Είναι προφανές πως τη στιγμή αυτή η Κυβέρνηση Γ. Παπανδρέου αξιοποιεί την «μνημονιακή» συγκυρία ως ευκαιρία για να αλλοιώσει κάθε έννοια δημόσιας πανεπιστημιακής εκπαίδευσης. Σήμερα, το «Μνημόνιο» και η αδυναμία της Αριστεράς να οργανώσει νικηφόρες κινητοποιήσεις εναντίον των μέτρων που αυτό προβλέπει, κάνουν την Κυβέρνηση Γ. Παπανδρέου να θεωρεί πως τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή για να ολοκληρωθεί η ολομέτωπη επίθεση εναντίον του δημοσίου Πανεπιστημίου.

   Έτσι λοιπόν, τόσο ο Γ. Παπανδρέου όσο και η Α. Διαμαντοπούλου στις ομιλίες τους στους Δελφούς, επιτέθηκαν με πρωτοφανείς γκεμπελικούς χαρακτηρισμούς εναντίον του Δημοσίου Πανεπιστημίου, όπως «φαινόμενα νεποτισμού και συνδιαλλαγής», «καθηγητές που δεν ξέρουν ορθογραφία», «οι πανεπιστημιακοί έχουν εμπλακεί στην πελατειακή αντίληψη κλπ. Με τον τρόπο αυτό, προσπαθούν να αποσπάσουν τη σιωπηρή συναίνεση της κοινής γνώμης στα αντιλαϊκά σχέδιά τους, αποκρύπτοντας φυσικά το γεγονός πως τα όποια αρνητικά φαινόμενα του Δημοσίου Πανεπιστημίου δημιουργούνται με την εμπλοκή αποκλειστικά καθηγητών ή στελεχών φοιτητικών παρατάξεων που πρόσκεινται στο ΠΑΣΟΚ ή τη ΝΔ.

 

ΤΟ ΝΕΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ – ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ !

 

   Εάν θα θέλαμε να σχηματοποιήσουμε τους στόχους της Κυβέρνησης, όπως αυτοί εξειδικεύθηκαν στην ομιλία της Υπουργού Παιδείας σε άξονες, θα ήταν οι εξής δύο: Πρώτος άξονας, είναι η δημιουργία ενός Πανεπιστημίου το οποίο θα λειτουργεί ως ένα εντατικοποιημένο κέντρο κατάρτισης και εξειδίκευσης, το οποίο θα λειτουργεί με επιχειρηματικά κριτήρια και θα αναιρεί στην πράξη κατοχυρωμένα επαγγελματικά δικαιώματα. Δεύτερος άξονας, είναι η αποποίηση από τη μεριά της πολιτείας μεγάλου μέρους της συνταγματικά κατοχυρωμένης υποχρέωσης για τη χρηματοδότηση των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων και μετακύλισή της στις πλάτες των φοιτητών και των οικογενειών τους. Είναι προφανές ότι αυτός ο δεύτερος στόχος αποτελεί αποποίηση της συνταγματικής υποχρέωσης του Κράτους να ενισχύει οικονομικά την τριτοβάθμια εκπαίδευση.

Ας δούμε όμως αναλυτικά τα κυοφορούμενα μέτρα...

   Ο πρώτος στόχος, για να επιτευχθεί στην ολότητα του απαιτεί

μια ευρεία δέσμη αναδιαρθρώσεων στο πανεπιστημιακό τοπίο. Τα κυοφορούμενα μέτρα, όπως εξειδικεύθηκαν από την κυρία Διαμαντοπούλου είναι τα εξής:

1. Αντικατάσταση του μοντέλου δημοκρατικής αυτοδιοίκησης των ΑΕΙ – ΑΤΕΙ το οποίο προβλέπει τη συμμετοχή των φοιτητών, από τα «Συμβούλια Διοίκησης». Ουσιαστικά μιλάμε για τη δημιουργία συμβουλίων από managers στα οποία θα συμμετέχουν φορείς της αγοράς, και τα οποία θα έχουν αποφασιστικό ρόλο σε θέματα διοίκησης και προϋπολογισμού των ιδρυμάτων.

2. Αποκλειστικώς εξωτερική αξιολόγηση των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων βάσει συγκεκριμένων δεικτών. Οι δείκτες αυτοί δεν θα αξιολογούν τίποτα άλλο από τη λειτουργία των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια καθώς και τη διασύνδεση τους με την αγορά. Φυσικά όπως διαβεβαίωσε και ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Παιδείας Γ. Πανάρετος, η αξιολόγηση θα καθορίζει τη χρηματοδότηση. Κοινώς: Ή θα συμμορφωθείτε ή θα «πεινάσετε»!

3. Δραματικές αλλαγές στη φύση του πτυχίου όπως το γνωρίζουμε. Το κάθε ίδρυμα θα μπορεί να κατασκευάζει και να χορηγεί πτυχία διετή ή ακόμα και μονοετή λες και είναι... ΙΕΚ! Άλλωστε όπως δήλωσε και ο Πρόεδρος της Διοικούσας Επιτροπής του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, κ. Σκαλκέας Γιώργος, στόχος δεν είναι η δημιουργία ενός MIT στην Ελλάδα αλλά η αποτελεσματική κατάρτιση των φοιτητών...

4. Εξατομίκευση (ουσιαστικά αντικατάσταση) του πτυχίου από ένα φάκελό δεξιοτήτων. Το Κράτος απλά θα εποπτεύει την όλη διαδικασία παρέχοντας απλά πιστοποίηση μέσω του ευρωπαϊκού συστήματος διδακτικών μονάδων ECTS. Η τομή αυτή, ουσιαστικά διαλύει κάθε έννοια ενιαίων επαγγελματικών δικαιωμάτων για τους αποφοίτους, τα οποία μέχρι σήμερα διασφαλίζονται σε κάποιο βαθμό από τα ενιαία πτυχία.

5. Επανακατάρτιση των αποφοίτων από τα λεγόμενα Ινστιτούτα Δια Βίου Εκπαίδευσης (ΙΔΒΕ). Μέχρι σήμερα, οι απόφοιτοι είχαν επιστημονικές γνώσεις πάνω στο αντικείμενό τους οι οποίες μπορούσαν να επικαιροποιούνται είτε με την προσωπική μελέτη είτε με την παρακολούθηση σεμιναρίων τα οποία συχνά διοργανώνονται από τις ίδιες τις επιχειρήσεις. Τώρα όμως, με τη

λειτουργία των Πανεπιστημίων ως κέντρων κατάρτισης οι απόφοιτοι δεν θα κατέχουν την επιστημονική γνώση ή πολύ περισσότερο γνώσεις επιστημονικής μεθοδολογίας. Θα είναι επομένως αναγκαία η επανακατάρτισή τους στα ΙΔΒΕ όπου θα πληρώνουν φυσικά δίδακτρα. Πρόκειται για μια καραμπινάτη μεταβίβαση του κόστους επανακατάρτισης και μαθητείας από το κεφάλαιο στις πλάτες των ίδιων των εργαζομένων και των ανέργων.

6. Όλα αυτά τα μέτρα για να εφαρμοστούν μακροχρόνια αλλά και για να αποδώσουν το maximum, απαιτούν το τσάκισμα κάθε εστίας αντίστασης ή καλλιέργειας κριτικής αμφισβήτησης. Σκοπός είναι οι απόφοιτοι του Πανεπιστημίου ΑΕ να είναι πειθήνιοι και πειθαρχημένοι. Έτσι λοιπόν, η Κυβέρνηση θεωρεί κομβική την εντατικοποίηση των προγραμμάτων σπουδών μέσω α) της εισαγωγής προαπαιτούμενων μαθημάτων (τις λεγόμενες αλυσίδες) και β) της δραστικής μείωσης των εξεταστικών περιόδων. Προφανής παρενέργεια αυτής της διαδικασίας θα είναι και η αύξηση των ταξικών φραγμών εντός της εκπαιδευτικής διαδικασίας, καθώς ελλείψει επαρκούς φοιτητικής μέριμνας δεκάδες χιλιάδες είναι οι φοιτητές που αναγκάζονται να δουλέψουν παράλληλα με τις σπουδές τους...

   Ο δεύτερος στόχος, αυτός της μείωσης της κρατικής χρηματοδότησης προβλέπει δραματικές αλλαγές στο χάρτη της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης. Φυσικά το νέο Πανεπιστήμιο Α.Ε. μπορεί να είναι φθηνότερο για το κράτος αλλά θα είναι συνολικά ακριβότερο για την κοινωνία... Τα κυοφορούμενα μέτρα είναι τα εξής:

1. Κατάργηση και συγχώνευση πανεπιστημιακών ιδρυμάτων με προφανή σκοπό τη μείωση του κόστους. Δηλαδή «Πανεπιστημιακός Καλλικράτης»

2. Χρηματοδότηση των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων και από τις Περιφέρειες, τη στιγμή που δεν έχει μάλιστα εξασφαλιστεί η οικονομική βιωσιμότητα των ίδιων των Περιφερειών...

3. Σύνδεση της χρηματοδότησης όχι με το ίδιο το ίδρυμα αλλά με τον φοιτητή, μέσω της «κάρτας του φοιτητή» και των διδακτικών μονάδων, λες και η πανεπιστημιακή γνώση είναι κονσέρβα για να πουλιέται με το... κιλό!

4. Παροχή υποστηρικτικών υπηρεσιών προς τους φοιτητές (πχ σίτιση, στέγαση) από σχήματα συνεργασίας δημοσίου – ιδιωτικού τομέα. Δεν διευκρινίζεται η χρηματική συμμετοχή των φοιτητών.

5. Εισαγωγή των ηλεκτρονικών συγγραμμάτων, τα οποία σύμφωνα με πληροφορίες σχεδιάζεται να αντικαταστήσουν τα έντυπα συγγράμματα. Πρόκειται για άλλη μια ένταση των ταξικών φραγμών καθώς δεκάδες χιλιάδες είναι οι φοιτητές που δεν διαθέτουν ηλεκτρονικό υπολογιστή ενώ ακόμα λιγότεροι θα μπορούν να εκτυπώνουν τα συγγράμματα...

ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΞΗΛΩΜΑ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ: ΜΑΚΡΑ Η ΙΣΤΟΡΙΑ...

 

   Τα κυοφορούμενα αυτά μέτρα, δεν αποτελούν φυσικά έμπνευση της Κυβέρνησης Γ. Παπανδρέου αλλά εναρμονίζονται με τις βασικές κατευθύνσεις της ΕΕ και του ΟΟΣΑ για την τριτοβάθμια εκπαίδευση. Οι κατευθύνσεις αυτές αποκρυσταλλώθηκαν κατά τα μέσα της δεκαετίας του ΄90 τόσο στη Συνθήκη της Μπολώνια όσο και στη Λευκή Βίβλο για την Εκπαίδευση και την Κατάρτιση της ΕΕ.

   Καταρχήν, η σύνδεση των Πανεπιστημίων με την αγορά προβλεπόταν από σχετικές προτροπές του ΟΟΣΑ όσο και στη Λευκή Βίβλο της ΕΕ το 1995. Ακολούθησε το 1997 η Συνθήκη της Μπολώνια που προέβλεπε τόσο τα Ινστιτούτα Δια Βίου Εκπαίδευσης όσο και την. Μάλιστα, η Συνθήκη της Μπολώνια προέβλεπε και το σπάσιμο των σπουδών σε δύο κύκλους (3 έτη για πτυχίο +2 για μάστερ), όπου στο δεύτερο κύκλο θα συμμετείχαν «λίγοι και εκλεκτοί». Τώρα η Κυβέρνηση Γ. Παπανδρέου βλέπουμε πως πάει ένα ακόμα βήμα πιο μπροστά ακόμα και από τις κατευθύνσεις της Μπολώνια, προβλέποντας ακόμα και μονοετή πτυχία!

   Μέχρι σήμερα, όλες οι προσπάθειες των Κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ, στο να εφαρμόσουν τους στόχους αυτούς είτε στέφθηκαν με αποτυχία (3+2) είτε αποκρυσταλλώθηκαν σε νόμους που έμειναν στα χαρτιά (ΙΔΒΕ, Αξιολόγηση) είτε σε νόμους η εφαρμογή των οποίων ξεσηκώνει θύελλα αντιδράσεων (Νόμος Πλαίσιο).

 

ΤΟΥΣ ΕΠΟΜΕΝΟΥΣ ΜΗΝΕΣ ΘΑ ΚΡΙΘΕΙ Η ΕΠΙΒΙΩΣΗ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΛΛΑ ΚΑΙ Η ΓΕΝΙΚΟΤΕΡΗ ΠΟΡΕΙΑ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΝΤΙΣΤΑΣΕΩΝ ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΟ

ΜΝΗΜΟΝΙΟ!

 

   Σύμφωνα με την Υπουργό Παιδείας ο «διάλογος» για το νέο θεσμικό πλαίσιο των Πανεπιστημίων θα λήξει στις αρχές Δεκέμβρη. Μέχρι σήμερα το πανεπιστημιακό κίνημα έχει επιδείξει σημαντική αντοχή και συνέπεια στην απόκρουση των νεοφιλελεύθερων σχεδιασμών για την Παιδεία.

   Φυσικά όμως οι συνθήκες δεν είναι ίδιες με παλαιότερα. Καταρχήν, ένας πυλώνας του κινήματος αυτού, δηλαδή η ΠΟΣΔΕΠ, έχει αλωθεί από τις δυνάμεις του «μνημονιακού» τόξου (ΠΑΣΟΚ, ΝΔ, ΔΗΑΡΙ).

  Το γεγονός αυτό όμως, σε καμία περίπτωση όμως δεν μπορεί να επισκιάσει τις πραγματικά απεριόριστες δυνατότητες του φοιτητικού - μαθητικού κινήματος. Οι δυνατότητες αυτές έχουν διαφανεί αρκετές φορές τόσο με το Ν. 815, όσο και το 1990-1991, καθώς και με την πρώτη περίοδο των κινητοποιήσεων ενάντια στο Νόμο Πλαίσιο (Μαϊος – Ιούνιος 2006). Ας θυμηθούμε άλλωστε ότι το 2006 στη Γαλλία οι κινητοποιήσεις των φοιτητών και των μαθητών ήταν αυτές που μόνες ανέτρεψαν τους σχεδιασμούς της Κυβέρνησης Σαρκοζί για το Συμβόλαιο Πρώτης Πρόσληψης (CPE), το οποίο στην Ελλάδα σερβίρεται σήμερα με την μνημονιακή ταμπέλα της «μαθητείας».

   Η εξέγερση των φοιτητών αλλά και των μαθητών είναι σήμερα ο μόνος τρόπος για την ανατροπή όχι μόνο των κυβερνητικών σχεδιασμών για το Πανεπιστήμιο ΑΕ. Μια νίκη του φοιτητικού - μαθητικού κινήματος σήμερα, θα αποτελέσει και ένα σαφές μήνυμα προς τους εργαζόμενους και τους ανέργους πως οι συλλογικοί αγώνες όχι μόνο είναι δίκαιοι αλλά μπορούν να φέρνουν αποτελέσματα ακόμα και στην Ελλάδα του Μνημονίου και της τρόικα!

 

ΘΟΔΩΡΗΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ

 

  Προς πληρέστερη ενημέρωση οι αναγνώστες μπορούν να διαβάσουν ολόκληρη την ομιλία του Γ. Παπανδρέου στους Δελφούς πατώντας εδώ και την αντίστοιχη της Α. Διαμαντοπούλου πατώντας εδώ.

ΙΣΚΡΑ