ΒΙΟΓΕΝΕΙΣ ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΙ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΣΙΚΙΝΟΥ-ΦΟΛΕΓΑΝΔΡΟΥ

Παπακώστα Φ.1 , Χασιώτης Θ.1, Παλαιοκρασσάς Α.2

1 Τμήμα Επιστημών της Θάλασσας, Πανεπιστήμιο Αιγαίου 2 Akti Engineering, Πειραιάς

10ο Πανελλήνιο Συμπόσιο Ωκεανογραφίας & Αλιείας

Εισαγωγικά

Πληθώρα ονομάτων- όρων χρησιμοποιείται για την περιγραφή των ‘βιογενών σχηματισμών’ (‘corralligenous algal reefs’, ‘biogenic mounds’, ‘biogenic formations’, ‘coral carbonate mounds’, ‘encrusting corallines’)

Στην παρούσα εργασία ονομάζονται βιογενείς σχηματισμοί/ βιογενή υβώματα

Πολύ λίγες οι μελέτες για τους βιογενείς σχηματισμούς, ιδιαίτερα στην ανατολική Μεσόγειο.

Πολύ σημαντικό ενδιαιτήματα για είδη οικονομικού ενδιαφέροντος.

Σκοπός

Εντοπισμός και χαρτογράφηση των βιογενών σχηματισμών στην περιοχή μελέτης

Συσχέτιση της παρουσίας τους με τα χαρακτηριστικά του υποστρώματος

Ανάλυση παραγόντων που επιδρούν περισσότερο στη δημιουργία/ανάπτυξη τους στη συγκεκριμένη περιοχή.

O προσδιορισμός:i. του ρυθμού ιζηματογένεσης ii. του χρονικού πλαισίου δημιουργίας

Περιοχή μελέτης

Δεδομένα

Πολυδεσμικός ηχοβολιστής (MBES)

Τομογράφος υποδομής πυθμένα (SBP)

Ηχοβολιστής πλευρικής σάρωσης (SSS)

Η έρευνα υποστηρίχθηκε από Διαφορικό δορυφορικό σύστημα προσδιορισμού θέσης (DGPS)

Δείγματα ιζημάτων (υπό επεξεργασία)

Πορείες ερευνητικού σκάφους

Ν. ΣΙΚΙΝΟΣ

Ν. ΦΟΛΕΓΑΝΔΡΟΣ

• Κίτρινο: MBES, SBP • Μπλε: MBES,SBP, SSS

Μεθοδολογική ανάλυση

SonarWizMapΛογισμικό επεξεργασίας θαλάσσιων γεωφυσικών δεδομένων (επεξεργασία τομογραφιών, υπολογισμός πάχους, σύνθεση μωσαϊκού ηχογραφιών)

G.I.S.Ψηφιοποίηση των θέσεων των βιογενών σχηματισμών, υπολογισμός της έκτασης τους, παραγωγή χαρτών

Καμπύλη ανόδου στάθμης θάλασσας (Bard et al. 1990) + τομογραφίες SBP

Υπολογισμός ιζηματογένεσης και χρονικού πλαισίου

Βυθομετρία(MBES)

Ψευδοτρισδιάστατη, φωτοσκιασμένη απεικόνιση (MBES)

Μείωση του πάχους με την αύξηση του βάθους

(a) Ανάδυση του ακουστικού υποβάθρου

(b) Θύλακες ιζημάτων

Γενική γεωμορφολογία

Γενική γεωμορφολογία

Βραχώδεις εξάρσεις, παλαιοακτή, ρήγμα (Φολέγανδρος)

Γεωμορφολογικά χαρακτηριστικά (SBP)

Βιογενείς σχηματισμοί (Σίκινος)

Διαφορετικής έντασης ανακλαστικότητα, με ή χωρίς ηχητικές σκιές

Έντονο ανάγλυφο των βιογενών σχηματισμών

Γεωμορφολογικά χαρακτηριστικά βιογενών σχηματισμών

MBESSSS

Επιφανειακή κατανομή βιογενών σχηματισμών (MBES)

Βιογενή11%

Βιογενή9%

Επιφανειακή κατανομή βιογενών σχηματισμών (SBP)

Επιφανειακή κατανομή βιογενών σχηματισμών (SSS)

Βιογενή3%

Επιφανειακή κατανομή βιογενών σχηματισμώνΣυνδυαστικός χάρτης (MBES+SBP+SSS)

Βιογενή 18%

Ρυθμοί ιζηματογένεσηςΧάρτης τομών

Καμπύλη ανόδου στάθμης θάλασσας (Bard et al.,1990)

Πίνακας υπολογισμού ιζηματογένεσης για την τομή 1

Αντίστοιχα υπολογίζεται και για τις άλλες δύο τομές

Ρυθμοί ιζηματογένεσηςΠίνακες υπολογισμού μέσου ρυθμού ιζηματογένεσης

Στις περιοχές που εμφανιζονται βιογενείς σχηματισμοί, η ιζημάτογένεση φτάνει τα 0,22mm/yr.

ΣυμπεράσματαΓενικά για την περιοχή μελέτης

Διαπιστώθηκε ανώμαλο, μικρο-μεσο-ανάγλυφο νότια της Σικίνου (βιογενείς σχηματισμοί) καθώς και ανατολικά της Φολεγάνδρου (βραχώδεις εξάρσεις, παλαιοακτές, ρήγμα).

Παρατηρήθηκαν γραμμώσεις προς το νότιο-νοτιοδυτικό τμήμα της περιοχής έρευνας.

ΣυμπεράσματαΓια τους βιογενείς σχηματισμούς

Αναπτύσσονται κυρίως μεταξύ 70 και ~ 95 μέτρων βάθους και καλύπτουν μεγάλο τμήμα (18%) της περιοχής έρευνας.

Αναπτύσσονται πολύ πιο εκτεταμένα και με μεγαλύτερη πυκνότητα προς τα ανατολικά που πιθανόν το υπόστρωμα και η μορφολογία ευνοεί περισσότερο την ανάπτυξή τους

Παρατηρήθηκε διαφορά ανάπτυξης μεταξύ του ανατολικού και του κεντρικού-δυτικού τμήματος της περιοχής έρευνας πιθανώς λόγω διαφορετικών υδροδυναμικών συνθηκών.

Αυξημένη ανάπτυξη του ύψος υβώματος των σχηματισμών που βρίσκονται πιο κοντά στις ακτές πιθανώς λόγω αυξημένης πρόσληψης θρεπτικών.

Το πάχος των ιζημάτων αυξάνει με την παρουσία βιογενών σχηματισμών.

H ανάπτυξη των βιογενών σχηματισμών άρχισε πριν περίπου 14.000 χρόνια.

Στα τμήματα των τομών που εμφανίζονται βιογενείς σχηματισμοί υπάρχει 40 – 70 % αύξηση του ρυθμού ιζηματογένεσης.

Τοπικά φτανει τα 0,22mm/yr.

ΣυμπεράσματαΓια τους βιογενείς σχηματισμούς

ΣΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΠΟΛΥ!!