Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

50
Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου Κων/νος Π. Κατωπόδης Διευθυντής Νεφρολογικού Τμήματος Γενικού Νοσοκομείου Άρτας Κομοτηνή, Σεπτέμβριος 2012

description

Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου. Κων/νος Π. Κατωπόδης Διευθυντής Νεφρολογικού Τμήματος Γενικού Νοσοκομείου Άρτας. Κομοτηνή, Σεπτέμβριος 20 1 2. Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου. # Κατανομή # Πρόσληψη # Απορρόφηση # Απέκκριση Ταυτότητα του Μ g 2+. - PowerPoint PPT Presentation

Transcript of Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Page 1: Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Κων/νος Π. Κατωπόδης

Διευθυντής

Νεφρολογικού Τμήματος

Γενικού Νοσοκομείου Άρτας

Κομοτηνή, Σεπτέμβριος 2012

Page 2: Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

# Κατανομή

# Πρόσληψη

# Απορρόφηση

# Απέκκριση Ταυτότητα του Μg2+

Page 3: Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

# Στοιχεία ταυτότητας

* Το 8ο κατά σειρά στοιχείο που

απαντάται στον φλοιό της γης

* Το 9ο στο σύμπαν

* Δεν απαντάται ελεύθερο αλλά

συνδεδεμένο με άλατα μαγνησίου

* Υψηλή διαλυτότητα στο H2O

(3ο στοιχείο στη θάλασσα )

Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

(συνέχεια)

Page 4: Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

(συνέχεια)

Page 5: Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

^ Ατομικός αριθμός : 12

^ Ατομικό βάρος : 24

^ Σθένος : 2

Ca2+ μοιράζονται τις

ιδιότητες ως τα

Mg2+ κυριότερα δισθενή

ιόντα. Αλλά !!!!

(συνέχεια)

(συνέχεια)

Page 6: Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Jahnen-Dechent W et al, Clin Kidney J 2012; 5(Suppl 1): i3-i14

Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

(συνέχεια)

(συνέχεια)

Page 7: Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

(συνέχεια)

Jahnen-Dechent W et al, Clin Kidney J 2012; 5(Suppl 1): i3-i14 (συνέχεια)

Hydrate / Dehydrate*

Mg2+ > Na+ ( ~ 25 φορές )

Μg2+ > Ca2+ ( ~ 25 φορές )

Μg2+ > K+ ( ~ 4 φορές )

* Maguire ME et al, Biometals 2002; 15: 203-210

Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Page 8: Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Page 9: Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

# Τροφές πλούσιες σε Mg2+

Page 10: Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

# Το 4ο κατά σειρά κατιόν στον εξωκυττάριο χώρο

( Ca2+ > K+ > Na+ > Mg2+ )

# To 2ο κατά σειρά κατιόν στον ενδοκυττάριο χώρο

( K+ > Mg2+ )

Κατανομή

(συνέχεια)

Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Page 11: Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

*Maguire ME et al, Biometals 2002; 15: 203-210**Elin RJ, Dis Mon 1988; 34: 161-218

Fox C et al, South Med J 2001; 94: 1195-1201***Widdowson EM et al, Clin Sci 1951; 10: 113-

# ~ 0.4g Μαγνησίου / Kg σωματικού βάρους *

# ~ 20 mmol Μαγνησίου / Kg σωματικού βάρους (ελεύθερου λίπους)

# ~ 24 g Μαγνησίου (~ 1000-1200 mmol )** [ 70 Kg, 20% (w/w)]

# 21-28 g Μαγνησίου / Kg σωματικού βάρους ***

Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Κατανομή

~ 24 g of Mg2+ / 1000 g of Ca2+ ( ~ 42 φορές )

Page 12: Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

(συνέχεια)

Κατανομή

Page 13: Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

(συνέχεια)

*Elin RJ, Dis Mon 1988; 34: 161-218**Touyz RM, Front Biosci 2004; 9: 1278-1293

Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

*

**

*

Κατανομή

Page 14: Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

# 30% του Mg2+ των οστών είναι το κυρίως ανταλλάξιμο

μαγνήσιο του οργανισμού* ( < 15% του συνόλου )

# Προσπάθεια διατήρησης σταθερής της συγκέντρωσης

του Mg2+ του ορού

# Η βιοδιαθεσιμότητα του Mg2+ εξαρτάται από την ηλικία

Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Ανταλλάξιμο μαγνήσιο

*Wallach S, Magnesium 1988; 7:262-270

Υπομαγνησιαιμία ≠ Μαγνησιοπενία

Page 15: Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

# Na+ : 3500 mEq

# K+ : 3500 mEq

# Ca2+ : 3000 mEq

# Mg2+ : ~ 300 mmol

(~160 mmol οστά)*

(~ 140 mmol μύες)

Ανταλλάξιμα ιόντα

*Alfrey AC et al, J Clin Invest 1973; 52: 3019-3027

Page 16: Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Κατανομή

Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

# Συγκέντρωση Mg2+ στον ορό

0,65 – 1,05 mmol/L = 1,30 – 2,10 mEq/L = 1,56 -2,52 mg/dl

Διορθωμένο Mg2+ ορού = Μετρημένο Mg2+ ορού 0,08 x (4 – αλβουμίνη ορού )

Διορθωμένο Ca2+ ορού = Μετρημένο Ca2+ ορού 0,02 x (4,5 – αλβουμίνη ορού )

(συνέχεια)

Page 17: Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

(συνέχεια)

Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Κατανομή

Page 18: Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Πρόσληψη

Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Page 19: Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Μειωμένη πρόσληψη

Αίτια

1. Μειωμένα επίπεδα στο έδαφος

2. Ταχύτητα ανάπτυξης των λαχανικών

3. Τεχνικές επεξεργασίας τροφών

(ραφινάρισμα)

4. Έλλειψη Mg2+ στο μαγειρικό αλάτι και στο

πόσιμο νερό

Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Πρόσληψη

Page 20: Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Εντερικήαπορρόφηση

Μηχανισμοί απορρόφησης

1. Παθητική (παρακυττάρια οδός)

2. Ενεργητική (διακυττάρια οδός)

Λεπτό έντερο

1. Νήστιδα

2. Ειλεό

Page 21: Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Quamm GA, Curr Opin Gastrenterol 2008; 24: 230-235

Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Εντερικήαπορρόφηση

Παθητική μεταφορά

80 – 90 % του αναρροφούμενου Mg2+

Mg2+ : 1.0 – 5.0 mmol/L (στο UF)

ηλεκτρικό δυναμικό αυλού : ~ +5 mV

Χημική κλίση (chemical gradient)

Ηλεκτρική κλίση (electrical gradient)

Page 22: Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Amashed S et al, Acta Physiol (Oxf) 2011; 201: 133-140

Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Εντερικήαπορρόφηση

Παθητική μεταφορά

Εξαρτάται από τις «σφιχτές συνδέσεις»

[ Tight Junctions ]

# Ειλεός Έκφραση των

# Άπω νήστιδα Claudins

1,3,4,5,8

Page 23: Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Groenestege WM et al, J Clin Invest 2006; 117: 2260-2267Romani A, Arch Biochem Biophys 2007; 458: 90-102

Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Εντερικήαπορρόφηση

Ενεργητική μεταφορά

Εξαρτάται από τα συστήματα μεταφοράς

[Transport receptor potential

channel Melastatin ]

TRPM6 Περιορίζονται μόνο

TRPM7 Στην αυλική επιφάνεια

Page 24: Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Εντερικήαπορρόφηση

Page 25: Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Εντερικήαπορρόφηση

Page 26: Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Εντερικήαπορρόφηση Παράγοντες που επηρεάζουν την εντερική

απορρόφηση του Mg2+ * Μαγνήσιο

1. Δίαιτα * Πρωτεΐνες / λίπη

2. Βιταμίνη - D * Νερό (απορρόφηση)

+ 3. Παραθορμόνη - ;

4. Ασβέστιο – Φώσφορος

# Αυξητική ορμόνη # Αλδοστερόνη

# Οιστρογόνα # Ανδρογόνα

# Προλακτίνη # Καλσιτονίνη

# T3 ,T4

Page 27: Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Δίαιτα

1. Μαγνήσιο τροφής* : περιεκτικότητα απορρόφηση Mg2+

[ ενδεχομένως να υφίσταται μεταβολή της ΤRPΜ6 στο παχύ έντερο ]**

2. Πρωτεΐνες ( PO43- )*** : πρόσληψη απορρόφηση Mg2+

[ Mg2+ + PO43- Mg3(PO4)2 ]

Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Εντερικήαπορρόφηση

*Gracham L et al, Metabolism 1960; 9: 646-659**Groenestege WM et al, J Clin Invest 2006; 117: 2260-2267

***Verbeek MJ et al, J Nutr 1993; 23: 1880-1887

Page 28: Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

(συνέχεια)

Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Εντερικήαπορρόφηση

3. Νερό : απορρόφηση H2O απορρόφηση Mg2+

>> >>

4. Λίπη : απορρόφηση απορρόφηση Mg2+

[λίπη + Mg2+ Σάπωνες ]

(Στεατόρροια)

Page 29: Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Εντερικήαπορρόφηση

Βιταμίνη - D

1,25 (OH)2 – D3 : απορρόφηση του (Mg2+)*

[ 1,25 (OH)2 – D3 TRPM6 στο παχύ έντερο ]

[ 1,25 (ΟΗ)2 – D3 Claudins 2,12 ]**

Χ.Ν.Ν. 1,25 (OH)2 – D3 Mg2+

*Schmulen AC et al, Am J Physiol 1980; 238: G349-352**Fujita H et al, Mol Biol Cell 2008; 19: 1912-1921

Page 30: Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Εντερικήαπορρόφηση

Παραθορμόνη

iPTH : απορρόφηση του Mg2+ άμεσα

>> >> έμμεσα

[ iPTH 25 (OH) - D3 1,25 (OH)2 – D3 ]

Ασβέστιο

Δίαιτα με Ca2+ iPTH 1,25 (OH)2 – D3

απορρόφηση Mg2+

Page 31: Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Νεφρική αποβολή

# Δεν υπάρχει σωληναριακή

απέκκριση Μαγνησίου

# Διηθούνται (ιονισμένο, σύμπλοκα)

~ 2400 mmol Mg2+

# Επαναροφούνται 90-95%

# Απεκκρίνονται ~ 5%

(~ 100 mg)

Page 32: Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Νεφρική αποβολή

Page 33: Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Νεφρική αποβολή # Εγγύς εσπειραμένο σωληνάριο

Le Grimellec , Pflugers Arch 1975; 354: 133-150

# 20-30% του διηθούμενου

# Εξαρτάται από τις μεταβολές του H2O/Na+

# Εξαρτάται από τις μεταβολές των συγκεντρώσεων

στον ορό του ασβεστίου/φωσφόρου

# Χορήγηση διουρητικών

# Μεταβολική οξέωση/αλκάλωση

κυρίως με παθητική μεταφορά

(concentration gradient)

Page 34: Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Νεφρική αποβολή # Αγκύλη του Henle (παχύ ανιόν)

# Εγγύς εσπειραμένο σωληνάριο

Na+, K+ >> Mg2+

# Παχύ ανιόν αγκύλης του Henle

Mg2+ >> Na+, K+

Page 35: Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Hou J et al, Proc Natl Acad Sci USA 2009; 106: 15350-15355Hou J et al, J Clin Invest 2008; 118: 619-628

Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Νεφρική αποβολή # Αγγύλη του Henle (παχύ ανιόν)

# Η κλίση του ηλεκτρικού δυναμικού είναι

η κύρια δύναμη μετακίνησης του Mg2+

μέσω της παρακκυτάριας οδού

( σωληναριακός αυλός θετικός)

# Claudins 16, 19 διευκολύνουν την

μετακίνηση του Mg2+

Page 36: Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Greenberg, Am J Med Sci 2000; 319: 10-242Coher et al, Clin Cardiol 2000; 23: 433-436

Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Νεφρική αποβολή # Αγκύλη του Henle (παχύ ανιόν)

# Το θετικό ηλεκτρικό δυναμικό του σωληναριακού

αυλού διατηρείται μέσω της αντλίας Na+/K+/2Cl-

# Η χορήγηση διουρητικών της αγκύλης:

^ καταστολή της αντλίας Na+/K+/2Cl-

^ Ηλεκτρικού δυναμικού του αυλού

^ Επαναρρόφησης Mg2+

^ Απέκκριση Mg2+

Page 37: Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Hebert SG, Kidney Int 1996; 50: 2129-21392Di Stefano A et al, Kidney Blood Press Res 1997; 20: 190-193

Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Νεφρική αποβολή # Αγκύλη του Henle (παχύ ανιόν)

Tm – Mg2+

# Ca2+/Mg2+ υποδοχέα

( συγκεντρώσεις ορού)

# Υποδοχέα πεπτιδίων

Page 38: Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Νεφρική αποβολή # Άπω εσπειραμένο σωληνάριο

Glaudemans B et al, Kidney Int 2004; 77: 17-22Voets T et al , J Biol Chem 2004; 279: 19-25

* Επαναρροφάται το 10% του διηθούμενου

* Ενεργητική μεταφορά

α. TRPM -6/EGF

b. Μηχανισμοί ομοιόστασης

Na+ / K+ / 2Cl -

Page 39: Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Νεφρική αποβολή Claudins

# Cldn – 16 # Cldn – 19

Εμπλέκονται στην διαβατότητα

για το Mg2+

Hou et al, Proc Natl Acad Sci USA 2009; 106: 15350-15355

Page 40: Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Νεφρική αποβολή

Jiahna Li et al, Pediatric Nephrol 2011; 26: 2133-2142

Page 41: Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Νεφρική αποβολή

Page 42: Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Νεφρική αποβολή Παράγοντες που επηρεάζουν την νεφρική αποβολή Mg2+

# νεφρική αποβολή # νεφρική αποβολή

1. E.C.V. 1. E.C.V.

2. sMg2+ 2. sMg2+

3. sCa2+ 3. sCa2+

4. sPO43- 4. Ορμόνες

5. Μεταβολική οξέωση ^ iPTH

6. Διουρητικά ^ Καλσιτονίνη

^ Αγκύλης ^ Γλουκαγόνο

^ Ωσμωτικά ^ Αντιδιουρητική ορμόνη

(συνέχεια)

Page 43: Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

(συνέχεια)

Παράγοντες που επηρεάζουν την νεφρική αποβολή Mg2+

# νεφρική αποβολή # νεφρική αποβολή

7. Πρόσληψη 5. Φάρμακα

^ πρωτεϊνών ^ Ισοπροτερενόλη

^ υδατανθράκων 6. Υπερθυρεοειδισμός

^ οινοπνεύματος

8. Ορμόνες

^ Κορτικοειδή ( ? )

^ Αυξητική ορμόνη

^ Κατεχολαμίνες / Αγγειοτενσίνη - ΙΙ

^ Οιστρογόνα

Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Νεφρική αποβολή

Page 44: Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

i[ Mg2+ ]*

# Πυρήνα # Μιτοχόνδρια # Ενδοπλασματικό δίκτυο # Κυτταρόπλασμα

Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

i[ Mg2+ ]

* 80% υπό μορφή ATP* ( κυτταρόπλασμα )

* 1-5% σε ιονισμένη μορφή**

i[ Mg2+ ] : 1-2 % του συνολικού Mg2+

i[ Mg2+ ] ~ σταθερό***

*Birch NL (1993) Cowan JA (1995)

* Fausto da Silia (1991) **Romani A et al, Arch Biochem Biophys 1999; 298: 1-12

***Dai LJ et al, J Clin Invest 1991; 88: 1255-1264

Page 45: Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

i[ Mg2+ ]

Page 46: Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

i[ Mg2+ ]

Page 47: Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Page 48: Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Mg2+

1. Υπέρταση 2. Αθηροσκλήρωση

3. Φλεγμονή 4. Δισλιπιδαιμία

Page 49: Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Page 50: Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου

Φυσιολογία ισοζυγίου του Μαγνησίου