Η ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΝΟΜΙΣΜΑΣΤΟΣ ΣΤΗΝ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ
30
ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΟΚΚΙΝΛΚΗΣ Η ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΝΟΜΙΣΜΑΤΟΣ ΣΤΗ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ ΜΕΡΙΚΕΣ ΠΡΩΤΕΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΕΙ! 1 Οι αντιλήψεις που σφυρηλατούνται για το μέσο συναλλαγής διαδίδονται από γενιά σε γενιά χωρίς να τις αγγίζει αισθητά ο χρόνος. Ακόμη και εκεί όπου οι κοινωνικές σχέσεις μεταλλάσσονται γοργά, όπου οι αγροτικές ή απλές εμπο- ρευματικές δομές συναρθρώνονται γύρω από μια κυρίαρχη κεφαλαιοκρατική μορφή παραγωγής, και το χρήμα υπεισέρχεται σ' όλες τις βαθμίδες της κοι- νωνικής ζωής, η προσαρμογή των αντιλήψεων του παρελθόντος στις νέες πραγ- ματικότητες γίνεται με μια βραδύτητα που ξενίζει τους ανυποψίαστους παρα- τηρητές 1 . Είναι χαρακτηριστικό ότι ακόμη και σήμερα που η χάρτινη δραχμή δεν αντιπροσωπεύει μια σχέση ισοδυναμίας με ένα ποσό γ^ρυσού ή αργύρου, χρησιμοποιούμε συχνά τη λέξη «φράγκο» εναλλακτικά προς τη δραχμή. Όταν ασυναίσθητα αναφέρουμε «μου κόστισε τόσα φράγκα», δεν παραξενευόμαστε γι' αυτόν τον σολοικισμό, ούτε τον συνδέουμε με την συμμετοχή της Ελλάδας σε μια πολυεθνική νομισματική κοινότητα στην οποία κυριαρχούσε το γαλλικό νόμισμα (Λατινική Νομισματική Ένωση), διότι με τον ίδιο ακριβώς τρόπο εκ- φράζονταν οι γονείς και οι παππούδες μας 2 . Η εξοικείωση με ένα τύπο νομί- 1. Έχει υποστηριχθεί ότι στα πρώτα στάδια ανάπτυξης του καπιταλισμού η ταχύτητα διάδοσης των οικονομικών αλλαγών υπερέβαινε κατά πολύ την ταχύτητα μεταβολής των ((παραδεδεγμένων ιδεών που σχηματίζουν τις αντιλήψεις των ανθρώπων για την κοινοτική πραγματικότητα». Αντίθετα στις προηγμένες βιομηχανικές κοινοινίες του 20ού αιώνα η «οι- κονομική βάση» αδυνατεί να παρακολουθήσει τον κλονισμό των παραδοσιακών συμβάσεων και αντιλήψεων που επιτελείται στη σφαίρα της κουλτούρας. Daniel Bell, Ο πολιτισμός της μεταβιομηχανικής Δύσης, Νεφέλη, Λθήνα 1999, σ. 27-28. 2. Δίπλα σ' αυτήν την εύλογη εξήγηση, αφήνω στην κρίση των αναγνωστών και μια άλλη λιγότερο πιθανή: Από τη στιγμή που ο όρος «Φράγκος» χρησιμοποιήθηκε για να δηλώσει τον ξένο, τον εξ Ευρώπης ερχόμενο, και εφόσον μέσω του χρήματος γινόμαστε κάτοχοι των θαυμαστών εμπορευμάτων της Δύσης, φαίνεται περισσότερο κατανοητή η σύγ- χυση μεταξύ του νομίσματος που χρησιμοποιούμε για την απόκτηση ενός πολύτιμου εμπο- ρεύματος, με το ίδιο το εμπόρευμα ως κάτι προερχόμενο από το εξωτερικό.
-
Upload
kalliopi-xristina-kyritsi -
Category
Documents
-
view
238 -
download
7
description
Η ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΝΟΜΙΣΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ
Transcript of Η ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΝΟΜΙΣΜΑΣΤΟΣ ΣΤΗΝ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ
-
!
1
. , , ' ,
1.
^ , . , ' , ( ), 2. -
1. (( . 20 . Daniel Bell, , , 1999, . 27-28.
2. ' , : , , , , .
-
106
(para), , 17 3. , , .
, , . , 19 20 . . ( .. 1831 . ), .
: . , ,
, , .
, . , . (1882), (1914) (1920) . (( .
, , . ' , , , . , , , , , , . -
3. . , . , 15-19 ., , .. ., 1996, . 104.
-
107
, ,
, ((() . ) , , . 19 , .
19 , 1920, .
1914 , ' , . , ,
1920 .
. : ( . , .
.
(. ): 19 , ' .
-
108
, . . , , 19 , , .
: ' ; ; , ; , , , . (( ,
4.
, 19 . 5 , , , . ,
, ' . , ,
. , (. ), .
4. . Raymond Williams, . , - , , 1994, . 154-170.
5. , ' (, , , ...). . , , 1S30-1910, , 1999, passim.
-
109
2
, 65 , . , , , , ,
. '
, , ^, , , , . ,
6. , ,
, , , . , , ( , ,
' .
, -
6. , , romans, . ' . , [1839], , 1989, . 9. : ... , . , [1842], , 1989, . 227. 18 19 . R. Lessage, Histoire de Gil Blas de Santillane [1715-1735], 1977, 1836-37 (. , 1830-1880, . 1830-1880, , , 1997, . 182). 1830 . (' , , , , , 1989, . 13-176). . , ... 19 , , 1995, . 14-15 59-62. , . , , 1994, . 187-198 ( ). , , . , -.,.,.., . 31-41.
-
110
. , . , (, , , , , )7.
8 .
:
. , ,
' . , 100.000 . , , . ,
... . , ,
10.000 9.
. ' , . , , , ( ) 1252 , ,
1 0. ( )
,
7. 15 19 . -, ..., .., passim.
8. , , 1690 . . Sevket Pamuc, In the Absence of Domestic Currency: Debased European Coinage in the Seventeenth-Century Ottoman Empire, The Journal of Economic History (J.E.H.), . 57, . 2 ( 1997), 345-366.
9. .., 51,52,54,57,91,96. 10. . J. Day, Introduction, Etudes d'Histoire Montaire, 1984,
. 19. . Nicolas Morard, Florins, doucat et marc d'argent a Fribourg et Geneva au XVe sicle (1420-1489), .., . 295-234. 14 , . Carlo . Cipolla, The Monetary Policy of Fourteenth-Century Florence, - 1982, passim.
-
111
' , , , , , 1 1. : , , ( ) , . , 1/3 1 2.
; . , ;>-, () . : , , - . , , , , . , , - , , , 13. , , , .
, ,
: ^ '
, , . 200 ^ 200 )). St
i l . . . , .., . 88-94 125-126. , 1869-70, )). , :
, . , , -, 1966, . 51-52.
12. .., . 84. 26.000 1833 (1 = 13,0025 .). . , . 2, .. 8/20 1833.
13. . , .., . 89.
-
112
, , 19 1 4. , , 1833 , , -
15.
,
, ,
16.
, , -, ,
1 7 . , , (1839)
14. , , ... , ' , , , ....
, [1903], , 1988, . 27. 15. 1833
1/6 93% 1/6 . , .., . 71-72.
16. 1830 , ... ( , 1831 [1835] . , , [1839] [1847] ) , .... , . , ..., .., . 18-20. , , , . , , . .
..., .., . 139-140. 17.
[1834], . , ..., .., . 92-105 115. -
-
113
, ('.., . 349), (1842) ,
18. , ,
- . , , 1843 19.
, , ?.. , , . , , : 150, 200 300 , ;. . , ( ), . , . :
20.
1830-1880 . . . , , , 1985, . 325-404 ( ), , ' , , . . , , 1991, . 11-47 ( ).
18. . , , .., . 303-304. 19. .., . 57-58 103-119.
, , : (( , , , , , , ...
, , . .., . 21. 20. .., . 106, 108, 114, 144, 204, 327. ,
, , 1831 . -
S
-
114
, : , ... , , , . , , , -
21. >
. , , ... - . , -
, , ' , - ,
22.
, . , , ...... ' , 50 100 - , 23. : ... , 24. ' , 1835 ( -
(. 60-61), , , . , : - .... ,
1831 [1835], , 1996, . 77. 21. , .., . 71, 90. 22. .., . 130 178. 23. .
. , .., . 36-37. 24. , .., . 112, 210, 222, 227, 235.
-
115
, , , ), 1840 2 5 .
3
^ ^
, . , , , , , . , . , 2 6.
' : , .
2 7. , ,
, (.. ). , , , : ,
25. . , .., . 74-75. ..., 1850. . Arthur J. Rolnick and Warren E. Weber, Gresham Law or Gresham Fallacy?, Journal of Political Economy, . 94, . 1 ( 1986), 187. David . Martin, The Changing Role of Foreign Money in the United States, 1782-1857, J.E.H., . 37, . 4 ( 1977), 1009-1027.
26. Mario Vitti, , , 21980, . 51-53. . , ,
1980, . 201. , . . , . . , . (. . ), , 1996, . ', ', ' '.
27. , [1879], , 1988, . 87.
-
116
, ... -
28.
, , ) , (1855). - - ,
, .
1843,
29.
. , , , . (1882-1885): -
28. . . , . 154. 29. Mario Vitti ...
, , , - , , ... (Mario Vitti, .., . 12-13 , , . 15-36). , ,
.., . 188-192 . , .., . 136-173. , , (1850) ... , , . ... , , , , , . , .., . 119-129.
-
117
(1882-83). .
' , ,
. , , (
) . 1.000 30.
. 100.000 . 2.000 - , 600 31.
, , : , - , , 32. . 1831 :
. , , ...
33.
... ... , , , -
30. , [1855], , 1987, . 47-50, 73-74. 31. ..,. 133,144,148. 32.'0..,. 178. 33. , 1831, .., . 57.
-
118
.
4
(1890) ' , 1830
34. , ,
, . , ... - , . , ... , . ... , 35 !
, . - . , , . , . , , - , . , ... -
36. II
. . ,
34. , , . , 15-17 (17 ), 1830 . , [1890], , .., . 97.
35. .., . 30,128. . Mario Vitti, .., . 89-91. 36. ..,. 94-95.
-
119
, . , . 19 , .
. (1890) , . ,
(, , , ). 1840 1890, .
( , , ) 19 . , , , , . , .
19 . , . , , ( , , , ..) ,
-
120
19 20
3 7.
, , . Boulton W a t t , , 38. 19 1870.
. . , 1920, .
' 3 9 . , ,
70 , , , . , . , ,
37. Guilio . Gallarotti, The Scramble for Gold: Monetary Regime Transformation in the 1870s, Michael D. Bordo, Forrest Capie (.), Monetary Regimes in Tansition, 1994, . 27-29.
38. , , , , .., . (), , , . Angela Redish, ((The Evolution of the Gold Standard in England, J.E.H., . 30, . 4 ( 1990), 796-801.
39. , ..,. 258-259.
-
121
. , , 40. , 19 , () , 19 41.
, ,
42. , , ,
. , 300 - . , , , . -
, (1.000 ) , . , , . ',
43.
40. , , , . ,
; [1920], , .., . 27. 41. , . ,
,
. ,
200 . , : - ((... . , [1850], , 1991, . 8, 10,47.
42. (). , [1914], , 1991, . 7-8.
43. .., . 93. , , , , , . (1886) ' , 500 -
-
122
. (' ). . , ,
44. , ,
: - ... , ;45.
, , ' , . . . , 155 , . ,
46. ' ,
20 47 , , ( ); -
: ' ... . . ' . ' , ... !... ' ... . , ' ... ) ... . , , ... ... ... ... , ' ... . , . , , , 1997, . 247-280.
44. . . , . 15,56,57. 45 . '0 . . , .92 . 46. . . , . 13-14. 47.
1905, . : ( ), , ' , , ' , , , .... . . , . 56. . . , (( . , , . 2, . 4 ( 1985), 327-346.
-
123
, 19 , */] ) (1875) .
. , , , , .
II , , 1870. ,
( ), . , , . (ten pounds sterling). , : 10 , , , .... , , sterling , *8.
, 28,12 26,16 . 281,2 . . 251,6 . 4 9 . , , 10 10 -, 1/4 ( 10 -
48. , . , , , 1994, . 24, 29, 30, 32.
49. 1833 ( , . 2, .. 8/20 1833), 1893 { , . 20, 30-1-1893).
-
124
55,8 50 , , 11-5-1875 60 58 ).
, , , . (, , ' ). , , (, 20 -) , , , 42,5 ^ . , , , , )), 5 0 .
.
. : , , , , 20 , 22,33 (25 ) 223,3 ( 250 ) 281,2 ( 251,6 ) 5 1. , , 9 , , ))52.
-
50. , .., . 31-32. , 1905 : , , , , , . ! ! !. , , , .., . 67.
51. 2-4,5% , 1870-75 ( ) . . , (1848-1879), ...., 1992, . 112 . 4.5 . 113-114.
52. .., . 33.
-
Il 125
. , , , , . . , , , ' (.., . 31) , , ' . , ,
, , . 1875 , . , 1875, , , 1875-76 , , ' . : ( 10 ) .
, , , . , . , . , , . , ^ ( 1875 1,25 ). ' , , 80 , , 5 3. ' . , , -, 0,90 . ,
53. , . 45, 12-7-1875, . 309.
-
126
(20 ), .
, ( ), 1,35 1,40 ., 11-7-1875 1,25 . , , 8-12% 54.
1870-80, , , ,
, , , . , 80 , . , 55. , 12% .
, ). . ' , . , , , - . , , , . , 1,35-1,40 . ( ' ) 95 . : 20 , 56.
54. , .., . 77-79. . . ;, . ', . ', . 13, 10-11-1882,
. , . 137. 56. , .., . 84, 85, 89.
-
127
') 31 -3-1876; , . , . , - , .. 31-3-1876, , , .
6
1922 , ( , 5 7) , , 58.
. - ,
5 9. ...
. , , . , , , 6-7
6 0.
, 1920, . , ,
57. , [1949], , 1983, . 147. 58.
/. . Mario Vitti, .., . 97-125. 59. ..,. 152-153. 60. .., . 24-26.
-
128
' , " ". , -, , -- 6 1.
, , )),
. , , . , , 1914-25 . , , , ' , , , . , . ,
6 2
.
, . 15-20 (()) . , , , . , , . , , (( ' . , , , - 6 3.
61...,.25. 62. .., . 48,50. 63. .., . 79,206,219,230,232.
-
129
7
0^, L. F r a n k B a u m 1890, William Jennings Bryan William McKinley 6 4 . ' , , 19 6 5.
. , , > , , . , , , . , , , ( ) . ^ .
, , . .
64. Hugh Rockoff, "TheWizzard of Oz" as a Monetary Allegory, Journal of Political Economy, - 98, . 4 ( 1990), 739-59.
65. , .., passim.
9
-
130
, 1870. 1870-85 ( 1875-76 1885) , , ;66
,
. 1830-40, 1870-76 . , ^ -
66. . (.. 1 : 15,5) : , - . , ^ - 1870 . , . 19 , Henry Dunning Macleod, The Law of Gresham and its Relation lo Bimetallism, 1896. , 19 . Barry Eichengreen, The Gold Standard in Theory and History, 1985. . Mark Flandreau, Coin Memories: Estimates of the French Metallic Currency, 1840-1878, Journal of European Economic History, . 42, . 2 (1995), 271 -311 , Central Bank Cooperation in Historical Perspective: A Sceptical View, Economic History Review, . 30, . 4 (1997), 735-763. Milton Friedman 1873, , , 1890, , 1890. Milton Friedman, The Crime of 1873, Journal of Political Economy, . 98, . 6 ( 1990), 11-14.
-
131
1850. , 1848-1866, , , , . , 1840, .
, , , 1830-1875, ( ) , . , 19 . , . , 1850 , . , , 1868, - . , , ,
67.
^ ( ). . , , 1840-70, , , -
67. . , .., . 54-58. II , , .. , . , , .
-
132
. ' , . . 1842 . , , ,
1840-5068. , . , 1840-70 , , 69.
,
70.
, , -
68. 1870 , , . , . (1860-1900), ...., 1981, . 125-127.
69. Marc Flandreau (Coin Mmoires: ..., .TT., . 303-307), - , .
70. , , 1/2 . II (1911) . , ... , , , . , , , 1989, . 268.
-
133
, . , , ETE ^
1,
72. , , 73.
,
74,
71. , (( 19 . II ..., 1841-1847, , 64-65 (1983), 47-58.
72. (( (1874) ' , , , , ( ) :
(): ... , .
(): ' ! (): , , ,
! ; , ' ! (): , ,
' ... , , ! (): !...
, ; (): , , ! ...
, , ... (. 145-146). ' , , ,
. , ..,. 129-176.
73. , , , ,
, . , , . , , .., . 72.
74. Law assignat,
-
134
1850-70 (, ) , , (1877-1884). aper/] 1885 . ,, , . II 20 . .
, greenbacks . Law . Smith, Lectures on Jurisprudence [1776], 1982, . 515-521. assignat . Andrew Dickson White, Fiat Money Inflation in France, Forrest . Gapie (.), Major Inflations in History, - 1991, . 23-124. 18 . R. W. Weiss, The Issue of Paper Money in the American Colonies, J.E.H., . 30 (. 1970), 770-784 T. Thayer, The Land-bank System in the American Colonies, J.E.H., . 12 ( 1953), . 2, 145-159. , C. W. Calo-miris, Institutional Failure, Monetary Scarcity, and the Depreciation of Continental, J.E.H., . 48 ( 1988), . 1, 47-69.
