Οι μνηστήρεςγια τα ΜΕΔτου πρώην ΣυνεργατισμούΑπό Κύπρο και Ελλάδα

Πολλοί και λίγο πολύ γνωστοί είναιοι μνηστήρες που θα διεκδικήσουντην εξυπηρέτηση του χαρτοφυ-λακίου των Μη ΕξυπηρετούμενωνΔανείων του πρώην Συνεργατι-σμού, δηλαδή της νυν ΚυπριακήςΕταιρείας Διαχείρισης Περιουσια-κών Στοιχείων Λτδ, της ΚΕΔΙΠΕΣ.Πρόκειται για εταιρείες που δρα-στηριοποιούνται ήδη στο νησί,αλλά και εταιρείες που ασχολού-νται με την αντίστοιχη αγορά στηνΕλλάδα. Σελ. 7

Εντατικές ζυμώσεις για τα νέα ΔΣημικρατικώνΕντονο το παρασκήνιο

Την ερχόμενη εβδομάδα αναμέ-νεται να ξεκαθαρίσει το τοπίο α-ναφορικά με τις αλλαγές που θαγίνουν σε επίπεδο διοικητικώνσυμβουλίων ημικρατικών οργα-νισμών. Ο Πρόεδρος της Δημο-κρατίας θα λάβει τις τελικές α-ποφάσεις. Η θητεία των υφιστά-μενων Συμβουλίων εκπνέει στις20 Ιανουαρίου. Αναμένονται αλ-λαγές ενώ εκτός θα μείνουν όσοιέχουν συμπληρώσει θητεία 60μηνών. Σελ. 5

ΛΕΥΚΩΣΙΑ, Τετάρτη 9 Ιανουαρίου 2019 • Eτος 5ο • Aρ. φύλλου 213 Τιμή: €1,50Εβδομαδιαία Οικονομική και Πολιτική Εφημερίδα w w w. k a t h i m e r i n i . c o m . c y / f i n a n c i a l

ΑΝΤΩΝΗΣ ΜΠΑΡΤΖΩΚΑΣ

Η EBRD επενδύει στην ΕλλάδαΜε επενδύσεις άνω των 2 δισ. ευρώ, ο ρόλος της Ευρω-παϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης(EBRD) υπήρξε καθοριστικός την τελευταία τριετία στηνανάκαμψη των επενδύσεων. Αυτό δηλώνει στην «Κ» οαναπληρωτής διευθυντής στο διοικητικό συμβούλιο τηςΤράπεζας, Αντώνης Μπαρτζώκας, ενώ αναφέρεται καιστις προοπτικές αυτής της συνεργασίας. Σελ. 16

ΕΛΛΑΔΑ

Συμφωνίες που ξεχώρισαν το 2018Τουρισμός, λιανεμπόριο, βιομηχανία, ενέργεια, ακτο-πλοΐα, τηλεπικοινωνίες, real estate ήταν οι κλάδοι με τιςπερισσότερες επιχειρηματικές συμφωνίες το 2018. Ξε-χώρισαν αυτές της Aegean για την αγορά έως και 42Airbus Α320 neo και η αγορά των αντίστοιχων κινητή-ρων από την Pratt & Whitney, με συνολική αξία 5 δισ.δολ. Σελ. 15

ΚΙΝΑ

Μειώνει φόρους και χρέοςΠροσεκτικά μελετημένη δημοσιονομική και νομισμα-τική πολιτική υπόσχεται για το 2019 το Πεκίνο, καθώςσχεδιάζει να στηρίξει την οικονομία χωρίς να υπονο-μεύσει τον στόχο της μείωσης του χρέους. Ανακοίνω-σε «σημαντικές» μειώσεις φόρων και δεσμεύθηκε ναεφαρμόζει συνετή και ευέλικτη νομισματική πολιτικήανάλογα με τις εξελίξεις. Σελ. 12

Α Ν Α Λ Υ Σ Η Του HOLGER SCHMIEDING*

Εξασθενεί η μεταποίησηδιεθνώςΗ νέα χρονιά έρχεται να επιβεβαι-ώσει όσους προέβλεψαν βραδύ-τερο βηματισμό της διεθνούς οι-κονομίας. Η δραστηριότητα στημεταποίηση εξασθένησε σε όλοτον κόσμο, από την Ευρωζώνη καιτις ΗΠΑ μέχρι την Κίνα και τη Μα-λαισία, εξαιτίας των ανησυχιώνγια τις εξελίξεις στον σινοαμερι-κανικό πόλεμο και την υποχώρησητης ζήτησης διεθνώς. Σελ. 11

Οι κίνδυνοι του 2019 για την Ευρωζώνη

“BDO. What matters to you, matters to us”

Audit | Tax | Compliance | Restructuring and insolvency | Fund Services

Ετοιμες να μπουνστο σχέδιο ΕΣΤΙΑ οι τράπεζεςΕστειλαν και τις επιστολές

Σε προχωρημένο στάδιο βρίσκονται οι τρά-πεζες για συμμετοχή στο σχέδιο Εστία.Βρίσκονται όμως στο «ακουστικό», περι-μένοντας την αποδέσμευση του κονδυλίουύψους 33 εκατ. ευρώ από την Βουλή. Οιτράπεζες έχουν στείλει επιστολές στουςευάλωτους δανειολήπτες, ενώ ρεαλιστικάοι ειδικοί αναφέρουν πως θα εφαρμοστείπερί τα τέλη Μαρτίου του 2019. Σελ. 4

Στον σκόπελο της άσκησης ιδιωτικήςιατρικής προσκρούουν οι προσπάθειεςτης κυβέρνησης για ένταξη των ιατρώνστο ΓεΣΥ. Στις συναντήσεις των δύοτελευταίων ημερών ο ΠΙΣ τόνισε τηνεμμονή του στο δικαίωμα ελεύθερης

άσκησης της ιδιωτικής ιατρικής σεπεριβάλλον ΓεΣΥ. Ωστόσο, τόσο ο υπ.Υγείας όσο και ο ΟΑΥ απορρίπτουνκατηγορηματικά το αίτημα, τονίζονταςότι ούτε η φιλοσοφία του Σχεδίου Υ-γείας θα αλλάξει ούτε και η νομοθεσία.

Παράλληλα, ο Ιατρικός Σύλλογος φαί-νεται να επιμένει σε όλες του τις θέσειςοι οποίες απορρέουν από το δημοψή-φισμά τις 27ης Οκτωβρίου 2018, ζη-τώντας, μεταξύ άλλων, την μακρο-πρόθεσμη εγγύηση της τιμής μονάδας

ανά ιατρική πράξη των ειδικών γιατρώνκαθώς και διασφάλιση ότι θα εισαχθούνπρόνοιες για να μη γίνεται κατάχρησητου Συστήματος από τους δικαιούχους.Από την πλευρά της, η κυβέρνηση θε-ωρεί πως ήδη υπάρχουν συγκλίσεις

και ότι ικανοποίησε τα πλείστα εκ τωναιτημάτων του ΠΙΣ. Στο μεταξύ ο ΟΑΥμπαίνει σε εντατικό διάλογο με τις ε-πιστημονικές οργανώσεις προκειμένουνα διαφοροποιήσει την αρνητική στά-ση τους. Σελ. 4

Μεγάλη αβεβαιότητα για την παγκόσμια οικονομία

ΛΟΓΩ BREXIT

Μεταφέρουν περιουσιακά891 δισ. εκτός ΒρετανίαςΜε την πολιτική κατάσταση στη Βρετανίανα είναι εξαιρετικά ρευστή περίπου τρειςμήνες πριν από το αναμενόμενο Brexit, ε-νώ παράλληλα δεν έχει επιτευχθεί συμ-φωνία με την Ευρωπαϊκή Ενωση, η εται-ρεία συμβούλων Ernst & Young προειδο-ποιεί πως μέρος του τιμήματος που πλη-ρώνει η Βρετανία είναι η μεταφορά περι-ουσιακών στοιχείων ύψους 891 δισ. ευρώαπό το Λονδίνο προς χρηματοπιστωτικάκέντρα στην Ε.Ε. Σελ. 9

Σκόπελοι στο δρόμο για ηλιοθερμικά πάρκα

Μακρύς και δύσκολος είναι ο δρόμος τηςΚύπρου για χρήση ΑΠΕ μέχρι το 2020. Το2016 είχε επιδειχθεί ιδιωτικό ενδιαφέρονγια δημιουργία δύο ηλιοθερμικών πάρκωνδυναμικότητας 50 μεγαβατ το καθένα, συ-νολικού κόστους 370 εκατομμυρίων ευρώ,τα οποία όμως δεν έχουν προχωρήσει. Εγκατέλειψε τις προσπάθειες η AlbrightStonebridge Group για το Helios Power,παραμένει η Alfa Mediterranean από τηνοποία το υπουργείο Οικονομικών αναμένειμελέτη βιωσιμότητας. Σελ. 8

Eίναι δύσκολο εγχεί-ρημα να διαμορφώσεικανείς προβλέψεις γιατο 2019 κάτω από τησυγκεκριμένη οικονο-μική και γεωπολιτικήσυγκυρία. Είναι πολλα-πλές οι παράμετροιπου βρίσκονται σε εξέ-λιξη από το 2018. Α-ναμφισβήτητα περι-πλέκεται το οικονομικότοπίο μέσα στο 2019,καθώς δεν έχουν επι-λυθεί καίρια ζητήματααπό τον εμπορικό πό-λεμο ΗΠΑ - Κίνας μέχριτο Brexit. Αναλυτές ε-κτιμούν πως η μετα-βλητότητα στις αγορέςθα παραμείνει υψηλήμέσα στο 2019, με ταπαραδοσιακά επενδυ-τικά καταφύγια να έρ-χονται ξανά στο προ-σκήνιο. Σελ. 13

Η εξασθένηση της ανάπτυξης και τουοικονομικού κλίματος στην Ευρωζώνηπρος τα τέλη του 2018 δημιούργησεφόβους για μια δραματική επιδείνωσητων συνθηκών το 2019. Οι ανησυχίεςαυτές είναι πρώιμες σ’ αυτό το στάδιοτου οικονομικού κύκλου, ο οποίοςδιαρκεί στην Ευρωζώνη, κατά μέσονόρο, μία οκταετία. Σε αυτό το διάστημα,το πραγματικό ΑΕΠ ενισχύεται αθροι-στικά κατά 21%. Ο υφιστάμενος οι-κονομικός κύκλος ξεκίνησε την άνοιξητου 2013 και άρα μετράει μία εξαετία.Από τη λήξη της κρίσης στην Ευρω-ζώνη, η οικονομική δραστηριότηταέχει ενισχυθεί λιγότερο από 11%. Πα-ράλληλα, τα οικονομικά δεδομέναστην Ευρωζώνη παραμένουν ισχυρά.Συνεχίζουν να ενισχύονται η απασχό-ληση και οι μισθοί, ενώ εξομαλύνεταιόλο και πιο πολύ η παροχή πίστωσης.Προβλέπεται πως ο ρυθμός ανάπτυξης

στην Ευρωζώνη θα κινηθεί πάνω από1,5% την επόμενη διετία πριν υποχω-ρήσει σε χαμηλότερα επίπεδα.

Βέβαια, πρόσφατα στοιχεία αποδει-κνύουν πως πολιτικοί και εξωτερικοίκίνδυνοι έχουν αρχίσει να επηρεάζουντην πραγματική οικονομία. Οι εταιρείεςδιστάζουν να αυξήσουν το προσωπικόκαι τις επενδύσεις τους κάτω απόαυτές τις επίφοβες συνθήκες και τηνπτώση της ζήτησης για εξαγωγές.Αυτά τα σημάδια σηματοδοτούν συ-νήθως πτώση της οικονομικής δρα-στηριότητας. Είναι πιθανή μια επιδεί-νωση στην πλευρά της ζήτησης τα ε-πόμενα δύο τρίμηνα. Οι πρώτοι μήνεςκρύβουν προκλήσεις για την Ευρωζώνηόσο θα πλησιάζει το Brexit και η γαλ-λική οικονομία θα αφομοιώνει τις ε-πιπτώσεις από τις απεργιακές κινη-τοποιήσεις που έλαβαν χώρα στα τέλητου 2018.

Δύο είναι οι βασικοί κίνδυνοι πουμπορεί να εκτροχιάσουν την Ευρωζώνηαπό το μονοπάτι της ανάπτυξης. Εναςείναι μια πτώση των εξαγωγών απότην κλιμάκωση των εμπορικών πολέ-μων από τις ΗΠΑ, ένα σκληρό Brexit,μια απότομη προσγείωση της κινεζικήςοικονομίας ή μια κρίση χρέους στηνΙταλία παρά τον συμβιβασμό Ρώμης -Βρυξελλών που επιτεύχθηκε στα τέλητου 2018. Ενας ακόμη κίνδυνος είναινα επικρατήσει ένα κλίμα φόβου στανοικοκυριά και τις επιχειρήσεις ακόμηκαι εάν δεν υλοποιηθούν τα παραπάνωσενάρια.

Ας μη λησμονούμε πως η ανάπτυξηστην Ευρωζώνη δεν ήταν αντάξια τωνπροσδοκιών κατά τη διάρκεια του2018. Αντί να προσαρμοστεί σε ηπιό-τερους ρυθμούς από ένα ακμαίο 2017και να κινηθεί κοντά στο 2% εν μέσωτου περυσινού έτους, η ανάπτυξη στην

Ευρωζώνη υποχώρησε κάτω από το1,5% κατά τη διάρκεια του β ́εξαμήνου.Οι εξαγωγές μειώθηκαν όσο πλησίαζετο τέλος του 2018, ενώ αντιπροσώπευανσχεδόν το ήμισυ της ανάπτυξης μέσαστο α΄ εξάμηνο του 2018. Χαμηλότερηήταν, επίσης, η αύξηση των κατανα-λωτικών δαπανών από το 1,7% το 2017στο 1% μέσα στο γ΄ τρίμηνο του 2018.Από τον Μάρτιο του 2018 και μετά,σειρά ανατροπών στην πολιτική καισε συγκεκριμένους κλάδους, όπως αυ-τός των αυτοκινητοβιομηχανιών στηΓερμανία, έπληξε την επιχειρηματικήεμπιστοσύνη, τις εξαγωγές και την α-γοραστική δύναμη των καταναλωτών.Τον Μάρτιο του 2018, η εμπιστοσύνηστη βιομηχανία της Ευρωζώνης πα-ρουσίασε τη μεγαλύτερη μηνιαία πτώ-ση από τον ξέσπασμα της κρίσης δη-μόσιου χρέους – ήταν λίγο μετά τηνεπιβολή δασμών στις εισαγωγές χάλυβα

και αλουμινίου από την κυβέρνησητου Ντόναλντ Τραμπ. Μεγαλύτερη ε-πιδείνωση καταγράφηκε όσο κλιμα-κώνονταν οι επιθέσεις από τον κ. Τρα-μπ. Μέσα στο β΄ εξάμηνο του 2018, οιοικονομίες που εξαρτώνται από τις ε-ξαγωγές έπρεπε να απορροφήσουν α-κόμη μεγαλύτερους κραδασμούς λόγωτης επιβράδυνσης της κινεζικής οικο-νομίας και της κρίσης σε ορισμένες α-ναδυόμενες αγορές, όπως η Τουρκία.Τα σχέδια της Ρώμης για την αύξησητων δημοσιονομικών δαπανών είχαναρνητική επίδραση στην οικονομίατης Ιταλίας μέσα στο β΄ εξάμηνο του2018. Εως έναν βαθμό, η αναταραχήπου προκλήθηκε στην Ιταλία επηρέασεαρνητικά το κλίμα και στις αγορές τωνγειτονικών χωρών.

* Επικεφαλής οικονομολόγος τηςBerenberg Bank.

ΓεΣΥ: Μετωπική για την ιδιωτική ιατρική Για ικανοποίηση των πλείστων αιτημάτων μιλά η κυβερνητική πλευρά και αναμένει απάντηση του ΠΙΣ

50

60

70

80

90

100

0

100

200

300

400

500

0

0

0

1

2

Όγκος συναλλαγών (χιλιάδες €)

Γενικός Δείκτης 65,49

253,6

2/1 3/1 4/1 7/1 8/1

01-OIK_PROTI_OIK_01 08/01/19 21:42 Page 2

2 l Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η Τετάρτη 9 Ιανουαρίου 2019Δ Ε Υ Τ Ε Ρ Η Σ Ε Λ Ι Δ Α

Σ Η Μ Ε Ι Ω Μ Α Τ Α Ρ Ι Ο

Διευθύνων Σύμβουλος: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΟΤΤΙΔΗΣ • Διευθυντής: ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΡΑΣΧΟΣ

Αρχισυντάκτης: ΜΙΧΑΛΗΣ TΣΙΚΑΛΑΣ • Υπεύθυνος Ατελιέ: ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΔΑΜΙΑΝΟΥ

Iδιοκτησία«Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ

ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΕΚΔΟΣΗ ΚΥΠΡΟΥ ΛΤΔ»

Νίκου Κρανιδιώτη 7Ε, 3ος όροφος, 2411 Έγκωμη, Λευκωσία, Κύπροςe-mail: info@kathimerini.com.cy Τηλ.: 22472500 Fax: Σύνταξη +357 22472540

Fax: Διαφημιστικό Τμήμα - Μικρές Αγγελίες +357 22472550

Eκδίδεται σε συνεργασία και μετά από άδεια της εταιρείαςΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ Α.Ε.

Διευθυντής: ΑΛΕΞΗΣ ΠΑΠΑΧΕΛΑΣ n Διεύθυνση συντάξεως: ΚΩΣΤΗΣ ΦΑΦΟΥΤΗΣ - ΝΩΤΗΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ

ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση, αναπαραγωγή, διασκευήή απόδοση του περιεχομένου της εφημερίδας με οποιονδήποτε τρόπο,

χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια του εκδότη.

Α Ρ Θ Ρ Ο / Του ΑΝΔΡΕΑ Α. ΑΝΔΡΕΟΥ

Ακτινογραφία πωλήσεωνακινήτων 2018

Του ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΚΟΥΡΟΥΠΑΚΗ

Το 2018 ήταν η καλύτερη χρονιά στην αγορά ακινήτωνμετά το 2008. Όπως καταδεικνύουν τα επίσημα στοιχείατων πωλήσεων, πήρε στην αγορά μια ολόκληρη δεκαετίαγια να έρθει πολύ κοντά στην εικόνα που παρουσίαζε σεεπίπεδο συναλλαγών.

Ενδεικτικά, το 2008 σημειώθηκαν συνολικά 15.944 πω-λήσεις και αντάλλαξαν χέρια περιουσίες συνολικής δηλω-μένης αξίας περί των €3,16 δισ. Το 2018 σημειώθηκανσυνολικά 15.199 πωλήσεις και αντάλλαξαν χέρια περιουσίεςσυνολικής δηλωμένης αξίας περί των €3,37 δισ. Δηλαδήο αριθμός πωλήσεων το 2018 ανήλθε περίπου στο 95%αυτών του 2008, ενώ η αξία των περιουσιών (σε ονομαστικούςόρους) ήταν κατά 6,6% αυξημένη το 2018 σε σχέση με το2008.

Η Λευκωσία κατά το 2018 σημείωσε 4.215 πωλήσειςκαι σε συνολική αξία σχεδόν ακούμπησε τα €900 εκ. Το2008 σημειώθηκαν 4.811 πωλήσεις με δηλωθείσα συνολικήαξία σχεδόν €925 εκ. Αν εισάγουμε ένα μέσο όρο αξίας,τότε μπορούμε να πούμε πως το μέσο ακίνητο στη Λευκωσίακατά το 2018 είχε μέση αξία €213.500. Αν κάνουμε το ίδιογια το 2008, τότε το μέσο ακίνητο στη Λευκωσία είχε αξία€192.000. Αυτός ο μέσος όρος φυσικά είναι απλά ενδεικτικός.Εννοείται πως σε όλο το φάσμα των πωλήσεων υπήρχανκαι πολύ πιο φθηνά ακίνητα, αλλά και πολύ πιο ακριβά.

Η Λεμεσός κατά το 2018σημείωσε 4.280 πωλήσεις καισε αξία σχεδόν ακούμπησετα €1,2 δισ. Το 2008 σημει-ώθηκαν 4.969 πωλήσεις μεδηλωθείσα αξία σχεδόν €1,05δισ. Εφαρμόζοντας τον μέσοόρο και στην περίπτωση τηςΛεμεσού, τότε μπορούμε ναπούμε πως το μέσο ακίνητοστη Λεμεσό κατά το 2018είχε μέση αξία €280.000, ενώτο 2008 το μέσο ακίνητο στηΛεμεσό είχε αξία €211.000.

Αξιοσημείωτο είναι το γε-γονός πως ενώ γίνεται τόσοςσαματάς για τη Λεμεσό, στην

πραγματικότητα σημείωσε μόλις 65 πωλήσεις περισσότερεςαπό τη Λευκωσία κι ενώ θα ανέμενε κάποιος πως η μέσηαξία θα ήταν κατά πολύ μεγαλύτερη εντούτοις είναι κατά30% μεγαλύτερη από τη μέση αξία της Λευκωσίας. Σίγουραδεν είναι ευκαταφρόνητη η διαφορά σε αξία δεδομένουότι μιλάμε για μέσο όρο, αλλά ας μην ξεχνάμε πως σχεδόντο ήμισυ των αγοραστών της Λεμεσού είναι ξένοι και άρααγοράζουν ακριβά, ενώ μόνο το 5% των αγοραστών τηςΛευκωσίας είναι ξένοι και άρα η αγορά στηρίζεται απόΛευκωσιάτες. Αυτό το στοιχείο είναι σημαντικό για νακρίνει κάποιος αντικειμενικός παρατηρητής για το ποιααγορά από τις δύο είναι πιο στέρεα.

Η Πάφος κατά το 2018 σημείωσε 3.087 πωλήσεις καισε αξία ξεπέρασε ελαφρώς τα €640 εκ. Το 2008 σημειώθηκαν2.522 πωλήσεις με δηλωθείσα αξία σχεδόν €563 εκ. Ε-φαρμόζοντας τον μέσο όρο και στην περίπτωση της Πάφου,τότε μπορούμε να πούμε πως το μέσο ακίνητο κατά το2018 είχε μέση αξία €207.000, ενώ το 2008 το μέσο ακίνητοστη Πάφο είχε αξία €223.000. Η Πάφος έχει μια πραγματικάαξιοσημείωτη επίδοση στις πωλήσεις αφού πέρυσι ξεπέρασεσε αριθμό αυτές του 2008 με ποσοστό πέραν του 22%. Ε-πιπλέον, πουλά σε χαμηλότερο μέσο όρο από ό,τι το 2008γεγονός που σημαίνει ότι οι τιμές είναι πιο λογικές παράτότε.

Η Αμμόχωστος κατά το 2018 σημείωσε 987 πωλήσειςκαι σε αξία ξεπέρασε ελαφρώς τα €227 εκ. Το 2008 ση-μειώθηκαν 853 πωλήσεις με δηλωθείσα αξία σχεδόν €153εκ. Εφαρμόζοντας τον μέσο όρο και στην περίπτωση τηςΑμμοχώστου, τότε μπορούμε να πούμε πως το μέσο ακίνητοκατά το 2018 είχε μέση αξία €230.000, ενώ το 2008 τομέσο ακίνητο στην Αμμόχωστο είχε αξία €179.000. Η Αμ-μόχωστος παρά το γεγονός ότι έχει τον μικρότερο αριθμόπωλήσεων παγκύπρια, κατά το 2018 ξεπέρασε σε πωλήσειςαυτές του κατέγραψε το 2008 σχεδόν κατά 16%, ενώ έχειτον δεύτερο πιο ψηλό μέσο όρο σε αξία ακινήτου μετά τηΛεμεσό. Η παρουσία της μαρίνας, ενός ή δύο άλλων resortκαι οι επενδύσεις σε γη για ανέγερση ξενοδοχειακών μο-νάδων συνέβαλαν στην αύξηση του μέσου όρου.

Η Λάρνακα κατά το 2018 σημείωσε 2.630 πωλήσεις καισε αξία ξεπέρασε ελαφρώς τα €403 εκ. Το 2008 σημειώθηκαν2.789 πωλήσεις με δηλωθείσα αξία σχεδόν €478 εκ. Ε-φαρμόζοντας τον μέσο όρο και στην περίπτωση της Λάρ-νακας, τότε μπορούμε να πούμε πως το μέσο ακίνητο κατάτο 2018 είχε μέση αξία €153.000, ενώ το 2008 το μέσοακίνητο στη Λάρνακα είχε αξία €171.000. Η Λάρνακα ε-ξακολουθεί να είναι ουραγός της ανάπτυξης παρά τογεγονός ότι σημειώθηκε αισθητή βελτίωση τα τελευταίαχρόνια. Ως εκ της εικόνας που παρουσιάζει, αποτελεί μιακαλή ευκαιρία επένδυσης σε ακίνητη περιουσία.

Κατά το 2019 αναμένω η πιο πάνω εικόνα να συνεχιστείσε ήπιους ρυθμούς. Οι ήπιοι ρυθμοί είναι επιθυμητοί γιανα μην φτάσουμε σε εικόνες και καταστάσεις του πρόσφατουπαρελθόντος που όπως βλέπετε χρειάζονται σχεδόν μιαδεκαετία για να αντιστραφούν.

Ο Ανδρέας Α. Ανδρέου, MRICS είναι CEO, APS Andreou PropertyStrategy - Chartered Surveyors.

Τι λέχθηκε πίσω από τις κλειστές πόρτες τουΠροεδρικού για το ΓεΣΥ; Ποιος έμεινε τελικάεκτεθειμένος από την όλη συζήτηση;  Ο κύ-ριος Πάμπος, ο οποίος για δεκαετίες τώραγνωρίζει όλα όσα λέγονται και γίνονται στονΛόφο της εξουσίας, με ενημέρωσε πως ηχθεσινή σύσκεψη με τον ΠΙΣ, τον υπουργό Υ-γείας και τον ΟΑΥ, κάθε άλλο από ήρεμη ήταν.Και φωνές ακούστηκαν και εντάσεις υπήρξαναλά και “ανησυχία ότι ο Αναστασιάδης μπο-ρούσε από στιγμή σε στιγμή να εκσφενδονί-σει κάποιο από τα ποτήρια που βρίσκοντανμπροστά του, αφού τα τασάκια τα απέσυρανσήμερα για πολύ συγκεκριμένο λόγο”.

«Είχαμε καιρό να δούμε τον Πρόεδρο τόσο έ-ντονο» μου είπε ο κύριος Πάμπος σημειώνο-ντας πως εκνευρίστηκε μερικές φορές με τιςεμμονές των γιατρών.  Ωστόσο, όπως μου α-νέφερε, «ο Πρόεδρος δεν επανέλαβε χθες ταπερί φορολογικών δηλώσεων των γιατρών,ούτε τους υπέδειξε πως δεν έδωσαν τον όρκοτου Ιπποκράτη για να πλουτίσουν αλλά για ναυπηρετήσουν τον άνθρωπο, όπως έπραξε στατέλη του Δεκεμβρίου». Το σίγουρο είναι πωςη κύρια απαίτηση των γιατρών για άσκηση ι-διωτικής ιατρικής σε περιβάλλον ΓεΣΥ δενπρόκειται να γίνει αποδεκτή και πως τον Ιού-νιο το ΓεΣΥ θα εφαρμοστεί. Τώρα κατά πόσονθα είναι επιτυχημένη ή όχι η εφαρμογή τουείναι άλλη ιστορία...

Ο πολύξερος κύριος Πάμπος μου ανέφερεπως αν κάποιος έμεινε κάπως εκτεθειμένοςαπό την διήμερη και πολύωρη συζήτηση στοΠροεδρικό αυτός είναι ο υπουργός Υγείας. “ΟΑναστασιάδης ως έκτακτος υπουργός Υγείαςτα πήγε μια χαρά και απέδειξε πως όντωςμπορεί να υπάρξει περαιτέρω συζήτηση καικατάληξη σε ζητήματα που θεωρούνταν άλυ-τα” μου είπε και κατέληξε: “Ισως να είναι η ε-μπειρία που απόκτησε από τις διαπραγματεύ-σεις για το Κυπριακό, ίσως να είναι η ανάγκηνα κλείσουν κάποια από τα σοβαρά ανοικτάθέματα πριν από την έλευση της Λουτ για ναμην του αποσπούν την προσοχή. Το αποτέλε-σμα πάντως, παρά τις φωνές και την όλη ανα-στάτωση ήταν μάλλον θετικό. Ίσως πιο θετικόαπ’ όσο αναμενόταν αφού δεν κόπηκαν οι γέ-φυρες και δόθηκε παράταση στον διάλογο”.

Πηγή μου που γνωρίζει καλά το θέμα του Γε-ΣΥ μου έλεγε χθες ότι εκείνο που απομένειτώρα να διαφανεί είναι κατά πόσον θα γίνει α-ποδεχτό το “Πλαίσιο Αναστασιάδη για το ΓεΣΥμε τις νέες ιδέες και τους... όρους αναφοράς”ή θα επέλθει τελικά η χειμερία νάρκη στην ο-ποία έπεσε και το Κυπριακό.

Σας έγραφα τις προάλλες ότι η ένταξη της Ε-λένης Θεοχάρους στο ευρωψηφοδέλτιο τουΔΗΚΟ ενόχλησε πολύ κάποιους εντός του πρι-γκιπικού κόμματος. Τις τελευταίες ημέρες ω-στόσο οι αντιδράσεις επεκτάθηκαν και στο ί-διο το κόμμα της Ελένης, την Αλληλεγγύη.Στελέχη δεν κρύβουν πια τη δυσφορία τουςπου η πρόεδρός τους αποφάσισε να ενταχθείυπό την προσωπική της ιδιότητα σε ψηφο-δέλτιο άλλου κόμματος. Κάποιοι υποστηρί-ζουν πως μετά τις Ευρωεκλογές, “ανεξαρτή-τως αποτελέσματος η Αλληλεγγύη θα κινδυ-νεύει με διάλυση”. 

Τα ίδια στελέχη σημειώνουν πως η επίσημησυζήτηση στην Αλληλεγγύη αναμένεται ναείναι θυελλώδης και “παραμένουν όλα ταενδεχόμενα ανοικτά ακόμα και για νέες απο-χωρήσεις στελεχών”. Ένα από τα στελέχη

που αντιδρούν στη συνεργασία Ελένης-ΔΗ-ΚΟ υπενθύμισε τα όσα η ευρωβουλευτήςδήλωνε όταν αποχωρούσε το 1998 από τοΔΗΚΟ, λέγοντας: “Τότε η Ελένη δήλωσε πως“οι αξίες του ΔΗΚΟ δεν είναι φούρνος τουΝασταρδίν Χότζα για να τον στρέψουν πότεδεξιά, πότε αριστερά”, ίσως θα σήμερα θαπρέπει να επαναλάβουμε τη φράση της α-ντικαθιστώντας το ΔΗΚΟ με την Αλληλεγ-γύη”.

Ποιος αναμένει με τεράστια αγωνία την απά-ντηση του δικηγόρου και αδελφού του Γενι-κού Εισαγγελέα Νίκου Κληρίδη στον σύλλογοτων δικηγόρων; Ως γνωστόν ο πρόεδρος τωνδικηγόρων Δώρος Ιωαννίδης κάλεσε τον ΝίκοΚληρίδη, αρκετές ημέρες μετά την ανάρτησήτου στο Facebook για εργοδότηση παιδιών δι-καστών του Ανωτάτου στο δικηγορικό γρα-

φείο Πολυβίου και Χρυσαφίνη, να αποδείξειτην διαπλοκή και την εύνοια της οποίας τυγ-χάνει το συγκεκριμένο δικηγορικό όπως είχευπονοήσει.

Και ενώ είναι πολλοί αυτοί που αναμένουν μεαγωνία την απάντηση του Νίκου Κληρίδη, κά-ποιος μεγαλοδικηγόρος έχει πραγματικά αγ-χωθεί και “σχεδόν δεν κοιμάται” αναμένο-ντας την απάντησή του. Ο Νίκος Κληρίδης πά-ντως είχε δηλώσει πως είναι έτοιμος να δώ-σει στοιχεία για την καταγγελία του εάν κλη-θεί να το πράξει.

ΚΟΥΪΖ: Σε ποιο, κατά τα άλλα «ήσυχο» κόμμαγίνεται πραγματική μάχη για το θέμα των ευ-ρωεκλογών; Παρ’ όλα αυτά “κατάλληλοι καιδυνατοί” υποψήφιοι δεν βρίσκονται και η έ-νταση ανεβαίνει ακόμη περισσότερο;  

Γράφει ο ΟΝΑΣΑΓOΡΑΣ

Ο Μ Η Ρ Ο Υ Σ Ε Β Ε Ρ Η

Το «Πλαίσιο Αναστασιάδη», η Θεοχάρους και η απάντηση Ν. Κληρίδη

&

«Μα ποιος έφυεν τα τασάκια αγάπες μου;»

Μία τραγουδίστρια, η Έιμι Γουάινχαουζ,ένας σκηνοθέτης, ο Άλφρεντ Χίτσκοκ καιένας πολιτικός, ο Ουίνστον Τσώρτσιλ καιτρεις ταινίες, μία για την κάθε προσωπικό-τητα. Οι Κινηματογραφικές Βρετανικές Η-μέρες διοργανώνονται από την Ύπατη Αρ-μοστεία της Βρετανίας στην Κύπρο, το Βρε-τανικό Συμβούλιο (British Council) σε συ-νεργασία με τον Όμιλο Φίλων Κινηματο-γράφου του Πανεπιστημίου Λευκωσίας. Ου-σιαστικά, πρόκειται για ένα μικρό κινημα-τογραφικό Φεστιβάλ, που στόχο έχει να πα-ρουσιάσει τρεις Βρετανούς, ο καθένας απόδιαφορετικό πεδίο, οι οποίοι άφησαν τοκαλλιτεχνικό και το πολιτικό τους αποτύπωμαανεξίτηλο σε διεθνές επίπεδο. Οι Γουάιν-χαουζ, Χίτσκοκ και Τσώρτσιλ ξεπέρασαντη Θάλασσα της Μάγχης και τον ΑτλαντικόΩκεανό και χάραξαν μία παγκόσμια πορεία.

Στις Βρετανικές Κινηματογραφικές Η-μέρες (British Film Days) θα παρουσιαστούντο ντοκιμαντέρ «Amy» για την Έιμι Γου-άινχαουζ, η ταινία «Hitchcock» για τον κο-ρυφαίο Βρετανό σκηνοθέτη και έναν απότους πιο σημαντικούς στην ιστορία του Κι-νηματογράφου, Άλφρεντ Χίτσκοκ, και ηταινία «Darkest Hour», που αφορά τον Ου-ίνστον Τσώρτσιλ, κορυφαία παγκόσμια πο-λιτική προσωπικότητα. Οι προβολές θα ξε-κινήσουν την Παρασκευή 11 Ιανουαρίουμε το ντοκιμαντέρ «Amy» για την Έιμι Γου-άινχαουζ, και θα συνεχίσουν το Σάββατο12/1 με την ταινία «Hitchcock» για τον σκη-νοθέτη και την Κυριακή 13/1 θα προβληθείη ταινία «Darkest Hour» για τον Τσώρτσιλ.

Το Φεστιβάλ είναι προπομπός περισσό-τερων πολιτιστικών δραστηριοτήτων πουδιοργανώνει η Ύπατη Αρμοστεία της Με-γάλης Βρετανίας στην Κύπρο (εκδηλώσειςγια τους Παγκόσμιους Πολέμους και τουςδεσμούς Κύπρου Η.Β.) και στοχεύει, μεταξύάλλων στην παρουσίαση πρόσφατων βρε-τανικών κινηματογραφικών παραγωγών,ενός τομέα που αντιστοιχεί στο 1/5 του πα-γκόσμιου box office, με περισσότερες από

200 ταινίες να παράγονται στη χώρα κάθεχρόνο, με 200 ταινίες αξιώσεων να γυρίζονταικάθε χρόνο στη γηραιά Αλβιόνα.

Τρεις ταινίες, τρεις ιστορίεςΤο ντοκιμαντέρ «Amy», για την Έιμι Γου-

άινχαουζ, είναι σε σκηνοθεσία του ΑσίφΚαπάντια και το 2016 κέρδισε το ΌσκαρΚαλύτερου Ντοκιμαντέρ, το βραβείο Καλύ-τερης Μουσικής Ταινίας στα ΒραβείαGrammys, Καλύτερου Ντοκιμαντέρ σταβραβεία BAFTA 2016 και Καλύτερου Ντο-κιμαντέρ στα Βραβεία του MTV. Η Έιμι Γου-άινχαουζ στη σύντομη πορεία που διέγραψεστα μουσικά πράγματα, πέθανε σε ηλικίαμόλις 28 ετών, κατάφερε να φέρει τα πάνωκάτω και να αποδειχθεί μία από τις πιο α-ναγνωρίσιμες φωνές και σημαντικές βρε-τανίδες μουσικούς.

Η ταινία «Hitchcock» του 2012 είναι α-φιερωμένη στον μετρ της αγωνίας, σε σκη-νοθεσία του Σάσα Τζερβάσι, με τον ΆντονιΧόπκινς να υποδύεται τον Χίτσκοκ. Το«Hitchcock» αφηγείται τη σχέση του Χίτσκοκμε τη σύζυγό του, Άλμα, στη διάρκεια τωνγυρισμάτων της ταινίας «Ψυχώ» (1960). Ηταινία χάρισε στην Έλεν Μίρεν μια υπο-ψηφιότητα για Χρυσή Σφαίρα ΚαλύτερηςΓυναικείας Ερμηνείας σε δραματική ταινία.

Το «Darkest Hour», σε σκηνοθεσία ΤζοΡάιτ, με πρωταγωνιστή τον Γκάρι Όλντμαν(Όσκαρ Α΄ Ανδρικού Ρόλου, 2018). Κεντρικόθέμα της ταινίας είναι οι πρώτες εβδομάδεςτης πρωθυπουργίας του Τσόρτσιλ (1940),όταν οι Ναζί είχαν αρχίσει να καταλαμβάνουντην Ευρώπη και ο ίδιος έπρεπε να αποφασίσειαν θα συνθηκολογήσει ή αν θα μπει στονπόλεμο.

Σινέ Στούντιο του Πανεπιστημίου Λευκω-σίας, lεωφόρος Μακεδονίτισσας 46, Λευκωσία.Η προβολή του ντοκιμαντέρ «Amy» στις 11/01ξεκινάει στις 9:00 μ.μ. Οι προβολές των επόμε-νων δύο ταινιών, στις 12 και 13 Ιανουαρίου, στις8:00 μ.μ. Eλεύθερη είσοδος για το κοινό.

Τρεις προσωπικότητες από τη Βρετανία στη μεγάλη οθόνη

Στις Βρετανικές Ημέρες Κινηματογράφου θα προβληθούν τρεις ταινίες που σκιαγραφούντρεις σημαντικές μορφές της Βρετανίας, που ξεπέρασαν τα σύνορα της χώρας τους.

<<<<<<<<

Ο αριθμός πωλήσε-ων το 2018 ανήλθεπερίπου στο 95%αυτών του 2008, ενώ η αξία των πε-ριουσιών ήταν κατά6,6% αυξημένη το2018 σε σχέση με το 2008.

02-OIK_SHMEIOMATARIO_KATHI 08/01/19 22:22 Page 2

03-OIK-ADV KIFISIA_KATHI 08/01/19 18:06 Page 11

4 l Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η Τετάρτη 9 Ιανουαρίου 2019Τ Ο Θ Ε Μ Α

Του ΝΙΚΟΛΑ ΠΕΤΡΟΥ

Σε συμπληγάδες οδηγείται το ΓεΣΥ μετάτη νέα προσπάθεια που έγινε από τονΠρόεδρο της Δημοκρατίας Νίκο Ανα-στασιάδη τις προηγούμενες μέρες ώστενα εξευρεθεί μια κοινή γραμμή μεταξύτου Παγκύπριου Ιατρικού Συλλόγουκαι του Οργανισμού Ασφάλισης Υγείας,και να επέλθουν συγκλίσεις ενόψειτης επικείμενης εφαρμογής του Συ-στήματος τον ερχόμενο Ιούνιο. Οι επίδιημέρου συναντήσεις δεν απέδωσανκαρπούς. Ο ΠΙΣ εμμένει στο να τουπαραχωρηθεί το δικαίωμα ελεύθερηςάσκησης της ιδιωτικής ιατρικής σε πε-ριβάλλον ΓεΣΥ, κάτι το οποίο αρνούνταινα συζητήσουν κατηγορηματικά τόσοο υπουργός Υγείας όσο και ο ΟΑΥ, το-νίζοντας ότι ούτε η φιλοσοφία του Σχε-δίου Υγείας θα αλλάξει ούτε και η νο-μοθεσία. Παράλληλα, ο Ιατρικός Σύλ-λογος φαίνεται να επιμένει σε όλεςτου τις θέσεις οι οποίες απορρέουναπό το δημοψήφισμά τις 27ης Οκτω-βρίου 2018, ζητώντας, μεταξύ άλλων,την μακροπρόθεσμη εγγύηση της τιμήςμονάδας ανά ιατρική πράξη των ειδικώνγιατρών καθώς και τη διασφάλιση ότιθα εισαχθούν πρόνοιες για να μη γί-νεται κατάχρηση του Συστήματος απότους δικαιούχους. Σύμφωνα με πλη-ροφορίες της «Κ», από την πλευρά τηςη κυβέρνηση θεωρεί πως ήδη υπάρχουνσυγκλίσεις και ότι ικανοποίησε τα πλεί-στα εκ των αιτημάτων του ΠΙΣ. Σταπλαίσια μιας νέας προσπάθειας πουθα καταβάλει ο ΟΑΥ, προκειμένου νααλλάξει η αρνητική στάση των Επι-στημονικών Εταιρειών προς το ΓεΣΥ,συμφωνήθηκε όπως ο Οργανισμόςμπει σε εντατικό διάλογο μαζί τους.Ωστόσο, η ιδιωτική ιατρική είναι τομέγα ζήτημα.

Ιδιωτική Ιατρική Κόκκινη γραμμή για τους γιατρούς

αποτελεί η ελεύθερη άσκηση της ι-διωτικής ιατρικής στο ΓεΣΥ, παρόλεςτις συνεχείς αρνήσεις της κυβέρνησηςκαι του Υπουργείου Υγείας. Σε δηλώσειςτης στην «Κ», η Γραμματέας του ΠΙΣΑναστασία Συμεού, ανέφερε πως ο ια-τρικός κόσμος θα διεκδικήσει την ά-σκηση ιδιωτικής ιατρικής και πως τοΓεΣΥ όπως έχει ψηφιστεί είναι αντι-συνταγματικό, εξηγώντας, πως απότη στιγμή που δεν είναι υπάλληλοι τουΟΑΥ δεν θα έπρεπε σε καμία περίπτωσηνα τους στερείται αυτό το δικαίωμα.Σημείωσε δε ότι έχουν λάβει δύο γνω-ματεύσεις από τους νομικούς συμβού-λους του Ιατρικού Συλλόγου και πωςέχουν ήδη αρχίσει να εξετάζουν το εν-δεχόμενο να κινηθούν νομικά όταν τοΣύστημα μπει σε εφαρμογή την 1η Ι-ουνίου του 2019. Κληθείσα να σχολιάσεικαι να ξεκαθαρίσει το πλαίσιο το οποίοθέτουν για την άσκηση της ιδιωτικής

ιατρικής, απάντησε, πως αυτό που θέ-λουν είναι να εργάζονται σε περιβάλλονΓεΣΥ 37 ώρες την εβδομάδα όπως κάθεεργαζόμενος και τις υπόλοιπες ώρεςνα έχουν τη δυνατότητα να εξετάσουνασθενή αν οι ίδιοι το επιθυμούν ως ι-διώτες. Ωστόσο, παρότι η κυβέρνησηέβαλε νερό στο κρασί της σε πολλέςπεριπτώσεις, φαίνεται πως όσον αφοράαυτό το ζήτημα δεν δέχεται να το συ-ζητήσει διότι όπως ήδη αναφέρθηκεκαι τονίζεται από πηγές, αλλοιώνεταιη φιλοσοφία του Συστήματος.

Υπέρ-επισκεψιμότηταΈνα από τα κύρια θέματα που τέ-

θηκαν επί της τραπέζης κατά τη συ-νάντηση του Προέδρου με τον ΠΙΣ,τον ΟΑΥ και τον υπουργό Υγείας, ήταναυτό της υπέρ-επισκεψιμότητας.Κατ΄αρχήν να αποσαφηνίσουμε πωςμε τον όρο υπέρ-επισκεψιμότητα εν-νοούμε ότι σε περιβάλλον ΓεΣΥ ο δι-καιούχος επισκέπτεται τον προσωπικότου γιατρό ή τον παιδίατρο αντιστοίχωςγια τα παιδιά, περισσότερες φορές απόόσο κρίνει ο γιατρός ότι είναι αναγκαίο.Ο ιατρικός κόσμος εξέφρασε επανει-

λημμένα τις ανησυχίες του πέριξ τουότι στη νομοθεσία υπάρχουν αρκετέςπρόνοιες οι οποίες διασφαλίζουν ότιοι γιατροί δεν θα εκμεταλλευτούν τοΣύστημα εις βάρος του ασθενή, αλλάκαμία που να εξασφαλίζει ότι δεν θαγίνεται κατάχρηση του Συστήματοςαπό τους δικαιούχους. Τις εν λόγω α-νησυχίες συμμερίζεται και ο ΟΑΥ, οοποίος μαζί με τον υπουργό Υγείας ε-ξετάζουν το ενδεχόμενο να μπει πρό-νοια προκειμένου να μην λαμβάνειχώρα αυτή η κατάχρηση από μέρουςτων ασθενών. Όπως είναι σε θέση να

γνωρίζει η «Κ», ο τρόπος εξέτασης γιατην αντιμετώπιση του φαινομένου τηςυπέρ-επισκεψιμότητας που πιθανώςνα παρατηρηθεί όταν το Σύστημα τεθείσε εφαρμογή, είναι να καταβάλλεταιμια έξτρα χρέωση (συμπληρωμή) στονπολίτη που θα ξεπερνά έναν προκα-θορισμένο αριθμό επισκέψεων ετησίως,με σκοπό να μην επιβαρύνεται ο πά-ροχος υγείας από άσκοπες και συνεχείςεπισκέψεις.

Σημειώνεται δε, πως ούτε το κόστοςτης συμπληρωμής αλλά ούτε και το ύ-ψος των επισκέψεων έχει αποφασιστείμέχρι στιγμής, ωστόσο αναμένεται ότιθα έχουμε σύντομα κατάληξη στο συ-γκεκριμένο θέμα, το οποίο, άλλωστε,είχε συζητηθεί ξανά προ βδομάδων,όταν οι παιδίατροι πρότειναν στονΟΑΥ να προστεθεί συμπληρωμή ότανένα παιδί ξεπεράσει τις τρεις επισκέψειςετησίως, με τον Οργανισμό να την α-πορρίπτει, κρίνοντας ότι ήταν πολύμικρός ο αριθμός των επισκέψεων πουπροτείνουν.

Ξεκινά νέος διάλογος Σε εντατικό διάλογο θα μπουν Ορ-

γανισμός Ασφάλισης Υγείας και Επι-στημονικές Εταιρείες το επόμενο τρί-μηνο μετά από αίτημα του ΠαγκύπριουΙατρικού Συλλόγου, αφού πρωτίστωςεπιλυθούν τα επιμέρους ζητήματα πουαφορούν την Πρωτοβάθμια ΦροντίδαΥγείας, όπως το προαναφερθέν φαι-νόμενο της υπέρ-επισκεψιμότητας.Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», στοπλαίσιο αυτού του διαλόγου ο ΟΑΥ θαέχει χωριστές συναντήσεις με τις Ε-πιστημονικές Εταιρείες για να μελε-τήσουν από κοινού τον κατάλογο δρα-στηριοτήτων και την ειδικότητα πουαφορά την κάθε μια εξ αυτών, και στασημεία που υπάρχει περιθώριο διόρ-θωσης των τιμών ανά ιατρική πράξη.Αξίζει να αναφερθεί πως κάποιες απότις τιμές που προσφέρονται στα πλαίσιατου ΓεΣΥ είναι πιο χαμηλές σε σχέσημε αυτές που παίρνουν τη δεδομένηστιγμή οι γιατροί και κάποιες αντι-στοίχως υψηλότερες. Ετσι, αυτό πουθα επιχειρηθεί είναι να γίνουν κάποιεςανακατανομές ούτως ώστε να συμφω-νηθεί πόσες μονάδες θα παίρνει ο ει-δικός γιατρός για κάθε ιατρική πράξηχωρίς παράλληλα να επηρεάζεται ο

προϋπολογισμός του Συστήματος. Ό-σον αφορά την εγγύηση της τιμής μο-νάδας, της οποίας ο μέσος όρος της υ-πολογίζεται στα 15 ευρώ, ΟΑΥ και υπ.Υγείας, κατά τη χθεσινή συνάντησηστο Προεδρικό προτείναν στον ΠΙΣαυτή να διαρκέσει τρία χρόνια αντίγια ένα, όπως άλλωστε ο ΟΑΥ είχε ει-σηγηθεί τον περασμένο Δεκέμβριο.Υπενθυμίζεται δε πως σε αυτή τη συ-νάντηση ο ΟΑΥ είχε εγγυηθεί στονΠΙΣ πως για ένα χρόνο η τιμή μονάδαςδεν θα υπερέβαινε τα 17 ευρώ αλλάούτε θα υποχωρούσε των 13 ευρώ,κάτι το οποίο ο ιατρικός κόσμος χαι-ρέτισε. Ωστόσο, ζήτησε αυτό να έχειισχύ καθ’ όλη τη διάρκεια του Συστή-ματος και όχι μόνο για τον πρώτο χρό-νο. Σε περίπτωση που η τιμή μονάδαςλόγω της υπέρ-επισκεψιμότητας φθάσειστα 13 ευρώ και πιέζεται προς τα κάτω,τότε αυτόματα ενεργοποιείται έναςμηχανισμός ο οποίος καλεί τους ΟΑΥ,ΠΙΣ και υπουργείο Υγείας, να παρα-καθίσουν στο ίδιο τραπέζι και να εξε-τάσουν το γιατί συμβαίνει αυτή η κα-τάχρηση. Αν αυτή η κατάχρηση αφοράδύο με τρεις εταιρείες τότε θα μπουνσε εφαρμογή πρωτόκολλα για να πε-ριοριστεί το φαινόμενο. Στην περί-πτωση όμως που διαφανεί ότι αυτόσυμβαίνει διότι ο προϋπολογισμόςείναι χαμηλός, τότε το Υπουργείο Υγείαςθα μελετήσει το ενδεχόμενο αύξησηςαυτού.

Του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΡΟΥΓΚΑΛΑ

Ενώ το Σχέδιο επιχορήγησης δόσης15.00 δανείων που δεν εξυπηρε-τούνται, ονόματι ΕΣΤΙΑ, θα εφαρ-μοζόταν από την αρχή του τρέχο-ντος έτους, η Βουλή έβαλε ένα«στοπ» έστω και στη θεωρητική ε-φαρμογή του. Και αυτό, διότι μέχρικαι στην απίθανη περίπτωση πουθα προχωρούσε βάσει του αρχικούσχεδιασμού, ούτε οι ίδιες οι τράπεζεςδεν θα ήταν έτοιμες να εφαρμόσουντο Σχέδιο. Όπως είχε γράψει η «Κ»στο παρελθόν, τα έγγραφα και οιδιαδικασίες που χρειάζονται μεταξύτραπεζών και δανειοληπτών είναιχρονοβόρες. Πόσω μάλλον, όταν ηΒουλή των Αντιπροσώπων στην τε-λευταία της Ολομέλεια σταύρωσετο κονδύλι των 33 εκατ. ευρώ πουαφορούσε στην δόση του μεριδίουτου κράτους ώστε γι αυτά τα 15.000δάνεια που θα περιληφθούν στοΣχέδιο να δοθεί το 1/3 της δόσης.Οι τράπεζες, εντούτοις, βρίσκονταισε προχωρημένο στάδιο σε σχέσημε το Σχέδιο έχοντας στείλει ήδηαρκετές επιστολές σε δανειολήπτεςοι οποίοι έχουν κριθεί ως επιλέξιμοιβάσει των κριτηρίων που έχουν τε-θεί. Πηγές που βρίσκονται κοντάστη διαδικασία αναφέρουν στην«Κ» πως μέχρι το τέλος Ιανουαρίουθα έχει ξεκαθαρίσει το τοπίο και ηΒουλή θα έχει εγκρίνει το κονδύλιτων 33 εκατ. ευρώ που θα χρειαστείγια να τεθεί σε λειτουργία το Σχέδιο.Στόχος, να αρχίσει να εφαρμόζεταιαπό το τέλος του πρώτου τριμήνουτου 2019, χρονικό σημείο που είχεχαρακτηριστεί και ως ρεαλιστικόστην εφημερίδα. Η Επιτροπή Οι-κονομικών της Βουλής, όμως, θέλεινα πεισθεί για να αποδεσμεύσει τοκονδύλι αυτό. Οι τεχνοκράτες τουυπουργείου Οικονομικών, οι καθ’ύλην αρμόδιοι για την ετοιμασία,εφαρμογή αλλά όχι και για την ε-ποπτεία του Σχεδίου έχουν σχεδόν

έτοιμο το συμφωνητικό μεταξύ τουκράτους και των τραπεζών, «λαϊκι-στί» το συμβόλαιο μεταξύ των δύοπλευρών: Δημοσίου και ιδιωτών. Ουπουργός Οικονομικών Χάρης Γε-ωργιάδης ανέφερε ενώπιον της ε-πιτροπής Οικονομικών, στην πρώτητης συνεδρία για το 2019, πως τοσυμφωνητικό θα πρέπει να περάσειαπό νομοτεχνικό έλεγχο και έπειτανα εγκριθεί από το Υπουργικό Συμ-βούλιο. Όπως εξήγησε, θα αποτυ-πώνει λεπτομερώς τις πρόνοιες, ό-πως τη διάρκεια του δανείου, τοντρόπο εξέτασης των ενστάσεων καιτην αναστολή τυχόν δικαστικώνμέτρων που έχουν ληφθεί από τηντράπεζας εις βάρος του δανειολή-πτη.

Το κονδύλι του Σχεδίου δεν σταυ-ρώθηκε, όμως, μόνο λόγω της κρι-

τικής που δέχεται από τον Ιούλιοτου 2018 από τα κόμματα της α-ντιπολίτευσης ότι δημιουργήθηκεμόνο προς όφελος των τραπεζών.Υπενθυμίζεται πως η αρχική δομήτου Σχεδίου ήταν να προχωρήσειένα Σχέδιο το οποίο θα βοηθούσετις ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού,που δεν είναι εις θέση να πληρώ-

σουν τις δόσεις των δανείων πουσυνήψαν και η αναδιάρθρωση τουδανείου τους θα ήταν ενθαρρυντικήγια να αρχίσουν πάλι. Προϋποθέτεικούρεμα του δανείου τους μέχρι32%, επιχορήγηση της δόσης τουςκατά 1/3 και επιμήκυνση μέχρι και25 χρόνια βάσει ηλικίας του δανει-ολήπτη. Γι΄ αυτό η Κυβέρνηση σεσυνεννόηση με ΔΗΣΥ και ΔΗΚΟ ε-πεξεργάζονται επιπλέον βοήθειαγια άλλη μερίδα πολιτών που ήτανσυνεπείς στις υποχρεώσεις τους,όπως έχει ήδη «προχείρως» ονομα-στεί, ΕΣΤΙΑ 2. Ο Υπουργός από πλευ-ράς του τόνισε πως συμπληρωμα-τικά με το ΕΣΤΙΑ βρίσκονται απότο υπουργείο Εσωτερικών σε προ-χωρημένο στάδιο σχεδιασμοί πουαφορούν την ενίσχυση σχεδίων γιατην κοινωνική κατοικία και επιλογές

για κάποιας μορφής στήριξη τέτοιωνδανειοληπτών.

Κοινωνική κατοικίαΣε δηλώσεις του στους δημοσιο-

γράφους μετά το πέρας της συνε-δρίας και όπως μετέδωσε το Κυ-πριακό Πρακτορείο Ειδήσεων, ο Υ-πουργός εξέφρασε την άποψη ότιθα υπάρξει έγκαιρη αποδέσμευσητου κονδυλίου, ώστε όταν είναι έ-τοιμες οι υπηρεσίες του κράτους,να μπορούν τα τραπεζικά ιδρύματακαι οι δανειολήπτες να ενταχθούνστο Σχέδιο. Ανέφερε δε πως πάνταθα υπάρχουν ερωτήματα και διλήμ-ματα για ένα τέτοιο σχέδιο, όμωςείναι ένα Σχέδιο που έχει δουλευτεί,έχει περάσει από τον έλεγχο τηςΕυρωπαϊκής Επιτροπής και θα βοη-θήσει τη χώρα να διαχειριστεί τοπρόβλημα υπερδανεισμού που έχειαφήσει μεγάλο όγκο ΜΕΔ. Τόνισεπως με το εν λόγω Σχέδιο προστα-τεύεται η πρώτη κατοικία και δια-σφαλίζεται η σταθερότητα της οι-κονομίας. Ερωτηθείς για όσους δενέχουν τη δυνατότητα να δίνουν έ-στω και αυτή τη μειωμένη δόσηπου προβλέπεται στο Σχέδιο, ο κ.Γεωργιάδης είπε ότι υπάρχουν επι-λογές είτε μέσω του ΕΕΕ, είτε μέσωτου πλαισίου αφερεγγυότητας πουπροβλέπει πρόνοιες για τους μηβιώσιμους δανειολήπτες, ενώ είπεότι η Κυβέρνηση επεξεργάζεται ερ-γαλεία όπως η κοινωνική κατοικία.Κατέληξε πως, αν κάποιος συνεχίσεινα πιστεύει ότι με όσα προφέρει τοκράτος θα μπορέσουν οι δανειολή-πτες να μην είναι συνεπείς στις υ-ποχρεώσεις τους, δεν θα υπάρξειπροστασία για στρατηγικό κακο-πληρωτή. Την εποπτεία του Σχεδίουθα την έχει το Υπουργείο Εργασίαςκαι Κοινωνικών Ασφαλίσεων καιαπό συγκεκριμένο τμήμα που δια-θέτει ανάλογους μηχανισμούς μεαυτούς που χρειάζονται για να ε-φαρμοστεί επιτυχώς.

Κίνδυνος για την Κύπρο αν δενυπάρξει συμφωνίαγια το BrexitΣταθερές είναι οι προοπτικές των κρατών μελώντης Ευρωζώνης το 2019, καθώς η οικονομική α-νάπτυξη θα παραμείνει υγιής στην περιοχή καιτο δημόσιο χρέος περιορίζεται ελαφρώς, τονίζειο οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης Moody`s,σημειώνοντας ότι η Κύπρος είναι μεταξύ τωνκρατών της Ευρωζώνης με τη μεγαλύτερη έκθεσηστην περίπτωση μη ύπαρξης συμφωνίας για τοBrexit.Σε έκθεση με τίτλο «Ευρωζώνη: Σταθερέςπροοπτικές το 2019, υγιής ανάπτυξη και κάποιοςπεριορισμός από πολιτικούς κινδύνους και διαρ-

θρωτικά ζητήματα», οMoody`s InvestorsService τονίζει πως οιπερισσότερες αξιολο-γήσεις του 2018 ήτανθετικές και, μέχρι σή-μερα, 15 χώρες της Ευ-ρωζώνης έχουν σταθε-ρές προοπτικές, ενώτέσσερις αξιολογού-νται με θετικές προο-πτικές.

Σημειώνει πως για πρώτη φορά από το 2007,κανένα κράτος της Ευρωζώνης δεν έχει αρνητικέςπροοπτικές. «Ενώ η οικονομική ανάπτυξη στηνΖώνη του ευρώ θα επιβραδυνθεί το 2019, στο1,9% θα παραμείνει αρκετά ισχυρή για να υπο-στηρίξει την πίστωση», δήλωσε ο Steffen Dyck,αντιπρόεδρος και ανώτερος λειτουργός στη μο-νάδα χρηματοδοτήσεων του Moody`s.

Ωστόσο, σημειώνει ότι οι αυξανόμενες εμπο-ρικές εντάσεις και η επιβράδυνση της παγκόσμιαςοικονομίας αποτελούν τους σημαντικότερους ε-ξωτερικούς κινδύνους για τις μακροοικονομικέςσυνθήκες που παρατηρούμε για τη Ζώνη τουευρώ το 2019”. Επιπλέον, ο αμερικανικός οίκοςυπογραμμίζει ότι η αβεβαιότητα σε σχέση μεBrexit παραμένει υψηλή και σημειώνει ότι τακράτη της Ευρωζώνης με τη μεγαλύτερη έκθεσηδιά μέσου του εμπορίου και χρηματοοικονομικών,στην περίπτωση που δεν υπάρξει συμφωνία με-ταξύ Βρετανίας και ΕΕ για το Brexit, είναι η Ιρ-λανδία (A2 σταθερές), το Βέλγιο (ΣταθερότηταςAa3), η Ολλανδία (σταθερό Aaa), η Κύπρος (στα-θερό Ba2) και η Μάλτα (A3 θετικές).

<<<<<<<

Ωστόσο, σταθε-ρές είναι οι προ-οπτικές της Ευρωζώνης το2019 αναφέρει ο Moody’s.

Ετοιμες οι τράπεζες να υπογράψουν για το ΕΣΤΙΑΜέχρι τέλος του μήνα η αποδέσμευση του κονδυλίου 33 εκατ. που οι βουλευτές σταύρωσαν

<<<<<<<

Στόχος, να αρχίσει να εφαρμόζεται το Σχέδιο από το τέλος του πρώτουτριμήνου του 2019, χρονικό σημείο που είχεχαρακτηριστεί και ως ρεαλιστικό.

Την εποπτεία του Σχεδίου θα την έχει το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων και από συγκεκριμένο τμήμαπου διαθέτει ανάλογους μηχανισμούς με αυτούς που χρειάζονται για να εφαρμοστεί επιτυχώς.

Η ιδιωτική ιατρική το μέγα διακύβευμα του ΓεΣΥ37 ώρες εργασίας στο σύστημα επιθυμούν οι γιατροί και μετέπειτα να έχουν τη δυνατότητα να ιδιωτεύουν

Ένα από τα κύρια θέματα που τέθηκαν επί της τραπέζης κατά τη συνάντηση του Προέδρου με τον ΠΙΣ, τον ΟΑΥ και τον υπουργό Υγείας, ήταν αυτό της υπέρ-επισκεψιμότητας.

<<<<<<<

Παρότι η κυβέρνηση έβαλε νερό στο κρασί της,όσον αφορά το ζήτημαάσκησης ιδιωτικήςιατρικής δεν δέχεται να το συζητήσει διότι αντιβαί-νει στη φιλοσοφία του Συστήματος.

Οι πέντε προϋποθέσεις του ΠΙΣ πάνωστις οποίες γίνεται όλη η συζήτηση γιατην ένταξη στο ΓεΣΥ.

04-OIK_ΠΟΛΙΤΙΚΗ_KATHI 08/01/19 22:01 Page 4

Του ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΤΟΜΑΡΑ

Σε διαδικασία αναζήτησης των προσώπων ε-κείνων που θα κληθούν να στελεχώσουν τανέα διοικητικά συμβούλια (ΔΣ) των ημικρατικώνοργανισμών βρίσκεται η κυβέρνηση. Μια δια-δικασία η οποία θα ολοκληρωθεί το επόμενοχρονικό διάστημα δεδομένου ότι στις 20 Ια-νουαρίου 2019 εκπνέει η θητεία των υφιστά-μενων ΔΣ. Σύμφωνα με την πληροφόρησηπου έχει στην διάθεσή της η «Κ», το ενδιαφέρονγια μια θέση στην ηγετική πυραμίδα ημικρα-τικών οργανισμών παραμένει έντονο με αρ-μόδια κυβερνητική πηγή να κάνει λόγο για«ονόματα πολλά και από πολλούς». Επίκεντροτων ζυμώσεων που όπως όλα δείχνουν συντε-λούνται είναι το Προεδρικό Μέγαρο, όπου

μέχρι τις 20 Ιανουαρίου θα έχουν κλειδώσειοι συνθέσεις των νέων Συμβουλίων προκει-μένου να πάνε στο Υπουργικό Συμβούλιο γιατην τελική έγκριση.

Και στην παρούσα διαδικασία το μέγα ζη-τούμενο που αυξάνει το ενδιαφέρον είναι οιαποχωρήσεις και οι νέες αφίξεις κυρίως τωνεπικεφαλής των ΔΣ. Παρά τις αλλαγές που έ-χουν γίνει τα τελευταία χρόνια στην διαδικασίαεπιλογής των προσώπων, η κομματική χροιάσυνεχίζει να υπάρχει εντείνοντας τις παρα-σκηνιακές διεργασίες. Με βάση την εικόναδώδεκα μέρες πριν από την εκπνοή της θητείαςτων Συμβουλίων, η τάση που υπάρχει απόπλευράς κυβέρνησης είναι η ανανέωση τηςθητείας προέδρων και μελών που δεν έχουνσυμπληρώσει τον ανώτερο προβλεπόμενοαπό το νόμο χρόνο παραμονής που είναι οι60 μήνες.

Cyta – ΑΗΚΔυο ημικρατικοί οργανισμοί που συγκε-

ντρώνουν το έντονο ενδιαφέρον την περίοδοτων ηγετικών ανακατατάξεων είναι η Cytaκαι η Αρχή Ηλεκτρισμού. Για τον τηλεπικοι-νωνιακό οργανισμό ο αναμενόμενος διορισμόςΔΣ αποκτά μεγαλύτερο ενδιαφέρον ένεκα τωνεπικείμενων προσπαθειών, από κυβερνητικήςπλευράς, να ολοκληρωθούν και να τεθούν σεεφαρμογή οι αλλαγές στο θεσμικό πλαίσιο καιλειτουργία της Cyta.

Το 2019 θεωρείται χρονιά κομβικής σημα-σίας για τον ημικρατικό οργανισμό μιας καιέχει διακηρυχτεί ότι η κυβέρνηση θα προχω-ρήσει με τις αλλαγές που έχει σχεδιάσει γιαμετατροπή του οργανισμού σε μετοχική εται-ρεία. Ο διορισμός πρόσφατα του Ανδρέα Νε-

οκλέους στη θέση του CEO θεωρείται πωςεκτός από το κενό που συμπλήρωσε, στα δι-οικητικά, καλύπτει και ευρύτερα ζητήματαπου άπτονται των επικείμενων αλλαγών. Ωςεκ τούτου, όλες οι πληροφορίες συγκλίνουνπως η πρόεδρος του Οργανισμού Ρένα ΡουβιθάΠάνου παραμένει στο πόστο της για μια δεύ-τερη θητεία.

Οι πληροφορίες της «Κ» συγκλίνουν πωςοι αλλαγές που θα γίνου στη Cyta θα είναι πε-ριορισμένες. Εκτός ΔΣ θα βρεθεί ο ΦραγκίσκοςΦράγκου ο οποίος συμπλήρωσε το περιθώριοτων εξήντα μηνών. Επίσης πληροφορίες φέρουντον αντιπρόεδρο του Οργανισμού ΜιχάληΜουσιούττα να έχει εκφράσει την επιθυμία

αποχώρησης από τα διοικητικά της Cyta. ΣτηνΑρχή Ηλεκτρισμού οι πληροφορίες για αλλαγέςείναι λιγοστές.

Η πρώτη αλλαγή που θα γίνει θα αφορά τοπόστο του προέδρου. Ο πρόεδρος της ΑΗΚ

Ανδρέας Μαραγκός συμπληρώνει 60 μήνεςθητείας και ως εκ τούτου θα αποχωρήσει.Εντός του Οργανισμού δεν υπάρχουν ενδείξειςγια το πρόσωπο που θα διορισθεί. Θητεία 60μηνών έχουν συμπληρώσεις ο Θανάσης Τσόκ-

κος, πρόεδρος του ΡΙΚ, ο Μάνθος Μαυρομμά-της, πρόεδρος Πανεπιστημίου Κύπρου, ο Γιάν-νης Τουμαζής, πρόεδρος του ΘΟΚ

Τα κόμματαΟι πληροφορίες που υπάρχουν από το κυ-

βερνητικό στρατόπεδο παραπέμπουν σε διερ-γασίες χωρίς ωστόσο να έχουν ολοκληρωθεί.Λαμβάνοντας υπόψη την πρακτική που έχειακολουθήσει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίαςσε προηγούμενους διορισμούς, θεωρείται βέ-βαιο πως με τον ένα ή άλλο τρόπο τα νέα ΔΣθα έχουν κομματικό άρωμα. Στη χειρότερητων περιπτώσεων τα κόμματα αναμένεται ναέχουν παρουσία με ένα εκπρόσωπό τους. Τομέγα ερωτηματικό που υπάρχει αφορά το Δη-μοκρατικό Κόμμα το οποίο μετά την αποχώ-ρηση από την κυβέρνηση το 2014 και τη μηδιεκδίκηση θέσεων στους ημικρατικούς το2016 επανακάμπτει. Το κόμμα, σύμφωνα μετις πληροφορίες που έχουμε στην διάθεσήμας, φαίνεται να έχει διαμηνύσει στο Προε-δρικό πως επιθυμεί παρουσία στα Συμβούλιαμε ένα εκπρόσωπο. Ωστόσο, η επιδίωξη τηςηγεσίας του κόμματος για επιστροφή στουςημικρατικούς προκαλεί σφοδρές αντιδράσειςστο εσωτερικό του ΔΗΚΟ. Σύμφωνα με τιςπληροφορίες μερίδα αντιδράσεων που εκδη-λώνονται προέρχονται από τον αντιπρόεδρογια τους ημικρατικούς οργανισμούς του κόμ-ματος Αλέκο Τρυφωνίδη. Το θέμα των ημι-κρατικών απασχόλησε τη Γραμματεία τουκόμματος την περασμένη Παρασκευή ενώθα επανέλθει την ερχόμενη Παρασκευή. Στιςκομματικές διεργασίες η άποψη που έχει εκ-φρασθεί είναι όπως το κόμμα διεκδικήσει η-μικρατικούς οργανισμούς με πρόεδρο και δυομέλη ή μόνο με τρία μέλη στα ΔΣ. Τις απόψειςΤρυφωνίδη για ουσιαστικό ρόλο του κόμματοςστις διοικήσεις φαίνεται να ασπάζονται καιάλλα τρία μέλη της Γραμματείας του κόμματος.Από την πλευρά του προέδρου του ΔΗΚΟ Νι-κόλα Παπαδόπουλου η θέση για έναν εκπρό-σωπο στα ΔΣ θεωρείται αναγκαία προκειμένουνα μην δοθεί η εντύπωση πως το κόμμα συ-γκυβερνά με τον Συναγερμό.

Το ΠροεδρικόΑπό πλευράς Προεδρικού αφήνεται να

διαρρεύσει πως ο Πρόεδρος της Δημοκρατίαςθα μπει στα βαθιά στο θέμα των ημικρατικώνμετά το ερχόμενο Σαββατοκύριακο. Κυβερ-νητικές πηγές αφήνουν ανοιχτό το ενδεχόμενοπέρα από τις αποχωρήσεις ένεκα εξηνταμήνουνα υπάρξουν και άλλες.

Χωρίς να γίνεται προσδιορισμός αφήνεταινα διαφανεί πως μελετάται το ενδεχόμενο μηδιορισμού προσώπων το έργο των οποίωνδεν ικανοποίησε. Στην κατηγορία αυτή συ-γκαταλέγονται μεγάλoι οργανισμοί, όπως μαςειπώθηκε χαρακτηριστικά.

Τετάρτη 9 Ιανουαρίου 2019 Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η l 5Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ι Α

Α Π Ο Ψ Η / Του ΓΙΑΝΝΗ ΜΙΣΙΡΛΗ

Οι νόμοι της ελεύθερης αγοράςΣε μια ελεύθερη αγορά, όπως αυτή πουβιώνουμε τώρα στην αγορά των ακινήτωντης Κύπρου, η ζήτηση βρίσκεται αντι-μέτωπη με την προσφορά. Στη Λεμεσό,συγκεκριμένα, η προσέλκυση πολλώνεκατοντάδων ξένων υπαλλήλων που ζουνκαι εργάζονται στην πόλη, η άφιξη με-ρικών εκατοντάδων φοιτητών στο TEΠAKκαι οι αυστηρές απαιτήσεις των τραπεζώνκατά την παροχή στεγαστικών δανείων(που προκάλεσαν πολλούς δυνητικούςαγοραστές να καταφύγουν σε ενοίκιο)δημιούργησε τη σημαντικά υψηλότερηζήτηση κατοικιών προς ενοικίαση. Τηνίδια στιγμή, η στασιμότητα στην κατα-σκευαστική δραστηριότητα κατά τα έτη2012-2015 περιόρισε σημαντικά την προ-σφορά. Όπως είδαμε και στη Λεμεσό,όταν η ζήτηση είναι υψηλότερη από τηνπροσφορά, οι τιμές αυξάνονται. Αυτόέχει διπλό αποτέλεσμα: α) οι υψηλότερεςτιμές οδηγούν τους καταναλωτές να α-γοράζουν λιγότερο (μειώνοντας έτσι τηζήτηση) και β) οι εταιρείες παράγουν πε-ρισσότερο. Επιτρέψτε μου να επεκταθώσε αυτό το διπλό αποτέλεσμα:

α) Οι καταναλωτές αγοράζουν λιγότερο.Στη δική μας περίπτωση, λόγω της από-τομης αύξησης των ενοικίων, θα πρέπεινα αναμένουμε ότι η ζήτηση ενοικίουθα μειωθεί και θα φτάσει σε μια ισορροπία.Καθώς η αγορά θα εξισορροπηθεί, οιτιμές ενοικίασης θα σταθεροποιηθούν,

και θα αρχίσουν να μειώνονται μόνοαφού το σημείο β) πιο κάτω συμβεί.

β) Οι εταιρείες παράγουν περισσότερο.Τους τελευταίους 18 μήνες, τα ενοίκιαστη Λεμεσό έχουν αυξηθεί κατά μέσοόρο 30 με 50% (ανάλογα με την περιοχήκαι τον δείκτη που βλέπουμε) ενώ, κατάτο ίδιο χρονικό διάστημα, οι τιμές αγοράςέχουν αυξηθεί μόνο κατά 3 με 4%. Ο συν-δυασμός των δύο σημαίνει ότι οι απο-δόσεις ενοικίου (με βάση την τιμή αγοράς)έχουν αυξηθεί δραματικά.

ΠαράδειγμαΑξία Ακινήτου (Ιανουάριος 2017):

€300.000Ετήσιο ενοίκιο το 2017: €12.000

(€1.000 τον μήνα)Ετήσια απόδοση: 4%Αύξηση τιμής κατά 4% ετησίωςèΑξία

ακινήτου τον Ιούλιο 2018: €312.000Ετήσιο ενοίκιο τον Ιούλιο 2018:

€18.000 (€1.500 τον μήνα)Ετήσια απόδοση: 5,8%Αυτή η απότομη άνοδος της απόδοσης

έχει ως αποτέλεσμα πολλοί ιδιώτες καιθεσμικοί επενδυτές να πιστεύουν ότιπλέον «η αγορά ακινήτων για ενοικίασηφαίνεται απόλυτα λογική», ιδιαίτερα σεένα περιβάλλον με πολύ χαμηλά επιτόκιασε παγκόσμιο επίπεδο. Το ενδιαφέροντων επενδυτών αυτών για αγορά περισ-σότερων ακινήτων οδηγεί τις εταιρείεςανάπτυξης γης να κτίζουν περισσότερο,

και έτσι θα πρέπει να αναμένουμε ότι οιτιμές αγοράς θα αυξηθούν. Οι υψηλές α-ποδόσεις ενοικίου αποτελούν πάντοτεένδειξη για αύξηση των τιμών.

Όταν το α) και το β) συντρέχουν, συμ-βαίνουν τα ακόλουθα:

- Η ζήτηση ενοικίου μειώνεται λόγωτων αυξημένων τιμών

- Όταν η ζήτηση ενοικίου μειώνεται,μειώνονται και οι αποδόσεις ενοικίου

- Οι επενδυτές αγοράζουν ακίνητα σευψηλότερες τιμές

- Όταν οι τιμές αγοράς αυξάνονταικαι οι αποδόσεις μειώνονται, το ενδια-φέρον για αγορά μειώνεται και έτσι μει-ώνεται και η ζήτηση

- Όταν η ζήτηση μειώνεται, οι εταιρείεςανάπτυξης γης κτίζουν λιγότερο

Αυτό που περιγράφεται πιο πάνω είναιαυτό που συμβαίνει αυτή τη στιγμή στηΛεμεσό - και την Κύπρο γενικότερα - καιαυτό που θα ακολουθήσει τα επόμεναπερίπου πέντε χρόνια. Αυτό είναι ένατέλειο παράδειγμα για το πώς λειτουργούνοι ελεύθερες αγορές και ένα καλό παρά-δειγμα ότι οι ελεύθερες αγορές, και συ-γκεκριμένα ο τομέας των ακινήτων, είναικυκλικές και πώς μια αναπτυσσόμενηαγορά φτάνει (με τον χρόνο) τα εσωτερικάτης όρια. Σ ’αυτό το σημείο, παρουσιάζεταιη «ατέλεια» του όμορφου αυτού συστή-ματος της ελεύθερης αγοράς, και είναιεδώ που απαιτείται ο περιορισμένος κρα-

τικός παρεμβατισμός. Κρατικός παρεμ-βατισμός για να δημιουργηθούν προσιτέςκατοικίες για αυτούς που δεν μπορούνπλέον να πληρώνουν τα αυξημένα ενοίκια,και για να επιταχυνθεί η κατασκευή(μέσω κινήτρων) κατοικιών οι οποίες,αφού η αγορά το απαιτεί, θα διατεθούνγια ενοίκιο, μειώνοντας έτσι τις τιμέςτων ενοικίων. Και γι’ αυτό, ως ΠαγκύπριοςΣύνδεσμος Επιχειρηματιών ΑνάπτυξηςΓης, συγχαίρουμε την κυβέρνηση γιατην άμεση αντίδρασή της και τη δημι-ουργία σχεδίου παροχής Προσιτής Κα-τοικίας, αλλά και τη Βουλή που επανε-ξετάζει το νομοσχέδιο για τους κακο-πληρωτές του Ενοικιοστασίου. Το τελευ-ταίο θα αυξήσει κατακόρυφα την εμπι-στοσύνη των ιδιοκτητών ακινήτων προςτην αγορά (αφού πλέον δεν θα νιώθουνότι θα «τιμωρηθούν» από ένα κακοπλη-ρωτή ο οποίος δεν θα πληρώνει αλλά θα«κρατεί» το ακίνητό τους για 5-10 χρόνια)και έτσι, θα διαθέσουν τις κατοικίες τουςπρος ενοικίαση, αυξάνοντας έτσι τηνπροσφορά, μειώνοντας έμμεσα τις τιμέςενοικίων.

Ο Γιάννης Μισιρλής είναι ιδρυτής και διευθυ-ντής του Ομίλου Imperio, ΑναπληρωτήςΠρόεδρος του Παγκύπριου ΣυνδέσμουΕπιχειρηματιών Ανάπτυξης Γης καιΟικοδομών, μέλος του Δ.Σ. του ΚΕΒΕ καιΠροέδρος της Επιτροπής Ακινήτων του ΚΕΒΕ.

Α Π Ο Ψ Η / Της ΞΕΝΙΑΣ ΚΟΥΝΑΛΑΚΗ

Ξανακερδίζοντας τον χρόνοΤις τελευταίες ημέρες του 2018 περίσ-σεψαν στον ξένο Τύπο τα αφιερώματαγια την ανάκτηση του χαμένου χρόνου,που σπαταλιέται στα κινητά και στηνταχεία, διαγώνια ανάγνωση (skimming).Η λύση στο ερώτημα «Πώς θα γίνετεπιο ευτυχισμένος το 2019;» είναι –μεβάση τα σχετικά δημοσιεύματα– μία:ζήστε την αληθινή ζωή, παραμείνετεoffline. Τέτοιου είδους άρθρα, που κα-τακεραυνώνουν τη σύγχρονη πραγμα-τικότητα, ηχούν κάπως σαν ημερίδασε συνέδριο της ΚΝΕ. Νοσταλγούν μιαεξιδανικευμένη προγενέστερη ζωή,την ψηφιακή εποχή του λίθου κι είναιμάλλον παρωχημένα. Θυμίζουν τα κατάκαιρούς αναθέματα κατά των VCR,DVD, CD και εσχάτως εναντίον του έ-ξυπνου κινητού που θα σημάνει το ο-ριστικό τέλος του Τύπου, του ebookπου θα σκοτώσει το βιβλίο, του Tinderπου θα ακυρώσει το φλερτ, του Netflixπου θα οδηγήσει σε μαρασμό τον κι-νηματογράφο κ.λπ. Ολοι αυτοί οι τε-χνοφοβικοί επικήδειοι διαψεύστηκαν.

Oι άνθρωποι εξακολουθούν να δια-βάζουν, να ακούν μουσική, να βλέπουνσινεμά και να ερωτεύονται, αλλάζειόμως ο τρόπος που το κάνουν. Οσοι α-ναπολούν την εποχή προ Διαδικτύουπροφανώς ξεχνούν πόσο έχει απλοποι-ηθεί η ζωή με τα smartphones, τη διαρ-κή και γρήγορη συνδεσιμότητα, την

αέναη πρόσβαση σε ειδήσεις, πληρο-φορίες και δεδομένα. Το γεγονός ότιμε μια συσκευή που χωράει στην πα-λάμη μπορεί κανείς να κλείσει εισιτήρια,να μεταφέρει χρήματα από ένα λογα-ριασμό σε έναν άλλον, να κάνει τζόκινγκακούγοντας μουσική, να βλέπει ταινίεςστο αεροπλάνο, να επικοινωνεί με τουςαγαπημένους του στην άκρη του κό-σμου είναι από μόνο του συναρπαστικό.Η εξάρτηση, ενίοτε ο ψηφιακός εθισμός,είναι προσωπική επιλογή. Ηδη οι ίδιεςοι εταιρείες προσπαθούν να συνδρά-μουν τους χρήστες να καταπολεμήσουντην κατάχρηση.

Στα νέα λειτουργικά της συστήματαη Αpple μετράει τον εβδομαδιαίο χρόνοενασχόλησης με το κινητό και ενημε-ρώνει τον κάτοχο του τηλεφώνου αναυξήθηκε ή μειώθηκε σε σχέση με τηνπροηγούμενη εβδομάδα. Παράλληλαυπάρχει η εφαρμογή «Μην ενοχλείτε»,που παγώνει τις λειτουργίες του κινητούστη διάρκεια της νύχτας ή οιασδήποτεάλλης χρονικής περιόδου επιλέξει οχρήστης.

Ο ξανακερδισμένος χρόνος από τιςαμέτρητες εφαρμογές των κινητώνείναι πολύ μεγαλύτερος από αυτόν πουθα εξασφαλίσει κανείς αν παραμείνειγια λίγο offline. Πλέον, η ζωή εκτόςΔιαδικτύου είναι πιο ψεύτικη και προ-σποιητή από την κανονική.

Σε διαδικασία εκκόλαψης τα νέα ΔΣ των ημικρατικώνΣτις 20 Ιανουαρίου εκπνέει η θητεία των σημερινώνΣυμβουλίων, νέοι διορισμοί σε αρκετούς Οργανισμούς

<<<<<<<

Στην Αρχή Ηλεκτρισμού θα διορισθεί νέος πρόεδροςμιας και ο Ανδρέας Μαραγκόςσυμπληρώνει την προβλεπόμενηαπό το νόμο θητεία. Στη Cytaαποχωρεί ο Φραγκίσκος Φράγκου ενώ πληροφορίες υπάρχουν και για τον αντιπρόε-δρο του Οργανισμού.

Την ερχόμενη εβδομάδα αναμένεται να ξεκαθαρίσει το τοπίο αναφορικά με τις αλλαγές που θα γίνουν σε επίπεδο διοικητικών συμβουλίων ημικρατικών ορ-γανισμών με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να λαμβάνει τις τελικές αποφάσεις.

05-OIK_ΠΑΙΔΕΙΑ_KATHI 08/01/19 22:00 Page 5

6 l Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η Τετάρτη 9 Ιανουαρίου 2019Π Ο Λ Ι Τ Ι Κ Η

Των ΜΙΧAΛΗ ΤΣΙΚΑΛA και ΝIΚΟΥ ΣΤEΛΓΙΑ

Σε επικοινωνία με την ExxonMobilώστε να λάβει την αναμενόμενη ενη-μέρωση γύρω από τα ευρήματα στοτεμάχιο 10 της κυπριακής ΑΟΖ βρί-σκεται τα τελευταία 24ωρα η κυβέρ-νηση. Μέχρι και τώρα που γραφόταντο κείμενο αυτό δεν υπήρχε σύμφωναμε πληροφορίες καμία ενημέρωση, ω-στόσο οι ανακοινώσεις που αναμένο-νται μέσα στην εβδομάδα δεν φαίνεταινα μεταλλάσουν την τουρκική οπτικήγια τα ενεργειακά. Έτσι από εδώ καιπέρα μοιάζει σαν βασική επιλογή τηςΤουρκίας η σταδιακή προβολή της ι-σχύoς της στην Ανατολική Μεσόγειομε απώτερο στόχο την προβολή τωνδικών της συμφερόντων αλλά και τωνθέσεων των Τουρκοκυπρίων.

Οι τουρκικές πρωτοβουλίεςΤα μέχρι στιγμής δεδομένα στην

τουρκική πρωτεύουσα δείχνουν ότισε σχέση με τις εξελίξεις στην Ανατο-λική Μεσόγειο, η Άγκυρα δρομολογείμια στρατηγική η οποία βασίζεται σετρεις άξονες. Ο πρώτος άξονας αφοράτις ξεχωριστές τουρκικές γεωτρήσειςστην Ανατολική Μεσόγειο. Στο μεταξύ,τουρκικά και τουρκοκυπριακά μέσαενημέρωσης μετέδωσαν την πληρο-φορία ότι η Τουρκία διευρύνει την πε-ριοχή όπου αναζητεί φυσικό αέριο, ε-ξέδωσε και Navtex, με τις έρευνες ναεπεκτείνονται στην περιοχή της Με-γίστης και στα ανατολικά παράλια τηςΡόδου. Παράλληλα το Barbaros, τοTanux-1και το Apollo, σκάφη που χρη-σιμοποιεί η Τουρκία για έρευνες καιγεωτρήσεις, σπεύδουν στις προανα-φερόμενες περιοχές. Το Barbaros θαπαραμείνει στην περιοχή για τρεις η-μέρες και στη συνέχεια θα επιστρέψειστα ανοιχτά της Μόρφου. Αξίζει νασημειωθεί ότι σύμφωνα πάντα με τατελευταία τουρκικά δημοσιεύματα, το

Deep Sea Metro I έχει αλλάξει πορείακαι κατευθύνεται προς τη Μεσόγειογια να ξεκινήσει γεώτρηση στην πε-ριοχή. Τις επόμενες ημέρες αναμένεταινα καθοριστεί η περιοχή όπου θα λάβειχώρα αυτή η γεώτρηση.

Προβολή ισχύοςΠαράλληλα η Άγκυρα αποδίδει ιδι-

αίτερη σημασία και στην προβολή τηςισχύος της στην ευρύτερη περιοχήτης Ανατολικής Μεσογείου. Το πρώτοβήμα προς αυτήν την κατεύθυνσηπραγματοποιήθηκε πριν από περίπουέναν χρόνο, όταν το τουρκικό ΠολεμικόΝαυτικό εμπόδισε τη γεώτρηση τουSaipem 12000 της ιταλικής ΕΝΙ στοοικόπεδο 3. Οι πηγές της «Κ» στην Ά-γκυρα δεν αποκλείουν παρόμοιες ε-νέργειες και στο μέλλον. Εκείνο πουπρέπει ωστόσο να ληφθεί υπόψη είναιτο πώς κινούνται εθνικιστές και κε-μαλιστικές, στρατηγοί και αξιωματούχοιπου έχουν επιστρέψει στα καθήκοντατους μετά το αποτυχημένο πραξικό-πημα, οι οποίοι δεν αποκλείουν τηνανακοίνωση από την Άγκυρα της δικήςτης, ξεχωριστής ΑΟΖ στην ΑνατολικήΜεσόγειο. «Ως τελευταία επιλογή ηΤουρκία θα ανακοινώσει την δική τηςΑΟΖ, την οποία θα προφυλάξει με ό-πλα», είπε χαρακτηριστικά ο πρώηναρχηγός των μυστικών υπηρεσιών τουτουρκικού Πολεμικού Ναυτικού, ΣονέρΠολάτ.

Διπλωματία και βάσηΔιπλωμάτες και κύκλοι της αντιπο-

λίτευσης θεωρούν ότι μια τέτοια εξέλιξηθα πρέπει να συνδυαστεί με την εξο-μάλυνση των σχέσεων της Τουρκίαςμε την Αίγυπτο και το Ισραήλ. Με μπού-σουλα το σκεπτικό ότι «η συνεργασίαμε το Κατάρ δεν εξυπηρετεί τα συμ-φέροντα της Τουρκίας στην ΑνατολικήΜεσόγειο, αφού αυτή η χώρα συνερ-γάζεται με Λευκωσία και Αθήνα», ητουρκική πλευρά δεν αποκλείει μα-

κροπρόθεσμα την συνεννόηση με τοΙσραήλ και την Αίγυπτο. Στα πλαίσιααυτού του σκεπτικού, ο πρώην αρχηγόςτων μυστικών υπηρεσιών του επιτε-λείου του τουρκικού στρατού, ΙσμαήλΧακκί Πεκίν αποκάλυψε ότι το 2008πρότεινε στην Αίγυπτο τη δημιουργίαξεχωριστών ΑΟΖ με τη συνεργασίακαι τη συνεννόηση της Τουρκίας, τηςΣυρίας, του Λιβάνου και της Αιγύπτου.Στη συνέχεια, η κυβέρνηση των Μου-σουλμάνων Αδελφών προσέγγισε θε-τικά αυτήν την προοπτική. Ωστόσο,το πραξικόπημα στην Αίγυπτο και οιεξελίξεις στο εσωτερικό της Τουρκίαςδεν επέτρεψαν την υλοποίηση αυτούτου σχεδίου. Παρόλα αυτά, στην νέαπερίοδο, δεν αποκλείεται να θέσουν

επί τάπητος οι εμπλεκόμενες χώρεςεκ νέου το όλο ζήτημα. Τέλος σημει-ώνεται ότι στο πλαίσια της αναζήτησηςεναλλακτικών στρατηγικών, στην Ά-γκυρα, εθνικιστικοί κύκλοι και κύκλοιτων Ενόπλων Δυνάμεων προσεγγίζουνθετικά την ιδέα της δημιουργίας μιας«κυρίαρχης» και μεγάλης βάσης, εν-δεχομένως στα παράλια της Αμμοχώ-στου, κατά το επόμενο διάστημα.

Στην αντίπερα όχθη των εξελίξεωνστην κυπριακή ΑΟΖ, δεσπόζει η ανα-μενόμενη άφιξη της Τζέιν Λουτ στηνΚύπρο. Παράλληλα το παρασκήνιο γιατην ανανέωση της εντολής της ΟΥΝ-ΦΙΚΥΠ καλά κρατεί. Το επόμενο διά-στημα αναμένεται να ταξιδέψει στιςΗΠΑ ο Ε/Κ διαπραγματευτής ΑνδρέαςΜαυρογιάννης, ενώ ε/κ πηγές επιμένουνπως στην παρούσα φάση και ενώ βρί-σκεται σε εξέλιξη διαδικασία για τοΚυπριακό, δεν αναμένονται αλλαγές.Είναι όμως έντονη η αίσθηση στο πα-ρασκήνιο πως το επόμενο διάστημακαι εφόσον η κ. Λουτ θα κατέλθει πι-θανότατα με προσχέδιο σχετικά μετους όρους αναφοράς, πως το επόμενοεξάμηνο θα είναι κομβικό και για τηνΟΥΝΦΙΚΥΠ. Την ίδια ώρα σε εξέλιξη

βρίσκονται και οι επαφές Οζερσάι γιατο θέμα στις ΗΠΑ. Είχε μάλιστα και α-νάλογες συναντήσεις, αφενός με τηBοηθό ΓΓ του ΟΗΕ για πολιτικές υπο-θέσεις Ρόζμαρι Ντι Κάρλο όπως καιμε τον Μόνιμο Αντιπρόσωπο της Βρε-τανίας στα ΗΕ, Τζόναθαν Άλεν. Καιστις δυο συναντήσεις από όσα προκύ-πτουν από τ/κ ΜΜΕ αλλά και τα όσα οίδιος ο Οζερσάι δήλωσε, ο σκοπός τηςαλλαγής του status quo μέσα από τηνΟΥΝΦΙΚΥΠ είναι δεδομένος. «Δεν έχειληφθεί ακόμα απόφαση για το ποια θαείναι η αλλαγή αυτή. Εμείς ως τ/κ πλευράαντί να καθόμαστε και να παρακολου-θούμε, προχωρούμε σε διπλωματικέςενέργειες στη Νέα Υόρκη. Στα ΗΕ οιδιάφοροι παράγοντες αναπτύσσουνπολιτική ανάλογα με τα δικά τους συμ-φέροντα, η οποία αφορά και το μέλλοντης ειρηνευτικής δύναμης. Εμείς χωρίςνα παραβλέπουμε όλα αυτά τα στοιχείασυνεχίζουμε τον αγώνα μας και τις δι-πλωματικές μας ενέργειες σε κάθε πλατ-φόρμα που μπορούμε», δήλωσε ο ίδιος.

Συναντήσεις ΣπέχαρΧωριστές συναντήσεις με τον Πρό-

εδρο της Δημοκρατίας, Νίκο Αναστα-

σιάδη, και τον Τ/Κ ηγέτη ΜουσταφάΑκιντζί θα έχει την Παρασκευή 11 Ια-νουαρίου η Ειδική Αντιπρόσωπος τουΓΓ του ΟΗΕ στην Κύπρο και επικεφαλήςτης ΟΥΝΦΙΚΥΠ Ελίζαμπεθ Σπέχαρ, ε-νόψει της μετάβασής της στη Νέα Υόρ-κη, όπου στις 22 Ιανουαρίου θα ενη-μερώσει το Συμβούλιο Ασφαλείας τωνΗνωμένων Εθνών, ενώπιον του οποίουθα τεθεί στις 30 Ιανουαρίου προς υιο-θέτηση το ψήφισμα για ανανέωση τηςθητείας της ΟΥΝΦΙΚΥΠ για ακόμη έξιμήνες. Η αναχώρησή της από την Κύ-προ είναι προγραμματισμένη για τοΣάββατο 12 του μήνα και θα έχει στηΝέα Υόρκη συναντήσεις με υψηλό-βαθμους αξιωματούχους των Ηνωμέ-νων Εθνών και, συγκεκριμένα, μετη  Βοηθό ΓΓ του ΟΗΕ αρμόδια για Πο-λιτικές Υποθέσεις, Ρόζμαρι Ντι Κάρλο,και τον Βοηθό ΓΓ του ΟΗΕ αρμόδιογια τις Ειρηνευτικές Επιχειρήσεις, ΖανΠιέρ Λακρουά. Ακόμη, όπως έγινε γνω-στό, θα έχει συναντήσεις με αξιωμα-τούχους χωρών με συνεισφορά στηστρατιωτική και στην αστυνομική δύ-ναμη της ΟΥΝΦΙΚΥΠ, καθώς και μό-νιμων αντιπροσωπειών μελών του Συμ-βουλίου Ασφαλείας.

Tης ΜΑΡΙΝΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΟΥ

Την ώρα που η Ομάδα της ΕνωτικήςΑριστεράς/ Βόρειας Πράσινης Αρι-στεράς βρίσκεται στην Κύπρο για τηνπραγματοποίηση των «Ημερών Με-λέτης», ξεκινά παράλληλα την προε-κλογική του εκστρατεία από την Κύ-προ και ο υποψήφιος του ΕυρωπαϊκούΛαϊκού Κόμματος για την προεδρίατης Ευρωπαϊκής Επιτροπής ΜάνφρεντΒέμπερ, κινητοποιώντας έτσι τα δύομεγάλα κόμματα ΑΚΕΛ και ΔΗΣΥ α-ντιστοίχως να ανοίξουν πιο γρήγορααπό όσο ανέμεναν το κεφάλαιο τωνευρωεκλογών.

Αφουγκράζεται ο ΒέμπερΠεριοδεία που έχει ως στόχο να α-

φουγκραστεί και να βρεθεί με όσο τοδυνατό περισσότερο κόσμο, ξεκινάο υποψήφιος του EPP για την προε-δρία της Κομισιόν Μάνφρεντ Βέμπερ,από την Κύπρο την προσεχή Πέμπτη.Με την άφιξή του θα επισκεφθεί πρώ-τα τον Πρόεδρο του ΔΗΣΥ ΑβέρωφΝεοφύτου στα γραφεία του κόμματοςστην Πινδάρου, με τους δύο άνδρεςνα προχωρούν σε δηλώσεις. Στη συ-νέχεια, με τη συνοδεία της ηγεσίαςτου κόμματος, θα επισκεφθεί το Κέ-ντρο Περιβαλλοντικής Ενημέρωσηςστη Σκαρίνου στη Λάρνακα, ενώ στό-χος είναι να συναντηθεί με πολίτεςπου ασχολούνται με τον πρωτογενήτομέα. Σε αυτό το πλαίσιο θα επισκε-φθούν και τη λεωφόρο Τάσου Μητσό-πουλου (πρώην Πιαλέ Πασά) ο οποίοςκαι συγχρηματοδοτήθηκε με κονδύλιτης Ε.Ε. Το βράδυ της Πέμπτης ο ΔΗΣΥπαραθέτει δείπνο προς τιμήν του στοHilton Park, στο οποίο θα παρακαθί-σουν αξιωματούχοι του κόμματος αλ-λά και άλλοι πολιτικοί και οικονομικοίπαράγοντες του τόπου. Εκεί θα στείλεικαι το μήνυμά του για το ποιοι θαείναι οι στόχοι και οι επιδιώξεις τηςπροεδρίας του στην Κομισιόν. Τουςστόχους του θα ξεδιπλώσει και τοπρωί της Παρασκευής σε παράγοντεςτου τόπου, σε πρόγευμα εργασίας πουδιοργανώνει ο ΔΗΣΥ. Στη συνέχειαθα επισκεφθεί τον Πρόεδρο Αναστα-

σιάδη στο Προεδρικό, ενώ αναμένεταινα επισκεφθεί και το οδόφραγμα στηνπαλιά Λευκωσία.

Κατά τη διάρκεια της επίσκεψηςτου Μάνφρεντ Βέμπερ, ο Αβέρωφ Νε-οφύτου αναμένεται να αναπτύξει καιτο προεκλογικό αφήγημα του κόμμα-τος για τις επικείμενες εκλογές. Όπωςαναφέρουν κομματικά στελέχη, τοκόμμα θα υπογραμμίσει τον ευρωπαϊ-κό του προσανατολισμό. Αυτό άλλωστετόνισε και ο Αβέρωφ Νεοφύτου στην

πρόσφατη δημοσιογραφική του συ-νέντευξη. Το ποιοι θα απαρτίζουν τοψηφοδέλτιο του ΔΗΣΥ είναι ένα ζή-τημα ανοικτό που θα ξεκαθαρίσει, ό-πως είπε ο Πρόεδρος του ΔΗΣΥ, τονπροσεχή Φεβρουάριο, με ονόματα ω-στόσο όπως και έρευνες να δίνουνκαι να παίρνουν. Λευτέρης Χριστο-φόρου και Ελένη Σταύρου θεωρούνταισίγουροι, ενώ πολύ πιθανή είναι καιη υποψηφιότητα του Νίκου Τορναρίτη.Όπως ανέφερε και στο παρελθόν η«Κ», η Στέλλα Κυριακίδου έχει διαμη-νύσει πως δεν ενδιαφέρεται να συμ-μετάσχει στο ψηφοδέλτιο ως υποψή-φια καθώς, όπως φέρεται, έχει κλει-δώσει τη θέση της Επιτρόπου. Το ό-νομα της γνωστής τραγουδίστριαςΆννας Βίσση βρίσκεται σε έρευνεςπου διεξάγει το κόμμα, με στόχο ναδιαπιστώσει πόσο αγκαλιάζεται μίατέτοια υποψηφιότητα από τον κόσμο,ενώ στην ονοματολογία ακούγεται

και το όνομα του δημοσιογράφου Τά-σου Τρύφωνος.

Ενίσχυση της ΑριστεράςΗ Ευρωπαϊκή Αριστερά πραγματο-

ποιεί το καθιερωμένο ανά εξάμηνο, διή-μερο «Ημερών Μελέτης», αυτή τη φοράαπό την Κύπρο καθώς η χώρα που έχειαναλάβει την Προεδρία της Ε.Ε. και εί-θισται να φιλοξενεί τις εργασίες, είναιμεν η Ρουμανία αλλά δεν έχει εκπρο-σώπηση στην Ομάδα της ΕυρωπαϊκήςΑριστεράς. Υπενθυμίζεται πως αντι-πρόεδρος της ομάδας είναι ο ευρωβου-λευτής του ΑΚΕΛ Νεοκλής Συλικιώτης,ο οποίος και έκανε εναρκτήρια ομιλίαεπικρίνοντας την πολιτική της Ε.Ε. σεκοινωνικά και εργασιακά θέματα.

Κατά το διήμερο τα μέλη της ομάδαςσυζητούν την κατάσταση στις εργα-σιακές σχέσεις και την ανεργία, μέσαστο πλαίσιο που καθορίζει η οικονομικήκρίση αλλά και οι πολιτικές στην Ε.Ε.,

η άνοδος της ακροδεξιάς και η γεωπο-λιτική κατάσταση στην ευρύτερη πε-ριοχή της Μέσης Ανατολής και της Α-νατολικής Μεσογείου. Στην εναρκτήριασυζήτηση παρευρέθηκε ο γ.γ. του ΑΚΕΛΆντρος Κυπριανού ο οποίος έβαλε λίγοπολύ τις βάσεις στις οποίες θα κινηθείπροεκλογικά το κόμμα που είναι η ενί-σχυση των προοδευτικών δυνάμεωνως αντίβαρο στις νεοφιλελεύθερες πο-λιτικές αλλά και στην άνοδο της ακρο-δεξιάς. «Μπροστά σε αυτά τα μεγάλαζητήματα της εποχής απαιτείται αγώνας,κινητοποίηση και ενότητα δράσης τωνκομμουνιστικών, αριστερών και ευρύ-τερα των προοδευτικών δυνάμεων τηςηπείρου μας».

Από τη συζήτηση δεν έλειπε το Κυ-πριακό με τον Άντρο Κυπριανού να ε-πικρίνει σφόδρα τον Νίκο Αναστασιάδηγια το ότι επέτρεψε να μπαίνουν νέεςιδέες στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης.Ξεκαθάρισε μάλιστα πως το ΑΚΕΛ δεν

απορρίπτει την αποκεντρωμένη ομο-σπονδία, ωστόσο, όπως είπε, θα πρέπεινα διευκρινιστούν ποιες εξουσίες θαπαραχωρηθούν στην τουρκοκυπριακήπλευρά γιατί κάποιες, αν παραχωρηθούν,θα οδηγήσουν σε δύο χωριστά κράτη.Από πλευράς του ο συντονιστής τουπάνελ Ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Δη-μήτρης Παπαδημούλης, ανέφερε ότι ηGUE είναι η μόνη ομάδα στο ευρωπαϊκόκοινοβούλιο που στηρίζει πάγια και στα-θερά την ανάγκη για μια δίκαιη λύσητου Κυπριακού, λύση διζωνικής δικοι-νοτικής ομοσπονδίας, όπως έχει προσ-διοριστεί από τα ψηφίσματα του ΟΗΕ.Κάλεσε μάλιστα την Κομισιόν και τακράτη-μέλη να πιέσουν και την πλευράτης Τουρκίας και να συνδράμουν όλεςοι πλευρές για να επαναρχίσουν οι δια-πραγματεύσεις. Ο αντιπρόεδρος της Ε-ΕΑ/ΒΠΑ Ευρωβουλευτής Νεοκλής Συ-λικιώτης ανέφερε ότι οι διακηρύξεις τηςΕπιτροπής Γιούγκερ για κοινωνική προ-στασία έμειναν κενές περιεχομένου.

«Η πρότασή της για κοινωνικό πυ-λώνα αποτέλεσε μόνο προπέτασμα κα-πνού. Με την ένταξη του κοινωνικούπυλώνα στα πλαίσια του ευρωπαϊκούεξαμήνου υποτάσσονται ξανά τα κοι-νωνικά και εργασιακά δικαιώματα σταοικονομικά συμφέροντα των ευρωπαϊ-κών ελίτ», είπε.

Με Τουρκοκύπριο;Κατά τη διάρκεια της συζήτησης με

την Ομάδα Αριστεράς, ο Άντρος Κυ-πριανού χαρακτήρισε ως πολύ σοβαρόενδεχόμενο να περιληφθεί στο ψηφο-δέλτιο του ΑΚΕΛ Τουρκοκύπριος υπο-ψήφιος καθώς όπως είπε θα στείλειπολύσημαντικό μήνυμα στο σύνολο του κυ-πριακού λαού. Όπως έχει αναφέρει στοπαρελθόν η «Κ» το όνομα που ακούγεταιεντόνως είναι αυτό του Τ/ΚακαδημαϊκούΝιαζίΚιζίλγιουρεκ, ο οποίος είχε στηρίξειστις προεδρικές εκλογές του 2018 τονυποψήφιο που στήριξε το ΑΚΕΛ ΣταύροΜαλά. Οι τελικές αποφάσεις θα ανακοι-νωθούν βεβαίως στις 19 Ιανουαρίου, ω-στόσο, ενδελεχής συζήτηση για την ο-νοματολογία έχει ήδη ξεκινήσει στο πο-λιτικό γραφείο του ΑΚΕΛ την περασμένηΔευτέρα.

Εγένετο προεκλογικός με Weber και GUE στην ΚύπροΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ ανοίγουν τα χαρτιά τους για τον τρόπο με τον οποίο θα κινηθούν στην κούρσα των ευρωεκλογών

Το δίπολο ΑΟΖ-Kυπριακού και η ανανέωση της ΟΥΝΦΙΚΥΠΣε τρεις άξονες η στρατηγική της Τουρκίας, στην αναμονή η Λευκωσία για ανακοινώσεις από ExxonMobil

<<<<<<<

Το επόμενο διάστημα θα είναι στις ΗΠΑ και ο Αντρέας Μαυρογιάννης,ενώ ήδη βρίσκεται εκεί, για εντελώς άλλους λό-γους, ο Κουντρέτ Οζερσάι.

Βολές από Aντρο Mε την ευκαιρία της επίσκεψηςστην Κύπρο της ευρωπαϊκής ομά-δας της αριστεράς, ο ΓΓ του ΑΚΕΛ Ά-ντρος Κυπριανού επέμεινε σε δη-λώσεις του στις θέσεις που έχει δια-τυπώσει το κόμμα αναφορικά με τιςεξελίξεις στο Κυπριακό. Όπως είπε,αυτή τη στιγμή είμαστε σε έντονη α-ντιπαράθεση με τον Νίκο Αναστα-σιάδη όχι λόγω των επικείμενων Ευ-ρωεκλογών, αλλά λόγω των ανησυ-χιών για το πώς θα εξελιχθούν ταπράγματα στο Κυπριακό. Εξέφρασετην υποστήριξη του κόμματος στηλύση της διζωνικής δικοινοτικής ο-μοσπονδίας αλλά και τη διαφωνίατου με την αμφισβήτηση αυτού τουπλαισίου. Πρόσθεσε παράλληλα ότιπροκαλείται απογοήτευση στον κό-σμο επειδή παρέρχεται ο χρόνοςχωρίς επίλυση του Κυπριακού, με α-ποτέλεσμα να δημιουργείται ένακενό που παρέχει τη δυνατότητα  σεδιάφορες πλευρές να θέτουν επίτάπητος νέες ιδέες. Όπως είπε, συ-ζητείται έντονα το θέμα λύσης δύοκρατών κάτι που θα είναι καταστρο-φικό για την Κύπρο, αφού όπως εί-πε, ίσως δημιουργηθεί ένα ε/κ κρά-τος που θα χρειαστεί να κάνει νέααίτηση στην ΕΕ, ενώ δίπλα στην Κύ-προ θα δημιουργηθεί η 82η επαρχίατης Τουρκίας. Ανέφερε ακόμα ότι τοκόμμα δεν εναντιώνεται στην απο-κεντρωμένη ομοσπονδία, ωστόσοθα πρέπει να διευκρινιστούν ποιεςεξουσίες θα παραχωρηθούν στηντουρκοκυπριακή πλευρά γιατί κά-ποιες, αν παραχωρηθούν, θα οδηγή-σουν σε δύο χωριστά κράτη.

Να συνεχίσει θέλει την προβολή ισχύος στην Αν. Μεσόγειο η Τουρκία ενώ εθνικιστικοί κύκλοι τραβάνε ακόμη περισσότερο το σχοινί.

Οι Βρυξέλλες μετακομίζουν στην Κύπρο με την Ομάδα της Ενωτικής Αριστεράς/ Βό-ρειας Πράσινης Αριστεράς να πραγματοποιεί διήμερο «Ημερών Μελέτης».

Πολύ πιθανή η συμμετοχή Τ/Κ στο ψηφοδέλτιο του ΑΚΕΛ με τα βλέμματα να στρέφο-νται στον Νιαζί Κιζίλγιουρεκ.

<<<<<<<

Ο Μάνφρεντ Βέμπερ ξεκινά την περιοδεία του από την Κύπρο όπου και θα επισκεφθεί τη Σκαρίνου,το οδόφραγμα και ον Πρόεδρο Αναστασιάδη.

06-OIK_ΠΟΛΙΤΙΚΗ_KATHI 08/01/19 21:48 Page 6

Τετάρτη 9 Ιανουαρίου 2019 Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η l 7Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ι Α

Το κανάλι MOVIES BEST HD διατίθεται από τις συνδρομητικές πλατφόρμες CABLENET και CYTAVISION

www.mesimvria.com

Το κανάλι MOVIES BEST HD διατίθ

Του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΡΟΥΓΚΑΛΑ

Ήταν Αύγουστος του 2017 όταν η πρώηνΣυνεργατική Κυπριακή Τράπεζα συνήψεσυμφωνία με την ισπανική AltamiraAsset Management για τη διαχείρισητων Μη Εξυπηρετούμενων Δανείωνπου είχε στο χαρτοφυλάκιό της. Έκτοτε,όμως, άλλαξαν πολλά, με το Συνεργα-τισμό να μην υπάρχει πλέον και ναέχουν απορροφηθεί τα καλά του στοι-χεία από την Ελληνική Τράπεζα. ΗAltamira Asset Management, όμως, βά-σει της συμφωνίας, συνεχίζει να εξυ-πηρετεί τα Μη Εξυπηρετούμενα Δάνειατου Συνεργατισμού, μέσω της κυπριακήςθυγατρικής που έχει δημιουργήσει, την

Altamira Asset Management Cyprus.Η εταιρεία έχει υπό τη διαχείρισή τηςτη δεδομένη χρονική στιγμή πέραντων 400 ακινήτων, ενώ το συνολικόυπό διαχείριση χαρτοφυλάκιο της ξε-περνά τα 3.000 ακίνητα. Η δεκαετήςκοινοπραξία, όμως, με την Altamira γιατην επιχειρησιακή διαχείριση του συ-γκεκριμένου χαρτοφυλακίου των ΜΕΔδεν είναι σίγουρο πως θα συνεχιστείκαι αναμένεται να γίνει νέος διαγωνι-σμός για την διαχείρισή του, όπως προ-νοούν τα συμφωνηθέντα μετά την διά-σπαση της τράπεζας σε δύο κομμάτια.

Όπως πληροφορείται η «Κ», αρκετοί,αλλά και λίγο πολύ γνωστοί, είναι οιμνηστήρες που θα διεκδικήσουν το συ-γκεκριμένο χαρτοφυλάκιο του πρώηνΣυνεργατισμού, δηλαδή της νυν Κυ-πριακής Εταιρείας Διαχείρισης Περι-ουσιακών Στοιχείων Λτδ. της ΚΕΔΙΠΕΣ.Οι μνηστήρες θα είναι εταιρείες πουδραστηριοποιούνται ήδη στο νησί,servicers Μη Εξυπηρετούμενων Δανεί-ων, αλλά και εταιρείες που ασχολούνταιμε την αντίστοιχη αγορά στην Ελλάδα.

Παρουσιάζοντας πρώτα τους «Κύπριους»εν δυνάμει ενδιαφερόμενους, είναι ητσεχική Aps Holding, η B2Holding, ηPepper Europe Limited, η Apollo GlobalManagement, αλλά Altamira AssetManagement που θα δηλώσει και πάλιενδιαφέρον. Τονίζεται πως οι ανωτέρωεταιρείες, πλην της Apollo, έχουν δη-μιουργήσει τις κυπριακές θυγατρικέςτους, τις APS Debt Servicing Cyprus,B2Kapital, Pepper Cyprus Limited καιAltamira Asset Management Cyprus.Η Apollo αναμένει ακόμα την έγκρισητης απόκτησης από τις εποπτικές αρχέςτου χαρτοφυλακίου ΜΕΔ ύψους 2,8 δισ.ευρώ της Τράπεζας Κύπρου ώστε ναδημιουργήσει το κυπριακό τμήμα της.Η συμφωνία εξάλλου προϋποθέτει καιτην μετακίνηση περίπου 110 υπαλλήλωντης ΤράπεζαςΚύπρου στο συγκεκριμένοτμήμα που θα πρέπει να λειτουργήσειμέχρι τα τέλη Μαρτίου του τρέχοντοςέτους.

Το ενδιαφέρον για το συγκεκριμένοχαρτοφυλάκιο όμως πηγάζει και απόεταιρείες που δραστηριοποιούνται στην

Ελλάδα και με τον ίδιο τρόπο εγκατέ-στησαν τις ελληνικές τους θυγατρικέςμεγάλα επενδυτικά ταμεία. Τραπεζικέςπηγές ανέφεραν στην εφημερίδα πως«καλοβλέπει» το χαρτοφυλάκιο που δια-χειρίζεται τη δεδομένη στιγμή ηAltamira και ενδεχομένως να πάψει ναδιαχειρίζεται με τον νέο διαγωνισμό,η Intrum Hellas, θυγατρική της σουη-δικής Intrum που αρχές του καλοκαιριούαπέκτησε μαζί με την CarVal –που είναιαμερικανικής καταγωγής- δάνεια ύψους5,2 δισ. ευρώ της Εθνικής Τράπεζαςτης Ελλάδος. Πρόσθετα, άλλος μνηστή-ρας για το χαρτοφυλάκιο είναι η κατάτα 100% θυγατρική της Eurobank Ελ-λάδος, η Financial Planning Services(FPS). Για τα Μη Εξυπηρετούμενα Δάνειατων ελληνικών τραπεζών έχουν εκφρά-σει ενδιαφέρον επίσης η γερμανικήEOS και η σουηδική Hoist, με τις ίδιεςπηγές να αναφέρουν πως δεν αποκλεί-εται να «καλοβλέπουν» και αυτές ταΜΕΔ του πρώην Συνεργατισμού. «Ταεπενδυτικά ταμεία, όπως και οι εταιρείεςδιαχείρισης ΜΕΔ που συνδέονται εξ ο-

λοκλήρου ή έχουν μετοχική σύνδεσημε αυτές είναι πολλές φορές ίδιες. Μετις μεσογειακές χώρες ασχολούνταισυγκεκριμένα επενδυτικά ταμεία καιεταιρείες τα οποία ενδιαφέρονται γιααγορές τραπεζών, επενδυτικών ευκαι-ριών και Μη Εξυπηρετούμενων Δανεί-ων», σημείωσαν οι ίδιες πηγές χαρα-κτηριστικά.

Ήρθε για να μείνειΤο σχετικό ψήφισμα αφορούσε την

δημιουργία κοινοπραξίας μεταξύ τηςπρώην ΣΚΤ κατά 49% και της Altamiraκατά 51% για τη διαχείριση ΜΕΔ ύψους7,2 δισ. ευρώ και ακινήτων ύψους 0,4δισ. ευρώ ήταν χρονικής περιόδου 10ετών και δεν περιλάμβανε πώληση ήάλλου είδους αποξένωση περιουσιακώνστοιχείων από την Τράπεζα τον Αύγου-στο του 2017, ημερομηνία που δεν είχεαποφασιστεί να διαχωριστεί και να πω-ληθεί η ΣΚΤ. Η Τράπεζα θα κάλυπτε ταλειτουργικά έξοδα της Altamira AssetManagement Cyprus και οι αμοιβέςπου θα κέρδιζε η κοινοπραξία θα ήταν

μεταβλητές. Όπως είχε επισημανθείθα εξαρτάτο από την πρόοδο που θαγινόταν όσον αφορά στη μείωση τουύψους των ΜΕΔ της Συνεργατικής. Ω-στόσο, υπάρχει ένα πρόβλημα στηνόλη διαδικασία. Υπολείπονται οκτώ (8)και πλέον χρόνια συμβολαίου τήρησηςτης συνεργασίας μεταξύ της νυν ΚΕ-ΔΙΠΕΣ και της Altamira, από το οποίοόπως σωστά έχει επισημανθεί στηΒουλή των Αντιπροσώπων κατάκαιρούς,στην περίπτωση που δεν συνεχίσει ησυνεργασία μεταξύ Altamira και ΚΕ-ΔΙΠΕΣ θα πρέπει το κράτος να καταβάλειπρόστιμο στην ισπανική εταιρεία. Οδιαγωνισμός όμως πρέπει να γίνει ξανά,διότι τότε δεν έγινε διαγωνισμός, αλλάάμεση ανάθεση του χαρτοφυλακίουστους Ισπανούς ως οι καλύτεροι γι’αυτή την διεκπεραίωση της διαδικασίας.Εδώ και ενάμιση χρόνο η Κυβέρνησηέχει δεχθεί αρκετή κριτική εξάλλου γι΄αυτή την απόφασή της να αναθέσεικαι να μην θέσει το χαρτοφυλάκιο σεδιαγωνισμό. Η επίσημη θέση τηςAltamira που έχει παρουσιαστεί κατά

καιρούς, είναι ότι η εταιρεία «ήρθε στηνΚύπρο για να μείνει».

Η Altamira είναι η δεύτερη μεγαλύ-τερη εταιρεία διαχείρισης Μη Εξυπη-ρετούμενων Χορηγήσεων και Ακινήτωνστην Ευρώπη με 65 δισ. χαρτοφυλάκιουπό διαχείριση. Η Altamira ξεκίνησεως η πλατφόρμα εξυπηρέτησης προ-βληματικών δανείων και ακινήτων τηςBanco Santander. Το 2014 εισήλθε στοκεφάλαιο της το Αμερικανικό ΘεσμικόΤαμείο Apollo Global Management μεσυνολική επένδυση πέραν των 600εκατ.Την ίδια χρονιά η ισπανική SAREB, ηοποία αποτελεί την κακή τράπεζα τηςΚεντρικής Τράπεζας της Ισπανίας, α-νέθεσε στην Altamira τη διαχείριση50.000 προβληματικών λογαριασμώνκαι ακινήτων. Αντίστοιχη συμφωνίαδιατηρεί και με την ΠορτογαλικήOitante. Η Altamira είναι επίσης ο δια-χειριστής των προβληματικών δανείωντης BBBVA, Bain Capital, και της BancoSantander από την οποία πρόσφατα α-νέλαβε και το χαρτοφυλάκιο της BancoPopular.

Ποιοι φλερτάρουν με τα ΜΕΔ της πρώην ΣΚΤΑπό την Κύπρο αλλά και από την Ελλάδα οι μνηστήρες για να αναλάβουν την εξυπηρέτηση του χαρτοφυλακίου

<<<<<<<

Η Aps Holding, ηB2Holding, η PepperEurope Limited, η ApolloGlobal Management, αλλάκαι η Altamira AssetManagement θα εκδηλώ-σουν ενδιαφέρον για τοχαρτοφυλάκιο. Το σχετικό ψήφισμα αφορούσε την δημιουργία κοινοπραξίας μεταξύ της πρώην ΣΚΤ κατά 49% και της Altamira κατά 51% για τη διαχείριση ΜΕΔ ύψους 7,2 δισ. ευρώ και ακι-

νήτων ύψους 0,4 δισ. ευρώ για 10 χρόνια.

Τέλος η Apollo από το μετοχικό κεφάλαιοτης Altamira Όπως μετέδωσε το Reuters την τελευ-ταία ημέρα του 2018, η συνεργασίαμεταξύ του αμερικανικού ΘεσμικούΤαμείου Apollo Global Managementκαι της ισπανικής Altamira έλαβε τέ-λος. Η ιταλική doBank, τράπεζα με έ-δρα τη Βερόνα, γνωστή ως το 2015 ωςUniCredit Credit Μanagement Bankκαι εταιρεία που εξυπηρετεί Μη Εξυ-πηρετούμενα Δάνεια, γνωστοποίησεπως αγόρασε το 85% της AltamiraAsset Management, έναντι 412 εκατ.ευρώ. Στην επίσημη ανακοίνωση ανα-φέρεται πως το μερίδιο της doBankστην ισπανική εταιρεία θα μπορούσενα φτάσει στο 100% εάν η επίσης ι-σπανική Banco Santander, η οποία κα-τέχει το υπόλοιπο μερίδιο 15%, θελή-σει να συμμετάσχει στη συμφωνίαπριν την ολοκλήρωσή της και να παρα-χωρήσει το 15% που κατέχει. ΗAltamira διαχειριζόταν σε Κύπρο, Ι-σπανία, Πορτογαλία και Ελλάδα περι-ουσιακά στοιχεία αξίας 55 δισ. ευρώ.

07-OIK_OIKONOMIA_KATHI 08/01/19 21:59 Page 7

8 l Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η Τετάρτη 9 Ιανουαρίου 2019Ε Π Ι Χ Ε Ι Ρ Η Σ Ε Ι Σ

Το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγήςδεν είναι μονοδιάστατο ζήτημα τοοποίο συχνά περιορίζεται στη συζήτησηγύρω από τα επίπεδα της θερμοκρασίαςτου πλανήτη. Στην πραγματικότητα,πρόκειται για πολυδιάστατη απεικόνισηη οποία περιλαμβάνει το σύνολο πα-ρατηρούμενων αλλαγών κατά τη διάρ-κεια των ετών. Στις μέρες μας, οι επι-πτώσεις γίνονται όλο και πιο έκδηλες,καθώς οι υψηλότερες θερμοκρασίεςαυξάνουν το ποσοστό τήξης των πάγων,γεγονός που επηρεάζει άμεσα τη στάθ-μη των υδάτων. Επιπλέον, η αυξημένηθερμοκρασία έχει σημαντικό αντίκτυποκαι στη λειψυδρία, καθώς επηρεάζονταιτόσο οι ανθρώπινες δραστηριότητεςόσο και τα οικοσυστήματα.

Εν ολίγοις, μια σειρά από αλληλέν-

δετες αρνητικές επιπτώσεις μπορούννα ταυτιστούν με τη διόγκωση τουφαινομένου της κλιματικής αλλαγής.Μερικά χαρακτηριστικά προβλήματαπου ενισχύονται όλο και περισσότερομε την άνοδο της θερμοκρασίας, είναιη μετάδοση μολυσματικών ασθενειών,καθώς και ο υπαρκτός κίνδυνος εξά-λειψης ορισμένων ειδών. Επίσης, ηαναγκαστική μετανάστευση πληθυ-σμού από τις πληγείσες προς γειτο-

νικές περιοχές είναι ένα ζήτημα πουενισχύει σε τεράστιο βαθμό την πι-θανότητα συγκρούσεων και γενικευ-μένης ανασφάλειας.

Δίχως αμφισβήτηση, η περαιτέρωαύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτηπολλαπλασιάζει την πιθανότητα εκτε-ταμένων και μη αναστρέψιμων επι-πτώσεων. Το δυσοίωνο σενάριο πουπροβλέπει πως μέχρι τα τέλη του αιώναπου διανύουμε η θερμοκρασία θα αυ-ξηθεί κατά 4 βαθμούς Κελσίου συνο-δεύεται από καταστροφικές εκτιμήσειςγια τις επακόλουθες επιπτώσεις σταπιο ευαίσθητα οικοσυστήματα. Αν τοανθρώπινο είδος συνεχίσει με τουςτωρινούς ρυθμούς ρύπανσης του πε-ριβάλλοντος, θα πρέπει σύντομα νααναμένουμε ραγδαία μείωση της βιο-ποικιλότητας, γεγονός το οποίο θα ε-πιδράσει αρνητικά στην παγκόσμιαεπισιτιστική ασφάλεια. Σε αυτό τοπλαίσιο, έχει παρατηρηθεί πως το με-γαλύτερο μέρος των αερίων του θερ-μοκηπίου προέρχονται κυρίως από τηπαραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας καιθερμότητας (25%), την αγροτική καλ-λιέργεια (24%), τη βιομηχανική δρα-στηριότητα (21%), τις μεταφορές (14%),τις λοιπές δραστηριότητες του ενερ-γειακού κλάδου (10%) και από την οι-κιακή χρήση (6%) (Οργανισμός Προ-στασίας του Περιβάλλοντος ΗΠA- EPA).

Σύμφωνα με έκθεση τουIntergovernmental Panel on ClimateChange (IPCC, 2014) για την κλιματικήαλλαγή, η επιφάνεια της γης κατά τηδιάρκεια των τελευταίων δεκαετιώνήταν διαδοχικά θερμότερη συγκριτικάμε τις προγενέστερες δεκαετίες. Επι-πλέον, σχεδόν το 90% της αύξησηςτης θερμοκρασίας των ωκεανών οφεί-

λεται σε δραστηριότητες που διενερ-γήθηκαν τα τελευταία 50 χρόνια. Ηποσότητα των εκπομπών του διοξει-δίου του άνθρακα αυξήθηκε κατά 40%σε σχέση με τα προβιομηχανικά επί-πεδα, κυρίως λόγω της καύσης στερεώνκαυσίμων. Κατά μέσον όρο, τα αέρια

του θερμοκηπίου έχουν συνεισφέρειστην παγκόσμια μέση θέρμανση τηςεπιφάνειας της Γης κατά 0,5 με 1,3βαθμούς Κελσίου, συνυπολογίζονταςμόνο την περίοδο 1951-2010.

Επιπροσθέτως, ιδιαίτερα ανησυχη-τικό είναι το γεγονός ότι 17 από τα 18

θερμότερα έτη (στο ιστορικό 136 ετών)έχουν καταγραφεί από το 2001 και έ-πειτα. Με βάση την προέλευση τωνεκπομπών αερίων του θερμοκηπίου,το 24,2% προέρχεται από την Κίνα,τις Ηνωμένες Πολιτείες (14,5%), τιςχώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (9,1%),την Ινδία (6%), τη Ρωσία (4,8%), τηνΙαπωνία (2,9%) και τη Βραζιλία (2,7%).Αξίζει να σημειωθεί ότι ορισμένεςχώρες που βρίσκονται ήδη στην κο-ρυφή των εθνικών ρυπαντών είναι πι-θανότερο να συνεχίσουν να αυξάνουντις εκπομπές τους, καθώς το επερχό-μενο χρονικό διάστημα αναμένεταινα πετύχουν ακόμη μεγαλύτερη οικο-νομική ανάπτυξη.

Σύμφωνα με τα παραπάνω δυνητικάσενάρια, ένας βασικός άξονας πολιτι-κών για την αντιμετώπιση των κλιμα-τικών αλλαγών σχετίζεται με τις απαι-τούμενες αλλαγές στην παραγωγή καιστη χρήση ενέργειας. Για παράδειγμα,ο Διεθνής Ναυτιλιακός Οργανισμός (Ι-ΜΟ) ανακοίνωσε τον στόχο για σημα-ντική μείωση των εκπομπών αερίωνθερμοκηπίου της ναυτιλίας. Η περι-βαλλοντική επιτροπή του ΙΜΟ απο-φάσισε να ακολουθήσει τη στρατηγικήπου προβλέπει μείωση 50% των αερίωνθερμοκηπίου έως το 2050 σε σύγκρισημε τις τιμές του 2008, καθώς και βελ-τίωση της ενεργειακής απόδοσης κατά40% μέχρι το 2030 στοχεύοντας προςτο 70% έως το 2050. Επιπλέον, ένα α-κόμη χαρακτηριστικό παράδειγμα ήτανη απόφαση που έλαβε η γερμανική κυ-βέρνηση μετά την πυρηνική κατα-στροφή της Φουκουσίμα να σταματήσειτη λειτουργία όλων των πυρηνικώντης αντιδραστήρων, μέχρι το 2022,και να αφοσιωθεί στις ανανεώσιμες

πηγές ενέργειας. Πέραν όμως των πο-λιτικών αποφάσεων που συνδέονταιμε τη σταδιακή απεξάρτηση από ταορυκτά καύσιμα και τη μετάβαση προςφιλικότερες για το περιβάλλον πηγέςενέργειας, η χρήση της τεχνολογικήςκαινοτομίας θεωρείται κομβικό σημείογια την αντιμετώπιση της κλιματικήςαλλαγής. Η δυναμική που μπορεί ναπροσφέρει η καινοτομία στην ενερ-γειακή αποθήκευση, μειώνοντας τοκόστος σημαντικά, σε συνδυασμό μετην περαιτέρω διείσδυση των ΑΠΕ,αναμένεται πως θα συντελέσει στηνεπίτευξη των στόχων για το κλίμα. Α-ναμφίβολα, η ενεργειακή πολιτικήτων κρατών αποτελεί διαρκή προσπά-θεια συμβιβασμού ανάμεσα σε αντι-κρουόμενες αξίες και προτεραιότητες.Σε αυτό το πλαίσιο, μένει να ανακα-λύψουμε κατά πόσον οι μελλοντικέςμας επιλογές θα ανταποκριθούν στιςολοένα αυξανόμενα κλιματικές προ-κλήσεις.

Ελληνική Δεξαμενή Σκέψης για την Ενεργειακή Οικονομία (HAEE).

* Ο δρ Κώστας Ανδριοσόπουλος είναι καθη-γητής, διευθυντής στο Ερευνητικό Κέντρο Ε-νεργειακής Διοίκησης στο ESCP EuropeBusiness School του Λονδίνου. Η δρ Κυριακή Κοσμίδου είναι αναπληρώτριακαθηγήτρια Τραπεζικής Χρηματοοικονομικήςστον Τομέα Διοίκησης Επιχειρήσεων στο Τμή-μα Οικονομικών Επιστημών του Αριστοτελεί-ου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Ο κ. Φίλιπ-πος Ιωαννίδης είναι υποψήφιος διδάκτωρστο Τμήμα Οικονομικών Επιστημών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, με ειδίκευση στα Οικονομικά της Ενέργειας.

Κλιματική αλλαγή και ενεργειακές πολιτικές

<<<<<<

Mια σειρά από αλληλένδε-τες αρνητικές επιπτώσειςμπορούν να ταυτιστούν με τη διόγκωση του φαινο-μένου της κλιματικής αλλαγής.

Πέραν των πολιτικών αποφάσεων που συνδέονται με τη σταδιακή απεξάρτηση απότα ορυκτά καύσιμα και τη μετάβαση προς φιλικότερες για το περιβάλλον πηγές ε-νέργειας, η χρήση της τεχνολογικής καινοτομίας θεωρείται κομβικό σημείο για τηναντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Η δυναμική που μπορεί να προσφέρει η και-νοτομία στην ενεργειακή αποθήκευση, μειώνοντας το κόστος σημαντικά, σε συν-δυασμό με την περαιτέρω διείσδυση των ΑΠΕ, αναμένεται πως θα συντελέσει στηνεπίτευξη των στόχων για το κλίμα.

Α Π Ο Ψ Η / Των ΚΩΣΤΑ ΑΝΔΡΙΟΣΟΠΟΥΛΟΥ, ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΚΟΣΜΙΔΟΥ, ΦΙΛΙΠΠΟΥ ΙΩΑΝΝΙΔΗ*

Της ΜΑΡΙΑΣ ΗΡΑΚΛΕΟΥΣ

Την ώρα που ο αμερικανικός κολοσσόςTesla έχει στραφεί στην Ελλάδα γιανα καλύψει τις ανάγκες ενέργειας τωνμη διασυνδεδεμένων νησιών, προχω-ρώντας με μελέτη για αντικατάστασητων πετρελαϊκών μονάδων με Ανανε-ώσιμες πηγές ενέργειας ώστε να κα-λύπτονται οι ανάγκες ηλεκτρικής ε-νέργειας των νησιών, στην περίπτωσητης Κύπρου φαίνεται ότι ο δρόμος προςτις ΑΠΕ παραμένει μακρύς και μετ’ ε-μποδίων.

Αυτό καταδεικνύει και το γεγονόςότι το ιδιωτικό ενδιαφέρον το οποίοείχε επιδειχθεί το 2016 για δημιουργίαδύο ηλιοθερμικών πάρκων δυναμικό-τητας 50 μεγαβατ το καθένα, συνολικούκόστους 370 εκατομμυρίων ευρώ, καιγια τα οποία είχε εγκριθεί ευρωπαϊκήχρηματοδότηση, δεν έχουν προχωρή-σει. Μάλιστα, όπως πληροφορείται η

«Κ», το ένα εξ αυτών των έργων, το η-λιοθερμικό πάρκο Helios από την ε-ταιρεία Albright Stonebridge Group,έχει ναυαγήσει. Πλέον το ενδιαφέρονγια ηλιοθερμικό πάρκο στην αγοράτης Κύπρου έχει περιοριστεί μόλις απόμια εταιρεία, Alfa Mediterranean. Υ-πενθυμίζεται ότι το ύψος της επένδυσηςανέρχεται στα 170 εκατομμύρια ευρώ,ενώ μέρος αυτού θα καλυφθεί από χρη-ματοδότηση της ΕΕ.

Οι δύο περιπτώσεις ήταν οι μονα-δικές ιδιωτικές πρωτοβουλίες για τηνκατασκευή ηλιοθερμικών πάρκων στηνΚύπρο, οι οποίες είχαν εγκριθεί απότην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για χρημα-

τοδότηση. Με την μία εταιρεία να α-ποσύρεται, πλέον οι προσδοκίες γιαδημιουργία ηλιοθερμικού πάρκου στη-ρίζεται σε μία μόλις πρωτοβουλία. Καιαυτό, ενώ είναι ήδη γνωστός ο στόχοςπου έχει καθορίσει η Ευρωπαϊκή Έ-νωση για συμμετοχή των ΑΠΕ στηνσυνολική κατανάλωση ενέργειας στο20%, μέχρι το 2020, με την Κύπρο ναβρίσκεται στο 14%.

Στην περίπτωση δε της παραγωγήςηλιακής και αιολικής ενέργειας, καθώςκαι από βιομάζα, ο μέσος όρος της Ε.Ε.για το 2016 κυμάνθηκε στο 29,6% ενώστην Κύπρο το αντίστοιχο ποσοστόβρίσκεται στο 8,4%. Ποσοστό πολύ

πίσω από τον εθνικό στόχο του 13,8%με χρονικό ορίζοντα υλοποίησης, το2020.

Ενώπιον υπ. ΟικονομικώνΠρόσφατα μάλιστα έγιναν νέες συ-

ναντήσεις μεταξύ της ενδιαφερόμενηςεταιρείας και των υπουργείων Ενέρ-γειας και Οικονομικών. Σύμφωνα μετον οικονομικό διευθυντή και Διευ-θυντή Οικονομικών Ερευνών και ΕΕτου υπουργείου Οικονομικών ΓιώργοΠαντελή, το Υπουργείο αναμένει πλέονγια την μελέτη βιωσιμότητας του έργουαπό την Alfa Mediterranean και ακο-λούθως θα προχωρήσει η διαδικασία.

Αν και δεν έχει τεθεί συγκεκριμένοχρονοδιάγραμμα από το υπουργείο Οι-κονομικών θα πρέπει να θεωρηθεί ότιη όποια μελέτη θα υποβληθεί πριν τοτέλος του 2019, καθώς τέλος του χρόνουλήγουν οι εγκρίσεις από την Ευρω-παϊκή Ένωση, από την οποία θα δοθείεπιδότηση ύψους 45 εκατ. ευρώ γιατο έργο. Ως εκ τούτου, η εταιρεία έχειπεριθώριο ως το τέλος του 2019 να ο-λοκληρώσει όλες τις μελέτες.

Υπενθυμίζεται ότι διανύουμε πλέοντον τρίτο χρόνο από τότε που οι εται-ρείες είχαν αποφασίσει να επενδύσουνστην Κύπρο. Ήταν συγκεκριμένα Α-πρίλιος του 2016 όταν σε δημοσίευμά

της η «Κ» είχε αναφερθεί στην από-φαση της Κυβέρνησης για καθορισμό«ταρίφας» στην τιμή πώλησης του ρεύ-ματος (power purchasing agreement).Το θέμα είχε τύχει χειρισμού από τοντότε υπουργό Γεωργίας και Περιβάλ-λοντος Νίκο Κουγιάλη, ο οποίος προ-ώθησε τα έργα στην ΕΕ και εξασφάλισετην σχετική χρηματοδότηση από τοπρόγραμμα NER 300.

Το κράτος είχε δεσμευτεί τότε νααγοράζει την ηλεκτρική ενέργεια σετιμή αποφυγής του κόστους της ΑΗΚ,κάτι το οποίο είχε χαρακτηριστεί τότεως εμπόδιο για την υλοποίηση των έρ-γων, και ήταν καθώς φαίνεται ο λόγος

για τον οποίο οι επενδυτές δεν είχανκαταφέρει να εξασφαλίσουν την απα-ραίτηση χρηματοδότηση από τις τρά-πεζες. Έτσι λοιπόν τα έργα πήραν πα-ράταση υλοποίησης από την ΕΕ.

Τα φωτοβολταϊκά πάρκα ΑΗΚΑπό πλευράς της ΑΗΚ τρία έργα έ-

χουν εξαγγελθεί και βρίσκονται στασκαριά με στόχο την χρήση ΑΠΕ. Τοπρώτο αφορά την δημιουργία φωτο-βολταϊκών πάρκων στην περιοχή Αχεράσυνολικής ισχύος 66 μεγαβάτ, από τηνΑρχή Ηλεκτρισμού με την Ιερά Αρχιε-πισκοπή Κύπρου στην οποία ανήκειη γη, που βρίσκεται ακόμα σε αρχικόστάδιο υλοποίησης με την συμφωνίανα έχει υπογραφεί περί τα μέσα τουπροηγούμενου χρόνου. Το έργο θαγίνει σε 2-3 φάσεις.

Το δεύτερο έργο είναι στο ΑκρωτήριΛεμεσού με την ΑΗΚ να βρίσκεται σεδιαδικασία αδειοδότησης για την δη-μιουργία του φωτοβολταϊκου πάρκουισχύος 20 μεγαβατ. Παράλληλα, εκ-κρεμεί από τον προηγούμενο χρόνοη υλοποίηση του έργου για τοποθέτησηφωτοβολταϊκών συστημάτων τα οποίαθα τοποθετηθούν στις οροφές τωνσχολικών μονάδων παγκυπρίως.

Ναυάγησε το σχέδιο Albright για το Helios PowerΗ Tesla έκλεισε το μάτι στην Ελλάδα για ενέργεια μέσω ΑΠΕ, μόλις μία η πρόταση για ηλιοθερμικό πάρκο στην Κύπρο

Εγκατέλειψε τις προσπάθειες η Albright Stonebridge Group για το Helios Power, παραμένει η Alfa Mediterranean από την οποία το Υπουργείο Οικονομικών αναμένει μελέτηβιωσιμότητας.

<<<<<<<

Η δημιουργία ηλιοθερμι-κών πάρκων στην Κύπροεκκρεμεί από το 2016. Το2019 βρίσκει ακόμα το θέ-μα ανοικτό, ενώ στο μετα-ξύ μας πιέζουν τα χρονο-διαγράμματα της ΕΕ γιατην χρήση ΑΠΕ μέχρι το2020.

Το μεσημέρι της Τρίτης στελέχητης αμερικανικής εταιρείας παρου-σίασαν στο ελληνικό Υπουργείο Πε-ριβάλλοντος και Ενέργειας, το ανα-λυτικό σχέδιο για την ενεργειακήμετάβαση των ελληνικών μη δια-συνδεδεμένων νησιών σε αντικα-τάσταση της παραγόμενης από πε-τρέλαιο ενέργειας με ΑΠΕ και πα-ράλληλα την εφαρμογή τεχνολο-γιών αποθήκευσής τους. Μένει νααποφασιστεί το πώς, το πότε και σεποια έκταση θα υλοποιηθεί το σχέ-διο της Tesla για τα ελληνικά νησιά.Σημειώνεται ότι ήδη η θυγατρική ε-ταιρεία της Tesla δραστηριοποιείταιστην Ελλάδα στον τομέα των τεχνο-λογιών ηλεκτροκινητήρων.

Η περίπτωση τηςTesla στην Ελλάδα

08-OIK_ΕΛΛΑΔΑ_KATHI 08/01/19 22:00 Page 8

Τετάρτη 9 Ιανουαρίου 2019 Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η l 9Δ Ι Ε Θ Ν Η

Με την πολιτική κατάσταση στη Βρετανίανα είναι εξαιρετικά ρευστή περίπουτρεις μήνες πριν από το αναμενόμενοBrexit, ενώ παράλληλα δεν έχει επιτευ-χθεί συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Ενω-ση, η εταιρεία συμβούλων Ernst &Young(ΕΥ) προειδοποιεί πως μέρος του τιμή-ματος που πληρώνει η Βρετανία είναιη μεταφορά περιουσιακών στοιχείωνύψους 891 δισ. ευρώ από το Λονδίνοπρος διάφορα χρηματοπιστωτικά κέντραστην Ε.Ε.

Με την αβεβαιότητα που υπάρχειγύρω από το Brexit να κλιμακώνεταιόσο πλησιάζουμε στην κρίσιμη ημε-ρομηνία της 29ης Μαρτίου, οι εταιρείεςτου χρηματοπιστωτικού κλάδου εξα-κολουθούν να μεταφέρουν προσωπικόκαι περιουσιακά στοιχεία από το Λον-δίνο σε πόλεις όπως η Φρανκφούρτη,το Παρίσι, το Δουβλίνο, διότι δεν θέ-λουν να διακινδυνεύσουν να βρεθούναποκλεισμένες από την κοινή ευρω-παϊκή αγορά των 425 εκατομμυρίωνκαταναλωτών μετά την αναμενόμε-νη(;) αποχώρηση του Ηνωμένου Βα-σιλείου.

Είκοσι εταιρείεςΑπό την ημερομηνία του δημοψη-

φίσματος της 23ης Ιουνίου του 2016μέχρι τα τέλη Νοεμβρίου 2018, είκοσιεταιρείες έχουν ανακοινώσει πως θαμεταφέρουν περιουσιακά στοιχείααπό το Λονδίνο στην Ευρωπαϊκή Ε-νωση, σύμφωνα με τα πιο πρόσφαταστοιχεία που διαθέτει η EY. Η πλειο-νότητα των εταιρειών είναι επενδυ-τικές τράπεζες και ασφαλιστικές ε-ταιρείες. Περισσότερο από το ένατρίτο (36%) των βρετανικών εταιρειώντου χρηματοπιστωτικού τομέα είχανεπιβεβαιώσει μέχρι τα τέλη Νοεμβρίουότι σκοπεύουν να μεταφέρουν μέροςτων δραστηριοτήτων τους ή και προ-σωπικό στην ηπειρωτική Ευρώπη,ενώ ένα χρόνο νωρίτερα το ποσοστόανερχόταν σε 31%.

Αν και δεν έχουν ανακοινώσει όλεςοι εταιρείες το ύψος των περιουσιακώνστοιχεία που «φυγαδεύουν» από τηΒρετανία, συντηρητική εκτίμηση τηςΕΥ είναι πως το συνολικό τους ύψουςανέρχεται σε τουλάχιστον 891 δισ. ευ-ρώ. Το ποσό αυτό προέρχεται από δη-μόσιες ανακοινώσεις των παραπάνω20 εταιρειών.

Το ποσό μπορεί να είναι σχετικάχαμηλό σε σύγκριση με περιουσιακάστοιχεία ύψους 8,91 τρισ. ευρώ πουδιαθέτουν μόνο οι τράπεζες στη Βρε-τανία, αναφέρεται σε χθεσινή μελέτητης ΕΥ, ωστόσο εκτιμάται πως είναιπολύ πιθανό να αυξηθεί το επόμενοδιάστημα καθώς πλησιάζει η ημερο-μηνία του Brexit.

Στις 15 Ιανουαρίου θα διεξαχθεί κρί-σιμη ψηφοφορία στη Βουλή των Κοι-νοτήτων όπου θεωρείται εξαιρετικάπιθανό οι βουλευτές να απορρίψουντη συμφωνία εξόδου από την Ε.Ε. τηνοποία έχει διαπραγματευτεί η πρωθυ-

πουργός Τερέζα Μέι. Εν αναμονή τηςκοινοβουλευτικής ψηφοφορίας τον Ια-νουάριο, το Σίτι θα παρακολουθεί πολύστενά τις εξελίξεις...

Με τα μέχρι στιγμής δεδομένα, οιεταιρείες του χρηματοπιστωτικού το-μέα δεν έχουν επιλογή παρά να συ-νεχίσουν να προετοιμάζονται για το

ενδεχόμενο Brexit χωρίς επίτευξησυμφωνίας, εξηγούσε χθες ο ΟμάρΑλί, επικεφαλής χρηματοπιστωτικώνυπηρεσιών στην ΕΥ.

«Οσο πιο πολύ πλησιάζουμε στις 29Μαρτίου χωρίς να έχει επιτευχθεί συμ-φωνία, όλο και περισσότερα περιου-σιακά στοιχεία και προσωπικό θα με-ταφέρονται εκτός Βρετανίας.

Αναπόφευκτα, τα σχέδια έκτακτηςανάγκης (που καταρτίζουν οι εταιρείες)αφορούν μόνο στην πρώτη ημέρα τουBrexit και στην περίπτωση μη συμφω-νίας θα αποτελέσουν απλώς την κορυφήτου παγόβουνου, διότι τα πιο μακρο-πρόθεσμα σχέδια θα είναι πιο εκτετα-μένα και με διαφορετική στρατηγικήαπό τα σχέδια που έχουν ανακοινωθείμέχρι τώρα», εξηγεί ο Αλί. Σχετικά κα-

λύτερη από τις προβλέψεις είναι η κα-τάσταση όσον αφορά την απασχόλησηστο Σίτι.

Ο αριθμός των θέσεων εργασίας πουέχουν «μεταναστεύσει» από το Λονδίνοσε άλλα χρηματοπιστωτικά κέντρα ε-ντός της Ευρωπαϊκής Ενωσης υπολο-γίζεται από την EY σε επτά χιλιάδες,ενώ προηγούμενη εκτίμηση, τον Ο-κτώβριο, έκανε λόγο για δέκα χιλιάδες.Περίπου δύο χιλιάδες θέσεις εργασίαςέχουν δημιουργηθεί χάρη στο Brexitστην Ευρώπη (μόνο στον χρηματοπι-στωτικό κλάδο) καθώς οι εταιρείες τουΣίτι προσλαμβάνουν εργαζομένουςστη Φρανκφούρτη ή στο Παρίσι προ-κειμένου να αποφύγουν το κόστος με-τεγκατάστασης προσωπικού από τοΛονδίνο.

Μεταφέρουν περιουσιακά στοιχεία 891 δισ. ευρώ εκτός Βρετανίας Για το ενδεχόμενο «σκληρού» Brexit προετοιμάζεται ο χρηματοπιστωτικός κλάδος

<<<<<<

Το 36% των εταιρειών τουχρηματοπιστωτικού κλά-δου σκοπεύει να μεταφέρειμέρος των δραστηριοτήτωντου ή και προσωπικό στηνηπειρωτική Ευρώπη.

Οι εταιρείες του χρηματοπιστωτικού κλάδου μεταφέρουν προσωπικό και περιουσιακά στοιχεία από το Λονδίνο σε πόλεις όπωςη Φρανκφούρτη, το Παρίσι, το Δουβλίνο, καθώς η αβεβαιότητα για το Brexit εντείνεται.

EPA

Επί δεκαεπτά συναπτά έτη ο πρόεδροςτης Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν,κέρδιζε τις εκλογές, υποσχόμενος στουςψηφοφόρους του την ανασύσταση τουένδοξου οθωμανικού παρελθόντος τηςχώρας.

Κατόρθωσε να ενισχύσει την επιρ-ροή της Τουρκίας στο επίπεδο του διε-θνούς εμπορίου και της στρατιωτικήςδράσης, ενώ παράλληλα βελτίωσε τηνκαθημερινότητα των απλών ανθρώπων,σύμφωνα με εκτεταμένο ρεπορτάζ τωνThe New York Times.

Το βιοτικό επίπεδο ανήλθε χάριςστην αδιάλειπτη οικονομική ανάπτυξη,αλλά το 2016 ήταν η χρονιά που σφρα-γίστηκε από το αποτυχημένο πραξι-κόπημα εναντίον του κ. Ερντογάν. Ηαπάντηση σε αυτό ήταν οι σκληρέςδιώξεις όσων θεωρούσε αντιφρονού-ντες και η ανάληψη ακόμα περισσό-τερων εξουσιών από τον ίδιο. Η οι-κονομία κλονίστηκε, το ίδιο και ητουρκική λίρα.

Μαζική μετανάστευσηΟσο περισσότερο η διαπλοκή και ο

αυταρχισμός γίνονταν τρόπος άσκησηςτης εξουσίας, τόσο οι μορφωμένοι καιταλαντούχοι Τούρκοι εγκατέλειπαν ο-μαδικά τη χώρα. Και αυτή η «αφαίμαξη»της τουρκικής κοινωνίας και οικονομίαςπιστοποιεί και την απώλεια εμπιστο-σύνης στο όραμα του Ρετζέπ ΤαγίπΕρντογάν.

Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία,την τελευταία τριετία φοιτητές, ακα-δημαϊκοί, επιχειρηματίες, στελέχη ε-πιχειρήσεων και ευκατάστατοι πολίτεςπουλούν τα περιουσιακά τους στοιχεία,

και μεταφέρουν τα χρήματα και τις οι-κογένειές τους στο εξωτερικό. Το 2017οι μετανάστες ξεπέρασαν τις 250.000,έναντι των 178.000 το 2016. Η έξοδοςαυτή δεν μοιάζει με τις άλλες του πα-ρελθόντος, όταν μετανάστευαν φοι-τητές και πανεπιστημιακοί. «Πρόκειταιγια μία μονιμότερη αναδιοργάνωσητης κοινωνίας, η οποία θα κάνει τηνΤουρκία να οπισθοδρομήσει δεκαετίες»,λέει ο Ιμπραήμ Σιρκετσί, διευθυντήςδιακρατικών σπουδών στο Πανεπι-στήμιο Ρίτζεντ του Λονδίνου.

Η αυθαιρεσίαΟι παράγοντες αυτής της «αφαίμα-

ξης» είναι πολλοί. Ο φόβος των πολι-τικών διώξεων, η τρομοκρατία, η α-ναξιοπιστία του δικαστικού συστή-ματος και η αυθαιρεσία, καθώς και ηεπιδείνωση του επιχειρηματικού κλί-ματος.

Ολα τα παραπάνω επιτείνονται απότον φόβο ότι ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάνχειραγωγεί κατά τρόπο αδικαιολόγητοτην οικονομία, ώστε να επωφεληθείο ίδιος και όσοι ανήκουν στο στενότου κύκλο.

Ως αποτέλεσμα και πρώτη φορά με-τά την ίδρυση του τουρκικού κράτους,πολλά μέλη της κοσμικής ελίτ της χώ-ρας, που επί δεκαετίες δέσποζαν στηνοικονομία, τις επιχειρήσεις και τονπολιτισμό, φεύγουν από τη χώρα. Στηθέση τους έρχονται οι νεόπλουτοι,που έχουν διασυνδέσεις με το καθε-στώς Ερντογάν.

Mία από τους εμιγκρέδες είναι ηΜερβέ Μπαγιντίρ, η 38χρονη σχεδιά-στρια καπέλων στην Κωνσταντινού-

πολη, η οποία είχε μεγάλη φήμη καιπελατεία. Μεταφέρει την έδρα τηςστο Λονδίνο, έχοντας πουλήσει τα πά-ντα στην Τουρκία.

Η επιχειρηματίας είχε λάβει ενεργάμέρος στις διαδηλώσεις του 2013 κατάτων κυβερνητικών σχεδίων ανάπλασηςτης πλατείας Ταξίμ στην Κωνσταντι-νούπολη. Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάνείχε χαρακτηρίσει εγκληματίες τουςδιαδηλωτές, πολλοί συνελήφθησανκαι εδιώχθησαν. «Γίνονται διακρίσειςεις βάρος των ανθρώπων και υπάρχεικαι βία, που δεν μπορείς να αντιμε-τωπίσεις», λέει η κ. Μπαγιντίρ. ΧιλιάδεςΤούρκοι, όπως εκείνη, αιτήθηκαν τηχορήγηση βίζας (επιχειρηματικής ήχρυσής) από τη Βρετανία, την Ελλάδα,την Πορτογαλία ή την Ισπανία, όπωςαναφέρουν οι The New York Times.

Οι πλούσιοι φεύγουνΤουρκικές οικογένειες μεταφέρουν

τις επιχειρήσεις τους στο εξωτερικό,ώστε να τις κληροδοτήσουν στα παιδιάτους, όπως επισημαίνει ο πανεπιστη-μιακός Ιμπραήμ Σιρκεσί.

Τουλάχιστον 12.000 εκατομμυριού-χοι μετέφεραν τα περιουσιακά τουςστοιχεία εκτός συνόρων το 2016 καιτο 2017 είτε στην Ευρώπη είτε στα Η-νωμένα Αραβικά Εμιράτα, σύμφωναμε την έκθεση Global Wealth MigrationReview. Ο πρόεδρος Ερντογάν τουςθεωρεί προδότες. Στην Global WealthMigration Review, τέλος, αναφέρεταιπως «η ιστορία έχει δείξει πως, ότανμία μεγάλη χώρα οδεύει προς τη διά-λυσή της, έχει προηγηθεί η μαζικήφυγή των πλουσίων πολιτών της».

Η τουρκική οικονομία χάνειτο καλύτερο δυναμικό τηςΦυγή επιστημόνων και επιχειρηματιών, λόγω του αυταρχικού καθεστώτος

Πρώτη φορά μετά την ίδρυση του τουρκικού κράτους, πολλά μέλη της κοσμικής ελίτ της χώρας, που επί δεκαετίες δέσποζανστην οικονομία, στις επιχειρήσεις και στον πολιτισμό, φεύγουν από τη χώρα. Στη θέση τους έρχονται οι νεόπλουτοι, που έχουνδιασυνδέσεις με το καθεστώς Ερντογάν.

EPA

To 2018 είναι μια χρονιά με σημα-ντική νίκη για τη μη ρυπογόνο αυ-τοκίνηση, μιας και στη Νορβηγία,μια ιδιαίτερα πρωτοπόρο αγορά στοθέμα αυτό, το σχεδόν 30% των πω-λήσεων αυτοκινήτων πέρυσι αφο-ρούσε ηλεκτρικά οχήματα – πρό-κειται για παγκόσμιο ρεκόρ. Συγκε-κριμένα, οι πωλήσεις αμιγώς ηλε-κτρικών αυτοκινήτων σε αυτήν τησκανδιναβική χώρα παρουσίασαναύξηση στο 31,2% επί των συνολι-κών, όταν το 2017 το αντίστοιχο πο-σοστό ήταν της τάξεως του 20,8%.

ΠροθεσμίαΕίναι σημαντικό να επισημανθεί

στο σημείο αυτό ότι η Νορβηγίαέχει θέσει στόχο να διακόψει εντε-λώς τις πωλήσεις αυτοκινήτων μεβενζίνη και πετρέλαιο έως το 2025.Οπότε με την προοπτική αυτή, ηστροφή των καταναλωτών στη μηρυπογόνο αυτοκίνηση εδραιώνεταικάθε χρόνο και περισσότερο. Σεαυτό, φυσικά, βοηθά ιδιαίτερα καιη οικονομική πολιτική της νορβη-γικής κυβέρνησης.

Στοχεύοντας στο να περιορίσεικαι σταδιακά να εξαλείψει τις εκ-πομπές ρύπων, αλλά και την ατμο-σφαιρική ρύπανση, η Νορβηγία ε-ξαιρεί τα αυτοκίνητα που κινούνταιμε μπαταρίες από τους περισσότε-ρους φόρους. Παράλληλα, παρέχεικαι ορισμένα προνόμια τα οποίαλειτουργούν ως κίνητρα για να αλ-λάξουν γρήγορα οι οδηγοί τα αυ-τοκίνητά τους. Τέτοια προνόμια εί-ναι η ελεύθερη στάθμευση και ηδημιουργία σταθμών φόρτισης ο-χημάτων.

Σύμφωνα με τα στατιστικά στοι-χεία της Ομοσπονδίας Οδικού Δι-κτύου Νορβηγίας, οι πωλήσεις συμ-βατικών οχημάτων ελαττώθηκανδραστικά και αυξήθηκαν των ηλε-κτρικών. Το 2013 τα ηλεκτρικά έ-φθαναν μόλις στο 5,5% των συνο-λικών έναντι του 31,2% το 2018.«Κάναμε ακόμη ένα μικρό βήμα προςτην επίτευξη του στόχου του 2025,οπότε η κυβέρνηση θέλει όλα τανέα οχήματα να εκπέμπουν μηδε-νικούς ρύπους», παρατηρεί ο ΟυεβίντΣόλμπεργκ Τόρσεν, πρόεδρος της

ομοσπονδίας. Βέβαια, όπως επισή-μανε, πέραν του αρχικού ενθουσια-σμού, ο κ. Σόλμπεργκ Τόρσεν ακόμηο δρόμος είναι μακρύς. Από τις148.000 οχήματα που συνολικά που-λήθηκαν στη νορβηγική αγορά ταδύο τρίτα εξακολουθούν να κινού-νται με ορυκτά καύσιμα ή είναι υ-βριδικά, οπότε συνδυάζουν και τησυμβατική και την ηλεκτρική κίνη-ση.

Παρά ταύτα, η Νορβηγία παρα-μένει πρωτοπόρος σε διεθνή κλίμακαστις κατά κεφαλήν πωλήσεις ηλε-κτροκίνητων αμαξιών, έχοντας ε-ντάξει αυτήν της την πολιτική σεέναν ευρύτερο και πιο οικολογικόμετασχηματισμό. Αν και η μεγαλύ-τερη πετρελαιοπαραγωγός χώρα

στη Γηραιά Ηπειρο, η Νορβηγίαθέλει να αλλάξει προσανατολισμόκαι να στηρίξει την πράσινη ενέρ-γεια. Η Διεθνής Υπηρεσία Ενέργειας(ΙΕΑ), η οποία χρησιμοποιεί ένα σχε-τικά διαφορετικό κριτήριο, αποτυ-πώνει μια ακόμα καλύτερη εικόναγια τη σκανδιναβική χώρα. Η ΙΕΑσυγκαταλέγει στην κατηγορία τωνηλεκτρικών και τα υβριδικά οπότεμε αυτόν τον τρόπο το 39% των πω-λήσεων αφορά «πράσινα» αυτοκί-νητα στη Νορβηγία. Στη δεύτερηθέση πόρρω απέχει η Ισλανδία με12% και με 6% στην τρίτη η Σουηδία.Πάλι, βάσει των στοιχείων της ΙΕΑ,στην Κίνα επί των συνολικών πω-λήσεων τα ηλεκτρικά και υβριδικάκαταλαμβάνουν ένα ελάχιστο πο-σοστό, του 2,2%, και του 1,7% στιςΗΠΑ. Τέλος, αναφέρεται πως το μο-ντέλο με τις καλύτερες πωλήσειςστη Νορβηγία ήταν το ηλεκτρικόLeaf της Nissan.

REUTERS

Στο 30% οι πωλήσειςηλεκτρικών αυτοκινήτωνστη Νορβηγία το 2018

<<<<<<

Η Νορβηγία έχει θέσειστόχο να διακόψει εντελώς τις πωλήσειςβενζινοκίνητων και πετρελαιοκίνητων Ι.Χ. έως το 2025.

Το 2013 οι πωλήσεις ηλεκτρικών αυτοκινήτων έφθαναν μόλις το 5,5% τωνσυνολικών έναντι του 31,2% το 2018.

SHU

TTER

STO

CK

09-OIK_ΔΙΕΘΝΗ_KATHI 08/01/19 21:59 Page 9

ΒΡΑΒΕΙΑ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΚΥΠΡΟΣ 2018

ΠΕΡΗΦΑΝΟΣ ΧΟΡΗΓΟΣ

ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΕΙ

15 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥΚΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΘΕΑΤΡΙΚΟΥ

ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ ΚΥΠΡΟΥ, ΘΟΚ

Τα βραβείαΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟ ΠΡΟΪΟΝ

ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣΧΑΛΟΥΜΙ

ΠΟΤΟΥΕΞΑΓΩΓΩΝ

ΕΤΙΚΕΤΑΣ ΚΑΙ ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑΣ ΕΥΡΕΙΑΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ

ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣΤΙΜΗΤΙΚΟ

gastronomos.com.cy

ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΗΣ ΚΥΠΡΙΩΝ ΠΑΡΑΓΩΓΩΝΠΕΡΙΟΔΙΚΟ YΠΟΣΤΗΡΙΚΤΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ

10-OIK-ADV Gastronomos_KATHI 08/01/19 18:07 Page 11

Τετάρτη 9 Ιανουαρίου 2019 Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η l 11Δ Ι Ε Θ Ν Η

Η νέα χρονιά έρχεται να επιβεβαιώσει ό-σους προέβλεψαν βραδύτερο βηματισμότης διεθνούς οικονομίας. Η δραστηριό-τητα στη μεταποίηση (Δείκτης Διευθυ-ντών Προμηθειών/ IHS Markit ΡΜΙ) ε-ξασθένησε σε όλο τον κόσμο, από τηνΕυρωζώνη και τις ΗΠΑ μέχρι την Κίνακαι τη Μαλαισία, εξαιτίας των ανησυχιώνγια τις εξελίξεις στο μέτωπο του σινοα-μερικανικού πολέμου και την υποχώρησητης ζήτησης διεθνώς. Ειδικά στην Ευ-ρωζώνη τον Δεκέμβριο η δραστηριότηταστη μεταποίηση είχε ελάχιστη αύξηση,ακριβώς τον μήνα που ανακοίνωσε ηΕΚΤ την ολοκλήρωση του προγράμματοςστήριξης της οικονομίας, το γνωστό QE.

Ο συνδυασμός όλων των ανωτέρωπαραγόντων, όπως επισημαίνει σε σχε-τικό του δημοσίευμα το ειδησεογραφικόπρακτορείο Ρόιτερς, δεν αφήνει πολλάπεριθώρια αισιοδοξίας στην απαρχή τηςνέας χρονιάς. Χθες δόθηκαν στη δημο-σιότητα τα στοιχεία των δεικτών υπευ-θύνων προμηθειών από την IHS Markit,καταγράφοντας πτώση στην μεταποι-ητική δραστηριότητα σε παγκόσμια κλί-μακα. «Διαπιστώνουμε μία παγκόσμιααναδίπλωση και ειδικά στην Νοτιοανα-τολική Ασία.

Οι χώρες που στηρίζονται στις εξα-γωγές πλήττονται», παρατηρεί η ΑϊρίνΤσέουνγκ, υπεύθυνη στρατηγικής σεθέματα ΝΑ Ασίας στην ANZ. «Προβλέ-πουμε πως στην πλειονότητά τους οικεντρικές τράπεζες δεν θα σκληρύνουντην νομισματική τους πολιτική εφέτος».Τον τελευταίο μήνα του 2018 στην Ευ-ρωζώνη η μεταποίηση ενισχύθηκε ο-ριακά με τον δείκτη διευθυντών προ-μηθειών (ΡΜΙ) στις 51,8 μονάδες απότις 51,4 μονάδες του Νοεμβρίου. Τα ε-πίπεδα των 50 μονάδων διαχωρίζουντην ανάπτυξη από τη συρρίκνωση.

Πρόκειται για τη χαμηλότερη κατα-γραφή από τον Φεβρουάριο του 2016,αν και ένας επιμέρους υποδείκτης, πουαφορά την παραγωγή, ενισχύθηκε στις51 από τις 50,7 μονάδες. «Η πορεία της

μεταποίησης στην Ευρωζώνη τον Δε-κέμβριο έρχεται να κλείσει μια χρονιάη οποία ξεκίνησε με ζωηρή επίδοση καιμετά αποδυναμώθηκε και σχεδόν έγινεστάσιμη», επισημαίνει ο επικεφαλής οι-κονομολόγος της IHS Markit, Κρις Γου-ίλιαμσον.

«Η υποχώρηση του κλάδου πιθανώςνα δείχνει ότι αυτός θα λειτουργήσει ωςτροχοπέδη στην οικονομία συνολικά τοτέταρτο τρίμηνο του 2018 – αντιθέτως,το τέταρτο τρίμηνο του 2017 είχε λει-τουργήσει αναζωογονητικά». Στην Ιταλίαο δείκτης διευθυντών προμηθειών βρί-σκεται σε επίπεδα χαμηλότερα των 50μονάδων, δηλαδή είναι σε ζώνη συρρί-κνωσης. Στην ίδια περιοχή βρέθηκε καιο ΡΜΙ της Γαλλίας πρώτη φορά τα τε-

λευταία δύο και πλέον χρόνια. Στη Γερ-μανία και στην Ισπανία υπήρξε συγκρα-τημένη ανάπτυξη των μεταποιητικώνδραστηριοτήτων.

Στη δε Κίνα ο δείκτης Caixin/ IHSMarkit PMI πρώτη φορά σε διάστημα19 μηνών έδειξε μικρή πτώση και βρέ-θηκε στη ζώνη της συρρίκνωσης. Συ-γκεκριμένα, από τις 50,2 μονάδες τουΝοεμβρίου υποχώρησε στις 49,7 μονάδες.Η επιβράδυνση στην κινεζική οικονομίασχετίζεται με τον εμπορικό πόλεμο καιτους αμερικανικούς δασμούς, αλλά καιτην αποθέρμανση της αγοράς ακινήτων,τη μείωση του δανεισμού και τη συντο-νισμένη εκστρατεία για μείωση της ρύ-πανσης.Bloomberg , REUTERS

<<<<<<

Στην Κίνα ο δείκτης PMIπρώτη φορά σε διάστημα19 μηνών έδειξε μικρήπτώση και βρέθηκε στηζώνη της συρρίκνωσης.

Εξασθένησητης μεταποίησης σε Ε.Ε. και Ασία τον ΔεκέμβριοΕξαιτίας των ανησυχιών για εμπορικόπόλεμο και υποχώρησης της ζήτησης

Η χρονιά που μόλις έληξε αποδεικνύει ακόμαμία φορά πόσο ανακριβείς είναι όσοι προ-βλέπουν εδώ και αρκετά χρόνια την παρακμήτων κρατικών ομολόγων, τα οποία χαρακτη-ρίζουν «ανιαρά». Το 2018, όμως, για ακόμαμία χρονιά, ειδικά τα ομόλογα των χωρώντης Ευρωζώνης αποζημίωσαν όσους τα ε-πέλεξαν.

Εξαιρουμένων των τίτλων της Ιταλίας,όλοι οι υπόλοιποι είχαν καλές αποδόσεις γιαόσους αγόρασαν στις αρχές του 2018 και ταδιακράτησαν έως την εκπνοή του. Και καθώςη ΕΚΤ ολοκλήρωσε το πρόγραμμα ποσοτικήςχαλάρωσης, η Βρετανία ετοιμάζεται να εξέλθειτης Ε.Ε. και υπάρχει μεγάλη αβεβαιότηταγια τις εξελίξεις στην εμπορική διένεξημεταξύ ΗΠΑ και Κίνας, τα ασφαλή κρατικάομόλογα φαίνονται ελκυστικά και πάλι. Ε-πικουρικά για τη ζήτηση λειτούργησε και ηαντιπαράθεση Ρώμης και Βρυξελλών ως προςτον προϋπολογισμό του 2019.

Η κατακλείδα ήταν ότι οι αποδόσεις σταδεκαετούς διάρκειας ομόλογα της Γερμανίαςανήλθαν στο εντυπωσιακό 3,36%, ενώ στις

αρχές του 2018 είχαν προβλέψει οι αναλυτέςένα μόλις 1%. Και αυτή η πρόβλεψη σχετι-ζόταν με το ότι οι γερμανικές αποδόσειςήταν σχεδόν μηδενικές τα προηγούμεναδύο χρόνια εξαιτίας του προγράμματος πο-σοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ. Οσοι προτί-μησαν τα ισπανικά και τα πορτογαλικά ο-μόλογα βγήκαν πιο κερδισμένοι.

Τα μεν δεκαετή πορτογαλικά είχαν μιαθεαματική απόδοση 4,6% αλλά και τα ισπα-νικά υστερούσαν ελάχιστα στο 4,3%. Οπωςεπισήμανε ο Ιβαν Βόλμαν, αναλυτής τηςMoody’s, «η οικονομία της Πορτογαλίας α-νέκαμψε δυναμικά στα επίπεδα προ κρίσηςτο δεύτερο τρίμηνο του 2018». Παραμένουνορισμένα προβλήματα, αλλά όσες μεταρ-ρυθμίσεις έχουν ήδη εφαρμοστεί κατέστησανανθεκτικότερη την οικονομία. Θετικές α-ποδόσεις είχαν και περιφερειακά ομόλογαόπως της Ελλάδας. Τέλος, η απόδοση των10ετών της Γαλλίας, αν και περιορίστηκελόγω των κινητοποιήσεων των «ΚίτρινωνΓιλέκων», παρέμεινε άνω του 2%.

REUTERS

Αποζημίωσαν τους επενδυτέςτα ομόλογα της Ευρωζώνης

Στα χαμηλά 15μήνου στις ΗΠΑΣτα χαμηλότερα επίπεδα 15μήνουεξασθένησε στις ΗΠΑ τον Δεκέμ-βριο ο Δείκτης Διευθυντών Προ-μηθειών (ΡΜΙ), καθώς διαμορφώ-θηκε στις 53,8 μονάδες. Αντίστοιχα,τον Νοέμβριο ο ίδιος δείκτης, πουκαταγράφει την πορεία της μετα-ποίησης, είχε φθάσει στις 55,3 μο-νάδες. Η εξέλιξη του Δεκεμβρίουφανερώνει πως υπάρχει μεν βελ-τίωση στις συνθήκες λειτουργίαςτης μεταποίησης, αλλά κάπως βρα-δύτερη. Η αύξηση της παραγωγήςήταν δυναμική τον Δεκέμβριο χάρηκυρίως στον υψηλότερο όγκο των

νέων παραγγελιών. Ωστόσο, αριθ-μητικά η αύξηση νέων παραγγελιώνμειώθηκε τον Δεκέμβριο στα χα-μηλότερα δεκαπενταμήνου λόγωελαττωμένης ζήτησης. Αυτό είχεως συνέπεια να αποδυναμωθεί ηεμπιστοσύνη μεταξύ των επιχει-ρήσεων στα χαμηλότερα διετίας.Αν και υπήρξε έντονη αίσθηση αι-σιοδοξίας, αυτή ήταν κάτω του μέ-σου όρου. Επίσης, έως ένα βαθμόαντισταθμίστηκε από τις ανησυχίεςγια τη μακροβιότητα της ανάπτυξηςτων δραστηριοτήτων, που προέρ-χονται από νέες εταιρείες.

Η Κίνα επενδύει στις νέες τεχνολογίες γιατο σιδηροδρομικό δίκτυο και στην καινοτομίαΕπενδύσεις στις νέες τεχνολογίεςκαι στην καινοτομία προωθεί η κι-νεζική κυβέρνηση στοχεύονταςστη βιώσιμη μακροχρόνια ανάπτυ-ξη της οικονομίας, σύμφωνα με άρ-θρο της People’s Daily, επίσημηςεφημερίδας του Κινεζικού Κομμου-νιστικού Κόμματος. Ο εμπορικόςπόλεμος με τις ΗΠΑ και η επιβρά-δυνση της κινεζικής οικονομίας υ-ποχρεώνουν το Πεκίνο να δώσεινέες κατευθύνσεις στους επενδυτές.Ειδικότερα, η οδηγία ήταν η απε-ξάρτηση των μεγάλων πόλεων από

την αγορά ακινήτων. Η αγορά α-κίνητης περιουσίας ξεκίνησε στοπλαίσιο του σχεδίου αστικοποίησηςολόκληρης της Κίνας και εξελίχθηκεσε εμμονή των επενδυτών. Οδή-γησε δε σε υπέρμετρο δανεισμότων επενδυτών και σε διόγκωσητων τιμών των ακινήτων, καθώς ορυθμός ζήτησης δεν μπόρεσε ναανταποκριθεί στην ταχεία ανάπτυ-ξη των πόλεων. Η εξάρτηση από

την αγορά ακινήτων είναι ένας απότους λόγους για τους οποίους ηΚίνα έδειξε μικρότερο ενδιαφέρονγια την καινοτομία, τις νέες τεχνο-λογίες και τις αντίστοιχες επενδύ-σεις.

Μεταξύ των επενδύσεων στιςνέες τεχνολογίες σε στάσιμη κα-τάσταση είχε παραμείνει και η κα-τασκευή σιδηροδρομικού δικτύου,παρότι την τελευταία δεκαετία η

κινεζική κυβέρνηση διοχέτευε πολ-λά δισεκατομμύρια στον συγκε-κριμένο τομέα. Ωστόσο, από τοδεύτερο εξάμηνο το 2018 το εν-διαφέρον για την ανάπτυξη τωνυποδομών επανήλθε. Χαρακτηρι-στικότερη ένδειξη είναι η χθεσινήανακοίνωση από τον εθνικό δια-χειριστή του σιδηροδρομικού δι-κτύου για κατασκευή σιδηροδρο-μικού δικτύου 6.800 χιλιομέτρων

το 2019. Οι σιδηροδρομικές γραμ-μές που θα τοποθετηθούν, θα κα-λύπτουν απόσταση κατά 40% με-γαλύτερη σε σχέση με τον στόχοτου 2018, ενώ δεν έχει εκτιμηθείακόμα το κόστος κατασκευής. Τα-χεία σιδηροδρομική γραμμή θακαλύπτει τουλάχιστον 3.200 χιλιό-μετρα, σχεδόν το μισό από το νέοδίκτυο. Ο στόχος για το 2018 ήτανο χαμηλότερος που έχει τεθεί απότο 2013 και για την ολοκλήρωσήτου απαιτήθηκαν 117,12 δισ. δο-λάρια, ενώ είχε υπολογισθεί ακόμημικρότερο ποσό. Ο συντηρητικόςστόχος του 2018 αποτελεί ισχυρήένδειξη της έλλειψης ενδιαφέρο-ντος από την Κίνα για τις νέες τε-χνολογίες.

Ο αρμόδιος για το σχέδιο πόληςκρατικός λειτουργός ενέκρινε χθεςένα μέρος του σιδηροδρομικού σχε-δίου του 2019, που θα διέρχεταιαπό οκτώ κινεζικές πόλεις και θακαλύπτει απόσταση 1,063 χιλιομέ-τρων. Αυτές οι σιδηροδρομικέςγραμμές που θα αποτελούν σχεδόντο ένα έβδομο του συνολικού σχε-δίου, υπολογίζεται πως θα κοστί-σουν 33,82 δισ. δολάρια.

Προκειμένου να αναζωογονήσειτην οικονομία που δείχνει σημάδιαεπιβράδυνσης, το Πεκίνο ενέκρινενέα σχέδια κατασκευής σιδηροδρο-μικού δικτύου και συνέχισε παλιάπρογράμματα που δεν ολοκληρώ-θηκαν.

Η οδηγία ήταν η απεξάρτηση των μεγάλων πόλεων από την αγορά ακινή-των. Η αγορά ακίνητης περιουσίας ξεκίνησε στο πλαίσιο του σχεδίου αστικο-ποίησης ολόκληρης της Κίνας και εξελίχθηκε σε εμμονή των επενδυτών.

<<<<<<

Ο εμπορικός πόλεμος και η επιβράδυνση της οικονομίας υποχρε-ώνουν το Πεκίνο ναδώσει νέες κατευθύνσειςστους επενδυτές.

Ποιες απειλές θα αντιμετωπίσουν οι αναδυόμενες αγορέςΟι αναδυόμενες αγορές ανακτούνκάποιο από το έδαφος που έχασαντο τελευταίο 12μηνο, αλλά αυτήη ανάκαμψη ίσως να μην έχει με-γάλη διάρκεια. Από τα υψηλά επί-πεδα που καταγράφηκαν τον Ια-νουάριο του 2018, οι εκροές κεφα-λαίων από τα χρηματιστήρια στοναναδυόμενο κόσμο έφθασαν τα 5τρισ. δολάρια.

Η αύξηση των επιτοκίων απότην Ομοσπονδιακή Τράπεζα τωνΗΠΑ (Fed), ο εμπορικός πόλεμοςΗΠΑ - Κίνας, η πτώση των τιμώντου πετρελαίου και η ανάδειξη λαϊ-κιστών ηγετών στις δύο μεγαλύ-τερες οικονομίες της Λατινικής Α-μερικής μπορεί να επιδράσουν αρ-νητικά στις αγορές.

«Η θεωρία είναι πολύ απλή: οιαξίες στις αναδυόμενες αγορές έ-χουν ήδη διολισθήσει σε πολύ χα-μηλά επίπεδα. Μπορεί να υποχω-ρήσουν ακόμη περισσότερο εάνεπιδεινωθούν οι συνθήκες ή να α-νακάμψουν δυναμικά εάν βελτιωθείτο κλίμα», παρατηρεί ο Αντονι Πέ-τερς, ανεξάρτητος αναλυτής καιπρώην στέλεχος της Blockex. «Υ-πάρχει κίνδυνος να κινηθούν σεπολύ χαμηλά επίπεδα για μεγαλύ-

τερο χρονικό διάστημα απ’ όσο πι-στεύει κανείς», προσθέτει ο ίδιοςστη συνέχεια.

Οι επενδυτές θα παρακολουθούνστενά τις επόμενες κινήσεις τηςFed διότι ο πρόεδρός της, ΤζερόμΠάουελ, δεν τήρησε τόσο ήπιαστάση –ως προς την πορεία τωνεπιτοκίων– στην τελευταία συνε-δρίαση σε σχέση με τις προσδοκίεςτων αγορών.

Επιπροσθέτως, η ΕυρωπαϊκήΚεντρική Τράπεζα τερμάτισε τοπρόγραμμα αγοράς ομολόγων, τοοποίο είχε οδηγήσει σε ιστορικάχαμηλά επίπεδα τις αποδόσεις τωνκρατικών ομολόγων της Ευρωζώ-νης και έτσι ώθησε τους επενδυτέςνα αναζητήσουν ελκυστικότεραεπιτόκια στις αγορές της Πολωνίαςκαι της Ουγγαρίας.

Κατά συνέπεια, οι κεντρικοί τρα-πεζίτες των χωρών της ΑνατολικήςΕυρώπης μπορεί να αναγκαστούννα προχωρήσουν σε αύξηση τωνεπιτοκίων τους, κάτι που απέφευ-γαν μέχρι σήμερα. Στην αναδυό-μενη Ασία, η μεγάλη πρόκλησηγια τις οικονομίες που εξαρτώνταιαπό τις ξένες επενδύσεις, όπως εί-ναι η Ινδονησία, θα είναι να δια-

τηρήσουν τη σταθερότητα των νο-μισμάτων τους και να αποτρέψουντη φυγή κεφαλαίων. Το Πεκίνο ε-πιμένει πως δεν θα υποχωρήσειστις πιέσεις που ασκούν οι ΗΠΑσε ό,τι αφορά τις μεταξύ τους δια-φορές στο εμπόριο και στις επεν-δύσεις.

Αυτές οι εντάσεις μεταξύ τωνδύο ισχυρότερων οικονομιών τουκόσμου μπορεί να έχουν περαιτέρωεπιπτώσεις στις ασιατικές αγορέςπου έχουν ήδη υποστεί απώλειες.Οι χρηματιστηριακές αγορές στηνΚίνα έχουν ήδη καταγράψει τη με-γαλύτερη πτώση από το 2008, ενώμεγάλη πτώση σημείωσαν επίσηςοι μετοχές στη Νότια Κορέα καιτην Ταϊβάν.

Στη Βραζιλία, τέλος, οι μετοχέςσημείωσαν μεγάλη άνοδο ύστερααπό δηλώσεις του νέου προέδρουΖάιχ Μπολσονάρο, πως θα πουλή-σει δεκάδες κρατικές εταιρείες.Αλλά ο νέος ηγέτης θα πρέπει ναολοκληρώσει τη δύσκολη μεταρ-ρύθμιση του συνταξιοδοτικού συ-στήματος της χώρας για να διατη-ρηθούν οι υφιστάμενες ανοδικέςτάσεις στις αγορές.

BLOOMBERG

Οι επενδυτές θα παρακολουθούνστενά τις επόμενες κινήσεις της Fedδιότι ο πρόεδρός της, Τζερόμ Πάου-ελ, δεν τήρησε ήπια στάση –ωςπρος την πορεία των επιτοκίων–στην τελευταία συνεδρίαση.

Στην Ιταλία ο δείκτης διευθυντών προμηθειών βρίσκεται σε επίπεδα χαμηλότερα των 50 μονάδων, δηλαδή είναι σε ζώνη συρρίκνωσης. Στην ίδια περιοχή βρέθηκε και ο ΡΜΙ τηςΓαλλίας πρώτη φορά τα τελευταία δύο και πλέον χρόνια. Στη Γερμανία και στην Ισπανία υπήρξε συγκρατημένη ανάπτυξη των μεταποιητικών δραστηριοτήτων.

Μεγάλη πτώση σημείωσαν οι συμφωνίεςστον τομέα των εξαγορών και των συγχω-νεύσεων (Ε&Σ) το δ΄ τρίμηνο, από τα ιστο-ρικά υψηλά επίπεδα που σημειώθηκανστις αρχές του έτους, αντικατοπτρίζονταςτο πλήγμα που έχει υποστεί η επιχειρη-ματική εμπιστοσύνη από το γενικευμένοκλίμα απαισιοδοξίας στις αγορές. Πρόκειταιγια μια πτώση της τάξεως του 25%, με τοσύνολο των συμφωνιών που έχουν συνα-φθεί από τις αρχές Οκτωβρίου να φθάνουντα 761 δισ. δολάρια αντί του 1,2 τρισ. δο-λαρίων που σημειώθηκε το α΄ και το β’ τρί-μηνο, σε μεμονωμένη βάση. Αξίζει να ση-μειωθεί, ωστόσο, πως οι κινεζικές εταιρείεςέχουν πραγματοποιήσει διασυνοριακές ε-ξαγορές 182 δισ. δολαρίων από τις αρχέςτου έτους, αντανακλώντας άνοδο 17% απότο 2017. Αντίθετα, οι διασυνοριακές εξα-γορές από αμερικανικές εταιρείες έχουνμειωθεί κατά 15%.

ΝευρικότηταΗ πτώση της δραστηριότητας στον ευ-

ρύτερο τομέα των Ε&Σ αποδίδεται στη με-γάλη νευρικότητα που επικρατεί στις χρη-ματιστηριακές αγορές και στην πολιτικήπροστατευτισμού που ενθαρρύνεται απότις ΗΠΑ. «Εάν δεν αποκατασταθεί η στα-θερότητα στις αγορές, τότε είναι πιθανόνα μειωθούν ακόμη περισσότερο οι εξα-γορές και οι συγχωνεύσεις το 2019», δήλωσεστους Financial Times ο Σκοτ Μπάρσαϊ,δικηγόρος στην Paul/Weiss.

Μόνον μια μεγάλη συμφωνία πραγμα-τοποιήθηκε το δ΄ τρίμηνο του 2018. Αφοράτην εξαγορά της εταιρείας cloud computingRed Hat από την ΙΒΜ έναντι 32 δισ. δολα-ρίων. Ορισμένοι αναλυτές θεωρούν πωςυπάρχουν ακόμη περιθώρια για τη σύναψη

μεγάλων συμφωνιών στο μέλλον παρά τοαπαισιόδοξο περιβάλλον που επισκιάζειτις αγορές από τον Οκτώβριο. Ο ΧέρνανΚριστέρνα, ένας από τους επικεφαλής τουπαγκόσμιου τμήματος Ε&Σ στην JPMorganChase, επεσήμανε πως τα ρυθμιστικά ε-μπόδια στη σύναψη συμφωνιών «τροφο-δοτούν ένα κλίμα αβεβαιότητας ως προςτη σύναψη συμφωνιών».

Κάποια από αυτά τα ρυθμιστικά εμπόδιααποβλέπουν στη θωράκιση τεχνολογιών.Αυτήν την εβδομάδα, η κυβέρνηση της Α-γκελα Μέρκελ έθεσε σε εφαρμογή αυστη-

ρότερους κανόνες για τις εξαγορές γερμα-νικών εταιρειών με στρατηγικό ρόλο στηνοικονομία. Η απόφαση ελήφθη καθώς κι-νεζικές επιχειρήσεις αποκτούν μεγάλη πρό-σβαση στην τεχνολογική υποδομή της Ευ-ρώπης όσο το Πεκίνο θωρακίζει τον δικότης αντίστοιχο κλάδο από ξένα συμφέροντα,τόνισαν αναλυτές στο πρακτορείο Reuters.

Μέχρι σήμερα το Βερολίνο δεν χρειά-στηκε να μπλοκάρει εξαγορά γερμανικήςεταιρείας από κινεζική. Μετά τις κατηγορίεςτων ΗΠΑ για κατασκοπεία από την κινεζικήHuawei και τις προειδοποιήσεις τους στουςσυμμάχους τους όμως, η Γερμανία, η Βρε-τανία και η Γαλλία σκέπτονται εάν τελικάθα επιτρέψουν στον κινεζικό κολοσσό νασυμμετάσχει στις δημοπρασίες των δικτύων5ης γενιάς.

Μείωση κατά 25% των εξαγορώντων συγχωνεύσεωντο δ΄ τρίμηνο του 2018

<<<<<<

Εάν δεν αποκατασταθεί η στα-θερότητα στις αγορές, τότεείναι πιθανό να ελαττωθούνακόμη περισσότερο του 2019.

11-OIK_ΔΙΕΘΝΗ_KATHI 08/01/19 18:10 Page 11

12 l Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η Τετάρτη 9 Ιανουαρίου 2019Δ Ι Ε Θ Ν Η

Προσεκτικά μελετημένη δημοσιονο-μική και νομισματική πολιτική υπό-σχεται για το 2019 το Πεκίνο, καθώςσχεδιάζει να στηρίξει την οικονομίαχωρίς να υπονομεύσει τον στόχο τηςμείωσης του χρέους. Μετά την ολο-κλήρωση του ετήσιου οικονομικούσυνεδρίου, από το οποίο προκύπτουνοι αποφάσεις για την οικονομική πο-λιτική, το Πεκίνο ανακοίνωσε «ση-μαντικές» μειώσεις φόρων και δε-σμεύθηκε να εφαρμόζει συνετή καιευέλικτη νομισματική πολιτική ανα-λόγως με το πώς θα διαμορφώνονταιοι εξελίξεις.

Σύμφωνα με οικονομικούς αναλυ-τές, το Πεκίνο αποφάσισε να ανα-βαθμίσει την περιορισμένη στήριξηπου προσέφερε στην οικονομία στηδιάρκεια του έτους. Αιτία είναι η ε-πιβράδυνση της οικονομίας αλλά καιη αβεβαιότητα γύρω από το πώς θαεξελιχθεί ο σινοαμερικανικός εμπο-ρικός πόλεμος και ποιες θα είναι οιεπιπτώσεις του. Τα στοιχεία του Νο-εμβρίου καταδεικνύουν νέα επιβρά-δυνση στις λιανικές πωλήσεις καιστη βιομηχανική παραγωγή. Ωρεςπριν από τις χθεσινές ανακοινώσεις,ο δείκτης MSCI Ασίας - Ειρηνικού υ-

ποχωρούσε για τέταρτη φορά μέσαστις τελευταίες έξι ημέρες. Από τηναρχή του έτους, άλλωστε, οι δείκτεςτων χρηματιστηρίων της Σαγκάηςκαι της Σεντζέν έχουν σημειώσει α-πώλειες άνω του 20% και του 30%αντιστοίχως. Σύμφωνα με τις εκτι-μήσεις οικονομικών αναλυτών, η κε-ντρική τράπεζα θα αναγκαστεί ναχαλαρώσει για ακόμη μία φορά τιςαπαιτήσεις κεφαλαιακής επάρκειαςγια τις μεγάλες τράπεζες. Δεν ανα-μένεται, πάντως, προς το παρόν ναμειώσει το επιτόκιο για τον δανεισμόενός έτους. «Οι ιθύνοντες που χα-ράσσουν πολιτική στην Κίνα διαπι-στώνουν πως η οικονομία κινδυνεύειαπό μεγαλύτερη υποχώρηση και α-ντιμετωπίζει ένα όλο και πιο δύσκολοεξωτερικό περιβάλλον», τονίζει ο Γου-άνγκ Τάο, επικεφαλής της μονάδαςοικονομικών ερευνών για την Κίναστη UBS του Χονγκ Κονγκ.

Ο ίδιος υπογραμμίζει, πάντως, πως

το Πεκίνο εξακολουθεί να δηλώνειαποφασισμένο να προχωρήσει σεόλο και πιο σκληρές μεταρρυθμίσειςκαι να στηρίξει τον ιδιωτικό τομέα.Σημειωτέον ότι πριν από ένα χρόνοτο οικονομικό συνέδριο του 2017 α-ποφάσισε να χαράξει ένα πρόγραμματριών ετών στη διάρκεια των οποίωνέθεσε στόχο να τιθασεύσει τους κιν-δύνους που απειλούν το χρηματοπι-στωτικό σύστημα και να περιορίσειτη φτώχεια και τη μόλυνση του πε-ριβάλλοντος.

Σε ό,τι αφορά, όμως, τη μάχη γιατη μείωση του χρέους, είναι σαφέςότι μπαίνει σε δεύτερη μοίρα. Αιτίαείναι ο αντίκτυπος του εμπορικούπολέμου αλλά και η μεγάλη μείωση

του δανεισμού που προκαλεί πιστω-τική ασφυξία στην αγορά.

Στο μεταξύ, η ηγεσία της χώρας ε-πιχειρεί τώρα να υλοποιήσει τις υ-ποσχέσεις που έδωσε ο πρόεδρος ΣιΤζινπίνγκ στον Ντόναλντ Τραμπ στησυνάντησή τους την 1η Δεκεμβρίου,οπότε συμφώνησαν εκεχειρία τριώνμηνών.

Στη σχετική ανακοίνωση που ε-ξέδωσε χθες, το Πεκίνο δεσμεύεταινα μειώσει το κόστος των εισαγω-γών, να προστατεύσει τα πνευμα-τικά δικαιώματα όσων ξένων επι-χειρήσεων δραστηριοποιούνταιστην Κίνα και να επιτρέψει σε ξέ-νους επενδυτές να κατέχουν μεγα-λύτερο μερίδιο κινεζικών επιχειρή-

σεων και σε περισσότερους τομείςτης οικονομίας.

Προτιμά Ιράν και ΡωσίαΠαρά την τρίμηνη ανακωχή που συμ-

φώνησαν οι πρόεδροι Τραμπ και Σι, ηΚίνα δεν θα εισαγάγει παρά ελάχιστοπετρέλαιο από τις ΗΠΑ τους πρώτουςμήνες του 2019. Αιτία, το κόστος μετα-φοράς του «μαύρου χρυσού» που πα-ραμένει σχετικά υψηλό, αλλά και η πο-λιτική αβεβαιότητα που πλήττει τη ζή-τηση. Αυτό σημαίνει πως η ενεργοβόροςΚίνα δεν προτίθεται να χρησιμοποιήσειτις εισαγωγές πετρελαίου για να μειώσειτο εμπορικό πλεόνασμά της από τις δι-μερείς συναλλαγές με τις ΗΠΑ. Οπωςτονίζει ο Σενγκ Γικ Τι, αναλυτής της

συμβουλευτικής SIA Energy στο Πεκίνο,«οι κινεζικές επιχειρήσεις δεν έχουν κί-νητρο για να αγοράσουν αμερικανικόαργό καθώς υπάρχει άφθονη προσφοράαπό το Ιράν και τη Ρωσία». Η Κίνα ανέ-στειλε τις εισαγωγές αμερικανικού πε-τρελαίου τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριοόταν κλιμακώθηκε ο εμπορικός πόλεμος.Αρχισε και πάλι να αγοράζει αργό απότις ΗΠΑ τον Δεκέμβριο. Το εμπορικόέλλειμμα των ΗΠΑ από το εμπόριο μετην Κίνα σημείωσε τον Οκτώβριο νέοιστορικό ρεκόρ φτάνοντας στα 43 δισ.δολάρια, καθώς οι αμερικανικές επιχει-ρήσεις εισήγαγαν εσπευσμένα μεγάλοόγκο κινεζικών προϊόντων για να απο-φύγουν τους δασμούς που ενδέχεταινα επιβληθούν το 2019.

<<<<<<

Η μεγάλη μείωση του δα-νεισμού προκαλεί πιστωτι-κή ασφυξία στην αγορά.

Μειώσεις φόρων για στήριξη της οικονομίας σχεδιάζει η ΚίναΕξαιτίας της επιβράδυνσης – Απώλειεςγια τους δείκτες των κινεζικών αγορών

Το μεγαλύτερο έλλειμμα της τελευταίας διετίαςπαρουσίασε το ισοζύγιο πληρωμών της Βρε-τανίας το τρίμηνο που έληξε τον Σεπτέμβριολόγω της παρατεταμένης αβεβαιότητας πουεπικρατεί στη χώρα για το εάν θα υπάρξειή όχι σκληρό Brexit. Πτώση σημειώθηκεπαράλληλα στις επενδύσεις των επιχειρή-σεων επί τρίτο συναπτό τρίμηνο, καθώς ηΒρετανίδα πρωθυπουργός, Τερέζα Μέι, δενέχει ακόμη εξασφαλίσει την έγκριση τουΚοινοβουλίου για τη συμφωνία που συνήψεμε την Ε.Ε για το Brexit. Κατά τη διάρκειατου γ΄ τριμήνου, το έλλειμμα στο ισοζύγιοπληρωμών διαμορφώθηκε στα 26,5 δισ.στερλίνες, αντανακλώντας αύξηση από τααντίστοιχα 20 δισ. στερλίνες που παρου-σιάστηκαν ένα τρίμηνο πριν. Οι επενδύσειςμειώθηκαν, ταυτόχρονα, κατά 1,1% την πε-ρίοδο Ιουλίου - Σεπτεμβρίου σε σύγκρισημε το β΄ τρίμηνο του έτους.

Αν και η οικονομία της Βρετανίας συνεχίζεινα βρίσκεται σε τροχιά ανάπτυξης εντείνονταιοι φόβοι για μια επιδείνωση των συνθηκώνόσο εξακολουθούν να είναι ασαφείς οι όροι

του Brexit. Την Παρασκευή, η βρετανικήστατιστική υπηρεσία επιβεβαίωσε πως η α-νάπτυξη ενισχύθηκε κατά 0,6% το γ΄ τρίμηνοαπό το προηγούμενο, επιβεβαιώνοντας αρ-χικές εκτιμήσεις πως πρόκειται για το υψη-λότερο ποσοστό που έχει καταγραφεί απότα τέλη του 2016. Ενόψει της καταληκτικήςημερομηνίας για το Brexit τον Μάρτιο του2019, όμως, έχουν αυξηθεί οι φόβοι για τιςεπιπτώσεις στην οικονομία από μια άτακτηέξοδο της Βρετανίας από την Ε.Ε. Την τε-λευταία φορά, πάντως, που σημειώθηκε πτώ-ση των επενδύσεων επί τρία ή περισσότερασυναπτά τρίμηνα ήταν την περίοδο της χρη-ματοπιστωτικής κρίσης. «Η μακροπρόθεσμηπροοπτική για την πορεία της βρετανικήςοικονομίας παραμένει υποτονική», σημείωσεο Ρομπ Κεντ-Σμιθ της στατιστικής υπηρεσίαςτης χώρας. Ο Σάμουελ Τομπς, επικεφαλήςοικονομολόγος της PantheonMacroeconomics, σχολίασε πως η ευρωστίατης βρετανικής οικονομίας οφείλεται στουςκαταναλωτές και όχι στις επιχειρήσεις.

REUTERS

Ελλειμμα - ρεκόρ στο βρετανικόισοζύγιο το τρίτο τρίμηνο

Στο 72% αυξήθηκε η απασχόληση στη ΦινλανδίαΗ απασχόληση στη Φινλανδία ανήλθετον Νοέμβριο στο 72%, στόχο πουείχε θέσει το 2015 η –νέα τότε– κυ-βέρνηση του πρωθυπουργού ΓιούχαΣίπιλα, όταν η απασχόληση βρισκό-ταν στο 68%. «Εξαιρετικά νέα γιατα Χριστούγεννα. Επιτεύχθηκε οστόχος της κυβέρνησης για απασχό-ληση στο 72%», έγραψε στο Twittero Φινλανδός πρωθυπουργός που ε-τοιμάζεται για τις εκλογές του επό-μενου Απριλίου. Η ανεργία τον Νο-έμβριο (εποχικά προσαρμοσμέναστοιχεία) καταγράφηκε στο 7,1%,μειωμένη σημαντικά από το 8,2%όπου βρισκόταν τον Νοέμβριο του

2017, σύμφωνα με στοιχεία της φιν-λανδικής στατιστικής υπηρεσίας.Φυσικά, ποσοστό απασχόλησης 72%είναι πολύ υψηλό αν συγκριθεί μετο 54,1% που ήταν στην Ελλάδα τοπρώτο τρίμηνο του 2018, σύμφωναμε στοιχεία του Οργανισμού Οικο-νομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης.Το ποσοστό απασχόλησης στη Φιν-λανδία (ως προς το σύνολο του πλη-θυσμού που βρίσκεται σε ηλικίαςεργασίας 15-64 ετών) είναι σημαντικάυψηλότερο και από τον μέσο όρο

της Ευρωζώνης, που ήταν 66,9% τοπρώτο τρίμηνο του 2018, ωστόσοείναι χαμηλότερο από το ποσοστόαπασχόλησης στις υπόλοιπες σκαν-διναβικές χώρες που αποτελούν καιτο άμεσο μέτρο σύγκρισης για τηΦινλανδία. Στην Ισλανδία, για πα-ράδειγμα, το πρώτο τρίμηνο του2018 το ποσοστό απασχόλησης ήταν85%, επίδοση που είναι η υψηλότερημεταξύ των κρατών-μελών του ΟΟΣΑ.Η αύξηση του ποσοστού απασχό-λησης είναι κρίσιμης σημασίας για

τα δημόσια οικονομικά της Φινλαν-δίας διότι καταγράφεται γήρανσητου πληθυσμού, με αποτέλεσμα λι-γότεροι άνθρωποι να εργάζονται καινα καταβάλλουν φόρους με τους ο-ποίους υποστηρίζονται οι συνταξι-ούχοι και φυσικά η γενικότερη πο-λιτική του κράτους. Ωστόσο τα επό-μενα χρόνια θα είναι πιο δύσκολαεξαιτίας της επιβράδυνσης της πα-γκόσμιας οικονομίας και της συνε-παγόμενης μείωσης των εξαγωγώναλλά και εξαιτίας της γήρανσης του

πληθυσμού στη χώρα. Σύμφωνα μετις νέες προβλέψεις της κεντρικήςτράπεζας της Φινλανδίας, η οικονο-μία προβλέπεται να αναπτυχθεί μερυθμό 2,7% το 2018, αλλά θα επι-βραδυνθεί στο 1,9% το 2019 και στο1,5% το 2020, κυρίως εξαιτίας τηςυποχώρησης των εξαγωγών λόγωτης επιβράδυνσης της παγκόσμιαςοικονομίας. Μάλιστα οι προβλέψειςτης Τράπεζας της Φινλανδίας είναιπιο αισιόδοξες από αυτές του υ-πουργείου Οικονομικών που προ-βλέπει ανάπτυξη 2,5% φέτος και1,5% το 2019.Ο διοικητής της Τράπεζας της Φιν-λανδίας Ολι Ρεν κάλεσε την περα-σμένη Τετάρτη την κυβέρνηση τηςχώρας να σχηματίσει απόθεμα πουθα μπορέσει να χρησιμοποιήσει ώ-στε να στηρίξει την οικονομία σεπεριόδους οικονομικής κρίσης ήσυρρίκνωσης. «Αυτή είναι η κα-τάλληλη στιγμή ώστε να ενισχύ-σουμε τους προφυλακτήρες τωνδημοσίων οικονομικών και να προ-ετοιμαστούμε πιο εντατικά για τηνεπόμενη ύφεση», είπε ο παλιός ε-πίτροπος Οικονομικών Υποθέσεωντης Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Πρό-σθεσε πως δεν θέλει να ασκήσεικριτική στην κυβέρνηση, αλλά ση-μείωσε πως η δημοσιονομική πο-λιτική της δεν είναι όσο αυστηρήθα επιθυμούσε ο ίδιος.

Η αύξηση του ποσοστού απασχόλησης είναι κρίσιμης σημασίας για τα δημό-σια οικονομικά της Φινλανδίας διότι καταγράφεται γήρανση του πληθυσμού.

<<<<<<

Στην Ευρωζώνη ο μέσοςόρος είναι στο 66,9%.

Η ηγεσία της Κίνας επιχειρεί τώρα να υλοποιήσει τις υποσχέσεις που έδωσε ο πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ στον Ντόναλντ Τραμπ στη συνάντησή τους την 1η Δεκεμβρίου στοΜπουένος Αϊρες, οπότε συμφώνησαν εκεχειρία τριών μηνών.

Εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό δυσκο-λεύονται να βρουν το 71% των βρετανικώνβιομηχανιών και το 70% των εταιρειών πα-ροχής υπηρεσιών εξαιτίας του επικείμενουBrexit, σύμφωνα με το εμπορικό επιμελη-τήριο της Μεγάλης Βρετανίας. Το παράδοξοείναι πως η τεράστια έλλειψη ανθρωπίνουδυναμικού στους δύο κλάδους σημειώνεταικατά την περίοδο με το υψηλότερο ποσοστόαπασχόλησης στη Βρετανία από το 1971.Παράλληλα, σημειώθηκε μεγάλη αύξησηπαραγωγής στη βιομηχανία, καθώς οι εται-ρείες δημιουργούν απόθεμα προσπαθώνταςνα αποφύγουν τυχόν επιπλοκές στις παραγ-γελίες τους μετά την αποχώρηση της χώραςαπό την Ενωση.

Η δυσκολία ανεύρεσης κατάλληλων ερ-γαζομένων οφείλεται κατά κύριο λόγο στηναδυναμία της στερλίνας και στο ενδεχόμενοαυστηροποίησης του πλαισίου για τη με-τανάστευση, που καθιστούν τη χώρα λιγό-τερο ελκυστικό προορισμό σε Ευρωπαίουςκαι μη. Η αβεβαιότητα που διέπει τις επι-χειρηματικές δραστηριότητες της χώρας

προβλέπεται πως θα είναι επωφελής γιατην οικονομία, βάζοντας τις επιχειρήσειςσε εγρήγορση και αυξάνοντας την παρα-γωγικότητα. Ωστόσο, αρκετοί αναλυτές α-ναμένουν πως ο θετικός αντίκτυπος τουBrexit στην οικονομία της χώρας θα είναιμόνο προσωρινός. Ο Ανταμ Μάρσαλ, γενικόςδιευθυντής του εμπορικού επιμελητηρίουτης Βρετανίας, καλεί την κυβέρνηση να α-ναγνωρίσει τη βαρύτητα του ζητήματοςκαι να δράσει αντίστοιχα, προτού επιβάλλειπεριορισμούς σε όσους θέλουν να εργαστούνστη χώρα μετά το Brexit.

Εν τω μεταξύ, ο Σατζίντ Τζάβιντ, Βρε-τανός υπουργός Εσωτερικών, επιθυμεί ναπερικόψει τη μετανάστευση προς τη χώρακατά 80%. Μεταξύ άλλων, ο Τζάβιντ θέλεινα επιβληθεί και στους Ευρωπαίους μετα-νάστες η ρύθμιση που προϋποθέτει ετήσιοεισόδημα τουλάχιστον 30.000 λιρών προ-κειμένου να παραμείνουν στη χώρα. Ηρύθμιση αυτή εφαρμόζεται ήδη σε άτομαπου δεν προέρχονται από ευρωπαϊκέςχώρες και μεταναστεύουν στη Βρετανία.

Δεν βρίσκουν εξειδικευμένο προσωπικό λόγω Brexit

Για ποιους λόγους προτιμούν οι Γερμανοί τα μετρητάΣτις ΗΠΑ μπορεί κανείς να ψωνίσεισε καταστήματα της Amazon χωρίςνα αναγκαστεί καν να βγάλει τοπορτοφόλι του. Στη Σουηδία μπορείκανείς να μείνει σε ξενοδοχείο πουδεν δέχεται καθόλου μετρητά καιστην Κίνα περίπου το 80% των κα-τοίκων χρησιμοποίησε πέρυσι τοκινητό του τηλέφωνο ώστε να πλη-ρώσει. Στη Γερμανία οι ψηφιακέςπληρωμές εξελίσσονται με αυτό

που κανείς θα μπορούσε να χαρα-κτηρίσει, μιλώντας ευγενικά, πιοσυντηρητικό ρυθμό, σύμφωνα μερεπορτάζ της γερμανικής εφημε-ρίδας Handelsblatt.

Σύμφωνα με στοιχεία της γερμα-νικής κεντρικής τράπεζας, το 2017το 74% των συναλλαγών στη Γερ-μανία έγινε με χρήση μετρητών, ει-δικότερα για αγορές ποσού χαμη-λότερου των 20 ευρώ. Οι Γερμανοίκαταναλωτές χρησιμοποίησαν χρε-ωστικές κάρτες στο 18% των συναλ-λαγών και πιστωτικές κάρτες μόλις

για το 2% των συναλλαγών. «Είναισαφές πως οι συναλλαγές με μετρητάθεωρούνται πιο ασφαλής και απλόςτρόπος πληρωμής», δήλωσε ο Μπούρ-κχαρτ Μπαλτς, μέλος του εκτελε-στικού συμβουλίου της γερμανικήςκεντρικής τράπεζας. Για τον ΟλιβερΧόμελ, ειδικό στις συναλλαγές στηνεταιρεία συμβούλων Accenture, είναισαφές πως η Γερμανία έχει μείνειπίσω από τις υπόλοιπες χώρες. Υ-πάρχουν ορισμένοι ιστορικοί λόγοιγια τους οποίους προτιμούν οι Γερ-μανοί τη χρήση μετρητών. Ενδέχεται

ο φόβος να προέρχεται από την πε-ρίοδο υπερπληθωρισμού που είχεβιώσει η Γερμανία τη δεκαετία του1920 ή από την κατάρρευση του γερ-μανικού μάρκου μετά τον ΔεύτεροΠαγκόσμιο Πόλεμο. Ωστόσο δεν υ-πάρχει αμφιβολία πως ακόμη καισήμερα στη γερμανική κουλτούραυπάρχει βαθιά δυσπιστία προς τοχρηματοπιστωτικό σύστημα. Σύμ-φωνα με πρόσφατη έρευνα του ιν-στιτούτου EHI για τις λιανικές πω-λήσεις, το 64% των Γερμανών εκ-φράζει σκεπτικισμό στην προοπτική

να πληρώνει με το κινητό τηλέφωνο.Ανησυχούν για τα δεδομένα και γιατην ασφάλεια και δεν θεωρούν πωςυπάρχουν πλεονεκτήματα από τιςσυναλλαγές χωρίς μετρητά. Ακόμηκαι ο διευθύνων σύμβουλος της VisaΑλφρεντ Κέλι παραδέχθηκε πως οιΓερμανοί έχουν σοβαρές ανησυχίεςγια τη χρήση ηλεκτρονικών πληρω-μών. Από ορισμένες απόψεις οι Γερ-μανοί ορθώς φοβούνται μια μελλο-ντική κοινωνία όπου δεν θα χρησι-μοποιούνται μετρητά και όπου οιπληρωμές θα γίνονται απλώς χαμο-γελώντας σε μια κάμερα, ενώ το λο-γισμικό αναγνώρισης προσώπου θαεπιτρέπει την αφαίρεση του ποσούαπό τον τραπεζικό λογαριασμό τουπελάτη. «Τα μετρητά είναι το τελευ-ταίο καταφύγιο της ατομικής ελευ-θερίας», λέει ο Φρίντριχ Σνάιντερ,οικονομολόγος στο Πανεπιστήμιοτου Λιντς. «Αν πληρώνεις μόνο η-λεκτρονικά, τότε γίνεσαι εντελώςδιαφανής». Και ποιος ξέρει πού θακαταλήξουν τα δεδομένα με τις α-γορές που κάνεις. Ολοι, από τους ε-μπόρους μέχρι τον διευθυντή τηςτράπεζας, θα γνωρίζουν τι έχει αγο-ράσει ένας πολίτης. Από την άλληπλευρά η αγάπη των Γερμανών γιατα μετρητά ίσως να είναι ένας απότους λόγους για τους οποίους απο-τελεί η Γερμανία καταφύγιο για όσουςξεπλένουν «μαύρο» χρήμα, καταλήγειη Handelsblatt.

Το 2017 το 74% των συναλλαγών στη Γερμανία έγινε με χρήση μετρητών,ειδικότερα για αγορές ποσού χαμηλότερου των 20 ευρώ.

<<<<<<

O διευθύνων σύμβουλοςτης Visa Αλφρεντ Κέλιπαραδέχθηκε πως οιΓερμανοί έχουν ανησυ-χίες για τη χρήση ηλε-κτρονικών πληρωμών.

12-OIK_ΔΙΕΘΝΗ_KATHI 08/01/19 18:11 Page 12

Τετάρτη 9 Ιανουαρίου 2019 Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η l 13Δ Ι Ε Θ Ν Η

Το ρευστό είναι ο «βασιλιάς» το 2019Η παγκόσμια οικονομία εισέρχεται σε μια περίοδο με μεγάλες αβεβαιότητες, λένε οι αναλυτές

Η οικονομία των ΗΠΑΗ ανάπτυξη στις ΗΠΑ θα επιβρα-δυνθεί το 2019, αλλά δεν θα πα-γιδευτεί σε ύφεση η ισχυρότερηοικονομία του κόσμου, τουλάχι-στον όχι νωρίτερα από το 2020.Οι προβλέψεις των αναλυτώνσυγκλίνουν σε αυξήσεις των επι-τοκίων από την ΟμοσπονδιακήΤράπεζα των ΗΠΑ (Fed), τηρώ-ντας στη συνέχεια στάση αναμο-νής και παρακολουθώντας στενάτην πορεία της οικονομίας.

Η Wall Street

Aκόμη και εάν επιτευχθεί μια ε-μπορική συμφωνία ανάμεσα στιςΗΠΑ και στην Κίνα, οι επενδυτέςδεν αναμένουν να επαληφθεί τοπρόσφατο ράλι της Wall Street. Οδείκτης S&P 500 θα πρέπει να ε-νισχυθεί κατά 24% από το τελευ-ταίο χαμηλό για να φθάσει το ρε-κόρ των 2.925,51 μονάδων πουείχε καταγράψει στις 3 Οκτωβρί-ου. Αναλυτές της αγοράς παρα-μένουν επιφυλακτικοί.

Ανοδικά το γιεν

Τα μεγαλύτερα «πρωτοχρονιάτι-κα» κέρδη της τελευταίας δεκαε-τίας παρουσίασε το ιαπωνικό νό-μισμα. Το γιεν ενισχύθηκε έωςκαι 2,5% έναντι του δολαρίου τιςπρώτες ημέρες διαπράγματευ-σης του 2019 και επιβεβαιώνειτην αναζήτηση καταφυγίου απότους επενδυτές. Εάν συνεχίσεινα ενισχύεται, όμως, αναμένεταινα πλήξει την ανταγωνιστικότητατων ιαπωνικών εξαγωγών.

Στον «χορό» του εμπορικού πολέμου και του Brexit μπαίνουν οι αγορές

Της ΖΩΡΖΕΤ ΖΟΛΩΤΑ

Eίναι δύσκολο εγχείρημα να διαμορφώσεικανείς προβλέψεις για το 2019 κάτωαπό τη συγκεκριμένη οικονομική καιγεωπολιτική συγκυρία. Είναι πολλαπλέςοι παράμετροι που βρίσκονται σε εξέλιξηαπό το 2018. Αναμφισβήτητα περιπλέ-κεται το οικονομικό τοπίο μέσα στο2019, καθώς δεν έχουν επιλυθεί καίριαζητήματα από τον εμπορικό πόλεμοΗΠΑ - Κίνας μέχρι το Brexit. Kάποιοιαπό τους ισχυρότερους τραπεζικούς ο-μίλους, εταιρείες επενδύσεων και ανα-λύσεων κάνουν μια απόπειρα για νασχηματίσουν μια εικόνα για το 2019,δίνοντας τη δική τους εκτίμηση στοπρακτορείο Bloomberg για τις επικεί-μενες εξελίξεις στις αγορές, στη νομι-σματική πολιτική, στο εμπόριο, στηνανάπτυξη και στον πληθωρισμό.

Κοινό συμπέρασμα είναι πως η με-

ταβλητότητα στις αγορές θα παραμείνειυψηλή μέσα στο 2019, με τα παραδο-σιακά επενδυτικά καταφύγια να έρχο-νται ξανά στο προσκήνιο. Χαρακτηρι-στική είναι η φράση της Bank ofAmerica: το ρευστό είναι ο βασιλιάς το2019.

Η επιβράδυνση της ανάπτυξης των«πρωταγωνιστών» της παγκόσμιας οι-κονομίας το 2019 είναι ένα από τα πιοακανθώδη θέματα. Ιδιαίτερα όσο οι κε-ντρικές τράπεζες στις ΗΠΑ και την Ευ-ρώπη συνεχίζουν τη σταδιακή εξομά-λυνση της νομισματικής πολιτικής τουςύστερα από τη σταθερή παροχή ρευ-στότητας και των σχεδόν μηδενικώνεπιτοκίων επί σειρά ετών. Οι αγορέςήδη προετοιμάζονται για μετριοπαθέ-στερους ρυθμούς ανάπτυξης στον α-νεπτυγμένο και αναδυόμενο κόσμο. ΗBank of America Merrill Lynch διαβλέπειπραγματικό ρυθμό ανάπτυξης 1,4%

στην Ευρώπη και την Ιαπωνία. Στο 4,6%προβλέπει πως θα κινηθεί η ανάπτυξηστις οικονομίες του αναδυόμενου κό-σμου. Η οικονομία της Κίνας θα συνε-χίσει να επιβραδύνεται. Ο πραγματικόςρυθμός ανάπτυξης στις ΗΠΑ θα κινηθείσε χαμηλότερα επίπεδα το β΄ εξάμηνοτου 2019 όσο θα φθίνει η επίδρασητων μέτρων στήριξης της κυβέρνησηςτου Ντόναλντ Τραμπ, δηλαδή της μεί-ωσης της φορολογίας των επιχειρήσεωνπου τέθηκε σε εφαρμογή προ 12μήνου.Αναμένεται, επίσης, σταδιακή ενίσχυσητου πληθωρισμού στις ΗΠΑ το 2019 ύ-στερα από την υποχώρηση της ανεργίαςστο χαμηλό 65ετίας, οδηγώντας σε με-γαλύτερη αύξηση των μισθών.

Οι αποδόσεις των 10ετών αμερικα-νικών ομολόγων δεν θα ξεπεράσουν το3,5%, ενώ υπό δοκιμασία θα τεθούν οιυψηλές αποτιμήσεις των μετοχών σταμεγαλύτερα χρηματιστήρια, σύμφωνα

με την BNP Paribas. Καλύτερες αναμέ-νεται να είναι οι αποδόσεις των μετοχώνστην Ευρώπη, καθώς οι αποτιμήσειςτους είναι χαμηλότερες. Καθώς η Ευ-ρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) ολο-κλήρωσε το πρόγραμμα αγοράς ομολό-γων, οι αποδόσεις των 10ετών γερμα-νικών ομολόγων θα ενισχυθούν αλλάδεν θα ξεπεράσουν το 1% μέχρι τα τέλητου έτους, εκτιμά η BNP Paribas. «Υ-πάρχει προοπτική υποχώρησης τωνχρηματιστηριακών αγορών το επόμενο12μηνο, ιδιαίτερα το β΄ εξάμηνο όσο οιεπενδυτές θα προεξοφλούν την επόμενηύφεση της αμερικανικής οικονομίας»,παρατηρεί η Credit Suisse.

Τα επιτόκιαΣε αυτό το σκηνικό, η Ομοσπονδιακή

Τράπεζα των ΗΠΑ (Fed) αναμένεται ναπροχωρήσει σε δύο ακόμη αυξήσεις τουβασικού επιτοκίου της, αλλά όχι περισ-

σότερες, σύμφωνα με τη βρετανική τρά-πεζα Natwest. Η ΕΚΤ και η Τράπεζα τηςΙαπωνίας θα διατηρήσουν αμετάβλητατα επιτόκια της καθ’ όλη τη διάρκεια του2019. Μετά την αναστάτωση που προ-κλήθηκε στις αγορές από την τελευταίασυνεδρίαση της Fed –λόγω της αύξησηςτου κόστους δανεισμού παρά την προςτα κάτω αναθεώρηση των εκτιμήσεωνγια ανάπτυξη–, οι κινήσεις της ομοσπον-διακής τράπεζας θα παρακολουθούνταιστενά. Αυτό μπορεί να προκαλέσει έντονεςδιακυμάνσεις στις αγορές μετοχών καιομολόγων, προειδοποιεί η Bank of AmericaMerrill Lynch. Παρ’ όλα αυτά, δεν ανα-μένεται μεγάλη επιδείνωση των συνθηκώνστις αγορές. Βέβαια, η νομισματική πο-λιτική στις ΗΠΑ θα συνεχίζει να επηρεάζειτην αγορά των εταιρικών ομολόγων, ηοποία ανέρχεται στο 45% του αμερικα-νικού ΑΕΠ – εξαιρουμένου του χρημα-τοπιστωτικού κλάδου.

Στις πολιτικές εξελίξεις και στο παγκό-σμιο εμπόριο αναμένεται να επικε-ντρωθούν οι επενδυτές φέτος. Ο εμπο-ρικός πόλεμος που έχουν κηρύξει οιΗΠΑ κατά της Κίνας, μαζί με τη μάχητων δύο δυνάμεων για την υπεροχήστον τεχνολογικό κλάδο, θα παίζει κυ-ρίαρχο ρόλο στο κλίμα των αγορών,τονίζει η BlackRock.

Ο επενδυτικός κολοσσός διαβλέπειπως οι κίνδυνοι στο παγκόσμιο εμπόριοθα επηρεάζουν περισσότερο τις τιμέςσε κάθε κατηγορία περιουσιακών στοι-χείων συγκριτικά με έναν χρόνο πριν.Η ισχύς του δολαρίου θα εξαρτηθείαπό την εξέλιξη των εμπορικών σχέ-σεων ανάμεσα στις δύο ισχυρότερες

οικονομίες του κόσμου. Η Bank ofAmerica Merrill Lynch θεωρεί, μάλιστα,πως θα αποδυναμωθεί το δολάριο έ-ναντι του ευρώ και του γιεν κατά τηδιάρκεια του 2019.

Μια κλιμάκωση του εμπορικού πο-λέμου με την Κίνα θα ενίσχυε τις πι-θανότητες για ύφεση στις ΗΠΑ μέχριτο 2020, εκτιμά η TS Lombard. Η Ουά-σιγκτον και το Πεκίνο βρίσκονται σεδιαπραγματεύσεις για την επίλυση τωνμεταξύ τους εμπορικών διαφορών. Επίτου παρόντος, όμως, δεν διαφαίνεταιστον ορίζοντα μια ουσιαστική πρόοδοςστις διμερείς σχέσεις τους.

Ο εκπρόσωπος εμπορίου των ΗΠΑ,Ρόμπερτ Λάιτχαϊζερ, είπε μέσα στην

εβδομάδα πως η Ουάσιγκτον δεν θαπρέπει να δεχθεί «κενές υποσχέσεις»από το Πεκίνο.

Οι ΗΠΑ δεν έχουν επιβάλει μόνονδασμούς σε εισαγωγές προϊόντων απότην Κίνα, συνολικού ύψους 250 δισ.δολαρίων. Δασμοί στις ΗΠΑ ισχύουν,επίσης, στις εισαγωγές χάλυβα και α-λουμινίου από όλες τις χώρες του κό-σμου εκτός της Αυστραλίας και τηςΑργεντινής.

Παραμένει, επίσης, ανοικτό το εν-δεχόμενο να επιβληθούν δασμοί στιςεισαγωγές αυτοκινήτων από την Ε.Ε.,όπως είχε απειλήσει επανειλημμένωςο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τρα-μπ. Συγκρατημένα αισιόδοξες είναι, επί

το πλείστον, τράπεζες, επενδυτικές ε-ταιρείες και εταιρείες ερευνών για τιςσυνθήκες αποχώρησης της Βρετανίαςαπό την Ευρωπαϊκή Ενωση στα τέληΜαρτίου του 2019.

«Θεωρούμε πως η Βρετανία θα απο-φύγει ένα σκληρό Brexit διότι ή η πρω-θυπουργός της χώρας Τερέζα Μέι θακαταφέρει να περάσει μια συμφωνίααποχώρησης από το Κοινοβούλιο ή ηχώρα θα “παγώσει” μονομερώς τη δια-δικασία», προβλέπει η ελβετική επεν-δυτική τράπεζα Lombard Odier. Και ταδύο σενάρια θα ενισχύσουν τη στερλίνα.Σε ανάλογο μήκος κύματος κινείται ηεταιρεία ερευνών TS Lombard, προβλέ-ποντας πως το Brexit, αν και συνεχίζει

να προκαλεί πολιτικούς τριγμούς στηχώρα, δεν θα επηρεάσει δραματικά τηνανάπτυξη της Βρετανίας, εφόσον η α-βεβαιότητα αυτή θα τερματιστεί μέσασε λίγους μήνες.

Μεγαλύτερη επιφυλακτικότητα δια-πιστώνει κανείς για την Ιταλία. Η βρε-τανική Natwest προβλέπει πως θακλιμακωθούν οι πιέσεις στην Ιταλία,προκαλώντας αλυσιδωτές αντιδράσειςστις αγορές. Η ιταλική κυβέρνηση κα-τάφερε στα τέλη Δεκεμβρίου να εξα-σφαλίσει την έγκριση της Κομισιόνγια τον προϋπολογισμό της χώρας ύ-στερα από μια πολύμηνη διαμάχη γιατο ύψος του δημοσιονομικού ελλείμ-ματος.

Η υψηλή μεταβλητότητα και η αναζή-τηση επενδυτικών καταφυγίων προ-βλέπεται να εξελιχθούν σε βασικές τά-σεις των αγορών. Η στροφή των επεν-δυτών σε καταφύγια ήταν αισθητή στηνπρώτη συνεδρίαση του 2019, έπειτααπό την ανακοίνωση στοιχείων που έ-δειξαν υποχώρηση της δραστηριότηταςστον μεταποιητικό κλάδο της Κίνας πρώ-τη φορά το τελευταίο 19μήνο. Η τιμήτου χρυσού οδηγήθηκε στο υψηλό εξα-μήνου, ενώ οι αποδόσεις των γερμανικώνομολόγων στο χαμηλότερο επίπεδο απότον Απρίλιο του 2011. «Οι αγορές στιςΗΠΑ θα παραμείνουν εκτεθειμένες σεμεγάλες διακυμάνσεις το 2019 λόγω τωνυψηλών τόνων που διατηρούν οι πολι-τικοί στις ΗΠΑ και τον υπόλοιπο κόσμο»,

σχολιάζει η TS Lombard. Μερίδα οικο-νομικών αναλυτών δεν αποκλείει, μά-λιστα, η επόμενη ύφεση στις ΗΠΑ ναμην προκληθεί από υπερθέρμανση τηςοικονομίας, αλλά από μεγαλύτερη υπο-τίμηση των αξιών στις αγορές.

«Οσο εισερχόμαστε στο 2019, οι έ-ντονες διακυμάνσεις των αγορών καιη πιθανή ολοκλήρωση του κύκλου αύ-ξησης των επιτοκίων από τη Fed θαδώσουν ώθηση στην τιμή του χρυσού,η οποία προβλέπεται να φθάσει στα1.300 δολάρια την ουγγιά το επόμενο12μηνο», διαβλέπει ο ελβετικός τρα-πεζικός όμιλος UBS. Η Bank of AmericaMerrill Lynch θεωρεί πως η τιμή τουπολύτιμου μετάλλου θα κινηθεί στα1.296 δολάρια την ουγγιά ή μπορεί να

φθάσει ακόμη και τα 1.400 δολάριαχάρη στο δίδυμο έλλειμμα των ΗΠΑ(δημοσιονομικό και ισοζύγιο τρεχουσώνσυναλλαγών) και τα μέτρα στήριξηςτης κινεζικής οικονομίας. Στις ΗΠΑ, ημείωση του φορολογικού συντελεστήτων επιχειρήσεων από το 35% στο 21%έναν χρόνο πριν οδηγεί σε αύξηση τουδημοσιονομικού ελλείμματος. Την ίδιαώρα, το έλλειμμα τρεχουσών συναλ-λαγών των ΗΠΑ παρουσίασε τη μεγα-λύτερη αύξηση από το 2008 κατά τηδιάρκεια του γ΄ τριμήνου του 2018.Στο δίδυμο έλλειμμα αποδίδουν το γε-γονός ότι το δολάριο δεν έχει ενισχυθείτόσο όσο θα ανέμενε κανείς από τηναύξηση των επιτοκίων στις ΗΠΑ.

«Το γιεν είναι το νόμισμα που προ-

τιμούμε περισσότερο», τονίζει η RussellInvestments. Το ιαπωνικό νόμισμα ε-ξακολουθεί να κινείται σε ελκυστικάεπίπεδα και άρα έχει περιθώρια πε-ραιτέρω ανόδου, επισήμανε η επεν-δυτική εταιρεία με έδρα το Σιάτλ.

Στις αγορές εμπορευμάτων και ει-δικότερα του πετρελαίου καθοριστικόρόλο θα διαδραματίσει η κινεζική οι-κονομία. «Στήριξη στις τιμές των ε-μπορευμάτων θα δοθεί, κυρίως, απότο εάν παραμείνει ισχυρή η ζήτηση

στην Κίνα», παρατηρεί η Credit Suisse.Κατά τη διάρκεια του 2017, η Κίνα ξε-πέρασε τις ΗΠΑ στην κατανάλωση πε-τρελαίου, εισάγοντας 8,4 εκατ. βαρέλιασε ημερήσια βάση. Οικονομολόγοι τηςBank of America Merrill Lynch προ-βλέπουν πως η τιμή του αργού πετρε-λαίου θα κινηθεί στα 59 δολάρια τοβαρέλι και η τιμή του Brent στα 70 δο-λάρια το βαρέλι.

Η πιθανότητα μιας ύφεσης παρα-μένει απόμακρη, αλλά αυτό δεν ση-μαίνει πως δεν μπορεί να προκληθείμεγάλη αναταραχή στις αγορές, τονίζειο επενδυτικός κολοσσός PIMCO. Ε-ξάλλου, αυτό κατέστη σαφές από τιςμεγάλες απώλειες που έχουν υποστείοι δείκτες στη Wall Street και τον υ-

πόλοιπο κόσμο κατά τη διάρκεια τωντελευταίων μηνών. Μια κρίση δενείναι απαραίτητο να προκληθεί απότην υπερθέρμανση της οικονομίας,αλλά από μια μεγάλη πτώση των τιμώνστις αγορές. «Η μεταβλητότητα απο-τελεί όλο και πιο πολύ συχνό φαινό-μενο. Οι επενδυτές πρέπει να συνη-θίσουν υπό αυτές τις συνθήκες μέσαστο 2019», γράφουν οι οικονομικοίαναλυτές της UBS. Οι ίδιοι θεωρούνπως οι επενδυτές πρέπει να εστιάσουνσε εταιρείες με σταθερές αποδόσειςκαι χαμηλή μόχλευση. Μια πτώση τηςτιμής του χρυσού κάτω από τα 1.200δολάρια την ουγγιά θα είναι ελκυστικήγια να επενδύσει κανείς στο πολύτιμομέταλλο.

Οι επενδυτές σε όλο τον κόσμο αναζητούν καταφύγιο σε χρυσό, ομόλογα και νομίσματα<<<<<<

Οι μεγάλες διακυμάνσειςστις αγορές των ΗΠΑ εκτι-μάται ότι θα συνεχιστούν.

13-OIK_ΔΙΕΘΝΗ_KATHI 08/01/19 18:12 Page 13

14 l Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η Τετάρτη 9 Ιανουαρίου 2019Ε Λ Λ Α Δ Α

Του ΣΤΑΥΡΟΥ Γ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ

Με τη γνωστή ρήση «ο θάνατός σουη ζωή μου» μοιάζει το πολιτικό πόκερπου είναι σε πλήρη εξέλιξη τα τελευ-ταία 24ωρα μεταξύ των δύο κυβερ-νητικών εταίρων, καθώς τα δύο κόμ-ματα που συγκυβερνούν τα τελευταία,αισίως, τέσσερα χρόνια, όσο περνούνοι ημέρες και πλησιάζει η ώρα της α-λήθειας, που η συμφωνία των Πρε-σπών θα έρθει προς κύρωση στην ελ-ληνική Βουλή, μετρούν και ξαναμε-τρούν βουλευτές, ο καθένας όμως α-ποκλειστικά για λογαριασμό του. Τοοξύμωρο για μία συγκυβέρνηση, είναιπως εκείνοι που αφαιρούνται από τονέναν, προστίθενται στον άλλο, δημι-ουργώντας έναν πολύ δύσκολο γρίφοστον πρωθυπουργό, ο οποίος από τημία θέλει –και είναι σαφές αυτό– ναυπάρξει ένα «ήρεμο διαζύγιο» με τονκυβερνητικό εταίρο του, από την άλληόμως αντιλαμβάνεται πως υπάρχει α-πόλυτη ανάγκη «να κλέψει» βουλευτέςαπό τους ΑΝΕΛ, ώστε να κλειδώσειη κύρωση της συμφωνίας των Πρε-σπών, κάτι που συνεπάγεται αυτόματα

την αποψίλωση του μικρού εταίρουκαι τη δημιουργία ενός επικίνδυνουcasus belli απο πλευράς Καμμένου.

Η δυσκολία της κατάστασης φαί-νεται από το γεγονός πως τα τελευταίαδύο 24ωρα υπάρχει αυστηρά στάσηαναμονής απο την Ηρώδου Αττικού,αφενός για να πέσουν οι τόνοι, αφε-τέρου για να διαφανούν οι προθέσειςΚαμμένου στην αυριανή συνεδρίασητης Κ.Ο. Ο πρόεδρος των ΑΝΕΛ πάντωςφρόντισε τις προηγούμενες ημέρες,μέσω των γνωστών πλέον αναρτήσεωνστα social media, να στείλει νέο μή-νυμα στο Μαξίμου πως δεν «θα πέσειαμαχητί», καλλιεργώντας ένα συ-γκρουσιακό κλίμα. Το πώς θα εξελιχθείη σχέση των δύο πλευρών θα ξεκα-θαριζόταν εν πολλοίς, από το ραντεβούΤσίπρα - Καμμένου, που κατά πληρο-φορίες της «Κ» αναμενόταν αργά χθες,αμέσως μετά την επιστροφή του προ-έδρου των ΑΝΕΛ από το εξωτερικό.Το γεγονός πάντως πως σήμερα έχει

κανονιστεί σχεδόν «παράλληλα» μετη συνέντευξη του πρωθυπουργού(Open), συνέντευξη του Π. Καμμένου(Star) αποτυπώνει πως οι πορείες είναιπλέον ξεχωριστές. Το βλέμμα, πάντως,για τον υπουργό Αμυνας είναι στραμ-μένο κυρίως στο εσωτερικό του κόμ-ματός του. Χθες, η κ. Χρυσοβελώνη,επιβεβαίωσε τη διάσταση που υπάρχειμε τους ΑΝΕΛ, προαναγγέλλονταςτην απουσία της από τη σημερινή συ-

νεδρίαση, ενώ ενδιαφέρον έχει αν θαεπιλέξει να παραστεί η κ. Κουντου-ρά.

Την ίδια ώρα, πάντως, που το Μα-ξίμου ρίχνει γέφυρες, ώστε να ακο-λουθήσει ένα ήρεμο διαζύγιο, στελέχητου κόμματος φρόντιζαν να στείλουνμήνυμα πως η πλειοψηφία των 151για τις Πρέσπες –και όχι μόνο– πρέπεινα θεωρείται δεδομένη. Στο πλαίσιοαυτό, χθες, έγιναν αλλεπάλληλες δη-

λώσεις στελεχών της κυβέρνησης πουδήλωναν βέβαιοι πως ο «μαγικός αριθ-μός» 151 υπάρχει, κάτι που πράγματιείναι αληθές, ειδικά μετά την ανακοί-νωση του Ποταμιού που επιβεβαίωσετην πρόθεσή του να υπερψηφίσει τησυμφωνία.

Ενδεικτικά ο κ. Τσακαλώτος δήλωσεπως «όλοι οι βουλευτές και τα κόμματαπρέπει να πάρουν τις ευθύνεςτους», προσθέτοντας πως υπάρχει ηπλειοψηφία των 151. «Δεν μπορώ ναδιανοηθώ ότι άνθρωποι σαν τον κ.Θεοδωράκη, τον κ. Λυκούδη, τον κ.Μαυρωτά δεν θα ψηφίσουν αυτή τησυμφωνία. Ο κ. Θεοδωράκης, ειδικάτώρα που μπήκε η τροπολογία η οποίαδιευκρινίζει πως δεν τίθεται θέμα ε-θνότητας, δεν έχει λόγο να επιφυλάσ-σεται». Από την πλευρά της, η εκπρό-σωπος του ΣΥΡΙΖΑ Ράνια Σβίγκου δή-λωνε (στο Κόκκινο) πως «υπάρχουνκαι οι κοινοβουλευτικές προϋποθέσεις,ώστε να υπερψηφιστεί η συμφωνίατων Πρεσπών και να βρεθούν οι 151τουλάχιστον βουλευτές που θα τη στη-ρίξουν, αλλά υπάρχουν 151 βουλευτέςκαι για κάθε άλλη κρίσιμη ψηφοφορία»,ενώ στην ίδια λογική κινήθηκε και οκ. Βίτσας. Το μήνυμα λοιπόν προς τονκ. Καμμένο ήταν σαφές: Οι Πρέσπεςθα περάσουν ούτως ή άλλως, άρα ηομαλή λύση της συνεργασίας είναιμονόδρομος και προς όφελος και τωνδύο πλευρών.

<<<<<<

Ο πρωθυπουργός και ο υπουργός Αμυνας επρόκειτο να συναντη-θούν αργά χθες το βράδυ,ενώ σήμερα συνεδριάζειη Κ.Ο. των ΑΝΕΛ.

Ψάχνουν φόρμουλα διαζυγίου«Παράλληλες» τηλεοπτικές συνεντεύξεις θα δώσουν οι κ. Τσίπρας και Καμμένος

«Nαι» στη Συμφωνία, «όχι»σε ψήφο εμπιστοσύνης«Ναι» στη συμφωνία των Πρεσπών,«όχι» στη στήριξη της κυβέρνησης.Το Ποτάμι, εν μέσω σφοδρής πολι-τικής αντιπαράθεσης για τις «Πρέ-σπες», ξεκαθάρισε χθες, τελεσίδικα,τη θέση του όσον αφορά τη στάσηπου θα κρατήσει στην επικείμενησυμφωνία των Πρεσπών, όταν αυτήέρθει στη Βουλή.

Θέτοντας δύο ερωτήματα στον...εαυτό της προς απάντηση, η Σεβα-στουπόλεως επανέλαβε πως θα υ-περψηφίσει τη συμφωνία –πλην βε-βαίως των κ. Γιώργου Αμυρά καιΓρηγόρη Ψαριανού, που έχουν δη-λώσει πως θα καταψηφίσουν–, προ-σθέτοντας ωστόσο με ρητό και κα-τηγορηματικό τρόπο πως δεν στη-ρίζει την κυβέρνηση και σε περί-πτωση πρότασης μομφής της ΝέαςΔημοκρατίας θα αθροίσει τις δυνά-μεις της με την αξιωματική αντιπο-λίτευση.

Συγκεκριμένα, όσον αφορά τις«Πρέσπες», το Ποτάμι υπογραμμίζειστην ανακοίνωσή του πως ήδη απότην ίδρυσή του, το 2014, είχε μιλήσειυπέρ της σύνθετης ονομασίας τηςΠΓΔΜ με γεωγραφικό προσδιορισμόγια όλες τις χρήσεις, άρα πρόκειταιγια θέμα αρχών.

Επιπλέον, τονίζεται πως η προο-πτική ένταξης των χωρών των Δυ-τικών Βαλκανίων στην ΕυρωπαϊκήΕνωση είναι κομβική, καθώς «θα συμ-βάλει στη σταθερότητα της περιοχής»,προσθέτοντας πως «για τους ίδιουςλόγους είμαστε θετικοί στην είσοδοτης ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ».

Από εκεί και πέρα το Ποτάμι έχειεξαπολύσει σφοδρή επίθεση στηνκυβέρνηση, αποσυνδέοντας τις«Πρέσπες» από την ευρύτερη πολι-τική ζωή και ζητώντας, εν κατακλείδι,την προκήρυξη εκλογών. «Το Ποτάμι

έχει ξεκαθαρίσει ότι δεν δίνει ψήφοεμπιστοσύνης στην κυβέρνηση. Ηχώρα έχει ανάγκη από μια νέα αρχή,χωρίς λαϊκισμούς, χωρίς ιδεοληψίες,χωρίς κομματικό κράτος. Το Ποτάμιήδη έχει ψηφίσει την πρόταση μομ-φής που είχε κατατεθεί τον Ιούνιοτου 2018 και θα ξανακάνει το ίδιοαν κατατεθεί ανάλογη πρόταση»,ανέφερε χαρακτηριστικά.

Σε αυτή την περίπτωση, βεβαίως,το Ποτάμι πιθανότατα θα έχει απώ-λειες από τα αριστερά, καθώς ο κ.Δανέλλης δεν είναι καθόλου βέβαιοπως θα ταυτιστεί με μία πρόταση πουθα έχει προέλθει από την αξιωματικήαντιπολίτευση με αιχμή του δόρατοςτο Μακεδονικό.

Η υπερψήφιση των «Πρεσπών»από το Ποτάμι μπορεί να προσφέρειβαθιά ανάσα στο Μέγαρο Μαξίμου,που, ανεξάρτητα τι θα γίνει αμέσωςμετά, βλέπει πλέον πως σε μία κρίσιμησυγκυρία, όταν οι σχέσεις με τονΠάνο Καμμένο είναι στο κόκκινο, ε-ξασφαλίζει ουσιαστικά την κύρωσητης συμφωνίας των Πρεσπών, αφούμε το Ποτάμι ο αριθμός των βουλευ-τών ανεβαίνει –με τους 145 του ΣΥ-ΡΙΖΑ– στους 149.

Στους Σταύρο Θεοδωράκη, ΓιώργοΜαυρωτά και Σπύρο Δανέλλη, πουείναι δεδομένο πως θα ψηφίσουν,προστέθηκε χθες και ο Σπύρος Λυ-κούδης, ο οποίος δήλωσε (News24/7)πως «δύσκολα θα φτάσω σε αρνητικήψήφο στη συμφωνία των Πρεσπών».

Πρακτικά, αυτό σημαίνει πως τοΜαξίμου αναζητεί μόλις δύο ακόμαβουλευτές για να περάσουν οι «Πρέ-σπες». Ο ένας είναι βέβαιο πως θαείναι ο Θανάσης Παπαχριστόπουλος,ενώ στον αριθμό προσμετρείται καιη Κατερίνα Παπακώστα.

ΣΤΑΥΡΟΣ Γ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ

Οι κ. Αλ. Τσίπρας και Π. Καμμένος μετρούν και ξαναμετρούν βουλευτές όσο πλησιάζει η ώρα που η συμφωνία των Πρε-σπών θα έρθει προς κύρωση στην ελληνική Βουλή.

Διεργασίες με φόντο την επόμενη μέρα, αμέσως μετά την αποχώρηση των Α-ΝΕΛ από το κυβερνητικό σχήμα, λαμβάνουν χώρα το τελευταίο διάστημα στηνευρύτερη Kεντροαριστερά, και κυρίως σε εκείνο τον χώρο που θεωρεί πωςμπορεί να υπάρξει σύγκλιση με τον ΣΥΡΙΖΑ, «ο οποίος αποτελεί πλέον τον κύριοκορμό» του χώρου. Στο πλαίσιο αυτό, η «Κίνηση για τη σύγκλιση της Kεντροαρι-στεράς» διοργανώνει την ερχόμενη Κυριακή στο Μέγαρο Μουσικής εκδήλωσημε θέμα τις «Πρέσπες», που θεωρείται πως μπορεί να αποτελέσει κρίσιμη συμ-φωνία όχι για την εξωτερική πολιτική, αλλά και για τα εσωτερικά πολιτικά δρώ-μενα. Στο ίδιο τραπέζι αναμένεται να βρεθούν στελέχη που δεν ανήκουν στονπυρήνα του ΣΥΡΙΖΑ. Ενδεικτικά έχουν κληθεί να μιλήσουν οι κ. Γ. Ραγκούσης,Σπ. Δανέλλης, Ν. Μπίστης, ο καθηγητής Αντ. Λιάκος, ο ευρωβουλευτής Δ. Παπα-δημούλης, και ο Ν. Μαραντζίδης, ενώ πιθανόν να παρευρεθεί και ο καθηγητήςΝ. Μουζέλης. Σύμφωνα με πληροφορίες, δεν αποκλείεται να απευθύνει χαιρε-τισμό και ο πρωθυπουργός, ο οποίος άλλωστε το τελευταίο διάστημα έχει κατα-στήσει σαφές σε κάθε τόνο πως οι ευρύτερες συγκλίσεις στην Kεντροαριστεράαποτελούν βασικό πυλώνα της πολιτικής του. Και ως εκ τούτου η παρθενική εκ-δήλωση της κίνησης αποκτά αναπόφευκτα και έντονη πολιτική απόχρωση μεφόντο τις επόμενες πρωθυπουργικές κινήσεις, αρχής γενομένης από τον επικεί-μενο ανασχηματισμό.

«Ανοιγμα» σε κεντροαριστερούς

Της ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΙΑΣ ΠΕΛΩΝΗ

Ο κύκλος της παρακμής πρέπει να τε-λειώνει. Η παραμονή της κυβέρνησης,εκτός από τις επιζήμιες επιλογές σταεθνικά θέματα, αυξάνει την αβεβαι-ότητα και την αστάθεια, επιδεινώνειτο κλίμα στην οικονομία, ενώ όσο ηχώρα βρίσκεται σε παρατεταμένηπροεκλογική περίοδο εξαιτίας της ε-πιμονής των κυβερνώντων να παρα-μένουν «γαντζωμένοι» στις καρέκλεςτους, τόσο εκπέμπει το μήνυμα ότιπαραπαίει. Είναι μερικά από τα μη-νύματα που αναμένεται να στείλει α-πόψε κατά τη συνεδρίαση της Πολι-τικής Επιτροπής της Ν.Δ. ο Κυρ. Μη-τσοτάκης, στον απόηχο των τριγμώνκαι της τροχιάς εξόδου, όπως όλα δεί-χνουν, του Π. Καμμένου από την κυ-βέρνηση.

Οι εξελίξεις, εξάλλου, γύρω από την«ετερόκλητη» συμμαχία Τσίπρα - Καμ-μένου ήταν το αντικείμενο πολλαπλώνσυσκέψεων που έγιναν χθες στηνΠειραιώς, ενώ η σημερινή συνεδρίασητης κοινοβουλευτικής ομάδας των Α-ΝΕΛ είναι ο βασικός λόγος που η συ-νεδρίαση της πρώτης νέας ΠολιτικήςΕπιτροπής της Ν.Δ. (αυτής που εξελέγηστο συνέδριο του Δεκεμβρίου) μετα-τέθηκε από σήμερα το μεσημέρι πουήταν προγραμματισμένο, το απόγευ-μα, καθώς η Πειραιώς βρίσκεται σεαναμονή των εξελίξεων και επιμένειότι, εφόσον ο κ. Καμμένος αποχωρή-σει, ο Αλ. Τσίπρας θα πρέπει να ζητήσειψήφο εμπιστοσύνης από τη Βουλή.Αναφερόμενη στις διαρροές από τησυνεδρίαση της Πολιτικής Γραμμα-τείας του ΣΥΡΙΖΑ, σύμφωνα με τις ο-ποίες, ακόμη κι αν αποχωρήσουν οιΑΝΕΛ από την κυβέρνηση, αυτή δια-θέτει μια νέα πλειοψηφία τουλάχιστον151 βουλευτών, η Ν.Δ. κάλεσε τονπρωθυπουργό διά στόματος ΜαρίαςΣπυράκη να απαντήσει ποιοι είναι οι«πρόθυμοι» βουλευτές από άλλα κόμ-ματα και με ποια κίνητρα «εκδηλώνουντέσσερα χρόνια μετά την προθυμίατους να στηρίξουν την κυβέρνηση,ξαφνικά βλέπουν το φως το αληθινόκαι προσχωρούν στην κυβερνητικήπλειοψηφία».

Οι αιχμές ήταν σαφείς και η επι-σήμανση καθόλου τυχαία. Πολλώ δεμάλλον που, όπως επεσήμαιναν μενόημα από την Πειραιώς, ουδείς απότους ενδιαφερόμενους έχει διαψεύσειτα σενάρια που δημοσιοποιούνταιστον Τύπο και αναφέρουν λεπτομέ-ρειες για τις περιφέρειες στις οποίεςθα κατέλθουν με τις λίστες του ΣΥΡΙΖΑστις επόμενες εκλογές. Σε κάθε πε-ρίπτωση, η Ν.Δ. επιμένει να προκαλείτον πρωθυπουργό να βρει τους 151και να εμφανιστεί στη Βουλή για ναλάβει ψήφο εμπιστοσύνης. Στόχος,μεταξύ άλλων, να καταδειχθεί η ετε-ρόκλητη συμμαχία «καρεκλολάγνων»,μια «πολιτική κουρελού», όπως έλεγε

χαρακτηριστικά πηγή της Πειραιώς.Μέχρι τότε, η Ν.Δ. θα επιμένει ναζητεί από τον πρωθυπουργό να πε-ράσει από τη βάσανο της ψήφου ε-μπιστοσύνης. «Η εντολή σχηματισμούκυβέρνησης δεν δίνεται εν λευκώστον κ. Τσίπρα. Και για τον λόγο αυτόδεν είχαμε κυβερνήσεις μειοψηφίαςστην Ελλάδα. Αρα, αυτό είναι το βα-σικό ζήτημα που πρέπει να απαντήσειη κυβέρνηση», σημείωσε η εκπρό-σωπος της Ν.Δ.

Συνάντηση με ΜέρκελΤην ίδια ώρα, η Πειραιώς στρώνει

ήδη από τώρα το χαλί των όποιωνπροσδοκιών από τη συνάντηση πουθα έχει ο Κυρ. Μητσοτάκης με τηνΑγκελα Μέρκελ την Παρασκευή,διαμηνύοντας ότι ο πρόεδρος τηςΝ.Δ. θα επαναλάβει στη Γερμανίδακαγκελάριο αυτά που έχει πει καιεντός συνόρων για τη συμφωνίατων Πρεσπών. «Στην Ελλάδα είναιευπρόσδεκτες οι επισκέψεις ξένωνηγετών, ειδικά μάλιστα όταν πρό-κειται για ηγέτες που εκπροσωπούνεταίρους και συμμάχους. Η κ. Μέρ-κελ γνωρίζει τις θέσεις της Ν.Δ. γιατο θέμα των Σκοπίων και ο κ. Μη-τσοτάκης θα επαναλάβει τις θέσειςαυτές στη συνάντηση που θα έχουν:η Ν.Δ. δεν θα επικυρώσει τη συμ-φωνία των Πρεσπών ούτε σε αυτήούτε στην επόμενη Βουλή. Ο κ. Μη-τσοτάκης ό,τι λέει δημόσια το λέεικαι στις κατ’ ιδίαν συζητήσεις. Δενθα είναι το μοναδικό θέμα της συ-νάντησης, βεβαίως, πρόκειται γιααδελφό κόμμα, μία σειρά από θέματαθα μπουν στο τραπέζι», τόνισε.

«Επιζήμιαη παραμονήτης κυβέρνησης»Το μήνυμα του Κυριάκου Μητσοτάκη

Η Πειραιώς τονίζει ότι ο Κυρ. Μητσοτά-κης κατά τη συνάντησή του με την Α-γκελα Μέρκελ την Παρασκευή θα επα-ναλάβει αυτά που έχει πει και εντός συ-νόρων για τη συμφωνία των Πρεσπών.

Η κακοκαιρία που πλήττει τα τελευταία24ωρα τη χώρα μοιάζει να μην έχει τέ-λος, με τον «Τηλέμαχο» να δίνει τη σκυ-τάλη στην «Υπατία». Ο «Τηλέμαχος»είχε εξαιρετικές επιδόσεις, καθώς κα-τόρθωσε να στρώσει χιόνι ακόμα καιστην Αττική και να ρίξει τη θερμοκρασίαστους -23 βαθμούς στην ακριτική Φλώ-ρινα. «Χιονοκαταιγίδα» βίωσαν οι κά-τοικοι στους Καναβούς Ηρακλείου Κρή-της, όπου ο ουρανός φωτίστηκε από α-στραπές και βροντές τη στιγμή που ταυ-τόχρονα έπεφτε χιόνι. Σοβαρά προβλή-ματα στις μετακινήσεις σημειώθηκανλόγω παγετού το πρωί της Τρίτης σε ο-δικές αρτηρίες της Πελοποννήσου, ενώγια μερικές ώρες διεκόπη η κυκλοφορίαστην ε.ο. Αθηνών - Λαμίας. Η Τροχαίαέχει λάβει μέτρα διακόπτοντας την κυ-κλοφορία σε περιφερειακούς δρόμους

και απαγορεύοντας τη διέλευση φορ-τηγών άνω των 3,5 τόνων στη νέα εθνικήοδό Αθηνών - Λαμίας. Δυσλειτουργίεςστις συγκοινωνίες σημειώθηκαν σε πολ-λές περιοχές της Αττικής. Μεταβολέςκαι τροποποιήσεις έχουν γίνει σε αρκετέςδιαδρομές δρομολογίων σε λεωφορείαλόγω της χιονόπτωσης, ενώ με κάποιεςμικρές καθυστερήσεις διεξάγονταν χθεςτα δρομολόγια στο σιδηροδρομικό δί-κτυο. Η Πυροσβεστική δέχθηκε συνο-λικά 29 κλήσεις για παροχή βοήθειας,ενώ πραγματοποιήθηκε μεταφορά 21ατόμων σε ασφαλή σημεία.

Θερμαινόμενοι χώροιΠολυεπίπεδο είναι και το επιχει-

ρησιακό σχέδιο του Δήμου Αθηναίων.Για 9η συνεχή ημέρα παραμένουν α-νοικτοί τρεις θερμαινόμενοι χώροιστις οδούς Σοφοκλέους 66, Πανόρμου17 και Αίμωνος 9, όπου έως τώραέχουν φιλοξενηθεί 110 άστεγοι συ-μπολίτες μας. Στη διάρκεια της πυκνήςχιονόπτωσης συνεργεία του δήμουπαρείχαν ειδική φροντίδα σε δώδεκααστέγους που δεν επιθυμούσαν να

μεταφερθούν στους διαθέσιμους χώ-ρους. Τα περισσότερα σχολεία δενλειτούργησαν χθες, ενώ αρκετά πα-ραμένουν κλειστά και σήμερα.

Στην Αττική δεν θα λειτουργήσουνόλα τα σχολεία, οι ιδιωτικοί και δη-μόσιοι παιδικοί σταθμοί των ΔήμωνΜαραθώνα, Διονύσου, Ωρωπού, Πε-ντέλης, ενώ στον Δήμο Σπάτων - Αρ-τέμιδος το κουδούνι θα χτυπήσει στις10 π.μ. Στην υπόλοιπη χώρα, κλειστέςπαραμένουν όλες οι σχολικές μονάδεςστον Δήμο Βόλβης και Λαγκαδά στηΘεσσαλονίκη, στον Δήμο Ελασσόναςκαι Φαρσάλων στον νομό Λάρισας,όπως και στον Δήμο Χαλκιδέων καιΤανάγρας. Στον Δήμο Καστοριάς οιδημοτικοί παιδικοί σταθμοί δεν θαλειτουργήσουν, ενώ στη Φλώρινα θαλειτουργήσουν μόνον οι παιδικοίσταθμοί αλλά όχι τα σχολεία πρωτο-βάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαί-δευσης. Με απόφαση των δημάρχωνΑργιθέας, Καρδίτσας, Λίμνης Πλα-στήρα, Σοφάδων, Μουζακίου και Πα-λαμά όλα τα σχολεία πρωτοβάθμιαςκαι δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης θαπαραμείνουν κλειστά την Τετάρτηλόγω του πολύ ισχυρού παγετού και

της πρόβλεψης για νέα χιονόπτωση.Οι παιδικοί σταθμοί των Δήμων Καρ-δίτσας, Μουζακίου, Παλαμά και Σο-φάδων θα λειτουργήσουν.

Δεν θα ανοίξουν ούτε την Τετάρτητα νηπιαγωγεία και δημοτικά σχολεία(Πάπιγκο και Μηλιωτάδες) στον ΔήμοΖαγορίου. Στο Δήμο Παλαμά Καρδί-τσας θα λειτουργήσουν μόνο οι δη-μοτικοί παιδικοί σταθμοί. Τα σχολείατου Δήμου Ορχομενού θα λειτουρ-γήσουν κανονικά, εκτός από τα σχο-λεία σε Κάστρο, Κόκκινο και Ακραίφ-νιο. Τα σχολεία του Δήμου ΑλιάρτουΘεσπιών θα λειτουργήσουν, εκτόςαπό τα σχολεία της δημοτικής ενό-τητας Θεσπιών που θα ξεκινήσουνστις 9 π.μ. Στην Αράχωβα κανένασχολείο δεν θα λειτουργήσει. Στο Δί-στομο όλα τα σχολεία θα ξεκινήσουνμαθήματα στις 10 π.μ. εκτός του νη-πιαγωγείου που θα μείνει κλειστό.Κλειστό θα παραμείνει και το νη-πιαγωγείο στο Στείρι.

Ι.Φ.

<<<<<<

Διακοπές κυκλο φορίας, δυσκολία στις μετακινή-σεις, τροποποιήσεις δρομολογίων.

Χιονισμένο τοπίο χθες στον Χολαργό. Η κακοκαιρία συνεχίζεται, με πρωταγωνίστρια αυτή τη φορά την «Υπατία».

Κακοκαιρία και μεγάλη ταλαιπωρίαΠροβλήματα από τον παγετό και τη χιονόπτωση, ενώ ο καιρός επιδεινώνεται

14-OIK_ΕΛΛΑΔΑ_KATHI 08/01/19 22:43 Page 14

Τετάρτη 9 Ιανουαρίου 2019 Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η l 15Ε Λ Λ Α Δ Α

Τον περασμένο Μάρτιο έκλεισε άλλημία σημαντική συμφωνία, η εξαγοράτης αλυσίδας Προμηθευτική απότη «Μασούτης» έναντι τιμήματοςσε μετρητά και δανεισμό της τάξηςτων 35 εκατομμυρίων ευρώ, με τηνοποία η δεύτερη εταιρεία προσέθεσεστον κύκλο εργασιών της τον τζίροτης τάξης των 120 εκατομμυρίωνευρώ την πρώτης. Την ίδια περίοδο,τον Απρίλιο εγκρίθηκε από την Ε-πιτροπή Ανταγωνισμού η εξαγοράαπό την Attica Group της HellenicSeaways (HSW), η οποία προχώρησεμε δύο συναλλαγές: Πήρε από τηνΠειραιώς το 40,5% και από άλλουςμικρομετόχους ένα επιπλέον 10%,καταβάλλοντας 30,61 εκατομμύριαευρώ και νέες κοινές ονομαστικέςμετοχές της, και σε δεύτερη φάσηαπό τις Μινωικές Γραμμές αγόρασεάλλο 48,53% έναντι 78,5 εκατομ-μυρίων ευρώ, πουλώντας παράλ-ληλα πλοία στη μητρική των Μι-νωικών, Grimaldi. Τον ίδιο μήνατο Δ.Σ. του ΤΑΙΠΕΔ αποδέχθηκε τηβελτιωμένη οικονομική προσφοράύψους 535 εκατ. της κοινοπραξίαςτων εταιρειών Snam, EnagasInternacional και Fluxys για την α-πόκτηση του 66% του ΔΕΣΦΑ (31%πούλησε το ΤΑΙΠΕΔ και 35% τα ΕΛ-ΠΕ). Τον Μάιο πουλήθηκε και το5% του ΟΤΕ από το ΤΑΙΠΕΔ στηνDeutsche Telekom έναντι 284,05εκατ. ευρώ.

Στο λιανικό εμπόριο τον Μάιο,οπότε και το πανελλήνιο, και όχιμόνον, άρχισε να συγκλονίζεταιαπό το σκάνδαλο της Folli Follie,ο όμιλος Σάμι Φάις έλαβε πράσινοφως από το Πολυμελές Πρωτοδι-κείο Πειραιά για το σχέδιο εξυ-γίανσης της εταιρείας Καλογήρου.Βάσει της απόφασης, η «Καλογή-ρου» περνάει στον έλεγχο της ε-ταιρείας, η οποία έχει καταθέσειτην αίτηση εξυγίανσης υπό τονΣάμι Φάις. Στο νέο σχήμα, εκτόςαπό τον όμιλο των εταιρειών ΣάμιΦάις, μειοψηφικό ποσοστό ελέγχουκατέχουν τα Αττικά Πολυκατα-στήματα και η πρώην πλειοψη-φούσα οικογένεια Λεμονή.

Στρατηγική συνεργασία στονελληνικό τουρισμό ανακοίνωσαντο καλοκαίρι δύο εκ των σημαντι-κότερων ομίλων του κλάδου. Η οι-κογένεια Ιωάννη Σμπώκου και ηεταιρεία Evergolf Τουριστικές Ε-πενδύσεις, συμφερόντων της οι-κογένειας Βασιλάκη, ανακοίνωσαντην απόκτηση από την Evergolfενός σημαντικού ποσοστού της ε-ταιρείας Golf Residences. H GolfResidences είναι ιδιοκτήτρια εται-ρεία και operator πέντε μεγάλωντουριστικών μονάδων, των BluePalace a Luxury Collection Resort& Spa, Agapi Beach Resort, CretanMalian Park, Village Heights καιKoutouloufari Village Holiday Club,που λειτουργούν όλες στη μεγα-λύτερη τουριστική περιοχή τηςχώρας, στην Κρήτη.

Στον ίδιο κλάδο αξίζει να σημει-ωθεί και η στρατηγική συμφωνίαγια επενδύσεις εξαγοράς και δια-χείρισης ελληνικών ξενοδοχείων

που συνυπέγραψαν το αμερικανικόεπενδυτικό κεφάλαιο HIG Capitalκαι η Aldemar, συμφερόντων τουομίλου Ν. Αγγελόπουλου. Η συμ-φωνία έχει τη μορφή κοινοπραξίας,στην οποία την πλειοψηφία έχειτο αμερικανικό fund και τη διαχεί-ριση η ελληνική ξενοδοχειακή ε-ταιρεία. Η πρώτη επένδυση τηςκοινοπραξίας δρομολογήθηκε στηΡόδο και αφορά τα ξενοδοχείαParadise Village και Amilia Mare.

Τον Οκτώβριο ο όμιλος Μυτιλη-ναίου προχώρησε στην εξαγοράτου 97,87% των μετοχών της Ε-ΠΑΛΜΕ Α.Ε., που δραστηριοποιείταιστη βιομηχανική παραγωγή, επε-ξεργασία και εμπορία μετάλλων καιιδιαίτερα των κραμάτων αλουμινίουκαι προϊόντων τους, έναντι τιμή-ματος 20 εκατ. ευρώ. Τον ίδιο μήναη Motor Oil πούλησε στη «Μυτιλη-ναίος» το 50% που κατείχε στη Μ+ Μ Α.Ε. Φυσικού Αερίου, με τηναγοράστρια να καθίσταται πλέον100% ιδιοκτήτρια.

Λίγους μήνες νωρίτερα η MotorOil μπήκε στη λιανική αγορά ηλε-κτρισμού εξαγοράζοντας το 90%της NRG Trading House ΕνεργειακήΑ.Ε., εναλλακτικού προμηθευτή η-λεκτρικής ενέργειας με μερίδιο α-

γοράς άνω του 1%. Δεν ήταν η μόνηκίνηση του ομίλου Βαρδινογιάννητο 2018: Εταιρείες και κεφάλαιασυμφερόντων του προχώρησαν ε-πίσης στην εξαγορά δύο τραπεζών,μίας στη Ρουμανία και μίας στηνΕλλάδα, και ειδικότερα τηςInvestment Bank of Greece, αλλάκαι στην εξαγορά του 50,01% τουτηλεοπτικού σταθμού Alpha.

Στην εκπνοή του έτους ολοκλη-ρώθηκε και η εξαγορά του 36,75%της εταιρείας TCB Holdings Ltd έ-ναντι συνολικού τιμήματος 50 εκατ.ευρώ από την OPAP InvestmentLtd, κατά 100% θυγατρική του ο-μίλου ΟΠΑΠ. Η TCB Holdings Ltdείναι η μητρική εταιρεία του ομίλουStoiximan και η συμφωνία διαμόρ-φωσε νέα δεδομένα στον διαδι-κτυακό στοιχηματισμό.

Αρχές Δεκεμβρίου ο ξενοδοχει-ακός όμιλος Μήτση δρομολόγησεεπένδυση ύψους 70 εκατ. ευρώστη Ρόδο με την επικράτησή τουστον ανοικτό πλειοδοτικό διαγω-νισμό της Εθνικής Τράπεζας γιατην εταιρεία Grand Hotel SummerPalace, που κατέχει το ομώνυμοξενοδοχείο. Ο όμιλος Μήτση ανα-κηρύχθηκε πλειοδότης με τίμημα50,1 εκατομμυρίων ευρώ, με το ο-ποίο αποκτά το ξενοδοχείο πουείναι γνωστό και ως «Αστέρας Ρό-δου» και αποτελείται από τέσσεριςεξαώροφες πτέρυγες και άλλες δύοεμπορικών χώρων.

Αλλάζει ο χάρτηςσε πολλούς μεγάλουςκλάδους της οικονομίας

Οι Κινέζοι στην αγορά ενέργειας και οι έρευνες για υδρογονάνθρακεςΤην περασμένη άνοιξη η Μοτοδυναμικήτου ομίλου Κυριακόπουλου εξαγόρασετην εταιρεία ενοικιάσεων αυτοκινή-των Sixt του ομίλου Θεοχαράκη μέσωαύξησης του μετοχικού κεφαλαίουτης Lion Rental Α.Ε. (αντιπροσώπουτης γερμανικής Sixt) με 15 εκατ. ευρώ,αποκτώντας το 80,5% της εταιρείας,με το υπόλοιπο 19,5% να παραμένειστην οικογένεια Θεοχαράκη. Παράλ-ληλα, πέτυχε συμφωνία με τις τρά-πεζες για απομείωση και αναχρημα-τοδότηση οφειλόμενων δανείων ύ-ψους 100 εκατ. της Lion Rental σε 18εκατ. ευρώ, αλλά και για επιπλέονχρηματοδότηση έως 10 εκατ. ευρώ.

Στις συμφωνίες της χρονιάς περι-λαμβάνεται βέβαια και η είσοδος τουκινεζικού ομίλου China Energy Groupστην ελληνική αγορά ηλεκτρισμούμε την υπογραφή συμφωνίας με τον

όμιλο Κοπελούζου για την από κοινούανάπτυξη αιολικών πάρκων, καθώςκαι την από κοινού υποβολή εκδήλω-σης ενδιαφέροντος για τις λιγνιτικέςμονάδες της ΔΕΗ.

Μεγάλης οικονομικής αλλά και γε-ωπολιτικής σημασίας είναι ασφαλώςκαι οι δημοσιευθείσες στα μέσα τουέτους αποφάσεις του υπουργείου Πε-ριβάλλοντος και Ενέργειας, με τις ο-ποίες ορίζεται η κοινοπραξία των Ελ-ληνικών Πετρελαίων με την Total καιτην Exxon Mobil ως η επιλαχούσα για

την παραχώρηση των θαλάσσιων πε-ριοχών δυτικά και νοτιοδυτικά τηςΚρήτης για έρευνες και εκμετάλλευσηυδρογονανθράκων. Πρόκειται για τονδιαγωνισμό που προκηρύχθηκε τονΔεκέμβριο του 2017. Αλλη μία συμ-φωνία φέτος ήταν και η απόκτησητης ελληνικής χαρτοποποιίας ΠΑΚΟ(ΑΝ.ΒΛ. Κολιόπουλος) από την UNIPAKEΛΛΑΣ Α.Ε., συμφερόντων του αρα-βικού ομίλου Frem Industrial Group.Οπως και η επιστροφή της SparInternational στην ελληνική αγοράσούπερ μάρκετ με εξαγορές και ά-νοιγμα νέων καταστημάτων. Ακόμααυτή την περίοδο περνούν στην α-μερικανική επενδυτική εταιρεία KKRτο εργοστάσιο και η παραγωγή τηςΕλαΐς - Unilever, καθώς και τα σήματατων μαργαρινών που παράγονται στηνΕλλάδα. Η εξέλιξη αυτή αποτελεί μέρος

της συνολικής συμφωνίας ανάμεσαστη Unilever και στην KKR για τηνεξαγορά από τη δεύτερη έναντι 6,83δισ. ευρώ όλων των δραστηριοτήτωντης πρώτης στα προϊόντα επάλειψηςπαγκοσμίως, με εξαίρεση αυτές στηΝότια Αφρική που επετεύχθη πριναπό ένα περίπου έτος. Πριν φύγει το2018 ολοκληρώθηκε και η μείωση τωνυπαρχόντων οικονομικών υποχρεώ-σεων της φαρμακοβιομηχανίας Famarαπό 234 εκατ. ευρώ σε 118 εκατ. ευρώ,και η επέκταση του χρόνου αποπλη-ρωμής τους κατά έξι χρόνια σε συνέ-χεια της υπαγωγής της στην πλατ-φόρμα της Pillarstone τον Μάρτιο του2017. Επιπλέον, η Pillarstone θα χρη-ματοδοτήσει με νέα κεφάλαια της τά-ξης των 57,6 εκατ. τη φαρμακευτικήπου στο παρελθόν ανήκε στην οικο-γένεια Μαρινόπουλου.

<<<<<<

Σημαντική είναι η παρου-σία ξένων funds στην ανα-διάρθρωση του δανεισμούπολλών επιχειρήσεων.

Του ΗΛΙΑ Γ. ΜΠΕΛΛΟΥ

H ωρίμανση από καιρό δρομολογημέ-νων επιχειρηματικών κινήσεων αλλάκαι νέες αιφνιδιαστικές κινήσεις με-γάλων ομίλων αύξησαν το 2018 ση-μαντικά τη δραστηριότητα των συγ-χωνεύσεων και εξαγορών, ενίοτε καιμε τη συμμετοχή και μεγάλων ξένωνεπενδυτικών κεφαλαίων ή επιχειρή-σεων. Ξενοδοχεία, ενέργεια, λιανεμπό-ριο, αλλά και βιομηχανία, τηλεπικοι-νωνίες και ναυτιλία πρωταγωνίστησανως κλάδοι και ανέβασαν τον συνολικόαριθμό των συμφωνιών, συμπεριλαμ-βανομένων των εξαγορών μειοψηφικώνπακέτων, κοντά στις 60 από 40 περίπουτο προηγούμενο έτος.

Το 2018 ξεχώρισε με διαφορά ηAegean Airlines αφενός με την υπο-γραφή της συμφωνίας-μαμούθ με τηνAirbus για την αγορά έως και 42 αερο-σκαφών τύπου Α320 neo, ύψους περί-που 5 δισ. δολαρίων σε τιμές καταλόγουκαι αφετέρου με τη συμφωνία αξίας1,5 δισ. δολ. με την Pratt & Whitneyγια τον εξοπλισμό με κινητήρες τωνπαραπάνω αεροσκαφών.

Σημαντικότατη, βέβαια, ήταν και ηπρόσφατη συμφωνία συγχώνευσηςτης Eurobank με την Grivalia, με τηνοποία ο νέος τραπεζικός όμιλος στοχεύεισε δείκτη μη εξυπηρετούμενων ανοιγ-μάτων (NPE) 15% έως το 2019 και μο-νοψήφιο δείκτη έως το 2021. Η σχέσηανταλλαγής είναι περίπου 15,8 νέεςκοινές μετοχές της Eurobank για κάθε1 κοινή μετοχή της Grivalia, ενώ οι μέ-

τοχοι της Eurobank θα διατηρήσουντον αριθμό των μετοχών που κατέχουν.Το ποσοστό της Fairfax Holdings στηνέα Eurobank αυξάνεται στο 32,9%.

Καταγράφηκε όμως και πλήθος άλλωνμικρότερων συμφωνιών. Ο Ιανουάριοςξεκίνησε με την εξαγορά της CytaHellas από τη Vodafone έναντι 118,1εκατ. ευρώ, αλλά και την ολοκλήρωσητης εξαγοράς της πλειοψηφίας των με-τοχών της «Κορρές» Α.Ε. από τη MorganStanley και την κινεζική Profex. Επίσης,ο όμιλος Σαράντη προχώρησε στηνπρώτη από τις εξαγορές που πραγμα-τοποίησε φέτος και ειδικότερα στηνεξαγορά των καλλυντικών προϊόντωνIndulona, που διαθέτουν σημαντικήπαρουσία στη Σλοβακία και στην Τσεχίαέναντι, 8,5 εκατ. ευρώ. Τον Μάρτιο α-πέκτησε και την Ergopack έναντι 20εκατ. ευρώ. Αρχές του 2018 ήταν καιόταν η Intralot Global Holdings πήρετο 50% της Karenia EnterprisesCompany Limited έναντι 6,75 εκατ.ευρώ περίπου, ενώ τον ίδιο μήνα ανα-κοινώθηκε και η απόκτηση του 50%της ολλανδικής εταιρείας κατασκευής

κυλίνδρων τιτανιούχου ψευδαργύρουNedZink B.V. από την ΕΛΒΑΛΧΑΛΚΟΡέναντι 15 εκατ. ευρώ σε μια συναλλαγήπου έκλεισε πριν από λίγες μέρες.

Ιανουάριος ήταν και όταν ανακοι-νώθηκε πως το 80% της startup εται-ρείας Metis Cyberspace TechnologySA, που δραστηριοποιείται στον κλάδοτης ναυτιλίας, πέρασε στον έλεγχο τουομίλου Olympia, συμφερόντων Π. Γερ-μανού και συνεργατών του. Την ίδιαπερίοδο το επενδυτικό κεφάλαιοSouthBridge Europe και ορισμένοι ι-διώτες επενδυτές εξαγόρασαν το 50%στον διαδικτυακό τόπο ηλεκτρονικούεμπορίου Skroutz έναντι περίπου 10εκατ. ευρώ, ενώ παράλληλα έγινε γνω-στή και η εξαγορά του 100% έναντι 14εκατ. ευρώ της εταιρείας Latirus, η ο-ποία αναπτύσσει σύνθετη τουριστικήεγκατάσταση στη Σητεία από τη βιο-μηχανία μαρμάρου Ικτίνος. Ο Φεβρου-άριος είχε λιγότερα deals, όπως η εξα-γορά του 49% της ελληνικής OlympicBrewery από την πολυεθνική Carlsbergκαι η απορρόφηση της Elval HellenicAluminium Industry από την HalcorMetals Works, αμφότερες συμφερό-ντων του ομίλου Στασινόπουλου. Λί-γους μήνες αργότερα η ΕΛΒΑΛΧΑΛΚΟΡπροχώρησε στην απόκτηση της Με-ταλλουργική Βιομηχανίας Ηπείρου έ-ναντι 2,5 εκατ. ευρώ. Πρόκειται για ε-ταιρεία παραγωγής κερμάτων και ο-ρείχαλκου για χρήση πυρομαχικών.

Ο Μάρτιος είχε περισσότερες ειδή-σεις. Στις 16 Μαρτίου 2018 γνωστο-ποιήθηκε πως η πολυεθνική καπνο-

βιομηχανία Japan Tobacco εξαγόρασετην εταιρεία Donskoy Tabak (DT) συμ-φερόντων του επιχειρηματία Ιβάν Σαβ-βίδη έναντι τιμήματος 1,6 δισ. δολαρίων.Στο πλαίσιο αυτής της συμφωνίας, ηJapan Tobacco απέκτησε και τα πλει-οψηφικά μερίδια της ΣυνεταιριστικήςΚαπνοβιομηχανίας Ελλάδος Α.Ε. (ΣΕ-ΚΑΠ). Τον ίδιο μήνα ολοκληρώθηκε ηεξαγορά του 67% του ΟΛΘ από τηνSouth Europe Gateway Thessaloniki(SEGT) με καταβολή τιμήματος 231,9εκατομμυρίων ευρώ στο ΤΑΙΠΕΔ. ΗSEGT έχει τρεις μετόχους: το γερμανικόεπενδυτικό κεφάλαιο Deutsche InvestEquity Partners (47%), τη γαλλική ναυ-τιλιακή CMA CGM (33%) και τηνBelterra Investments, συμφερόντωνΙ. Σαββίδη (20%). To δέκατο ξενοδο-χειακό του συγκρότημα, και το πρώτοεκτός ελληνικών συνόρων, απέκτησετον Μάρτιο ο όμιλος Ανδρέα Ανδρεάδη,Oaktree Capital, Goldman Sachs καιHermes GPE, καθώς προχώρησε στηναγορά του ξενοδοχείου Costa del SolPrincess στη Μαρμπέγια της Ανδαλου-σίας στην Ισπανία. Στο συγκεκριμένοproject του Ikos Andalusia έχουν αρ-χίσει και επενδύονται νέα κεφάλαια,που συνολικά θα ανέλθουν στα 150 ε-κατ. ευρώ.Την ίδια περίοδο πωλήθηκεμε πλειοδοτική διαδικασία από τηEurobank έναντι τιμήματος 62,9 εκατ.ευρώ το ξενοδοχειακό συγκρότημαΛακιτίρα της Κω στην κυπριακών συμ-φερόντων Ατλάντικα Α.Ε., εταιρείαστην οποία συμμετέχουν η οικογένειαΝικολαΐδη και η TUI.

Οι επιχειρηματικές συμφωνίεςπου «σημάδεψαν» το 2018Ξεχωρίζουν αυτές της Aegean με Airbus και Pratt & Whitney αξίας 5 δισ. δολάρια

<<<<<<

Τουριστικές υποδομές,λιανεμπόριο, βιομηχανία,ενέργεια, ακτοπλοΐα, τηλε-πικοινωνίες, real estateήταν οι κλάδοι με τη μεγα-λύτερη δραστηριότητα.

<<<<<<

Οι εξελίξεις που πυρο-δοτεί η υπόθεση τηςFolli Follie εκτιμάται ότιθα μεταβάλουν τις ισορ-ροπίες στο λιανεμπόριο.

Οι δύο μεγαλύτερες συμφωνίες του 2018 πραγματοποιήθηκαν από την Aegean για την αγορά αεροσκαφών από την Airbus και κινητήρων από την Pratt &Whitney. Σημαντικές κινήσεις ήταν επίσης η συγχώνευση των Eurobank-Grivalia, η έναρξη ερευνών για υδρογονάνθρακες από ΕΛΠΕ και διεθνείς κολοσσούς, κα-θώς και η εξαγορά της Cyta Hellas.

Στις συμφωνίες περιλαμβάνεται βέβαια και η είσοδος της κινέζικης China EnergyGroup στην ελληνική αγορά ηλεκτρισμού με την υπογραφή συμφωνίας με τον όμι-λο Κοπελούζου για την από κοινού ανάπτυξη αιολικών πάρκων, καθώς και την απόκοινού υποβολή εκδήλωσης ενδιαφέροντος για τις λιγνιτικές μονάδες της ΔΕΗ.

15-OIK_ΕΛΛΑΔΑ_KATHI 08/01/19 18:11 Page 15

16 l Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η Τετάρτη 9 Ιανουαρίου 2019Ε Λ Λ Α Δ Α

Συνέντευξη στην ΕΥΓΕΝΙΑ ΤΖΩΡΤΖΗ

Με επενδύσεις άνω των 2 δισ. ευρώ, ορόλος της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Α-νασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD)υπήρξε καθοριστικός την τελευταίατριετία στην ανάκαμψη των επενδύ-σεων. Ο αναπληρωτής διευθυντής στοδιοικητικό συμβούλιο της Τράπεζας,Αντώνης Μπαρτζώκας, βασικός συ-ντελεστής των διαπραγματεύσεων γιατην έλευση και τη χρονική επέκτασητης δραστηριότητας της EBRD στηνΕλλάδα, στη συνέντευξή του στην «Κ»μιλάει για τις προοπτικές αυτής τηςσυνεργασίας.

– Πρόσφατα ανακοινώθηκε η επέ-κταση των επενδύσεων της EBRDστην Ελλάδα μέχρι το Δεκέμβριοτου 2025. Πώς προέκυψε και τι ση-ματοδοτεί η απόφαση αυτή;

– Πράγματι, οι μέτοχοί μας ενέκριναντην πρόταση για την παρουσία τηςEBRD στην Ελλάδα έως τον Δεκέμβριοτου 2025. Αυτή η ομόφωνη απόφασηδεν ήταν αυτονόητη αλλά προέκυψεμετά από αξιολόγηση του επενδυτικούκενού της ελληνικής οικονομίας καιτων μεσοπρόθεσμων αναγκών χρη-ματοδότησης του ιδιωτικού τομέα. Ε-πιπροσθέτως, συνεκτιμήθηκε το γε-γονός ότι η προώθηση της δραστη-ριοποίησης της EBRD στην Ελλάδααπό το 2014 έως σήμερα έχει τη στα-θερή στήριξη της κυβέρνησης, της α-ντιπολίτευσης και των θεσμικών φο-ρέων των επιχειρήσεων. Το μήνυμαπρος τους επενδυτές στην Ελλάδα καιστο εξωτερικό είναι ότι η EBRD είναιδιαθέσιμη για συνεργασίες με μεσο-πρόθεσμο χρονικό ορίζοντα. Ενα πρώ-το βήμα σε αυτή την κατεύθυνση είναιη απόφασή μας να ενισχύσουμε τηνπαρουσία της Τράπεζας στη βόρειαΕλλάδα, με τη δημιουργία γραφείουτης EBRD στη Θεσσαλονίκη εντός του2019.

– Ποια είναι η συνεισφορά της EBRDστην ελληνική οικονομία μέχρι σή-μερα και ποιες είναι οι επενδυτικέςπροτεραιότητες;

– Οι χρηματοδοτήσεις της EBRDστην Ελλάδα κατά το τρέχον έτος θαανέλθουν σε 800 εκατ. ευρώ, περίπου.Μέσα σε τρία χρόνια οι συνολικές ε-πενδύσεις της Τράπεζας στην Ελλάδαέχουν ξεπεράσει τα 2 δισ. ευρώ, ενώ

αξιολογούνται έργα (projects) 1,4 δισ.ευρώ. Αν λάβουμε υπόψη ότι τα 45έργα που υλοποιούμε αφορούν επεν-δύσεις του ιδιωτικού τομέα με τουλά-χιστον τετραπλάσια μόχλευση ιδιω-τικών κεφαλαίων προκύπτει μια αξιό-λογη ποσοτική ενίσχυση της διαδι-κασίας ανάκαμψης των επενδύσεων.Σε ό,τι αφορά συγκεκριμένα έργα, ε-κτιμούμε πως μέχρι σήμερα ο ρόλοςτης EBRD ήταν καταλυτικός στη στή-ριξη των συστημικών τραπεζών κατάτη διαδικασία ανακεφαλαιοποίησης,τη συμμετοχή στις εκδόσεις εταιρικώνομολόγων, τις συγχρηματοδοτήσειςεπενδύσεων μεγάλης κλίμακος και τηστήριξη των επενδυτικών αναγκώνστον τομέα της ενέργειας και των α-ποκρατικοποιήσεων.Η EBRD διαθέτειπρος όφελος της ελληνικής οικονομίαςτα χρηματοδοτικά εργαλεία και τηντεχνογνωσία μιας αναπτυξιακής τρά-πεζας με αξιολόγηση ΑΑΑ από τουςοίκους αξιολόγησης. Οι προτεραιότητεςγια τα επόμενα δύο χρόνια είναι η συ-νεργασία με το τραπεζικό σύστημα,η πρόσβαση των επιχειρήσεων στιςαγορές κεφαλαίων και οι διασυνοριακέςεπενδύσεις.

– Πώς μπορεί να αξιοποιηθεί αυτήη εμπειρία για την ανάκαμψη τωνεπενδύσεων στην Ελλάδα;

– Στον δημόσιο διάλογο είναι κοινόςτόπος η επισήμανση πως η ανάκαμψητων επενδύσεων είναι προϋπόθεσηγια τη βιωσιμότητα της ελληνικής οι-κονομίας. Η επιτυχής δραστηριοποί-ηση της EBRD στην Ελλάδα επιβεβαι-ώνει το εύρος των επενδυτικών ανα-γκών αλλά και τη δυνατότητα να δρο-μολογηθούν δομές χρηματοδότησηςμε ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια πουνα κινητοποιούν ιδιωτικά κεφάλαιακαι να ενισχύουν τις προοπτικές οι-

κονομικής μεγέθυνσης. Το επόμενοβήμα στην κατεύθυνση αυτή θα μπο-ρούσε να συμπεριλάβει τις συμπράξειςμε τον ιδιωτικό τομέα και την άντλησηκεφαλαίων στις διεθνείς αγορές γιαproject που διαθέτουν προβλέψιμεςεισοδηματικές ροές. Ενα δεύτερο συ-μπέρασμα είναι η αναγκαιότητα με-σοπρόθεσμου συντονισμού των δια-θέσιμων πόρων για την προώθησητης ανάκαμψης των επενδύσεων. Γιατην επόμενη πενταετία, οι διαθέσιμοιπόροι από κοινοτικά προγράμματακαι το ύψος των χρηματοδοτήσεων

από διεθνείς αναπτυξιακές τράπεζεςθα προσεγγίζουν αθροιστικά το 3%του ΑΕΠ. Οι συνέργειες των εν λόγωδομών χρηματοδότησης μπορούν νααξιοποιηθούν προς όφελος της ελλη-νικής οικονομίας με κατάλληλο σχε-διασμό προτεραιοτήτων και επεξερ-γασμένες θέσεις στη συζήτηση πουέχει αρχίσει για τη νέα αρχιτεκτονικήτων αναπτυξιακών τραπεζών στηνΕυρωπαϊκή Ενωση.

– Είναι γνωστή η συμμετοχή σαςστη μετοχική σύνθεση των συστη-

μικών τραπεζών και πιο πρόσφαταη ενεργοποίηση της EBRD στη δια-χείριση των προβληματικών δανεί-ων. Ποια είναι η εκτίμησή σας γιατις προοπτικές των ελληνικών τρα-πεζών;

– Γνωρίζουμε από τη διεθνή εμπειρίαότι, όταν ένα πρόβλημα δημόσιου χρέ-ους προκαλεί οικονομική ύφεση καιδιαχέεται στον τραπεζικό τομέα, η α-ποκατάσταση της κανονικότητας είναιμια επίπονη διαδικασία ανακεφαλαι-οποίησης, διαχείρισης μη εξυπηρε-τούμενων δανείων, επανένταξης στιςδιεθνείς αγορές για εξασφάλιση ρευ-στότητας και επαναφοράς στην κερ-δοφορία με τον σχηματισμό νέων στοι-χείων ενεργητικού. Η συνεργασία μαςμε τις συστημικές τράπεζες καλύπτειτο σύνολο αυτών των προκλήσεων.Η EBRD έχει λάβει μέρος στην ανα-κεφαλαιοποίηση των τεσσάρων συ-στημικών τραπεζών, συμμετέχουμεστις εκδόσεις καλυμμένων ομολόγων,επενδύουμε στη διαχείριση προβλη-ματικών δανείων και εξετάζουμε τηδυνατότητα προγραμμάτων επιμερι-σμού ρίσκου για στοχευμένες χρημα-τοδοτήσεις. Επίσης, οι ελληνικές τρά-πεζες συμμετέχουν με μεγάλη επιτυχίαστο Trade Facilitation πρόγραμμα τηςEBRD. Το εύρος και τα αποτελέσματατων συνεργασιών αυτών επιβεβαιώ-νουν τη στήριξή μας στο τραπεζικόσύστημα της χώρας και πιστοποιούντην ποιότητα του στελεχιακού δυνα-μικού των ελληνικών τραπεζών. Βε-βαίως, οι αγορές προσδιορίζουν τιςβραχυχρόνιες επενδυτικές επιλογέςτους με βάση τις εξελίξεις στις διεθνείςκαι περιφερειακές αγορές κεφαλαίωνκαι έχουν πλήρη γνώση των προκλή-σεων που αντιμετωπίζει το τραπεζικόσύστημα στην Ελλάδα. Σε αυτήν τηφάση το συγκριτικό πλεονέκτημα τωνελληνικών τραπεζών είναι η αξιοπιστία

που έχουν κατοχυρώσει ανταποκρι-νόμενες στις υποχρεώσεις τους κάτωαπό δύσκολες συνθήκες. Μεσοπρό-θεσμα, η κερδοφορία των τραπεζώνθα επηρεάσει καθοριστικά τις επιλογέςτων επενδυτών.

– Ποιο είναι το βασικό σενάριο τωνδιεθνών επενδυτών για την Ελλά-δα;

– Δεν μπορούμε να μιλήσουμε γιαένα βασικό σενάριο. Το ενδιαφέροντων επενδυτών για την Ελλάδα τα τε-λευταία 10 χρόνια αφορούσε κατά κύ-ριο λόγο τα κρατικά ομόλογα. Οσοναφορά τον ιδιωτικό τομέα, υπάρχειενδιαφέρον ενημέρωσης αλλά περιο-ρισμένη κινητοποίηση πόρων λόγωπροσδοκιών κερδοφορίας και δυσκο-λίας εξασφάλισης χρηματοδότησηςαπό διεθνείς φορείς τραπεζικής και ι-διωτικής χρηματοδότησης. Μετά τηνκρίση, η Ελλάδα αντιμετωπίζεται απότους επενδυτές ως αναδυόμενη αγορά.Αυτή η προσέγγιση έχει αρνητικέςσυνέπειες στην αξιολόγηση επενδυ-τικών σχεδίων και στη βραχυχρόνιαροή κεφαλαίων πρoς και από την ελ-ληνική οικονομία. Η αποκατάστασητης κανονικότητας δεν θα προκύψειαυτόματα με τη βελτίωση της βαθμο-λογίας της χώρας από τους διεθνείςοίκους αξιολόγησης. Οι σοβαροί διε-θνείς επενδυτές θα συνεκτιμήσουντην απόδοση τίτλων και συμμετοχώνστον ιδιωτικό τομέα (χρηματιστήριο,διαφαινόμενες τάσεις στα διαθέσιμαCDS, εταιρικά και τραπεζικά ομόλογα,στοιχεία επιδόσεων σε projectfinancing).

– Κατά πόσον μπορούν τα Βαλκάνιανα αποτελέσουν την οικονομική εν-δοχώρα για τις ελληνικές επιχειρή-σεις;

– Στα Βαλκάνια υπάρχουν θετικέςπροοπτικές για περαιτέρω εδραίωσητης παρουσίας μεσαίου και μεγάλουμεγέθους ελληνικών επιχειρήσεων. Οκλάδος της ενέργειας προσφέρει ευ-καιρίες για επενδύσεις σε διασυνοριακέςυποδομές και συμπληρωματικές δρα-στηριότητες. Τέλος, το γεωγραφικόπλεονέκτημα για την περαιτέρω ανά-πτυξη του κλάδου των μεταφορών είναιδεδομένο, αλλά η αξιοποίησή του προ-ϋποθέτει βελτίωση των συνθηκών καιτου ρυθμιστικού πλαισίου της αγοράςστις γειτονικές χώρες.

Η EBRD επενδύει μακροπρόθεσμα στην ΕλλάδαΟ αναπληρωτής διευθυντής της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης Αντ. Μπαρτζώκας μιλάει στην «Κ»

Μεσοπρόθεσμα, η κερδοφορία των τραπεζών θα επηρεάσει καθοριστικά τις επιλο-γές των επενδυτών, λέει ο κ. Αντώνης Μπαρτζώκας.

Συνέντευξη στον ΓΙΑΝΝΗ  ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟ

Οι οικονομίες της Δύσης κινδυνεύουννα διολισθήσουν προς το καθεστώς αλ-γοριθμικής αξιολόγησης των πολιτώνπου ήδη εφαρμόζεται στην Κίνα, αλλάμε πιο αδιαφανή τρόπο, προειδοποιείο Νίμροντ Κοζλόφσκι. Ο κ. Κοζλόφσκι,σύμβουλος του νομικού γραφείου Herzog,Fox & Neeman και εταίρος στην εται-ρεία Venture Capital JVP με ειδίκευσηστην κυβερνοασφάλεια και στα big data,μιλώντας στην «Κ», σημειώνει:

«Πρέπει να θεωρούμε ότι όταν γίνειτεχνικά εφικτό να χρησιμοποιηθούναυτές οι τεχνολογίες –οι προγνωστικοίαλγόριθμοι– σε μεγάλη κλίμακα, τότεθα χρησιμοποιηθούν τόσο από τηνκυβέρνηση όσο και από τον ιδιωτικότομέα. Και είμαστε ήδη κοντά σε αυτότο σημείο – η εξέλιξη τα τελευταίαχρόνια έχει υπάρξει τρομακτική».

Η διείσδυση αυτών των τεχνολογιώνστη Δύση, εξηγεί ο κ. Κοζλόφσκι, «δενθα γίνει με εξίσου διαφανή τρόπο όπωςστην Κίνα», όπου δεν υπάρχουν τα α-ντίστοιχα ταμπού υπέρ της ατομικήςελευθερίας και κατά της παρακολού-θησης. «Κατ’ αρχάς θα είναι πιο απο-κεντρωμένη διαδικασία. Πάρα πολλέςεταιρείες θα συλλέγουν δεδομένα καιθα αξιολογούν τους ανθρώπους, θακάνουν το προφίλ τους, με βάση αυτά.Αυτό θα γίνεται χωρίς τα άτομα πουαξιολογούνται να το γνωρίζουν. Ηδησήμερα μπορεί να χάσω μία δουλειά

για την οποία είμαι υποψήφιος ή ναμη λάβω ένα τραπεζικό δάνειο επειδήέτσι έκρινε ένα αυτοματοποιημένοσύστημα με βάση τα στοιχεία που έχειγια μένα. Δεν γνωρίζω πώς κατέληξεστην ετυμηγορία του αυτό το αυτο-ματοποιημένο σύστημα και δεν έχωτη δυνατότητα να αντιδράσω στην α-πόφασή του».

Παράλληλα, σημειώνει, «βλέπουμενα γίνονται συμφωνίες όπου εταιρείεςπου διαθέτουν μεγάλο όγκο προσω-πικών δεδομένων πωλούν τα δεδομένααυτά σε άλλες εταιρείες, ή πωλούν ταπροφίλ που έχουν φτιάξει για κάποιοσκοπό, ώστε να χρησιμοποιηθούν γιακάτι άλλο. Ενα παράδειγμα είναι η α-ποκάλυψη για την πρόσβαση στα δε-δομένα των χρηστών του που έδινετο Facebook σε άλλες μεγάλες εταιρείεςτεχνολογίας.

Ενα άλλο παράδειγμα είναι οι τρά-

πεζες. Εχουμε ήδη παρατηρήσει φαι-νόμενα τραπεζών που έχουν φτιάξειαλγόριθμους για την πιστοληπτική α-ξιολόγηση των πελατών τους, να πω-

λούν τα δεδομένα αυτά σε άλλες εται-ρείες». Το άλλο κρίσιμο πεδίο είναι ηχρήση των τεχνολογιών αυτών απότο κράτος. «Θα ήταν αφελές να θεω-

ρήσουμε ότι κάτι τέτοιο μπορεί να α-ποφευχθεί», σημειώνει ο Ισραηλινόςειδικός. Τον περασμένο μήνα, όπωςαναφέρει, η ομάδα D9 (Digital 9), οι εν-νέα πιο προηγμένες ψηφιακά χώρεςστον κόσμο, είχαν μία συνάντηση στοΙσραήλ «με σκοπό να συζητήσουμεπώς θα δώσουμε ηθική καθοδήγησηστην τεχνητή νοημοσύνη. Μεγάλομέρος της συζήτησης εστιάστηκε στοπώς οι αλγόριθμοι που θα χρησιμο-ποιούνται σε μία σειρά από πεδία, απότην εσωτερική ασφάλεια ώς την επι-λογή υπαλλήλων για τη δημόσια δι-οίκηση και την επιδοματική πολιτική,θα είναι αμερόληπτοι και αντικειμε-νικοί, χωρίς τις προκαταλήψεις τωνπρογραμματιστών τους».

Στη χρονιά που έφυγε ξέσπασε σειράσκανδάλων σχετικών με την επεξερ-γασία και την κατάχρηση των προ-σωπικών δεδομένων των χρηστώντου Διαδικτύου. Πώς πρέπει να ρυθ-

μιστεί η δραστηριότητα των μονοπω-λιακών κολοσσών του Διαδικτύου, ό-πως η Facebook και η Google, που πα-ρέχουν δωρεάν υπηρεσίες αλλά χρη-σιμοποιούν ως προϊόν τα προσωπικάδεδομένα των χρηστών;

Σε αντίθεση με τις προηγούμενεςπεριπτώσεις παρεμβάσεων στον κλά-δο της τεχνολογίας, από τις τηλεπι-κοινωνίες και το λειτουργικό σύστηματων προσωπικών υπολογιστών ώς τηδιαδικτυακή αναζήτηση, «οι ελεγκτι-κές αρχές αυτή τη φορά δεν έχουνως κίνητρο την υπεράσπιση του ε-λεύθερου ανταγωνισμού έναντι μο-νοπωλιακών πρακτικών, αλλά τηνπροστασία της ιδιωτικότητας», λέειο κ. Κοζλόφσκι.

Ο μεγάλος κίνδυνος«Συνειδητοποιούμε πλέον ολοένα

και περισσότερο ότι το κρίσιμο ζήτημαείναι ο έλεγχος των δεδομένων και ηαπειλή για τις ελευθερίες μας που συ-νεπάγεται η συγκέντρωση του ελέγχουαυτού σε πολύ λίγα χέρια». Αυτό α-ντανακλάται στον Γενικό ΚανονισμόΠροστασίας Δεδομένων της Ε.Ε. (ευ-ρύτερο γνωστό ως GDPR), τον οποίοχαρακτηρίζει «ρηξικέλευθη και απο-τελεσματική» ρύθμιση στο ζωτικό αυτόπεδίο. Αντιθέτως, ο Ισραηλινός νομικόςδεν θεωρεί ότι ο εξαναγκασμός εται-ρειών με μονοπωλιακή ισχύ να δια-σπαστούν ή να αλλάξουν τη δομή τουςέχει αποδειχθεί ιδιαίτερα επιτυχής.

Εφιαλτική η αξιολόγηση πολιτών βάσει αλγορίθμωνΗ μαζική χρήση αυτοματοποιημένων συστημάτων απειλεί όλους μας, λέει ο Νίμροντ Κοζλόφσκι, ειδικός στην κυβερνοασφάλεια

Οταν γίνει εφικτό, οι προγνωστικοί αλγόριθμοι θα χρησιμοποιηθούν σε μεγάλη κλίμα-κα από τον ιδιωτικό τομέα και από τις κυβερνήσεις, προειδοποιεί ο Νίμροντ Κοζλόφ-σκι, σύμβουλος του νομικού γραφείου Herzog, Fox & Neeman.

Οι μέτοχοί μας ενέκριναντην πρόταση για τηνπαρουσία της EBRDστην Ελλάδα έως τονΔεκέμβριο του 2025.

Μπορεί να χάσω μία δου-λειά για την οποία είμαι υ-ποψήφιος ή να μη λάβω έ-να τραπεζικό δάνειο επειδήέτσι έκριναν οι αλγόριθμοι.

Κρίσιμο ζήτημα είναιη συγκέντρωσητων προσωπικώνδεδομένων σε λίγα χέρια.

Μέσα σε τρία χρόνια,οι συνολικές επενδύσειςτης Τράπεζας έχουνξεπεράσει τα 2 δισ. ευρώ.

16-OIK_ΕΛΛΑΔΑ_KATHI 08/01/19 18:12 Page 16

Μια χρονιά γεμάτη πρωταγωνιστές!

Tην Κυριακή 13 Ιανουαρίου μαζί με την Καθημερινή

Το 2019, κάθε μήνας είναι και μια αξέχαστη σκηνή της χρυσής εποχής του ελληνικού κινηματογράφου!

Αποκτήστε το επιτοίχιο ημερολόγιο της Καθημερινής «Μεγάλοι Έλληνες Ηθοποιοί» και υποδεχτείτε κάθε μήνα με χαμόγελο!αι υποδεχτείτε άθε μή ααι υ με χαμόγε ο!χαμόγε ο!

17-OIK-ADV HMEROLOGIO_KATHI 08/01/19 18:08 Page 11

18 l Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η Τετάρτη 9 Ιανουαρίου 2019ΤΑ Σ Ε Ι Σ

Ανησυχητικήυπερκατανάλωση ζάχαρης από παιδιάΟ μέσος δεκάχρονος έχει καταναλώσειόση ζάχαρη αντιστοιχεί σε έναν δεκαο-κτάχρονο, σύμφωνα με την υπηρεσία δη-μόσιας υγείας της Αγγλίας, που κρούειτον κώδωνα του κινδύνου για τις συνέπειεςπου μπορεί να έχει αυτό για την παχυ-σαρκία αλλά και τη γενικότερη υγεία.

Τα παιδιά καταναλώνουν οκτώ παρα-πάνω κύβους ζάχαρης την ημέρα ανακοί-νωσε η υπηρεσία δημόσιας υγείας, η οποίαξεκίνησε νέα εκστρατεία υγιεινής δια-τροφής. Σύμφωνα με τις εθνικές συστά-σεις, τα παιδιά ηλικίας από τεσσάρωνμέχρι δέκα ετών πρέπει να καταναλώνουνπέντε ή έξι κύβους ζάχαρης (20 έως 24γραμμάρια) την ημέρα.

Το ένα τρίτο των παιδιών είναι υπέρ-βαρα ή παχύσαρκα μέχρι να κλείσουν ταδέκα χρόνια τους και το 4,2% είναι βαριάπαχύσαρκα στην έκτη τάξη του σχολείου.Αξίζει να σημειωθεί ότι τα παχύσαρκαπαιδιά γίνονται συνήθως παχύσαρκοι ε-νήλικες που κινδυνεύουν από καρδιοπά-θειες, εγκεφαλικά και διαβήτη τύπου 2.

Αντικατάσταση προϊόντωνΗ εκστρατεία υγιεινής διατροφής θα

καλέσει τους γονείς να περιορίσουν τηνποσότητα ζάχαρης στη διατροφή των οι-κογενειών τους και να αλλάξουν τα συνη-θισμένα προϊόντα που καταναλώνουν μεάλλα αναψυκτικά μικρότερης περιεκτικό-τητας σε ζάχαρη, όπως εξάλλου και σιτηράκαι γιαούρτια. Η προσπάθεια της υπηρεσίαςδημόσιας υγείας να πείσει τις βιομηχανίεςνα αναδημιουργήσουν τα προϊόντα τουςώστε να περιέχουν λιγότερη ζάχαρη δενευοδώθηκε. Η υπηρεσία ζήτησε τον πε-ριορισμό της περιεκτικότητας σε ζάχαρηκατά 20% έως το 2020 και περιορισμό κατά5% την πρώτη χρονιά που ολοκληρώθηκετον Απρίλιο του 2018, αλλά σύμφωνα μεέκθεση που δόθηκε στη δημοσιότητα τονΜάιο φαίνεται ότι οι βιομηχανίες και τασούπερ μάρκετ κατάφεραν μόλις μια μεί-

ωση της τάξης του 2%. Τα γιαούρτια, ταδημητριακά για το πρωινό και τα γλυκάαλείμματα ήταν οι μόνες διατροφικές ο-μάδες που πέτυχαν κάποια μείωση της πε-ριεκτικότητας ζάχαρης κατά 5%.

Η εκστρατεία υγιεινής διατροφής δίνειέμφαση στα δημητριακά, τα γιαούρτιακαι τα σακχαρούχα ηδύποτα, τα οποία,αξίζει να σημειωθεί, ότι αναδημιουρ-γούνται από τις βιομηχανίες εξαιτίαςτης φορολογίας της ζάχαρης. Ωστόσοδεν υπήρξε περιορισμός της περιεκτι-κότητας σε ζάχαρη σε όλα αυτά τα προϊ-όντα.

«Τα παιδιά καταναλώνουν υπερβολικήζάχαρη, αλλά οι γονείς μπορούν να δρα-στηριοποιηθούν τώρα και να αποτρέψουντη συσσώρευσή της στο πέρασμα των ε-

τών», τόνισε η δρ Αλισον Τέντστοουν, ε-πικεφαλής διατροφολόγος της υπηρεσίαςδημόσιας υγείας της Αγγλίας. «Για να δι-ευκολυνθούν οι πολυάσχολες οικογένειες,η εκστρατεία Change4Life προτείνει μίαεύκολη και άμεση λύση. Κάνοντας απλέςαλλαγές κάθε ημέρα, τα παιδιά μπορούννα απολαμβάνουν τις πιο υγιεινές εκδοχέςτων καθημερινών τροφίμων και ποτών,περιορίζοντας ταυτόχρονα την πρόσληψηζάχαρης». Η Συμμαχία για την Υγεία καιτην Παχυσαρκία, μια οργάνωση–ομπρέλαστην οποία συμμετέχουν μη κυβερνητικέςοργανώσεις και ιατρικές ενώσεις, επιση-μαίνει ότι υπάρχει μεγάλη ανάγκη άμεσηςδράσης ώστε να προτιμηθούν οι εναλλα-κτικές λύσεις με χαμηλή περιεκτικότητασε ζάχαρη.

Είναι αναγκαία η άμεση δράση παγκοσμίως ώστε να προτιμηθούν εναλλακτικές λύσειςμε χαμηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη για τα σνακ των παιδιών.

<<<<<<

Στην Αγγλία, ο μέσος δεκά-χρονος έχει καταναλώσειήδη όση ζάχαρη αντιστοιχεί σε έναν 18χρονο.

Της ANYA STRZEMIENΤHE NEW YORK TIMES

Ενα πράγμα είναι σαφές καθώς μαςεγκατέλειψε το 2018. Μπορούμε νατα καταφέρουμε καλύτερα. Αρκείνα ακολουθήσουμε απλά βήματα.

• Κάντε έρωτα. Ενα θέμα που πά-ντα παραμένει επίκαιρο είναι ότι τοσεξ είναι σημαντικό και όλοι θα πρέ-πει να προσπαθήσουμε να έχουμεσεξουαλικές συνευρέσεις. Αυτό, βέ-βαια, δεν σημαίνει ότι αν δεν συμβείαυτό, ο σύντροφός σας θα σας απα-τήσει. Απλώς το σεξ είναι καλό γιατον άνθρωπο και τις σχέσεις του.

• Ρωτήστε τους συνανθρώπουςσας για τον εαυτό τους.

Οταν συζητάτε με κόσμο, πάρτε

παράδειγμα την παρουσιάστρια του«Fresh Air» Τέρι Γκρος, και ανοίξτετη συζήτηση, προκειμένου να σπά-σει ο πάγος, με ένα «Πείτε μου γιατον εαυτό σας».

• Λιγότερες ειδήσεις, περισσότερηευτυχία. Ο Ερικ Χάγκερμαν, από τοΟχάιο, αποφεύγει όλες τις ειδήσειςμετά τις εκλογές του 2016. Ως απο-τέλεσμα μπορεί να είναι ο μοναδικόςάνθρωπος στη Γη το 2018, που μπο-ρεί να πει «Είμαι συναισθηματικάυγιέστερος από ποτέ». Αν και αυτήη ολοκληρωτική ειδησεογραφικήσυσκότιση είναι αμφιλεγόμενη, μπο-

ρεί να σας κάνει καλό να περιορίσετετις ειδήσεις έστω λίγο.

• Σκεφτήκατε την κανναβιδιόλη;Τα πράγματα μοιάζουν καλά για τηνκανναβιδιόλη. Αυτό το καλοκαίρι οΟργανισμός Τροφίμων και Φαρμά-

κων (FDA) ενέκρινε ένα φάρμακοβασισμένο στην κανναβιδιόλη γιαπρώτη φορά και ένας επιφανής ε-ρευνητής της Ιατρικής Σχολής τουΠανεπιστημίου της Νέας Υόρκηςτην αποκάλεσε το «πιο πολλά υπο-

σχόμενο φάρμακο που γεννήθηκεγια τις νευροψυχιατρικές νόσουςτα τελευταία πενήντα χρόνια». Πρό-κειται για ένα χημικό που ανιχνεύ-εται στην κάνναβη και μπορεί ναβοηθήσει στη θεραπεία πολλών νο-σημάτων όπως είναι το Πάρκινσον,η επιληψία και ο καρκίνος, αλλά καιτο άγχος και η αϋπνία.

• Κρύψτε τα τηλέφωνα. Γινόμαστεσοφότεροι για τις βλαβερές συνέ-πειες της οθόνης αλλά είναι εντυ-πωσιακό ότι οι άνθρωποι που είναιυπεύθυνοι για αυτά τα γκάτζετ καιτη χρήση τους, τα κρατούν μακριάαπό τα παιδιά τους. Στη ΣίλικονΒάλεϊ τα παιδιά καλούνται να ανα-καλύψουν και πάλι τα παιχνίδια μεχαρτιά, τα επιτραπέζια και την ύ-παιθρο. Ισως να πρέπει να ακολου-θήσουμε αυτόν τον δρόμο και οι υ-πόλοιποι.

• Προσέχετε τους γκουρού τηςευζωίας. Αν και το κυνήγι της ευ-δαιμονίας είναι σημαντικότερο απόποτέ, προσέξτε αυτούς που προ-σπαθούν να σας πουλήσουν μαγικέςθεραπείες και ελιξίρια. Επικεντρώ-στε το ενδιαφέρον σας σε δοκιμα-σμένες μεθόδους φροντίδας όπωςείναι ο καλός ύπνος, η σωματικήάσκηση και η επιστήμη.

• Διεκδικήστε τον χρόνο σας. Ηζωή είναι γεμάτη απαιτήσεις, προ-σωπικές και επαγγελματικές. Πρέπει,ωστόσο, να μάθετε να διαχειρίζεστετον χρόνο σας και να λέτε όχι συ-χνότερα. Αν δεν το κάνετε θα εξα-ντληθείτε και θα καταλήξετε να μι-σείτε τους πάντες και τα πάντα,τους φίλους και την οικογένειά σαςκαι όλα αυτά που αποτελούσαν δια-σκέδαση. Μην επιτρέψετε να σαςσυμβεί αυτό το 2019.

<<<<<<

Επικεντρώστε το ενδιαφέ-ρον σας σε δοκιμασμένεςμεθόδους φροντίδαςόπως ο καλός ύπνοςκαι η σωματική άσκηση.

Νέα χρονιά, νέα σελίδα. Ευκαιρία να γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι.

O πιο δημοφιλής προορισμός γιαυποβοηθούμενη γονιμοποίηση οι ΗΠΑΗ Ντανιέλ Λόιντ, πρώην Μις ΜεγάληΒρετανία και διάσημη μητέρα τεσ-σάρων αγοριών, επιζητεί εγγυήσειςότι το επόμενο παιδί της θα είναι κο-ρίτσι. Ετσι, όπως αποκάλυψε σε μίατηλεοπτική συνέντευξη, πρόκειταινα μείνει έγκυος με τεχνητή γονι-μοποίηση. Η είδηση αυτή προκάλεσεκατακραυγή στη Βρετανία όπου δενεπιτρέπεται η επιλογή φύλου του εμ-βρύου στις κλινικές υποβοηθούμενηςγονιμότητας. Ωστόσο, ασυγκίνητηη Λόιντ άρχισε να ελέγχει κλινικέςσε μέρη όπου η συγκεκριμένη υπη-ρεσία παρέχεται, όπως είναι η Κύ-προς, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτακαι οι ΗΠΑ.

Αν και πολλά κράτη έχουν επι-βάλει όρια τα τελευταία χρόνια στηνυποβοηθούμενη γονιμότητα, η βιο-μηχανία της γονιμότητας στις ΗΠΑ

δεν έχει ρυθμίσεις κι έτσι παρέχειυπηρεσίες που αλλού απαγορεύο-νται. Οι ΗΠΑ είναι αγαπητός προ-ορισμός για τα ζευγάρια που θέλουννα υποβληθούν σε τεχνητή γονι-μοποίηση, από όλο τον κόσμο, ιδι-αίτερα αν επιζητούν και αμφιλεγό-μενες υπηρεσίες, όχι μόνο επιλογήφύλου αλλά εμπορική αναδοχή, α-νώνυμους δωρητές σπέρματος καιέλεγχο για ιδιαίτερα χαρακτηριστικάόπως είναι το χρώμα των ματιών.

Αυτή η ελευθεριάζουσα προσέγ-γιση είναι καλή για τις δουλειές. Ηαμερικανική βιομηχανία γονιμότηταςανήλθε φέτος σε 5,8 δισ. δολ.

Πρόσφατα ένας Κινέζος επιστή-μονας δημοσιοποίησε ότι είχε τρο-ποποιήσει γενετικά δύο έμβρυα έτσι

ώστε να μην μπορούν να προσβλη-θούν από έιτζ.

Ο επικεφαλής των Εθνικών Ινστι-τούτων Υγείας Φράνσις Κόλινς κα-ταδίκασε το πείραμα και τόνισε ότιπροσπαθεί να δημιουργήσει ένα φό-ρουμ για την εποπτεία και τον δη-μόσιο διάλογο σχετικά με την τεχνο-λογία και τους σχετικούς τομείς τηςεπιστήμης. Ο Κόλινς επισήμανε ότιανησυχεί για την αύξηση των ελέγ-χων των εμβρύων για ιδιαίτερα χα-ρακτηριστικά όπως είναι η οξύνοια,η εξωτερική εμφάνιση και το φύλο.Αν και η γενετική τροποποίηση ενόςεμβρύου διαφέρει από την επιλογήενός εμβρύου μεταξύ αυτών που δη-μιουργήθηκαν φυσιολογικά, αυτέςοι διαδικασίες γεννούν ηθικά διλήμ-

ματα σχετικά με τη διαχείριση τηςανθρώπινης γονιμότητας. Η επιλογήτου φύλου του μωρού είναι εφικτήστην τεχνητή γονιμοποίηση μέσααπό μία διαδικασία που λέγεται γε-νετική διάγνωση πριν από την εμφύ-τευση (PGD). Οι ιατροί λαμβάνουν έναή μερικά κύτταρα από το έμβρυο καιμε διάφορες μεθόδους ελέγχουν τηδομή του γονιδιώματός του. Συνήθωςη μέθοδος χρησιμοποιείται για να ε-λεγχθεί ότι το έμβρυο δεν πάσχει απόκληρονομικές ασθένειες αλλά μπορείνα εφαρμοστεί προκειμένου να ανα-γνωριστούν τα έμβρυα με χαρακτη-ριστικά που οι γονείς θεωρούν επι-θυμητά. Παραδείγματος χάριν, άν-θρωποι που πάσχουν από κώφωση ήνανισμό μπορεί να θέλουν παιδιά με

αυτά τα χαρακτηριστικά. Αλλοι γονείςμπορεί να θέλουν το έμβρυο να έχειιστούς συμβατούς με ένα άρρωστο α-δελφάκι. Η γενετική διάγνωση πριναπό την εμφύτευση δεν μεταβάλλειτο έμβρυο αλλά βοηθάει τους μελλο-ντικούς γονείς να επιλέξουν ποια έμ-βρυα θα εμφυτευθούν στη μήτρα καιποια θα καταστραφούν.

Ενίσχυση νομοθεσίαςΠολλές χώρες ενισχύουν τη νο-

μοθεσία τους όσον αφορά την υπο-βοηθούμενη γονιμότητα. Κάποιακράτη, ανάμεσα στα οποία η Κίνα,ο Καναδάς και η Αυστραλία, απαγο-ρεύουν την επιλογή φύλου εκτόςαπό τις περιπτώσεις που αυτό είναιιατρική ανάγκη.

Βήματα για καλύτερη ζωή το ’19Λιγότερη χρήση κινητού, περισσότερο σεξ, ορθότερη διαχείριση του χρόνου

<<<<<<

Δεν έχει μεγάλουςπεριορισμούς καιπαρέχει υπηρεσίες πουαλλού απαγορεύονται.

Σίγουρα δεν είναι καλή η καθιστική ζωήμπροστά σε μία οθόνη για κανένα παιδί.Ερευνητές εντόπισαν «διαφορετικά μο-τίβα» σε εγκεφαλογραφήματα που πραγ-ματοποιήθηκαν σε παιδιά και τα οποίακαταγράφουν έντονη χρήση έξυπνωνσυσκευών, tablets και ηλεκτρονικώνπαιχνιδιών, σύμφωνα με τα πρώτα στοι-χεία ευρείας συνεχιζόμενης έρευναςστις ΗΠΑ. Οι πρώτες πληροφορίες απότην έρευνα του Εθνικού Ινστιτούτου Υ-γείας (NIH), η οποία κοστίζει 300 εκα-τομμύρια δολάρια, αποκαλύπτει ότι ταπαιδιά εννέα και δέκα ετών που περνούνπερισσότερες από επτά ώρες ημερησίωςχρησιμοποιώντας τέτοιες συσκευές εμ-φανίζουν σημάδια πρόωρης αραίωσηςτου εγκεφαλικού φλοιού, δηλαδή της ε-ξωτερικής εκείνης στιβάδας του εγκε-φάλου που είναι υπεύθυνη για την επε-ξεργασία των αισθητηριακών πληροφο-ριών. «Δεν γνωρίζουμε αν προκαλείταιαπό τον χρόνο παρακολούθησης. Ακόμηδεν γνωρίζουμε αν είναι κάτι κακό», είπεη Γκάγια Ντάουλινγκ, γιατρός του ΕθνικούΙνστιτούτου Υγείας που συμμετέχει στηνέρευνα αναλύοντας τα πρώτα συμπερά-σματα σε συνέντευξή της στην εκπομπήτου CBS «60 minutes».

«Αυτό που μπορούμε να πούμε ότιαυτή είναι η εικόνα των εγκεφάλων παι-διών που περνούν πολλή ώρα μπροστάαπό τις οθόνες. Και δεν είναι ένα μόνομοτίβο», είπε η Ντάουλινγκ.

Τα στοιχεία του Eθνικού ΙνστιτούτουΥγείας που παρουσιάστηκαν από το CBSέδειξαν ακόμη ότι τα παιδιά που περνούνπερισσότερες από δύο ώρες την ημέραμπροστά σε οθόνες είχαν χειρότερες ε-πιδόσεις στις γλώσσες και σε νοητικέςασκήσεις. Η έρευνα, στο πλαίσιο της ο-ποίας υπεβλήθησαν σε εγκεφαλογράφημα4.500 παιδιά, έχει απώτερο στόχο ναδείξει αν προκαλεί εθισμό η οθόνη όταντα παιδιά περνούν πολλές ώρες μπροστάαπό αυτήν. Ωστόσο, οι ερευνητές τόνισανότι απαιτούνται πολλά χρόνια για τηνκατανόηση τόσο μακροπρόθεσμων επι-πτώσεων.

«Με πολλούς τρόπους η ανησυχία τωνερευνητών, στους οποίους συμπεριλαμ-

βάνομαι, είναι ότι βρισκόμαστε εν μέσωενός φυσικού είδους ανεξέλεγκτου πει-ράματος με αντικείμενο την επόμενηγενιά παιδιών», δήλωσε στην εκπομπήο ελληνικής καταγωγής παιδίατρος Δη-μήτρης Χρηστάκης, από τους επικεφαλήςτης πρόσφατης οδηγίας που εξέδωσε ηΑμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής.Τα πρώτα στοιχεία της έρευνας θα αρ-χίσουν να δίνονται στη δημοσιότηταστις αρχές του 2019. Σήμερα η Ακαδημίασυστήνει στους γονείς να «αποφεύγουντη χρήση ψηφιακών μέσων –πέραν τουvideo chatting– σε παιδιά μικρότερατων 18 με 24 μηνών».

Τα παιδιά που περνούν περισσότερες απόδύο ώρες την ημέρα μπροστά σε οθόνεςείχαν χειρότερες επιδόσεις στις γλώσσεςκαι σε νοητικές ασκήσεις.

Ζημιά στον εγκέφαλοπαιδιών από τις οθόνες

<<<<<<

Σύμφωνα με την έρευνα, ηχρήση έξυπνων συσκευώνπροκαλεί πρόωρη αραίωσητου εγκεφαλικού φλοιού.

Ο πρωτοπόρος της τεχνητής γονιμοποίησης, καθηγητής Ρόμπερτ Εντουαρντς μαζί με δύο «μωρά του σωλήνα», τον Τζακκαι τη Σόφι.

18-OIK_TASEIS_KATHI 08/01/19 18:13 Page 18

LIMASSOL

ΧΡΥΣΟΣ ΧΟΡΗΓΟΣ

ΧΟΡΗΓΟI

ΧΟΡΗΓΟΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣMEΓΑΣ ΧΟΡΗΓΟΣ ΕΠΙΣΗΜΟΣ ΑΕΡΟΜΕΤΑΦΟΡΕΑΣ

10.01.201920:00

ΕΙΣΟΔΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗ

(ΧΩΡΟΣ ΣΤΑΘΜΕΥΣΗΣ ΕΝΑΕΡΙΟΥ)

19-OIK-ADV XMAS TSALIKIS_KATHI 08/01/19 18:09 Page 11

20 l Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η Τετάρτη 9 Ιανουαρίου 2019Ξ Ε Ν Ε Σ Α Γ Ο Ρ Ε Σ

Closer to you

nexia.com.cy

Audit.Tax.Advisory

ΣΥΝΑΛΛΑΓΜA

New York/Nέα Yόρκη (Σε δολάρια)

Πριν από

Eταιρείες το κλείσιμο Μετ. %

3M COMPANY 191.3 0.22

ALCOA CORP 28.4589 0.1369

ALLEGHANY CRP 610.52 -0.9748

ALTRIA GROUP 49.62 1.722

AMAZON COM 1659.08 1.8147

AMER EXPRESS C 98.12 -0.0509

AMER INTL GROU 40.42 0.0247

AMGEN 198.8835 0.4107

APPLE INC 150.3111 1.6096

AVON PRODUCTS 1.82 -0.5464

BANK OF AMERIC 25.3256 -0.9171

BAXTER INTL IN 65.83 -0.5138

BOEING CO 339.38 3.4348

BRISTOL MYERS 47.78 -1.3014

CAMPBELL SOUP 33.49 0.4502

CATERPILLAR IN 130.45 1.7313

CIGNA CORP 187 0.2681

CHEVRON 112.68 0.3741

CISCO SYSTEMS 43.45 0.5554

CITIGROUP 55.2687 -0.6137

CERVECERIAS 26 -1.1031

COCA-COLA CO 47.34 0.8307

COLGATE PALMOL 60.685 1.3444

DANAOS CORP 0.9409 3.3956

DIANA SHIPPING 3.55 2.3055

ENTERGY CP 84.76 0.4265

EXELON CORP 44.92 0.4922

EXXON MOBIL 72.36 1.1745

FEDEX CORP 167.18 0.2699

FORD MOTOR CO 8.48 2.2919

INTL BUS MACHI 120.03 1.5912

GENERAL DYNAMI 158.82 0.1072

GENERAL ELEC C 8.655 -0.9725

GOLDM SACHS GR 174.55 -0.8351

HALLIBURTON CO 29.49 2.3248

HARTFORD FINL 43.23 -1.7053

HP INC 21.06 0.5251

HOME DEPOT INC 177.11 0.0395

HONEYWELL INTL 135.2497 -0.0889

INTEL CORP 47.27 -0.3583

JOHNSON JOHNSO 129.04 1.5983

JPMORGAN CHASE 100.36 -0.397

LAZARD 37.55 -1.5727

MCDONALD'S COR 180.45 0.1276

MERCK & CO 75.545 0.1525

MICROSOFT CP 102.525 0.4556

3M COMPANY 191.27 0.2043

MORGAN STANLEY 41.56 -0.3596

NIKE INC CL B 77 1.6904

NORFOLK SOUTHE 155.11 2.3356

PFIZER INC 43.3 0.1619

PROCTER & GAMB 92.14 0.0217

RAYTHEON CO 157.0625 1.0958

ROCKWELL AUTOM 152.27 0.5879

SCHLUMBERGER L 40.94 1.9169

SOUTHERN 45.33 1.614

STEALTHGAS 3.07 3.0201

TSAKOS ENERGY 3.1699 2.2548

UNISYS CORP 12.12 2.1922

UNITED TECH CP 108.49 1.421

UNITEDHEALTH G 241.3 0.5082

US BANCORP 46.565 -0.0965

VERIZON COMMS 58.42 2.9972

WALT DISNEY CO 111.66 0.9949

WELLS FARGO & 47.31 -0.6927

WALMART INC 94.97 0.4548

London/Λονδίνο(Σε πέννες)

Εταιρείες Χθεσινό Μετ. %

ANGLO AMERICAN 1755 -0.892

ASSOC.BR.FOODS 2233.54572 3.575

ADMIRAL GROUP 2020 2.046

ASHTEAD GRP. 1820.64 4.79

ANTOFAGASTA 813.6 0.519

AVIVA PLC 387.9 1.731

ASTRAZENECA 5898 -1.782

BABCOCK INTL 515 2.631

BAE SYSTEMS 474 1.888

BARCLAYS 157.83 1.222

BRIT AM TOBACC 2506.5 1.293

BARRATT DEVLPM 479.3 0.482

BERKELEY GRP 3614.31 1.862

BR LAND CO 546.8 2.666

BUNZL 2395 1.872

BP 519.8 -0.192

BURBERRY GRP 1736.5 2.147

BT GROUP 231 -2.921

COCACOLA HBC A 2439.63196 0.247

CARNIVAL 4010 2.244

CENTRICA 131.25 0

COMPASS GROUP 1657 0.699

CAPITA PLC 118.3 1.72

CRH 2176.21321 0.987

DIXONS CARPHO 116.45 -0.767

DCC 6302.7679 0.238

DIAGEO 2745.27303 0.588

DIRECT LINE 322.55 1.444

EXPERIAN 1896.61 0.426

EASYJET 1150.49 4.318

FRESNILLO 896.6 -2.118

GLENCORE 290.27092 0.539

GLAXOSMITHKLIN 1519.2 0.317

HIKMA 1646.8462 -5.215

HAMMERSON H 341.1 3.083

HARGREAVES LS 1906 0.634

HSBC HOLDINGS 649.1 1.09

INTL CONSOL AI 595 0.067

INTERCONT HOTE 4256.48 2.592

3I GROUP 806.6 0.523

IMP.BRANDS 2348.45201 0.73

INTU PROPERTIE 112.15 2.001

INMARSAT 403.54 1.007

INTERTEK GROUP 4937.74 1.704

ITV 131.4 4.203

JOHNSON MATTHE 2859.54 3.578

KINGFISHER 225.38612 1.996

LAND SECS. 830.48 1.816

LEGAL & GENERA 239 1.616

LLOYDS BNK GRP 53.7 0.656

LOND STOCK EXC 4165 -0.975

MERLIN 340.7 0.206

MARKS & SP. 1459 5.562

MONDI 1694.64898 1.769

NATIONAL GRID 784.1 0.668

NEXT 4866.6106 5.246

PROVIDENT FINC 647.81 2.944

PRUDENTIAL 1425.5 2.223

PERSIMMON 2040 1.594

PEARSON 985.95152 2.95

RECKIT BNCSR G 6003.9 1.772

ROYAL BANK SCO 225.8 0.804

RDS 'A 2359 -0.38

ROYAL DTCH SHL 2387.5 -0.063

RELX 1648 1.042

RIO TINTO 3861.5 0.796

ROYAL MAIL R 286.6 -0.382

ROLLS ROYCE PL 846.0466 4.99

RSA INSRANCE G 519.4 1.485

SAINSBURY(J) 267.0415 0.301

SCHRODERS 2619.71715 1.872

SAGE GROUP 600 0.234

SHIRE 0 0

ST JAMESS PLAC 986.76 1.484

SMITHS GROUP 1394 0.65

SMITH&NEPHEW 1409.38723 -0.739

SPORTS DI INT 267.95 3.622

SSE PLC 1082.49 2.986

STANDRD CHART 613 3.095

SEVERN TRENT 1841 -0.513

TRAVIS PERKINS 1099.44 0.963

TESCO 209.42735 2.765

TUI AG 1200.5 2.17

TAYLOR WIMPEY 140.4 0.501

UNILEVER 4099.5 -0.134

UNITED UTIL GR 756 0.425

VODAFONE GROUP 155.42379 -1.144

WPP PLC 874.4 0.97

WHITBREAD 4858.15 1.611

Zurich /Zυρίχη (Σε ελβ.φρ.)

Εταιρείες Χθεσινό Μετ. %

ABB LTD N 19.06 1.38

RICHEMONT N 65.06 1.72

GEBERIT N1 367.8 -3.77

LAFARGEHOLCIM 42.05 1.4

NOVARTIS N 84.68 1.9

ROCHE HOLDING 252.5 1.86

SGS N 2287 0.66

SWATCH GROUP I 293.1 2.38

ADECCO N 47.68 3.11

JULIUS BAER N 37.31 1.14

CS GROUP AG 11.305 1.16

GIVAUDAN N 2314 -0.04

NESTLE SA 81.5 0.47

TRANSOCEAN N 8.07 1.89

SWISSCOM N 476.2 -0.87

SWISS RE N 91.32 0.11

UBS GROUP N 12.72 0.59

ZURICH INSURAN 298.2 1.19

Frankfurt/Φρανκφούρτη (Σε ευρώ)

Εταιρείες Χθεσινό Μετ. %

ADIDAS N 194.3 4.6

ALLIANZ SE 176.1 0.18

BASF SE 63.22 0.32

BAY MOT WERKE 72.21 0.09

BEIERSDORF 90.68 -0.6

BAYER N AG 65.52 1.65

COMMERZBANK 6.33 0.148

CONTINENTAL AG 128.35 1.95

DAIMLER AG N 47.5 0.34

DEUTSCHE BANK 7.623 0.072

DEUTSCHE POST 24.89 0.31

DT BOERSE N 107.5 0.25

DT LUFTHANSA A 20.12 0.305

DT TELEKOM N 14.865 -0.2

E.ON SE NA 9.027 0.046

FRESENIUS MEDI 58.08 -0.72

FRESENIUS SE 42.86 -1.07

HEIDELBERGCEME 55.36 0.56

HENKEL AG&CO V 95.36 0.32

INFINEON TECH 17.715 -0.045

K+S AG NA 17.315 0.12

LINDE 193.1 0.15

MERCK KGAA 89.9 0.6

MUENCH. RUECK 186.3 -2.1

RWE AG 19.98 0.08

THYSSENKRUPP A 15.84 0.285

VOLKSWAGEN VZ 143 2.36

VONOVIA SE 40.64 0.06

SIEMENS N 98.28 0.39

SAP SE 87.97 1.35

Amsterdam/Aμστερνταμ (Σε ευρώ)

Εταιρείες Χθεσινό Μετ. %

AALBERTS INDUS 29.25 1.49

AEGON 4.244 0.21

AKZO NOBEL 69.46 -0.37

ALTICE EUROPE 1.8465 -0.3

ASML HOLDING 136.12 -0.67

BOSKALIS WESTM 22.88 1.46

GEMALTO 50.74 0.04

HEINEKEN 76.28 0.69

KONINKLIJKE DS 73.34 1.16

KPN KON 2.503 -1.92

NN GROUP 35.19 0.89

OCI 19.135 0.74

PHILIPS KON 30.02 1.25

RANDSTAD 40.31 3.33

ROYAL DUTCH SH 26.325 -0.17

UNILEVER DR 46.53 -0.46

VOPAK 42.58 0.21

WOLTERS KLUWER 52.28 1.71

Milano/Mιλάνο (Σε ευρώ)

Εταιρείες Χθεσινό Μετ. %

A2A SPA 1.64 1.63

ATLANTIA 19.40 18.80

AZIMUT HLDG 10.36 10.41

CIR-COMP 0.94 0.95

ENEL 5.18 5.18

EXOR 49.98 49.32

ENI 14.13 14.21

GENERALI ASS 14.68 14.74

GEOX 1.20 1.22

INTESA SANPAOL 2.0095 -1.16

LUXOTTICA 51.78 51.70

MEDIASET 2.74 2.78

MEDIOBANCA 7.72 7.72

PARMALAT 2.85 2.86

RCS MEDIAGROUP 1.20 1.23

PRYSMIAN 17.73 17.57

SNAM 4.04 4.01

STMICROELEC.N. 11.39 11.34

TELECOM ITALIA 0.51 0.50

TENARIS 10.08 10.02

TERNA 5.18 5.18

UNICREDIT 10.306 -1.64

Tokyo/Tόκιο (Σε γιέν)

Εταιρείες Χθεσινό Μετ. %AJINOMOTO 1937 -1.25ASAHI GROUP HL 4325 -0.92ASTELLAS PHARM 1483 1.89BRIDGESTONE CO 4223 -0.52CANON INC 3021 0.03CASIO COMPUTER 1324 -0.38CITIZEN WATCH 553 0.91CLARION 2491 -0.24CREDIT SAISON 1345 1.89DAIWA SEC GROU 581.9 0.99SUBARU 2355.5 1.22FUJIFILM HOLDI 4351 -0.16FUJITSU LTD 6953 2.28HINO MOTORS 1057 -0.75HITACHI 3040 1.1HONDA MOTOR 3084 3.18IHI 3050 3.6ISUZU MOTORS 1576 0.35KAWASAKI HVY I 2432 1.42KAJIMA CORP 1492 -1.06KEIO 6390 -1.39KOBE STEEL 799 2.04KONICA MINOLTA 1015 0.59JTEKT 1265 1.52MITSUB UFJ FG 557.3 1.31MITSUBISHI COR 3091 -0.67MITSUBISHI ELE 1225.5 0.57MITSUBISHI MOT 627 1.46NEC CORPORATIO 3540 2.61NIKKON HLDG 2672 0.15NIKON CORP 1651 -0.12NIPPON SUISAN 4325 1.61NISSAN MOTOR C 895 0.21NOMURA HOLDING 434 1.05NISSAN CHEMICA 5790 1.94NIPPON PAPER I 2009 NTT DOCOMO 2525.5 1.67OBAYASHI CORP 1025 0.49ODAKYU ELEC RA 2481 -1.12OJI HOLDINGS 575 -1.2OSAKA GAS 2094 0.96PIONEER 65 1.56RICOH CO LTD 1083 -1.1SECOM 9446 0.6SEVEN & I HLDG 4904 -2.91SHARP CORP 1121 -0.09SHIMIZU CORP 905 -0.55SHISEIDO 6330 -3SONY CORP 5376 0.11SMFG 3782 0.56SUMITOMO CHEM 554 1.47SUZUKI 575 1.59TAISEI CORP 4735 -1.46TDK CORPORATIO 7600 1.2TOBU RAILWAY 3030 -1.3TOKIO MARINE H 5376 0TORAY INDUSTRI 779.2 -0.49TREND MICRO 6130 1.16TOPY INDS LTD 2299 0.66TORAY INDUSTRI 779.2 -0.49TOSHIBA CORP 3220 0.63TOYOBO 1527 0.07TOYOTA MOTOR C 6626 1.22YAMAHA CORP 4700 -0.63

Paris/Παρίσι (Σε ευρώ)

Εταιρείες Χθεσινό Μετ. %

ACCOR 37.09 37.00

AIR LIQUIDE 106.60 106.45

ALSTOM 34.12 34.09

AXA 19.22 19.15

BNP PARIBAS 40.89 40.68

BOUYGUES 30.30 30.90

CAPGEMINI 87.48 84.30

CARREFOUR 15.70 15.29

CASINO GUICHAR 35.99 36.10

CREDIT AGRICOL 9.81 9.75

DANONE 61.32 60.84

DASSAULT SYSTE 103.50 102.00

EDF 13.57 13.69

L'OREAL 198.65 197.45

L.V.M.H. 258.55 250.70

LAGARDERE S.C. 22.09 21.80

MICHELIN 87.94 86.94

PERNOD RICARD 138.70 138.65

PEUGEOT 19.64 19.39

KERING 410.50 396.40

PUBLICIS GROUP 51.62 50.90

RENAULT 55.95 54.47

SAINT-GOBAIN 29.68 29.14

SANOFI 74.42 73.84

SCHNEIDER ELEC 59.92 59.46

SOCIETE GENERA 28.62 28.42

SODEXO 89.22 88.82

STMICROELECTRO 11.37 11.35

TF1 7.07 7.07

THALES 101.50 100.00

TOTAL 47.20 47.30

VEOLIA ENVIRON 17.97 17.77

Madrid/Mαδρίτη (Σε ευρώ

Εταιρείες Χθεσινό Μετ. %

ACS CONS Y SER 34.28 1.0315

AENA SME 140 0.6109

ACERINOX 9.2 2.4955

ACCIONA 78.24 1.426

AMADEUS 62.16 2.5404

BANKIA 2.689 0.9384

BBVA 4.8745 0.8482

BANKINTER 7.236 1.1462

CAIXABANK 3.272 0.1837

DSTR INT ALIME 0.4711 0.0637

ENDESA 20.38 0.5427

ENAGAS 24.7 1.3957

FERROVIAL 18.325 0.9642

FOMENTO DE CON 12.22 1.1589

GRIFOLS 23.9 1.4862

IBERDROLA 7.09 -0.3654

INT AIRLINES G 6.648 0.0301

INDRA SISTEMAS 8.185 1.677

INDITEX 23.57 2.1673

MAPFRE 2.367 -0.1266

MERLIN PROP 11.06 2.3127

ARCELORMITTAL 19.218 2.2996

OBR HUARTE LAI 0.818 9.0667

RED ELECTR COR 19.48 0

REPSOL 14.49 0.1036

BCO DE SABADEL 1.0485 0.0955

BANCO SANTANDE 4.2175 0.8248

SACYR 1.9055 0.4746

TELEFONICA 7.684 -0.1559

MEDIASET ES CO 5.834 -0.4097

TECNICAS REUN 21.87 2.1485

(Πηγή: Reuters) ΞENA XPHMATIΣTHPIA

Της ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ ΚΟΥΡΤΑΛΗ

Νέα –τέταρτη στη σειρά– επικράτησητων αγοραστών έδωσε σημαντική ανάσαστο ελληνικό Χρηματιστήριο, το οποίοσιγά σιγά βλέπει τον Γενικό Δείκτη νααπομακρύνεται από το κρίσιμο «ψυχο-λογικό» επίπεδο των 600 μονάδων, μετις τράπεζες να μπαίνουν και αυτές στονχορό της ανόδου. Αν και η συναλλακτικήδραστηριότητα συνεχίζει να προβλημα-τίζει δείχνοντας πως οι επενδυτές παρα-μένουν ακόμη στο περιθώριο παρακο-λουθώντας τις εξελίξεις, ιδιαίτερα στοπολιτικό μέτωπο, ωστόσο οι αναλυτές ε-πισημαίνουν πως οποιαδήποτε σημάδιασημαντικής προόδου στη διαχείριση τωνπροβληματικών δανείων των ελληνικώντραπεζών μπορεί να αποτελέσουν τονβραχυπρόθεσμο καταλύτη που αναζητείη αγορά για να «ξεκολλήσει» από την α-βεβαιότητα και να διαλύσει τις ανησυχίεςπου κράτησαν τον κλάδο «όμηρο» σταχέρια των πωλητών στο μεγαλύτερο μέροςτου 2018, ενώ «κλειδί» θεωρείται και μιανέα έξοδος της χώρας στις αγορές.

Ο Γενικός Δείκτης έκλεισε με κέρδη0,89% στις 626,13 μονάδες, ο δείκτης υ-ψηλής κεφαλαιοποίησης έκλεισε με άνοδο0,76% στις 1.649,73 μονάδες, ο δείκτηςμεσαίας κεφαλαιοποίησης έκλεισε στο+1,99% και στις 1.001,42 μονάδες, ο τρα-

πεζικός δείκτης σημείωσε μίνι ράλι 3,73%στις 445,45 μονάδες και ο τζίρος διαμορ-φώθηκε στα 30,74 εκατ. ευρώ.

Η μετοχή της Πειραιώς ήταν αυτή πουξεχώρισε από τις τράπεζες με κέρδη 5,07%και ακολούθησαν η Alpha Bank στο+4,16%, η Εθνική στο 3,17% και ηEurobank στο 3,1%. Από τα blue chips,τη μεγαλύτερη άνοδο σημείωσαν οιGrivalia, Βιοχάλκο και ΔΕΗ με κέρδη άνωτου 2%, ενώ από τα mid caps η Ιντραλοτσημείωσε ράλι της τάξης του 5,26% καιη Αβαξ έκλεισε στο +4,17%.

Κομβικό σημείο για μια σοβαρή προ-σπάθεια ανοδικού απεγκλωβισμού τουΓενικού Δείκτη αποτελούν οι 650 μονά-δες, με ενδιάμεση αντίσταση τις 630 μο-νάδες, τονίζει ο Νίκος Καυκάς, επικε-φαλής επενδύσεων της Merit Securities.Ωστόσο, όπως προσθέτει, η διατήρησητων χαμηλών τζίρων δείχνει ξεκάθαραότι απαιτούνται θετικοί καταλύτες γιανα «δουλέψει» η αγορά.

Μια επιτυχημένη έξοδος της χώραςστις αγορές κεφαλαίου θα μπορούσε ναδώσει την απαραίτητη ώθηση στην πα-ρούσα φάση. Αλλωστε, δεν μπορούμε ναγνωρίζουμε πόσα «παράθυρα ευκαιρίας»θα προσφέρει ο διεθνής παράγων εντόςτου 2019 και σίγουρα δεν υπάρχουν πε-ριθώρια να χαθεί η μάχη με τον χρόνο,τονίζει.

Τραπεζικό άλμα ώθησε σε νέα άνοδο το Χ.Α.Οι επενδυτές παρακολουθούν πολιτικέςεξελίξεις και πορεία κόκκινων δανείων

Αισιοδοξία κυριάρχησε χθες μεταξύτων επενδυτών, με αποτέλεσμα οιχρηματιστηριακοί δείκτες στην Ευ-ρώπη να κλείσουν με κέρδη, ενώπριν από το κλείσιμο κινούνταν α-νοδικά και οι δείκτες στην αμερικα-νική αγορά. Ο Dow Jones αργά χθεςτο βράδυ ενισχυόταν 0,79% και οS&P 500 0,55%. Το ευνοϊκό κλίμα τοδιαμόρφωσαν οι προσδοκίες ότι θαεπέλθει συμφωνία μεταξύ ΗνωμένωνΠολιτειών και Κίνας, θέτοντας τέλοςστον πολύμηνο εμπορικό πόλεμοπου επηρέασε δυσμενώς τις διεθνείςκεφαλαιαγορές. Οι προσδοκίες αυτέςαντιστάθμισαν τις αρνητικές ειδήσειςαπό την Ευρωζώνη με την απροσ-

δόκητη μείωση της βιομηχανικήςδραστηριότητας στη Γερμανία καιτην επιδείνωση του δείκτη κατανα-λωτικής συμπεριφοράς στην Ευρω-ζώνη. O STOXX 600, ο πανευρωπαϊ-κός δείκτης, ανήλθε στα υψηλότεραεπίπεδά του των τελευταίων τριώνεβδομάδων με κλείσιμο 0,87%, ενώτο ευρώ αποδυναμώθηκε λόγω Γερ-μανίας. Η κάμψη του ήταν της τάξεως0,27% ως προς το δολάριο. «Η πορείαανόδου του ευρώ διακόπηκε εξαιτίαςτων στοιχείων για τη βιομηχανικήδραστηριότητα στη Γερμανία», πα-ρατηρεί ο Τζόε Μανίμπο, αναλυτήςτης Western Union BusinessSolutions. Τα κέρδη των μετοχών

χθες προσετέθησαν σε όσα είχανσυγκεντρώσει στις προηγηθείσεςσυνεδριάσεις, ανακόπτοντας τις μα-ζικές πωλήσεις στα τέλη του 2018.Eξ ου και η Γουόλ Στριτ ολοκλήρωσετον Δεκέμβριο του 2018 έχοντας τιςχειρότερες μηνιαίες επιδόσεις τωντελευταίων δέκα ετών.

Οι επενδυτές έδειξαν πιο πρόθυμοινα αναλάβουν ρίσκο και αυτό συνέ-τεινε στην άνοδο των αποδόσεωντων αμερικανικών ομολόγων. Ο διε-θνής δείκτης MSCI, ο οποίος παρα-κολουθεί τα χρηματιστήρια 47 χωρών,ανήλθε 0,48% σε ρεκόρ τριών εβδο-μάδων και πλέον. Το πετρέλαιο συ-νέχισε την ανοδική του πορεία. Το

αργό Νέας Υόρκης τελούσε υπό δια-πραγμάτευση με άνοδο 1,2 δολαρίουστα 49,72 δολάρια το βαρέλι, λόγωπροβλέψεων πως με τις περικοπέςστην παραγωγή του ΟΠΕΚ η αγοράθα είναι πιο ανελαστική.

Το πετρέλαιο τύπου Βrent στο Λον-δίνο είχε σημειώσει κέρδη 1,29 δο-λαρίου στα 58,62 δολάρια το βαρέλι.Στη Γηραιά Ηπειρο ο FTSE 100 στοΛονδίνο έκλεισε με κέρδη της τάξεωςτου 0,74%, ενώ στη Φρανκφούρτη οDAX έκλεισε με 0,52% και με 1,15%στο Παρίσι ο CAC 40. Στο Μιλάνο μεάνοδο 0,25% έκλεισε ο FTSE MIB καιμε 0,81% ο IBEX στη Μαδρίτη.

REUTERS, BLOOMBERG

Η προοπτική συμφωνίας ΗΠΑ - Κίνας ενίσχυσε τις αγορές

Οι επενδυτές έδειξαν πιο πρόθυμοι να αναλάβουν ρίσκο και αυτό συνέτεινε στην άνοδο των αποδόσεων των αμερικανικών ομολόγων.

20-OIK_SYNALLAGMA_KATHI 08/01/19 22:26 Page 20

Τετάρτη 9 Ιανουαρίου 2019 Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η l 21Κ Ε Φ Α Λ Α Ι Α Γ Ο Ρ Α

ΚΥΡΙΑ ΑΓΟΡΑ

Χρηματοοικονομικά

ΕΛΗΤ HELLENIC BANK PUBLIC COMPANY LTD 0,7200 0,7300 0,7218 -0,2630 154.030 0,7260 0,7300 0,7260 -0,82

ΤΡΚΗ Bank of Cyprus Holdings Plc 1,4420 1,5100 1,4748 -3,9790 72.054 1,4660 1,4860 1,4860 -2,24

ΔΗΕΠ ΔΗΜΗΤΡΑ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΛΤΔ (EM) 0,4880 0,4900 0,4893 -1,1590 2.489 0,4900 0,5100 0,4900 -3,92

ΛΕΠΕ LCP HOLDINGS AND INVESTMENTS PUBLIC LTD (Σ) 0,0050 0,0095 0,0088 -0,0180 119 0,0055 0,0095 0,0095 5,56

Υπηρεσίες καταναλωτών

ΛΟΥΗ LOUIS PLC 0,0275 0,0290

ΤΣΟΚ A. TSOKKOS HOTELS PUBLIC LTD 0,1310 0,1390

Τεχνολογία

ΛΟΤΖ LOGICOM PUBLIC LTD 1,4200 1,4300 1,4247 -3,0910 9.450 1,4200 1,4400 1,4200 -1,39

ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΑΓΟΡΑ

Χρηματοοικονομικά

ΓΟΥΛ WOOLWORTH (CYPRUS) PROPERTIES PLC (AN, Σ) 0,1030 0,1050

ΚΚΟΜ K + G COMPLEX PUBLIC COMPANY LTD (Σ) 0,2060 0,2240

ΠΑΝΔ ΠΑΝΔΩΡΑ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΔΗΜΟΣΙΑ ΛΤΔ 0,0550 0,0610

ΦΙΛΟ ΦΙΛΟΚΤΗΜΑΤΙΚΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΛΤΔ (Σ) 0,1740 0,1920

ΑΤΑΣ ATLANTIC INSURANCE COMPANY PUBLIC LTD 1,3800 1,4300

ΚΟΣΑ ΚΟΣΜΟΣ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΔΗΜΟΣΙΑ ΛΤΔ (Σ) 0,0000 0,0000

ΛΙΠΕ LIBERTY LIFE INSURANCE PUBLIC COMPANY LTD (Σ) 0,0000 1,2100

ΜΙΝΕ ΜΙΝΕΡΒΑ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΔΗΜΟΣΙΑ ΛΤΔ 0,0000 0,0350

ΑΙΕΠ ΑΙΑΝΤΑΣ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΛΤΔ (EM, Σ) 0,0020 0,0040

ΑΚΕΠ ACTIBOND GROWTH FUND PUBLIC COMPANY LTD (Σ) 0,0000 0,0330

ΓΙΕΠ UNIGROWTH INVESTMENTS PUBLIC LTD (EM) 0,0000 0,0000

ΔΩΕΠ ΔΩΔΩΝΗ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΙΟΥ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΤΔ (EM, Σ) 0,0010 0,0025

ΕΛΕΠ ELMA HOLDINGS PUBLIC COMPANY LTD (Σ) 0,0000 0,1590

ΕΛΛΗ ELLINAS FINANCE PUBLIC COMPANY LTD 0,0000 0,3300

ΕΞΕΠ ΕΞΕΛΙΞΗ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΛΤΔ (Σ) 0,0000 0,0910

ΕΣΕΦ SFS GROUP PUBLIC COMPANY LTD 0,0000 0,0000

ΙΝΕΠ INTERFUND INVESTMENTS PLC 0,1450 0,1560

ΙΣΕΠ ΙΣΧΥΣ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΛΤΔ (EM, Σ) 0,0000 0,0000

ΚΕΑΕ CPI HOLDINGS PUBLIC LTD (Σ) 0,0000 0,1880

ΠΡΟΠ A.L. PROCHOICE GROUP PUBLIC LTD (Σ) 0,0015 0,0020

ΤΔΕΠ ΤΡΙΑΙΝΑ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΤΔ - ΔΙΕΘΝΕΙΣ (Σ) 0,0000 0,5500

ΤΕΕΠ ΤΡΙΑΙΝΑ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΤΔ - ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΙΚΕΣ (Σ) 0,0000 0,8700

ΤΖΕΠ JUPITER PORTFOLIO INVESTMENTS PUBLIC COMPANY LTD (Σ) 0,0000 0,0150

ΤΚΕΠ ΤΡΙΑΙΝΑ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΤΔ - ΚΕΦΑΛΑΙΟΥΧΙΚΕΣ (Σ) 0,0000 0,0000

ΤΟΕΠ ΤΟΞΟΤΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΔΗΜΟΣΙΑ ΛΤΔ (Σ) 0,0000 0,0315

ΦΑΣΤ UNIFAST FINANCE & INVESTMENTS PUBLIC COMPANY LTD (Σ) 0,0000 0,0145

ΧΑΕΠ HARVEST CAPITAL MANAGEMENT PUBLIC LTD (EM, Σ) 0,0000 0,0265

Υπηρεσίες καταναλωτών

ΕΡΜΕ ERMES DEPARTMENT STORES PLC (AN) 0,0000 0,0580

ΙΟΑΝ CHRIS JOANNOU PUBLIC LTD (Σ) 0,0000 0,0165

ΛΙΝΑ PETROLINA (HOLDINGS) PUBLIC LTD 1,1500 1,1500 1,1500 -1,0000 1.000 1,1300 1,1600 1,1500 -0,86

ΜΑΠΑ MALLOUPPAS & PAPACOSTAS PUBLIC CO LTD 0,2140 0,0000

ΣΤΣΔ CYPRUS TRADING CORPORATION PLC (AN, Σ) 0,2700 0,2880

ΑΓΡΟ “ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΕΩΣ ΑΓΡΟΥ “”Η ΠΡΟΟΔΟΣ”“ ΔΗΜΟΣΙΑ ΛΤΔ (Σ)” 1,1000 1,1000 1,1000 0,0000 261 1,0000 1,1000 1,1000 0,00

ΑΜΑΘ AMATHUS PUBLIC LTD 0,1170 0,1250

ΚΛΑΡ CLARIDGE PUBLIC LTD 0,0000 0,0190

ΚΩΝΣ CONSTANTINOU BROS HOTELS PUBLIC COMPANY LTD (Σ) 0,1200 0,1320

ΛΕΠΤ LEPTOS CALYPSO HOTELS PUBLIC LTD 0,0440 0,0000

ΛΟΞΕ LORDOS HOTELS (HOLDINGS) PUBLIC LTD 0,5600 0,6150

ΝΤΟΔ DOME INVESTMENTS PUBLIC COMPANY LTD (Σ) 0,0000 0,0000

ΣΑΛΑ SALAMIS TOURS (HOLDINGS) PUBLIC LTD 0,5900 0,5900 0,5900 1,0000 20.000 0,5800 0,6000 0,5900 1,72

ΣΙΤΟ C.C.C. TOURIST ENTERPRISES PUBLIC COMPANY LTD 0,0280 0,0300 0,0294 0,1360 47.000 0,0300 0,0335 0,0300 7,14

ΣΤΑΔ STADEMOS HOTELS PLC 0,0000 1,3100

ΤΟΚΙ TOP KINISIS TRAVEL PUBLIC LTD (Σ) 0,0610 0,0000

ΧΑΣΕ Ch. Charilaou Group Plc (Σ) 0,0000 0,0120

Βιομηχανίες

ΒΑΣΙ G.A.P. VASSILOPOULOS PUBLIC LTD 0,1200 0,1300

ΝΤΙΑ DISPLAY ART PLC (Σ) 0,0000 0,0525

ΔΒΚΔ ΔΑΣΙΚΕΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΕΣ ΚΥΠΡΟΥ ΔΗΜΟΣΙΑ ΛΤΔ (Σ) 0,3040 0,0000

ΚΕΤΣ THE CYPRUS CEMENT PUBLIC COMPANY LTD 0,4760 0,4840 0,4825 0,8510 8.180 0,4760 0,4860 0,4760 0,42

ΚΥΘΡ K. KYTHREOTIS HOLDINGS PUBLIC LTD 0,0905 0,0000

ΤΣΙΒ ΤΣΙΜΕΝΤΟΠΟΙΙΑ ΒΑΣΙΛΙΚΟΥ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΤΔ 2,6000 2,6000 2,6000 -3,0540 544 2,6200 2,6800 2,6000 0,00

Καταναλωτικά αγαθά

ΡΟΛΑ ROLANDOS ENTERPRISES PUBLIC LTD (Σ) 0,0000 0,0325

ΣΤΟ C.T.O. PUBLIC COMPANY LTD (Σ) 0,0000 0,0120

ΚΕΟ KEO PLC 1,2800 1,2800 1,2800 2,0000 500 1,1800 1,2800 1,2800 1,59

ΜΙΤΣ ΜΙΤΣΙΔΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΤΔ 0,0000 0,3080

ΜΠΛΕ BLUE ISLAND PLC 0,5900 0,6250

ΦΡΟΥ ALKIS H. HADJIKYRIACOS (FROU-FROU BISCUITS) PUBLIC LTD 0,2200 0,2400

Βασικά υλικά

ΛΟΡΔ LORDOS UNITED PLASTICS PUBLIC LTD 0,0840 0,0840 0,0840 0,6000 10.000 0,0800 0,0850 0,0840 7,69

ΑΓΟΡΑ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗΣ

Χρηματοοικονομικά

ΚΑΕΠ ΚΑΡΥΕΣ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΤΔ 0,0000 0,2740

ΡΕΕΠ REGALLIA HOLDINGS & INVESTMENTS PUBLIC LTD (EM, Σ) 0,0000 0,0000

ΣΛΕΠ CLR INVESTMENT FUND PUBLIC LTD 0,0010 0,0030

Υπηρεσίες καταναλωτών

ΡΟΧΑ ROYAL HIGHGATE PUBLIC COMPANY LTD (Σ) 0,0000 0,0425

ΑΓΟΡΑ ΟΜΟΛΟΓΩΝ

ΕΤΑΙΡΙΚΑ ΧΡΕΟΓΡΑΦΑ

ΕΤΜΑ1 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΤΔ –

ΜΕΤΑΤΡΕΨΙΜΑ ΑΞΙΟΓΡΑΦΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ 1 45,5001 55,0000

ΕΤΜΑ2 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΤΔ –

ΜΕΤΑΤΡΕΨΙΜΑ ΑΞΙΟΓΡΑΦΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ 2 48,0000 55,0000

ΙΝΓΚΑΡΤ Ingard Property Bond Designated Activity Company (Ομόλογα) 0,0000 0,0000

ΙΝΓΚΑΡΤ2 INGARD PROPERTY BOND 2 DESIGNATED ACTIVITY COMPANY (Ομόλογα) 0,0000 0,0000

ΤΡΙΣΤΟΝΕ Tristone Healthcare Bond Designated Activity Company (Ομόλογα) 0,0000 0,0000

* Η διαφορά αυτή αντιπροσωπεύει την αυξομείωση της μέσης σταθμικής τιμής σε σεντ από την προηγούμενη χρηματιστηριακή συνάντηση.** Στον υπολογισμό της μέσης σταθμικής τιμής συμπεριλαμβάνονται και η αξία και τα τεμάχια συναλλαγών που εκτελέστηκαν με τη μέθοδο ‘Απλή Προσυμφωνημένη Συναλλαγή’.Ειδική κατηγορία διαπραγμάτευσης: Στην Κατηγορία αυτή θα ταξινομούνται εταιρείες όταν ενδεχομένως θα συντρέχουν σοβαροί λόγοι μη πλήρους συμμόρφωσης τους με τη νομοθεσία και μη παροχής επαρκών στοιχείων /εχεγγύων προς τους επενδυτές.Αγορά ειδικών χαρακτηριστικών: ταξινομούνται εταιρείες οι οποίες έχουν: (α) δεν τηρούν τις υποχρεώσεις της διασποράς ή της εμπορευσιμότητας ή της χρηματιστηριακής αξίας της αγοράς στην οποία είναι εισηγμένες ή (β) παραλείπουν να εισαγάγουν στοΧρηματιστήριο μετοχές τους όπως προβλέπεται από το Άρθρο 129 των περί Αξιών και Χρηματιστηρίου Αξιών Κύπρου Νόμων ή (γ) i. για τις οποίες επίκειται ουσιαστική διαφοροποίηση των δραστηριοτήτων τους ή ii. για τις οποίες επίκειται αντίστροφη εξαγορά ήiii. οι οποίες είναι επενδυτικοί οργανισμοί και επιζητούν την απαλλαγή τους από περιορισμό αναφορικά προς τις υποχρεώσεις τους.

ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ ΑΞΙΩΝ ΚΥΠΡΟΥ

ΚΩΔ. ΟΝΟΜΑ ΚΑΤΩΤΑΤΗ ΑΝΩΤΑΤΗ ΜΕΣΗ ΔΙΑΦ.* ΤΙΤΛΟΙ ΑΓΟΡΑ ΠΩΛΗΣΗ ΤΙΜΗ % ΣΤΑΘΜ.** ΚΛΕΙΣ. ΜΕΤΑΒ.

Τρίτη 8 Ιανουαρίου 2019ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

21-OIK_XA-XAK_KATHI 08/01/19 22:20 Page 21

Tην Κυριακή 13 Ιανουαρίου μαζί με την Καθημερινή μη χάσετε τον 6ο τόμο!

Μεγάλοι Έλληνες Ηθοποιοί

Φώτα,Κάμερα,Πάμε!

22-OIK-ADV ELLINES ALIKH_KATHI 08/01/19 18:08 Page 11

Τετάρτη 9 Ιανουαρίου 2019 Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η l 23g e e k . c o m . c y

MARKET PLACE

ΙΠΕ: Αποστολήσε εκπαιδευτικόπρόγραμμα στη ΧάιφαΜε στόχο την περαιτέρω ανάπτυξη της συ-νεργασίας στα θέματα έρευνας και καινοτομίας,στο πλαίσιο της τριμερούς συμφωνίας μεταξύΕλλάδας - Κύπρου - Ισραήλ, εκπρόσωποι απόκυπριακές νεοφυείς επιχειρήσεις (start ups),φορείς φιλοξενίας, επιτάχυνσης και χρημα-τοδότησης νεοφυών επιχειρήσεων, καθώς καιεκπρόσωποι του Ιδρύματος Προώθησης Έ-ρευνας (ΙΠΕ), φιλοξενήθηκαν πρόσφατα απότην Κυβέρνηση του Ισραήλ για δώδεκα συ-νολικά ημέρες. H κυπριακή αποστολή συμ-μετείχε μαζί με αντίστοιχη αποστολή από τηνΕλλάδα σε εκπαιδευτικό πρόγραμμα στη Χάιφα,για θέματα καινοτομίας και νεοφυούς επιχει-ρηματικότητας με τίτλο «Innovation RoadMap: How to Scale Up Your Start Up».

Κόψιμο βασιλόπιταςστο 360 για τον όμιλο του CyfieldΗμέρα χαλάρωσης και διασκέδασης ήταν γιατους εργαζομένους του Ομίλου Cyfield η τε-λευταία ημέρα του 2018. Ο Όμιλος διοργάνωσεμια όμορφη συγκέντρωση στο χώρο του 360στην καρδιά της πρωτεύουσας, η οποία πε-ριελάβανε κοπή της βασιλόπιτας, φαγητό καιποτό για όλους τους υπαλλήλους της εταιρείας,τους συνεργάτες και πελάτες της αλλά καιτους περαστικούς. Η πρωτοχρονιάτικη εκδή-λωση της Cyfield είχε μεγάλη επιτυχία καθώςοι εργαζόμενοι ευχαριστήθηκαν και πέρασανόμορφα και χαλαρά την ημέρα.

Νέο συμβόλαιοπώλησης Φ.Α. για τηνEnergean στο Ισραήλ Νέο συμβόλαιο πώλησης για συνολικά 5,5δισεκ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου (Gas Salesand Purchase Agreement - GSPA) για χρονικόδιάστημα 19 ετών, αρχής γενομένης από το2024, και συνολικής αξίας περίπου 900 εκατ.δολαρίων, υπέγραψε η Energean με τον ανε-ξάρτητο παραγωγό ηλεκτρισμού I.P.M. BeerTuvia Ltd. (IPM) που δραστηριοποιείται στοΙσραήλ. Με την υπογραφή του νέου συμβο-λαίου, η Energean έχει πλέον συμβολαιοποιήσειετήσιες ποσότητες 4,6 δισεκ. κυβικών μέτρωνφυσικού αερίου από την Πλωτή Μονάδα Πα-ραγωγής, Αποθήκευσης και Εκφόρτωσης(FPSO) στα θαλάσσια οικόπεδα Karish καιTanin στο Ισραήλ, αποκτώντας μερίδιο άνωτου 40% της σημερινής εγχώριας ζήτησηςφυσικού αερίου. Στόχος της εταιρείας είναιη διάθεση της επιπλέον ετήσιας δυναμικότητας3,4 δισεκ. κυβικών μέτρων του FPSO μεσο-πρόθεσμα, εξέλιξη που εκτιμάται ότι θα ενι-σχύσει περαιτέρω τα οικονομικά της μεγέθη.

H LGS Handlingστηρίζει τονΑντιρευματικόΣύνδεσμοΜεγάλη ποσότητα πλαστικών πωμάτων, γιαανακύκλωση τα οποία θα χρησιμοποιηθούνγια τις ανάγκες του Αντιρευματικού ΣυνδέσμουΚύπρου παρέδωσε η LGS Handling, μέλος τουΟμίλου Louis, στο πλαίσιο του έργου κοινωνικήςπροσφοράς. Η συλλογή των πλαστικών πω-μάτων, αποτελεί προσπάθεια που ξεκίνησεστις αρχές του 2018 με την τοποθέτηση κάδωνανακύκλωσης στα γραφεία της εταιρείας. Σεαυτούς τους κάδους, εργαζόμενοι και επισκέ-πτες είχαν την ευκαιρία να βάλουν τα πλαστικάπώματα άδειων συσκευασιών. Ο Αντιρευμα-τικός Σύνδεσμος θα χρησιμοποιήσει τα έσοδαγια τη χρηματοδότηση του προγράμματος α-γοράς βοηθημάτων αυτοεξυπηρέτησης. Η ε-νέργεια αυτή έρχεται ως συνέχεια της εφαρ-μογής του προγράμματος Εταιρικής ΚοινωνικήςΕυθύνης της LGS Handling.

Tην εφαρμογή «FacingEmotions»,που μπορεί να διαβάσει τα επτάκύρια συναισθήματα (χαρά, θυμό,αποστροφή, λύπη, έκπληξη, φόβοκαι περιφρόνηση) ανέπτυξε ηHuawei για το Mate 20 Pro γιατους τυφλούς και τους ανθρώπουςμε προβλήματα όρασης.

Όπως αναφέρεται σε σχετικήανακοίνωση, η Huawei δείχνειότι τα έξυπνα κινητά δεν είναιμόνο για λεκτική επικοινωνία.Ειδικότερα, το νέο Mate 20 Proείναι εφοδιασμένο με ένα σύ-στημα Τεχνητής Νοημοσύνηςπου μαζί με την εξειδικευμένηεφαρμογή Facing Emotions, α-ναγνωρίζει τα συναισθήματαστις εκφράσεις του προσώπουκαι αποδεικνύει πώς η σύγχρονητεχνολογία μπορεί να βοηθήσειστη λύση των προβλημάτωντων ανθρώπων.

Η Τεχνητή Νοημοσύνη, επι-τρέπει σε έναν υπολογιστή ήσε κάποια άλλη συσκευή να ε-κτελεί καθήκοντα που απαιτούν«σκέψη». Μαθαίνει με τον δικότης τρόπο και στη συνέχεια χρη-σιμοποιεί τα δεδομένα και τις«εμπειρίες» που έχει συλλέξειγια να αντιδρά κατάλληλα στιςνέες καταστάσεις.

Το Huawei Mate 20 Pro δια-θέτει το πρώτο στον κόσμοchipset με Dual-NPU (διπλή μο-νάδα νευρωνικού επεξεργαστή)και τον ολοκαίνουριο επεξερ-γαστή Kirin 980 που σε συν-δυασμό παρέχουν τεράστια υ-πολογιστική ισχύ. Αυτά μαζίμε την τριπλή κάμερα της Leicaμε τον υπερ-ευρυγώνιο φακό,δίνουν τη δυνατότητα στο σύ-στημα Τεχνητής Νοημοσύνηςτης Huawei τη δυνατότητα να

μεταφράσει τα επτά κύρια συ-ναισθήματα σε επτά μοναδι-κούς ήχους.

Όπως αναφέρεται, μεταξύάλλων, στην ανακοίνωση, έναχαμόγελο μπορεί να εκφράσειχίλιες λέξεις. Για να καταλάβειεάν κάποιος χαμογελά, ένας τυ-φλός άνθρωπος χρειάζεται μόνονα κάνει χρήση της εφαρμογής

Facing Emotions και η τεχνο-λογία θα κάνει τα υπόλοιπα. Φυ-σικά η εφαρμογή πρέπει να συ-νοδεύεται και από το κατάλληλοhardware που σε αυτή την πε-ρίπτωση είναι το Huawei Mate20 Pro.

Μόλις ενεργοποιηθεί η ε-φαρμογή Facing Emotions, ηπίσω κάμερα σαρώνει το πρό-σωπο του συνομιλητή ή τωνσυνομιλητών του ανθρώπουπου το χρησιμοποιεί. Τότε α-ναλαμβάνει η Τεχνητή Νοημο-σύνη που έχει εκπαιδευτεί νααναγνωρίζει εκφράσεις και κι-νήσεις προσώπου. Αρχικά χαρ-τογραφεί τα στοιχεία του προ-σώπου, όπως μάτια, μύτη, φρύ-δια και στόμα και αναλύει τηνέκφραση. Μόλις αναγνωρίσει

ένα από τα επτά κύρια συναι-σθήματα, η εφαρμογή βγάζειένα συγκεκριμένο, προκαθορι-σμένο ηχητικό σήμα. Όταν ηεφαρμογή βλέπει ένα «χαμόγε-λο» ο χρήστης ακούει έναν χα-ρούμενο, ανάλαφρο ήχο απόμαρίμπα ενώ αν δει ένα λυπη-μένο πρόσωπο, το μεταφράζεισε έναν μελαγχολικό ήχο. Οιχρήστες μπορούν να είναι σί-γουροι όταν κάποιος νιώθει α-ποστροφή γιατί το τηλέφωνοθα βγάλει έναν μηχανικό ήχοφυσαλίδων και ο φόβος, με τονοξύ μεταλλικό του χτύπο, δενπαρερμηνεύεται.

Ο τυφλός συνθέτης TomaszBilecki ανέλαβε το καθήκον ναδημιουργήσει τους ήχους πουθα ήταν περιεκτικοί και εύκολαδιακριτοί με στόχο να φτιάξειτην τέλεια ηχητική αντιστοιχίαγια τη χαρά, το θυμό, την απο-στροφή, τη λύπη, την έκπληξη,το φόβο και την περιφρόνησηγια την εφαρμογή FacingEmotions. Έμεινε μια τελευταία«λεπτομέρεια» για τη Huawei,να κάνει τη χρήση της εφαρμο-γής Facing Emotions περισσό-τερο βολική. Ο σχεδιαστής JanKochaski βοήθησε στη δημι-ουργία μιας ειδικής θήκης τη-λεφώνου που φτιάχτηκε απο-κλειστικά για τη χρήση της ε-φαρμογής Facing Emotions μετο Mate 20 Pro. Η θήκη κρεμιέ-ται στο λαιμό και αφήνει ελεύ-θερα τα χέρια. Αυτό το σχεδια-στικό προϊόν είναι διαθέσιμογια αγορά αλλά μια 3D εκτυπώ-σιμη μορφή είναι επίσης διαθέ-σιμη για download και μπορείνα τυπωθεί οπουδήποτε στονκόσμο.

Εφαρμογή μετατρέπει τα συναισθήματα σε ήχοΓια διευκόλυνση της επικοινωνίας ανθρώπων με προβλήματα όρασης

Είμαστε πια αρκετά εξοικειω-μένοι με τις πλαστές ειδήσειςκαι τις «πειραγμένες» φωτογρα-φίες που τις συνοδεύουν. Όσοόμως αυξάνεται η καχυποψίαμας και βελτιώνεται η ικανότητάμας να διακρίνουμε την αλήθειααπό το ψέμα, τόσο εξελίσσονταιτα τεχνολογικά εργαλεία όχιμόνο για την παραποίηση ει-κόνων και βίντεο, αλλά και γιατη «δημιουργία» γεγονότων ήανθρώπινων προσώπων πουδεν υπήρξαν ποτέ. Ηδη από τονΟκτώβριο, οι χρήστες των κι-νητών Pixel της Google έχουνστη διάθεσή τους μία εφαρμογή,που κάνει κυριολεκτικά... τηνύχτα μέρα, αποκαθιστώνταςτο φως και το χρώμα στις δυσ-διάκριτες νυχτερινές φωτογρα-φικές λήψεις. Παράλληλα, ένακαινούργιο λογισμικό που α-νέπτυξαν ερευνητές στο Πα-νεπιστήμιο του Μπέρκλεϊ «με-ταφέρει» τις ακριβείς κινήσειςενός ατόμου σε ένα άλλο. Eτσι,στο όχι ιδιαίτερα μακρινό μέλ-λον θα αρκούν μερικά κλικ γιανα πείσετε το κοινό σας σταμέσα κοινωνικής δικτύωσηςότι μπορείτε να εκτελέσετε πε-ρίτεχνα ακροβατικά ή να αντι-γράψετε στην εντέλεια μια χο-ρογραφία του Ιβάν Βασίλιεφ.

Οι «έξυπνοι» αλγόριθμοι βελ-τιώνουν συνεχώς την ικανότη-τά τους να παράγουν εικόνες,συνθέτοντας μικροσκοπικάθραύσματα από υπαρκτές φω-τογραφίες ή έργα τέχνης, ενώπρόσφατα ο Αυστραλός καλλι-τέχνης Νίκολας Γκάρντινερσυνδύασε τα πρόσωπα του Ντό-ναλντ Τραμπ και του Κινέζουομολόγου του Σι Τζινπίγκ σεένα ελαφρώς ανατριχιαστικόπειραματικό φιλμ με τίτλο«Proxy». Στα σουρεαλιστικά«έργα» του αλγορίθμου BigGAN,που φέρει την υπογραφή τουστούντιο DeepMind της Google,σχεδόν απόλυτα ρεαλιστικάπλάνα διαδέχονται το ένα τοάλλο και, μολονότι ένας προ-σεκτικός παρατηρητής δεν αρ-

γεί να αντιληφθεί πως κάτι δενπάει καλά, είναι πιθανό ότι σεμερικά χρόνια τα όρια ανάμεσαστο υπαρκτό και το πλαστό –τουλάχιστον στο σύμπαν τουΔιαδικτύου– θα είναι ακόμηπιο θολά. Ίσως όμως τελικά αυ-

τό είναι λιγότερο ανησυχητικόαπό τις επιπτώσεις που ενδέ-χεται να έχει στη φαντασία μαςη ύπαρξη λογισμικού, το οποίοθα μπορεί να δημιουργεί αλη-θοφανείς εικόνες με βάση τιςπεριγραφές μας.

Πλαστή καθημερινότητα

INTEL

Νέοι επεξεργαστές 9ης γενιάςΈξι νέους επεξεργαστές Core 9ης γενιάς, απόCore i3 έως και Core i9 μοντέλα θα κυκλοφορή-σει η Intel. Η εταιρεία δεν έδωσε περισσότερεςπληροφορίες ωστόσο αναφέρθηκε περισσότεροστο μοντέλο του Core i5-9400 ο οποίος κατα-σκευάζεται στα 14nm και αναμένεται να κυκλο-φορήσει περί τα τέλη Ιανουαρίου. Ανάμεσα σταμοντέλα επεξεργαστών «Coffee Lake Refresh»που θα κυκλοφορήσουν θα είναι πιθανόν οι Corei3-9300, Core i3-9350KF, Core i5-9600KF, Corei7-9700KF και Core i9-9900KF. Εκτιμάται ότι οCore i9-9900KF θα διαθέτει συχνότητα λειτουρ-γίας 3,6GHz (5,0GHz Turbo) και o Core i7-9700KFθα διαθέτει παρόμοια συχνότητα λειτουργίας μεTurbo Boost όμως στα 4,9GHz. Προς το δεύτεροτρίμηνο της νέας χρονιάς, η Intel αναμένεται ναλανσάρει νέας γενιάς mobile επεξεργαστές Core9ης γενιάς για φορητούς υπολογιστές.

LG

Σύστημα για σπιτική μπύραΑπλή υπόθεση για όλους είναι η διαδικασία πα-ραγωγής μπύρας στο σπίτι, με το LG HomeBrew.Οι κάψουλες μίας χρήσης περιέχουν όλα τα απα-ραίτητα υλικά για την ζύμωση μπύρας όπως βύ-νη, λάδι, αρώματα και μαγιά- ενώ τη διαδικασίατης ζύμωσης ελέγχει ένας βελτιστοποιημένοςαλγόριθμος ο οποίος αναλαμβάνει την ενανθρά-κωση, την «παλαίωση» ή τον καθαρισμό. Παρέχειπαράλληλα και μία λειτουργία αυτοκαθαρισμούκαι απολύμανσης με ζεστό νερό. Το σύστημαHomeBrew δίνει στον χρήστη την δυνατότητα ναπαράγει διαφορετικά είδη μπύρας στο σπίτι, ό-πως είναι η American IPA, η golden AmericanPale Ale, η English Stout, η Belgian-style Witbierκαι η ξηρή Czech Pilsner. Το σύστημα της LG δίνειτη δυνατότητα παραγωγής έως και πέντε λίτραμπύρας υψηλής ποιότητας σε διάστημα δύο ε-βδομάδων.

PLAYSTATION 4

Σχεδόν 100 εκατ. πωλήσεις Το PS4 έχει ξεπεράσει τα 91,6 εκατ. πωλήσειςσε όλο τον κόσμο, καταγράφοντας 18 εκατ. μέσαστο 2018 εκ των οποίων τα 5,6 εκατ. διατέθηκανμόνο την εορταστική περίοδο από 19 Νοεμβρίουέως 31 Δεκεμβρίου. Ο συνολικός αριθμός είναιμειωμένος σε σύγκριση με τα 20,2 εκατ. του2017, αλλά παραμένει εντυπωσιακός μετά απότόσα χρόνια. Σε ό,τι αφορά τα παιχνίδια, η Sonyανέφερε ότι πωλήθηκαν 50,7 εκατ. τίτλοι μέσαστο 2018, με το συνολικό τζίρο να ξεπερνά τα864 εκατ. Οι αναφορές της εταιρείας έγιναν στοCES 2019. Κορυφαίο σε πωλήσεις αναδείχτηκετο Marvel’s Spider-Man με 9 εκατομμύρια απότο Σεπτέμβριο μέχρι τις 25 Νοεμβρίου, ενώ τοPS Network ξεπέρασε τους 90 εκατ. ενεργούςχρήστες στα τέλη Νοεμβρίου, αριθμός αυξημέ-νος κατά 10 εκατ. σε σχέση με το Μάιο.

QUALCOMM

30 συσκευές 5G μέσα στο 2019Χρονιά των δικτύων 5G θα είναι το 2019 και θα τοκαταλάβουμε σε πρώτη φάση από τα smartphonμας. Στο CES 2019 η Qualcomm ανακοίνωσε ότιτο Snapdragon X50 modem θα τοποθετηθεί σεπερισσότερες από 30 συσκευές μέσα στο 2019,έτσι ώστε να υποστηρίζουν τα δίκτυα 5G. Αυτό θασυμβεί προφανώς λόγω της ενσωμάτωσης τουSnapdragon 855 SoC, άρα θα πρέπει να περιμέ-νουμε πολλές “ναυαρχίδες” από διάφορους κα-τασκευαστές. ‘Ηδη γνωρίζουμε αρκετούς απόαυτούς, όπως η Samsung, η LG, η Xiaomi και ηOnePlus, αλλά μέσα στη χρονιά θα δούμε και άλ-λους να ανεβαίνουν στο ίδιο βαγόνι.

<<<<<<

Εξελίσσονται συνεχώςτα τεχνολογικά εργα-λεία όχι μόνο για τηνπαραποίηση εικόνων,αλλά και για τη δημιουργία γεγονότωνή ανθρώπων που δεν υπήρξαν ποτέ.

Σε μερικά χρόνια τα όρια ανάμεσα στο υπαρκτό και το πλαστό –τουλάχι-στον στο σύμπαν του Διαδικτύου– θα είναι ακόμη πιο θολά.

Ο σχεδιαστής Jan Kochaski βοήθησε στη δημιουργία μιας ειδικής θήκης τηλεφώνου αποκλειστικά για τη χρήση της εφαρμογής Facing Emotionsμε το Mate 20 Pro, η οποία κρεμιέται στο λαιμό και αφήνει ελεύθερα τα χέρια.

Όταν η εφαρμογή βλέπει ένα «χαμόγελο» ο χρήστης ακούει έναν χα-ρούμενο, ανάλαφρο ήχο από μαρίμπα ενώ αν δει ένα λυπημένο πρό-σωπο, το μεταφράζει σε έναν μελαγχολικό ήχο.

<<<<<<<

Η εφαρμογή μπορείνα διαβάσει συναισθή-ματα χαράς, θυμού, αποστροφής, λύπης,έκπληξης, φόβου και περιφρόνησης.

23-OIK_TECH_KATHI 08/01/19 21:49 Page 23

AΓOPEΣ & EΠENΔYΣEIΣΤΕΤΑΡΤΗ 9 IANOYAΡΙΟΥ 2019

Της ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ ΚΟΥΡΤΑΛΗ

Το 2018 είναι μια χρονιά που το ελληνικό χρη-ματιστήριο θα θέλει να ξεχάσει. Παρά τιςαρχικές προσδοκίες για ένα έτος-ορόσημοστην πορεία των ελληνικών μετοχών, η έξοδοςτης Ελλάδας από το τρίτο πρόγραμμα διάσωσηςαντί να αποτελέσει «μαγνήτη» για τα ξένα χαρ-τοφυλάκια, έκανε τα διεθνή funds να βγάλουνεντελώς από τα ραντάρ τους τη χώρα μας. ΟΓενικός Δείκτης του Χρηματιστηρίου Αθηνώνβρέθηκε σε χαμηλά δύο ετών, καταγράφονταςαπό τις αρχές του χρόνου τις μεγαλύτερες α-πώλειες διεθνώς και κοντά στο 24%, ο τραπε-ζικός δείκτης άγγιξε ιστορικά χαμηλά και ηκεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών ο-δηγήθηκε σε κατάρρευση κατά περίπου 60%και κάτω από τα 4 δισ. ευρώ. Από τις 20 Αυ-γούστου η «τύχη» της ελληνικής οικονομίαςκαθώς και των ελληνικών περιουσιακών στοι-χείων είναι στα «χέρια» των αγορών, και αυτέςείναι που θα καθορίσουν τις προοπτικές του2019.

Σύμφωνα με την πλειονότητα των αναλυτών,το 2019 θα είναι ένα ακόμη δύσκολο έτος γιατο ελληνικό χρηματιστήριο, το οποίο θα πα-ραμείνει εγκλωβισμένο ανάμεσα στο δυσμενέςδιεθνές κλίμα και τις εγχώριες προκλήσεις. Τογεγονός ότι η ελληνική αγορά παραμένει ρηχήκαι ευάλωτη στα εξωτερικά σοκ –το οποίο καιαποτελεί πόλο έλξης των shorts– λειτουργεί ε-πίσης αποτρεπτικά για τα ξένα χαρτοφυλάκια.

Οπως επισημαίνουν οι αναλυτές, τα θέματαπου θα καθορίσουν την πορεία των ελληνικώνμετοχών είναι το πολιτικό κλίμα ενόψει εκλογών,η κατάσταση των ελληνικών τραπεζών σε ό,τιαφορά την πορεία μείωσης των μη εξυπηρε-τούμενων ανοιγμάτων, η συνέχιση ή όχι τωνμεταρρυθμίσεων και των ιδιωτικοποιήσεων,η πορεία των επενδύσεων και το κλίμα στιςδιεθνείς αγορές, το οποίο έχει αλλάξει πλέονριζικά.

«Οι ξένοι μακροπρόθεσμοι επενδυτές θαδιατηρήσουν τη στάση αναμονής απέναντιστα ελληνικά περιουσιακά στοιχεία, μέχρι ναυπάρξει καλύτερη ορατότητα σε σχέση με ταπολιτικά ζητήματα καθώς και αναφορικά μετις προσπάθειες του τραπεζικού συστήματοςγια την αντιμετώπιση των NPEs», εκτιμά ηIBG Research.

Οπως σημειώνει στην «Κ» ο Νίκος Σακα-ρέλης, αναλυτής της Wealth Fund Services,η χρηματιστηριακή αγορά απεχθάνεται τηναβεβαιότητα και θέλει αυτοδύναμες κυβερ-νήσεις. Είναι σαφές ότι η χρηματιστηριακήκοινότητα επιδιώκει οικονομικές πολιτικέςπου ενισχύουν τη μείωση φόρων, την προώ-θηση ιδιωτικοποιήσεων και πρωτοβουλίεςπου ενισχύουν την επιχειρηματικότητα καιτις επενδύσεις.

Το 2019 μπορεί να είναι μια χρονιά που, λόγωτου ότι είναι και εκλογικό έτος, μπορεί να κρύβειπερισσότερο θετικές εκπλήξεις, καθώς η αγοράμπορεί να αρχίσει να προεξοφλεί μια αλλαγήπολιτικής, περισσότερο φιλοεπενδυτικής, κάτιπου τόσο έχει ανάγκη η οικονομία, όπως εκτιμάο Ηλίας Ζαχαράκης, επικεφαλής της Fast Finance.

Το ελληνικό χρηματιστήριο, για να μπορέσεινα δει καλύτερες μέρες το 2019, θα πρέπει ναλύσει μια δύσκολη εξίσωση, όπως σημειώνειστην «Κ» ο Μάριος Κουμής, στέλεχος ξένηςτράπεζας που δραστηριοποιείται στην εγχώριααγορά. Οι εγχώριες προκλήσεις είναι μεγάλες:

Αφενός μεν η προσπάθεια ανάκαμψης της ελ-ληνικής οικονομίας σε μια προεκλογική χρονιά,στην οποία δυστυχώς η όποια προσήλωσηστις μεταρρυθμίσεις θα αντικατασταθεί με μιαακατάσχετη παροχολογία, αφετέρου δε η πρό-οδος στη μείωση των μη εξυπηρετούμενωνδανειακών ανοιγμάτων των τραπεζών με τέτοιοντρόπο, ώστε να μη δημιουργηθούν ισχυρές α-ναταράξεις στην κεφαλαιακή τους επάρκεια.

Σύμφωνα και με τον κ. Σακαρέλη, είναι επι-τακτική ανάγκη να υπάρξει πρόοδος στο μέτωποτων κόκκινων δανείων. Οποια λύση και αν προ-κριθεί από το ΤΧΣ ή την Τράπεζα της Ελλάδος,όπως επισημαίνει, το θέμα είναι να αρχίσει ναυλοποιείται ώστε να ελεγχθούν τυχόν αδυναμίεςκαι παραλείψεις με ζητούμενο να αποφευχθείτέταρτη ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών.Αξίζει να αναφερθεί ότι δεν πρέπει να δαιμο-

νοποιείται η φράση αύξηση μετοχικού κεφα-λαίου. Είναι διαφορετικό να ζητάς χρήματα γιανα καλύψεις τρύπες που σου ορίζει ο νομοθέτηςκαι διαφορετικό να ζητάς χρήματα από τουςεπενδυτές γιατί έχεις ένα επιχειρηματικό σχέδιομε εξαγορές, συγχωνεύσεις π.χ. που θα σου α-ποφέρει μελλοντικά περισσότερα κέρδη.

Οι διεθνείς αγορέςΕνας σημαντικός παράγοντας που θα επη-

ρεάσει το Χ.Α. το 2019 θα είναι η πορεία τωνδιεθνών αγορών, σε μια στιγμή που η ρευστό-τητα μειώνεται διεθνώς και η αποστροφήρίσκου είναι η επενδυτική στρατηγική πουκυριαρχεί έπειτα από εννέα χρόνια μιας συ-νεχούς «αγοράς ταύρων» στα χρηματιστήρια.Οπως σημειώνει ο κ. Κουμής, μία μεταβλητή,η οποία έκανε την εμφάνισή της σχετικά πρό-

σφατα, αφορά την καταγραφή σημαντικώνπιέσεων στα διεθνή χρηματιστήρια, ως απόρ-ροια των ανησυχιών για την εμφάνιση μιας ύ-φεσης στην αμερικανική οικονομία, σε έναπεριβάλλον μείωσης ρευστότητας από τις κυ-ριότερες κεντρικές τράπεζες, αλλά και την ε-ξέλιξη των εμπορικών σχέσεων Αμερικής - Κί-νας. Στη δίνη μιας σημαντικής διόρθωσης τωνδιεθνών αγορών, είναι εξαιρετικά δύσκολοέως αδύνατο να ξεχωρίσει θετικά το ελληνικόχρηματιστήριο, εν τη απουσία θετικών ειδήσεων

από το εγχώριο μέτωπο. Οι προοπτικές τωνδιεθνών αγορών κάθε άλλο παρά ευοίωνες δια-γράφονται και έτσι η επενδυτική κοινότηταοδηγείται σε στάση αυξημένης επιφυλακτι-κότητας καθώς οι αβεβαιότητες αυξάνονται,διαβλέποντας την επερχόμενη οικονομική ε-πιβράδυνση με τις δυσμενείς παρενέργειεςστα εταιρικά μεγέθη, σημειώνει από την πλευράτου ο Δημήτρης Τζάνας, διευθυντής επενδύσεωντης Κύκλος ΑΧΕΠΕΥ.

Δύσκολη εξίσωση για το Χρηματιστήριο το 2019Θα είναι εγκλωβισμένο στο δυσμενές διεθνές κλίμα και στις εγχώριες προκλήσεις, όπως οι εκλογές και οι μεταρρυθμίσεις

Τον δρόμο για τη διαγραφή του Υγείααπό το ταμπλό του Χρηματιστηρίουανοίγει η αιτιολογημένη γνώμη τουδιοικητικού συμβουλίου του νοση-λευτηρίου μέσω της οποίας κρίνει ότιτο τίμημα για την εξαγορά των μετο-χών του ομίλου από τη HellenicHealthcare, ήτοι τα 0,95 ευρώ ανά με-τοχή, είναι εύλογο και δίκαιο. Οπωςσημειώνεται στην αιτιολογημένη γνώ-μη που διατύπωσε το διοικητικό συμ-βούλιο του Υγεία, το προτεινόμενο α-ντάλλαγμα κρίνεται εύλογο και δίκαιοαπό χρηματοοικονομικής απόψεως,καθώς βρίσκεται εντός του εύρους τι-μών που προσδιορίστηκε μεταξύ 0,64

ευρώ και 0,99 ευρώ ανά μετοχή, σύμ-φωνα και με τις μεθόδους αποτίμησηςπου ακολούθησε ο χρηματοοικονο-μικός σύμβουλος της εταιρείας Euroxx.Η δημόσια πρόταση λήγει στις 7 Φε-βρουαρίου και ήδη από τις 21 Δεκεμ-βρίου η Hellenic Healthcare ελέγχειτο 93,75% της εταιρείας.

Το διοικητικό συμβούλιο του Υγείασημειώνει ότι η επιτυχής έκβαση τηςδημόσιας πρότασης μπορεί να συμ-βάλει στην περαιτέρω προώθηση τουεπιχειρηματικού σχεδίου της εταιρείαςκαι υπογραμμίζει ότι τα στρατηγικάσχέδια του αγοραστή δεν αναμένεταινα προκαλέσουν δυσμενείς επιπτώ-

σεις στους όρους των εργασιακώνσχέσεων και στον συνολικό αριθμότων απασχολουμένων. Οπως επίσηςτονίζει η διαγραφή των μετοχών απότο Χ.Α. θα προσδώσει μεγαλύτερηευελιξία στην εταιρεία για την υλο-ποίηση του επιχειρηματικού της σχε-δίου και στην οργανική ανάπτυξητου ομίλου Υγεία. Το διοικητικό συμ-βούλιο του Υγεία έλαβε υπόψη τουότι στόχος της Hellenic Healthcareείναι η εταιρεία να εκμεταλλευθεί τιςγνώσεις και την εμπειρία της CVCστις διεθνείς κεφαλαιαγορές, αλλάκαι σε άλλες αγορές υγείας, με σκοπότη γρήγορη ολοκλήρωση του επιχει-

ρηματικού σχεδίου της. Στο πλαίσιοτου στόχου για τον εκσυγχρονισμότου ομίλου Υγεία, της βελτιστοποίησηςτων λειτουργιών του, τον εξορθολο-γισμό του κόστους λειτουργίας του,της αξιοποίησης των περιουσιακώνστοιχείων του και της μεγιστοποίησηςτων ωφελημάτων από τις συνέργειεςπου προσδοκάται να επιτευχθούνμέσω της επένδυσής του στον όμιλοΥγεία, η Hellenic Healthcare προτί-θεται μέσα στους αμέσως επόμενουςμήνες και σε κάθε περίπτωση το αρ-γότερο μέχρι τον Ιούνιο του 2019,να αναθέσει την εκπόνηση σχετικήςμελέτης και τη διατύπωση εναλλα-

κτικών προτάσεων σε διεθνή συμ-βουλευτικό οίκο αναγνωρισμένης α-ξίας, τις οποίες σε συνεργασία με τηCVC θα αξιολογήσει και θα σταθμίσειως προς το κόστος, την αποδοτικό-τητα, τις λειτουργικές και κοινωνι-κοοικονομικές επιπτώσεις και τοχρονοδιάγραμμα υλοποίησης.

Οπως αναφέρεται, η HellenicHealthcare θα εξετάσει τον σταδιακόανασχηματισμό του διοικητικού συμ-βουλίου της εταιρείας και των λοιπώνεταιρειών του ομίλου Υγεία, με γνώ-μονα την απρόσκοπτη συνέχεια καιτην ενίσχυση της διοίκησής τους,όπως και τη συνεπή υλοποίηση του

επιχειρηματικού σχεδίου της εταιρείας,και αυτό ανεξάρτητα από την έκβασητης δημόσιας πρότασης και τη δια-γραφή ή μη των μετοχών από το Χ.Α.

Εφόσον συντρέξουν οι προϋποθέ-σεις διαγραφής των μετοχών από τοΧ.Α., η Hellenic Healthcare θα προ-σαρμόσει τη δομή της εταιρικής δια-κυβέρνησης της εταιρείας και θα προ-βεί σε επιμέρους διοικητικές μεταρ-ρυθμίσεις, λαμβάνοντας υπόψη το γε-γονός ότι ο όμιλος Υγεία δεν θα χρει-άζεται να συμμορφώνεται πλέον μετις αυστηρότερες απαιτήσεις που τί-θενται για τις εισηγμένες εταιρείες.

ΕΥΓΕΝΙΑ ΤΖΩΡΤΖΗ

Προς διαγραφή από το ταμπλό του Χρηματιστηρίου οδεύει το Υγεία

Η χρηματιστηριακή κοινότητα θέλει οικονομικές πολιτικές που ενισχύουν τη μείωση φόρων, τηνπροώθηση ιδιωτικοποιήσεων και πρωτοβουλίες που ενισχύουν την επιχειρηματικότητα και τις επεν-δύσεις.

Απώλειεςκατέγραψε τηνΤρίτη το ΧΑΚΑπώλειες κατέγραψε στη σημερινή συνάντησητο Χρηματιστήριο Αξιών Κύπρου.

Ο Γενικός Δείκτης του ΧΑΚ κατέγραψε ζη-μιές σε ποσοστό 1,19% και έκλεισε στις 65,49μονάδες.

Πτώση σε ποσοστό 1,28% σημείωσε ο Δεί-κτης FTSE/CySE 20, ο οποίος έκλεισε στις 39,26μονάδες. Ο ημερήσιος όγκος συναλλαγών δια-μορφώθηκε στα €253.582,93. Από τους επι-

μέρους χρηματι-στηριακούς δεί-κτες, απώλειες ση-μείωσαν ο δείκτηςτης Κύριας Αγοράςσε ποσοστό 2,21%και των Επενδυτι-κών Εταιρειών σεποσοτό 3,64%.

Αντίθετα, κέρ-δη σημείωσαν οδείκτης της Εναλ-λακτικής Αγοράς σεποσοστό 0,15% καιο δείκτης των Ξε-νοδοχείων σε πο-σοστό 0,15%.

Το μεγαλύτεροεπενδυτικό ενδια-φέρον προσέλκυ-σαν οι τίτλοι της Ελ-ληνικής Τράπεζαςμε €111.177,97

(πτώση 0,82% - τιμή κλεισίματος €0,72). Ακο-λούθησαν οι μετοχές της Τράπεζας Κύπρουμε €106.264,15 (πτώση 2,24% - τιμή κλεισίματος€1,48), της LOGICOM με €13.463,50 (πτώση1,39% - τιμή κλεισίματος €1,42), της SALAMISTOURS με €11.800 (άνοδος 1,72% – τιμή κλει-σίματος €0,59) και της ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣΤΣΙΜΕΝΤΩΝ με €3.946,93 (άνοδος 0,42% –τιμή κλεισίματος €0,47).

Από τις μετοχές που έτυχαν διαπραγμά-τευσης, 6 κινήθηκαν ανοδικά, 5 πτωτικά και2 παρέμειναν αμετάβλητες. Ο αριθμός των συ-ναλλαγών ήταν 83.

<<<<<<<

Ο Γενικός Δεί-κτης του ΧΑΚκατέγραψε ζημιέςσε ποσοστό 1,19%και έκλεισε στις65,49 μονάδες.

24-OIK_AGORES_KATHI 08/01/19 22:03 Page 24