ΑΒΡΑΒΕΙΟ

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΔΟΚΙΜΙΟΥ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΠΡΕΣΒΕΙΑΣ

2017-2018

Μυρσίνη Στρατή,

Ιδιωτική Σχολή Φόρουμ

ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ

Στην γκρίζα εποχή του εικοστού πρώτου (21ου) αι-ώνα που διανύουμε, που κατακλύζεται από στείρα αμφισβήτηση και έντονα σημάδια παρακμής, σωρεία σύγχρονων προκλήσεων πλήττουν με ιδιαίτερη σφο-δρότητα τους αδύναμους κρίκους του ελληνικού οικοδο-

μήματος και γενικότερα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η πολυεπίπεδη κρίση που μαστίζει την εποχή μας, πηγάζει από μια βαθύτερη κρίση αξιών, αρχών και ιδανικών, την κρίση του δημοκρατικού πολιτεύματος. Προκειμένου, λοιπόν, η ανθρωπότητα να κινηθεί μελλοντικά πιο αισιόδοξα και να ξεφύγει από τους μου-ντούς ορίζοντες αυτής της κοινωνικοοικονομικής κρίσης που βιώνει, επιβεβλη-μένη θεωρείται η στροφή προς τον αρχαιοελληνικό πολιτισμό, ο οποίος δύναται να μεταλαμπαδεύσει, τόσο σε εθνικό, όσο και σε οικουμενικό επίπεδο, διαχρονι-κά διανοήματα και κοσμοθεωρίες που μπορούν να προταθούν ως ασπίδες απέ-ναντι στις αλλοτριωτικές τάσεις των καιρών, να οδηγήσουν στη διαμόρφωση ενεργών πολιτών και συνεπώς, στον εκδημοκρατισμό της κοινωνίας της αφθο-νίας του εικοστού πρώτου (21ου) αιώνα.

Κανείς δεν θα μπορούσε να διαφωνήσει με τη διαπίστωση ότι η Ελλάδα αποτέ-λεσε τη μητέρα της Δημοκρατίας, παρόλο που και η αθηναϊκή δημοκρατία είχε τα ψεγάδια της. Αλλά και ο ήλιος έχει τις κηλίδες του! Οι αρχαίοι Έλληνες, πρόγονοί μας, ήταν αυτοί που έδωσαν πρώτοι περιεχόμενο στην έννοια του ενεργού πο-λίτη και του ηθικού πολιτικού, καθώς ταύτιζαν την πολιτική με την ηθική. Η ηθική αποτελεί το ένζυμο που χωρίς αυτό η πολιτική μετατρέπεται σε αγυρτεία. Γι΄ αυτό στόχος του σύγχρονου συνειδητοποιημένου πολίτη είναι αφενός, να θωρακίζεται και να καθοδηγείται από την ηθική και την ουσία της ενεργού πολιτότητας και αφετέρου, να αποτελεί μια αυτοδύναμη, αυτόβουλη, αυτόφωτη προσωπικότητα, ικανή να προοδεύει τόσο σε ατομικό όσο και σε συλλογικό επίπεδο.

Ο σύγχρονος Ελληνισμός καλείται να αντιμετωπίσει άμεσα κρίσιμες προκλή-σεις, γεγονός που φανερώνει και τη γενικότερη ηθική και αν-θρωπιστική κρίση του σήμερα, αφού ο Ελληνισμός αποτελεί ενεργό και αδιάσπαστο μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όσο και καθοριστικό παράγοντα στις γενικότερες παγκόσμιες εξε-λίξεις. Αρχικά, η προσφυγική κρίση, η συνεχής ροή μετανα-στών στα ελληνικά εδάφη, αποτελεί μια πρόκληση που σείει συθέμελα τους θεσμούς τόσο του τόπου μας όσο και του ενιαίου ευρωπαϊκού οικοδομήματος, αφού η ανθρωπότητα καθίσταται αδύναμη να αντιμετωπίσει επιτυχώς την έλευση

τόσων χιλιάδων βασανισμένων συνανθρώπων μας. Επιπρόσθετα, η εκδήλω-ση τρομοκρατικών επιθέσεων από τους φανατικούς μαχητές της πίστης του Ισλαμικού Κράτους, ακόμη και σε κράτη με υψηλή στρατιωτική ασφάλεια, όπως είναι η Γαλλία και η Γερμανία, αποτελεί ένα φαινόμενο που προκαλεί αισθήμα-τα ανασφάλειας, τρόμου και αγανάκτησης στους ευρωπαίους πολίτες, καθώς εξευτελίζει κάθε έννοια ελευθερίας και δημοκρατίας, εντείνοντας τον φανατισμό και την ξενοφοβία.

Παράλληλα, με τα παραπάνω ζητήματα παρατηρείται, επίσης έντονα, έξαρση φαινομένων ρατσισμού και εθνικισμού σε τέτοιο βαθμό, ώστε να λειτουργούν υπονομευτικά προς ιδιομορφίες άλλων λαών και πολιτισμών. Το γεγονός αυτό υποδαυλίζει τον δογματισμό και τις προκαταλήψεις που κυριαρχούν στην ψυχο-σύνθεση των ανθρώπων και δημιουργεί ανησυχίες για εκδήλωση φαινομένων σοβινισμού, γεγονός που υποσκάπτει το δημοκρατικό πολίτευμα, τις διαχρονι-κές πανανθρώπινες αξίες και τα θεμελιώδη διανοήματα του Ελληνισμού.

Επιπρόσθετα, αξιοσημείωτο θεωρείται και το φαινόμενο της νεανικής αποχής από τα κοινά και το πολιτικό γίγνεσθαι. Παλαιότερα, οι πολιτικοί αγώνες ήταν ιεροί. Έδιναν νόημα στη ζωή των ανθρώπων και φτερά στην ελπίδα για ένα πιο αισιόδοξο αύριο. Σήμερα, όμως, η πολιτική βρίσκεται στο εδώλιο του κατηγο-ρουμένου, καθώς επωμίζεται ευθύνες για την ηθική παρακμή και τον πολιτικό αμοραλισμό της σύγχρονης πραγματικότητας. Ερωτώμενοι, οι νέοι, γιατί απέ-χουν από τα κοινά, συνήθως απαντούν ότι το πράττουν επειδή θεωρούν πως αποτελεί ένα είδος επανάστασης, διαμαρτυρίας, αποστροφής. Δεν έχουν όμως συνειδητοποιήσει πως «λύκοι υπάρχουν όσο υπάρχουν πρόβατα» και πως η αποχή τους είναι η συνενοχή τους, καθώς αυτοί θα επωμισθούν τις συνέπειες των πράξεων ή καλύτερα των παραλείψεών τους.

Διαπιστώνοντας σε καθημερινή, δυστυχώς φάση, από όλα τα παραπάνω είναι πασιφανής η κρίση της δημοκρατίας, ενός πολιτεύματος με μακραίωνη πορεία στον χρόνο, το οποίο όμως τα τελευταία χρόνια επιδέχεται έντονη αποδοκιμα-σία. Η εποχή μας ξεχειλίζει από αντιφάσεις, μα είναι και διψασμένη από διορ-θωτικές κινήσεις και για αυτό «ζητείται ελπίς», όπως θα έλεγε και ο Αντώνης Σαμαράκης. Στο ερώτημα, με ποιον τρόπο ο Ελληνισμός και γενικότερα η αν-θρωπότητα, μπορούν να αντιμετωπίσουν τη σωρεία οικονομικών, θεσμικών, πολιτικών και ηθικών προκλήσεων, η απάντηση βρίσκεται στην καλλιέργεια, μέσω διαφόρων φορέων, ενεργών πολιτών, άξιων και ικανών να αναλάβουν τα ηνία από τους προγόνους μας και να αντισταθούν στους κινδύνους που ελλο-χεύουν στην εποχή μας. Το όραμα αυτό δύναται να πραγματοποιηθεί μόνο με τη στροφή, για αναζήτηση ερεισμάτων, στα ιδεώδη, στις αξίες και στις κοσμοα-

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΔΟΚΙΜΙΟΥ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΠΡΕΣΒΕΙΑΣ

ντιλήψεις του αρχαιοελληνικού πολιτισμού, τα οποία οφείλουμε να αναβιώσου-με ώστε να διασώσουμε την ανθρωπότητα από τη λαίλαπα που την απειλεί.

Ενεργός πολίτης χαρακτηρίζεται ο ενημερωμένος πολίτης. Πρόκειται για μια αυτόνομη, αυτόβουλη προσωπικότητα με κριτική σκέψη και δημιουργική διά-θεση. Συμμετέχει στα κοινωνικά και πολιτικά δρώμενα, επιδεικνύει αυτοσεβα-σμό και αλληλοσεβασμό, εργάζεται ενάντια σε κάθε μορφή στερεοτύπων και αγωνίζεται για το κοινό συμφέρον, χωρίς αισθήματα μισαλλοδοξίας, σοβινισμού και προκατάληψης. Διακατέχεται, επίσης, από οικολογική και περιβαλλοντική συνείδηση και αγωνίζεται για την προστασία της μάνας Γης, σ΄ όλα τα μήκη και τα πλάτη του πλανήτη μας.

Ο ενεργός, υπεύθυνος πολίτης παρατηρεί τα κοινωνικά δρώμενα και παρεμ-βαίνει, σε συνεργασία με τους συμπολίτες του ή άλλες ομάδες, όταν εντοπίσει κάποια παρανομία, συμβάλλοντας έτσι στην κάμψη φαινομένων που δυναμιτί-ζουν την εύρυθμη λειτουργία της κοινωνίας. Σέβεται το παρελθόν του, την ιστο-ρία του, χωρίς να γίνεται προγονόπληκτος, την ίδια στιγμή που οραματίζεται ένα καινοτόμο μέλλον.

Αποτελεί κοινή πεποίθηση πως η επίτευξη ενός τέτοιου μεγαλεπήβολου ορά-ματος για τη διάπλαση ενεργών πολιτών, απαιτεί συνεχείς προσπάθειες διαπο-τισμένες με διαχρονικά ιδεώδη και αξίες, γεννήματα του αρχαιοελληνικού πο-λιτισμού, τα οποία καλούμαστε να αναβιώσουμε και να βιώσουμε στην πράξη μέσα στη σύγχρονη πραγματικότητα. Σημαντικότερη αξία - οδοδείκτη αποτελεί ο ορθολογισμός και ο κριτικός στοχασμός, η «τέχνη του λόγου», την οποία τόσο σθεναρά δίδαξαν οι αρχαίοι ρήτορες και σοφιστές και η οποία θα πρέπει να αποτελεί σταθερό σύμμαχο των αυριανών Ελλήνων και Ευρωπαίων πολιτών. Ιδιαίτερα στον αιώνα που διανύουμε, τον «αιώνα των μαζών» και της ετεροκα-τεύθυνσης, το άτομο που είναι προικισμένο με την αξία του ορθού λόγου, απο-φεύγει τον κίνδυνο να παραμείνει μια ετερόφωτη και εξαρτημένη οντότητα αλλά αντίθετα, μετατρέπεται σε συνειδητοποιημένη, αυτοδύναμη προσωπικότητα. Το άτομο αυτό, ερχόμενο σε επαφή με τον ορθό λόγο και την αντικειμενική προ-σέγγιση των πραγμάτων, αποκτά τη δεξιότητα της κριτικής ικανότητας, αφού δύναται να διυλίζει τα ερεθίσματα που δέχεται από το εξωτερικό περιβάλλον και να μεταβάλλεται σε μια αυθύπαρκτη παρουσία με προσωπική, ιδεολογική και πνευματική συγκρότηση. Παράλληλα, οφείλουμε να αναβιώσουμε από τα χρόνια της αρχαίας Ελλάδας και την αξία της αξιοκρατίας, στο πλαίσιο της δη-μοκρατίας, η οποία θα συμβάλει καταλυτικά στη διαμόρφωση ενός υγιούς πολι-τικού βίου για τους σημερινούς πολίτες. Σε μια δημοκρατική πολιτεία, οι πολίτες αναλαμβάνουν αξιώματα που τους αρμόζουν χωρίς να παίζει ρόλο η κοινωνικο-

οικονομική τους κατάσταση. Η απαλλαγή από τη διαφθορά, την αδιαφάνεια και τη διαπλοκή συνιστούν βασικούς παράγοντες, ώστε η ανθρωπότητα να «ανα-κτήσει» την έννοια και την ουσία του υγιούς πολιτικού γίγνεσθαι.

Ακόμη, απαραίτητη κρίνεται και η ενστάλαξη της αλληλεγγύης στους πολίτες του σήμερα, ώστε η Ελλάδα και η Ευρώπη γενικότερα να αντιμετωπίσουν απο-τελεσματικά την ανθρωπιστική και ηθική κρίση του εικοστού πρώτου (21ου) αι-ώνα. Η αξία αυτή αποτελεί τη γνησιότερη μορφή υπαρκτού ανθρωπισμού που ενώνει τις ανθρώπινες ψυχές και υπερβαίνει τις έννοιες της φυλής, της γλώσσας, της θρησκείας και του χρώματος που φαινομενικά διχάζουν την ανθρωπότητα. Το άτομο οφείλει να αφήσει στο περιθώριο τον στείρο ατομικισμό, αφού μέσω της αξίας αυτής, κατανοεί πως ο εγωκεντρισμός και η εγωπάθεια είναι συντα-γές ψυχικής αυτοκτονίας ατόμων και κοινωνιών. Την ίδια στιγμή, επιβεβλημένη κρίνεται και η αναβίωση της αξίας της ανεκτικότητας, αξία που το αθηναϊκό κρά-τος πρέσβευε, επιτρέποντας σε κάθε Έλληνα να γίνεται κοινωνός του ελληνι-κού μεγαλείου. Κάνοντας βίωμα τη συνύπαρξη με τη διαφορετικότητα, το άτομο δύναται να ενστερνιστεί την έννοια της ισότητας και του πολυπολιτισμού και να κατανοήσει πως κάθε άνθρωπος, ανεξάρτητα από την παιδεία που έλαβε και τον πολιτισμό στον οποίο γαλουχήθηκε, κρύβει μέσα του την ίδια φλόγα της ανθρώ-πινης φύσης όπως κάθε ανθρώπινη οντότητα ανεξαιρέτως. Με τον τρόπο αυτό, εξαγνίζει την ψυχή του από αισθήματα προκατάληψης και μισαλλοδοξίας που εν τέλει θεμελιώνουν και ενισχύουν τις εκδηλώσεις φανατισμού και ξενοφοβίας.

Ως εκ τούτου, έχοντας ως γνώμονα και αρωγό τις αξίες και τα διανοήματα του αρχαιοελληνικού πολιτισμού, η σύγχρονη Ελλάδα δύναται, μέσω της κινητο-ποίησης διαφόρων φορέων, να δώσει μία «ανάσα» στην ανθρωπότητα και να ενσαρκώσει το πρόσωπο του ενεργού πολίτη όσο αποτελεσματικότερα γίνεται. Κύριος φορέας κοινωνικοποίησης και διαμόρφωσης του χαρακτήρα του νέου είναι η παιδεία και πιο συγκεκριμένα, το σύγχρονο εκπαιδευτικό σύστημα, η δράση του οποίου θα πρέπει να κινηθεί στηριζόμενη σε δύο βασικούς πυλώ-νες. Πρώτο πυλώνα αποτελεί η καλλιέργεια ανθρωπιστικής παιδείας, σ΄ ένα πλαίσιο παράλληλης ικανοποίησης των αναγκών του τεχνικού πολιτισμού και δεύτερο πυλώνα αποτελεί η διαπολιτισμική αγωγή μέσω της προώθησης του διαπολιτισμικού διαλόγου, εντός των σύγχρονων πολυπολιτισμικών κοινωνιών. Η καλλιέργεια ανθρωπιστικής παιδείας κρίνεται σήμερα απαραίτητη λόγω του κυρίαρχου τεχνολογικού «πυρετού», των αυθαίρετων πολιτικών και της ανθρω-πιστικής και ηθικής κρίσης. Η τεχνολογική συγκρότηση δεν μπορεί να αντιπα-ρατεθεί με τον ανθρωπιστικό λόγο, γι΄ αυτό και η ύπαρξή του θεωρείται επι-βεβλημένη, προκειμένου να φωτιστούν οι ανθρώπινες ψυχές και να ανθίσουν

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΔΟΚΙΜΙΟΥ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΠΡΕΣΒΕΙΑΣ

ανθρωποκεντρικές κοινωνίες. Παράλληλα, η διαπολιτισμική αγωγή είναι αυτή που θα φέρει πιο κοντά τις μαθητικές οικογένειες της Ελλάδας, της Ευρώπης και ολόκληρης της οικουμένης, καλλιεργώντας ένα αδιάσπαστο κλίμα ισότητας, σεβασμού και αποδοχής της διαφορετικότητας. Πιο συγκεκριμένα, ευεργετική θα ήταν η πιο συστηματική εφαρμογή προγραμμάτων ανταλλαγής μαθητών σε πανελλαδικό και πανευρωπαϊκό επίπεδο, καθώς και η διοργάνωση ενδοσχολι-κών εκδηλώσεων με στόχο την εξάλειψη κάθε είδους διάκρισης ώστε να παγι-ωθεί η γόνιμη επικοινωνία και συνεργασία στη σχολική κοινότητα. Μόνο με τον τρόπο αυτό, δύναται να καταπολεμηθεί ο ρατσισμός, η πνευματική αδράνεια και να κατασταλούν αισθήματα περί εθνικής ανωτερότητας και στο ευρύτερο κοινωνικό σύνολο. Παράλληλα, με την καταλυτική δράση της Παιδείας, αξιοση-μείωτος είναι ο ρόλος της πολιτείας, ως φορέα που διασφαλίζει και εδραιώνει το δημοκρατικό πολίτευμα. Συγκεκριμένα, η πολιτεία θα πρέπει να φροντίζει ώστε το θεσμικό πλαίσιο της χώρας να εφαρμόζεται ορθά και δίκαια, χωρίς καμία εξαίρεση και οι πολίτες να διακινούνται σ΄ ένα περιβάλλον απαλλαγμένο από την ατιμωρησία. Οι νόμοι θα πρέπει να εφαρμόζονται αντικειμενικά, ανεξάρτητα από την κοινωνική ή πολιτική θέση του παραβάτη και η δικαιοσύνη να απονέμε-ται άμεσα, προκειμένου το κράτος να ονομάζεται ευνομούμενο και δημοκρατικό.

Τέλος, ο σύγχρονος άνθρωπος σε μια προσπάθεια εξασφάλισης της ψυχικής, εσωτερικής του γαλήνης, μέσα στο όλο κλίμα των αλματωδών εξελίξεων, θα πρέπει να έχει ως έρεισμα τους πνευματικούς ανθρώπους και ιδιαίτερα τους άγιους ανθρώπους της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Η Εκκλησία θα πρέπει να έχει θέση καθοδηγητή και στηριγμένη στις αρχές της πίστης μας και στις παναν-θρώπινες αξίες, να συμβάλει ώστε ο άνθρωπος του εικοστού πρώτου (21ου) αι-ώνα να πορευθεί στον δρόμο της αγάπης, της αλληλεγγύης και της ανθρωπιάς.

Κλείνοντας, η ενεργός πολιτότητα, ως απόρροια ενός δημοκρατικού πολιτεύ-ματος, δεν είναι απλώς μια θεωρία, ένα όραμα απραγματοποίητο. Είναι αγώνι-σμα, στο οποίο θα πρέπει να συμμετέχουν όλοι, με επίγνωση των δικαιωμάτων και των υποχρεώσεών τους, με καθαρή συνείδηση και ξεκάθαρες προθέσεις. Η εθνική συμπαράσταση μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο με την όδευση από τον στείρο ατομισμό, στην έννοια της ολότητας, στην έννοια του συνόλου. Άλλω-στε, «κανένας άνθρωπος δεν είναι νησί, πλήρες και αυτάρκες. Κάθε άνθρωπος είναι ένα τμήμα της ηπείρου, ένα κομμάτι της στεριάς. Αν ένας σβώλος χώμα παρασυρθεί από τη θάλασσα, τότε η Ευρώπη μικραίνει, σαν να είχε καταβυθι-στεί ένα ακρωτήρι, σαν να χανόταν το αρχοντικό των φίλων σου ή το δικό σου. Ο θάνατος κάθε ανθρώπου με ελαττώνει, γιατί ανήκω στην ανθρωπότητα. Γι’ αυτό μη στέλνεις να ρωτήσεις για ποιον χτυπάει η καμπάνα, χτυπάει για σένα».