Νεοελληνική Γλώσσα ΕΠΑ.Λ. (Α΄ Ομάδα)

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Ο δοκιμιογράφος κάνει λόγο για την σύνδεση της ποιότητας του λόγου με την σκέ-

ψη. Για τους προγόνους μας ο «λόγος» ταυτίζεται με τη σκέψη και την ομιλία. Είναι στοι-

χείο που χαρακτηρίζει τους ανθρώπους, φανερώνει την όψη του εαυτού και της πνευματι-

κότητάς τους. Ο τρόπος έκφρασης αντικατοπτρίζει τον τρόπο σκέψης. Παράμετροι, σύμφω-

να με τον συγγραφέα, που επηρεάζουν τη διανοητική και εκφραστική εξέλιξη του ανθρώ-

που αποτελούν τόσο οι φυσικές καταβολές όσο και η παιδαγωγική καθοδήγηση. Καταλήγο-

ντας συμπεραίνει ότι μέγιστη ευθύνη φέρει η αγωγή από τους φορείς κοινωνικοποίησης.

Β1. Αναμφισβήτητα ο τρόπος ομιλίας και ο βαθμός κατάκτησης της γλώσσας αποτε-

λούν παραμέτρους που καταδεικνύουν το μορφωτικό, κοινωνικό επίπεδο του ατόμου, το

βαθμό κατάκτησης της γνώσης τη δομημένη ή όχι σκέψη. Η γλώσσα επηρεάζει τη νόηση και

η νόηση τη γλώσσα σε μια σχέση αμφίδρομη. Εύκολα διαπιστώνεται μέσα από τον καθημε-

ρινό διάλογο και την επικοινωνία τόσο το νοητικό επίπεδο όσο και το συναισθηματικό και

ψυχολογικό υπόβαθρο των ομιλούντων. Άρα η γλώσσα δεν είναι μόνο μέσο επικοινωνίας

και έκφρασης αλλά και καθρέφτης του συνόλου της ανθρώπινης προσωπικότητας.

Β2. Ο τρόπος πειθούς που χρησιμοποιεί ο συγγραφέας στην πρώτη παράγραφο είναι η

επίκληση στην αυθεντία, διότι υπάρχει αναφορά στο έργο του Πλάτωνα, «Σοφιστής» (και

τα δύο πάνε… Σοφιστής) (εναλλακτικά, επίκληση στη λογική με χρήση τεκμηρίων: αναφορά

ιστορικών στοιχείων («Δεν είναι καθόλου… ομιλία»)

Β3. α. εκφράζεται = εκδηλώνεται, επικοινωνεί

θάρρος = πυγμή, τόλμη

κύριο = βασικό, ουσιαστικό

αποφασιστική = καθοριστική

παρέχουν = προσφέρουν

Β3. β. άστοχος ≠ εύστοχος

κρύψει ≠ φανερώσει

φτώχεια ≠ πλούτος

σωματικές ≠ πνευματικές

φυσικό ≠ επίκτητο

Β4. Η σημασία της αγωγής από τους φορείς κοινωνικοποίησης στην κατάκτηση του λό-

γου.

Γ1. Σχεδιάγραμμα έκθεσης

Επικοινωνιακό πλαίσιο: άρθρο

Τίτλος: Η ΓΛΩΣΣΑ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΟΠΛΟ ΑΜΦΙΣΒΗΤΗΣΗΣ

ΠΡΟΛΟΓΟΣ:

Αδιαμφισβήτητα η γλώσσα δεν είναι μόνο κώδικας επικοινωνίας και ομιλίας αλλά

καθρεπτίζει τον τρόπο σκέψης και προσδιορίζει το συναισθηματικό και ηθικό υπόβαθρο Ορόσημο

Φροντιστήριο Ορόσημο Νεοελληνική Γλώσσα ΕΠΑ.Λ. (Α΄ Ομάδα)

1

ενός ανθρώπου. Ωστόσο, στις μέρες μας γίνεται λόγος για κρίση γλωσσική, η οποία κυρίως

εντοπίζεται στη νέα γενιά. Οι νέοι χρησιμοποιούν έναν δικό τους κώδικα επικοινωνίας, ξε-

φεύγοντας από τις καθιερωμένες κοινωνικές νόρμες, ο οποίος χαρακτηρίζεται από λέξεις

και φράσεις «αργκό» αρκτικόλεξα (συντόμευση λόγου), ξένες λέξεις ή ξενόφερτες φράσεις.

Ο ιδιαίτερος αυτός τρόπος επικοινωνίας βέβαια συνάδει με την ξεχωριστή φύση των νέων

και αποτελεί μια μορφή έκφρασης του ανήσυχου νεανικού πνεύματος.

Α ΚΥΡΙΟ ΖΗΤΟΥΜΕΝΟ: Λόγοι που οι νέοι χρησιμοποιούν έναν ξεχωριστό τρόπο γλωσσικής

επικοινωνίας.

Οι νέοι αισθάνονται την ανάγκη να ανήκουν σε μια ομάδα με κοινά χαρακτηριστι-

κά.

Οι νέοι αισθάνονται πιο κοντά ο ένας στον άλλο, σε σχέση με τους μεγάλους, γι’

αυτό περιττεύει η γλωσσική ευγένεια και τυπικότητα.

Με αυτό τον τρόπο έκφρασης εκδηλώνουν πολλές φορές μια ιδεολογική και πολιτι-

κή διαμαρτυρία και παράλληλα ανάλογες προτάσεις, βελτιωτικές ή ριζοσπαστικές

Οι νέοι έχουν την ανάγκη να αμφισβητούν και να απορρίπτουν κατεστημένους τρό-

πους συμπεριφοράς και να εκφράζουν τις ανησυχίες και τις αναζητήσεις τους.

Είναι πιο ευάλωτοι στις επιρροές και στα πρότυπα που δέχονται από τα νεανικά

μέσα ενημέρωσης και ψυχαγωγίας και έτσι καλλιεργούν και προάγουν ένα δικό

τους γλωσσικό ιδίωμα.

Τέλος έχουν την τάση να μιμούνται ξενόφερτα πρότυπα κυρίως από τον καλλιτεχνι-

κό ή αθλητικό χώρο.

Β ΚΥΡΙΟ ΖΗΤΟΥΜΕΝΟ: Παράγοντες που μπορούν να συμβάλλουν στην καλλιέργεια της

γλώσσας των νέων.

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ:

Είναι ανάγκη: -

να παρέχει πνευματικά ερεθίσματα στα νεαρά μέλη.

να ασκεί ορθή γλωσσική αγωγή

να καλλιεργεί την αγάπη για το βιβλίο.

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ:

οφείλει να επιδιώξει την ορθή διδασκαλία και να αναβαθμίσει τα γλωσσικά

μαθήματα.

Να καλλιεργεί ένα πνευματικό περιβάλλον που θα ευνοεί το διάλογο

Να καταστήσει γνωστή τη γλώσσα σε όλη της την ιστορική διαδρομή.

Μ.Μ.Ε.: Επιβάλλεται:

να χρησιμοποιούν ορθά τη γλώσσα και να αναβαθμίσουν τα προγράμματα τους Ορόσημο

Φροντιστήριο Ορόσημο Νεοελληνική Γλώσσα ΕΠΑ.Λ. (Α΄ Ομάδα)

2

Να συμπεριλάβουν στο πρόγραμμα τους ειδικές εκπομπές σχετικές με τη

γλώσσα

Να περιορίσουν τις ξενόγλωσσες τηλεοπτικές σειρές

ΟΙ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ως φορείς πνευματικής ακτινοβολίας οφείλουν να παρέχουν

πνευματικά ερεθίσματα μέσω του έργου τους.

να αναλάβουν πρωτοβουλίες για τη βελτίωση της γλωσσικής έκφρασης του ευρύ-

τερου κοινωνικού συνόλου.

ΤΟ ΑΤΟΜΟ πρέπει: να συνειδητοποιήσει την αξία της γλώσσας για την ορθή έκφραση σκέ-

ψεων και συναισθημάτων

Να προβεί σε ιεράρχηση αξιών σύμφωνα με την οποία η πνευματική καλλιέργεια

θα αποτελεί μείζονα προτεραιότητα του.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Οι νέοι αναμφισβήτητα αποτελούν τους συνεχιστές της Ελληνικής πολιτιστικής πα-

ράδοσης και κληρονομιάς, της οποίας στυλοβάτης είναι η ελληνική γλώσσα, μια γλώσσα

ζωντανή με αδιάσπαστη ενότητα και συνοχή από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Ιδιαίτερα

στην εποχή μας εποχή της παγκοσμιοποίησης και της γενικότερης κρίσης η σωστή εκμάθη-

ση και διαφύλαξη της γλώσσας μας κρίνεται επιτακτική.

Ορόσημο

Φροντιστήριο Ορόσημο Νεοελληνική Γλώσσα ΕΠΑ.Λ. (Α΄ Ομάδα)

3