Το Κρητικό καιΤο Μακεδονικό Ζήτημα

Γ΄ ΓυμνασίουΕνοτ. 21-22

Το Κρητικό Ζήτημα Η επανάσταση του 1821 στην Κρήτη

καταπνίγηκε από τον Ιμπραήμ το 1824. Από τότε οι Κρητικοί προσπάθησαν πολλές φορές να επαναστατήσουν και να ενωθούν με την Ελλάδα. Έτσι δημιουργήθηκε το περίφημο Κρητικό ζήτημα.

Ας δούμε όμως αναλυτικά τις επαναστάσεις και τα αποτελέσματά τους:

1866-1869 : Μεγάλη Κρητική επανάσταση –

Ολοκαύτωμα του Αρκαδίου , Νοέμβ. 1866–

Παραχώρηση του Οργανικού Νόμου: α) πρόσληψη και χριστιανών υπαλλήλων στη διοίκηση β) συμμετοχή και χριστιανών αντιπροσώπων στη Γενική Διοίκηση γ) ισοτιμία Τούρκικης και Ελληνικής γλώσσας δ) μεικτά δικαστήρια

Η σημαία του Γ. Δασκαλάκη (Κρήτη Ένωσις Ελευθερία ή

Θάνατος)

Η Μ

ΟΝ

Η Α

ΡΚ

ΑΔ

ΙΟΥ

Η ΜΟΝΗ ΑΡΚΑΔΙΟΥ ΣΗΜΕΡΑ . Στην Επανάσταση του 1866 αποκλείστηκαν στη μονή Αρκαδίου από τους Τούρκους 964 Κρητικοί (εκ των οποίων μόνο οι 325 ήταν ετοιμοπόλεμοι άνδρες, ενώ οι λοιποί ήταν γυναικόπαιδα).

ΠΥΡΙΤ

ΙΔΑ

ΠΟ

ΘΗ

ΚΕΣ

Οι πυριτιδαποθήκες δεν αναστηλώθηκαν ποτέ, παραμένουν όπως ακριβώς ήταν μετά την ανατίναξη, ενώ μπροστά στην είσοδο της μονής βρίσκεται το οστεοφυλάκιο των νεκρών του ολοκαυτώματος.

ΤΟ ΟΣΤΕΟΦΥΛΑΚΙΟ ΤΗΣ ΜΟΝΗΣ

1878: Νέα μεγάλη επανάσταση – Σύμβαση της Χαλέπας: Καθεστώς ημιαυτονομίας :

α) ο Γενικός Διοικητής μπορεί να είναι και χριστιανός β) πλειο- ψηφία των χριστιανών αντιπροσώπων στη Γενική Διοίκηση.

1889: Νέα επανάσταση – Κατάργηση της σύμβασης της Χαλέπας

1896-1897 : Κρητική Επανάσταση – Ελληνοτουρκικός πόλεμος : ήττα της Ελλάδας

Παρέμβαση των Μεγάλων Δυνάμεων και δημιουργία αυτόνομης Κρητικής πολιτείας – Ύπατος αρμοστής ο πρίγκιπας Γεώργιος .

(Υπουργός δικαιοσύνης ο Ελευθ. Βενιζέλος)

Σημαία της Κρητικής Πολιτείας

1898

Η ολιγωρία, όμως, του Ύπατου αρμοστή για ένωση με την Ελλάδα προκάλεσε νέα έκρηξη:

1905 : Επανάσταση στο Θέρισο Χανίων με επικεφαλής τους Ελευθ. Βενιζέλο, Κων/νο Μάνο , Κων/νο Φούμη.

Η άμεση παρέμβαση των Δυνάμεων όμως εμπόδισε την ένωση με την Ελλάδα.

Εθνικιστικός Αναβρασμός στα Βαλκάνια – Το Μακεδονικό Ζήτημα

Ενότ. 22

Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΩΝ ΒΑΛΚΑΝΙΚΩΝ ΣΥΝΟΡΩΝ ΑΠΟ 1877 ΕΩΣ 1881

Η βαλκανική χερσόνησος ως τις αρχές του 19ου αιώνα ήταν τμήμα της Οθωμανικής αυτοκρατορίας. Πρώτοι οι Έλληνες κατάφεραν να αποκτήσουν την ελευθερία τους και να δημιουργήσουν ανεξάρτητο κράτος.

Στη συνέχεια και άλλοι βαλκανικοί λαοί (Βούλγαροι, Σέρβοι, Ρουμάνοι) εξασφάλισαν αυτονομία ή ανεξαρτησία. Πολλά όμως εδάφη παρέμειναν στην κατοχή των Τούρκων.

1870: δημιουργία της Ανεξάρτητης Βουλγαρικής Εκκλησίας, της Εξαρχίας.

1875-1878: Επαναστάσεις σε Βοσνία, Ερζεγοβίνη και Βουλγαρία –

Ρωσοτουρκικός πόλεμος

Ελληνικές επαναστάσεις σε Μακεδονία, Ήπειρο και Κρήτη.

Η Ρωσία για να προστατεύσει τα συμφέροντα των σλαβικών λαών των Βαλκανίων αλλά και τα δικά της συμφέροντα οδηγήθηκε σε πόλεμο με την Τουρκία.

Το 1878 η Ρωσία νίκησε την Τουρκία

Φεβρουάριος 1878: Συνθήκη Αγίου Στεφάνου – Μεγάλη Βουλγαρία

Οι άλλες Μεγάλες Δυνάμεις για να περιορίσουν την επιρροή της Ρωσίας στα Βαλκάνια μετά τη συνθήκη του Αγίου Στεφάνου, κάνουν συνέδριο στο Βερολίνο και αποφασίζουν τα εξής :

Ιούνιος 1878: Συνέδριο Βερολίνου :

α) «μικρή» Βουλγαρία + Ανατολική Ρωμυλία

β) Σερβία, Ρουμανία, Μαυροβούνιο: κηρύσσονται ανεξάρτητα

γ) Μακεδονία, Ήπειρος και Θράκη παραμένουν στην Οθωμανική αυτοκρατορία

δ) Παραχώρηση της Κύπρου στην Αγγλία ε) Βοσνία και Ερζεγοβίνη τίθενται υπό Αυστροουγγρική διοίκηση.

1881: Ενσωμάτωση Θεσσαλίας και Άρτας στην Ελλάδα.

1885: Προσάρτηση της Ανατ. Ρωμυλίας από τη Βουλγαρία.

Ο ελλην. Στρατός περνά το γεφύρι

της Άρτας

Το Μακεδονικό Ζήτημα

1893: Ίδρυση στη Θεσσαλονίκη από τους Βούλγαρους της ΕΜΕΟ (Εσωτερική Μακεδονική Επαναστατική Οργάνωση). Ξεκινά η δράση των Βουλγάρων με στόχο τον έλεγχο της εκπαίδευσης και της θρησκευτικής συνείδησης.

1895: Ίδρυση στο Σόφια της Ανωτάτης Μακεδονικής Επιτροπής (Komitet).

1896-1897:Φτανουν στη Μακεδονία οι πρώτες ένοπλες Ελληνικές ομάδες. Ξεχωρίζουν για τη δράση τους οι: μητροπολίτης Καστοριάς Γερμανός Καραβαγγέλης και οι διπλωμάτες Ίων Δραγούμης και Λάμπρος Κορομηλάς.

1898: Οργάνωση στη Μακεδονία των γνωστών ένοπλων ομάδων των Βουλγάρων, των κομιτατζήδων.

Ιούλιος 1903: Εξέγερση στο Ίλιντεν οργανωμένη από την ΕΜΕΟ.

1904: Φτάνουν στη Μακεδονία οι πρώτοι Έλληνες αξιωματικοί.

Ο Παύλος Μελάς αναλαμβάνει την αρχηγία των αντάρτικων ομάδων– ένοπλες συγκρούσεις και με τουρκικά στρατεύματα –

ηρωικός θάνατος του Παύλου Μελά στη Σιάτιστα στις 12 Οκτωβρίου 1904.

Το κίνημα των Νεοτούρκων

1908: ξεσπά το κίνημα των Νεοτούρκων στη Θεσσαλονίκη

Πρόκειται για κίνημα Τούρκων αξιωματικών, αστών και διανοουμένων.

Αιτίες: Τα έκδηλα συμπτώματα παρακμής της Οθωμανικής αυτοκρατορίας.

Το κίνημα με τις φιλελεύθερες εξαγγελίες του προκάλεσε αρχικά τη συμπάθεια όλων των βαλκανικών λαών.

Με την επικράτησή τους α) παραχωρείται Σύνταγμα στην Οθωμανική αυτοκρατορία β)Δίδεται αμνηστία στους ένοπλους Έλληνες και Βούλγαρους που έδρασαν στη Μακεδονία.

Ο Μουσταφά Κεμάλ

Η ΑΝΑΚΗΡΥΞΗ ΤΟΥ ΤΟΥΡΚΙΚΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΜΕΤΑ ΤΟ ΚΙΝΗΜΑ ΤΩΝ ΝΕΟΤΟΥΡΚΩΝ (1908) ΣΕ ΛΑΪΚΉ ΑΛΛΗΓΟΡΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ.

ΤΕΛΟΣ

ΜΑΚΡΙΔΑΚΗ ΚΑΤΕΡΙΝΑ