Ζωντανεύοντας το λογοτεχνικό κείμενο: Πώς ένα λογοτεχνικό κείμενο γίνεται η αφορμή για ένα ξεδίπλωμα συναισθημάτων, τεχνικών,

δημιουργικότητας

6ο Δημοτικό Σχολείο Πατρών

ΡΕΣΒΑΝΗ ΒΑΣΙΛΙΚΗΕκπαιδευτικός ΠΕ70basw.res@gmail.com

Τι θα σας παρουσιάσω

Απαντώντας στο ερώτημα γιατί να χρησιμοποιηθεί ένα λογοτεχνικό κείμενο.

Λίγα λόγια για τη σύνδεση λογοτεχνίας και θεατρικού παιχνιδιού

Η μέθοδος που χρησιμοποιήθηκε

Πρακτικό μέρος- υλοποίηση

Οι παραστάσεις

Όταν το λογοτεχνικό κείμενο ζωντανεύει...

ΑΠΠΣ ΔΕΠΠΣ

α) στους άξονες γνωστικού περιεχομένου στοχεύεται «η ανάπτυξη της γλωσσικής & εκφραστικής ικανότητας μέσω αυτοσχέδιου λόγου και επεξεργασίας λογοτεχνικών κειμένων» ( Α΄& Β΄τάξη),

β) στις τάξεις Γ΄ και Δ΄ τονίζεται η επαφή με λογοτεχνικά κείμενα και συγκεκριμένα «Ο θεατρικός κώδικας ως εργαλείο μάθησης και επαφής με άλλους κώδικες (μαθήματα)».

Στο γλωσσικό μάθημα τονίζεται η σύνδεση λογοτεχνίας και θεάτρου. Συγκεκριμένα στους στόχους για τις δύο πρώτες τάξεις επισημαίνεται ότι εξοικειώνεται ο μαθητής βιωματικά με τη μορφή και το περιεχόμενο των λογοτεχνικών κειμένων ενώ σε άλλο σημείο προτείνει ως ενδεικτική δραστηριότητα, η δραματοποίηση.

Θεατρικό παιχνίδι

Θεατρικό παιχνίδι

Μελετώντας ορισμούς θεατρικού παιχνιδιού διαπιστώνεται ότι πάνω από όλα είναι παιχνίδι και στοχεύει να προσφέρει χαρά.

Δανείζεται από το θέατρο πολλά στοιχεία και τεχνικές όπως το παιχνίδι ρόλων, τους αυτοσχεδιασμούς, την μεταμόρφωση, την παντομίμα, την δραματοποίηση όμως διαφέρει απ’ αυτό κυρίως στο ότι ο στόχος του δεν είναι σε καμία περίπτωση να οδηγήσει στην παράσταση.

Τερζάκη Μ.Υπ. ΚΟΙΠΕ

Θεατρικό παιχνίδι & εκπαίδευση§

Στην εκπαίδευση, ως θεατρικό παιχνίδι εννοούμε εκείνη την ψυχοπαιδαγωγική, δραματική μέθοδο, που οργανώνεται ως ενιαίο διανθρώπινο και αυτοσχέδιο μυθοπλαστικό περιβάλλον και αναπτύσσεται στις παρακάτω τέσσερεις φάσεις:

α) Απελευθέρωση και δημιουργία ομάδας,

β) Αναδημιουργία ρόλων και καταστάσεων,

γ) Σκηνική αυτοσχέδια δράση,

δ) Αποτίμηση του εργαστηρίου

(βλ. Παπαδόπουλος Σ., 2013) 

Λογοτεχνία και θέατρο Το Δημοτικό Σχολείο καλείται να δημιουργήσει στην εποχή

μας δομές και συνδέσεις όπου οι μαθητές να είναι σε θέση: α) να συνεργάζονται, β) να στέκονται κριτικά απένταντι στα κείμενα που μελετούν, γ) να ετοιμάζουν δικές τους εργασίες για ένα θέμα.

Η μελέτη των λογοτεχνικών κειμένων με σχεδιασμό και παράλληλους στόχους τα κινητοποιεί να σκεφτούν δημιουργικά εκτός του πλαισίου της διδακτικής της γλώσσας, να αφουγκραστούν το κείμενο και όσα μπορεί να τους προσφέρει.

Πώς έγινε η σύνδεση:

Κριτική σκέψη και επιλογή λογοτεχνικού έργου

Τεχνικές εκφραστικής ανάγνωσης

Τεχνικές θεατρικού παιχνιδιού

Αυτοσχεδιασμοί

Παιχνίδια ρόλων και δέσιμο της ομάδας

Θεατρικό αναλόγιο

Στόχοι

φιλαναγνωσία,

εκφραστική ανάγνωση,

βιώματα, συναισθήματα,

δημιουργικές ιδέες

Διαφορετική ματιά στις σχολικές γιορτές: έρχονται οι συγγραφείς κοντά μας, βλέπουν την παράστασή μας.

Μέθοδος

Συμμετέχοντες: 3 σχολικά έτη και 160 μαθητές

Μέσα υλοποίησης: 4 λογοτεχνικά έργα, θεατρικό παιχνίδι, αυτοσχεδιασμός, δημιουργία ομάδων

Διάρκεια- διαδικασία υλοποίησης: 2 μήνες, επεξεργασία κειμένου (1ος μήνας γλωσσική, νοηματική επεξεργασία του,2ος μήνας θεατρική απόδοση, «ζωντάνεμα» του κειμένου για να το δει ο συγγραφέας.

Οι παραστάσεις

Ο Τζέικ στη θάλασσα

Μανόλο και Μανολίτο

Αγαπουλίνια Χριστούγεννα

Το 17ο Κιβώτιο

Ο Τζέικ στη θάλασσα του Γιο Σομέι

O Τζέικ στη θάλασσα

Μαθητές Β τάξης εθελοντές της Helmepa Junior

Στην παγκόσμια ημέρα προστασίας των θαλασσών ζωνταντεύουν το λογοτεχνικό κείμενο και ευαισθητοποιούν και τους υπόλοιπους μαθητές για το θέμα αυτό. http://bit.ly/1huDXHX

Μανόλο και Μανολίτο του Μάνου Κοντολέων

45 μαθητές της Β τάξης έχουν μελετήσει πολλά λογοτεχνικά κείμενα αφηγηματικής μορφής για τις ανάγκες του προγράμμματος κριτικού γραμματισμού εργαζόμενοι στην ίδια τάξη.

Το έργο «Μανόλο και Μανολίτο» είναι η επιλογή τους για να παρουσιαστεί. Ένα ήδη μελετημένο κείμενο δραματοποιείται και σκηνοθετείται από τα παιδιά. Γίνονται σκηνικά και κοστούμια με ανακυκλώσιμα υλικά (χαρτί, πλαστικό αλλά και υφάσματα από δεύτερο χέρι).Επέκταση υπήρξε η δημιουργία ιστοριών από τους μαθητές με βάση το βιβλίο. Σχετική ανάρτηση έχει γίνει στο http://slidesha.re/1ogo0b6

https://www.youtube.com/watch?v=sAADc5s4Lfs

Παρουσίαση του Μανόλο και Μανολίτο σε κεντρική εκδήλωση

Συνάντηση με τον Μ. Κοντολέων

Αγαπουλίνια Χριστούγεννα της Αναστασία Ευσταθίου

Αγαπουλίνια Χριστούγεννα

Αγαπουλίνια Χριστούγεννα

Στην τέταρτη περίπτωση παρουσιάζεται μια διασκευή του λογοτεχνικού έργου της Αναστασίας Ευσταθίου «Αγαπουλίνια Χριστούγεννα» και οι μαθητές γνωρίζουν από κοντά τη συγγραφέα στην κεντρική εκδήλωση που έγινε για τη γιορτή των Χριστουγέννων.

http://bit.ly/1MALCKb

Η Αναστασία Ευσταθίου είναι κοντά μας

στην παρουσίαση του έργου.

Το 17ο Κιβώτιο του Διονύσιου Λειμονή

Το 17ο Κιβώτιο του Δ. Λειμονή

Μαθητές της Στ τάξης συμμετέχουν στο πρόγραμμα κριτικού γραμματισμού και παρουσίαζουν το βιβλίο του Διονύσιου Λειμονή.

«Το 17ο Κιβώτιο» παρουσιάζεται με τη μέθοδο του θεατρικού αναλογίου.

Είναι σημαντικό ότι και εδώ οι μαθητές αυτενεργούν, δημιουργούν οι ίδιοι το σχεδιασμό, την παρουσίαση και εμπνέουν και τον εκπαιδευτικό.

Όταν ζωντανεύει κάτι δημιουργείται μια αλληλεπίδραση και μια αμφίδρομη σχέση τόσο σε σχέση με το κείμενο όσο και σε σχέση με τους εμπλεκόμενους. Όλοι μαθαίνουν από τη διαδικασία αυτή.

Χαρακτηριστικά είναι τα λόγια του ίδιου του συγγραφέα μετά το τέλος της παρουσίασης. «Είδα τι είχα γράψει να ζωντανεύει μπροστά στα μάτια μου». Στην παρουσίαση μάλιστα ο συγγραφέας γονάτισε και μπήκε και αυτός μέσα στον κύκλο της ομάδας των μαθητών.

Ομαδικό κολάζ για το βιβλίο

Συνάντηση με το Μάνο Κοντολέων

Αποτελέσματα Ανάπτυξη φιλαναγνωσίας, αυξανόμενος αριθμός δανεισμών,

μεγαλύτερη κινητικότητα στη δανειστική βιβλιοθήκη του σχολείου.

Δημιουργικότητα (εθελοντικές ομάδες εικαστικής αναμόρφωσης με κολάζ από τα βιβλία).

Θεατρική παιδεία (κουλτούρα συμπεριφοράς, γνώση θεατρικών τεχνικών, εμπειρίες από θεατρικές παραστάσεις).

Συναντούν το συγγραφέα που έγραψε την ιστορία που ζωντανεύουν.

Παιδιά που προτείνουν, σκέφτονται, δημιουργούν, αυτενεργούν.

Δέσιμο των ομάδων (τάξης, τάξεων, σχολείου).

Σας ευχαριστώ πολύ για την προσοχή

σας Ας βοηθήσουμε τα παιδιά να φαντάζονται,

να δημιουργούν, να σκέφτονται. οι εκπαιδευτικοί όχι μόνο μπορούν αλλά

πρέπει. Για τα παιδιά.....