επιχειρήσεων, δημιουργία

14

450451452453454455456457

458459460461462463464465466

467468469470471472473474

475476477478479

480481482483484485486487488489490491492493494495496497

14

θέσεων εργασίας, και συμβολή στην τοπική ανάπτυξη, χωρίς απαραίτητα να είναι υψηλής τεχνολογίας.

Επίσης καταγράφονται και άλλες δύο κατηγορίες χώρων υψηλής τεχνολογίας, τις άϋλες νησίδες καινοτομίας (το πρώτο πείραμα πραγματοποιείται στην ΕΕ με 7 ινστιτούτα από 5 χώρες και κέντρο την Ispra στην Ιταλία.) και τις έξυπνες πόλεις.

Κοινή βάση όλων των ανωτέρω χωρικών συστημάτων είναι η γεωγραφική συγκέντρωση δραστηριοτήτων έντασης γνώσης και θεσμών που εμπλέκονται στη διαχείρισή της ( Σκάγιαννης Π.2003)

ΜΕΡΟΣ Β΄

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5Ο

5.1 Χωρική διάσταση συγχώνευσης Microsoft – Nokia

Οι δύο εταιρείες, που αναλύονται στo κεφάλαιο 5 του Β΄μέρους , αναμφίβολα είναι από τις πιο μεγάλες τόσο σε επίπεδο πωλήσεων, επενδύσεων, αλλά και κάλυψης στο παγκόσμιο τοπίο. Η Microsoft είναι αμερικανική εταιρεία λογισμικού, ιδρύθηκε το 1975 από τον Μπιλ Γκέιτς και τον Πολ Άλεν, και τα κεντρικά γραφεία της βρίσκονται στο Ρέντμοντ της πολιτείας Ουάσινγκτον των ΗΠΑ. Η Nokia Oyj είναι μια φινλανδική πολυεθνική εταιρεία επικοινωνίας και τεχνολογίας. Με έδρα το Espoo, Uusimaa, στην ευρύτερη μητροπολιτική περιοχή του Ελσίνκι.

15

498499

500501502

503504505

506

507

508

509

510

511

512

513

514

515

516

517

518

519

520

521

522

523524525526527528529

530

15

H συγχώνευση των δυο αυτών μεγάλων εταιρειών σημαίνει αφενός, ρίσκο, λόγω εξάπλωσης των δραστηριοτήτων τους, αλλά ταυτόχρονα και το υψηλότερο επίπεδο οικονομικής και πρακτικής επέκτασής τους. Είναι γεγονός ότι οι εταιρείες αυτές έχουν ήδη εγκαταστάσεις, είτε διοικητικές, είτε παραγωγής αλλά και αποθήκευσης είτε ψηφιακών στοιχείων είτε και υλικών, που απαιτούνται για την παραγωγή των προϊόντων και των υπηρεσιών τους.

Το συνολικό κόστος της εξαγοράς αυτής ανήλθε στα 7,2 δισεκατομμύρια δολάρια και θεωρείται μία από τις κορυφαίες των τελευταίων δεκαετιών, μιας και δημιουργεί έναν νέο κολοσσό, ο οποίος θα έχει δραστηριότητες σε πολλές περιοχές και πολλές δραστηριότητες επίσης, με τεράστια κερδοφορία και συνολικές ετήσιες πωλήσεις. Η εξαγορά δεν θα είναι ολική, αλλά θα περιοριστεί σε συγκεκριμένα πάγια στοιχεία της εταιρείας σε ορισμένες στρατηγικής σημασίας περιοχές και στην εξαγορά ολόκληρων τμημάτων δραστηριοποίησης, όπως την κατασκευή έξυπνων – τηλεφώνων, τομέας στον οποίο η Microsoft προσπαθεί εδώ και καιρό να εισέλθει και να ενσωματώσει τα λογισμικά, που διαθέτει. (http://www.latinpost.com/articles/10999/20140422/microsoft-nokia-merger-deal-acquisition-completed-apri-25-confirms-executive.htm, ( πρόσβαση 17.5.2015)

Όπως άλλωστε είναι γενικότερα γνωστό, οι εταιρείες αυτού του βεληνεκούς στην πλειονότητα των περιπτώσεων δεν δημοσιοποιούν ποτέ τα πάγια στοιχεία τους και τις περιοχές στις οποίες βρίσκονται αυτά. Τα μόνα δεδομένα, που έχουμε στην διάθεσή μας είναι από διάφορες πηγές, όπου αναφέρονται για κάποιο ιδιαίτερο σκοπό σαν τμήμα των δραστηριοτήτων τους και το συνολικό ύψος της αξίας τους, ο οποίος ούτως ή άλλως εμφανίζεται στον ισολογισμό, που είναι υποχρεωμένες να δημοσιεύουν στις χώρες, όπου βρίσκονται τα κεντρικά τους γραφεία ή γραφεία των θυγατρικών τους εταιρειών κάθε οικονομικό έτος.

Σύμφωνα με αυτά τα στοιχεία, γνωρίζουμε ότι η καθαρή αξία των πάγιων στοιχείων της Microsoft ανερχόταν στα 14,38 δισεκατομμύρια δολάρια, ενώ της Nokia στα 844,68 εκατομμύρια δολάρια, γεγονός, που καταδεικνύει την εμφανή υπεροχή της πρώτης έναντι της δεύτερης, που τίθεται υπό εξαγορά των δραστηριοτήτων της.

Κατά την συγχώνευση εταιρειών, γενικά, απαιτείται ένας στρατηγικός προγραμματισμός, ως προς την χωρική τους στάση, που θα αποτελέσει το συνολικό τους αποτύπωμα σε διάφορα σημεία του κόσμου. Εκτός από οικονομικά οφέλη, η ύπαρξη έντονου αποτυπώματος αυτού του είδους δημιουργεί και μία ανώτερη εικόνα για την νέα εταιρεία, που θα προκύψει μετά από επιτυχή συγχώνευση, γεγονός, που θα έχει πολλαπλά οφέλη μελλοντικά και σε πιθανή περαιτέρω εξάπλωσή τους. Άλλωστε, πολλές είναι οι εταιρείες, που επιθυμούν απλά και μόνο την παρουσία γραφείων και δραστηριοτήτων της σε κάποιες χώρες ώστε να κάνει εντονότερη την παρουσία της.

Αναλύοντας αρχικά την εταιρεία Nokia, η οποία ως γνωστόν δραστηριοποιείται σε κατασκευή ηλεκτρονικών στοιχείων κυρίως για κινητά τηλέφωνα, ενώ μερικές από τις

16

531532533534535536

537

538539540541542543544545546547548

549

550551552553554555556557

558

559560561562

563

564565566567568569570571572

573

574575

16

παρεμφερείς δραστηριότητές της είναι στην έρευνα, μελέτη και κατασκευή δικτύων κυρίως κινητής και ασύρματης γενικά τηλεφωνίας, με νέες τεχνολογίες, φιλικότερες προς το περιβάλλον και οικονομικότερες ως προς τις προϋποθέσεις παραγωγής.

Από την άλλη η Microsoft, εταιρεία κολοσσός, έχει δραστηριότητες σε πάρα πολλούς τομείς, μεταξύ των οποίων λογισμικά πολλών ειδών, λειτουργικά συστήματα κινητών τηλεφώνων, κατασκευή και υποστήριξη δικτύων, ενώ με την κίνησή της αυτή αποκτά πλεονέκτημα αφαιρώντας έναν σαφή αντίπαλο από την αγορά.( http://news.microsoft.com/2014/04/25/microsoft-officially-welcomes-the-nokia-devices-and-services-business/ (18.5.2015)

Η Microsoft δραστηριοποιείται, έχοντας πάγια στοιχεία σε περισσότερες από 50 χώρες του κόσμου κυρίως μέσω τεχνικών εξαγορών άλλων μικρότερων εταιρειών με ιδιόκτητες εγκαταστάσεις και δικά τους σημεία και γενικότερα δίκτυα διανομής. Με τον τρόπο αυτόν ήταν σε θέση να εκμεταλλευτεί την ήδη υπάρχουσα εγκατάσταση αλλά και την ευκολία διάθεσης των προϊόντων, που ήδη παράγονταν εκεί προσθέτοντας και τα δικά της ενισχύοντας την διείσδυσή της σε αυτές τις περιοχές. Αυτή η τεχνική συνίσταται όταν πρόκειται να εξαγοραστούν διαφορετικού είδους δραστηριότητες από τις κύριες, τις οποίες ήδη έχει η εταιρεία, κυρίως όταν πρόκειται για περιοχές σε χώρες λιγότερο ανεπτυγμένες ή πολλές φορές και σε υπανάπτυκτες οικονομικά. (http://news.microsoft.com/2014/04/25/microsoft-officially-welcomes-the-nokia-devices-and-services-business/ (18.5.2015)

Αναλύοντας την χωρική διάσταση της συγχώνευσης αυτής, η οποία είναι ουσιαστικά εσωτερική, δηλαδή απλά συγχώνευση συγκεκριμένων δραστηριοτήτων και όχι εξ’ ολοκλήρου της εταιρείας, πρέπει να σκεφτούμε πολύ συγκεκριμένα στοιχεία. Με την χωρική διάσταση αναφερόμαστε στην έκταση, που μπορούν τα προϊόντα και οι υπηρεσίες να παρασχεθούν, αλλά και στα φυσικά στοιχεία, κτιριακές εγκαταστάσεις, κ.λ.π., τα οποία διαθέτει πλέον η νέα εταιρεία, ως έχει προκύψει. Τα δεδομένα αυτά, δεν είναι πάντοτε σαφή, μιας και σε τέτοιες περιπτώσεις εξαγορών, μπορεί κάποιες κτιριακές υποδομές να χρησιμοποιούνται από κοινού από τις δύο εταιρείες, χωρίς αυτό ωστόσο να σημαίνει, ότι δεν αποτελούν στοιχεία και των δύο εταιρειών.

Ελέγχοντας τις χώρες, στις οποίες έχουν πρόσβαση οι δύο εταιρείες, μέσω των δικτύων διανομής τους , η Nokia, ξεκίνησε τις δραστηριότητές της από την Σκανδιναβία και συγκεκριμένα την Φινλανδία, όπου είναι και τα κεντρικά της γραφεία. Έχει αναλάβει δραστηριότητες σε χώρες της Ευρώπης, όπως η Ισπανία, η Μάλτα, η Δανία, ενώ διατηρεί και γραφεία στην τελευταία. Επιπλέον, έχει κάνει επεκτάσεις μέσω εξαγορών και συμφωνιών συνεργασίες με εταιρείες στην Αφρική και την κεντρική Ασία, όπως την Ινδία, για εργοστασία παραγωγής, με μικρό κόστος παραγωγής.

Τέλος, Λατινική Αμερική, αλλά και η Ανατολικότερη Ασία, σε χώρες όπως Ιαπωνία και Κίνα, είναι από τα βασικότερα σημεία παραγωγής και πώλησης προϊόντων της.

17

576577578

579

580581582583584585

586

587588589590591592593594595596597

598

599

600601602603604605606607608609

610

611612613614615616617618

619620

17

Μεξικό, Κίνα, Βιετνάμ, Ουγγαρία είναι περιοχές στις οποίες δραστηριοποιείται ήδη η Nokia, και διαθέτει εργοστάσια παραγωγής σε αυτές, χωρίς ωστόσο να εμπλέκονται ως στοιχεία εξαγοράς κατά την συγχώνευση των δραστηριοτήτων των δύο εταιρειών. Αυτό συμβαίνει, γιατί η Microsoft, αφενός έχει ήδη εργοστάσια στις περιοχές αυτές και αφετέρου θα είχε αρκετά αυξημένο κόστος για την εξαγορά και αυτών των πάγιων στοιχείων της εταιρείας.(http://networks.nokia.com/about-us/global-presence , (19.5.2015)

Θα ήταν σημαντικό εδώ να αναφερθεί ένα γεγονός, που έλαβε χώρα λίγες ώρες μετά την συγχώνευση των δύο εταιρειών. Το εργοστάσιο, το οποίο ήδη έχει αποφασιστεί να εξαγοραστεί σε περιοχή της Ινδίας, λόγω χρεών της Nokia, θεωρείται πλέον «παγωμένο» στοιχείο απο τις αρχές, και ως εκ τούτου δεν ήταν δυνατόν να μεταβιβαστεί με οποιονδήποτε τρόπο, εκτός από πλήρη εξαγορά της εταιρείας κατοχής της. Το συμβάν αυτό ήταν ένα από τα σημαντικά προβλήματα, που τέθηκαν υπό σκέψη και σχεδόν ήταν σε θέση να διακόψει τις συζητήσεις για την συμφωνία. Αυτό αναφέρεται για να ληφθεί υπ’ όψιν η χρησιμότητα της χωρικής επέκτασης μίας εταιρείας. Όπως άλλωστε γίνεται κατανοητό, ήταν ένα σημείο στρατηγικής σημασίας για περαιτέρω επέκταση στην ευρύτερη περιοχή από την νέα εταιρεία, που θα δημιουργηθεί. Προφανώς μετά την ανακοίνωση αυτή τόσο το εργοστάσιο αυτό όπως και άλλα δύο τα οποία για διαφορετικούς λόγους κρίθηκαν μικρότερης σημασίας και μεγάλης αξίας, δίχως ενδιαφέρον αποφασίστηκε να μην συμπεριληφθούν στην συμφωνία εξαγοράς. Τόσο γεωστρατηγικά, αλλά και οικονομικά οφέλη, θα μπορούσαν να βοηθήσουν τόσο άμεσα, αλλά και μακροπρόθεσμα σε ορίζοντα 10ετίας τις συμβαλλόμενες εταιρείες. (http://www.pcworld.com/article/2079700/nokia-cleared-to-sell-indian-factory-to-microsoft.html, (18.5.2015)

Όσον αφορά δραστηριότητες στην Ευρώπη, η Microsoft δεν διέθετε εκτεταμένα πάγια στοιχεία, τα οποία θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει τόσο για παραγωγή, όσο και για αποθήκευση και διάθεση των προϊόντων της. Η Nokia από την άλλη έχει ιδιαίτερα ανεπτυγμένα στοιχεία στην ευρύτερη περιοχή, μιας και είναι η βάση της εταιρείας και ο χώρος στον οποίον δραστηριοποιούνταν σε διάφορους κλάδους επί πολλά χρόνια, από την ημέρα έναρξης της λειτουρίας της. Με την εξαγορά των δραστηριοτήτων για κινητά τηλέφωνα και για λογισμικά σε αυτά, αποκτά πρόσβαση σε βασικές και ιδιαίτερα ανεπτυγμένες εγκαταστάσεις της Nokia στην Φινλανδία, που λόγω καιρικών συνθηκών ευνοούν εγκατάσταση τέτοιου είδους εταιρειών. των (http://networks.nokia.com/about-us/global-presence, (19.5.2015)

Εκτός από εγκαταστάσεις, πάγια στοιχεία επίσης θεωρούνται πλέον, λόγω της ανάπτυξης της τεχνολογίας και τα δίκτυα μεταφοράς δεδομένων, τα οποία μπορεί να είναι είτε τηλεφωνικά είτε καθαρά δεδομένων. Τέτοια δίκτυα, τα οποία η Nokia κατασκεύαζε επί πολλά χρόνια, είχαν περάσει σε χέρια άλλων εταιρειών για εκμετάλλευση, ωστόσο μήνες πριν την συμφωνία, η Nokia φρόντισε να τα αποκτήσει ξανά για πλήρη εκμετάλλευση, πολύ πιθανόν με φόντο στην συμφωνία με την Microsoft, που ήταν ήδη στα σκαριά. Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι τα δίκτυα της Panasonic, τα οποία μεταφέρθηκαν στην Nokia Networks Japan μαζί με τα συστήματα υποστήριξής τους, εγκαταστάσεις συντήρησης και εργαζόμενους, οι οποίοι ήταν υπεύθυνοι για την κατασκευή και την συντήρησή τους εξ’ αρχής (http://networks.nokia.com/about-us/global-presence , (19.5.2015)

18

621622623624625626627

628

629630631632633634635636637638639640641642643644645

646

647648649650651652653654655656

657

658659660661662663664665666667668

18

Ένα ακόμη βασικό τμήμα δραστηριοτήτων της Nokia ήταν η δημιουργία, χρήση και πώληση υπό προϋποθέσεις χωρικών στοιχείων, δεδομένων και υπηρεσιών. Ως γνωστόν η εταιρεία ήταν η πρώτη, που χρησιμοποίησε τεχνικές εντοπισμού τοποθεσίας, αλλά και τεχνικές οπτικοποίησης δεδομένων, οι οποίες μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν από διάφορες εφαρμογές, που στόχευαν κυρίως σε συλλογή δεδομένων, αλλά και σε περαιτέρω διοχέτευση πληροφοριών με σκοπό ανάπτυξη πωλήσεων. Χάρτες, αλλά και στοιχεία από δορυφόρους, οι οποίοι εντάσσονται στο γενικότερο project αυτό, ακολουθούν τις δραστηριότητες αυτές. Για την ενίσχυση της λειτουρίας του όλου σχεδίου αυτού η Nokia έκανε μία επένδυση αγοράζοντας ήδη υπάρχουσες εγκαταστάσεις της εταιρείας Navteq, που εξειδικευόταν σε συστήματα GIS, τα οποία έχουν χρήσεις και σε τομείς μηχανικών για κατασκευή και χαρτογράφηση περιοχών. Αυτή η επένδυση χαρακτηρίστηκε ως μία από τις πιο αποτυχημένες, μιας και ποτέ δεν απέδωσε τα προσδοκώμενα, ενώ με την συμφωνία που προέκυψε τώρα με την Microsoft τα πάγια στοιχεία αυτής της εταιρείας στο Σικάγο των Η.Π.Α. περνούν στην ιδιοκτησία της. Το μέλλον για την αξιοποίησή τους είναι αβέβαιο, αν και θα μπορούσαν υπό ένα αρκετά μακροπρόθεσμο πλάνο να αξιοποιηθούν για περαιτέρω εξέλιξη της τεχνολογίας χρήσης του. (http://geoawesomeness.com/microsoft-nokia-deal-what-happens-to-nokias-spatial-division/ , (20.5.2015)

Συμπεράσματα

Με βάση όλα τα παραπάνω στοιχεία, που αναλύθηκαν στην παρούσα εργασία, μπορούμε εύκολα να διαπιστώσουμε ότι αυτή η κίνηση των δύο εταιρειών ήταν στρατηγικής σημασία, όχι τόσο άμεσης αποτελεσματικότητας, αλλά μακροπρόθεσμης απόδοσης των κεφαλαίων, που απαιτήθηκαν για αυτήν. Με τον τρόπο αυτό, δεν πετυχαίνεται μόνο βελτίωση των υπηρεσιών, αλλά και επέκταση στον ευρωπαϊκό και παγκόσμιο χώρο από άποψη διάθεσης των προϊόντων και γενικότερα παρουσίας.

Επίσης, με την συγχώνευση των δραστηριοτήτων τους αποκτούν και οι δύο πρόσβαση σε πάγια στοιχεία, όπως γραφεία, μέρη αποθήκευσης ψηφιακών δεδομένων (data servers), που για τις εταιρείες αυτού του είδους αποτελούν ούτως ή άλλως μεγάλο κόστος, αλλά και εργοσεργοστάσια παραγωγής, που είναι εξίσου σημαντικά για αυτές. Εργοστάσια, ειδικότερα σε περιοχές, όπου το κόστος παραγωγής είναι σημαντικά μειωμένο είναι αρκετά δύσκολο να κατασκευαστούν εξ’ αρχής, μιας και απαιτούνται μεγάλα κεφάλαια, με αμφίβολη απόσβεση σίγουρα όχι βραχυπρόθεσμη.

Όπως άλλωστε γίνεται σε κάθε συγχώνευση, όσον αφορά στα πάγια στοιχεία, τα οποία αποκτά η εταιρεία, που διεξάγει την εξαγορά, πολλές φορές δεν είναι χρήσιμα, αλλά παραμένουν στην κατοχή της μέχρις ότου εξασφαλίσει ένα πλεονέκτημα στην τοπική αγορά. Αυτό βέβαια, εφόσον υπάρχουν άλλες πηγές με μικρότερο κόστος,

19

669

670671672673674675676677678679680681682683684685686687688

689

690

691

692

693

694695696697698699

700

701702703704705706707708

709

710711712713

19

που μπορεί να εκμεταλλευτεί με καλύτερο τρόπο και είναι ιδιαίτερα επωφελείς για αυτήν. Τέτοια παραδείγματα ακόμη και σε αυτήν την συμφωνία υπάρχουν πολλά, γεγονός, που δημιουργεί πολλαπλά ερωτήματα για την αξιοποίηση ή και διατήρηση της κατοχής τους από την νέα εταιρεία. Το βασικότερο σημείο ενός στρατηγικού πλάνου κατά την εξαγορά πάγιων στοιχείων, όπως είναι άλλωστε και κατανοητό και εύλογο είναι η περαιτέρω αξιοποίησή τους από την ημέρα απόκτησής τους. Αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι θα εξυπηρετεί μονάδες παραγωγής ή άλλες υποστηρικτικές μονάδες, μιας και πιθανότατα να παραχωρηθούν εκμισθωθούν ή και μεταπωληθούν σε άλλες εταιρείες, που δραστηριοποιούνται στην περιοχή και θα ήταν σε θέση να προσφέρουν άμεσα χρήματα στον κάτοχό τους.

Σε κάθε περίπτωση η ύπαρξη εναλλακτικών τρόπος παραγωγής, εκμετάλλευσης αλλά και υποστήριξης των δραστηριοτήτων μίας εταιρείας είναι ιδιαίτερο πλεονέκτημα έναντι των ανταγωνιστών. Τα πάγια στοιχεία, που προστίθενται στο ενεργητικό δημιουργούν μεγαλύτερη ευελιξία και υπεραξία, που αφορά την κερδοφορία, αφού θα είναι σε θέση να δημιουργήσουν οικονομίες κλίμακος τόσο σε τοπικό επίπεδο, κερδίζοντας με μεγάλο ρυθμό μερίδιο αγοράς, αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο για την εταιρεία σε όσες χώρες έχει ενεργές δραστηριότητες.

Σε γενικές γραμμές η εξαγορά αυτή φαίνεται να ήταν πολύ θετική τόσο στρατηγικά, χωρικά, αλλά και καθαρά οικονομικά, μιας και απέκτησε σε αρκετά χαμηλή τιμή στοιχεία, τόσο άϋλα όσο και μία πληθώρα ακινήτων, πατεντών και δικαιωμάτων, τα οποία της κόστιζαν τόσα χρόνια. Από την άλλη πλευρά η Nokia, μία αρκετά μεγάλη εταιρεία, η οποία βέβαια αντιμετώπιζε επί πολλά χρόνια οικονομικά προβλήματα αποκτά έναν σημαντικό εταίρο, βελτιώνοντας την κερδοφορία της και τους οικονομικούς της δείκτες, αφού πλέον απαλλάσσεται από ένα κομμάτι των δραστηριοτήτων της, το οποία ωστόσο της παρείχε μεγάλο κέρδος των πωλήσεών της και σίγουρα θα μπορούσε να αποτελέσει έναν ενεργό παίκτη στην αγορά.

Επιπλέον οικονομικά στοιχεία, τα οποία ωστόσο δεν αναλύθηκαν στην παρούσα εργασία, όπως επέκταση της κερδοφορίας από τις ήδη υπάρχουσες δραστηριότητες, που θα επέλθουν με την εξαγορά θεωρούνται εξίσου σημαντικά και βασικής σημασίας για την συνέχιση της ανοδικής πορείας των δύο μεγάλων εταιρειών.

Πιθανότατα η Microsoft από κάθε άποψη βγήκε κερδισμένη από την όλη διαπραγμάτευση και την έκβαση των συζητήσεων με αποτέλεσμα την συμφωνία, που προέκυψε τον Απρίλιο του 2015. Πλέον έχει στο ενεργητικό της πολλά στοιχεία, τα οποία της κόστιζαν τα προηγούμενα χρόνια, για να τα εκμεταλλευτεί, ενώ τώρα έχει την δυνατότητα να τα αξιοποιήσει στο έπακρον.

20

714715716717718719720721722723

724

725726727728729730731

732

733734735736737738739740741

742

743744745746

747748749750751

752

753

754

20

Βιβλιογραφία

Α. Ελληνόγλωσση Ελληνικό Κέντρο Αναδιανομής Καινοτομίας . ‘Καινοτομία. Έρευνα και Τεχνολογία’. Έκδοση τεύχος 45. Νοέμβριος, Δεκέμβριος 2004. Τεύχος 46. Ιανουάριος –Φεβρουάριος 2005.

Η πράσινη Βίβλος για τα την καινοτομία. Ευρωπαϊκή Επιτροπή (1995), Λουξεμβούργο

Καραγιάννης, Η., & Μπακούρος, Ι.,(2010) Καινοτομία Επιχειρηματικότητα, Θεωρία-Πράξη, Θεσσαλονίκη, Σοφία.

Κομνηνός, Ν.,(1998) Η καινοτόμος περιφέρεια. Το περιφερειακό τεχνολογικό πρόγραμμα Κ. Μακεδονίας., Αθήνα, Gutenberg

Καινοτομία, Έρευνα και Τεχνολογία". Πρόκειται για τριμηνιαία έκδοση (διμηνιαία την περίοδο Ιούλιος 2000 - Μάιος 2011

Μαραβέλας Ν., (επιμέλεια) Επιχειρηματικότητα και καινοτομία Από τη θεωρία στην Πράξη , Αθήνα, θεμέλιο

Μπανιώτη, Ι.,(1991) Μεταπτυχιακή Διπλωματική Εργασία «Καινοτομία & Οικονομική & Περιφερειακή Ανάπτυξη», Τμήμα Οικονομικής & Περιφερειακής Ανάπτυξης, Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τεχνική και τεχνολογία. Θεμέλιο στην έκθεση ιδεών , εκδόσεις Μπαχαράκης.

Πάκος, Θ., (2007) Περιφερειακή Ανάπτυξη και Τοπικά Καινοτομικά Συστήματα, Εισήγηση στο πλαίσιο συνεδρίου στη Λευκάδα.

21

755

756

757

758

759

760

761

762

763764765

766

767768

769

770771

772

773774

775

776777

778

779780

781

782783784785

786

787788

789

21

Πάκος, Θ., (1992) Κλαδική Οικονομική Ι : Ανταγωνισμός, Συγκέντρωση και Τεχνολογία., Αθήνα , Παπαζήση .

Πιπερόπουλος Π.,(2008) Επιχειρηματικότητα και καινοτομία & Busines clusters , Aθήνα , Σταμούλης

Σεφερτζή, Έ., Καινοτομία (περιοχές, σύστημα, μεταφορά τεχνολογίας και καινοτομική ανάπτυξη στην Ελλάδα).

Σκάγιαννης,Π. (2003) “Τεχνολογία, Καινοτομία, και Αναδιάρθρωση του Χώρου”. Πρακτικά 16ου Συνεδρίου Ελληνικής Εταιρείας Επιχειρησιακών Ερευνών. ΤΕΙ Λάρισας 25-27 Σεπτεμβρίου.

Χατζηκωνσταντίνου, Γ., – Γωνιάδης, Η,. (2009) Επιχειρηματικότητα και καινοτομία , Αθήνα, GUTENBERG.

Δικτυακοί τόποι

http://networks.nokia.com/about-us/global-presence (2015)

http://www.latinpost.com/articles/10999/20140422/microsoft-nokia-merger-deal-acquisition-completed-apri-25-confirms-executive.htm (2015)

http://www.pcworld.com/article/2079700/nokia-cleared-to-sell-indian-factory-to-microsoft.html (2015)

http://news.microsoft.com/2014/04/25/microsoft-officially-welcomes-the-nokia-devices-and-services-business/ (2015)

http://geoawesomeness.com/microsoft-nokia-deal-what-happens-to-nokias-spatial-division/ 2015)

http://www.imerisia.gr/article.asp?catid=26520&subid=2&pubid=113104945/2015

http://softprojects.pblogs.gr/microsoft-nokia-syghwnefsh-tha-odhghsei-se-polemo-efresitehnias-.html/2015

22

790791

792

793794

795

796797

798

799800801

802

803804

805

806

807

808

809

810811

812

813814

815

816817

818

819820

821

822

823

824825

22

http://ec.europa.eu/economy_finance/economic_governance/sgp/pdf/20_scps/2013/01_programme/el_2013-04-15_nrp_en.pdf?2015

23

826

827828

829

830

831

23