Εργασία της ομάδας των «θεολόγων» στο πλαίσιο του μαθήματος της Ιστορίας Β΄ γυμνασίου,

στην ενότητα: «Από τη Ρώμη στη «Νέα Ρώμη» Ομάδα εργασίας: Κων/νος Δανιηλίδης, Τάσος Αμαξόπουλος,

Γλυκερία Δεκάκη κ Αθανασίας ΑρναούτογλουΥπεύθυνος καθηγητής : Κώστας Σακατζιάδης

2ο Γυμνάσιο Ν. Μουδανιών

Από τη Ρώμη στη «Νέα Ρώμη»ΟΨΕΙΣ ΤΗΣ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ

ΤΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ Α΄

• Από την έρευνα που κάναμε διαπιστώσαμε ότι η φιλοχριστιανική στάση του αυτοκράτορα

Κωνσταντίνου Α΄ οφείλεται σε τέσσερις κυρίως παράγοντες:

1. Είχε μεγαλώσει σε φιλοχριστιανικό περιβάλλον

2. Ο πατέρας του περιστοιχιζόταν από χριστιανούς

3. Η μητέρα του και ο δάσκαλός του ήταν χριστιανοί

4. Ο ίδιος προσωπικά έλαβε θεϊκό μήνυμα να χαράξει το χριστόγραμμα στις ασπίδες των στρατιωτών του

Επιπλέον, ο Μ. Κωνσταντίνος στην προσπάθεια για ενότητα υποστήριξε τη

χριστιανική Εκκλησία και το χριστιανισμό, θεωρώντας ότι μπορούσαν να γίνουν ο

συνεκτικός ιστός που θα ένωνε ολόκληρη την αυτοκρατορία…

Το όραμα του Κωνσταντίνου

στον ουρανό πριν από τη νικηφόρα αναμέτρηση με

τον Μαξέντιο (έξω από τη Ρώμη) με το σχηματισμό

του σημείου του σταυρού και τη φράση ΤΟΥΤΩ

ΝΙΚΑ, επέδρασε οπωσδήποτε στη θετική στάση του

απέναντι στον χριστιανισμό…

Μέτρα του Μ. Κωνσταντίνου υπέρ των χριστιανών

Στάση του Μ. Κωνσταντίνου απέναντι στην ειδωλολατρία

Υπέγραψε το διάταγμα ανεξιθρησκίας (Μεδιολάνων)

το 313 μ.Χ.

Διατήρησε το αξίωμα τού Μέγιστου Αρχιερέα (pontifex maximus) της κύριας θεότητας του ρωμαϊκού

κράτους.

Επέβαλε επιστροφή της δημευμένης

περιουσίας τους κατά τις περιόδους των

διωγμών και το δικαίωμα που

αποκτούσαν, να αυξήσουν αυτή την

περιουσία.

Δε στέρησε τους οπαδούς της αρχαίας θρησκείας από τα δικαιώματά τους,

ούτε έπαψε παράλληλα να στηρίζει την παραδοσιακή θρησκεία της ρωμαϊκής

αυτοκρατορίας.

Καθιέρωσε την Κυριακή ως ημέρα αργίας,

καθώς και άλλες μεγάλες γιορτές, όπως

τα Χριστούγεννα.

Κατά τη διάρκεια της ζωής του χρησιμοποιούσε τις ειδωλολατρικές εκφράσεις "Ημέρα του Ήλιου" (Dies

Solis) και "Ανίκητος Ήλιος" (Sol Invictus). Είναι βέβαιο ότι ο Κωνσταντίνος υπήρξε ένας

υποστηρικτής της λατρείας του Ήλιου Επέτρεψε και επέβλεψε το κτίσιμο

χριστιανικών ναών.

Εγώ, ο Αύγουστος Κωνσταντίνος και εγώ, ο Αύγουστος Λικίνιος όταν ευτυχήσαμε να

συναντηθούμε στο Μεδιόλανο και να συζητήσουμε όλα τα θέματα που αφορούν το κοινό συμφέρον,

αποφασίσαμε ότι... έπρεπε πρώτα απ' όλα να τακτοποιήσουμε όσα έχουν σχέση με την ευλάβεια και το σεβασμό προς το θείο, δηλαδή να δώσουμε

και στους χριστιανούς και σ' όλους τους άλλους την ελευθερία να επιλέγουν τη θρησκεία που θέλουν,

ώστε οποιαδήποτε θεότητα και οποιαδήποτε ουράνια δύναμη υπάρχει να είναι ευνοϊκή προς εμάς

και σε όλους όσους είναι κάτω από την εξουσία μας… (Ευσέβιος, Εκκλησιαστική ιστορία)

Παρατηρώντας το χάρτη, διαπιστώνουμε ότι στις αρχές του 4ου αιώνα, τότε που ο Κωνσταντίνος και ο

Λικίνιος συνυπέγραψαν το Διάταγμα της ανεξιθρησκίας (313), οι χριστιανοί αποτελούσαν

ακόμη μια μικρή μειοψηφία στη ρωμαϊκή επικράτεια. Αν σκεφτούμε ότι λίγο αργότερα ο χριστιανισμός

επικράτησε παντού, μπορούμε να αντιληφθούμε τη σημασία του Διατάγματος και φυσικά, τη

διορατικότητα του Μ. Κωνσταντίνου…. Χάρη στον χριστιανισμό η αυτοκρατορία, τελικά, δεν

κατάρρευσε, μαζί με τα είδωλα, αλλά διατήρησε την ενότητά της, καθώς μετασχηματίστηκε σταδιακά σε

χριστιανική.

ΤΟ ΔΙΑΤΑΓΜΑ ΤΗΣ ΑΝΕΞΙΘΡΗΣΚΙΑΣ

Συγκρίνοντας τη στάση του Κωνσταντίνου Α΄ απέναντι στον χριστιανισμό και την

εθνική (ειδωλολατρική) θρησκεία, μπορούμε να

συμπεράνουμε ότι προσπάθησε μάλλον να

διατηρήσει ισορροπίες…. Την εποχή του (αρχές 4ου αι.) οι

ειδωλολάτρες εξακολουθούσαν να είναι η πλειοψηφία και γι’

αυτό το λόγο απέφυγε να στραφεί φανερά εναντίον τους. Ταυτόχρονα, δεν έκρυψε και τη συμπάθειά του προς τους

χριστιανούς και τη νέα θρησκεία. Σκεπτόταν και

ενεργούσε δηλαδή ως αυτοκράτορας όλων των πολιτών (χριστιανών και

ειδωλολατρών) και τον ενδιέφερε, πάνω από όλα, η διατήρηση της ενότητας της

αυτοκρατορίας του …

313-2013 1700 χρόνια από την δημοσίευση του Διατάγματος των Μεδιολάνων

το «Διάταγμα της ανεξιθρησκίας», ακόμη και σήμερα, μετά από 17 αιώνες, παραμένει επίκαιρο, όπως γίνεται φανερό με την αντιπαραβολή του κειμένου με την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (Άρθρο 9). Οι ομοιότητες

πραγματικά εντυπωσιάζουν… !!!

ΔΙΑΤΑΓΜΑ ΜΕΔΙΟΛΑΝΩΝ Εγώ, ο Αύγουστος Κωνσταντίνος και

εγώ, ο Αύγουστος Λικίνιος όταν ευτυχήσαμε να συναντηθούμε στο

Μεδιόλανο και να συζητήσουμε όλα τα θέματα που αφορούν το κοινό συμφέρον,

αποφασίσαμε ότι... έπρεπε πρώτα απ' όλα να τακτοποιήσουμε όσα έχουν σχέση με την ευλάβεια και το σεβασμό προς το

θείο, δηλαδή να δώσουμε και στους χριστιανούς και σ' όλους τους άλλους

την ελευθερία να επιλέγουν τη θρησκεία που θέλουν, ώστε οποιαδήποτε θεότητα

και οποιαδήποτε ουράνια δύναμη υπάρχει να είναι ευνοϊκή προς εμάς και

σε όλους όσους είναι κάτω από την εξουσία μας… (Ευσέβιος, Εκκλησιαστική ιστορία)

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ

(1950 μέχρι σήμερα)

ΑΡΘΡΟ 9. Ελευθερία της σκέψης, της συνείδησης και της θρησκείας

Κάθε πρόσωπο έχει δικαίωμα στην ελευθερία της σκέψης, της συνείδησης και της θρησκείας. Το δικαίωμα αυτό

περιλαμβάνει την ελευθερία μεταβολής του θρησκεύματος ή της πεποίθησης,

καθώς και την ελευθερία της εκδήλωσης, ατομικά ή συλλογικά, δημόσια ή

ιδιωτικά, του θρησκεύματος ή των πεποιθήσεων, της λατρείας, της

διδασκαλίας, της ενάσκησης και της παρακολούθησης θρησκευτικών καθηκόντων και τελετουργιών.

Μέσα από την έρευνά μας στο διαδίκτυο και σε άλλες άλλες πηγές διαπιστώσαμε ότι ακόμη και σήμερα, το Διάταγμα της ανεξιθρησκίας , 1700 χρόνια μετά, εξακολουθεί να μη γίνεται σεβαστό, δυστυχώς, σε πολλά μέρη του κόσμου. Ο θρησκευτικός φανατισμός και η μισαλλοδοξία οδηγούν συχνά σε θρησκευτικές διώξεις, βίαιες συγκρούσεις, εξορίσεις, ακόμη και στο θάνατο… Όμως η ελευθερία της θρησκευτικής συνείδησης είναι απαραβίαστη. Η απόλαυση των ατομικών και πολιτικών δικαιωμάτων δεν εξαρτάται από τις θρησκευτικές πεποιθήσεις καθενός. Η πίστη είναι εσωτερική ψυχική υπόθεση. Το ελληνικό Σύνταγμα κατοχυρώνει όχι μόνον τη θρησκευτική ελευθερία, αλλά και τη θρησκευτική ισότητα. Με βάση το Σύνταγμα Έλληνες και αλλοδαποί έχουν:1. την ελευθερία να έχουν τις θρησκευτικές πεποιθήσεις τους και να μην έχουν διαφορετική αντιμετώπιση από την Πολιτεία εξαιτίας του διαφορετικού τους θρησκεύματος,2. την ελευθερία να ασκούν ελεύθερα τα λατρευτικά τους καθήκοντα.

Όλοι οι άνθρωποι χρειάζεται να συνειδητοποιήσουν ότι όλες οι θρησκείες είναι ισότιμες μεταξύ τους και ο κάθε ένας έχει το δικαίωμα να πιστεύει ελεύθερα σε όποια θέλει, καθώς και την υποχρέωση να σέβεται την πίστη των άλλων. ..

ΠΗΓΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ1. http://ebooks.edu.gr/2. http://el.wikipedia.org/wiki/3. http://constantinople.ehw.gr/4. http://www.e-history.gr5. Diel Ch., Ιστορία της Βυζαντινής Ιστορίας, τ. Α΄)