Κολοκυθοειδή - Κολοκύθι

7/16/2019 Κολοκυθοειδή - Κολοκύθι

http://slidepdf.com/reader/full/-55cf9dec550346d033afded9 1/8

ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΚΗΠΕΥΤΙΚΩΝ

ΚΟΛΟΚΥΘΟΕΙΔΗ

ΚΟΛΟΚΥΘΙ

Εισηγητής:

Χαράλαμπος ΘανόπουλοςMSc Γεωπόνος

Αθήνα 2010



ΚΟΛΟΚΥΘΟΕΙΔΗ ΚΟΛΟΚΥΘΙ

ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΘΑΝΟΠΟΥΛΟΣ 2

Επιστηµονικό όνοµα: Cucurbita pepo L.

Οικογένεια: Cucurbitaceae

(Κολοκυθοειδή)

Ε

Εικόνα 1: Φυτό σε πλήρη ανάπτυξη

Καταγωγή - ιστορικό:

Το κολοκυθάκι προέρχεται από την Αµερική, που µεταφέρθηκε τον 16ο αιώνα στην Ευρώπη. Οι κολοκύθες ανήκουν σε 2 διαφορετικά είδη Cucurbita maxima

Duch. και Cucurbita moschata Duch. και προέρχονται από την Ασία.

Θρεπτική αξία:

Η θρεπτική αξία του κολοκυθιού παρουσιάζεται στον παρακάτω πίνακα

Θρεπτική αξία Περιεκτικότητα Άλατα Περιεκτικότητα

Νερό 92,7 % Ασβέστιο (Ca) 21,0 mgΥδατάνθρακες 3.1 g (1%) Σίδηρος (Fe) 0.8 mg

Πρωτεΐνες 2.7 g (5%) Μαγνήσιο (Mg) 33,0 mg

Φυτικά έλαια 0,4 g (1%) Φώσφορος (Ρ) 93,0 mg

Βιταµίνες Περιεκτικότητα Κάλιο (Κ ) 459 mg

Βιταµίνη Α 490 IU Νάτριο ( Νa) 3,0 mg

Βιταµίνη C 34,1 mg Ψευδάργυρος (Zn) 0.8 mg

Βιταµίνη Ε - Χαλκός (Cu) 0.1 mg

Βιταµίνη Κ - Μαγγάνιο (Mn) 0.2 mg

Πίνακας 1: Η µέση σύσταση 100g νωπών καρπών µικρού κολοκυθιού

Περιγραφή του φυτού:

Το φυτό είναι ποώδες και ετήσιο λαχανικό. ∆ιαθέτει βλαστό έρποντα ή βραχύ µε

όρθια ανάπτυξη. Τα φύλλα φέρονται πάνω σε µακρύς µίσχους και αποτελούνται από

3 ή 5 λοβούς. Ολόκληρο το φυτό (βλαστός και φύλλα) φέρει τριχίδια

Το φυτό σχηµατίζει µια κεντρική ρίζα και αρκετές δευτερεύουσες και ριζικά

τριχίδια.

Τα άνθη είναι µεγάλα κίτρινου χρώµατος και φέρονται στις µασχάλες των

φύλλων. Πάνω στο φυτό σχηµατίζονται αρσενικά και θηλυκά άνθη σε διαφορετικές

θέσεις. Τα αρσενικά φέρονται πάνω σε µακρούς ποδίσκους, έχουν 5 στήµονες και





σχηµατίζονται κοντά στη βάση του βλαστού. Τα θηλυκά άνθη έχουν µικρότερο

ποδίσκο και σχηµατίζονται σε υψηλότερες θέσεις πάνω στο βλαστό. Για τη

γονιµοποίηση των ανθέων είναι απαραίτητη διασταύρωση µε τη βοήθεια της

µέλισσας.

Εικόνες 2 και 3: Το άνθος στα αριστερά και των 2 φωτογραφιών είναι αρσενικό

(λεπτό ποδίσκο), ενώ στα δεξιά είναι θηλυκό (διογκωµένος ποδίσκος)

Εικόνα 4: Τοµή θηλυκού άνθους

Ο καρπός έχει κυλινδρικό σχήµα και µέγεθος και χρώµα ανάλογα µε την ποικιλία.

Το χρώµα του καρπού ποικίλει από ανοικτό έως σκούρο πράσινο. Οι σπόροι είναι

µεγάλου µεγέθους και έχουν ελαφρώς κιτρινωπό χρώµα κατά την πλήρη ωρίµανση

τους.

Κλιµατολογικές και εδαφολογικές απαιτήσεις:

Το κολοκύθι αναπτύσσεται σε θερµά κλίµατα, όπως και τα σολανώδη λαχανικά

(τοµάτα, πιπεριά, µελιτζάνα) και είναι αρκετά ευπαθές σε συνθήκες παγετού.

Αποδίδει πολύ καλά σε θερµό (µε µέση θερµοκρασία 18-27οC) και υγρό περιβάλλον.





Οι ιδανικές θερµοκρασίες ηµέρας για την ανάπτυξη του φυτού είναι 25-27οC και

νύκτας 15-17οC

Η άριστη σχετική υγρασία της ατµόσφαιρας για καλή ανάπτυξη και παραγωγή

του φυτού είναι 70-85%.

Ιδανικές θερµοκρασίες για βλάστηση του σπόρου είναι 25-30οC (σε 7 ηµέρες).

Το έδαφος πρέπει να είναι αµµοπηλλώδες ή πηλοαµµώδες, µε καλή γονιµότητα

και καλά αποστραγγιζόµενο. Το pH του εδάφους θα πρέπει να έχει τιµή 6-7.

Πολλαπλασιασµός:

Ο πολλαπλασιάζεται της κολοκυθιάς πραγµατοποιείται µε σπορά σε σπορείο σε

ατοµικά γλαστράκια ή δίσκο σποράς και στη συνέχεια µεταφύτευση στις τελικές

θέσεις της καλλιέργειας. Οι σπόροι πριν χρησιµοποιηθούν θα πρέπει να είναι

απαλλαγµένοι από ασθένειες µε εµβάπτιση τους σε ζεστό νερό θερµοκρασίας 50οC

για 25 λεπτά.

Η κολοκυθιά θεωρείται δύσκολα µεταφυτευόµενο λαχανικό και για αυτό δεν

πρέπει να τραυµατίζεται η ρίζα κατά τη µεταφύτευση.

Εικόνα 5: Μικρό φυτό κολοκυθιού

κατά τη µεταφύτευση

Η σπορά πραγµατοποιείται Απρίλιο-Μαίο για υπαίθρια καλλιέργεια ή Μάρτιο για

τη θερµοκηπιακή καλλιέργεια. Τα φυτά παραµένουν στο σπορείο για 3-5 εβδοµάδες ,

ανάλογα µε τις θερµοκρασία.

Η µεταφύτευση των φυτών από το σπορείο στις τελικές θέσεις γίνεται µόλις αυτά

αποκτήσουν 2-3 πραγµατικά φύλλα.





Εικόνα 6: Μικρό φυτό αµέσως

µετά τη µεταφύτευση στη

τελική θέση

Αποστάσεις φύτευσης:

Η φύτευση των νεαρών φυταρίων στις τελικές θέσεις στο χωράφι γίνεται σε απλές

γραµµές και σε αποστάσεις φύτευσης 100 εκ . µεταξύ των γραµµών και 50-80 εκ . επί

της γραµµής.

Για τα φυτά της κολοκύθας (C. Maxima) απαιτούνται µεγαλύτερες αποστάσεις

µεταξύ των φυτών, φτάνοντας τα 200 εκ . ανάµεσα στις γραµµές και τα 100 εκ .

ανάµεσα των φυτών επί της γραµµής.

Εικόνα 7: Καλλιέργεια κολοκυθιού

σε χαµηλό πλαστικό θερµοκήπιο





Εποχή σποράς:

Η σπορά ή µεταφύτευση πραγµατοποιείται από τα µέσα µέχρι τα τέλη της

άνοιξης.

∆ιάρκεια της καλλιέργειας:

Η διάρκεια της καλλιέργειας επηρεάζεται από τη χρησιµοποιούµενη

καλλιεργητική τεχνική (κλάδεµα) αλλά και από το τύπο της ποικιλίας (κολοκυθάκι ή

κολοκύθα). Τα φυτά της κολοκύθας παραµένουν περισσότερο χρονικό διάστηµα στο

χωράφι καθώς οι καρποί συγκοµίζονται στο στάδιο της πλήρους ωρίµανσης τους.

Καλλιεργητικές φροντίδες:

Άρδευση:

Η κολοκυθιά είναι ιδιαίτερα απαιτητικό φυτό σε υγρασία. Σε βάθος σε βάθος 25

εκ . από την επιφάνεια του εδάφους, όπου συναντάται και το µεγαλύτερο ποσοστό

ριζικού συστήµατος του φυτού, θα πρέπει να είναι επαρκώς εφοδιασµένο σε νερό.

Ταυτόχρονα, το έδαφος θα πρέπει να στραγγίζει καλά για την αποφυγή ανάπτυξης

παθογόνων.

Λίπανση:

Σε µια καλλιέργεια κολοκυθιού µε απόδοση 2,5 τόνοι / στρεµ. θα πρέπει να

προστεθούν στο έδαφος 5,5 κιλά αζώτου ( Ν), 8 κιλά Ρ2Ο5 και 5 κιλά K.

Η βασική λίπανση των φυτών αναφέρεται στην ενσωµάτωση των παρακάτω

λιπασµάτων για έκταση 1 στρέµµατος:

o 40-50 κιλά / στρ θειικής αµµωνίας (21-0-0) ή νιτρικής αµµωνίας (26-0-0)

o 50 κιλά / στρ. τριπλού υπερφοσφωρικού (0-48-0)

o 50 κιλά / στρ. θειικού καλίου (0-0-48)

Η επιφανειακή λίπανση αναλύεται ως εξής:

o 20-25 κιλά / στρ. νιτρικής αµµωνίας σε 2-3 δόσεις

Σκαλίσµατα:

Γίνονται για την καταστροφή των ζιζανίων και την ενσωµάτωση της

επιφανειακής λίπανσης..





Κλάδεµα:

Τα φυτά της κολοκυθιάς που δίνουν το µικρό κολοκυθάκι δεν κλαδεύονται,

καθώς δε σχηµατίζουν πλάγιους βλαστούς.

Αντίθετα, στην περίπτωση των φυτών που δίνουν µεγάλες κολοκύθες

πραγµατοποιείται κλάδεµα αρκετά νωρίς, µε αφαίρεση της κορυφής του κεντρικού

στελέχους στο 5ο φύλλο. Με αυτό το τρόπο, το φυτό σχηµατίζει πιο γρήγορα

πλάγιους βλαστούς, που φέρουν κυρίως θηλυκά άνθη και σχηµατίζει πιο νωρίς τους

καρπούς.

Υποστύλωση:

∆εν εφαρµόζεται υποστύλωση, καθώς το φυτό έχει θαµνώδη ανάπτυξη.

Άλλες καλλιεργητικές φροντίδες:

Τα παλιά τα φύλλα, που ακουµπούν στο χώµα, θα πρέπει να αφαιρούνται µόλις

αρχίσουν να χάνουν το έντονο πράσινο χρώµα τους.

Οι πρώτοι καρποί δεν είναι φυσιολογικοί και είναι κενοί στο εσωτερικό τους,

λόγω έλλειψης γονιµοποίησης των ανθέων, και γι αυτό θα πρέπει να αφαιρούνται.

Στις κολοκύθες παραµένουν πάνω στο φυτό 2-3 καρποί, ενώ όλοι οι υπόλοιποι θα

πρέπει να αφαιρούνται, για απόκτηση καρπών φυσιολογικού µεγέθους.

Ασθένειες και Εντοµολογικές προσβολές:

Το ωίδιο αποτελεί µία από τις σηµαντικότερες µυκητολογικές ασθένειες.

Εικόνα 8: Το µυκήλιο του ωιδίου πάνω στο φύλλο κολοκυθιού (λευκή εξάνθηση)





Συγκοµιδή:

Η συγκοµιδή των καρπών για το µικρό κολοκυθάκι ξεκινάει 2 µήνες µετά τη

σπορά και διαρκεί περίπου 2 µήνες. Συνολικά, η καλλιέργεια παραµένει στο χωράφι

για 4 µήνες. Οι καρποί είναι έτοιµοι προς συγκοµιδή µόλις αποκτήσουν µέγεθος

σχεδόν 10 εκ . και διατηρούν ακόµα το άνθος τους στη βάση τους. Το άνθος

παραµένει πάνω στον καρπό µετά τη συγκοµιδή του για 2-3 ηµέρες (ένδειξη

πρόσφατης συγκοµιδής).

Τα µικρά κολοκυθάκια συγκοµίζονται όταν είναι ακόµα άγουρα, ενώ οι µεγάλες

κολοκύθες όταν φτάσουν στο στάδιο της πλήρους ωρίµανσης (εµφανίζονται στην

αγορά προς το τέλος του καλοκαιριού - αρχές φθινοπώρου).

Απόδοση:

Η µέση παραγωγή ενός φυτού είναι περίπου 2,5-3,5 τόνοι / στρέµµα.

Συντήρηση:

Συνήθως οι καρποί διατίθενται κατευθείαν στην αγορά προς πώληση.

Εναλλακτικά, µπορούν να αποθηκευτούν για 10-20 ηµέρες σε συνθήκες µε σχετική

υγρασία ατµόσφαιρας 85-95% και θερµοκρασία 7-10οC.

Κολοκυθοειδή - Κολοκύθι

Documents

Transcript of Κολοκυθοειδή - Κολοκύθι