ΜΗΝΙΑΙΟ ^KKjlHtiatTIKO Ή^ριοάικο · 6. Ή παραβολή του ασώτου...

36
ΜΗΝΙΑΙΟ ^KKjlHtiatTIKO Ή^ ριοάικο 0 f f f l t M t t M ------------© *© ------------- GKAJAGTλΙ He ΤΗΝ ΠΡΟΝΟΙλ TOY ceg. ΜΗΤΡΟΠΟΜΤΟΥ Μ YTI \ Η N H C κ ογ ΐ λ κ ω κ ο γ ΙΛΡΥΤΗΟ: 0 MYTI\HNHC l\K(DKOC (t) 1333 ΛΙ6Y9YNTHC: XPXIM. IXKCDKOC C. ΚλΡλΜΟΥ^ΗΟ I6POKHPYI GTOC OCT' ΙΟΥΝΙΟΣ · 20 11 · ΑΡΙΘ. G KPXK6I0 \ΚλΛΗΜΙλΟ λθΗΝΟΝ

Transcript of ΜΗΝΙΑΙΟ ^KKjlHtiatTIKO Ή^ριοάικο · 6. Ή παραβολή του ασώτου...

Page 1: ΜΗΝΙΑΙΟ ^KKjlHtiatTIKO Ή^ριοάικο · 6. Ή παραβολή του ασώτου υίου. σοι βαπτίζονται γίνονται μέλη της Εκκλησίας

ΜΗΝΙΑΙΟ ^KKjlHtiatTIKO Ή ^ριοάικο

0 f f f l t M t t M

■------------© *© -------------

G K A J A G T λΙ He Τ Η Ν Π Ρ Ο Ν Ο Ι λ T O Y c e g . Μ Η Τ Ρ Ο Π Ο Μ Τ Ο Υ Μ Y T I \ Η N H C

κ ο γ ΐ λ κ ω κ ο γ

Ι Λ Ρ Υ Τ Η Ο : 0 M Y T I \ H N H C l \ K ( D K O C ( t ) 1 3 3 3

Λ Ι 6 Y 9 Y N T H C : XPXI M. IXKCDKOC C. Κ λ Ρ λ Μ Ο Υ ^ Η ΟI6POKHPYI

G T O C O C T ' Ι Ο Υ Ν Ι Ο Σ · 2 0 1 1 · Α Ρ Ι Θ . G

K P X K 6 I 0 \ Κ λ Λ Η Μ Ι λ Ο λ θ Η Ν Ο Ν

Page 2: ΜΗΝΙΑΙΟ ^KKjlHtiatTIKO Ή^ριοάικο · 6. Ή παραβολή του ασώτου υίου. σοι βαπτίζονται γίνονται μέλη της Εκκλησίας

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΓΡΑΦΕΙΑ: ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣΤΗΛ.: 22510 28514 καί 40892,

FAX: 22510 40893 e-mail: [email protected],

web: www.immyt.gr

Ιδιοκτήτης:Ι. ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ

Εκδότης:Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ

Διευθυντής Συντάξεως:ΑΡΧΙΜ. ΙΑΚΩΒΟΣ ΚΑΡΑΜΟΥΖΗΣ

Μητροπόλεως 1, Μυτιλήνη Τ.Κ. 81 100 Τηλ. 22510 45038

Συνεργάτης του περιοδικού:ΟΙΚΟΝΟΜΟΣ π. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΒΟΥΛ ΜΕΣ

Κωδικός Εντύπου: 2595

ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ

Ετήσ ια Εσωτερικού 10€Ετήσ ια Αμερικής 15$'Άλλων Χωρών Έξωτερ. άνάλογος Γ ιά Νομικά πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου έτησία συνδρομή 25€

Θερμώς παρακαλοΟμε νά μάς γνωρίζετε έγκαίρως τή νέα

σας διεύθυνση, άναφέροντας κα ί τήν παλαιά, γιά νά μήν έταστρέφουν άνεπίδοτα τά τεύχη.

Γ ραφικές Τέχνες «ΜΕΛΙΣΣΑ»570 21 Άσπροβάλτα, Θεσ/νίκη

Τηλ.: 23970 23313, FAX: 23970 21754

Του Άρχιμ. Ιακώβου ΚαραμούζηΉ Όμολογία της Πίστεως στούς Άγιους

καί σ’ έμας ...................................................105Του Σεβ. Μητροπολίτου Ναυπάκτου κ. Ιεροθέου

Χριστός καί Χριστιανοί ............................. 108

Διαβάζοντας τό Νέο Συναξαριστή Ό άγιος Λουκας, Αρχιεπίσκοπος

Συμφερουπόλεω ς......................................... 114Ειρήνης Πέππα-Μαντζουράνη

Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης ................... 122Επιστολές του Σεβ. Μητροπολίτου σέ δύο κο­ρυφαίους Ιεράρχες

Εις τόν σεβ. Μητροπολίτη

Μονεμβασίας καί Σπάρτης κ. Ευστάθιον 128

Εις τόν σεβ. Μητροπολίτη

Ναυπάκτου κ. Ιερόθεον ...........................130«Ε’ις Μνημόσυνον Αιώνιον...»

Γεώργιος Π. Σωτηρίου ............................... 132

ΠένθηΑντιγόνη Δ αβάκη ......................................... 133

Χ ρονικά.......................................................... 135

Page 3: ΜΗΝΙΑΙΟ ^KKjlHtiatTIKO Ή^ριοάικο · 6. Ή παραβολή του ασώτου υίου. σοι βαπτίζονται γίνονται μέλη της Εκκλησίας

& & & & & έ£» & & &> & &*£ φ w *i£ *i > “

1 ΊΤθΡΙΟΛΙΚΟ « Φ T T t t f M t t H »di iL· έ& s& sE iL· iL· &'&*&&& & & &tl£ t|J tj£ t)p t]£ tK tK tly tU 5C *U tfv

Η ΟΜΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΠΙΣΤΘΩΣ ΣΤΟΥΣ ΑΓΙΟΥΣ ΚΑΙ Σ’ ΘΜΑΣ

Του Άρχιμ. Ιακώβου Καραμούζη Ίεροκήρυκος

C / ^ 'X άνθρωπος δέν είναι I I αύθύπαρκτος. Τή ζωή V · ^ του τήν οφείλει στόν

Δημιουργό των απάντων, πού είναι ο Πολυέλεος Τριαδικός Θεός. Ή άγάπη Του τόν επλα- σε “κατ’ εικόνα” καί “καθ’ ομοίωσιν» δική Του. Αύτό ση­μαίνει οτι μόνον έκεΐνος, δη­λαδή ο άνθρωπος, συγγενεύει μέ τό Θεό. Δείχνει άκόμη τή διαφορά του μέ τά ύπόλοιπα δημιουργήματα. Τήν ύπεροχή καί τήν κυριαρχία του άπέναντι σέ κάθε κτιστό πράγμα. Καί τελικά, τόν σκοπό καί τόν προ­ορισμό του, πού είναι ή κατά

χάρη ένωση μέ τό Θεό, αύτό πού ονομάζουμε στήν Εκκλη­σία μας αγιότητα καί θέωση.

Ή άνταπόκριση έκ μέρους τοϋ άνθρώπου στήν άπειρη καί άμέτρητη άγάπη τοϋ Θεοϋ μας έκφράζεται μέ τήν ομολο­γία τής πίστεως. Όταν ο Χρι­στός ζητά άπό τούς μαθητές Του καί άπό ολους τούς χρι­στιανούς διά μέσου των αιώνων τήν “ομολογία”, άνα- φέρεται στήν έμπρακτη πίστη, άγάπη καί έμπιστοσύνη μας στό πρόσωπο Του καί αύτό τό κάνει όχι φυσικά γιά τόν Ε αυ­τό Του άλλά γιά μας. Γιά τήν

— 105 ·■ O Π Ο Ι Μ Η Ν

Page 4: ΜΗΝΙΑΙΟ ^KKjlHtiatTIKO Ή^ριοάικο · 6. Ή παραβολή του ασώτου υίου. σοι βαπτίζονται γίνονται μέλη της Εκκλησίας

ψυχή μας καί τή σωτηρία μας. Γιά νά μπορέσει “νά μας άνα- γνωρίσει γιά δικούς Του μπρο­στά στόν ούράνιο Πατέρα Του” κατά τή Δευτέρα Παρουσία. Γιά νά είμαστε αιωνίως μαζί Του καί μαζί μέ τήν Παναγία μας καί τούς Αγίους μας στούς κόλπους τοϋ Αβραάμ, τοϋ Ισα­άκ καί τοϋ Ιακώβ.

Ή ομολογία μας “ότι άνή- κουμε στό Χριστό” δέν είναι άνώδυνη σ’ αύτή τή ζωή. Αύτό άποδεικνύει τό νέφος ολων των αγίων, πού σήμερα εορ­τάζουμε, τήν Κυριακή των Αγίων Πάντων. Πόσα καί πόσα δέν ύπέφεραν καί δέν ε'καμαν γιά τήν άγάπη τοϋ Χριστοϋ μας! Διώχτηκαν άπό τούς ισχυ­ρούς τής γής, έξορίστηκαν, βα­σανίστηκαν φρικτά, δέχτηκαν ποικίλους έξευτελισμούς, πε­ριφρονήσεις καί μειώσεις, νή­στευαν, προσευχόταν, άγρυ- πνοϋσαν, πολεμοϋσαν συνεχώς έναντίον τοϋ άοράτου έχθροϋ καί έναντίον των παθών τους. Δέν κάμφθηκαν, δέ δειλίασαν, δέ φοβήθηκαν τόν διάβολο καί τά όργανά του, διότι ή έμπι- στοσύνη τους στό Μεγάλο Τους Αγαπημένο, δηλαδή τόν Χριστό μας, δέν είχε όρια!

Τόν ομολογοϋσαν μέ θάρρος καί άκλόνητο ψυχικό φρόνημα! Έδωσαν τήν καρδιά τους στόν Χριστό, γ ι’ αύτό είχαν πάντο­τε μόνιμη καί άληθινή χαρά καί ειρήνη στίς ψυχές τους άκόμη καί στίς πιό δύσκολες στιγμές τής ζωής τους.

’Άραγε έμεΐς, οί σύγχρονοι χριστιανοί, ομολογοϋμε τόν Χριστό μας; Μήπως ύπερέχει

/ ν / c ·> / /στή ζωή μας ή άγάπη σέ άνθρώπινα πρόσωπα, σέ γνώ­σεις, σέ ιδέες καί θεωρίες; Μήπως ή υλη μας ε'χει τόσο πολύ καθηλώσει στή γή, ώστε νά ε'χουμε ξεχάσει ότι «ού γάρ ώδε μένουσαν εχομεν πό- λιν, άλλά τήν μέλλουσαν έπι- ζητοϋμεν;» (Έβρ. 13, 14). Μή­πως ε'χουμε αιχμαλωτισθεΐ τόσο πολύ άπό τά πάθη μας, ώστε νά μήν διαφέρουμε, ώς χριστιανοί πού ειμεθα, άπό τόν ύπόλοιπο κόσμο;

Άς έχουμε πάντοτε, ώς κα- θρέπτη, τή μαρτυρική καί άσκητική πορεία των Αγίων μας, πού είναι ο ίδιος ο Χρι­στός “έν έτέρα μορφή”. Άς βα­δίζουμε στά χνάρια τους, γιά νά καταξιώνεται ή ζωή μας! ’Οφείλουμε νά ομολογοϋμε, οπως έκεΐνοι καί έμεΐς, καί μέ

ΠΟΙΜΗΝ -# 106

Page 5: ΜΗΝΙΑΙΟ ^KKjlHtiatTIKO Ή^ριοάικο · 6. Ή παραβολή του ασώτου υίου. σοι βαπτίζονται γίνονται μέλη της Εκκλησίας

τά λόγια μας καί μέ τίς πρά­ξεις μας, οτι μέσα μας ζεΐ ο Χριστός καί όχι ο παλαιός μας έαυτός. 'Ομολογοϋμε, λοι­πόν, τόν Χριστό οταν μας δί­νεται ή εύκαιρία νά μιλήσουμε γιά τήν πίστη μας μπροστά σέ αιρετικούς, άθέους καί άνθρώ- πους άδιάφορους, σέ σχέση μέ τήν εκκλησιαστική ζωή. Ομο- λογοϋμε τόν Χριστό, οταν άγαπαμε καί θέτουμε ώς πρωτο μέλημα στή ζωή μας τόν έκκλησιασμό, τήν προσευχή, τή νηστεία, τήν έξομολόγηση, τή Θεία Κοινωνία, τό διάβασμα τής Αγίας Γαφής, των πατε- ρικων κειμένων άλλά καί πνευ-

ματικων βιβλίων. Όταν δέν ξεχναμε νά θυμιάζουμε καί ν’ άνάβουμε άνελλιπως τό καν- τηλάκι στό σπίτι μας μπροστά στίς άγιες εικόνες καί οταν δέν ντρεπόμαστε νά κάνουμε τό σημείο τοϋ σταυροϋ.

Τόν Χριστό ομολογοϋμε, οταν μεριμνοϋμε νά συνδέ­σουμε τά παιδιά μας μέ τή ζωή τής Εκκλησίας, οταν δέν ύπο- κρινόμαστε, οταν ζοϋμε μέ μακροθυμία, ταπείνωση, άγά­πη σέ ολους, μέ συγχώρηση, έγκράτεια, λιτότητα, μετάνοια καί έσωτερική συντριβή, έφαρ- μόζοντας πάντοτε τίς έντολές τοϋ Θεοϋ μας.

— 107 φ- Ο Π Ο Ι Μ Η Ν

Page 6: ΜΗΝΙΑΙΟ ^KKjlHtiatTIKO Ή^ριοάικο · 6. Ή παραβολή του ασώτου υίου. σοι βαπτίζονται γίνονται μέλη της Εκκλησίας

Γνωριμία μέ τήν πίστη μας

V f V <T"X >Λ ρ ι σ Ι ο ς κ α ί Λ ρ ι σ Ι ι α ν ο ί

Του Σεβ. Μητροπολίτου Ναυπάκτου καί Άγ. Βλασίου κ. Ιεροθέου

Πρώτη Κατήχηση

Διάγραμμα

1. Λεγόμαστε Χριστιανοί γιατί συνδεόμαστε μέ τόν Χριστό.

2. Ό Χριστός είναι Θεός καί άνθρωπος, δη­λαδή Θεάνθρωπος.

3. Τόν περίμεναν όλοι οί άνθρωποι.4. Τήν ζωή καί τήν διδασκαλία Του

τήν βλέπουμε στήν Άγία Γραφή.5. Τόν ζουμε στήν Εκκλησία διά των μυστηρίων.6. Ή παραβολή του ασώτου υίου.

σοι βαπτίζονται γίνονται μέλη της Εκκλησίας καί ονομάζονται μαθητές Χρι­

στού, Χριστιανοί. Έμεΐς στήν ’Ορθο­δοξία προσθέτουμε καί τό επίθετο

Ορθόδοξος, γιά νά δείξουμε τήν αλη­θινή πίστη. Έπειδή υπάρχουν καί

Χριστιανοί πού έχουν εσφαλμέ­νες αντιλήψεις γιά τόν Θεό, τόν άνθρωπο καί τήν σωτηρία του ανθρώπου, γιαύτό θεωρήθηκε αναγκαίο νά μιλήσουμε γιά Ορθοδόξους Χριστιανούς.

Page 7: ΜΗΝΙΑΙΟ ^KKjlHtiatTIKO Ή^ριοάικο · 6. Ή παραβολή του ασώτου υίου. σοι βαπτίζονται γίνονται μέλη της Εκκλησίας

Τά μέλη της Εκκλησίας ονο­μάστηκαν Χριστιανοί, γιατί ακο­λουθουν τόν Χριστό στήν ζωή τους, δηλαδή τηρουν τό θέλημά Του, τίς εντολές Του καί ενώ­νονται μαζί Του διά των μυστη­ρίων, ιδιαιτέρως διά του μυστη­ρίου της θείας Εύχαριστίας.

Ή λέξη Χριστός προέρχεται από τό χρίω καί δηλώνει τόν κε- χρισμένο, αύτόν πού χρίστηκε από τόν Θεό. Ταυτίζεται μέ τόν Μεσσία της Παλαιας Δια­θήκης. Έτσι, η λέξη Χριστός φανερώνει ότι η ανθρώπινη φύση, πού προσέλαβε τό Δεύ­τερο Πρόσωπο της Άγίας Τριά- δος, χρίσθηκε από τήν θεότητά Του. Αύτό σημαίνει ότι ο Χρι­στός είναι Θεός καί άνθρωπος, μέ εναν λόγο Θεάνθρωπος. Επομένως, μέ τό όνομα Χριστός δηλώνουμε ότι ο Θεός έγινε άνθρωπος γιά νά σώση τούς ανθρώπους, χωρίς νά χάση τήν Θεότητά Του.

Οί άνθρωποι πάντοτε νο- σταλγουσαν τήν σωτηρία, γι’ αύτό περίμεναν λυτρωτή καί σωτήρα. Στήν μνήμη τους δια- τηρουσαν μιά εύλογημένη ζωή, ταυτοχρόνως βίωναν τήν τραγι­κότητα της ζωης μέ τόν θάνατο, τίς αρρώστειες, τούς πολέμους, τό μΐσος των ανθρώπων, κ.λπ., γι’ αύτό καί περίμεναν Λυτρω­τή. Ύπηρχε δέ μιά υπερανθρώ­πινη προσδοκία του Λυτρωτου

Θεου.Στήν Κίνα από τόν 6ο αιώνα

Χ ί r / <ν ι /. ανέμεναν «τόν άγιον από τήν δύσιν», ο δέ Κομφούκιος τόν ονομάζει «θεάνθρωπον». Έπίσης οί Βαβυλώνιοι ανέμεναν σωτή­ρα καί λυτρωτή «ώς ενανθρω- πήσαντα θεό». Οί Ινδοί ανέμε­ναν τήν έ'λευση ενός σωτηρος πού θά λυτρώση τόν κόσμο καί θά επαναφέρη «τήν αρχέγονον χρυσην εποχήν». Κατά τόν βε­δισμό, αρχαία μορφή του Ίνδουϊ- σμου, ο Θεός του πυρός καί του ηλίου Agni αναμενόταν νά εναν- θρωπήση από Παρθένο, απο- στελλόμενος από τόν πατέρα του ούρανου «ώς μεσίτης μετα­ξύ Θεου καί κόσμου». Οί αρχαίοι 'Έλληνες περίμεναν καί αύτοί λυτρωτή καί σωτήρα. Στόν Προμηθέα Δεσμώτη λέγε­ται ότι ο λυτρωτής του Προμη- θέως, πού προσηλώθηκε στόν Καύκασο καί υπέφερε φρικτά, λόγω της ασεβείας του πρός τόν Θεό Δία, θά είναι τέκνο της Παρθένου Ίους καί του Θεου. Ό Σωκράτης στήν απολογία του αναφέρεται στόν Λυτρωτή πού πρόκειται νά στείλη ο Θεός από ενδιαφέρον γιά τό ανθρώπινο γένος. Ύπηρχε διάχυτη η αντί­ληψη στούς Έλληνες ότι υπάρ­χει καί ενας άλλος άγνωστος Θεός, γι’ αύτό καί στήν Αθήνα είχαν αφιερώσει ενα άγαλμα μέ τήν επιγραφή: «τω αγνώστω

— 109 φ- Ο Π Ο Ι Μ Η Ν ------ ·

Page 8: ΜΗΝΙΑΙΟ ^KKjlHtiatTIKO Ή^ριοάικο · 6. Ή παραβολή του ασώτου υίου. σοι βαπτίζονται γίνονται μέλη της Εκκλησίας

Θεω». Τήν ϊδια αναζήτηση καί προσδοκία παρατηρούμε καί στούς Ρωμαίους, αλλά καί σέ όλους τούς λαούς. Φυσικά οί Ιουδαίοι περίμεναν τόν Λυτρω­τή καί σωτήρα, αφού οί Προφήτες καί ιδιαιτέρως ο Προ­φήτης Ήσαΐας - πού εχει χα- ρακτηρισθη ο μεγαλοφωνότατος των Προφητών καί πέμπτος Ευαγγελιστής - περιέγραψαν πολλές λεπτομέρειες από τήν ελευση, τήν ζωή καί τό πάθος του Υίοϋ του ανθρώπου.

Έτσι, αυτός ο Θεός πού πε­ρίμεναν όλοι οί αιώνες καί όλοι οί άνθρωποι είναι ο Χριστός. Στό πρόσωπό Του ενώθηκε ο Θεός καί ο άνθρωπος. Γεννή- θηκε εκ Πνεύματος Αγίου από τήν Παρθένο Μαρία. Ή σύλλη­ψη καί η γέννησή Του ηταν θαυ- ματουργικές. Ό Υίός του Θεου εγινε υίός του ανθρώπου γιά νά σώση τόν άνθρωπο. ’Άν μελετή­σουμε τούς λόγους Του καί τά ε'ργα Του, θά διαπιστώσουμε ότι υπερέχει σαφώς από όλους τούς άλλους αρχηγούς θρη­σκειών. Ένώ εκείνοι ηταν άνθρωποι, αυτός είναι Θεάν­θρωπος. Μίλησε γιά τήν αγάπη, τήν καθαρότητα της καρδίας καί τών διαθέσεων, νίκησε τήν άμαρτία, τόν διάβολο καί τόν θάνατο, αναστήθηκε εκ νεκρών. Κανένας αρχηγός θρησκείας δέν είναι αναστημένος. Ό Χριστός

αναστήθηκε καί ε'τσι νίκησε τόν θάνατο καί τόν διάβολο. Γι’ αυτό είναι ο μοναδικός Θεάν­θρωπος.

Λεγόμαστε Χριστιανοί γιατί πιστεύουμε ότι Αυτός είναι ο αληθινός Θεός καί γιατί τηρουμε τίς εντολές Του στήν προσωπι­κή μας ζωή. Επιδιώκουμε νά προσαρμόσουμε τήν ζωή μας στήν δική Του ζωή.

Ό Χριστός δέν είναι ενας τέ­λειος φιλόσοφος καί ενας καλός νομοθέτης, δέν είναι ενας ηθι­κολόγος καί ενας αρχηγός μιας θρησκείας, ε'στω καί της πιό τέ­λειας, αλλά ο νικητής του θα­νάτου, του διαβόλου καί της άμαρτίας. Δέν ηλθε γιά νά αλλά- ξη άπλώς τίς εξωτερικές συνθήκες ζωης του ανθρώπου, αλλά γιά νά άγιάση τόν άνθρω­πο, νά τόν μεταμορφώση, νά τόν θεώση, νά τόν κάνη υίό κατά Χάριν του Θεου. Έκεΐνος είναι κατά φύσιν Υίός του Θεου (φυ­σικό παιδί), εμεΐς πρέπει νά γί­νουμε κατά Χάριν παιδιά του Θεου (υίοθετημένα παιδιά).

Τήν επίγεια ζωή του Χριστου τήν βλέπουμε μέσα στήν Καινή Διαθήκη, ιδιαιτέρως στά τέσσε­ρα Ευαγγέλια, πού έγραψαν οί μαθητές Του. Έκεΐ υπάρχουν λίγα στοιχεία από τήν γέννηση καί τήν ανατροφή Του. Κυρίως περιγράφονται τρία σημεΐα. Πρώτον, τί είπε ο Χριστός,

• ------ O Π Ο Ι Μ ΗΝ 110

Page 9: ΜΗΝΙΑΙΟ ^KKjlHtiatTIKO Ή^ριοάικο · 6. Ή παραβολή του ασώτου υίου. σοι βαπτίζονται γίνονται μέλη της Εκκλησίας

δεύτερον, τί εκανε ο Χριστός καί τρίτον, τί επαθε ο Χριστός γιά τούς ανθρώπους. Τό τί είπε ο Χριστός τό βλέπουμε στούς λό­γους, τίς παραβολές καί τήν δι­δασκαλία Του. Τό τί εκανε ο Χριστός τό βλέπουμε στά θαύ­ματα τά όποια έπετέλεσε, τόσο από ευσπλαγχνία καί αγάπη γιά τούς ανθρώπους όσο καί γιά νά υπογραμμίση υψηλές διδασκα­λίες. Δηλαδή, θεράπευσε τόν έκ γενετής τυφλό γιά νά αποκα- λύψη τήν αλήθεια ότι Αυτός είναι τό φως του κόσμου. Τό τί επαθε ό Χριστός, τό βλέπουμε στά πάθη πού υπέστη γιά τήν σωτηρία του ανθρωπίνου γέ­νους. Φυσικά, συνέχεια των παθων είναι καί η ανάστασή Του, πού σημαίνει ότι ό Χριστός ώς Θεός ανέστησε τήν ανθρώ­πινη φύση, η οποία πέθανε έπάνω στόν Σταυρό. Μέσα στά τρία αυτά σημεία φαίνεται κα­θαρά τό Πρόσωπο, τό ε'ργο καί η αποστολή του Χριστού.

Βέβαια, αυτό τό μεγάλο ε'ργο του Χριστού, όπως καί τήν θε- ότητά Του, έμεΐς δέν τήν δια­βάζουμε μόνον στή Αγία Γραφή, αλλά τήν βιώνουμε μέσα στήν Εκκλησία. Μέ τό μυστήριο του Βαπτίσματος γινόμαστε μέλη του Σώματος του Χριστου καί βιώνουμε στήν προσωπική μας ζωή τό Πάθος, τόν Σταυρό, τήν Ταφή καί τήν Ανάσταση του

Χριστου. ’Έτσι ζουμε όλα αυτά τά γεγονότα στήν ζωή μας. Μέ τό Βάτισμα πεθαίνουμε κατά κόσμον καί ένταφιαζόμαστε. Αυτό φανερώνει η τριπλή κα­τάδυση στήν κολυμβήθρα. Μέ τήν θεία Κοινωνία λαμβάνουμε τό ϊδιο τό Σωμα του Χριστου μέσα μας καί μέ τήν θέωση ανα­λαμβανόμαστε μαζί μέ τόν Χρι­στό.

Επομένως, είμαστε Χριστια­νοί, μαθητές του Χριστου, για­τί ενωνόμαστε μαζί Του. Όπως ο μαθητής στό σχολείο εχει πρότυπο ζωης του τόν δάσκα­λο, ετσι καί έμεΐς εχουμε πρό­τυπο ζωης καί πολιτείας τόν Χριστό. Όπως ο ζωγράφος εχειC ϊ ")/ C/ / /υπ οψη του ενα πρότυπο καί αυτό θέλει νά παραστήση, ετσι καί έμεΐς εχουμε πρότυπο της ζωης μας τόν Χριστό καί θέ­λουμε νά μεταμορφώσουμε τήν ζωή μας, νά τήν κάνουμε έν Χριστώ ζωή.

Ό άγιος Ιωάννης ο Χρυσό­στομος λέγει ότι μέσα στά Ευαγ­γέλια ο Χριστός λέγεται οδός, γιατί δι’ Αυτου αναβαίνουμε στόν Πατέρα, θεμέλιος λίθος γιατί Αυτός τά στηρίζει όλα, ρίζα γιατί χάρη σ’ Αυτόν ανθί­ζουμε, ποιμένας γιατί Αυτός μας τρέφει, άμνός γιατί Αυτός θυσιάστηκε γιά μας καί μας ε'σωσε, ζωή γιατί, ένω ήμασταν νεκροί κατά τήν άμαρτία, Αυτός

— 111 φ- O Π Ο Ι Μ Η Ν ------ ·

Page 10: ΜΗΝΙΑΙΟ ^KKjlHtiatTIKO Ή^ριοάικο · 6. Ή παραβολή του ασώτου υίου. σοι βαπτίζονται γίνονται μέλη της Εκκλησίας

μας ζωογόνησε, μας ανέστησε, φως γιατί μας απάλλαξε από τό σκοτάδι, Ίμάτιο γιατί Τόν ενδυ­θήκαμε μέ τό Βάπτισματα ενω ήμασταν γυμνοί, τράπεζα γιατί Τόν τρωμε μέ τά μυστήρια, οίκος γιατί ζουμε μέσα σ’ Αύτόν, ένοικος γιατί είμαστε ναοί Του.

Ό λα αύτά τά ονόματα, πού τά περισσότερα ο Ίδιος μέ τήν διδασκαλία Του μας αποκάλυ- ψε, φανερώνουν ποιό είναι τό έ'ργο του Χριστου, ποιός είναι ο σκοπός γιά τόν οποΐο έγινε άνθρωπος, αλλά καί ποιά είναι η σχέση μας μέ Αύτόν. Δέν είναι άπλως ενας αρχηγός θρησκείας, δέν είναι ενας κοινωνικός με­ταρρυθμιστής, αλλά τό φως καί η ζωή μας, η κεφαλή καί ο άγια- σμός μας, ο Σωτήρας καί Λυ­τρωτής μας, ο Πατέρας καί η Μητέρα μας. Καί αύτή η σχέση μέ τόν Χριστό είναι πραγματική, οργανική καί όχι αφηρημένη καί στοχαστική. Τό ότι λεγόμα­στε Χριστιανοί δείχνει αύτήν τήν οργανική καί ούσιαστική σχέση μαζί Του.

Μεταξύ αύτων πού είπε ο Χριστός στούς μαθητές Του διασώζονται καί οί περίφημες παραβολές. Παραβολές λέγονται μερικές εικόνες καί ίστορίες πού είπε ο Χριστός, μέσα στίς οποίες κρύβονται μεγάλες αλή­θειες. Γιά παράδειγμα, χρησι­μοποιώντας ο Χριστός τήν πα­

ραβολή των γάμων, φανέρωσε ότι η θεία Εύχαριστία, καθώς επίσης καί η Βασιλεία του Θεου είναι πνευματικός γάμος, αφου συνάπτει τόν άνθρωπο πραγ­ματικά μέ τόν Θεό.

Μιά από τίς παραβολές του Χριστου είναι καί η παραβολή του ασώτου υίου (Λουκ. ιε', 11­32). Πρόκειται γιά μιά περίφη­μη παραβολή μέσα στήν οποία κρύπτονται μεγάλες αλήθειες. Μπορεΐ κανείς νά πη ότι απο­καλύπτεται ποιός είναι ο σκο­πός της ενανθρωπήσεως του Χριστου, τί είναι η πτώση του ανθρώπου, ποιό είναι τό έ'ργο της Εκκλησίας καί πως μπορεΐ κανείς νά σωθη. Μέσα στά πλαίσια αύτά φανερώνεται ολό­κληρη η χριστιανική ζωή.

Μέ άπλά λόγια, η παραβολή περιγράφει τά εξης:

Ένας άνθρωπος είχε δύο παιδιά. Κάποτε τό μικρότερο παιδί ζήτησε από τόν πατέρα του τό μερίδιο της περιουσίας πού του ανηκε καί έ'φυγε μα- κρυά από τό σπίτι του. Έζησε άσωτα, διεσκόρπισε τήν περι­ουσία καί, ευρισκόμενος σέ με­γάλη στέρηση, έγινε δουλος σέ κάποιον πολίτη, βόσκοντας χοί­ρους. Μέσα στήν θλίψη του θυ­μήθηκε τήν ζωή καί τήν εύτυχία πού επικρατουσε στό πατρικό του σπίτι καί αποφάσισε νά επιστρέψη σ’ αύτό, σάν μισθω­

• ------ Ο Π Ο Ι Μ ΗΝ 112

Page 11: ΜΗΝΙΑΙΟ ^KKjlHtiatTIKO Ή^ριοάικο · 6. Ή παραβολή του ασώτου υίου. σοι βαπτίζονται γίνονται μέλη της Εκκλησίας

τός καί όχι σάν υίός. Ένώ επέ­στρεφε στό σπίτι, τόν είδε ο πα­τέρας του πού τόν περίμενε. Έτρεξε πρώτος ο πατέρας του, τόν αγκάλιασε καί τόν φίλησε. Ό άσωτος υίός ζήτησε συγνώμη καί του είπε ότι είναι ανάξιος νά χαρακτηρισθη παιδί του, ότι εχει τήν επιθυμία νά γίνη μι­σθωτός, αφου δαπάνησε τό με­ρίδιο της περιουσίας του. Ό πα­τέρας όμως ε'δωσε τήν εντολή νά του φορέσουν τήν πρώτη στο­λή, νά του δώσουν δακτυλίδι στό χέρι καί υποδήματα στά πό­δια καί νά σφάξουν τό καλύτε­ρο μοσχάρι. Έτσι άρχισε τό πανηγύρι.

Όταν όμως επέστρεψε τό με­γαλύτερο παιδί του καί ακουσε νά γίνεται γλέντι στό σπίτι του, ζήτησε νά μάθη γιατί συμβαίνουν όλα αυτά. Όταν του είπαν ότι επέστρεψε ο αδελφός του, εκείνος θύμωσε καί δέν ήθελε νά εισέλθη στό σπίτι του. Ό πα­τέρας του προσπάθησε νά τόν μεταπείση. Έκεΐνος, όμως, χρη­σιμοποιώντας λογικά επιχειρή­ματα, ουσιαστικά εκφράζοντας ζήλεια καί φθόνο, δέν ήθελε νά εισέλθη στό σπίτι του καί αφή­νεται νά νοηΟίΐ

ότι δέν συμμετέσχε τελικά στήν χαρά γιά τήν επιστροφή του «νε- κρου» καί χαμένου αδελφου του:

Αυτή η περίφημη παραβολή δείχνει όλο τό εργο του Χριστου, αλλά καί τήν ζωή της Έκκλη- σίας. Θά προσπαθήσουμε στίς επόμενες Κατηχήσεις νά τήν αναλύσουμε περισσότερο καί νά δουμε όλα τά πνευματικά της νοήματα.

Έκεΐνο πού πρέπει νά κρα­τήσουμε από τήν πρώτη αυτή Κατήχηση είναι ότι ο Χριστός είναι Θεός καί άνθρωπος καί γι’ αυτό ο πραγματικός σωτήρας τών ανθρώπων. Δέν υπάρχει κανείς αλλος σωτήρας καί λυ­τρωτής. Πάνω σ’ αυτήν τήν πέ­τρα της πίστεως καί τήν ομο­λογία πρέπει νά στηρίζεται η χριστιανική ζωή. Όσοι ζουμε μέσα στήν Έκκλησία λεγόμαστε καί είμαστε Χριστιανοί, γιατί πρέπει νά είμαστε στενά συν- δεδεμένοι μέ τόν Χριστό, νά τρε­φόμαστε από τό Σώμα καί τό Αίμα Του, νά τηρουμε τίς εντο­λές Του καί νά ζουμε στήν προ­σωπική μας ζωή όλα τά γεγο­νότα της ζωης Του.

— 113 φ- Ο Π Ο Ι Μ Η Ν ------ ·

Page 12: ΜΗΝΙΑΙΟ ^KKjlHtiatTIKO Ή^ριοάικο · 6. Ή παραβολή του ασώτου υίου. σοι βαπτίζονται γίνονται μέλη της Εκκλησίας

Διαβάζοντας τό Νέο Συναξαριστή

Ό ά γ ιο ς Λ ουκάς

Α ρ χιεπ ίσ κ οπ ος Σ υμφ ερουπόλεω ς*

^ νομαζόμενος κατά κό-I I σμον Βαλεντίνος Φη-

λίκοβιτς Βόινο-Γιασε- νέτσκι, ο άγιος Λουκάς γεννή- θηκε τό 1877 στό Κέρτς τής Ουκρανίας άπό άρχοντική οικο­γένεια πολωνικής καταγωγής. Άπό μικρό παιδί είχε πάθος μέ τήν ζωγραφική καί άποφάσισε νά φοιτήσει στήν Ακαδημία Καλών Τεχνών τής Αγίας Πε­τρούπολης. Κατά τήν διάρκεια τών εισαγωγικών εξετάσεων όμως τόν κυρίευσε ή άμφιβολία καί εξ αύτοϋ εβγαλε τό συμ­πέρασμα ότι δέν είχε τό δι­καίωμα νά κάνει αύτό πού τόν εύχαριστοϋσε, άλλά ότι οφειλε νά έργασθεΐ πρός άνα- κούφιση τοϋ πόνου τών άλλων. Μετά άπό σύντομη παραμονή στό Μόναχο, έπέστρεψε στήν Ρωσία καί καταπιάστηκε ξανά μέ τήν ζωγραφική. Ή άνάγνω-

ση, όμως, τών λόγων τοϋ Κυ­ρίου γιά τούς έργάτες τοϋ θε- ρισμοϋ (Ματθ. 9, 37) τόν ώθη­σε νά ύπηρετήσει τόν λαό τοϋ Θεοϋ. Έπέλεξε τήν ιατρική καί μπήκε στήν ’Ιατρική Σχολή τοϋ Κιέβου. Τό σχεδιαστικό του τα­λέντο τόν ε'στρεψε πρός τήν σπουδή τής άνατομίας πού άπαιτεΐ εξαιρετική άκρίβεια. Άφοϋ ολοκλήρωσε λαμπρά τίς σπουδές του (1903), άκριβώς πρίν ξεσπάσει ο ρωσο-ιαπωνι- κός πόλεμος, άρχισε τήν άγρο- τική ιατρική σταδιοδρομία του στό νοσοκομείο τοϋ Τσιτά, στήν περιοχή τής Λίμνης Βαϊκάλης. Έκεΐ παντρεύτηκε μία νοση- λεύτρια μέ τήν οποία άπέκτη- σε τέσσερα παιδιά. Μετατέθη­κε στό νοσοκομείο τοϋ Άρντά- τωφ, στήν περιφέρεια τοϋ Σιμ- πίρσκ καί κατόπιν στό χωριό Βέρχνι Λιουμπάζ τής περιοχής

* Συνέταξε περισσότερες άπό 1.250 ομιλίες - πού διακρίνον- ται γιά τόν ζωντανό καί πρωτότυπο χαρακτήρα τους - άπό τίς οποίες περίπου 700 κυκλοφόρησαν στήν Ρωσία σέ δώδεκα τόμους.

• ------ Ο Π Ο Ι Μ ΗΝ 114 t\SSat—

Page 13: ΜΗΝΙΑΙΟ ^KKjlHtiatTIKO Ή^ριοάικο · 6. Ή παραβολή του ασώτου υίου. σοι βαπτίζονται γίνονται μέλη της Εκκλησίας

τοϋ Κούρσκ, όπου μελέτησε τίς δυσκολίες πού δημιουργεί ή γε­νική αναισθησία καί εφθασε στό συμπέρασμα ότι στίς πε­ρισσότερες περιπτώσεις θά

ε'πρεπε νά αντικατασταθεί μέ τοπική αναισθησία. Παρά τίς αντίξοες συνθήκες πραγματο­ποίησε μέ επιτυχία πολλές χει­ρουργικές επεμβάσεις, γεγονός

— 115 Φ- Ο Π Ο Ι Μ Η Ν

Page 14: ΜΗΝΙΑΙΟ ^KKjlHtiatTIKO Ή^ριοάικο · 6. Ή παραβολή του ασώτου υίου. σοι βαπτίζονται γίνονται μέλη της Εκκλησίας

πού προσείλκυσε ασθενείς άπό τίς γύρω περιοχές. Άφοϋ πέ- ρασε ένα χρονικό διάστημα στήν Ρομάνοβκα, στήν περιφέ­ρεια τοϋ Σαρατώφ, έγινε έν συ­νεχεία άρχίατρος σέ νοσοκομείο 50 κλινών στό Περεϊασλαβ- Ζαλέσκι, οπου άνέπτυξε έντο­νη χειρουργική δράση, έξακο- λουθώντας παράλληλα τίς έρευνές του. Τό 1916, ύπεστή- ριξε έπιτυχώς στήν Μόσχα τήν διδακτορική του διατριβή μέ θέμα τήν τοπική άναισθησία καί άρχισε νά έκπονεί τήν με­λέτη του γιά τήν χειρουργική τών πυωδών έξελκώσεων. Τό 1917, ένώ μαινόταν ή έπανά- σταση στίς μεγάλες πόλεις, εγινε άρχίατρος στό μεγάλο νο­σοκομείο τής Τασκένδης, οπου έγκαταστάθηκε μέ τήν οίκογέ- νειά του. Ή γυναίκα του, ομως, πέθανε σύντομα άπό φυμα­τίωση. Ένώ ξαγρυπνοϋσε τήν νεκρή, σκέφτηκε νά ζητήσει άπό τήν νοσηλεύτρια τής χει­ρουργικής κλινικής νά άναλά- βει τήν έκπαίδευση τών παι­διών του. Έκείνη δέχθηκε άμέ- σως καί ο γιατρός Βαλεντίνος μπόρεσε νά συνεχίσει τήν δρα- στηριότητά του, τόσο στό νο­σοκομείο οσο καί στό πανεπι­

στήμιο, οπου δίδασκε άνατομία καί χειρουργική. Συχνά λά­βαινε μέρος σέ οργανωμένες συζητήσεις γιά πνευματικά θέ­ματα, κατά τίς οποίες έπαιρνε τόν λόγο γιά νά καταγγείλει τήν ύλιστική άθεΐα. Στό τέλος μίας άπό τίς συγκεντρώσεις αύτές, κατά τήν διάρκεια τής οποίας είχε μιλήσει έπί μακρόν καί μέ φλογερό τρόπο, ο έπί- σκοπος Ίννοκέντιος τόν πήρε παράμερα καί τοϋ είπε: «Για­τρέ, πρέπει νά γίνετε ιερέας!» Παρόλο πού δέν τοϋ είχε πε- ράσει ποτέ άπό τόν νοϋ ή ίερωσύνη, συναίνεσε άμέσως στήν πρόταση τοϋ ιεράρχη. Τήν έπομένη Κυριακή, χειρο- τονήθηκε διάκονος καί μία έβδομάδα άργότερα έλαβε τό ιερατικό άξίωμα. Άσκοϋσε πα­ράλληλα τά καθήκοντα τοϋ γιατροϋ, τοϋ καθηγητή καί τοϋ ίερέα, τελοϋσε τήν Λειτουργία μόνο τίς Κυριακές στόν καθε­δρικό ναό καί παρέδιδε τά μαθήματά του φορώντας ράσο. Τελοϋσε λίγες Ακολουθίες ή Μυστήρια, άλλά έπιδιδόταν μέ ζήλο στό κήρυγμα, τό οποίο συμπλήρωνε μέ συζητήσεις έπί πνευματικών θεμάτων τής έπι- καιρότητας. Έπί δύο χρόνια

• ------ Ο Π Ο Ι Μ ΗΝ -# 116

Page 15: ΜΗΝΙΑΙΟ ^KKjlHtiatTIKO Ή^ριοάικο · 6. Ή παραβολή του ασώτου υίου. σοι βαπτίζονται γίνονται μέλη της Εκκλησίας

είχε δημόσια άντιπαράθεση μέ έναν άποστάτη ιερέα, ο οποίος διηύθυνε τήν άντιθρησκευτική προπαγάνδα τής περιοχής καί ο οποίος γνώρισε άθλιο θάνα­το.

Τό 1923, ένώ τό σχίσμα τής «Ζωντανής Εκκλησίας» ε'σπερ- νε τήν διαίρεση καί τήν συγ- χυση στούς κόλπους τής Εκκλησίας, ο έπίσκοπος Τα­σκένδης Ίννοκέντιος ύποχρεώ- θηκε νά φύγει, άφήνοντας τήν εύθύνη τής διοικήσεως τής έπι- σκοπής στόν πατέρα Βαλεντί­νο καί σέ έναν άκόμη πρωτο­πρεσβύτερο. Έ νας έξόριστος έπίσκοπος ετυχε νά περάσει άπό τήν πόλη καί ένέκρινε τήν έκλογή του σέ έπίσκοπο, πού είχε γίνει άπό τήν σύναξη τοϋ κλήρου πού είχε παραμείνει πι­στός στήν Εκκλησία. Έν συνε­χεία άφοϋ τόν ε'κειρε μοναχό στό δωμάτιό του, μέ τό ονομα Λουκάς, τόν ε'στειλε στήν μικρή πόλη Πεντζικέντ, 100 χιλιόμε­τρα περίπου άπό τήν Σαμαρ- κάνδη, όπου διέμεναν δύο έξό- ριστοι έπίσκοποι, γιά νά τόν χειροτονήσουν έκεΐ μέ τήν με­γαλύτερη μυστικότητα (18 Μαΐου 1923). Δώδεκα περίπου ήμέρες μετά τήν έπιστροφή

του στήν Τασκένδη καί τήν πρώτη Λειτουργία του, συνε- λήφθη άπό τήν μυστική άστυ- νομία μέ τήν κατηγορία τής άντεπαναστατικής δράσης καί κατασκοπείας γιά λογαριασμό τής Βρετανίας καί καταδικά­σθηκε σέ δύο χρόνια έξορία στήν Σιβηρία, στήν περιοχή τοϋ Τουρουχάνσκ. Ταξιδεύον­τας κάτω άπό τρομερές συνθήκες, μπόρεσε νά κάνει χειρουργικές έπεμβάσεις καί ε'σωσε άπό βέβαιο θάνατο πολ­λούς άρρώστους πού συνάντη­σε στήν οδύσσειά του. Στόν τόπο τής έξορίας του κατόρ­θωσε νά άσκήσει τήν ειδικότη­τά του στό νοσοκομείο, όπου ε'κανε σοβαρές έπεμβάσεις. Συνηθίζοντας νά εύλογεΐ τούς άσθενεΐς καί νά προσεύχεται πρίν τήν έπέμβαση, τράβηξε τήν προσοχή τών πρακτόρων τής μυστικής άστυνομίας, οί οποίοι τοϋ άπαγόρευσαν νά τό κάνει, άλλά βρέθηκαν άντιμέτωποι μέ τήν σθεναρή άρνηση τοϋ έπι- σκόπου. Κλήθηκε στήν άστυ- νομία καί τοϋ δόθηκε μισή ώρα νά ετοιμάσει τίς βαλίτσες του, έν συνεχεία δέ τόν εστει- λαν μέ έλκηθρο έως τίς άκτές τοϋ Βορείου Πολικοϋ κύκλου,

— 117 φ- Ο Π Ο Ι Μ Η Ν

Page 16: ΜΗΝΙΑΙΟ ^KKjlHtiatTIKO Ή^ριοάικο · 6. Ή παραβολή του ασώτου υίου. σοι βαπτίζονται γίνονται μέλη της Εκκλησίας

οπου πέρασε τόν χειμώνα σέ διάφορα μικρά χωριά. Στίς άρχές τής Μεγάλης Τεσσαρα­κοστής κλήθηκε πίσω στό Του- ρουχάνσκ γιά νά ξαναπιάσει δουλειά στό νοσοκομείο, διότι οί χωρικοί είχαν έξεγερθεί μετά τήν άπουσία του, πού άφησε τό νοσοκομείο χωρίς χειρουργό. Άφέθηκε έλεύθερος τό 1926 καί έπέστρεψε στήν Τασκένδη. Τό έπόμενο φθινόπωρο ο μητρο­πολίτης Σέργιος τοϋ πρότεινε διαδοχικά νά τόν τοποθετήσει βοηθό έπίσκοπο στό Ρίλσκ (έπι- σκοπή τοϋ Κούρσκ) καί κατό­πιν στό Γελέτς (έπισκοπή τοϋ Όρελ) καί τέλος έπίσκοπο στό Τζέβσσκ, άλλά μέ τήν συμβου­λή τοϋ μητροπολίτου Αρσένιου τοϋ Νόβγκοροντ ο Λουκάς άρνήθηκε καί ζήτησε νά άπο- συρθεί, μία άπόφαση γιά τήν οποία μετάνοιωσε πικρά έν συνεχεία.

Άφοϋ συνέχισε ήσυχα τίς δραστηριότητές του γιά τρία περίπου χρόνια, στίς άρχές τοϋ 1930, ένας συνάδελφός του στήν Ιατρική Σχολή, ο καθη­γητής Μιχαήλοβσκι, ε'χοντας χάσει τά λογικά του μετά τόν θάνατο τοϋ γυιοϋ του, προ­σπάθησε νά έπαναφέρει στήν

ζωή τό πτώμα μέ μεταγγίσεις αίματος. Έν συνεχεία αύτο- κτόνησε. Άνταποκρινόμενος στό αίτημα τής χήρας καί λαμβά- νοντας ύπ’ οψιν του τήν ψυχι­κή άσθένεια τοϋ άποθανόντος, ο Λουκάς ε'δωσε άδεια νά ένταφιασθή χριστιανικά. Οί κομμουνιστικές Άρχές άδραξαν τήν εύκαιρία καί τόν κατηγό­ρησαν ώς συνεργό στήν δολο­φονία τοϋ καθηγητή, τόν οποίο, άπό θρησκευτικό φανατισμό, ύποτίθεται, θέλησε νά έμποδί- σει νά κατορθώσει τήν άνά- σταση ένός νεκροϋ μέ βάση τήν ύλιστική έπιστήμη. Συνελήφθη λίγο πρίν τήν κατεδάφιση τοϋ ναοϋ τοϋ αγίου Σεργίου, στόν οποίο κήρυττε, καί μετά άπό σειρά άνακρίσεων οδηγήθηκε σέ ένα κελλί τής φυλακής, οπου ή άτμόσφαιρα ήταν άποπνικτι- κή καί κλόνισε τήν ευθραστη ύγεία του. ’Άρχισε άπεργία πείνας γιά νά διαμαρτυρηθεί γιά τήν άπάνθρωπη αύτή με­ταχείριση καί ένας άπό τούς άρχηγούς τής άστυνομίας τοϋ ύποσχέθηκε νά τόν άνακουφί- σει άν σταματοϋσε. Δέν κρά­τησε φυσικά, τόν λόγο του καί ο άγιος έπίσκοπος καταδικά­σθηκε σέ νέα έξορία γιά τρία

• ------ Ο Π Ο Ι Μ ΗΝ 118 t\SSat—

Page 17: ΜΗΝΙΑΙΟ ^KKjlHtiatTIKO Ή^ριοάικο · 6. Ή παραβολή του ασώτου υίου. σοι βαπτίζονται γίνονται μέλη της Εκκλησίας

χρόνια στήν Σιβηρία. Ταξι­δεύοντας ύπό φρικτές συνθήκες, διέμεινε στό Κοτλά καί στόν Αρχάγγελο από τό 1931 έως τό 1933, ύπηρετών- τας στό νοσοκομείο. Έχοντας παρουσιά­σει έναν ογκο πήγε νά χειρουργηθεί στό Λένινγκραντ καί έκεί μία ήμέ- ρα πού στεκό­ταν στήν έκκλησία γιά τήν Ακολου­θία, είχε μία πνευματική έ μ π ε ι ρ ί α πού τόν αναστάτω­σε καί τοϋ ύπενθύμισε τήν δέσμευσή του στήν διακονία Εκκλησίας. Κλήθηκε στήν Μό­σχα γιά νέες ανακρίσεις καί έκεί τοϋ εγιναν έπωφελείς προ­τάσεις νά συνεχίσει τίς έπι- στημονικές του ερευνες, αλλά μέ τόν όρο νά έγκαταλείψει τήν ίερωσύνη, πράγμα τό οποίο αρνήθηκε κατηγορηματικά.

Απελευθερώθηκε τό 1933 καί γιά νά συνεχίσει τίς ερευ-

τής

νές του αρνήθηκε νά αναλάβει μία χηρεύουσα έπισκοπή. Τό αίτημά του όμως τελικά δέν εγινε δεκτό καί έπέστρεψε

στήν Τασκένδη. όπου μπόρεσε νά ασκή­

σει τήν ιατρική σέ ένα μικρό νοσο­

κομείο. Στά 1934, δημο­

σ ι ε ύ τ η κ ε τό εργο του Δο- κ ί μ ι α γ ι άX ε ι - ρουρ- γ ι κ ή τ ω ν πυω-

Ο (Ο Vέ ξ ε λ -

κ ώ σ ε - ων. Σύν­

τομα θά γινόταν κλασικό στήν έπιστήμη τής ιατρικής καί τοϋ απέφερε τό βραβείο «Στάλιν» καί διεθνή φήμη.

Ένω έργαζόταν στήν Τα­σκένδη προσβλήθηκε από μία τροπική ασθένεια πού προκά- λεσε τήν αποκόλληση τοϋ αμφι- βληστροειδοϋς χιτωνος, συνέ­χισε, ώστόσο, τήν δραστηριό-

'm m ·W&k:, :r

— 119 %■ Ο Π Ο Ι Μ Η Ν

Page 18: ΜΗΝΙΑΙΟ ^KKjlHtiatTIKO Ή^ριοάικο · 6. Ή παραβολή του ασώτου υίου. σοι βαπτίζονται γίνονται μέλη της Εκκλησίας

τητά του μέχρι τό 1937. Οί τρο­μερές διώξεις πού έξαπέλυσε τότε ο Στάλιν, οχι μόνο κατά τής δεξιάς η τών κληρικών, άλλά καί έναντίον κομμου­νιστών ήγετών, γέμισαν τά στρατόπεδα συγκέντρωσης μέ εκατοντάδες χιλιάδες άνθρώ- πους. Ό άγιος Λουκάς συνελή- φθη μαζί μέ τόν άρχιεπίσκοπο Τασκένδης καί όλους τούς κλη­ρικούς πού είχαν μείνει πιστοί στήν Εκκλησία, κατηγορούμε­νοι γιά σύσταση άντεπανα- στατικής οργάνωσης κληρικών. Υποβλήθηκε σέ συνεχείς άνα- κρίσεις γιά δεκατρείς ήμέρες καί νύχτες. Ύπό τό έκτυφλω- τικό φώς ενός προβολέα, οί άστυνομικοί έναλλάσσονταν γιά νά τόν άνακρίνουν άστα- μάτητα καί νά τόν άναγκάσουν νά πέσει σέ άντιφάσεις. ’Άρχι­σε ξανά άπεργία πείνας καί με- ταφέρθκε έξαντλημένος στά ύπόγεια τής μυστικής άστυνο- μίας. Μετά άπό περαιτέρω άνακρίσεις καί βασανιστήρια, χωρίς δυνάμεις πλέον καί άδυ- νατώντας νά έλέγξει τί κάνει, ύπέγραψε μέ τρεμάμενο χέρι τήν ομολογία συμμετοχής του σέ μιά άντικομμουνιστική συ­νωμοσία, έξορίσθηκε γιά τρίτη

φορά στήν Σιβηρία, στήν πε­ριοχή Κρασνογιάρσκ στίς άρχές τοϋ 1940 καί ξεπερνώντας χί­λιες δυσκολίες καί άντιστάσεις κατάφερε νά άσκήσει έκεΐ τό έπάγγελμα τοϋ χειρουργοϋ καί νά συνεχίσει μάλιστα τίς ε'ρευ- νες του στό Τόμσκ. Κατά τήν εισβολή τών χιτλερικών δυνά­μεων καί τήν ε'ναρξη ενός πο­λέμου μέ εκατομμύρια θύματα (1941), τοποθετήθηκε άρχία- τρος στό νοσοκομείο τοϋ Κρασ- νογιάρσκ καί ύπεύθυνος τών στρατιωτικών νοσοκομείων ολόκληρης τής περιφέρειας αύτής, ένώ παράλληλα διακο- νοϋσε ώς τοπικός έπίσκοπος σέ μία περιοχή όπου οί κομμου­νιστές έπαίρονταν ότι δέν είχαν άφήσει καμμία έκκλησία σέ λειτουργία. Γιά τίς ύπηρεσίες του ε'λαβε τό παράσημο τής πατριωτικής τάξης καί ο μη­τροπολίτης Σέργιος τόν άνή- γαγε στό άξίωμα τοϋ άρχιεπι- σκόπου. Ύπό αύτή τήν ιδιότη­τά του ε'λαβε μέρος στήν σύ­νοδο τοϋ 1943, πού έξέλεξε πα­τριάρχη τόν μητροπολίτη Σέρ­γιο καί ε'γινε μέλος τής διαρ- κοϋς Ίεράς Συνόδου. Καθώς λόγω τοϋ πολέμου οί θρη­σκευτικοί διωγμοί είχαν χα-

• ------ Ο ΠΟΙΜΗΝ 120 t\SSat—

Page 19: ΜΗΝΙΑΙΟ ^KKjlHtiatTIKO Ή^ριοάικο · 6. Ή παραβολή του ασώτου υίου. σοι βαπτίζονται γίνονται μέλη της Εκκλησίας

λαρώσει κάπως, ε'βαλε σέ έφαρμογή ένα εύρύ πρόγραμ­μα άναγέννησης τοϋ έκκλη- σιαστικοϋ βίου καί έπιδόθηκε μέ άνανεωμένο ζήλο στό κή­ρυγμα*. Όταν τό νοσοκομείο τοϋ Κρασνογιάρσκ μεταφέρ­θηκε στό Ταμπώφ (1944), έγκαταστάθηκε στήν πόλη αύτή καί άνέλαβε τήν διεύθυνση τής έπισκοπής, έργαζόμενος πα­ράλληλα στήν ε'κδοση διαφόρων ιατρικών καί θρησκευτικών κει­μένων καί συγκεκριμένα μίας άπολογίας κατά τοϋ ύλιστικοϋ άθεϊσμοϋ μέ τόν τίτλο Περί πνεύματος ψυχής καί σώμα­τος, στήν οποία ύποστήριζε τίς άρχές τής χριστιανικής άνθρω- πολογίας μέ τήν βοήθεια στέ­ρεων έπιστημονικών έπιχειρη- μάτων.

Τό 1946, μεταφέρθηκε στήν Κριμαία καί ε'γινε άρχιεπίσκο- πος Συμφερουπόλεως. Έκεί χρειάστηκε κατ άρχήν νά άγω- νισθεί γιά τήν άναμόρφωση τών ηθών τοϋ κλήρου. Δίδασκε οτι ή καρδιά τοϋ ίερέα πρέπει νά είναι μία φωτιά πού άκτι- νοβολή τό φώς τοϋ Εύαγγελί- ου καί τήν άγάπη του γιά τόν Σταυρό, εϊτε μέ τόν λόγο εϊτε

μέ τό παράδειγμα τής πολι­τείας του. Έξαιτίας τής καρ­διακής του πάθησης, ύποχρε- ώθηκε νά σταματήσει τίς χει­ρουργικές έπεμβάσεις, συνέχι­σε, ομως νά βλέπει δωρεάν άσθενείς καί νά προσφέρει τίς συμβουλές του στούς άλλους γιατρούς τής περιοχής. Πολλές ίάσεις πραγματοποιήθηκαν τότε διά τής προσευχής του. Τό 1956, έχασε τελείως τό φώς του, χωρίς ώστόσο νά παύσει νά τελεί άπό στήθους τήν θεία Λειτουργία, νά κηρύττει καί νά διευθύνει τήν έπισκοπή. Άντι- στάθηκε σθεναρά στό κλείσιμο τών ναών καί στίς διάφορες μορφές διωγμοϋ πού οί άρχές έξαπέλυαν δολίως. Πλήρης ήμερών καί ε'χοντας ολοκλη­ρώσει τό ε'ργο τής μαρτυρίας τοϋ Κυρίου, τοϋ ’Εσταυρωμέ­νου γιά τήν δική μας σωτηρία έκοιμήθη έν ειρήνη στίς 11 Ιουνίου (29 Μαΐου) 1961. Στήν κηδεία του παρευρέθησαν ο κλήρος τής έπισκοπής καί μέγα πλήθος λαοϋ, ο τάφος του ε'γι- νε γρήγορα τόπος προσκυνή­ματος, οπου έπιτελοϋνται μέχρι τίς ήμέρες μας πλήθος ίάσεων.

— 121 φ- Ο Π Ο Ι Μ Η Ν

Page 20: ΜΗΝΙΑΙΟ ^KKjlHtiatTIKO Ή^ριοάικο · 6. Ή παραβολή του ασώτου υίου. σοι βαπτίζονται γίνονται μέλη της Εκκλησίας

Τής κ. Ειρήνης Πέππα-Μαντζουράνη Φιλολόγου*

Γ

Έργο

Τό εργο του είναι μεγάλο, έθνικό, άπέραντο. Ό ϊδιος δέν εύτύχησε νά δεΐ τυπωμένο σέ βιβλίο κανένα δη­

μιούργημά του. Μετά τό θάνατό του, ο έκδοτικός οίκος «Φεξή» άρχισε τήν έκδο­ση τών έργων του, πού εφτασαν τούς 11

τόμους μέ όσα διηγή­ματα βρέθηκαν τότε. Ακολούθησαν καί άλλες πολλές, ένώ ξεκίνησε άπό Έλληνες καί ξέ­νους λογοτέχνες ή κρι­τική τοϋ εργου του, άλλοτε θετική καί άλλο­τε άρνητική.

Χαρακτηρίζουν άρι- στούργημα καί «τρα­γωδία μεγαλοπρεπε- στάτην» τή «Φόνισσα». Τόν τοποθετοϋν δίπλα στόν Σολωμό. Τόν ονο­μάζουν Έλληνα γνήσιο καί συγγραφέα ισχυρό, άλλοι τονίζουν τήν παι­δικότητα στή μορφή του καί άλλοι τόν προσφω- νοϋν μεγάλο ψυχογρά- φο καί δημιουργό.

Βέβαια δέν ελειψαν καί οί έπικριτές τοϋ εργου του, πού τό βρήκαν μονότονο, φτω­χό καί συντηρητικό. Άλλοι πάλι κατηγόρη­σαν τή γλώσσα του. Όμως ο Παπαδιαμάν- της παρέμεινε ο μεγά­λος διηγηματογράφος στήν ίστορία τής Νε­οελληνικής λογοτεχνίας, ο εύαίσθητος ζωγράφος τής άτμόσφαιρας τοϋ ελληνικοϋ νησιοϋ.

Έγραψε 3 μυθιστο-

• ------ Ο Π Ο Ι Μ ΗΝ -# 122

Page 21: ΜΗΝΙΑΙΟ ^KKjlHtiatTIKO Ή^ριοάικο · 6. Ή παραβολή του ασώτου υίου. σοι βαπτίζονται γίνονται μέλη της Εκκλησίας

ρήματα: «Ή μετανάστις», «Οί έμποροι τών Έθών» καί «Γυ- φτοπούλα», τρείς νουβέλλες «Χρήστος Μηλιόνης», «Φόνισ- σα» καί «Ρόδινα άκρογιάλια» καί 180 διηγήματα. Έπίσης 40 μελέ­τες καί άρθρα. Πολλά άπ’ αύτά χαρακτηρίσθηκαν διαμάντια τής Νεοελληνικής γραμματείας. Τά διηγήματά του οί μελετητές, τά- χουν κατατάξει σέ διάφορες κα­τηγορίες, άλλοι χρονολογικά, άλλοι κατά θέματα. Καλύτερη ομως ταξινόμηση είναι αύτή πού τά θέλει σέ διηγήματα Χριστου­γεννιάτικα, Πρωτοχρονιάτικα, τών Φώτων, Πασχαλινά, Άθηναϊκά, νουβέλλες καί μυθιστορήματα. Τά έορταστικά, οπως λέγονται, διηγήματα τάγραψε στήν Άθήνα άλλά οί σκηνές διαδραματίζονται στή Σκιάθο, στό άπόκοσμο νησί, τό λουσμένο σέ γαλάζιο φώς, οπου οί κάμποι ομιλοϋν καί οί σπηλιές μοιρολογοϋνε, οπου τά λουλούδια, τά δέντρα, τά πουλιά σκορποϋν τήν εύφροσύνη καί οπου οί άνθρωποι είναι τοϋ Θεοϋ τά γνήσια τέκνα, γράφει ο Κων/νος Πολίτης.

Οί ήρωες τοϋ Παπαδιαμάντη είναι άπλοί άνθρωποι, ψαράδες, άγρότες, ίερωμένοι, μετανάστες, πολυφαμελίτες, έργένηδες, χήρες, όμορφες ορφανές, άσχημες μά­γισσες καί λογής λογιών άγύρ- τισσες. Οί γυναίκες κυρίως είναι αύτές πού κυριαρχοϋν καί σφρα­γίζουν τό έργο του. Μαζί μ’

— 123

αύτές συνομιλεί, μαζί τους άπο- καλύπτει έναν ολόκληρο κόσμο. Πρώτες ξεχωρίζουν οί γερόντισ- σες, μαζί τους οί χήρες. Αύτές είναι μορφές τοϋ πάθους, τοϋ πένθους, τής καρτερίας, τής χρι­στιανικής ύπομονής. Είναι έκείνες πού κάνουν θελητά καί άθέλητα τό κακό. Μαζί μ’ ολο αύτόν τόν πληθυσμό είναι ή κόρη πού άνα- μένει τόν έρωτα, τό γάμο. Είναι κοπελοϋδες πού άρχίζουν νά κρυ- ψαγαποϋν καί τραγουδοϋν σ’ ένα παράθυρο. Είναι ολες οί κό­ρες πού συμβιβάζονται στόν έρω­τα. Είναι ο γάμος χωρίς έρωτα. Είναι δασκάλες πού ζοϋν χωρίς στεφάνι, είναι κοριτσάκια πού μαγεύονται άπό τόν αύλό τοϋ βο- σκοϋ, γλιστροϋν, πέφτουν στή θάλασσα καί πνίγονται. Όλοι αύτοί, είναι δικαιωμένοι μέσα σ’ έναν άνώτερο κόσμο συγγνώμης καί έλέους. Έτσι ουτε τό καλό άμείβεται ουτε τό κακό τιμω­ρείται. Διάχυτη ή εύσπλαγχνία τοϋ Θεοϋ, στό έργο του.

Έκδηλο είναι τό θρησκευ­τικό καί φυσιολατρικό γνώ­ρισμα στόν Παπαδια­μάντη. Υπάρχει ομως καί μιά ψυχολογική περιγρα-φ ή >

Page 22: ΜΗΝΙΑΙΟ ^KKjlHtiatTIKO Ή^ριοάικο · 6. Ή παραβολή του ασώτου υίου. σοι βαπτίζονται γίνονται μέλη της Εκκλησίας

μιά εύστοχη διείσδυση στόν ψυ­χικό κόσμο τών ήρώων. Ό Πα- παδιαμάντης προσπαθεί νά δεί­ξει τήν άντανάκλαση τών μυστη­ρίων τής ψυχής καί τοϋ άνθρώ- πινου πόνου. Γι’ αύτό τό εργο του, πιάνοντας ρίζες στό νησί του, άπέκτησε στή συνέχεια παγκό­σμια σημασία καί πολλοί τόν παρομοιάζουν μέ τό Ντοστο- γιέφσκι. Όλόκληρη ή ούσία τής πεζογραφίας του περικλείεται μέσα σέ μιά φράση τοϋ ιδίου. «Τό έπ έμοί, ένόσω ζώ καί άναπνέω καί σωφρονώ, δέν θά παύσω νά ύμνώ μετά λατρείας τόν Χριστόν μου, νά περιγράφω μετ’ ερωτος τήν φύσιν καί νά ζωγραφώ μετά στοργής τά γνήσια ελληνικά ηθη». Ό Παλαμάς εχει πεΐ πετυχημένα γιά τόν Παπαδιαμάντη πώς στό εργο του βρίσκουμε τό «Συνα­ξαριστή μαζί μέ τό Θεόκριτο» δηλ. ύπάρχει πολλή αγιογραφία, έκκλησία καί λιβάνι καί μαζί ειδυλλιακή φύση. Ό δέ Καρκα- βίτσας είπε, «Όμορφη είναι ή Σκιάθος τοϋ Θεοϋ, άλλά ή Σκιά­θος τοϋ Παπαδιαμάντη ομορφό­τερη».

Τά Χριστουγεννιάτικα διηγή­ματα στήν πλειονότητά τους δέν εχουν τή χαρμόσυνη άτμόσφαιρα πού αρμόζει στίς γιορτές. Άλλω­στε οί γιορτές, κακά τά ψέματα, στούς τυχερούς μόνο φέρνουν εύφρόσυνη διάθεση. Οί πολλοί θλίβονται καθώς μέσα στόν εορ­ταστικό περίγυρο, αισθάνονται

έντονότερη τή μειονεξία τους, όπως καί άν αύτή έκδηλώνεται: μοναξιά, άρρώστια, άνέχεια η ό,τι άλλο τυχαίνει στόν καθένα. Ακόμη καί τά παιδιά στά διηγή­ματα τοϋ Παπαδιαμάντη δέν είναι χαρούμενα. Υποφέρουν άπό πείνα (Σταχομαζώχτρά) πνέουν τά λοίσθια (ο πολιτισμός εις τό χωρίον), είναι ήμιθανή βρέφη (Φώτα-ολόφωτα), πάσχουν δί­πλα στήν ετοιμοθάνατη μητέρα τους (Ή χτυπημένη) η ταλαιπω- ροϋνται καί αύτά μαζί μέ τούς μεγάλους (Στό Χριστό στό Κά­στρο). Ή θλίψη αύτή δέν προέρ- χέται άπό τή νοσταγλία γιά τή Σκιάθο ενός μέτοικου τής Αθήνας. Ή νοσταλγία δίνει τίς περιγραφές τής φύσης καί τών τελετουρ­γιών. Ή στενόχωρη άτμόσφαιρα προέρχεται άπό τήν οικογένεια καί τίς σχέσεις τών μελών πού ζοϋν κάτω άπό τήν ι'δια στέγη. Τήν οικογένεια άποτελοϋν θύτες καί θύματα. Θύτες είναι οί πε­θερές καί οί γαμπροί. Οί πρώτες άντιπαθοϋν τίς νύφες. Όταν μά­λιστα αύτές είναι φιλάσθενες η στείρες, εύχονται καί τό θάνατό τους άκόμα. Οί γαμπροί έμφανί- ζονται εύπιστοι στίς κακοήθειες τής μάνας τους έναντίον τών συντρόφων τους. Γενικότερα φαί­νονται έπιπόλαιοι καί άντιμετω- πίζουν χωρίς σοβαρότητα τά οικο­γενειακά βάρη. Τά συνηθισμένα έλαττώματά τους είναι: ή χαρτο­παιξία, τό ποτό, κάποτε καί οί

• ------ Ο Π Ο Ι Μ ΗΝ 124

Page 23: ΜΗΝΙΑΙΟ ^KKjlHtiatTIKO Ή^ριοάικο · 6. Ή παραβολή του ασώτου υίου. σοι βαπτίζονται γίνονται μέλη της Εκκλησίας

γυναικοδουλειές. Θύμαται είναι οί αρραβωνιαστικές καί οί σύζυγοι. Τό αγαθό καί δυναμικό πρόσωπο είναι ή έκ μητρός γιαγιά. Συνή­θως χήρα, είναι αύτή πού βρίσκει τόν πολυπόθητο γαμπρό γιά τήν κόρη της. Τελικά αύτή αναλαμ­βάνει καί τό ρόλο τής μητέρας, όταν ή κόρη της πεθάνει στή γέν­να. Όσο γιά τόν κόσμο των ανδρων, δεδομένου ότι πρόκειται γιά Σκιαθίτικα διηγήματα, καί οί περισσότεροι είναι θαλασσινοί, περισσεύουν τά ναυάγια. Παρα­μονές Χριστουγέννων συμβαίνει τό ναυάγιο τής λέμβου μέ τό όνο­μα «Ύπηρέτρα» στό ομότιτλο διήγημα. Ένα δεύτερο ναυάγιο, βρατσέρας λαμβάνει χώρα, πα­ραμονές Πρωτοχρονιάς στό διή­γημα «Τά λιμανάκια». Σέ όλα αύτά διεκτραγωδοϋνται οί περι­πέτειες φτωχων καί ταλαίπω­ρων. 'Υπάρχουν όμως καί κατορ­θώματα από τούς καπετάνιους στή θάλασσα. 'Ολόκληρο τό εργο τοϋ Παπαδιαμάντη προσφέρεται γιά τό θέατρο καί αποτελεί πρό­κληση γιά τούς σκηνοθέτες, για­τί ο συγγραφέας μέ λεπτομερείς περιγραφές, δημιουργεί τό σκη­νικό πλαίσιο γιά νά παιχτεί ένα δράμα. Τό δράμα αύτό τό βλέπει καί τό ακούει. Πολλά ρήματα στήν αφήγηση αναφέρονται στήν όραση καί στήν ακοή.

Στά 1974 ο Κώστας Φέρρης κι- νηματογράφισε τή «Φόνισσα». Ο ίδιος σκηνοθέτης, τό 1973 γύ­

— 125

ρισε γιά τήν τηλεόραση τό μυθι­στόρημα «Οί εμποροι των Έθνων» Ή τηλεοπτική αύτή σει­ρά γνώρισε τεράστια έπιτυχία.

Τό εργο του ακόμη χρωματί­ζεται καί από τό έρωτικό στοι­χείο. Ο ίδιος, αγάπησε πολλές φο­ρές αλλά μόνο μέ τό νοϋ, τήν ψυχή καί τά μάτια. Ή ήθική τής χριστιανικής πίστης, αποτελεί βράχο ακλόνητο στά χτυπήματα τοϋ πειρασμοϋ. Κάνει πάλη μέ τό πάθος τοϋ ερωτα καί νικα. Όμως ή νίκη του είναι νίκη καί ήττα μαζί. Ή στάση αύτή απέναντι στόν ερωτα, έξηγεί πολλά σημεία τοϋ χαρακτήρα του καί τοϋ εργου του. Ή ύπέρμετρη θρησκευτικό­τητα αποτελεί αντίβαρο στό κενό, πού σίγουρα ύπήρχε στήν προ­σωπική του ζωή καί ή εκφραση τής πηγαίας εύαισθησίας του, έμφανιζόταν στόν έρω­τικό τρόπο μέ τόν οποίον εψελνε καί ύμνολο- γοϋσε στίς λατρευτι­κές τελε- τ έ ς . Μ ι ά

Page 24: ΜΗΝΙΑΙΟ ^KKjlHtiatTIKO Ή^ριοάικο · 6. Ή παραβολή του ασώτου υίου. σοι βαπτίζονται γίνονται μέλη της Εκκλησίας

τοϋ Μητσάκη, μάλλον κακοπρο­αίρετη, οταν ο Παπαδιαμάντης διάλεξε ν’ άπαγγείλει σέ φιλο­λογική παρέα ένα έρωτικό του ποίημα, - Έτσι λοιπόν κυρ Άλέ- ξανδρε... έχουμε έρωτες καί τούς τραγουδοϋμε τόσο όμορφα!... Έγώ δέν έχω έρωτες! άποκρίθη- κε ο Παπαδιαμάντης χαμηλώ­νοντας τά μάτια. - Ό ηρωάς μου έχει. - Όχι δέν είναι έτσι· τοϋ λέει. Πρέπει ν’ άγαποϋμε έμείς, γιά νά άγαποϋνε καί τά πλά­σματα τής φαντασίας μας.

Ό Παπαδιαμάντης είναι πο- λυεπίπεδος συγγραφέας. Μιά με­λέτη τοϋ Πέτρου Χάρη έξαίρει τρείς άξίες σ’ αύτόν. «Ό πεζο- γράφος πού έμεινε οσο έπρεπε στήν ηθογραφία καί προχώρησε οταν έπρεπε στήν ψυχογραφία. Ό θαλασσογράφος καί ο ίδρυτής τής έορταστικής διηγηματογραφίας. Άσχολείται μέ ολα τά καίρια έθνικά, κοινωνικά, άτομικά, πνευ­ματικά ζητήματα. Ή ματιά του είναι διεισδυτική, έντοπίζει τά κακώς κείμενα τής κοινωνίας καί ποτέ μέ σατιρική διάθεση, ποτέ μέ «ωμό» τρόπο, λέει τά πράγ­ματα μέ τ ’ όνομά τους. Αύτό οφείλεται όχι μόνο στό ταλέντο του άλλά καί στή βαθιά συναί­σθηση οτι τό περιεχόμενο τής Τέ­χνης καί τοϋ λόγου έχουν καί πρέ­πει νά άσκοϋν άβίαστα έναν άποκαλυπτικό κοινωνικό ρόλο.

Ώς έκ τούτου χτυπά τήν κοι­νωνική διαφθορά καί τήν άθλια

πολιτική κατάσταση τοϋ καιροϋ του, προπαντός μετά τήν πτώση τοϋ Χαρίλαου Τρικούπη τό 1897, καί προτείνει μέτρα γιά τήν άνόρ- θωση καί τήν ηθική άνάπλαση, γιά τήν παιδεία.

Στηλιτεύει τό λογιωτατισμό, τούς γραμματοσοφιστές, τούς το­κογλύφους καί τούς δημαγω­γούς. Παρουσιάζεται πατριώτης μέ τά μάτια τής ψυχής του γυρι­σμένα σέ ένδοξες έποχές, καί κλαίει τήν παρακμή τοϋ ίδανικοϋ τής Μεγάλης Ιδέας στίς ψυχές τών συγχρόνων του. Άσχολείται μέ τήν περιθωριοποίηση τής γυ­ναίκας καί τήν άνιση κατανομή τών ρόλων σέ βάρος τών γυ­ναικών, καί καυτηριάζει τίς κα­ταστάσεις οπου αύτές είναι ύπο- δουλωμένες στίς πατριαρχικές άνδροκρατικές άντιλήψεις. Τόν ένοχλεί ή προίκα, ή χαρτοπαιξία, ή ένδεια, ή κρατική άναλγησία, ή μετανάστευση. Φανερός είναι ο πόνος του γιά τή λαϊκή ζωή καί ο σεβασμός του πρός τούς τα­πεινούς καί καταφρονεμένους. Έπίσης δείχνει τήν έλληνικότητά του μέ τίς μελέτες του γιά τήν άρχαιότητα, τήν Άλεξανδρινή έπο- χή, τή Βυζαντινή, τήν Τουρκο­κρατούμενη Ελλάδα ως τή νεό­τερη.

Έτσι μακρυά άπό τούς λογί- ους, τούς δημοσιογράφους καί τήν κοινωνία τής έποχής του, ζήτησε, στά γραφικά ξωκκλησάκια, στούς άπλούς άνθρώπους, στή σιωπή,

• ------ Ο Π Ο Ι Μ ΗΝ -# 126 ^2®»—

Page 25: ΜΗΝΙΑΙΟ ^KKjlHtiatTIKO Ή^ριοάικο · 6. Ή παραβολή του ασώτου υίου. σοι βαπτίζονται γίνονται μέλη της Εκκλησίας

στήν ψυχική καί πνευματική άπο- μόνωση νά απαλύνει τήν άπαι- σιοδοξία του γιά τή ζωή. Δέν ήταν δυναμικός τύπος, ήρωϊκός, όπως ο Παλαμάς καί ο Καρκαβίτσας. Έκεΐνοι είχαν τ’ ονειρο, ο Παπα- διαμάντης τή νοστολγία.

Όσο γιά τή γλώσσα του, στούς διαλόγους χρησιμοποιεΐ σχεδόν φωτογραφικά άποτυπωμένη, τήν ομιλουμένη λαϊκή, πολ­λές φορές, καί μέ τούς Σκιαθίτι- κους ιδιωμα- τ ι σ μ ο ύ ς .Στήν άφή-γηση χρη-σιμοποιεΐ μιά κα­θαρεύου­σα άρκε- τά χαλαρή καί καθόλου ψυχρή μέ πολ­λά στοιχεΐα τής δημοτικής. Αύτό είναι ϊσως καί τό πιο προσωπικό του ύφος. Μιά προσεγμένη καί άμι- γή καθαρεύουσα χρησιμοποιεΐ στίς περιγραφές καί στίς λυρικές παρεκβάσεις.

Ό Παπαδιαμάντης εγραψε καί ποιήματα πού έξυμνοϋν τή μητέ­ρα του καί τήν Παναγία. Όμως ο ϊδιος πού ήταν ύπερήφανος γιά τά διηγηματικό εργο, δέ θεώρη­σε ποτέ του ότι ήταν καί ποιητής, άν καί ή ποιητική πνοή, άποτελεΐ κύριο χαρακτηριστικό τών πεζών

του. Καί ένώ στήν πεζογραφία άντικειμενοποιεΐ τά προσωπικά του βιώματα, στήν ποίησή του έκφράζει μόνο τήν προσωπική του έξομολόγηση. Χαρακτηριστικό είναι τό ποίημα πού άφιέρωσε στή μητέρα του σέ ήλικία 23 έτών, πού θά μάς άπαγγείλει ή κ. Μυρσίνη.

Άν ρωτηθοϋμε, τί μάς άφήνει τό εργο του, άν τό

στίψουμε, θά άπαντούσαμε

- ό,τι λένε οί μελαγ­χολικοί στίχοι, άπό τό διήγη­μα «Τό μοιρο-

λόγι τής φώ κιας»

Καί ή γριά άκόμη μοιρο­

λογά, τά γεννοβόλια της τά παλιά. Σά νά ’χουν

ποτέ τελειωμό τά πάθια κι οί καημοί του κόσμου!!

Τελειώνω μέ 2 στίχους τοϋ Πορφύρα άπό τό ποίημά του «Δέησις γιά τήν ψυχή τοϋ Παπα- δ ιαμάντη»: Χριστέ μου, δώσ’ του τή χαρά, τή μόνη πού μπο- ροϋσε νά σοϋ ζητήσει έπάνω κεΐ, νοσταλγικά ή ψυχή του· κάνε τό θαϋμα κι άσε τον νά ζήσει, όπως έζοϋσε, σέ μιά μεριά, πού τάχα­τε, νά μοιάζει, τό νησί του.

— 127 φ- Ο Π Ο Ι Μ Η Ν

Page 26: ΜΗΝΙΑΙΟ ^KKjlHtiatTIKO Ή^ριοάικο · 6. Ή παραβολή του ασώτου υίου. σοι βαπτίζονται γίνονται μέλη της Εκκλησίας

Επιστολές του Μητροπολίτου μας

σέ δύο κορυφαίους Ιεράρχες

Πρόςτόν Σεβασμιώτατον Μητροπολίτην Μονεμβασίας καί Σπάρτης κ.κ. ΕΥΣΤΑΘΙΟΝ Εις Σπάρτην

Σεβασμιώτατε άγιε άδελφέ,

Μέ ανείπωτη καί ξεχωριστή χαρά έλάβαμε άπό τήν άγάπη Σας τό πόνημα, τό όποίο ή 'Ιερά Μητρόπολη Σας έξέδωσε, μέ τήν ευκαι­ρία της άναγορεύσεώς Σας σέ ' Ετίτιμο Διδάκτορα τοϋ Πανεπιστημί­ου Πελοποννήσου καί Σάς εύχαριστοϋμε έκ βάθους ψυχης.

Μέ προσοχή άναγνώσαμε τίς όμιλίες των 'Ελλογιμωτάτων Κα­θηγητών τοϋ ώς άνω Πανεπιστημίου, τούς χαιρετισμούς τών πολιτικών άρχόντων της θεοσώστου 'Επαρχίας Σας καί φυσικά τήν τόσο κα­τατοπιστική όμιλία Σας γιά τά μοναστικά κέντρα της τοπικής Σας ’Εκκλησίας, ώς κιβωτοϋ παιδείας καί παράδοσης, δοξάζοντας τόν Θεό πού χάρισε στήν 'Εκκλησία μας εναν λαμπρό καί έκλεκτό 'Ιεράρχη, όπως ' Εσείς είσθε.

Σάς συγχαίρουμε καί Σάς καμαρώνουμε καί άπό τή δική μας πλευ- & ρά, Σεβασμιώτατε! Γνωρίζουμε βλέπουμε, άκοϋμε γιά τά πολλά χα- ν ρίσματά Σας μέ τά όποία Σάς προίκισε ή θεία Πρόνοια καί φυσι­κά ' Εσείς δέν τά άφήσατε κρυμμένα, άλλά τά καλλιεργήσατε γιά τή δόξα τοϋ Θεοϋ μας καί τή σωτηρία τών πιστών Σας. Θαυμάζουμε καί

OIMHN 128 t\SSat—

Page 27: ΜΗΝΙΑΙΟ ^KKjlHtiatTIKO Ή^ριοάικο · 6. Ή παραβολή του ασώτου υίου. σοι βαπτίζονται γίνονται μέλη της Εκκλησίας

έμείς, λοιπόν, τό αδαμάντινο ήθος Σας, την ακεραιότητα τοϋ χαρα­κτήρα Σας, τη θεολογικη Σας παιδεία, τόν έξαίσιο λειτουργό τοϋ Κυ­ρίου, τόν εύφραδη κηρυκα τοϋ θείου Λόγου, την εΐλικρίνειά Σας, την ταπείνωση Σας, την άφιλοχρηματία Σας, την ίεροπρέπειά Σας, την απέ­ραντη αγάπη Σας στούς ιερείς, τούς μοναχούς καί τό λαό πού ποιμαίνετε μέ τόση αύταπάρνηση, την πλούσια κοινωνική Σας προσφορά, την δη­μιουργία τών πολλών ιδρυμάτων Σας γιά νά θεραπεύονται οί άνάγ- κες τών συνανθρώπων μας, τό ζηλο Σας καί τίς ένέργειές Σας γιά νά λάβει υπόσταση τό Πανεπιστημιο της Πελοποννησου, άλλά σίγουρα καί άλλα πολλά τά οποία γνωρίζουν καλύτερα άπό έμάς έκείνοι πού Σάς ζοϋν καί Σάς χαίρονται. Σάς αξίζουν πολλά εύγε, Σεβασμιώτατε, καί λίαν αγαπητέ έν Χριστώ αδελφέ!

Συμμετέχοντας καί έμείς ταπεινά στην υψίστη τιμη πού Σάς έπε- φύλαξε ο κόσμος τών γραμμάτων καί έπιστημών διότι ή τιμη σ’ ένα ’Επίσκοπο αποβαίνει τελικά σέ όλη την ’ Εκκλησία, δεχθείτε παρακαλώ τίς πιό θερμές καί έγκάρδιες εύχές μας.

’Επίσης, συγχαίρουμε τούς πανεπιστημιακούς διδασκάλους, πού απο­φάσισαν νά σάς απονείμουν τόν τίτλο τοϋ ’Επιτίμου Διδάκτορος, άν καί θά προσέκρουσαν ασφαλώς στη μετριοφροσύνη Σας, σκιαγραφώντας άριστα μέ τά λεγόμενά τους την καταξιωμένη πορεία Σας.

Θερμά συγχαρητηρια αξίζουν, ακόμη, στίς αρχές τοϋ Νομοϋ γιά τούς ώραίους χαιρετισμούς τους, δείχνοντας την έμπιστοσύνη τους καί την πολλη αγάπη τους στό πρόσωπό Σας, αλλά καί την αναγνώριση έκ μέρους τους τοϋ όλου έργου Σας, καθώς καί στόν αξιότιμο κ. Βασίλειο Κουδούνη, Φιλόλογο, γιά την έπιμέλεια της έκδοσης.

Τέλος, εύχόμεθα καί προσευχόμεθα, μέ την εύκαιρία δέ καί τών τριάν­τα, μέ τούς πολλούς καί καλούς καρπούς, έτών από την εις ’Επίσκο­πον χειροτονία Σας, ο Χορηγός παντός αγαθοϋ Τριαδικός Θεός μας νά Σάς χαρίζει μακροημέρευση μέ σταθερη καί ακλόνητη υγεία, σω- ματικη καί ψυχικη, γιά νά πληθαίνει συνεχώς τό πολυσχιδές έργο j της κατ’ εύδοκίαν Θεοϋ εύλογημένης ίερατικης καί Αρχιερατικής διακονίας Σας.

— 129 · - Ο π ο ι r

Page 28: ΜΗΝΙΑΙΟ ^KKjlHtiatTIKO Ή^ριοάικο · 6. Ή παραβολή του ασώτου υίου. σοι βαπτίζονται γίνονται μέλη της Εκκλησίας

πρόςΤόν Σεβασμιώτατον Μητροπολίτην Ναυπάκτου καί Αγίου Βλασίου, κ.κ. ΙΕΡΟΘΕΟΝ Εις Ναύπακτον

Σεβασμιώτατε άγιε άδελφέ,

Μέ άγωνία καί άνυπομονησία περιμέναμε τήν έκδοση καί τοϋ Β' Τόμου της «Εμπειρικής Δογμα­τικής τής ’Ορθοδόξου Καθολικής ’Εκκλησίας» τοϋ άειμνήστου Κα- θηγητοϋ πατρός Ίωάννου Ρωμα- νίδη, σύμφωνα μέ τίς προφορικές παραδόσεις του καί Σάς εύχαρι- στοϋμε μέσα άπό τήν καρδιά μας πού μάς δώσατε καί πάλι αύτή τή μεγάλη καί ξεχωριστή χαρά πού πλημμύρισε τίς καρδιές μας άπό τήν στιγμή πού ό πλοϋτος καί τό μεγαλείο τής άγάπης Σας μάς τόν προσέφερε.

Πράγματι, ό άείμνηστος πατήρ ’Ιωάννης Ρωμανίδης ύπήρξε ένας άπό τούς μεγαλύτερους θε­ολόγους τοϋ 20ου αΐώνος, όπως

κατ’ έπανάληψιν έχει λεχθεί, στόν

όποίον ’Εσείς είχατε τήν εύλογία άπό τόν Θεό νά μαθητεύσετε, νά άγαπήσετε τήν κρυστάλλινη θεο­λογία του καί νά γίνετε ό αριστος συνεχιστής καί ερμηνευτής τής πα- τερικής σκέψης του, πού βασίζεται στό τρίπτυχο κάθαρση-φωτισμός- θέωση.

Προσπαθήσαμε, όσο μάς τό έπέτρεψε ό χρόνος τής ταπεινής μας διακονίας, νά δοϋμε μέ προ­σοχή τά μνημειώδη κείμενά του πού συμπεριλαμβάνονται καί σ’ αύτόν τόν τόμο, πού ό μεγάλος κό­πος Σας μάς τά έκανε γνωστά καί χωρίς καμμία υπερβολή σάς όμο- λογοϋμε τό πόσο αγγιξαν τίς καρδιές μας, καθιστώντας καί έμάς, έστω καί λίγο, κοινωνούς τής υγιοϋς θεολογίας τοϋ κορυφαίου δι­δασκάλου τή ’Ορθοδοξίας μας, γιά τήν όποία όπως εύστοχα λέτε

ΟΙΜΗΝ -0 130

Page 29: ΜΗΝΙΑΙΟ ^KKjlHtiatTIKO Ή^ριοάικο · 6. Ή παραβολή του ασώτου υίου. σοι βαπτίζονται γίνονται μέλη της Εκκλησίας

«είναι προφητική, άποστολική καί πατερική» Είναι έκείνος ό όποίος, άφοϋ μέ τό σπουδαίο καί πρωτόγνωρο βιβλίο του “Τό προ-

/ f / » ~ rπατορικό αμάρτημα μάς προσέ- φερε τόν άληθινό καί αυθεντικό ορθόδοξο πατερικό λόγο σέ άντί- θεση μέ τήν σχολαστική καί ήθι- κολογική σκέψη πού κυριαρχοϋσε καί μάστιζε γιά δεκαετίες τόν τόπο μας. Είναι έκείνη ή μορφή πού μέ πάθος μάς φανέρωσε ότι τά δόγ­ματα δέν είναι καρποί εγκεφαλικής καί φιλοσοφικής γνώσεως. Οί πα­τέρες τής ’Εκκλησίας μας, πού όριοθέτησαν τήν άλήθεια άπό τό ψεϋδος, όπως είναι ή αίρεση καί ή κακοδοξία, άν καί γνώριζαν άριστα τή θύραθεν γνώση καί τήν άνθρώ- πινη σοφία δέν έγκλωβίστηκαν, όμως, στά πλοκάμια τους, άλλά έκαμαν τό σπουδαιότερο καί φυ­σικά τό σωτήριο: Αγωνίστηκαν νά καθαρίσουν τόν έσωτερικό τους κό­σμο άπό τά πάθη, γι αυτό και ή Χάρις τοϋ Θεοϋ τούς φώτισε νά δογματίσουν σωστά καί άληθινά. Έγιναν κατά χάριν Θεόπτες, μέ άποτέλεσμα ή διδασκαλία τους νά μήν είναι ούτε σοφιστική καί ούτε θεωρητική άλλά έμπειρική.

Σεβασμιώτατε καί άγαπητέ έν Χριστώ άδελφέ,

Ευγνωμονοϋμε τό Θεό πού μάς χάρισε τόν σπουδαίο Θεολόγο πα­

τέρα Ίω. Ρωμανίδη άλλά καί ’Εσάς, τόν πανάξιο μαθητή του. Σάς συγχαίρουμε θερμά, Σάς θαυ­μάζουμε καί Σάς καμαρώνουμε γιά τό άδαμάντινο ήθος Σας, τήν ύψηλή θεολογική Σας παιδεία, τόν πατερικό καί φιλοκαλικό λόγο Σας καί γιά τή χρυσή πέννα Σας, ή όποία μάς πλουτίζει καί μάς ξε­διψά άκαταπαύστα μέ τήν πλη­θώρα τών άξιομνημονεύτων καί με­γάλης άξίας θεολογικών Σας βι­βλίων, άπό τά όποία τά περισσό­τερα είναι γνωστά παγκοσμίως μέσα άπό τίς μεταφράσεις πού έχουν γίνει, άκόμη γιά τίς μελέτες καί τά άρθρα Σας. Τελικά Σάς χρωστάμε πολλά!

Ε’ίθε ό Πανάγαθος Κύριός μας νά άναπαύει τήν ψυχή τοϋ άει- μνήστου μεγάλου Καθηγητοϋ, πα- τρός Ίωάννου Ρωμανίδη, καί νά διατηρεί άδιαλείπτως στή μνήμη Του τό όνομά του, πού τόσο πολύ έχει έμποτίσει τή σκέψη Σας. Σέ ’Εσάς δέ νά χαρίζει έτη πάμπολλα μέ άκλόνητη σωματική καί ψυχι­κή ύγεία, γιά νά συνεχίζατε τό πλού­σιο ποιμαντικό καί συγγραφικό έργο Σας γιά τή δόξα τοϋ Κυρίου μας, τό καλό της 'Εκκλησίας μας, τοϋ ποιμνίου Σας, της κοι­νωνίας μας καί όλων μας.

Page 30: ΜΗΝΙΑΙΟ ^KKjlHtiatTIKO Ή^ριοάικο · 6. Ή παραβολή του ασώτου υίου. σοι βαπτίζονται γίνονται μέλη της Εκκλησίας

Χ φ ϋ γ ε έ ν & ς ΐ Λ η θ ι ν ό ζ ° ν θ ρ ω π ° ς

(Γ 6 (ύ Ρ Π Ο Ο η . C foTK PJO Y )

C / /° V ταν φευγη γιά τήν άλλη I Ιζωή ενας άξιόλογος καί

ξεχωριστός άνθρωπος, λένε πολλοί, οτι έφυγε ενας με­γάλος, ενας σπουδαίος, "ενας κο­ρυφαίος άνθρωπος”. Έμείς, άνα- φερόμενοι στήν πρόσφατη άπο- δημία του θεολόγου Γεωργίου Π. Σωτηρίου, που ήταν πρωτίστως ιεροκήρυκας, μέ γραπτόν καί προ- φορικόν λόγον, καί μετά εκπαι­δευτικός καί συγγραφέας δεκάδων βιβλίων, δέν θά πουμε τά παρό­μοια. Θά πουμε συντομα καί ειλι- κρινά, γιατί τόν γνωρίζαμε καί προσωπικως, οτι έφυγε άπό κον­τά μας ενας άληθινός καί πιστός άνθρωπος. Δέν θά άναφερθουμε στό πλουσιότατον έργον του, στά πολλά καί καλά βιβλία του, στόν άκουραστον παιδαγωγικόν του μόχθον καί τό άειλάλητον κήρυγ­μά του, ή ξεχωριστή φροντίδα καί ό καημός του. Νά πή δυό λό­για, που νά άξίζουν καί νά άγγί- ζουν τήν ψυχή του άκροατή του. Καί αύτό ήταν τό κατ’ εξοχήν έργον του καί ό χαρακτήρας τής προσφοράς του άπελθόντος καί έτσι τόν ήξεραν οί πολλοί, «ό Σω­τηρίου ό ιεροκήρυκας» καί έτσι θά τόν θυμουνται.

Τήν ώρα του μεγάλου καί μά­λιστα του τελευταίου χωρισμου, οταν ό ίερευς ψάλλει «Δευτε τε- λευταίον άσπασμόν, δωμεν άδελ- φοί τω θανόντι», δέν είναι ή κα­τάλληλη στιγμή γιά λόγια καί ρη­τορείες καί κοσμικότητες. Είναι ώρα σιωπής καί πόνου γιά τήν άπώλεια καί προσευχής γιά τήν ψυχήν του μεταστάντος. Γι’ αύτό κι εμείς, χωρίς καμμιά μεγαλο- στομία, θά πουμε τό «ύστατον χαίρε» στόν άξιον καί άλησμόνη- τον φίλον καί συνεργάτην στό πε- ριοδικόν «Ό Ποιμήν», που τό δι- ηυθυνε επί μισόν αιωνα, μέ τό ψαλμικόν του Προφητάνακτος Δα­βίδ: «Τίμιος εναντίον Κυρίου ό θά­νατος των όσίων αύτου» (Ψαλμ. ΡΙΕ' 6), που σημαίνει στά νεοελ­ληνικά, οτι ό Κυριος τιμά τόν θά­νατον εκείνων, που πεθαίνουν μέ τήν άγάπην πρός τόν Χριστόν. Καί ό μακαριστός φίλος μας ήταν καί οσιος καί άληθινός. Γιατί είχε πάντοτε μέσα του τήν άγάπην γιά τόν Χριστόν καί αύτόν ύπηρέτησε στό πρόσωπον των άνθρώπων, άπό τήν άρχήν εως τό ειρηνικόν τέ­λος του. Ό Κυριος, εύχομαι, νά άναπαυση τήν ψυχήν του «Έν σκη- ναίς δικαίων». Αιωνία σου ή μνή-

Page 31: ΜΗΝΙΑΙΟ ^KKjlHtiatTIKO Ή^ριοάικο · 6. Ή παραβολή του ασώτου υίου. σοι βαπτίζονται γίνονται μέλη της Εκκλησίας

^ ^ κλήθη άπό τόν Κύριό 1- ̂ μας κοντά Του ή άεί-

_L~J μνηστος Αντιγόνη Δαβάκη, μητέρα τοϋ Σεβα- σμιωτάτου Μητροπολίτου Εδέσσης, Πέλλας καί Άλμω- πίας κ. Ίωήλ. Όσοι συνδέ­θηκαν μαζί της είχαν τήν εύλογία άπό τό Θεό νά γνω­ρίσουν έναν άνθρωπο μέ ξεχωριστή, εύγένεια ψυχής, μέ ιδιαίτερη εύλάβεια, π ί­στη, άγάπη καί έμπιστοσύ- νη στό Χριστό μας. Αύτό φαίνεται περίτρανα άλλω­στε καί άπό έκείνη τή στιγ­μή πού ο γιός της π. Ίωήλ λαμβάνει τή μεγάλη άπό- φαση νά γίνει κληρικός. Ό πω ς εχει τονισθεΐ «άπό τότε ή εύσεβής μητέρα του γίνεται ο άχώριστος φύλα­κας άγγελος, βοηθός καί ύπηρέτης τοϋ έντίμου τού­του κληρικοϋ, τόν οποΐον καί βοηθάει στό ποιμαντικό του εργο. Μαζί του γίνεται καί έκείνη Ιεραπόστολος. Μέ

τήν καλωσύνη της, τήν προ­θυμία της καί τήν άγάπη

/ ? C/ -ν /της, στέκεται σ όλους τούς άνθρώπους».

Μέσα, λοιπόν, άπό τήν καρδιά μας συλλυπούμεθα καί έμεΐς τόν λόγιο καί ένά- ρετο Αγιον Εδέσσης, εύχό- μενοι καί προσευχόμενοι, ο Άναστάς έκ τών νεκρών Κύ­ριός μας νά άναπαύει τήν ψυχή τής μακαριστής μη­τέρας του, νά τόν παρηγορεΐ

/ / / / sπλουσίως καί νά χαρίσει σ έκεΐνον ετη πάμπολλα μέ άκλόνητη σωματική καί ψυ­χική ύγεία πρός δόξαν Του.

, 133 ■

m

Ο Π Ο Ι Μ Η ^ —

S H I

Page 32: ΜΗΝΙΑΙΟ ^KKjlHtiatTIKO Ή^ριοάικο · 6. Ή παραβολή του ασώτου υίου. σοι βαπτίζονται γίνονται μέλη της Εκκλησίας

• ------ O Π Ο Ι Μ ΗΝ -# 134

Page 33: ΜΗΝΙΑΙΟ ^KKjlHtiatTIKO Ή^ριοάικο · 6. Ή παραβολή του ασώτου υίου. σοι βαπτίζονται γίνονται μέλη της Εκκλησίας

ΧΡΟΝΙΚΑ ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣΜΗΝΟΣ IOYNIOY 2011

Κατά τόν μήνα Ιούνιον, ό Σεβασμιώτατος Μητροπολί­της Μ υτιλήνης κ.κ. ’Ιάκω­βος, έ τέλ εσ ε τήν θ. Λ ε ι­τουργίαν η έχοροστάτησεν εις αλλας ί. Ακολουθίας, ώς κατωτέρω:

v Τήν 15ην Ιουνίου άπεβίω- σεν έν Άθήναις ό Πρωτο­πρεσβύτερος Νεκτάριος Χατζηπροκοπίου, έξ Άγιάσ- σου καί έκηδεύθη τήν έπο- μένην έν Άθήναις.

v Τήν ιδίαν ήμέραν καί ώραν της κηδείας, ό Μητροπο­λίτης μας έτέλεσε εις τό Ναΰδριον του Μητροπολι- τικοΟ Οίκου, Έπιμνημόσυ- νον Δέησιν.

v Τήν 19ην Ιουνίου, έπί τή έορτή των έν Λέσβω Άγίων, έτελέσθη Θεία Λει­τουργία εις τόν Μητρο- πολιτικόν Ναόν Καλλονής, ίερουργούντων των Σεβ. Μητροπολιτών Μηθύμνης κ. Χρυσοστόμου καί Αύλώνος κ. Χριστοδού­λου. Ακολούθως έγένετο ή καθιερωμένη Λιτανεία τών ί. Λειψάνων τών Άγίων.

ΕΒΔΟΜΑΣ ΑΓΙΩΝ ΛΕΣΒΟΥ ΑΝΑΛΥΤΙΚΩΣ

v Τήν 25ην Ιουνίου έτελέ ­σθη ό Πανηγυρικός Εσπε­ρινός εις τόν ί. Ναόν Αγί­ου Θεράποντος Μ ητιλύ- νης, χοροστατούντων τών Σεβ. Μητροπολιτών Μη­θύμνης κ. Χρυσοστόμου καί Έλευθερουπόλεως κ. Χρυσοστόμου. Ήκολού- θησε δέ, ή καθιερωμένη Λ ιτανεία τών ί. Λειψάνων καί τών ί. Εικόνων τών Άγίων μας, άπό του ί. Ναου του Άγ. Θεράποντος μέχρι του Μ ητροπολιτικου Ναου. Εις τό λιμάνι έγέ­νετο ή Αρτοκλασία καί ή όμιλία του Σεβ. Μητροπο­λίτου Έλευθερουπόλεως.

v Τήν 26ην Ιουνίου έτελέ ­σθη εις τόν Μητροπολιτι- κόν Ναόν Μυτιλήνης καί έπί του σκηνώματος του Νεομάρτυρος Άγίου Θεο­δώρου ή Θεία Λειτουργία, ίερουργούντων τών ιδίων Αρχιερέων. Ό Μητροπο­λίτης μας παρηκολούθησε τήν Θείαν Λειτουργίαν άπό του ί. Βήματος. Τόν Θειον Λόγον έκήρ υξε ό Παν. Άρχιμ. π. Νικόδημος Κου- τσαμπάσης, Πρωτοσύγ-

— 135 · - Ο Π Ο Ι Μ Η Ν

Page 34: ΜΗΝΙΑΙΟ ^KKjlHtiatTIKO Ή^ριοάικο · 6. Ή παραβολή του ασώτου υίου. σοι βαπτίζονται γίνονται μέλη της Εκκλησίας

m m

κελλος της 'Ιερας Μητρο- πόλεως Μηθύμνης.

ΔΙΑΦΟΡΑ ΙΟΥΝΙΟΥ 2011

v Τήν 26ην Ιουνίου ό Μη­τροπολίτης Έλευθερουπό- λεως κ. Χρυσόστομος, εις τό Ναΰδριον της Ζωοδ. Πηγης Αγιάσου, έτέλεσε, κατά παράκλησιν του άσθε- νοΟντος Μ ητροπολίτου μας, τήν Βάπτισιν του Δη- μητρίου, τέκνου του κ. Χα- ραλάμπους ΚαμαροΟ καί της Νεκταρίας Ξυνέλλη. Άνάδοχος παρέστη ή κ. Αθανασία Ξυνέλλη.

Στό Ό ρφ ανοτροφ εΐο - Ο ίκοτροφεΐο θηλέων Α.Π. Κατσακούλη προσέφεραν οι κάτωθι:

1. Ό κ. Νικόλαος Κλούβος 300 εύρώ διά τρία γεύματα των παιδιών.

2. Ή Οίκ. κ. Φωκίωνος Λα- λέλλη 50 εύρώ είς μνήμην ’Άννας Λαζαρη.

3. Ή οίκ. κ. Αναστασίας Λαλέλλη, 20 εύρώ είς μνή­μην Άννας Λαζαρη.

4. Τά Φ.Κ.Μ. 3000 εύρώ επιχορήγηση Ιουνίου 2011.

5. Ό κ. Γεώργιος Γεωργί­ου 64,43 εύρώ διά ενα γευμα.

6. Ή οίκ. κ. Μάκη καί κ. Νόλλης Βαρβάρα, 50 εύρώ άντί στεφάνου στήν κηδεία του άειμνήστου κουμπάρου τους Τάκη Βαμβουρέλλη.

7. Ή κ. Μαρία Γομοπού- λου (Άμερική) 338,87 εύρώ διά τρία γεύματα τών παι­διών.

8. Ό Σεβ. Μητροπολίτης Μυτιλήνης κ.κ. Ιάκωβος 150 εύρώ είς μνήμη του άειμνή­στου Πρωτοπρ. π. Νεκταρίου Χατζηπροκοπίου, άντί στε­φάνου.

9. Ή οίκ. κ. Τάκη καί κ. Βί- κης Παπάμαλλη 50 εύρώ είς μνήμην του πρωτοπρεσβυ­τέρου πατρός Νεκταρίου Χα­τζηπροκοπίου.

10. Ή κ. Χριστίνα Κου- τσαβλη 30 εύρώ άντί στεφά­νου στήν κηδεία Τάκη Βαμ­βουρέλλη.

11. Ή οίκ. κ. Τάκη καί κ. Βίκης Παπάμαλη 30 εύρώ είς μνήμην Αφροδίτης Κουν- τούρη.

12. Ή οίκ. κ. Τάκη καί Βί­κης Παπάμαλλη 30 εύρώ είς μνήμη Τάκη Βαμβουρέλλη.

13. Ή Ιατρική Διάγνωση Λέσβου 150 εύρώ άντί στε­φάνου στήν κηδεία Τάκη Βαμβουρέλλη.

14. Ό Σεβασμιώ τατος Μ ητροπολίτης Μ υτιλήνης κ.κ. Ιάκωβος 150 εύρώ διά ενα γευμα τών παιδιών είς μνήμην του άειμνήστου Τάκη Βαμβουρέλλη, ίατρου, άντί στεφάνου.

Τό Διοικητικό Συμβούλιο, τό προσωπικό καί τά παιδιά εύχαριστουν θερμά.

O Π Ο Ι Μ Η Ν - φ 136

Page 35: ΜΗΝΙΑΙΟ ^KKjlHtiatTIKO Ή^ριοάικο · 6. Ή παραβολή του ασώτου υίου. σοι βαπτίζονται γίνονται μέλη της Εκκλησίας

&πό τήν εύλογία τών άρτων κα( τή λιτανεία, μέ τήν εύκαιρία τής έορτής τών £γ(ω ν τής Λέσβου.

Page 36: ΜΗΝΙΑΙΟ ^KKjlHtiatTIKO Ή^ριοάικο · 6. Ή παραβολή του ασώτου υίου. σοι βαπτίζονται γίνονται μέλη της Εκκλησίας

Ή έπί τής λάρνακος τοϋ άγ. Θεοδώρου τοΰ Νεομάρτυρος τέλεση τής Θ . Ευχαριστίας (εορτή τών άγίων τής Λέσβου 26-6-2011), Ί. Μητροπολιτικός Ναός.