Ομήρου Οδύσσεια5η ενότητα : ραψωδία α στίχοι 361 - 497

πολιτιστικά στοιχεία❏ κοινωνική θέση αοιδού – περιεχόμενο των τραγουδιών του❏ γυναικωνίτης❏ η βασίλισσα εμφανίζεται με συνοδούς❏ οι εργασίες των γυναικών στο σπίτι❏ ιδιοκτησιακό καθεστώς❏ κληρονομική βασιλεία – διεκδίκηση εξουσίας μέσω του γάμου,

κλονισμός του θεσμού της βασιλείας❏ δουλεία – θεσμός παλλακείας

θεολογικά στοιχεία❏ πίστη στους μάντεις❏ αθέατη θεϊκή βοήθεια

πρόσωπα❏ Τηλέμαχος❏ Πηνελόπη❏ Φήμιος❏ Αντίνοος❏ Ευρύμαχος❏ άλλοι μνηστήρες

Πηνελόπη, Τηλέμαχος, Μνηστήρες

Πηνελόπη❏ πιστή στον Οδυσσέα ❏ ευαίσθητη, σεμνή, διακριτική, συνετή❏ υπερήφανη για τον Τηλέμαχο που αλλάζει, δέχεται

πρώτη το μήνυμα ενηλικίωσης του γιου της❏ εργάζεται στο σπίτι (αν και βασίλισσα)

Τηλέμαχος❏ αλλάζει συμπεριφορά από την προηγούμενη ενότητα❏ θυμίζει στη μητέρα του τη θέση της και τη δική του θέση

(κύριος του σπιτιού)❏ θαρραλέος, αποφασιστικός, δείχνει αυτοσυγκράτηση,

ευέλικτος, αποφασισμένος να κυβερνήσει το σπίτι του και να αναλάβει τις ευθύνες του καθώς και πρωτοβουλίες (επίτευξη του στόχου της Αθηνάς)

Μνηστήρες❏ υβριστική συμπεριφορά (διεκδίκηση της Πηνελόπης

μέσω της οποίας θα οικειοποιηθούν την εξουσία, κατασπαταλούν τα αγαθά του οίκου του Οδυσσέα, χυδαίοι, αμέριμνοι, προκλητικοί, αλαζόνες

❏ Αντίνοος : προσβλητικός, κυνικός❏ Ευρύμαχος : ύπουλος, ειρωνικός, διπλωματικός

τεχνική του ποιητή❏ συνδυασμός τριτοπρόσωπης αφήγησης και διαλόγου❏ παρέκβαση (η ιστορία της Ευρύκλειας)❏ δραματική ειρωνεία : η αναφορά στον Μέντη, ο Τηλέμαχος

γνωρίζει πια ότι πρόκειται για την Αθηνά❏ πλούσια εκφραστικά μέσα : επίθετα, μεταφορές, παρομοιώσεις,

προσωποποιήσεις, ειρωνεία (το σχήμα λόγου κατά το οποίο χρησιμοποιούνται λέξεις με διαφορετική εντελώς σημασία από την πραγματική τους, στ. 421 – 422)

“Αν ήταν να γυρίσει, αν κυβερνούσε πάλι τη ζωή μου,τότε κι η δόξα μου θ᾽ ανέβαινε ψηλότερα όλα θα πήγαινανκαλύτερα. Μα τώρα εγώ μαραίνομαι , με τόσα βάσαναπου ο δαίμονας κακός μου φόρτωσε”. http://www.greek-language.gr/digitalResources/ancient_greek/history/epos/page_089.html