Project Α΄ Λυκείου Το ΕΠΑΛ Αλεξάνδρειας Ανακυκλώνει!

29
ΕΠΑΛ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ Ερευνητική Εργασία/ Project Α΄ Λυκείου Το ΕΠΑΛ Αλεξάνδρειας Ανακυκλώνει!

Transcript of Project Α΄ Λυκείου Το ΕΠΑΛ Αλεξάνδρειας Ανακυκλώνει!

Page 1: Project Α΄ Λυκείου Το ΕΠΑΛ Αλεξάνδρειας Ανακυκλώνει!

ΕΠΑΛ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ

Ερευνητική Εργασία/ Project

Α΄ Λυκείου

Το ΕΠΑΛ Αλεξάνδρειας Ανακυκλώνει!

Αλεξάνδρεια, Ιανουάριος 2014

Page 2: Project Α΄ Λυκείου Το ΕΠΑΛ Αλεξάνδρειας Ανακυκλώνει!

2

: !Ερευνητική Εργασία Το ΕΠΑΛ Αλεξάνδρειας Ανακυκλώνει

Συντελεστές ερευνητικής ομάδας

Μαθητές 1η ΟμάδαΝικολόπουλος ΔιονύσιοςΓερόπουλος ΚωνσταντίνοςΓαλάνης ΜιχαήλΦυλακτάκης ΤηλέμαχοςΜυριοφύτης Άγγελος

2η ΟμάδαΒαλκάνη ΆνναΣουραντάνης ΠαναγιώτηςΑρίδα ΕυτυχίαΓκαβάνη ΑναστασίαΧατζιλάρι Λεντιάν

3η ΟμάδαΠασσιάς ΧρήστοςΑντωνίου ΘεοφάνηςΧριστοδούλου ΔιαμαντήςΑζναούρωβ Διογένης

4η ΟμάδαΣελάμι ΚρίστιΤζανόπουλος ΒασίλειοςΠλάκα ΕμιλιάνοΠαναπακίδης Νικόλαος

Επιβλέπουσα καθηγήτρια

Μπανταβή Ελένη

Page 3: Project Α΄ Λυκείου Το ΕΠΑΛ Αλεξάνδρειας Ανακυκλώνει!

3

: !Ερευνητική Εργασία Το ΕΠΑΛ Αλεξάνδρειας Ανακυκλώνει

Περιεχόμενα Σελ.

Ενότητα 1η : ΟΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ……………….Από την 1η Ομάδα

4

Ενότητα 2η : ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ ……………………………………………..Από την 1η Ομάδα

5

Ενότητα 3η : ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΚΑΙ ΤΡΟΠΟΙ ΔΙΑΘΕΣΗΣ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ….. Από την 3η Ομάδα

8

Ενότητα 4η : ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΙΜΑ ΥΛΙΚΑ…………………………………………...Από την 2η Ομάδα

12

Ενότητα 5η : ΟΦΕΛΗ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ……………………………………………Από την 2η Ομάδα

14

Ενότητα 6η : Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ ΣΤΗ ΛΥΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ – ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ……………………………………………….Από την 4η Ομαδα

17

Βιβλιογραφία …………………………………………………………….. 20

ΕΝΟΤΗΤΑ 1η : ΟΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ

Page 4: Project Α΄ Λυκείου Το ΕΠΑΛ Αλεξάνδρειας Ανακυκλώνει!

4

: !Ερευνητική Εργασία Το ΕΠΑΛ Αλεξάνδρειας Ανακυκλώνει

Ανακύκλωση απορριμμάτων είναι η διαδικασία με την οποία επαναχρησιμοποιείται εν

μέρει ή ολικά οτιδήποτε αποτελεί έμμεσα ή άμεσα αποτέλεσμα της ανθρώπινης

δραστηριότητας και το οποίο στην μορφή που είναι δεν αποτελεί πλέον αγαθό για τον

άνθρωπο. Στην διαδικασία αυτή συνήθως τα απορρίμματα μετατρέπονται σε πρώτες ύλες

από τις οποίες παράγονται νέα αγαθά.

Μέρος της διαδικασίας της ανακύκλωσης είναι και η μετατροπή βλαβερών για το

περιβάλλον υλικών σε λιγότερο ή και καθόλου βλαβερά. Με τον τρόπο αυτό γίνεται

ομαλότερα η επανένταξή τους στο φυσικό περιβάλλον το οποίο ουσιαστικά ολοκληρώνει την

διαδικασία την ανακύκλωσης με φυσικό τρόπο. Παράδειγμα μιας τέτοιας περίπτωσης είναι η

μετατροπή οικιακών λυμάτων σε τέτοια μορφή ώστε να είναι λιγότερο βλαβερά σε αντίθεση

με την κατευθείαν εναπόθεσή τους π.χ. στην θάλασσα.

Σημασία της ανακύκλωσης

Μειώνονται τα απορρίμματα και τα προβλήματα διαχείρισής τους

Εξοικονομούνται ενέργεια και φυσικοί πόροι, που λαμβάνονται συνεχώς από τη

φύση.

Μειώνεται η ρύπανση της ατμόσφαιρας, του εδάφους και των υπόγειων υδάτων

(ελαφρύνεται, έτσι, η επιβάρυνση του περιβάλλοντος).

Εξοικονομείται η ενέργεια που απαιτείται για την κατασκευή όλων των

προαναφερθέντων αντικειμένων.

Επιτυγχάνεται μακροπρόθεσμη πτώση (ή μη αύξηση) των τιμών των προϊόντων,

καθώς δεν απαιτείται εκ νέου παραγωγή πρώτης ύλης.

Σώζεται η υγεία όλων των κατοίκων του πλανήτη και διασφαλίζεται το καλύτερο

μέλλον των παιδιών.

Δημιουργούνται νέες θέσεις εργασίας σε τομείς θετικών ενεργειών για την διάσωση

του πλανήτη.

Δημιουργείται ευχάριστη αίσθηση και ικανοποίηση για τη συμμετοχή στην βελτίωση

του περιβάλλοντος και των συνθηκών ζωής.

ΕΝΟΤΗΤΑ 2η : ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ

Page 5: Project Α΄ Λυκείου Το ΕΠΑΛ Αλεξάνδρειας Ανακυκλώνει!

5

: !Ερευνητική Εργασία Το ΕΠΑΛ Αλεξάνδρειας Ανακυκλώνει

Προσπαθώντας να εντοπίσουµε τη χρονική εποχή που γεννήθηκε η ιδέα της

ανακύκλωσης και άρχισε να πρωτοεφαρµόζεται, οδηγούµαστε σε περιόδους πολύ παλιότερες

απ΄ ότι περιµέναµε. Άλλωστε από τότε που υπάρχουν άνθρωποι υπάρχουν και απορρίµατα.

Οι αρχαιότερες πρακτικές ανακύκλωσης εντοπίζονται σχεδόν 4000 χρόνια πριν, οπότε

εφαρμοζόταν ένα σύστηµα επεξεργασίας κι επανάχρησης των ρινισµάτων χαλκού στην

Ευρώπη ενώ υπάρχουν στοιχεία πως η κοµποστοποίηση γινόταν από τότε στην Κίνα.

Στα παλιά, προβιοµηχανικά χρόνια, τα απορρίµατα αποτελούνταν κυρίως από στάχτη,

ξύλο, οστά, πτώµατα και γεωργικά απόβλητα. Αποτίθονταν δε στο έδαφος, όπου

λειτουργούσαν σαν λίπασµα βελτιώνοντας έτσι τις καλλιέργιες. Μάλιστα τον 5ο αιώνα π.Χ.

στην Αθήνα, αποφασίστηκε πως η απώθεση των αποβλήτων θα γίνεται στη δηµοτική

χωµατερή η οποία θα βρίσκεται σε απόσταση τουλάχιστον 1,5 χιλιοµέτρου από τα τείχη της

πόλης.

Η βιοµηχανική επανάσταση οδήγησε σε µαζικές παραγωγές αγαθών και την

ακόλουθη έκρηξη καταναλωτισµού. Οι πλυθησµοί των πόλεων αυξήθηκαν, ενώ ο

διαθέσιµος χώρος για την απώθεση των αποβλήτων µειώθηκε. Το πρόβληµα απώθεσης των

αποβλήτων οξύνθηκε σηµαντικά και οι κοινωνίες αναγκάστηκαν να καταφύγουν σε νέες

µεθόδους διάθεσής τους. Η ανακύκλωση και η επαναχρησιμοποίηση πλέον γίνονται για

περιβαλλοντικούς λόγους, και όσο τα περιθώρια στενεύουν τόσο οι πρακτικές αυτές

επιβάλλονται µε νοµοθετικές ρυθµίσεις.

Ακολουθούν μερικά επιλεκτικά ιστορικά στοιχεία για την εξέλιξη της ανακύκλωσης:

1885 : Το πρώτο κέντρο ανακύκλωσης ιδρύετε στη Νέα Υόρκη.

1890 : Η Βρετανική Εταιρεία Χάρτου ιδρύεται ειδικά για την παραγωγή χαρτιού από

ανακύκλωση

1898 : Ιδρύεται The Association of Cleansing Superintendents, που σήμερα έχει

εξελιχθεί σεΙνστιτούτο Διαχείρισης Αποβλήτων.

1930s : Πλαστικά δημιουργούνται πια από χημικές ουσίες που παράγονται από το

πετρέλαιο και όχι από φυτικές ουσίες.

Κατά την διάρκεια των παγκοσμίων πολέμων η ανακύκλωση δεν είναι πια

προτεραιότητα.

Page 6: Project Α΄ Λυκείου Το ΕΠΑΛ Αλεξάνδρειας Ανακυκλώνει!

6

: !Ερευνητική Εργασία Το ΕΠΑΛ Αλεξάνδρειας Ανακυκλώνει

1939 : Αν και οι πόλεμοι γινόντουσαν στην προσπάθεια να προστατέψουν την χώρα

τους από εισβολείς, οι άνθρωποι δεν πρόβλεψαν ένα άλλο εχθρό που δεν ήταν άλλος από τα

σκουπίδια.

Οργανωµένα η ανακύκλωση του χαρτιού στην Ελλάδα ξεκίνησε τη δεκαετία του

1960. Η κατανάλωση του χαρτιού έχει ήδη αυξηθεί κατακόρυφα, το ίδιο και η παραγωγή και

οι ανάγκες της βιοµηχανίας σε χρησιµοποιηµένο χαρτί, σε πρώτες ύλες δηλαδή για

ανακυκλωµένα χαρτικά.

1970s - Αύξηση των χημικών αποβλήτων, αλλαγή της σύνθεσης των αποβλήτων και

εμφάνιση νέων κατευθυντήριων γραμμών σχετικά με την διαχείριση των αποβλήτων. Σε

συνέδριο για την ανακύκλωση αποφάσισαν με λογότυπο να σηματοδοτούνται τα

ανακυκλώσιμα προϊόντα.

1973 Ο Nathaniel Wyeth πατεντάρει το πιο γνωστό ανακυκλώµενο πλαστικό, το PET

(polyethylene terephthalate), το οποίο είναι ένα από τα πιο γνωστά κι ανακυκλώσιµα

πλαστικά.

1977 – Η πρώτη τράπεζα µπουκαλιών µε στόχο την ανακύκλωσή τους, ιδρύεται στη

Μ. Βρετανία

1980s - Στην δεκαετία αυτή υπάρχει πραγματικά αύξηση της δημόσιας ανησυχίας για

τη διάθεση των αποβλήτων και ειδικά για τα επικίνδυνα.

1987 – Το Εθνικό συµβούλιο εθελοντικών οργανισµών των Η.Π.Α. συστήνει το

πρόγραµµα Waste Watch, µε στόχο τη µείωση του όγκου απορριµάτων, την

επαναχρησιμοποίηση και την ανακύκλωση.

1990 Εκατοµµύρια πολίτες σ’όλο τον κόσµο συµµετέχουν σε περιβαλλοντικές

εκδηλώσεις για τον εορτασµό της 20ης επετείου της Ηµέρας της Γης. Η οικολογική

συνείδηση έχει γίνει «µόδα».

1993 Η Καλιφόρνια γιορτάζει την 1η «Ηµέρα Διατήρησης της Γης»

1995 Οι Αµερικανοί ανακυκλώνουν 47,5 δισεκατοµµύρια µπουκάλια αναψυκτικών,

αριθµός ρεκόρ όταν µάλιστα την προηγούµενη χρονιά ανακύκλωσαν 500 εκατοµµύρια.

Συγκεκριµένα µέχρι το τέλος του 1995, περίπου 50% όλων των απορριµάτων του αργιλίου,

του χάλυβα, και της συσκευασίας χαρτιού στις ΗΠΑ ανακυκλωνόταν, όπως επίσης περίπου

28% του γυαλιού και 10% της συσκευασίας πλαστικών.

1998 . . . Η κατανάλωση χαρτιού στην Ελλάδα έχει ξεπεράσει τους 800.000 τόνους

το χρόνο, όταν το 1976 δεν ξεπερνούσε τους 400.000 τόνους. Κάθε χρόνο συγκεντρώνονται

προς ανακύκλωση 300.000 τόνοι χρησιμοποιημένου χαρτιού (220.000 τόνοι από μεγάλους

Page 7: Project Α΄ Λυκείου Το ΕΠΑΛ Αλεξάνδρειας Ανακυκλώνει!

7

: !Ερευνητική Εργασία Το ΕΠΑΛ Αλεξάνδρειας Ανακυκλώνει

παραγωγούς, όπως σούπερ µάρκετ, βιοµηχανίες, τυπογραφεία, βιβλιοδετεία, επιστροφές

εφηµερίδων και περιοδικών και άλλοι 80.000 τόνοι από σπίτια, γραφεία, κλπ).

Το 2007 στις Η.Π.Α η βιομηχανία της ανακύκλωσης αντιπροσωπεύει 236

δισεκατομμύρια δολάρια, 1,1 εκατομμύρια μισθωτούς και 5.600 επιχειρήσεις.

Το 2009 καθιερώνεται η 'Μέρα της Ανακύκλωσης' στις 25 Νοεμβρίου.

Το 2010 η Ελλάδα βρισκόταν στην τελευταία θέση στην Ευρωπαϊκή Ένωση ως προς

την ανακύκλωση. Ένας λόγος είναι ότι δεν υπάρχουν για τους πολίτες και τις εταιρίες

κίνητρα να συμμετέχουν σε προγράμματα ανακύκλωσης.

Η δηµοτικότητα της ανακύκλωσης αυξάνεται µε τη δηµόσια ευαισθητοποίηση γύρω

από τα περιβαλλοντικά ζητήµατα. Οι άνθρωποι στις µέρες µας ολοένα και συνειδητοποιούν

την ανάκγη εφαρµογής της. Πέρα όµως από τις νοµοθετικές ρυθµίσεις που την επιβάλλουν,

η αλλαγή των απλών, καθηµερινών συνηθειών µας είναι που θα κάνει τη διαφορά.

Στην Ελλάδα με καθυστέρηση

Το περιβαλλοντικό κίνημα έφτασε καθυστερημένα στην Ελλάδα, κατά τη δεκαετία

του 80', οπότε ξεκίνησαν οι πρώτες προσπάθειες εναλλακτικής διαχείρισης, ενώ οι πολίτες

δεν έχουν αποκτήσει ακόμα πλήρη οικολογική συνείδηση. Ένα μεγάλο μέρος της χώρας

είναι αραιοκατοικημένο και, εν μέρει, επικρατεί η αντίληψη πως πάντα θα βρεθεί ένας χώρος

για να «φιλοξενήσει» τα σκουπίδια. Σε αρκετές περιοχές μάλιστα, δεν έχουν δημιουργηθεί

Χώροι Υγειονομικής Ταφής (ΧΥΤΑ) και τα απορρίμματα καταλήγουν σε πάσης φύσεως

χωματερές.

Τα ποσοστά ανακύκλωσης είναι ακόμα χαμηλά και σε σχέση με τις επιταγές της Ε. Έ.

αλλά και τις περιβαλλοντικές ανάγκες. Αξιόλογες προσπάθειες έγιναν σ' αυτή την

κατεύθυνση κατά την περασμένη δεκαετία.

Παράλληλα, θεσπίστηκε και ο επίσημος φορέας. Το μεγαλύτερο σχήμα ανακύκλωσης

που λειτουργεί σήμερα στην Ελλάδα είναι η Ελληνική Εταιρία Αξιοποίησης Ανακύκλωσης

(ΕΕΑΑ). Πρόκειται για μια ημικρατική εταιρία που δημιουργήθηκε με πρωτοβουλία των

βιομηχάνων σε συνεργασία με την Κεντρική Ένωση Δήμων και Κοινοτήτων (ΚΕΔΚΕ) και

υπό την εποπτεία του ΥΠΕΧΩΔΕ.

Page 8: Project Α΄ Λυκείου Το ΕΠΑΛ Αλεξάνδρειας Ανακυκλώνει!

8

: !Ερευνητική Εργασία Το ΕΠΑΛ Αλεξάνδρειας Ανακυκλώνει

ΕΝΟΤΗΤΑ 3η : ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΚΑΙ ΤΡΟΠΟΙ ΔΙΑΘΕΣΗΣ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ

ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ

Αν παρατηρήσουμε τους χώρους στους οποίους συγκεντρώνονται τα απορρίμματα θα

διαπιστώσουμε εύκολα ότι αποτελούνται από μια τεράστια ποικιλία υλικών. Παρά το

μέγεθος της ποικιλίας, είναι δυνατό να ταξινομήσουμε τα απορρίμματα σε γενικές

κατηγορίες ανάλογα με την προέλευσή τους. Οι κατηγορίες αυτές είναι:

• Αστικά: Περιλαμβάνουν αυτά που παράγονται, ως επί το πλείστον, εντός ενός οικισμού,

εξαιρουμένων των εργοστασίων, βιοτεχνιών και βιομηχανιών που μπορεί να βρίσκονται

μέσα στον οικισμό. Τα αστικά απορρίμματα διακρίνονται στις εξής κατηγορίες:

Οικιακά: Παράγονται μέσα στο σπίτι αλλά και στον κήπο του. Τέτοια είναι τα

υπολείμματα τροφής, χαρτιά, γυαλιά, πλαστικά, κονσερβοκούτια, συσκευασίες,

μπαταρίες, ξύλα, φύλλα, χώματα, ψυγεία, πλυντήρια, τηλεοράσεις, είδη Η/Υ, κ.α.

Εμπορικά: Παράγονται από εμπορικά καταστήματα, γραφεία, κ.α. Συνήθως

αποτελούνται από χαρτιά, υπολείμματα τροφής, πλαστικά, γυαλιά, μέταλλα, κ.ά.

Νοσοκομειακά: Είναι τα απορρίμματα των νοσοκομείων, ιατρείων κλπ. Συχνά

ακολουθούν μια ιδιαίτερη επεξεργασία. Περιλαμβάνουν σε μεγάλη αναλογία

φαρμακευτικά είδη, όπως κουτιά από φάρμακα, γάζες, βαμβάκι, κ.α.

Οικοδομών: Απορρίμματα από τις οικοδομικές εργασίες που προέρχονται από

ανεγέρσεις και κατεδαφίσεις. Τέτοια υλικά είναι, τσιμέντο, ξύλα, μέταλλα κ.α.

Δημοτικά: Προκύπτουν από το καθάρισμα των δρόμων και άλλων δημόσιων χώρων.

Σ’ αυτά μπορούμε να συναντήσουμε χαρτιά, πλαστικά, γυαλιά, χόρτα, ξύλα.

• Βιομηχανικά: Προκύπτουν από όλες τις βιοτεχνικές και βιομηχανικές δραστηριότητες.

• Αγροτικά: Παράγονται από τις γεωργικές και κτηνοτροφικές δραστηριότητες. Είναι,

κυρίως, υπολείμματα προϊόντων, ποσότητες προϊόντων που δεν καταλήγουν στην αγορά,

σακιά από λιπάσματα, κ.α.

• Μεταλλευτικά – Λατομικά: Είναι όλα τα πρωτογενή υλικά από τα λατομεία και τα

ορυχεία που μένουν αναξιοποίητα (αδρανή υλικά, υπολείμματα μετάλλων, κ.α.)

Στην Ελλάδα, παράγουμε περίπου 3,5 εκατ. τόνους απορριμμάτων κάθε χρόνο. Από

την ποσότητα αυτή, οι 450 χιλιάδες τόνοι είναι βιομηχανικά και οι 15 χιλιάδες τόνοι

νοσοκομειακά απορρίμματα. Σχεδόν το σύνολο του υπόλοιπου κλάσματος είναι αστικά

απορρίμματα. Η ποσότητα των απορριμμάτων που αντιστοιχεί σε κάθε πολίτη είναι περίπου

1 κιλό απορρίμματα κάθε ημέρα.

Page 9: Project Α΄ Λυκείου Το ΕΠΑΛ Αλεξάνδρειας Ανακυκλώνει!

9

: !Ερευνητική Εργασία Το ΕΠΑΛ Αλεξάνδρειας Ανακυκλώνει

ΤΡΟΠΟΙ ΔΙΑΘΕΣΗΣ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ

Παλιά, η τακτική που ακολουθούσαν οι Δήμοι της χώρας μας σχετικά με τη

διαχείριση των απορριμμάτων, είχε ως εξής: Βρισκόταν ένας χώρος πολλές φορές μάλιστα

χωρίς άδεια από τις αρμόδιες αρχές και εκεί αποθέτονταν τα απορρίμματα, τα οποία είτε

καίγονταν, με στόχο τη μείωση του όγκου τους, είτε καλύπτονταν με χώμα από μπουλντόζες.

Αυτοί οι χώροι ονομάζονται χωματερές ή Χώροι Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Αποβλήτων (ΧΑΔΑ).

Η Ελλάδα καταδικάσθηκε το 2005 για τη λειτουργία 1.125 ενεργών ΧΑΔΑ. Σήμερα,

υπάρχουν 78 ενεργοί ΧΑΔΑ. Οι αρνητικές επιπτώσεις από τη λειτουργία των ΧΑΔΑ είναι

πολλές, όπως μόλυνση του υδροφόρου ορίζοντα, αέρια ρύπανση, κίνδυνοι πυρκαγιών κ.α.

Σήμερα, αρκετοί Δήμοι προσπαθούν να εφαρμόσουν ένα Ολοκληρωμένο Σύστημα

Διαχείρισης Απορριμμάτων , δηλαδή, ένα σύνολο διεργασιών ώστε η διαχείριση των

απορριμμάτων να διασφαλίζει την υγεία των πολιτών, τη διατήρηση και ισοκατανομή των

φυσικών πόρων, την προστασία των οικοσυστημάτων και της αισθητικής του τοπίου ενώ

ταυτόχρονα είναι οικονομικά αποτελεσματική και κοινωνικά αποδεκτή. Όμως, η επιτυχία

του συστήματος αυτού εξαρτάται κυρίως από την προσπάθεια και τη συμπεριφορά των

πολιτών. Οι πολίτες είναι αυτοί που “ελέγχουν” τα κρισιμότερα σημεία του συστήματος. Τα

στάδια ενός τέτοιου συστήματος είναι:

Μείωση των παραγόμενων απορριμμάτων: περιλαμβάνει τις προσπάθειες των

πολιτών, των φορέων και των επιχειρήσεων (βιομηχανιών, οργανισμών, κλπ.) για

την παραγωγή λιγότερων απορριμμάτων. Πρόκειται για μια πολιτική πρόληψης του

προβλήματος.

Διαλογή υλικών στην πηγή – Διαχωρισμός: εδώ ο πολίτης καλείται να διαχωρίσει σε

κατηγορίες τα απορρίμματα (π.χ. σε υπολείμματα τροφής, χαρτί, γυαλί, αλουμίνιο,

τοξικά) ώστε να διευκολυνθεί η επεξεργασία τους (ανακύκλωση). Ουσιαστικά το

στάδιο αυτό, είναι προπαρασκευαστικό για το στάδιο της ανακύκλωσης.

Προσωρινή Αποθήκευση: Επιβάλλεται η ύπαρξη διαφορετικών κάδων για το

διαχωρισμό των υλικών. Έχει σημασία, ο διαχωρισμός των απορριμμάτων και η

τοποθέτησή τους στους κατάλληλους κάδους να γίνεται σωστά, γιατί διαφορετικά

δημιουργούνται σοβαρά προβλήματα στην επεξεργασία τους (ανακύκλωση).

Επεξεργασία στην πηγή: Μια μορφή τέτοιας επεξεργασίας είναι η λιπασματοποίηση,

δηλαδή η επεξεργασία των οργανικών απορριμμάτων η οποία καταλήγει στην

παραγωγή μιας μορφής λιπάσματος, του εδαφοβελτιωτικού (compost). Τα υλικά που

Page 10: Project Α΄ Λυκείου Το ΕΠΑΛ Αλεξάνδρειας Ανακυκλώνει!

10

: !Ερευνητική Εργασία Το ΕΠΑΛ Αλεξάνδρειας Ανακυκλώνει

κυρίως χρησιμοποιούνται είναι υπολείμματα φρούτων και λαχανικών, φύλλα και

κλαδιά, κοπριά ζώων, υπολείμματα καφέ κ.α. Το εδαφοβελτιωτικό είναι το

αποτέλεσμα αερόβιας διεργασίας (δηλαδή διεργασίας που γίνεται παρουσία

οξυγόνου) και είναι πλούσιο σε στοιχεία που έχει ανάγκη το έδαφος και τα φυτά. Η

διεργασία αυτή μπορεί να γίνει και σε επίπεδο κατοικίας, εφόσον το νοικοκυριό

διαθέτει έναν κήπο ή κάποιο χωράφι.

Συλλογή και Μεταφορά: Για τη συλλογή και μεταφορά των ανακυκλώσιμων υλικών,

χρησιμοποιούνται διαφορετικά οχήματα.

Διαχωρισμός και επεξεργασία: στις μονάδες επεξεργασίας (κέντρα διαλογής) υπάρχει

η δυνατότητα του διαχωρισμού των υλικών, μαζικά. Ο διαχωρισμός γίνεται είτε

χειρονακτικά, από εργάτες οι οποίοι διαλέγουν τα υλικά που κινούνται πάνω σε μια

κυλιόμενη ταινία, είτε μηχανικά, ή μαγνητικά, ή με τη βοήθεια άλλων τεχνικών. Στην

περίπτωση του μηχανικού διαχωρισμού, τα υλικά μπορούν να καταμεριστούν τόσο

ανάλογα με το μέγεθός τους (με διάτρητα περιστρεφόμενα τύμπανα) όσο και ανάλογα

με το ειδικό τους βάρος (με τη βοήθεια αέρα). Με το μαγνητικό διαχωρισμό,

διαλέγονται κυρίως τα μέταλλα. Το διαχωρισμό των υλικών ακολουθεί η μείωση του

όγκου και του μεγέθους τους και η ανάκτηση υλικών και ενέργειας. Αυτές οι διεργασίες

αποτελούν το βασικό μέρος της επεξεργασίας των απορριμμάτων. Όταν πρόκειται

για υλικά τα οποία θα καταλήξουν στον χώρο διάθεσης των απορριμμάτων, τότε ο

στόχος των διεργασιών αυτών είναι η μείωση του όγκου, ώστε η απαιτούμενη έκταση

του χώρου να είναι η μικρότερη δυνατή. Η πιο διαδεδομένη μέθοδος επεξεργασίας

είναι η ελεγχόμενη καύση. Σε αυτή τη μέθοδο τα απορρίμματα καίγονται σε ειδικές

μονάδες όπου οι ρύποι που εκλύονται επεξεργάζονται πριν φύγουν στην ατμόσφαιρα.

Μάλιστα, η θερμική ενέργεια που παράγεται από την καύση αυτή, είναι δυνατό να

αξιοποιηθεί για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Από τα απορρίμματα μπορούμε

να ανακτήσουμε πρώτες ύλες, ενέργεια και προϊόντα, όπως το εδαφοβελτιωτικό, που

αναφέρθηκε παραπάνω. Η ανάκτηση στοιχείων από τα απορρίμματα είναι ευρέως

γνωστή ως ανακύκλωση. Παρά τη μεγάλη σπουδαιότητα της ανακύκλωσης υλικών

όπως το χαρτί, το γυαλί, το αλουμίνιο και το πλαστικό, στη χώρα μας τα συστήματα

ανακύκλωσης δεν έχουν προχωρήσει τόσο, όσο στις άλλες οικονομικά ανεπτυγμένες

χώρες.

Page 11: Project Α΄ Λυκείου Το ΕΠΑΛ Αλεξάνδρειας Ανακυκλώνει!

11

: !Ερευνητική Εργασία Το ΕΠΑΛ Αλεξάνδρειας Ανακυκλώνει

Η ανάκτηση της ενέργειας γίνεται με την ελεγχόμενη καύση (που αναφέρθηκε), με

την παραγωγή RDF και με την πυρόλυση απορριμμάτων. Ανάκτηση ενέργειας

επιτυγχάνεται και με την αξιοποίηση του βιοαερίου, κατά την τελική διάθεση των

απορριμμάτων. Το RDF (Refuse Derived Fuel - Καύσιμο Προερχόμενο από

Απόβλητα) είναι στερεή καύσιμη ύλη που αποτελεί προϊόν του μηχανικού

διαχωρισμού των αστικών απορριμμάτων. Το RDF είναι είτε ανάμικτα αστικά

απορρίμματα (ελαφρώς επεξεργασμένα), ή χαρτί με πλαστικό.

Η πυρόλυση, διαφέρει από την καύση στο ότι απαιτεί υψηλότερες θερμοκρασίες

(250-1000οC), πολύ χαμηλή (ή μηδενική) συγκέντρωση οξυγόνου. Με την πυρόλυση

παράγονται αέρια (μεθάνιο, μονοξείδιο και διοξείδιο του άνθρακα), υγρά

(πετρελαϊκής φύσης) και στερεά (ανθρακοποιημένα) προϊόντα που χρησιμοποιούνται

ως καύσιμα. Τα τελικά προϊόντα είναι το 50% περίπου των αρχικών υλικών.

Τέλος, η λιπασματοπoίηση (δηλαδή η παραγωγή εδαφοβελτιωτικού) μπορεί να γίνει

σε μεγάλη κλίμακα, σε ειδικές μονάδες στις οποίες πρώτα διαχωρίζονται τα υλικά,

στη συνέχεια τεμαχίζονται και ομογενοποιούνται τα μεγέθη και έπειτα υφίστανται

επεξεργασία από ειδικούς μικροοργανισμούς, σε αερόβιες συνθήκες.

Τελική Διάθεση: Η τελική διάθεση των απορριμμάτων είναι το τελευταίο στάδιο του

Ολοκληρωμένου Συστήματος Διαχείρισης. Κεντρικός στόχος του συνολικού

συστήματος πρέπει να είναι η κατάληξη των μικρότερων δυνατών ποσοτήτων

απορριμμάτων στο χώρο διάθεσης. Σήμερα, διεθνώς αποδεκτή ως καταλληλότερη

μέθοδος τελικής διάθεσης των απορριμμάτων, είναι ο Χώρος Υγειονομικής Ταφής

Απορριμμάτων (ΧΥΤΑ). Είναι η καλύτερη μέθοδος που μπορεί να εφαρμοστεί. Σε

έναν ΧΥΤΑ πρώτα στεγανοποιείται ο πυθμένας και τα τοιχώματα της περιοχής με

αδιάβροχα υλικά. Μπαίνουν ειδικοί σωλήνες για να απομακρύνεται το βιοαέριο που

παράγεται το οποίο είτε καίγεται είτε χρησιμοποιείται για την παραγωγή ενέργειας.

Τα απορρίμματα καλύπτονται με χώμα καθημερινά. Στο τέλος σε κάθε περιοχή που

φτάνει σε κορεσμό γίνονται έργα αποκατάστασης, όπως δενδροφύτευση. Ένα

σημαντικό πρόβλημα αυτής της μεθόδου είναι η δυσκολία εξεύρεσης νέων χώρων μια

και οι χώροι ταφής γεμίζουν πολύ γρήγορα.

ΕΝΟΤΗΤΑ 4η : ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΙΜΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ – ΥΛΙΚΑ

Page 12: Project Α΄ Λυκείου Το ΕΠΑΛ Αλεξάνδρειας Ανακυκλώνει!

12

: !Ερευνητική Εργασία Το ΕΠΑΛ Αλεξάνδρειας Ανακυκλώνει

Τα ανακυκλώσιμα υλικά, αποκαλούμενα επίσης "recyclables" , μπορούν να προέλθουν από

πολλές πηγές, συμπεριλαμβανομένων των σπιτιών, των δημόσιων υπηρεσιών και των

βιομηχανιών. Τα υλικά που ανακυκλώνονται είναι τα εξής:

Χαρτί πχ. εφημερίδες, περιοδικά, βιβλία, χαρτί περιτυλίγματος, σακούλες χάρτινες.

Χαρτόνι πχ. κουτιά δημητριακών, απορρυπαντικών, πίτσας, χαρτοκιβώτια ηλεκτρονικών συσκευών.

Γυαλί πχ. βαζάκια τροφίμων, μπουκάλια αλκοολούχων ποτών, λαδιού, νερού.

Πλαστικό πχ. κεσεδάκια από γιαούρτι, μπουκάλια αναψυκτικών, νερού, από γάλα,

από σαμπουάν, πλαστικά ποτήρια/πιάτα, σωληνάρια οδοντόκρεμας, πλαστικές θήκες

CD/DVD, πλαστικές σακουλες.

Αλουμίνιο πχ. αλουμινόχαρτο, κουτάκια μπύρας/αναψυκτικών, αλουμινένια ταψάκια

φαγητού

Λευκοσίδηρος πχ. δοχεία από ελαιόλαδο/ γάλα εβαπορέ, συσκευασίες

τοματοπολτού, τόνου, τσίγκινο δοχείο φέτας.

Όλα τα παραπάνω υλικά ανακυκλώνονται στους μπλε κάδους:

Ηλεκτρονικά Απόβλητα

Μεγάλες οικιακές συσκευές όπως ψυγεία, πλυντήρια, ηλεκτρικές κουζίνες, συσκευές

κλιματισμού.

Μικρές οικιακές συσκευές όπως ηλεκτρικές σκούπες, ηλεκτρικά σίδερα,

φρυγανιέρες, καφετιέρες, ηλεκτρικά εργαλεία.

Εξοπλισμός πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών όπως υπολογιστές, εκτυπωτές,

φωτοαντιγραφικά, τηλέφωνα, κινητά τηλέφωνα

Καταναλωτικά είδη όπως ραδιόφωνα, τηλεοράσεις, βιντεοκάμερες, μουσικά όργανα

Παιχνίδια και εξοπλισμός ψυγαγωγίας όπως φορητές κονσόλες βίντεο παιχνιδιών,

ηλεκτρικά παιχνίδια, όργανα αθλητισμού.

Φωτιστικά Είδη όπως λαμπτήρες (φθορισμού, εκκενώσεως, νατρίου), λαμπτήρες

πυρακτώσεως

Μπαταρίες όπως βιομηχανικές, αυτοκινήτων, φορητές (μίας χρήσης, αλκαλικές,

λιθίου, επαναφορτιζόμενες, κουμπιά)

Αυτοκίνητα: Παλαιά οχήματα, ελαστικά αυτοκινήτων, απόβλητα λιπαντικών ελαίων

Page 13: Project Α΄ Λυκείου Το ΕΠΑΛ Αλεξάνδρειας Ανακυκλώνει!

13

: !Ερευνητική Εργασία Το ΕΠΑΛ Αλεξάνδρειας Ανακυκλώνει

Διάφορα όπως φαγητά, υλικά κουζίνας/κήπου (λίπασμα, κάδοι κομποστοποίησης)

Τα ηλεκτρονικά απόβλητα, τα φωτιστικά είδη, οι μπαταρίες και τα αυτοκίνητα

ανακυκλώνονται σε ειδικά σημεία όπως δήμοι, δημόσιες υπηρεσίες, εμπορικά

καταστήματα και συνεργεία που συνεργάζονται με αδειοδοτημένες εταιρείες

μεταφοράς ηλεκτρικών & ηλεκτρονικών αποβλήτων, μη κερδοσκοπικές. Τέτοιες

είναι οι:

o Ανακύκλωση Συσκευών Α.Ε (http://www.electrocycle.gr/site/)

o Φωτοκύκλωσης Α.Ε( http://www.fotokiklosi.gr/)

o ΑΦΗΣ Α.Ε (http://www.afis.gr/)

o ΕΔΟΕ: Εναλλακτική Διαχείριση Οχημάτων Ελλάδας (http://www.edoe.gr/)

Οι ογκώδεις ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές προς ανακύκλωση

παραλαμβάνονται ακόμη και από καταστήματα ηλεκτρικών ειδών με την αγορά μιας

νέας συσκευής.

Page 14: Project Α΄ Λυκείου Το ΕΠΑΛ Αλεξάνδρειας Ανακυκλώνει!

14

: !Ερευνητική Εργασία Το ΕΠΑΛ Αλεξάνδρειας Ανακυκλώνει

ΕΝΟΤΗΤΑ 5η : ΟΦΕΛΗ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ

Τα οφέλη της ανακύκλωσης, ή ευρύτερα, εναλλακτικής διαχείρισης, των αποβλήτων

είναι γνωστά και πλήρως τεκμηριωμένα. Η ανακύκλωση συμβάλλει στη βιώσιμη ανάπτυξη

από την οικονομική, περιβαλλοντική και κοινωνική πλευρά της. Αποτελεί την πιο

ολοκληρωμένη προσέγγιση για τη διαχείριση των αποβλήτων διότι επιτυγχάνει οικονομικά

οφέλη, συμβάλλει στην αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών προβλημάτων και διασφαλίζει

κοινωνική ισότητα και θέσεις εργασίας.

Οικονομικά: Τα οφέλη αυτά εστιάζονται στην αξία των υλικών που ανακτώνται

μέσω της ανακύκλωσης. Τη μεγαλύτερη αξία έχουν τα μέταλλα (σίδηρος, χάλυβας,

αλουμίνιο και χαλκός) και ακολουθεί το χαρτί και το χαρτόνι. Η ανακύκλωση αποτελεί ένα

βασικό κλειδί για την επίτευξη της στρατηγικής της Ε.Ε. για μετάβαση σε μια οικονομία

όπου αξιοποιεί αποδοτικότερα τους φυσικούς της πόρους. Ήδη τα στοιχεία της Eurostat

δείχνουν ότι η ανακύκλωση καλύπτει την κατανάλωση χαρτιού και χαρτονιού κατά 41%, του

σιδήρου και χάλυβα κατά 42%, του αλουμινίου κατά 10%, του γυαλιού κατά 14% και του

πλαστικού κατά 2% (στοιχεία του 2006).

Ένα κρίσιμο σημείο είναι η ανάκτηση των σπάνιων μετάλλων που είναι απαραίτητα

για νέες τεχνολογίες όπως πχ οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Μέταλλα όπως το ίνδιο που

χρησιμοποιείται στα φωτοβολταϊκά και στις επίπεδες οθόνες, το γερμάνιο που

χρησιμοποιείται στις οπτικές ίνες, το γάλλιο για κυκλώματα κ.α., εισάγονται στην Ε.Ε. και οι

ανάγκες της βιομηχανίας ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και πληροφορικής αυξάνονται

ραγδαία. Το πρώτο βήμα για τη διατήρηση της ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής

βιομηχανίας υψηλής τεχνολογίας είναι η αύξηση της ανακύκλωσης των αποβλήτων

ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού. Τα απόβλητα αυτά αντιπροσωπεύουν ένα ρεύμα

υψηλής αξίας, λόγω των σπάνιων μετάλλων που περιέχουν, όπου εκτιμάται ότι η αξία από τη

διαχείρισή τους θα φτάσει τα 5,6δις € μέχρι το 2020.

Περιβαλλοντικά: Η ανεξέλεγκτη απόρριψη των αποβλήτων στο περιβάλλον

εγκυμονεί πολλούς κινδύνους που πολλές φορές δεν γίνονται άμεσα αντιληπτοί. Απόβλητα

όπως οι μπαταρίες και τα ηλεκτρικά και ηλεκτρονικά είδη περιέχουν επικίνδυνες ουσίες

όπως μόλυβδο, υδράργυρο, κάδμιο κλπ που η διάχυσή τους στο περιβάλλον έχει επιπτώσεις

στο έδαφος, το νερό, τους οργανισμούς, ακόμη και στον άνθρωπο. Ειδικά τα απόβλητα

λιπαντικών ελαίων θεωρούνται επικίνδυνα για τη δημόσια υγεία. Το πλαστικό χρειάζεται

αιώνες για να αποδομηθεί και η παρουσία του μπορεί να προκαλέσει ακόμη και το θάνατο σε

Page 15: Project Α΄ Λυκείου Το ΕΠΑΛ Αλεξάνδρειας Ανακυκλώνει!

15

: !Ερευνητική Εργασία Το ΕΠΑΛ Αλεξάνδρειας Ανακυκλώνει

υδρόβιους και άλλους οργανισμούς. Η απόρριψη του γυαλιού σε χωματερές κοντά σε

δασικές εκτάσεις προκαλεί συχνά πυρκαγιές.

Η διαχείριση των αποβλήτων συνδέεται άμεσα με την κλιματική αλλαγή με πολλούς

τρόπους. Τα απόβλητα που αντί να ανακυκλώνονται καταλήγουν σε ΧΥΤΑ, κατά την

αποσύνθεσή τους εκπέμπουν μεθάνιο, ένα αέριο του θερμοκηπίου 25 φορές ισχυρότερο από

το διοξείδιο του άνθρακα. Επιπλέον η ανακύκλωση υλικών αντί της παραγωγής τους από

πρώτες ύλες απαιτεί λιγότερη ενέργεια και επομένως εκπέμπονται και μικρότερες ποσότητες

διοξειδίου του άνθρακα (CO2)στην ατμόσφαιρα. Στις ΗΠΑ, η Υπηρεσία Περιβαλλοντικής

Προστασίας (EPA) έχει υπολογίσει ότι η απόρριψη 100 τόνων χαρτιού γραφείου παράγει 62

τόνους CO2 ενώ η ανακύκλωση 50 τόνων από το ίδιο χαρτί έχει το αντίστροφο αποτέλεσμα

και απορροφά 3 τόνους CO2. Η εκτίμηση αυτή βασίζεται στην ανάλυση του κύκλου ζωής

όπου η ανακύκλωση γλυτώνει την κοπή δέντρων που με τη σειρά τους συγκομίζουν διοξείδιο

του άνθρακα.

Κοινωνικά: Η ανακύκλωση συμβάλλει καθοριστικά στη δημιουργία νέων θέσεων

εργασίας. Οι εργασίες της συλλογής, διαλογής, επεξεργασίας, αποσυναρμολόγησης κλπ

απασχολούν περισσότερους εργαζόμενους από ότι η ταφή των αποβλήτων. Ανάλογα με το

υλικό και τη χώρα, υπολογίζεται ότι η ανακύκλωση της ίδιας ποσότητας αποβλήτων

δημιουργεί 6 έως 10 φορές περισσότερες θέσεις εργασίας από ότι η ταφή ή το κάψιμο. Στην

Ε.Ε. έχει εκτιμηθεί ότι οι εργαζόμενοι στην ανακύκλωση αυξήθηκαν από 230.000 το 2000,

σε 512.000 το 2008, μια αύξηση 10,57% ετησίως. Η αύξηση αυτή ήταν η δεύτερη

μεγαλύτερη στον κλάδο της οικο-βιομηχανίας μετά τον τομέα των ανανεώσιμων πηγών

ενέργειας.

Ένα επιπλέον όφελος αφορά τη αποτροπή ρίψης αποβλήτων στους ΧΥΤΑ. Ειδικά η

Ελλάδα αντιμετωπίζει πρόβλημα κορεσμού στους υφιστάμενους χώρους υγειονομικής ταφής

και κοινωνική ένταση σε κάθε σχεδιασμό και χωροθέτηση νέων ΧΥΤΑ. Η ανακύκλωση

αυξάνει το χρόνο ζωής των υφιστάμενων ΧΥΤΑ και μοιράζει το κόστος διαλογής των

αποβλήτων ισόποσα σε όλους τους κατοίκους.

Page 16: Project Α΄ Λυκείου Το ΕΠΑΛ Αλεξάνδρειας Ανακυκλώνει!

16

: !Ερευνητική Εργασία Το ΕΠΑΛ Αλεξάνδρειας Ανακυκλώνει

Στοιχεία: EEA Report No 8/2011, EPA Climate Change and Waste, Ökopol – Climate Protection Potentials of EU Recycling Targets, European Commision - Waste

Page 17: Project Α΄ Λυκείου Το ΕΠΑΛ Αλεξάνδρειας Ανακυκλώνει!

17

: !Ερευνητική Εργασία Το ΕΠΑΛ Αλεξάνδρειας Ανακυκλώνει

ΕΝΟΤΗΤΑ 6η : Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ ΣΤΗ ΛΥΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ - ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ

Η δράση ενάντια στη ρύπανση του περιβάλλοντος μέσω της ανακύκλωσης, σήμερα

περισσότερο από ποτέ, κρίνεται αναγκαία και αφορά καθέναν από εμάς ξεχωριστά.

Γνωρίζατε ότι:

Το 2010 παρήχθησαν στην Ελλάδα πάνω από 150.000 τόνοι ηλεκτρονικών αποβλήτων.

Αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα ανακυκλώνονται 4,2 kg ηλεκτρονικών αποβλήτων κατά

κεφαλή, τη στιγμή που αντιστοιχούν πάνω από 18 kg ηλεκτρονικών αποβλήτων ανά

άτομο.

Για κάθε τόνο ανακυκλώσιμου αλουμινίου που επαναχρησιμοποιούμε μειώνουμε τις

εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα κατά 50 τόνους.

Ανακυκλώνοντας 1 τόνο χαρτιού σώζουμε 17 δέντρα.

1 τόνος ανακυκλωμένου γυαλιού εξοικονομεί περίπου 12 kg πετρέλαιο.

Χρήσιμες συμβουλές ανακύκλωσης & προστασίας του περιβάλλοντος

Η ουσιαστική συμμετοχή του πολίτη, απαιτείται στα κρίσιμα στάδια που καθορίζουν

την ποσότητα των απορριμμάτων που θα παραχθούν και την τύχη τους μετά την παραγωγή.

Ας δούμε όμως, συγκεκριμένα, τί μπορεί και πρέπει να κάνει ο πολίτης:

Πρώτος και σημαντικότερος στόχος είναι η μείωση των παραγόμενων απορριμμάτων. Αυτό

μπορεί να επιτευχθεί με τις ακόλουθες δράσεις:

Επιλεκτική αγορά προϊόντων

o Προσπαθούμε να αγοράζουμε τις απαραίτητες ποσότητες προϊόντων και όχι περιττές ή

υπερβολικές. Π.χ. αγοράζουμε τόσα ρούχα όσα μας είναι αναγκαία και όχι όλα αυτά που

μπορούμε. Δηλαδή πρέπει να είμαστε ολιγαρκείς. Με αυτόν τον τρόπο, από τη μια

προστατεύουμε τους φυσικούς πόρους και από την άλλη μειώνουμε τις πιθανότητες

παραγωγής απορριμμάτων.

o Προτιμούμε τα προϊόντα με τη μικρότερη δυνατή συσκευασία. Π.χ. προτιμούμε μια

οδοντόκρεμα που έχει σκέτο σωληνάριο από μια που έχει και εξωτερικό κουτί. Με τον

τρόπο αυτό αποφεύγουμε την παραγωγή σημαντικών ποσοτήτων απορριμμάτων

o Προτιμούμε προϊόντα πολλαπλών χρήσεων από αυτά μίας χρήσης. Π.χ. προτιμούμε τα

γυάλινα ποτήρια από τα πλαστικά.

o Επιλέγουμε επιστρεφόμενες φιάλες και συσκευασίες αποφεύγοντας τις συσκευασίες μιας

χρήσης.

Page 18: Project Α΄ Λυκείου Το ΕΠΑΛ Αλεξάνδρειας Ανακυκλώνει!

18

: !Ερευνητική Εργασία Το ΕΠΑΛ Αλεξάνδρειας Ανακυκλώνει

o Κλείνουμε τα φώτα και τη βρύση για εξοικονόμηση ενέργειας και πολύτιμων φυσικών

πόρων.

o Στην περίπτωση που δεν λειτουργεί πρόγραμμα ανακύκλωσης στο Δήμο μας και δεν

μπορούμε να επιστρέψουμε πουθενά τα χρησιμοποιημένα υλικά, επιλέγουμε υλικά που

αποσυντίθενται γρηγορότερα όταν βρίσκονται κάτω από το χώμα. Γενικά, το χαρτί, το

ξύλο και το ύφασμα, αποσυντίθεται γρηγορότερα από το γυαλί, τα μέταλλα και το

πλαστικό.

o Αποφεύγουμε τα προϊόντα που περιέχουν ουσίες με υψηλή τοξικότητα όπως μπαταρίες,

βερνίκια, κλπ. ή επιλέγουμε τα πιο φιλικά προς το περιβάλλον. Π.χ. επιλέγουμε τις

επαναφορτιζόμενες μπαταρίες και αυτές που δεν έχουν υδράργυρο, μόλυβδο και κάδμιο.

o Αποφεύγουμε να παίρνουμε τα ψώνια μας σε πλαστικές σακούλες και προτιμούμε τις

χάρτινες.

Επαναχρησιμοποίηση υλικών

o Φροντίζουμε να αξιοποιούμε υλικά επαναχρησιμοποιώντας τα ή προσφέροντάς τα σε

κάποιον που θα του φανούν χρήσιμα. Κάθε φορά που ετοιμαζόμαστε να πετάξουμε ένα

υλικό ή αντικείμενο στα απορρίμματα,

o σκεφτόμαστε ξανά μήπως υπάρχει κάποιος άλλος που το χρειάζεται ή μήπως μπορούμε να

το χρησιμοποιήσουμε με έναν άλλο τρόπο. Π.χ. ένα φθαρμένο ζευγάρι παπούτσια

μπορούμε να το δώσουμε σε έναν φτωχό. Ένα μεταλλικό κουτί μπορούμε να το κάνουμε

γλάστρα. Μια σχισμένη μπλούζα μπορούμε να την κάνουμε ξεσκονόπανο.

o Ας μην ξεχνάμε τη λύση του παλαιοπώλη, ιδιαίτερα για μεγάλα-ογκώδη αντικείμενα.

Πρόκειται για υλικά πολύτιμα σ’ αυτούς, αφού με ορισμένες επιδιορθώσεις τα πουλούν

στους ενδιαφερόμενους σε χαμηλή τιμή.

Διαχωρισμός των υλικών

o Εφόσον στο Δήμο μας γίνεται ανακύκλωση κάποιων υλικών διαχωρίζουμε τα

ανακυκλώσιμα υλικά (χαρτί, γυαλί, πλαστικό, μέταλλο) από τα υπόλοιπα απορρίμματα

και τα ρίχνουμε στους ειδικούς μπλε κάδους.

o Αφήνουμε μικροσυσκευές και μπαταρίες σε ειδικούς κάδους ανακύκλωσης που είναι

τοποθετημένοι σε δήμους, δημοτικά σχολεία και καταστήματα ηλεκτρικών ειδών.

o Εάν έχουμε ζώα, δεν παραλείπουμε να ξεχωρίσουμε και να τους δώσουμε τα υπολείμματα

τροφής.

Page 19: Project Α΄ Λυκείου Το ΕΠΑΛ Αλεξάνδρειας Ανακυκλώνει!

19

: !Ερευνητική Εργασία Το ΕΠΑΛ Αλεξάνδρειας Ανακυκλώνει

o Εάν έχουμε γλάστρες, κήπο ή κάποιο χωράφι, κάνουμε λιπασματοποίηση και παράγουμε

εδαφοβελτιωτικό (compost) το οποίο χρησιμοποιούμε αντί για χημικό λίπασμα.

Ανακύκλωση υλικών

o Επιδιώκουμε να ανακυκλώσουμε τις μεγαλύτερες δυνατές ποσότητες υλικών. Ας

προσπαθήσουμε να μην αφήσουμε ούτε γραμμάριο υλικού, που ανακυκλώνεται, να

πάει στα απορρίμματα. Ταυτόχρονα, ας ενημερώσουμε τους συμπολίτες μας για τη

σημασία των διαφορετικών κάδων ανακύκλωσης και για τη ζημιά που προκαλείται

όταν ρίχνουμε μέσα σε αυτούς λάθος υλικά.

Εκτός των παραπάνω, ο ρόλος του πολίτη πρέπει να επεκταθεί και σε άλλα επίπεδα:

o Να πιέσει τους υπεύθυνους της Τοπικής Αυτοδιοίκησης για την άμεση εξέταση,

σχεδιασμό και λειτουργία ενός Ολοκληρωμένου Συστήματος Διαχείρισης Απορριμμάτων.

o Να επιδιώκει την επιμόρφωσή του σε όλα περιβαλλοντικά ζητήματα, μιας και τα

ζητήματα αυτά είναι αλληλοσυνδεόμενα και όχι απομονωμένα.

o Να μεταδίδει τις γνώσεις που έχει αποκτήσει στα υπόλοιπα μέλη της οικογένειάς του και

της παρέας του και να μην διστάζει να συζητά τους τρόπους με τους οποίους μπορούν να

αντιμετωπιστούν τα προβλήματα.

Οι ενέργειες αυτές, παρόλο που δεν είναι ιδιαίτερα πολύπλοκες, είναι ικανές να

δώσουν τη λύση σε ένα από τα μεγαλύτερα περιβαλλοντικά προβλήματα της σύγχρονης

ελληνικής κοινωνίας. Ένα πρόβλημα που δεν είναι απλό καθώς, όπως είδαμε, επισύρει

επιπτώσεις που δεν γίνονται άμεσα αντιληπτές. Οι επιπτώσεις αυτές, δεν προσβάλουν μόνο

την υγεία των πολιτών αλλά όλα τα μέρη του φυσικού περιβάλλοντος και μεταξύ αυτών

φυσικούς πόρους, τους οποίους έχουν ανάγκη, εκτός από εμάς, οι επόμενες γενιές. Η

προστασία αυτού του δικαιώματος είναι ζήτημα ηθικής.

Πριν από λίγο καιρό ο Στίβεν Χόκινγκ, με μια δυσοίωνη πρόβλεψη, δήλωσε πως αν το ανθρώπινο είδος θέλει να επιζήσει, θα πρέπει να μετακομίσει σε άλλο πλανήτη. Λίγα χρόνια νωρίτερα μια τέτοια σκέψη θα περιοριζόταν στα συγγράμματα επιστημονικής φαντασίας ενώ σήμερα αναμένεται να τεθεί σοβαρά στο τραπέζι των συζητήσεων. Ο λόγος δεν είναι η ανάπτυξη διαστημικής τεχνολογίας αλλά το γεγονός ότι μέρα με τη μέρα το περιβάλλον του γαλάζιου πλανήτη γίνεται όλο και λιγότερο βιώσιμο για τον άνθρωπο εξαιτίας της μόλυνσης και στέρησης των πηγών.

Page 20: Project Α΄ Λυκείου Το ΕΠΑΛ Αλεξάνδρειας Ανακυκλώνει!

20

: !Ερευνητική Εργασία Το ΕΠΑΛ Αλεξάνδρειας Ανακυκλώνει

Βιβλιογραφία (πηγές από Παγκόσμιο Ιστό)

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CE%BD%CE%B1%CE%BA%CF%8D%CE%BA%CE%BB %CF%89%CF%83%CE%B7 , 6/1/2014

http://portal.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathextra_26_18/01/2007_178842 , 6/1/2014

Η Χημεία της Ανακύκλωσης - http://www.gcex.gr/?p=2784, 6/1/2014 http://www.thessalianews.gr/index.php?

option=com_content&view=article&id=19779%3Athessalia-xwmateres-mpaza&catid=45%3Athessalia-periferia&Itemid=79, 7/1/2014

ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΑ: ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΚΑΙ Η ΑΝΤΙΜΕΤΏΠΙΣΗ ΤΟΥΣ - Οδηγός εκπαιδευτικών, Κ. Γαβριλάκης Περιβαλλοντολόγος, Αθήνα 2004 - http://www.env-edu.gr/Documents/%CE%91%CF%80%CE%BF%CF%81%CF%81%CE%AF%CE%BC%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B1%20-%20%CE%A0%CF%81%CE%BF%CE%B2%CE%BB%CE%AE%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B1%20%CE%BA%CE%B1%CE%B9%20%CE%B7%20%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%B9%CE%BC%CE%B5%CF%84%CF%8E%CF%80%CE%B9%CF%83%CE%AE%20%CF%84%CE%BF%CF%85%CF%82.pdf, 7/1/2014

http://www.eoan.gr/el/content/20 , 7/1/2014 Ανακύκλωση Συσκευών Α.Ε - http://www.electrocycle.gr/site/, 8/1/2014

Φωτοκύκλωση Α.Ε - http://www.fotokiklosi.gr/ , 8/1/2014

ΑΦΗΣ Α.Ε - http://www.afis.gr/, 8/1/2014

ΕΔΟΕ: Εναλλακτική Διαχείριση Οχημάτων Ελλάδας -http://www.edoe.gr/, 8/1/2014

http://www.herrco.gr/default.asp?siteID=1&pageID=67&langID=1 , 9/1/2014

http://www.eoan.gr/el/content/22 , 9/1/2014

http://www.free-recycle.gr/symboyles-anakykloshs.html , 9/1/2014