M H N i a i O β Κ Κ Λ Η £ Ι λ < Π Ί Κ ϋ Ι ϋ Ρ Ι Ο Α Ι Κ Ο

0 I F O i M t t M

*------------- e * s ------------- ·

6 Κ Λ Ι Α 6 Τ λ Ι Me Τ Η Ν Π Ρ Ο Ν Ο Ι λ T O Y C6B. Μ Η Τ Ρ Ο Π Ο Μ Τ Ο Υ Μ Υ Τ I \ Η Ν Η C

κ ο γ ι \ κ ω r ο γ

I Α,Ρ Υ Τ Η C : Ο M Y T I \ H N H C I X K i D R O C (t) 1 3 3 3

Λ, ΙΘΥΘΥΝΤΗΟ: λΡΧ ΙΜ. ΙλΚ(1)ΚΟΟ C . Κ λ Ρ λ Μ Ο Υ ^ Η ΟΙ6ΡΟΚΗΡΥ1

G T O C Ο Ζ ' Μ Α ΪΟ C - 1ΟΥΝ ΙΟ C · 2 0 1 2 · ΑΡΙΘ. 5 - 6

β ρ X β e I Ο KKK\HM\KC \θ Η ν ω Ν

m m 4 M i f t M »

ΓΡΑΦΕΙΑ: ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣΤΗΛ.: 22510 28514 καί 40892,

FAX: 22510 40893 e-mail: immit@otenet.gr,

web: www.immyt.gr

Ιδιοκτήτης:Ι. ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ

Εκδότης:Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ

Διευθυντής Συντάξεως:ΑΡΧΙΜ. ΙΑΚΩΒΟΣ ΚΑΡΑΜΟΥΖΗΣ

Μητροπόλεως 1, Μυτιλήνη Τ.Κ. 81 100 Τηλ. 22510 45038

Συνεργάτης του περιοδικού:ΟΙΚΟΝΟΜΟΣ π ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΒΟΥΛ Μ ΕΣ

Κωδικός Εντύπου: 2595

ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ

Ε τήσια Εσωτερικού 10€Ε τήσια Αμερικής 15$'Άλλων Χωρών Έξωτερ. άνάλογος Γ ιά Νομικά πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου έτησία συνδρομή 25€

Θερμώς παρακαλοΰμε νά μάς γνωρίζετε έγκαίρως τή νέα

σας διεύθυνση, άναφέροντας καί τήν παλαιά, γιά νά μήν έπιστρέφουν άνεπίδοτα τά τεύχη.

Γ ραφικές Τέχνες «ΜΕΛΙΣΣΑ»570 21 Άσπροβάλτα, Θεσ/νίκη

Τηλ.: 23970 23313, FAX: 23970 21754

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Του άρχιμ. Ιακώβου ΚαραμούζηΉ παρουσία του Άγιου Πνεύματος ......... 97

Του άρχιμ. Γερμανού ΣταυροβουνιώτηΠοτέ μή ζητήσεις τιμέςάπό τόν κόσμο ......................................... 100

ΣυναξαριστήςΜνήμη του Άγίου ΠαναγήΠαΐσιου Μπασιά .......................................101

Φώτη ΚόντογλουΑπάνω σέ μιάν έρημη άκροθαλασσιά . . .105

Κωνσταντίνου ΧολέβαΘυμόμαστε τήν 'Άλωση ........................... 108

Πρωτ. Γρηγορίου ΔουμούζηΌδηγός προσκυνημάτωντου Νησιου μ α ς ......................................... 109

Άρχιμ. Βησσαρίωνος Καραλάσκου100 χρόνια Ελευθερία, 90 όνειρο ........... 110

Εις μνημόσυνον α ιώ νιον........................... 116

Του Π. Πάσχου

Ό Γέροντας ................................................ 117

Χρονικά....................................................... 122

& & & & & iL· & '=L· £ & & & & & & & &SE *E *E W ?E ^ w ^ ^ ^ ^ E * E * E * E tE Φ *E *E E SE «Ε *E SE

I 0 T F i H M t t H 1jfj ife s&i &s&a&a&i &i &i Ei *L· iL· ?L· iL· iL· iL· &i i tw w- w- w w tE w w ^ ^ 5 E ^ E * E ^ E * E ϊΕ SEtE^E^E^E w U φ

Η Π Α ΡΟ ΥΣΙΑ Τ Ο Υ ΑΓΙΟ Υ Π Ν Θ Υ Μ Α ΤΟ Ο

Τοϋ Άρχιμ. Ιακώβου Καραμούζη Ίεροκήρυκος

χ ^ Θ ε ό ς , τόν Ό ποιον πι-■ ρ ίσ τεύ ο υ μ ε καί λατρεύου­ν / με, εΙναι’Ένας ως πρός τήν ουσία καί Τριάδα ως πρός τά πρόσωπα, έχοντας τόν άγέννη- το Πατέρα, τόν γεννητό ΥΙό καί τό έκπορευτό 'Άγιο Πνεύμα. Δέν είναι γέννημα ό Τριαδικός Θεός τού μυαλού καί τής άνθρωπί- νης σκέψεως άλλά άποκάλυψη. Δηλαδή ό'Ίδιος ό Θεός φανέρωσε στόν κόσμο τόν εαυτό Του. Κατ’ άρχήν σέ όλους τούς λαούς τής γής, μέ πολλούς καί διαφόρους τρόπους καί σπερματικά στούς

Έλληνες προγόνους μας μέσα άπό τίς διδαχές των μεγάλων σοφών καί φιλοσόφων. Στούς Εβραίους, όμως, ή παρουσία τού

Θεού πραγματοποιείτα ι μέ έμφανέστερο τρόπο άλλά άσάρ- κως στούς Πατριάρχες, τούς προφήτες, τούς δικαίους καί έναρέτους άνθρώπους τής Πα- λαιας Διαθήκης μέ τήν καλύ­τερη δέ έμφάνισή Του στόν Μωϋσή, όταν τού είπε: «Εγώ είμι ό ’Ών». Καί στήν έποχή τής Καινής Διαθήκης ένσάρκως στό πρόσωπο τού Θεανθρώπου Ιησού Χριστού, ό Όποιος γεν- νήθηκε άπό τήν Παναγία μας μέ τή δύναμη τού Αγίου Πνεύ­ματος (Λουκ. 2,35).

Μετά τήν Ανάληψη τού Ιησού στούς ουρανούς καί τήν παραμονή Του έν σώματι στά δεξιά τού Πατρός άρχίζει γιά

τήν Εκκλησία μας μιά άλλη έποχή. Είναι έκείνη, ή όποία σφραγίζεται καί ζωογονείται άπό τήν παρουσία τού Αγίου Πνεύματος, τό όποιο έκπο- ρεύεται άπό τόν Πατέρα, ως αιτία καί άρχή τής Θεότητος πού είναι, καί πέμπεται διά τού Υιού στήν άνθρωπότητα.

Τό 'Άγιο Πνεύμα δέν άπο- τελεί πρω τοφανές γεγονός στούς χρόνους τής Καινής Δια­θήκης. Ό άγιος Νικόδημος ό άγιορείτης άναφέρεται σέ όλα έκείνα τά χωρία άπό τό Νόμο πού φανερώνουν τήν προκή­ρυξή Του. Οι Προφήτες μίλη­σαν γιά τό 'Άγιο Πνεύμα, άλλά καί προφήτευαν μέ τή δύναμή Του. «Τό δέ έργο τής Έναν- θρωπήσεως τού Κυρίου μας πραγματοποιήθηκε μέ τή Χάρη τού Αγίου Πνεύματος».

Οι μαθητές καί Απόστολοι τού Κυρίου μας τήν πρώτη τους έμπειρία διά τό 'Άγιο Πνεύμα τήν έλαβαν, όταν συ­νάντησαν τόν Άναστημένο Κύ­ριο, λέγοντάς τους: «Λάβετε Πνεύμα 'Άγιον». Τήν ήμέρα, όμως τής Πεντηκοστής ή φ α­νέρωση τού Αγίου Πνεύματος γίνεται αισθητή μέ τόν πιό έπί-

σημο πλέον τρόπο. Ό πω ς στόν Ιορδάνη ποταμό, όπου τό 'Άγιο Πνεύμα εγινε γνωστό μέ τή μορφή περιστεράς, έτσι καί δώ «άπροσδόκητα άκούστηκε άπό τόν ουρανό μέ τή βοή καί έμφανίστηκε μέ τή μορφή τών πυρίνων γλωσσών, γιά νά γίνει άδιάβλητο τό θαύμα καί μέ τήν άκοή καί μέ τήν όραση».

Άπό τότε παραμένει καί κατοικεί μόνιμα στήν 'Εκκλησία μας άναδεικνύοντας τούς άγί- ους, έμπνέοντας τούς συγγρα­φείς, γιά νά γράψουν τά βιβλία τής Αγίας Γραφής, χωρίς νά κα- ταργείται ό προσωπικός χαρα­κτήρας τού καθενός, φωτίζον­τας τούς άγίους πατέρες γιά νά έκφράσουν σωστά τήν άλήθεια τής πίστεώς μας. Μέ τή δωρεά τού Αγίου Πνεύματος λαμβά­νουμε τή χριστιανική μας ταυ­τότητα μέσα άπό τά μυστήρια τού άγίου Βαπτίσματος καί τού Χρίσματος. Τό 'Άγιο Πνεύμα μεταβάλλει πραγματικά άλλά μυστηριακά τόν άρτο καί τόν οίνο σέ Σώμα καί Αίμα Χριστού. Τό 'Άγιο Πνεύμα είναι παρών σ’ όλα τά ιερά μυστήρια τής Εκκλησίας μας καί βρίσκεται σέ κάθε “συντετριμμένη καί τα­

πεινωμένη καρδιά”, πού βαδίζει τόν δύσκολο άλλά σωτήριο δρό­μο τής μετανοίας. Τό 'Άγιο Πνεύμα όλον συγκροτεί τόν θεσμόν τής 'Εκκλησίας.

Συνήθως, όμως, έξαίρουμε τή μόρφωση καί τίς γνώσεις έντοπίζοντας τήν πνευματικό­τητα μόνο στό έπίπεδο τής λο­γικής. ΉΈκκλησία μας, χωρίς νά υποτιμά ή νά υπερεκτιμά τή

λογική άλλά νά τής δίδει έκείνο πού τής πρέπει, θεωρεί ότι πνευματικός άνθρωπος είναι αυτός πού άξιοποιεί στή ζωή του, κατά τό άνθρωπίνως δυ­νατό πάντοτε, τό 'Άγιο Πνεύμα, φανερώνοντας έτσι ότι ό λόγος τού Θεού δέν είναι ουτοπία, άλλά ζωντανή πραγματικότητα καί «ρήματα ζωής αιωνίου» (Ιω. 6,68)

ΠΟΤ6 ΜΗ ZHTHC6JC

TJM6C ΑΠΟ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟλ j j £ \ k

Αρχιμανδρίτου Γερμανοϋ Σταυροβουνιώτη (f 31.8.19j

Π ! t 9 t / 5 ro / )! /οτε σου μη ζητησης νά ακουστή τό ονομά σου.

Νά ’σαι πάντα, αψανης, άγνωστος στούς πολλούς τόσο,7 / / / y t /ωστε, ε; δυνατόν, νά μη σε ξερη κανένας.

Καί τότε θ ά σε ξερη ό Θεός.

Έ άν ό Θεός θ ελ η νά σε ψανερώση, δεν ευθύνεσαι εσύ.

Μόνο εσύ νά μη ψροντ/ζης νά ψανης οτι είσαι ετσι καί

ετσι, οτι τά χ α δηλαδη εχεις αρετη, είσαι άξιος κ.λπ.

Νά ζης με αψάνεια, σάν ξενος κα/ παρεπ/δημος, «ώς ό αλλόγλωσσος

εν ετερογλώσσοις εν γνώσει καθημενος», οπως λεγει ό 'Άγιος Ιωάννης της Κλ/μακος.

Νά μην αποκτησης ποτε σου παρρησία, νά μη θ ελ η ς νά ψαίνεσαι πώς

κάτι είσαι.

K t t t ·>! f t / / V 5 / /α/ τελος, νά μη εχης ποτε, μ ά ποτε σου μνησικακ/α, ουτε ακόμη μ ε

τόν χειρότερό σου εχθρό.

Ά λλά α ντίθετα , νά παρακαλης τόν Θεό νά τούς συγχωρηση ολους, νά

συγχωρηση ολο τόν κόσμο.

(Ά π ό τό διαδίκτυο)

Μ ν η μ η

τ ο υ Α γ ι ο υ

Π χ ν χ γ η Π Α Ι Ο Ι Ο Υ Μ π α ο ι α

✓% άγιος Παναγης γεννήθηκε■ ρ ΐτό 1801 στήν Κεφαλληνία« W Ί t ·) ~ } /V / από ευγενη οικογενεια,

ενώ από μικρό παιδί φανερωσε ζωηρή ευφυΐα καί μεγάλη αγάπη γιά τήν ανάγνωση των ιερών βι­βλίων. Όταν πεθανε ό πατερας του υποχρεώθηκε νά αναλάβει τήν προστασία της μητερας του καί της αδελφης του καί άρχισε νά ασκεί τό επάγγελμα του δα­σκάλου παρά τό νεαρόν της ηλικίας του. Σύντομα όμως πα- ραιτήθηκε γιά νά αποφύγει συμ­

βιβασμούς υπό τήν πίεση τών Αρχών της αγγλικης κατοχης1, ώς πρός τήν πίστη του καί τά πα­τριωτικά του αίσθήματα, καί άσκησε τό επάγγελμά του Ιδιω­τικά, μεχρι τήν ημερα πού απο­φάσισε νά κόψει κάθε δεσμό με τόν κόσμο εγκαταλείποντας τήν οίκογενειά του καί τήν σταδιο­δρομία του καί γινόμενος μονα­χός, στήν Μονή της Παναγίας τών Βλαχερνών στήν νησο Δίο. Μετά από τίς επίμονες παρα­κλήσεις της μητερας του επε-

1. Τά Ε πτάνη σα βρίσκονταν τότε υ π ό αγγλική προστασία (ενώθηκαν με τήν Ελλάδα τό 1864). Ό Βρεταννός διοικητής είχε όλες τίς εξουσίες, τίς όποιες ασκούσε συχνά εις βάρος του λαου καί τών ’Ορθόδοξων παραδόσεών του.

στρεψε στό Ληξούρι, χωρίς ώστό- σο νά άπαρνηθει τήν ασκητική βιοτή πού διηγε σέ ολη του τήν ζωή, κάτω άπό όποιεσδήποτε πε­ριστάσεις. Χειροτονήθηκε πρε- σβύτερος σε ηλικία τριάντα πέν­τε ετών καί εκτοτε άφιερώθηκε όλόκληρος στήν υπηρεσία τη Εκκλησίας, μέ τήν καθημερινή σχεδόν τέλεση της θείας Λει­τουργίας, μέ τό κήρυγμα καί κυ­ρίως μέ τό παράδειγμα τών ευαγ­γελικών άρετών του. Στεκόταν στήν εκκλησία ώς στύλος προ­σευχής, καί οταν εβγαινε τό εκα- νε γιά νά μοιράσει ελεημοσύνες, νά επισκεφθει δεινοπαθοΰντες η νά φέρει πίσω στό ποίμνιο πα- ραστρατημένες ψυχές. Άρνήθηκε πάντα νά διορισθει σέ κάποια ενορία, προκειμένου νά άποφύ- γει τούς βιοτικούς περισπασμούς καί τίς πιέσεις τών κατακτητών, καί εγκαταστάθηκε στό μονύδριο του Αγίου Σπυρίδωνος, άπ’ οπου γιά πενήντα χρόνια μοίραζε σέ ολο τόν λαό της Κεφαλληνίας τούς θησαυρούς πού ε'κρυβε στήν καρδιά του. Ακολουθώντας τό παράδειγμα του αγίου Γερα­σίμου (20 Όκτ.) καί του αγίου ’Άνθιμου του Τυφλου (4 Σεπτ.), ό παπα-Μπασιας δίδασκε καί διέ­διδε τήν χάρη του Θεου στόν

λαό, δίχως ώστόσο νά εγκατα­λείπει τό ερημητήριό του. Πή­γαινε, επίσης, νά λειτουργήσει σέ ολα τά εξωκκλήσια πού ησαν διε­σπαρμένα γύρω άπό τό Ληξού­ρι, οπου μόλις γινόταν γνωστή η ε'λευσή του συναζόταν πληθος πιστών.

Είχε πουλήσει τά υπάρχοντα της οίκογένειάς του καί μοίραζε ολους τούς πόρους του στούς πτωχούς πού θεωρουσε παιδιά του. Όταν ερχόταν στήν πόλη, τόν άκολουθουσε πάντα ενα σμάρι φτωχών γυναικών στίς όποιες ε'δινε ο,τι είχε καί δέν είχε, σέ σημειο πού νά στερείται ό ίδιος τροφης. Ώς νέος άγιος Νι­κόλαος, γνώριζε ποιά οίκογέ- νεια είχε ίδιαίτερη άνάγκη καί παρενέβαινε γιά νά τήν στηρίξει η νά στερεώσει τήν πίστη της στόν Θεό. Ή άγάπη του γιά τόν πλησίον ηταν άνάμεικτη, μάλι­στα, μέ τόλμη, καί συχνά ε'μπαι- νε σέ ενα μαγαζί, άνοιγε τό τα­μείο καί ε'παιρνε ο,τι ε'κρινε άναγκαιο γιά τίς ελεημοσύνες του. Μία ημέρα, ενας φούρναρης άρνήθηκε νά του δώσει αυτό πού ζητουσε καί η ζύμη του ε'μενε λι- πανάβατη.

Ό άγιος Παναγης είχε άπο- κτήσει τό χάρισμα της προορα-

τικότητος καί της προφητείας, τό όποιο χρησιμοποιούσε γιά νά διορθώνει ψυχές. Σέ εκείνους πού έπρόκειτο νά πεθάνουν σύντομα μέ βίαιο τρόπο συνέστηνε νά πάνε νά εξομολογη­θούν η προειδοποι­ούσε μέ υπαινιγμούς όσους έμελ­λαν νά δια- π ρ ά ξ ο υ ν κάποιο σο­βαρό αμάρ­τημα. Μία βροχερή νύ­χτα, συναν­τ ώ ν τ α ς στόν δρόμο κ ά π ο ι ο ν πού πήγαι­νε νά αμαρ- τήσει τού φώ­ναξε: «Αμαρτία, αμαρτία, γύρισε σπίτι σου!». Μιάν άλλη φορά, μία μάνα πού μόλις είχε χάσει τούς δυό γιούς της, τόν ένα πίσω άπό τόν άλλο, έπεσε σέ άπόγνωση καί έξεγέρθηκε κατά τού Θεού. ΌC/ C / ?/ V f 'άγιος ιερέας έτρεξε στό σπίτι της

καί καθώς έκείνη άρνιόταν νάτού άνοίξει βρίζοντάς τον, άνοι-ξ / / / / ε τήν πόρτα κάνοντας τό σημειοτού σταυρού. Όταν μπηκε στήν

σ ά λ α ,

όπου βρί­σκ ο ν τ α ν τά πορ- τραιτα των δύο πεθα­μένων, τά πρόσωπα ζωντάνε­ψαν καί βγάζοντας π ι σ τ ό λ ι άλ ληλο- σκοτώθη­καν. Ό άγιος Πα­ν α γ η ς άποκάλυ- ψε τότε στήν μητέ­ρα τους ότι είχαν

έρωτευθε ι τήν ϊδια γυναίκα καί θά πέθαι- ναν μέ τόν τρόπο αύτό άν δέν παρενέβαινε ό Θεός νά άποτρέ- ψει ένα μεγαλύτερο κακό. Μιάν άλλη φορά πάλι, μπηκε σέ ένα σπίτι, όπου έ'βραζε τό τσουκάλι, γιατί περίμεναν έπισκέψεις καί τό

αναποδογύρισε, επειδή προ­ηγουμένως είχε προσέλθει ενας

/ / / Τ ο / ν - /φτωχός και τον είχαν διώξει μέ άδεια χέρια.

Αύτά, όμως, τά άφθονα χαρί­σματα του Θεού δέν δόθηκαν στον παπα-Μπασια δίχως νά τον ταλαιπωρεί σκόλοψ τη σαρ- κί (Β' Κορ. 12, 7). Δέκα περίπου χρόνια μετά τήν χειροτονία του προσβλήθηκε άπό νευρασθένεια ή οποία τόν εκανε νά χάνει τόν ελεγχο του εαυτού του: ε'βγαζε κραυγές, ξύριζε τά γένια καί τά μαλλιά του, πετούσε ε'ξω ο,τι ε'βρισκε μπροστά του. Όταν συνήλθε μετά άπό εξι μήνες άπέδωσε τήν άσθένεια στήν άμαρτωλότητά του. Έν συνεχεία παρόμοιες κρίσεις επαναλαμβά­νονταν κάθε δύο ή τρία χρόνια καί πρός τό τέλος τής ζωής του κάθε χρόνο. Τελικά, ε'μεινε κα­θηλωμένος στό κρεβάτι τά τε­λευταία πέντε χρόνια τής ζωής του. Δέν στερήθηκε, ώστόσο, τά χαρίσματα τής προορατικότητος καί παραμυθίας των ψυχών, ενώC / Ο / ’ ϊ ’ ο / /ο λαός δέν εχασε επ ούδενί τήνι / / / ι / / >αγάπη καί τήν αφοσίωσή του σ αύτόν. Απεναντίας, ολοι οσοι

ύπέφεραν άπό τά βάσανα καί τίς θλίψεις τής ζωής ή βρίσκονταν σέ δυσκολίες γνώριζαν πώς ή πόρ­τα τού δωματίου του ήταν πάν­τα άνοικτή καί 0 άγιος ιερέας δέν">/ / ~ C / C/»\ t—επαυσε νά είναι ο πόλος ελξης καί τό κέντρο τού εκκλησιαστι­κού βίου τής Κεφαλληνίας. Είχε άποκτήσει τόσο κύρος, ώστε συ­χνά παρενέβαινε δραστήρια γιά νά διορθώσει τίς άδικίες ή νά επι- τιμήσει τούς ύπεύθυνους γιά άνήθικες πράξεις καί πάντα είσακουόταν ώς ή φωνή τού Θεού.

Άφού σήκωσε μέ ύπομονή καί εύχαριστίες στόν Θεό τόν σταυρό τής μακρας καί ταπει­νωτικής του άσθένειας - τήν Οποία Ορισμένοι θεωρούσαν ενα είδος «διά Χριστόν σαλότητος» - 0 άγιος Παναγής εκοιμήθη εν Κυ- ρίω στίς 7 Ιουνίου 1888. Γιά δύο ήμέρες καί δύο νύχτες οί πιστοί προσέρχονταν νά προσκυνήσουν τό σκήνωμά του καί ή τιμή του δέν επαυσε νά αύξάνει αύθόρ- μητα, οχι μόνο στήν Κεφαλληνία, άλλά καί σέ ολη τήν Ελλάδα, κυ­ρίως μετά τήν άνακομιδή τών λει­ψάνων του τό 19762.

2. Ή τιμή τού άγίου Παναγή Μ πασια είναι ενα τρανό παράδειγμα τού π α ­ραδοσιακού τρόπου «άναγνωρίσεως» τών άγίων στήν ’Ορθόδοξο Εκκλησία, τής οποίας τό μόνο άληθινό κριτήριο είναι ή αύθόρμητη εύλάβεια τού λαού τού Θεού.

ΕΥΛΟΓΗΜΕΝΟ ΚΑΤΑΦΥΓΙΟ

ή ρ ί ν φ μ k

Κ ’ εγώ δεν κατάλαβα Έδώ, σ' αυτόν τόν ξερό- πώς βρεθηκα μα- τοπο πού ηρθα, πού δεν εχει κρυά από τή ζάλη τίποτα α π ’ όσα φχαριστουν της πολιτείας. Έ - τούς σημερινούς ανθρώπους, βγαλα ενα «άχ!» από τό καταλαβαίνω πώς είμαι λεύτε-

στηθος μου, σάν ρος, υστερ’ από τήτόν άνθρωπο πού Φώτη Κ όντ0γλ 0υ σκλαβιά, υστερ’ξανάρχεται στή ------------------------ από τίς χίλιεςζωή υστερ’ από λιποθυμιά. σκλαβιες, γιά νά μιλήσω κα-Δεν περασε πολλή ωρα, κ’ ενοιωσα τόν εαυτό μου πολύ ευτυχισμενον, ησυχον καί βλο- γημενον, όπως ήμουν άλλη φορά, πρίν πεσω στά δόντια

λύτερα, ’πού σηκώνουμε α­πάνω στήν καμπούρα μας όσοι ζουμε μεσα στήν αμαρ­τωλή τή Βαβυλώνα, πού όλο γιά λευτεριες, λογης-λογης

αυτηνης της λυσσασμενης λευτεριες μιλά, πράσινες, κόκ- Σκύλλας, της πολιτείας. κινες, πνευματικες, υλικες,

— 105 ·■ O ΠΟΙΜΗΝ

μοντέρνες, υπαρξιστικές, άθεϊ- στικές λευτεριές, λευτεριά πού άποχτιέται μέ τήν άπι- στία, μέ τά λεφτά, μέ τήν άποχτήνωση, μέ τήν άναισθη- σία, λευτεριά μέ τίς ψευτιές της φιλοσοφίας, λευτεριά μέ τό σκλάβωμα στίς μηχανές, κι άλλες τέτοιες λευτεριές...

Έγώ, δόξα στόν Θεό, βρέ­θηκα σήμερα άπάνω σέ τούτη τή γλωσσα της ξερης γης, πού τήν τριγυρίζει η θάλασσα δίχως νά τή δροσίσει. Τό νερό πού τή γλείφει, τήν κάνει νά φαίνεται πιό στεγνή, ένας ξέ- ρακας μέ λιγοστές αρμυρηθρες καί μέ κάτι στυφά θαλασσάγ- καθα, σκληρά σάν νά ’ναι σι­δερένια.

Ωστόσο, σέ τούτον τόν στέρφο ρημότοπο βρίσκεται, γιά μένα, κείνο πού δέν βρί­σκεται στούς πράσινους κή­πους της πολιτείας, πού μού φαίνουνται σάν νεκροταφεία, σάν τίς πρασινάδες πού έ'χουνε τά νοσοκομεία. Γιά μένα, η διψασμένη έ'ρημο δρο- σίζει τήν ψυχή μου, σάν νά ’ναι γεμάτη άπό κρύα ποτάμια κι άπό όμορφες βρύσες. Γιατί έδω βρίσκω τήν ειρήνη, τήν πολυπόθητη εΙρήνη.

Ή φτώχεια πού έ'χει τούτος ό ξερόκαβος, δέν τραβά τούς

άνθρώπους, καί γι’ αύτό τόν άφήσανε ξεχασμένο, άγαπη- μένο καταφύγιο γιά κάποιους χαζούς σάν κ’ έμένα.

Μιά παλιοπαράγκα κοντά στή θάλασσα, πού κάθεται μέσα ένας ψαράς μέ τήν γυ­ναίκα του, ένας φούρνος σάν καί κείνους πού εϊχανε τόν καιρό τού Νωε, λίγα χαλά­σματα, καί κάτι θεμέλια άπό δύο τρείς γκρεμισμένες καλύ­βες, λίγοι σκοίνοι, ένας γάϊδα- ρος, ένας σκύλος, μιά γάτα, λίγες όρνιθες, καί μιά παλιό- βαρκα, δεμένη σ’ έναν μωλο, καμωμένον μέ κάτι παλιόπε- τρες, νά ποιός είναι ό παρά­δεισος όπου ηρθα.

Ή θάλασσα είναι πιό έ'ρημη άπό τή στεριά. Κάτι ξέρες καί ρημόνησα είναι τά φτωχά κι άγρια στολίδια της.

* * *

Ήσυχία! Δέν άκούγεται τί­ποτα! Μονάχα τ ’ άγεράκι

—< 5 ^ / / /φυσά στ αύτιά μου, σάν νά θέλει νά μέ καλωσορίσει.

Πηγα καί βρηκα ένα μικρό βραχάκι, καί κάθησα κοντά του. Τό κοίταξα καλά-καλά. Συλλογίστηκα πώς βρίσκεται έκεί πού βρίσκεται άπό τότε πού έ'γινε ό κόσμος, κ’ ϊσως κανένας δέν τό είδε ποτέ, κα­

O ΠΟΙΜΗΝ -# 106

νένας δέν ήρθε κοντά του. Έκεί κάθεται εκατομμύρια μέρες καί νύχτες, πρίν νά πλάσει ο Θεός τόν Άδάμ, καί κάθεται καί τώρα, στίς δικές μας μέρες, τίς ώρες πού εμείς καταγινόμαστε στίς δουλειές μας, τίς νύχτες πού κοιμόμα­στε, τόν χειμώνα πού χιονίζει καί τό καλοκαίρι πού ψήνει ο ήλιος τήν πλάση. Καί θά στέ­κεται στό ϊδιο μέρος σάν θά φύγουμε άπό τόν κόσμο τούτον καί θά ’ρθουνε άλλοι, κι άλλοι, κι άλλοι. Κάθησα, λοιπόν, κοντά του, καί τό κοί­ταζα σάν νά ’τανε τό πιό δυ­σεύρετο πραγμα πού ύπάρχει στόν κόσμο. Καί καταλάβαινα, πώς καί κείνο ενοιωθε πώς τό κοιτάζω, καί πώς τ ’ άγαπώ, καί πώς μέ κοίταζε καί μ’ άγα- πούσε καί κείνο. Κ’ ενοιωθα, πώς μας κοίταζε καί τούς δυό μας Έκείνος πού μας επλασε.

Κοντά στό βραχάκι σιγοα- φρίζανε τά κύματα, μουρμου­ρίζανε κάποια μυστηριώδη πράγματα. Κάτι φλούδια άπό χιβάδες καί δυό-τρία σουπιο- κόκκαλα κειτόντανε εκεί κοντά, μαζί μέ κάτι μικρά κομ­μάτια ξύλα καί ξερόκλαδα, άσπρισμένα άπό τήν άλισάχνη κι άπό τόν ηλιο. Αύτά τά τι­ποτένια πράγματα παίρνανε

γιά μένα μιά σημασία πού δέν εχει κανένα άπό τά σπουδαία εργα πού φτιάνουνε οί άνθρωποι μέ τίς τέχνες καί μέ τίς επιστήμες τους, οί φοβερές μηχανές καί τάλλα πού κά­νουνε τούς πολλούς άνθρώ- πους, άλλοίμονο, νά χαζεύουνε μπροστά τους. Τούτα τά ξεχασμένα καί κατα- φρονεμένα πράγματα κινού­σανε τή σκέψη μου καί τήν καρδιά μου, μέ φέρνανε κοντά στόν Θεό, στά μυστήρια τής ζωής καί μέ κάνανε νά νοιώσω ζωντανά τήν αίωνιότητα. Ένώ, οσα βλέπει κανένας στίς πο­λιτείες, είναι βουβά, δίχως γλώσσα καί κολλούνε τή διά­νοια τού άνθρώπου στίς μι- κρολογίες τού ψεύτικου μηχανικού κόσμου.

Ήσυχία! Σιωπή! ’Ώ βλογη- μένη σιωπή, πού μέσα σέ σένα άκούγω τίς μυριάδες μυ­στικές φωνές τού παντός! Κι ω ταραχή καί βουή τής πολι­τείας, πού μέ μποδίζεις νά άκούσω τήν ύπερκόσμια αύτή καί πολύηχη σιωπή, πού τήν άκούω σέ τούτη τήν ερημο! Τώρα καταλαβαίνω καλά γιατί στήν ε'ρημο άκούγανε οί άσκη- τές τή φωνή τού Θεού καί κα­ταλαβαίνανε τά μυστήρια.

— 107 φ- O Π Ο Ι Μ Η Ν ----- ·

Κωνσταντίνος Χολέβας

υμόμαστε τήν 'Άλωση, διό- ΗΗΐτι η Ιστορία μάς διδάσκει

ότι όταν οΐ λίγοι άποφασί- σουν νά άντισταθούν κατά των πολλών, μπορεί νά ηττηθούν πρό­σκαιρα, άλλά τελικά σέ βάθος χρό­νου κερδίζουν. Ή άντίσταση στά τείχη της Βασιλεύουσας των 5000 χιλιάδων Ελλήνων καί τών 2000 ξένων συμμάχων τους έμεινε στίς ψυχές των υποδούλων ώς τί­τλος τιμης καί δέσμευση γιά νέους άγωνες. Ή θυσία τού Κωνσταντί­νου Παλαιολόγου στήν πύλη του Ρωμανού έθεσε τίς βάσεις γιά τό 1821. Τά δεκάδες κινήματα των υποδούλων έτράφησαν άπό τούς θρύλους του καί της Κόκκινης Μηλιάς. ’Άν είχαν παραδοθεί τήν 29η Μαΐου 1453, δέν θά υπηρχε άντίσταση καί έθνεγερσία. Ή συν­θηκολόγηση θά ηταν άνεξίτηλη

ντροπή. Ένω η ηρωϊκή άμυνα γέν­νησε τήν υπομονή, τήν έλπίδα, τήν προσδοκία. Αύτή τήν έλπίδα έκφράζει καί ό Ποντιακός θρηνος·

«Ή Ρωμανία πέρασεν, Ή Ρωμα­νία πάρθεν,

Ή Ρωμανία κι άν πέρασεν άνθεί καί φέρει κι άλλο...».

’Άλλωστε, καί ό Θ. Κολοκοτρώ- νης έλεγε πρός τούς ξένους συνο­μιλητές του. «Ό βασιλεύς μας συνθήκην δέν εκαμε, ή φρουρά του πολεμά ακόμη καί τό φρού­ριό του αντιστέ^ται». Καί έξη- γούσε ότι άναφερόταν στόν Κωνσταντίνον Παλαιολόγο, στούς κλεφταρματολούς, στό Σούλι καί στήν Μάνη. ΟΙ πεσόν- τες κατά τήν άλωση μάς δώρησαν τό δικαίωμα στήν Μεγάλη ιδέα. Καί χωρίς Μεγάλες ιδέες τά έθνη δέν πάνε μπροστά.

• ----- Ο ΠΟΙΜΗΝ 108

Καθ

ολικ

ό I.

Μ.

Ταξια

ρχώ

ν Κά

τω

Τρίτο

υς

15ος

αι

.

ΟΔΗΓΟΣ ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΝΗΣΙΟΥ ΜΑΣ

n m m m n r m mD

U l i M U M

t j - j e j im m y

Ακόμη μιά ευχάριστη έκ­πληξη μας έπιφύλαξε ό Γ ενι­κός Αρχιερατικός Επίτροπος της Μ ητροπόλεώς μας, μέ τό καλαίσθητο τευχίδιό του «Παλαιοχριστιανικά Βυζαν­τινά μνημεία καί προσκυνή­ματα της Λέσβου», πού έξέδωσε ή Έ νω ση Ξενοδό­χων Λέσβου. Είναι ενας ευ­σύνοπτος καί χρήσιμος όδηγός γιά τούς έπισκέπτες του ευλογημένου νησιού μας άλλά καί γιά όλους μας. Π ε­ριέχει σύντομα καί κατατοπι­στικά κείμενα μέ θαυμάσιες έγχρωμες φωτογραφίες, πού άποτυπώνουν κατά τόν κα­λύτερο τρόπο τή μεγάλη κληρονομιά των μνημείων καί των πολλών ώραίων έκκλησιών, πού μας άφησαν οί πρόγονοί μας.

Συγχαίρουμε, λοιπόν, τόν πατέρα Γρηγόριο γιά τά κεί­μενά του καί ευχαριστουμε τούς υπευθύνους γιά τήν έκδοση, ευχόμενοι ό 'Άγιος Θ εός μας νά ένισχύει συ­νεχώς τά έργα τους.47Α, Koudourioti str. GR 811 00 Mytilene, Lesvos, Greece

Tel: +30 2251 41787, Fax: +30 2251 40008 e-mail: exlesvos@otenet.gr · www.filoxenia.net

— 109 Φ- Ο ΠΟΙΜΗΝ

100 ΧΡΟΝΙΑ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ, 90 ΟΝΕΙΡΟ*Μυτιβήνη 11 Μαΐου 2012

Τοϋ Ά ρ χιμ . Β η σσα ρίω νος Κ α ρ α λ ά σ κ ο υ Ιε ρ ο κ ή ρ υ κ ο ς 'I. Μ . Έ λα σ σ ώ νο ς

Υ π ά ρ χ ο υ ν πολλοί τρόποι νά δια­βάσει κάποιος τήν ιστορία, άλλά πολύ περισσότεροι νά τήν ερμηνεύσει. Είναι γνώρισμα της άνθρώπινης φύσης νά βλέπει καί νά ερμηνεύει τά πάντα μέσα άπό τή δική της άποψη, τή δική της μα-

/ r i ί ’ ' / V "s > *\ ~τιά. 1 1 αυτό καί εύκολα εμφιλοχωροϋν στήν διήγηση καί τήν ερμηνεία της ιστο­ρίας συναισθηματισμοί, ιδεοληψίες καί όραματισμοί, π ού πότε δολώνουν καί πότε άναδεικνύουν στοιχεία καί π ρό­σωπα πού τήν σημάδεψαν. 'Ομοιάζει μ’ εναν αυστηρό καί λίγο «παλαιομοδίτη» δάσκαλο, ικανό ωστόσο νά μας μάθει γράμματα, σπουδάγματα...

Τά 100 χρόνια ελευθερίας καί τά 90 άπό τήν μικρασιατική καταστροφή, δί­νουν τήν άφορμή μιας ιστορικής «γυ- μ νασίας», μιας ιστορικής «π α ίδ ευ ­σ η ς» καί εκ π α ίδ ευ σ η ς πάνω στό άνθρώ πινο μεγαλείο ά λλά καί τήν άποτυχία. Στά κίνητρα, στούς σκοπούς, στίς ιδέες, στίς άξίες καί προπάντω ν στό κληρονομικό καταπίστευμα αυτών των πρόσφ ατω ν ιστορικών π ερ ιπ ε ­τειών τοϋ γένους μας. Στήν ποιότητα

της «ζύ μ η ς» , τήν « μ α γιά » μέ τήν όποία μποροϋμε καί σήμερα νά ζυμώ­σουμε οχι τό μύθο άλλά τόν γνήσιο ενίοτε καί πικρό άπό τίς άστοχίες μας ελληνικό αρτο, γιά νά θρέψουμε τήν ύπαρξή μας, τήν ιστορική συνέχεια, τήν ιδιοπροσωπία τοϋ νεότερου Έ λλη- νισμοϋ. Γιά δέ τόν χριστιανό τοϋ σή­μερα η ιστορία γίνεται ό χώρος τόσο ψηλάφησης της άνθρώπινης άδυνα- μίας, της αμαρτίας, όπως λέμε στή γλώσσα μας, οσο καί της θεϊκης π α ­ρουσίας καί ενέργειας. Μ ιά άφήγηση μεστή άπό δάκρυα άλλά καί θαύματα!

100 Χρόνια έλευθερίαΣας έρχομαι άπ ενα τόπο σημα­

διακό, τήν Ε λασσόνα, μιά μικρή καί πτωχή επαρχία σκαρφαλωμένη στίς πλαγιές τοϋ μυθικοϋ Ό λύμπου. Σημα­διακό, γιατί εκεί, στήν κορυφογραμμή της Μ ελούνας, ήταν χαραγμένο τό σύ­νορο της ελευθερίας. Ά π ό τόν τόπο μας ξεκίνησε η άπελευθέρωση, τό νέο 21, η ελευθερία άπό τόν Τοϋρκο δυ­νάστη. Ή 6η Όκτωβρίου 1912 σήμανε

*Εκφωνήθηκε μέ τήν ευκαιρία της λήξεως τών μαθημάτων τών κατηχητικών σχολείω ν τοϋ I . Ν αοϋ Άγ. Θ ερά ποντος Μ υτιλήνης.

• ----- Ο ΠΟΙΜΗΝ -Φ 110

τήν πρώτη νίκη μετά τήν ταπεινωτική ήττα τοϋ 1897, ή οποία όλοκληρώδηκε καί εορτάζεται μέ τήν παράδοση της Θεσ/νίκης στούς Έ λληνες άνήμερα τοϋ μεγαλομάρτυρα αγίου Δημητρίου.

Ξ αφ νικά σάν άπ ό λήδαργο ξυ- πνοϋσε τό γένος καί ή ιστορία χάραζε τά νέα σύνο­ρα άφ ή νον- τας ά π ’ εξω - γιά λίγο όπως π ίσ τ ευ α ν τήν π νευμ α ­τική μας κοι­τίδα , τή γη της Μ ικρα- σίας καί τοϋ Π όντου . Ή Ε λ λ ά δ α άνέ- π ν ε ε τόν άέρα της νίκης καί βίωνε πρώτη φορά μετά άπό π ο λ λά χρόνια τή δυναμική της Μ εγάλης ιδέας, της ενοποίησης όλων των άρχαίων κοιτίδων τοϋ Έ λλη- νισμοϋ σέ μιά ενότητα καί κρατική οντότητα. Τό όραμα τοϋ Ιω άννη Κω- λέτη τοϋ 18841 γίνεται κοινός στρατη­γικός στόχος ενός κράτους πού είδε τά σύνορά του νά διευρύνονται π ο λ λα ­πλασιαστικά, σχεδόν 90 χρόνια μετά τόν πρωτο ξεσηκωμό. Ή Κρήτη εμελ- λε μέ τόν Β ενιζένο νά παίξει ενα ση­μαντικό ρόλο. Ά λλ ά αυτά μας είναι γνωστά.

Τί εμεινε νά τιμήσουμε σήμερα

εκτός άπό τό διπλασιασμό της πατρί­δας, τό αίμα καί τή δυσία; Τί άπέμει- νε στίς ψ υχές ήμων των επιγόνων τοϋ μεγάλου επους τοϋ 1912; Τί νά διδά­ξουμε στά παιδιά μας; Τί νά άναδεί- ξουμε ως άξιο εορτασμοϋ πέρα άπό τήν κενολογία καί τούς πανηγυρικούς λό­

γους;Ίσ ω ς τά

π ιό ξ εχ α ­σμ ένα : τό ή 9ος καί τήν π ίστη π ού γέννη ­σαν τή ση- μ ε ρ ι ν ή Έ λ λ ά δ α . Θ ά σταδω σέ δύο άπό τά π ο λ λ ά ,

ξεχασμένα άλλά ουσιαστικά. Στή Μη- τρόπολή μας ό εορτασμός των Έ λευ- δερίων εχει ως κέντρο τήν ένδρόνιση της Π αναγίας της Ό λυμπιώ τισσας στόν Μ ητροπολιτικό ναό, σέ μιά συ­νέχεια καί ομολογία όσων άδουμε στόν Παρακλητικό Της Κανόνα: «τίς δέ διε- φ ύλαξεν εως νϋν έλευ δέρους;». Ό σ ο καί άν πολεμοϋν νά μας κάνουν νά ξε- χάσουμε, ή πίστη καί ό ιερός ένδου- σιασμός των παππούδω ν μας γέννησε τό δαϋμα. Κάποιοι δά π οϋν ό συσχε­τισμός των δυνάμεων, ό άποδυναμω- μένος σουλτάνος καί άλλα ομοια γέν­νησαν τήν έλευδερία. Στήν καρδιά

1. Σκοπετέα Έλ., Τό «Πρότυπο Βασίλειο» καί ή Μεγάλη Ιδέα, Ό ψεις τοϋ Έδνικοϋ Προβλήματος στήν Έ λλάδα (1830-1880), Πολύτυπο, (Άδήνα, 1988), 259.

— 111 ·- Ο ΠΟΙΜΗΝ

ομως εκείνων πού ριψοκινδύνευσαν πα­ρηγοριά καί όρμή δέν θά μποροϋσε νά σταλάξει καμιά ιστορική συγκυρία.

Ό σ ο γιά τό ήθος επιτρέψτε μου νά σας διηγηθώ μιά ιστορία, οπως τήν κα­τέγραψε ό σπουδαίος Ακαδημαϊκός Σπύρος Μ ελας (1882-1966), πολεμικός άνταποκριτής τότε στούς Βαλκανι­κούς πολέμους, γιά μιά μάνα άπό τό χωριό Βλαχογιάννη της επαρχίας μας. Ό π ω ς καταγράφει στό βιβλίο του «Ο ι πόλεμοι τοϋ 1912-13», οταν 5 Όκτω- βρίου 1912 άπελευθέρω ναν τά πρώτα χωριά στήν περιφέρεια της Ελασσόνας, κατέβηκαν στό Βλαχογιάννη ν ’ άνα- συνταχτοϋν, νά ξεκουραστοϋν καί νά πανηγυρίσουν τίς πρώ τες τους νίκες. Τό γλέντι παγώνει οταν άκούγεται πένθιμη η καμπάνα της εκκλησίας καί η εκφορά ενός νεκροϋ έρχεται νά μετριάσει τόν ενθουσιασμό τους. Ρω­τώντας μαθαίνουν πώς πρόκειται γιά κάποιον άπό τούς Έ λ λ η νες στρα­τιώτες π ού είχε πέσει στή Μ άχη. Μ ιά μαυροφορεμένη σπαράζει πίσω άπό τό φέρετρο. Ο Μ ελα ς πλησιάζει παρα- ξενευμένος καί ρωτα τή γυναίκα γιά τή συγγένειά της μέ τόν πεσόντα στρα­τιώτη. Έκείνη άγέρωχη τοϋ άποκρίνε- ται οτι είναι μάνα ελληνίδα καί π ρο­σφέρει τά πρεπούμενα σέ τοϋτο τό π α ­λικάρι, άφοϋ η μάνα του είναι μακριά καί δέν τοϋ πρέπει νά φύγει ακλαυτος καί χωρίς δάκρυ τιμης καί άγάπης άπό μιά μάνα! Ή άρχαία Αντιγόνη τοϋ ήθους, της άγάπης καί τοϋ ιεροϋ κα­θήκοντος της ταφης μπολιασμένη άπό τόν Χριστό, είναι άπό τά π ο λ λά πού θ ά ’ π ρ επ ε νά θυμηθοϋμε νά εορτά­σουμε στήν 100ετία της ελευθερίας

μας. Τό καθηκον καί η άγάπη γιά τήν πόλη καί τόν ανθρωπο, ως π ενταπό- σταγμα τοϋ άρχαιοελληνικοϋ καί χρι- στιανικοϋ ήθους.

90 χρόνια όνειρο

Κάπως, ομως, έπ ρ επ ε νά περατω- θει αυτός ό άγώνας καί οι πόθοι. Ή αιολική γη, η πανάρχαια κοιτίδα της φι­λοσοφίας, ό άκατάβλητος Π όντος, η αγιοτόκος Κ αισάρεια, παρέμειναν οι τόποι τών πόθων καί οι στόχοι της δε­καετίας. Συνθηκες, πρόσωπα, συγκυ­ρίες έφεραν τήν πατρίδα κοντά στό ονειρο: στήν ενοποίηση τοϋ ελληνικοϋ χώρου. Ό μ ω ς οι δυνατοί τοϋ κόσμου καί οι άστοχίες μας έπνιξαν κυριολε­κτικά τόν ενθουσιασμό τών προγόνων μας στήν προκυμαία της Σμύρνης. Ή άπελευθέρωση τοϋ 1912 κατέληξε στόν ξεριζωμό τοϋ 1922. Τί έμεινε νά θυμό­μαστε σήμερα; Ποιά δρόσος άερμών νά άναψύξει καί νά καταπραΰνει τόν πόνο της καταστροφης; Τί νά διδά­ξουμε στά παιδιά μας;

Έ χοντας τό προνόμιο ως ιερέας της Κ αλλιθέας, σ ’ ενα άπό τά χωριά μας, μέ ποντιακό στοιχείο, νά ζήσω γιά λίγο καί νά ξεπροβοδίσω στήν αιωνιότητα τούς τελευταίους φερμένους άπό εκεί, βίωσα έντονα αυτή τήν άπορία: τί είναι ό Π όντος καί η Μικρασία; πληγές αιμάσσουσες η τόπ ος πνευματικός π ού ξανοίγεσαι μέ ευγνωμοσύνη καί δέος; Ύ ποκλίθηκα εσωτερικά συχνά στό μεγαλείο π ού έφ εραν μυστικά καί σχεδόν άνεπαίσθητα αυτοί οι ανθρω­ποι στόν τόπο μας. Στίς ιστορήσεις καί στίς παραδόσεις τους. Στούς αγίους καί

• ----- Ο ΠΟΙΜΗΝ -Φ 112

τά τραγούδια τους. Στήν λαβωμένη τους καρδιά καί τήν καδαρή τους μα­τιά. Στόν άναστεναγό καί στά βήματα του χοροϋ. Σέ μιά άλήδεια π ού ξε­φεύγει άπό τά στενά της χώρας καί ξα­νοίγεται στήν οικουμενική διάσταση της πατρίδας.

Κάπως ετσι ωρίμασε η ματιά μου καί η αισδηση γιά ολους αυτούς τούς χώρους, τίς άλησμόνητες πατρίδες. Μ ιά πορεία π ού ξεκίνησε στήν πόλη τοϋ αγ. Δημητρίου μέ τά διαβάσματα των Πατέρων, της φιλοσοφίας καί της ιστορίας στή Θεολογική Σχολή, τώρα άποκαλύπτονταν ως ευρύχωρος οδός αυτοσυνειδησίας. Ή λέξη άνατολή άποδεσμεύτηκε άπό τούς μύδους καί εγινε μέσα μου μιά πηγή φωτός: L ux ex orientel! Μ ιά άνατολή ά π ’ οπου τρέφομαι καί άνδρώνομαι πνευματικά! Έ ν α δισκοπότηρο αγιότητας καί καη- μοϋ. Έ ν α ς τόπος ορόσημο στόν όποιο πάντοτε πορεύομαι.

Μικρασία, γη των πατέρων μου, πού πρωτοι στό άπλετο φως φιλοσόφησαν γιά τήν ομορφιά τοϋ ΛΟΓΟΥ, ως αιτία συνεκτική τοϋ σ ύμ π α ντος καί τοϋ άνδρώπου! Έκει δεμελιώδηκε ό μονι­σμός2, τό βασικό καί ρωμαλέο φιλο­σοφικό οικοδόμημα π ού εντοπίζει μιά άρχή καί αιτία σ ’ ολόκληρη τή λει­τουργική δομή τοϋ σύμπαντος. Μ ιά άρχή π ού δέν ξεχώρισε ποτέ τήν ΰλη άπό τό πνεϋμα! Η ρ ά κ λειτος ό Έ φέ- σιος, Θαλής, Ά να ξιμ ένη ς καί Α να ξί­

μανδρος οι Μ ιλήσιοι, Α ναξα γόρας ό Κ λαζομένιος, Ξ ενοφάνης ό Κολοφώ- νιος, Π αρμενίδης καί Ζήνων οι Έ λεά- τες, Λ εύκιππος καί Δημόκριτος οι Αβδηρίτες, Η ρ όδοτος ό πατήρ της ιστορίας ό Ά λικαρνασσεύς καί άναν- τίρρητα ό γειτονικός στή Σάμο μυστι­κός μεγάλος Π υδαγόρας. Τρόποι νά δεις τόν κόσμο γύρω σου, νά κατα­νοήσεις. Π νεύματα άνήσυχα καί δι- ψασμένα. Υ π άρξεις εκτεδειμένες στήν εναγώνια άναζήτηση. Πρόδρομοι ενός κόσμου π ού εμελλε ν ’ άνατείλει όλό- λαμπρος στό άναστημένο πρόσωπο τοϋ Χριστοϋ!

Μ ικρασία, γη των πατέρω ν μου οπου κάρπισε εκατονταπλασίω ς τήν σπορά τοϋ Α ΙΩ Ν ΙΟ Υ ΛΟΓΟΥ! Γη σπαρμένη Χριστό άπό τόν ευαγγελιστή της Α γάπης, τόν Θεο-Λόγο Ιωάννη. Εκκλησίες όδηγημένες στήν άλήδεια άπό τόν μαρτυρικό καί μέγα Α πόστο­λο Π αϋλο. Γη αιματοδρεμμένη άπό τούς μάρτυρες της Ανάστασης. Ε π τ ά ­φωτη λυχνία των Έκκλησιων! Έ φ εσος, Σμύρνη, Π έργαμος, Σάρδεις, Φιλα­δέλφεια, Λαοδίκεια. Έ πτά άστέρια στό δεξί χέρι τοϋ Θεοϋ, οι άγγελοι - επί­σκοποι των Έκκλησιων, επτά λυχνο­στάτες άκοίμητοι μπροστά στό δρόνο Του, οι ιδιες οι Έκκλησίες3. Βοή κα­ταρράκτη η φωνή Του, ό Λ όγος Του «ω ς φωνή ύδάτων π ολλω ν»4, γάργαρο καί καδαρό νερό τοϋ βαπτίσματος π ού ξεπλένει τήν αμαρτία ά λλά καί

2. Ν. Ματσούκα, Ιστορία της Φιλοσοφίας. Πουρναρας 19842 σ. 91.3. Άποκ. α ' 20.4. Άποκ. α ' 15.

—««^5 113 ·- Ο ΠΟΙΜΗΝ

σύμβολο μυστικό τοϋ Π νεύματος τοϋ Θεοϋ. Τό μήνυμά Του «ρομ φ αία δί-

·> c — ’ / 5 ’στομος οξεία εκπορευομένη»5, αιχμη­ρό δίκοπο μαχαίρι: «μηδέν φοβοϋ α μέλλεις παδεΧν... γίνου πιστός άχρι δα- νάτου, καί δώσω σοι τόν στέφανον της ζωης»6, μή φοβηδεΧς καδόλου γιά οσα σοϋ μέλλεται νά πάδεις... κράτα τήν πί­στη σου, άκόμη κι άν σοϋ στοιχίσει τή ζωή, κι εγώ δά σοϋ δώσω στεφάνι της νίκης, τήν αιώνια ζωή. 'Άγιος Π ολύ­καρπος, Βουκόλος, Ιγνάτιος, Χ αρα­λάμπης, Ά ντύ π α ς, καί τόσοι πολλοί, άναρίμητοι άλλοι. Σέ εκείνη τή γη ονο­μάστηκαν οι επίσκοποι άγγελοι, ύπεν- δύμιση μυστική τοϋ εργου της άναγ- γελίας της Ανάστασης τοϋ Χριστοϋ. Ή Μ ικρά Ά σία ως άλλος λίδος τοϋ μνή­ματος βαστάζει επάνω της τούς π ολ­λούς μάρτυρες, τούς πασχάλιους άγγέ- λους της νίκης της ζωης καί της ύπέρ- βασης τοϋ δανάτου.

Μ ικρασία καί Π όντος καί Κ αππα­δοκία, γη των πατέρω ν μου, οπου πάνω τους βλαστάνει χορτάρι ή ομορ­φιά της αιώνιας ζωης, στά πρόσωπα καί στά σώματα, στίς εκκλησίες καί στά λείψανα των λαμπρων Αγίων μαρτύρων καί όσίων, των σπουδαγμένων καί των άφανων, των « τρ ελ α μ ένω ν» , κατά πως τούς ονομάτισαν οι συγκαιρινοί τους, άπό δεΧο ερωτα. Καί πόλεις, πολ­λές πόλεις μέ τήν Έ λληνίδα φωνή, μέ τούς αγίους της ή καδεμιά, μέ τήν μου­σική καί τά δέατρα μέχρι καί τό 22, μέ μιά ζωηρή άστική τάξη π ού όραματι-

ζόταν τήν ενωση μέ τήν μητέρα, τόν εδνικό κορμό, τό μεγαλεΧο ενός κόσμου βουτηγμένο στήν αλμύρα τοϋ Αιγαίου καί άσπρισμένο άπό τόν Ή λ ιο τόν πρωτο: «φαγωμένο άπό τό λάδι κι άπό τό αλάτι»! «Μ έ τό καΐκι καί μέ τά π α ­νιά της Π αναγίας»7, οπως μελώδησε ό Έ λύτης.

Μ ικρασία, μάνα γη τοϋ Φώτη Κόν- τογλου καί τοϋ Ή λία Βενέζη άπό τ ’ Άϊβαλί. Τοϋ Κ οσμα Πολίτη άπό τή Σμύρνη. Ά λλά καί άλλων πού τούς άνέ- δρεψε τό ονειρο καί ή δωριά της οπως τόν δικό σας Ευστράτιο Σταματόπου- λο άπό τή Συκαμιά, τόν Στρατή Μ υ- ριβήλη μέ τή «Ζωή εν τάφω ». Πηγή άνεξάντλητη εμπνευσης καί μεγαλείου ποιητικοϋ. Μ ήτρα πολιτισμοϋ. Π οιός νά προσπεράσει άδιάφορα «Τό νού­μερο 31328», τή «Γ αλή νη» καί τήν «Αιολική γη » τοϋ Βενέζη, οπου π λ έ­ον ή Μικρά Άσία κατέκτησε διαστάσεις ονειρικοϋ χώρου; Π οιός δέν συγκινή- δηκε μέ «Τό Ά ϊβαλί, ή πατρίδα μου», «Τήν πονεμένη Ρωμηοσύνη» τοϋ Κόν- τογλου;

Μ ικρασία καί Π όντος καί Κ αππα­δοκία, γη των πατέρω ν μου τό μεγα­λοβδόμαδο τοϋ γένους μας! Έ ν α ς σταυρός ύψωμένος νά μαρτυρα τά πάδη καί τά βάσανα της σάρκας μου, κατά τήν προσφιλη εκφραση τοϋ μα- καριστοϋ Κωστη Μ οσκώφ, μέσα στήν ιστορία. Μ ιά άνάσταση π ού τελέστη- κε στούς αγίους καί άναμένεται στούς τόπους. Έ ν α ς στέφανος δοξαστικοϋ

5. Άποκ. α ' 16.6. Άποκ. β ' 10.7. Μελαγχολία τοϋ Αίγαίου

• ----- Ο ΠΟΙΜΗΝ -Φ 114

μαρτυρίου στήν κεφαλή της ιστορίας μας. Τό πάρσιμο της Π όλης καί η κα­ταστροφή της Ά νατολη ς δέν είναι απλά ενα τέλος. Σίγουρα τό τέλος της σωματικης μας παρουσίας εκεί. Ά λλά ά π ’ εκεί δέν φύγαμε ποτέ! Α υτό τό αλλο ξεχασμένο πνεϋμα δέν ηττήθηκε! Ζει στά εικονίσματα και τά λείψανα τών Άγίων τά φ ερμένα άπό τή γη τών πατέρω ν μου. Ζει στήν προσευχή μου καί στήν λατρεία μου, γιατί οι Πατέρες μου εκεί άνδρώθηκαν, εκεί άσκήθηκαν, εκεί γνώρισαν τό Θεό καί μοϋ κατέλι- παν τζιβαερικό πολύτιμο, κατά τόν Μα- κρυγιάννη, τόν πλοϋτο της καρδιας τους π ού άγάπησε τόν Χριστό, νά τόν φυλάττω εγώ στό σήμερα, νά κοινωνώ τό βίωμά τους στήν δική μου άνεπάρ- κεια. Λ ατρεία , Θ. Λ ειτουργία, δόγμα, θεολογία, μέλος εναρμόνιον, ΰμνος θεοτερπής φέρουν τήν σφραγίδα της αγίας γης τών Πατέρων μου. Καθώς στρέφομαι καρδιακά εκεί νιώθω ζωη­ρή τήν αΰρα τοϋ Π νεύματος! Είναι η άναψυχή καί η άπαντοχή μου στή ση­μερινή βαβυλώνιο κάμινο της κρίσης. Σκύβω ευλαβικά στούς αγίους Π ατέρες μου. Τέρπομαι άπό τόν ήχο τών τρα- γουδιών τους. Α νακαλύπτω δύναμη άντίστασης στήν ισοπέδωση. Άντλώ ζωντανό νερό γιά τήν ύπαρξή μου! Ή παράδοσή τους είναι τό «κόσκινο» ά π ’ οπου « π ε ρ ν α » τό καθαρό, τό Ε λ λ η ­νικό καί χριστιανικό, τό αυθεντικό βίωμα αυτοϋ τοϋ τόπ ου . Έ κφ ορά γλώσσας, αίσθηση κληρονομιας, βίωση

εθίμων οχι ως φολκλόρ, ά λλά ως ζωή π ού προσλαμβάνει τό νέο χωρίς νά άχρηστεύει άστόχαστα τό παρελθόν.

Μ ’ αυτό τών πατέρω ν μου τόν τρόπο θέλησα νά εορτάσω τά 100 χρόνια της ελευθερίας μας στήν ενο­ρία μου: κομίζοντας λείψανο-ευλογία ενός ξεριζωμένου ά π ’ εκεί, ά π ’ τήν πα­τρίδα τών Ποντίων, τόν οσιο Γεώργιο τόν Καρσλίδη. Γιά νά συνεχίζει νά ’χει καντήλι άναμμένο καί θυμίαμα προ- σευχης καί στέγη εδώ πού μας έταξε ό Θ εός νά μεγαλουργήσουμε, νά γρά­ψουμε τή δική μας μικρή η μεγάλη ιστο­ρία.

Πόσο οξύμωρο, κάθε 10ετία πού π ερνα , νά θυμόμαστε τήν άπελευθέ- ρωση καί τήν καταστροφή! Άγνοώ γιατί ό Θεός μετακίνησε τίς λυχνίες της Άνατολης. Ά λλά ψηλαφώντας τες στό σήμερα εμβαθύνω στή δύναμη τοϋ καη- μοϋ της ύπαρξης. «Έ λλ ά δ α μάνα τοϋ

~ 8 "> f ~ r / / e /καημοϋ»8, αυτή είναι η χώρα καί η σάρ­κα μου. Έ ν α ς καημός καί ενα ς άνα- στεναγμός της ύπαρξης γιά Θεό, γιά φώς καί ελπίδα, π ού δέν μπορεϊ κα­νένας νά άκυρώσει, γιατί οι ρίζες μου πάνε βαθιά καί άνταμώνουν μ ’ ολους εκείνους πού μοϋ χάρισαν γη πέρα άπό τόν γενέθλιο τόπο. Κληρονομιά ενός τρόπου νά ζώ, νά βλέπω, ν ’ άγαπώ, νά πιστεύω, νά ονειρεύομαι: τίς λυχνίες νά επανέρχονται στίς θέσεις τους καί τούς άγγέλους τους νά άναγγέλλουν οχι τήν άνάσταση μόνον, άλλά τήν άνα- καίνιση τοϋ κόσμου9.

8. Νίκος Γκάτσος.9. Άποκ. κα '

—«as\, 115 ·- Ο ΠΟΙΜΗΝ

:m ·. ^ « Τ Τ Τ Ι Ι Γ : r m 'HWTiBWSsaK : r raSMBSHRH·

6ί D /ις μνημοσυνον αιώνιον

’Άς είναι αιωνία ή μνήμη του.

Έ

Στίς 25 Μαΐου 2012, έκοι- μήθη έν Κυρίω ό αιδεσι-

μώτατος Οικονόμος ’ Ηλίας Χα- χάλης. Γεννημένος στά Βασι­λικά της Λέσβου τό 1934. Ίεράτευσε μέχρι καί τή συνια- ξιοδότησή του στή γενέτειρά του. Δημιούργησε μέ τήν καλή του πρεσβυτέρα μιά θαυμά­σια οικογένεια, αφήνοντας μνήμη ταπεινού, καλοκάγα­θου, φιλόξενου καί ειλικρινούς κληρικού.

πίσης στίς 9 Μαρτίου τρ.ε. αναπαύθηκε έν Κυρίω ό

ευλαβής συμπολίτης μας Σταύρος Καρακωνσταντίνος, ό όποιος γιά πολλά χρόνια διακόνησε μέ φόβο Θεοϋ καί αγάπη τόν περικαλλή Ναό της Αγίας Βαρβάρας Παμφίλων από τή θέση τοϋ Επιτρόπου.

Ό Κύριός μας, λοιπόν, ας κατατάξει τήν ψυχή του “έν χώρα ζώντων.

it it it

Συνέχεια άπό τό προηγούμενο

Μερικές φορές, πού σιω­πούσε, νόμιζα πώς κοι­μότανε, άλλά έβλεπα

τά χείλη του νά κι­νούνται: ηταν φανερό πώς έλεγε υμνους καί προ­σευχές άπό μέσα του. Σέ κά- ποια στιγμή μέ ρώτησε: "Δέν μού λέεις: προσεύχεσαι καμιά φορά; Τί προσευχές ξέρεις; " Έγώ ντράπηκα, μά δέ μπο­ρούσα παρά μονάχα τήν άλή- θεια νά τού λέω, σέ όλα, μιά καί ήξερα πώς διαβάζει τά

μέσα μου καλύτερ’ άπό μένα τόν ϊδιο:

— Έχω χρόνια νά προσευ- χηθω, παππούλη, κ’π/ / —εχω ξεχάσει πως προ­

σεύχονται.Κ’ έκείνος δίχως νά μέ μα­

λώσει κι ούτε νά μού πεί, κά- ποια πικρή κουβέντα, μού λέει:

— Γι’ αύτό κι ό σατανάς βρηκε τήν εύκαιρία νά σέ πει­ράξει, καί μάλιστα τόσο δυ­νατά. Ό ταν ό τσοπάνος

Τοϋ Π. Πάσχου

(Άπό τό βιβλίο του Π. Πάσχου, Ό Γέροντας, Μάϊος 1997).

—aSSk, 117 ·- Ο ΠΟΙΜΗΝ

λείπει καί τά σκυλιά είναι μα-/ ? ? / / ο / cκριά άπ τό κοπάδι, τότε ο

λύκος ορμάει καί κατασπα­ράζει τά πρόβατα. Έ τσ ι καί στόν άνθρωπο, πού άπομα- κρύνεται ά π ’ τό Χριστό καί δέν βάζει μέ τήν προσευχή τους φύλακες άγγέλους στή ζωή του...

Καί μού άνέφερε πολλές ιστορίες άπό τό Εύαγγέλιο καί τά βιβλία τών άγίων Πα­τέρων, γιά νά μού πεί οτι δέν ήμουν ούτε ο πρώτος ούτε ο τελευταίος πού χάνω τόν ίσιο δρόμο τού Θεού καί παίρνω τό σκοτεινό μονοπάτι τού σα- τανα. Τότε τόλμησα νά τόν ρωτήσω:

— Λές, παππούλη, νά μέ συγχωρήσει ο Θεός γιά τίς τόσες άμαρτίες μου;

—Άκουσε νά σού πώ, καί νά τό βάλεις μέσα σου μιά γιά

/ / / / ν /πάντα, χωρίς νά τό ξεχάσεις ποτέ: δέν ύπάρχει άμαρτία μεγαλύτερη άπό τήν άγάπη τού Θεού! Ό σες άμαρτίες καί νά ’χει κάμει ο άνθρωπος, οταν μετανοήσει κ’ εξομολο­γηθεί, ολες σβήνουν καί συγ- χωρούνται. Μόνο εκείνες πού δέν εξομολογείται κανείς, καίο ' / ? "> /δέν μετανιώνει γι αύτές,

αύτές δέν συγχωρούνται. Οί άλλες πού κρεμάει κανείς στό πετραχήλι τού εξομολόγου, πνίγονται μέσα στόν ώκεανό τής άγάπης τού Θεού κ’ εξα­φανίζονται. Γι’ αύτό καί δέν παρουσιάζονται ούτε ώς τύ­ψεις ξανά στή ζωή μας, ούτε ώς σκέψεις, πού νά μπορούν

/ ? / / /ν-νά επηρεάσουν τίς πράξεις μας...

Τότε τόν διέκοψα γιά νά τόν ρωτήσω:

— Μήπως θά μπορούσες νά μέ εξομολογήσεις, π α π ­πούλη;

— Ό π ο τε τό αίσθανθείς ώς άνάγκη εσωτερική, πολύ εύχαρίστως. Ή κάθε στιγμή τού βίου μας μπορεί νά γίνει άρχή μιας καινούργιας ζωής, μέ τήν εξομολόγηση. Παίρ­νουμε τήν άπόφαση, σβή­νουμε τά παλιά δεφτέρια, καί βάζουμε μπρός, μέ τή χάρη τού Θεού, γιά νέα ζωή. Καί αύτή ή ζωή, μέ τή δύναμη πού παίρνουμε άπό τά μυ­στήρια τού Θεού, γίνεται πιό εύκολη, πιό χαρούμενη, πιό εύτυχισμένη.

Αίσθάνθηκα μέσα μου ενα κύμα κατανύξεως ν’ άνεβαίνει καί νά μέ πλημμυρίζει. ’Άν

• ----- Ο ΠΟΙΜΗΝ 118

μπορούσα νά σβήσω τό κάθε σκοτεινό σημάδι, τήν κάθε

/ /Ο ? ? / f/ /μαύρη κηλίδα απ τήν ως τότε ζωή μου, πόσο εύτυχισμένος θά αισθανόμουνα! Τά λόγια μου άνέβαιναν ως τό λαιμό, μά κατέβαιναν πάλι. Ώ σπου βγηκαν σάν χείμαρρος κ’ έγι- ναν αϊτημα πρός τόν Ιερέα:

— Κι άν ήθελα τώρα, π α π ­πούλη, νά έξομολογηθω, θά μπορούσες νά μ’ έξομολογή- σεις;

— Ό πω ς βλέπεις -μού άπαντά- κουβαλάω πάντα μαζί μου τό πετραχήλι καί τό Μικρό Εύχολόγιο, δηλαδή τό Άγιασματάριο. Άκριβως γιά τέτοιες περιπτώσεις, πού ό Θεός στέλνει μπροστά μου. Στάσου σέ μιά ησυχη γωνιά καί βάζω τό πετραχήλι μου. Μού λές όλες τίς αμαρτίες πού έπραξες καί πού σκέ- φτηκες άλλά δέν μπόρεσες νά τίς κάνεις, σού διαβάζω τήν εύχή, καί γίνεσαι πάλι σάν άσπρο περιστέρι. Χωρίς βάρη καί μαυρίλες νά σκιάζουν τήν ψυχή σου...

Βρηκα μιά γωνιά ησυχη, κοντά σ’ ενα δάσος. Κατεβή- καμε, καθήσαμε σ’ ενα βρα- χάκι κ’ έξομολογήθηκα, όλα

όσα θυμόμουνα. Ή δη, όταν τά ’λεγα, αισθανόμουνα νά ξαλαφρώνω. Μά όταν μού διάβασε καί τήν εύχή, βάζον­τας τό πετραχήλι του πάνω στό κεφάλι μου, ένιωσα νά γί­νομαι άλλος άνθρωπος! Μπή­καμε πάλι στό αύτοκίνητο καί ξεκινήσαμε. Λίγα χιλιόμε­τρα εϊχαμε άκόμη καί θά φτάναμε. Τού είπα τήν άπο- ρία μου:

— Καί πως θά τό άκούσει αύτό η γυναίκα μου;

— Μή στενοχωριέσαι, μού λέει. Έκείνη σέ περιμένει σάν Πασχαλιά! Δηλαδή σάν Άνά- σταση, γιατί τά βάσανα καί ό πόνος ό βαθύς πού έζησε όλ’ αύτά τά χρόνια, σά νά τήν εϊχανε στείλει στόν άλλο κόσμο!

Ένιωθα καί τό αύτοκίνητο, άκόμη, νά πηγαίνει πιό έλα- φρά καί πιό γρήγορα τώρα, πού είχ’ άποθέσει τό βάρος των αμαρτιων μου. Φτάνοντας κοντά στό σπίτι της γυναίκας μου, δίχως νά τού πω έγώ τί­ποτε, μού λέει:

— Στάσου έδω έσύ, νά/ / / / ν- ’ / /πάω νά τή φωνάξω έγώ, γιά

νά μήν ξαφνιαστεί. Ό ταν βγω/ / /ν- / /νά σέ φωνάξω, τότε πλησιά­

— 119 φ- Ο ΠΟΙΜΗΝ

ζεις καί τήν παίρνουμε καί φεύγουμε γιά τήν Άθήνα.

Έ τσ ι κ’ εγινε. Ά π’ ο,τι εμαθα μετά, τής μίλησε κ’ εκείνης μέ πολλή άγάπη, σχε­δόν μέ τρυφερότητα, γιά νά τή συνεφέρει. Τής ζήτησε μο­νάχα ενα ποτήρι νερό καί τής είπε νά ετοιμάσει τά πράγ­ματά της. Δέν πίστευε στ’ αύτιά της! ”Μά τόσο κοντά

Ύ / it / /είναι, πάτερ; τόν ρώτησε.— Μόλις είσαι σύ ετοιμη,

/ / / /«— /πές μου νά τόν φωνάξω καίνά φύγουμε.

— Καί πώς ε'γινε αύτό τό θαύμα, πάτερ; ρώτησ’ εκείνη κλαίγοντας.

— Ετοιμάσου τώρα καί θά τά πούμε στό δρόμο. Τ’ άλλα θά σού τά πεί ο άντρας σου στό σπίτι σου.

— Καί ή άλλη, πού είχε σπιτωμένη;

— Τής τηλεφώνησε νά πάρει τά πράγματά της καί νά φύγει, γιατί άλλιώς...

Ετοιμάστηκε ή γυναίκα μου, βγήκε ο παππούλης καί μέ φώναξε, πλησίασα μέ τ ’ άμάξι καί άνοιξα τό πόρτ- μπαγκάζ, νά βάλει τή βαλί­τσα. Έκείνη, άφησε τή βαλίτσα κάτω κ’ ετρεξε νά μ’

άγκαλιάσει. Τά δάκρυά της μούσκεψαν καί τά δικά μου μάγουλα. Τήν εσφιξα στήν άγκαλιά μου γιά κάμποση ώρα, κλαίγοντας κ εγώ, πού ήμουν άλλοτε σκληρός σάν μαυρόπετρα! Μπήκαμε στό αύτοκίνητο καί φύγαμε...

Τό βράδυ φτάσαμε πολύ άργά στήν Άθήνα. Πήγα πρώτα στά Τουρκοβούνια, ν’ άφήσω τόν παππούλη, κ’ ύστερα νά πάω μέ τή γυναίκα μου στό σπίτι μας. Μπροστά στό φτωχικό καί ταπεινό κα- λυβάκι του, κατέβηκα, τού φίλησα τό χέρι καί τού είπα μέ δακρυσμένα μάτια:

— Παππούλη μου, εγώ δένξ / / / / έρω πολλά γράμματα, γιά νάσού πώ μέ ώραία λόγια τήνεύγνωμοσύνη μου. Νά ξέρεις,ομως πώς δέν ύπάρχει άλλοςπα π ά ς σάν τήν άγιωσύνησου. Ό σο γιά τό ...άγώγι πούμού χρωστας, θά τό ίσοφαρί-

·> C/ C / ·> C/σουμε σ εναν άγιασμό κ ενα εύχέλαιο, πού θά ’ρθείς νά μας διαβάσεις, γιά νά φύγουν τά παλιά δαιμόνια!

— Μή μού λέεις γιά χρή­ματα, εύλογημένε... Προτιμώ, πάντως, εγώ, γιά τό ...μεροκά­ματο πού μού χρωστας, οταν

• ------ Ο Π Ο Ι Μ Η Ν 120 t\SSat—

κάνεις παιδιά καί μεγαλώ­σουν, νά ’ρθείς μαζί τους καί νά δουλέψεις στό περιβόλι μου, στά Καλήσια.

—Άπό τό στόμα σου καί στού Θεού τ ’ αύτί, π α π ­πούλη. Καί όχι μιά μέρα μόνο, παρά ενα μήνα θά τ ’ άφήσω νά δουλέψουν στό περιβόλι σου, στό μοναστήρι!

rp w /»\ ? ( /Τού φίλησε κ ’ η γυναίκα μου τό χέρι καί τόν καληνυ- χτίσαμε. Μά τί βλέπω; Σά νά σέ πηρε ό υπνος, Βασίλη.

— Δέν είναι ό υπνος, κύρ- Άντώνη, άλλά βούρκωσαν τά μάτια μου, μέ τά συγκλονι­στικά γεγονότα πού μού πε­ριγράφεις, γι’ αύτό βλέπεις τά ματοτσίνορα νά παίζουν.

— ’Άς κλείσω τότε τήν Ιστορία μου, γιά νά κοιμη­θούμε κιόλας. Στή νέα ζωή μας, μετά τόν αγιασμό καί τό εύχέλαιο τού παππούλη, πράγματι δέν τόλμησαν νά ξαναρθούν τά παλιά δαιμό­νια. Ήμασταν άγαπημένοι πάντα μέ τή γυναίκα μου. Άποχτήσαμε πρωτα μιά θυ­γατέρα καί υστερα δυό γιούς. Τήν πρώτοθυγατέρα μας τήν άρραβωνιάσαμε καί γι’ αύτό πάω στόν παππούλη: νά

’ρθεί, άν μπορεί, νά τή στε­φανώσει. Δύσκολο, βέβαια, γιατί έχει βαρύνει πολύ, καί όλο μάς λέει πώς δέν βγαίνει πιά στόν κόσμο: θέλει νά κοι­μηθεί στό κελλί της μετανοίας του! Όμως, έγώ καί η γυναίκα μου, θέλουμε νά τόν καλέ- σουμε καί νά τόν εύχαριστή- σουμε γι’ άλλη μιά φορά.

— Μακάρι νά τόν βρω κ’ έγώ καί νά κάμει κάτι καί γιά μένα.

— Μή στενοχωριέσαι, Βα- σίλη. Άκόμη καί νά μήν τόν προλαβαίναμε, ό παππούλης έχει πάρει τέτοια χάρη άπό

/ /Λ / / / C/ ί ? /τό Θεό, πού καί υστερ άπό τό θάνατό του άκόμη θά μπο- ρεί νά κάνει θαύματα! Κοιμή­σου τώρα· καί ωσπου νά σέ πάρει ό υπνος, λέγε τό "Κύριε, Ιησού Χριστέ, έλέη- σόν με τόν αμαρτωλόν!" -Κα­ληνύχτα, τώρα.

— Εύχαριστω, κύρ-Άντώνη! Καληνύχτα.

Ό υπνος, εύτυχως, δέν άργησε νά κλείσει τά κουρα­σμένα βλέφαρά τους· γιατί τό πρωί τό μοτόρι έφευγε πολύ νωρίς γιά τό Περιβόλι της Παναγίας.

Τελευταίο

121 Ο ΠΟΙΜΗΝ

ΧΡΟΝΙΚΑ ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΑΕΩΣ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣΜΗΝΟΣ ΜΑΪΟΥ 2012

Θεϊαι λειτουργίαι - Χορο- στασίαι

Κατά τόν μήνα Μάϊο, ό Σεβασμιώτατος Μητροπο­λίτης Μυτιλήνης κ.κ. Ιάκω­βος έτέλεσε τήν θείανΛει­τουργίαν η έχοροστάτη- σεν εις αλλας Ακολουθίας ώς κατωτέρω:V Τήν 5ην τοΟ μηνός Μαΐ-

ου εις τόν Μητροπολιτι- κόν Ναόν Μ υτιλήνης έτελέσθη Εσ π ερ ινός , χοροστατοΟντος τοΟ Σεβ . Μητροπολίτου Αύλωνος, κ. Χριστοδού­λου, συγχοροστα- τοΟντος καί τοΟ Μητρο­πολίτου μας.

V Τήν 6ην ιδίου, εις τόν αύτόν Ίερόν Ναόν έτε­λέσθη ή θεία Λειτουργία, ιερουργούντων των Σεβ. Μητροπολιτών Μηθύ- μνης κ. Χρυσοστόμου, Αύλωνος κ. Χριστοδού­λου καί τοΟ Μητροπολί­του μας, καί Λιτανεία τών ιερών λειψάνων τοΟ άγ. νεομάρτυρος Θεο­δώρου τοΟ Βυζαντίου.

V Τήν 7ην τοΟ μηνός έτε­λέσθη Εσπερινός εις

τήν 'Ιεράν Μονήν Ύψη- λοΟ, χοροστατοΟντος τοΟ Σεβ. Μητροπολίτου Αύλωνος, κ. Χριστοδού­λου, καί συγχοροστα- τοΟντος τοΟ Μητροπο­λίτου μας.

V Τήν έπομένην, 8ην τοΟ μηνός, εις τόν ι. Ναόν Άγ. Ίωάννου τοΟ Θεο­λόγου της ' . Μονής ΎψηλοΟ, έτελέσθη ή θεία Λειτουργία ιερουρ- γούντων τών Σεβασμ. Μητροπολιτών Αύλωνος κ. Χριστοδούλου καί Μυ­τιλήνης κ. Ίακώβου. Ήκολούθησε Λιτανεία πέριξ τοΟ ΚαθολικοΟ τής Μονής.

V Τήν 13ην τοΟ μηνός, Ό Μητροπολίτης μας πα- ρηκολούθησε άπό τοΟ ι. Βήματος τήν θείαν Λει­τουργίαν, ή όποία έτε­λέσθη εις τόν Μητρο- πολιτικόν Ναόν Μηθύ- μνης εις Καλλονήν, κα­θώς καί τό Μνημόσυνον τοΟ ιατροΟ Μιχαήλ Κλώντζα, τό όποιον έτε­λέσθη χοροστατούντων τοΟ Μητροπολίτου Μη-

Ο Π ΟIΜ h - # 122

θύμνης κ. Χρυσοστόμου, καί του Μητροπολίτου μας.Τήν 20ην ίδίου, εις τόν Μη- τροπολιτικόν Ναόν Μυτιλή­νης έτελέσθη ή θεία Λει­τουργία, τήν όποίαν ό Μη­τροπολίτης μας παρηκο- λούθησε άπό του ί. Βήματος. Ήκολούθησε Δοξολογία διά τήν Γ ενοκτονίαν των Ελλή ­νων του Πόντου καί τήν Μά­χην του Σκρα, χοροστα- τουντος του Μητροπολίτου μας καί Επιμνημόσυνος Δέ- ησις εις τό Ήρώον Μικρα- σιάτισσας Μάνας.Τήν 21ην του μηνός ό Σε- βασμιώτατος Μητροπολίτης μας έτέλεσε τήν θείαν Λει­τουργίαν εις τόν Ί. Ναόν των Αγίων Κων/νου καί Ε λ έ ­νης Έρεσου.Τήν 23ην του μηνός έτελέ­σθη ή θεία Λειτουργία εις τόν Ί. Ναόν Παναγίας τό «’Αξιόν έστι», της Ί. Μονής Πιθαρίου, τήν όποίαν ό Μη­τροπολίτης μας παρηκο- λούθησε άπό του ί. Βήματος. Τήν 24ην του μηνός, έτελέ­σθη ή θεία Λειτουργία εις τόν Ί. Ναόν Αγίου Λουκα του Εύαγγελιστου εις Κάμ­πον Έρεσου, τήν όποίαν ό Μητροπολίτης μας παρηκο-

λούθησε άπό του ί. Βήματος.❖ Τήν 26ην του μηνός, εις τόν

ί. Ναόν Γενεσίου τής Θεο­τόκου, έτελέσθη ή Έξόδιος Ακολουθία του πρωτοπρ. Ήλία Χαχάλη, χοροστα- τούντων των Σεβ. Μητρο- πολιτων Μηθύμνης, Έλευ- θερουπόλεως καί Μυτιλή­νης.

❖ Τήν 27ην ιδίου, ό Σεβα- σμιώτατος έτέλεσε τήν θεί- αν Λειτουργίαν εις τόν ί. Ναόν των Αγίων Πατέρων ’Άνω Χάλικος, καί τό Μνη- μόσυνον Κτιτόρων, Μεγ. Εύεργετων, Εύεργετων, Δω­ρητών, Ίερέω ν, Ψαλτών, Έπιτρόπων, Νεωκόρων.

❖ Τήν 28ην του μηνός ό Μη­τροπολίτης μας έτέλεσε, εις τόν Μητροπολιτικόν Ναόν Μυτιλήνης, τήν κηδείαν του Αντωνίου Σιμέλλη, Επιτρό­που του ί. Ναου.

Συνεδριάσεις

❖ Τήν 2αν του μηνός ό Μη­τροπολίτης μας προήδρευσε τής συνεδριάσεω ς τής Χριστ. Πνευματικής Κινήσε- ως Μυτιλήνης.

123 Ο ΠΟΙΜΗΝ

ΧΡΟΝ

Τήν 4ην ίδίου, της Συνε- δριάσεως του Διοικητι­κού Συμβουλίου των Φι­λανθρωπικών Καταστη­μάτων Μυτιλήνης.Τήν 11 ην του μηνός, με- τέσχε της Συνεδριάσεως του Σωματείου «Φίλοι της Ί. Μητροπόλεως Μυ­τιλήνης» εις Αθήνας.

Διάφορα Μαΐου

Τήν 2αν του μηνός Μαΐ­ου ό Μητροπολίτης μας προήδρευσε της Συνε­δριάσεως της Χριστια­νικής Πνευματικής Κινή- σεως Μ υτιλήνης-Έπι- τροπή άνεγέρσεως του Ναϋδρίου του Αποστό­λου Παύλου καί ένημε- ρώθησαν τά μέλη άπό τήν Ταμίαν κ. Εύαγγε- λίαν Δρακούλα διά τά οικονομικά της Ε π ι­τροπής.Τήν έπομένην, 3ην Μαΐ­ου, τά μέλη της Έπι- τροπης έπεσκέφθησαν τό Ναΰδριον του Απο­στόλου Παύλου καί άπε- φάσισαν τήν συνέχισιν της Άγιογραφήσεως. Ό Μητροπολίτης μας άνέ- λαβε νά ένημερώση τόν

Άγιογράφον κ. Λάζαρον Ζηκον, διά τάς τοιχο­γραφίας τάς όποίας θά ίστορήση.

Ό Σεβασμιώτατος Αύλώνος εις Μυτιλήνην

❖ Άπό 4ης εως 9ης Μαΐου, ό Σ εβ . Μητροπολίτης Αύλώνος κ. Χριστόδου­λος, έπεσκέφθη τήν ί. Μητρόπολίν μας.Είχε τήν εύκαιρίαν νά ίερουργήση εις τήν ί. Μο- νήν του Άγ. Ραφαήλ, εις τόν έορτάζοντα ί. Ναόν της Άγ. Ειρήνης Έρεσου εις τόν Έσπερινόν καί τήν θείαν Λειτουργίαν ε ις τήν Ίεράν Μονήν Ύψηλου καί ε ις τόν Έσπερινόν καί τήν θείαν Λειτουργίαν εις τόν Μη- τροπολιτικόν μας Ναόν, ώς καί τήν Λιτανείαν έπί τή έορτή του πολιούχου μας Άγ. Θεοδώρου.

Βουλευτικαί Έκλογαί

❖ Τήν 6ην Μαΐου πραγμα- τοποιήθησαν αί βουλευ­τικές έκλογαί, κατά τάς όποίας έξελέγησαν οί κ. Παυλος Βογιατζης, Ί. Ζερδελλης καί κ. Καρα-

VVnl

Ο ΠΟΙΜΗΝ - # 124 χ—

γιάννης. Έν συνεχεία ή Βου­λή διελύθη καί προεκηρύχ- θησαν έκλογές διά τήν 17ην Ιουνίου τρ. ε.

Ιερά Μονή Ύψηλοϋ

❖ Τήν 7ην Μαΐου, έπί τή εορτή του Άγ. Ίωάννου του Θεο­λόγου, καθ’ ην εορτάζει ή Ί. Μονή Ύψηλου, έτελέσθη ό Εσπερινός τής εορτής, χο- ροστατουντος του Σεβ Μη­τροπολίτου Αύλώνος κ. Χρι­στοδούλου καί συγχορο- στατουντος του Μητροπο­λίτου μας. Τόν θεΐον λόγον έκήρυξε ό Πανοσ. Ηγούμε­νος τής Ίερας Μονής.

❖ Τήν επομένην, 8ην Μαΐου, έτελέσθη ή θεία Λειτουργία, ίερουργούντων τών ιδίων Αρχιερέων. Τόν θεΐον λόγον έκήρυξε ό Σεβ. Αύλώνος. Ήκολούθησε ή καθιερωμένη Λιτανεία, ό καφές καί τό έπίσημον γευμα.

Ό Μητροπολίτης εις Αθήνας

❖ Τήν 10ην Μαΐου, ό Μητρο­πολίτης μας μετέβη εις Αθή­νας καί παρέστη ε ις τήν έδραν τής Στέγης Θεολό­γων Χάλκης, εις τό τσούγ- κρισμα τών αύγών (πασχα­

λινά) καί τήν όμιλίαν του όμογαλάκτου άδελφου κ. Γ ρηγορίου Λορεντζάκη, Κα- θηγητου του Πανεπιστημίου του Γκράτς, μέ θέμα:« Ή εύθύνη τών Έκκλησιώ ν

/ / ι— J / ____ ( I Iστήν νέα Εύρώπη. Η συμ­βολή τής ’Ορθοδοξίας καί ή Charta Oikumenica». Ακολούθησε ή παρουσίαση του Λευκώματος τής Ί. Θ. Σχολής Χάλκης καί τής Εστίας Θεολόγων Χάλκης. Παρέστησαν ό Πρόεδρος τής Εστίας, όμότιμος Κα­θηγητής τής Ί. Θεολογικής Σχολής Χάλκης, κ. Βασίλει­ος Άναγνωστόπουλος, τά Μέλη του Διοικητικου Συμ­βουλίου καί πολλοί όμογά- λακτοι άδελφοί.Μέ τήν εύκαιρίαν αύτήν ό Μητροπολίτης μας προ- ήδρευσε του Διοικητικου Συμβουλίου του Σωματείου «Οί Φίλοι τής Μητροπόλεως Μυτιλήνης», ε ις τό Γρα- φεΐον του Ταμία κ. Βασιλεί­ου Μαριου.

❖ Τήν 13ην Μαΐου, ό Μητρο­πολίτης μας μετέβη εις Καλ­λονήν καί παρηκολούθησε τήν θείαν Λειτουργίαν άπό του ί. Βήματος.Εις τό τέλος τής θείας Λει-

125 Ο ΠΟΙΜΗΝ

ΧΡΟΝ

τουργίας έτελέσθη τό μνημόσυνον του ιατρου Μιχαήλ Κλώντζα, χορο- στατούντων τών Σεβ. Μη­τροπολιτών Μηθύμνης κ. Χρυσοστόμου καί του Μη­τροπολίτου μας. Ακολούθησε καφές, προ- σφερθείς ύπό της συζύ­γου καί τών παιδιών του άειμνήστου.

Ερ γα σ ίες εις τήν Ί. Μονήν Πιθαρίου

❖ Άπό 17ης, 18ης, 25ης καί 31ης Μαΐου συνεχίσθη- σαν ε ις τήν Μονήν οί έργασίες καθαρισμου τών Μανουαλίων, του Κτήμα­τος καί ή έπισκευή τών κτισμάτων του κτήματος ύπό τών κληρικών μας π. Ραφαήλ, π. Παρθενίου, π. Κυριάκου Ψωμά, π. Δημη- τρίου Γιαμουγιάννη καί της Πρεσβυτέρας του, π. Δημητρίου Άφαλωνιάτη, π. Χρήστου Καραφασούλη, π. Νεκταρίου Χάϊδου καί του διακόνου Νικολάου Φραντζη.

Πρωτοπρεσβύτερος Ήλίας Χαχάλης

Τήν 26ην Μαΐου, εις τόν Ί.Ναόν Γενεσίου της Θεοτό­

κου Βασιλικών, έτελέσθη ή έξόδιος Ακολουθία του άει­μνήστου Πρωτοπρ. Ήλία Χα- χάλη, ό όποιος παρέδωσε τήν ψυχήν του τήν 25ην του μηνός εις Μυτιλήνην, όπου διέμενε τά τελευταία χρόνια, μετά τήν συνταξιοδότησίν του, χοροστατούντων τών Σεβ. Μητροπολιτών Μηθύ­μνης Χρυσοστόμου, Έλευ- θερουπόλεως κ. Χρυσοστό­μου, καί του Μητροπολίτου μας, ώς καί πολλών Ίερέων καί Διακόνων.

Διά τόν μεταστάντα ώμί- λησε ό Σεβ. Έλευθερουπό- λεως.

Ό άείμνηστος έγεννήθη τό 1934 ε ις τά Βασιλικά, όπου καί ύπηρέτησε μέχρι τήν συνταξιοδότησί του. Ή το άπόφοιτος του Άνωτέ- ρου Έκκλησιαστικου Φρον­τιστηρίου Καλαμάτας. Έχει- ροτονήθη διάκονος τήν 31 ην Ίουλίου 1960 καί πρεσβύτε- ρος τήν 1ην Αύγούστου 1960 ύπό του άειμνήστου Μητρο­πολίτου Μυτιλήνης κυρου Ίακώβου του Β' . Τήν 8ην Σε­πτεμβρίου 1991 ό Μητροπο­λίτης μας άπένειμεν εις τόν μεταστάντα τό όφφίκιον του Οικονόμου καί τήν 17ην Μαρτίου 1993 έχειροθέτη- σεν αύτόν εις Πνευματικόν,

Ο ΠΟΙ ΜΗΝ

IWSrt

- # 126

τήν δέ 8η Σεπτεμβρίου τοΟ άπένειμεν τό όφφίκιον τοΟ Πρωτοπρεσβυτέρου. ΤοΟ άει- μνήστου Ίερέως Ήλία Χαχάλη αιωνία ή μνήμη.

Αντώνιος ΣιμέλληςΤήν 28ην Μαΐου ό Μητρο­

πολίτης μας μαζί μέ ιερείς έτέ- λεσε τήν Έπικήδειον Ακολου­θίαν τοΟ άειμνήστου Αντωνίου Σιμέλλη, 72 έτών, εις τόν Μη- τροπολιτικόν Ναόν μας.

Ό άείμνηστος διετέλεσεν Εκκλησιαστικός Επίτροπος τοΟ ΜητροπολιτικοΟ ΝαοΟ μας άπό τό έτος 1990 εως 1998 καί άπό τό 2005 εως καί τό 2010. Προσέφερε δέ μέ μεγάλην εύχαρίστησιν τίς τεχνικές του γνώσεις εις τόν Μητροπολιτι- κόν μας Ναόν καί σέ άλλους Ναούς ώς σιδηρουργός.

Διεκρίθη διά τήν μεγάλην του πίστιν, τήν άγάπην του πρός τήν Εκκλησ ία ν , τήν Οικογένειαν καί τήν Κοινω­νίαν.

Αιωνία του ή μνήμη.

Ή Εορτή τοϋ Πολιούχου μαςΜέ τή Χάρη τοΟ ΘεοΟ καί μέ

τήν παρουσία πολλών πιστών έορτάσθη καί φέτος τήν Κυ­ριακή τοΟ Παραλύτου, ό Πο- λιοΟχος μας άγιος Θεόδωρος

ό Νεομάρτυς, μέ άφορμή τήν άνάμνηση τοΟ θαύματος τής διασώσεως τής πόλεώς μας καί τής Νήσου άπό τήν πανώ- λη τό έτος 1832. Στόν πανη­γυρικό Εσπερινό χοροστάτησε καί μίλησε έμπνευσμένα ό Σ ε­βασμιώτατος Μητροπολίτης Αύλωνος κ. Χριστόδουλος. Μαζί του συγχοροστάτησαν ό Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Μηθύμνης κ. Χρυσόστομος καί ό Ποιμενάρχης μας.

Τήν κυριώνυμο δέ έτελέ- σθη τρισαρχιερατική θεία Λει­τουργία, μέ τή συμμετοχή τών ιδίων Μητροπολιτών κατά τή διάρκεια τής όποίας τόν θείο λόγο έκήρυξε ό Πανοσιολο- γιώτατος Αρχιμανδρίτης π. Ιάκω βος Καραμούζης, ιεροκήρυξ τής Ίερας μας Μη- τροπόλεως.

Μετά τή θεία Λειτουργία έπραγματοποιήθη ή καθιερω­μένη λιτανεία τοΟ άφθάρτου σκηνώματος τοΟ Αγίου καί ή δέηση στήν προσκυμαία. Ό άγιος Θεόδωρος, λοιπόν, ας μας σκεπάζει καί ας φυλάττει τό Νησί μας άπό κάθε κακό.

Στό ΟΡΦΑΝΟΤΡΟΦΕΙΟ ΘΗΛΕ- ΩΝ Α.Π. ΚΑΤΣΑΚΟΥΛΗ προ- σέφεραν τόν μήνα Μάϊο τοϋ 2012 οι κάτωθι:

127 Ο ΠΟΙΜΗΝ

ΧΡΟΝ

Ό κ. Κωνσταντίνος Τροίζης άπό Βέλγιο 100 € , γιά 1 γεΟμα τών παιδιών έπί τω Άγίω Πάσχα · Ή κ. Irene Leontarakis άπό Αμε­ρική 742,45 € , γιά 7 γεύ­ματα τών παιδιών έπί τω Άγίω Πάσχα · Ή κ. Patricia Leontarakis άπό Άμερική 371,23 € , γιά 4 γεύματα τών παιδιών έπί τω Άγίω Πάσχα · Ή κ. Evellin Tsiadis άπό Άμερική 742,42 € , γιά 7 γεύματα τών παιδιών έπί τω Άγίω Πάσχα · Ή κ. Κα­τίνα Peter Vasiliou άπό Άμε­ρική 148,48 € , γιά 2 γεύ­ματα τών παιδιών έπί τω Άγίω Πάσχα · Ή κ. Μαρι- κούλα Γ. Σωτηρίου 50 € , εις μνήμη Ελένη ς Παπαν- τωνίου άντί στεφάνου · Ανώνυμος 1.000 € , διά δω­ρεάν εις μνήμην · Ό Πα­νοσολ. Άρχιμ. π. Σεραφείμ Γ ιάννος άπό Άθήνα 200 € , γιά 2 γεύματα τών παιδιών έπί τω Άγίω Πάσχα · Ό κ. Βασίλειος Κωνσταντάρας 200 € , γιά 2 γεύματα τών παιδιών · Ή οικ. Χαράλαμ­που Μαργαρίτη 100€, γιά 1 γεΟμα τών παιδιών · Άνώ- νυμος 50 € , εις μνήμην

Α.Φ. · Ό κ. Ιωάννης Κλών- τζας 100 € , γιά 1 γεΟμα τών παιδιών εις μνήμην τοΟ άειμνήστου πατρός του Μιχαήλ Κλώντζα, ιατροΟ · Ό Πανοσολ. Άρχι- μανδρίτης Καλλίστρατος Λυράκης 100 € , άπό Άθήνα γιά 1 γεΟμα τών παιδιών · Ό κ. Εύστράτιος Κακάμ- πουρας άπό Άθήνα 50 εις

/ I— J / /μνήμην Εύστρατίου καί Άγγελικής Κακάμπουρα · Ή οικ. Κων/νας καί Ίωάν- νου ’ΟρφανοΟ άπό Άγιάσο 50€, εις μνήμην Άλέξαν- δρου Δημητριάδη άντί στε­φάνου · Ό κ. Ραφαήλ Πα- παδέλλης 50€, εις μνήμην Σαπφώς Γαλάτη · Ή κ. Περ- σεφόνη ΠιττοΟ 50€, εις μνήμην Σαπφώς Γαλάτη · Ή κ. Εύαγγελία Δρακούλα 200 € , εις μνήμην γονέων καί άδελφών της · Ό Μη- τροπολιτικός Ναός Μυτι­λήνης 50 € , εις μνήμην Άντωνίου Σιμέλλη Έκκλ. Επιτρόπου τοΟ ΝαοΟ άντί στεφάνου.

Τό Δ/κό Συμβούλιο, τό προσωπικό καί τά παιδιά εύχαριστοϋν θερμά.

Ο ΠΟΙΓ - # 128

’&πό τήν εορτή τοϋ πολιούχου μας (Κυριακή τοϋ Παραλύτου 6-5-2012).

&πό τήν τελετή τοϋ '&γίου Μύρου επί πατριαρχείας ’Ιωακείμ τοϋ Γ ' (1912) κατά τήν όποία συμμετείχε καί ό Μητροπολίτης Μυτιλήνης

Κύριλλος Μουμτ^ης στή θε'ση πού δείχνει τό τόξο.

Παλαιά φω τογραφία της Ί.Μ. ’Ύψηλοϋ, οπου στούς πρόποδε'ς τηςι ί ΐ ι » \ ι ι ~ Α ι ι r \ rεικονίζεται ό μύλος, ό όποιος δεν υπάρχει πλεον.