Συσκευασίες τροφίμων ... Ετικέτας... το ανάγνωσμα (2)

40
Συσκευασίες τροφίμων ……… …… ετικέτας το ανάγνωσμα 6 ο Γυμνάσιο Πατρών Μάθημα : Οικιακή Οικονομία Υπεύθυνη καθηγήτρια : Ασπόστου Αικ Τμήμα:Β4 Ομάδα εργασίας: Φαίδρα Χαραλαμποπούλου Μαριλένα Χαραλαμποπούλου Ηλιάνα Φωκά Χρύσα Τσεκούρα Ελεονόρα Ραβαζούλα Φρόκου Σύλβα Σχολ.έτος:2013-14

Transcript of Συσκευασίες τροφίμων ... Ετικέτας... το ανάγνωσμα (2)

Page 1: Συσκευασίες τροφίμων ... Ετικέτας... το ανάγνωσμα (2)

Συσκευασίες τροφίμων …………… ετικέτας το ανάγνωσμα

6ο Γυμνάσιο Πατρών

Μάθημα : Οικιακή Οικονομία

Υπεύθυνη καθηγήτρια : Ασπόστου Αικ

Τμήμα:Β4

Ομάδα εργασίας:

Φαίδρα Χαραλαμποπούλου

Μαριλένα Χαραλαμποπούλου

Ηλιάνα Φωκά

Χρύσα Τσεκούρα

Ελεονόρα Ραβαζούλα

Φρόκου Σύλβα

Σχολ.έτος:2013-14

Page 2: Συσκευασίες τροφίμων ... Ετικέτας... το ανάγνωσμα (2)

ΕισαγωγήΟι ετικέτες στα τρόφιμα μας βοηθούν να ενημερωνόμαστε πριν επιλέξουμε κάποιο από αυτά και αποφασίσουμε αν θα το συμπεριλάβουμε στη διατροφή μας. Πριν αγοράσουμε τρόφιμα, ίσως να θέλαμε να ελέγξουμε αν χρησιμοποιήθηκαν τρόποι ώστε να αυξηθεί η παραγωγή τους και, αν πράγματι συνέβη αυτό, πόσο ασφαλείς είναι οι μέθοδοι που χρησιμοποιήθηκαν.

Page 3: Συσκευασίες τροφίμων ... Ετικέτας... το ανάγνωσμα (2)

Βιομηχανία τροφίμων και υπεραγορά

Το σημείο που γίνεται η μεγαλύτερη διακίνηση όλων των τροφίμων, και ειδικότερα των συσκευασμένων, είναι οι υπεραγορές, τα σούπερ-μάρκετ.

Όλοι οι άνθρωποι έχουμε συνηθίσει να ψωνίζουμε σχεδόν όλα τα τρόφιμα που είναι απαραίτητα για την καθημερινή μας διατροφή από τα σούπερ-μάρκετ είτε σε καθημερινή βάση είτε σε εβδομαδιαία.

Σκοπός των σούπερ-μάρκετ είναι να πουλήσουν όσο περισσότερα προϊόντα μπορούν, και ένας από τους τρόπους για να τα καταφέρουν είναι να εκθέτουν στα ράφια τους όσα περισσότερα προϊόντα αντέχει να δει ο καταναλωτής.

Page 4: Συσκευασίες τροφίμων ... Ετικέτας... το ανάγνωσμα (2)

Το σούπερ-μάρκετ δεν είναι κοινωφελής οργανισμός, ούτε κέντρο πληροφόρησης. Ο καταναλωτής δεν μπορεί να περιμένει καμία βοήθεια από αυτό για να αποφασίσει ποιο προϊόν είναι καλό και ποιο όχι. Αυτή η απόφαση άλλωστε δεν είναι καθόλου εύκολη από τη στιγμή που όλα τα προϊόντα διαφημίζονται ως «τα καλύτερα», «τα ποιοτικότερα», «τα οικονομικότερα», «τα πιο καινούρια», «τα επιστημονικότερα» κλπ.

Καμία επιστήμη δεν είναι αρκετή από μόνη της για να μας βοηθήσει να αποφασίσουμε, και ένας συνδυασμός γνώσεων και πληροφοριών είναι απαραίτητος για να επιλέξουμε τελικά το καταλληλότερο προϊόν.

Τις γνώσεις οι καταναλωτές τις αποκτούν από την εμπειρία τους και από την εκπαίδευσή τους. Δεν

Page 5: Συσκευασίες τροφίμων ... Ετικέτας... το ανάγνωσμα (2)

εκπαιδευόμαστε μόνο στο σχολείο ή στο πανεπιστήμιο, αλλά ακόμα και στο σπίτι μας από τους μεγαλύτερούς μας, τους φίλους μας, τους γνωστούς μας, από την καθημερινότητά μας. Η εμπειρία του τι είναι καλό και όχι είναι σημαντική και πολύτιμη στην προσπάθειά μας να επιλέγουμε τις σωστότερες τροφές.

Page 6: Συσκευασίες τροφίμων ... Ετικέτας... το ανάγνωσμα (2)

Τυποποίηση προϊόντων – συσκευασία – σήμανση ετικέτας

Τυποποίηση

Με τον οικονομικό και εμπορικό όρο τυποποίηση , ή απλούστερα στάνταρντς, χαρακτηρίζεται γενικά η ανάπτυξη ειδικών προτύπων βάσει των οποίων ακολουθείται στη συνέχεια η παραγωγή μεγάλων ποσοτήτων προϊόντων, ειδικότερα βιομηχανικών, που να μπορούν μεταξύ τους να συναρμολογούνται, χωρίς άλλες προσαρμογές. Έτσι με τον τρόπο αυτό διευκολύνονται τα βιομηχανικά εργοστάσια στη παραγωγή ανταλλακτικών με εξαιρετική μείωση κόστους παραγωγής τους.

Page 7: Συσκευασίες τροφίμων ... Ετικέτας... το ανάγνωσμα (2)

Στην ουσία το ακολουθούμενο κάθε φορά πρότυπο αποτελεί ένα συγκεκριμένο υπόδειγμα προδιαγραφών επί του οποίου και ακολουθεί η βιομηχανική γραμμή παραγωγής του συγκεκριμένου προϊόντος. Το πρότυπο μπορεί να αφορά όργανα, μηχανήματα που χρησιμοποιούνται για έλεγχο και μετρήσεις διαφόρων χαρακτηριστικών των προϊόντων όπως μέγεθος, χρώμα, βάρος κ.λπ. ή ακόμα τύπους, σκίτσα - σύμβολα χρήσης, μεταφοράς, ή ενεργειών που θα πρέπει να ακολουθηθούν. Για τον συντονισμό της παραγωγής προτύπων, προς αποφυγή μιας άναρχης ανάπτυξης αυτών κατέστη ανάγκη να τεθεί αυτός υπό βιομηχανικές ενώσεις ή ασφαλέστερα υπό κυβερνητικό έλεγχο. Έτσι δημιουργήθηκαν τα εθνικά πρότυπα τυποποίησης γενικής αποδοχής

Συσκευασία

Παλαιότερα για την προώθηση ενός προϊόντος, κατ’ επέκταση για την αύξηση των πωλήσεων, πρώτο μέλημα των εταιρειών

Page 8: Συσκευασίες τροφίμων ... Ετικέτας... το ανάγνωσμα (2)

ήταν η διαφήμιση στα ΜΜΕ. Ελάχιστα τους απασχολούσε η πρακτική η ίδια η συσκευασία του προϊόντος να παίξει ένα ρόλο στην προώθηση του. Σήμερα τα πράγματα έχουν αλλάξει και στο άρθρο που ακολουθεί, θα ρίξουμε μια ματιά στις παραμέτρους μιας επιτυχημένης συσκευασίας.

Οι σημερινοί υπεύθυνοι Marketing αντιλαμβάνονται πολύ καλά τη δύναμη της συσκευασίας. Συνειδητοποίησαν πλέον ότι σε μεγάλο βαθμό ο καταναλωτής αποφασίζει για την αγορά ενός προϊόντος εντός του καταστήματος, επομένως η συσκευασία είναι αυτή που μπορεί να “πουλά” από μόνη της το προϊόν. Το γεγονός αυτό, ότι δηλαδή η πώληση εξαρτάται κατά πολύ από την εντύπωση που θα προκαλέσει η συσκευασία στον καταναλωτή τα ελάχιστα δευτερόλεπτα που θα σταθεί μπροστά σε ένα ράφι, έχει κατευθύνει τις εταιρείες να επενδύουν πολύ στην έρευνα και στον σχεδιασμό της εκάστοτε συσκευασίας. Ο καταναλωτής αναλώνει ολοένα και λιγότερο χρόνο στα καταστήματα, επομένως θέλει να αναγνωρίζει άμεσα το προϊόν. Έρευνες έχουν δείξει ότι 8-10 δευτερόλεπτα αρκούν για να

Page 9: Συσκευασίες τροφίμων ... Ετικέτας... το ανάγνωσμα (2)

επιλέξει μια νοικοκυρά το προϊόν που θα βάλει στο καλάθι της. Η “έλξη” δε για ένα προϊόν που βρίσκεται στο ράφι, οφείλεται κατά 35% στη συσκευασία του και κατά 26% στην τιμή του, ενώ κατά 20% το προϊόν πουλά γιατί είναι οικείο στον καταναλωτή και κατά 19% λόγο κάποιας ιδιομορφίας τους

Σήμανση συσκευασιών

Όλες οι συσκευασίες που κυκλοφορούν στην αγορά φέρουν ορισμένα διακριτικά σχήματα και αριθμούς που εξυπηρετούν συγκεκριμένους σκοπούς και έχουν άμεση σχέση με τις νομοθετικές ρυθμίσεις κάθε χώρας. Από τα σχέδια

Page 10: Συσκευασίες τροφίμων ... Ετικέτας... το ανάγνωσμα (2)

περιβαλλοντολογικής ευαισθησίας μέχρι τους γραμμωτούς κώδικες όλες οι συσκευασίες πρέπει να φέρουν διακριτικά.

Σήμανση συσκευασιών μεταφοράςΤα τυποποιημένα σύμβολα του παρακάτω πίνακα χρησιμοποιούνται παγκοσμίως και δίνουν σαφείς οδηγίες για τον τρόπο μεταχείρισης των συσκευασιών κατά τη μεταφορά τους.

Σήμανση οικολογικών συσκευασιώνΤις τελευταίες δεκαετίες η παγκόσμια αγορά συνειδητοποίησε πως η ανεξέλεγκτη παραγωγή συσκευασιών από διάφορα μη βιοδιασπώμενα υλικά προκαλεί οξύτατο οικολογικό πρόβλημα. Έπρεπε, λοιπόν, να επιβληθούν κυρώσεις και νόμοι, για να περιορισθεί η ρύπανση και να ενισχυθεί η ανακύκλωση. Στις χώρες τις Ευρωπαϊκής Ένωσης, με τη Γερμανία να πρωτοστατεί σε αυστηρότητα, καθιερώθηκαν: α) Διατάξεις οι οποίες επιβαρύνουν τους κατασκευαστές με δασμούς για τις μη επιστρεφόμενες συσκευασίες β) Ολικές απαγορεύσεις για συγκεκριμένους

Page 11: Συσκευασίες τροφίμων ... Ετικέτας... το ανάγνωσμα (2)

τύπους υλικών συσκευασίας και γ) Αντιρρυπαντικοί νόμοι που εφαρμόζονται για τη διάθεση των συσκευασιών. Παράλληλα την εμφάνισή τους έκαναν διάφορα διακριτικά στις συσκευασίες, με στόχο να ενημερώσουν τους καταναλωτές ότι το προϊόν που αγοράζουν δεν μολύνει το περιβάλλον. Το πιο γνωστό από αυτά τα σύμβολα που έκανε την εμφάνισή του στις αρχές της δεκαετίας του 90, είναι η πράσινη βούλα (εικ.1).

Τα προϊόντα που φέρουν αυτή τη βούλα κοστίζουν στη Γερμανία κάτι παραπάνω (περίπου 0,01€) και τα χρήματα αυτά κινούν έναν ολόκληρο

μηχανισμό συλλογής σκουπιδιών. Υπολογίζεται ότι στη Γερμανία κάθε πολίτης πληρώνει το μήνα €1,9

για τις συσκευασίες που φέρουν τη βούλα. Δηλαδή, συσκευασίες με αυτό το διακριτικό δεν είναι υποχρεωτικό να επιστρέφονται στον τόπο

Page 12: Συσκευασίες τροφίμων ... Ετικέτας... το ανάγνωσμα (2)

αγοράς, αφού ο κάτοχος έχει πληρώσει για την αποκομιδή τους από τον Δήμο. Πέρα από την πράσινη βούλα υπάρχει το οικολογικό σήμα, το οποίο διαφέρει από χώρα σε χώρα και ορισμένα απεικονίζονται στην εικόνα 2.

Page 13: Συσκευασίες τροφίμων ... Ετικέτας... το ανάγνωσμα (2)

Σήμανση προϊόντων

Τα τρία πρώτα ψηφία ενός γραμμοκώδικα δεν φανερώνουν τη χώρα προέλευσης του προϊόντος. Τα ψηφία αυτά αναφέρονται στη χώρα, στην οποία εκδίδεται ο γραμμοκώδικας. Τα ελληνικά προϊόντα δεν έχουν ειδικό γραμμoκώδικα. Τα προϊόντα με γραμμοκώδικα που αρχίζει από 520 δε σημαίνει ότι κατ' ανάγκη είναι ελληνικά προϊόντα.

Ετικέτες προϊόντος και πληροφόρηση του καταναλωτή

Τις πληροφορίες κάθε προϊόντος τις παίρνουμε συνήθως από τη συσκευασία του.

Κατ’ αρχήν υπάρχει το όνομα του προϊόντος και η χώρα που έχει παρασκευαστεί ή συσκευασθεί αυτό.

Page 14: Συσκευασίες τροφίμων ... Ετικέτας... το ανάγνωσμα (2)

Το όνομα του προϊόντος είναι συνδεδεμένο σχεδόν πάντα με την εταιρεία που το έχει παρασκευάσει. Οι εταιρείες τροφίμων επενδύουν πάρα πολλά χρήματα στην διαφήμισή τους και συχνά συλλαμβάνουμε τον εαυτό μας να προτιμά ένα προϊόν απλά και μόνο επειδή ανήκει σε μια εταιρεία που μας είναι γνωστή από κάποια διαφήμιση.

Σε κάθε συσκευασία τροφίμων πρέπει να αναφέρεται καθαρά το καθαρό βάρος του προϊόντος, συνήθως σε γραμμάρια. Αυτή η πληροφορία είναι σημαντική για οικονομικούς λόγους, αλλά και για να μπορούμε να υπολογίσουμε πόσα τεμάχια από την κάθε συσκευασία χρειαζόμαστε κάθε φορά. Το καθαρό βάρος είναι σημαντικότερο του μεικτού γιατί η ίδια η συσκευασία μερικές φορές συμμετέχει σε μεγάλο ποσοστό στο συνολικό βάρος του προϊόντος (πχ κονσέρβες).

Σημαντικότατη πληροφορία είναι η ημερομηνία που παρασκευάστηκε ένα προϊόν, και ακόμα πιο σημαντική είναι η ημερομηνία λήξης του, δηλαδή μέχρι πότε μπορούμε να το καταναλώσουμε με ασφάλεια για την υγεία μας. Συνήθως τα τρόφιμα

Page 15: Συσκευασίες τροφίμων ... Ετικέτας... το ανάγνωσμα (2)

παρέχονται στο κοινό με σύντομη ημερομηνίας λήξης, μερικών μόνο μηνών, ενώ πολλά προϊόντα έχουν διάρκεια ζωής μόλις λίγες ημέρες (πχ το φρέσκο γάλα). Σε αυτές τις περιπτώσεις εκτός από το μήνα και το έτος είναι απαραίτητη και η ημέρα.

Χαμένοι στη μετάφραση…….

και στα ψιλά γράμματα

Η αλήθεια πίσω από τις ετικέτες

Τα τελευταία χρόνια, η αναγραφή διατροφικών πληροφοριών στις συσκευασίες τροφίμων είναι υποχρεωτική. Οι ετικέτες σκοπό έχουν να ενημερώσουν και να βοηθήσουν τους καταναλωτές να κάνουν συνειδητές και

Page 16: Συσκευασίες τροφίμων ... Ετικέτας... το ανάγνωσμα (2)

συγχρόνως πιο σωστές επιλογές. Αυτή όμως είναι η µια όψη του νομίσματος.

Η άλλη είναι ότι, για λόγους διαφήμισης και ανταγωνισμού, πολλές ετικέτες, ενώ

παρουσιάζονται ελκυστικές, στην πραγματικότητα είναι δυσνόητες, µε αποτέλεσμα τελικά να αγνοούνται. Εάν τελικά ισχύει ότι η μισή αλήθεια είναι χειρότερη

από ολόκληρο ψέμα και ότι η άγνοια είναι κακός σύμβουλος, τότε θα πρέπει να είμαστε διπλά προσεκτικοί, όταν διαλέγουμε τρόφιμα στους διαδρόμους του σούπερ μάρκετ.

Οι παραγωγοί είναι αναγκασμένοι, βάσει νόμου, να παρέχουν συγκεκριμένες πληροφορίες στους Ευρωπαίους καταναλωτές, είτε αυτές είναι τυπωμένες στη συσκευασία είτε αναγράφονται σε ετικέτες που επισυνάπτονται στα τρόφιμα. Το όνομα με το οποίο ένα προϊόν πωλείται δεν πρέπει να είναι παραπλανητικό, ούτε να προκαλεί σύγχυση στον καταναλωτή.

Page 17: Συσκευασίες τροφίμων ... Ετικέτας... το ανάγνωσμα (2)

Πρέπει να περιλαμβάνει ή να συνοδεύεται από λεπτομέρειες ως προς τη φυσική κατάσταση του τροφίμου ή τη συγκεκριμένη επεξεργασία στην οποία έχει υποβληθεί [π.χ. παγωμένο, σε σκόνη, καπνιστό, UHT (πολύ υψηλής θερμικής επεξεργασίας), συμπυκνωμένο, κ.λπ.]. Η ετικέτα πρέπει να δηλώνει το όνομα και τη διεύθυνση του κατασκευαστή. Επιπλέον, στην ετικέτα θα πρέπει να δηλώνεται σαφώς η καθαρή ποσότητα του τροφίμου πριν συσκευαστεί, οι οδηγίες για τη χρήση του, ανάλογα με τις ανάγκες, καθώς επίσης και οποιεσδήποτε ειδικές συνθήκες αποθήκευσής τους.

Οι συσκευασίες αρκετών τροφίμων πλέον αναφέρουν την έκφραση «μερικώς υδρογονωμένα λίπη». Λίγοι, όμως γνωρίζουν πως πίσω από τη δυσνόητη αυτή λέξη κρύβονται τα τρανς λιπαρά.

κατά την επεξεργασία ελαίων για την παρασκευή τροφίμων όπως μπισκότα, γλυκά, προτηγανισμένα προϊόντα και αλμυρά σνακ ς όπως γαριδάκια.

Page 18: Συσκευασίες τροφίμων ... Ετικέτας... το ανάγνωσμα (2)

Τι είναι και πού βρίσκονται;

Τα τρανς λιπαρά αποτελούν μια μορφή λιπαρών που συναντάμε μόνο σε τρόφιμα και προκύπτουν Πόσο ύποπτα είναι; Το αρνητικό στην υπόθεση των τρανς λιπαρών είναι πως μοιάζουν πολύ με τα κορεσμένα λίπη, ενώ πολλές έρευνες έχουν δείξει πως μια διατροφή πλούσια σε τέτοιου είδους λιπαρά έχει αρνητική επίπτωση στην υγεία της καρδιάς, εφόσον αυξάνουν την LDL, 'κακή' χοληστερόλη και μειώνουν την HDL-'καλή' χοληστερόλη.

Πόσα τρανς λιπαρά επιτρέπεται να καταναλώνουμε;

Μέχρι σήμερα δεν υπάρχει καμία σαφής οδηγία στην Ευρώπη για το ποια είναι η μέση πρόσληψη λιπαρών. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας και κάποιες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης συστήνουν πως η ποσότητα τρανς λιπαρών που καταναλώνουμε ημερησίως δεν θα πρέπει να ξεπερνά το 1-2% της συνολικής ενέργειας που καταναλώνουμε.

Αντίστοιχα, η Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων (EFSA), με γνωμοδότηση το 2010,

Page 19: Συσκευασίες τροφίμων ... Ετικέτας... το ανάγνωσμα (2)

επισημαίνει πως θα πρέπει να καταναλώνουμε όσο το δυνατόν λιγότερα τρανς λιπαρά, εφόσον δεν είναι απαραίτητα συστατικά της καθημερινής μας διατροφής.

Στη χώρα μας, πλέον, πολλές εταιρείες τροφίμων έχουν καταφέρει να μειώσουν την περιεκτικότητα των προϊόντων τους σε υδρογονωμένα λίπη ή και να απαλλάξουν πλήρως τα προϊόντα τους από αυτά (π.χ. μαλακές μαργαρίνες, μπισκότα και κράκερ συγκεκριμένων εταιριών) και να προσαρμοστούν στις οδηγίες της ΕΕ αναγράφοντάς την περιεκτικότητά των προϊόντων σε τρανς λιπαρά στις ετικέτες τους.

Τι μπορεί να κάνει ο καταναλωτής;

Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε πως ως καταναλωτές έχουμε ένα πολύτιμο εργαλείο στα χέρια μας, τις ετικέτες τροφίμων. Στις ετικέτες τροφίμων τα τρανς λιπαρά αναγράφονται ως 'υδρογονωμένα λίπη' ή 'μερικώς υδρογονωμένα λίπη'.

Αν και γραμμένα με πολύ μικρά γράμματα, πλέον, όλες οι συσκευασίες αναφέρουν την παρουσία

Page 20: Συσκευασίες τροφίμων ... Ετικέτας... το ανάγνωσμα (2)

τρανς λιπαρών, είτε στον πίνακα κάτω από τη διατροφική αξία ή στα συστατικά των τροφίμων.

Όταν μάλιστα αναγράφονται στα συστατικά, μπορούμε να αναγνωρίσουμε την ποσότητά τους ανάλογα με τη σειρά στην οποία αναγράφονται. Πρώτα αναγράφονται τα συστατικά με τη μεγαλύτερη περιεκτικότητα στο τρόφιμο.

ψυχραιμία, λοιπόν, και καλή ανάγνωση!

Page 21: Συσκευασίες τροφίμων ... Ετικέτας... το ανάγνωσμα (2)

Νομοθεσία και …… ετικέτες

Σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με τους Κανονισμούς για τις Ετικέτες των Τροφίμων (1970) καθιερώθηκαν προδιαγραφές για την περιεκτικότητα των προϊόντων σε ενέργεια, βιταμίνες και ιχνοστοιχεία.

Έως τα μέσα του 1980, οι παρασκευαστές τροφίμων είχαν αρχίσει να χρησιμοποιούν τις ετικέτες θρεπτικών ουσιών στα προϊόντα ως εμπορικό εργαλείο. Αυτό, σε συνδυασμό με την πίεση από επαγγελματίες του τομέα υγείας και καταναλωτές, οδήγησε στη θέσπιση και άλλων νόμων.

Η σήμανση είναι υποχρεωτική μόνο όταν αναφέρεται στην ετικέτα ότι ένα τρόφιμο περιέχει θρεπτικές ουσίες.

Βάσει νόμου, οι ετικέτες στα τρόφιμα πρέπει να παρέχουν στον καταναλωτή συγκεκριμένο είδος πληροφοριών. Εκτός από την ονομασία του προϊόντος, όλες οι ετικέτες θα πρέπει να αναγράφουν:

1. τα συστατικά

Page 22: Συσκευασίες τροφίμων ... Ετικέτας... το ανάγνωσμα (2)

2. την ημερομηνία λήξης3. πληροφορίες για τις θρεπτικές ουσίες που περιέχει.4. τα πρόσθετα με το γράμμα Ε και αριθμούς5. καθαρό βάρος6. προέλευση7. στοιχεία εταιρίας

Page 23: Συσκευασίες τροφίμων ... Ετικέτας... το ανάγνωσμα (2)

Ετικέτας … το ανάγνωσμα

πόσο καλά ξέρουμε να διαβάζουμε τις ετικέτες τροφίμων;

Πολλές από τις πληροφορίες που μπορούμε να διαβάσουμε στη συσκευασία ενός προϊόντος φαίνονται αρκετά δυσνόητες για μας. Ας δούμε τι σημαίνει στη πραγματικότητα κάθε στοιχείο και τι πρέπει να προσέχουμε σε αυτά.

Ελεύθερα χοληστερόλης ή χωρίς χοληστερόλη είναι τα τρόφιμα που περιέχουν πολύ λίγο λίπος (λιγότερο από 2 γραμμάρια ανά μερίδα)

Τρόφιμα φτωχά σε άλατα νατρίου μας δίνουν τη μισή ποσότητα νατρίου από τα «κανονικά» προϊόντα. Τα χρησιμοποιούμε σε δίαιτες φτωχές σε αλάτι.

Ανάλατα ή χωρίς πρόσθετο αλάτι είναι τα τρόφιμα στα οποία δεν έχει προστεθεί καθόλου αλάτι.

Τα τρόφιμα που αναγράφουν ότι είναι προϊόντα διαίτης έχουν πολύ λίγες θερμίδες ή περιμένουμε να τα βρούμε στη λίστα κάποιου διαιτολόγου.

Page 24: Συσκευασίες τροφίμων ... Ετικέτας... το ανάγνωσμα (2)

Τα τρόφιμα με την ένδειξη light έχουν λιγότερες από το 1/3 των θερμίδων (ή το ½ του λίπους ή του νατρίου) από ένα κανονικό προϊόν.

Τα υγιεινά τρόφιμα έχουν περιορισμένο ολικό λίπος ή κορεσμένο λίπος. Επίσης πρέπει να έχει περιορισμένη ποσότητα χοληστερόλης και νατρίου. Αυτά τα τρόφιμα, αντίθετα από ότι πιστεύουν πολλοί, συνήθως περιέχουν ζάχαρη και δεν θα μας τα συστήσει πάντα ένας διαιτολόγος.

Τα τρόφιμα που αναγράφουν ότι είναι συσκευασμένα σε νερό (αντί για λάδι συνήθως) περιέχουν λιγότερο λίπος από το αναμενόμενο (πχ κονσέρβες τόνου ή σολομού).

Τρόφιμα που αναγράφουν στη συσκευασία τους ότι έχουν παρασκευασθεί με αλεύρι σίτου έχουν λιγότερες φυτικές ίνες από το τρόφιμα ολικής αλέσεως.

Τέλος οι ετικέτες «φυσικό τρόφιμο» χρειάζονται πολύ μεγάλη προσοχή γιατί δεν είναι καθόλου σαφής ο χαρακτηρισμός «φυσικό». Ότι αποκαλείται φυσικό στον κόσμο των συσκευασμένων τροφίμων δεν είναι απαραίτητα και υγιεινό.

Page 25: Συσκευασίες τροφίμων ... Ετικέτας... το ανάγνωσμα (2)
Page 26: Συσκευασίες τροφίμων ... Ετικέτας... το ανάγνωσμα (2)

«Αποκωδικοποίηση»

των πληροφοριών μιας ετικέτας

Ένα από τα πρώτα στοιχεία που υποχρεώθηκαν να αναγράφουν οι εταιρείες στις συσκευασίες των προϊόντων τους είναι τα συστατικά τους. Αυτά πρέπει να αναγράφονται με σειρά προτεραιότητας ανάλογα με το βάρος τους. Τα θρεπτικά συστατικά του προϊόντος πρέπει να αναγράφονται σε αναλογία 100 γραμμαρίων για να μπορεί ο καταναλωτής να κάνει εύκολα τις απαραίτητες συγκρίσεις. Το νερό συνήθως δεν αναφέρεται στα συστατικά γιατί αποτελεί φυσικό στοιχείων όλων των τροφών.

Και από τη στιγμή που ως καταναλωτές δεχθήκαμε να τρώμε πράγματα με ενισχυμένη γεύση, χρώμα ή άρωμα τότε ζητήσαμε από τον προμηθευτή να αναγράφει τα χημικά πρόσθετα κάθε προϊόντος, τα διαβόητα «Ε». Αυτά τα «Ε» είναι πάρα πολύ σημαντικά για την υγεία μας και θα πρέπει να είμαστε πολύ προσεχτικοί όταν επιλέγουμε ένα προϊόν που περιέχει χημικά βελτιωτικά. Μετά τα «Ε» ακολουθεί πάντα ένας

Page 27: Συσκευασίες τροφίμων ... Ετικέτας... το ανάγνωσμα (2)

τριψήφιος αριθμός που σημαίνει πάντα κάτι διαφορετικό.

Από το 100-199 αφορούν χρωστικές ουσίες. Από το 200-299 αφορούν τα περιβόητα

συντηρητικά. Από το 300-399 αφορούν αντιοξειδωτικά και από το 400-499 αφορούν σταθεροποιητές.

Το ποιο πρόσφατο στοιχείο που αναγράφουν οι συσκευασίες των προϊόντων είναι τα διατροφικά στοιχεία τους. Δηλαδή οι πληροφορίες που αφορούν

στην ενέργεια, τις πρωτεΐνες, τα λίπη, τους υδατάνθρακες, τις φυτικές ίνες, τα άλατα, τα σάκχαρα, τις βιταμίνες και τα μέταλλα της ουσίας που αγοράζουμε. Οι πληροφορίες αυτές αναφέρονται σε αναλογίες που αντιστοιχούν σε 100 γραμμάρια. Οι πληροφορίες

Page 28: Συσκευασίες τροφίμων ... Ετικέτας... το ανάγνωσμα (2)

αυτές είναι πολύ σημαντικές για να μπορέσουμε να κρίνουμε πόσο θρεπτικό είναι ένα προϊόν (πρωτεΐνες, φυτικές ίνες, βιταμίνες, μέταλλα) και πόσο επιβαρύνει τον οργανισμό μας με λιγότερο απαραίτητα στοιχεία (λίπη, άλατα, σάκχαρα).

ΕπίλογοςΕίναι ξεκάθαρο λοιπόν ότι οι συσκευασίες των τροφίμων έχουν ως πρώτο τους σκοπό να τραβήξουν το βλέμμα του καταναλωτή. Προσπαθούν με χρώματα, ωραία γράμματα, εικόνες και εμπορικές λέξεις να προκαλέσουν το ενδιαφέρον. Στη προσπάθειά τους αυτή πολλές φορές μας ξεγελούν και μας οδηγούν σε επιλογές που δεν είναι σωστές για την διατροφή μας.

Ένα μεγάλο μέρος της αλήθειας κρύβεται στα μικρότερα γράμματα των συσκευασιών. Στο πίσω μέρος ενός κουτιού. Τα συστατικά ενός προϊόντος είναι πολύ σημαντικά και πρέπει να τα προσέχουμε πολύ. Ακόμα πιο σημαντικές όμως είναι οι «ειδικές» πληροφορίες για τα χημικά πρόσθετα ενός προϊόντος, τα συντηρητικά του,

Page 29: Συσκευασίες τροφίμων ... Ετικέτας... το ανάγνωσμα (2)

τον ειδικό τρόπο που έχει παρασκευασθεί ή συσκευασθεί και τέλος η θρεπτική του αξία.

Πρέπει να καταλάβουμε ότι δεν πρέπει να εμπιστευόμαστε «τυφλά» διάφορα προϊόντα που μας έχουν εντυπωθεί στο μυαλό από τις διαφημίσεις, αλλά να διαβάζουμε με προσοχή τις ετικέτες στις συσκευασίες και μετά να αποφασίζουμε αν θέλουμε να αγοράσουμε και να καταναλώσουμε ένα συσκευασμένο τρόφιμο.

Βιβλιογραφία

ΕΦΕΤ ΙΝΚΑ

Σας ευχαριστούμε

Χαραλαμποπούλου ΦαίδραΧαραλαμποπούλου ΜαριλέναΦωκά ΗλιάναΤσεκούρα ΧρύσαΡαβαζούλα ΕλεονόραΦρόκου Σύλβα