εννοιολογικοί χάρτες

28
17/01/10 Ζαμπραΐλας Αλέξανδρος 1 Εννοιολογικοί χάρτες Εννοιολογικοί χάρτες .

Transcript of εννοιολογικοί χάρτες

Page 1: εννοιολογικοί χάρτες

17/01/10Ζαμπραΐλας Αλέξανδρος1

Εννοιολογικοί χάρτεςΕννοιολογικοί χάρτες.

Page 2: εννοιολογικοί χάρτες

17/01/10Ζαμπραΐλας Αλέξανδρος2

XXαρτογράφηση Εννοιώναρτογράφηση Εννοιών

Εννοιολογικοί Χάρτες και οι εφαρμογές τους στη διδασκαλία

Page 3: εννοιολογικοί χάρτες

17/01/10Ζαμπραΐλας Αλέξανδρος3

Χαρτογράφηση ΕννοιώνΧαρτογράφηση Εννοιών

Τεχνική με στόχο την γραφική αναπαράσταση γνώσης

Οι αναπαραστάσεις αποτελούνται από δίκτυα εννοιών

Τα δίκτυα αποτελούνται από κόμβους(nodes) και διασυνδέσεις (links)

Οι κόμβοι αναπαριστούν τις έννοιες και οι διασυνδέσεις τις σχέσεις μεταξύ των εννοιών

Page 4: εννοιολογικοί χάρτες

Εννοιολογικοί ΧάρτεςΕννοιολογικοί Χάρτες

ένας ΕΝΝΟΙΟΛΟΓΙΚΟΣΧΑΡΤΗΣ

έννοιες

συνδετικέςφράσεις

σχέσειςαποτελείται

από

δείχνει

μεταξύ

αποτελείται από

Page 5: εννοιολογικοί χάρτες

17/01/10Ζαμπραΐλας Αλέξανδρος5

Εννοιολογικοί ΧάρτεςΕννοιολογικοί Χάρτες

Η τεχνική του concept mapping αναπτύχθηκε από τον J. D. Novak τη δεκαετία του 1960

Η δουλειά του βασίστηκε στη θεωρία του D. Ausubel (1968) The Psychology of Meaniningful Learning– Μάθηση με νόημα σημαίνει την αφομοίωση νέων

εννοιών στις προϋπάρχουσες γνωστικές δομές– Ο μαθητής πρέπει να επιλέγει συνειδητά να κάνει

αυτή τη σύνδεση– Οι εκπαιδευτικοί μπορούν να ενθαρρύνουν τις

διαδικασίες αυτές με τη χρήση εργαλείων π.χ εννοιολογικοί χάρτες

Page 6: εννοιολογικοί χάρτες

17/01/10Ζαμπραΐλας Αλέξανδρος6

Μάθηση με Νόημα Μάθηση με Νόημα AusubelAusubel

Page 7: εννοιολογικοί χάρτες

17/01/10Ζαμπραΐλας Αλέξανδρος7

Μάθηση με ΝόημαΜάθηση με Νόημα

Page 8: εννοιολογικοί χάρτες

17/01/10Ζαμπραΐλας Αλέξανδρος8

Νοητικοί ΧάρτεςΝοητικοί Χάρτες

Παρόμοια τεχνική που εισηγήθηκε ο Tony Buzan

Αποτελούνται από μια κεντρική λέξη ή έννοια γύρω από την κεντρική έννοια μπορούν να

σχεδιαστούν 5 με 10 ιδέες που σχετίζονται με την κεντρική

για κάθε μια ιδέα που βρίσκεται κάτω από την κεντρική έννοια μπορούν να σχεδιαστούν άλλες 5 με 10 σχετικές ιδέες

Page 9: εννοιολογικοί χάρτες

17/01/10Ζαμπραΐλας Αλέξανδρος9

Νοητικοί ΧάρτεςΝοητικοί Χάρτες

Page 10: εννοιολογικοί χάρτες

17/01/10Ζαμπραΐλας Αλέξανδρος10

ΕφαρμογέςΕφαρμογές

«γέννηση» ιδεών π.χ ιδεοθύελλες σχεδιασμός μιας πολύπλοκης δομής

παρουσιάσεις υπερμέσων ιστοσελίδες μεγάλα σε έκταση κείμενα

αναπαράσταση πολύπλοκων ιδεών μας με σκοπό την παρουσίαση τους σε άλλα άτομα

Page 11: εννοιολογικοί χάρτες

17/01/10Ζαμπραΐλας Αλέξανδρος11

Μαθησιακά ΟφέληΜαθησιακά Οφέλη

«Ξεκαθάρισμα» σκέψης Ενίσχυση κατανόησης Ενσωμάτωση νέας γνώσης Αναγνώριση παρανοήσεων

Page 12: εννοιολογικοί χάρτες

17/01/10Ζαμπραΐλας Αλέξανδρος12

Εφαρμογές στην διδασκαλίαΕφαρμογές στην διδασκαλία

καταγραφή παρατηρήσεων ημισυμπληρωμένος χάρτης για καθοδήγηση

κάποιας διερεύνησης μηχανισμός για αξιολόγηση της εννοιολογικής

κατανόησης μηχανισμός εξαγωγής αρχικών ιδεών μηχανισμός παρακολούθησης της σύνδεσης νέων

γνώσεων σε προϋπάρχουσες δομές οπτική αναπαράσταση σχέσεων μεταξύ θεμάτων,

εννοιών

Page 13: εννοιολογικοί χάρτες

17/01/10Ζαμπραΐλας Αλέξανδρος13

ΠαραδείγματαΠαραδείγματα

Page 14: εννοιολογικοί χάρτες

17/01/10Ζαμπραΐλας Αλέξανδρος14

ΠαραδείγματαΠαραδείγματα

Page 15: εννοιολογικοί χάρτες

17/01/10Ζαμπραΐλας Αλέξανδρος15

ΠαραδείγματαΠαραδείγματα

Page 16: εννοιολογικοί χάρτες

17/01/10Ζαμπραΐλας Αλέξανδρος16

Λογισμικά ΧαρτογράφησηςΛογισμικά Χαρτογράφησης

Πλεονεκτήματα Εύκολη τροποποίηση χαρτών Δυνατότητα ενσωμάτωσης γραφικών, ήχων Δυνατότητα εισαγωγής υπερσυνδέσμων σε

κάθε κόμβο – παροχή επιπλέον πληροφοριών– καταγραφή σημειώσεων

Εύκολη προσαρμογή σε εξατομικευμένες ανάγκες

Page 17: εννοιολογικοί χάρτες

17/01/10Ζαμπραΐλας Αλέξανδρος17

Είδη διαγραμμάτωνΕίδη διαγραμμάτων Ιεραρχικά Ιστός Χάρτης ροής Συστημικά Οργάνωσης

Page 18: εννοιολογικοί χάρτες

17/01/10Ζαμπραΐλας Αλέξανδρος18

Ιεραρχικά ΔιαγράμματαΙεραρχικά Διαγράμματα Οι έννοιες συνδέονται ιεραρχικά και το

τελικό διάγραμμα αναπαριστά τις κατηγορικές σχέσεις τους.

Η οικοδόμηση και αποθήκευση τέτοιων νοητικών σχημάτων είναι πολύ χρήσιμη για την επανάκληση και ορθή χρήση των εννοιών.

Page 19: εννοιολογικοί χάρτες

17/01/10Ζαμπραΐλας Αλέξανδρος19

Ιεραρχικός χάρτης για το κλίμα (Ε Δημοτικού)

Page 20: εννοιολογικοί χάρτες

17/01/10Ζαμπραΐλας Αλέξανδρος20

Διαγράμματα τύπου ‘Ιστού’Διαγράμματα τύπου ‘Ιστού’ Είναι ο πιο ελεύθερος τύπος διαγράμματος, υπό

την έννοια ότι έχει τους πιο λίγους περιορισμούς στο είδος των εννοιών που συνδέονται και στον τρόπο σύνδεσης τους. Μοιάζει με τον ιστό της αράχνης.

Αρχίζουμε από κάποια ή κάποιες βασικές έννοιες και κάθε νέα έννοια μπορεί να συνδεθεί με άλλες συγγενικές έννοιες.

Κάθε έννοια μπορεί να συνδεθεί με μια ή περισσότερες από τις υπόλοιπες έννοιες.

Page 21: εννοιολογικοί χάρτες

17/01/10Ζαμπραΐλας Αλέξανδρος21

Πρόγραμμα Π3β

Page 22: εννοιολογικοί χάρτες

17/01/10Ζαμπραΐλας Αλέξανδρος22

Χάρτες οργάνωσηςΧάρτες οργάνωσης

Οι χάρτες αυτοί μπορούν να αποτελέσουν μια βελτιωμένη μορφή του χάρτη τύπου ιστού.

Σε μερικές περιπτώσεις οι έννοιες στο χάρτη τύπου ιστού είναι όμοιες και έτσι ομαδοποιούνται και οργανώνονται σε ομοειδή σύνολα. Αυτό επιτρέπει τη καλύτερη παρουσίαση της ολικής εικόνας του χάρτη.

Η οργάνωση είναι μια ικανότητα που επιζητούμε να καλλιεργήσει το παιδί.

Page 23: εννοιολογικοί χάρτες

17/01/10Ζαμπραΐλας Αλέξανδρος23

Πρόγραμμα Π3β

Page 24: εννοιολογικοί χάρτες

17/01/10Ζαμπραΐλας Αλέξανδρος24

Χάρτες ροήςΧάρτες ροής Οι χάρτες αυτοί έχουν κυρίως γραμμική –σειριακή

μορφή που χαρακτηρίζεται από αλλαγή με βάση τον χρόνο.

Αποτυπώνουν αιτιώδεις σχέσεις και διαδικασίες. Έμφαση δίνεται στις επί μέρους έννοιες σε σχέση

με τη θέση τους εντός της διαδικασίας. Εισάγονται έννοιες που έχουν κάποιο ρόλο στη

διαδικασία και όχι οποιεσδήποτε άλλες που μπορεί να σχετίζονται αλλά δεν έχουν ρόλο στη ροή του χάρτη.

Page 25: εννοιολογικοί χάρτες

17/01/10Ζαμπραΐλας Αλέξανδρος25

Χάρτης ροής για τον κύκλο του νερού

Page 26: εννοιολογικοί χάρτες

17/01/10Ζαμπραΐλας Αλέξανδρος26

Χάρτης ροής για το κυκλοφορικό σύστημα

Page 27: εννοιολογικοί χάρτες

17/01/10Ζαμπραΐλας Αλέξανδρος27

Συστημικοί χάρτεςΣυστημικοί χάρτες Οι χάρτες αυτοί αποσκοπούν στην κατανόηση

συστημάτων. Οι έννοιες που εισάγονται πρέπει να είναι οι

βασικές οντότητες λειτουργίας ενός συστήματος. Αποφεύγονται άλλες συνδέσεις.

Στην εμφάνιση τους μπορεί να μοιάζουν με τα άλλα είδη χαρτών αλλά στην προσέγγιση του δασκάλου δίνεται έμφαση στο πώς η κάθε έννοια επηρεάζει και επηρεάζεται από τις άλλες έννοιες.

Page 28: εννοιολογικοί χάρτες

17/01/10Ζαμπραΐλας Αλέξανδρος28