1

ΔΕΝΔΡΟΚΟΜΙΑ

Ενότητα:Δενδρώδεις καλλιέργειες

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΒΑΣΙΛΕΙΑ ΤΣΑΓΚΑΡΑΚΗ

2

Ανακεφαλαίωση προηγούμενου μαθήματος

Τί ονομάζουμε Δενδροκομία; Ιστορική αναδρομή

3

Στόχοι του σημερινού μαθήματος

Να γνωρίσουμε τις κατηγορίες των δενδρωδών καλλιεργειών

4

Εισαγωγή

Ποιες καλλιέργειες ονομάζουμε δενδρώδεις;

Πολυετή φυτά με οικονομικό ενδιαφέρον, των οποίων οι καρποί καταναλώνονται από τον άνθρωπο

5

Ταξινόμηση των δενδρωδών καλλιεργειών Τρόπος ανάπτυξης των φυτών Κλιματικές απαιτήσεις Αριθμός κοτυληδόνων στο έμβρυο ή στο νεαρό

σπορόφυτο Διάρκεια παραμονής του φυλλώματος πάνω στο

δέντρο Εδώδιμο μέρος Βοτανικός τύπος του καρπού και τρόπος

καρποφορίας

6

Τρόπος ανάπτυξης των φυτών

Καρποφόρα δένδρα Αποκτούν μεγάλο ύψος, έχουν κεντρικό κορμό και

αυτοστηρίζονται π.χ. μηλιά, αχλαδιά, ροδακινιά, καρυδιά κ.λ.π.

Καρποφόροι θάμνοι

Αποκτούν μικρό ύψος και αυτοστηρίζονται

π.χ. ροδιά, φουντουκιά

ή αναπτύσσουν μεγάλο μήκος ετήσιας βλάστησης και απαιτούν τεχνητή υποστήριξη

π.χ. αμπέλι, ακτινιδιά

7

Κλιματικές απαιτήσεις

Εύκρατη ζώνη Αντέχουν σε πολύ χαμηλές θερμοκρασίες (>0º C) του χειμώνα

π.χ. μηλιά, αχλαδιά, φουντουκιά κ.λ.π.

Υποτροπική ζώνη Αντέχουν σε χαμηλές θερμοκρασίες του χειμώνα, όχι όμως για

μεγάλο χρονικό διάστημα π.χ. ελιά, πορτοκαλιά, μανταρινιά, λεμονιά, συκιά, χαρουπιά, μουσμουλιά,

αβοκάντο κ.λ.π.

Τροπική ζώνη Ευαίσθητα σε χαμηλές θερμοκρασίες, χρειάζονται ειδικές συνθήκες π.χ. μπανανιά, χουρμαδιά, ανανάς, παπάγια, μάνγκο κ.λ.π.

8

Αριθμός κοτυληδόνων στο έμβρυο ή στο νεαρό σπορόφυτο Μονοκοτυλήδονα

π.χ. χουρμαδιά, μπανανιά, ανανάς

Δικοτυλήδονα

π.χ. μηλιά, αχλαδιά, κυδωνιά, μουσμουλιά, ροδακινιά, αμυγδαλιά, βερικοκιά, κερασιά, βυσσινιά, δαμασκηνιά, κορομηλιά, καρυδιά, καστανιά, φιστικιά, φουντουκιά, ελιά, ακτινιδιά, συκιά, ροδιά, χαρουπιά, λωτός, αμπέλι, βατόμουρο, πορτοκαλιά, μανταρινιά, λεμονιά, κιτριά, νεραντζιά, γκρέιπφρουτ, κουμκουάτ, αβοκάντο

9

Διάρκεια παραμονής του φυλλώματος πάνω στο δένδρο

Φυλλοβόλα αποβάλλουν (ρίχνουν) το

φύλλωμά τους πριν από την έλευση του χειμώνα

π.χ. μηλιά, ροδακινιά, συκιά, καρυδιά κ.λ.π.

Αειθαλή ή αείφυλλα

διατηρούν το φύλλωμά τους όλο το έτος

π.χ. ελιά, πορτοκαλιά, λεμονιά, χαρουπιά, αβοκάντο κ.λ.π.

10

Εδώδιμο μέρος του καρπού

Οπωροφόρα

οπώρες = καρποί με σαρκώδες και υδαρές περικάρπιο ή ενδοκάρπιο, εδώδιμο

>80% νερό, γι’ αυτό είναι φθαρτοί

Ακρόδρυα ή ακροδρυοφόρα ακρόδρυα ή ξυλόκαρποι = ξηροί

καρποί με σκληρό κέλυφος (ενδοκάρπιο)

εδώδιμο μέρος είναι το σπέρμα 5 – 6% νερό, μπορούν να αποθηκευτούν για μεγάλο χρονικό διάστημα (εξαίρεση το κάστανο, 40 – 43% νερό)

11

Βοτανικός τύπος του καρπού 1/5

Γιγαρτόκαρπα ή μηλοειδή

Πυρηνόκαρπα

Εσπεριδοειδή

Λοιπά καρποφόρα δέντρα

12

Βοτανικός τύπος του καρπού 2/5

Γιγαρτόκαρπα Μήλο ή πόμη: τα σπέρματα

(σπόροι ή γίγαρτα) βρίσκονται στο κέντρο του καρπού, όπου περικλείονται στο ενδοσπέρμιο

π.χ. μηλιά, αχλαδιά, κυδωνιά, μουσμουλιά

13

Βοτανικός τύπος του καρπού 3/5

Πυρηνόκαρπα δρύπη: το μεσοκάρπιο

είναι σαρκώδες, εύχυμο και εδώδιμο*, ενώ το ενδοκάρπιο που περιέχει το σπέρμα είναι ξυλώδες και σκληρό

*εξαίρεση το αμύγδαλο και η ελιά

π.χ. ροδακινιά, νεκταρινιά,

αμυγδαλιά, βερικοκιά, κερασιά, βυσσινιά, δαμασκηνιά, κορομηλιά

14

Βοτανικός τύπος του καρπού 4/5

Εσπεριδοειδή εσπερίδιο: το ενδοκάρπιο

διακρίνεται με σαφήνεια από το υπόλοιπο περικάρπιο, αποτελείται από πολλές και ευδιάκριτες φέτες ή σκελίδες, οι οποίες περιέχουν επιμηκυσμένα και χυμώδη κύτταρα και σπόρους (εξαίρεση οι καρποί των άσπερμων ποικιλιών)

π.χ. πορτοκαλιά, μανταρινιά, λεμονιά, κιτριά, νεραντζιά, φράπα, γκρέιπφρουτ, κουμκουάτ

15

Βοτανικός τύπος του καρπού 5/5

Λοιπά καρποφόρα δέντρα

οι καρποί τους ανήκουν σε διάφορους βοτανικούς τύπους και δε συμπεριλαμβάνονται στις παραπάνω ομάδες

16

Ανακεφαλαίωση σημερινού μαθήματος

Κατηγορίες και ομάδες δενδρωδών καλλιεργειών

17

Στο επόμενο μάθημα…

Περιγραφή του δέντρου Ρίζα Κορμός και βραχίονες Βλαστοί Φύλλα Οφθαλμοί Άνθη Καρπός και σπέρματα

18

Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας

Σας εύχομαι

Καλά Χριστούγεννα