Η τεχνολογία στη υπηρεσία των ΑμεΑ

1

Αθανασιάδου Λία Ελευθεριάδου ΒαρβάραΑμανατίδης Λουκάς Ελευθερίου Δήμητρα

Απαζίδου Αλεξία Εμεξεζίδης ΑλέξηςΑποστολίδου Κική Καλούδα Ευαγγελία

Αρσενλής Δημήτρης Καραγιώργου ΡαφαηλίαΓίτσα Ματίνα Καραισαρίδης Θανάσης

Γκάγκοβα Σεσιλ Καρατζά ΕλευθερίαΔεληγιαννίδου Ελένη Κασιλάρη Κατερίνα

Δελήμπεης Νίκος Κατσανίδου ΆνναΕλέζι Χριστίνα Κιούπι Κεσιάν

Διδάσκουσα καθηγήτρια: Νατσιού Βασιλεία

Γενικό Λύκειο Κρύας Βρύσης Σχολικό έτος 2014-15

ΠεριεχόμεναΥποενότητες ομάδων.....................................................................................................................3Μεθοδολογία.................................................................................................................................4Πρόλογος.......................................................................................................................................6Εργασία α΄ ομάδας......................................................................................................................6Ορισμός αναπηρίας.......................................................................................................................6Ιστορική εξέλιξη-ρόλος του κράτους σχετικά με τα Α.Μ.Ε.Α στην Ελλαδα...............................9AΜΕΑ: Ρόλος του κράτους ........................................................................................................10Αξιοποίηση νέας τεχνολογίας για ΑΜΕΑ...................................................................................11Βιβλιογραφία...............................................................................................................................12Εργασία β΄ομάδας......................................................................................................................14Τμήμα Καταδυτικών Δραστηριοτήτων ΑΜΕΑ..........................................................................14κινητικό εργαστήρι......................................................................................................................15Μη κυβερνητική οργάνωση (ΜΚΟ) «Πρόσβαση».....................................................................16Χατζηπατέρειο.............................................................................................................................17Σηκιαρίδειο ίδρυμα......................................................................................................................18Σχολή Τυφλών (Θεσσαλονίκη)...............................................................................................................19Εργασία γ΄ομάδας......................................................................................................................22Στάση κοινωνίας απέναντι στα ΑΜΕΑ.......................................................................................22Παραολυμπιακοί αγώνες.............................................................................................................25Ορισμός.......................................................................................................................................26Ιστορική εξέλιξη..........................................................................................................................26Συμμετοχή της Ελλάδας..............................................................................................................27Διακεκριμένοι αθλητές................................................................................................................27Αθλήματα Παραολυμπιακών αγώνων.........................................................................................28Εργασία δ΄ομάδας......................................................................................................................33Εκπαίδευση των Ατόμων με Ειδικές Ανάγκες............................................................................33Επαγγελματική αποκατάσταση των Ατόμων με Ειδικές Ανάγκες..............................................33Θεραπευτικές μέθοδοι για Α.Μ.Ε.Α...........................................................................................36Ελληνικό θεσμικό πλαίσιο για Α.Μ.Ε.Α.....................................................................................37ΑΜΕΑ και λογοτεχνία................................................................................................................40ΑΜΕΑ και Κινηματογράφος.......................................................................................................44

2

Υποενότητες ομάδων

Τι είναι αναπηρία

Κατηγορίες ΑΜΕΑ

Ιστορική εξέλιξη – Ρόλος του κράτους

Προβλήματα καθημερινότητας

Αξιοποίηση νέων τεχνολογιών Α.Μ.Ε.Α.

Ανθρώπινα δικαιώματα - συσχέτιση τους με τα άτομα με αναπηρία

Φορείς αποκατάστασης των Α.M.E.Α

Δραστηριότητες

Η στάση της κοινωνίας

Παραολυμπιακοί αγώνες

Τα άτομα με αναπηρία σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες

Εκπαίδευση και επαγγελματική αποκατάσταση

Θεσμικό πλαίσιο (σύνταγμα)

Α.Μ.Ε.Α. – Λογοτεχνία/ Κινηματογράφος

Θεραπευτικές μέθοδοι

Συνέντευξη (σε φορέα, ψυχολόγο)

Δημοσκόπηση: Ποια είναι η στάση των νέων στα Α.Μ.Ε.Α.

3

ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ Στην αρχή της σχολικής χρονιάς πριν ακόμη ξεκινήσουμε να εργαζόμαστε πάνω στο θέμα που αποφασίσαμε έγινε ο διαχωρισμός μας σε υποομάδες. Προκειμένου οι ομάδες που θα δημιουργούνταν να ήταν ισοδύναμες μας μοιράστηκαν ερωτηματολόγια τα οποία έλεγχαν τις γνώσεις μας στους Ηλεκτρονικούς Υπολογιστές, τις ικανότητες σχεδίασης αντικειμένων, την κατοχή Η/Υ και τη σύνδεση στο Internet.

Αφού συμπληρώσαμε τα ερωτηματολόγια η υπεύθυνη καθηγήτρια λαμβάνοντας υπόψη τις απαντήσεις μας, μας χώρισε σε ομάδες καθεμία από τις οποίες ανέλαβε να ασχοληθεί με ένα συγκεκριμένο θέμα. Αναλυτικότερα, οι ομάδες που συνεργάστηκαν στη διάρκεια του σχολικού έτους απαρτίζονταν από τα εξής άτομα:

Α ΟΜΑΔΑ

Μέληo Αθανασιάδου Καλλιόπηo Δεληγιαννίδου Ελένηo Δελήμπεης Νίκοςo Καραϊσαρίδης Θανάσηςo Κιούπι Κεσιάν

Υποενότητες Ορισμός αναπηρίας Κατηγορίες Αμεα Ιστορική εξέλιξη- ρόλος του κράτους Προβλήματα καθημερινότητας και ανάγκες

Β ΟΜΑΔΑ

Μέληo Αμανατίδης Λουκάςo Αρσενλής Δημήτρηςo Γκώγκου Μαρίαo Γίτσα Σταματίαo Εμεξεζίδης Αλέξης

Υποενότητες Αξιοποίηση νέων τεχνολογιών Ανθρώπινα δικαιώματα- συσχέτιση τους με τα Αμεα Φορείς αποκατάστασης Δραστηριότητες

Γ ΟΜΑΔΑ

Μέλη4

o Ελευθερίου Δήμητρα o Ελευθεριάδου Βαρβάραo Κατσανίδου ΄Ανναo Απαζίδου Αλεξίαo Κασιλάρη Κατερίναo Ελέζι Χριστίνα

Υποενότητες Η στάση της κοινωνίας- ψυχολογία ατόμων- ρατσισμός Παραολυμπιακοί αγώνες Τα άτομα με αναπηρία σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες

Δ ΟΜΑΔΑ

Μέληo Καραγιώργου Ραφαηλίαo Καλλούδα Ευαγγελίαo Καρατζά Ελευθερίαo Αποστολίδου Κυριακήo Γκάγκοβα Σεσίλ

Υποενότητες Εκπαίδευση και επαγγελματική αποκατάσταση Θεσμικό πλαίσιο ΑΜΕΑ- λογοτεχνία/ κινηματογράφος Θεραπευτικές μέθοδοι

5

Πρόλογος

Με το χωρισμό μας σε ομάδες είχαμε την δυνατότητα να εργαστούμε πιο αποτελεσματικά και δημιουργικά με το θέμα που επιλέξαμε. Μας δόθηκε η ευκαιρία να εμβαθύνουμε σε διαφορετικά σημεία συλλέγοντας ποικιλία πληροφοριών σχετικά με την « Τεχνολογία για Άτομα με ειδικές ανάγκες». Στα πλαίσια του μαθήματος πραγματοποιήσαμε μία εκπαιδευτική εκδρομή στο ΕΕΕΕΚ Γιαννιτσών, ενώ πήραμε συνέντευξη από μία καθηγήτρια ειδικής αγωγής. Με αυτόν τον τρόπο μπορέσαμε να έρθουμε σε άμεση επαφή με άτομα που αντιμετωπίζουν νοητικές και σωματικές δυσκολίες καθώς και με άτομα από το οικογενειακό τους περιβάλλον. Παράλληλα παρακολουθήσαμε βίντεο- αποσπάσματα σχετικά με τις ασχολίες των ατόμων αυτών στα πλαίσια της εκπαιδευτικής διαδικασίας, ενώ σε κάθε μας συνάντηση διατυπώναμε τις ενδεχόμενες απορίες μας και δρομολογούσαμε το επόμενο βήμα. Αρκετό υλικό τόσο για την εργασία όσο και για την παρουσίαση συλλέξαμε και από το διαδίκτυο.

Στο τέλος της σχολικής χρονιάς παραδώσαμε τις γραπτές εργασίες μας και καθένας από εμάς ανέλαβε ένα ξεχωριστό ρόλο στην παρουσίαση της δουλείας μας στο σύνολο των μαθητών της Β’ Λυκείου.

Κάθε υποομάδα επέλεξε τον τρόπο με τον οποίο θα προβάλλει το υλικό που είχε συγκεντρώσει. Κάποιοι παρουσίασαν τα δεδομένα τους με Power Point ενώ κάποιοι άλλοι δημιούργησαν βίντεο.

6

Ορισμός αναπηρίας

Αναπηρία ορίζεται οποιαδήποτε απώλεια ανατομικής ή ψυχολογικής λειτουργίας. Μπορεί να εμφανιστεί κατά τη διάρκεια της ζωής του ατόμου ή από τη γέννηση του. Άτομα με αναπηρία αδυνατούν να επιτελέσουν από μόνα τους ορισμένες δραστηριότητες που θεωρούνται ομαλές (π.χ περπάτημα). Πρόκειται για μία πνευματική ή σωματική βλάβη που δυσχεραίνει ουσιαστικά τη ζωή του ατόμου.

Η Αναπηρία λοιπόν διακρίνεται σε δύο είδη: σε διανοητική και σε σωματική αναπηρία. Αναλυτικότερα, διανοητική αναπηρία ή νοητική στέρηση θεωρείται οποιαδήποτε δυσκολία σχετίζεται με πνευματικές λειτουργίες, ενώ σωματική αναπηρία θεωρείται κάθε δυσκολία κίνησης.

Ένα άλλο κριτήριο με βάση το οποίο θα μπορούσαμε να ταξινομήσουμε τα διάφορα είδη αναπηρίας είναι ο χρόνος εκδήλωσής τους. Ειδικότερα, όπως προαναφέρθηκε ορισμένες ακαπηρίες είναι επίκτητες, δηλαδή τις αποκτά το ατόμο μετά από κάποιο τραύμα(εκ υστέρων) και άλλες εμφανίζονται εκ γεννετής.

Ακόμη, η αναπηρία διακρίνεται σε ολική και σε μερική ανάλογα με το φάσμα δρατηριοτήτων που επηρεάζει. Πιο συγκεκριμένα,

Ολική αναπηρία:

Η παντελής απώλεια όρασης και στα δύο μάτια.Η απώλεια της όρασης μπορεί να αφορά τον ένα ή και τους δύο οφθαλμούς καθώς και να περιλαμβάνει τμήμα ή

ολόκληρο το οπτικό πεδίο

Η απώλεια των άνω άκρων, των χεριών.Πολλά άτομα μπορεί να έχουν χάσει ένα άκρο (δάχτυλο, χέρι, πόδι κτλ.) για διάφορους λόγους. Είτε λόγω κάποιου

ελαττώματος κατά την ανάπτυξή τους είτε λόγω κάποιου τραυματισμού ή ασθένειας.

Ο ακρωτηριασμός και των δύο μηρών ή κνημών.Στη χώρα μας κάθε χρόνο πραγματοποιούνται χιλιάδες ακρωτηριασμοί εκ των οποίων το 80-85% περιλαμβάνει τα

κάτω άκρα ενώ το 15-20% τα άνω άκρα. Αξίζει ακόμη να επισημάνουμε πως οι ακρωτηριασμοί αυτοί αφορούν κατά κύριο λόγο τους άνδρες και σε μικρότερο ποσοστό τις γυναίκες.

Η αφασία.Ο όρος αφασία προέρχεται από το ρήμα φημί (=λέω) και αναφέρεται στην απώλεια γλωσσικών ικανοτήτων τόσο

στους ενήλικες όσο και στα παιδιά. Ειδικότερα άτομα με αφασία δεν μπορούν να μιλήσουν και αδυνατούν να αποδώσουν και να αντιληφθούν το ακριβές νόημα των λέξεων

Η παραπληγία.Πρόκειται για μία πάθηση στην οποία πάσχουν τα άνω και κάτω άκρα και η οποία οφείλεται σε κάκωση της

σπονδυλικής στήλης.

Η ψυχοπάθεια, προερχόμενη από τραύμα στο κεφάλι.Η ψυχοπάθεια είναι μία πάθηση που σχετίζεται με τη δομή του εγκεφάλου. Οι ψυχοπαθείς χαρακτηρίζονται ως

άνθρωποι αδιάφοροι απέναντι στα συναισθήματα των άλλων. Πέρα όμως από τα συναισθήματα των άλλων οι

7

ψυχοπαθείς δεν μπορούν να ερμηνεύσουν και να αναγνωρίσουν και τα δικά τους συναισθήματα. Πιο συγκεκριμένα δεν έχουν τη δυνατότητα να ανιχνεύσουν αισθήματα φόβου.

Η «προϊούσα κινητική αταξία»Το σύνδρομο της κινητικής αταξίας είναι μία νευροεκφυλιστική νόσος. Κατά κύριο λόγο προέρχεται από κληρονομικότητα. Συμπτώματα της κινητικής αταξίας είναι η άνοια,

γνωστικά ελλείμματα, νευροπάθεια και δυσανατομία

Ο ακρωτηριασμός ή η πλήρης αχρήστευση του ενός τουλάχιστον ποδιού Ακρωτηριασμός είναι η αποκοπή ενός άκρου από το υπόλοιπο σώμα. Διακρίνεται σε τραυματικό και ιατρογενή

ακρωτηριασμό. Αναλυτικότερα, τραυματικός ακρωτηριασμός είναι η αποκοπή ενός άκρου μετά από κάποιο ατύχημα, ενώ ιατρογενής ακρωτηριασμός είναι η αποκοπή ενός άκρου που δε λειτουργεί για την ανακούφιση από τον πόνο.

Μερική αναπηρία

Άτομα με μερική αναπηρία θεωρούνται όσοι έχουν αναπτύξει χαμηλά ποσοστά αναπηρίας (50-66%) καθώς επίσης και οι διαβητικοί. Οι άνθρωποι αυτοί πέρα από τα προβλήματα πρακτικής φύσης που αντιμετωπίζουν στην καθημερινότητα τους, έρχονται αντιμέτωποι και με προβλήματα κοινωνικού περιεχομένου, όπως είναι ο κοινωνικός αποκλεισμός. Δεδομένου ότι ο καθένας μας θα μπορούσε να βρεθεί στην θέση τους και αναγνωρίζοντας τις δυσκολίες που χρειάζεται να ξεπεράσουν, η πολιτεία έχει μεριμνήσει όσον αφορά στην ομαλή ένταξη αυτών των ανθρώπων στην κοινωνία. Αναλυτικότερα, με κύριους μοχλούς την εκπαίδευση σε συνδυασμό με την απασχόληση το κράτος φροντίζει για την ενσωμάτωση των Ατόμων Με Ειδικές Ανάγκες στην κοινωνία. Στο σημείο αυτό αξίζει να τονιστεί ότι κύρια αιτία του κοινωνικού αποκλεισμού είναι η μη παρεμβατική πολιτική τόσο από την πλευρά των δημόσιων φορέων όσο και από το κάθε μέλος της κοινωνίας ξεχωριστά. Ειδικότερα, εκτός από τα μέτρα που λαμβάνει το κράτος οφείλουμε και εμείς οι ίδιοι σαν άτομα να αντιδράσουμε απέναντι στον κοινωνικό αποκλεισμό και στο ρατσισμό που υφίστανται τα ΑΜΕΑ.

Ωστόσο, τις τελευταίες δεκαετίες με την αναθεώρηση του Συντάγματος η Πολιτεία επεμβαίνει άμεσα στην

κοινωνική αποκατάσταση των ατόμων με μειωμένη αναπηρία, συμπεριλαμβανομένων και των διαβητικών. Πιο συγκεκριμένα με την τελευταία αναθεώρηση του Συντάγματος γίνεται αναφορά στην εξάλειψη των διακρίσεων και στην προσφορά ίσων ευκαιριών σε όλους ανεξάρτητα από φύλο, ηλικία, εμφάνιση κτλ. Εξάλλου, τα άτομα με αναπηρία δεν πρέπει να θωρούνται ανίκανα ή κατώτερα σε σχέση με τις δυνατότητες τους συγκριτικά με άλλους. Απεναντίας, οι περισσότεροι από αυτούς έχουν αναπτυγμένες δεξιότητες και μπορούν δίχως αμφιβολία να συνεισφέρουν στο κοινωνικό σύνολο.

Βέβαια, όλες οι νομοθετικές παρεμβάσεις της Πολιτείας,  οι σχετικές με την απασχόληση των αναπήρων εντάσσονται στα μέτρα κοινωνικής προστασίας και για άλλες ομάδες πληθυσμού, με συνέπεια να διαχέονται οι θετικές δράσεις υπέρ των αναπήρων.

«ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ-ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΑ Α.Μ.Ε.Α ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ»

Η Ειδική Αγωγή έχει περάσει παγκοσμίως από πολλά και ετερόκλητα στάδια από την αρχαιότητα ως σήμερα. Χαρακτηριστικά, πρέπει να αναφερθούν η βρεφοκτονία, οι βασανισμοί, οι εγκλεισμοί, η εγκατάλειψη, ο εμπαιγμός, η

8

εκμετάλλευση, η απομόνωση, η ελεημοσύνη – στάδια που οδήγησαν σιγά σιγά τις τελευταίες δεκαετίες στην προστασία, την αποδοχή και το σεβασμό στη διαφορετικότητα.

Ουσιαστικά, η αρχή της Ειδικής Αγωγής και η θεώρησή της ως κρατική ευθύνη τοποθετείται το 19ο – 20ο αιώνα, όπου φωτεινά μυαλά μεγάλων παιδαγωγών (Montessori, Itard, Braille, κ.ά.) στρέφουν το ενδιαφέρον τόσο στην εκπαίδευση των ατόμων με αναπηρία όσο και στην αποδοχή της διαφορετικότητάς τους από το κοινωνικό σύνολο. Ο 20ος αιώνας χαρακτηρίζεται από τη συνεχή μελέτη και την επιστημονική αντιμετώπιση της αναπηρίας, με πολύ σημαντικά ευρήματα που αποτέλεσαν σταθμό για την Ειδική Αγωγή, αν και οι δύο Παγκόσμιοι Πόλεμοι που έβαψαν μαύρες τις σελίδες της ιστορίας δεν άφησαν άτρωτη την εξέλιξή της, που μέχρι τότε ήταν, ούτως ή άλλως, σε πρώιμο στάδιο.

Ειδικότερα στην Ελλάδα με δράσεις ιδιωτικής πρωτοβουλίας, καθώς το κράτος αδιαφορούσε, ιδρύθηκε το 1906 ο «Οίκος Τυφλών» στην Καλλιθέα, που φιλοξενούσε παιδιά ηλικίας 7-18 ετών, μετά από πρόταση του Δ. Βικέλα και του ποιητή Γ. Δροσίνη. Μέχρι και σήμερα λειτουργεί στην Καλλιθέα το Κέντρο Εκπαίδευσης Ατόμων με Τύφλωση (Κ.Ε.Α.Τ.). Το 1923 έχουμε την ίδρυση του «Σχολείου Κωφαλάλων Αμπελοκήπων», ενώ το 1937 ιδρύεται το «Πρότυπο Ειδικό Σχολείο Αθηνών» στην περιοχή της Καισαριανής, με επικεφαλής τη Ρόζα Ιμβριώτη, μια από τις μεγαλύτερες παιδαγωγούς και αγωνίστριες.Τα Ιατροπαιδαγωγικά Κέντρα ξεκινούν τη δεκαετία του 1950, ενώ τα πρώτα ειδικά σχολεία (ιδιωτικά) ιδρύονται τη δεκαετία του 1960, όπου και αρχίζει η οργάνωση των Α.μ.Ε.Α. σε συλλόγους, σωματεία και άλλες οργανώσεις. Το κράτος είναι ο Μεγάλος Απών, και η εκπαίδευση των ατόμων με αναπηρία, αλλά και η εξέλιξη της Ειδικής Αγωγής εν γένει προωθείται και υποστηρίζεται μόνο από την πρωτοβουλία των γονέων παιδιών με αναπηρία, καθώς και κάποιων πλούσιων ιδιωτών.

Από το 1969 ξεκινά και η μετεκπαίδευση των δασκάλων στην Ειδική Αγωγή μέσω Μαρασλείου Διδασκαλείου. Τα πρώτα κρατικά (δημόσια) ειδικά σχολεία είναι πλέον γεγονός το 1973 (περίπου 40), ενώ η συνταγματική κατοχύρωση των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία σημειώνεται το 1975 με το άρθρο 21. Το 1976 πραγματοποιείται η σύσταση της Διεύθυνσης Ειδικής Αγωγής του Υπουργείου Παιδείας, ενώ ο πρώτος νόμος για την Ειδική Αγωγή καταγράφεται το 1981 με το Νόμο 1143 «Περί Ειδικής Αγωγής, ειδικής επαγγελματικής εκπαίδευσης, απασχόλησης και κοινωνικής μέριμνας των αποκλινόντων εκ του φυσιολογικού ατόμων». Ο Νόμος 1566 του 1985 ορίζει την ενσωμάτωση της Ειδικής Αγωγής στο κανονικό εκπαιδευτικό σύστημα, ενώ ο Νόμος 2817 του 2000 (Υπουργός Γεράσιμος Αρσένης) αφορά στην απορρόφηση των κονδυλίων και τον παραγκωνισμό των ατόμων με αναπηρία και της ένταξής τους (σημ.: Νόμος που ψηφίστηκε λίγο πριν τις εκλογές, χωρίς κανένα απολύτως διάλογο με τα ίδια τα σωματεία και τις οργανώσεις των αναπήρων ατόμων).

Το 2003 έχουμε το Νόμο 3194 για τη ρύθμιση εκπαιδευτικών θεμάτων και άλλες διατάξεις, ώσπου καταλήγουμε το 2008 στον τελευταίο Νόμο για την Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση Ατόμων με Αναπηρία ή με Ειδικές Εκπαιδευτικές Ανάγκες (Ν. 3699), ο οποίος κατοχυρώνει πολλά δικαιώματα, τόσο εκπαιδευτικά όσο και επαγγελματικά, με αρκετά, όμως, ακόμη «τρωτά» και ακάλυπτα σημεία.

Καταλήγοντας, αξίζει να τονίσουμε ότι ο χώρος της Ειδικής Αγωγής στην ελληνική πραγματικότητα βρίσκεται μέχρι σήμερα σε τραγική κατάσταση: οι υποδομές είναι ανύπαρκτες, τα κενά χιλιάδες, τα επαγγελματικά δικαιώματα των ειδικών παιδαγωγών μη κατοχυρωμένα, η δευτεροβάθμια εκπαίδευση υπολειτουργεί και πολλά ακόμη ζητήματα που περιμένουν λύση.

AΜΕΑ: Ρόλος του κράτους

Είναι γεγονός πως τα άτομα που πάσχουν από κάποιου είδους αναπηρία δέχονται κάποιες διευκολύνσεις από το κράτος. Ειδικότερα, στο πλαίσιο της Κοινωνικής Προστασίας των Ατόμων με Αναπηρία έχουν γίνει ορισμένες νομοθετικές ρυθμίσεις. Πιο συγκεκριμένα, οι διευκολύνσεις του κράτους αφορούν τομείς όπως

9

Εκπαίδευση Επαγγελματική αποκατάσταση Υγεία Μεταφορές και επικοινωνία

Οι κυριότερες παροχές που απολαμβάνουν τα ΑΜΕΑ είναι οι εξής:

Δωρεάν δελτίο μετακίνησης ΑΜΕΑ. Το συγκεκριμένο δελτίο δίνει τη δυνατότητα στα ΑΜΕΑ να πραγματοποιούν τις μετακινήσεις τους (με ΚΤΕΛ και με τρένο) με έκπτωση 50% σε όλη την Ελλάδα και στην περιοχή της Αττικής εντελώς δωρεάν.

Επίδομα Πρόνοιας. Το εν λόγω επίδομα δίνεται σε άτομα που δεν εργάζονται και το εισόδημά τους δεν ξεπερνά το ποσό που προβλέπεται από το νόμο

Ιατροφαρμακευτική και νοσοκομειακή κάλυψη. Παρέχεται σε ΑΜΕΑ που δεν έχουν άλλη ασφάλεια και έχουν χαμηλό εισόδημα.

Αναπηρική Σύνταξη. Προϋποθέτει τη συμπλήρωση ενσήμων στον εκάστοτε πάροχο ασφαλείας. Διορισμός στο δημόσιο τομέα. Συμμετοχή σε επιδοτούμενα προγράμματα επιμόρφωσης του ΟΑΕΔ για ΑΜΕΑ. Είσοδος στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση χωρίς την υποχρέωση συμμετοχής στις Γενικές Εξετάσεις . Απαλλαγή από την υποχρέωση Στράτευσης

10

ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΝΕΑΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΓΙΑ ΑΜΕΑ

Η μεγάλη εξέλιξη της τεχνολογίας βοηθάει τα άτομα με ειδικές ανάγκες σε πολλούς τομείς της ζωής τους. Στην καθημερινή τους ζωή, στην μόρφωση και εκπαίδευσή τους, στην επικοινωνία, στην εργασία τους.

Στην υπηρεσία ανθρώπων με κινητικά ή νοητικά προβλήματα τίθενται οι νέες τεχνολογίες, ανοίγοντάς τους το παράθυρο στον κόσμο, έξω από το στενό οικογενειακό και συγγενικό περιβάλλον ή το περιβάλλον ενός ιδρύματος. Οι νέες τεχνολογίες έρχονται να κάνουν τα αδύνατα δυνατά, για άτομα με ειδικές ανάγκες, που λόγω του αυξανόμενου πλέον αριθμού τους παγκοσμίως, εμφανίζονται ως μια υπολογίσιμη δύναμη που μπορεί να παίξει καθοριστικό ρόλο στο σχεδιασμό του «χάρτη προσβασιμότητας» στις πόλεις και δημόσιους χώρους αλλά και στην ανάπτυξη του τουρισμού, ενισχύοντας την τοπική οικονομία.

Παράθυρο στον κόσμο ανοίγουν οι τεχνολογίες για ΑμΕΑ.

΄Ενα σύστημα προηχογραφημένων μηνυμάτων δίνει ... ομιλία σε άτομα με προβλήματα έκφρασης για να μπρούν να επικοινωνούν με το περιβάλλον τους και να εκφράζουν τις επιθυμίες ή τα συναισθήματά τους. Χρωματιστά πληκτρολόγια ηλεκτρονικού υπολογιστή για ανθρώπους με νοητικά προβλήματα, ποντίκι με μπίλια που μπορούν άτομα με σπαστικότητα να χειρίζονται ακόμη και με το μάγουλο ή το πηγούνι, οθόνη υπολογιστή touch screen για να σχηματίζουν προτάσεις και μιά σειρά λογισμικών προγραμμάτων που προσαρμόζονται στους υπολογιστές για την εκπαίδευση των ΑμΕΑ αλλά και τη διασκέδασή τους, είναι μερικά από τα «όπλα» που προσφέρουν οι νέες τεχνολογίες σε κινητικά ή νοητικά στερημένα άτομα, βγάζοντάς τους από την κοινωνική απομόνωση και εντάσσοντάς τους στον πραγματικό κόσμο.

Πληκτρολόγια με διαφορετικού μεγέθους πλήκτρα, διαφορετική διάταξη πλήκτρων και πληκτρολόγια που μπορούν να χρησιμοποιηθούν από ένα μόνο χέρι.

Ηλεκτρονικές συσκευές κατάδειξης (electronic pointing devices)

Επιτρέπουν τον έλεγχο του κέρσορα της οθόνης χωρίς τη χρήση χεριών. Μία κατηγορία συσκευών βασίζεται σε τεχνολογίες υπερήχων ή υπέρυθρων ακτινών και αναγνωρίζουν την κίνηση του ματιού, σήματα των νεύρων ή εγκεφαλικά κύματα. Άλλη κατηγορία είναι αυτή που ενεργοποιείται από την εισπνοή και εκπνοή.

Πληκτρολόγια οθόνης

Εφαρμογές που εμφανίζουν ένα πληκτρολόγιο στην οθόνη. Ο χρήστης μπορεί να το χειριστεί με ποντίκι, οθόνη αφής ή κάποια μη συμβατική συσκευή κατάδειξης.

Φίλτρα πληκτρολογίου

Προβλέπουν τις λέξεις που πρόκειται να πληκτρολογηθούν από τους πρώτους κιόλας χαρακτήρες και έτσι μειώνουν την ανάγκη χρήσης πληκτρολογίου στο ελάχιστο.

Φωνητικά Προγράμματα Πλοήγησης

Επιτρέπουν στο χρήστη την εκτέλεση εντολών και την εισαγωγή στοιχείων με απλή αναγνώριση της φωνής του και όχι με τη χρήση ποντικιού ή πληκτρολογίου. Ορισμένα προγράμματα λειτουργούν και μέσω τηλεφώνου.

Μεγεθυντικές συσκευές οθόνης

Διευρύνουν μέρος της οθόνης καθώς ο χρήστης κινεί την εστίαση. Μερικές επιτρέπουν στο χρήστη να μεγεθύνει μια συγκεκριμένη περιοχή της οθόνης.

Αναγνώστες Οθόνης

Εξειδικευμένο λογισμικό που «διαβάζει» εικόνες ή οπτικό υλικό (συμπεριλαμβανομένων των ονομάτων και των περιγραφών των κουμπιών ελέγχου, των καταλόγων επιλογής, του κειμένου, και της στίξης ) και το μεταφράζει σε φωνητικό υλικό. Η χροιά της φωνής αλλάζει ανάλογα με τη φωτεινότητα της εικόνας ή το μέγεθος του αντικειμένου που περιγράφει.

Οθόνες Braille

11

Το περιεχόμενο της οθόνης αναγνωρίζεται γραμμή-γραμμή και αναπαρίσταται σε μορφή Braille με τη βοήθεια πλαστικών ή μεταλλικών βελόνων που εγείρονται ανάλογα. Ο χρήστης αναγνωρίζει με τα χέρια του τους χαρακτήρες Braille και στη συνέχεια επιλέγει την ανάγνωση της επόμενης γραμμής.

Μεγεθυντές Κειμένου

Προγράμματα που εμφανίζουν το κείμενο που πληκτρολογείται με πολύ μεγάλους χαρακτήρες χωρίς να είναι απαραίτητη η αλλαγή της ανάλυσης της οθόνης.

Λεκτικοί Συνθέτες

Αναγνωρίζουν τους χαρακτήρες που πληκτρολογούνται από το χρήστη και στη συνέχεια «διαβάζουν» το κείμενο.

Οπτικοί Σαρωτές

Συσκευές οπτικής ανάγνωσης χαρακτήρων (OCR) χειρός που «διαβάζουν» ένα δακτυλογραφημένο κείμενο και το μεταφράζουν από γραπτό σε προφορικό λόγο.

Λογισμικό Μετάφρασης Από/Σε Braille

Μεταφράζει πληκτρολογημένα γράμματα στους ανάγλυφους χαρακτήρες Braille. Κυκλοφορεί σε 30 περίπου γλώσσες και περιλαμβάνει οδηγούς εκτυπωτών Braille για διάφορα λειτουργικά συστήματα Η/Υ.

Εκτυπωτές Braille

Εκτυπωτές που μετατρέπουν τα δεδομένα σε γραφή Braille και τα εκτυπώνουν με ανάγλυφο τρόπο.

Κείμενα Κλειστού Κυκλώματος

Μορφή υποτιτλισμού που χρησιμοποιείται στην τηλεόραση και σε περιορισμένες κινηματογραφικές αίθουσες και είναι ορατός μόνο σε άτομα που διαθέτουν την ειδική συσκευή αποκωδικοποίησης. Έχει προταθεί και για το Internet, καθώς αυξάνεται ο όγκος του οπτικοακουστικού υλικού που διατίθεται στο Διαδίκτυο.

Αμφίδρομοι Βομβητές

Μικρές φορητές συσκευές που χρησιμοποιούνται από τους κωφάλαλους ως κινητά τηλέφωνα αντί για την υπηρεσία σύντομων μηνυμάτων (SMS). Μεταδίδουν μηνύματα από/προς άλλους βομβητές, καθώς και από/προς ηλεκτρονικούς υπολογιστές.

Βιβλιογραφία• http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CE%BD%CE%B1%CF%80%CE%B7%CF%81%CE%AF%CE%B1• http://www.aspergerhellas.org/info-Disability.html• http://www.helmedica.gr/items-9-7.htm• http :// www . healthyliving . gr /2014/06/04/ apoleia - akro - akrothriasmos - apokatastash / • http :// www . iatrikionline . gr / ellia _27/7. pdf • http :// www . minenv . gr /1/16/162/16203/ g 1620304. html • http :// el . wikipedia . org / wiki /% CE %91% CF %86% CE % B 1% CF %83% CE % AF % CE % B 1 • http :// www . care . gr / post /1685/ parapligia - tetrapligia • http :// www . boro . gr /26664/ pws - anagnwrizoyme - thn - proswpikothta - enos - psyxopathoys • http :// el . wikipedia . org / wiki /% CE %91% CE % BA % CF %81% CF %89% CF %84% CE % B 7%CF%81%CE

%B9%CE%B1%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82 • http://www.eduportal.gr/index.php/articles/special-edu/143-psathas3 • http://klimaka-socialservice.blogspot.gr/2013/02/blog-post.html

Ομάδα 1

Αθανασιάδου Λία

Δεληγιαννίδου Ελένη

12

Δελήμπεης Νίκος

Καραισαρίδης Θανάσης

Κιούπι Κεσιάν

13

To τμήμα Καταδυτικών Δραστηριοτήτων ΑΜΕΑ φιλοδοξεί να αποδείξει πως η αυτόνομη κατάδυση όχι μόνο απευθύνεται σε όλους, αλλά μπορεί να είναι μια δραστηριότητα ικανή να απελευθερώσει κάποιους συνανθρώπους μας από τους φυσικούς περιορισμούς που μπορεί να τους θέτει μια σωματική αναπηρία.

Η ΜΚΟ ΥΔΡΟΝΑΥΤΕΣ συνεργάζεται επίσημα με τον οργανισμό DDI (Disabled Divers International) και το τμήμα συντονίζεται από τους εκπροσώπους της στην Ελλάδα. Μέσω των εκπαιδευτικών προγραμμάτων του οργανισμού και της συνεργασίας με πάροχους καταδυτικών υπηρεσιών και πλήθος φορέων που επιθυμούν να στηρίξουν την προσπάθεια αυτή, έχουμε στόχο την πραγματοποίηση εκδηλώσεων στις οποίες τα άτομα με σωματική αναπηρία θα έχουν τη δυνατότητα να γνωρίσουν την αυτόνομη κατάδυση και τις μοναδικές αισθήσεις που προσφέρει στους αυτοδύτες.

Οι στόχοι του τμήματος δεν περιορίζονται μόνο εκεί όμως, καθώς το τμήμα δεν απευθύνεται αποκλειστικά στα άτομα με σωματική αναπηρία, αλλά και σε όσους αυτοδύτες επιθυμούν να συμμετάσχουν ενεργά στις δραστηριότητες αυτές υπό τις προϋποθέσεις που απαιτούνται για κάτι τέτοιο.Σε πολλές περιπτώσεις, η συμμετοχή σε μια τέτοια προσπάθεια προσφέρει μοναδικές συγκινήσεις και συναισθήματα ακριβώς λόγω της ιδιαίτερης σχέσης που αναπτύσσονται μεταξύ των ανθρώπων μέσω της συντροφικότητας, και του «ΜΑΖΙ».

Οι δραστηριότητες του Τμήματος Καταδυτικών Δραστηριοτήτων ΑΜΕΑ περιλαμβάνουν:

• Επιμορφωτικές εκδηλώσεις και σεμινάρια που αφορούν τους αυτοδύτες που επιθυμούν να έχουν συμμετοχή ως εκπαιδευτές ή συνοδοί ΑΜΕΑ

• Ενημέρωση μέσω αρθρογραφίας για όλα τα ζητήματα που αφορούν την συγκεκριμένη μορφή κατάδυσης• Εκδηλώσεις με καταδυτικές δραστηριότητες, που θα απευθύνονται στα άτομα με σωματική αναπηρία που υπό προϋποθέσεις θα έχουν την δυνατότητα να γνωρίσουν τον κόσμο της αυτόνομης κατάδυσης.

Η δημιουργία του τμήματος πραγματοποιήθηκε με πολύ προσεκτικό σχεδιασμό και υψηλές απαιτήσεις. Αυτός είναι ο λόγος που στελεχώθηκε και στηρίζεται από ανθρώπους και φορείς με αποδεδειγμένη αξία, εξειδικευμένη γνώση και

14

ανιδιοτελή διάθεση για προσφορά. Είμαστε πεπεισμένοι πως πολύ σύντομα θα δούμε εξαιρετικά όμορφες δραστηριότητες και συλλογικές προσπάθειες και ελπίζουμε να τύχουν μεγάλης συμμετοχής και στήριξης.

Ο πρώτος στόχος που έθεσε το τμήμα, και ήδη εργάζεται για την πραγματοποίηση του, είναι η διοργάνωση μιας καταδυτικής εκδήλωσης πανελλήνιας εμβέλειας , αποκλειστικά αφιερωμένη σε όλους αυτούς τους ανθρώπους που διαθέτουν τεράστια αποθέματα ψυχικής δύναμης και παραδίδουν καθημερινά μαθήματα ζωής και μεγαλείου θέλησης σε όλους μας.

ΚΙΝΗΤΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ

Στόχος του προγράμματος είναι να προσφέρει ευχάριστες και δημιουργικές δραστηριότητες σε ένα ασφαλές περιβάλλον στα άτομα με ειδικές ανάγκες (Αμεα). Είναι ένας σύλλογος μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα που ιδρύθηκε το 2012.Προσφερει σε ένα οργανωμένο πλαίσιο δομημένα μαθήματα φυσικής αγωγής ,που έχουν σκοπό να βελτιώσουν σωματικά νοητικά αλλά και συναισθηματικά τα άτομα με ειδικές ανάγκες.

Θεματικές εκδρομές

Οι θεματικές εκδρομές πραγματοποιούνται σε τακτά χρονικά διαστήματα και έχουν εκπαιδευτικό και ψυχαγωγικό χαρακτήρα. Μέσα από αυτές τις εκδρομές επιδιώκουν την επαφή με το περιβάλλον και την γνωριμία με τον πολιτισμό μέσα από δράσεις βιωματικού χαρακτήρα.

Δραστηριότητες αναψυχης

Ομαδικά & εξατομικευμένα προγράμματα ΦΑ για Αμεα

Τα ομαδικά και εξατομικευμένα προγράμματα φυσικής αγωγής βοηθούν τα παιδιά να βιώνουν νέες κινητικές εμπειρίες και να θέτουν τις βάσεις για συμμετοχή σε αθλοπαιδιές αλλά και σε επιμέρους ατομικά αγωνίσματα.

Αθλητισμος

Kολύμβηση

Η κολύμβηση είναι μια από τις πιο διαδεδομένες μορφές άθλησης και από τις πιο φιλικές προς τον οργανισμό. Συμβάλλει στην ευεξία και τη σωστή σωματική ανάπτυξη του αθλούμενου και επιτυγχάνει σε μεγάλο βαθμό την ανάπτυξη της κιναίσθησης, της αναπνευστικής λειτουργίας, της χαλάρωσης και της ψυχαγωγίας.

Στίβος

Ο Στίβος είναι ένα από τα πιο αγαπητά και ενδιαφέροντα αθλήματα καθώς συγκεντρώνει μεγάλο αριθμό αθλητών και παρουσιάζει μεγάλη ποικιλία αγωνισμάτων. Κάθε παιδί-αθλητής έχει την δυνατότητα να επιλέξει το άθλημα που του ταιριάζει, να διακριθεί και να αισθανθεί την αποδοχή και την επιβράβευση. Η συμμετοχή στα αθλήματα του στίβου είναι σημαντική για τη φυσική και πνευματική υγεία των παιδιών.

Κοινωνικοποίηση

Κύκλοι Φίλων

Οι κύκλοι φίλων δίνουν την δυνατότητα στα άτομα με ειδικές ανάγκες (Αμεα) να γνωρίσουν φίλους με παρόμοια ενδιαφέροντα, να συζητήσουν για θέματα που τους απασχολούν, να αξιοποιήσουν ευχάριστα τον ελεύθερο χρόνο τους και να διασκεδάσουν σε εξωτερικές δραστηριότητες.

15

Family days

Τα Family days είναι ενα πρόγραμμα που απευθύνεται σε γονείς και παιδια.Κατα την διάρκεια του έτους πραγματοποιούνται ξεχωριστές ημέρες δραστηριοτήτων που απαιτούν την εμπλοκή ολόκληρης της οικογένειας (γονείς και αδέλφια).

ΠΡΟΣΒΑΣΗ

Η Πρόσβαση είναι μια μη κυβερνητική οργάνωση (ΜΚΟ) που εργάζεται με τους ανθρώπους που είναι κοινωνικά αποκλεισμένοι, δηλαδή με άτομα με ειδικές ανάγκες, με όλα τα είδη των μειονοτήτων, με φτωχούς και μειονεκτούντα άτομα. Το όραμά της είναι η δημιουργία ενός κοινωνικού περιβάλλοντος στο οποίο δεν υπάρχουν διακρίσεις και όπου δίνονται ίσες ευκαιρίες σε όλους.

Στόχοι

Κύρια αποστολή της Πρόσβασης είναι να υποστηρίξει τους ανθρώπους που είναι κοινωνικά αποκλεισμένοι. Ειδικότερα, οι στόχοι της Πρόσβασης είναι:

Η προώθηση της ομαλής κοινωνικής ένταξης των κοινωνικά αποκλεισμένων

Η διασφάλιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων

Η πρόληψη των κάθε είδους διακρίσεων

Η ενίσχυση της συμμετοχής των κοινωνικά αποκλεισμένων ατόμων στην καθημερινή ζωή και τον πολιτισμό .

Δραστηριότητες

Το Κέντρο Ημέρας Ενηλίκων ΑΜΕΑ Πρόσβασης εξυπηρετεί νέους με αναπηρίες (νοητική υστέρηση, προβλήματα συμπεριφοράς, ψυχικές διαταραχές). Το πρόγραμμα λειτουργεί καθημερινά και έχει ως στόχο την μέγιστη λειτουργική αποκατάσταση των ΑΜΕΑ.

Προγράμματα εκπαίδευσης

Εκπαίδευση στην απόκτηση δεξιοτήτων ζωής

Ομάδες διαχείρισης θυμού, συναισθημάτων, χρόνου, χρημάτων κλπ.

Προγράμματα για ανάπτυξη της ταυτότητας και της κριτικής σκέψης

Αθλητικό όμιλο

Εργαστήρια Τεχνών

Θεατρικό όμιλο

Υλοποίηση και συμμετοχή σε διάφορα εθνικά και Ευρωπαϊκά προγράμματα

Εκπαιδευτικές εκδρομές

Βραδινές εξόδους

ΧΑΤΖΗΠΑΤΕΡΕΙΟ16

ΤΟ ΚΕΝΤΡΟ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΚΑΣΠ

 Τα άτομα με αναπηρία πρέπει να διάγουν πλήρη και αξιοπρεπή ζωή, σε συνθήκες που εγγυώνται την αξιοπρέπειά τους, ευνοούν την αυτονομία τους και διευκολύνουν την ενεργό συμμετοχή τους στο κοινωνικό γίγνεσθαι» Διεθνής Σύμβαση για τα δικαιώματα του παιδιού Άρθρο 23, παρ.1

Το «Χατζηπατέρειο» Κέντρο Αποκατάστασης Σπαστικών Παιδιών εξυπηρετεί κάθε χρόνο περίπου 100 παιδιά με εγκεφαλική παράλυση, ηλικίας μέχρι και 12 ετών, από όλη την Ελλάδα.

 Στα 35 χρόνια της λειτουργίας του, έχουν ωφεληθεί των υπηρεσιών του περισσότερα από 1.500 παιδιά, με μέσο χρόνο παραμονής στο Κέντρο τα τέσσερα χρόνια.

 Προσπαθώντας να διασφαλίσει τις προϋποθέσεις ώστε τα άτομα με αναπηρία πραγματικά «να διάγουν πλήρη και αξιοπρεπή ζωή», το 1973 το Ίδρυμα δημιούργησε το Κ.Α.Σ.Π., καθώς η παρουσία εξειδικευμένων θεραπευτικών και αποκαταστασιακών παρεμβάσεων στην Ελλάδα ήταν μειωμένη και ο αριθμός των παιδιών με εγκεφαλική παράλυση σημαντικός.

 Το 1985, χάρη στη δωρεά της οικογένειας Ι.Κ. Χατζηπατέρα, το Κέντρο απέκτησε νέες, σύγχρονες κτιριακές εγκαταστάσεις στη Μεταμόρφωση Αττικής και έκτοτε ονομάζεται «Χατζηπατέρειο» Κέντρο Αποκατάστασης Σπαστικών Παιδιών.

Με τον όρο αποκατάσταση, εννοούμε το σύνολο των ιατρικών και θεραπευτικών παρεμβάσεων, μεθόδων και τεχνικών, που εφαρμόζονται από εξειδικευμένους επαγγελματίες, για τη λειτουργική βελτίωση του συνόλου των δεξιοτήτων και ικανοτήτων του παιδιού με αναπηρία.

Υιοθετώντας την αντίληψη αυτή, το ΚΑΣΠ, έχει αναπτύξει ένα ολιστικό μοντέλο παροχής υπηρεσιών, που εφαρμόζεται βάσει των εξατομικευμένων αναγκών του παιδιού με εγκεφαλική παράλυση.

 Σύμφωνα με το μοντέλο αυτό, στο παιδί παρέχεται:

ιατρική παρακολούθηση, φυσιοθεραπεία, εργοθεραπεία, λογοθεραπεία,

17

προσχολική ειδική αγωγή και εκπαίδευση σε οργανωμένη τάξη, κοινωνικοποιητικά και ψυχαγωγικά προγράμματα, εναλλακτικές θεραπευτικές παρεμβάσεις, όπως μουσικοθεραπεία και

θεραπευτική ιππασία,

στους δε γονείς:

ατομική και ομαδική συμβουλευτική υποστήριξη από Κοινωνικό Λειτουργό και Ψυχολόγο, καθώς και

συστηματική καθοδήγηση από τους θεραπευτές για την αποτελεσματική αντιμετώπιση των αναγκών του παιδιού στο σπίτι και τη διευκόλυνση της καθημερινής ζωής.

         

         

         

18

ΣΗΚΙΑΡΙΔΕΙΟ

Το Σικιαρίδειο Ίδρυμα είναι Κέντρο Ανοιχτής Φροντίδας για την κατάρτιση παιδιών και νέων ηλικίας από 5 μέχρι 21 ετών με νοητική υστέρηση και μαθησιακές δυσκολίες.

Ιδρύθηκε το 1939 από την οικογένεια του Βασίλειου Σικιαρίδη και ενώ αρχικά λειτουργούσε ως ορφανοτροφείο και πρεβεντόριο, απέκτησε την τωρινή του μορφή το 1971.

Στόχοι

Οι στόχοι μας είναι : - Η μελέτη, δημιουργία και παρακολούθηση ενός σχεδίου δράσης με επίκεντρο το κοινωφελές έργο

υπέρ των παιδιών και νέων με νοητική υστέρηση και άλλες αναπτυξιακές ανεπάρκειες - Η ενημέρωση και η υποστήριξη της οικογένειας των ατόμων με νοητική υστέρηση - Η πληροφόρηση και ευαισθητοποίηση της κοινωνίας - Η κοινωνικοποίηση και η ένταξη των ατόμων με νοητική υστέρηση στην κοινότητα, η διεκδίκηση των

δικαιωμάτων τους και η εξασφάλιση ίσων ευκαιριών στην κατάρτιση, η αυτονομία, η ποιότητα ζωής και η ατομική τους εξέλιξη

Προγράμματα

Τα προγράμματα του Σικιαριδείου Ιδρύματος αποτελούνται από :

Το Προ-επαγγελματικό Εργαστήριο :

Εργαστήριο υποδοχής και προσαρμογής για τα παιδιά που έρχονται για πρώτη φορά στα Εργαστήρια του Ιδρύματος μετά την κατάρτισή τους στα Ειδικά Δημόσια Σχολεία που φιλοξενεί το Σικιαρίδειο Ίδρυμα, αλλά και άλλων πλαισίων Ειδικής Αγωγής. Σκοπός του Εργαστηρίου είναι η ένταξη των παιδιών στα Επαγγελματικά Εργαστήρια του Ιδρύματος.

Τα Επαγγελματικά Εργαστήρια :

Στελεχωμένα με κατάλληλα εκπαιδευμένο προσωπικό, διαθέτουν σύγχρονο εξοπλισμό και προσφέρουν επαγγελματική κατάρτιση.

Τα Συνοδευτικά Προγράμματα Ανάπτυξης Δεξιοτήτων :

Με σκοπό την ολοκληρωμένη εξέλιξη των ικανοτήτων των παιδιών.

Οι στόχοι των Εργαστηρίων είναι :

H εξοικείωση των παιδιών με πραγματικές συνθήκες εργασίας με έμφαση στην τήρηση ωραρίου εργασίας, προσοχή, πρωτοβουλία, ασφάλεια, υπευθυνότητα και συνέπεια

Η απόκτηση γνώσεων και εμπειριών μέσα από θεωρητική και πρακτική κατάρτιση για την επιδιωκόμενη επαγγελματική αποκατάσταση των παιδιών

Η ανάπτυξη της φαντασίας, καλλιέργεια της αισθητικής, δημιουργική ικανοποίηση, ανάπτυξη κινητικών δεξιοτήτων, πρακτική εκμάθηση της έννοιας της συνεργασίας

Τα Εργαστήρια λειτουργούν με πρόγραμμα που έχει στάδια εκμάθησης του αντικειμένου ώστε το κάθε παιδί να προχωρά από στάδιο σε στάδιο αναλόγως με την εξέλιξή του. Συνεπώς, οι ομάδες παιδιών ανά πρόγραμμα δημιουργούνται ανάλογα με το νοητικό επίπεδο, τις κλίσεις και τις δεξιότητες του κάθε παιδιού, ώστε να εκμεταλλευτούν την οργανωμένη και εξοπλισμένη υποδομή των Εργαστηρίων.

19

Τα έργα των παιδιών διατίθενται προς πώληση σε bazaars που γίνονται στο χώρο του Ιδρύματος και σε διάφορες άλλες εξωτερικές εκδηλώσεις όπως πολιτιστικά τριήμερα, καλλιτεχνικές εκδηλώσεις, ανθοκομικές εκθέσεις κ.ά.

Στο πλαίσιο συνεργασίας του ιδρύματος με το Δήμο Αμαρουσίου προσφέρονται από τα στελέχη του Δήμου τα Συνοδευτικά Προγράμματα θεατρικού παιχνιδιού, γυμναστικής και παραδοσιακών χορώ

Σχολή Τυφλών (Θεσσαλονίκη)

Η Σχολή Τυφλών Θεσσαλονίκης ξεκίνησε το 1947 με πρωτοβουλία του φιλανθρωπικού σωματείου «Οργάνωση Προστασίας Τυφλών» με σκοπό να καλύψει τις ανάγκες των ατόμων με αναπηρία όρασης της μεταπολεμικής Βόρειας Ελλάδας.

Στις 2 Μαρτίου 2011, η Σχολή Τυφλών Θεσσαλονίκης συγχωνεύθηκε με το Κέντρο Εκπαίδευσης και Αποκατάστασης Τυφλών και λειτουργεί ως Παράρτημα Θεσσαλονίκης, συνεχίζοντας το έργο που ξεκίνησε πριν από εξήντα πέντε χρόνια. Παρέχει υπηρεσίες εκπαίδευσης, επαγγελματικής κατάρτισης και μέριμνας σε άτομα με αναπηρία όρασης, όχι μόνο από τη Βόρεια Ελλάδα (όπως δηλώνει η επωνυμία) αλλά και από όποιες άλλες περιοχές της χώρας προέρχονται κι έχουν ανάγκη τις υπηρεσίες της. Στις εγκαταστάσεις του Κέντρου φιλοξενείται το ειδικό νηπιαγωγείο τυφλών, το ειδικό δημοτικό σχολείο τυφλών ενώ λειτουργεί οικοτροφείο σε 24ωρη βάση. Ο συνολικός αριθμός των εσωτερικών οικότροφων ανέρχεται σήμερα στα 26 άτομα ενώ των εξωτερικών εξυπηρετούμενων προσεγγίζει τα 100 άτομα.

Το έργο του Κέντρου αποτελείται από ένα σύνθετο πλέγμα υπηρεσιών και συγκεκριμένα:

1. Εκπαιδευτικές υπηρεσίες, και συγκεκριμένα:

φροντιστηριακή στήριξη στα μαθήματα δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (μαθηματικά, φυσική, γεωγραφία, βιολογία, φιλολογικά, Αγγλικά)  σε μαθητές γυμνασίου και λυκείου με αναπηρία όρασης που φοιτούν σε σχολεία της περιοχής ή της γειτονιάς τους

εκπαίδευση σε καθημερινές δεξιότητες διαβίωσης και κινητικότητας για μαθητές δημοτικού, γυμνασίου, λυκείου και φοιτητές, απαραίτητες για την αυτόνομη διαβίωση και κοινωνικοποίηση των ατόμων με αναπηρία όρασης,

εκμάθηση της γραφής Braille, της αγγλικής γλώσσας, της παραδοσιακής μουσικής και των παραδοσιακών χορών της χώρας μας,

εκπαίδευση στη χρήση η/υ και η πιστοποίηση ECDL για άτομα με προβλήματα όρασης, καθώς το ΚΕΑΤ Θεσσαλονίκης αποτελεί Πιστοποιημένο Εξεταστικό Κέντρο ECDL για άτομα με αναπηρία όρασης,

φιλοξενία του ΙΕΚ Τηλεφωνικής «ΤΕΙΡΕΣΙΑΣ», υλοποίηση επιμορφωτικών προγραμμάτων εκμάθησης της γραφής Braille και τεχνικών συνοδείας για

εκπαιδευτικούς κι επιστημονικό-βοηθητικό προσωπικό που ασχολούνται με άτομα με αναπηρία όρασης καθώς είναι πιστοποιημένο εξεταστικό κέντρο από το Υπουργείο Παιδείας και Δια Βίου Μάθησης,

εκτύπωση διδακτικών σημειώσεων και εγγραφή κασετών και CD για μαθητές και φοιτητές, η εκτύπωση εξωσχολικών βιβλίων και μουσικών κειμένων ωδείων – μουσικών σχολείων, σχολείων δεύτερης ευκαιρίας, ξενόγλωσσων βιβλίων (Αγγλικών) σχολείων και φροντιστηρίων, ασκήσεων και σημειώσεων για τις καθημερινές ανάγκες των μαθητών,

στήριξη με εκπαιδευτικό υλικό και συνεργασία με τα σχολεία για παιδιά που επιθυμούν να παρακολουθήσουν το σχολείο στον τόπο κατοικίας τους εκτός Θεσσαλονίκης.

2. Υπηρεσίες φιλοξενίας και μέριμνας, και συγκεκριμένα:

φιλοξενία στο οικοτροφείο μαθητών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, σε 24ωρη βάση, από περιοχές εκτός Θεσσαλονίκης και σε ειδικές περιπτώσεις από την ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλονίκης,

σίτιση, φύλαξη και επιμέλεια των οικοτρόφων μαθητών,20

φιλοξενία σπουδαστών και φοιτητών σε ξενώνες του ΚΕΑΤ Θεσσαλονίκης, μετακίνηση των μαθητών με τα σχολικά λεωφορεία του Κέντρου για την κάλυψη των εκπαιδευτικών και

ψυχαγωγικών τους αναγκών καθώς επίσης και των αναγκών υγείας αυτών (πρόληψης ή θεραπείας).

3. Υποστήριξη αθλητικών δραστηριοτήτων, καθώς στο χώρο του Ιδρύματος φιλοξενούνται οι αθλητικοί σύλλογοι τυφλών «Πυρσός» και «Ήφαιστος» στους οποίους συμμετέχουν ενεργά οικότροφοι του Κέντρου.

4. Ευαισθητοποίηση κοινού και φορέων σε θέματα τυφλότητας, όπως είναι η διοργάνωση και υλοποίηση σεμιναρίων, η υλοποίηση ευρωπαϊκών προγραμμάτων για την ανάπτυξη εκπαιδευτικών μεθόδων κι εργαλείων για άτομα με αναπηρία όρασης, η υποδοχή εθελοντών από την Ελλάδα και την Ευρώπη, η συνεργασία με Πανεπιστήμια κι εκπαιδευτικούς φορείς για την πρακτική άσκηση φοιτητών και σπουδαστών, η συμμετοχή σε δράσεις ψυχαγωγικές και πολιτιστικές από κοινού με άλλους φορείς για τη γνωριμία και γνωστοποίηση των δυνατοτήτων των ατόμων με αναπηρία όρασης,

5. Κοινωνική υπηρεσία με στόχο τη στήριξη των οικοτρόφων και των οικογενειών τους καθώς επίσης την προώθηση της αυτόνομης

Ομάδα 2

Αμανατίδης Λουκάς Αρσενλής Δημήτρης Γκώγκου Μαρία Γίτσα Σταματία Εμεξεζίδης Αλέξης

21

Στάση κοινωνίας απέναντι στα ΑΜΕΑ

Άτομα με ειδικές ανάγκες θεωρούνται τα άτομα που παρουσιάζουν κάποιες ατομικές διαφορές. Αυτού του είδους τα άτομα παραγκωνίζονται απο την κοινωνία και παρεμποδζεται η ομαλή εξέλιξή τους και προσαρμογή τους σε αυτήν. Κατά αυτόν τον τρόπο άτομα με σωματίκες αναπηρίες , ψυχικά νοσήματα, νοητική καθυστέρηση και ελλατωματικά αισθητήρια όργανα ύφιστανται ρατσιστικές συμπεριφορές από την κοινωνία.

Η στάση της κοινωνίας ποικίλει από εποχή σε εποχή. Στην προχριστιανική εποχή τα άτομα με ειδικές ανάγκες παραμελλούνταν, διώκονταν ή ακόμα και θανατώνονταν σε ακραίες περιπτώσεις. Μηνύματα αγάπης, φιλανθρωπίας και αλληλεγγύης διαδόθηκαν με την εμφάνιση του χριστιανισμού. Παρόλα αυτά, στα πρώτα χριστιανικά χρόνια ιδρύθηκαν οικοτροφεία αλλά τα άτομα με ειδικές ανάγκες αποστέλονταν απομακρισμένα από το κοινωνικό σύνολο σε άσυλα που ειχαν πρωταρχικό σκοπό τον περιορισμό του σωματικού πόνου αλλά και αποκλεισμού τους από τους υπόλοιπους ανθρώπους.

Στη σύγχρονη κοινωνία ο <<εξορισμός>> και η θανάτωση των ΑΜΕΑ αντικαταστάθηκε από την ομαλοποίησή τους, δηλαδή την παροχή συστηματικής βοήθειας προκειμένου να είναι οικονομικά εύρωστοι και ανεξάρτητοι. Επομένως μία περίοδος αισιοδοξίας κυριαρχεί εφόσον τα άτομα με ειδικές ανάγκες λαμβάνουν την κατάλληλη αγώγη, εκπαίδευση για να αναπτύξουν τις ιδιαιτερότητές τους. Όλα αύτα έχουν ως σκοπό την κοινωνική τους αποκατάσταση.

Η προκατειλημένη στάση της κοινωνίας διαφαίνεται ξεκάθαρα από τις έννοιες που απαρτίζουν τον όρο αναπηρία. Κατά αυτόν τον τρόπο χαρακτηρίζουν τα ΑΜΕΑ και τις ιδιαιτερότητές τους με όρους όπως βλάβη, ελλάτωμα, μειονέκτημα, ανικανότητα προδιαθέτοντας αρνητικά την κριτική απέναντί τους. Επομένως το άτομο προσδιορίζεται από το βαθμό που αποκλίνεται από το κοινωνικό σύνολο και που μπορούν να θεωρηθούν ως << φυσιολογικοί>>.

Η στάση της κοινωνίας απέναντι στα άτομα με ειδικές ανάγκες είναι δυστυχώς προδιαθετημένα αρνητικά. Άλλοτε τηρούν εχθρική ή επιθετική στάση και άλλοτε αδιάφορη. Οι πολίτες συνήθως νιώθουν οίκτο και λίπη καθώς ενεργοποιείται ο μηχανισμός ευαισθητοποίησής τους νιώθοντας ανώτεροι όντας αρτιμελής! Άρα έχοντας την δική τους σωματική και ψυχική υγεία, ορισμένοι τείνουν να είναι ιδιαίτερα συμπωνετικοί, υπερπροστατευτικοί με αυτά τα άτομα δείχνοντάς τους μια ιδιαίτερη μεταχείρηση. Δεν τους αντιμετωπίζουν ως άτομα με ίσα δικαιώματα τονίζοντας τις αδυναμίες τους και δημιουργώντας τους έστω και άθελά τους ένα αίσθημα κατωτερότητας για το οποίο όμως τα ΑΜΕΑ δεν ευθύνονται. Άλλοι φέρονται περιφρονητικά και με εχθρικό τρόπο αποδοκιμάζοντας την προσπάθεια ατομών αύτων να ενταχθούν ομαλά στην κοινωνία και να αφομοιωθούν σε αυτήν. Μερικοί νιώθουν φόβο συναναστροφής με τα άτομα που παρουσιάζουν κάποιες ιδιαιτερότητες ο οποιος πηγάζει από την άγνοια για το τί είναι αναπηρία από στερεοτυπικές δομημένες αντιλήψεις που έχουν διαμορφωθεί κατά την διάρκεια των ετών.

Σύμφωνα με μια έρευνα που διεξήχθει το 1997 της Εθνικής Συνομοσπονδίας ΑΜΕΑ εξάγουμε τέσσερα βασικά συναισθήματα της κοινωνίας απέναντι στα άτομα με ειδικές ανάγκες. Η στάση της κοινής γνώμης απαρτίζεται από τα εξής..

1. Οίκτος (28.9%)

2. Συμπάθεια(25.5%)

3. Αμηχανία(14.4%)

4. Αδιαφορία(12.2%)

Συνήθως το αρτιμελές κοινωνικό σύνολο είναι ιδιαίτερα επιφυλακτικό απέναντι στα άτομα αυτά χωρίς να εκδηλώνει ακραίες ρατσιστικές συμπεριφορές ούτε διαθέσεις προσέγγισης. Εξαίρεση αποτελούν τα άτομα που

22

προέρχονται από υψηλά μορφωτικά επίπεδα τα οποία τείνουν να εκδηλώνουν αισθήματα περισσότερης ανεκτικότητας και λιγότερου φόβου απέναντι στους ψυχικά πάσχοντες. Σε συσχετισμό με διάφορες έρευνες στην Αγγλία πόλλοι μαθητές με αναπηρία βιώνουν προκατάληψη και αδιαφορία από εκπαιδευτικούς. Οι μη ανάπειροι μαθητές απομονώνουν, χλευάζουν, απορρίπτουν, υποτιμούν ή και ασκούν κυρίως ψυχολογική στους συμμαθητές τους οι οποίοι έχουν ορισμένες αδυναμίες. Έιναι δεικτικοί και δημιουργούν διάφορα προβλήματα στα ΑΜΕΑ θέτοντάς τους στο κοινωνικό περιθώριο! Παρόλα αυτά ορισμένοι μαθητές αντιμετωπίζουν τα άτομα με αναπηρία με θετικό τρόπο χωρίς να είναι απαλλαγμένοι από αισθήματα λίπησης... Άλλες έρευνες δείχνουν πως οι γυναίκες όντας πιο ευαίσθητες συγκριτικά με τους άντρες αντιμετωπίζουν τα ΑΜΕΑ με περισσότερη κατανόηση και συμπόνοια!

Αλλά ας μη ξεχνάμε πως είμαστε όλοι άνθρωποι, όλοι ίσοι με ίσα δικαιώματα και υποχρεώσεις.. Ανάγκες,τόσο βιολογικές όσο και ψυχολογικές! Πρέπει να στηρίζουμε αυτά τα άτομα,να τα αποδεχτούμε ως μέλη του κοινωνικού συνόλου και όχι να τα υποβαθμίζουμε και να τα υποτιμάμε.

Είναι καλό να δείχνουμε αλληλεγγύη,συντροφικότητα και αγάπη!

Γιατί είναι όμιοι και ίσοι...

23

Ένα νέο άτομο που ανήκει στα ΑΜΕΑ, με την κατάλληλη ηθική υποστήριξη νιώθει ελεύθερο και ικανό να κατακτήσει όλο τον κόσμο όπως και ένας ονειροπόλος έφηβος!

Και έχουν τις ίδιες ικανότητες..

24

http://theodoranagnostopoulou.blogspot.gr/2010/11/blog-post_27.html

http://www.army.gr/files/File/ygeionomika/downloads/eidikes.pdf

http://epapanis.blogspot.gr/2007/09/blog-post_4448.html

https://www.google.gr/#q=%CE%B1%CF%84%CE%BF%CE%BC%CE%B1+%CE%BC%CE%B5+%CE%B5%CE%B9%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CE%B5%CF%82+%CE%B1%CE%BD%CE%B1%CE%B3%CE%BA%CE%B5%CF%82

ΠΑΡΑΟΛΥΜΠΙΑΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ...

Όλοι έχουμε ακούσει για τους παραολυμπιακούς αγώνες δίχως να είμαστε ενήμεροι και πλήρως καταρτισμένοι για το τι ακριβώς είναι. Οι περισσότεροι άνθρωποι χαρακτηρίζονται από πλήρη άγνοια. Κι όμως οι παραολυμπιακοί αγώνες διασφαλίζουν την άρση των κοινωνικών διακρίσεων,των διαφορών καθώς και την ψυχική ισορροπία των Α.Μ.Ε.Α. Ακόμη φανερώνουν πως ο αθλητισμός μπορεί να αποτελέσει ενωτικό κρίκο για την διασφάλιση της κοινωνικής συνοχής. Είναι << γέφυρα>> για αποδοχή των διαφορετικών ανθρώπων που μας περιβάλλουν και που είναι άκρως ιδιαίτερες προσωπικότητες. Μέσω του αθλητισμού διαδίδονται μηνύματα ίσων ευκαιριών για όλα τα μέλη μιας κοινωνίας, ευγενούς άμιλλας και συναγωνισμού και διαρκούς επιμονής και αισιοδοξίας!

25

ΟΡΙΣΜΟΣ

Οι παραολυμπιακοί αγώνες είναι οι αντίστοιχοι ολυμπιακοί αγώνες. Η εδοποιός διαφορά μεταξύ τους όμως είναι πως στους παραολυμπιακούς αγώνες συμμετέχουν μόνο άτομα με ειδικές ανάγκες. Μετά τη διεξαγωγή των ολυμπιακών αγώνων λαμβάνουν χώρα οι παραολυμπιακοί αγώνες. Οι συμμετέχοντες παρουσιάζουν διάφορες μορφές αναπηρίας. Οι κυριότερες είναι διανοητικές αναπηρίες (νοητική καθυστέρηση, εγκεφαλική παράλυση), οπτικές αναπηρίες (μερική ή ολική έλλειψη ικανότητας όρασης), αναπηρίες που αφορούν τα μέλη των ανθρώπων και τους καθιστούν άτομα με κινητικά προβλήματα (ακρωτηριασμένα άτομα, άτομα με αναπηρικό καροτσάκι) και άλλες μορφές αναπηρίας (νανισμός, σκλήρυνση κατά πλάκας, πολυμελίτιδα).

Ιστορική Αναδρομή...

Οι Παραολυμπιακοί αγώνες έχουν άμεση σχέση με τους Ολυμπιακούς αγώνες. Το 1948 αμέσως μετά την έναρξη των Ολυμπιακών αγώνων στο Λονδίνο πραγματοποιήθηκαν και οι αγώνες του Στόουκ Μάντεβιλ στην Αγγλία. Οι αγώνες αυτοί περιλάμβαναν συμμετέχοντες οι οποίοι αντιμετώπιζαν προβλήματα ανπηρίας και ήταν καθισμένοι σε αμαξίδιο. Τέσσερα χρόνια αργότερα,ορισμένοι τολμηροί αθλητές συμμετείχαν στην Ολλανδία σε αυτούς τους αγώνες και έτσι δημιουργήθηκε το γνωστό σε όλους μας Παραολυμπιακό κίνημα. Στην ουσία οι Παραολυμπιακοί αγώνες θεσμοθετήθηκαν το 1960 στην Ρώμη όπου κατωχηρώθηκε και η διεξαγωγή τους διεθνώς,αμέσως μετά τους Ολυμπιακούς αγώνες. Στους πρώτους Παραολυμπιακούς αγώνες πήραν μέρος 400 αθλητές οι οποίοι αγωνίστηκαν σε 8 διαφορετικά αθλήματα και προέρχονταν απο 23 διαφορετικές χώρες. Από τότε λαμβάνουν χώρα κάθε 4 χρόνια. Ακόμη οι παραολυμπιακοί αγώνες χωρίζονται σε χειμερινούς και θερινούς. Οι πρώτοι χειμερινοί Παραολυμπιακοί αγώνες διεξήχθησαν το 1976 στη Σουηδία και ως τώρα έχουν πραγματοποιηθεί 9 χειμερινοί και 13 θερινοί. Το 1976 οι Παραολυμπιακοί αγώνες στο Τορόντο εμπλουτίστηκαν και με άλλα αθλήματα διαφορετικών αναπηριών. Το 1988 οι Παραολυμπιακοί αγώνες στη Σεούλ αποτέλεσαν σημαντικό ορόσημο διότι χρησημοποιήθηκαν οι ίδιες εγκαταστάσεις και από τους αθλητές των Ολυμπιακών και των Παραολυμπιακών αγώνων!

26

Συμμετοχή της Ελλάδας...

Η Ελλάδα είναι μια χώρα της οποίας οι αθλητές έχουν σημειώσει αρκετές επιτυχίες στους Παραολυμπιακούς αγώνες κατακτώντας πολλά βραβεία. Στους Παραολυμπιακούς αγώνες της Σεούλ η Ελλάδα κερδιζει τα πρώτα της μετάλλια,1 αργυρό και 3 χάλκινα.Το 1992 η Ελλάδα κατέκτησε 2 αργυρά και 1 χάλκινο μετάλλιο στους αγώνες που πραγματοποιήθηκαν στη Βαρκελώνη ενώ στους αγώνες της Ατλάντας το 1996 η χώρα μας κέρδισε το πρώτο χρυσό μετάλλιο. Στους αγώνες του Σύδνεϋ η ελληνική ομάδα απέδωσε τιμή στη χώρα με 11 μετάλλια εκ των οποίων 4 ήταν χρυσά. Μια από τις μεγαλύτερες επιτυχίες σημείωσε η ελληνική ομάδα στους Παραολυμπιακούς αγώνες οι οποίοι φιλοξενήθηκαν στην Ελλάδα,στην Αθήνα και κέρδισαν συνολικά 20 μετάλλια. Στο Πεκίνο 69 Έλληνες αθλητές σε 10 διαφορετικά αθλήματα κατέκτησαν 24 μετάλλια.

Διακεκριμένοι αθλητές..

Θανάσης Μπαράκας..

Ήταν πρωταθλητής Παραολυμπιακών αγώνων και διακρίθηκε στους αγώνες του Σίδνεϋ κατακτώντας χρυσό μετάλλιο. Ήταν αθλητής στο άλμα εις μήκος με μεγάλο ζήλο για το στίβο από μικρός. Γεννήθηκε στην Γερμανία,έχει περιορισμένη όραση,είναι παντρεμένος με 2 παιδιά,ζει και εργάζεται στη Ρόδο.

Γρηγόρης Πολυχρονίδης..

Αναδείχθηκε πρωταθλητής Παραολυμπιακών αγώνων στο άθλημα Μπότσια,έπασχε από νωτιαία μυϊκή ατροφία,είχε χόμπι τους υπολογιστές και σπούδασε οικονομολόγος.

27

Σίμος Παλτσανιτίδης..

Ήταν σπουδαίος παραολυμπιονίκης,πρόεδρος του συλλόγου Ελλήνων Παραολυμπιονικών. Είχε παραπληγία από 7 μηνών μετά από πολιομυελίτιδα. Έχοντας σύντροφο το αναπηρικό του καροτσάκι διακρίθηκε στο μπάσκετ. Επίσης ήταν μέλος της εθνικής ομάδας,το 2000 στο Σίδνεϋ αναδείχθηκε τρίτος στην δισκοβολία και στην Αθήνα βγήκε πέμπτος ανάμεσα σε πολλούς και καλούς αθλητές.

Γιάννης Κωστάκης..

Ο Γιάννης Κωστάκης σπούδασε λογιστής,καταγόταν από την Αθήνα και σε ηλικία 18 ετών ύστερα από ένα τροχαίο ατύχημα εντάχθηκε στην κατηγορία των Α.Μ.Ε.Α. με παραπληγία. Άρχισε να ασχολείται με την κολύμβηση από τον Ιούνιο του 1996.

ΑΘΛΗΜΑΤΑ ΠΑΡΑΟΛΥΜΠΙΑΚΩΝ ΑΓΩΝΩΝ

Τοξοβολία ( Αγωνίζονται άνδρες και γυναίκες με διανοητική, κινητική αναπηρία και κάκωση του νωτιαίου μυελού στοχεύοντας από απόσταση 70 μέτρων.)

Στίβος (Συμμετέχουν άνδρες και γυναίκες που εμφανίζουν κάθε μορφή αναπηρίας. Οι τυφλοί τρέχουν με συνοδό και στ εμπόδια λαμβάνουν προφορική καθοδήγηση ενώ στα άτομα με κινητικά προβλήματα. Περιλαμβάνονται αγωνίσματα δρόμων, ρίψεων, αλμάτων καθώς και ο συνδυασμός τους.)

Κολύμβηση ( Αγωνίζονται άνδρες και γυναίκες είτε ομαδικά είτε ατομικά στην ελεύθερη κολύμβηση,στο πρόσθιο,στην πεταλούδα και το ύπτιο. Συμμετέχουν τυφλοί,άτομα με διανοητική αναπηρία και κινητικά προβλήματα.)

Τενις ( Αγωνίζονται άνδρες και γυναίκες ακρωτηρισμένοι,που έχουν χάσει τα κάτω άκρα καθισμένοι σε αναπηρικό αμαξίδιο. Το παιχνίδι περιλαμβάνει 3 σετ και νικητής αναδεικνύεται το ζευγάρι των 2 ατόμων ή το άτομο το οποίο θα νικήσει 2 σετ.)

Ποδηλασία ( Αγωνίζονται άνδρες και γυναίκες που αντιμετωπίζουν κινητικά προβλήματα ή παρουσιάζουν ολική ή μερική έλλειψη όρασης σε αθλήματα πίστας ή δημόσιου δρόμου.)

Βόλει ( Αγωνίζονται άνδες και γυναίκες. Αποτελεί ομαδικό άθλημα 6 ατόμων σε κάθε ομάδα που κάθονται στο γήπεδο και βασικός κανόνας είναι οι παίκτες να μην σηκώσουν τη λεκάνη τους από το έδαφος. Το παιχνίδι έχει 3 σετ των 25 πόντων και η νικήτρια ομάδα πρέπει να κερδίσει και τα 3.)

Ξιφασκία ( Συμμετέχουν άνδρες και γυναίκες με κινητική αναπηρία καθώς έχουν τη στήρικη του αναπηρικού τους αμαξιδίου. Μπορεί να είναι ατομικό η ομαδικό άθλημα και κάθε αγώνας αποτελείται από 3 τρίλεπτους γύρους. Νικητής είναι αυτός που έχει σημειώσει τις περισσότερες επαφές.)

Ποδόσφαιρο ( Αγωνίζονται μόνο άνδρες με μειωμένη όραση ή με ολική ανικανότητα όρασης. Αποτελείται απο 2 ομάδες με 5 παίκτες και 2 ημίχρονα που διαρκούν 25 λεπτά. Ο τερματοφύλακας απαιτείται να μην είναι τύφλος ενώ οι υπόλοιποι παίκτες μπορούν να προσανατολιστούν εφοσονν η μπάλα παράγει έναν ειδικό ήχο.)

Πινγκ Πονγκ ( Συμμετέχουν άνδρες και γυναίκες καθώς αγωνιζονται είτε ομαδικά, 2 ζευγάρια των 2 ατόμων είτε άτομικα. Τα άτομα παρουσιάζουν κινητική αναπηρία. )

Καλαθοσφαίρηση ( Αγωνίζονται άνδρες και γυναίκες με κινητικά προβλήματα σε αναπηρικό καροτσάκι ή διανοητική αναπηρία σε 2 ομάδες των 5 παικτών. Το παιχνίδι περιλαμβάνει 4 γυρους των 10 λεπτών.)

Σκοποβολή ( Αγωνίζονται άνδρες και γυναίκες με κινητικά προβλήματα καθισμένα σε καρέκλες χρησιμοποιώντας αεροβόλα, πυροβόλα όπλα από μεγάλες αποστάσεις. )

28

Τζούντο (Αγωνίζονται άνδες και γυναίκες που αντιμετωπίζουν προβλήματα όρασης. Ο αγώνας διαρκεί 5 λεπτά και όποιος συγκεντώσει τους περισσότερους πόντους νικάει.)

Ιππασία ( Συμμετέχουν άτομα από όλα τα είδη αναπηρίας. Οι συμμετέχοντες κρίνονται από το βαθμό συνεργασίας του ατόμου με το έμβιο ων, άλοφο. )

Γκόλμπολ ( Αγωνίζονται άνδρες και γυναίκες. Είναι παρεμφερές άθλημα με την χειροσφαίρηση,το αντίστοιχο όμως για τα Α.Μ.Ε.Α. Αγωνίζονται 2 ομάδες με 3 παικτες τυφλούς ή με μερική έλλειψη όρασης. Αποτελείται από 2 10λεπτα ημίχρονα και οι παίκτες προσανατολίζονται σύμφωνα με τον ήχο που παράγουν τα κουδούνακια που φέρει η μπάλα.)

Κολύμβηση..

Στίβος..

Ποδηλασία..

Βόλει..

29

Τοξοβολία..

Ιππασία..

Κοπηλασία..

Πινγκ Πονγκ..

30

Ξιφασκία..

Τενις..

Τζούντο..

31

Καλαθοσφαίρηση..

Ομάδα 3

Ευαγγελία Καλλούδα,

Ελευθερία Καρατζά,

Ραφαηλία Καραγιώργου,

Σεσίλ Γκάγκοβα,

Κική Αποστολίδου

32

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΤΩΝ Α.Μ.Ε.Α

Υπάρχουν άτομα µε ελαττωματικά αισθητήρια όργανα, (τυφλά, κωφά ,βαρήκοα), άτομα µε σωματικές αναπηρίες, άτομα που πάσχουν από χρόνιες ασθένειες, άτομα πάσχοντας από ψυχικά νοσήματα, άτομα µε ανεπαρκή νοητική ανάπτυξη κ.ο.κ. Η τελευταία καθιερωθείσα ονομασία για τα άτομα αυτά, είναι ο όρος "άτομα µε ειδικές ανάγκες".

Ωστόσο τα περισσοτερα άτομα απο αυτα θέλουν να εκπαιδεύονται σε διαφόρους τομείς.

Τα τελευταία χρόνια, σηµειώνεται µια συνεχώς εξελισσόµενη προσπάθεια για εκπαίδευση και ανάπτυξη των ικανοτήτων αυτών των ατόµων, µε σκοπό την κοινωνική τους αποκατάσταση.H εκπαίδευση των Α.Μ.Ε.Α μπορεί να βοηθήσει τα άτομα αυτά να είναι πιο κοινωνικά προς όλους αλλά και τους κάνει να νιώθουν πιο χρήσιμη για τον κόσμο και να μην αισθάνονται τον εαυτό τους ''άχρηστο".

Η τεχνολογία έχει εξελιχθεί και έχει κάνει διάφορα θαύματα.Τα τελευταία χρόνια βλέπουµε παγκοσµίως µια προσπάθεια να δηµιουργηθούν διάφορα λογισµικά, που θα

επιτρέψουν και θα δώσουν την ευκαιρία χρησιµοποίησης του Ιnternet σε ολα τους ανθρώπους που έχουν κάποιο πρόβλημα

Η εκπαίδευση τους γίνεται είτε μέσα σε κλειστούς χώρους είτε έξω στην φύση.Πολλές φορές τα άτομα αυτά έχουν τόση αγάπη και αφοσίωση για την εκπαίδευση με αποτέλεσμα τα προβλήματά τους να ελλατωθούν.

~Επαγγελματικη Εκπαίδευση~Υπάρχουν και Ειδικά Εργαστήρια Επαγγελματικής Εκπαίδευσης που απευθύνεται σε ΑΜΕΑ.Σκοπός των

εργαστηρίων αυτών είναι η σωματική και νοητική εξέλιξη των ατόμων αυτών τα οποία δεν είναι δυνατόν να φοιτήσουν σε ένα κανονικό σχολείο. Τα άτομα που φοιτούν σε ειδικά εργαστήρια-σχολεία εντάσσονται σε ομάδες, που συγκροτούνται λαμβανομένων υπόψη της ηλικίας και των ιδιαιτεροτήτων κάθε ατομου, καθώς και της πολυθεματικά αξιολογημένης ειδικής αγωγής που προσδιορίζεται για αυτά. Ο αριθμός των μαθητών στις ομάδες καθορίζεται, με βάση τις αξιολογημένες ανάγκες κάθε παιδιού, από ομάδα που αποτελείται από έναν επιθεωρητή Ειδικής Εκπαίδευσης, έναν εκπαιδευτικό ψυχολόγο, έναν εκπαιδευτικό Ειδικής Εκπαίδευσης, όλοι από το δημόσιο τομέα, και το διευθυντή του σχολείου.

http://users.sch.gr/stefanski/amea/karoytzou-tsimpos-pagouni.pdf

http://www.etl.uom.gr/mr/courses/projects/2501Christoglou.pdf

http://www.army.gr/files/File/ygeionomika/downloads/eidikes.pdf

Επαγγελματική αποκατάσταση των Ατόμων με Ειδικές Ανάγκες

Η επαγγελματική αποκατάσταση των ΑΜΕΑ αποτελεί μια από τις βασικότερες πτυχές στην προσπάθεια για ένταξη ή επανένταξη των ατόμων αυτών στην κοινωνία. Για το λόγο αυτό, τα τελευταία χρόνια έχουν αναπτυχθεί νέες δομές σε ένα σύγχρονο σύστημα κοινωνικής προστασίας που αφορούν κυρίως μορφές της Προστατευμένης Εργασίας κοινωνικής εταιρίας και Υποστηριζόμενης Εργασίας. Η κοινωνική εταιρία εκφράζει μία νέου τύπου κοινωνική επιχείρηση, κερδοσκοπική ή μη, που λειτουργεί στην ελεύθερη αγορά και το σύνολο των εργαζομένων της απαρτίζεται στο μεγαλύτερο ποσοστό από ΑΜΕΑ. Η Υποστηριζόμενη Εργασία στηρίζεται στην αντίληψη ότι για να επιτευχθεί η εργασία ενός ΑΜΕΑ στην ελεύθερη αγορά, θα πρέπει να προηγηθεί η εξειδικευμένη επαγγελματική υποστήριξη και κατάρτιση του σε πραγματικές συνθήκες εργασίας σε μια ιδιωτική ή δημόσια επιχείρηση.

Όπως είναι γνωστό, τα αντικείμενα της κατάρτισης που παρέχεται από τα Κέντρα Ειδικής Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΚΕΕΚ) έχουν να κάνουν στην πλειοψηφία τους με παραδοσιακή απασχόληση (π.χ. κοπτική, ραπτική, υφαντική, κτλ.)

33

Ενώ, ταυτόχρονα, την μειοψηφία των αντικειμένων κατάρτισης αποτελούν τα αντικείμενα που ενδιαφέρουν εμπορικές, βιοτεχνικές ή επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών (π.χ. βοηθός γραφείου, βιοτεχνικής παραγωγής, κτλ.).

Ως ένα ακόμα μειονέκτημα των ΚΕΕΚ, θα μπορούσαμε να αναφέρουμε τα κριτήρια επιλογής των αντικειμένων κατάρτισης. Το κριτήριο των ικανοτήτων και δεξιοτήτων του ατόμου, ενώ αποτελεί κύριο κριτήριο για τα επαγγέλματα που εμφανίζουν μεγαλύτερη ζήτηση, δεν χρησιμοποιείται ευρέως. Επιπλέον, δυστυχώς, είναι ελάχιστα τα ΚΕΕΚ που εφαρμόζουν την ιδέα της πρακτικής άσκησης των καταρτιζόμενων-μαθητευόμενων σε εργασιακούς χώρους.

Αποτέλεσμα της «ελαττωματικής» εκπαιδευτικής πολιτικής είναι το να καταφεύγουν τα ΑΜΕΑ στην Προστατευόμενη Εργασία, αντί για την ελεύθερη. Με τον όρο Προστατευόμενη Εργασία εννοούμε κάθε μορφή εργασία που παρέχεται σε άτομα με ειδικές ανάγκες τα οποία λόγω σοβαρής αναπηρίας είναι δύσκολο να απορροφηθούν στη ελεύθερη αγορά εργασίας. Αυτού του είδους η εργασία έχει πολλές μορφές:

α) Ομαδική εργασία σε ειδικά διαμορφωμένα εργαστήρια.β) Εργασία σε κανονικές επιχειρήσεις σε προστατευμένες συνθήκεςγ) Τοποθέτηση στην ελεύθερη αγορά μέσω μηχανισμών Συνοδευτικών Υποστηρικτικών Δομώνδ) Εργασία κατ’ οίκον.

Τα Προστατευμένα Εργαστήρια επιχορηγούνται και εποπτεύονται από το Υπουργείο Εργασίας, και αποτελούν χώρους εργασίας παρόμοιους με τους κανονικούς, στους οποίους όμως εργάζονται άτομα που δεν μπορούν να εργαστούν στην ελεύθερη αγορά. Τα παραγόμενα προϊόντα διατίθενται στην αγορά και αποφέρουν κάποια έσοδα, τα οποία, ωστόσο δεν είναι αρκετά ούτε για να καλυφθούν μισθοί των εργαζομένων ή ασφαλίσεις, και φυσικά δεν είναι δυνατό να υπάρχει πλεόνασμα (κέρδος).

Ένα από τα πλεονεκτήματα των προστατευόμενων εργαστηρίων είναι ότι οι εργαζόμενοι δεν κινδυνεύουν να χάσουν τη θέση εργασίας τους, αφού εργάζονται ανάλογα με τις ικανότητές τους και τον ρυθμό τους. Επίσης, το γεγονός ότι η αμοιβή τους ισούται με το κατώτατο ημερομίσθιο, συμβάλλει στην εξασφάλιση του συναισθήματος της ισότιμης μεταχείρισης τους με τον υπόλοιπο πληθυσμό. Τέλος, υπάρχει η πιθανότητα αποκατάστασης στην ελεύθερη αγορά, ενός μέρους των εργαζομένων, μετά από μακρόχρονη εργασία στα Προστατευόμενα Εργαστήρια.

Την οικονομική μέριμνα των εργαστηρίων αυτών ανήκει στο κράτος και στην τοπική αυτοδιοίκηση.

Όσον αφορά την εργασία σε κανονικές επιχειρήσεις υπό προστατευμένες συνθήκες, τα Α.Μ.Ε.Α. εργάζονται, ελεγχόμενοι από υπεύθυνους, σε ποικίλους τομείς, σε κανονικό χώρο εργασίας. Έτσι, επιτυγχάνεται η προσάρτησή τους σε διαφορετικές ομάδες εργαζομένων καθώς και η συναλλαγή τους με μέλη του προσωπικού.

Σχετικά με την τοποθέτηση των Α.Μ.Ε.Α. στην Ελεύθερη Αγορά Εργασίας μέσω Συνοδευτικών Υποστηρικτικών Δομών, η εφαρμογή του προγράμματος γίνεται με περιορισμένου αριθμού ατόμων ομάδες οι οποίες αναλαμβάνουν εργασίες σχετικές με την κοινότητα, λ.χ. την φροντίδα κήπων, κτλ.

34

Τέλος, η εργασία στο σπίτι απευθύνεται κυρίως σε άτομα και κινητικά προβλήματα ή που το είδος της αναπηρίας τους (σωματική ή ψυχική) δεν τους επιτρέπει τη μετακίνηση. Η αμοιβή τους είναι ανάλογη με την παραγωγική τους ικανότητα.

Η Προστατευμένη Απασχόληση, είναι δυνατό να αποτελέσει μια εξαιρετική λύση για τα Α.Μ.Ε.Α. που βρίσκονται σε «επαγγελματικό αδιέξοδο», εφόσον, φυσικά, εφαρμοστεί κατάλληλα.

Ωστόσο, τα Παραγωγικά Εργαστήρια Προστατευόμενης Εργασίας (ΠΕΠΕ) δεν έχουν σκοπό να αποτελέσουν ανασταλτικό παράγοντα για τα άτομα που έχουν την δυνατότητα να εργαστούν στη ελεύθερη αγορά, αλλά ούτε και να υποβαθμίσουν τους αγώνες αυτών που προσπαθούν προς αυτήν την κατεύθυνση. Απεναντίας, μπορούν να λειτουργούν συμπληρωματικά, παρέχοντας στα ΑΜΕΑ ένα ασφαλές και μονίμως διαθέσιμο πλαίσιο εργασίας.

35

ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟΙ ΜΕΘΟΔΟΙ ΓΙΑ Α.Μ.Ε.Α

Πολλά άτομα που πάσχουν από χρόνιες ή και σπάνιες παθήσεις αναρωτιούνται αν λόγω της πάθησής τους μπορούν να έχουν κάποιες διευκολύνσεις.Η απάντηση ειναι "ΝΑΙ". Ορισμένοι μέθοδοι που συμβάλλουν στην καλύτερη ποιότητα ζωής και την υγεία των ασθενών είναι:

Η θεραπευτική ιππασία:Πρόκειται για μια θεραπευτική μέθοδο η οποία στηρίζεται στη λογική ότι όταν κινείται το άλογο ακολουθεί βηματισμό που μοιάζει πολύ με τον ανθρώπινο. Μεταφέρει έτσι στον κορμό του αναβάτη την ίδια κίνηση που θα του μετέφεραν τα πόδια του αν περπατούσε μόνος του. Οι κινήσεις που εκτελεί το άλογο διαθέτουν ρυθμό και ισορροπία τέτοια που βοηθούν τον αναβάτη να βρει τη δική του.

Η θεραπευτική κολύμβηση:αποτελεί μια εναλλακτική μορφή θεραπείας, με κύριο "μέσο" το νερό, όντας ένα ψυχαγωγικό και ευχάριστο "μέσο".

Η Δραματοθεραπεία: Πρόκειται για μία μέθοδο με τεχνικές, που διευκολύνουν τη δημιουργικότητα, τη φαντασία, τη μάθηση, την αυτεπίγνωση και την ανάπτυξη.

Η Εικαστική θεραπεία:βασίζεται στη δύναμη της Εικαστικής Έκφρασης (ζωγραφικής, πηλού, κολλάζ, φωτογραφίας, άμμου κ.α.) ως μέσου επικοινωνίας. Η θεραπευτική προσέγγιση μέσα από την τέχνη, αναγνωρίζει τις καλλιτεχνικές διεργασίες, τις δομές, το περιεχόμενο και τους συνειρμούς πάνω σε αυτά, σαν καθρέπτες των ικανοτήτων, της προσωπικότητας και των ενδιαφερόντων του ανθρώπου.

Σκύλοι θεραπείας: Η συμμετοχή των ζώων θεραπείας έχει αναγνωριστεί από την ιατρική κοινότητα εδώ και αρκετά χρόνια τώρα, και πολλοί άνθρωποι μαθαίνουν, ό’τι γνώριζαν από πάντα οι κηδεμόνες ζώων: Τα κατοικίδια κάνουν καλό στην υγεία.

Μουσικοθεραπεία: Η μουσικοθεραπεία μπορεί να εφαρμοστεί σε διάφορες νοσολογικές καταστάσεις. Σε πολλές χώρες, η μουσικοθεραπεία εφαρμόζεται συχνότερα σε παιδιά και εφήβους, καθώς και σε ανθρώπους με αναπτυξιακές διαταραχές.

36

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΓΙΑ Α.Μ.Ε.Α.

Το Σύνταγμα του 1975 αναγνωρίζει για πρώτη φορά στην Ελλάδα, κατά τρόπο σαφή και κατηγορηματικό τα κοινωνικά δικαιώματα ορισμένων κοινωνικών ομάδων που αντιμετωπίζουν ειδικά προβλήματα ή βρίσκονται σε διαρκή κατάσταση ανάγκης, μεταξύ αυτών και των ατόμων με ειδικές ανάγκες. Εκτός αυτού αναγνωρίζεται η υποχρέωση της Πολιτείας για τη λήψη μέτρων προστασίας των αναπήρων. Χαρακτηριστικά στην παρ. 3, του αρθρ. 21 αναφέρεται ότι «Το κράτος μεριμνά δια την υγείαν των πολιτών και λαμβάνει ειδικά μέτρα δια την προστασίαν της νεότητος, του γήρατος, της αναπηρίας και δια την περίθαλψιν των απόρων». Μέχρι τη στιγμή της κατοχύρωσης των συνταγματικών δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρίες υπήρξαν νόμοι για την προστασία και την αποκατάσταση μόνο των αναπήρων πολέμου.Βέβαια από την πρώτη κατοχύρωση των συνταγματικών δικαιωμάτων των αναπήρων μέχρι σήμερα έχουν πραγματοποιηθεί άλματα σχετικά με τον θεσμικό τρόπο αντιμετώπισης των ατόμων με αναπηρίες. Για παράδειγμα έχουν καταργηθεί αναχρονιστικές διατάξεις, όπως το άρθρο 1686 του Αστικού Κώδικα, που στην παρ. 2 έθετε υπό δικαστική απαγόρευση, δηλαδή ανίκανο για δικαιοπραξία, «όποιον ένεκα σωματικής αναπηρίας επειδή είναι εκ γενετής κωφός ή τυφλός ή άλαλος αδυνατεί να φροντίζει τον εαυτό του». Επίσης σύμφωνα με το άρθρο 1705 του Αστικού Κώδικα ετίθετο υπό καθεστώς δικαστικής αντίληψης «όποιος ένεκα σωματικής αναπηρίας, ιδίως επειδή είναι κωφός ή τυφλός ή άλαλος βρίσκεται σε μερική αδυναμία να φροντίσει τον εαυτόν του και τις υποθέσεις του». Ο Α.Κ. σε επόμενο άρθρο του (1707) διευκρίνιζε ότι «Εκείνος που τελεί σε δικαστική αντίληψη δεν μπορεί χωρίς τη συναίνεση του αντιλήπτορα 1. να παρίσταται σε δικαστήριο2. να ενεργεί εισπράξεις ή να εξοφλεί3. να δανείζεται4. να εκποιεί ακίνητό του ή εμπράγματο δικαίωμα επί αλλοτρίου ακινήτου5. να εκποιεί δημόσια χρεώγραφα ή μετοχές ή ομολογίες ανωνύμων εταιριών6. να συνάπτει συμβιβασμόν ή συνυποσχετικόν7. να αναδέχεται ξένη υποχρέωση και ιδίως να παρέχει εγγύηση ή κληροδοσία ή να δέχεται κληροδοσία ή δωρεάν επαγόμενα βάρη. Η αποδοχή της κληρονομιάς γίνεται πάντοτε επ' ωφελεία απογραφής».Οι παραπάνω διατάξεις καταργήθηκαν με το Ν. 2447/96 «Κύρωση ως Κώδικα του σχεδίου νόμου "Υιοθεσία, επιτροπεία και αναδοχή ανηλίκου, δικαστική συμπαράσταση, δικαστική επιμέλεια ξένων υποθέσεων και συναφείς ουσιαστικές, δικονομικές και μεταβατικές διατάξεις".Εκτός από την άρση των παραπάνω αναφερόμενων αναχρονισμών στο υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο, η ελληνική πολιτεία ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια, έχει προχωρήσει στην πλήρη εναρμόνισή της με το ευρωπαϊκό δίκαιο για τα άτομα με αναπηρία, το οποίο χαρακτηρίζεται από τις αρχές του ουμανισμού, της δημοκρατίες και των ίσων ευκαιριών για όλους τους πολίτες.Σημαντικό βήμα στην εναρμόνιση με το διεθνές δίκαιο ήταν η ψήφιση του νόμου 2430/96 (ΦΕΚ 156/10-07-1996, τεύχος Α'), με τον οποίο εκτός του γεγονότος ότι «η 3η Δεκεμβρίου κάθε έτους ορίζεται ως Ημέρα των Ατόμων με Εδικές Ανάγκες», υιοθετείται το παγκόσμιο πρόγραμμα δράσης, καθώς και οι κανόνες ίσων ευκαιριών για τα άτομα με ειδικές ανάγκες, οι οποίοι εγκρίθηκαν το 1993 από τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών, στην 47η Ολομέλειά της (αρθρ. 3, Ν. 2430/96). Στο σημαντικό αυτό νομοθέτημα καθορίζονται επίσης η κάρτα αναπηρίας, ο ενιαίος τρόπος διαδικασίας πιστοποίησης της αναπηρίας και τίθενται οι βάσεις για τον καθορισμό διευκολύνσεων των αιρετών μελών των διοικήσεων των πιο αντιπροσωπευτικών οργανώσεων ατόμων με αναπηρία.

Σε συνέχεια του νομοθετήματος αυτού ακολουθεί μία σειρά σημαντικών θεσμικών ρυθμίσεων, που αποσκοπούν στη διασφάλιση των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία για ίση μεταχείριση και συμμετοχή στην κοινωνική ζωή και την αναβάθμιση της ποιότητας υπηρεσιών της δημόσιας διοίκησης προς τα άτομα με αναπηρία.

37

Η 7213/99 Εγκύκλιος του ΥΠ.ΕΣ.Δ.Δ.Α., με τίτλο «Εξυπηρέτηση Ατόμων με Ειδικές Ανάγκες από τους ΟΤΑ», σηματοδοτεί την έναρξη μίας σειράς μέτρων για τη διευκόλυνση των ατόμων με αναπηρία στις συναλλαγές τους με το δημόσιο. Εκτός των επισημάνσεων για απαρέγκλιτη τήρηση των όρων που αναφέρονται :

• Στον Γενικό Οικοδομικό Κανονισμό (Ν. 1577/85, ΦΕΚ 210 Α') όπως κάθε φορά ισχύει• Στον Κτιριοδομικό Κανονισμό (Απόφαση 3046/304/89, ΦΕΚ 59Δ/89) όπως κάθε φορά ισχύει και• Στις Οδηγίες Σχεδιασμού για ΑΜΕΑ του ΥΠΕΧΩΔΕ, ο νόμος προβλέπει μία σειρά συμπληρωματικών μέτρων σύμφωνα με τα οποία πρέπει:1. Να προβλέπονται χώροι στάθμευσης για άτομα με ειδικές ανάγκες σε ποσοστό 5% και τουλάχιστον μία θέση σε περιπτώσεις μικρών χώρων.2. Η πρόσβαση από τους χώρους στάθμευσης προς την κύρια είσοδο ή το εσωτερικό του κτιρίου στο επίπεδο της κυρίας εισόδου θα πρέπει να γίνεται με ράμπες, ανελκυστήρες ή άλλα ανυψωτικά μέσα.Οι προσπελάσεις από τους χώρους στάθμευσης προς το εσωτερικό του κτιρίου θα πρέπει να έχουν επαρκή φωτισμό και σηματοδότηση, με το διεθνές σήμα των ατόμων με ειδικές ανάγκες, ακολουθούμενο με ένα βέλος σχεδιασμένο στο έδαφος αντιολισθηρό με κατάλληλη επιδαπέδια σήμανση για άτομα με προβλήματα όρασης.

3. Στις εισόδους των κτιρίων πρέπει να προβλέπονται πάγκοι υποδοχής και παροχής πληροφοριών. Τμήμα αυτών μήκους τουλάχιστον 1.00 μ. θα κατασκευάζεται σε ύψος 0.80 μ. από το δάπεδο. Επίσης, θα πρέπει να προβλέπονται τηλέφωνα για το κοινό, ένα εκ των οποίων θα βρίσκεται σε ύψος 0.90 - 1.20 μ. από το δάπεδο. Κοντά στην κύρια είσοδο να τοποθετείται απλοποιημένο διάγραμμα χώρων υπηρεσιών σε κατάλληλο ύψος υπάρχει όμοιο διάγραμμα ανάγλυφο ή σε γραφή BRAILLE για την εξυπηρέτηση ατόμων με προβλήματα όρασης.4. Ιδιαίτερη προσοχή, πρέπει να δοθεί στο πλάτος των διαδρομών κυκλοφορίας, στα ελεύθερα πλάτη των θυρών των γραφείων, των χώρων υγιεινής κ.α., στις χειροβομβίδες των θυρών και στο ύψος των διακοπτών από το δάπεδο. Επίσης, στο είδος και στην υφή του υλικού του δαπέδου, στην αποφυγή υψομετρικών διαφορών εντός των κτιρίων, στο σωστό σχεδιασμό των κλιμάκων και των στοιχείων ασφάλειας των χρηστών και στη πρόβλεψη χώρου αναμονής των συναλλασσόμενων και εξοπλισμένων για χρήστες αναπηρικών αμαξιδίων - τουλάχιστον, ένας, κατάλληλα διαμορφωμένος χώρος υγιεινής κατά κτίριο). (Εγκύκλιος ΥΠΕΣΔΑ 7213/99)Επίσης με την Υπουργική Απόφαση ΠΕΧΩΔΕ 52487/02 (ΦΕΚ 18 Β΄), με τίτλο «Ειδικές ρυθμίσεις για την εξυπηρέτηση ΑμΕΑ σε υφιστάμενα κτίρια», τροποποιείται το άρθρο 22 του Γενικού Οικοδομικού Κανονισμού και ρυθμίζονται λεπτομερειακά οι τεχνικές προδιαγραφές των χώρων που προβλέπονται για την είσοδο και την οριζόντια (διάδρομοι) και κατακόρυφη (ράμπες, αναβατόρια) προσπέλαση των ατόμων με κινητικές αναπηρίες σε όλα τα κτήρια που στεγάζουν δημόσιες υπηρεσίες. Στην ίδια Υ.Α. ορίζεται η κατασκευή ενός τουλάχιστον WC για άτομα με αναπηρίες και καθορίζονται επακριβώς οι τεχνικές προδιαγραφές του, καθώς επίσης ορίζονται οι απαραίτητες, για την εξυπηρέτηση των ατόμων με αναπηρίες, μετατροπές στις θυρίδες εξυπηρέτησης κοινού, τους πάγκους υποδοχής και πληροφοριών και τα τηλεφωνικά κέντρα.Με την Υπουργική Απόφαση ΠΕΧΩΔΕ 52488/02 (ΦΕΚ 18 Β΄) με τίτλο «Ειδικές ρυθμίσεις για την εξυπηρέτηση ΑμΕΑ σε κοινόχρηστους χώρους των οικισμών που προορίζονται για την κυκλοφορία πεζών», καθορίζονται οι προδιαγραφές των κοινόχρηστων χώρων των οικισμών (πλατείες, πεζόδρομοι, πεζοδρόμια κλπ), οι οποίοι διαμορφώνονται ή ανακατασκευάζονται έτσι ώστε να εξασφαλίζεται σε αυτούς η δυνατότητα πρόσβασης των ατόμων με αναπηρία.Βέβαια, οι παραπάνω αναφερόμενοι νόμοι, Προεδρικά Διατάγματα και Υπουργικές Αποφάσεις, δεν τηρούνται σε όλες τις περιπτώσεις, αλλά κυρίως στην περίπτωση των νέων έργων και ειδικά αυτών τα οποία χρηματοδοτούνται από τα Περιφερειακά και Τομεακά Επιχειρησιακά Προγράμματα. Για το λόγο αυτό στο Ν. 3230/04 (ΦΕΚ 44 Α'/11-2-04), με τίτλο «Καθιέρωση συστήματος διοίκησης με στόχους, μέτρηση της αποδοτικότητας και άλλες διατάξεις», γίνεται μία αυστηρή υπενθύμιση ότι οι δημόσιες υπηρεσίες, τα Ν.Π.Δ.Δ. και οι Ο.Τ.Α. υποχρεούνται να λαμβάνουν όλα τα αναγκαία μέτρα για την εξασφάλιση της προσβασιμότητας και των λοιπών διευκολύνσεων για τα άτομα με αναπηρίες στους χώρους λειτουργίας τους.

38

39

ΑΜΕΑ και λογοτεχνία

Τα παρακάτω βιβλία αναφέρονται άμεσα ή έμμεσα στην αναπηρία

1.Παπαδιαμάντης Αλέξανδρος: Γουτού Γουπατού, Παπαδόπουλος, Παιδ. Νοητική ΥστέρησηΟ Μανολιός έχει χρυσή καρδιά, αλλά περίεργη εμφάνιση και ομιλία. Όταν όμως την παραμονή της Πρωτοχρονιάς σώζει τα παιδιά, γίνεται ο ήρωας όλων. Συγκινητικό διήγημα με νόημα που είναι πάντα επίκαιρο.

2.Weninger Brigitte: Ένας για όλους και όλοι για έναν, Πατάκης, Παιδ. Σωματική Αναπ.Ο Μαξ το ποντικάκι έχει γεννηθεί με το ένα πόδι του μεγαλύτερο από το άλλο. Γι' αυτό το λόγο πολλές φορές παραπατάει και πέφτει φαρδύς πλατύς κάτω.Ένα υπέροχο βιβλίο με τρυφερές εικόνες, που μιλάει για την ομαδικότητα και για τα θαύματα που μπορεί να κάνει κανείς όταν εργάζεται μαζί με άλλους.

3.Μερκούριου Αυτζή: Θέλω μόνο να παίξω μαζί σου , Ελληνικά Γράμματα, Παιδ. Σύνδρ.ΝτάουνΟ Μάνος με τα σκιστά μάτια και το πλακουτσό πρόσωπο είναι ένα αγόρι διαφορετικό από τ΄ άλλα. Γι΄ αυτό και τα παιδιά της γειτονιάς του δεν παίζουν μαζί του. Εκείνος, όμως, ξέρει να παίζει, ξέρει να μοιράζεται, μα πάνω απ΄ όλα ξέρει να αγαπά...

4.Ανδρικόπουλος Νικόλας: Δυο παπούτσια με καρότσι , Ελληνικά Γράμματα, Παιδ. Κινητική Αν. Ο ήρωας του παραμυθιού, ο κύριος Λάζαρος Εαυτούλης, ζει ευτυχισμένος στην όμορφη χώρα «Τιμενοιαζειεμένα», και μια μέρα, βγαίνοντας για ψώνια, παρκάρει παράνομα το αυτοκίνητό του μπροστά σε μια ράμπα, προκειμένου να μπει σε ένα μαγαζί για να αγοράσει τα καινούργια του παπούτσια. Καθώς όμως βγαίνει από το μαγαζί, αρχίζει να πέφτει, να πέφτει, να πέφτει ασταμάτητα σε μια βαθιά τρύπα, και τελικά προσγειώνεται στο πιο παράξενο μέρος που είχε δει ποτέ! Στην «Τροχήλατη Δημοκρατία του Μπορώ»!

5.Σκορδαλά-Κακατσάκη Ευδοκία: 0 Ευτύχης και το ουράνιο τόξο, Καλειδοσκόπιο, Παιδ. Καρκ.Ο Ευτύχης, ένα μικρό αρκουδάκι που ζει στο δάσος, αρρωσταίνει και πηγαίνει με τους γονείς του σε ένα μεγάλο νοσοκομείο. "Μπόρα είναι. Θα περάσει". Λέει με σιγουριά από την πρώτη στιγμή ο μπαμπάς του. Αυτό πιστεύει και το μικρό μας αρκουδάκι. Και δεν παύει ούτε στιγμή να ονειρεύεται και να περιμένει του ουράνιο τόξο, που έρχεται πάντα μετά από μια καταιγίδα...

6. Wojtowicz Jen: Τα παιδιά των λουλουδιών,Επόμενος Σταθμός, Παιδ. Σωματική ΑναπηρίαΜια τρυφερή και ευφάνταστη ιστορία για τη δύναμη της καλοσύνης και την αξία της κατανόησης προς κάθε τι διαφορετικό.

7.Μπερνάρ Φρέντ: Ιησούς Μπέτς , Κάστωρ, Παιδ. Σωμ.ΑναπηρίαΟ Ιησούς Μπετς είναι ένας άνθρωπος χωρίς χέρια και πόδια, ένας «κορμάνθρωπος». Έχει όμως το χάρισμα της καλής όρασης, μια θαυμάσια φωνή υψίφωνου και καλή καρδιά. Οι σκληρές συνθήκες ζωής κάνουν τους απλούς ανθρώπους της εποχής (τέλος 19ου αρχές 20ου αιώνα) σκληροτράχηλους, βίαιους και άσπλαχνους. Tο «χάπυ έντ» δεν αρκεί για να σβήσει το πικρό χαμόγελο του αναγνώστη. Ένα υψηλής ποιότητας βιβλίο που ξεπερνά κατά πολύ τα συνηθισμένα βιβλία για την αποδοχή της διαφορετικότητας.

8.Πουλάκης Πέτρος: 0 Αυτός , Κάστωρ, Παιδ. Αυτισμός40

Με αριστοτεχνικό τρόπο ο συγγραφέας σκιαγραφεί όλα τα γνωρίσματα του αυτισμού ιδωμένα μεσα από το καβούκι του "Αυτού", μιας χελώνας που παρατηρεί τον κόσμο με το δικό της ξεχωριστό τρόπο και εξοικειώνει τα παιδιά ομαλά με την διαταραχή του αυτιστικού φάσματος.

9.Ρόου Τζόν Α.: Θέλω μια αγκαλιά , Πατάκης, Παιδ. Σωματικές ΔιαφορέςΈνα υπέροχο βιβλίο με χιούμορ από τον Τζον Ά. Ρόου για την αξία της προσφοράς. Μια μικρή αγκαλιά, ένα γρήγορο φιλί, ένα ανεκτίμητο δώρο.

10.Γκρέκου Γλυκερία: 0 Φοίβος και ο άλλος Φοίβος, Ελληνικά Γράμματα, Παιδ. Κινητική Αν.Το θέμα του βιβλίου αφορά στην καθημερινότητα δύο παιδιών. Ενός "συνηθισμένου", του Φοίβου, και ενός παιδιού με αναπηρία, του άλλου Φοίβου. Ο άλλος Φοίβος, με αναπηρία, γίνεται "άλλος" μέσα από τη δική του ιδιαιτερότητα, αλλά κυρίως μέσα από την εικόνα που έχουν οι άλλοι γι΄ αυτόν. Στις σελίδες του βιβλίου ο αναγνώστης ανακαλύπτει πως όλοι οι άνθρωποι έχουν τις ίδιες ανάγκες, νιώθουν τα ίδια συναισθήματα, έχουν τα ίδια δικαιώματα.

11.Σταματοπούλου Ιωάννα: Μόζα η γάτα,

Η Μόζα, η γάτα της ιστορίας, είναι υπαρκτή και αποτελεί την έμπνευση για τη δουλειά αυτή, μια που γεννήθηκε τυφλή. Σε κάθε βιβλίο της σειράς, η Μόζα μιλά με το δικό της μοναδικό τρόπο σχετικά με μια ομάδα ανθρώπων για την οποία τα παιδιά λαμβάνουν λίγες πληροφορίες από γονείς και δασκάλους. Οι ιστορίες της Μόζας αποτελούν χρήσιμα εργαλεία για νηπιαγωγούς και δασκάλους, καθώς και για γονείς ευαισθητοποιημένους, που χρειάζονται κάποιο μέσο για να καλλιεργήσουν την ευαισθησία αυτή στα παιδιά.

Α. Το βουνό των νάνων, Κέδρος, Παιδ. Σύνδρομο Ντάουν

Στο "Βουνό των νάνων", ταξιδεύουμε μαζί με τη Μόζα στον κόσμο των ανθρώπων με σύνδρομο Down και εγκεφαλική παράλυση. Προσεγγίζουμε έτσι την ουσιαστική έννοια της φράσης "άτομα με ειδικές ανάγκες και ικανότητες", ενημερωνόμαστε για τις ιδιαιτερότητες των ατόμων αυτών, καταλαβαίνουμε γιατί νιώθουν αμήχανα κάποιοι άνθρωποι απέναντί τους και ευαισθητοποιούμαστε, τελικά, σε ένα δύσκολο κοινωνικό θέμα με χαριτωμένο τρόπο.

12. Β. Η μάγισσα Αμπουλίνα, Παιδ. Κινητικά Προβλήματα

Στη Μάγισσα Αμπουλίνα, ταξιδεύουμε μαζί με τη Μόζα στον κόσμο των ανθρώπων με κινητικά προβλήματα. Προσεγγίζουμε έτσι την ουσιαστική έννοια της φράσης "άτομα με ειδικές ανάγκες και ικανότητες", ενημερωνόμαστε για τις ιδιαιτερότητες των ατόμων αυτών, καταλαβαίνουμε γιατί νιώθουν αμήχανοι οι υπόλοιποι άνθρωποι απέναντί τους καιευαισθητοποιούμαστε, τελικά, σε ένα δύσκολο κοινωνικό θέμα με χαριτωμένο τρόπο.

13. Γ. Η λευκή Μόλι, Παιδ. Πρόβλημα Ακοής

Ένα παραμύθι με θέμα τα προβλήματα ακοής.Η περιπέτεια συνεχίζεται όταν η Μόλι, η λευκή γάτα της μάγισσας Αμπουλίνας, επισκέπτεται τη Μόζα. Η Μόλι έχει γεννηθεί κωφή κι έτσι είναι η πλέον κατάλληλη για να δείξει στη Μόζα τα μυστικά των ανθρώπων με προβλήματα ακοής. Στον κίτρινο τοίχο του σαλονιού προβάλλει μια φανταστική ταινία και ταξιδεύουν με αυτόν τον τρόπο στη γνώση της πραγματικής ζωής. Πάνω απ' όλα όμως, Μόλι μαθαίνει στη Μόζα, και μαζί της σε όλα τα παιδιά πώς νιώθουν αυτοί οι άνθρωποι και μαζί τους κι εμείς. Μέσα απ' την πληροφόρηση η Μόζα καταλαβαίνει πως στην ουσία όλοι με τον τρόπο μας, είμαστε διαφορετικοί και γι' αυτό μοναδικοί.

41

14. Δ. Μια μαγική νύχτα, Παιδ. Πρόβλημα Όρασης

Στο "Μια μαγική νύχτα", ταξιδεύουμε μαζί με τη Μόζα στον κόσμο των ανθρώπων με προβλήματα όρασης. Προσεγγίζουμε έτσι την ουσιαστική έννοια της φράσης "άτομα με ειδικές ανάγκες και ικανότητες", ενημερωνόμαστε για τις ιδιαιτερότητες των ατόμων αυτών, καταλαβαίνουμε γιατί νιώθουν αμήχανοι οι υπόλοιποι άνθρωποι απέναντί τους και ευαισθητοποιούμαστε, τελικά, σε ένα δύσκολο κοινωνικό θέμα με χαριτωμένο τρόπο.

15.Ηλιόπουλος Βαγγέλης: 0 Τριγωνοψαρούλης, Πατάκης, Παιδ. Σωματ. ΔιαφοράΟ Τριγωνομικρούλης, ο αδερφός του Τριγωνοψαρούλη, πάντα βάζει τον αδερφό του σε μπελάδες. Τώρα θέλει να ξαναβρεί τη μαμά του, που όμως κατοικεί σε μια χώρα μακρινή και διαφορετική: στον κόσμο των παράξενων ψαριών. Ο Τριγωνοψαρούλης, λοιπόν, αναλαμβάνει «δράση» και ξεκινάει το μεγάλο και επικίνδυνο ταξίδι για να συναντήσει τη μαμά τους. Μπλέκει σε μια νέα περιπέτεια γεμάτη χρώματα και φαντασία.

16.Ζαννάκη - Λιάλιου Ιουλία: Για μια σούζα , Κέδρος, Εφ. Σωματική ΑναπηρίαΤην ήρεμη ζωή εφτά παιδικών φίλων αναστατώνει η απόφαση του συλλόγου καθηγητών να αναθέσει σε τρεις από αυτούς να δίνουν τα μαθήματα σε ένα συμμαθητή τους που έχει μείνει καθηλωμένος σε αναπηρική πολυθρόνα ύστερα από ατύχημα με το μηχανάκι που οδηγούσε.Ο συμμαθητής τους, πρώην μηχανόβιος, μέλος μιας συμμοριούλας που τρόμαζε και εξόργιζε τους περίοικους και τα παιδιά, βάζει σε δοκιμασία την υπομονή τους.Δύσκολη η αποστολή των παιδιών. Η αντιπάθεια και από τις δυο πλευρές.Όλα όμως αλλάζουν όταν ο δύστροπος "μαθητής" τους γίνεται μάρτυρας μιας πιθανής δολοφονίας στην πολυκατοικία όπου μένει και αναγκάζεται να ζητήσει τη βοήθειά τους.

17.Τζώρτζογλου Νίτσα: Αργυρώ , Κέδρος, Εφ. Σωματική Αναπηρία

Η Αργυρώ, ένα μικρό κορίτσι στην Ήπειρο, τραυματίζεται από νάρκη και μένει ανάπηρη. Τσ βγάζει όμως πέρα παλικαρίσια με το κουράγιο της, τη βοήθεια της μυαλωμένης μάνας της και της φωτισμένης δασκάλας της.

18.Χελφτ Κλοντ: Μια αδελφούλα με ειδικές ανάγκες, Άγκυρα, Παιδ. Σωματική ΑναπηρίαΣήμερα το πρωί στο μαιευτήριο γεννήθηκε ένα μωρό, η μικρή Νέλλη. Η χαρά της Μαρίνας και του Παύλου, των γονιών της, είναι απερίγραπτη... Ένας γιατρός παίρνει τη Νέλλη και την πηγαίνει για εξέταση. Όταν γυρνάει, είναι σκεπτικός και αρχίζει να μιλάει αργά:- Κάτι δεν πάει καλά... Έγινε ένα ατύχημα γενετικό. Η Νέλλη έχει ένα μειονέκτημα: την τρισωμία 21. Μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα, τη χαρά διαδέχεται ένας φόβος ανυπολόγιστος.Ένα βιβλίο που αναφέρεται στη δοκιμασία της οικογένειας, όταν αποκτά ένα παιδί με ειδικές ανάγκες, καθώς και στον τρόπο της σωστής αντιμετώπισής της. Οι εξηγήσεις που δίνονται προσπαθούν να απο-ενοχοποιήσουν την οικογένεια και είναι γεμάτες σεβασμό προς το παιδί.

19.Μάστορη Βούλα: Δωριλένια , Πατάκης, Παιδ. Πρόβλημα Ομιλίας

Η μικρή Δωριλένια μιλούσε όλες τις λαλιές του κόσμου, αλλά αρνιόταν να μιλήσει την ανθρωπολαλιά. Βλέπεις, η γάτα της της είχε πει πως, αν το έκανε αυτό, τότε θα ξεχνούσε όλες τις άλλες λαλιές, ακόμη και το ότι κάποτε τις ήξερε! Κάτι όμως στο τέλος έκανε τη Δωριλένια ν' αλλάξει γνώμη. Τι;

20.Γουίλις Τζιν: Η Αργυρώ γελάει , Πατάκης, Παιδ. Κινητική ΑναπηρίαΗ Αργυρώ γελάει είναι ένα βιβλίο εικονογραφημένο και με ελάχιστο κείμενο που απευθύνεται σε παιδιά προσχολικής ηλικίας, όπου τα παιδιά παρατηρούν με περιέργεια το ένα το άλλο προσπαθώντας, ίσως, να κάνουν φίλους. Γυρίζοντας τις σελίδες βλέπουμε στην Αργυρώ ένα παιδί σαν όλα τα άλλα: η μικρή κλαίει, γελάει, κάνει κούνια, ζωγραφίζει,

42

θυμώνει, φοβάται, θέλει παραμύθια, κολυμπάει. Μόνο στην τελευταία εικόνα του βιβλίου αντιλαμβανόμαστε ότι η Αργυρώ είναι ένα παιδί με ειδικές ανάγκες όταν τη βλέπουμε να κάθεται στο αναπηρικό της καρότσι. Με απλότητα, χωρίς συναισθηματισμό και ενοχοποιητικό διδακτισμό, ο μικρός αναγνώστης θα μπορούσε να σκεφτεί «Μα, η Αργυρώ μού μοιάζει! Τίποτα δεν μ' εμποδίζει να κάνω παρέα μαζί της».

21.Μάρρα Ειρήνη: Το μυστικό τραγούδι της Μάτα ς , Πατάκης, Παιδ. Σωματική ΔιαφοράΗ μαμά κούνησε το κεφάλι της απορημένη. - Πώς τα κατάφερες; Τι του έκανες; Δεν μπορεί, κάτι του έκανες εσύ, αλλά τι; Έλα, πες μου... Η Μάτα γέλασε. Το μυστικό ήταν δικό της και θα το ήξεραν μόνο αυτή και το φυτό της! Το ξέρει και το αγόρι με τα δαντελένια χέρια κι ας είναι από άλλη ιστορία. Είναι και δικό του μυστικό και όλων όσοι ζουν τραγουδώντας δυνατά ή σιωπηλά το τραγούδι της ψυχής τους...

22.Λ ενέν Τιερί: Με τα μάτια της καρδιάς , Σύγχρονοι Ορίζοντες, Παιδ. Τυφλότητα«Η Αϊσά κι εγώ περπατούσαμε πιασμένοι χέρι χέρι στους δρόμους. Εγώ, ο τυφλός, της μάθαινα ν ακούει τα βήματα των ανθρώπων. Εκείνη, πάλι, μου μιλούσε για τα χρώματα: Το κίτρινο είναι σαν τον ήλιο που ζεσταίνει το δέρμα, το πράσινο σαν την μυρωδιά του νοτισμένου χόρτου το πρωί, το μπλε σαν τον ωκεανό, όταν στέκεσαι μπρος του...»

23.Μάστορη Βούλα: Το γιγαντοδαχτυλάκι του Λέανδρου , Μίνωας, Παιδ. Παροδική ΑναπηρίαΟ Λέανδρος ήταν πολύ, μα πολύ φρόνιμος. Φρόνιμος σαν μεγάλος. Δεν έσκουζε, δεν γκρίνιαζε, δεν πείσμωνε... Ούτε έκανε αταξίες ή σκανταλιές. Ήταν "παράδειγμα φρονιμάδας"! Μέχρι που το μικρό δαχτυλάκι του έπαθε... γιγάντωση! Ο Λέανδρος δεν έδωσε σημασία στο δαχτυλάκι του γίγας, μέχρι που άρχισε να του κάνει και σκανταλιές! Θα έχανε, λοιπόν, το καλό του όνομα από ένα... άτακτο γιγαντοδαχτυλάκι; Χμ, μήπως θα ήταν καλύτερα να του το κόψουν λιγάκι;

24.Σέλινγκ Μπάρμπαρα: Δεν είμαι, τόσο αλλιώτικος από τους άλλους, Δωρικός, Παιδ. Κινητ. Αν.Εικονογραφημένα βιβλία, που προσφέρουν στους γονείς των παιδιών μια εξαιρετική ευκαιρία να επικοινωνήσουν μαζί τους για λεπτά και κρίσιμα ζητήματα, τα οποία απαιτούν προσοχή και υπευθυνότητα.

25.Φτιάκα Ελένη: Το μικρό χωριό στο βουνό όπου τα παιδιά δεν χαμογελούσαν ποτέ, Ταξιδευτής, Παιδ. Το Γκέτο

Ύστερα απ' όλα αυτά τα γεγονότα και τις αναμνήσεις μου, που πέρασα σ' αυτά τα έξι χρόνια μακριά από τα ειδικά σχολεία, αν κάποιος μου έλεγε να πάω σε ειδικό σχολείο και να μείνω, η απάντησή μου θα ήταν απόλυτα αρνητική. Θα έλεγα σ' αυτούς που μου πρότειναν κάτι τέτοιο ότι δε θέλω άλλη ειδική μεταχείριση... Φτάνει πια η απομόνωση από την κοινωνία. (Σωτήρης Στυλιανού, "Μέχρι να φτάσω ως εδώ" (Σκέψεις και εμπειρίες ενός παιδιού με αναπηρία), Θεσσαλονίκη 1990)

ΑΜΕΑ και Κινηματογράφος

Υπάρχει πληθώρα κινηματογραφικών ταινιών που έχουν ως βασικό θέμα τις δυσκολίες, την καθημερινότητα και γενικότερα τον τρόπο ζωής των ΑΜΕΑ. Ο παγκόσμιος κινηματογράφος έχει προσφέρει πολλά όσον αφορά το συγκεκριμένο είδος ταινιών, καθώς υπάρχουν σπουδαίες ταινίες που αξίζει κανείς να παρακολουθήσει και μέσα από αυτές να ενημερωθεί και ίσως και να κινητοποιηθεί σχετικά με τα θέματα που αφορούν τα ΑΜΕΑ. Στις κινηματογραφικές αυτές ταινίες, παρουσιάζονται άτομα με ποικίλες αναπηρίες, τα οποία αντιμετωπίζουν διάφορα προβλήματα της καθημερινότητας προσπαθώντας είτε βοηθούμενα και εξαρτημένα από φιλικά ή συγγενικά πρόσωπα, είτε ανεξάρτητα, να κοινωνικοποιηθούν και να δημιουργήσουν τη δική τους ζωή. Μέσα από την παρακολούθηση των ταινιών, οι θεατές ευαισθητοποιούνται και μαθαίνουν για πλευρές της ζωής των ΑΜΕΑ που πιθανότατα δεν γνώριζαν.

43

Αποτέλεσμα όλων αυτών μπορεί να είναι όχι μόνο ο απλός προβληματισμός, αλλά ενδεχομένως και το να προβούν οι ενημερωμένοι θεατές σε ενέργειες με στόχο την διευκόλυνση της ένταξης των ΑΜΕΑ στην κοινωνία και την μείωση περιστατικών που μπορεί να στιγματίσουν αυτά τα άτομα δημιουργώντας τους περαιτέρω προβλήματα. Επιπλέον, οι κινηματογραφικές ταινίες είναι ίσως και ο πιο ευχάριστος τρόπος ενημέρωσης και κινητοποίησης του ενδιαφέροντος σχετικά με θέματα αναπηρίας καθώς τα άτομα αναπτύσσουν προβληματισμούς μέσω της έβδομης τέχνης.

Είναι πολλά τα έργα του κινηματογράφου σχετικά με τα ΑΜΕΑ. Παραδείγματα από τα ίσως σπουδαιότερα είναι:

* Το Θαύμα της Αννυ Σάλιβαν (1962) |Σκηνοθεσία: Arthur Penn | Σενάριο: William Gibson|

Το θέμα της ταινίας είναι η προσπάθεια της δασκάλας Άννυ Σάλιβαν να διδάξει ένα εκ γενετής τυφλό και κωφάλαλο μικρό κορίτσι που λόγω της κατάστασής της και της υπερβολικής προστασίας απο τους γονείς της, φέρεται βίαια και παράλογα. Η δασκάλα έχοντας ως σύμμαχο την επιμονή και την αγάπη της, προσπαθεί να αντιμετωπίσει τις δυστροπίες του κοριτσιού, αλλά και τις προκαταλήψεις της κοινωνίας της εποχής.

*Τα παιδιά ενός κατώτερου Θεού (1986) |Σκηνοθεσία: Randa Haines | Σενάριο: Mark Medoff, Hesper Anderson|

44

Η ταινία παρυσιάζει τη σχέση μιας εκ γενετής κωφάλαλης κοπέλας με τον καθηγητή της σε ειδικό σχολείο για άτομα με προβλήματα ακοής. Όσο η σχέση τους εξελίσσεται, παρακολουθούμε την δυσκολία που αντιμετωπίζουν, όχι όσον αφορά την επικοινωνία, αλλά την κατανόηση των προβλημάτων του καθενός.

*Ο άνθρωπος της βροχής (1988) |Σκηνοθεσία: Barry Levinson | Σενάριο: Barry Morrow, Ronald Bass|

Η ταινία παρουσιάζει έναν πωλητή πολυτελών αυτοκινήτων, ο οποίος μετά την κηδεία του πατέρα του, από τον οποίο είχε αποξενωθεί, ανακαλύπτει ότι έχει έναν αδερφό που πάσχει από αυτισμό. Καθώς ο αδερφός του έχει κληρονομήσει ολόκληρη την περιουσία του πατέρα τους, τον απαγάγει από το ίδρυμα όπου διέμενε. Με αυτόν τον τρόπο, αρχίζει μια περιπέτεια που θα αλλάξει τη ζωή και των δύο.

45

*Φόρεστ Γκαμπ (1994) |Σκηνοθεσία: Robert Zemeckis | Σενάριο: Eric Roth |

Βασισμένη στο ομώνυμο βιβλίο του Winston Groom, η ταινία αφηγείται την ιστορία ενός απλού ανθρώπου και το επικό ταξίδι του στη ζωή, κατά τη διάρκεια του οποίου συνάντησε εξαιρετικά σπουδαίες προσωπικότητες της ιστορίας, επηρέασε σημαντικά την ποπ κουλτούρα και έζησε από κοντά αξιοσημείωτα ιστορικά γεγονότα, των οποίων τη σημασία δεν κατάλαβε ποτέ, καθώς ήταν ένα άτομο χαμηλών νοητικών δυνατοτήτων.

*Mια αλλιώτικη αγάπη (1999) |Σκηνοθεσία: Garry Marshall | Σενάριο: Garry Marshall, Bob Brunner|

Η πλοκή περιστρέφεται γύρω από μια νεαρή κοπέλα με ειδικές διανοητικές ανάγκες, η οποία αποφοιτεί από κολέγιο για άτομα με ειδικές ανάγκες και επιθυμεί να ανεξαρτητοποιηθεί, παρά τις αντιρρήσεις την υπερπροστατευικής μητέρας της, και να αποδείξει ότι είναι εξίσου ικανή με την 'τέλεια' αδερφή της. Αρχικά είναι μόνη της, ενώ στη συνέχεια γνωρίζει και ερωτεύεται έναν νεαρό με επίσης ειδικές διανοητικές ανάγκες. Η ταινία περνά μηνύματα σχετικά με την κοινωνικοποίηση και τα στερεότυπα της κοινωνίας απέναντι στα ΑμεΑ. Η στάση της πρωταγωνίστριας είναι μια ακόμα απόδειξη ότι όλοι έχουν δικαίωμα να ζουν και να ονειρεύονται.

46

*Το όνομά μου είναι Σαμ (2001) |Σκηνοθεσία: Jessie Nelson | Σενάριο: Kristine Johnson, Jessie Nelson|

Η ταινία παρουσιάζει τον Σαμ Ντόσον, έναν άνδρα με διανοητική καθυστέρηση, που μεγαλώνει μόνος την κόρη του Λούσι, μετά την εγκατάλειψή τους από τη μητέρα της. Το πρόβλημα δημιουργείται όταν κάποιος κοινωνικός λειτουργός αποφασίζει πως είναι επιβλαβές για την ανάπτυξη του κοριτσιού να μένει μαζί του, αφού μεγαλώνοντας θα έχει περισσότερες νοητικές ικανότητες από τον πατέρα της. Ο πατέρας δίνει μάχη για να πάρει την κηδεμονία της εφτάχρονης κόρης του και στην πορεία δίνει μαθήματα ζωής στην ψυχρή δικηγόρο του για την αξία της αγάπης και της οικογένειας.

*Ο Μότσαρτ και η Φάλαινα (2005) |Σκηνοθεσία: Petter N?ss | Σενάριο: Ronald Bass |

Στην ταινία παρουσιάζονται δύο άνθρωποι που πάσχουν από σύνδρομο Άσπεργκερ, μια σπάνια μορφή αυτισμού, δύο ιδιαίτερες προσωπικότητες, που αφού οι δρόμοι τους διασταυρώνονται, οι ζωές τους αλλάζουν. Ανακαλύπτοντας ο ένας στον άλλο μια "αδερφή ψυχή", δημιουργούν μια μοναδική ερωτική σχέση, ανθεκτική ακόμα και στις πιο δυσμενείς συνθήκες.

47

*Το μαύρο μπαλόνι (2008) |Σκηνοθεσία: Elissa Down | Σενάριο: Elissa Down, Jimmy Jack |

Mια όμορφη ταινία για την προσαρμογή, την ανακάλυψη της αγάπης και την αποδοχή της οικογένειας. Όταν ο Τόμας και η οικογένειά του μετακομίζουν σε ένα νέο σπίτι και πρέπει να πάει σε νέο σχολείο, προτεραιότητά του είναι απλώς να προσαρμοστεί. Η μητέρα του είναι έγκυος, οπότε πρέπει μετά από εντολή του πατέρα του να προσέχει τον αυτιστικό αδελφό του Τσάρλι. Μαζί με το κορίτσι του, την Τζάκι, ο Τόμας θα ξεκινήσει ένα συναισθηματικό ταξίδι συμφιλίωσης με τον Τσάρλι αλλά και αφοσίωσης που θα τον αλλάξουν για πάντα. Η ταινία διερευνά την ύπαρξη του αυτισμού σε μια οικογένεια με πολλές δυσκολίες και την αντιμετώπισή του τόσο από το κοντινό περιβάλλον όσο και απο το κοινωνικό.

*O τσιλιαδόρος (2007) |Σκηνοθεσία: Scott Frank | Σενάριο: Scott Frank |

48

O Chris Pratt έχει χάσει τη μνήμη του μετά από ένα αυτοκινητιστικό ατύχημα, ανατρέποντας τα σχέδιά του για μια επιτυχημένη ζωή ως αθλητής. Ολα πια είναι διαφορετικά, αφού ακόμη και τα πιο απλά πράγματα του φαίνονται αδύνατα, καθώς δε μπορεί να θυμηθεί πώς να τα κάνει. Ο Chris δεν μπορεί να ζήσει μόνος του, και έτσι συγκατοικεί με τον μέντορά του, τον πανέξυπνο Lewis, που είναι όμως τυφλός. Για τα προς το ζην, ο Κρις σκουπίζει το πάτωμα της τράπεζας και περιμένει ένα θαύμα για να ξεκολλήσει η ζωή του από το τέλμα. Όλα όμως αλλάζουν στη ζωή του όταν βρίσκεται μπλεγμένος σε μία ληστεία εκατομμυρίων, στην τράπεζα που δουλεύει.

*Άθικτοι (2011) |Σκηνοθεσία: Olivier Nakache, Eric Toledano | Σενάριο:Olivier Nakache, Eric Toledano |

49

Ο Φιλίπ είναι ένας πλούσιος αριστοκράτης ο οποίος βρίσκεται καθηλωμένος στο αναπηρικό καροτσάκι, έπειτα από ένα ατύχημα που είχε κατά τη διάρκεια πτήσης του. Αποφασίζει λοιπόν μια μέρα να περάσει από συνέντευξη μερικά άτομα, προκειμένου να καταλήξει στον κατάλληλο, κατά τα δικά του πρότυπα, βοηθό, δουλειά του οποίου θα είναι να βρίσκεται διαρκώς στο πλευρό του. Όταν τελικά επιλέξει τον Ντρις, έναν έγχρωμο νεαρό που ζει στα φτωχικά προάστια και έχει μόλις αποφυλακιστεί, οι αντιδράσεις των πλουτοκρατών φίλων του Φιλίπ, θα είναι έντονες. Παρόλα αυτά ο ίδιος δε φαίνεται να δίνει σημασία στις κακοήθειες, επιμένοντας πως ο Ντρις είναι ο ιδανικός για τη δουλειά. Όταν σιγά σιγά γεννηθεί μια δυνατή και απρόσμενη φιλία μεταξύ τους, θα αποδειχθεί πως ο Φιλίπ μάλλον είχε δίκαιο…

Βιβλιογραφία: http://spedufilms.blogspot.gr/

Ομάδα 4

Απαζίδου ΑλεξίαΕλέζι ΧριστίναΕλευθεριάδου ΒαρβάραΕλευθερίου ΔήμητραΚασιλάρη ΚατερίναΚατσανίδου Άννα

50