ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΗΛΕΚΤΡΟΠΑΡΑΓΩΓΩΝ ΑΠΟ Α.Π.Ε.ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΗΛΕΚΤΡΟΠΑΡΑΓΩΓΩΝ ΑΠΟ Α.Π.Ε.Λεωφ. Μεσογείων 85, 115 26 Αθήνα, τηλ.: 210 69 68 418, Fax: 210 69 68 031

70/ΝB Αθήνα, 29 Νοεμβρίου 2007

Προς Οργανισμό Ρυθμιστικού Σχεδίου και Αρ. Πρωτ. : 3801/30.11.2007Προστασίας Περιβάλλοντος Αθήνας (ΟΡΣΑ)Υπουργείο Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων ΈργωνΠανόρμου 2 115 23 ΑΘΗΝΑ

Υπ’ όψη: κ. Μ. ΠαπανικολάουΠροϊσταμένου Οργανισμού Αθήνας

Κοινοποίηση : 1. κ. Ευάγγελο Μπαλτά Αρ. Πρωτ. : 3638/30.11.2007 Γενικό Γραμματέα Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε.

2. κ. Κ. Μουσουρούλη Αρ. Πρωτ. : 6718/30.11.2007Γενικό Γραμματέα Ανάπτυξης

Θέμα : Εγκατάσταση έργων ΑΠΕ (αιολικών, φωτοβολταϊκών, κ.α.) στην Αττική

Αξιότιμοι κύριοι,

Εταιρείες-μέλη του Συνδέσμου μας που δραστηριοποιούνται στον τομέα των φωτοβολταϊκών, μας κοινοποίησαν το υπ’ αριθμ. 3223/30.10.2007 έγγραφο του ΟΡΣΑ (επισυνάπτεται). Με το έγγραφο αυτό, το οποίο παρουσιάζει γενικότερο ενδιαφέρον όσον αφορά την εγκατάσταση έργων ΑΠΕ στην Αττική, ο ΟΡΣΑ γνωμοδότησε αρνητικά επί της ΜΠΕ φωτοβολταϊκού σταθμού στην Αττική με το βασικό αιτιολογικό ότι στην περιοχή εγκατάστασης «ισχύουν οι διατάξεις της Α ζώνης του από 5.12.79 Π.Δ/τος περί εκτός σχεδίου δόμησης στο Ν. Αττικής (ΦΕΚ 707 Δ). Οι επιτρεπόμενες χρήσεις της ζώνης αυτής (κατοικία και γεωργοκτηνοτροφικές εγκαταστάσεις) δεν περιλαμβάνουν εγκαταστάσεις παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας».Επ΄ αυτής της άποψης θέλουμε να αναφέρουμε τα ακόλουθα:1) Σύμφωνα με την παρ. 4 του αρ. 3 του ν. 2244/1994 «Ρύθμιση θεμάτων

ηλεκτροπαραγωγής από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και από συμβατικά καύσιμα και άλλες διατάξεις» όπως συμπληρώθηκε με την παρ. 7 του αρ. 2 του ν. 2941/2001 «Απλοποίηση διαδικασιών ίδρυσης εταιρειών, αδειοδότησης Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, ρύθμιση θεμάτων της Α.Ε. "ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΝΑΥΠΗΓΕΙΑ" και άλλες διατάξεις», και ισχύει σήμερα, τα έργα ηλεκτροπαραγωγής από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας υπάγονται στις περί βιομηχανικών εν γένει εγκαταστάσεων διατάξεις του άρθρου 4 του από 24.5.1985 προεδρικού διατάγματος (ΦΕΚ 270 Δ') για την εκτός σχεδίων πόλεων δόμηση, καθώς και σε κάθε άλλη ειδική

διάταξη του ίδιου προεδρικού διατάγματος, που αφορά σε έργα της Δημόσιας Επιχείρησης Ηλεκτρισμού Α.Ε., ανεξάρτητα από το φορέα υλοποίησής τους1.

2) Σύμφωνα με το άρθρο 6 περ. β του ΠΔ 31.3/6.4.1987/ΦΕΚ Δ 303:«6. Από την ισχύ του παρόντος (σημ. ήτοι την 6.4.1987) για τις βιομηχανικές εγκαταστάσεις στο ηπειρωτικό τμήμα του νομού Αττικής και στα νησιά Σαλαμίνα και Αίγινα δεν εφαρμόζονται οι διατάξεις: α) Του Π.Δ. της 5.12.1979 (ΦΕΚ 707/Δ) "περί τροποποιήσεως των όρων

δομήσεως των γηπέδων των κειμένων εκτός των ρυμοτομικών σχεδίων των πόλεων και εκτός των ορίων των νομίμως υφισταμένων προ του έτους 1923 οικισμών του Ν. Αττικής.

β) Του άρθρου 4 του Π.Δ. της 24.5.85 (ΦΕΚ 270/Δ/31.5.85) "Τροποποίηση των όρων και περιορισμών δόμησης των γηπέδων των κειμένων εκτός των ρυμοτομικών σχεδίων των πόλεων και εκτός των ορίων των νομίμως υφισταμένων προ του έτους 1923 οικισμών».

Από το συνδυασμό των δύο ανωτέρω διατάξεων προκύπτει ρητά ότι για τους σταθμούς ΑΠΕ στην Αττική δεν εφαρμόζονται οι διατάξεις του από 5.12.79 Π.Δ/τος περί εκτός σχεδίου δόμησης στο Ν. Αττικής (ΦΕΚ 707 Δ).

1 Το πλήρες κείμενο του συγκεκριμένου άρθρου έχει ως εξής: «4. Στις άδειες εγκατάστασης μπορούν να τίθενται όροι και περιορισμοί για την εξασφάλιση της τεχνικής αρτιότητας της κατασκευής του σταθμού και την προστασία των εργαζομένων και του περιβάλλοντος. Τα αιολικά και ηλιακά συστήματα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας νοούνται μόνο ως ηλεκτρομηχανολογικές εγκαταστάσεις.Για την εγκατάσταση ηλιακών σταθμών και ανεμογεννητριών δεν απαιτείται η έκδοση οικοδομικής άδειας, αλλά θεώρηση, που χορηγείται από την αρμόδια πολεοδομική υπηρεσία, ύστερα από αίτηση του ενδιαφερομένου, συνοδευόμενη από υπεύθυνες δηλώσεις αναθέσεων και αναλήψεων μελετών και επιβλέψεων του έργου, τοπογραφικό διάγραμμα με σαφές οδοιπορικό, διάγραμμα κάλυψης, σχέδια, προϋπολογισμό του έργου, αποδεικτικά πληρωμής φόρων και αποδεικτικά εισφορών και αμοιβών μηχανικών. Για υδροηλεκτρικά έργα απαιτείται η έκδοση οικοδομικής άδειας μόνο για το κτίριο του υδροηλεκτρικού σταθμού. Για τα υδραυλικά έργα την ευθύνη έχουν εξ ολοκλήρου ο μελετητής, ο κατασκευαστής και ο φορέας υλοποίησης του έργου.Δεν απαλλάσσονται από την υποχρέωση έκδοσης οικοδομικής άδειας οι δομικές κατασκευές, όπως τα θεμέλια των πύργων ανεμογεννητριών, τα οικήματα στέγασης του εξοπλισμού ελέγχου και των μετασχηματιστών. Σε κάθε περίπτωση τα έργα ηλεκτροπαραγωγής από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας υπάγονται στις περί βιομηχανικών εν γένει εγκαταστάσεων διατάξεις του άρθρου 4 του από 24.5.1985 προεδρικού διατάγματος (ΦΕΚ 270 Δ') για την εκτός σχεδίων πόλεων δόμηση, καθώς και σε κάθε άλλη ειδική διάταξη του ίδιου προεδρικού διατάγματος, που αφορά σε έργα της Δημόσιας Επιχείρησης Ηλεκτρισμού Α.Ε., ανεξάρτητα από το φορέα υλοποίησής τους. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Ανάπτυξης, Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημόσιων 'Εργων και του κατά περίπτωση αρμόδιου Υπουργού, που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, μπορεί να καθορίζονται ειδικοί όροι και περιορισμοί δόμησης για την ανέγερση εγκαταστάσεων εκμετάλλευσης ΑΠΕ, κατά παρέκκλιση των διατάξεων των άρθρων 1, 4 και 7 του από 24.5.1985 προεδρικού διατάγματος, που δημοσιεύθηκε στις 31.5.1985 (ΦΕΚ 270 Δ'), καθώς και ειδικές αποστάσεις από τα όρια οικισμών, κατά παρέκκλιση των διατάξεων του άρθρου 4 του ίδιου προεδρικού διατάγματος και των διατάξεων του άρθρου 7του από 24.4.1985 προεδρικού διατάγματος που δημοσιεύθηκε στις 3.5.1985 (ΦΕΚ 181 Δ'). Για την έκδοση οικοδομικής άδειας ανέγερσης ή νομιμοποίησης εγκατάστασης ΑΠΕ δεν απαιτείται έγκριση της αρμόδιας Επιτροπής Πολεοδομικού και Αρχιτεκτονικού Ελέγχου (Ε.Π.Α.Ε.), εκτός αν η εγκατάσταση προβλέπεται να γίνει σε παραδοσιακούς οικισμούς ή περιοχές ιδιαίτερου φυσικού κάλλους, που προστατεύονται ως προς την πολεοδομική ανάπτυξη από ειδικά διατάγματα. Για την έκδοση οικοδομικών αδειών έργων ηλεκτροπαραγωγής, που αναγείρονται σε δάση ή δασικές εκτάσεις, ύστερα από έγκριση επέμβασης χορηγούμενη κατά τις διατάξεις του άρθρου 58 του Ν. 998/1979 και του άρθρου 13 του Ν. 1734/1987 (ΦΕΚ 189 Α'), θεωρείται ότι υφίσταται τίτλος κυριότητας."

Αντίθετα, για την χωροθέτηση και την έκδοση άδειας δόμησης σταθμών ΑΠΕ όπου απαιτείται, υπάρχει ειδική διάταξη νόμου ήτοι αυτή της παρ. 4 του αρ. 3 του ν.2244/1994. Η διάταξη αυτή, ως ειδική, υπερτερεί κάθε άλλης γενικότερης και μάλιστα προγενέστερης διάταξης (και συγκεκριμένα του Π.Δ. της 5.12.1979, ΦΕΚ 707/Δ) πόσω μάλλον αφού αυτή έχει εισαχθεί με νόμο ενώ οι επικαλούμενες από τον ΟΡΣΑ διατάξεις περιέχονται σε Π.Δ. Περαιτέρω από τη διατύπωσή της, το εύρος εφαρμογής της συγκεκριμένης (ειδικής για ΑΠΕ) διάταξης της παρ. 4 του αρ. 3 του ν.2244/1994 δεν περιορίζεται σε ορισμένες περιοχές της Ελλάδας αλλά ισχύει σε όλη την Επικράτεια της Χώρας άρα και το νομό Αττικής.

3) Το άρθρο 4 του Π.Δ. της 24.5.85 (ΦΕΚ 270/Δ/31.5.85), στις διατάξεις του οποίου υπάγονται οι σταθμοί ΑΠΕ, αναφέρει ανάμεσα στα άλλα:«3. Γύρω από πόλεις και οικισμούς με πληθυσμό μεγαλύτερο των 2.000 κατοίκων βάσει της τελευταίας εκάστοτε απογραφής και σε ζώνη που εκτείνεται σε πλάτος 700 μέτρα, για πόλεις και οικισμούς με πληθυσμό από 2.001 μέχρι και 10.000 κατοίκων, απαγορεύεται η ανέγερση νέων βιομηχανικών εγκαταστάσεων μέσης ή υψηλής οχλήσεως……».Σύμφωνα με την ΚΥΑ Δ6/Φ1/οικ.19500/4.11.2004 οι φωτοβολταϊκοί σταθμοί με αποδιδόμενη ισχύ μεγαλύτερη από 500 kW θεωρούνται ως χαμηλής όχλησης, οι δε αιολικοί σταθμοί με αποδιδόμενη ισχύ μεγαλύτερη από 700 kW θεωρούνται ως μέσης όχλησης.

4) Μεγαλύτερη σημασία έχουν οι ειδικές διατάξεις του ίδιου προεδρικού διατάγματος της 24.5.85 (ΦΕΚ 270/Δ/31.5.85), που αφορούν σε έργα της Δημόσιας Επιχείρησης Ηλεκτρισμού Α.Ε., στις οποίες υπάγονται οι σταθμοί ΑΠΕ σύμφωνα με την παρ. 4 του αρ. 3 του ν.2244/1994. Οι ειδικές αυτές διατάξεις περιέχονται στην παρ. 1 του αρ. 7 του ανωτέρω Π.Δ. της 24.5.85 και έχουν ως ακολούθως:«1. α) Για κτίρια υποσταθμών ηλεκτρικού ρεύματος της Δημοσίας Επιχειρήσεως Ηλεκτρισμού (ΔΕΗ), καθώς και για κτίρια ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων της ΔΕΗ που βρίσκονται σε υψηλή τάση, επιτρέπεται η ανέγερση περισσοτέρων του ενός κτισμάτων στο ίδιο γήπεδο. β) Επιτρέπεται η ανέγερση των κτιρίων της προηγουμένης παραγράφου κατά παρέκκλιση των διατάξεων του άρθρ. 1 του παρόντος που εγκρίνεται με απόφαση του Υπουργού Χωροταξίας, Οικισμού και Περιβάλλοντος μετά από γνώμη της ΔΕΗ και μετά από γνώμη του Κεντρικού Συμβουλίου Χωροταξίας, Οικισμού και Περιβάλλοντος. Η παρέκκλιση αφορά εις: αα) Την αρτιότητα του γηπέδου, που η επιφάνεια του δεν επιτρέπεται να είναι μικρότερη από 500 μ2. ββ) Τις αποστάσεις από τα όρια του γηπέδου που δεν επιτρέπεται να είναι μικρότερες από 2,50 μ. γγ) Το ποσοστό κάλυψης που δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει το 50% της επιφανείας του γηπέδου, το ύψος, τον συντελεστή δομήσεως του γηπέδου που δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει το 1,20 και τον συντελεστή κατ' όγκον εκμετάλλευσης που δεν δύναται να υπερβαίνει το 5. δδ) Το ύψος της συμπαγούς περιφράξεως του γηπέδου, εφόσον τούτο απαιτείται δια λόγους ασφαλείας του κοινού και των εγκαταστάσεων. Το ύψος αυτό δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει τα 4,5 μ.».

Από το συνδυασμό των ανωτέρω είναι σαφές ότι επιτρέπεται η ανέγερση έργων ΑΠΕ σε γήπεδα σε όλη την Ελλάδα (συμπεριλαμβανομένης της Αττικής) υπό τους όρους που περιλαμβάνονται στο Π.Δ. της 24.5.85 σύμφωνα με την παρ. 4 του αρ. 3 του ν.2244/1994.

5) Πέραν όμως των ανωτέρω διατάξεων, το τρίτο εδάφιο της παρ. 10.γ του αρ. 2 του ν.2941/2001 αναφέρει:«Ειδικότερα για την Αττική επιτρέπεται η ηλεκτροπαραγωγή από ΑΠΕ, όπως αυτή ορίζεται στο άρθρο 2 του Ν. 2773/1999.»Η συγκεκριμένη αυτή διάταξη αίρει πλέον κάθε αμφιβολία για την κατ’ αρχήν δυνατότητα εγκατάστασης ΑΠΕ στην Αττική. Ακολούθως το τέταρτο εδάφιο της παρ. 10.γ του αρ. 2 του ν.2941/2001 διευκρινίζει τη διαδικασία και τα κριτήρια με την οποία θα γίνει αυτή η (κατ’ αρχήν δυνατή εγκατάσταση) ως ακολούθως:«Η χωροθέτηση των εν λόγω έργων γίνεται σύμφωνα με το Ειδικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης για τις ΑΠΕ, κατά την έννοια του άρθρου 7 του Ν. 2742/1999 και μέχρι της εκδόσεως αυτού, ύστερα από κοινή γνωμοδότηση του Οργανισμού Ρυθμιστικού Σχεδίου και Προστασίας Περιβάλλοντος της Αθήνας (ΟΡΣΑ) και του Κέντρου Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΚΑΠΕ)».

Ως εκ τούτου:Η απαίτηση γνωμοδότησης από τον ΟΡΣΑ και το ΚΑΠΕ σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να ερμηνευθεί ως δυνατότητα του ΟΡΣΑ να απαγορεύει εγκαταστάσεις ΑΠΕ λόγω a priori και γενικών απαγορευτικών διατάξεων του από 5.12.79 Π.Δ/τος περί εκτός σχεδίου δόμησης στο Ν. Αττικής (ΦΕΚ 707 Δ) Π.Δ., οι οποίες όπως τεκμηριώθηκε ανωτέρω δεν έχουν εφαρμογή. Η αληθής έννοια της απαίτησης για γνωμοδότηση από τον ΟΡΣΑ (η οποία έχει επαναληφθεί και στην ΚΥΑ 104247/2006 για την περιβαλλοντική αδειοδότηση έργων ΑΠΕ), είναι ότι ο ΟΡΣΑ, ως έχων ιδιαίτερη γνώση του περιβάλλοντος της Αττικής, μπορεί να διαγνώσει πιθανούς αλλά συγκεκριμένους παράγοντες που πιθανόν να δημιουργήσουν περιβαλλοντικές ασυμβατότητες, οι οποίοι αν αφορούν πεδία άλλης νομοθεσίας (π.χ. αρχαιολογικής κλπ.) θα πρέπει να τεκμηριωθούν από τις αρμόδιες αρχές. Γενικά, αναμένεται ότι απουσία γενικής a priori απαγόρευσης, οι γνωμοδοτήσεις θα λαμβάνουν υπόψη το ήπιο χαρακτήρα και τα πολλαπλά περιβαλλοντικά οφέλη των εγκαταστάσεων ΑΠΕ.Παρακαλούμε όπως τα ανωτέρω τεκμηριωθέντα ληφθούν σοβαρά υπ’ όψιν από την υπηρεσία σας, τόσο όσον αφορά την επισυναπτόμενη, όσο και οποιαδήποτε μελλοντική γνωμοδότηση του ΟΡΣΑ, επί αίτησης εγκατάστασης έργου ΑΠΕ στην Αττική.

Με τιμή, ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΥΝΔΕΣΜΟ ΗΛΕΚΤΡΟΠΑΡΑΓΩΓΩΝ ΑΠΟ ΑΠΕ

Γ. ΠεριστέρηςΠρόεδρος Δ.Σ.