▓ Κ Ο Ι Ν Ω Ν Ι Ο Λ Ο Γ Ι Α ▬ Φ Υ Λ Λ Ο Ε Ρ Γ Α Σ Ι Α Σ 8 ▓

◙ Κοινωνική Θέση ↔ Κοινωνικός Ρόλος ( σελ. 129 – 133 ) : αλληλένδετες έννοιες. Δεν υπάρχουν θέσεις χωρίς ρόλους ούτε ρόλοι χωρίς θέσεις. ► Μέσα στα πλαίσια ενός Θεσμού, τα μέλη μιας κοινωνίας κατέχουν μια συγκεκριμένη Θέση. Για παράδειγμα στο σχολείο, υπάρχουν οι κοινωνικές θέσεις : Διευθυντής, καθηγητές, μαθητές, επιστάτης κ.ο.κ. Στην οικογένεια, υπάρχουν οι θέσεις : Σύζυγος, πατέρας, μητέρα, γιος, κόρη κ.ο.κ. Στην επιχείρηση: ΓενικόςΔιευθυντής, Διευθυντές (πωλήσεων, παραγωγής κ.τ.λ.), εργοδηγοί, τεχνίτες, εργάτες, αποθηκάριοι κ.τ.λ. Στην Πολιτική: Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Πρωθυπουργός, Υπουργοί, Βουλευτές, Νομάρχες κ.τ.λ. Τα μέλη μιας κοινωνίας, ενταγμένα στα πλαίσια πολλών θεσμών, μπορούν να κατέχουν ταυτόχρονα πολλές κοινωνικές θέσεις. → Πλέγμα Θέσεων → Γενική Θέση ΘΕΣΜΟΣ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ: ένα σύστημα θέσεων που συνδέονται με σχέσεις αλληλεξάρτησης. Οι σχέσεις μεταξύ των θέσεων μπορεί να είναι ισότιμες ή άνισες. Με τι κριτήρια, οι θέσεις κατανέμονται στους ανθρώπους; → φύλο, ηλικία, καταγωγή, γνώσεις κ.τ.λ. Να γίνει συζήτηση. Διαφοροποίηση- Ιεράρχηση των κοινωνικών θέσεων/ κριτήρια: α)οικονομική δύναμη β) πολιτική δύναμη/εξουσία γ) Κύρος-Γόητρο. Να γίνει συζήτηση. Ο Ραλφ Λίντον διέκρινε τις θέσεις σε δοτές ( πχ. αγόρι, παιδί πλούσιας οικογένειας, Έλληνας, έφηβος, χήρος) και κατακτημένες (πχ. φοιτητής, δικηγόρος, ολυμπιονίκης). Να γίνει συζήτηση.

■ Πρόεδρος της Δημοκρατίας – Πρωθυπουργός – Αρχηγός της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης : Κορυφαίες θέσεις στο πλαίσιο των πολιτικών μας θεσμών/ του πολιτικού μας συστήματος.

■ Υπουργός Παιδείας – Καθηγητής Πανεπ/μίου – Καθηγητές Δευτ/θμιας Εκπ/σης : οι κάτοχοι των θέσεων έχουν διαφορετικά δικαιώματα και καθήκοντα. Οι δραστηριότητες και οι συμπεριφορές τους καθορίζονται από την –οργανωμένη με νόμους-κοινωνία. ► Κοινωνικός ρόλος είναι το σύνολο των προκαθορισμένων και προσδοκώμενων συμπεριφορών από τον κάτοχο μιας συγκεκριμένης κοινωνικής θέσης. Οι συμπεριφορές αυτές, συχνά, είναι λεπτομερώς προσδιορισμένες και υποχρεωτικές. ΕΡΩΤΗΣΗ : Τι περιλαμβάνει ο ρόλος του καθηγητή και τι, ο ρόλος του μαθητή;► Ιδεατή και πραγματική άσκηση του ρόλου: να εξηγηθεί. Να γίνει συζήτηση για τα ΟΡΙΑ ΑΝΟΧΗΣ και για τον ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΕΛΕΓΧΟ. Τι ισχύει στην σημερινή Ελλάδα;► Ρ. ΜΕΡΤΟΝ: ΣΥΜΠΛΕΓΜΑ ΡΟΛΩΝ→ Ο κάτοχος μιας κοινωνικής θέσης είναι φορέας πολλών ρόλων οι οποίοι συνδέονται με τη θέση αυτή. Να δοθεί παράδειγμα-να γίνει συζήτηση.

▪ Πτυχιούχοι του Harvard

▪ Ομάδα Γιατρών

▪ Συχνά, η δοτή θέση επηρεάζει ή/και καθορίζει τις θέσεις τις οποίες το άτομο θα καταλάβει στη συνέχεια…

▪ Τα μπαλλέτα Μπολσόϊ

▪ Οι Ολυμπιονίκες μας

▪ Πως κατακτήθηκαν οι θέσεις αυτές; Tι προσφέρουν στους κατόχους τους;

Ο κ. Γκαργκάνας- Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος- είναι σίγουρα γνωστός , όχι όμως τόσο όσο το ζεύγος Κρουζ – Κίντμαν ! Και στις δύο περιπτώσεις, οι κάτοχοι των κοινωνικών θέσεων (ηθοποιός – Διοικητής) είναι υποχρεωμένοι να ασκούν σωστά τους αντίστοιχους ρόλους.

▪ Ο προπονητής έχει το δικαίωμα να δίνει οδηγίες και εντολές προκειμένου η Ομάδα να πετύχει το στόχο της. Ασκεί σωστά το ρόλο του!

▪ Στην Εποχή μας τα Mass Media είναι η «4η Εξουσία»: οι Δημοσιογράφοι κατέχουν, συχνά, θέσεις με υψηλό γόητρο και οικονομικές απολαβές.

◙ Ο κάτοχος μιας κοινωνικής θέσης και φορέας ταυτόχρονα πολλών ρόλων: α) είναι υποχρεωμένος να συμπεριφέρεται με τον κατάλληλο κάθε φορά τρόπο προς τους κατόχους άλλων κοινωνικών θέσεων, και β) νομιμοποιείται να απαιτεί από τους άλλους να συμπεριφέρονται με τον ενδεδειγμένο κάθε φορά τρόπο. Να δοθούν παραδείγματα και να γίνει συζήτηση.◙ Οι ρόλοι είναι ανεξάρτητοι από τους εκάστοτε φορείς τους γιατί εμπεριέχουν απρόσωπα πρότυπα συμπεριφοράς: Να εξηγηθεί.

◙ Είναι απαραίτητη η οργάνωση της κοινωνικής ζωής με βάση τα συστήματα κοινωνικών θέσεων και κοινωνικών ρόλων; Να δικαιολογήσετε την απάντησή σας.