8/18/2019 ΕΠΤΑΗΜΕΡΟ 18-19 Ok

1/2

18 H K A £ H M E P I N H B K Y P I A K H 2 0 A ¶ P I § I O Y 2 0 0 3

Tης A §∂ •Õ ¡¢ ƒ∞ ˜ ° √À§Õ∫∏-B√À∆ÀƒÕ

Καθηγτριας στη Σχολ Καλν Τεχνν ΑΠΘ 

 T O ¶IO ¢IA™HMO ÁÏ˘Ùfi Ù˘ ÓÂÔ-ÂÏÏËÓÈ΋˜ Ù¤¯Ó˘ ‚Ú›ÛÎÂÙ·È ÛÙÔ∞ã ¡ÂÎÚÔÙ·ÊÂ›Ô Ù˘ ∞ı‹Ó·˜: ›-

Ó·È Ë ÂÚ›ÊËÌË ∫ÔÈ̤̈ÓË ÙÔ˘ °È·Ó-ÓÔ‡ÏË Ã·Ï¿. EÚÁÔ ÙÔ˘ ÈÔ ÁÓˆÛÙÔ‡ÁχÙË Ù˘ ÓÂfiÙÂÚ˘ ∂ÏÏ¿‰·˜ ›ӷȤӷ ۇ̂ÔÏÔ ·ÈÒÓÈ·˜ ÂÍȉ·ÓÈÎÂ˘Ì¤-Ó˘ ÎÔÚÈÙÛ›ÛÙÈ΢ ÔÌÔÚÊÈ¿˜ ̤۷·fi ÙÔ Ê›ÏÙÚÔ ÙÔ˘ fiÓÔ˘, Ù˘ ÚÔÌ·-ÓÙÈ΋˜ ÌÂÏ·Á¯ÔÏ›·˜ Ô˘ ·Ó·‰›ÓÂÈ ÔÚfiˆÚÔ˜ ¯·Ìfi˜ Ù˘ ÎfiÚ˘. ªÂ ÙÔ ı¤-Ì· ·˘Ùfi Û˘Ó‰¤ÂÙ·È Ë ÈÛÙÔÚ›· ÙÔ˘ Ó·-ÚÔ‡ Ù·Ï·ÓÙÔ‡¯Ô˘, ÌÂÁ·ÏÔÊ˘Ô‡˜ Áχ-ÙË, Ô˘ ·Ó·ÁÓˆÚ›˙ÂÙ·È ‰ÈÂıÓÒ˜ ÌÂÙ· ÚÒÙ· ÙÔ˘ ¤ÚÁ· Î·È Ô˘ Ï›ÁÔ ÌÂÙ¿ÙËÓ ∫ÔÈ̤̈ÓË ¯¿ÓÂÈ Ù· ÏÔÁÈο ÙÔ˘.

√ °È·ÓÓÔ‡Ï˘ ÷Ï¿˜ ÁÂÓÓ‹ıËÎÂ

ÛÙÔÓ ¶‡ÚÁÔ Ù˘ ∆‹ÓÔ˘ ÙÔ 1851. HÙ·ÓÙÔ ÚÒÙÔ ·fi Ù· ¤ÍÈ ·È‰È¿ ÙÔ˘ πˆ¿Ó-ÓË Ã·Ï¿, ·Ú¯ÈÙ¤ÎÙÔÓ·, Ì·ÚÌ·ÚÔ-ÁχÙË ·fi ÙËÓ ∆‹ÓÔ, Ô˘ ‰ËÌÈÔ‡Ú-ÁËÛ ¤Ó· ·fi Ù· ÛËÌ·ÓÙÈÎfiÙÂÚ· ÂÚ-Á·ÛÙ‹ÚÈ· Ì·ÚÌ·ÚÔÁÏ˘ÙÈ΋˜ ÛÙԉ‡ÙÂÚÔ ÌÈÛfi ÙÔ˘ 19Ô˘ ·È., Ì ‰Ú·-ÛÙËÚÈfiÙËÙ˜ ÛÙÔ ∞ÈÁ·›Ô, ÛÙË ™Ì‡ÚÓËÎ·È ÛÙ· ·Ú¿ÏÈ· Ù˘ ª. ∞Û›·˜, ÛÙÔµÔ˘ÎÔ˘Ú¤ÛÙÈ, ÛÙËÓ ∞ı‹Ó·, ÛÙÔÓ ¶ÂÈ-Ú·È¿ Î.¿. ™ÙÔ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ ·˘Ùfi ÌÂÁ¿-ψÛÂ Ô °È·ÓÓÔ‡Ï˘ ÷Ï¿˜ Î·È ‹ÚıÂÛ ·ʋ Ì ÙËÓ Ù¤¯ÓË ÙÔ˘. ™Ô‡‰·-Û ÛÙË ™¯ÔÏ‹ ∫·ÏÒÓ ∆¯ÓÒÓ ÛÙËÓ∞ı‹Ó· ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔÓ §ÂˆÓ›‰· ¢ÚfiÛË(1869-1872).

∆Ô 1873 Ì ˘ÔÙÚÔÊ›· ÙÔ˘ πÂÚÔ‡π‰Ú‡Ì·ÙÔ˜ ∂˘·ÁÁÂÏÈÛÙÚ›·˜ ∆‹ÓÔ˘ Û˘-Ó¤¯ÈÛ ÙȘ ÛÔ˘‰¤˜ ÙÔ˘ ÛÙËÓ ∞η‰Ë-Ì›· ÙÔ˘ ªÔÓ¿¯Ô˘, fiÔ˘ Î·È ‰È·ÎÚ›ıË-ÎÂ. ∆Ô 1876 ¤ÛÙÚ„ ÛÙËÓ ∞ı‹Ó·Î·È ÙÔ 1877, ¯ÚÔÓÈ¿ Ù˘ ∫ÔÈ̤̈Ó˘,ÂÌÊ·Ó›ÛÙËÎ·Ó Ù· ÚÒÙ· Û˘ÌÙÒÌ·-

Ù· Ù˘ ·ÚÚÒÛÙÈ·˜ ÙÔ˘, Ô˘ Ô‰‹ÁËÛ·ÓÛ ÂÁÎÏÂÈÛÌfi ÙÔ˘ ÛÙÔ æ˘¯È·ÙÚÂ›Ô Ù˘∫¤Ú΢ڷ˜ ÙÔ 1888. ªÂÙ¿ ÙÔÓ ı¿Ó·ÙÔÙÔ˘ ·Ù¤Ú· ÙÔ˘ (1901) Ë ÌËÙ¤Ú· ÙÔ˘ÙÔÓ ¤ÊÂÚ ÛÙËÓ ∆‹ÓÔ fiÔ˘ ¤˙ËÛ ÛÙÔ·ÙÚÈÎfi ÙÔ˘ Û›ÙÈ ·fi ÙÔ 1902 Ò˜ ÙÔ1930. ∆Ô 1927 ‚Ú·‚‡ÙËΠ·fi ÙËÓ∞η‰ËÌ›· ∞ıËÓÒÓ. ∆Ô 1930 Ë ·Ó„ȿÙÔ˘ ∂ÈÚ‹ÓË Ã·Ï¿ ÙÔÓ ¤ÊÂÚ ÛÙËÓ∞ı‹Ó·, fiÔ˘ ¤˙ËÛ ٷ ÙÂÏÂ˘Ù·›·ÔÎÙÒ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÈο ¯ÚfiÓÈ· Ù˘ ˙ˆ‹˜ÙÔ˘ Û ˙ÂÛÙfi ÔÈÎÔÁÂÓÂÈ·Îfi ÂÚÈ‚¿Ï-ÏÔÓ, ¤¯ÔÓÙ·˜ ÎÂÚ‰›ÛÂÈ ÙËÓ ÁÂÓÈ΋·Ó·ÁÓÒÚÈÛË. ¶¤ı·Ó ÙÔÓ ™Â٤̂ÚÈÔÙÔ˘ 1938.

H ·Ú·ÁÁÂÏ›·

∞fi ÙËÓ Âȯ›ÚËÛË ÙÔ˘ πˆ¿ÓÓË Ã·-Ï¿, ÙÔ˘ ·Ù¤Ú· ÙÔ˘ °È·ÓÓÔ‡ÏË Ã·-Ï¿, ÛÒıËÎ·Ó ÂÓÓÈ¿ ηٿÛÙȯ· ÏÔ-Á·ÚÈ·ÛÌÒÓ, ‰ÈfiÙÈ Û ·˘Ù¿ ۯ‰›·˙ ԰ȷÓÓÔ‡Ï˘ ÙËÓ ÂÔ¯‹ Ô˘ ˙Ô‡Û ÍÂ-

H H περφηµη Κοιµω-  µνη του Γιαννολη Xαλεπ (1878). Στην εικνα της πρωρα  χαµνης Σοφας K.Aφεντκη, ο κορυφα- ος γλπτης εξιδανικε- ει την αινια νετητα.

H Ωραα Kοιµωµνη

8/18/2019 ΕΠΤΑΗΜΕΡΟ 18-19 Ok

2/2

¯·Ṳ̂ÓÔ˜ ÛÙËÓ ∆‹ÓÔØ Û ·˘Ù¿ ˘¿Ú-¯Ô˘Ó ·Ó·ÊÔÚ¤˜ Î·È ÏÔÁ·ÚÈ·ÛÌÔ› Û¯Â-ÙÈο Ì ÙÔ ÌÓËÌÂ›Ô Ù˘ ™ÔÊ›·˜ ∫.∞ÊÂÓÙ¿ÎË, Ù˘ ∫ÔÈ̤̈Ó˘, Ô˘ ¤-ı·Ó ÙÔ 1873. ∏ ·Ú·ÁÁÂÏ›· ÙÔ˘ ÌÓË-Ì›Ԣ ÛÙÔ ÂÚÁ·ÛÙ‹ÚÈÔ ÙÔ˘ πˆ¿ÓÓË÷Ï¿ ¤ÁÈÓ ÙÔ 1877 Î·È ÙÔ ¤ÚÁÔÊ·›ÓÂÙ·È fiÙÈ ÙÂÏ›ˆÛ ÌÂÙ¿ ÙÔÓ πÔ‡ÏÈÔÙ˘ ›‰È·˜ ̄ ÚÔÓÈ¿˜. ∫fiÛÙÈÛ 6.000 ‰Ú¯.,ÔÛfiÓ ÛËÌ·ÓÙÈÎfi ÁÈ· ÙËÓ ÂÔ¯‹, η-ıÒ˜ ·ÓÙÈÛÙÔȯԇÛ ÂÚ›Ô˘ ÛÙÔ ÂÙ‹-

ÛÈÔ ÂÈÛfi‰ËÌ· ÂÓfi˜ ·ÓÒÙÂ-ÚÔ˘ ÙÚ·Â˙ÈÎÔ‡ ˘·ÏÏ‹ÏÔ˘Ù˘ ÂÔ¯‹˜. ∆Ô ¤ÚÁÔ, fiˆ˜Ê·›ÓÂÙ·È, Û˘ÌʈӋıËΠÌÂÙÔÓ ·Ù¤Ú· ÷Ï¿ Î·È ÙÔÂÚÁ·ÛÙ‹ÚÈfi ÙÔ˘, fiÔ˘ Ô°È·ÓÓÔ‡Ï˘ ÂÚÁ·˙fiÙ·Ó ÌÂÙËÓ ÂȉÈÎfiÙËÙ· ÙÔ˘ ÁχÙË.

¶ÚÒÈÌ· ¤ÚÁ· ÙÔ˘ °È·ÓÓÔ‡-ÏË Ã·Ï¿ ÛÙÔ ∞ã ¡ÂÎÚÔÙ·-ÊÂ›Ô ∞ıËÓÒÓ ıˆÚÔ‡Û·Ó ¤Ú-Á· Ô˘ ʤÚÔ˘Ó ÙËÓ ÂÈÁÚ·Ê‹ ∂∫ ∆√À ∂ƒ°√™∆∞™π√À πø. Ã∞§∂¶∞, fiˆ˜ ÙÔÂÈه̂ÈÔ ÙÔ˘ ¡ÈÎÔÏ¿Ô˘ £ÂÔ¯¿ÚË(1867) Î·È ÙÔ ÂÈه̂ÈÔ Ù˘ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ-·˜ µ. ºˆÙ›Ô˘ (1867). ™Ù· ¤ÚÁ· ·˘Ù¿ÙÔ˘ ÂÚÁ·ÛÙËÚ›Ô˘ ÙÔ˘ ·Ù¤Ú· ÙÔ˘ ‰ÂÓ·ÔÎÏ›ÂÙ·È Ó· ‰Ô‡ÏÂ„Â Ô Ó·Úfi˜ Ùfi-

Ù °È·ÓÓÔ‡Ï˘.

ºÈÏÈfiÙ˘ Û·Ó X·Ï¿˜

™ÙÔÓ °È·ÓÓÔ‡ÏË Ã·Ï¿ ·¤‰È‰·Ó

›Û˘ ÙË ÛÙ‹ÏË Ù˘ ∂ϤÓ˘ ∫·ÏÏÈ-‚Ô‡ÚÛÔ˘ Ô˘ ¤ı·Ó ÙÔ 1868, ËÔÔ›· fï˜ Û‡Ìʈӷ Ì ‰ËÌÔÛȇ̷-Ù· Û ÂÊËÌÂÚ›‰Â˜ Ù˘ ÂÔ¯‹˜ ÌÔڛ̠‚‚·ÈfiÙËÙ· Ó· ·Ô‰Ôı› ÛÙÔÓ ¿Ï-ÏÔ ÌÂÁ¿ÏÔ ÁχÙË ·fi ÙËÓ ∆‹ÓÔ, ÙÔÓ¢ËÌ‹ÙÚÈÔ ºÈÏÈfiÙË. ∏ ÂÈÁÚ·Ê‹ÛÙÔ ›Ûˆ ̤ÚÔ˜ Ù˘ ÛÙ‹Ï˘ ∂∫ ∆√À ∂ƒ°√™∆∞™π√À ∆√À πø. Ã∞§∂¶∞ °ãπ∞¡. ∞ø•∏ (=1868) Ì·ÚÙ˘Ú› fiÙÈ Ôπˆ. ÷Ï¿˜ ›¯Â ·Ó·Ï¿‚ÂÈ ÙËÓ ÂÎÙ¤-

ÏÂÛË ÙÔ˘ ¤ÚÁÔ˘, ÌfiÏȘ ›‰Ú˘Û ÙÔ ÂÚ-Á·ÛÙ‹ÚÈfi ÙÔ˘ ÛÙËÓ ∞ı‹Ó· ÙÔ 1869, ÙÔÔÔ›Ô ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔ ™‡ÓÙ·Á-Ì·, ÛÙËÓ ·Ú¯‹ Ù˘ Ô‰Ô‡ ªËÙÚÔfiÏÂ-ˆ˜, ÚÈÓ ÂÁηٷÛÙ·ı› Û ȉÈfiÎÙËÙÔÎÙ›ÚÈÔ Ù˘ Ô‰Ô‡ ª·˘ÚÔÌȯ¿ÏË, fiÔ˘ÙÔÓ Û˘Ó·ÓÙԇ̠ӷ ‰Ô˘Ï‡ÂÈ ·ÚÁfiÙÂ-

Ú·. ∏ ¯ÚÔÓÔÏÔÁ›· °ã π∞¡. ∞ø•∏ (3π·Ó. 1868) Û¯ÂÙ›˙ÂÙ·È Ì ÙÔ ¤ÙÔ˜ ı·-Ó¿ÙÔ˘ Ù˘ ÓÂÎÚ‹˜.

™ÙÔ ·Ó¿ÁÏ˘ÊÔ ·ÚÈÛÙ¿ÓÂÙ·È ÌÈ·Á˘Ó·›Î· ηıÈṲ̂ÓË Û ·Ó¿ÎÏÈÓÙÚÔ Ó·

ÎÚ·Ù¿ÂÈ Û ¯ÂÈÚ·„›· ÙÔ ¯¤ÚÈ ÙÔ˘ ¿Ó-‰Ú· Ô˘ ÛÙ¤ÎÂÙ·È fiÚıÈÔ˜ ·¤Ó·ÓÙ›Ù˘, ÓÙ˘Ì¤ÓÔ˜ Ì ÎÔÛÙÔ‡ÌÈ Î·È ·ÏÙfiÙ˘ ÂÔ¯‹˜Ø ÛÙÔ ·ÚÈÛÙÂÚfi ÙÔ˘ ¯¤ÚÈÎÚ·Ù¿ÂÈ ÂÌÚfi˜ ÙÔ˘ ¤Ó· ‚Ú¤ÊÔ˜, ÙÔ‰ÂÍ› ¯¤ÚÈ ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ È¿ÓÂÈ Ì ÙÔ˘„ˆÌ¤ÓÔ ·ÚÈÛÙÂÚfi Ù˘ Ë Á˘Ó·›Î·.

∆Ô ·Ó¿ÁÏ˘ÊÔ ·˘Ùfi ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÂÈ Î¿-ÔȘ ۯ‰ȷÛÙÈΤ˜ ·‰ÂÍÈfiÙËÙ˜, Ԣ›¯·Ó ‹‰Ë ÂÈÛËÌ·Óı› Û ÂÊËÌÂÚ›-‰Â˜ Ù˘ ÂÔ¯‹˜, ÙȘ Ôԛ˜ ˘ÔÎÈÓÔ‡-

ÛÂ Ô ÔϤÌÈÔ˜ ÙÔ˘ ºÈÏÈfiÙËÎ·È Î·ıËÁËÙ‹˜ ÛÙË ™¯ÔÏ‹ÙˆÓ T¯ÓÒÓ §ÂˆÓ›‰·˜ ¢Úfi-Û˘, ÁÂÁÔÓfi˜ Ô˘ ÚÔοÏÂÛÂÔÚÁÈṲ̂Ó˜ ··ÓÙ‹ÛÂȘ ÙÔ˘‰ËÌÈÔ˘ÚÁÔ‡ ÙÔ˘. ∆Ș ۯ‰ȷ-ÛÙÈΤ˜ ·˘Ù¤˜ ·‰ÂÍÈfiÙËÙ˜ ÙÔ˘·Ó·ÁχÊÔ˘ Ê·›ÓÂÙ·È fiÙÈ ‰È¤-ÎÚÈÓÂ Ô °È·ÓÓÔ‡Ï˘ ÷Ï¿˜,fiˆ˜ Ì·ÚÙ˘ÚÔ‡Ó Û¯¤‰È¿ ÙÔ˘:‰ÈÔÚıÒÓÂÈ ÙÔ ·ÚÈÛÙÂÚfi ÛΤ-

ÏÔ˜ ÙÔ˘ ¿Ó‰Ú·, ÙË ı¤ÛË ÙÔ˘ ̈ÚÔ‡,ÒÛÙ ӷ ÌË ‰È·ÎfiÙÂÈ ÙËÓ ·Ó‰ÚÈ΋ÌÔÚÊ‹ Î·È ÂÓÒÓÂÈ ÈÔ Ê˘ÛÈο Ù· ¯¤-ÚÈ· ÙÔ˘ ˙¢Á·ÚÈÔ‡. ∆· Û¯¤‰È· ·˘Ù¿Ú¤ÂÈ Ó· ¤ÁÈÓ·Ó ÌÂÙ¿ ÙËÓ Â›Û΄‹ÙÔ˘ ÷Ï¿ ÛÙÔ ∞ã ¡ÂÎÚÔÙ·ÊÂ›Ô Ù˘∞ı‹Ó·˜ ÙÔ Î·ÏÔη›ÚÈ ÙÔ˘ 1930. HÙ·Ó

ÌÈ· ·fi ÙȘ ÚÒÙ˜ ÙÔ˘ ÂÈı˘Ì›Â˜, Ìfi-ÏȘ ‹Úı ÛÙËÓ ∞ı‹Ó·, Ó· ÂÈÛÎÂÊı›ÙÔ Ó·ÓÈÎfi ¤ÚÁÔ ÙÔ˘, ÙËÓ ∫ÔÈ̤̈ÓË,ÁÂÁÔÓfi˜ Ô˘ ‹Ú ÌÂÁ¿ÏË ‰ËÌÔÛÈfi-ÙËÙ·.

K·È ¿ÏÏ· ¤ÚÁ·

™ÙÔ ∞ã ¡ÂÎÚÔÙ·ÊÂ›Ô ∞ıËÓÒÓÙÔ ÌfiÓÔ ÌÂÁ¿ÏÔ ¤ÚÁÔ Ù˘ ÚÒ-Ù˘ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÈ΋˜ ÂÚÈfi‰Ô˘ÙÔ˘ °È·ÓÓÔ‡ÏË Ã·Ï¿ Â›Ó·È Ë∫ÔÈ̤̈ÓË. ∞fi ÙËÓ ÙÚ›ÙË Â-Ú›Ô‰Ô ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›·˜ ÙÔ˘ (·ıË-Ó·˚΋, 1930-1938) ˘¿Ú¯ÂÈ ÔÔÏfiÁÏ˘ÊÔ˜ ¿ÁÁÂÏÔ˜ Ì ÙÔ ·Ì-ÌÔ¯ÚÔÓfiÌÂÙÚÔ, ÙÔ ÌÓËÌ›ԪÔÛÙ·ÓÙ˙fiÁÏÔ˘ ÙÔ˘ 1931 ηÈ

ÙÔ ÂÈه̂ÈÔ ·Ó¿ÁÏ˘ÊÔ ÙÔ˘ π. ¡. ¶Ô-Ï›ÙË Ì ¤Ó·Ó ¿ÁÁÂÏÔ Ó· ‚·‰›˙ÂÈ ÚÔ˜Ù· ‰ÂÍÈ¿. ∆· ¤ÚÁ· ·˘Ù¿ Û ̿ÚÌ·ÚÔÙ· ‚Ú›ÛÎÔ˘Ì ӷ Ù· ÌÂÏÂÙ¿ Û ÔÏÏ¿Û¯¤‰È· Ù˘ ÂÔ¯‹˜. ∆¤ÏÔ˜, ÛÙÔÓ Ù¿ÊÔÙÔ˘ ›‰ÈÔ˘ ÙÔ˘ ηÏÏÈÙ¤¯ÓË ¤¯ÂÈ ÙÔÔ-ıÂÙËı› Û ¯·ÏÎfi ÙÔ ·Ó¿ÁÏ˘ÊÔ ÂÓfi˜ÌÂÁ¿ÏÔ˘ ·ÁÁ¤ÏÔ˘ ηÙÂÓÒÈÔÓ, ¤ÚÁÔÙÔ˘ 1931, ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ ÙÔ ÚˆÙfiÙ˘ÔÛ Á‡„Ô ‚Ú›ÛÎÂÙ·È ÛÙËÓ Î·ÙÔ¯‹ Ù˘ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ·˜ ÷Ï¿.

™ÙÔ ∞ã ¡ÂÎÚÔÙ·ÊÂ›Ô Ù˘ ∞ı‹Ó·˜ ı·Û˘Ó·ÓÙ‹ÛÂÈ Î·Ó›˜ ÙÔ fiÓÔÌ· ÷ÏÂ¿Î·È Û ÓÂfiÙÂÚ· ¤ÚÁ·. ∏ ÌÈÎÚ·Ó„ȿÙÔ˘ ÁχÙË, ∫·ÙÂÚ›Ó· ÷Ï¿-∫·-ÙÛ¿ÙÔ˘, Ô˘ ÌÈÎÚ‹ ÚfiÏ·‚ ӷ ·›ÍÂÈÎ·È Ó· ÁÓˆÚ›ÛÂÈ Ì¤Û· ÛÙÔ Û›ÙÈ Ù˘ÙÔÓ È‰ÈÔÊ˘‹ Á¤ÚÔÓÙ· Ù˘ ÁÏ˘ÙÈ΋˜,·ÎÔÏÔ‡ıËÛÂ, ·Ú¿ ÙË ‚·ÚÈ¿ ÛÎÈ¿ ÙÔ˘ı›Ԣ Ù˘, ÙË ÁÏ˘ÙÈ΋, ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÒ-ÓÙ·˜ ÛËÌ·ÓÙÈÎfi ÚÔÛˆÈÎfi ¤ÚÁÔ, ÌÂ-ÚÈο ‰Â›ÁÌ·Ù· ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ Û˘Ó·ÓÙÔ‡-Ì Û ÂÈه̂ȷ ÙÔ˘ ∞ã ¡ÂÎÚÔÙ·Ê›-Ô˘. £ÂÚÌ‹ Û‡ÛÙ·ÛË ÛÙÔÓ ÂÈÛΤÙËÓ· ÛÙ·Ì·Ù‹ÛÂÈ ÛÙȘ ÚÔÙÔ̤˜ ÙÔ˘¶¿ÓÔ˘ Î·È Ù˘ ∂ϤÓ˘ ∫·Ú·‚·Û›ÏË(·Ú. Ù. ∫. ∑¶ 70), ‰‡Ô ‰˘Ó·Ù¿, ȉȷ›ÙÂ-Ú· ÂÎÊÚ·ÛÙÈο ÔÚÙÚ¤Ù· Û ̿ÚÌ·-ÚÔ, ¤ÚÁ· ÙÔ˘ 1972.

µÈ‚ÏÈÔÁÚ·Ê›·:Μ. Καλλιγάς, «Γιαννύλης αλε-πάς», 1972.

 Σ. ∆ύκας, «Γιαννύλης αλεπάς»,1978.

 ∆. Παπαστάµς, «Σέδια τυ Γιαν-νύλη αλεπά», 1981.

 Α. Γυλάκη-Βυτυρά, «Αναητή-σεις στ έργ τυ Γ. αλεπά. Σέ-δια της Γ΄ περιδυ, 1930-1938»,1986.

 Α. Γυλάκη-Βυτυρά, «Τ εργαστή-ρι µαρµαργλυπτικής τυ Ιωάννη

 αλεπά», 1989.

H K A £ H M E P I N H B K Y P I A K H 2 0 A ¶ P I § I O Y 2 0 0 3   19

TÔ ÈÔ ‰È¿ÛËÌÔ ¤ÚÁÔ Ù˘ ÓÂÔÂÏ-ÏËÓÈ΋˜ ÁÏ˘ÙÈ΋˜, ÊÈÏÔÙ¯ÓË-̤ÓÔ ·fi ÙÔÓ °È·ÓÓÔ‡ÏË X·ÏÂ-¿, ËÛ˘¯¿˙ÂÈ ÛÙÔ Aã KÔÈÌËÙ‹ÚÈÔ 

Õ H Eπιτµβιο (λεπτοµρεια) Ελνης Καλλιβορσου απ τον ∆ηµτριο Φιλιππτη (1870). Oλοκληρθηκε στο µαρµαρογλυφεο του Ιωννη Χαλεπ, πατρα του Γιαννολη. O τελευταος προσπθησε να διορθσει τις σχεδιαστικς αδεξιτητες του ργου, καθς µαρτυρον σχδια του (πνω).