Ερευνητική Εργασία Α΄ Λυκείου

Βλέποντας την φύση με άλλο μάτι

Εισαγωγικά στοιχεία

Τη σχολική χρονιά που πέρασε, εμείς, οι μαθητές της Α΄ λυκείου στα πλαίσια του μαθήματος της ερευνητικής εργασίας επιλέξαμε μεταξύ πολλών άλλων θεμάτων να ασχοληθούμε με ένα θέμα που σχετίζεται με το φυσικό περιβάλλον.

Πιο συγκεκριμένα, επιλέξαμε να ασχοληθούμε με τη χλωρίδα, γι’ αυτό και ο τίτλος που δώσαμε στην εργασία μας ήταν …

Βλέποντας την φύση με

άλλο μάτι

Σκοπός της παρούσας ερευνητικής εργασίας είναι εμείς οι μαθητές να ανακαλύψουμε τον ρόλο και την σημασία που έχουν τα φυτά στη ζωή του ανθρώπου.

Ο σκοπός αυτός, θα επιτευχθεί μέσω της ενασχόλησης μας σε μία διαδικασία έρευνας.

Στην πορεία προς την επίτευξη του σκοπού αυτού της εργασίας αναδείχθηκαν τα ακόλουθα ερευνητικά ερωτήματα τα οποία κληθήκαμε να απαντήσουμε:

Τι είδους οργανισμοί είναι τα φυτά;

Ποιες είναι οι λειτουργίες που επιτελούν τα φυτά ως οργανισμοί;

Ποιος είναι ο ρόλος των φυτών ως παράγοντας διατήρησης της ζωής;

Κατά την πραγματοποίηση της ερευνητικής εργασίας αυτής, χρησιμοποιήσαμε μια ποικιλία από μεθοδολογικά στοιχεία – εργαλεία, έτσι ώστε να έρθουμε σε επαφή και να γνωρίσουμε διάφορους τρόπους έρευνας και συλλογής στοιχείων.

Οι πρώτες πηγές που χρησιμοποιήσαμε στην έρευνα μας ήταν τα σχολικά βιβλία, διαφόρων τάξεων, των θετικών επιστημών (Φυσικής, Χημείας, Γεωλογίας και Βιολογίας).

Ακολούθησε βιβλιογραφική έρευνα σε μη σχολικά βιβλία και έντυπα (εγκυκλοπαίδειες, εφημερίδες, περιοδικά).

Τέλος, η έρευνα στο διαδίκτυο πραγματοποιήθηκε μετά από κατάλληλες υποδείξεις των διδασκόντων σε σχέση με την αξιολόγηση της αξιοπιστίας των διαφόρων ιστοσελίδων.

Βιβλιογραφική έρευνα

Ένα ακόμη πολύτιμο εργαλείο έρευνας ήταν η ενδιαφέρουσα δομημένη συνέντευξη που πραγματοποιήσαμε με τον υπεύθυνο του Βοτανικού Πάρκου Κρήτης, ο οποίος στην συνέχεια μας προσκάλεσε να επισκεφτούμε και να ξεναγηθούμε στο πάρκο του.

Δομημένη συνέντευξη

Συνολικά,

πραγματοποιήσαμε τρεις επισκέψεις οι οποίες όλες ήταν πολύ ευχάριστες, ενημερωτικές και άκρως κατατοπιστικές.

Η πρώτη μας επίσκεψη πραγματοποιήθηκε

στο Βοτανικό Πάρκο Κρήτης στα Σκορδαλού.

Εκεί, αρχικά μας έγινε μια ομιλία -παρουσίαση από ειδικό με θέμα την τοπική χλωρίδα και τις ιδιαιτερότητες που αυτή παρουσιάζει σε σχέση με το μικροκλίμα της περιοχής μας.

Ομιλία - παρουσίαση

Στη συνέχεια ακολουθώντας τα μονοπάτια που είναι χαραγμένα μέσα στα 150-200 στρέμματα του πάρκου, γνωρίσαμε περισσότερα από 150 είδη φρουτόδεντρων μαζί με δεκάδες βότανα, φαρμακευτικά και καλλωπιστικά φυτά που το πάρκο φιλοξενεί και απολαύσαμε τον περίπατό μας στο καταπράσινο φυσικό περιβάλλον.

Επίσκεψη στο Βοτανικό Πάρκο Κρήτης

Η επόμενη επίσκεψη μας ήταν στο Πάρκο

Διάσωσης Χλωρίδας και Πανίδας του

Πολυτεχνείου Κρήτης.

Εκεί, περιηγηθήκαμε στον χώρο, παρατηρήσαμε και φωτογραφήσαμε τα ενδημικά είδη των φυτών που υπήρχαν και συζητήσαμε με τους καθηγητές μας το θέμα του τοπικού οικοσυστήματος και της βιοποικιλότητα του.

Τελευταία μας επίσκεψη ήταν στο

Μεσογειακό Αγρονομικό Ινστιτούτο Χανίων.

Εκεί, ξεναγηθήκαμε στους χώρους του από την κ. Ηλέκτρα Ρεμούνδου, Γεωπόνο, η οποία μας παρουσίασε τα ενδημικά φυτά που περιείχε το πάρκο που βρίσκεται στο χώρο αυτό.

Επίσης, η ίδια, μας έκανε μια ενημέρωση - παρουσίαση με θέμα τις αμμοθίνες με κέδρους που υπάρχουν στο νομό μας και την προσπάθεια που καταβάλλεται για να προστατευτούν.

Ξενάγηση στο Μ.Α.Ι.Χ.

Παρουσίαση στο Μ.Α.Ι.Χ.

Τέλος, όσον αφορά τις δραστηριότητες δημιουργήσαμε στον χώρο των καλλιτεχνικών του σχολείου μας, τρία τεχνήματα με θέμα έμπνευσης σύμφωνο με το θέμα της εργασίας (φυτά – λουλούδια).

Δημιουργία τεχνήματος

Από την έρευνά μας όμως,

μάθαμε τελικά τι είναι τα φυτά;

Τα φυτά είναι:

μια από τις δύο ομάδες στις οποίες παραδοσιακά χωρίζονται οι οργανισμοί, η άλλη είναι τα ζώα. Η διαίρεση χρονολογείται τουλάχιστον από τον Αριστοτέλη, ο οποίος διέκρινε τους οργανισμούς σε φυτά που γενικά δεν κινούνται και σε ζώα τα οποία συχνά κινούνται για να πιάσουν την τροφή τους.

Ειδικότερα, ο όρος «φυτό» υποδεικνύει έναν οργανισμό με ορισμένα χαρακτηριστικά, όπως ότι είναι πολυκύτταρος, περιέχει κυτταρίνη και έχει τη δυνατότητα να πραγματοποιήσει φωτοσύνθεση.

Υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τρόποι

για να κατηγοριοποιήσουμε τα φυτά.

Στη συνέχεια θα δούμε μερικούς από αυτούς.

Διάφορα

είδη

και

κατηγορίες

φυτών

Τα φυτά μπορούν να κατηγοριοποιηθούν ως

προς το μέγεθος και τον βλαστό τους σε:

Πόες που είναι τα φυτά που έχουν μαλακό και πράσινο βλαστό όπως το χαμομήλι.

Θάμνοι που είναι τα φυτά που δεν έχουν κεντρικό κορμό αλλά πολλούς σκληρούς βλαστούς που διακλαδίζονται από το επίπεδο του εδάφους όπως το θυμάρι.

Δέντρα που είναι τα φυτά που έχουν ένα πολύ σκληρό βλαστό, τον κορμό, όπως ο πλάτανος.

Ως προς τη διάρκεια ζωής τους τα φυτά

διακρίνονται σε:

Μονοετή. Είναι τα φυτά που ολοκληρώνουν σε φυσιολογικές συνθήκες την ζωή τους σε 1 χρόνο. Δηλαδή, σε 1 μόλις χρόνο έχουμε την σπορά του φυτού, την ανάπτυξη του, την άνθιση του, την παραγωγή σπόρων και φυσικά την τελευταία φάση της ζωής του π.χ. η παπαρούνα.

Πολυετή. Είναι τα φυτά που ολοκληρώνουν την ζωή τους, σε 2 ή και περισσότερα χρόνια. Εδώ, η ζωή των φυτών περνά μέσα από συγκεκριμένες περιόδους π.χ. το πεύκο.

Αιωνόβια. Ονομάζονται τα φυτά που μπορούν να ζήσουν εκατοντάδες χρόνια π.χ. η ελιά.

Τα φυτά διακρίνονται επίσης και σε:

Φυλλοβόλα: είναι τα φυτά που ρίχνουν τα φύλλα τους το χειμώνα π.χ. ο πλάτανος.

Αειθαλή: είναι τα φυτά που διατηρούν το φύλλωμα τους το χειμώνα π.χ. το κυπαρίσσι.

Τέλος, μια ακόμη διάκρισή των φυτών είναι

σε:

Αυτοφυή τα οποία φυτρώνουν και μεγαλώνουν από μόνα τους π.χ. το έλατο

Καλλιεργήσιμα τα οποία τα σπέρνει ή τα φυτεύει ο άνθρωπος για τις διάφορες ανάγκες του π.χ. το σιτάρι

Η ελιά, η μαργαρίτα, ο κισσός, η

βελανιδιά, η γαριφαλιά

είναι όλα … φυτά.

Όμως …

… χαρακτηρίζονται από πολλές διαφορές

στη μορφή και το μέγεθος τους.

Παρά τις διαφορές όμως, όλα τα φυτά αποτελούνται από τρία κύρια μέρη:

Τη ρίζα

το βλαστό και

τα φύλλα.

Η ρίζα

Η ρίζα είναι το μέρος του φυτού που συνήθως βρίσκεται κάτω από την επιφάνεια του εδάφους. Με τη ρίζα τα φυτά απορροφούν από το έδαφος νερό και ωφέλιμα συστατικά που είναι διαλυμένα σε αυτό. Επίσης, η ρίζα συμβάλει στη στήριξη του φυτού.

Κάποια φυτά έχουν εναέριες ρίζες, όπως ο κισσός που χρησιμεύουν για την αναρρίχηση και τη στήριξη του φυτού.

Ο βλαστός

Ο βλαστός είναι το κύριο μέρος του φυτού που βρίσκεται πάνω από το έδαφος και αποτελεί τη ραχοκοκαλιά του φυτού. Συμβάλει στη στήριξη του φυτού και από αυτόν αναπτύσσονται τα φύλλα και τα άνθη. Μέσα από το βλαστό μεταφέρονται νερό και διαφορές ουσίες σε όλα τα μέρη του φυτού.

Οι βλαστοί των φυτών διαφέρουν. Οι θάμνοι έχουν μαλακούς και πρασίνους βλαστούς. Η καλαμιά έχει σκληρό και κούφιο βλαστό, ενώ η κολοκυθιά έχει βλαστούς έρποντες που αναπτύσσονται οριζόντια.

Τα φύλλα

Στα φύλλα των φυτών γίνεται η φωτοσύνθεση με την οποία παράγεται η γλυκόζη, από την οποία τελικά σχηματίζεται το άμυλο, που είναι η «τροφή» του φυτού. Τα φύλλα έχουν διαφορά σχήματα. Κάποια μοιάζουν με λόγχη, άλλα με καρδιά, άλλα με βελόνα κτλ.

Στα φύλλα πραγματοποιείται επίσης και η λειτουργία της διαπνοής κατά την οποία αποδίδεται στην ατμόσφαιρα με την μορφή υδρατμών, το πλεόνασμα νερού που υπάρχει στο φυτό.

Φύλλα φυτών

Στην επιφάνεια των φύλλων υπάρχουν

μικροσκοπικά ανοίγματα (πόροι), τα οποία

ονομάζονται στόματα.

Τα στόματα επιτρέπουν στο φυτό να ανταλλάσσει αέρια με το περιβάλλον του (οξυγόνο και διοξείδιο του άνθρακα).

Στόματα μπορούν να υπάρχουν και στο πάνω και στο κάτω μέρος του φύλλου. Στα περισσότερα όμως φύλλα τα στόματα βρίσκονται στο κάτω μέρος.

Έχει υπολογιστεί ότι στο κάτω μέρος ενός φύλλου υπάρχουν 19.000 στόματα σε κάθε τετραγωνικό εκατοστό, ενώ στο πάνω μέρος υπάρχουν 5.000 στόματα σε κάθε τετραγωνικό εκατοστό.

Στόματα φύλλου

Τα φυτά όπως και όλοι οι οργανισμοί

εκτελούν κάποιες βασικές λειτουργίες για την

επιβίωσή τους.

Αυτές είναι:

Η Φωτοσύνθεση

Η Αναπνοή

Η Διαπνοή

Η Αναπαραγωγή

Φωτοσύνθεση

Όλοι οι ζωντανοί οργανισμοί χρειάζονται ενέργεια για να επιβιώσουν και να αναπτυχθούν, την οποία εξασφαλίζουν με την τροφή τους.

Τα φυτά συνθέτουν μόνα τους την τροφή τους (αυτότροφοι οργανισμοί). Η αντίδραση με την οποία τα φυτά συνθέτουν την τροφή τους είναι η φωτοσύνθεση.

Η φωτοσύνθεση είναι βασική λειτουργία των

φυτών.

Γίνεται μόνο στα πράσινα μέρη του φυτού, δηλαδή στα φύλλα. Στα κύτταρα των φύλλων και συγκεκριμένα στους χλωροπλάστες υπάρχει μια ειδική χρωστική ουσία, που ονομάζεται χλωροφύλλη. Η χλωροφύλλη είναι απαραίτητη για τη φωτοσύνθεση διότι δεσμεύει την ηλιακή ενέργεια.

Το φυτό

απορροφά διοξείδιο του άνθρακα και νερό, ενώ ταυτόχρονα δεσμεύει ηλιακή ενέργεια και παράγει πλούσιες σε ενέργεια ενώσεις όπως η γλυκόζη. Παράλληλα απελευθερώνει οξυγόνο.

Για τη διεξαγωγή αυτής της τόση ουσιώδους λειτουργίας το φύλλο είναι λεπτό, επίπεδο και με μεγάλη αναλογία επιφάνειας/όγκου, έτσι ώστε να εξασφαλίζεται η μέγιστη δυνατή απορρόφηση του φωτός.

Αναλυτικότερα:

Τα φύλλα απορροφούν διοξείδιο του άνθρακα από τον αέρα, το οποίο είναι απαραίτητο για την φωτοσύνθεση.

Τα φυτά απορροφούν επίσης νερό από τις ρίζες τους, που μέσα από το βλαστό φτάνει σε όλα τα μέρη του φυτού.

Στα φύλλα παράγεται η γλυκόζη, η οποία χρησιμοποιείται για να παρασκευαστεί το άμυλο που είναι η τροφή των φυτών. Το άμυλο μεταφέρεται από τα φύλλα σε όλα τα μέρη του φυτού. Κατά τη φωτοσύνθεση, από τα φύλλα απελευθερώνεται οξυγόνο στο περιβάλλον.

Η σημασία της ηλιακής ενέργειας

Η ενέργεια την οποία χρειάζεται το φυτό για να συνθέσει γλυκόζη και στη συνέχεια άμυλο, προέρχεται από το φως του ήλιου. Η ηλιακή ενέργεια δεσμεύεται από τη χλωροφύλλη και χρησιμοποιείται για τη σύνθεση της γλυκόζης. Η γλυκόζη περιέχει χημική ενέργεια. Τα φυτά μετατρέπουν την ηλιακή ενέργεια σε χημική.

Άρα τα φυτά αποτελούν μετατροπείς ενέργειας!

Αναπνοή

Γιατί τα φυτά αναπνέουν;

Τα φυτά χρειάζονται ενέργεια για να επιβιώσουν, που εξασφαλίζεται με την τροφή τους. Τα φυτά συνθέτουν τα ίδια την τροφή τους, που είναι το άμυλο. Δεν μπορούν όμως να χρησιμοποιήσουν αμέσως το άμυλο που παράγουν. Πρέπει πρώτα να το διασπάσουν για να εκμεταλλευτούν την ενέργεια που ελευθερώνεται κατά τη διάσπαση του.

Η διάσπαση του αμύλου γίνεται με την αναπνοή του φυτού.

Τα φυτά αναπνέουν απ’ όλα τα μέρη τους,

τις ρίζες, το βλαστό και κυρίως τα φύλλα.

Η αναπνοή είναι η αντίθετη διαδικασία της φωτοσύνθεσης. Κατά την αναπνοή τα φυτά απορροφούν από το περιβάλλον οξυγόνο και αποβάλλουν διοξείδιο του άνθρακα.

Φωτοσύνθεση

Διοξείδιο του άνθρακα + νερό γλυκόζη +

οξυγόνο

Αναπνοή

Άμυλο + οξυγόνο διοξείδιο του άνθρακα

+ νερό

Φωτοσύνθεση – Αναπνοή

Δύο αντίθετες λειτουργίες

Τα φυτά παράγουν περισσότερο οξυγόνο

απ’ όσο απορροφούν

Η φωτοσύνθεση γίνεται κατά τη διάρκεια της ημέρας, οπότε τα φυτά απορροφούν διοξείδιο του άνθρακα και απελευθερώνουν οξυγόνο.

Η αναπνοή γίνεται ημέρα και νύχτα. Με την αναπνοή τα φυτά απορροφούν οξυγόνο και απελευθερώνουν διοξείδιο του άνθρακα.

Το οξυγόνο που παράγουν τα φυτά με τη φωτοσύνθεση είναι πολύ περισσότερο από αυτό που απορροφούν με την αναπνοή.

Είναι επικίνδυνο να κοιμάστε σε δωμάτιο με

πολλά φυτά, καθώς τα φυτά το βράδυ

αναπνέουν άρα απορροφούν οξυγόνο;

Ο φόβος αυτός, ενώ είναι αρκετά διαδεδομένος, είναι αδικαιολόγητος καθώς η ποσότητα του οξυγόνου που απορροφά ένα φυτό είναι πολύ μικρή, μικρότερη απ’ όση απορροφά ένα κατοικίδιο ζώο που κοιμάται μαζί μας.

Διαπνοή

Τα φυτά ανταλλάσσουν αέρια με το περιβάλλον μέσα από τα στόματα, που είναι μικροσκοπικοί πόροι. Όταν τα στόματα ανοίγουν για να περάσει διοξείδιο του άνθρακα ή οξυγόνο, εξατμίζεται μια ποσότητα νερού από το εξωτερικό του φυτού προς τον αέρα.

Η αποβολή του νερού από τα φυτά στο περιβάλλον λέγεται διαπνοή.

Ένας ακόμη ρόλος της διαπνοής

Με τη διαπνοή γίνεται συνεχής κυκλοφορία νερού από τις ρίζες προς τα φύλλα. Μέσω του νερού μεταφέρονται σε όλα τα μέρη του φυτού θρεπτικά συστατικά που απορροφώνται από το χώμα.

Τα φυτά ελέγχουν τη διαπνοή

Τα φυτά ελέγχουν τη διαπνοή και την ποσότητα του νερού που αποβάλλεται στον αέρα ανοίγοντας και κλείνοντας τα στόματα. Για να αναπληρώσουν το νερό που χάνεται με τη διαπνοή, τα φυτά απορροφούν νερό από το έδαφος με τις ρίζες τους.

Γι’ αυτό λοιπόν, αν έχουμε φυτά στο σπίτι δεν πρέπει να ξεχνάμε να τα ποτίζουμε.

Φυτά και νερό

Όλα τα φυτά χρειάζονται νερό για να επιβιώσουν και να αναπτυχθούν. Οι ανάγκες όμως κάθε φυτού σε νερό είναι διαφορετικές.

Μερικά φυτά μπορούν να επιβιώσουν ακόμη και σε ακραίες συνθήκες ξηρασίας, όπως ο κάκτος και η φραγκοσυκιά.

Άλλα αναπτύσσονται μόνο όπου υπάρχει άφθονο νερό, όπως είναι το ρύζι και η καλαμιά.

Κάκτος

Καλαμιά

Αναπαραγωγή

Όπως όλοι οι ζωντανοί οργανισμοί έτσι και τα φυτά αναπαράγονται. Η αναπαραγωγή κάθε είδους κρίνεται σημαντική για τη διαιώνισή του.

Στα φυτά η αναπαραγωγή γίνεται με μονογονία και με αμφιγονία.

Μερικά φυτά, όπως η πατάτα, μπορούν να αναπαραχθούν και με τους δύο τρόπους.

Τα ανθόφυτα, δηλαδή τα φυτά που έχουν

άνθη, αναπαράγονται με αμφιγονία.

Το άνθος παράγει τους γαμέτες και συνεπώς αποτελεί το αναπαραγωγικό όργανο του φυτού. Ανάλογα με το είδος των γαμετών που παράγει, ένα άνθος μπορεί να είναι αρσενικό, θηλυκό ή τέλειο:

Το αρσενικό άνθος έχει μόνο στήμονες.

Το θηλυκό άνθος έχει μόνο ύπερο.

Το τέλειο άνθος έχει και στήμονες και ύπερο. Παράγει δηλαδή και αρσενικούς και θηλυκούς γαμέτες.

Για να γίνει η γονιμοποίηση, θα πρέπει να μεταφερθούν οι γυρεόκοκκοι από τους ανθήρες στο στίγμα του υπέρου. Η διαδικασία αυτή ονομάζεται επικονίαση.

Για να μεταφερθεί όμως η γύρη από το ένα φυτό στο άλλο χρειάζεται κάποιο μέσο μια και τα φυτά δεν μπορούν τα ίδια να μετακινηθούν. Ο άνεμος και τα έντομα είναι αυτά τα οποία βοηθούν στη μεταφορά της γύρης από το ένα φυτό στο άλλο.

Επικονίαση

Η μεταφορά της γύρης

Ο άνεμος θεωρείται ο κύριος μεταφορέας γύρης αλλά δεν δρα με επιλεκτικό τρόπο όπως δρουν τα έντομα. Τα λαμπερά χρώματα και τα δυνατά αρώματα των φυτών έλκουν τα έντομα τα οποία, καθώς προσγειώνονται πάνω στα λουλούδια, συγκεντρώνουν τη γύρη και το νέκταρ για να τραφούν με αποτέλεσμα κατά τη μετακίνησή τους να μεταφέρουν τη γύρη από το ένα φυτό στο άλλο. Με αυτόν τον τρόπο γίνεται η γονιμοποίηση και δημιουργούνται οι καρποί.

Τα φυτά σταδιακά αναπτύσσουν ιδιότητες όπως χρώματα, αρώματα και σχήματα έτσι ώστε να προκαλούν την πιο αποτελεσματική προσέλκυση των εντόμων.

Πολύχρωμα λουλούδια

Ερεθιστικότητα

Η ερεθιστικότητα είναι ένα από τα χαρακτηριστικά των ζωντανών οργανισμών. Είναι η ικανότητα των οργανισμών να αντιδρούν στις μεταβολές του περιβάλλοντος προσπαθώντας να εξασφαλίσουν τις καλύτερες συνθήκες για την επιβίωση και την αναπαραγωγή τους.

Τα φυτά έχουν ανάγκη το ηλιακό φως για να φτιάξουν την τροφή τους. Γι’ αυτό ο βλαστός κατευθύνεται πάντα προς το φως (φωτοτροπισμός). Έτσι, το φυτό παίρνει την ενέργεια που χρειάζονται για να μεγαλώσει.

Αντίθετα, η ρίζα κατευθύνεται πάντα προς τα κάτω (γεωτροπισμός) για να μπορεί να δίνει στο φυτό στήριξη, νερό κι άλλες ουσίες.

Εντάξει με τα φυτά και τις

λειτουργίες τους !!!

Όμως, τι είναι η χλωρίδα ενός τόπου;

Χλωρίδα

Όταν περπατάς στην εξοχή ή κάνεις μια βόλτα σε ένα πάρκο ή ακόμη και στην πόλη βλέπεις γύρω σου δεκάδες είδη φυτών.

Το σύνολο των φυτών μιας χώρας ή ενός τόπου αποτελεί τη χλωρίδα της.

Η χλωρίδα της πατρίδας μας είναι από τις πλουσιότερες στην Ευρώπη. Μπορεί στη χώρα μας να μην υπάρχουν μεγάλα δάση, υπάρχει όμως εντυπωσιακή ποικιλία φυτών.

Είναι σημαντική η προστασία της

χλωρίδας ενός τόπου;

Γενικότερα, ποια είναι η χρησιμότητα των φυτών;

Τα φυτά, οι ευεργέτες της ζωής !!!

Η ζωή εμφανίστηκε στη γη πριν από δισεκατομμύρια χρόνια. Η εξέλιξη της ζωής και η ανάπτυξη της εκπληκτικής ποικιλομορφίας των ζωντανών οργανισμών, που σήμερα παρατηρούμε γύρω μας, οφείλεται στην ύπαρξη του οξυγόνου στην ατμόσφαιρα της Γης.

Όμως, το οξυγόνο δεν υπήρχε πάντα στην ατμόσφαιρα της Γης. Το οξυγόνο της ατμόσφαιρας δημιουργήθηκε αρχικά από τη φωτοσύνθεση των πρώτων αρχέγονων φυτών και σταδιακά αυξήθηκε με τη φωτοσύνθεση των μεταγενέστερων φυτών.

Η σημασία της φωτοσύνθεσης για τη

ζωή στον πλανήτη μας είναι μεγάλη.

Οι οργανισμοί που φωτοσυνθέτουν είναι οι μοναδικοί τροφοδότες της βιόσφαιρας σε οξυγόνο και οργανικές ουσίες.

Παράγουν περίπου 100 δισεκατομμύρια τόνους οξυγόνου κατά τη διάρκεια ενός έτους!

Η ζωή στη Γη εξαρτάται από τα φυτά κυρίως

λόγω του οξυγόνου που παράγουν.

Η ύπαρξη του οξυγόνου στην ατμόσφαιρα έδωσε τη δυνατότητα στους ζωικούς οργανισμούς να αναπτυχθούν, καθώς μπορούσαν να το χρησιμοποιήσουν για την αναπνοή τους και να αναπτυχθούν σε ποικίλες μορφές.

Τα φυτά επιπλέον αποτελούν την βάση της τροφικής αλυσίδας. Δηλαδή, αποτελούν τροφή για άλλους οργανισμούς, μεταξύ των οποίων και ο άνθρωπος.

Ο άνθρωπος εκμεταλλεύεται τα φυτά περισσότερο από κάθε άλλο πλάσμα, καθώς εξασφαλίζει πλήθος προϊόντων από αυτά.

Πιο αναλυτικά:

Δημιουργία πρότασης

Η ιδέα

Από τις επισκέψεις μας και την ενασχόληση μας με τα φυτά, αναδείχθηκε μια ιδέα, που μετατράπηκε σε πρόταση για τη δημιουργία ενός βοτανικού κήπου σε κάποιο χώρο του σχολείου μας που θα μπορούσε να τον φιλοξενήσει.

Στην προσπάθεια μας να διαμορφώσουμε την πρόταση αυτή για τη δημιουργία του βοτανικού κήπου απευθυνθήκαμε στα μέλη του σχολείου (μαθητές όλων των τάξεων, καθηγητές, δασκάλους και λοιπό προσωπικό).

Έτσι, με τη βοήθεια των καθηγητών μας, δημιουργήσαμε και διαμορφώσαμε ένα ερωτηματολόγιο για να διερευνήσουμε τις απόψεις - προτιμήσεις όλων των μελών του σχολικού συγκροτήματος στο θέμα της δημιουργίας ενός βοτανικού κήπου στο σχολείο μας.

Οι ερωτήσεις

Οι ερωτήσεις του ερωτηματολογίου είχαν ως σκοπό να αποκαλύψουν:

τις προτιμήσεις των μελών όσον αφορά το είδος του κήπου και τα περιεχόμενα του (ερωτήσεις 1-8) και

την διάθεση που υπάρχει στα μέλη του σχολείου για ενεργητική συμμετοχή στο εγχείρημα αυτό (ερωτήσεις 9-12).

Ερωτηματολόγιο Ερευνητικής Εργασίας

1. Τι είδους φυτά θα θέλατε να δείτε στο χώρο του πάρκου; (Σημειώστε όσες επιλογές θέλετε) Α. Βότανα Ε. Θάμνοι Β. Λουλούδια Ζ. Αναρριχητικά Γ. Καλλωπιστικά δέντρα Η. Άλλο (συμπληρώστε το) … Δ. Οπωροφόρα δέντρα 2. Θέλετε να είναι ο χώρος του πάρκου επισκέψιμος για το κοινό; Ναι Όχι Ναι, σε συγκεκριμένες προκαθορισμένες χρονικές στιγμές 3. Θα θέλατε στο χώρο του πάρκου να υπάρχουν καθίσματα ανάπαυσης

(παγκάκια); Ναι Όχι 4. Θα θέλατε να υπάρχουν μπροστά από κάθε είδος φυτού ταμπέλες με την

ονομασία και πληροφορίες γι’ αυτό; Ναι Όχι 5. Θα θέλατε να υπάρχει νυχτερινός φωτισμός στο χώρο του πάρκου; Ναι Όχι 6. Θα θέλατε να καταναλώνονται τα προϊόντα του πάρκου στο χώρο του σχολείου

(π.χ. βότανα); Ναι Όχι 7. Θα θέλατε να υπάρχουν στο χώρο του πάρκου επιπλέον καλλωπιστικά στοιχεία

(βράχοι, σιντριβάνια κ.α.); Ναι Όχι 8. Θα θέλατε στο χώρο του πάρκου να παρασκευάζεται βιολογικό λίπασμα

(κομπόστ); Ναι Όχι 9. Θα θέλατε να συμμετέχετε σε μία ομάδα για την προβολή του πάρκου; Ναι Όχι Αν ναι, σημειώστε το ονοματεπώνυμο σας 10. Θα θέλατε να συμμετέχετε σε κάποιο στάδιο της κατασκευής του πάρκου (π.χ.

φύτευση); Ναι Όχι Αν ναι, σημειώστε το ονοματεπώνυμο σας 11. Θα θέλατε να συμμετέχετε στην δημιουργία μιας ομάδας υπεύθυνης για τη

λειτουργία του πάρκου (π.χ. ξεναγήσεις); Ναι Όχι Αν ναι, σημειώστε το ονοματεπώνυμο σας 12. Έχετε να προτείνετε κάτι διαφορετικό που θα σας άρεσε σε σχέση με το πάρκο;

Το ερωτηματολόγιο …

το απάντησαν 93 άτομα και σας παρουσιάζουμε, ενδεικτικά, μερικές από τις απαντήσεις του σε μορφή που μπορεί να αποτυπωθούν περισσότερο παραστατικά.

0

10

20

30

40

50

60

70

80 Βότανα

Λουλούδια

ΚαλλωπιστικάδέντραΟπωροφόραδέντραΘάμνοι

Αναρριχητικά

Ερώτηση 1: Τι είδους φυτά θα θέλατε να δείτε στο

χώρο του πάρκου;

Ερώτηση 10: Θα θέλατε να συμμετέχετε σε κάποιο

στάδιο της κατασκευής του πάρκου (π.χ.

φύτευση);

57%43%Ναι Όχι

Την πρόταση αυτή την καταθέσαμε στην διεύθυνση του σχολείου μας και αναμένουμε - φιλοδοξούμε να την δούμε κάποια στιγμή να υλοποιείται.

Κατάθεση πρότασης

Συμπέρασμα

Εμείς, οι μαθητές, ως μελλοντικοί διαχειριστές των φυσικών πόρων όχι μόνο της πατρίδας μας, αλλά και γενικότερα του πλανήτη μας, κληθήκαμε, στην εργασία αυτή δρώντας ως μικροί ερευνητές να ανακαλύψουμε τον ρόλο και τη σημασία που έχουν τα φυτά στην ζωή του ανθρώπου.

Στην πορεία της αναζήτησης αυτής, έπρεπε να οδηγηθούμε δρώντας μεθοδικά και ερευνητικά, αξιοποιώντας όσο το δυνατόν περισσότερους πόρους και πηγές.

Με τη βοήθεια των καθηγητών μας, διαβάσαμε, ερευνήσαμε, γράψαμε και τελικά μάθαμε πολλά πράγματα για τα φυτά γενικά αλλά και ειδικότερα για τη χλωρίδα του τόπου μας.

Στην συνέχεια, το αποτέλεσμα της έρευνας μας το αποτυπώσαμε σε γραπτή μορφή στην ερευνητική εργασία που εκπονήσαμε και μόλις σας παρουσιάσαμε.

Ευχαριστούμε πολύ …

Τέλος !!!

Οι συντελεστές της εργασίας

κατά αλφαβητική σειρά:

Δ. K.

Κ. N.

Μ. E.

Π. Σ.

Π. Γ.

Π. Σ.

Φ. Α.

Χ. Κ.

Χ. Σ.

Οι επιβλέποντες καθηγητές:

Φλουρής Μηνάς - Μακριδάκης Μανώλης