ΘΕΜΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ

Τα ηλεκτρονικά περιβάλλοντα παραγωγής

λόγου

Τα ηλεκτρονικά περιβάλλοντα παραγωγής

λόγου

ΕΝΟΤΗΤΕΣ

• Κατηγοριοποίηση η.π.

• Κοινά χαρακτηριστικά η. π.

• Προγράμματα επεξεργασίας κειμένου: «ρευστότητα του κειμένου»

1.ΚΑΤΗΓΟΡΙΟΠΟΙΗΣΗ Η. Π

• Όσα προορίζονται για παραγωγή παραδοσιακών γραπτών κειμένων που γράφονται για να εκτυπωθούν: Word, Word Perfect, Ami Pro ,Word Pad

• Όσα προορίζονται για αποκλειστική παραγωγή ηλεκτρονικού λόγου : (κείμενα)

• Λογισμικό δημιουργίας και παρουσίασης κειμένων (P.Point)

• Λογισμικό παραγωγής πολυμέσων

• Λογισμικό συγγραφής ιστοσελίδων

• Ηλεκτρονικά περιβάλλοντα σύγχρονης και ασύγχρονης γραπτής επικοινωνίας :Chat - Ηλεκτρονικό Ταχυδρομείο.

2. ΚΟΙΝΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ Η.Π

• Ο τρόπος προσέγγισης είναι τεχνικός - τεχνολογικός : ο ηλεκτρονικός αλφαβητισμός

• Η καθοδηγούμενη γραφή: τα σύγχρονα η.π.παραγωγής λόγου δεν είναι κενές λευκές σελίδες για συγγραφή αλλά συνοδεύονται από οδηγούς συγγραφής κειμένων, που στηρίζονται στην ύπαρξη «προτύπων κειμένων». Σχόλιο:Πρόκειται για τεχνική που ήδη υπήρχε και εξακολουθεί να υπάρχει στη διδασκαλία της ν.γλώσσας ,όπου οι μαθητές μυούνται στη μηχανιστική συγγραφή κειμένων απομνημονεύοντας σχεδιαγράμματα προλόγων , επιλόγων ή ολόκληρων ενοτήτων.

• Κριτική: ελλοχεύει ο κίνδυνος της φαλκίδευσης της δημιουργικότητας των Η/Υ και του μαθητή.Γι αυτό προτείνεται ο προσεκτικός και κριτικός χειρισμός του κειμενικού προτύπου.

Καθοδηγούμενης γραφής συνέχεια : παραδείγματα κειμενικών προτύπων - επισημάνσεις

• Παραδείγματα :βλ .M. Word , P. Point

• Επισημάνσεις :

• α. Όλα τα ονομαζόμενα “πρότυπα” ή οι οδηγοί αυτόματου περιεχομένου αποτελούν πιστή κατά λέξη μεταφορά από την αγγλική γλώσσα. Δεν διαθέτουμε ακόμη έρευνες για την ελληνική γλώσσα , προκειμένου να διαπιστώσουμε σε ποια έκταση χρησιμοποιούνται όντως τα “πρότυπα” και οι διάφοροι οδηγοί αυτόματης κατασκευής κειμένων και σε ποια έκταση η δημιουργικότητα τα ξεπερνά.

• β. Παρατηρείται ήδη μία σημαντική τάση ομοιογενοποίησης στο σχεδιασμό των ιστοσελίδων του διαδικτύου .Πρόκειται για μία κειμενική «μακντοναλντοποίηση», η οποία δεν αποτελεί κίνδυνο με την προϋπόθεση της κριτικής και δημιουργικής διαχείρισης των ηλεκτρονικών περιβαλλόντων παραγωγής γραπτού λόγου.

Επισημάνσεις(συνέχεια)

• Οι δύο προηγούμενες επισημάνσεις οδηγούν εύλογα σε μία τρίτη

αυτή του πολιτισμικού χρωματισμού των η.π. Π.χ.η αγγλική

προέλευση των κειμενικών προτύπων - η περίπτωση της ελληνικής γλώσσας(η ανάγνωση των ελληνικών στο διαδίκτυο και η χρήση πολυτονικών γραμματοσειρών δεν είναι πάντα μια απλή και εύκολη υπόθεση , η άνω τελεία δεν υπάρχει στα «ελληνικά» πληκτρολόγια , στην ηλεκτρονική αλληλογραφία χρησιμοποιούνται πολύ οι λατινικοί χαρακτήρες (Greeklish))

• Αίτια του πολιτισμικού χρωματισμού στην ελληνική γλώσσα: - τεχνικές αδυναμίες - βαθύτερα αίτια

ΚΟΙΝΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ Η.Π(συνέχεια)

• Ήδη αναφέρθηκαν:• ο ηλεκτρονικός αλφαβητισμός• η κατευθυνόμενη γραφή• Τα ηλεκτρονικά γλωσσικά βοηθήματα : γλωσσικά υποστηρικτικά εργαλεία

παραγωγής λόγου. Τα πιο συνήθη είναι τα προγράμματα ορθογραφικού και γραμματικού ελέγχου (δεν υπάρχει ακόμη για την ελληνική) και το λεξικό συνωνύμων (θησαυρός) ( βλ.Word-εργαλεία) Προβληματισμοί:

• α. η επιστημονική τους εγκυρότητα. Δεν αποτελούν παιδαγωγικά αλλά εμπορικά προϊόντα που εισάγονται χωρίς προβληματισμό και έρευνα.

• β. η ελληνική γλώσσα: -περιορισμένη η αγορά για την ελληνική γλώσσα - οι ιδιαιτερότητες της ελληνικής γλώσσας και οι συνέπειες που έχει η λειτουργική ένταξη των βοηθημάτων αυτών στη διδασκαλία της.

• Παράδειγμα αξιοποίησης του ορθογραφικού ελέγχου από παιδιά : κείμενα Α’ Γυμνασίου , σχολ.έτους 1995

• Παραδείγματα διόρθωσης λαθών και αξιολόγησή τους :• α. «πλημμύρησαν» - πλημμύρισαν :αποκατάσταση λάθους με μηχανικό

τρόπο• β. «πολλές.Είναι» , «π.χ» - πολλές . Είναι ,π. χ : το γεγονός ότι

σημειώνεται ως λάθος η έλλειψη διαστήματος μπορεί να προκαλέσει σύγχυση στο μαθητή.Αξίζει να επισημανθεί ότι στη Σχολική Γραμματική η ορθή εκδοχή του π.χ δίνεται χωρίς ενδιάμεσο διάστημα.γ «γίναν» - έγιναν και γίνανε : οι αλλαγές που προτείνονται ξεφεύγουν από το απλό ορθογραφικό επίπεδο και επεκτείνονται , παίρνοντας ρυθμιστικό χαρακτήρα , σε θέματα επιπέδου ύφους.

• δ. «ποταμιων» -ποτάμιων (επίθετο), ποταμιών (ον.το ποτάμι), ποταμών (ον.ο ποταμός), πόταμων (αδόκιμος τύπος) :η επιλογή δεν είναι εύκολη για το μαθητή,αφού απαιτείται μια αρκετά καλή γνώση της δομής και λειτουργίας της γλώσσας για να επιλέξει το ορθό.

ΣΚΕΨΕΙΣ – ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΟΡΘΟΓΡΑΦΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ

• Α.Τα περισσότερα από τα προγράμματα αυτής της κατηγορίας παρουσιάζουν μικρής ή μεγάλης έκτασης προβλήματα.Ωστόσο η ευρεία κοινωνική τους διάδοση τα καθιστά μέρος του απαραίτητου τεχνολογικού προγραμματισμού,που πρέπει να παράσχει το σημερινό σχολείο στη νέα γενιά και επομένως δεν θα πρέπει να αγνοηθούν από το μάθημα της ΕΛ .ΓΛ.

• Β.Ένας μηχανικός ορθογραφικός διορθωτής,όταν απευθύνεται στο σχολείο, αποτελεί εκπαιδευτικό -παιδαγωγικό προϊόν,γι’ αυτό πρέπει να χρησιμοποιείται με ιδιαίτερη προσοχή και να συνοδεύεται από πλήρες εγχειρίδιο για το δάσκαλο.

ΣΚΕΨΕΙΣ - ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ Ο.Ε ΣΚΕΨΕΙΣ - ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ Ο.Ε (συνέχεια)(συνέχεια)

• Γ.Η επιτυχής επιλογή μίας από τις προτεινόμενες λύσεις από τους μαθητές προϋποθέτει καλή μεταγλωσσική ενημερότητα σε θέματα γλωσσικής δομής και γλωσσικής ποικιλότητας. Επομένως κρίνεται απαραίτητο να συνυπολογίσουμε στον προβληματισμό μας για τη διδασκαλία της δομής της γλώσσας και τα νέα δεδομένα από την ευρεία αξιοποίηση των η.γ.βοηθημάτων.

• Δ.Αρκετά παιδιά της γυμνασιακής ηλικίας και κυρίως τα δίγλωσσα αντιμετωπίζουν «ορθογραφικό πρόβλημα», γεγονός το οποίο δημιουργεί δυσάρεστες συνέπειες στην ψυχολογική τους διάθεση για γράψιμο και στο ίδιο το μαθητικό γραπτό.Συνεπώς το συζητούμενο πρόγραμμα με τις αρκετές αστοχίες του μπορεί να δημιουργήσει επιπρόσθετα προβλήματα και επομένως κρίνεται απαραίτητη η προσεκτική ενεργοποίησή του στο σχολείο.

• Ε Τελικά οι ορθογραφικοί ελεγκτές δεν αποτελούν παιδαγωγικά αλλά εμπορικά προϊόντα.Για το σχολείο απαιτούνται γλωσσοπαιδαγωγικά προϊόντα τα οποία θα αξιοποιούν τις δυνατότητες της τεχνολογίας σε συνδυασμό με προτάσεις για τη διδασκαλία της ορθογραφίας.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΕΙΜΕΝΟΥ: η «ρευστότητα»

• 1. Ορισμός : ιδιαίτερο χαρακτηριστικό των η.π κατά το οποίο το ηλεκτρονικό κείμενο, σε αντίθεση με το έντυπο που είναι τυπωμένο , σταθερό και αμετάβλητο, υπάρχει μόνο στη μνήμη του υπολογιστή και είναι προσωρινό και ρευστό. Επιδέχεται μορφοποιήσεις,επιλεκτική προσθαφαίρεση κειμένου , εικόνων ή γραφικών παραστάσεων.

• 2. Πλεονεκτήματα : α.δυνατότητα διαρκών βελτιώσεων,χωρίς να χρειάζεται να ξαναγραφεί ό,τι σωστό υπάρχει.

• β. οι μαθητές ασχολούνται με την ουσία του γραπτού τους και όχι με τις συμβάσεις της παραδοσιακής τεχνολογίας.

• γ. απλουστεύεται η διαδικασία παραγωγής γραπτού λόγου.

• δ. οι δυνατότητες των η.π. είναι πιο κοντά στον ανθρώπινο τρόπο σκέψης και στη φυσική διαδικασία παραγωγής γραπτού λόγου.(κίνημα της δεκαετίας του 1980)

Π.Ε.Κ : η «ρευστότητα»( συνέχεια)

• 3.Μειονεκτήματα: α. η ευκολία των διορθώσεων μπορεί να απαλλάσσει το μαθητή από το φόβο του λάθους και να βοηθάει στην ανάληψη ρίσκου

• β.μπορεί να παρασύρει σε απευθείας γράψιμο χωρίς τον απαραίτητο προσχεδιασμό.

• γ.καταστρέφει την πειθαρχία του γραψίματος και ενισχύει τις περιττές διορθώσεις.

Π.Ε.Κ : η «ρευστότητα» ,κριτική θεώρηση, ερευνητικές επισημάνσεις

• 1. Θετική η αξιοποίηση του λογισμικού αυτού στο πλαίσιο μιας συστηματικής παιδαγωγικής του γραπτού λόγου.

• 2. Σύμφωνα με έρευνες, παρά τις τεχνικές ευκολίες, οι συνήθεις διορθώσεις των μαθητών σε ψηφιακά κείμενα γίνονται σε επίπεδο μικροδομής και στο κείμενο που βλέπουν κάθε φορά στην οθόνη τους.

• 3. Καλλιεργείται η ψευδαίσθηση πως η υιοθέτηση και μόνο των κειμενογράφων θα έχει σημαντικές συνέπειες στις επιδόσεις των μαθητών, λόγω των ευκολιών του πειραματισμού.

• 4. Η έρευνα έχει δείξει με σαφήνεια ότι δεν έχει τόση μεγάλη σημασία το μέσο που χρησιμοποιείται , όσο άλλες παράμετροι, όπως, η συστηματικότητα της διδακτικής του γραπτού λόγου και ο εκπαιδευτικός.

Ψαχουλεύοντας κάτι παλιά μου αρχεία έπεσα πάνω σε μια φοιτητική μου εργασία.

Αυτή η εργασία είχε κάτι ιδιαίτερο. Ήταν η πρώτη που έγραψα με τον επαναστατικό - τότε - επεξεργαστή κειμένου, τον Ami Pro της Lotus. Ο Ami (φίλος γαλλιστί) ήταν ο πρώτος επεξεργαστής κειμένου για Windows. Σε μια εποχή που όλοι πάλευαν με το VolksWriter ή με το WordPerfect οι πιο ψαγμένοι, ο Ami είχε WYSIWYG, πίνακες, σχεδίαση, εξισώσεις, όλα τα καλούδια που περιμένει σήμερα κάποιος από έναν επεξεργαστή κειμένου, αλλά και τον Adobe Type Manager σε μια εποχή που η τεχνολογία True Type ήταν ακόμη στα χαρτιά. Ένα ξεχωριστό και επαναστατικό προϊόν από κάθε άποψη που η Microsoft πάσχιζε τότε απεγνωσμένα να μιμηθεί με το Word 2.

AbiWord, που είναι μια από τις πολλές εφαρμογές από το πρόγραμμα AbiSource, είναι α ισχυρός επεξεργαστής λέξεων με τα μέρη των χαρακτηριστικών γνωρισμάτων κατάλληλος για την εργασία ή ακριβώς τη σαφή δακτυλογράφηση. Ενώ είναι ελεύθερο, μπορείτε να αναμείνετε ότι AbiWord έχει όλα τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα ενός σύγχρονου επεξεργαστή λέξεων