Wong Kar Wai.final

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ

ΕΡΓΑΣΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΘΕΩΡΙΑ ΤΗΣ ΚΙΝΟΥΜΕΝΗΣ ΕΙΚΟΝΑΣ ΙΙ ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ: ΕΙΡΗΝΗ ΣΤΑΘΗ

ΤΙΤΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: ΤΟ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΕΙΔΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΦΗΓΗΣΗΣ ΣΤΟ 2046 TOY WONG KAR WAI

ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: ΜΠΑΡΕΚΟΥ ΜΑΡΙΑ (ΑΜ:131/2006084) ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΑΘΗΝΑ (ΑΜ:131/2005006)

ΜΥΤΙΛΗΝΗ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2010

1

ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΑΘΗΝΑ ΑΜ: 1312005006 , ΜΠΑΡΕΚΟΥ ΜΑΡΙΑ ΑΜ:1312006084

Περίληψη

Η παρούσα έρευνα έχει ως σκοπό της την ανάλυση του 2046 του

Γουόνγκ Καρ Γουάϊ (Wong Kar Wai). Ειδικότερα θα ερευνηθούν και

θα περιγραφούν το κινηματογραφικό είδος και οι λογοτεχνικές

μέθοδοι αφήγησης που χρησιμοποιούνται στην ταινία. Ιδιαίτερη

έμφαση θα δοθεί στις λογοτεχνικές μεθόδους αφήγησης που ντύνουν

την ταινία πρωτότυπα και λυρικά. Αρχικά θα πραγματοποιηθεί μια

σύντομη αναφορά στην ταινία και στον σκηνοθέτη της. Στο πρώτο

κεφάλαιο της έρευνας θα δοθεί ο ορισμός του δράματος και η

περιγραφή των βασικών ηρώων στην ταινία οι οποίοι την

κατατάσσουν σ’ αυτό το κινηματογραφικό είδος. Στο δεύτερο

κεφάλαιο θα δοθεί η δομή της αφήγησης που ακολουθείται στο 2046

με παραδείγματα από αποσπάσματα από την ταινία. Τέλος θα δοθεί

επίλογος, καθώς και βιβλιογραφία.

ΤΟ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΕΙΔΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΦΗΓΗΣΗΣ ΣΤΟ 204 TOY WONG KAR WAI

2


ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ

ΠΕΡΙΛΗΨΗ...................................................................................................................2

ΕΙΣΑΓΩΓΗ....................................................................................................................4

1. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1ο Η ΡΟΗ ΤΟΥ ΔΡΑΜΑΤΟΣ ΣΤΟ 2046..........................................5

1.1 Ο ορισμός του δράματος.....................................................................................5

1.2 Το δράμα στο 2046 – Οι ήρωες..........................................................................6

2. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2ο Η ΑΦΗΓΗΣΗ ΣΤΟ 2046...............................................................8

2.1 Εισαγωγή στο αφήγημα......................................................................................8

2.2 Μορφες αφήγησης στο 2046.........................................................................…10

2.3 Ο χρόνος στο 2046............................................................................................11

2.4 Ο χώρος στο 2046.........................................................................................11

ΕΠΙΛΟΓΟΣ..................................................................................................................12


3


ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Ο σκηνοθέτης (Wong Kar Wai) γεννήθηκε το 1958 στην Σαγκάη της Κίνας. Σε

μικρή ηλικία μετακόμισε στο Χόνγκ Κόνγκ. Η επαγγελματική του σταδιοδρομία

ξεκίνησε το 1980 όταν πήρε το πτυχίο της γραφιστικής από την πολυτεχνική σχολή

του Χόνγκ Κόνγκ. Ξεκίνησε να εργάζεται σαν βοηθός τηλεοπτικής παραγωγής.

Αργότερα άρχισε να γράφει σενάρια για την τηλεόραση και μετά για τον

κινηματογράφο. Το σκηνοθετικό του ντεμπούτο γίνεται το 1988 με την ταινία As

tears go by η οποία είχε ως θέμα τους κακόφημους δρόμους του Χόνγκ Κόνγκ. Το

ταλέντο του διακρίνεται αμέσως και η ανοδική του πορεία συνεχίζεται το 1991 με

την ταινία The days of being wild . Η διεθνής του καριέρα ξεκίνησε όμως με την

ταινία Chunking express το 1994 και από τότε οι ταινίες του Wai έχουν αγαπηθεί

από κοινό και σκηνοθέτες. Οι ταινίες Happy together (ευτυχισμένοι μαζί) , το in the

mood for love (Ερωτική Επιθυμία) και το 2046 έκαναν τον Wong Kar Wai γνωστό

παγκοσμίως και απέσπασαν βραβεία στο φεστιβάλ των Καννών όπως αυτό της

σκηνοθεσίας.

Παρακολουθώντας τον κινηματογράφο από πολύ νέος ο Wong Kar Wai πήρε μια

ξεχωριστή παιδεία. Εντάσσεται στο δεύτερο κινηματογραφικό Νέο Κύμα του Χόνγκ

Κόνγκ που τα χαρακτηριστικά του ξεπερνούν σε αισθητική και εφευρετικότητα το

Νέο Κύμα. Σήμερα ο Wai θεωρείται ο Tarantino της Ασίας καθώς ο ίδιος ο Tarantino

έχει αγοράσει τα δικαιώματα των ταινιών του στην Αμερική και έχει αναφέρει για τον

διάσημο σκηνοθέτη:

«Το Νέο Κύμα ήταν μια επαναστατική ομάδα κινηματογραφιστών που ενάντια στους

κανόνες έφτιαξαν ταινίες με μια εθιστική ποιότητα. Έτσι λοιπόν αν απλά αγαπάς τις

ταινίες δεν χρειάζεται να σπουδάσεις. Αυτή η αγάπη είναι αρκετή για να φτιάξεις μια

καλή ταινία, αυτό λοιπόν είναι το στυλ που ο Wong Kar Wai έχει εισάγει στις ταινίες

του Χόνγκ Κόνγκ» (Quentin Tarantino ?).

Η ταινία 2046 θεωρείται η συνέχεια της ταινίας in the mood for love (ερωτική

επιθυμία) καθώς ακολουθεί την ιστορία του Chow mo – Wan (Tony Leung) του

πρωταγωνιστή στην ταινία in the mood for love (ερωτική επιθυμία). Έχοντας φύγει

από τη Σιγκαπούρη μετά από την ατυχή κατάληξη της ερωτικής του ιστορίας με την

Su Li-zhen (Li Gong) ο Chow στο 2046 επιστρέφει στο Χόνγκ Κόνγκ και ακολουθεί


4


μια σειρά σχέσεων με διάφορες γυναίκες οι οποίες παρεμβάλλονται και

συγχρονίζονται με τη συγγραφή του 2046, ενός βιβλίου επιστημονικής φαντασίας.

Όσο περνάν τα λεπτά της ταινίας ο Chow αρχίζει να συνειδητοποιεί ότι δεν γράφει

για το μέλλον αλλά για το παρελθόν στο βιβλίο του, καθώς το 2046 είναι ένα τραίνο

στο οποίο ο κάθε άνθρωπος μπορεί να πάει για να διατηρήσει τις χαμένες του

αναμνήσεις.

1. Η ΡΟΗ ΤΟΥ ΔΡΑΜΑΤΟΣ ΣΤΟ 2046

1.1 Ο ορισμός του δράματος

Οι κινηματογραφιστές και οι θεατές κατατάσσουν τα κινηματογραφικά έργα σε

είδη. Αυτό προσδίδει στις ταινίες μια συγκεκριμένη ταυτότητα Οι περισσότεροι

μελετητές συμφωνούν πως κανένα είδος δεν μπορεί να οριστεί με ένα ρητό τρόπο που

δεν θα αλλάξει. Πολλά είδη είναι ξεχωριστά για το θέμα τους ή την υπόθεση τους. Τα

περισσότερα κινηματογραφικά είδη γεννιούνται με επιρροές και δάνεια από άλλες

μορφές τέχνης. Για παράδειγμα το μελόδραμα έχει τις επιρροές του από τα θεατρικά

έργα και από λογοτεχνικά έργα όπως η Καλύβα του Μπάρμπα Θωμά. Οι Μεξικάνοι

κινηματογραφιστές δημιούργησαν ένα είδος μελοδράματος που το ονόμασαν

cabaretera (Bordwell D, Thompson Κ, 2006) και το κεντρικό στοιχείο του ήταν οι

πόρνες.

Συγκεκριμένα λοιπόν στο δράμα ο ήρωας επιλέγει να κάνει κάποιες πράξεις και

αργότερα υφίσταται τις συνέπειες οι οποίες συνήθως δεν έχουν ευτυχή κατάληξη. Οι

συγκρούσεις που έχει ο ήρωας προέρχονται από το συναισθηματικό αδιέξοδο στο

οποίο οδηγείται ο ίδιος από τις επιλογές του. Η δομή του δράματος περιλαμβάνει

έναν ήρωα ο οποίος κουβαλά μέσα του ένα τραυματικό παρελθόν το οποίο έρχεται σε

δυσαρμονία με το περιβάλλον γύρω του και είτε δεν γνωρίζει τον ήρωα είτε δεν του

δίνει σημασία. Η δυσαρμονία αυτή οφείλεται είτε στον προσωπικό του

συναισθηματικό διχασμό (ψυχόδραμα) είτε από τη σύγκρουση του με κάποιες

κοινωνικές ομάδες (κοινωνικό δράμα). Η σύγκρουση είναι συνειδητή επιλογή του

ήρωα, ο οποίος περνά στην ταινία από διάφορα εμπόδια που δίνουν ένα αίτιο και ένα

αποτέλεσμα στην πορεία του στο χρόνο. Στο τέλος ο στόχος του ήρωα ή η τελική

συντριβή του από τις προσωπικές του ψυχολογικές συγκρούσεις ή την επιβολή των


5


απόψεων του συμβαίνει με τρόπο αναπόφευκτο. Ανάλογα με το κοινωνικό

περιβάλλον στο οποίο κινείται ο ήρωας και το περιεχόμενο των ψυχολογικών

συγκρούσεων που τον κατέχουν υπάρχουν οι κατηγορίες του δράματος (κοινωνικό,

ψυχολογικό, αισθηματικό, πολεμικό, δικαστικό κ.λ.π) (Βαλούκος Σ, 2006).

1.2 Το δράμα στο 2046

Το 2046 ανήκει στην κατηγορία του δράματος. Παρ’ όλα αυτά είναι δύσκολο να

τοποθετηθεί μια ταινία σε ένα συγκεκριμένο είδος και ιδιαίτερα στην προκειμένη

περίπτωση στο 2046. Παρ’ όλα αυτά η βασική δομή του είναι δραματική.

Αρχικά, ο κεντρικός ήρωας Chow, είναι ο άνθρωπος που φαινομενικά ανήκει στο

περιβάλλον της αισθησιακής νύχτας του Χόνγκ Κόνγκ αλλά η πραγματικότητα είναι

διαφορετική καθώς είναι διχασμένος ανάμεσα στον κόσμο των χαμένων αναμνήσεων

που ζει μέσα από το βιβλίο του 2046 και στον πραγματικό κόσμο. Η τάση που έχει ο

Chow να περνά από τη μια ερωτική ιστορία στην άλλη καθρεπτίζει τον βουβό πόνο

που τον διακατέχει και τον αφήνει να εκφραστεί ελεύθερα μέσα από το βιβλίο του.

Είναι η κλασική περίπτωση δραματικού ήρωα που επιλέγοντας να ζει μόνος βιώνει

ένα διαφορετικό πόνο ο οποίος δεν αντιστοιχεί στον πόνο από το χαμό ενός

προσώπου αλλά στην ίδια τη ζωή η οποία επιβιβάζεται κάθε τόσο στο 2046 και δεν

γίνεται μέλλον αλλά παρελθόν. Ο Chow δεν συγκρούεται με ομάδες ανθρώπων αλλά

με τον εαυτό του, και με μια γυναίκα κάθε φορά είτε αυτή είναι η Su – Li – zhen, είτε

η Lulu, είτε η Bai Ling. Το παρελθόν που κουβαλά ο Chow είναι και αυτό

τραυματικό καθώς έρχεται στο Χόνγκ Κόνγκ μετά από έναν άτυχο έρωτα. Αυτό το

παρελθόν θα καθορίσει τις πράξεις του και θα δώσει την θεωρία της αγάπης και των

αναμνήσεων με την οποία πειραματίζεται η ταινία.

Σε μια από τις νυχτερινές του βόλτες ο Chow συναντά τη Lulu στις 24 Δεκεμβρίου

του 1966. Την επόμενη μέρα επιστρέφει στο ξενοδοχείο της “oriental” για να της

δώσει πίσω το κλειδί της και συνειδητοποιεί ότι το δωμάτιο της το 2046 είναι άδειο

επειδή ένας ζηλόφθονας εραστής της την μαχαίρωσε. Γρήγορα η Lulu καταλαμβάνει

μια θέση στον φανταστικό κόσμο του Chow ο οποίος μένει πλέον στο δωμάτιο 2047.

Η Lulu είναι άλλη μια τραγική παρουσία στη ταινία. Το παρελθόν της τραυματικό,

μια αγάπη που πέθανε και μια χαοτική περιπλάνηση για την αγάπη ξεκινά γι’ αυτή.

Στην ταινία απαντάται τρείς φορές. Στην πρώτη περίοδο είναι το δραματικό

συναπάντημα του κεντρικού ήρωα για να ξεκινήσει η πλοκή. Στην δεύτερη περίοδο


6


τη βλέπουμε σκληρή και συνηθισμένη στην απώλεια της αγάπης να συγκρούεται και

να ντροπιάζεται από τον κόσμο της νύχτας στον οποίο ανήκει ολότελα πια. Στο 2046

είναι ένα ανδροειδές το οποίο κρύβει τα συναισθήματα του και μαθαίνει να είναι

χαρούμενη σε όλες τις συνθήκες του τρένου.

Η ιστορία συνεχίζεται με την εμφάνιση της Bai Ling της συγκατοίκου και

αργότερα ερωμένης του κεντρικού ήρωα Chow. Η Bai είναι πόρνη πολυτελείας και

αργά αλλά με σταθερότητα αρχίζει να ερωτεύεται τον κεντρικό ήρωα αλλά γρήγορα

καταλαβαίνει ότι αυτή η αγάπη δεν θα έχει μέλλον. Το παρελθόν της είναι το ίδιο

τραυματικό, με έρωτες που δεν εκπλήρωσαν τις δικές της επιθυμίες. Το ίδιο γίνεται

και στο παρόν της ιστορίας της καθώς ο Chow την εγκαταλείπει ολοκληρωτικά

τονίζοντας της ότι ποτέ δεν ήταν δικός της. Ο χαρακτήρας της μοιάζει με της Lulu

αλλά διαφέρουν σε ένα σημαντικό σημείο. Η Bai εκφράζει αυτό που νοιώθει αλλά η

Lulu όχι. Ίσως η Bai να είναι η πιο τραγική γυναικεία φιγούρα στο 2046 επειδή μένει

μόνη με ένα τρόπο ο οποίος είναι δυσβάσταχτος. Δεν καταλαμβάνει μια ουσιαστική

θέση ούτε στις σκέψεις αλλά ούτε και στο χαρτί του Chow.

Η Wang Jing-wen είναι η κόρη του ιδιοκτήτη του ξενοδοχείου στο οποίο μένει ο

Chow. Για άλλη μια φορά το παρελθόν της είναι τραυματικό, ένας έρωτας με έναν

Ιάπωνα τον οποίο ο πατέρας της δεν εγκρίνει και η ίδια είναι βυθισμένη σε μια βουβή

λύπη παραμιλώντας στα Ιαπωνικά όταν τη βλέπει για πρώτη φορά ο Chow. Αργότερα

ο Chow και η Wang αναπτύσσουν μια ιδιαίτερη σχέση με αποτέλεσμα ο Chow να την

ερωτευθεί και να συνειδητοποιήσει στο τέλος ότι εκείνη ήταν πάντα ερωτευμένη με

τον παλιό της έρωτα με τον οποίο μένουν μαζί τελικά. Τα συναισθήματα της Wang

παραμένουν ένα αίνιγμα τόσο για κείνη όσο και για τον Chow που την παρουσιάζει

σαν ένα ανδροειδές στον φανταστικό κόσμο του 2046, που πλησίασε αλλά δεν έμαθε

το μυστικό του αγοριού που στην πραγματικότητα είναι o Chow. Ο χαρακτήρας της

Wang είναι σαν ηρωίδας βωβού κινηματογράφου. Σιωπηλή, μοναχική, δραματική

αλλά συγχρόνως και δυνατή οδηγεί τη λύπη στο 2046 του μοναχικού συγγραφέα.

Τελευταία αλλά όχι λιγότερο σημαντική είναι η Su Li-zhen που εμφανίζεται στην

αρχή και στο τέλος της ταινίας για να δώσει τη ματαιότητα στην αγάπη και στον

έρωτα. Εκείνη είναι μια γυναίκα που συχνάζει σε καζίνο και ξαφνικά και απρόσμενα

σώζει τον Chow από την οικονομική καταστροφή. Το παρελθόν της είναι άγνωστο

αλλά ο θεατής μαντεύει τον πόνο που κρύβεται κάτω από τα μαύρα της ρούχα. Ο

Chow και η Su Li-zhen χωρίζουν. Στην αρχή η μνήμη της είναι σεβαστή αλλά στο

τέλος απομυθοποιείται στα μάτια του κεντρικού ήρωα ο οποίος συνειδητοποιεί ότι


7


ποτέ δεν θα ξαναβρεί την χαμένη του αγάπη Su Li-zhen που συνάντησε το 1962 στο

Χονγκ Κονγκ. Η μοναξιά της εντείνεται όταν αποχωρεί με μια αισθησιακή βραδύτητα

και το χέρι της να κρατά ακόμα το τσιγάρο.

Ένας χαρακτήρας που λίγο ασχολείται μαζί του ο κόσμος είναι ο κύριος Wang.

Προσπαθεί να κρύψει τα προβλήματα του ακούγοντας όπερα, και να καλύψει το

όνειρο του να γίνει τενόρος. Ένα όνειρο που χάθηκε στο παρελθόν και δίνει στον

κύριο Wang την τιμή να είναι ο σταθμάρχης του 2046. Καθορίζει τους νόμους και

τους κανόνες για το φανταστικό κόσμο του 2046. Στην πραγματικότητα προδίδεται

και από τις δυο του κόρες καθώς η μια αγαπά έναν Ιάπωνα και η δεύτερη το σκάει με

ένα ντράμερ. Όταν αποδέχεται τις επιθυμίες τους τελικά βρίσκει την κάθαρση. Η

ιστορία του είναι τραγική και χαρούμενη και τον ίδιο ακριβώς ρόλο του δίνει και ο

Chow στο βιβλίο του. Είναι ένας σταθμάρχης που ελέγχει τη ζωή στο όχημα των

αναμνήσεων.

Όλες οι ιστορίες των ηρώων είναι λυπητερές και αλληλοσυγκρουόμενες. Ο

πρωταγωνιστής με εκείνες και με τον εαυτό του και εκείνες εκείνον αλλά και με την

κοινωνία. Απόκληρα πλάσματα μέσα σε ένα τοπίο αισθησιασμού και χαμένων

αναμνήσεων στο Χονγκ Κονγκ της δεκαετίας του 60.

2 . Η ΑΦΗΓΗΣΗ ΣΤΟ 2046

2.1 Εισαγωγή στο αφήγημα

Το αφήγημα είναι μια αλυσίδα γεγονότων που συνδέονται με την σχέση αίτιου

αποτελέσματος και συμβαίνουν στο χώρο και στο χρόνο. Ειδικά η αιτιότητα και ο

χρόνος έχουν μεγάλη σημασία σε ένα αφήγημα. Μπορεί όμως το αφήγημα να

βασίζεται σε αυτές τις βασικές αρχές αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορούν να

παρεμβληθούν και άλλες μορφικές αρχές σε μια ταινία όπως η αλληγορία για

παράδειγμα μια ταινία είναι πολύ πιθανό να χρησιμοποιεί παραλληλισμούς.

Το σύνολο όλων των γεγονότων σε μια αφήγηση συνιστούν την ιστορία. Ο όρος

πλοκή πάλι περιλαμβάνει όλα τα γεγονότα της ιστορίας που αναπαριστώνται άμεσα.

Η πλοκή παρουσιάζει επομένως ρητά κάποια γεγονότα της ιστορίας ενώ η ιστορία


8


υπερβαίνει τα όρια της πλοκής όταν υπαινίσσεται γεγονότα που ο θεατής δεν έχει δει

ποτέ να συμβαίνουν.

Το αφήγημα εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το αίτιο και το αποτέλεσμα. Ως αίτιο

λοιπόν μπορεί να λειτουργήσει ένα πρόσωπο ή και μια οντότητα. Κάθε παράγοντας

που λειτουργεί ως πρόσωπο σε μια αφήγηση αποκαλείται χαρακτήρας. Οι

χαρακτήρες δημιουργούν αιτίες και αποτελέσματα, ενεργούν και αντιδρούν στα

συμβάντα. Αλλά δεν προέρχονται όλες οι αιτίες και τα αποτελέσματα από

χαρακτήρες. Μπορούν να προέρχονται και από ένα σεισμό ή ένα παλιρροϊκό κύμα.

Έτσι ο θεατής προσπαθεί να συνδέσει τα γεγονότα μέσω αιτιών και αποτελεσμάτων.

Η πλοκή μπορεί να παρουσιάσει τα αίτια και να αποσιωπήσει τα αποτελέσματα της

ιστορίας παρακινώντας στο κοινό να τα φανταστεί.

Ενώ παρακολουθούμε μια ταινία κατασκευάζουμε το χρόνο της ιστορίας

βασιζόμενοι σ’ αυτά που μας παρουσιάζει η πλοκή. Είναι πολύ πιθανό η πλοκή να

παρουσιάζει γεγονότα εκτός χρονολογικής σειράς. Μπορεί επίσης να μας δείχνει

ορισμένες χρονικές περιόδους με αποτέλεσμα ο θεατής να συμπεραίνει με αυτό τον

τρόπο πως ένα μέρος από τη διάρκεια της ιστορίας έχει παραλειφθεί. Η χρονολογική

σειρά σε μια ταινία πολλές φορές παραβιάζεται από την αναδρομή όπου ένα μέρος

της ιστορίας μας παρουσιάζεται εκτός χρονολογικής σειράς. Παρόμοια η προδρομή

είναι η κίνηση από το παρόν στο μέλλον, δηλαδή το αντίστροφο από την αναδρομή.

Γενικά η πλοκή μιας ταινίας επιλέγει ορισμένα μέρη από την διάρκεια της ιστορίας.

Η πλοκή τονίζει τα πιο σημαντικά χρονικά διαστήματα. Το άθροισμα λοιπόν όλων τω

ν αποσπασμάτων είναι η διάρκεια της πλοκής. Επομένως υπάρχουν τρία χρονικά

μέρη σε μια ταινία. Η διάρκεια της ιστορίας, η διάρκεια της πλοκής και η διάρκεια

της προβολής. Τις περισσότερες φορές ένα γεγονός της ιστορίας παρουσιάζεται μια

φορά στην πλοκή. Κάποιες φορές όμως μπορεί ένα μοναδικό γεγονός της ιστορίας να

εμφανιστεί μία η και περισσότερες φορές στην πλοκή. Συνοπτικά η πλοκή μας

τροφοδοτεί με πληροφορίες για τη χρονολογική ακολουθία τη χρονική διάρκεια των

πράξεων και πόσες φορές συμβαίνει ένα γεγονός.

Στο κινηματογραφικό αφήγημα ο χώρος παίζει μεγάλο ρόλο. Τα γεγονότα συνήθως

συμβαίνουν σε συγκεκριμένους τόπους. Μερικές φορές όμως η πλοκή μας οδηγεί να

προσθέσουμε και άλλες τοποθεσίες ως μέρος της ιστορίας με αποτέλεσμα να αφήνει

το θεατή να φανταστεί τους χώρους που πραγματοποιήθηκαν τα συμβάντα. Επομένως

υπάρχει ο χώρος της ιστορίας, ο χώρος της πλοκής και ο χώρος της οθόνης.

(Bordwell D, Thompson Κ, 2006)


9


2.2 Μορφές αφήγησης στο 2046

Η πλοκή της ταινίας ξεκινά με μια περιγραφή του βιβλίου του Chow 2046 με τη

φωνή ενός νεαρού αφηγητή ο οποίος περιγράφει την χρονολογία στην οποία

διαδραματίζεται το βιβλίο δίνοντας μια συνοπτική περιγραφή για τον κόσμο του

μέλλοντος και για το τραίνο στο οποίο επιβιβάζονται οι άνθρωποι για να βρουν τις

χαμένες τους αναμνήσεις. Αφού μας παρουσιάζει αυτό το απόσπασμα ο αφηγητής

γίνεται ο κεντρικός ήρωας καθώς είναι και ο ίδιος επιβάτης του τραίνου.

Περιγράφοντας μας την κατάσταση του παρακολουθούμε μια συνομιλία του με τον

σταθμάρχη του τραίνου και αργότερα τον λόγο που ανέβηκε στο 2046. Στη συνέχεια

ο αφηγητής σωπαίνει και μεταφερόμαστε στη Σιγκαπούρη το 1966 και βλέπουμε τον

αποχωρισμό του Chow από τη Su Li-zhen και ο ίδιος ο Cho αρχίζει να μας εξιστορεί

τη ζωή του στο Χόνγκ Κόνγκ όταν επέστρεψε το 1966.

Η υπόλοιπη πλοκή περιστρέφεται γύρω από τον κόσμο του Chow ο οποίος

παρεμβάλλεται και αφηγείται την εξέλιξη των ερωτικών του ιστοριών, και τον Κόσμο

του ήρωα στο βιβλίο 2046 ο οποίος μας περιγράφει την ιστορία του με το ανδροειδές

στο τραίνο. Κατά διαστήματα παρουσιάζονται διηγητικές εικόνες με τη λογοτεχνική

γραφή του ήρωα περιγράφοντας τα γεγονότα.

Οι πράξεις του Chow είναι αλυσιδωτές αλλά και κυκλικές καθώς η σχέση του με

κάθε γυναίκα είναι ο κρίκος για την επόμενη ιστορία αλλά και ο κρίκος για την

προηγουμένη. Η ζωή του Chow είναι το αίτιο και το αποτέλεσμα αποδίδεται στον

ήρωα του βιβλίου του που δεν είναι άλλος από τον ίδιο του τον εαυτό. Αφηγούμενος

τη ζωή του ο πρωταγωνιστής χρησιμοποιεί μια νοητική υποκειμενικότητα. Δηλαδή οι

θεατές ακούν τα όνειρα τις, φαντασιώσεις ή και τις επιθυμίες του ήρωα. Ένα

χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η περιγραφή του Chow για τη Lulu στην αρχή της

ταινίας. Παρ’ όλα αυτά η αφήγηση γίνεται και αντικειμενική σε κάποια σημεία, όπως

στις σκηνές που τα γεγονότα δεν επέτρεπαν την αφήγηση του ήρωα όπως στις

ερωτικές του περιπτύξεις με την Bai.

Ο ήρωας πραγματοποιεί αναδρομές στο παρελθόν με την εικόνα να συγχρονίζεται με

την αναδρομή. Δηλαδή ένα παράδειγμα αναδρομής στην ταινία είναι προς το τέλος

της όταν o Chow επιστρέφει για λίγο στη Σιγκαπούρη και ανακαλεί στο μυαλό του


10


την στιγμή του αποχαιρετισμού του με την Su Li-zhen και μας δίνει κάποια

συμπεράσματα από την εμπειρία του.

Γενικά η αφήγηση είναι απεριόριστη στην ταινία αλλά αφήνει και κάποια σημάδια

περιορισμένης αφήγησης. Για παράδειγμα γνωρίζουμε όλη την ιστορία και την γνώμη

του Chow για τις γυναίκες αλλά δεν μας ξεκαθαρίζει ποια γυναίκα ήταν τελικά

σταθμός στη ζωή του η Wang ή η Su Li-zhen από την ταινία In the mood for love.

H ταινία παρόλο που δύσκολα είναι κατανοητή η αρχή η μέση και το τέλος της είναι

ξεκάθαρη ειδικά στην κορύφωση, τη στιγμή που ο Chow αποχαιρετά τη Bai και

φεύγει για να την τοποθετήσει κ αυτή στο 2046 και να μας αποκαλύψει εν τέλει ότι

κανείς δεν γυρνά πίσω από τις αναμνήσεις του.

2.3 Ο χρόνος στο 2046

Στο 2046 ο χρόνος χωρίζεται σε τρείς κατηγορίες. Στο παρελθόν του ήρωα, στο

παρόν της ζωής του στο Χόνγκ Κόνγκ και στον φανταστικό χρόνο που περνά στο

2046. Ο κεντρικός ήρωας πραγματοποιεί αναδρομές κατά τη διάρκεια της ταινίας οι

οποίες συντελούν στην εξέλιξη των αποφάσεων του και της γραφής του για το 2046.

Βέβαια κάποιες αναδρομές δεν αφορούν τον ίδιο όπως η ιστορία της Wang, και μας

αφήνει να δούμε την ιστορία μέσα από τα δικά του μάτια όπως θα έκανε ένας

συγγραφέας λογοτεχνικού έργου.

Η χρονική διάρκεια της ιστορίας ξεκινά πριν από το 1966 δηλαδή το 1962 όταν ο

Chow γνώρισε την πρώτη Su Li-zhen και τελειώνει το 1969 με το ταξίδι του Chow

στη Σιγκαπούρη. Η χρονική διάρκεια της πλοκής όμως ξεκινά από τη στιγμή που ο

Chow αποχαιρετά στη δεύτερη Su Li-zhen το 1966 και τελειώνει το 1969 με τον

Chow να κάθεται σε ένα αμάξι και να κοιτά απέξω.

Η χρονική συχνότητα είναι ακόμη μια έννοια που εμφανίζεται στην ταινία, καθώς

το μοναδικό γεγονός του αποχαιρετισμού με τη Su Li-zhen το 1966 εμφανίζεται στην

αρχή και στο τέλος της ταινίας. Ουσιαστικά με συμβολιστικό τρόπο τα ίδια γεγονότα

συμβαίνουν και ξανασυμβαίνουν στην πραγματική ζωή και στο φανταστικό κόσμο

του 2046. Για παράδειγμα η Lulu και η Wang είναι δύο ανδροειδή που ξαναζούν τις

ίδιες ιστορίες στο 2046.

2.4 Ο χώρος στο 2046

Στο 2046 υπάρχουν τρία είδη χώρου. Ο χώρος της πλοκής που είναι η Σιγκαπούρη,

το Χονγκ Κόνγκ και ο φανταστικός κόσμος του 2046 και ο χώρος της ιστορίας που


11


είναι το Χονγκ Κόνγκ και η Σιγκαπούρη. Μεγάλο μέρος της ταινίας διαδραματίζεται

στο ξενοδοχείο “oriental” που διαμένει ο ήρωας και στα κλαμπ και στα εστιατόρια

της εποχής. Ο φανταστικός χώρος του 2046 περιορίζεται σε ένα τραίνο και στον

σταθμό όπου εκτυλίσσεται η περιπέτεια του ήρωα του βιβλίου. Στο ξενοδοχείο ο

χώρος παίζει μεγάλο ρόλο καθώς τα δωμάτια 2046 και 2047 θα στιγματίσουν τη ζωή

του ήρωα που θα μεταφέρει το κλειστοφοβικό στοιχείο και στον φανταστικό κόσμο

του παρουσιάζοντας τον ήρωα να ασφυκτιά κάποιες φορές στα σκοτεινά δωμάτια του

τραίνου.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Η ανάλυση του 2046 είναι ένα έργο δύσκολο που απαιτεί βαθειά γνώση της

αφηγηματικής δομής και του κινηματογραφικού είδους. Για τη συγγραφή της

εργασίας χρησιμοποιήθηκαν πηγές από βιβλία θεωρίας κινηματογράφου και σεναρίου

αλλά και επιστημονικά άρθρα από το διαδίκτυο που περιέγραφαν το έργο του Wong

Kar Wai. H αισθητική που αφήνει στο θεατή ο σκηνοθέτης είναι τόσο υψηλή όσο και

τα συναισθήματα της ματαιότητας και της αποξένωσης που σου δημιουργεί το

τελευταίο λεπτό της ταινίας. Αυτά που αναφέρθηκαν στην εργασία παρόλο που είναι

βασισμένα σε επιστημονικές πηγές δεν παύουν να είναι απλώς η γνώμη δύο

τεταρτοετών φοιτητών και όχι δύο κριτικών κινηματογράφου. Τα παραπάνω ίσως

δικαιολογούν τα πιθανά λάθη στην κριτική που έχουν γίνει σε όλη την έρευνα.


12


ΦΙΛΜΟΓΡΑΦΙΑ

2046, Wong Kar Wai (2004)In mood for love, Wong Kar Wai (2002)Quentin Tarantino on Chungking Express, ? . (?)

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Bordwell David - Kristin Thompson, (2006). Εισαγωγή στην Τέχνη του Κινηματογράφου, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, Αθήνα.

Στάθης Βαλούκος , (2006). Το σενάριο. Η δομή και η τεχνική της συγγραφής του, Εκδόσεις Αιγόκερως, Αθήνα.

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΈΣ ΠΗΓΈΣ

Elizabeth Wright, (2002), «Senses of cinema. Wong Kar Wai», ανασύρθηκε από: http://archive.sensesofcinema.com/contents/directors/02/wong.html#top , στις 5/01/2009Jenna Ng, (?), «2046», ανασύρθηκε από: http :// www . thefilmjournal . com / issue 12/2046. html , στις 5/01/2009


13

http://www.thefilmjournal.com/issue12/2046.html%20

http://archive.sensesofcinema.com/contents/directors/02/wong.html%23top



14

Wong Kar Wai.final

Documents

Transcript of Wong Kar Wai.final