12/04/2023 Αθανασίου Ελένη 1

2. Η ιστορία της Εκκλησίας και η μελέτη της

Η ιστορία της Εκκλησίας ενδιαφέρει όχι μόνο τα μέλη της αλλά και κάθε άνθρωπο που

επιθυμεί να γνωρίσει τα διάφορα πνευματικά ρεύματα που διαμόρφωσαν τον κόσμο

12/04/2023 Αθανασίου Ελένη 2

Α. Η έννοια της Εκκλησίας

• Εκ + καλώ = προσκαλώ• «πρόσκληση» όλων των πιστών για

συγκέντρωση στον ίδιο τόπο• Αρχαία Αθήνα : εκκλησία του δήμου• Πρώτα χριστιανικά χρόνια: συμμετοχή

χριστιανών στη Θεία Ευχαριστία (= Μετάληψη Σώματος και Αίματος Κυρίου)

12/04/2023 Αθανασίου Ελένη 3

Εκκλησία = «σώμα»Βαπτισμένοι = μέλη

• «Όπως το ανθρώπινο σώμα είναι ένα, αλλά έχει πολλά μέλη, όλα δε τα μέλη του ενός σώματος , αν και πολλά, αποτελούν ένα σώμα, έτσι και ο Χριστός με το πλήθος των πιστών είναι σώμα πνευματικό»

(Α΄ Κορ. 12,12)

12/04/2023 Αθανασίου Ελένη 4

Σκοπός Εκκλησίας

• Σκοπός έργου Χριστού: η σωτηρία του ανθρώπου

• Σκοπός Εκκλησίας : η προσωπική συνάντηση και η ένωση κάθε βαπτισμένου με τον Χριστό =σωτηρία

Η Εκκλησία συνεχίζει το έργο του Χριστού

12/04/2023 Αθανασίου Ελένη 5

Η πορεία της Εκκλησίας μέσα στην ιστορία

• Ιδρύθηκε, ζει και πορεύεται μέσα στον κόσμο

• Μεταβάλλει τον τρόπο ζωής, της σκέψης και της ανθρώπινης δημιουργίας

12/04/2023 Αθανασίου Ελένη 6

Πηγές εκκλησιαστικής ιστορίας

• Αρχαιολογικές πηγές

• Κείμενα

12/04/2023 Αθανασίου Ελένη 7

Α. Αρχαιολογικές πηγές

• Κατακόμβες• Τόποι όπου μαρτύρησαν οι χριστιανοί• Τύποι ναών• Βαπτιστήρια• Επιγραφές• Γλυπτική• Αγιογραφία• Εκκλησιαστική μικροτεχνία

12/04/2023 Αθανασίου Ελένη 8

Β. Κείμενα

• Χρονογραφίες• Έργα εκκλησιαστικών συγγραφέων• Έργα πατέρων της Εκκλησίας• Πρακτικά Οικουμενικών Συνόδων• Λατρευτικά κείμενα• Επιστολές• Κείμενα με βίους αγίων

12/04/2023 Αθανασίου Ελένη 9

Προϋποθέσεις μελέτης της εκκλησιαστικής ιστορίας

• Αντικειμενικότητα• Αμεροληψία• Αυτοκριτική Εξετάζοντας την εκκλησιαστική ιστορία σε

Δύση και Ανατολή, δε θα πρέπει να αποσιωπούνται «μελανές σελίδες» που οφείλονται στις ανθρώπινες αδυναμίες