3341

Εβδομαδιαία εφημερίδα της Ανανεωτικής Αριστεράς • Σάββατο 30 Μαΐου 2015 • Αρ. φ. 1253 • 2 €

ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΝΕΩΣΗ, ΓΙΑ ΤΟ ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟ

ΑΡΘΡΑΚ. Μελάς: Η ΕΚΤ επικρίνειτον κ. Σόιμπλε∆ηλώσεις του αντιπροέδρουτης Βίτορ Κονστάνσιο κατά τωνυποθέσεων για Grexit σελ. 3

...∆. Σμυρναίος: Ολοι θέλουνσυμφωνία πλην ΣόιμπλεΤην ώρα που εντείνονταιοι διαβουλεύσεις o γερμανόςΥΠΟΙΚ συνεχίζειτον “ανένδοτο” σελ. 6

...Χ. Γεωργούλας: Ου καλόνείναι τον ΣΥΡΙΖΑ μόνονΓιατί δεν πιάνουν οι εξορκισμοίκατά του Ποδέμος σελ. 5

∆ΙΕΘΝΗΤουρκία: Τα διακυβεύματατων εκλογώνΑνάλυση της Αθηνάς Σκούρταγια τις εκλογέςτης 7ης Ιουνίου σελ. 22

...Πολωνία: Νέο καμπανάκιγια τις ΒρυξέλλεςΟ Νίκος Σερβετάς γράφει για τηναπρόσμενη νίκη του υπερσυντηρη-τικού Ντούντα σελ. 18

ΚΟΙΝΩΝΙΑΤρανς, ζωές σε επισφάλειαΤρεις επιθέσειςσε 18 ημέρες σελ. 16

Για το δημόσιοχώρο στηΘεσσαλονίκηΤης Εύης Αθανασίου

Στο πλαίσιο των νεοφιλε-λεύθερων αστικών πολι-τικών και του αδιαμφι-

σβήτητου δόγματος της αστι-κής ανταγωνιστικότητας στηνπαγκόσμια αγορά, ο δημόσιοςχώρος αναγνωρίζεται ως ένααπό τα συστατικά ενός ελκυ-στικού αστικού περιβάλλοντος.Σε όλα τα έργα «αστικής ανα-γέννησης», που επιχειρούν ναενισχύσουν την οικονομία τηςπόλης προωθώντας μία δια-κριτή και αναγνωρίσιμη εικόνατης στο παγκόσμιο κοινό τωνεπενδυτών και των τουριστών,ο δημόσιος χώρος παίζει κεν-τρικό ρόλο. Συνεισφέρει στηνκατασκευή της προωθούμενηςδιακριτής τοπικής ταυτότητας,ενώ γίνεται ταυτόχρονα ιδανι-κός υποδοχέας της παγκόσμιας

ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΗ ΣΕΛΙ∆Α 2

Ανυποχώρητοιµέχρι τη συµφωνία

ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΤΟ ΚΛΕΙ∆Ι ΓΙΑ ΤΗ ΛΥΣΗ

Όλα δείχνουν ότι βρισκόμαστε στην τελική ευθεία για τη σύ-ναψη μιας συμφωνίας μεταξύ ελληνικής κυβέρνησης και δανει-στών. Η τελευταία σημαντική απόσταση που έμενε μεταξύ τωνδυο πλευρών στις Βρυξέλλες, όπως όλα έδειχναν θα διανυότανμε βάση το πολιτικό σκεπτικό. Η τηλεδιάσκεψη, διάρκειας μιαςώρας, μεταξύ Τσίπρα - Μέρκελ - Ολάντ την Πέμπτη το βράδυ, ηπαρέμβαση προηγουμένως του υπουργού Οικονομικών των ΗΠΑκ. Τζακ Λιου, αλλά και η λυσσώδης αντίσταση Σόιμπλε, το επι-βεβαιώνουν.

Παρά τις σκληρές και εντελώς ανορθολογικές, έως και τυχο-διωκτικές, δηλώσεις όσων δεν ήθελαν συμφωνία, με κύριο εκ-πρόσωπό τους τον κ. Σόιμπλε, φαίνεται ότι μετά τη συνάντησηκορυφής του Βερολίνου το πάνω χέρι πήραν οι πιο νουνεχείς καιφάνηκε να προτάσσουν το πολιτικό κλειδί για τη λύση αποσο-βώντας τον κίνδυνο μιας απρόβλεπτης νομισματικής και όχιμόνο μείζονος διαταραχής. Η παρέμβαση του κ. Τζακ Λιου αυτό

το χαρακτήρα έχει και αυτό ακριβώς τόνισε απευθυνόμενοςστους ευρωπαίους πολιτικούς. Στην ίδια κατεύθυνση κινήθηκεκαι ο κ. Βίτορ Κονστάντιο, αντιπρόεδρος της ΕΚΤ, όταν σαφώςδήλωσε ότι αντίθετα από ό,τι λένε ακραίοι νεοφιλελεύθε-ροι,«εργαζόμαστε με βάση την υπόθεση ότι δεν θα συμβεί έναGrexit».

Τα εμπόδια είναι ακόμη πολλά και η αβεβαιότητα μεγάλη. Επι-πλέον, το ζητούμενο δεν είναι μια συμφωνία που θα μπαλώνειτο πρόβλημα εντελώς βραχυπρόθεσμα και πολύ περισσότερο θασώρευε τα βάρη στο λαό ή θα σηματοδοτεί το άνοιγμα μιας νέαςπεριόδου πιέσεων και εκβιασμών. Η κυβέρνηση πρέπει να μείνεισταθερή στην επιδίωξη λύσης, αλλά και ανυποχώρητη με οδηγότις κόκκινες γραμμές που έχουν τεθεί από τη λαϊκή εντολή της25ης Ιανουαρίου. Είναι ο μόνος τρόπος οι εκβιασμοί και οι πιέ-σεις που ασκούνται να εξουδετερωθούν.

•

Η διαπραγμάτευσηείναι πολιτικήΣυνέντευξη με τον υπουργό ΕυρωπαϊκώνΥποθέσεων Νίκο Χουντή για τα εγγενήπροβλήματα της ενοποιητικής πορείαςτης ΕΕ

Σελ. 6,7

Ανατροπήστην ΕυρώπηΗ Αριστερά της Ισπανίας κερδίζει Βαρ-κελώνη και Μαδρίτη και ανατρέπει τουςευρωπαϊκούς συσχετισμούς και γιαπρώτη φορά το δικομματισμό

Σελ. 20

Αναζητώνταςαπό μηχανής θεούςΆρθρο του Κώστα Βεργόπουλου για τησυνεχιζόμενη αβεβαιότητα, που αποστα-θεροποιεί όλο και περισσότερο την οικο-νομία, ακόμα και χωρίς υφεσιακά μέτρα

Σελ. 9

Μποϊκοτάζ τωνΕυρωπαϊκών

ΑγώνωνΕνώ στα μπουντρούμια του κα-

θεστώτος υπάρχουν φυλακισμέ-νοι ακτιβιστές, αλλά και δημο-

σιογράφοι των οποίων τα ρεπορ-τάζ θεωρήθηκαν ενοχλητικά από

το καθεστώς, το Αζερμπαϊτζάνδιοργανώνει τους πρώτους ευ-ρωπαϊκούς αγώνες, στις 12 Ιου-

νίου, στο Μπακού. Ακτιβιστέςανθρωπίνων δικαιωμάτων απόόλο τον κόσμο καλούν να μποϊ-κοτάρουμε τους αγώνες και νααναδείξουμε πως η κυβέρνηση

του Αζερμπαϊτζάν δεν δίνει δε-κάρα για τη δημοκρατική νομιμό-

τητα και τα ανθρώπινα δικαιώ-ματα, γεγονός που η ευρωπαϊκή

Ολυμπιακή Επιτροπή αγνόησε,απλώς για να κάνει business σε

μία χώρα, που το χρήμα ρέει.Σελ. 21

κ. Πρόεδρε είμαστε έτοιμοι για τους ευρωπαϊκούς αγώνες!

«Ημερίδες Μελέτης»της Ευρωομάδας

της Αριστεράςμε θέμα εναλλακτικές

λύσεις για το χρέοςτης Περιφέρειας– Συμπαράσταση

στον Ελληνικό λαόΣελ. 17

22 Η ΕΠΟΧΗ 30 Μαΐου 2015ΘΕΜΑΤΑ

ΕΒ∆ΟΜΑ∆ΙΑΙΑ ΕΦΗΜΕΡΙ∆Α ΤΗΣ ΑΝΑΝΕΩΤΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣΙδιοκτήτης: Εκδοτικός - ∆ημοσιογραφικός Συνεταιρισμός Κοινωνικών,Πολιτικών και Πολιτιστικών Μελετών και ∆ραστηριοτήτων Η ΕΠΟΧΗ, ΣΥΝ Π.Ε.

Βλαχάβα 11 & Αθηνάς, 3ος όροφος,Αθήνα 105 51

ΤΗΛΕΦΩΝΑ 3630523, 3619513 - 3619514 •FAX: 3619610

Εκδότρια:Ασημίνα ∆αβάκη - Κλαυδιανού

Συνδρομές (σε ευρώ)• Εσωτερικού: 150 • Kύπρος: 250

• Ευρώπη: 250 • Λοιπός κόσμος: 250Α.Φ.Μ. 096207018 - ∆ΟΥ: ΣΤ’ Αθηνών

Αρ. Λογαριασμού: 72038528658ΙΒΑΝ GR 3801107200000072038528658

ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑΗλεκτρονική ∆ιεύθυνση:

epohigr@gmail.comwww.epohi.gr

Κωδικός εντύπου: 3341ΕΚΤΥΠΩΣΕΙΣ ΚΛΕΝΙΚ Ε.Ε.

Του Θωμά Τσαλαπάτη

(…)Kαι να· ο λεβέντης του χωριού, ο Bαγγέλης,των κοριτσιών το λάμπασμα, ο Bαγγέλης,που τον λογιάζαν όλοι για χαμένοστον πόλεμο· και στέκονταν ολόρτοςστης εκκλησιάς τη θύρα, με ποδάριξύλινο, και δε διάβαινε τη θύρατης εκκλησιάς, τι τον κοιτάζαν όλοιμε τα κεριά στο χέρι, τον κοιτάζαν,το χορευτή που τράνταζε τ’ αλώνιτου Στειριού, μια στην όψη, μια στο πόδι,που ως να το κάρφωσε ήταν στο κατώφλιτης θύρας, και δεν έμπαινε πιο μέσα!

Kαι τότε - μάρτυράς μου νά ‘ναι ο στίχος,ο απλός κι αληθινός ετούτος στίχος -απ’ το στασίδι πού ‘μουνα στημένοςξαντίκρισα τη μάνα, απ’ το κεφάλιπετώντας το μαντίλι, να χιμήξεισκυφτή και ν’ αγκαλιάσει το ποδάρι,το ξύλινο ποδάρι του στρατιώτη,- έτσι όπως το είδα ο στίχος μου το γράφει,ο απλός κι αληθινός ετούτος στίχος -,και να σύρει απ’ τα βάθη της καρδιάς τηςένα σκούξιμο: «Mάτια μου… Bαγγέλη!»

Kι ακόμα, - μάρτυράς μου νά ‘ναι ο στίχος,ο απλός κι αληθινός ετούτος στίχος -,ξοπίσωθέ της, όσες μαζευτήκαναπό το βράδυ της Mεγάλης Πέφτης,νανουριστά, θαμπά για να θρηνήσουντον πεθαμένον Άδωνη, κρυμμένομες στα λουλούδια, τώρα να ξεσπάσουνμαζί την αξεθύμαστη του τρόμουκραυγή που, ως στο στασίδι μου κρατιό-μουν,ένας πέπλος μου σκέπασε τα μάτια!…

(Άγγελος Σικελιανός,Στ’ Όσιου Λουκά το Mοναστήρι)

Είναι φορές που το ποίημα του Σικε-λιανού επισκέπτεται το παρόν καιδιαβάζει τον εαυτό του. Ποίημα από

τα γνωστότερα του ποιητή (εδώ σε απόσπα-σμα), που συμπυκνώνει τη φιλοσοφία καιτη στάση του, συρρικνώνει τα σεντόνιαλόγου του και τελικά καταφέρνει να μιλή-σει απλά. Ποίημα επιτακτικά επίκαιροακριβώς λόγω του ανεπίκαιρού του. Τρίαεπίπεδα συνομιλούν στο ποίημα: ο Άδωνης,ο νεκρός Χριστός και το αγόρι του χωριούπου επιστρέφει διαμελισμένο από τον πό-λεμο. Ο θάνατος και η ζωή σαν ένας κύκλοςφυσικός και η άνοιξη σαν υπόσχεση και πα-ρηγοριά. Αυτό που πάντα μου έκανε εντύ-πωση σ’ αυτό το ποίημα είναι το πόσο σάρ-κινη είναι η μεταφυσική του. Σαν να μηνπροέρχεται από σελίδες θρησκείας ή μυθο-λογίας, αλλά κατευθείαν από τα λουλούδιακαι τις πληγές του αγοριού. Και η όποιαανάσταση ξεπερνά τα έθιμα, τρέχει πίσωπρος τον χρόνο συναντώντας έναν άλλο,όμοιο θεό, μιλώντας τελικά για τον πόνοστο παρόν του ποιήματος, για τη φυσικό-τητα των κύκλων και τελικά για το κάθεπαρόν. ‘’Γιατί κι ο πόνος/ στα ρόδα μέσα, κιο Eπιτάφιος Θρήνος, /κ’ οι αναπνοές τηςάνοιξης που μπαίναν/ απ’ του ναού τη θύρα,αναφτερώναν/ το νου τους στης Aνάστασηςτο θάμα’’.

∆ειλή εποχή

Ζούμε μια δειλή εποχή, μια εποχή πουαπωθεί, συνεχώς απωθεί. Ομογενοποιείτους κύκλους του χρόνου ορίζοντάς τουςως ευθεία. Εδώ δεν υπάρχουν εποχές, στά-σεις, συμπυκνώσεις. Μονάχα ένα συνεχέςμε τυχαίες παύσεις, γιορτές σαν ξεθυμα-σμένες αναμνήσεις που συντηρούν απλά το

περίγραμμα, το κέλυφός τους. Η εποχήαυτή εκβιάζεται να χαμογελά, με εκείνο πουο Ρεμπώ αποκαλούσε ‘’το φρικαλέο γέλιοτου ηλιθίου’’, να στέκει μακάρια ξεχνώνταςκαι απωθώντας. Τον πόνο, την απώλεια, τησημασία του ανθρώπου στην κυριολεξίατου βιώματός του.

Οι εποχές δεν αποτελούν τίποτα άλλο,παρά μια αυξομείωση θερμοκρασίας. Γύρωμας τίποτα δεν ανθίζει και τίποτα δεν πε-θαίνει, λίγες γλάστρες και λίγα βάζα μόνοαφημένα σε θερμοκρασίες δωματίου.Όποια ισορροπία, όποια αρμονία του αν-θρώπου με το περιβάλλον, όποιος ημερο-λογιακός διάλογος με την τροφή, την δου-λειά και την τελετουργία επιβιώνουν συ-σκευασμένες ως καταγραφές.

Εδώ το χρήσιμο και το πρακτικό. Εδώαυτό που αρκεί εφόσον σε συντηρεί. Εδώ οιεπιβεβλημένες ευωχίες και οι γιορτές πουθα γίνουν αντιληπτές μονάχα απ’ τα προ-γράμματα τηλεόρασης και τους πρόχειρουςστολισμούς, εδώ η εποχή υπάρχει σε συ-νάρτηση αποκλειστικά με τον ρουχισμό καιτις εκπτώσεις, τα έθιμα κλεισμένα σε βαζά-κια με φορμόλη ζέχνουν παράλογο καιεκτός τόπου και χρόνου, σε σεζόν, σεάδειες και κρατήσεις. Εδώ εμείς, μια μόνιμητελεία να θαλασσοπνίγεται στο συνεχές.

Εξόριστη άνοιξη

Και όμως, ακόμα γεννιόμαστε, σαρκωνό-μαστε και πεθαίνουμε. Ακόμα μας κατοι-κούν χυμοί, χώμα και σκοτάδι. Και εκείνη ηατελείωτη αμηχανία απέναντι σε αυτό πουσυνιστά τον άνθρωπο, τη γέννηση, τον θά-νατο, την κυριολεξία του χρόνου. Όλα αυτάπου ο σύγχρονος πολιτισμός προσπαθεί ναξορκίσει με πλαστικά ραβδάκια made inChina. Μα μονίμως αποτυγχάνει και έτσι τααπωθεί, μονίμως τα απωθεί.

Μαζί με αυτά εξορίζει και την άνοιξη.Ανάμνηση πια σε καχεκτικά στεφάνια, κοι-νότοπες φράσεις και μια εύκολη πλαφόνευαισθησία. Είναι που ‘’Ο Απρίλης είναι ομήνας ο σκληρός, γεννώντας /Μες απ’ τηνπεθαμένη γη τις πασχαλιές, σμίγοντας/ Θύ-μηση κι επιθυμία, ταράζοντας/ Με τη βροχήτης άνοιξης ρίζες οκνές’’. Γιατί η άνοιξηείναι τελικά μια συμπύκνωση που ξεπερνάκατά πολύ τα ημερολόγια. Ένα σημείο πουμας μιλά για αναγέννηση, προσωπική ή συ-νολική ανασύσταση και αναμόρφωση. Καιμέσα στη βιασύνη της απώθησης, η αμνησίαμας μοιάζει να σκεπάζει όλη τη σάρκινη με-ταφυσική της προσωπικής, κοινωνικής, συ-νολικής μας αναγέννησης.

http://tsalapatis.blogspot.gr/

αστικής εμπειρίας της κατανάλωσης και του ελεύθερου χρόνου. Το ζητούμενο της ανταγωνιστικότητας προτάσσει ζωντανούς και ελκυ-

στικούς δημόσιους χώρους για τους πολίτες, όμως κάποιοι από αυτούςχρειάζεται να εξαιρεθούν, καθώς η φυσική τους παρουσία υποβαθμίζει τοχώρο, οπτικοποιεί την ανισότητα και τη φτώχεια, πυροδοτεί αισθήματαφόβου και ανασφάλειας στη μεσαία τάξη. Ένα συνεχώς στενότερο φάσμασυμπεριφορών γίνεται ανεκτό και επιτρεπτό, και οτιδήποτε πέρα από αυτόκρίνεται εκκεντρικό και ανεπιθύμητο, καθώς μπορεί να υπονομεύσει τηνκύρια λειτουργία του δημόσιου χώρου, δηλαδή την κατανάλωση και τηναναψυχή της μεσαίας τάξης και των τουριστών. Το «δικαίωμα στην πόλη»περιορίζεται στους πολίτες που δεν είναι ανεπιθύμητοι και επαναπροσ-διορίζεται στο «δικαίωμα στην κατανάλωση» αγαθών και μοναδικών αστι-κών εμπειριών.

Υβριδική γεωγραφία

Ο αποκλεισμός, μέσα από κανόνες χρήσης και καθεστώτα λειτουργίας,όπως απαγορεύσεις μικροπωλητών, πλανόδιων μουσικών, μοιράσματοςφυλλαδίων, την αστυνόμευση και φύλαξη, αλλά και μέσα από στρατηγικέςσχεδιασμού, όπως πύλες εισόδου και περιφράξεις ανάγεται σε σύγχρονηστρατηγική για τον δημόσιο χώρο. Σε συνδυασμό με την υπονόμευση τουδημόσιου χαρακτήρα, μέσα από ένα ευρύ και διαφοροποιημένο φάσμα μη-χανισμών που ξεκινά από τις αθώες υιοθεσίες δένδρων και παιδικώνχαρών, περνά από τις χορηγίες πάρκων και πλατειών και φτάνει στουςιδιωτικά κατασκευασμένους δημόσιους χώρους, επαναπροσδιορίζεται ηίδια η φύση του δημόσιου χώρου και ο ρόλος του στην πόλη. Η ελευθερίαστην πρόσβαση, η τυχαία συνάντηση και συνύπαρξη διαφορετικών αν-

θρώπων, η ανοχή και η ελευθερία τωνπολιτών να διεκδικούν, να διαμαρτύ-ρονται ή ακόμη και να βρίσκονται τονδημόσιο χώρο σχετικοποιούνται ήαναιρούνται πλήρως.

Κάθε πόλη υλοποιεί τις δικές της το-πικές εκφάνσεις των παραπάνω τά-σεων συνεισφέροντας στην νέα υβρι-δική γεωγραφία του δημόσιου χώρου.Η Θεσσαλονίκη, στη συνθήκη της κρί-σης, βιώνει μετασχηματισμούς στην οι-

κονομία και τον κοινωνικό της ιστό που εκδηλώνονται με ποικίλους τρό-πους στο αστικό τοπίο. Συγκεκριμένες μετατοπίσεις στη διαχείριση καιτους κανονισμούς λειτουργίας πλατειών και πάρκων υλοποιούν την το-πική εκδοχή των τάσεων προς την ιδιωτικοποίηση και τον αποκλεισμό,υπονομεύοντας το ρόλο του δημόσιου χώρου. Νομιμοποιημένες στο πλαί-σιο της ανταγωνιστικότητας και της ασφάλειας, οι τάσεις αυτές πυροδο-τούνται, ενισχύονται και επεκτείνονται στη συνθήκη της κρίσης. Τέτοιεςμετατοπίσεις, συχνά λεπτές και αόρατες, είναι η χορηγία εξοπλισμού πάρ-κου και η ανάληψη έργων συντήρησης από ιδιωτικές εταιρείες αλλά και ηαπαγόρευση, με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου, των πολιτικών συγ-κεντρώσεων στην πλατεία Αριστοτέλους στις εκλογές του 2012, στο όνοματης εύρυθμης λειτουργίας της τοπικής αγοράς.

Επιχείρηση εναντίον του πλήθους

Το κέντρο της Θεσσαλονίκης συγκεντρώνει παραδοσιακά, εκτός από τηνεμπορική δραστηριότητα, και την αναψυχή, και ιδιαίτερα αυτή των νέων σεσημειακές και μετακινούμενες συγκεντρώσεις. Η έκφρασή της αναψυχήςστον δημόσιο χώρο είναι η παρουσία των τραπεζοκαθισμάτων, συχνά μεαμφισβητούμενη νομιμότητα, και σε έκταση που θέτει υπό αίρεση τον δη-μόσιο χαρακτήρα των πλατειών και των πεζοδρομίων. Στα χρόνια της κρί-σης, ο ελάχιστος ελεύθερος, μη εμπορευματοποιημένος, δημόσιος χώροςτου κέντρου, καταλήφθηκε από ένα διαφοροποιημένο πλήθος νέων πουδεν καταναλώνει στα καφέ και τα μπαρ του κέντρου, αλλά διασκεδάζειχωρίς ή με λίγα χρήματα στις πλατείες και τους πεζόδρομους.

Η πρόσφατη επιχείρηση της αστυνομίας στον πεζόδρομο της Ικτίνουστρέφεται εναντίον αυτού του πλήθους. Νομιμοποιείται στη βάση τηςασφάλειας των πολιτών και της απρόσκοπτης λειτουργίας των παρακεί-μενων καταστημάτων αναψυχής. Κινητοποιεί το φόβο και στενεύει ακόμηπερισσότερο το φάσμα των συμπεριφορών που είναι ανεκτές στο δημόσιοχώρο. Εντάσσεται στην επίσημη, έστω αποσπασματική, στρατηγική πουαντιλαμβάνεται τον δημόσιο χώρο ως ελκυστικό υποδοχέα της κατανά-λωσης και επιδιώκει την εκκαθάριση οποιασδήποτε δραστηριότητας δενσυνδέεται με αυτήν.

Οι πρόσφατες μετατοπίσεις στη διαχείριση του δημόσιου χώρου τηςΘεσσαλονίκης μας θυμίζουν ότι, ο δημόσιος χώρος, οι πλατείες, τα πάρκα,οι δρόμοι και τα πεζοδρόμια, δεν υπήρξε ποτέ ο φαντασιακός κοινόςχώρος, συνάντησης συνύπαρξης, αντιπροσώπευσης και συλλογικότητας.∆εν ήταν πάντα ανοικτός σε όλους και ανεκτικός στο διαφορετικό. Ησχέση του με την δημοκρατία και την δημόσια σφαίρα ήταν επίσης υπό συ-ζήτηση και μάλλον επισφαλής. Ήταν πάντα αντικείμενο διαπραγμάτευ-σης, διεκδίκησης και αγώνων και με αυτή την έννοια είναι περισσότερομία διαρκής διαδικασία, παρά ένα υλικό συστατικό της πόλης. Όπως τοέθεσε ο Lefebvre το 1968, το «δικαίωμα στην πόλη», το δικαίωμα να βρί-σκεσαι να κατοικείς να φτιάχνεις την πόλη, που εκφράζεται πιο απτάστους δρόμους, τους πεζόδρομους και τις πλατείες, ήταν πάντοτε «μιακραυγή και μια απαίτηση».

* Η Εύη Αθανασίου είναι επίκουρη καθηγήτρια στο τμήμα Αρχιτεκτόνων ΑΠΘ

Για το δημόσιο χώρο στη ΘεσσαλονίκηΣΥΝΕΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ 1η ΣΕΛΙ∆Α Η άνοιξη

εκείνη που πεθαίνει

Του Νίκου Τσαγκρή

Τι δουλειά έχουν οι G7 με την Ελ-λαδίτσα; Τι ζόρι τραβάνε οι ζά-πλουτοι του κόσμου τούτου

(Ηνωμένες Πολιτείες, Καναδάς, Ιαπω-νία, Ηνωμένο Βασίλειο, Γερμανία, Γαλ-λία και Ιταλία) και ασχολούνται με τηνπτωχευμένη «Ψωροκώσταινα»;

«∆εν τους βγαίνει το πείραμα, αλλάμη νομίζετε ότι νοιάζονται για την τύχητου πειραματοζώου», ήταν η πιο στα-ράτη απάντηση που εισέπραξα, καθώςερευνούσα τα πολιτικά και διπλωμα-τικά δρώμενα της συνόδου της ∆ρέσ-δης: οι ΗΠΑ επιθυμούν άμεση επίλυσητου «ελληνικού ζητήματος», υποστηρί-ζουν οι ειδικοί αναλυτές. Φοβούνταιότι η δογματική εμμονή του Βερολίνουστην τιμωρητική εφαρμογή των μνημο-νιακών όρων «ξεπερνά τα όρια του το-πικού (σ.σ: του ευρωπαϊκού) πολιτικούρίσκου και προοιωνίζεται παγκόσμιαοικονομική και γεωπολιτική κατα-στροφή»

«Βρείτε τα με τους Έλληνες γιατί χα-νόμαστε», φημολογείται ότι είπε στοζόρικο Γερμανό ομόλογό του ο Αμερι-κανός υπουργός Οικονομικών ΤζακΛιού, στη συνάντηση της ∆ρέσδης.Ύστερα είπε το ποίημα, που, τις τελευ-ταίες μέρες, απαγγέλει, όπου σταθεί κιόπου βρεθεί: «η αποτυχία επίτευξηςσυμφωνίας άμεσα θα επιφέρει δυσκο-λίες στην Ελλάδα και αβεβαιότητεςστην Ευρώπη και την παγκόσμια οικο-νομία…».

Φημολογείται ακόμα ότι ο κ. Λιού,στο περιθώριο της συνάντησης, διά-βασε τον Κώδικα της ∆ρέσδης*. Καιεπηρεασμένος, λέει, από το εσχατολο-γικό του περιεχόμενο πίεσε το Βόλφγ-κανγκ Σόϊμπλε να ξορκίσει το κακό (τουπέρογκο εμπορικό έλλειμμα τωνΗΠΑ), «πυροδοτώντας έναν ενάρετο (!)κύκλο ανάπτυξης με ενίσχυση των δη-μοσίων επενδύσεων και τόνωση τωνευρωπαϊκών εισαγωγών…».

Αυτόπτες μάρτυρες επιβεβαίωναν τοπεριστατικό και πρόσθεταν ότι οΒόλφγκανγκ Σόϊμπλε απάντησε στονΑμερικάνο, κραδαίνοντας το «Βιβλίοτης Ομόνοιας» (Concordia**) με τουςλουθηρανικούς δογματικούς του κανό-νες: «εδώ είναι η ∆ρέσδη και πρέπει ναλειτουργήσει περαιτέρω η πειθώ: οιγερμανικοί κανόνες για λιτότητα καιισχυρούς προϋπολογισμούς είναι απα-ράβατοι!»

Καπιταλιστικά ζόρια…

Η αλήθεια είναι, πως ο κόσμος είναιζόρικος κι εμείς ασθενικοί, όπως έλεγεο ∆ιονύσης Σαββόπουλος, αλλά αυτήείναι μια αλήθεια, που αναβοσβήνει,ανάλογα με τα καπιταλιστικά ζόρια,που, με τη σειρά τους, αυξομειώνονται

ανάλογα με την ένταση της σύγκρουσησυμφερόντων των μεγάλων δυνάμεων.Απ’ αυτή την άποψη, κάθε σύνοδος τωνG 7 είναι μια συγκρουσιακή σύνοδος –η σύνοδος της ∆ρέσδης ακόμα περισ-σότερο: η σύγκρουση των δυνάμεωντης «ζήτησης» (ΗΠΑ, Βρετανία, κ.α.)με τις δυνάμεις της «λιτότητας» (Γερ-μανία – Ευρωζώνη ) φτάνει στα όριατης ρήξης, με αιχμή των δοράτων,ένθεν κακείθεν, το Ελληνικό ζήτημα.

Με δυό λόγια, η δογματική εμμονήΣόϊμπλε στη στρατηγική της λιτότηταςκαι τον περιορισμό δαπανών (για τηνέξοδο, υποτίθεται, της Ελλάδας και τηςΕυρωζώνης απ’ την κρίση) καθηλώνεισε μηδενικά μεγέθη την ανάπτυξη στηνΕυρώπη, ενώ μειώνει απελπιστικά τη«ζήτηση» (τις εισαγωγές από ΗΠΑ,κλπ. κλπ.) αυξάνοντας, απελπιστικάεπίσης, το αμερικανικό εμπορικό έλ-λειμμα. Και είναι αυτή η διπλή απελπι-σία, που κάνει τον μίστερ Λιού να τηνπέφτει στον Σόϊμπλε και να του λέει«βρείτε τα με τους Έλληνες». Που πάεινα πει, «χαλαρώστε τα μέτρα λιτότη-τας, αυξήστε τη ρευστότητα, την ανά-πτυξη και τη ζήτηση γιατί χανόμαστε»

Ένα επίτευγμα ΣΥΡΙΖΑ

«Βρείτε τα με τους Έλληνες», πουπάει να πει «προχωρήστε σε συμφωνίαμε τους Έλληνες γιατί χανόμαστε». Μι-λάμε για μια κοσμογονική, πραγματικά,παραδοχή: οι G7, οι ζάπλουτοι του κό-σμου τούτου δηλαδή, ομολογούν ότι«χάνονται», αν δεν τα βρουν με τουςΈλληνες, αν δεν αποδεχτούν, δηλαδή,τους βασικούς όρους της ελληνικής κυ-βέρνησης, αν συνεχίσουν να επιμένουνστις τρόικες, στα μνημόνια, στη λιτό-τητα, στον περιορισμό των δαπανών,στην οικονομική ασφυξία, στην υφε-σιακή παλινδρόμηση.

Ε, λοιπόν, ας το πούμε κι ας μοιάζειμε «λιβανωτό», καθώς γράφουμε σε μιαεφημερίδα φιλική προς το ΣΥΡΙΖΑ:αυτή η «κοσμογονική ομολογία», αυτότο «βρείτε τα με τους Έλληνες γιατί χα-νόμαστε», είναι έργο ΣΥΡΙΖΑ. Ένα επί-τευγμα των Ελλήνων, της ελληνικήςκυβέρνησης, του Έλληνα πρωθυπουρ-γού, της ελληνικής ομάδας διαπραγμά-τευσης.

Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες,στη συνάντηση της ∆ρέσδης άρχισε ναπαίρνει σάρκα και οστά μια συμμαχίαμεταξύ Γαλλίας – Ιταλίας – ΗΠΑ. Συμ-μαχία «αντιγερμανική», υπό την έννοιαότι οι τρεις χώρες, που την συνθέτουν,θεωρούν ότι η γερμανική πολιτική υπέρτης λιτότητας περιορίζει την ανάπτυξηστην Ευρώπη και, γι’ αυτό, πρέπει νααλλάξει.

Αν σ’ αυτό το διεθνές συγκρουσιακόπεριβάλλον προσθέσουμε την ενδοκυ-βερνητική αντίθεση Μέρκελ – Σόϊμπλε

και την «ενδοαμερικα-νική», ας την πούμε, σύγ-κρουση συμφερόντων με-ταξύ κυβέρνησης και∆.Ν.Τ., έχουμε ανάγλυφομπροστά μας το πάζλ, πουσυνθέτει τα μεγάλα καπιτα-λιστικά… ζόρια των και-ρών. Με την Ελλάδα στοεπίκεντρο ως μόνη στα-θερή θέση εν μέσω αστα-θών αντιθέσεων.

*Κρυπτογραφημένο εσχα-τολογικό ημερολόγιο τωνΜάγια, που φυλάσσεται στοΜουσείο της ∆ρέσδης**Ιστορικός δογματικός κα-νόνας της ΛουθηρανικήςΕκκλησίας.

FIFA 1∆ιαβάζουμε όσα αποκαλύ-

πτονται μετά τη σύλληψητων επτά στελεχών της FIFA καιχάνουμε το λογαριασμό με ταμεγέθη της διαφθοράς. Ανεμείς, εδώ στην Ελλάδα, μιλάμεγια ποδοσφαιρική «παράγκα»,πώς θα μπορούσαμε να χαρα-κτηρίσουμε την παγκόσμια πο-δοσφαιρική «παράγκα» μεγέ-θους ουρανοξύστη;

Τελικά, όσοι αδαείς αναρω-τιόμασταν τι στο καλό το θέ-λουν το αυτοδιοίκητο οι ποδο-σφαιρικές ομοσπονδίες και τουπερασπίζονται με τόσο σθέ-νος, έχουμε λάβει πια απάντησηεκ των πραγμάτων: αυτοδιοί-κητο θα πει ανεξέλεγκτο καιακταδίωκτο. Μιλάμε για πολλάλεφτά...

FIFA 2Αν είχε υπομονή ο ημέτερος

υφυπουργός Σταύρος Κον-τονής να περιμένεις τις (απρό-

βλεπτες προφανώς) εξελίξειςστη FIFA, σίγουρα θα πέρναγεόποια διάταξη ήθελε, παρά τιςενστάσεις των τεράτων του διε-θνούς ποδοσφαιρικόυ εμπο-ρίου.

Θα είχε κανείς απ’ όλους αυ-τούς που τον ζορίζουν στις μα-κρόσυρτες διαπραγματεύσεις,το θράσος να του κουνά το δά-χτυλο ότι τάχα το νομοσχέδιοθίγει τα ιερά και τα όσια τηςάμεμπτης και ανέγγιχτης ποδο-σφαιρικής βιομηχανίας;

FIFA 3Μεταξύ των επτά συλλη-

φθέντων και ένας έλληναςμεγαλοπαράγοντας. Για τηνακρίβεια ελληνοκύπριος. Θαπείτε, που είναι το περίεργο;∆εν θα έπρεπε και ο περιούσιοςλαός να έχει το μερίδιό τουστην παγκόσμια διαφθορά;

Το αξιοπερίεργο είναι ότι οαθεόφοβος βρισκόταν στην πιοκρίσιμη ίσως θέση του κυκλώ-ματος της μεγάλη ς»παράγ-κας». Επικεφαλής της ομο-

Κοπ

τορα

πτικ

ή

44 Η ΕΠΟΧΗ 30 Μαΐου 2015ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Βρείτε τα γιατί χανόμαστε!Το πάζλ των διεθνών συνθέσεωνκαι αντιθέσεων με επίκεντροτο “ελληνικό ζήτημα”

Του

∆Η

ΜΗ

ΤΡΗ

ΠΕΤ

ΣΕΤΙ

∆Η

«Περισσότεροι από 350 αγωνιστές διώκονται, με μόνηουσιαστική κατηγορία ότι αντιστάθηκαν στη λογική“επενδύσεις με κάθε κόστος” και άσκησαν το δικαίωμανα προστατέψουν τον τόπο τους. Η ευθύνη για τηνκατάσταση αυτή, όπωςβαραίνει τόσο την κυβέρνηση όσοκαι τη δικαιοσύνη», τονίζουν οι Επιτροπές ΑγώναΧαλκιδικής και Θεσσαλονίκης ενάντια στην εξόρυξηχρυσού και η Επιτροπή αλληλεγγύης στη Χαλκιδική(Αττικής) και μας καλούν να μην εγκαταλείψουμε τοναγώνα.

Η ΕΠΟΧΗ 30 Μαΐου 2015 55ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Ου καλόν είναιτον ΣΥΡΙΖΑ μόνονΓιατί δεν πιάνουν οι εξορκισμοί κατά τους Ποδέμος

Οι στοιχειωδώς σοβαρές συστημι-κές εφημερίδες τής ημεδαπής τηνεπομένη των αυτοδιοικητικών

εκλογών στην Ισπανία φρόντισαν να κα-λύψουν κάπως την είδηση: από τις ισπα-νικές κάλπες βγήκε σαφώς ηττημένος ονεοφιλελεύθερος συντηρητισμός τουΡαχόι και του Λαϊκού Κόμματος και εξί-σου σαφέστατα επιβεβαιωμένη η αλμα-τώδης αύξηση της επιρροής του Ποδέ-μος, οι υποψήφιοι του οποίου στις πε-ρισσότερες περιπτώσεις ήταν και υπο-ψήφιοι σχεδόν όλης της αριστεράς. Όσογια τα συστημικά τηλεοπτικά κανάλια,περιορίστηκαν σε κάποια ρεπορτάζ πουφανερό σκοπό είχαν να προκαλέσουνσύγχυση περισσότερο, παρά να οδηγή-σουν σε ασφαλή πολιτικά συμπερά-σματα.

Προεκλογικός θόρυβος…μετεκλογική σιωπή

Κι αυτό ήταν όλο. Από τη μεθεπόμενημέρα άκρα του τάφου σιωπή. Λες και τογεγονός ήταν τριτεύουσας σημασίας.Ωστόσο, αυτά τα ίδια «ενημερωτικά»μέσα ήταν που το αμέσως προηγούμενο,προεκλογικό, διάστημα έδιναν καθημε-ρινή μάχη, για να μας πείσουν ότι το φαι-νόμενο ΣΥΡΙΖΑ δεν είχε οποιαδήποτετύχη να επαναληφθεί στην Ισπανία με τοΠοδέμος.

Άρθρα επί άρθρων και ανταποκρίσειςεπί ανταποκρίσεων προσπαθούσαν ναμας πείσουν πως όχι μόνο βρίσκονταιστον πάτο του καλαθιού οι σύντροφοίμας του Ποδέμος, αλλά και ότι μια σειράαπό απίστευτες αλληλουχίες αλληλοεπη-ρεασμού των εξελίξεων σε Ελλάδα καιΙσπανία οδηγούσαν με μαθηματική ακρί-βεια στην αποτυχία και των δύο πειραμά-των. Η απλούστερη από αυτές τις δολι-χοδρομικές αναλύσεις προέβλεπε ότι η…συρρίκνωση του Ποδέμος οφειλόταν σεμεγάλο βαθμό και στην απογοήτευση πουπροκαλεί η αποτυχία της κυβέρνησης τουΣΥΡΙΖΑ. Ενώ, με τη σειρά της, η προφη-τευόμενη (δημοσκοπικά) αποτυχία τουΠοδέμος θα επιτάχυνε και την κατάρ-ρευση του ΣΥΡΙΖΑ…

Άλλωστε, το Ποδέμος σπαρασσόταναπό μια πρόσφατη διάσπαση, κατά τα λε-γόμενά τους, εξέλιξη που δεν προβλέπε-ται να αποφύγει ούτε ο ΣΥΡΙΖΑ, κατάτους προφήτες που κάνουν την επιθυμίατους πραγματικότητα.

Το ισπανικό success story

Γιατί, όμως, να έχουν τέτοιο στρεβλω-τικό καημό στην Αθήνα; Υπάρχει τουλά-χιστον ένας πολύ σημαντικός λόγος: δενπρέπει να ξεχνάμε ότι η περίπτωση τηςΙσπανίας προβάλλεται επίμονα – και όχι

μόνο εν Αθήναις– ως η επιτυχημένη εκ-δοχή χώρας που βγήκε από την κρίσηαποδεχόμενη να πάρει μόνη της επώδυναγια το λαό μέτρα, χωρίς να τους τα επι-βάλλει τυπικά κάποιο μνημόνιο ή κάποιατρόικα. Αν αυτή η τόσο μεγάλη «επιτυ-χία» δεν αναγνωριζόταν από το εκλογικόσώμα, τότε θα ήταν σαν να μην είχε συμ-βεί. Κι αν δεν είχε συμβεί, τότε δεν θαείχαν να αντιπαραθέσουν ένα λαμπρό πα-ράδειγμα επιτυχίας μιας «κανονικής»χώρας του Νότου σ’ ένα προς αποφυγήνπαράδειγμα όπως το ελληνικό, που πρέ-πει να δαχτυλοδείχνεται σαν μαύρο πρό-βατο.

Άλλωστε, στην Ισπανία οι φύλακεςπου έχουν γνώσιν, φρόντισαν εγκαιρό-τατα, σε σύγκριση με την Ελλάδα, ναιδρύσουν και να προμοτάρουν το ισπα-νικό Ποτάμι, τη συντηρητική εκδοχή τηςαντίδρασης στο παλιό πολιτικό κατεστη-μένο, τους Πολίτες. Θα ήταν κρίμα μιατέτοια εργώδης προσπάθεια να πήγαινεχαμένη…

∆ιάψευση προφητειών

Τι αναλύσεις περιμένετε, λοιπόν, νακάνουν μετεκλογικά οι άνθρωποι πουείδαν όλες τις προφητείες τους να δια-ψεύδονται; Με τι ψυχραιμία να εκτιμή-σουν τα γεγονότα που τους θυμίζουντόσο πολύ τις εξελίξεις του 2012 στηνΕλλάδα; Άλλος ένας διάβολος μπλέκεταιτώρα στα πόδια τους, και μάλιστα όχι σεμια μικρή χώρα όπως η Ελλάδα, αλλά σεμια χώρα δεκάδων εκατομμυρίων κατοί-κων με την τέταρτη κατά σειρά δυναμι-κότητας οικονομία στην ευρωζώνη, όπωςη Ισπανία.

Μόνο που αυτή η χώρα, με το δικό τηςsuccess story, είναι μια χώρα με εκρη-κτική ανεργία, που κρατάει σχεδόν μίαδεκαετία, με το 25% των νοικοκυριώνκάτω από το όριο της φτώχειας, με ένακοινωνικό κράτος και ένα βιοτικό επί-πεδο, που δέχτηκαν σφοδρές επιθέσειςαπό τις νεοφιλελεύθερες ισπανικές κυ-βερνήσεις, οι οποίες υπήρξαν τα χαϊδε-μένα παιδιά του Βερολίνου και των Βρυ-ξελλών.

Αυτοί που τόσο καιρό φιλοτεχνούσανμια εικονική πραγματικότητα, με τόσηεπιμέλεια που παραλίγο να μας κάνουννα την πιστέψουμε, είναι αναμενόμενο ναέχουν καταληφθεί από φανερή αμηχανία.∆εν έχουν ακόμα καταλήξει πώς θα δια-χειριστούν τη νέα κατάσταση που πάει να

διαμορφωθεί. Αυτοί που τόσο καιρό μάς έλεγαν πως

είναι όνειρα θερινής νυκτός οι ελπίδεςπου εναποθέτουμε στις προσεχείς –ίσωςπιο προσεχείς απ’ ό,τι τώρα φαίνεται–βουλευτικές εκλογές της Ισπανίας, αρχί-ζουν να ανησυχούν σοβαρά οι ίδιοι για τιςαπρόβλεπτες καταστάσεις που είναι δυ-νατόν να διαμορφωθούν και στο δυτικόάκρο της γηραιάς ηπείρου μας.

Οι εξορκισμοί δεν πιάνουν

Αν η γραμμή που θα επικρατήσει στουςηγετικούς ευρωπαϊκούς κύκλους είναιπάλι η συνέχιση της τακτικής του εξορ-κισμού τών φαινομένων, γρήγορα θα αν-τιληφθούν όσοι τη διαμορφώνουν ότιείναι αλυσιτελής. Κόμματα με ισχυρή πα-ράδοση και ρίζες στα λαϊκά στρώματα,όπως το ΠΑΣΟΚ και η Ν∆ στην Ελλάδα,οδηγούνται στον αφανισμό ή στον υποβι-βασμό στη συνείδηση πλατιών λαϊκώνστρωμάτων. Κανείς εξορκισμός δεν πρό-κειται να γλιτώσει τον Ραχόι από τηντύχη του Βενιζέλου και του Σαμαρά.∆είτε τις δύο τελευταίες εγχώριες δημο-σκοπήσεις, και οι δύο υπεράνω υποψίαςλαθροχειριών, και θα καταλάβετε γιατίούτε ο Ραχόι, αλλά ούτε και ο Ολάντ, δενμπορεί να κοιμάται πια ήσυχος.

Κι επειδή φαίνεται πως οι εξορκισμοίδεν πιάνουν, ίσως σκεφτούν να φέρουντίποτα παπάδες για ευχέλαιο. Το πιθανό-τερο είναι πως κι αυτοί θα έχουν την ίδιατύχη. Γιατί η αιτία του «κακού» δεν είναιμια περαστική αγανάκτηση, που μπορείεύκολα κι απλά να λοξοδρομήσει και ναβρεθεί στην επήρεια της γοητείας κά-ποιου νέου, ωραίου κι άφθαρτου πολιτι-κού προσώπου. Η αιτία είναι κατά πολύβαθύτερη. Είναι μια βιωμένη πραγματι-κότητα που πείθει ευρύτατα στρώματαότι με τη στρατηγική της λιτότητας, αφ’ενός, αυτοί που ζημιώνονται είναι οι πολ-λοί και οικονομικά ήδη αδύναμοι, αφ’ετέρου, η ελκτική ενωμένη Ευρώπη πουκάποτε υποσχέθηκαν στους λαούς, σή-μερα μοιάζει όλο και περισσότερο με πα-ρανοϊκό εφιάλτη. Αυτή την πραγματικό-τητα συνειδητοποιούν όλο και περισσό-τερο οι ευρωπαϊκοί λαοί ότι πρέπει ναανατρέψουν. Και είναι ευχής έργο ότιστις πιο πολλές περιπτώσεις το κάνουναπό τ’ αριστερά.

Χ. Γεωργούλας

σπονδίας ποδοσφαίρου των πε-ρίφημων νησιών Κέιμαν, τουγνωστού φορολογικού παρά-δεισου και παράδεισου του ξε-πλύματος μαύρου χρήματος, θαπρέπει να ήταν ο άνθρωποςκλειδί στο κύκλωμα. Γιατί δεναρκεί να εισπράξεις το μαύροχρήμα, πρέπει να μπορείς καινα το εμφανίσεις κάτασπρο καιαθώο σαν περιστερά. Για ναμπορεί άνετα να ξοδευτεί.

Αλίμονο στουςπλούσιουςΦορολογικό συντελεστή

90% για τα πολύ υψηλά ει-σοδήματα προτείνει ο κ. Σάν-τερς, υποψήφιος για το χρίσματων ∆ημοκρατικών στις προ-εδρικές εκλογές των ΗΠΑ. Γιαμια χώρα μητρόπολη του καπι-ταλισμού, αυτό από μόνο τουαποτελεί είδηση.

Το απίστευτο είναι ότι ο υπο-ψήφιος κ. Σάντερς, για να στη-ρίξει την πρότασή του, θυμίζειότι έναν τέτοιο συντελεστή δεντον εφάρμοσε κανείς στη... Βό-ρεια Κορέα, αλλά στις ίδιες τιςΗΠΑ, επί προεδρίας Αϊζενχά-ουερ, που δεν φιμιζόταν για τηναριστεροσύνη του. Απίστευτο;Κι όμως αληθινό.

Η Παναγιάτης TV«To 1990 υποσχέθηκα στην

Παναγία να μην ξαναδώτηλεόραση», δήλωσε ο πάπαςΦραγκίσκος. Αν ζούσε στην Ελ-λάδα, δεν θα του χρειαζόταν ηβοήθεια της μητέρας του Θεού,για να κρατήσει την υπόσχεσήτου. Τουλάχιστον για τα δελτίαειδήσεων και τις ενημερωτικές,υποτίθεται, εκπομπές.

Τηλεοπτικέςχωματερές

«Τελευταία έχω γίνει φανατι-κός του Καναλιού της Βουλής.Ομολογώ ότι είναι η ωραιότερηtrash tv που λειτούργησε ποτέστην Ελλάδα». Θα μπορούσε νατο έχει πει ο οποιοσδήποτε,γιατί περί ορέξεως κολοκυθό-πιτα. Όταν, όμως, το λέει ο κ.Πρετεντέρης, που κατάφερε ναφτάσει την εβδομαδιαία εκ-πομπή του στον πάτο της κατη-γορίας ομοειδών τηλεοπτικώνεκπομπών, δείχνει τουλάχιστονέλλειψη αυτογνωσίας.

Μαρσέλ & Μισέλ

Με τι ψυχραιμία να εκτιμήσουν τα γεγονότα πουτους θυμίζουν τόσο πολύ τις εξελίξεις του 2012στην Ελλάδα; Άλλος ένας διάβολος μπλέκεταιτώρα στα πόδια τους, και μάλιστα όχι σε μιαμικρή χώρα όπως η Ελλάδα, αλλά σε μια χώραδεκάδων εκατομμυρίων κατοίκων, όπως ηΙσπανία.

“

66 Η ΕΠΟΧΗ 30 Μαΐου 2015ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Τη συνέντευξη πήρεο Παύλος Κλαυδιανός

Ισχύει, όπως λένε μερικά ρεπορτάζ,ότι βρισκόμαστε κοντά σε μια συμφω-νία;

Όλο αυτό το διάστημα η κυβέρνησηεπιδιώκει να υπάρξει μια συμφωνία, πο-λιτική συμφωνία, η οποία θα δίνει τη δυ-νατότητα στη χώρα να αντιμετωπίζει τοπρόβλημα της ανθρωπιστικής κρίσηςκαι, ταυτόχρονα, τα θέματα του χρέουςκαι της ανάπτυξης. Υπάρχει μια κωλυ-σιεργία από την πλευρά των εταίρωνπου οφείλεται στο γεγονός ότι, ενώ ηδιαπραγμάτευση είναι πολιτική, θεω-ρούν ότι πρέπει να γίνει κατά τον τρόποπου έγινε στην προηγούμενη περίοδο.Για μας το πολιτικό δίλημμα που τίθεταικαι θέλουμε να λυθεί με τη συμφωνίαείναι: ή θα είμαστε σταθερά προσηλω-μένοι στις προεκλογικές δεσμεύσεις ήθα δεχθούμε πράγματα που αποδείχθη-καν καταστροφικά για την οικονομία καιτην κοινωνία. Για τους εταίρους μας τοδίλημμα είναι: ή θα γίνει σεβαστή η δη-μοκρατία και το τι ψήφισε ο ελληνικόςλαός ή, αυτό που επιδιώκουν ορισμένοιαπό αυτούς, να εκθέσουν πολιτικά τηνκυβέρνηση δίνοντας ένα μήνυμα ότι δενχωράνε στην ευρωζώνη και την ΕΕ εναλ-λακτικές πολιτικές.

Γίνονται πολλές επαφές σε ανώτατοεπίπεδο. Ποιο το συμπέρασμα;

Ενώ απ’ αυτές φεύγεις με ρητές διαβε-βαιώσεις ότι θα βοηθήσουν να βρεθείμια λύση, στην πράξη αυτό δεν έχει απο-δειχθεί. Φαίνεται ότι κάποιοι αντιλαμ-βάνονται ότι, σήμερα, σε χώρα επίσημομέλος της ΕΕ, δεν πρέπει να συμπεριφέ-ρονται οι εταίροι με διάθεση τιμωρητική,να θίγουν την αξιoπρέπεια ενός λαού.Την ίδια ώρα, συνεχίζουν δυστυχώς νασυμπεριφέρονται περισσότερο ως δα-νειστές, ως Σάιλοκ που θέλει εγγυήσειςκαι μια λίβρα από το κρέας του δανειζό-μενου για να εξασφαλισθεί.

Η αντίφαση πού οφείλεται; Σε διαφω-νίες ίσως μεταξύ χωρών ή στο εσωτε-ρικό κυβερνήσεων μεγάλων χωρών;

Πρόκειται για έμμεση ομολογία τηςπολιτικής ήττας της ΕΕ. ∆ιότι, για ναμπορέσουν να «αντιμετωπίσουν» το δα-νειοδοτικό πρόβλημα της Ελλάδας καιάλλων χωρών, ανέχθηκαν, για πολλούςλόγους, τη συμμετοχή και του ∆ΝΤ. ∆εύ-τερη πολιτική ήττα είναι ότι η συμμε-τοχή του ∆ΝΤ, η τρόικα, επέφερε, εκτόςτων άλλων, και αλλοίωση του κοινοτι-κού κεκτημένου, του χάρτη των θεμε-λιωδών δικαιωμάτων, καθώς ζητούσε,μέσω μνημονίων, και ζητά και τώραμέτρα που αντιβαίνουν τις Συνθήκες. Οιευρωπαϊκοί θεσμοί, δηλαδή, πρόσθεσανστο μνημόνιο μέτρα δημοσιονομικήςπροσαρμογής, ενώ το ∆ΝΤ πρόσθεσεμέτρα εσωτερικής υποτίμησης, διαμορ-

∆ύο είναι τα θεμελιώδηερωτήματα πουεξακολουθεί να θέτει ηδιαπραγμάτευση: Αντελικά μέσα στηνευρωζώνη μπορούν ναεφαρμοστούνεναλλακτικές πολιτικέςπου επέλεξε ένας λαός.Και με ποιούς κανόνεςσυζητάμε, διότι μαςκαλούν να τουςσεβαστούμε.

“Ολοι θέλουνσυμφωνία πλην ΣόιμπλεΤην ώρα που εντείνονται οι διαβουλεύσεις για λύση πριν τις 5 Ιουνίουo γερμανός ΥΠΟΙΚ συνεχίζει τον “ανένδοτο” αγώνα εναντίον της Αθήνας

Του ∆ημήτρη Σμυρναίου

Ακόμα και η επιλογή της τοποθε-σίας για τη συνάντηση των υπουρ-γών Οικονομικών των 7 ισχυρότε-ρων οικονομιών του πλανήτη ήτανστοχευμένη προκειμένου να υπηρε-τήσει το αφήγημα, που με τόση συ-νέπεια ακολουθεί εδώ και χρόνια οΒόλφγκανγκ Σόιμπλε. Η ∆ρέσδη,πρωτεύουσα του κρατιδίου της Σα-ξωνίας, έπρεπε να παρουσιαστείως η απτή απόδειξη κατά το συντη-ρητικό Tύπο της χώρας ότι η ανά-πτυξη μπορεί να συμβαδίσει με τηλιτότητα. Αυτή είναι η φανερήπλευρά της ιστορίας, όπως θέλει νατην παρουσιάσει ο πιο πιστός υπο-στηρικτής της νεοφιλελεύθερηςορθοδοξίας, πίσω από ένα συρματό-πλεγμα αξίας 80.000 ευρώ, πουυψώθηκε για να κρατήσει υπουρ-γούς και κεντρικούς τραπεζίτεςτων χωρών του G7 μακριά από ενο-χλητικές συναντήσεις με διαδηλω-τές.

Αυτό που δεν μπόρεσε να αποφύ-γει ο κ. Σόιμπλε ήταν οι ενοχλη-τικές παρεμβάσεις κάποιων

ομολόγων του, που αμφισβητούν όχιμόνο τη στάση του απέναντι στην Ελ-λάδα, αλλά συνολικότερα την οικονο-μική πολιτική της Γερμανίας. Η απαί-τηση για ενίσχυση των επενδύσεωνεντός της ισχυρότερης οικονομίας τηςΕυρώπης είναι σχεδόν πάνδημη, αφούθεωρείται αναγκαία για να τονωθεί ηεσωτερική ζήτηση, όχι μόνο εντός τωνσυνόρων αλλά και σε ολόκληρη την ευ-ρωζώνη. Αλλά στο επιτελείο του γερ-μανού υπουργού Οικονομικών προτι-μούν να κάνουν ότι δεν ακούν τέτοιουείδους εκκλήσεις.

Σε σχέση με την Ελλάδα, τα πράγ-ματα μοιάζουν ακόμα πιο μπερδεμένα.Η παρέμβαση του αμερικανού υπουρ-γού Οικονομικών για το ζήτημα τηςχώρας μας έγινε με προαναγγελία,ακριβώς για να μην επιχειρηθεί να κρα-τηθεί το θέμα «εμπιστευτικό» εντός τωντειχών της συνόδου. Αν μάλιστα ισχύειη πληφορορία ότι έγινε και με παραγ-γελία της ίδιας της κυρίας Μέρκελ,τότε μιλάμε για ένα σοβαρό χάσμα με-ταξύ καγκελαρίας και υπουργείου Οι-κονομικών. Ο κύριος Σόιμπλε απάν-τησε ξερά «έχουμε δείξει ευλυγισίααπέναντι στην Ελλάδα» για να δείξειπόσο ενοχλήθηκε. Είχαν προηγηθεί καιάλλες φαρμακερές δηλώσεις, όπωςεκείνη η απειλητική που άφηνε ανοικτό

το ενδεχόμενο επιβολής περιορισμώνστην κίνηση κεφαλαίων στην Ελλάδα.Το ίδιο βράδυ γύρναγε στα κανάλια γιανα διαψεύσει την αισιοδοξία της Αθή-νας για την εκκίνηση της διαδικασίαςσυγγραφής μιας συμφωνίας.

Ο στραγγαλισμόςτης κυβέρνησης Τσίπρα

Αν κάτι δεν μπορεί να προσάψει κα-νείς στον 72χρονο πολιτικό, είναι, λοι-πόν, η ασυνέπεια. Όπως έχουμε ξανα-γράψει, εδώ και μήνες ακολουθεί πιστάτο σχέδιο που ήθελε την «απομυθοποί-ηση» και στη συνέχεια τον «ολοκληρω-τικό στραγγαλισμό» της κυβέρνησηςΤσίπρα, προκειμένου να την οδηγήσειστην υποταγή. Μονότονα από τις 26 Ια-νουαρίου και μετά απαιτεί την ολοκλή-ρωση του υπάρχοντος προγράμματοςκαι την ολοκλήρωση της αξιολόγησηςαπό τους θεσμούς, χωρίς να δείχνει τηνπαραμικρή διάθεση να διαπραγματευ-τεί το οτιδήποτε. Αυτό που ίσως ναείχαν υποτιμήσει στο γερμανικό υπουρ-γείο Οικονομικών ήταν οι αντοχές τηςελληνικής κυβέρνησης αλλά και τηςκοινωνίας. Ο Αλέξης Τσίπρας συνεχίζεινα αντιστέκεται στο σενάριο της άνευόρων παράδοσης και η πλειοψηφία τωνΕλλήνων να τον υποστηρίζει, έστω καιαν τα σχετικά ποσοστά έχουν μειωθεί.Αυτό μάλλον οδηγεί σε σκλήρυνση στά-σης από τον γερμανό πολιτικό, πουείναι πλέον ολοφάνερο ότι προκρίνειτη λύση ενός μεγάλου σοκ, υπό τημορφή πιστωτικού γεγονότος με ό,τιαυτό μπορεί να συνεπάγεται και δεναποκλείει, αν χρειαστεί, ακόμα και τηναποχώρηση της Ελλάδας από την ευ-ρωζώνη. Λέγεται, μάλιστα, ότι μετά τηθετική έκβαση των περιφερειακώνεκλογών της Ισπανίας για το κίνηματων Podemos, το οποίο κάποιοι είχανπροσπαθήσει να ξεγράψουν δημοσιο-γραφικά πριν την ώρα του, ο γερμανόςΥΠΟΙΚ αποφάσισε να τραβήξει τοσκοινί μέχρι τα άκρα, αφού πιστεύει ότιμόνο αν γονατίσει τους Ελληνες θααποτρέψει και άλλους ...μιμητές τους.∆εν είναι τυχαίο ότι όλη την εβδομάδαδεν άφησε ούτε μια είδηση, ούτε μιαπληροφορία από την Αθήνα να πέσεικάτω, χωρίς να την απαντήσει.

Το «εμπόδιο» Σόιμπλε

Είναι πάντως ενδιαφέρον ότι γιαπρώτη φορά την περασμένη εβδομάδαεπιβεβαιώθηκε και ημιεπίσημα ότιαυτή του η εμμονή έχει αρχίσει να ανη-

συχεί ακόμα και την καγκελάριο του.Όταν συντηρητικά, φιλοκυβερνητικάέντυπα σαν την «Ντι Βελτ» και την«Χάντελσμπλατ» μιλούν για διαφωνία ήακόμα και για «μονομαχία Μέρκελ-Σόιμπλε», τότε προφανώς δεν υπάρχειαπλά καπνός, αλλά κάπου έχει ανάψεικαι μια φωτιά. Το ερώτημα λοιπόν πα-ραμένει. Ως πού είναι διατεθειμένη νατραβήξει αυτή τη διαφωνία η καγκελά-ριος και μπορεί να βάλει χαλινάρι στονυπουργό της; Πολλοί αμφιβάλουν γιααυτό. Αυτό που κυρίως ενδιαφέρει τηνκυρία Μέρκελ είναι να μην της χρεωθείη διάλυση της ευρωζώνης. Από τηστιγμή, που θα έχει το άλλοθι ότι έκανεό,τι μπορούσε για να την αποφύγει,ίσως και μην την ενδιαφέρει και τόσοαν τελικά συμβεί κιόλας πραγματικά.Κάποιοι άλλοι, ωστόσο, συνεχίζουν νασκέφτονται αν και πώς θα μπορούσε ναξεπεραστεί το «εμπόδιο» Σόιμπλε.

Πάντως όπως διαρρέει η καγκελαρία,η γερμανίδα καγκελάριος φέρεται ναέχει «καλή διάθεση» απέναντι στον έλ-ληνα πρωθυπουργό, υπό την προϋπό-θεση βέβαια ότι αυτός θα ακολουθήσειμια «ρεαλιστική γραμμή». Κινείται, δη-λαδή, στο μήκος κύματος που κινήθηκεστην πρόσφατη συνέντευξή του και οπρόεδρος της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γι-ούνκερ. Αυτό αναμένεται να «δοκιμα-στεί» και στην τριμερή συνάντηση στιςαρχές της εβδομάδας με τη συμμετοχήκαι του Φρανσουά Ολάντ. Μια συνάν-τηση που πιθανώς να αναδείξει ακόμαπιο έντονα την πολιτική απομόνωσητου Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, μετά και τηνανοιχτή διαφωνία του με τον αμερικανόομόλογο του το τελευταίο τριήμερο στη∆ρέσδη. Το σίγουρο είναι ότι σε μιασειρά από πρωτεύουσες δεν συμμερί-ζονται τις απόψεις του «άτεγκτου» γερ-μανού θησαυροφύλακα. Αντίθετα, θεω-ρούν ότι όσο ζυγώνει η 5η Ιουνίου καιτο ενδεχόμενο ενός ατυχήματος, τόσοθα πρέπει να επικρατήσει η λογική καινα παραμεριστούν οι υπερβολικέςαπαιτήσεις, ώστε να δοθεί ένα τέλοςστο θρίλερ, που κρατάει πλέον τέσσε-ρις μήνες και βάλε. Ειδικά τώρα πουανοίγουν και άλλα ζητήματα στην «κλο-νισμένη Ευρώπη», όπως η έναρξη τηςδιαδικασίας του δημοψηφίσματος στηΒρετανία για ένα ενδεχόμενο Brexit ήακόμα και το σαφές μήνυμα ευρωσκε-πτικισμού από τις προεδρικές εκλογέςστην Πολωνία, μια χώρα που ουσια-στικά έστειλε ξεκάθαρο μήνυμα στιςΒρυξέλλες ότι δεν πρόκειται σε καμιάπερίπτωση να κάνει το αφελές βήμα ει-σόδου της σε αυτή την ευρωζώνη.

•

Όταν συντηρητικά, φιλοκυβερ-νητικά έντυπα σαν την “ΝτιΒελτ” και την “Χάντελσμπλατ”μιλούν για διαφωνία ή ακόμα καιγια “μονομαχία Μέρκελ-Σόιμ-πλε”, τότε προφανώς δεν υπάρ-χει απλά καπνός, αλλά κάπουέχει ανάψει και μια φωτιά.

“

Η ΕΠΟΧΗ 30 Μαΐου 2015 77ΠΟΛΙΤΙΚΗ

φώνοντας ένα εκρηκτικό μείγμα, πουαποδείχθηκε καταστροφικό. Αυτή η σύγ-κρουση, και ταυτόχρονα απόκρυψη τουρόλου της ΕΕ, που εισπράττουμε αυτέςτις μέρες, είναι ένας από τους λόγουςπου δυσκολεύουν τη διαπραγμάτευση.Όταν έλεγα ότι πρέπει να γίνει πολιτικήσυμφωνία, εννοούσα να το υπερβούναυτό και να λειτουργήσουν οι ευρωπαϊ-κοί θεσμοί, ως θεσμοί που δουλεύουνμέσα στο όριο των αρμοδιοτήτων τους.

Είναι επιλογές που έχουν τα όριά τους,όμως. Συνεχή εκλογικά αποτελέσματατις δοκιμάζουν. Η πορεία, δηλαδή, τηςΕΕ δεν είναι σε ισορροπία.

Πρώτον, η κρίση και οι μνημονιακέςπολιτικές ανέδειξαν τα εγγενή προβλή-ματα της ενοποιητικής πορείας της ΕΕ.Γιατί στην ευρωζώνη η κρίση διαρκεί πε-ρισσότερο από άλλες περιοχές του κό-σμου και έχει τόσο βάθος; Επομένως,στις αιτίες της διεθνούς κρίσης έχουνπροστεθεί και επηρεάσει επί το δυσμε-νέστερο και τα προβλήματα της ευρωζώ-νης, φυσικά και τα προβλήματα του ελ-ληνικού κοινωνικού, οικονομικού μοντέ-λου και πολιτικού συστήματος. Αυτός οσυνδυασμός έχει φέρει την εκρηκτικήέκφραση της κρίσης στην Ελλάδα. ∆εύ-τερον, αποδείχθηκε ότι οι μνημονιακέςλογικές, που στη συνέχεια έγιναν οδη-γίες και κανονισμοί της ΕΕ για να στηρί-ξουν την πολιτική της λιτότητας, δημι-ουργούν διχαστικές και φυγόκεντρες, σεπολλές κατευθύνσεις, τάσεις. Τώραέχουμε: πλούσιες – φτωχές χώρες,Βορρά – Νότο, δανειζόμενους – δανει-στές, ελλειμματικές – πλεονασματικέςοικονομίες. Μάλιστα, για ορισμένους τοθέμα των δανείων και του χρέους είναι οπολιτικός μοχλός για να πάμε προς τηνευρωπαϊκή ενοποίηση. Γι’ αυτό λέμε ότιαν βρεθεί μια λύση για το ελληνικόχρέος, που να χαρακτηρίζεται από άλλεςαρχές είναι καλό για όλη την Ευρώπη.

Είμαστε, λοιπόν, κοντά σε μια συμφω-

νία;∆ύο είναι τα θεμελιώδη ερωτήματα

που έθετε και εξακολουθεί να θέτει ηδιαπραγμάτευση και πρέπει να εξετα-σθούν για να μπορώ να σου απαντήσω.Το ένα είναι αν τελικά μέσα στην ΕΕ,στην ευρωζώνη, μπορούν να εφαρμο-στούν εναλλακτικές πολιτικές που επέ-λεξε ένας λαός. Είναι το μείζον ερώτημακαι για το μέλλον, κρίσιμο και πανευρω-παϊκό. Το δεύτερο είναι με ποιούς κανό-νες συζητάμε, διότι μας καλούν να τουςσεβαστούμε. ∆εν δεχθήκαμε μνημόνιο,τρόικα κτλ. ∆εν δεχόμαστε να κουβεν-τιάζουμε πάνω στην ad hoc νομοθεσίαμνημονιακού τύπου. Αποδείχθηκε καικαταστροφική και έξω από τις Συνθή-κες. Η μέχρι τώρα απάντηση είναι τοσυμφέρον του ισχυροτέρου, αλλά αυτόθα ήταν ό,τι πιο αντιευρωπαϊκό μήνυμαμπορεί να παραχθεί. Γι’ αυτό έχει μεγάλοκαι ευρύτερο ενδιαφέρον η διαπραγμά-τευση. Θέλουμε μια Ευρώπη της κυριαρ-χίας της πολιτικής του ανταγωνισμού,

της λιτότητας, της περικοπής δικαιωμά-των βάσει νεοφιλελεύθερων πολιτικών;Αυτή θα είναι η προοπτική της;

Είναι πιθανό η Ελλάδα να έχει την τύχητης Ιφιγένειας, λίγο πριν τα πράγματαπάρουν μια θετικότερη τροπή; Βλέπουμετα αποτελέσματα στην Ισπανία ή, τα αν-τίθετα, της Πολωνίας και νωρίτερα τηςΜ. Βρετανίας.

Τα ζητήματα που ανοίξαμε ως τώρα,και σωστά τα έθεσε ο ΣΥΡΙΖΑ, έχουνανοίξει στην ΕΕ και κατά επίσημο τρόπο.Έχει ανοίξει συζήτηση και σε κορυφαίοεπίπεδο. Υπάρχει η λεγόμενη Έκθεση,με τίτλο «Εμβάθυνση της ΟΝΕ» των τεσ-σάρων προέδρων: Γιούνκερ, Ντράγκι,Σουλτς, Τουσκ που βάζει προβληματι-σμούς με δειλό, έστω, τρόπο για προ-βλήματα που βρίσκουν την έκφρασήτους και στο ελληνικό ζήτημα.

Οι δημοσκοπήσεις, δείχνουν μια κυ-βέρνηση η οποία έχει εξαιρετικά στενή

λωρίδα να κινηθεί και παρ’ όλα αυτά αυ-ξάνει και κρατά ψηλά τη λαϊκή της στή-ριξη.

Τα γκάλοπ είναι εργαλείο μελέτης καικαταγράφουν τη στιγμή. Εκφράζουν, βε-βαίως, και κάτι βαθύτερο. Η αγανά-κτηση, η δυσαρέσκεια του λαού για τιςμνημονιακές πολιτικές, πολιτικές δυνά-μεις και πρόσωπα, έχουν βάθος. Έτσιεξηγούνται και οι μεγάλες πολιτικέςανακατατάξεις που έγιναν. Όμως, αν δενέχεις την ενεργό συμμετοχή, την υπο-στήριξη, με διάφορες μορφές, του λαού,τα δημοσκοπικά ευρήματα δεν φτάνουν.Θα κριθούμε από το αποτέλεσμα. Κιαυτό δεν είναι μόνο αριθμοί, είναι και ηαξιοπιστία, και η ειλικρίνεια, ότι είμαστεκάτι διαφορετικό. Πρέπει να είμαστεαπαιτητικοί από τον εαυτό μας, για τηνπροσπάθεια που κάνουμε και τα αποτε-λέσματά της. ∆εν επιθυμούμε να διαμορ-φώσουμε ένα λαό μειωμένων προσδο-κιών.

Γράφτηκαν πολλά πριν τη σύγκλησητης ΚΕ του ΣΥΡΙΖΑ. Ποιες οι εκτιμήσειςσου τώρα; Ποιος ο ρόλος του κόμματοςκαθώς είναι στην κυβέρνηση;

Πρόκειται για το γνωστό θέμα σχέ-σεων κόμματος – κυβέρνησης και υπάρ-χουν εμπειρίες του παρελθόντος, πουαλίμονό μας αν δεν τις εξετάσουμε. Είναιμια δυναμική σχέση. Όμως, ένα βασικόαισιόδοξο χαρακτηριστικό που έχει τοκόμμα μας είναι ότι είναι δημοκρατικό,των μελών, κόμμα ενιαίο και πολυτα-σικό. Αυτό, λοιπόν, παράγει τη δημιουρ-γική, έντονη πολλές φορές, συζήτησηπου γίνεται στο εσωτερικό. Ένα κόμμα,όμως, που στηρίζει την κυβέρνηση οφεί-λει να λέει την άποψή του και να κινητο-ποιεί τις δυνάμεις του, και κατ’ επέ-κταση τον λαό, για τη στήριξη αυτής τηςπολιτικής. Επομένως, το συμπέρασμαπου βγάζω, είναι ότι ο τρόπος λειτουρ-γίας που ορίσαμε στο ιδρυτικό συνέδριο,δεν είναι πρόβλημα αλλά πλεονέκτημα,αρκεί να το αξιοποιείς σωστά. Βεβαίως,δεν μιλάω για προσωπικές εκφωνήσειςκαι στρατηγικές, αυτές δεν εξυπηρετούν.Μάλιστα, αυτές οι επιλογές δεν προέρ-χονται κατ’ ανάγκη απ’ όσους «διαφω-νούν», αλλά από την επιθυμία της εύκο-λης αναγνωρισιμότητας, η οποία πρέπεινα περιοριστεί.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ ΥΠΟΥΡΓΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ, ΝΙΚΟ ΧΟΥΝΤΗ

Η διαπραγμάτευσηείναι πολιτικήΗ κρίση και οι μνημονιακές πολιτικές ανέδειξαν τα εγγενή προβλήματα της ενοποιητικής πορείας της ΕΕ

Πρέπει να είμαστε απαιτητικοίαπό τον εαυτό μας, για την προ-σπάθεια που κάνουμε και τα απο-τελέσματά της. ∆εν επιθυμούμενα διαμορφώσουμε ένα λαό μει-ωμένων προσδοκιών.

“

88 Η ΕΠΟΧΗ 30 Μαΐου 2015ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Του Σίμου Καβελίδη

Το πρόγραμμα «Εξοικονομώ κατ’οίκον» συμπληρώνει τέσσερα χρό-νια λειτουργίας και κλείνει, όπως

φαίνεται, το πρώτο κύκλο του. Συνεπώς,θα πρέπει να γίνει η αξιολόγησή του,έτσι ώστε να γίνει η εκτίμηση των θετι-κών στοιχείων του, να αναδειχθούν οιαρνητικές του πλευρές και να γίνουν οιπροτάσεις για τα επόμενα στάδια. Με δε-δομένο μάλιστα, πως έχουμε μία νέα κυ-βέρνηση για την οποία η ανθρωπιστικήκρίση, η προστασία του περιβάλλοντος,η αναδιάρθρωση της οικονομίας και ηπαραγωγική ανασυγκρότηση είναι στοεπίκεντρο του ενδιαφέροντός της, γίνε-ται φανερό ότι και το πρόγραμμα αυτόθα πρέπει να ιδωθεί υπό νέα ματιά.

Εξοικονομώ σε συνθήκες κρίσης

Στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμ-ματος εξοικονόμησης ενέργειας μέσωτης ενεργειακής αναβάθμισης κτιρίων,ξεκινά το πρόγραμμα «Εξοικονομώ κατ’οίκον». Η αρχική του αναγγελία γίνεταιτο 2009, στις 20-7-2010 υπογράφεται ησύσταση του Ειδικού Ταμείου Χρηματο-δότησης «Εξοικονομώ κατ’ οίκον», όμωςη εφαρμογή του ξεκινά ένα τουλάχιστονχρόνο αργότερα και συγκεκριμένα το2011, με συνολικό προϋπολογισμό 396εκατ. ευρώ. Η οικονομική κρίση έχει εγ-κατασταθεί για τα καλά στην ελληνικήκοινωνία, η μείωση των εισοδημάτωντων πολιτών είναι έντονη και το πρό-γραμμα, ως στόχος μείωσης των εξόδωνγια θέρμανση, φαίνεται να είναι ιδιαί-τερα ενδιαφέρον για τον κόσμο. Τέλος,η εξίσωση του φόρου του πετρελαίουθέρμανσης με το πετρέλαιο κίνησης, πουαποφασίζεται από τη τρικομματική κυ-βέρνηση το 2012, δίνει νέα ώθηση στουςπολίτες να ενταχθούν στο πρόγραμμα.

Η διαδικασία για την ένταξη της κα-τοικίας ενός πολίτη στο πρόγραμμα,ήταν η ακόλουθη: Ο ενδιαφερόμενοςαπευθυνόταν στις συμβεβλημένες με τουπουργείο τράπεζες, υποβάλλονταςσειρά δικαιολογητικών (κύρια φορολο-γικών) για τον έλεγχο της πιστοληπτικήςτου ικανότητας. Εφόσον είχε πιστολη-πτική ικανότητα, προχωρούσε στονέλεγχο της κατοικίας του με τον Ενερ-γειακό Επιθεωρητή, ο οποίος εξέδιδε τοΠΕΑ, πρότεινε τις εργασίες ενεργειακήςαναβάθμισης και ετοίμαζε το σχετικόφάκελο. Οι εργασίες αυτές στο σύνολότους δεν μπορούσαν να ξεπεράσουν τις15.000 ευρώ. Στη συνέχεια ο φάκελοςυποβάλλονταν στη τράπεζα, και εφόσον

κρινόταν πλήρης, καλείτο ο ενδιαφερό-μενος να υπογράψει την έγκριση τηςυποβολής του από τη τράπεζα προς τοΕθνικό Ταμείο Επιχειρηματικότητας καιΑνάπτυξης (ΕΤΕΑΝ). Μετά, το ΕΤΕΑΝπροχωρούσε τον έλεγχο του φακέλουκαι εξέδιδε ανά διαστήματα, τις αποφά-σεις υπαγωγής στο πρόγραμμα και ητράπεζα καλούσε τον ενδιαφερόμενο γιατην υπογραφή σύμβασης της δανειακήςσύμβασης. ο συμβεβλημένος πολίτηςπροχωρούσε σε συμφωνία με τους προ-μηθευτές και τα συνεργεία και ξεκινούσετις εργασίες. Αφού ολοκληρώνοντας οιεργασίες, γινόταν ο τελικός έλεγχος απότον Ενεργειακό Επιθεωρητή και ο φάκε-λος υποβαλλόταν στην τράπεζα γιαέλεγχο και πίστωση των χρημάτων στοτραπεζικό λογαριασμό του πολίτη.

Κατά την διάρκεια λειτουργίας τουπρογράμματος, έγιναν κάποιες τροπο-ποιήσεις (όπως για παράδειγμα της προ-καταβολής του 30% του προϋπολογιζό-μενου έργου), χωρίς όμως να αλλάζει ηβασική δομή του.

Απολογισμός προγράμματος

Μετά από τέσσερα χρόνια λειτουργίαςτου προγράμματος, μπορούν να βγούνετελικά συμπεράσματα. Σε ημερίδα τουΚέντρου Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας(ΚΑΠΕ) στις 26-2-2015, υπήρξαν ενδια-φέρουσες εισηγήσεις, που όμως προέρ-χονταν είτε από δομές του υπουργείου,είτε από εταιρείες κατασκευής υλικών.∆υστυχώς, δεν υπήρξε παρέμβαση είτεαπό μεριάς Ενεργειακών Επιθεωρητών,είτε από συμμετέχοντες στο πρόγραμμαιδιώτες, που να αναδείξουν τα προβλή-ματα των υπαγομένων. Με την οπτικήλοιπόν των Ενεργειακών Επιθεωρητών(που έρχονταν σε άμεση σχέση με τουςυπαγόμενους ιδιώτες), και την εμπειρίαλειτουργίας του προγράμματος, παρατη-ρούμε τα ακόλουθα:

Όσον αφορά την υποχρεωτική συμμε-τοχή των τραπεζικών ιδρυμάτων: Ο εν-διαφερόμενος ιδιώτης έπρεπε υποχρεω-τικά να συμβληθεί με κάποια από τιςτέσσερις συστημικές τράπεζες και ναλάβει δάνειο. Ακόμη και αν μπορούσε μείδιους πόρους να κάνει τις ενεργειακέςπαρεμβάσεις και να τύχει της όποιαςεπιδότησης, αυτό δεν ήταν δυνατό.

Σχετικά με την άρνηση τραπεζών σύ-ναψης δανείων σε ανθρώπους με χαμηλόεισόδημα: Ουσιαστικά, οι ομάδες πολι-τών, που θα έπρεπε να είναι στη πρώτηγραμμή ενίσχυσης, έμεναν έξω από τοπρόγραμμα, αφού δεν είχαν την απαι-τούμενη πιστοληπτική ικανότητα.

Επιπλέον, η κοστολόγηση από μέρουςτου προγράμματος κάθε εργασίας ενερ-γειακής αναβάθμισης ήταν ενιαία γιαόλη την Ελλάδα. Έτσι, παρόλο που ηχώρα έχει χωρισθεί σε τέσσερις κλιματι-κές ζώνες, όπου κάθε μια έχει άλλεςαπαιτήσεις θερμομόνωσης, το πρό-γραμμα δικαιολογεί ίδιο κόστος, όπουκαι αν βρίσκεται το ακίνητο. Να σημει-ώσουμε δε ότι ο συνολικός προϋπολογι-σμός κάθε ακινήτου είχε το παράλογομάξιμουμ όριο των 15.000 ευρώ, ενώ ηκατανομή της χρηματοδότησης των πε-ριφερειών, έγινε κύρια με βάση τα πλη-θυσμιακά χαρακτηριστικά και όχι με τιςπραγματικές ανάγκες (κλιματολογικές,παλαιότητας κτιρίων, τρόπου δόμησηςκλπ). ∆εν είναι τυχαίο ότι η πρώτη περι-φέρεια που εξάντλησε την αρχική χρη-ματοδότηση ήταν της ∆υτικής Μακεδο-νίας.

Ακόμα, το πρόγραμμα χαρακτηρίστηκε-όπως περιγράψαμε- από μεγάλη γρα-φειοκρατία, με αποτέλεσμα να υπάρχουντεράστιες καθυστερήσεις στην ολοκλή-ρωση κάθε έργου. Στα προηγούμεναπροβλήματα ήρθε να συμπληρωθεί και ηέλλειψη χρηματοδοτήσεων, στις περιφέ-ρειες που είχαν εξαντλήσει τον αρχικόπροϋπολογισμό τους.

Τέλος, όπως προαναφέρθηκε, η πλη-ρωμή των συνεργείων/προμηθευτών,προβλεπόταν από το πρόγραμμα να γί-νεται με προκαταβολή 30% και εξό-φληση στο τέλος με τιμολόγια που θαήταν επί πιστώσει. Αυτό, σε συνδυασμόμε τις τεράστιες καθυστερήσεις, ανάγ-καζε είτε τους ιδιοκτήτες να πληρώνουντα συνεργεία/προμηθευτές με δικά τουςχρήματα (τα οποία έπαιρναν πίσω στοτέλος), είτε τα συνεργεία/προμηθευτέςνα κατασκευάζουν/προμηθεύουν με δικάτους κεφάλαια και να περιμένουν με-γάλα διαστήματα μέχρι την αποπληρωμήτους. Όπως γίνεται φανερό, στις εποχέςτης οικονομικής κρίσης και στις δύο πε-ριπτώσεις ο κόσμος που εμπλέκοταν,πολύ γρήγορα έφθανε σε δυσκολία κά-λυψης των απαιτήσεων.

Όλα τα παραπάνω προβλήματα, οδη-γούσαν πολλούς ενδιαφερόμενους ναμην προχωρήσουν σε ένταξη στο πρό-γραμμα

Προτάσεις νέου «Εξοικονομώκατ’ οίκον»

Ο αριθμός των ακινήτων που ολοκλή-ρωσαν τις εργασίες είναι πολύ μικρός,σε σχέση με αυτά που έχουν ανάγκη γιαενεργειακή αναβάθμιση. Σε συνδυασμόαφενός με τις ανάγκες μεγάλου τμήμα-

τος του ελληνικού λαού που ζει κάτωαπό το όριο της φτώχειας σε υποβαθμι-σμένα ενεργειακά κτίρια, αφετέρου μετους στόχους της Ευρωπαϊκής Ένωσηςγια εξοικονόμηση ενέργειας, προκύπτειη αναγκαιότητα να υπάρξει νέο πρό-γραμμα. Για να αποφευχθούν τα προ-βλήματα του παρελθόντος, η διαδικασίαλειτουργίας που προτείνουμε είναι

1. Ο ενδιαφερόμενος ιδιώτης να απευ-θύνεται στον Ενεργειακό Επιθεωρητήτου.

2. Ο Ενεργειακός Επιθεωρητής να επι-θεωρεί το ακίνητο και να προτείνει τιςπαρεμβάσεις.

3. Μέσα από πλατφόρμα του υπουρ-γείου να συμπληρώνονται τα οικονομικάστοιχεία του ιδιώτη, το κόστος των προ-τεινόμενων παρεμβάσεων, οι ενεργει-ακές κατηγορίες πριν και μετά τις πα-ρεμβάσεις και η προβλεπόμενη εξοικο-νόμηση ενέργειας. Το σύστημα θα υπο-λογίζει το ποσοστό επιδότησης, τοχρόνο αποπληρωμής του δανείου και τοποσό των δόσεων.

4. Εφόσον ο ενδιαφερόμενος συμφω-νεί, θα υποβάλλεται, μέσα από το σύ-στημα, η αίτηση υπαγωγής με τις προτά-σεις παρεμβάσεων.

5. Θα εκδίδεται με αυτόματο τρόπο, ηαπόφαση ένταξης δικαιούχου, με τηνοποία ο ενδιαφερόμενος θα πηγαίνει σεκάποια από τις συνεργαζόμενες τράπε-ζες, η οποία θα είναι υποχρεωμένη ναπροχωρήσει σε σύμβαση.

6. Ο συμβεβλημένος ιδιώτης θα προ-χωρά σε εργασίες, με τα συνεργεία/προ-μηθευτές, μετά την ολοκλήρωση τωνοποίων και τη σύνταξη του τελικού φα-κέλου παρεμβάσεων από τον ΕνεργειακόΕπιθεωρητή/ Τεχνικό σύμβουλο (ηλε-κτρονική υποβολή) θα ολοκληρώνεται -σε ελάχιστο δεσμευτικό διάστημα- η δια-δικασία και γίνεται η καταβολή του υπο-λοίπου ποσού των παρεμβάσεων.

Με βάση τις παραπάνω προϋποθέσειςκαι την προαναφερθείσα σειρά ενερ-γειών, θεωρούμε ότι το νέο πρόγραμμα«Εξοικονομώ κατ’ οίκον» θα γίνει περισ-σότερο λειτουργικό, πιο γρήγορο καιεπιπλέον θα ανταποκρίνεται στις ανάγ-κες της κοινωνίας στη περίοδο της οικο-νομικής κρίσης.

Υ.Γ. Το κείμενο εμπλουτίστηκε καιολοκληρώθηκε μετά από τις παρατηρή-σεις των συναδέλφων της Ριζοσπαστι-κής Πρωτοβουλίας Μηχανικών (ΡΠΜ).

*Ο Σίμος Καβελίδης είναι ΤοπογράφοςΜηχανικός – Ενεργειακός Επιθεωρητής,Μέλος της Κεντρικής Αντιπροσωπείαςτου ΤΕΕ και μέλος της ΝΕ ΣΥΡΙΖΑ Καστο-ριάς.

Ο αριθμός των ακινήτων πουολοκλήρωσαν τις εργασίες είναιπολύ μικρός, σε σχέση με αυτά πουέχουν ανάγκη για ενεργειακήαναβάθμιση. Προκύπτει, λοιπόν, ηαναγκαιότητα να υπάρξει νέοπρόγραμμα.

“

Εξοικονομώ κατ’ οίκονΑπολογισμός - Εκτιμήσεις - Προτάσεις

Η ΕΠΟΧΗ 30 Μαΐου 2015 99ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Του Κώστα Βεργόπουλου

Οσο παρατείνονται, χωρίς κατά-ληξη, οι διαπραγματεύσεις μετους εταίρους σε Βρυξέλλες, Βε-

ρολίνο, Φρανκφούρτη και στη μακρινήΡιγα της Λετονίας, τόσο διατηρείται ηαβεβαιότητα, η οποία αποτελεί επιπλέοναιτία επιδείνωσης των προοπτικών τηςελληνικής οικονομίας. Ενώ είναι κατε-πείγουσα ανάγκη η χώρα να σταθεροποι-ηθεί και να ανακάμψει, με τις ατέρμονεςδιαπραγματεύσεις εξωθείται προς τηναντίθετη κατεύθυνση, τη στασιμότητακαι την ύφεση. Ακόμη και αν δεν λαμβά-νονται πρόσθετα υφεσιακά μέτρα, η συ-νεχιζόμενη αβεβαιότητα αποσταθερο-ποιεί όλο και περισσότερο την οικονο-μία, αλλά και, όπως ορθά επισημαίνει οαμερικανός υπουργός ΟικονομικώνΤζακ Λιού, με την αναβλητικότητα στηδιευθέτηση του προβλήματος και τις συ-νεχείς παρατάσεις των διαπραγματεύ-σεων, αυξάνεται η πιθανότητα ατυχήμα-τος, ακόμη και αν καμία πλευρά δεν τοεπιθυμεί και το απεύχεται. Πρέπει, τέλοςπάντων, το ελληνικό πρόβλημα να κλεί-σει, καθώς, όσο διαιωνίζεται, αποτελείανοιχτή πληγή και απειλή όχι μόνο γιατην ευρωπαϊκή οικονομία αλλά και τηνπαγκόσμια.

Πολύ περισσότερο, όταν αιωρούνται,ειδικότερα, ως ενδεχόμενα για το άμεσομέλλον η αύξηση του ΦΠΑ και η επιβολήπροκαθορισμένου αριθμητικού στόχουσε ό, τι αφορά την επίτευξη πρωτογε-νούς πλεονάσματος, ενώ το τελευταίοδεν είναι δυνατόν να νοείται ποτέ εκ τωνπροτέρων, αλλά μόνον εκ των υστέρων,τουλάχιστον όσο η οικονομία διατηρεί-ται στα πλοκάμια του φαύλου κύκλουτης επιβράδυνσης. Σε αυτή την κατ’ εξο-χήν ανησυχητική κατάσταση, ποια μπο-ρεί να είναι η προοπτική για την οικονο-μία από τις τρέχουσες διαπραγματεύσειςμε τους εταίρους της;

Στασιμότητα η πιθανότερη εξέλιξη

Η γερμανική πλευρά έχει ήδη επιβάλειτην άποψη ότι δε νοείται νέο πρόγραμμαγια την ελληνική οικονομία, όσο δενκλείνει με νέα αξιολόγηση το ήδηισχύον. Ωστόσο, ακόμη και αν καμφθείσ’ αυτό το σημείο η «σκληρή» τοποθέ-

τηση των δανειστών, που επείγονται ναεισπράξουν τις δόσεις τους, δεν φαίνε-ται στον ορίζοντα κάποια δυνατότητανέας συμφωνίας με αναπτυξιακό χαρα-κτήρα για την επόμενη τριετία, αφούαυτή θα συνεπάγεται πρόσθετη εισροήχρήματος και πιστώσεων προς μια χώρα,στην οποία τόσο το κράτος όσο και οιτράπεζές της δεν διαθέτουν πρόσβασηστις αγορές. Η γερμανική πλευρά επι-σείει, ως αυστήρο κανόνα δεοντολογίας,ότι δεν πρέπει να χρηματοδοτούνταιχώρες ούτε τράπεζες, που δεν διαθέτουνπρόσβαση στις αγορές.

Κατά συνέπεια, η πιθανότερη εξέλιξηφαίνεται ότι θα είναι η στασιμότητα, δη-λαδή η διατήρηση των πραγμάτων στησημερινή αβεβαιότητα, σε συνδιασμό μετην παροχή χρήματος μόνο για την ικα-νοποίηση των δανειστών και όχι για τησταθεροποίηση και ανάκαμψη της οικο-νομίας της.

∆ύο αστάθμητα ενδεχόμενα

Ωστόσο, παρά τη δυσμενή πρόβλεψηόσον αφορά στο περιεχόμενο της υπόδιαπραγμάτευση συμφωνίας, υπάρχειακόμη στον αέρα το σοβαρό ενδεχόμενονα προκύψουν δύο νέα δεδομένα εκτόςοιασδήποτε συμφωνίας. Αυτά είναι αφ’ενός τα έκτακτα έσοδα της χώρας απότην αυξημένη τουριστική κίνηση τηνεπομενη περίοδο και αφ’ ετέρου με τηνενδεχόμενη ένταξη της χώρας μας στοπρόγραμμα της ποσοτικής χαλάρωσηςτης ΕΚΤ. Είναι σοβαρό ενδεχόμενο, ηΕΚΤ να ακυρώσει την εξαίρεση και να εν-τάξει τη χώρα στο γενικότερο ευρωπαϊκόπρόγραμμα, όταν οι τρέχουσες διαπραγ-ματεύσεις καταλήξουν σε κάποια συμ-φωνία, έστω και μέτρια και ανεπαρκή,καθώς η αιτιολογία της εξαίρεσης τηςΕλλάδας από το πρόγραμμα αυτό ήταν ηαβεβαιότητα όσον αφορά στην αξιολό-γηση και υλοποίηση του δεύτερου προ-γράμματος στήριξης.

Ποσοτική χαλάρωση καιαξιοπιστία

Οπωσδήποτε, το ζήτημα της ένταξηςτης χώρας στο πρόγραμμα της ΕΚΤ, πουήδη εφαρμόζεται στην υπόλοιπη Ευρω-ζώνη, παραμένει σε μεγάλο βαθμό πολι-

τικό και θα ήταν πλήγμα στην αξιοπιστίατης Ευρωζώνης, αν αυτή εξωθούσε σεμεγαλύτερη δυσπραγία μια χώρα μέλοςτης, τη στιγμή ακριβώς που αυτή έχειανάγκη από πιο ενεργή στήριξη από τουςεταίρους της. Εάν αληθεύει ο ισχυρισμόςότι σήμερα η Ευρωζώνη έχει θωρακισθείμε μηχανισμούς διάσωσης και αξιοπι-στίας που δεν διέθετε το 2012, τότε τηςδίδεται μια ευκαιρία να το αποδείξειστην πράξη με την πρόσφορη και λυσι-τελή διαχείριση του ελληνικού προβλή-ματος, όπως βέβαια και των άλλων ομοι-οπαθών χωρών του ευρωπαϊκού Νότου.Η υγεία και ισχύς μιας νομισματικής πε-ριοχής δεν αποδεικνύεται από την από-φαση ακρωτηριασμού του «νοσούντος»μέλους της, αλλά από την ικανότητα τηςνα διαχειρίζεται επωφελώς για όλους τοπρόβλημα που αφορά στην λειτουργίακαι αξιοπιστία του συνόλου.

Εαν ως θεραπεία προτιμηθεί η μέθο-δος του ακρωτηριασμού, μοιραία όλοι θαδιερωτώνται «ποιος θα είναι ο επόμε-νος;» και η αρνητική επίπτωση για το σύ-νολο θα κινδυνεύει να αποδειχθεί κατάπολύ μεγαλύτερη απο την προεξοφλού-μενη ως δήθεν «θετική». Χαρακτηρι-στικά, η αμερικανική πλευρά, που δεν

ειναι βέβαια εταίρος μας, πιέζει φορτικάκαι με κάθε τρόπο τους εταίρους για ναλήξει τέλος πάντων αυτή η αβεβαιότητα,που αφορά όχι μόνο τη χώρα μας, αλλάκαι τη σταθερότητα του κοινού νομίσμα-τος, του ευρώ, και κατ’επέκταση τη στα-θερότητα και λειτουργία της παγκόσμιαςοικονομίας. Φυσικά, δεν ειναι διόλου βέ-βαιο οτι οι αμερικανικές πιέσεις θα ευω-δοθούν, όμως είναι αντιθέτως προβλέ-ψιμο οτι στην περίπτωση που δεν ευω-δοθούν και κατισχύσει ακόμη μια φοράη άτεγκτη γερμανική λογική, τότε τοπλήγμα για την παγκόσμια σταθερότητακινδυνεύει να υπερβεί κάθε προηγού-μενο.

Με την προϋπόθεση ότι τα νέα δεδο-μένα θα επιβεβαιωθούν, τότε υπάρχεικαι η δυνατότητα ακόμη και με μια μέ-τρια και ωχρή συμφωνία στα τέληΜαϊου, να εμφανισθεί η χώρα με ενισχυ-μένη διαπραγματευτική θέση και να επι-τύχει κάποια λιγότερο υφεσιακή συμφω-νία στη νέα φάση των διαπραγματεύ-σεων που αντιμετωπίζεται για το τέλοςτης μεταβατικής περιόδου και τις αρχέςτου φθινοπώρου.

kvergo@gmail.com

Ακόμη και αν δενλαμβάνονται πρόσθεταυφεσιακά μέτρα, ησυνεχιζόμενηαβεβαιότητααποσταθεροποιεί όλοκαι περισσότερο τηνοικονομία.

“

Η σύγκριση των οικονοµιών δύο χωρώνείναι µια εξαιρετικά δύσκολη, έως αδύνατη,διαδικασία. Οι ιδιοµορφίες κάθε χώρας, ωςζωντανό υπόστρωµα το οποίο υποβαστάζεικαι επενεργεί σε όλες τις κοινωνικές στιγ-µές και, εποµένως, και στην οικονοµία, είναιαυτές που κάνουν τη διαφορά και οι οποίεςδύσκολα αναγνωρίζονται.

Με επίγνωση των παραπάνω δυσκολιών,επιχειρείται µια περιγραφική παράθεση βα-σικών µακροοικονοµικών µεγεθών και ανα-πτυξιακών δεικτών των οικονοµιών της Αρ-γεντινής και της Ελλάδας, προκειµένου νακαταστούν εµφανή τα αποτελέσµατα τουδρόµου που ακολούθησαν οι δύο χώρες απότη στιγµή που οι χρηµατοπιστωτικές αγορέςαρνήθηκαν να αναχρη µατοδοτήσουν το δη-µόσιο χρέος τους, και η µεν Αργεντινή οδη-γήθηκε σε αδυναµία πληρωµών, η δε Ελλάδααναγκάστηκε να προσφύγει σε χρηµατοδό-τηση από τα κράτη της ευρωζώνης µε τηνυποχρέωση να ακολουθήσει το γνωστό πρόγραµµα δηµοσιονοµικής προσαρµογής.

Αναζητώνταςαπό μηχανής θεούς

1100 Η ΕΠΟΧΗ 30 Μαΐου 2015ΤΟ ΘΕΜΑ

Το έγκριτο Κέντρο ∆ημογραφικήςΈρευνας Max Planck της Γερμα-νίας ανακαλύπτει σε μία σχετικά

πρόσφατη έρευνα, που διεξήγαγε σε 28Ευρωπαϊκές χώρες και δημοσιεύτηκεστις 10/7/2013, ότι τα ποσοστά των γεν-νήσεων μειώνονται από το 2008, αμέσωςμετά την έναρξη της οικονομικής κρί-σης, παράλληλα με την αύξηση της ανερ-γίας. Και ότι αυτή η μείωση είναι εντο-νότερη στους νέους κάτω των 25 ετώνκαι στις χώρες της Νότιας Ευρώπης, ενώδεν επηρεάζει τη γονιμότητα των γυναι-κών άνω των 40 ετών, όσον αφορά τηναπόκτηση του πρώτου παιδιού (...)

Αντιπροσωπευτικά παραδείγματα τηςμείωσης της γονιμότητας ως επακό-λουθο της ανεργίας αναφέρονται η Ελ-λάδα και η Ισπανία, αλλά και η Βουλγα-ρία, Κροατία, Τσεχία, Εσθονία, Ουγγα-ρία, Ρουμανία και Λετονία, ενώ αντίθεταστη γειτονική της Λιθουανία δεν παρα-τηρείται έντονη μείωση της γονιμότηταςούτε και στην Πορτογαλία και Ιταλία,παρόλο ότι και αυτές παρουσίασαν έν-τονη ύφεση.

Εδώ, βέβαια, πιθανόν υπεισέρχονταικαι άλλοι παράγοντες, όπως για παρά-δειγμα η υιοθέτηση οικογενειακών πολι-τικών ευνοϊκών στην απόκτηση παιδιών,σε κοντινή χρονική απόσταση από τηνέναρξη της κρίσης, του πιθανόν να είχανδημιουργήσει θετικό κλίμα για την από-κτηση παιδιών.

Στις Σκανδιναβικές χώρες, όπου ηκρίση έγινε ελαφρά αισθητή, τα ποσοστάγονιμότητας παρουσίασαν ελαφρά μόνομείωση, ενώ στην Αυστρία, Ελβετία καιΓερμανία, οι δείκτες γονιμότητας παρέ-μειναν σχεδόν αμετάβλητοι λόγω της,όπως αναφέρεται στη μελέτη, επιτυχούςαντιμετώπισης της κρίσης!…

Συνοπτικά η μελέτη καταλήγει στοσυμπέρασμα ότι υπάρχει σημαντική συ-σχέτιση μεταξύ γονιμότητας και ανερ-γίας στη Νότια, Ανατολική και ΚεντρικήΕυρώπη (...)

Πληθυσμιακή γήρανση

Στη σημερινή Ελλάδα, με την καθημε-ρινή υποβάθμιση των παροχών υγείαςκαι των όποιων κοινωνικών παροχών,είναι δυνατόν να μην επηρεαστεί αρνη-

τικά η γονιμότητα, η θνησιμότητα (συμ-περιλαμβανομένης της βρεφικής) και ηπροσδοκώμενη ζωή; Όταν θα έχουμετους δείκτες για το 2013 και 2014 θαέχουμε και τις ανάλογες διαπιστώσεις.Αλλά τότε θα τρέχουν - εκτός αν υπάρ-ξει η πολυπόθητη ανατροπή - ακόμη πιοδυσοίωνες εξελίξεις για το 2015 και το2016.

Η εξέλιξη της γονιμότητας στην Ελ-λάδα, οι αιτίες και τα πιθανά μέτρα ανά-καμψης, (με ανάλυση κόστους – οφέ-λους), εξετάστηκαν διεξοδικά σε σειράεκτεταμένων ερευνών στο Εθνικό Κέν-τρο Κοινωνικών Ερευνών (ΕΚΚΕ), το1983, 1997, 1999 και 2004. Από τις έρευ-νες αυτές είχε φανεί ότι ο επιθυμητόςαριθμός παιδιών ήταν σαφώς υψηλότε-ρος του πραγματικού και ξεπερνούσε τοεπίπεδο αναπλήρωσης των γενεών (2,1παιδιά ανά γυναίκα αναπαραγωγικήςηλικίας).

Οι λόγοι της μειωμένης γονιμότηταςτων γυναικών, πάντα με τη δημογραφικήέννοια του όρου, συνοψίζονται στο χα-μηλό οικογενειακό εισόδημα και στοισχνό, ελλειμματικό και πλέον ανύπαρ-κτο κράτος πρόνοιας.

Ο σημαντικός ρόλος των γυναικώνστην υποκατάσταση του κράτους πρό-νοιας επηρεάζει αρνητικά τη συμμετοχήτους στο εργατικό δυναμικό και επομέ-νως την απόκτηση επί πλέον οικονομι-κών πόρων για τη δημιουργία μεγαλύτε-ρης οικογένειας. Τα ζευγάρια, λόγω σο-βαρών οικονομικών δυσχερειών καιλόγω έλλειψης κρατικών υποδομών γιατην εναρμόνιση οικογενειακής και εργα-

σιακής ζωής, αποκτούν μικρότερο απότον επιθυμητό αριθμό παιδιών.

Άμεση επίπτωση της μείωσης της γο-νιμότητας αποτελεί η πληθυσμιακή γή-ρανση, όπως εκφράζεται με την αναλο-γία των ατόμων 65+ ετών στο σύνολοτου πληθυσμού (Πίνακας 1).

Όπως φαίνεται από τα στοιχεία αυτάη αναλογία των ατόμων 65+ ετών έχει δι-πλασιαστεί μεταξύ 1971 & 2014, ενώ ταποσοστά της ομάδας 0-14 ετών έχουνκατά πολύ μειωθεί.

Ανάμεσα στις έμμεσες επιπτώσεις τηςμείωσης της γονιμότητας, η οποία πε-ραιτέρω επιτείνει τις συνέπειες τηςάγριας πολιτικής της Τρόϊκας, είναι καιη επιδείνωση των παροχών του ασφαλι-στικού συστήματος, εφόσον συνεχώςσυρρικνώνεται η αναλογία των οικονο-μικά ενεργών (δηλαδή των απασχολού-μενων και των ανέργων), έναντι των μηοικονομικά ενεργών πολιτών. Βρισκόμα-στε δηλαδή σε ένα διαρκώς διευρυνό-μενο φαύλο κύκλο (...)

Χωρίς λιτότητα για αύξησητης γονιμότητας

Μία αποτελεσματική πολιτική, που θαεπέτρεπε στα ζευγάρια ν’ αποκτήσουντον αριθμό των παιδιών που επιθυμούν,

συνίσταται, σε συνδυασμό διαφόρων μέ-τρων που να σχετίζονται με: α) εισοδη-ματική πολιτική που να ευνοεί την οικο-γένεια με παιδιά, β) πολιτική εναρμόνι-σης εργασιακής και οικογενειακής ζωής(π.χ., ρυθμίσεις για τη φύλαξη των παι-διών), γ) στεγαστική πολιτική, δ) ουσια-στικά μέτρα για την αντιμετώπιση τηςαυξανόμενης ανεργίας.

Τα παραπάνω μέτρα είχαμε αξιολογή-σει και κοστολογήσει, στην αντίστοιχηέρευνα του ΕΚΚΕ, για το σύνολο τηςχώρας και για τις επί μέρους περιφέ-ρειες και νομούς με την τεχνική της ανά-λυσης κόστους - οφέλους.

Η πολιτική όμως που εφαρμόστηκεόλα τα χρόνια της λιτότητας κατέστησετα μέτρα αυτά εντελώς ανέφικτα. Αντίγι’ αυτά θεσπίστηκαν και εφαρμόστηκανάλλα βάρβαρα «μέτρα» όπως η κατάρ-γηση των συλλογικών συμβάσεων, η μεί-ωση ή κατάργηση σειράς επιδομάτωνπου προβλέπονταν από συλλογικές συμ-βάσεις για να διευκολύνουν τη ζωή τωνγυναικών και την ανατροφή των παι-διών. Παραδειγματικά αναφέρονται: ηκατάργηση των επιδομάτων γάμου, βρε-φονηπιακού σταθμού, παιδικής μέρι-μνας, κατασκήνωσης, τοκετού, γένναςκαι πολλών προγεννητικών εξετάσεωνκαι η μείωση – κατά 22% - του επιδόμα-τος φροντίδας του παιδιού για 6 μήνεςμετά τον τοκετό, που ήταν ίσο με το βα-σικό μισθό.

Ως αποτέλεσμα των παραπάνω, η από-κτηση παιδιού έγινε απαγορευτική στουςνέους. Καταστρατηγήθηκε το δικαίωμαστη μητρότητα και πολλές νέες γυναίκεςδεν θα αποκτήσουν κανένα παιδί, η θατεκνοποιήσουν σε μεγάλη ηλικία, ή δενθα αποκτήσουν ποτέ τον αριθμό των παι-διών που επιθυμούν. Βασικό λόγο απο-τελεί η ανεργία των ίδιων ή και των συν-τρόφων τους, ή η επισφάλεια της τυχόναπασχόλησής τους (συχνά χωρίς κοινω-νική ασφάλεια) και των εισοδημάτωντους. Το ήδη πριν την κρίση χαμηλό πο-σοστό γονιμότητας αναμένεται να πα-ρουσιάζει διαρκή επιδείνωση.

Εδώ αξίζει να αναφερθεί ότι η αντί-ληψη «οι φτωχοί κάνουν πολλά παιδιά»καταρρίπτεται από τα στοιχεία της τε-λευταίας έρευνας. Για παράδειγμα στη Β.Ελλάδα ο υψηλότερος συντελεστής γο-νιμότητας παρατηρείται στο Β. Αι-γαίο(1.47) και ο χαμηλότερος στην πιοφτωχή περιοχή δηλαδή στηνΗπειρο(1.02).Στη Ν. Ελλάδα ο υψηλότε-ρος συντελεστής γονιμότητας παρουσιά-ζεται στο Ν, Αιγαίο και ο χαμηλότεροςστην πιο φτωχή και πάλι περιοχή,δη-λαδή στη Στερεά Ελλάδα(0.97).

Το δημογραφικό ζήτημα μας αφοράόλους. Αποτελεί βασικό στοιχείο ενόςπροοδευτικού προγράμματος ανόρθω-σης της κοινωνίας. Η Αριστερά θα πρέ-πει να σκύψει στο σοβαρό αυτό ζήτημαμε προτάσεις για ένα ολοκληρωμένοπρόγραμμα δημογραφικής πολιτικής, μεάξονα την ισότητα των φύλων.

Χάρις Συμεωνίδου, πρώην ∆ιευθύντριαΕρευνών ΕΚΚΕ, Ηθοποιός

Το δημογραφικό ζήτημαμας αφορά όλους. Απο-τελεί βασικό στοιχείοενός προοδευτικού προ-γράμματος ανόρθωσηςτης κοινωνίας. Η Αρι-στερά θα πρέπει να σκύ-ψει στο σοβαρό αυτό ζή-τημα με προτάσεις γιαένα ολοκληρωμένο πρό-γραμμα δημογραφικήςπολιτικής, με άξονα τηνισότητα των φύλων.

“

Τη ∆ευτέρα το βράδυ, η δημοτική κίνηση “Ενεργοί Πολίτες” Νέου Ψυχικού - Ψυχικού - Φιλοθέης ορ-γάνωσε εκδήλωση- συζήτηση με θέμα τις “∆ημογραφικές εξελίξεις, την ανεργία και το ασφαλιστικό”.Ομιλητές ήταν δύο γνωστοί επιστήμονες που μελετούν επί μακρόν αυτά τα ζητήματα, συνεργάτεςτης “Εποχής” από τα πρώτα της δύσκολα χρόνια. Η Χάρις Συμεωνίδου, δημοτική σύμβουλος, δημο-γράφος, πρώην ∆ιευθύντρια του ΕΚΚΕ και ο Σάββας Ρομπόλης ομότιμος, καθηγητής του Πάντειου

Οι επιπτώσεις της κρίσηςστο δημογραφικό ζήτημα

Ποσοστιαία (%) κατανομή του πληθυσμούκατά Μεγάλες Ομάδες Ηλικιών

Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Απογραφές Πληθυσμού 1971, 1981, 1991, 2001 ΕΛΣΤΑΤ, Υπολογισμός πληθυσμού δ τρίμηνο 2014

Η ΕΠΟΧΗ 30 Μαΐου 2015 1111ΤΟ ΘΕΜΑ

Το υψηλό επίπεδο της ανεργίας(26,5%), η μείωση των μισθών(35%-45%), η εκτεταμένη εισφο-

ροδιαφυγή (15 δισ. ευρώ), οι οφειλέςπρος τα ασφαλιστικά ταμεία (22,5 δισ.ευρώ), το PSI (απώλειες 12,5 δισ. ευρώ),η μείωση της κρατικής επιχορήγησηςπρος τα ασφαλιστικά ταμεία (από 18,9δισ. ευρώ το 2009 σε 8,6 δισ. ευρώ το2014), οι δυσμενείς δημογραφικές εξελί-ξεις κ.λπ, οδήγησαν το σύστημα κοινω-νικής ασφάλισης (ΣΚΑ) στη χώρα μας σεασφυξία οικονομική και λειτουργική,παρά τη μείωση των συντάξεων κατά45% (44,8% των συνταξιούχων έχει σύν-ταξη που αντιστοιχεί κάτω από τα όριατης φτώχειας – 655 ευρώ τον μήνα), τηθεσμική και λειτουργική κακοποίησήτου, το δομικό μετασχηματισμό το χαρα-κτήρα του (από αναδιανεμητικό σε κε-φαλαιοποιητικό) και τον ιδιωτικοποι-ημένο προσανατολισμό του.

Με άλλα λόγια, το συστημικό κέντροβάρους του συστήματος κοινωνικήςασφάλισης (ΣΚΑ) μετατοπίζεται από ένασύστημα κοινωνικής αλληλεγγύης ανα-

διανεμητικό και συλλογικό σε ένα εξα-τομικευμένο σύστημα, κεφαλαιοποι-ητικό (βασική σύνταξη, ιδιωτικά επικου-ρικά συνταξιοδοτικά σχήματα, επαγγελ-ματική και ιδιωτική ασφάλιση) (...)

Προσανατολισμόςστην ιδιωτικοποίηση

Από την άποψη αυτή διαπιστώνεταιότι εκτός από την ασφυξία και την απο-σάρθρωση του ΣΚΑ στην Ελλάδα, οι δα-νειστές και οι ασκούμενες πολιτικές τηςεσωτερικής υποτίμησης οργανώνουν καιθεσμοποιούν σταδιακά την ιδιωτική δια-χείριση των κοινωνικών δαπανών καιτην ατομική ευθύνη της ασφάλισης κιν-δύνων (κεφαλαιοποιητικό σύστημα), θε-ωρώντας λανθασμένα, όπως αποδει-κνύεται από την αναλογιστική ανάλυση,ότι το κεφαλαιοποιητικό σύστημα είναιαποτελεσματικότερο από το αναδιανε-μητικό (...)

Η ανάσχεση αυτής της πορείας ασφυ-

ξίας (οικονομική και κοινωνική) τουΣΚΑ επιτυγχάνεται με την πλήρη αποκα-τάσταση του δημόσιου, κοινωνικού, ανα-διανεμητικού και καθολικού χαρακτήρατου ΣΚΑ. Ένα δημόσιο, καθολικό καιαναδιανεμητικό σύστημα κοινωνικήςασφάλισης το οποίο έχει ως κύριο στόχοτη δυναμική ικανοποίηση των κοινωνι-κών αναγκών, σχεδιάζει, οργανώνει, πα-ρέχει και επιδιώκει:

α) Ένα αξιοπρεπές επίπεδο υπηρεσιώνκοινωνικής ασφάλισης.

β) Μείωση των κοινωνικών ανισοτή-των διαμέσου της αναδιανομής του εισο-δήματος.

γ) Ύπαρξη επαρκούς αποθεματικούκεφαλαίου, που στην Ελλάδα έχει εξανε-μισθεί

δ) Συνεχή και συστηματικό ποσοτικόέλεγχο του πραγματικού μεγέθους τωνμελλοντικών συνταξιοδοτικών υποχρεώ-σεων.

Προϋπόθεση η επανεκκίνησητης οικονομίας

Όμως, θεμελιακή προϋπόθεση προςαυτή την κατεύθυνση του ΣΚΑ αποτελείη ενίσχυση της χρηματοδότησής του, μετην επανεκκίνηση της ελληνικής οικο-νομίας, την πραγματοποίηση επενδύ-σεων (δημόσιων και ιδιωτικών), τη δημι-ουργία εισοδήματος και νέων θέσεων ερ-γασίας, η απώλεια των οποίων το 2014στέρησε το ΣΚΑ από πόρους που ανέρ-χονται στα επίπεδα των 6 δισ. ευρώ.

Παράλληλα, στις σημερινές κρισιακέςοικονομικές συνθήκες μεγάλης στενότη-τας πόρων στην ελληνική οικονομία καισυρρίκνωσης της ρευστότητας στο ΣΚΑ,θεμελιακή προϋπόθεση άμβλυνσης τηςπαρατηρούμενης ασφυξίας του αποτελείη σταδιακή ανασύσταση του αναγκαίουαποθεματικού κεφαλαίου (3,5 δισ. ευρώτο 2014), με την είσπραξη καταρχήν τωνοφειλών, την καταπολέμηση της εισφο-ροδιαφυγής και την αναζήτηση νέωνσυμπληρωματικών πόρων (...)

Είναι προφανές ότι η οικονομική, πα-ραγωγική και κοινωνική κατάστασηστην οποία έχει περιέλθει η ελληνική οι-κονομία, προϋποθέτει τη διαμόρφωσηενός σχεδίου εξόδου από την οικονομική

κρίση, με βάση το οποίο αλληλοτροφο-δοτείται η ανάπτυξη με την απασχόλησηκαι την αποκλιμάκωση του χρέους, σεαντίθεση με την πολιτική της εσωτερι-κής υποτίμησης, που αλληλοτροφοδοτείτην ύφεση με την ανεργία και την αύ-ξηση του χρέους.

Όμως στην κατεύθυνση αυτή διαπι-στώνεται δυστυχώς ότι η κρίση στην Ελ-λάδα και τις άλλες χώρες της Ευρώπης,δεν συνέβαλε στην ανάπτυξη ενός σοβα-ρού προβληματισμού κατανόησης τηςαποβιομηχάνισης σε όφελος των ασιατι-κών χωρών, καθώς και της αναγκαιότη-τας για το μέλλον της Ευρωπαϊκής οικο-νομίας ανάκτησης της χαμένης ηγετικήςθέσης στο πεδίο του οικονομικού αντα-γωνισμού, προκειμένου να πραγματο-ποιήσει τη μετάβασή της από την παρα-δοσιακή παραγωγή σε νέες τεχνολογίεςαιχμής, έρευνας και ανάπτυξης.

Ένα σχέδιο εξόδου από την κρίση

Από την άποψη αυτή, για παράδειγμα,τα προβλήματα της αγοράς εργασίας καιειδικότερα της απασχόλησης, εκτιμάταιότι θα είναι καθοριστικά τις επόμενεςδύο δεκαετίες από την πλευρά της απο-τελεσματικής καταπολέμησης της ανερ-γίας, της ποιότητας της εργασίας και τηςχρήσης της νέας τεχνολογίας στην οικο-νομία, που η συμβολή της στη δημιουρ-γία νέων θέσεων εργασίας δεν θα είναιιδιαίτερα σημαντική.

Επιπλέον, είναι χαρακτηριστικό ότικατά τις επόμενες δύο δεκαετίες εκτιμά-ται ότι θα εμφανισθεί η μεγάλη σύγ-κρουση της εποχής μεταξύ της νέας τε-χνολογίας και της εργασίας, η ισορροπίατων οποίων απαιτεί αλλαγή στη σχέσητου εργάσιμου και του ελεύθερου χρό-νου. Παράλληλα, οι νέες εξελίξεις τηςρομποτικής, του αυτοματισμού, της και-νοτομίας και της τεχνολογίας που αξιο-ποιούνται σταδιακά και σε μικρό ή με-γάλο βαθμό από τους ευρωπαϊκούς καιδιεθνές ανταγωνιστές της ελληνικής οι-κονομίας επιβάλλουν νέο προσανατολι-σμό και περιεχόμενο, τόσο σε θεωρη-τικό, όσο και σε επίπεδο αλλαγής τουπαραγωγικού προτύπου με την απομά-κρυνση της οργάνωσης της οικονομίαςαπό τη θεωρία των περιοριστικών πολι-

τικών και από τη μονοκαλλιέργεια τωνυπηρεσιών και του τουρισμού στην ανα-συγκρότηση και πλήρη ικανοποίηση τωνπαραγωγικών (πρωτογενής, δευτερογε-νής τομέας, υπηρεσίες, τουρισμός,έρευνα-τεχνολογία) και των κοινωνικώναναγκών.

Ακριβώς, η νέα συμφωνία της Ελλά-δας με τους δανειστές επιβάλλεται ναπροβλέπει την υλοποίηση της παραγωγι-κής και βιομηχανικής ανασυγκρότησηςτης ελληνικής οικονομίας με την ενερ-γοποίηση και την κινητικότητα των δη-μόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων, προ-κειμένου να αυξηθεί το παραγόμενο προ-ϊόν και να αποτραπεί η περαιτέρω κατα-στροφή των υπαρχουσών θέσεων εργα-σίας σε όφελος της αύξησης της απα-σχόλησης.

Παραγωγική ανασυγκρότηση

Πράγματι, από την άποψη αυτή, ηύφεση των προηγουμένων πέντε ετώνδεν σηματοδοτεί νομοτελειακά στο μέλ-λον τη στασιμότητα, την αποβιομηχά-νιση (από 28,3% το 1980 ο μεταποιητι-κός τομέας παρήγαγε το 13,5% της συ-νολικής Ακαθάριστης ΠροστιθέμενηςΑξίας, ο πρωτογενής τομέας από 12% το1980 παρήγαγε το 3,5% το 2013 της συ-νολικής ΑΠΑ και ο τομέας των υπηρε-σιών από 57,3% το 1980 παρήγαγε το82,4% της συνολικής ΑΠΑ το 2013) ήτην αναιμική ανάπτυξη, αλλά αποτελείτην απόδειξη επιδείνωσης των σημαντι-κών διαρθωτικών προβλημάτων της ελ-ληνικής οικονομίας, τα οποία θα μπο-ρούσε να αντιμετωπίσει, όχι η επανεμ-φάνιση μίας σειράς από «φούσκες» πουενίσχυαν την ζήτηση και έκρυβαν ουσια-στικά την ασθενική ανάπτυξη για περισ-σότερο από τρεις δεκαετίες πριν το2010, αλλά η στρατηγική της παραγωγι-κής και βιομηχανικής ανασυγκρότησης.

Η στρατηγική αυτή με ατμομηχανή τονσχεδιασμό ανά Περιφέρεια ενός masterplan επενδύσεων, ανάπτυξης, εργατικούδυναμικού και έρευνας σε βαθμό που ναμετατοπίζεται το κέντρο βάρους του ελ-ληνικού προβλήματος προς την κατεύ-θυνση της αναγκαιότητας αναδιάρθρω-σης του χρέους, μεθοδικής και προγραμ-ματισμένης αξιοποίησης των ευρωπαϊ-κών αναπτυξιακών πόρων καθώς καιτων επιχειρηματικών συμπράξεων (clu-sters).

Στην κατεύθυνση αυτή επιβάλλεται ηεπιλογή κλάδων ως ηγετικών όπως:ενέργεια, πρωτογενής τομέας, μεταποί-ηση, τρόφιμα-ποτά, δομικά-μεταλλικάορυκτά, τουρισμός (ενίσχυση των δια-κλαδικών του διασυνδέσεων), νέες τε-χνολογίες, φαρμακοβιομηχανία. Ο προ-σανατολισμός αυτός της ελληνικής οι-κονομίας στον μετα-υφεσιακό κύκλοανάπτυξης, είναι προφανές ότι θα τηςπροσδώσει ένα μέλλον που θα χαρακτη-ρίζεται από ποιότητα της παραγωγής,της εργασίας και του κοινωνικού κρά-τους.

Σάββας Γ. Ρομπόλης, ομοτ. ΚαθηγητήςΠαντείου Πανεπιστημίου

Πανεπιστημίου και πρώην ∆ιευθυντής του ΙΝΕ/ΓΣΕΕ. Η αίθουσα του Μορφωτικού Εξωραϊστικού Συλ-λόγου που φιλοξένησε τη συζήτηση ήταν, όντως, κατάμεστη και οι ερωτήσεις –τοποθετήσεις πάραπολλές. Την συζήτηση άνοιξε με μια μικρή εισαγωγή η Νάντια Σουμπασάκη υποψήφια ∆ήμαρχος καιτώρα δημοτική σύμβουλος. Επιλέξαμε μεγάλα κομμάτια από τις ενδιαφέρουσες εισηγήσεις και ταπαραθέτουμε.

Οικονομική κρίσηκαι κοινωνική ασφάλιση

Η νέα συμφωνία επιβάλ-λεται να προβλέπει τηνυλοποίηση της παραγω-γικής και βιομηχανικήςανασυγκρότησης της ελ-ληνικής οικονομίας μετην ενεργοποίηση καιτην κινητικότητα τωνδημόσιων και ιδιωτικώνεπενδύσεων.

“

1122 Η ΕΠΟΧΗ 30 Μαΐου 2015ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Οι πρόσφυγεςπληρώνουν πάλιτα σπασμένα...

«Το Περιφερειακό Γραφείο Ασύλου Αττικής, από τη∆ευτέρα 25 Μαΐου 2015 και μέχρι νεότερης ενημέρω-σης, θα εξυπηρετεί μειωμένο αριθμό ατόμων λόγω ελ-λείψεων σε προσωπικό. Θα διεξάγονται μόνο οι προ-γραμματισμένες (μέσω skype) καταγραφές αιτημάτωνασύλου, συνεντεύξεις και οι λοιπές διοικητικές ενέρ-γειες.»

Με αυτή τη λιτή και αφοπλιστική ανακοίνωση ήρθαναντιμέτωποι οι ταλαίπωροι «επίδοξοι» αιτούντεςάσυλο και οι σχετικές οργανώσεις και συλλογικότη-

τες για τα δικαιώματα των προσφύγων στην αρχή αυτής τηςεβδομάδας. Η επίσημη εξήγηση είναι ότι έφυγαν οι 30 δημο-τικοί αστυνομικοί που εργάζονταν ως αποσπασμένοι τον τε-λευταίο καιρό στο Περιφερειακό Γραφείο Ασύλου Αττικής.Και το Περιφερειακό Γραφείο ευελπιστεί ότι σύντομα θα ολο-κληρωθεί η διαδικασία για τη μετάταξη των 250 απολυμένωνδημοτικών αστυνομικών και κάποιοι από αυτούς θα έρθουννα εργαστούν στο Περιφερειακό Γραφείο Ασύλου Αττικής.

Εύλογα ερωτήματα

Αυτό όμως που δεν λέει αυτή η ανακοίνωση είναι ότι οαριθμός των ατόμων, που εξυπηρετούνταν, ήταν έτσι κι αλ-λιώς τραγικά περιορισμένος και πάρα πολύ μικρός σε σύγ-κριση με τις πραγματικές ανάγκες. Πρόσβαση δεν υπήρχεούτε καν για τις ευάλωτες περιπτώσεις, ούτε καν για τουςπρόσφυγες από τη Συρία (είναι ενδεικτικές οι πρόσφατες κι-νητοποιήσεις τους με καθιστικές διαμαρτυρίες στο δρόμομπροστά από την είσοδο του Περιφερειακού Γραφείου Ασύ-λου Αττικής). Το σύστημα με το skype είναι επίσης αναποτε-λεσματικό, διότι υπάρχει μόνο ένας χειριστής για ελάχιστεςώρες την εβδομάδα ανά γλώσσα, με αποτέλεσμα να είναι σχε-δόν απίθανο να απαντηθεί η κλήση σου και να πάρεις ραντε-βού για καταγραφή της αίτησης ασύλου σου.

Επιπλέον, προκύπτουν και διάφορα εύλογα ερωτήματα ωςπρος τις προτεραιότητες και τον τρόπο οργάνωσης του Πε-ριφερειακού Γραφείου Ασύλου Αττικής.

Πώς γίνονταν οι καταγραφές πριν έρθουν αυτοί οι 30 δη-μοτικοί αστυνομικοί;

Γιατί αποφασίζεται να περιοριστεί ακόμα περισσότερο ηήδη περιορισμένη πρόσβαση και δεν περιορίζονται στηνανάγκη π.χ. οι συνεντεύξεις, ώστε οι άνθρωποι να καταγρά-φονται για να έχουν τουλάχιστον την προσωρινή προστασίαπου δικαιούνται με την κάρτα του αιτούντα άσυλο, και να μηνκινδυνεύουν με σύλληψη και κράτηση;

∆εν είναι υποχρέωση της χώρας μας με βάση το εθνικό καιδιεθνές δίκαιο η άμεση καταγραφή των αιτημάτων ασύλουόσων εκφράζουν σχετική βούληση; Τι μεγαλύτερη απόδειξηγια τη βούληση χρειάζεται το Περιφερειακό Γραφείο ΑσύλουΑττικής από το ότι προσέρχονται επανειλημμένα από τα ξη-μερώματα κάθε εβδομάδα επί μήνες οι άνθρωποι αυτοί προ-σπαθώντας να καταθέσουν αίτηση ασύλου;

Λαμβάνονται υπόψη τα όσα τεκμηριώνουν, επισημαίνουνκαι συστήνουν οι σχετικές οργανώσεις; Για παράδειγμα ταόσα διατυπώνονται στην πολύ σημαντική κοινή επιστολή 10οργανώσεων της καμπάνιας για την πρόσβαση στο άσυλο;(http://www.asylum-campaign.blogspot.gr/2015/04/blog-post.html)

Αναζητείται λύση

Αντίστοιχα ερωτήματα προκύπτουν φυσικά και ως προς τουπουργείο, το οποίο έχει προφανώς και την τελική ευθύνη. Ηγνώση της κατάστασης και η πολιτική βούληση είναι δεδομέ-νες και ελπιδοφόρες, αλλά δεν αρκούν. ∆ιότι ένα είναι σί-γουρο: την αδυναμία και την αναποτελεσματικότητα του κρά-τους δεν πρέπει να την πληρώνουν οι συνάνθρωποί μας, καιειδικά οι πρόσφυγες, μια τόσο ευάλωτη ομάδα πληθυσμού.Πρέπει να βρεθεί λύση στο αδιέξοδο αυτό και πρέπει να γίνειάμεσα, διότι μιλάμε για ανθρώπινες ζωές.

Αλεξία Τσούνη

Το προσφυγικό – μετανα-στευτικό ζήτημα παραμένειστην κορυφή της πολιτικής

ατζέντας. Καθώς οι ροές των προ-σφύγων από τις κοντινές χώρες,που βυθίζονται όλο και περισσό-τερο στο χάος της βίας και τωνπολέμων χωρίς ορατή προοπτικήεξόδου, αυξάνουν δραματικά, ηΕυρώπη κυριεύεται από την υστε-ρία και το φόβο. Και μετά τιςπρόσκαιρες δηλώσεις οίκτου καισυμπόνιας, ακονίζει τα όπλα τηςκαι ετοιμάζεται να ενισχύσειακόμη πιο επιθετικά (στρατιω-τικά) τους μηχανισμούς αναχαίτι-σης και αποτροπής, όπως αποφά-σισαν οι εκπρόσωποί της στηνπρόσφατη συνάντησή τους (αμέ-σως μετά την «τραγωδία» στηΛαμπεντούζα), θέλοντας να πεί-σει τις ευρωπαϊκές κοινωνίες ότιη μετανάστευση είναι ένα εγκλη-

ματικό σχέδιο, και όχι συνέπειατης ανάγκης.

Και η νέα ελληνική κυβέρνηση,παρά τις δημόσιες δεσμεύσεις τηςγια το μεταναστευτικό και τις δια-κηρυγμένες θέσεις της στα ζητή-ματα των δικαιωμάτων, σιώπησε,χαιρετίζοντας τις προτάσεις τηςΕΕ. Την ιδία στιγμή, ψάχνει τοδρόμο της, αμήχανη και φοβι-σμένη, απολογούμενη συνεχώς,παλινδρομώντας και παραπατών-τας, εκτεθειμένη στο άγριο σφυ-ροκόπημα από τα ΜΜΕ, τη δεξιά,την ακροδεξιά και την κεντροδε-ξιά, τους συνοδοιπόρους και τουςεπίδοξους συνεχιστές τους, που

επιχειρούν να αποδημήσουν τιςπροθέσεις και τα αβέβαια επιχει-ρήματά της, βυσσοδομώνταςπάνω στα θύματα των πολέμωντης φτώχειας και πάνω στους φυ-γάδες της φρίκης. Έτσι, και μέσαστη χώρα, υποσχέσεις και κατα-στολή εναλλάσσονται, οι συλλή-ψεις συνεχίζονται στους δρόμουςτης πόλης, τα στρατόπεδα κράτη-σης καλά κρατούν, οι έγκλειστοιοδηγούνται στην απόγνωση, σχέ-δια διάσωσης στη θάλασσα καιπροστασίας των συνόρων εναλ-λάσσονται με πανικό.

Παρά τις υποσχέσεις...

Η Ανοιχτή Πρωτοβουλία Ενάν-τια στα Κέντρα Κράτησης, απότην αρχή, αμφισβήτησε τις αντι-φατικές δηλώσεις και υποσχέσειςτης κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ γιατο μεταναστευτικό, και ειδικά τοκλείσιμο των στρατοπέδων συγ-κέντρωσης. Αντί να περιμένει οι«καλές ευχές» των στελεχών τηςκυβέρνησης να γίνουν πραγματι-κότητα, με συντονισμένες και δυ-ναμικές δράσεις απαίτησε καιδιεκδίκησε την άμεση απελευθέ-ρωση των κρατουμένων προσφύ-γων και μεταναστών και το -εδώκαι τώρα- κλείσιμο των στρατο-πέδων συγκέντρωσης. Οι κινημα-τικές και μαζικές δράσεις τηςΠρωτοβουλίας, στην Αμυγδαλέζα(22/02), στα κρατητήρια του Ελ-ληνικού (28/02) στην Κόρινθο(07/03) κ.λπ., επανέφεραν στηνεπικαιρότητα το κομβικό σημείοστο μεταναστευτικό ζήτημα, πουείναι η ύπαρξη των στρατοπέδωνσυγκέντρωσης.

Παράλληλα, όμως, δεν ήτανλίγοι αυτοί που είχαν την «αυτα-πάτη» ή πίστευαν και ήλπιζαν ότιο ΣΥΡΙΖΑ θα λύσει το πρόβλημαστο μεταναστευτικό και θα κλεί-σει τα στρατόπεδα συγκέντρω-σης. Έτσι, για να δικαιολογήσουντη δική τους αδράνεια, άρχισαννα κατηγορούν την Ανοιχτή Πρω-τοβουλία ότι δεν δίνει χρόνο στηνέα κυβέρνηση να κάνει όσα έχειυποσχεθεί. Η κριτική προχώρησεστο σημείο, η πετυχημένη δράσητης Πρωτοβουλίας στην Αμυγδα-λέζα να κατηγορηθεί ως αυτοανα-φορική. ∆εν ήταν λίγοι, επίσης,αυτοί που θεωρούσαν τον αγώναεναντία στα κέντρα κράτησης«αριστερή φιλανθρωπία» ή λίγοεπαναστατικό για να ασχολούνταιμε κάτι τέτοιο.

Όταν το Φεβρουάριο του 2015,οι θάνατοι των Σαγιέντ ΜεχντίΑκμπαρί και του Μοχάμεντι Ναν-τίμ που κρατούνταν στην Αμυγδα-λέζα, αλλά και του 23χρονου

Φατά Αμπντούς που αυτοκτόνησεστη ∆ιεύθυνση Αλλοδαπών στηΘεσσαλονίκη «συγκλόνισαν» τομερίδιο της κοινωνίας, στελέχητης νέας κυβέρνησης ακόμα και ηπιο δεξιά αντίληψή της, διαμέσωτου Πανούση υποσχέθηκαν τοκλείσιμο των στρατοπέδων συγ-κέντρωσης και μάλιστα σε 100ημέρες.

Εμείς τι κάνουμε;

Εκατό μέρες μετά, όχι μόνο κα-νένα στρατόπεδο συγκέντρωσηςδεν έκλεισε, όχι μόνο οι συνθήκεςτων κολαστηρίων δεν βελτιώθη-καν, αλλά οι σκούπες της ΕΛ.ΑΣ,έστω και με άλλο όνομα, συνεχί-ζονται κανονικά (εξάλλου μας θυ-μίζει συνεχώς ο υπουργός Πανού-σης ότι θα συνεχίσει το έργο του∆ένδια), τα στρατόπεδα συγκέν-τρωσης ξαναγεμίζουν (ακόμα καιμε μετανάστες που είχαν κρατη-θεί για 18 μήνες και ξανασυνελή-φθηκαν), τα κρατητήρια της Πέ-τρου Ράλλη και των Α.Τ. βράζουν.

Τα αιτήματα του κινήματοςενάντια στα στρατόπεδα συγκέν-τρωσης (άμεση απελευθέρωσητων κρατουμένων μεταναστών,κλείσιμο των στρατοπέδων συγ-κέντρωσης και άνοιγμα των ανοι-χτών δόμων φιλοξενίας), δενμπορεί και δεν πρέπει να εξαρ-τώνται από τις «αδυναμίες» ή τιςαντιθέσεις της κυβέρνησης, μεοποίο τρόπο και αν αυτές εκφρά-ζονται, οποίες και αν είναι οι αι-τίες της αδράνειας και των πισω-γυρισμάτων.

Το ερώτημα, αν και δύσκολοαλλά είναι απλό: τα στρατόπεδασυγκέντρωσης δεν έκλεισαν,εμείς τι κάνουμε;

Νασίμ Λομανί, μελος της ΑνοιχτήςΠρωτοβουλίας Ενάντια

στα Κέντρα Κράτησης

Εκατό μέρες μετά,όχι μόνο κανέναστρατόπεδο συγκέν-τρωσης δενέκλεισε, όχι μόνο οισυνθήκες των κολα-στηρίων δεν βελ-τιώθηκαν, αλλά οισκούπες της ΕΛ.ΑΣ,έστω και με άλλοόνομα, συνεχίζονταικανονικά και τακελιά ξαναγεμίζουν.

“

100 ΜΕΡΕΣ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΣΥΡΙΖΑ

Τα στρατόπεδα συγκέντρωσηςδεν έκλεισαν, τι κάνουμε;

ΣυνέλευσηΗ Ανοιχτή Πρωτοβουλία

Ενάντια στα Κέντρα Κράτησηςκαλεί όλους και όλες, καθώςκαι τις συλλογικότητες που εν-διαφέρονται σε ανοιχτή συνέ-λευση την Τρίτη 2 Ιουνίου στοΠολυτεχνείο (κτίριο Γκίνη) γιανα συζητήσουμε και να οργα-νώσουμε τις δράσεις μας ενάν-τια στα στρατόπεδα συγκέν-τρωσης και το καθεστώς απο-κλεισμού και αναίρεσης.

Η ΕΠΟΧΗ 30 Μαΐου 2015 1133ΚΟΙΝΩΝΙΑΕΝΩΣΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΩΣ∆ΕΥΤΕΡΗΣ/ΞΕΝΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣΦωτογραφικήπροκήρυξη γιατην πολιτογράφηση;

Ως «φωτογραφική» χαρακτηρίζεται πρόσκληση γιατη συγγραφή εκπαιδευτικού υλικού για τουςπολίτες τρίτων χωρών που αιτούνται την ελληνική

ιθαγένεια από την Ένωση Εκπαιδευτικών της Ελληνικήςως ∆εύτερης/Ξένης Γλώσσας. Συγκεκριμένα, το ΚέντροΕλληνικής Γλώσσας (ΚΕΓ), ως ανάδοχος, φαίνεται πωςπροκήρυξε 16 συμβάσεις μίσθωσης έργου ιδιωτικούδικαίου, στις οποίες περιγράφονται με φωτογραφικήακρίβεια τα άτομα που θα απασχοληθούν στο έργο.

Με φωτογραφική ακρίβεια

Όπως τονίζει στην ανακοίνωσή της η Ένωση «ενώ τομέρος του υλικού που αναφέρεται στη διδασκαλία τηςγλώσσας αφορά κατ’ αποκλειστικότητα τη διδασκαλία τηςελληνικής γλώσσας ως δεύτερης/ξένης σε ενήλικαάτομα, οι αντίστοιχες θέσεις απευθύνονται σεπτυχιούχους ξένης φιλολογίας, ή παιδαγωγικών σχολών,με διδακτική εμπειρία στη διδασκαλία ξένης γλώσσας γιαεπαγγελματικούς σκοπούς ή με εμπειρία στη διδασκαλίαξένων γλωσσών, με πριμοδότηση της εμπειρίας στιςεξετάσεις του ΚΕΓ και όχι σε αυτές άλλων δημόσιωνφορέων (με μεγαλύτερη μάλιστα συνάφεια με το πεδίο,όπως είναι οι εξετάσεις της Γενικής Γραμματείας ∆ιάΒίου Μάθησης για τους επί μακρόν διαμένοντες), ή μεδιδακτορικό με αντικείμενο ειδικά τη Μακεδονία.Πριμοδοτείται, εξάλλου, η εμπειρία στην Πρωτοβάθμια ή∆ευτεροβάθμια Εκπαίδευση και σε τάξεις υποδοχής(δηλαδή σε ανηλίκους) ή η εμπειρία στη βιβλιοθηκονομία,στη σύνταξη λεξικογραφικών λημμάτων, στην επιμέλειαβιβλίων ή η παράλληλη κατοχή πτυχίου ΑγγλικήςΦιλολογίας και πτυχίου Νομικής από το ίδιο άτομο».

Αίτημα ακύρωσης

Από την προκήρυξη, η οποία διαμορφώθηκε από τηνπροηγούμενη κυβέρνηση, εγείρονται, σύμφωνα με τηνΈνωση, τα εξής προβλήματα: «(1) Αγνοείται η πολιτισμικήταυτότητα που ο πολίτης τρίτης χώρας φέρει από τηνκοινωνία προέλευσης και ο τελευταίος αντιμετωπίζεταιως αντικείμενο προς μετασχηματισμό, μέσω γλωσσικήςκαι πολιτισμικής εμβύθισης, (2) αγνοείται η ασυμβατότηταανάμεσα στις «υποχρεώσεις» του πολίτη τρίτης χώραςως προς τις γνώσεις που θεωρούνται προαπαιτούμενεςκαι τις «παροχές» του κράτους υποδοχής προς αυτόν καιέτσι εισάγεται ένα καθεστώς κοινωνικού διαχωρισμούστην πρόσβαση στο δικαίωμα της ιθαγένειας και (3) τοεπίπεδο που θεωρείται ως προαπαιτούμενο (Β2) γιαπολιτογράφηση είναι ανάλογο με αυτό του υποψήφιουφοιτητή, δημιουργώντας την εντύπωση ότι όσο καλύτεραγνωρίζεις την ελληνική γλώσσα, τόσο περισσότεραδικαιώματα μπορείς να έχεις».

Επειδή, λοιπόν, «αποκλείεται επιστημονικό προσωπικόπου είναι κατεξοχήν κατάλληλο, μειώνεται η αξιοπιστίατου συστήματος αξιοποίησης των ευρωπαϊκώνπρογραμμάτων και εκτίθεται η διαχειριστική αρχήενώπιον πιθανών ελέγχων από το Ευρωπαϊκό ΤαμείοΈνταξης, εμπεδώνεται στην η αίσθηση ότι ηχρηματοδότηση των δράσεων κατάρτισης, εκπαίδευσης,απασχόλησης και κοινωνικής ένταξης δεν υλοποιείται μεκριτήριο τις κοινωνικές ανάγκες, αλλά τη δυνατότηταορισμένων φορέων να εξασφαλίζουν πρόσβαση σταπροκηρυσσόμενα έργα», καταλήγει η Ένωση, «η ακύρωσητης συγκεκριμένης προκήρυξης και η αναδιατύπωσή τηςμε βάση διαφορετικές προδιαγραφές και ορθολογικάκριτήρια επιλογής συνεργατών θα λειτουργούσε ως ένασημαντικό μήνυμα με πολλούς αποδέκτες, αν επιδιώκουμεοι κοινωνικές ανάγκες και τα κοινωνικά δικαιώματα ναβρεθούν στο επίκεντρο του σχεδιασμού και τηςυλοποίησης των σχετικών προγραμμάτων».

Εν έτει 2015, οι περισσότερεςχώρες της Αφρικής και ηΜέση Ανατολή βρίσκονται

σε διαρκή αναβρασμό λόγω πολέ-μων, εγκληματικών ομάδων πουδρουν ανεξέλεγκτα, φτώχειας καιγενικότερης πολιτικής αστάθειας.Κι ενώ περνούν τα ευρωπαϊκά χω-ρικά ύδατα συνεχώς σκάφη με με-τανάστες, κανείς δε γνωρίζει πούθα καταλήξουν. Μια πιθανότηταείναι η επαναπροώθηση, άλλη οθάνατος σε περίπτωση ναυαγίου,καθότι πολλές φορές τα σκάφητων διακινητών δεν είναι αξιό-πλοα, και μια τρίτη είναι το τρά-φικινγκ. Με αυτή την τελευταίακατηγορία ασχολήθηκε σε πρό-σφατη εκδήλωσή του το Εργαστή-ριο Σπουδών Φύλου της Παντείου,την Τρίτη 26 Μαίου.

Τρίτο σε κατάταξηοργανωμένο έγκλημα

Η εμπορία ανθρώπων αποτελείκαι στις μέρες μας το τρίτο μεγα-λύτερο οργανωμένο έγκλημα,μετά την παράνομη διακίνησηναρκωτικών και το λαθρεμπόριοόπλων. Η σύγχρονη αυτή μορφήδουλείας υπολογίζεται ότι αποφέ-ρει πάνω από 25 δισ. δολάρια παγ-κοσμίως κάθε χρόνο, από ταοποία τα περισσότερα προέρχον-ται από τη σεξουαλική εκμετάλ-λευση. Σύμφωνα με την ετήσια έκ-θεση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ γιατην εμπορία ανθρώπων στην Ελ-λάδα θύματα εκμετάλλευσης,μέσω της πορνείας, είναι συνήθωςγυναίκες από την ανατολική Ευ-ρώπη, την Αφρική, την Κίνα καιτον Άγιο ∆ομήνικο, ενώ θύματαεξαναγκαστικής εργασίας είναισυνήθως άνδρες και παιδιά απότην Αλβανία, χώρες της Ασίαςαλλά και από την Βουλγαρία, τηνΠολωνία και την Μολδαβία. Επί-σης, παρατηρείται αύξηση της εισ-ροής παιδιών Ρομά από άλλεςβαλκανικές χώρες, θύματα συνή-θως αναγκαστικής επαιτείας.

Οι μορφές εκμετάλλευσης δενείναι λίγες και συχνά το ίδιο άτομουφίσταται πάνω από μία, για πα-ράδειγμα τα καταγεγραμμένα θύ-ματα ταυτόχρονα εργασιακής καισεξουαλικής εκμετάλλευσης ανέρ-χονται στα 20.900.000 παγκο-σμίως. Οι στατιστικές, όμως, καιοι έρευνες συνήθως δεν μπορούννα αποτυπώσουν ολόκληρη την ει-κόνα, καθώς ελάχιστοι καταφέρ-

νουν να αποδράσουν και ελάχιστοιπροσφεύγουν στην αστυνομία.Είναι, δηλαδή, μια αχαρτογρά-φητη περιοχή εξαιτίας της κρατι-κής αναποτελεσματικότητας, τουφόβου και της προπαγάνδας τωνδιακινητών.

Αόρατοι εργαζόμενοι

Πέρα από την πορνεία, όμωςυπάρχουν και οι γυναίκες πουείναι τοποθετημένες σε σπίτια,δουλεύουν ως οικιακές βοηθοί,δεν έχουν χαρτιά και δεν αλληλε-πιδρούν με την υπόλοιπη κοινω-νία. Αυτή η αόρατη αλλά υπαρκτήομάδα ανθρώπων δεν έχει τρόπονα διεκδικήσει τα δικαιώματα της.Μπορεί να πληρώνονται ελάχισταή καθόλου, να υφίστανται σεξουα-λική κακοποίηση ή να τις εκμε-ταλλεύονται με οποιονδήποτεάλλον τρόπο, ας μην ξεχνάμε καιτην εμπορία ωαρίων, εφόσον δενενημερώνονται από πουθενά.Αυτό ήταν το κύριο θέμα που τέ-θηκε στο εργαστήρι που διοργά-νωσαν οι Σπουδές Φύλου στηνΠάντειο: η καταπολέμηση της εμ-πορίας ανθρώπων με σκοπό τηνεργασιακή εκμετάλλευση στοχώρο της οικιακής εργασίας. Οιγυναίκες αυτές είναι δύσκολο ναεντοπιστούν και ίσως να μην τιςβοηθήσει κανείς ποτέ κι ας ζητούνμόνο την αξιοπρεπή επιβίωσήτους. Ακόμη και όσες αλλοδαπέςδεν ζουν υπό καθεστώς φόβου καιεργάζονται ως υπηρέτριες δεν εν-τάσσονται ποτέ στην ελληνικήκοινωνία κι αυτό είναι προϊόν ρα-τσισμού και αδιαφορίας που έχειάμεσο αντίκτυπο στην ζωή τουςκαι το βιοτικό τους επίπεδο. Ηέρευνα που παρουσιάστηκε μετίτλο “Combating trafficking forlabour exploitation in domesticwork” θα δημοσιοποιηθεί σε έναμήνα από τον ίδιο φορέα.

Η κατάσταση στην Ελλάδα

Στην Ελλάδα, την τελευταία δε-καετία, σύμφωνα με στοιχεία τηςΕΛ.ΑΣ., περίπου 100 με 150 θύ-ματα καταφεύγουν στην αστυνο-μία κάθε χρόνο. ∆εν θα μπορούσε,άλλωστε, να ήταν μεγαλύτερο τονούμερο, καθότι οι μετανάστεςχωρίς άδεια παραμονής εάν πα-ρουσιαστούν στην αστυνομία γιανα καταγγείλουν αδικία εις βάροςτους απειλούνται με απέλαση,

κάτι που είχε δηλώσει και παλιό-τερα δημόσια ο πρώην υπουργός∆ημόσιας Τάξης, Νίκος ∆ένδιας.Επιπλέον, το πρόβλημα επιτείνεικαι η υποστελέχωση του τμήματοςτης αστυνομίας που ασχολείται μευποθέσεις τράφικινγκ και η ακα-ταλληλότητα πολλών αστυνομι-κών.

Εκτός αυτού, οι δίκες κατά δια-κινητών είναι ελάχιστες. Υπολογί-ζεται ότι μόνο ένας στους 100.000ευρωπαίους διακινητές καταδικά-ζεται. Στη χώρα μας, μάλιστα,έχουμε και πρόσφατες μνήμες μετην αθώωση των κατηγορούμενωνγια την υπόθεση της Μανωλάδαςκαι την απελευθέρωση, μετά απόκαταβολή χρηματικής εγγύησης,του ιδιοκτήτη της αλυσίδας φούρ-νων «Χωριάτικο» και άλλων τριώνσυνεργατών του, παρά τις βαρύτα-τες κατηγορίες για σωματεμπορίακαι εγκληματική οργάνωση.

Ελλείψει εθνικούσχεδίου δράσης

Το βασικότερο όλων είναι η έλ-λειψη ενός εθνικού σχεδίου δρά-σης, πράγμα που λείπει και απόπολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρεςμε σκοπό την ενημέρωση, την ψυ-χολογική υποστήριξη και την προ-στασία των θυμάτων, με απώτεροσκοπό την ομαλή ένταξη στην κοι-νωνία. Σε αυτό απαιτείται συνερ-γασία κράτους και ΜΚΟ που δρα-στηριοποιούνται σε αυτό τοντομέα για την αντιμετώπιση τέ-τοιων περιστατικών. Μέχρι στιγ-μής, παραμένει το πρόβλημα τηςστέγασης ατόμων που ξεφεύγουναπό τους δυνάστες τους. Επι-πλέον, ο τρόπος που αντιμετωπί-ζονται από τη δικαιοσύνη είναιπροβληματικός, αφού η πρώτητους κατάθεση δεν θεωρείται αμε-τάκλητη και αναγκάζονται να κα-ταθέτουν τις ίδιες ψυχοφθόρες εμ-πειρίες πολλές φορές και μάλιστασυχνά χωρίς να βρίσκουν το δίκιοτους. Ακόμη και αν τα καταφέ-ρουν και καταδικαστούν οι ένοχοιτο θύμα πολύ πιθανόν να καταλή-ξει και αυτό στην φυλακή επειδήάσκησε βία ως άμυνα εναντίον τουκαταπιεστή του προκειμένου ναεπιβιώσει. Επομένως, είναι επιτα-κτική η ανάγκη για λιγότερη γρα-φειοκρατία και περισσότερη ευαι-σθησία.

Όλγα Βερελή

ΕΜΠΟΡΙΑ ΑΝΘΡΩΠΩΝ: ΤΟ ΤΡΙΤΟ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟΟΡΓΑΝΩΜΕΝΟ ΕΓΚΛΗΜΑ

Αόρατο έγκλημασε ανθρώπινες ψυχές

1144 Η ΕΠΟΧΗ 30 Μαΐου 2015ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Προϋπόθεση για την οικονομική στήριξη τηςέρευνας μέσω των ευρωπαϊκών διαρθρωτικώνκαι επενδυτικών ταμείων είναι πλέον η ευθυ-γράμμιση με τη στρατηγική της «έξυπνης εξειδί-κευσης». Μια στρατηγική που διαμορφώθηκε γιανα επιτευχθεί η αποτελεσματικότερη διασύν-δεση της έρευνας με την παραγωγή. Βασική αρχήτης είναι η επιλεκτική ενίσχυση πόλων καινοτο-μίας και επιχειρηματικότητας στις διάφορες πε-ριοχές της Ευρώπης με βάση τα συγκριτικά τουςπλεονεκτήματα, δηλαδή το παραγωγικό προφίλ,τις γεωγραφικές ιδιομορφίες και τις δυνατότη-τες σύζευξης της νέας γνώσης με το «επιχει-ρείν».

Σε πρώτη ανάγνωση, η έξυπνη εξειδίκευση φαίνε-ται να αποτελεί έναν αυτονόητο όρο για την άρ-θρωση αναπτυξιακών πολιτικών που οδηγούν

στη σύγκλιση: αντί να σπαταλώνται πόροι και χρόνοςσε ατελέσφορες προσπάθειες, που δεν λαμβάνουνυπόψη τις κρισίμες μάζες και τις ροπές της τοπικήςοικονομίας, ακούγεται πολύ λογικότερο να επικεν-τρώνεται η ευρωπαϊκή χρηματοδότηση σε εστίες πουδιαθέτουν τόσο μια επάρκεια τεχνικών μέσων όσο καιένα δυναμικό για να επιτευχθεί η όσο το δυνατόν κα-λύτερη εκμετάλλευση των προϊόντων της επιστημο-

νικής έρευνας και να μετουσιωθεί η νέα γνώση σε και-νοτομία και χρήσιμα προιόντα. Η προφάνεια αυτής τηςλογικής οδήγησε στην άμεση αποδοχή της συγκεκρι-μένης στρατηγικής από όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ,χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι σοβαρές «παρενέρ-γειες» που μπορεί να προκύψουν αν οι εθνικές στρα-τηγικές στον τομέα της έρευνας δεν λάβουν υπόψηορισμένα κρίσιμα στοιχεία.

Τέσσερα προβλήματα

Το πρώτο πρόβλημα που μπορεί να προκύψει με τηνάκριτη και αδιαφοροποίητη εφαρμογή της έξυπνηςεξειδίκευσης είναι η υπερ-συσσώρευση πόρων και αν-θρώπινου κεφαλαίου σε ορισμένες μόνο περιοχές, μεσυνέπεια τη διεύρυνση προϋπαρχουσών ανισοτήτων.Το δεύτερο πρόβλημα είναι η εκτροπή προς την υπερ-ειδίκευση, που μπορεί να εγκλωβίσει εξειδικευμένοεπιστημονικό δυναμικό σε μια πολύ στενή υπο-πε-ριοχή έρευνας και τεχνολογίας. Το τρίτο θέμα είναι ηπιθανότητα να επιλεγούν στόχοι και πολιτικές πουέχουν μεν νόημα σε ένα στενά τοπικό επίπεδο, αλλάδεν συνδέονται κατανάγκη με γενικότερους στόχουςή δεν εναρμονίζονται με ό,τι συμβαίνει σε εθνικό επί-πεδο. Τέταρτο -και σημαντικότερο όλων: όταν η ικα-νότητα μιας περιοχής να απορροφά τα προϊόντα τηςέρευνας είναι περιορισμένη, η έξυπνη εξειδίκευσημπορεί να οδηγήσει στο φαινόμενο άλλος να παράγειτη νέα γνώση και άλλος να εκμεταλλεύεται τις καινο-τόμες εφαρμογές που προκύπτουν από αυτήν.

Ιδιομορφίες και προτεραιότητες

Στο αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα η ΓενικήΓραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας και ο αρμόδιοςτομέας του υπουργείου Πολιτισμού, Παιδείας και Θρη-σκευμάτων καλούνται να υποβάλουν στην κοινότητατο επεξεργασμένο σχέδιό τους που αφορά την εφαρ-μογή της έξυπνης εξειδίκευσης σε εθνικό επίπεδο. Οιπεριφέρειες έχουν ήδη υποβάλλει ανάλογα σχέδια καιεπίκειται η ενεργοποίησή τους. Θα πρέπει να εκτιμή-

σουμε πολύ προσεκτικά τις ιδιομορφίες του ελληνι-κού ερευνητικού ιστού και τις προτεραιότητες πουπροκύπτουν από την οικονομική και ανθρωπιστικήκρίση. Η ελληνική οικονομία δεν έχει αυτή τη στιγμήτη δυνατότητα να «γεφυρώσει» και να επεκτείνει προ-γράμματα που υποστηριζονται από ευρωπαϊκά κονδύ-λια με εθνικούς πόρους. Η ανεργία που μαστίζει τουςνέους μεταφράζεται σε διαρροή επιστημονικού δυνα-μικού που έχει φτάσει σε επικίνδυνα ύψη. Παρόλαταύτα, ο ελληνικός επιστημονικός σχηματισμός συνε-χίζει να παράγει έργο με υψηλή απήχηση και εμβέλεια.Πράγμα που σημαίνει ότι η «έρευνα που καθοδηγείταιαπό την περιέργεια» εξακολουθεί να είναι το κατεξο-χήν συγκριτικό πλεονέκτημα που διαθέτουμε.

Υπάρχουν τρεις τρόποι να αντιμετωπίσουμε τη«στενή» ερμηνεία της έξυπνης εξειδίκευσης που δί-νουν οι γραφειοκράτες: πρώτον, η «δημιουργική ασά-φεια» στις διατυπώσεις μας. ∆εύτερον, το παραδο-σιακό τέχνασμα του «άλλα λέω κι άλλα κάνω». Και τρί-τον, η σταθερή υποστήριξη των θέσεών μας με βάσηκαλά επεξεργασμένα στοιχεία και ισχυρά επιχειρή-ματα. Είναι προφανές τι πρέπει να επιλέξουμε.

Σπύρος Γεωργάτος

ΕΝ ΟΨΕΙ ΤΗΣ ΚΑΤΑΘΕΣΗΣΣΧΕ∆ΙΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΞΥΠΝΗΕΞΕΙ∆ΙΚΕΥΣΗ

Έρευνα καιπαραγωγικήανασυγκρότηση

Στο περιθώριο της διαπραγμάτευσηςανάμεσα στην κυβέρνηση και στουςεταίρους – δανειστές, ένα από τα γε-γονότα της εβδομάδας ήταν η δια-κοπή της λειτουργίας του γνωστούξενοδοχείου «Πεντελικόν», στο Κε-φαλάρι. Στη μεγάλη πλειονότητατους, τα μεγάλα ΜΜΕ στάθηκαν κυ-ρίως στην ιστορία του ξενοδοχείου(χτίστηκε το 1923) και στα οικονο-μικά προβλήματα των τελευταίωνετών τα οποία το οδήγησαν σε -προ-σωρινό, κατά τα φαινόμενα- κλεί-σιμο. Για τους 120 εργαζομένους του,όμως, οι οποίοι δούλευαν για μεγάλοχρονικό διάστημα με έναντι και,πλέον, αγωνιωδώς αναζητούν απαν-τήσεις για το επαγγελματικό παρόνκαι μέλλον τους, λίγο μελάνι «χύ-θηκε» και ελάχιστα ειπώθηκαν σεκάποια τηλεοπτικά «κιού» ολίγωνδευτερολέπτων.

«∆εν είμαστε ούτε απολυμένοι,ούτε εργαζόμενοι αυτή τηστιγμή. Είμαστε στην πραγμα-

τικότητα διωγμένοι εργαζόμενοι, οιοποίοι παλεύουμε με αξιοπρέπεια για νασώσουμε τις δουλειές μας και να συνεχί-σουμε να κρατάμε το ξενοδοχείο “ζων-τανό”» τονίζει στην «Εποχή» η γενικήπροϊσταμένη του ξενοδοχείου ∆έσποιναΧαρώνη, μεταφέροντας το κλίμα τοοποίο επικρατεί στις τάξεις του προσω-πικού του «Πεντελικόν».

Οι 120 εργαζόμενοι του, όπως και οιπελάτες του, αναγκάστηκαν να αποχω-ρήσουν από το ξενοδοχείο στις 12 το με-σημέρι, την περασμένη ∆ευτέρα. Εκτοτε,δικαίως προσπαθούν να μάθουν «ποια

θα είναι η επόμενη ημέρα του ξενοχο-δείου» και, φυσικά, «εάν θα έχουν καιποιο ρόλο θα έχουν στη νέα εποχή του“Πεντελικόν”».

Τα αιτήματα και οι προτάσεις τουςαναμενόταν να τεθούν επί τάπητος στηντριμερή συνάντηση η οποία είχε οριστείνα γίνει στο υπουργείο Εργασίας την Πα-ρασκευή 29 Μαΐου (το σχετικό ρεπορτάζπραγματοποιήθηκε ένα εικοσιτετράωροπριν, λόγω της έκδοσης των κυριακάτι-κων εφημερίδων το Σάββατο).

Τα αιτήματα

Όπως ανέφερε η κυρία Χαρώνη, τοπροσωπικό του «Πεντελικόν», μεταξύάλλων, ζητά: α) να ξεκαθαρίσει το τοπίοσε σχέση με τα όσα δικαιούνται να λά-βουν από τους υπό διενέργεια πλειστη-ριασμούς, έναντι των οφειλών που έχειδημιουργήσει η προηγούμενη ιδιοκτησία(π.χ. μη καταβολή δεδουλευμένων), β)να τοποθετηθεί η νέα ιδιοκτησία επί τουαιτήματος τους, να συνεχίσουν -με τηνεπαναλειτουργία του ξενοδοχείου- νααποτελούν την «καρδιά και την ψυχή»

του κρατώντας το ψηλά στις προτιμή-σεις των πελατών του και γ) να λάβουνέκτακτο οικονομικό βοήθημα από τοκράτος, δεδομένου ότι πολλοί από τουςεργαζομένους στους οποίους η προ-ηγούμενη ιδιοκτησία οφείλει από 6 έως10 -ή και παραπάνω σε ορισμένες περι-πτώσεις- μισθούς, σήμερα δεν έχουνχρήματα ούτε για να αγοράσουν εισιτή-ριο στα μέσα μεταφοράς.

Η αγωνία των 120 εργαζομένων, ειδικάως προς τα μη καταβληθέντα δεδουλευ-μένα τους, θα συνεχιστεί τουλάχιστονμέχρι τα μέσα του Ιουνίου. Αυτό θα συμ-βεί επειδή τον επόμενο μήνα έχουν ορι-στεί να πραγματοποιηθούν οι πλειστη-ριασμοί τόσο των κινητών στοιχείων τουξενοδοχείου, όσο και του κτήματος του.Με τις τράπεζες, όπως αναφέρουν οι δι-κηγόροι τους, να είναι σε προτεραιότηταβάσει του νόμου σε σχέση με τις οφειλέςπου έχουν δημιουργηθεί από την προ-ηγούμενη ιδιοκτησία του, το προσωπικότου «Πεντελικόν» θα αναμένει να δει εάντελικά θα υπάρξει ένα ποσό το οποίο θακαλύψει έστω και ένα μέρος από τα δε-δουλευμένα που δεν τους καταβλήθη-

καν.Παράλληλα, θεωρείται σχεδόν βέβαιο,

αρχής γενομένης της χθεσινής τριμερούςσυνάντησης στο υπουργείο Εργασίας, ότιθα συνεχιστούν οι διαβουλεύσεις με τηνέα ιδιοκτησία του ξενοδοχείου η οποία,με βάση τα μέχρι στιγμής στοιχεία, φαί-νεται διατεθειμένη να το ανακαινίσει καινα το θέσει ξανά σε λειτουργία. Η θέσητων καινούργιων ιδιοκτητών, ωστόσο,δεν έχει ακόμη ξεκαθαρίσει, σε σχέση μετο κατά πόσο επιθυμούν ένα τμήμα ή τοσύνολο του προσωπικού, που είχε το«Πεντελικόν» μέχρι και την προσωρινήδιακοπή της λειτουργίας του, να παρα-μείνει στις θέσεις εργασίας και την «επό-μενη ημέρα». Για το λόγο αυτό, στις εξε-λίξεις καθοριστικό παράγοντα θα δια-δραματίσει η στάση της κυβέρνησης.

Σημειώνεται ότι τα οικονομικά προ-βλήματα για το «Πεντελικόν» έγινανορατά πριν από περίπου 3 χρόνια, ότανπερίπου 80 υπάλληλοι του προχώρησανσε επίσχεση εργασίας.

Το ξενοδοχείο ανήκε στην εταιρία «Ξε-νοδοχειακές Επιχειρήσεις Βάρδη». Σύμ-φωνα με τα τελευταία δημοσιευμέναστοιχεία, το 2013 είχε 3,3 εκατ. ευρώκύκλο εργασιών, 5,8 εκατ. ευρώ ζημιέςμετά φόρων και 2,1 εκ. ευρώ ζημιές προφόρων, χρηματοδοτικών, επενδυτικώναποτελεσμάτων και συνολικών αποσβέ-σεων. Μετά από πλειστηριασμό πουέγινε στα τέλη Απριλίου, το «Πεντελι-κόν» πέρασε από τα μέσα του αμέσωςεπόμενου μήνα στην ιδιοκτησία της εται-ρείας της οποίας φαίνεται να ηγείται οομογενής από τη Νότια Αμερική Θ. ∆ου-ζόγλου.

Νάσος Χατζητσάκος

Τι θα απογίνουν οι 120εργαζόμενοι του «Πεντελικόν»;“∆εν είμαστε ούτε απολυμένοι, ούτε εργαζόμενοι αυτή τη στιγμή. Είμαστε στην πραγματικότητα διωγμένοι εργαζόμενοι”

Η ΕΠΟΧΗ 30 Μαΐου 2015 1155ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Η ελληνική Προεδρία του Συμβουλίου της Ευρω-παϊκής Ένωσης, κατά το πρώτο εξάμηνο του 2014,αποτέλεσε την «κερκόπορτα» για την καλλιέργειακαι τη χρήση των γενετικά τροποποιημένων ορ-γανισμών (ΓΤΟ) και προϊόντων στην Ευρώπη. Οπρώην υπουργός κ. Μανιάτης, ως προεδρεύωνστο Συμβούλιο Υπουργών Περιβάλλοντος, προ-ώθησε ρυθμίσεις που έμεναν αδρανείς από το2010, και οι οποίες ουσιαστικά απελευθερώνουντην καλλιέργεια και την τοποθέτηση των ΓΤΟστην Ελλάδα και σε ολόκληρη την Ευρώπη.

Πρόσφατα, δυσμενή τετελεσμένα και απότοκα τηςεν λόγω συντονισμένης προσπάθειας της ελλη-νικής Προεδρίας, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και

των πολυεθνικών της αγροβιοτεχνολογίας, αποτελούντο αναθεωρημένο νομικό ευρωπαϊκό πλαίσιο και οι εγ-κρίσεις κυκλοφορίας των ΓΤΟ. Σχετικά με τις τελευ-ταίες, στις 24 Απριλίου 2015, εγκρίθηκε η διάθεση στηνευρωπαϊκή αγορά δεκαεπτά γενετικά τροποποιημένων(ΓΤ) τροφίμων και ζωοτροφών και δύο ΓΤ δρεπτών αν-θέων. Αυτά προστίθενται στα 58 γενετικώς τροποποι-ημένα τρόφιμα και ζωοτροφές που έχουν ήδη εγκριθείκαι ελεύθερα κυκλοφορούν στην Ευρώπη και καλύ-πτουν τον αραβόσιτο, το βαμβάκι, τη σόγια, την ελαι-οκράμβη και το σακχαρότευτλο.

Επίσης, σύμφωνα με την πρόσφατη ευρωπαϊκή νομο-

θεσία για την καλλιέργεια (Μάρτιος 2015) και την επι-κείμενη για την κυκλοφορία τους (πρόταση αναθεώρη-σης στις 22 Απριλίου 2015), όταν ένας ΓΤΟ εγκρίνεταισε επίπεδο ΕΕ για καλλιέργεια ή/και χρήση ως τρόφιμοή ζωοτροφή ή για άλλη χρήση, τα κράτη έχουν τη δυ-νατότητα να αποφασίζουν σχετικά με το αν θα το επι-τρέψουν στην επικράτειά τους. Όπως θα αναδειχτεί πα-ρακάτω, παραπλανητικά υποστηρίζεται, ότι η διαδικα-σία επιτρέπει στις εθνικές κυβερνήσεις να έχουν κα-λύτερο έλεγχο και μεγαλύτερη ελευθερία στον περιο-ρισμό ή στην απαγόρευση των εγκεκριμένων από την ΕΕΓΤΟ στην επικράτειά τους.

Εμπόδια στον περιορισμό ή την απαγόρευση

Ωστόσο, στην πραγματικότητα η άρνηση, τουλάχιστοντης χρήσης, των ΓΤΟ καθίσταται εξαιρετικά δύσκολη,εάν όχι αδύνατη. Πράγματι, η νέα νομοθεσία προκαλείσοβαρά έως ανυπέρβλητα εμπόδια στην τεκμηρίωσημέτρων περιορισμού ή απαγόρευσης. Προκειμένου ναεπιτραπεί στα κράτη μέλη να θεσπίσουν μέτρα εξαίρε-σης στην ενιαία έγκριση, τα ίδια τα κράτη μέλη θα πρέ-πει αφενός να τα δικαιολογούν και αφετέρου η αιτιο-λόγηση θα πρέπει να βασίζεται αποκλειστικά στην επί-κληση «λόγων δημόσιου συμφέροντος». ∆εν επιτρέ-πονται αιτιολογήσεις που έρχονται σε σύγκρουση μετην ενιαία για την ΕΕ εκτίμηση επικινδυνότητας τωνΓΤΟ, γιατί αυτή διενεργείται αποκλειστικά από την Ευ-ρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων και κα-θορίζεται για όλα τα κράτη μέλη στην απόφαση έγκρι-σης.

Επιπρόσθετα, τα κράτη μέλη που αιτούνται εξαίρε-σης, θα πρέπει να αποδεικνύουν ότι οι επιδιωκόμενοιπεριορισμοί είναι συμβατοί με την αρχή της αναλογικό-τητας και της απαγόρευσης των διακρίσεων μεταξύεθνικών και μη εθνικών προϊόντων. Επίσης, οι περιορι-σμοί θα πρέπει να είναι συμβατοί με την εσωτερικήαγορά, ιδίως με τις διατάξεις που απαγορεύουν τους

ποσοτικούς περιορισμούς της ελεύθερης κυκλοφορίαςτων εμπορευμάτων. Τέλος, τα ενδεχόμενα μέτρα τωνκρατών μελών θα πρέπει να είναι σύμφωνα και με τιςυποχρεώσεις της ΕΕ στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπο-ρίου, υποχρεώσεις οι οποίες είναι εγγενώς εχθρικές σεοποιοδήποτε περιορισμό του εμπορίου.

Ανυπαρξία ανεξάρτητων μελετών

Σημειώνουμε, επίσης, ότι και η διαδικασία της έγκρι-σης των ΓΤΟ παρουσιάζει σοβαρά προβλήματα αξιοπι-στίας. Οι ΓΤΟ λαμβάνουν έγκριση για καλλιέργεια ή/καιδιάθεση στην αγορά μόνον αφού έχει γνωμοδοτήσει θε-τικά για την ασφάλειά τους η αρμόδια Ευρωπαϊκή Αρχήγια την Ασφάλεια των Τροφίμων. Ωστόσο, η Αρχή απο-φαίνεται επί της επικινδυνότητάς στην υγεία του αν-θρώπου και των ζώων καθώς και στο φυσικό περιβάλ-λον, αποκλειστικά με στοιχεία που παρέχουν οι ίδιες οιενδιαφερόμενες εταιρείες από έρευνες που επίσης διε-ξάγονται αποκλειστικά υπό την άμεση εποπτεία τους.∆ηλαδή, ως επί το πλείστον, δεν υπάρχουν ανεξάρτη-τες μελέτες επαλήθευσης των στοιχείων ασφαλείας,γιατί με ευθύνη των πολυεθνικών τέτοιου είδους με-λέτες παρεμποδίζονται.

∆ιερμηνεύοντας τις τελευταίες δυσμενείς εξελίξειςκατανοούμε ότι δυναμιτίζεται το πολυετές ευρωπαϊκόμορατόριουμ ενάντια στα μεταλλαγμένα, που είχε επι-τευχθεί υπό την τεράστια πίεση των πολιτών. Απαιτεί-ται εγρήγορση και δράση της κοινωνίας των πολιτώνκαι των αδρανών ευρωπαϊκών κυβερνήσεων για τηνάμεση ολική απαγόρευση των μεταλλαγμένων και τηδιεξαγωγή ανεξάρτητων πολυετών μελετών για τηνασφάλειά τους.

Νίκος Πέττας, γεωπόνος, MBA/MSC μέλος ∆.Ε. ΓΕΩΤ.Ε.Ε.

Πελοποννήσου, μέλος Τμήματος Αγροτικής Πολιτικήςτης ΚΕ του ΣΥΡΙΖΑ

ΜΕΤΑΛΛΑΓΜΕΝΑΑπαράδεκτο το νέονομικό ευρωπαϊκόπλαίσιο

Μεγάλη φωνασκία ξεσηκώθηκε για τααρχικά μέτρα της κυβέρνησης στο χώροτης εκπαίδευσης και γενικότερα της παι-δείας. Μέτρα που σταδιακά στοχεύουννα ανακόψουν τις δρομολογήσεις πουξεκίνησαν τα τελευταία χρόνια στην παι-δεία υπό τις εντολές των εξωτερικών νε-οφιλελεύθερων «ιερατείων» και τωνπρόθυμων εγχώριων «εκσυγχρονιστών»συνοδοιπόρων τους. Εντός και εκτόςβουλής, πολιτικοί και μη, πρώην υπουρ-γοί του χώρου που πρόθυμα υλοποίησαντις διατεταγμένες κατευθύνσεις καιάλλοι πολλοί και μη εξαιρετέοι, επιτί-θενται καθημερινά στην πολιτική τουυπουργείου και στην ηγεσία του.

Στο κομματικό επίπεδο πρωτοστα-τούν, βέβαια, τα αντιπολιτευόμενακόμματα της παλιάς και της νέας

«εκσυγχρονιστικής» δεξιάς, με πρωτερ-γάτη (π.χ. «αριστεία»), μάλλον, το νέο«in vitro» κατασκευασθέν κόμμα που εκ-φράζει τη σημερινή, ίσως ισχυρότερη,ιδεολογία του νεοφιλελευθερισμού πουείναι η «έλλειψη ιδεολογίας» (ένα κόμμα…«Fukuyama»).

Γιατί, όμως, εξαρχής τόσο φανατικήαντίδραση για κάποια μέτρα σχετικά

επουσιώδη, αφού οι μεγάλες τομές, ότανκαι αν γίνουν, θα είναι οπωσδήποτε προ-ϊόν υγειούς κοινωνικού - δημοκρατικούδιαλόγου;

Ποια είναι τα βαθύτερα διακυβεύματακαι επίδικα που οι αντιδρώντες φοβούν-ται ότι η σημερινή κυβέρνηση είναι απο-φασισμένη να αντιμετωπίσει;

Ποιες είναι, δηλαδή, οι βαθύτερες στο-χεύσεις των νεοφιλελεύθερων δρομολο-γήσεων στο επίπεδο των μέσων (εκπαί-δευση, ΜΜΕ κ.λπ.) και των σκοπών(νέος ανθρωπολογικός τύπος) που επι-θυμεί η σημερινή κυβερνητική πολιτικήνα ανακόψει;

Μπορούμε επιγραμματικά να καταγρά-ψουμε κάποιες από αυτές τις νεοφιλε-λεύθερες στοχεύσεις:

- Η υπεροχή της «αποδοτικότητας»έναντι της πραγματικής ισότητας και ηαποδοχή μιας στρεβλής φιλοσοφίας τηςισότητας μόνον ως «ισότητα ευκαιριών».

- Εξύμνηση, επομένως, της αξιοκρα-τίας και πλήρης αποδοχή των μηχανι-σμών ανταγωνισμού.

- ∆ημιουργία σκέψης που να αποδέχε-ται την υποβολή της σε μέτρηση και νααποδεικνύει συνεχώς την ικανότητά της.

- ∆ηλαδή, μία νοημοσύνη σιωπηρή καιυπάκουη που να υπόκειται στον έλεγχοτης απόδοσης όχι μόνο εκεί που της επι-βάλλεται επαγγελματικά, αλλά, θα λέ-γαμε, a fortiori να εξομοιώνει όλη τηνιδιοσυγκρασία της σε αυτόν τον έλεγχο.

- Γνώση που να μην απαιτεί τα ερωτή-ματα αν αυτή «αληθεύει» και «σε τι χρη-σιμεύει» αλλά «αν αυτή μπορεί να που-ληθεί».

- Μια παιδεία, που να έχει αχρηστευτείή ακόμη και εξαφανιστεί η «ιστορικήγνώση» και, έτσι, μαζί της η «ιστορικήευθύνη» και η αναζήτηση «αντικειμενι-κών αιτιών».

- Μόρφωση που να μην εμπεριέχει τοαίτημα μιας ανθρωπότητας χωρίς δια-βαθμίσεις και εκμετάλλευση.

- Ένας νέος άνθρωπος που να αδυνα-τεί να επιτελέσει κάθε ολοποιητική ιδε-ολογική διεργασία, η οποία θα μπορούσενα τον οδηγήσει στο «ουτοπικό» ή μεάλλα λόγια σε μια «μεγάλη αφήγηση».

- Η δημιουργία του νέου «μεταμοντέρ-νου» ανθρωπολογικού τύπου του καταλ-ληλότερου για τις παγκόσμια επιβαλλό-μενες κοινωνικο-παραγωγικές σχέσεις

- ∆ηλαδή, το νέο τύπο ανθρώπου που

να μπορεί, χωρίς ελεύθερο χρόνο, αγόγ-γυστα να διαχειρίζεται βραχυπρόθεσμεςυποθέσεις και τον εαυτό του, να ανανεώ-νει γρήγορα τις «αναλώσιμες» δεξιότη-τές του, να μετακινείται από το ένα κα-θήκον σε ένα άλλο, από μια θέση εργα-σίας σε μια άλλη, από ένα μέρος σε έναάλλο. Τέλος, θα πρέπει να επισημά-νουμε ότι αυτές οι de profundis νεοφιλε-λεύθερες ιδεολογικές δρομολογήσειςμέσων και σκοπών που δια της εκπαί-δευσης -παιδείας εξυπηρετούν την πολι-τική του «νέου καπιταλισμού» δεν αντι-τίθενται μόνο σε μια αριστερή σοσιαλι-στική ιδεολογία, αλλά και στο ίδιο τοιστορικό -φιλελεύθερο αίτημα, όπως κά-ποτε συμπυκνώθηκε στο τρίπτυχο«Ελευθερία – Ισότητα - Αδελφοσύνη».∆ηλαδή, το υπουργείο Παιδείας και οι…«ιδεοληπτικοί» αριστεροί υπουργοίτου αυτό που ξεκινούν να κάνουν στονχώρο ευθύνης τους δεν είναι η προ-ώθηση κάποιων σοσιαλ-επαναστατικώντομών αλλά η υπεράσπιση των ιδεών τηςαστικής γαλλικής επανάστασης!

∆ημοσθένης ∆αγκλής,Φυσικός - δρ Φιλοσοφίας

ΠΑΙ∆ΕΙΑ

Τα βαθύτερα διακυβεύματα

Η στόχευση τωννεοφιλελεύθερωνδρομολογήσεων είναι ο νέοςτύπος ανθρώπου που να μπορεί,χωρίς ελεύθερο χρόνο,αγόγγυστα να διαχειρίζεταιβραχυπρόθεσμες υποθέσεις καιτον εαυτό του.

“

1166 Η ΕΠΟΧΗ 30 Μαΐου 2015ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Του Αντώνη Σιγάλα

Το Νοέμβριο του 2013, το Ευρωπαϊκό ∆ικαστήριοκαταδίκασε την Ελλάδα για παραβίαση της Ευ-ρωπαϊκής Σύμβασης για τα ∆ικαιώματα του Αν-

θρώπου. Ο λόγος ήταν ότι στο νόμο για το σύμφωνοσυμβίωσης του 2008 αποκλείονταν ρητά τα ομόφυλαζευγάρια. Στο σκεπτικό του ∆ικαστηρίου αναφερότανότι αυτός ο αποκλεισμός αποτελεί διάκριση λόγω σε-ξουαλικού προσανατολισμού και άρα παραβιάζει τοάρθρο 14 της Σύμβασης, και επίσης ότι παραβιάζει τοάρθρο 8 περί του σεβασμού στην ιδιωτική και οικογε-νειακή ζωή.

Η καταδίκη αυτή δεν ήρθε ως κεραυνός εν αιθρία.Από το 2008 που ψηφίστηκε ο νόμος για το σύμφωνοσυμβίωσης οι αντιδράσεις της ΛΟΑΤ κοινότητας, αλλάκαι οργανώσεων και φορέων για την προστασία τωνανθρωπίνων δικαιωμάτων ήταν έντονη. Υπήρξαν αρ-χικά προσφυγές στα ελληνικά δικαστήρια που δεναπέδωσαν, μια και η ελληνική δικαιοσύνη είναι γνω-στό ότι είναι συντηρητική σε θέματα που αφορούν τοοικογενειακό δίκαιο. Έπειτα υπήρξαν οι ακτιβιστικέςενέργειες του Ιούνη του 2008 με τους γάμους δύο ομό-φυλων ζευγαριών, δύο ανδρών και δύο γυναικών, στηνΤήλο.

Αόρατοι για το ελληνικό κράτος

Οι αντιδράσεις αυτές ακουμπούσαν σε πάγιες διεκ-δικήσεις της κοινότητας για βασικά δικαιώματα, πουτα ΛΟΑΤ άτομα στερούνται στην Ελλάδα. ∆ύο άνδρες ήδύο γυναίκες, κατά το ελληνικό δίκαιο μέχρι σήμερα,

δεν θεωρούνται ζευγάρι παρά το γεγονός ότι μπορούννόμιμα να έχουν σεξουαλικές σχέσεις (στην Ελλάδα ηομοφυλοφιλία έχει αποποινικοποιηθεί από το 1951,νωρίτερα από τη Βρετανία για παράδειγμα). Αυτό τουςστερεί από τη δυνατότητα να απολαμβάνουν όλα αυτάπου σύμφωνα με το νόμο έχουν τα ετεροφυλόφιλαάτομα (ασφαλιστικά και κληρονομικά δικαιώματα, δι-καίωμα λήψης ιατρικών αποφάσεων). Τους στερείόμως από κάτι ακόμα βαθύτερο: Τη δυνατότητα να πα-ρουσιαστούν ως ισότιμοι σύντροφοι, μια και για το ελ-ληνικό κράτος είναι αόρατοι, δίνοντας έμφαση μεαυτόν τον τρόπο στην ομοφοβία, που διαπερνά την ελ-ληνική κοινωνία και έχει μάλιστα εξαρθεί το τελευ-ταίο διάστημα.

Τα τελευταία δύο χρόνια από εκείνη την απόφαση ονόμος δεν έχει αλλάξει, παρά την υποχρέωση τηςχώρας μας να συμμορφωθεί προς το ευρωπαϊκό κε-κτημένο. Και αυτό γιατί η κυβέρνηση της Νέας ∆ημο-κρατίας φοβούμενη τις αντιδράσεις, κυρίως της εκ-κλησίας, απέφυγε να τον αλλάξει, ούτε δέχτηκε ναφέρει στην ολομέλεια του κοινοβουλίου προς ψήφισητο νομοσχέδιο για το σύμφωνο συμβίωσης που είχεκαταθέσει η κοινοβουλευτική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ τοΝοέμβριο του 2013 ως αξιωματική αντιπολίτευση. Ηελληνική και η ευρωπαϊκή κοινωνία, όμως, έχει προ-χωρήσει. Μια σειρά από χώρες αναγνώρισαν άλλες τοσύμφωνο συμβίωσης, όπως πρόσφατα η Κύπρος, καιάλλες ακόμα και το γάμο ομοφύλων. Είχαμε το πρό-σφατο παράδειγμα της Ιρλανδίας, μιας βαθιά καθολι-

κής χώρας, που έγινε η πρώτη χώρα στον κόσμο πουενέκρινε το γάμο με δημοψήφισμα. Όσον αφορά τηνελληνική κοινωνία και παρά την έξαρση των ομοφοβι-κών επιθέσεων, έχουμε μια ΛΟΑΤ κοινότητα που όλοκαι περισσότερο τα τελευταία χρόνια γίνεται ορατή,με την εξωστρεφή διοργάνωση εκδηλώσεων ενημέ-ρωσης αλλά και τη μεγάλη διαδήλωση υπερηφάνειαςπου γίνεται σε όλο και περισσότερες πόλεις (φέτοςγια πρώτη φορά θα γίνει και στην Κρήτη).

Ένα μεγάλο βήμα

Το νομοσχέδιο για την θέσμιση του συμφώνου συμ-βίωσης με πλήρη και ίσα δικαιώματα για ομόφυλα καιετερόφυλα ζευγάρια, που θα φέρει το επόμενο διά-στημα η κυβέρνηση, έρχεται σε μια στιγμή που πολύςκόσμος το περιμένει και αποτελεί μια μεγάλη μεταρ-ρύθμιση. Η Ελλάδα θα πραγματοποιήσει ένα μεγάλοβήμα αναγνωρίζοντας μια κοινωνική πραγματικότητα.Ο αγώνας, όμως, δεν τελειώνει εδώ, μια και ο νόμοςαπό μόνος του δε θα φέρει την πλήρη ισότητα και απο-δοχή στην κοινωνία. Οι δράσεις θα πρέπει να συνεχι-στούν υπό την αιγίδα του κράτους και της κυβέρνησηςμε καμπάνιες ενημέρωσης και δράσεις ενάντια στηνομοφοβία, το μπούλινγκ, την τρανσφοβία, συμβάλλον-τας με αυτόν τον τρόπο στην καταπολέμηση των δια-κρίσεων.

* Ο Αντώνης Σιγάλας είναι μέλος της Γραμμα-

Στην Ιρλανδία, την περασμένη βδομάδα, 1.201.607πολίτες (62,1%) ψήφισαν υπέρ στην αλλαγή του Συν-τάγματος, ώστε να επιτρέπεται ο γάμος μεταξύ ατό-μων του ιδίου φύλου. Ο συντηρητισμός, που ενσαρ-κώνεται από την Καθολική Εκκλησία, καταψηφί-στηκε, παρά την καμπάνια των εκπροσώπων της.Έτσι, η Ιρλανδία γίνεται η 19η χώρα, η 14η στην Ευ-ρώπη, που νομιμοποιεί το γάμο μεταξύ ομόφυλων,και μάλιστα –για πρώτη φορά στον κόσμο- με δημο-ψήφισμα. «Πολιτιστική επανάσταση» χαρακτήρισετην απόφαση ο υπουργός Υγείας, Λίο Βάραντκαρ.«Είμαι τόσο περήφανος σήμερα, που είμαι Ιρλανδός»,δήλωσε ο υφυπουργός για θέματα Ισότητας.

Της Μαρίνας Γαλανού

Μάιος 2015. Ημερολόγιο κρί-σης. Όχι της επίκαιρης, τωνπέντε τελευταίων χρόνων.

Άλλωστε οι ζωές των τρανς ανθρώ-πων ήταν πάντα σε επισφάλεια. Σεμόνιμη κρίση.

Καρφιτσωμένη η 2α Μαΐου. «Γαμη-μένε κωλοτράβελε, να φύγεις, δε γου-στάρουμε τραβέλια στο μαγαζί μας».Κάπως έτσι τελειώνει η γιορτή γενε-θλίων μιας τρανς γυναίκας σε νυκτε-ρινό κέντρο στην Εύβοια. ∆εν έφτασεη φρίκη της λεκτικής κακοποίησης,ακολούθησαν κλωτσιές, μπουνιές,μαχαίρωμα του φίλου που την υπερα-σπίστηκε, από τον ιδιοκτήτη καιπέντε μπράβους.

Σειρά στη ψυχική και σωματικήκλωτσοπατινάδα παίρνει η αστυνο-

μία. Συλλαμβάνει μόνο τον ιδιο-κτήτη, όχι και τους μπράβους που κα-κοποίησαν. Ο αστυνομικός στο τμήμαζητά την ταυτότητα και όταν βλέπειαντρικά στοιχεία λέει: «τραβέλι είσαιρε;». Η προσωπικότητα της τρανς γυ-ναίκας βιάζεται για δεύτερη φορά.Ζητά νερό, δεν της δίνουν. Από το σοκλιποθυμά, πέφτει κάτω. «Σηκώστεαπό κάτω αυτή την πατσαβούρα», συ-νεχίζει ο αστυνομικός. ∆ε προλαβαί-νει να συνέλθει, έχει και το άσθμα, ξα-ναχάνει της αισθήσεις της. Φωνάζουντο ΕΚΑΒ.

21 Μαΐου. Ξημερώματα. Μεσάνυ-χτα, όμως του πολιτισμού μας. Κοντάστο Σταθμό Λαρίσης και λίγα μέτρααπό τα γραφεία της Χρυσής Αυγής.Γυρνά προς το σπίτι της. «Ουστ τρα-βέλι», βρυχάται η κινούμενη τεστο-στερόνη. Απαντά. Η επόμενη απάν-τηση δεν ήρθε από στόμα, αλλά απόόπλο. Γαζώνεται το κορμί από τα σκά-για. Στα πόδια, στους μηρούς, δίπλαστα γεννητικά όργανα. Φτάνει στηνκοντινή ∆ιεύθυνση Τροχαίας, αιμό-φυρτη. Γλυτώνει στο τσακ. Η συνέ-χεια στο νοσοκομείο.

Το ίδιο βράδυ μία ακόμη τρανς γυ-ναίκα κακοποιείται λεκτικά από θα-μώνες στα Εξάρχεια.

Περιστατικά γραμμέναανεξίτηλα στις ψυχές

Μέσα σε 18 ημέρες τρεις καταγρα-φές ρατσιστικής βίας κατά τρανς αν-θρώπων. Περιστατικά γραμμένα ανε-ξίτηλα στο κορμί και τις ψυχές τριώντρανς γυναικών.

Το ∆ίκτυο Καταγραφής Περιστατι-κών Ρατσιστικής Βίας, στην ετήσιαέκθεσή του, επιβεβαιώνει. Οι ρατσι-στικές επιθέσεις με έδαφος το σε-ξουαλικό προσανατολισμό και τηνταυτότητα φύλου διαπιστώνεται ότιείναι εκτεταμένες, ενώ κατά τωντρανς ανθρώπων είναι ιδιαίτερα βί-αιες. Τρίτη διαπίστωση; Ανοχή ή συμ-μετοχή αστυνομικών.

Συνάντηση με τον Τμηματάρχη τωνΕιδικών Τμημάτων Ρατσιστικής Βίας,στη ΓΑ∆Α. ∆είχνει να κατανοεί. ∆εί-χνει να καταλαβαίνει την πρότασήμας να γίνουν κάποια στιγμή σεμινά-ρια στους αστυνομικούς για την κα-λύτερη γνώση σε θέματα ταυτότηταςφύλου. Θα γίνουν όμως; Θα αποφασί-σει κάποτε η Πολιτεία ότι όταν κα-ταγγέλλονται ευθύνες αστυνομικώνγια ανοχή στη ρατσιστική βία ή ακόμηκαι συμμετοχή, πρέπει αυτές να εξε-τάζονται από ανεξάρτητη από τηναστυνομία αρχή, όπως ακριβώς έχεισυστήσει σε επανειλημμένες παρεμ-βάσεις του το Συμβούλιο της Ευρώ-πης;

Καμία δικαιολογία

Χορέψαμε πολλά χρόνια με τοτέρας, σαν κοινωνία. Ανεχτήκαμε τοναγοραίο μισαλλόδοξο λόγο, τη ρητο-ρική του μίσους που εκπορεύεται απόπολιτικούς, την εκκλησία, τον θε-σμικό ρατσισμό. Ανεχτήκαμε το νταη-λίκι του «ξέρεις ποιος είμαι εγώ», τηςαυθαιρεσίας, της εξουσίας της τεστο-στερόνης και του «πατριωτισμού»,και φτάσαμε κάπου εδώ να μετράμε

θύματα μετανάστες, πρόσφυγες, γκέι,λεσβίες, τρανς.

Τώρα πια δεν έχουμε καμία δικαιο-λογία. Οι 18 αυτές ημέρες του Μαΐουφωνάζουν.

Αν κλείσουμε τα αυτιά μας, μπορείνα μην έχουμε άλλη ευκαιρία και ναθρηνήσουμε θύματα.

* Η Μαρίνα Γαλανού είναι Πρό-εδρος του Σωματείου Υποστήρι-ξης ∆ιεμφυλικών (ΣΥ∆), αναγνω-ρισμένης συλλογικότητας για τατρανς δικαιώματα και ιδιοκτήτριατων εκδόσεων Πολύχρωμος Πλα-νήτης (LGBT εκδόσεις-βιβλιοπω-λείο).

ΤΡΕΙΣ ΕΠΙΘΕΣΕΙΣ ΣΕ 18 ΜΕΡΕΣ

Τρανς, ζωές σε επισφάλεια Μέσα σε 18 ημέρεςτρεις καταγραφέςρατσιστικής βίας κατάτρανς ανθρώπων.Περιστατικάγραμμένα ανεξίτηλαστο κορμί και τιςψυχές τριών τρανςγυναικών. Ανκλείσουμε τα αυτιάμας, μπορεί να μηνέχουμε άλλη ευκαιρίακαι να θρηνήσουμεθύματα.

“

ΣΥΜΦΩΝΟ ΣΥΜΒΙΩΣΗΣΚΑΙ ΓΙΑ ΟΜΟΦΥΛΑ ΖΕΥΓΑΡΙΑ

Αναγνωρίζεταιμια κοινωνικήπραγματικότητα

Η ΕΠΟΧΗ 30 Μαΐου 2015 1177

«Ημερίδες Μελέτης» της Ευρωομάδας της Αριστεράς με θέμα εναλλακτικές λύσεις για το χρέος της Περιφέρειας

– Συμπαράσταση στον Ελληνικό λαόΗ Ευρωομάδα της Αριστεράς GUE/NGL διοργανώνει «Ημερίδες Με-

λέτης» στην Αθήνα, στο ξενοδοχείο Intercontinental, από την Τρίτη 2έως και την Πέμπτη 4 Ιουνίου.

Στο επίκεντρο των συζητήσεων θα είναι το χρέος των χωρών της Πε-ριφέρειας, αίτια, συνέπειες και λύσεις, η πολιτική συνοχής ως απάν-τηση στην οικονομική κρίση, η καταπολέμηση της λιτότητας και τωνκοινωνικών ανισοτήτων και η αποτύπωση εναλλακτικών λύσεων για τηνΕυρώπη.

Στις εργασίες θα συμμετέχουν από ελληνικής πλευράς ευρωβουλευτέςτου ΣΥΡΙΖΑ, ο Αντιπρόεδρος και μέλη της ελληνικής κυβέρνησης, οι-

κονομολόγοι και αναλυτές από διάφορες χώρες της Ευρώπης και 33 ευ-ρωβουλευτές από σχεδόν όλα τα κράτη μέλη της Ευρώπης.

Είναι μια εκδήλωση διαλόγου και Ευρωπαϊκής αλληλεγγύης στη μάχητου Ελληνικού λαού για έξοδο από την κρίση. Γιατί μόνο μαζί μπορούμενα νικήσουμε την κρίση, μόνο ενωμένοι μπορούμε να βρούμε λύσεις.

Σας περιμένουμε στο ξενοδοχείο Intercontinental στην Αθήνα από 2έως 4 Ιουνίου. Το πρόγραμμα επισυνάπτεται και περισσότερες πληρο-φορίες μπορείτε επίσης να βρείτε στις ιστοσελίδες

http://www.syriza.eu/ και http://www.guengl.eu/

9.00 - 09.45Άνοιγμα εργασιών και καλωσόρισμα:Gabi Zimmer, πρόεδρος της ευρωομά-δας GUE/NGLΓιάννης ∆ραγασάκης, αντιπρόεδρος τηςΚυβέρνησης και υπεύθυνος του Κυβερ-νητικού Συμβουλίου Οικονομικής Πολι-τικής∆ημήτρης Παπαδημούλης, ευρωβουλευ-τής ΣΥΡΙΖΑ-GUE/NGL και αντιπρόεδροςτου Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου

Περιφερειακό Χρέος: Αιτίες,συνέπειες και λύσεις

1η θεματική: “Πολιτική Οικονομίατης συσσώρευσης περιφερειακού χρέ-

ους”2η θεματική: “Η άνιση κατανομή

της ευρωπαϊκής κρίσης”

09.45 - 11.151η θεματική, Συντονιστής: Στέλιος Κού-λογλου, ευρωβουλευτής ΣΥΡΙΖΑ -GUE/NGLGabriel Colletis, καθηγητής Οικονομι-κών Επιστημών, Πανεπιστήμιο Τουλού-ζης 1 -Capitole, ΓαλλίαΑλέκος Καλύβης, υπεύθυνος Προγράμ-ματος και Οικονομικής Πολιτικής τηςΠολιτικής Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ Συζήτηση

11.15-11.30Σύντομο διάλειμμα

11.30-13.002η θεματική, Συντονιστής: Matt Carthy,ευρωβουλευτής GUE/NGL (Sinn Fin-Ιρ-λανδία)

Mariana Mortagua, Οικονομολόγος,ΠορτογαλίαΝεοκλής Συλικιώτης, ευρωβουλευτήςGUE/NGL (ΑΚΕΛ- Κύπρος)Marina Albiol, ευρωβουλευτίναGUE/NGL (Izquierda Plural-Ισπανία) Συζήτηση

13.00 - 15.30∆ιάλειμμα

3η θεματική: «Στηρίζοντας τον ελληνικόλαό για μια ευρωπαϊκή εναλλακτική «4η θεματική: «Για μια ευρωπαϊκή λύση

στο περιφερειακό χρέος»

15.30 - 17.003η θεματική, Συντονίστρια: Marisa Ma-tias, ευρωβουλευτίνα GUE/NGL (Blocode Esquerda- Πορτογαλία) Walter Baier, οικονομολόγος και συντο-νιστής του δικτύου «transform! europe« ,

ΑυστρίαΜυρτώ Μπολώτα, συντονίστρια δικτύου«αλληλεγγύη για όλους», ΕλλάδαBarbara Spinelli, ευρωβουλευτίναGUE/NGL (Ιταλία)Συζήτηση

17.00 - 17.15Σύντομο διάλειμμα

17.15 - 19.004η θεματική, Συντονίστρια: Σοφία Σα-κοράφα, ευρωβουλευτίνα ΣΥΡΙΖΑ-GUE/NGL Eric Toussaint, CADTM και εκπρόσωποςτης Επιτροπής Λογιστικού Ελέγχου επίτου Ελληνικού ∆ημοσίου Χρέους , ΒέλγιοFabio de Masi, ευρωβουλευτήςGUE/NGL (Die Linke -Γερμανία)Συζήτηση

“Οι Πολιτικές Συνοχής ως απάντησηστην οικονομική κρίση”

1η θεματική: «Όταν η ανταγωνιστικό-τητα υποσκελίζει τη συνοχή: απασχό-

λησηκαι κοινωνική ευημερίαστην Ατζέντα ΕΕ2020»

2η θεματική: « Κριτική αξιολόγησητων πολιτικών λιτότητας στην ΕΕ»

9.00 - 10.301η θεματική, Συντονίστρια: Κωνσταν-τίνα Κούνεβα, ευρωβουλευτίνα ΣΥΡΙΖΑ-GUE/NGLΡάνια Αντωνοπούλου, αναπληρώτριαυπουργός Εργασίας, αρμόδια για την Κα-ταπολέμηση της Ανεργίας Rina Ronja Kari, ευρωβουλευτίναGUE/NGL (Folkebevgelsen mod EU-∆ανία)Συζήτηση

10.30 - 10.45Σύντομο διάλειμμα

10.45 - 12.302η θεματική, Συντονιστής: Κώστας Χρυ-σόγονος, ευρωβουλευτής ΣΥΡΙΖΑ-GUE/NGLHenri Malosse, πρόεδρος της Ευρωπαϊ-κής Οικονομικής και Κοινωνικής Επι-τροπής Younous Omarjee, ευρωβουλευτήςGUE/NGL (Union pour les Outre-Mer-Γαλλία)Συζήτηση

13.00 - 15.00∆ιάλειμμα

14.00 – 14.30Συνέντευξη Τύπου

«Μια άλλη Ευρώπη είναι εφικτή - Κατα-πολεμώντας τη λιτότητα και τις κοινωνι-κές ανισότητες»

15.00 - 16.30Συντονιστής: ∆ημήτρης Παπαδημούλης,ευρωβουλευτής ΣΥΡΙΖΑ-GUE/NGLΝίκος Χουντής, αναπληρωτής υπουργόςΕξωτερικών, αρμόδιος για τις ΕυρωπαϊκέςΥποθέσεις

Malin Bjork, ευρωβουλευτίνα GUE/NGL(Vnsterpartiet- Σουηδία)Lola Sanchez, ευρωβουλευτίνα GUE/NGL(Podemos -Ισπανία)Συζήτηση

16.30 - 16.45Σύντομο διάλειμμα

16.45 - 18.00Συνέχεια της συζήτησης

18:00 - 18:30 Κλείσιμο εργασιών από την Gabi Zim-mer, πρόεδρο της ευρωομάδαςGUE/NGL

Τετάρτη , 3 Ιουνίου(απογευματινή συνεδρίαση)

Τετάρτη, 3 Ιουνίου(πρωινή συνεδρίαση)

ΤΡΙΤΗ, 2 Ιουνίου (απογευματινή συνεδρίαση)

ΤΡΙΤΗ, 2 Ιουνίου (πρωινή συνεδρίαση)

Ευρωπαϊκή Ενωτική Αριστερά - Βόρεια Πράσινη ΑριστεράΗμερίδες Μελέτης

Αθήνα 02 & 03 Ιουνίου 2015InterContinental Athenaeum Hotel Λεωφόρος Συγγρού 89-93, Αθήνα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑInterpretation: DE - EN - IT - EL - FR - ES - PT (+ Danish in passive)

1188 Η ΕΠΟΧΗ 30 Μαΐου 2015∆ΙΕΘΝΗ

Ακτιβιστέςκαλούνσε μποϋκοτάζΕυρωπαϊκοί αγώνεςστο Αζερμπαϊτζάν σελ. 21ΚΟΣΜΟΥ

Ο γύρος τού

Του Νίκου Σερβετά

Αλλο ένα καμπανάκιχτύπησε για τις Βρυξέλλες,πολύ δυνατά αυτή τη

φορά, μετά την απρόσμενηεκλογή του Αντρέι Ντούντα στηθέση του προέδρου τηςΠολωνίας, ενός από τα μεγαλύ-τερα και σε πληθυσμό και σεπαραγωγική δύναμη, κράτουςμέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης.Η εκλογή του αναμένεται ναφέρει αλλαγές τόσο στην εσωτε-ρική πολιτική στη χώρα του, αλλάκαι να επηρεάσει, τουλάχιστον,τον τρόπο που ασκείται η πολι-τική από τα κέντρα τηςΕυρωπαϊκής Ένωσης.Ο Αντρέι Ντούντα θεωρείταιυπερσυντηρητικός πολιτικός, έχειεκφράσει κατ’ επανάληψη τηναντίθεση του σε οδηγίες της Κομι-σιόν, τις οποίες κατά καιρούςπροσπάθησε να αποδείξει ότιείναι αντισυνταγματικές,σύμφωνα με όσα ισχύουν στηχώρα του, και να τις αποδομήσεινομικά. Βασικές προεκλογικέςυποσχέσεις του ήταν η φορολό-γηση των τραπεζών και τωνμεγάλων επιχειρήσεων και η επα-ναφορά στα 65, από τα 67, χρόνιατου έτους συνταξιοδότησης,καθώς και η επαναφορά τουποσού της σύνταξης στο επίπεδοτου 2011, το οποίο ήταν περίπου

διπλάσιο απ’ ότι είναι σήμερα.Ο Πρόεδρος της Πολωνίας δενέχει μόνο τυπικά καθήκοντα,αλλά σημαντική επιρροή στηνασφάλεια και την εξωτερική πολι-τική. Σύμφωνα με το σύνταγματης χώρας μπορεί να ασκήσειβέτο σε αποφάσεις της κυβέρνη-σης και να καταθέσειαντιπροτάσεις.

Πέμπτο «καμπανάκι»

Η εκλογή Ντούντα στην Πολωνίαείναι το πέμπτο κατά σειρά «καμ-πανάκι» που χτυπάει για τοεπιτελείο της Ευρωπαϊκής Ένω-σης. Μετά την ανάληψηκυβερνητικών καθηκόντων απότον ΣΥΡΙΖΑ στην Ελλάδα, με ότιαυτό συνεπάγεται για την πολι-τική που προσπαθούν ναεφαρμόσουν οι Βρυξέλλες, ακο-λούθησαν:* η νίκη των υπερσυντηρητικών«αντιευρωπαϊστών» στη Φινλαν-δία, * η επανεκλογή του Κάμερον στοΗνωμένο Βασίλειο, η κυβέρνησητου οποίου το πρώτο νομοσχέδιοπου κατέθεσε αφορά στο δημοψή-φισμα με θέμα «την παραμονή ήόχι της Βρετανίας στηνΕυρωπαϊκή Ένωση», το οποίοήταν μία από τις κύριες προεκλο-γικές δεσμεύσεις του,

* η, παρά τις αρνητικές δημοσκο-πήσεις, αύξηση των εκλογικώνποσοστών των υποψηφίων πουυποστήριξε το Ποδέμος στηνΙσπανία στις δημοτικές και περι-φερειακές εκλογές που έγιναντην περασμένη Κυριακή. Βουλευ-τικές εκλογές θα γίνουν στη χώρατο φθινόπωρο.

Εκλογές τον Οκτώβριο

Η εκλογή του Ντούντα έρχεταιλίγους μόνο μήνες πριν από τιςεθνικές εκλογές, που θα γίνουνστη χώρα τον Οκτώβριο, και ανοί-γει το δρόμο για επιστροφή στηνεξουσία του μέντορά του καιπρώην πρωθυπουργού, ΓιαροσλάβΚατσίνσκι, αρχηγού του συντηρη-τικού, λαϊκιστικού κόμματος«Νόμος και ∆ικαιοσύνη». Πάγιαθέση του κόμματος είναι η κρι-τική απέναντι στην πολιτική τωνΒρυξελλών, παίρνει σαφείς απο-στάσεις από τις επιλογές τουΒερολίνου, ενώ δεν κρύβει πλέοντον θαυμασμό του για τις δηλώ-σεις και τις τοποθετήσεις πουγίνονται εκ μέρους του Κρεμλί-νου.«Ο άνεμος στην Ελλάδα, ο άνεμοςστην Ισπανία, ο άνεμος στηνΠολωνία, δεν πνέουν προς τηνίδια κατεύθυνση, αλλά όλοι αυτοίοι άνεμοι μάς λένε πως η Ευρώπη

οφείλει να αλλάξει», ήταν ηδήλωση ενός από τους λίγουςπολιτικούς που σχολίασαν τοεκλογικό αποτέλεσμα στην Πολω-νία, του επικεφαλής της ιταλικήςκυβέρνησης Ματέο Ρέντσι. Ανά-λογη ήταν και η δήλωση τηςΦεντερίκα Μογκερίνι, αντιπρο-έδρου της ευρωπαϊκής επιτροπήςκαι επικεφαλής της ευρωπαϊκήςδιπλωματίας: «Αυτό που μας λένετα αποτελέσματα των προεδρικώνεκλογών στην Πολωνία και τωνδημοτικών στην Ισπανία, αν καιμε εντελώς διαφορετικό τρόπο,είναι πως είναι ανάγκη να αλλά-ξουμε το ευρωπαϊκό όνειρό μας,αν θέλουμε να το σώσουμε»,δήλωσε η Μογκερίνι.Αυτός που σίγουρα θα χάρηκε μετην εκλογή Ντούντα, θα πρέπεινα είναι ο πρόσφατα επανεκλε-γείς στη Βρετανία, ΝτέιβιντΚάμερον. Τα κόμματα των δύοπολιτικών μετέχουν στην ίδιαευρωομάδα, οι δύο πολιτικοίέχουν κοινές απόψεις για τη θέσητων χωρών τους απέναντι στηνΕυρωπαϊκή Ένωση και όταν οαρχηγός των Τόρις θα αρχίσειεκστρατεία ενημέρωσης στιςευρωπαϊκές πρωτεύουσες, για τηναναθεώρηση των σχέσεων Βρετα-νίας – Ε.Ε. σίγουρα στη Βαρσοβίαθα βρει τον καλύτερο σύμμαχο.

•

ΚΟΣΜΟΥΑΠΡΟΣΜΕΝΗ Η ΝΙΚΗ ΤΟΥ ΥΠΕΡΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΟΥ ΝΤΟΥΝΤΑ ΣΤΗΝ ΠΟΛΩΝΙΑ

Νέο καμπανάκιγια τις Βρυξέλλες

Τα διακυβεύματα των τουρκικών εκλογώντης 7ης Ιουνίου Οι πολίτες καλούνται να επιλέξουν ανάμεσα στην δημοκρατία, τον πλου-ραλισμό και την ανεκτικότητα, από την μία πλευρά, και στον αυταρχισμό,την μισαλλοδοξία και την κρίση, από την άλλη. σελ. 22

Ακόμα μία φορά διαψεύστηκαν οι δημοσκοπήσεις και οι προεκλογικές αναλύσεις. Στην αρχή της προεκλογικήςεκστρατείας ο Κομορόφσκι εμφανιζόταν ως το μεγάλο φαβορί και αναμενόταν ότι θα κέρδιζε, με τις δημοσκοπήσεις νατου δίνουν έως και 60%, ήδη από τον πρώτο γύρο. Ο Ντούντα κέρδισε τότε οριακά, συγκεντρώνοντας ποσοστό 34,76%, μετον Κομορόφσκι να έπεται με 33,77%, ενώ στον δεύτερο εξελέγη πανηγυρικά.

ΑπρόσμενηεκλογήΟνέος Πρόεδρος της Πολωνίας,

Αντρέι Ντούντα είναι 43 ετών,σπούδασε νομικά και υποστηρίχθηκεαπό την ηγεσία του συντηρητικούκόμματος «Νόμος και ∆ικαιοσύνη».

Έχει διατελέσει υφυπουργός στουπουργείο ∆ικαιοσύνης και αργό-τερα έγινε σύμβουλος του Λεχ Κα-ζίνσκι, του προέδρου της χώρας πουσκοτώθηκε σε αεροπορικό δυστύ-χημα στο Σμολένσκ, πριν από πέντεχρόνια.

Το 2011 εξελέγη βουλευτής και το2014 ευρωβουλευτής.

Στον πρώτο γύρο των προεδρικώνεκλογών συμμετίχαν 11 υποψήφιοικαι στον δεύτερο ο Ντούντα πήρε το52% των ψήφων έναντι 48% τουΜπρόνισλαβ Bronislaw Komorowskiείχε 48%.

Η ΕΠΟΧΗ 30 Μαΐου 2015 1199∆ΙΕΘΝΗ

«Ηισπανική κυβέρνηση προτίθεται να ζητήσειη Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) ναδιευρύνει τους στόχους της, να μην αρκε-

στεί μόνο στη σταθεροποίηση των τιμών στις χώρεςτης ευρωζώνης. Η Μαδρίτη επιθυμεί ακόμα να υπάρξειένας ευρωπαϊκός προϋπολογισμός και να εκδοθούν ταευρω-ομόλογα». Αυτά, σύμφωνα με την εφημερίδα «Ελ

Παΐς». Στη συνέχεια θέτει το ερώτημα: «Οι σκέψειςαυτές έχουν σχέση με τα αρνητικά εκλογικά αποτελέ-σματα του κόμματος που είναι στην κυβέρνηση, την πε-ρασμένη Κυριακή;»

Βεβαίως, ο πολιτικός κίνδυνος δεν μπορεί να μη λη-φθεί υπόψη για τις προτάσεις που η ισπανική κυβέρ-νηση απέστειλε προς τους ευρωπαϊκούς εταίρους της,σύμφωνα με την «Ελ Παΐς». η Μαδρίτη θα έβλεπε μεκαλό μάτι να εφαρμόζεται μια κοινή οικονομική πολι-τική στις χώρες της ευρωζώνης με την «αποδοχή»ενός συμφώνου για τον κοινό προϋπολογισμό και τονεπανακαθορισμό του ρόλου της ΕΚΤ.

Επαναφέρει την ιδέα για τα ευρωομόλογα

Συνολικά, με το ισπανικό σχέδιο «φοντεμενταλιστι-κής έμπνευσης» προτείνεται μια αντικειμενική «μετα-φορά οικονομικών αρμοδιοτήτων στο επίπεδο της ευ-ρωζώνης», αναφέρει η εφημερίδα. Η κυβέρνηση τηςΜαδρίτης ζητάει έτσι την ολοκλήρωση της τραπεζι-κής ένωσης». Αυτή η ένωση θα στηρίζεται σ’ ένα δικότης προϋπολογισμό στην ευρωζώνη που θα της επι-τρέπει να επεμβαίνει σε περιπτώσεις κρίσης. Έτσιεπαναφέρει «την ιδέα για τα περίφημα ευρωομόλογα».Τον Ιούνιο του 2012 η γαλλική κυβέρνηση του Ζαν-Μαρκ Ερό είχε, κάτω από την πίεση της Γερμανίας, εγ-καταλείψει το ευρωομόλογο».

Να αλλάξει η ΕΚΤ

Οι πιο φιλόδοξες μεταρρυθμίσεις, όμως, είναι αυτέςπου προτείνει ο Ραχόι για την ΕΚΤ. Η Μαδρίτη δέχεται,βέβαια, πως ο πρωταρχικός ρόλος της ΕΚΤ είναι ησυγκράτηση του πληθωρισμού. Ωστόσο, η ισπανική κυ-

βέρνηση προτείνει να προστεθεί και ένας δεύτεροςσημαντικός στόχος για την πρόβλεψη των μακροοικο-νομικών ανισορροπιών στους κόλπους της ευρωζώ-νης.

«Η κατεύθυνση της ενιαίας νομισματικής πολιτικήςείναι ασύμφορη για ορισμένα κράτη μέλη και έτσι είχεπροκαλέσει ασύμετρο σοκ», αναφέρεται στο κείμενοισπανικής της κυβέρνησης, πάντοτε σύμφωνα με την«Ελ Παΐς», η οποία προσθέτει ότι «σε ορισμένες χώρεςη νομισματική πολιτική εξαπλώθηκε εξαιρετικά καιδημιούργησε χρηματοπιστωτικές συνθήκες που οδή-γησαν στην υπερβολική υπερχρέωση και στη συσσώ-ρευση των ανισοτήτων».

Οι απόψεις αυτές της ισπανικής κυβέρνησης συνι-στούν για πρώτη φορά και μια κριτική για την πολιτικήτου ο Ζαν-Κλοντ Τρισέ που οδήγησε στις φούσκες τωνακινήτων στην Ιρλανδία και την Ισπανία και την αύξησητου δημόσιου χρέους στην Ελλάδα και την Πορτογα-λία.

Η Μαδρίτη με τις προτάσεις της ζητάει σαφώς η ΕΚΤνα ακολουθήσει την πολιτική της Fed και επικαλείταιακόμα πως στόχος της θα πρέπει να είναι το ΑΕΠ και ηαπασχόληση «όπως και στις άλλες κεντρικές τράπε-ζες του κόσμου».

Τέλος, ο Ραχόι τονίζει ότι η ισπανική οικονομία συ-νεχίζει να είναι εκτεθειμένη σε κινδύνους. Η άποψηαυτή διαψεύδει με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο τηνπροπαγάνδα για τις δήθεν επιτυχίες τής ισπανικής οι-κονομίας. Μια προπαγάνδα που είχε καταστήσει τονΡαχόι προνομιούχο συνομιλητή της Μέρκελ. Αυτή ησυμμαχία φαίνεται πως ανήκει στο παρελθόν. Σήμεραη Γερμανία έχει στραφεί προς το Παρίσι, που φαίνεταινα συμφωνεί με λιγότερο φιλόδοξες προτάσεις.

Μ. Κ.

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΡΑΧΟΪΜΕΤΑ ΤΙΣ ΕΚΛΟΓΕΣ

Ισπανία: Θα πρέπεινα αλλάξειπορεία η ΕΚΤ

ΣΥΖΗΤΗΣΗ ∆ΥΟ ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΩΝ

Αναγκαίαμια νέα τραπεζική πίστη

Η τρέχουσα πολιτική της ΕΚΤ, πουκατακλύζει τις αγορές με ρευστότητα,αποσκοπεί στην αντιμετώπιση της κρί-σης και την ανάκαμψη της απασχόλη-σης στην Ευρώπη;

Ντενίς Ντυράν Από το 2008 η Ευρω-παϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) παρέχειστις τράπεζες δισεκατομμύρια ευρώ,για να κρατηθούν ανοικτά τα γκισέ.Από τον περασμένο Οκτώβριο τις δα-νείζει με χαμηλό επιτόκιο 0,5%. Παράτο μέτρο αυτό, χωρίς προηγούμενο σεκαιρό ειρήνης, η ευρωζώνη συνεχίζεινα αποδυναμώνεται στο πλαίσιο τουδιεθνούς ανταγωνισμού και από τηναπειλή του αποπληθωρισμού.

Μπροστά σ’ αυτή τη δύσκολη κατά-σταση η ΕΚΤ αποφασίζει να διοχετεύ-σει 1.140 δισ. ευρώ επιπλέον στη χρη-ματοπιστωτική αγορά, δηλαδή 60 δισ.κάθε μήνα μέχρι τον Σεπτέμβριο του2016. Όμως το πού θα πάνε αυτά ταχρήματα θα αποφασίσουν οι χρηματο-πιστωτικές αγορές. Η ΕΚΤ αρνείται ναδανείσει την Ελλάδα και τις τράπεζέςτης, μια χώρα που έχει τεράστιες ανάγ-κες για να επανακινήσει την οικονο-μίας της, στην οποία η ανεργία έχειφθάσει στο 25%.

Χάινς Μπιέρμπομ Αυτή η πολιτικήτης λεγόμενης ποσοτικής χαλάρωσηςδεν είναι κακή πολιτική. Όμως δενμπορεί να έχει θετικά αποτελέσματα,από τη στιγμή που εφαρμόζεται συνδε-όμενη με μια ορισμένη οικονομική κα-τεύθυνση και κριτήρια εντελώς αντί-θετα από αυτά που απαιτούνται σή-μερα. Έτσι, η Ελλάδα που έχει μεγαλύ-τερες ανάγκες για πρόσβαση σε νέεςχρηματοδοτήσεις για να αντιμετωπίσειτις ανάγκες της, είναι αποκλεισμένηαπό τα προγράμματα της ΕΚΤ. Σ’ αυτέςτις παγιοποιημένες συνθήκες, αυτή ηπολιτική δεν μπορεί παρά να προκαλέ-

σει νέους κινδύνους χρηματοπιστωτι-κής κερδοσκοπίας. Η ρευστότητα μεχαμηλό επιτόκιο από την ΕΚΤ θα έχεισαν συνέπεια να επανεμφανιστούν νέεςκερδοσκοπικές φούσκες.

Τέλος, αυτή η πολιτική θα έχει παρά-πλευρα αποτελέσματα πολύ καταστρο-φικά στους μικρούς αποταμιευτές, οιοποίοι θα δουν να μειώνονταιτα επιτόκια στις καταθέ-σεις τους. Η ποσοτικήελάφρυνση δενμπορεί να έχειευεργετικά απο-τελέσματα, ανδεν συνδεθείμε πολιτικέςπου θα συμ-βάλουν στηνανάκαμψητων δημό-σιων δαπα-νών και συ-νεπώς με τερ-ματισμό τηςλιτότητας.

Ποιο θα πρέ-πει να είναι το πε-ριεχόμενο μια άλληςπολιτικής που θαέπρεπε να ακολουθήσει ηΕΚΤ, έτσι ώστε να διατεθούνποσά για τις δημόσιες υπηρεσίες καιεπενδύσεις για τη δημιουργία απασχό-λησης;

Ντενίς Ντυράν Θα πρέπει οι τερά-στιες δυνατότητες για αύξηση της πα-ραγωγικότητας που προσφέρουν τώραοι τεχνολογίες της πληροφορικής, ναχρησιμοποιηθούν για την ανάπτυξη τωνανθρώπων σε όλο τον πλανήτη διαφυ-λάσσοντας ταυτόχρονα τους φυσικούςπόρους από την εξάντληση για χάρητου κέρδους. Θα πρέπει συνεπώς να

υιοθετηθεί μια εντελώς άλλη κατεύ-θυνση στην τραπεζική πίστη.

Χάινς Μπιέρμπομ Ο ρόλος της ΕΚΤθα πρέπει να αναθεωρηθεί ριζικά, θαπρέπει να καταστεί υπεύθυνη για τηνανάπτυξη των θέσεων εργασίας. Θαπρέπει να είναι ικανή να χρηματοδοτείπρογράμματα επενδύσεων στα κράτη

μέλη που έχουν ανάγκη, παρέ-χοντας άμεσα χρήματα με

μηδενικά σχεδόν επιτό-κια.

Το καταστατικότης ΕΚΤ δεν επι-

τρέπει τηνάμεση χρημα-τοδότηση σή-μερα. Θαπρέπει συ-νεπώς νακινητοποι-ηθούμεώστε η νομι-σματική πο-

λιτική να εξυ-πηρετεί τελικά

την απασχό-ληση και όχι τα

κερδοσκοπικά παι-χνίδια. Γνωρίζοντας

τις αναγκαίες προθε-σμίες και τους περιορισμούς

για την αλλαγή του καταστατικού, τί-ποτα δεν μας εμποδίζει να επιταχύ-νουμε τις διαδικασίες δημιουργώνταςμια ευρωπαϊκή δημόσια τράπεζα. Αυτήθα χρηματοδοτηθεί με σχεδόν μηδενικόεπιτόκιο από την ΕΚΤ και θα μπορούσενα δανείσει με τα αναγκαία ποσά τις με-γάλες δημόσιες επενδύσεις τις οποίεςέχουμε ανάγκη. Θα πρέπει, συνεπώς,να δράσουμε άμεσα.

•

ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΟΦΟΡΟΥΜ ΣΤΟ ΠΑΡΙΣΙ ΣΤΙΣ 30ΚΑΙ 31 ΜΑΪΟΥ

Να κάνουμεσεβαστάτα δικαιώματατων λαώνστην ευρωπαϊκήπολιτική σκηνή

Στο Ευρωπαϊκό Φόρουμ για τιςεναλλακτικές πολιτικές, πουπραγματοποιείται αυτό το

Σαββατοκύριακο στο Παρίσι μεπρωτοβουλία του Μετώπου τηςΑριστεράς, συναντήθηκαν δεκάδεςαριστερά κόμματα τωνευρωπαϊκών χωρών, αλλά καιοργανώσεις της νεολαίας,συνδικάτα και κινήματα. Κυρίαρχοθέμα των συζητήσεων ήταν πώςθα γίνουν σεβαστά τα δικαιώματατων λαών στην ευρωπαϊκή σκηνή. «Η ψήφος του ελληνικού λαού τονπερασμένο Ιανουάριο ανέτρεψε τοπολιτικό σκηνικό της χώρας»,αναφέρουν οι οργανωτές. Από τότεόμως διεξάγεται «ένας σκληρόςπολιτικός αγώνας με τις δυνάμειςτης Ευρώπης τουφιλελευθερισμού», συνεχίζουν οιοργανωτές. Και τονίζουν: «Στον αγώνα τουςαυτό οι Έλληνες θα πρέπει ναέχουν την αλληλεγγύη μας. Γι’αυτό οργανώνεται η εβδομάδααλληλεγγύης με την Ελλάδα», απότις 20 – 27 Ιουνίου. Η ίδιααλληλεγγύη αξίζει και στουςάλλους λαούς, που ανοίγουν έναρήγμα και δείχνουν ότι τίποτα δενείναι παγιωμένο. Παράλληλα με τιςεκδηλώσεις αλληλεγγύης γίνονταισυζητήσεις για όλα τα κρίσιμαπροβλήματα. Μεταφέρουμε εδώ τη συζήτησητου Χάινς Μπιέρμπομ,οικονομολόγου ηγέτη της Die Linkeστο κρατίδιο Σαρ, και του ΝτενίςΝτυράν στελέχους του ΓαλλικούΚΚ, για την ανάγκη μιας νέας τρα-πεζιτικής πίστης.

2200 Η ΕΠΟΧΗ 30 Μαΐου 2015∆ΙΕΘΝΗ

Της Γεωργίας Ντούσια

Οι εκλογές στους 8.119 ∆ήμουςκαι σε 15/17 Αυτονομίες (Περι-φέρειες) του ισπανικού κρά-

τους επιβεβαίωσαν, ιδιαίτερα στις με-γαλύτερες πόλεις, το τέλος των αυτο-δύναμων τοπικών κυβερνήσεων και∆ήμων. Το δεξιό κυβερνών ΛαϊκόΚόμμα (Λ. Κ – P. P), αν και βγήκεπρώτο (27, 0% από 37,5% το 2011) ,έχασε σχεδόν 2,5 εκατ. ψήφους και τηναυτοδυναμία που διέθετε σε 11 Αυτο-νομίες. Το Σοσιαλιστικό Κόμμα (Σ.Κ –PSOE), που ακολουθεί (25% από27,8%το 2011), κατάφερε να συγκρα-τήσει στα μη αστικά κέντα την πτώσητης εκλογικής του δύναμης, όμως ηεποχή των αυτοδυναμιών είναι παρελ-θόν και για αυτό. Τα δύο κόμματα συγ-κεντρώνουν το 52,0% του εκλογικούσώματος από 73,3% το 2011.

Ο δικομματισμός ως δομικό στοιχείοτου «μεταπολιτευτικού» συστήματοςάσκησης εξουσίας στο ισπανικό κρά-τος και η ηγεμονία του Λ.Κ τα τελευ-ταία χρόνια αποτελούν πλέον παρελ-θόν.

Kαταλύτης των εξελίξεων και δια-μορφώτρια της νέας πολιτικής πραγ-ματικότητας είναι για πρώτη φορά ηΑριστερά, με κυρίαρχο το Ποδέμος καιτα κοινωνικά κινήματα, που αναδεί-χτηκαν την περίοδο της κρίσης και τωνάτυπων μνημονίων. Ιδιαίτερα σημαν-τική και κρίσιμη είναι η ανάδειξή τουςσε τρίτη πολιτική δύναμη* και σε ρυθ-μιστές στο σχηματισμό αρκετών τοπι-κών κυβερνήσεων και πολλών δημοτι-κών αρχών.

Το νέο κεντροδεξιό κόμμα Σιουδαδά-νος (Πολίτες), που στήθηκε και λει-τουργεί σαν ανάχωμα στις μετατοπί-σεις ψηφοφόρων της δεξιάς προς τααριστερά, συνέβαλε και αυτό στην ανα-διάταξη των πολιτικών συσχετισμών.Τα εκλογικά αποτελέσματα, όμως,είναι πολύ κατώτερα των προσδοκιώναλλά και των δημοσκοπήσεων (6,5%).Ωστόσο και αυτό το κόμμα, που είναιπλέον τέταρτο σε εκλογική δύναμη, κα-λείται να παίξει ρυθμιστικό ρόλο σεΑυτονομίες και ∆ήμους, που την πρω-τιά έχει κατά κύριο λόγο το Λαϊκό.

Η Ενωμένη Αριστερά (Ε. Α –I.U) υπέ-στη βαριά ήττα, όχι μόνο γιατί το εκλο-γικό της ποσοστό συρρικνώθηκε σειστορικά χαμηλό επίπεδο (4,73% από6,61 το 2011), αλλά και γιατί λόγω τουορίου του 5% έχασε την εκπροσώπησήτης σε αρκετές Αυτονομίες και ∆ήμους.Κορυφαίο παράδειγμα η Περιφέρειακαι ο ∆ήμος της Μαδρίτης, όπου γιαπρώτη φορά στη μεταφρανκική πε-ρίοδο δεν εκπροσωπείται (το 2011 είχεεκλέξει 13 βουλευτές και 6 δημοτικούςσυμβούλους).

Η κρίση που σοβούσε σχετικά με τηνπολιτική των συμμαχιών εκδηλώθηκεέντονα και διαλυτικά μετά την αιφνίδιααπόφαση της Περιφερεικής Οργάνω-σης της Μαδρίτης να ορίσει και δημο-σιοποιήσει υποψήφιο για το ∆ήμο τηςΜαδρίτης, ενώ δεν είχαν ολοκληρωθείοι συνομιλίες σε κεντρικό επίπεδο μετο Ποδέμος. Η ενέργεια αυτή είχε ωςαποτέλεσμα την αποχώρηση από τοκόμμα στελεχών και μελών, που συμ-μετείχαν στο ψηφοδέλτιο «ΜαδρίτηΤώρα»

Στη συνεδρίαση της ΕκτελεστικήςΕπιτροπής για την εκτίμηση των εκλο-

γικών αποτελεσμάτων ο γ. συντονιστήςτης Ε.Α, Κάγιο, τόνισε ότι τα επίσημαεκλογικά αποτελέσματα υποεκτιμούντην εκλογική δύναμη της Ε.Α, λόγω τηςσυμμετοχής της σε συμμαχικά σχήματακαι ότι τα πραγματικά αποτελέσματακινούνται στα επίπεδα του 2011. Γε-νικά, κράτησε ιδιαίτερα χαμηλούς τό-νους και παρέπεμψε τη συζήτηση γιατο ζήτημα της Μαδρίτης και γενικό-τερα των συμμαχιών στα επόμενα όρ-γανα, που θα συγκληθούν στις 5 και 14Ιουνίου. Αξίζει, ωστόσο, να σημειωθείη απουσία από το όργανο εκπροσώπωντης περιφέρειας της Μαδρίτης.

Ο πολιτικός σεισμόςτης Βαρκελώνης

Καταρχάς, η Βαρκελώνη είναι η με-γαλύτερη μετά τη Μαδρίτη πόλη τηςΙσπανίας, παλιότερο κάστρο των σο-σιαλιστών και στη συνέχεια της κεν-τροδεξιάς με εθνικιστικά χαρακτηρι-στικά. Είναι επίσης, μια από τις ελάχι-στες πρωτεύουσες νομών, που ευοδώ-θηκε ο σχηματισμός ενωτικού ψηφο-δελτίου με συμμετοχή του Ποδέμος,της Ε.Α και τοπικών κοινωνικών κινη-μάτων. Η υποψήφια δε δημαρχίνα,Άντα Κολάου, είναι η «ψυχή» του μαζι-κού κινήματος κατά των εξώσεωνλόγω οικονομικής αδυναμίας αποπλη-ρωμής στις τράπεζες ενυπόθηκων στε-γαστικών δανείων.

Παρόλο που η νίκη είναι ισχνή ποσο-τικά (17.000 ψήφοι ή 2,5% διαφοράαπό το δεύτερο κόμμα), καταγράφηκεσαν «αυθεντικός πολιτικός σεισμός»για το σύνολο της χώρας και μήνυμαγια τις επερχόμενες περιφερειακέςεκλογές στην Καταλωνία το Σεπτέμ-βρη. Όπως είπε η ίδια, κατασυγκινη-μένη αμέσως μετά τα αποτελέσματα,ήταν μια μάχη του ∆αβίδ με το Γολιάθ.

Οι 100 πρώτες ημέρες

Η Άντα Κολάου παρουσίασε ήδη τοφιλόδοξο αλλά εφικτό πρόγραμμα του«Βαρκελώνη από κοινού» για τις πρώ-τες 100 ημέρες από την ανάληψη της

δημαρχίας και τους άξονες δράσεις γιατο α’ εξάμηνο του 2016. Και τα δύοαποτελούν και πρόταση συνεργασίαςπρος άλλα κόμματα για την απόκτησητης απαιτούμενης πλειοψηφίας.

Το πρόγραμμα, αναλυτικό και κο-στολογημένο όπου απαιτείται, διαπνέ-εται από ταξική μεροληψία υπέρ τωνασθενέστερων οικονομικά στρωμάτωνκαι προβλέπει την εφαρμογή ηθικούκώδικα του ψηφοδελτίου σχετικά με ταοικονομικά προνόμια των δημοτικώνσυμβούλων.

Ενδεικτικά, επιβολή προστίμου –μετά από διάλογο- στις τράπεζες πουπραγματοποιούν εξώσεις και διαθέ-τουν κενά διαμερίσματα/κατοικίες, ει-σοδηματική ενίσχυση σε όσα άτομαέχουν εισόδημα χαμηλότερο από 600€μηνιαίως, διεύρυνση των δημοτικώνυπηρεσιών σίτισης, αναθεώρηση τωντιμών/καρτών στα ΜΜΜ, μη χορήγησηαδειών ή αναθεώρηση όσων έχουνδοθεί για ανέγερση μεγάλων ξενοδο-χειακών μονάδων και εμπορικών κέν-τρων. Τέλος, περιορίζεται η παραχώ-ρηση από το ∆ήμο αυτοκινήτων στουςεκλεγμένους και τίθεται ως ανώτατοπλαφόν συνολικών αποδοχών των δη-μοτικών συμβούλων/δημάρχου τα2.200€ (σήμερα η αμοιβή δημάρχουανέρχεται σε 11.000€).

Μαδρίτη: η ανατροπή

Στο ∆ήμο και την Περιφέρεια τηςΜαδρίτης ηγεμόνεεε το Λ.Κ για 24 συ-νεχή χρόνια. Σ’ αυτές τις εκλογές, στημεν Αυτονομία μόλις που καταφέρνειμαζί με το Σιουδαδάνος να έχει τηναπαιτούμενη πλειοψηφία εδρών για νακυβερνήσει, στο δε ∆ήμο μόνο η συ-νεργασία του Σ.Κ και του «ΜαδρίτηΤώρα» διαμορφώνει την απαιτούμενηπλειοψηφία. Η ουσιαστική αλλά καισυμβολική σημασία αυτής της ανατρο-πής των πολιτικών συσχετισμών υπέρτης αριστεράς και των κινημάτων είναιιδιαίτερα σημαντική και λειτουργεί σανπροάγγελος των επερχόμενων βουλευ-τικών εκλογών το Νοέμβρη.

Στο δημοτικό σχήμα «Μαδρίτη

Τώρα» συμμετέχουν το Ποδέμος, ζων-τανά κοινωνικά κινήματα της πόληςκαι πρώην μέλη και στελέχη της Ε.Α. Ηυποψήφια για δήμαρχος ΜανουέλαΚαρμένα είναι πρώην δικαστίνα, πουείχε ασχοληθεί με υποθέσεις διαφθο-ράς και δεν ήταν ιδιαίτερα γνωστήστους πολίτες. Τελικά, το «ΜαδρίτηΤώρα» βγήκε δεύτερο με μόλις 40.000ψήφους και έναν σύμβουλο διαφοράαπό το Λ.Κ που ήλθε πρώτο.

Το πρόγραμματων 100 πρώτων ημερών

Πέντε είναι τα άμεσα πεδία παρέμ-βασης: η προστασία της πρώτης κατοι-κίας από εξώσεις που πραγματοποιούνοι τράπεζες, το σταμάτημα των ιδιωτι-κοποιήσεων δημόσιων υπηρεσιών καιτης εκχώρησης δημοτικών υπηρεσιώνσε μεγάλες ιδιωτικές εταιρείες, η εξα-σφάλιση σε όλους τους δημότες παρο-χής νερού και ηλεκτρικού καθώς καιπρόσβασης στις δημοτικές δομέςυγείας και κατάστρωση επείγοντοςπρογράμματος απασχόλησης σε νέουςκαι μακροχρόνια άνεργους.

Η νίκη της αριστεράςστη Βαλένθια

Στην τρίτη μεγαλύτερη πόλη τηςΙσπανίας το αριστερό τοπικό Κομπρομί(∆έσμευση) συσπείρωσε μεγάλο μέροςτης αριστεράς και των κινημάτων καιέκανε τη μεγάλη έκπληξη τόσο στις δη-μοτικές όσο και στις περιφερειακέςεκλογές. Στις δημοτικές ήλθε δεύτερομε 23,8% και με διαφορά από το πρώτοΛ.Κ μόλις 1,9% και 1 δημοτικό σύμ-βουλο και μπορεί να «πάρει» το ∆ήμοσε συνεργασία με το Σ.Κ και το «Βα-λένθια από κοινού. Ανάλογα και τααποτελέσματα στις Περιφερειακέςεκλογές, όπου σε συνεργασία με το Σ.Κκαι το Ποδέμος σχηματίζεται κυβέρ-νηση. Η E.A, για πρώτη φορά, δεν κα-τάφερε να εκπροσωπηθεί.

Οι διαπραγματεύσεις μεταξύ τωνκομμάτων/ δημοτικών σχημάτων ξεκι-νούν τις επόμενες ημέρες. Ήδη έχειπρογραμματιστεί σύγκλιση των αρμό-διων κομματικών οργάνων του Λ.Κ,του Σ.Κ και της Ε.Α, ενώ το Ποδέμοςκαι οι Σιουδαδάνος δημοσιοποίησαντις πρώτες προϋποθέσεις συνεργασίας.

*Επίσημα συγκεντρωτικά στοιχείαψήφων δεν έχουν δοθεί, λόγω αδυνα-μίας συνυπολογισμού των πολύμορφωνσυμμαχικών σχημάτων αυτού τουχώρου, που έλαβαν μέρος στις δημοτι-κές κατά κύριο λόγο.

Ιδιαίτερα σημαντική και κρίσιμη είναι η ανάδειξήτης Αριστεράς σε τρίτη πολιτική δύναμη και σερυθμίστρια στο σχηματισμό αρκετών τοπικώνκυβερνήσεων και πολλών δημοτικών αρχών.“

ΒΑΡΚΕΛΩΝΗ ΚΑΙ ΜΑ∆ΡΙΤΗ: ΣΥΜΒΟΛΑ ΑΝΑΤΡΟΠΗΣ

Η Aριστερά κερδίζεικαι ανατρέπει συσχετισμούς

H δήμαρχοςΒαρκελώνηςΆντα Κολάου

Μανουέλα Καρμένα, υποψ.δήμαρχος Μαδρίτης

Η ΕΠΟΧΗ 30 Μαΐου 2015 2211∆ΙΕΘΝΗ

Hείδηση ότι το Αζερμπαϊτζάν θαδιοργανώσει τους πρώτους ευ-ρωπαϊκούς αγώνες, (μία μίνι

ευρωπαϊκή Ολυμπιάδα υπό την αιγίδατης ευρωπαϊκής Ολυμπιακής Επιτρο-πής) πέρασε στα ψιλά του τύπου.Κακώς, κάκιστα γιατί, όπως προκύ-πτει, γίνεται μία γενναία προσπάθειαγια να «ξεπλυθεί», μέσω της... μεγαλο-σύνης του Ολυμπιακού ιδεώδους, το,τουλάχιστον, αυταρχικό καθεστώς τουΙλχάμ Αλίγιεφ.

Για τους μη γνωρίζοντες, ο πρόεδροςτου Αζερμπαϊτζάν διανύει την τρίτηπροεδρική θητεία του. Οι διεθνείς πα-ρατηρητές των τελευταίων εκλογικώνδιαδικασιών εξέφρασαν ζωηρές επι-φυλάξεις για τη νομιμότητά τους,αλλά, φυσικά, το αυτί της διεθνούςκοινότητας δεν ίδρωσε. Ακόμα καιόταν έγινε γνωστό ότι μέσω εφαρμογήςκινητών τηλεφώνων, ανακοινώθηκε τοαποτέλεσμα των εκλογών (με τον Αλί-γιεφ νικητή φυσικά), πριν καν ανοί-ξουν οι κάλπες. ουδείς, πέρα από τιςοργανώσεις δικαιωμάτων, συγκινή-θηκε. Ακτιβιστές των ανθρωπίνων δι-καιωμάτων ανά τον κόσμο δεν μπο-ρούν σε καμία περίπτωση να κάνουνδεκτό ότι στο Αζερμπαϊτζάν της πολι-τικής καταπίεσης, των κρατουμένωνγια πολιτικές απόψεις και της ανελευ-θερίας του Τύπου θα διοργανωθούναθλητικοί αγώνες, οι οποίοι θα έχουντην κάλυψη του διεθνούς Ολυμπιακούκινήματος (βλέπε χορηγούς και μπό-

λικο χρήμα) και καλούν, έστω και τηνύστατη ώρα, για μποϊκοτάζ. Οι αγώ-νες,σημειωτέον, θα αρχίσουν στις 12Ιουνίου στο Μπακού και θα τελειώσουνστις 28 του ίδιου μήνα. Θα συμμετά-σχουν περισσότεροι από 6000 αθλητέςπολλών αθλημάτων (στίβος, μπάσκετ,πόλο κ.ά.) ενώ εκπροσώπηση θα έχεικαι η Ελλάδα.

Το χρήμα πνίγει τη δημοκρατία

Στο Αζερμπαϊτζάν όμως, όπως γνω-στοποιεί με τον πιο επίσημο τρόπο τοπαρατηρητήριο ανθρωπίνων δικαιωμά-των, η δημοκρατία δεν λειτουργεί ούτε

καν στοιχειωδώς. Στα μπουντρούμιατου καθεστώτος υπάρχουν φυλακισμέ-νοι ακτιβιστές, αλλά και δημοσιογρά-φοι των οποίων τα ρεπορτάζ θεωρήθη-καν ενοχλητικά από το καθεστώς.Οταν το κάνουν, έχουν συνέπειες. Ηαντιπολίτευση παραμένει φιμωμένηκαι δεν μπορεί να καταστήσει τις από-ψεις της γνωστές στους Αζέρους πολί-τες, με ότι αυτό συνεπάγεται. Την ίδιαώρα η κυβέρνηση Αλίγιεφ ξόδεψε πα-κτωλούς χρημάτων (περίπου 500 εκα-τομμύρια δολάρια), χωρίς κανέναν ου-σιαστικό έλεγχο, για τη διοργάνωση(πρώτη στα ευρωπαϊκά αθλητικά χρο-νικά) αλλά και για άλλα αθλητικά

event με στόχο να κάνει ουσιαστικά δη-μόσιες σχέσεις με τη ∆ύση. Το μαύροχρήμα κυριαρχεί στη χώρα και αυτό γί-νεται φανερό ακόμα και στο ποδο-σφαιρικό πρωτάθλημά της. Το χρήμαρέει, την ώρα που η δημοκρατία γνω-ρίζει σχεδόν θανάσιμα πλήγματα. Χα-ρακτηριστικό είναι το παράδειγμα τουΦαράχ Καρίμοφ. Ακτιβιστής και μέλοςαντιπολιτευόμενου κόμματος, συνελή-φθη τον Ιούλιο του 2014, για επικρι-τικά προς την κυβέρνηση, σχόλιά τουστα social media. ∆ικάστηκε με συνο-πτικές διαδικασίες σε 6 1/5 χρόνια φυ-λάκιση και φυσικά έκτοτε παραμένειστη φυλακή, όπως άλλωστε και οαδερφός του με τις ίδιες ακριβώς κα-τηγορίες. Υπάρχουν βέβαια και άλλαπαραδείγματα (πολιτικών,ακτιβιστών,δημοσιογράφων, απλών πολιτών) ταοποία πιστοποιούν ότι η κυβέρνησητου Αζερμπαϊτζάν δεν δίνει δεκάρα γιατη δημοκρατική νομιμότητα και τα αν-θρώπινα δικαιώματα. Το καθεστώς δεντηρεί καν τα προσχήματα για τα μάτιατου κόσμου. Και όμως, η ευρωπαϊκήΟλυμπιακή Επιτροπή του ανέθεσε τηδιοργάνωση των Αγώνων χωρίς μεγάλησκέψη, απλώς για να κάνει business σεμία χώρα, που όπως περιγράφηκε καιπιο πάνω, το χρήμα ρέει. Η πλειοψη-φία των ανθρώπων βέβαια δεν το αντι-λαμβάνεται αλλά ποιός είπε ότι η κυ-βέρνηση του Αζερμπαϊτζάν νοιάζεταιγια τις μάζες;

Στην τελική ευθεία έχουν μπει οι προετοιμασίεςγια τις πενθήμερες δράσεις πολιτικής ανυπακοήςκαι αντίστασης, που ξεκινούν την Τετάρτη, μεαφορμή την σύνοδο κορυφής των G7 στο Ελμάουτης Βαυαρίας. Απέναντι στην απόλυτη οικονομικήκαι πολιτική εξουσία των ισχυρών της γης, οργα-νώσεις της ριζοσπαστικής αριστεράς και της αυ-τονομίας από διάφορες χώρες θα προσπαθήσουνμε την δική τους εναλλακτική σύνοδο να υπερα-σπιστούν μια Ευρώπη της αλληλεγγύης και τηςδημοκρατίας. O Γιούργκεν Κελ, εκπρόσωποςΤύπου της συμμαχίας «Stop-g7-elmau», μιλάειστην «Εποχή» για τις κινητοποιήσεις και για τηνανάγκη δημιουργίας μιας ισχυρής συμμαχίαςενάντια στον νεοφιλελευθερισμό σε πανευρω-παϊκό επίπεδο.

Τη συνέντευξη πήρε ο ∆ημήτρης Γκιβήσης

Γιατί γίνονται οι κινητοποιήσεις;Η G7 είναι μια αδίστακτη καπιταλιστική συμμαχία,

που προσπαθεί με κάθε τρόπο να αυξήσει την κερδο-φορία του κεφαλαίου. Οι πολιτικές της καταστρέφουντους ανθρώπους, το κλίμα και τις πόλεις που ζούμε.Οι αυτοαποκαλούμενοι κυρίαρχοι του κόσμου λένε ότιθα προσπαθήσουν να δώσουν λύσεις στην κρίση, πουδημιούργησε το σύστημά τους. ∆εν είναι μια εκπλη-κτική ειρωνεία αυτό; Εμείς υπερασπιζόμαστε τη ζωήκαι την ελευθερία, αυτοί την εκμετάλλευση, το ρατσι-

σμό και τον πόλεμο. Οι χώρες της G7 είναι συνένοχεςγια εγκλήματα: για τις παραβιάσεις των ανθρωπίνωνδικαιωμάτων, την καταστολή κατά των μεταναστώνκαι των προσφύγων, την αρπαγή της γης ιθαγενώνλαών.

Πώς συνεχίζονται οι προετοιμασίες;Bρισκόμαστε στο τελικό στάδιο. Eνώ είχαμε μισθώ-

σει ένα χώρο 7.000 τετραγωνικών για να μείνουν οιακτιβιστές, οι αρχές ανακοίνωσαν ότι απαγορεύουντην κατασκήνωση. Όμως θα βρούμε λύση γι’ αυτό. Πα-ρόλο που η αστυνομία και τα ΜΜΕ ανατροφοδοτούναπροκάλυπτα το φόβο, σε όλη τη Γερμανία υπάρχει με-γάλη κινητικότητα και είναι πάρα πολλοί οι άνθρωποι,που θέλουν να συμμετέχουν στην εναλλακτική σύνοδοτου κινήματος. Είναι μια μεγάλη πανευρωπαϊκή κινη-τοποίηση, και είμαστε πολύ χαρούμενοι που η αλλη-λεγγύη διαπερνά τα εθνικά σύνορα.

Ποιοί συμμετέχουν στην «stop-g7-elmau»;Είμαστε μια συμμαχία ακτιβιστών, κινημάτων και ορ-

γανώσεων, που μας ενώνουν οι κοινοί αγώνες, πουέχουμε δώσει για τα δικαιώματα των προσφύγων,ενάντια στους νεοναζί, για την υπεράσπιση των δημό-σιων χώρων, για το δικαίωμα στη στέγαση και άλλους.

Πώς μπορεί να οικοδομηθεί από τα κάτω σε πανευ-ρωπαϊκό επίπεδο ένα ισχυρό μπλοκ δυνάμεων ενάν-τια στην κυριαρχία του νεοφιλελευθερισμού;

Υπάρχει μεγάλη ανάγκη, να οικοδομήσουμε ένα νέοδιεθνισμό στους δρόμους με αλληλεγγύη και με δρά-σεις πολιτικής ανυπακοής, που θα αποτυπώνουν τηνοργή των ανθρώπων. Σε όλη την Ευρώπη ζούμε τις συ-νέπειες του νεοφιλελευθερισμού και, ειδικά στη ΝότιαΕυρώπη, όλοι βλέπουμε ότι η τρόικα έχει προκαλέσειτεράστια κοινωνική καταστροφή. Οι πολιτικές της λι-τότητας και της επισφάλειας θα ανατραπούν μόνο μεμια μετωπική σύγκρουση των κινημάτων που αντιστέ-κονται. Ακόμα και ο θεσμικός/κοινωνικός διάλογος γί-νεται με άλλους όρους, όταν ασκείται πίεση στουςδρόμους. Με πλατιές κοινωνικές συμμαχίες και συν-τονισμό των δράσεων μπορούμε να αλλάξουμε τουςσυσχετισμούς, να πάρουμε νίκες και να αναγκάσουμετις κυβερνήσεις και τους καπιταλιστές να μας υπολο-γίζουν. Όπως δείξαμε και στο Blockupy στην Φρανκ-φούρτη, δεν φοβόμαστε τους στρατούς τους, γιατί δενέχουμε να χάσουμε τίποτα, μόνο να κερδίσουμε πολλά.

•

ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ ΣΤΟ ΑΖΕΡΜΠΑΪΤΖΑΝ

Ακτιβιστές καλούν σε μποϋκοτάζστο όνομα της δημοκρατίας

«κ. Πρόεδρεείμαστε έτοι-μοι για τουςευρωπαϊκούςαγώνες»

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝΕΚΠΡΟΣΩΠΟ ΤΥΠΟΥΤΗΣ ΣΥΜΜΑΧΙΑΣ «Stop-g7-elmau» ΓΙΟΥΡΓΚΕΝ ΚΕΛ

Να οικοδομήσουμεένα νέο διεθνισμόστους δρόμους

«Ενώνουμε τους αγώνες,υπερβαίνουμε το σύ-στημα», λέει το πανό τουbloccupy

2222 Η ΕΠΟΧΗ 30 Μαΐου 2015∆ΙΕΘΝΗ

Της Αθηνάς Σκούρτα

Ηάνοδος του Κόμματος ∆ικαιο-σύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ)στην εξουσία το 2002 αποτέ-

λεσε μια ριζοσπαστική έκφανση τουτουρκικού πολιτικού γίγνεσθαι καιταυτόχρονα ανέδειξε την ικανότητατου να σχηματίζει έναν νικηφόρο συ-νασπισμό σε κάθε εκλογική αναμέ-τρηση. Η επιτυχία του ΑΚΡ είναι απόρ-ροια ενός συγκερασμού κοινωνικών,οικονομικών και πολιτικών παραγόν-των, οι οποίοι συνετέλεσαν στην ισχυ-ροποίηση της νομιμοποιητικής τουβάσης, δημιουργώντας παράλληλα μία«πλειοψηφική» αντίληψη.

Η εκλογική υπεροχή του ΑΚΡ χρησι-μοποιήθηκε από τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερν-τογάν ως μέσο νομιμοποίησης μιας αυ-θαίρετης και αυταρχικής διαχείρισηςτης εξουσίας για την προώθηση φιλο-ισλαμικών πολιτικών, που διεύρυναντα δημοκρατικά ελλείμματα και αποτέ-λεσαν την απαρχή μιας πολιτικής κρί-σης, που κλιμακώθηκε με τις αποκα-λύψεις για σκάνδαλα που βαρύνουνστελέχη του ΑΚΡ. Ωστόσο, τίποτα απόόλα αυτά δεν εμπόδισε τον ηγέτη τουΑΚΡ, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, από τονα κερδίσει τις προεδρικές εκλογές,προκαλώντας την περαιτέρω πόλωσητου τουρκικού εκλογικού σώματος καικαθιστώντας τις βουλευτικές εκλογέςτου Ιουνίου εξαιρετικά κρίσιμες, μιακαι η νέα τουρκική Βουλή θα αποφασί-σει για την αποδοχή ή μη της συνταγ-ματικής αναθεώρησης που προωθεί τοΑΚΡ.

Προεδρευόμενηή προεδρική ∆ημοκρατία;

Είναι γνωστό ότι ο πρόεδρος Ερντο-γάν επιδιώκει την αλλαγή του πολιτεύ-ματος σε προεδρικό, ώστε να συγκεν-τρώσει εξουσίες και μην υπόκειται σεκανενός είδους ελεγκτικό μηχανισμό.Έτσι, θα μπορεί να προβεί, ενδεικτικά,στη διάλυση του Κοινοβουλίου, αλλάκαι στο διορισμό υπουργών και ανώτε-ρων στελεχών άνευ κοινοβουλευτικήςεγκρίσεως. Το φιλόδοξο αυτό σχέδιοτου τούρκου Προέδρου έχει μεταφρα-στεί από ένα μεγάλο τμήμα της κοινω-νίας ως ένα ιδιαίτερα αυταρχικό εγχεί-ρημα, το οποίο όχι απλώς λειτουργείανασταλτικά ως προς τον εκδημοκρα-τισμό της χώρας, αλλά αντίθετα ενι-σχύει το δημοκρατικό της έλλειμμα.

Για να επιτευχθεί, όμως, η συνταγμα-τική αναθεώρηση, το ΑΚΡ θα πρέπει ναεξασφαλίσει έναν συγκεκριμένοαριθμό εδρών στις επερχόμενες εκλο-

γές. Το ιδανικό σενάριο για το κυβερ-νών κόμμα θα ήταν η συγκέντρωση 367εδρών, η οποία επιτρέπει την αναθεώ-ρηση του Συντάγματος, χωρίς την διε-ξαγωγή δημοψηφίσματος ενώ το αμέ-σως επόμενο καλύτερο σενάριο για τοΑΚΡ είναι η εξασφάλιση 330 εδρώνώστε να προχωρήσει στη συνταγματικήαναθεώρηση, αλλά με διενέργεια δημο-ψηφίσματος. Στην περίπτωση που τοΑΚΡ δεν συγκεντρώσει 330 έδρες, τότεη συνταγματική μεταρρύθμιση θα κα-ταστεί εφικτή μόνον επί τη βάσει συμ-βιβασμών και διαπραγματεύσεων με-ταξύ κυβέρνησης και αντιπολίτευσης.

Αν και μέχρι τώρα ο Ερντογάν έχεικερδίσει όλες τις εκλογικές αναμετρή-σεις και έχει επιτύχει τους στόχους τουοι οιωνοί για τις εκλογές του Ιουνίουδεν φαίνονται ιδιαίτερα ευνοϊκοί γιααυτόν, δεδομένου ότι σύμφωνα με τιςδημοσκοπήσεις αναμένεται να κερδίσειαπό 276 έως 290 έδρες. Επίσης, πολύμικρό ποσοστό του εκλογικού σώματοςφαίνεται να συμφωνεί με την απόδοσητόσο διευρυμένων εξουσιών στον πρό-εδρο της ∆ημοκρατίας. Τέλος, σημαν-τικό ρόλο στις νέες κοινοβουλευτικέςισορροπίες αναμένεται να παίξει το εάντο HDP, παρά την διευρυνόμενη υπο-στήριξη που κατακτά, θα καταφέρει νασυγκεντρώσει το 10% των ψήφων σεεθνικό επίπεδο ώστε να εκπροσωπηθείστην νέα Βουλή. Κατά συνέπεια, ση-μαντικό ρόλο στις εκλογές του Ιουνίουθα παίξει το Κουρδικό ζήτημα αλλά καιη οικονομία και η κοινωνία.

Η οικονομία

Στα πρώτα χρόνια της διακυβέρνη-σης του ΑΚΡ, η Τουρκία πέτυχε ρυθ-μούς ανάπτυξης 7,2% και εντάχθηκεστις 20 πιο ισχυρές οικονομίες στονκόσμο. Η εσωτερική σταθερότητα,καθώς και η εναρμόνιση της τουρκικήςκυβέρνησης με τους κανόνες της διε-θνούς αγοράς, προσέλκυσαν τόσο τοεγχώριο, όσο και το ξένο επενδυτικόκεφάλαιο. Η εικόνα αυτή άλλαξε δρα-ματικά τα τελευταία χρόνια και σήμεραη τουρκική οικονομία παρουσιάζει σο-βαρά προβλήματα.

Οι εκτιμήσεις του ∆.Ν.Τ σχετικά μετην άνοδο του τουρκικού ΑΕΠ, για το2015-2016, περιορίζονται στο 3%, ενώη τουρκική λίρα έχει υποτιμηθεί σχε-δόν 10%. Η εξάρτηση της τουρκικής οι-κονομίας από το ξένο επενδυτικό κε-φάλαιο την κατέστησε ιδιαίτερα ευά-λωτη απέναντι στην παγκόσμια οικο-νομική κρίση. Η Morgan Stanley κατέ-ταξε το 2013 την Τουρκία ανάμεσα στιςπέντε πιο ευάλωτες οικονομίες και η

παρούσα φάση σημαδεύεται από τηλήξη του προγράμματος ποσοτικής χα-λάρωσης της Αμερικανικής ΚεντρικήςΤράπεζας στα μέσα Ιουνίου, μία εξέ-λιξη με προφανείς δυσμενείς συνέ-πειες. Σύμφωνα με πολλούς αναλυτές,ο δομικός χαρακτήρας των παθογε-νειών της τουρκικής οικονομίας απαι-τεί την εφαρμογή διαρθρωτικών με-ταρρυθμίσεων, γεγονός το οποίο προ-ϋποθέτει μεγάλο πολιτικό ρίσκο, που ηκυβέρνηση δε φαίνεται διατεθειμένηνα αναλάβει, ειδικά πριν τις κρίσιμεςεκλογές του Ιουνίου.

Η κοινωνία

Η σκληρή καταστολή των διαδηλώ-σεων του καλοκαιριού του 2013, τρο-φοδότησε ένα κλίμα κοινωνικής αστά-θειας και αμφισβήτησης της δημοκρα-τικής πορείας της χώρας. Η αδιάλλα-κτη στάση που τήρησε ο πρόεδρος Ερν-τογάν προκάλεσε τη δυσαρέσκεια με-γάλου τμήματος της τουρκικής κοινω-νίας, ενώ τα σκάνδαλα κατάχρησηςεξουσίας και διαφθοράς, που είδαν τοφως της δημοσιότητας λίγους μήνεςμετά, επιδείνωσαν ακόμη περισσότεροτην κατάσταση. Μετά τις δηλώσεις τουτούρκου προέδρου ότι τα σκάνδαλααυτά αφορούν σε οργανωμένη προσπά-θεια ανατροπής της κυβέρνησης, τοτουρκικό κοινοβούλιο ενέκρινε ένανόμο με βάση τον οποίο ενισχύθηκε οκυβερνητικός έλεγχος στη δικαστικήεξουσία. Εντωμεταξύ, η έρευνα για τασκάνδαλα διαφθοράς τερματίστηκεμετά την εκλογή Ερντογάν στις προ-εδρικές εκλογές του Αυγούστου 2014 –στοιχείο ενδεικτικό για το τι πρόκειταινα ακολουθήσει την επαύριον των βου-λευτικών εκλογών σε περίπτωση νίκηςτου ΑΚΡ.

Επίσης, βασικό πεδίο μάχης αποτε-λεί η εκπαίδευση την οποία η κυβέρ-νηση Ερντογάν τείνει να εξισλαμίσει,αφού μετέτρεψε σχολεία που προορί-ζονταν για την εκπαίδευση του κλήρουσε δημόσια σχολεία. Οι ρυθμίσειςαυτές φυσικά αποσκοπούν στη γαλού-χηση των αυριανών πολιτών με τιςαξίες του Ισλάμ, πράγμα που αναμένε-ται να αποτυπωθεί σε όλες τις εκφάν-σεις της κοινωνικής ζωής. Τέλος, η κα-ταστρατήγηση της ελευθερίας τουΤύπου, με τη δημιουργία ομίλων πουελέγχουν ΜΜΕ, αποτελεί ένα ακόμη αγ-κάθι για τη δημοκρατική ομαλότητα,καθώς οι όμιλοι αυτοί ελέγχονται είτεαπό την κυβέρνηση είτε από υποστηρι-κτές της, καθιστώντας την άσκηση κρι-τικής εξαιρετικά δύσκολη και περιορι-σμένη.

∆εν υπάρχει αμφιβολία ότι οι εκλο-γές της 7ης Ιουνίου αποτελούν μίακομβική στιγμή στην πορεία της Τουρ-κίας, καθώς οι πολίτες καλούνται στηνπραγματικότητα να επιλέξουν ανάμεσαστην δημοκρατία, τον πλουραλισμό καιτην ανεκτικότητα, από την μία πλευρά,και στον αυταρχισμό, την μισαλλοδο-ξία και την κρίση, από την άλλη.

* Η Αθηνά Σκούρτα είναι διεθνολόγος- τουρκολόγος, απόφοιτη του μεταπτυ-χιακού του τμήματος ΜεσογειακώνΣπουδών του πανεπιστημίου Αιγαίου.

Οι

εκλογές αποτελούν μία κομβική στιγμήστην πορεία της Τουρκίας, καθώς οιπολίτες καλούνται στην πραγματικότητα ναεπιλέξουν ανάμεσα στην δημοκρατία, τονπλουραλισμό και την ανεκτικότητα, από τηνμία πλευρά, και στον αυταρχισμό, τηνμισαλλοδοξία και την κρίση, από την άλλη.

“Τα διακυβεύματα των τουρκικώνεκλογών της 7ης Ιουνίου

Το Κουρδικόζήτημα και το HDP

Το φιλο-κουρδικό κόμμα HDPιδρύθηκε έπειτα από παρό-τρυνση του κούρδου ηγέτη Αμ-

πντουλάχ Οτσαλάν για τη δημιουργίαενός κομματικού συνδυασμού ικανούνα καλύψει και το Κουρδικό, αλλά καιτο κενό της τουρκικής αριστεράς. Ημετεξέλιξη του κουρδικού κινήματοςστην Τουρκία εντάσσεται στην ευ-ρύτερη δυναμική που απέκτησε τοΚουρδικό ζήτημα στο σύνολο του,λόγω της επιτυχούς στρατιωτικήςσυνεργασίας μεταξύ των Κούρδωντης Συρίας, του Βορείου Ιράκ και τηςΤουρκίας εναντίον του ΙσλαμικούΚράτους του Ιράκ και του Λεβάντε(ΙΚΙΛ) στη συριακή πόλη Κομπάνι. Ηκοινοβουλευτική εκπροσώπηση τουHDP θα αποτελέσει ιστορικής σημα-σίας επίτευγμα καθώς θα σηματοδο-τήσει την κομματική συμμετοχή μει-ονοτήτων στη Μεγάλη Εθνοσυνέ-λευση της Τουρκίας και ενδεχομέ-νως να μετατρέψει το HDP σε ση-μαντική συνιστώσα της τουρκικήςαντιπολίτευσης. Στην περίπτωση,όμως, που το HDP δεν καταφέρει ναεκπροσωπηθεί στο τουρκικό κοινο-βούλιο οι ψήφοι του θα κατανεμη-θούν στα υπόλοιπα κόμματα, ενώ θαενταθεί η δυσαρέσκεια της κουρδι-κής μειονότητας, που ήδη βλέπει τοδιάλογο με την τουρκική κυβέρνησηνα καρκινοβατεί. Κάτι τέτοιο –καιμάλιστα μέσα στις συνθήκες αυξημέ-νης περιφερειακής αστάθειας πουεπικρατούν- θα μπορούσε να οδηγή-σει τους Κούρδους σε δυναμική διεκ-δίκηση της αυτονομίας τους, με απο-τέλεσμα την περαιτέρω όξυνση τηςκοινωνικο-πολιτικής κρίσης τουτουρκικού κράτους.

Η ΕΠΟΧΗ 30 Μαΐου 2015 2233ΘΕΜΑΤΑ

Το σχολείο μου γειτνιάζει μ’ έναΠειραματικό Γυμνάσιο. Τα τελευ-ταία χρόνια, περίπου τέτοια

εποχή, παρακολουθούσαμε κωμικοτρα-γικές εικόνες στην περίοδο των εισαγω-γικών εξετάσεων. Παιδιά, στην τρυφερήηλικία των 12 ετών, έπαιρναν το βάπτι-σμα μιας ακραίας ανταγωνιστικής εξέτα-σης, έχοντας μπροστά τους το ζοφερόενδεχόμενο της πρώτης τους απόρριψης.Σύσσωμες οικογένειες στο προαύλιο,γιαγιάδες και παππούδες με χυμούς κιαναψυκτικά, δάκρυα χαράς ή κλάματααπογοήτευσης, συνέθεταν ένα ντεκόρταινίας του παλιού ελληνικού κινηματο-γράφου, συνοδευμένο με σκληρές σκη-νές ενός μέλλοντος ανταγωνισμού καιδιακρίσεων.

Φέτος, ευτυχώς, δε θα παρακολουθή-σουμε τις ίδιες εικόνες. Το υπουργείοΠαιδείας κατήργησε τις εξετάσεις εισα-γωγής στα Πειραματικά σχολεία κι επα-νέφερε την κλήρωση η οποία ίσχυε πα-λιότερα και κατοχύρωνε ίσες πιθανότη-τες για όσα παιδιά ενδιαφερόνταν ναφοιτήσουν σ’ αυτά τα σχολεία. Αυτό τομέτρο ήταν κάποτε αυτονόητο στουςπροοδευτικούς εκπαιδευτικούς κύ-κλους, γιατί διασφάλιζε στους μαθητέςτην κοινή αφετηρία κι είχε ευρεία κοι-νωνική αποδοχή, εκτός, βέβαια, απότους μουτζαχεντίν της αριστείας και τωνδιακρίσεων. ∆υστυχώς, σήμερα, έχει επι-κρατήσει η μικροαστική αλλοτρίωση, οινέες «αξίες» που καλλιεργούνται από ταΜΜΕ και τους λοιπούς ιδεολογικούς μη-

χανισμούς του συστήματος αλλά και το«ψώνιο» πολλών γονιών, ακόμα και αρι-στερών, που θεωρούν ότι τα παιδιά τουςείναι ξεχωριστών δυνατοτήτων. Έτσι,ακόμα κι από κει που δεν το περιμένεις,προβάλλεται μια νοοτροπία ελιτισμού,όπου οι έννοιες της αυθεντίας και τηςαριστείας γίνονται ελκτικές και καλ-λιεργούνται ποικιλοτρόπως. Μπορεί ναχαρακτηριστεί, πλέον, ως φαινόμενοέσχατης συνδικαλιστικής παρακμής, σεσυνελεύσεις των ΕΛΜΕ να καταγγέλλε-ται η κατάργηση των εισαγωγικών εξε-τάσεων στα Πειραματικά ως εκπαιδευ-τική οπισθοδρόμηση κι υποβάθμιση τηςποιότητας της Παιδείας!

Είναι γνωστό στην εκπαιδευτική κοι-νότητα ότι τα Πειραματικά χρησιμοποι-ήθηκαν από τις μνημονιακές κυβερνή-σεις ως δούρειος ίππος για την μελλον-τική επιβολή ποικίλων αντιδραστικώνμέτρων σε όλα τα σχολεία. Οι εισαγωγι-κές εξετάσεις, η εντατικοποίηση τωνσπουδών, η δουλειά βιτρίνας με κατά-χρηση λειτουργίας των ομίλων, η είσο-δος από το παράθυρο των μεθόδων τηςαγοράς μέσω των χορηγιών κι η επιβολήτης ατομικής αξιολόγησης των εκπαι-

δευτικών, καθόρισαν τη φυσιογνωμίατων Πειραματικών ως το νέο μοντέλοτου σχολείου της αγοράς. Κι επειδήπολλά ακούστηκαν περί της μέγιστηςαξίας της αριστείας από γνωστά παπα-γαλάκια των ΜΜΕ, πανεπιστημιακούςστην υπηρεσία του συστήματος και πο-λιτικούς δέσμιους της οικονομικής ολι-γαρχίας, θα πρέπει κι η αριστερά να ορ-θώσει απέναντί τους τις δικές της αξίες.Για μια δημόσια, δωρεάν παιδεία χωρίςδιακρίσεις, κατηγοριοποιήσεις κι εξετα-στικά φράγματα, όπου οι άριστοι θα ανα-δεικνύονται ελεύθερα χωρίς να γίνονταιάλογα κούρσας σε ανταγωνιστικά μον-τέλα εκπαίδευσης, που θα ξεκινούν απότο δημοτικό. Γιατί η παιδεία, ως ισχυρόςιδεολογικός μηχανισμός, δημιουργείπρότυπα και διαμορφώνει συνειδήσειςγια τους μελλοντικούς πολίτες κι αυτάτα πρότυπα δεν πρέπει να έχουν καμιάσχέση με το στείρο ανταγωνισμό και τονατομισμό που καλλιεργείται στο κυνήγιτης αριστείας.

Ο δικηγόρος του διαβόλου

∆ΑΙΜΟΝΙΚΑ

Η αριστερά οφείλει να καταργεί εξετάσεις

Του Νίκου Αρβανίτη

∆εν είναι υπερβολή, κατά τηνάποψή μου, ότι ετούτες τις κρίσι-μες στιγμές κρίνεται η προοπτική

της Αριστεράς στην Ελλάδα και στην Ευ-ρώπη. Όχι μόνο από το αν η Κυβέρνησηθα υποχρεωθεί να αθετήσει τις προτά-σεις της Θεσσαλονίκης και το εκλογικότης πρόγραμμα, αλλά και από το αν οΣΥΡΙΖΑ, ως κόμμα, θα ξυπνήσει από τολήθαργο και την αδράνεια. Κρίνεταιακόμη, αν, τελικά, θα αντέξουμε, κάτωαπό τις πιέσεις, τα διαφαινόμενα αδιέ-ξοδα και τους εκβιασμούς των εταίρωνμας, που χρησιμοποιούν τη λογική τουσοκ και τις μεθόδους των παιδιών τηςΣχολής του Σικάγου και της μαφίας τουΜπέρκλεϋ, για να εφαρμόσουν τις θεω-ρίες της ελεύθερης αγοράς με τις γνω-στές καταστροφικές συνέπειές τους.Στις μεθόδους τους είναι και να ανατρέ-πουν κυβερνήσεις, που είχαν επιλέξει οιλαοί, επιβάλλοντας ως και αδίστακτα αι-ματοβαμμένα δικτατορικά καθεστώτακαι κανείς δεν μπορεί να αποκλείσειαυτή την εξέλιξη και στη χώραμας.

Θα κριθεί επί-σης, αν η κυβέρ-νηση, θαυπο-

κύψειστους εκ-

βιασμούςκαι την αχαλίνωτη

μαύρη προπαγάνδα τωνεγχώριων εργολάβων, πως,

δήθεν, η καθυστερήση της ολοκλήρω-σης της συμφωνίας με τους εταίρους μαςθα οδηγήσει σε τεράστιες καταστροφές.Ακόμη και οι συνεπείς,

όπως δη-λώνουν,επανα-

στάτες τουΚΚΕ του Κου-

τσούμπα, βοηθούν,κατηγορώντας το ΣΥΡΙΖΑ και την κυβέρ-νηση ότι υπερασπίζονται τα συμφέροντατων επιχειρηματικών ομίλων και των κε-φαλαιοκρατών της ΕΕ!

Και κάποιοι από εμάς, στο όνομα τηςαριστερής συνέπειας, όπως την αντιλαμ-βάνονται προσωπικά, επαναλαμβάνον-τας τα λάθη, που οδήγησαν την αριστεράτα προηγούμενα χρόνια στην πολυδιά-σπασή της, επανέρχονται με τη μορφήτων τάσεων, σε συλλογικά ιδεολογικάσχήματα, για να διατυπώσουν διαφορε-τικές πολιτικές προτάσεις, αδιαφορών-τας, όμως, αν αυτή η επιλογή και ιδίως οτρόπος που επιλέγουν για τη δημοσιο-ποίηση, δημιουργεί στην κοινωνία απο-γοήτευση, αποθαρρύνει και απομακρύνειτον λαό.

Κίνδυνος η απώλειατης στήριξης του λαού

Κινδυνεύει έτσι, ναχαθεί η στήριξη τουλαού στην προ-σπάθειαπου

κάνει ηΚυβέρ-

νηση, αναγκαίαόσο ποτέ άλλοτε, κάτω

από αυτές τις αντίξοες συν-θήκες. Όσα λάθη, καθυστερήσεις

και ό,τι άλλο μπορεί ο καθένας μας νακαταμαρτυρήσει στο επιτελείο της Κυ-βέρνησης, δεν πρέπει την ίδια στιγμή ναμας διαφεύγει, ότι, αν αποτύχει αυτή ηπροσπάθεια, δεν πρόκειται να σωθεί, όχιμόνο η Αριστερά στην Ελλάδα, αλλά καικάθε Αριστερή προοπτική σε όλη την Ευ-ρώπη.

Από τη στιγμή που ο ΣΥΡΙΖΑ επέλεξενα διεκδικήσει την Κυβέρνηση, είναι κα-ταδικασμένος να αποδείξει και στο λαόμας και σε όλους τους ευρωπαϊκούςΛαούς ότι υπάρχει η δυνατότητα, καιχωρίς επανάσταση, να ανατρέψει στα-διακά αυτό το καταστροφικό καπιταλι-στικό σύστημα. Πρέπει να ταμπουρω-θούμε, λοιπόν, όλοι και να κρατήσουμεαυτό το ταμπούρι, γιατί αλλιώς θα χαθείκάθε προοπτική για την Αριστερά καιστην Χώρα μας και σε όλη την Ευρώπη.Να εγκαταλείψουμε όλες τις κόκκινεςγραμμές και να βάλουμε μία και μονα-

δική κόκκινη γραμμή: Όσες υποχωρή-σεις και αν υποχρεωθούμε να κάνουμευπό την πίεση των αντιπάλων μας, αυτόπου δεν πρέπει να χάσουμε είναι η αρι-στερή ταυτότητά μας και να υποκύψουμενα μας χρησιμοποιήσει το σύστημα γιανα το διαχειριστούμε.

Να υπερασπιζόμαστετις συλλογικές αποφάσεις

Ετούτη την κρίσιμη στιγμή δεν πρέπεινα εγκλωβιστούμε σε συνιστώ-σες, υπερασπιζόμενοι τις δε-σμεύσεις μας. Η υπεράσπισήτους δεν είναι υπόθεση μόνοκάποιων από εμάς και δεναρκεί, αν δε συσπειρωθούμεκαι δεν υπερασπιζόμαστε τιςσυλλογικές αποφάσεις της κυ-

βέρνησης. Και αν ακόμα διαφω-νούμε με όποιες αποφάσεις, αυτές τιςδιαφωνίες πρέπει να τις υπερασπίζομεκαι να τις αναδεικνύουμε στα συλλογικάόργανα που συμμετέχουμε και όχι δημο-σίως στα ΜΜΕ. Αυτό είναι θεμιτό καιχρήσιμο.

Θα είναι καταστροφικό, όμως, αναυτές τις διαφωνίες και αντιρρήσεις μαςτις παρουσιάζουμε μέσα από συγκροτη-μένες τάσεις, ομάδες, ή συνιστώσες, πουπαίρνουν άλλη διάσταση και ερμηνεύον-ται διαφορετικά, σαν εμείς και η τάσημας να θέλουμε να παρουσιαστούμε ωςοι πιο συνεπείς. Απέναντι στην κοινωνίαπου βομβαρδίζεται από το πρωί μέχρι τοβράδυ από τα τρομοκρατικά σενάρια, ανθέλουμε και μπορούμε αυτά να τα ανα-τρέψουμε, πρέπει να παρουσιαζόμαστεσαν μια γροθιά.

Τις διαφορετικές μας απόψεις και τιςκριτικές μας διαφοροποιήσεις να τις συ-ζητάμε μέσα στις κομματικές μας οργα-νώσεις με οργανωμένες συζητήσεις. Νασυζητούνται όλες οι ιδεολογικές και πο-λιτικές διαφοροποιήσεις αλλά και κα-νένα κομματικό όργανο και ηγετικό στέ-λεχος να μην αυτονομείται και αποφασί-ζει και ενεργεί χωρίς τη σύμφωνη γνώμητων συλλογικών αποφάσεων.

•

Η πιο κρίσιμη στιγμή

Αν αποτύχει αυτή ηπροσπάθεια, δενπρόκειται να σωθεί, όχιμόνο η Αριστερά στηνΕλλάδα, αλλά και κάθεΑριστερή προοπτική σεόλη την Ευρώπη.

“

Σάββατο 30 Μαΐου** Είκοσι ένας νέοι ποιητές διαβάζουν ποιήματά τους,

στις 7 μ.μ., στο θέατρο Άττις (Λεωνίδου 7, Μεταξουρ-γείο). Συμμετέχουν οι ποιητές: Ζήσης Αϊναλής, ΑντιγόνηΒουτσινά, Χρήστος Αρμάνδος Γκέζος, Άννα Γρίβα, ΝίκοςΕρηνάκης, Νικόλας Ευαντινός, Κατερίνα Ηλιοπούλου,Θωμάς Ιωάννου, Λένα Καλλέργη, Αλέξιος Μάινας, ∆ημο-σθένης Παπαμάρκος, ∆ημήτρης Πέτρου, Σταμάτης Πολε-

νάκης, Θοδωρής Ρακόπουλος, Γιάννης Σιδέρης, ΓιάννηςΣτίγκας, Κυριάκος Συφιλτζόγλου, Θωμάς Τσαλαπάτης,Νίκη Χαλκιαδάκη, ∆ημήτρης Χιλλ, Θοδωρής Χιώτης.

Τετάρτη 3 Ιουνίου** Η Ο.Μ. ΣΥΡΙΖΑ Ν. Ιωνίας διοργανώνει συζήτηση με

θέμα «∆ιάλογος για την ανεργία», στις 6.30 μ.μ., στο συ-νεδριακό κέντρο του δήμου Ν.Ιωνίας. Μιλούν οι ΜαρίαΚαραμεσίνη (πρόεδρος ΟΑΕ∆), Τάσος Πετρόπουλος (πρό-εδρος ΟΑΕΕ) και Ζιζή Σαλίμπα (οικονομολόγος).

** Παρουσίαση του βιβλίου του Νάσου Μπράτσου«Αθλητισμός και Κοινωνικά Κινήματα«, στις 7 μ.μ., στηναίθουσα του δημοτικού συμβουλίου Νέας Ιωνίας (Αγ. Γε-ωργίου 40). Μιλούν οι Μ. Λυμπεράτος, Ν. Μάλλιαρος, Γ.Μπέρδος, Ν. Αδαμόπουλος, Σ. Πολίτης, Α. Κωσταντακάκη.

Παρασκευή 5 Ιουνίου** Ο Συντονισμός Συλλογικοτήτων στην Τούμπα «Κω-

λοσορίζει τους νέους του γείτονες», το Φιλοξενείο τηςΤούμπας με ανοιχτή συζήτηση και βιντεοπροβολή, στις 7μ.μ., στο Φιλοξενείο.

Σάββατο 6 Ιουνίου

** Με αφορμή την επέτειο των 70 χρόνων από τον θά-νατο του Άρη Βελουχιώτη, η οικογένεια του ΜπάμπηΚλάρα απευθύνει πρόσκληση για μια πεζοπορική δια-δρομή σε όσους θέλουν να τιμήσουν την Εθνική Αντί-σταση και τον Άρη στα βουνά. Η πεζοπορία ξεκινά τοπρωί του Σαββάτου από την ∆ομνίστα Ευρυτανίας και θαακολουθήσει τα χνάρια της Ελεύθερης Ελλάδας, πουέχτισε ο ΕΛΑΣ και του αντιφασιστικού αγώνα των αν-ταρτών. Θα υπάρχει δυνατότητα κατασκήνωσης. ∆ηλώ-στε συμμετοχή στο familyklaras@gmail.com έως τη ∆ευ-τέρα 1 Ιουνίου. Περισσότερα στο klarasfamily.word-press.com.

2244 Η ΕΠΟΧΗ 30 Μαΐου 2015ΘΕΜΑΤΑ

Στην Κεντρική Επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ, την περα-σμένη βδομάδα, μεταξύ άλλων εκδόθηκε ψήφι-σμα που υπογράφεται από 52 μέλη της Κ.Ε., βου-

λευτές και μέλη Νομαρχιακών Επιτροπών. Στο ψήφι-σμα τόνίζεται: «Παρά τις σκληρές πιέσεις που έχει νααντιμετωπίσει η σημερινή κυβέρνηση, μπροστά στηναδιάλλακτη πολιτική των χρηματοπιστωτικών μηχανι-σμών της Ε.Ε. και την αδίστακτη πρακτική των εγχώ-ριων και εξωχώριων υπερασπιστών του νεοφιλελεύθε-ρου δόγματος της κερδοσκοπίας σε βάρος του ελληνι-κού λαού, οφείλουμε να περιφρουρήσουμε ως κόρηοφθαλμού τη δημόσια γη και περιουσία. Οφείλουμε νααποτρέψουμε το ξεπούλημα των κοινόχρηστων καιαναπαλλοτρίωτων - κατά το Σύνταγμα της Ελλάδας –πραγμάτων, που οι προηγούμενες κυβερνήσεις μεθό-δευσαν δια των μνημονιακών νόμων και του ΤΑΙΠΕ∆.

Στην ίδια κατηγορία ανήκουν και τα 14 Περιφερει-ακά Αεροδρόμια της χώρας (...) Οποιαδήποτε εκβια-στική ή αναγκαστική απόφαση ιδιωτικοποίησής τους,θα αποβεί άκρως επιζήμια για την οικονομική και πα-ραγωγική εξέλιξη της χώρας και θα δημιουργήσει έναιδιωτικό μονοπώλιο στον τομέα των αερομεταφορών.(...) Το ίδιο θα συμβεί και στην περίπτωση ιδιωτικο-ποίησης υπό τη μορφή κοινοπρακτικού σχήματος Σ∆ΙΤ(...)

Οι συνέπειες από την υποθήκευση των κρατικών ανα-πτυξιακών μας υποδομών, θα είναι μη αναστρέψιμες

και σε καμία περίπτωση δεν πρέπει η σημερινή κυβέρ-νηση της Ριζοσπαστικής Αριστεράς να χρεωθεί τοβάρος αυτής της ιστορικής πράξης, με τη δικαιολογίατης άσκησης ωμών εκβιασμών από τους δανειστές. Ηαδικαιολόγητη και άμεσα επιζήμια για την οικονομίακαι την αναπτυξιακή προοπτική, ιδιωτικοποίηση τωναεροδρομίων, αποτελεί την κόκκινη γραμμή της πλει-οψηφίας του ελληνικού λαού, των κινημάτων και τωνφορέων, που εδώ και τρία χρόνια κατάφεραν να συ-σπειρώσουν ευρύτερες συλλογικότητες εμπνεόμενεςαπό τα οράματα και τους δίκαιους αγώνες του ΣΥ-ΡΙΖΑ”. Αυτή είναι η κόκκινη γραμμή που πρέπει να έχειη κυβέρνηση και η κοινοβουλευτική ομάδα του ΣΥ-

ΡΙΖΑ.» Το ψήφισμα υπογράφουν από την ΚΕ οι Γιάννης Φον-

τάνας, Χρήστος Παπαδόπουλος, Ελένη Πορτάλιου, Θο-δωρής Αζούδης, Χριστίνα Σουλτανίδου, Χρυσούλα Ψι-μούλη, Φινάλης Ερρίκος, Λία Φράγκου Μαρία Παπαμι-χαλοπούλου, ∆ημήτρης Σπαρτινός, Σοφία Μπανιά, Κα-τερίνα Θεοδωράτου, Γιάννης Πρωτονοτάριος, ΚυριακήΜάλαμα, Βένιος Αγγελόπουλος, Μάκης Μαντάς, Μα-ρίνα Μπρέστα, Ελένη Σωτηρίου, Νίκος Ταυρής Κατε-ρίνα Θανοπούλου, Μαρία Μπόλαρη, Όλγα Αθανίτη,Μαρία ∆ιακάκη, από την ΝΕ Κεφαλονιάς Ιθάκης οι Κώ-στας Πετράτος, Γεράσιμος Βασιλάτος, Γιώργος Ματα-ράγκας, οι βουλευτές Κωστας ∆ελημήτρος, Ζήσης Ζάν-νας, Νίκος Μανιός, Γιάννης Σταθάς, Σταύρος Γρηγό-ρης, Αγλαία Κυρίτση, Φωτεινή Βάκη, Έλενα Ψαρρέα,Λίτσα Αμμανατίδου, Στέφανος Σαμοίλης, ∆ημήτρης Κο-δέλας, Βασίλης Χατζηλάμπρου, Αντώνης Συρίγος, Νε-κτάριος Σαντορινιός, Κων/νος Μπάρκας. Ακόμα υπο-γράφουν οι Γιάννης Κουλάκης Συντ. ΝΕ Β. ∆ωδεκανή-σου, Θανάσης Γαλατάς Συντονιστής ΝΕ Αιτ/νιας, Ανα-στασία Σαπουνά ΝΕ Κυκλάδων, Παναγιώτης ΦατούροςΝΕ Λευκάδας, Ευγενία Σταθακοπούλου ΝΕ Σάμου,Σίσσυ Βελισσαρίου Επιτροπή Προγράμματος, Βάσω Μι-χαλοπούλου ΝΕ Χίου, Μάκης Σπαθής Νομαρχιακή Πα-νεπιστημιακών, Αντώνης Νταβανέλος ΠΓ, ΘεόδωροςΖδούκος Γραμματεία Τμ. Υγείας – ΟΜ Επανομής καιΑντώνης Κασσιμάτης ΝΕ Ζακύνθου.

ΨΗΦΙΣΜΑ ΣΤΗΝ ΚΕ ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ

Για την ιδιωτικοποίηση των 14 Κρατικών Αερολιμένων

ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟεκδηλώσεων“

Το Σάββατοκύριακο 30 και 31 Μάη, το Κυριακά-τικο Σχολείο Μεταναστών και η Κίνηση «Απε-

λάστε το Ρατσισμό» μας καλούν στην 9η Αντιρα-τσιστική Γιορτή που θα γίνει φέτος στην Γεωπο-νική Σχολή (Ιερά οδός). Μια μεγάλη συνάντηση συ-νύπαρξης αλληλεγγύης και κοινού αγώνα ντόπιωνκαι μεταναστών/προσφύγων, με συναυλίες, συζη-τήσεις, προβολές, θεατρικά δρώμενα, εκθέσεις,παιδότοπο και διεθνή κουζίνα.

Σάββατο 20 ΜαΐουΣυζητήσεις: «Γάμος, σύμφωνο συμβίωσης, τε-

κνοθεσία για τα ομόφυλα ζευγάρια – Ταυτότηταφύλου και τρανσφοβία» (6 μ.μ.), «Μουσικά και με-ταναυστευτικά ρεύματα (7 μ.μ.), «Η δίκη της Χρυ-σής Αυγής και το αντιφασιστικό κίνημα» (7.30 μ.μ.).

Συναυλίες: Μάρθα Φριντζήλα και Kubara Project,Σπύρος Γραμμένος με τους Βασίλη Λαγδά και Χρή-στο Καλκανή, Ηλίας Βαμβακούσης, Sazman Orke-star, Μουσικό σχήμα μεταναστών από το PakistanCultural Club (από τις 9 μ.μ. στην κεντρική σκηνή).Ρεμπέτικα τραγούδια από την κομπανία «Γιαβάς)(11 μ.μ.)

∆ρώμενα: “Μάμα Τόνι” από την ομάδα πείρα(γ)ματων Φράνκα Ράμε/Ντάριο Φο (10 μ.μ., στα σκαλά-κια της Γεωπονικής)

Κυριακή 31 ΜαΐουΣυζητήσεις: «Ιθαγένεια για όλα τα παιδιά» (6 μ.μ.),

«Φτώχεια, ανεργία και ρατσισμός στις γειτονιέςτης πόλης» (7 μ.μ.), «Αιγαίο, Λαμπεντούζα, Αμυγδα-λέζα: Η αντιπροσφυγική – αντιμεταναστευτικήπροπαγάνδα και ο ρόλος των ΜΜΕ» (7.30 μ.μ.)

Συναυλίες: Illegal Operation, Μάρθα Μορελεόν &

Los Del Sur, Γεια σου Τάκη (Mitsos Πουλικάκος, Β. &Ν. Σπυρόπουλος, Γ. Πιπέρης, ∆. Πολύτιμος, Π. Κα-τσικιώτης), Magic de Spell και Γιάννης Παλαμίδας,Pax Americana, Brain Drain – Ramones Tribute Band(+Guests: Andrew Denison, Stavros Ex, Frank Panxand more) (9 μ.μ. κεντρική σκηνή) Μουσικό σχήμααπό το Mπαγκλαντές (Doel Culture Club), Xορός:Παιδιά από το Μπαγκλαντές (Doel Academy),Χορός: «Mandela Girls» συνοδεία αφρικανικώνκρουστών (10 μ.μ. σκαλάκια). Λαϊκό γλέντι με τοσυγκρότημα Laika (11 μ.μ.)

∆ρώμενα: Θεατρική ομάδα του ΚυριακάτικουΣχολείου Μεταναστών (8 μ.μ. κεντρική σκηνή)

Ακόμα δείτε εκθέσεις πολιτικής γελοιογραφίας,φωτογραφίας και βίντεο, αντιφασιστικής αφίσας.Θα προβληθεί η ταινία «7 Θυμοί» του Χρήστου Βού-πουρα (30/1, 10 μ.μ.). Στο παιδότοπο, το Σάββατο,στις 8 μ.μ., η Αγγελική Κιβωτού θα παρουσιάσει τοπαιδικό θεατρικό «Οιπεριπέτειες τουΛύκου» και την Κυ-ριακή Η Στέλλα Μπε-λιά και ο Σπύρος Πε-τρίτης «Φτιάχνουνπαραμύθια απ’ τηνανάποδη».

Η είσοδος ενίσχυ-σης είναι 5 Ευρώ γιακάθε ημέρα και 8Ευρώ για το διήμερο.Είσοδος Ελεύθερη γιατους ανέργους, ντόπι-ους ή μετανάστες.

•

“Τέχνη και Πολιτισμός καικυβέρνηση της Αριστεράς”∆ιημερίδα του τμήματος Τέχνης και Πολιτισμού ΣΥ-ΡΙΖΑ Θεσσαλονίκης

Το Σάββατο 6 και την Κυριακή 7 Ιουνίου, απότις 9.30 π.μ. έως τις 3 μ.μ., στο Πολιτιστικό Κέν-τρο Αλέξανδρος (Εθνικής Αμύνης 1), το τμήμαΤέχνης και Πολιτισμού ΣΥΡΙΖΑ Θεσσαλονίκηςδιοργανώνει διημερίδα με θέμα « Τέχνη και Πο-λιτισμός και κυβέρνηση της Αριστεράς». Το Σάβ-βατο 6 Ιουνίου, στις 9.30 π.μ. μιλούν οι Μ.Κα-νελλοπούλου (βουλευτής Αχαϊας, συντονίστριαΕΠΕΚΕ Πολιτισμού), ∆. Σεβαστάκης (συντονι-στής του Τμήματος Πολιτισμού ΣΥΡΙΖΑ, βουλευ-

τής Σάμου), Χ. Παπαδόπουλος (μέλος ΠΓ ΣΥΡΙΖΑ) και Α. Μπαλ-τζής. Συντονίζει η Μ. Τζώγα. Στις 12 μ. ξεκινά συζήτηση με θέμα«Θεσμικά ζητήματα, προβλήματα και πολιτιστικοί οργανισμοί. Μι-λούν οι Τ. Βελένη (διευθύντρια του Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσ-σαλονίκης), Μ. Τσαντσάνογλου (διευθύντρια του Κρατικού Μου-σείου Σύγχρονης Τέχνης), Ε. Χατζηαργυρού (εικαστικός), Γ. Βρά-νος (διευθυντής Κρατικής Ορχήστρας Θεσσαλονίκης), Κ. Μάλαμα(μέλος ∆Σ Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης), ∆. Μπίκας(διοικητικός υπάλληλος ΚΘΒΕ). Συντονίζει ο Γ. Καραγιαννόπου-λος. Την Κυριακή 7 Ιουνίου, στις 9.30 π.μ. συζήτηση με θέμα «Ερ-γασιακά ζητήματα καλλιτεχνών». Μιλούν οι ∆. Παλαιοχωρίτης(πρόεδρος ΣΕΗ), Α. Κερσανίδης (σκηνοθέτης), Α. Σαμαρτζίδου (θε-ατρολόγος, οργάνωση παραγωγής), Φ. Μοδινός (μουσικός, παρα-γωγός Λυρικού Θεάτρου), Γ. ∆ιβάρης (πρόεδρος τμ.Εικαστικών καιΕφ.Τεχνών ΑΠΘ). Συντονίζει η Β. Φιριπή. Ακολουθεί συζήτηση μεθέμα «Καλλιτεχνική παιδεία». Μιλούν οι Τ. Τρανός (καθηγητήςΜέσης Εκπαίδευσης), Π. Ιωσιφέλης (επίκουρος καθηγητής τμ.Κι-νηματογράφου ΑΠΘ), Γ. ∆ιβάρης (πρόεδρος τμ.Εικαστικών και Εφ.Τεχνών ΑΠΘ), Γ. Ρήγας (διευθυντής ∆ραματικής Σχολής ΚΘΒΕ),Ε.∆ρόσου (ηθοποιός), Α. Προγκίδη (καλλιτεχνική διευθύντριαΑνώτερης Σχολής Χορού). Συντονίζει η Μ. Αθανασιάδου.

9η ΑΝΤΙΡΑΤΣΙΣΤΙΚΗ ΓΙΟΡΤΗ ΣΤΗ ΓΕΩΠΟΝΙΚΗ

Παράνομοι οι νεοναζί, όχι οι μετανάστες και οι πρόσφυγες

Η ΕΠΟΧΗ 30 Μαΐου 2015 2255ΘΕΑΤΡΟ

Με αφορμή τη λιτή αλλά συγκινητικήθεατρική παράσταση «Ανθρωποφύλα-κες», η οποία βασίζεται στο ομώνυμο βι-βλίο του Περικλή Κοροβέση, πραγματο-ποιήθηκε στις 27 Μάη, στο θέατρο Βα-φείο - Λάκης Καραλής, εκδήλωση μεθέμα «Ανθρωποφύλακες τότε και σή-μερα: Φυλακές ανθρώπων, κοινωνιώνκαι δικαιωμάτων». Βασικοί ομιλητές τηςεκδήλωσης ήταν ο Περικλής Κοροβέσης,συγγραφέας, η Μαρώ Τριανταφύλλου,συγγραφέας, η Μάνια Παπαδημητρίου,ηθοποιός, και η ∆έσποινα Κουτσούμπα,περιφερειακή σύμβουλος Αττικής. Πα-ρενέβησαν οι βασικοί συντελεστές τηςπαράστασης, ο σκηνοθέτης Χάρης Γιου-λάτος, ο πρωταγωνιστής Πάνος Τζίνοςκαι ο συγγραφέας, μέλος του αντιδικτα-τορικού κινήματος, ∆ημήτρης Παπαχρή-στος. Συντονίστρια της συζήτησης ήτανη Πόλυ Κρημνιώτη, αρχισυντάκτρια πο-λιτιστικού στην Αυγή.

Αξιοσημείωτο στοιχείο της παράστα-

σης, η οποία περιγράφει τα σωματικάκαι ψυχολογικά βασανιστήρια τα οποίαυπέστη ο Περικλής Κοροβέσης ως πολι-τικός κρατούμενος κατά τη διάρκεια τουπρώτου χρόνου της δικτατορίας, είναιότι πρόκειται για μονόλογο στον οποίο οπρωταγωνιστής ερμηνεύει όλους τουςρόλους του έργου. Ο Πάνος Τζίνος εξή-γησε αυτήν την επιλογή ως αναγκαία γιανα διατηρηθεί το στοιχείο της πολιτικήςμαρτυρίας του έργου.

Ο Περικλής Κοροβέσης επεσήμανε:«Έχει σημασία κάθε λεπτομέρεια να κα-ταγραφεί. ∆εν έκανα τίποτα ιδιαίτεροπαρά μια καταγραφή ενός συμβάντος, τοοποίο συνέβη σε χιλιάδες κατά τη διάρ-κεια της χούντας». Μιλώντας για το σή-μερα στάθηκε ιδιαίτερα επικριτικός απέ-ναντι στη λειτουργία της ΕΕ: «Η εξουσίαπου υπάρχει σήμερα στην ΕΕ μοιάζει μεθρίαμβο της παλιάς φεουδαρχίας. ΣτηΜεσόγειο έχουν βρει το θάνατο 23.000άνθρωποι και για την ΕΕ δεν τρέχει τί-

ποτα». Όταν ρωτήθηκε για το πώςένιωσε για τις δολοφονίες των βασανι-στών Μάλλιου και Μπάμπαλη, εξέφρασετην πλήρη αντίθεση του σε τέτοιες ενέρ-γειες: «Έπρεπε να έχουν κινηθεί οι δια-δικασίες, για να πραγματοποιηθεί η αυ-τοκάθαρση. Η ατομική πράξη εν ονόματιτης κοινωνίας στην ουσία στρέφεταικατά της ίδιας. ∆εν ένιωσα καμία δι-καίωση, ούτε ικανοποίηση. Αισθάνθηκαότι αυτό θα χρησιμοποιηθεί εις βάροςτου κινήματος».

Η ∆έσποινα Κουτσούμπα αναφέρθηκεστη διαχρονικότητα και οικουμενικό-τητα του βιβλίου και στάθηκε στηνανάγκη διατήρησης της ανθρωπιάς μαςστην περίοδο της κρίσης: «Τα τελευταία5 χρόνια έχουν νεκρώσει κομμάτια τηςανθρωπιάς μας. Η επανάσταση δεν πρέ-πει να ξεκινάει μόνο από το μισθό μας».

Η Μάνια Παπαδημητρίου επεσήμανετη διαφορά των πραγματικών ηρώων μετους ήρωες του Χόλιγουντ και υπενθύ-

μισε τους στίχους του Σεφέρη: «Να μι-λήσω για ήρωες , να μιλήσω για ήρωες.Στα σκοτεινά πηγαίνουμε, στα σκοτεινάπροχωρούμε. Οι ήρωες προχωρούν στασκοτεινά».

Ο ∆ημήτρης Παπαχρήστος στην πα-ρέμβαση του στάθηκε στη σημασία κα-ταπολέμησης του φόβου: «Όταν δεν φο-βάσαι να πεθάνεις, αφοπλίζεις αυτόνπου θέλει να σε σκοτώσει». Αναφέρ-θηκε, επίσης, στη διαχρονικότητα τουθέματος του βιβλίου: «∆εν τελειώνουν ταβασανιστήρια. Σήμερα είναι χειρότερα. Ομηχανισμός τους θα είναι εδώ, σήμερακαι αύριο».

Παρακάτω, παραθέτουμε ένα απόσπα-σμα από την παρέμβαση της ΜαρώςΤριαντάφυλλου.

Αλέξανδρος Μαυρογένης

«Ανθρωποφύλακες»: ένα βίωμα,ένα βιβλίο, μια παράστασηΟ μηχανισμός των βασανιστηρίων θα είναι εδώ, σήμερα και αύριο

Ολα τα αυταρχικά καθεστώτα από την αρ-χαιότητα μέχρι σήμερα χρησιμοποίησαντα βασανιστήρια για να γονατίσουν τις

ψυχές και τις θελήσεις. Για να δημιουργήσουνανθρώπους φοβισμένους με συνείδηση δούλου.Το σώμα γίνεται το όχημα για να εισβάλει στηνψυχή ο τρόμος και ο σωματικός πόνος η βασι-λική οδός για να γραπώσουν τη συνείδηση καινα την καταβάλουν.

Ο βασανιζόμενος πρέπει να χάσει δύο πράγ-ματα: το χρόνο και το λόγο. Μια τιμωρία είναιαβάσταχτη όταν δεν έχει χρονικό ορίζοντα παύ-σης, τέλους. Όσο λίγος κι αν είναι ο χρόνος πουθα κρατήσει ένα μαρτύριο, εξισούται με την αι-ωνιότητα, γιατί δεν υπάρχει τρόπος να μετρήσειςτην απόσταση από το τέλος. Έτσι φαίνεται σαννα μην υπάρχει τέλος και αυτό εξαφανίζει την

ελπίδα. Τα βασανιστήρια είναι η διακοπή της σχέσης

με το λόγο. Ως ομιλία, ως επικοινωνία δηλαδή,από τη μια μεριά, γιατί μεταξύ βασανιστή και βα-σανιζόμενου δεν υπάρχει διάλογος. Τα όργαναπου ασκούν τους βασανισμούς είναι καλά επι-λεγμένα: στα υψηλά κλιμάκια, άνθρωποι μευψηλότατο IQ του οποίου κάνουν διεστραμμένηχρήση, στα κατώτερα άνθρωποι από χαμηλά κοι-νωνικά στρώματα, χωρίς παιδεία, που το κάνουνως μια οποιαδήποτε δουλειά, εμποτισμένοι απότην ιδέα ότι κάνουν το σωστό, ότι έτσι μετέχουνσε κάτι ιδιαίτερο και μοναδικό, όπως είναι η πα-τρίδα ή το κόμμα, που αλλιώς δεν θα είχαν τηνδυνατότητα. Αλλά και με τη λαχτάρα της υλικήςαμοιβής. Είναι επίσης η διακοπή της σχέσης μετη λογική, ως ειδοποιό διαφορά του είδους άν-θρωπος, άρα η διάβαση των συνόρων του είδουςκαι η επιστροφή στο ζωώδες. Και για τις δυοπλευρές.

Η εφευρετικότητα σε βασανιστήρια είναι ανε-ξάντλητη. Το σώμα εξακολουθεί να είναι οτόπος της τιμωρίας. Από τους αρχαίους Ετρού-σκους που έραβαν μέσα σε μια προβιά ζώου ένανεκρό με ένα ζωντανό τον ένα στην αγκαλιά τουάλλου αφήνοντας τον ζωντανό να πεθάνει αργάαπό πείνα και δίψα μέσα στη σήψη του νεκρούσώματος του άλλου μέχρι τα SS και τα στρατό-πεδα συγκέντρωσης, μέχρι τις σταλινικές διώ-ξεις, μέχρι τα λευκά κελιά και το Αμπού

Γκράιμπ, μέχρι τις Αμυγδαλέζες και τις αυθαι-ρεσίες εντός των αστυνομικών τμημάτων, μέχριτη σπαρμένη με πτώματα Μεσόγειο, δοκιμάστη-καν περίπου τα πάντα. Ωστόσο κάθε φορά μέ-νουμε ενεοί μπροστά στη δημιουργικότητα τουκακού. Και πάντα με τον ίδιο στόχο: να λυγίσουνοι ψυχές, να υποταχτούν, να πάψει η αντίσταση.Και πάντα, ευτυχώς, να αποτυγχάνουν. Αλλά μετι κόστος για τους εν τέλει νικητές (και ας βά-λουμε και ένα ερωτηματικό στη λέξη).

Τούτος ο τόπος πέρασε και περνάει ακόμαπολλά. Ο νεοναζισμός φάνηκε να λούφαξε, αλλάμη μας ξεγελά η σιωπή του. Είναι εδώ, απλώς τοφίδι αλλάζει δέρμα και περιμένει. Προφανώς ηΧρυσή Αυγή θα πάρει ένα νέο όνομα, θα απαλ-λαγεί από μερικούς στιγματισμένους αρχηγούςκι έπειτα θα ξεχυθεί να μολύνει με υπόγειο μίσοςτις ψυχές. Η Αριστερά φαίνεται μερικές φορέςεγκλωβισμένη στη μνημονιακή καθημερινότηταμέσα στον ίλιγγο των διαπραγματεύσεων πουμοιάζουν με κινούμενη άμμο μοιάζει να ξεχνάκάπως το θέμα ή το αντιμετωπίζει με αυτάρε-σκες πορείες – λιτανείες. Χωρίς προσπάθεια ναβοηθήσει τον κόσμο να καταλάβει τις ενώσεις,τα νήματα που φέρνουν από τα διάφορα χτες στοσήμερα:

«Άμα σε βρει ο Ερυθρός Σταυρός, να μου γρά-ψεις. Και ποιος είσαι εσύ που θα ενδιαφερθεί οΕρυθρός Σταυρός; Εμάς θα πιστέψουνε, τα γα-λόνια μας, που τά ’χουμε κερδίσει με αίμα, κι όχιεσένα, τζουτζέ, ε, τζουτζέ! Εδώ είναι Νταχάουρε. Πάρτο απόφαση. Ούτε ο Ου Θαντ δεν μπο-ρεί να σε σώσει. Θα περάσεις καλά στα Ες-Ες,έννοια σου! Πάρτονα, Βασίλη».

Να τες οι υπόγειες διασυνδέσεις. Η αναφοράστους προπάτορες.

Η δραματοποίηση ενός τέτοιου έργου είναι ιδι-αίτερα δύσκολη κι ακόμη δυσκολότερη η υπο-κριτική απόδοση. Ακριβώς γιατί η παράστασηπρέπει να πετύχει τις πιο λεπτές ισορροπίεςστους χρόνους, στο λεπτό νήμα που χωρίζει τηλογική από τη διάρρηξή της, το σωματικό καιτον ψυχικό πόνο… Το σώμα του ηθοποιού πρέ-πει να αντέξει να αποδώσει όχι το λεγόμενοαλλά το άρρητο, το βλέμμα του να χωριστεί σταδυο και η φωνή να υπονομεύει το νόημα. Είναιπαρήγορο που η νέα γενιά με δρώσα μνήμη επι-στρέφει σ’ αυτά τα κείμενα και δημιουργεί. Ηεποχή μας συστήνει τέτοιες αναγκαιότητες.Απαιτεί την ερμηνεία του τότε για να διασαφη-νιστούν οι οδοί για την ερμηνεία του σήμερα.

Μαρώ Τριανταφύλλουmaro33@otenet.gr

Κάθε φορά μένουμε ενεοί μπροστά στηδημιουργικότητα του κακού. Και πάντα μετον ίδιο στόχο: να λυγίσουν οι ψυχές, ναυποταχτούν, να πάψει η αντίσταση. Καιπάντα, ευτυχώς, να αποτυγχάνουν.

“

Οι υπόγειες διασυνδέσεις

«Athamra» σημαίνει καρπός, με τημεταφορική έννοια της λέξης…καρπός μιας προσπάθειας. Αυτός

είναι ο τίτλος της δεύτερης προσωπικής δου-λειάς της Λάμιας Μπεντίουι (η πρώτη ήταν τοFin’Amor, 2006), της τυνήσιας τραγουδίστριαςπου ζει στην Ελλάδα από το 1992 και που έγινεγνωστή σε ένα μεγαλύτερο κοινό στη χώρα μαςαπό τη συνεργασία της με την Σαββίνα Γιαννά-του στα Τραγούδια της Μεσογείου (1998).

Το «Athamra» περιέχει 14 τρακς, τραγούδιακαι μουσικές - σπαράγματα ενός κόσμου παρα-μυθένιου, μιας μεγάλης αφήγησης που στήνει ηΛάμια Μπεντίουι, με τη συμμετοχή ενός πολύαξιόλογου μουσικού σχήματος (The DesertFish) σε αυτή τη δουλειά. Το υλικό είναι δια-λεγμένο από Μικρά Ασία, Ιταλία, Γαλλία, Τυ-

νησία, Μαρόκο, Αλγερία, Ελλάδα αλλά υπάρ-χουν και δύο πρωτότυπες συνθέσεις, μία τηςΛουκίας Κωσταντάτου σε στίχους της CeciliaJoyce και «Το όνειρο», ένα μουσικό παραμύθισε λόγια και μουσική της ίδια της ερμηνεύ-τριας.

Τα τραγούδια έχουν τα πιο πολλά μεγάλεςδιάρκειες. Είναι διασκευές πάνω σε παραδο-σιακά - λαϊκά τραγούδια των χωρών που προ-ανέφερα και περιστρέφονται νοηματικά και αι-σθητικά γύρω από τη μεγάλη έκπληξη του δί-σκου που, κατά τη γνώμη μου, είναι το τρακ 14,«Το όνειρο» τη σύνθεση της Λάμιας Μπεντίουι.«Το όνειρο» είναι ο επίλογος του δίσκου πέντελεπτά μιας μαγικής διαδρομής που η «εξω-τική» φωνή της Λάμιας πλέκεται με ρυθμούςκαι ήχους κατευθείαν από τη ρίζα του παραμυ-θιού. Ακόμα θα ξεχώριζα το μικρασιατικό «Στηφυλακή», το παιχνιδιάρικο νοτιοϊταλιάνικο «LoGuarracino», το παραδοσιακό γαλλικό «MauMarideia» (Η κακοπαντρεμένη) αλλά και τοαριστουργηματικό μαροκινό παραδοσιακό «Sa-louni Aalache».

Στις αδυναμίες του δίσκου, θα σημείωνα,κατά τη γνώμη μου, κάποιες υπερβολές στηνέκφραση και μια έξτρα δραματικότητα σε κά-ποια -όχι πολλά-, σημεία που φέρνει την τρα-γουδίστρια πάνω από το υλικό. Ακόμη νομίζωπως μια πιο μικρή συνολική διάρκεια του cd θατο έκανε πιο γρήγορα προσβάσιμο και θα διευ-κόλυνε τον ακροατή να το καταλάβει και να τοχαρεί στο σύνολο του.

Η Λάμια Μπεντίουι με τη νέα της δουλειά μαςδείχνει πως δεν πρόκειται πια μόνο για μιαεξαιρετική ερμηνεύτρια αλλά και μια ευφάντα-στη παραμυθού της ανατολής που μπορεί ναμας κάνει να ονειρευόμαστε ακόμα και σε αυ-τούς τους πολύβουους και ορθολογικούς και-ρούς που ζούμε.

Το «Athamra» είναι μια ανεξάρτητη έκδοσησε cd με ένθετο βιβλιαράκι που κάποιος μπορείνα προμηθευτεί από την ιστοσελίδα της καλλι-τέχνιδος www.lamiabedioui.com. Επίσης, όσοιθέλουν θα έχουν την ευκαιρία να παρακολου-θήσουν ζωντανά την παρουσίαση του «Ath-amra» από την Λάμια Μπεντίουι και το μου-σικο σχήμα The Desert Fish στο Μουσείο Λαϊ-κών Οργάνων στην Πλάκα, στις 5 Ιουνίου, στις8.30μ.μ. (τιμή εισιτηρίων 10 και 7 ευρώ, φοι-τητικό και ανέργων).

Λεωνίδας Μαριδάκης

2266 Η ΕΠΟΧΗ 30 Μαΐου 2015ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Nikita Alexeev - Πλατωνικός έρως

Οόρος «Πλατωνικός έρως» παραπέμπει στο Συμπόσιο του Πλά-τωνα, όπου η ∆ιοτίμα εξηγεί στον Σωκράτη τη θέση του έρωτα

μεταξύ δύο πόλων, όπως καλού - κακού. Η συζήτηση δεν καταλή-γει πουθενά, αλλά βάσει αυτής οι νεοπλατωνιστές ανέπτυξαν τηθεωρία για το «Είδος», το πρότυπο ενός συνόλου σκέψεων, εν-νοιών και πραγμάτων, και την άποψη ότι η ελλιπής αντανάκλασήτους, εξαιτίας του τέλματος του υλικού κόσμου, επιδιώκει να ενω-θεί εκ νέου με το πλήρωμα του «Είδους». Ο καλλιτέχνης –από τιςσημαντικότερες προσωπικότητες της σύγχρονης ρωσικής εικαστι-κής σκηνής– παρουσιάζει το θέμα με το δικό του τρόπο: Ανάμεσαστα ζεύγη σχεδίων διαφόρων αντικειμένων αναρτά το υποτιθέμενο«Είδος» τους. Ένα αντικείμενο, όμως, από μόνο του δεν αποτελεί«Είδος» και το «Είδος» αιωρείται μεταξύ αριστερού - δεξιού, ση-μαίνοντος - σημαινόμενου, μιμητικού - εικονικού. Η έκθεση λει-τουργεί έως τις 24 Ιουνίου. Ωράριο: Τρίτη έως Σάββατο 10π.μ. -6μ.μ.

Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (Μονή Λαζαριστών, Θεσ-σαλονίκη, 2310589152)

Εικόνες

Τον τίτλο Εικόνες για την ενδέκατη ατομική του δουλειά, ο γλύ-πτης Βασίλης Παπασάικας τον δανείζεται από την ελληνική

αρχαιότητα, όχι για πρώτη αλλά για τέταρτη φορά. Στην παρούσαέκθεση παρουσιάζονται έντεκα γλυπτά–εικόνες από ανθρώπουςπου είναι οικείοι στον καλλιτέχνη. Όπως σημειώνει ο ομότιμος κα-θηγητής Ιστορίας της Τέχνης, Χρύσανθος Χρήστου για τα έργα του,ο Παπασάικας «κατορθώνει να μας δώσει ακόμη και τις εσωτερι-κές ψυχικές διαστάσεις των θεμάτων του. Αρκεί να δει τα έργα του,για να καταλάβει κανείς ότι είναι και προικισμένος και γνήσιοςγλύπτης». Η έκθεση λειτουργεί έως τις 27 Ιουνίου. Ωράριο: Τρίτηέως Παρασκευή 11π.μ. - 8μ.μ., Σάββατο 11π.μ. - 3μ.μ.

έκφραση γιάννα γραμματοπούλου (Βαλαωρίτου 9α, Αθήνα, τηλ.:2103607598)

Ζούμπερα… και άλλες ιστορίες

Μια νέο-ποπ αφήγηση διακρίνει τα έργα του Κώστα Τσικνή, γιατα οποία η Όλγα Παπακώστα αναφέρει ότι παραπέμπουν σε

ένα παγανιστικό κόσμο, όπου η διάκριση έμψυχου - άψυχου δενυφίσταται. Όπως λέει χαρακτηριστικά: «Οι μικροσκοπικές, επα-ναλαμβανόμενες φόρμες του πλαισίου δεν είναι λιγότερο ζωντανέςαπό ό,τι οι φιγούρες στο εσωτερικό του κουτιού. Υπάρχει ζωή καιστο μικρόκοσμο και στο μακρόκοσμο, και στα ορατά και στα αό-ρατα. Ο καλλιτέχνης στέκεται στο σύνορο των δύο κόσμων ως με-σολαβητής, ως διάμεσος, ως medium». Η έκθεση διαρκεί έως τις27 Ιουνίου. Ωράριο: Τρίτη έως Παρασκευή 11π.μ. - 2.30μ.μ. και18.30 - 21.30μ.μ., Σάββατο 11π.μ. - 3μ.μ.

Μέδουσα Αίθουσα Τέχνης (Ξενοκράτους 7, Αθήνα, τηλ.:2107244552)

Reflectionship

Στην έκθεση Reflectionship, η Λαμπρινή Μποβιάτσου και ηΈλενα Παπαδημητρίου ασχολούνται με τη σχέση της ανθρώ-

πινης φιγούρας με τον αντικατοπτρισμό του περιβάλλοντός της.Στο έργο της πρώτης, ο καθρέπτης συχνά τσαλακώνεται, δίνονταςμια διαστρεβλωμένη οπτική, στην οποία ο θεατής παίζει σημαν-τικό διαδραστικό ρόλο. Στο έργο της δεύτερης, ο καθρέπτης λει-τουργεί ως είδωλο, το εννοιολογικό στοιχείο υπερτερεί, ενώ το πε-ριβάλλον παραμένει ανέπαφο. Όπως σημειώνει η επιμελήτριαΛουΐζα Καραπιδάκη, «οι αισθητικές αντιπαραθέσεις των δύο εικα-στικών προσκαλούν σε μια συναρπαστική περιήγηση: από το μικρόστο μεγάλο, από το γυμνό της σάρκας στο ενδεδυμένο, από το ρευ-στό στη λεπτομέρεια, από το βουβό στο λαλίστατο». Η έκθεσηδιαρκεί έως τις 13 Ιουνίου. Ωράριο: ∆ευτέρα έως Παρασκευή 12μ.- 9μ.μ., Σάββατο 10.30π.μ. - 2.30μ.μ.

Γκαλερί Ελληνοαμερικανικής Ένωσης (Μασσαλίας 22, Κολω-νάκι, Αθήνα, τηλ.: 2103680052)

ΕΙΚΑΣΤΙΚΟΣΧΑΡΤΗΣ

Επιμέλεια: Κατερίνα Αναστασίου• catana@freemail.gr

Η Λά μια Μπε -ντίουι με τηνέα της δου -λειά μας δεί -χνει πως δενπρό κει ται πιαμό νο για μιαε ξαι ρε τι κήερ μη νεύ τριααλ λά και μιαευ φά ντα στηπα ρα μυ θούτης α να το λήςπου μπο ρεί ναμας κά νει ναο νει ρευό μα -στε.

“

ΛΑΜΙΑ ΜΠΕΝΤΙΟΥΙ

«Athamra»

Θωμάς Συμεωνίδης«Γίνε ο ήρωάς μου!»Εκδόσεις ΓαβριηλίδηςΦεβ. 2015

Είχε κάμποσο καιρό να προκύψειπρωτοεμφανιζόμενος γέννημαθρέμμα Θεσσαλονικιός. Το βιβλίο

του Θωμά Συμεωνίδη αποτελεί ευχάρι-στη έκπληξη, έστω κι αν έρχεται μέσωΠαρισίων. Έτσι κι αλλιώς, δεδομένου ό-τι μία αυξανόμενη ομάδα πρωτοεμφανι-ζόμενων είναι διπλωματούχοι ανώτατωνσχολών, με μεταπτυχιακές σπουδές σε ι-δρύματα ημεδαπής και αλλοδαπής, ανα-μένεται να πληθαίνουν, με τη συμβολήκαι της οικονομικής κρίσης, οι κάτοικοιεξωτερικού. Ο Συμεωνίδης θα μπορούσενα ενταχθεί στην πρόσφατη πεντάδαπρωτοεμφανιζόμενων πεζογράφων (Α.Παπαντώνης, Χρ. Κυθρεώτης, Λ. Καλο-σπύρος, Γ. Τσίρμπας, Ι. Ανυφαντάκης),γεννημένων την περίοδο 1976-1983, μεπρώτη εμφάνιση μέσα στα τελευταίαδυο χρόνια, για τους οποίους επικράτησεη κάπως τετριμμένη πρόρρηση, των πολ-λά υποσχόμενων. Κατά σύμπτωση, όλοιτους τυγχάνουν επιστήμονες. Στο σημείοπου διαφοροποιείται ο Συμεωνίδης απότους λοιπούς της ομάδας, είναι η μη πα-ρουσία του σε σχολές δημιουργικής γρα-φής, λογοτεχνικούς διαγωνισμούς καιδημοσιεύσεις βιβλιοπαρουσιάσεων. ∆η-λαδή, τουλάχιστον προσώρας, απέχει α-πό το γηγενές λογοτεχνικό γίγνεσθαι. Ανκαι μπορεί να μην πρόκειται για επιλο-γή, αλλά απλώς για συγκυριακή απόρ-ροια, καθώς αυτές οι δραστηριότητεςσχεδόν περιχαρακώνονται από ορισμέ-νους λογοτεχνικούς κύκλους της Αθή-νας.

Είναι, πάντως, ο δεύτερος θετικός επι-στήμων, μετά τον συνομήλικό του Παπα-ντώνη, επίσης κάτοικο εξωτερικού. Μό-νο που οι σπουδές βιολογίας του Παπα-ντώνη καθορίζουν σε μεγάλη έκταση τομύθο του βιβλίου του, σε αντίθεση με τηνκατάρτιση στην αρχιτεκτονική του Συ-μεωνίδη. Αλλά οι δικές του μεταπτυχια-κές σπουδές, καθώς και οι σημερινές ε-νασχολήσεις του, έχουν στραφεί σε θεω-ρητικό επιστημονικό αντικείμενο. Όπωςκαι ο ήρωας του βιβλίου του, μετά τονπρώτο κύκλο σπουδών στην γενέτειρα,“διδάχτηκε τις πολιτικές και οικονομι-κές επιστήμες σε ονομαστό πανεπιστή-μιο της αλλοδαπής”, που στη δική τουπερίπτωση, σύμφωνα με το βιογραφικόστο “αυτάκι” του βιβλίου του, είναι τοLondon School of Economics andPolitical Sciences. Στη συνέχεια, επανέ-καμψε στην ημεδαπή, όχι πλέον στηΘεσσαλονίκη αλλά στην Αθήνα, όπουεκπόνησε μεταπτυχιακή διατριβή στοδιεπιστημονικό πεδίο αισθητικής φιλο-σοφίας και αρχιτεκτονικής και μετά, α-πομακρυνόμενος ακόμη περισσότεροτων θετικών επιστημών, διδακτορικήδιατριβή πάνω στην αισθητική θεωρίατου Τεοντόρ Αντόρνο και συγκεκριμένα,σχετικά με τη φιλοσοφική θεώρηση απόεκείνον του θεατρικού έργου του Σά-μουελ Μπέκετ, «Το τέλος του παιχνι-διού».

Χρόνια αργότερα, σχεδόν ταυτόχροναμε το πεζογράφημά του, τον εφετινόΙαν., εξέδωσε τη διατριβή του, με τίτλο,«Όλα είναι παρεξήγηση», και υπότιτλο,«Η φιλοσοφική ερμηνεία της τέχνης ωςκριτική της οντολογίας». Τώρα, κατά πό-σο η εντρύφηση σε ζητήματα φιλοσοφι-κής και συγκριτικής αισθητικής, η οποίασυνεχίζεται και μετά το πέρας της δια-τριβής, κατά την ήδη τετραετή παραμονήτου στην αλλοδαπή, έχει εμποτίσει τοπεζογράφημά του, μένει να συζητηθεί. Ηαπάντηση δεν είναι αυτονόητη, καθώς οιόποιες επιρροές δεν καθρεφτίζονται εμ-φανώς στο μύθο, όπως συμβαίνει με τηνουβέλα, «Καρυότυπος», του Παπαντώ-νη. Από την άλλη, δεν συνιστά δευτε-ρεύον θέμα, ούτε στείρο φιλολογισμό.Παρόμοιος επηρεασμός στην περιοχήτου στοχασμού, σε αντίθεση με τον ε-μπειριοκρατικό των θετικών επιστημών,

μπορεί να αποβεί καθοριστικός, αλλάδυσδιάκριτος.

Στα τελευταία χρόνια, είχαμε το παρά-δειγμα και ενός άλλου νέου συγγραφέα,με σπουδές στη φιλοσοφία και σχετικήδιδακτορική διατριβή. Του Πάνου Τσί-ρου, επτά χρόνια μεγαλύτερου του Συ-μεωνίδη, που εξέδωσε το πρώτο του βι-βλίο, συλλογή διηγημάτων, συμπτωματι-κά, επτά χρόνια νωρίτερα. Ήδη, το 2013,εξέδωσε δεύτερη συλλογή, με εμφανέ-στερη την επίδραση από το «TractatusLogic-Philosophicus» του Λούντβιχ Βιτ-γκενστάιν, που είχε αποτελέσει το αντι-κείμενο των μεταπτυχιακών σπουδώντου. Όπως και να έχει, στο πρώτο πεζό,υπερισχύουν, κατά κανόνα, οι προσωπι-κές εμπειρίες. Ωστόσο, στο πρώτο πεζότου Συμεωνίδη, ένα βασικό θέμα, γύρωαπό το οποίο στρέφεται μεγάλο μέροςτης αφήγησης, είναι η αυτοκτονία. Θέ-μα, που απασχόλησε τον Μπέκετ και τοοποίο, πιθανώς, να βρισκόταν στο πυρή-να της διαφωνίας του με τον Αντόρνο, ό-πως ο Συμεωνίδης αναπτύσσει εισαγωγι-κά στο δοκιμιακό του βιβλίο.

Το πεζογραφικό βιβλίο του Συμεωνί-δη δεν φέρει ειδολογικό προσδιορι-

σμό. Ανεξάρτητα, όμως, του σχετικά μι-κρού αριθμού σελίδων, δεν θαχαρακτηριζόταν ιστορία ήνουβέλα. Το σύνθετο τηςυπόθεσης, κυρίως τοσασπένς που δημιουρ-γεί με την εναλλαγήσκηνών και τόπωνδράσης, του δίνουνυπόσταση μυθιστο-ρήματος, με στοι-χεία θρίλερ. Εκ πρώ-της όψεως, ψυχολο-γικού θρίλερ, αν και οιπροφανείς κοινωνικο-πολιτικές παράμετροι τοκαθιστούν το θρίλερ της κρί-σης. Μόνο που αυτό δεν τοποθετεί-ται στα χρόνια της κρίσης. Παρότι ο χρό-νος δράσης δεν προσδιορίζεται, υπάρ-χουν ενδείξεις στην πλοκή πως πρόκει-ται για την περίοδο προ της κρίσης. Γιαπαράδειγμα, αναφέρονται ορισμένεςπρακτικές, που με την κρίση δεν εγκατα-λείφθηκαν μεν, αλλά αναγκαστικά, λόγωτης οικονομικής στενότητας στους ποι-κίλους δημόσιους οργανισμούς, περιορί-στηκαν. Μία από αυτές, αφορά τη νοσο-κομειακή νοσηλεία και εγχείρηση ανα-σφάλιστου με Ασφαλιστικό Βιβλιάριοάλλου προσώπου. Στο βιβλίο, αυτό τοάλλο πρόσωπο είναι ο πατέρας, στηνπράξη, ωστόσο, καταγράφτηκαν περι-πτώσεις, στις οποίες ασφαλισμένος καιανασφάλιστος δεν είχαν το ίδιο επίθετο,ούτε καν το ίδιο φύλο. Το αλαλούμ τωνελληνικών νοσοκομείων, που καλά κρα-τεί εδώ και τουλάχιστον δυο δεκαετίες,το έχει αποδώσει σε δυο μυθιστορήματαο Γιώργος ∆εντρινός («Απ’ τα κόκκαλα»και «Μαύρες οχιές μας ζώσαν»). Εκείνος,όμως, είναι ορθοπεδικός χειρούργος καιστα βιβλία του μεταμορφώνει την αγανά-κτησή του σε σατιρική κωμωδία ή καιπαρωδία.

Το βιβλίο του Συμεωνίδη μπορεί να α-ναφέρεται στα προπαρασκευαστικά τηςκρίσης χρόνια, αλλά ανήκει στη λογοτε-χνία της κρίσης, λόγω του ύφους μίας α-φήγησης σε πρώτο πρόσωπο, που κα-τορθώνει να αποδώσει την τεταμένη α-τμόσφαιρα της τελευταίας πενταετίας.Κυριολεκτικά, καφκική. Κεντρικό πρό-σωπο του μυθιστορήματος είναι ο αφη-γητής, που έχει διαφύγει στο Παρίσι, κα-θώς, ως ανώτερο διοικητικό στέλεχοςτου νοσοκομείου, εμπλέκεται στην απά-τη της εγχείρησης. Σε πρώτο πρόσωπο ε-κτυλίσσεται ο μονόλογός του, χωρισμέ-νος σε τρία μέρη: “αρχή”, “συνέχεια”,“τέλος”. Τα δυο ακραία μέρη έχουν έκτα-ση μόλις μίας σελίδας και εστιάζουν σεδυο τηλεφωνήματά του από τον ίδιο πά-ντα παρισινό θάλαμο προς την αγαπημέ-νη του στην Αθήνα, η οποία τον πληρο-φορεί κάθε φορά για την κατάσταση τουεγχειρισμένου. Στην “αρχή”, του ανακοι-

νώνει ότι κατέληξε. Στο “τέλος”, εκείνοςπρολαβαίνει να ακούσει, ότι “πήρε εξι-τήριο”. Ακριβέστερα, καθώς οι μονάδεςτελειώνουν, νομίζει ότι το ακούει. Οπό-τε, το τέλος μένει ανοικτό και η εφιαλτι-κή πλεκτάνη σε βάρος του μετέωρη.

“Όλα είναι παρεξήγηση”; Ή, “όλα εί-ναι λάθος”, όπως επαναλαμβάνει έναςάλλος, που βρέθηκε στην ίδια περιδίνη-ση. Μόνο που εκείνος στάθηκε πιο άτυ-χος ή και φύσει πιο ευαίσθητος, με απο-τέλεσμα το σύστημα να τον ξεβράσει. Οσυγγραφέας τον πλάθει στο καλούπι τωναυτοχείρων της κρίσης, που δεν άντεξαντις πιέσεις. Ο αφηγητής θα αντέξει στοπάλεμα με τις ενοχές. Από μία άποψη, έ-φταιξε. Από μία άλλη οπτική, δεν ήτανπαρά το πρόσφορο θήραμα σε ένα κυνη-γητό εξιλαστήριων θυμάτων. ∆εν ονομα-τίζεται, είναι ένας τυχών, αντιμέτωποςμε την ουσιαστικά απρόσωπη δύναμητων μηχανισμών εξουσίας, όπου ισχύςκαι ρόλοι προσώπων συγχέονται. Το έ-γκλημά του συνίσταται στην ενδοτικότη-τά του, αποδεχόμενος ως αυτονόητες τιςτρέχουσες τακτικές εξεύρεσης μίας θέ-σης εργασίας ή και τους τρόπους ανέλι-ξης σε αυτήν. Ως γνωστόν, συγγενικέςσχέσεις και κομματικές διασυνδέσεις,

στην ιδιόμορφη, ελληνικής κο-πής, στενή αλληλεξάρτηση,

κοινώς διαπλοκή, πολύπέραν των πελατεια-

κών, αναγόμενες σεεθιμοτυπικά φιλι-κές, εμπνέουν εδώκαι τουλάχιστονμία 50ετία. Από το«Υπάρχει και φιλό-τιμο» του Αλέκου

Σακελλάριου μέχριτα πρόσφατα μυθι-

στορήματα του ΜάκηΚαραγιάννη («Το όνειρο

του Οδυσσέα») και του Νί-κου Παναγιωτόπουλου («Τα

παιδιά του Κάιν»), που φέρνουν στο στό-χαστρο τη γενιά της μεταπολίτευσης,φθάνοντας στην παρακμιακή Ελλάδατης διαφθοράς. Κοινώς, μέχρι τα προ-εόρτια της τρέχουσας κρίσης.

Ο Συμεωνίδης κατορθώνει να αποδώ-σει σχηματικά αυτή τη γενικευμένη κοι-νωνική κατάσταση. Αποφεύγοντας τομυθιστόρημα με υπόθεση και χαρακτή-ρες, αναδεικνύει τα νοσηρά χαρακτηρι-στικά της. Η νομοτελειακά παθογόναλειτουργία του συστήματος αποτυπώνε-ται στην πυραμιδοειδή σχέση “Υπουρ-γείου”-“Οργανισμού”, χωρίς συγκεκρι-μένη ονομαστική αναφορά. Ως παρα-δειγματικός “Οργανισμός” επιλέγεται έ-να νοσοκομείο, αφού εκεί τα λάθη κά-ποιων ανεύθυνων, που εκμεταλλεύονταιτην ισχύ της θέσης τους, δεν σημαίνουνμόνο κατάχρηση οικονομικών πόρων,αλλά θάνατο. Στον “Οργανισμό”, υπάρ-χουν δυο αντίπαλες, αλληλοϋπονομευό-μενες ομάδες, που αποκαλούνται κρυ-πτικά “πτέρυγες”. Με αυτό το μυθοπλα-στικό εύρημα, αποδίδονται οι δυο ομά-δες υπαλλήλων, που δημιουργούν σε όλατα δημόσια ιδρύματα οι δικομματικοίδιορισμοί κατά τις εκλογικές εναλλαγές,αφού η υπαλληλική μονιμότητα αποτρέ-πει το ξεκαθάρισμα. Εύστοχα, η θέσηκλειδί αποδίδεται στον “διευθυντή γρα-φείου” του υφυπουργού, που ο αφηγη-τής τονίζει ότι θα τον αναφέρει ωςΥπουργό. Κατ’ εξαίρεση, ο “διευθυντήςγραφείου” ονοματίζεται, σε αντίθεση μετους άλλους βασικούς ήρωες, που προσ-διορίζονται με βάση τη θέση που κατέ-χουν ή την κατάσταση που βρίσκονται,λ.χ., “συμβασιούχος”, “ναρκωμένος”.Μάλιστα, γι’ αυτόν ο συγγραφέας επιλέ-γει, όχι ένα, αλλά δυο ηχηρά ονόματα,Κλέαρχος-Κωνσταντίνος. Αυτός είναι οάνθρωπος του κόμματος, για τον οποίοο Σακελλάριος είχε πλάσει το παρωνύ-μιο Γκρούεζας.

Στο μυθιστόρημα, έχουν πειστικάπλαστεί, το “Συγγενικό Πρόσωπο”, πουζητά το ρουσφέτι ενός διορισμού, το“Πολιτικό Πρόσωπο”, που ενεργεί δεό-

ντως, ο σπιούνος του Οργανισμού, σκιάτων εργαζόμενων προς συλλογή στοι-χείων που θα χρησιμεύσουν για την παγί-δευση και τη συμμόρφωσή τους στις ά-νωθεν επιταγές. Χάρις στην ψηφιακή τε-χνολογία, σήμερα πλέον, υπάρχει η δυ-νατότητα ενοχοποίησής τους με εικονι-κά εγκλήματα, όπως κλοπή, σεξουαλικήπαρενόχληση, μέχρι και διακίνηση “υλι-κού παιδικής πορνογραφίας”. Ακόμη, ταπρόσωπα του ∆ιοικητικού Συμβουλίου,που αποδέχονται τον διορισμό τους μεενθουσιασμό, καθώς τον αντιμετωπίζουνως σπουδαιοφανή προβιβασμό, που εξα-σφαλίζει άκοπα οφέλη, οικονομικά καιεξουσίας. Χωρίς υπερβολές, αλλά μεδιακριτό χιούμορ, περιγράφεται ο δό-λιος τρόπος κατάρτισης του περιβόητου∆.Σ. του “Οργανισμού”, ώστε να επιτυγ-χάνεται ισόρροπη εκπροσώπηση όλωντων κέντρων εξουσίας. Οι άνθρωποι τωνμεν και των δε, το “μάτι και το χέρι” τουΥπουργού, ακόμη ο συγγενής του Υπουρ-γού, τέλος, απαραιτήτως, και ένας δημο-σιογράφος. Ήδη, από την εποχή του Σα-κελλάριου, τονίζεται σε κωμωδίες καικοινωνικοπολιτικά μυθιστορήματα ο ρό-λος του Τύπου. Στο μυθιστόρημα, τοΓραφείο Τύπου του νοσοκομείου ή καιτου οιουδήποτε Οργανισμού είναι εκείνοπου θα αποκρύψει τα κακώς κείμενα, ε-πινοώντας και προβάλλοντας φιλάνθρω-πες πράξεις, επιμελώς σχεδιασμένες, ώ-στε το όφελος να υποσκελίζει τη δαπά-νη.

Ο κορμός του μυθιστορήματος που εί-ναι το μεσαίο μέρος, με τον τίτλο, “συνέ-χεια”, χωρίζεται σε έξι άτιτλα μέρη, σταοποία ο μονόλογος του αφηγητή, υπόμορφή απολογίας, φαίνεται να απευθύ-νεται νοερά και κατά φαντασία σε δια-φορετικούς αποδέκτες: τον αναγνώστη,τον πρόεδρο ενός δικαστηρίου, μια ό-μορφη δημοσιογράφο, τον σπιούνο, τοναυτόχειρα “συμβασιούχο” υπάλληλο ήκαι εις εαυτόν. Αναλόγως διαφοροποιεί-ται μορφικά, ώστε να αυξομειώνεται η έ-νταση των αισθημάτων. Ένας μονόλο-γος, που αποβαίνει καθηλωτικός, με α-σαφή τα όρια πραγματικότητας και κα-ταδιωκτικής φαντασίωσης.

Από κοινωνιολογικής πλευράς, απο-κτά ενδιαφέρον ο ρόλος, στον καιρό τηςκρίσης, που ο συγγραφέας αποδίδει στιςγυναίκες. Τρεις ανακατώνονται στη ζωήτου αφηγητή. Όλες τους συμβιβασμένεςμε τους τρόπους που δουλεύουν οι μηχα-νισμοί. Οι δυο ενσωματωμένες, χωρίς ε-νοχές, ούτε καν μία κρίση αυτοσυνειδη-σίας. Η τρίτη αγωνίζεται με τα κάλλη τηςνα εξασφαλίσει θέση. “Οι γυναίκες είναισαρκοβόρα”, αποφαίνεται ο άνθρωποςτου Υπουργού. Τέλος, ο τίτλος του μυθι-στορήματος, παραπέμπει στο αμερικανι-κής έμπνευσης κάλεσμα, “be my hero”,που έχει πολλές εκδοχές, ζητώντας κάθεφορά τη συμπαράταξη σε κάποια ορισμέ-νη συλλογική προσπάθεια. Εδώ, τοαπευθύνουν στον αφηγητή, ο κατόπιναυτόχειρας, προτρέποντάς τον να σηκώ-σει ανάστημα στις πιέσεις του συστήμα-τος, και η πιο “σαρκοβόρα” από τις γυ-ναίκες που τον περιβάλλουν, σχεδόν δια-τάσσοντάς τον να επωφεληθεί των περι-στάσεων. Παραλλαγμένο το κάλεσμαστο γνωστό, “be your hero”, ταιριάζει μετην καταληκτική στροφή του μονολό-γου, όπου ο αφηγητής προσπαθεί να γί-νει ο ήρωας του εαυτού του. Αν, ωστόσο,ο τίτλος συνδεθεί με το εξώφυλλο, απο-κτά ειρωνική χροιά. Πρόκειται για τονπίνακα του Γιόζεφ Μπόις, «Τσόχινο κου-στούμι», με τα μανίκια δυσανάλογα μα-κριά. Σαν να πέφτει πολύς για τον αφη-γητή ο ρόλος του δημόσιου υπαλλήλου,του άλλοτε ποτέ αποκαλούμενου και δη-μόσιου λειτουργού. ∆εν εκσυγχρονίζο-νται μόνο οι άνθρωποι, αλλά και τα λε-κτικά σχήματα που τους ακολουθούν.Μόνο που ο εκσυγχρονισμός οδηγεί κά-ποτε σε καφκικά αδιέξοδα, σαν αυτά τουΣυμεωνίδη.

Μ. Θεοδοσοπούλου

1094 Η ΕΠΟΧΗ 30 Μαΐου 2015 2277ΒΙΒΛΙΟ

Όλα εί ναι έ να λά θος

Θ. Παπακωνσταντίνουστη σκιά των βράχων

Ο Θανάσης Παπακωνσταντίνου και οι μόνιμοι τα τελευταία χρόνιασυνεργάτες του θα προσπαθήσουν κι αυτό το καλοκαίρι να προσφέ-ρουν απόλαυση και στοχασμό παίζοντας και τραγουδώντας για τααπλά και τα περίπλοκα με οδηγό την παράδοση από τη μια και το μα-γικό ρεαλισμό από την άλλη.

Αναλυτικά, μαζί του θα είναι οι: Ματούλα Ζαμάνη - τραγούδι, ∆η-μήτρης Μυστακίδης - κιθάρα, λαούτο και φωνή, Ανδρέας Πολυζωγό-πουλος - τρομπέτα, φλικόρνο, Σωτήρης Ντούβας - τύμπανα, ΚώσταςΠαντέλης - ηλεκτρική κιθάρα, Κωστής Χριστοδούλου - πλήκτρα, Αν-τώνης Μαράτος - ηλεκτρικό μπάσο, Γιάννης Αντωνιάδης - κλαρίνο,Αλέξανδρος Κτιστάκης - κιθάρα, τραγούδι.

Τη συναυλία θα ανοίξει η Mila Trani. Η Mila είναι ιταλίδα τραγουδί-στρια, συνθέτρια και μουσικός. Οι επιρροές της εκτείνονται από τητζαζ και την ηλεκτρονική μουσική, ως τη μουσική της Αφρικής καιτης Μεσογείου. Ο αυτοσχεδιασμός είναι βασικό στοιχείο της δουλειάςτης.

Την Τετάρτη 3 Ιουνίου, στις 9μ.μ., σ το Θέατρο των Βράχων Βυρω-νας. Τιμές εισιτηρίων: 10 ευρώ προπώληση, 12 ευρώ στο ταμείο.

2288 Η ΕΠΟΧΗ 30 Μαΐου 2015ΜΟΥΣΙΚΗ

Επιµέλεια: ΛΛιιάάνναα ΜΜααλλααννδδρρεεννιιώώττηη

lianam@otenet.gr

ΜΟ

ΥΣΙΚ

ΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Αξιότιμοι κύριοι, ο Σύλλογος Συνθετών Στιχουρ-γών «Το μέτρον» ζητά να μην αυξηθεί ο ΦΠΑ στιςυπηρεσίες των δημιουργών – καλλιτεχνών και

ιδίως στις συναυλίες.Το επάγγελμα του συνθέτη καιστιχουργού βιώνει μια ιδιαίτερα έντονη και παρατετα-μένη κρίση που ξεκίνησε ήδη από το 2000. Οι συνέπειεςτης κρίσης είναι ιδιαίτερα βάναυσες. Από τις 4 πολυε-θνικές δισκογραφικές εταιρείες που διατηρούσαν γρα-φεία στην Ελλάδα οι 3 έκλεισαν τα γραφεία τους καιπαραμένει ενεργή μόνο μία (Universal Music).

Παράλληλα διέκοψαν τη λειτουργία τους δεκάδεςελληνικές δισκογραφικές εταιρείες, χιλιάδες δισκο-πωλεία και δεκάδες στούντιο ηχογράφησης ενώ πλή-θος εταιρειών διοργάνωσης συναυλιών έχουν πτω-χεύσει αφήνοντας απλήρωτες μεγάλες οφειλές προςτους δημιουργούς. Η ανεργία βρίσκεται στα υψηλό-τερα επίπεδα από ποτέ, την ίδια ώρα που τα εισοδή-ματα των ελάχιστων ενεργών συνθετών, στιχουργών,τραγουδιστών και μουσικών έχουν καταρρεύσει.

Οι συνέπειες από τα όσα σας περιγράψαμε δεν αγγί-ζουν μόνον τον κλάδο μας αλλά και όλη την ελληνικήκοινωνία. Ο αριθμός και η ποιότητα των νέων δισκο-γραφικών παραγωγών έχουν μειωθεί κατακόρυφα, τοσημαντικότερο δε σύγχρονο πολιτιστικό μας προϊόν, τοτραγούδι, γίνεται όλο και φτωχότερο.

Την κρίση όλα αυτά τα χρόνια την προκάλεσαν πολ-λές αιτίες συνδυαστικά,

σημαντικότερες των οποίων είναι:• Η πειρατεία,• Η δωρεάν διάθεση CD με τις εφημερίδες και τα πε-

ριοδικά,• Η κατάργηση των μουσικών παραγωγών στο ραδιό-

φωνο και η επικράτηση του playlist,• Η αντικατάσταση της σύνθεσης πρωτότυπης μου-

σικής στον ελληνικό κινηματογράφο την τηλεόρασηκαι το θέατρο από μουσικές επιμέλειες,

• Η υπέρμετρη επιβάρυνση με φόρους, τέλη και ει-σφορές των συναυλιών και από το 2010 η οικονομικήκρίση που βιώνει ολόκληρη η ελληνική κοινωνία.

Από δημοσιεύματα στον Τύπο πληροφορούμαστε ότιη κυβέρνηση διαπραγματεύεται με τους θεσμούς τηνυιοθέτηση ενός ενιαίου ΦΠΑ για όλα τα προϊόντα καιυπηρεσίες, ο οποίος θα ανέρχεται μεταξύ 16% και 18%.Αυτό θα έχει ως συνέπεια να αυξηθεί ο ΦΠΑ των συν-θετών, στιχουργών και λοιπών καλλιτεχνών, καθώςκαι των συναυλιών από 13% που είναι σήμερα κατά 3έως 5 ποσοστιαίες μονάδες. Οι επιπτώσεις της αύξη-

σης θα είναι μικρότερες για τις υπηρεσίες των συνθε-τών - στιχουργών αφού δεν παρέχουν τις υπηρεσίεςτους απευθείας στο κοινό αλλά κατά κανόνα σε δισκο-γραφικές - εκδοτικές και άλλες εταιρείες οι οποίεςήδη υπάγονται στην υψηλή κατηγορία ΦΠΑ. Η αύξησηόμως του ΦΠΑ στις συναυλίες θα είναι καταστροφική,αφού θα οδηγήσει σε ισόποση αύξηση των τιμών τωνεισιτηρίων και θα μειώσει ακόμα περισσότερο το κα-θαρό έσοδο των συναυλιών. Υπενθυμίζουμε ότι σή-μερα οι συναυλίες - μουσικές σκηνές εκτός από τουΦΠΑ 13% επιβαρύνονται και με το φόρο της Φρειδερί-κης, που ανέρχεται σε ποσοστό 5% στην Αττική καιΘεσσαλονίκη. Ως φόρος υπέρ τρίτων, ο φόρος τηςΦρειδερίκης, εκτός από αναχρονιστικός και παράλο-γος είναι παράνομος και πρέπει να καταργηθεί (πρό-κειται για «χαράτσι» που επιβλήθηκε το 1948 επί τηςτιμής των εισιτηρίων για τα δημόσια θεάματα ελέωτης βασίλισσας Φρειδερίκης και των «φιλανθρωπικώναισθημάτων» της για την ενίσχυση των «βορείωνεπαρχιών» της χώρας που επλήγησαν από τον εμφύλιοπόλεμο).

Το δημοσιονομικό όφελος από την τυχόν αύξηση τουΦΠΑ στις συναυλίες θα είναι ελάχιστο (αν όχι και αρ-νητικό αφού θα οδηγήσει σε μείωση του αριθμού τωνσυναυλιών μελλοντικά), όμως η ζημιά που θα υποστείκαι ο κλάδος μας θα είναι καταλυτική αφού οι συναυ-λίες αποτελούν πλέον την τελευταία σημαντική πηγήεισοδήματός μας.

Αξιότιμε κ. πρωθυπουργέ, κ. υπουργέ των Οικονομι-κών και κ. αναπληρωτή υπουργέ Πολιτισμού ζητούμενα παραμείνει ο ΦΠΑ των συναυλιών και των

δημιουργών – καλλιτεχνών στη χαμηλή κατηγορίακαι να μην αυξηθεί και παράλληλα να καταργηθεί οφόρος της Φρειδερίκης.

Με εκτίμηση, για «Το μέτρον», ο πρόεδρος Φοίβος∆εληβοριάς, ο γραμματέας Αντώνης Πλέσσας

ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΣΥΝΘΕΤΩΝΣΤΙΧΟΥΡΓΩΝ «ΤΟ ΜΕΤΡΟΝ»

Να μην αυξηθείο ΦΠΑστις συναυλίεςΟ Σύλλογος Συνθετών Στιχουργών «Το μέτρον»ιδρύθηκε το 2014 με σκοπό την υποστήριξη τωνηθικών και περιουσιακών συμφερόντων τωνδημιουργών και τη βελτίωση της συλλογικήςδιαχείρισης των δικαιωμάτων τους. Mέλη τουΣυλλόγου είναι αποκλειστικά δημιουργοί ήκληρονόμοι δημιουργών μουσικών συνθέσεωνκαι στίχων. Ο Σύλλογος πρόσφατα απέστειλε τηνπαρακάτω επιστολή στον πρωθυπουργό, τονυπουργό Οικονομικών και τον αναπληρωτήυπουργό Πολιτισμού κ. Νίκο Ξυδάκη, την οποία ηστήλη δημοσιεύει, απόλυτα αλληλέγγυα στο

«Η δαιμονισμένη» του Θ. Σακελλαρίδη

Ηδιασκεδαστική οπερέτα «Η δαιμονισμένη» που οπρωτεργάτης του είδους, Θεόφραστος Σακελλαρί-δης, έγραψε το 1919, παρουσιάζεται σχεδόν έναν

αιώνα μετά τη δημιουργία της, σε μορφή συναυλίας. Ο Θ.Σακελλαρίδης συνέθεσε τη ∆αιμονισμένη σε δικό του λιμ-πρέτο, ένα χρόνο μετά την τεράστια επιτυχία του Βαφτιστι-κού. Η οπερέτα εξιστορεί τις περιπέτειες ενός προικοθήραγόη και τα ευφάνταστα εμπόδια που βάζει η «δαιμονι-σμένη» από την εγκατάλειψη της φιλενάδας του Λούλα, γιανα εμποδίσει το γάμο συμφέροντος που εκείνος ετοιμάζει.

∆ιανομή: Λούλα - Λυδία Ζερβάνου, Γιώργος - ∆ημήτρηςΝαλμπάντης, Φιρουλής - Χρήστος Λάζος, Μερλούτσος -Κωστής Ρασιδάκης, Ξένη - Βασιλική Πετρόγιαννη. Μουσικήδιδασκαλία, πιάνο: Nίκος Βασιλείου, έρευνα - επιμέλειαπαρουσίασης: Αλέξανδρος Ευκλείδης.

Την Κυριακή 31 Μαΐου, στις 8.30μ.μ., στο Κέντρο Πολι-τισμού Ίδρυμα Στάυρος Νιάρχος (Πληροφορίες: 2108778396/8 ή με email στο visitorscenter@snfcc.org).Ελεύθερη είσοδος

* Για τη μετάβασή σας, μπορείτε να χρησιμοποιείτε δω-ρεάν το λεωφορειάκι που συνεδέει το Σταθμό Μετρό Συγ-γρού – Φιξ με το Κέντρο Επισκεπτών του ΚΠΙΣΝ (αφετη-ρία επί της οδού Καλλιρρόης και άφιξη στην αρχή τηςΕσπλανάδας). Θα πραγματοποιούνται δρομολόγια 30’ πριν και μετά από κάθε εκδήλωση.

Έργα ΜπετόβενΑπό την ίδρυσή της το 1996, η Συμφωνική Ορχήστρα του ∆ήμου Αθηναίων, με καλλιτε-

χνικό διευθυντή τον Αρχιμουσικό Ελευθέριο Καλκάνη, έχει διαδραματίσει σημαντικότατορόλο στα καλλιτεχνικά δρώμενα της Αθήνας αλλά και σε όλη τη χώρα. Το πλούσιο ρεπερ-τόριό της περιλαμβάνει τα μεγαλύτερα έργα των σημαντικότερων συνθετών της έντεχνηςκλασικής μουσικής: από τα αριστουργήματα της μπαρόκ μουσικής μέχρι τις πρωτοπορια-κές συνθέσεις των σύγχρονων δημιουργών. Επίσης, η καλλιέργεια και η προβολή της ελ-ληνικής μουσικής αποτελεί πρωταρχικό στόχο για την ορχήστρα. Ανταποκρινόμενη στιςσύγχρονες απαιτήσεις αλλά καιστα φιλόμουσα αισθήματα τουκοινού, έχει καθιερώσει μια σειράαπό τακτικές δημόσιες εμφανί-σεις τόσο στην Ελλάδα όσο καιστο εξωτερικό με μεγάλη επιτυ-χία. Στο πλαίσιο αυτό θα παρου-σιάζει το αφιέρωμα στον Μπετό-βεν. Θα ακουστούν τα εξής έργα:η Εισαγωγή Λεονώρα αρ 1, τοκοντσέρτο για πιάνο και ορχή-στρα αρ 4 και μετά το διάλειμμα ηΣυμφωνία αρ 3 η Ηρωική. Σολίστο πιανίστας Μάνος Κιτσικόπου-λος. Την Τρίτη 2 Ιουνίου, στις9μ.μ., στο αίθριο του ΜουσείουΜπενάκη στη Πειραιώς. Είσοδοςελεύθερη.

Η ΕΠΟΧΗ 30 Μαΐου 2015 2299KINHMATOΓΡΑΦΟΣ

Του Στράτου Κερσανίδη

ΗΑμπχαζία, με πρωτεύουσα το Σο-χούμι (Σεβαστούπολη), βρίσκεταιστην περιοχή του Καυκάσου, στη

Μαύρη θάλασσα. Νομικά είναι αυτόνομηδημοκρατία της Γεωργίας, αλλά, το1992, μετά από έναν αιματηρό πόλεμο,διακήρυξε την ανεξαρτησία της. Ως ανε-ξάρτητη χώρα έχει αναγνωριστεί αρχικάαπό τη Ρωσία και στη συνέχεια από τηΝικαράγουα, τη Βενεζουέλα και τα νησιάΝαούρου. Στα μέσα του 19ου αιώνα με-τακινήθηκαν και εγκαταστάθηκαν στηΓεωργία μερικές χιλιάδες Εσθονοί. Οι

άνθρωποι αυτοί δημιούργησαν τα δικάτους χωριά και έζησαν ειρηνικά με τουςντόπιους για περισσότερο από έναναιώνα, μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του1990. Τότε ξέσπασε ο εμφύλιος πόλεμοςστην Αμπχαζία και οι περισσότεροι απόαυτούς επέστρεψαν στη γη των προγό-νων τους.

Τα «Μανταρίνια» (Mandariniid / Tange-rines) του Ζάζα Ουρουσάντζε, υποψήφιαταινία για ξενόγλωσσο Όσκαρ, μας με-ταφέρει σε ένα εσθονικό χωριό στηνΑμπχαζία, οι περισσότεροι κάτοικοι τουοποίου έχουν φύγει. Εκεί ζει ο Ίβο, έναςηλικιωμένος άνδρας, ο οποίος κατα-

σκευάζει καφάσια. Στο απέναντι σπίτιζει ο Μάργκους, ο οποίος καλλιεργείμανταρίνια. Οι δύο άνδρες προσπαθούννα συγκεντρώσουν τη σοδειά και να τηνπουλήσουν πριν φτάσει ο πόλεμος στοχωριό. Όμως ο πόλεμος τρέχει με ταχύ-τητα και θα έρθει μπροστά στα σπίτιατους. Μια μικρή μάχη, τέσσερις νεκροίκαι δύο τραυματίες. Ένας Τσετσένος μι-σθοφόρος, ο Αχμέντ, που πολεμά γιατους Αμπχάζιους και ένας Γεωργιανός, οΝίκο. ∆ύο εχθροί βρίσκονται σε διπλανάδωμάτια στο σπίτι του Ίβο ο οποίος τουςπεριθάλπει. Οι δύο άνδρες μισούνται,όμως σέβονται τον Ίβο που τους έσωσετη ζωή. Μίσος στα μάτια τους, ανταλλα-γές απειλών, ο Ίβο ανάμεσά τους κρατάίσες αποστάσεις. O Μάργκους προσπα-θεί να μαζέψει τα μανταρίνια του.«Αυτός είναι ο πόλεμος των εσπεριδοει-δών», λέει. «Πολεμούν για τη γη που γί-νονται τα μανταρίνια μου». Μια τόσοαπλή μα τόσο αληθινή φράση η οποίαδείχνει το μέγεθος του εθνικιστικού πα-ραλογισμού και της μισαλλοδοξίας.

Ενώ οι δύο εχθροί αναρρώνουν αρχί-ζουν να γνωρίζουν καλύτερα ο ένας τονάλλον. Το μίσος αρχίζει να μετριάζεταικαθώς ανακαλύπτουν τις ανθρώπινεςπλευρές τους. Πίνουν τσάι, συζητούν,λογομαχούν και κάποιες φορές κοιτά-

ζονται φευγαλέα στα μάτια. Κι όταν οπόλεμος θα έρθει και θα πρέπει να πά-ρουν θέση, ο Αχμέντ κι ο Νίκο ξεπερνούντους εαυτούς τους, νικούν το μίσος καιαναδεικνύουν το μεγαλείο που κρύβουνοι άνθρωποι μέσα τους. Θα νικήσει αυτότο μεγαλείο αλλά το τίμημα θα είναιπολύ βαρύ σε ένα σπαρακτικά συγκινη-τικό φινάλε.

Τα «Μανταρίνια» δεν είναι απλά μιααντιπολεμική ταινία. Σπάει το κέλυφοςτου πολέμου κι αφήνει τους ανθρώπι-νους χαρακτήρες να τα βγάλουν πέρα με-ταξύ τους. Ο σκηνοθέτης δεν κάνει μιαταινία για τον πόλεμο αλλά μια ταινίαγια τους ανθρώπους στον πόλεμο. Γιαόλους, συμμετέχοντες και μη. Και τουςφέρνει ενώπιους ενωπίων. Και είναιπολύ επίπονη αυτή η διαδικασία και γί-νεται ακόμη πιο δύσκολη όσο κορυφώ-νεται η δράση. Και στο τέλος μιλούνμόνον τα μάτια. Ο Αχμέντ κοιτάζει τονΊβο, αποχαιρετιούνται, η κάμερα κινη-ματογραφεί από ψηλά το τζιπ που φεύ-γει, το τοπίο είναι ήρεμο ενώ τα υγράμάτια των θεατών ρουφούν τις τελευ-ταίες εικόνες από αυτό το κινηματογρα-φικό διαμάντι που δεν πρέπει να χάσετε.

strakersan@gmail.com,kersanidis.wordpress.com

«ΜΑΝΤΑΡΙΝΙΑ»

Ο πόλεμος των εσπεριδοειδών

ΟΟΙΙ ΝΝΕΕΕΕΣΣ ΤΤΑΑΙΙΝΝΙΙΕΕΣΣ«Αποχαιρετισμός στη γλώσσα» (Adieu au langage) του Ζαν Λικ

Γκοντάρ: Παραμένει προκλητικός, ανατρεπτικός και παρά τα 84του χρόνια δεν έχει πάψει να πειραματίζεται. Η νέα του ταινία,την οποία αποφάσισε να γυρίσει σε τρισδιάτατο, είναι μια γκον-ταρική προσέγγιση της σχέσης ενός άνδρα και μιας γυναίκας. Ησυνέχεια είναι μία διάχυση λόγου και εικόνας με χρώματα έντονα,με εικόνες που θυμίζουν Σεζάν, με πλάγιες λήψεις, ευρυγώνιουςφακούς και ερασιτεχνικά βίντεο. Όλα αυτά διανθισμένα με λόγο,με τσιτάτα ποιητών, φιλοσόφων και λοιπών διανοουμένων γιατην ιστορία, την πολιτική, την επανάσταση, τον έρωτα, το χωρι-σμό, τη ζωή. Τίθενται ερωτήματα, ανιχνεύονται απαντήσεις κι οΓκοντάρ μοιάζει να αμφισβητεί το ίδιο το σινεμά. Ταινία αυστηράγια σινεφίλ.

«Με την πρώτη ματιά» (Hoje Eu Quero Voltar Sozinho) του ΝτανιέλΡιμπέιρο: Ο Λεονάρντο, ένας τυφλός έφηβος, έχει για καλύτερήτου φίλη τη συμμαθήτριά του, Τζιοβάνα. Τα δυο παιδιά είναιπάντα μαζί και μοιράζονται τα μυστικά τους. Όλα θα αλλάξουνόταν θα έρθει στο σχολείο, ο Γκάμπριελ, ένα παιδί που σύντομα θαγίνει πολύ καλός φίλος με τον Λεονάρντο. Μια πολύ ευαίσθητηταινία για τη φιλία και τη σεξουαλική αφύπνιση. Για την ενηλι-κίωση και την ανακάλυψη του κόσμου. Ο σκηνοθέτης ΝτανιέλΡιμπέιρο, με την πρώτη του ταινία, είναι διεισδυτικός, τρυφερόςκαι πάνω απ’ όλα, τολμηρός. Ανάμεσα σε πολλά βραβεία έχει τι-μηθεί με το Βραβείο Κοινού στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου τηςΑθήνας Νύχτες Πρεμιέρας.

«Η χώρα του αύριο» (Tomorrowland: A world beyond) του ΜπραντΜπερντ: Ένας άνδρας και μια γυναίκα προσπαθούν να αποκαλύ-ψουν τα μυστικά ενός τόπου πέρα από το χώρο και το χρόνο. Επι-στημονικής φαντασίας.

«Ο νόμος της σιωπής» (Son of a gun) του Τζούθλιους Έιβερι: Ο19χρονος Τζέι Αρ βρίσκεται στη φυλακή κι εκεί θα τον πάρει υπότην προστασία του ο Μπρένταν, ο πιο επικίνδυνος άνθρωπος στηνΑυστραλία. Ο Μπρένταν θα πείσει τον Τζέι Αρ να τον βοηθήσει νααποδράσουν με αντάλλαγμα πολύ χρυσάφι. Σύντομα ο νεαρός αρ-χίζει να έχει αμφιβολίες.

«Καυτή καταδίωξη» (Hot pursuit) της Αν Φλέτσερ: Μια αστυνομι-κός προστατεύει τη χήρα ενός βαρόνου ναρκωτικών. Κωμωδίαδράσης.

«Θέλεις ή δεν θέλεις;» (Tu veux… Out u veux pas?) της Τονί Μαρ-σάλ: Ο Λαμπέρ έχει θεραπευτεί από τον εθισμό του στο σεξ καιεργάζεται με μια ομάδα ως σύμβουλος γάμου. Η Ζουντίτ είναιαθεράπευτα σεξομανής! Μια αίτηση της δεύτερης για δουλειάστο γραφείο του πρώτου θα τους φέρει κοντά, θα γνωριστούν καιθα νιώσουν αμοιβαία έλξη.

«Το πνεύμα του κακού» (Poltergeist) του Γκιλ Κέναν: Οι Μπόουνμετακομίζουν αλλά στο καινούργιο τους σπίτι καραδοκούν υπερ-φυσικές δυνάμεις που τους απειλούν! Ταινία τρόμου.

«Τρελή αγάπη» (Amour fou) της Τζέσικα Χάουσνερ: Ταινία εμπνευ-σμένη από την αληθινή ιστορία της αυτοκτονίας του εκκεντρικούσυγγραφέα Χάινριχ φον Κλάιστ και της Ενριέτα Φόγκελ το 1811.

Σινεφίλ

Εχοντας απολαύσει το βιβλίο του Γιούνας Γιούνασον ένιωσα μεγάλη χαρά όταν έμαθαπως μεταφέρεται στον κινηματογράφο από τον Φέλιξ Χέρνγκρεν. Βλέποντας, λοιπόν,τον «Εκατοντάχρονο που πήδηξε από το παράθυρο και εξαφανίστηκε» (Hundrarin-

gen som klev ut genom fnstret och frsvann) ξαναβρήκα το θαυμάσιο χαρακτήρα του ΆλανΚάρλσον, ο οποίος από τις σελίδες έχει μετακομίσει στην οθόνη.

Από μικρό παιδί αγαπούσε τις εκρήξεις! Μετά από ένα τραγικό δυστύχημα, όμως, ο μικρόςΆλαν μεταφέρθηκε στο ψυχιατρείο κι, όταν πήρε εξιτήριο, αποφάσισε να συνεχίσει τη στα-διοδρομία του! Έτσι βρέθηκε στο επίκεντρο μεγάλων γεγονότων τα οποία επηρέασε, χωρίςο ίδιος να αντιλαμβάνεται τη βαρύτητα των πράξεών του, καθώς δεν ήταν με το μέρος κα-νενός! Πολέμησε στον ισπανικό εμφύλιο ως βομβιστής με το μέρος των ∆ημοκρατικών,έσωσε τον Φράνκο από μία έκρηξη, βοήθησε στην εφεύρεση της ατομικής βόμβας, γνωρί-στηκε με τον Στάλιν και τον Τρούμαν. Τώρα έχει κλείσει τα 100 του χρόνια και τη μέρα τωνγενεθλίων του το σκάει από το γηροκομείο. Μπαίνει σε ένα λεωφορείο, βρίσκεται με μιαβαλίτσα γεμάτη χρήματα στα χέρια, γνωρίζεται με διάφορους ανθρώπους και ενώ τον κυ-νηγούν μαφιόζοι που ψάχνουν τα χρήματά τους και η αστυνομία, ο Άλαν και η παρέα τουαφήνουν πτώματα στο πέρασμά τους! «Τα πράγματα είναι αυτά που είναι κι ό,τι είναι ναγίνει θα γίνει» είναι το μότο του και τίποτε δεν του φαίνεται σοβαρό από όσα συμβαίνουν!

Αυτός είναι ο συναρπαστικός ήρωας του Γιούνασον που, δια χειρός Φέλιξ Χέρνγκρεν, απο-κτά πρόσωπο και μας προσφέρει 114 λεπτά γέλιου. Η ταινία είναι μια εντελώς φευγάτημαύρη κωμωδία με ξεκαρδιστικούς, καρτουνίστικους χαρακτήρες που την χαρακτηρίζει τοκοφτερό σκανδιναβικό χιούμορ. Έχει πλάκα, έχει ανατροπές, έχει πολύ καλές ερμηνείεςκαι ο σκηνοθέτης παραμένει μέσα στο πνεύμα του συγγραφέα αναπαράγοντας επιτυχώς τηνατμόσφαιρα του βιβλίου. Όσο για το χαρακτήρα του 100χρονου, το οποίο ερμηνεύει με επι-τυχία ο Ρόμπερτ Γκούσταφσον, είναι αξιαγάπητος.

Στρά. Κερ.

«Ο ΕΚΑΤΟΝΤΑΧΡΟΝΟΣ ΠΟΥ ΠΗ∆ΗΞΕΑΠΟ ΤΟ ΠΑΡΑΘΥΡΟ…»

Τα πρώτα 100 χρόνιαείναι δύσκολα

3300 Η ΕΠΟΧΗ 30 Μαΐου 2015ΘΕΩΡΙΑ

Στο νέο σας βιβλίο με τίτλο EuropeEntrapped («Η παγιδευμένη Ευρώπη»),ισχυρίζεστε ότι το υπάρχον καθεστώςτης ΕΕ είναι «σαφώς μη-βιώσιμο». Μι-λάτε για την ανάγκη μιας «μεγάλης θε-σμικής αναθεώρησης» της ΕΕ και υπο-στηρίζετε ότι χωρίς μια τέτοια μεταρ-ρύθμιση το ίδιο το εγχείρημα της ευρω-παϊκής ολοκλήρωσης θα διαλυθεί.Μπορείτε να περιγράψετε πώς φτάσατεσε αυτό το επιχείρημα και τι σας ώθησενα γράψετε αυτό το βιβλίο;

Νομίζω ότι αυτό κάνουν ή θα έπρεπενα κάνουν οι κοινωνικοί επιστήμονες.Να απαντούν με έναν ειλικρινή τρόποκαι στη βάση επιχειρημάτων ερωτήματαόπως τα ακόλουθα: Πού βρισκόμαστε;Ποια λάθη έγιναν; Ποιες δυνάμεις -καιμε ποιους πόρους- πρέπει να θεωρη-θούν υπεύθυνες για την παρούσα κατά-σταση; Υπάρχουν δυνάμεις που έχουντη δυνατότητα να επικρατήσουν επίαυτών; Ποιες είναι οι εγγενείς προκλή-σεις που πρέπει να απαντηθούν και οιδυνατότητες που πρέπει να εξερευνη-θούν; Όλα αυτά τα ερωτήματα πρέπεινα επικεντρωθούν στην κατάστασηστην Ευρώπη μετά τη Μεγάλη Ύφεση,μετά την υιοθέτηση του ευρώ από 19 εκτων 28 κρατών - μελών, μετά την εμβά-θυνση της διαίρεσης των κρατών όσοναφορά το χρέος, την ανάπτυξη και τηνεμπορική δραστηριότητα και μετά τηνανάδυση μιας πικρής πολιτικής αντιπα-ράθεσης τόσο εντός όσο και μεταξύκρατών-μελών. Είμαι βαθιά πεπεισμέ-νος ότι αυτή η διάταξη προκλήσεων καιτάσεων κρίσης δεν μπορεί να αντιμετω-πιστεί μέσα στο πλαίσιο των θεσμώντης ΕΕ. Για αυτό και κάνω λόγο για τηνανάγκη μιας «μεγάλης θεσμικής αναθε-ώρησης».

Πολιτικά δημιουργήματα

∆ίνετε ιδιαίτερη έμφαση στην ανά-λυσή σας στο ρόλο του κράτους για τηδιαμόρφωση των αγορών και την ίδιαστιγμή στο πώς οι δρώντες μέσα σε μιααγοραία οικονομία -επενδυτές και ερ-γοδότες- υπονομεύουν το πολιτικόπλαίσιο της δημοκρατικής σταθερότη-τας πάνω στο οποίο εδράζεται το κρά-τος. Τι μας λέει αυτή η διπλή δυναμικήγια τη λειτουργία της δημοκρατίας καιτου καπιταλισμού στην Ευρώπη; Πόσοβιώσιμη προβλέπετε ότι θα είναι αυτή ησυνεχής διασταύρωση τους;

Ίσως προσπαθώ να αναλύσω το προ-φανές ή μια αναλυτική ιδέα που σεκαμία περίπτωση δεν είναι δική μου.Αναπτύχθηκε από μια μεγάλη θεωρη-τική παράδοση στην πολιτική θεωρίακαι την πολιτική οικονομία. Ωστόσο, ηπροσωπική μου εμπειρία μετά από 50χρόνια ακαδημαϊκής εργασίας στηνέρευνα και τη διδασκαλία είναι ότι η βα-σική διαίσθηση που απορρέει από αυτήτην παράδοση (που ξεκινά από τον Hil-ferding και τον Polanyi και φτάνει μέχριτον Hirshmann) πολύ συχνά αγνοείται ήξεχνιέται. Εν συντομία: Η «οικονομία»δεν είναι κάτι που κυβερνάται από αυτόπου τα συμβατικά εγχειρίδια αποκα-λούν «η αγορά».

Οι αγορές, μαζί με τους θεσμούςστους οποίους είναι ενσωματωμένες,

είναι οι ίδιες πολιτικά δημιουργήματα.Οι δυνατότητες και οι περιορισμοί πουαντιμετωπίζουν οι δρώντες στις αγορέςθεσμοθετούνται από δυνάμεις που λει-τουργούν μέσα από το πολιτικό σύ-στημα. Ούτε μια αγοραία συναλλαγήδεν θα μπορούσε να λάβει χώρα χωρίςτη νομική και πολιτική πρόβλεψη τηςλειτουργίας των δικαστηρίων για ναεπιβάλουν τα δικαιώματα ιδιοκτησίαςκαι τα συμβόλαια, ή χωρίς τις κεντρικέςτράπεζες που ορίζουν και διαχειρίζον-ται το νόμισμα, το οποίο διαμεσολαβείτις αγοραίες συναλλαγές. Οι πολιτικές,η νομοθεσία και το σύνταγμα δημιουρ-γούν άδειες για αγοραίες δράσεις, επι-δοτούν και προωθούν επιχειρήσεις,προστατεύουν ή ακόμη διασώζουν κά-ποιους από αυτούς που χάνουν στον αν-ταγωνισμό της αγοράς, τόσο σε εθνικόόσο και σε διεθνές επίπεδο, θεμελιώ-νουν δικαιώματα, ρυθμίζουν την παρα-γωγή και τη διανομή και παρέχουν τηφυσική αλλά και τη θεσμική υποδομή(μεταφορές, συστήματα, λιμάνια, ερευ-νητικά πανεπιστήμια, κ.λπ.).

Οι καπιταλιστικές αγοραίες οικονο-μίες δεν είναι ούτε «φυσικές» ούτε απο-κλειστικά «ορθολογικές» υπό καμία έν-νοια. Είναι δημιουργήματα της πολιτι-κής δράσης και αποτελέσματα της σύγ-κρουσης αναφορικά με την κοινωνικήκαι οικονομική εξουσία. Για να παρέχεικανείς όλες αυτές τις προϋποθέσειςμιας καπιταλιστικής οικονομίας και -για να μην το ξεχνάμε- να καθαρίσει κά-ποιες από τις αρνητικές της συνέπειες(από την ανεργία μέχρι την περιβαλλον-τική αποδιοργάνωση), απαιτούνται όλοκαι περισσότεροι οικονομικοί πόροι.

Ωστόσο, σε «παγκοσμιοποιημένες»οικονομίες, είναι όλο και πιο δύσκολογια τα κράτη να αποσπάσουν αυτούςτους οικονομικούς πόρους από την κα-πιταλιστική οικονομία. Συνεπώς, η δια-χείριση αυτής της οικονομίας γίνεταιαπό οικονομική άποψη όλο και πιοακριβή. Ο καπιταλισμός είναι ένα οικο-νομικό σύστημα που τείνει να γίνειυπερβολικά ακριβό. Το γεγονός αυτόεξηγεί γιατί τα κράτη στον ανεπτυγμένοκαπιταλισμό στρέφονται πέρα από τηχρηματοδότηση μέσω φόρων στη χρη-ματοδότηση μέσω χρέους, ειδικά ανέχουμε στο μυαλό μας τις δαπάνες γιακοινωνικές πολιτικές που απαιτούνταιγια να υπάρχει κοινωνική ειρήνη και νασταθεροποιηθεί η ζήτηση, πολιτικέςπου ένα δημοκρατικό πολιτικό σύστημαδεν μπορεί να αγνοεί.

Ισχυρίζεστε ότι η φύση της ΟΝΕ και ηελαττωματική θεσμική δυναμική τουευρώ ως νομίσματος είναι εκείνα ταστοιχεία που απειλούν περισσότερο τηνευρωπαϊκή ολοκλήρωση. Μπορείτε ναμας εξηγήσετε γιατί;

Η ΟΝΕ είναι μια περίπλοκη υπερε-θνική διάταξη που βασίζεται σε τέσσε-ρις ελευθερίες που αφορούν το κεφά-λαιο, τα αγαθά, τους εργαζόμενους καιτις υπηρεσίες, όπως επίσης και στηνάμεση ισχύ του ευρωπαϊκού δικαίου.Ολοκληρώθηκε με την υιοθέτηση τουκοινού νομίσματος από τα μέλη της ΕΕ,πλην του Ηνωμένου Βασιλείου, στοοποίο όλα τα κράτη-μέλη δεσμεύονταιμε την είσοδό τους. Η θεωρία που βρί-

σκεται πίσω από αυτό το εγχείρημαείναι ότι το κοινό νόμισμα που οδηγείτην κοινή αγορά θα οδηγήσει αυτομά-τως και σε μια σύγκληση των εθνικώνοικονομιών. Υποτίθεται ότι αυτές γί-νονται πιο όμοιες όσον αφορά την πα-ραγωγικότητα, την ανταγωνιστικότητακαι την ευημερία, μια διαδικασία πουυποβοηθάται περαιτέρω από την κατα-νομή των κονδυλίων της ΕΕ για τηνυπέρβαση της δομικής ανισορροπίας.Υπήρχαν αρκετές προειδοποιήσεις ότιαυτή η θεωρία είναι εντελώς λάθος,όπως και αποδείχθηκε. Θα μπορούσεκανείς να επιχειρηματολογήσει ότι θαήταν λάθος ακόμη και χωρίς τη ΜεγάληΎφεση.

Η είσοδος σε ένα κοινό νόμισμαχωρίς τη δυνατότητα να βασίζεσαι σεμια πολιτική και οικονομική ένωσηείναι σαν να πατάς σε ένα πολύ λεπτόκομμάτι πάγου. Τα κίνητρα που οδήγη-

σαν στο να δρουν κάποιοι ως εάν αυτή ηθεωρία να ήταν έγκυρη δεν οφείλονταιαπλώς σε μια απρόσεκτη συλλογιστική.Ήταν μέρος μιας πολύ συγκεκριμένηςεπιθυμίας αποπολιτικοποίησης της οι-κονομίας της ΕΕ. ∆ηλαδή, μιας επιθυ-μίας να «απελευθερωθεί» η «αγορά»από τις πολιτικές «παραμορφώσεις»και «παρεμβάσεις» των εθνικών πολιτι-κών και ειδικότερα να καταστραφεί ηνομισματική κυριαρχία των κρατώνμελών, τουτέστιν το δικαίωμα τους ναορίζουν τις συναλλαγματικές ισοτιμίεςκαι τα επιτόκια των εθνικών τους νομι-σμάτων.

Το αποτέλεσμα της εκούσιας υιοθέ-τησης μιας ευαπόδεικτα λανθασμένηςθεωρίας είναι εντελώς αναμενόμενο.Αντί για ενότητα και ευημερία, όπωςυποσχέθηκαν οι θιασώτες του, το ευρώέφερε την εντεινόμενη μέχρι σήμερα δι-αίρεση ανάμεσα σε εθνικές οικονομίεςικανές να τα βγάλουν πέρα με το ευρώ ήακόμη και να ωφεληθούν από αυτό καιτους χαμένους του ευρώ στην περιφέ-ρεια της ΕΕ, οι οποίοι στερήθηκαν τόσοτης οικονομικής και νομισματικής τουςκυριαρχίας όσο και ένα μεγάλο μέροςτου επιπέδου της ευημερίας που είχανπρο κρίσης.

Πρακτική μη-αναστρεψιμότητα

Υποστηρίζετε ότι στις προσπάθειεςτης να απαντήσει στην κρίση, η Ευρώπηεγκλωβίστηκε σε μια παγίδα. Σε τι συ-νίσταται αυτή η παγίδα;

Η «παγίδα» είναι η μεταφορά πουχρησιμοποιώ για ένα μέρος από τοοποίο δεν μπορείς να αποτραβηχτείς,ούτε όμως να προχωρήσεις μπροστά καιστο οποίο οι συνθήκες είναι ανυπόφο-ρες. Αυτό που ισχυρίζομαι στο βιβλίοείναι ότι η υιοθέτηση του ευρώ, η δημι-ουργία μιας νομισματικής ένωσης πουδεν είναι ενσωματωμένη σε μια πολι-τική ένωση ήταν ένα καθαρό λάθος καιη αποχώρηση, δηλαδή η εγκατάλειψητου ευρώ και η επιστροφή σε ένα καθε-

Η είσοδος σε ένα κοινόνόμισμα χωρίς τη δυνα-τότητα να βασίζεσαι σεμια πολιτική και οικονο-μική ένωση είναι σαν ναπατάς σε ένα πολύ λεπτόκομμάτι πάγου. Τα κίνη-τρα που οδήγησαν σεαυτή ήταν μέρος μιαςπολύ συγκεκριμένης επι-θυμίας αποπολιτικοποί-ησης της οικονομίας τηςΕΕ.

“

Μια περαιτέρω δημοκρατική θεσμική ολοκλήρωση στην Ευρώπη δεν φαίνεταινα είναι δημοφιλής στα εκλογικά σώματα, όπως επίσης και οι μεταρρυθμίσειςστην κατεύθυνση μιας αυξημένης οικονομικής ολοκλήρωσης. Τι πρέπει να γίνει;

Αυτό που αποκαλώ το τρίτο χαρακτηριστικό της παγίδας είναι ότι δεν υπάρχειεμφανής διέξοδος εύκολη να συμφωνηθεί. Το μόνο που μπορώ να πω με κάποιααυτοπεποίθηση είναι ότι εάν υπάρχει μια διέξοδος -και ετοιμότητα της πλειοψη-φίας να την αναλάβει- θα προϋπέθετε πολύ ουσιαστικά μέτρα αναδιανομής τωνοικονομικών πόρων: αναδιανομής μεταξύ των κρατών μελών, των κοινωνικών τά-ξεων, των γενεών και μεταξύ σημείων μέσα στο χρόνο (και αναφέρομαι στην ανά-λωση από το παρόν μέρους του μελλοντικού ΑΕΠ).

Χωρίς -ελπίζω- να διασχίζω τη λεπτή γραμμή που διαχωρίζει το thoughtful wi-shing από το wishful thinking, νομίζω ότι ο κοινός φόβος (αν και με διαφορετικά κί-νητρα) όλων των πλευρών, των νικητών του ευρώ και των χαμένων του ευρώ, -

Υπάρχει διέξοδος,η αναδιανομή

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΚΟΙΝΩ ΝΙΟΛΟΓΙΑΣ, ΚΛΑΟΥΣ ΟΦΕ*

Οι αγορές, όπως και οι θε σμοί, είναι πολιτικά δημιουργήματαΗ άνοδος του ΣΥΡΙΖΑ και των Podemosείναι σημάδι ότι η προοπτική της“χαλιναγώγησης των αγορών” μπορεί ακόμηνα θεωρείται σημαντική

Η ΕΠΟΧΗ 30 Μαΐου 2015 3311ΘΕΩΡΙΑ

στώς εθνικών νομισμάτων, θα ήταν έναακόμη μεγαλύτερο λάθος.

Το ευρώ παρά τις καταστροφικές τουσυνέπειες έχει αποκτήσει μια πρακτικήμη-αντιστρεψιμότητα. Έχει επιτρέψειτην ανάπτυξη ενός πολυεθνικού συστή-ματος καταμερισμού της εργασίας καιοικονομικής ενσωμάτωσης στην Ευ-ρώπη που θα καταρρεύσει τη στιγμήπου το νόμισμα δεν θα είναι πλέονκοινό. Οι Συνθήκες δεν παρέχουν έναμονοπάτι πάνω στο οποίο ένα κράτοςμέλος θα μπορούσε να εγκαταλείψει τοευρώ, παραμένοντας στην ΕΕ. Η Γερμα-νία με την ισχυρή εξαγωγική της οικο-νομία έχει ωφεληθεί πολύ από το ευρώεπειδή το κοινό νόμισμα παρέχει μιαπολύ πιο ευνοϊκή ισοτιμία σε σχέση μετο μάρκο. Μπορεί λοιπόν κανείς νααναμένει ότι είναι έτοιμη να πληρώσειένα ουσιαστικό τίμημα για τη διάσωσητου ευρώ.

Ακόμη και σε χώρες που υποφέρουνπολύ από τη διαιρετική δυναμική τουευρώ, η μεγάλη πλειοψηφία των ψηφο-φόρων προτιμά να παραμείνει στην ευ-ρωζώνη. Μια έξοδος από το ευρώ και ηυποτίμηση ενός νέου εθνικού νομίσμα-τος θα αύξανε το βάρος του χρέους πουείναι ήδη αβάσταχτο. Κανείς δεν θα εξέ-θετε εκούσια τον εαυτό του στις αβε-βαιότητες, τις αναταραχές και τα πι-θανά αποτελέσματα «ντόμινο» που θα

προκαλούσαν οι αντιδράσεις των οικο-νομικών αγορών σε μια έξοδο ακόμηκαι μιας χώρας-μέλους της ευρωζώνης.

Όσον αφορά το γεγονός ότι η κατά-σταση στην «παγίδα» είναι ανυπόφορηκαι μη-βιώσιμη, αρκεί κανείς να κοιτά-ξει την κατάσταση των μισθωτών, τωνσυνταξιούχων, των ασθενών, των φοι-τητών, όσων ψάχνουν εργασία, των επι-χειρηματιών που αναζητούν δάνεια στις«χώρες που έχουν χάσει» από το ευρώ,όπως επίσης και την άνοδο του ακρο-δεξιού λαϊκισμού στις «χώρες πουέχουν κερδίσει», με αισθήματα φόβουκαι αμοιβαίου μίσους σε όλες τις πλευ-ρές.

Το πιο ενδιαφέρον ερώτημα είναι φυ-σικά εκείνο που αφορά το τελευταίο χα-ρακτηριστικό της παγίδας: δεν υπάρχειη δυνατότητα για κανένα βήμα μπρο-στά. ∆εδομένης της εμβρυακής -στηνκαλύτερη περίπτωση- φύσης της δημο-κρατίας στο επίπεδο της ΕΕ, της απου-σίας ενός ευρωπαϊκού κομματικού συ-στήματος και της απότομης πτώσηςτων διαθέσεων υπέρ της Ευρώπης πουεπικρατούν στα περισσότερα κράτημέλη, δεν είναι καθόλου σαφές ποια θαμπορούσε να είναι η διέξοδος και ποιοςθα μπορούσε να αναλάβει τη ηγεσία ήτην ευθύνη για να την δοκιμάσει. [...]

Σιδερένιοι νόμοι

Αναφορικά με το ρόλο της Γερμανίαςστην Ευρώπη, ισχυρίζεστε ότι οι γερμα-νικές ελίτ δεν είναι διατεθειμένες ναδουν τη χώρα τους να ενδύεται το μαν-δύα του ηγεμόνα της Ευρώπης [...] Εξα-κολουθείτε να θεωρείται ότι η Γερμανίαείναι διστακτική στο να αναλάβει ναπαίξει το ρόλο του ηγεμόνα της Ευρώ-πης;

Ναι. [...] Αυτό για το οποίο πρέπει νακατηγορηθεί αυτή η γερμανική κυβέρ-νηση δεν είναι οι «ηγεμονικές της φιλο-δοξίες» να κυβερνήσει την ΕΕ, αλλά ηδιπλοπροσωπία και η ανεντιμότητά της.Είναι γνωστό ότι αυτό που υστερόβουλαεπικροτήθηκε ως πράξη γερμανικής«αλληλεγγύης με τους Έλληνες» ήτανσε μεγάλο βαθμό μια επιχείρηση διάσω-σης των γερμανικών τραπεζών, που στοπαρελθόν έκαναν εσφαλμένους υπολο-γισμούς αναφορικά με την πιστολη-πτική ικανότητα των Ελλήνων και μετάείχαν ανάγκη να διασωθούν εις βάροςτων φορολογούμενων. Αυτό που ακόμηαποκαλούμε ελληνικό «χρέος», δηλαδήκάτι που αναμένεται να αποπληρωθείκάποια στιγμή, είναι μάλλον, αδιαμφι-σβήτητα, κάτι που πρέπει να διαγραφείως μια τελειωτική απώλεια.

Οι σιδερένιοι νόμοι, όπως τους απο-καλούν η γερμανική κυβέρνηση και οιελίτ άλλων κερδισμένων από το ευρώχωρών, η συνθήκη του Μάστριχτ τηνοποία κανένα κράτος μέλος δεν μπορείνα κάμψει, έχουν παραβιαστεί σε προ-ηγούμενα χρονικά σημεία από τους ίδι-ους δρώντες που τώρα κηρύσσουν τηναυστηρή εφαρμογή τους. Η λιτότητακαι οι «δομικές μεταρρυθμίσεις», πουεμφανίζονται ως το μόνο πιθανό φάρ-μακο στην κρίση χρέους και την οικο-νομική κρίση των χαμένων χωρών, απο-δεικνύεται ότι στην πραγματικότητα δι-αιωνίζει την οικονομική καταστροφή.Και η δημοκρατία, την οποία η ΕΕ θεω-ρεί ως μια από τις ύψιστες αρχές της,

καταστρέφεται από το καθεστώς της«τρόικας» που παρακάμπτει την εκπε-φρασμένη βούληση του ελληνικούεκλογικού σώματος.

Ωστόσο, θα ήταν λάθος να αποδώ-σουμε αυτές τις αντιφάσεις στην ανει-λικρίνεια ή άλλα ελαττώματα του χαρα-κτήρα των κυρίαρχων ελίτ. Μάλλον πη-γάζουν από τη διπλή λογική της «απο-φυγής του φταιξίματος»: της προσπά-θειας να αποφύγουν να κατηγορηθούναπό το εσωτερικό εκλογικό σώμα ότισπαταλούν τους φόρους «μας» σε «αυ-τούς» (μια τέτοια κατηγορία δημιουρ-γεί, όπως στη Γαλλία ή την Αγγλία, πο-λιτικό όφελος στις δεξιές αντιευρωπαϊ-κές δυνάμεις) και την ίδια στιγμή, τηςπροσπάθειάς τους να αποφύγουν να κα-τηγορηθούν από τα εξωτερικά εκλογικάσώματα άλλων κρατών μελών (και νατιμωρηθούν από τις αγορές) ότι βάζουνσε περαιτέρω κίνδυνο την επισφαλήισορροπία της ευρωζώνης, διακινδυ-νεύοντας εκούσια την κατάρρευση. Ηδιπλοπροσωπία έγκειται στο γεγονόςότι δεν μπορούν να ικανοποιήσουν τοεσωτερικό και το εξωτερικό εκλογικόσώμα με το ίδιο μήνυμα.

Νομίζω ότι η μεταφορά του ανθρώ-που που περπατά πάνω σε ένα σκοινίβοηθά περισσότερο στο να συλλάβουμετη λογική της γερμανικής πολιτικής γιατην Ευρώπη και το ευρώ, από ότι η πρό-ταση οποιασδήποτε συνεκτικής στρα-τηγικής λογικής που στοχεύει στην επί-τευξη ηγεμονίας στην Ευρώπη ή τηνεξυπηρέτηση αμερικανικών συμφερόν-των. Τείνω ακόμη να πιστέψω ότι ηετοιμότητα των κεντρώων πολιτικώνελίτ στη Γερμανία να πληρώσουν έναυψηλό τίμημα για να διατηρήσουν ταπλεονεκτήματα που αντλεί η χώρα απότη διατήρηση της ΟΝΕ θα ξεπεράσουνκατά πολύ τη διακηρυγμένη επιμονήστην αυστηρή λιτότητα που προσφέρε-ται αυτή τη στιγμή για εσωτερική κατα-νάλωση.

* Ο Κ. Όφε είναι καθηγητής Πολιτι-κής Κοινωνιολογίας στο Hertie Sch-ool of Governance, στο Βερολίνο.Τη συνέντευξη πήρε ο Ντανιελ Γουι-τάλ και δημοσιεύθηκε στις 19 Μαΐουστον ιστότοπο Opendemocracy.net.

Εάν υπάρχει μια διέξο-δος -και ετοιμότητα τηςπλειοψηφίας να τηναναλάβει- θα προϋπέ-θετε πολύ ουσιαστικάμέτρα αναδιανομής τωνοικονομικών πόρων:αναδιανομής μεταξύτων κρατών μελών,των κοινωνικών τά-ξεων, των γενεών καιμεταξύ σημείων μέσαστο χρόνο.

“

ο φόβος ότι η κατάρρευση του νομισματικού συστήματος θα είχε ένα αρνητικό απο-τέλεσμα- μαζί με την αντίσταση των χαμένων, όπως αυτή αντιπροσωπεύεται απόκόμματα και κινήματα όπως ο ΣΥΡΙΖΑ και το Podemos, στην περαιτέρω απαλλο-τρίωσή τους σε πολιτικούς και οικονομικούς όρους μπορεί να γεννήσουν την απαι-τούμενη ενέργεια για μια σημαντική εξέλιξη θεσμικής αλλαγής.

Το τρίτο συστατικό μιας «αισιόδοξης» εξίσωσης είναι αυτό που θεωρώ μια βαθιάκαι ανεξάλειπτη αμφιθυμία ολόκληρου του εγχειρήματος της ευρωπαϊκής ολοκλή-ρωσης: Παρά το γεγονός ότι μπορεί κανείς να το αποκηρύξει -όπως έκαναν ορισμέ-νοι συγγραφείς στην Αριστερά- στη βάση ότι είναι μια διάταξη που αποπολιτικοποιείτην παραγωγή, τη διανομή και το εμπόριο και κατά συνέπεια υποβάλλει όλες τιςπλευρές της κοινωνικής ζωής στην πλήρως απελευθερωμένη δυναμική των καπι-ταλιστικών αγορών, υπάρχουν στοιχεία στο γενετικό κώδικα του εγχειρήματος τηςευρωπαϊκής ολοκλήρωσης που δείχνουν προς την αντίθετη κατεύθυνση. Προς τηνκατεύθυνση μιας «κοινωνικής» Ευρώπης, ενσωματωμένης και την ίδια στιγμή νομι-μοποιημένης από την ικανότητά της να εξημερώνει τις εξουσιαστικές φιλοδοξίεςτων μεγαλύτερων κρατών μελών της, όπως επίσης και από τη δυνατότητά της εξη-μερώνει τις αγορές και να διορθώνει τα αποτελέσματά τους. Αυτό πραγματοποιεί-ται μέσα από πολιτικές που στοχεύουν στη συνεχή δημιουργία πεδίων ίσων ευκαι-ριών και κοινωνικοοικονομικών προϋποθέσεων ενσωμάτωσης.

Παρά το γεγονός ότι η λογική της «δημιουργίας αγορών» έχει σαφώς επικρατήσειστη διαδικασία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης απέναντι σε εκείνη της «χαλιναγώ-γησης των αγορών», είναι πολύ νωρίς κατά τη γνώμη μου να εγκαταλείψουμε τηνπροοπτική της δεύτερης. Η άνοδος του ΣΥΡΙΖΑ και των Podemos δεν είναι ακριβώςένα σημάδι ότι αυτή η προοπτική μπορεί ακόμη να θεωρείται σημαντική;

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΚΟΙΝΩ ΝΙΟΛΟΓΙΑΣ, ΚΛΑΟΥΣ ΟΦΕ*

Οι αγορές, όπως και οι θε σμοί, είναι πολιτικά δημιουργήματα

Η βρετανικήσταδιοδρομία του Πιλέχει ως σταθμούς τηνπειρατεία και την κρατικήραδιοφωνία. Η ευελιξίαπου προσέφερε η σχετικήανεξαρτησία απ’ τηνκερδοφορία αποτελείθεμέλιο λίθο ενόςτέτοιου εγχειρήματος,ενός ρίσκου ανάδειξηςτου «μη-δημοφιλούς».

“

Ανάμεσα στα πολλά ενδιαφέρονταπράγματα που είπε την προηγού-μενη εβδομάδα ο Μιχάλης Γρηγο-

ρίου στη συνέντευξη που παραχώρησεστην Εποχή, εξέχουσα θέση κατέχει ηφράση που επιλέχθηκε για τίτλο: «ΗΕΡΤ, βήμα προώθησης νέων καλλιτε-χνών». Εδώ και δεκαετίες, άλλωστε,υπάρχει παγκοσμίως μεγάλη απόστασηανάμεσα στις ιδιαίτερες κουλτούρες,υποκουλτούρες και αντικουλτούρες, πουαναπτύσσονται στις μεταβιομηχανικέςμητροπόλεις και τον πολιτισμό που κυ-ριαρχεί στα ΜΜΕ, mainstream και μη.

∆ύσκολα, ωστόσο, θα βρεθεί φαινό-μενο κυριαρχίας χωρίς τις ανταρσίες τουκαι ο Τζον Πιλ, που έφυγε από τη ζωήπριν 11 χρόνια, ηγήθηκε μιας τέτοιας αν-ταρσίας στη δημόσια ραδιοφωνία τηςΜεγάλης Βρετανίας.

Μουσική ανταρσία

Επιστρέφοντας στην Αγγλία από τιςΗΠΑ το 1967, με το ρεπερτόριο της αμε-ρικάνικης ψυχεδέλειας που δεν είχε αγ-γίξει ακόμα τα ευρωπαϊκά αυτιά στιςαποσκευές του, ο Πιλ έπεσε σε μία μετα-βατική εποχή. Έχοντας μια πρότερη επι-τυχία στα αμερικάνικα ραδιόφωνα, ηπρώτη του δουλειά στην Ευρώπη ήτανστο Radio London, έναν από τους μεγα-λύτερους πλωτούς πειρατικούς σταθ-μούς της περιόδου που έμελλε να κλεί-σουν αργότερα την ίδια χρονιά, με αλλα-γές στη ναυτιλιακή νομοθεσία*.

Στους λίγους μήνες που ο Πιλ έτρεξετην εκπομπή Perfumed Garden στοRadio London και αργότερα την ομώ-νυμη στήλη στο περιοδικό ΙΤ, την οποίαδιατηρούσε αφιλοκερδώς από αγνή αφο-σίωση στη σκηνή, έγινε ένα είδος μέν-τορα του ακμάζοντος βρετανικού άν-τεργκραουντ που μέσα από μια σειρά γε-γονότων είχε συνδεθεί με την παράλ-ληλη εισαγωγή των τάσεων της αμερικά-νικης Νέας Αριστεράς στο ιδιαίτερο πε-ριβάλλον των βρετανικών κινημάτων.Την προσπάθειά του για τη διάδοση τηςανεξάρτητης μουσικής συνέχισε και στοBBC, με τη δημοτικότητα των εκπομπών

του να κοντράρει για το μεγαλύτερομέρος των επόμενων 37 χρόνων τις λο-γοκριτικές διαθέσεις της διεύθυνσης τουραδιοφώνου. Οι σχέσεις που ανέπτυξεεντός των μουσικών κύκλων και οι πολι-τικές συγγένειες του ΙΤ, οδήγησαν στηνπαρενόχλησή του από την αστυνομία, μεσυνεχείς έρευνες στο δρόμο και εισβο-λές στο σπίτι του – μια στάση με πολύσυγκεκριμένη στόχευση, καθώς πέρααπό τις κοινωνικές του συναναστροφές,ο ίδιος ο Πιλ ήταν γνωστός ως χορτοφά-γος χωρίς ιδιαίτερη ροπή προς τις κραι-πάλες.

Παρότι τα βιογραφικά στοιχεία τουΠιλ τονίζουν τη σχέση του με την ψυχε-δέλεια και το πρώιμο πανκ, δύο είδη πουβρήκαν με δική του διεκδίκηση μια θέσηστα βρετανικά ραδιοκύματα, η ιστορικήσημασία του πολυαγαπημένου παραγω-γού οφείλει ν’ αποδοθεί πρωτίστως στηστάση που κράτησε τα χρόνια του λεγό-μενου ποστ πανκ κατά τη δεκαετία του‘80. Η μουσική που γεννήθηκε μέσα απ’τη δυσαρέσκεια με τις απολίτικες, θεα-ματικές και εμπορευματικές διαθέσειςτου πανκ, διασταυρώνοντας την επιθε-τική του φόρμα με στοιχεία από άλλεςυποκουλτούρες που άκμαζαν στις ανα-ταραχές των ευρωπαϊκών χωρών καιστις μεταναστευτικές κοινότητες τηςΒρετανίας - ιδίως την dub και τη ρέγκε –πιθανώς ν’ αποτελούσε κάποιας ήσσο-νος σημασίας μουσειακή ασχολία γιαφανατικούς συλλέκτες δίσκων, αν δενείχε υπάρξει η περίοδος που μονοπώ-λησε τα Peel Sessions, τις ζωντανές ηχο-γραφήσεις στο στούντιο της κρατικήςραδιοφωνίας την ώρα της εκπομπής τουΠιλ.

Η ανάδειξη του «μη δημοφιλούς»

Η ιστορική στιγμή που ο Πιλ επέλεξενα προωθήσει τις ελάσσονες φωνές τηςβρετανικής μουσικής, δεν θα μπορούσενα είναι πιο δυσοίωνη: η Θάτσερ διανύειτην πρώτη πρωθυπουργική της θητεία,το MTV γεννιέται μαζί με την κουλτούρατου βίντεο κλιπ που επιτίθεται ευθέωςστο ραδιόφωνο και οι baby boomers με

την παθητική κουλτούρα προσκόλλησηςστους γραφικούς «δεινόσαυρους» τηςμαζικής κουλτούρας κυριαρχούν στηναγορά εργασίας και στο καταναλωτικόκοινό. Το θάρρος του Πιλ γέννησε μιαδιάδραση μεταξύ των αναβρασμών τουβρετανικού κοινωνικού σχηματισμού καιτης μιντιακής απεικόνισής του, ενώάφησε πίσω ένα αρχείο και μια επισή-μανση που υπό τις κατάλληλες αναγνώ-σεις – όπως αυτή που πραγματοποιεί ομουσικοκριτικός Σάιμον Ρέινολντς στοεξαιρετικό βιβλίο του Rip it Up and StartAgain – μπορεί να λειτουργήσει ωςκλειδί αποκρυπτογράφησης των όψεωντης κουλτούρας που αφήνονται έξω απ’την κυρίαρχη Ιστορία.

∆εν είναι τυχαίο που η βρετανική στα-διοδρομία του Πιλ έχει ως σταθμούς τηνπειρατεία και την κρατική ραδιοφωνία.Η ευελιξία που προσέφερε η σχετικήανεξαρτησία απ’ την κερδοφορία αποτε-λεί θεμέλιο λίθο ενός τέτοιου εγχειρήμα-

τος, ενός ρίσκου ανάδειξης του «μη-δη-μοφιλούς». Στην Ελλάδα, όπου το έντε-χνο έχει αυτο-θυματοποιηθεί εδώ και δε-καετίες, παρότι καταλαμβάνει ένα ση-μαντικό μέρος των ακριβών κέντρωνδιασκέδασης και του ραδιοτηλεοπτικούχρόνου, η ανάγκη υπέρβασής του καθί-σταται επιτακτική. Σ’ αυτό θα χρησίμευεη ικανότητα του Τζον Πιλ: μια εγρή-γορση, συνδυασμένη με ένα επαρκές αι-σθητικό κριτήριο, που να μπορεί να εν-τοπίσει τις αξιόλογες φωνές στις νέεςαντικουλτούρες και υποκουλτούρες,όταν αυτές ασκούν κριτική στο κυρίαρχοαισθητικό και πολιτικό παράδειγμα.

Γιάννης-Ορέστης Παπαδημητρίου

* Η ιστορία των πλωτών πειρατικώνραδιοφώνων, αποτέλεσε την έμ-πνευση για την ταινία του ΡίτσαρντΚέρτις, “The Boat that Rocked”.

Το ραδιόφωνο που ουρλιάζει:in memoriam John Peel

Οι καλύτεροι ραδιοφωνικοίπαραγωγοί υποδέχονται τηδεκαετία του ‘80. Ο Πιλ είναιστο κέντρο της φωτογραφίαςμε τα γυαλιά.