v

DE SITALCE,ODRYSARUM REGE, ATHENIENSIBUS ΓΗ

BELLO PELOPONNESIACO AUXILIANTE

DISSERTATIO,

QUAM

VENIA AMFL. FACULT, PHILOS. UPSAL*

Ρ R S i D Ε

Mag. Joseph o ott. hoijerLITT. GRiEC. PROEESbORE REG. ET ORD.

PRO LAUREA

ρ. ρ.

EMANUEL SCHRÄM

S TIP. REG. UPLAJNDUS.

Ρ. ί.

IN AUD1T. GUST. ΟΙΕ XVII FEBR, MDCCCXXT;

Η. Α. Μ- S.

UPSALIjE,

EXCUDE3ANT REGT.® ACADEMI® XYPOQUAPHI

yiRO ΡR iE CLA RIS S Γ ΜO

AD CONSlST. ECCLESIAST. UPSAL. NOTARII VXCES GERENTE

IN FAC. THEOL. DOCENTI

S. S. THEOL. CANDIDATO

mag. JON. ARV. WINBOMFAUTORI POPULARI AMIClSSlMO

3PIE GRATIS SIMUS

SACRU AB

voluifc,EMASUEL

debuxfc

SCHRA».

t)E SiTALCE ,

ODRYSARUM REGE, ATHENIENSIBUSIN BELLO PELOPONNESIACO

AUXILIANTE.

Jatn diu ante initinm belli Peloponnefiaci imperium M*-cedoniae obtinuerat Perdiccas a), Alexandra tilius , auda-cia et cupiditate gloriae cuivis decesforum vel fuccesfo-rutn par, aftutia vero et parum religiofa gubernandi pro«,dentia eos omnes forfan , praeter Philippum, AlexandriM. patrem, Ionge prsegresfus. Regnum ei fcraditum ar&isEmathiae vel Macedoniae, ftridius fic diétee, linaitibus olim jam circumfcribi defierat; reges fortes et impigri,neque non coloniae Argivae, regni hujus praecipuae fun-datricis b), cultior, ut inter barbaros, et civilis et mili-

A taris

a) Rex 454 a, ante Chr. faftus, a. 413 decesfit. 23 annos itaque,quum bellum Peloponnefiacum incrperet, regnaverat.

b) Coloniam hanc circiter a. 729 ante Chr. Argo deduxerat Perdic¬cas ex Temenidarum familia, una cum fratribus Gavane et Ae-ropo fub inteftinis feditonibus patria expulfus. Vid. Herodbt. L,VIII. c. 137. Recentiores et minoris fidei Auftores Argivse co¬loniae ducem Caranum, Perdiccae, ut volunt, proavum , fuisfeperhibent. At neque hunc, neqne fuccesfores ejus, Coerium etThyrmam, novit Herodotus. Qui Caranum ut fundatoreth Mace-donici regni agnofcunt, toto ferefeculo anterius colonia in Eoiathiamdedufta opus habent. (813» ann. ante Chr.)

2 ' 1

taris vitas flatus tantum valuerunt, ut fub trium fecido-rum decurfa, feptemque regnantium ferie in unum cor¬pus coaluerint, Emathiseque fubditse fint, vicinse eidemprovincias, Pieria, Bottisea, Mygdonia, Anthemus, Bi-ialtia, Chreftonia, Almopia nec non Paeoniae qusedampars, Eordia, Lynceflis et Elymiotis, quae omnes, utperhibet Thucydides, ejus efc Perdiceae tejnporibns ge-neraiiori Macedonias nomine comprehendebantur. Hocitaque regnum futurse msgnifcudini fic fatis fplendide jamtunc proludens, in occidentalibus terminis confmes ha-buit Illyricas gentes, in feptentrionalibus et orientalibusThraciam , meridiem vero verfus Epirum , Thesfaliam,Thermaicum finum et Chalcidicam regionen), tribus iliisin Iongum excurrentibus peninfulis, PaJlena , Sithoniaet Atlio diftinélam. Regio vero b se c oiim ad Thraciam c)relata, in priflinis temporibus 9 et prkisquam Macedoni-cum imperium, quo diximus mcdo amplificatum fuisfet,Grsecis coloniis doinicilia prasbuerat. Inter quas Potidseaa Corinthiis condita et ad totam regionem tuendam perop¬portune fita d), Oiynthns e), huic vicina, et opibus acmercatura valens inque fequentibus contentione fua cumPhilippo et interitu fat celebris futura f) , Chalcis a ma-ri Iongius diftans, ipfum caput region is, cui nomen in-

dide-

c) Chalcidicem totam una cum parte exigua r.ec Amphipolinexcedente littoris Thracici, non. minus Thucydides, quam Ari-ftophanes , Xeoophon et Demofthenes diftione r« sm Qgxxys de-figount, et magnam certe, ut contendit Gail, hane materiam opti-tne colluftrans, Hiftorise et Geographiae horum temporum pertur-bationem adferunt interpretes pleriqpe, r» sm ®fuxys ut ©ρ«*#fynonyma reddentes. Non omnera tarnen errorem, totnm Thra-eise littus hac denominatione comprehendi contendens, ipfe forfaneffugit Vid. Le Philologue de Gail T. III. p. 315. feqq.

%

ä'iderat, et a Chaloi Eufcoéica oriunda , Acanthus deniqueet St.ι girUS man »djacénfesfloren tesqlue ideo , emiriu-ere. Littns vero Thracicum ulterius proiVquentibus oocurrebanfc Hellenicce urbes ampIioribuN. adhuc naturae fi-tusque commodis inftru'ftse, ufc Eion et Arnphipolis g), qua·rum in vicinia erant mons Pang3sus b), anro argentoqne di-tnfimus;etinfulaThafos iisdem naturse donispraedita, Abde-ra , Maronea, etquse in Cherfoneib.Tbracica peropportunatranfitui in A Harn minorem iita erantoppida, una cum Bi-fantiie et Perintho Proponbidi adj»céntibus, atque Bj^zan-tio i) ad Bofporum Thracicum introitnm Ponti Euxini

ditis·

d) ΐττικχιρο~χτον χωρίον ττροί τχ επι Qptfxtjs χρηάοη* Thucyd.L. I. c. ό8·

e) Inter antiquisfimas colonias Graecas h-sec merito eft referenda, utpotequse abOlyntho, Herculis iiiio, condita faerit. Vid. Stephan, de Ur-bibus. p. 220. Edit. Bafii. 165g,

f) Demofthenes de falfa legatione p. 335. Diod. Sicul. 1. 16. p.450. a Philippo folo acquata eft a. 348. ant. Chr.

g) Olim Ivw« oftoi appellata; Athenienfes hunc locutn a. 464 anteChr. occuparunt; hi vero brevi poßhac ab Edonibus, Thracieopopulo, devidli et excifi funt. Vid. Thucyd. L. I. c. 100. No-vam deinde coloniarn a. 435 fub nselioribus aufpiciis Agnon, Athe-rienfis, eo deduxit. Id. L. IV. c. I02. Jam antea celebres illibelli Perfici inftimulatores Hiftiseus Milefius et Ariftagoras heic do-micilia collocare et urbem condere conati funt. Vid. Herodot.Lib. V. c. 11. 126. Thucydid. IV. c. 102.

h) Ex hnjus montis fodinis Philippo poftea quotannis icoota-lenta (900,000 thaleri Jnaper. Argentei) redibant. Thafos jam an-tiquisfinais temporibus a Phoenicibus, naagnas pecunias ex metal-lis ejus ßbi parantibus occupata fuerat. Vid. Herod. L. VI. c. 47.

i) A Byzante Megarenfi primuoi condita, a Mileiiis poftea audtaet reftaurata. Stephan, de Ufbibus ρ. Ep#

4

ditisfimarumque regionum tutante. In hamm omniumurbium vicinia copiocisfimae crefcebant filvae, conftruendisnavibus materiell! praebentes, earumque incolae ob mer-caturam maritimis rebus perquam adlveti, clasfiariorummultitudinem facile fubminiilrare poterant.

Tota haec ora omnesque ejus coloniae, variae etfi ori-ginis, una cum qyspovict illa totius Graecias, quam Athe»nienfibus paraverant belli Periici fplendisfimae vidlo-riae, in hor um poteftatem pervenerant, inrerqoe prgeci-puas eorum ditionis regiones inerko ceniebantur. Hisen im arrusiis, imperium quoque rnaritimum, quo tunctota reipublicce falus innitebatur, eosdem amisfuros fuis-ie, fidei non abfonum eft. At qua diligentia illas Athe-nienfes tutari oportuit, eadem etjam Macodoniae Regemiis esfe inbiaturum exfpeétari ρo tu it, quurn jam usquead mare et hort.m locorum viciniam, fuum extendisietimperium, tantumque jam Macedonas inter et Grsecosobtinuisfet^ commeicii k), ut invidia et aemulatio bono-rum, evectioris cuiturae comitum , quae jam illis aliqua-tenus innotuere, vix ae ne vix qnidem exftingvi velcöerceri posfent. Neque incolas ad defe&ioném permoue-re Perdiccae quaerenti vel materies vel fuccesfus deesfe

potuit*

k) Semper qnoque ad Hellenicam gentem referri voluerur.t Mecedo-nes^isque bonos, qnanquam de eo orta ftt iis, Macedonicis fal-tem regibus haud denegatus fuit. Alexander, Perdiccae pater, incertamen Qlympicum defcendere optans, quum fe a Temenida-rum familia ortnm esfe demonftrasfet, ab Hellanodicis ad ftadiun*4ecur?endam admisfus eft. Vid. HerodoU L. V. c. 22.,.

5

potuit, quum plerique, a civitatibus, femper fere cumAthenienfibus litigantibus aut pugnamibus ortundi, acgravi etjam iilornm imperio presfi, nullam rem vebemen-tios optarent, quam ut a jugo eorum iiberarentur.

Hofpitii tarnen et arnicioris ufus vincula 1) usqne adtempora a belio Peloponnefiaco proxime remota Athe-nien tes et Macedonas conjunxere. Tunc vero iiios interet Perdiccam orta fimultas haud minns. quam Epida-mnicae res m), hoc bellum, ferius ocius erupturum , acce-leravit. Iisdem enim fere temporibus , quibus Corcy-raei , Athenienfibus adjuti, cum Corinthiis de Epidamrmpugnatn inftituerunt, i ide in Athenienfes, quumr ut vi·detur, vafta et ambitioia Perdiecae confilia jam fatiscognovisfent, Philippo iratri ejus et Derdse n), in Lyn-cefti, Macedonico imperio fubje&a T regnantibus, bello-que a Perdicca nunc lacesfitis, foedere cum iis inito,opitulabantur. Id vero eum induxit, ut Bottigeos etCbalcidenfes ad defecb'onem adbortaretur, et Pelopon-nefios ad bellum cum Athenienfibus ineitaret o;. Poti-

dseas

]) Herodo'us L'. VIII. c. 136. refert, Mardonium, ad concilian-dos fibi Athenienfium animos poft Salamimam pugnam, IegatumAthenas mifisfe Alexandrum, Rlacedonise regem, quoniam perce-perat , οη πξο^ποί τ ι κ«/ ivtfysrtjs inj ( fe* των A5"»yvotiuvj. Idetnquoqne rex elam nofte, proeiium Plataeenfe proxime prsecedente ,ad Athenieniium ilationem pervenit, Perfarum decerfandi confili-um annunciaturus. Herodot. L. IX. c; 44» — hoc vero tum A-thenreniibus foedus ad fllium quoque, Perdiccam, haereditate quafiveriisfe , ex Thucydidis verbis pater. Libr. I. c. 57.

m) Thucyd. Libr. I. c. 24. 55,n) Id. L. 1. c, 57.o) Id. ib.

6

doea fic ab eo iacesfita (ü'spe&aque reddita, et grave im«peratum p) et gravisfimam obfidionem perpesfa q) eil;Corinthlique ob banc in urbe i i i a puhiénda fsevitiam ve·hementius adhuc ceceros focios ad beliiun inftimularunt.Quumque praeterea jam Perdiccas, ceteris Chalcidenfi-bus urbibus — tan tum erat Athenienfis Hominis odiüm,tantaque Macedonici Regi,- animos excirandi foiiertia —

perlVafisfet, ut partim Qly * ; a ob fecunorem fitum,commigrarent rj, eamque co--.ü mnirént. fortius > partimIoca circa ßolbem lacum f j, quamdiu bellum esfe t,incolerent, hasc quidem fiö im et gnavum Peloponnefi-orum fociuin eum esfe futurum fpondere videbantur, etcerte non exiguam vim in ment.es et fiduciam eorurnexferébant , qui Lacedaemone de belio communi inftituen-do confultaturi jam convenerant t).

Interea tarnen exercitus Athenienfium Philippe etDerdas auxiliandi gratia emisius, Perdiecam nondum pa¬ratum adgresfus fuerat, et loca quaedam jam exptigna-verat, vel expugnaturus esfe videbatur u)v Quutri ve-

ro

p) 'EKiXtvov ( fe. οι ASfjvxtoi ) το Ii TlocWi-viiy τειχοί κχ3Ίλ;~ν, χοο] ο un¬gas Savoif' ras rt sirifttlouxgyxs εχπεμπιιν , xeof το\οιπον μ*/ £ιχε3κι} ås

. κχΤΛ stos εκχτον Kogiyfytot εαπεμπον, Id, c. 50.q) Id. Libr. II· c. 70.

r) Id- Libr. I. c, 58·

s) Eumdem ac Ylgxiftx? λ<μνtjv apud Herodot. L. V. c. 16. inMy-gdonia fupra τ» επι (dgx^y fitum.

t) Thucyd. L. I. c, 120- 125.

u) Id. c. 59, 60. Atlienienfes roiferatit eo prirrium 30 traves enmmille gravis armatprse militibus > quibus poftea duo millia additafunt.

7

ro Perdiccas, his inalis presfus et cpportunius bellanditempos captans, animum ad pacem proniorem oftenderecoepisfet, Athenienfes, urgente iriprimis Potidseae obsidio-ne, amicitiam et foedus cum eo renovarunt v), Ther-ntam tarnen, quam armis ceperant, retinentes. At quanaparuu» iinceriratis et fidei in foederibus fanciendis et feivat>dis e-i adesfet, brevi pofthac, ad Potidae&i et Ariftii, Corin-thiaci, auxilium cum exercitu feilinans , demonilravit x).Jaui enim bellum Peloponnefiacum communi confilio decre-tum fuerat, et magna cum diligentia parabatur ; Athenien-les itaque muitimodis, domumque propius, occupatos, pa-rum ad Macedoniam inieiiandam occaiionis esfe habitu··.ros, fperare potuit.

BelÜgerandi ratio, quam Perieles y ) prudenti ani-trio conceptam Athenienfibus , ut iequerentur, perfvaferat,ejus erat indolis, ut incurioii omnino, ii faperent, fuosagros, vaflatos adfpicere posfent; ex transmarinis enimregionibus, eorum imperio fubditis, coromeatus, ve<5b'ga~lia, et omnium rerum copia adfluebant, quum e contrariodamna Peloponneiiacas oras depraedando hoftibus illata,ab hjs vix.ullo modo refarciri potuisfe videantur. Haecvero Atticarum rerum prseilantia tota quanta ab imperiomaris pendebat; id autem duae posfesfiones, Naupaélus,de quo mox plura, et Chalcidice, ut jam monuimus, in-primis tutabantur. At iufimul easdem prae ceteris ipfofitu periculis erant expofitse; ad eas enim folas pedeftri

itinere

V} £υμβχσιν πο^ΐαχμινοι κκ] α.ναγκκικν Tcgos Πΐξδιχχκν, — ttvuyxxtccv fcilicet eam ob causfam, quod ad Potidsese obfidioncm feftina-bant.

x") Id. c. 62.y) Hanc tarnen rationem non pauci, et, qaod rnirati ßimusj, vir etjana^

I I

δ =====

itinere et exercitu hoftes pervenire potuere. tfTattpa&uffquidem a fidisfimis iociis et modico iRiic nvisfo prsefidiöAtbenienfi fat bene defendebatur. Quooiodo v.ero longin-quioribus i Iiis regiönibus vel recuperandis vel fervandisiufficerent vires eorum , quam P'efopöiinefus devaftanda,ceteraeque regiones fuftrentandae et a defeétione cöercen·das copias eorumdem et pedeftres et navales fatis fu·perque occuparent? Auxiüo externo opus itaque erat-,id vero praebuit regnum , barbarum z) quidenr», at bel-Iicofum et validutn iatis, nec in uno tantuin refpeétu

dignuin

cujus Judicium fummi eft ponderis, fcilicet Cel. Heeren, (Vid,Handbuch d. Gefchichte des Staten d. Altherthums p, 24j. 2:teAufl.)- minoris fecerunt. Rev'era autem parum ab ea, qua The-miftocles go aunos ante ftaec tempora et patriam et Graeciam to¬tam a dominaüone Perfarum liberaverat, abfuisfe videtur. Nobiscerte nullum vel antiquitatis, vel recentioris sevi monumentumcognitum eft, quod refpe&u vel prudentiae vel eloquertise politi*ex, cum orationibus Periclis, confilium ejus de hoc bello geren-do exponentibus, coroparari posiit. (Thucyd. L. I. c. 140-144.L. II. 60-64.)

ζ) De Tbracibus in genére, quorum barbariem pluribus exemplis te-ftatur. ultimo Herodotus dicit: yov hvaf κχλλιτον, γη* it t§yurtr»κτιμον-χτον* το ζΐί? ocno πολβμχ κκλλιτον. L. V. C. 6. Thracicatarnen gens, quae, eo&dem ac Hellenica, majores habuisfe vide¬tur, in antiquioribus temporibus cultura quadam haud fuit deftl«tuta. Exemplo fint, Orpheus, Mufaeus, Thamyris &c. poetae, Mu-ferumque in montibus eorum domicilia. At barbarae nationesfbpra Thraciam feptentrionem verfus habitautes, crebraeque gen¬tium ex Afia in Europam per hane regionem migrationes, ut ve-rifimile eft, hanc culturam in barbariem commutarunt.