ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΡΧΑΙΟΥ ΚΟΣΜΟΥ | Η Αίγυπτος: Τράπεζα Θεμάτων

1

Ιστορία του Αρχαίου Κόσμου (Α’ Λυκείου) Η Αίγυπτος– Τράπεζα Θεμάτων

Ερωτήσεις 1. Ποια ήταν η κοινωνική διάρθρωση στην αρχαία Αίγυπτο; 2. Να εξηγήσετε γιατί η πολιτική οργάνωση του Αιγυπτιακού κράτους χαρακτηρίζεται θεοκρατική. 3. Πώς καλύπτονταν οι ανάγκες της διοίκησης στην αρχαία Αίγυπτο; 4. Ποιες αντιλήψεις είχαν οι αρχαίοι Αιγύπτιοι για τον θάνατο και σε ποιες επιστημονικές γνώσεις τους

οδήγησαν οι αντιλήψεις αυτές; 5. Ποιες αντιλήψεις είχαν οι αρχαίοι Αιγύπτιοι για τους θεούς και ποιες για τον θάνατο; 6. Πώς αποκρυπτογραφήθηκαν τα ιερογλυφικά και ποιες πληροφορίες μας προσέφερε η αποκρυπτο-

γράφησή τους; 7. Γιατί αναπτύχθηκε η αστρονομία και η γεωμετρία στην αρχαία Αίγυπτο; 8. Πώς προβαλλόταν η δύναμη του φαραώ μέσω των έργων της αιγυπτιακής τέχνης; Να αναφέρετε

χαρακτηριστικά έργα.

Ασκήσεις κλειστού τύπου (Σ-Λ)

Σ Λ Ο Μήνης ένωσε την Άνω και την Κάτω Αίγυπτο. Η στήλη της Ροζέτας, χάρη στην οποία έγινε δυνατή η αποκρυπτογράφηση των ιερογλυφικών, είχε χαραγμένο ένα κείμενο που υμνούσε τον Μ. Αλέξανδρο.

Η βάση της οικονομίας της αρχαίας Αιγύπτου ήταν η γεωργία. Η Αίγυπτος το μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από τον 11ο αι. π.Χ. μέχρι την κατά-κτησή της από τον Μ. Αλέξανδρο ήταν υπό ξένη κατοχή.

Οι φαραώ της Αιγύπτου αναφέρονταν ως θεοί σε πολλές επιγραφών. Η βάση της οικονομίας της Αιγύπτου ήταν το εμπόριο. Η βάση της οικονομίας της Αιγύπτου ήταν η ναυτιλία. Τα πρωιμότερα δείγματα οργανωμένης ζωής στην Αίγυπτο είναι οικισμοί νεολιθι-κού τύπου και χρονολογούνται στα τέλη της 5ης χιλιετίας π.Χ.

Η οικοδόμηση των μεγάλων έργων στην αρχαία Αίγυπτο βασιζόταν μόνο στην εργασία των δούλων.

Η Αίγυπτος την περίοδο του Μέσου Βασιλείου, για δύο περίπου αιώνες, στο με-γαλύτερο μέρος της είχε κατακτηθεί από τους Υξώς.

Η Θήβα ήταν η πρωτεύουσα του Αρχαίου Βασιλείου της Αιγύπτου. Η αποκρυπτογράφηση της ιερογλυφικής γραφής οφείλεται στον Μ. Ventris. Στην αρχαία Αίγυπτο βασιλικοί υπάλληλοι συγκέντρωναν ένα ποσοστό της γεωρ-γικής παραγωγής για τον φαραώ.

Η δυσκολία στην απόδοση και εκμάθηση της ιερογλυφικής γραφής απαιτούσε ειδίκευση και συνεχή ενασχόληση ειδικών γραφέων.

Τα αρχαία αιγυπτιακά κείμενα λογοτεχνικού περιεχομένου είναι ελάχιστα. Ο φαραώ έλεγχε στην αρχαία Αίγυπτο τον κύριο όγκο της βιοτεχνίας και του ε-μπορίου.

Η θρησκεία των Αιγυπτίων ήταν πολυθεϊστική. Η οργάνωση του αρχαίου αιγυπτιακού κράτους είχε χαρακτήρα θεοκρατικό. Οι Αιγύπτιοι γνώρισαν το πολεμικό άρμα από τον λαό των Υξώς.

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΡΧΑΙΟΥ ΚΟΣΜΟΥ | Η Αίγυπτος: Τράπεζα Θεμάτων

2

Στην αποκρυπτογράφηση της αρχαίας αιγυπτιακής γραφής βοήθησε το κείμενο της στήλης της Ροζέτας.

Η οργάνωση της γεωργίας στην Αίγυπτο ήταν κάτω από την επίβλεψη του κρά-τους.

Οι Αιγύπτιοι παρουσίαζαν τους θεούς τους με ανθρώπινο σώμα και κεφάλι κά-ποιου ζώου.

Ο ιστορικός Ηρόδοτος αποκαλεί την Αίγυπτο δώρο του Νείλου. Οι φαραώ της Αιγύπτου αναφέρονταν σε πλήθος επιγραφών ως θεοί. Ο φαραώ Ακενατών προσπάθησε να εξαλείψει την πολυθεΐα. Η βάση της οικονομίας της Αιγύπτου ήταν η βιοτεχνία και το εμπόριο. Η πολιτική οργάνωση στην αρχαία Αίγυπτο βασίστηκε στην ιδέα της θεοποίησης του φαραώ.

Ασκήσεις κλειστού τύπου (πολλαπλής επιλογής) Οι συνεχείς συγκρούσεις μεταξύ φυλών κατά την προϊστορία της Αιγύπτου κατέληξαν: α. στη συνένωση των φυλών αρχικά σε δύο βασίλεια και, τελικά, σε ένα. β. στην παρακμή της Αιγύπτου. γ. στην υποταγή της Αιγύπτου στους Υξώς. δ. στην υποταγή της Αιγύπτου στους λαούς της θάλασσας. Οι μεγάλες πυραμίδες στην Γκίζα κατασκευάστηκαν κατά την περίοδο: α. του Αρχαίου Βασιλείου της Αιγύπτου. β. του Μέσου Βασιλείου της Αιγύπτου. γ. του Νέου Βασιλείου. δ. της ενσωμάτωσης της Αιγύπτου στην περσική αυτοκρατορία. Ο Αμένοφις Δ΄(Ακενατών) ήταν : α. ο φαραώ που προσπάθησε να επιβάλλει το μονοθεϊσμό στην αρχαία Αίγυπτο. β. ο φαραώ που ανέπτυξε στενές εμπορικές σχέσεις με ελληνικές πόλεις. γ. φαραώ στα χρόνια του οποίου η αιγυπτιακή κυριαρχία επεκτάθηκε μέχρι τη Συρία. δ. αρχηγός των Υξώς που υπέταξαν την Αίγυπτο την περίοδο του Μέσου βασιλείου. Ο Άμασις ήταν ο φαραώ : α. που οδήγησε τους Αιγύπτιους στη μάχη του Καντές. β. στα χρόνια του οποίου οι Φοίνικες έκαναν τον περίπλου της Αφρικής. γ. που χρησιμοποίησε Έλληνες μισθοφόρους. δ. που βοήθησε τους Αιγύπτιους να αποκτήσουν την ανεξαρτησία τους από τους Ασσύριους. Ο Άμασις ήταν ο φαραώ : α. στα χρόνια του οποίου οι Φοίνικες έκαναν τον περίπλου της Αφρικής. β. που χρησιμοποίησε Έλληνες μισθοφόρους. γ. που οδήγησε τους Αιγύπτιους στη μάχη του Καντές. δ. που βοήθησε τους Αιγύπτιους να αποκτήσουν την ανεξαρτησία τους από τους Ασσύριους. Οι μεγάλες πυραμίδες στην Γκίζα κατασκευάστηκαν κατά την περίοδο: α. του Νέου Βασιλείου της Αιγύπτου. β. του Μέσου Βασιλείου της Αιγύπτου. γ. του Αρχαίου Βασιλείου της Αιγύπτου. δ. της ενσωμάτωσης της Αιγύπτου στην περσική αυτοκρατορία.

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΡΧΑΙΟΥ ΚΟΣΜΟΥ | Η Αίγυπτος: Τράπεζα Θεμάτων

3

Στα τέλη της περιόδου του Αρχαίου Βασιλείου της Αιγύπτου : α. οι λαοί της θάλασσας προκάλεσαν αναταραχή με τις επιδρομές τους στην Αίγυπτο. β. σημειώθηκε κρίση στην Αίγυπτο που οφειλόταν στη εξασθένιση της κεντρικής εξουσίας. γ. το κράτος αναδιοργανώθηκε από προικισμένους ηγεμόνες. δ. έγινε προσπάθεια από τον φαραώ Ακενατών να επιβληθεί ο μονοθεϊσμός. Ο Ακενατών θέλησε να προχωρήσει σε θρησκευτικές μεταρρυθμίσεις επιβάλλοντας: α. τον μονοθεϊσμό. β. τον φαραώ ως Θεό. γ. τον πολυθεϊσμό. δ. τίποτε από τα παραπάνω. Ο Ακενατών θέλησε να προχωρήσει σε θρησκευτικές μεταρρυθμίσεις επιβάλλοντας: α. τον πολυθεϊσμό. β. τον μονοθεϊσμό. γ. τη λατρεία του φαραώ. δ. τη λατρεία του ολυμπιακού πάνθεου. Την ένωση των δύο βασιλείων, της Άνω και της Κάτω Αιγύπτου, πέτυχε: α. ο Ραμσής Β'. β. ο Μήνης. γ. ο Ακενατών. δ. ο Τούθμωσις Γ'. Η Μέμφις ήταν : α. πρωτεύουσα του Αρχαίου Βασιλείου της Αιγύπτου. β. πρωτεύουσα του Νέου Βασιλείου της Αιγύπτου. γ. πρωτεύουσα του Μέσου Βασιλείου της Αιγύπτου. δ. η πόλη όπου κατασκευάστηκαν οι πυραμίδες. Τον 12ο αι. π.Χ. οι λαοί της θάλασσας υποχρέωσαν τους Αιγυπτίους: α. να καταφύγουν στις ασιατικές τους κτήσεις. β. να εγκαταλείψουν τις ασιατικές τους κτήσεις. γ. να επεκταθούν στην Ασία. δ. να επεκταθούν στην Ανατολική Μεσόγειο. Τον 12ο αι. π.Χ. οι λαοί της θάλασσας ανάγκασαν τους Αιγυπτίους: α. να καταφύγουν στις ασιατικές τους κτήσεις. β. να εγκαταλείψουν τις ασιατικές τους κτήσεις. γ. να περιοριστούν στο Δέλτα του Νείλου. δ. να περιοριστούν στην Άνω Αίγυπτο. O Μήνης ήταν : α. ο φαραώ που ένωσε την Αίγυπτο σε ένα βασίλειο. β. φαραώ του Νέου Βασιλείου της Αιγύπτου. γ. φαραώ του Μέσου Βασιλείου της Αιγύπτου. δ. ο φαραώ εισηγητής του μονοθεϊσμού. Οι ασχολίες των Αιγυπτίων βοήθησαν στην ανάπτυξη : α. της φιλοσοφίας. β. δημοκρατικών αντιλήψεων. γ. αστρονομικών γνώσεων. δ. του μονοθεϊσμού.

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΡΧΑΙΟΥ ΚΟΣΜΟΥ | Η Αίγυπτος: Τράπεζα Θεμάτων

4

Ασκήσεις κλειστού τύπου (συμπλήρωσης κενών) Να συμπληρώσετε τα κενά του αποσπάσματος, βάζοντας στην κατάλληλη θέση μία από τις α-κόλουθες λέξεις (δύο λέξεις περισσεύουν): πολυθεΐα, Ακενατών, Όσιρις, φαραώ, ιερατείο, Ρα, ταρίχευση. Από την αρχή της αιγυπτιακής ιστορίας, όταν ακόμα δεν υπήρχε ενιαίο κράτος, η κάθε πόλη είχε τον δικό της θεό-προστάτη. Ο μεγαλύτερος θεός των Αιγυπτίων ήταν ο ..........., ο θεός Ήλι-ος, τον οποίο εκπροσωπούσε ο ............... στη γη. Ο Αμένοφις Δ', ο επονομαζόμενος και .................., προσπάθησε να εξαλείψει την ................. και στράφηκε εναντίον των ιερέων και της λατρείας του Άμμωνος. Η προσπάθειά του να επιβάλει τη λατρεία του Ρα ως μοναδικού θεού, συνάντησε την αντίδραση του ................... και κατέληξε σε αποτυχία.

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : Θάνος Σταυρόπουλος – φιλόλογος, MSc thanosstavropoulos@yahoo.gr