Το Σχίσμα του 1054: Ένα Το Σχίσμα του 1054: Ένα γεγονός βαθιάς οδύνηςγεγονός βαθιάς οδύνης

• Σχίσμα ονομάζουμε τα διαίρεση της Σχίσμα ονομάζουμε τα διαίρεση της εκκλησίας σε δύο κομμάτια :εκκλησίας σε δύο κομμάτια :

• Το ανατολικόΤο ανατολικό

• Και Και

• ΔυτικόΔυτικό

• Ανατολική είναι Ανατολική είναι η Ορθόδοξηη Ορθόδοξη (που σημαίνει αυτή που έχει το σωστό δόγμα- πίστη)

• Δυτική είναι η Δυτική είναι η Καθολική ή Παπική Καθολική ή Παπική ΕκκλησίαΕκκλησία (τον 16ο αιων. αυτή διασπάστηκε στα δύο και προέκυψε απ΄αυτήν η Προτεσταντική εκκλησία)

Η διαίρεση της αυτοκρατορίας οδηγεί στην απομάκρυνση των εκκλησιών της

Οι νέοι λαοί που θα κατοικήσουν τη Δύση θα συμβάλουν ακόμη περισσότερο σ΄ αυτή

την απομάκρυνση

Η αφορμή της διάσπασης 9ος αιώνας

• Η εκλογή του Φωτίου ως Πατριάρχη Κων/πόλεως παράτυπα έδωσε την ευκαιρία στη Δύση να αναμειχθεί στα εσωτερικά της Ανατολής και να αναδείξει τις διαφορές που υπήρχαν στις δύο Εκκλησίες

Αίτια του σχίσματος

• 1. Η απαίτηση από την πλευρά του Πάπα για κυριαρχία σε όλη την εκκλησία, δηλ. το πρωτείο εξουσίαςτο πρωτείο εξουσίας

• 2.Οι αυθαιρεσίες του Πάπα σε δογματικά ζητήματαδογματικά ζητήματα

Δογματικές αυθαιρεσίες του Πάπα

• 1. Και εις το Πνεύμα το Άγιον, το Κύριον…. …………το εκ του Πατρός εκπορευόμενον

• Σ’ αυτή τη φράση του Συμβόλου της

Πίστεως πρόσθεσαν τη φράση «και εκ του «και εκ του Υιού»Υιού» μετά από τη φράση «εκ του Πατρός»

• Τι σημαίνει αυτή η προσθήκη;

• Κάθε πρόσωπο έχει είπαμε τα προσωπικά του χαρακτηριστικά που είναι μοναδικά,έτσι η εκπόρευση του Αγίου Πνεύματος είναι χαρακτηριστικό του Πατέρα και όχι και του Υιού αφού έτσι ταυτίζονται τα πρόσωπα

• Αγία Τριάδα= κοινωνία Αγία Τριάδα= κοινωνία ισότιμων και μοναδικών ισότιμων και μοναδικών προσώπωνπροσώπων

• Το Το FilioqueFilioque προσβάλει προσβάλει αυτή τη μοναδικότητααυτή τη μοναδικότητα και φέρνει σύγχυση και φέρνει σύγχυση

• Αν εφαρμοστεί ως Αν εφαρμοστεί ως πρότυπο στην κοινωνία πρότυπο στην κοινωνία μας ανοίγει ο δρόμος για μας ανοίγει ο δρόμος για μια συγκεντρωτική και μια συγκεντρωτική και αυταρχική κοινωνίααυταρχική κοινωνία

Οι αφορμές• Κρίση στην Ιταλία τον 11ο αιώνα

• Ο πάπας Λέων ο Θ΄ επέβαλε τα λατινικά ήθη και έθιμα στις ορθόδοξες εκκλησίες της Νότιας Ιταλίας και Σικελίας

• Ο Πατριάρχης Μιχαήλ Κηρουλάριος έκλεισε όλα τα λατινικά μοναστήρια και ναούς της Κωνσταντινουπόλεως

Τα γεγονότα που οδήγησαν στο σχίσμα το 1054 (ας διαβάσουμε την παράγραφο β΄ της σ. 103.

• Καινοτομίες του ΠάπαΚαινοτομίες του Πάπα• 1 . ΈχριανΈχριαν μόνο τους επισκόπους

(σήμερα τους χρίουν όλους στην ηλικία των επτά ετών)

• 2. Καθιέρωσαν την υποχρεωτική υποχρεωτική αγαμίααγαμία όλων των ιερέων

• 3.χρησιμοποιούν άζυμο άρτοάζυμο άρτο για τη Θ. Λειτουργία(σήμερα δίνουν μόνο τον άρτο στους λαϊκούς,την Όστια)

Το Σχίσμα του 1054Το Σχίσμα του 1054συνέπειεςσυνέπειες

• 1054: Σχίσμα και αφορισμοί ανάμεσα 1054: Σχίσμα και αφορισμοί ανάμεσα στις δύο Εκκλησίεςστις δύο Εκκλησίες

• 1204: Κατάληψη της πόλης από τους 1204: Κατάληψη της πόλης από τους Σταυροφόρους- Σταυροφόρους- Εχθρότητα και μίσοςΕχθρότητα και μίσος

Με την κατάληψη της Πόλης οι Δυτικοί προσπάθησαν να επιβάλλουν με τη βία τις θέσεις τους

Οι προσπάθειες ένωσης

• 1054-1453: 1054-1453: 13 αποτυχημένες13 αποτυχημένες προσπάθειες προσπάθειες ένωσης π.χ. Σύνοδος Φεράρας- ένωσης π.χ. Σύνοδος Φεράρας- Φλωρεντίας 1438-39 (αντίδραση του Φλωρεντίας 1438-39 (αντίδραση του Μάρκου του Ευγενικού)Μάρκου του Ευγενικού)

• ΑπέτυχανΑπέτυχαν διότι οι Βυζαντινοί διότι οι Βυζαντινοί επιθυμούσαν την βοήθεια της Δύσης για επιθυμούσαν την βοήθεια της Δύσης για να σώσουν την αυτοκρατορία από τους να σώσουν την αυτοκρατορία από τους Τούρκους ενώ οι Δυτικοί επιθυμούσαν Τούρκους ενώ οι Δυτικοί επιθυμούσαν την κυριαρχία τους πάνω στην Ανατολή την κυριαρχία τους πάνω στην Ανατολή

Το 1453 πέφτει η Πόλη και σταμάτησε κάθε είδους προσπάθεια για προσέγγιση

20ος αιώνας. Ευτυχή βήματα προόδου

• 1ο βήμα: ο Πατριάρχης Αθηναγόρας και ο Πάπας Παύλος Στ΄ ακύρωσαν τα αναθέματα και άρχισαν το διάλογο αγάπης που συνεχίζεται μέχρι σήμερα

• Δυτικοί έχουν δώσει ναούς στους Ορθοδόξους για λειτουργική χρήση

• Έχουν επιστρέψει λείψανα αγίων• Έχουν ορθόδοξες θεολογικές σχολές

στα Πανεπιστήμια τους

Ναός της Ρώμης που δόθηκε στους Ορθοδόξους

Σήμερα το Βατικανό είναι ανεξάρτητο κράτος (μέσα στη Ρώμη)