Η προστασία της βιοποικιλότητας

ως μέρος της πράσινης λύσης για την κρίση

Μπορεί μια χελώνα να είναι απειλή ;

Αλυκή Κίτρους Πιερίας, πριν από σχεδόν τριάντα χρόνια

Γιατί;

• Επιβολή από πάνω προς τα κάτω, χωρίς πειθώ, χωρίς σωστή ενημέρωση, διάλογο

• Απειλή για τα εισοδήματα

• Φόβος, άγνοια και προκατάληψη

Εξάπλωση…

• η αντίληψη αυτή ρίζωσε βαθειά, έβγαλε κλώνους και φύλλα που βλέπουμε σήμερα

• από τοπική αντίδραση στην δήθεν «κακή εξουσία» έγινε πλέον κεντρική πολιτική, αφού υιοθετήθηκε από την πολιτεία

• Όμως η δομή των πραγμάτων τείνει να αλλάξει.

• Σήμερα φτάσαμε στο σημείο που η αντίληψη αυτή, που ρίζωσε τόσο βαθεία, δημιούργησε αντιδράσεις προβλήματα και προκαταλήψεις, τείνει να φύγει, τοπικά.

• Έχω δει πολλές τοπικές κοινωνίες που έχουν ήδη αντιληφθεί , ότι η προστασία είναι ευκαιρία και όχι απειλή. Όμως το προβλημα πλέον δεν είναι η ανετοιμοτητα των τοπικών κοινωνιών αλλά η έλλειψη κεντρικού σχεδιασμού που θα έπρεπε να θέτει τις κατευθύνσεις, διαχέει τις πληροφορίες και ταυτόχρονα να ευνοεί την αποκέντρωση.

• Αυτή η έλλειψη ουσιαστικά εμποδίζει όσες τοπικές κοινωνίες θέλουν να πετύχουν κάτι βιώσιμο στον τόπο τους.

• Η αίσθησή μου είναι ότι σήμερα πλησιζάζουμε την αντιστροφή του προβλήματος και αντίστροφα πρέπει να το λύσουμε

• Θα πρέπει οι τοπικές κοινωνίες να έχουν κύριο λόγο γιατί το πρόβλημα δημιουργείται πλέον από πάνω προς τα κάτω

Χαρακτηριστικό παράδειγμα της αδιαφορίας της πολιτείας είναι τα

προγράμματα LIFE• Η ευεργετική επίδραση για την διατήρηση της

μοναδικής βιοποικιλότητας που θα μπορούσε να έχει για τη χώρα μας η σωστή εφαρμογή των προγραμμάτων life δυστυχώς πέφτει στο κενό

• το Ελληνικό κράτος εξαντλεί κάθε μέσο που έχει στην διάθεσή του για να κάνει το αντίθετο και να βάλει κάθε εμπόδιο στην υλοποίηση των Ευρωπαϊκών στόχων .

• Χαρακτηριστικό της αδιαφορίας είναι ότι δεν έχει δημιουργηθεί ούτε καν μια βιβλιοθήκη για να συγκεντρωθούν τα σχέδια διαχείρισης ή μια βάση δεδομένων να καταγράψει τα αποτελέσματα και πολλά χρήσιμα στοιχεία έχουν ήδη χαθεί.

• Τα όποια πρόσκαιρα οφέλη από την ολοκλήρωση των προγραμμάτων στη χώρα μας εξανεμίζονται μετά τη λήξη τους διότι:

• τα μέτρα προστασίας σπανίως εφαρμόζονται στην πράξη και οι προτάσεις που προκύπτουν από τα προγράμματα μένουν στα συρτάρια.

• άλλα “αναπτυξιακά” σχέδια, που προσβλέπουν στο γρήγορο αλλά μη βιώσιμο κέρδος συνήθως υπερτερούν

• Αυθαιρεσίες σε βάρος τους περιβάλλοντος συνήθως αποκτούν χαρακτήρα μονιμότητας

• οι φορείς διαχείρισης των προστατευόμενων περιοχών αφήνονται είτε να υπολειτουργούν, είτε να μη λειτουργούν καθόλου από έλλειψη χρηματοδότησης και οργάνωσης

• Η γενική ασάφεια αρμοδιοτήτων καταλήγει στη μη ανάληψη ευθυνών με αποτέλεσμα την απραξία την αδιαφορία και το πλήρες γραφειοκρατικό χάος σε όλα τα επίπεδα της δημόσιας διοίκησης.

Ας πάμε αλλού λοιπόν, σε μια άλλη χώρα

• Να δούμε τι γίνεται…

Εθνικός δρυμός Κόλι, Καρελία, Φινλανδία

• Τι προσφέρει η ενεργή διαχείριση δρυμού για την βοιποικιλότητα;• Απασχόληση ντόπιων ανέργων σε έστω κι εποχιακές θέσεις εργασίας,

πχ συντήρηση παραδοσιακής κτηνοτροφίας και αγροτικής παραγωγής • Εκπαίδευση φοιτητων• Απασχόληση εθελοντών, κοινωνική προσφορά, απόκτηση εμπειρίας • Απασχόληση προσωπικού από τον δρυμό• Τουρισμός στόν Δρυμό• Μερική απασχοληση (συμπλήρωση εισοδήματος – κατοίκων –

ξεναγήσεις, κατασκευές, άλλες εργασίες)• Προώθηση τοπικών προιόντων και παραδοσιακών προιόντων από το

ξενοδοχείο, κέντρα ενημέρωσης, μαγαζία, και εξαγωγές• Καταναλωση σε όλα τα τοπικά καταστήματα, καφενεία• Θέσεις εργασίας στον τομέα τουρισμού • Παρουσία Εθελοντών και φοιτητών: πολιτιστική ανταλλαγή,

παρουσία επισκεπτών όλο το χρόνο σε και σε μη τουριστικά σημεία • Έργο εθελοντών επίσης: εκτός από διαχείριση, παράγονται και

παραδοσιακά προιόντα με τον παραδοσιακό τρόπο

Τι πέτυχε και πως;

• Αποτέλεσμα ολόκληρη η τοπική κοινωνία αναβαθμίζεται οικονομικά και ποιοτικά, πολιτισμικά και εκτός από τουρίστες προσελκύει νέους μόνιμους κατοίκους, πχ καλιτέχνες.

• Με την συνεργασία και αμοιβαία εμπιστοσύνη του κράτους και κατοίκων

• Το κύριο ξενοδοχείο ανήκει στο κράτος αλλά τα έσοδα από την ενοικίασή του σε ιδιώτη πάνε στον δρυμό

• Και με την ορθή αξιοποίηση των ευρωπαϊκών προγραμμάτων

• Αντιστροφή της εγκατάλειψης

Η υποδομή δρυμού περιλαμβάνει• οργανωμένα μονοπάτια παντού με ποικιλία

επιλογών. • Οργανωμένες δραστηριότητες σε επιλεγμένα

σημεία ( πχ σημεία για διανυκτέρευση στο ύπαιθρο, σημεία για άναμμα φωτιάς, ψήσιμο λουκάνικων, παραδοσιακά κτίσματα και ξενώνες ανοιχτά για χρήση

• Πληροφορίες, χάρτες και ενημέρωση παντού & μουσεία & κέντρα ενημέρωσης

• Μείωση προσβασιμότητας με αυτοκίνητο στο ελάχιστο,

• Άλλοι δρόμοι για ποδήλατο, • Μονοπάτια και διαδρομές για πεζοπορία

αποκλειστικά, παρατηρητήρια • Εκδηλώσεις, παραδοσιακές εκδρομές-- πχ

γύρος της λίμνης σε τρεις μέρες

• Υπάρχει όλο το φάσμα για όλα τα γούστα: πολυτέλεια αλλά κι απλότητα άγρια φύση, σπορ, κοινωνία, μοναξιά και ησυχία , τέχνη...

συνεπώς• Η προστασία και διαχείριση προστατευόμενων περιοχών είναι

αναπόσπαστο μέρος της ποικιλομορφίας της πράσινης οικονομίας• Γιατί μπορεί να προσφέρει• Θέσεις εργασίας μόνιμης, εποχιακής η και μερικής • Ενίσχυση εισοδημάτων• Προώθηση τοπικών ποιοτικών προιόντων • Ευκαιρία για κοινωνική προσφορά• Πολιτισμική ποιότητα• Πιο ενδιαφέρουσα καθημερινότητα στην περιφέρεια• Προσέλκυση νέων κατοίκων • Ανάπτυξη άλλων δραστηριοτήτων συμβατών, πχ παραδοσιακές

τεχνικές κτισίματος

Πως θα τα πετύχουμε στην Ελλάδα;

• Αποκέντρωση• Σωστή πληροφόρηση και

διάλογος• Πίεση από την περιφέρεια

προς το κέντρο για την προώθηση υποδομών για όλες τις δραστηριότητες που είναι συμβατές με την προστασία και ενισχύουν τις τοπικές κοινωνίες

Οφέλη προς το σύνολο της οικονομίας μας

• Ποικιλία ειδών στα οικοσυστήματα σημαίνει σταθερότητα, αυτό είναι γνωστό. • Ποικιλομορφία στην οικονομία, σημαίνει επίσης σταθερότητα και η ποικιλομορφία της

οικονομίας είναι μία από τις βασικές αρχές του πρασινίσματός της.• Η προστασία και διαχείριση βιοτόπων είναι ένας από τους τρόπους να κινηθεί η οικονομία • Τοπικότητα αντίδοτο στην παγκοσμιοποιήση – σήμερα η προστασία της βοιποικιλότητας,

που είναι μέρος της τοπικής οικονομίας γιατί μόνο τοπικά μπορεί να γίνει, είναι μία από τις πολλές απαντήσεις, που θα εξισοροπίσουν τις κακές επιπτώσεις της παγκοσμιοποίησης και θα μειώσουν τις επιπτώσεις της κρίσης

Κρίση;

• Άρα η προστασία της βιοποικιλότητας είναι μέρος της «πράσινης λύσης»