Ζωρζ Σαρή

22
Αφιέρωμα στη Ζωρζ Σαρή Από τη Β τάξη του Γυμνασίου Πλατανιά στο μάθημα της Λογοτεχνίας. Συντονίστρια, η εκπαιδευτικός Μαγουλά Μαρία Οκτ. Δεκ. 2012 Γυμνάσιο Πλατανιά Χανίων www.gymnasio-platania.gr Εισαγωγικό σημείωμα: Τον Ιούνιο του 2012 πέθανε η Ζωρζ Σαρή αφήνοντας κληρονομιά το σπουδαίο λογοτεχνικό της έργο για τα παιδιά και τους εφήβους. Η Β΄ τάξη του Γυμνασίου Πλατανιά έκανε ένα αφιέρωμα στη γνωστή συγγραφέα. Κάποιοι μαθητές λοιπόν, συνέλεξαν πληροφορίες για τη ζωή και το έργο της και βρήκαν αξιόλογο φωτογραφικό υλικό. Άλλοι, αφού διάβασαν μερικά βιβλία της, ασχολήθηκαν με ένα θέμα που θεώρησαν ότι έχει ενδιαφέρον. Σε κάποιες περιπτώσεις εμπλούτισαν τις εργασίες τους με επιπλέον στοιχεία αξιοποιώντας και άλλες πηγές. Επίσης, κάποιοι εμπνεύστηκαν από το έργο της Ζωρζ Σαρή και εκφράστηκαν είτε με εικαστικά έργα είτε με ποιήματα. Είναι μια ευκαιρία να γνωρίσουμε το έργο της συγγραφέα μέσα από τα μάτια των παιδιών που τόσο πολύ αγάπησε. Μαγουλά Μαρία Φιλόλογος Περιεχόμενα Η Ζωρζ Σαρή και το έργο της. «Ο θησαυρός της Βαγίας». Η Αίγινα, το αγαπημένο της νησί . Η περιπέτεια και το παιχνίδι για το παιδί και τον έφηβο. Η φύση στη Ζωρζ Σαρή. Η φιλία στη Ζωρζ Σαρή. «Το ψέμα». Το ψέμα στη ζωή των εφήβων. Οι χαρακτήρες του μυθιστορήματος. «Τα στενά παπούτσια». Η σχέση των παιδιών με το ναό της Αφαίας. Ο ναός της Αφαίας, περιγραφή. Ο μύθος της Αφαίας. «Ε.Π.». Η σχέση της Ζωρζ Σαρή με την Άλκη Ζέη. «Όταν ο ήλιος…». Ο πόλεμος και η Αντίσταση του ’40 αλλάζουν τη Ζωή. «Τα γενέθλια». Οι επιπτώσεις της δικτατορίας στον άνθρωπο. Η δικτατορία του ’67 στην Ελλάδα. «Το προτελευταίο σκαλοπάτι». Η μητέρα της Ζωρζ Σαρή. Η σχέση της Ζωρζ με τη μητέρα της. «Η Σοφία». Η παιδική εργασία χθες και σήμερα. «Ο Κύριός μου». Ο δάσκαλος και ο ατίθασος μαθητής. «Κρίμα κι άδικο». Η γιαγιά και τα εγγόνια. Τι κι αν εφέτος έφυγε, δεν είναι πια κοντά μας, το έργο της μας έμεινε για πάντα στην καρδιά μας. Φιλία, φύση εξύμνησε με πνεύμα αισιοδοξίας, τον έφηβο συγκίνησε, χείρα γι’ αυτόν βοηθείας. Με τα δικά της βιώματα τους νέους προσεγγίζει και με παιδιών καμώματα χαμόγελο και έμπνευση χαρίζει.

description

Εργασία φιλαναγνωσίας - αφιέρωμα στη Ζωρζ Σαρή

Transcript of Ζωρζ Σαρή

Αφιέρωμα στη Ζωρζ Σαρή Από τη Β τάξη του Γυμνασίου Πλατανιά στο μάθημα της Λογοτεχνίας.

Συντονίστρια, η εκπαιδευτικός Μαγουλά Μαρία

Οκτ. – Δεκ. 2012 Γυμνάσιο Πλατανιά Χανίων www.gymnasio-platania.gr

Εισαγωγικό σημείωμα:

Τον Ιούνιο του 2012 πέθανε η Ζωρζ Σαρή αφήνοντας κληρονομιά το σπουδαίο λογοτεχνικό της έργο για τα παιδιά και τους εφήβους. Η Β΄ τάξη του Γυμνασίου Πλατανιά έκανε ένα αφιέρωμα στη γνωστή συγγραφέα. Κάποιοι μαθητές λοιπόν, συνέλεξαν πληροφορίες για τη ζωή και το έργο της και βρήκαν αξιόλογο φωτογραφικό υλικό. Άλλοι, αφού διάβασαν μερικά βιβλία της, ασχολήθηκαν με ένα θέμα που θεώρησαν ότι έχει ενδιαφέρον. Σε κάποιες περιπτώσεις εμπλούτισαν τις εργασίες τους με επιπλέον στοιχεία αξιοποιώντας και άλλες πηγές. Επίσης, κάποιοι εμπνεύστηκαν από το έργο της Ζωρζ Σαρή και εκφράστηκαν είτε με εικαστικά έργα είτε με ποιήματα. Είναι μια ευκαιρία να γνωρίσουμε το έργο της συγγραφέα μέσα από τα μάτια των παιδιών που τόσο πολύ αγάπησε.

Μαγουλά Μαρία Φιλόλογος

Περιεχόμενα Η Ζωρζ Σαρή και το έργο της. «Ο θησαυρός της Βαγίας».

Η Αίγινα, το αγαπημένο της νησί . Η περιπέτεια και το παιχνίδι για το παιδί και τον έφηβο. Η φύση στη Ζωρζ Σαρή. Η φιλία στη Ζωρζ Σαρή.

«Το ψέμα». Το ψέμα στη ζωή των εφήβων. Οι χαρακτήρες του μυθιστορήματος.

«Τα στενά παπούτσια». Η σχέση των παιδιών με το ναό της Αφαίας. Ο ναός της Αφαίας, περιγραφή. Ο μύθος της Αφαίας.

«Ε.Π.». Η σχέση της Ζωρζ Σαρή με την Άλκη Ζέη.

«Όταν ο ήλιος…». Ο πόλεμος και η Αντίσταση του ’40 αλλάζουν τη Ζωή.

«Τα γενέθλια». Οι επιπτώσεις της δικτατορίας στον άνθρωπο. Η δικτατορία του ’67 στην Ελλάδα.

«Το προτελευταίο σκαλοπάτι». Η μητέρα της Ζωρζ Σαρή. Η σχέση της Ζωρζ με τη μητέρα της.

«Η Σοφία». Η παιδική εργασία χθες και σήμερα.

«Ο Κύριός μου». Ο δάσκαλος και ο ατίθασος μαθητής.

«Κρίμα κι άδικο». Η γιαγιά και τα εγγόνια.

Τι κι αν εφέτος έφυγε, δεν είναι πια κοντά μας, το έργο της μας έμεινε

για πάντα στην καρδιά μας.

Φιλία, φύση εξύμνησε με πνεύμα αισιοδοξίας, τον έφηβο συγκίνησε,

χείρα γι’ αυτόν βοηθείας.

Με τα δικά της βιώματα τους νέους προσεγγίζει

και με παιδιών καμώματα χαμόγελο και έμπνευση χαρίζει.

Βιβλία που έγραψε

1. Ο θησαυρός της Βαγίας (Κέδρος 1969, Πατάκη 1992) 2. Το ψέμα (Περγαμηνή 1970, Κέδρος, Πατάκη 1992) 3. Όταν ο ήλιος... (Κέδρος 1971, Πατάκη 1992) 4. Κόκκινη κλωστή δεμένη... (Κέδρος 1974, Πατάκη 1992) 5. Τα γενέθλια (Κέδρος 1977, Πατάκη 1992) 6. Τα στενά παπούτσια (Κέδρος 1979, Πατάκη 1992) 7. Οι νικητές (Κέδρος 1983, Πατάκη 1992) 8. Τα Χέγια (1987, Πατάκη 2003) 9. Το παραράδιασμα (1989, Πατάκη 2004) 10. Κρίμα κι άδικο... (1990, Πατάκη 2001) 11. Νινέτ (1993, Πατάκη 2003) 12. Ζουμ (1994, Πατάκη 2003) 13. Ε.Π. (1995, Πατάκη 2003) 14. Μια αγάπη για δύο (με την Αργυρώ Κοκορέλη,1996, Πατάκη 2003) 15. Ο χορός της ζωής (1998, Πατάκη 2003) 16. Σοφία (1998, 2003) 17. Κλειστά χαρτιά (με τη Μελίνα Καρακώστα, Πατάκη 2002) 18. Ο Κύριός μου (Πατάκη 2003) 19. Ο πόλεμος, η Μαρία και το αδέσποτο (Πατάκη 2003) 20. Τότε... (Πατάκη 2004) 21. Γράμμα από την Οδησσό (Πατάκη 2005) 22. Το προτελευταίο σκαλοπάτι (Πατάκη 2009)

Παιδικά Το γαϊτανάκι (1973) Ο Φρίκος, ο Κοντορεβιθούλης μου (1980) Η σοφή μας η δασκάλα (1982) Η κυρία Κλοκλό (οκτώ βιβλία) (1986-1987) Ο Τοτός και η Τιτίκα (οκτώ βιβλία) (1988-1990) Ο Αρλεκίνος (1993), Η Πολυλογού (1993) Το παιδί και μια βελόνα (2010)

Νουβέλα Θεατρικό Η αντιπαροχή (1989) Το τρακ (1988)

Η ζωή της

Γεννήθηκε το 1925 στην Αθήνα και πέθανε στις 9 Ιουνίου του 2012. Η μητέρα της ήταν Γαλλίδα από τη Σενεγάλη και ο πατέρας της από το Αϊβαλί. Τα παιδικά της χρόνια τα έζησε στην Ελλάδα, όπου τελείωσε το δημοτικό και το γυμνάσιο. Πριν ολοκληρώσει τις σπουδές της, άρχισε ο πόλεμος του 1940. Από πολύ μικρή ασχολήθηκε με το θέατρο και αργότερα παρακολούθησε μαθήματα υποκριτικής. Τα χρόνια εκείνα απέκτησε πολλές εμπειρίες οι οποίες αργότερα αποτέλεσαν βασικό θέμα ορισμένων βιβλίων της. Τα έργα της Ζωρζ Σαρή αποτέλεσαν σταθμό για τη σύγχρονη παιδική και νεανική λογοτεχνία, καθώς συνέβαλαν στη μεταστροφή της τη δεκαετία του 1970.

Τα παραπάνω στοιχεία συνέλεξε η Αργυρώ Ντιγριντάκη Β3

Γυμνάσιο Πλατανιά - Αφιέρωμα στη Ζωρζ Σαρή

«Στο γράψιμο βρήκα ό,τι δεν μπορούσα να βρω στο θέατρο, ίσως γιατί δεν ήμουν πρωταγωνίστρια και ίσως γιατί δεν ήμουν σε θέση να διαλέξω τους ρόλους που ο θιασάρχης ή ο σκηνοθέτης διάλεγαν για μένα. Τώρα φέρω ακέραιη την ευθύνη των βιβλίων μου. Κάνω αυτό που θέλω, αυτό που μπορώ»

Περίληψη Ο Αλέξης, ο Κλου, η Λίνα, ο Άγγελος, η Σόφη, η Ράνια και η παριζιάνα φίλη τους, η Νικόλ συναντιούνται στην Αίγινα για να περάσουν τις καλοκαιρινές τους διακοπές. Η Νικόλ τους διηγείται την ιστορία ενός Γερμανού που βρισκόταν στα χρόνια της Κατοχής στη Βαγία, μια περιοχή στην Αίγινα. Αυτός τη μέρα που του ανακοινώθηκε ότι πρέπει να φύγει, πάτησε μια νάρκη και έπαθε αμνησία. Έτσι, τα παιδιά μπλέκονται σε μια συναρπαστική περιπέτεια με σκοπό να βρουν κάποια στοιχεία, που θα επαναφέρουν τη μνήμη του Χανς, του Γερμανού. Τελικά, ο θησαυρός, τον οποίο είχε κλέψει ο Γερμανός από το σπίτι στο οποίο τον φιλοξενούσαν, βρέθηκε να «παραθερίζει» τόσα χρόνια, ξεχασμένος σε μια δεξαμενή στο ναό της Αφαίας. Όλοι μαζί γιορτάζουν για την ανακάλυψη του θησαυρού και το τέλος των διακοπών που τους πρόσφερε το θησαυρό μα και τη φιλία, την αγάπη, την ελπίδα για το μέλλον.

Η Αίγινα, το αγαπημένο νησί της Ζωρζ Σαρή Η Ζωή αισθάνεται χαρά γιατί θα ξαναδεί την Αίγινα και ιδιαίτερα τη Βαγία μετά από πολλά χρόνια. Φέτος θα ξαναπάει εκεί με τα δύο της παιδιά, τον Αλέξη και τη Λίνα και το σύζυγό της Παναγιώτη. Θυμάται τις περιπέτειες που έζησε με την αδερφή της την Ειρήνη όταν ήταν δέκα χρονών. Η Αίγινα αντιπροσωπεύει το παιχνίδι, την ξεγνοιασιά, τη φιλία. Εκεί έζησε έντονες συγκινήσεις, όπως αφηγείται η Ζωρζ Σαρή και στο μυθιστόρημα «Στενά παπούτσια». Τώρα είναι η σειρά των παιδιών της Ζωής, του Αλέξη και της Λίνας να ζήσουν τις δικές τους εμπειρίες. Η πόλη της Αίγινας είναι η ομώνυμη πρωτεύουσα του νησιού, βρίσκεται στη δυτική πλευρά του και είναι κτισμένη αμφιθεατρικά. Στην είσοδο του λιμανιού ο μικρός κατάλευκος ναός του Αγίου Νικολάου του Θαλασσινού καλωσορίζει τον επισκέπτη. Στο εσωτερικό τα πολύχρωμα σπίτια με τις μικρές αυλές, με δέντρα και λουλούδια, γαλάζια, πράσινα, κόκκινα και λευκά βρίσκονται σε στενά σοκάκια ανάμεσα σε γραφικά μαγαζάκια και ταβερνούλες. Η Αίγινα είναι πολύ πλούσια σε ιστορία και εκδηλώσεις τέχνης. Η ομορφιά του νησιού είναι αναμφισβήτητη και την προτιμούν εδώ και πολλές δεκαετίες. Τα αξιοθέατα που συναντάμε στην πόλη της Αίγινας είναι η αρχαία πόλη και τα νεότερα μνημεία που δημιουργήθηκαν όταν η Αίγινα υπήρξε για μικρό διάστημα πρωτεύουσα της Ελλάδας. Σημαντικό ιστορικό μνημείο αποτελεί ο ναός της Αφαίας, αφιερωμένος στην ομώνυμη θεότητα. Είναι κτισμένος σε ύψος 160 μέτρων στην ανατολική πλευρά του νησιού. Βρίσκεται 24 περίπου χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της Ακρόπολης των Αθηνών. Στο χώρο του ναού υπάρχουν ίχνη λατρείας από την ύστερη μυκηναϊκή περίοδο (1300 π.Χ.), όταν λατρευόταν η γυναικεία θεότητα της γονιμότητας

Ο Θησαυρός της Βαγίας

Τώρα η παρέα είχε σκορπίσει, άλλοι από δω, άλλοι από κει, κοιτούσαν, θαύμαζαν, άγγιζαν με την παλάμη τις θεόρατες καλλίγραμμες κολόνες με τις φαρδιές ραβδώσεις. Δεν ήταν μαρμάρινες, αλλά, όπως τους είχε πει ο Άγγελος στο λεωφορείο, από πώρινη πέτρα, πουρί, και η επιφάνειά τους με το πέρασμα των αιώνων ήταν τραχιά.

Τα παραπάνω κείμενα έγραψαν οι μαθήτριες Δήμητρα Γιάνκοβα & Τάνια Κόστοβα Β2

Η περιπέτεια και το παιχνίδι για το παιδί και τον έφηβο

Πρώτη περιπέτεια στο ναό της Αγίας Τριάδος Τα παιδιά αποφασίζουν ότι οι λίρες είναι κρυμμένες στο μοναστήρι της Αγίας Τριάδος, στο ναό του Αγίου Νεκταρίου μέσα στο πηγάδι. Παίρνουν λοιπόν το λεωφορείο και πηγαίνουν αλλά το πηγάδι είναι πολύ μικρό και σκέφτονται ότι δεν θα μπορούσε να μπει ο Γερμανός και να βάλει τα λεφτά. Έτσι, τα παιδιά αποφασίζουν να ζητήσουν από το φύλακα να τους ξεναγήσει σε όλους τους ναούς. Μόνο ο Αλέξης και η Ράνια μένουν κρυμμένοι στο ιερό και ο φύλακας τους κλειδώνει μέσα. Ψάχνουν παντού αλλά δεν καταφέρνουν να βρουν το πουγκί πουθενά. Τελικά, βλέπουν τους γονείς τους να έρχονται, τους λένε από το παράθυρο του ναού τι είχε γίνει και συμφωνούν, όταν έρθει ο φύλακας, να μπουν όλοι μέσα στο ναό, έτσι ώστε να μπερδευτούν στο πλήθος και να μην καταλάβει ο φύλακας ότι έμειναν μέσα, όπως κι έγινε.

Δεύτερη περιπέτεια στο Ελλάνιον όρος Μετά από σκέψη ο Άγγελος συμπεραίνει ότι το πουγκί με τις λίρες θα βρίσκεται στο Ελλάνιον όρος. Έτσι, μια μέρα που οι γονείς τους πηγαίνουν βόλτα, τα παιδιά φεύγουν για το όρος. Η διαδρομή είναι δύσκολη, η περιοχή άγνωστη, η ζέστη ενοχλητική. Τα παιδιά λοιπόν γρήγορα κουράζονται και η Ράνια στραμπουλίζει το πόδι της. Έτσι, ο Κλου κι αυτή σταματούν στη μέση της διαδρομής, ενώ οι άλλοι συνεχίζουν. Στους γονείς τυχαίνει κάτι απρόοπτο και αποφασίζουν να επιστρέψουν νωρίτερα. Όταν έρχονται δεν βρίσκουν τα παιδιά και ανησυχούν. Αυτά αργότερα γυρνούν χωρίς το θησαυρό και αναγκάζονται να τους αποκαλύψουν ότι πήγαν στο όρος και ότι μπήκαν στη δεξαμενή αλλά δίχως να βρουν το πουγκί. Έτσι, υπόσχονται στους γονείς τους να σταματήσουν την προσπάθεια ανεύρεσης του θησαυρού.

Τρίτη περιπέτεια στο ναό της Αφαίας Η μικρή Λίνα ένα βράδυ, μετά από πολλή σκέψη, καταλαβαίνει ότι το πουγκί με τις λίρες βρίσκεται στη δεξαμενή στο ναό της Αφαίας. Έτσι, τα παιδιά και η Νικόλ πηγαίνουν εκεί. Ο Άγγελος κάνει τον ξεναγό και τραβάει τα βλέμματα των τουριστών πάνω του. Την ίδια στιγμή ο Αλέξης και η Νικόλ τοποθετούν τη σκοινένια σκάλα τους στη δεξαμενή. Ο Αλέξης μπαίνει μέσα αλλά ένας Γάλλος γυρνάει και τους βλέπει. Δικαιολογούνται λέγοντάς του ότι έπεσε το δαχτυλίδι της Νικόλ στη δεξαμενή. Τότε η Λίνα προσποιείται ότι χτυπάει και τραβάει την προσοχή. Τελικά, ο Αλέξης βρίσκει το πουγκί με τις λίρες και όλοι είναι πολύ χαρούμενοι.

Η περιπέτεια και το παιχνίδι για το παιδί και τον έφηβο Όλες αυτές οι περιπέτειες συνέβαλαν ώστε τα παιδιά να γνωριστούν καλύτερα, να διασκεδάσουν, να γνωρίσουν και να εξερευνήσουν καινούρια μέρη. Δημιούργησαν δεσμούς φιλίας και αγάπης, απόλαυσαν την ομορφιά της φύσης. Συνειδητοποίησαν ότι ο άνθρωπος μπορεί να καταφέρει τα πάντα, αρκεί να το θέλει και να το προσπαθήσει μέχρι τέλους. Επιπλέον ακονίστηκε το μυαλό τους μέσα από τους γρίφους και υιοθέτησαν καινούριες αντιλήψεις. Τέλος κοινωνικοποιήθηκαν και ο ορίζοντας τους διευρύνθηκε.

Τα παραπάνω κείμενα έγραψαν οι μαθητές Δημήτρης Καστρινάκης και Γιώργος Λαδάκης Β2

Ο Θησαυρός της Βαγίας

Ο γρίφος, οι πληροφορίες Ο Αλέξης, η Λίνα, ο Κλου, η Σόφη, η Ράνια, μια παρέα παιδιών, βρίσκονται αντιμέτωποι με ένα μυστήριο – γρίφο που τους φέρνει η Νικόλ, μια ψυχολόγος από το Παρίσι για ένα Γερμανό που έχει πάθει μερική αμνησία αφού πάτησε μια νάρκη στη Βαγία της Αίγινας. Τα παιδιά προσπαθούν να βρουν 203 λίρες που έκλεψε ο Γερμανός από την κυρία Μαρία, στο σπίτι της οποίας φιλοξενήθηκε. Μοναδικές πληροφορίες των παιδιών αποτελούν ένα σχήμα μιας εκκλησίας που είχε φτιάξει ο Γερμανός στο ημερολόγιό του και κάποιες ελληνικές λέξεις που είχε γράψει, όπως βροχή, όρος, τάφος, αφανής, ναός, ένας σταυρός και ο αριθμός 203.

Ο Αλέξης όμως δε νοιαζόταν για τίποτε, στο χέρι του βαστούσε μια πέτρα, την είχε βγάλει από τον τοίχο της δεξαμενής. Μέσα στο βαθούλωμα, μπροστά στα μάτια του υπήρχε ένα κουτί. Το κοιτούσε μαγνητισμένος. Άφησε την πέτρα να πέσει κι ακούστηκε ο κρότος της. Η ηχώ τον διπλασίασε. Τρόμαξε η Νικόλ. -Τι έπαθες Αλέξη; Αλλά ο Αλέξης δεν της μίλησε. Με το χέρι του που έτρεμε άγγιξε το κουτί και το ξεσκέπασε. Οι λίρες γυάλισαν μέσα στο μισόφωτο. Η χαρά που ένιωσε του έκοψε την ανάσα.

Η Ζωρζ Σαρή και η φύση Από το βιβλίο της Ζωρζ Σαρή «Ο θησαυρός της Βαγίας» καταλαβαίνουμε ότι η Ζωρζ έχει μια ιδιαίτερη σχέση με τη φύση. Αυτό είναι εμφανές, αφού σχεδόν σε όλο το βιβλίο περιγράφει μαγευτικά τοπία της φύσης στα οποία βρίσκονται οι ήρωες του βιβλίου, όπως το Ελλάνιον όρος. Είναι φανερό επίσης από το ότι η ιστορία εξελίσσεται σε ένα νησί, την Αίγινα. Από τον τρόπο που μιλάει γι’ αυτά τα τοπία, θα έλεγε κανείς πως έχει γεννηθεί και μεγαλώσει σε αυτά, σαν να ήταν μπροστά τους σε κάθε αλλαγή της εποχής. Επίσης, όταν μιλάει για τη φύση και τα τοπία της προσθέτει και τα δικά της συναισθήματα στην περιγραφή αυτή. Όπως ο αγρότης αγαπάει τα χωράφια του, έτσι αγαπάει η Ζωρζ τη φύση, αλλά κυρίως τον ήλιο αφού συχνά τον αναφέρει στις περιγραφές της και πάντα χρησιμοποιεί όμορφα επίθετα για να τον περιγράψει, όπως πορτοκαλής ήλιος. Αυτό όμως που η Ζωρζ αγαπάει περισσότερο από όλα στη φύση είναι η θάλασσα που παντού την αναφέρει και όχι μόνο στο «Θησαυρό της Βαγίας» αλλά και σε άλλα πολλά βιβλία της. Πάντα όπου αναφέρει σε ένα βιβλίο τη θάλασσα χρησιμοποιεί τα καλύτερα λόγια σε σύγκριση με άλλα στοιχεία της φύσης. Όταν βρίσκεται στη θάλασσα αισθάνεται σαν ερωτευμένη μαζί της, δεν μπορεί να την αποχωριστεί. Εξάλλου η επαφή με τη φύση βοηθάει τον άνθρωπο να χαλαρώσει, τον οδηγεί συχνά σε ψυχική ισορροπία και συμβάλλει στην καλύτερη επικοινωνία με τους άλλους.

Η φιλία Στο βιβλίο της Ζωρζ Σαρή «Ο θησαυρός της Βαγίας», η φιλία εκφράζεται με έναν ιδιαίτερο τρόπο. Η Ζωρζ περιγράφει τη δυνατή φιλία που ζουν τα έξι παιδιά κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών τους διακοπών στην Αίγινα. Αρχικά ο Αλέξης, ένα από τα έξι παιδιά, δεν δείχνει ιδιαίτερη συμπάθεια στα δύο κορίτσια, τη Σόφη και τη Ράνια, που γνωρίζει για πρώτη φορά στο νησί. Παράλληλα, τα υπόλοιπα παιδιά δεν φαίνεται να επηρεάζονται από τη γνώμη του Αλέξη και θεωρούν τα δύο κορίτσια φίλες τους. Στη συνέχεια όμως, ο Αλέξης καταλαβαίνει το λάθος του, συμφιλιώνεται με τα κορίτσια και δημιουργείται ένας ισχυρός δεσμός μεταξύ των παιδιών. Τα παιδιά πλέον, λόγω της δυνατής φιλίας τους θα καταφέρουν να λύσουν το μυστήριο για το θησαυρό της Βαγίας, καθώς μετά τη συμφιλίωση τους μαθαίνουν να λειτουργούν ομαδικά, να συνεργάζονται, να σέβονται τις γνώμες όλων των παιδιών και να ενώνουν τις διάφορες σκέψεις τους ώστε να φτάσουν στη λύση του μυστηρίου. Η φιλία έχει ξεχωριστή θέση στο λογοτεχνικό έργο της Ζωρζ Σαρή. Υπάρχουν χαρακτηριστικά αποσπάσματα για την αξία της φιλίας σε αρκετά μυθιστορήματα της: «Ο θησαυρός της Βαγίας», «Τα στενά παπούτσια», «Ε.Π.», «Όταν ο Ήλιος…». «Η Ζωή θέλει να την αγαπάνε. Να την αγαπάνε χωρίς παζαρέματα, πολύ και αλογάριαστα. Μικρή κατάλαβε πως για να τα καταφέρει έπρεπε πρώτα ν’ αγαπήσει αυτή τους ανθρώπους ή τουλάχιστο να κάνει πως τους αγαπά. Μπορεί στην αρχή να ‘τανε ένα παιχνίδι, ύστερα όμως το συνήθισε και δε χρειαζότανε να το παίζει. Αγαπούσε όπως πεινούσε, όπως διψούσε, όπως πονούσε, όπως γελούσε. Όταν έβλεπε για πρώτη φορά ένα παιδί, έλεγε αμέσως: να μια καινούρια φιλία, κι έβαζε τα δυνατά της να την αποχτήσει… Κάθε αποτυχία την απέλπιζε, λες κι ο άνθρωπος που είχε τάξει ν’ αγαπήσει ήτανε η μοναδική σανίδα σωτηρίας και πως χωρίς αυτόν θα καταποντιζότανε μέσα σε μια φουρτουνιασμένη θάλασσα» (απόσπασμα από το μυθιστόρημα «Όταν ο Ήλιος…»)

Ο Θησαυρός της Βαγίας

Τα παραπάνω κείμενα έγραψαν οι μαθήτριες Μ. Μαρκαντωνάκη (Β3 )& Ν. Δερμιτζάκη, Ο. Ανδρεαδάκη [Β1]

Η φιλία στη ζωή του ανθρώπου Από όλα τα αγαθά που κάνουν τη ζωή του ανθρώπου ευτυχισμένη τίποτα δεν είναι μεγαλύτερο, τίποτα σημαντικότερο, τίποτα πιο ευχάριστο από την πραγματική φιλία. Τι είναι όμως η πραγματική φιλία; Είναι ο στενός και θερμός δεσμός δυο ή περισσότερων προσώπων, που στηρίζεται στην αμοιβαία ανιδιοτελή αγάπη και εκτίμηση. Όταν λέμε φιλία εννοούμε τη συντροφιά που στηρίζεται στην αμοιβαία εκτίμηση και αγάπη ανάμεσα σε δύο ή και περισσότερα άτομα. Η φιλία είναι ένα ευγενικό συναίσθημα όπως και η αγάπη, που προϋποθέτει την ειλικρίνεια και την αλήθεια. Έτσι, η εκλογή των φίλων πρέπει να γίνεται με μεγάλη προσοχή

Ένας Γερμανός λοχίας σ’ ένα μέρος της Βαγίας πλήθος λίρες είχε κρύψει

κλέβοντας τες δίχως τύψη.

Γρίφο θέλουνε να λύσουν τη γιαγιά να βοηθήσουν

ο Αλέξης και η Λίνα έχουν έρθει από Αθήνα.

Από πηγάδι ξεπηδά ο θησαυρός και τελικά

τη γιαγιά θα συγκινήσει, τα εγγόνια θα φροντίσει.

Η μητέρα της Χριστίνας, η κυρία Ελευθερία, που για να επιβιώσει εργάζεται και ως μοδίστρα, σιδερώνει τη φούστα της Τάνιας, όπου εκεί βρίσκει τα κλεμμένα θέματα της Γεωμετρίας. Η Χριστίνα μετά την αποκάλυψη της αλήθειας γυρίζει στην παλιά της φίλη, τη Μαρία και τσακώνεται με την Τάνια. Την επόμενη μέρα ο καλύτερος φίλος της Χριστίνας, ο Αλέξης, την καλεί σπίτι του για να μάθει τι έχει γίνει. Εκεί, η Χριστίνα αναγκάζεται να του πει όλη την αλήθεια. Η Τάνια κατάλαβε ότι είχαν μάθει για τα θέματα της Γεωμετρίας και έφυγε από την παρέα τους. Λίγους μήνες μετά κάνει πάρτι και τους καλεί όλους εκτός από την Τάνια. Η αλήθεια αποκαλύπτεται και η Χριστίνα είναι ευτυχισμένη με τους φίλους της και περήφανη για τη μητέρα της.

Το ψέμα στην εφηβεία Η Χριστίνα λέει ψέματα για το επάγγελμα του πατέρα της. Ισχυρίζεται ότι είναι επιχειρηματίας και ότι δεν έχουν χωρίσει οι γονείς της. Επίσης κρύβει τη δουλειά της μητέρας της σε θυρωρείο και το μικρό υπόγειο διαμέρισμα που μένουν.

Το ψέμα

Τα παραπάνω κείμενα έγραψε η μαθήτρια Λιγοψυχάκη Κυριακή, Β2

Περίληψη Οι γονείς της δεκαπεντάχρονης Χριστίνας χωρίζουν και ο πατέρας της φεύγει στη Γερμανία να δουλέψει. Η Χριστίνα με τη μητέρα της φεύγουν από τη Θεσσαλονίκη και πηγαίνουν στην Αθήνα. Η μητέρα δουλεύει στο θυρωρείο της πολυκατοικίας που μένουν και η Χριστίνα με προτροπή του θείου της το κρατάει μυστικό από την ξαδέρφη της Ρέα και τους φίλους της Τάνια, Αλέξη, Σοφία και Πέτρο. Δε θέλει να μάθουν ότι είναι φτωχή επειδή πηγαίνει σε ιδιωτικό σχολείο. Στο σχολείο αυτό δεν πληρώνει δίδακτρα αφού εκεί διδάσκει ο θείος της. Η Χριστίνα αναγκάζεται να λέει το ένα ψέμα μετά το άλλο. Δύο μέρες πριν την ολοήμερη εκδρομή γράφουν διαγώνισμα στη Γεωμετρία και ο καθηγητής την επόμενη μέρα τους ανακοινώνει ότι δεν θα πάνε εκδρομή επειδή κάποιος έκλεψε τα θέματα των εξετάσεων. Όλοι υποψιάζονται τη Μαρία, φίλη της Χριστίνας που είναι φτωχή και η χειρότερη μαθήτρια.

Λέει αυτά τα ψέματα επειδή φοβάται την αντίδραση των φίλων της. Η αλλαγή στη ζωή της Χριστίνας ήταν ξαφνική, δεν τη δέχεται, της δημιουργεί φόβο και ανασφάλεια. Ευτυχώς με τη βοήθεια των φίλων της καταλαβαίνει το σφάλμα της. Οι έφηβοι βρίσκονται σε μια σημαντική και δύσκολη περίοδο της ζωής τους. Επιδιώκουν την επιβεβαίωση από τους άλλους, μικρούς και μεγάλους. Έτσι, αν κάτι δεν τους ικανοποιεί στη ζωή τους, το κρύβουν και αρχίζουν μια σειρά από ψέματα που δεν έχουν τελειωμό: για την οικογένεια, το σπίτι, την οικονομική τους κατάσταση. Έχουν ανάγκη από την αποδοχή των φίλων τους, θέλουν να αρέσουν στο αντίθετο φύλο. Όμως δεν έχουν σκεφτεί ότι το ψέμα οδηγεί στη δυστυχία, είναι παγίδα και μπορεί να βρεθούν εγκλωβισμένοι στον ψεύτικο κόσμο, τον οποίο οι ίδιοι έχουν κτίσει και να απομονωθούν. Μόνο η αλήθεια οδηγεί στην ευτυχία. Η πραγματική φιλία θα αντέξει όταν στηρίζεται στην αλήθεια και όχι στο ψέμα, όσο αθώο κι αν είναι αυτό.

Στη μέση της αυλής ορθωνόταν ένα μεγάλο πεύκο. Στη σκιά του, πολλοί μαθητές, άλλοι όρθιοι, άλλοι καθισμένοι στους ξύλινους πάγκους, συζητούσαν ζωηρά. Πρώτη μέρα του Οκτωβρίου κι έκανε ζέστη πολλή, λες και δε έκανε καρδιά στο καλοκαίρι να φύγει, ν’ αρχίσει το φθινόπωρο.

Οι χαρακτήρες των ηρώων του μυθιστορήματος Η επιφυλακτική – το θύμα Η Χριστίνα, η οποία είναι η πρωταγωνίστρια του μυθιστορήματος είναι καλή και δίκαιη, βοηθάει τη φίλη της να δικαιωθεί αποκαλύπτοντας την αλήθεια. Έχει περίεργη συμπεριφορά, δεν εμπιστεύεται τους άλλους, κλείνεται στον εαυτό της. Δεν έχει αποδεχτεί τον χωρισμό των γονιών της, την αλλαγή στη ζωή της. Λέει ψέματα φοβάται μήπως αποκαλυφθεί η αλήθεια, είναι θύμα των καταστάσεων. Η ευγενική Η Ρέα, η ξαδέλφη της Χριστίνας, είναι πολύ ευγενική και προσπαθεί να δικαιολογήσει τη συμπεριφορά της Χριστίνας. Συμπεριφέρεται με αθωότητα, μερικές φορές νιώθει αμηχανία. Ο συντηρητικός - αυστηρός Ο κύριος Ευαγγέλου είναι ο πατέρας της Ρέας και ο θείος της Χριστίνας. Χαρακτηρίζεται από ιδιαίτερη αυστηρότητα, είναι συντηρητικός και απόλυτος. Στην πραγματικότητα είναι κι αυτός θύμα γιατί φοβάται τα κοινωνικά σχόλια. Η εργατική Η κυρία Ελευθερία, η μητέρα της Χριστίνας είναι ταπεινή, δουλεύει πάρα πολύ για να τα βγάλει πέρα η ίδια και η κόρη της. Είναι συναισθηματική, στενοχωριέται με όλα αυτά που της συμβαίνουν, όμως ταυτόχρονα αντιμετωπίζει τα προβλήματα με δυναμισμό. Η μοιρολάτρισσα Η Μαρία ή αλλιώς το μικρό όπως τη φωνάζουν, είναι πάντα χαρούμενη, δεν στενοχωριέται όταν οι συμμαθητές της δεν την καλούν σε πάρτι γιατί έχει πιστέψει και η ίδια πως είναι παρακατιανή, έχει αποδεχτεί τη μοίρα της. Είναι κακή μαθήτρια, αλλά γλυκιά και με φιλική συμπεριφορά. Η ψεύτρα – εγωίστρια Η Τάνια, αν και πρώτη μαθήτρια στην τάξη, λέει ένα μεγάλο ψέμα που έχει συνέπειες για όλους τους συμμαθητές της. Είναι δειλή, δεν αναλαμβάνει την ευθύνη των πράξεων της, φορτώνει με τα σφάλματά της αθώα θύματα. Νοιάζεται μόνο για τον εαυτό της, είναι πολύ ζηλιάρα.

Το ψέμα

Τα παραπάνω κείμενα έγραψε η μαθήτρια Μαρινέλα Βελίκοβα Β1

Ο κοινωνικός – ευαίσθητος Ο Αλέξης, καλός φίλος της Χριστίνας, είναι φιλικός και ευαίσθητος, πολυλογάς, αλλά λογικός σε όλα. Είναι δημοφιλής, κοινωνικός, ευχάριστος χαρακτήρας, επηρεάζει και βοηθάει με τις ιδέες του τους άλλους. Η καλόκαρδη Το Λινάκι, η μικρή αδελφή του Αλέξη, είναι πολυλογού, καλόκαρδη, συμπαθής, έξυπνη. Έχει ιδιαίτερη αδυναμία στη Χριστίνα. Ο γελαστός Ο Πέτρος έχει χιούμορ, είναι πάντα με ένα χαμόγελο μέχρι τα αυτιά. Στα πάρτι πάντα ντύνεται σαν γαμπρός. Η κολλητή φίλη Η Σοφία είναι η κολλητή φίλη της Τάνιας. Μισεί τα ψέματα, στηρίζει την Τάνια σε ό,τι κάνει και πιστεύει.

…Η μαμά δεν έκανε καλά. Θα μπορούσε να βρει κάτι άλλο, θα μπορούσα να πήγαινα στο δημόσιο, να δούλευα παράλληλα με το σχολείο, να μέναμε στην αγαπημένη μου Θεσσαλονίκη. Κλαίω, κλαίω. Δε βλέπω πια τι γράφω, δεν ξέρω τι λέω. Τα ‘χω χαμένα. Γιατί, πατέρα έφυγες;

Περίληψη Ο Παναγιώτης Χαλδαίος είναι ένα παιδί που αφηγείται τις καλοκαιρινές αναμνήσεις του 1935 στη Βαγία. Συγκρίνει τη Βαγία του χτες με τη Βαγία του σήμερα και θυμάται όλες τις υπέροχες στιγμές που έζησε. Παίζει ανέμελα με όλα τα παιδιά του χωριού και φυσικά με τη Ζωή που έχει έρθει για διακοπές και την ερωτεύεται. Στο τέλος την παντρεύεται φορώντας τα στενά του παπούτσια. Ο γάμος γίνεται στο σπιτάκι που είχε φτιάξει για τη Ζωή. Έχουν φροντίσει για τα απαραίτητα, τον παπά (παπαδοπαίδι), το θυμιατό, την κουμπάρα (φίλη των παιδιών), το κοστούμι του γαμπρού (κοστούμι του μεγάλου αδερφού). Μα την ώρα του γλεντιού έρχεται η μητέρα του Παναγιώτη (του γαμπρού) και η χαρά γίνεται απογοήτευση. Τελικά, ο Παναγιώτης θα συνεχίσει τη φιλία του με τη Ζωή αφού θα πάει στην Αθήνα να συνεχίσει το σχολείο, όπως του υπόσχεται ο πατέρας της Ζωής, που είναι καθηγητής.

Ο Μύθος της Αφαίας Η Άφα ή Αφαία δεν είναι άλλη από τη Βριτόμαρτη ή Δίκτυννα. Αυτή λοιπόν η Βριτόμαρτη ή Δίκτυννα ήταν κόρη του Δία και της Κάρμης. Η Κάρμη ήταν κόρη του Εύβουλου και εγγονή της Δήμητρας. Ο Δίας ενώθηκε με την Κάρμη στην Καινώ της Κρήτης και έτσι γεννήθηκε η Βριτόμαρτη-Δίκτυννα. Αγαπημένη της απασχόληση ήταν να γυρνά μέσα στα δάση και είναι ευνόητο ότι αγαπούσε την Άρτεμη, γι’ αυτό και την ακολουθούσε συνέχεια. Υπάρχει η άποψη ότι αυτή είχε επινοήσει το κυνηγετικό δίχτυ, γι’ αυτό και ονομάστηκε Δίκτυννα. Κάποτε την είδε ο Μίνωας, την ερωτεύτηκε και επειδή αυτή αρνήθηκε να ενωθεί μαζί του άρχισε να την κυνηγά. Εννιά μήνες την κυνηγούσε συνέχεια από βουνό σε βουνό και από λαγκάδι σε ραχούλα. Κάποτε όμως την πρόφτασε πάνω σε κάποιο ακρωτήρι, όχι γιατί κουράστηκε η Βριτόμαρτη, αλλά γιατί πιάστηκε το φόρεμά της σε μια μυρτιά. Πριν προλάβει όμως ο Μίνωας να την κάνει δική του, η Βριτόμαρτη πήδηξε στη θάλασσα και βρέθηκε στα δίχτυα των ψαράδων. Τότε οι παλιοί κάτοικοι της Κρήτης, οι Κύδωνες, την ονόμασαν Δίκτυννα και την λάτρεψαν σαν θεά στο «Δικταίον όρος». Υπάρχει όμως και παραλλαγή του μύθου που λέει τα εξής: Η Βριτόμαρτη, κόρη του Δία και της Κάρμης, γεννήθηκε στη Φοινίκη. Επειδή ήθελε να διατηρήσει την αγνότητά της άφησε την πατρίδα της και ήρθε στο Άργος κοντά στις κόρες του Ερασίνου, τη Βύζη, τη Μελίτη, τη Μαίρα και την Αγχιρρόη. Από κει πήγε στην Κεφαλληνία, όπου οι ντόπιοι της έδωσαν το όνομα Λαφρία. Αργότερα βρέθηκε στην Κρήτη όπου την είδε ο Μίνωας, την αγάπησε κι άρχισε να την κυνηγά.

Τα στενά παπούτσια

Τότε η Βριτόμαρτη κρύφτηκε στα δίχτυα κάποιων ψαράδων κι έτσι γλίτωσε από το Μίνωα. Ένας από τους ψαράδες, ο Ανδρομήδης , την πήρε μαζί του και με το πλοίο του την έφερε στην Αίγινα. Εκεί προσπάθησε να την κάνει δική του, αλλά η Βριτόμαρτη για να ξεφύγει άρχισε να τρέχει γρήγορα μέχρι που έφτασε σε κάποιο άλσος. Όταν οι ντόπιοι έψαξαν να την βρουν βρήκαν στη θέση της ένα άγαλμα και όχι την ίδια. Τότε λοιπόν την ονόμασαν Αφαία (δηλαδή άφαντη), την λάτρεψαν σαν θεά και στον τόπο εκείνο της έκτισαν ιερό. Σύμφωνα με την ανάλυση του μύθου, η Βριτόμαρτη είναι μια ελληνική σεληνιακή θεότητα που τα δύο ονόματά της σηματοδοτούν τη συγχώνευση δύο κρητικών θεοτήτων της Βριτόμαρτης στην ανατολική Κρήτη και της Δίκτυννας στη δυτική. Πρότυπό της ήταν η Αστάρτη της Γάζας. Στην ολυμπιακή θρησκεία, επειδή καλύπτεται από την αντίστοιχη Άρτεμη, ξέπεσε σε ηρωίδα. Εξάλλου η Άρτεμη αποκτά ως λατρευτικά τα ονόματα Αφαία, Λαφρία, Βριτόμαρτη, Δίκτυννα. Η μυθοποιημένη ετυμολογική σχέση με τα δίχτυα των κυνηγών ή των ψαράδων ευνοήθηκε από τα σεληνιακά γνωρίσματα της θεάς, αφού τα δίχτυα θεωρούνται ως όργανο μαγείας. Οι περιπλανήσεις της συσχετίζονται με τις φάσεις της σελήνης.

Τα παραπάνω κείμενα έγραψε η μαθήτρια Ντιγριντάκη Αργυρώ Β3

Κουράστηκα να στέκω όρθιος. Βαρέθηκα να μετράω. Θα καθίσω σ’ εκείνη την πέτρα κι ας λερωθεί το καλό μου βρακί, ποιος θα το προσέξει μέσα στη φασαρία; Όλο το χειμώνα περίμενα τούτη τη μέρα. Άραγε τι θα ‘λεγε η Ζωή σα θα ‘βλεπε το «σπίτι» πάνω στον Προφήτη Λια; Θ’ άνοιγε τις ματάρες της και θα χοροπηδούσε; Μόνος μου το ‘χτισα. Ο Σώζος με βοήθησε να κουβαλήσω τις πέτρες, τις σανίδες, τα παλούκια και τα κλαριά για τους τοίχους και τη σκεπή. Μια τάβλα την έκανα τραπέζι και δυο καφάσια ανάποδα καρέκλες. «Για σένα, μόνο για σένα, το ‘χτισα…», θα της πω.

Η σχέση των παιδιών με το Ναό της Αφαίας Λόρδοι αλλά και απλοί άνθρωποι έρχονταν από πολύ μακριά για να επισκεφτούν το ναό της Αφαίας στην Αίγινα. Τα παιδιά, όπως ο Παναγιώτης και η Ζωή, ήρωες του μυθιστορήματος, οδηγούσαν τα γαϊδούρια στα οποία καθόντουσαν οι ξένοι και τους πήγαιναν στο ναό της Αφαίας. Ήταν πολύ χαρούμενα γιατί πληρώνονταν οχτώ δραχμές, αλλά και επειδή γνώριζαν την ιστορία του τόπου και μερικές φορές επικοινωνούσαν με τους επισκέπτες. Ένιωθαν περηφάνια για το μνημείο που αποτελεί ιστορική κληρονομιά των Ελλήνων. Ακόμα και οι ντόπιοι που δεν ήταν μορφωμένοι καταλάβαιναν την άξια του ναού αλλά και το οικονομικό συμφέρον για τους ίδιους και τον τόπο τους. Η Ζωή μάλιστα που ήξερε τη γαλλική γλώσσα είχε περισσότερο αυτή τη δυνατότητα.

Περιγραφή του Ναού της Αφαίας Ο ναός της Αφαίας δεσπόζει στην κορυφή πευκόφυτου λόφου στο βορειοανατολικό μέρος της Αίγινας. Είναι το σπουδαιότερο μνημείο που σώζεται από το ιερό, το οποίο ήταν αφιερωμένο στη θεότητα Αφαία και φαίνεται ότι είχε ιδρυθεί σε χώρο όπου υπήρχε λατρευτική δραστηριότητα ήδη από τη μυκηναϊκή εποχή. Ο Παυσανίας αναφέρει το μύθο για την Αφαία και την ταυτίζει με την κρητική θεά Βριτόμαρτι-Δίκτυννα, άποψη που είναι σήμερα αποδεκτή από τους ερευνητές. Ο ναός κτίσθηκε γύρω στο 500-490 π.Χ. και είναι ο δεύτερος πώρινος, που οικοδομήθηκε στην ίδια περίπου θέση και με τον ίδιο προσανατολισμό. Ο πρωιμότερος δωρικός ναός χρονολογείται περίπου στο 570-560 π.Χ. και καταστράφηκε από πυρκαγιά γύρω στο 510 π.Χ. Την εποχή της ανοικοδόμησης του νέου ναού το ιερό πήρε την οριστική του μνημειακή διαμόρφωση. Ο ναός είναι δωρικός περίπτερος, με κιονοστοιχία 12 κιόνων στις μακρές και 6 στις στενές πλευρές. Οι κίονες είναι μονολιθικοί με 20 ραβδώσεις, εκτός από τρεις της βόρειας πλευράς, που αποτελούνται από σπονδύλους. Στηρίζεται σε κρηπίδα τριών βαθμίδων, έχει πρόδομο και οπισθόδομο με δύο κίονες εν παραστάσι και σηκό με δίτονη εσωτερική κιονοστοιχία πέντε κιόνων. Η είσοδος γινόταν από την ανατολική πλευρά, όπου είχε κατασκευασθεί επικλινές επίπεδο από καλά πελεκημένους λίθους. Οι κίονες, οι τοίχοι του σηκού και ο θριγκός είναι από ντόπιο πωρώδη ασβεστόλιθο και καλύπτονται με επίχρισμα, ενώ σε μερικά μέρη του θριγκού σώζεται και διακόσμηση με χρώμα. Τη δίρριχτη στέγη του ναού κάλυπτε πήλινη κεράμωση κορινθιακού τύπου και μόνο η πρώτη στρώση κεράμων με τις ανθεμωτές ακροκεράμους ήταν μαρμάρινη. Το κορυφαίο ανθεμωτό ακρωτήριο, που πλαισιωνόταν από δύο κόρες, ήταν επίσης μαρμάρινο, καθώς και οι τέσσερις σφίγγες στις γωνίες της στέγης. Τα γλυπτά των αετωμάτων και τα ακρωτήρια της στέγης ήταν από παριανό μάρμαρο και έφεραν χρώματα. Το θέμα και των δύο αετωμάτων είναι οι μυθικές εκστρατείες στην Τροία, στις οποίες διακρίθηκαν Αιγηνίτες ήρωες. Στο ανατολικό αέτωμα απεικονίζεται η παλαιότερη εκστρατεία, με τον Ηρακλή κατά του βασιλιά της Τροίας Λαομέδοντα, στην οποία έλαβε μέρος ο Τελαμών, γιός του Αιακού. Στο δυτικό αέτωμα απεικονίζεται η νεότερη εκστρατεία με τον Αγαμέμνονα κατά του Πριάμου, στην οποία διακρίθηκαν τρεις απόγονοι του Αιακού, ο Αίας, ο Τεύκρος και ο Αχιλλέας. Παρούσα και στις δύο εκστρατείες είναι η Αθηνά, ως η κεντρική μορφή κάθε αετώματος. Το δυτικό αέτωμα απηχεί την αισθητική του 6ου αιώνα π.Χ., ενώ το ανατολικό με την μεγαλύτερη κινητικότητα των μορφών και την απουσία σχηματοποίησης παραπέμπει στις αρχές του 5ου αιώνα π.Χ.

Τα στενά παπούτσια

Και σήμερα τ’ απόγευμα, κρυφά, το ‘χα σκάσει κι είχα ανέβει στο σπιτάκι μας, στο σπίτι της Ζωής, που οι βροχές κι ο αγέρας θα γκρέμιζαν σε λίγο, θα το σκόρπιζαν… Αχ, και να πέθαινα τούτη τη στιγμή και να ‘ψαχναν με τις ασετυλίνες, να ‘ψαχναν, όπως ψάχναμε για τη Ζωρζ και να φώναζαν: «Παναγιώτη, Παναγιώτη», κι εγώ να κείτομαι νεκρός μπροστά στην πόρτα του σπιτιού. Και να ‘πεφτε πάνω μου η Ζωή και να χτυπιόταν, να ‘κλαιγε και να θρηνούσε: «Αχ, τι θ’ απογίνω η έρμη μοναχή δίχως εσένα;» Και να μην είχα, λέει, πεθάνει εντελώς και μέσα από τα μισόκλειστα βλέφαρά μου να ‘βλεπα τα δάκρυα της Ζωής, τα δάκρυα των δικών μου.

Ώσπου, μια σειρά από ατυχείς συμπτώσεις, έπειτα από μια καινούρια απαγόρευση της διευθύντριας, της κυρίας Ερασμίας, γίνεται αιτία για να εκδιωχθεί η Άλκη από το σχολείο. Τα κορίτσια στεναχωριούνται έτσι χωρισμένες: η Άλκη στη Σχολή Γαλανοπούλου και τα άλλα κορίτσια, η Ζωρζ, η Αννούλα, η Αθηνά και η Αθηνούλα, στη Σχολή Θηλέων. Χωρισμένες απ’ τη μια στη Σχολή Θηλέων, με την κυρία Ερασμία και τις απαγορεύσεις της, και απ’ την άλλη στη Σχολή Γαλανοπούλου, που, όπως λέει ξανά και ξανά η Άλκη, όλα είναι υπέροχα χωρίς καθόλου αυστηρότητα και γεμάτα ελευθερία. Αρχικά, όλα τα κορίτσια λυπούνται για την Άλκη που είναι μόνη της ανάμεσα σε αγνώστους, αλλά ύστερα, που η Άλκη άρχισε να αναθαρρεύει και να κάνει καινούριες φιλίες στο νέο της σχολείο, τα κορίτσια, και πιο ιδιαίτερα η Ζωρζ, στεναχωριούνται ακόμα περισσότερο, γιατί η φίλη τους τις ξέχασε. Επιπλέον, ένας σχολικός χορός της Άλκης γίνεται η αιτία για να πάει η Ζωρζ στη Σχολή Γαλανοπούλου για να δει αν είναι όλα τόσο όμορφα και χαρούμενα όσο τα έχει περιγράψει η Άλκη. Πράγματι, έτσι ήταν… Αυτή είναι και η χαριστική βολή για τη Ζωρζ. Χάνει την ισορροπία της πάνω στα καφάσια από τα οποία παρακολουθεί το καινούριο σχολείο της Άλκης και βρίσκεται σωριασμένη στο χώμα. Την επόμενη μέρα, ξυπνώντας, πονά πολύ… Έχει σπάσει το πόδι της. Προς μεγάλη της έκπληξη, η Άλκη είναι εκεί, δίπλα της. Έχει χάσει το χορό για να έρθει να δει πώς είναι η Ζωρζ. Οι δυο

κοπέλες συμφιλιώνονται και ορκίζονται ξανά να είναι Ε.Π. Η σχέση της Ζωρζ Σαρή με την Άλκη Ζέη Η φιλία της Ζωρζ με την Άλκη ξεκινάει από τη Σχολή Θηλέων. Το όνειρο της Ζωρζ ήταν να πάει εκεί όπου ο πατέρας της εργαζόταν ως καθηγητής Γαλλικών. Μόλις πήγε, γνώρισε την Άλκη και άλλα κορίτσια. Η φιλία με την Άλκη ήταν τόσο δυνατή, ώστε όταν η μια στενοχωριόταν, η άλλη λύγιζε.

Ε.Π.

Κάθε φορά που η μια έγραφε ένα γράμμα στην άλλη, έτρεχαν καυτά δάκρυα από τα μάτια τους. Είχαν φτιάξει κι έναν όρκο που τον ονόμασαν Ε.Π., δηλαδή Ενωμένες για Πάντα. Παρόλο που τσακώνονταν για πράγματα που δεν ήταν σημαντικά, πάντα όταν συμφιλιώνονταν κατέληγαν με δάκρυα χαράς η μια στην αγκαλιά της άλλης. Πάντα η μια στήριζε την άλλη στις δυσκολίες. Η φιλία των κοριτσιών κινδύνευσε περισσότερο όταν η Άλκη πήγε σε άλλο σχολείο, μετά από απόφαση του πατέρα της. Όμως ακόμα και τότε άντεξε η σχέση των κοριτσιών. Βίωσαν πολλές περιπέτειες αλλά έμειναν ενωμένες. Η δυνατή φιλία τους κράτησε για πολλά χρόνια. Είναι γνωστό εξάλλου ότι και οι δύο αργότερα ασχολήθηκαν με την παιδική και εφηβική λογοτεχνία. Έδωσαν χαρά με το έργο τους και αγαπήθηκαν από τους μικρούς αναγνώστες. Τελικά, μόνο ο θάνατος κατάφερε να τις χωρίσει.

Περίληψη Λίγο πριν τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο μερικά κορίτσια φοιτούν σε ένα Γυμνάσιο Θηλέων. Οι μαθήτριες τολμηρές, χαρούμενες, κάνουν ζαβολιές, παίζουν, περνούν καλά, τσακώνονται, φιλιώνουν και ονειρεύονται το μέλλον τους: θαυμαστές καριέρες, γεμάτες χειροκροτήματα. Πάνω απ’ όλα όμως ορκίζονται πως θα είναι Ε.Π., δηλαδή Ενωμένες Πάντα. Τα χρόνια στο γυμνάσιο περνούν, αλλά αυτές προχωρούν πάντα μαζί, ευτυχισμένες, αγαπημένες… Η Ζωρζ, η Άλκη, η Αννούλα, η Αθηνά και η Αθηνούλα φοιτούν μαζί στη Σχολή Θηλέων. Μια αυστηρή διευθύντρια τις ταλαιπωρεί με τις πολλές απαγορεύσεις και τους περιορισμούς της. Παρ’ όλα αυτά χαίρονται που είναι μαζί και προσπερνούν όλα τους τα προβλήματα ενωμένες. Παρά τους τσακωμούς και τις παρεξηγήσεις ανάμεσά τους, συνεχίζουν να είναι μαζί, στο ίδιο σχολείο…

Η Ζωρζ βιαζόταν:

-Θα χτυπήσει ο κώδων!

-Λέγε τον όρκο, λέει η

Άλκη.

Η Ζωρζ αρχίζει με

επιβλητική φωνή:

Ε.Π. Ε.Π. τι πάει να πει;

ενωμένες για πάντα Σε θάνατο και σε ζωή.

Ε.Π. Ε.Π.

κεραυνός να πέσει

Να σκάσει στη γη

Ε.Π. Ε.Π.

εμείς ενωμένες για πάντα

Σε θάνατο και σε ζωή

Τα παραπάνω κείμενα έγραψαν οι μαθήτριες Στ. Δζαμπάζοβα Β1 & Χρ. Πετράκη, Μιρ. Λουράκη Β2

Η Ζωή μεγαλώνει, γίνεται είκοσι χρονών, είναι χαρούμενη, αισθάνεται κυρίαρχος του κόσμου. Η σχέση της με το Δημήτρη αντέχει παρά τις δυσκολίες. Η Ελλάδα απελευθερώνεται και η εικοσάχρονη Ζωή νιώθει να της ανήκει το μέλλον. Κάνει όνειρα μαζί με τους φίλους της για ένα καλύτερο αύριο.

Η Ζωή, ο Πόλεμος, και η Αντίσταση Η Ζωή βιώνει πολλές δυσάρεστες εμπειρίες με την κήρυξη του πολέμου στην Ελλάδα. Η ξέγνοιαστη ζωή είναι πια παρελθόν. Ο αγαπημένος φίλος της οικογένειας, ο Περικλής, σκοτώνεται στον πόλεμο, κρύβει Άγγλους στρατιώτες στα σπίτια των φίλων της και στο δικό της. Όποτε ακούνε βομβαρδισμούς κρύβονται φοβισμένοι στο υπόγειο της πολυκατοικίας, η οικογένειά της και οι γείτονες. Βιώνει την πείνα, πολλές φορές λιποθυμάει και οι γονείς της θέλουν να την προστατεύσουν. Η Ζωή ζει πρωτόγνωρες εμπειρίες. Στο Λαύριο βρίσκει την τόλμη να αντισταθεί στον εχθρό μαζί με τους ντόπιους κατοίκους. Η απεργία των εργαζομένων δεν είχε πετύχει, γι’ αυτό κάνουν την πρώτη διαδήλωση. Η Ζωή λοιπόν γράφει συνθήματα, προχωρά μαζί με τους άλλους φωνάζοντας «έξω από την πατρίδα μας οι φασίστες». Οι εχθροί τρομάζουν από τα συνθήματα, από την αποφασιστικότητα των διαδηλωτών. Αργότερα η Ζωή επιστρέφει στην Αθήνα και συνεχίζει την αντιστασιακή δράση της κρυφά από τους γονείς της. Με κίνδυνο της ζωής της μοιράζει προκηρύξεις κατά τη διάρκεια της νύχτας. Νιώθει θάρρος, περηφάνια, συγκίνηση. Μαζί με τους φίλους της πετυχαίνει την αποστολή της. Η Ελλάδα απελευθερώνεται, οι άνθρωποι πανηγυρίζουν. Η Ζωή έχει γίνει είκοσι χρονών, θα ζήσει μια ήρεμη και νέα ζωή, νιώθει κυρίαρχος του κόσμου. «Το θάμα έγινε. Ο κόσμος είναι δικός μου. Ένας κόσμος όμορφος, πεντακάθαρος, δυνατός. Να ‘χα κι άλλα μάτια να τονε βλέπω, να ‘χα κι άλλα αυτιά να τον ακούω, να ‘χα χίλιες καρδιές, να χτυπάνε όλες μαζί, τρομπέτες, σάλπιγγες, κλαρίνα, πίπιζες, για τούτο το πανηγύρι της ζωής μου». «Το κεφάλι μου έγινε πυροτέχνημα. Δεν προλαβαίνει να σκάσει το ‘να βεγγαλικό κι ανάβει άλλο κι άλλο. Ό,τι κι αν δω, ό,τι κι αν σκεφτώ είναι χαρά, ομορφιά, αγάπη, ελπίδα, αυριανό τραγούδι. Ένα κουβάρι από πολύχρωμες κορδέλες. Ποια να ξετυλίξω; Ένα γαϊτανάκι στριφογυρίζει.»

Όταν ο ήλιος…

Περίληψη Η ηρωίδα του μυθιστορήματος, η δεκαπεντάχρονη Ζωή, βιώνει πολλές εμπειρίες κατά τη διάρκεια του Β΄ παγκοσμίου πολέμου, αφού θα πεινάσει, θα κλάψει, θα στενοχωρηθεί, θα χαρεί και θα ερωτευτεί. Μέχρι να απελευθερωθεί η Ελλάδα, η Ζωή με την οικογένειά της και με τους φίλους της περνάει ωραία καλοκαίρια, κάνει «τρελά» πράγματα, ριψοκινδυνεύει τη ζωή της, κρύβει Άγγλους στρατιώτες μέχρι να μπορέσουν να φύγουν. Υπάρχει και ο Περικλής, ο οποίος έχει ερωτευτεί τη Ζωή, της εκμυστηρεύεται τα συναισθήματά του, όμως λίγο αργότερα σκοτώνεται στον πόλεμο. Η Ζωή βιώνει την πείνα και οι γονείς της την στέλνουν στο Λαύριο για το καλό της, για να χορτάσει κοντά στην εργαζόμενη αδερφή της. Εκεί, για πρώτη φορά με τη μεγαλύτερη αδερφή της, την Ελένη και το Δημήτρη, συμμετέχει σε διαδήλωση γράφοντας συνθήματα όπως «έξω από την πατρίδα μας οι φασίστες». Εκεί, στο Λαύριο, η Ζωή ακούει το δεύτερο «σ’ αγαπώ» από το Δημήτρη.

-Τρομάζω και μαζί ενθουσιάζομαι. Μια γομολάστιχα έσβησε, θαρρείς, τις μικρολεπτομέρειες της ζωής μου. Ο πόλεμος με ξαλάφρωσε από κάθε προσωπικό μου πρόβλημα. Τώρα η Πατρίδα παίρνει την ευθύνη της ζωής μου κι εγώ παίρνω την ευθύνη της πατρίδας μου. Γίνομαι προστάτης της. Το λέω χωρίς εγωισμό. Έτσι νιώθω.

Τα παραπάνω κείμενα έγραψε η μαθήτρια Κισίλντα Γκίκα Β1

Οι επιπτώσεις της δικτατορίας στον άνθρωπο Οι επιπτώσεις της δικτατορίας στον άνθρωπο ήταν πολλές και καθοριστικές. Υπήρξαν συλλήψεις, εξορίες, βασανιστήρια, θάνατοι και ο φόβος κυριαρχούσε. Το καθεστώς της χούντας είχε επιβάλει πολλούς νόμους οι οποίοι κατέβαλαν σωματικά και κάποιες φορές και ηθικά τον άνθρωπο. Απαγόρευαν συγκεντρώσεις άνω των τριών ατόμων και την κυκλοφορία αργά το βράδυ, όσοι είχαν τάσεις ή αντιδράσεις αντίστασης συλλαμβάνονταν, βασανίζονταν και θανατώνονταν. Η δικτατορία κατέστρεφε τη διάθεση, το χαρακτήρα, την ανθρώπινη ψυχή. Επίσης, διέλυε ολόκληρες οικογένειες με το να συλλαμβάνονται πατέρες, μητέρες και στη χειρότερη περίπτωση να σκοτώνονται. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της μικρής Άννας, η οποία ωρίμασε ξαφνικά βιώνοντας τα τραγικά γεγονότα και έχοντας ως πρότυπο το νονό της Δημήτρη. Αυτός φυλακίστηκε και βασανίστηκε, αλλά κατάφερε να αντέξει. Η Άννα θυμάται τα λόγια που της είχε πει: «Όταν λεύτερα σκέφτεσαι, δε φοβάσαι τίποτε και κανέναν…»

Το εκπαιδευτικό σύστημα στην περίοδο της δικτακτορίας Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα του Δημήτρη, ήρωα του μυθιστορήματος «Τα γενέθλια», της Ζωρζ Σαρή. Ο ήρωας είναι εμπνευσμένος από την πολιτική δράση του καθηγητή Δημήτρη Μαρωνίτη. Αποσπάσματα από το μάθημα του καθηγητή Δημήτρη Μαρωνίτη στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, το Γενάρη του 1968, παρατίθενται στο μυθιστόρημα: «Το μάθημα τούτο αναγκάζομαι να το κάνω κάτω από απειλητικούς ψιθύρους. Μπορεί τα λόγια αυτά να είναι τα τελευταία που ακούτε από το στόμα μου. Κρατήστε ξύπνιο το μυαλό σας στους σκοτεινούς καιρούς. Μ’ αυτό κυρίως θα πολεμήσετε τη βαναυσότητα της εξουσίας. Πολεμάτε τους καπήλους της ελληνοχριστιανικής ηθικολογίας. Απομονώστε όσους συνεχώς χαμογελούν, που όταν μιλούν δε σας κοιτούν στα μάτια κι όταν τους δίνετε το χέρι δεν ξέρουν ή δε θέλουν να το σφίξουν. Ανάμεσα τους θα βρείτε τους χαφιέδες. Σηκώστε με σεμνότητα το χρέος που σας ανήκει. Φανείτε εις μικρόν γενναίοι».

Τα γενέθλια

Περίληψη 1967. Η οκτάχρονη Άννα έχει γενέθλια και ετοιμάζεται να υποδεχτεί τους φίλους της, αλλά όταν ξημερώνει εκείνη η μέρα, τίποτε δεν είναι το ίδιο. Η Ελλάδα δεν έχει πια δημοκρατία, αλλά δικτατορία. Π Παπαδόπουλος έχει κάνει πραξικόπημα και έχει αναλάβει τη διακυβέρνηση της Ελλάδας επιβάλλοντας ένα καθεστώς ανελευθερίας και φόβου. Η Άννα μαζί με τους γονείς της και τον αδερφό της μεγαλώνει μέσα σε αυτά τα γεγονότα ζώντας από κοντά το φόβο, τη σύλληψη, την εξορία και τα βασανιστήρια φίλων και γνωστών. Η Άννα μπαίνει στην εφηβεία, ωριμάζει και αμφισβητεί όχι μόνο το καθεστώς αλλά και τους γονείς της και δε διστάζει να αντιδράσει. Κοντά της, σύμβουλος και φίλος, ο νονός της, καθηγητής πανεπιστημίου, ο οποίος υποκαθιστώντας κατά κάποιον τρόπο τους γονείς της, είναι πάντα δίπλα της. Τελικά, η Άννα κάνει αυτό το πάρτι που περίμενε τόσα χρόνια!

Τα παραπάνω κείμενα έγραψαν οι μαθητές Στέλιος Αυγουσιανάκης, Βαγγέλης Βουράκης Β1

Το κελί μου είναι τόσο στενό που δε με παίρνει να ξαπλώσω. Διπλώνομαι σαν το σκυλί. Δεν έχει φως, δεν έχει αέρα και το πάτωμα είναι υγρό, σεργιανούν μυριάδες κοριοί. Τις πρώτες μέρες μου αρνιόνταν το νερό. Ο φόβος μου, η ελπίδα μου κρέμονται στο μικρό φεγγίτη. Τα μάτια μου κοιτάνε τα κάγκελα… Τέσσερις μέρες σε απόλυτη απομόνωση είναι ατέλειωτος χρόνος. Κανένα ρολόι στον κόσμο δεν μπορεί να μετρήσει αυτές τις ώρες.

Η μητέρα της Ζωρζ Σαρή Η Έμμα,* μητέρα της Ζωρζ Σαρή, ήταν Γαλλίδα. Γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Σενεγάλη κι όταν ήταν μικρή ήταν πολύ ευαίσθητη. Μόλις έμαθε ότι πέθανε ο πατέρας της κλείστηκε στον εαυτό της γιατί θεωρούσε ότι ήταν υπεύθυνη για το θάνατό του. Ήταν καλομαθημένη εξαιτίας της μητέρας της, Ελένης. Ήταν ευγενική με καλούς τρόπους. Στη συνέχεια, όταν μεγάλωσε έγινε φιλομαθής. Της άρεσε να διαβάζει πολλά βιβλία. Ο τρόπος που έγραφε γράμματα στον Αλέξανδρο αλλά και στη μητέρα της ήταν τόσο ωραίος και σωστός, που μπορούσες να θεωρήσεις ότι ήταν συγγραφέας. Ήταν μια μαζεμένη έφηβη στα δεκάξι της χρόνια. Όταν μεγάλωσε και παντρεύτηκε τον Αλέξανδρο, καθηγητή Γαλλικών, έγινε μια υπεύθυνη και σωστή σύζυγος και μητέρα. Ακολούθησε το σύζυγό της στην Κωνσταντινούπολη και μετά στην Αθήνα. Απέκτησε τρεις κόρες. Με το πέρασμα του χρόνου απομακρύνθηκε από τον άντρα της που ήταν αφοσιωμένος στη δουλειά του. Ένιωθε μόνη κι ότι δεν την καταλάβαινε πια. Η Έμμα είχε λίγους φίλους που τους αγαπούσε πολύ.

Η σχέση της Ζωρζ με τη μητέρα της Η Έμμα είχε μία ιδιαίτερη συμπάθεια στην τρίτη και μικρότερή της κόρη, τη Ζωρζ. Αγαπούσε και τις άλλες της κόρες, ;αλλά η Ζωρζ ήταν η συμπάθεια της. Όταν η Ζωρζ είχε ελεύθερο χρόνο, η Έμμα της διηγούταν ιστορίες για την οικογένειά της με ένα μαγικό τρόπο. Της τα έλεγε, έτσι ώστε να μοιάζουν με παραμύθια. Έτσι η Ζωρζ ήξερε τους συγγενείς της, αν και δεν τους είχε δει. Η Ζωρζ αγαπούσε περισσότερο την Έμμα γιατί ο Αλέξανδρος ήταν σχεδόν πάντα απασχολημένος στο γραφείο του με τα βιβλία του. Η μητέρα της έδινε πολύ περισσότερη σημασία. Όταν η Ζωρζ έκανε σκανδαλιές, πάντα την υποστήριζε. Επίσης, όταν η Ζωρζ ήταν άρρωστη, η Έμμα απαιτούσε απόλυτη ησυχία στο σπίτι για να μπορέσει να κοιμηθεί η Ζωρζ. Η μια αποκαλούσε την άλλη βασίλισσα. «Σ’ αγαπούσα κι ένιωθα την ευτυχία που απλωνόταν σ’ όλο μου το κορμί, με μεθούσε», θυμάται η Ζωρζ Σαρή. *Το πραγματικό όνομα της μητέρας της Ζωρζ Σαρή ήταν Ορτάνς. Ο πατέρας της ήταν δάσκαλος. Ο κύριος Σωκράτης, μια αρχοντική φυσιογνωμία, όπως τον περιέγραφε η Ζωρζ στα κείμενά της. Είχε και άλλες δύο αδερφές, τη Ρενέ και τη Νινέτ, που ήταν μεγαλύτερες απ’ αυτήν.

Το προτελευταίο σκαλοπάτι

Δε θυμάται αν το κατάλαβε αμέσως. Δεν ήθελε να το πιστέψει. Ο θάνατος ήταν μόνο στα παραμύθια, δεν ήταν αληθινός. Ύστερα κόσμος έμπαινε κι έβγαινε στο σπίτι, οι γυναίκες ήταν στα κάτασπρα ντυμένες. Η Έμμα ήταν κρυμμένη σε μια γωνιά και τους έβλεπε. Είδε τη μαμά να περνάει μπροστά της με μια ξαδέρφη της. Την άκουσε να της λέει: «Αν η Έμμα είχε πάει μαζί του, δε θα κολυμπούσε τόσο μακριά, δε θα πνιγόταν».

Τα παραπάνω κείμενα έγραψε η μαθήτρια Αναστασία Μίρτσεβα Β3

Μετά από λίγο καιρό, η μητέρα της Σοφίας, η Σημέλα στέλνει γράμμα κι ενημερώνει ότι έχει πια την οικονομική δυνατότητα να συντηρήσει τη Σοφία. Η οικογένεια Πολυχρονιάδη και η Σοφία στενοχωριούνται πολύ, αλλά τελικά η Σοφία επιστρέφει στη Βαγία και ζει με τη μητέρα και τ’ αδέρφια της. Η οικογένεια Πολυχρονιάδη αποφασίζει όμως να γίνει η Σοφία νονά της μπέμπας. Έτσι, θα επισκέπτονται συχνά τη Βαγία και θα διατηρήσουν τη σχέση τους με το εξαιρετικό αυτό παιδί.

Παιδική εργασία χτες και σήμερα Στις αρχές του προηγούμενου αιώνα η παιδική εργασία ήταν αρκετά συνηθισμένο φαινόμενο. Ένα τέτοιο παράδειγμα αποτελεί και η Σοφία, η ηρωίδα του ομώνυμου μυθιστορήματος που δουλεύει ως υπηρέτρια τη δεκαετία του ’30. Με τον αυθορμητισμό, την εξυπνάδα και τη ζωντάνια της δίνει ένα μάθημα στην οικογένεια που εργάζεται, αλλά και στο ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον: το παιδί έχει ανάγκη από αγάπη, παιχνίδι, έχει δικαίωμα στη μόρφωση.

Η Σοφία

Περίληψη Η οικογένεια Πολυχρονιάδη που αποτελείται από τον πατέρα Γιάννη, τη μητέρα Αγγελική και από τέσσερα κορίτσια, την Κρινιώ, τη Βιβή, το Μαράκι και την μπέμπα, ζει στην Αθήνα το 1936. Η Αγγελική κουράζεται με τις δουλειές του σπιτιού, γι’ αυτό αποφασίζει να πάρει μια υπηρετριούλα για να βοηθάει. Παίρνει λοιπόν τη Σοφία, ένα εξάχρονο ορφανό κοριτσάκι, που κατάγεται από τη Βαγία της Αίγινας. Η Σοφία βοηθάει την Αγγελική, νταντεύει το μωρό, πηγαίνει για ψώνια, τη βοηθάει με τη μαγειρική και κάνει και άλλες δουλειές. Η Σοφία δεν πηγαίνει σχολείο κι έτσι το Μαράκι της κάνει μάθημα. Της μαθαίνει το αλφάβητο και να μετράει. Κάθε απόγευμα παίζουν όλα τα κορίτσια στην αυλή. Κάποιες φορές η Σοφία κλαίει γιατί της λείπουν η μαμά της, ο σκύλος της, το σπίτι της, οι φίλες της στην Αίγινα. Η Σοφία είναι ένα εξαιρετικό παιδί. Με τον ενθουσιασμό και τον αυθορμητισμό της δίνει ζωντάνια στο σπίτι. Η Αγγελική δεν θέλει να της αναθέτει δύσκολες δουλειές. Σύντομα γίνεται ένα ακόμα μέλος της οικογένειας

Τα παραπάνω κείμενα έγραψαν οι μαθήτριες Στεφ. Κοκκινάκη, Ζωή Καρδαμάκη, Ιωάννα Καρδαμάκη Β2

Σήμερα η κατάσταση έχει βελτιωθεί, το πρόβλημα όμως δεν έχει λυθεί. Η παιδική εργασία εξακολουθεί να αποτελεί ένα τεράστιο πρόβλημα που αφορά όλο τον κόσμο, κι όχι μονάχα τις αναπτυσσόμενες χώρες. Τα περισσότερα παιδιά εργάζονται σε φάρμες, φυτείες ή σπίτια, πολύ μακριά από τους επιθεωρητές εργασίας. Σήμερα, στις αναπτυσσόμενες χώρες ο αριθμός των παιδιών που δεν πηγαίνουν σχολείο ξεπερνά τα 400 εκατομμύρια. Πολλά από αυτά τα παιδιά προσπαθούν να εξισορροπήσουν τις απαιτήσεις του σχολείου και της δουλειάς, ιδιαίτερα τα κορίτσια. Επίσης, οι δρόμοι αποτελούν έναν ιδιαίτερα επικίνδυνο χώρο εργασίας για τα παιδιά. Είναι τα παιδιά που δουλεύουν στους δρόμους, αλλά όχι «τα παιδιά του δρόμου». Η εκπαίδευση θα αποτελέσει το κλειδί για να κρατηθούν τα παιδιά μακριά από τις επικίνδυνες δουλειές.

Δυο χρονώ σκαρφάλωνε στη συκιά κι έτρωγε οκάδες βασιλικά σύκα, τριώ χρονώ έπεσε στη δεξαμενή των Χαλδαίων και δεν πνίγηκε, σαν σκυλάκι κολύμπησε, στα τέσσερά της πήγε αγώγι με τουρίστες πάνω στα γαϊδούρια για το ναό της Αφαίας, στα πέντε είχε μάθει να μαγειρεύει τραχανά. Λες και κάποιος Θεός στεκόταν από πάνω της και της έδειχνε τι έπρεπε να κάνει.

Η αλλαγή αυτή οφείλεται αποκλειστικά στον καινούριο δάσκαλο, ο οποίος από την αρχή είναι πολύ υπομονετικός και προσπαθεί να ενθαρρύνει τον Πασχάλη, έτσι ώστε να αλλάξει συμπεριφορά. Επίσης είναι δίκαιος με όλα τα παιδιά. Συμπεριφέρεται με σεβασμό και ευγένεια προς τον Πασχάλη, προσπαθεί να κερδίσει την εμπιστοσύνη του και να τον συμπαθήσει. Ακόμα προσπαθεί να κάνει τον Πασχάλη να αποβάλλει το μίσος για τον πατέρα του, να μη δίνει σημασία στις προσβολές των συμμαθητών, να αποκτήσει νέα ενδιαφέροντα, να εκτιμήσει τον εαυτό του και τους άλλους γι’ αυτό που είναι. Ο Πασχάλης ωριμάζει και νιώθει ευτυχισμένος κοντά στη μητέρα και τους φίλους του. Δεν αρκούν λοιπόν οι γνώσεις του εκπαιδευτικού για να πετύχει το στόχο του. Χρειάζεται αγάπη, σεβασμός, υπομονή και διάθεση. Ίσως με αυτά τα εφόδια ο εκπαιδευτικός κατορθώσει να τιθασεύσει τον ατίθασο μαθητή και να τον μεταμορφώσει σε επιμελή μαθητή και χρήσιμο μέλος της κοινωνίας αργότερα.

Ο Κύριός μου

Περίληψη Ο Πασχάλης, μαθητής της πέμπτης δημοτικού, είναι ένα πανέξυπνο αλλά ατίθασο παιδί. Ταλαιπωρεί τη μητέρα του και τους δασκάλους του. Μιλά άσχημα, δεν υπακούει, μπαίνει και βγαίνει από το σχολείο όποτε θέλει, τσακώνεται με τους συμμαθητές του. Η μητέρα του στενοχωριέται και δεν ξέρει πια πως να τον αντιμετωπίσει. Ο Πασχάλης, ωστόσο, κρύβει αρκετές ευαισθησίες. Πληγώνεται πολύ όταν τον προσβάλλουν οι συμμαθητές του, αλλά δεν το δείχνει. Ο Πασχάλης δεν έχει πατέρα, δεν τον έχει γνωρίσει ποτέ. Ώσπου στο σχολείο έρχεται ένας καινούριος δάσκαλος, ο κύριος Γιώργος. Και τότε όλα σιγά – σιγά αλλάζουν. Και ο Πασχάλης αλλάζει. Η αγάπη, η κατανόηση, η εκτίμηση κάνουν το θαύμα τους.

Ο δάσκαλος και το ατίθασο παιδί Ο Πασχάλης στην αρχή είναι πολύ αντιδραστικός και καβγατζής. Δείχνει μια πολύ κακή συμπεριφορά απέναντι στο δάσκαλο, στους συμμαθητές αλλά και στη μητέρα του. Εκείνος είναι καχύποπτος αφού ό,τι και να κάνει ο δάσκαλος τον κατηγορεί πως τον κοροϊδεύει. Πιστεύει ότι ο δάσκαλός του δεν είναι καλός και συνεχώς τον προσβάλλει. Όμως ο Πασχάλης σταδιακά αλλάζει συμπεριφορά, διαβάζει, πιάνει φιλίες με άλλα παιδιά, δεν βρίζει πλέον το δάσκαλο και δεν μιλάει άσχημα στη μητέρα του.

Τα παραπάνω κείμενα έγραψαν οι μαθήτριες Βασ. Ιβάνοβα, Κωνστ. Κολομπάκη, Εύη Λουλούδη Β2

Μιλούσε αποφασιστικά. -Θα γίνω δάσκαλος. Για να ζήσω ειρηνικά με τον πατέρα, με την ανάμνησή του, πρέπει να πορευτώ το δρόμο του, να γίνω σαν κι αυτόν, έστω κι αν είναι δύσκολο να τα καταφέρω, ο πατέρας ήταν μοναδικός. Θέλω να ταυτιστώ μαζί του. Με τι άλλο να παρηγορηθώ έξω από το αύριο που έρχεται καλπάζοντας; Θέλω να πετύχω το στόχο μου.

Ο Μαρσέλ Καρακώστας ήταν ο μεγάλος έρωτας της ζωής της. Απέκτησαν δύο παιδιά, τον Αλέξανδρο και τη Μελίνα.

Περίληψη Η Κορτέσα ζει στον Πλατανιά, ένα χωριό της Φθιώτιδας. Φροντίζει τα τρία εγγόνια της, την Αλεξάνδρα, το Γιάννη και το μικρό Ηλία, αφού η κόρη της Άννα και ο γαμπρός της Θέμης εργάζονται σκληρά για να επιβιώσουν. Έρχεται γράμμα από την Ολλανδία, από το γιο της Δημήτρη. Ζει εκεί με την Ολλανδέζα σύζυγό τους και τα δύο τους παιδιά. Παρακαλεί τη μητέρα του να πάει στην Ολλανδία ώστε να τον βοηθήσει στη νέα του δουλειά: έχει ανοίξει εστιατόριο. Η Κορτέσα αποφασίζει να πάει και ο ανακοινώνει στην κόρη της Άννα. Αυτή όμως αντιδρά, θέλει να μείνει η μητέρα της για να φροντίζει τα παιδιά της. Η Κορτέσα έχει κάποια χρήματα που τα φυλάει σε μια κρυψώνα. Αποφασίζει με αυτά να αγοράσει τα εισιτήρια, όμως τα χρήματα έχουν εξαφανιστεί. Υποψιάζεται ότι τα πήρε η κόρη της. Τελικά αποκαλύπτεται ο δράστης: είναι ο μικρός εγγονός της Ηλίας. Έχει ακούσει τη συζήτηση για το ταξίδι στην Ολλανδία και φοβάται μήπως χάσει την αγαπημένη του γιαγιά. Λίγο πριν αναχωρήσει η Κορτέσα μαθαίνει το τραγικό γεγονός που θα αλλάξει τα σχέδια της: ο γιος της Δημήτρης σκοτώθηκε σε τροχαίο δυστύχημα. Τελικά, πηγαίνει στην Ολλανδία για την κηδεία του γιου της. Επιστρέφει στον Πλατανιά και ζει κοντά στα εγγόνια της. Όλοι είναι χαρούμενοι που έχουν ξανά δίπλα τους την Κορτέσα και κυρίως ο μικρός Ηλίας.

Κρίμα κι άδικο

Η γιαγιά και τα εγγόνια Η Κορτέσα αγαπάει πολύ τα εγγόνια της και πιο πολύ τον Ηλία, που είναι ο μικρότερος και την έχει περισσότερο ανάγκη. Η αγάπη της Κορτέσας φαίνεται όταν ανοίγει τη «μαγική της τσέπη» να δώσει λεφτά στα εγγόνια της για να φάνε ένα παγωτό ή ένα σουβλάκι, όταν δεν κουράζεται να τους λέει παραμύθια, όταν ο Ηλίας παίρνει τα λεφτά της γιαγιάς αλλά αυτή δεν τον μαλώνει. Καταλαβαίνει ότι αυτό το κάνει γιατί ο Ηλίας δεν θέλει να τη χάσει. Νιώθει τρυφερότητα, στοργή, ανιδιοτελή αγάπη για τα εγγόνια της. Είναι μια αγάπη χωρίς ανταλλάγματα. Οι άνθρωποι της τρίτης ηλικίας αλλά και τα μικρά παιδιά χαρακτηρίζονται από ιδιαίτερη ευαισθησία και αθωότητα, νιώθουν την ανάγκη να προσφέρουν, ξεχνούν τη σκληρή πραγματικότητα. Η σχέση της γιαγιάς με τα εγγόνια είναι ουσιαστική, πέρα από υποχρεώσεις και συμφέροντα.

Τα παραπάνω κείμενα έγραψε ο μαθητής Νίκος Καψωμενάκης Β2

Ένας είναι ο Θεός και όλες τις γλώσσες του κόσμου τις καταλαβαίνει. Αυτός δίνει τη ζωή, αυτός την παίρνει πίσω, όταν τ’ αποφασίσει. Θυμήθηκε τον Ηλία της. Την παραμονή είχε μπει κρυφά στο καμαράκι της μ’ ένα μπαλόνι, μακρουλό, με μούρη νυφίτσας: «Γιαγιά, σ’ το χαρίζω, να το πάρεις μαζί σου, να το βαστάς, για να μην είσαι τόσο μαύρη. Και μην το δώσεις σε κανέναν άλλο, δικό σου, καταδικό σου…».

Η ομορφιά της Ζωρζ και το έντονο βλέμμα της κερδίζουν πάντα τις εντυπώσεις. Η αγάπη της για το θέατρο την οδήγησε σε μαγικά μονοπάτια, πριν ακόμα την κερδίσει η συγγραφή.

Ο πόλεμος, η Μαρία, και το αδέσποτο

Τα παραπάνω κείμενα έγραψε η μαθήτρια Βικτωρία Ιβάνοβα Β2

Στην αρχή όλοι είναι χαρούμενοι. Όμως η Ναταλί ζηλεύει τη Ναταλί και αυτό το δείχνει με κάθε ευκαιρία. Ο Στάθης κάνει δώρο στη Ναταλί ένα αδέσποτο σκυλάκι, το οποίο δένεται στενά με τη Μαρία. Άλλη αφορμή να εκφράσει τη ζήλεια της η Ναταλί δίνεται όταν ανακαλύπτουν ότι η Μαρία παίζει πολύ ωραία πιάνο. Ένα βράδυ η Μαρία βλέπει έναν εφιάλτη. Από το σοκ αρχίζει να φωνάζει τον Ροκ, το νεκρό σκυλάκι της. Φοβάται και πηγαίνει στη Ναταλί, η οποία χαίρεται που αρχίζει να μιλάει η Μαρία. Η Μαρία ζει ευτυχισμένη κοντά σε ανθρώπους που την αγαπούν.

Ο πόλεμος και οι επιπτώσεις του στη ζωή του ανθρώπου Η Μαρία χάνει τους γονείς της και το σκυλάκι της εξαιτίας του πολέμου που γίνεται στο Ιράκ. Από το ισχυρό σοκ χάνει τη μιλιά της. Οι ισχυροί ηγέτες, ακόμα και σήμερα, βρίσκουν αφορμές για να κηρύξουν τον πόλεμο εναντίον των αδύναμων λαών, έχοντας πάντα στο νου τους το δικό τους συμφέρον. Ο πόλεμος είναι άδικος, σου στερεί τα πάντα: γονείς, σπίτι, φίλους, την ευτυχία σου. Σκοτώνονται πολλοί άνθρωποι και πολλοί άλλοι τραυματίζονται σοβαρά. Μερικοί άνθρωποι μένουν χωρίς φαγητό, χωρίς νερό, χωρίς στέγη. Καταστρέφεται η γη και μένουν μόνο ερείπια. Ο άνθρωπος που θα επιβιώσει από τον πόλεμο πρέπει να παλέψει για να συνεχίσει να ζει μέσα του. Μόνο η αγάπη των συνανθρώπων του μπορεί να τον βοηθήσει να ενταχθεί στην κοινωνία.

Περίληψη Το 2003 στην Αθήνα ζει η οικογένεια Καράλη, ο Περικλής, η Ειρήνη και η κόρη τους η Ναταλί. Η μαμά διαφωνεί με τη Ναταλί σε κάποια πράγματα όπως στο ντύσιμο και στο χώρο που θα κάνει τα γενέθλια της η μικρή. Η μαμά θεωρεί ότι τα παιδιά έχουν αποκτήσει ξενόφερτες συνήθειες. Η Ναταλί πηγαίνει στον Πέτρο, το φίλο της οικογένειας, και μαθαίνει πιάνο. Ο Πέτρος της λέει ότι πρέπει να δίνει σημασία στα «θέλω» και όχι στα «πρέπει». Ο Στάθης είναι πολύ στενός οικογενειακός φίλος. Είναι δημοσιογράφος και πηγαίνει στο Ιράκ, όπου γίνεται πόλεμος. Στη Βαγδάτη, όταν περνάει από μια πολυκατοικία βλέπει ένα κοριτσάκι να κρατάει το νεκρό σκυλάκι της. Μαθαίνει ότι λέγεται Μαρία, ότι η μαμά της ήταν Ελληνίδα και ο μπαμπάς της ιρακινός. Οι γονείς της σκοτώθηκαν σε βομβαρδισμό. Η Μαρία έχει χάσει τη μιλιά της από το σοκ. Ο Στάθης τη λυπάται και την παίρνει μαζί του. Μετά από δυσκολίες έρχονται στην Αθήνα. Η Ειρήνη είναι η πρώτη που μαθαίνει για την ύπαρξη της Μαρίας. Φροντίζει τη Μαρία και δένεται στενά μαζί της. Ο Περικλής και η Ειρήνη αποφασίζουν να την υιοθετήσουν. Σ’ αυτό συμφωνεί και η Ναταλί.

Στον πόλεμο πέφτουν βόμβες πάνω σε σπίτια, σε σχολεία, σε τζαμιά. Όλα γκρεμίζονται και σκοτώνονται μωρά στις κούνιες τους, παιδιά, νέοι και νέες, άντρες, γυναίκες, γέροι και γριές, σκοτώνονται και στρατιώτες. Η γη δεν προλαβαίνει να ρουφήξει το αίμα τους.

Αφιέρωμα στη Ζωρζ Σαρή Β’ Τάξη Γυμνασίου Πλατανιά

Σχολικό Έτος 2012-2013

Συντονίστρια εκπ/κός : Μαγουλά Μαρία www.gymnasio-platania.gr

Γυμνάσιο Πλατανιά - Αφιέρωμα στη Ζωρζ Σαρή

«Στο γράψιμο βρήκα ό,τι δεν μπορούσα να βρω στο θέατρο, ίσως γιατί δεν ήμουν πρωταγωνίστρια και ίσως γιατί δεν ήμουν σε θέση να διαλέξω τους ρόλους που ο θιασάρχης ή ο σκηνοθέτης διάλεγαν για μένα. Τώρα φέρω ακέραιη την ευθύνη των βιβλίων μου. Κάνω αυτό που θέλω, αυτό που μπορώ».

Ωστόσο, η Ζωρζ Σαρή δεν έμεινε μόνο στη συγγραφή βιβλίων παιδικής λογοτεχνίας. Προσπάθησε με κάθε τρόπο να διαδώσει το παιδικό βιβλίο και να κρατήσει ζωντανή και άμεση επαφή με το κοινό της. Έτσι, άρχισε να πηγαίνει σε σχολεία σε όλη την Ελλάδα και να κάνει ομιλίες. Κατά καιρούς, μέσα από κάποια άρθρα της και με τη συμμετοχή της σε λογοτεχνικές συζητήσεις, έλαβε ενεργό μέρος σε θέματα που αφορούσαν την παιδική λογοτεχνία, όπως τα κόμικς, η θεματολογία του παιδικού βιβλίου και η θέση της γυναίκας σε αυτό.

Ή μήπως θα πρέπει να ευλογώ το χρόνο που το σήμερα το κάνει χτες και το χτες μακρινό παρελθόν στο νου και στην καρδιά, που ξεφτίζει τη θύμηση, απαλύνει τον πόνο; Και να εύχομαι όταν θα με ρωτήσουν τα παιδιά μου: «Μίλησέ μας για τούτη την εικόνα», να κλείσω το βιβλίο και σαν τη δικιά μου μητέρα ν’ απαντήσω: «Πού να θυμάμαι, πέρασαν τόσα χρόνια!»

[Απόσπασμα από το «Όταν ο ήλιος…»]

Κείμενα και εικόνες από το Ημερολόγιο 2012 – Ένας χρόνος με τη ζωρζ Σαρή (Εκδ. Πατάκης)

Γυμνάσιο Πλατανιά Χανίων – www.gymnasio-platania.gr

Γυμνάσιο Πλατανιά - Αφιέρωμα στη Ζωρζ Σαρή

1. Ρενέ και Ζωρζ, της οικογένειας Σαριβαξεβάνη. 2. Ο πατέρας της Ζωής ήταν δάσκαλος. Ο κύριος Σωκράτης, μια αρχοντική φυσιογνωμία, όπως τον περιέγραφε η Ζωρζ στα κείμενά της. 3. Η μητέρα της, η κυρία Έμμα, ήταν Γαλλίδα, μια υπέροχη μάνα. 4. Είχε δύο αδερφές, τη Ρενέ και τη Νινέτ, που ήταν μεγαλύτερες απ’ αυτήν.

Η Ζωή γεννήθηκε στην Αθήνα, στο τέρμα της οδού Ιπποκράτους, σ’ ένα σπίτι με πολλά δωμάτια και τρία μεγάλα παράθυρα στο δρόμο. Και ο δρόμος ήταν όλος λάσπη, χώμα και στενό πεζοδρόμιο. Γεννήθηκε στην τελευταία κάμαρη στην άκρη του διαδρόμου, πάνω στο μεγάλο κρεβάτι των γονιών

της… Ο πατέρας της έστειλε ένα τηλεγράφημα στον αδερφό του. «Με θλίψιν αναγγέλλω γέννησιν τρίτης θυγατρός…».

4

Μόλις γεννήθηκα, έπινα με όρεξη το γάλα μου. Δεν έκλαιγα, ούτε τη μέρα ούτε τη νύχτα, ήμουν ένα φρόνιμο μωρό. Η μαμά με φώναζε βασίλισσα, μου τραγουδούσε όταν τέλειωνε τη δουλειά της. Χαιρόμουν να με βάζει στη μεγάλη λεκάνη για να με πλύνει και πάλι τραγουδούσε. Όταν άρχισα να στέκομαι στα πόδια μου, να μπουσουλάω, να λέω μπερδεμένες λέξεις, πάλι τότε ήμουν η βασίλισσα της. Ήταν περήφανη για την κόρη της. [Από το «Προτελευταίο σκαλοπάτι»]

Οι γονείς και οι αδερφές της Ζωρζ Σαρή

Η Ζωρζ Σαρρή ηθοποιός

Το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο διαδέχτηκε ο Εμφύλιος, κατά τη διάρκεια του οποίου η Ζωρζ Σαρή πληγώθηκε στο χέρι και στο πόδι από οβίδα και νοσηλεύτηκε στο νοσοκομείο «Αγία Όλγα». Αργότερα, το 1947, αναγκάστηκε να φύγει εξόριστη για το Παρίσι. Εκεί δούλεψε σε διάφορες δουλειές, ενώ συγχρόνως φοιτούσε στη σχολή του Σαρλ Ντιλέν. Στο Παρίσι γνώρισε σημαντικούς ανθρώπους, όπως ο Κώστας Αξελός, η Μελίνα Μερκούρη, ο Άδωνις Κύρου, ο Μαρσέλ Μαρσώ και πολλοί άλλοι.

Δεν έγιναν αρραβώνες. Η Ειρήνη αποφάσισε να κάνουμε κατευθείαν το γάμο. Όλα έγιναν κρυφά από τους μεγάλους. Ως και μπομπονιέρες φτιάξαμε. Η Σοφία έδωσε τις τέσσερις δραχμές της στο Νίκο, που πήγαινε στη Σουβάλα, να της αγοράσει κουφέτα, γιατί θα βάφτιζε, του είπε, την πιτουρένια κούκλα της. Ήταν όλοι καλεσμένοι. Ο Σώζος θα ‘κανε τον παπά, γιατί αυτός ήξερε ψαλμούς και προσευχές. Από το εκκλησάκι του Προφήτη Λια κουβάλησε ένα παλιό ξεχασμένο ράσο, πρασινισμένο και ξεχασμένο. (Απ. «Στενά παπούτσια»)

Γυμνάσιο Πλατανιά - Αφιέρωμα στη Ζωρζ Σαρή

Άρχισε από πολύ μικρή να ασχολείται με το θέατρο, με δάσκαλο το Βασίλη Ρώτα. Μεγαλύτερη, στα χρόνια της Κατοχής, και αφού τελείωσε το σχολείο, άρχισε να παρακολουθεί μαθήματα υποκριτικής στη Δραματική Σχολή του Δημήτρη Ροντήρη. Τα χρόνια εκείνα απέκτησε πολλές εμπειρίες, οι οποίες αποτέλεσαν αργότερα βασικό θέμα ορισμένων βιβλίων της.

Η φιλία στη ζωή της Ζωρζ Σαρρή

Ξεχωριστή θέση στην καρδιά της είχαν οι φίλες της, η Άλκη Ζέη και η Αννούλα Αξελού. Όταν ήταν ακόμα μαθήτριες είχαν δώσει τον όρκο της αιώνιας φιλίας… «Το δέντρο της φιλίας δε φυτρώνει από μόνο του, με τα δάκρυα πετάει κλαδιά, φύλλα κι ανθίζει… με τα δάκρυα της αγάπης σας ποτίζονται βαθιά οι ρίζες τους. Ο μόνος εχθρός της φιλίας είναι τα στεγνά μάτια, η αδιάφορη καρδιά, η ψυχρή λογική που με ένα κουτσουρεμένο μολύβι γράφει στο μπακαλοτέφτερό της, τόσα δίνω, τόσα παίρνω. Λες και η φιλία είναι φέτα, να τη ζυγιάσεις και να την πουλάς…».

Η Ζωρζ βιαζόταν: -Θα χτυπήσει ο κώδων! -Λέγε τον όρκο, λέει η Άλκη. Η Ζωρζ αρχίζει με επιβλητική φωνή:

Ε.Π. Ε.Π. τι πάει να πει; ενωμένες για πάντα Σε θάνατο και σε ζωή. Ε.Π. Ε.Π. κεραυνός να πέσει Να σκάσει στη γη

Ε.Π. Ε.Π. εμείς ενωμένες για πάντα Σε θάνατο και σε ζωή.

Τότε, στα τρελά τους όνειρα, ζούσαν λες κι ήταν στον κινηματογράφο, τον πρώτο τους χορό. Όταν θα τέλειωναν το γυμνάσιο, θα πήγαιναν χωρίς μπαμπάδες και μαμάδες, θα τις συνόδευαν όμορφοι καβαλιέροι, φοιτηταί, ίσως κιόλας γιατροί ή δικηγόροι, και θα ‘ρχόταν και η Αθηνά με τον Μπάμπη. Θα χόρευαν βαλς με μακριές άσπρες, γαλάζιες, ροζ, κόκκινες τουαλέτες, μ’ ένα λουλούδι στα μαλλιά. Η Άλκη θα ‘χε επιτέλους κατσαρωμένο το μαλλί της όλο μπούκλες…

Ποτάμι τρέχουν τα δάκρυα, χώνονται στο στόμα, αλατίζουν την πίκρα, μαλακώνουν τον πόνο και φέρνουν τον ύπνο.

Η Ζωή θέλει να την αγαπάνε, να την αγαπάνε χωρίς παζαρέματα, πολύ και αλογάριαστα. Μικρή κατάλαβε πως για να τα καταφέρει έπρεπε πρώτα ν’ αγαπήσει αυτή τους ανθρώπους ή τουλάχιστο να κάνει πως τους αγαπά. Μπορεί στην αρχή να ‘τανε ένα παιχνίδι, ύστερα όμως το συνήθισε και δε χρειαζότανε να το παίζει. Αγαπούσε όπως πεινούσε, όπως διψούσε, όπως πονούσε, όπως γελούσε. [Απόσπασμα από «Όταν ο Ήλιος»]

Γυμνάσιο Πλατανιά - Αφιέρωμα στη Ζωρζ Σαρή

1

2

3 4

1. Με την παντοτινή της φίλη Άλκη Ζέη 2. Μια ακόμα πολύ καλή της φίλη , η Αννούλα Αξελού 3. Στο Νοσοκομείο «Αία Όλγα». Αριστερά ο γιατρός της

με τον οποίο ήταν ερωτευμένη 4. Τεσσάρων ετών με τις αδερφές της και ένα φίλο τους

Τα αποσπάσματα είναι από το βιβλίο «Ε.Π.»

Η Οικογένεια της Ζωρζ Σαρή Τα χρόνια στο Παρίσι, συνάντησε και τον Αιγυπτιώτη χειρούργο Μαρσέλ Καρακώστα, με τον οποίο παντρεύτηκε. Ο Μαρσέλ Καρακώστας ήταν ο μεγάλος έρωτας της ζωής της. Απέκτησαν δύο παιδιά, τον Αλέξανδρο και τη Μελίνα.

-Ναι, Λίνα μου, η Αίγινα για μένα είναι το πιο ωραίο νησί. Στη Βαγία πέρασα τα πιο όμορφα καλοκαίρια μου. Θα ήμουν όσο είσαι και συ τώρα, όταν μας πρωτόφερε η γιαγιά σου. Το χωριό είχε όλα κι όλα έξι σπίτια, μποστάνια, μουριές, μαγκανοπήγαδα και συκιές. Σε κείνο το μέρος του νησιού η θάλασσα είναι συχνά φουρτουνιασμένη γιατί το πιάνει ο βοριάς. Με τη θεία σου την Ειρήνη κάναμε πολλές τρέλες κι είχαμε συχνά περιπέτειες… ελπίζω να μη μου κάνεις τα ίδια, κακομοίρα μου. Δεν έχω καμιά διάθεση να σε κυνηγώ πάνω στα βουνά και να λαχταρά η καρδιά μου.

Ύστερα, συνέχισε η Νικόλ, όλοι μαζί θα πάρουμε από το λιμάνι το λεωφορείο και θα πάμε στην Αφαία. Ο Άγγελος θα κάνει τον ξεναγό, θα μιλάει πάνω στο ναό, μακριά από τη δεξαμενή. Εάν έχει ξένους, θα τα λέει γαλλικά ή αγγλικά, για να τους μαζέψει γύρω του. Ο Αλέξης κι εγώ, την ώρα εκείνη, θα δένουμε τη σκάλα.

Γυμνάσιο Πλατανιά - Αφιέρωμα στη Ζωρζ Σαρή

Τα αποσπάσματα ανήκουν στον «Θησαυρό της Βαγίας» οι μικροί

ήρωες του οποίου είναι εμπνευσμένοι από τα παιδιά της Ζωρζ Σαρή

Το λάθος του στην Κατοχή

τον γεμίζει με ενοχή,

σαν ο θησαυρός ευρέθηκε

ο Γερμανός εθεραπεύτηκε.

Η Νικόλ μαθαίνει στα παιδιά τα κεφάτα

τα παιχνίδια της τα παιδικά, πρωτοτυπία γεμάτα.

Περιπέτεια ζουν στη Βαγία ο Αλέξης κι η Λίνα,

η Ζωή με πολύχρωμο γέλιο γελά τα χρόνια εκείνα.

Η μαθήτρια Δήμητρα Ιάνκοβα Β2 έγραψε το παρακάτω ποίημα σχετικά με το «Θησαυρό της Βαγίας»